Datasets:
bayartsogt
/
dlub-2025-data

Dataset card Data Studio Files Community
1
url
stringlengths
26
103
category
stringclasses
17 values
author
stringclasses
37 values
raw_date
timestamp[s]date
2015-09-14 00:00:00
2025-12-31 00:00:00
mn_date
stringlengths
15
17
title
stringlengths
1
147
⌀
content_html
stringlengths
53
98.7k
content_text_only
stringlengths
0
58.2k
content_md
stringlengths
0
58.4k
https://unread.today/c/mongolia-events-july
English
Majigsuren Tsogbadrakh
2024-07-05T00:00:00
7 сарын 5, 2024
July in Mongolia: Your Ultimate Guide to Festivals, Concerts, and Cultural Events
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div><div>July is a vibrant month packed with events for Mongolians, ensuring you won't experience a dull moment. From the Naadam Festival to music festivals, live concerts, and exhibitions, there's something for everyone.</div><div><br></div><div>To help you navigate this exciting time, we've compiled a guide to the most interesting events in July. We're confident that our recommendations will make your July in Mongolia a fun and memorable experience.</div></div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2nd July - 25th August - “Chinggis Khaan: How Mongols Changed the World” Exhibition<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/7a3eec324b33da371aced16b8603d7ba.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>The Exhibition to be held until August 25, 2024, will showcase over 600 historical artifacts, including porcelain fine crafts, crystal mirrors, crystal goblets used during the Yuan Empire, and golden girdles worn by emperors of the Hunnu Empire. <br></p><p><a href="https://chinggismuseum.com/en" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4-7th July - Playtime Festival 2024<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a49bc2398d2a4cf087be9ff76ac65b6d.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>The biggest music festival in Mongolia, which has been organized since 2002. This year, the event will be at an exciting new venue over four days, and they’re expecting about 40,000 people each day.</p><p><a href="https://playtimefestival.com/" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5th - 31st July - Land of the Sky<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/2b35b8d40bc9dde20833e62af58933cb.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>The National Art Theater of Mongolia is the largest professional art organization with a rich history of 74 years, spreader of national art, and more than 150 artists with high professional skills. Their regular concert program includes all kinds of national art and will show the unique culture of the nomadic people living in the four directions of Mongolia. <br></p><p><a href="https://ticket.mn/event/2163" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8th - 15th july - melody of steppe<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a18b1b9eec8ab36e4dfdad2ab08206a1.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>It is a concert in the form of a musical mini-drama, created for foreign visitors and tourists, aimed at presenting Mongolian life and traditions in an artistic form.</p><p><a href="https://ticket.mn/event/2183/" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8th - 20th july - eagle hunters show<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/f1d89873d3c9d4025300d6bfd6ef4ec7.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>We hope that you will not get bored with the eagle show, which is a feature of Mongolian culture. Kazakh hunters from near and far attend the festival for competitions showcasing the speed, agility, and accuracy of their magnificent hunting eagles.</p><p><a href="https://ticket.mn/event/2203/" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8th - 31st july - "nomadic legend" <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/0c192a0c9c2e094b84ca2a01ee220dd3.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Come to this concert and you will see all the performances of Mongolian national art. It is a concert with a comprehensive program of folk art, including folk music groups, folk dances, physical exercises, harmonica praise, horse fiddle, Tsam dance, long and folk songs, and contortions.</p><p><a href="https://ticket.mn/event/1340/" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10th July - The Hu concert <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/0c0615348fe9d1407f0d95ff5c455632.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>The Hu, a band that combines Mongolian national art with rock music, is performing in Mongolia for the first time. <br>11th July - The Naadam Festival - Opening ceremony of the national holiday, which is considered the biggest for Mongolians. <br></p><p><a href="https://shoppy.mn/products/the-hu-240710" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">11th July - The Naadam Festival </h3><p></p><p>Opening ceremony of the national holiday, which is considered the biggest for Mongolians. The Naadam Festival, held annually in Mongolia, is a vibrant celebration of the "Three Manly Games" – wrestling, horse racing, and archery. Originating from the era of Genghis Khan, it is a cherished tradition that showcases Mongolian culture and heritage. The festival, which takes place in mid-July, attracts locals and tourists alike to witness the impressive athletic feats and colorful cultural displays.</p><p>Click here for more information</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">12th July - "BEAUTIFUL MONGOLIA 2024" <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/108bf2cefe977b4b2364518ac029ceee.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Visit the masterpiece performance of Morin Khuur Ensemble. The Morin khuur is a very important cultural heritage for the Mongolian people. That's why every Mongolian worships the Morin Khuur from the bottom of their heart, and you can also experience this feeling by coming to this concert.</p><p><a href="https://ticket.mn/event/2181/" target="_blank">Click here for more information</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">12th july - The Wonder of Mongolian Dance<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/45e5fafb76f3b03938766f13aaa7871d.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Mongolian dance is a vibrant and integral part of our country's rich cultural heritage, often characterized by intricate footwork and expressive movements that reflect the nomadic lifestyle and natural landscapes. Traditional dances, such as the Biyelgee, are performed in colorful costumes and accompanied by traditional Mongolian music, creating a captivating visual and auditory experience.</p><p><a href="https://ticket.mn/event/2199" target="_blank">Click here for more information</a></p> </div>
July is a vibrant month packed with events for Mongolians, ensuring you won't experience a dull moment. From the Naadam Festival to music festivals, live concerts, and exhibitions, there's something for everyone. To help you navigate this exciting time, we've compiled a guide to the most interesting events in July. We're confident that our recommendations will make your July in Mongolia a fun and memorable experience. 2nd July - 25th August - “Chinggis Khaan: How Mongols Changed the World” Exhibition The Exhibition to be held until August 25, 2024, will showcase over 600 historical artifacts, including porcelain fine crafts, crystal mirrors, crystal goblets used during the Yuan Empire, and golden girdles worn by emperors of the Hunnu Empire. Click here for more information 4-7th July - Playtime Festival 2024 The biggest music festival in Mongolia, which has been organized since 2002. This year, the event will be at an exciting new venue over four days, and they’re expecting about 40,000 people each day. Click here for more information 5th - 31st July - Land of the Sky The National Art Theater of Mongolia is the largest professional art organization with a rich history of 74 years, spreader of national art, and more than 150 artists with high professional skills. Their regular concert program includes all kinds of national art and will show the unique culture of the nomadic people living in the four directions of Mongolia. Click here for more information 8th - 15th july - melody of steppe It is a concert in the form of a musical mini-drama, created for foreign visitors and tourists, aimed at presenting Mongolian life and traditions in an artistic form. Click here for more information 8th - 20th july - eagle hunters show We hope that you will not get bored with the eagle show, which is a feature of Mongolian culture. Kazakh hunters from near and far attend the festival for competitions showcasing the speed, agility, and accuracy of their magnificent hunting eagles. Click here for more information 8th - 31st july - "nomadic legend" Come to this concert and you will see all the performances of Mongolian national art. It is a concert with a comprehensive program of folk art, including folk music groups, folk dances, physical exercises, harmonica praise, horse fiddle, Tsam dance, long and folk songs, and contortions. Click here for more information 10th July - The Hu concert The Hu, a band that combines Mongolian national art with rock music, is performing in Mongolia for the first time. 11th July - The Naadam Festival - Opening ceremony of the national holiday, which is considered the biggest for Mongolians. Click here for more information 11th July - The Naadam Festival Opening ceremony of the national holiday, which is considered the biggest for Mongolians. The Naadam Festival, held annually in Mongolia, is a vibrant celebration of the "Three Manly Games" – wrestling, horse racing, and archery. Originating from the era of Genghis Khan, it is a cherished tradition that showcases Mongolian culture and heritage. The festival, which takes place in mid-July, attracts locals and tourists alike to witness the impressive athletic feats and colorful cultural displays. Click here for more information 12th July - "BEAUTIFUL MONGOLIA 2024" Visit the masterpiece performance of Morin Khuur Ensemble. The Morin khuur is a very important cultural heritage for the Mongolian people. That's why every Mongolian worships the Morin Khuur from the bottom of their heart, and you can also experience this feeling by coming to this concert. Click here for more information 12th july - The Wonder of Mongolian Dance Mongolian dance is a vibrant and integral part of our country's rich cultural heritage, often characterized by intricate footwork and expressive movements that reflect the nomadic lifestyle and natural landscapes. Traditional dances, such as the Biyelgee, are performed in colorful costumes and accompanied by traditional Mongolian music, creating a captivating visual and auditory experience. Click here for more information
July is a vibrant month packed with events for Mongolians, ensuring you won't experience a dull moment. From the Naadam Festival to music festivals, live concerts, and exhibitions, there's something for everyone. To help you navigate this exciting time, we've compiled a guide to the most interesting events in July. We're confident that our recommendations will make your July in Mongolia a fun and memorable experience. ### 2nd July - 25th August - “Chinggis Khaan: How Mongols Changed the World” Exhibition The Exhibition to be held until August 25, 2024, will showcase over 600 historical artifacts, including porcelain fine crafts, crystal mirrors, crystal goblets used during the Yuan Empire, and golden girdles worn by emperors of the Hunnu Empire. Click here for more information ### 4-7th July - Playtime Festival 2024 The biggest music festival in Mongolia, which has been organized since 2002. This year, the event will be at an exciting new venue over four days, and they’re expecting about 40,000 people each day. Click here for more information ### 5th - 31st July - Land of the Sky The National Art Theater of Mongolia is the largest professional art organization with a rich history of 74 years, spreader of national art, and more than 150 artists with high professional skills. Their regular concert program includes all kinds of national art and will show the unique culture of the nomadic people living in the four directions of Mongolia. Click here for more information ### 8th - 15th july - melody of steppe It is a concert in the form of a musical mini-drama, created for foreign visitors and tourists, aimed at presenting Mongolian life and traditions in an artistic form. Click here for more information ### 8th - 20th july - eagle hunters show We hope that you will not get bored with the eagle show, which is a feature of Mongolian culture. Kazakh hunters from near and far attend the festival for competitions showcasing the speed, agility, and accuracy of their magnificent hunting eagles. Click here for more information ### 8th - 31st july - "nomadic legend" Come to this concert and you will see all the performances of Mongolian national art. It is a concert with a comprehensive program of folk art, including folk music groups, folk dances, physical exercises, harmonica praise, horse fiddle, Tsam dance, long and folk songs, and contortions. Click here for more information ### 10th July - The Hu concert The Hu, a band that combines Mongolian national art with rock music, is performing in Mongolia for the first time. 11th July - The Naadam Festival - Opening ceremony of the national holiday, which is considered the biggest for Mongolians. Click here for more information ### 11th July - The Naadam Festival Opening ceremony of the national holiday, which is considered the biggest for Mongolians. The Naadam Festival, held annually in Mongolia, is a vibrant celebration of the "Three Manly Games" – wrestling, horse racing, and archery. Originating from the era of Genghis Khan, it is a cherished tradition that showcases Mongolian culture and heritage. The festival, which takes place in mid-July, attracts locals and tourists alike to witness the impressive athletic feats and colorful cultural displays. Click here for more information ### 12th July - "BEAUTIFUL MONGOLIA 2024" Visit the masterpiece performance of Morin Khuur Ensemble. The Morin khuur is a very important cultural heritage for the Mongolian people. That's why every Mongolian worships the Morin Khuur from the bottom of their heart, and you can also experience this feeling by coming to this concert. Click here for more information ### 12th july - The Wonder of Mongolian Dance Mongolian dance is a vibrant and integral part of our country's rich cultural heritage, often characterized by intricate footwork and expressive movements that reflect the nomadic lifestyle and natural landscapes. Traditional dances, such as the Biyelgee, are performed in colorful costumes and accompanied by traditional Mongolian music, creating a captivating visual and auditory experience. Click here for more information
https://unread.today/c/newspaper-29
Сонин
Burtguljin Enkhbat
2025-03-17T00:00:00
3 сарын 17, 2025
Сониноос сорчилъё: Ээ дээ, энэ эрчүүд үү! /2025.03.17/
<div class="article-body"> <h2><span style="caret-color: rgb(0, 0, 0); color: rgb(0, 0, 0); white-space: pre-wrap;">Эрчүүд хэзээ ч том болдоггүй гэдэгтэй та санал нийлэх үү?<br><br>Хэрэв эрчүүд үнэхээр том болдог байсан бол дэлхий дээр техник технологитой холбоотой хобби, спорт ингэтлээ хөгжихгүй байх байлаа. Хүүхэд насныхаа гэнэн мөрөөдлийг сэтгэлдээ тээн, сониуч зангаа гээлгүй, үргэлж шинийг эрэлхийлдэг болохоор л эрчүүд үргэлж өөрийгөө сорьж, амьдралдаа адал явдал нэмдэг биз ээ.<br><br>Маргааш буюу гуравдугаар сарын 18-ны өдөр “Монгол цэргийн өдөр” хэмээх албан ёсны нэршилтэй ч манай улсад энэ өдөр аав, ах, дүү, нөхөр, хайртай хүмүүсээ баярлуулдаг сонирхолтой ёс бий. <br><br>Тиймээс хэзээ ч хүүхэд зангаа гээгээгүй эрчүүддээ зориулан бид технологийн бэлгүүдээр ээлжит хөтчөө бэлдлээ. Технологийн бүтээгдэхүүнд дургүй эр хүн гэж бараг л үгүй тул энэ хөтчийн сонголтууд таны хайртай нэгэнд таалагдана гэдэгт итгэлтэй байна.<br><br>Түүнчлэн энэ өдрийг тохиолдуулан монгол эрчүүдийн өмнө тулгарч буй асуудлуудыг ч хөндөх учиртай. Жишээ нь, 2024 оны байдлаар монгол эмэгтэйчүүдийн дундаж наслалт 76.8, харин эрчүүдийнх 67.6 жил байна. Энэ мэтчилэн "хээгүй, гүндүүгүй" гэж тодорхойлогддог монгол эр хүний ард ямар асуудлууд нуугдаж буйг бид 10 тоо буландаа тоймлов.<br><br>Үргэлжлүүлэн, А7 нүүрээс Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улсад НҮБ-ын MINUSCA Энхийг сахиулах ажиллагаанд тагнуулын офицерын үүрэг гүйцэтгэж буй Д.Эрдэнэбилэгийн ярилцлагыг унших боломжтой. Сонирхуулахад, өдгөө Монгол Улс дэлхийн 191 орноос НҮБ-д цэрэг хандивлагч орны жагсаалтад 18-т бичигдэж байгаа аж. Харин А11 нүүрээс орчин цагийн хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлт, эрчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн асуудал, тэдэнд тулгарч буй сорилтуудын тухай сонирхолтой нийтлэлийг уншаарай. <br><br>Төгсгөлд нь, А12 нүүрэнд эрчүүддээ зориулан бэлэг хайж буй бүсгүйчүүдэд маань хэрэг болох бяцхан урамшуулал буйг дуулгая.</span><div><span style="caret-color: rgb(0, 0, 0); color: rgb(0, 0, 0); white-space: pre-wrap;"><br></span></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/57b2d762e9ec22098d8f62c2ba1cc91b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ОНЦЛОХ НИЙТЛЭЛҮҮД<br></div></h3><p></p><p><b>Би хэрхэн ажилладаг вэ?- </b>Монгол цэргийн өдрийг тохиолдуулан Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улсад НҮБ-ын MINUSCA Энхийг сахиулах ажиллагаанд тагнуулын офицерын үүрэг гүйцэтгэж буй ахмад Д.Эрдэнэбилэгтэй энхийг сахиулах ажиллагааны талаар ярилцлаа.</p><p><b>10 тоо- </b>Монгол эр хүний ард ямар асуудлууд нуугдаж буйг илтгэх 10 тоог энэхүү буландаа багтаав. </p><p><b>Бэлгийн хөтөч</b>-Монгол цэргийн өдөртэй холбогдуулан уншигч та ойр дотнын эрэгтэй хүндээ өгөх бэлэг хайж буй бол бидний зүгээс эрчүүдэд өгч болох 8 бэлгийг онцоллоо. </p><p><b>Монгол цэргийн өдөр: Бүх эрчүүдийн баяр мөн үү? </b>- Цэргийн алба хаагаагүй хүн Цэргийн баяр тэмдэглэж болох уу? хэмээх жил бүр эрчүүдийн хамгийн их “санаа чилээдэг” асуултад хариулт өгөв. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">түгээлтийн цэгүүд </h3><p>- Jack’s Coffee | Бүх салбар<br>- Coffee Namu | Бүх салбар<br>- Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар<br>- Tous Les Jours | Central Tower<br>- Sipster Coffe &amp; Wine House<br>- Chuu Chuu House<br>- Science Cafe Ulaanbaatar<br>- Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ<br>- Philosophy Bookstore<br>- Monte Vino<br>- Fatima Cafe<br>- 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд<br>- Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков<br>- СЭЗИС, МУИС, ХИС</p> </div>
Эрчүүд хэзээ ч том болдоггүй гэдэгтэй та санал нийлэх үү? Хэрэв эрчүүд үнэхээр том болдог байсан бол дэлхий дээр техник технологитой холбоотой хобби, спорт ингэтлээ хөгжихгүй байх байлаа. Хүүхэд насныхаа гэнэн мөрөөдлийг сэтгэлдээ тээн, сониуч зангаа гээлгүй, үргэлж шинийг эрэлхийлдэг болохоор л эрчүүд үргэлж өөрийгөө сорьж, амьдралдаа адал явдал нэмдэг биз ээ. Маргааш буюу гуравдугаар сарын 18-ны өдөр “Монгол цэргийн өдөр” хэмээх албан ёсны нэршилтэй ч манай улсад энэ өдөр аав, ах, дүү, нөхөр, хайртай хүмүүсээ баярлуулдаг сонирхолтой ёс бий. Тиймээс хэзээ ч хүүхэд зангаа гээгээгүй эрчүүддээ зориулан бид технологийн бэлгүүдээр ээлжит хөтчөө бэлдлээ. Технологийн бүтээгдэхүүнд дургүй эр хүн гэж бараг л үгүй тул энэ хөтчийн сонголтууд таны хайртай нэгэнд таалагдана гэдэгт итгэлтэй байна. Түүнчлэн энэ өдрийг тохиолдуулан монгол эрчүүдийн өмнө тулгарч буй асуудлуудыг ч хөндөх учиртай. Жишээ нь, 2024 оны байдлаар монгол эмэгтэйчүүдийн дундаж наслалт 76.8, харин эрчүүдийнх 67.6 жил байна. Энэ мэтчилэн "хээгүй, гүндүүгүй" гэж тодорхойлогддог монгол эр хүний ард ямар асуудлууд нуугдаж буйг бид 10 тоо буландаа тоймлов. Үргэлжлүүлэн, А7 нүүрээс Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улсад НҮБ-ын MINUSCA Энхийг сахиулах ажиллагаанд тагнуулын офицерын үүрэг гүйцэтгэж буй Д.Эрдэнэбилэгийн ярилцлагыг унших боломжтой. Сонирхуулахад, өдгөө Монгол Улс дэлхийн 191 орноос НҮБ-д цэрэг хандивлагч орны жагсаалтад 18-т бичигдэж байгаа аж. Харин А11 нүүрээс орчин цагийн хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлт, эрчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн асуудал, тэдэнд тулгарч буй сорилтуудын тухай сонирхолтой нийтлэлийг уншаарай. Төгсгөлд нь, А12 нүүрэнд эрчүүддээ зориулан бэлэг хайж буй бүсгүйчүүдэд маань хэрэг болох бяцхан урамшуулал буйг дуулгая. ОНЦЛОХ НИЙТЛЭЛҮҮД Би хэрхэн ажилладаг вэ?- Монгол цэргийн өдрийг тохиолдуулан Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улсад НҮБ-ын MINUSCA Энхийг сахиулах ажиллагаанд тагнуулын офицерын үүрэг гүйцэтгэж буй ахмад Д.Эрдэнэбилэгтэй энхийг сахиулах ажиллагааны талаар ярилцлаа. 10 тоо- Монгол эр хүний ард ямар асуудлууд нуугдаж буйг илтгэх 10 тоог энэхүү буландаа багтаав. Бэлгийн хөтөч -Монгол цэргийн өдөртэй холбогдуулан уншигч та ойр дотнын эрэгтэй хүндээ өгөх бэлэг хайж буй бол бидний зүгээс эрчүүдэд өгч болох 8 бэлгийг онцоллоо. Монгол цэргийн өдөр: Бүх эрчүүдийн баяр мөн үү? - Цэргийн алба хаагаагүй хүн Цэргийн баяр тэмдэглэж болох уу? хэмээх жил бүр эрчүүдийн хамгийн их “санаа чилээдэг” асуултад хариулт өгөв. түгээлтийн цэгүүд - Jack’s Coffee | Бүх салбар - Coffee Namu | Бүх салбар - Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар - Tous Les Jours | Central Tower - Sipster Coffe & Wine House - Chuu Chuu House - Science Cafe Ulaanbaatar - Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ - Philosophy Bookstore - Monte Vino - Fatima Cafe - 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд - Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков - СЭЗИС, МУИС, ХИС
Эрчүүд хэзээ ч том болдоггүй гэдэгтэй та санал нийлэх үү? Хэрэв эрчүүд үнэхээр том болдог байсан бол дэлхий дээр техник технологитой холбоотой хобби, спорт ингэтлээ хөгжихгүй байх байлаа. Хүүхэд насныхаа гэнэн мөрөөдлийг сэтгэлдээ тээн, сониуч зангаа гээлгүй, үргэлж шинийг эрэлхийлдэг болохоор л эрчүүд үргэлж өөрийгөө сорьж, амьдралдаа адал явдал нэмдэг биз ээ. Маргааш буюу гуравдугаар сарын 18-ны өдөр “Монгол цэргийн өдөр” хэмээх албан ёсны нэршилтэй ч манай улсад энэ өдөр аав, ах, дүү, нөхөр, хайртай хүмүүсээ баярлуулдаг сонирхолтой ёс бий. Тиймээс хэзээ ч хүүхэд зангаа гээгээгүй эрчүүддээ зориулан бид технологийн бэлгүүдээр ээлжит хөтчөө бэлдлээ. Технологийн бүтээгдэхүүнд дургүй эр хүн гэж бараг л үгүй тул энэ хөтчийн сонголтууд таны хайртай нэгэнд таалагдана гэдэгт итгэлтэй байна. Түүнчлэн энэ өдрийг тохиолдуулан монгол эрчүүдийн өмнө тулгарч буй асуудлуудыг ч хөндөх учиртай. Жишээ нь, 2024 оны байдлаар монгол эмэгтэйчүүдийн дундаж наслалт 76.8, харин эрчүүдийнх 67.6 жил байна. Энэ мэтчилэн "хээгүй, гүндүүгүй" гэж тодорхойлогддог монгол эр хүний ард ямар асуудлууд нуугдаж буйг бид 10 тоо буландаа тоймлов. Үргэлжлүүлэн, А7 нүүрээс Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улсад НҮБ-ын MINUSCA Энхийг сахиулах ажиллагаанд тагнуулын офицерын үүрэг гүйцэтгэж буй Д.Эрдэнэбилэгийн ярилцлагыг унших боломжтой. Сонирхуулахад, өдгөө Монгол Улс дэлхийн 191 орноос НҮБ-д цэрэг хандивлагч орны жагсаалтад 18-т бичигдэж байгаа аж. Харин А11 нүүрээс орчин цагийн хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлт, эрчүүдийн хөдөлмөр эрхлэлтийн асуудал, тэдэнд тулгарч буй сорилтуудын тухай сонирхолтой нийтлэлийг уншаарай. Төгсгөлд нь, А12 нүүрэнд эрчүүддээ зориулан бэлэг хайж буй бүсгүйчүүдэд маань хэрэг болох бяцхан урамшуулал буйг дуулгая. ### ОНЦЛОХ НИЙТЛЭЛҮҮД **Би хэрхэн ажилладаг вэ?-** Монгол цэргийн өдрийг тохиолдуулан Төв Африкийн Бүгд Найрамдах Улсад НҮБ-ын MINUSCA Энхийг сахиулах ажиллагаанд тагнуулын офицерын үүрэг гүйцэтгэж буй ахмад Д.Эрдэнэбилэгтэй энхийг сахиулах ажиллагааны талаар ярилцлаа. **10 тоо-** Монгол эр хүний ард ямар асуудлууд нуугдаж буйг илтгэх 10 тоог энэхүү буландаа багтаав. **Бэлгийн хөтөч**-Монгол цэргийн өдөртэй холбогдуулан уншигч та ойр дотнын эрэгтэй хүндээ өгөх бэлэг хайж буй бол бидний зүгээс эрчүүдэд өгч болох 8 бэлгийг онцоллоо. **Монгол цэргийн өдөр: Бүх эрчүүдийн баяр мөн үү?** - Цэргийн алба хаагаагүй хүн Цэргийн баяр тэмдэглэж болох уу? хэмээх жил бүр эрчүүдийн хамгийн их “санаа чилээдэг” асуултад хариулт өгөв. ### түгээлтийн цэгүүд - Jack’s Coffee | Бүх салбар - Coffee Namu | Бүх салбар - Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар - Tous Les Jours | Central Tower - Sipster Coffe & Wine House - Chuu Chuu House - Science Cafe Ulaanbaatar - Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ - Philosophy Bookstore - Monte Vino - Fatima Cafe - 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд - Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков - СЭЗИС, МУИС, ХИС
https://unread.today/c/insight-unicef-project-eng
English
Majigsuren Tsogbadrakh
2024-06-18T00:00:00
6 сарын 18, 2024
UNICEF's Efforts in Mitigating Flood Risks and Enhancing Community Resilience
<div class="article-body"> <h2><div>One of the most serious problems facing our city recently is the recurring flooding. Every time it rains, we live in fear of floods. According to the Central Asian Economic Action Program (CAREC) estimate in 2022, floods impacted 92 people in our country and caused economic damage totaling 24 million dollars a year. This is a critical issue that requires our attention.</div><div><br></div><div>In this series of articles, we spoke with Evariste Kouassi-Komlan, UNICEF's Representative in Mongolia, about UNICEF's response to this issue. Along with the Government of Japan, they are working on a project titled "Improving sanitation and hygiene in flood vulnerable communities for improving public health situation". The project has received a total of 1.8 million dollars in funding.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/d09bdcceea5b1bad57d03131b3470725.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Could you please tell us about the project you are implementing with the GOVERNMENT OF JAPAN?</h3><p></p><p>You may recall that last year, many families lost their homes, and numerous buildings were flooded in Ulaanbaatar. According to statistics, the 2023 flood displaced more than 20,000 people. This disaster led to significant economic losses and posed serious risks to citizens' health and safety.</p><p>In response, the Government of Japan (GoJ) through its generous supplementary fund has supported UNICEF in Mongolia to work on the prevention of such natural disasters. This collaboration resulted in the development of the project “Improving Sanitation and Hygiene in Flood Vulnerable Communities to Improve Public Health”. The Government of Japan is providing 1.8 million dollars for this initiative. The project, set to be implemented until January 2025 and will focus on nine districts of Ulaanbaatar and aims to make a substantial impact on flood risk prevention and address hygiene promotion.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Please tell us more about the activities that will be implemented within the project.</div></h3><p></p><p>It is about humanitarian response readiness. In close discussion with the Embassy of Japan in Mongolia, we have planned three main interventions areas:</p><p>First, on June 17th, three heavy duty high-capacity water pumps were officially handed over to the National Emergency Management Agency (NEMA). These pumps, with pumping capacity of 153l/s are designed to consume low amounts of energy with minimum operation cost. The prepositioning of these high-capacity pumps is fundamental for a very quick reaction.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a1c1264c1f39510bddbb94b2a3f64fc6.jpg"></p><p><i>/Three high-capacity water pumps were officially handed over to the NEMA on 17 June 2024/</i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/6f40b7b5c8fd986d3e7eb5ef5f4eb353.jpg"></p><p><i>/His Excellency Mr.Igawahara Masaru, Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of Japan to Mongolia opened the handover ceremony/</i></p> <p></p><p><br></p><p>Second, we plan to construct 18 water supply, sanitation, and hygiene (WASH) facilities in flood risk areas across nine districts of the city. This includes the construction of 13 public sanitary facilities in eight districts, the renovation of a school toilet, and the construction of seven smart drinking water distribution points in four of the districts. This will be followed by hygiene promotion and awareness raising on flood.</p><p>Third, the project has already started strengthening the capacity of 100 civil servants and 1,000 experts in the health and education sectors. Preparing these experts to respond effectively to emergency situations is crucial. The capacity building of those experts is conducted in collaboration with the NEMA and Mongolian Red Cross Society. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/44b31ebeab9a93321bcbd35ddcf6c252.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>How important is the participation of international organizations in overcoming natural disasters in mongolia?</h3><p></p><p>This is a very important question. Using the example of the recent dzud that affected Mongolians, we want to emphasize that such events are not just natural disasters. They are dangerous phenomena that impact everyone's lives - the livelihoods. Many families rely on livestock for their livelihoods and those animals endangered by dzud are crucial for their survival. Our goal is to ensure that humanitarian community understands the severity of these situations particularly in Mongolia, where is not classified a country facing disaster, we need to help understand that and come up with innovative solution to help. </p><p>Additionally, we focus on supporting the government in developing better risk mitigation mechanisms.</p><p>For UNICEF's side, we focused on life saving items and distributed household goods such as toilet paper, toothpaste, toothbrushes, and soap to improve the hygiene of herders and their children. First aid kits were also provided to hospitals and health centers, enabling children and adults to receive free medical assistance. Notably, digital radios and tablets were placed in schools and dormitories, providing students with opportunities to continue their education despite the challenges. With partners we also delivered psychosocial support, nutrition intervention and many others. I take this opportunity to thank all partners who have contributed to these efforts including private sectors, schools and children councils. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Could you please tell us about your challenges during the project?</h3><p></p><p>Our project has encountered several challenges along the way. Initially, obtaining land permits for constructing buildings and structures proved to be a lengthy process. Additionally, some of our work sites faced issues with heating systems and water supply, resulting in unexpected costs. Another obstacle we are currently navigating with is the approaching winter season. These challenges have slowly been resolved and we expected delivery in time. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/758ea7bff592fc7db58031b8ed9f7932.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>What should we do to protect ourselves from floods?</div></h3><p></p><p>Certainly, there are various approaches. Firstly, it's crucial to determine if you reside in a flood risk area. As part of our project, we aim to disseminate information to residents living in flood-prone areas in collaboration with the National Emergency Management Agency.</p><p>For those residing in flood-prone areas, immediate relocation is paramount. Given the potential dangers, it's essential to assess the risk and take necessary precautions. Secondly, it's advisable to refrain from constructing buildings on floodplains, as it poses significant risks. Lastly, strict adherence to safety rules is imperative. Upon receiving flood alerts, prompt evacuation is necessary to safeguard lives and prevent potential harm to oneself and others.</p> <blockquote><p><a href="https://unread.today/c/insight-unicef-project-mn" target="_blank">Монгол хэл дээрх хувилбарыг унших</a></p> <cite> </cite></blockquote> </div>
One of the most serious problems facing our city recently is the recurring flooding. Every time it rains, we live in fear of floods. According to the Central Asian Economic Action Program (CAREC) estimate in 2022, floods impacted 92 people in our country and caused economic damage totaling 24 million dollars a year. This is a critical issue that requires our attention. In this series of articles, we spoke with Evariste Kouassi-Komlan, UNICEF's Representative in Mongolia, about UNICEF's response to this issue. Along with the Government of Japan, they are working on a project titled "Improving sanitation and hygiene in flood vulnerable communities for improving public health situation". The project has received a total of 1.8 million dollars in funding. Could you please tell us about the project you are implementing with the GOVERNMENT OF JAPAN? You may recall that last year, many families lost their homes, and numerous buildings were flooded in Ulaanbaatar. According to statistics, the 2023 flood displaced more than 20,000 people. This disaster led to significant economic losses and posed serious risks to citizens' health and safety. In response, the Government of Japan (GoJ) through its generous supplementary fund has supported UNICEF in Mongolia to work on the prevention of such natural disasters. This collaboration resulted in the development of the project “Improving Sanitation and Hygiene in Flood Vulnerable Communities to Improve Public Health”. The Government of Japan is providing 1.8 million dollars for this initiative. The project, set to be implemented until January 2025 and will focus on nine districts of Ulaanbaatar and aims to make a substantial impact on flood risk prevention and address hygiene promotion. Please tell us more about the activities that will be implemented within the project. It is about humanitarian response readiness. In close discussion with the Embassy of Japan in Mongolia, we have planned three main interventions areas: First, on June 17th, three heavy duty high-capacity water pumps were officially handed over to the National Emergency Management Agency (NEMA). These pumps, with pumping capacity of 153l/s are designed to consume low amounts of energy with minimum operation cost. The prepositioning of these high-capacity pumps is fundamental for a very quick reaction. /Three high-capacity water pumps were officially handed over to the NEMA on 17 June 2024/ /His Excellency Mr.Igawahara Masaru, Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of Japan to Mongolia opened the handover ceremony/ Second, we plan to construct 18 water supply, sanitation, and hygiene (WASH) facilities in flood risk areas across nine districts of the city. This includes the construction of 13 public sanitary facilities in eight districts, the renovation of a school toilet, and the construction of seven smart drinking water distribution points in four of the districts. This will be followed by hygiene promotion and awareness raising on flood. Third, the project has already started strengthening the capacity of 100 civil servants and 1,000 experts in the health and education sectors. Preparing these experts to respond effectively to emergency situations is crucial. The capacity building of those experts is conducted in collaboration with the NEMA and Mongolian Red Cross Society. How important is the participation of international organizations in overcoming natural disasters in mongolia? This is a very important question. Using the example of the recent dzud that affected Mongolians, we want to emphasize that such events are not just natural disasters. They are dangerous phenomena that impact everyone's lives - the livelihoods. Many families rely on livestock for their livelihoods and those animals endangered by dzud are crucial for their survival. Our goal is to ensure that humanitarian community understands the severity of these situations particularly in Mongolia, where is not classified a country facing disaster, we need to help understand that and come up with innovative solution to help. Additionally, we focus on supporting the government in developing better risk mitigation mechanisms. For UNICEF's side, we focused on life saving items and distributed household goods such as toilet paper, toothpaste, toothbrushes, and soap to improve the hygiene of herders and their children. First aid kits were also provided to hospitals and health centers, enabling children and adults to receive free medical assistance. Notably, digital radios and tablets were placed in schools and dormitories, providing students with opportunities to continue their education despite the challenges. With partners we also delivered psychosocial support, nutrition intervention and many others. I take this opportunity to thank all partners who have contributed to these efforts including private sectors, schools and children councils. Could you please tell us about your challenges during the project? Our project has encountered several challenges along the way. Initially, obtaining land permits for constructing buildings and structures proved to be a lengthy process. Additionally, some of our work sites faced issues with heating systems and water supply, resulting in unexpected costs. Another obstacle we are currently navigating with is the approaching winter season. These challenges have slowly been resolved and we expected delivery in time. What should we do to protect ourselves from floods? Certainly, there are various approaches. Firstly, it's crucial to determine if you reside in a flood risk area. As part of our project, we aim to disseminate information to residents living in flood-prone areas in collaboration with the National Emergency Management Agency. For those residing in flood-prone areas, immediate relocation is paramount. Given the potential dangers, it's essential to assess the risk and take necessary precautions. Secondly, it's advisable to refrain from constructing buildings on floodplains, as it poses significant risks. Lastly, strict adherence to safety rules is imperative. Upon receiving flood alerts, prompt evacuation is necessary to safeguard lives and prevent potential harm to oneself and others. Монгол хэл дээрх хувилбарыг унших
One of the most serious problems facing our city recently is the recurring flooding. Every time it rains, we live in fear of floods. According to the Central Asian Economic Action Program (CAREC) estimate in 2022, floods impacted 92 people in our country and caused economic damage totaling 24 million dollars a year. This is a critical issue that requires our attention. In this series of articles, we spoke with Evariste Kouassi-Komlan, UNICEF's Representative in Mongolia, about UNICEF's response to this issue. Along with the Government of Japan, they are working on a project titled "Improving sanitation and hygiene in flood vulnerable communities for improving public health situation". The project has received a total of 1.8 million dollars in funding. ### Could you please tell us about the project you are implementing with the GOVERNMENT OF JAPAN? You may recall that last year, many families lost their homes, and numerous buildings were flooded in Ulaanbaatar. According to statistics, the 2023 flood displaced more than 20,000 people. This disaster led to significant economic losses and posed serious risks to citizens' health and safety. In response, the Government of Japan (GoJ) through its generous supplementary fund has supported UNICEF in Mongolia to work on the prevention of such natural disasters. This collaboration resulted in the development of the project “Improving Sanitation and Hygiene in Flood Vulnerable Communities to Improve Public Health”. The Government of Japan is providing 1.8 million dollars for this initiative. The project, set to be implemented until January 2025 and will focus on nine districts of Ulaanbaatar and aims to make a substantial impact on flood risk prevention and address hygiene promotion. ### Please tell us more about the activities that will be implemented within the project. It is about humanitarian response readiness. In close discussion with the Embassy of Japan in Mongolia, we have planned three main interventions areas: First, on June 17th, three heavy duty high-capacity water pumps were officially handed over to the National Emergency Management Agency (NEMA). These pumps, with pumping capacity of 153l/s are designed to consume low amounts of energy with minimum operation cost. The prepositioning of these high-capacity pumps is fundamental for a very quick reaction. */Three high-capacity water pumps were officially handed over to the NEMA on 17 June 2024/* */His Excellency Mr.Igawahara Masaru, Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of Japan to Mongolia opened the handover ceremony/* Second, we plan to construct 18 water supply, sanitation, and hygiene (WASH) facilities in flood risk areas across nine districts of the city. This includes the construction of 13 public sanitary facilities in eight districts, the renovation of a school toilet, and the construction of seven smart drinking water distribution points in four of the districts. This will be followed by hygiene promotion and awareness raising on flood. Third, the project has already started strengthening the capacity of 100 civil servants and 1,000 experts in the health and education sectors. Preparing these experts to respond effectively to emergency situations is crucial. The capacity building of those experts is conducted in collaboration with the NEMA and Mongolian Red Cross Society. ### How important is the participation of international organizations in overcoming natural disasters in mongolia? This is a very important question. Using the example of the recent dzud that affected Mongolians, we want to emphasize that such events are not just natural disasters. They are dangerous phenomena that impact everyone's lives - the livelihoods. Many families rely on livestock for their livelihoods and those animals endangered by dzud are crucial for their survival. Our goal is to ensure that humanitarian community understands the severity of these situations particularly in Mongolia, where is not classified a country facing disaster, we need to help understand that and come up with innovative solution to help. Additionally, we focus on supporting the government in developing better risk mitigation mechanisms. For UNICEF's side, we focused on life saving items and distributed household goods such as toilet paper, toothpaste, toothbrushes, and soap to improve the hygiene of herders and their children. First aid kits were also provided to hospitals and health centers, enabling children and adults to receive free medical assistance. Notably, digital radios and tablets were placed in schools and dormitories, providing students with opportunities to continue their education despite the challenges. With partners we also delivered psychosocial support, nutrition intervention and many others. I take this opportunity to thank all partners who have contributed to these efforts including private sectors, schools and children councils. ### Could you please tell us about your challenges during the project? Our project has encountered several challenges along the way. Initially, obtaining land permits for constructing buildings and structures proved to be a lengthy process. Additionally, some of our work sites faced issues with heating systems and water supply, resulting in unexpected costs. Another obstacle we are currently navigating with is the approaching winter season. These challenges have slowly been resolved and we expected delivery in time. ### What should we do to protect ourselves from floods? Certainly, there are various approaches. Firstly, it's crucial to determine if you reside in a flood risk area. As part of our project, we aim to disseminate information to residents living in flood-prone areas in collaboration with the National Emergency Management Agency. For those residing in flood-prone areas, immediate relocation is paramount. Given the potential dangers, it's essential to assess the risk and take necessary precautions. Secondly, it's advisable to refrain from constructing buildings on floodplains, as it poses significant risks. Lastly, strict adherence to safety rules is imperative. Upon receiving flood alerts, prompt evacuation is necessary to safeguard lives and prevent potential harm to oneself and others. > Монгол хэл дээрх хувилбарыг унших
https://unread.today/c/book-cicero-how-to-tell-a-joke
Номын тухай
Purevdorj Adiyasuren
2025-03-30T00:00:00
3 сарын 30, 2025
Ромын улс төрчийн зөвлөгөө: Хэрхэн хошигнох вэ?
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Хошин мэдрэмжтэй байж, яриан дундуур цагийг нь онож хошигнож чадахыг хүн бүр хүсдэг. Гэхдээ яагаад?  </div><div><br></div><div>Хошин мэдрэмж биднийг өрөөн дэх хамгийн “яриа хөөрөөтэй” нэгэн болгон харуулахаас гадна хэн нэгэнтэй үүсгэсэн ширүүн маргааныг тасалж, харилцааны хүйтэн уур амьсгалыг эерүүлж, тэр ч байтугай сонгуульд ялуулах боломжтой юу?  </div><div><br></div><div>НТӨ II-I зуунд амьдарч асан Ромын Бүгд Найрамдах улсын улс төрч, философич Цицероны үзсэнээр дээрх бүгд “боломжтой” гэнэ. Философи, гүн ухааны нэлээдгүй бүтээл турвисан Цицерон нь 43 насандаа буюу НТӨ 106 онд Ромын Консул (Ромын төрийн ба засгийн тэргүүн, бүх цэргийн командлагч билээ)-ын албан тушаалд томилогдсон нэгэн юм. Түүний шогч, хошин мэдрэмжээс нь үүдэн дургүйлхэгч нар нь бүр “Комедиан Консул (consularis scurra)” хэмээн дууддаг байсан ч гэж Латин хэлний зүйч Макробий бичсэн байдаг.  </div><div><br></div><div>Инээдмийн баярт зориулан энэ удаагийн нийтлэлээрээ тэрхүү “Комедиан Консул”-ын хошигнолын талаар хөөрөлдөхөд хэлж үлдээсэн үгийг эмхэтгэн ном болгон гаргасан АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейны “Хэрхэн хошигнох вэ: Хошигнолын ухаанд хөтлөх эртний хөтөч” (How to Tell a Joke: An Ancient Guide to the Art of Humor) номын талаар уншигч танд хүргэхээр бэлтгэлээ. </div><div><br></div><div>Хошин мэдрэмж төрөлхийн авьяас уу? Эсвэл сурч болдог ярианы чадвар уу? Ромын хамгийн агуу уран илтгэгч нарын нэг Цицерон үүнд ямар байр суурь, бодолтой явсныг та энэхүү нийтлэлээс олж авна (эсвэл авахгүй ч байж магадгүй) </div><div><br></div><div>Уншигч танд Инээдмийн баярын мэнд хүргье (өө, биш ээ) хүргэе!  </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/f3d8eae150011e56f72b0d0aee5f4493.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Номын тухай </h3><p></p><p>Марк Туллий Цицерон (Marcus Tullius Cicero) нь өөрөө хошигнолоор дагнасан нэг ч ном туурвиагүй боловч <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/De_Oratore">“De Oratore” (Уран илтгэгч) </a>бүтээлдээ хошигнолын талаар нэлээдгүй олон санаа бичиж үлдээсэн юм. Түүний эл бүтээлээс эшлэн АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейн тус номоо бичжээ. </p><p>Номын бүтцийн хувьд дээр дурдсанчлан Цицероны “Уран илтгэгч” бүтээлээс хошигнох урын тухай дэвшүүлсэн санаануудыг нь түүвэрлэн оруулсан бөгөөд тэгэхдээ эхний нүүр бүрд түүний эшлэл латин эх хувиараа байх бол удаах нүүрт нь англи орчуулга нь орсон гэдгээрээ тун өвөрмөц. </p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/f31288a64a516e9ded96ec00bfcc508a.jpg"></p><p></p><p><br></p><p><a href="https://press.princeton.edu/books/hardcover/9780691206165/how-to-tell-a-joke?srsltid=AfmBOooYH8Q-qIbiwIFmIaaFBTJtJr563dzKFdDL6jPPE7T7um68ErqD" target="_blank">Ном</a> ерөнхийдөө Юлий Цезарь, Лициний Красс, Марк Антони гэсэн эртний Ромын нэр алдарт хүмүүсийн хооронд өрнөх харилцан ярианаас бүрдэнэ. Гэхдээ энд өгүүлж буй Ю.Цезарь нь агуу жанжин Цезарь бус Ромын хамгийн цуут шогчдын нэг Гаио Юлий Цезарь Страбо гэгч нэгэн. Мөн болоогүй энэ ярианд орох Л.Красс нь эртний Ромын хамгийн хөрөнгө бэлтэй Красс бус өөрийн үеийнхээ хамгийн алдартай уран илтгэгчдийн нэг Лициний Красс юм. Сүүлийн Марк Антони нь ч Клеопатрагийн дурлалт залуу бус харин тэр нөхрийн өвөө нь. Энэ гурван бодит түүхэн хүмүүс хоорондоо эл номд өгүүлсэнчлэн ярьж байсан уу, үгүй юу гэдгийг мэдэхийн аргагүй. Гэвч тэд ингэж ярьсан ч бай, үгүй ч бай эндээс Цицероны хэр хэмжээний хошин мэдрэмжтэй нэгэн байсныг харах бүрэн боломжтой. </p><p> <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Зохиолчийн тухай </h3><p></p><p><br></p><p>Тус ном нь гурван зохиолчтой гэж үзэж болно. Эхнийх нь мэдээж <a href="https://www.britannica.com/biography/Cicero">Цицерон</a> бол удаах нь М.Ф.Кунталиан, гурав дахь нь <a href="https://classics.cornell.edu/mike-fontaine">Майкл Фонтейн</a>. Цицерон нь шогч хошин хүн байснаас гадна Ромын Бүгд Найрамдах улсыг нураасан (энэ явдлын дараа Ромын Эзэнт гүрэн үүссэн) иргэний дайны үеэр Бүгд Найрамдах засаглалын тогтолцоог хамгаалан үлдэхээр тууштай тэмцсэн нэгэн юм. Тэрээр түүхэн дэх хамгийн агуу илтгэгчдийн нэгд зүй ёсоор тооцогддог бөгөөд түүний туурвилуудаас Цицероны реторик (уран илтгэх ухаан) хэмээх илтгэлийн урсгал ч төрөн гарсан байдаг. </p><p>Номын удаах зохиолч болох <a href="https://www.britannica.com/biography/Quintilian">М.Ф.Кунталиан </a>мөн л реторикын ухаанд өөрийн хувь нэмрээ оруулсан нэгэн бөгөөд түүний “Уран илтгэгчийн боловсрол” бүтээл нь утга зохиолын шүүмжид үнэтэй хувь нэмэр оруулсан онолын бүтээл болсон билээ. </p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/31b6e1e98be52eea14604a52fc48e9fb.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Дээрх хоёр эртний зохиолчийн бүтээлийг нэгтгэн нэг ном болгон гаргаж, орчуулан эмхэтгэсэн хүн бол дээр дурдсан АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейн. Тэрээр эртний Грек, Ромын судалгааны чиглэлээр олон арван ном бичсэн бөгөөд бидний тэр бүр мэдэхгүй бүтээлүүдийг өнөөгийн уншигчдын хэрэгцээ, сонирхолд нийцүүлэн туурвидаг онцлогтой. </p><p> <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад унших вэ? </h3><p></p><p> <br></p><p>Цицероны үзсэнээр хошигнох нь уран илтгэгч ба комедиан хоёрын заагийг сарниулах хүчтэй бөгөөд улс төрийн хурал, цуглаан ба станд-ап комеди хоёрын ч ялгааг үгүй хийх чадалтай ажээ. Түүнчлэн зөв хошигнож чадвал нийгмийн болон улс төрийн байр суурийг ч бүтээх боломжтой бөгөөд сонгуульд ч ялалт авч ирж магадгүй гэнэ. Бид өрөөн дэх уур амьсгал, ярианы чигийг залагч болох хүсэлтэй байлаа гэж бодъё, тэгвэл бид шүүх хуралд ялахыг эрмэлзэж буй өмгөөлөгч, хуульч, сонгуульд нэр дэвшиж буй улс төрчтэй яг адил түвшинд очих юм. Цицероны дараахан төрсөн яруу найрагч Гораций энэ талаар ингэж бичжээ: </p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/480a166e005e7d333569ccd4aed59b24.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/02bb073763f0a151b0d96a6618c2e760.jpg"></p><p></p><p> <br></p><p>Ёсорхуу, нухацтай, чухал байдал нь ганцхан онигоо ярих, хошигнох төдийд нуран унах боломжтой бөгөөд “зөв” хошигнож чадваас өөрийн санаа, байр сууриа бүр ч илүү нухацтай, чухал болгон хүргэх боломжтой хэмээн Цицерон үзжээ. Гэвч хошигнол нь тун их эрсдэлтэй стратеги гэдгийг мартаж болохгүйг онцлууштай. Учир нь, хэрвээ хошигнох нь “зэвсэг” буюу гал нээж буй үйлдэл юм бол хариу заавал ирэх учиртай. Хэн ч бусдын өмнө эвгүй байдалд орохыг хүсдэггүй, хэрэв тийм зүйл тохиовоос түүнийгээ мартдаггүй хэмээн Цицеро үзсэн бөгөөд хошигнолыг зэвсэг болгон ашиглах хэн ч бай хариу довтолгоонд бэлэн байхыг сануулсан байна. </p><p> <br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/Xu-QfE_1ksk?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Тэгвэл хэрхэн хошигнох вэ? </h3><p></p><p>Цицероны үзсэнээр амжилттай хошигнохын тулд дараах долоон дүрмийг баримтлахыг сануулсан байдаг. Тэдгээр нь: </p><p><b>Сонсогчдоо мэдэх: </b>Түүний өгсөн хамгийн эхний, басхүү чухал дүрэм бол сонсогчдоо мэдэх юм. Таны хошигнолыг сонсох гэж буй хүмүүс (найз нөхөд, хамт олон гм.)-ийн үзэл бодол, итгэл үнэмшил, үнэт зүйлсийг зайлшгүй мэдсэний үндсэнд л хошигнол сая амжилт олно. </p><p><b>Цицероны хувьд хошигнол нь үндсэн хоёр төрөлтэй байна.</b> Эхнийх нь “facetiae” буюу энгийн, ярианы гол сэдэвт тохируулан үгийн холбоо ба дан утгыг цэцэн байдлаар эвсүүлэн хошигнох төрөл бол удаах нь “dicacitas” буюу хурц, ёжтой хошигнолын төрөл. Түүний үзсэнээр хоёр дахь төрлийн хошигнолд тун болгоомжтой хандах хэрэгтэй ч энэ төрлийн хошигнол нь нөгөөхөөсөө илүү хүчтэй бөгөөд үр дүнтэй байдгийг онцолсон байна. </p><p><b>Гэнэтийн эргэлт: </b>Хамгийн сайн хошигнол бол гэнэтийн, санаанд оромгүй эргэлт хэмээн тэрээр үзсэн байдаг. Тэгэхдээ мэдээж урьдагч нөхцөлийг нь босгох (setting up) шаардлагатайг ч орхиж болохгүй ажээ. Гэхдээ түүнийг зөвхөн өөрөө гүйцэлдүүлэх ч шаардлагагүй бөгөөд харилцан ярианд орж буй бүхий л хүмүүсийн яриаг өөрийн талд ашиглах боломжтой юм. </p><p><b>Ярианы аль үед хошигнох вэ гэдэг амжилттай хошигнолын хамгийн гол амин тулгуур.</b> Мөн биеийн хэлэмж, хөдөлгөөн, нүүр, хоолойн хувирал, бүр чимээгүй зогсолт хүртэл хошигнолыг бүрэлдүүлдэг чухал хэсэг аж. </p><p><b>Хэт их хошигнохоос зайлсхийх:</b> Хошигнол нь ярианы хүчтэй зэвсэг, ур чадвар ч гэлээ хэт их хошигнохоос зайлсхийхийг анхаарууштай. Учир нь хэт их хошигнодог нэгний яриаг хүмүүс төдийлөн чухалд тооцдоггүй бөгөөд эсрэгээрээ яриа, үг нь хүчгүйдэж, хэрэгтэй үед бусдад хүрэх далайц нь сулардаг болохыг Цицерон сануулжээ. </p><p><b>Хэт “мэдрэмжгүй” хошигнолоос зайлсхийх:</b> Бусдын үнэт зүйлс, итгэл үнэмшилд хурц нөлөө үзүүлэх хошигнолоос аль болох зайлсхийх хэрэгтэй. Эс бөгөөс энэ нь шууд эсрэг талд өдөөн хатгаж буй үйлдэл болж хувирна хэмээн Цицерон үзсэн бөгөөд түүнийхээр энэ нь хошигнолын зорилго огт биш юм. </p><p><b>Эцэст нь амжилттай хошигнол нь өрсөлдөгч талынхаа дайралтыг дуугаа өндөрсгөлгүй, олон таван үггүй нам дарахад оршино.</b></p> <p></p><p><br></p><p>Эл номыг нэг үгээр тодорхойлох бол Английн зохиолч Оскар Уайльдын “Хэрэв та хүмүүст үнэнийг хэлэх гэж буй бол инээлгэ. Эс бөгөөс тэд таныг хөнөөх болно” хэмээсэн үг хамгийн их тохирох болов уу. Нэг нийтлэлд бүтэн номын утга санааг багтаах боломжгүй тул уншигч танд өөрөө уншиж үзэхийг зөвлөе. Нийтлэлийнхээ оршилдоо ч дурдсан хошин мэдрэмж гэдэг төрөхөөс заяадаг авьяас уу? Эсвэл хөгжүүлж болдог чадвар уу? Хэрхэн түүнийгээ хөгжүүлэх вэ? Хэрэв ямар ч авьяасгүй (над шиг хөлдүү) бол яах вэ? зэрэг нэн чухал, “санаа зовниулам” асуултуудын хариуг та энэ номоос олж мэднэ.</p> </div>
Хошин мэдрэмжтэй байж, яриан дундуур цагийг нь онож хошигнож чадахыг хүн бүр хүсдэг. Гэхдээ яагаад? Хошин мэдрэмж биднийг өрөөн дэх хамгийн “яриа хөөрөөтэй” нэгэн болгон харуулахаас гадна хэн нэгэнтэй үүсгэсэн ширүүн маргааныг тасалж, харилцааны хүйтэн уур амьсгалыг эерүүлж, тэр ч байтугай сонгуульд ялуулах боломжтой юу? НТӨ II-I зуунд амьдарч асан Ромын Бүгд Найрамдах улсын улс төрч, философич Цицероны үзсэнээр дээрх бүгд “боломжтой” гэнэ. Философи, гүн ухааны нэлээдгүй бүтээл турвисан Цицерон нь 43 насандаа буюу НТӨ 106 онд Ромын Консул (Ромын төрийн ба засгийн тэргүүн, бүх цэргийн командлагч билээ)-ын албан тушаалд томилогдсон нэгэн юм. Түүний шогч, хошин мэдрэмжээс нь үүдэн дургүйлхэгч нар нь бүр “Комедиан Консул (consularis scurra)” хэмээн дууддаг байсан ч гэж Латин хэлний зүйч Макробий бичсэн байдаг. Инээдмийн баярт зориулан энэ удаагийн нийтлэлээрээ тэрхүү “Комедиан Консул”-ын хошигнолын талаар хөөрөлдөхөд хэлж үлдээсэн үгийг эмхэтгэн ном болгон гаргасан АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейны “Хэрхэн хошигнох вэ: Хошигнолын ухаанд хөтлөх эртний хөтөч” (How to Tell a Joke: An Ancient Guide to the Art of Humor) номын талаар уншигч танд хүргэхээр бэлтгэлээ. Хошин мэдрэмж төрөлхийн авьяас уу? Эсвэл сурч болдог ярианы чадвар уу? Ромын хамгийн агуу уран илтгэгч нарын нэг Цицерон үүнд ямар байр суурь, бодолтой явсныг та энэхүү нийтлэлээс олж авна (эсвэл авахгүй ч байж магадгүй) Уншигч танд Инээдмийн баярын мэнд хүргье (өө, биш ээ) хүргэе! Номын тухай Марк Туллий Цицерон (Marcus Tullius Cicero) нь өөрөө хошигнолоор дагнасан нэг ч ном туурвиагүй боловч “De Oratore” (Уран илтгэгч) бүтээлдээ хошигнолын талаар нэлээдгүй олон санаа бичиж үлдээсэн юм. Түүний эл бүтээлээс эшлэн АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейн тус номоо бичжээ. Номын бүтцийн хувьд дээр дурдсанчлан Цицероны “Уран илтгэгч” бүтээлээс хошигнох урын тухай дэвшүүлсэн санаануудыг нь түүвэрлэн оруулсан бөгөөд тэгэхдээ эхний нүүр бүрд түүний эшлэл латин эх хувиараа байх бол удаах нүүрт нь англи орчуулга нь орсон гэдгээрээ тун өвөрмөц. Ном ерөнхийдөө Юлий Цезарь, Лициний Красс, Марк Антони гэсэн эртний Ромын нэр алдарт хүмүүсийн хооронд өрнөх харилцан ярианаас бүрдэнэ. Гэхдээ энд өгүүлж буй Ю.Цезарь нь агуу жанжин Цезарь бус Ромын хамгийн цуут шогчдын нэг Гаио Юлий Цезарь Страбо гэгч нэгэн. Мөн болоогүй энэ ярианд орох Л.Красс нь эртний Ромын хамгийн хөрөнгө бэлтэй Красс бус өөрийн үеийнхээ хамгийн алдартай уран илтгэгчдийн нэг Лициний Красс юм. Сүүлийн Марк Антони нь ч Клеопатрагийн дурлалт залуу бус харин тэр нөхрийн өвөө нь. Энэ гурван бодит түүхэн хүмүүс хоорондоо эл номд өгүүлсэнчлэн ярьж байсан уу, үгүй юу гэдгийг мэдэхийн аргагүй. Гэвч тэд ингэж ярьсан ч бай, үгүй ч бай эндээс Цицероны хэр хэмжээний хошин мэдрэмжтэй нэгэн байсныг харах бүрэн боломжтой. Зохиолчийн тухай Тус ном нь гурван зохиолчтой гэж үзэж болно. Эхнийх нь мэдээж Цицерон бол удаах нь М.Ф.Кунталиан, гурав дахь нь Майкл Фонтейн . Цицерон нь шогч хошин хүн байснаас гадна Ромын Бүгд Найрамдах улсыг нураасан (энэ явдлын дараа Ромын Эзэнт гүрэн үүссэн) иргэний дайны үеэр Бүгд Найрамдах засаглалын тогтолцоог хамгаалан үлдэхээр тууштай тэмцсэн нэгэн юм. Тэрээр түүхэн дэх хамгийн агуу илтгэгчдийн нэгд зүй ёсоор тооцогддог бөгөөд түүний туурвилуудаас Цицероны реторик (уран илтгэх ухаан) хэмээх илтгэлийн урсгал ч төрөн гарсан байдаг. Номын удаах зохиолч болох М.Ф.Кунталиан мөн л реторикын ухаанд өөрийн хувь нэмрээ оруулсан нэгэн бөгөөд түүний “Уран илтгэгчийн боловсрол” бүтээл нь утга зохиолын шүүмжид үнэтэй хувь нэмэр оруулсан онолын бүтээл болсон билээ. Дээрх хоёр эртний зохиолчийн бүтээлийг нэгтгэн нэг ном болгон гаргаж, орчуулан эмхэтгэсэн хүн бол дээр дурдсан АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейн. Тэрээр эртний Грек, Ромын судалгааны чиглэлээр олон арван ном бичсэн бөгөөд бидний тэр бүр мэдэхгүй бүтээлүүдийг өнөөгийн уншигчдын хэрэгцээ, сонирхолд нийцүүлэн туурвидаг онцлогтой. Яагаад унших вэ? Цицероны үзсэнээр хошигнох нь уран илтгэгч ба комедиан хоёрын заагийг сарниулах хүчтэй бөгөөд улс төрийн хурал, цуглаан ба станд-ап комеди хоёрын ч ялгааг үгүй хийх чадалтай ажээ. Түүнчлэн зөв хошигнож чадвал нийгмийн болон улс төрийн байр суурийг ч бүтээх боломжтой бөгөөд сонгуульд ч ялалт авч ирж магадгүй гэнэ. Бид өрөөн дэх уур амьсгал, ярианы чигийг залагч болох хүсэлтэй байлаа гэж бодъё, тэгвэл бид шүүх хуралд ялахыг эрмэлзэж буй өмгөөлөгч, хуульч, сонгуульд нэр дэвшиж буй улс төрчтэй яг адил түвшинд очих юм. Цицероны дараахан төрсөн яруу найрагч Гораций энэ талаар ингэж бичжээ: Ёсорхуу, нухацтай, чухал байдал нь ганцхан онигоо ярих, хошигнох төдийд нуран унах боломжтой бөгөөд “зөв” хошигнож чадваас өөрийн санаа, байр сууриа бүр ч илүү нухацтай, чухал болгон хүргэх боломжтой хэмээн Цицерон үзжээ. Гэвч хошигнол нь тун их эрсдэлтэй стратеги гэдгийг мартаж болохгүйг онцлууштай. Учир нь, хэрвээ хошигнох нь “зэвсэг” буюу гал нээж буй үйлдэл юм бол хариу заавал ирэх учиртай. Хэн ч бусдын өмнө эвгүй байдалд орохыг хүсдэггүй, хэрэв тийм зүйл тохиовоос түүнийгээ мартдаггүй хэмээн Цицеро үзсэн бөгөөд хошигнолыг зэвсэг болгон ашиглах хэн ч бай хариу довтолгоонд бэлэн байхыг сануулсан байна. Тэгвэл хэрхэн хошигнох вэ? Цицероны үзсэнээр амжилттай хошигнохын тулд дараах долоон дүрмийг баримтлахыг сануулсан байдаг. Тэдгээр нь: Сонсогчдоо мэдэх: Түүний өгсөн хамгийн эхний, басхүү чухал дүрэм бол сонсогчдоо мэдэх юм. Таны хошигнолыг сонсох гэж буй хүмүүс (найз нөхөд, хамт олон гм.)-ийн үзэл бодол, итгэл үнэмшил, үнэт зүйлсийг зайлшгүй мэдсэний үндсэнд л хошигнол сая амжилт олно. Цицероны хувьд хошигнол нь үндсэн хоёр төрөлтэй байна. Эхнийх нь “facetiae” буюу энгийн, ярианы гол сэдэвт тохируулан үгийн холбоо ба дан утгыг цэцэн байдлаар эвсүүлэн хошигнох төрөл бол удаах нь “dicacitas” буюу хурц, ёжтой хошигнолын төрөл. Түүний үзсэнээр хоёр дахь төрлийн хошигнолд тун болгоомжтой хандах хэрэгтэй ч энэ төрлийн хошигнол нь нөгөөхөөсөө илүү хүчтэй бөгөөд үр дүнтэй байдгийг онцолсон байна. Гэнэтийн эргэлт: Хамгийн сайн хошигнол бол гэнэтийн, санаанд оромгүй эргэлт хэмээн тэрээр үзсэн байдаг. Тэгэхдээ мэдээж урьдагч нөхцөлийг нь босгох (setting up) шаардлагатайг ч орхиж болохгүй ажээ. Гэхдээ түүнийг зөвхөн өөрөө гүйцэлдүүлэх ч шаардлагагүй бөгөөд харилцан ярианд орж буй бүхий л хүмүүсийн яриаг өөрийн талд ашиглах боломжтой юм. Ярианы аль үед хошигнох вэ гэдэг амжилттай хошигнолын хамгийн гол амин тулгуур. Мөн биеийн хэлэмж, хөдөлгөөн, нүүр, хоолойн хувирал, бүр чимээгүй зогсолт хүртэл хошигнолыг бүрэлдүүлдэг чухал хэсэг аж. Хэт их хошигнохоос зайлсхийх: Хошигнол нь ярианы хүчтэй зэвсэг, ур чадвар ч гэлээ хэт их хошигнохоос зайлсхийхийг анхаарууштай. Учир нь хэт их хошигнодог нэгний яриаг хүмүүс төдийлөн чухалд тооцдоггүй бөгөөд эсрэгээрээ яриа, үг нь хүчгүйдэж, хэрэгтэй үед бусдад хүрэх далайц нь сулардаг болохыг Цицерон сануулжээ. Хэт “мэдрэмжгүй” хошигнолоос зайлсхийх: Бусдын үнэт зүйлс, итгэл үнэмшилд хурц нөлөө үзүүлэх хошигнолоос аль болох зайлсхийх хэрэгтэй. Эс бөгөөс энэ нь шууд эсрэг талд өдөөн хатгаж буй үйлдэл болж хувирна хэмээн Цицерон үзсэн бөгөөд түүнийхээр энэ нь хошигнолын зорилго огт биш юм. Эцэст нь амжилттай хошигнол нь өрсөлдөгч талынхаа дайралтыг дуугаа өндөрсгөлгүй, олон таван үггүй нам дарахад оршино. Эл номыг нэг үгээр тодорхойлох бол Английн зохиолч Оскар Уайльдын “Хэрэв та хүмүүст үнэнийг хэлэх гэж буй бол инээлгэ. Эс бөгөөс тэд таныг хөнөөх болно” хэмээсэн үг хамгийн их тохирох болов уу. Нэг нийтлэлд бүтэн номын утга санааг багтаах боломжгүй тул уншигч танд өөрөө уншиж үзэхийг зөвлөе. Нийтлэлийнхээ оршилдоо ч дурдсан хошин мэдрэмж гэдэг төрөхөөс заяадаг авьяас уу? Эсвэл хөгжүүлж болдог чадвар уу? Хэрхэн түүнийгээ хөгжүүлэх вэ? Хэрэв ямар ч авьяасгүй (над шиг хөлдүү) бол яах вэ? зэрэг нэн чухал, “санаа зовниулам” асуултуудын хариуг та энэ номоос олж мэднэ.
Хошин мэдрэмжтэй байж, яриан дундуур цагийг нь онож хошигнож чадахыг хүн бүр хүсдэг. Гэхдээ яагаад? Хошин мэдрэмж биднийг өрөөн дэх хамгийн “яриа хөөрөөтэй” нэгэн болгон харуулахаас гадна хэн нэгэнтэй үүсгэсэн ширүүн маргааныг тасалж, харилцааны хүйтэн уур амьсгалыг эерүүлж, тэр ч байтугай сонгуульд ялуулах боломжтой юу? НТӨ II-I зуунд амьдарч асан Ромын Бүгд Найрамдах улсын улс төрч, философич Цицероны үзсэнээр дээрх бүгд “боломжтой” гэнэ. Философи, гүн ухааны нэлээдгүй бүтээл турвисан Цицерон нь 43 насандаа буюу НТӨ 106 онд Ромын Консул (Ромын төрийн ба засгийн тэргүүн, бүх цэргийн командлагч билээ)-ын албан тушаалд томилогдсон нэгэн юм. Түүний шогч, хошин мэдрэмжээс нь үүдэн дургүйлхэгч нар нь бүр “Комедиан Консул (consularis scurra)” хэмээн дууддаг байсан ч гэж Латин хэлний зүйч Макробий бичсэн байдаг. Инээдмийн баярт зориулан энэ удаагийн нийтлэлээрээ тэрхүү “Комедиан Консул”-ын хошигнолын талаар хөөрөлдөхөд хэлж үлдээсэн үгийг эмхэтгэн ном болгон гаргасан АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейны “Хэрхэн хошигнох вэ: Хошигнолын ухаанд хөтлөх эртний хөтөч” (How to Tell a Joke: An Ancient Guide to the Art of Humor) номын талаар уншигч танд хүргэхээр бэлтгэлээ. Хошин мэдрэмж төрөлхийн авьяас уу? Эсвэл сурч болдог ярианы чадвар уу? Ромын хамгийн агуу уран илтгэгч нарын нэг Цицерон үүнд ямар байр суурь, бодолтой явсныг та энэхүү нийтлэлээс олж авна (эсвэл авахгүй ч байж магадгүй) Уншигч танд Инээдмийн баярын мэнд хүргье (өө, биш ээ) хүргэе! ### Номын тухай Марк Туллий Цицерон (Marcus Tullius Cicero) нь өөрөө хошигнолоор дагнасан нэг ч ном туурвиагүй боловч “De Oratore” (Уран илтгэгч) бүтээлдээ хошигнолын талаар нэлээдгүй олон санаа бичиж үлдээсэн юм. Түүний эл бүтээлээс эшлэн АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейн тус номоо бичжээ. Номын бүтцийн хувьд дээр дурдсанчлан Цицероны “Уран илтгэгч” бүтээлээс хошигнох урын тухай дэвшүүлсэн санаануудыг нь түүвэрлэн оруулсан бөгөөд тэгэхдээ эхний нүүр бүрд түүний эшлэл латин эх хувиараа байх бол удаах нүүрт нь англи орчуулга нь орсон гэдгээрээ тун өвөрмөц. Ном ерөнхийдөө Юлий Цезарь, Лициний Красс, Марк Антони гэсэн эртний Ромын нэр алдарт хүмүүсийн хооронд өрнөх харилцан ярианаас бүрдэнэ. Гэхдээ энд өгүүлж буй Ю.Цезарь нь агуу жанжин Цезарь бус Ромын хамгийн цуут шогчдын нэг Гаио Юлий Цезарь Страбо гэгч нэгэн. Мөн болоогүй энэ ярианд орох Л.Красс нь эртний Ромын хамгийн хөрөнгө бэлтэй Красс бус өөрийн үеийнхээ хамгийн алдартай уран илтгэгчдийн нэг Лициний Красс юм. Сүүлийн Марк Антони нь ч Клеопатрагийн дурлалт залуу бус харин тэр нөхрийн өвөө нь. Энэ гурван бодит түүхэн хүмүүс хоорондоо эл номд өгүүлсэнчлэн ярьж байсан уу, үгүй юу гэдгийг мэдэхийн аргагүй. Гэвч тэд ингэж ярьсан ч бай, үгүй ч бай эндээс Цицероны хэр хэмжээний хошин мэдрэмжтэй нэгэн байсныг харах бүрэн боломжтой. ### Зохиолчийн тухай Тус ном нь гурван зохиолчтой гэж үзэж болно. Эхнийх нь мэдээж Цицерон бол удаах нь М.Ф.Кунталиан, гурав дахь нь Майкл Фонтейн. Цицерон нь шогч хошин хүн байснаас гадна Ромын Бүгд Найрамдах улсыг нураасан (энэ явдлын дараа Ромын Эзэнт гүрэн үүссэн) иргэний дайны үеэр Бүгд Найрамдах засаглалын тогтолцоог хамгаалан үлдэхээр тууштай тэмцсэн нэгэн юм. Тэрээр түүхэн дэх хамгийн агуу илтгэгчдийн нэгд зүй ёсоор тооцогддог бөгөөд түүний туурвилуудаас Цицероны реторик (уран илтгэх ухаан) хэмээх илтгэлийн урсгал ч төрөн гарсан байдаг. Номын удаах зохиолч болох М.Ф.Кунталиан мөн л реторикын ухаанд өөрийн хувь нэмрээ оруулсан нэгэн бөгөөд түүний “Уран илтгэгчийн боловсрол” бүтээл нь утга зохиолын шүүмжид үнэтэй хувь нэмэр оруулсан онолын бүтээл болсон билээ. Дээрх хоёр эртний зохиолчийн бүтээлийг нэгтгэн нэг ном болгон гаргаж, орчуулан эмхэтгэсэн хүн бол дээр дурдсан АНУ-ын Корнеллын Их сургуулийн профессор Майкл Фонтейн. Тэрээр эртний Грек, Ромын судалгааны чиглэлээр олон арван ном бичсэн бөгөөд бидний тэр бүр мэдэхгүй бүтээлүүдийг өнөөгийн уншигчдын хэрэгцээ, сонирхолд нийцүүлэн туурвидаг онцлогтой. ### Яагаад унших вэ? Цицероны үзсэнээр хошигнох нь уран илтгэгч ба комедиан хоёрын заагийг сарниулах хүчтэй бөгөөд улс төрийн хурал, цуглаан ба станд-ап комеди хоёрын ч ялгааг үгүй хийх чадалтай ажээ. Түүнчлэн зөв хошигнож чадвал нийгмийн болон улс төрийн байр суурийг ч бүтээх боломжтой бөгөөд сонгуульд ч ялалт авч ирж магадгүй гэнэ. Бид өрөөн дэх уур амьсгал, ярианы чигийг залагч болох хүсэлтэй байлаа гэж бодъё, тэгвэл бид шүүх хуралд ялахыг эрмэлзэж буй өмгөөлөгч, хуульч, сонгуульд нэр дэвшиж буй улс төрчтэй яг адил түвшинд очих юм. Цицероны дараахан төрсөн яруу найрагч Гораций энэ талаар ингэж бичжээ: Ёсорхуу, нухацтай, чухал байдал нь ганцхан онигоо ярих, хошигнох төдийд нуран унах боломжтой бөгөөд “зөв” хошигнож чадваас өөрийн санаа, байр сууриа бүр ч илүү нухацтай, чухал болгон хүргэх боломжтой хэмээн Цицерон үзжээ. Гэвч хошигнол нь тун их эрсдэлтэй стратеги гэдгийг мартаж болохгүйг онцлууштай. Учир нь, хэрвээ хошигнох нь “зэвсэг” буюу гал нээж буй үйлдэл юм бол хариу заавал ирэх учиртай. Хэн ч бусдын өмнө эвгүй байдалд орохыг хүсдэггүй, хэрэв тийм зүйл тохиовоос түүнийгээ мартдаггүй хэмээн Цицеро үзсэн бөгөөд хошигнолыг зэвсэг болгон ашиглах хэн ч бай хариу довтолгоонд бэлэн байхыг сануулсан байна. ### Тэгвэл хэрхэн хошигнох вэ? Цицероны үзсэнээр амжилттай хошигнохын тулд дараах долоон дүрмийг баримтлахыг сануулсан байдаг. Тэдгээр нь: **Сонсогчдоо мэдэх:** Түүний өгсөн хамгийн эхний, басхүү чухал дүрэм бол сонсогчдоо мэдэх юм. Таны хошигнолыг сонсох гэж буй хүмүүс (найз нөхөд, хамт олон гм.)-ийн үзэл бодол, итгэл үнэмшил, үнэт зүйлсийг зайлшгүй мэдсэний үндсэнд л хошигнол сая амжилт олно. **Цицероны хувьд хошигнол нь үндсэн хоёр төрөлтэй байна.** Эхнийх нь “facetiae” буюу энгийн, ярианы гол сэдэвт тохируулан үгийн холбоо ба дан утгыг цэцэн байдлаар эвсүүлэн хошигнох төрөл бол удаах нь “dicacitas” буюу хурц, ёжтой хошигнолын төрөл. Түүний үзсэнээр хоёр дахь төрлийн хошигнолд тун болгоомжтой хандах хэрэгтэй ч энэ төрлийн хошигнол нь нөгөөхөөсөө илүү хүчтэй бөгөөд үр дүнтэй байдгийг онцолсон байна. **Гэнэтийн эргэлт:** Хамгийн сайн хошигнол бол гэнэтийн, санаанд оромгүй эргэлт хэмээн тэрээр үзсэн байдаг. Тэгэхдээ мэдээж урьдагч нөхцөлийг нь босгох (setting up) шаардлагатайг ч орхиж болохгүй ажээ. Гэхдээ түүнийг зөвхөн өөрөө гүйцэлдүүлэх ч шаардлагагүй бөгөөд харилцан ярианд орж буй бүхий л хүмүүсийн яриаг өөрийн талд ашиглах боломжтой юм. **Ярианы аль үед хошигнох вэ гэдэг амжилттай хошигнолын хамгийн гол амин тулгуур.** Мөн биеийн хэлэмж, хөдөлгөөн, нүүр, хоолойн хувирал, бүр чимээгүй зогсолт хүртэл хошигнолыг бүрэлдүүлдэг чухал хэсэг аж. **Хэт их хошигнохоос зайлсхийх:** Хошигнол нь ярианы хүчтэй зэвсэг, ур чадвар ч гэлээ хэт их хошигнохоос зайлсхийхийг анхаарууштай. Учир нь хэт их хошигнодог нэгний яриаг хүмүүс төдийлөн чухалд тооцдоггүй бөгөөд эсрэгээрээ яриа, үг нь хүчгүйдэж, хэрэгтэй үед бусдад хүрэх далайц нь сулардаг болохыг Цицерон сануулжээ. **Хэт “мэдрэмжгүй” хошигнолоос зайлсхийх:** Бусдын үнэт зүйлс, итгэл үнэмшилд хурц нөлөө үзүүлэх хошигнолоос аль болох зайлсхийх хэрэгтэй. Эс бөгөөс энэ нь шууд эсрэг талд өдөөн хатгаж буй үйлдэл болж хувирна хэмээн Цицерон үзсэн бөгөөд түүнийхээр энэ нь хошигнолын зорилго огт биш юм. **Эцэст нь амжилттай хошигнол нь өрсөлдөгч талынхаа дайралтыг дуугаа өндөрсгөлгүй, олон таван үггүй нам дарахад оршино.** Эл номыг нэг үгээр тодорхойлох бол Английн зохиолч Оскар Уайльдын “Хэрэв та хүмүүст үнэнийг хэлэх гэж буй бол инээлгэ. Эс бөгөөс тэд таныг хөнөөх болно” хэмээсэн үг хамгийн их тохирох болов уу. Нэг нийтлэлд бүтэн номын утга санааг багтаах боломжгүй тул уншигч танд өөрөө уншиж үзэхийг зөвлөе. Нийтлэлийнхээ оршилдоо ч дурдсан хошин мэдрэмж гэдэг төрөхөөс заяадаг авьяас уу? Эсвэл хөгжүүлж болдог чадвар уу? Хэрхэн түүнийгээ хөгжүүлэх вэ? Хэрэв ямар ч авьяасгүй (над шиг хөлдүү) бол яах вэ? зэрэг нэн чухал, “санаа зовниулам” асуултуудын хариуг та энэ номоос олж мэднэ.
https://unread.today/c/newspaper-21
Сонин
Burtguljin Enkhbat
2025-01-20T00:00:00
1 сарын 20, 2025
Сониноос сорчилъё: Олны хүч оломгүй далай /2025.01.20/
<div class="article-body"> <p></p><p>Монголчууд эртнээс "Олны хүч оломгүй далай” хэмээх хэлц үгээр дамжуулан эв нэгдэл, хамтын хүчийг үнэлж, дээдлэн ирсэн ард түмэн. Тиймдээ ч уур амьсгалын өөрчлөлтөөс эхлээд дэлхий нийтийн өмнө тулгарч буй олон асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд бид улс үндэстнээрээ хуваагдах бус нэгдэх, зөрчилдөх бус хэлэлцэх шаардлагатай юм.</p><p>Яг л энэ шалтгаанаас үүдэн жил бүрийн нэгдүгээр сард Швейцарын Давос хэмээх "даруухан" хотноо энэ дэлхийн хамгийн "хүчирхэг" хүмүүс цугларч, хүн төрөлхтний өмнө тулгарч буй хамгийн том асуудлуудыг хэрхэн хамтын оролцоотойгоор шийдвэрлэж болох талаар хэлэлцэн гарц гаргалгааг эрэлхийлдэг. Дэлхий нийтээрээ ирэх өдрүүдэд Давос руу анхаарлаа хандуулж буй энэ цагт манай редакц сонины шинэхэн дугаартаа Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум (ДЭЗФ)-ыг онцолж байна. <br><br>ДЭЗФ-тай зэрэгцэн АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх ёслол Капитолын ордонд зохиогдоход хэдхэн цаг үлдээд буй энэ үед ерөнхийлөгчийн сонгуулийн ялагч Д.Трампын тухай онцлох 10 тоог А10 нүүрэндээ дэлгэрүүлэн бичлээ. <br><br>Үргэлжлүүлэн А10 нүүрээс 21 жилийн түүхт “Алтан сарнай 2024” наадмын ялагч болсон онцлох төслүүдийг алдаршуулав. Бид хамтын ажиллагаа, нэгэндээ итгэх итгэлцлээ нэмэгдүүлж чадваас нийгэмдээ ямар гайхалтай гэрлийг түгээж чадахыг баталсан эдгээр түүхүүд таны сэтгэлд оч бадраах нь лавтай. <br><br>Тэрчлэн өнгөрөгч долоо хоногт Засгийн газар, “Орано Майнинг” компанитай хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулсан билээ. Энэхүү түүхэн мөчтэй холбогдуулан бид энэ төрлийн хөрөнгө оруулалтыг тоо баримт, бодит жишээнд тулгуурлан тайлбарласныг А12 нүүрээс дэлгэрүүлэн унших боломжтой. <br><br>Шинэхэн дугаараа таалан уншаарай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/73282fca9e2e7e69648bc81365ac76ac.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'><br></span></div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>ОНЦЛОХ НИЙТЛЭЛҮҮД</span></h3><p></p><p><b style='color: rgb(28, 28, 28); font-family: "SF Display", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14.4px; letter-spacing: 0.15px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>7 хоногийн тойм: Ухралт + Халалт + Нэршил</b><br>Өнгөрсөн долоо хоногт болж өнгөрсөн хамгийн чухал үйл явдлуудыг тоймлов. <a href="https://unread.today/c/weekly-meta-getty-celsius" target="_blank"><b>Унших</b></a></p><p><b>Дэлхийн эдийн засгийн Олимпыг тайлбарлах нь</b></p><p>Швейцарын Давос хотноо өнөөдрөөс эхлэн нэгдүгээр сарын 25-ныг хүртэл 55 дахь удаагийн Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум (ДЭЗФ) зохиогдох болно. Энэ дэлхийн хамгийн "хүчирхэг" хүмүүс эдгээр өдрүүдэд нэгэн дээвэр дор цугларч, хүн төрөлхтний өмнө тулгарч буй хамгийн том асуудлуудыг хэрхэн хамтын оролцоотойгоор шийдвэрлэж болох талаар хэлэлцэх учиртай. Дэлхий нийтээрээ ирэх өдрүүдэд Давос руу анхаарлаа хандуулж буй энэ үед бид голын нүүрэндээ ДЭЗФ-ыг онцлов. </p><p><b>Доналд Трампыг 10 тоонд </b></p><p>Бүрэн эрхийн хугацаа нь хэрэгжиж эхэлсэн даруйд АНУ дахь TikTok-ийн үйл ажиллагааг эргэн сэргээж, дуулиан дэгдээж буй АНУ-ын 47 дахь ерөнхийлөгч Д.Трампын үйл хэрэг, түүний карьер, хувийн амьдралыг нь тойрсон сонирхолтой баримтуудыг 10 тоонд багтаав. </p><p><b>Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын тухай</b></p><p>Өнгөрөгч долоо хоногт Засгийн газар, “Орано Майнинг” компанитай хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулсан билээ. Энэхүү түүхэн мөчтэй холбогдуулан бид энэ төрлийн хөрөнгө оруулалтыг тоо баримт, бодит жишээнд тулгуурлан тайлбарлав. <a href="https://unread.today/c/everything-guide-fdi?preview=true" target="_blank"><b>Унших </b></a></p><p><b>Норовирус</b></p><p>Ковидийн халдварыг арай хийн мартаж байтал өнгөрөгч 12-р сард нэгэн шинэ вирусийн дэгдэлт гарсан гэх мэдээ биднийг түгшээгээд амжлаа. Тэгвэл үнэхээр энэ шинэ вирус дараагийн цар тахалыг үүсгэж дахиад л бид хөл хорионд орох уу? зэрэг эргэлзээтэй асуултуудад хариулав. <b><a href="https://unread.today/c/insight-newvirus-norovirus" target="_blank">Унших </a></b></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1d4c9efd24c190bfab53775949fe6682.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7ef5dc3820bfcbd7b4d281d42acca1bb.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3db40113cd764d5861eae97b3d1e76f3.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>түгээлтийн цэгүүд </h3><p></p><p>- Jack’s Coffee | Бүх салбар<br>- Coffee Namu | Бүх салбар<br>- Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар<br>- Tous Les Jours | Central Tower<br>- Sipster Coffe &amp; Wine House<br>- Chuu Chuu House<br>- Science Cafe Ulaanbaatar<br>- Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ<br>- Philosophy Bookstore<br>- Monte Vino<br>- Fatima Cafe<br>- 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд<br>- Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков<br>- СЭЗИС, МУИС, ХИС<br>-Үндэсний номын сан</p><p><b>Сонинтой холбоотой бүх төрлийн санал хүсэлтийг [email protected] хаягаар хүлээн авч байна.</b></p> </div>
Монголчууд эртнээс "Олны хүч оломгүй далай” хэмээх хэлц үгээр дамжуулан эв нэгдэл, хамтын хүчийг үнэлж, дээдлэн ирсэн ард түмэн. Тиймдээ ч уур амьсгалын өөрчлөлтөөс эхлээд дэлхий нийтийн өмнө тулгарч буй олон асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд бид улс үндэстнээрээ хуваагдах бус нэгдэх, зөрчилдөх бус хэлэлцэх шаардлагатай юм. Яг л энэ шалтгаанаас үүдэн жил бүрийн нэгдүгээр сард Швейцарын Давос хэмээх "даруухан" хотноо энэ дэлхийн хамгийн "хүчирхэг" хүмүүс цугларч, хүн төрөлхтний өмнө тулгарч буй хамгийн том асуудлуудыг хэрхэн хамтын оролцоотойгоор шийдвэрлэж болох талаар хэлэлцэн гарц гаргалгааг эрэлхийлдэг. Дэлхий нийтээрээ ирэх өдрүүдэд Давос руу анхаарлаа хандуулж буй энэ цагт манай редакц сонины шинэхэн дугаартаа Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум (ДЭЗФ)-ыг онцолж байна. ДЭЗФ-тай зэрэгцэн АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх ёслол Капитолын ордонд зохиогдоход хэдхэн цаг үлдээд буй энэ үед ерөнхийлөгчийн сонгуулийн ялагч Д.Трампын тухай онцлох 10 тоог А10 нүүрэндээ дэлгэрүүлэн бичлээ. Үргэлжлүүлэн А10 нүүрээс 21 жилийн түүхт “Алтан сарнай 2024” наадмын ялагч болсон онцлох төслүүдийг алдаршуулав. Бид хамтын ажиллагаа, нэгэндээ итгэх итгэлцлээ нэмэгдүүлж чадваас нийгэмдээ ямар гайхалтай гэрлийг түгээж чадахыг баталсан эдгээр түүхүүд таны сэтгэлд оч бадраах нь лавтай. Тэрчлэн өнгөрөгч долоо хоногт Засгийн газар, “Орано Майнинг” компанитай хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулсан билээ. Энэхүү түүхэн мөчтэй холбогдуулан бид энэ төрлийн хөрөнгө оруулалтыг тоо баримт, бодит жишээнд тулгуурлан тайлбарласныг А12 нүүрээс дэлгэрүүлэн унших боломжтой. Шинэхэн дугаараа таалан уншаарай. ОНЦЛОХ НИЙТЛЭЛҮҮД 7 хоногийн тойм: Ухралт + Халалт + Нэршил Өнгөрсөн долоо хоногт болж өнгөрсөн хамгийн чухал үйл явдлуудыг тоймлов. Унших Дэлхийн эдийн засгийн Олимпыг тайлбарлах нь Швейцарын Давос хотноо өнөөдрөөс эхлэн нэгдүгээр сарын 25-ныг хүртэл 55 дахь удаагийн Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум (ДЭЗФ) зохиогдох болно. Энэ дэлхийн хамгийн "хүчирхэг" хүмүүс эдгээр өдрүүдэд нэгэн дээвэр дор цугларч, хүн төрөлхтний өмнө тулгарч буй хамгийн том асуудлуудыг хэрхэн хамтын оролцоотойгоор шийдвэрлэж болох талаар хэлэлцэх учиртай. Дэлхий нийтээрээ ирэх өдрүүдэд Давос руу анхаарлаа хандуулж буй энэ үед бид голын нүүрэндээ ДЭЗФ-ыг онцлов. Доналд Трампыг 10 тоонд Бүрэн эрхийн хугацаа нь хэрэгжиж эхэлсэн даруйд АНУ дахь TikTok-ийн үйл ажиллагааг эргэн сэргээж, дуулиан дэгдээж буй АНУ-ын 47 дахь ерөнхийлөгч Д.Трампын үйл хэрэг, түүний карьер, хувийн амьдралыг нь тойрсон сонирхолтой баримтуудыг 10 тоонд багтаав. Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын тухай Өнгөрөгч долоо хоногт Засгийн газар, “Орано Майнинг” компанитай хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулсан билээ. Энэхүү түүхэн мөчтэй холбогдуулан бид энэ төрлийн хөрөнгө оруулалтыг тоо баримт, бодит жишээнд тулгуурлан тайлбарлав. Унших Норовирус Ковидийн халдварыг арай хийн мартаж байтал өнгөрөгч 12-р сард нэгэн шинэ вирусийн дэгдэлт гарсан гэх мэдээ биднийг түгшээгээд амжлаа. Тэгвэл үнэхээр энэ шинэ вирус дараагийн цар тахалыг үүсгэж дахиад л бид хөл хорионд орох уу? зэрэг эргэлзээтэй асуултуудад хариулав. Унших түгээлтийн цэгүүд - Jack’s Coffee | Бүх салбар - Coffee Namu | Бүх салбар - Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар - Tous Les Jours | Central Tower - Sipster Coffe & Wine House - Chuu Chuu House - Science Cafe Ulaanbaatar - Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ - Philosophy Bookstore - Monte Vino - Fatima Cafe - 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд - Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков - СЭЗИС, МУИС, ХИС -Үндэсний номын сан Сонинтой холбоотой бүх төрлийн санал хүсэлтийг [email protected] хаягаар хүлээн авч байна.
Монголчууд эртнээс "Олны хүч оломгүй далай” хэмээх хэлц үгээр дамжуулан эв нэгдэл, хамтын хүчийг үнэлж, дээдлэн ирсэн ард түмэн. Тиймдээ ч уур амьсгалын өөрчлөлтөөс эхлээд дэлхий нийтийн өмнө тулгарч буй олон асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд бид улс үндэстнээрээ хуваагдах бус нэгдэх, зөрчилдөх бус хэлэлцэх шаардлагатай юм. Яг л энэ шалтгаанаас үүдэн жил бүрийн нэгдүгээр сард Швейцарын Давос хэмээх "даруухан" хотноо энэ дэлхийн хамгийн "хүчирхэг" хүмүүс цугларч, хүн төрөлхтний өмнө тулгарч буй хамгийн том асуудлуудыг хэрхэн хамтын оролцоотойгоор шийдвэрлэж болох талаар хэлэлцэн гарц гаргалгааг эрэлхийлдэг. Дэлхий нийтээрээ ирэх өдрүүдэд Давос руу анхаарлаа хандуулж буй энэ цагт манай редакц сонины шинэхэн дугаартаа Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум (ДЭЗФ)-ыг онцолж байна. ДЭЗФ-тай зэрэгцэн АНУ-ын Ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх ёслол Капитолын ордонд зохиогдоход хэдхэн цаг үлдээд буй энэ үед ерөнхийлөгчийн сонгуулийн ялагч Д.Трампын тухай онцлох 10 тоог А10 нүүрэндээ дэлгэрүүлэн бичлээ. Үргэлжлүүлэн А10 нүүрээс 21 жилийн түүхт “Алтан сарнай 2024” наадмын ялагч болсон онцлох төслүүдийг алдаршуулав. Бид хамтын ажиллагаа, нэгэндээ итгэх итгэлцлээ нэмэгдүүлж чадваас нийгэмдээ ямар гайхалтай гэрлийг түгээж чадахыг баталсан эдгээр түүхүүд таны сэтгэлд оч бадраах нь лавтай. Тэрчлэн өнгөрөгч долоо хоногт Засгийн газар, “Орано Майнинг” компанитай хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулсан билээ. Энэхүү түүхэн мөчтэй холбогдуулан бид энэ төрлийн хөрөнгө оруулалтыг тоо баримт, бодит жишээнд тулгуурлан тайлбарласныг А12 нүүрээс дэлгэрүүлэн унших боломжтой. Шинэхэн дугаараа таалан уншаарай. ### ОНЦЛОХ НИЙТЛЭЛҮҮД **7 хоногийн тойм: Ухралт + Халалт + Нэршил** Өнгөрсөн долоо хоногт болж өнгөрсөн хамгийн чухал үйл явдлуудыг тоймлов. **Унших** **Дэлхийн эдийн засгийн Олимпыг тайлбарлах нь** Швейцарын Давос хотноо өнөөдрөөс эхлэн нэгдүгээр сарын 25-ныг хүртэл 55 дахь удаагийн Дэлхийн Эдийн Засгийн Форум (ДЭЗФ) зохиогдох болно. Энэ дэлхийн хамгийн "хүчирхэг" хүмүүс эдгээр өдрүүдэд нэгэн дээвэр дор цугларч, хүн төрөлхтний өмнө тулгарч буй хамгийн том асуудлуудыг хэрхэн хамтын оролцоотойгоор шийдвэрлэж болох талаар хэлэлцэх учиртай. Дэлхий нийтээрээ ирэх өдрүүдэд Давос руу анхаарлаа хандуулж буй энэ үед бид голын нүүрэндээ ДЭЗФ-ыг онцлов. **Доналд Трампыг 10 тоонд** Бүрэн эрхийн хугацаа нь хэрэгжиж эхэлсэн даруйд АНУ дахь TikTok-ийн үйл ажиллагааг эргэн сэргээж, дуулиан дэгдээж буй АНУ-ын 47 дахь ерөнхийлөгч Д.Трампын үйл хэрэг, түүний карьер, хувийн амьдралыг нь тойрсон сонирхолтой баримтуудыг 10 тоонд багтаав. **Гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын тухай** Өнгөрөгч долоо хоногт Засгийн газар, “Орано Майнинг” компанитай хөрөнгө оруулалтын гэрээ байгуулсан билээ. Энэхүү түүхэн мөчтэй холбогдуулан бид энэ төрлийн хөрөнгө оруулалтыг тоо баримт, бодит жишээнд тулгуурлан тайлбарлав. **Унших** **Норовирус** Ковидийн халдварыг арай хийн мартаж байтал өнгөрөгч 12-р сард нэгэн шинэ вирусийн дэгдэлт гарсан гэх мэдээ биднийг түгшээгээд амжлаа. Тэгвэл үнэхээр энэ шинэ вирус дараагийн цар тахалыг үүсгэж дахиад л бид хөл хорионд орох уу? зэрэг эргэлзээтэй асуултуудад хариулав. **Унших** ### түгээлтийн цэгүүд - Jack’s Coffee | Бүх салбар - Coffee Namu | Бүх салбар - Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар - Tous Les Jours | Central Tower - Sipster Coffe & Wine House - Chuu Chuu House - Science Cafe Ulaanbaatar - Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ - Philosophy Bookstore - Monte Vino - Fatima Cafe - 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд - Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков - СЭЗИС, МУИС, ХИС -Үндэсний номын сан **Сонинтой холбоотой бүх төрлийн санал хүсэлтийг [email protected] хаягаар хүлээн авч байна.**
https://unread.today/c/howwework-stora-central
Би хэрхэн ажилладаг вэ?
Majigsuren Tsogbadrakh
2024-10-09T00:00:00
10 сарын 9, 2024
Стора Централ ХХК-ийн хамт олон
<div class="article-body"> <h2><div>Манай ярилцлагын энэ удаагийн дугаарт цахим худалдааны цогц платформ болох Stora компанийн хамт олон оролцож байна. Тэд 2020 оноос эхлэн үйл ажиллагаагаа явуулж буй бөгөөд өдгөө АНУ-ын Amazon, eBay, Apple, Sephora, Costco, Nike болон БНХАУ-ын Taobao, IKEA брэндүүдээс хэрэглэгчдийн хүссэн бараа, бүтээгдэхүүнийг захиалан авчирч байгаа билээ. <br><br>Ингээд тэдний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя.</div></h2><p><b>Байршил:</b> MN Central Office, 12-р давхар <br><b>Эрхэлдэг ажил:</b> Цахим худалдааны платформ <br><b>Цахим хуудас:</b> <a href="https://www.stora.mn/" target="_blank">stora.mn</a> (Website), <a href="https://www.facebook.com/stora.mn" target="_blank">Stora</a> (Facebook), <a href="https://www.instagram.com/stora.mn/" target="_blank">Stora.mn</a> (Instagram), <a href="https://www.linkedin.com/company/stora-central/" target="_blank">Stora</a> (LinkedIn), <a href="https://x.com/stora_mn" target="_blank">Stora.mn</a> (X), <a href="https://www.google.com/url?q=https://www.youtube.com/@stora_mn&amp;sa=D&amp;source=docs&amp;ust=1728460904494395&amp;usg=AOvVaw1WPXz-VfKQak8u31zQ1xaO" target="_blank">Stora</a> (YouTube), <a href="https://www.google.com/url?q=https://stora.page.link/app&amp;sa=D&amp;source=docs&amp;ust=1728460904494439&amp;usg=AOvVaw3DsOcYlT2nkeTJ43CmlBIN" target="_blank">Stora</a> (App)<br></p> <h2></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. ТАНАЙ БАЙГУУЛЛАГЫН ЗАМНАЛААС БИД ЮУ, ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ?<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/bded118b8e2f1475f3bb8bf974feaacd.jpg"></p><div class="image-caption">Гүйцэтгэх захирал О.Энхжин</div><p></p><p>Манай компани цахим худалдааны зах зээлд ая тухтай платформыг бүтээх зорилгодоо хөтлөгдөн 2020 онд үүсгэн байгуулагдаж байв. Тухайн үед хэрэглэгчид e-commerce буюу цахим худалдаа гэдгийг веб, апп төдийхнөөр ойлгодог байсан тул Монголынхоо зах зээлд Amazon, Taobao шиг платформыг бий болгоё гэж зорьсон. Ялангуяа нүдээр үзэж, гартаа бариагүй бараа, бүтээгдэхүүндээ яаж итгэн захиалах тал дээр айдастай байсан хэрэглэгчдийнхээ энэ асуудлыг цогцоор нь шийдэж, харилцагчийн үйлчилгээ талаас зөвлөгөө үзүүлэх, захиалгын бүх шатны үйл явцыг хянах, ирсэн даруйд нь түргэн шуурхай хүргэх гэх мэтчилэн конвинент буюу ая тухтай байлгах бүхий л нөхцөл боломжоор хангахыг эрмэлзэн ажилладаг.</p><p>Миний хувьд Сторад нэгдэхээс өмнө мөн ижил технологийн салбарт ажиллаж байсан туршлагатай ч яг e-commerce буюу цахим худалдааны чиглэлээр 2023 оноос эхлэн ажиллаж байгаа. Энэ бизнесийг бусад технологийн компаниудтай харьцуулахад нүсэр үйл ажиллагаатай гэж ойлгож болно. Эдтек, финтек компаниудыг бодвол технологи хөгжүүлэлтийн хажуугаар ложистик хэмээх асар том багана дээр тогтдог гэх үү дээ. Өөрөөр хэлбэл, нүүрэн талдаа манай платформ л хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд харагдаж буй ч цаад талдаа ложистик, ханган нийлүүлэлтийн сүлжээний олон ажил давхар өрнөж байдаг гэсэн үг.</p><p>Одоогоор 29 хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр, АНУ-ын Amazon, eBay, Apple, Sephora, Costco, Nike, БНХАУ Taobao, IKEA брэндүүдээс хэрэглэгчдийн хүссэн бараа, бүтээгдэхүүнийг авчирч байна. Ташрамд дурдахад, бид энэ ондоо багтан БНХАУ-ын томоохон цахим худалдааны платформтой хамтын ажиллагаа эхлүүлэх гэж буй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/119e331d540e05ef475d9e9722f1ae16.jpg"></p><div class="image-caption">Санхүүгийн менежер Н.Хашбат</div><p></p><p>Би өглөө бүр ажилдаа алхаж ирдэг. Гэр маань ойрхон болохоор 15-20 минут л зарцуулдаг юм. Энэ хугацаанд тухайн өдрийн ажлын жагсаалтаа бодож, нэн түрүүнд хийх зүйлсээ төлөвлөдөг. Ажил дээр ирээд хамгийн эхэнд халуун кофегоо бэлдэж аваад банкны данснуудаа шалгадаг дадалтай. Үүний дараа цахим шуудан болон өнөөдөр хийх уулзалт, хурлын мэдээллүүдээ авна.<br></p><p>Өдрийн хоолны дараах 1-2 цагийг голчлон хуралд зарцуулдаг. Үлдсэн цагтаа эдгээр уулзалтаас гарсан ажлын гүйцэтгэлд анхаарна. Сониноос манай Premium группийн зүгээс хэрэгжүүлдэг уян цагийн хуваарь бидний бүтээмжид эергээр нөлөөлдөг юм шиг санагддаг. Өглөө 07:00-10:00 цагийн хооронд хүссэн цагтаа ирээд, орой 16:00-19:00 цагийн хооронд тарах боломжтой нь тухайн өдрийн ажил, амьдралын асуудлуудтай уялдуулан ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлж өгдөг юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ? </h3><blockquote><p>Гүйцэтгэх захирал О.Энхжин</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/8f9dc4c1397e93a2d5f05e43085e8742.jpg"></p><div class="image-caption">Санхүү, хүний нөөцийн баг</div><p></p><p>Менежмент, маркетинг суурьтай ажиллах хүчний хувьд өмнө нь би бизнес хөгжил тал руугаа түлхүү төвлөрч ажилладаг байв. Харин Сторагийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж эхэлсэнээс хойш ажлын арга барил маань багагүй өөрчлөгдөхөд хүрсэн. Мэдээж технологийн салбар надаас тэгтлээ холдоогүй ч дээр хэлсэнчлэн тээвэр, ложистикийн талаар ойлгож, үүнийг зөв зүйтэй зохион байгуулахын тулд компанийн үйл ажиллагаанд илүүтэй төвлөрөн нарийн ажлуудад анхаарах сорилт бий болсон гэх үү дээ. Тухайлбал, манай бизнес тогтвортой явахын тулд төрийн болон зохицуулагч байгууллагууд, хил гааль, гаднын түншлэгчид, тээвэр ложистикийн компаниуд, хэрэглэгч үйлчлүүлэгчид гээд олон талууд нягт хамтран ажиллах шаардлага үүсдэг. Гагцхүү миний зүгээс энэ бүх үйл ажиллагааг тасралтгүй, тогтвортой, үр дүнтэй явуулах ёстой.<br></p><p>Хамт олноо удирдан чиглүүлж яваа захирлын хувьд хөндлөн менежменттэй буюу дарга, цэргийн харилцаанаас ангид байхыг хүсдэг. Бид ухамсарт амьдралынхаа найман цагийг ажил дээрээ өнгөрүүлж байгаагийн хувьд стресс бухимдал багатай, сэтгэл ханамжтай ажиллах хэрэгтэй шүү дээ. Тэр ч утгаараа тухайн фронт дээр ажиллаж байгаа ажилтан санал санаачилгаа гаргаж, гагцхүү үзэл бодлоо нээлттэй илрэхийлэх нөхцөлийг нь удирдлага бүрдүүлж өгөх ёстой гэж боддог. Мөн нэг хүнээс гарах бүтээмжийг өндөр байлгахад анхаарч ажилладаг.</p><p>Хэдийгээр манай хамт олон чөлөөтэй харилцах нь чухал ч бизнес урагшлах ёстой тул хариуцлага, зарчим гэх хоёр ойлголтыг хүн бүр санаж явах хэрэгтэй. Ямарваа нэг үр дүнд тодорхой хугацаанд хүрнэ гэж зорьсон бол хүрэх л ёстой. Мэдээж зорилгоо биелүүлэхэд шаардагдах ур чадвар, өсөлт хөгжил, хувийн менежементийн асуудалд нь удирдлага хүн тусалж, зөвлөх нь чухал.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ?</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a9b32c98c7b3b5bbcac2223357acdcba.jpg"></p><div class="image-caption">Технологи хариуцсан захирал, хамтран үүсгэн байгуулагч Л.Мөнх-Очир</div><p></p><p>Сторагийн системүүд бол манай ажлын амин сүнс. Эдгээр системийн үйл ажиллагаа тогтвортой байх нь ажил ахих гол түлхүүр. Миний хувьд түлхүү VS code програмыг код бичихдээ ашигладаг.<br></p><p>Бараа, бүтээгдэхүүн захиалахаас гадна манай сервис яаж ажиллаж байгааг харах зорилгоор Сторагаа маш идэвхтэй хэрэглэдэг. Мөн iPhone-ийн Notes дээр хийх ажлын жагсаалт, дараа нь заавал санах ёстой ажлуудаа бичнэ. Олон үйлдэл хийдэггүй болохоор их таалагддаг шүү. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ?</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/2f191478f7f4768ba5046d802b928743.jpg"></p><div class="image-caption">Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн менежер Г.Бямба-Оюут</div><p></p><p>Хэрэглэгчдийн зүгээс цаг хугацаагаа хэмнэж, зорьсон ажлаа хурдан бүтээхийн төлөө манай Стораг сонгодог нь лавтай. Нөгөөтээгүүр, бид ч тэдэнд шуурхай үйлчилгээ үзүүлэхийн төлөө цаг нартай уралдаж ажиллах ёстой учраас ажлын тал дээр дараах хоёр зарчмыг баримталдаг.<br></p><p>Нэгдүгээрт, тодорхой байдал. Бүх түвшний ажилтнуудыг нэгдсэн ойлголтод хүргэснээр асар их цаг хэмнэх боломжтой.</p><p>Хоёрдугаарт, оновчтой төлөвлөлт. Аливаа төсөл, хэрэгжүүлэх ажил маань төлөвлөлтийн дагуу явж чадвал цаг хэмнэнэ. Ялангуяа технологийн компани гэдэг утгаараа энэ давуу талаа ашиглаж, төсөл бүр дээр agile буюу хурдтай, уян хатан байхыг хичээдэг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ?  </div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/fcaabcb7c4ff3f572f86a8ec5519e196.jpg"></p><div class="image-caption">Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал С.Болор-Эрдэнэ</div><p></p><p>Хэрэглэгчдийн захиалсан барааг товлосон хугацаанд хүргэж өгөх нь манай үйл ажиллагааны маш чухал хэсэг. Мэдээж үүнийг сайтар төлөвлөх хэрэгтэй. Тухайлбал, миний хувьд өдөр тутмын ажлаа цаглавар болон тэмдэглэлийн дэвтэртээ тэмдэглэдэг юм. Манай хамт олон ч бас өөрсдийн хэрэглэдэг төхөөрөмж, апп, програмууд дээр сар, долоо хоног, өдөр өдрөөр нь төлөвлөн ажилладаг.<br></p><p>Мөн бид 14 хоногтоо нэг удаа бүх багаараа цуглаж, хийсэн ажлынхаа үр дүн, алдаа оноог ярилцдаг. Ингэснээр цаашдын ажлуудаа оновчтой бөгөөд үр дүнтэй төлөвлөхөд туслахын зэрэгцээ, ойлголтоо нэгтгэхэд дөхөм болдог юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ?<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9c248c8d0a0d68e476987089ae7ec09d.jpg"></p><div class="image-caption">Ахлах нягтлан бодогч Д.Болор</div><p></p><p>Миний хувьд бясалгал, йога хийх дуртай. Эрч хүч сэлбэгдээд, сөрөг бодол, мэдрэмжүүд алга болж, ажилдаа төвлөрөхөд тусалдаг юм. Мөн манай группийн хэмжээнд сар бүр Happy Friday арга хэмжээг зохион байгуулдаг бөгөөд энэ үеэр хамт олонтойгоо чанартай цагийг өнгөрүүлдэг.<br></p><p>Харин Стора дотроо сар бүр хүний нөөцийн идэвхжүүлэх үйл ажиллагаануудыг зохиож, тухайн сард тохиож буй тэмдэглэлт баяртай уялдуулах эсвэл гишүүдээ идэвхжүүлэх үүднээс боулинг, Movie night зэргийг зохион байгуулдаг. Жишээ нь энэ сард Halloween-ий баярыг тэмдэглэх гэж байгаа. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ?<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/8b09a783ca8dee3d5d600b3ac504ef48.jpg"></p><div class="image-caption">Харилцагчийн зөвлөх С.Дана</div><p>Ажлынхаа хажуугаар хобби болгосон зүйл маань сормуус, маникюр хийх. Одоогийн ажлаас тэс өөр салбар, шал ондоо ажил ч гэлээ авч байгаа мэдрэмж нь ижил гэж хэлж болох юм. Эмэгтэйчүүд өөрийнхөө гоо сайханд анхаарч, авч байгаа үйлчилгээндээ сэтгэл хангалуун байвал цаанаасаа гэрэлтээд, урам зоригтой болдог шүү дээ. Үүний адилаар манай Стораг сонгосон хэрэглэгчид хүсэж, мөрөөдсөн зүйлсээ богино хугацаанд, баталгаат сувгаар авахын зэрэгцээ миний хувьд гарсан асуудлыг нь шийдвэрлэхэд хамгийн ойр ажилладаг. Өөрөөр хэлбэл, үйлчлүүлэгчдэд зөвлөгөө өгч, асуудлыг шийдвэрлэх нь ажиллах эрч хүч маань болдог юм.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД?</h3><blockquote><p>Технологи хариуцсан захирал Л.Мөнх-Очир</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p>Бид 2020 онд анхны хөл хорио тогтоосон үеэс 14 хоногийн дараа байгуулагдсан компани. Вэбсайтынхаа анхны хувилбарыг гаргахдаа бүхэлдээ зайнаас ажиллаж таарсан. Гэсэн хэдий ч хэрэглэгчдэд хамгийн хялбар, ая тухтай, нэг дор хүссэн бүх үйлчилгээгээ авах боломжтой цахим худалдааны платформ байгуулах зорилгынхоо төлөө явсаар өдийг хүрчээ. Хамтран үүсгэн байгуулагчийн хувьд энэ бүх үйл явцад өөрөө оролцсон учраас хамт олноо энэхүү зорилгоос няцаагүй гэдгийг баттай хэлж чадна.</p><p>Үйлчлүүлэгчидтэй харилцах, ачаа бараа тээвэрлэх ложистикийн асуудлуудыг технологиор хөнгөвчилж, шийдэж байгаа нь миний ажлын хамгийн том онцлог бөгөөд эерэг сайн тал нь болов уу гэж бодож байна. Технологигүйгээр хийж болох ч цаг хугацаа хэмнэх, үр бүтээмжтэй байх, илүү хялбаршуулахад технологи л тусалдаг.</p><p>Бэрхшээлтэй тал гэвэл технологиор шийдэж болохгүй зүйлс гэж хэлнэ. Жишээ нь хоёр компьютер хоорондоо технологийн хэлээр харилцаж болох ч хүнтэй харилцаад ирэхээр хөрвүүлэх шаардлага гардаг. Мэдээж тодорхой хэмжээнд технологиор хөнгөвчилж болох ч хэрэглэгчдийн гарт захиалсан барааг нь хүргэж өгөх ажлыг технологи бүрэн хийж чадахгүй шүү дээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/dd2ca04d8820b3cfd7494ac4e9752ded.jpg"></p><div class="image-caption">Технологийн баг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ?<br></div></h3><blockquote><p>Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал С.Болор-Эрдэнэ</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p>Бидний харилцагчийн үйлчилгээний бодлого, үйлчилгээний журам, хэрэглэгчдэдээ хэрхэн үнэ цэн өгөх, яавал илүү сэтгэл ханамжтай байлгах вэ гэдэгт төвлөрөн ажиллаж байгаа. Мөн <a href="https://www.stora.mn/store-for-good" target="_blank">Store for Good</a> төслийг арваннэгдүгээр сараас хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөтэй байна. Энэхүү төсөл нь эд зүйлсийнхээ насжилтыг нэмж, эх дэлхийгээ хайрлах зорилготой бөгөөд хүүхдийнхээ тоглохоо больсон тоглоом, өмсөхөө больсон хувцас, уншихаа больсон номыг Stora box-уудад байршуулах юм. Өөрөөр хэлбэл, өөрийн ашигладаггүй эд зүйлсээ байршуулж, эргээд хэрэгтэй зүйлсээ солилцож авч болно гэсэн үг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/4f638f5f2d58bfa345c69be3ffa7aadc.jpg"></p><div class="image-caption">Үйл ажиллагаа, харилцагчийн үйлчилгээний баг </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ?<br></div></h3><p></p><p>Миний хувьд хамт олноо үр дүнтэй удирдах, баг хоорондын харилцааг тодорхой байлгахад төвлөрөх үүрэгтэй. Тиймдээ ч ямагт бусдадаа үлгэр жишээ байж, тэдэнтэй ил тод, нээлттэй харилцахын сацуу гарсан асуудлыг цаг тухай бүрд нь шийдэхийг хичээдэг.</p><p>Сүүлийн үед үйл ажиллагааны менежерийн зүгээс сая хэлсэн шаардлагуудаа хангах болон компанийн урт хугацааны төлөвлөгөөтэй үйл ажиллагаагаа нягт уялдуулахын тулд захирлуудын хуралд сууж байгаа. Эдгээр хурал нь байгууллагын алсын хараа, стратеги зэрэг бид хамтдаа юуны төлөө зорьж, хичээн ажиллах ёстой вэ гэдгийг тодорхой ойлгоход тусалдаг юм. Улмаар өдөр тутмын ажлуудаа тэрхүү зорилго руу чиглүүлж, илүү үр дүнтэй ажилладаг гэх үү дээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/4fdb0c4021bb7ff4cf164c24e99325e4.jpg"></p><div class="image-caption">Үйл ажиллагааны менежер О.Бат-Оргил</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО?<br></div></h3><p></p><p>Номын тухайд <a href="https://www.amazon.com/Don-Miguel-Ruiz/e/B001JP23NM/ref=dp_byline_cont_book_1" target="_blank">Don Miguel Ruiz</a> хэмээх мексик зохиолчийн “Хайрлах урлаг” номыг санал болгоё. Энэ бүтээлд бусдыг аз жаргалтай байлгахын тулд хариу нэхэлгүй хайрлаж, хичээх хэрэгтэй буюу энэ нь эргээд таныг ч мөн адил аз жаргалтай болгодог тухай өгүүлдэг юм. Миний хувьд оюутан болоод анх уншиж байсан. Түүнээс хойш энэ зарчмыг амьдралдаа баримтлахыг хичээж байгаа. Сторагаар захиалах холбоос нь <a href="https://www.stora.mn/shop/AM1878424424" target="_blank">энд</a> бий.</p><p>Сүүлийн үед манай компани хурдан, эрчтэй ажиллахыг шаардаж байгаа учраас тэр хэмнэлдээ орохын тулд итали босогчдын дуу болох <a href="https://www.youtube.com/watch?v=cUAP-fE81zs" target="_blank">“Bella Ciao”</a>-г сонсож байгаа. Нэг талаараа бид баатарлаг үйл хийж байгаа болохоор энэ дууг өндөр давтамжтай сонсож байгаа шүү.</p><p>Үзэж буй контент гэвэл Netflix-ийн <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Car_Masters:_Rust_to_Riches" target="_blank">Car Masters: Rust to Riches </a>гэх реалити шоуг алгасахгүй байгаа. Тогтмол хөдөлгөөн хийж чадахгүй байгаа болохоор ч тэр үү ядаж эрч хүчтэй хөдөлж байгаа хүмүүсийг үзье гэж бодсон. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/3cd6676c8b201e486737b25672675e67.jpg"></p><div class="image-caption">Ахлах хөгжүүлэгч Г.Золжаргал</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ?<br></div></h3><blockquote><p>Ахлах нягтлан бодогч Д.Болор</p> <cite> </cite></blockquote><p>“Аливаа асуудлыг том зургаар нь харж, шийдэл олох хэрэгтэй. Ямар ч бэрхшээлд үргэлж гарц гаргалгаа байдаг учраас шантарч, бууж өгөлгүй басхүү сэтгэл хөдлөлөөрөө хандалгүй давж гарах нь чухал шүү” гэдэг зөвлөгөө санаанд орж ирж байна. Мөн одоогийн удирдлагын зүгээс сониуч байж, мэдлэг чадвараа улам тэлэхийн төлөө мэрийж ажиллах хэрэгтэй хэмээн зөвлөдөг нь их урам зориг өгдөг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА?<br></div></h3><blockquote><p>Ахлах хөгжүүлэгч Г.Золжаргал <br></p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p>Visual pollution гэх ойлголтыг судлаад үзээрэй. Бидний өдөр тутам харж байгаа олон янзын зүйлс тархийг маань тодорхой хэмжээнд ядраадаг. Тиймээс стресстэж, ядрах асар их шалтгаан дунд амьдардаг өөрсдийнхөө хянаж чадахуйц зүйлсэд өөрчлөлт хийж, ажил, гэрийн алинд ч хэрэггүй эд хогшлоо цэгцлээрэй. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/7e61ef43453c028fb77e61f31c247a77.jpg"></p><div class="image-caption">Бизнес хөгжил, маркетингийн баг </div> </div>
Манай ярилцлагын энэ удаагийн дугаарт цахим худалдааны цогц платформ болох Stora компанийн хамт олон оролцож байна. Тэд 2020 оноос эхлэн үйл ажиллагаагаа явуулж буй бөгөөд өдгөө АНУ-ын Amazon, eBay, Apple, Sephora, Costco, Nike болон БНХАУ-ын Taobao, IKEA брэндүүдээс хэрэглэгчдийн хүссэн бараа, бүтээгдэхүүнийг захиалан авчирч байгаа билээ. Ингээд тэдний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. Байршил: MN Central Office, 12-р давхар Эрхэлдэг ажил: Цахим худалдааны платформ Цахим хуудас: stora.mn (Website), Stora (Facebook), Stora.mn (Instagram), Stora (LinkedIn), Stora.mn (X), Stora (YouTube), Stora (App) 1. ТАНАЙ БАЙГУУЛЛАГЫН ЗАМНАЛААС БИД ЮУ, ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Гүйцэтгэх захирал О.Энхжин Манай компани цахим худалдааны зах зээлд ая тухтай платформыг бүтээх зорилгодоо хөтлөгдөн 2020 онд үүсгэн байгуулагдаж байв. Тухайн үед хэрэглэгчид e-commerce буюу цахим худалдаа гэдгийг веб, апп төдийхнөөр ойлгодог байсан тул Монголынхоо зах зээлд Amazon, Taobao шиг платформыг бий болгоё гэж зорьсон. Ялангуяа нүдээр үзэж, гартаа бариагүй бараа, бүтээгдэхүүндээ яаж итгэн захиалах тал дээр айдастай байсан хэрэглэгчдийнхээ энэ асуудлыг цогцоор нь шийдэж, харилцагчийн үйлчилгээ талаас зөвлөгөө үзүүлэх, захиалгын бүх шатны үйл явцыг хянах, ирсэн даруйд нь түргэн шуурхай хүргэх гэх мэтчилэн конвинент буюу ая тухтай байлгах бүхий л нөхцөл боломжоор хангахыг эрмэлзэн ажилладаг. Миний хувьд Сторад нэгдэхээс өмнө мөн ижил технологийн салбарт ажиллаж байсан туршлагатай ч яг e-commerce буюу цахим худалдааны чиглэлээр 2023 оноос эхлэн ажиллаж байгаа. Энэ бизнесийг бусад технологийн компаниудтай харьцуулахад нүсэр үйл ажиллагаатай гэж ойлгож болно. Эдтек, финтек компаниудыг бодвол технологи хөгжүүлэлтийн хажуугаар ложистик хэмээх асар том багана дээр тогтдог гэх үү дээ. Өөрөөр хэлбэл, нүүрэн талдаа манай платформ л хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд харагдаж буй ч цаад талдаа ложистик, ханган нийлүүлэлтийн сүлжээний олон ажил давхар өрнөж байдаг гэсэн үг. Одоогоор 29 хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр, АНУ-ын Amazon, eBay, Apple, Sephora, Costco, Nike, БНХАУ Taobao, IKEA брэндүүдээс хэрэглэгчдийн хүссэн бараа, бүтээгдэхүүнийг авчирч байна. Ташрамд дурдахад, бид энэ ондоо багтан БНХАУ-ын томоохон цахим худалдааны платформтой хамтын ажиллагаа эхлүүлэх гэж буй. 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? Санхүүгийн менежер Н.Хашбат Би өглөө бүр ажилдаа алхаж ирдэг. Гэр маань ойрхон болохоор 15-20 минут л зарцуулдаг юм. Энэ хугацаанд тухайн өдрийн ажлын жагсаалтаа бодож, нэн түрүүнд хийх зүйлсээ төлөвлөдөг. Ажил дээр ирээд хамгийн эхэнд халуун кофегоо бэлдэж аваад банкны данснуудаа шалгадаг дадалтай. Үүний дараа цахим шуудан болон өнөөдөр хийх уулзалт, хурлын мэдээллүүдээ авна. Өдрийн хоолны дараах 1-2 цагийг голчлон хуралд зарцуулдаг. Үлдсэн цагтаа эдгээр уулзалтаас гарсан ажлын гүйцэтгэлд анхаарна. Сониноос манай Premium группийн зүгээс хэрэгжүүлдэг уян цагийн хуваарь бидний бүтээмжид эергээр нөлөөлдөг юм шиг санагддаг. Өглөө 07:00-10:00 цагийн хооронд хүссэн цагтаа ирээд, орой 16:00-19:00 цагийн хооронд тарах боломжтой нь тухайн өдрийн ажил, амьдралын асуудлуудтай уялдуулан ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлж өгдөг юм. 3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ? Гүйцэтгэх захирал О.Энхжин Санхүү, хүний нөөцийн баг Менежмент, маркетинг суурьтай ажиллах хүчний хувьд өмнө нь би бизнес хөгжил тал руугаа түлхүү төвлөрч ажилладаг байв. Харин Сторагийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж эхэлсэнээс хойш ажлын арга барил маань багагүй өөрчлөгдөхөд хүрсэн. Мэдээж технологийн салбар надаас тэгтлээ холдоогүй ч дээр хэлсэнчлэн тээвэр, ложистикийн талаар ойлгож, үүнийг зөв зүйтэй зохион байгуулахын тулд компанийн үйл ажиллагаанд илүүтэй төвлөрөн нарийн ажлуудад анхаарах сорилт бий болсон гэх үү дээ. Тухайлбал, манай бизнес тогтвортой явахын тулд төрийн болон зохицуулагч байгууллагууд, хил гааль, гаднын түншлэгчид, тээвэр ложистикийн компаниуд, хэрэглэгч үйлчлүүлэгчид гээд олон талууд нягт хамтран ажиллах шаардлага үүсдэг. Гагцхүү миний зүгээс энэ бүх үйл ажиллагааг тасралтгүй, тогтвортой, үр дүнтэй явуулах ёстой. Хамт олноо удирдан чиглүүлж яваа захирлын хувьд хөндлөн менежменттэй буюу дарга, цэргийн харилцаанаас ангид байхыг хүсдэг. Бид ухамсарт амьдралынхаа найман цагийг ажил дээрээ өнгөрүүлж байгаагийн хувьд стресс бухимдал багатай, сэтгэл ханамжтай ажиллах хэрэгтэй шүү дээ. Тэр ч утгаараа тухайн фронт дээр ажиллаж байгаа ажилтан санал санаачилгаа гаргаж, гагцхүү үзэл бодлоо нээлттэй илрэхийлэх нөхцөлийг нь удирдлага бүрдүүлж өгөх ёстой гэж боддог. Мөн нэг хүнээс гарах бүтээмжийг өндөр байлгахад анхаарч ажилладаг. Хэдийгээр манай хамт олон чөлөөтэй харилцах нь чухал ч бизнес урагшлах ёстой тул хариуцлага, зарчим гэх хоёр ойлголтыг хүн бүр санаж явах хэрэгтэй. Ямарваа нэг үр дүнд тодорхой хугацаанд хүрнэ гэж зорьсон бол хүрэх л ёстой. Мэдээж зорилгоо биелүүлэхэд шаардагдах ур чадвар, өсөлт хөгжил, хувийн менежементийн асуудалд нь удирдлага хүн тусалж, зөвлөх нь чухал. 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? Технологи хариуцсан захирал, хамтран үүсгэн байгуулагч Л.Мөнх-Очир Сторагийн системүүд бол манай ажлын амин сүнс. Эдгээр системийн үйл ажиллагаа тогтвортой байх нь ажил ахих гол түлхүүр. Миний хувьд түлхүү VS code програмыг код бичихдээ ашигладаг. Бараа, бүтээгдэхүүн захиалахаас гадна манай сервис яаж ажиллаж байгааг харах зорилгоор Сторагаа маш идэвхтэй хэрэглэдэг. Мөн iPhone-ийн Notes дээр хийх ажлын жагсаалт, дараа нь заавал санах ёстой ажлуудаа бичнэ. Олон үйлдэл хийдэггүй болохоор их таалагддаг шүү. 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн менежер Г.Бямба-Оюут Хэрэглэгчдийн зүгээс цаг хугацаагаа хэмнэж, зорьсон ажлаа хурдан бүтээхийн төлөө манай Стораг сонгодог нь лавтай. Нөгөөтээгүүр, бид ч тэдэнд шуурхай үйлчилгээ үзүүлэхийн төлөө цаг нартай уралдаж ажиллах ёстой учраас ажлын тал дээр дараах хоёр зарчмыг баримталдаг. Нэгдүгээрт, тодорхой байдал. Бүх түвшний ажилтнуудыг нэгдсэн ойлголтод хүргэснээр асар их цаг хэмнэх боломжтой. Хоёрдугаарт, оновчтой төлөвлөлт. Аливаа төсөл, хэрэгжүүлэх ажил маань төлөвлөлтийн дагуу явж чадвал цаг хэмнэнэ. Ялангуяа технологийн компани гэдэг утгаараа энэ давуу талаа ашиглаж, төсөл бүр дээр agile буюу хурдтай, уян хатан байхыг хичээдэг. 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал С.Болор-Эрдэнэ Хэрэглэгчдийн захиалсан барааг товлосон хугацаанд хүргэж өгөх нь манай үйл ажиллагааны маш чухал хэсэг. Мэдээж үүнийг сайтар төлөвлөх хэрэгтэй. Тухайлбал, миний хувьд өдөр тутмын ажлаа цаглавар болон тэмдэглэлийн дэвтэртээ тэмдэглэдэг юм. Манай хамт олон ч бас өөрсдийн хэрэглэдэг төхөөрөмж, апп, програмууд дээр сар, долоо хоног, өдөр өдрөөр нь төлөвлөн ажилладаг. Мөн бид 14 хоногтоо нэг удаа бүх багаараа цуглаж, хийсэн ажлынхаа үр дүн, алдаа оноог ярилцдаг. Ингэснээр цаашдын ажлуудаа оновчтой бөгөөд үр дүнтэй төлөвлөхөд туслахын зэрэгцээ, ойлголтоо нэгтгэхэд дөхөм болдог юм. 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? Ахлах нягтлан бодогч Д.Болор Миний хувьд бясалгал, йога хийх дуртай. Эрч хүч сэлбэгдээд, сөрөг бодол, мэдрэмжүүд алга болж, ажилдаа төвлөрөхөд тусалдаг юм. Мөн манай группийн хэмжээнд сар бүр Happy Friday арга хэмжээг зохион байгуулдаг бөгөөд энэ үеэр хамт олонтойгоо чанартай цагийг өнгөрүүлдэг. Харин Стора дотроо сар бүр хүний нөөцийн идэвхжүүлэх үйл ажиллагаануудыг зохиож, тухайн сард тохиож буй тэмдэглэлт баяртай уялдуулах эсвэл гишүүдээ идэвхжүүлэх үүднээс боулинг, Movie night зэргийг зохион байгуулдаг. Жишээ нь энэ сард Halloween-ий баярыг тэмдэглэх гэж байгаа. 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? Харилцагчийн зөвлөх С.Дана Ажлынхаа хажуугаар хобби болгосон зүйл маань сормуус, маникюр хийх. Одоогийн ажлаас тэс өөр салбар, шал ондоо ажил ч гэлээ авч байгаа мэдрэмж нь ижил гэж хэлж болох юм. Эмэгтэйчүүд өөрийнхөө гоо сайханд анхаарч, авч байгаа үйлчилгээндээ сэтгэл хангалуун байвал цаанаасаа гэрэлтээд, урам зоригтой болдог шүү дээ. Үүний адилаар манай Стораг сонгосон хэрэглэгчид хүсэж, мөрөөдсөн зүйлсээ богино хугацаанд, баталгаат сувгаар авахын зэрэгцээ миний хувьд гарсан асуудлыг нь шийдвэрлэхэд хамгийн ойр ажилладаг. Өөрөөр хэлбэл, үйлчлүүлэгчдэд зөвлөгөө өгч, асуудлыг шийдвэрлэх нь ажиллах эрч хүч маань болдог юм. 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? Технологи хариуцсан захирал Л.Мөнх-Очир Бид 2020 онд анхны хөл хорио тогтоосон үеэс 14 хоногийн дараа байгуулагдсан компани. Вэбсайтынхаа анхны хувилбарыг гаргахдаа бүхэлдээ зайнаас ажиллаж таарсан. Гэсэн хэдий ч хэрэглэгчдэд хамгийн хялбар, ая тухтай, нэг дор хүссэн бүх үйлчилгээгээ авах боломжтой цахим худалдааны платформ байгуулах зорилгынхоо төлөө явсаар өдийг хүрчээ. Хамтран үүсгэн байгуулагчийн хувьд энэ бүх үйл явцад өөрөө оролцсон учраас хамт олноо энэхүү зорилгоос няцаагүй гэдгийг баттай хэлж чадна. Үйлчлүүлэгчидтэй харилцах, ачаа бараа тээвэрлэх ложистикийн асуудлуудыг технологиор хөнгөвчилж, шийдэж байгаа нь миний ажлын хамгийн том онцлог бөгөөд эерэг сайн тал нь болов уу гэж бодож байна. Технологигүйгээр хийж болох ч цаг хугацаа хэмнэх, үр бүтээмжтэй байх, илүү хялбаршуулахад технологи л тусалдаг. Бэрхшээлтэй тал гэвэл технологиор шийдэж болохгүй зүйлс гэж хэлнэ. Жишээ нь хоёр компьютер хоорондоо технологийн хэлээр харилцаж болох ч хүнтэй харилцаад ирэхээр хөрвүүлэх шаардлага гардаг. Мэдээж тодорхой хэмжээнд технологиор хөнгөвчилж болох ч хэрэглэгчдийн гарт захиалсан барааг нь хүргэж өгөх ажлыг технологи бүрэн хийж чадахгүй шүү дээ. Технологийн баг 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал С.Болор-Эрдэнэ Бидний харилцагчийн үйлчилгээний бодлого, үйлчилгээний журам, хэрэглэгчдэдээ хэрхэн үнэ цэн өгөх, яавал илүү сэтгэл ханамжтай байлгах вэ гэдэгт төвлөрөн ажиллаж байгаа. Мөн Store for Good төслийг арваннэгдүгээр сараас хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөтэй байна. Энэхүү төсөл нь эд зүйлсийнхээ насжилтыг нэмж, эх дэлхийгээ хайрлах зорилготой бөгөөд хүүхдийнхээ тоглохоо больсон тоглоом, өмсөхөө больсон хувцас, уншихаа больсон номыг Stora box-уудад байршуулах юм. Өөрөөр хэлбэл, өөрийн ашигладаггүй эд зүйлсээ байршуулж, эргээд хэрэгтэй зүйлсээ солилцож авч болно гэсэн үг. Үйл ажиллагаа, харилцагчийн үйлчилгээний баг 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? Миний хувьд хамт олноо үр дүнтэй удирдах, баг хоорондын харилцааг тодорхой байлгахад төвлөрөх үүрэгтэй. Тиймдээ ч ямагт бусдадаа үлгэр жишээ байж, тэдэнтэй ил тод, нээлттэй харилцахын сацуу гарсан асуудлыг цаг тухай бүрд нь шийдэхийг хичээдэг. Сүүлийн үед үйл ажиллагааны менежерийн зүгээс сая хэлсэн шаардлагуудаа хангах болон компанийн урт хугацааны төлөвлөгөөтэй үйл ажиллагаагаа нягт уялдуулахын тулд захирлуудын хуралд сууж байгаа. Эдгээр хурал нь байгууллагын алсын хараа, стратеги зэрэг бид хамтдаа юуны төлөө зорьж, хичээн ажиллах ёстой вэ гэдгийг тодорхой ойлгоход тусалдаг юм. Улмаар өдөр тутмын ажлуудаа тэрхүү зорилго руу чиглүүлж, илүү үр дүнтэй ажилладаг гэх үү дээ. Үйл ажиллагааны менежер О.Бат-Оргил 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО? Номын тухайд Don Miguel Ruiz хэмээх мексик зохиолчийн “Хайрлах урлаг” номыг санал болгоё. Энэ бүтээлд бусдыг аз жаргалтай байлгахын тулд хариу нэхэлгүй хайрлаж, хичээх хэрэгтэй буюу энэ нь эргээд таныг ч мөн адил аз жаргалтай болгодог тухай өгүүлдэг юм. Миний хувьд оюутан болоод анх уншиж байсан. Түүнээс хойш энэ зарчмыг амьдралдаа баримтлахыг хичээж байгаа. Сторагаар захиалах холбоос нь энд бий. Сүүлийн үед манай компани хурдан, эрчтэй ажиллахыг шаардаж байгаа учраас тэр хэмнэлдээ орохын тулд итали босогчдын дуу болох “Bella Ciao” -г сонсож байгаа. Нэг талаараа бид баатарлаг үйл хийж байгаа болохоор энэ дууг өндөр давтамжтай сонсож байгаа шүү. Үзэж буй контент гэвэл Netflix-ийн Car Masters: Rust to Riches гэх реалити шоуг алгасахгүй байгаа. Тогтмол хөдөлгөөн хийж чадахгүй байгаа болохоор ч тэр үү ядаж эрч хүчтэй хөдөлж байгаа хүмүүсийг үзье гэж бодсон. Ахлах хөгжүүлэгч Г.Золжаргал 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? Ахлах нягтлан бодогч Д.Болор “Аливаа асуудлыг том зургаар нь харж, шийдэл олох хэрэгтэй. Ямар ч бэрхшээлд үргэлж гарц гаргалгаа байдаг учраас шантарч, бууж өгөлгүй басхүү сэтгэл хөдлөлөөрөө хандалгүй давж гарах нь чухал шүү” гэдэг зөвлөгөө санаанд орж ирж байна. Мөн одоогийн удирдлагын зүгээс сониуч байж, мэдлэг чадвараа улам тэлэхийн төлөө мэрийж ажиллах хэрэгтэй хэмээн зөвлөдөг нь их урам зориг өгдөг. 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? Ахлах хөгжүүлэгч Г.Золжаргал Visual pollution гэх ойлголтыг судлаад үзээрэй. Бидний өдөр тутам харж байгаа олон янзын зүйлс тархийг маань тодорхой хэмжээнд ядраадаг. Тиймээс стресстэж, ядрах асар их шалтгаан дунд амьдардаг өөрсдийнхөө хянаж чадахуйц зүйлсэд өөрчлөлт хийж, ажил, гэрийн алинд ч хэрэггүй эд хогшлоо цэгцлээрэй. Бизнес хөгжил, маркетингийн баг
Манай ярилцлагын энэ удаагийн дугаарт цахим худалдааны цогц платформ болох Stora компанийн хамт олон оролцож байна. Тэд 2020 оноос эхлэн үйл ажиллагаагаа явуулж буй бөгөөд өдгөө АНУ-ын Amazon, eBay, Apple, Sephora, Costco, Nike болон БНХАУ-ын Taobao, IKEA брэндүүдээс хэрэглэгчдийн хүссэн бараа, бүтээгдэхүүнийг захиалан авчирч байгаа билээ. Ингээд тэдний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. **Байршил:** MN Central Office, 12-р давхар **Эрхэлдэг ажил:** Цахим худалдааны платформ **Цахим хуудас:** stora.mn (Website), Stora (Facebook), Stora.mn (Instagram), Stora (LinkedIn), Stora.mn (X), Stora (YouTube), Stora (App) ### 1. ТАНАЙ БАЙГУУЛЛАГЫН ЗАМНАЛААС БИД ЮУ, ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Гүйцэтгэх захирал О.Энхжин Манай компани цахим худалдааны зах зээлд ая тухтай платформыг бүтээх зорилгодоо хөтлөгдөн 2020 онд үүсгэн байгуулагдаж байв. Тухайн үед хэрэглэгчид e-commerce буюу цахим худалдаа гэдгийг веб, апп төдийхнөөр ойлгодог байсан тул Монголынхоо зах зээлд Amazon, Taobao шиг платформыг бий болгоё гэж зорьсон. Ялангуяа нүдээр үзэж, гартаа бариагүй бараа, бүтээгдэхүүндээ яаж итгэн захиалах тал дээр айдастай байсан хэрэглэгчдийнхээ энэ асуудлыг цогцоор нь шийдэж, харилцагчийн үйлчилгээ талаас зөвлөгөө үзүүлэх, захиалгын бүх шатны үйл явцыг хянах, ирсэн даруйд нь түргэн шуурхай хүргэх гэх мэтчилэн конвинент буюу ая тухтай байлгах бүхий л нөхцөл боломжоор хангахыг эрмэлзэн ажилладаг. Миний хувьд Сторад нэгдэхээс өмнө мөн ижил технологийн салбарт ажиллаж байсан туршлагатай ч яг e-commerce буюу цахим худалдааны чиглэлээр 2023 оноос эхлэн ажиллаж байгаа. Энэ бизнесийг бусад технологийн компаниудтай харьцуулахад нүсэр үйл ажиллагаатай гэж ойлгож болно. Эдтек, финтек компаниудыг бодвол технологи хөгжүүлэлтийн хажуугаар ложистик хэмээх асар том багана дээр тогтдог гэх үү дээ. Өөрөөр хэлбэл, нүүрэн талдаа манай платформ л хэрэглэгч, үйлчлүүлэгчдэд харагдаж буй ч цаад талдаа ложистик, ханган нийлүүлэлтийн сүлжээний олон ажил давхар өрнөж байдаг гэсэн үг. Одоогоор 29 хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр, АНУ-ын Amazon, eBay, Apple, Sephora, Costco, Nike, БНХАУ Taobao, IKEA брэндүүдээс хэрэглэгчдийн хүссэн бараа, бүтээгдэхүүнийг авчирч байна. Ташрамд дурдахад, бид энэ ондоо багтан БНХАУ-ын томоохон цахим худалдааны платформтой хамтын ажиллагаа эхлүүлэх гэж буй. ### 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? Санхүүгийн менежер Н.Хашбат Би өглөө бүр ажилдаа алхаж ирдэг. Гэр маань ойрхон болохоор 15-20 минут л зарцуулдаг юм. Энэ хугацаанд тухайн өдрийн ажлын жагсаалтаа бодож, нэн түрүүнд хийх зүйлсээ төлөвлөдөг. Ажил дээр ирээд хамгийн эхэнд халуун кофегоо бэлдэж аваад банкны данснуудаа шалгадаг дадалтай. Үүний дараа цахим шуудан болон өнөөдөр хийх уулзалт, хурлын мэдээллүүдээ авна. Өдрийн хоолны дараах 1-2 цагийг голчлон хуралд зарцуулдаг. Үлдсэн цагтаа эдгээр уулзалтаас гарсан ажлын гүйцэтгэлд анхаарна. Сониноос манай Premium группийн зүгээс хэрэгжүүлдэг уян цагийн хуваарь бидний бүтээмжид эергээр нөлөөлдөг юм шиг санагддаг. Өглөө 07:00-10:00 цагийн хооронд хүссэн цагтаа ирээд, орой 16:00-19:00 цагийн хооронд тарах боломжтой нь тухайн өдрийн ажил, амьдралын асуудлуудтай уялдуулан ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлж өгдөг юм. ### 3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ? > Гүйцэтгэх захирал О.Энхжин Санхүү, хүний нөөцийн баг Менежмент, маркетинг суурьтай ажиллах хүчний хувьд өмнө нь би бизнес хөгжил тал руугаа түлхүү төвлөрч ажилладаг байв. Харин Сторагийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж эхэлсэнээс хойш ажлын арга барил маань багагүй өөрчлөгдөхөд хүрсэн. Мэдээж технологийн салбар надаас тэгтлээ холдоогүй ч дээр хэлсэнчлэн тээвэр, ложистикийн талаар ойлгож, үүнийг зөв зүйтэй зохион байгуулахын тулд компанийн үйл ажиллагаанд илүүтэй төвлөрөн нарийн ажлуудад анхаарах сорилт бий болсон гэх үү дээ. Тухайлбал, манай бизнес тогтвортой явахын тулд төрийн болон зохицуулагч байгууллагууд, хил гааль, гаднын түншлэгчид, тээвэр ложистикийн компаниуд, хэрэглэгч үйлчлүүлэгчид гээд олон талууд нягт хамтран ажиллах шаардлага үүсдэг. Гагцхүү миний зүгээс энэ бүх үйл ажиллагааг тасралтгүй, тогтвортой, үр дүнтэй явуулах ёстой. Хамт олноо удирдан чиглүүлж яваа захирлын хувьд хөндлөн менежменттэй буюу дарга, цэргийн харилцаанаас ангид байхыг хүсдэг. Бид ухамсарт амьдралынхаа найман цагийг ажил дээрээ өнгөрүүлж байгаагийн хувьд стресс бухимдал багатай, сэтгэл ханамжтай ажиллах хэрэгтэй шүү дээ. Тэр ч утгаараа тухайн фронт дээр ажиллаж байгаа ажилтан санал санаачилгаа гаргаж, гагцхүү үзэл бодлоо нээлттэй илрэхийлэх нөхцөлийг нь удирдлага бүрдүүлж өгөх ёстой гэж боддог. Мөн нэг хүнээс гарах бүтээмжийг өндөр байлгахад анхаарч ажилладаг. Хэдийгээр манай хамт олон чөлөөтэй харилцах нь чухал ч бизнес урагшлах ёстой тул хариуцлага, зарчим гэх хоёр ойлголтыг хүн бүр санаж явах хэрэгтэй. Ямарваа нэг үр дүнд тодорхой хугацаанд хүрнэ гэж зорьсон бол хүрэх л ёстой. Мэдээж зорилгоо биелүүлэхэд шаардагдах ур чадвар, өсөлт хөгжил, хувийн менежементийн асуудалд нь удирдлага хүн тусалж, зөвлөх нь чухал. ### 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? Технологи хариуцсан захирал, хамтран үүсгэн байгуулагч Л.Мөнх-Очир Сторагийн системүүд бол манай ажлын амин сүнс. Эдгээр системийн үйл ажиллагаа тогтвортой байх нь ажил ахих гол түлхүүр. Миний хувьд түлхүү VS code програмыг код бичихдээ ашигладаг. Бараа, бүтээгдэхүүн захиалахаас гадна манай сервис яаж ажиллаж байгааг харах зорилгоор Сторагаа маш идэвхтэй хэрэглэдэг. Мөн iPhone-ийн Notes дээр хийх ажлын жагсаалт, дараа нь заавал санах ёстой ажлуудаа бичнэ. Олон үйлдэл хийдэггүй болохоор их таалагддаг шүү. ### 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн менежер Г.Бямба-Оюут Хэрэглэгчдийн зүгээс цаг хугацаагаа хэмнэж, зорьсон ажлаа хурдан бүтээхийн төлөө манай Стораг сонгодог нь лавтай. Нөгөөтээгүүр, бид ч тэдэнд шуурхай үйлчилгээ үзүүлэхийн төлөө цаг нартай уралдаж ажиллах ёстой учраас ажлын тал дээр дараах хоёр зарчмыг баримталдаг. Нэгдүгээрт, тодорхой байдал. Бүх түвшний ажилтнуудыг нэгдсэн ойлголтод хүргэснээр асар их цаг хэмнэх боломжтой. Хоёрдугаарт, оновчтой төлөвлөлт. Аливаа төсөл, хэрэгжүүлэх ажил маань төлөвлөлтийн дагуу явж чадвал цаг хэмнэнэ. Ялангуяа технологийн компани гэдэг утгаараа энэ давуу талаа ашиглаж, төсөл бүр дээр agile буюу хурдтай, уян хатан байхыг хичээдэг. ### 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал С.Болор-Эрдэнэ Хэрэглэгчдийн захиалсан барааг товлосон хугацаанд хүргэж өгөх нь манай үйл ажиллагааны маш чухал хэсэг. Мэдээж үүнийг сайтар төлөвлөх хэрэгтэй. Тухайлбал, миний хувьд өдөр тутмын ажлаа цаглавар болон тэмдэглэлийн дэвтэртээ тэмдэглэдэг юм. Манай хамт олон ч бас өөрсдийн хэрэглэдэг төхөөрөмж, апп, програмууд дээр сар, долоо хоног, өдөр өдрөөр нь төлөвлөн ажилладаг. Мөн бид 14 хоногтоо нэг удаа бүх багаараа цуглаж, хийсэн ажлынхаа үр дүн, алдаа оноог ярилцдаг. Ингэснээр цаашдын ажлуудаа оновчтой бөгөөд үр дүнтэй төлөвлөхөд туслахын зэрэгцээ, ойлголтоо нэгтгэхэд дөхөм болдог юм. ### 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? Ахлах нягтлан бодогч Д.Болор Миний хувьд бясалгал, йога хийх дуртай. Эрч хүч сэлбэгдээд, сөрөг бодол, мэдрэмжүүд алга болж, ажилдаа төвлөрөхөд тусалдаг юм. Мөн манай группийн хэмжээнд сар бүр Happy Friday арга хэмжээг зохион байгуулдаг бөгөөд энэ үеэр хамт олонтойгоо чанартай цагийг өнгөрүүлдэг. Харин Стора дотроо сар бүр хүний нөөцийн идэвхжүүлэх үйл ажиллагаануудыг зохиож, тухайн сард тохиож буй тэмдэглэлт баяртай уялдуулах эсвэл гишүүдээ идэвхжүүлэх үүднээс боулинг, Movie night зэргийг зохион байгуулдаг. Жишээ нь энэ сард Halloween-ий баярыг тэмдэглэх гэж байгаа. ### 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? Харилцагчийн зөвлөх С.Дана Ажлынхаа хажуугаар хобби болгосон зүйл маань сормуус, маникюр хийх. Одоогийн ажлаас тэс өөр салбар, шал ондоо ажил ч гэлээ авч байгаа мэдрэмж нь ижил гэж хэлж болох юм. Эмэгтэйчүүд өөрийнхөө гоо сайханд анхаарч, авч байгаа үйлчилгээндээ сэтгэл хангалуун байвал цаанаасаа гэрэлтээд, урам зоригтой болдог шүү дээ. Үүний адилаар манай Стораг сонгосон хэрэглэгчид хүсэж, мөрөөдсөн зүйлсээ богино хугацаанд, баталгаат сувгаар авахын зэрэгцээ миний хувьд гарсан асуудлыг нь шийдвэрлэхэд хамгийн ойр ажилладаг. Өөрөөр хэлбэл, үйлчлүүлэгчдэд зөвлөгөө өгч, асуудлыг шийдвэрлэх нь ажиллах эрч хүч маань болдог юм. ### 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? > Технологи хариуцсан захирал Л.Мөнх-Очир Бид 2020 онд анхны хөл хорио тогтоосон үеэс 14 хоногийн дараа байгуулагдсан компани. Вэбсайтынхаа анхны хувилбарыг гаргахдаа бүхэлдээ зайнаас ажиллаж таарсан. Гэсэн хэдий ч хэрэглэгчдэд хамгийн хялбар, ая тухтай, нэг дор хүссэн бүх үйлчилгээгээ авах боломжтой цахим худалдааны платформ байгуулах зорилгынхоо төлөө явсаар өдийг хүрчээ. Хамтран үүсгэн байгуулагчийн хувьд энэ бүх үйл явцад өөрөө оролцсон учраас хамт олноо энэхүү зорилгоос няцаагүй гэдгийг баттай хэлж чадна. Үйлчлүүлэгчидтэй харилцах, ачаа бараа тээвэрлэх ложистикийн асуудлуудыг технологиор хөнгөвчилж, шийдэж байгаа нь миний ажлын хамгийн том онцлог бөгөөд эерэг сайн тал нь болов уу гэж бодож байна. Технологигүйгээр хийж болох ч цаг хугацаа хэмнэх, үр бүтээмжтэй байх, илүү хялбаршуулахад технологи л тусалдаг. Бэрхшээлтэй тал гэвэл технологиор шийдэж болохгүй зүйлс гэж хэлнэ. Жишээ нь хоёр компьютер хоорондоо технологийн хэлээр харилцаж болох ч хүнтэй харилцаад ирэхээр хөрвүүлэх шаардлага гардаг. Мэдээж тодорхой хэмжээнд технологиор хөнгөвчилж болох ч хэрэглэгчдийн гарт захиалсан барааг нь хүргэж өгөх ажлыг технологи бүрэн хийж чадахгүй шүү дээ. Технологийн баг ### 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? > Үйл ажиллагаа хариуцсан захирал С.Болор-Эрдэнэ Бидний харилцагчийн үйлчилгээний бодлого, үйлчилгээний журам, хэрэглэгчдэдээ хэрхэн үнэ цэн өгөх, яавал илүү сэтгэл ханамжтай байлгах вэ гэдэгт төвлөрөн ажиллаж байгаа. Мөн Store for Good төслийг арваннэгдүгээр сараас хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөтэй байна. Энэхүү төсөл нь эд зүйлсийнхээ насжилтыг нэмж, эх дэлхийгээ хайрлах зорилготой бөгөөд хүүхдийнхээ тоглохоо больсон тоглоом, өмсөхөө больсон хувцас, уншихаа больсон номыг Stora box-уудад байршуулах юм. Өөрөөр хэлбэл, өөрийн ашигладаггүй эд зүйлсээ байршуулж, эргээд хэрэгтэй зүйлсээ солилцож авч болно гэсэн үг. Үйл ажиллагаа, харилцагчийн үйлчилгээний баг ### 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? Миний хувьд хамт олноо үр дүнтэй удирдах, баг хоорондын харилцааг тодорхой байлгахад төвлөрөх үүрэгтэй. Тиймдээ ч ямагт бусдадаа үлгэр жишээ байж, тэдэнтэй ил тод, нээлттэй харилцахын сацуу гарсан асуудлыг цаг тухай бүрд нь шийдэхийг хичээдэг. Сүүлийн үед үйл ажиллагааны менежерийн зүгээс сая хэлсэн шаардлагуудаа хангах болон компанийн урт хугацааны төлөвлөгөөтэй үйл ажиллагаагаа нягт уялдуулахын тулд захирлуудын хуралд сууж байгаа. Эдгээр хурал нь байгууллагын алсын хараа, стратеги зэрэг бид хамтдаа юуны төлөө зорьж, хичээн ажиллах ёстой вэ гэдгийг тодорхой ойлгоход тусалдаг юм. Улмаар өдөр тутмын ажлуудаа тэрхүү зорилго руу чиглүүлж, илүү үр дүнтэй ажилладаг гэх үү дээ. Үйл ажиллагааны менежер О.Бат-Оргил ### 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО? Номын тухайд Don Miguel Ruiz хэмээх мексик зохиолчийн “Хайрлах урлаг” номыг санал болгоё. Энэ бүтээлд бусдыг аз жаргалтай байлгахын тулд хариу нэхэлгүй хайрлаж, хичээх хэрэгтэй буюу энэ нь эргээд таныг ч мөн адил аз жаргалтай болгодог тухай өгүүлдэг юм. Миний хувьд оюутан болоод анх уншиж байсан. Түүнээс хойш энэ зарчмыг амьдралдаа баримтлахыг хичээж байгаа. Сторагаар захиалах холбоос нь энд бий. Сүүлийн үед манай компани хурдан, эрчтэй ажиллахыг шаардаж байгаа учраас тэр хэмнэлдээ орохын тулд итали босогчдын дуу болох “Bella Ciao”-г сонсож байгаа. Нэг талаараа бид баатарлаг үйл хийж байгаа болохоор энэ дууг өндөр давтамжтай сонсож байгаа шүү. Үзэж буй контент гэвэл Netflix-ийн Car Masters: Rust to Riches гэх реалити шоуг алгасахгүй байгаа. Тогтмол хөдөлгөөн хийж чадахгүй байгаа болохоор ч тэр үү ядаж эрч хүчтэй хөдөлж байгаа хүмүүсийг үзье гэж бодсон. Ахлах хөгжүүлэгч Г.Золжаргал ### 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? > Ахлах нягтлан бодогч Д.Болор “Аливаа асуудлыг том зургаар нь харж, шийдэл олох хэрэгтэй. Ямар ч бэрхшээлд үргэлж гарц гаргалгаа байдаг учраас шантарч, бууж өгөлгүй басхүү сэтгэл хөдлөлөөрөө хандалгүй давж гарах нь чухал шүү” гэдэг зөвлөгөө санаанд орж ирж байна. Мөн одоогийн удирдлагын зүгээс сониуч байж, мэдлэг чадвараа улам тэлэхийн төлөө мэрийж ажиллах хэрэгтэй хэмээн зөвлөдөг нь их урам зориг өгдөг. ### 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? > Ахлах хөгжүүлэгч Г.Золжаргал Visual pollution гэх ойлголтыг судлаад үзээрэй. Бидний өдөр тутам харж байгаа олон янзын зүйлс тархийг маань тодорхой хэмжээнд ядраадаг. Тиймээс стресстэж, ядрах асар их шалтгаан дунд амьдардаг өөрсдийнхөө хянаж чадахуйц зүйлсэд өөрчлөлт хийж, ажил, гэрийн алинд ч хэрэггүй эд хогшлоо цэгцлээрэй. Бизнес хөгжил, маркетингийн баг
https://unread.today/c/bestoffices2021-mstarshub
Таатай оффис
Unread Today
2022-01-19T00:00:00
1 сарын 19, 2022
Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис: MStars Hub
<div class="article-body"> <p><b>Байгууллагын нэр:</b> MStars Hub<br><b>Байгуулагдсан он:</b> 2021 <br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Технологи<br><b>Ажилтны тоо:</b> 5 <br><b>Хаяг: </b>БЗД, 1-р хороо, Залуучуудын өргөн чөлөө, 26-р байр, Сөүл Бизнес төвийн гуравдугаар давхарт <br><b>Цахим хаяг:</b> [email protected] <br><b>Сошиал хуудас:</b> <a href="https://mstars.mn/?fbclid=IwAR2dM8KmqzKn66m3suDeXc10vkN-Wvww8jxNtolZLVKt8vsFoF7esCwRwiE" target="_blank">Website</a>, <a href="https://www.facebook.com/MStarsHub" target="_blank">Facebook</a>, <a href="https://www.instagram.com/mstars.hub/?fbclid=IwAR0zn7Z5z2dmERK3Yhbz3owNVw621n9sKi8-1VV6C0RQB9Ilj7LEl82HPEE" target="_blank">Instagram</a>, <a href="https://twitter.com/MstarsHub?fbclid=IwAR1gK462CB3bn8EvNVY03q6BR2lcth1zL1CTWe1Mch3b9oVmBXGuWhId7FA" target="_blank">Twitter</a></p> <blockquote><p>Байгууллагыг тодорхойлох түлхүүр үг: <b>Стартапын Амжилтын Хурдасгуур</b></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯАГААД СОНГОХ БОЛОВ?</h3><p></p><p>Нэгэнтээ Монголчуудын зүрх сэтгэлийг байлдан дагуулж, нэгэн зэрэг хооронд нь талцуулж байсан "<a href="https://www.netflix.com/mn/title/81290293" target="_blank">Start-Up</a>" киног үзээгүй хүн ховор биз ээ. Бидний энэ удаа онцолж буй "MStars Hub" стартапын хурдасгуур төвийг яг л уг кинонд гарах "Sandbox"-ын Монгол хувилбар хэмээн зүйрлүүлж болохуйц. </p><p>Улс үндэстэн бүрд дижитал бизнесүүдийн тэсрэлт хүчтэй явагдаж буй энэ үед "М-Си-Эс Венчерс” компани ч энэ боломжийг зүгээр өнгөрөөхийг хүссэнгүй. Тиймдээ ч дижитал бизнесийн экосистемийг бүрдүүлэхэд стартапуудыг дэмжих хурдасгуур төв зайлшгүй шаардлагатай юм байна гэж тэд үзэн өнгөрөгч аравдугаар сард уг төвөө байгуулжээ.</p><p>Дэлхийн олон оронд энэ чиглэлийн хурдасгуур төв бий. Уг төвд тэдгээрийн онцлогуудыг шингээсэн тохижуулалт хийснийг дурдах нь зүйтэй. Тухайлбал, барууны орнуудын хурдасгуур төвүүд ихэвчлэн дундын оффисын шинжтэй байдаг нь зарим талаар стартапуудыг бие даан шийдвэр гаргахад саад болох нь бий. Харин MStars Hub нь стартап тус бүрд тусгайлан зориулсан ижил хэмжээ бүхий 12 өрөө гаргаж өгснөөс гадна дундын оффисын шинжийг хадгалах хэсгүүдийг ч олноор бий болгосныг онцолъё.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/48/2211ca781786409e847f99aa6c963fb7.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>АЖЛЫН ОРЧИН</h3><p></p><p>Барилгын нэг давхрыг бүхэлд нь хамран, 1000 гаруй м.кв талбайг эзлэх уг оффис нь үндсэн хоёр жигүүрээс бүрдэх бөгөөд нэг хэсэгт нь "MStars Hub" байрлах бол нөгөө хэсэгт нь "MCS Academy" байрлаж буй. Оффисын ерөнхий концепц дизайныг минимал хэв маягаар тохижуулан, модон оруулга, ургамлуудаар хослуулан шийдсэн нь амьд байгалийг санагдуулам таатай мэдрэмжийг төрүүлж байлаа.</p><p>Энд стартапуудад хэрэгцээт бүхий л зүйлсийг цогцлоожээ. Тухайлбал, стартап тус бүрд зориулсан тусгай өрөөнүүд, гэр бүлийн гэмээр саруулхан гал тогоо, том, жижиг хурал зохион байгуулах өрөөнүүд, задгай талбайд байрлах ажлын орчин, арга хэмжээ зохиож болох цэлгэр танхим (event hall) гээд цөм бүрэн байх. Танхимуудын дотоод заслыг ерөнхийлөн дүрсэлвээс, шар, цэнхэр, цагаан өнгөний зохицлыг бүрдүүлэн, ногоон ургамлууд шигтгэжээ. Эдгээр өнгүүд нь дулаан, цэлмэг, сэтгэл сэргэм, тайван мэдрэмжийг төрүүлэх тул ажлын орчинд тун зохимжтой. Хурлын өрөөний цагаан цулгуй ханан дээр донжтой зохицсон өнгөлөг уран зургуудыг өлгөсөн нь үнэхээр таалагдав. Удахгүй тэд цаг наргүй ажиллацгаах оффисын гишүүдийнхээ алжаалыг тайлах зориулан спортын булан нээхээр зэхэж буй.</p><p>Тэрчлэн MStars Hub-ийн интернэтийн хурдыг онцлохгүй өнгөрч боломгүй. Оффисоо бүхэлд нь wireless-д холбосон тэд <i>"та зөвхөн интернэтэд холбогдох төхөөрөмжөө авчрахад л болно"</i> хэмээн бахархалтайгаар хэлж байлаа. Нээрээ л тэдний интернэтийн дундаж хурд нь 100-200mgb байгаа нь энгийн байгууллагуудад баймааргүй өндөр хурдны үзүүлэлт юм. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/dc1a10387ad53055426e21029bfda0b9.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/71340a1bb26745e45618bf04b5806181.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/bdc438d405fa5ab43eccc14c0eb6330f.png"></p><div class="image-caption">Хурлын өрөө</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/72e9a54b500e83fa1151c94e704c02b6.png"></p><div class="image-caption">Хурлын өрөө</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/58be6d83d57af59b5dbb28ccbef532c1.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ, СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ</h3><h4>Дундын оффисын дулаахан хамт олон</h4><p></p><p>Оффисоос хамгийн түрүүнд мэдрэгдэх зүйл бол стартапын инновацлаг уур амьсгал. Ерөөс эл оффис хийж бүтээх хүслээр жигүүрлэсэн, оргилуун эрч хүчээр цалгиж яваа залуусаар дүүрэн. Тэд энд ажиллангаа амарч, амьдрангаа хөгжилдөх учиртай. Тийм ч учраас оффис цагийн хязгаарлалтгүй ажилладаг. Стартапынхан ч тэр оффистоо ажиллаж, амьдрахад юу хэрэгтэй байна, тэр болгоноо авчирсан харагдана. Жишээлбэл мишок, ариун цэврийн хэрэгсэл, гал тогооны хэрэгсэл гээд наад захын зүйлсийг нэрлэж болно.</p><p>Хөтөлбөрийн эхэн үед бусдаасаа бишүүрхэцгээж байсан стартапынхан одоо яг л нэг хамт олон мэт амь нэгтэй болцгоожээ. Тэд гал тогоондоо цуглан төрсөн өдөр, ойн баяр, тэмдэглэлт үдшийг алгасалгүй тэмдэглэдэг. Мөн өдөр тутмын хоол цайгаа ч хамтдаа уухаа мартахгүй. Түүнчлэн эвентийн хэсэгт олон санаа шийдэл уралдуулан нэгэнтэйгээ дотносох нь бий. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3434956be0637ff90d1fb34f0f5c1af1.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/0550bc972f0ba3479d092c4955e78034.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1d53125dd28ce3864d943dc87fe6063d.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/dc8c18a637c14ffe56b8d96db1c412b9.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/55e5c51eb9782467c17d92110d932e71.png"></p><div class="image-caption">Стартапынхан өөрсдийн эд зүйлсээ авчирсан байгаа нь </div><h4><div><br></div>"MStars Hub" хурдасгуур хөтөлбөр хэрхэн явагддаг вэ?</h4><p></p><p>MStars Hub хурдасгуур хөтөлбөрийн анхны гишүүд болох 11 стартапын 60 гаруй хүний төлөөлөл энэ оффист байрладаг. Тэд хөтөлбөрийн хүрээнд таван сарын турш оффист үнэгүй байрлах, үнэ цэн бүхий мастеркласс хичээлүүдэд хамрагдах, стартапын чиглэл бүрд мэргэшсэн ментортой болох, хөрөнгө оруулалт авах, бусад стартапуудтай харилцаа холбоо үүсгэх зэрэг олон давуу талыг эдэлж буй. Хэдийгээр MStarts Hub стартапууддаа менторын зөвлөгөө, мастеркласс хичээлүүдийг тасралтгүй хүргэсээр байдаг ч тэдний үйл ажиллагаа, шийдвэр гаргалтад оролцохгүй гэсэн үндсэн зарчимтай.</p><p>Хөтөлбөрийн хувьд нэлээн шахуу, эрчимтэй явагддаг ч энэ нь тэднийг өдөр шөнөгүй ажиллуулна гэсэн үг биш юм. Учир нь MStars Hub оффисынхоо гишүүдийн эрүүл мэнд, энтертэйнмент хэрэгцээнд онцгой ач холбогдол үзүүлдэг. Тухайлбал, тэд Сэтгэл судлалын үндэсний төвтэй хамтран оффисынхоо гишүүдэд сэтгэлзүйн туслалцаа, зөвлөгөөг тогтмол хүргэдгээс гадна "Quiz night", шатрын тэмцээн, цасны баяр зэрэг албан бус хөгжөөнт үйл ажиллагаануудыг ч орхигдуулалгүй зохион байгуулсаар байдаг аж.</p><p>Сонирхуулахад хөтөлбөрийн анхны төгсөлт хоёрдугаар сарын 25-ны өдөр "Demo Day" хийснээр дуусна. MStars Hub эл хөтөлбөрөө тасралтгүй явуулахын тулд жилдээ хоёр элсэлт авахаар төлөвлөж буй бөгөөд дараагийн элсэлтээ хэдийн зарлаад амжжээ. Хоёр дахь элсэлтийн бүртгэлийн хугацаа гуравдугаар сарын нэгэнд дуусах тул хөтөлбөрийг сонирхож байгаа энтрепренер залуус маань энэхүү боломжийг бүү алдаарай. Хэрэв та бүртгүүлэхийг хүсвэл <a href="https://mstars.mn/apply/" target="_blank">ЭНД</a> дараарай.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/48/45ae2d8ac9e724be90855e30c1abc47a.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/6461987e435ebac0d13841550e78853c.png"></p><div class="image-caption">Стартапынханы өрөө</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/4bd743ab94fc631714fe2db703b5a276.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/98c8df85c19f433c7869e36ea3e2afe9.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/07b1242a977a1ca3df3f584f45b9a44d.png"></p><div class="image-caption">Зочдын буйдан</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>АЖИЛТНУУДЫН СЭТГЭГДЭЛ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ea0519aef62c85012deff72c7a1d6eab.png"></p><blockquote><p>Ажлын орчноос маань хамгийн их таалагддаг хэсэг бол зочдод зориулсан буйдан. Хоёр талдаа өндөр босоо нуруутай болохоор дунд нь ороод суухад ертөнцөөс бага ч болов чөлөөлөгдсөн юм шиг санагддаг.</p> <cite><p>MStars Hub-ийн Гүйцэтгэх захирал Ч.Даваажамц</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/c2b1aa77c8e13c559c8ff4fe3dde3b95.png"></p><div class="image-caption">Стартапын төлөөлөл</div><blockquote><p>Энэ оффист стартапуудад хэрэгцээтэй бүхий л зүйлс байдаг нь маш их таалагддаг. Мөн орчин нөхцөлөөс гадна стартапуудад шаардлагатай төрөл бүрийн мастеркласс хичээлүүд ордог нь үнэ цэнтэй. Бид энэ оффист байрласнаараа илүү олон давуу талыг олж авч байна.</p> <cite><p>QMenu Стартапын хамтран үүсгэн байгуулагч Г.Санчир</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ</h3><p></p><p>Ажлын орчныг таатай байдлаар бүрдүүлснээр ажилтан сэтгэл ханамж дүүрэн, бүтээмжтэй ажиллахаас гадна тухайн байгууллагад удаан ажиллах магадлал нь ихэсдэг байна. Нөгөөтээгүүр байгууллагын эерэг соёлыг бий болгосноор ажилтан өөрийн үнэ цэнээ мэдрэн, ажиллаж буй байгууллагадаа өгөөжөө илүүтэй хүртээх нь бий.</p><p>Тийм ч учраас Unread Media жил бүр үндсэн гурван шалгуурын дагуу "Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис"-уудыг зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид товлосон цагтаа жагсаалтаа хүргэж чадаагүй ч энэ хүртэлх хугацаанд уншигчдаасаа хүлээлтээс давсан<b> </b>санал хүлээн авч, хамгийн таатай 8 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таны саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2021" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ</h3><p><a href="https://unread.today/c/bestoffice2021" target="_blank">БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-monoskhuns" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - "МОНОС ХҮНС" ХК, ШИНГЭН ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭР</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-mcsestates" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MCS ESTATES</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-mastergroup" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MASTER GROUP</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-tomyoedtech" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - TOMYO EDTECH</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-intelmindgroup" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - INTELMIND GROUP</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-ard" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - АРД САНХҮҮГИЙН НЭГДЭЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-mstarshub" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MSTARS HUB</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-ict" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - ICT GROUP </a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ</h3><p> <a href="https://unread.today/c/bestoffice2020" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2020</a><br><a href="https://unread.today/c/2108" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019</a><br><a href="https://unread.today/c/1476" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018</a></p> </div>
Байгууллагын нэр: MStars Hub Байгуулагдсан он: 2021 Үйл ажиллагааны чиглэл: Технологи Ажилтны тоо: 5 Хаяг: БЗД, 1-р хороо, Залуучуудын өргөн чөлөө, 26-р байр, Сөүл Бизнес төвийн гуравдугаар давхарт Цахим хаяг: [email protected] Сошиал хуудас: Website , Facebook , Instagram , Twitter Байгууллагыг тодорхойлох түлхүүр үг: Стартапын Амжилтын Хурдасгуур ЯАГААД СОНГОХ БОЛОВ? Нэгэнтээ Монголчуудын зүрх сэтгэлийг байлдан дагуулж, нэгэн зэрэг хооронд нь талцуулж байсан " Start-Up " киног үзээгүй хүн ховор биз ээ. Бидний энэ удаа онцолж буй "MStars Hub" стартапын хурдасгуур төвийг яг л уг кинонд гарах "Sandbox"-ын Монгол хувилбар хэмээн зүйрлүүлж болохуйц. Улс үндэстэн бүрд дижитал бизнесүүдийн тэсрэлт хүчтэй явагдаж буй энэ үед "М-Си-Эс Венчерс” компани ч энэ боломжийг зүгээр өнгөрөөхийг хүссэнгүй. Тиймдээ ч дижитал бизнесийн экосистемийг бүрдүүлэхэд стартапуудыг дэмжих хурдасгуур төв зайлшгүй шаардлагатай юм байна гэж тэд үзэн өнгөрөгч аравдугаар сард уг төвөө байгуулжээ. Дэлхийн олон оронд энэ чиглэлийн хурдасгуур төв бий. Уг төвд тэдгээрийн онцлогуудыг шингээсэн тохижуулалт хийснийг дурдах нь зүйтэй. Тухайлбал, барууны орнуудын хурдасгуур төвүүд ихэвчлэн дундын оффисын шинжтэй байдаг нь зарим талаар стартапуудыг бие даан шийдвэр гаргахад саад болох нь бий. Харин MStars Hub нь стартап тус бүрд тусгайлан зориулсан ижил хэмжээ бүхий 12 өрөө гаргаж өгснөөс гадна дундын оффисын шинжийг хадгалах хэсгүүдийг ч олноор бий болгосныг онцолъё. АЖЛЫН ОРЧИН Барилгын нэг давхрыг бүхэлд нь хамран, 1000 гаруй м.кв талбайг эзлэх уг оффис нь үндсэн хоёр жигүүрээс бүрдэх бөгөөд нэг хэсэгт нь "MStars Hub" байрлах бол нөгөө хэсэгт нь "MCS Academy" байрлаж буй. Оффисын ерөнхий концепц дизайныг минимал хэв маягаар тохижуулан, модон оруулга, ургамлуудаар хослуулан шийдсэн нь амьд байгалийг санагдуулам таатай мэдрэмжийг төрүүлж байлаа. Энд стартапуудад хэрэгцээт бүхий л зүйлсийг цогцлоожээ. Тухайлбал, стартап тус бүрд зориулсан тусгай өрөөнүүд, гэр бүлийн гэмээр саруулхан гал тогоо, том, жижиг хурал зохион байгуулах өрөөнүүд, задгай талбайд байрлах ажлын орчин, арга хэмжээ зохиож болох цэлгэр танхим (event hall) гээд цөм бүрэн байх. Танхимуудын дотоод заслыг ерөнхийлөн дүрсэлвээс, шар, цэнхэр, цагаан өнгөний зохицлыг бүрдүүлэн, ногоон ургамлууд шигтгэжээ. Эдгээр өнгүүд нь дулаан, цэлмэг, сэтгэл сэргэм, тайван мэдрэмжийг төрүүлэх тул ажлын орчинд тун зохимжтой. Хурлын өрөөний цагаан цулгуй ханан дээр донжтой зохицсон өнгөлөг уран зургуудыг өлгөсөн нь үнэхээр таалагдав. Удахгүй тэд цаг наргүй ажиллацгаах оффисын гишүүдийнхээ алжаалыг тайлах зориулан спортын булан нээхээр зэхэж буй. Тэрчлэн MStars Hub-ийн интернэтийн хурдыг онцлохгүй өнгөрч боломгүй. Оффисоо бүхэлд нь wireless-д холбосон тэд "та зөвхөн интернэтэд холбогдох төхөөрөмжөө авчрахад л болно" хэмээн бахархалтайгаар хэлж байлаа. Нээрээ л тэдний интернэтийн дундаж хурд нь 100-200mgb байгаа нь энгийн байгууллагуудад баймааргүй өндөр хурдны үзүүлэлт юм. Хурлын өрөө Хурлын өрөө БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ, СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Дундын оффисын дулаахан хамт олон Оффисоос хамгийн түрүүнд мэдрэгдэх зүйл бол стартапын инновацлаг уур амьсгал. Ерөөс эл оффис хийж бүтээх хүслээр жигүүрлэсэн, оргилуун эрч хүчээр цалгиж яваа залуусаар дүүрэн. Тэд энд ажиллангаа амарч, амьдрангаа хөгжилдөх учиртай. Тийм ч учраас оффис цагийн хязгаарлалтгүй ажилладаг. Стартапынхан ч тэр оффистоо ажиллаж, амьдрахад юу хэрэгтэй байна, тэр болгоноо авчирсан харагдана. Жишээлбэл мишок, ариун цэврийн хэрэгсэл, гал тогооны хэрэгсэл гээд наад захын зүйлсийг нэрлэж болно. Хөтөлбөрийн эхэн үед бусдаасаа бишүүрхэцгээж байсан стартапынхан одоо яг л нэг хамт олон мэт амь нэгтэй болцгоожээ. Тэд гал тогоондоо цуглан төрсөн өдөр, ойн баяр, тэмдэглэлт үдшийг алгасалгүй тэмдэглэдэг. Мөн өдөр тутмын хоол цайгаа ч хамтдаа уухаа мартахгүй. Түүнчлэн эвентийн хэсэгт олон санаа шийдэл уралдуулан нэгэнтэйгээ дотносох нь бий. Стартапынхан өөрсдийн эд зүйлсээ авчирсан байгаа нь "MStars Hub" хурдасгуур хөтөлбөр хэрхэн явагддаг вэ? MStars Hub хурдасгуур хөтөлбөрийн анхны гишүүд болох 11 стартапын 60 гаруй хүний төлөөлөл энэ оффист байрладаг. Тэд хөтөлбөрийн хүрээнд таван сарын турш оффист үнэгүй байрлах, үнэ цэн бүхий мастеркласс хичээлүүдэд хамрагдах, стартапын чиглэл бүрд мэргэшсэн ментортой болох, хөрөнгө оруулалт авах, бусад стартапуудтай харилцаа холбоо үүсгэх зэрэг олон давуу талыг эдэлж буй. Хэдийгээр MStarts Hub стартапууддаа менторын зөвлөгөө, мастеркласс хичээлүүдийг тасралтгүй хүргэсээр байдаг ч тэдний үйл ажиллагаа, шийдвэр гаргалтад оролцохгүй гэсэн үндсэн зарчимтай. Хөтөлбөрийн хувьд нэлээн шахуу, эрчимтэй явагддаг ч энэ нь тэднийг өдөр шөнөгүй ажиллуулна гэсэн үг биш юм. Учир нь MStars Hub оффисынхоо гишүүдийн эрүүл мэнд, энтертэйнмент хэрэгцээнд онцгой ач холбогдол үзүүлдэг. Тухайлбал, тэд Сэтгэл судлалын үндэсний төвтэй хамтран оффисынхоо гишүүдэд сэтгэлзүйн туслалцаа, зөвлөгөөг тогтмол хүргэдгээс гадна "Quiz night", шатрын тэмцээн, цасны баяр зэрэг албан бус хөгжөөнт үйл ажиллагаануудыг ч орхигдуулалгүй зохион байгуулсаар байдаг аж. Сонирхуулахад хөтөлбөрийн анхны төгсөлт хоёрдугаар сарын 25-ны өдөр "Demo Day" хийснээр дуусна. MStars Hub эл хөтөлбөрөө тасралтгүй явуулахын тулд жилдээ хоёр элсэлт авахаар төлөвлөж буй бөгөөд дараагийн элсэлтээ хэдийн зарлаад амжжээ. Хоёр дахь элсэлтийн бүртгэлийн хугацаа гуравдугаар сарын нэгэнд дуусах тул хөтөлбөрийг сонирхож байгаа энтрепренер залуус маань энэхүү боломжийг бүү алдаарай. Хэрэв та бүртгүүлэхийг хүсвэл ЭНД дараарай. Стартапынханы өрөө Зочдын буйдан АЖИЛТНУУДЫН СЭТГЭГДЭЛ Ажлын орчноос маань хамгийн их таалагддаг хэсэг бол зочдод зориулсан буйдан. Хоёр талдаа өндөр босоо нуруутай болохоор дунд нь ороод суухад ертөнцөөс бага ч болов чөлөөлөгдсөн юм шиг санагддаг. MStars Hub-ийн Гүйцэтгэх захирал Ч.Даваажамц Стартапын төлөөлөл Энэ оффист стартапуудад хэрэгцээтэй бүхий л зүйлс байдаг нь маш их таалагддаг. Мөн орчин нөхцөлөөс гадна стартапуудад шаардлагатай төрөл бүрийн мастеркласс хичээлүүд ордог нь үнэ цэнтэй. Бид энэ оффист байрласнаараа илүү олон давуу талыг олж авч байна. QMenu Стартапын хамтран үүсгэн байгуулагч Г.Санчир "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ Ажлын орчныг таатай байдлаар бүрдүүлснээр ажилтан сэтгэл ханамж дүүрэн, бүтээмжтэй ажиллахаас гадна тухайн байгууллагад удаан ажиллах магадлал нь ихэсдэг байна. Нөгөөтээгүүр байгууллагын эерэг соёлыг бий болгосноор ажилтан өөрийн үнэ цэнээ мэдрэн, ажиллаж буй байгууллагадаа өгөөжөө илүүтэй хүртээх нь бий. Тийм ч учраас Unread Media жил бүр үндсэн гурван шалгуурын дагуу "Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис"-уудыг зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид товлосон цагтаа жагсаалтаа хүргэж чадаагүй ч энэ хүртэлх хугацаанд уншигчдаасаа хүлээлтээс давсан санал хүлээн авч, хамгийн таатай 8 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таны саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно. "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2021" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - "МОНОС ХҮНС" ХК, ШИНГЭН ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭР УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MCS ESTATES УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MASTER GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - TOMYO EDTECH УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - INTELMIND GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - АРД САНХҮҮГИЙН НЭГДЭЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MSTARS HUB УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - ICT GROUP ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2020 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
**Байгууллагын нэр:** MStars Hub **Байгуулагдсан он:** 2021 **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Технологи **Ажилтны тоо:** 5 **Хаяг:** БЗД, 1-р хороо, Залуучуудын өргөн чөлөө, 26-р байр, Сөүл Бизнес төвийн гуравдугаар давхарт **Цахим хаяг:** [email protected] **Сошиал хуудас:** Website, Facebook, Instagram, Twitter > Байгууллагыг тодорхойлох түлхүүр үг: **Стартапын Амжилтын Хурдасгуур** ### ЯАГААД СОНГОХ БОЛОВ? Нэгэнтээ Монголчуудын зүрх сэтгэлийг байлдан дагуулж, нэгэн зэрэг хооронд нь талцуулж байсан "Start-Up" киног үзээгүй хүн ховор биз ээ. Бидний энэ удаа онцолж буй "MStars Hub" стартапын хурдасгуур төвийг яг л уг кинонд гарах "Sandbox"-ын Монгол хувилбар хэмээн зүйрлүүлж болохуйц. Улс үндэстэн бүрд дижитал бизнесүүдийн тэсрэлт хүчтэй явагдаж буй энэ үед "М-Си-Эс Венчерс” компани ч энэ боломжийг зүгээр өнгөрөөхийг хүссэнгүй. Тиймдээ ч дижитал бизнесийн экосистемийг бүрдүүлэхэд стартапуудыг дэмжих хурдасгуур төв зайлшгүй шаардлагатай юм байна гэж тэд үзэн өнгөрөгч аравдугаар сард уг төвөө байгуулжээ. Дэлхийн олон оронд энэ чиглэлийн хурдасгуур төв бий. Уг төвд тэдгээрийн онцлогуудыг шингээсэн тохижуулалт хийснийг дурдах нь зүйтэй. Тухайлбал, барууны орнуудын хурдасгуур төвүүд ихэвчлэн дундын оффисын шинжтэй байдаг нь зарим талаар стартапуудыг бие даан шийдвэр гаргахад саад болох нь бий. Харин MStars Hub нь стартап тус бүрд тусгайлан зориулсан ижил хэмжээ бүхий 12 өрөө гаргаж өгснөөс гадна дундын оффисын шинжийг хадгалах хэсгүүдийг ч олноор бий болгосныг онцолъё. ### АЖЛЫН ОРЧИН Барилгын нэг давхрыг бүхэлд нь хамран, 1000 гаруй м.кв талбайг эзлэх уг оффис нь үндсэн хоёр жигүүрээс бүрдэх бөгөөд нэг хэсэгт нь "MStars Hub" байрлах бол нөгөө хэсэгт нь "MCS Academy" байрлаж буй. Оффисын ерөнхий концепц дизайныг минимал хэв маягаар тохижуулан, модон оруулга, ургамлуудаар хослуулан шийдсэн нь амьд байгалийг санагдуулам таатай мэдрэмжийг төрүүлж байлаа. Энд стартапуудад хэрэгцээт бүхий л зүйлсийг цогцлоожээ. Тухайлбал, стартап тус бүрд зориулсан тусгай өрөөнүүд, гэр бүлийн гэмээр саруулхан гал тогоо, том, жижиг хурал зохион байгуулах өрөөнүүд, задгай талбайд байрлах ажлын орчин, арга хэмжээ зохиож болох цэлгэр танхим (event hall) гээд цөм бүрэн байх. Танхимуудын дотоод заслыг ерөнхийлөн дүрсэлвээс, шар, цэнхэр, цагаан өнгөний зохицлыг бүрдүүлэн, ногоон ургамлууд шигтгэжээ. Эдгээр өнгүүд нь дулаан, цэлмэг, сэтгэл сэргэм, тайван мэдрэмжийг төрүүлэх тул ажлын орчинд тун зохимжтой. Хурлын өрөөний цагаан цулгуй ханан дээр донжтой зохицсон өнгөлөг уран зургуудыг өлгөсөн нь үнэхээр таалагдав. Удахгүй тэд цаг наргүй ажиллацгаах оффисын гишүүдийнхээ алжаалыг тайлах зориулан спортын булан нээхээр зэхэж буй. Тэрчлэн MStars Hub-ийн интернэтийн хурдыг онцлохгүй өнгөрч боломгүй. Оффисоо бүхэлд нь wireless-д холбосон тэд *"та зөвхөн интернэтэд холбогдох төхөөрөмжөө авчрахад л болно"* хэмээн бахархалтайгаар хэлж байлаа. Нээрээ л тэдний интернэтийн дундаж хурд нь 100-200mgb байгаа нь энгийн байгууллагуудад баймааргүй өндөр хурдны үзүүлэлт юм. Хурлын өрөө Хурлын өрөө ### БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ, СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ #### Дундын оффисын дулаахан хамт олон Оффисоос хамгийн түрүүнд мэдрэгдэх зүйл бол стартапын инновацлаг уур амьсгал. Ерөөс эл оффис хийж бүтээх хүслээр жигүүрлэсэн, оргилуун эрч хүчээр цалгиж яваа залуусаар дүүрэн. Тэд энд ажиллангаа амарч, амьдрангаа хөгжилдөх учиртай. Тийм ч учраас оффис цагийн хязгаарлалтгүй ажилладаг. Стартапынхан ч тэр оффистоо ажиллаж, амьдрахад юу хэрэгтэй байна, тэр болгоноо авчирсан харагдана. Жишээлбэл мишок, ариун цэврийн хэрэгсэл, гал тогооны хэрэгсэл гээд наад захын зүйлсийг нэрлэж болно. Хөтөлбөрийн эхэн үед бусдаасаа бишүүрхэцгээж байсан стартапынхан одоо яг л нэг хамт олон мэт амь нэгтэй болцгоожээ. Тэд гал тогоондоо цуглан төрсөн өдөр, ойн баяр, тэмдэглэлт үдшийг алгасалгүй тэмдэглэдэг. Мөн өдөр тутмын хоол цайгаа ч хамтдаа уухаа мартахгүй. Түүнчлэн эвентийн хэсэгт олон санаа шийдэл уралдуулан нэгэнтэйгээ дотносох нь бий. Стартапынхан өөрсдийн эд зүйлсээ авчирсан байгаа нь #### "MStars Hub" хурдасгуур хөтөлбөр хэрхэн явагддаг вэ? MStars Hub хурдасгуур хөтөлбөрийн анхны гишүүд болох 11 стартапын 60 гаруй хүний төлөөлөл энэ оффист байрладаг. Тэд хөтөлбөрийн хүрээнд таван сарын турш оффист үнэгүй байрлах, үнэ цэн бүхий мастеркласс хичээлүүдэд хамрагдах, стартапын чиглэл бүрд мэргэшсэн ментортой болох, хөрөнгө оруулалт авах, бусад стартапуудтай харилцаа холбоо үүсгэх зэрэг олон давуу талыг эдэлж буй. Хэдийгээр MStarts Hub стартапууддаа менторын зөвлөгөө, мастеркласс хичээлүүдийг тасралтгүй хүргэсээр байдаг ч тэдний үйл ажиллагаа, шийдвэр гаргалтад оролцохгүй гэсэн үндсэн зарчимтай. Хөтөлбөрийн хувьд нэлээн шахуу, эрчимтэй явагддаг ч энэ нь тэднийг өдөр шөнөгүй ажиллуулна гэсэн үг биш юм. Учир нь MStars Hub оффисынхоо гишүүдийн эрүүл мэнд, энтертэйнмент хэрэгцээнд онцгой ач холбогдол үзүүлдэг. Тухайлбал, тэд Сэтгэл судлалын үндэсний төвтэй хамтран оффисынхоо гишүүдэд сэтгэлзүйн туслалцаа, зөвлөгөөг тогтмол хүргэдгээс гадна "Quiz night", шатрын тэмцээн, цасны баяр зэрэг албан бус хөгжөөнт үйл ажиллагаануудыг ч орхигдуулалгүй зохион байгуулсаар байдаг аж. Сонирхуулахад хөтөлбөрийн анхны төгсөлт хоёрдугаар сарын 25-ны өдөр "Demo Day" хийснээр дуусна. MStars Hub эл хөтөлбөрөө тасралтгүй явуулахын тулд жилдээ хоёр элсэлт авахаар төлөвлөж буй бөгөөд дараагийн элсэлтээ хэдийн зарлаад амжжээ. Хоёр дахь элсэлтийн бүртгэлийн хугацаа гуравдугаар сарын нэгэнд дуусах тул хөтөлбөрийг сонирхож байгаа энтрепренер залуус маань энэхүү боломжийг бүү алдаарай. Хэрэв та бүртгүүлэхийг хүсвэл ЭНД дараарай. Стартапынханы өрөө Зочдын буйдан ### АЖИЛТНУУДЫН СЭТГЭГДЭЛ > Ажлын орчноос маань хамгийн их таалагддаг хэсэг бол зочдод зориулсан буйдан. Хоёр талдаа өндөр босоо нуруутай болохоор дунд нь ороод суухад ертөнцөөс бага ч болов чөлөөлөгдсөн юм шиг санагддаг. > > MStars Hub-ийн Гүйцэтгэх захирал Ч.Даваажамц Стартапын төлөөлөл > Энэ оффист стартапуудад хэрэгцээтэй бүхий л зүйлс байдаг нь маш их таалагддаг. Мөн орчин нөхцөлөөс гадна стартапуудад шаардлагатай төрөл бүрийн мастеркласс хичээлүүд ордог нь үнэ цэнтэй. Бид энэ оффист байрласнаараа илүү олон давуу талыг олж авч байна. > > QMenu Стартапын хамтран үүсгэн байгуулагч Г.Санчир ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ Ажлын орчныг таатай байдлаар бүрдүүлснээр ажилтан сэтгэл ханамж дүүрэн, бүтээмжтэй ажиллахаас гадна тухайн байгууллагад удаан ажиллах магадлал нь ихэсдэг байна. Нөгөөтээгүүр байгууллагын эерэг соёлыг бий болгосноор ажилтан өөрийн үнэ цэнээ мэдрэн, ажиллаж буй байгууллагадаа өгөөжөө илүүтэй хүртээх нь бий. Тийм ч учраас Unread Media жил бүр үндсэн гурван шалгуурын дагуу "Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис"-уудыг зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид товлосон цагтаа жагсаалтаа хүргэж чадаагүй ч энэ хүртэлх хугацаанд уншигчдаасаа хүлээлтээс давсансанал хүлээн авч, хамгийн таатай 8 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таны саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно. ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2021" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - "МОНОС ХҮНС" ХК, ШИНГЭН ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭР УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MCS ESTATES УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MASTER GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - TOMYO EDTECH УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - INTELMIND GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - АРД САНХҮҮГИЙН НЭГДЭЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MSTARS HUB УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - ICT GROUP ### ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2020 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
https://unread.today/c/sustainable-financing-state-bank
Тогтвортой хөгжил
Tsengeg
2024-11-15T00:00:00
11 сарын 15, 2024
Ногоон хөгжлийг дэмжигч Төрийн банк: Тогтвортой хөгжилд хөрөнгө оруулсан 144 тэрбумын санхүүжилт
<div class="article-body"> <h2><div>Төрийн банкны “Тогтвортой хөгжлийн тайлан 2023”-ыг цуврал нийтлэлээр дамжуулан онцолж буйг гярхай уншигч та бүхэн хэдийн анзаарсан биз ээ. Тэдний хувьд ойрын жилүүдэд тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнийхээ хүрээг тасралтгүй нэмэгдүүлэхийн төлөө олон улсын санхүүгийн байгууллага, дотоодын яамд болон байгальд ээлтэй төсөл хэрэгжүүлэгч байгууллагуудтай хамтран ажиллаж буй.   </div><div><br></div><div>Тодруулбал, тайлант хугацаандаа ногоон таксономии (байгаль орчны тогтвортой хөгжлийг дэмжих үйл ажиллагааг тодорхойлж, ангилах систем)-ийн ангиллаар ногоон зээлийн багц бүрдүүлж, 2030 он гэхэд нийт зээлийн багцын 10 хувийг ногоон болгохоор ажиллаж байгаа юм. Энэ удаагийн нийтлэлээр энэхүү тайланд дурдсан онцлох санхүүжилтүүдийг задлан танилцуулахаар бэлтгэлээ.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/af539094765328c1a055617d635efb3b.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/a9433796edb43f204cbf6e129f5e9e48.png"></p><p><b>5 тэрбум:</b> Тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүний багцыг нэмэгдүүлэх зорилгоор зээлийн бүтээгдэхүүний нөхцөлийг сайжруулан төрөлжүүлж, зах зээлд нэвтрүүлжээ. Ингэснээр харилцагч эрчим хүчний хэмнэлттэй цахилгаан бараа, хайбрид болон байгалийн хийн хөдөлгүүрт автомашин худалдан авах, эрчим хүчний хэмнэлттэй орон сууц засварлах зэрэг зорилготой зээлийг хөнгөлттэй, уян хатан нөхцөлөөр авах боломжтой болсон юм. Үр дүнд нь тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүний багц өмнөх оноос таван тэрбум төгрөгөөр өссөн байна.</p> <p><b>44 тэрбум:</b> : Япон улсын Засгийн газар болон Монгол Улсын Сангийн Яам хамтарсан “Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах төслийн зээл” буюу JICA төслийн зээлийг байгаль орчныг хамгаалах, жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих гэсэн хоёр үе шаттайгаар олгодог. Энэ хүрээнд жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих 78 төслийн 38.1 тэрбум төгрөгийн зээл, байгаль орчныг хамгаалах 11 төслийн 5.9 тэрбум төгрөгийн зээл, нийт 89 төслийн 44 тэрбум төгрөгийн зээлийг 2006 оноос хойш санхүүжүүлээд байна.<br></p> <p>5 тэрбум: Байгальд ээлтэй хүүний хөнгөлөлт буюу жилийн 9-13 хувийн хүүний татаастай төслийг БОАЖЯ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй. Уг төсөл нь агаарын болон орчны бохирдлыг бууруулах зорилгоор цахилгаан халаагуур, дулаалгын материал, эко ариун цэврийн байгууламж, хүлэмж, сэргээгдэх эрчим хүчний тоног төхөөрөмж худалдан авах, мод бут, ногоон байгууламж байгуулах, цахилгаан тээврийн хэрэгсэл, хийн халаалтын төхөөрөмж, ногоон амины орон сууц худалдан авалтыг санхүүжүүлэх үндсэн зорилготой. Төрийн банкны тухайд энэхүү “Байгальд ээлтэй хүүний хөнгөлөлттэй төсөл”-ийн хүрээнд 2020 оноос хойш 331 зээлдэгчдэд таван тэрбум төгрөгийн зээл олгожээ.</p> <p>5.1 тэрбум: БОАЖЯ-наас хэрэгжүүлж буй “Орчны бүсийн зээлийн эргэлтийн сангийн зээлийг дамжуулан зээлдүүлэх” төслийн хүрээнд Тусгай хамгаалалттай бүс нутгийн иргэдийн амьжиргааг дээшлүүлэх, өрхийн орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор Завхан, Өвөрхангай, Архангай, Хөвсгөл аймагт зээлийн үйлчилгээ үзүүлж, Германы KFW байгууллагын санхүүжилтээр бэлчээрийн даацыг хэтрүүлэхгүй байх буюу “Малын тоо толгойг нэмэгдүүлэхгүй байх” зорилго бүхий зээлийг Хэнтий, Дорнод, Архангай, Хөвсгөл аймгийн харилцагчдад санал болгож буй. Дээрх төслүүдийн хүрээнд 610 зээлдэгчдэд 5.1 тэрбум төгрөгийн зээлийг олгожээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/e425f3afebc0b156aa53313efb8baf54.jpeg"></p><p><br>77.5 тэрбум: Төрийн банк 2019 онд “Бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийг дэмжих зээл”-ийг зах зээлд нэвтрүүлсэн нь эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн дунд эрэлт хэрэгцээтэй бүтээгдэхүүн болж чадсан бөгөөд 2023 онд 1,878 зээлдэгчдэд 77.5 тэрбум төгрөгийн зээлийг олгож, тэдний бизнесийн үйл ажиллагааг бодитоор дэмжин, ажлын байрыг нэмэгдүүлж, бизнесийн цар хүрээг нь тэлжээ.<br></p> <p></p><p>0.22 тэрбум: Дундаж давхаргыг дэмжих цогц үйлчилгээнийхээ хүрээнд “Сургалтын төлбөрийн зээл”-ийн бүтээгдэхүүнийг туршилтын хугацаанд зах зээлд нэвтрүүлсэн юм. 2023 оны хоёрдугаар сараас тус бүтээгдэхүүнийг “Боловсролыг дэмжих зээл” нэршлээр шинэчлэхдээ шаардлагыг сайжруулж, зээлийн хэмжээ, хугацааг нэмэгдүүлж байв.</p><p>Тус зээлийг сургуулийн өмнөх боловсрол, ерөнхий боловсрол, дээд боловсрол эзэмшихээр суралцаж буй иргэнд сургалтын төлбөр, дотуур байрны төлбөр, сургалтын хэрэглэгдэхүүн зэрэг хэрэгцээнд нь зориулж олгодог бөгөөд өнгөрсөн хугацаанд 25 зээлдэгч 0.22 тэрбум төгрөгийн зээл авчээ.</p> <p>7.5 тэрбум: Дундаж давхаргыг дэмжих зорилгоор жижиглэнгийн худалдаа, өрхийн аж ахуй зэрэг бичил бизнес тодорхой хугацаанд эрхэлж байсан иргэдийг бизнес инкубацийн үйлчилгээнд хамруулж, санхүүгийн зөвлөгөө мэдээллээр хангажээ. Улмаар өрхийн бизнесийн зээлийг шинээр нэвтрүүлж, 282 зээлдэгчид 7.5 тэрбум төгрөгийн зээлийн багц бүрдүүллээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/f47db0a3a83d91bb1742616709942c96.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/4f1fd8f386ba1fca88722c038c51ec4c.jpg"></p><p></p><p><br>104.3 сая: Төрийн Банкны “Эко боловсрол олгох аян”-ы хүрээнд Хүрээлэн төсөлтэй хамтран нэн ховор амьтдын зурагтай “Эко” картыг 2020 онд зах зээлд нэвтрүүлжээ. Харилцагчдын захиалсан 96,727 картын борлуулалтын хураамжаас тус бүр мянган төгрөгийг нэн ховордсон амьтдыг хамгаалах санд шилжүүлж, байгаль, ан амьтдаа хамгаалахад хувь нэмэр оруулсан юм.</p><p>Мөн 21 аймгийн үзэсгэлэнт байгалийн зурагтай “Миний Монгол” олон улсын виза картыг 2021 оноос эхлэн харилцагчдадаа санал болгосон бөгөөд нийт 13,850 картыг хэрэглээнд нэвтрүүлжээ. Харин тус картын хураамжийн орлогоос 7,656,000 төгрөгийг тухайн аймгийн байгаль хамгаалах санд зориулан хуримтлуулж байна. <br></p> <blockquote><p>Төрийн банкны "Тогтвортой хөгжлийн тайлан - 2023"-тай <a href="https://webapi.statebank.mn/storage/files/%D0%A2%D0%BE%D0%B3%D1%82%D0%B2%D0%BE%D1%80%D1%82%D0%BE%D0%B9%20%D1%85%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%B8%D0%BB/Report2023Mongol.pdf" target="_blank">энд</a> дарж танилцаарай. </p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Төрийн банкны “Тогтвортой хөгжлийн тайлан 2023”-ыг цуврал нийтлэлээр дамжуулан онцолж буйг гярхай уншигч та бүхэн хэдийн анзаарсан биз ээ. Тэдний хувьд ойрын жилүүдэд тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнийхээ хүрээг тасралтгүй нэмэгдүүлэхийн төлөө олон улсын санхүүгийн байгууллага, дотоодын яамд болон байгальд ээлтэй төсөл хэрэгжүүлэгч байгууллагуудтай хамтран ажиллаж буй. Тодруулбал, тайлант хугацаандаа ногоон таксономии (байгаль орчны тогтвортой хөгжлийг дэмжих үйл ажиллагааг тодорхойлж, ангилах систем)-ийн ангиллаар ногоон зээлийн багц бүрдүүлж, 2030 он гэхэд нийт зээлийн багцын 10 хувийг ногоон болгохоор ажиллаж байгаа юм. Энэ удаагийн нийтлэлээр энэхүү тайланд дурдсан онцлох санхүүжилтүүдийг задлан танилцуулахаар бэлтгэлээ. 5 тэрбум: Тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүний багцыг нэмэгдүүлэх зорилгоор зээлийн бүтээгдэхүүний нөхцөлийг сайжруулан төрөлжүүлж, зах зээлд нэвтрүүлжээ. Ингэснээр харилцагч эрчим хүчний хэмнэлттэй цахилгаан бараа, хайбрид болон байгалийн хийн хөдөлгүүрт автомашин худалдан авах, эрчим хүчний хэмнэлттэй орон сууц засварлах зэрэг зорилготой зээлийг хөнгөлттэй, уян хатан нөхцөлөөр авах боломжтой болсон юм. Үр дүнд нь тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүний багц өмнөх оноос таван тэрбум төгрөгөөр өссөн байна. 44 тэрбум: : Япон улсын Засгийн газар болон Монгол Улсын Сангийн Яам хамтарсан “Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах төслийн зээл” буюу JICA төслийн зээлийг байгаль орчныг хамгаалах, жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих гэсэн хоёр үе шаттайгаар олгодог. Энэ хүрээнд жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих 78 төслийн 38.1 тэрбум төгрөгийн зээл, байгаль орчныг хамгаалах 11 төслийн 5.9 тэрбум төгрөгийн зээл, нийт 89 төслийн 44 тэрбум төгрөгийн зээлийг 2006 оноос хойш санхүүжүүлээд байна. 5 тэрбум: Байгальд ээлтэй хүүний хөнгөлөлт буюу жилийн 9-13 хувийн хүүний татаастай төслийг БОАЖЯ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй. Уг төсөл нь агаарын болон орчны бохирдлыг бууруулах зорилгоор цахилгаан халаагуур, дулаалгын материал, эко ариун цэврийн байгууламж, хүлэмж, сэргээгдэх эрчим хүчний тоног төхөөрөмж худалдан авах, мод бут, ногоон байгууламж байгуулах, цахилгаан тээврийн хэрэгсэл, хийн халаалтын төхөөрөмж, ногоон амины орон сууц худалдан авалтыг санхүүжүүлэх үндсэн зорилготой. Төрийн банкны тухайд энэхүү “Байгальд ээлтэй хүүний хөнгөлөлттэй төсөл”-ийн хүрээнд 2020 оноос хойш 331 зээлдэгчдэд таван тэрбум төгрөгийн зээл олгожээ. 5.1 тэрбум: БОАЖЯ-наас хэрэгжүүлж буй “Орчны бүсийн зээлийн эргэлтийн сангийн зээлийг дамжуулан зээлдүүлэх” төслийн хүрээнд Тусгай хамгаалалттай бүс нутгийн иргэдийн амьжиргааг дээшлүүлэх, өрхийн орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор Завхан, Өвөрхангай, Архангай, Хөвсгөл аймагт зээлийн үйлчилгээ үзүүлж, Германы KFW байгууллагын санхүүжилтээр бэлчээрийн даацыг хэтрүүлэхгүй байх буюу “Малын тоо толгойг нэмэгдүүлэхгүй байх” зорилго бүхий зээлийг Хэнтий, Дорнод, Архангай, Хөвсгөл аймгийн харилцагчдад санал болгож буй. Дээрх төслүүдийн хүрээнд 610 зээлдэгчдэд 5.1 тэрбум төгрөгийн зээлийг олгожээ. 77.5 тэрбум: Төрийн банк 2019 онд “Бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийг дэмжих зээл”-ийг зах зээлд нэвтрүүлсэн нь эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн дунд эрэлт хэрэгцээтэй бүтээгдэхүүн болж чадсан бөгөөд 2023 онд 1,878 зээлдэгчдэд 77.5 тэрбум төгрөгийн зээлийг олгож, тэдний бизнесийн үйл ажиллагааг бодитоор дэмжин, ажлын байрыг нэмэгдүүлж, бизнесийн цар хүрээг нь тэлжээ. 0.22 тэрбум: Дундаж давхаргыг дэмжих цогц үйлчилгээнийхээ хүрээнд “Сургалтын төлбөрийн зээл”-ийн бүтээгдэхүүнийг туршилтын хугацаанд зах зээлд нэвтрүүлсэн юм. 2023 оны хоёрдугаар сараас тус бүтээгдэхүүнийг “Боловсролыг дэмжих зээл” нэршлээр шинэчлэхдээ шаардлагыг сайжруулж, зээлийн хэмжээ, хугацааг нэмэгдүүлж байв. Тус зээлийг сургуулийн өмнөх боловсрол, ерөнхий боловсрол, дээд боловсрол эзэмшихээр суралцаж буй иргэнд сургалтын төлбөр, дотуур байрны төлбөр, сургалтын хэрэглэгдэхүүн зэрэг хэрэгцээнд нь зориулж олгодог бөгөөд өнгөрсөн хугацаанд 25 зээлдэгч 0.22 тэрбум төгрөгийн зээл авчээ. 7.5 тэрбум: Дундаж давхаргыг дэмжих зорилгоор жижиглэнгийн худалдаа, өрхийн аж ахуй зэрэг бичил бизнес тодорхой хугацаанд эрхэлж байсан иргэдийг бизнес инкубацийн үйлчилгээнд хамруулж, санхүүгийн зөвлөгөө мэдээллээр хангажээ. Улмаар өрхийн бизнесийн зээлийг шинээр нэвтрүүлж, 282 зээлдэгчид 7.5 тэрбум төгрөгийн зээлийн багц бүрдүүллээ. 104.3 сая: Төрийн Банкны “Эко боловсрол олгох аян”-ы хүрээнд Хүрээлэн төсөлтэй хамтран нэн ховор амьтдын зурагтай “Эко” картыг 2020 онд зах зээлд нэвтрүүлжээ. Харилцагчдын захиалсан 96,727 картын борлуулалтын хураамжаас тус бүр мянган төгрөгийг нэн ховордсон амьтдыг хамгаалах санд шилжүүлж, байгаль, ан амьтдаа хамгаалахад хувь нэмэр оруулсан юм. Мөн 21 аймгийн үзэсгэлэнт байгалийн зурагтай “Миний Монгол” олон улсын виза картыг 2021 оноос эхлэн харилцагчдадаа санал болгосон бөгөөд нийт 13,850 картыг хэрэглээнд нэвтрүүлжээ. Харин тус картын хураамжийн орлогоос 7,656,000 төгрөгийг тухайн аймгийн байгаль хамгаалах санд зориулан хуримтлуулж байна. Төрийн банкны "Тогтвортой хөгжлийн тайлан - 2023"-тай энд дарж танилцаарай.
Төрийн банкны “Тогтвортой хөгжлийн тайлан 2023”-ыг цуврал нийтлэлээр дамжуулан онцолж буйг гярхай уншигч та бүхэн хэдийн анзаарсан биз ээ. Тэдний хувьд ойрын жилүүдэд тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнийхээ хүрээг тасралтгүй нэмэгдүүлэхийн төлөө олон улсын санхүүгийн байгууллага, дотоодын яамд болон байгальд ээлтэй төсөл хэрэгжүүлэгч байгууллагуудтай хамтран ажиллаж буй. Тодруулбал, тайлант хугацаандаа ногоон таксономии (байгаль орчны тогтвортой хөгжлийг дэмжих үйл ажиллагааг тодорхойлж, ангилах систем)-ийн ангиллаар ногоон зээлийн багц бүрдүүлж, 2030 он гэхэд нийт зээлийн багцын 10 хувийг ногоон болгохоор ажиллаж байгаа юм. Энэ удаагийн нийтлэлээр энэхүү тайланд дурдсан онцлох санхүүжилтүүдийг задлан танилцуулахаар бэлтгэлээ. **5 тэрбум:** Тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүний багцыг нэмэгдүүлэх зорилгоор зээлийн бүтээгдэхүүний нөхцөлийг сайжруулан төрөлжүүлж, зах зээлд нэвтрүүлжээ. Ингэснээр харилцагч эрчим хүчний хэмнэлттэй цахилгаан бараа, хайбрид болон байгалийн хийн хөдөлгүүрт автомашин худалдан авах, эрчим хүчний хэмнэлттэй орон сууц засварлах зэрэг зорилготой зээлийг хөнгөлттэй, уян хатан нөхцөлөөр авах боломжтой болсон юм. Үр дүнд нь тогтвортой хөгжилд чиглэсэн бүтээгдэхүүний багц өмнөх оноос таван тэрбум төгрөгөөр өссөн байна. **44 тэрбум:** : Япон улсын Засгийн газар болон Монгол Улсын Сангийн Яам хамтарсан “Жижиг дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх, байгаль орчныг хамгаалах төслийн зээл” буюу JICA төслийн зээлийг байгаль орчныг хамгаалах, жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих гэсэн хоёр үе шаттайгаар олгодог. Энэ хүрээнд жижиг дунд үйлдвэрлэлийг дэмжих 78 төслийн 38.1 тэрбум төгрөгийн зээл, байгаль орчныг хамгаалах 11 төслийн 5.9 тэрбум төгрөгийн зээл, нийт 89 төслийн 44 тэрбум төгрөгийн зээлийг 2006 оноос хойш санхүүжүүлээд байна. 5 тэрбум: Байгальд ээлтэй хүүний хөнгөлөлт буюу жилийн 9-13 хувийн хүүний татаастай төслийг БОАЖЯ-тай хамтран хэрэгжүүлж буй. Уг төсөл нь агаарын болон орчны бохирдлыг бууруулах зорилгоор цахилгаан халаагуур, дулаалгын материал, эко ариун цэврийн байгууламж, хүлэмж, сэргээгдэх эрчим хүчний тоног төхөөрөмж худалдан авах, мод бут, ногоон байгууламж байгуулах, цахилгаан тээврийн хэрэгсэл, хийн халаалтын төхөөрөмж, ногоон амины орон сууц худалдан авалтыг санхүүжүүлэх үндсэн зорилготой. Төрийн банкны тухайд энэхүү “Байгальд ээлтэй хүүний хөнгөлөлттэй төсөл”-ийн хүрээнд 2020 оноос хойш 331 зээлдэгчдэд таван тэрбум төгрөгийн зээл олгожээ. 5.1 тэрбум: БОАЖЯ-наас хэрэгжүүлж буй “Орчны бүсийн зээлийн эргэлтийн сангийн зээлийг дамжуулан зээлдүүлэх” төслийн хүрээнд Тусгай хамгаалалттай бүс нутгийн иргэдийн амьжиргааг дээшлүүлэх, өрхийн орлогыг нэмэгдүүлэх зорилгоор Завхан, Өвөрхангай, Архангай, Хөвсгөл аймагт зээлийн үйлчилгээ үзүүлж, Германы KFW байгууллагын санхүүжилтээр бэлчээрийн даацыг хэтрүүлэхгүй байх буюу “Малын тоо толгойг нэмэгдүүлэхгүй байх” зорилго бүхий зээлийг Хэнтий, Дорнод, Архангай, Хөвсгөл аймгийн харилцагчдад санал болгож буй. Дээрх төслүүдийн хүрээнд 610 зээлдэгчдэд 5.1 тэрбум төгрөгийн зээлийг олгожээ. 77.5 тэрбум: Төрийн банк 2019 онд “Бизнес эрхлэгч эмэгтэйчүүдийг дэмжих зээл”-ийг зах зээлд нэвтрүүлсэн нь эмэгтэй бизнес эрхлэгчдийн дунд эрэлт хэрэгцээтэй бүтээгдэхүүн болж чадсан бөгөөд 2023 онд 1,878 зээлдэгчдэд 77.5 тэрбум төгрөгийн зээлийг олгож, тэдний бизнесийн үйл ажиллагааг бодитоор дэмжин, ажлын байрыг нэмэгдүүлж, бизнесийн цар хүрээг нь тэлжээ. 0.22 тэрбум: Дундаж давхаргыг дэмжих цогц үйлчилгээнийхээ хүрээнд “Сургалтын төлбөрийн зээл”-ийн бүтээгдэхүүнийг туршилтын хугацаанд зах зээлд нэвтрүүлсэн юм. 2023 оны хоёрдугаар сараас тус бүтээгдэхүүнийг “Боловсролыг дэмжих зээл” нэршлээр шинэчлэхдээ шаардлагыг сайжруулж, зээлийн хэмжээ, хугацааг нэмэгдүүлж байв. Тус зээлийг сургуулийн өмнөх боловсрол, ерөнхий боловсрол, дээд боловсрол эзэмшихээр суралцаж буй иргэнд сургалтын төлбөр, дотуур байрны төлбөр, сургалтын хэрэглэгдэхүүн зэрэг хэрэгцээнд нь зориулж олгодог бөгөөд өнгөрсөн хугацаанд 25 зээлдэгч 0.22 тэрбум төгрөгийн зээл авчээ. 7.5 тэрбум: Дундаж давхаргыг дэмжих зорилгоор жижиглэнгийн худалдаа, өрхийн аж ахуй зэрэг бичил бизнес тодорхой хугацаанд эрхэлж байсан иргэдийг бизнес инкубацийн үйлчилгээнд хамруулж, санхүүгийн зөвлөгөө мэдээллээр хангажээ. Улмаар өрхийн бизнесийн зээлийг шинээр нэвтрүүлж, 282 зээлдэгчид 7.5 тэрбум төгрөгийн зээлийн багц бүрдүүллээ. 104.3 сая: Төрийн Банкны “Эко боловсрол олгох аян”-ы хүрээнд Хүрээлэн төсөлтэй хамтран нэн ховор амьтдын зурагтай “Эко” картыг 2020 онд зах зээлд нэвтрүүлжээ. Харилцагчдын захиалсан 96,727 картын борлуулалтын хураамжаас тус бүр мянган төгрөгийг нэн ховордсон амьтдыг хамгаалах санд шилжүүлж, байгаль, ан амьтдаа хамгаалахад хувь нэмэр оруулсан юм. Мөн 21 аймгийн үзэсгэлэнт байгалийн зурагтай “Миний Монгол” олон улсын виза картыг 2021 оноос эхлэн харилцагчдадаа санал болгосон бөгөөд нийт 13,850 картыг хэрэглээнд нэвтрүүлжээ. Харин тус картын хураамжийн орлогоос 7,656,000 төгрөгийг тухайн аймгийн байгаль хамгаалах санд зориулан хуримтлуулж байна. > Төрийн банкны "Тогтвортой хөгжлийн тайлан - 2023"-тай энд дарж танилцаарай.
https://unread.today/c/newspaper-22
Сонин
Gerelchimeg Jargalsaikhan
2025-01-27T00:00:00
1 сарын 27, 2025
Сониноос сорчилъё: Ирээдүй: Эрэлт ба эрсдэл /2025.01.27/
<div class="article-body no-wide-image"> <p></p><p>Өөрсдийн ертөнцдөө урдах ажлаа хийж явтал хиймэл оюун ухаан ихэнх мэргэжлийг ум хумгүй алга болгож буй тухай мэдээ сэтгэл гонсойлгодгийг нуух юун. Тэгвэл үнэхээр ирээдүйд хиймэл оюун ухаан эрчийг авч, бидний ажил мэргэжлийг булаах гээд байна уу? эсвэл хүн төрөлхтний хэрэгцээ, шаардлага өөрчлөгдөхийн хэрээр бидний хийдэг зүйлс арай өөр хэлбэр рүү шилжих болов уу?</p><p>Яг л энэ асуултад хариулт өгч, дэлхий хааш чиглэж буйг харуулдаг “Future of Jobs” тайланг Дэлхийн Эдийн Засгийн Форумаас энэ сарын эхээр хэвлэсэн билээ. Мөн тус байгууллагаас дэлхий дахины өмнө ямар эрсдэл тулгарч буйг харуулдаг “Global Risk” тайлангийнхаа шинэ дугаарыг ч нийтлэв. Иймд эдгээр нэн чухал тайлангуудыг танилцуулахаар “Ирээдүй: Эрэлт ба Эрсдэл” гарчгийг энэ удаагийн сонины дугаартаа өглөө. </p><p>Дээрх хоёр тайлангийн гол агуулгыг сонины А8 болон А9-р нүүрэнд тайлбарлав. Samsung-ийн Unpacked арга хэмжээгээр танилцуулсан шинэ зүйлсийг А12, хиймэл оюун ухааны эрчим хүч зарцуулалтын талаарх сонирхолтой нийтлэлийг А13 нүүрэндээ нийтэллээ. </p><p>Цаашлаад Ub.life, “Гэрэг” сэтгүүлийн тоймч, сэтгүүлч Б.Энхцэцэгийн ажлын арга барилыг танилцуулах “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” ярилцлагыг А7 нүүрэнд орууллаа. Харин ярилцлагын шинэлэг хэлбэр болох “Журнал”-даа Самсунг корпорацын Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагч Тукаг оролцуулсныг А11 нүүрээс сонирхоорой.</p><p>Мөн 10 тоо буландаа АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын тангараг өргөх ёслолоос хойших долоо хоногийг тоймлон А10 нүүрэнд хэвлэлээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/35371b6714d5cce54ad23e4cb4d0e3ce.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">онцлох нийтлэлүүд</h3><p></p><p dir="ltr"><b>Эрэлт болон Эрсдэл</b></p><p dir="ltr">Сонины голын нүүрэнд Дэлхийн Эдийн Засгийн Форумаас жил бүр гаргадаг Future of Jobs буюу дэлхийн хамгийн эрэлттэй болон бууралттай мэргэжлийг танилцуулсан тайлангийн эхний арван мэргэжлийг жагсаан харуулав. Мөн тус байгууллагаас гаргадаг Global Risk буюу дэлхийн эрсдлийн тайланг энэ сард гаргаснаас онцлох баримтуудыг энд дурдлаа. <a href="https://unread.today/c/insight-global-risk-report">Унших </a></p><p dir="ltr"><b>Трапмын эхний долоо хоногийг 10 тоонд</b> </p><p dir="ltr">АНУ-ын 47 дахь ерөнхийлөгч Д.Трампын ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацаа хэрэгжиж эхэлснээс хойш ямар шийдвэрүүд гарсныг энэ нийтлэлээс сонирхоорой. </p><p dir="ltr"><b>Самсунг корпорацын Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагч Тукагийн журнал</b></p><p dir="ltr">Samsung корпорацад Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагчаар ажилладаг P.Эрдэнэтулга буюу Тукагийн нэг өдөртэй энэ нүүрээс танилцаарай. <a href="https://unread.today/c/journal-tuka">Унших</a></p><p><b>Биднийг унтаж байхад Самсунгийн танилцуулсан бүх зүйл</b></p><p dir="ltr">Энэ жилийн “Unpacked” арга хэмжээ 2025 оны 1-р сарын 23-ны 02:00 цагаас эхэлж, Galaxy AI-ийн илүү олон функц болон Galaxy S25 загварыг ил болгосон юм. Эдгээртэй дэлгэрэнгүй А12 нүүрнээс танилцаарай. <a href="https://unread.today/c/techworm-unpacked25">Унших</a></p><p dir="ltr"><b>Хиймэл оюун ухаан хэр их эрчим хүч иддэг вэ?</b> </p><p dir="ltr">ChatGP-ээр 100 үгтэй мэйл бичүүлэхэд нэг сав ус асгаж гэрлийн чидэнг 15 минут асаах хэмжээний эрчим хүч зарцуулдаг гэдгийг та мэдэх үү? Энэ мэт хиймэл оюун ухааны байгальд үзүүлэх нөлөөг энэ нийтлэлээс мэдээрэй. <a href="https://unread.today/c/2030-ai-energy-consumption">Унших</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/6ab7129ddc6feeee524af2b4cf6b002f.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/23b2dd0c21999057af6817cdcb66e482.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>түгээлтийн цэгүүд</h3><p></p><p>- Jack’s Coffee | Бүх салбар<br>- Coffee Namu | Бүх салбар<br>- Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар<br>- Tous Les Jours | Central Tower<br>- Sipster Coffe &amp; Wine House<br>- Chuu Chuu House<br>- Science Cafe Ulaanbaatar<br>- Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ<br>- Philosophy Bookstore<br>- Monte Vino<br>- Fatima Cafe<br>- 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд<br>- Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков<br>- СЭЗИС, МУИС, ХИС<br>-Үндэсний номын сан</p><p><b>Сонинтой холбоотой бүх төрлийн санал хүсэлтийг [email protected] хаягаар хүлээн авч байна.</b></p> </div>
Өөрсдийн ертөнцдөө урдах ажлаа хийж явтал хиймэл оюун ухаан ихэнх мэргэжлийг ум хумгүй алга болгож буй тухай мэдээ сэтгэл гонсойлгодгийг нуух юун. Тэгвэл үнэхээр ирээдүйд хиймэл оюун ухаан эрчийг авч, бидний ажил мэргэжлийг булаах гээд байна уу? эсвэл хүн төрөлхтний хэрэгцээ, шаардлага өөрчлөгдөхийн хэрээр бидний хийдэг зүйлс арай өөр хэлбэр рүү шилжих болов уу? Яг л энэ асуултад хариулт өгч, дэлхий хааш чиглэж буйг харуулдаг “Future of Jobs” тайланг Дэлхийн Эдийн Засгийн Форумаас энэ сарын эхээр хэвлэсэн билээ. Мөн тус байгууллагаас дэлхий дахины өмнө ямар эрсдэл тулгарч буйг харуулдаг “Global Risk” тайлангийнхаа шинэ дугаарыг ч нийтлэв. Иймд эдгээр нэн чухал тайлангуудыг танилцуулахаар “Ирээдүй: Эрэлт ба Эрсдэл” гарчгийг энэ удаагийн сонины дугаартаа өглөө. Дээрх хоёр тайлангийн гол агуулгыг сонины А8 болон А9-р нүүрэнд тайлбарлав. Samsung-ийн Unpacked арга хэмжээгээр танилцуулсан шинэ зүйлсийг А12, хиймэл оюун ухааны эрчим хүч зарцуулалтын талаарх сонирхолтой нийтлэлийг А13 нүүрэндээ нийтэллээ. Цаашлаад Ub.life, “Гэрэг” сэтгүүлийн тоймч, сэтгүүлч Б.Энхцэцэгийн ажлын арга барилыг танилцуулах “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” ярилцлагыг А7 нүүрэнд орууллаа. Харин ярилцлагын шинэлэг хэлбэр болох “Журнал”-даа Самсунг корпорацын Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагч Тукаг оролцуулсныг А11 нүүрээс сонирхоорой. Мөн 10 тоо буландаа АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын тангараг өргөх ёслолоос хойших долоо хоногийг тоймлон А10 нүүрэнд хэвлэлээ. онцлох нийтлэлүүд Эрэлт болон Эрсдэл Сонины голын нүүрэнд Дэлхийн Эдийн Засгийн Форумаас жил бүр гаргадаг Future of Jobs буюу дэлхийн хамгийн эрэлттэй болон бууралттай мэргэжлийг танилцуулсан тайлангийн эхний арван мэргэжлийг жагсаан харуулав. Мөн тус байгууллагаас гаргадаг Global Risk буюу дэлхийн эрсдлийн тайланг энэ сард гаргаснаас онцлох баримтуудыг энд дурдлаа. Унших Трапмын эхний долоо хоногийг 10 тоонд АНУ-ын 47 дахь ерөнхийлөгч Д.Трампын ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацаа хэрэгжиж эхэлснээс хойш ямар шийдвэрүүд гарсныг энэ нийтлэлээс сонирхоорой. Самсунг корпорацын Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагч Тукагийн журнал Samsung корпорацад Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагчаар ажилладаг P.Эрдэнэтулга буюу Тукагийн нэг өдөртэй энэ нүүрээс танилцаарай. Унших Биднийг унтаж байхад Самсунгийн танилцуулсан бүх зүйл Энэ жилийн “Unpacked” арга хэмжээ 2025 оны 1-р сарын 23-ны 02:00 цагаас эхэлж, Galaxy AI-ийн илүү олон функц болон Galaxy S25 загварыг ил болгосон юм. Эдгээртэй дэлгэрэнгүй А12 нүүрнээс танилцаарай. Унших Хиймэл оюун ухаан хэр их эрчим хүч иддэг вэ? ChatGP-ээр 100 үгтэй мэйл бичүүлэхэд нэг сав ус асгаж гэрлийн чидэнг 15 минут асаах хэмжээний эрчим хүч зарцуулдаг гэдгийг та мэдэх үү? Энэ мэт хиймэл оюун ухааны байгальд үзүүлэх нөлөөг энэ нийтлэлээс мэдээрэй. Унших түгээлтийн цэгүүд - Jack’s Coffee | Бүх салбар - Coffee Namu | Бүх салбар - Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар - Tous Les Jours | Central Tower - Sipster Coffe & Wine House - Chuu Chuu House - Science Cafe Ulaanbaatar - Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ - Philosophy Bookstore - Monte Vino - Fatima Cafe - 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд - Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков - СЭЗИС, МУИС, ХИС -Үндэсний номын сан Сонинтой холбоотой бүх төрлийн санал хүсэлтийг [email protected] хаягаар хүлээн авч байна.
Өөрсдийн ертөнцдөө урдах ажлаа хийж явтал хиймэл оюун ухаан ихэнх мэргэжлийг ум хумгүй алга болгож буй тухай мэдээ сэтгэл гонсойлгодгийг нуух юун. Тэгвэл үнэхээр ирээдүйд хиймэл оюун ухаан эрчийг авч, бидний ажил мэргэжлийг булаах гээд байна уу? эсвэл хүн төрөлхтний хэрэгцээ, шаардлага өөрчлөгдөхийн хэрээр бидний хийдэг зүйлс арай өөр хэлбэр рүү шилжих болов уу? Яг л энэ асуултад хариулт өгч, дэлхий хааш чиглэж буйг харуулдаг “Future of Jobs” тайланг Дэлхийн Эдийн Засгийн Форумаас энэ сарын эхээр хэвлэсэн билээ. Мөн тус байгууллагаас дэлхий дахины өмнө ямар эрсдэл тулгарч буйг харуулдаг “Global Risk” тайлангийнхаа шинэ дугаарыг ч нийтлэв. Иймд эдгээр нэн чухал тайлангуудыг танилцуулахаар “Ирээдүй: Эрэлт ба Эрсдэл” гарчгийг энэ удаагийн сонины дугаартаа өглөө. Дээрх хоёр тайлангийн гол агуулгыг сонины А8 болон А9-р нүүрэнд тайлбарлав. Samsung-ийн Unpacked арга хэмжээгээр танилцуулсан шинэ зүйлсийг А12, хиймэл оюун ухааны эрчим хүч зарцуулалтын талаарх сонирхолтой нийтлэлийг А13 нүүрэндээ нийтэллээ. Цаашлаад Ub.life, “Гэрэг” сэтгүүлийн тоймч, сэтгүүлч Б.Энхцэцэгийн ажлын арга барилыг танилцуулах “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” ярилцлагыг А7 нүүрэнд орууллаа. Харин ярилцлагын шинэлэг хэлбэр болох “Журнал”-даа Самсунг корпорацын Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагч Тукаг оролцуулсныг А11 нүүрээс сонирхоорой. Мөн 10 тоо буландаа АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трампын тангараг өргөх ёслолоос хойших долоо хоногийг тоймлон А10 нүүрэнд хэвлэлээ. ### онцлох нийтлэлүүд **Эрэлт болон Эрсдэл** Сонины голын нүүрэнд Дэлхийн Эдийн Засгийн Форумаас жил бүр гаргадаг Future of Jobs буюу дэлхийн хамгийн эрэлттэй болон бууралттай мэргэжлийг танилцуулсан тайлангийн эхний арван мэргэжлийг жагсаан харуулав. Мөн тус байгууллагаас гаргадаг Global Risk буюу дэлхийн эрсдлийн тайланг энэ сард гаргаснаас онцлох баримтуудыг энд дурдлаа. Унших **Трапмын эхний долоо хоногийг 10 тоонд** АНУ-ын 47 дахь ерөнхийлөгч Д.Трампын ерөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацаа хэрэгжиж эхэлснээс хойш ямар шийдвэрүүд гарсныг энэ нийтлэлээс сонирхоорой. **Самсунг корпорацын Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагч Тукагийн журнал** Samsung корпорацад Стратеги төлөвлөлтийн төслийн удирдагчаар ажилладаг P.Эрдэнэтулга буюу Тукагийн нэг өдөртэй энэ нүүрээс танилцаарай. Унших **Биднийг унтаж байхад Самсунгийн танилцуулсан бүх зүйл** Энэ жилийн “Unpacked” арга хэмжээ 2025 оны 1-р сарын 23-ны 02:00 цагаас эхэлж, Galaxy AI-ийн илүү олон функц болон Galaxy S25 загварыг ил болгосон юм. Эдгээртэй дэлгэрэнгүй А12 нүүрнээс танилцаарай. Унших **Хиймэл оюун ухаан хэр их эрчим хүч иддэг вэ?** ChatGP-ээр 100 үгтэй мэйл бичүүлэхэд нэг сав ус асгаж гэрлийн чидэнг 15 минут асаах хэмжээний эрчим хүч зарцуулдаг гэдгийг та мэдэх үү? Энэ мэт хиймэл оюун ухааны байгальд үзүүлэх нөлөөг энэ нийтлэлээс мэдээрэй. Унших ### түгээлтийн цэгүүд - Jack’s Coffee | Бүх салбар - Coffee Namu | Бүх салбар - Ulaanbaatar Coffee Culture | Бүх салбар - Tous Les Jours | Central Tower - Sipster Coffe & Wine House - Chuu Chuu House - Science Cafe Ulaanbaatar - Caffe Bene | Төрийн ордон, TDB, Millenium, УИД, Хүнсний 20, Shangri La, Гутлын 22, Гэгээнтэн, Наадам төв, Хүннү Молл, Макс Молл, Тэнгис, Сансарын Emart, Улаанбаатар их дэлгүүр, СТӨ - Philosophy Bookstore - Monte Vino - Fatima Cafe - 21 аймгийн Монгол Шуудангийн салбарууд - Arig Anya | Blue sky, Улаанбаатар зочид буудал, Жуков - СЭЗИС, МУИС, ХИС -Үндэсний номын сан **Сонинтой холбоотой бүх төрлийн санал хүсэлтийг [email protected] хаягаар хүлээн авч байна.**
https://unread.today/c/bestoffices2021-ict
Таатай оффис
Unread Today
2022-01-19T00:00:00
1 сарын 19, 2022
Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис: ICT Group JSC
<div class="article-body"> <p><b>Байгууллагын нэр: </b>АйСиТи групп <br><b>Байгуулагдсан он:</b> 2011 <br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Мэдээлэл технологийн компани <br><b>Ажилтны тоо: </b>400+ (Охин болон харьяа компанийн ажилтнуудыг оролцуулаад) <br><b>Хаяг:</b> Натурын зам, "Шинэ үе" сургуулийн ард, Реженси Резиденс, хоёрдугаар давхар <br><b>Цахим хаяг:</b> [email protected] <br><b>Сошиал хуудас:</b> <a href="https://www.ictgroup.mn/" target="_blank">Website</a>, <a href="https://www.facebook.com/ictgroupmongolia" target="_blank">Facebook</a>, <a href="https://www.instagram.com/ictgroupmn/" target="_blank">Instagram</a>, <a href="https://www.youtube.com/channel/UCx_u38_qLRTuTJ88DFQv6Yg" target="_blank">YouTube </a><br></p> <blockquote><p> Байгууллагыг тодорхойлох түлхүүр үг: <b>Зөв хүн, Зөв шийдэл, Зөв ирээдүй</b></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/22a4d8e93ffa2857b1cb7cbd33c49ace.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>яагаад сонгох болов?</h3><p></p><p>Мэдээлэл технологийн тэргүүлэгч үндэсний групп компани Ай Си Ти Групп ХК-ийн оффистой танилцаж явахдаа "жинхэнэ групп компани гэж ийм л байдаг байх даа" гэх мэдрэмжийг авч байлаа. Үүнийг энэ оффисоор зочилсон хэн бүхэн мэдрэх нь лавтай. Тэд бол Монголын мэдээлэл технологийн салбарт 2011 оноос "Зөв хүн, Зөв шийдлээр, Зөв ирээдүйг" уриан дор нэгдэн нийлж, манай улсын стратегийн салбарууд болох эрүүл мэнд, боловсрол, банк санхүү, хөдөө аж ахуй, уул уурхайн салбарт чиглэсэн үйл ажиллагаа явуулж буй технологийн компаниудын нэгдэл билээ. Өдгөө 48 охин компани, 400 гаруй ажилтантай тус группийн 70 орчим хувьтай тэнцэх ажилтнууд бидний зорин очсон оффист суух бөгөөд үүнээс 80 гаруй хувь нь 30-аас доош насны залуус байсныг онцлох нь зүйтэй болов уу. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/48/c05b7a22ca487a015d52bf2e2c35422a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>АЖЛЫН ОРЧИН, ТОХИЖИЛТ<br></h3><p></p><p>Шатаар өгсөн хоёрдугаар давхарт гарахад чанх урагш болон зүүн тийш гэх хоёр сонголт гарч ирнэ. Хэрэв та урдаа буй шилэн хаалгаар орвол Ай Си Ти группийн охин болон харьяа компаниудын суух хэсэгтэй танилцах бөгөөд харин нөгөө зүгт очиход компанийн үндсэн ажилтнуудын хэсэг байрлах аж.</p><p>Ай Си Ти группт хөл тавьсан цагаас өөр ертөнцийн гэмээр мэдрэмжийг оффисын өнцөг булан бүрээс нь авч байв. Хана бүрийг чимэглэх гоёмсог уран зургууд, хараанд өртөх ногоон ургамлууд, хамт олны эрч хүчтэй уур амьсгал, хаана ч очсон тухтай байршлууд… <br></p> <h4>Оффисын нүд булаасан хэсгүүд</h4><p><b><i>Үүд хэсэг</i></b> – Өнгөт дэлгэц бүхий хана, "Ухамсар" нэрт төмөр хөшөө хамгийн түрүүнд таныг угтана. Тус оффисоор зочилсон хэн бүхэн энэ хөшөөтэй хамт патиараа татуулдаг бичигдээгүй дүрэм ч бий гэнэ лээ. <br></p> <p><i><b>Амьд ургамлан хана</b></i> – Оффисын хоёрдугаар давхар хүртэл үргэлжлэх өндөр ханыг амьд ургамлаар бүрхжээ. Түүгээр ч үл барам бяцхан горхи хажуулдан урсах нь хараа булаам үзэсгэлэнтэй.<br></p> <p></p><p><i><b>Уран зургууд</b></i> – Ажилтнуудын бүтээлч байдлыг нэмэгдүүлж, шинэ санал санаачилгад хөтлөх төрөл бүрийн уран зургууд энд тэндгүй байх аж. Тэдэн дундаас хамгийн их нүд булаасан нь оффисын төв хэсэгт байрлах нэгэн бүтээл байлаа. Монгол гэрийг дээд талаас нь харуулсан дүрслэлтэй тус зурагт Ай Си Ти группийн хамт олон тоонот гэрт хамтдаа суусан байх агаад гэрийн эргэн тойронд хамтран ажиллагч байгууллагууд, охин, харьяа компаниудын нэрс байлаа. Энэхүү бүтээлийг тэд NFT болгож, дуудлага худалдаанд оруулаад амжсанаа ч дурдаж байв. Зургийн урд арслантай хоёр авдар байрласан нь эл бүтээлийг хамгаалж байгаа мэт сэтгэгдлийг эрхгүй төрүүлэх аж. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/251bf884c7971c647a33a3148a220aa7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/d94a5c23849e8f23b603805c1d83e911.jpg"></p><p></p><p><i><b><br></b></i></p><p><i><b>Өрөөнүүд </b></i>– Энд арван нэгэн хурлын өрөө, гурван цайны өрөө, хоёр амралтын өрөө байдаг. Ажилтнуудынхаа тооноос хамаарч ийнхүү уулзаж хуралдах, амрах өрөөг хангалттай шийдэж өгснийг онцлууштай. Жишээлбэл, амралтын өрөөнд ширээний хөл бөмбөг, playstation зэрэг ажлаас амсхийх таатай нөхцөл олгох орчныг бүрдүүлж өгчээ. Түүнээс гадна гэртээ байгаа мэт тохижуулсан цайны өрөөнүүд, кофе шоптой дүйх орчин бүхий гал тогооны хэсгүүдийг онцлох хэрэгтэй. </p> <p><i><b>Тагт</b></i> – Ажлын завсарлагаанаар агаар амьсгалмаар санагдвал тагтан дээрээ гарч болох юм. Ажилтнуудын хэлж буйгаар дулааны цагт эрчүүд нь гар дээр суниах зэргээр биеийн хүчний дасгал хийж бие биетэйгээ өрсөлддөг гэсэн шүү. <br></p> <p><i><b>Онцгой цуглуулга</b></i> – Оффисын төв хэсгийн тавиур дээрээс огт үзэж байгаагүй төхөөрөмжүүдийг олж харсан юм. Технологийн компани гэдэг утгаараа бичгийн машин болон үе үеийн компьютерийн загваруудыг шил дарааллуулан өрж гангарсан байх нь эрхгүй харц булаах аж.</p> <p></p><p><i><b>Номын сан</b></i> – Охин болон харьяа компаниудын суудаг баруун жигүүрт байх нэг ханыг бүхэлд нь номын сан болгон тохижуулжээ. Сонирхолтой нь энд зөвхөн уран зохиолын номууд байх агаад технологийн салбарынхны хувьд тархиа амрааж, бүтээлч сэтгэлгээгээ нэмэгдүүлэх орон зай шиг нь санагдсан.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/d751814d1128ded9304e01cb3edcc840.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/15a5d7a6858ba240f8fbfb66c983709c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/60bfdb15d4880db09367d5edbc20cb96.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/4489aa99490e75e23d8ec73fce9d9e95.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1fb948ef233c8de46dedc2c7302cdbbb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ, СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ</h3><p><i><b>Даваа гаргийн "Чойроо"</b></i> – Даваа гараг бүрийн өглөө өнгөрсөн долоо хоногийг дүгнэж, тухайн долоо хоногоо төлөвлөхөд зориулсан "Чойроо" уулзалт хийдэг. Энэ уулзалтаар тэд шагнал урамшуулал авсан нэгнээ алдаршуулж, шинэ ажилтнаа танилцуулан долоо хоногийг эрч хүчтэй угтдаг уламжлалтай. <br></p> <p></p><p><i><b>24 цагийн нээлттэй оффис</b></i> – Ажил мэргэжлийн онцлогоос хамаарч технологийн компанийн ажилтнууд оффистоо хонох хэрэгцээ олон тохионо. Энэхүү асуудлыг тэд оффисын үүд хаалгаа 24 цагийн турш нээлттэй байлгаснаар шийдэж, ямар ч ажилтан цагт баригдалгүйгээр ажлаа хийх боломжийг бүрдүүлжээ. Энэ оффист бүр шүршүүр хүртэл бий. Түүнээс гадна тухайн өдрийн найман цагийг ажилдаа зориулсан л бол хэзээ эхэлж, хэзээ дуусгах нь ажилтны сонголт байдаг уян хатан цагийн хуваарийг нь дурдахгүй өнгөрч боломгүй. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3612d305e4bdbd6b860c89b248acb27d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/4c90161f214cae17d0a3436f09f98f82.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/bd7f05ffeaa2e521f9a7f85b54ab47d4.jpg"></p><p></p><p><i><b><br></b></i></p><p><i><b>Сургалт хөгжүүлэлт</b></i> – Хэлтэс бүр өөрсдийн мэргэшсэн чиглэлийн дагуух сургалтыг бусад ажилтнууддаа зориулж зохион байгуулдаг. Жишээлбэл, мэдээллийн аюулгүй байдлын хэлтэс гэхэд л хувь хүн мэдээллээ хэрхэн хамгаалах, яаж хадгалах тухай сургалт орох гэх зэргээр өөр хоорондоо мэдлэгээ үргэлж солилцдог уламжлалтай. Шаардлагатай тохиолдолд ажилтнуудын санал хүсэлтийн дагуу гаднын сургалт авах боломжийг ч олгодог. <br></p> <p><b><i>Шинэ ажилтанд </i></b>– Тус компанийн хүний нөөцийн бодлогын дагуу шинэ ажилтанд ментор оноож, гурван сарын турш чиглүүлж, байгууллагын соёлд суралцуулдаг. Мөн группийн нэрийн бүтээгдэхүүнүүд болох цамц, футболка, дэвтэр зэргийг ажилтан бүрд өгдөг гэнэ. Түүнээс гадна байгууллагын зүгээс жилд таван ажилтныхаа орон сууцны асуудлыг шийддэг нь тэднийг зорих шинэ ажилтнуудын тоо улам нэмэгдсээр буйн онцгой шалтгаан болжээ.<br></p> <p><i><b>Тэмдэглэлт баярууд</b></i> – Баяр бүрийг тэд тусгай арга хэмжээ болгон зохион байгуулдаг бөгөөд "Аймшгийн баяр", "Гэгээн хайрын баяр" тэргүүтэй баяруудыг оффистоо тэмдэглэж, дотоод уур амьсгалаа эерэгээр цэнэглэдэгийг нь онцлууштай. <br></p> <p></p><p><i><b>Сонирхлын бүлгүүд</b></i> – Ажилтан бүр нийтлэг сонирхлоороо нэгдэн нийлж үйл ажиллагаа зохион байгуулдаг. Явган аялал, сагсан бөмбөг, хөл бөмбөг, ширээний теннис, шатар тоглох зэрэг спортын сонирхолтой залуус байдгаас гадна "Орой яахын?" гэдэг групп ч байдаг нь хөгжилтэй санагдлаа. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/19f884419b767f4a17c12cb7e3468dcd.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/b23505622183de5ca8a95ba450c87da4.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/af18420de6bd60caca9aaf4413ae7aca.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/0c283249d7c1f2358b6dd3bb58b7677a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ажилтнуудын сэтгэгдэл<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/9dd4a2058252175ea2642f4ba5fbdd6e.jpg"></p><blockquote><p>Ажлын бүтээмжид хамт олон, удирдлагуудаас эхлээд ажлын орчин хамгийн их нөлөөлдөг гэж боддог. Тэр ч утгаараа Ай Си Ти группийн дотоод уур амьсгал нь эерэг, нээлттэйгээс гадна бүтээлчээр ажиллах таатай орчныг бүрдүүлж чадсан. Манай оффис олон төрлийн уран зурагтайгаас гадна тохижилтын нарийн элемент бүр нь надад үнэхээр их таалагддаг. Мөн ажилтнуудыг амрахад зориулан байрлуулсан буйдангууд нь маш тухтай.</p> <cite><p>Ай Си Ти группийн Хуулийн мэргэжилтэн Г.Янжинлхам</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/8b48f30beb56dd93e38bfde2aad99535.jpg"></p><blockquote><p>Манай группийн хувьд хүн бүрийн ажил мэргэжлийн онцлогт тохируулсан оффисын шийдэл ихтэй. Жишээлбэл, код бичдэг хүмүүс ажлын орчноо солих хэрэгцээ ихээхэн гардаг учраас энд тэндгүй суух шаардлагатай болдог. Энэ хэрэгцээнд манай оффисын тохижилт хамгийн таатай нь. Харин миний хувьд ширээнийхээ ард байхдаа тун тухтай мэдрэмж авч чаддаг.<br></p> <cite><p>Ай Си Ти группийн Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн мэргэжилтэн Б.Тэргэл</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ</h3><p></p><p>Ажлын орчныг таатай байдлаар бүрдүүлснээр ажилтан сэтгэл ханамж дүүрэн, бүтээмжтэй ажиллахаас гадна тухайн байгууллагад удаан ажиллах магадлал нь ихэсдэг байна. Нөгөөтээгүүр байгууллагын эерэг соёлыг бий болгосноор ажилтан өөрийн үнэ цэнээ мэдрэн, ажиллаж буй байгууллагадаа өгөөжөө илүүтэй хүртээх нь бий.</p><p>Тийм ч учраас Unread Media жил бүр үндсэн гурван шалгуурын дагуу "Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис"-уудыг зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид товлосон цагтаа жагсаалтаа хүргэж чадаагүй ч энэ хүртэлх хугацаанд уншигчдаасаа хүлээлтээс давсан санал хүлээн авч, хамгийн таатай 8 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таны саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2021" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ</h3><p><a href="https://unread.today/c/bestoffice2021" target="_blank">БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-monoskhuns" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - "МОНОС ХҮНС" ХК, ШИНГЭН ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭР</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-mcsestates" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MCS ESTATES</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-mastergroup" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MASTER GROUP</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-tomyoedtech" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - TOMYO EDTECH</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-intelmindgroup" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - INTELMIND GROUP</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-ard" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - АРД САНХҮҮГИЙН НЭГДЭЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-mstarshub" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MSTARS HUB</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffices2021-ict" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - ICT GROUP </a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ</div></h3><p><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2020 </a><br><a href="https://unread.today/c/2108" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 </a><br><a href="https://unread.today/c/1476" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018 </a><br></p> </div>
Байгууллагын нэр: АйСиТи групп Байгуулагдсан он: 2011 Үйл ажиллагааны чиглэл: Мэдээлэл технологийн компани Ажилтны тоо: 400+ (Охин болон харьяа компанийн ажилтнуудыг оролцуулаад) Хаяг: Натурын зам, "Шинэ үе" сургуулийн ард, Реженси Резиденс, хоёрдугаар давхар Цахим хаяг: [email protected] Сошиал хуудас: Website , Facebook , Instagram , YouTube Байгууллагыг тодорхойлох түлхүүр үг: Зөв хүн, Зөв шийдэл, Зөв ирээдүй яагаад сонгох болов? Мэдээлэл технологийн тэргүүлэгч үндэсний групп компани Ай Си Ти Групп ХК-ийн оффистой танилцаж явахдаа "жинхэнэ групп компани гэж ийм л байдаг байх даа" гэх мэдрэмжийг авч байлаа. Үүнийг энэ оффисоор зочилсон хэн бүхэн мэдрэх нь лавтай. Тэд бол Монголын мэдээлэл технологийн салбарт 2011 оноос "Зөв хүн, Зөв шийдлээр, Зөв ирээдүйг" уриан дор нэгдэн нийлж, манай улсын стратегийн салбарууд болох эрүүл мэнд, боловсрол, банк санхүү, хөдөө аж ахуй, уул уурхайн салбарт чиглэсэн үйл ажиллагаа явуулж буй технологийн компаниудын нэгдэл билээ. Өдгөө 48 охин компани, 400 гаруй ажилтантай тус группийн 70 орчим хувьтай тэнцэх ажилтнууд бидний зорин очсон оффист суух бөгөөд үүнээс 80 гаруй хувь нь 30-аас доош насны залуус байсныг онцлох нь зүйтэй болов уу. АЖЛЫН ОРЧИН, ТОХИЖИЛТ Шатаар өгсөн хоёрдугаар давхарт гарахад чанх урагш болон зүүн тийш гэх хоёр сонголт гарч ирнэ. Хэрэв та урдаа буй шилэн хаалгаар орвол Ай Си Ти группийн охин болон харьяа компаниудын суух хэсэгтэй танилцах бөгөөд харин нөгөө зүгт очиход компанийн үндсэн ажилтнуудын хэсэг байрлах аж. Ай Си Ти группт хөл тавьсан цагаас өөр ертөнцийн гэмээр мэдрэмжийг оффисын өнцөг булан бүрээс нь авч байв. Хана бүрийг чимэглэх гоёмсог уран зургууд, хараанд өртөх ногоон ургамлууд, хамт олны эрч хүчтэй уур амьсгал, хаана ч очсон тухтай байршлууд… Оффисын нүд булаасан хэсгүүд Үүд хэсэг – Өнгөт дэлгэц бүхий хана, "Ухамсар" нэрт төмөр хөшөө хамгийн түрүүнд таныг угтана. Тус оффисоор зочилсон хэн бүхэн энэ хөшөөтэй хамт патиараа татуулдаг бичигдээгүй дүрэм ч бий гэнэ лээ. Амьд ургамлан хана – Оффисын хоёрдугаар давхар хүртэл үргэлжлэх өндөр ханыг амьд ургамлаар бүрхжээ. Түүгээр ч үл барам бяцхан горхи хажуулдан урсах нь хараа булаам үзэсгэлэнтэй. Уран зургууд – Ажилтнуудын бүтээлч байдлыг нэмэгдүүлж, шинэ санал санаачилгад хөтлөх төрөл бүрийн уран зургууд энд тэндгүй байх аж. Тэдэн дундаас хамгийн их нүд булаасан нь оффисын төв хэсэгт байрлах нэгэн бүтээл байлаа. Монгол гэрийг дээд талаас нь харуулсан дүрслэлтэй тус зурагт Ай Си Ти группийн хамт олон тоонот гэрт хамтдаа суусан байх агаад гэрийн эргэн тойронд хамтран ажиллагч байгууллагууд, охин, харьяа компаниудын нэрс байлаа. Энэхүү бүтээлийг тэд NFT болгож, дуудлага худалдаанд оруулаад амжсанаа ч дурдаж байв. Зургийн урд арслантай хоёр авдар байрласан нь эл бүтээлийг хамгаалж байгаа мэт сэтгэгдлийг эрхгүй төрүүлэх аж. Өрөөнүүд – Энд арван нэгэн хурлын өрөө, гурван цайны өрөө, хоёр амралтын өрөө байдаг. Ажилтнуудынхаа тооноос хамаарч ийнхүү уулзаж хуралдах, амрах өрөөг хангалттай шийдэж өгснийг онцлууштай. Жишээлбэл, амралтын өрөөнд ширээний хөл бөмбөг, playstation зэрэг ажлаас амсхийх таатай нөхцөл олгох орчныг бүрдүүлж өгчээ. Түүнээс гадна гэртээ байгаа мэт тохижуулсан цайны өрөөнүүд, кофе шоптой дүйх орчин бүхий гал тогооны хэсгүүдийг онцлох хэрэгтэй. Тагт – Ажлын завсарлагаанаар агаар амьсгалмаар санагдвал тагтан дээрээ гарч болох юм. Ажилтнуудын хэлж буйгаар дулааны цагт эрчүүд нь гар дээр суниах зэргээр биеийн хүчний дасгал хийж бие биетэйгээ өрсөлддөг гэсэн шүү. Онцгой цуглуулга – Оффисын төв хэсгийн тавиур дээрээс огт үзэж байгаагүй төхөөрөмжүүдийг олж харсан юм. Технологийн компани гэдэг утгаараа бичгийн машин болон үе үеийн компьютерийн загваруудыг шил дарааллуулан өрж гангарсан байх нь эрхгүй харц булаах аж. Номын сан – Охин болон харьяа компаниудын суудаг баруун жигүүрт байх нэг ханыг бүхэлд нь номын сан болгон тохижуулжээ. Сонирхолтой нь энд зөвхөн уран зохиолын номууд байх агаад технологийн салбарынхны хувьд тархиа амрааж, бүтээлч сэтгэлгээгээ нэмэгдүүлэх орон зай шиг нь санагдсан. БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ, СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Даваа гаргийн "Чойроо" – Даваа гараг бүрийн өглөө өнгөрсөн долоо хоногийг дүгнэж, тухайн долоо хоногоо төлөвлөхөд зориулсан "Чойроо" уулзалт хийдэг. Энэ уулзалтаар тэд шагнал урамшуулал авсан нэгнээ алдаршуулж, шинэ ажилтнаа танилцуулан долоо хоногийг эрч хүчтэй угтдаг уламжлалтай. 24 цагийн нээлттэй оффис – Ажил мэргэжлийн онцлогоос хамаарч технологийн компанийн ажилтнууд оффистоо хонох хэрэгцээ олон тохионо. Энэхүү асуудлыг тэд оффисын үүд хаалгаа 24 цагийн турш нээлттэй байлгаснаар шийдэж, ямар ч ажилтан цагт баригдалгүйгээр ажлаа хийх боломжийг бүрдүүлжээ. Энэ оффист бүр шүршүүр хүртэл бий. Түүнээс гадна тухайн өдрийн найман цагийг ажилдаа зориулсан л бол хэзээ эхэлж, хэзээ дуусгах нь ажилтны сонголт байдаг уян хатан цагийн хуваарийг нь дурдахгүй өнгөрч боломгүй. Сургалт хөгжүүлэлт – Хэлтэс бүр өөрсдийн мэргэшсэн чиглэлийн дагуух сургалтыг бусад ажилтнууддаа зориулж зохион байгуулдаг. Жишээлбэл, мэдээллийн аюулгүй байдлын хэлтэс гэхэд л хувь хүн мэдээллээ хэрхэн хамгаалах, яаж хадгалах тухай сургалт орох гэх зэргээр өөр хоорондоо мэдлэгээ үргэлж солилцдог уламжлалтай. Шаардлагатай тохиолдолд ажилтнуудын санал хүсэлтийн дагуу гаднын сургалт авах боломжийг ч олгодог. Шинэ ажилтанд – Тус компанийн хүний нөөцийн бодлогын дагуу шинэ ажилтанд ментор оноож, гурван сарын турш чиглүүлж, байгууллагын соёлд суралцуулдаг. Мөн группийн нэрийн бүтээгдэхүүнүүд болох цамц, футболка, дэвтэр зэргийг ажилтан бүрд өгдөг гэнэ. Түүнээс гадна байгууллагын зүгээс жилд таван ажилтныхаа орон сууцны асуудлыг шийддэг нь тэднийг зорих шинэ ажилтнуудын тоо улам нэмэгдсээр буйн онцгой шалтгаан болжээ. Тэмдэглэлт баярууд – Баяр бүрийг тэд тусгай арга хэмжээ болгон зохион байгуулдаг бөгөөд "Аймшгийн баяр", "Гэгээн хайрын баяр" тэргүүтэй баяруудыг оффистоо тэмдэглэж, дотоод уур амьсгалаа эерэгээр цэнэглэдэгийг нь онцлууштай. Сонирхлын бүлгүүд – Ажилтан бүр нийтлэг сонирхлоороо нэгдэн нийлж үйл ажиллагаа зохион байгуулдаг. Явган аялал, сагсан бөмбөг, хөл бөмбөг, ширээний теннис, шатар тоглох зэрэг спортын сонирхолтой залуус байдгаас гадна "Орой яахын?" гэдэг групп ч байдаг нь хөгжилтэй санагдлаа. ажилтнуудын сэтгэгдэл Ажлын бүтээмжид хамт олон, удирдлагуудаас эхлээд ажлын орчин хамгийн их нөлөөлдөг гэж боддог. Тэр ч утгаараа Ай Си Ти группийн дотоод уур амьсгал нь эерэг, нээлттэйгээс гадна бүтээлчээр ажиллах таатай орчныг бүрдүүлж чадсан. Манай оффис олон төрлийн уран зурагтайгаас гадна тохижилтын нарийн элемент бүр нь надад үнэхээр их таалагддаг. Мөн ажилтнуудыг амрахад зориулан байрлуулсан буйдангууд нь маш тухтай. Ай Си Ти группийн Хуулийн мэргэжилтэн Г.Янжинлхам Манай группийн хувьд хүн бүрийн ажил мэргэжлийн онцлогт тохируулсан оффисын шийдэл ихтэй. Жишээлбэл, код бичдэг хүмүүс ажлын орчноо солих хэрэгцээ ихээхэн гардаг учраас энд тэндгүй суух шаардлагатай болдог. Энэ хэрэгцээнд манай оффисын тохижилт хамгийн таатай нь. Харин миний хувьд ширээнийхээ ард байхдаа тун тухтай мэдрэмж авч чаддаг. Ай Си Ти группийн Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн мэргэжилтэн Б.Тэргэл "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ Ажлын орчныг таатай байдлаар бүрдүүлснээр ажилтан сэтгэл ханамж дүүрэн, бүтээмжтэй ажиллахаас гадна тухайн байгууллагад удаан ажиллах магадлал нь ихэсдэг байна. Нөгөөтээгүүр байгууллагын эерэг соёлыг бий болгосноор ажилтан өөрийн үнэ цэнээ мэдрэн, ажиллаж буй байгууллагадаа өгөөжөө илүүтэй хүртээх нь бий. Тийм ч учраас Unread Media жил бүр үндсэн гурван шалгуурын дагуу "Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис"-уудыг зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид товлосон цагтаа жагсаалтаа хүргэж чадаагүй ч энэ хүртэлх хугацаанд уншигчдаасаа хүлээлтээс давсан санал хүлээн авч, хамгийн таатай 8 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таны саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно. "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2021" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - "МОНОС ХҮНС" ХК, ШИНГЭН ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭР УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MCS ESTATES УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MASTER GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - TOMYO EDTECH УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - INTELMIND GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - АРД САНХҮҮГИЙН НЭГДЭЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MSTARS HUB УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - ICT GROUP ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2020 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
**Байгууллагын нэр:** АйСиТи групп **Байгуулагдсан он:** 2011 **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Мэдээлэл технологийн компани **Ажилтны тоо:** 400+ (Охин болон харьяа компанийн ажилтнуудыг оролцуулаад) **Хаяг:** Натурын зам, "Шинэ үе" сургуулийн ард, Реженси Резиденс, хоёрдугаар давхар **Цахим хаяг:** [email protected] **Сошиал хуудас:** Website, Facebook, Instagram, YouTube > Байгууллагыг тодорхойлох түлхүүр үг: **Зөв хүн, Зөв шийдэл, Зөв ирээдүй** ### яагаад сонгох болов? Мэдээлэл технологийн тэргүүлэгч үндэсний групп компани Ай Си Ти Групп ХК-ийн оффистой танилцаж явахдаа "жинхэнэ групп компани гэж ийм л байдаг байх даа" гэх мэдрэмжийг авч байлаа. Үүнийг энэ оффисоор зочилсон хэн бүхэн мэдрэх нь лавтай. Тэд бол Монголын мэдээлэл технологийн салбарт 2011 оноос "Зөв хүн, Зөв шийдлээр, Зөв ирээдүйг" уриан дор нэгдэн нийлж, манай улсын стратегийн салбарууд болох эрүүл мэнд, боловсрол, банк санхүү, хөдөө аж ахуй, уул уурхайн салбарт чиглэсэн үйл ажиллагаа явуулж буй технологийн компаниудын нэгдэл билээ. Өдгөө 48 охин компани, 400 гаруй ажилтантай тус группийн 70 орчим хувьтай тэнцэх ажилтнууд бидний зорин очсон оффист суух бөгөөд үүнээс 80 гаруй хувь нь 30-аас доош насны залуус байсныг онцлох нь зүйтэй болов уу. ### АЖЛЫН ОРЧИН, ТОХИЖИЛТ Шатаар өгсөн хоёрдугаар давхарт гарахад чанх урагш болон зүүн тийш гэх хоёр сонголт гарч ирнэ. Хэрэв та урдаа буй шилэн хаалгаар орвол Ай Си Ти группийн охин болон харьяа компаниудын суух хэсэгтэй танилцах бөгөөд харин нөгөө зүгт очиход компанийн үндсэн ажилтнуудын хэсэг байрлах аж. Ай Си Ти группт хөл тавьсан цагаас өөр ертөнцийн гэмээр мэдрэмжийг оффисын өнцөг булан бүрээс нь авч байв. Хана бүрийг чимэглэх гоёмсог уран зургууд, хараанд өртөх ногоон ургамлууд, хамт олны эрч хүчтэй уур амьсгал, хаана ч очсон тухтай байршлууд… #### Оффисын нүд булаасан хэсгүүд ***Үүд хэсэг*** – Өнгөт дэлгэц бүхий хана, "Ухамсар" нэрт төмөр хөшөө хамгийн түрүүнд таныг угтана. Тус оффисоор зочилсон хэн бүхэн энэ хөшөөтэй хамт патиараа татуулдаг бичигдээгүй дүрэм ч бий гэнэ лээ. ***Амьд ургамлан хана*** – Оффисын хоёрдугаар давхар хүртэл үргэлжлэх өндөр ханыг амьд ургамлаар бүрхжээ. Түүгээр ч үл барам бяцхан горхи хажуулдан урсах нь хараа булаам үзэсгэлэнтэй. ***Уран зургууд*** – Ажилтнуудын бүтээлч байдлыг нэмэгдүүлж, шинэ санал санаачилгад хөтлөх төрөл бүрийн уран зургууд энд тэндгүй байх аж. Тэдэн дундаас хамгийн их нүд булаасан нь оффисын төв хэсэгт байрлах нэгэн бүтээл байлаа. Монгол гэрийг дээд талаас нь харуулсан дүрслэлтэй тус зурагт Ай Си Ти группийн хамт олон тоонот гэрт хамтдаа суусан байх агаад гэрийн эргэн тойронд хамтран ажиллагч байгууллагууд, охин, харьяа компаниудын нэрс байлаа. Энэхүү бүтээлийг тэд NFT болгож, дуудлага худалдаанд оруулаад амжсанаа ч дурдаж байв. Зургийн урд арслантай хоёр авдар байрласан нь эл бүтээлийг хамгаалж байгаа мэт сэтгэгдлийг эрхгүй төрүүлэх аж. ***Өрөөнүүд*** – Энд арван нэгэн хурлын өрөө, гурван цайны өрөө, хоёр амралтын өрөө байдаг. Ажилтнуудынхаа тооноос хамаарч ийнхүү уулзаж хуралдах, амрах өрөөг хангалттай шийдэж өгснийг онцлууштай. Жишээлбэл, амралтын өрөөнд ширээний хөл бөмбөг, playstation зэрэг ажлаас амсхийх таатай нөхцөл олгох орчныг бүрдүүлж өгчээ. Түүнээс гадна гэртээ байгаа мэт тохижуулсан цайны өрөөнүүд, кофе шоптой дүйх орчин бүхий гал тогооны хэсгүүдийг онцлох хэрэгтэй. ***Тагт*** – Ажлын завсарлагаанаар агаар амьсгалмаар санагдвал тагтан дээрээ гарч болох юм. Ажилтнуудын хэлж буйгаар дулааны цагт эрчүүд нь гар дээр суниах зэргээр биеийн хүчний дасгал хийж бие биетэйгээ өрсөлддөг гэсэн шүү. ***Онцгой цуглуулга*** – Оффисын төв хэсгийн тавиур дээрээс огт үзэж байгаагүй төхөөрөмжүүдийг олж харсан юм. Технологийн компани гэдэг утгаараа бичгийн машин болон үе үеийн компьютерийн загваруудыг шил дарааллуулан өрж гангарсан байх нь эрхгүй харц булаах аж. ***Номын сан*** – Охин болон харьяа компаниудын суудаг баруун жигүүрт байх нэг ханыг бүхэлд нь номын сан болгон тохижуулжээ. Сонирхолтой нь энд зөвхөн уран зохиолын номууд байх агаад технологийн салбарынхны хувьд тархиа амрааж, бүтээлч сэтгэлгээгээ нэмэгдүүлэх орон зай шиг нь санагдсан. ### БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ, СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ ***Даваа гаргийн "Чойроо"*** – Даваа гараг бүрийн өглөө өнгөрсөн долоо хоногийг дүгнэж, тухайн долоо хоногоо төлөвлөхөд зориулсан "Чойроо" уулзалт хийдэг. Энэ уулзалтаар тэд шагнал урамшуулал авсан нэгнээ алдаршуулж, шинэ ажилтнаа танилцуулан долоо хоногийг эрч хүчтэй угтдаг уламжлалтай. ***24 цагийн нээлттэй оффис*** – Ажил мэргэжлийн онцлогоос хамаарч технологийн компанийн ажилтнууд оффистоо хонох хэрэгцээ олон тохионо. Энэхүү асуудлыг тэд оффисын үүд хаалгаа 24 цагийн турш нээлттэй байлгаснаар шийдэж, ямар ч ажилтан цагт баригдалгүйгээр ажлаа хийх боломжийг бүрдүүлжээ. Энэ оффист бүр шүршүүр хүртэл бий. Түүнээс гадна тухайн өдрийн найман цагийг ажилдаа зориулсан л бол хэзээ эхэлж, хэзээ дуусгах нь ажилтны сонголт байдаг уян хатан цагийн хуваарийг нь дурдахгүй өнгөрч боломгүй. ***Сургалт хөгжүүлэлт*** – Хэлтэс бүр өөрсдийн мэргэшсэн чиглэлийн дагуух сургалтыг бусад ажилтнууддаа зориулж зохион байгуулдаг. Жишээлбэл, мэдээллийн аюулгүй байдлын хэлтэс гэхэд л хувь хүн мэдээллээ хэрхэн хамгаалах, яаж хадгалах тухай сургалт орох гэх зэргээр өөр хоорондоо мэдлэгээ үргэлж солилцдог уламжлалтай. Шаардлагатай тохиолдолд ажилтнуудын санал хүсэлтийн дагуу гаднын сургалт авах боломжийг ч олгодог. ***Шинэ ажилтанд*** – Тус компанийн хүний нөөцийн бодлогын дагуу шинэ ажилтанд ментор оноож, гурван сарын турш чиглүүлж, байгууллагын соёлд суралцуулдаг. Мөн группийн нэрийн бүтээгдэхүүнүүд болох цамц, футболка, дэвтэр зэргийг ажилтан бүрд өгдөг гэнэ. Түүнээс гадна байгууллагын зүгээс жилд таван ажилтныхаа орон сууцны асуудлыг шийддэг нь тэднийг зорих шинэ ажилтнуудын тоо улам нэмэгдсээр буйн онцгой шалтгаан болжээ. ***Тэмдэглэлт баярууд*** – Баяр бүрийг тэд тусгай арга хэмжээ болгон зохион байгуулдаг бөгөөд "Аймшгийн баяр", "Гэгээн хайрын баяр" тэргүүтэй баяруудыг оффистоо тэмдэглэж, дотоод уур амьсгалаа эерэгээр цэнэглэдэгийг нь онцлууштай. ***Сонирхлын бүлгүүд*** – Ажилтан бүр нийтлэг сонирхлоороо нэгдэн нийлж үйл ажиллагаа зохион байгуулдаг. Явган аялал, сагсан бөмбөг, хөл бөмбөг, ширээний теннис, шатар тоглох зэрэг спортын сонирхолтой залуус байдгаас гадна "Орой яахын?" гэдэг групп ч байдаг нь хөгжилтэй санагдлаа. ### ажилтнуудын сэтгэгдэл > Ажлын бүтээмжид хамт олон, удирдлагуудаас эхлээд ажлын орчин хамгийн их нөлөөлдөг гэж боддог. Тэр ч утгаараа Ай Си Ти группийн дотоод уур амьсгал нь эерэг, нээлттэйгээс гадна бүтээлчээр ажиллах таатай орчныг бүрдүүлж чадсан. Манай оффис олон төрлийн уран зурагтайгаас гадна тохижилтын нарийн элемент бүр нь надад үнэхээр их таалагддаг. Мөн ажилтнуудыг амрахад зориулан байрлуулсан буйдангууд нь маш тухтай. > > Ай Си Ти группийн Хуулийн мэргэжилтэн Г.Янжинлхам > Манай группийн хувьд хүн бүрийн ажил мэргэжлийн онцлогт тохируулсан оффисын шийдэл ихтэй. Жишээлбэл, код бичдэг хүмүүс ажлын орчноо солих хэрэгцээ ихээхэн гардаг учраас энд тэндгүй суух шаардлагатай болдог. Энэ хэрэгцээнд манай оффисын тохижилт хамгийн таатай нь. Харин миний хувьд ширээнийхээ ард байхдаа тун тухтай мэдрэмж авч чаддаг. > > Ай Си Ти группийн Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн мэргэжилтэн Б.Тэргэл ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ Ажлын орчныг таатай байдлаар бүрдүүлснээр ажилтан сэтгэл ханамж дүүрэн, бүтээмжтэй ажиллахаас гадна тухайн байгууллагад удаан ажиллах магадлал нь ихэсдэг байна. Нөгөөтээгүүр байгууллагын эерэг соёлыг бий болгосноор ажилтан өөрийн үнэ цэнээ мэдрэн, ажиллаж буй байгууллагадаа өгөөжөө илүүтэй хүртээх нь бий. Тийм ч учраас Unread Media жил бүр үндсэн гурван шалгуурын дагуу "Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис"-уудыг зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид товлосон цагтаа жагсаалтаа хүргэж чадаагүй ч энэ хүртэлх хугацаанд уншигчдаасаа хүлээлтээс давсан санал хүлээн авч, хамгийн таатай 8 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таны саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно. ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2021" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - "МОНОС ХҮНС" ХК, ШИНГЭН ХҮНСНИЙ ҮЙЛДВЭР УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MCS ESTATES УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MASTER GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - TOMYO EDTECH УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - INTELMIND GROUP УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - АРД САНХҮҮГИЙН НЭГДЭЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MSTARS HUB УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - ICT GROUP ### ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2020 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
https://unread.today/c/unitel-2030-esg-report
Тогтвортой хөгжил
Burtguljin Enkhbat
2024-04-22T00:00:00
4 сарын 22, 2024
Юнител группийн 2023 оны Тогтвортой байдлын тайлангаас онцлох ажлууд
<div class="article-body"> <p></p><p class="MsoNormal"><b>Өнгөрөгч зуунд </b><b>М.Фридманы онолоор</b><b> аливаа бизнесийн байгууллагын үндсэн зорилго ашиг орлогоо нэмэгдүүлэх </b><b>хүрээнд л </b><b>байв. </b><b>Харин сүүлийн жилүүдэд</b><b> </b><b>нийгмийн сайн сайхан байдал болон бизнесийн амжилт хоорондын уялдаа холбоо салшгүй болох нь тодорхой болсоор байна.</b></p><p class="MsoNormal"><b>Тэгвэл энэхүү асуудлыг тодорхой хэмжээнд шийдэхээр байгаль орчин, нийгэм, засаглал буюу БОНЗ (ESG) хүчин зүйлсийг дэлхийн томоохон корпорацууд өргөнөөр ашиглаж буй. </b></p><p class="MsoNormal"><b>Монгол </b><b>У</b><b>лсын хувьд 2030 он гэхэд хүлэмжийн хийг ялгарлыг 22.7 хувиар бууруулах зорилт тавьсан. Мэдээж энэхүү “гэрийн даалгавар”-ыг биелүүлж, тогтвортой хөгжлийн</b><b> бусад </b><b>зорилгуудыг хэрэгжүүлэхэд хувийн хэвшлийн байгууллагуудын гүйцэтгэх үүрэг тун өндөр. </b></p><p class="MsoNormal"><b>Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарт Монголдоо тэргүүлэгч Юнител группийн тухайд </b><b>олон улс</b><b>ын GRI удирдамжид нийцүүлсэн Тогтвортой байдлын тайланг 2022 оноос эхлэн олон нийтэд нээлттэй тайлагнаж б</b><b>уй</b><b>. Тэд өнгөрөгч оны тайлангаа энэ сарын эхэнд олон нийтэд хүргэсэн бөгөөд бид уг тайлангаас онцлох санаачилгуудыг шинэхэн нийтлэлээрээ </b><b>уншигч</b><b> та бүхэнд хүргэж байна.</b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"> Бид яагаад анхаарах вэ? <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e44457b5a7ef2add6f3a9ac97be0dd0f.jpeg"></p><p></p><p><br>Өнгөрсөн жилийн байдлаар АНУ-ын олон нийтэд нээлттэй хамгийн том 500 компанийн 494 нь буюу (S&amp;P 500) бараг 99 хувь нь БОНЗ-тай холбоотой тайлан <a href="https://www.bdo.com/insights/sustainability-and-esg/99-of-the-s-p-500-is-reporting-on-esg-and-65-are-obtaining-esg-assurance#:~:text=More%20Reporting%2C%20More%20Use%20of%20Standards&amp;text=Out%20of%20the%20500%20companies,99%25%20of%20the%20S%26P%20500." target="_blank">гаргажээ. </a><br></p><p>Оксфорд болон Харвардын их сургуулиас дэлхийн хэмжээнд хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллагуудын дунд явуулсан судалгаанд “Хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэлд санхүүгийн чухал ач холбогдолтой учраас БОНЗ-ын асуудлаарх мэдээллийг ашигладаг” хэмээн судалгаанд оролцогчдын дийлэнх буюу 82 хувь нь <a href="https://dash.harvard.edu/bitstream/handle/1/30838135/17-079.pdf;jsessionid=FD475B85ACD572F4AAE5A77305A95960?sequence=1" target="_blank">хариулжээ. </a><br><br>БОНЗ нь зөвхөн хөрөнгө оруулалтаас гадна олон талын ач холбогдолтой. Harvard Business Review-д дурдсанаар ажилтнуудын хувьд компанийнх нь БОНЗ-ын өндөр оноо ажлаараа бахархах нэгэн сэдэл болдог гэнэ. Шинэ ажилтнуудыг урт хугацаанд тогтвортой ажиллуулах, сайн мэргэжилтэнг эгнээндээ нэгтгэхэд ч БОНЗ нэгэн чухал хүчин зүйл болдог аж.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/232d5194e1a8ff82695ea91fe7a5ccbc.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>санууштай тоонууд: </div></h3><p></p><p><b>8%:</b> Өнгөрөгч оны хувьд Юнител групп нийт эрчим хүчний хэрэглээнийхээ найман хувийг сэргээгдэх эрчим хүчээс гарган авсан. Одоогийн байдлаар Unitel-ийн 6 станц тутмын 1 нь сэргээгдэх эрчим хүчээр ажиллаж байгаа юм.<br><br><b>1295 тн: </b>2022 онд алслагдсан бүс нутгуудад сүлжээгээ өргөтгөх зорилгоор 200 гаруй суурин станцыг шинээр байгуулсан бөгөөд станцуудын цахилгаан хангамжийг нарны эрчим хүчээр шийдсэн. Үүний үр дүнд тус групп 1,295 тн CO2-г агаар мандалд ялгарахаас сэргийлсэн аж. </p><p><b>3718 кг</b>: Univsion компани өнгөрөгч онд нийт 17,380 хуучин төхөөрөмж буюу 3,718 кг электрон хог хаягдлыг хог дээр хаягдахаас сэргийлсэн байна. Тэд үүнийхээ 964 кг-ийг дахин боловсруулсан бөгөөд 739 кг-ийг нь барилгын материалын үйлдвэрлэлд ашиглажээ.<br><br><b>18,475 ш</b><b>ирхэг</b><b>:</b> Дахин боловсруулалтад оруулсан 739 кг хуванцраар 18,475 гар утасны гэр хийх боломжтой.<br><br><b>650 кг: </b>Дата төв болон агуулахын байранд хуримтлагдсан 650 кг хаягдлыг гуравдагч байгууллагаар дамжуулан дахин боловсруулах үйлдвэрт хүлээлгэн өгсөн.<br><br><b>5000 кг: </b>2023 онд өмнөх онтой харьцуулахад нэгжийн хэвлэмэл картыг 50 хувь бууруулан, 5000 кг хаягдал үүсэхээс сэргийлсэн.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/bd1c6f444798112e5b68fe6f216afce3.png"></p><h1><br>Бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөгийн менежмент</h1><p>Юнивишнийн IPTV төхөөрөмж нь 2011 оноос Linux үйлдлийн системээр ажиллаж ирсэн бол өнгөрсөн онд Android үйлдлийн системтэй болж шинэчлэгдсэн билээ. Хуучин төхөөрөмж ашиглалтаас гарснаар хэрэглэгч айл өрхүүдэд электрон хог хаягдал хуримтлагдах нөхцөл үүссэн тул Юнивишнийн зүгээс уг асуудалд шийдэл хайж эхэлсэн аж. Энэ бүхнээс улбаалан Юнител групп байгальд ээлтэй, тогтвортой үйл ажиллагааг дэмжих үүднээс “Бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөгийн төгсгөлийн менежмент”-ийг хариуцлагатайгаар хэрэгжүүлж, Юнивишнийн хуучин төхөөрөмжүүдийг эргүүлэн татах ажлыг эхлүүлжээ. <br><br>Электрон хог хаягдлыг бууруулахдаа анхаарах чухал нэг зүйл нь тухайн төхөөрөмжөөс гарч болох байгальд хортой бодисууд юм. Хэрэв уг хэсгүүдийг ил задгай шатааж устгавал агаарт хортой дэгдэмхий нэгдлүүд тархах аюултай. Тэд энэ бүх аюулаас сэргийлж, цугларсан электрон хаягдлуудыг ялгахдаа тэд дахин боловсруулах замаар ажиллахаар шийдсэн нь <b>"тойрог эдийн засаг"</b>-ийн зарчмыг монголын хөрсөн дээр хэрэгжүүлсэн анхдагч санаачлагуудын нэг болсон юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3b82f4c23f2491182a95bf73e6b39501.png"></p><h1>ХОГ ХАЯГДЛЫН МЕНЕЖМЕНТ</h1><p>Юнител групп үйл ажиллагаагаа байгаль орчинд ээлтэй явуулах зорилгынхоо хүрээнд дата төв, агуулахын байр, оффисууддаа аюултай болон хатуу хог хаягдлыг ангилж байна. Ингэхдээ тэд гуравдагч байгууллагуудтай хамтран технологийн шийдэл ашиглаж, байгаль орчинд ээлтэй аргуудыг нэвтрүүлжээ. <br><br>Түүнчлэн, төвлөрсөн оффисууддаа хог ангилан хаях цэгтэй болсон нь ажилтнуудад хогоо ангилан хаях зөв дадлыг суулгах төдийгүй ил задгай хаягддаг хаягдлын хэмжээг бууруулахад чухал түлхэц болж байгаа юм. Сонирхуулахад, тэд дата төв дээрээ хуримтлагдсан хаягдал картоныг дахин боловсруулж, хайрцаг болон архивын бор хавтас үйлдвэрлэдэг аж. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/00bb332d06fa8f4c70aa0f212367c71e.png"></p><h1>Байгаль хамгаалал</h1><p>Юнител группийн инженерүүд алслагдсан сумдад суурин станц угсрах, засварлах явцдаа усны нөөц хомс газар нутагт зэрлэг амьтад харангадаж, хүнд нөхцөл байдалд байгааг анзаарсан байна. Энэ нь уур амьсгалын өөрчлөлт, ган гачгийн давтамж ихэссэнээс гадна говь нутгийн байгалийн онцлог, жилд орох хур тунадасны хэмжээ бага байдагтай холбоотой. Уг асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд 2021 онд Юнител группийн нийгмийн хариуцлагын төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэгч хэлтсээс тусгай хамгаалалт бүхий алслагдсан, усны нөөц хомс газруудад “хөв” цөөрөм байгуулах ажлыг санаачлан эхлүүлжээ. <br><br>Байгалийн чулуу, чулууны цавуу, үл нэвчүүлэх геомембранаас бүрдэх энэхүү хиймэл цөөрөм нь хур тунадсыг цуглуулж хадгалснаар зэрлэг амьтдын ундны усны эх үүсвэр болдог. Ийнхүү амьтдын амьдрах орчныг сайжруулах, экологийн тэнцвэрт байдлыг сэргээх нь тус компанийн нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хийгдэж буй чухал ажлуудын нэг болжээ. <a></a> </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/9e7fbf9835cc65f33ab51e11035c122c.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1e32e731fd57fd68d956f549679db467.png"></p><h1><br>UNITEL HUB ХӨТӨЛБӨР</h1><p>Юнител групп хот, хөдөөгийн цахим боловсролын ялгааг багасгах зорилгынхоо хүрээнд Unitel HUB хөтөлбөрийг 2022 оноос эхлэн хэрэгжүүлж эхэлсэн байна. Тэд тус хөтөлбөрийн хүрээнд аймаг бүрд Unitel HUB төвийг байгуулж, хөдөө орон нутагт цахим хэрэглээний сургалтуудыг зохион байгуулан ажиллаж байна. Unitel HUB төв нь цахим сургалт явуулах боломж бүхий сургалтын танхим гэхээсээ илүүтэй олон нийтийн цахим боловсролыг дээшлүүлэх зорилготой хувь хүний хөгжлийн орчин ажээ.<br><br>Тэд 2023 онд 11 аймагт Unitel HUB төвийг нээж, өдгөө улсын хэмжээнд нийт 12 төвтэй болоод байна. Эдгээр төвийг шаардлагатай цахим төхөөрөмж болон сургалтын материалаар бүрэн хангасан бөгөөд бэлтгэгдсэн чадварлаг багш нарын бүрэлдэхүүн тэдгээр төвүүдийг удирдан ажиллуулж буй. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5754d455f0c57cb07d31b7159d5b491a.png"></p><h1><br>Олон талт онцлог, ижил тэгш оролцоот байдал</h1><p> <br>Юнител групп 2022 онд ажилтнуудын олон талт онцлог болон ижил тэгш оролцоот байдлыг дэмжих журам баталж, үүнийхээ хүрээнд тусгай хэрэгцээт иргэдийг дэмжих, тэдний ажлын байрыг нэмэгдүүлэх тал дээр идэвхтэй судалсны эцэст 4 шинэ ажлын байрыг бий болгосон юм. Тэд 2023 онд Хөдөлмөрийн эрүүл мэнд, аюулгүй ажиллагааны бодлогоо олон улсын ISO стандартад нийцүүлэн шинэчилсэн ба үүнийхээ дагуу ажлын байрны онцлог бүрд тохирсон сургалтуудыг тогтмол явуулж байна. <br><br>Мөн ажилтнуудынхаа <a></a>бие бялдар, сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд анхаарч "Эрүүл ажилтан" хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж ажилтнуудаа эрүүл мэндийн үзлэгт оруулах, улирлын томуугийн вакцинд хамруулж, мөн мэргэжлийн сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн төвтэй хамтран ажиллаж байгааг дурдууштай. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/RBAzdeQVgAY?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p>Та Юнител группийн “Тогтвортой байдлын тайлан”-тай танилцах бол <a href="https://www.unitel.mn/sustainability/" target="_blank">ЭНД</a> дарна уу.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Өнгөрөгч зуунд М.Фридманы онолоор аливаа бизнесийн байгууллагын үндсэн зорилго ашиг орлогоо нэмэгдүүлэх хүрээнд л байв. Харин сүүлийн жилүүдэд нийгмийн сайн сайхан байдал болон бизнесийн амжилт хоорондын уялдаа холбоо салшгүй болох нь тодорхой болсоор байна. Тэгвэл энэхүү асуудлыг тодорхой хэмжээнд шийдэхээр байгаль орчин, нийгэм, засаглал буюу БОНЗ (ESG) хүчин зүйлсийг дэлхийн томоохон корпорацууд өргөнөөр ашиглаж буй. Монгол У лсын хувьд 2030 он гэхэд хүлэмжийн хийг ялгарлыг 22.7 хувиар бууруулах зорилт тавьсан. Мэдээж энэхүү “гэрийн даалгавар”-ыг биелүүлж, тогтвортой хөгжлийн бусад зорилгуудыг хэрэгжүүлэхэд хувийн хэвшлийн байгууллагуудын гүйцэтгэх үүрэг тун өндөр. Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарт Монголдоо тэргүүлэгч Юнител группийн тухайд олон улс ын GRI удирдамжид нийцүүлсэн Тогтвортой байдлын тайланг 2022 оноос эхлэн олон нийтэд нээлттэй тайлагнаж б уй . Тэд өнгөрөгч оны тайлангаа энэ сарын эхэнд олон нийтэд хүргэсэн бөгөөд бид уг тайлангаас онцлох санаачилгуудыг шинэхэн нийтлэлээрээ уншигч та бүхэнд хүргэж байна. Бид яагаад анхаарах вэ? Өнгөрсөн жилийн байдлаар АНУ-ын олон нийтэд нээлттэй хамгийн том 500 компанийн 494 нь буюу (S&P 500) бараг 99 хувь нь БОНЗ-тай холбоотой тайлан гаргажээ. Оксфорд болон Харвардын их сургуулиас дэлхийн хэмжээнд хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллагуудын дунд явуулсан судалгаанд “Хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэлд санхүүгийн чухал ач холбогдолтой учраас БОНЗ-ын асуудлаарх мэдээллийг ашигладаг” хэмээн судалгаанд оролцогчдын дийлэнх буюу 82 хувь нь хариулжээ. БОНЗ нь зөвхөн хөрөнгө оруулалтаас гадна олон талын ач холбогдолтой. Harvard Business Review-д дурдсанаар ажилтнуудын хувьд компанийнх нь БОНЗ-ын өндөр оноо ажлаараа бахархах нэгэн сэдэл болдог гэнэ. Шинэ ажилтнуудыг урт хугацаанд тогтвортой ажиллуулах, сайн мэргэжилтэнг эгнээндээ нэгтгэхэд ч БОНЗ нэгэн чухал хүчин зүйл болдог аж. санууштай тоонууд: 8%: Өнгөрөгч оны хувьд Юнител групп нийт эрчим хүчний хэрэглээнийхээ найман хувийг сэргээгдэх эрчим хүчээс гарган авсан. Одоогийн байдлаар Unitel-ийн 6 станц тутмын 1 нь сэргээгдэх эрчим хүчээр ажиллаж байгаа юм. 1295 тн: 2022 онд алслагдсан бүс нутгуудад сүлжээгээ өргөтгөх зорилгоор 200 гаруй суурин станцыг шинээр байгуулсан бөгөөд станцуудын цахилгаан хангамжийг нарны эрчим хүчээр шийдсэн. Үүний үр дүнд тус групп 1,295 тн CO2-г агаар мандалд ялгарахаас сэргийлсэн аж. 3718 кг : Univsion компани өнгөрөгч онд нийт 17,380 хуучин төхөөрөмж буюу 3,718 кг электрон хог хаягдлыг хог дээр хаягдахаас сэргийлсэн байна. Тэд үүнийхээ 964 кг-ийг дахин боловсруулсан бөгөөд 739 кг-ийг нь барилгын материалын үйлдвэрлэлд ашиглажээ. 18,475 ш ирхэг : Дахин боловсруулалтад оруулсан 739 кг хуванцраар 18,475 гар утасны гэр хийх боломжтой. 650 кг: Дата төв болон агуулахын байранд хуримтлагдсан 650 кг хаягдлыг гуравдагч байгууллагаар дамжуулан дахин боловсруулах үйлдвэрт хүлээлгэн өгсөн. 5000 кг: 2023 онд өмнөх онтой харьцуулахад нэгжийн хэвлэмэл картыг 50 хувь бууруулан, 5000 кг хаягдал үүсэхээс сэргийлсэн. Бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөгийн менежмент Юнивишнийн IPTV төхөөрөмж нь 2011 оноос Linux үйлдлийн системээр ажиллаж ирсэн бол өнгөрсөн онд Android үйлдлийн системтэй болж шинэчлэгдсэн билээ. Хуучин төхөөрөмж ашиглалтаас гарснаар хэрэглэгч айл өрхүүдэд электрон хог хаягдал хуримтлагдах нөхцөл үүссэн тул Юнивишнийн зүгээс уг асуудалд шийдэл хайж эхэлсэн аж. Энэ бүхнээс улбаалан Юнител групп байгальд ээлтэй, тогтвортой үйл ажиллагааг дэмжих үүднээс “Бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөгийн төгсгөлийн менежмент”-ийг хариуцлагатайгаар хэрэгжүүлж, Юнивишнийн хуучин төхөөрөмжүүдийг эргүүлэн татах ажлыг эхлүүлжээ. Электрон хог хаягдлыг бууруулахдаа анхаарах чухал нэг зүйл нь тухайн төхөөрөмжөөс гарч болох байгальд хортой бодисууд юм. Хэрэв уг хэсгүүдийг ил задгай шатааж устгавал агаарт хортой дэгдэмхий нэгдлүүд тархах аюултай. Тэд энэ бүх аюулаас сэргийлж, цугларсан электрон хаягдлуудыг ялгахдаа тэд дахин боловсруулах замаар ажиллахаар шийдсэн нь "тойрог эдийн засаг" -ийн зарчмыг монголын хөрсөн дээр хэрэгжүүлсэн анхдагч санаачлагуудын нэг болсон юм. ХОГ ХАЯГДЛЫН МЕНЕЖМЕНТ Юнител групп үйл ажиллагаагаа байгаль орчинд ээлтэй явуулах зорилгынхоо хүрээнд дата төв, агуулахын байр, оффисууддаа аюултай болон хатуу хог хаягдлыг ангилж байна. Ингэхдээ тэд гуравдагч байгууллагуудтай хамтран технологийн шийдэл ашиглаж, байгаль орчинд ээлтэй аргуудыг нэвтрүүлжээ. Түүнчлэн, төвлөрсөн оффисууддаа хог ангилан хаях цэгтэй болсон нь ажилтнуудад хогоо ангилан хаях зөв дадлыг суулгах төдийгүй ил задгай хаягддаг хаягдлын хэмжээг бууруулахад чухал түлхэц болж байгаа юм. Сонирхуулахад, тэд дата төв дээрээ хуримтлагдсан хаягдал картоныг дахин боловсруулж, хайрцаг болон архивын бор хавтас үйлдвэрлэдэг аж. Байгаль хамгаалал Юнител группийн инженерүүд алслагдсан сумдад суурин станц угсрах, засварлах явцдаа усны нөөц хомс газар нутагт зэрлэг амьтад харангадаж, хүнд нөхцөл байдалд байгааг анзаарсан байна. Энэ нь уур амьсгалын өөрчлөлт, ган гачгийн давтамж ихэссэнээс гадна говь нутгийн байгалийн онцлог, жилд орох хур тунадасны хэмжээ бага байдагтай холбоотой. Уг асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд 2021 онд Юнител группийн нийгмийн хариуцлагын төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэгч хэлтсээс тусгай хамгаалалт бүхий алслагдсан, усны нөөц хомс газруудад “хөв” цөөрөм байгуулах ажлыг санаачлан эхлүүлжээ. Байгалийн чулуу, чулууны цавуу, үл нэвчүүлэх геомембранаас бүрдэх энэхүү хиймэл цөөрөм нь хур тунадсыг цуглуулж хадгалснаар зэрлэг амьтдын ундны усны эх үүсвэр болдог. Ийнхүү амьтдын амьдрах орчныг сайжруулах, экологийн тэнцвэрт байдлыг сэргээх нь тус компанийн нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хийгдэж буй чухал ажлуудын нэг болжээ. UNITEL HUB ХӨТӨЛБӨР Юнител групп хот, хөдөөгийн цахим боловсролын ялгааг багасгах зорилгынхоо хүрээнд Unitel HUB хөтөлбөрийг 2022 оноос эхлэн хэрэгжүүлж эхэлсэн байна. Тэд тус хөтөлбөрийн хүрээнд аймаг бүрд Unitel HUB төвийг байгуулж, хөдөө орон нутагт цахим хэрэглээний сургалтуудыг зохион байгуулан ажиллаж байна. Unitel HUB төв нь цахим сургалт явуулах боломж бүхий сургалтын танхим гэхээсээ илүүтэй олон нийтийн цахим боловсролыг дээшлүүлэх зорилготой хувь хүний хөгжлийн орчин ажээ. Тэд 2023 онд 11 аймагт Unitel HUB төвийг нээж, өдгөө улсын хэмжээнд нийт 12 төвтэй болоод байна. Эдгээр төвийг шаардлагатай цахим төхөөрөмж болон сургалтын материалаар бүрэн хангасан бөгөөд бэлтгэгдсэн чадварлаг багш нарын бүрэлдэхүүн тэдгээр төвүүдийг удирдан ажиллуулж буй. Олон талт онцлог, ижил тэгш оролцоот байдал Юнител групп 2022 онд ажилтнуудын олон талт онцлог болон ижил тэгш оролцоот байдлыг дэмжих журам баталж, үүнийхээ хүрээнд тусгай хэрэгцээт иргэдийг дэмжих, тэдний ажлын байрыг нэмэгдүүлэх тал дээр идэвхтэй судалсны эцэст 4 шинэ ажлын байрыг бий болгосон юм. Тэд 2023 онд Хөдөлмөрийн эрүүл мэнд, аюулгүй ажиллагааны бодлогоо олон улсын ISO стандартад нийцүүлэн шинэчилсэн ба үүнийхээ дагуу ажлын байрны онцлог бүрд тохирсон сургалтуудыг тогтмол явуулж байна. Мөн ажилтнуудынхаа бие бялдар, сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд анхаарч "Эрүүл ажилтан" хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж ажилтнуудаа эрүүл мэндийн үзлэгт оруулах, улирлын томуугийн вакцинд хамруулж, мөн мэргэжлийн сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн төвтэй хамтран ажиллаж байгааг дурдууштай. Та Юнител группийн “Тогтвортой байдлын тайлан”-тай танилцах бол ЭНД дарна уу.
**Өнгөрөгч зуунд** **М.Фридманы онолоор** **аливаа бизнесийн байгууллагын үндсэн зорилго ашиг орлогоо нэмэгдүүлэх** **хүрээнд л** **байв.** **Харин сүүлийн жилүүдэд****нийгмийн сайн сайхан байдал болон бизнесийн амжилт хоорондын уялдаа холбоо салшгүй болох нь тодорхой болсоор байна.** **Тэгвэл энэхүү асуудлыг тодорхой хэмжээнд шийдэхээр байгаль орчин, нийгэм, засаглал буюу БОНЗ (ESG) хүчин зүйлсийг дэлхийн томоохон корпорацууд өргөнөөр ашиглаж буй.** **Монгол** **У****лсын хувьд 2030 он гэхэд хүлэмжийн хийг ялгарлыг 22.7 хувиар бууруулах зорилт тавьсан. Мэдээж энэхүү “гэрийн даалгавар”-ыг биелүүлж, тогтвортой хөгжлийн** **бусад** **зорилгуудыг хэрэгжүүлэхэд хувийн хэвшлийн байгууллагуудын гүйцэтгэх үүрэг тун өндөр.** **Харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарт Монголдоо тэргүүлэгч Юнител группийн тухайд** **олон улс****ын GRI удирдамжид нийцүүлсэн Тогтвортой байдлын тайланг 2022 оноос эхлэн олон нийтэд нээлттэй тайлагнаж б****уй****. Тэд өнгөрөгч оны тайлангаа энэ сарын эхэнд олон нийтэд хүргэсэн бөгөөд бид уг тайлангаас онцлох санаачилгуудыг шинэхэн нийтлэлээрээ** **уншигч** **та бүхэнд хүргэж байна.** ### Бид яагаад анхаарах вэ? Өнгөрсөн жилийн байдлаар АНУ-ын олон нийтэд нээлттэй хамгийн том 500 компанийн 494 нь буюу (S&P 500) бараг 99 хувь нь БОНЗ-тай холбоотой тайлан гаргажээ. Оксфорд болон Харвардын их сургуулиас дэлхийн хэмжээнд хөрөнгө оруулалтын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллагуудын дунд явуулсан судалгаанд “Хөрөнгө оруулалтын гүйцэтгэлд санхүүгийн чухал ач холбогдолтой учраас БОНЗ-ын асуудлаарх мэдээллийг ашигладаг” хэмээн судалгаанд оролцогчдын дийлэнх буюу 82 хувь нь хариулжээ. БОНЗ нь зөвхөн хөрөнгө оруулалтаас гадна олон талын ач холбогдолтой. Harvard Business Review-д дурдсанаар ажилтнуудын хувьд компанийнх нь БОНЗ-ын өндөр оноо ажлаараа бахархах нэгэн сэдэл болдог гэнэ. Шинэ ажилтнуудыг урт хугацаанд тогтвортой ажиллуулах, сайн мэргэжилтэнг эгнээндээ нэгтгэхэд ч БОНЗ нэгэн чухал хүчин зүйл болдог аж. ### санууштай тоонууд: **8%:** Өнгөрөгч оны хувьд Юнител групп нийт эрчим хүчний хэрэглээнийхээ найман хувийг сэргээгдэх эрчим хүчээс гарган авсан. Одоогийн байдлаар Unitel-ийн 6 станц тутмын 1 нь сэргээгдэх эрчим хүчээр ажиллаж байгаа юм. **1295 тн:** 2022 онд алслагдсан бүс нутгуудад сүлжээгээ өргөтгөх зорилгоор 200 гаруй суурин станцыг шинээр байгуулсан бөгөөд станцуудын цахилгаан хангамжийг нарны эрчим хүчээр шийдсэн. Үүний үр дүнд тус групп 1,295 тн CO2-г агаар мандалд ялгарахаас сэргийлсэн аж. **3718 кг**: Univsion компани өнгөрөгч онд нийт 17,380 хуучин төхөөрөмж буюу 3,718 кг электрон хог хаягдлыг хог дээр хаягдахаас сэргийлсэн байна. Тэд үүнийхээ 964 кг-ийг дахин боловсруулсан бөгөөд 739 кг-ийг нь барилгын материалын үйлдвэрлэлд ашиглажээ. **18,475 ш****ирхэг****:** Дахин боловсруулалтад оруулсан 739 кг хуванцраар 18,475 гар утасны гэр хийх боломжтой. **650 кг:** Дата төв болон агуулахын байранд хуримтлагдсан 650 кг хаягдлыг гуравдагч байгууллагаар дамжуулан дахин боловсруулах үйлдвэрт хүлээлгэн өгсөн. **5000 кг:** 2023 онд өмнөх онтой харьцуулахад нэгжийн хэвлэмэл картыг 50 хувь бууруулан, 5000 кг хаягдал үүсэхээс сэргийлсэн. Бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөгийн менежмент Юнивишнийн IPTV төхөөрөмж нь 2011 оноос Linux үйлдлийн системээр ажиллаж ирсэн бол өнгөрсөн онд Android үйлдлийн системтэй болж шинэчлэгдсэн билээ. Хуучин төхөөрөмж ашиглалтаас гарснаар хэрэглэгч айл өрхүүдэд электрон хог хаягдал хуримтлагдах нөхцөл үүссэн тул Юнивишнийн зүгээс уг асуудалд шийдэл хайж эхэлсэн аж. Энэ бүхнээс улбаалан Юнител групп байгальд ээлтэй, тогтвортой үйл ажиллагааг дэмжих үүднээс “Бүтээгдэхүүний амьдралын мөчлөгийн төгсгөлийн менежмент”-ийг хариуцлагатайгаар хэрэгжүүлж, Юнивишнийн хуучин төхөөрөмжүүдийг эргүүлэн татах ажлыг эхлүүлжээ. Электрон хог хаягдлыг бууруулахдаа анхаарах чухал нэг зүйл нь тухайн төхөөрөмжөөс гарч болох байгальд хортой бодисууд юм. Хэрэв уг хэсгүүдийг ил задгай шатааж устгавал агаарт хортой дэгдэмхий нэгдлүүд тархах аюултай. Тэд энэ бүх аюулаас сэргийлж, цугларсан электрон хаягдлуудыг ялгахдаа тэд дахин боловсруулах замаар ажиллахаар шийдсэн нь **"тойрог эдийн засаг"**-ийн зарчмыг монголын хөрсөн дээр хэрэгжүүлсэн анхдагч санаачлагуудын нэг болсон юм. ХОГ ХАЯГДЛЫН МЕНЕЖМЕНТ Юнител групп үйл ажиллагаагаа байгаль орчинд ээлтэй явуулах зорилгынхоо хүрээнд дата төв, агуулахын байр, оффисууддаа аюултай болон хатуу хог хаягдлыг ангилж байна. Ингэхдээ тэд гуравдагч байгууллагуудтай хамтран технологийн шийдэл ашиглаж, байгаль орчинд ээлтэй аргуудыг нэвтрүүлжээ. Түүнчлэн, төвлөрсөн оффисууддаа хог ангилан хаях цэгтэй болсон нь ажилтнуудад хогоо ангилан хаях зөв дадлыг суулгах төдийгүй ил задгай хаягддаг хаягдлын хэмжээг бууруулахад чухал түлхэц болж байгаа юм. Сонирхуулахад, тэд дата төв дээрээ хуримтлагдсан хаягдал картоныг дахин боловсруулж, хайрцаг болон архивын бор хавтас үйлдвэрлэдэг аж. Байгаль хамгаалал Юнител группийн инженерүүд алслагдсан сумдад суурин станц угсрах, засварлах явцдаа усны нөөц хомс газар нутагт зэрлэг амьтад харангадаж, хүнд нөхцөл байдалд байгааг анзаарсан байна. Энэ нь уур амьсгалын өөрчлөлт, ган гачгийн давтамж ихэссэнээс гадна говь нутгийн байгалийн онцлог, жилд орох хур тунадасны хэмжээ бага байдагтай холбоотой. Уг асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд 2021 онд Юнител группийн нийгмийн хариуцлагын төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэгч хэлтсээс тусгай хамгаалалт бүхий алслагдсан, усны нөөц хомс газруудад “хөв” цөөрөм байгуулах ажлыг санаачлан эхлүүлжээ. Байгалийн чулуу, чулууны цавуу, үл нэвчүүлэх геомембранаас бүрдэх энэхүү хиймэл цөөрөм нь хур тунадсыг цуглуулж хадгалснаар зэрлэг амьтдын ундны усны эх үүсвэр болдог. Ийнхүү амьтдын амьдрах орчныг сайжруулах, экологийн тэнцвэрт байдлыг сэргээх нь тус компанийн нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хийгдэж буй чухал ажлуудын нэг болжээ. UNITEL HUB ХӨТӨЛБӨР Юнител групп хот, хөдөөгийн цахим боловсролын ялгааг багасгах зорилгынхоо хүрээнд Unitel HUB хөтөлбөрийг 2022 оноос эхлэн хэрэгжүүлж эхэлсэн байна. Тэд тус хөтөлбөрийн хүрээнд аймаг бүрд Unitel HUB төвийг байгуулж, хөдөө орон нутагт цахим хэрэглээний сургалтуудыг зохион байгуулан ажиллаж байна. Unitel HUB төв нь цахим сургалт явуулах боломж бүхий сургалтын танхим гэхээсээ илүүтэй олон нийтийн цахим боловсролыг дээшлүүлэх зорилготой хувь хүний хөгжлийн орчин ажээ. Тэд 2023 онд 11 аймагт Unitel HUB төвийг нээж, өдгөө улсын хэмжээнд нийт 12 төвтэй болоод байна. Эдгээр төвийг шаардлагатай цахим төхөөрөмж болон сургалтын материалаар бүрэн хангасан бөгөөд бэлтгэгдсэн чадварлаг багш нарын бүрэлдэхүүн тэдгээр төвүүдийг удирдан ажиллуулж буй. Олон талт онцлог, ижил тэгш оролцоот байдал Юнител групп 2022 онд ажилтнуудын олон талт онцлог болон ижил тэгш оролцоот байдлыг дэмжих журам баталж, үүнийхээ хүрээнд тусгай хэрэгцээт иргэдийг дэмжих, тэдний ажлын байрыг нэмэгдүүлэх тал дээр идэвхтэй судалсны эцэст 4 шинэ ажлын байрыг бий болгосон юм. Тэд 2023 онд Хөдөлмөрийн эрүүл мэнд, аюулгүй ажиллагааны бодлогоо олон улсын ISO стандартад нийцүүлэн шинэчилсэн ба үүнийхээ дагуу ажлын байрны онцлог бүрд тохирсон сургалтуудыг тогтмол явуулж байна. Мөн ажилтнуудынхаа бие бялдар, сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд анхаарч "Эрүүл ажилтан" хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж ажилтнуудаа эрүүл мэндийн үзлэгт оруулах, улирлын томуугийн вакцинд хамруулж, мөн мэргэжлийн сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн төвтэй хамтран ажиллаж байгааг дурдууштай. > Та Юнител группийн “Тогтвортой байдлын тайлан”-тай танилцах бол ЭНД дарна уу.
https://unread.today/c/2030-sustainable-skincare
Тогтвортой хөгжил
Unread Today
2024-04-12T00:00:00
4 сарын 12, 2024
Органик, байгальд ээлтэй арьс арчилгааны цаана
<div class="article-body"> <p></p><p>Сүүлийн жилүүдэд “Өөрийгөө хайрлах” хөдөлгөөний нөлөөгөөр дэлхий дахин арьс арчилгааг ихээр сонирхох болов. Долоо хоногт гурван удаа арьсаа гуужуул, органик бүтээгдэхүүн хэрэглэ, химийн орц найрлагатай бүтээгдэхүүнээс татгалз, нарны тос түрхэхгүй гэрээсээ гарч болохгүй гэхчлэн охид эмэгтэйчүүд арьс арчилгааны сэдвээр халуухан мэтгэлцэх болж. </p><p>Өнгөрсөн жил Brandessence судалгааны агентлагийн <a href="https://www.nytimes.com/2023/01/04/style/clean-beauty.html" target="_blank">тооцоолсноор</a> АНУ-ын зах зээл дээр худалдаалагдаж буй гоо сайхны бүтээгдэхүүний гуравны нэг нь “Clean” буюу “Цэвэр” хэмээх шошготой байгаа бөгөөд энэ дүн 2027 он хүртэл 12 хувиар өсөх төлөвтэй байгаа юм. Тиймээс ч сүүлийн жилүүдэд эко, байгалийн орцоор баялаг хэмээх бүтээгдэхүүний нийлүүлэлтээ дэлхийн томоохон брэндүүд эрчимжүүлж буй. </p><p>Хэрвээ та арьсаа өдөр бүр гуужуулж, маск тавьж, хамаг цалингаа арьс арчилгааны бүтээгдэхүүнд үрдэг нэгэн бол юун түрүүнд таныг “Тайвшир” хэмээн хүсье. Таны нүүрэн дээрх батга, сэвх, толбо таныг яагаад ч тодорхойлох учиргүй. Энэхүү нийтлэлээрээ бид тогтвортой арьс арчилгаа буюу “Химийн хүчтэй найрлага ороогүй, байгальд ээлтэй, эрүүл, органик орцоор баялаг” гэх тодотголтой бүтээгдэхүүнүүдийн цаадах төөрөгдлийн багахан хэсгийг тайлбарлахаар бэлдлээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/868fe60133a33f75bd2294c17fd6d9ad.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Сүүлийн жилүүдэд хэрэглэгчид бүтээгдэхүүнээ маш сайн судалдаг болоод зогсохгүй зарим нь сонирхлоороо арьс арчилгаатай холбоотой хийгдсэн судалгааны ажлуудыг уншдаг болсон нь тун сайшаалтай хэрэг. Гэвч энэ явцдаа бид судалгааны орчин, нөхцөл, үр дүнг анхааралгүй унших аль эсвэл томоохон брэндүүдийн бүтээгдэхүүнээ сурталчлах аргад хууртаж, нийтээрээ тархиа угаалгасаар байгаа нь харамсалтай.<br></p><p>Үүний нэгэн түгээмэл жишээ нь цайрын исэл буюу zinc oxide гэх орц. Цайрын исэл нь минерал нарны тосонд ашиглагддаг чухал орцуудын нэг. Бусад нарнаас хамгаалах филтер буюу титаны давхар исэл зэргийг бодвол цайрын исэл нь байгалийн минерал учраас байгальд илүү хурдан шингэнэ, хүний биед ч аюул багатай гэх мэдээлэл ихээр дэлгэрэх болсон. Энэхүү найрлага нь байгалийн гаралтай боловч тэдний байгальд үзүүлэх нөлөө нь бидний нүдэнд харагдах үйл явцаас хавь илүү нарийн, төвөгтэй. </p><p>2022 оны <a href="https://www.nationalacademies.org/publications" target="_blank">National Academies Report-ийн</a> нарнаас хамгаалах тосны хүрээлэн буй орчинд үзүүлэх нөлөөллийн тайланд цайрын исэл нь шүрэн хад болон усны бусад организмд хортой нөлөө үзүүлдэг болохыг онцлон тэмдэглэсэн бөгөөд хэчнээн бага хувьтайгаар бүтээгдэхүүнд орсон байсан ч хамаагүй байгаль орчинд хортой нөлөө үзүүлдгийг <a href="https://www.nationalacademies.org/our-work/environmental-impact-of-currently-marketed-sunscreens-and-potential-human-impacts-of-changes-in-sunscreen-usage" target="_blank">баталсан байна.</a> Энэ мэдээ нь бид хэдий чинээ бүтээгдэхүүнийхээ талаар мэдлэгтэй байна, төдий чинээ нягтлах хэрэгтэй гэдгийг баталж байгаа юм.</p><p>Түүнчлэн зарим брэндүүд бүтээгдэхүүнээ сурталчлахдаа “Химийн найрлагагүй” хэмээх үгийг түгээмэл ашигладаг. Гэвч үнэн хэрэгтээ химийн бодисоос бүтээгүй нэгээхэн зүйл ч энэ дэлхий дээр орших боломжгүй. Бидний эдэлж хэрэглэж буй бүх зүйлс, та, бид бүгдээрээ хэдэн зуун химийн бодисын нийлбэр билээ. Тэгэхээр “Химийн бодис=Муу” гэдэг нь хамгийн ташаа ойлголт юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/de6bf128e85d6924d71d8873a4eae7d1.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: @harpersbazaar</div><p></p><p>Өөр нэг жишээ. Арьс арчилгааны тогтворжуулагч бодис хүний биед муу гэх яриа бий. Тэгвэл тогтворжуулагч бодисгүй арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн харин ч таны арьсанд илүү аюултай байж болно гэвэл итгэх үү? Тогтворжуулагч бодис нь таны хэрэглэж буй бүтээгдэхүүн дотор ганц ус хүрэхэд л мөөгөнцөр ургаж, бактери үржихээс сэргийлж байдаг юм шүү дээ.<br></p><p dir="ltr">Үүний нэгэн адил эфирийн тосыг ихэвчлэн ургамлаас гаргаж авдаг учраас илүү хүний бие, байгальд орчинд хурдан задрах нь ойлгомжтой учраас ээлтэй, эрүүл гэж боддог. Гэсэн хэдий ч эдгээр тосыг олборлох үйл явцаас хамааран хүрээлэн буй орчныг сүйтгэж, биологийн олон янз байдалд аюул учруулах боломжтой. Тухайлбал, эфирийн тосны үнэ цэнтэй эх үүсвэр болох Licorice модны эрэлт хэрэгцээ хэт их ургац хураалт, хууль бус худалдааны үйл ажиллагаанаас үүдэн энэ төрөл зүйл устах аюулд хүрсэн гэх сүүлийн үеийн мэдээлэл бий. </p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c8a9365a95415d66879301a08cdc6cb3.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Синтетик пестицид, бордоо ашиглаагүй эрүүлээр түүхий эдээ тарьж ургуулж буй нь эрүүл, органик мэт харагдаж болно. Гэсэн хэдий ч бодит байдал илүү нарийн бөгөөд төвөгтэй. Органик газар тариалангийн үйл ажиллагаа нь синтетик орц, найрлага, пестицид зэрэг бидний айдаг “Аюултай химийн бодис” гэгч зүйлийн хэрэглээг бууруулдаг ч байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөлөл нь тийм ч мундаг эрүүл биш. </p><p>Жишээлбэл, органик газар тариалангийн нүүрстөрөгчийн ул мөрийг авч үзвэл хэдийгээр нийлэг буюу синтетик химийн бодис хэрэглэхээс зайлсхийдэг боловч органик газар тариалан нь уламжлалт аргуудтай харьцуулахад хүлэмжийн хийн ялгаралт өндөр бөгөөд газар ашиглалтыг их хэмжээгээр <a href="https://www.nature.com/articles/s41586-018-0757-z" target="_blank">нэмэгдүүлэхэд хүргэдэг. </a>2017 оны мета-шинжилгээнд уламжлалт болон органик тариалангийн байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийг 90 төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүнд харьцуулсан дүн шинжилгээ нь органик газар тариалан зарим бүс нутагт байгаль орчинд илүү их хор хөнөөл үзүүлж байгааг<a href="https://ourworldindata.org/is-organic-agriculture-better-for-the-environment" target="_blank"> харуулсан.</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/69ba9a8479141e6f80a26d95830ea442.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Хуванцар сав баглаа боодол нь уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлөхүйц үр дүнг дэлхий дахинаа учруулж буйг хэн бүхэн л мэднэ. Хуванцар материал нь байгальд удаан шингэдэг, орчныг бохирдуулдаг, хортой нэгдэл ихээр агуулдаг, ялгарсан нүүрстөрөгчийн хэт исэл нь озоны давхаргыг цоолоход нөлөөлдөг гэх мэт маш олон сул талтай хэдий ч хэрэглээний хувьд хөнгөн, бат бөх, тээвэрлэлтийн явцад илүү аюулгүй гэх мэт давуу талууд нь тээвэрлэлтийн асуудлыг илүү амар болгож, бүтээгдэхүүний хадгалах хугацааг уртасгах боломжтой.</p><p>Харин үүний эсрэгээр, шил, хөнгөн цагаан гэх мэт хувилбарууд нь өнгөн дээрээ байгальд илүү ээлтэй мэт санагдаж болох ч сайтар судалж, харьцуулж үзвээс байгальд олон асуудлыг үүсгэж байдаг. Жишээлбэл, шил үйлдвэрлэл нь эрчим хүчний ихээхэн нөөц шаарддаг бол хөнгөн цагаан олборлох, боловсруулах нь амьдрах орчныг сүйтгэж, түүхий эдийн нөөцийг шавхахад хүргэдэг. </p><p>Хэдий арьс арчилгааны бүтээгдэхүүний хуванцар савлагаа нь байгальд хор хөнөөлтэй ч үүний оронд хүрээлэн буй орчинд ээлтэй, хог хаягдал багатай гэх агуулгыг урдаа барьж танд зарсан бүтээгдэхүүний савлагаа үнэхээр байгаль орчныг бага ч гэсэн хамгаалж чадаж байгаа юу? гэдэг дээр нухацтай хандах хэрэгтэй мэт.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e42f3913a913d04c5abb9737f2f95fe5.png"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: @harpersbazaar</div><p>Бидний хийсэн сонголт бүр эх дэлхийд ямар нэгэн хэмжээгээр ул мөр үлдээж буй энэ нөхцөлд хэрэглэгч бид ухаалаг байж, бизнес эрхлэгчдээс ил тод, хариуцлагатай байхыг шаардах зайлшгүй шаардлага гарч ирж байна. Зөв мэдээлэлд үндэслэсэн утга учиртай шийдвэр гаргаснаар бид хойч үедээ тогтвортой ирээдүйд хүрэх замыг нээж чадна. Тиймээс илүү ухаалаг, тогтвортой нийгмийн төлөө идэж буй хоол, хэрэглэж буй арьс арчилгаа, өмсөж буй хувцасныхаа талаар зөв мэдээлэлтэй болцгооё. Эцэст нь хэлэхэд органик, байгальд ээлтэй хэмээх шошготой бүтээгдэхүүн бүр компаниудын сурталчилж байгаа шигээ биш гэдгийг санаарай.<br></p> </div>
Сүүлийн жилүүдэд “Өөрийгөө хайрлах” хөдөлгөөний нөлөөгөөр дэлхий дахин арьс арчилгааг ихээр сонирхох болов. Долоо хоногт гурван удаа арьсаа гуужуул, органик бүтээгдэхүүн хэрэглэ, химийн орц найрлагатай бүтээгдэхүүнээс татгалз, нарны тос түрхэхгүй гэрээсээ гарч болохгүй гэхчлэн охид эмэгтэйчүүд арьс арчилгааны сэдвээр халуухан мэтгэлцэх болж. Өнгөрсөн жил Brandessence судалгааны агентлагийн тооцоолсноор АНУ-ын зах зээл дээр худалдаалагдаж буй гоо сайхны бүтээгдэхүүний гуравны нэг нь “Clean” буюу “Цэвэр” хэмээх шошготой байгаа бөгөөд энэ дүн 2027 он хүртэл 12 хувиар өсөх төлөвтэй байгаа юм. Тиймээс ч сүүлийн жилүүдэд эко, байгалийн орцоор баялаг хэмээх бүтээгдэхүүний нийлүүлэлтээ дэлхийн томоохон брэндүүд эрчимжүүлж буй. Хэрвээ та арьсаа өдөр бүр гуужуулж, маск тавьж, хамаг цалингаа арьс арчилгааны бүтээгдэхүүнд үрдэг нэгэн бол юун түрүүнд таныг “Тайвшир” хэмээн хүсье. Таны нүүрэн дээрх батга, сэвх, толбо таныг яагаад ч тодорхойлох учиргүй. Энэхүү нийтлэлээрээ бид тогтвортой арьс арчилгаа буюу “Химийн хүчтэй найрлага ороогүй, байгальд ээлтэй, эрүүл, органик орцоор баялаг” гэх тодотголтой бүтээгдэхүүнүүдийн цаадах төөрөгдлийн багахан хэсгийг тайлбарлахаар бэлдлээ. Сүүлийн жилүүдэд хэрэглэгчид бүтээгдэхүүнээ маш сайн судалдаг болоод зогсохгүй зарим нь сонирхлоороо арьс арчилгаатай холбоотой хийгдсэн судалгааны ажлуудыг уншдаг болсон нь тун сайшаалтай хэрэг. Гэвч энэ явцдаа бид судалгааны орчин, нөхцөл, үр дүнг анхааралгүй унших аль эсвэл томоохон брэндүүдийн бүтээгдэхүүнээ сурталчлах аргад хууртаж, нийтээрээ тархиа угаалгасаар байгаа нь харамсалтай. Үүний нэгэн түгээмэл жишээ нь цайрын исэл буюу zinc oxide гэх орц. Цайрын исэл нь минерал нарны тосонд ашиглагддаг чухал орцуудын нэг. Бусад нарнаас хамгаалах филтер буюу титаны давхар исэл зэргийг бодвол цайрын исэл нь байгалийн минерал учраас байгальд илүү хурдан шингэнэ, хүний биед ч аюул багатай гэх мэдээлэл ихээр дэлгэрэх болсон. Энэхүү найрлага нь байгалийн гаралтай боловч тэдний байгальд үзүүлэх нөлөө нь бидний нүдэнд харагдах үйл явцаас хавь илүү нарийн, төвөгтэй. 2022 оны National Academies Report-ийн нарнаас хамгаалах тосны хүрээлэн буй орчинд үзүүлэх нөлөөллийн тайланд цайрын исэл нь шүрэн хад болон усны бусад организмд хортой нөлөө үзүүлдэг болохыг онцлон тэмдэглэсэн бөгөөд хэчнээн бага хувьтайгаар бүтээгдэхүүнд орсон байсан ч хамаагүй байгаль орчинд хортой нөлөө үзүүлдгийг баталсан байна. Энэ мэдээ нь бид хэдий чинээ бүтээгдэхүүнийхээ талаар мэдлэгтэй байна, төдий чинээ нягтлах хэрэгтэй гэдгийг баталж байгаа юм. Түүнчлэн зарим брэндүүд бүтээгдэхүүнээ сурталчлахдаа “Химийн найрлагагүй” хэмээх үгийг түгээмэл ашигладаг. Гэвч үнэн хэрэгтээ химийн бодисоос бүтээгүй нэгээхэн зүйл ч энэ дэлхий дээр орших боломжгүй. Бидний эдэлж хэрэглэж буй бүх зүйлс, та, бид бүгдээрээ хэдэн зуун химийн бодисын нийлбэр билээ. Тэгэхээр “Химийн бодис=Муу” гэдэг нь хамгийн ташаа ойлголт юм. Эх сурвалж: @harpersbazaar Өөр нэг жишээ. Арьс арчилгааны тогтворжуулагч бодис хүний биед муу гэх яриа бий. Тэгвэл тогтворжуулагч бодисгүй арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн харин ч таны арьсанд илүү аюултай байж болно гэвэл итгэх үү? Тогтворжуулагч бодис нь таны хэрэглэж буй бүтээгдэхүүн дотор ганц ус хүрэхэд л мөөгөнцөр ургаж, бактери үржихээс сэргийлж байдаг юм шүү дээ. Үүний нэгэн адил эфирийн тосыг ихэвчлэн ургамлаас гаргаж авдаг учраас илүү хүний бие, байгальд орчинд хурдан задрах нь ойлгомжтой учраас ээлтэй, эрүүл гэж боддог. Гэсэн хэдий ч эдгээр тосыг олборлох үйл явцаас хамааран хүрээлэн буй орчныг сүйтгэж, биологийн олон янз байдалд аюул учруулах боломжтой. Тухайлбал, эфирийн тосны үнэ цэнтэй эх үүсвэр болох Licorice модны эрэлт хэрэгцээ хэт их ургац хураалт, хууль бус худалдааны үйл ажиллагаанаас үүдэн энэ төрөл зүйл устах аюулд хүрсэн гэх сүүлийн үеийн мэдээлэл бий. Синтетик пестицид, бордоо ашиглаагүй эрүүлээр түүхий эдээ тарьж ургуулж буй нь эрүүл, органик мэт харагдаж болно. Гэсэн хэдий ч бодит байдал илүү нарийн бөгөөд төвөгтэй. Органик газар тариалангийн үйл ажиллагаа нь синтетик орц, найрлага, пестицид зэрэг бидний айдаг “Аюултай химийн бодис” гэгч зүйлийн хэрэглээг бууруулдаг ч байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөлөл нь тийм ч мундаг эрүүл биш. Жишээлбэл, органик газар тариалангийн нүүрстөрөгчийн ул мөрийг авч үзвэл хэдийгээр нийлэг буюу синтетик химийн бодис хэрэглэхээс зайлсхийдэг боловч органик газар тариалан нь уламжлалт аргуудтай харьцуулахад хүлэмжийн хийн ялгаралт өндөр бөгөөд газар ашиглалтыг их хэмжээгээр нэмэгдүүлэхэд хүргэдэг. 2017 оны мета-шинжилгээнд уламжлалт болон органик тариалангийн байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийг 90 төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүнд харьцуулсан дүн шинжилгээ нь органик газар тариалан зарим бүс нутагт байгаль орчинд илүү их хор хөнөөл үзүүлж байгааг харуулсан. Хуванцар сав баглаа боодол нь уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлөхүйц үр дүнг дэлхий дахинаа учруулж буйг хэн бүхэн л мэднэ. Хуванцар материал нь байгальд удаан шингэдэг, орчныг бохирдуулдаг, хортой нэгдэл ихээр агуулдаг, ялгарсан нүүрстөрөгчийн хэт исэл нь озоны давхаргыг цоолоход нөлөөлдөг гэх мэт маш олон сул талтай хэдий ч хэрэглээний хувьд хөнгөн, бат бөх, тээвэрлэлтийн явцад илүү аюулгүй гэх мэт давуу талууд нь тээвэрлэлтийн асуудлыг илүү амар болгож, бүтээгдэхүүний хадгалах хугацааг уртасгах боломжтой. Харин үүний эсрэгээр, шил, хөнгөн цагаан гэх мэт хувилбарууд нь өнгөн дээрээ байгальд илүү ээлтэй мэт санагдаж болох ч сайтар судалж, харьцуулж үзвээс байгальд олон асуудлыг үүсгэж байдаг. Жишээлбэл, шил үйлдвэрлэл нь эрчим хүчний ихээхэн нөөц шаарддаг бол хөнгөн цагаан олборлох, боловсруулах нь амьдрах орчныг сүйтгэж, түүхий эдийн нөөцийг шавхахад хүргэдэг. Хэдий арьс арчилгааны бүтээгдэхүүний хуванцар савлагаа нь байгальд хор хөнөөлтэй ч үүний оронд хүрээлэн буй орчинд ээлтэй, хог хаягдал багатай гэх агуулгыг урдаа барьж танд зарсан бүтээгдэхүүний савлагаа үнэхээр байгаль орчныг бага ч гэсэн хамгаалж чадаж байгаа юу? гэдэг дээр нухацтай хандах хэрэгтэй мэт. Эх сурвалж: @harpersbazaar Бидний хийсэн сонголт бүр эх дэлхийд ямар нэгэн хэмжээгээр ул мөр үлдээж буй энэ нөхцөлд хэрэглэгч бид ухаалаг байж, бизнес эрхлэгчдээс ил тод, хариуцлагатай байхыг шаардах зайлшгүй шаардлага гарч ирж байна. Зөв мэдээлэлд үндэслэсэн утга учиртай шийдвэр гаргаснаар бид хойч үедээ тогтвортой ирээдүйд хүрэх замыг нээж чадна. Тиймээс илүү ухаалаг, тогтвортой нийгмийн төлөө идэж буй хоол, хэрэглэж буй арьс арчилгаа, өмсөж буй хувцасныхаа талаар зөв мэдээлэлтэй болцгооё. Эцэст нь хэлэхэд органик, байгальд ээлтэй хэмээх шошготой бүтээгдэхүүн бүр компаниудын сурталчилж байгаа шигээ биш гэдгийг санаарай.
Сүүлийн жилүүдэд “Өөрийгөө хайрлах” хөдөлгөөний нөлөөгөөр дэлхий дахин арьс арчилгааг ихээр сонирхох болов. Долоо хоногт гурван удаа арьсаа гуужуул, органик бүтээгдэхүүн хэрэглэ, химийн орц найрлагатай бүтээгдэхүүнээс татгалз, нарны тос түрхэхгүй гэрээсээ гарч болохгүй гэхчлэн охид эмэгтэйчүүд арьс арчилгааны сэдвээр халуухан мэтгэлцэх болж. Өнгөрсөн жил Brandessence судалгааны агентлагийн тооцоолсноор АНУ-ын зах зээл дээр худалдаалагдаж буй гоо сайхны бүтээгдэхүүний гуравны нэг нь “Clean” буюу “Цэвэр” хэмээх шошготой байгаа бөгөөд энэ дүн 2027 он хүртэл 12 хувиар өсөх төлөвтэй байгаа юм. Тиймээс ч сүүлийн жилүүдэд эко, байгалийн орцоор баялаг хэмээх бүтээгдэхүүний нийлүүлэлтээ дэлхийн томоохон брэндүүд эрчимжүүлж буй. Хэрвээ та арьсаа өдөр бүр гуужуулж, маск тавьж, хамаг цалингаа арьс арчилгааны бүтээгдэхүүнд үрдэг нэгэн бол юун түрүүнд таныг “Тайвшир” хэмээн хүсье. Таны нүүрэн дээрх батга, сэвх, толбо таныг яагаад ч тодорхойлох учиргүй. Энэхүү нийтлэлээрээ бид тогтвортой арьс арчилгаа буюу “Химийн хүчтэй найрлага ороогүй, байгальд ээлтэй, эрүүл, органик орцоор баялаг” гэх тодотголтой бүтээгдэхүүнүүдийн цаадах төөрөгдлийн багахан хэсгийг тайлбарлахаар бэлдлээ. Сүүлийн жилүүдэд хэрэглэгчид бүтээгдэхүүнээ маш сайн судалдаг болоод зогсохгүй зарим нь сонирхлоороо арьс арчилгаатай холбоотой хийгдсэн судалгааны ажлуудыг уншдаг болсон нь тун сайшаалтай хэрэг. Гэвч энэ явцдаа бид судалгааны орчин, нөхцөл, үр дүнг анхааралгүй унших аль эсвэл томоохон брэндүүдийн бүтээгдэхүүнээ сурталчлах аргад хууртаж, нийтээрээ тархиа угаалгасаар байгаа нь харамсалтай. Үүний нэгэн түгээмэл жишээ нь цайрын исэл буюу zinc oxide гэх орц. Цайрын исэл нь минерал нарны тосонд ашиглагддаг чухал орцуудын нэг. Бусад нарнаас хамгаалах филтер буюу титаны давхар исэл зэргийг бодвол цайрын исэл нь байгалийн минерал учраас байгальд илүү хурдан шингэнэ, хүний биед ч аюул багатай гэх мэдээлэл ихээр дэлгэрэх болсон. Энэхүү найрлага нь байгалийн гаралтай боловч тэдний байгальд үзүүлэх нөлөө нь бидний нүдэнд харагдах үйл явцаас хавь илүү нарийн, төвөгтэй. 2022 оны National Academies Report-ийн нарнаас хамгаалах тосны хүрээлэн буй орчинд үзүүлэх нөлөөллийн тайланд цайрын исэл нь шүрэн хад болон усны бусад организмд хортой нөлөө үзүүлдэг болохыг онцлон тэмдэглэсэн бөгөөд хэчнээн бага хувьтайгаар бүтээгдэхүүнд орсон байсан ч хамаагүй байгаль орчинд хортой нөлөө үзүүлдгийг баталсан байна. Энэ мэдээ нь бид хэдий чинээ бүтээгдэхүүнийхээ талаар мэдлэгтэй байна, төдий чинээ нягтлах хэрэгтэй гэдгийг баталж байгаа юм. Түүнчлэн зарим брэндүүд бүтээгдэхүүнээ сурталчлахдаа “Химийн найрлагагүй” хэмээх үгийг түгээмэл ашигладаг. Гэвч үнэн хэрэгтээ химийн бодисоос бүтээгүй нэгээхэн зүйл ч энэ дэлхий дээр орших боломжгүй. Бидний эдэлж хэрэглэж буй бүх зүйлс, та, бид бүгдээрээ хэдэн зуун химийн бодисын нийлбэр билээ. Тэгэхээр “Химийн бодис=Муу” гэдэг нь хамгийн ташаа ойлголт юм. Эх сурвалж: @harpersbazaar Өөр нэг жишээ. Арьс арчилгааны тогтворжуулагч бодис хүний биед муу гэх яриа бий. Тэгвэл тогтворжуулагч бодисгүй арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн харин ч таны арьсанд илүү аюултай байж болно гэвэл итгэх үү? Тогтворжуулагч бодис нь таны хэрэглэж буй бүтээгдэхүүн дотор ганц ус хүрэхэд л мөөгөнцөр ургаж, бактери үржихээс сэргийлж байдаг юм шүү дээ. Үүний нэгэн адил эфирийн тосыг ихэвчлэн ургамлаас гаргаж авдаг учраас илүү хүний бие, байгальд орчинд хурдан задрах нь ойлгомжтой учраас ээлтэй, эрүүл гэж боддог. Гэсэн хэдий ч эдгээр тосыг олборлох үйл явцаас хамааран хүрээлэн буй орчныг сүйтгэж, биологийн олон янз байдалд аюул учруулах боломжтой. Тухайлбал, эфирийн тосны үнэ цэнтэй эх үүсвэр болох Licorice модны эрэлт хэрэгцээ хэт их ургац хураалт, хууль бус худалдааны үйл ажиллагаанаас үүдэн энэ төрөл зүйл устах аюулд хүрсэн гэх сүүлийн үеийн мэдээлэл бий. Синтетик пестицид, бордоо ашиглаагүй эрүүлээр түүхий эдээ тарьж ургуулж буй нь эрүүл, органик мэт харагдаж болно. Гэсэн хэдий ч бодит байдал илүү нарийн бөгөөд төвөгтэй. Органик газар тариалангийн үйл ажиллагаа нь синтетик орц, найрлага, пестицид зэрэг бидний айдаг “Аюултай химийн бодис” гэгч зүйлийн хэрэглээг бууруулдаг ч байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөлөл нь тийм ч мундаг эрүүл биш. Жишээлбэл, органик газар тариалангийн нүүрстөрөгчийн ул мөрийг авч үзвэл хэдийгээр нийлэг буюу синтетик химийн бодис хэрэглэхээс зайлсхийдэг боловч органик газар тариалан нь уламжлалт аргуудтай харьцуулахад хүлэмжийн хийн ялгаралт өндөр бөгөөд газар ашиглалтыг их хэмжээгээр нэмэгдүүлэхэд хүргэдэг. 2017 оны мета-шинжилгээнд уламжлалт болон органик тариалангийн байгаль орчинд үзүүлэх нөлөөллийг 90 төрлийн хүнсний бүтээгдэхүүнд харьцуулсан дүн шинжилгээ нь органик газар тариалан зарим бүс нутагт байгаль орчинд илүү их хор хөнөөл үзүүлж байгааг харуулсан. Хуванцар сав баглаа боодол нь уур амьсгалын өөрчлөлтөд нөлөөлөхүйц үр дүнг дэлхий дахинаа учруулж буйг хэн бүхэн л мэднэ. Хуванцар материал нь байгальд удаан шингэдэг, орчныг бохирдуулдаг, хортой нэгдэл ихээр агуулдаг, ялгарсан нүүрстөрөгчийн хэт исэл нь озоны давхаргыг цоолоход нөлөөлдөг гэх мэт маш олон сул талтай хэдий ч хэрэглээний хувьд хөнгөн, бат бөх, тээвэрлэлтийн явцад илүү аюулгүй гэх мэт давуу талууд нь тээвэрлэлтийн асуудлыг илүү амар болгож, бүтээгдэхүүний хадгалах хугацааг уртасгах боломжтой. Харин үүний эсрэгээр, шил, хөнгөн цагаан гэх мэт хувилбарууд нь өнгөн дээрээ байгальд илүү ээлтэй мэт санагдаж болох ч сайтар судалж, харьцуулж үзвээс байгальд олон асуудлыг үүсгэж байдаг. Жишээлбэл, шил үйлдвэрлэл нь эрчим хүчний ихээхэн нөөц шаарддаг бол хөнгөн цагаан олборлох, боловсруулах нь амьдрах орчныг сүйтгэж, түүхий эдийн нөөцийг шавхахад хүргэдэг. Хэдий арьс арчилгааны бүтээгдэхүүний хуванцар савлагаа нь байгальд хор хөнөөлтэй ч үүний оронд хүрээлэн буй орчинд ээлтэй, хог хаягдал багатай гэх агуулгыг урдаа барьж танд зарсан бүтээгдэхүүний савлагаа үнэхээр байгаль орчныг бага ч гэсэн хамгаалж чадаж байгаа юу? гэдэг дээр нухацтай хандах хэрэгтэй мэт. Эх сурвалж: @harpersbazaar Бидний хийсэн сонголт бүр эх дэлхийд ямар нэгэн хэмжээгээр ул мөр үлдээж буй энэ нөхцөлд хэрэглэгч бид ухаалаг байж, бизнес эрхлэгчдээс ил тод, хариуцлагатай байхыг шаардах зайлшгүй шаардлага гарч ирж байна. Зөв мэдээлэлд үндэслэсэн утга учиртай шийдвэр гаргаснаар бид хойч үедээ тогтвортой ирээдүйд хүрэх замыг нээж чадна. Тиймээс илүү ухаалаг, тогтвортой нийгмийн төлөө идэж буй хоол, хэрэглэж буй арьс арчилгаа, өмсөж буй хувцасныхаа талаар зөв мэдээлэлтэй болцгооё. Эцэст нь хэлэхэд органик, байгальд ээлтэй хэмээх шошготой бүтээгдэхүүн бүр компаниудын сурталчилж байгаа шигээ биш гэдгийг санаарай.
https://unread.today/c/howiwork-ot-erdenetogtokhb
Би хэрхэн ажилладаг вэ?
Burtguljin Enkhbat
2024-09-04T00:00:00
9 сарын 4, 2024
Оюу толгойн гүний уурхайн геотехникийн ахлах инженер Б.Эрдэнэтогтох
<div class="article-body"> <p> Өнгөрөгч оны гуравдугаар сард Оюу толгойн гүний уурхайн тогтвортой олборлолт эхэлсэн нь Монгол Улсын хувьд тун чухал үйл явдал болсон билээ. Оюу Толгойн хувьд нийт хүдрийн 80 хувийг гүний уурхайгаас агуйлан нураах аргаар олборлох төлөвлөгөөтэй тул энэ хүрээнд газрын гүнд буй чулуулгийг хянах систем нь олборлолтын тасралтгүй явцад тун чухал үүрэгтэй. Тиймээс ч бид энэ удаа хүмүүсийн төдийлөн сайн мэддэггүй, газрын гадаргаас 1300 метрийн гүн дэх чулуулгийг судалж, гүний уурхайн “эмч” хэмээн нэрлэгддэг геотехникийн инженерийн ажиллах арга барил болон тэдний мэргэжлийн ач холбогдлын тухайд хөөрөлдсөнөө ийнхүү хүргэж байна. </p> <p></p><p dir="ltr"><b>Байршил:</b> Өмнөговь аймаг, Ханбогд сум<br><b>Эрхэлдэг ажил:</b> Гүний уурхайн геотехникийн ахлах инженер <br><b>Хэрэглэдэг гар утас: </b>iPhone 15<br><b>Хэрэглэдэг компьютер: </b>Dell Precision 5570</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/46a2de02d4bc470b65040cffd226657f.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'><br></span></div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>1. ТАНЫ МЭРГЭЖЛИЙН ЗАМНАЛААС БИД ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ?</span></h3><p></p><p dir="ltr">Миний хувьд багаасаа байгалийн шинжлэх ухаанд сонирхолтой хүүхэд байсан тул дунд сургуулиа төгсөөд инженерингийн чиглэлээр суралцана гэдгээ нэлээд эрт шийдчихсэн байсан юм. Улмаар 2006 онд Турк Улсын Анкарагийн Их сургуульд элсэж, компьютер технологийн чиглэлээр гурван жил суралцлаа. Гэхдээ тухайн үед өөр мэргэжлээр мөн суралцаж үзмээр санагдаж байсан тул хэт оройтоогүй байгаа дээрээ мэргэжлээ солих шийдвэр гарган, геофизикийн инженерийн ангид элсэн орсон. </p><p dir="ltr">Сургуулиа төгссөнийхөө дараа гүний уурхайн ажил дахин эхэлсэн үе буюу 2016 онд Оюу Толгойн уурхайд геотехникийн инженерээр ажиллаж эхэлсэн цагаас хойш найман жилийн хугацаа өнгөрчээ. </p><p dir="ltr">Манай геотехникийн баг олборлолтын ажилд бэлдэх зорилгоор далд уурхайн бутлуурын хэсэг, туузан дамжуурга болон олборлолтын үед ашиглагдах хүдэр буулгуурын бэлтгэл ажил мөн уурхайн хяналтын системийн бүтээн босголтын ажилд гар бие оролцож (Micro-seismic, Stability monitoring, cave monitoring), өнөөдөр тэр системээрээ уурхайн олборлолтын үеийн чухал үе шатуудыг хянаж байна. </p><p dir="ltr">Ялангуяа бидний өөрсдийн гараар бүтээж, үйл ажиллагааны багтаа хүлээлгэн өгсөн гүний уурхайн хяналтын системүүд нь Монголдоо анхдагч төдийгүй дэлхийд ч цөөн хэдхэн ширхэг байгаа бүрэн цогц систем гэдгээрээ онцлог. Эдгээр хяналтын системд ашиглагдаж буй ажиглалтын төхөөрөмжүүдийг манай багийнхан газрын гадаргаас доош 1.3 км-ийн гүнд өрөмдөж суулгасан бөгөөд эдгээр нь олборлолтын явцад үүсэх асуудал, тэдгээрийг хянах, аюулгүй байдлыг хангах үндсэн үүрэгтэй хэмээн энгийнээр тайлбарлаж болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ?</span></h3><p>Өглөө 7 цагийн ажилдаа бэлэн байхын тулд 5 цагт босдог. Оффис дээрээ ирээд хамгийн түрүүнд цахим шуудангуудаа шалгана. Шөнийн ээлжид ажилласан инженерээс өнгөрсөн 12 цагийн хугацаанд хийж гүйцэтгэсэн ажлын тайланг хүлээн авч, уурхай дээр ямар нэгэн гэнэтийн асуудал гарсан эсэхийг нягтлан хянана. Үндсэн мэдээллүүдтэйгээ танилцсаныхаа дараа багаараа ажлын төлөвлөгөөний биелэлтийн талаар хуралдаж, хамтдаа кофегоо ууж аваад л ажлын өдрөө эхлүүлнэ дээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>3. ТАНЫ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ?</span></h3><p></p><p dir="ltr">Уурхайд орсон эхний таван жилдээ би бүх ажлыг гардан гүйцэтгэдэг байсан бол одоо харьцангуй багийн гишүүдээ удирдан чиглүүлэх, менежментийн түвшний ажлуудад оролцоод явж байна. Мэдээж энэ шилжилтийн явцад бэрхшээл тулгарах нь ойлгомжтой. Олон жилийн турш хийсээр байгаад нэгэнтээ гарт орчихсон ажлаа шинэ мэргэжилтэнд хариуцуулах, тэр хүнээс өөртэйгөө адил гүйцэтгэлийг хүсэх нь асуудалтай, ер нь боломжгүй зүйл. </p><p>Тиймээс том зургаараа бид ямар том ажлыг нугалж байгаа, өдөр тутмын эдгээр төлөвлөгөөг биелүүлсний дараа гарах үр дүнг аль болох сайтар тайлбарлахыг хичээдэг. Жишээ нь, би нэг хүнд энэ хайрцгийг 100 метрийн цаана аваачаад тавь гэвэл миний хэлснээр хийх л байх. Гэхдээ тэр хайрцаг энд биш, 100 метрийн цаана очсоноороо ямар асуудлыг шийдэх гээд байгааг тайлбарлавал дараа дараачийн удаа миний оролцоогүйгээр нөгөө хүн маань хайрцгаа зөөчихнө шүү дээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7b6944ca30ee991f9502d4fc2e7d8fb5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'><br></span></div><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ?</span></h3><p></p><p>Ажлын хүрээнд Deswik, IMS Vantage, mXrap, PyCharm программуудыг тогтмол ашиглана. Чөлөөт цагаа төрөл бүрийн шинжлэх ухааны өгүүлэл унших нь миний нэг төрлийн хобби. Springer, Academia зэрэг сайтуудаас зөвхөн шинжлэх ухааны ч гэлтгүй олон сонирхолтой өгүүлэл, эрдэм шинжилгээний ажлуудыг уншдаг.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2b6beac06a7b84320c068cb0f5200186.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6bcc200a5fa2eb7e16c1621c7485791b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'><br></span></div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ?</span></h3><p></p><p>Сайн төлөвлөгөө бол гарцаагүй цаг хэмнэх хамгийн шилдэг арга. Уурхайн хувьд бол сайн төлөвлөгөө гэдэг цаг хэмнэхээс гадна аюулгүй ажиллагааг хангах чухал хэрэгсэл юм. Тэрчлэн, уурхайн ажил 24/7 тасралтгүй, хоёр ээлжээр үргэлжилж байдаг тул нөгөө ээлжийн хүн маань бидний хийсэн ажлыг давтахаас сэргийлж, тодорхой мэдээлэл, зааварчилгаа үлдээх нь цаг хэмнэх бас нэгэн арга болов уу. </p><p>Мөн харилцааны ур чадвар, тогтмол мэдээллийн урсгал гэдэг тун чухал. Гүний уурхайд нэг уурхайчин, нэг инженер дангаараа ажлын ард гарна гэсэн ойлголт байхгүй. Ганц ажлын ард гарахын тулд маш олон багууд хамтран ажиллана. Тиймээс уурхайн нөхцөлд бусдыгаа мэдэрч, хамтран ажиллах нь нэн тэргүүнд тавигдах асуудал. Эс бөгөөс цаг хэмнэх, ажил урагшлах ямар ч боломжгүй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ?</span></h3><p></p><p dir="ltr">Хийх ажлуудаа жагсааж бичээд чухлын дарааллаар нь эрэмбэлдэг. Бусдаас хамааралтай, надаас хүлээгдэж буй ажлаа хамгийн түрүүнд дуусгаж чадвал цаад хүмүүстээ хий дэмий хүлээлт үүсгэхгүй давуу талтай гэж боддог. </p><p>Уурхай гэдэг бие биеэсээ хамааралтай, тасралтгүй эргэж буй маш том систем тул найдвартай ажиллагааг нь хангахын тулд хүн бүр хариуцлагатай, хариуцсан ажлаа төлөвлөгөөний дагуу гараасаа гаргах учиртай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4a581723c7e5dbed1fe85bf2f1860804.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ?</span></h3><p dir="ltr">Сайт дээр байх үедээ долоо хоногтоо тогтмол гурваас дөрвөн удаа гүйнэ. Хэдий би гүйх туйлын дуртай ч гэсэн сүүлийн үед зөвхөн гүйгээд л байх юм бол хэсэг хугацааны дараа гүйх нь эрч хүчээ сэлбэх арга бус нэг төрлийн ажил болоод хувирчих юм шиг санагдсан. Тиймээс гүйхийн хажуугаар газрын теннис, хөлбөмбөгөөр давхар хичээллэж байгаа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ?</span></h3><p></p><p dir="ltr">Үндсэн ажлынхаа хажуугаар мэргэжилтэйгээ холбоотой төрөл бүрийн судалгааны ажил хийх сонирхолтой. Оюу Толгойн уурхайн хувьд газрын гадаргаас доошоо 1300 метрт, хөндлөн нэвтрэлтийн аргаар олборлолт хийж байгаа. </p><p>Энгийнээр хэлбэл, газрын гүнд асар том блок дотор жижигхэн нүхнүүд ухаж буй хэмээн төсөөлж болно. Мэдээж тэр том блокийн доор олборлолтын үйл ажиллагаа тасралтгүй явуулах үед чулуу өөрөө байгалийн элемент учраас хариу үйлдэл үзүүлнэ. Миний хувьд уг хариу үйлдэл, уурхайн газар хөдлөлт, чичирхийлэлтийн талаар аналитик судалгааг хамгийн сүүлд хийж гүйцэтгэсэн. Ер нь өдөр тутмын ажлаасаа ажиглалт хийх үед судлах сэдэв ар араасаа л гарч ирдэг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/016846f00db76f340de0cc320487dc1c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'><br></span></div><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД?</span></h3><p></p><p dir="ltr">Геотехник гэдэг томьёолол дэлхий дахинаа 1970-аад оноос нэвтэрсэн ба геологи физик, механикийн салбар шинжлэх ухааны нийлбэр гэж ойлгож болно. Орчин цагт бол геотехникгүй салбар гэж байхгүй. Зуслангийн байшин барихаас өгсүүлээд газар доорх асар том метроны сүлжээг бүтээн байгуулахад хүртэл хамгийн түрүүнд геотехникийн дэлгэрэнгүй судалгаа шаардлагатай. Товчхондоо, бүхий л барилга байгууламжийг барихад тодорхой хэмжээний үндэс, сууринд нь оролцож буй шинжлэх ухаан юм. </p><p>Харин гүний уурхайн хувьд биднийг уурхайн эмч нар гэж нэрлэхэд буруудах зүйлгүй. Эмч хүн өвчтөнийхөө зовуурийг зөв оношлохын тулд MRI, KT зэрэг дэлгэрэнгүй шинжилгээ хийдэг шүү дээ. Тэрэнтэй адил бид 1300 метрийн гүнд буй, нүдээр харах ямар ч боломжгүй чулуулгийн физик механикийн шинж чанар болон тогтворжилтыг тодорхойлдог. Тиймдээ ч бид чулууг хамгийн сайн ойлгодог хүмүүс юм. <br></p><p>Бид газрын гүний чичирхийлэл, станцаас ирсэн мэдээлэл, тоон үзүүлэлтийг нэгтгэж, цэвэрлэж, өнгөрсөн хугацааны томоохон хэмжээний өгөгдлийн санг үүсгэхийн сацуу үүн дээрээ үндэслээд ирээдүйд юу тохиох магадлалтай вэ? хэмээх асуултад хариулах тоон үзүүлэлтийг ч бас бэлдэнэ. <br></p><p>Бэрхшээлтэй тал гэвэл, бидний хийсэн дүгнэлт буюу онош маань алдаатай, буруу байх юм бол гарах үр дүн нь асар хатуу, өндөр эрсдэлтэй. Машин техникийн эвдрэлээс өгсүүлээд хүний амь насаар хэмжигдэнэ. Нөгөө талдаа бидний мэргэжил энэ бүх болзошгүй аюулаас уурхайчдаа хамгаалж, сэргийлэх боломжтой нь мэргэжлээрээ бахархах том шалтгаан. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ?</span></h3><p></p><p>Ойрын хугацаанд гэвэл ирэх сард манай багийнхан дэлхийн уул уурхайн олимп хэмээн нэрлэгддэг, дөрвөн жилд нэг удаа зохиогддог Massmin-д оролцохоор бэлтгэл ажлаа базааж байна. Энэ жил Швед улсад зохиогдох Massmin-д дэлхийн бүхий л уурхайн төлөөлөл оролцдог бөгөөд салбартаа хамгийн том хурал, үзэсгэлэн, форум хосолсон үйл ажиллагаа юм. Энэ удаагийн Massmin-д манай баг өөрсдийн бичсэн “Seismological Data And Analysis For The Early Stages Of Block Caving” хэмээх шинжлэх ухааны нийтлэлээ танилцуулах зорилготойгоор оролцох юм.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/47f115dd2ad3a57afbb082e206fc302a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'><br></span></div><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ?</span></h3><p>Дээр дурдсанчлан ажилтайгаа холбоотой болон шинжлэх ухааны өгүүлэл, эрдэм шинжилгээний нийтлэлүүд уншиж, судлахад тогтмол цаг гаргах нь миний суралцах, өөрийгөө хөгжүүлэх арга барил маань юм болов уу. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, КИНО, ХӨГЖИМ?</span></h3><p>Шулуухан хэлэхэд, кино, цуврал үзэхдээ тааруухан. Харин инженерийн сод бүтээлүүд, тэдгээр бүтээлүүд хэрхэн бүтсэн тухай баримтат киног харин хаа нэг сонирхоно шүү. Номын хувьд Тара Вестоверийн "Educated", Үй Хуагийн “Амьдрахуй” бүтээлүүдийг санал болгоё. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span style='font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 21.6px; letter-spacing: 0.5px; background-color: rgb(250, 250, 250);'>13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ?</span></h3><p>Манай багт ажиллаж байсан гадаад дарга маань нэг удаа “Тусламж хэрэгтэй үедээ ичиж нэрэлхэхгүйгээр бусадтай харилц, асуудлынхаа тухай ний нуугүй ярилц. Хэн ч чиний толгой дотроо юу бодож байгаа, юунд санаа зовниж буйг чинь таах боломжгүй. Хэн нэгнээс тусламж асуулаа гээд чи чадваргүй нэгэн болохгүй. Харин ч ярилцахгүй байх тусам учир битүүлэг нөхцөл байдал үүснэ.” гэж хэлж байсан нь санаанаас гардаггүй юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'>14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА?</span><div><span class="text-uppercase text-blue text-bold" style='margin: 3rem 0px 2rem; font-family: "SF Display", sans-serif; font-size: 2.16rem; line-height: 2.6rem; letter-spacing: 0.5px;'><br></span></div></h3><p></p><p dir="ltr">Саяхныг хүртэл манай улсад уул уурхайн геотехникийн инженерийн мэргэжлээр суралцах боломж байсангүй. Харин 2019 оноос Рио Тинто Монгол болон Оюу толгой компаниуд ШУТИС-тай хамтарч уул уурхайн геотехникийн бакалавр болон магистрын хөтөлбөрийг <a href="https://www.riotinto.com/mn-MN/mn/news/releases/2022/Mongolia-mining-geotechnical-engineers">х</a>эрэгжүүлж, анхны мэргэжилтнүүд нь ажлын байран дээр гарч буй сайхан мэдээ байна. Эдгээр мэргэжилтнүүд бол ирээдүйн 20,30 жилд манай салбарын өнгийг тодорхойлох, ирээдүйд хэрэгжих олон мега төсөлд гар бие оролцох инженерүүд юм. </p><p>Тэдэнд хандаж <i>“Ажлын байран дээр гарах үед эхэндээ хэцүү, шантармаар, алхам тутамд чинь ойлгомжгүй зүйл тохиох нь лавтай. Гэхдээ бүх л инженерүүд яг л чамтай адил байсныг санаарай. Ажлын байран дээрээс л ажлынхаа арга барил, туршлагыг олж авах тул битгий шантраарай. Нэгэнтээ энэ мэргэжлээр ажиллахаар шийдвэр гаргасан бол тууштай байх хэрэгтэй. Уурхайд асуудал хэзээ ч дуусахгүй. Чи тэр асуудлыг шийдэхийн тулд энд байгаа учраас нүүр тулахаасаа айх шаардлагагүй.</i>” гэж захья даа.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ee4d547b6d66b867ec86ccd4e27c6982.jpg"></p> </div>
Өнгөрөгч оны гуравдугаар сард Оюу толгойн гүний уурхайн тогтвортой олборлолт эхэлсэн нь Монгол Улсын хувьд тун чухал үйл явдал болсон билээ. Оюу Толгойн хувьд нийт хүдрийн 80 хувийг гүний уурхайгаас агуйлан нураах аргаар олборлох төлөвлөгөөтэй тул энэ хүрээнд газрын гүнд буй чулуулгийг хянах систем нь олборлолтын тасралтгүй явцад тун чухал үүрэгтэй. Тиймээс ч бид энэ удаа хүмүүсийн төдийлөн сайн мэддэггүй, газрын гадаргаас 1300 метрийн гүн дэх чулуулгийг судалж, гүний уурхайн “эмч” хэмээн нэрлэгддэг геотехникийн инженерийн ажиллах арга барил болон тэдний мэргэжлийн ач холбогдлын тухайд хөөрөлдсөнөө ийнхүү хүргэж байна. Байршил: Өмнөговь аймаг, Ханбогд сум Эрхэлдэг ажил: Гүний уурхайн геотехникийн ахлах инженер Хэрэглэдэг гар утас: iPhone 15 Хэрэглэдэг компьютер: Dell Precision 5570 1. ТАНЫ МЭРГЭЖЛИЙН ЗАМНАЛААС БИД ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Миний хувьд багаасаа байгалийн шинжлэх ухаанд сонирхолтой хүүхэд байсан тул дунд сургуулиа төгсөөд инженерингийн чиглэлээр суралцана гэдгээ нэлээд эрт шийдчихсэн байсан юм. Улмаар 2006 онд Турк Улсын Анкарагийн Их сургуульд элсэж, компьютер технологийн чиглэлээр гурван жил суралцлаа. Гэхдээ тухайн үед өөр мэргэжлээр мөн суралцаж үзмээр санагдаж байсан тул хэт оройтоогүй байгаа дээрээ мэргэжлээ солих шийдвэр гарган, геофизикийн инженерийн ангид элсэн орсон. Сургуулиа төгссөнийхөө дараа гүний уурхайн ажил дахин эхэлсэн үе буюу 2016 онд Оюу Толгойн уурхайд геотехникийн инженерээр ажиллаж эхэлсэн цагаас хойш найман жилийн хугацаа өнгөрчээ. Манай геотехникийн баг олборлолтын ажилд бэлдэх зорилгоор далд уурхайн бутлуурын хэсэг, туузан дамжуурга болон олборлолтын үед ашиглагдах хүдэр буулгуурын бэлтгэл ажил мөн уурхайн хяналтын системийн бүтээн босголтын ажилд гар бие оролцож (Micro-seismic, Stability monitoring, cave monitoring), өнөөдөр тэр системээрээ уурхайн олборлолтын үеийн чухал үе шатуудыг хянаж байна. Ялангуяа бидний өөрсдийн гараар бүтээж, үйл ажиллагааны багтаа хүлээлгэн өгсөн гүний уурхайн хяналтын системүүд нь Монголдоо анхдагч төдийгүй дэлхийд ч цөөн хэдхэн ширхэг байгаа бүрэн цогц систем гэдгээрээ онцлог. Эдгээр хяналтын системд ашиглагдаж буй ажиглалтын төхөөрөмжүүдийг манай багийнхан газрын гадаргаас доош 1.3 км-ийн гүнд өрөмдөж суулгасан бөгөөд эдгээр нь олборлолтын явцад үүсэх асуудал, тэдгээрийг хянах, аюулгүй байдлыг хангах үндсэн үүрэгтэй хэмээн энгийнээр тайлбарлаж болно. 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? Өглөө 7 цагийн ажилдаа бэлэн байхын тулд 5 цагт босдог. Оффис дээрээ ирээд хамгийн түрүүнд цахим шуудангуудаа шалгана. Шөнийн ээлжид ажилласан инженерээс өнгөрсөн 12 цагийн хугацаанд хийж гүйцэтгэсэн ажлын тайланг хүлээн авч, уурхай дээр ямар нэгэн гэнэтийн асуудал гарсан эсэхийг нягтлан хянана. Үндсэн мэдээллүүдтэйгээ танилцсаныхаа дараа багаараа ажлын төлөвлөгөөний биелэлтийн талаар хуралдаж, хамтдаа кофегоо ууж аваад л ажлын өдрөө эхлүүлнэ дээ. 3. ТАНЫ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ? Уурхайд орсон эхний таван жилдээ би бүх ажлыг гардан гүйцэтгэдэг байсан бол одоо харьцангуй багийн гишүүдээ удирдан чиглүүлэх, менежментийн түвшний ажлуудад оролцоод явж байна. Мэдээж энэ шилжилтийн явцад бэрхшээл тулгарах нь ойлгомжтой. Олон жилийн турш хийсээр байгаад нэгэнтээ гарт орчихсон ажлаа шинэ мэргэжилтэнд хариуцуулах, тэр хүнээс өөртэйгөө адил гүйцэтгэлийг хүсэх нь асуудалтай, ер нь боломжгүй зүйл. Тиймээс том зургаараа бид ямар том ажлыг нугалж байгаа, өдөр тутмын эдгээр төлөвлөгөөг биелүүлсний дараа гарах үр дүнг аль болох сайтар тайлбарлахыг хичээдэг. Жишээ нь, би нэг хүнд энэ хайрцгийг 100 метрийн цаана аваачаад тавь гэвэл миний хэлснээр хийх л байх. Гэхдээ тэр хайрцаг энд биш, 100 метрийн цаана очсоноороо ямар асуудлыг шийдэх гээд байгааг тайлбарлавал дараа дараачийн удаа миний оролцоогүйгээр нөгөө хүн маань хайрцгаа зөөчихнө шүү дээ. 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? Ажлын хүрээнд Deswik, IMS Vantage, mXrap, PyCharm программуудыг тогтмол ашиглана. Чөлөөт цагаа төрөл бүрийн шинжлэх ухааны өгүүлэл унших нь миний нэг төрлийн хобби. Springer, Academia зэрэг сайтуудаас зөвхөн шинжлэх ухааны ч гэлтгүй олон сонирхолтой өгүүлэл, эрдэм шинжилгээний ажлуудыг уншдаг. 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? Сайн төлөвлөгөө бол гарцаагүй цаг хэмнэх хамгийн шилдэг арга. Уурхайн хувьд бол сайн төлөвлөгөө гэдэг цаг хэмнэхээс гадна аюулгүй ажиллагааг хангах чухал хэрэгсэл юм. Тэрчлэн, уурхайн ажил 24/7 тасралтгүй, хоёр ээлжээр үргэлжилж байдаг тул нөгөө ээлжийн хүн маань бидний хийсэн ажлыг давтахаас сэргийлж, тодорхой мэдээлэл, зааварчилгаа үлдээх нь цаг хэмнэх бас нэгэн арга болов уу. Мөн харилцааны ур чадвар, тогтмол мэдээллийн урсгал гэдэг тун чухал. Гүний уурхайд нэг уурхайчин, нэг инженер дангаараа ажлын ард гарна гэсэн ойлголт байхгүй. Ганц ажлын ард гарахын тулд маш олон багууд хамтран ажиллана. Тиймээс уурхайн нөхцөлд бусдыгаа мэдэрч, хамтран ажиллах нь нэн тэргүүнд тавигдах асуудал. Эс бөгөөс цаг хэмнэх, ажил урагшлах ямар ч боломжгүй. 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? Хийх ажлуудаа жагсааж бичээд чухлын дарааллаар нь эрэмбэлдэг. Бусдаас хамааралтай, надаас хүлээгдэж буй ажлаа хамгийн түрүүнд дуусгаж чадвал цаад хүмүүстээ хий дэмий хүлээлт үүсгэхгүй давуу талтай гэж боддог. Уурхай гэдэг бие биеэсээ хамааралтай, тасралтгүй эргэж буй маш том систем тул найдвартай ажиллагааг нь хангахын тулд хүн бүр хариуцлагатай, хариуцсан ажлаа төлөвлөгөөний дагуу гараасаа гаргах учиртай. 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? Сайт дээр байх үедээ долоо хоногтоо тогтмол гурваас дөрвөн удаа гүйнэ. Хэдий би гүйх туйлын дуртай ч гэсэн сүүлийн үед зөвхөн гүйгээд л байх юм бол хэсэг хугацааны дараа гүйх нь эрч хүчээ сэлбэх арга бус нэг төрлийн ажил болоод хувирчих юм шиг санагдсан. Тиймээс гүйхийн хажуугаар газрын теннис, хөлбөмбөгөөр давхар хичээллэж байгаа. 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? Үндсэн ажлынхаа хажуугаар мэргэжилтэйгээ холбоотой төрөл бүрийн судалгааны ажил хийх сонирхолтой. Оюу Толгойн уурхайн хувьд газрын гадаргаас доошоо 1300 метрт, хөндлөн нэвтрэлтийн аргаар олборлолт хийж байгаа. Энгийнээр хэлбэл, газрын гүнд асар том блок дотор жижигхэн нүхнүүд ухаж буй хэмээн төсөөлж болно. Мэдээж тэр том блокийн доор олборлолтын үйл ажиллагаа тасралтгүй явуулах үед чулуу өөрөө байгалийн элемент учраас хариу үйлдэл үзүүлнэ. Миний хувьд уг хариу үйлдэл, уурхайн газар хөдлөлт, чичирхийлэлтийн талаар аналитик судалгааг хамгийн сүүлд хийж гүйцэтгэсэн. Ер нь өдөр тутмын ажлаасаа ажиглалт хийх үед судлах сэдэв ар араасаа л гарч ирдэг. 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? Геотехник гэдэг томьёолол дэлхий дахинаа 1970-аад оноос нэвтэрсэн ба геологи физик, механикийн салбар шинжлэх ухааны нийлбэр гэж ойлгож болно. Орчин цагт бол геотехникгүй салбар гэж байхгүй. Зуслангийн байшин барихаас өгсүүлээд газар доорх асар том метроны сүлжээг бүтээн байгуулахад хүртэл хамгийн түрүүнд геотехникийн дэлгэрэнгүй судалгаа шаардлагатай. Товчхондоо, бүхий л барилга байгууламжийг барихад тодорхой хэмжээний үндэс, сууринд нь оролцож буй шинжлэх ухаан юм. Харин гүний уурхайн хувьд биднийг уурхайн эмч нар гэж нэрлэхэд буруудах зүйлгүй. Эмч хүн өвчтөнийхөө зовуурийг зөв оношлохын тулд MRI, KT зэрэг дэлгэрэнгүй шинжилгээ хийдэг шүү дээ. Тэрэнтэй адил бид 1300 метрийн гүнд буй, нүдээр харах ямар ч боломжгүй чулуулгийн физик механикийн шинж чанар болон тогтворжилтыг тодорхойлдог. Тиймдээ ч бид чулууг хамгийн сайн ойлгодог хүмүүс юм. Бид газрын гүний чичирхийлэл, станцаас ирсэн мэдээлэл, тоон үзүүлэлтийг нэгтгэж, цэвэрлэж, өнгөрсөн хугацааны томоохон хэмжээний өгөгдлийн санг үүсгэхийн сацуу үүн дээрээ үндэслээд ирээдүйд юу тохиох магадлалтай вэ? хэмээх асуултад хариулах тоон үзүүлэлтийг ч бас бэлдэнэ. Бэрхшээлтэй тал гэвэл, бидний хийсэн дүгнэлт буюу онош маань алдаатай, буруу байх юм бол гарах үр дүн нь асар хатуу, өндөр эрсдэлтэй. Машин техникийн эвдрэлээс өгсүүлээд хүний амь насаар хэмжигдэнэ. Нөгөө талдаа бидний мэргэжил энэ бүх болзошгүй аюулаас уурхайчдаа хамгаалж, сэргийлэх боломжтой нь мэргэжлээрээ бахархах том шалтгаан. 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? Ойрын хугацаанд гэвэл ирэх сард манай багийнхан дэлхийн уул уурхайн олимп хэмээн нэрлэгддэг, дөрвөн жилд нэг удаа зохиогддог Massmin-д оролцохоор бэлтгэл ажлаа базааж байна. Энэ жил Швед улсад зохиогдох Massmin-д дэлхийн бүхий л уурхайн төлөөлөл оролцдог бөгөөд салбартаа хамгийн том хурал, үзэсгэлэн, форум хосолсон үйл ажиллагаа юм. Энэ удаагийн Massmin-д манай баг өөрсдийн бичсэн “Seismological Data And Analysis For The Early Stages Of Block Caving” хэмээх шинжлэх ухааны нийтлэлээ танилцуулах зорилготойгоор оролцох юм. 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? Дээр дурдсанчлан ажилтайгаа холбоотой болон шинжлэх ухааны өгүүлэл, эрдэм шинжилгээний нийтлэлүүд уншиж, судлахад тогтмол цаг гаргах нь миний суралцах, өөрийгөө хөгжүүлэх арга барил маань юм болов уу. 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, КИНО, ХӨГЖИМ? Шулуухан хэлэхэд, кино, цуврал үзэхдээ тааруухан. Харин инженерийн сод бүтээлүүд, тэдгээр бүтээлүүд хэрхэн бүтсэн тухай баримтат киног харин хаа нэг сонирхоно шүү. Номын хувьд Тара Вестоверийн "Educated", Үй Хуагийн “Амьдрахуй” бүтээлүүдийг санал болгоё. 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? Манай багт ажиллаж байсан гадаад дарга маань нэг удаа “Тусламж хэрэгтэй үедээ ичиж нэрэлхэхгүйгээр бусадтай харилц, асуудлынхаа тухай ний нуугүй ярилц. Хэн ч чиний толгой дотроо юу бодож байгаа, юунд санаа зовниж буйг чинь таах боломжгүй. Хэн нэгнээс тусламж асуулаа гээд чи чадваргүй нэгэн болохгүй. Харин ч ярилцахгүй байх тусам учир битүүлэг нөхцөл байдал үүснэ.” гэж хэлж байсан нь санаанаас гардаггүй юм. 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? Саяхныг хүртэл манай улсад уул уурхайн геотехникийн инженерийн мэргэжлээр суралцах боломж байсангүй. Харин 2019 оноос Рио Тинто Монгол болон Оюу толгой компаниуд ШУТИС-тай хамтарч уул уурхайн геотехникийн бакалавр болон магистрын хөтөлбөрийг х эрэгжүүлж, анхны мэргэжилтнүүд нь ажлын байран дээр гарч буй сайхан мэдээ байна. Эдгээр мэргэжилтнүүд бол ирээдүйн 20,30 жилд манай салбарын өнгийг тодорхойлох, ирээдүйд хэрэгжих олон мега төсөлд гар бие оролцох инженерүүд юм. Тэдэнд хандаж “Ажлын байран дээр гарах үед эхэндээ хэцүү, шантармаар, алхам тутамд чинь ойлгомжгүй зүйл тохиох нь лавтай. Гэхдээ бүх л инженерүүд яг л чамтай адил байсныг санаарай. Ажлын байран дээрээс л ажлынхаа арга барил, туршлагыг олж авах тул битгий шантраарай. Нэгэнтээ энэ мэргэжлээр ажиллахаар шийдвэр гаргасан бол тууштай байх хэрэгтэй. Уурхайд асуудал хэзээ ч дуусахгүй. Чи тэр асуудлыг шийдэхийн тулд энд байгаа учраас нүүр тулахаасаа айх шаардлагагүй. ” гэж захья даа.
Өнгөрөгч оны гуравдугаар сард Оюу толгойн гүний уурхайн тогтвортой олборлолт эхэлсэн нь Монгол Улсын хувьд тун чухал үйл явдал болсон билээ. Оюу Толгойн хувьд нийт хүдрийн 80 хувийг гүний уурхайгаас агуйлан нураах аргаар олборлох төлөвлөгөөтэй тул энэ хүрээнд газрын гүнд буй чулуулгийг хянах систем нь олборлолтын тасралтгүй явцад тун чухал үүрэгтэй. Тиймээс ч бид энэ удаа хүмүүсийн төдийлөн сайн мэддэггүй, газрын гадаргаас 1300 метрийн гүн дэх чулуулгийг судалж, гүний уурхайн “эмч” хэмээн нэрлэгддэг геотехникийн инженерийн ажиллах арга барил болон тэдний мэргэжлийн ач холбогдлын тухайд хөөрөлдсөнөө ийнхүү хүргэж байна. **Байршил:** Өмнөговь аймаг, Ханбогд сум **Эрхэлдэг ажил:** Гүний уурхайн геотехникийн ахлах инженер **Хэрэглэдэг гар утас:** iPhone 15 **Хэрэглэдэг компьютер:** Dell Precision 5570 ### 1. ТАНЫ МЭРГЭЖЛИЙН ЗАМНАЛААС БИД ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Миний хувьд багаасаа байгалийн шинжлэх ухаанд сонирхолтой хүүхэд байсан тул дунд сургуулиа төгсөөд инженерингийн чиглэлээр суралцана гэдгээ нэлээд эрт шийдчихсэн байсан юм. Улмаар 2006 онд Турк Улсын Анкарагийн Их сургуульд элсэж, компьютер технологийн чиглэлээр гурван жил суралцлаа. Гэхдээ тухайн үед өөр мэргэжлээр мөн суралцаж үзмээр санагдаж байсан тул хэт оройтоогүй байгаа дээрээ мэргэжлээ солих шийдвэр гарган, геофизикийн инженерийн ангид элсэн орсон. Сургуулиа төгссөнийхөө дараа гүний уурхайн ажил дахин эхэлсэн үе буюу 2016 онд Оюу Толгойн уурхайд геотехникийн инженерээр ажиллаж эхэлсэн цагаас хойш найман жилийн хугацаа өнгөрчээ. Манай геотехникийн баг олборлолтын ажилд бэлдэх зорилгоор далд уурхайн бутлуурын хэсэг, туузан дамжуурга болон олборлолтын үед ашиглагдах хүдэр буулгуурын бэлтгэл ажил мөн уурхайн хяналтын системийн бүтээн босголтын ажилд гар бие оролцож (Micro-seismic, Stability monitoring, cave monitoring), өнөөдөр тэр системээрээ уурхайн олборлолтын үеийн чухал үе шатуудыг хянаж байна. Ялангуяа бидний өөрсдийн гараар бүтээж, үйл ажиллагааны багтаа хүлээлгэн өгсөн гүний уурхайн хяналтын системүүд нь Монголдоо анхдагч төдийгүй дэлхийд ч цөөн хэдхэн ширхэг байгаа бүрэн цогц систем гэдгээрээ онцлог. Эдгээр хяналтын системд ашиглагдаж буй ажиглалтын төхөөрөмжүүдийг манай багийнхан газрын гадаргаас доош 1.3 км-ийн гүнд өрөмдөж суулгасан бөгөөд эдгээр нь олборлолтын явцад үүсэх асуудал, тэдгээрийг хянах, аюулгүй байдлыг хангах үндсэн үүрэгтэй хэмээн энгийнээр тайлбарлаж болно. ### 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? Өглөө 7 цагийн ажилдаа бэлэн байхын тулд 5 цагт босдог. Оффис дээрээ ирээд хамгийн түрүүнд цахим шуудангуудаа шалгана. Шөнийн ээлжид ажилласан инженерээс өнгөрсөн 12 цагийн хугацаанд хийж гүйцэтгэсэн ажлын тайланг хүлээн авч, уурхай дээр ямар нэгэн гэнэтийн асуудал гарсан эсэхийг нягтлан хянана. Үндсэн мэдээллүүдтэйгээ танилцсаныхаа дараа багаараа ажлын төлөвлөгөөний биелэлтийн талаар хуралдаж, хамтдаа кофегоо ууж аваад л ажлын өдрөө эхлүүлнэ дээ. ### 3. ТАНЫ АЖЛЫН АРГА БАРИЛ? Уурхайд орсон эхний таван жилдээ би бүх ажлыг гардан гүйцэтгэдэг байсан бол одоо харьцангуй багийн гишүүдээ удирдан чиглүүлэх, менежментийн түвшний ажлуудад оролцоод явж байна. Мэдээж энэ шилжилтийн явцад бэрхшээл тулгарах нь ойлгомжтой. Олон жилийн турш хийсээр байгаад нэгэнтээ гарт орчихсон ажлаа шинэ мэргэжилтэнд хариуцуулах, тэр хүнээс өөртэйгөө адил гүйцэтгэлийг хүсэх нь асуудалтай, ер нь боломжгүй зүйл. Тиймээс том зургаараа бид ямар том ажлыг нугалж байгаа, өдөр тутмын эдгээр төлөвлөгөөг биелүүлсний дараа гарах үр дүнг аль болох сайтар тайлбарлахыг хичээдэг. Жишээ нь, би нэг хүнд энэ хайрцгийг 100 метрийн цаана аваачаад тавь гэвэл миний хэлснээр хийх л байх. Гэхдээ тэр хайрцаг энд биш, 100 метрийн цаана очсоноороо ямар асуудлыг шийдэх гээд байгааг тайлбарлавал дараа дараачийн удаа миний оролцоогүйгээр нөгөө хүн маань хайрцгаа зөөчихнө шүү дээ. ### 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? Ажлын хүрээнд Deswik, IMS Vantage, mXrap, PyCharm программуудыг тогтмол ашиглана. Чөлөөт цагаа төрөл бүрийн шинжлэх ухааны өгүүлэл унших нь миний нэг төрлийн хобби. Springer, Academia зэрэг сайтуудаас зөвхөн шинжлэх ухааны ч гэлтгүй олон сонирхолтой өгүүлэл, эрдэм шинжилгээний ажлуудыг уншдаг. ### 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? Сайн төлөвлөгөө бол гарцаагүй цаг хэмнэх хамгийн шилдэг арга. Уурхайн хувьд бол сайн төлөвлөгөө гэдэг цаг хэмнэхээс гадна аюулгүй ажиллагааг хангах чухал хэрэгсэл юм. Тэрчлэн, уурхайн ажил 24/7 тасралтгүй, хоёр ээлжээр үргэлжилж байдаг тул нөгөө ээлжийн хүн маань бидний хийсэн ажлыг давтахаас сэргийлж, тодорхой мэдээлэл, зааварчилгаа үлдээх нь цаг хэмнэх бас нэгэн арга болов уу. Мөн харилцааны ур чадвар, тогтмол мэдээллийн урсгал гэдэг тун чухал. Гүний уурхайд нэг уурхайчин, нэг инженер дангаараа ажлын ард гарна гэсэн ойлголт байхгүй. Ганц ажлын ард гарахын тулд маш олон багууд хамтран ажиллана. Тиймээс уурхайн нөхцөлд бусдыгаа мэдэрч, хамтран ажиллах нь нэн тэргүүнд тавигдах асуудал. Эс бөгөөс цаг хэмнэх, ажил урагшлах ямар ч боломжгүй. ### 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? Хийх ажлуудаа жагсааж бичээд чухлын дарааллаар нь эрэмбэлдэг. Бусдаас хамааралтай, надаас хүлээгдэж буй ажлаа хамгийн түрүүнд дуусгаж чадвал цаад хүмүүстээ хий дэмий хүлээлт үүсгэхгүй давуу талтай гэж боддог. Уурхай гэдэг бие биеэсээ хамааралтай, тасралтгүй эргэж буй маш том систем тул найдвартай ажиллагааг нь хангахын тулд хүн бүр хариуцлагатай, хариуцсан ажлаа төлөвлөгөөний дагуу гараасаа гаргах учиртай. ### 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? Сайт дээр байх үедээ долоо хоногтоо тогтмол гурваас дөрвөн удаа гүйнэ. Хэдий би гүйх туйлын дуртай ч гэсэн сүүлийн үед зөвхөн гүйгээд л байх юм бол хэсэг хугацааны дараа гүйх нь эрч хүчээ сэлбэх арга бус нэг төрлийн ажил болоод хувирчих юм шиг санагдсан. Тиймээс гүйхийн хажуугаар газрын теннис, хөлбөмбөгөөр давхар хичээллэж байгаа. ### 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? Үндсэн ажлынхаа хажуугаар мэргэжилтэйгээ холбоотой төрөл бүрийн судалгааны ажил хийх сонирхолтой. Оюу Толгойн уурхайн хувьд газрын гадаргаас доошоо 1300 метрт, хөндлөн нэвтрэлтийн аргаар олборлолт хийж байгаа. Энгийнээр хэлбэл, газрын гүнд асар том блок дотор жижигхэн нүхнүүд ухаж буй хэмээн төсөөлж болно. Мэдээж тэр том блокийн доор олборлолтын үйл ажиллагаа тасралтгүй явуулах үед чулуу өөрөө байгалийн элемент учраас хариу үйлдэл үзүүлнэ. Миний хувьд уг хариу үйлдэл, уурхайн газар хөдлөлт, чичирхийлэлтийн талаар аналитик судалгааг хамгийн сүүлд хийж гүйцэтгэсэн. Ер нь өдөр тутмын ажлаасаа ажиглалт хийх үед судлах сэдэв ар араасаа л гарч ирдэг. ### 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? Геотехник гэдэг томьёолол дэлхий дахинаа 1970-аад оноос нэвтэрсэн ба геологи физик, механикийн салбар шинжлэх ухааны нийлбэр гэж ойлгож болно. Орчин цагт бол геотехникгүй салбар гэж байхгүй. Зуслангийн байшин барихаас өгсүүлээд газар доорх асар том метроны сүлжээг бүтээн байгуулахад хүртэл хамгийн түрүүнд геотехникийн дэлгэрэнгүй судалгаа шаардлагатай. Товчхондоо, бүхий л барилга байгууламжийг барихад тодорхой хэмжээний үндэс, сууринд нь оролцож буй шинжлэх ухаан юм. Харин гүний уурхайн хувьд биднийг уурхайн эмч нар гэж нэрлэхэд буруудах зүйлгүй. Эмч хүн өвчтөнийхөө зовуурийг зөв оношлохын тулд MRI, KT зэрэг дэлгэрэнгүй шинжилгээ хийдэг шүү дээ. Тэрэнтэй адил бид 1300 метрийн гүнд буй, нүдээр харах ямар ч боломжгүй чулуулгийн физик механикийн шинж чанар болон тогтворжилтыг тодорхойлдог. Тиймдээ ч бид чулууг хамгийн сайн ойлгодог хүмүүс юм. Бид газрын гүний чичирхийлэл, станцаас ирсэн мэдээлэл, тоон үзүүлэлтийг нэгтгэж, цэвэрлэж, өнгөрсөн хугацааны томоохон хэмжээний өгөгдлийн санг үүсгэхийн сацуу үүн дээрээ үндэслээд ирээдүйд юу тохиох магадлалтай вэ? хэмээх асуултад хариулах тоон үзүүлэлтийг ч бас бэлдэнэ. Бэрхшээлтэй тал гэвэл, бидний хийсэн дүгнэлт буюу онош маань алдаатай, буруу байх юм бол гарах үр дүн нь асар хатуу, өндөр эрсдэлтэй. Машин техникийн эвдрэлээс өгсүүлээд хүний амь насаар хэмжигдэнэ. Нөгөө талдаа бидний мэргэжил энэ бүх болзошгүй аюулаас уурхайчдаа хамгаалж, сэргийлэх боломжтой нь мэргэжлээрээ бахархах том шалтгаан. ### 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? Ойрын хугацаанд гэвэл ирэх сард манай багийнхан дэлхийн уул уурхайн олимп хэмээн нэрлэгддэг, дөрвөн жилд нэг удаа зохиогддог Massmin-д оролцохоор бэлтгэл ажлаа базааж байна. Энэ жил Швед улсад зохиогдох Massmin-д дэлхийн бүхий л уурхайн төлөөлөл оролцдог бөгөөд салбартаа хамгийн том хурал, үзэсгэлэн, форум хосолсон үйл ажиллагаа юм. Энэ удаагийн Massmin-д манай баг өөрсдийн бичсэн “Seismological Data And Analysis For The Early Stages Of Block Caving” хэмээх шинжлэх ухааны нийтлэлээ танилцуулах зорилготойгоор оролцох юм. ### 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? Дээр дурдсанчлан ажилтайгаа холбоотой болон шинжлэх ухааны өгүүлэл, эрдэм шинжилгээний нийтлэлүүд уншиж, судлахад тогтмол цаг гаргах нь миний суралцах, өөрийгөө хөгжүүлэх арга барил маань юм болов уу. ### 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, КИНО, ХӨГЖИМ? Шулуухан хэлэхэд, кино, цуврал үзэхдээ тааруухан. Харин инженерийн сод бүтээлүүд, тэдгээр бүтээлүүд хэрхэн бүтсэн тухай баримтат киног харин хаа нэг сонирхоно шүү. Номын хувьд Тара Вестоверийн "Educated", Үй Хуагийн “Амьдрахуй” бүтээлүүдийг санал болгоё. ### 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? Манай багт ажиллаж байсан гадаад дарга маань нэг удаа “Тусламж хэрэгтэй үедээ ичиж нэрэлхэхгүйгээр бусадтай харилц, асуудлынхаа тухай ний нуугүй ярилц. Хэн ч чиний толгой дотроо юу бодож байгаа, юунд санаа зовниж буйг чинь таах боломжгүй. Хэн нэгнээс тусламж асуулаа гээд чи чадваргүй нэгэн болохгүй. Харин ч ярилцахгүй байх тусам учир битүүлэг нөхцөл байдал үүснэ.” гэж хэлж байсан нь санаанаас гардаггүй юм. ### 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? Саяхныг хүртэл манай улсад уул уурхайн геотехникийн инженерийн мэргэжлээр суралцах боломж байсангүй. Харин 2019 оноос Рио Тинто Монгол болон Оюу толгой компаниуд ШУТИС-тай хамтарч уул уурхайн геотехникийн бакалавр болон магистрын хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж, анхны мэргэжилтнүүд нь ажлын байран дээр гарч буй сайхан мэдээ байна. Эдгээр мэргэжилтнүүд бол ирээдүйн 20,30 жилд манай салбарын өнгийг тодорхойлох, ирээдүйд хэрэгжих олон мега төсөлд гар бие оролцох инженерүүд юм. Тэдэнд хандаж *“Ажлын байран дээр гарах үед эхэндээ хэцүү, шантармаар, алхам тутамд чинь ойлгомжгүй зүйл тохиох нь лавтай. Гэхдээ бүх л инженерүүд яг л чамтай адил байсныг санаарай. Ажлын байран дээрээс л ажлынхаа арга барил, туршлагыг олж авах тул битгий шантраарай. Нэгэнтээ энэ мэргэжлээр ажиллахаар шийдвэр гаргасан бол тууштай байх хэрэгтэй. Уурхайд асуудал хэзээ ч дуусахгүй. Чи тэр асуудлыг шийдэхийн тулд энд байгаа учраас нүүр тулахаасаа айх шаардлагагүй.*” гэж захья даа.
https://unread.today/c/sustainable-green-office
Тогтвортой хөгжил
Tsengeg
2024-11-07T00:00:00
11 сарын 7, 2024
Тогтвортой хөгжлийн төлөө: Ногоон оффисыг хэрхэн цогцлоох вэ?
<div class="article-body"> <h2><div>Орчин цагийн оффисын ажилтнууд өдрийн идэвхтэй цагийнхаа дийлэнх хувийг ажлын байрандаа өнгөрүүлж буй тул ажлын орчныг хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй болгон хувиргах нь байгууллагуудын хувьд зайлшгүй анхаарлаа хандуулах учиртай асуудал болж байгаа билээ.  </div><div><br></div><div>Бид шинэхэн нийтлэлдээ Төрийн банкны “Тогтвортой хөгжлийн тайлан 2023”-ийг жишээ болгон, оффисыг "ногоон" буюу байгальд ээлтэй болгоход туслах 5 зөвлөмжийг хүргэж байна. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">яагаад заавал ногоон оффис гэж?</h3><p></p><p><b>Бүтээмжийн бүүстэр</b> - Байгалийн гэрэл, цэвэр агаарын урсгал сайтай орчин бүхий ногоон оффис нь ажилтнуудын анхаарал төвлөрөлт, асуудал шийдвэрлэх чадварыг сайжруулдаг. Harvard T.H.Chan Нийгмийн эрүүл мэндийн сургуулийн судалгаагаар нүүрстөрөгчийн давхар исэл болон органик нэгдлүүдийн (VOC) түвшин багатай орчинд ажиллах нь бүтээмжийг 61 хувиар нэмэгдүүлдэг нь тогтоогджээ.</p><p><b>Бага зардал</b> - Ногоон оффис нь эрчим хүч хэмнэх, усны хэрэглээг бууруулах, хог хаягдлыг багасгах зэрэг байгаль орчинд ээлтэй технологийг нэвтрүүлдэг тул хангамжийн зардлыг бууруулж, эдийн засгийн үр өгөөжийг урт хугацаанд нэмэгдүүлэх давуу талтай.</p><p><b>Нийгмийн хариуцлага</b> - Байгаль орчныг хамгаалахын төлөө хүчин чармайлт гаргах, тогтвортой хөгжлийн асуудалд анхаарал хандуулах нь бүх шатны бизнесийн байгууллагуудын нийгмийн өмнө хүлээж буй хариуцлага гэж ойлгож болно.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/cf3a72f98777ac6c8515ac1d0a2be674.jpg"></p><p></p><p><br>Дэлхийн нийт ойн 40 хувийг цаас үйлдвэрлэлд ашигладаг болохыг та мэдэх үү? Түүгээр ч зогсохгүй нэг тонн цаас үйлдвэрлэхэд 24,000 литр ус зарцуулдаг байна. Иймд боломжит бүх төрлийн албан харилцааг дижиталаар шийдэх, зайлшгүй ашиглагдаж буй цаасан хог хаягдлыг дахин боловсруулах замаар цаасны хэрэглээгээ бууруулахыг зөвлөж байна.</p><p>Төрийн банкны хувьд, Улаанбаатар, орон нутгийн 496 салбар нэгжээр дамжуулан цахим үйлчилгээг түлхүү ашиглахыг харилцагчдад санал болгосноор өнгөрсөн жилд цаасан маягтын зардлыг 12 хувиар, принтер болон хувилагчийн хорны зардлыг 10 хувиар бууруулжээ.</p><p>Мөн Монголын Хог хаягдлыг дахин боловсруулах үндэсний холбоонд тус банк гишүүнээр элсэж, ажилтнуудаа хог хаягдлыг ангилах сургалт орж, банкны төв байруудын давхар бүрд хог ангилах сав байршуулж, цугларсан хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэрүүдэд хүргэж байгаа юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/f1f865e8a6652fb2ffdd742a7098147d.jpg"></p><p></p><p><br>Оффисын албан хувцсууд ихэвчлэн хуурай цэвэрлэгээнд өгөх заалттай байдаг шүү дээ. Харин хуурай хими нь байгаль орчинд сөрөг нөлөө бүхий химийн бодисуудыг ашиглах нь олонтоо.</p><p>Тухайлбал, хуурай цэвэрлэгээнд өргөн хэрэглэгддэг перхлорэтилен (PERC) бодисыг АНУ-ын Байгаль орчныг хамгаалах агентлагаас (EPA) байгаль орчинд хор хөнөөлтэй бодисуудын нэг гэж тогтоосон байна. Уг бодис нь агаарт дэгдэн, агаарын бохирдол үүсгэхээс гадна хөрсөнд шингэж, газрын гүн дэх усыг бохирдуулж, урт хугацааны туршид усны эко системийг бохирдуулах магадлал өндөртэй юм.</p><p>Нөгөө талдаа PERC-тэй удаан хугацаанд харьцах нь хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж, хорт хавдар, амьсгалын замын өвчлөл, мэдрэлийн системийн хямрал үүсгэх эрсдэлтэй гэж үздэг. </p><p>Иймээс, хэрэв байгууллага тань дэмжиж байвал, силк, хөвөн даавуу зэрэг байгальд ээлтэй материалаар хийсэн чөлөөт хувцас сонгохыг зөвлөж байна. Эдгээр материалууд нь байгальд хялбар задардаг тул эрүүл мэнд, байгаль орчинд ээлтэй сонголт байх болно. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/85fa97d035ed6754099e2cfa9a797641.jpg"></p><p></p><p><br>Сүүлийн үеийн судалгаагаар нарны цахилгаан үүсгүүртэй оффисууд жил бүр 500-1000 кг нүүрстөрөгчийн давхар ислийн (CO₂) ялгарлыг багасгах боломжтойг тогтоожээ. АНУ-ын Эрчим хүчний яамны тооцоолсноор, нэг удаагийн хөрөнгө оруулалтаар нарны цахилгаан үүсгүүр суурилуулснаар цахилгааны зардлыг урт хугацаанд хэмнэх боломжтой бөгөөд сэргээгдэх эрчим хүчээр цахилгааны асуудлаа шийдсэн оффисуудын цахилгааны зардал жилд 30-40 хувиар буурдаг аж. Түүнчлэн нарны үүсгүүр нь дунджаар 25-30 жилийн насжилттай тул найдвартай, урт хугацааны шийдэл болох бүрэн чадамжтай.</p><p>Төрийн банкны тогтвортой хөгжлийн тайланд дурдсанаар, ажилтнуудын хандлага, өдөр тутмын дадлыг хэвшүүлэх зорилгоор банкны үйл ажиллагааны зардлыг хэмнэх арга бүхий зурагт хуудсыг бэлтгэн, долоо хоног бүр цахим шуудангаар илгээж байна. Банкны төв оффис болон нийт нэгжийн ажилтнууд цайны цагаар гэрлээ унтраах, байгалийн гэрэлтүүлэг ашиглахыг өдөр тутмын хэвшил болгосноор цахилгааны зардлыг хэмнэх болжээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/4f9a6fa2bdaad675e4f6b94cb1385624.jpg"></p><p></p><p><br>Дулааны эрчим хүчний хэрэглээг хэмнэх нь эрчим хүчний хэрэгцээг зохистой хэмжээнд байлгах, агаарын чанарыг сайжруулах, эрчим хүчний нөөцийг хэмнэхэд чухал нөлөөтэй. АНУ-ын Эрчим хүчний яамны судалгаанд дурдсанаар, автоматжуулалт, дулаан хадгалах технологийг ашиглан оффисын эрчим хүчний хэрэглээг 30 хувиар, нүүрстөрөгчийн давхар ислийн ялгаралтыг 2-3 тонноор бууруулах боломжтой.</p><p>Харин 2022 онд Европын Холбооны хийсэн судалгаанд дурдсанаар, оффисын дулааны хэрэглээг бууруулснаар халаалтын зардлыг жилд 20 тэрбум еврогоор бууруулах боломжтой гэж тооцоолжээ.</p><p>Иймд оффисын дулааныг хэмнэхийн тулд орчин үеийн тусгаарлах материал, нарны тусгалыг ашиглах технологи, автомат хяналт болон дулааны хэмнэлттэй системүүдийг нэвтрүүлэх, эсвэл хамгийн энгийн аргаар буюу цаг агаар дулаан үед халаалтын системийн температурыг багасгах замаар эрчим хүч хэмнэх боломжтой.</p><p>Төрийн банкны хувьд, төв оффисуудад дулааны хэрэглээг хэмнэх зорилгоор цаг агаар дулаан байгаа үед, амралтын өдрүүдээр дулааны температурыг тохируулгаар багасгах замаар халаалтын зардлыг хэмнэж байна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/f907b7985f1c04bb43ddaba2ecc1383d.jpg"></p><p></p><p><br>Эрчим хүчний хэмнэлттэй төхөөрөмжүүдээс тухайлбал, LED гэрэл нь уламжлалт гэрлээс 75 хувиар бага эрчим хүч зарцуулдаг төдийгүй 25 дахин удаан ашиглагддаг. Ийм төрлийн гэрэлтүүлэг, халаалт, хөргөлтийн системийг оффист ашигласнаар цахилгааны хэрэглээг багасгаж, урт хугацаанд зардлаа хэмнэх боломжтой.</p><p>Төрийн банк 2023 онд ногоон худалдан авалтыг дэмжих зорилгоор унтрааж, амраах горимтой, олон үйлдэлтэй техник, тоног төхөөрөмж худалдан авч, нийт тоног төхөөрөмжийн 70 хувийг дотоодын ханган нийлүүлэгчдээс сонгожээ. Байгальд ээлтэй технологийг дэмжих зорилгоор, мөн иргэдэд экологийн шийдлүүдийг таниулах үүднээс “Тогтвортой хөгжил-Ногоон ирээдүй” үзэсгэлэн худалдааг өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард зохион байгуулж, эрчим хүчний хэмнэлттэй эко амины орон сууц, цахилгаан бараа, тээврийн хэрэгслийг зээлээр авах боломж олгосон юм. </p> <blockquote><p>Та ч гэсэн оффистоо, гэртээ эдгээр зөвлөмжийг хэрэгжүүлж, тогтвортой хөгжлийн зорилтод хувь нэмрээ оруулж чадна! </p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Орчин цагийн оффисын ажилтнууд өдрийн идэвхтэй цагийнхаа дийлэнх хувийг ажлын байрандаа өнгөрүүлж буй тул ажлын орчныг хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй болгон хувиргах нь байгууллагуудын хувьд зайлшгүй анхаарлаа хандуулах учиртай асуудал болж байгаа билээ. Бид шинэхэн нийтлэлдээ Төрийн банкны “Тогтвортой хөгжлийн тайлан 2023”-ийг жишээ болгон, оффисыг "ногоон" буюу байгальд ээлтэй болгоход туслах 5 зөвлөмжийг хүргэж байна. яагаад заавал ногоон оффис гэж? Бүтээмжийн бүүстэр - Байгалийн гэрэл, цэвэр агаарын урсгал сайтай орчин бүхий ногоон оффис нь ажилтнуудын анхаарал төвлөрөлт, асуудал шийдвэрлэх чадварыг сайжруулдаг. Harvard T.H.Chan Нийгмийн эрүүл мэндийн сургуулийн судалгаагаар нүүрстөрөгчийн давхар исэл болон органик нэгдлүүдийн (VOC) түвшин багатай орчинд ажиллах нь бүтээмжийг 61 хувиар нэмэгдүүлдэг нь тогтоогджээ. Бага зардал - Ногоон оффис нь эрчим хүч хэмнэх, усны хэрэглээг бууруулах, хог хаягдлыг багасгах зэрэг байгаль орчинд ээлтэй технологийг нэвтрүүлдэг тул хангамжийн зардлыг бууруулж, эдийн засгийн үр өгөөжийг урт хугацаанд нэмэгдүүлэх давуу талтай. Нийгмийн хариуцлага - Байгаль орчныг хамгаалахын төлөө хүчин чармайлт гаргах, тогтвортой хөгжлийн асуудалд анхаарал хандуулах нь бүх шатны бизнесийн байгууллагуудын нийгмийн өмнө хүлээж буй хариуцлага гэж ойлгож болно. Дэлхийн нийт ойн 40 хувийг цаас үйлдвэрлэлд ашигладаг болохыг та мэдэх үү? Түүгээр ч зогсохгүй нэг тонн цаас үйлдвэрлэхэд 24,000 литр ус зарцуулдаг байна. Иймд боломжит бүх төрлийн албан харилцааг дижиталаар шийдэх, зайлшгүй ашиглагдаж буй цаасан хог хаягдлыг дахин боловсруулах замаар цаасны хэрэглээгээ бууруулахыг зөвлөж байна. Төрийн банкны хувьд, Улаанбаатар, орон нутгийн 496 салбар нэгжээр дамжуулан цахим үйлчилгээг түлхүү ашиглахыг харилцагчдад санал болгосноор өнгөрсөн жилд цаасан маягтын зардлыг 12 хувиар, принтер болон хувилагчийн хорны зардлыг 10 хувиар бууруулжээ. Мөн Монголын Хог хаягдлыг дахин боловсруулах үндэсний холбоонд тус банк гишүүнээр элсэж, ажилтнуудаа хог хаягдлыг ангилах сургалт орж, банкны төв байруудын давхар бүрд хог ангилах сав байршуулж, цугларсан хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэрүүдэд хүргэж байгаа юм. Оффисын албан хувцсууд ихэвчлэн хуурай цэвэрлэгээнд өгөх заалттай байдаг шүү дээ. Харин хуурай хими нь байгаль орчинд сөрөг нөлөө бүхий химийн бодисуудыг ашиглах нь олонтоо. Тухайлбал, хуурай цэвэрлэгээнд өргөн хэрэглэгддэг перхлорэтилен (PERC) бодисыг АНУ-ын Байгаль орчныг хамгаалах агентлагаас (EPA) байгаль орчинд хор хөнөөлтэй бодисуудын нэг гэж тогтоосон байна. Уг бодис нь агаарт дэгдэн, агаарын бохирдол үүсгэхээс гадна хөрсөнд шингэж, газрын гүн дэх усыг бохирдуулж, урт хугацааны туршид усны эко системийг бохирдуулах магадлал өндөртэй юм. Нөгөө талдаа PERC-тэй удаан хугацаанд харьцах нь хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж, хорт хавдар, амьсгалын замын өвчлөл, мэдрэлийн системийн хямрал үүсгэх эрсдэлтэй гэж үздэг. Иймээс, хэрэв байгууллага тань дэмжиж байвал, силк, хөвөн даавуу зэрэг байгальд ээлтэй материалаар хийсэн чөлөөт хувцас сонгохыг зөвлөж байна. Эдгээр материалууд нь байгальд хялбар задардаг тул эрүүл мэнд, байгаль орчинд ээлтэй сонголт байх болно. Сүүлийн үеийн судалгаагаар нарны цахилгаан үүсгүүртэй оффисууд жил бүр 500-1000 кг нүүрстөрөгчийн давхар ислийн (CO₂) ялгарлыг багасгах боломжтойг тогтоожээ. АНУ-ын Эрчим хүчний яамны тооцоолсноор, нэг удаагийн хөрөнгө оруулалтаар нарны цахилгаан үүсгүүр суурилуулснаар цахилгааны зардлыг урт хугацаанд хэмнэх боломжтой бөгөөд сэргээгдэх эрчим хүчээр цахилгааны асуудлаа шийдсэн оффисуудын цахилгааны зардал жилд 30-40 хувиар буурдаг аж. Түүнчлэн нарны үүсгүүр нь дунджаар 25-30 жилийн насжилттай тул найдвартай, урт хугацааны шийдэл болох бүрэн чадамжтай. Төрийн банкны тогтвортой хөгжлийн тайланд дурдсанаар, ажилтнуудын хандлага, өдөр тутмын дадлыг хэвшүүлэх зорилгоор банкны үйл ажиллагааны зардлыг хэмнэх арга бүхий зурагт хуудсыг бэлтгэн, долоо хоног бүр цахим шуудангаар илгээж байна. Банкны төв оффис болон нийт нэгжийн ажилтнууд цайны цагаар гэрлээ унтраах, байгалийн гэрэлтүүлэг ашиглахыг өдөр тутмын хэвшил болгосноор цахилгааны зардлыг хэмнэх болжээ. Дулааны эрчим хүчний хэрэглээг хэмнэх нь эрчим хүчний хэрэгцээг зохистой хэмжээнд байлгах, агаарын чанарыг сайжруулах, эрчим хүчний нөөцийг хэмнэхэд чухал нөлөөтэй. АНУ-ын Эрчим хүчний яамны судалгаанд дурдсанаар, автоматжуулалт, дулаан хадгалах технологийг ашиглан оффисын эрчим хүчний хэрэглээг 30 хувиар, нүүрстөрөгчийн давхар ислийн ялгаралтыг 2-3 тонноор бууруулах боломжтой. Харин 2022 онд Европын Холбооны хийсэн судалгаанд дурдсанаар, оффисын дулааны хэрэглээг бууруулснаар халаалтын зардлыг жилд 20 тэрбум еврогоор бууруулах боломжтой гэж тооцоолжээ. Иймд оффисын дулааныг хэмнэхийн тулд орчин үеийн тусгаарлах материал, нарны тусгалыг ашиглах технологи, автомат хяналт болон дулааны хэмнэлттэй системүүдийг нэвтрүүлэх, эсвэл хамгийн энгийн аргаар буюу цаг агаар дулаан үед халаалтын системийн температурыг багасгах замаар эрчим хүч хэмнэх боломжтой. Төрийн банкны хувьд, төв оффисуудад дулааны хэрэглээг хэмнэх зорилгоор цаг агаар дулаан байгаа үед, амралтын өдрүүдээр дулааны температурыг тохируулгаар багасгах замаар халаалтын зардлыг хэмнэж байна. Эрчим хүчний хэмнэлттэй төхөөрөмжүүдээс тухайлбал, LED гэрэл нь уламжлалт гэрлээс 75 хувиар бага эрчим хүч зарцуулдаг төдийгүй 25 дахин удаан ашиглагддаг. Ийм төрлийн гэрэлтүүлэг, халаалт, хөргөлтийн системийг оффист ашигласнаар цахилгааны хэрэглээг багасгаж, урт хугацаанд зардлаа хэмнэх боломжтой. Төрийн банк 2023 онд ногоон худалдан авалтыг дэмжих зорилгоор унтрааж, амраах горимтой, олон үйлдэлтэй техник, тоног төхөөрөмж худалдан авч, нийт тоног төхөөрөмжийн 70 хувийг дотоодын ханган нийлүүлэгчдээс сонгожээ. Байгальд ээлтэй технологийг дэмжих зорилгоор, мөн иргэдэд экологийн шийдлүүдийг таниулах үүднээс “Тогтвортой хөгжил-Ногоон ирээдүй” үзэсгэлэн худалдааг өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард зохион байгуулж, эрчим хүчний хэмнэлттэй эко амины орон сууц, цахилгаан бараа, тээврийн хэрэгслийг зээлээр авах боломж олгосон юм. Та ч гэсэн оффистоо, гэртээ эдгээр зөвлөмжийг хэрэгжүүлж, тогтвортой хөгжлийн зорилтод хувь нэмрээ оруулж чадна!
Орчин цагийн оффисын ажилтнууд өдрийн идэвхтэй цагийнхаа дийлэнх хувийг ажлын байрандаа өнгөрүүлж буй тул ажлын орчныг хүрээлэн буй орчиндоо ээлтэй болгон хувиргах нь байгууллагуудын хувьд зайлшгүй анхаарлаа хандуулах учиртай асуудал болж байгаа билээ. Бид шинэхэн нийтлэлдээ Төрийн банкны “Тогтвортой хөгжлийн тайлан 2023”-ийг жишээ болгон, оффисыг "ногоон" буюу байгальд ээлтэй болгоход туслах 5 зөвлөмжийг хүргэж байна. ### яагаад заавал ногоон оффис гэж? **Бүтээмжийн бүүстэр** - Байгалийн гэрэл, цэвэр агаарын урсгал сайтай орчин бүхий ногоон оффис нь ажилтнуудын анхаарал төвлөрөлт, асуудал шийдвэрлэх чадварыг сайжруулдаг. Harvard T.H.Chan Нийгмийн эрүүл мэндийн сургуулийн судалгаагаар нүүрстөрөгчийн давхар исэл болон органик нэгдлүүдийн (VOC) түвшин багатай орчинд ажиллах нь бүтээмжийг 61 хувиар нэмэгдүүлдэг нь тогтоогджээ. **Бага зардал** - Ногоон оффис нь эрчим хүч хэмнэх, усны хэрэглээг бууруулах, хог хаягдлыг багасгах зэрэг байгаль орчинд ээлтэй технологийг нэвтрүүлдэг тул хангамжийн зардлыг бууруулж, эдийн засгийн үр өгөөжийг урт хугацаанд нэмэгдүүлэх давуу талтай. **Нийгмийн хариуцлага** - Байгаль орчныг хамгаалахын төлөө хүчин чармайлт гаргах, тогтвортой хөгжлийн асуудалд анхаарал хандуулах нь бүх шатны бизнесийн байгууллагуудын нийгмийн өмнө хүлээж буй хариуцлага гэж ойлгож болно. Дэлхийн нийт ойн 40 хувийг цаас үйлдвэрлэлд ашигладаг болохыг та мэдэх үү? Түүгээр ч зогсохгүй нэг тонн цаас үйлдвэрлэхэд 24,000 литр ус зарцуулдаг байна. Иймд боломжит бүх төрлийн албан харилцааг дижиталаар шийдэх, зайлшгүй ашиглагдаж буй цаасан хог хаягдлыг дахин боловсруулах замаар цаасны хэрэглээгээ бууруулахыг зөвлөж байна. Төрийн банкны хувьд, Улаанбаатар, орон нутгийн 496 салбар нэгжээр дамжуулан цахим үйлчилгээг түлхүү ашиглахыг харилцагчдад санал болгосноор өнгөрсөн жилд цаасан маягтын зардлыг 12 хувиар, принтер болон хувилагчийн хорны зардлыг 10 хувиар бууруулжээ. Мөн Монголын Хог хаягдлыг дахин боловсруулах үндэсний холбоонд тус банк гишүүнээр элсэж, ажилтнуудаа хог хаягдлыг ангилах сургалт орж, банкны төв байруудын давхар бүрд хог ангилах сав байршуулж, цугларсан хаягдлыг дахин боловсруулах үйлдвэрүүдэд хүргэж байгаа юм. Оффисын албан хувцсууд ихэвчлэн хуурай цэвэрлэгээнд өгөх заалттай байдаг шүү дээ. Харин хуурай хими нь байгаль орчинд сөрөг нөлөө бүхий химийн бодисуудыг ашиглах нь олонтоо. Тухайлбал, хуурай цэвэрлэгээнд өргөн хэрэглэгддэг перхлорэтилен (PERC) бодисыг АНУ-ын Байгаль орчныг хамгаалах агентлагаас (EPA) байгаль орчинд хор хөнөөлтэй бодисуудын нэг гэж тогтоосон байна. Уг бодис нь агаарт дэгдэн, агаарын бохирдол үүсгэхээс гадна хөрсөнд шингэж, газрын гүн дэх усыг бохирдуулж, урт хугацааны туршид усны эко системийг бохирдуулах магадлал өндөртэй юм. Нөгөө талдаа PERC-тэй удаан хугацаанд харьцах нь хүний эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж, хорт хавдар, амьсгалын замын өвчлөл, мэдрэлийн системийн хямрал үүсгэх эрсдэлтэй гэж үздэг. Иймээс, хэрэв байгууллага тань дэмжиж байвал, силк, хөвөн даавуу зэрэг байгальд ээлтэй материалаар хийсэн чөлөөт хувцас сонгохыг зөвлөж байна. Эдгээр материалууд нь байгальд хялбар задардаг тул эрүүл мэнд, байгаль орчинд ээлтэй сонголт байх болно. Сүүлийн үеийн судалгаагаар нарны цахилгаан үүсгүүртэй оффисууд жил бүр 500-1000 кг нүүрстөрөгчийн давхар ислийн (CO₂) ялгарлыг багасгах боломжтойг тогтоожээ. АНУ-ын Эрчим хүчний яамны тооцоолсноор, нэг удаагийн хөрөнгө оруулалтаар нарны цахилгаан үүсгүүр суурилуулснаар цахилгааны зардлыг урт хугацаанд хэмнэх боломжтой бөгөөд сэргээгдэх эрчим хүчээр цахилгааны асуудлаа шийдсэн оффисуудын цахилгааны зардал жилд 30-40 хувиар буурдаг аж. Түүнчлэн нарны үүсгүүр нь дунджаар 25-30 жилийн насжилттай тул найдвартай, урт хугацааны шийдэл болох бүрэн чадамжтай. Төрийн банкны тогтвортой хөгжлийн тайланд дурдсанаар, ажилтнуудын хандлага, өдөр тутмын дадлыг хэвшүүлэх зорилгоор банкны үйл ажиллагааны зардлыг хэмнэх арга бүхий зурагт хуудсыг бэлтгэн, долоо хоног бүр цахим шуудангаар илгээж байна. Банкны төв оффис болон нийт нэгжийн ажилтнууд цайны цагаар гэрлээ унтраах, байгалийн гэрэлтүүлэг ашиглахыг өдөр тутмын хэвшил болгосноор цахилгааны зардлыг хэмнэх болжээ. Дулааны эрчим хүчний хэрэглээг хэмнэх нь эрчим хүчний хэрэгцээг зохистой хэмжээнд байлгах, агаарын чанарыг сайжруулах, эрчим хүчний нөөцийг хэмнэхэд чухал нөлөөтэй. АНУ-ын Эрчим хүчний яамны судалгаанд дурдсанаар, автоматжуулалт, дулаан хадгалах технологийг ашиглан оффисын эрчим хүчний хэрэглээг 30 хувиар, нүүрстөрөгчийн давхар ислийн ялгаралтыг 2-3 тонноор бууруулах боломжтой. Харин 2022 онд Европын Холбооны хийсэн судалгаанд дурдсанаар, оффисын дулааны хэрэглээг бууруулснаар халаалтын зардлыг жилд 20 тэрбум еврогоор бууруулах боломжтой гэж тооцоолжээ. Иймд оффисын дулааныг хэмнэхийн тулд орчин үеийн тусгаарлах материал, нарны тусгалыг ашиглах технологи, автомат хяналт болон дулааны хэмнэлттэй системүүдийг нэвтрүүлэх, эсвэл хамгийн энгийн аргаар буюу цаг агаар дулаан үед халаалтын системийн температурыг багасгах замаар эрчим хүч хэмнэх боломжтой. Төрийн банкны хувьд, төв оффисуудад дулааны хэрэглээг хэмнэх зорилгоор цаг агаар дулаан байгаа үед, амралтын өдрүүдээр дулааны температурыг тохируулгаар багасгах замаар халаалтын зардлыг хэмнэж байна. Эрчим хүчний хэмнэлттэй төхөөрөмжүүдээс тухайлбал, LED гэрэл нь уламжлалт гэрлээс 75 хувиар бага эрчим хүч зарцуулдаг төдийгүй 25 дахин удаан ашиглагддаг. Ийм төрлийн гэрэлтүүлэг, халаалт, хөргөлтийн системийг оффист ашигласнаар цахилгааны хэрэглээг багасгаж, урт хугацаанд зардлаа хэмнэх боломжтой. Төрийн банк 2023 онд ногоон худалдан авалтыг дэмжих зорилгоор унтрааж, амраах горимтой, олон үйлдэлтэй техник, тоног төхөөрөмж худалдан авч, нийт тоног төхөөрөмжийн 70 хувийг дотоодын ханган нийлүүлэгчдээс сонгожээ. Байгальд ээлтэй технологийг дэмжих зорилгоор, мөн иргэдэд экологийн шийдлүүдийг таниулах үүднээс “Тогтвортой хөгжил-Ногоон ирээдүй” үзэсгэлэн худалдааг өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард зохион байгуулж, эрчим хүчний хэмнэлттэй эко амины орон сууц, цахилгаан бараа, тээврийн хэрэгслийг зээлээр авах боломж олгосон юм. > Та ч гэсэн оффистоо, гэртээ эдгээр зөвлөмжийг хэрэгжүүлж, тогтвортой хөгжлийн зорилтод хувь нэмрээ оруулж чадна!
https://unread.today/c/2030-coldplay-worldtour
Тогтвортой хөгжил
Unread Today
2024-04-13T00:00:00
4 сарын 13, 2024
Coldplay хамтлагийн байгальд ээлтэй аялан тоглолт
<div class="article-body"> <h2><div>Дэлхий даяар 50 сая гаруй цомог борлуулж, Греммийн шагналд 34 удаа нэр дэвшиж долоод нь ялалт байгуулсан поп рок урсгалын өнөө цагийн тод төлөөллийн нэг Coldplay-ийн ээлжит аялан тоглолтоо үнэнч шүтэн бишрэгчдийнхээ өндөр хүлээлт дор эхлүүлэв. Карьерынхаа найм дахь аялал тоглолтоороо тэд сонсогчдод зөвхөн хөгжмөөс гадна тогтвортой хөгжлийн зорилго, байгаль эх дэлхийгээ хайрлах үнэ цэнтэй агуулгыг үлгэрлэн харуулахаар зорьсон нь олны анхаарлыг эрхгүй татжээ. </div><div><br></div><div>Удаан хугацааны төлөвлөлт, судалгааны дүнд өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард Аргентины нийслэл Буэнос-Айрес хотод болсон тоглолтынхоо үеэр тэд эдгээр зорилгоо биелүүлж чадсан юм. Хагас сая гаруй үзэгчдийн дунд өнгө алаглан гэрэлтэх бүжгийн тавцан, цахилгаан үүсгэгч унадаг дугуй зэрэг урьд хараагүй содон зүйлс энд харагдана. Энэ бол тэдний байгальд ээлтэй аялан тоглолт. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">“Music of the Spheres” аялан тоглолтын тухай<br></h3><p></p><p>2022 оны гуравдугаар сараас эхэлсэн “<a href="https://www.coldplay.com/music-of-the-spheres-world-tour-announced/" target="_blank">Music of the Spheres</a>” тоглолт өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд дэлхийн 30 гаруй улсад зохион байгуулагдаад буй. Гурван жил шахмын хугацаанд үргэлжилж, энэ оны арваннэгдүгээр сард албан ёсоор дуусах хуваарьтай уг тоглолт 2016 оны аялан тоглолттой харьцуулахад <a href="https://sustainability.coldplay.com/" target="_blank">47 хувиар бага</a> нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулаад байгаа аж. Учир нь тоглолтоо зарлахаас эхлээд л тогтвортой хөгжлийн чиглэлд онцгой анхаарахаа <a href="https://sustainability.coldplay.com/" target="_blank">мэдээлж байсан</a> тэд тасалбар худалдан авалт бүрд нэг мод тарьж, тоглолтынхоо өсгөгч, гэрэлтүүлэг, лазер зэрэгтээ 100 хувь сэргээгдэх эрчим хүч ашиглахаар шийдсэнээ мэдэгдсэн нь уг үр дүнг гаргах гол шалтгаан болжээ. </p><p>Эргээд харахад “Music of the Spheres” тоглолт, хамтлагийг тогтвортой хөгжлийн зорилгод эргэлт буцалтгүй нэгдсэнийг дэлхий нийтэд гэрчилж өгсөн юм. Хэдий тэд “Everyday Life” цомогтоо зориулж энэ аяллыг 2019 онд эхлүүлж болох байсан хэдий ч байгальд ээлтэй тоглолт хийх зорилгодоо хүрэхийн тулд гурван жил төлөвлөн судалсны эцэст 2022 онд эхлүүлснийг нь онцлууштай.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b020d599f87cba56a0209ba550fa44c2.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Байгальд Ээлтэй Тоглолтын Төлөвлөгөө</div></h3><p></p><p>Зөвхөн Их Британи улс гэхэд аялан тоглолт, хөгжмийн наадмууд зохион байгуулснаар жилдээ <a href="https://theclimatenews.co.uk/the-touring-problem-can-live-music-continue/" target="_blank">400 мянган тонн</a> буюу ойролцоогоор 88 мянган автомашин ажиллах хэмжээний нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулдаг ба үүнээс гаралтай хог хаягдлын хэмжээ өнгөрсөн онд <a href="https://www.sustainablefutures.manchester.ac.uk/research/climate-questions/adaptation/reducing-festival-waste/" target="_blank">23,500 тонн</a>д хүрсэн гэдэг. Энэ тоо хөгжингүй орнуудын хот бүрээр хэд дахин нугарч үржинэ гээд бодохоор энтертайнмент зах зээл байгаль орчинд та бидний төсөөлснөөс илүү нөлөөтэй болохыг хялбархан тооцож болно. </p><p>Эдгээрийг хэдийн ойлгосон хамтлагийн залуус 2021 онд “Бид сүүлийн хоёр жилийг байгаль орчны мэргэжилтнүүдтэй зөвлөлдөж, дараагийн аялан тоглолтоо аль болох тогтвортой хөгжлийг дэмжсэн байлгахыг хичээж байна” <a href="https://www.rollingstone.co.uk/music/coldplay-tour-sustainable-chris-martin-interview-7641/" target="_blank">хэмээн мэдэгдсэн</a> юм. Ингэснээр тэдний найм дахь аялал тоглолт “Хэрэглээг бууруулах, дахин боловсруулах, нөхөн сэргээх” гэсэн үндсэн гурван зарчимд тулгуурлан төлөвлөгджээ. </p> <h2><b>1. ХЭРЭГЛЭЭГ БУУРУУЛАХ</b></h2><p></p><p>Хамгийн түрүүнд хийх зүйл бол нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалтаа өмнөх буюу 2016 оны аялан тоглолттой харьцуулахад 50 хувиар багасгах амлалт. Аливаа аялан тоглолт, хөгжмийн наадмуудад оролцох уран бүтээлчдийг онгоц, машинаар хүргэхээс гадна тээвэрлэлтийн хамгийн том ажил нь тайз, тоног төхөөрөмжийн зөөвөрлөлт болдог. Учир нь энэ бүхнээс асар их хэмжээний нүүрсхүчлийн хий ялгардаг аж. </p><p>Харин энэ тоог бууруулахын тулд Coldplay хамтлаг нэгт нүүрсхүчлийн хийгээ хэмжиж, хоёрт дэвшилтэт био түлшийг эрхэмлэн, цахилгаан тээврийн хэрэгсэл ашиглах шаардлагатай болсон юм. Тэд уг ажилдаа ХБНГУ-ын "DHL" тээврийн логистикийн <a href="https://inmotion.dhl/en/coldplay" target="_blank">компанитай хамтарч</a> буй. Үр дүнд нь аялан тоглолт эхэлснээс хойш нэг жилийн дараа буюу 2023 онд нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалтаа 47 хувь бууруулж чадсан амжилтаа тайлангаараа дамжуулан мэдэгджээ.</p> <h2><b>2. ДАХИН БОЛОВСРУУЛАХ</b></h2><p>Тоглолтод шаардлагатай эрчим хүчээ тэд нарны зай хураагуур, цахилгаан үүсгэгч бүжгийн тавцан, цахилгаан үйлдвэрлэгч унадаг дугуй, дэлхийн анхны зөөврийн сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг батарей гэх мэт байгальд ээлтэй уламжлалт болон шинэ технологиудаас гарган авч байгаа юм. Үүнээс гадна тээврийн төлөвлөгөөгөө аль болох агаараар бус газраар байлгахыг эрхэмлэж, зайлшгүй онгоцоор явах тохиолдолд хувийн бус нийтийн агаарын тээврийн хэрэгслийг сонгож байгаагаа хуваалцжээ.<br></p> <h2><b>3. НӨХӨН СЭРГЭЭХ</b></h2><p>Нөхөн сэргээх зорилгынхоо хүрээнд тэд “Нэг тасалбарт нэг мод” уриалгыг санаачилсан ба одоогоор зарагдсан долоон сая тасалбартаа зориулан долоон сая мод тарьж буй. Уг нүсэр ажилдаа "One Tree Planted" ашгийн бус байгууллагатай <a href="https://onetreeplanted.org/pages/coldplay" target="_blank">хамтарч </a>байгаа юм. Мод тарихаас гадна тоглолтоос олсон орлогоороо байгаль хамгаалал, хөрсний нөхөн сэргээлтэнд зориулсан технологийн төслүүдэд хөрөнгө оруулж байгааг ч онцлох хэрэгтэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Аялан Тоглолтын Онцлох Шийдлүүд </div></h3><h2><div><b>Цахилгаан үүсгэгч тавцан ба унадаг дугуй</b></div></h2><p></p><p>Аялан тоглолт бүрдээ тэд цэнгэлдэх хүрээлэнгийн эргэн тойрон ба дотор талбайд цахилгаан үүсгэгч бүжгийн тавцанг байрлуулжээ. Уг тавцан дээр гарч бүжиглэснээр, бүжигчдийн кинетик энерги нь цахилгаан эрчим хүч болон хувирч, тоглолтод хэрэглэж байгаа зай хураагуурыг цэнэглэх аж. Хэрвээ олны дунд орж бүжиглэхийг хүсэхгүй байвал мөн адил цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх зориулалт бүхий унадаг дугуйг сонгох боломж ч бас бий. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d0e1bb238d8d79c24812a15bbe2af78c.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1b40be7d320498d78661df355b944b69.jpeg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: greennetwork.asia</div><h2><div><b>Аялан тоглолтод зориулав: Дэлхийн анхны сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг батарей</b></div></h2><p>Тансаг зэрэглэлийн автомашин үйлдвэрлэгч BMW компани Coldplay хамтлагтай хамтран уг тоглолтод зориулан BMW i3 загварын зайг дахин ашиглаж, сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг анхны зөөврийн хураагуурыг бүтээсэн байна. Ингэснээр хамтлагийн залуус дэлхийн хаана ч очсон 100 хувь сэргээгдэх эрчим хүч ашиглан тоглолтоо хийх боломжтой болж байгаа ажээ. Хураагуурыг нарны гэрэл, үзэгчдийн кинетик хөдөлгөөн, дахин боловсруулсан түлш зэрэг олон сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрээр цэнэглэх боломжтой аж. Тус технологийн дэвшил нь цаашид олон уран бүтээлчдийн аялан тоглолтын төлөвлөгөөнд эергээр нөлөөлөх болов уу. </p> <h2><div><b>Ургамлын гаралтай гэрэлтдэг LED бугуйвч ба тайзнаас цацагдах чимэглэл </b></div></h2><p></p><p>Үзэгчдийн зүүсэн дахин ашиглах боломжтой гэрэлтдэг LED бугуйвчийг 100 хувь ургамлын гаралтай материалаар хийжээ. Цэнгэлдэх хүрээлэнг гэрэлтүүлж, тоглолтын уур амьсгалыг үлэмж хэмжээгээр өргөх учиртай эдгээр бугуйвчийг тоглолт бүрийн дараа цуглуулж (86 хувийн буцаалттай), ариутгаж, цэнэглэн дахин ашигласнаар үйлдвэрлэлийг нь <a href="https://sustainability.coldplay.com/" target="_blank">80 хувиар бууруулжээ</a>. Зөвхөн бугуйвчаас гадна тайзны чимэглэл нь байгальд амархан задардаг материалаар хийгдсэн нь сонирхол татам энгийн ногоон шийдэл болжээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e6fe7537c52aedb82050cefa48542900.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>төгсгөлийн оронд: Урлагийн Салбарын Ирээдүйн Чиг Хандлага </div></h3><p></p><p>Аялан тоглолт нь нэг талаас уран бүтээлчдийн удаан ажилласан бүтээлээ сонсогчдодоо биечлэн хүргэх боломж байдаг ба нөгөө талаас байгалиа хайрлах, тогтвортой хөгжлийн төлөө олон нийтийг уриалах, өөрсдөөрөө үлгэрлэн харуулах чухал алхам байж болохыг Coldplay хамтлаг энэ удаагийн тоглолтоороо баталж буй. </p><p>2016 онд болсон тэдний өмнөх аялан тоглолт 524 сая ам.долларын ашиг олсон бол энэ оны арваннэгдүгээр сар хүртэл үргэлжлэх “Music of the Spheres” тоглолт нь одоогоор 810.9 сая ам.долларын ашиг олоод байгаа юм. Энэ нь тэдэнд 2023 оны хамгийн их орлоготой рок хөгжмийн тоглолт хэмээх амжилтыг хүртэх хангалттай үзүүлэлт билээ.<br></p><p>Coldplay хамтлаг уран бүтээлээрээ дамжуулан дэлхий дахиныг байгальд ээлтэй ирээдүйд хөтлөн уриалж, бусад уран бүтээлчдэд урам зориг өгөхөөс гадна цаашдын аялан тоглолтуудад шинэ босго тогтоов. Энэ ч дуудлага ёсоор Билли Айлиш, Pink, Radiohead тэргүүтэй супер одод тэдний гаргасан жим дагуу ирээдүйн аялан тоглолтоо илүү “ногоон” болгоно гэдгээ мэдэгдээд буй.</p> </div>
Дэлхий даяар 50 сая гаруй цомог борлуулж, Греммийн шагналд 34 удаа нэр дэвшиж долоод нь ялалт байгуулсан поп рок урсгалын өнөө цагийн тод төлөөллийн нэг Coldplay-ийн ээлжит аялан тоглолтоо үнэнч шүтэн бишрэгчдийнхээ өндөр хүлээлт дор эхлүүлэв. Карьерынхаа найм дахь аялал тоглолтоороо тэд сонсогчдод зөвхөн хөгжмөөс гадна тогтвортой хөгжлийн зорилго, байгаль эх дэлхийгээ хайрлах үнэ цэнтэй агуулгыг үлгэрлэн харуулахаар зорьсон нь олны анхаарлыг эрхгүй татжээ. Удаан хугацааны төлөвлөлт, судалгааны дүнд өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард Аргентины нийслэл Буэнос-Айрес хотод болсон тоглолтынхоо үеэр тэд эдгээр зорилгоо биелүүлж чадсан юм. Хагас сая гаруй үзэгчдийн дунд өнгө алаглан гэрэлтэх бүжгийн тавцан, цахилгаан үүсгэгч унадаг дугуй зэрэг урьд хараагүй содон зүйлс энд харагдана. Энэ бол тэдний байгальд ээлтэй аялан тоглолт. “Music of the Spheres” аялан тоглолтын тухай 2022 оны гуравдугаар сараас эхэлсэн “ Music of the Spheres ” тоглолт өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд дэлхийн 30 гаруй улсад зохион байгуулагдаад буй. Гурван жил шахмын хугацаанд үргэлжилж, энэ оны арваннэгдүгээр сард албан ёсоор дуусах хуваарьтай уг тоглолт 2016 оны аялан тоглолттой харьцуулахад 47 хувиар бага нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулаад байгаа аж. Учир нь тоглолтоо зарлахаас эхлээд л тогтвортой хөгжлийн чиглэлд онцгой анхаарахаа мэдээлж байсан тэд тасалбар худалдан авалт бүрд нэг мод тарьж, тоглолтынхоо өсгөгч, гэрэлтүүлэг, лазер зэрэгтээ 100 хувь сэргээгдэх эрчим хүч ашиглахаар шийдсэнээ мэдэгдсэн нь уг үр дүнг гаргах гол шалтгаан болжээ. Эргээд харахад “Music of the Spheres” тоглолт, хамтлагийг тогтвортой хөгжлийн зорилгод эргэлт буцалтгүй нэгдсэнийг дэлхий нийтэд гэрчилж өгсөн юм. Хэдий тэд “Everyday Life” цомогтоо зориулж энэ аяллыг 2019 онд эхлүүлж болох байсан хэдий ч байгальд ээлтэй тоглолт хийх зорилгодоо хүрэхийн тулд гурван жил төлөвлөн судалсны эцэст 2022 онд эхлүүлснийг нь онцлууштай. Байгальд Ээлтэй Тоглолтын Төлөвлөгөө Зөвхөн Их Британи улс гэхэд аялан тоглолт, хөгжмийн наадмууд зохион байгуулснаар жилдээ 400 мянган тонн буюу ойролцоогоор 88 мянган автомашин ажиллах хэмжээний нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулдаг ба үүнээс гаралтай хог хаягдлын хэмжээ өнгөрсөн онд 23,500 тонн д хүрсэн гэдэг. Энэ тоо хөгжингүй орнуудын хот бүрээр хэд дахин нугарч үржинэ гээд бодохоор энтертайнмент зах зээл байгаль орчинд та бидний төсөөлснөөс илүү нөлөөтэй болохыг хялбархан тооцож болно. Эдгээрийг хэдийн ойлгосон хамтлагийн залуус 2021 онд “Бид сүүлийн хоёр жилийг байгаль орчны мэргэжилтнүүдтэй зөвлөлдөж, дараагийн аялан тоглолтоо аль болох тогтвортой хөгжлийг дэмжсэн байлгахыг хичээж байна” хэмээн мэдэгдсэн юм. Ингэснээр тэдний найм дахь аялал тоглолт “Хэрэглээг бууруулах, дахин боловсруулах, нөхөн сэргээх” гэсэн үндсэн гурван зарчимд тулгуурлан төлөвлөгджээ. 1. ХЭРЭГЛЭЭГ БУУРУУЛАХ Хамгийн түрүүнд хийх зүйл бол нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалтаа өмнөх буюу 2016 оны аялан тоглолттой харьцуулахад 50 хувиар багасгах амлалт. Аливаа аялан тоглолт, хөгжмийн наадмуудад оролцох уран бүтээлчдийг онгоц, машинаар хүргэхээс гадна тээвэрлэлтийн хамгийн том ажил нь тайз, тоног төхөөрөмжийн зөөвөрлөлт болдог. Учир нь энэ бүхнээс асар их хэмжээний нүүрсхүчлийн хий ялгардаг аж. Харин энэ тоог бууруулахын тулд Coldplay хамтлаг нэгт нүүрсхүчлийн хийгээ хэмжиж, хоёрт дэвшилтэт био түлшийг эрхэмлэн, цахилгаан тээврийн хэрэгсэл ашиглах шаардлагатай болсон юм. Тэд уг ажилдаа ХБНГУ-ын "DHL" тээврийн логистикийн компанитай хамтарч буй. Үр дүнд нь аялан тоглолт эхэлснээс хойш нэг жилийн дараа буюу 2023 онд нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалтаа 47 хувь бууруулж чадсан амжилтаа тайлангаараа дамжуулан мэдэгджээ. 2. ДАХИН БОЛОВСРУУЛАХ Тоглолтод шаардлагатай эрчим хүчээ тэд нарны зай хураагуур, цахилгаан үүсгэгч бүжгийн тавцан, цахилгаан үйлдвэрлэгч унадаг дугуй, дэлхийн анхны зөөврийн сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг батарей гэх мэт байгальд ээлтэй уламжлалт болон шинэ технологиудаас гарган авч байгаа юм. Үүнээс гадна тээврийн төлөвлөгөөгөө аль болох агаараар бус газраар байлгахыг эрхэмлэж, зайлшгүй онгоцоор явах тохиолдолд хувийн бус нийтийн агаарын тээврийн хэрэгслийг сонгож байгаагаа хуваалцжээ. 3. НӨХӨН СЭРГЭЭХ Нөхөн сэргээх зорилгынхоо хүрээнд тэд “Нэг тасалбарт нэг мод” уриалгыг санаачилсан ба одоогоор зарагдсан долоон сая тасалбартаа зориулан долоон сая мод тарьж буй. Уг нүсэр ажилдаа "One Tree Planted" ашгийн бус байгууллагатай хамтарч байгаа юм. Мод тарихаас гадна тоглолтоос олсон орлогоороо байгаль хамгаалал, хөрсний нөхөн сэргээлтэнд зориулсан технологийн төслүүдэд хөрөнгө оруулж байгааг ч онцлох хэрэгтэй. Аялан Тоглолтын Онцлох Шийдлүүд Цахилгаан үүсгэгч тавцан ба унадаг дугуй Аялан тоглолт бүрдээ тэд цэнгэлдэх хүрээлэнгийн эргэн тойрон ба дотор талбайд цахилгаан үүсгэгч бүжгийн тавцанг байрлуулжээ. Уг тавцан дээр гарч бүжиглэснээр, бүжигчдийн кинетик энерги нь цахилгаан эрчим хүч болон хувирч, тоглолтод хэрэглэж байгаа зай хураагуурыг цэнэглэх аж. Хэрвээ олны дунд орж бүжиглэхийг хүсэхгүй байвал мөн адил цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх зориулалт бүхий унадаг дугуйг сонгох боломж ч бас бий. Эх сурвалж: greennetwork.asia Аялан тоглолтод зориулав: Дэлхийн анхны сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг батарей Тансаг зэрэглэлийн автомашин үйлдвэрлэгч BMW компани Coldplay хамтлагтай хамтран уг тоглолтод зориулан BMW i3 загварын зайг дахин ашиглаж, сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг анхны зөөврийн хураагуурыг бүтээсэн байна. Ингэснээр хамтлагийн залуус дэлхийн хаана ч очсон 100 хувь сэргээгдэх эрчим хүч ашиглан тоглолтоо хийх боломжтой болж байгаа ажээ. Хураагуурыг нарны гэрэл, үзэгчдийн кинетик хөдөлгөөн, дахин боловсруулсан түлш зэрэг олон сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрээр цэнэглэх боломжтой аж. Тус технологийн дэвшил нь цаашид олон уран бүтээлчдийн аялан тоглолтын төлөвлөгөөнд эергээр нөлөөлөх болов уу. Ургамлын гаралтай гэрэлтдэг LED бугуйвч ба тайзнаас цацагдах чимэглэл Үзэгчдийн зүүсэн дахин ашиглах боломжтой гэрэлтдэг LED бугуйвчийг 100 хувь ургамлын гаралтай материалаар хийжээ. Цэнгэлдэх хүрээлэнг гэрэлтүүлж, тоглолтын уур амьсгалыг үлэмж хэмжээгээр өргөх учиртай эдгээр бугуйвчийг тоглолт бүрийн дараа цуглуулж (86 хувийн буцаалттай), ариутгаж, цэнэглэн дахин ашигласнаар үйлдвэрлэлийг нь 80 хувиар бууруулжээ . Зөвхөн бугуйвчаас гадна тайзны чимэглэл нь байгальд амархан задардаг материалаар хийгдсэн нь сонирхол татам энгийн ногоон шийдэл болжээ. төгсгөлийн оронд: Урлагийн Салбарын Ирээдүйн Чиг Хандлага Аялан тоглолт нь нэг талаас уран бүтээлчдийн удаан ажилласан бүтээлээ сонсогчдодоо биечлэн хүргэх боломж байдаг ба нөгөө талаас байгалиа хайрлах, тогтвортой хөгжлийн төлөө олон нийтийг уриалах, өөрсдөөрөө үлгэрлэн харуулах чухал алхам байж болохыг Coldplay хамтлаг энэ удаагийн тоглолтоороо баталж буй. 2016 онд болсон тэдний өмнөх аялан тоглолт 524 сая ам.долларын ашиг олсон бол энэ оны арваннэгдүгээр сар хүртэл үргэлжлэх “Music of the Spheres” тоглолт нь одоогоор 810.9 сая ам.долларын ашиг олоод байгаа юм. Энэ нь тэдэнд 2023 оны хамгийн их орлоготой рок хөгжмийн тоглолт хэмээх амжилтыг хүртэх хангалттай үзүүлэлт билээ. Coldplay хамтлаг уран бүтээлээрээ дамжуулан дэлхий дахиныг байгальд ээлтэй ирээдүйд хөтлөн уриалж, бусад уран бүтээлчдэд урам зориг өгөхөөс гадна цаашдын аялан тоглолтуудад шинэ босго тогтоов. Энэ ч дуудлага ёсоор Билли Айлиш, Pink, Radiohead тэргүүтэй супер одод тэдний гаргасан жим дагуу ирээдүйн аялан тоглолтоо илүү “ногоон” болгоно гэдгээ мэдэгдээд буй.
Дэлхий даяар 50 сая гаруй цомог борлуулж, Греммийн шагналд 34 удаа нэр дэвшиж долоод нь ялалт байгуулсан поп рок урсгалын өнөө цагийн тод төлөөллийн нэг Coldplay-ийн ээлжит аялан тоглолтоо үнэнч шүтэн бишрэгчдийнхээ өндөр хүлээлт дор эхлүүлэв. Карьерынхаа найм дахь аялал тоглолтоороо тэд сонсогчдод зөвхөн хөгжмөөс гадна тогтвортой хөгжлийн зорилго, байгаль эх дэлхийгээ хайрлах үнэ цэнтэй агуулгыг үлгэрлэн харуулахаар зорьсон нь олны анхаарлыг эрхгүй татжээ. Удаан хугацааны төлөвлөлт, судалгааны дүнд өнгөрсөн оны арваннэгдүгээр сард Аргентины нийслэл Буэнос-Айрес хотод болсон тоглолтынхоо үеэр тэд эдгээр зорилгоо биелүүлж чадсан юм. Хагас сая гаруй үзэгчдийн дунд өнгө алаглан гэрэлтэх бүжгийн тавцан, цахилгаан үүсгэгч унадаг дугуй зэрэг урьд хараагүй содон зүйлс энд харагдана. Энэ бол тэдний байгальд ээлтэй аялан тоглолт. ### “Music of the Spheres” аялан тоглолтын тухай 2022 оны гуравдугаар сараас эхэлсэн “Music of the Spheres” тоглолт өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд дэлхийн 30 гаруй улсад зохион байгуулагдаад буй. Гурван жил шахмын хугацаанд үргэлжилж, энэ оны арваннэгдүгээр сард албан ёсоор дуусах хуваарьтай уг тоглолт 2016 оны аялан тоглолттой харьцуулахад 47 хувиар бага нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулаад байгаа аж. Учир нь тоглолтоо зарлахаас эхлээд л тогтвортой хөгжлийн чиглэлд онцгой анхаарахаа мэдээлж байсан тэд тасалбар худалдан авалт бүрд нэг мод тарьж, тоглолтынхоо өсгөгч, гэрэлтүүлэг, лазер зэрэгтээ 100 хувь сэргээгдэх эрчим хүч ашиглахаар шийдсэнээ мэдэгдсэн нь уг үр дүнг гаргах гол шалтгаан болжээ. Эргээд харахад “Music of the Spheres” тоглолт, хамтлагийг тогтвортой хөгжлийн зорилгод эргэлт буцалтгүй нэгдсэнийг дэлхий нийтэд гэрчилж өгсөн юм. Хэдий тэд “Everyday Life” цомогтоо зориулж энэ аяллыг 2019 онд эхлүүлж болох байсан хэдий ч байгальд ээлтэй тоглолт хийх зорилгодоо хүрэхийн тулд гурван жил төлөвлөн судалсны эцэст 2022 онд эхлүүлснийг нь онцлууштай. ### Байгальд Ээлтэй Тоглолтын Төлөвлөгөө Зөвхөн Их Британи улс гэхэд аялан тоглолт, хөгжмийн наадмууд зохион байгуулснаар жилдээ 400 мянган тонн буюу ойролцоогоор 88 мянган автомашин ажиллах хэмжээний нүүрсхүчлийн хийг ялгаруулдаг ба үүнээс гаралтай хог хаягдлын хэмжээ өнгөрсөн онд 23,500 тоннд хүрсэн гэдэг. Энэ тоо хөгжингүй орнуудын хот бүрээр хэд дахин нугарч үржинэ гээд бодохоор энтертайнмент зах зээл байгаль орчинд та бидний төсөөлснөөс илүү нөлөөтэй болохыг хялбархан тооцож болно. Эдгээрийг хэдийн ойлгосон хамтлагийн залуус 2021 онд “Бид сүүлийн хоёр жилийг байгаль орчны мэргэжилтнүүдтэй зөвлөлдөж, дараагийн аялан тоглолтоо аль болох тогтвортой хөгжлийг дэмжсэн байлгахыг хичээж байна” хэмээн мэдэгдсэн юм. Ингэснээр тэдний найм дахь аялал тоглолт “Хэрэглээг бууруулах, дахин боловсруулах, нөхөн сэргээх” гэсэн үндсэн гурван зарчимд тулгуурлан төлөвлөгджээ. **1. ХЭРЭГЛЭЭГ БУУРУУЛАХ** Хамгийн түрүүнд хийх зүйл бол нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалтаа өмнөх буюу 2016 оны аялан тоглолттой харьцуулахад 50 хувиар багасгах амлалт. Аливаа аялан тоглолт, хөгжмийн наадмуудад оролцох уран бүтээлчдийг онгоц, машинаар хүргэхээс гадна тээвэрлэлтийн хамгийн том ажил нь тайз, тоног төхөөрөмжийн зөөвөрлөлт болдог. Учир нь энэ бүхнээс асар их хэмжээний нүүрсхүчлийн хий ялгардаг аж. Харин энэ тоог бууруулахын тулд Coldplay хамтлаг нэгт нүүрсхүчлийн хийгээ хэмжиж, хоёрт дэвшилтэт био түлшийг эрхэмлэн, цахилгаан тээврийн хэрэгсэл ашиглах шаардлагатай болсон юм. Тэд уг ажилдаа ХБНГУ-ын "DHL" тээврийн логистикийн компанитай хамтарч буй. Үр дүнд нь аялан тоглолт эхэлснээс хойш нэг жилийн дараа буюу 2023 онд нүүрсхүчлийн хийн ялгаруулалтаа 47 хувь бууруулж чадсан амжилтаа тайлангаараа дамжуулан мэдэгджээ. **2. ДАХИН БОЛОВСРУУЛАХ** Тоглолтод шаардлагатай эрчим хүчээ тэд нарны зай хураагуур, цахилгаан үүсгэгч бүжгийн тавцан, цахилгаан үйлдвэрлэгч унадаг дугуй, дэлхийн анхны зөөврийн сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг батарей гэх мэт байгальд ээлтэй уламжлалт болон шинэ технологиудаас гарган авч байгаа юм. Үүнээс гадна тээврийн төлөвлөгөөгөө аль болох агаараар бус газраар байлгахыг эрхэмлэж, зайлшгүй онгоцоор явах тохиолдолд хувийн бус нийтийн агаарын тээврийн хэрэгслийг сонгож байгаагаа хуваалцжээ. **3. НӨХӨН СЭРГЭЭХ** Нөхөн сэргээх зорилгынхоо хүрээнд тэд “Нэг тасалбарт нэг мод” уриалгыг санаачилсан ба одоогоор зарагдсан долоон сая тасалбартаа зориулан долоон сая мод тарьж буй. Уг нүсэр ажилдаа "One Tree Planted" ашгийн бус байгууллагатай хамтарч байгаа юм. Мод тарихаас гадна тоглолтоос олсон орлогоороо байгаль хамгаалал, хөрсний нөхөн сэргээлтэнд зориулсан технологийн төслүүдэд хөрөнгө оруулж байгааг ч онцлох хэрэгтэй. ### Аялан Тоглолтын Онцлох Шийдлүүд **Цахилгаан үүсгэгч тавцан ба унадаг дугуй** Аялан тоглолт бүрдээ тэд цэнгэлдэх хүрээлэнгийн эргэн тойрон ба дотор талбайд цахилгаан үүсгэгч бүжгийн тавцанг байрлуулжээ. Уг тавцан дээр гарч бүжиглэснээр, бүжигчдийн кинетик энерги нь цахилгаан эрчим хүч болон хувирч, тоглолтод хэрэглэж байгаа зай хураагуурыг цэнэглэх аж. Хэрвээ олны дунд орж бүжиглэхийг хүсэхгүй байвал мөн адил цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх зориулалт бүхий унадаг дугуйг сонгох боломж ч бас бий. Эх сурвалж: greennetwork.asia **Аялан тоглолтод зориулав: Дэлхийн анхны сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг батарей** Тансаг зэрэглэлийн автомашин үйлдвэрлэгч BMW компани Coldplay хамтлагтай хамтран уг тоглолтод зориулан BMW i3 загварын зайг дахин ашиглаж, сэргээгдэх эрчим хүчээр цэнэглэгддэг анхны зөөврийн хураагуурыг бүтээсэн байна. Ингэснээр хамтлагийн залуус дэлхийн хаана ч очсон 100 хувь сэргээгдэх эрчим хүч ашиглан тоглолтоо хийх боломжтой болж байгаа ажээ. Хураагуурыг нарны гэрэл, үзэгчдийн кинетик хөдөлгөөн, дахин боловсруулсан түлш зэрэг олон сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрээр цэнэглэх боломжтой аж. Тус технологийн дэвшил нь цаашид олон уран бүтээлчдийн аялан тоглолтын төлөвлөгөөнд эергээр нөлөөлөх болов уу. **Ургамлын гаралтай гэрэлтдэг LED бугуйвч ба тайзнаас цацагдах чимэглэл** Үзэгчдийн зүүсэн дахин ашиглах боломжтой гэрэлтдэг LED бугуйвчийг 100 хувь ургамлын гаралтай материалаар хийжээ. Цэнгэлдэх хүрээлэнг гэрэлтүүлж, тоглолтын уур амьсгалыг үлэмж хэмжээгээр өргөх учиртай эдгээр бугуйвчийг тоглолт бүрийн дараа цуглуулж (86 хувийн буцаалттай), ариутгаж, цэнэглэн дахин ашигласнаар үйлдвэрлэлийг нь 80 хувиар бууруулжээ. Зөвхөн бугуйвчаас гадна тайзны чимэглэл нь байгальд амархан задардаг материалаар хийгдсэн нь сонирхол татам энгийн ногоон шийдэл болжээ. ### төгсгөлийн оронд: Урлагийн Салбарын Ирээдүйн Чиг Хандлага Аялан тоглолт нь нэг талаас уран бүтээлчдийн удаан ажилласан бүтээлээ сонсогчдодоо биечлэн хүргэх боломж байдаг ба нөгөө талаас байгалиа хайрлах, тогтвортой хөгжлийн төлөө олон нийтийг уриалах, өөрсдөөрөө үлгэрлэн харуулах чухал алхам байж болохыг Coldplay хамтлаг энэ удаагийн тоглолтоороо баталж буй. 2016 онд болсон тэдний өмнөх аялан тоглолт 524 сая ам.долларын ашиг олсон бол энэ оны арваннэгдүгээр сар хүртэл үргэлжлэх “Music of the Spheres” тоглолт нь одоогоор 810.9 сая ам.долларын ашиг олоод байгаа юм. Энэ нь тэдэнд 2023 оны хамгийн их орлоготой рок хөгжмийн тоглолт хэмээх амжилтыг хүртэх хангалттай үзүүлэлт билээ. Coldplay хамтлаг уран бүтээлээрээ дамжуулан дэлхий дахиныг байгальд ээлтэй ирээдүйд хөтлөн уриалж, бусад уран бүтээлчдэд урам зориг өгөхөөс гадна цаашдын аялан тоглолтуудад шинэ босго тогтоов. Энэ ч дуудлага ёсоор Билли Айлиш, Pink, Radiohead тэргүүтэй супер одод тэдний гаргасан жим дагуу ирээдүйн аялан тоглолтоо илүү “ногоон” болгоно гэдгээ мэдэгдээд буй.
https://unread.today/c/mongol-tsergiin-udur
Чөлөөт
Purevdorj Adiyasuren
2025-03-18T00:00:00
3 сарын 18, 2025
Монгол цэргийн өдөр: Бүх эрчүүдийн баяр мөн үү?
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдөртэй хамтатган үздэг, утга учрыг нь дүйцүүлэн ойлгодог “Эрчүүдийн баяр” бол бидний хэлж заншсанаар Монгол цэргийн өдөр билээ. Бидний дунд тархсан Цэргийн баяр нэрээс нь үүдэн тус баярыг зөвхөн цэргийн алба хаасан эсвэл салбарын хүмүүстэй нь л холбоотой баяр хэмээн ойлгох нь түгээмэл. </div><div><br></div><div>Гэтэл дийлэнх эмэгтэйчүүд аав, ах, дүү, нөхөр, хайртай хүмүүсээ баярлуулдаг сонирхолтой ёс манайд бий. Яг л Япон Улсад Гэгээн Валентины баяраар эмэгтэйчүүд эрчүүддээ шоколад бэлэглэж, тус өдрөөс нэг сарын дараа буюу гуравдугаар сарын 14-ний өдөр эрчүүд нь буцаан шоколад өгөх уламжлалын адил бид ч бас Цэргийн баяр болон Мартын 8-наар бэлгийн буухиаг тасалдаггүй. </div><div> </div><div>Иймд энэ удаагийн нийтлэлээрээ хүн бүрийн мэдэх Цэргийн баярын тухай дэлгэрэнгүй өгүүлэхээр, тэгэхдээ эрчүүд бидний хамгийн их “санаа чилээдэг” асуултад хариулт олохоор бэлтгэлээ. Цэргийн алба хаагаагүй хүн Цэргийн баяр тэмдэглэж болох уу?</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Цэргийн баярын үүсэл</h3><p></p><p>Энэ баярын үүсэл гарлын тухай ярихын тулд эхлээд түүхийн хуудсыг сөхөх шаардлагатай. Тодруулбал, өнгөрсөн зууны эхний хагас руу буцах хэрэг гарна.</p><p>1921 оны гуравдугаар сар. Хоёр өдрийн турш үргэлжилсэн Ардын намын Төв Хороо болон Цэргийн штабын хамтарсан хурлаас Хиагт (өдгөө ОХУ, БНБУ) хотыг чөлөөлөх шийдвэр гарлаа. Жанжин Д.Сүхбаатар тус сарын 14-ний өдөр Цэргийн штабаас байлдааны төлөвлөгөөг боловсруулах, цэргийг шилжүүлэн байрлуулах, байлдааны болон сэтгэл зүйн бэлтгэлийг хангах ажлыг шуурхайлан гүйцэтгэж, бэлтгэл бүрэн хангагдсан тухай Ардын түр засгийн газарт мэдээлсэн байна. Тус хотыг байлдалгүй орхин гарахыг шаардсан бичигт Хятадын талаас хариу өгөөгүй тул 18-ны өглөө жанжин Д.Сүхбаатар, дэд жанжин Л.Сумъяа нар хотыг дайлаар орох тушаалын дагуу байлдааны районд ирж байрлалаа эзэлжээ. </p><p>Хиагт болон хотын ойр орчимд байсан 12 пулемёт, 7 их буу бүхий 2000 орчим хятад цэргийн эсрэг 2 их буу, 4-5 пулемёт бүхий 400 орчим хүнтэй ардын журамт цэргийн довтолгоо өглөөний 09.00 цагийн үед эхлэв. Байлдаан дундаа завсарлагатайгаар өрнөн, үдэш болтол үргэлжилж, хятад цэргүүд эсэргүүцэж чадалгүй хотоос гаран Ивцэг, Бөхлөөг чиглэн зугтсанаар Хиагтын байлдаан өндөрлөсөн түүхтэй.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c85c7bc20f62c8d24602219432c58e9c.jpg"></p><div class="image-caption">Анхны партизанууд 1920-иод он</div><p></p><p><br>Тус байлдаанаар гаднын цэргийг эсэргүүцэн тэмцэх зэвсэгт хүчин Монгол оронд буй болсныг нийтэд илтгэн харуулж, Ардын түр засгийн газар нутаг орондоо төвхнөн, эрх үүргээ хэрэгжүүлэх бололцоотой болсон тул эл байлдаан нь Монгол Улсын түүхэнд нэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болон үлдсэн юм.</p><p>Энэ үйл явдлаас хойш 25 жилийн дараа Маршал Х.Чойбалсаны Монгол Ардын хувьсгалт цэргийн ойн баярын өдрийн тухай тогтоол гаргах хүсэлтийн дагуу БНМАУ-ын Бага хурлын тэргүүлэгчдийн 1946 оны тавдугаар сарын 28-ны өдөр хуралдсан 32 дугаар хурлаар дээрх ялалтын өдрийг “Хувьсгалт цэргийн баярын өдөр” болгон жил бүр улс нийтээр тэмдэглэн өнгөрөөх тогтоол гаргаж, цэргийн алба хаагчдын амралтын өдөр болгосон байна.</p><p>Үүний дараа 2003 онд УИХ-аас баталсан “Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хууль”-иар гуравдугаар сарын 18-ныг “Зэвсэгт хүчний өдөр” хэмээн тэмдэглэх болжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Цэргийн баяр өнөө цагт</h3><p></p><p>Цэргийн баяр цэргийн алба хаагаагүй хүмүүст хамааралгүй гэх хошигнол жил бүр нийгмийн сүлжээгээр тархдаг. Гэтэл Монгол Улсын үндсэн хуулийн 2011 оны нэмэлт өөрчлөлтөөр “Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хууль”-ийн 5.1.2-ын “Зэвсэгт хүчний өдөр” хэмээснийг “Монгол цэргийн өдөр” болгон нэмэлт өөрчлөлт оруулсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү өдрийг зөвхөн батлан хамгаалах салбарын хэмжээнд тэмдэглэдэг нь зарим талаар учир дутагдалтай гэж үзэн батлан хамгаалах үйл хэрэгт хувь нэмрээ оруулж буй, оруулах, тангараг өргөж цэрэгт алба хаасан, хаах бүх нийтийн баяр болгосон билээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/443f57ea31f39a91d74bcb766704d40a.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Мөн нийтлэлийнхээ эхэнд дурдсанчлан Монгол цэргийн баяр бол монголчууд бидний дэлхийн бусад орноос ялгарах нэгэн онцлог тэмдэглэлт өдөр. Олон улсын эрэгтэйчүүдийн өдөр буюу жил бүрийн арван нэгдүгээр сарын 19-ний өдрийг бид тэр бүр мэддэггүй. Харин Монгол цэргийн өдөр нь бидний хувьд “Үндэсний эрэгтэйчүүдийн өдөр” гэж хэлж болохуйц чухал өдөр тул зөвхөн батлан хамгаалахын салбарт хамаарах бус бүх нийтэд хамаарах тэмдэглэлт өдөр төдийгүй зэрэгцээ түүх, соёлын нэгэн сонирхолтой онцлог юм.</p><p>Эр цэргийн баяр хаяанд дөхсөн энэ үед эрхэм найздаа, хайртай залуудаа, ахдаа, аавдаа, ажлын залуудаа бэлэг хайж байгаа бол хамгийн тохиромжтой шилдэг бүтээгдэхүүнүүдийг нэг дор багцалсан Cloud Nine-ийн <a href="https://cloudnine.mn/men-have-skin-too-2/" target="_blank">Цэргийн баярын багцуудыг </a>бид танд санал болгож байна.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/665ce2bd0a46c0546c87cd842e27929c.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>ROUNDLAB – Солонгосын №1 нарны тос болон тонер үйлдвэрлэгч брэнд</h3><p></p><p>Ядарсан, стрессдсэн арьсыг хамгийн чанартай, байгалийн гаралтай бүтээгдэхүүнээр амрааж, хамгаалахад зориулагдсан ROUNDLAB брэнд нь 2017 онд байгуулагджээ. Тэр цагаас зөвхөн БНСУ-д төдийгүй дэлхий дахинаа алдаршиж, бүх насныхан, хүйс харгалзахгүй хэрэглэхэд тохиромжтой бүтээгдэхүүнүүдээрээ алдаршсан бөгөөд Солонгосын хамгийн том O’live Young сүлжээ дэлгүүрт хамгийн борлуулалт өндөртэй брэнд болсон юм. </p><p>Энэхүү брэнд нь бүтээгдэхүүнд орсон түүхий эдээ зөвхөн Солонгосоос олборлодог бөгөөд Ulleungdo далайн гүний ус агуулсан Докдо цуврал, Inje ойгоос авсан хус модны шүүсийг агуулсан чийгшүүлэх цуврал, Komundo арлын мугворт ургамлыг ашигласан арьсыг тайвшруулах цуврал, Jeongseon мужийн шошны ханд агуулсан арьсны хамгаалах ханыг бэхжүүлэх цувралуудаараа алдартай.</p><p><a href="https://cloudnine.mn/" target="_blank"><b>CLOUD NINE</b></a> дэлгүүр нь 2020 оноос хойш Монгол Улсад цорын ганц албан ёсны эрхтэйгээр ROUNDLAB брэндийг хэрэглэгчдэдээ хүргэж байгаа ба олон мянган монгол хэрэглэгчдийн хамгийн хайртай K-BEAUTY брэнд болж чадсан билээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/5378fe4065a6031fffcc0f0d37a7b744.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br>Монгол цэргийн өдөрт зориулсан онцгой урамшуулал</div></h3><p></p><p>ROUNDLAB брэндийн эрэгтэй арьс арчилгааны цувралууд онцгой үнийн саналтай худалдаалагдаж байгаа бөгөөд Unread Today сонины эрхэм уншигч та A12 нүүрэнд байрласан купонтойгоо CLOUD NINE дэлгүүрийн салбарт 4-р сарын 30 хүртэл очсоноор ROUNDLAB брэндийн бүх бүтээгдэхүүнийг 10% хямдралтай худалдан авах боломжтой. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/aca85e42d76c9f3ca8cd4797c1ab35dd.jpg"></p> </div>
Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдөртэй хамтатган үздэг, утга учрыг нь дүйцүүлэн ойлгодог “Эрчүүдийн баяр” бол бидний хэлж заншсанаар Монгол цэргийн өдөр билээ. Бидний дунд тархсан Цэргийн баяр нэрээс нь үүдэн тус баярыг зөвхөн цэргийн алба хаасан эсвэл салбарын хүмүүстэй нь л холбоотой баяр хэмээн ойлгох нь түгээмэл. Гэтэл дийлэнх эмэгтэйчүүд аав, ах, дүү, нөхөр, хайртай хүмүүсээ баярлуулдаг сонирхолтой ёс манайд бий. Яг л Япон Улсад Гэгээн Валентины баяраар эмэгтэйчүүд эрчүүддээ шоколад бэлэглэж, тус өдрөөс нэг сарын дараа буюу гуравдугаар сарын 14-ний өдөр эрчүүд нь буцаан шоколад өгөх уламжлалын адил бид ч бас Цэргийн баяр болон Мартын 8-наар бэлгийн буухиаг тасалдаггүй. Иймд энэ удаагийн нийтлэлээрээ хүн бүрийн мэдэх Цэргийн баярын тухай дэлгэрэнгүй өгүүлэхээр, тэгэхдээ эрчүүд бидний хамгийн их “санаа чилээдэг” асуултад хариулт олохоор бэлтгэлээ. Цэргийн алба хаагаагүй хүн Цэргийн баяр тэмдэглэж болох уу? Цэргийн баярын үүсэл Энэ баярын үүсэл гарлын тухай ярихын тулд эхлээд түүхийн хуудсыг сөхөх шаардлагатай. Тодруулбал, өнгөрсөн зууны эхний хагас руу буцах хэрэг гарна. 1921 оны гуравдугаар сар. Хоёр өдрийн турш үргэлжилсэн Ардын намын Төв Хороо болон Цэргийн штабын хамтарсан хурлаас Хиагт (өдгөө ОХУ, БНБУ) хотыг чөлөөлөх шийдвэр гарлаа. Жанжин Д.Сүхбаатар тус сарын 14-ний өдөр Цэргийн штабаас байлдааны төлөвлөгөөг боловсруулах, цэргийг шилжүүлэн байрлуулах, байлдааны болон сэтгэл зүйн бэлтгэлийг хангах ажлыг шуурхайлан гүйцэтгэж, бэлтгэл бүрэн хангагдсан тухай Ардын түр засгийн газарт мэдээлсэн байна. Тус хотыг байлдалгүй орхин гарахыг шаардсан бичигт Хятадын талаас хариу өгөөгүй тул 18-ны өглөө жанжин Д.Сүхбаатар, дэд жанжин Л.Сумъяа нар хотыг дайлаар орох тушаалын дагуу байлдааны районд ирж байрлалаа эзэлжээ. Хиагт болон хотын ойр орчимд байсан 12 пулемёт, 7 их буу бүхий 2000 орчим хятад цэргийн эсрэг 2 их буу, 4-5 пулемёт бүхий 400 орчим хүнтэй ардын журамт цэргийн довтолгоо өглөөний 09.00 цагийн үед эхлэв. Байлдаан дундаа завсарлагатайгаар өрнөн, үдэш болтол үргэлжилж, хятад цэргүүд эсэргүүцэж чадалгүй хотоос гаран Ивцэг, Бөхлөөг чиглэн зугтсанаар Хиагтын байлдаан өндөрлөсөн түүхтэй. Анхны партизанууд 1920-иод он Тус байлдаанаар гаднын цэргийг эсэргүүцэн тэмцэх зэвсэгт хүчин Монгол оронд буй болсныг нийтэд илтгэн харуулж, Ардын түр засгийн газар нутаг орондоо төвхнөн, эрх үүргээ хэрэгжүүлэх бололцоотой болсон тул эл байлдаан нь Монгол Улсын түүхэнд нэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болон үлдсэн юм. Энэ үйл явдлаас хойш 25 жилийн дараа Маршал Х.Чойбалсаны Монгол Ардын хувьсгалт цэргийн ойн баярын өдрийн тухай тогтоол гаргах хүсэлтийн дагуу БНМАУ-ын Бага хурлын тэргүүлэгчдийн 1946 оны тавдугаар сарын 28-ны өдөр хуралдсан 32 дугаар хурлаар дээрх ялалтын өдрийг “Хувьсгалт цэргийн баярын өдөр” болгон жил бүр улс нийтээр тэмдэглэн өнгөрөөх тогтоол гаргаж, цэргийн алба хаагчдын амралтын өдөр болгосон байна. Үүний дараа 2003 онд УИХ-аас баталсан “Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хууль”-иар гуравдугаар сарын 18-ныг “Зэвсэгт хүчний өдөр” хэмээн тэмдэглэх болжээ. Цэргийн баяр өнөө цагт Цэргийн баяр цэргийн алба хаагаагүй хүмүүст хамааралгүй гэх хошигнол жил бүр нийгмийн сүлжээгээр тархдаг. Гэтэл Монгол Улсын үндсэн хуулийн 2011 оны нэмэлт өөрчлөлтөөр “Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хууль”-ийн 5.1.2-ын “Зэвсэгт хүчний өдөр” хэмээснийг “Монгол цэргийн өдөр” болгон нэмэлт өөрчлөлт оруулсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү өдрийг зөвхөн батлан хамгаалах салбарын хэмжээнд тэмдэглэдэг нь зарим талаар учир дутагдалтай гэж үзэн батлан хамгаалах үйл хэрэгт хувь нэмрээ оруулж буй, оруулах, тангараг өргөж цэрэгт алба хаасан, хаах бүх нийтийн баяр болгосон билээ. Мөн нийтлэлийнхээ эхэнд дурдсанчлан Монгол цэргийн баяр бол монголчууд бидний дэлхийн бусад орноос ялгарах нэгэн онцлог тэмдэглэлт өдөр. Олон улсын эрэгтэйчүүдийн өдөр буюу жил бүрийн арван нэгдүгээр сарын 19-ний өдрийг бид тэр бүр мэддэггүй. Харин Монгол цэргийн өдөр нь бидний хувьд “Үндэсний эрэгтэйчүүдийн өдөр” гэж хэлж болохуйц чухал өдөр тул зөвхөн батлан хамгаалахын салбарт хамаарах бус бүх нийтэд хамаарах тэмдэглэлт өдөр төдийгүй зэрэгцээ түүх, соёлын нэгэн сонирхолтой онцлог юм. Эр цэргийн баяр хаяанд дөхсөн энэ үед эрхэм найздаа, хайртай залуудаа, ахдаа, аавдаа, ажлын залуудаа бэлэг хайж байгаа бол хамгийн тохиромжтой шилдэг бүтээгдэхүүнүүдийг нэг дор багцалсан Cloud Nine-ийн Цэргийн баярын багцуудыг бид танд санал болгож байна. ROUNDLAB – Солонгосын №1 нарны тос болон тонер үйлдвэрлэгч брэнд Ядарсан, стрессдсэн арьсыг хамгийн чанартай, байгалийн гаралтай бүтээгдэхүүнээр амрааж, хамгаалахад зориулагдсан ROUNDLAB брэнд нь 2017 онд байгуулагджээ. Тэр цагаас зөвхөн БНСУ-д төдийгүй дэлхий дахинаа алдаршиж, бүх насныхан, хүйс харгалзахгүй хэрэглэхэд тохиромжтой бүтээгдэхүүнүүдээрээ алдаршсан бөгөөд Солонгосын хамгийн том O’live Young сүлжээ дэлгүүрт хамгийн борлуулалт өндөртэй брэнд болсон юм. Энэхүү брэнд нь бүтээгдэхүүнд орсон түүхий эдээ зөвхөн Солонгосоос олборлодог бөгөөд Ulleungdo далайн гүний ус агуулсан Докдо цуврал, Inje ойгоос авсан хус модны шүүсийг агуулсан чийгшүүлэх цуврал, Komundo арлын мугворт ургамлыг ашигласан арьсыг тайвшруулах цуврал, Jeongseon мужийн шошны ханд агуулсан арьсны хамгаалах ханыг бэхжүүлэх цувралуудаараа алдартай. CLOUD NINE дэлгүүр нь 2020 оноос хойш Монгол Улсад цорын ганц албан ёсны эрхтэйгээр ROUNDLAB брэндийг хэрэглэгчдэдээ хүргэж байгаа ба олон мянган монгол хэрэглэгчдийн хамгийн хайртай K-BEAUTY брэнд болж чадсан билээ. Монгол цэргийн өдөрт зориулсан онцгой урамшуулал ROUNDLAB брэндийн эрэгтэй арьс арчилгааны цувралууд онцгой үнийн саналтай худалдаалагдаж байгаа бөгөөд Unread Today сонины эрхэм уншигч та A12 нүүрэнд байрласан купонтойгоо CLOUD NINE дэлгүүрийн салбарт 4-р сарын 30 хүртэл очсоноор ROUNDLAB брэндийн бүх бүтээгдэхүүнийг 10% хямдралтай худалдан авах боломжтой.
Олон улсын эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдөртэй хамтатган үздэг, утга учрыг нь дүйцүүлэн ойлгодог “Эрчүүдийн баяр” бол бидний хэлж заншсанаар Монгол цэргийн өдөр билээ. Бидний дунд тархсан Цэргийн баяр нэрээс нь үүдэн тус баярыг зөвхөн цэргийн алба хаасан эсвэл салбарын хүмүүстэй нь л холбоотой баяр хэмээн ойлгох нь түгээмэл. Гэтэл дийлэнх эмэгтэйчүүд аав, ах, дүү, нөхөр, хайртай хүмүүсээ баярлуулдаг сонирхолтой ёс манайд бий. Яг л Япон Улсад Гэгээн Валентины баяраар эмэгтэйчүүд эрчүүддээ шоколад бэлэглэж, тус өдрөөс нэг сарын дараа буюу гуравдугаар сарын 14-ний өдөр эрчүүд нь буцаан шоколад өгөх уламжлалын адил бид ч бас Цэргийн баяр болон Мартын 8-наар бэлгийн буухиаг тасалдаггүй. Иймд энэ удаагийн нийтлэлээрээ хүн бүрийн мэдэх Цэргийн баярын тухай дэлгэрэнгүй өгүүлэхээр, тэгэхдээ эрчүүд бидний хамгийн их “санаа чилээдэг” асуултад хариулт олохоор бэлтгэлээ. Цэргийн алба хаагаагүй хүн Цэргийн баяр тэмдэглэж болох уу? ### Цэргийн баярын үүсэл Энэ баярын үүсэл гарлын тухай ярихын тулд эхлээд түүхийн хуудсыг сөхөх шаардлагатай. Тодруулбал, өнгөрсөн зууны эхний хагас руу буцах хэрэг гарна. 1921 оны гуравдугаар сар. Хоёр өдрийн турш үргэлжилсэн Ардын намын Төв Хороо болон Цэргийн штабын хамтарсан хурлаас Хиагт (өдгөө ОХУ, БНБУ) хотыг чөлөөлөх шийдвэр гарлаа. Жанжин Д.Сүхбаатар тус сарын 14-ний өдөр Цэргийн штабаас байлдааны төлөвлөгөөг боловсруулах, цэргийг шилжүүлэн байрлуулах, байлдааны болон сэтгэл зүйн бэлтгэлийг хангах ажлыг шуурхайлан гүйцэтгэж, бэлтгэл бүрэн хангагдсан тухай Ардын түр засгийн газарт мэдээлсэн байна. Тус хотыг байлдалгүй орхин гарахыг шаардсан бичигт Хятадын талаас хариу өгөөгүй тул 18-ны өглөө жанжин Д.Сүхбаатар, дэд жанжин Л.Сумъяа нар хотыг дайлаар орох тушаалын дагуу байлдааны районд ирж байрлалаа эзэлжээ. Хиагт болон хотын ойр орчимд байсан 12 пулемёт, 7 их буу бүхий 2000 орчим хятад цэргийн эсрэг 2 их буу, 4-5 пулемёт бүхий 400 орчим хүнтэй ардын журамт цэргийн довтолгоо өглөөний 09.00 цагийн үед эхлэв. Байлдаан дундаа завсарлагатайгаар өрнөн, үдэш болтол үргэлжилж, хятад цэргүүд эсэргүүцэж чадалгүй хотоос гаран Ивцэг, Бөхлөөг чиглэн зугтсанаар Хиагтын байлдаан өндөрлөсөн түүхтэй. Анхны партизанууд 1920-иод он Тус байлдаанаар гаднын цэргийг эсэргүүцэн тэмцэх зэвсэгт хүчин Монгол оронд буй болсныг нийтэд илтгэн харуулж, Ардын түр засгийн газар нутаг орондоо төвхнөн, эрх үүргээ хэрэгжүүлэх бололцоотой болсон тул эл байлдаан нь Монгол Улсын түүхэнд нэн чухал ач холбогдолтой үйл явдал болон үлдсэн юм. Энэ үйл явдлаас хойш 25 жилийн дараа Маршал Х.Чойбалсаны Монгол Ардын хувьсгалт цэргийн ойн баярын өдрийн тухай тогтоол гаргах хүсэлтийн дагуу БНМАУ-ын Бага хурлын тэргүүлэгчдийн 1946 оны тавдугаар сарын 28-ны өдөр хуралдсан 32 дугаар хурлаар дээрх ялалтын өдрийг “Хувьсгалт цэргийн баярын өдөр” болгон жил бүр улс нийтээр тэмдэглэн өнгөрөөх тогтоол гаргаж, цэргийн алба хаагчдын амралтын өдөр болгосон байна. Үүний дараа 2003 онд УИХ-аас баталсан “Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хууль”-иар гуравдугаар сарын 18-ныг “Зэвсэгт хүчний өдөр” хэмээн тэмдэглэх болжээ. ### Цэргийн баяр өнөө цагт Цэргийн баяр цэргийн алба хаагаагүй хүмүүст хамааралгүй гэх хошигнол жил бүр нийгмийн сүлжээгээр тархдаг. Гэтэл Монгол Улсын үндсэн хуулийн 2011 оны нэмэлт өөрчлөлтөөр “Нийтээр тэмдэглэх баярын болон тэмдэглэлт өдрүүдийн тухай хууль”-ийн 5.1.2-ын “Зэвсэгт хүчний өдөр” хэмээснийг “Монгол цэргийн өдөр” болгон нэмэлт өөрчлөлт оруулсан байдаг. Өөрөөр хэлбэл, энэхүү өдрийг зөвхөн батлан хамгаалах салбарын хэмжээнд тэмдэглэдэг нь зарим талаар учир дутагдалтай гэж үзэн батлан хамгаалах үйл хэрэгт хувь нэмрээ оруулж буй, оруулах, тангараг өргөж цэрэгт алба хаасан, хаах бүх нийтийн баяр болгосон билээ. Мөн нийтлэлийнхээ эхэнд дурдсанчлан Монгол цэргийн баяр бол монголчууд бидний дэлхийн бусад орноос ялгарах нэгэн онцлог тэмдэглэлт өдөр. Олон улсын эрэгтэйчүүдийн өдөр буюу жил бүрийн арван нэгдүгээр сарын 19-ний өдрийг бид тэр бүр мэддэггүй. Харин Монгол цэргийн өдөр нь бидний хувьд “Үндэсний эрэгтэйчүүдийн өдөр” гэж хэлж болохуйц чухал өдөр тул зөвхөн батлан хамгаалахын салбарт хамаарах бус бүх нийтэд хамаарах тэмдэглэлт өдөр төдийгүй зэрэгцээ түүх, соёлын нэгэн сонирхолтой онцлог юм. Эр цэргийн баяр хаяанд дөхсөн энэ үед эрхэм найздаа, хайртай залуудаа, ахдаа, аавдаа, ажлын залуудаа бэлэг хайж байгаа бол хамгийн тохиромжтой шилдэг бүтээгдэхүүнүүдийг нэг дор багцалсан Cloud Nine-ийн Цэргийн баярын багцуудыг бид танд санал болгож байна. ### ROUNDLAB – Солонгосын №1 нарны тос болон тонер үйлдвэрлэгч брэнд Ядарсан, стрессдсэн арьсыг хамгийн чанартай, байгалийн гаралтай бүтээгдэхүүнээр амрааж, хамгаалахад зориулагдсан ROUNDLAB брэнд нь 2017 онд байгуулагджээ. Тэр цагаас зөвхөн БНСУ-д төдийгүй дэлхий дахинаа алдаршиж, бүх насныхан, хүйс харгалзахгүй хэрэглэхэд тохиромжтой бүтээгдэхүүнүүдээрээ алдаршсан бөгөөд Солонгосын хамгийн том O’live Young сүлжээ дэлгүүрт хамгийн борлуулалт өндөртэй брэнд болсон юм. Энэхүү брэнд нь бүтээгдэхүүнд орсон түүхий эдээ зөвхөн Солонгосоос олборлодог бөгөөд Ulleungdo далайн гүний ус агуулсан Докдо цуврал, Inje ойгоос авсан хус модны шүүсийг агуулсан чийгшүүлэх цуврал, Komundo арлын мугворт ургамлыг ашигласан арьсыг тайвшруулах цуврал, Jeongseon мужийн шошны ханд агуулсан арьсны хамгаалах ханыг бэхжүүлэх цувралуудаараа алдартай. **CLOUD NINE** дэлгүүр нь 2020 оноос хойш Монгол Улсад цорын ганц албан ёсны эрхтэйгээр ROUNDLAB брэндийг хэрэглэгчдэдээ хүргэж байгаа ба олон мянган монгол хэрэглэгчдийн хамгийн хайртай K-BEAUTY брэнд болж чадсан билээ. ### Монгол цэргийн өдөрт зориулсан онцгой урамшуулал ROUNDLAB брэндийн эрэгтэй арьс арчилгааны цувралууд онцгой үнийн саналтай худалдаалагдаж байгаа бөгөөд Unread Today сонины эрхэм уншигч та A12 нүүрэнд байрласан купонтойгоо CLOUD NINE дэлгүүрийн салбарт 4-р сарын 30 хүртэл очсоноор ROUNDLAB брэндийн бүх бүтээгдэхүүнийг 10% хямдралтай худалдан авах боломжтой.
https://unread.today/c/dating-show
Чөлөөт
Unread Today
2025-03-16T00:00:00
3 сарын 16, 2025
Болзооны нэвтрүүлэг бодит харилцаанд хэрхэн нөлөөлдөг вэ?
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Нетфликсийн ээлжит болзооны шоу “Single’s Inferno”-гийн дөрөв дэх улирал саяхан дуусаж, үргэлжлүүлээд Централ телевизийн “Тэнгисийн эрэг дээрх 24/7” шоуны хоёрдугаар улирал үзэгчдийн хүртээл болоод эхэлжээ.</div><div> </div><div>Сүүлийн үед л ийм төрлийн нэвтрүүлгүүд эрчийг авсан мэт харагдаж байгаа боловч угтаа бүр 1960-аад оноос эхтэй аж. Анх Америкийн ABC телевиз “Болзооны тоглоом” (The Dating Game) нэртэй нэвтрүүлгийг 1966 онд цацсан бөгөөд энэ нэвтрүүлэгт оролцогч нь зочдыг харалгүйгээр асуулт тавиад, хамгийн таалагдсан хариултыг өгсөн нэгэнтэй болздог байв. Хосоо харанхуйгаар сонгодог ийм форматтай “Love is Blind” тэргүүтэй нэвтрүүлэг одоо хэр нь байсаар буй. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/8ba2dfd983e9cdc9b3b74e039199a966.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: https://www.imdb.com/title/tt0058795/</div><p></p><p>Дотно харилцаа бол зөвхөн хоёр хүний дунд өрнөдөг. Харин болзооны нэвтрүүлгээр дамжуулан бид тэр “хөшигний ард” болж буй бүхнийг шимтэн үзэж байдаг. Тиймээс л Америкийн “Гоонь эр” (The Bachelor) нэвтрүүлгийн сүүлийн улирал нь гэхэд <a href="https://www.elle.com/culture/movies-tv/a28430/why-women-watch-the-bachelorette/" target="_blank">9,6 сая үзэлт</a> авсан бол Нетфликсийн “Love is Blind” нэвтрүүлгийн 6-р улирал гарсан даруйдаа л <a href="https://www.aol.com/netflix-top-10-love-blind-200000616.html" target="_blank">6,3 сая үзэлт</a> цуглуулсан байна.</p><p>Зөвхөн Америк гэлтгүй бусад орнууд ч эдгээр нэвтрүүлгийн өөрсдийн хувилбарыг хийдэг тул орон орны залуусын онцлог, хайр дурлал, үерхэлд хэрхэн ханддаг талаар эдгээр шоунаас харах боломжтой. Тэгвэл ийм олон үзэгчтэй шоунууд хүн хоорондын харилцаанд нөлөөлдөг болов уу?<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/eafcd7cd52826785cf328fa9b62a7b86.png"></p><div class="image-caption">"Love is Blind Brazil" нэвтрүүлгийн гуравдугаар улирлын хэсгээс</div><p>“Дурлал сохор” гэж ярьдаг ч бодит амьдрал дээр хайр дурлал, хосын болзоонд чиглүүлэг болохуйц зөвлөгөө, мэдээлэл хэрэг болдог нь үнэн. <a href="https://www.researchgate.net/publication/227952665_The_Content_of_Reality_Dating_Shows_and_Viewer_Perceptions_of_Dating" target="_blank">Судалгаанд дурдсанаар</a>, дөнгөж бие биеэ сонирхон шохоорхож эхэлдэг өсвөр нас хийгээд, хосын харилцаанд орж эхэлж буй залуучуудад энэ талын мэдээлэл илүү чухал байдаг гэнэ. Тэдэнд гэр бүл найз нөхдөөс нь гадна олон нийтийн сүлжээ, түүн дээрх контентууд хайр дурлалын талаарх үзэл бодол нь төлөвшихөд тодорхой хэмжээнд нөлөөлдөг байна. Мөн өөр нэгэн <a href="https://link.springer.com/article/10.1007/s11199-005-8865-2" target="_blank">судалгаанд</a>, залуус ийм төрлийн нэвтрүүлэг их үзсэнээр болзох, бэлгийн харьцаанд орох, үерхэх тал дээр тодорхой төсөөлөл, ойлголт авч байдгийг онцлон дурдсан байна.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Хайр дурлалын хөтөч</div></h3><p></p><p>Ерөөс хүн аливаа зан үйлийг дам байдлаар эсвэл бусдын туршлагаас ажиглан суралцдаг бөгөөд үүнийг сэтгэл судлаач <a href="https://psycnet.apa.org/record/1985-98423-000" target="_blank">Альберт Бандура</a> нийгмийн танин мэдэхүйн онолоор баталж байжээ. Тэгэхээр бидний үзэж байгаа кино, контент, нэвтрүүлэгт хайр дурлалыг хэрхэн харуулж байгаа вэ гэдгээс олон зүйл шалтгаална гэсэн үг. </p><p>Тухайлбал, нэвтрүүлгийн оролцогч залуус даалгавар биелүүлээд болзоонд явах эрхээр шагнуулаад дурсгалт газар очих, завиар аялах, усанд сэлэх, зураг зурах, хоол идэх гээд хамтдаа янз бүрийн зүйл туршиж үзэж буйг харуулдаг. Энэ нь үзэгч залууст болзоо гэж ийм зүйл байдаг юм байна гэсэн ойлголт өгөхөөс гадна, хэрэв болзоонд явбал юу хийж, хаана очиж, залуу/бүсгүйтэйгээ хэрхэн харилцаж болох вэ гэдэг санаа сэдэл болно гэсэн үг. </p><p>Тэр ч бүү хэл, Америкт дөнгөж танилцаж эхэлж байгаа хүмүүс дотносохын тулд хамт согтууруулах ундаа уух, халуун рашаанд орох болсон нь болзооны нэвтрүүлгээр ийм үйлдэл их гарсны үр дүн болохыг харуулсан сонирхолтой <a href="https://www.researchgate.net/publication/227952665_The_Content_of_Reality_Dating_Shows_and_Viewer_Perceptions_of_Dating" target="_blank">судалгаа</a> ч байдаг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/a3ee8a1f938d077d145a774d6d94bf02.png"></p><div class="image-caption">"Single's Inferno" нэвтрүүлгийн дөрөвдүгээр улирлын хэсгээс</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Төгс нэгнийг хүлээхүй</div></h3><p></p><p>Бас нэгэн хачирхалтай <a href="https://psycnet.apa.org/record/2002-01978-001" target="_blank">баримт</a> бол романтик кино, нэвтрүүлэг их үздэг хүмүүс бодит амьдрал дээр ч идеалист хүлээлтдээ баригдан тийм хайр дурлалыг хүсэх хандлагатай байдаг гэнэ. Гудмаар санаандгүй алхаж яваад хэн нэгэнд анхны харцаар дурлах, тэр хүн нь гоо сайхны үнэлэмжид “өв тэгш” нийцсэн царай төрх, бие махбодтой байх бөгөөд хайртай хүнээ бүхнээс илүү хайрладаг, “бараг хайртаасаа өөр юу ч боддоггүй”, үргэлж нээлттэй ярилцаж, буулт хийдэг “төгс” гэмээр романсуудыг үзүүлэх тусам бид тийм л зүйлийг хүсэж мөрөөдөж эхэлнэ гэсэн үг. </p><p>Харамсалтай нь ийм бодит бус хүлээлт эргээд гэр бүл салалтад ч нөлөөлөх эрсдэлтэй байдгийг дээрх судалгаанд дурдсан. Гэр бүл салалтын шууд биш боловч дагалдах шалтгааны нэг нь энэхүү “хөрсөн дээр буугаагүй хүлээлт” байх магадлалтай гэнэ.</p><p>Дүгнэхэд, бидний үздэг кино, контентууд зөвхөн цэнгээн хөгжөөхөөс гадна, тогтсон ойлголтуудын талаарх үзэл бодол, хандлагад маань ч тодорхой хэмжээнд нөлөөлдөг байх нь. </p> </div>
Нетфликсийн ээлжит болзооны шоу “Single’s Inferno”-гийн дөрөв дэх улирал саяхан дуусаж, үргэлжлүүлээд Централ телевизийн “Тэнгисийн эрэг дээрх 24/7” шоуны хоёрдугаар улирал үзэгчдийн хүртээл болоод эхэлжээ. Сүүлийн үед л ийм төрлийн нэвтрүүлгүүд эрчийг авсан мэт харагдаж байгаа боловч угтаа бүр 1960-аад оноос эхтэй аж. Анх Америкийн ABC телевиз “Болзооны тоглоом” (The Dating Game) нэртэй нэвтрүүлгийг 1966 онд цацсан бөгөөд энэ нэвтрүүлэгт оролцогч нь зочдыг харалгүйгээр асуулт тавиад, хамгийн таалагдсан хариултыг өгсөн нэгэнтэй болздог байв. Хосоо харанхуйгаар сонгодог ийм форматтай “Love is Blind” тэргүүтэй нэвтрүүлэг одоо хэр нь байсаар буй. Эх сурвалж: https://www.imdb.com/title/tt0058795/ Дотно харилцаа бол зөвхөн хоёр хүний дунд өрнөдөг. Харин болзооны нэвтрүүлгээр дамжуулан бид тэр “хөшигний ард” болж буй бүхнийг шимтэн үзэж байдаг. Тиймээс л Америкийн “Гоонь эр” (The Bachelor) нэвтрүүлгийн сүүлийн улирал нь гэхэд 9,6 сая үзэлт авсан бол Нетфликсийн “Love is Blind” нэвтрүүлгийн 6-р улирал гарсан даруйдаа л 6,3 сая үзэлт цуглуулсан байна. Зөвхөн Америк гэлтгүй бусад орнууд ч эдгээр нэвтрүүлгийн өөрсдийн хувилбарыг хийдэг тул орон орны залуусын онцлог, хайр дурлал, үерхэлд хэрхэн ханддаг талаар эдгээр шоунаас харах боломжтой. Тэгвэл ийм олон үзэгчтэй шоунууд хүн хоорондын харилцаанд нөлөөлдөг болов уу? "Love is Blind Brazil" нэвтрүүлгийн гуравдугаар улирлын хэсгээс “Дурлал сохор” гэж ярьдаг ч бодит амьдрал дээр хайр дурлал, хосын болзоонд чиглүүлэг болохуйц зөвлөгөө, мэдээлэл хэрэг болдог нь үнэн. Судалгаанд дурдсанаар , дөнгөж бие биеэ сонирхон шохоорхож эхэлдэг өсвөр нас хийгээд, хосын харилцаанд орж эхэлж буй залуучуудад энэ талын мэдээлэл илүү чухал байдаг гэнэ. Тэдэнд гэр бүл найз нөхдөөс нь гадна олон нийтийн сүлжээ, түүн дээрх контентууд хайр дурлалын талаарх үзэл бодол нь төлөвшихөд тодорхой хэмжээнд нөлөөлдөг байна. Мөн өөр нэгэн судалгаанд , залуус ийм төрлийн нэвтрүүлэг их үзсэнээр болзох, бэлгийн харьцаанд орох, үерхэх тал дээр тодорхой төсөөлөл, ойлголт авч байдгийг онцлон дурдсан байна. Хайр дурлалын хөтөч Ерөөс хүн аливаа зан үйлийг дам байдлаар эсвэл бусдын туршлагаас ажиглан суралцдаг бөгөөд үүнийг сэтгэл судлаач Альберт Бандура нийгмийн танин мэдэхүйн онолоор баталж байжээ. Тэгэхээр бидний үзэж байгаа кино, контент, нэвтрүүлэгт хайр дурлалыг хэрхэн харуулж байгаа вэ гэдгээс олон зүйл шалтгаална гэсэн үг. Тухайлбал, нэвтрүүлгийн оролцогч залуус даалгавар биелүүлээд болзоонд явах эрхээр шагнуулаад дурсгалт газар очих, завиар аялах, усанд сэлэх, зураг зурах, хоол идэх гээд хамтдаа янз бүрийн зүйл туршиж үзэж буйг харуулдаг. Энэ нь үзэгч залууст болзоо гэж ийм зүйл байдаг юм байна гэсэн ойлголт өгөхөөс гадна, хэрэв болзоонд явбал юу хийж, хаана очиж, залуу/бүсгүйтэйгээ хэрхэн харилцаж болох вэ гэдэг санаа сэдэл болно гэсэн үг. Тэр ч бүү хэл, Америкт дөнгөж танилцаж эхэлж байгаа хүмүүс дотносохын тулд хамт согтууруулах ундаа уух, халуун рашаанд орох болсон нь болзооны нэвтрүүлгээр ийм үйлдэл их гарсны үр дүн болохыг харуулсан сонирхолтой судалгаа ч байдаг. "Single's Inferno" нэвтрүүлгийн дөрөвдүгээр улирлын хэсгээс Төгс нэгнийг хүлээхүй Бас нэгэн хачирхалтай баримт бол романтик кино, нэвтрүүлэг их үздэг хүмүүс бодит амьдрал дээр ч идеалист хүлээлтдээ баригдан тийм хайр дурлалыг хүсэх хандлагатай байдаг гэнэ. Гудмаар санаандгүй алхаж яваад хэн нэгэнд анхны харцаар дурлах, тэр хүн нь гоо сайхны үнэлэмжид “өв тэгш” нийцсэн царай төрх, бие махбодтой байх бөгөөд хайртай хүнээ бүхнээс илүү хайрладаг, “бараг хайртаасаа өөр юу ч боддоггүй”, үргэлж нээлттэй ярилцаж, буулт хийдэг “төгс” гэмээр романсуудыг үзүүлэх тусам бид тийм л зүйлийг хүсэж мөрөөдөж эхэлнэ гэсэн үг. Харамсалтай нь ийм бодит бус хүлээлт эргээд гэр бүл салалтад ч нөлөөлөх эрсдэлтэй байдгийг дээрх судалгаанд дурдсан. Гэр бүл салалтын шууд биш боловч дагалдах шалтгааны нэг нь энэхүү “хөрсөн дээр буугаагүй хүлээлт” байх магадлалтай гэнэ. Дүгнэхэд, бидний үздэг кино, контентууд зөвхөн цэнгээн хөгжөөхөөс гадна, тогтсон ойлголтуудын талаарх үзэл бодол, хандлагад маань ч тодорхой хэмжээнд нөлөөлдөг байх нь.
Нетфликсийн ээлжит болзооны шоу “Single’s Inferno”-гийн дөрөв дэх улирал саяхан дуусаж, үргэлжлүүлээд Централ телевизийн “Тэнгисийн эрэг дээрх 24/7” шоуны хоёрдугаар улирал үзэгчдийн хүртээл болоод эхэлжээ. Сүүлийн үед л ийм төрлийн нэвтрүүлгүүд эрчийг авсан мэт харагдаж байгаа боловч угтаа бүр 1960-аад оноос эхтэй аж. Анх Америкийн ABC телевиз “Болзооны тоглоом” (The Dating Game) нэртэй нэвтрүүлгийг 1966 онд цацсан бөгөөд энэ нэвтрүүлэгт оролцогч нь зочдыг харалгүйгээр асуулт тавиад, хамгийн таалагдсан хариултыг өгсөн нэгэнтэй болздог байв. Хосоо харанхуйгаар сонгодог ийм форматтай “Love is Blind” тэргүүтэй нэвтрүүлэг одоо хэр нь байсаар буй. Эх сурвалж: https://www.imdb.com/title/tt0058795/ Дотно харилцаа бол зөвхөн хоёр хүний дунд өрнөдөг. Харин болзооны нэвтрүүлгээр дамжуулан бид тэр “хөшигний ард” болж буй бүхнийг шимтэн үзэж байдаг. Тиймээс л Америкийн “Гоонь эр” (The Bachelor) нэвтрүүлгийн сүүлийн улирал нь гэхэд 9,6 сая үзэлт авсан бол Нетфликсийн “Love is Blind” нэвтрүүлгийн 6-р улирал гарсан даруйдаа л 6,3 сая үзэлт цуглуулсан байна. Зөвхөн Америк гэлтгүй бусад орнууд ч эдгээр нэвтрүүлгийн өөрсдийн хувилбарыг хийдэг тул орон орны залуусын онцлог, хайр дурлал, үерхэлд хэрхэн ханддаг талаар эдгээр шоунаас харах боломжтой. Тэгвэл ийм олон үзэгчтэй шоунууд хүн хоорондын харилцаанд нөлөөлдөг болов уу? "Love is Blind Brazil" нэвтрүүлгийн гуравдугаар улирлын хэсгээс “Дурлал сохор” гэж ярьдаг ч бодит амьдрал дээр хайр дурлал, хосын болзоонд чиглүүлэг болохуйц зөвлөгөө, мэдээлэл хэрэг болдог нь үнэн. Судалгаанд дурдсанаар, дөнгөж бие биеэ сонирхон шохоорхож эхэлдэг өсвөр нас хийгээд, хосын харилцаанд орж эхэлж буй залуучуудад энэ талын мэдээлэл илүү чухал байдаг гэнэ. Тэдэнд гэр бүл найз нөхдөөс нь гадна олон нийтийн сүлжээ, түүн дээрх контентууд хайр дурлалын талаарх үзэл бодол нь төлөвшихөд тодорхой хэмжээнд нөлөөлдөг байна. Мөн өөр нэгэн судалгаанд, залуус ийм төрлийн нэвтрүүлэг их үзсэнээр болзох, бэлгийн харьцаанд орох, үерхэх тал дээр тодорхой төсөөлөл, ойлголт авч байдгийг онцлон дурдсан байна. ### Хайр дурлалын хөтөч Ерөөс хүн аливаа зан үйлийг дам байдлаар эсвэл бусдын туршлагаас ажиглан суралцдаг бөгөөд үүнийг сэтгэл судлаач Альберт Бандура нийгмийн танин мэдэхүйн онолоор баталж байжээ. Тэгэхээр бидний үзэж байгаа кино, контент, нэвтрүүлэгт хайр дурлалыг хэрхэн харуулж байгаа вэ гэдгээс олон зүйл шалтгаална гэсэн үг. Тухайлбал, нэвтрүүлгийн оролцогч залуус даалгавар биелүүлээд болзоонд явах эрхээр шагнуулаад дурсгалт газар очих, завиар аялах, усанд сэлэх, зураг зурах, хоол идэх гээд хамтдаа янз бүрийн зүйл туршиж үзэж буйг харуулдаг. Энэ нь үзэгч залууст болзоо гэж ийм зүйл байдаг юм байна гэсэн ойлголт өгөхөөс гадна, хэрэв болзоонд явбал юу хийж, хаана очиж, залуу/бүсгүйтэйгээ хэрхэн харилцаж болох вэ гэдэг санаа сэдэл болно гэсэн үг. Тэр ч бүү хэл, Америкт дөнгөж танилцаж эхэлж байгаа хүмүүс дотносохын тулд хамт согтууруулах ундаа уух, халуун рашаанд орох болсон нь болзооны нэвтрүүлгээр ийм үйлдэл их гарсны үр дүн болохыг харуулсан сонирхолтой судалгаа ч байдаг. "Single's Inferno" нэвтрүүлгийн дөрөвдүгээр улирлын хэсгээс ### Төгс нэгнийг хүлээхүй Бас нэгэн хачирхалтай баримт бол романтик кино, нэвтрүүлэг их үздэг хүмүүс бодит амьдрал дээр ч идеалист хүлээлтдээ баригдан тийм хайр дурлалыг хүсэх хандлагатай байдаг гэнэ. Гудмаар санаандгүй алхаж яваад хэн нэгэнд анхны харцаар дурлах, тэр хүн нь гоо сайхны үнэлэмжид “өв тэгш” нийцсэн царай төрх, бие махбодтой байх бөгөөд хайртай хүнээ бүхнээс илүү хайрладаг, “бараг хайртаасаа өөр юу ч боддоггүй”, үргэлж нээлттэй ярилцаж, буулт хийдэг “төгс” гэмээр романсуудыг үзүүлэх тусам бид тийм л зүйлийг хүсэж мөрөөдөж эхэлнэ гэсэн үг. Харамсалтай нь ийм бодит бус хүлээлт эргээд гэр бүл салалтад ч нөлөөлөх эрсдэлтэй байдгийг дээрх судалгаанд дурдсан. Гэр бүл салалтын шууд биш боловч дагалдах шалтгааны нэг нь энэхүү “хөрсөн дээр буугаагүй хүлээлт” байх магадлалтай гэнэ. Дүгнэхэд, бидний үздэг кино, контентууд зөвхөн цэнгээн хөгжөөхөөс гадна, тогтсон ойлголтуудын талаарх үзэл бодол, хандлагад маань ч тодорхой хэмжээнд нөлөөлдөг байх нь.
https://unread.today/c/bestoffice2020-netcapital
Таатай оффис
Unread Today
2020-10-02T00:00:00
10 сарын 2, 2020
Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис: Нэткапитал санхүүгийн групп
<div class="article-body"> <p><b>Байгууллагын нэр:</b> Нэткапитал санхүүгийн групп<br><b>Байгуулагдсан он: </b>2008<br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Санхүү, хөрөнгө оруулалт, зээл <br><b>Ажилтны тоо:</b> 153<br><b>Хаяг: </b>Шангри-Ла, 22-р давхар<br><b>Вэб:</b> <a href="http://www.netcapital.mn/" target="_blank">netcapital.mn</a> <br><b>Сошиал хуудас:</b> <a href="https://www.facebook.com/netcapital.mn" target="_blank">Netcapital Financial Group</a> (Фэйсбүүк)</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/pDr4EJNrdhY?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Яагаад сонгох болов?</div></h3><p></p><p>Арван хоёр жилийн өмнө таван хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр, дотоодын санхүүгийн зах зээлд нэгэн шинэ хуудас нээн байгуулагдсан "Нэткапитал" ББСБ өдгөө 150 гаруй ажилтантай групп компани болтлоо өргөжжээ. Тэд компанийнхаа үнэт зүйлийг “Харилцагч төвтэй, технологи суурьтай байгууллага байна” хэмээн тодорхойлсон нь байнгын шинийг эрэлхийлэгч хандлагынх нь үндэс суурь болдог гэдэгт эргэлзэх зүйлгүй. Ирээдүйд чиглэсэн, технологид суурилсан, харилцагчдаа ойр, уян хатан ажлын арга барил, гарц гаргалгаанууд нь ирээдүйд улам ч илүү амжилтуудад хөтлөх нь маргаангүй биз ээ.</p><p>2008 оноос хойш санхүүгийн зах зээлд амжилттай ажиллаж, санхүүгийн бүтээгдэхүүний жишиг загварыг бий болгох зорилготойгоор ажиллаж ирсэн бөгөөд өнгөрөгч онд гадаад зах зээлд хөл тавьж АНУ-ын Чикаго хотод салбараа нээсэн юм. Энэ мэт салбартаа тэргүүлэх амжилт ололтууд нь нэткапиталчуудын байгууллагын соёл, уур амьсгалтай нягт холбоотой болох нь оффисын босгыг давмагц шууд л мэдрэгдсэн билээ. Бид оффисынх нь тохижилтыг минимал, донжтой, классик хэмээх гурван үгээр тодорхойллоо. </p> <p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a7347d3f5fba37fbe08f806203a89819.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8585e4df7f699c93b7d23de863492834.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/798c7de07dc80e38465f9a9de7ffd80a.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/260509970c17998b81e2379e47ecc5ba.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ажлын орчин</h3><h4>Минимал шийдэл ба классик өнгө</h4><p>Ажлын орчны хувьд нүсэр зүйлсээс татгалзсан, тав тухтай, минимал шийдэлтэй. Оффис тэр чигтээ сурч хөгжих болон бүтээмжтэй ажиллахад зориулагдсан тул ширээний байрлал, тавилгын өнгийг ч уг зорилгодоо бүрэн нийцүүлжээ. Хурал, уулзалтын өрөө болон ажиллах хэсгийн аль алинд овор ихтэй хүнд тавилгууд байрлуулахаас илүүтэй хөдөлмөрийг хөнгөвчлөх дэвшилтэт технологиудыг байршуулж өгсөн нь орчин үеийн, шинэлэг санагдлаа. Бор, шаргал, саарал өнгүүдийн хослол нь классик бөгөөд ажил хэрэгч уур амьсгалыг бүрдүүлсэн байна.</p> <h4>Амралт болохуйц үзэмжтэй харагдац</h4><p>"Нэткапитал"ын оффисын цонхонд тусах нийслэлийн өнгө төрх тун ч үзэсгэлэнтэй. Улаанбаатар хотын төвд байрлах оффисын дээд давхрын цонхоор хотыг тэр чигт нь тольдож болдог нь ажлын орчиндоо дурлах шалтгааны нэг байхаас аргагүй. Их ажлын завсарлага болгон цонхны хажууд очиж хэсэг хугацааг өнгөрүүлэхэд алжаал ядаргаа хэдхэн хормын дотор тайлагдах мэт болж байлаа. Ялангуяа нар жаргах үеэр нарны улбар өнгө оффисыг тун үзэсгэлэнтэй харагдуулж байсныг тодотгоё. </p> <h4>Уламжлал болсон шийдлүүд</h4><p>"Нэткапитал" салбар бүрийнхээ байрлал, онцлог, талбайн хэмжээнээс үл хамааран гал тогоог тусад нь шийдэж өгдөг. Гал тогоо тусдаа байснаар ажилтнууд хамтдаа сууж цай уух, хоол идэх соёлыг бий болгож, улмаар хамтач сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх, байгууллагын уур амьсгалыг төлөвшүүлэх ач холбогдолтой. </p> <p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c5b244fcf7179ba5ab82509f6eeb69a5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5d33a947cf4545b78548ca369b05d98d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a0b74a172c4a1389a7e204700e2d9f2b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ- СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ</h3><h4>Тасралтгүй хөгжих сэтгэлгээ</h4><p>Тэд ажиллах арга барилаа залуу, бүтээлч, эерэг хэмээн тодорхойлдог. Үүний тулд байнга суралцан хөгжих шаардлагатай байдаг ба үүний тулд <a href="https://www.udemy.com/" target="_blank">Udemy</a>-ээс онлайн курсүүд авдаг байна. Энэ нь дэлхийн стандарт хаана явааг, гаднын экспертүүдийн хандлага хааш чиглэж буйг цаг алдалгүй мэдэх, боловсон хүчнээ үүнд бэлэн байлгах боломжийг өгдөг ажээ. <br>Түүнчлэн өглөө бүрийн 08.50-09.50 цагийг "Чөлөөт уншлагын цаг" хэмээн зарлаж, энэ цагт хувь хүний сургалт хөгжилдөө зориулан онлайн сургалтад хамрагдах, ном, гарын авлага унших боломж олгодог. Энэ талаар ажилтнууд нь "Өөрийгөө хөгжүүлж, ном уншсаны төлөө цалин авдаг тогтолцоотой" гэж байсан юм. </p> <h4>Байгууллагын соёл ба хүний нөөцийн бодлого</h4><p>Байнга өсөн дэвших, шинийг эрэлхийлэх хандлагатай байхын тулд байгууллагын бодлого тогтолцооноос гадна хувь хүнээс ихээхэн идэвх зүтгэл шаарддаг учир хүний нөөцийн бодлогодоо чадвараас илүү EQ-г чухалчлан авч үздэг. Одоогоор "Нэткапитал"-ын нийт ажилтнуудын 85 хувийг 30-аас доош насныхан бүрдүүлж буй. <br><br>Байгууллагын сургалт хөгжлийн хүрээнд “5 NET IMPACT Strategy” стратегид ордог үндсэн арга хэмжээнүүдийг сар болон улиралдаа нэг зохион байгуулан ажилладаг. Үүнд:</p> <ul><li><b>Net Management: </b>Харилцагч хэрэглэгч нараа санхүүгийн хариуцлагатай болгох хувь хүний хөгжилд чиглэсэн дотоод гадаад сургалтууд.</li><li><b>Net Technology:</b> Технологийн шийдлээр өрсөлдөхүйц бүтээгдэхүүн үйлчилгээг санал болгох ажлууд </li><li><b>Net Care: </b>Харилцагчдадаа хандсан үйлчилгээнүүд, лояалти хөтөлбөрүүдийн санал солилцох, нэвтрүүлэх </li><li><b>Net Impact: </b>Үндсэн үйл ажиллагаа болон нийгэмд чиглэсэн төсөл хөтөлбөрүүдээрээ дамжуулан нийгэмд эергээр нөлөөлж, үзүүлж, нийгмийн хүчирхэг дундаж давхаргыг бүрдүүлэх</li><li><b>Net Value:</b> Зорилтот хэрэглэгчиддээ зориулсан бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт</li></ul><p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0f3eebfd2b6fc0834c077e0e11801f65.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8f1881425d9e463983cf3dba993ce665.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/7f93897855b7299b8ded8cb916a5a7cd.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/5cf267fd297bee90e48de6c179454591.jpg"></p><h4>Мэргэшсэн түвшний хамтын ажиллагаа</h4><p>Тэд бүхий л ажлыг чанартай хийж гүйцэтгэхийн тулд мэргэжлийн зүйлсийг мэргэжилтнүүдэд нь даатгаж, урьдчилан сайтар ярилцах байдлаар ажлаа төлөвлөдөг. Ингэснээр ажил бүрийг нэг л удаа өндөр чанартай хийн, зардлаа хэмнэж чаддаг байна. Энэ хандлага нь дараа дараагийн ажлуудаа төлөвлөх, жишиг стандарт тогтоох зэрэг олон зүйлсийн суурь болдгийг онцолсон юм. Тийм ч учраас оффисын тавилгыг "<a href="https://www.anun.mn/" target="_blank">Анун"</a>, маркетинг менежментээ "Bat Solution Partners", дизайн интерьерээ "<a href="https://adme.mn/" target="_blank">Adme</a>", сургалт хөгжлөө "<a href="https://www.dalecarnegie.com/mn" target="_blank">Дэйл Карнеги төв</a>", видео контентоо "<a href="https://trimon.mn/" target="_blank">Trimon</a>" зэрэг байгууллагуудад даатгадаг. <br></p> <h4><div><br></div><div>Оффисын соёлын онцлох элементүүд: </div></h4><ul><li>Сар бүр унаа, хоол, утасны дата хангамжаас гадна ахуйн хэрэглээний хангамжийг ажилтнууддаа олгодог. Ахуйн хэрэглээний хангамжид ариун цэврийн цаас, угаалгын нунтаг зэрэг орно. <br></li><li>Ажилтнуудаа хэрэгцээт зүйлсээр бүрэн хангадаг. Жишээ нь, ажлын дүрэмт хувцсаа Амно фейшн, гутлаа Bestshoes, спортын хувцсаа MonLine-аар хийлгэдэг.<br></li><li>Нэг жилээс дээш хугацаанд ажилласан бол долоо хоногийн нэг өдөр 15.50 цагт тарах боломжтой.<br></li><li>Ажлын найман цагаа уян хатан байдлаар зохицуулах боломжтой. Өглөө найман цагт ажилдаа ирсэн бол орой таван цагт, арван нэгэн цагт ирсэн бол орой найман цагт тарна гэх мэт.</li></ul><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/556de13ef41749a8eb87414a7a78e8c1.jpg"></p><blockquote><p>Миний хувьд компани маань ажилтнуудаа үргэлж өөрийгөө шинэ зүйлд сорьж, хөгжүүлэхийг уриалан, энэ үйл явцыг бодитоор дэмждэг нь ихэд таалагддаг. Ер нь бүх зүйлд их нээлттэй хандан, хүн бүрд тэгш боломжийг олгодог хамт олон. Нөгөө талаас ажиллах орчин гэдэг ажилтнуудыг сэргээх хамгийн том хөшүүргийн нэг болдог. Тэр ч утгаараа оффисын тохижилтдоо анхаарч, өглөөний цай хамтдаа уух соёл зэргийг төлөвшүүлдэг.<br></p> <cite><p>Ч.Солонго- Санхүү бүртгэлийн газрын захирал</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b96dbb01a0e0404072762094b01fe8e5.jpg"></p><blockquote><p>Манай оффис ажиллахад үнэхээр эмх цэгцтэй, тав тухтай байдаг. Завгүй ажилласны дараа цэлгэр цонхоороо хотын үзэмжийг харж зогсох нь маш гоё амралт болдог шүү. Ажилтнууд маань хоорондоо ярилцах, холбогдоход ямар ч асуудалгүй суудлын зохион байгуулалттай байдаг нь мөн таалагддаг. Компанийн хувьд зөвхөн энэ мэт материаллаг зүйлсээс гадна ажилтандаа өсөж дэвжих, сурч хөгжих боломжийг хангалттай өгч чаддаг нь хамгийн том давуу тал гэж боддог.</p> <cite><p>А.Аюуш- Хөрөнгө оруулалтын менежер</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9a73079c990852379f96fcc8b4c50c33.jpg"></p><div class="image-caption">Нэткапитал энэ онд багтан өөрсдийн 60 мянга гаруй харилцагчдадаа зориулан зээлийн бүх төрлийн үйлчилгээ болон хөрөнгө оруулалтын функцийг багтаасан цогц аппликейшнийг Netapp нэртэйгээр гаргахаар ажиллаж байгаа юм байна. Инстаграм: netappmn </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ</h3><p><i>Хүний амьдралын чанарт ажлаасаа авах сэтгэл ханамж ихээхэн нөлөөтэй. Тэгвэл ажлаасаа авах сэтгэл ханамжид оффисын тав тух, байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт томоохон байр эзэлдэг.<br><br>Үүнийг үйл ажиллагаандаа бодолцон шингээж, ажилтнуудынхаа бүтээмж ба сэтгэмжийг өрдөх, хүнд ээлтэй ажлын орчинг бүрдүүлсэн байгууллагуудыг Unread Media жил бүр зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид “Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд” жагсаалтыг гаргахдаа уншигчдаасаа 500 гаруй санал хүлээн авч, заримтай нь өөрсдийн биеэр танилцаж, эцэст нь хамгийн таатай 10 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таныг саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно.</i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2020" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ</h3><p><b><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020" target="_blank">БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД</a></b><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice20-monre" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - HOME by Monre Insurance</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-riotintomongolia" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - РИО ТИНТО МОНГОЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-numur" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - NUMUR</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-sankoumarketing" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SANKOU MARKETING</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-socratus" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - СОКРАТУС СТАРТАП СТУДИ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-spotagency" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SPOT AGENCY</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-nanointernational" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НАНО ИНТЕРНЭЙШНЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-moffice" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MOFFICE</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-netcapital" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НЕТКАПИТАЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-bavariamotors" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - БАВАРИА МОТОРС</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ</h3><p><a href="https://www.unread.today/posts/post/2108" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019</a><br><a href="https://www.unread.today/Posts/post/1476" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018</a></p> </div>
Байгууллагын нэр: Нэткапитал санхүүгийн групп Байгуулагдсан он: 2008 Үйл ажиллагааны чиглэл: Санхүү, хөрөнгө оруулалт, зээл Ажилтны тоо: 153 Хаяг: Шангри-Ла, 22-р давхар Вэб: netcapital.mn Сошиал хуудас: Netcapital Financial Group (Фэйсбүүк) Яагаад сонгох болов? Арван хоёр жилийн өмнө таван хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр, дотоодын санхүүгийн зах зээлд нэгэн шинэ хуудас нээн байгуулагдсан "Нэткапитал" ББСБ өдгөө 150 гаруй ажилтантай групп компани болтлоо өргөжжээ. Тэд компанийнхаа үнэт зүйлийг “Харилцагч төвтэй, технологи суурьтай байгууллага байна” хэмээн тодорхойлсон нь байнгын шинийг эрэлхийлэгч хандлагынх нь үндэс суурь болдог гэдэгт эргэлзэх зүйлгүй. Ирээдүйд чиглэсэн, технологид суурилсан, харилцагчдаа ойр, уян хатан ажлын арга барил, гарц гаргалгаанууд нь ирээдүйд улам ч илүү амжилтуудад хөтлөх нь маргаангүй биз ээ. 2008 оноос хойш санхүүгийн зах зээлд амжилттай ажиллаж, санхүүгийн бүтээгдэхүүний жишиг загварыг бий болгох зорилготойгоор ажиллаж ирсэн бөгөөд өнгөрөгч онд гадаад зах зээлд хөл тавьж АНУ-ын Чикаго хотод салбараа нээсэн юм. Энэ мэт салбартаа тэргүүлэх амжилт ололтууд нь нэткапиталчуудын байгууллагын соёл, уур амьсгалтай нягт холбоотой болох нь оффисын босгыг давмагц шууд л мэдрэгдсэн билээ. Бид оффисынх нь тохижилтыг минимал, донжтой, классик хэмээх гурван үгээр тодорхойллоо. Ажлын орчин Минимал шийдэл ба классик өнгө Ажлын орчны хувьд нүсэр зүйлсээс татгалзсан, тав тухтай, минимал шийдэлтэй. Оффис тэр чигтээ сурч хөгжих болон бүтээмжтэй ажиллахад зориулагдсан тул ширээний байрлал, тавилгын өнгийг ч уг зорилгодоо бүрэн нийцүүлжээ. Хурал, уулзалтын өрөө болон ажиллах хэсгийн аль алинд овор ихтэй хүнд тавилгууд байрлуулахаас илүүтэй хөдөлмөрийг хөнгөвчлөх дэвшилтэт технологиудыг байршуулж өгсөн нь орчин үеийн, шинэлэг санагдлаа. Бор, шаргал, саарал өнгүүдийн хослол нь классик бөгөөд ажил хэрэгч уур амьсгалыг бүрдүүлсэн байна. Амралт болохуйц үзэмжтэй харагдац "Нэткапитал"ын оффисын цонхонд тусах нийслэлийн өнгө төрх тун ч үзэсгэлэнтэй. Улаанбаатар хотын төвд байрлах оффисын дээд давхрын цонхоор хотыг тэр чигт нь тольдож болдог нь ажлын орчиндоо дурлах шалтгааны нэг байхаас аргагүй. Их ажлын завсарлага болгон цонхны хажууд очиж хэсэг хугацааг өнгөрүүлэхэд алжаал ядаргаа хэдхэн хормын дотор тайлагдах мэт болж байлаа. Ялангуяа нар жаргах үеэр нарны улбар өнгө оффисыг тун үзэсгэлэнтэй харагдуулж байсныг тодотгоё. Уламжлал болсон шийдлүүд "Нэткапитал" салбар бүрийнхээ байрлал, онцлог, талбайн хэмжээнээс үл хамааран гал тогоог тусад нь шийдэж өгдөг. Гал тогоо тусдаа байснаар ажилтнууд хамтдаа сууж цай уух, хоол идэх соёлыг бий болгож, улмаар хамтач сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх, байгууллагын уур амьсгалыг төлөвшүүлэх ач холбогдолтой. БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ- СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ Тасралтгүй хөгжих сэтгэлгээ Тэд ажиллах арга барилаа залуу, бүтээлч, эерэг хэмээн тодорхойлдог. Үүний тулд байнга суралцан хөгжих шаардлагатай байдаг ба үүний тулд Udemy -ээс онлайн курсүүд авдаг байна. Энэ нь дэлхийн стандарт хаана явааг, гаднын экспертүүдийн хандлага хааш чиглэж буйг цаг алдалгүй мэдэх, боловсон хүчнээ үүнд бэлэн байлгах боломжийг өгдөг ажээ. Түүнчлэн өглөө бүрийн 08.50-09.50 цагийг "Чөлөөт уншлагын цаг" хэмээн зарлаж, энэ цагт хувь хүний сургалт хөгжилдөө зориулан онлайн сургалтад хамрагдах, ном, гарын авлага унших боломж олгодог. Энэ талаар ажилтнууд нь "Өөрийгөө хөгжүүлж, ном уншсаны төлөө цалин авдаг тогтолцоотой" гэж байсан юм. Байгууллагын соёл ба хүний нөөцийн бодлого Байнга өсөн дэвших, шинийг эрэлхийлэх хандлагатай байхын тулд байгууллагын бодлого тогтолцооноос гадна хувь хүнээс ихээхэн идэвх зүтгэл шаарддаг учир хүний нөөцийн бодлогодоо чадвараас илүү EQ-г чухалчлан авч үздэг. Одоогоор "Нэткапитал"-ын нийт ажилтнуудын 85 хувийг 30-аас доош насныхан бүрдүүлж буй. Байгууллагын сургалт хөгжлийн хүрээнд “5 NET IMPACT Strategy” стратегид ордог үндсэн арга хэмжээнүүдийг сар болон улиралдаа нэг зохион байгуулан ажилладаг. Үүнд: Net Management: Харилцагч хэрэглэгч нараа санхүүгийн хариуцлагатай болгох хувь хүний хөгжилд чиглэсэн дотоод гадаад сургалтууд. Net Technology: Технологийн шийдлээр өрсөлдөхүйц бүтээгдэхүүн үйлчилгээг санал болгох ажлууд Net Care: Харилцагчдадаа хандсан үйлчилгээнүүд, лояалти хөтөлбөрүүдийн санал солилцох, нэвтрүүлэх Net Impact: Үндсэн үйл ажиллагаа болон нийгэмд чиглэсэн төсөл хөтөлбөрүүдээрээ дамжуулан нийгэмд эергээр нөлөөлж, үзүүлж, нийгмийн хүчирхэг дундаж давхаргыг бүрдүүлэх Net Value: Зорилтот хэрэглэгчиддээ зориулсан бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт Мэргэшсэн түвшний хамтын ажиллагаа Тэд бүхий л ажлыг чанартай хийж гүйцэтгэхийн тулд мэргэжлийн зүйлсийг мэргэжилтнүүдэд нь даатгаж, урьдчилан сайтар ярилцах байдлаар ажлаа төлөвлөдөг. Ингэснээр ажил бүрийг нэг л удаа өндөр чанартай хийн, зардлаа хэмнэж чаддаг байна. Энэ хандлага нь дараа дараагийн ажлуудаа төлөвлөх, жишиг стандарт тогтоох зэрэг олон зүйлсийн суурь болдгийг онцолсон юм. Тийм ч учраас оффисын тавилгыг " Анун" , маркетинг менежментээ "Bat Solution Partners", дизайн интерьерээ " Adme ", сургалт хөгжлөө " Дэйл Карнеги төв ", видео контентоо " Trimon " зэрэг байгууллагуудад даатгадаг. Оффисын соёлын онцлох элементүүд: Сар бүр унаа, хоол, утасны дата хангамжаас гадна ахуйн хэрэглээний хангамжийг ажилтнууддаа олгодог. Ахуйн хэрэглээний хангамжид ариун цэврийн цаас, угаалгын нунтаг зэрэг орно. Ажилтнуудаа хэрэгцээт зүйлсээр бүрэн хангадаг. Жишээ нь, ажлын дүрэмт хувцсаа Амно фейшн, гутлаа Bestshoes, спортын хувцсаа MonLine-аар хийлгэдэг. Нэг жилээс дээш хугацаанд ажилласан бол долоо хоногийн нэг өдөр 15.50 цагт тарах боломжтой. Ажлын найман цагаа уян хатан байдлаар зохицуулах боломжтой. Өглөө найман цагт ажилдаа ирсэн бол орой таван цагт, арван нэгэн цагт ирсэн бол орой найман цагт тарна гэх мэт. Миний хувьд компани маань ажилтнуудаа үргэлж өөрийгөө шинэ зүйлд сорьж, хөгжүүлэхийг уриалан, энэ үйл явцыг бодитоор дэмждэг нь ихэд таалагддаг. Ер нь бүх зүйлд их нээлттэй хандан, хүн бүрд тэгш боломжийг олгодог хамт олон. Нөгөө талаас ажиллах орчин гэдэг ажилтнуудыг сэргээх хамгийн том хөшүүргийн нэг болдог. Тэр ч утгаараа оффисын тохижилтдоо анхаарч, өглөөний цай хамтдаа уух соёл зэргийг төлөвшүүлдэг. Ч.Солонго- Санхүү бүртгэлийн газрын захирал Манай оффис ажиллахад үнэхээр эмх цэгцтэй, тав тухтай байдаг. Завгүй ажилласны дараа цэлгэр цонхоороо хотын үзэмжийг харж зогсох нь маш гоё амралт болдог шүү. Ажилтнууд маань хоорондоо ярилцах, холбогдоход ямар ч асуудалгүй суудлын зохион байгуулалттай байдаг нь мөн таалагддаг. Компанийн хувьд зөвхөн энэ мэт материаллаг зүйлсээс гадна ажилтандаа өсөж дэвжих, сурч хөгжих боломжийг хангалттай өгч чаддаг нь хамгийн том давуу тал гэж боддог. А.Аюуш- Хөрөнгө оруулалтын менежер Нэткапитал энэ онд багтан өөрсдийн 60 мянга гаруй харилцагчдадаа зориулан зээлийн бүх төрлийн үйлчилгээ болон хөрөнгө оруулалтын функцийг багтаасан цогц аппликейшнийг Netapp нэртэйгээр гаргахаар ажиллаж байгаа юм байна. Инстаграм: netappmn "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ Хүний амьдралын чанарт ажлаасаа авах сэтгэл ханамж ихээхэн нөлөөтэй. Тэгвэл ажлаасаа авах сэтгэл ханамжид оффисын тав тух, байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт томоохон байр эзэлдэг. Үүнийг үйл ажиллагаандаа бодолцон шингээж, ажилтнуудынхаа бүтээмж ба сэтгэмжийг өрдөх, хүнд ээлтэй ажлын орчинг бүрдүүлсэн байгууллагуудыг Unread Media жил бүр зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид “Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд” жагсаалтыг гаргахдаа уншигчдаасаа 500 гаруй санал хүлээн авч, заримтай нь өөрсдийн биеэр танилцаж, эцэст нь хамгийн таатай 10 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таныг саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно. "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2020" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - HOME by Monre Insurance УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - РИО ТИНТО МОНГОЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - NUMUR УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SANKOU MARKETING УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - СОКРАТУС СТАРТАП СТУДИ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SPOT AGENCY УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НАНО ИНТЕРНЭЙШНЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MOFFICE УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НЕТКАПИТАЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - БАВАРИА МОТОРС ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
**Байгууллагын нэр:** Нэткапитал санхүүгийн групп **Байгуулагдсан он:** 2008 **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Санхүү, хөрөнгө оруулалт, зээл **Ажилтны тоо:** 153 **Хаяг:** Шангри-Ла, 22-р давхар **Вэб:** netcapital.mn **Сошиал хуудас:** Netcapital Financial Group (Фэйсбүүк) ### Яагаад сонгох болов? Арван хоёр жилийн өмнө таван хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр, дотоодын санхүүгийн зах зээлд нэгэн шинэ хуудас нээн байгуулагдсан "Нэткапитал" ББСБ өдгөө 150 гаруй ажилтантай групп компани болтлоо өргөжжээ. Тэд компанийнхаа үнэт зүйлийг “Харилцагч төвтэй, технологи суурьтай байгууллага байна” хэмээн тодорхойлсон нь байнгын шинийг эрэлхийлэгч хандлагынх нь үндэс суурь болдог гэдэгт эргэлзэх зүйлгүй. Ирээдүйд чиглэсэн, технологид суурилсан, харилцагчдаа ойр, уян хатан ажлын арга барил, гарц гаргалгаанууд нь ирээдүйд улам ч илүү амжилтуудад хөтлөх нь маргаангүй биз ээ. 2008 оноос хойш санхүүгийн зах зээлд амжилттай ажиллаж, санхүүгийн бүтээгдэхүүний жишиг загварыг бий болгох зорилготойгоор ажиллаж ирсэн бөгөөд өнгөрөгч онд гадаад зах зээлд хөл тавьж АНУ-ын Чикаго хотод салбараа нээсэн юм. Энэ мэт салбартаа тэргүүлэх амжилт ололтууд нь нэткапиталчуудын байгууллагын соёл, уур амьсгалтай нягт холбоотой болох нь оффисын босгыг давмагц шууд л мэдрэгдсэн билээ. Бид оффисынх нь тохижилтыг минимал, донжтой, классик хэмээх гурван үгээр тодорхойллоо. ### Ажлын орчин #### Минимал шийдэл ба классик өнгө Ажлын орчны хувьд нүсэр зүйлсээс татгалзсан, тав тухтай, минимал шийдэлтэй. Оффис тэр чигтээ сурч хөгжих болон бүтээмжтэй ажиллахад зориулагдсан тул ширээний байрлал, тавилгын өнгийг ч уг зорилгодоо бүрэн нийцүүлжээ. Хурал, уулзалтын өрөө болон ажиллах хэсгийн аль алинд овор ихтэй хүнд тавилгууд байрлуулахаас илүүтэй хөдөлмөрийг хөнгөвчлөх дэвшилтэт технологиудыг байршуулж өгсөн нь орчин үеийн, шинэлэг санагдлаа. Бор, шаргал, саарал өнгүүдийн хослол нь классик бөгөөд ажил хэрэгч уур амьсгалыг бүрдүүлсэн байна. #### Амралт болохуйц үзэмжтэй харагдац "Нэткапитал"ын оффисын цонхонд тусах нийслэлийн өнгө төрх тун ч үзэсгэлэнтэй. Улаанбаатар хотын төвд байрлах оффисын дээд давхрын цонхоор хотыг тэр чигт нь тольдож болдог нь ажлын орчиндоо дурлах шалтгааны нэг байхаас аргагүй. Их ажлын завсарлага болгон цонхны хажууд очиж хэсэг хугацааг өнгөрүүлэхэд алжаал ядаргаа хэдхэн хормын дотор тайлагдах мэт болж байлаа. Ялангуяа нар жаргах үеэр нарны улбар өнгө оффисыг тун үзэсгэлэнтэй харагдуулж байсныг тодотгоё. #### Уламжлал болсон шийдлүүд "Нэткапитал" салбар бүрийнхээ байрлал, онцлог, талбайн хэмжээнээс үл хамааран гал тогоог тусад нь шийдэж өгдөг. Гал тогоо тусдаа байснаар ажилтнууд хамтдаа сууж цай уух, хоол идэх соёлыг бий болгож, улмаар хамтач сэтгэлгээгээ хөгжүүлэх, байгууллагын уур амьсгалыг төлөвшүүлэх ач холбогдолтой. ### БАЙГУУЛЛАГЫН СОЁЛ- СУРГАЛТ ХӨГЖҮҮЛЭЛТ #### Тасралтгүй хөгжих сэтгэлгээ Тэд ажиллах арга барилаа залуу, бүтээлч, эерэг хэмээн тодорхойлдог. Үүний тулд байнга суралцан хөгжих шаардлагатай байдаг ба үүний тулд Udemy-ээс онлайн курсүүд авдаг байна. Энэ нь дэлхийн стандарт хаана явааг, гаднын экспертүүдийн хандлага хааш чиглэж буйг цаг алдалгүй мэдэх, боловсон хүчнээ үүнд бэлэн байлгах боломжийг өгдөг ажээ. Түүнчлэн өглөө бүрийн 08.50-09.50 цагийг "Чөлөөт уншлагын цаг" хэмээн зарлаж, энэ цагт хувь хүний сургалт хөгжилдөө зориулан онлайн сургалтад хамрагдах, ном, гарын авлага унших боломж олгодог. Энэ талаар ажилтнууд нь "Өөрийгөө хөгжүүлж, ном уншсаны төлөө цалин авдаг тогтолцоотой" гэж байсан юм. #### Байгууллагын соёл ба хүний нөөцийн бодлого Байнга өсөн дэвших, шинийг эрэлхийлэх хандлагатай байхын тулд байгууллагын бодлого тогтолцооноос гадна хувь хүнээс ихээхэн идэвх зүтгэл шаарддаг учир хүний нөөцийн бодлогодоо чадвараас илүү EQ-г чухалчлан авч үздэг. Одоогоор "Нэткапитал"-ын нийт ажилтнуудын 85 хувийг 30-аас доош насныхан бүрдүүлж буй. Байгууллагын сургалт хөгжлийн хүрээнд “5 NET IMPACT Strategy” стратегид ордог үндсэн арга хэмжээнүүдийг сар болон улиралдаа нэг зохион байгуулан ажилладаг. Үүнд: * **Net Management:** Харилцагч хэрэглэгч нараа санхүүгийн хариуцлагатай болгох хувь хүний хөгжилд чиглэсэн дотоод гадаад сургалтууд. * **Net Technology:** Технологийн шийдлээр өрсөлдөхүйц бүтээгдэхүүн үйлчилгээг санал болгох ажлууд * **Net Care:** Харилцагчдадаа хандсан үйлчилгээнүүд, лояалти хөтөлбөрүүдийн санал солилцох, нэвтрүүлэх * **Net Impact:** Үндсэн үйл ажиллагаа болон нийгэмд чиглэсэн төсөл хөтөлбөрүүдээрээ дамжуулан нийгэмд эергээр нөлөөлж, үзүүлж, нийгмийн хүчирхэг дундаж давхаргыг бүрдүүлэх * **Net Value:** Зорилтот хэрэглэгчиддээ зориулсан бүтээгдэхүүн үйлчилгээ, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт #### Мэргэшсэн түвшний хамтын ажиллагаа Тэд бүхий л ажлыг чанартай хийж гүйцэтгэхийн тулд мэргэжлийн зүйлсийг мэргэжилтнүүдэд нь даатгаж, урьдчилан сайтар ярилцах байдлаар ажлаа төлөвлөдөг. Ингэснээр ажил бүрийг нэг л удаа өндөр чанартай хийн, зардлаа хэмнэж чаддаг байна. Энэ хандлага нь дараа дараагийн ажлуудаа төлөвлөх, жишиг стандарт тогтоох зэрэг олон зүйлсийн суурь болдгийг онцолсон юм. Тийм ч учраас оффисын тавилгыг "Анун", маркетинг менежментээ "Bat Solution Partners", дизайн интерьерээ "Adme", сургалт хөгжлөө "Дэйл Карнеги төв", видео контентоо "Trimon" зэрэг байгууллагуудад даатгадаг. #### Оффисын соёлын онцлох элементүүд: * Сар бүр унаа, хоол, утасны дата хангамжаас гадна ахуйн хэрэглээний хангамжийг ажилтнууддаа олгодог. Ахуйн хэрэглээний хангамжид ариун цэврийн цаас, угаалгын нунтаг зэрэг орно. * Ажилтнуудаа хэрэгцээт зүйлсээр бүрэн хангадаг. Жишээ нь, ажлын дүрэмт хувцсаа Амно фейшн, гутлаа Bestshoes, спортын хувцсаа MonLine-аар хийлгэдэг. * Нэг жилээс дээш хугацаанд ажилласан бол долоо хоногийн нэг өдөр 15.50 цагт тарах боломжтой. * Ажлын найман цагаа уян хатан байдлаар зохицуулах боломжтой. Өглөө найман цагт ажилдаа ирсэн бол орой таван цагт, арван нэгэн цагт ирсэн бол орой найман цагт тарна гэх мэт. > Миний хувьд компани маань ажилтнуудаа үргэлж өөрийгөө шинэ зүйлд сорьж, хөгжүүлэхийг уриалан, энэ үйл явцыг бодитоор дэмждэг нь ихэд таалагддаг. Ер нь бүх зүйлд их нээлттэй хандан, хүн бүрд тэгш боломжийг олгодог хамт олон. Нөгөө талаас ажиллах орчин гэдэг ажилтнуудыг сэргээх хамгийн том хөшүүргийн нэг болдог. Тэр ч утгаараа оффисын тохижилтдоо анхаарч, өглөөний цай хамтдаа уух соёл зэргийг төлөвшүүлдэг. > > Ч.Солонго- Санхүү бүртгэлийн газрын захирал > Манай оффис ажиллахад үнэхээр эмх цэгцтэй, тав тухтай байдаг. Завгүй ажилласны дараа цэлгэр цонхоороо хотын үзэмжийг харж зогсох нь маш гоё амралт болдог шүү. Ажилтнууд маань хоорондоо ярилцах, холбогдоход ямар ч асуудалгүй суудлын зохион байгуулалттай байдаг нь мөн таалагддаг. Компанийн хувьд зөвхөн энэ мэт материаллаг зүйлсээс гадна ажилтандаа өсөж дэвжих, сурч хөгжих боломжийг хангалттай өгч чаддаг нь хамгийн том давуу тал гэж боддог. > > А.Аюуш- Хөрөнгө оруулалтын менежер Нэткапитал энэ онд багтан өөрсдийн 60 мянга гаруй харилцагчдадаа зориулан зээлийн бүх төрлийн үйлчилгээ болон хөрөнгө оруулалтын функцийг багтаасан цогц аппликейшнийг Netapp нэртэйгээр гаргахаар ажиллаж байгаа юм байна. Инстаграм: netappmn ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ *Хүний амьдралын чанарт ажлаасаа авах сэтгэл ханамж ихээхэн нөлөөтэй. Тэгвэл ажлаасаа авах сэтгэл ханамжид оффисын тав тух, байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт томоохон байр эзэлдэг. Үүнийг үйл ажиллагаандаа бодолцон шингээж, ажилтнуудынхаа бүтээмж ба сэтгэмжийг өрдөх, хүнд ээлтэй ажлын орчинг бүрдүүлсэн байгууллагуудыг Unread Media жил бүр зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид “Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд” жагсаалтыг гаргахдаа уншигчдаасаа 500 гаруй санал хүлээн авч, заримтай нь өөрсдийн биеэр танилцаж, эцэст нь хамгийн таатай 10 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таныг саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно.* ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2020" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ **БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД** УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - HOME by Monre Insurance УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - РИО ТИНТО МОНГОЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - NUMUR УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SANKOU MARKETING УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - СОКРАТУС СТАРТАП СТУДИ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SPOT AGENCY УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НАНО ИНТЕРНЭЙШНЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MOFFICE УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НЕТКАПИТАЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - БАВАРИА МОТОРС ### ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
https://unread.today/c/howiwork-stefan-shlegl
Би хэрхэн ажилладаг вэ?
Tushigt-Erdene
2024-08-21T00:00:00
8 сарын 21, 2024
Экс-Тесла инженер, энтрепренер Стефан Шлегл
<div class="article-body"> <h2><div>Наймдугаар сарын 8-нд зохиогдсон Data Summit-д оролцсон олон улсын мэргэжилтнүүдийн нэг нь Стефан Шлегл. Түүний хувьд Теслагийн Берлин хот дахь Gigafactory-д гурван жил ажиллаад өөрийн стартапаа босгож яваа энтрепренер инженер. </div><div><br></div><div>Монголчуудын нийтлэг нэгэн мөрөөдөл бол монгол компаниуд, тэр дундаа технологийн стартапууд олон улсын түвшинд хүрэх. Гэсэн ч сүүлийн жилүүдэд стартапуудын идэвх мэдэгдэхүйц унаж, шинэ стартап төрөх нь багассан тул хаа нэгтээ өөрийн мөрөөдлөө бодит болгохоор хичээн ажиллаж буй технологийн энтрепренерүүддээ урам өгөх үүднээс энэхүү ярилцлагыг хийлээ. </div><div><br></div><div>“Би хэрхэн ажилладаг вэ?” цуврал ярилцлагын энэ удаагийн дугаараас Стефаны ажлын арга барил болон олон улсад стартапаа хөгжүүлж буй бодит туршлага, анхаарах ёстой зүйлсийг олж мэдээрэй. </div></h2><p></p><p><b>Байршил</b>: Берлин хот, ХБНГУ<br><b>Эрхэлдэг ажил: </b>Үүсгэн байгуулагч/CTO, BlueAlpha Labs<br><b>Хэрэглэдэг гар утас: </b>iPhone 12<br><b>Хэрэглэдэг компьютер: </b>Macbook Air<br><b>Сошиал хуудас:</b> <a href="https://www.linkedin.com/in/stefan-schlegl/" target="_blank">LinkedIn</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/6e8a65745759305f52343d0f5c2eaf74.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>1. Таны мэргэжлийн замналаас бид юуг мэдэх ёстой вэ?</div></h3><p></p><p>Мюнхений техникийн их сургуульд механикийн инженерээр суралцаж төгссөн. Аав маань механик инженерээр ажилладаг байсан болохоор энэ чиглэлийг сонгосон болов уу. Ялангуяа Германд энэ чиглэлийн төгсөгчид үргэлжлүүлээд магистрын зэргээ горилох нь нийтлэг. Тиймээс миний хувьд BMW-д дата анализын чиглэлээр дадлага хийхийн зэрэгцээ магистрын зэрэгтээ суралцсан. Магистраа төгсөөд Германдаа юмсын интернэтийн (IoT) чиглэлээр ажилладаг стартапд орсон. Тэндээ машин сургалт дээр суурилсан төслүүд дээр ажилласан туршлагатай. Жишээлбэл, Lidar технологи ашиглан цэнэглэх станц руугаа автоматаар очдог систем хөгжүүлж байлаа. </p><p>2020 оноос Берлин хотод Tesla-гийн автомашин үйлдвэрлэдэг Gigafactory-ийн бүтээн байгуулалт эхэлсэн. Герман шиг уламжлалт оронд Tesla шиг шинэлэг компани орж ирэхээр болсон нь чухал үйл явдал байсан юм. Ингээд үйлдвэрийн үйл ажиллагаа эхлэхээс нь өмнө ажилд орж, таван хүнтэй өгөгдлийн чанарын багт data scientist-аар ажиллаж эхэлсэн. Жил гаруй ажиллаад Senior data scientist болон тушаал дэвшиж багаа ахалдаг болов.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/661283a1a89936902079a4139788c4e4.jpg"></p><p><br>Стартап, хувийн бизнесээ эрхлэх зэргийг бага наснаасаа сонирхдог байсан тул 2023 оны зун Tesla-гаас гарч, хэд хэдэн төсөлд гар бие оролцсон байна. Одоогоор хамтран үүсгэн байгуулсан BlueAlpha Labs стартап дээрээ төвлөрч буй. Хоёрхон сарын өмнө үүсгэн байгуулсан энэ стартап маань аливаа компанийн маркетингийн өгөгдлийг шинжилдэг. Компанийн төрөл бүрийн сувгийн маркетингдаа зарцуулж буй зардлыг бодит үр дүн буюу KPI-даа хэр зэрэг нөлөөлж байгаа харуулдаг гэсэн үг. Бид “Proof of concept” буюу санаагаа баталгаажуулах шатандаа явж байна. Мөн MVP - Minimum Viable Product буюу платформынхоо хамгийн эхний хувилбарыг хөгжүүлж байгаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Таны ажлын дундаж нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг вэ?</h3><p></p><p>Хамтран үүсгэн байгуулагч болон багийн хоёр гишүүн маань АНУ-д, харин миний бие болон өөр нэгэн гишүүн маань Европт амьдардаг. Бидэнд оффис байхгүй, бүгд зайнаас ажилладаг. Миний хувьд технологийн хөгжүүлэлт болон бизнес стратеги, маркетингаа хариуцдаг. Стартапын эхэн шатанд олон ажил хийх бол байдаг л зүйл. </p><p>Өглөө 7 цагт босоод шууд л ажиллаж эхэлнэ. Эхлээд 10-15 минут төвлөрөн сууж, тухайн өдөртөө юу хийхээ төлөвлөнө. Өдрийн 12-3 цагийг гадуур алхах, дасгал хийх, хоол идэхэд зориулж хоосон үлдээдэг. 12 цагаас өмнө барагтай л уулзалт, дуудлага товлохгүй, үдийн хоолны дараа товлохыг хичээдэг. Цагийн зөрүүнээс шалтгаалаад оройн 6 цагийн үед хамтран үүсгэн байгуулагч маань сэрдэг бөгөөд бид цаг гаруйн хугацаанд ярилцаж, чухал мэдээллүүдээ солилцоно. Хөгжүүлэлтийн төлөвлөгөө, явц, шинэ харилцагчид, маркетинг гээд бүх зүйлээ ярьдаг гэсэн үг. Ингээд л оройн 11-12 цагт хүртэл код бичиж, платформоо хөгжүүлж байгаад амардаг. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e74a7d7f8f4202ed89d4dd0c51a2e463.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/652d22e49482cee834e8466d8efd5f2d.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. Таны ажлын арга барил?</h3><p>Шаргуу ажиллаад ч хүссэн үр дүндээ хүрэхгүй байж болно. Тиймээс төлөвлөгөө хамгийн чухал. Хэзээ, юу хийж, юунд хүрэх вэ гэдгээ л байнга боддог байх хэрэгтэй. Цаг хугацаа бидэнд байгаа хамгийн үнэтэй хөрөнгө шүү дээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Ашиглахгүй байж чаддаггүй апп, хэрэгслүүд юу вэ?</h3><p>Код бичихдээ Visual Studio Code, хөгжүүлэлт хийхдээ Docker-ийг ашиглана. OneNote-ийг бас дурдаж болно. Аль болох бага апп, хэрэгсэл ашиглахыг хичээдэг.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>5. Цаг хэмнэх хамгийн сайн арга тань юу вэ?</div></h3><p></p><p>Бусдад ажлаа шилжүүлэх. Өөрийн хамгийн сайн хийж чадах ажилдаа л анхаарч, бусдыг нь чаддаг хүмүүст нь даатгах хэрэгтэй. Үүний тулд сул болон давуу талаа мэддэг байх нь зүй. Мөн аливаа ажлыг зохих түвшинд нь хийгээд дараагийн ажилдаа шилжих чухал.</p><p>Хөгжүүлэлт гэдэг хүмүүсийн бодож байгаа шиг хамгийн чухал зүйл биш. Хамгийн гол нь бодит асуудлыг шийдэх. Тиймээс тухайн асуудалтай бодитоор тулгарч байгаа хүмүүстэй ярилцах, санаа бодлыг нь сонсох хамгаас чухал. Энэ ажилд цагийн хязгаар гэж бараг байхгүй. Чадах чинээгээрээ тогтмол хийх хэрэгтэй. </p><p>Бүтээгдэхүүнээ аль болох хамгийн хурднаараа хөгжүүлээд хэрэглэгчдэд бодитоор ашиглуулж, санаа бодлыг нь сонсоод улам сайжруулах л цаг хэмнэх хамгийн сайн арга юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/888d78ee5fdc22fed4dc812a2551f498.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/5f0e78719bf12e071ca550235acfb681.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. Хийх ажлаа хэрхэн төлөвлөдөг вэ?</h3><p></p><p>Компанийнхаа урт хугацааны төлөвлөгөөг хоёр долоо хоног тутамд шинэчилнэ. Технологийн, залуу компани учраас нэг удаадаа хэдэн сараар л төлөвлөнө. Хувийн ажлаа амралтын өдрүүдэд төлөвлөөд, ажлын өдөр бүрийн өглөө тухайн өдрөө илүү нарийвчлан төлөвлөдөг. </p><p>Төлөвлөгөө гаргахдаа өмнө нь Notion ашиглаж байгаад одоо бол Slack-ийг ашиглаж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. Эрч хүчээ хэрхэн сэлбэдэг вэ?</h3><p>Дасгал хөдөлгөөн. Саяхан нохойтой болсон учраас ажлаас хөндийрөх, гарч орох шалтгаан нэгээр нэмэгдсэн. Мөн хэт их мэдээллийн урсгалаас аль болох хол байхыг хичээдэг. Наад зах нь хоол идэж байхдаа утсаа харахгүй, юм үзэхгүй байх. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. Үндсэн ажлынхаа хажуугаар дурлаж хийдэг төсөл/ажил юу вэ?</h3><p>Компаниа эхлүүлэхээс өмнө ажиллаж байсан хэд хэдэн төсөл маань одоо ч үргэлжилж байгаа. Хобби гэвэл өмнө нь хуучин автомашин засдаг байлаа. Хотод амьдардаг болсноос хойш боломж олдохгүй л байна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e5659027c8bbcf3be8141b9c7e567307.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>9. Хийж буй ажлын онцлог юу вэ? эерэг сайн ба хэцүү бэрхшээлтэй талууд?</h3><p></p><p>Маш их зүйл сурна. Стартап үүсгэн байгуулбал зөвхөн мэргэжлээсээ гадна байгууллагын бүтэц, маркетинг борлуулалт гээд их олон зүйл сурдаг. Бүтээгдэхүүнээ хөгжүүлэхийн тулд олон төрлийн зүйл хийх шаардлагатай болдог нь том компаниас их өөр шүү. </p><p>Бэрхшээлтэй тал гэвэл ажил, амьдралын тэнцвэр. Жишээлбэл, аливаа технологийн асуудлыг засах нь миний хариуцлага, надаас өөр хүн байхгүй. Тиймээс заримдаа хэт их ажиллах үе гарна. </p><p>Стартапаа эхлүүлээд л амжилтад хүрнэ гэдэг ховор зүйл. Олон хүнтэй харьцах, санаагаа сайжруулахад цаг их орно. Технологийн хүмүүс дотогшоо байх хандлагатай ч стартап эхлүүлж байгаа бол хүмүүстэй ярьж, харилцаж сурахаас өөр аргагүй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. Та одоо юун дээр төвлөрч байгаа вэ? Ойрын төлөвлөгөө?</h3><p></p><p>Product Market Fit буюу бүтээгдэхүүн маань зах зээлд нийцэх эсэхийг турших шатандаа явж байна. Үүний тулд Paid Pilots буюу төлбөртэй харилцагчдын тоогоо нэмэгдүүлэхэд анхаарч байна. Эцсийн хэрэглэгчид яг юу хэрэгтэй вэ, бид ямар үнэ цэн өгч чадах вэ гэдэгт гол анхаарлаа хандуулж байгаа гэсэн үг.</p><p>Технологийн салбарын аливаа асуудалд ихэвчлэн нэгээс олон шийдэл байдаг. Биднээс өөр шийдэл хөгжүүлж байгаа өрсөлдөгчид маань ажиллаж байгаа цагт бид ч гэсэн шаргуу хөдөлмөрлөх ёстой.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/b2c1c688246894e121ec47b4590dc56b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br>11. Та өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлж, суралцдаг вэ?</div></h3><p>Технологийн чадварыг өөрөө туршиж үзэх, бусдын хийснийг судлах гэсэн хоёр л аргаар сайжруулж болно. Стартапаа хөгжүүлж байгаа энэ үед бол хийж үзэх, бусдын хийснийг харах замаар л суралцаж байна. Мөн чадварлаг хүмүүстэй хамт ажиллаж байх явцдаа олон зүйлийг сурдаг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">12. Санал болгох ном, кино, хөгжим?</h3><p>“Good Will Hunting” киног, “Black Keys” хамтлагийг, “Freakonomics” болон “Clean Code” номыг санал болгоё.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>13. Авч байсан хамгийн сайн зөвлөгөө?</div></h3><p>Аав маань тодорхойгүй цаг үед тасралтгүй урагшлахыг сануулдаг. Ялангуяа хурдан өөрчлөгддөг, өндөр өрсөлдөөнтэй салбарт ажиллаж байгаа үед энэ зөвлөгөө их тустай байна.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">14. Бусдад шидэх санаа?</h3><p>Стартапаа эхлэх гэж байгаа бол шийдэхийг хүсэж байгаа асуудлыг нь чинь бодитоор туулж яваа дор хаяж 20 хүнтэй ярилц. Мөн асуудлыг шийдлээ гээд тэр чинь хангалттай орлого олох бизнес болох эсэхийг тооц. Товчхондоо хэрэглэгчдээс энэ төрлийн шийдэлд хэр их мөнгө төлөх талаар баримжаатай болох хэрэгтэй. Эхэндээ албан ёсны компани байгуулах гэж яарахгүй, Proof of Concept буюу санаагаа баталгаажуулахад л анхаар. Эрт эхэлж, хурдан хөгжүүлж, тогтмол сайжруул. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/be785ba85417cdc3e4b3994c97dd92d7.jpg"></p> </div>
Наймдугаар сарын 8-нд зохиогдсон Data Summit-д оролцсон олон улсын мэргэжилтнүүдийн нэг нь Стефан Шлегл. Түүний хувьд Теслагийн Берлин хот дахь Gigafactory-д гурван жил ажиллаад өөрийн стартапаа босгож яваа энтрепренер инженер. Монголчуудын нийтлэг нэгэн мөрөөдөл бол монгол компаниуд, тэр дундаа технологийн стартапууд олон улсын түвшинд хүрэх. Гэсэн ч сүүлийн жилүүдэд стартапуудын идэвх мэдэгдэхүйц унаж, шинэ стартап төрөх нь багассан тул хаа нэгтээ өөрийн мөрөөдлөө бодит болгохоор хичээн ажиллаж буй технологийн энтрепренерүүддээ урам өгөх үүднээс энэхүү ярилцлагыг хийлээ. “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” цуврал ярилцлагын энэ удаагийн дугаараас Стефаны ажлын арга барил болон олон улсад стартапаа хөгжүүлж буй бодит туршлага, анхаарах ёстой зүйлсийг олж мэдээрэй. Байршил : Берлин хот, ХБНГУ Эрхэлдэг ажил: Үүсгэн байгуулагч/CTO, BlueAlpha Labs Хэрэглэдэг гар утас: iPhone 12 Хэрэглэдэг компьютер: Macbook Air Сошиал хуудас: LinkedIn 1. Таны мэргэжлийн замналаас бид юуг мэдэх ёстой вэ? Мюнхений техникийн их сургуульд механикийн инженерээр суралцаж төгссөн. Аав маань механик инженерээр ажилладаг байсан болохоор энэ чиглэлийг сонгосон болов уу. Ялангуяа Германд энэ чиглэлийн төгсөгчид үргэлжлүүлээд магистрын зэргээ горилох нь нийтлэг. Тиймээс миний хувьд BMW-д дата анализын чиглэлээр дадлага хийхийн зэрэгцээ магистрын зэрэгтээ суралцсан. Магистраа төгсөөд Германдаа юмсын интернэтийн (IoT) чиглэлээр ажилладаг стартапд орсон. Тэндээ машин сургалт дээр суурилсан төслүүд дээр ажилласан туршлагатай. Жишээлбэл, Lidar технологи ашиглан цэнэглэх станц руугаа автоматаар очдог систем хөгжүүлж байлаа. 2020 оноос Берлин хотод Tesla-гийн автомашин үйлдвэрлэдэг Gigafactory-ийн бүтээн байгуулалт эхэлсэн. Герман шиг уламжлалт оронд Tesla шиг шинэлэг компани орж ирэхээр болсон нь чухал үйл явдал байсан юм. Ингээд үйлдвэрийн үйл ажиллагаа эхлэхээс нь өмнө ажилд орж, таван хүнтэй өгөгдлийн чанарын багт data scientist-аар ажиллаж эхэлсэн. Жил гаруй ажиллаад Senior data scientist болон тушаал дэвшиж багаа ахалдаг болов. Стартап, хувийн бизнесээ эрхлэх зэргийг бага наснаасаа сонирхдог байсан тул 2023 оны зун Tesla-гаас гарч, хэд хэдэн төсөлд гар бие оролцсон байна. Одоогоор хамтран үүсгэн байгуулсан BlueAlpha Labs стартап дээрээ төвлөрч буй. Хоёрхон сарын өмнө үүсгэн байгуулсан энэ стартап маань аливаа компанийн маркетингийн өгөгдлийг шинжилдэг. Компанийн төрөл бүрийн сувгийн маркетингдаа зарцуулж буй зардлыг бодит үр дүн буюу KPI-даа хэр зэрэг нөлөөлж байгаа харуулдаг гэсэн үг. Бид “Proof of concept” буюу санаагаа баталгаажуулах шатандаа явж байна. Мөн MVP - Minimum Viable Product буюу платформынхоо хамгийн эхний хувилбарыг хөгжүүлж байгаа. 2. Таны ажлын дундаж нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг вэ? Хамтран үүсгэн байгуулагч болон багийн хоёр гишүүн маань АНУ-д, харин миний бие болон өөр нэгэн гишүүн маань Европт амьдардаг. Бидэнд оффис байхгүй, бүгд зайнаас ажилладаг. Миний хувьд технологийн хөгжүүлэлт болон бизнес стратеги, маркетингаа хариуцдаг. Стартапын эхэн шатанд олон ажил хийх бол байдаг л зүйл. Өглөө 7 цагт босоод шууд л ажиллаж эхэлнэ. Эхлээд 10-15 минут төвлөрөн сууж, тухайн өдөртөө юу хийхээ төлөвлөнө. Өдрийн 12-3 цагийг гадуур алхах, дасгал хийх, хоол идэхэд зориулж хоосон үлдээдэг. 12 цагаас өмнө барагтай л уулзалт, дуудлага товлохгүй, үдийн хоолны дараа товлохыг хичээдэг. Цагийн зөрүүнээс шалтгаалаад оройн 6 цагийн үед хамтран үүсгэн байгуулагч маань сэрдэг бөгөөд бид цаг гаруйн хугацаанд ярилцаж, чухал мэдээллүүдээ солилцоно. Хөгжүүлэлтийн төлөвлөгөө, явц, шинэ харилцагчид, маркетинг гээд бүх зүйлээ ярьдаг гэсэн үг. Ингээд л оройн 11-12 цагт хүртэл код бичиж, платформоо хөгжүүлж байгаад амардаг. 3. Таны ажлын арга барил? Шаргуу ажиллаад ч хүссэн үр дүндээ хүрэхгүй байж болно. Тиймээс төлөвлөгөө хамгийн чухал. Хэзээ, юу хийж, юунд хүрэх вэ гэдгээ л байнга боддог байх хэрэгтэй. Цаг хугацаа бидэнд байгаа хамгийн үнэтэй хөрөнгө шүү дээ. 4. Ашиглахгүй байж чаддаггүй апп, хэрэгслүүд юу вэ? Код бичихдээ Visual Studio Code, хөгжүүлэлт хийхдээ Docker-ийг ашиглана. OneNote-ийг бас дурдаж болно. Аль болох бага апп, хэрэгсэл ашиглахыг хичээдэг. 5. Цаг хэмнэх хамгийн сайн арга тань юу вэ? Бусдад ажлаа шилжүүлэх. Өөрийн хамгийн сайн хийж чадах ажилдаа л анхаарч, бусдыг нь чаддаг хүмүүст нь даатгах хэрэгтэй. Үүний тулд сул болон давуу талаа мэддэг байх нь зүй. Мөн аливаа ажлыг зохих түвшинд нь хийгээд дараагийн ажилдаа шилжих чухал. Хөгжүүлэлт гэдэг хүмүүсийн бодож байгаа шиг хамгийн чухал зүйл биш. Хамгийн гол нь бодит асуудлыг шийдэх. Тиймээс тухайн асуудалтай бодитоор тулгарч байгаа хүмүүстэй ярилцах, санаа бодлыг нь сонсох хамгаас чухал. Энэ ажилд цагийн хязгаар гэж бараг байхгүй. Чадах чинээгээрээ тогтмол хийх хэрэгтэй. Бүтээгдэхүүнээ аль болох хамгийн хурднаараа хөгжүүлээд хэрэглэгчдэд бодитоор ашиглуулж, санаа бодлыг нь сонсоод улам сайжруулах л цаг хэмнэх хамгийн сайн арга юм. 6. Хийх ажлаа хэрхэн төлөвлөдөг вэ? Компанийнхаа урт хугацааны төлөвлөгөөг хоёр долоо хоног тутамд шинэчилнэ. Технологийн, залуу компани учраас нэг удаадаа хэдэн сараар л төлөвлөнө. Хувийн ажлаа амралтын өдрүүдэд төлөвлөөд, ажлын өдөр бүрийн өглөө тухайн өдрөө илүү нарийвчлан төлөвлөдөг. Төлөвлөгөө гаргахдаа өмнө нь Notion ашиглаж байгаад одоо бол Slack-ийг ашиглаж байна. 7. Эрч хүчээ хэрхэн сэлбэдэг вэ? Дасгал хөдөлгөөн. Саяхан нохойтой болсон учраас ажлаас хөндийрөх, гарч орох шалтгаан нэгээр нэмэгдсэн. Мөн хэт их мэдээллийн урсгалаас аль болох хол байхыг хичээдэг. Наад зах нь хоол идэж байхдаа утсаа харахгүй, юм үзэхгүй байх. 8. Үндсэн ажлынхаа хажуугаар дурлаж хийдэг төсөл/ажил юу вэ? Компаниа эхлүүлэхээс өмнө ажиллаж байсан хэд хэдэн төсөл маань одоо ч үргэлжилж байгаа. Хобби гэвэл өмнө нь хуучин автомашин засдаг байлаа. Хотод амьдардаг болсноос хойш боломж олдохгүй л байна. 9. Хийж буй ажлын онцлог юу вэ? эерэг сайн ба хэцүү бэрхшээлтэй талууд? Маш их зүйл сурна. Стартап үүсгэн байгуулбал зөвхөн мэргэжлээсээ гадна байгууллагын бүтэц, маркетинг борлуулалт гээд их олон зүйл сурдаг. Бүтээгдэхүүнээ хөгжүүлэхийн тулд олон төрлийн зүйл хийх шаардлагатай болдог нь том компаниас их өөр шүү. Бэрхшээлтэй тал гэвэл ажил, амьдралын тэнцвэр. Жишээлбэл, аливаа технологийн асуудлыг засах нь миний хариуцлага, надаас өөр хүн байхгүй. Тиймээс заримдаа хэт их ажиллах үе гарна. Стартапаа эхлүүлээд л амжилтад хүрнэ гэдэг ховор зүйл. Олон хүнтэй харьцах, санаагаа сайжруулахад цаг их орно. Технологийн хүмүүс дотогшоо байх хандлагатай ч стартап эхлүүлж байгаа бол хүмүүстэй ярьж, харилцаж сурахаас өөр аргагүй. 10. Та одоо юун дээр төвлөрч байгаа вэ? Ойрын төлөвлөгөө? Product Market Fit буюу бүтээгдэхүүн маань зах зээлд нийцэх эсэхийг турших шатандаа явж байна. Үүний тулд Paid Pilots буюу төлбөртэй харилцагчдын тоогоо нэмэгдүүлэхэд анхаарч байна. Эцсийн хэрэглэгчид яг юу хэрэгтэй вэ, бид ямар үнэ цэн өгч чадах вэ гэдэгт гол анхаарлаа хандуулж байгаа гэсэн үг. Технологийн салбарын аливаа асуудалд ихэвчлэн нэгээс олон шийдэл байдаг. Биднээс өөр шийдэл хөгжүүлж байгаа өрсөлдөгчид маань ажиллаж байгаа цагт бид ч гэсэн шаргуу хөдөлмөрлөх ёстой. 11. Та өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлж, суралцдаг вэ? Технологийн чадварыг өөрөө туршиж үзэх, бусдын хийснийг судлах гэсэн хоёр л аргаар сайжруулж болно. Стартапаа хөгжүүлж байгаа энэ үед бол хийж үзэх, бусдын хийснийг харах замаар л суралцаж байна. Мөн чадварлаг хүмүүстэй хамт ажиллаж байх явцдаа олон зүйлийг сурдаг. 12. Санал болгох ном, кино, хөгжим? “Good Will Hunting” киног, “Black Keys” хамтлагийг, “Freakonomics” болон “Clean Code” номыг санал болгоё. 13. Авч байсан хамгийн сайн зөвлөгөө? Аав маань тодорхойгүй цаг үед тасралтгүй урагшлахыг сануулдаг. Ялангуяа хурдан өөрчлөгддөг, өндөр өрсөлдөөнтэй салбарт ажиллаж байгаа үед энэ зөвлөгөө их тустай байна. 14. Бусдад шидэх санаа? Стартапаа эхлэх гэж байгаа бол шийдэхийг хүсэж байгаа асуудлыг нь чинь бодитоор туулж яваа дор хаяж 20 хүнтэй ярилц. Мөн асуудлыг шийдлээ гээд тэр чинь хангалттай орлого олох бизнес болох эсэхийг тооц. Товчхондоо хэрэглэгчдээс энэ төрлийн шийдэлд хэр их мөнгө төлөх талаар баримжаатай болох хэрэгтэй. Эхэндээ албан ёсны компани байгуулах гэж яарахгүй, Proof of Concept буюу санаагаа баталгаажуулахад л анхаар. Эрт эхэлж, хурдан хөгжүүлж, тогтмол сайжруул.
Наймдугаар сарын 8-нд зохиогдсон Data Summit-д оролцсон олон улсын мэргэжилтнүүдийн нэг нь Стефан Шлегл. Түүний хувьд Теслагийн Берлин хот дахь Gigafactory-д гурван жил ажиллаад өөрийн стартапаа босгож яваа энтрепренер инженер. Монголчуудын нийтлэг нэгэн мөрөөдөл бол монгол компаниуд, тэр дундаа технологийн стартапууд олон улсын түвшинд хүрэх. Гэсэн ч сүүлийн жилүүдэд стартапуудын идэвх мэдэгдэхүйц унаж, шинэ стартап төрөх нь багассан тул хаа нэгтээ өөрийн мөрөөдлөө бодит болгохоор хичээн ажиллаж буй технологийн энтрепренерүүддээ урам өгөх үүднээс энэхүү ярилцлагыг хийлээ. “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” цуврал ярилцлагын энэ удаагийн дугаараас Стефаны ажлын арга барил болон олон улсад стартапаа хөгжүүлж буй бодит туршлага, анхаарах ёстой зүйлсийг олж мэдээрэй. **Байршил**: Берлин хот, ХБНГУ **Эрхэлдэг ажил:** Үүсгэн байгуулагч/CTO, BlueAlpha Labs **Хэрэглэдэг гар утас:** iPhone 12 **Хэрэглэдэг компьютер:** Macbook Air **Сошиал хуудас:** LinkedIn ### 1. Таны мэргэжлийн замналаас бид юуг мэдэх ёстой вэ? Мюнхений техникийн их сургуульд механикийн инженерээр суралцаж төгссөн. Аав маань механик инженерээр ажилладаг байсан болохоор энэ чиглэлийг сонгосон болов уу. Ялангуяа Германд энэ чиглэлийн төгсөгчид үргэлжлүүлээд магистрын зэргээ горилох нь нийтлэг. Тиймээс миний хувьд BMW-д дата анализын чиглэлээр дадлага хийхийн зэрэгцээ магистрын зэрэгтээ суралцсан. Магистраа төгсөөд Германдаа юмсын интернэтийн (IoT) чиглэлээр ажилладаг стартапд орсон. Тэндээ машин сургалт дээр суурилсан төслүүд дээр ажилласан туршлагатай. Жишээлбэл, Lidar технологи ашиглан цэнэглэх станц руугаа автоматаар очдог систем хөгжүүлж байлаа. 2020 оноос Берлин хотод Tesla-гийн автомашин үйлдвэрлэдэг Gigafactory-ийн бүтээн байгуулалт эхэлсэн. Герман шиг уламжлалт оронд Tesla шиг шинэлэг компани орж ирэхээр болсон нь чухал үйл явдал байсан юм. Ингээд үйлдвэрийн үйл ажиллагаа эхлэхээс нь өмнө ажилд орж, таван хүнтэй өгөгдлийн чанарын багт data scientist-аар ажиллаж эхэлсэн. Жил гаруй ажиллаад Senior data scientist болон тушаал дэвшиж багаа ахалдаг болов. Стартап, хувийн бизнесээ эрхлэх зэргийг бага наснаасаа сонирхдог байсан тул 2023 оны зун Tesla-гаас гарч, хэд хэдэн төсөлд гар бие оролцсон байна. Одоогоор хамтран үүсгэн байгуулсан BlueAlpha Labs стартап дээрээ төвлөрч буй. Хоёрхон сарын өмнө үүсгэн байгуулсан энэ стартап маань аливаа компанийн маркетингийн өгөгдлийг шинжилдэг. Компанийн төрөл бүрийн сувгийн маркетингдаа зарцуулж буй зардлыг бодит үр дүн буюу KPI-даа хэр зэрэг нөлөөлж байгаа харуулдаг гэсэн үг. Бид “Proof of concept” буюу санаагаа баталгаажуулах шатандаа явж байна. Мөн MVP - Minimum Viable Product буюу платформынхоо хамгийн эхний хувилбарыг хөгжүүлж байгаа. ### 2. Таны ажлын дундаж нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг вэ? Хамтран үүсгэн байгуулагч болон багийн хоёр гишүүн маань АНУ-д, харин миний бие болон өөр нэгэн гишүүн маань Европт амьдардаг. Бидэнд оффис байхгүй, бүгд зайнаас ажилладаг. Миний хувьд технологийн хөгжүүлэлт болон бизнес стратеги, маркетингаа хариуцдаг. Стартапын эхэн шатанд олон ажил хийх бол байдаг л зүйл. Өглөө 7 цагт босоод шууд л ажиллаж эхэлнэ. Эхлээд 10-15 минут төвлөрөн сууж, тухайн өдөртөө юу хийхээ төлөвлөнө. Өдрийн 12-3 цагийг гадуур алхах, дасгал хийх, хоол идэхэд зориулж хоосон үлдээдэг. 12 цагаас өмнө барагтай л уулзалт, дуудлага товлохгүй, үдийн хоолны дараа товлохыг хичээдэг. Цагийн зөрүүнээс шалтгаалаад оройн 6 цагийн үед хамтран үүсгэн байгуулагч маань сэрдэг бөгөөд бид цаг гаруйн хугацаанд ярилцаж, чухал мэдээллүүдээ солилцоно. Хөгжүүлэлтийн төлөвлөгөө, явц, шинэ харилцагчид, маркетинг гээд бүх зүйлээ ярьдаг гэсэн үг. Ингээд л оройн 11-12 цагт хүртэл код бичиж, платформоо хөгжүүлж байгаад амардаг. ### 3. Таны ажлын арга барил? Шаргуу ажиллаад ч хүссэн үр дүндээ хүрэхгүй байж болно. Тиймээс төлөвлөгөө хамгийн чухал. Хэзээ, юу хийж, юунд хүрэх вэ гэдгээ л байнга боддог байх хэрэгтэй. Цаг хугацаа бидэнд байгаа хамгийн үнэтэй хөрөнгө шүү дээ. ### 4. Ашиглахгүй байж чаддаггүй апп, хэрэгслүүд юу вэ? Код бичихдээ Visual Studio Code, хөгжүүлэлт хийхдээ Docker-ийг ашиглана. OneNote-ийг бас дурдаж болно. Аль болох бага апп, хэрэгсэл ашиглахыг хичээдэг. ### 5. Цаг хэмнэх хамгийн сайн арга тань юу вэ? Бусдад ажлаа шилжүүлэх. Өөрийн хамгийн сайн хийж чадах ажилдаа л анхаарч, бусдыг нь чаддаг хүмүүст нь даатгах хэрэгтэй. Үүний тулд сул болон давуу талаа мэддэг байх нь зүй. Мөн аливаа ажлыг зохих түвшинд нь хийгээд дараагийн ажилдаа шилжих чухал. Хөгжүүлэлт гэдэг хүмүүсийн бодож байгаа шиг хамгийн чухал зүйл биш. Хамгийн гол нь бодит асуудлыг шийдэх. Тиймээс тухайн асуудалтай бодитоор тулгарч байгаа хүмүүстэй ярилцах, санаа бодлыг нь сонсох хамгаас чухал. Энэ ажилд цагийн хязгаар гэж бараг байхгүй. Чадах чинээгээрээ тогтмол хийх хэрэгтэй. Бүтээгдэхүүнээ аль болох хамгийн хурднаараа хөгжүүлээд хэрэглэгчдэд бодитоор ашиглуулж, санаа бодлыг нь сонсоод улам сайжруулах л цаг хэмнэх хамгийн сайн арга юм. ### 6. Хийх ажлаа хэрхэн төлөвлөдөг вэ? Компанийнхаа урт хугацааны төлөвлөгөөг хоёр долоо хоног тутамд шинэчилнэ. Технологийн, залуу компани учраас нэг удаадаа хэдэн сараар л төлөвлөнө. Хувийн ажлаа амралтын өдрүүдэд төлөвлөөд, ажлын өдөр бүрийн өглөө тухайн өдрөө илүү нарийвчлан төлөвлөдөг. Төлөвлөгөө гаргахдаа өмнө нь Notion ашиглаж байгаад одоо бол Slack-ийг ашиглаж байна. ### 7. Эрч хүчээ хэрхэн сэлбэдэг вэ? Дасгал хөдөлгөөн. Саяхан нохойтой болсон учраас ажлаас хөндийрөх, гарч орох шалтгаан нэгээр нэмэгдсэн. Мөн хэт их мэдээллийн урсгалаас аль болох хол байхыг хичээдэг. Наад зах нь хоол идэж байхдаа утсаа харахгүй, юм үзэхгүй байх. ### 8. Үндсэн ажлынхаа хажуугаар дурлаж хийдэг төсөл/ажил юу вэ? Компаниа эхлүүлэхээс өмнө ажиллаж байсан хэд хэдэн төсөл маань одоо ч үргэлжилж байгаа. Хобби гэвэл өмнө нь хуучин автомашин засдаг байлаа. Хотод амьдардаг болсноос хойш боломж олдохгүй л байна. ### 9. Хийж буй ажлын онцлог юу вэ? эерэг сайн ба хэцүү бэрхшээлтэй талууд? Маш их зүйл сурна. Стартап үүсгэн байгуулбал зөвхөн мэргэжлээсээ гадна байгууллагын бүтэц, маркетинг борлуулалт гээд их олон зүйл сурдаг. Бүтээгдэхүүнээ хөгжүүлэхийн тулд олон төрлийн зүйл хийх шаардлагатай болдог нь том компаниас их өөр шүү. Бэрхшээлтэй тал гэвэл ажил, амьдралын тэнцвэр. Жишээлбэл, аливаа технологийн асуудлыг засах нь миний хариуцлага, надаас өөр хүн байхгүй. Тиймээс заримдаа хэт их ажиллах үе гарна. Стартапаа эхлүүлээд л амжилтад хүрнэ гэдэг ховор зүйл. Олон хүнтэй харьцах, санаагаа сайжруулахад цаг их орно. Технологийн хүмүүс дотогшоо байх хандлагатай ч стартап эхлүүлж байгаа бол хүмүүстэй ярьж, харилцаж сурахаас өөр аргагүй. ### 10. Та одоо юун дээр төвлөрч байгаа вэ? Ойрын төлөвлөгөө? Product Market Fit буюу бүтээгдэхүүн маань зах зээлд нийцэх эсэхийг турших шатандаа явж байна. Үүний тулд Paid Pilots буюу төлбөртэй харилцагчдын тоогоо нэмэгдүүлэхэд анхаарч байна. Эцсийн хэрэглэгчид яг юу хэрэгтэй вэ, бид ямар үнэ цэн өгч чадах вэ гэдэгт гол анхаарлаа хандуулж байгаа гэсэн үг. Технологийн салбарын аливаа асуудалд ихэвчлэн нэгээс олон шийдэл байдаг. Биднээс өөр шийдэл хөгжүүлж байгаа өрсөлдөгчид маань ажиллаж байгаа цагт бид ч гэсэн шаргуу хөдөлмөрлөх ёстой. ### 11. Та өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлж, суралцдаг вэ? Технологийн чадварыг өөрөө туршиж үзэх, бусдын хийснийг судлах гэсэн хоёр л аргаар сайжруулж болно. Стартапаа хөгжүүлж байгаа энэ үед бол хийж үзэх, бусдын хийснийг харах замаар л суралцаж байна. Мөн чадварлаг хүмүүстэй хамт ажиллаж байх явцдаа олон зүйлийг сурдаг. ### 12. Санал болгох ном, кино, хөгжим? “Good Will Hunting” киног, “Black Keys” хамтлагийг, “Freakonomics” болон “Clean Code” номыг санал болгоё. ### 13. Авч байсан хамгийн сайн зөвлөгөө? Аав маань тодорхойгүй цаг үед тасралтгүй урагшлахыг сануулдаг. Ялангуяа хурдан өөрчлөгддөг, өндөр өрсөлдөөнтэй салбарт ажиллаж байгаа үед энэ зөвлөгөө их тустай байна. ### 14. Бусдад шидэх санаа? Стартапаа эхлэх гэж байгаа бол шийдэхийг хүсэж байгаа асуудлыг нь чинь бодитоор туулж яваа дор хаяж 20 хүнтэй ярилц. Мөн асуудлыг шийдлээ гээд тэр чинь хангалттай орлого олох бизнес болох эсэхийг тооц. Товчхондоо хэрэглэгчдээс энэ төрлийн шийдэлд хэр их мөнгө төлөх талаар баримжаатай болох хэрэгтэй. Эхэндээ албан ёсны компани байгуулах гэж яарахгүй, Proof of Concept буюу санаагаа баталгаажуулахад л анхаар. Эрт эхэлж, хурдан хөгжүүлж, тогтмол сайжруул.
https://unread.today/c/howwework-sound-meditation
Би хэрхэн ажилладаг вэ?
Majigsuren Tsogbadrakh
2024-05-02T00:00:00
5 сарын 2, 2024
“Sound Meditation Mongolia” компанийн хамтран үүсгэн байгуулагчид Б.Тэлмүүн, Б.Батчимэг
<div class="article-body"> <h2><div>Ярилцлагынхаа ээлжит зочноор “Sound Meditation Mongolia” компанийн үүсгэн байгуулагч бүсгүйчүүдийг урилаа. Хэрэв уншигч та бүхэн мэдэх бол Анридаас зохион байгуулсан хэд хэдэн арга хэмжээний нээлт энэхүү хөгжимт бясалгалаар эхэлж байсан билээ. Тэд 2023 оны тавдугаар сард “Бүх хүртэхүйд” 360 медиа арт, дууны бясалгал хосолсон анхны арга хэмжээгээ зохион байгуулсан бөгөөд түүнээс хойш бусдад хөгжмийн үелзлээр дамжуулан сэтгэлийн амар тайвныг мэдрүүлэн ажиллаж буй.</div><div><br></div><div>Үндсэн хөгжимчин Б.Тэлмүүний хувьд Философи, шашин судлалаар бакалаврын зэрэг хамгаалж, Австрали улсад дүрслэх урлаг, зураачийн чиглэлээр мэргэжил дээшлүүлэн улмаар хөгжимт бясалгалын академид суралцан эл салбарт хөл тавьжээ. Харин хамтран үүсгэн байгуулагч Б.Батчимэгийн тухайд урлаг судлал чиглэлээр суралцаж, Mongol HD телевиз болон Монголын Урлагийн Зөвлөлд ажиллаж байсан туршлагатай.</div><div><br></div><div>Ингээд хүсэл зорилгынхоо төлөө хамтдаа зүтгэж буй тэдний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя.</div></h2><p><b>Байршил:</b> Хан-Уул дүүрэг, King Tower, 121-р байр, 103 тоот <br><b>Эрхэлдэг ажил:</b> “Sound Meditation Mongolia” компанийн хамтран үүсгэн байгуулагчид <br><b>Сошиал хуудас:</b> <a href="https://www.facebook.com/ulaanbaatarfine.artsstudio.1" target="_blank">Facebook</a>, <a href="https://www.instagram.com/Soundmeditationmongolia?fbclid=IwZXh0bgNhZW0CMTAAAR2bfItHiBS-_qqQ37qi7PfYhxlPyjrWbEyna1RPACDJDe4pI8bwR3cO4EM_aem_AelGX-qyxTjJs5fL57vx6gB1SgNzmBQTQ0vpRHQGqWtyAbjbzlPngHuc0xMjX-YE3ch3uIDqEmzRKl0hmJtqLKpv" target="_blank">Instagram</a> <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. ТАНЫ КАРЬЕРААС БИД ЮУ ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ?<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/f02147fa1d3c86642576408edec21a3f.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Миний бага нас шарын шашинтай салшгүй холбоотой өнгөрсөн. Эмээ маань бурхан урлаач байсан тул балчир охин байхаасаа ойр зуурын ажилд нь гарын үзүүрт гүйдэг байлаа. Их сургуульд орох үеэр манай гэр бүл дан ганц шашин гэж туйлшралгүй гүн ухаан талаас нь суралцаж, судлах хэрэгтэй гэж зөвлөсөн. Үүний дагуу МУИС-ийн Философи, шашин судлалын ангид элсэж, 15 настайдаа их сургуулийн оюутан болж байв. Суралцах хугацаандаа шашныг маш олон талаас судалсны зэрэгцээ, урлагт татагдаж эхэлсэн.</p><p>Төгссөнийхөө дараа хэсэг Монголдоо байж байгаад 2015 оны сүүлээр нөхрийн хамт Австралийн Сидней хотыг зорьж, дүрслэх урлаг, зураачийн чиглэлээр мэргэжил дээшлүүлсэн юм. Суралцаж байх хугацаандаа хөгжимт бясалгалыг сонирхон сургалтуудад хамрагдаж, цааш илүү мэргэшин <a href="https://www.academyofsoundhealing.com/" target="_blank">The Sound Healing Academy</a>-д суралцаж байлаа. </p><p>Ингээд 2020 онд эх орондоо буцаж ирээд хоёр жил орчим бясалгал, иог хосолсон цогц хөтөлбөрөөр хүмүүст хичээл заахын сацуу хөгжимт бясалгалыг сонирхлоороо хийдэг байв. Тэр үед анх Батчимэгтэйгээ танилцаж, түүнээс хойш холбоотой байсаар 2022 онд надад хамтран ажиллах санал тавьсан. Ингээд албан ёсоор өнгөрсөн оны нэгдүгээр сараас эхлэн компанийнхаа үндсэн хөгжимчнөөр ажиллаж, одоогоор өөрсдийн онцлог бүхий арав гаруй хөгжмийн зэмсгээр тоглож байна.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/101400c7c0a23d64965fc21e0ac70ace.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Батчимэг:</b> Би МУИС-ийг Урлаг судлал чиглэлээр 2015 онд төгсөж, ажлын гараагаа 2017 онд Монгол HD телевизийн нэвтрүүлгийн албанаас эхэлж байсан. Жил гаруйн хугацаанд ажиллахдаа “Авьяаслаг монголчууд”, “The Voice” шоу нэвтрүүлгүүдийн арын албанд дайчлагдаж, энтертайнмент чиглэлд чамгүй туршлага хуримтлуулж байв. Гэсэн ч миний чин хүсэл урлагийн салбарт ажиллах байсан тул телевизийн салбараа орхин “Монголын Урлагийн Зөвлөл”-д маркетинг, олон нийттэй харилцах хөтөлбөрийн зохицуулагчаар ажиллаж эхэлсэн. Цомхон бүрэлдэхүүнтэй баг байсан болохоор үндсэн ажлаас гадна олон зүйлд өөрийгөө сорьж үзэх боломж энд өнгөрүүлсэн дөрвөн жилд тохиосон юм.</p><p>Үүний дараа урлагийн төсөл, хөтөлбөрүүд дээр бие даан ажиллахыг хүссэн. Тиймдээ ч 2022 онд ажлаа орхих шийдвэрт хүрч, шинэ он гарахтай зэрэгцэн Тэлмүүнтэйгээ шинэ төсөл эхлүүлсэн. Бидний зорилго бол урлаг болон бясалгалын хоршлоор дамжуулан тайвшрал, сэтгэлийн амар амгалан байдлыг бий болгоход хувь нэмрээ оруулах юм. Миний хувьд компанийнхаа менежмент, маркетинг гээд үндсэн хөгжимт бясалгалаас бусад бүх зүйлээ гардан хийдэг.</p><p>Бид 2023 оны тавдугаар сард <a href="https://unread.today/c/insight-sound-meditation" target="_blank">“Бүх хүртэхүйд” </a>360 медиа арт, дууны бясалгал хосолсон анхны арга хэмжээгээ Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн White Rock-д зохион байгуулж байлаа. Өдгөө түүнээс хойш хэд хэдэн арга хэмжээний ард гарч, тогтмол үйлчлүүлэгчид хүлээн авч, ажиллаж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Амралтын өдрүүд бол бидний ажлын өдрүүд. Миний хувьд ихэвчлэн өглөө болон үдийн цагийг иогийн хичээл заах, гэр орны ажлуудаа амжуулахад зарцуулдаг. Ингээд ойр зуурын зүйлсээ жин тан болгочхоод 17:30 цагийн үед студидээ ирнэ. Эхлээд цэвэрлэгээ сайн хийгдсэн эсэхийг шалгаад үйлчлүүлэгчдийг ирэхээс өмнө хөгжмөө дуугаргаж, шалгадаг. Орчны температур, агаарын чийгшил ямар байхаас дуугаралт нь хамаардаг болохоор нэг бүрчлэн шалгах хэрэгтэй. Ялангуяа хэнгэрэгний төрлийн зэмсгүүд маань их эмзэг. Шаардлагатай тохиолдолд нар, салхинд гаргаж тавих үе ч бий.</p><p>Ингээд үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авахад бэлтгэдэг. Гаднаас орж ирэхэд л үнэр, гэрэл, орчны өнгө үзэмж бүгд тааламжтай мэдрэмж төрүүлэх ёстой учраас лаагаа асаах, өнгийн гэрлүүдээ байрлуулах, дуу өсгөгчөөр тааламжтай аялгуу тавих гээд бүх зүйлд нарийн анхаарах хэрэгтэй. Үндсэндээ үйлчлүүлэгчдийг орж ирэхээс эхлээд мэлмийг нь баясгаж, хоёр цагийн турш үргэлжлэх хөгжимт бясалгалаар сонорыг нь мялаан гүн амрааж чадвал бидний зорилго биелэх нь тэр. Батчимэг маань ерөнхий бүртгэл, хүлээн авалтыг хариуцдаг бөгөөд 19:00 цагт хүмүүсээ оруулж, 19:15 цагт бясалгал эхэлнэ. 21:30 цагт бясалгал дуусаж, хаалт хийн үйлчлүүлэгчдээ халуун цайгаар дайлдаг. Үүний зэрэгцээ бясалгалын дараа бие, сэтгэлд гарах өөрчлөлт, үргэлжлүүлэн юун дээр анхаарч гам барих талаар зөвлөгөө өгнө.</p><p>Үйлчлүүлэгчдээ үдэн гаргасны дараа бид хоёр студиэ маш сайн цэвэрлээд тухайн өдрөө дүгнэн дараагийн төлөвлөгөө, хуваариудаа ярилцаж хамтдаа цайлдаг дадалтай. Ингээд л ажлын өдөр дуусдаг даа. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/94486b6ebe661948226b979b325da1d8.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/874727a4b31b9f956de4d20ec18725f5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Миний хувьд ажлаа аль болох эртнээс, эмх цэгцтэй, дэс дараалалтайгаар төлөвлөдөг. Цаг тулгаж хийнэ гэдэг миний зарчмаас гадуур зүйл. Юмс дээр дээрээсээ давхардах, ар араасаа шахагдахад тун дургүй гэх үү дээ. Мөн сэтгэл зүйн амар тайван, тогтуун байдал ажилд маань шууд нөлөөлдөг учраас хувийн амьдралд юу ч тохиолдсон бай ажлаа хийхдээ тэр бүгдийг ардаа орхихыг хичээдэг. Мэдээж хүн л юм чинь сэтгэл санаа дээшлэх, доошлох үе гарна шүү дээ. Тийм үед студи дээрээ арай эрт ирээд 20-30 минут бясалгадаг.</p><p><b>Батчимэг:</b> Аливаа ажлын суурь судалгааг маш сайн хийх нь миний ажлын арга барил. Жишээ нь, гаднын улс орнууд яаж ажиллаж байна, бид цаашид юун дээр илүү анхаарч, төвлөрөх хэрэгтэйг байнгын харьцуулж судалдаг. Түүнчлэн ажлын онцлогоос шалтгаалаад бүх зүйлийг хурдан амжуулах хэрэгтэй. Нэг постер дээр цаг алдаад бусад ажлаа хойшлуулаад байвал сайн үр дүнд хүрэхгүй нь ойлгомжтой учраас аль болох хурдтай ажиллахыг эрмэлздэг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ?</div></h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Хэрэгсэл гэвэл хөгжмийн зэмсгүүдтэй маань хоршин ажиллах сайн дуу өсгөгч хэрэгтэй. Харин гар утасны аппуудын тухайд iTunes, Spotify, YouTube зэргийг тогтмол ашиглахаас гадна сүүлийн үед цагаа хэмнэх зорилгоор Mbook аппаар ном сонсож байгаа.</p><p><b>Батчимэг: </b>Миний хувьд гаднын хөгжимт бясалгалын уран бүтээлчид ямар хөгжим тоглож, юу ашиглаж байгааг судлах зорилгоор YouTube-ийг байнга ашигладаг. Үүний зэрэгцээ компанийнхаа үйл ажиллагааг илүү олон хүнд таниулах зорилгоор богино бичлэг хийх, пост оруулахад Instagram-ийг идэвхтэй хэрэглэх болсон. Манайхыг сонирхогч хүмүүсийн дийлэнх нь тус платформын хэрэглэгчид учраас зайлшгүй ашиглах хэрэгцээ гарч байгаа.</p><p>Энэ ташрамд тун удахгүй To all senses нэртэй бидний өөрсдийн гар утасны апп хэрэглээнд нэвтрэх гэж буйг дуулгая. Аппаар дамжуулан анги дүүргэлттэй холбоотой бүхий л мэдээлэл, захиалга, бүртгэлийг нэг дор шийдэж байгаа болохоор манай үйлчилгээ илүү хүртээмжтэй болох нь гарцаагүй. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/bb1ef342981b7cbe823451db3ac29ef8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ?</div></h3><p></p><p><b>Тэлмүүн: </b>Нэгэнт цаг хугацаа явдаг жамаараа л явах учраас үүнийг хэн үр бүтээмжтэй ашиглаж чадна, тэр хүн л олон зүйл амжуулж дөнгөнө. Харин олон ажил амжуулахын тулд сайн төлөвлөлт юу юунаас илүү чухал. Миний хувьд өглөөг яарч эхлүүлэх дургүй учраас цагаа сайтар хуваарилж, төлөвлөдөг. Жишээ нь, өглөө 06:30 цагт хичээлтэй бол 05:15 минутад заавал сэрсэн байх ёстой. Тэгж байж өглөөг тайван эхлүүлээд дараагийн ажлууддаа төвлөрч чадна шүү дээ. Өөр нэг арга нь төвлөрлөө зөв хуваарилах явдал. Хэрэв би өнөөдөр заавал гүйцэтгэх гурван ажил төлөвлөсөн бол эхний ажилдаа 50 хувь төвлөрөөд, түр орхин дараагийн ажилдаа 50 хувь төвлөрдөг. Өөрөөр хэлбэл, эхний ажлыг тодорхой хугацаанд төвлөрч хийгээд анхаарал буурсны дараа өөр ажилд анхаарлаа хандуулах байдлаар ээлжилж хийвэл сул цаг гаргахгүйгээр ажиллах боломжтой гэсэн үг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/733141134cd0e65beff8681f1b92f12e.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Батчимэг:</b> Цагийн менежментийн хувьд аль болох түгжрэлийн цагаар гэртээ ажлаа амжуулаад, түгжрэлийн бус цагаар гадуур ажлаа хийдэг. Эс бөгөөс хайран цаг түгжрэлд хий дэмий өнгөрчихнө. Хэрэв зайлшгүй байгууллагуудтай уулзалт товлосон бол алхахыг хичээдэг. Ажил гүйцэтгэлийн тухайд нэн тэргүүнд чухал, шаардлагатай байгаа ажлаас эхлээд ач холбогдлын дарааллаар нь хийдэг дадалтай. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн: </b>Би бол уламжлалт төрлийн хүн. Тэмдэглэлийн дэвтэр дээр бичих эсвэл зурж төлөвлөдөг. Энэ нь нэг талаасаа тархинд сайн нөлөөтэй юм билээ. Бид хийх ёстой ажлуудаа байнгын бодсоор тархиа ядраачихдаг талтай. Үүний оронд жагсаалт байдлаар бичээд гүйцэтгэсэн ажлуудаа чагталчихвал дахин бодох шаардлагагүй болно шүү дээ.</p><p><b>Батчимэг:</b> Хувийн ажлуудаа дэвтэр дээр бичих эсвэл мартахгүйн тулд гар утсан дээрээ тэмдэглэдэг. Харин компанитай холбоотой ажлуудыг зайлшгүй ярилцаж байж төлөвлөнө. Үргэлж нэгнийхээ санаа бодол, зав зайг бодолцож төлөвлөлт хийдэг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Би амьтанд маш их хайртай. Тиймдээ ч нохойтойгоо цагийг өнгөрүүлж, сэтгэлээ баярлуулдаг. Мөн гэр бүлтэйгээ салхинд гарч, байгальд ойр байж бясалгал хийхийн сацуу чанга хөгжим сонсох дуртай. Ер нь хөгжимгүйгээр амьдралаа төсөөлнө гэвэл бэрх.</p><p><b>Батчимэг: </b>Ганцаараа алхах дуртай. Энэ үед зөвхөн өөртэйгөө байж, болох болохгүй бүхнээ эргэцүүлэн бодох нөхцөл бүрддэг гэх үү дээ. Үүнийг дагаад стресс ч буурна. Завтай үедээ аль болох сонгодог хөгжмийн тоглолт үзэхийг хичээдэг. Тэлмүүний адилаар дуу хөгжимд маш их дуртай болохоор энэ мэт тоглолт алгасахгүй байхыг боддог юм. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/229b12098893ba8b0be03f7b5f68cd55.jpg"></p><div class="image-caption">Зүүн гар талаас Б.Батчимэг, Б.Тэлмүүн</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Долоон хоногийн хоёр өдөр <a href="https://www.instagram.com/pluto_holistic_space/" target="_blank">Pluto holistic space</a>-т иогийн хичээл заадаг. Мэдээж зураачаар мэргэжил дээшлүүлсэн болохоор цаг зав гарсан үедээ зураг зурах дуртай. Тухайлбал, энэ студийн хананаас эхлээд олбог хүртэлх ихэнх хэрэгслийг өөрөө урлаж, бүтээхийг хичээсэн.</p><p>Мөн эрүүл хооллолтыг эрхэмлэж, гар доорх материалаар хэрхэн хоол хийх болон Улаанбаатарт туршиж болох хоолны газруудын талаар <a href="https://www.youtube.com/@JigmedTogmidTokyo3" target="_blank">YouTube сувагтаа</a> хуваалцдаг.</p><p><b>Батчимэг:</b> Үндсэн ажлынхаа хажуугаар<a href="https://www.facebook.com/Ulaanbaatarfineartsstudio/" target="_blank"> Улаанбаатар дүрслэх урлагийн студийг</a> үүсгэн байгуулаад ажиллаж байна. Одоогоор 7-14 хоногтоо 45-90 хүнийг байгальд гаргаж, зураг зурах арга хэмжээ зохион байгуулж байгаа. Нэг талаас агаар салхинд гарчихна, нөгөө талаас 2-3 цаг зураг зурж суухдаа өөр зүйлд сатаардаггүй болохоор тэр хэмжээгээр тархиа амраах боломж олгодог юм.</p><p>Мөн сүүлийн үед урлагийн анхан шатны боловсролыг дээшлүүлэх зорилгоор Эртний Грекээс өнөөгийн контемпорари урлаг хүртэлх бүх түүхийг багтаасан Art history нэртэй нэг сарын сургалтыг эхлүүлэх гэж байгаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД?</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/bddc06d8ac88192c1e4fa2ca0d7eda24.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Батчимэг:</b> Бид ажилдаа маш их дуртай. Эцсийн үр дүн үргэлж бусдын сайн сайхны төлөө байдаг болохоор ямагт ажлаасаа эрч хүч авдаг юм. Мөн биднийг зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдийн эерэг сэтгэгдэл, амьдралд нь гарсан өөрчлөлтөөс хийж буй ажлынхаа утга учрыг олж хардаг.</p><p>Бэрхшээлтэй тал гэвэл хөгжимт бясалгал манай улсад харьцангуй шинэ салбар болон хөгжиж байна. Үүнийг дагаад бидний судалж, боловсруулсан мэдээлэл, нөү-хау бүхий мэдлэгийг үг үсэггүй хуулж ашиглах тохиолдол цөөнгүй гарч байгаа. Бид үүнийг хориглож, зогсоож эрхгүй ч энэ мэт арга барил, ур чадваргүй үйлдлүүд нь сөрөг үр дагавар авчрах тул санаа зовниж байна. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/8780ae5bdcbadbb877c253e1357b9cd7.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Тэлмүүн: </b>Сайны хажуугаар саар гэгчээр хэцүү бэрхшээлтэй зүйлс цөөнгүй бий. Мэдээж бид хоёрыг огт танихгүй хүмүүс зорин ирж байгаагийнх анхны сэтгэгдлээрээ дутуу үнэлэх, бага зэрэг басамжлах үйлдлүүд гардаг нь нууц биш. Гэхдээ хөгжимт бясалгал дууссаны дараа “Баярлалаа, багш аа…” гээд инээмсэглэл дүүрэн гардаг. Сөрөг хандлагатай үйлчлүүлэгчид байдаг ч үйлчилгээ, ур чадвараараа бодлыг нь өөрчилж, энэ үгийг сонсоход л хэцүү санагдсан бүхэн арилдаг даа.</p><p>Ажлын талаас олон хөгжим зэрэг тоглож байгаа гэдэг утгаараа гэнэтийн асуудал гарч ирж болно. Өмнө нь шалгасан ч бясалгалын үед тааламжгүй дуугарах тохиолдол гардаг болохоор тэр бүрд бэлэн байж, хариу арга хэмжээ хурдан авах хэрэгтэй. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ?</div></h3><p></p><p><b>Тэлмүүн: </b>Миний хувьд сүүлд хөгжмийн төрлөө нэмсэн. Гэхдээ ойрын хугацаанд дахиад нэмж шинэ хөгжим тоглож сурахаар төлөвлөж байгаа. Нэгэн хэвийн хэдхэн хөгжмөө тоглох нь учир дутагдалтай шүү дээ. Энэ салбартаа мөс хагалж яваагийнх үргэлж шинэ соргог зүйлд бэлэн байх хэрэгтэй.</p><p><b>Батчимэг: </b>Энэ тавдугаар сардаа багтан анхны гадаа орчин дахь арга хэмжээ зохион байгуулахаар төлөвлөж байгаа. Мөн ойрын хугацаанд студиэ хотын төв рүү нүүлгэхээр боломжит хувилбаруудыг эрэлхийлж байна. Үүний сацуу Sound Artist Х.Цэцэн, Д.Нямхүү нараар хоёр дахь аяа хийлгэхээр ажиллаж байгаа ба энэ удаа илүү монгол хэв маягийг шингээсэн ая бэлдүүлэхээр зорьж байгаа юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Цаг зав гарсан үедээ хөгжмүүдээ арай өөрөөр тоглож, туршиж үздэг. Хичээл дээр үндсэн техникүүдийг зааж өгдөг ч уран бүтээлч өөрөө мэдрэмжээрээ хөгжүүлж, баяжуулах нь чухал. Заримдаа Батчимэгийг хэвтүүлж байгаад л энэ хөгжмийг би ийм байдлаар тогловол хэр тааламжтай сонсогдож байгааг асууна. Их хөгжилтэй.</p><p><b>Батчимэг: </b>Аливаа шинэ чадварт үргэлж соргог байхыг хичээдэг. Ялангуяа миний сонирхож байгаа чиглэлд мэргэшсэн хүмүүсээс суралцах, тэднээс зөвлөгөө авахыг боддог доо. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/ef5dd65a746b834a10e4ddd4f804576b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Янн Мартел зохиолчийн <a href="https://book.mn/product/show/20267" target="_blank">“Пигийн амьдрал” </a>хэмээх ном надад маш их таалагдсан. Энэ номыг заавал уншиж үзээрэй гэж зөвлөе. Киноны тухайд Ghibli студийн анимэйшнүүдийг санал болгомоор байна. Зөвхөн хүүхдэд бус томчуудад зориулсан өргөн агуулгатай бүтээлүүд бий. </p><p>Сүүлд “Сэр сэр салхи”, “Баавгай болохсон” кинонуудыг шимтэн үзсэн юм байна. Та бүхэн ч бас үзээрэй. Дуу хөгжмийн тухайд хоёр уран бүтээлч санал болгоё. Эхнийх нь Estas Tone-ийн <a href="https://www.youtube.com/watch?v=uIiePhmCO2o" target="_blank">The Song of the Butterfly</a> дууг клиптэй нь заавал үзээрэй. Дараагийнх нь Польшийн уран бүтээлч <a href="https://www.youtube.com/@haniaranimusic" target="_blank">Хания Ранигийн</a> сет хөгжмийг санал болгож байна. </p> <p></p><p><b>Батчимэг: </b>Миний хувьд өмнө нь уран зохиолын ном түлхүү уншдаг байсан бол сүүлийн үед философийн номуудад шимтэх болсон. Санал болгох ном гэвэл Гэвш Майкл Роачийн <a href="https://book.mn/product/show/31455" target="_blank">“Очир огтлогч”</a> болон саяхан ТомЁ БодЁ-ийн орчуулан хүргэсэн <a href="https://unread.today/c/yamchagiin-az-jargald-khurgekh-filosofi" target="_blank">“Аз жаргалд хүргэх философи”</a> номуудыг уншаарай. </p><p>Киноны тухайд <a href="https://www.youtube.com/watch?v=RlbR5N6veqw" target="_blank">“Poor things”</a> бүтээлийг санал болгоё. Ухамсартай, ухаантай байхгүй бол таныг удирдах амархан гэх философи нь таалагдсан. Дууны хувьд голчлон үндэсний хамтлаг, дуучдаа сонсох дуртай. Онцгойлон санал болгох нь Хөсөгтөн хамтлагийн <a href="https://www.youtube.com/watch?v=UW7mv0gjI5I" target="_blank">“Алтаргана”</a> бүтээл. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ?</div></h3><p></p><p><b>Тэлмүүн:</b> Бага байхад ээж маань ажлаа тарж ирчхээд орой бүр эгч бид хоёртой ярилцдаг байсан юм. Бид олон сэдвээр хөөрөлддөг байсан ч санаанд тод үлдсэн нь “Миний хүүхдүүд овойж оцойтлоо баян болох гээд хэрэггүй. Юм чинь хэмжээ хязгаартай байхдаа сайхан. Тиймээс ямагт алтан дунджийг баримталж, тэнцвэртэй амьдрах нь чухал шүү” гэсэн зөвлөгөө.</p><p><b>Батчимэг:</b> Зөвлөгөө гэхээс илүү гэр бүлээсээ ойлгож авсан зүйл маань одоо ч амьдралд байнга бодогддог юм. Би айлын бага хүүхэд болохоор эрх дураараа, хүссэнээ хийж өссөн. Манай гэр бүл ч миний үзэл бодол, хүсэл зорилгыг бүх талаар дэмжиж, алдаа онооны алинд ч урам зоригийг минь мохоож байсан удаагүй. Гагцхүү хүмүүжилтэй байхад маш сайн сургасан. Гэр бүлийн хүмүүжлээсээ ямагт өөрийгөө хайрлаж, дуртай зүйлээ хийх нь чухал болохыг ойлгосон гэх үү дээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/4fc348d37f413ee1407ce9d5b2747293.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА?</h3><p></p><p><b>Тэлмүүн: </b>Бясалгаж байгаарай гэж хэлье. Зүгээр нэг бодлоо цэгцлэхээс гадна өөрийнхөө сайн муу, сайхан муухай бүхий л зан чанарыг бясалгалын хугацаанд ажиглаж, танин мэдэх боломжтой. Мөн үргэлж бүтээлч байхыг эрмэлзээрэй. Мэдээж бусдаас санаа авч болно. Гол нь дэлхий дээрх цор ганц өөрийн өнгө аясаар баяжуулахаа мартуузай.</p><p><b>Батчимэг:</b> Бүх үеийнхэнд сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн асуудал тулгамдаж байгаа нь нууц биш. Улам даамжраад сэтгэл гутралд орох нь ч элбэг болж байна. Тэгэхээр энэ нөхцөл байдлыг анхнаас нь үүсгэхгүйн тулд өөрийгөө амар амгалан болгох зүйлсэд үргэлж цаг гаргаж байгаарай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9d5ccd7250be2699aef8e1d43df337d9.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/968b158322e8d6a10bc228cbd696856a.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/80e466c01ac8c37d4c18f88f6a473051.jpg"></p> </div>
Ярилцлагынхаа ээлжит зочноор “Sound Meditation Mongolia” компанийн үүсгэн байгуулагч бүсгүйчүүдийг урилаа. Хэрэв уншигч та бүхэн мэдэх бол Анридаас зохион байгуулсан хэд хэдэн арга хэмжээний нээлт энэхүү хөгжимт бясалгалаар эхэлж байсан билээ. Тэд 2023 оны тавдугаар сард “Бүх хүртэхүйд” 360 медиа арт, дууны бясалгал хосолсон анхны арга хэмжээгээ зохион байгуулсан бөгөөд түүнээс хойш бусдад хөгжмийн үелзлээр дамжуулан сэтгэлийн амар тайвныг мэдрүүлэн ажиллаж буй. Үндсэн хөгжимчин Б.Тэлмүүний хувьд Философи, шашин судлалаар бакалаврын зэрэг хамгаалж, Австрали улсад дүрслэх урлаг, зураачийн чиглэлээр мэргэжил дээшлүүлэн улмаар хөгжимт бясалгалын академид суралцан эл салбарт хөл тавьжээ. Харин хамтран үүсгэн байгуулагч Б.Батчимэгийн тухайд урлаг судлал чиглэлээр суралцаж, Mongol HD телевиз болон Монголын Урлагийн Зөвлөлд ажиллаж байсан туршлагатай. Ингээд хүсэл зорилгынхоо төлөө хамтдаа зүтгэж буй тэдний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. Байршил: Хан-Уул дүүрэг, King Tower, 121-р байр, 103 тоот Эрхэлдэг ажил: “Sound Meditation Mongolia” компанийн хамтран үүсгэн байгуулагчид Сошиал хуудас: Facebook , Instagram 1. ТАНЫ КАРЬЕРААС БИД ЮУ ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Тэлмүүн: Миний бага нас шарын шашинтай салшгүй холбоотой өнгөрсөн. Эмээ маань бурхан урлаач байсан тул балчир охин байхаасаа ойр зуурын ажилд нь гарын үзүүрт гүйдэг байлаа. Их сургуульд орох үеэр манай гэр бүл дан ганц шашин гэж туйлшралгүй гүн ухаан талаас нь суралцаж, судлах хэрэгтэй гэж зөвлөсөн. Үүний дагуу МУИС-ийн Философи, шашин судлалын ангид элсэж, 15 настайдаа их сургуулийн оюутан болж байв. Суралцах хугацаандаа шашныг маш олон талаас судалсны зэрэгцээ, урлагт татагдаж эхэлсэн. Төгссөнийхөө дараа хэсэг Монголдоо байж байгаад 2015 оны сүүлээр нөхрийн хамт Австралийн Сидней хотыг зорьж, дүрслэх урлаг, зураачийн чиглэлээр мэргэжил дээшлүүлсэн юм. Суралцаж байх хугацаандаа хөгжимт бясалгалыг сонирхон сургалтуудад хамрагдаж, цааш илүү мэргэшин The Sound Healing Academy -д суралцаж байлаа. Ингээд 2020 онд эх орондоо буцаж ирээд хоёр жил орчим бясалгал, иог хосолсон цогц хөтөлбөрөөр хүмүүст хичээл заахын сацуу хөгжимт бясалгалыг сонирхлоороо хийдэг байв. Тэр үед анх Батчимэгтэйгээ танилцаж, түүнээс хойш холбоотой байсаар 2022 онд надад хамтран ажиллах санал тавьсан. Ингээд албан ёсоор өнгөрсөн оны нэгдүгээр сараас эхлэн компанийнхаа үндсэн хөгжимчнөөр ажиллаж, одоогоор өөрсдийн онцлог бүхий арав гаруй хөгжмийн зэмсгээр тоглож байна. Батчимэг: Би МУИС-ийг Урлаг судлал чиглэлээр 2015 онд төгсөж, ажлын гараагаа 2017 онд Монгол HD телевизийн нэвтрүүлгийн албанаас эхэлж байсан. Жил гаруйн хугацаанд ажиллахдаа “Авьяаслаг монголчууд”, “The Voice” шоу нэвтрүүлгүүдийн арын албанд дайчлагдаж, энтертайнмент чиглэлд чамгүй туршлага хуримтлуулж байв. Гэсэн ч миний чин хүсэл урлагийн салбарт ажиллах байсан тул телевизийн салбараа орхин “Монголын Урлагийн Зөвлөл”-д маркетинг, олон нийттэй харилцах хөтөлбөрийн зохицуулагчаар ажиллаж эхэлсэн. Цомхон бүрэлдэхүүнтэй баг байсан болохоор үндсэн ажлаас гадна олон зүйлд өөрийгөө сорьж үзэх боломж энд өнгөрүүлсэн дөрвөн жилд тохиосон юм. Үүний дараа урлагийн төсөл, хөтөлбөрүүд дээр бие даан ажиллахыг хүссэн. Тиймдээ ч 2022 онд ажлаа орхих шийдвэрт хүрч, шинэ он гарахтай зэрэгцэн Тэлмүүнтэйгээ шинэ төсөл эхлүүлсэн. Бидний зорилго бол урлаг болон бясалгалын хоршлоор дамжуулан тайвшрал, сэтгэлийн амар амгалан байдлыг бий болгоход хувь нэмрээ оруулах юм. Миний хувьд компанийнхаа менежмент, маркетинг гээд үндсэн хөгжимт бясалгалаас бусад бүх зүйлээ гардан хийдэг. Бид 2023 оны тавдугаар сард “Бүх хүртэхүйд” 360 медиа арт, дууны бясалгал хосолсон анхны арга хэмжээгээ Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн White Rock-д зохион байгуулж байлаа. Өдгөө түүнээс хойш хэд хэдэн арга хэмжээний ард гарч, тогтмол үйлчлүүлэгчид хүлээн авч, ажиллаж байна. 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? Тэлмүүн: Амралтын өдрүүд бол бидний ажлын өдрүүд. Миний хувьд ихэвчлэн өглөө болон үдийн цагийг иогийн хичээл заах, гэр орны ажлуудаа амжуулахад зарцуулдаг. Ингээд ойр зуурын зүйлсээ жин тан болгочхоод 17:30 цагийн үед студидээ ирнэ. Эхлээд цэвэрлэгээ сайн хийгдсэн эсэхийг шалгаад үйлчлүүлэгчдийг ирэхээс өмнө хөгжмөө дуугаргаж, шалгадаг. Орчны температур, агаарын чийгшил ямар байхаас дуугаралт нь хамаардаг болохоор нэг бүрчлэн шалгах хэрэгтэй. Ялангуяа хэнгэрэгний төрлийн зэмсгүүд маань их эмзэг. Шаардлагатай тохиолдолд нар, салхинд гаргаж тавих үе ч бий. Ингээд үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авахад бэлтгэдэг. Гаднаас орж ирэхэд л үнэр, гэрэл, орчны өнгө үзэмж бүгд тааламжтай мэдрэмж төрүүлэх ёстой учраас лаагаа асаах, өнгийн гэрлүүдээ байрлуулах, дуу өсгөгчөөр тааламжтай аялгуу тавих гээд бүх зүйлд нарийн анхаарах хэрэгтэй. Үндсэндээ үйлчлүүлэгчдийг орж ирэхээс эхлээд мэлмийг нь баясгаж, хоёр цагийн турш үргэлжлэх хөгжимт бясалгалаар сонорыг нь мялаан гүн амрааж чадвал бидний зорилго биелэх нь тэр. Батчимэг маань ерөнхий бүртгэл, хүлээн авалтыг хариуцдаг бөгөөд 19:00 цагт хүмүүсээ оруулж, 19:15 цагт бясалгал эхэлнэ. 21:30 цагт бясалгал дуусаж, хаалт хийн үйлчлүүлэгчдээ халуун цайгаар дайлдаг. Үүний зэрэгцээ бясалгалын дараа бие, сэтгэлд гарах өөрчлөлт, үргэлжлүүлэн юун дээр анхаарч гам барих талаар зөвлөгөө өгнө. Үйлчлүүлэгчдээ үдэн гаргасны дараа бид хоёр студиэ маш сайн цэвэрлээд тухайн өдрөө дүгнэн дараагийн төлөвлөгөө, хуваариудаа ярилцаж хамтдаа цайлдаг дадалтай. Ингээд л ажлын өдөр дуусдаг даа. 3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ? Тэлмүүн: Миний хувьд ажлаа аль болох эртнээс, эмх цэгцтэй, дэс дараалалтайгаар төлөвлөдөг. Цаг тулгаж хийнэ гэдэг миний зарчмаас гадуур зүйл. Юмс дээр дээрээсээ давхардах, ар араасаа шахагдахад тун дургүй гэх үү дээ. Мөн сэтгэл зүйн амар тайван, тогтуун байдал ажилд маань шууд нөлөөлдөг учраас хувийн амьдралд юу ч тохиолдсон бай ажлаа хийхдээ тэр бүгдийг ардаа орхихыг хичээдэг. Мэдээж хүн л юм чинь сэтгэл санаа дээшлэх, доошлох үе гарна шүү дээ. Тийм үед студи дээрээ арай эрт ирээд 20-30 минут бясалгадаг. Батчимэг: Аливаа ажлын суурь судалгааг маш сайн хийх нь миний ажлын арга барил. Жишээ нь, гаднын улс орнууд яаж ажиллаж байна, бид цаашид юун дээр илүү анхаарч, төвлөрөх хэрэгтэйг байнгын харьцуулж судалдаг. Түүнчлэн ажлын онцлогоос шалтгаалаад бүх зүйлийг хурдан амжуулах хэрэгтэй. Нэг постер дээр цаг алдаад бусад ажлаа хойшлуулаад байвал сайн үр дүнд хүрэхгүй нь ойлгомжтой учраас аль болох хурдтай ажиллахыг эрмэлздэг. 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? Тэлмүүн: Хэрэгсэл гэвэл хөгжмийн зэмсгүүдтэй маань хоршин ажиллах сайн дуу өсгөгч хэрэгтэй. Харин гар утасны аппуудын тухайд iTunes, Spotify, YouTube зэргийг тогтмол ашиглахаас гадна сүүлийн үед цагаа хэмнэх зорилгоор Mbook аппаар ном сонсож байгаа. Батчимэг: Миний хувьд гаднын хөгжимт бясалгалын уран бүтээлчид ямар хөгжим тоглож, юу ашиглаж байгааг судлах зорилгоор YouTube-ийг байнга ашигладаг. Үүний зэрэгцээ компанийнхаа үйл ажиллагааг илүү олон хүнд таниулах зорилгоор богино бичлэг хийх, пост оруулахад Instagram-ийг идэвхтэй хэрэглэх болсон. Манайхыг сонирхогч хүмүүсийн дийлэнх нь тус платформын хэрэглэгчид учраас зайлшгүй ашиглах хэрэгцээ гарч байгаа. Энэ ташрамд тун удахгүй To all senses нэртэй бидний өөрсдийн гар утасны апп хэрэглээнд нэвтрэх гэж буйг дуулгая. Аппаар дамжуулан анги дүүргэлттэй холбоотой бүхий л мэдээлэл, захиалга, бүртгэлийг нэг дор шийдэж байгаа болохоор манай үйлчилгээ илүү хүртээмжтэй болох нь гарцаагүй. 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? Тэлмүүн: Нэгэнт цаг хугацаа явдаг жамаараа л явах учраас үүнийг хэн үр бүтээмжтэй ашиглаж чадна, тэр хүн л олон зүйл амжуулж дөнгөнө. Харин олон ажил амжуулахын тулд сайн төлөвлөлт юу юунаас илүү чухал. Миний хувьд өглөөг яарч эхлүүлэх дургүй учраас цагаа сайтар хуваарилж, төлөвлөдөг. Жишээ нь, өглөө 06:30 цагт хичээлтэй бол 05:15 минутад заавал сэрсэн байх ёстой. Тэгж байж өглөөг тайван эхлүүлээд дараагийн ажлууддаа төвлөрч чадна шүү дээ. Өөр нэг арга нь төвлөрлөө зөв хуваарилах явдал. Хэрэв би өнөөдөр заавал гүйцэтгэх гурван ажил төлөвлөсөн бол эхний ажилдаа 50 хувь төвлөрөөд, түр орхин дараагийн ажилдаа 50 хувь төвлөрдөг. Өөрөөр хэлбэл, эхний ажлыг тодорхой хугацаанд төвлөрч хийгээд анхаарал буурсны дараа өөр ажилд анхаарлаа хандуулах байдлаар ээлжилж хийвэл сул цаг гаргахгүйгээр ажиллах боломжтой гэсэн үг. Батчимэг: Цагийн менежментийн хувьд аль болох түгжрэлийн цагаар гэртээ ажлаа амжуулаад, түгжрэлийн бус цагаар гадуур ажлаа хийдэг. Эс бөгөөс хайран цаг түгжрэлд хий дэмий өнгөрчихнө. Хэрэв зайлшгүй байгууллагуудтай уулзалт товлосон бол алхахыг хичээдэг. Ажил гүйцэтгэлийн тухайд нэн тэргүүнд чухал, шаардлагатай байгаа ажлаас эхлээд ач холбогдлын дарааллаар нь хийдэг дадалтай. 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? Тэлмүүн: Би бол уламжлалт төрлийн хүн. Тэмдэглэлийн дэвтэр дээр бичих эсвэл зурж төлөвлөдөг. Энэ нь нэг талаасаа тархинд сайн нөлөөтэй юм билээ. Бид хийх ёстой ажлуудаа байнгын бодсоор тархиа ядраачихдаг талтай. Үүний оронд жагсаалт байдлаар бичээд гүйцэтгэсэн ажлуудаа чагталчихвал дахин бодох шаардлагагүй болно шүү дээ. Батчимэг: Хувийн ажлуудаа дэвтэр дээр бичих эсвэл мартахгүйн тулд гар утсан дээрээ тэмдэглэдэг. Харин компанитай холбоотой ажлуудыг зайлшгүй ярилцаж байж төлөвлөнө. Үргэлж нэгнийхээ санаа бодол, зав зайг бодолцож төлөвлөлт хийдэг. 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? Тэлмүүн: Би амьтанд маш их хайртай. Тиймдээ ч нохойтойгоо цагийг өнгөрүүлж, сэтгэлээ баярлуулдаг. Мөн гэр бүлтэйгээ салхинд гарч, байгальд ойр байж бясалгал хийхийн сацуу чанга хөгжим сонсох дуртай. Ер нь хөгжимгүйгээр амьдралаа төсөөлнө гэвэл бэрх. Батчимэг: Ганцаараа алхах дуртай. Энэ үед зөвхөн өөртэйгөө байж, болох болохгүй бүхнээ эргэцүүлэн бодох нөхцөл бүрддэг гэх үү дээ. Үүнийг дагаад стресс ч буурна. Завтай үедээ аль болох сонгодог хөгжмийн тоглолт үзэхийг хичээдэг. Тэлмүүний адилаар дуу хөгжимд маш их дуртай болохоор энэ мэт тоглолт алгасахгүй байхыг боддог юм. Зүүн гар талаас Б.Батчимэг, Б.Тэлмүүн 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? Тэлмүүн: Долоон хоногийн хоёр өдөр Pluto holistic space -т иогийн хичээл заадаг. Мэдээж зураачаар мэргэжил дээшлүүлсэн болохоор цаг зав гарсан үедээ зураг зурах дуртай. Тухайлбал, энэ студийн хананаас эхлээд олбог хүртэлх ихэнх хэрэгслийг өөрөө урлаж, бүтээхийг хичээсэн. Мөн эрүүл хооллолтыг эрхэмлэж, гар доорх материалаар хэрхэн хоол хийх болон Улаанбаатарт туршиж болох хоолны газруудын талаар YouTube сувагтаа хуваалцдаг. Батчимэг: Үндсэн ажлынхаа хажуугаар Улаанбаатар дүрслэх урлагийн студийг үүсгэн байгуулаад ажиллаж байна. Одоогоор 7-14 хоногтоо 45-90 хүнийг байгальд гаргаж, зураг зурах арга хэмжээ зохион байгуулж байгаа. Нэг талаас агаар салхинд гарчихна, нөгөө талаас 2-3 цаг зураг зурж суухдаа өөр зүйлд сатаардаггүй болохоор тэр хэмжээгээр тархиа амраах боломж олгодог юм. Мөн сүүлийн үед урлагийн анхан шатны боловсролыг дээшлүүлэх зорилгоор Эртний Грекээс өнөөгийн контемпорари урлаг хүртэлх бүх түүхийг багтаасан Art history нэртэй нэг сарын сургалтыг эхлүүлэх гэж байгаа. 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? Батчимэг: Бид ажилдаа маш их дуртай. Эцсийн үр дүн үргэлж бусдын сайн сайхны төлөө байдаг болохоор ямагт ажлаасаа эрч хүч авдаг юм. Мөн биднийг зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдийн эерэг сэтгэгдэл, амьдралд нь гарсан өөрчлөлтөөс хийж буй ажлынхаа утга учрыг олж хардаг. Бэрхшээлтэй тал гэвэл хөгжимт бясалгал манай улсад харьцангуй шинэ салбар болон хөгжиж байна. Үүнийг дагаад бидний судалж, боловсруулсан мэдээлэл, нөү-хау бүхий мэдлэгийг үг үсэггүй хуулж ашиглах тохиолдол цөөнгүй гарч байгаа. Бид үүнийг хориглож, зогсоож эрхгүй ч энэ мэт арга барил, ур чадваргүй үйлдлүүд нь сөрөг үр дагавар авчрах тул санаа зовниж байна. Тэлмүүн: Сайны хажуугаар саар гэгчээр хэцүү бэрхшээлтэй зүйлс цөөнгүй бий. Мэдээж бид хоёрыг огт танихгүй хүмүүс зорин ирж байгаагийнх анхны сэтгэгдлээрээ дутуу үнэлэх, бага зэрэг басамжлах үйлдлүүд гардаг нь нууц биш. Гэхдээ хөгжимт бясалгал дууссаны дараа “Баярлалаа, багш аа…” гээд инээмсэглэл дүүрэн гардаг. Сөрөг хандлагатай үйлчлүүлэгчид байдаг ч үйлчилгээ, ур чадвараараа бодлыг нь өөрчилж, энэ үгийг сонсоход л хэцүү санагдсан бүхэн арилдаг даа. Ажлын талаас олон хөгжим зэрэг тоглож байгаа гэдэг утгаараа гэнэтийн асуудал гарч ирж болно. Өмнө нь шалгасан ч бясалгалын үед тааламжгүй дуугарах тохиолдол гардаг болохоор тэр бүрд бэлэн байж, хариу арга хэмжээ хурдан авах хэрэгтэй. 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? Тэлмүүн: Миний хувьд сүүлд хөгжмийн төрлөө нэмсэн. Гэхдээ ойрын хугацаанд дахиад нэмж шинэ хөгжим тоглож сурахаар төлөвлөж байгаа. Нэгэн хэвийн хэдхэн хөгжмөө тоглох нь учир дутагдалтай шүү дээ. Энэ салбартаа мөс хагалж яваагийнх үргэлж шинэ соргог зүйлд бэлэн байх хэрэгтэй. Батчимэг: Энэ тавдугаар сардаа багтан анхны гадаа орчин дахь арга хэмжээ зохион байгуулахаар төлөвлөж байгаа. Мөн ойрын хугацаанд студиэ хотын төв рүү нүүлгэхээр боломжит хувилбаруудыг эрэлхийлж байна. Үүний сацуу Sound Artist Х.Цэцэн, Д.Нямхүү нараар хоёр дахь аяа хийлгэхээр ажиллаж байгаа ба энэ удаа илүү монгол хэв маягийг шингээсэн ая бэлдүүлэхээр зорьж байгаа юм. 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? Тэлмүүн: Цаг зав гарсан үедээ хөгжмүүдээ арай өөрөөр тоглож, туршиж үздэг. Хичээл дээр үндсэн техникүүдийг зааж өгдөг ч уран бүтээлч өөрөө мэдрэмжээрээ хөгжүүлж, баяжуулах нь чухал. Заримдаа Батчимэгийг хэвтүүлж байгаад л энэ хөгжмийг би ийм байдлаар тогловол хэр тааламжтай сонсогдож байгааг асууна. Их хөгжилтэй. Батчимэг: Аливаа шинэ чадварт үргэлж соргог байхыг хичээдэг. Ялангуяа миний сонирхож байгаа чиглэлд мэргэшсэн хүмүүсээс суралцах, тэднээс зөвлөгөө авахыг боддог доо. 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО? Тэлмүүн: Янн Мартел зохиолчийн “Пигийн амьдрал” хэмээх ном надад маш их таалагдсан. Энэ номыг заавал уншиж үзээрэй гэж зөвлөе. Киноны тухайд Ghibli студийн анимэйшнүүдийг санал болгомоор байна. Зөвхөн хүүхдэд бус томчуудад зориулсан өргөн агуулгатай бүтээлүүд бий. Сүүлд “Сэр сэр салхи”, “Баавгай болохсон” кинонуудыг шимтэн үзсэн юм байна. Та бүхэн ч бас үзээрэй. Дуу хөгжмийн тухайд хоёр уран бүтээлч санал болгоё. Эхнийх нь Estas Tone-ийн The Song of the Butterfly дууг клиптэй нь заавал үзээрэй. Дараагийнх нь Польшийн уран бүтээлч Хания Ранигийн сет хөгжмийг санал болгож байна. Батчимэг: Миний хувьд өмнө нь уран зохиолын ном түлхүү уншдаг байсан бол сүүлийн үед философийн номуудад шимтэх болсон. Санал болгох ном гэвэл Гэвш Майкл Роачийн “Очир огтлогч” болон саяхан ТомЁ БодЁ-ийн орчуулан хүргэсэн “Аз жаргалд хүргэх философи” номуудыг уншаарай. Киноны тухайд “Poor things” бүтээлийг санал болгоё. Ухамсартай, ухаантай байхгүй бол таныг удирдах амархан гэх философи нь таалагдсан. Дууны хувьд голчлон үндэсний хамтлаг, дуучдаа сонсох дуртай. Онцгойлон санал болгох нь Хөсөгтөн хамтлагийн “Алтаргана” бүтээл. 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? Тэлмүүн: Бага байхад ээж маань ажлаа тарж ирчхээд орой бүр эгч бид хоёртой ярилцдаг байсан юм. Бид олон сэдвээр хөөрөлддөг байсан ч санаанд тод үлдсэн нь “Миний хүүхдүүд овойж оцойтлоо баян болох гээд хэрэггүй. Юм чинь хэмжээ хязгаартай байхдаа сайхан. Тиймээс ямагт алтан дунджийг баримталж, тэнцвэртэй амьдрах нь чухал шүү” гэсэн зөвлөгөө. Батчимэг: Зөвлөгөө гэхээс илүү гэр бүлээсээ ойлгож авсан зүйл маань одоо ч амьдралд байнга бодогддог юм. Би айлын бага хүүхэд болохоор эрх дураараа, хүссэнээ хийж өссөн. Манай гэр бүл ч миний үзэл бодол, хүсэл зорилгыг бүх талаар дэмжиж, алдаа онооны алинд ч урам зоригийг минь мохоож байсан удаагүй. Гагцхүү хүмүүжилтэй байхад маш сайн сургасан. Гэр бүлийн хүмүүжлээсээ ямагт өөрийгөө хайрлаж, дуртай зүйлээ хийх нь чухал болохыг ойлгосон гэх үү дээ. 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? Тэлмүүн: Бясалгаж байгаарай гэж хэлье. Зүгээр нэг бодлоо цэгцлэхээс гадна өөрийнхөө сайн муу, сайхан муухай бүхий л зан чанарыг бясалгалын хугацаанд ажиглаж, танин мэдэх боломжтой. Мөн үргэлж бүтээлч байхыг эрмэлзээрэй. Мэдээж бусдаас санаа авч болно. Гол нь дэлхий дээрх цор ганц өөрийн өнгө аясаар баяжуулахаа мартуузай. Батчимэг: Бүх үеийнхэнд сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн асуудал тулгамдаж байгаа нь нууц биш. Улам даамжраад сэтгэл гутралд орох нь ч элбэг болж байна. Тэгэхээр энэ нөхцөл байдлыг анхнаас нь үүсгэхгүйн тулд өөрийгөө амар амгалан болгох зүйлсэд үргэлж цаг гаргаж байгаарай.
Ярилцлагынхаа ээлжит зочноор “Sound Meditation Mongolia” компанийн үүсгэн байгуулагч бүсгүйчүүдийг урилаа. Хэрэв уншигч та бүхэн мэдэх бол Анридаас зохион байгуулсан хэд хэдэн арга хэмжээний нээлт энэхүү хөгжимт бясалгалаар эхэлж байсан билээ. Тэд 2023 оны тавдугаар сард “Бүх хүртэхүйд” 360 медиа арт, дууны бясалгал хосолсон анхны арга хэмжээгээ зохион байгуулсан бөгөөд түүнээс хойш бусдад хөгжмийн үелзлээр дамжуулан сэтгэлийн амар тайвныг мэдрүүлэн ажиллаж буй. Үндсэн хөгжимчин Б.Тэлмүүний хувьд Философи, шашин судлалаар бакалаврын зэрэг хамгаалж, Австрали улсад дүрслэх урлаг, зураачийн чиглэлээр мэргэжил дээшлүүлэн улмаар хөгжимт бясалгалын академид суралцан эл салбарт хөл тавьжээ. Харин хамтран үүсгэн байгуулагч Б.Батчимэгийн тухайд урлаг судлал чиглэлээр суралцаж, Mongol HD телевиз болон Монголын Урлагийн Зөвлөлд ажиллаж байсан туршлагатай. Ингээд хүсэл зорилгынхоо төлөө хамтдаа зүтгэж буй тэдний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. **Байршил:** Хан-Уул дүүрэг, King Tower, 121-р байр, 103 тоот **Эрхэлдэг ажил:** “Sound Meditation Mongolia” компанийн хамтран үүсгэн байгуулагчид **Сошиал хуудас:** Facebook, Instagram ### 1. ТАНЫ КАРЬЕРААС БИД ЮУ ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? **Тэлмүүн:** Миний бага нас шарын шашинтай салшгүй холбоотой өнгөрсөн. Эмээ маань бурхан урлаач байсан тул балчир охин байхаасаа ойр зуурын ажилд нь гарын үзүүрт гүйдэг байлаа. Их сургуульд орох үеэр манай гэр бүл дан ганц шашин гэж туйлшралгүй гүн ухаан талаас нь суралцаж, судлах хэрэгтэй гэж зөвлөсөн. Үүний дагуу МУИС-ийн Философи, шашин судлалын ангид элсэж, 15 настайдаа их сургуулийн оюутан болж байв. Суралцах хугацаандаа шашныг маш олон талаас судалсны зэрэгцээ, урлагт татагдаж эхэлсэн. Төгссөнийхөө дараа хэсэг Монголдоо байж байгаад 2015 оны сүүлээр нөхрийн хамт Австралийн Сидней хотыг зорьж, дүрслэх урлаг, зураачийн чиглэлээр мэргэжил дээшлүүлсэн юм. Суралцаж байх хугацаандаа хөгжимт бясалгалыг сонирхон сургалтуудад хамрагдаж, цааш илүү мэргэшин The Sound Healing Academy-д суралцаж байлаа. Ингээд 2020 онд эх орондоо буцаж ирээд хоёр жил орчим бясалгал, иог хосолсон цогц хөтөлбөрөөр хүмүүст хичээл заахын сацуу хөгжимт бясалгалыг сонирхлоороо хийдэг байв. Тэр үед анх Батчимэгтэйгээ танилцаж, түүнээс хойш холбоотой байсаар 2022 онд надад хамтран ажиллах санал тавьсан. Ингээд албан ёсоор өнгөрсөн оны нэгдүгээр сараас эхлэн компанийнхаа үндсэн хөгжимчнөөр ажиллаж, одоогоор өөрсдийн онцлог бүхий арав гаруй хөгжмийн зэмсгээр тоглож байна. **Батчимэг:** Би МУИС-ийг Урлаг судлал чиглэлээр 2015 онд төгсөж, ажлын гараагаа 2017 онд Монгол HD телевизийн нэвтрүүлгийн албанаас эхэлж байсан. Жил гаруйн хугацаанд ажиллахдаа “Авьяаслаг монголчууд”, “The Voice” шоу нэвтрүүлгүүдийн арын албанд дайчлагдаж, энтертайнмент чиглэлд чамгүй туршлага хуримтлуулж байв. Гэсэн ч миний чин хүсэл урлагийн салбарт ажиллах байсан тул телевизийн салбараа орхин “Монголын Урлагийн Зөвлөл”-д маркетинг, олон нийттэй харилцах хөтөлбөрийн зохицуулагчаар ажиллаж эхэлсэн. Цомхон бүрэлдэхүүнтэй баг байсан болохоор үндсэн ажлаас гадна олон зүйлд өөрийгөө сорьж үзэх боломж энд өнгөрүүлсэн дөрвөн жилд тохиосон юм. Үүний дараа урлагийн төсөл, хөтөлбөрүүд дээр бие даан ажиллахыг хүссэн. Тиймдээ ч 2022 онд ажлаа орхих шийдвэрт хүрч, шинэ он гарахтай зэрэгцэн Тэлмүүнтэйгээ шинэ төсөл эхлүүлсэн. Бидний зорилго бол урлаг болон бясалгалын хоршлоор дамжуулан тайвшрал, сэтгэлийн амар амгалан байдлыг бий болгоход хувь нэмрээ оруулах юм. Миний хувьд компанийнхаа менежмент, маркетинг гээд үндсэн хөгжимт бясалгалаас бусад бүх зүйлээ гардан хийдэг. Бид 2023 оны тавдугаар сард “Бүх хүртэхүйд” 360 медиа арт, дууны бясалгал хосолсон анхны арга хэмжээгээ Үндэсний соёл амралтын хүрээлэнгийн White Rock-д зохион байгуулж байлаа. Өдгөө түүнээс хойш хэд хэдэн арга хэмжээний ард гарч, тогтмол үйлчлүүлэгчид хүлээн авч, ажиллаж байна. ### 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? **Тэлмүүн:** Амралтын өдрүүд бол бидний ажлын өдрүүд. Миний хувьд ихэвчлэн өглөө болон үдийн цагийг иогийн хичээл заах, гэр орны ажлуудаа амжуулахад зарцуулдаг. Ингээд ойр зуурын зүйлсээ жин тан болгочхоод 17:30 цагийн үед студидээ ирнэ. Эхлээд цэвэрлэгээ сайн хийгдсэн эсэхийг шалгаад үйлчлүүлэгчдийг ирэхээс өмнө хөгжмөө дуугаргаж, шалгадаг. Орчны температур, агаарын чийгшил ямар байхаас дуугаралт нь хамаардаг болохоор нэг бүрчлэн шалгах хэрэгтэй. Ялангуяа хэнгэрэгний төрлийн зэмсгүүд маань их эмзэг. Шаардлагатай тохиолдолд нар, салхинд гаргаж тавих үе ч бий. Ингээд үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авахад бэлтгэдэг. Гаднаас орж ирэхэд л үнэр, гэрэл, орчны өнгө үзэмж бүгд тааламжтай мэдрэмж төрүүлэх ёстой учраас лаагаа асаах, өнгийн гэрлүүдээ байрлуулах, дуу өсгөгчөөр тааламжтай аялгуу тавих гээд бүх зүйлд нарийн анхаарах хэрэгтэй. Үндсэндээ үйлчлүүлэгчдийг орж ирэхээс эхлээд мэлмийг нь баясгаж, хоёр цагийн турш үргэлжлэх хөгжимт бясалгалаар сонорыг нь мялаан гүн амрааж чадвал бидний зорилго биелэх нь тэр. Батчимэг маань ерөнхий бүртгэл, хүлээн авалтыг хариуцдаг бөгөөд 19:00 цагт хүмүүсээ оруулж, 19:15 цагт бясалгал эхэлнэ. 21:30 цагт бясалгал дуусаж, хаалт хийн үйлчлүүлэгчдээ халуун цайгаар дайлдаг. Үүний зэрэгцээ бясалгалын дараа бие, сэтгэлд гарах өөрчлөлт, үргэлжлүүлэн юун дээр анхаарч гам барих талаар зөвлөгөө өгнө. Үйлчлүүлэгчдээ үдэн гаргасны дараа бид хоёр студиэ маш сайн цэвэрлээд тухайн өдрөө дүгнэн дараагийн төлөвлөгөө, хуваариудаа ярилцаж хамтдаа цайлдаг дадалтай. Ингээд л ажлын өдөр дуусдаг даа. ### 3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ? **Тэлмүүн:** Миний хувьд ажлаа аль болох эртнээс, эмх цэгцтэй, дэс дараалалтайгаар төлөвлөдөг. Цаг тулгаж хийнэ гэдэг миний зарчмаас гадуур зүйл. Юмс дээр дээрээсээ давхардах, ар араасаа шахагдахад тун дургүй гэх үү дээ. Мөн сэтгэл зүйн амар тайван, тогтуун байдал ажилд маань шууд нөлөөлдөг учраас хувийн амьдралд юу ч тохиолдсон бай ажлаа хийхдээ тэр бүгдийг ардаа орхихыг хичээдэг. Мэдээж хүн л юм чинь сэтгэл санаа дээшлэх, доошлох үе гарна шүү дээ. Тийм үед студи дээрээ арай эрт ирээд 20-30 минут бясалгадаг. **Батчимэг:** Аливаа ажлын суурь судалгааг маш сайн хийх нь миний ажлын арга барил. Жишээ нь, гаднын улс орнууд яаж ажиллаж байна, бид цаашид юун дээр илүү анхаарч, төвлөрөх хэрэгтэйг байнгын харьцуулж судалдаг. Түүнчлэн ажлын онцлогоос шалтгаалаад бүх зүйлийг хурдан амжуулах хэрэгтэй. Нэг постер дээр цаг алдаад бусад ажлаа хойшлуулаад байвал сайн үр дүнд хүрэхгүй нь ойлгомжтой учраас аль болох хурдтай ажиллахыг эрмэлздэг. ### 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? **Тэлмүүн:** Хэрэгсэл гэвэл хөгжмийн зэмсгүүдтэй маань хоршин ажиллах сайн дуу өсгөгч хэрэгтэй. Харин гар утасны аппуудын тухайд iTunes, Spotify, YouTube зэргийг тогтмол ашиглахаас гадна сүүлийн үед цагаа хэмнэх зорилгоор Mbook аппаар ном сонсож байгаа. **Батчимэг:** Миний хувьд гаднын хөгжимт бясалгалын уран бүтээлчид ямар хөгжим тоглож, юу ашиглаж байгааг судлах зорилгоор YouTube-ийг байнга ашигладаг. Үүний зэрэгцээ компанийнхаа үйл ажиллагааг илүү олон хүнд таниулах зорилгоор богино бичлэг хийх, пост оруулахад Instagram-ийг идэвхтэй хэрэглэх болсон. Манайхыг сонирхогч хүмүүсийн дийлэнх нь тус платформын хэрэглэгчид учраас зайлшгүй ашиглах хэрэгцээ гарч байгаа. Энэ ташрамд тун удахгүй To all senses нэртэй бидний өөрсдийн гар утасны апп хэрэглээнд нэвтрэх гэж буйг дуулгая. Аппаар дамжуулан анги дүүргэлттэй холбоотой бүхий л мэдээлэл, захиалга, бүртгэлийг нэг дор шийдэж байгаа болохоор манай үйлчилгээ илүү хүртээмжтэй болох нь гарцаагүй. ### 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? **Тэлмүүн:** Нэгэнт цаг хугацаа явдаг жамаараа л явах учраас үүнийг хэн үр бүтээмжтэй ашиглаж чадна, тэр хүн л олон зүйл амжуулж дөнгөнө. Харин олон ажил амжуулахын тулд сайн төлөвлөлт юу юунаас илүү чухал. Миний хувьд өглөөг яарч эхлүүлэх дургүй учраас цагаа сайтар хуваарилж, төлөвлөдөг. Жишээ нь, өглөө 06:30 цагт хичээлтэй бол 05:15 минутад заавал сэрсэн байх ёстой. Тэгж байж өглөөг тайван эхлүүлээд дараагийн ажлууддаа төвлөрч чадна шүү дээ. Өөр нэг арга нь төвлөрлөө зөв хуваарилах явдал. Хэрэв би өнөөдөр заавал гүйцэтгэх гурван ажил төлөвлөсөн бол эхний ажилдаа 50 хувь төвлөрөөд, түр орхин дараагийн ажилдаа 50 хувь төвлөрдөг. Өөрөөр хэлбэл, эхний ажлыг тодорхой хугацаанд төвлөрч хийгээд анхаарал буурсны дараа өөр ажилд анхаарлаа хандуулах байдлаар ээлжилж хийвэл сул цаг гаргахгүйгээр ажиллах боломжтой гэсэн үг. **Батчимэг:** Цагийн менежментийн хувьд аль болох түгжрэлийн цагаар гэртээ ажлаа амжуулаад, түгжрэлийн бус цагаар гадуур ажлаа хийдэг. Эс бөгөөс хайран цаг түгжрэлд хий дэмий өнгөрчихнө. Хэрэв зайлшгүй байгууллагуудтай уулзалт товлосон бол алхахыг хичээдэг. Ажил гүйцэтгэлийн тухайд нэн тэргүүнд чухал, шаардлагатай байгаа ажлаас эхлээд ач холбогдлын дарааллаар нь хийдэг дадалтай. ### 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? **Тэлмүүн:** Би бол уламжлалт төрлийн хүн. Тэмдэглэлийн дэвтэр дээр бичих эсвэл зурж төлөвлөдөг. Энэ нь нэг талаасаа тархинд сайн нөлөөтэй юм билээ. Бид хийх ёстой ажлуудаа байнгын бодсоор тархиа ядраачихдаг талтай. Үүний оронд жагсаалт байдлаар бичээд гүйцэтгэсэн ажлуудаа чагталчихвал дахин бодох шаардлагагүй болно шүү дээ. **Батчимэг:** Хувийн ажлуудаа дэвтэр дээр бичих эсвэл мартахгүйн тулд гар утсан дээрээ тэмдэглэдэг. Харин компанитай холбоотой ажлуудыг зайлшгүй ярилцаж байж төлөвлөнө. Үргэлж нэгнийхээ санаа бодол, зав зайг бодолцож төлөвлөлт хийдэг. ### 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? **Тэлмүүн:** Би амьтанд маш их хайртай. Тиймдээ ч нохойтойгоо цагийг өнгөрүүлж, сэтгэлээ баярлуулдаг. Мөн гэр бүлтэйгээ салхинд гарч, байгальд ойр байж бясалгал хийхийн сацуу чанга хөгжим сонсох дуртай. Ер нь хөгжимгүйгээр амьдралаа төсөөлнө гэвэл бэрх. **Батчимэг:** Ганцаараа алхах дуртай. Энэ үед зөвхөн өөртэйгөө байж, болох болохгүй бүхнээ эргэцүүлэн бодох нөхцөл бүрддэг гэх үү дээ. Үүнийг дагаад стресс ч буурна. Завтай үедээ аль болох сонгодог хөгжмийн тоглолт үзэхийг хичээдэг. Тэлмүүний адилаар дуу хөгжимд маш их дуртай болохоор энэ мэт тоглолт алгасахгүй байхыг боддог юм. Зүүн гар талаас Б.Батчимэг, Б.Тэлмүүн ### 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? **Тэлмүүн:** Долоон хоногийн хоёр өдөр Pluto holistic space-т иогийн хичээл заадаг. Мэдээж зураачаар мэргэжил дээшлүүлсэн болохоор цаг зав гарсан үедээ зураг зурах дуртай. Тухайлбал, энэ студийн хананаас эхлээд олбог хүртэлх ихэнх хэрэгслийг өөрөө урлаж, бүтээхийг хичээсэн. Мөн эрүүл хооллолтыг эрхэмлэж, гар доорх материалаар хэрхэн хоол хийх болон Улаанбаатарт туршиж болох хоолны газруудын талаар YouTube сувагтаа хуваалцдаг. **Батчимэг:** Үндсэн ажлынхаа хажуугаар Улаанбаатар дүрслэх урлагийн студийг үүсгэн байгуулаад ажиллаж байна. Одоогоор 7-14 хоногтоо 45-90 хүнийг байгальд гаргаж, зураг зурах арга хэмжээ зохион байгуулж байгаа. Нэг талаас агаар салхинд гарчихна, нөгөө талаас 2-3 цаг зураг зурж суухдаа өөр зүйлд сатаардаггүй болохоор тэр хэмжээгээр тархиа амраах боломж олгодог юм. Мөн сүүлийн үед урлагийн анхан шатны боловсролыг дээшлүүлэх зорилгоор Эртний Грекээс өнөөгийн контемпорари урлаг хүртэлх бүх түүхийг багтаасан Art history нэртэй нэг сарын сургалтыг эхлүүлэх гэж байгаа. ### 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? **Батчимэг:** Бид ажилдаа маш их дуртай. Эцсийн үр дүн үргэлж бусдын сайн сайхны төлөө байдаг болохоор ямагт ажлаасаа эрч хүч авдаг юм. Мөн биднийг зорин ирсэн үйлчлүүлэгчдийн эерэг сэтгэгдэл, амьдралд нь гарсан өөрчлөлтөөс хийж буй ажлынхаа утга учрыг олж хардаг. Бэрхшээлтэй тал гэвэл хөгжимт бясалгал манай улсад харьцангуй шинэ салбар болон хөгжиж байна. Үүнийг дагаад бидний судалж, боловсруулсан мэдээлэл, нөү-хау бүхий мэдлэгийг үг үсэггүй хуулж ашиглах тохиолдол цөөнгүй гарч байгаа. Бид үүнийг хориглож, зогсоож эрхгүй ч энэ мэт арга барил, ур чадваргүй үйлдлүүд нь сөрөг үр дагавар авчрах тул санаа зовниж байна. **Тэлмүүн:** Сайны хажуугаар саар гэгчээр хэцүү бэрхшээлтэй зүйлс цөөнгүй бий. Мэдээж бид хоёрыг огт танихгүй хүмүүс зорин ирж байгаагийнх анхны сэтгэгдлээрээ дутуу үнэлэх, бага зэрэг басамжлах үйлдлүүд гардаг нь нууц биш. Гэхдээ хөгжимт бясалгал дууссаны дараа “Баярлалаа, багш аа…” гээд инээмсэглэл дүүрэн гардаг. Сөрөг хандлагатай үйлчлүүлэгчид байдаг ч үйлчилгээ, ур чадвараараа бодлыг нь өөрчилж, энэ үгийг сонсоход л хэцүү санагдсан бүхэн арилдаг даа. Ажлын талаас олон хөгжим зэрэг тоглож байгаа гэдэг утгаараа гэнэтийн асуудал гарч ирж болно. Өмнө нь шалгасан ч бясалгалын үед тааламжгүй дуугарах тохиолдол гардаг болохоор тэр бүрд бэлэн байж, хариу арга хэмжээ хурдан авах хэрэгтэй. ### 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? **Тэлмүүн:** Миний хувьд сүүлд хөгжмийн төрлөө нэмсэн. Гэхдээ ойрын хугацаанд дахиад нэмж шинэ хөгжим тоглож сурахаар төлөвлөж байгаа. Нэгэн хэвийн хэдхэн хөгжмөө тоглох нь учир дутагдалтай шүү дээ. Энэ салбартаа мөс хагалж яваагийнх үргэлж шинэ соргог зүйлд бэлэн байх хэрэгтэй. **Батчимэг:** Энэ тавдугаар сардаа багтан анхны гадаа орчин дахь арга хэмжээ зохион байгуулахаар төлөвлөж байгаа. Мөн ойрын хугацаанд студиэ хотын төв рүү нүүлгэхээр боломжит хувилбаруудыг эрэлхийлж байна. Үүний сацуу Sound Artist Х.Цэцэн, Д.Нямхүү нараар хоёр дахь аяа хийлгэхээр ажиллаж байгаа ба энэ удаа илүү монгол хэв маягийг шингээсэн ая бэлдүүлэхээр зорьж байгаа юм. ### 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? **Тэлмүүн:** Цаг зав гарсан үедээ хөгжмүүдээ арай өөрөөр тоглож, туршиж үздэг. Хичээл дээр үндсэн техникүүдийг зааж өгдөг ч уран бүтээлч өөрөө мэдрэмжээрээ хөгжүүлж, баяжуулах нь чухал. Заримдаа Батчимэгийг хэвтүүлж байгаад л энэ хөгжмийг би ийм байдлаар тогловол хэр тааламжтай сонсогдож байгааг асууна. Их хөгжилтэй. **Батчимэг:** Аливаа шинэ чадварт үргэлж соргог байхыг хичээдэг. Ялангуяа миний сонирхож байгаа чиглэлд мэргэшсэн хүмүүсээс суралцах, тэднээс зөвлөгөө авахыг боддог доо. ### 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО? **Тэлмүүн:** Янн Мартел зохиолчийн “Пигийн амьдрал” хэмээх ном надад маш их таалагдсан. Энэ номыг заавал уншиж үзээрэй гэж зөвлөе. Киноны тухайд Ghibli студийн анимэйшнүүдийг санал болгомоор байна. Зөвхөн хүүхдэд бус томчуудад зориулсан өргөн агуулгатай бүтээлүүд бий. Сүүлд “Сэр сэр салхи”, “Баавгай болохсон” кинонуудыг шимтэн үзсэн юм байна. Та бүхэн ч бас үзээрэй. Дуу хөгжмийн тухайд хоёр уран бүтээлч санал болгоё. Эхнийх нь Estas Tone-ийн The Song of the Butterfly дууг клиптэй нь заавал үзээрэй. Дараагийнх нь Польшийн уран бүтээлч Хания Ранигийн сет хөгжмийг санал болгож байна. **Батчимэг:** Миний хувьд өмнө нь уран зохиолын ном түлхүү уншдаг байсан бол сүүлийн үед философийн номуудад шимтэх болсон. Санал болгох ном гэвэл Гэвш Майкл Роачийн “Очир огтлогч” болон саяхан ТомЁ БодЁ-ийн орчуулан хүргэсэн “Аз жаргалд хүргэх философи” номуудыг уншаарай. Киноны тухайд “Poor things” бүтээлийг санал болгоё. Ухамсартай, ухаантай байхгүй бол таныг удирдах амархан гэх философи нь таалагдсан. Дууны хувьд голчлон үндэсний хамтлаг, дуучдаа сонсох дуртай. Онцгойлон санал болгох нь Хөсөгтөн хамтлагийн “Алтаргана” бүтээл. ### 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? **Тэлмүүн:** Бага байхад ээж маань ажлаа тарж ирчхээд орой бүр эгч бид хоёртой ярилцдаг байсан юм. Бид олон сэдвээр хөөрөлддөг байсан ч санаанд тод үлдсэн нь “Миний хүүхдүүд овойж оцойтлоо баян болох гээд хэрэггүй. Юм чинь хэмжээ хязгаартай байхдаа сайхан. Тиймээс ямагт алтан дунджийг баримталж, тэнцвэртэй амьдрах нь чухал шүү” гэсэн зөвлөгөө. **Батчимэг:** Зөвлөгөө гэхээс илүү гэр бүлээсээ ойлгож авсан зүйл маань одоо ч амьдралд байнга бодогддог юм. Би айлын бага хүүхэд болохоор эрх дураараа, хүссэнээ хийж өссөн. Манай гэр бүл ч миний үзэл бодол, хүсэл зорилгыг бүх талаар дэмжиж, алдаа онооны алинд ч урам зоригийг минь мохоож байсан удаагүй. Гагцхүү хүмүүжилтэй байхад маш сайн сургасан. Гэр бүлийн хүмүүжлээсээ ямагт өөрийгөө хайрлаж, дуртай зүйлээ хийх нь чухал болохыг ойлгосон гэх үү дээ. ### 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? **Тэлмүүн:** Бясалгаж байгаарай гэж хэлье. Зүгээр нэг бодлоо цэгцлэхээс гадна өөрийнхөө сайн муу, сайхан муухай бүхий л зан чанарыг бясалгалын хугацаанд ажиглаж, танин мэдэх боломжтой. Мөн үргэлж бүтээлч байхыг эрмэлзээрэй. Мэдээж бусдаас санаа авч болно. Гол нь дэлхий дээрх цор ганц өөрийн өнгө аясаар баяжуулахаа мартуузай. **Батчимэг:** Бүх үеийнхэнд сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн асуудал тулгамдаж байгаа нь нууц биш. Улам даамжраад сэтгэл гутралд орох нь ч элбэг болж байна. Тэгэхээр энэ нөхцөл байдлыг анхнаас нь үүсгэхгүйн тулд өөрийгөө амар амгалан болгох зүйлсэд үргэлж цаг гаргаж байгаарай.
https://unread.today/c/howiwork-hang-dong-woo
Би хэрхэн ажилладаг вэ?
Majigsuren Tsogbadrakh
2024-04-24T00:00:00
4 сарын 24, 2024
“Jangsu Korean Steak House”-ийн ахлах тогооч Хан Дун Ү
<div class="article-body"> <h2><div>Бидний өнөөдрийн зочин бол залуу ахлах тогооч Хан Дун Ү. Өнгөрсөн оны аравдугаар сараас “Jangsu Korean Steak House” рестораны ахлах тогоочоор ажиллаж эхэлсэн тэрээр хоолны салбарт орж ирээд долоон жил өнгөрчээ. Түүний хувьд Өмнөд Солонгосын алдарт Хану үхрийн махаар дагнан төгс амтыг урладаг бөгөөд энэ чиглэлд  Монголд мэргэшин ажиллаж буй цөөн хэдэн ахлах тогоочийн нэг юм.</div><div><br></div><div>Ингээд залуу ахлах тогоочийн ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя.<br></div><div><br></div></h2><p><b>Байршил:</b> Хан-Уул дүүрэг, ХААН Банк Тауэр, нэгдүгээр давхар<br><b>Эрхэлдэг ажил: </b>“Jangsu Korean Steak House”-ийн ахлах тогооч<br><b>Хэрэглэдэг гар утас:</b> iPhone 13 Pro<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. ТАНЫ КАРЬЕРААС БИД ЮУ ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ?</h3><p></p><p>Юун түрүүнд Монголынхоо уншигчдад энэхүү ярилцлагыг уншиж буй өдрийн мэнд хүргэе. Би 21 настайдаа анх хоолны салбарт хөл тавьж байлаа. Тухайн үед Сөүл хотын Инса дүүргийн нэгэн ресторанд ажлын гараагаа эхэлж, тэнд уулзсан ахлах тогоочоос энэ салбарт цааш ажиллах урам зориг авч байсан юм. Уг нь солонгос хоолоор дагнан ажиллах бодолтой байсан ч манай ахлах тогооч махны чиглэлээр мэргэшсэн хүн байсан тул би ч бас энэ чиглэлд мэргэшин суралцахыг хүссэн. Солонгос хоолны ширээг үхрийн махгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Тиймдээ ч би солонгос үхрийн махны соёлыг улам дэлгэрүүлж, олон хүнд таниулах зорилгоор энэ чиглэлийг сонгон суралцсан.</p><p>Хэсэг ажиллаж байгаад цэргийн алба хаах шийдвэрт хүрч, хоёр жилийн дараа эргэн ирээд АНУ-ыг зорьж байв. Тэнд зургаан сар орчим солонгос махны газар ажиллаж байгаад эх орондоо эргэн ирсэн юм. Ингээд Бусан хотод зөвхөн махаар дагнаж, гурван жил орчим ажилласан. Харин Монголд 2023 оны аравдугаар сард ирсэн цагаас одоог хүртэл “Jangsu Korean Steak House” ресторанд ахлах тогоочоор ажиллаж байна. Үндсэндээ хоолны салбарт ажиллаад долоон жил өнгөрчээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/2dc61d37e4d4fffa009d3c62f0d7eb68.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ?</h3><p></p><p>Манай рестораны цагийн хуваарь өдөр 12:00-15:00 цаг хүртэл ажиллаад 17 цаг хүртэл завсарлага авч, амардаг бөгөөд үргэлжлүүлээд 22:00 цаг хүртэл хоолны захиалга авч, ажилладаг. Өглөө ирээд хоолны хачруудаа эхэлж бэлддэг дүрэмтэй. Солонгос хоолонд хачир маш чухал үүрэгтэй болохоор Монголд байгаа бусад ресторанаас арай баялаг, өөр төрлийн хачир бэлдэхийг боддог юм.</p><p>Үүний дараа махаа ангилж, ялгаад эхний үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авна. Өдрийн завсарлагаанаар аль болох шинэ цэс гаргах тал дээр орцуудаа бэлдэхийг боддог. Ингээд амралтын цаг дууссаны дараа дахин үйлчлүүлэгчдээ угтан авч, манай ресторан 02:00 цаг хүртэл ажиллана. Өдөрт 12 цаг ажилладаг болохоор ажлын дараа шууд гэртээ хариад амардаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ?</div></h3><p></p><p>Монголд ирээд удаагүй байгаа болохоор хэлний тал дээр маруухан байгаа. Уг нь үндсэн арга барил маань ажилтнуудтайгаа байнга ярилцаж, хоорондоо санал бодлоо солилцож, зааж зөвлөх боловч хэлний асуудлаас шалтгаалан бага зэрэг хэцүү байгаа нь үнэн. Гэхдээ асуудалд гарц гаргалгаа үргэлж байдаг хойно хүнсний ногоо сонголт дээр солонгосоор яриад бусад үед англи хэлээр ойлголцдог. </p><p>Мэдээж Монголд ирсний дараа соёлын ялгаа мэдрэгдэж, гайхаж байсан зүйл олон байсан. Наад зах нь хэдхэн сараар ах, эгч хүнтэй үе тэнгийн юм шиг чөлөөтэй харилцдаг юм билээ. Гэхдээ үүнийг сул тал гэж харахгүй байгаа. Харин ч хоорондоо албан тушаал, нас намба харгалзахгүйгээр чөлөөтэй, нээлттэй харилцах нь ажлын үр дүнд эерэгээр нөлөөлдөг юм шиг санагдсан. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/ac225cd41b4fd5e8c80aa507b43ea190.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ?</h3><p></p><p>Сошиал аппуудын тухайд YouTube, Instagram-ыг голчлон ашигладаг. Мэргэжлийн ахлах тогоочдын арга барилаас шууд суралцах боломжтой. Ер нь хэн бүхэнд олон сэдвээр суралцаж, хөгжиж дэвших боломжийг бий болгодог болов уу гэж бодож байна. </p><p>Үүнээс гадна биедээ байнга авч явдаг зүйл маань тэмдэглэлийн дэвтэр. Хамтран ажиллагсдадаа дараа нь заавал хэлж, зөвлөх зүйлсээ тэмдэглэж авдаг юм. Мөн шинэ хоолны санаа төрвөл боломжтой бол дэвтэр дээрээ, боломжгүй бол гар утасныхаа Notes дээр бичих эсвэл зурж тэмдэглэдэг дадалтай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/86564d7efe6352f2e1f4e0d33077a0cc.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/1bd7075974ccac9a64e4c4ccee610a62.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ?</h3><p></p><p>Хоол хийх тал дээр цаг хэмнэх гэсэн зүйл байдаггүй. Аливаа хоолыг бэлтгээд дараа нь өөрөө амталж үзнэ. Тэгээд үйлчлүүлэгчдээ амтлуулж, тэдний ямар нүүрний хувирал, илэрхийлэмж гаргаж байгааг нарийн сайн ажиглах шаардлагатай болохоор энэ бүх үйл явцыг хурдлуулах аль эсвэл яарах хэрэггүй.</p><p>Цаг хэмнэх гэхээс илүү тухайн өгөгдсөн хугацааг хэр үр дүнтэй ашиглах вэ гэдэг нь илүү чухал. Тэгэхээр тухайн цагт амжиж хэрхэн шинэ санаа гаргах, яаж баяжуулахдаа л төвлөрөх хэрэгтэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ?</div></h3><p></p><p>Өдөр тутмын ажлуудаа гар утасны цаглавартаа оруулдаг. Харин рестораны тухайд сар сараар нь төлөвлөнө. Жишээ нь, өнгөрсөн сард аль төрлийн мах хамгийн өндөр борлуулалттай байснаас хамаарч, ирэх сард аль хоолон дээр анхаарах шаардлагатайгаа төлөвлөдөг гэх үү дээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/35b42acc6aaf9828de66fe38d8e3f685.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ?</h3><p></p><p>Хийсэн хоолыг маань амтархан идээд талархсан сэтгэлээ илэрхийлж буй үйлчлүүлэгчдийн инээмсэглэлээс маш их эрч хүч авдаг. </p><p>Өмнө нь Солонгост байхдаа ажлын бус цагаар амттай хоол идэнгээ дарс шимж уух дуртай байсан. Тогооч болохоор амттай хоолноос татгалзана гэж үгүй. Үүний зэрэгцээ мотоцикл унаж стрессээ тайлдаг байсан. Монголд ирээд нэг их удаагүй байгаа болохоор сэргэлт авах, сонирхож хийх зүйлсээ хараахан олоогүй байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ?</h3><p></p><p>Мэдээж монгол хэл сурах. Өнгөрсөн сарыг хүртэл эрчимтэй суралцаж байсан ч энэ сараас цаг зав бага болоод сайн бэлдэж чадахгүй байгаа. Надад хамгийн хэцүү санагдаж байгаа нь дуудлага. Ялангуяа газруудын хаягжилт дээрх “Р” үсгийг англи хэлний “Р” үсэгтэй андуурч унших, Р, Л үсгийн дуудлагыг тод хэлж чадахгүй байх зэрэг бэрхшээл гардаг.</p><p>Бусдаар бол өдрийн ихэнх цаг маань гал тогоонд өнгөрдөг болохоор өөр зүйлд анхаарал хандуулах боломж төдийлөн гардаггүй. Монголд ирэхээс өмнө төгөлдөр хуур, гитараар хичээллэдэг байсан ч энд ирээд эдгээр хоббиндоо зарцуулах цаг хомс болоод байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/f0b884c67e2926975a6a548787efeb70.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД?</h3><p></p><p>Хэцүү бэрхшээлтэй тал гэвэл тогооч байх амархан биш. Зав багатай, заримдаа найзуудтайгаа ч уулзах боломж гардаггүй. Манай салбарынхан бүгд л үүнтэй санал нийлэх байх. Гэхдээ үүнээс илүү сэтгэлээ зориулж хийсэн хоолыг маань үйлчлүүлэгч амтархан идээд эерэг сэтгэгдэл хэлэхэд л хэцүү санагдсан бүхэн үгүй болдог.</p><p>Энэ ташрамд манай рестораны амин сүнс болсон солонгос Хану үхрийн махны онцлогийг товчхон танилцуулъя. Бид мах бэлдэх үйл явцдаа япон арга, техникийг шингээдгээрээ онцлог. Япончууд үхрийн мах бэлтгэхдээ өөх, махны хувийг нь хэр тааруулсанаас шалтгаалж, 1-9 дүгээр зэрэгт ангилдаг. Манай Хану үхрийн махны хувьд 1++ зэрэг бөгөөд гантиглал буюу алаглал маш сайн төрлийн махад тооцогддог юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ?</h3><p></p><p>Манайх дээд зэрэглэлийн ресторан гэдэг утгаараа олон төрлийн хүлээн авалт, арга хэмжээнд оролцдог. Энэ зун рестораныхаа үйл ажиллагааг илүү олон хүнд таниулах зорилгоор “Playtime 2024” хөгжмийн наадамд оролцохоор төлөвлөж байна. Тэгэхээр миний ярилцлагыг уншиж байгаа та бүхэн энэ зун уг хөгжмийн наадмыг зорих гэж байгаа бол манай ресторанаар зочилж, Хану үхрийн махыг амтлах боломжтой шүү.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9bddbf9ee055162c7d6d94cb4b394f4e.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/1d52a1f4f792b58f8a164536e0738c47.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ?</div></h3><p>Өмнө нь хэлсэнчлэн мэргэжлийн ахлах тогоочдын хичээлийг цахимаар үзэж өөрийгөө хөгжүүлдэг. Мөн Food Science сэтгүүлийг уншиж, хоолыг шинжлэх ухаан талаас нь судлах дуртай.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО?</h3><p></p><p>Аль алин дээр нь “Les Miserables” хэмээх бүтээлийг санал болгомоор байна. Номыг нь уншаад, киног нь ч үзээд нэлээн уйлж байсан шүү. Гэр бүл, найз нөхөд, тусгаар тогтнол гээд олон төрлийн сэдвийг нэг дор багтааж чадсан бүтээл шиг санаддаг юм. Кино нь мюзикл болохоор дуунууд нь гоё.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/e1212781e7c6302bf50a0737d7906778.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ?</h3><p>Өдийг хүртэл ойлгож авсан нэг зүйл бий. Бидэнд байнга асуудал, бэрхшээл тулгардаг. Гэхдээ даваад л гардаг. Гагцхүү дараа нь эргээд харахад тухайн мөчдөө давж чадахгүй юм шиг санагдсан ч дахин нэг шинэ зүйл сураад ард нь гарсан байдаг юм билээ. Шантармаар санагдсан үедээ үүнийг би байнга санадаг юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА?</h3><p></p><p>Зөвлөгөө өгөх хэмжээний хүн биш ч гэлээ үеийн залуустаа чинхүү хүсэж, зорьсон зүйлээ олоорой гэж хэлмээр байна. Монголд ирээд анзаарсан нэг зүйл нь залуус маань материаллаг зүйлсэд хэт их анхаарал хандуулж байгаа юм шиг санагдсан. Хэлэх гээд байгаа санаа нь мөнгөөр хялбархан шийдэгдэх бус таныг аз жаргалтай болгох тэр л зүйлд өөрт буй цаг хугацаагаа зарцуулаасай гэж хүсэж байна. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/4046cbe4be62f4be13d3fd2ed8b3125e.jpg"></p> </div>
Бидний өнөөдрийн зочин бол залуу ахлах тогооч Хан Дун Ү. Өнгөрсөн оны аравдугаар сараас “Jangsu Korean Steak House” рестораны ахлах тогоочоор ажиллаж эхэлсэн тэрээр хоолны салбарт орж ирээд долоон жил өнгөрчээ. Түүний хувьд Өмнөд Солонгосын алдарт Хану үхрийн махаар дагнан төгс амтыг урладаг бөгөөд энэ чиглэлд  Монголд мэргэшин ажиллаж буй цөөн хэдэн ахлах тогоочийн нэг юм. Ингээд залуу ахлах тогоочийн ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. Байршил: Хан-Уул дүүрэг, ХААН Банк Тауэр, нэгдүгээр давхар Эрхэлдэг ажил: “Jangsu Korean Steak House”-ийн ахлах тогооч Хэрэглэдэг гар утас: iPhone 13 Pro 1. ТАНЫ КАРЬЕРААС БИД ЮУ ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Юун түрүүнд Монголынхоо уншигчдад энэхүү ярилцлагыг уншиж буй өдрийн мэнд хүргэе. Би 21 настайдаа анх хоолны салбарт хөл тавьж байлаа. Тухайн үед Сөүл хотын Инса дүүргийн нэгэн ресторанд ажлын гараагаа эхэлж, тэнд уулзсан ахлах тогоочоос энэ салбарт цааш ажиллах урам зориг авч байсан юм. Уг нь солонгос хоолоор дагнан ажиллах бодолтой байсан ч манай ахлах тогооч махны чиглэлээр мэргэшсэн хүн байсан тул би ч бас энэ чиглэлд мэргэшин суралцахыг хүссэн. Солонгос хоолны ширээг үхрийн махгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Тиймдээ ч би солонгос үхрийн махны соёлыг улам дэлгэрүүлж, олон хүнд таниулах зорилгоор энэ чиглэлийг сонгон суралцсан. Хэсэг ажиллаж байгаад цэргийн алба хаах шийдвэрт хүрч, хоёр жилийн дараа эргэн ирээд АНУ-ыг зорьж байв. Тэнд зургаан сар орчим солонгос махны газар ажиллаж байгаад эх орондоо эргэн ирсэн юм. Ингээд Бусан хотод зөвхөн махаар дагнаж, гурван жил орчим ажилласан. Харин Монголд 2023 оны аравдугаар сард ирсэн цагаас одоог хүртэл “Jangsu Korean Steak House” ресторанд ахлах тогоочоор ажиллаж байна. Үндсэндээ хоолны салбарт ажиллаад долоон жил өнгөрчээ. 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? Манай рестораны цагийн хуваарь өдөр 12:00-15:00 цаг хүртэл ажиллаад 17 цаг хүртэл завсарлага авч, амардаг бөгөөд үргэлжлүүлээд 22:00 цаг хүртэл хоолны захиалга авч, ажилладаг. Өглөө ирээд хоолны хачруудаа эхэлж бэлддэг дүрэмтэй. Солонгос хоолонд хачир маш чухал үүрэгтэй болохоор Монголд байгаа бусад ресторанаас арай баялаг, өөр төрлийн хачир бэлдэхийг боддог юм. Үүний дараа махаа ангилж, ялгаад эхний үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авна. Өдрийн завсарлагаанаар аль болох шинэ цэс гаргах тал дээр орцуудаа бэлдэхийг боддог. Ингээд амралтын цаг дууссаны дараа дахин үйлчлүүлэгчдээ угтан авч, манай ресторан 02:00 цаг хүртэл ажиллана. Өдөрт 12 цаг ажилладаг болохоор ажлын дараа шууд гэртээ хариад амардаг. 3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ? Монголд ирээд удаагүй байгаа болохоор хэлний тал дээр маруухан байгаа. Уг нь үндсэн арга барил маань ажилтнуудтайгаа байнга ярилцаж, хоорондоо санал бодлоо солилцож, зааж зөвлөх боловч хэлний асуудлаас шалтгаалан бага зэрэг хэцүү байгаа нь үнэн. Гэхдээ асуудалд гарц гаргалгаа үргэлж байдаг хойно хүнсний ногоо сонголт дээр солонгосоор яриад бусад үед англи хэлээр ойлголцдог. Мэдээж Монголд ирсний дараа соёлын ялгаа мэдрэгдэж, гайхаж байсан зүйл олон байсан. Наад зах нь хэдхэн сараар ах, эгч хүнтэй үе тэнгийн юм шиг чөлөөтэй харилцдаг юм билээ. Гэхдээ үүнийг сул тал гэж харахгүй байгаа. Харин ч хоорондоо албан тушаал, нас намба харгалзахгүйгээр чөлөөтэй, нээлттэй харилцах нь ажлын үр дүнд эерэгээр нөлөөлдөг юм шиг санагдсан. 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? Сошиал аппуудын тухайд YouTube, Instagram-ыг голчлон ашигладаг. Мэргэжлийн ахлах тогоочдын арга барилаас шууд суралцах боломжтой. Ер нь хэн бүхэнд олон сэдвээр суралцаж, хөгжиж дэвших боломжийг бий болгодог болов уу гэж бодож байна. Үүнээс гадна биедээ байнга авч явдаг зүйл маань тэмдэглэлийн дэвтэр. Хамтран ажиллагсдадаа дараа нь заавал хэлж, зөвлөх зүйлсээ тэмдэглэж авдаг юм. Мөн шинэ хоолны санаа төрвөл боломжтой бол дэвтэр дээрээ, боломжгүй бол гар утасныхаа Notes дээр бичих эсвэл зурж тэмдэглэдэг дадалтай. 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? Хоол хийх тал дээр цаг хэмнэх гэсэн зүйл байдаггүй. Аливаа хоолыг бэлтгээд дараа нь өөрөө амталж үзнэ. Тэгээд үйлчлүүлэгчдээ амтлуулж, тэдний ямар нүүрний хувирал, илэрхийлэмж гаргаж байгааг нарийн сайн ажиглах шаардлагатай болохоор энэ бүх үйл явцыг хурдлуулах аль эсвэл яарах хэрэггүй. Цаг хэмнэх гэхээс илүү тухайн өгөгдсөн хугацааг хэр үр дүнтэй ашиглах вэ гэдэг нь илүү чухал. Тэгэхээр тухайн цагт амжиж хэрхэн шинэ санаа гаргах, яаж баяжуулахдаа л төвлөрөх хэрэгтэй. 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? Өдөр тутмын ажлуудаа гар утасны цаглавартаа оруулдаг. Харин рестораны тухайд сар сараар нь төлөвлөнө. Жишээ нь, өнгөрсөн сард аль төрлийн мах хамгийн өндөр борлуулалттай байснаас хамаарч, ирэх сард аль хоолон дээр анхаарах шаардлагатайгаа төлөвлөдөг гэх үү дээ. 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? Хийсэн хоолыг маань амтархан идээд талархсан сэтгэлээ илэрхийлж буй үйлчлүүлэгчдийн инээмсэглэлээс маш их эрч хүч авдаг. Өмнө нь Солонгост байхдаа ажлын бус цагаар амттай хоол идэнгээ дарс шимж уух дуртай байсан. Тогооч болохоор амттай хоолноос татгалзана гэж үгүй. Үүний зэрэгцээ мотоцикл унаж стрессээ тайлдаг байсан. Монголд ирээд нэг их удаагүй байгаа болохоор сэргэлт авах, сонирхож хийх зүйлсээ хараахан олоогүй байна. 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? Мэдээж монгол хэл сурах. Өнгөрсөн сарыг хүртэл эрчимтэй суралцаж байсан ч энэ сараас цаг зав бага болоод сайн бэлдэж чадахгүй байгаа. Надад хамгийн хэцүү санагдаж байгаа нь дуудлага. Ялангуяа газруудын хаягжилт дээрх “Р” үсгийг англи хэлний “Р” үсэгтэй андуурч унших, Р, Л үсгийн дуудлагыг тод хэлж чадахгүй байх зэрэг бэрхшээл гардаг. Бусдаар бол өдрийн ихэнх цаг маань гал тогоонд өнгөрдөг болохоор өөр зүйлд анхаарал хандуулах боломж төдийлөн гардаггүй. Монголд ирэхээс өмнө төгөлдөр хуур, гитараар хичээллэдэг байсан ч энд ирээд эдгээр хоббиндоо зарцуулах цаг хомс болоод байна. 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? Хэцүү бэрхшээлтэй тал гэвэл тогооч байх амархан биш. Зав багатай, заримдаа найзуудтайгаа ч уулзах боломж гардаггүй. Манай салбарынхан бүгд л үүнтэй санал нийлэх байх. Гэхдээ үүнээс илүү сэтгэлээ зориулж хийсэн хоолыг маань үйлчлүүлэгч амтархан идээд эерэг сэтгэгдэл хэлэхэд л хэцүү санагдсан бүхэн үгүй болдог. Энэ ташрамд манай рестораны амин сүнс болсон солонгос Хану үхрийн махны онцлогийг товчхон танилцуулъя. Бид мах бэлдэх үйл явцдаа япон арга, техникийг шингээдгээрээ онцлог. Япончууд үхрийн мах бэлтгэхдээ өөх, махны хувийг нь хэр тааруулсанаас шалтгаалж, 1-9 дүгээр зэрэгт ангилдаг. Манай Хану үхрийн махны хувьд 1++ зэрэг бөгөөд гантиглал буюу алаглал маш сайн төрлийн махад тооцогддог юм. 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? Манайх дээд зэрэглэлийн ресторан гэдэг утгаараа олон төрлийн хүлээн авалт, арга хэмжээнд оролцдог. Энэ зун рестораныхаа үйл ажиллагааг илүү олон хүнд таниулах зорилгоор “Playtime 2024” хөгжмийн наадамд оролцохоор төлөвлөж байна. Тэгэхээр миний ярилцлагыг уншиж байгаа та бүхэн энэ зун уг хөгжмийн наадмыг зорих гэж байгаа бол манай ресторанаар зочилж, Хану үхрийн махыг амтлах боломжтой шүү. 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? Өмнө нь хэлсэнчлэн мэргэжлийн ахлах тогоочдын хичээлийг цахимаар үзэж өөрийгөө хөгжүүлдэг. Мөн Food Science сэтгүүлийг уншиж, хоолыг шинжлэх ухаан талаас нь судлах дуртай. 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО? Аль алин дээр нь “Les Miserables” хэмээх бүтээлийг санал болгомоор байна. Номыг нь уншаад, киног нь ч үзээд нэлээн уйлж байсан шүү. Гэр бүл, найз нөхөд, тусгаар тогтнол гээд олон төрлийн сэдвийг нэг дор багтааж чадсан бүтээл шиг санаддаг юм. Кино нь мюзикл болохоор дуунууд нь гоё. 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? Өдийг хүртэл ойлгож авсан нэг зүйл бий. Бидэнд байнга асуудал, бэрхшээл тулгардаг. Гэхдээ даваад л гардаг. Гагцхүү дараа нь эргээд харахад тухайн мөчдөө давж чадахгүй юм шиг санагдсан ч дахин нэг шинэ зүйл сураад ард нь гарсан байдаг юм билээ. Шантармаар санагдсан үедээ үүнийг би байнга санадаг юм. 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? Зөвлөгөө өгөх хэмжээний хүн биш ч гэлээ үеийн залуустаа чинхүү хүсэж, зорьсон зүйлээ олоорой гэж хэлмээр байна. Монголд ирээд анзаарсан нэг зүйл нь залуус маань материаллаг зүйлсэд хэт их анхаарал хандуулж байгаа юм шиг санагдсан. Хэлэх гээд байгаа санаа нь мөнгөөр хялбархан шийдэгдэх бус таныг аз жаргалтай болгох тэр л зүйлд өөрт буй цаг хугацаагаа зарцуулаасай гэж хүсэж байна.
Бидний өнөөдрийн зочин бол залуу ахлах тогооч Хан Дун Ү. Өнгөрсөн оны аравдугаар сараас “Jangsu Korean Steak House” рестораны ахлах тогоочоор ажиллаж эхэлсэн тэрээр хоолны салбарт орж ирээд долоон жил өнгөрчээ. Түүний хувьд Өмнөд Солонгосын алдарт Хану үхрийн махаар дагнан төгс амтыг урладаг бөгөөд энэ чиглэлд  Монголд мэргэшин ажиллаж буй цөөн хэдэн ахлах тогоочийн нэг юм. Ингээд залуу ахлах тогоочийн ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. **Байршил:** Хан-Уул дүүрэг, ХААН Банк Тауэр, нэгдүгээр давхар **Эрхэлдэг ажил:** “Jangsu Korean Steak House”-ийн ахлах тогооч **Хэрэглэдэг гар утас:** iPhone 13 Pro ### 1. ТАНЫ КАРЬЕРААС БИД ЮУ ЮУГ МЭДЭХ ЁСТОЙ ВЭ? Юун түрүүнд Монголынхоо уншигчдад энэхүү ярилцлагыг уншиж буй өдрийн мэнд хүргэе. Би 21 настайдаа анх хоолны салбарт хөл тавьж байлаа. Тухайн үед Сөүл хотын Инса дүүргийн нэгэн ресторанд ажлын гараагаа эхэлж, тэнд уулзсан ахлах тогоочоос энэ салбарт цааш ажиллах урам зориг авч байсан юм. Уг нь солонгос хоолоор дагнан ажиллах бодолтой байсан ч манай ахлах тогооч махны чиглэлээр мэргэшсэн хүн байсан тул би ч бас энэ чиглэлд мэргэшин суралцахыг хүссэн. Солонгос хоолны ширээг үхрийн махгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Тиймдээ ч би солонгос үхрийн махны соёлыг улам дэлгэрүүлж, олон хүнд таниулах зорилгоор энэ чиглэлийг сонгон суралцсан. Хэсэг ажиллаж байгаад цэргийн алба хаах шийдвэрт хүрч, хоёр жилийн дараа эргэн ирээд АНУ-ыг зорьж байв. Тэнд зургаан сар орчим солонгос махны газар ажиллаж байгаад эх орондоо эргэн ирсэн юм. Ингээд Бусан хотод зөвхөн махаар дагнаж, гурван жил орчим ажилласан. Харин Монголд 2023 оны аравдугаар сард ирсэн цагаас одоог хүртэл “Jangsu Korean Steak House” ресторанд ахлах тогоочоор ажиллаж байна. Үндсэндээ хоолны салбарт ажиллаад долоон жил өнгөрчээ. ### 2. ТАНЫ АЖЛЫН ДУНДАЖ НЭГ ӨДӨР ХЭРХЭН ӨНГӨРДӨГ ВЭ? Манай рестораны цагийн хуваарь өдөр 12:00-15:00 цаг хүртэл ажиллаад 17 цаг хүртэл завсарлага авч, амардаг бөгөөд үргэлжлүүлээд 22:00 цаг хүртэл хоолны захиалга авч, ажилладаг. Өглөө ирээд хоолны хачруудаа эхэлж бэлддэг дүрэмтэй. Солонгос хоолонд хачир маш чухал үүрэгтэй болохоор Монголд байгаа бусад ресторанаас арай баялаг, өөр төрлийн хачир бэлдэхийг боддог юм. Үүний дараа махаа ангилж, ялгаад эхний үйлчлүүлэгчдээ хүлээн авна. Өдрийн завсарлагаанаар аль болох шинэ цэс гаргах тал дээр орцуудаа бэлдэхийг боддог. Ингээд амралтын цаг дууссаны дараа дахин үйлчлүүлэгчдээ угтан авч, манай ресторан 02:00 цаг хүртэл ажиллана. Өдөрт 12 цаг ажилладаг болохоор ажлын дараа шууд гэртээ хариад амардаг. ### 3. ТАНЫ АЖЛЫН НӨҮ-ХАУ? Монголд ирээд удаагүй байгаа болохоор хэлний тал дээр маруухан байгаа. Уг нь үндсэн арга барил маань ажилтнуудтайгаа байнга ярилцаж, хоорондоо санал бодлоо солилцож, зааж зөвлөх боловч хэлний асуудлаас шалтгаалан бага зэрэг хэцүү байгаа нь үнэн. Гэхдээ асуудалд гарц гаргалгаа үргэлж байдаг хойно хүнсний ногоо сонголт дээр солонгосоор яриад бусад үед англи хэлээр ойлголцдог. Мэдээж Монголд ирсний дараа соёлын ялгаа мэдрэгдэж, гайхаж байсан зүйл олон байсан. Наад зах нь хэдхэн сараар ах, эгч хүнтэй үе тэнгийн юм шиг чөлөөтэй харилцдаг юм билээ. Гэхдээ үүнийг сул тал гэж харахгүй байгаа. Харин ч хоорондоо албан тушаал, нас намба харгалзахгүйгээр чөлөөтэй, нээлттэй харилцах нь ажлын үр дүнд эерэгээр нөлөөлдөг юм шиг санагдсан. ### 4. АШИГЛАХГҮЙ БАЙЖ ЧАДДАГГҮЙ АПП, ХЭРЭГСЛҮҮД ЮУ ВЭ? Сошиал аппуудын тухайд YouTube, Instagram-ыг голчлон ашигладаг. Мэргэжлийн ахлах тогоочдын арга барилаас шууд суралцах боломжтой. Ер нь хэн бүхэнд олон сэдвээр суралцаж, хөгжиж дэвших боломжийг бий болгодог болов уу гэж бодож байна. Үүнээс гадна биедээ байнга авч явдаг зүйл маань тэмдэглэлийн дэвтэр. Хамтран ажиллагсдадаа дараа нь заавал хэлж, зөвлөх зүйлсээ тэмдэглэж авдаг юм. Мөн шинэ хоолны санаа төрвөл боломжтой бол дэвтэр дээрээ, боломжгүй бол гар утасныхаа Notes дээр бичих эсвэл зурж тэмдэглэдэг дадалтай. ### 5. ЦАГ ХЭМНЭХ ХАМГИЙН САЙН АРГА ТАНЬ ЮУ ВЭ? Хоол хийх тал дээр цаг хэмнэх гэсэн зүйл байдаггүй. Аливаа хоолыг бэлтгээд дараа нь өөрөө амталж үзнэ. Тэгээд үйлчлүүлэгчдээ амтлуулж, тэдний ямар нүүрний хувирал, илэрхийлэмж гаргаж байгааг нарийн сайн ажиглах шаардлагатай болохоор энэ бүх үйл явцыг хурдлуулах аль эсвэл яарах хэрэггүй. Цаг хэмнэх гэхээс илүү тухайн өгөгдсөн хугацааг хэр үр дүнтэй ашиглах вэ гэдэг нь илүү чухал. Тэгэхээр тухайн цагт амжиж хэрхэн шинэ санаа гаргах, яаж баяжуулахдаа л төвлөрөх хэрэгтэй. ### 6. ХИЙХ АЖЛАА ХЭРХЭН ТӨЛӨВЛӨДӨГ ВЭ? Өдөр тутмын ажлуудаа гар утасны цаглавартаа оруулдаг. Харин рестораны тухайд сар сараар нь төлөвлөнө. Жишээ нь, өнгөрсөн сард аль төрлийн мах хамгийн өндөр борлуулалттай байснаас хамаарч, ирэх сард аль хоолон дээр анхаарах шаардлагатайгаа төлөвлөдөг гэх үү дээ. ### 7. ЭРЧ ХҮЧЭЭ ХЭРХЭН СЭЛБЭДЭГ ВЭ? Хийсэн хоолыг маань амтархан идээд талархсан сэтгэлээ илэрхийлж буй үйлчлүүлэгчдийн инээмсэглэлээс маш их эрч хүч авдаг. Өмнө нь Солонгост байхдаа ажлын бус цагаар амттай хоол идэнгээ дарс шимж уух дуртай байсан. Тогооч болохоор амттай хоолноос татгалзана гэж үгүй. Үүний зэрэгцээ мотоцикл унаж стрессээ тайлдаг байсан. Монголд ирээд нэг их удаагүй байгаа болохоор сэргэлт авах, сонирхож хийх зүйлсээ хараахан олоогүй байна. ### 8. ҮНДСЭН АЖЛЫНХАА ХАЖУУГААР ДУРЛАЖ ХИЙДЭГ ТӨСӨЛ/АЖИЛ ЮУ ВЭ? Мэдээж монгол хэл сурах. Өнгөрсөн сарыг хүртэл эрчимтэй суралцаж байсан ч энэ сараас цаг зав бага болоод сайн бэлдэж чадахгүй байгаа. Надад хамгийн хэцүү санагдаж байгаа нь дуудлага. Ялангуяа газруудын хаягжилт дээрх “Р” үсгийг англи хэлний “Р” үсэгтэй андуурч унших, Р, Л үсгийн дуудлагыг тод хэлж чадахгүй байх зэрэг бэрхшээл гардаг. Бусдаар бол өдрийн ихэнх цаг маань гал тогоонд өнгөрдөг болохоор өөр зүйлд анхаарал хандуулах боломж төдийлөн гардаггүй. Монголд ирэхээс өмнө төгөлдөр хуур, гитараар хичээллэдэг байсан ч энд ирээд эдгээр хоббиндоо зарцуулах цаг хомс болоод байна. ### 9. ХИЙЖ БУЙ АЖЛЫН ОНЦЛОГ ЮУ ВЭ? ЭЕРЭГ САЙН БА ХЭЦҮҮ БЭРХШЭЭЛТЭЙ ТАЛУУД? Хэцүү бэрхшээлтэй тал гэвэл тогооч байх амархан биш. Зав багатай, заримдаа найзуудтайгаа ч уулзах боломж гардаггүй. Манай салбарынхан бүгд л үүнтэй санал нийлэх байх. Гэхдээ үүнээс илүү сэтгэлээ зориулж хийсэн хоолыг маань үйлчлүүлэгч амтархан идээд эерэг сэтгэгдэл хэлэхэд л хэцүү санагдсан бүхэн үгүй болдог. Энэ ташрамд манай рестораны амин сүнс болсон солонгос Хану үхрийн махны онцлогийг товчхон танилцуулъя. Бид мах бэлдэх үйл явцдаа япон арга, техникийг шингээдгээрээ онцлог. Япончууд үхрийн мах бэлтгэхдээ өөх, махны хувийг нь хэр тааруулсанаас шалтгаалж, 1-9 дүгээр зэрэгт ангилдаг. Манай Хану үхрийн махны хувьд 1++ зэрэг бөгөөд гантиглал буюу алаглал маш сайн төрлийн махад тооцогддог юм. ### 10. ТА ОДОО ЮУН ДЭЭР ТӨВЛӨРЧ БАЙГАА ВЭ? ОЙРЫН ТӨЛӨВЛӨГӨӨ? Манайх дээд зэрэглэлийн ресторан гэдэг утгаараа олон төрлийн хүлээн авалт, арга хэмжээнд оролцдог. Энэ зун рестораныхаа үйл ажиллагааг илүү олон хүнд таниулах зорилгоор “Playtime 2024” хөгжмийн наадамд оролцохоор төлөвлөж байна. Тэгэхээр миний ярилцлагыг уншиж байгаа та бүхэн энэ зун уг хөгжмийн наадмыг зорих гэж байгаа бол манай ресторанаар зочилж, Хану үхрийн махыг амтлах боломжтой шүү. ### 11. ТА ӨӨРИЙГӨӨ ХЭРХЭН ХӨГЖҮҮЛЖ, СУРАЛЦДАГ ВЭ? Өмнө нь хэлсэнчлэн мэргэжлийн ахлах тогоочдын хичээлийг цахимаар үзэж өөрийгөө хөгжүүлдэг. Мөн Food Science сэтгүүлийг уншиж, хоолыг шинжлэх ухаан талаас нь судлах дуртай. ### 12. САНАЛ БОЛГОХ НОМ, ХӨГЖИМ, КИНО? Аль алин дээр нь “Les Miserables” хэмээх бүтээлийг санал болгомоор байна. Номыг нь уншаад, киног нь ч үзээд нэлээн уйлж байсан шүү. Гэр бүл, найз нөхөд, тусгаар тогтнол гээд олон төрлийн сэдвийг нэг дор багтааж чадсан бүтээл шиг санаддаг юм. Кино нь мюзикл болохоор дуунууд нь гоё. ### 13. АВЧ БАЙСАН ХАМГИЙН САЙН ЗӨВЛӨГӨӨ? Өдийг хүртэл ойлгож авсан нэг зүйл бий. Бидэнд байнга асуудал, бэрхшээл тулгардаг. Гэхдээ даваад л гардаг. Гагцхүү дараа нь эргээд харахад тухайн мөчдөө давж чадахгүй юм шиг санагдсан ч дахин нэг шинэ зүйл сураад ард нь гарсан байдаг юм билээ. Шантармаар санагдсан үедээ үүнийг би байнга санадаг юм. ### 14. БУСДАД ШИДЭХ САНАА? Зөвлөгөө өгөх хэмжээний хүн биш ч гэлээ үеийн залуустаа чинхүү хүсэж, зорьсон зүйлээ олоорой гэж хэлмээр байна. Монголд ирээд анзаарсан нэг зүйл нь залуус маань материаллаг зүйлсэд хэт их анхаарал хандуулж байгаа юм шиг санагдсан. Хэлэх гээд байгаа санаа нь мөнгөөр хялбархан шийдэгдэх бус таныг аз жаргалтай болгох тэр л зүйлд өөрт буй цаг хугацаагаа зарцуулаасай гэж хүсэж байна.
https://unread.today/c/chuluut-asmr-videos
Чөлөөт
Unread Today
2025-02-21T00:00:00
2 сарын 21, 2025
Яагаад бид ASMR бичлэгт татагддаг вэ? + Шинжлэх ухааны үндэслэл
<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Бараг 14,15 жилийн өмнө Youtube дээр үсчний газар байгаа мэт мэдрэмж төрүүлдэг бичлэг нийтлэгдэж байсныг би тодхон санадаг юм. Тэр бичлэгийг анх үзэхэд бие арзайж, нойр хүрч, бүр хэн нэгэн гижигдэж байгаа юм шиг сонин мэдрэмж төрж байлаа. Тэр бичлэг миний үзсэн хамгийн анхны ASMR байсан болов уу.<div><br></div><div><div>Түүнээс хойш YouTube-ээр ASMR-ийн тухай илүү их судалж, олон төрлийн ангилал, төрөлтэй болохыг олж мэдсэн билээ. Жишээлбэл, хатуу саванг хайчийн ирээр зүсэхдээ гардаг хагарах чимээ, ном шивнэн унших, шүдний эмч эсвэл маникюристийн дүрд орж багаж хэрэгслээр сонирхол татам дуу гаргах гэх мэт төрөл бүрийн ASMR бичлэгүүд бий.</div></div><div><br></div><div>Тэгэхээр юун түрүүнд ASMR хэзээ хэрхэн бий болсон, яагаад үүнд хүмүүс дуртай байдаг талаар та бүгдэд сонирхуулъя. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/34ce47bc28c4031e67ab1834c5c06a34.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>asmr үүссэн түүх </div></h3><p></p><p>Анх Женнифер Аллен хэмээх эмэгтэй тодорхой төрлийн чимээ сонсоход тайвширч, таатай мэдрэмж авдгаа анзаарч, ASMR-ийг бие даан судалж эхэлжээ. Үүнээс улбаалан ASMR-ийг 2010 оноос үүссэн гэж үздэг. Гэхдээ сонирхолтой нь, 2010 оноос өмнө ч ASMR-тай төстэй мэдрэмжийг дүрсэлсэн уран бүтээлүүд байсан аж. Жишээлбэл, Английн зохиолч Виржиния Вулфийн Миссис Дэллоуэй (1925) роман нь зарим чимээ хүмүүсийг тайвшруулж, гүн гүнзгий мэдрэмж төрүүлдэг талаар өгүүлдэг. Үүнээс хойш чихэнд тааламжтай, тухтай мэдрэмж төрүүлэх чимээг кино урлагт өргөн ашиглах болжээ.</p><p>Жишээлбэл, Холливудад нэг удаа кинонд Клифф Бут макарон гоймон чанаж, дээр нь бяслаг нэмж буй хэсэг нь зөвхөн харагдах байдал төдийгүй, чимээгээрээ ч үзэгчдэд таатай мэдрэмж төрүүлдэг. Мөн 2021 онд үзэгчдэд хүрсэн Круэлла кинонд харандаагаар зурж буй чимээ, даавуу хайчлах, хоолоо тамшаалан идэх зэрэг чимээг онцгойлон ашигласан байдаг.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/9eqvo0uqpTs?rel=0"></iframe> </div><p></p><p style="margin-top: 15px;"><br></p><p style="margin-top: 15px;">Гэхдээ зарим чимээг жинхэнэ эд зүйлээр гаргахаас илүүтэй, түүнтэй төстэй дуу авиа гаргах зүйлсээр орлуулан илүү тод, мэдрэгдэм байдлаар бүтээдэг арга ч бий. Тухайлбал, YouTube дээр 8.95 сая дагагчтай Жош Хармон гэх залуу киноны тодорхой хэсгээс тасалж авч, бөмбөр, шүүр, ЁоЁо тоглоом ашиглан дуугаралт үүсгэж, богино хэмжээний бичлэгүүдээрээ алдаршжээ.</p><p>Энэ мэтчилэн ASMR нь зөвхөн бие даасан контент төдийгүй кино урлагийн чухал элемент болтлоо хөгжсөн гэхэд хилсдэхгүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">asmr-ийн нууц: ХҮМҮҮС ЯАГААД ҮҮНД ТАТАГДДАГ ВЭ?</h3><p></p><p>ASMR-д хүн татагдах увдис оршиж байх шиг. Та өмнө нь яагаад ихэнх хүмүүс ASMR сонсох дуртай байдаг юм бол? гэж бодож байсан уу?</p><p>ASMR гэдэг нь Autonomous Sensory Meridian Response буюу мэдрэхүйн хариу урвал гэсэн утгатай нэр томьёо бөгөөд сэтгэлзүй болон бие махбодод тайвшрал, тааламжтай мэдрэмж төрүүлэх онцлогтой. Хүмүүс ASMR-ийг сонсох дуртай байдаг гол шалтгаан нь хүн бүр үүнийг ижил түвшинд мэдэрдэггүй ч tingly (сэтгэл хөдлөлийг хүчтэй мэдрэх мэдрэмж)-тэй холбоотой байдаг.</p><p>Сонирхолтой нь, “сэтгэл хөдлөлийг хүчтэй мэдрэх мэдрэмж” гэх ойлголт 2019 оноос хойш улам бүр түгээмэл болж, ASMR-ийн хэрэглэгчдийн тоо өссөн нь судалгаагаар батлагдсан байна. Тэгвэл хүмүүс ASMR-д яагаад дуртай байдаг вэ? Үүнийг дараах гурван үндсэн шалтгаанаар тайлбарлаж болно.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/jE6x0TXsYUc?rel=0"></iframe> </div><h4><div><br></div>1. Сонсгол, харааны мэдрэмжийг өдөөх нөлөө</h4><p>ASMR нь ихэвчлэн шивнэх, зөөлөн товших, хурууны үзүүрээр эд зүйлсийг илэх зэрэг чимээгээр өдөөгддөг. Үүнийг сонсохоос гадна, тухайн дуу чимээг гаргаж буй хүний гар, уруулын хөдөлгөөнийг ажиглах нь ASMR мэдрэмжийг улам бүр нэмэгдүүлдэг байна.</p> <h4>2. Стресс тайлах, нойргүйдэлтэй тэмцэх</h4><p></p><p>Олон хүн унтахынхаа өмнө тайвшрахын тулд ASMR бичлэг сонсдог. Учир нь энэхүү чимээ нь тархины ачааллыг бууруулж, амрахад тусалдаг аж. Үүнээс үүдэн "ASMR бол нойрны байгалийн эм" гэх ойлголт бий болоод байна.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/lHZ2azw5LCc?rel=0"></iframe> </div><h4><div><br></div>3. Сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх ашиг тус</h4><p></p><p>Судалгаагаар ASMR нь сэтгэлийн түгшүүр, стрессийг бууруулахад эерэг нөлөөтэй болох нь тогтоогдсон. Өдөржин завгүй ажиллаж, олон мэдээлэл боловсруулдаг хүмүүсийн хувьд ASMR бол тайвшрах хамгийн хялбар бөгөөд үр дүнтэй аргуудын нэг болжээ.</p><p dir="ltr" style="line-height:1.542857142857143;margin-top:-1pt;margin-bottom:-1pt;">Эргэн тойронд өглөөнөөс орой хүртэл ажил дээрээ тархиа үргэлж завгүй байлгадаг хүн олон байдаг учраас тэдний ихэнх нь ASMR-ийг сонсох дуртай, бүр орой унтахын өмнө сонсох бүр ч гоё гэж хариулав. Гэхдээ бидэнд унтаж болох 1000 арга байхад яагаад заавал нойрны эм юм уу аль эсвэл ASMR-ийг сонгоод байна вэ?</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">asmr хүнийг донтуулдаг уу? </h3><p></p><p>ASMR хүнийг донтуулдаг эсэхийг насанд хүрсэн хүн дээр биш бага насны хүүхэд дээр жишээ авъя. Бага насны хүүхэд эсвэл дүүтэй хүн энэхүү нийтлэлийг уншиж байгаа бол танаас нэг зүйл асуух гэсэн юм. Таны хүүхэд/дүү тань Youtube нээх бүрдээ кинетик элс бутлаад хэвд оруулж тэгшхэн хэмтэй болгодог “нэг тийм” бичлэг үздэг үү? Яг тийм элстэй бичлэг биш ч гэлээ агуулгын хувьд юмыг тэгш хэмтэй болгодог, тэр нь насанд хүрсэн хүн ч үзэхэд кайфтай байдаг даа. Ихэнх эцэг эх/ах эгч “Тийм” хэмээн хариулах байх. </p><p>Анзаараад байхад жаахан хүүхэдтэй айлд очихоор зурагт, таблет, утсаараа үргэлж л ASMR бичлэг үзчихсэн сууж байдаг. Яагаад үзэх дуртайг нь асуухаар “Гоё шүү дээ.” гэж хэлдэг. Харин саяхан бага насны охинтой аав ASMR бичлэгийн тухай “<i>Хүүхдэд багаас нь ийм зүйл үзүүлчихвэл, ирээдүйд ийм аргаар л өөрийгөө тайвшруулдаг болчихно шүү дээ. Би аль болох охиноо ийм бичлэг үзэхээс хол байлгадаг.”</i> гэж хэлсэн. Энэ нь ч үнэний ортой. Харин насанд хүрсэн хүмүүс ASMR-д дуртай байдаг шалтгаан нь нойргүйдэлтэй холбоотой болов уу.</p><p>Нойргүйдэл өвчин залуусын дунд гангарч хэлдэг үг болсон энэ үед нойрны эм байнга уугаад байж болохгүй учраас арай эрүүл бясалгалын аргаар ASMR-ийг сонсдог бололтой. Гэхдээ утасны цаана үл таних хүний шивнээ яриа сонсож байснаас хайртай хүнтэйгээ унтталаа утсаар ярьж, хэрэв хажууд тань байгаа бол нойроо хүртэл буу халж яагаад болохгүй гэж? Эсвэл хоёр зуун хонь тоолсон ч болно шүү дээ. <br></p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/uCDN1_Nf2s0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>asmr-ийн сөрөг талууд </h3><p></p><p>Аливаа зүйл сайн болон муу талтай байдаг. ASMR нь хүний тархийг тайвшруулж, сайхан мэдрэмж өгдөг ч сөрөг үр дагавартай байж болохыг анхаарах хэрэгтэй.</p><p><b>Сонсголын эрсдэл – </b>ASMR бичлэгийг хэт чанга, удаан хугацаанд чихэвчээр сонсох нь сонсголд сөргөөр нөлөөлж болзошгүй.<br><b>Нойрны хамаарал –</b> Зарим хүмүүс зөвхөн ASMR сонсож байж л унтах зуршилтай болж, өөр аргаар амарч сурах чадвар нь буурдаг.<br><b>Сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөө –</b> Тодорхой төрлийн ASMR бичлэгүүд (жишээ нь, тамхины утааны ASMR) нь зарим хүмүүст сэтгэл түгшээх, таагүй мэдрэмж төрүүлэх магадлалтай.</p><p>Ямар ч зүйл хэтрэхээрээ хор болдог.<i> "Номыг хэт их уншвал номын цагаан солио тусдаг"</i> гэж ярьдагтай адил аливаа зүйлд тунг нь тааруулах маш чухал. 2010 оноос л хүмүүсийн дунд алдартай болсон учраас хангалттай судлагдаж амжаагүй байгаа ASMR-ийн эерэг болон сөрөг талыг энэхүү нийтлэлээрээ та бүгддээ сонирхууллаа.</p><p><br></p> </div>
Бараг 14,15 жилийн өмнө Youtube дээр үсчний газар байгаа мэт мэдрэмж төрүүлдэг бичлэг нийтлэгдэж байсныг би тодхон санадаг юм. Тэр бичлэгийг анх үзэхэд бие арзайж, нойр хүрч, бүр хэн нэгэн гижигдэж байгаа юм шиг сонин мэдрэмж төрж байлаа. Тэр бичлэг миний үзсэн хамгийн анхны ASMR байсан болов уу. Түүнээс хойш YouTube-ээр ASMR-ийн тухай илүү их судалж, олон төрлийн ангилал, төрөлтэй болохыг олж мэдсэн билээ. Жишээлбэл, хатуу саванг хайчийн ирээр зүсэхдээ гардаг хагарах чимээ, ном шивнэн унших, шүдний эмч эсвэл маникюристийн дүрд орж багаж хэрэгслээр сонирхол татам дуу гаргах гэх мэт төрөл бүрийн ASMR бичлэгүүд бий. Тэгэхээр юун түрүүнд ASMR хэзээ хэрхэн бий болсон, яагаад үүнд хүмүүс дуртай байдаг талаар та бүгдэд сонирхуулъя. asmr үүссэн түүх Анх Женнифер Аллен хэмээх эмэгтэй тодорхой төрлийн чимээ сонсоход тайвширч, таатай мэдрэмж авдгаа анзаарч, ASMR-ийг бие даан судалж эхэлжээ. Үүнээс улбаалан ASMR-ийг 2010 оноос үүссэн гэж үздэг. Гэхдээ сонирхолтой нь, 2010 оноос өмнө ч ASMR-тай төстэй мэдрэмжийг дүрсэлсэн уран бүтээлүүд байсан аж. Жишээлбэл, Английн зохиолч Виржиния Вулфийн Миссис Дэллоуэй (1925) роман нь зарим чимээ хүмүүсийг тайвшруулж, гүн гүнзгий мэдрэмж төрүүлдэг талаар өгүүлдэг. Үүнээс хойш чихэнд тааламжтай, тухтай мэдрэмж төрүүлэх чимээг кино урлагт өргөн ашиглах болжээ. Жишээлбэл, Холливудад нэг удаа кинонд Клифф Бут макарон гоймон чанаж, дээр нь бяслаг нэмж буй хэсэг нь зөвхөн харагдах байдал төдийгүй, чимээгээрээ ч үзэгчдэд таатай мэдрэмж төрүүлдэг. Мөн 2021 онд үзэгчдэд хүрсэн Круэлла кинонд харандаагаар зурж буй чимээ, даавуу хайчлах, хоолоо тамшаалан идэх зэрэг чимээг онцгойлон ашигласан байдаг. Гэхдээ зарим чимээг жинхэнэ эд зүйлээр гаргахаас илүүтэй, түүнтэй төстэй дуу авиа гаргах зүйлсээр орлуулан илүү тод, мэдрэгдэм байдлаар бүтээдэг арга ч бий. Тухайлбал, YouTube дээр 8.95 сая дагагчтай Жош Хармон гэх залуу киноны тодорхой хэсгээс тасалж авч, бөмбөр, шүүр, ЁоЁо тоглоом ашиглан дуугаралт үүсгэж, богино хэмжээний бичлэгүүдээрээ алдаршжээ. Энэ мэтчилэн ASMR нь зөвхөн бие даасан контент төдийгүй кино урлагийн чухал элемент болтлоо хөгжсөн гэхэд хилсдэхгүй. asmr-ийн нууц: ХҮМҮҮС ЯАГААД ҮҮНД ТАТАГДДАГ ВЭ? ASMR-д хүн татагдах увдис оршиж байх шиг. Та өмнө нь яагаад ихэнх хүмүүс ASMR сонсох дуртай байдаг юм бол? гэж бодож байсан уу? ASMR гэдэг нь Autonomous Sensory Meridian Response буюу мэдрэхүйн хариу урвал гэсэн утгатай нэр томьёо бөгөөд сэтгэлзүй болон бие махбодод тайвшрал, тааламжтай мэдрэмж төрүүлэх онцлогтой. Хүмүүс ASMR-ийг сонсох дуртай байдаг гол шалтгаан нь хүн бүр үүнийг ижил түвшинд мэдэрдэггүй ч tingly (сэтгэл хөдлөлийг хүчтэй мэдрэх мэдрэмж)-тэй холбоотой байдаг. Сонирхолтой нь, “сэтгэл хөдлөлийг хүчтэй мэдрэх мэдрэмж” гэх ойлголт 2019 оноос хойш улам бүр түгээмэл болж, ASMR-ийн хэрэглэгчдийн тоо өссөн нь судалгаагаар батлагдсан байна. Тэгвэл хүмүүс ASMR-д яагаад дуртай байдаг вэ? Үүнийг дараах гурван үндсэн шалтгаанаар тайлбарлаж болно. 1. Сонсгол, харааны мэдрэмжийг өдөөх нөлөө ASMR нь ихэвчлэн шивнэх, зөөлөн товших, хурууны үзүүрээр эд зүйлсийг илэх зэрэг чимээгээр өдөөгддөг. Үүнийг сонсохоос гадна, тухайн дуу чимээг гаргаж буй хүний гар, уруулын хөдөлгөөнийг ажиглах нь ASMR мэдрэмжийг улам бүр нэмэгдүүлдэг байна. 2. Стресс тайлах, нойргүйдэлтэй тэмцэх Олон хүн унтахынхаа өмнө тайвшрахын тулд ASMR бичлэг сонсдог. Учир нь энэхүү чимээ нь тархины ачааллыг бууруулж, амрахад тусалдаг аж. Үүнээс үүдэн "ASMR бол нойрны байгалийн эм" гэх ойлголт бий болоод байна. 3. Сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх ашиг тус Судалгаагаар ASMR нь сэтгэлийн түгшүүр, стрессийг бууруулахад эерэг нөлөөтэй болох нь тогтоогдсон. Өдөржин завгүй ажиллаж, олон мэдээлэл боловсруулдаг хүмүүсийн хувьд ASMR бол тайвшрах хамгийн хялбар бөгөөд үр дүнтэй аргуудын нэг болжээ. Эргэн тойронд өглөөнөөс орой хүртэл ажил дээрээ тархиа үргэлж завгүй байлгадаг хүн олон байдаг учраас тэдний ихэнх нь ASMR-ийг сонсох дуртай, бүр орой унтахын өмнө сонсох бүр ч гоё гэж хариулав. Гэхдээ бидэнд унтаж болох 1000 арга байхад яагаад заавал нойрны эм юм уу аль эсвэл ASMR-ийг сонгоод байна вэ? asmr хүнийг донтуулдаг уу? ASMR хүнийг донтуулдаг эсэхийг насанд хүрсэн хүн дээр биш бага насны хүүхэд дээр жишээ авъя. Бага насны хүүхэд эсвэл дүүтэй хүн энэхүү нийтлэлийг уншиж байгаа бол танаас нэг зүйл асуух гэсэн юм. Таны хүүхэд/дүү тань Youtube нээх бүрдээ кинетик элс бутлаад хэвд оруулж тэгшхэн хэмтэй болгодог “нэг тийм” бичлэг үздэг үү? Яг тийм элстэй бичлэг биш ч гэлээ агуулгын хувьд юмыг тэгш хэмтэй болгодог, тэр нь насанд хүрсэн хүн ч үзэхэд кайфтай байдаг даа. Ихэнх эцэг эх/ах эгч “Тийм” хэмээн хариулах байх. Анзаараад байхад жаахан хүүхэдтэй айлд очихоор зурагт, таблет, утсаараа үргэлж л ASMR бичлэг үзчихсэн сууж байдаг. Яагаад үзэх дуртайг нь асуухаар “Гоё шүү дээ.” гэж хэлдэг. Харин саяхан бага насны охинтой аав ASMR бичлэгийн тухай “ Хүүхдэд багаас нь ийм зүйл үзүүлчихвэл, ирээдүйд ийм аргаар л өөрийгөө тайвшруулдаг болчихно шүү дээ. Би аль болох охиноо ийм бичлэг үзэхээс хол байлгадаг.” гэж хэлсэн. Энэ нь ч үнэний ортой. Харин насанд хүрсэн хүмүүс ASMR-д дуртай байдаг шалтгаан нь нойргүйдэлтэй холбоотой болов уу. Нойргүйдэл өвчин залуусын дунд гангарч хэлдэг үг болсон энэ үед нойрны эм байнга уугаад байж болохгүй учраас арай эрүүл бясалгалын аргаар ASMR-ийг сонсдог бололтой. Гэхдээ утасны цаана үл таних хүний шивнээ яриа сонсож байснаас хайртай хүнтэйгээ унтталаа утсаар ярьж, хэрэв хажууд тань байгаа бол нойроо хүртэл буу халж яагаад болохгүй гэж? Эсвэл хоёр зуун хонь тоолсон ч болно шүү дээ. asmr-ийн сөрөг талууд Аливаа зүйл сайн болон муу талтай байдаг. ASMR нь хүний тархийг тайвшруулж, сайхан мэдрэмж өгдөг ч сөрөг үр дагавартай байж болохыг анхаарах хэрэгтэй. Сонсголын эрсдэл – ASMR бичлэгийг хэт чанга, удаан хугацаанд чихэвчээр сонсох нь сонсголд сөргөөр нөлөөлж болзошгүй. Нойрны хамаарал – Зарим хүмүүс зөвхөн ASMR сонсож байж л унтах зуршилтай болж, өөр аргаар амарч сурах чадвар нь буурдаг. Сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөө – Тодорхой төрлийн ASMR бичлэгүүд (жишээ нь, тамхины утааны ASMR) нь зарим хүмүүст сэтгэл түгшээх, таагүй мэдрэмж төрүүлэх магадлалтай. Ямар ч зүйл хэтрэхээрээ хор болдог. "Номыг хэт их уншвал номын цагаан солио тусдаг" гэж ярьдагтай адил аливаа зүйлд тунг нь тааруулах маш чухал. 2010 оноос л хүмүүсийн дунд алдартай болсон учраас хангалттай судлагдаж амжаагүй байгаа ASMR-ийн эерэг болон сөрөг талыг энэхүү нийтлэлээрээ та бүгддээ сонирхууллаа.
Бараг 14,15 жилийн өмнө Youtube дээр үсчний газар байгаа мэт мэдрэмж төрүүлдэг бичлэг нийтлэгдэж байсныг би тодхон санадаг юм. Тэр бичлэгийг анх үзэхэд бие арзайж, нойр хүрч, бүр хэн нэгэн гижигдэж байгаа юм шиг сонин мэдрэмж төрж байлаа. Тэр бичлэг миний үзсэн хамгийн анхны ASMR байсан болов уу. Түүнээс хойш YouTube-ээр ASMR-ийн тухай илүү их судалж, олон төрлийн ангилал, төрөлтэй болохыг олж мэдсэн билээ. Жишээлбэл, хатуу саванг хайчийн ирээр зүсэхдээ гардаг хагарах чимээ, ном шивнэн унших, шүдний эмч эсвэл маникюристийн дүрд орж багаж хэрэгслээр сонирхол татам дуу гаргах гэх мэт төрөл бүрийн ASMR бичлэгүүд бий. Тэгэхээр юун түрүүнд ASMR хэзээ хэрхэн бий болсон, яагаад үүнд хүмүүс дуртай байдаг талаар та бүгдэд сонирхуулъя. ### asmr үүссэн түүх Анх Женнифер Аллен хэмээх эмэгтэй тодорхой төрлийн чимээ сонсоход тайвширч, таатай мэдрэмж авдгаа анзаарч, ASMR-ийг бие даан судалж эхэлжээ. Үүнээс улбаалан ASMR-ийг 2010 оноос үүссэн гэж үздэг. Гэхдээ сонирхолтой нь, 2010 оноос өмнө ч ASMR-тай төстэй мэдрэмжийг дүрсэлсэн уран бүтээлүүд байсан аж. Жишээлбэл, Английн зохиолч Виржиния Вулфийн Миссис Дэллоуэй (1925) роман нь зарим чимээ хүмүүсийг тайвшруулж, гүн гүнзгий мэдрэмж төрүүлдэг талаар өгүүлдэг. Үүнээс хойш чихэнд тааламжтай, тухтай мэдрэмж төрүүлэх чимээг кино урлагт өргөн ашиглах болжээ. Жишээлбэл, Холливудад нэг удаа кинонд Клифф Бут макарон гоймон чанаж, дээр нь бяслаг нэмж буй хэсэг нь зөвхөн харагдах байдал төдийгүй, чимээгээрээ ч үзэгчдэд таатай мэдрэмж төрүүлдэг. Мөн 2021 онд үзэгчдэд хүрсэн Круэлла кинонд харандаагаар зурж буй чимээ, даавуу хайчлах, хоолоо тамшаалан идэх зэрэг чимээг онцгойлон ашигласан байдаг. Гэхдээ зарим чимээг жинхэнэ эд зүйлээр гаргахаас илүүтэй, түүнтэй төстэй дуу авиа гаргах зүйлсээр орлуулан илүү тод, мэдрэгдэм байдлаар бүтээдэг арга ч бий. Тухайлбал, YouTube дээр 8.95 сая дагагчтай Жош Хармон гэх залуу киноны тодорхой хэсгээс тасалж авч, бөмбөр, шүүр, ЁоЁо тоглоом ашиглан дуугаралт үүсгэж, богино хэмжээний бичлэгүүдээрээ алдаршжээ. Энэ мэтчилэн ASMR нь зөвхөн бие даасан контент төдийгүй кино урлагийн чухал элемент болтлоо хөгжсөн гэхэд хилсдэхгүй. ### asmr-ийн нууц: ХҮМҮҮС ЯАГААД ҮҮНД ТАТАГДДАГ ВЭ? ASMR-д хүн татагдах увдис оршиж байх шиг. Та өмнө нь яагаад ихэнх хүмүүс ASMR сонсох дуртай байдаг юм бол? гэж бодож байсан уу? ASMR гэдэг нь Autonomous Sensory Meridian Response буюу мэдрэхүйн хариу урвал гэсэн утгатай нэр томьёо бөгөөд сэтгэлзүй болон бие махбодод тайвшрал, тааламжтай мэдрэмж төрүүлэх онцлогтой. Хүмүүс ASMR-ийг сонсох дуртай байдаг гол шалтгаан нь хүн бүр үүнийг ижил түвшинд мэдэрдэггүй ч tingly (сэтгэл хөдлөлийг хүчтэй мэдрэх мэдрэмж)-тэй холбоотой байдаг. Сонирхолтой нь, “сэтгэл хөдлөлийг хүчтэй мэдрэх мэдрэмж” гэх ойлголт 2019 оноос хойш улам бүр түгээмэл болж, ASMR-ийн хэрэглэгчдийн тоо өссөн нь судалгаагаар батлагдсан байна. Тэгвэл хүмүүс ASMR-д яагаад дуртай байдаг вэ? Үүнийг дараах гурван үндсэн шалтгаанаар тайлбарлаж болно. #### 1. Сонсгол, харааны мэдрэмжийг өдөөх нөлөө ASMR нь ихэвчлэн шивнэх, зөөлөн товших, хурууны үзүүрээр эд зүйлсийг илэх зэрэг чимээгээр өдөөгддөг. Үүнийг сонсохоос гадна, тухайн дуу чимээг гаргаж буй хүний гар, уруулын хөдөлгөөнийг ажиглах нь ASMR мэдрэмжийг улам бүр нэмэгдүүлдэг байна. #### 2. Стресс тайлах, нойргүйдэлтэй тэмцэх Олон хүн унтахынхаа өмнө тайвшрахын тулд ASMR бичлэг сонсдог. Учир нь энэхүү чимээ нь тархины ачааллыг бууруулж, амрахад тусалдаг аж. Үүнээс үүдэн "ASMR бол нойрны байгалийн эм" гэх ойлголт бий болоод байна. #### 3. Сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх ашиг тус Судалгаагаар ASMR нь сэтгэлийн түгшүүр, стрессийг бууруулахад эерэг нөлөөтэй болох нь тогтоогдсон. Өдөржин завгүй ажиллаж, олон мэдээлэл боловсруулдаг хүмүүсийн хувьд ASMR бол тайвшрах хамгийн хялбар бөгөөд үр дүнтэй аргуудын нэг болжээ. Эргэн тойронд өглөөнөөс орой хүртэл ажил дээрээ тархиа үргэлж завгүй байлгадаг хүн олон байдаг учраас тэдний ихэнх нь ASMR-ийг сонсох дуртай, бүр орой унтахын өмнө сонсох бүр ч гоё гэж хариулав. Гэхдээ бидэнд унтаж болох 1000 арга байхад яагаад заавал нойрны эм юм уу аль эсвэл ASMR-ийг сонгоод байна вэ? ### asmr хүнийг донтуулдаг уу? ASMR хүнийг донтуулдаг эсэхийг насанд хүрсэн хүн дээр биш бага насны хүүхэд дээр жишээ авъя. Бага насны хүүхэд эсвэл дүүтэй хүн энэхүү нийтлэлийг уншиж байгаа бол танаас нэг зүйл асуух гэсэн юм. Таны хүүхэд/дүү тань Youtube нээх бүрдээ кинетик элс бутлаад хэвд оруулж тэгшхэн хэмтэй болгодог “нэг тийм” бичлэг үздэг үү? Яг тийм элстэй бичлэг биш ч гэлээ агуулгын хувьд юмыг тэгш хэмтэй болгодог, тэр нь насанд хүрсэн хүн ч үзэхэд кайфтай байдаг даа. Ихэнх эцэг эх/ах эгч “Тийм” хэмээн хариулах байх. Анзаараад байхад жаахан хүүхэдтэй айлд очихоор зурагт, таблет, утсаараа үргэлж л ASMR бичлэг үзчихсэн сууж байдаг. Яагаад үзэх дуртайг нь асуухаар “Гоё шүү дээ.” гэж хэлдэг. Харин саяхан бага насны охинтой аав ASMR бичлэгийн тухай “*Хүүхдэд багаас нь ийм зүйл үзүүлчихвэл, ирээдүйд ийм аргаар л өөрийгөө тайвшруулдаг болчихно шүү дээ. Би аль болох охиноо ийм бичлэг үзэхээс хол байлгадаг.”* гэж хэлсэн. Энэ нь ч үнэний ортой. Харин насанд хүрсэн хүмүүс ASMR-д дуртай байдаг шалтгаан нь нойргүйдэлтэй холбоотой болов уу. Нойргүйдэл өвчин залуусын дунд гангарч хэлдэг үг болсон энэ үед нойрны эм байнга уугаад байж болохгүй учраас арай эрүүл бясалгалын аргаар ASMR-ийг сонсдог бололтой. Гэхдээ утасны цаана үл таних хүний шивнээ яриа сонсож байснаас хайртай хүнтэйгээ унтталаа утсаар ярьж, хэрэв хажууд тань байгаа бол нойроо хүртэл буу халж яагаад болохгүй гэж? Эсвэл хоёр зуун хонь тоолсон ч болно шүү дээ. ### asmr-ийн сөрөг талууд Аливаа зүйл сайн болон муу талтай байдаг. ASMR нь хүний тархийг тайвшруулж, сайхан мэдрэмж өгдөг ч сөрөг үр дагавартай байж болохыг анхаарах хэрэгтэй. **Сонсголын эрсдэл –** ASMR бичлэгийг хэт чанга, удаан хугацаанд чихэвчээр сонсох нь сонсголд сөргөөр нөлөөлж болзошгүй. **Нойрны хамаарал –** Зарим хүмүүс зөвхөн ASMR сонсож байж л унтах зуршилтай болж, өөр аргаар амарч сурах чадвар нь буурдаг. **Сэтгэцийн эрүүл мэндэд үзүүлэх нөлөө –** Тодорхой төрлийн ASMR бичлэгүүд (жишээ нь, тамхины утааны ASMR) нь зарим хүмүүст сэтгэл түгшээх, таагүй мэдрэмж төрүүлэх магадлалтай. Ямар ч зүйл хэтрэхээрээ хор болдог. *"Номыг хэт их уншвал номын цагаан солио тусдаг"* гэж ярьдагтай адил аливаа зүйлд тунг нь тааруулах маш чухал. 2010 оноос л хүмүүсийн дунд алдартай болсон учраас хангалттай судлагдаж амжаагүй байгаа ASMR-ийн эерэг болон сөрөг талыг энэхүү нийтлэлээрээ та бүгддээ сонирхууллаа.
https://unread.today/c/chuluut-event-monnis
Чөлөөт
Unread Today
2025-02-05T00:00:00
2 сарын 5, 2025
7 үе дамжсан шилмэл бүтээл, бүрэн шинэчлэгдсэн Nissan Patrol Y63-ыг танилцуулах нь
<div class="article-body"> <h2>2024 оны 9-р сард Арабын Нэгдсэн Эмират улсын Абу-Даби хотноо нээлтээ хийн дэлхий дахины хүртээл болсон Ниссан Патрол Y63 автомашин монгол орны минь алтан шар замд тоосоо өргөхөд бэлэн боллоо. <div><br></div><div>Бүрэн шинэчлэгдсэн Ниссан Патрол Y63 автомашины Монгол улс дахь нээлтийн арга хэмжээг Ниссан Моторс Корпорацийн Монгол дахь албан ёсны төлөөлөгч Моннис Моторс ХХК-ийн хамт олон өнгөрөгч лхагва гарагт “Шангри-Ла Болрүүм”-д амжилттайгаар зохион байгууллаа. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/41e618deab274a576bc75a5044b2a568.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>73 жилийн аугаа түүхийг өртөөлөн таны гарт </h3><p></p><p>Арлын Японы хурд хүч, чамин хийцийн гайхамшиг Ниссан Патролын анхны загвар 1951 оны 9-р сард зах зээлд танилцуулагдсанаар тус аугаа төмөр хүлгийн 7 үеийн түүхт адал явдал эхэлжээ. Эх газрын хөрсөн дээрх бүхий л саад бартааг нугалах 425 морины хүч, орчин үеийн чамин, тансаг хийц бүхий интерьер дизайн, хос турбо, 6 цилиндр бүхий моторын гайхамшгийг эдүгээ та бидний өмнө япон инженерүүдийн бишрэм сүнслэг байдал, Ниссан Патрол загварын 73 жилийн түүхт бишрэм амжилтыг “Моннис Моторс ХХК”-ийн хамт олон эх нутагтаа авч иржээ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e3ec9d1fc2742e1ba2db9e710a09978f.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Ниссан Патрол автомашин нь хэдийнээ Монгол түмний хувьд хэт бартаат замд онцгой гүйцэтгэлтэй, тогтвортой, аюулгүй, салоны тав тухын хувьд ямар ч машинтай харьцуулшгүй онцлогтой гэдгээрээ танигдаж, Монгол орны минь алтан шар замд өөрийгөө батлан харуулж чадсан премиум SUV ангиллын хүчирхэг, их хотын өнгө үзэмж, хийцийг өөртөө шингээсэн автомашин юм.</p><p>Харин шинэхэн танилцуулагдсан Ниссан Патрол Y63 загварын өв уламжлалт хийц болон шинэлэг талууд нь юу байв?</p><p>Эх газрын бүхий л саад бартааг торолгүй даван туулах гэдэг бол яах аргагүй SUV ангиллын автомашины үндсэн мөн чанар билээ. Харин 7 дахь үеийн Ниссан Патрол Y63 автомашины хувьд энэ удаад хамгийн хүчирхэг моторыг өөртөө шингээжээ. Моторын үзүүлэлтийн хувьд 3.5л Хос турбо, V6 хөдөлгүүр, 425 морины хүч, 700нм мушгих хүч, 9 шатлалт автомат хурдны хайрцаг, хийн гүүшин гэх хүчирхэг, хамгийн сүүлийн үеийн эд ангиар тоноглодсон нь хэн бүхний хувьд шинэлэг, өмнө нь мэдэрч байгаагүй хурд хүчний гайхамшгийг мэдрүүлнэ гэдэг нь эргэлзээгүй билээ. </p><p>Харин их хотын амьдралын хэв маягт шилжсэн бидний хувьд дан ганц бартаат замыг туулах чадвар нь давуу тал болох нь юу л бол. Тэгвэл загвар, хийцийн давуу тал нь юу байв? </p><p>Загвар хийц, тав тухын хувьд бартаа саадыг даван туулах чадвараасаа илүүтэйгээр, зорчигчид зориулсан технологийн болон тав тухын бүхий л хэрэгцээг бүрэн шийдсэн нь уг загварын онцлох тал болов. Бүрэн шинэчлэгдсэн Ниссан Патрол Y63 автомашинд 3 эгнээ бүхий 8 суудал, 12.8 инчийн энтертайнмент дэлгэц, 64 өнгө 16 орчны тохиргоо бүхий кабины гэрэл, Klipsch брэндийн премиум хөгжмийн систем, өргөн панорамик зураглал бүхий 28.6 инчийн хэвтээ монолиг дэлгэц, Google-д суурилсан MyNissan систем зэрэг технологийн хамгийн сүүлийн үеийн шийдлүүдийг шигтгэж өгчээ. </p><p>Америкийн нэгдсэн улсын 12 чанга яригч бүхий Klipsch брэндийн премиум хөгжмийн системээр хөгжим, дугаралтын системийг шийдсэн бөгөөд, энэ нь тунгалаг дугаралт, DynamicAudioReveal технологитой учир гадна орчны дуу чимээг хүрээлэн буй орчны дуу чимээнээс хамааран тэнцвэржүүлж, илүү тогтмол, гүн дууг гаргаж өгөх юм. Мөн DJX 3D Surround технологи бүхий хөгжмийн систем нь танд амьд хөгжим мэт баялаг мэдрэмжийг төрүүлж, их хотын чимээ шуугиан дунд ч таны чихийг жаргаасаар байна гэдэг нь эргэлзээгүй билээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ecde5e6b0568547c85eb2e7723197a79.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/66b77500a9394566a7b9b07c5e15726d.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">чанарыг эрхэмлэж, инновацыг жолоодно- "моннис моторс" ххк </h3><p></p><p>“Моннис Моторс ХХК” нь их наран улсын ууган үйлдвэрүүдийн нэг болох 91 жилийн бахдам түүхт “Ниссан Моторс”-ийн Монгол улс дахь албан ёсны төлөөлөгч бөгөөд технологийн төгс шийдэл, дээд зэргийн тав тухтай байдлын бэлгэдэл болсон төмөр хүлгүүдийг 1998 оноос эхлэн Монголын зах зээлд нийлүүлж, хэрэглэгчдийнхээ бат итгэлд хүлэг болгон алтан шар зам дээр нэрийг нь сийлэлцсээр байна. </p><p>Мөн 2006 оноос эхлэн олон улсын стандартын дагуу Монгол Улсад анхны автомашины үзүүлэнгийн танхим, засвар үйлчилгээний төвийн үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн бөгөөд 2018 оноос Франц улсын Renault группийн албан ёсны дилерээр хамтран ажиллаж байгаа билээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/55b28fa3b46019d6fecb11a77a9651d2.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3510440b89c71a4d913e820d69a6243c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/be5a505f0120888f2c5a73f41f485030.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>бүрэн шинэчлэгдсэн nissan patrol y63 нээлтийн арга хэмжээний хураангуй</h3><p></p><p>Өнгөрөгч Лхагва гарагт зохион байгуулагдсан тус арга хэмжээний үеэр “Моннис Моторс ХХК” болон “Нисссан Моторс” нарын хамтын ажиллагааны 26 жилийн түүхийн замнал болон цаашдын хамтын үйл ажиллагааны зорилтуудынхаа талаар зочдодоо хуваалцав.</p><p>Мөн энэхүү арга хэмжээний гол дүр болох 7 дахь үеийн бүрэн шинэчлэгдсэн Nissan Patrol Y63 автомашинаа 700 гаруй зочдодоо танилцуулан, дотор нь сууж, хамт дурсгалын зураг татуулах боломжыг олгосны сацуу Монгол орны өнцөг булан бүрт оршин суугаа автомашин сонирхогч нартаа Фэйсбүүк платформыг ашиглан шууд дамжуулан хүргэсэн нь тус өдрийн голлох үйл ажиллагаанууд байв.</p><p>Монгол орны тал нутаг, хэт бартаат зам харгуй, хот суурин газарт төгс зохицох загвар, хийцийн төгс шийдэл бүхий бүрэн шинэчлэгдсэн Nissan Patrol Y63 загвартай Ниссан шоүрүүмээр зочлон биечлэн танилцах боломжтойг та бүхэнд дуулгахад таатай байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/599e1e1300de27797a7e228191aa72b5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/23539745628c627d727139d435084a38.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6bea72aa67067711c8d33743ae476ee4.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/02f5db6dd8faf5daca04928d85bd9a77.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2e1ff6cd8bd1dadfcc01daf5780633ad.jpg"></p> </div>
2024 оны 9-р сард Арабын Нэгдсэн Эмират улсын Абу-Даби хотноо нээлтээ хийн дэлхий дахины хүртээл болсон Ниссан Патрол Y63 автомашин монгол орны минь алтан шар замд тоосоо өргөхөд бэлэн боллоо. Бүрэн шинэчлэгдсэн Ниссан Патрол Y63 автомашины Монгол улс дахь нээлтийн арга хэмжээг Ниссан Моторс Корпорацийн Монгол дахь албан ёсны төлөөлөгч Моннис Моторс ХХК-ийн хамт олон өнгөрөгч лхагва гарагт “Шангри-Ла Болрүүм”-д амжилттайгаар зохион байгууллаа. 73 жилийн аугаа түүхийг өртөөлөн таны гарт Арлын Японы хурд хүч, чамин хийцийн гайхамшиг Ниссан Патролын анхны загвар 1951 оны 9-р сард зах зээлд танилцуулагдсанаар тус аугаа төмөр хүлгийн 7 үеийн түүхт адал явдал эхэлжээ. Эх газрын хөрсөн дээрх бүхий л саад бартааг нугалах 425 морины хүч, орчин үеийн чамин, тансаг хийц бүхий интерьер дизайн, хос турбо, 6 цилиндр бүхий моторын гайхамшгийг эдүгээ та бидний өмнө япон инженерүүдийн бишрэм сүнслэг байдал, Ниссан Патрол загварын 73 жилийн түүхт бишрэм амжилтыг “Моннис Моторс ХХК”-ийн хамт олон эх нутагтаа авч иржээ. Ниссан Патрол автомашин нь хэдийнээ Монгол түмний хувьд хэт бартаат замд онцгой гүйцэтгэлтэй, тогтвортой, аюулгүй, салоны тав тухын хувьд ямар ч машинтай харьцуулшгүй онцлогтой гэдгээрээ танигдаж, Монгол орны минь алтан шар замд өөрийгөө батлан харуулж чадсан премиум SUV ангиллын хүчирхэг, их хотын өнгө үзэмж, хийцийг өөртөө шингээсэн автомашин юм. Харин шинэхэн танилцуулагдсан Ниссан Патрол Y63 загварын өв уламжлалт хийц болон шинэлэг талууд нь юу байв? Эх газрын бүхий л саад бартааг торолгүй даван туулах гэдэг бол яах аргагүй SUV ангиллын автомашины үндсэн мөн чанар билээ. Харин 7 дахь үеийн Ниссан Патрол Y63 автомашины хувьд энэ удаад хамгийн хүчирхэг моторыг өөртөө шингээжээ. Моторын үзүүлэлтийн хувьд 3.5л Хос турбо, V6 хөдөлгүүр, 425 морины хүч, 700нм мушгих хүч, 9 шатлалт автомат хурдны хайрцаг, хийн гүүшин гэх хүчирхэг, хамгийн сүүлийн үеийн эд ангиар тоноглодсон нь хэн бүхний хувьд шинэлэг, өмнө нь мэдэрч байгаагүй хурд хүчний гайхамшгийг мэдрүүлнэ гэдэг нь эргэлзээгүй билээ. Харин их хотын амьдралын хэв маягт шилжсэн бидний хувьд дан ганц бартаат замыг туулах чадвар нь давуу тал болох нь юу л бол. Тэгвэл загвар, хийцийн давуу тал нь юу байв? Загвар хийц, тав тухын хувьд бартаа саадыг даван туулах чадвараасаа илүүтэйгээр, зорчигчид зориулсан технологийн болон тав тухын бүхий л хэрэгцээг бүрэн шийдсэн нь уг загварын онцлох тал болов. Бүрэн шинэчлэгдсэн Ниссан Патрол Y63 автомашинд 3 эгнээ бүхий 8 суудал, 12.8 инчийн энтертайнмент дэлгэц, 64 өнгө 16 орчны тохиргоо бүхий кабины гэрэл, Klipsch брэндийн премиум хөгжмийн систем, өргөн панорамик зураглал бүхий 28.6 инчийн хэвтээ монолиг дэлгэц, Google-д суурилсан MyNissan систем зэрэг технологийн хамгийн сүүлийн үеийн шийдлүүдийг шигтгэж өгчээ. Америкийн нэгдсэн улсын 12 чанга яригч бүхий Klipsch брэндийн премиум хөгжмийн системээр хөгжим, дугаралтын системийг шийдсэн бөгөөд, энэ нь тунгалаг дугаралт, DynamicAudioReveal технологитой учир гадна орчны дуу чимээг хүрээлэн буй орчны дуу чимээнээс хамааран тэнцвэржүүлж, илүү тогтмол, гүн дууг гаргаж өгөх юм. Мөн DJX 3D Surround технологи бүхий хөгжмийн систем нь танд амьд хөгжим мэт баялаг мэдрэмжийг төрүүлж, их хотын чимээ шуугиан дунд ч таны чихийг жаргаасаар байна гэдэг нь эргэлзээгүй билээ. чанарыг эрхэмлэж, инновацыг жолоодно- "моннис моторс" ххк “Моннис Моторс ХХК” нь их наран улсын ууган үйлдвэрүүдийн нэг болох 91 жилийн бахдам түүхт “Ниссан Моторс”-ийн Монгол улс дахь албан ёсны төлөөлөгч бөгөөд технологийн төгс шийдэл, дээд зэргийн тав тухтай байдлын бэлгэдэл болсон төмөр хүлгүүдийг 1998 оноос эхлэн Монголын зах зээлд нийлүүлж, хэрэглэгчдийнхээ бат итгэлд хүлэг болгон алтан шар зам дээр нэрийг нь сийлэлцсээр байна. Мөн 2006 оноос эхлэн олон улсын стандартын дагуу Монгол Улсад анхны автомашины үзүүлэнгийн танхим, засвар үйлчилгээний төвийн үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн бөгөөд 2018 оноос Франц улсын Renault группийн албан ёсны дилерээр хамтран ажиллаж байгаа билээ. бүрэн шинэчлэгдсэн nissan patrol y63 нээлтийн арга хэмжээний хураангуй Өнгөрөгч Лхагва гарагт зохион байгуулагдсан тус арга хэмжээний үеэр “Моннис Моторс ХХК” болон “Нисссан Моторс” нарын хамтын ажиллагааны 26 жилийн түүхийн замнал болон цаашдын хамтын үйл ажиллагааны зорилтуудынхаа талаар зочдодоо хуваалцав. Мөн энэхүү арга хэмжээний гол дүр болох 7 дахь үеийн бүрэн шинэчлэгдсэн Nissan Patrol Y63 автомашинаа 700 гаруй зочдодоо танилцуулан, дотор нь сууж, хамт дурсгалын зураг татуулах боломжыг олгосны сацуу Монгол орны өнцөг булан бүрт оршин суугаа автомашин сонирхогч нартаа Фэйсбүүк платформыг ашиглан шууд дамжуулан хүргэсэн нь тус өдрийн голлох үйл ажиллагаанууд байв. Монгол орны тал нутаг, хэт бартаат зам харгуй, хот суурин газарт төгс зохицох загвар, хийцийн төгс шийдэл бүхий бүрэн шинэчлэгдсэн Nissan Patrol Y63 загвартай Ниссан шоүрүүмээр зочлон биечлэн танилцах боломжтойг та бүхэнд дуулгахад таатай байна.
2024 оны 9-р сард Арабын Нэгдсэн Эмират улсын Абу-Даби хотноо нээлтээ хийн дэлхий дахины хүртээл болсон Ниссан Патрол Y63 автомашин монгол орны минь алтан шар замд тоосоо өргөхөд бэлэн боллоо. Бүрэн шинэчлэгдсэн Ниссан Патрол Y63 автомашины Монгол улс дахь нээлтийн арга хэмжээг Ниссан Моторс Корпорацийн Монгол дахь албан ёсны төлөөлөгч Моннис Моторс ХХК-ийн хамт олон өнгөрөгч лхагва гарагт “Шангри-Ла Болрүүм”-д амжилттайгаар зохион байгууллаа. ### 73 жилийн аугаа түүхийг өртөөлөн таны гарт Арлын Японы хурд хүч, чамин хийцийн гайхамшиг Ниссан Патролын анхны загвар 1951 оны 9-р сард зах зээлд танилцуулагдсанаар тус аугаа төмөр хүлгийн 7 үеийн түүхт адал явдал эхэлжээ. Эх газрын хөрсөн дээрх бүхий л саад бартааг нугалах 425 морины хүч, орчин үеийн чамин, тансаг хийц бүхий интерьер дизайн, хос турбо, 6 цилиндр бүхий моторын гайхамшгийг эдүгээ та бидний өмнө япон инженерүүдийн бишрэм сүнслэг байдал, Ниссан Патрол загварын 73 жилийн түүхт бишрэм амжилтыг “Моннис Моторс ХХК”-ийн хамт олон эх нутагтаа авч иржээ. Ниссан Патрол автомашин нь хэдийнээ Монгол түмний хувьд хэт бартаат замд онцгой гүйцэтгэлтэй, тогтвортой, аюулгүй, салоны тав тухын хувьд ямар ч машинтай харьцуулшгүй онцлогтой гэдгээрээ танигдаж, Монгол орны минь алтан шар замд өөрийгөө батлан харуулж чадсан премиум SUV ангиллын хүчирхэг, их хотын өнгө үзэмж, хийцийг өөртөө шингээсэн автомашин юм. Харин шинэхэн танилцуулагдсан Ниссан Патрол Y63 загварын өв уламжлалт хийц болон шинэлэг талууд нь юу байв? Эх газрын бүхий л саад бартааг торолгүй даван туулах гэдэг бол яах аргагүй SUV ангиллын автомашины үндсэн мөн чанар билээ. Харин 7 дахь үеийн Ниссан Патрол Y63 автомашины хувьд энэ удаад хамгийн хүчирхэг моторыг өөртөө шингээжээ. Моторын үзүүлэлтийн хувьд 3.5л Хос турбо, V6 хөдөлгүүр, 425 морины хүч, 700нм мушгих хүч, 9 шатлалт автомат хурдны хайрцаг, хийн гүүшин гэх хүчирхэг, хамгийн сүүлийн үеийн эд ангиар тоноглодсон нь хэн бүхний хувьд шинэлэг, өмнө нь мэдэрч байгаагүй хурд хүчний гайхамшгийг мэдрүүлнэ гэдэг нь эргэлзээгүй билээ. Харин их хотын амьдралын хэв маягт шилжсэн бидний хувьд дан ганц бартаат замыг туулах чадвар нь давуу тал болох нь юу л бол. Тэгвэл загвар, хийцийн давуу тал нь юу байв? Загвар хийц, тав тухын хувьд бартаа саадыг даван туулах чадвараасаа илүүтэйгээр, зорчигчид зориулсан технологийн болон тав тухын бүхий л хэрэгцээг бүрэн шийдсэн нь уг загварын онцлох тал болов. Бүрэн шинэчлэгдсэн Ниссан Патрол Y63 автомашинд 3 эгнээ бүхий 8 суудал, 12.8 инчийн энтертайнмент дэлгэц, 64 өнгө 16 орчны тохиргоо бүхий кабины гэрэл, Klipsch брэндийн премиум хөгжмийн систем, өргөн панорамик зураглал бүхий 28.6 инчийн хэвтээ монолиг дэлгэц, Google-д суурилсан MyNissan систем зэрэг технологийн хамгийн сүүлийн үеийн шийдлүүдийг шигтгэж өгчээ. Америкийн нэгдсэн улсын 12 чанга яригч бүхий Klipsch брэндийн премиум хөгжмийн системээр хөгжим, дугаралтын системийг шийдсэн бөгөөд, энэ нь тунгалаг дугаралт, DynamicAudioReveal технологитой учир гадна орчны дуу чимээг хүрээлэн буй орчны дуу чимээнээс хамааран тэнцвэржүүлж, илүү тогтмол, гүн дууг гаргаж өгөх юм. Мөн DJX 3D Surround технологи бүхий хөгжмийн систем нь танд амьд хөгжим мэт баялаг мэдрэмжийг төрүүлж, их хотын чимээ шуугиан дунд ч таны чихийг жаргаасаар байна гэдэг нь эргэлзээгүй билээ. ### чанарыг эрхэмлэж, инновацыг жолоодно- "моннис моторс" ххк “Моннис Моторс ХХК” нь их наран улсын ууган үйлдвэрүүдийн нэг болох 91 жилийн бахдам түүхт “Ниссан Моторс”-ийн Монгол улс дахь албан ёсны төлөөлөгч бөгөөд технологийн төгс шийдэл, дээд зэргийн тав тухтай байдлын бэлгэдэл болсон төмөр хүлгүүдийг 1998 оноос эхлэн Монголын зах зээлд нийлүүлж, хэрэглэгчдийнхээ бат итгэлд хүлэг болгон алтан шар зам дээр нэрийг нь сийлэлцсээр байна. Мөн 2006 оноос эхлэн олон улсын стандартын дагуу Монгол Улсад анхны автомашины үзүүлэнгийн танхим, засвар үйлчилгээний төвийн үйл ажиллагаагаа эхлүүлсэн бөгөөд 2018 оноос Франц улсын Renault группийн албан ёсны дилерээр хамтран ажиллаж байгаа билээ. ### бүрэн шинэчлэгдсэн nissan patrol y63 нээлтийн арга хэмжээний хураангуй Өнгөрөгч Лхагва гарагт зохион байгуулагдсан тус арга хэмжээний үеэр “Моннис Моторс ХХК” болон “Нисссан Моторс” нарын хамтын ажиллагааны 26 жилийн түүхийн замнал болон цаашдын хамтын үйл ажиллагааны зорилтуудынхаа талаар зочдодоо хуваалцав. Мөн энэхүү арга хэмжээний гол дүр болох 7 дахь үеийн бүрэн шинэчлэгдсэн Nissan Patrol Y63 автомашинаа 700 гаруй зочдодоо танилцуулан, дотор нь сууж, хамт дурсгалын зураг татуулах боломжыг олгосны сацуу Монгол орны өнцөг булан бүрт оршин суугаа автомашин сонирхогч нартаа Фэйсбүүк платформыг ашиглан шууд дамжуулан хүргэсэн нь тус өдрийн голлох үйл ажиллагаанууд байв. Монгол орны тал нутаг, хэт бартаат зам харгуй, хот суурин газарт төгс зохицох загвар, хийцийн төгс шийдэл бүхий бүрэн шинэчлэгдсэн Nissan Patrol Y63 загвартай Ниссан шоүрүүмээр зочлон биечлэн танилцах боломжтойг та бүхэнд дуулгахад таатай байна.
https://unread.today/c/istanbul-guide
Чөлөөт
Unread Today
2025-02-25T00:00:00
2 сарын 25, 2025
Истанбул руу аялахад таны мэдэх хэрэгтэй бүх зүйл
<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Тэнд өндөр барилга ховорхон. Эртний загвартай, хуучинсаг намхан байшингууд шил шилээ даран эгнэж, амьсгаа авах зайгүй санагдам нарийн гудмуудаар зааглагдана. Үе үе сонстох мөргөлийн дуу, хоол хайсан цахлай шувууд, гудамжинд шарах эрдэнэ шишийн үнэр, бараагаа зарахаар хүмүүсийг урих худалдаачид… <div><br></div><div>Цөм нэгдэн нийлж өвөрмөц үзэсгэлэнтэй Истанбулыг бүтээнэ. Евромониторын тайлангаар энэ хот 2023 онд аялагчдын хамгийн их очсон хотоор шалгарсан бол 2024 онд Бангкокт энэ титмээ шилжүүлж өгөөд удаалсан байдаг. Аяллын компаниуд тусгайлан хөтөлбөр гаргасан байдгаас үзвэл манай монголчууд ч энэ хотыг амралтаараа их зорьдог болов уу.<div><br></div><div>Хэрэв та ч мөн Истанбул руу аялахаар төлөвлөж байвал миний бие 6 өдөр, 5 шөнө Истанбулаар аялсан богцоо уудалж, нийтийн тээвэр, дурсгалт газар, хоол хүнснээс авхуулаад юуг мэдэх хэрэгтэй тэр бүрийг танд энэ нийтлэлээрээ танилцуулъя.</div><div><br></div></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/e9d10392951268a7cd5ff53bcf175e8b.png"></p><p></p><p><br></p><p>Товчхондоо хэдийд ч болно. Зуны гурван сар бол Истанбулын жуулчлалын оргил үед тооцогддог. Цаг агаар ойролцоогоор 20°C-30°C хооронд хэлбэлзэнэ. Харин миний хувьд хамгийн хүйтэн буюу хоёрдугаар сарын эхээр Истанбулд очсон. Өдөртөө дунджаар 6°C дулаан байсан. Тиймээс жуулчин цөөтэй, дурсгалт газруудаар зочлоход дараалал багатай байсан нь давуу тал болсон. </p><p>Иймд цаг агаарт хязгаарлагдалгүйгээр хэзээ ч аялсан тохиромжтой байх болно. Эрс тэс уур амьсгалтай, хамгийн хүйтэн нийслэлтэй манайханд Истанбулын уур амьсгал харин ч таатай санагдаж мэдэх юм. </p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/eaa54376178b6e856a5c041762745400.png"></p><p></p><p><br></p><p>Автобус, трамвай, такси, метро, усан онгоц гээд бүх төрлийн нийтийн тээвэр тэнд бий. Хамгийн гол нь тэдгээрийг ашиглахад маш хялбар байсан бөгөөд ердөө Google Map-аар чиглэлээ хайгаад, түүний дагуу аль тээврийн хэрэгслээр зорчихоо сонгоход л хангалттай.</p><p>Ингэхдээ юун түрүүнд улаан өнгөтэй Истанбул гэсэн картыг 130 лир (13,000₮)-ээр худалдаж авна. Онгоцны буудал, метро, автобус, трамвайн буудал бүрд энэ картыг худалдаалдаг. Автобус, трамвай, метро, усан онгоцоор нэг удаа зорчиход тус бүр ойролцоогоор 27 лир (2700₮) байдаг.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1f851bc19bdecc0810cb7046e69d8bfd.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: periodicadventures.com</div><p>Таксины хувьд бага зэрэг асуудалтай. Учир нь Истанбулд жуулчид их очдог болохоор тэр хэрээр жуулчдыг залилж, илүү мөнгө авах гэсэн таксины жолооч их байдаг гэлцдэг. Харин такси дуудлагын BiTaksi, Uber зэрэг аппууд илүү найдвартай. Ерөөс маш яаралтай, чухал шаардлагатай үе л биш бол гар өргөн такси барилгүйгээр нийтийн тээврийг сонгохыг зөвлөж байна. Аль ч нийтийн тээврийг сонголоо гэсэн таныг хурдан шуурхай хүргээд өгөх бөгөөд бас мэдээж манайх шиг удтал түгжрээд байхгүй.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/9c94a98aabf5a26b04961ea5bf5092f0.png"></p><p></p><p><br></p><p>Гадагшаа аялахад зочид буудалд буух, Airbnb авах гэх мэт сонголтууд байдаг. Миний хувьд Европ хэсгийн Фатих дүүрэгт зочид буудал захиалсан. Хэдхэн минут алхаад дурсгалт газруудаа үзэх боломжтой байсан нь цаг хэмнэх том давуу тал болсон. </p><p>Хэрэв та зочид буудал захиалах бол <a href="https://www.expedia.com/?locale=en_US&amp;siteid=1&amp;semcid=US.B.GOOGLE.BT-c-EN.GT&amp;semdtl=a118255096950.b1143063384553.g1kwd-12670071.e1c.m1CjwKCAiAzvC9BhADEiwAEhtlN-toMSZcT9xHidFOFajcwQviJjqcOjpqikCpI6e0liFb0AcCTRn6RhoC1PIQAvD_BwE.r186c5ceb1813f82e09a3d77e1d04605e5d07dc63d3419b29b7e84c18818d0c03e.c12Pt3zIutmfP_UEmNzk9qhg.j19198091.k1.d1624928452209.h1e.i1.l1.n1.o1.p1.q1.s1.t1.x1.f1.u1.v1.w1&amp;gad_source=1&amp;gclid=CjwKCAiAzvC9BhADEiwAEhtlN-toMSZcT9xHidFOFajcwQviJjqcOjpqikCpI6e0liFb0AcCTRn6RhoC1PIQAvD_BwE" target="_blank">Expedia.com</a>, <a href="https://www.booking.com/index.en-gb.html?aid=2311236;label=en-mn-booking-desktop-A_nGyoNsTM0JvNnE8IIGjAS652796016939:pl:ta:p1:p2:ac:ap:neg:fi:tikwd-65526620:lp9198091:li:dec:dm;ws=&amp;gad_source=1&amp;gclid=CjwKCAiAzvC9BhADEiwAEhtlN-Gkfcf0zJiDsRKwp6cxjDMeZSTWcGWujz774jnTADdyNYCHPgfkgBoCd2gQAvD_BwE" target="_blank">Booking.com</a>, <a href="https://us.trip.com/?locale=en-us&amp;allianceid=742331&amp;sid=1621981&amp;ppcid=ckid-14786157948_adid-700368686831_akid-kwd-12670071_adgid-163724910178&amp;utm_source=google&amp;utm_medium=cpc&amp;utm_campaign=21314246333&amp;gad_source=1&amp;gclid=CjwKCAiAzvC9BhADEiwAEhtlN3Jz8J1gog607YusUeRu4pM1T9ITCRjRIRsa44rUKHtUt7-ilbAGlxoCekYQAvD_BwE" target="_blank">Trip.com</a> гэх мэт аяллын нэгдсэн вэбсайтаар зочлоод захиалахыг зөвлөж байна. Ингэхдээ үзэх газраас тань хэр зайтай, нийтийн тээврийн зогсоол ойр бий юү гэх мэтийг харгалзан үзээрэй.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/327d41fd4e157c477495fa2be76f7b65.png"></p><p></p><p><br></p><p>Түүхэн талаасаа энэ хот анх Византын эзэнт гүрэн буюу Зүүн Ромын эзэнт гүрний нийслэл байсан гэдэг утгаараа тэр үеэс үлдсэн христийн шашны ул мөр ихтэй. Дараа нь Османы эзэнт гүрний нийслэл болсноор исламын шашны дурсгалыг мөн хадгалсан маш өвөрмөц, баялаг түүхтэй хот юм. Иймээс танд үзэж харах, түүхэн дурсгалт газар ёстой л мундахгүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>1. Софийн цогчин дуган </div></h3><p>(грекээр Ἁγία Σοφία) <br> <br>Энэ сүм нь анх Византын эзэнт гүрний үед христийн сүм байсан ч Османы эзэнт гүрнийхэн хотыг эзэлж аваад ислам шашны мөргөлийн газар болгосон түүхтэй. 1935 онд Мустафа Кемал Ататурк энэ сүмийг музейн статустай болгосон байдаг. Гэгээн Мария, Есүс Христ нарын шигтгэмэл хөргөөс эхлээд хоёр шашны олон сонирхолтой дурсгалууд энд бий. (Жич: Эмэгтэйчүүд орохдоо үсээ халхлан алчуур зүүж орно. Тав дахь өдөр үдээс хойш ажилладаггүй тул бусад өдөр хүн хөл нэмэгдэхээс өмнө өглөө эрт очиж үзэхийг зөвлөе.) <br> <br><b>Тасалбарын үнэ:</b> 25 евро <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/7cd79fe59b947101a19ce5ace2b63ac0.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Хувийн архив</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/e4efe2f3012b4347f15c658bb405ff67.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: www.worldhistory.org</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>2. Цэнхэр сүм</div></h3><p>(туркээр Sultanahmet Camii, англиар Sultan Ahmed Mosque/Blue Mosque) <br> <br>Османы эзэнт гүрний үеийн хамгийн гайхалтай дурсгалуудын нэгд тооцогддог энэхүү сүмийг барихад цэнхэр, ногоон туяатай хавтан ашигласан тул ийнхүү нэрийдсэн аж. Софийн цогчин дуганы яг эсрэг харуулж барьсан нь исламын шашин Османы эзэнт гүрэнд ноёлж буйг илэрхийлэхийг зорьсон гэгддэг. (Жич: Эмэгтэйчүүд мөн алчуур зүүнэ. Орж буй хүн бүр гутлаа тайлна. Тав дахь өдөр үдээс хойш хаадаг.) <br> <br><b>Тасалбарын үнэ:</b> Үнэ төлбөргүй</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/6a6459d77060a54dce5d0530da67ac36.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Хувийн архив</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ecb139be11cd010658f6b289d077db8c.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Хувийн архив</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>3. Топкапи ордон музей</div></h3><p>(туркээр Topkapı Sarayı, англиар Topkapi Palace Museum) <br> <br>Османы эзэнт гүрний султанууд 400 жилийн турш үе улиран энэхүү ордонд сууж байжээ. Тэдний хэрэглэж байсан гоёл чимэглэл, хувцас зүүсгэл, зэр зэвсгээс эхлээд асар олон үзмэртэй. Та эндээс Османы эзэнт гүрний үеийн архитекторын шийдэл, тэдний өвөрмөц онцлогийг бүрэн дүүрэн харах боломжтой. Миний хувьд энэхүү ордон музейг үзэхэд ойролцоогоор дөрвөн цаг зарцуулсан тул ийм дайны хугацааг зарцуулна гэж тооцон аяллаа төлөвлөөрэй. <br><br><b>Тасалбарын үнэ:</b> 1700 лир <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/5093ffc2335ffa4374b962925e0c3b6b.png"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: www.contexttravel.com</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>4. Долмабахче ордон</div></h3><p>(туркээр Dolmabahçe Sarayı, англиар Dolmabahçe Palace) <br> <br>XIX зууны дунд үеэр баригдсан энэхүү ордон Топкапи ордонтой харьцуулахад илүү европжуу өнгө аястай. Барокко, рококо хэв маягийн гайхам тансаг чамин хийцтэй. Нийт 285 өрөө, 46 танхимтай бөгөөд 4 тонн жинтэй аварга том гэрлийн бүрхүүл энд бий. Истанбулд очвол заавал үзэх газрын нэг яах аргагүй мөн билээ. <br> <br><b>Тасалбарын үнэ: </b>1500 лир <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/cb67337e46ea79e11c5307948012ce88.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: www.dolmabahcepalace-tickets.com</div><p></p><p>Дээрхээс гадна Гранд базаар буюу хар зах, Галата цамхаг, Басилика Цистерн (Византын үеийн ус нөөцлөх газар), Султанахмед талбай, Таксим талбай, Истиклал өргөн чөлөө (худалдаа наймааны гудамж) гэх мэт олон газрыг нэрлэж болно. <br> <br>Миний хувьд бүх тасалбараа очоод худалдаж авсан. Жуулчин багатай үеэр явсан болохоор урт дараалалд удаан зогсоогүй. Хэрэв та вэбсайтаас түрүүлээд бүх тасалбараа захиалах гэж байгаа бол албан ёсны вэбсайт мөн эсэхийг нь сайн шалгаж аваарай. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/6699a39594052afafb0149bc53828291.png"></p><p></p><p><br></p><p>Амттай хоолоороо дэлхийд алдартай Туркэд очих болохоор та юу идэх вэ хэмээн санаа зовох ямар ч шаардлагагүй. Хонины мах, үхрийн махаар хийсэн төрөл бүрийн амттай хоол зооглох боломжтой. Турк хоолнуудаас жишээлэн дурдвал:<br></p> <ul><li>Кебаб</li><li>Шиш кебаб (шорлосон мах)</li><li>Лахмакун (турк пицца гэгддэг)</li><li>Эзогэлин шөл (сэвэг зарамтай шөл)</li><li>Долма (ногооны ороомог)</li><li>Баклава (амттан)</li><li>Локум (амттан)</li></ul><p>Мөн Турк улс нарийн боов, амтат бялуугаараа алдартай тул заавал идэж үзээрэй. Хувийн зүгээс "Hafiz mustafa 1864" нэртэй 100 гаруй жилийн түүхт нарийн боовны газрыг санал болгоё. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/f5a54c4241a229930674dd1864a301a1.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Хувийн архив</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/fe2ed7986ce40f3e76fe44ad0b96fb6e.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Хувийн архив</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/95e47f720d32bbc0995608c757253f06.png"></p><p><b><br></b><b>Цэнэглэгч: </b>Хэрэв таны утас цэнэглэгчийн адаптер хавтгай бол дугуйгаар солиод яваарай. Европын орнуудад ихэвчлэн ийм дугуй үзүүртэй адаптер хэрэглэдэг бөгөөд Туркэд ч мөн адил байдаг. <br> <br><b>Дататай явах: </b>Аялалд явах бол заавал гар утсандаа дататай байх хэрэгтэй. Адаглаад Google Map ашиглаж, газруудын байршил харах, гэр бүлийнхэнтэйгээ ярих, зураг хөргөө нийтлэхэд заавал дата хэрэгтэй. Миний хувьд travelSIM.mn-ы цахим симийг ашигласан. <br> <br><b>Төлбөрийн хэрэгсэл: </b>Виза карт юм уу, бэлэн мөнгөтэй байхад л хангалттай. Евро, америк доллар, турк лир гээд аль алийг нь гүйлгээнд ашигладаг ч зарим газар зөвхөн турк лирээр гүйлгээ хийдэг онцлогтой гэдгийг анхаараарай. <br> <br><b>Хэл нэвтрэлцэх: </b>Жуулчид ихээр очдог газрынхан цөм англи хэлтэй байснаас гадна орос хэлтнүүд ч түгээмэл санагдсан. Тиймээс хэрэв та англи юм уу орос хэлтэй бол ямар ч асуудал гарахгүй. Бүр хэл нэвтрэлцэхгүй бол Google translate ашиглаад явахад алзахгүй. <br> <br>Танд амжилт хүсье!</p> </div>
Тэнд өндөр барилга ховорхон. Эртний загвартай, хуучинсаг намхан байшингууд шил шилээ даран эгнэж, амьсгаа авах зайгүй санагдам нарийн гудмуудаар зааглагдана. Үе үе сонстох мөргөлийн дуу, хоол хайсан цахлай шувууд, гудамжинд шарах эрдэнэ шишийн үнэр, бараагаа зарахаар хүмүүсийг урих худалдаачид… Цөм нэгдэн нийлж өвөрмөц үзэсгэлэнтэй Истанбулыг бүтээнэ. Евромониторын тайлангаар энэ хот 2023 онд аялагчдын хамгийн их очсон хотоор шалгарсан бол 2024 онд Бангкокт энэ титмээ шилжүүлж өгөөд удаалсан байдаг. Аяллын компаниуд тусгайлан хөтөлбөр гаргасан байдгаас үзвэл манай монголчууд ч энэ хотыг амралтаараа их зорьдог болов уу. Хэрэв та ч мөн Истанбул руу аялахаар төлөвлөж байвал миний бие 6 өдөр, 5 шөнө Истанбулаар аялсан богцоо уудалж, нийтийн тээвэр, дурсгалт газар, хоол хүнснээс авхуулаад юуг мэдэх хэрэгтэй тэр бүрийг танд энэ нийтлэлээрээ танилцуулъя. Товчхондоо хэдийд ч болно. Зуны гурван сар бол Истанбулын жуулчлалын оргил үед тооцогддог. Цаг агаар ойролцоогоор 20°C-30°C хооронд хэлбэлзэнэ. Харин миний хувьд хамгийн хүйтэн буюу хоёрдугаар сарын эхээр Истанбулд очсон. Өдөртөө дунджаар 6°C дулаан байсан. Тиймээс жуулчин цөөтэй, дурсгалт газруудаар зочлоход дараалал багатай байсан нь давуу тал болсон. Иймд цаг агаарт хязгаарлагдалгүйгээр хэзээ ч аялсан тохиромжтой байх болно. Эрс тэс уур амьсгалтай, хамгийн хүйтэн нийслэлтэй манайханд Истанбулын уур амьсгал харин ч таатай санагдаж мэдэх юм. Автобус, трамвай, такси, метро, усан онгоц гээд бүх төрлийн нийтийн тээвэр тэнд бий. Хамгийн гол нь тэдгээрийг ашиглахад маш хялбар байсан бөгөөд ердөө Google Map-аар чиглэлээ хайгаад, түүний дагуу аль тээврийн хэрэгслээр зорчихоо сонгоход л хангалттай. Ингэхдээ юун түрүүнд улаан өнгөтэй Истанбул гэсэн картыг 130 лир (13,000₮)-ээр худалдаж авна. Онгоцны буудал, метро, автобус, трамвайн буудал бүрд энэ картыг худалдаалдаг. Автобус, трамвай, метро, усан онгоцоор нэг удаа зорчиход тус бүр ойролцоогоор 27 лир (2700₮) байдаг. Эх сурвалж: periodicadventures.com Таксины хувьд бага зэрэг асуудалтай. Учир нь Истанбулд жуулчид их очдог болохоор тэр хэрээр жуулчдыг залилж, илүү мөнгө авах гэсэн таксины жолооч их байдаг гэлцдэг. Харин такси дуудлагын BiTaksi, Uber зэрэг аппууд илүү найдвартай. Ерөөс маш яаралтай, чухал шаардлагатай үе л биш бол гар өргөн такси барилгүйгээр нийтийн тээврийг сонгохыг зөвлөж байна. Аль ч нийтийн тээврийг сонголоо гэсэн таныг хурдан шуурхай хүргээд өгөх бөгөөд бас мэдээж манайх шиг удтал түгжрээд байхгүй. Гадагшаа аялахад зочид буудалд буух, Airbnb авах гэх мэт сонголтууд байдаг. Миний хувьд Европ хэсгийн Фатих дүүрэгт зочид буудал захиалсан. Хэдхэн минут алхаад дурсгалт газруудаа үзэх боломжтой байсан нь цаг хэмнэх том давуу тал болсон. Хэрэв та зочид буудал захиалах бол Expedia.com , Booking.com , Trip.com гэх мэт аяллын нэгдсэн вэбсайтаар зочлоод захиалахыг зөвлөж байна. Ингэхдээ үзэх газраас тань хэр зайтай, нийтийн тээврийн зогсоол ойр бий юү гэх мэтийг харгалзан үзээрэй. Түүхэн талаасаа энэ хот анх Византын эзэнт гүрэн буюу Зүүн Ромын эзэнт гүрний нийслэл байсан гэдэг утгаараа тэр үеэс үлдсэн христийн шашны ул мөр ихтэй. Дараа нь Османы эзэнт гүрний нийслэл болсноор исламын шашны дурсгалыг мөн хадгалсан маш өвөрмөц, баялаг түүхтэй хот юм. Иймээс танд үзэж харах, түүхэн дурсгалт газар ёстой л мундахгүй. 1. Софийн цогчин дуган (грекээр Ἁγία Σοφία) Энэ сүм нь анх Византын эзэнт гүрний үед христийн сүм байсан ч Османы эзэнт гүрнийхэн хотыг эзэлж аваад ислам шашны мөргөлийн газар болгосон түүхтэй. 1935 онд Мустафа Кемал Ататурк энэ сүмийг музейн статустай болгосон байдаг. Гэгээн Мария, Есүс Христ нарын шигтгэмэл хөргөөс эхлээд хоёр шашны олон сонирхолтой дурсгалууд энд бий. (Жич: Эмэгтэйчүүд орохдоо үсээ халхлан алчуур зүүж орно. Тав дахь өдөр үдээс хойш ажилладаггүй тул бусад өдөр хүн хөл нэмэгдэхээс өмнө өглөө эрт очиж үзэхийг зөвлөе.) Тасалбарын үнэ: 25 евро Эх сурвалж: Хувийн архив Эх сурвалж: www.worldhistory.org 2. Цэнхэр сүм (туркээр Sultanahmet Camii, англиар Sultan Ahmed Mosque/Blue Mosque) Османы эзэнт гүрний үеийн хамгийн гайхалтай дурсгалуудын нэгд тооцогддог энэхүү сүмийг барихад цэнхэр, ногоон туяатай хавтан ашигласан тул ийнхүү нэрийдсэн аж. Софийн цогчин дуганы яг эсрэг харуулж барьсан нь исламын шашин Османы эзэнт гүрэнд ноёлж буйг илэрхийлэхийг зорьсон гэгддэг. (Жич: Эмэгтэйчүүд мөн алчуур зүүнэ. Орж буй хүн бүр гутлаа тайлна. Тав дахь өдөр үдээс хойш хаадаг.) Тасалбарын үнэ: Үнэ төлбөргүй Эх сурвалж: Хувийн архив Эх сурвалж: Хувийн архив 3. Топкапи ордон музей (туркээр Topkapı Sarayı, англиар Topkapi Palace Museum) Османы эзэнт гүрний султанууд 400 жилийн турш үе улиран энэхүү ордонд сууж байжээ. Тэдний хэрэглэж байсан гоёл чимэглэл, хувцас зүүсгэл, зэр зэвсгээс эхлээд асар олон үзмэртэй. Та эндээс Османы эзэнт гүрний үеийн архитекторын шийдэл, тэдний өвөрмөц онцлогийг бүрэн дүүрэн харах боломжтой. Миний хувьд энэхүү ордон музейг үзэхэд ойролцоогоор дөрвөн цаг зарцуулсан тул ийм дайны хугацааг зарцуулна гэж тооцон аяллаа төлөвлөөрэй. Тасалбарын үнэ: 1700 лир Эх сурвалж: www.contexttravel.com 4. Долмабахче ордон (туркээр Dolmabahçe Sarayı, англиар Dolmabahçe Palace) XIX зууны дунд үеэр баригдсан энэхүү ордон Топкапи ордонтой харьцуулахад илүү европжуу өнгө аястай. Барокко, рококо хэв маягийн гайхам тансаг чамин хийцтэй. Нийт 285 өрөө, 46 танхимтай бөгөөд 4 тонн жинтэй аварга том гэрлийн бүрхүүл энд бий. Истанбулд очвол заавал үзэх газрын нэг яах аргагүй мөн билээ. Тасалбарын үнэ: 1500 лир Эх сурвалж: www.dolmabahcepalace-tickets.com Дээрхээс гадна Гранд базаар буюу хар зах, Галата цамхаг, Басилика Цистерн (Византын үеийн ус нөөцлөх газар), Султанахмед талбай, Таксим талбай, Истиклал өргөн чөлөө (худалдаа наймааны гудамж) гэх мэт олон газрыг нэрлэж болно. Миний хувьд бүх тасалбараа очоод худалдаж авсан. Жуулчин багатай үеэр явсан болохоор урт дараалалд удаан зогсоогүй. Хэрэв та вэбсайтаас түрүүлээд бүх тасалбараа захиалах гэж байгаа бол албан ёсны вэбсайт мөн эсэхийг нь сайн шалгаж аваарай. Амттай хоолоороо дэлхийд алдартай Туркэд очих болохоор та юу идэх вэ хэмээн санаа зовох ямар ч шаардлагагүй. Хонины мах, үхрийн махаар хийсэн төрөл бүрийн амттай хоол зооглох боломжтой. Турк хоолнуудаас жишээлэн дурдвал: Кебаб Шиш кебаб (шорлосон мах) Лахмакун (турк пицца гэгддэг) Эзогэлин шөл (сэвэг зарамтай шөл) Долма (ногооны ороомог) Баклава (амттан) Локум (амттан) Мөн Турк улс нарийн боов, амтат бялуугаараа алдартай тул заавал идэж үзээрэй. Хувийн зүгээс "Hafiz mustafa 1864" нэртэй 100 гаруй жилийн түүхт нарийн боовны газрыг санал болгоё. Эх сурвалж: Хувийн архив Эх сурвалж: Хувийн архив Цэнэглэгч: Хэрэв таны утас цэнэглэгчийн адаптер хавтгай бол дугуйгаар солиод яваарай. Европын орнуудад ихэвчлэн ийм дугуй үзүүртэй адаптер хэрэглэдэг бөгөөд Туркэд ч мөн адил байдаг. Дататай явах: Аялалд явах бол заавал гар утсандаа дататай байх хэрэгтэй. Адаглаад Google Map ашиглаж, газруудын байршил харах, гэр бүлийнхэнтэйгээ ярих, зураг хөргөө нийтлэхэд заавал дата хэрэгтэй. Миний хувьд travelSIM.mn-ы цахим симийг ашигласан. Төлбөрийн хэрэгсэл: Виза карт юм уу, бэлэн мөнгөтэй байхад л хангалттай. Евро, америк доллар, турк лир гээд аль алийг нь гүйлгээнд ашигладаг ч зарим газар зөвхөн турк лирээр гүйлгээ хийдэг онцлогтой гэдгийг анхаараарай. Хэл нэвтрэлцэх: Жуулчид ихээр очдог газрынхан цөм англи хэлтэй байснаас гадна орос хэлтнүүд ч түгээмэл санагдсан. Тиймээс хэрэв та англи юм уу орос хэлтэй бол ямар ч асуудал гарахгүй. Бүр хэл нэвтрэлцэхгүй бол Google translate ашиглаад явахад алзахгүй. Танд амжилт хүсье!
Тэнд өндөр барилга ховорхон. Эртний загвартай, хуучинсаг намхан байшингууд шил шилээ даран эгнэж, амьсгаа авах зайгүй санагдам нарийн гудмуудаар зааглагдана. Үе үе сонстох мөргөлийн дуу, хоол хайсан цахлай шувууд, гудамжинд шарах эрдэнэ шишийн үнэр, бараагаа зарахаар хүмүүсийг урих худалдаачид… Цөм нэгдэн нийлж өвөрмөц үзэсгэлэнтэй Истанбулыг бүтээнэ. Евромониторын тайлангаар энэ хот 2023 онд аялагчдын хамгийн их очсон хотоор шалгарсан бол 2024 онд Бангкокт энэ титмээ шилжүүлж өгөөд удаалсан байдаг. Аяллын компаниуд тусгайлан хөтөлбөр гаргасан байдгаас үзвэл манай монголчууд ч энэ хотыг амралтаараа их зорьдог болов уу. Хэрэв та ч мөн Истанбул руу аялахаар төлөвлөж байвал миний бие 6 өдөр, 5 шөнө Истанбулаар аялсан богцоо уудалж, нийтийн тээвэр, дурсгалт газар, хоол хүнснээс авхуулаад юуг мэдэх хэрэгтэй тэр бүрийг танд энэ нийтлэлээрээ танилцуулъя. Товчхондоо хэдийд ч болно. Зуны гурван сар бол Истанбулын жуулчлалын оргил үед тооцогддог. Цаг агаар ойролцоогоор 20°C-30°C хооронд хэлбэлзэнэ. Харин миний хувьд хамгийн хүйтэн буюу хоёрдугаар сарын эхээр Истанбулд очсон. Өдөртөө дунджаар 6°C дулаан байсан. Тиймээс жуулчин цөөтэй, дурсгалт газруудаар зочлоход дараалал багатай байсан нь давуу тал болсон. Иймд цаг агаарт хязгаарлагдалгүйгээр хэзээ ч аялсан тохиромжтой байх болно. Эрс тэс уур амьсгалтай, хамгийн хүйтэн нийслэлтэй манайханд Истанбулын уур амьсгал харин ч таатай санагдаж мэдэх юм. Автобус, трамвай, такси, метро, усан онгоц гээд бүх төрлийн нийтийн тээвэр тэнд бий. Хамгийн гол нь тэдгээрийг ашиглахад маш хялбар байсан бөгөөд ердөө Google Map-аар чиглэлээ хайгаад, түүний дагуу аль тээврийн хэрэгслээр зорчихоо сонгоход л хангалттай. Ингэхдээ юун түрүүнд улаан өнгөтэй Истанбул гэсэн картыг 130 лир (13,000₮)-ээр худалдаж авна. Онгоцны буудал, метро, автобус, трамвайн буудал бүрд энэ картыг худалдаалдаг. Автобус, трамвай, метро, усан онгоцоор нэг удаа зорчиход тус бүр ойролцоогоор 27 лир (2700₮) байдаг. Эх сурвалж: periodicadventures.com Таксины хувьд бага зэрэг асуудалтай. Учир нь Истанбулд жуулчид их очдог болохоор тэр хэрээр жуулчдыг залилж, илүү мөнгө авах гэсэн таксины жолооч их байдаг гэлцдэг. Харин такси дуудлагын BiTaksi, Uber зэрэг аппууд илүү найдвартай. Ерөөс маш яаралтай, чухал шаардлагатай үе л биш бол гар өргөн такси барилгүйгээр нийтийн тээврийг сонгохыг зөвлөж байна. Аль ч нийтийн тээврийг сонголоо гэсэн таныг хурдан шуурхай хүргээд өгөх бөгөөд бас мэдээж манайх шиг удтал түгжрээд байхгүй. Гадагшаа аялахад зочид буудалд буух, Airbnb авах гэх мэт сонголтууд байдаг. Миний хувьд Европ хэсгийн Фатих дүүрэгт зочид буудал захиалсан. Хэдхэн минут алхаад дурсгалт газруудаа үзэх боломжтой байсан нь цаг хэмнэх том давуу тал болсон. Хэрэв та зочид буудал захиалах бол Expedia.com, Booking.com, Trip.com гэх мэт аяллын нэгдсэн вэбсайтаар зочлоод захиалахыг зөвлөж байна. Ингэхдээ үзэх газраас тань хэр зайтай, нийтийн тээврийн зогсоол ойр бий юү гэх мэтийг харгалзан үзээрэй. Түүхэн талаасаа энэ хот анх Византын эзэнт гүрэн буюу Зүүн Ромын эзэнт гүрний нийслэл байсан гэдэг утгаараа тэр үеэс үлдсэн христийн шашны ул мөр ихтэй. Дараа нь Османы эзэнт гүрний нийслэл болсноор исламын шашны дурсгалыг мөн хадгалсан маш өвөрмөц, баялаг түүхтэй хот юм. Иймээс танд үзэж харах, түүхэн дурсгалт газар ёстой л мундахгүй. ### 1. Софийн цогчин дуган (грекээр Ἁγία Σοφία) Энэ сүм нь анх Византын эзэнт гүрний үед христийн сүм байсан ч Османы эзэнт гүрнийхэн хотыг эзэлж аваад ислам шашны мөргөлийн газар болгосон түүхтэй. 1935 онд Мустафа Кемал Ататурк энэ сүмийг музейн статустай болгосон байдаг. Гэгээн Мария, Есүс Христ нарын шигтгэмэл хөргөөс эхлээд хоёр шашны олон сонирхолтой дурсгалууд энд бий. (Жич: Эмэгтэйчүүд орохдоо үсээ халхлан алчуур зүүж орно. Тав дахь өдөр үдээс хойш ажилладаггүй тул бусад өдөр хүн хөл нэмэгдэхээс өмнө өглөө эрт очиж үзэхийг зөвлөе.) **Тасалбарын үнэ:** 25 евро Эх сурвалж: Хувийн архив Эх сурвалж: www.worldhistory.org ### 2. Цэнхэр сүм (туркээр Sultanahmet Camii, англиар Sultan Ahmed Mosque/Blue Mosque) Османы эзэнт гүрний үеийн хамгийн гайхалтай дурсгалуудын нэгд тооцогддог энэхүү сүмийг барихад цэнхэр, ногоон туяатай хавтан ашигласан тул ийнхүү нэрийдсэн аж. Софийн цогчин дуганы яг эсрэг харуулж барьсан нь исламын шашин Османы эзэнт гүрэнд ноёлж буйг илэрхийлэхийг зорьсон гэгддэг. (Жич: Эмэгтэйчүүд мөн алчуур зүүнэ. Орж буй хүн бүр гутлаа тайлна. Тав дахь өдөр үдээс хойш хаадаг.) **Тасалбарын үнэ:** Үнэ төлбөргүй Эх сурвалж: Хувийн архив Эх сурвалж: Хувийн архив ### 3. Топкапи ордон музей (туркээр Topkapı Sarayı, англиар Topkapi Palace Museum) Османы эзэнт гүрний султанууд 400 жилийн турш үе улиран энэхүү ордонд сууж байжээ. Тэдний хэрэглэж байсан гоёл чимэглэл, хувцас зүүсгэл, зэр зэвсгээс эхлээд асар олон үзмэртэй. Та эндээс Османы эзэнт гүрний үеийн архитекторын шийдэл, тэдний өвөрмөц онцлогийг бүрэн дүүрэн харах боломжтой. Миний хувьд энэхүү ордон музейг үзэхэд ойролцоогоор дөрвөн цаг зарцуулсан тул ийм дайны хугацааг зарцуулна гэж тооцон аяллаа төлөвлөөрэй. **Тасалбарын үнэ:** 1700 лир Эх сурвалж: www.contexttravel.com ### 4. Долмабахче ордон (туркээр Dolmabahçe Sarayı, англиар Dolmabahçe Palace) XIX зууны дунд үеэр баригдсан энэхүү ордон Топкапи ордонтой харьцуулахад илүү европжуу өнгө аястай. Барокко, рококо хэв маягийн гайхам тансаг чамин хийцтэй. Нийт 285 өрөө, 46 танхимтай бөгөөд 4 тонн жинтэй аварга том гэрлийн бүрхүүл энд бий. Истанбулд очвол заавал үзэх газрын нэг яах аргагүй мөн билээ. **Тасалбарын үнэ:** 1500 лир Эх сурвалж: www.dolmabahcepalace-tickets.com Дээрхээс гадна Гранд базаар буюу хар зах, Галата цамхаг, Басилика Цистерн (Византын үеийн ус нөөцлөх газар), Султанахмед талбай, Таксим талбай, Истиклал өргөн чөлөө (худалдаа наймааны гудамж) гэх мэт олон газрыг нэрлэж болно. Миний хувьд бүх тасалбараа очоод худалдаж авсан. Жуулчин багатай үеэр явсан болохоор урт дараалалд удаан зогсоогүй. Хэрэв та вэбсайтаас түрүүлээд бүх тасалбараа захиалах гэж байгаа бол албан ёсны вэбсайт мөн эсэхийг нь сайн шалгаж аваарай. Амттай хоолоороо дэлхийд алдартай Туркэд очих болохоор та юу идэх вэ хэмээн санаа зовох ямар ч шаардлагагүй. Хонины мах, үхрийн махаар хийсэн төрөл бүрийн амттай хоол зооглох боломжтой. Турк хоолнуудаас жишээлэн дурдвал: * Кебаб * Шиш кебаб (шорлосон мах) * Лахмакун (турк пицца гэгддэг) * Эзогэлин шөл (сэвэг зарамтай шөл) * Долма (ногооны ороомог) * Баклава (амттан) * Локум (амттан) Мөн Турк улс нарийн боов, амтат бялуугаараа алдартай тул заавал идэж үзээрэй. Хувийн зүгээс "Hafiz mustafa 1864" нэртэй 100 гаруй жилийн түүхт нарийн боовны газрыг санал болгоё. Эх сурвалж: Хувийн архив Эх сурвалж: Хувийн архив **Цэнэглэгч:** Хэрэв таны утас цэнэглэгчийн адаптер хавтгай бол дугуйгаар солиод яваарай. Европын орнуудад ихэвчлэн ийм дугуй үзүүртэй адаптер хэрэглэдэг бөгөөд Туркэд ч мөн адил байдаг. **Дататай явах:** Аялалд явах бол заавал гар утсандаа дататай байх хэрэгтэй. Адаглаад Google Map ашиглаж, газруудын байршил харах, гэр бүлийнхэнтэйгээ ярих, зураг хөргөө нийтлэхэд заавал дата хэрэгтэй. Миний хувьд travelSIM.mn-ы цахим симийг ашигласан. **Төлбөрийн хэрэгсэл:** Виза карт юм уу, бэлэн мөнгөтэй байхад л хангалттай. Евро, америк доллар, турк лир гээд аль алийг нь гүйлгээнд ашигладаг ч зарим газар зөвхөн турк лирээр гүйлгээ хийдэг онцлогтой гэдгийг анхаараарай. **Хэл нэвтрэлцэх:** Жуулчид ихээр очдог газрынхан цөм англи хэлтэй байснаас гадна орос хэлтнүүд ч түгээмэл санагдсан. Тиймээс хэрэв та англи юм уу орос хэлтэй бол ямар ч асуудал гарахгүй. Бүр хэл нэвтрэлцэхгүй бол Google translate ашиглаад явахад алзахгүй. Танд амжилт хүсье!
https://unread.today/c/book-2024-august
Номын тухай
Burtguljin Enkhbat
2024-09-01T00:00:00
9 сарын 1, 2024
Наймдугаар сарын онцлох номууд
<div class="article-body no-wide-image"> <p>Хонхны цуу цангинаж, хөөрөн догдолсон хүүхэд багачууд хичээлийн танхимдаа эргэн ирж буй энэ өдөр бид өнгөрөгч сард шинээр хэвлэгдэн гарч, уншигчдын хүртээл болсон бүтээлүүдийг тоймлон хүргэхээр бэлдлээ. </p> <p></p><p><b>Өмнөх саруудын номын нийтлэл:</b></p><p><a href="https://unread.today/c/book-new-books-of-july" target="_blank">Долоодугаар сарын онцлох номууд</a></p><p><a href="https://unread.today/c/book-2024-june" target="_blank">Зургаадугаар сарын онцлох номууд</a></p><p><a href="https://unread.today/c/book-2024-march" target="_blank">Гуравдугаар сарын номууд</a></p><p><a href="https://unread.today/c/book-2024-february">Хоёрдугаар сарын шинэ номууд</a><br></p><p><a href="https://unread.today/c/book-2023-january" target="_blank">Нэгдүгээр сарын шинэ номууд</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. хөх тэнгэр сонсож бай<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/923813e38d517916833ae532bc26cdbd.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr"><b>Номын төрөл: Уран зохиол <br>Зохиолч: Ч.Галсан<br>Эрхлэн гаргасан: Nojo Publishing<br>Нүүрний тоо: 230</b></p><p>Өнгөрөгч жил Ножо хэвлэлийн газрын зүгээс Чинагийн Галсан зохиолчийн<a href="https://unread.today/c/book-tuvan-tale" target="_blank"> “Аянгат цагийн тууж”</a> бүтээлийг эрхлэн гаргасан бол энэ наймдугаар сард тэртээ 1988 онд хамгийн анх герман хэлээр бичигдсэн “Хөх тэнгэр сонсож бай” хэмээх түүний хамгийн алдартай романыг уншигчдын гарт хүргээд байна. “Хамгийн алдартай” хэмээн тодотгож буйн учир нь уг роман одоогийн байдлаар зохиолчийн хамгийн олон буюу 15 хэлээр хэвлэгдсэн төдийгүй “Reddit” цахим хуудаснаас гаргасан дэлхийн утга зохиолын карт дээр <a href="https://www.goodreads.com/book/show/1828552.The_Blue_Sky" target="_blank">“Blue Sky”</a> нэрээр Монгол Улсаа төлөөлсөн юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b98342f9419fe86f0328a2ca150d5456.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Алтай таван богдын сүрлэг улс, Хар нуурын эрэг, зуун зуун жилийн турш тэр нутагт идээшин амьдарсан тува үндэстний амьдралын хэв маяг, энэ хорвоо дээр нүүдэлчин хүмүүст л үлдэж хоцорсон байхдаа гэж бодмоор цайлган гэнэн сэтгэл, үнэнч шударга зангийн тухай тэрээр “Аянгат цагийн тууж” романдаа зохиолч дүрсэлсэн байдаг. “Хөх тэнгэр сонсож бай” бүтээлд ч мөн адил тэрээр эх хэлнийхээ дуусаж дундрашгүй арвин санг чадварлагаар ашиглаж, алс баруун хязгаар нутагт амьдарч байсан эгэл боргил, эрдэм чадвартай хөгшин ээжийгээ үгсийн шидээр амилуулжээ. </p><p dir="ltr"><b>Үнэ: 24,900₮<br><a href="https://internom.mn/%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0/9789919911126-%D1%85%D3%A9%D1%85-%D1%82%D1%8D%D0%BD%D0%B3%D1%8D%D1%80-%D1%81%D0%BE%D0%BD%D1%81%D0%BE%D0%B6-%D0%B1%D0%B0%D0%B9" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <blockquote><p>Ийм сайхан монгол хэлээр, монгол сэтгэлгээгээр, монгол сэтгэлээр бичсэн, сэтгэл зүрхэнд сэм сэм гэрэл юүлдэг бүтээл тийм ч олныг уншсангүй шиг билээ. </p> <cite><p>Зохиолч Б.Номинчимэд</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. анна о<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2427e564e76b86bf1d77b1406b2e9963.jpg"></p><p></p><p><br></p><p><b>Төрөл: Уран зохиолч<br>Зохиолч: Мэтью Блэйк<br>Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар<br></b><b>Нүүрний тоо: 547</b></p><p>Зохиолч болохоосоо өмнө Английн Вестминстерийн ордны олон нийттэй харилцах албанд ажиллаж байсан <a href="https://matthew-blake.com" target="_blank">Мэтью Блэйк</a> эхний дебьют романаараа л энэ оны туршид триллер зохиолын зах зээлийг шуугиулж байгаа юм. Зохиолч болохоосоо өмнө нойртой холбоотой синдром, гэмт хэргийн талаар судалгаа хийж байсан түүний анхны роман болох уг бүтээл “Хэрэв хэн нэгэн унтаж байхдаа аллага үйлдсэн бол тэд гэм буруугүй юу?" хэмээх асуултыг тавьснаар эхэлдэг. </p><p>Анна Огилви бол хорин таван настай, гэрэлт ирээдүйтэй зохиолч. Гэтэл нэг л өдөр хоёр сайн найзынхаа цогцсын дэргэд гүн нойронд автсан байдалтай олдож, хоёр хүний амь хөнөөсөн хэрэгт сэжиглэгдэж эхлэх нь тэр. Бүтэн дөрвөн жилийн турш унтаа байдалтай байгаа түүний хэргийн зангилааг тайлахын тулд шүүх эмнэлгийн сэтгэл зүйч, нойртой холбоотой хүн амины хэргийн чиглэлээр мэргэшсэн мэргэжилтэн Доктор Б.Принс ажиллаж эхэлснээр зохиолын үйл явдал өрнөнө. Уг бүтээлийг өнгөрөгч сард Болор судар хэвлэлийн газраас монгол хэлнээ орчуулан гаргасан билээ. </p><p>Сонирхуулахад, Netflix компани энэ оны нэгдүгээр сард уншигчдын хүртээл болсон уг зохиолоос сэдэвлэн триллер цуврал бүтээхээр номын зохиолчтой аль хэдийн хэлцэл <a href="https://deadline.com/2024/04/netflix-anna-o-series-berlanti-productions-matthew-blake-1235873425/" target="_blank">хийгээд эхэлжээ.</a></p><p><b>Үнэ: 30,000₮<br><a href="https://book.mn/product/show/32714" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. хУТГА<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7d58d13f73e2060643411210b06a2e41.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr" role="presentation"><b>Номын төрөл: Намтар <br>Зохиолч: Салман Рушди<br>Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар<br></b><b>Нүүрний тоо: 301</b></p><p dir="ltr" role="presentation">2022 оны наймдугаар сарын 12-ний өдөр Энэтхэг гаралтай Англи-Америкийн зохиолч Салман Рушди Нью-Йорк хотноо лекц уншиж байх үедээ халдлагад<a href="https://www.theguardian.com/books/2022/oct/23/salman-rushdie-has-lost-sight-in-one-eye-and-use-of-one-hand-says-agent" target="_blank"> өртсөн билээ</a>. Түүний дөрөв дэх роман болох <a href="https://www.goodreads.com/book/show/12781.The_Satanic_Verses" target="_blank">"The Satanic Verses" (1988)</a> хэвлэгдсэний Ираны дээд удирдагч Рухолла Хомейни исламын шашныг доромжилсон хэргээр С.Рушдиг цаазаар авах хэрэгтэй хэмээн сүрдүүлж байсан бөгөөд энэхүү халдлагыг ч уг бүтээлийн агуулгатай холбох нь бий.</p><p>Халдлагын үеэр С.Рушди нэг нүдээ алдаж, мэдрэлийн судаснууд нь хагарсан юм. “Хутга” хэмээх уг дурсамж бүтээлдээ тэрээр халдлагийн дараа өөрт нь тохиосон үйл явдлууд, хүнд гэмтлийн дараах эдгэрэлтийн явц хийгээд гэр бүлийнхнийхээ дэмжлэгийн тухай дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. <br></p><p dir="ltr">Өнгөрөгч жил Болор судар хэвлэлийн газар зохиолчийн цор ганц өгүүллэгийн түүвэр болох <a href="https://book.mn/product/show/32246" target="_blank">“Өрнө Дорно”-ийг</a> “Орчин үе” цувралаараа танилцуулж байсан бол энэ удаад түүний бичсэн, намтар бүтээлийг сонгон авсан нь тун сонирхолтой сонголт юм.</p><p><b>Үнэ: 25,000₮<br><a href="https://book.mn/product/show/32716" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Бэрхшээлийг эрхшээ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7f5b86241ee3956f6436a15553dca641.jpg"></p><p></p><p><br></p><p><b>Номын төрөл: Хувь хүний хөгжил <br>Зохиогч: Майк Аннесли<br>Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар<br></b><b>Нүүрний тоо: 136</b></p><p>Бэрхшээлгүй амьдрал гэж хаана ч үгүй. Хүн байгаа газар бэрхшээл хэзээд бий. Амьдралын бартаат замыг туучих явцад том жижиг олон саад тулгардаг. Ихэнх бэрхшээл гэнэтийн тааварлашгүй байдаг ч заримдаа бид саад бэрхшээлийг урьдаас хараад, түүнийг даван туулахад шаардлагатай хүч чадал, эр зориг, уян хатан чанартай болох шаардлагатай үе тохиох нь бий. </p><p>Үүлгүй тэнгэрээс аянга буух шиг гэнэтийн цочрол биднийг дайрах үед түргэн агаад үр дүнтэй шийдэл, сэтгэхүй, зан төлөвийн хэв маягаа эрс өөрчлөх шаардлага тулгардаг шүү дээ. Дотны хүнээ халамжлах, өвчинтэй тэмцэх, ажил дээр стресст автах зэрэг дотоод хүч чадлыг барсан, байнгын дарамттай нөхцлийн үед уг бүтээл түргэн, үр дүнтэй заслын зэрэгцээ тогтвортой урт хугацааны шийдлүүдийг санал болгох аж.</p><p><b>Үнэ: 15,000₮<br><a href="https://book.mn/product/show/32715" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>5. зориг<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/eeb846ea7e8ad24497801d1652697422.jpg"></p><p></p><p dir="ltr" role="presentation"><br></p><p dir="ltr" role="presentation"><b>Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол <br>Зохиолч: <a href="https://internom.mn/%D0%B7%D0%BE%D1%85%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D1%87/25175">Телгемайер Рейна</a> <br>Эрхлэн гаргасан: Цэнхэр гүзээлзгэнэ хэвлэлийн газар <br>Орчуулагч: Б.Мөнх-Амин<br></b><b>Нүүрний тоо: 224</b></p><p>Хэрвээ эргэн тойронд тань <a href="https://internom.mn/%D0%B7%D0%BE%D1%85%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D1%87/25175">Рейна</a> <a href="https://internom.mn/%D0%B7%D0%BE%D1%85%D0%B8%D0%BE%D0%BB%D1%87/25175">Телгемайер</a> зохиолчийн “Инээмсэглэл”, “Эгч дүүс” цувралын үнэнч бяцхан уншигч байгаа бол дуулгах сайхан мэдээ байна. Энэхүү цувралын III боть болох “Зориг” өнгөрөгч сард худалдаанд гарчээ. </p><p>Тавдугаар ангийн хичээл эхлэхэд Рейнагийн найзууд ч тэр, ер нь охид бүгд л өмнөх жилээс огт өөр болчихсоныг тэр анзаарч харна. Яг юу нь, яагаад өөр гэдгийг тодорхой мэдэхгүй ч бие махбод, сэтгэл санаанд зэрэг явагдаж байгаа өөрчлөлтөөс болоод ч тэр үү, урьд өмнө байгаагүй хачин сонин ааш гаргаж буйдаа охин ч өөрөө гайхаж эргэлзсэнээр шинэ үйл явдал өрнөнө. </p><p>Дэлхийн бестселлер болсон уг цувралыг насанд хүрсэн та ч мөн уншаад үзэхэд гэмгүй шүү. Учир нь ойлгогдохгүй өсвөр насныхны дотроо хадгалж байдаг айдас, сандрал, харилцааны асуудлыг нь бага ч болтугай ойлгоход тань гарцаагүй туслах бүтээл хэмээн хувийн зүгээс санал болгоё. </p><p><b>Үнэ: 24,900₮<br><a href="https://internom.mn/%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0/9789919281335-%D0%B7%D0%BE%D1%80%D0%B8%D0%B3" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. ХӨГШИН ЭЭЖИЙН БОР ГЭРТ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/237bf3828fa61490dfe6dfceb4ca2e6c.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол <br>Зохиолч: Б.Энэрэл<br>Эрхлэн гаргасан: EdNomad хэвлэлийн газар<br>Нүүрний тоо: 60</b></p><p><i>"Хөдөө хөгшин ээжийнхээ бор гэрт амьдардаг хүүхдүүд өглөө бүр сөөвгөр Хасараа харж, хамтдаа тоглохоор яаран сэрцгээдэг байв. </i><i>Гэтэл нэг өдөр өхөөрдөм хөөрхөн Хасар нь байсангүй, хүүхдүүд маш их санаа зовцгоов.</i></p><p><i>Эцэст нь тэд Хасарыгаа аварч, гэртээ буцаан авчрах хэцүүхэн замыг туулахаар сэтгэл шулуудлаа. </i><i>Хүүхдүүд сөөвгөр хөөрхөн нохойгоо аварч чадах болов уу?"</i></p><p dir="ltr">Зохиогч Б.Энэрэл Унгар улсад байгалийн ухааны багшаар ажиллаж амьдардаг бөгөөд боловсролын салбарт 10 жил ажиллахдаа байгаль эх дэлхийтэйгээ холбогдох, монгол соёл ахуйгаа таньдаг байх нь хүүхдийн сэтгэл оюуны хөгжилд маш чухал болохыг ойлгожээ. Тиймээс хүүхдүүддээ зориулан зурагт үлгэрийн цуврал ном гаргаж буйн эхлэл нь уг бүтээл. Зохиогч үлгэрүүдээ өөрийн хүүхэд насанд тохиолдсон явдлуудын талаар утга уран зохиолын хэтрүүлэгтэйгээр бичсэн бөгөөд номын зургийн дүрслэлд Монгол зургийн элементүүдийг оруулсан нь тун сонирхолтой. </p><p dir="ltr"> Мөн энэхүү үлгэр нь Англи болон Монгол хэлэн дээр хэвлэгдсэн учир хос хэлтэй хүүхдүүд болон Монгол, Англи хэл сурч байгаа хүүхдүүдэд аль алинд нь тохиромжтой аж. </p><p dir="ltr"><b>Үнэ: 39,900₮</b><br></p><p><b><a href="https://shoppy.mn/products/br-ednomad-1" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. тахийн гэрт зочилсон нь <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6dc573aed97a5030406749f2ff48851b.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол <br>Зохиолч: Ц.Дэлгэрмаа<br>Зураач: Э.Базаррагчаа<br>Эрхлэн гаргасан: Жангар хүүхдийн редакц<br>Нүүрний тоо: 32</b></p><p><a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/1966">1966</a> оноос хойш Монголын тал нутагт таараалдахаа больж, устсанд тооцогдож байсан Монгол тахийг эх оронд нь сэргээн нутагшуулах ажил 1992 онд эхэлсэн билээ. <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D1%80%D0%BB%D0%B0%D0%BD%D0%B4">Нидерланд</a>, <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%B0%D0%BD">Герман</a> зэрэг улсын амьтны хүрээлэнгүүдээс төсөл хэрэгжүүлж, улмаар <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D1%83%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B9%D0%BD_%D0%B1%D0%B0%D0%B9%D0%B3%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%86%D0%BE%D0%B3%D1%86%D0%BE%D0%BB%D0%B1%D0%BE%D1%80%D1%82_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B0%D1%80">Хустайн нуруу</a>, <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B0%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD_%D1%82%D0%B0%D0%BB">Тахийн тал</a>, <a href="https://mn.wikipedia.org/wiki/%D0%A5%D0%BE%D0%BC%D1%8B%D0%BD_%D1%82%D0%B0%D0%BB">Хомын талд</a> тахийг амжилттай нутагшуулж чадсан сэтгэл хөдлөм түүхтэй хүүхдээ танилцуулахыг хүсвэл уг номыг санал болгоаж байна. <br></p><p>Энэхүү номоос таны хүүхэд амьтдыг таньж мэдэх, хайрлан хамгаалах урам зориг, сэдлийг авах нь лавтай.</p><p dir="ltr"><b>Үнэ: 19,900₮</b><br></p><p><b><a href="https://internom.mn/%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0/9789919281427-%D1%82%D0%B0%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D0%B3%D1%8D%D1%80%D1%82-%D0%B7%D0%BE%D1%87%D0%B8%D0%BB%D1%81%D0%BE%D0%BD-%D0%BD%D1%8C" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. ТАРХИНД ХҮРЭХ ЗАМ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d02e38acedf1c828fe4fa3a3879187c6.jpg"></p><p></p><p><br></p><p><b>Номын төрөл: Намтар<br>Зохиолч: Талат Кириш<br>Орчуулагч: Х.Хангай<br></b></p><p dir="ltr"> Бид амьдралынхаа дийлэнх идэвхтэй цагийг ажил мэргэжилдээ зарцуулдаг. Тиймдээ ч бидний ямар мэргэжил эзэмшиж, нийгэмдээ хувь нэмэр оруулах нь бидний үнэт зүйл, ертөнцийг үзэх үзэлд хүртэл нөлөөлөх нь бий. </p><p>Тэгвэл өөрийн сонгосон мэргэжилдээ хоёргүй сэтгэлээр зүтгэж яваа Туркийн мэдрэлийн мэс засалч Талат Киришийн бичсэн уг дурсамж, намтарчилсан бүтээл нь танд эмчийн мэргэжлийн хүнд хэцүү замнал хийгээд бүх л өвчтнөө эдгээж, итгэл найдвар өгөхийг хүсдэг тэдний чин сэтгэлийг ойлгуулах нь дамжиггүй. </p><p>“Тархинд хүрэх зам” хэмээн монголоор орчуулсан уг бүтээл нь түүний эмчийн мэргэжил эзэмших хүртэл туулсан ээдрээтэй замнал болон зарим талаараа одоогийн манай улстай төстэй, олон жилийн өмнөх Турк Улсын эрүүл мэндийн салбарын тухай дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Ташрамд дуулгахад, уг бүтээлийг монгол хэлний орчуулсан орчуулагч Талат Кириш эмч дээр хагалгаанд орсон монгол залуу аж.</p><p><b><a href="https://www.facebook.com/search/top?q=%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%85%D0%B8%D0%BD%D0%B4%20%D1%85%D2%AF%D1%80%D1%8D%D1%85%20%D0%B7%D0%B0%D0%BC" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>9. монгол (кИРИЛ, уйгуржин) + англи зурагт толь <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5dd544ac72893a8cb117bdcf4e646c26.jpg"></p><p></p><p><br></p><p><b>Номын төрөл: Толь бичиг<br>Эрхлэн гаргасан: Нэпко хэвлэлийн газар<br></b></p><p>2021 онд Монгол Улсын Ерөнхий сайдын захирамжийн дагуу баталсан Монгол хэлний тухай хууль ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж, төрийн албан хэргийг монгол ба кирилл хос бичгээр хөтөлж эхэлнэ. <br></p><p>Ердөө жил хүрэхгүй хугацаанд монголчууд шинэ хуучин хоёр бичгээ аль алийг нь хэрэглэж чаддаг хос бичигтэн болох шаардлагатай болж буй энэ цаг үед Нэпко хэвлэлийн газар, QA INTERNATIONAL хамтран Монгол-Англи-Уйгуржин бичиг бүхий зурагт толийг бүтээжээ. Энэхүү бүтээл бол үндэсний бичиг соёлоо дээдлэн сэргээх хөдөлгөөн өрнөж байгаа өнөө үед уйгуржин үсгээр гарч буй анхны зурагт толь гэдгээрээ онцлог. <br></p><p>Толийн үндэс нь QA INTERNATIONAL компанийн бүтээсэн The Mini Visual Dictionary бөгөөд энэхүү номонд 5мянга гаруй өнгөт зурагт дээр 13.5 мянга гаруй үгийг монгол, англи хэлээр болон уйгуржин бичгээр бичжээ.</p><p dir="ltr"><b>Үнэ: 40,000₮</b><br></p><p><b><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/293?fbclid=IwY2xjawFA1qJleHRuA2FlbQIxMAABHQ-Ep1WWcgznzqWaWiV48b7TP9NB-9_rzl_o4fcXdnFgstX0NVTab2bCYQ_aem_sTz89jgqTcXywGB2dtNXCg" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. маркетинг 100%<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5756eca20293169d036d57a5ab6454d9.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Номын төрөл: Хувь хүний хөгжил <br>Зохиогч: Игорь Маннын </b></p><p>Маркетар Игорь Маннын бүтээл, "Маркетинг 100%. Хэрхэн маркетингийн сайн менежер болох вэ?" хэмээх ном нь нийт 18 удаагийн хэвлэлээр 200 мянган хувь борлуулагдсан ОХУ-ын бестселлер юм. Номын нүүр хуудсанд AR технологи ашигласан бөгөөд ном худалдан авсан хүн бүхэн Игорь Маннын "Маркетингийн цуврал сургалт, зөвлөгөө"-нүүдийг үзэх боломжтой аж. Маркетингаар сурдаг, сурахаар сонирхож буй залуус маань уг бүтээлийг сонирхоод үзээрэй.<br></p><p dir="ltr"><b>Үнэ: 30,000₮</b><br></p><p><b><a href="https://www.facebook.com/marketingzuu" target="_blank">Онлайнаар захиалах</a></b></p> <blockquote><p>Ном эрхлэн гарагч та бүхэн манай редакцын сар бүрийн онцлох номууд жагсаалтад өөрийн бүтээлээ багтаахыг хүсвэл <a href="mailto:[email protected]" target="_blank" rel="noreferrer noopener">[email protected]</a> хаягаар холбогдоорой. Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Хонхны цуу цангинаж, хөөрөн догдолсон хүүхэд багачууд хичээлийн танхимдаа эргэн ирж буй энэ өдөр бид өнгөрөгч сард шинээр хэвлэгдэн гарч, уншигчдын хүртээл болсон бүтээлүүдийг тоймлон хүргэхээр бэлдлээ. Өмнөх саруудын номын нийтлэл: Долоодугаар сарын онцлох номууд Зургаадугаар сарын онцлох номууд Гуравдугаар сарын номууд Хоёрдугаар сарын шинэ номууд Нэгдүгээр сарын шинэ номууд 1. хөх тэнгэр сонсож бай Номын төрөл: Уран зохиол Зохиолч: Ч.Галсан Эрхлэн гаргасан: Nojo Publishing Нүүрний тоо: 230 Өнгөрөгч жил Ножо хэвлэлийн газрын зүгээс Чинагийн Галсан зохиолчийн “Аянгат цагийн тууж” бүтээлийг эрхлэн гаргасан бол энэ наймдугаар сард тэртээ 1988 онд хамгийн анх герман хэлээр бичигдсэн “Хөх тэнгэр сонсож бай” хэмээх түүний хамгийн алдартай романыг уншигчдын гарт хүргээд байна. “Хамгийн алдартай” хэмээн тодотгож буйн учир нь уг роман одоогийн байдлаар зохиолчийн хамгийн олон буюу 15 хэлээр хэвлэгдсэн төдийгүй “Reddit” цахим хуудаснаас гаргасан дэлхийн утга зохиолын карт дээр “Blue Sky” нэрээр Монгол Улсаа төлөөлсөн юм. Алтай таван богдын сүрлэг улс, Хар нуурын эрэг, зуун зуун жилийн турш тэр нутагт идээшин амьдарсан тува үндэстний амьдралын хэв маяг, энэ хорвоо дээр нүүдэлчин хүмүүст л үлдэж хоцорсон байхдаа гэж бодмоор цайлган гэнэн сэтгэл, үнэнч шударга зангийн тухай тэрээр “Аянгат цагийн тууж” романдаа зохиолч дүрсэлсэн байдаг. “Хөх тэнгэр сонсож бай” бүтээлд ч мөн адил тэрээр эх хэлнийхээ дуусаж дундрашгүй арвин санг чадварлагаар ашиглаж, алс баруун хязгаар нутагт амьдарч байсан эгэл боргил, эрдэм чадвартай хөгшин ээжийгээ үгсийн шидээр амилуулжээ. Үнэ: 24,900₮ Онлайнаар захиалах Ийм сайхан монгол хэлээр, монгол сэтгэлгээгээр, монгол сэтгэлээр бичсэн, сэтгэл зүрхэнд сэм сэм гэрэл юүлдэг бүтээл тийм ч олныг уншсангүй шиг билээ. Зохиолч Б.Номинчимэд 2. анна о Төрөл: Уран зохиолч Зохиолч: Мэтью Блэйк Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар Нүүрний тоо: 547 Зохиолч болохоосоо өмнө Английн Вестминстерийн ордны олон нийттэй харилцах албанд ажиллаж байсан Мэтью Блэйк эхний дебьют романаараа л энэ оны туршид триллер зохиолын зах зээлийг шуугиулж байгаа юм. Зохиолч болохоосоо өмнө нойртой холбоотой синдром, гэмт хэргийн талаар судалгаа хийж байсан түүний анхны роман болох уг бүтээл “Хэрэв хэн нэгэн унтаж байхдаа аллага үйлдсэн бол тэд гэм буруугүй юу?" хэмээх асуултыг тавьснаар эхэлдэг. Анна Огилви бол хорин таван настай, гэрэлт ирээдүйтэй зохиолч. Гэтэл нэг л өдөр хоёр сайн найзынхаа цогцсын дэргэд гүн нойронд автсан байдалтай олдож, хоёр хүний амь хөнөөсөн хэрэгт сэжиглэгдэж эхлэх нь тэр. Бүтэн дөрвөн жилийн турш унтаа байдалтай байгаа түүний хэргийн зангилааг тайлахын тулд шүүх эмнэлгийн сэтгэл зүйч, нойртой холбоотой хүн амины хэргийн чиглэлээр мэргэшсэн мэргэжилтэн Доктор Б.Принс ажиллаж эхэлснээр зохиолын үйл явдал өрнөнө. Уг бүтээлийг өнгөрөгч сард Болор судар хэвлэлийн газраас монгол хэлнээ орчуулан гаргасан билээ. Сонирхуулахад, Netflix компани энэ оны нэгдүгээр сард уншигчдын хүртээл болсон уг зохиолоос сэдэвлэн триллер цуврал бүтээхээр номын зохиолчтой аль хэдийн хэлцэл хийгээд эхэлжээ. Үнэ: 30,000₮ Онлайнаар захиалах 3. хУТГА Номын төрөл: Намтар Зохиолч: Салман Рушди Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар Нүүрний тоо: 301 2022 оны наймдугаар сарын 12-ний өдөр Энэтхэг гаралтай Англи-Америкийн зохиолч Салман Рушди Нью-Йорк хотноо лекц уншиж байх үедээ халдлагад өртсөн билээ . Түүний дөрөв дэх роман болох "The Satanic Verses" (1988) хэвлэгдсэний Ираны дээд удирдагч Рухолла Хомейни исламын шашныг доромжилсон хэргээр С.Рушдиг цаазаар авах хэрэгтэй хэмээн сүрдүүлж байсан бөгөөд энэхүү халдлагыг ч уг бүтээлийн агуулгатай холбох нь бий. Халдлагын үеэр С.Рушди нэг нүдээ алдаж, мэдрэлийн судаснууд нь хагарсан юм. “Хутга” хэмээх уг дурсамж бүтээлдээ тэрээр халдлагийн дараа өөрт нь тохиосон үйл явдлууд, хүнд гэмтлийн дараах эдгэрэлтийн явц хийгээд гэр бүлийнхнийхээ дэмжлэгийн тухай дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Өнгөрөгч жил Болор судар хэвлэлийн газар зохиолчийн цор ганц өгүүллэгийн түүвэр болох “Өрнө Дорно”-ийг “Орчин үе” цувралаараа танилцуулж байсан бол энэ удаад түүний бичсэн, намтар бүтээлийг сонгон авсан нь тун сонирхолтой сонголт юм. Үнэ: 25,000₮ Онлайнаар захиалах 4. Бэрхшээлийг эрхшээ Номын төрөл: Хувь хүний хөгжил Зохиогч: Майк Аннесли Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар Нүүрний тоо: 136 Бэрхшээлгүй амьдрал гэж хаана ч үгүй. Хүн байгаа газар бэрхшээл хэзээд бий. Амьдралын бартаат замыг туучих явцад том жижиг олон саад тулгардаг. Ихэнх бэрхшээл гэнэтийн тааварлашгүй байдаг ч заримдаа бид саад бэрхшээлийг урьдаас хараад, түүнийг даван туулахад шаардлагатай хүч чадал, эр зориг, уян хатан чанартай болох шаардлагатай үе тохиох нь бий. Үүлгүй тэнгэрээс аянга буух шиг гэнэтийн цочрол биднийг дайрах үед түргэн агаад үр дүнтэй шийдэл, сэтгэхүй, зан төлөвийн хэв маягаа эрс өөрчлөх шаардлага тулгардаг шүү дээ. Дотны хүнээ халамжлах, өвчинтэй тэмцэх, ажил дээр стресст автах зэрэг дотоод хүч чадлыг барсан, байнгын дарамттай нөхцлийн үед уг бүтээл түргэн, үр дүнтэй заслын зэрэгцээ тогтвортой урт хугацааны шийдлүүдийг санал болгох аж. Үнэ: 15,000₮ Онлайнаар захиалах 5. зориг Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол Зохиолч: Телгемайер Рейна Эрхлэн гаргасан: Цэнхэр гүзээлзгэнэ хэвлэлийн газар Орчуулагч: Б.Мөнх-Амин Нүүрний тоо: 224 Хэрвээ эргэн тойронд тань Рейна Телгемайер зохиолчийн “Инээмсэглэл”, “Эгч дүүс” цувралын үнэнч бяцхан уншигч байгаа бол дуулгах сайхан мэдээ байна. Энэхүү цувралын III боть болох “Зориг” өнгөрөгч сард худалдаанд гарчээ. Тавдугаар ангийн хичээл эхлэхэд Рейнагийн найзууд ч тэр, ер нь охид бүгд л өмнөх жилээс огт өөр болчихсоныг тэр анзаарч харна. Яг юу нь, яагаад өөр гэдгийг тодорхой мэдэхгүй ч бие махбод, сэтгэл санаанд зэрэг явагдаж байгаа өөрчлөлтөөс болоод ч тэр үү, урьд өмнө байгаагүй хачин сонин ааш гаргаж буйдаа охин ч өөрөө гайхаж эргэлзсэнээр шинэ үйл явдал өрнөнө. Дэлхийн бестселлер болсон уг цувралыг насанд хүрсэн та ч мөн уншаад үзэхэд гэмгүй шүү. Учир нь ойлгогдохгүй өсвөр насныхны дотроо хадгалж байдаг айдас, сандрал, харилцааны асуудлыг нь бага ч болтугай ойлгоход тань гарцаагүй туслах бүтээл хэмээн хувийн зүгээс санал болгоё. Үнэ: 24,900₮ Онлайнаар захиалах 6. ХӨГШИН ЭЭЖИЙН БОР ГЭРТ Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол Зохиолч: Б.Энэрэл Эрхлэн гаргасан: EdNomad хэвлэлийн газар Нүүрний тоо: 60 "Хөдөө хөгшин ээжийнхээ бор гэрт амьдардаг хүүхдүүд өглөө бүр сөөвгөр Хасараа харж, хамтдаа тоглохоор яаран сэрцгээдэг байв. Гэтэл нэг өдөр өхөөрдөм хөөрхөн Хасар нь байсангүй, хүүхдүүд маш их санаа зовцгоов. Эцэст нь тэд Хасарыгаа аварч, гэртээ буцаан авчрах хэцүүхэн замыг туулахаар сэтгэл шулуудлаа. Хүүхдүүд сөөвгөр хөөрхөн нохойгоо аварч чадах болов уу?" Зохиогч Б.Энэрэл Унгар улсад байгалийн ухааны багшаар ажиллаж амьдардаг бөгөөд боловсролын салбарт 10 жил ажиллахдаа байгаль эх дэлхийтэйгээ холбогдох, монгол соёл ахуйгаа таньдаг байх нь хүүхдийн сэтгэл оюуны хөгжилд маш чухал болохыг ойлгожээ. Тиймээс хүүхдүүддээ зориулан зурагт үлгэрийн цуврал ном гаргаж буйн эхлэл нь уг бүтээл. Зохиогч үлгэрүүдээ өөрийн хүүхэд насанд тохиолдсон явдлуудын талаар утга уран зохиолын хэтрүүлэгтэйгээр бичсэн бөгөөд номын зургийн дүрслэлд Монгол зургийн элементүүдийг оруулсан нь тун сонирхолтой. Мөн энэхүү үлгэр нь Англи болон Монгол хэлэн дээр хэвлэгдсэн учир хос хэлтэй хүүхдүүд болон Монгол, Англи хэл сурч байгаа хүүхдүүдэд аль алинд нь тохиромжтой аж. Үнэ: 39,900₮ Онлайнаар захиалах 7. тахийн гэрт зочилсон нь Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол Зохиолч: Ц.Дэлгэрмаа Зураач: Э.Базаррагчаа Эрхлэн гаргасан: Жангар хүүхдийн редакц Нүүрний тоо: 32 1966 оноос хойш Монголын тал нутагт таараалдахаа больж, устсанд тооцогдож байсан Монгол тахийг эх оронд нь сэргээн нутагшуулах ажил 1992 онд эхэлсэн билээ. Нидерланд , Герман зэрэг улсын амьтны хүрээлэнгүүдээс төсөл хэрэгжүүлж, улмаар Хустайн нуруу , Тахийн тал , Хомын талд тахийг амжилттай нутагшуулж чадсан сэтгэл хөдлөм түүхтэй хүүхдээ танилцуулахыг хүсвэл уг номыг санал болгоаж байна. Энэхүү номоос таны хүүхэд амьтдыг таньж мэдэх, хайрлан хамгаалах урам зориг, сэдлийг авах нь лавтай. Үнэ: 19,900₮ Онлайнаар захиалах 8. ТАРХИНД ХҮРЭХ ЗАМ Номын төрөл: Намтар Зохиолч: Талат Кириш Орчуулагч: Х.Хангай Бид амьдралынхаа дийлэнх идэвхтэй цагийг ажил мэргэжилдээ зарцуулдаг. Тиймдээ ч бидний ямар мэргэжил эзэмшиж, нийгэмдээ хувь нэмэр оруулах нь бидний үнэт зүйл, ертөнцийг үзэх үзэлд хүртэл нөлөөлөх нь бий. Тэгвэл өөрийн сонгосон мэргэжилдээ хоёргүй сэтгэлээр зүтгэж яваа Туркийн мэдрэлийн мэс засалч Талат Киришийн бичсэн уг дурсамж, намтарчилсан бүтээл нь танд эмчийн мэргэжлийн хүнд хэцүү замнал хийгээд бүх л өвчтнөө эдгээж, итгэл найдвар өгөхийг хүсдэг тэдний чин сэтгэлийг ойлгуулах нь дамжиггүй. “Тархинд хүрэх зам” хэмээн монголоор орчуулсан уг бүтээл нь түүний эмчийн мэргэжил эзэмших хүртэл туулсан ээдрээтэй замнал болон зарим талаараа одоогийн манай улстай төстэй, олон жилийн өмнөх Турк Улсын эрүүл мэндийн салбарын тухай дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Ташрамд дуулгахад, уг бүтээлийг монгол хэлний орчуулсан орчуулагч Талат Кириш эмч дээр хагалгаанд орсон монгол залуу аж. Онлайнаар захиалах 9. монгол (кИРИЛ, уйгуржин) + англи зурагт толь Номын төрөл: Толь бичиг Эрхлэн гаргасан: Нэпко хэвлэлийн газар 2021 онд Монгол Улсын Ерөнхий сайдын захирамжийн дагуу баталсан Монгол хэлний тухай хууль ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж, төрийн албан хэргийг монгол ба кирилл хос бичгээр хөтөлж эхэлнэ. Ердөө жил хүрэхгүй хугацаанд монголчууд шинэ хуучин хоёр бичгээ аль алийг нь хэрэглэж чаддаг хос бичигтэн болох шаардлагатай болж буй энэ цаг үед Нэпко хэвлэлийн газар, QA INTERNATIONAL хамтран Монгол-Англи-Уйгуржин бичиг бүхий зурагт толийг бүтээжээ. Энэхүү бүтээл бол үндэсний бичиг соёлоо дээдлэн сэргээх хөдөлгөөн өрнөж байгаа өнөө үед уйгуржин үсгээр гарч буй анхны зурагт толь гэдгээрээ онцлог. Толийн үндэс нь QA INTERNATIONAL компанийн бүтээсэн The Mini Visual Dictionary бөгөөд энэхүү номонд 5мянга гаруй өнгөт зурагт дээр 13.5 мянга гаруй үгийг монгол, англи хэлээр болон уйгуржин бичгээр бичжээ. Үнэ: 40,000₮ Онлайнаар захиалах 10. маркетинг 100% Номын төрөл: Хувь хүний хөгжил Зохиогч: Игорь Маннын Маркетар Игорь Маннын бүтээл, "Маркетинг 100%. Хэрхэн маркетингийн сайн менежер болох вэ?" хэмээх ном нь нийт 18 удаагийн хэвлэлээр 200 мянган хувь борлуулагдсан ОХУ-ын бестселлер юм. Номын нүүр хуудсанд AR технологи ашигласан бөгөөд ном худалдан авсан хүн бүхэн Игорь Маннын "Маркетингийн цуврал сургалт, зөвлөгөө"-нүүдийг үзэх боломжтой аж. Маркетингаар сурдаг, сурахаар сонирхож буй залуус маань уг бүтээлийг сонирхоод үзээрэй. Үнэ: 30,000₮ Онлайнаар захиалах Ном эрхлэн гарагч та бүхэн манай редакцын сар бүрийн онцлох номууд жагсаалтад өөрийн бүтээлээ багтаахыг хүсвэл [email protected] хаягаар холбогдоорой. Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай.
Хонхны цуу цангинаж, хөөрөн догдолсон хүүхэд багачууд хичээлийн танхимдаа эргэн ирж буй энэ өдөр бид өнгөрөгч сард шинээр хэвлэгдэн гарч, уншигчдын хүртээл болсон бүтээлүүдийг тоймлон хүргэхээр бэлдлээ. **Өмнөх саруудын номын нийтлэл:** Долоодугаар сарын онцлох номууд Зургаадугаар сарын онцлох номууд Гуравдугаар сарын номууд Хоёрдугаар сарын шинэ номууд Нэгдүгээр сарын шинэ номууд ### 1. хөх тэнгэр сонсож бай **Номын төрөл: Уран зохиол Зохиолч: Ч.Галсан Эрхлэн гаргасан: Nojo Publishing Нүүрний тоо: 230** Өнгөрөгч жил Ножо хэвлэлийн газрын зүгээс Чинагийн Галсан зохиолчийн “Аянгат цагийн тууж” бүтээлийг эрхлэн гаргасан бол энэ наймдугаар сард тэртээ 1988 онд хамгийн анх герман хэлээр бичигдсэн “Хөх тэнгэр сонсож бай” хэмээх түүний хамгийн алдартай романыг уншигчдын гарт хүргээд байна. “Хамгийн алдартай” хэмээн тодотгож буйн учир нь уг роман одоогийн байдлаар зохиолчийн хамгийн олон буюу 15 хэлээр хэвлэгдсэн төдийгүй “Reddit” цахим хуудаснаас гаргасан дэлхийн утга зохиолын карт дээр “Blue Sky” нэрээр Монгол Улсаа төлөөлсөн юм. Алтай таван богдын сүрлэг улс, Хар нуурын эрэг, зуун зуун жилийн турш тэр нутагт идээшин амьдарсан тува үндэстний амьдралын хэв маяг, энэ хорвоо дээр нүүдэлчин хүмүүст л үлдэж хоцорсон байхдаа гэж бодмоор цайлган гэнэн сэтгэл, үнэнч шударга зангийн тухай тэрээр “Аянгат цагийн тууж” романдаа зохиолч дүрсэлсэн байдаг. “Хөх тэнгэр сонсож бай” бүтээлд ч мөн адил тэрээр эх хэлнийхээ дуусаж дундрашгүй арвин санг чадварлагаар ашиглаж, алс баруун хязгаар нутагт амьдарч байсан эгэл боргил, эрдэм чадвартай хөгшин ээжийгээ үгсийн шидээр амилуулжээ. **Үнэ: 24,900₮ Онлайнаар захиалах** > Ийм сайхан монгол хэлээр, монгол сэтгэлгээгээр, монгол сэтгэлээр бичсэн, сэтгэл зүрхэнд сэм сэм гэрэл юүлдэг бүтээл тийм ч олныг уншсангүй шиг билээ. > > Зохиолч Б.Номинчимэд ### 2. анна о **Төрөл: Уран зохиолч Зохиолч: Мэтью Блэйк Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар****Нүүрний тоо: 547** Зохиолч болохоосоо өмнө Английн Вестминстерийн ордны олон нийттэй харилцах албанд ажиллаж байсан Мэтью Блэйк эхний дебьют романаараа л энэ оны туршид триллер зохиолын зах зээлийг шуугиулж байгаа юм. Зохиолч болохоосоо өмнө нойртой холбоотой синдром, гэмт хэргийн талаар судалгаа хийж байсан түүний анхны роман болох уг бүтээл “Хэрэв хэн нэгэн унтаж байхдаа аллага үйлдсэн бол тэд гэм буруугүй юу?" хэмээх асуултыг тавьснаар эхэлдэг. Анна Огилви бол хорин таван настай, гэрэлт ирээдүйтэй зохиолч. Гэтэл нэг л өдөр хоёр сайн найзынхаа цогцсын дэргэд гүн нойронд автсан байдалтай олдож, хоёр хүний амь хөнөөсөн хэрэгт сэжиглэгдэж эхлэх нь тэр. Бүтэн дөрвөн жилийн турш унтаа байдалтай байгаа түүний хэргийн зангилааг тайлахын тулд шүүх эмнэлгийн сэтгэл зүйч, нойртой холбоотой хүн амины хэргийн чиглэлээр мэргэшсэн мэргэжилтэн Доктор Б.Принс ажиллаж эхэлснээр зохиолын үйл явдал өрнөнө. Уг бүтээлийг өнгөрөгч сард Болор судар хэвлэлийн газраас монгол хэлнээ орчуулан гаргасан билээ. Сонирхуулахад, Netflix компани энэ оны нэгдүгээр сард уншигчдын хүртээл болсон уг зохиолоос сэдэвлэн триллер цуврал бүтээхээр номын зохиолчтой аль хэдийн хэлцэл хийгээд эхэлжээ. **Үнэ: 30,000₮ Онлайнаар захиалах** ### 3. хУТГА **Номын төрөл: Намтар Зохиолч: Салман Рушди Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар****Нүүрний тоо: 301** 2022 оны наймдугаар сарын 12-ний өдөр Энэтхэг гаралтай Англи-Америкийн зохиолч Салман Рушди Нью-Йорк хотноо лекц уншиж байх үедээ халдлагад өртсөн билээ. Түүний дөрөв дэх роман болох "The Satanic Verses" (1988) хэвлэгдсэний Ираны дээд удирдагч Рухолла Хомейни исламын шашныг доромжилсон хэргээр С.Рушдиг цаазаар авах хэрэгтэй хэмээн сүрдүүлж байсан бөгөөд энэхүү халдлагыг ч уг бүтээлийн агуулгатай холбох нь бий. Халдлагын үеэр С.Рушди нэг нүдээ алдаж, мэдрэлийн судаснууд нь хагарсан юм. “Хутга” хэмээх уг дурсамж бүтээлдээ тэрээр халдлагийн дараа өөрт нь тохиосон үйл явдлууд, хүнд гэмтлийн дараах эдгэрэлтийн явц хийгээд гэр бүлийнхнийхээ дэмжлэгийн тухай дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Өнгөрөгч жил Болор судар хэвлэлийн газар зохиолчийн цор ганц өгүүллэгийн түүвэр болох “Өрнө Дорно”-ийг “Орчин үе” цувралаараа танилцуулж байсан бол энэ удаад түүний бичсэн, намтар бүтээлийг сонгон авсан нь тун сонирхолтой сонголт юм. **Үнэ: 25,000₮ Онлайнаар захиалах** ### 4. Бэрхшээлийг эрхшээ **Номын төрөл: Хувь хүний хөгжил Зохиогч: Майк Аннесли Эрхлэн гаргасан: Болор судар хэвлэлийн газар****Нүүрний тоо: 136** Бэрхшээлгүй амьдрал гэж хаана ч үгүй. Хүн байгаа газар бэрхшээл хэзээд бий. Амьдралын бартаат замыг туучих явцад том жижиг олон саад тулгардаг. Ихэнх бэрхшээл гэнэтийн тааварлашгүй байдаг ч заримдаа бид саад бэрхшээлийг урьдаас хараад, түүнийг даван туулахад шаардлагатай хүч чадал, эр зориг, уян хатан чанартай болох шаардлагатай үе тохиох нь бий. Үүлгүй тэнгэрээс аянга буух шиг гэнэтийн цочрол биднийг дайрах үед түргэн агаад үр дүнтэй шийдэл, сэтгэхүй, зан төлөвийн хэв маягаа эрс өөрчлөх шаардлага тулгардаг шүү дээ. Дотны хүнээ халамжлах, өвчинтэй тэмцэх, ажил дээр стресст автах зэрэг дотоод хүч чадлыг барсан, байнгын дарамттай нөхцлийн үед уг бүтээл түргэн, үр дүнтэй заслын зэрэгцээ тогтвортой урт хугацааны шийдлүүдийг санал болгох аж. **Үнэ: 15,000₮ Онлайнаар захиалах** ### 5. зориг **Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол Зохиолч: Телгемайер Рейна Эрхлэн гаргасан: Цэнхэр гүзээлзгэнэ хэвлэлийн газар Орчуулагч: Б.Мөнх-Амин****Нүүрний тоо: 224** Хэрвээ эргэн тойронд тань Рейна Телгемайер зохиолчийн “Инээмсэглэл”, “Эгч дүүс” цувралын үнэнч бяцхан уншигч байгаа бол дуулгах сайхан мэдээ байна. Энэхүү цувралын III боть болох “Зориг” өнгөрөгч сард худалдаанд гарчээ. Тавдугаар ангийн хичээл эхлэхэд Рейнагийн найзууд ч тэр, ер нь охид бүгд л өмнөх жилээс огт өөр болчихсоныг тэр анзаарч харна. Яг юу нь, яагаад өөр гэдгийг тодорхой мэдэхгүй ч бие махбод, сэтгэл санаанд зэрэг явагдаж байгаа өөрчлөлтөөс болоод ч тэр үү, урьд өмнө байгаагүй хачин сонин ааш гаргаж буйдаа охин ч өөрөө гайхаж эргэлзсэнээр шинэ үйл явдал өрнөнө. Дэлхийн бестселлер болсон уг цувралыг насанд хүрсэн та ч мөн уншаад үзэхэд гэмгүй шүү. Учир нь ойлгогдохгүй өсвөр насныхны дотроо хадгалж байдаг айдас, сандрал, харилцааны асуудлыг нь бага ч болтугай ойлгоход тань гарцаагүй туслах бүтээл хэмээн хувийн зүгээс санал болгоё. **Үнэ: 24,900₮ Онлайнаар захиалах** ### 6. ХӨГШИН ЭЭЖИЙН БОР ГЭРТ **Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол Зохиолч: Б.Энэрэл Эрхлэн гаргасан: EdNomad хэвлэлийн газар Нүүрний тоо: 60** *"Хөдөө хөгшин ээжийнхээ бор гэрт амьдардаг хүүхдүүд өглөө бүр сөөвгөр Хасараа харж, хамтдаа тоглохоор яаран сэрцгээдэг байв.* *Гэтэл нэг өдөр өхөөрдөм хөөрхөн Хасар нь байсангүй, хүүхдүүд маш их санаа зовцгоов.* *Эцэст нь тэд Хасарыгаа аварч, гэртээ буцаан авчрах хэцүүхэн замыг туулахаар сэтгэл шулуудлаа.* *Хүүхдүүд сөөвгөр хөөрхөн нохойгоо аварч чадах болов уу?"* Зохиогч Б.Энэрэл Унгар улсад байгалийн ухааны багшаар ажиллаж амьдардаг бөгөөд боловсролын салбарт 10 жил ажиллахдаа байгаль эх дэлхийтэйгээ холбогдох, монгол соёл ахуйгаа таньдаг байх нь хүүхдийн сэтгэл оюуны хөгжилд маш чухал болохыг ойлгожээ. Тиймээс хүүхдүүддээ зориулан зурагт үлгэрийн цуврал ном гаргаж буйн эхлэл нь уг бүтээл. Зохиогч үлгэрүүдээ өөрийн хүүхэд насанд тохиолдсон явдлуудын талаар утга уран зохиолын хэтрүүлэгтэйгээр бичсэн бөгөөд номын зургийн дүрслэлд Монгол зургийн элементүүдийг оруулсан нь тун сонирхолтой. Мөн энэхүү үлгэр нь Англи болон Монгол хэлэн дээр хэвлэгдсэн учир хос хэлтэй хүүхдүүд болон Монгол, Англи хэл сурч байгаа хүүхдүүдэд аль алинд нь тохиромжтой аж. **Үнэ: 39,900₮** **Онлайнаар захиалах** ### 7. тахийн гэрт зочилсон нь **Номын төрөл: Хүүхдийн уран зохиол Зохиолч: Ц.Дэлгэрмаа Зураач: Э.Базаррагчаа Эрхлэн гаргасан: Жангар хүүхдийн редакц Нүүрний тоо: 32** 1966 оноос хойш Монголын тал нутагт таараалдахаа больж, устсанд тооцогдож байсан Монгол тахийг эх оронд нь сэргээн нутагшуулах ажил 1992 онд эхэлсэн билээ. Нидерланд, Герман зэрэг улсын амьтны хүрээлэнгүүдээс төсөл хэрэгжүүлж, улмаар Хустайн нуруу, Тахийн тал, Хомын талд тахийг амжилттай нутагшуулж чадсан сэтгэл хөдлөм түүхтэй хүүхдээ танилцуулахыг хүсвэл уг номыг санал болгоаж байна. Энэхүү номоос таны хүүхэд амьтдыг таньж мэдэх, хайрлан хамгаалах урам зориг, сэдлийг авах нь лавтай. **Үнэ: 19,900₮** **Онлайнаар захиалах** ### 8. ТАРХИНД ХҮРЭХ ЗАМ **Номын төрөл: Намтар Зохиолч: Талат Кириш Орчуулагч: Х.Хангай** Бид амьдралынхаа дийлэнх идэвхтэй цагийг ажил мэргэжилдээ зарцуулдаг. Тиймдээ ч бидний ямар мэргэжил эзэмшиж, нийгэмдээ хувь нэмэр оруулах нь бидний үнэт зүйл, ертөнцийг үзэх үзэлд хүртэл нөлөөлөх нь бий. Тэгвэл өөрийн сонгосон мэргэжилдээ хоёргүй сэтгэлээр зүтгэж яваа Туркийн мэдрэлийн мэс засалч Талат Киришийн бичсэн уг дурсамж, намтарчилсан бүтээл нь танд эмчийн мэргэжлийн хүнд хэцүү замнал хийгээд бүх л өвчтнөө эдгээж, итгэл найдвар өгөхийг хүсдэг тэдний чин сэтгэлийг ойлгуулах нь дамжиггүй. “Тархинд хүрэх зам” хэмээн монголоор орчуулсан уг бүтээл нь түүний эмчийн мэргэжил эзэмших хүртэл туулсан ээдрээтэй замнал болон зарим талаараа одоогийн манай улстай төстэй, олон жилийн өмнөх Турк Улсын эрүүл мэндийн салбарын тухай дэлгэрэнгүй өгүүлжээ. Ташрамд дуулгахад, уг бүтээлийг монгол хэлний орчуулсан орчуулагч Талат Кириш эмч дээр хагалгаанд орсон монгол залуу аж. **Онлайнаар захиалах** ### 9. монгол (кИРИЛ, уйгуржин) + англи зурагт толь **Номын төрөл: Толь бичиг Эрхлэн гаргасан: Нэпко хэвлэлийн газар** 2021 онд Монгол Улсын Ерөнхий сайдын захирамжийн дагуу баталсан Монгол хэлний тухай хууль ирэх оны нэгдүгээр сарын 1-нээс хэрэгжиж, төрийн албан хэргийг монгол ба кирилл хос бичгээр хөтөлж эхэлнэ. Ердөө жил хүрэхгүй хугацаанд монголчууд шинэ хуучин хоёр бичгээ аль алийг нь хэрэглэж чаддаг хос бичигтэн болох шаардлагатай болж буй энэ цаг үед Нэпко хэвлэлийн газар, QA INTERNATIONAL хамтран Монгол-Англи-Уйгуржин бичиг бүхий зурагт толийг бүтээжээ. Энэхүү бүтээл бол үндэсний бичиг соёлоо дээдлэн сэргээх хөдөлгөөн өрнөж байгаа өнөө үед уйгуржин үсгээр гарч буй анхны зурагт толь гэдгээрээ онцлог. Толийн үндэс нь QA INTERNATIONAL компанийн бүтээсэн The Mini Visual Dictionary бөгөөд энэхүү номонд 5мянга гаруй өнгөт зурагт дээр 13.5 мянга гаруй үгийг монгол, англи хэлээр болон уйгуржин бичгээр бичжээ. **Үнэ: 40,000₮** **Онлайнаар захиалах** ### 10. маркетинг 100% **Номын төрөл: Хувь хүний хөгжил Зохиогч: Игорь Маннын** Маркетар Игорь Маннын бүтээл, "Маркетинг 100%. Хэрхэн маркетингийн сайн менежер болох вэ?" хэмээх ном нь нийт 18 удаагийн хэвлэлээр 200 мянган хувь борлуулагдсан ОХУ-ын бестселлер юм. Номын нүүр хуудсанд AR технологи ашигласан бөгөөд ном худалдан авсан хүн бүхэн Игорь Маннын "Маркетингийн цуврал сургалт, зөвлөгөө"-нүүдийг үзэх боломжтой аж. Маркетингаар сурдаг, сурахаар сонирхож буй залуус маань уг бүтээлийг сонирхоод үзээрэй. **Үнэ: 30,000₮** **Онлайнаар захиалах** > Ном эрхлэн гарагч та бүхэн манай редакцын сар бүрийн онцлох номууд жагсаалтад өөрийн бүтээлээ багтаахыг хүсвэл [email protected] хаягаар холбогдоорой. Номын цагаан буян дэлгэрэх болтугай.
https://unread.today/c/howiwork-youtuber-tushig
Би хэрхэн ажилладаг вэ?
Majigsuren Tsogbadrakh
2024-08-08T00:00:00
8 сарын 8, 2024
YouTuber Түшиг
<div class="article-body"> <h2><div>Зуны XXXIII олимп зохион байгуулагдаж буй Франц улсын Парис хотоос мэндчилж байна. Өнөөдрийн зочин бол Парист ажиллаж амьдардаг, YouTube контент бүтээгч Б.Түшиг. </div><div><br></div><div>Бид түүнтэй МҮОХ-ноос санаачлан хэрэгжүүлж буй эх орныхоо соёл уламжлалыг таниулахын сацуу Монголын баг, тамирчдыг дэмжих зорилготой зохион байгуулагдсан “Mongolia House”-аар зочлоход нь уулзсан билээ. Тэрээр бүтэн цагийн контент бүтээгчийн ажлыг 2018 оноос хийж буй бөгөөд өдгөө YouTube суваг нь 947 мянга гаруй захиалагчтай болоод байна. </div><div><br></div><div>Ингээд түүний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя.</div></h2><p><b>Байршил:</b> Парис хот, Франц улс <br><b>Эрхэлдэг ажил: </b>YouTube сувагт контент бүтээгч <br><b>Хэрэглэдэг гар утас:</b> iPhone 12 Pro Max <br><b>Хэрэглэдэг компьютер:</b> Macbook Pro M1 <br><b>Сошиал хуудас:</b> <a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100067905026253" target="_blank">Facebook</a>, <a href="https://www.instagram.com/tushig1/" target="_blank">Instagram</a>, <a href="https://www.youtube.com/@tushig1" target="_blank">YouTube </a><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>1. Таны мэргэжлийн замналаас бид юуг мэдэх ёстой вэ?</div></h3><p></p><p>Би 2012 онд ХҮДС-ийг Худалдааны менежмент мэргэжлээр төгссөн. Их сургуульд сурч байх хугацаандаа загвар өмсөгч, телевизийн хөтлөгч гээд олон төрлийн ажил хийж, ер нь аль эртнээс л өөрийгөө сорих дуртай нэгэн байлаа. Тийнхүү 2015 онд Франц улсыг зорьж, Сорбонны их сургуульд хэл, маркетингийн чиглэлээр суралцсан.</p><p>Контент бүтээгч болсон тухайд би анх Франц улсад ирээд эндэхийн YouTube контент бүтээгчдийг ажиглаж, хэрхэн ажилладаг талаар нь судалж эхэлсэн юм. Тухайн үед Монголд тоотой хэдэн YouTuber байсан болохоор оролдоод үзэж болох юм гэсэн бодол төрж, 2018 онд анхны контентуудаа хийж байв. Үүний зэрэгцээ ээж маань тэгэхэд камер бэлэглэж таарсан нь контент хийж эхлэхэд түлхэц болсон гэж боддог.</p><p>Миний зорилго анхнаасаа маш тодорхой байсан. Монгол залуучуудыг өөрийнхөө суваг дор нэгтгээд хамтдаа хөгжих зорилго тавьж, одоог хүртэл үүнийхээ дагуу контент бүтээсээр байгаа. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/bb373835055aa8b690914bbf08bf850d.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. Таны ажлын дундаж нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг вэ?</h3><p></p><p>Өглөө аль болох тааваараа унтах дуртай. Ажилдаа мэдрэлийн энерги их зарцуулдаг учраас сайн амарч, чанартай нойр авах нь чухал. Жаахан л ядарчих юм бол бичлэг дээр шууд мэдэгддэг. Идэвхтэй хөдөлгөөн, чанартай нойр бол миний ажлын нэг хэсэг гэж ойлгож болно.</p><p>Боссоныхоо дараа фитнесс хийх эсвэл гарч гүйнэ. Эргэж ирээд хүйтэн шүршүүрт ороод өглөөний цайгаа уудаг. Зарим өдөр цай уулгүй шууд бичлэгээ хийх нь ч бий. Ер нь өдөр бүр контентынхоо ажилд идэвхтэй 1-2 цагийг зарцуулдаг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>3. Таны ажлын арга барил?</div></h3><p></p><p>Хурд. Богино хугацаанд өндөр бүтээмжтэй ажилладаг. Нэг хэсэг хуулиар сурч байхдаа олон зуун хуудас хэрэгтэй танилцаж, хураангуй дүгнэлт гаргах дасгал хийдэг байсан нь ажиллах арга барилд маань эерэгээр нөлөөлсөн гэж боддог юм. Товчхондоо нэг контент гаргахад шаардлагатай бүхий л мэдээллийг богино хугацаанд уншиж, толгой дотроо зураглан төсөөлөөд цаасан дээр түлхүүр үгс болгон тэмдэглэдэг. Үг нэг бүрээр нь бичиж цаг алдахын оронд цэгцтэй бөгөөд товч байдлаар 30 минутаас хэтрүүлэлгүй бичлэгээ хийдэг дээ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/6e6dcdfa2fa2b50636eb3d537bc20b2b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>4. Ашиглахгүй байж чаддаггүй апп, хэрэгслүүд юу вэ?</div></h3><p></p><p>Аппын тухайд бичлэгүүдийнхээ нүүр зургийг янзлахад Picsart, спонсоруудтай харилцахад Instagram, контентын үзүүлэлт харахад YouTube Studio-г тогтмол ашигладаг.</p><p>Технологийн хэрэгсэл гэвэл Sony ZV-E10 камерыг ашиглаж байгаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>5. Цаг хэмнэх хамгийн сайн арга тань юу вэ?</div></h3><p></p><p>Сахилга бат. Энэ бол бүх зүйлийн эхлэл. Ажил карьер, хувийн амьдрал, гэр бүл, хосын харилцаа гээд бүгд сахилга батаас ихээхэн хамаардаг. Үндсэндээ хийх ёстой зүйлээ, хийх ёстой цагтаа хийж байж өөрт оноогдсон цаг хугацаагаа үр ашигтай өнгөрүүлж чадна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9f4b984103ee2daf371f28d5e76d8cbb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>6. Хийх ажлаа хэрхэн төлөвлөдөг вэ?</div></h3><p>Миний хувьд хэтэрхий олон зүйл төлөвлөх дургүй болохоор ойрын хугацааны төлөвлөгөөгөө гараар бичиж, тэмдэглэдэг. Физик бүтээл явагдаж байгаа гэдэг утгаараа цаанаа л өөр мэдрэмж өгдөг юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>7. Эрч хүчээ хэрхэн сэлбэдэг вэ?</div></h3><p>Спортоор хичээллэхгүйгээр долоо хоног ч тэсэж чадахгүй. Идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн эрч хүч өгөхөөс гадна тархи амрааж, анхаарал төвлөрлийг бий болгодог тул өглөө бүр дасгал хөдөлгөөн хийдэг. Сэтгэлзүй талаасаа ч бүх ажил бүтэмжтэй, бүтээмжтэй байх юм шиг эерэг сэтгэгдэл төрдгийн зэрэгцээ өөртөө итгэлтэй, урам зоригтой байж чаддаг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>8. Үндсэн ажлынхаа хажуугаар дурлаж хийдэг төсөл/ажил юу вэ?</div></h3><p></p><p>Контентынхоо хажуугаар спортод хамгийн олон цаг зарцуулдаг. Мөн контент хэрхэн хийх тухай сургалтаа сайжруулж, бэлтгэнэ. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/7c9d7d7c0144da258aa64e436c361920.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>9. Хийж буй ажлын онцлог юу вэ? эерэг сайн ба хэцүү бэрхшээлтэй талууд?</div></h3><p></p><p>YouTuber байхын сайшаалтай тал олон бий. Хүмүүст танигдах, санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрэхээс эхлээд эерэг нөлөөлөлтэй контент бүтээгч байж чадвал энэ бол утга учиртай ажил. Хамгийн гол нь ажлаасаа үнэ цэн мэдэрч, өглөө бүрийг аз жаргалтай эхлүүлж чаддаг.</p><p>Хэцүү бэрхшээлтэй тал бараг байхгүй дээ. Энэ ажлынхаа эд хэсэг бүрээс сэтгэл ханамж мэдэрч, сөрөг сэтгэгдэл бүрийг түүж уншаад өөрийгөө сайжруулахад анхаарч ирсэн. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. Та одоо юун дээр төвлөрч байгаа вэ? Ойрын төлөвлөгөө?</h3><p>Ирэх есдүгээр сард сувгийнхаа захиалагчдын тоог нэг саяд хүргэх төлөвлөгөөтэй байна. Яг одоо эрүүл мэнддээ анхаарч, амралтын байдалтай байгаа ч тун удахгүй үүнд төвлөрч, контентуудаа хийгээд явна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">11. Та өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлж, суралцдаг вэ?</h3><p></p><p>Интернэт, ном хоёроор өөрийгөө хөгжүүлж байна. Өнөө цагт хаанаас ч, хэдийд ч интернэт ашиглан хүссэн зүйлээ сурч мэдэх боломжтой болсон учраас энэ давуу талыг тултал ашиглахыг эрмэлздэг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/90055413abd5689b6247a2971462e57c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>12. Санал болгох ном, кино, хөгжим?</div></h3><p></p><p>Хөгжмийн тухайд анхаарал төвлөрөл дээшлүүлдэг Brain Focus чимээг санал болгоё. Оюутан байхдаа энэ чимээг сонсоод хичээл хийж, ном уншдаг байсан. Хувийн туршлагаас харахад анхаарал төвлөрөл, ажлын бүтээмжийг 20-30 хувиар нэмдэг.</p><p>Ном гэвэл Marcus Aurelius-ын “Meditations” бүтээлийг санал болгомоор байна. Стоицизмын урдаа барьдаг номуудын нэг бөгөөд унших үед бясалгал хийсэн мэт мэдрэмж төрүүлдэг юм.</p><p>Киноны хувьд “Matrix”-ын нэгдүгээр ангид маш дуртай. 1999 онд хийгдсэн бүтээл гэхэд өнөөгийн нийгэм, ирээдүйг тун сайн зөгнөж дүрсэлсэн. Өмнө нь тулаантай хэсгүүдийг шимтэн үздэг байсан бол одоо харилцан яриануудыг анхаарч үзэх болжээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>13. Авч байсан хамгийн сайн зөвлөгөө?</div></h3><p>“Өөрийнхөөрөө бай” гэдэг зөвлөгөө их таалагддаг. Юун түрүүнд ямар хүн бэ гэдгээ ойлгож, онцлог чадвараа танин мэдэх хэрэгтэй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>14. Бусдад шидэх санаа?</div></h3><p></p><p>Бүх зүйл дээр сахилга баттай хандаарай гэж уриалмаар байна. Өөрөө өөртөө чанга хатуу байж гэмээнэ амьдралаас ирэх сорилтууд хэцүү санагдахгүй.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/2494c8e8e050e246415c707362db0834.jpg"></p> </div>
Зуны XXXIII олимп зохион байгуулагдаж буй Франц улсын Парис хотоос мэндчилж байна. Өнөөдрийн зочин бол Парист ажиллаж амьдардаг, YouTube контент бүтээгч Б.Түшиг. Бид түүнтэй МҮОХ-ноос санаачлан хэрэгжүүлж буй эх орныхоо соёл уламжлалыг таниулахын сацуу Монголын баг, тамирчдыг дэмжих зорилготой зохион байгуулагдсан “Mongolia House”-аар зочлоход нь уулзсан билээ. Тэрээр бүтэн цагийн контент бүтээгчийн ажлыг 2018 оноос хийж буй бөгөөд өдгөө YouTube суваг нь 947 мянга гаруй захиалагчтай болоод байна. Ингээд түүний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. Байршил: Парис хот, Франц улс Эрхэлдэг ажил: YouTube сувагт контент бүтээгч Хэрэглэдэг гар утас: iPhone 12 Pro Max Хэрэглэдэг компьютер: Macbook Pro M1 Сошиал хуудас: Facebook , Instagram , YouTube 1. Таны мэргэжлийн замналаас бид юуг мэдэх ёстой вэ? Би 2012 онд ХҮДС-ийг Худалдааны менежмент мэргэжлээр төгссөн. Их сургуульд сурч байх хугацаандаа загвар өмсөгч, телевизийн хөтлөгч гээд олон төрлийн ажил хийж, ер нь аль эртнээс л өөрийгөө сорих дуртай нэгэн байлаа. Тийнхүү 2015 онд Франц улсыг зорьж, Сорбонны их сургуульд хэл, маркетингийн чиглэлээр суралцсан. Контент бүтээгч болсон тухайд би анх Франц улсад ирээд эндэхийн YouTube контент бүтээгчдийг ажиглаж, хэрхэн ажилладаг талаар нь судалж эхэлсэн юм. Тухайн үед Монголд тоотой хэдэн YouTuber байсан болохоор оролдоод үзэж болох юм гэсэн бодол төрж, 2018 онд анхны контентуудаа хийж байв. Үүний зэрэгцээ ээж маань тэгэхэд камер бэлэглэж таарсан нь контент хийж эхлэхэд түлхэц болсон гэж боддог. Миний зорилго анхнаасаа маш тодорхой байсан. Монгол залуучуудыг өөрийнхөө суваг дор нэгтгээд хамтдаа хөгжих зорилго тавьж, одоог хүртэл үүнийхээ дагуу контент бүтээсээр байгаа. 2. Таны ажлын дундаж нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг вэ? Өглөө аль болох тааваараа унтах дуртай. Ажилдаа мэдрэлийн энерги их зарцуулдаг учраас сайн амарч, чанартай нойр авах нь чухал. Жаахан л ядарчих юм бол бичлэг дээр шууд мэдэгддэг. Идэвхтэй хөдөлгөөн, чанартай нойр бол миний ажлын нэг хэсэг гэж ойлгож болно. Боссоныхоо дараа фитнесс хийх эсвэл гарч гүйнэ. Эргэж ирээд хүйтэн шүршүүрт ороод өглөөний цайгаа уудаг. Зарим өдөр цай уулгүй шууд бичлэгээ хийх нь ч бий. Ер нь өдөр бүр контентынхоо ажилд идэвхтэй 1-2 цагийг зарцуулдаг. 3. Таны ажлын арга барил? Хурд. Богино хугацаанд өндөр бүтээмжтэй ажилладаг. Нэг хэсэг хуулиар сурч байхдаа олон зуун хуудас хэрэгтэй танилцаж, хураангуй дүгнэлт гаргах дасгал хийдэг байсан нь ажиллах арга барилд маань эерэгээр нөлөөлсөн гэж боддог юм. Товчхондоо нэг контент гаргахад шаардлагатай бүхий л мэдээллийг богино хугацаанд уншиж, толгой дотроо зураглан төсөөлөөд цаасан дээр түлхүүр үгс болгон тэмдэглэдэг. Үг нэг бүрээр нь бичиж цаг алдахын оронд цэгцтэй бөгөөд товч байдлаар 30 минутаас хэтрүүлэлгүй бичлэгээ хийдэг дээ. 4. Ашиглахгүй байж чаддаггүй апп, хэрэгслүүд юу вэ? Аппын тухайд бичлэгүүдийнхээ нүүр зургийг янзлахад Picsart, спонсоруудтай харилцахад Instagram, контентын үзүүлэлт харахад YouTube Studio-г тогтмол ашигладаг. Технологийн хэрэгсэл гэвэл Sony ZV-E10 камерыг ашиглаж байгаа. 5. Цаг хэмнэх хамгийн сайн арга тань юу вэ? Сахилга бат. Энэ бол бүх зүйлийн эхлэл. Ажил карьер, хувийн амьдрал, гэр бүл, хосын харилцаа гээд бүгд сахилга батаас ихээхэн хамаардаг. Үндсэндээ хийх ёстой зүйлээ, хийх ёстой цагтаа хийж байж өөрт оноогдсон цаг хугацаагаа үр ашигтай өнгөрүүлж чадна. 6. Хийх ажлаа хэрхэн төлөвлөдөг вэ? Миний хувьд хэтэрхий олон зүйл төлөвлөх дургүй болохоор ойрын хугацааны төлөвлөгөөгөө гараар бичиж, тэмдэглэдэг. Физик бүтээл явагдаж байгаа гэдэг утгаараа цаанаа л өөр мэдрэмж өгдөг юм. 7. Эрч хүчээ хэрхэн сэлбэдэг вэ? Спортоор хичээллэхгүйгээр долоо хоног ч тэсэж чадахгүй. Идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн эрч хүч өгөхөөс гадна тархи амрааж, анхаарал төвлөрлийг бий болгодог тул өглөө бүр дасгал хөдөлгөөн хийдэг. Сэтгэлзүй талаасаа ч бүх ажил бүтэмжтэй, бүтээмжтэй байх юм шиг эерэг сэтгэгдэл төрдгийн зэрэгцээ өөртөө итгэлтэй, урам зоригтой байж чаддаг. 8. Үндсэн ажлынхаа хажуугаар дурлаж хийдэг төсөл/ажил юу вэ? Контентынхоо хажуугаар спортод хамгийн олон цаг зарцуулдаг. Мөн контент хэрхэн хийх тухай сургалтаа сайжруулж, бэлтгэнэ. 9. Хийж буй ажлын онцлог юу вэ? эерэг сайн ба хэцүү бэрхшээлтэй талууд? YouTuber байхын сайшаалтай тал олон бий. Хүмүүст танигдах, санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрэхээс эхлээд эерэг нөлөөлөлтэй контент бүтээгч байж чадвал энэ бол утга учиртай ажил. Хамгийн гол нь ажлаасаа үнэ цэн мэдэрч, өглөө бүрийг аз жаргалтай эхлүүлж чаддаг. Хэцүү бэрхшээлтэй тал бараг байхгүй дээ. Энэ ажлынхаа эд хэсэг бүрээс сэтгэл ханамж мэдэрч, сөрөг сэтгэгдэл бүрийг түүж уншаад өөрийгөө сайжруулахад анхаарч ирсэн. 10. Та одоо юун дээр төвлөрч байгаа вэ? Ойрын төлөвлөгөө? Ирэх есдүгээр сард сувгийнхаа захиалагчдын тоог нэг саяд хүргэх төлөвлөгөөтэй байна. Яг одоо эрүүл мэнддээ анхаарч, амралтын байдалтай байгаа ч тун удахгүй үүнд төвлөрч, контентуудаа хийгээд явна. 11. Та өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлж, суралцдаг вэ? Интернэт, ном хоёроор өөрийгөө хөгжүүлж байна. Өнөө цагт хаанаас ч, хэдийд ч интернэт ашиглан хүссэн зүйлээ сурч мэдэх боломжтой болсон учраас энэ давуу талыг тултал ашиглахыг эрмэлздэг. 12. Санал болгох ном, кино, хөгжим? Хөгжмийн тухайд анхаарал төвлөрөл дээшлүүлдэг Brain Focus чимээг санал болгоё. Оюутан байхдаа энэ чимээг сонсоод хичээл хийж, ном уншдаг байсан. Хувийн туршлагаас харахад анхаарал төвлөрөл, ажлын бүтээмжийг 20-30 хувиар нэмдэг. Ном гэвэл Marcus Aurelius-ын “Meditations” бүтээлийг санал болгомоор байна. Стоицизмын урдаа барьдаг номуудын нэг бөгөөд унших үед бясалгал хийсэн мэт мэдрэмж төрүүлдэг юм. Киноны хувьд “Matrix”-ын нэгдүгээр ангид маш дуртай. 1999 онд хийгдсэн бүтээл гэхэд өнөөгийн нийгэм, ирээдүйг тун сайн зөгнөж дүрсэлсэн. Өмнө нь тулаантай хэсгүүдийг шимтэн үздэг байсан бол одоо харилцан яриануудыг анхаарч үзэх болжээ. 13. Авч байсан хамгийн сайн зөвлөгөө? “Өөрийнхөөрөө бай” гэдэг зөвлөгөө их таалагддаг. Юун түрүүнд ямар хүн бэ гэдгээ ойлгож, онцлог чадвараа танин мэдэх хэрэгтэй. 14. Бусдад шидэх санаа? Бүх зүйл дээр сахилга баттай хандаарай гэж уриалмаар байна. Өөрөө өөртөө чанга хатуу байж гэмээнэ амьдралаас ирэх сорилтууд хэцүү санагдахгүй.
Зуны XXXIII олимп зохион байгуулагдаж буй Франц улсын Парис хотоос мэндчилж байна. Өнөөдрийн зочин бол Парист ажиллаж амьдардаг, YouTube контент бүтээгч Б.Түшиг. Бид түүнтэй МҮОХ-ноос санаачлан хэрэгжүүлж буй эх орныхоо соёл уламжлалыг таниулахын сацуу Монголын баг, тамирчдыг дэмжих зорилготой зохион байгуулагдсан “Mongolia House”-аар зочлоход нь уулзсан билээ. Тэрээр бүтэн цагийн контент бүтээгчийн ажлыг 2018 оноос хийж буй бөгөөд өдгөө YouTube суваг нь 947 мянга гаруй захиалагчтай болоод байна. Ингээд түүний ажил болоод амьдралын арга барилтай танилцъя. **Байршил:** Парис хот, Франц улс **Эрхэлдэг ажил:** YouTube сувагт контент бүтээгч **Хэрэглэдэг гар утас:** iPhone 12 Pro Max **Хэрэглэдэг компьютер:** Macbook Pro M1 **Сошиал хуудас:** Facebook, Instagram, YouTube ### 1. Таны мэргэжлийн замналаас бид юуг мэдэх ёстой вэ? Би 2012 онд ХҮДС-ийг Худалдааны менежмент мэргэжлээр төгссөн. Их сургуульд сурч байх хугацаандаа загвар өмсөгч, телевизийн хөтлөгч гээд олон төрлийн ажил хийж, ер нь аль эртнээс л өөрийгөө сорих дуртай нэгэн байлаа. Тийнхүү 2015 онд Франц улсыг зорьж, Сорбонны их сургуульд хэл, маркетингийн чиглэлээр суралцсан. Контент бүтээгч болсон тухайд би анх Франц улсад ирээд эндэхийн YouTube контент бүтээгчдийг ажиглаж, хэрхэн ажилладаг талаар нь судалж эхэлсэн юм. Тухайн үед Монголд тоотой хэдэн YouTuber байсан болохоор оролдоод үзэж болох юм гэсэн бодол төрж, 2018 онд анхны контентуудаа хийж байв. Үүний зэрэгцээ ээж маань тэгэхэд камер бэлэглэж таарсан нь контент хийж эхлэхэд түлхэц болсон гэж боддог. Миний зорилго анхнаасаа маш тодорхой байсан. Монгол залуучуудыг өөрийнхөө суваг дор нэгтгээд хамтдаа хөгжих зорилго тавьж, одоог хүртэл үүнийхээ дагуу контент бүтээсээр байгаа. ### 2. Таны ажлын дундаж нэг өдөр хэрхэн өнгөрдөг вэ? Өглөө аль болох тааваараа унтах дуртай. Ажилдаа мэдрэлийн энерги их зарцуулдаг учраас сайн амарч, чанартай нойр авах нь чухал. Жаахан л ядарчих юм бол бичлэг дээр шууд мэдэгддэг. Идэвхтэй хөдөлгөөн, чанартай нойр бол миний ажлын нэг хэсэг гэж ойлгож болно. Боссоныхоо дараа фитнесс хийх эсвэл гарч гүйнэ. Эргэж ирээд хүйтэн шүршүүрт ороод өглөөний цайгаа уудаг. Зарим өдөр цай уулгүй шууд бичлэгээ хийх нь ч бий. Ер нь өдөр бүр контентынхоо ажилд идэвхтэй 1-2 цагийг зарцуулдаг. ### 3. Таны ажлын арга барил? Хурд. Богино хугацаанд өндөр бүтээмжтэй ажилладаг. Нэг хэсэг хуулиар сурч байхдаа олон зуун хуудас хэрэгтэй танилцаж, хураангуй дүгнэлт гаргах дасгал хийдэг байсан нь ажиллах арга барилд маань эерэгээр нөлөөлсөн гэж боддог юм. Товчхондоо нэг контент гаргахад шаардлагатай бүхий л мэдээллийг богино хугацаанд уншиж, толгой дотроо зураглан төсөөлөөд цаасан дээр түлхүүр үгс болгон тэмдэглэдэг. Үг нэг бүрээр нь бичиж цаг алдахын оронд цэгцтэй бөгөөд товч байдлаар 30 минутаас хэтрүүлэлгүй бичлэгээ хийдэг дээ. ### 4. Ашиглахгүй байж чаддаггүй апп, хэрэгслүүд юу вэ? Аппын тухайд бичлэгүүдийнхээ нүүр зургийг янзлахад Picsart, спонсоруудтай харилцахад Instagram, контентын үзүүлэлт харахад YouTube Studio-г тогтмол ашигладаг. Технологийн хэрэгсэл гэвэл Sony ZV-E10 камерыг ашиглаж байгаа. ### 5. Цаг хэмнэх хамгийн сайн арга тань юу вэ? Сахилга бат. Энэ бол бүх зүйлийн эхлэл. Ажил карьер, хувийн амьдрал, гэр бүл, хосын харилцаа гээд бүгд сахилга батаас ихээхэн хамаардаг. Үндсэндээ хийх ёстой зүйлээ, хийх ёстой цагтаа хийж байж өөрт оноогдсон цаг хугацаагаа үр ашигтай өнгөрүүлж чадна. ### 6. Хийх ажлаа хэрхэн төлөвлөдөг вэ? Миний хувьд хэтэрхий олон зүйл төлөвлөх дургүй болохоор ойрын хугацааны төлөвлөгөөгөө гараар бичиж, тэмдэглэдэг. Физик бүтээл явагдаж байгаа гэдэг утгаараа цаанаа л өөр мэдрэмж өгдөг юм. ### 7. Эрч хүчээ хэрхэн сэлбэдэг вэ? Спортоор хичээллэхгүйгээр долоо хоног ч тэсэж чадахгүй. Идэвхтэй дасгал хөдөлгөөн эрч хүч өгөхөөс гадна тархи амрааж, анхаарал төвлөрлийг бий болгодог тул өглөө бүр дасгал хөдөлгөөн хийдэг. Сэтгэлзүй талаасаа ч бүх ажил бүтэмжтэй, бүтээмжтэй байх юм шиг эерэг сэтгэгдэл төрдгийн зэрэгцээ өөртөө итгэлтэй, урам зоригтой байж чаддаг. ### 8. Үндсэн ажлынхаа хажуугаар дурлаж хийдэг төсөл/ажил юу вэ? Контентынхоо хажуугаар спортод хамгийн олон цаг зарцуулдаг. Мөн контент хэрхэн хийх тухай сургалтаа сайжруулж, бэлтгэнэ. ### 9. Хийж буй ажлын онцлог юу вэ? эерэг сайн ба хэцүү бэрхшээлтэй талууд? YouTuber байхын сайшаалтай тал олон бий. Хүмүүст танигдах, санхүүгийн эрх чөлөөнд хүрэхээс эхлээд эерэг нөлөөлөлтэй контент бүтээгч байж чадвал энэ бол утга учиртай ажил. Хамгийн гол нь ажлаасаа үнэ цэн мэдэрч, өглөө бүрийг аз жаргалтай эхлүүлж чаддаг. Хэцүү бэрхшээлтэй тал бараг байхгүй дээ. Энэ ажлынхаа эд хэсэг бүрээс сэтгэл ханамж мэдэрч, сөрөг сэтгэгдэл бүрийг түүж уншаад өөрийгөө сайжруулахад анхаарч ирсэн. ### 10. Та одоо юун дээр төвлөрч байгаа вэ? Ойрын төлөвлөгөө? Ирэх есдүгээр сард сувгийнхаа захиалагчдын тоог нэг саяд хүргэх төлөвлөгөөтэй байна. Яг одоо эрүүл мэнддээ анхаарч, амралтын байдалтай байгаа ч тун удахгүй үүнд төвлөрч, контентуудаа хийгээд явна. ### 11. Та өөрийгөө хэрхэн хөгжүүлж, суралцдаг вэ? Интернэт, ном хоёроор өөрийгөө хөгжүүлж байна. Өнөө цагт хаанаас ч, хэдийд ч интернэт ашиглан хүссэн зүйлээ сурч мэдэх боломжтой болсон учраас энэ давуу талыг тултал ашиглахыг эрмэлздэг. ### 12. Санал болгох ном, кино, хөгжим? Хөгжмийн тухайд анхаарал төвлөрөл дээшлүүлдэг Brain Focus чимээг санал болгоё. Оюутан байхдаа энэ чимээг сонсоод хичээл хийж, ном уншдаг байсан. Хувийн туршлагаас харахад анхаарал төвлөрөл, ажлын бүтээмжийг 20-30 хувиар нэмдэг. Ном гэвэл Marcus Aurelius-ын “Meditations” бүтээлийг санал болгомоор байна. Стоицизмын урдаа барьдаг номуудын нэг бөгөөд унших үед бясалгал хийсэн мэт мэдрэмж төрүүлдэг юм. Киноны хувьд “Matrix”-ын нэгдүгээр ангид маш дуртай. 1999 онд хийгдсэн бүтээл гэхэд өнөөгийн нийгэм, ирээдүйг тун сайн зөгнөж дүрсэлсэн. Өмнө нь тулаантай хэсгүүдийг шимтэн үздэг байсан бол одоо харилцан яриануудыг анхаарч үзэх болжээ. ### 13. Авч байсан хамгийн сайн зөвлөгөө? “Өөрийнхөөрөө бай” гэдэг зөвлөгөө их таалагддаг. Юун түрүүнд ямар хүн бэ гэдгээ ойлгож, онцлог чадвараа танин мэдэх хэрэгтэй. ### 14. Бусдад шидэх санаа? Бүх зүйл дээр сахилга баттай хандаарай гэж уриалмаар байна. Өөрөө өөртөө чанга хатуу байж гэмээнэ амьдралаас ирэх сорилтууд хэцүү санагдахгүй.
https://unread.today/c/spotlight-msm-time-square
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-12-26T00:00:00
12 сарын 26, 2023
МСМ Автомотив: Ойр байршил, шуурхай үйлчилгээ, мэргэжлийн баг
<div class="article-body"> <h2><div>Тэртээ 1998 онд Германы тансаг зэрэглэлийн автомашин үйлдвэрлэгч Mercedes-Benz брэндийг Монголд хамгийн анх албан ёсоор танилцуулсан МСМ Групп энэ онд 25 жилийн ойгоо угтаж буй. Ойн баяраа угтан автомашины салбарт тэргүүлэх туршлагатай энэхүү хамт олон харилцагч, үйлчлүүлэгч нартаа илүү ойртож, хотын төвд засвар үйлчилгээний шинэ салбараа нээжээ.      </div><div><br></div><div>Онцлох булангийн шинэ дугаартаа Time Square хотхонд байрлах тус салбарын мэргэжлийн хамт олонтой танилцъя.     <br></div><div><br></div></h2><p></p><p dir="ltr"><b>Бизнесийн нэр: </b>МСМ Групп, Time Square <br><b>Хаяг: </b>ХУД, Time Square хотхон, 501-р байр <br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Засвар үйлчилгээний төв<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он:</b> 1998 он<br><b>Цахим хуудас:</b> <a href="https://msmgroup.mn/?fbclid=IwAR0xqsWvzQrVMVh0cwwszHXYIYpGxzYw6G84rpjsD3OMZGCBdRg_1XXJPuY" target="_blank">msmgroup.mn</a> (вебсайт) <a href="https://www.facebook.com/MSMAutomotive" target="_blank">MSM Automotive </a>(фэйсбүүк) </p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/bcdbf9f971a694ba5231b99a412ba084.jpg"></p><div class="image-caption">Time Square салбарын менежер Т.Энхбаяр</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p class="Paragraph SCXW226411715 BCX9" paraid="2141736321" paraeid="{da20d118-2362-4070-beb2-39f70a370037}{157}">МСМ автомотив нь дэлхийн алдарт Mercedes-Benz, Ford, Ram, Jeep, BYD, Fuso гэсэн зургаан брэндийг албан ёсны эрхтэйгээр борлуулдаг. Бид үйлчлүүлэгчдэдээ шуурхай үйлчилгээг илүү ойроос хүргэхийн тулд засвар, үйлчилгээний хэлтсийн хоёр дахь салбараа Time Square хотхонд нээлээ. Албан бус тоогоор энэ хэсэгт 20 мянга гаруй үйлчлүүлэгч бий. Бид үйлчлүүлэгчдийн байршлын судалгаанд үндэслэн хэрэглэгчдийн хамгийн таатай байршил гэдгээр нь Time Square хотхоныг сонгосон юм. </p><p class="Paragraph SCXW226411715 BCX9" paraid="2141736322" paraeid="{da20d118-2362-4070-beb2-39f70a370037}{223}">Шинэ автомашин худалдаалахад тухайн брэндийн онцлогоос хамаарч засвар, үйлчилгээнд орох баталгаат хугацааг гэрээнд тодорхой заадаг. Харилцагч, үйлчлүүлэгч нартаа түгжрэлд өртөж, дараалалд хүлээлгүйгээр өөрт хамгийн ойроос хэрэгтэй үйлчилгээг санал болгож ийнхүү хоёр дахь салбараа нээлээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p class="Paragraph SCXW25362099 BCX9" paraid="2141736324" paraeid="{3d0074e5-b400-49b6-8bf7-4ac69247a044}{40}"><b>Оригинал сэлбэг: </b>Автомашины засвар, үйлчилгээнд бүх төрлийн сэлбэгийг захиалан хэрэглэж болох ч бидний хувьд бүх бүтээгдэхүүнийг үндсэн үйлдвэрлэгчээс нийлүүлдэг онцлогтой. </p><p class="Paragraph SCXW25362099 BCX9" paraid="2141736326" paraeid="{3d0074e5-b400-49b6-8bf7-4ac69247a044}{88}"><b>Мэргэжлийн баг: </b>Засвар үйлчилгээг хийж дууссаны дараа чанар шалгагч мэргэжилтэн дахин хянаж, ямар брэндийн автомашинд, юуг онцгойлон анхаарах ёстойг шалгадаг. Автомашины брэнд бүр өөрсдийн онцлогтой бөгөөд жишээ нь Mercedes-Benz, Ford-ийн автомашинуудад гадуур зардаг ердийн тос бус зөвхөн өөрийн үйлдвэрлэгчээс зориулан гаргасан 5W-30 хэрэглэдэг онцлогтой. Энэ салбарт Mercedes-Benz-ийн засвар үйлчилгээгээр 17 жил мэргэшсэн чадварлаг механикчид ажилладаг.</p><p class="Paragraph SCXW25362099 BCX9" paraid="135934480" paraeid="{3d0074e5-b400-49b6-8bf7-4ac69247a044}{174}"><b>Шилдэг технологи: </b>Бид үйлчилгээндээ Герман улсын багаж, тоног төхөөрөмжүүдийг хэрэглэдэг. Жишээ нь автомашины хуулганы хувьд наасны дараа үндсэн өнгийг өөрчлөх, хэсэг хугацааны дараа хуурах, цавуу нь хатаж үлдэх асуудлууд элбэг гардаг. Бид шинэ салбартаа Германы алдарт BASF компанийн уян хатан чанартай, тос, гаднын элэгдэлд тэсвэртэй TPU RODIM брэндийн автомашины будаг хамгаалах хуулгыг бүх төрлийн автомашинд нааж үйлчилж байна. </p><p class="Paragraph SCXW25362099 BCX9" paraid="135934480" paraeid="{3d0074e5-b400-49b6-8bf7-4ac69247a044}{174}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/6e20c94c8cf05f00866eb4509fa82858.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/8f90e7d7c5d64c112e9ab8844ec80399.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/265fe5e5c794d873117fbf5a564db83c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Time Square гэж юу вэ?</h3><p>Автомашины засвар, үйлчилгээг үйлчлүүлэгчдэд хамгийн ойроос, хурдан шуурхай хүргэх шинэ салбар. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>River Garden, Time Square хотхон гэхэд хүн бүр мэднэ. Харилцагч, үйлчлүүлэгч нарт ойр, үйлчлүүлэхэд хялбар байх үүднээс ийнхүү нэрлэсэн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Шинэ салбараа нээснээс хойш 600 гаруй үйлчлүүлэгч хүлээн авчээ. МСМ Группийн засвар үйлчилгээг хэрэглэгч өөрт ойроос, хялбар, шуурхай хүлээн авах болсон гэдгийг үйлчлүүлэгч нартаа таниулсаар байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p></p><p class="Paragraph SCXW34384913 BCX9" paraid="2141736335" paraeid="{5b7d7ac8-44c5-484c-9dcb-b7bf8895c33d}{155}">Бид механик, чанар шалгагч, хуулганы техникч, үйлчилгээний зөвлөх зэрэг 20 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Манайд МСМ Групптэй хамт эхэлсэн арвин туршлагатай ахлах механикчид олон бий. Мөн техникийн ажилтнуудаа жил бүр гадагшаа сургалтад хамруулдаг. Саяхан манай таван ажилтан Хятадын Шанхайд болсон Германы BASF RODIM® брэндийн хуулга наах сургалтад хамрагдаад ирсэн.</p><p class="Paragraph SCXW34384913 BCX9" paraid="2141736336" paraeid="{5b7d7ac8-44c5-484c-9dcb-b7bf8895c33d}{215}"><i>Ахлах техникч М.Балжинням: </i></p><p class="Paragraph SCXW34384913 BCX9" paraid="2141736337" paraeid="{5b7d7ac8-44c5-484c-9dcb-b7bf8895c33d}{221}">Автомашины хуулга дотроо олон төрөлтэй. Энгийн хуулга долоо, найман давхаргатай бол RODIM® брэндийн хуулга 13 үетэй. Энэ нь илүү цавуулаг, таталт, суналт, барьц сайтай гэсэн үг. Хятадад оролцсон сургалтын үеэр хуулганы эсгүүрийн машинтай ойроос танилцаж, олон төрлийн аргачлалыг туршиж үзсэн. </p><p class="Paragraph SCXW34384913 BCX9" paraid="2141736337" paraeid="{5b7d7ac8-44c5-484c-9dcb-b7bf8895c33d}{221}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/f669ec9329fba772b216be0969913de9.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/76427e4383081e530e04da7b14b237d5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/cb01717e059aa8721b49fca32c0f6364.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Манай үйлчлүүлэгчид автомашин худалдан аваад гарахдаа хуулга, цонхны тень, суудал халаагч, арьс арчилгаа зэрэг автомашинд хэрэгтэй бүх хэрэгцээгээ хангадаг байхаар зорин ажиллаж байна. Тиймээс ч бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэр төрлөө олшруулж хуулганы бизнес эхлүүллээ. Мөн тун удахгүй Мercedes-Benz, Ford-ийн зах зээлд ховор, олдоц бага өвлийн болон дөрвөн улирлын дугуйг нийлүүлнэ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p class="Paragraph SCXW34883674 BCX9" paraid="2141736344" paraeid="{1996865e-4a73-4fd2-a633-9b62d69f87a5}{216}">Time Square салбар хотхон дотор байрладаг учир оршин суугчдын тав тух, аюулгүй байдлыг эрхэмлэн ажиллах нь нэн чухал. Группийн зүгээс Хөдөлмөр, Аюулгүй байдлын хэлтэс цаг тухай бүрд шалгалт үзлэг хийж, шаардлагатай зааварчилгааг өгч ажилладаг. Бид үйлчилгээний ачааллаа тэнцвэржүүлэн энэ салбартаа дуу чимээ, үнэр гардаггүй хөнгөн төрлийн засварууд хийж, шаардлагатай хүнд засвар үйлчилгээг МСМ Автомотив засварын төв салбарт хийж байна. </p><p class="Paragraph SCXW34883674 BCX9" paraid="2141736345" paraeid="{9d5951ca-e71e-4e34-8ba5-fb7d6568ade6}{71}"> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/0304e083f0539b335cd3b75b0990f520.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/3ef23ef83a8bd7b7706270b5ca0332ce.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/b6abe42bf61a2b56c2f6f76be6e115ca.jpeg"></p> </div>
Тэртээ 1998 онд Германы тансаг зэрэглэлийн автомашин үйлдвэрлэгч Mercedes-Benz брэндийг Монголд хамгийн анх албан ёсоор танилцуулсан МСМ Групп энэ онд 25 жилийн ойгоо угтаж буй. Ойн баяраа угтан автомашины салбарт тэргүүлэх туршлагатай энэхүү хамт олон харилцагч, үйлчлүүлэгч нартаа илүү ойртож, хотын төвд засвар үйлчилгээний шинэ салбараа нээжээ. Онцлох булангийн шинэ дугаартаа Time Square хотхонд байрлах тус салбарын мэргэжлийн хамт олонтой танилцъя. Бизнесийн нэр: МСМ Групп, Time Square Хаяг: ХУД, Time Square хотхон, 501-р байр Үйл ажиллагааны чиглэл: Засвар үйлчилгээний төв Үүсгэн байгуулагдсан он: 1998 он Цахим хуудас: msmgroup.mn (вебсайт) MSM Automotive (фэйсбүүк) Time Square салбарын менежер Т.Энхбаяр сэдэл МСМ автомотив нь дэлхийн алдарт Mercedes-Benz, Ford, Ram, Jeep, BYD, Fuso гэсэн зургаан брэндийг албан ёсны эрхтэйгээр борлуулдаг. Бид үйлчлүүлэгчдэдээ шуурхай үйлчилгээг илүү ойроос хүргэхийн тулд засвар, үйлчилгээний хэлтсийн хоёр дахь салбараа Time Square хотхонд нээлээ. Албан бус тоогоор энэ хэсэгт 20 мянга гаруй үйлчлүүлэгч бий. Бид үйлчлүүлэгчдийн байршлын судалгаанд үндэслэн хэрэглэгчдийн хамгийн таатай байршил гэдгээр нь Time Square хотхоныг сонгосон юм. Шинэ автомашин худалдаалахад тухайн брэндийн онцлогоос хамаарч засвар, үйлчилгээнд орох баталгаат хугацааг гэрээнд тодорхой заадаг. Харилцагч, үйлчлүүлэгч нартаа түгжрэлд өртөж, дараалалд хүлээлгүйгээр өөрт хамгийн ойроос хэрэгтэй үйлчилгээг санал болгож ийнхүү хоёр дахь салбараа нээлээ. ялгарал Оригинал сэлбэг: Автомашины засвар, үйлчилгээнд бүх төрлийн сэлбэгийг захиалан хэрэглэж болох ч бидний хувьд бүх бүтээгдэхүүнийг үндсэн үйлдвэрлэгчээс нийлүүлдэг онцлогтой. Мэргэжлийн баг: Засвар үйлчилгээг хийж дууссаны дараа чанар шалгагч мэргэжилтэн дахин хянаж, ямар брэндийн автомашинд, юуг онцгойлон анхаарах ёстойг шалгадаг. Автомашины брэнд бүр өөрсдийн онцлогтой бөгөөд жишээ нь Mercedes-Benz, Ford-ийн автомашинуудад гадуур зардаг ердийн тос бус зөвхөн өөрийн үйлдвэрлэгчээс зориулан гаргасан 5W-30 хэрэглэдэг онцлогтой. Энэ салбарт Mercedes-Benz-ийн засвар үйлчилгээгээр 17 жил мэргэшсэн чадварлаг механикчид ажилладаг. Шилдэг технологи: Бид үйлчилгээндээ Герман улсын багаж, тоног төхөөрөмжүүдийг хэрэглэдэг. Жишээ нь автомашины хуулганы хувьд наасны дараа үндсэн өнгийг өөрчлөх, хэсэг хугацааны дараа хуурах, цавуу нь хатаж үлдэх асуудлууд элбэг гардаг. Бид шинэ салбартаа Германы алдарт BASF компанийн уян хатан чанартай, тос, гаднын элэгдэлд тэсвэртэй TPU RODIM брэндийн автомашины будаг хамгаалах хуулгыг бүх төрлийн автомашинд нааж үйлчилж байна. Time Square гэж юу вэ? Автомашины засвар, үйлчилгээг үйлчлүүлэгчдэд хамгийн ойроос, хурдан шуурхай хүргэх шинэ салбар. нэр River Garden, Time Square хотхон гэхэд хүн бүр мэднэ. Харилцагч, үйлчлүүлэгч нарт ойр, үйлчлүүлэхэд хялбар байх үүднээс ийнхүү нэрлэсэн. одоо Шинэ салбараа нээснээс хойш 600 гаруй үйлчлүүлэгч хүлээн авчээ. МСМ Группийн засвар үйлчилгээг хэрэглэгч өөрт ойроос, хялбар, шуурхай хүлээн авах болсон гэдгийг үйлчлүүлэгч нартаа таниулсаар байна. баг Бид механик, чанар шалгагч, хуулганы техникч, үйлчилгээний зөвлөх зэрэг 20 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Манайд МСМ Групптэй хамт эхэлсэн арвин туршлагатай ахлах механикчид олон бий. Мөн техникийн ажилтнуудаа жил бүр гадагшаа сургалтад хамруулдаг. Саяхан манай таван ажилтан Хятадын Шанхайд болсон Германы BASF RODIM® брэндийн хуулга наах сургалтад хамрагдаад ирсэн. Ахлах техникч М.Балжинням: Автомашины хуулга дотроо олон төрөлтэй. Энгийн хуулга долоо, найман давхаргатай бол RODIM® брэндийн хуулга 13 үетэй. Энэ нь илүү цавуулаг, таталт, суналт, барьц сайтай гэсэн үг. Хятадад оролцсон сургалтын үеэр хуулганы эсгүүрийн машинтай ойроос танилцаж, олон төрлийн аргачлалыг туршиж үзсэн. ирээдүй Манай үйлчлүүлэгчид автомашин худалдан аваад гарахдаа хуулга, цонхны тень, суудал халаагч, арьс арчилгаа зэрэг автомашинд хэрэгтэй бүх хэрэгцээгээ хангадаг байхаар зорин ажиллаж байна. Тиймээс ч бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэр төрлөө олшруулж хуулганы бизнес эхлүүллээ. Мөн тун удахгүй Мercedes-Benz, Ford-ийн зах зээлд ховор, олдоц бага өвлийн болон дөрвөн улирлын дугуйг нийлүүлнэ. эрсдэл Time Square салбар хотхон дотор байрладаг учир оршин суугчдын тав тух, аюулгүй байдлыг эрхэмлэн ажиллах нь нэн чухал. Группийн зүгээс Хөдөлмөр, Аюулгүй байдлын хэлтэс цаг тухай бүрд шалгалт үзлэг хийж, шаардлагатай зааварчилгааг өгч ажилладаг. Бид үйлчилгээний ачааллаа тэнцвэржүүлэн энэ салбартаа дуу чимээ, үнэр гардаггүй хөнгөн төрлийн засварууд хийж, шаардлагатай хүнд засвар үйлчилгээг МСМ Автомотив засварын төв салбарт хийж байна.
Тэртээ 1998 онд Германы тансаг зэрэглэлийн автомашин үйлдвэрлэгч Mercedes-Benz брэндийг Монголд хамгийн анх албан ёсоор танилцуулсан МСМ Групп энэ онд 25 жилийн ойгоо угтаж буй. Ойн баяраа угтан автомашины салбарт тэргүүлэх туршлагатай энэхүү хамт олон харилцагч, үйлчлүүлэгч нартаа илүү ойртож, хотын төвд засвар үйлчилгээний шинэ салбараа нээжээ. Онцлох булангийн шинэ дугаартаа Time Square хотхонд байрлах тус салбарын мэргэжлийн хамт олонтой танилцъя. **Бизнесийн нэр:** МСМ Групп, Time Square **Хаяг:** ХУД, Time Square хотхон, 501-р байр **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Засвар үйлчилгээний төв **Үүсгэн байгуулагдсан он:** 1998 он **Цахим хуудас:** msmgroup.mn (вебсайт) MSM Automotive (фэйсбүүк) Time Square салбарын менежер Т.Энхбаяр ### сэдэл МСМ автомотив нь дэлхийн алдарт Mercedes-Benz, Ford, Ram, Jeep, BYD, Fuso гэсэн зургаан брэндийг албан ёсны эрхтэйгээр борлуулдаг. Бид үйлчлүүлэгчдэдээ шуурхай үйлчилгээг илүү ойроос хүргэхийн тулд засвар, үйлчилгээний хэлтсийн хоёр дахь салбараа Time Square хотхонд нээлээ. Албан бус тоогоор энэ хэсэгт 20 мянга гаруй үйлчлүүлэгч бий. Бид үйлчлүүлэгчдийн байршлын судалгаанд үндэслэн хэрэглэгчдийн хамгийн таатай байршил гэдгээр нь Time Square хотхоныг сонгосон юм. Шинэ автомашин худалдаалахад тухайн брэндийн онцлогоос хамаарч засвар, үйлчилгээнд орох баталгаат хугацааг гэрээнд тодорхой заадаг. Харилцагч, үйлчлүүлэгч нартаа түгжрэлд өртөж, дараалалд хүлээлгүйгээр өөрт хамгийн ойроос хэрэгтэй үйлчилгээг санал болгож ийнхүү хоёр дахь салбараа нээлээ. ### ялгарал **Оригинал сэлбэг:** Автомашины засвар, үйлчилгээнд бүх төрлийн сэлбэгийг захиалан хэрэглэж болох ч бидний хувьд бүх бүтээгдэхүүнийг үндсэн үйлдвэрлэгчээс нийлүүлдэг онцлогтой. **Мэргэжлийн баг:** Засвар үйлчилгээг хийж дууссаны дараа чанар шалгагч мэргэжилтэн дахин хянаж, ямар брэндийн автомашинд, юуг онцгойлон анхаарах ёстойг шалгадаг. Автомашины брэнд бүр өөрсдийн онцлогтой бөгөөд жишээ нь Mercedes-Benz, Ford-ийн автомашинуудад гадуур зардаг ердийн тос бус зөвхөн өөрийн үйлдвэрлэгчээс зориулан гаргасан 5W-30 хэрэглэдэг онцлогтой. Энэ салбарт Mercedes-Benz-ийн засвар үйлчилгээгээр 17 жил мэргэшсэн чадварлаг механикчид ажилладаг. **Шилдэг технологи:** Бид үйлчилгээндээ Герман улсын багаж, тоног төхөөрөмжүүдийг хэрэглэдэг. Жишээ нь автомашины хуулганы хувьд наасны дараа үндсэн өнгийг өөрчлөх, хэсэг хугацааны дараа хуурах, цавуу нь хатаж үлдэх асуудлууд элбэг гардаг. Бид шинэ салбартаа Германы алдарт BASF компанийн уян хатан чанартай, тос, гаднын элэгдэлд тэсвэртэй TPU RODIM брэндийн автомашины будаг хамгаалах хуулгыг бүх төрлийн автомашинд нааж үйлчилж байна. ### Time Square гэж юу вэ? Автомашины засвар, үйлчилгээг үйлчлүүлэгчдэд хамгийн ойроос, хурдан шуурхай хүргэх шинэ салбар. ### нэр River Garden, Time Square хотхон гэхэд хүн бүр мэднэ. Харилцагч, үйлчлүүлэгч нарт ойр, үйлчлүүлэхэд хялбар байх үүднээс ийнхүү нэрлэсэн. ### одоо Шинэ салбараа нээснээс хойш 600 гаруй үйлчлүүлэгч хүлээн авчээ. МСМ Группийн засвар үйлчилгээг хэрэглэгч өөрт ойроос, хялбар, шуурхай хүлээн авах болсон гэдгийг үйлчлүүлэгч нартаа таниулсаар байна. ### баг Бид механик, чанар шалгагч, хуулганы техникч, үйлчилгээний зөвлөх зэрэг 20 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Манайд МСМ Групптэй хамт эхэлсэн арвин туршлагатай ахлах механикчид олон бий. Мөн техникийн ажилтнуудаа жил бүр гадагшаа сургалтад хамруулдаг. Саяхан манай таван ажилтан Хятадын Шанхайд болсон Германы BASF RODIM® брэндийн хуулга наах сургалтад хамрагдаад ирсэн. *Ахлах техникч М.Балжинням:* Автомашины хуулга дотроо олон төрөлтэй. Энгийн хуулга долоо, найман давхаргатай бол RODIM® брэндийн хуулга 13 үетэй. Энэ нь илүү цавуулаг, таталт, суналт, барьц сайтай гэсэн үг. Хятадад оролцсон сургалтын үеэр хуулганы эсгүүрийн машинтай ойроос танилцаж, олон төрлийн аргачлалыг туршиж үзсэн. ### ирээдүй Манай үйлчлүүлэгчид автомашин худалдан аваад гарахдаа хуулга, цонхны тень, суудал халаагч, арьс арчилгаа зэрэг автомашинд хэрэгтэй бүх хэрэгцээгээ хангадаг байхаар зорин ажиллаж байна. Тиймээс ч бүтээгдэхүүн, үйлчилгээний нэр төрлөө олшруулж хуулганы бизнес эхлүүллээ. Мөн тун удахгүй Мercedes-Benz, Ford-ийн зах зээлд ховор, олдоц бага өвлийн болон дөрвөн улирлын дугуйг нийлүүлнэ. ### эрсдэл Time Square салбар хотхон дотор байрладаг учир оршин суугчдын тав тух, аюулгүй байдлыг эрхэмлэн ажиллах нь нэн чухал. Группийн зүгээс Хөдөлмөр, Аюулгүй байдлын хэлтэс цаг тухай бүрд шалгалт үзлэг хийж, шаардлагатай зааварчилгааг өгч ажилладаг. Бид үйлчилгээний ачааллаа тэнцвэржүүлэн энэ салбартаа дуу чимээ, үнэр гардаггүй хөнгөн төрлийн засварууд хийж, шаардлагатай хүнд засвар үйлчилгээг МСМ Автомотив засварын төв салбарт хийж байна.
https://unread.today/c/chuluut-mobicom-data
Чөлөөт
Burtguljin Enkhbat
2025-02-21T00:00:00
2 сарын 21, 2025
Илүү уян хатан, хэмнэлттэй шийдлийг хайж байна уу?
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Хэдхэн жилийн өмнө бидний гар утасны хэрэглээ мессеж бичих, утсаар ярих, хаа нэг сошиал ертөнцөөр хэсэх төдийхнөөр хязгаарлагдаж байсан бол өдгөө бараг л унтахаас бусад бүхий л цагтаа бид утастайгаа “хүйн холбоотой” байгаа гэхэд хилсдэхгүй. </div><div><br></div><div>Гар утас зөвхөн бусадтай холбоо тогтоох хэрэгсэл төдий байхаа больж, ажлаа амжуулах, энтертайнмент хэрэгцээгээ хангах зэргээр өдөр тутмын амьдралын салшгүй хэсэг болсон байна. </div><div><br></div><div>Энэхүү өөрчлөлтийг дагаад харилцаа холбооны зах зээлд үйлчилгээ үзүүлэгч компаниуд ч хэрэглэгчдийн дата хэрэглээний өсөлтийг харгалзан, илүү уян хатан, хэмнэлттэй шинэчилсэн дата багцуудыг санал болгож байгаа юм. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">дата хэрэглээний өсөлт </h3><p></p><p>Нийтлэлээ эхлэхээсээ өмнө хэдүүлээ хэд хэдэн сонирхолтой баримттай танилцацгаая. Өнгөрөгч оны байдлаар монголчуудын маань сарын дундаж дата хэрэглээ 15.93 GB датад хүрсэн нь 2023 онтой харьцуулахад 2.56, 2020 онтой харьцуулахад 9.82 GB-аар нэмэгджээ. Та яг одоо утасныхаа дата хэрэглээг шалгаад үзвэл дээрх тооноос нэг их зөрөхгүй нь лавтай. </p><p>Зөвхөн монголчуудын ч гэлтгүй цэнхэр гаргийн иргэдийн маань гар утасны хэрэглээ тасралтгүй өссөөр байгаа бөгөөд 2024 онд л гэхэд нэг ухаалаг утас хэрэглэгч дунджаар өдөрт 4 цаг 37 минут гар утсаа ашиглаж байгаа аж. Өөрөөр хэлбэл, долоо хоногт нэг бүтэн өдөр, жилд 70 гаруй өдрийг бид гар утсандаа зарцуулж байгаа гэсэн үг. </p><p>Энэ нь бидний, тэр дундаа залуус өдөр тутмын амьдрал, ажил үүргээ гүйцэтгэхдээ интернэт, датаг тогтмол ашиглаж дадсаны илрэл болж буй. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/16beaf24d6578cddbce261221873aa4b.gif"></p><p></p><p><br></p><p>Хүссэн хүсээгүй бидний ухаалаг утсандаа зарцуулах хугацаа нэмэгдэж байгаа энэ цаг үед хэрэглэгчдийн хувьд өөрийн хэрэглээ, амьдралын хэв маягтай тохирсон хямд бөгөөд ухаалаг дата багцыг сонгох нь чухал. Үүрэн холбооны тэргүүлэгч оператор Мобиком Корпорацийн хувьд хэрэглэгчдийнхээ тасралтгүй хувьсан өөрчлөгдөж буй хэрэглээнд тохируулан дата багцуудаа шинэчилжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">шинэчлэгдсэн дата багцуудыг танилцуулах нь <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/42c4bf7cd08b5e9aff70a632c5f6f3a2.png"></p><p></p><p><br></p><p>2024 оны байдлаар Android хэрэглэгчдийн хувьд TikTok-д сард дунджаар 34 цаг зарцуулж байгаа бол араас нь YouTube (28 цаг), Facebook (19 цаг 47 минут) бичигдэж юм. Мэдээж энэ хэмжээгээр бид датанд их мөнгө зарцуулж байгаа гэсэн үг. </p><p>Хэрвээ та шөнийн цагаар ухаалаг утсандаа илүү их цаг зарцуулдаг төрлийн хэрэглэгч бол Мобикомоос танилцуулж буй "Triple Boost" хэмээх цоо шинэ багцыг сонирхоорой. Энэхүү шинэ багц нь нэг сарын хугацаанд хэрэглэх нийт 2O GB дататай бөгөөд сошиал болон gaming гэсэн хоёр төрлөөс та сонголтоо хийх боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/9d92b6b70ff25c6e5b0dbbdfd38671af.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/eb0f17031d8c16faefea58957f1a324d.png"></p><p></p><p><br></p><p>Хэрвээ та нийгмийн сүлжээнд их цаг зарцуулдаг бол "Сошиал хязгааргүй" багц хэрэглээний хувьд хязгааргүй гэдгээрээ давуу талтай. Live хийж байх зуур чинь интернет чинь гэнэт тасрахгүй гэдэгт итгэж болно. Хугацааны хувьд 1, 3, 7 хоног гэсэн уян хатан сонголттой. Үнийн хувьд ч тун боломжийн. Та 7 хоногийн багцыг сонголоо гэж бодоход хязгааргүй хэрэглээнд өдөрт ердөө 1070 төгрөгийг л зарцуулах болно. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/25b75891226dd8b3d8395a467876b582.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/da9bc3b010fb09a000fb1a0a32812114.png"></p><p></p><p><br></p><p>2025 оны 2-р сарын байдлаар видео стриминг аппууд дэлхийн гар утасны дата хэрэглээнд ноёлж, сар бүрийн нийт хэрэглээний 76 орчим хувийг бүрдүүлж байгаа юм. YouTube хамгийн их дата хэрэглэж, нийт хэрэглээний 14.61 хувийг зэлж байгаа бол Netflix (9.39%), Facebook (7.39%), TikTok (4%) тус тус удаалж байна. </p><p>Манай улсын үүрэн холбооны сүлжээнд гар утсанд дата татах дундаж хурд 17.9 Mbps буюу 1 секундэд 2.24 MB дата татах боломжтой гэх судалгаа бий. Тэгэхээр энэ хурдаар бид нэг цагийн бичлэг үзэхэд дор хаяж 7.8 GB дата шаардлагатай. Тиймээс хэрвээ та өдөр тутамдаа бичлэг Netflix, YouTube зэрэг платформоос бичлэг их үздэг төрлийн хэрэглэгч бол нэмэлт дата багцаас илүүтэй видео багцыг сонгосноор төлбөрөө хэд дахин хэмнэх боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7417377515816eb52728cfe25bfe4463.jpg"></p><blockquote><p>Шинэчлэгдсэн дата багцуудтай холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллийг <a href="https://www.mobicom.mn/news/152" target="_blank">эндээс</a> аваарай. </p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Хэдхэн жилийн өмнө бидний гар утасны хэрэглээ мессеж бичих, утсаар ярих, хаа нэг сошиал ертөнцөөр хэсэх төдийхнөөр хязгаарлагдаж байсан бол өдгөө бараг л унтахаас бусад бүхий л цагтаа бид утастайгаа “хүйн холбоотой” байгаа гэхэд хилсдэхгүй. Гар утас зөвхөн бусадтай холбоо тогтоох хэрэгсэл төдий байхаа больж, ажлаа амжуулах, энтертайнмент хэрэгцээгээ хангах зэргээр өдөр тутмын амьдралын салшгүй хэсэг болсон байна. Энэхүү өөрчлөлтийг дагаад харилцаа холбооны зах зээлд үйлчилгээ үзүүлэгч компаниуд ч хэрэглэгчдийн дата хэрэглээний өсөлтийг харгалзан, илүү уян хатан, хэмнэлттэй шинэчилсэн дата багцуудыг санал болгож байгаа юм. дата хэрэглээний өсөлт Нийтлэлээ эхлэхээсээ өмнө хэдүүлээ хэд хэдэн сонирхолтой баримттай танилцацгаая. Өнгөрөгч оны байдлаар монголчуудын маань сарын дундаж дата хэрэглээ 15.93 GB датад хүрсэн нь 2023 онтой харьцуулахад 2.56, 2020 онтой харьцуулахад 9.82 GB-аар нэмэгджээ. Та яг одоо утасныхаа дата хэрэглээг шалгаад үзвэл дээрх тооноос нэг их зөрөхгүй нь лавтай. Зөвхөн монголчуудын ч гэлтгүй цэнхэр гаргийн иргэдийн маань гар утасны хэрэглээ тасралтгүй өссөөр байгаа бөгөөд 2024 онд л гэхэд нэг ухаалаг утас хэрэглэгч дунджаар өдөрт 4 цаг 37 минут гар утсаа ашиглаж байгаа аж. Өөрөөр хэлбэл, долоо хоногт нэг бүтэн өдөр, жилд 70 гаруй өдрийг бид гар утсандаа зарцуулж байгаа гэсэн үг. Энэ нь бидний, тэр дундаа залуус өдөр тутмын амьдрал, ажил үүргээ гүйцэтгэхдээ интернэт, датаг тогтмол ашиглаж дадсаны илрэл болж буй. Хүссэн хүсээгүй бидний ухаалаг утсандаа зарцуулах хугацаа нэмэгдэж байгаа энэ цаг үед хэрэглэгчдийн хувьд өөрийн хэрэглээ, амьдралын хэв маягтай тохирсон хямд бөгөөд ухаалаг дата багцыг сонгох нь чухал. Үүрэн холбооны тэргүүлэгч оператор Мобиком Корпорацийн хувьд хэрэглэгчдийнхээ тасралтгүй хувьсан өөрчлөгдөж буй хэрэглээнд тохируулан дата багцуудаа шинэчилжээ. шинэчлэгдсэн дата багцуудыг танилцуулах нь 2024 оны байдлаар Android хэрэглэгчдийн хувьд TikTok-д сард дунджаар 34 цаг зарцуулж байгаа бол араас нь YouTube (28 цаг), Facebook (19 цаг 47 минут) бичигдэж юм. Мэдээж энэ хэмжээгээр бид датанд их мөнгө зарцуулж байгаа гэсэн үг. Хэрвээ та шөнийн цагаар ухаалаг утсандаа илүү их цаг зарцуулдаг төрлийн хэрэглэгч бол Мобикомоос танилцуулж буй "Triple Boost" хэмээх цоо шинэ багцыг сонирхоорой. Энэхүү шинэ багц нь нэг сарын хугацаанд хэрэглэх нийт 2O GB дататай бөгөөд сошиал болон gaming гэсэн хоёр төрлөөс та сонголтоо хийх боломжтой. Хэрвээ та нийгмийн сүлжээнд их цаг зарцуулдаг бол "Сошиал хязгааргүй" багц хэрэглээний хувьд хязгааргүй гэдгээрээ давуу талтай. Live хийж байх зуур чинь интернет чинь гэнэт тасрахгүй гэдэгт итгэж болно. Хугацааны хувьд 1, 3, 7 хоног гэсэн уян хатан сонголттой. Үнийн хувьд ч тун боломжийн. Та 7 хоногийн багцыг сонголоо гэж бодоход хязгааргүй хэрэглээнд өдөрт ердөө 1070 төгрөгийг л зарцуулах болно. 2025 оны 2-р сарын байдлаар видео стриминг аппууд дэлхийн гар утасны дата хэрэглээнд ноёлж, сар бүрийн нийт хэрэглээний 76 орчим хувийг бүрдүүлж байгаа юм. YouTube хамгийн их дата хэрэглэж, нийт хэрэглээний 14.61 хувийг зэлж байгаа бол Netflix (9.39%), Facebook (7.39%), TikTok (4%) тус тус удаалж байна. Манай улсын үүрэн холбооны сүлжээнд гар утсанд дата татах дундаж хурд 17.9 Mbps буюу 1 секундэд 2.24 MB дата татах боломжтой гэх судалгаа бий. Тэгэхээр энэ хурдаар бид нэг цагийн бичлэг үзэхэд дор хаяж 7.8 GB дата шаардлагатай. Тиймээс хэрвээ та өдөр тутамдаа бичлэг Netflix, YouTube зэрэг платформоос бичлэг их үздэг төрлийн хэрэглэгч бол нэмэлт дата багцаас илүүтэй видео багцыг сонгосноор төлбөрөө хэд дахин хэмнэх боломжтой. Шинэчлэгдсэн дата багцуудтай холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс аваарай.
Хэдхэн жилийн өмнө бидний гар утасны хэрэглээ мессеж бичих, утсаар ярих, хаа нэг сошиал ертөнцөөр хэсэх төдийхнөөр хязгаарлагдаж байсан бол өдгөө бараг л унтахаас бусад бүхий л цагтаа бид утастайгаа “хүйн холбоотой” байгаа гэхэд хилсдэхгүй. Гар утас зөвхөн бусадтай холбоо тогтоох хэрэгсэл төдий байхаа больж, ажлаа амжуулах, энтертайнмент хэрэгцээгээ хангах зэргээр өдөр тутмын амьдралын салшгүй хэсэг болсон байна. Энэхүү өөрчлөлтийг дагаад харилцаа холбооны зах зээлд үйлчилгээ үзүүлэгч компаниуд ч хэрэглэгчдийн дата хэрэглээний өсөлтийг харгалзан, илүү уян хатан, хэмнэлттэй шинэчилсэн дата багцуудыг санал болгож байгаа юм. ### дата хэрэглээний өсөлт Нийтлэлээ эхлэхээсээ өмнө хэдүүлээ хэд хэдэн сонирхолтой баримттай танилцацгаая. Өнгөрөгч оны байдлаар монголчуудын маань сарын дундаж дата хэрэглээ 15.93 GB датад хүрсэн нь 2023 онтой харьцуулахад 2.56, 2020 онтой харьцуулахад 9.82 GB-аар нэмэгджээ. Та яг одоо утасныхаа дата хэрэглээг шалгаад үзвэл дээрх тооноос нэг их зөрөхгүй нь лавтай. Зөвхөн монголчуудын ч гэлтгүй цэнхэр гаргийн иргэдийн маань гар утасны хэрэглээ тасралтгүй өссөөр байгаа бөгөөд 2024 онд л гэхэд нэг ухаалаг утас хэрэглэгч дунджаар өдөрт 4 цаг 37 минут гар утсаа ашиглаж байгаа аж. Өөрөөр хэлбэл, долоо хоногт нэг бүтэн өдөр, жилд 70 гаруй өдрийг бид гар утсандаа зарцуулж байгаа гэсэн үг. Энэ нь бидний, тэр дундаа залуус өдөр тутмын амьдрал, ажил үүргээ гүйцэтгэхдээ интернэт, датаг тогтмол ашиглаж дадсаны илрэл болж буй. Хүссэн хүсээгүй бидний ухаалаг утсандаа зарцуулах хугацаа нэмэгдэж байгаа энэ цаг үед хэрэглэгчдийн хувьд өөрийн хэрэглээ, амьдралын хэв маягтай тохирсон хямд бөгөөд ухаалаг дата багцыг сонгох нь чухал. Үүрэн холбооны тэргүүлэгч оператор Мобиком Корпорацийн хувьд хэрэглэгчдийнхээ тасралтгүй хувьсан өөрчлөгдөж буй хэрэглээнд тохируулан дата багцуудаа шинэчилжээ. ### шинэчлэгдсэн дата багцуудыг танилцуулах нь 2024 оны байдлаар Android хэрэглэгчдийн хувьд TikTok-д сард дунджаар 34 цаг зарцуулж байгаа бол араас нь YouTube (28 цаг), Facebook (19 цаг 47 минут) бичигдэж юм. Мэдээж энэ хэмжээгээр бид датанд их мөнгө зарцуулж байгаа гэсэн үг. Хэрвээ та шөнийн цагаар ухаалаг утсандаа илүү их цаг зарцуулдаг төрлийн хэрэглэгч бол Мобикомоос танилцуулж буй "Triple Boost" хэмээх цоо шинэ багцыг сонирхоорой. Энэхүү шинэ багц нь нэг сарын хугацаанд хэрэглэх нийт 2O GB дататай бөгөөд сошиал болон gaming гэсэн хоёр төрлөөс та сонголтоо хийх боломжтой. Хэрвээ та нийгмийн сүлжээнд их цаг зарцуулдаг бол "Сошиал хязгааргүй" багц хэрэглээний хувьд хязгааргүй гэдгээрээ давуу талтай. Live хийж байх зуур чинь интернет чинь гэнэт тасрахгүй гэдэгт итгэж болно. Хугацааны хувьд 1, 3, 7 хоног гэсэн уян хатан сонголттой. Үнийн хувьд ч тун боломжийн. Та 7 хоногийн багцыг сонголоо гэж бодоход хязгааргүй хэрэглээнд өдөрт ердөө 1070 төгрөгийг л зарцуулах болно. 2025 оны 2-р сарын байдлаар видео стриминг аппууд дэлхийн гар утасны дата хэрэглээнд ноёлж, сар бүрийн нийт хэрэглээний 76 орчим хувийг бүрдүүлж байгаа юм. YouTube хамгийн их дата хэрэглэж, нийт хэрэглээний 14.61 хувийг зэлж байгаа бол Netflix (9.39%), Facebook (7.39%), TikTok (4%) тус тус удаалж байна. Манай улсын үүрэн холбооны сүлжээнд гар утсанд дата татах дундаж хурд 17.9 Mbps буюу 1 секундэд 2.24 MB дата татах боломжтой гэх судалгаа бий. Тэгэхээр энэ хурдаар бид нэг цагийн бичлэг үзэхэд дор хаяж 7.8 GB дата шаардлагатай. Тиймээс хэрвээ та өдөр тутамдаа бичлэг Netflix, YouTube зэрэг платформоос бичлэг их үздэг төрлийн хэрэглэгч бол нэмэлт дата багцаас илүүтэй видео багцыг сонгосноор төлбөрөө хэд дахин хэмнэх боломжтой. > Шинэчлэгдсэн дата багцуудтай холбоотой дэлгэрэнгүй мэдээллийг эндээс аваарай.
https://unread.today/c/bestoffice2020-monre
Таатай оффис
Unread Today
2020-09-30T00:00:00
9 сарын 30, 2020
Улаанбаатарын хамгийн таатай оффис: HOME by Monre Insurance
<div class="article-body"> <p><b>Бизнесийн нэр: </b>House of Mind Exercise - HOME by Monre Insurance<br><b>Байршил:</b> Нарны хорооллын урд, AutoHub төвийн хоёрдугаар давхарт<br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Төрөлжсөн санхүүгийн үйлчилгээ<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он:</b> 1995<br><b>Ажилтны тоо: </b>4 компани, 60 ажилтан<br><b>Вэб: </b><a href="http://www.monre.mn/intro/" target="_blank">www.monre.mn</a><br><b>Сошиал хуудас:</b> <a href="https://www.facebook.com/monreinsurance/" target="_blank">Монре Даатгал - Monre Insurance</a> (Фэйсбүүк), <a href="https://www.instagram.com/home.bymonre/" target="_blank">@home.bymonre</a> (Instagram)</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/m_b3CVb4PjQ?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад сонгох болов?</h3><p>Монголын даатгалын салбарын ууган компаниудын нэг, арилжааны даатгалын салбар шинэ шатанд үүсэж хөгжихөд үнэтэй хувь нэмэр оруулж яваа Монре даатгалын оффисыг олон хүн дуу нэгтэйгээр бидний жагсаалтад багтах ёстой хэмээн санал болгосон билээ. Тэднийх сүүлийн жилүүдэд байгууллагын дотоод нөөцдөө эрс шинэчлэл хийн, шинэ залуу боловсон хүчнээр хамт олноо бүрдүүлж, өнгөрсөн хавар HOME - House of Mind Exercise нэртэй шинэ оффисдоо нүүн орсон ба энд Зээл Эм Эн, Монре даатгал, Стандарт инвестмент зэрэг байгууллагууд хамтын үйл ажиллагаа явуулдаг байна. Гэртээ хүсдэг тав тухыг ажлын байрандаа бий болгохоор зорьж тохижуулсан тэдний шинэ оффис болоод өвөрмөц байгууллагын соёл нь уламжлалт хэв маягийг эвдэж, олон байгууллагад үлгэр жишээ болох нь дамжиггүй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/fbd2f100a6fcf05d5fe3f58caab2df1e.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/e630be9019a918bb427c09e58fc7e544.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ажлын орчин, тохижилт </h3><h4>Байгаль эх, техник технологи, урлаг мэдрэмжийн хамтын бүтээл</h4><p>Орчин үеийн хэв маягийг илтгэх шил, төмөр, бараан өнгөний хослол; амьд байгалийг шигтгэх ногоон ургамал; уур амьсгал, мэдрэмжийг бүтээх уран зургууд нийлээд HOME оффисыг бий болгоно. Хананд өлгөсөн зураг бүр онцгой утга агуулгатайгаас гадна тухайн өрөө бүрийн онцлогт тохируулан, бүрдүүлэх уур амьсгал, хүнд төрүүлэх мэдрэмж зэргийг нарийн бодолцон залуу уран бүтээлчдээр зуруулжээ. <br> <br>Шилэн хана ашиглан өрөөнүүдийг тусгаарласан нь санхүүгийн байгууллагад байх учиртай нээлттэй, ил тод хэв шинжийг, нөгөө талаас ажилчдын нээлттэй сэтгэлгээ, дасан зохицох чадварыг илэрхийлэх аж. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/988a6507f0e1ce8076e0900664d18812.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/51/5572a1ae78ab24b32f1e5e77d29002dd.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/209328e8f9ecdfd0d77a50de46eada5e.jpg"></p><h4>Өдөр бүр өөр оффис</h4><p>Хуучин оффист байхдаа алба хэлтэс, нэгжүүдийг тусгаарласан ханыг нураан, нээлттэй орчин бүрдүүлсэн нь ажилчдын хамтач соёлыг нэмэгдүүлснээс гадна олны дунд үг, үйлдлээ цэгнэн, үргэлж эерэг энерги түгээх нөхцлийг бий болгожээ. Энэ санаагаа барин шинэ оффисоо тохижуулахдаа өдөр бүр давтагдах уйтгартай ажлын орчныг илүү сонирхолтой болгохын тулд кофе шоп мэт уур амьсгалтай дундын оффисыг бүтээсэн байна. Өнцөг булан бүрийг өөрөөр тохижуулан, хүссэн газраа суун ажиллах боломжтой болгож, хаана ч суусан өөр мэдрэмж өгөх, уйдахааргүй орчныг бүрдүүлж чадсан нь харагдаж байлаа. Хамтдаа ярилцаж гаргасан оффисын шийдэл, санааг <a href="https://www.facebook.com/amazedesign2019" target="_blank">Amaze Design</a>-ийн хамт олон чадварлагаар зураглан бодит болгожээ. “Тэд биднийг маш сайн ойлгож, гүйцэтгэлийг өндөр чанартай хийсэн. Манай оффисоос хичнээн хайгаад ямар ч өө сэв олохгүй” хэмээн захирал нь бахархалтай өгүүлж байв. <br> <br>Хотын төвд мөртлөө түгжрэл багатай байршилд байх тус оффис гаднаа нилээн том террастай аж. Ирэх зунаас террасаа тохижуулж, мини усан сан, задгай үдэшлэг хийх талбай зэргийг бий болгохоор төлөвлөж буйгаа ярих залуусын нүднээс гэрэл цацарч байсан юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/e0f8a0cb6d5eb4ddd9a472fdeb08a7a7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/e0927ec5d5f453070b6eb25231a5ff29.jpg"></p><h4>Ажилтнаа хайрладаг байгууллага</h4><p>Тусгайлан тохижуулсан сэтгэл зүйчийн өрөө, хүүхдийн өрөө, эмчийн үзлэгт хамрагдах боломжтой амралтын өрөө зэргээс энэ байгууллага ажилчиддаа хэр анхаарч, халамжилдаг болохыг илэрхий мэдэж болно. “1vs1” гэж нэрлэх өрөөнд сэтгэл зүйч тогтмол ажилладгаас гадна ажилчид эмчийн үзлэгт хамрагдаж, эрүүл мэндийн зөвлөгөө үйлчилгээг авах боломжтой. Түүнчлэн хүүхдийн өрөөг тохижуулсан нь бага насны хүүхэдтэй эцэг эхчүүдэд хүүхэддээ санаа зоволгүйгээр ажилдаа бүрэн төвлөрөх боломжийг бүрдүүлсэн аж.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/a598120f756c578190515d8251525347.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/51/005be773d696a1fb939b6424066a61bc.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/693b75c0413eefec977be51264ca69f8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт</h3><h4>“Хүрэх цэг чухал ч, явах зам жаргалтай байх ёстой”</h4><p>Ажилчдыг идэвхжүүлж, урамшуулах төрөл бүрийн үйл ажиллагааг долоо хоног бүр хүссэн хүн нь санаачлан, маш бүтээлчээр зохион байгуулдаг нь анхаарал татав. Биднийг очсон долоо хоногт террас парти зохион байгуулсан гэх бөгөөд дараагийн долоо хоногт нь санхүүгийн албаны нэрэмжит долоо хоног болж, өдөр бүр тодорхой үйл ажиллагаа, тэмцээн уралдаан зохиохоор төлөвлөж буйгаа хуваалцсан юм. Мөн “Keep you warm” нэртэй бие биедээ халуун дулаан, урмын үгсийг бичиж ширээ, хувцасны шүүгээ зэрэгт нь үлдээх аян ид өрнөж байхтай таарсан нь энэ хамт олны халуун дулаан уур амьсгалыг шуудхан илэрхийлж байлаа.<br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe src="https://www.instagram.com/p/CEI5ivvBd8f/embed" width="600px" height="750px" style="none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;none;border:0px #FFFFFF none;" frameborder="1"></iframe></div><h4>Өөрийгөө хөгжүүлэх тусам урамшуулна</h4><p>Энд ажилладаг хүн бүр хувь хүний хөгжилдөө онцгой анхаардаг, ажлаас гадуур олон төсөл дээр ажилладаг, чадварлаг залуус байдаг байна. Тэд долоо хоног бүр “Мэдлэг, мэдрэмж, мэдээлэл” гэсэн форматын дагуу өөрсдийн сурж мэдсэн, үзэж харсан зүйлсийг бусадтайгаа хуваалцан презентаци танилцуулдаг ба компаниас ажилчдаа хувь хүний хөгжлийн мэргэжлийн сургалт дамжаанд тогтмол хамруулдаг гэнэ. <br> <br>Хэдийн идэвх санаачилгатай байдаг ажилчдынхаа энэ байдлыг удирдлагын зүгээс улам урамшуулах шинэ арга сэдсэн нь онооны систем байлаа. Ажилдаа алхаж, эсвэл дугуйгаар ирэх, өдрийн хоолоо гэртээ бэлдэж авчрах, ном унших зэргээс эхлээд хамт олныхоо дунд арга хэмжээ санаачлан зохион байгуулах, оролцох, бие биедээ урмын үг хэлэх зэрэгт оноо бодогдож, цалин дээр нь урамшуулал тооцогддог. Хүмүүс нь сэтгэл зүй, бие физиологийн хувьд эрүүл, хамт олны уур амьсгал эерэг бол компани дагаад хөгжих болно гэдэг зарчимтай ажээ. </p> <h4>Эрх чөлөөтэй бас хариуцлагатай</h4><p>Нэгэнт тогтсон энэ хүчирхэг соёл, хамт олны уур амьсгал дунд шинээр орж ирсэн ямар ч хүн аяндаа уусахгүй байхын аргагүй. Уян хатан цагийн хуваарь, хүссэн газраа сууж ажиллах боломж, хөргөгч дүүрэн шар айраг зэрэг нь энэ газрыг хэр эрх чөлөөтэй газар болохыг илтгэнэ. Гэсэн ч шинээр орж ирсэн хэн бүхэн орчноо мэдрээд, хувь хүний хүмүүжлээрээ өөрөө өөртөө ажиллах арга барил, харилцааны хэв маягтаа хил хязгаар, сахилга батыг тогтоох ёстой гэнэ. Тиймдээ ч энэ соёлд уусан ажиллах чадвар, чадамжтай хүмүүсийг сонгох буюу хандлага, төлөвшлийг харж шинэ ажилчдаа авдаг. </p> <p><img class="uk-width-1-1 makeitfullscreen" alt="" src="https://unread.today/files/51/831f117c24e7dbd87af9f5919ec87000.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/9041dcaedf5291e1e17d8751c925bbb2.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/370563ecc845569c18a98c0bfae05427.jpg"></p><blockquote><p>Бидний ажил тархинаас биш зүрхнээс гардаг. Хамтдаа бүх санаа, детайль дээр нь ажиллаж бойжуулсан төсөл, санаанууд бидний хүүхдүүд шиг л санагддаг учраас бүх л хэсгийг нь төгс байлгахыг хичээж, үйлчлүүлэгчийнхээ оронд өөрсдийгөө тавьж үзэн, сэтгэлээсээ ажилладаг. </p> <cite><p>О.Гандирмаа, Үйл ажиллагаа хариуцсан менежер</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/51/a336166ee28a2e2f9c65c7ce8f2a8e6b.jpg"></p><blockquote><p>Дөнгөж карьераа эхэлж буй залуу хамт олон дунд захирал маань нөмөр нөөлөг нь болсон нэг сайн нагац ах шиг л хүн. Биднийг ажилтан гэж харахаас илүүтэй хүн гэдэг талаас нь харьцаж, хүн нэг бүрд байгаа онцгой ур чадварыг олж харж, тэдгээрийг нь улам тордож, хөгжүүлэхэд урамшуулж өгдөг. <br></p> <cite><p>Г.Төгөлдөр, Маркетингийн мэргэжилтэн</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ</h3><p><i>Хүний амьдралын чанарт ажлаасаа авах сэтгэл ханамж ихээхэн нөлөөтэй. Тэгвэл ажлаасаа авах сэтгэл ханамжид оффисын тав тух, байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт томоохон байр эзэлдэг. <br> <br>Үүнийг үйл ажиллагаандаа бодолцон шингээж, ажилтнуудынхаа бүтээмж ба сэтгэмжийг өрдөх, хүнд ээлтэй ажлын орчинг бүрдүүлсэн байгууллагуудыг Unread Media жил бүр зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид “Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд” жагсаалтыг гаргахдаа уншигчдаасаа 500 гаруй санал хүлээн авч, заримтай нь өөрсдийн биеэр танилцаж, эцэст нь хамгийн таатай 10 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таныг саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно.</i></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">"УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2020" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ</h3><p> <b><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020" target="_blank">БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД</a></b><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice20-monre" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - HOME by Monre Insurance</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-riotintomongolia" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - РИО ТИНТО МОНГОЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-numur" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - NUMUR</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-sankoumarketing" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SANKOU MARKETING</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-socratus" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - СОКРАТУС СТАРТАП СТУДИ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-spotagency" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SPOT AGENCY</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-nanointernational" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НАНО ИНТЕРНЭЙШНЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-moffice" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MOFFICE</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-netcapital" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НЕТКАПИТАЛ</a><br><a href="https://unread.today/c/bestoffice2020-bavariamotors" target="_blank">УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - БАВАРИА МОТОРС</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ</h3><p> <a href="https://www.unread.today/posts/post/2108" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019</a><br><a href="https://www.unread.today/Posts/post/1476" target="_blank">Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018</a></p> </div>
Бизнесийн нэр: House of Mind Exercise - HOME by Monre Insurance Байршил: Нарны хорооллын урд, AutoHub төвийн хоёрдугаар давхарт Үйл ажиллагааны чиглэл: Төрөлжсөн санхүүгийн үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагдсан он: 1995 Ажилтны тоо: 4 компани, 60 ажилтан Вэб: www.monre.mn Сошиал хуудас: Монре Даатгал - Monre Insurance (Фэйсбүүк), @home.bymonre (Instagram) Яагаад сонгох болов? Монголын даатгалын салбарын ууган компаниудын нэг, арилжааны даатгалын салбар шинэ шатанд үүсэж хөгжихөд үнэтэй хувь нэмэр оруулж яваа Монре даатгалын оффисыг олон хүн дуу нэгтэйгээр бидний жагсаалтад багтах ёстой хэмээн санал болгосон билээ. Тэднийх сүүлийн жилүүдэд байгууллагын дотоод нөөцдөө эрс шинэчлэл хийн, шинэ залуу боловсон хүчнээр хамт олноо бүрдүүлж, өнгөрсөн хавар HOME - House of Mind Exercise нэртэй шинэ оффисдоо нүүн орсон ба энд Зээл Эм Эн, Монре даатгал, Стандарт инвестмент зэрэг байгууллагууд хамтын үйл ажиллагаа явуулдаг байна. Гэртээ хүсдэг тав тухыг ажлын байрандаа бий болгохоор зорьж тохижуулсан тэдний шинэ оффис болоод өвөрмөц байгууллагын соёл нь уламжлалт хэв маягийг эвдэж, олон байгууллагад үлгэр жишээ болох нь дамжиггүй. Ажлын орчин, тохижилт Байгаль эх, техник технологи, урлаг мэдрэмжийн хамтын бүтээл Орчин үеийн хэв маягийг илтгэх шил, төмөр, бараан өнгөний хослол; амьд байгалийг шигтгэх ногоон ургамал; уур амьсгал, мэдрэмжийг бүтээх уран зургууд нийлээд HOME оффисыг бий болгоно. Хананд өлгөсөн зураг бүр онцгой утга агуулгатайгаас гадна тухайн өрөө бүрийн онцлогт тохируулан, бүрдүүлэх уур амьсгал, хүнд төрүүлэх мэдрэмж зэргийг нарийн бодолцон залуу уран бүтээлчдээр зуруулжээ. Шилэн хана ашиглан өрөөнүүдийг тусгаарласан нь санхүүгийн байгууллагад байх учиртай нээлттэй, ил тод хэв шинжийг, нөгөө талаас ажилчдын нээлттэй сэтгэлгээ, дасан зохицох чадварыг илэрхийлэх аж. Өдөр бүр өөр оффис Хуучин оффист байхдаа алба хэлтэс, нэгжүүдийг тусгаарласан ханыг нураан, нээлттэй орчин бүрдүүлсэн нь ажилчдын хамтач соёлыг нэмэгдүүлснээс гадна олны дунд үг, үйлдлээ цэгнэн, үргэлж эерэг энерги түгээх нөхцлийг бий болгожээ. Энэ санаагаа барин шинэ оффисоо тохижуулахдаа өдөр бүр давтагдах уйтгартай ажлын орчныг илүү сонирхолтой болгохын тулд кофе шоп мэт уур амьсгалтай дундын оффисыг бүтээсэн байна. Өнцөг булан бүрийг өөрөөр тохижуулан, хүссэн газраа суун ажиллах боломжтой болгож, хаана ч суусан өөр мэдрэмж өгөх, уйдахааргүй орчныг бүрдүүлж чадсан нь харагдаж байлаа. Хамтдаа ярилцаж гаргасан оффисын шийдэл, санааг Amaze Design -ийн хамт олон чадварлагаар зураглан бодит болгожээ. “Тэд биднийг маш сайн ойлгож, гүйцэтгэлийг өндөр чанартай хийсэн. Манай оффисоос хичнээн хайгаад ямар ч өө сэв олохгүй” хэмээн захирал нь бахархалтай өгүүлж байв. Хотын төвд мөртлөө түгжрэл багатай байршилд байх тус оффис гаднаа нилээн том террастай аж. Ирэх зунаас террасаа тохижуулж, мини усан сан, задгай үдэшлэг хийх талбай зэргийг бий болгохоор төлөвлөж буйгаа ярих залуусын нүднээс гэрэл цацарч байсан юм. Ажилтнаа хайрладаг байгууллага Тусгайлан тохижуулсан сэтгэл зүйчийн өрөө, хүүхдийн өрөө, эмчийн үзлэгт хамрагдах боломжтой амралтын өрөө зэргээс энэ байгууллага ажилчиддаа хэр анхаарч, халамжилдаг болохыг илэрхий мэдэж болно. “1vs1” гэж нэрлэх өрөөнд сэтгэл зүйч тогтмол ажилладгаас гадна ажилчид эмчийн үзлэгт хамрагдаж, эрүүл мэндийн зөвлөгөө үйлчилгээг авах боломжтой. Түүнчлэн хүүхдийн өрөөг тохижуулсан нь бага насны хүүхэдтэй эцэг эхчүүдэд хүүхэддээ санаа зоволгүйгээр ажилдаа бүрэн төвлөрөх боломжийг бүрдүүлсэн аж. Байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт “Хүрэх цэг чухал ч, явах зам жаргалтай байх ёстой” Ажилчдыг идэвхжүүлж, урамшуулах төрөл бүрийн үйл ажиллагааг долоо хоног бүр хүссэн хүн нь санаачлан, маш бүтээлчээр зохион байгуулдаг нь анхаарал татав. Биднийг очсон долоо хоногт террас парти зохион байгуулсан гэх бөгөөд дараагийн долоо хоногт нь санхүүгийн албаны нэрэмжит долоо хоног болж, өдөр бүр тодорхой үйл ажиллагаа, тэмцээн уралдаан зохиохоор төлөвлөж буйгаа хуваалцсан юм. Мөн “Keep you warm” нэртэй бие биедээ халуун дулаан, урмын үгсийг бичиж ширээ, хувцасны шүүгээ зэрэгт нь үлдээх аян ид өрнөж байхтай таарсан нь энэ хамт олны халуун дулаан уур амьсгалыг шуудхан илэрхийлж байлаа. Өөрийгөө хөгжүүлэх тусам урамшуулна Энд ажилладаг хүн бүр хувь хүний хөгжилдөө онцгой анхаардаг, ажлаас гадуур олон төсөл дээр ажилладаг, чадварлаг залуус байдаг байна. Тэд долоо хоног бүр “Мэдлэг, мэдрэмж, мэдээлэл” гэсэн форматын дагуу өөрсдийн сурж мэдсэн, үзэж харсан зүйлсийг бусадтайгаа хуваалцан презентаци танилцуулдаг ба компаниас ажилчдаа хувь хүний хөгжлийн мэргэжлийн сургалт дамжаанд тогтмол хамруулдаг гэнэ. Хэдийн идэвх санаачилгатай байдаг ажилчдынхаа энэ байдлыг удирдлагын зүгээс улам урамшуулах шинэ арга сэдсэн нь онооны систем байлаа. Ажилдаа алхаж, эсвэл дугуйгаар ирэх, өдрийн хоолоо гэртээ бэлдэж авчрах, ном унших зэргээс эхлээд хамт олныхоо дунд арга хэмжээ санаачлан зохион байгуулах, оролцох, бие биедээ урмын үг хэлэх зэрэгт оноо бодогдож, цалин дээр нь урамшуулал тооцогддог. Хүмүүс нь сэтгэл зүй, бие физиологийн хувьд эрүүл, хамт олны уур амьсгал эерэг бол компани дагаад хөгжих болно гэдэг зарчимтай ажээ. Эрх чөлөөтэй бас хариуцлагатай Нэгэнт тогтсон энэ хүчирхэг соёл, хамт олны уур амьсгал дунд шинээр орж ирсэн ямар ч хүн аяндаа уусахгүй байхын аргагүй. Уян хатан цагийн хуваарь, хүссэн газраа сууж ажиллах боломж, хөргөгч дүүрэн шар айраг зэрэг нь энэ газрыг хэр эрх чөлөөтэй газар болохыг илтгэнэ. Гэсэн ч шинээр орж ирсэн хэн бүхэн орчноо мэдрээд, хувь хүний хүмүүжлээрээ өөрөө өөртөө ажиллах арга барил, харилцааны хэв маягтаа хил хязгаар, сахилга батыг тогтоох ёстой гэнэ. Тиймдээ ч энэ соёлд уусан ажиллах чадвар, чадамжтай хүмүүсийг сонгох буюу хандлага, төлөвшлийг харж шинэ ажилчдаа авдаг. Бидний ажил тархинаас биш зүрхнээс гардаг. Хамтдаа бүх санаа, детайль дээр нь ажиллаж бойжуулсан төсөл, санаанууд бидний хүүхдүүд шиг л санагддаг учраас бүх л хэсгийг нь төгс байлгахыг хичээж, үйлчлүүлэгчийнхээ оронд өөрсдийгөө тавьж үзэн, сэтгэлээсээ ажилладаг. О.Гандирмаа, Үйл ажиллагаа хариуцсан менежер Дөнгөж карьераа эхэлж буй залуу хамт олон дунд захирал маань нөмөр нөөлөг нь болсон нэг сайн нагац ах шиг л хүн. Биднийг ажилтан гэж харахаас илүүтэй хүн гэдэг талаас нь харьцаж, хүн нэг бүрд байгаа онцгой ур чадварыг олж харж, тэдгээрийг нь улам тордож, хөгжүүлэхэд урамшуулж өгдөг. Г.Төгөлдөр, Маркетингийн мэргэжилтэн "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ Хүний амьдралын чанарт ажлаасаа авах сэтгэл ханамж ихээхэн нөлөөтэй. Тэгвэл ажлаасаа авах сэтгэл ханамжид оффисын тав тух, байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт томоохон байр эзэлдэг. Үүнийг үйл ажиллагаандаа бодолцон шингээж, ажилтнуудынхаа бүтээмж ба сэтгэмжийг өрдөх, хүнд ээлтэй ажлын орчинг бүрдүүлсэн байгууллагуудыг Unread Media жил бүр зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид “Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд” жагсаалтыг гаргахдаа уншигчдаасаа 500 гаруй санал хүлээн авч, заримтай нь өөрсдийн биеэр танилцаж, эцэст нь хамгийн таатай 10 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таныг саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно. "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2020" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - HOME by Monre Insurance УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - РИО ТИНТО МОНГОЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - NUMUR УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SANKOU MARKETING УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - СОКРАТУС СТАРТАП СТУДИ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SPOT AGENCY УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НАНО ИНТЕРНЭЙШНЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MOFFICE УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НЕТКАПИТАЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - БАВАРИА МОТОРС ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
**Бизнесийн нэр:** House of Mind Exercise - HOME by Monre Insurance **Байршил:** Нарны хорооллын урд, AutoHub төвийн хоёрдугаар давхарт **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Төрөлжсөн санхүүгийн үйлчилгээ **Үүсгэн байгуулагдсан он:** 1995 **Ажилтны тоо:** 4 компани, 60 ажилтан **Вэб:** www.monre.mn **Сошиал хуудас:** Монре Даатгал - Monre Insurance (Фэйсбүүк), @home.bymonre (Instagram) ### Яагаад сонгох болов? Монголын даатгалын салбарын ууган компаниудын нэг, арилжааны даатгалын салбар шинэ шатанд үүсэж хөгжихөд үнэтэй хувь нэмэр оруулж яваа Монре даатгалын оффисыг олон хүн дуу нэгтэйгээр бидний жагсаалтад багтах ёстой хэмээн санал болгосон билээ. Тэднийх сүүлийн жилүүдэд байгууллагын дотоод нөөцдөө эрс шинэчлэл хийн, шинэ залуу боловсон хүчнээр хамт олноо бүрдүүлж, өнгөрсөн хавар HOME - House of Mind Exercise нэртэй шинэ оффисдоо нүүн орсон ба энд Зээл Эм Эн, Монре даатгал, Стандарт инвестмент зэрэг байгууллагууд хамтын үйл ажиллагаа явуулдаг байна. Гэртээ хүсдэг тав тухыг ажлын байрандаа бий болгохоор зорьж тохижуулсан тэдний шинэ оффис болоод өвөрмөц байгууллагын соёл нь уламжлалт хэв маягийг эвдэж, олон байгууллагад үлгэр жишээ болох нь дамжиггүй. ### Ажлын орчин, тохижилт #### Байгаль эх, техник технологи, урлаг мэдрэмжийн хамтын бүтээл Орчин үеийн хэв маягийг илтгэх шил, төмөр, бараан өнгөний хослол; амьд байгалийг шигтгэх ногоон ургамал; уур амьсгал, мэдрэмжийг бүтээх уран зургууд нийлээд HOME оффисыг бий болгоно. Хананд өлгөсөн зураг бүр онцгой утга агуулгатайгаас гадна тухайн өрөө бүрийн онцлогт тохируулан, бүрдүүлэх уур амьсгал, хүнд төрүүлэх мэдрэмж зэргийг нарийн бодолцон залуу уран бүтээлчдээр зуруулжээ. Шилэн хана ашиглан өрөөнүүдийг тусгаарласан нь санхүүгийн байгууллагад байх учиртай нээлттэй, ил тод хэв шинжийг, нөгөө талаас ажилчдын нээлттэй сэтгэлгээ, дасан зохицох чадварыг илэрхийлэх аж. #### Өдөр бүр өөр оффис Хуучин оффист байхдаа алба хэлтэс, нэгжүүдийг тусгаарласан ханыг нураан, нээлттэй орчин бүрдүүлсэн нь ажилчдын хамтач соёлыг нэмэгдүүлснээс гадна олны дунд үг, үйлдлээ цэгнэн, үргэлж эерэг энерги түгээх нөхцлийг бий болгожээ. Энэ санаагаа барин шинэ оффисоо тохижуулахдаа өдөр бүр давтагдах уйтгартай ажлын орчныг илүү сонирхолтой болгохын тулд кофе шоп мэт уур амьсгалтай дундын оффисыг бүтээсэн байна. Өнцөг булан бүрийг өөрөөр тохижуулан, хүссэн газраа суун ажиллах боломжтой болгож, хаана ч суусан өөр мэдрэмж өгөх, уйдахааргүй орчныг бүрдүүлж чадсан нь харагдаж байлаа. Хамтдаа ярилцаж гаргасан оффисын шийдэл, санааг Amaze Design-ийн хамт олон чадварлагаар зураглан бодит болгожээ. “Тэд биднийг маш сайн ойлгож, гүйцэтгэлийг өндөр чанартай хийсэн. Манай оффисоос хичнээн хайгаад ямар ч өө сэв олохгүй” хэмээн захирал нь бахархалтай өгүүлж байв. Хотын төвд мөртлөө түгжрэл багатай байршилд байх тус оффис гаднаа нилээн том террастай аж. Ирэх зунаас террасаа тохижуулж, мини усан сан, задгай үдэшлэг хийх талбай зэргийг бий болгохоор төлөвлөж буйгаа ярих залуусын нүднээс гэрэл цацарч байсан юм. #### Ажилтнаа хайрладаг байгууллага Тусгайлан тохижуулсан сэтгэл зүйчийн өрөө, хүүхдийн өрөө, эмчийн үзлэгт хамрагдах боломжтой амралтын өрөө зэргээс энэ байгууллага ажилчиддаа хэр анхаарч, халамжилдаг болохыг илэрхий мэдэж болно. “1vs1” гэж нэрлэх өрөөнд сэтгэл зүйч тогтмол ажилладгаас гадна ажилчид эмчийн үзлэгт хамрагдаж, эрүүл мэндийн зөвлөгөө үйлчилгээг авах боломжтой. Түүнчлэн хүүхдийн өрөөг тохижуулсан нь бага насны хүүхэдтэй эцэг эхчүүдэд хүүхэддээ санаа зоволгүйгээр ажилдаа бүрэн төвлөрөх боломжийг бүрдүүлсэн аж. ### Байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт #### “Хүрэх цэг чухал ч, явах зам жаргалтай байх ёстой” Ажилчдыг идэвхжүүлж, урамшуулах төрөл бүрийн үйл ажиллагааг долоо хоног бүр хүссэн хүн нь санаачлан, маш бүтээлчээр зохион байгуулдаг нь анхаарал татав. Биднийг очсон долоо хоногт террас парти зохион байгуулсан гэх бөгөөд дараагийн долоо хоногт нь санхүүгийн албаны нэрэмжит долоо хоног болж, өдөр бүр тодорхой үйл ажиллагаа, тэмцээн уралдаан зохиохоор төлөвлөж буйгаа хуваалцсан юм. Мөн “Keep you warm” нэртэй бие биедээ халуун дулаан, урмын үгсийг бичиж ширээ, хувцасны шүүгээ зэрэгт нь үлдээх аян ид өрнөж байхтай таарсан нь энэ хамт олны халуун дулаан уур амьсгалыг шуудхан илэрхийлж байлаа. #### Өөрийгөө хөгжүүлэх тусам урамшуулна Энд ажилладаг хүн бүр хувь хүний хөгжилдөө онцгой анхаардаг, ажлаас гадуур олон төсөл дээр ажилладаг, чадварлаг залуус байдаг байна. Тэд долоо хоног бүр “Мэдлэг, мэдрэмж, мэдээлэл” гэсэн форматын дагуу өөрсдийн сурж мэдсэн, үзэж харсан зүйлсийг бусадтайгаа хуваалцан презентаци танилцуулдаг ба компаниас ажилчдаа хувь хүний хөгжлийн мэргэжлийн сургалт дамжаанд тогтмол хамруулдаг гэнэ. Хэдийн идэвх санаачилгатай байдаг ажилчдынхаа энэ байдлыг удирдлагын зүгээс улам урамшуулах шинэ арга сэдсэн нь онооны систем байлаа. Ажилдаа алхаж, эсвэл дугуйгаар ирэх, өдрийн хоолоо гэртээ бэлдэж авчрах, ном унших зэргээс эхлээд хамт олныхоо дунд арга хэмжээ санаачлан зохион байгуулах, оролцох, бие биедээ урмын үг хэлэх зэрэгт оноо бодогдож, цалин дээр нь урамшуулал тооцогддог. Хүмүүс нь сэтгэл зүй, бие физиологийн хувьд эрүүл, хамт олны уур амьсгал эерэг бол компани дагаад хөгжих болно гэдэг зарчимтай ажээ. #### Эрх чөлөөтэй бас хариуцлагатай Нэгэнт тогтсон энэ хүчирхэг соёл, хамт олны уур амьсгал дунд шинээр орж ирсэн ямар ч хүн аяндаа уусахгүй байхын аргагүй. Уян хатан цагийн хуваарь, хүссэн газраа сууж ажиллах боломж, хөргөгч дүүрэн шар айраг зэрэг нь энэ газрыг хэр эрх чөлөөтэй газар болохыг илтгэнэ. Гэсэн ч шинээр орж ирсэн хэн бүхэн орчноо мэдрээд, хувь хүний хүмүүжлээрээ өөрөө өөртөө ажиллах арга барил, харилцааны хэв маягтаа хил хязгаар, сахилга батыг тогтоох ёстой гэнэ. Тиймдээ ч энэ соёлд уусан ажиллах чадвар, чадамжтай хүмүүсийг сонгох буюу хандлага, төлөвшлийг харж шинэ ажилчдаа авдаг. > Бидний ажил тархинаас биш зүрхнээс гардаг. Хамтдаа бүх санаа, детайль дээр нь ажиллаж бойжуулсан төсөл, санаанууд бидний хүүхдүүд шиг л санагддаг учраас бүх л хэсгийг нь төгс байлгахыг хичээж, үйлчлүүлэгчийнхээ оронд өөрсдийгөө тавьж үзэн, сэтгэлээсээ ажилладаг. > > О.Гандирмаа, Үйл ажиллагаа хариуцсан менежер > Дөнгөж карьераа эхэлж буй залуу хамт олон дунд захирал маань нөмөр нөөлөг нь болсон нэг сайн нагац ах шиг л хүн. Биднийг ажилтан гэж харахаас илүүтэй хүн гэдэг талаас нь харьцаж, хүн нэг бүрд байгаа онцгой ур чадварыг олж харж, тэдгээрийг нь улам тордож, хөгжүүлэхэд урамшуулж өгдөг. > > Г.Төгөлдөр, Маркетингийн мэргэжилтэн ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД" ЖАГСААЛТЫН ТУХАЙ *Хүний амьдралын чанарт ажлаасаа авах сэтгэл ханамж ихээхэн нөлөөтэй. Тэгвэл ажлаасаа авах сэтгэл ханамжид оффисын тав тух, байгууллагын соёл, сургалт хөгжүүлэлт томоохон байр эзэлдэг. Үүнийг үйл ажиллагаандаа бодолцон шингээж, ажилтнуудынхаа бүтээмж ба сэтгэмжийг өрдөх, хүнд ээлтэй ажлын орчинг бүрдүүлсэн байгууллагуудыг Unread Media жил бүр зарлан алдаршуулдаг билээ. Энэ жил бид “Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд” жагсаалтыг гаргахдаа уншигчдаасаа 500 гаруй санал хүлээн авч, заримтай нь өөрсдийн биеэр танилцаж, эцэст нь хамгийн таатай 10 оффисыг тодрууллаа. Жагсаалт маань жил бүр шинэчлэгдэх тул таныг саналыг бид хэзээд хүлээн авах болно.* ### "УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД 2020" ЖАГСААЛТТАЙ ТАНИЛЦАХ **БҮТЭН ЖАГСААЛТ: УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИСУУД** УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - HOME by Monre Insurance УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - РИО ТИНТО МОНГОЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - NUMUR УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SANKOU MARKETING УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - СОКРАТУС СТАРТАП СТУДИ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - SPOT AGENCY УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НАНО ИНТЕРНЭЙШНЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - MOFFICE УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - НЕТКАПИТАЛ УЛААНБААТАРЫН ХАМГИЙН ТААТАЙ ОФФИС - БАВАРИА МОТОРС ### ӨМНӨХ ЖАГСААЛТУУДТАЙ ТАНИЛЦАХ Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2019 Улаанбаатарын хамгийн таатай оффисууд 2018
https://unread.today/c/techworm-callpro-platform
Techworm
Tushigt-Erdene
2025-01-16T00:00:00
1 сарын 16, 2025
Байгууллага бүрийн ашиглах ёстой CallPro Platform-ийн 4 давуу тал
<div class="article-body"> <h2><div>Монголын хөрсөнд буусан технологийн шийдлийг хөгжүүлж, харилцагч нартаа бодит үр өгөөжөө өгч буй компаниудын нэгэн том төлөөлөл бол CallPro. Танай байгууллага CallPro-гийн үйлчилгээг ашиглаж байгаагүй байж болох хэдий ч та өөрөө хэрэглэгчийн хувиар аливаа байгууллагатай тэдний дуудлага, зурвасын үйлчилгээгээр дамжин холбогдож байсан нь гарцаагүй. <br><br>CallPro өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд салбарын тэргүүлэх тоглогч болж, дотоодын 4,000 гаруй харилцагчдадаа байгууллагын харилцааны цогц үйлчилгээг үзүүлэхээс гадна Киргизстан, АНУ-д салбараа нээж чаджээ. <br></div></h2><p></p><p>Шинэ оны өмнөхөн тэдний шинэ бүтээгдэхүүний буухиа үргэлжилж, хэрэглэгчдэд хэдийн танил болсон CallPro Voice, CallPro Text, CallPro Teams үйлчилгээнүүдээ нэгтгэн CallPro Platform-оо <a href="https://www.callpro.mn/blogs/532" target="_blank">танилцуулсан юм</a>. Харилцагч байгууллагууддаа үе шаттайгаар нэвтрүүлж байгаа уг веб суурьтай платформтой ойроос танилцаж, ид шидийг нь үзсэн тул уншигч тантай дөрвөн давуу талыг нь хуваалцъя.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/948fcfb86bcb49da9f7369aac2348367.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Байж болох бүх өгөгдлийг цуглуулах чадамжтай</h3><p></p><p>Юун түрүүнд тэд Voice, Text үйлчилгээгээрээ дамжуулан танай байгууллагын хэрэглэгч нартайгаа харьцаж буй бүх сувгийн мэдээллийг цуглуулна. Дуудлагын хугацаа, хариулсан ажилтан, ачаалалтай цагаас эхлээд сошиал суваг болон утасны дугаараар илгээсэн зурвас бүрийг бүртгэх боломжтой. Зөвхөн тоон мэдээлэл цуглуулахаас гадна тухайн хэрэглэгчийн өгөгдөл дээр тулгуурлаж сэтгэл ханамжийн байдлыг ч бүртгэж чадна.</p><p>Түүнчлэн хэрвээ танай байгууллага CallPro Teams үйлчилгээг ашигладаг бол ажилтан нэг бүрийн ажлын ачаалал, дуудлагад хариулсан хугацаа, тэр байтугай аль байршлаас хамгийн олон удаа дуудлагад хариулсныг хүртэл харж болно. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/3cd4a32c88eff4b7ea51d439cfa54920.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/7eb3dba89259ab1c1d57d1125f809f1b.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br>Царайлаг бас ойлгомжтой харагдацтай</div></h3><p></p><p>Мэдээлэл цуглуулах нэг асуудал. Харин түүнийг боловсруулж, компьютерт биш хүнд ойлгомжтой болгох өөр нэг асуудал. Voice, Text, Teams үйлчилгээгээр дамжуулан цуглуулсан мэдээллүүд CallPro Platform дээр тун цэгцтэй, ойлгомжтой харагддагийг онцлон дурдмаар байна. CallPro-гийн хамт олон энэхүү платформыг өөрсдөө 0-ээс нь эхлэн хөгжүүлсэн нь үүний шалтгаан биз ээ. Учир нь бидний ашигладаг ихэнх платформуудыг гадаад компаниуд хөгжүүлсэн эсвэл гадаадаас “оруулж ирсэн” (whitelabel) байдаг тул ажиллахгүй функц, ойлгомжгүй тайлбараас эхлээд олон бэрхшээл тулгардаг нь үнэн. </p><p>Харин CallPro Platform-ийг олон жилийн туршлагатай, салбараа мэддэг баг хамт олон хэрэглэгчдийнхээ санал хүсэлт дээр тулгуурлан хөгжүүлсэн тул төрөл бүрийн өгөгдлийг олон улсад ашигладаг график, чартуудаар харуулдаг ажээ. Мэдээж өөрийн хүслээрээ хэрэгтэй өгөгдлүүдээ харах тусгай тайлан/графикууд үүсгэж ч болно.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/eec8ffd56a4272e7567c064562af3827.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/80749964b19a18bbefe13fcaa2242277.png"></p><p><br>Мөн цуглуулсан мэдээлэл дээрээ тулгуурлан хэрэглэгчийн профайлыг үүсгэдэг. Жишээ нь, хэрэглэгч эхлээд утсаар дараа нь сошиал сувгаар холбогдсон бол тэдгээр мэдээллүүдийг нэгтгэн тухайн хэрэглэгчийн цогц профайлыг үүсгэж болно.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/3357c2d8ffe99ceb5fb5ee4f5e71f1f1.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Мэдээж хиймэл оюун ухаантай</h3><p></p><p>Орчин цагийн тэр дундаа их хэмжээний өгөгдөлтэй ажилладаг платформуудад хиймэл оюун ухаан шиг хэрэгтэй зүйл үгүй. Дэлхийн шилдэг моделиудыг ашигладаг CallPro AI нь өдөр тутмын тайлан гаргахаас эхлээд таны цагийг хэмнэж, оновчтой шийдвэр гаргахад туслах олон үйлдлийг агуулжээ. Ялангуяа олон жилийн турш өгөгдлөө цуглуулж байгаа, үнэнч харилцагчдын хувьд энэхүү хиймэл оюун ухаан маш олон боломжийг бүрдүүлж, бодит үнэ цэнээ өгөхөөр бүтээгдсэн байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/feb9675d5126847e01cbdd7cf297cf05.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Дээд зэргийн аюулгүй байдалтай</h3><p>Харилцагчийн мэдээлэл гэдэг бол тухайн байгууллагын хамгийн үнэ цэнтэй мэдээллүүдийн нэг нь билээ. Тиймээс энэ мэдээллийг цуглуулж, боловсруулж байгаа платформын мэдээллийн аюулгүй байдал цаашлаад ёс зүйн асуудал чухалд тавигдана. CallPro-гийн хувьд дотоодын олон байршилд хүчирхэг дата төвүүдтэйгээс гадна харилцагч нарынхаа мэдээллийн аюулгүй байдлыг нэгт тавин ажилладаг. Түүнээс гадна систем нэвтрэлт, масс мессеж илгээх тэргүүтэй чухал үйлдлүүдэд давхар баталгаажуулалт (2FA) шаарддаг билээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Бусад онцлох функцүүд:</h3><ul><li>Hubspot, Zoho, Zendesk зэрэг харилцааны болон Facebook, Instagram, Viber, Telegram, WhatsApp зэрэг сошиал платформуудтай албан ёсоор хоршиж ажилладаг</li><li>CallPro Voice, CallPro Text, CallPro Teams үйлчилгээнүүдийн төлбөрөө нэг дороос төлж болдог</li><li>Техникийн тусламжийн хүсэлтийг хэдхэн товч дараад веб дотроосоо илгээх боломжтой</li></ul><blockquote><p>Тус хамт олон энэ оны 2-р улирал хүртэл CallPro Platform-оо бүх харилцагчдадаа үе шаттай нэвтрүүлнэ гэв. Хэрвээ та шинээр харилцагч болохыг хүсвэл 72727070 дугаараар холбогдоорой.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Монголын хөрсөнд буусан технологийн шийдлийг хөгжүүлж, харилцагч нартаа бодит үр өгөөжөө өгч буй компаниудын нэгэн том төлөөлөл бол CallPro. Танай байгууллага CallPro-гийн үйлчилгээг ашиглаж байгаагүй байж болох хэдий ч та өөрөө хэрэглэгчийн хувиар аливаа байгууллагатай тэдний дуудлага, зурвасын үйлчилгээгээр дамжин холбогдож байсан нь гарцаагүй. CallPro өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд салбарын тэргүүлэх тоглогч болж, дотоодын 4,000 гаруй харилцагчдадаа байгууллагын харилцааны цогц үйлчилгээг үзүүлэхээс гадна Киргизстан, АНУ-д салбараа нээж чаджээ. Шинэ оны өмнөхөн тэдний шинэ бүтээгдэхүүний буухиа үргэлжилж, хэрэглэгчдэд хэдийн танил болсон CallPro Voice, CallPro Text, CallPro Teams үйлчилгээнүүдээ нэгтгэн CallPro Platform-оо танилцуулсан юм . Харилцагч байгууллагууддаа үе шаттайгаар нэвтрүүлж байгаа уг веб суурьтай платформтой ойроос танилцаж, ид шидийг нь үзсэн тул уншигч тантай дөрвөн давуу талыг нь хуваалцъя. Байж болох бүх өгөгдлийг цуглуулах чадамжтай Юун түрүүнд тэд Voice, Text үйлчилгээгээрээ дамжуулан танай байгууллагын хэрэглэгч нартайгаа харьцаж буй бүх сувгийн мэдээллийг цуглуулна. Дуудлагын хугацаа, хариулсан ажилтан, ачаалалтай цагаас эхлээд сошиал суваг болон утасны дугаараар илгээсэн зурвас бүрийг бүртгэх боломжтой. Зөвхөн тоон мэдээлэл цуглуулахаас гадна тухайн хэрэглэгчийн өгөгдөл дээр тулгуурлаж сэтгэл ханамжийн байдлыг ч бүртгэж чадна. Түүнчлэн хэрвээ танай байгууллага CallPro Teams үйлчилгээг ашигладаг бол ажилтан нэг бүрийн ажлын ачаалал, дуудлагад хариулсан хугацаа, тэр байтугай аль байршлаас хамгийн олон удаа дуудлагад хариулсныг хүртэл харж болно. Царайлаг бас ойлгомжтой харагдацтай Мэдээлэл цуглуулах нэг асуудал. Харин түүнийг боловсруулж, компьютерт биш хүнд ойлгомжтой болгох өөр нэг асуудал. Voice, Text, Teams үйлчилгээгээр дамжуулан цуглуулсан мэдээллүүд CallPro Platform дээр тун цэгцтэй, ойлгомжтой харагддагийг онцлон дурдмаар байна. CallPro-гийн хамт олон энэхүү платформыг өөрсдөө 0-ээс нь эхлэн хөгжүүлсэн нь үүний шалтгаан биз ээ. Учир нь бидний ашигладаг ихэнх платформуудыг гадаад компаниуд хөгжүүлсэн эсвэл гадаадаас “оруулж ирсэн” (whitelabel) байдаг тул ажиллахгүй функц, ойлгомжгүй тайлбараас эхлээд олон бэрхшээл тулгардаг нь үнэн. Харин CallPro Platform-ийг олон жилийн туршлагатай, салбараа мэддэг баг хамт олон хэрэглэгчдийнхээ санал хүсэлт дээр тулгуурлан хөгжүүлсэн тул төрөл бүрийн өгөгдлийг олон улсад ашигладаг график, чартуудаар харуулдаг ажээ. Мэдээж өөрийн хүслээрээ хэрэгтэй өгөгдлүүдээ харах тусгай тайлан/графикууд үүсгэж ч болно. Мөн цуглуулсан мэдээлэл дээрээ тулгуурлан хэрэглэгчийн профайлыг үүсгэдэг. Жишээ нь, хэрэглэгч эхлээд утсаар дараа нь сошиал сувгаар холбогдсон бол тэдгээр мэдээллүүдийг нэгтгэн тухайн хэрэглэгчийн цогц профайлыг үүсгэж болно. Мэдээж хиймэл оюун ухаантай Орчин цагийн тэр дундаа их хэмжээний өгөгдөлтэй ажилладаг платформуудад хиймэл оюун ухаан шиг хэрэгтэй зүйл үгүй. Дэлхийн шилдэг моделиудыг ашигладаг CallPro AI нь өдөр тутмын тайлан гаргахаас эхлээд таны цагийг хэмнэж, оновчтой шийдвэр гаргахад туслах олон үйлдлийг агуулжээ. Ялангуяа олон жилийн турш өгөгдлөө цуглуулж байгаа, үнэнч харилцагчдын хувьд энэхүү хиймэл оюун ухаан маш олон боломжийг бүрдүүлж, бодит үнэ цэнээ өгөхөөр бүтээгдсэн байна. Дээд зэргийн аюулгүй байдалтай Харилцагчийн мэдээлэл гэдэг бол тухайн байгууллагын хамгийн үнэ цэнтэй мэдээллүүдийн нэг нь билээ. Тиймээс энэ мэдээллийг цуглуулж, боловсруулж байгаа платформын мэдээллийн аюулгүй байдал цаашлаад ёс зүйн асуудал чухалд тавигдана. CallPro-гийн хувьд дотоодын олон байршилд хүчирхэг дата төвүүдтэйгээс гадна харилцагч нарынхаа мэдээллийн аюулгүй байдлыг нэгт тавин ажилладаг. Түүнээс гадна систем нэвтрэлт, масс мессеж илгээх тэргүүтэй чухал үйлдлүүдэд давхар баталгаажуулалт (2FA) шаарддаг билээ. Бусад онцлох функцүүд: Hubspot, Zoho, Zendesk зэрэг харилцааны болон Facebook, Instagram, Viber, Telegram, WhatsApp зэрэг сошиал платформуудтай албан ёсоор хоршиж ажилладаг CallPro Voice, CallPro Text, CallPro Teams үйлчилгээнүүдийн төлбөрөө нэг дороос төлж болдог Техникийн тусламжийн хүсэлтийг хэдхэн товч дараад веб дотроосоо илгээх боломжтой Тус хамт олон энэ оны 2-р улирал хүртэл CallPro Platform-оо бүх харилцагчдадаа үе шаттай нэвтрүүлнэ гэв. Хэрвээ та шинээр харилцагч болохыг хүсвэл 72727070 дугаараар холбогдоорой.
Монголын хөрсөнд буусан технологийн шийдлийг хөгжүүлж, харилцагч нартаа бодит үр өгөөжөө өгч буй компаниудын нэгэн том төлөөлөл бол CallPro. Танай байгууллага CallPro-гийн үйлчилгээг ашиглаж байгаагүй байж болох хэдий ч та өөрөө хэрэглэгчийн хувиар аливаа байгууллагатай тэдний дуудлага, зурвасын үйлчилгээгээр дамжин холбогдож байсан нь гарцаагүй. CallPro өнгөрсөн 10 жилийн хугацаанд салбарын тэргүүлэх тоглогч болж, дотоодын 4,000 гаруй харилцагчдадаа байгууллагын харилцааны цогц үйлчилгээг үзүүлэхээс гадна Киргизстан, АНУ-д салбараа нээж чаджээ. Шинэ оны өмнөхөн тэдний шинэ бүтээгдэхүүний буухиа үргэлжилж, хэрэглэгчдэд хэдийн танил болсон CallPro Voice, CallPro Text, CallPro Teams үйлчилгээнүүдээ нэгтгэн CallPro Platform-оо танилцуулсан юм. Харилцагч байгууллагууддаа үе шаттайгаар нэвтрүүлж байгаа уг веб суурьтай платформтой ойроос танилцаж, ид шидийг нь үзсэн тул уншигч тантай дөрвөн давуу талыг нь хуваалцъя. ### Байж болох бүх өгөгдлийг цуглуулах чадамжтай Юун түрүүнд тэд Voice, Text үйлчилгээгээрээ дамжуулан танай байгууллагын хэрэглэгч нартайгаа харьцаж буй бүх сувгийн мэдээллийг цуглуулна. Дуудлагын хугацаа, хариулсан ажилтан, ачаалалтай цагаас эхлээд сошиал суваг болон утасны дугаараар илгээсэн зурвас бүрийг бүртгэх боломжтой. Зөвхөн тоон мэдээлэл цуглуулахаас гадна тухайн хэрэглэгчийн өгөгдөл дээр тулгуурлаж сэтгэл ханамжийн байдлыг ч бүртгэж чадна. Түүнчлэн хэрвээ танай байгууллага CallPro Teams үйлчилгээг ашигладаг бол ажилтан нэг бүрийн ажлын ачаалал, дуудлагад хариулсан хугацаа, тэр байтугай аль байршлаас хамгийн олон удаа дуудлагад хариулсныг хүртэл харж болно. ### Царайлаг бас ойлгомжтой харагдацтай Мэдээлэл цуглуулах нэг асуудал. Харин түүнийг боловсруулж, компьютерт биш хүнд ойлгомжтой болгох өөр нэг асуудал. Voice, Text, Teams үйлчилгээгээр дамжуулан цуглуулсан мэдээллүүд CallPro Platform дээр тун цэгцтэй, ойлгомжтой харагддагийг онцлон дурдмаар байна. CallPro-гийн хамт олон энэхүү платформыг өөрсдөө 0-ээс нь эхлэн хөгжүүлсэн нь үүний шалтгаан биз ээ. Учир нь бидний ашигладаг ихэнх платформуудыг гадаад компаниуд хөгжүүлсэн эсвэл гадаадаас “оруулж ирсэн” (whitelabel) байдаг тул ажиллахгүй функц, ойлгомжгүй тайлбараас эхлээд олон бэрхшээл тулгардаг нь үнэн. Харин CallPro Platform-ийг олон жилийн туршлагатай, салбараа мэддэг баг хамт олон хэрэглэгчдийнхээ санал хүсэлт дээр тулгуурлан хөгжүүлсэн тул төрөл бүрийн өгөгдлийг олон улсад ашигладаг график, чартуудаар харуулдаг ажээ. Мэдээж өөрийн хүслээрээ хэрэгтэй өгөгдлүүдээ харах тусгай тайлан/графикууд үүсгэж ч болно. Мөн цуглуулсан мэдээлэл дээрээ тулгуурлан хэрэглэгчийн профайлыг үүсгэдэг. Жишээ нь, хэрэглэгч эхлээд утсаар дараа нь сошиал сувгаар холбогдсон бол тэдгээр мэдээллүүдийг нэгтгэн тухайн хэрэглэгчийн цогц профайлыг үүсгэж болно. ### Мэдээж хиймэл оюун ухаантай Орчин цагийн тэр дундаа их хэмжээний өгөгдөлтэй ажилладаг платформуудад хиймэл оюун ухаан шиг хэрэгтэй зүйл үгүй. Дэлхийн шилдэг моделиудыг ашигладаг CallPro AI нь өдөр тутмын тайлан гаргахаас эхлээд таны цагийг хэмнэж, оновчтой шийдвэр гаргахад туслах олон үйлдлийг агуулжээ. Ялангуяа олон жилийн турш өгөгдлөө цуглуулж байгаа, үнэнч харилцагчдын хувьд энэхүү хиймэл оюун ухаан маш олон боломжийг бүрдүүлж, бодит үнэ цэнээ өгөхөөр бүтээгдсэн байна. ### Дээд зэргийн аюулгүй байдалтай Харилцагчийн мэдээлэл гэдэг бол тухайн байгууллагын хамгийн үнэ цэнтэй мэдээллүүдийн нэг нь билээ. Тиймээс энэ мэдээллийг цуглуулж, боловсруулж байгаа платформын мэдээллийн аюулгүй байдал цаашлаад ёс зүйн асуудал чухалд тавигдана. CallPro-гийн хувьд дотоодын олон байршилд хүчирхэг дата төвүүдтэйгээс гадна харилцагч нарынхаа мэдээллийн аюулгүй байдлыг нэгт тавин ажилладаг. Түүнээс гадна систем нэвтрэлт, масс мессеж илгээх тэргүүтэй чухал үйлдлүүдэд давхар баталгаажуулалт (2FA) шаарддаг билээ. ### Бусад онцлох функцүүд: * Hubspot, Zoho, Zendesk зэрэг харилцааны болон Facebook, Instagram, Viber, Telegram, WhatsApp зэрэг сошиал платформуудтай албан ёсоор хоршиж ажилладаг * CallPro Voice, CallPro Text, CallPro Teams үйлчилгээнүүдийн төлбөрөө нэг дороос төлж болдог * Техникийн тусламжийн хүсэлтийг хэдхэн товч дараад веб дотроосоо илгээх боломжтой > Тус хамт олон энэ оны 2-р улирал хүртэл CallPro Platform-оо бүх харилцагчдадаа үе шаттай нэвтрүүлнэ гэв. Хэрвээ та шинээр харилцагч болохыг хүсвэл 72727070 дугаараар холбогдоорой.
https://unread.today/c/techworm-zte-blade-a75
Techworm
Tushigt-Erdene
2025-01-21T00:00:00
1 сарын 21, 2025
Хүчирхэг үзүүлэлт, хямд үнийн хослол: ZTE Blade A75 5G
<div class="article-body"> <p></p><p>Ухаалаг утасны зах зээлд хүч түрэн тодорч ирж буй брэндүүдийн нэг бол энэ онд 40 жилийн ойгоо тэмдэглэж буй ZTE брэнд. Хятадын Цахиурын хөндий гэгдэх Шэньжэньд байрлалтай уг технологийн компани ухаалаг технологийг хямд үнээр нийтэд хүргэх алсын хараатай билээ. </p><p>Энэ зорилгынхоо хүрээнд олон төрлийн ухаалаг утас үйлдвэрлэдэг бөгөөд өмнө нь бид эвхэгддэг Nubia Flip, гар утасны тоглоомчдод зориулсан Nubia Neo 2 гар утсыг <a href="https://unread.today/c/techworm-nubia-flip-neo" target="_blank">танилцуулж байсан</a> бол энэ удаад ZTE Blade A75 5G загварыг танилцуулж байна.</p><p>Мэдээж та ZTE брэндийн гар утаснуудыг Мобикомын бүх салбараас болон <a href="https://www.mobicom.mn/product/670" target="_blank">mobicom.mn вэбсайт</a>, мобиком аппаас худалдан<a href="https://www.mobicom.mn/product/670" target="_blank"> </a>авах боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хүчирхэг үзүүлэлт</h3><p>Ухаалаг утас бидний өдөр тутмын зайлшгүй хэрэгцээ болоод буй. Ялангуяа сүүлийн үед өндөр хурдны 5G, шинэ цагийн хиймэл оюун ухаан (AI) зэрэг технологиуд бүх л салбарт нэвтэрч байгаа нь ухаалаг утаснууд ч эдгээрийг дэмждэг байхыг шаардаж байна. Өнгөрсөн намар танилцуулагдсан Blade A75 5G гар утас нь юун түрүүнд 5G сүлжээг дэмжин ажилладаг давуу талтай. Сонирхуулахад, Мобиком 5G сүлжээг туршиж эхэлсэн бөгөөд энэ тухай “<a href="https://unread.today/c/techworm-mobicom-5g" target="_blank">Unread туршив: Мобикомын 5G хэр хурдан бэ?</a>” нийтлэлээс дэлгэрүүлэн уншаарай. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/ab004d42aad2f3f38da9702b3c4df8ae.png"></p><p><br>Өндөр хурдны сүлжээнд холбогдон сүүлийн үеийн контент үзэж, цахим ертөнцөөр аялахад сайн дэлгэц болон багтаамж чухал. Blade A75 5G гар утас нь 6.6 инч, 120Hz (секундэд 120 удаа солигдох) дэлгэцээс гадна 128GB багтаамжтай тул таны өдөр тутамд гарч болох олон хэрэгцээг хангаж чадна. Түүнчлэн хиймэл оюун ухааны тусламжтай зургийг сайжруулах 50 мегапиксел үндсэн камер, 8 мегапиксел нүүрийн камер болон зургийн арыг бүрсийлгэх (bokeh) зайны камертай.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/47f0c90d59924d49b436868acda08221.png"></p><p><br>Энэ бүгдийг ажиллуулах батарей нь 5000mAh буюу бүтэн өдрийн хэрэглээг даахуйц гэдгийг нь онцлон дурдъя.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хямд үнэ</h3><p>Ухаалаг утас үйлдвэрлэгч бүр хамгийн шилдэг технологийг гар утсандаа шингээх боломжтой болсон энэ үед хамгийн чухал үзүүлэлт бол үнэ билээ. Blade A75 5G-ийн үндсэн үнэ нь 595,555₮ бөгөөд яг одоогийн байдлаар <a href="https://www.mobicom.mn/product/670" target="_blank">mobicom сайт</a> дээр 555,555₮ болон хямдарчээ. Ногоон болон хар гэсэн хоёр өнгөний сонголттой, өдөр тутмын хэрэглээнд төгс нийцэх энэ утсыг хэрэв та Мобикомын хэрэглэгч бол урьдчилгаагүй зээлээр авах боломжтой.<br><br>Түүнээс гадна зөвхөн энэхүү загварыг худалдан авсан хэрэглэгч нартаа худалдан авсан өдрөөс хойш 12 сарын хугацаанд дэлгэц нь хагарч гэмтсэн, эвдэрсэн тохиолдолд Мобикомын баталгаат засварын төвд нэг удаа үнэгүй солиулах эрхийг өгч байгаа гэнэ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/a7232f507539f6d41a7b950adc0a0f26.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/fb0e2aea676ca49646bf05ce0e0d7f8f.jpg"></p> </div>
Ухаалаг утасны зах зээлд хүч түрэн тодорч ирж буй брэндүүдийн нэг бол энэ онд 40 жилийн ойгоо тэмдэглэж буй ZTE брэнд. Хятадын Цахиурын хөндий гэгдэх Шэньжэньд байрлалтай уг технологийн компани ухаалаг технологийг хямд үнээр нийтэд хүргэх алсын хараатай билээ. Энэ зорилгынхоо хүрээнд олон төрлийн ухаалаг утас үйлдвэрлэдэг бөгөөд өмнө нь бид эвхэгддэг Nubia Flip, гар утасны тоглоомчдод зориулсан Nubia Neo 2 гар утсыг танилцуулж байсан бол энэ удаад ZTE Blade A75 5G загварыг танилцуулж байна. Мэдээж та ZTE брэндийн гар утаснуудыг Мобикомын бүх салбараас болон mobicom.mn вэбсайт , мобиком аппаас худалдан авах боломжтой. Хүчирхэг үзүүлэлт Ухаалаг утас бидний өдөр тутмын зайлшгүй хэрэгцээ болоод буй. Ялангуяа сүүлийн үед өндөр хурдны 5G, шинэ цагийн хиймэл оюун ухаан (AI) зэрэг технологиуд бүх л салбарт нэвтэрч байгаа нь ухаалаг утаснууд ч эдгээрийг дэмждэг байхыг шаардаж байна. Өнгөрсөн намар танилцуулагдсан Blade A75 5G гар утас нь юун түрүүнд 5G сүлжээг дэмжин ажилладаг давуу талтай. Сонирхуулахад, Мобиком 5G сүлжээг туршиж эхэлсэн бөгөөд энэ тухай “ Unread туршив: Мобикомын 5G хэр хурдан бэ? ” нийтлэлээс дэлгэрүүлэн уншаарай. Өндөр хурдны сүлжээнд холбогдон сүүлийн үеийн контент үзэж, цахим ертөнцөөр аялахад сайн дэлгэц болон багтаамж чухал. Blade A75 5G гар утас нь 6.6 инч, 120Hz (секундэд 120 удаа солигдох) дэлгэцээс гадна 128GB багтаамжтай тул таны өдөр тутамд гарч болох олон хэрэгцээг хангаж чадна. Түүнчлэн хиймэл оюун ухааны тусламжтай зургийг сайжруулах 50 мегапиксел үндсэн камер, 8 мегапиксел нүүрийн камер болон зургийн арыг бүрсийлгэх (bokeh) зайны камертай. Энэ бүгдийг ажиллуулах батарей нь 5000mAh буюу бүтэн өдрийн хэрэглээг даахуйц гэдгийг нь онцлон дурдъя. Хямд үнэ Ухаалаг утас үйлдвэрлэгч бүр хамгийн шилдэг технологийг гар утсандаа шингээх боломжтой болсон энэ үед хамгийн чухал үзүүлэлт бол үнэ билээ. Blade A75 5G-ийн үндсэн үнэ нь 595,555₮ бөгөөд яг одоогийн байдлаар mobicom сайт дээр 555,555₮ болон хямдарчээ. Ногоон болон хар гэсэн хоёр өнгөний сонголттой, өдөр тутмын хэрэглээнд төгс нийцэх энэ утсыг хэрэв та Мобикомын хэрэглэгч бол урьдчилгаагүй зээлээр авах боломжтой. Түүнээс гадна зөвхөн энэхүү загварыг худалдан авсан хэрэглэгч нартаа худалдан авсан өдрөөс хойш 12 сарын хугацаанд дэлгэц нь хагарч гэмтсэн, эвдэрсэн тохиолдолд Мобикомын баталгаат засварын төвд нэг удаа үнэгүй солиулах эрхийг өгч байгаа гэнэ.
Ухаалаг утасны зах зээлд хүч түрэн тодорч ирж буй брэндүүдийн нэг бол энэ онд 40 жилийн ойгоо тэмдэглэж буй ZTE брэнд. Хятадын Цахиурын хөндий гэгдэх Шэньжэньд байрлалтай уг технологийн компани ухаалаг технологийг хямд үнээр нийтэд хүргэх алсын хараатай билээ. Энэ зорилгынхоо хүрээнд олон төрлийн ухаалаг утас үйлдвэрлэдэг бөгөөд өмнө нь бид эвхэгддэг Nubia Flip, гар утасны тоглоомчдод зориулсан Nubia Neo 2 гар утсыг танилцуулж байсан бол энэ удаад ZTE Blade A75 5G загварыг танилцуулж байна. Мэдээж та ZTE брэндийн гар утаснуудыг Мобикомын бүх салбараас болон mobicom.mn вэбсайт, мобиком аппаас худалданавах боломжтой. ### Хүчирхэг үзүүлэлт Ухаалаг утас бидний өдөр тутмын зайлшгүй хэрэгцээ болоод буй. Ялангуяа сүүлийн үед өндөр хурдны 5G, шинэ цагийн хиймэл оюун ухаан (AI) зэрэг технологиуд бүх л салбарт нэвтэрч байгаа нь ухаалаг утаснууд ч эдгээрийг дэмждэг байхыг шаардаж байна. Өнгөрсөн намар танилцуулагдсан Blade A75 5G гар утас нь юун түрүүнд 5G сүлжээг дэмжин ажилладаг давуу талтай. Сонирхуулахад, Мобиком 5G сүлжээг туршиж эхэлсэн бөгөөд энэ тухай “Unread туршив: Мобикомын 5G хэр хурдан бэ?” нийтлэлээс дэлгэрүүлэн уншаарай. Өндөр хурдны сүлжээнд холбогдон сүүлийн үеийн контент үзэж, цахим ертөнцөөр аялахад сайн дэлгэц болон багтаамж чухал. Blade A75 5G гар утас нь 6.6 инч, 120Hz (секундэд 120 удаа солигдох) дэлгэцээс гадна 128GB багтаамжтай тул таны өдөр тутамд гарч болох олон хэрэгцээг хангаж чадна. Түүнчлэн хиймэл оюун ухааны тусламжтай зургийг сайжруулах 50 мегапиксел үндсэн камер, 8 мегапиксел нүүрийн камер болон зургийн арыг бүрсийлгэх (bokeh) зайны камертай. Энэ бүгдийг ажиллуулах батарей нь 5000mAh буюу бүтэн өдрийн хэрэглээг даахуйц гэдгийг нь онцлон дурдъя. ### Хямд үнэ Ухаалаг утас үйлдвэрлэгч бүр хамгийн шилдэг технологийг гар утсандаа шингээх боломжтой болсон энэ үед хамгийн чухал үзүүлэлт бол үнэ билээ. Blade A75 5G-ийн үндсэн үнэ нь 595,555₮ бөгөөд яг одоогийн байдлаар mobicom сайт дээр 555,555₮ болон хямдарчээ. Ногоон болон хар гэсэн хоёр өнгөний сонголттой, өдөр тутмын хэрэглээнд төгс нийцэх энэ утсыг хэрэв та Мобикомын хэрэглэгч бол урьдчилгаагүй зээлээр авах боломжтой. Түүнээс гадна зөвхөн энэхүү загварыг худалдан авсан хэрэглэгч нартаа худалдан авсан өдрөөс хойш 12 сарын хугацаанд дэлгэц нь хагарч гэмтсэн, эвдэрсэн тохиолдолд Мобикомын баталгаат засварын төвд нэг удаа үнэгүй солиулах эрхийг өгч байгаа гэнэ.
https://unread.today/c/techworm-ces25
Techworm
Tushigt-Erdene
2025-01-13T00:00:00
1 сарын 13, 2025
Энэ жилийн CES-ийн өнгийг тодорхойлсон технологиуд
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Жил тутам болдог, хэрэглээний технологийн шилдэг арга хэмжээ CES энэ сарын 6-наас 10-ны өдрүүдэд АНУ-ын Лас Вегас хотноо болж өндөрлөлөө. Нийт 4500 гаруй үзэсгэлэн, 300 орчим хурал явагдаж, 140 мянга гаруй хүн оролцсон CES 2025-аас манай редакц уламжлал ёсоор 6 технологийг онцолж байна. <br><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/da96c1953c10ff68d10d806ef755452d.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Хиймэл оюун ухаан: RTX 50 серийн GPU</h3><p></p><p>Энэ цагийг эзэгнэж байгаа хиймэл оюун ухааныг тэтгэх шинэ график картууд мэндлэв. Зах зээлийн үнэлгээ нь өдгөө дэлхийд хоёрт бичигдэж буй NVIDIA компани Blackwell технологио ашигласан шинэ GPU танилцуулсан нь GeForce RTX 5090 ($1,999), RTX 5080 ($999), 5070 Ti ($749), 5070 ($549) нар юм. Дээд тал нь 92 тэрбум дамжуулагчтай, секундэд 3,352 их наяд хиймэл оюун ухааны тооцоолол хийх чадамжтай (TOPS), 1.8TB/s санах ойн багтаамж зэргээрээ RTX 50 серийн картууд салбартаа шинэ стандарт тогтоов. </p><p>Үүний сацуу тэдний танилцуулсан Cosmos World Foundation Models платформ олны анхаарлыг татав. Энэ бол роботуудыг бодит мэт орчинд сургах боломж бүрдүүлсэн нээлттэй платформ юм. Товчхондоо, хөгжүүлэгчид бүтээсэн роботын системээ уг орчинд сургаж, зардал болон цаг хугацааг хэмнэх боломжтой болж байна. Хиймэл оюун ухаантай роботууд нэмэгдэхийн зэрэгцээ түүнийг сургах бодит ертөнцийн өгөгдлийн хэрэгцээ ихсэж буй энэ үед энэхүү платформ нь роботын хөгжлийг нэг шат ахиулсан чухал үйл явдал боллоо.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/k82RwXqZHY8?rel=0"></iframe> </div><p><br>Мөн DLSS 4 нэртэй хиймэл оюун ухаан дээр суурилсан ихэсгэгч (upscaling) технологийн ачаар видео тоглоомын нэг дүрслэл (frame) бүрд нэмэлтээр гурван дүрслэл автоматаар үүсгэх боломжтой болов. Ингэснээр тоглоомууд илүү олон дүрслэлтэй болж, fps буюу нэг секундэд үзэгдэх зураглал нэмэгдэн улам бүр бодит болох давуу талтай. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/7aa64b33cf6ccf1a60e7b20fa31411d6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Зөөврийн компьютер: ThinkBook Plus Gen 6</h3><p>Гар утсанд хэдийн нэвтрээд байгаа нугардаг, эвхэгддэг дэлгэцийн технологи зөөврийн компьютерт нэмэгдлээ. Тодруулбал, 2019 онд үзүүлэнгийн хувилбараа танилцуулж байсан эвхэгддэг дэлгэц Lenovo-гийн ThinkBook Plus Gen 6 компьютероор дамжин хэрэглэгчдийн гарт хүрэхэд бэлэн болжээ. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/h3VKWLH7zw8?rel=0"></iframe> </div><p><br>Нэг товч дараад л үндсэн 14 инчийн дэлгэцийг 16.7 инч болгон томруулах боломжтой. Windows 11 үйлдлийн систем нь энэхүү нэмэлт зайг хоёрдогч дэлгэц хэмээн тооцож олон төрлөөр “тохижуулах” боломж бүрдүүлж буй. Уг компьютерын үнэ нь 3,499 доллар бөгөөд энэ оны эхний улирлаас эхлэн борлуулагдана. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/25a5d592e718467e850450dad8d84980.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Гар утас: TCL 60 XE</h3><p>Төрөл бүрийн дэлгэцийн хэрэглээ үлэмж нэмэгдэж буй энэ үед E Ink технологи моодонд оров бололтой. Энэ бол цахим ном уншигчдад нийтлэг байдаг, олон өнгөгүй, бэх мэт харагдах, нүдэнд хамгийн ээлтэй дэлгэцийн технологи билээ. Цахилгаан автомашины хянах самбараас эхлээд зургийн жааз хүртэл энэ технологийг ашигласан байв. Эдгээрийн дундаас TCL-ийн 60 XE гар утсыг онцолж байна. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/4feBmyySDQk?rel=0"></iframe> </div><p><br>Ихэнх үзүүлэлтээрээ бусдаас ялгарах зүйлгүй уг ухаалаг утасны ганц товчийг дарахад л дэлгэц нь тэр чигтээ өөрчлөгдөж, яг л Kindle шиг хар цагаан болж хувирна. Ингэснээр нүдэнд таатай байгаад зогсохгүй батарейн зарцуулалт үлэмж багасаж, нэг цэнэглэлтээрээ 7 өдөр ашиглах боломжтой болно. Нүүрний 50MP, арын 32MP камертай, 256GB багтаамжтай, 8GB шуурхай санах ойтой уг утас ердөө 200 долларын үнэтэй.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/26531d058e0e531037b22bb8dcf4380f.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Ухаалаг туслах: SwitchBot K20+ Pro </h3><p>Хүмүүсийн хамгийн түрүүнд роботуудад өгөх хүсэлтэй ажил бол яах аргагүй гэр цэвэрлэх. Тиймдээ ч сүүлийн жилүүдэд робот тоос сорогчийн эрэлт нэмэгдэж, үүнийг дагаад тус салбарт олон дэвшил гарав. Энэ удаа олны анхаарлыг татсан робот бол олон үйлдэлт SwitchBot K20+ Pro. Зөвхөн тоос сорохоос гадна дээр нь камер байршуулж, харуул мэтээр ашиглах эсвэл агаар цэвэршүүлэгчээ байршуулаад бүх өрөөнийхөө агаарыг шүүх зэрэг олон төрлийн боломжтой.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/X7wwVwW-SCY?rel=0"></iframe> </div><p><br>Мөн гэр ахуйн олон зүйлсийг таньж, шалнаас түүн байх ёстой газарт нь хүргэдэг, робот гартай Roborock Z70-ийг дурдах хэрэгтэй. Робот тоос сорогчдын өмнө тулгардаг томоохон бэрхшээл болох шат давах учрыг олсон Dreame X50 Ultra Complete-ийг ч мөн онцлон дурдъя. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/9402ae998436fa8226e807da017723c0.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Цахилгаан автомашин: The Honda Zero</h3><p>Өнгөрсөн жилийн CES-ийн тэргүүн манлайд заларч байсан The Honda Zero загварууд улам бодит болон эргэж ирлээ. The Honda 0 Saloon, Honda 0 SUV гэсэн хоёр хувилбартай уг цахилгаан автомашины загвар нь товчхондоо Honda-гийн төсөөлж буй ирээдүй юм. Тус бүр нь нэг цэнэглэлтээр 500 орчим км зай туулах чадалтай бөгөөд тэднийг 2026 оноос борлуулж эхлэхээр төлөвлөөд буй. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/Mg3WFhyeyHA?rel=0"></iframe> </div><p><br>Хажуугийн толь болон арын цонхгүй гэдгээс эхлээд хагас дугуй хэлбэртэй жолоо, жолоочгүй явах горим зэргээр олон шинэ санаачилгууд нь албаны байгууллагуудаас зөвшөөрөл авах хүндхэн даваатай тулах нь ойлгомжтой. Хэдий тийм ч энэ бол үнэхээр л ирээдүйг ойртуулж буй автомашин гарцаагүй мөн. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/5ab6329264d8fcb7482fea257a449a11.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Тоглоомын төхөөрөмж: Lenovo Legion Go S</h3><p>Lenovo Legion GO-ийн дараагийн загвар 32GB шуурхай санах ой, 1TB SSD багтаамж, 8 инчийн 120Hz дэлгэцтэй танилцуулагдав. Мөн хамгийн том давуу тал нь SteamOS үйлдлийн систем. Энэ бол видео тоглоомын салбарын тэргүүлэгч Valve-ийн Steam Deck төхөөрөмжийн ард орших хүчирхэг бөгөөд хамгийн тухтай үйлдлийн систем юм. Lenovo-гийн шилдэг төхөөрөмж, Steam-ийн шилдэг системтэй нэгдсэн хоршлыг бид тун удахгүй харна гэсэн үг. Одоогоор Lenovo Legion Go S-ийн Windows 11 үйлдлийн системтэй хувилбар нь 729 доллароор худалдаалагдаж байна. </p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/_4xnbyczg3o?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p>Дараа жилийн CES-ээр уулзацгаая</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Жил тутам болдог, хэрэглээний технологийн шилдэг арга хэмжээ CES энэ сарын 6-наас 10-ны өдрүүдэд АНУ-ын Лас Вегас хотноо болж өндөрлөлөө. Нийт 4500 гаруй үзэсгэлэн, 300 орчим хурал явагдаж, 140 мянга гаруй хүн оролцсон CES 2025-аас манай редакц уламжлал ёсоор 6 технологийг онцолж байна. Хиймэл оюун ухаан: RTX 50 серийн GPU Энэ цагийг эзэгнэж байгаа хиймэл оюун ухааныг тэтгэх шинэ график картууд мэндлэв. Зах зээлийн үнэлгээ нь өдгөө дэлхийд хоёрт бичигдэж буй NVIDIA компани Blackwell технологио ашигласан шинэ GPU танилцуулсан нь GeForce RTX 5090 ($1,999), RTX 5080 ($999), 5070 Ti ($749), 5070 ($549) нар юм. Дээд тал нь 92 тэрбум дамжуулагчтай, секундэд 3,352 их наяд хиймэл оюун ухааны тооцоолол хийх чадамжтай (TOPS), 1.8TB/s санах ойн багтаамж зэргээрээ RTX 50 серийн картууд салбартаа шинэ стандарт тогтоов. Үүний сацуу тэдний танилцуулсан Cosmos World Foundation Models платформ олны анхаарлыг татав. Энэ бол роботуудыг бодит мэт орчинд сургах боломж бүрдүүлсэн нээлттэй платформ юм. Товчхондоо, хөгжүүлэгчид бүтээсэн роботын системээ уг орчинд сургаж, зардал болон цаг хугацааг хэмнэх боломжтой болж байна. Хиймэл оюун ухаантай роботууд нэмэгдэхийн зэрэгцээ түүнийг сургах бодит ертөнцийн өгөгдлийн хэрэгцээ ихсэж буй энэ үед энэхүү платформ нь роботын хөгжлийг нэг шат ахиулсан чухал үйл явдал боллоо. Мөн DLSS 4 нэртэй хиймэл оюун ухаан дээр суурилсан ихэсгэгч (upscaling) технологийн ачаар видео тоглоомын нэг дүрслэл (frame) бүрд нэмэлтээр гурван дүрслэл автоматаар үүсгэх боломжтой болов. Ингэснээр тоглоомууд илүү олон дүрслэлтэй болж, fps буюу нэг секундэд үзэгдэх зураглал нэмэгдэн улам бүр бодит болох давуу талтай. Зөөврийн компьютер: ThinkBook Plus Gen 6 Гар утсанд хэдийн нэвтрээд байгаа нугардаг, эвхэгддэг дэлгэцийн технологи зөөврийн компьютерт нэмэгдлээ. Тодруулбал, 2019 онд үзүүлэнгийн хувилбараа танилцуулж байсан эвхэгддэг дэлгэц Lenovo-гийн ThinkBook Plus Gen 6 компьютероор дамжин хэрэглэгчдийн гарт хүрэхэд бэлэн болжээ. Нэг товч дараад л үндсэн 14 инчийн дэлгэцийг 16.7 инч болгон томруулах боломжтой. Windows 11 үйлдлийн систем нь энэхүү нэмэлт зайг хоёрдогч дэлгэц хэмээн тооцож олон төрлөөр “тохижуулах” боломж бүрдүүлж буй. Уг компьютерын үнэ нь 3,499 доллар бөгөөд энэ оны эхний улирлаас эхлэн борлуулагдана. Гар утас: TCL 60 XE Төрөл бүрийн дэлгэцийн хэрэглээ үлэмж нэмэгдэж буй энэ үед E Ink технологи моодонд оров бололтой. Энэ бол цахим ном уншигчдад нийтлэг байдаг, олон өнгөгүй, бэх мэт харагдах, нүдэнд хамгийн ээлтэй дэлгэцийн технологи билээ. Цахилгаан автомашины хянах самбараас эхлээд зургийн жааз хүртэл энэ технологийг ашигласан байв. Эдгээрийн дундаас TCL-ийн 60 XE гар утсыг онцолж байна. Ихэнх үзүүлэлтээрээ бусдаас ялгарах зүйлгүй уг ухаалаг утасны ганц товчийг дарахад л дэлгэц нь тэр чигтээ өөрчлөгдөж, яг л Kindle шиг хар цагаан болж хувирна. Ингэснээр нүдэнд таатай байгаад зогсохгүй батарейн зарцуулалт үлэмж багасаж, нэг цэнэглэлтээрээ 7 өдөр ашиглах боломжтой болно. Нүүрний 50MP, арын 32MP камертай, 256GB багтаамжтай, 8GB шуурхай санах ойтой уг утас ердөө 200 долларын үнэтэй. Ухаалаг туслах: SwitchBot K20+ Pro Хүмүүсийн хамгийн түрүүнд роботуудад өгөх хүсэлтэй ажил бол яах аргагүй гэр цэвэрлэх. Тиймдээ ч сүүлийн жилүүдэд робот тоос сорогчийн эрэлт нэмэгдэж, үүнийг дагаад тус салбарт олон дэвшил гарав. Энэ удаа олны анхаарлыг татсан робот бол олон үйлдэлт SwitchBot K20+ Pro. Зөвхөн тоос сорохоос гадна дээр нь камер байршуулж, харуул мэтээр ашиглах эсвэл агаар цэвэршүүлэгчээ байршуулаад бүх өрөөнийхөө агаарыг шүүх зэрэг олон төрлийн боломжтой. Мөн гэр ахуйн олон зүйлсийг таньж, шалнаас түүн байх ёстой газарт нь хүргэдэг, робот гартай Roborock Z70-ийг дурдах хэрэгтэй. Робот тоос сорогчдын өмнө тулгардаг томоохон бэрхшээл болох шат давах учрыг олсон Dreame X50 Ultra Complete-ийг ч мөн онцлон дурдъя. Цахилгаан автомашин: The Honda Zero Өнгөрсөн жилийн CES-ийн тэргүүн манлайд заларч байсан The Honda Zero загварууд улам бодит болон эргэж ирлээ. The Honda 0 Saloon, Honda 0 SUV гэсэн хоёр хувилбартай уг цахилгаан автомашины загвар нь товчхондоо Honda-гийн төсөөлж буй ирээдүй юм. Тус бүр нь нэг цэнэглэлтээр 500 орчим км зай туулах чадалтай бөгөөд тэднийг 2026 оноос борлуулж эхлэхээр төлөвлөөд буй. Хажуугийн толь болон арын цонхгүй гэдгээс эхлээд хагас дугуй хэлбэртэй жолоо, жолоочгүй явах горим зэргээр олон шинэ санаачилгууд нь албаны байгууллагуудаас зөвшөөрөл авах хүндхэн даваатай тулах нь ойлгомжтой. Хэдий тийм ч энэ бол үнэхээр л ирээдүйг ойртуулж буй автомашин гарцаагүй мөн. Тоглоомын төхөөрөмж: Lenovo Legion Go S Lenovo Legion GO-ийн дараагийн загвар 32GB шуурхай санах ой, 1TB SSD багтаамж, 8 инчийн 120Hz дэлгэцтэй танилцуулагдав. Мөн хамгийн том давуу тал нь SteamOS үйлдлийн систем. Энэ бол видео тоглоомын салбарын тэргүүлэгч Valve-ийн Steam Deck төхөөрөмжийн ард орших хүчирхэг бөгөөд хамгийн тухтай үйлдлийн систем юм. Lenovo-гийн шилдэг төхөөрөмж, Steam-ийн шилдэг системтэй нэгдсэн хоршлыг бид тун удахгүй харна гэсэн үг. Одоогоор Lenovo Legion Go S-ийн Windows 11 үйлдлийн системтэй хувилбар нь 729 доллароор худалдаалагдаж байна. Дараа жилийн CES-ээр уулзацгаая
Жил тутам болдог, хэрэглээний технологийн шилдэг арга хэмжээ CES энэ сарын 6-наас 10-ны өдрүүдэд АНУ-ын Лас Вегас хотноо болж өндөрлөлөө. Нийт 4500 гаруй үзэсгэлэн, 300 орчим хурал явагдаж, 140 мянга гаруй хүн оролцсон CES 2025-аас манай редакц уламжлал ёсоор 6 технологийг онцолж байна. ### Хиймэл оюун ухаан: RTX 50 серийн GPU Энэ цагийг эзэгнэж байгаа хиймэл оюун ухааныг тэтгэх шинэ график картууд мэндлэв. Зах зээлийн үнэлгээ нь өдгөө дэлхийд хоёрт бичигдэж буй NVIDIA компани Blackwell технологио ашигласан шинэ GPU танилцуулсан нь GeForce RTX 5090 ($1,999), RTX 5080 ($999), 5070 Ti ($749), 5070 ($549) нар юм. Дээд тал нь 92 тэрбум дамжуулагчтай, секундэд 3,352 их наяд хиймэл оюун ухааны тооцоолол хийх чадамжтай (TOPS), 1.8TB/s санах ойн багтаамж зэргээрээ RTX 50 серийн картууд салбартаа шинэ стандарт тогтоов. Үүний сацуу тэдний танилцуулсан Cosmos World Foundation Models платформ олны анхаарлыг татав. Энэ бол роботуудыг бодит мэт орчинд сургах боломж бүрдүүлсэн нээлттэй платформ юм. Товчхондоо, хөгжүүлэгчид бүтээсэн роботын системээ уг орчинд сургаж, зардал болон цаг хугацааг хэмнэх боломжтой болж байна. Хиймэл оюун ухаантай роботууд нэмэгдэхийн зэрэгцээ түүнийг сургах бодит ертөнцийн өгөгдлийн хэрэгцээ ихсэж буй энэ үед энэхүү платформ нь роботын хөгжлийг нэг шат ахиулсан чухал үйл явдал боллоо. Мөн DLSS 4 нэртэй хиймэл оюун ухаан дээр суурилсан ихэсгэгч (upscaling) технологийн ачаар видео тоглоомын нэг дүрслэл (frame) бүрд нэмэлтээр гурван дүрслэл автоматаар үүсгэх боломжтой болов. Ингэснээр тоглоомууд илүү олон дүрслэлтэй болж, fps буюу нэг секундэд үзэгдэх зураглал нэмэгдэн улам бүр бодит болох давуу талтай. ### Зөөврийн компьютер: ThinkBook Plus Gen 6 Гар утсанд хэдийн нэвтрээд байгаа нугардаг, эвхэгддэг дэлгэцийн технологи зөөврийн компьютерт нэмэгдлээ. Тодруулбал, 2019 онд үзүүлэнгийн хувилбараа танилцуулж байсан эвхэгддэг дэлгэц Lenovo-гийн ThinkBook Plus Gen 6 компьютероор дамжин хэрэглэгчдийн гарт хүрэхэд бэлэн болжээ. Нэг товч дараад л үндсэн 14 инчийн дэлгэцийг 16.7 инч болгон томруулах боломжтой. Windows 11 үйлдлийн систем нь энэхүү нэмэлт зайг хоёрдогч дэлгэц хэмээн тооцож олон төрлөөр “тохижуулах” боломж бүрдүүлж буй. Уг компьютерын үнэ нь 3,499 доллар бөгөөд энэ оны эхний улирлаас эхлэн борлуулагдана. ### Гар утас: TCL 60 XE Төрөл бүрийн дэлгэцийн хэрэглээ үлэмж нэмэгдэж буй энэ үед E Ink технологи моодонд оров бололтой. Энэ бол цахим ном уншигчдад нийтлэг байдаг, олон өнгөгүй, бэх мэт харагдах, нүдэнд хамгийн ээлтэй дэлгэцийн технологи билээ. Цахилгаан автомашины хянах самбараас эхлээд зургийн жааз хүртэл энэ технологийг ашигласан байв. Эдгээрийн дундаас TCL-ийн 60 XE гар утсыг онцолж байна. Ихэнх үзүүлэлтээрээ бусдаас ялгарах зүйлгүй уг ухаалаг утасны ганц товчийг дарахад л дэлгэц нь тэр чигтээ өөрчлөгдөж, яг л Kindle шиг хар цагаан болж хувирна. Ингэснээр нүдэнд таатай байгаад зогсохгүй батарейн зарцуулалт үлэмж багасаж, нэг цэнэглэлтээрээ 7 өдөр ашиглах боломжтой болно. Нүүрний 50MP, арын 32MP камертай, 256GB багтаамжтай, 8GB шуурхай санах ойтой уг утас ердөө 200 долларын үнэтэй. ### Ухаалаг туслах: SwitchBot K20+ Pro Хүмүүсийн хамгийн түрүүнд роботуудад өгөх хүсэлтэй ажил бол яах аргагүй гэр цэвэрлэх. Тиймдээ ч сүүлийн жилүүдэд робот тоос сорогчийн эрэлт нэмэгдэж, үүнийг дагаад тус салбарт олон дэвшил гарав. Энэ удаа олны анхаарлыг татсан робот бол олон үйлдэлт SwitchBot K20+ Pro. Зөвхөн тоос сорохоос гадна дээр нь камер байршуулж, харуул мэтээр ашиглах эсвэл агаар цэвэршүүлэгчээ байршуулаад бүх өрөөнийхөө агаарыг шүүх зэрэг олон төрлийн боломжтой. Мөн гэр ахуйн олон зүйлсийг таньж, шалнаас түүн байх ёстой газарт нь хүргэдэг, робот гартай Roborock Z70-ийг дурдах хэрэгтэй. Робот тоос сорогчдын өмнө тулгардаг томоохон бэрхшээл болох шат давах учрыг олсон Dreame X50 Ultra Complete-ийг ч мөн онцлон дурдъя. ### Цахилгаан автомашин: The Honda Zero Өнгөрсөн жилийн CES-ийн тэргүүн манлайд заларч байсан The Honda Zero загварууд улам бодит болон эргэж ирлээ. The Honda 0 Saloon, Honda 0 SUV гэсэн хоёр хувилбартай уг цахилгаан автомашины загвар нь товчхондоо Honda-гийн төсөөлж буй ирээдүй юм. Тус бүр нь нэг цэнэглэлтээр 500 орчим км зай туулах чадалтай бөгөөд тэднийг 2026 оноос борлуулж эхлэхээр төлөвлөөд буй. Хажуугийн толь болон арын цонхгүй гэдгээс эхлээд хагас дугуй хэлбэртэй жолоо, жолоочгүй явах горим зэргээр олон шинэ санаачилгууд нь албаны байгууллагуудаас зөвшөөрөл авах хүндхэн даваатай тулах нь ойлгомжтой. Хэдий тийм ч энэ бол үнэхээр л ирээдүйг ойртуулж буй автомашин гарцаагүй мөн. ### Тоглоомын төхөөрөмж: Lenovo Legion Go S Lenovo Legion GO-ийн дараагийн загвар 32GB шуурхай санах ой, 1TB SSD багтаамж, 8 инчийн 120Hz дэлгэцтэй танилцуулагдав. Мөн хамгийн том давуу тал нь SteamOS үйлдлийн систем. Энэ бол видео тоглоомын салбарын тэргүүлэгч Valve-ийн Steam Deck төхөөрөмжийн ард орших хүчирхэг бөгөөд хамгийн тухтай үйлдлийн систем юм. Lenovo-гийн шилдэг төхөөрөмж, Steam-ийн шилдэг системтэй нэгдсэн хоршлыг бид тун удахгүй харна гэсэн үг. Одоогоор Lenovo Legion Go S-ийн Windows 11 үйлдлийн системтэй хувилбар нь 729 доллароор худалдаалагдаж байна. > Дараа жилийн CES-ээр уулзацгаая
https://unread.today/c/chuluut-khandsuren-volleyball
Чөлөөт
Tsengeg
2024-12-16T00:00:00
12 сарын 16, 2024
"Өвөрхангай Хашхан" клубийн тамирчин Г.Хандсүрэнгийн онцлох таван тоглолт
<div class="article-body"> <h2>“Онцлох таван тоглолт” цуврал нийтлэлийн шинэ дугаарт тавтай морил. Ээлжит зочныхоо эрлийг бид волейболын үндэсний дээд лигийн ширүүн өрсөлдөөн өрнөж буй энэ цаг үетэй холбохыг хичээлээ. Энэ удаагийн зочноор Япон, Тайвань, Филиппин улсын мэргэжлийн лигт тоглосон хашир туршлагатай, Монголын волейболын спортын түүхэн дэх анхны экспорт тоглогч Г.Хандсүрэн оролцож байна. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2013 оны өсвөрийн улсын аварга<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/6f86e6b4925cb9cb3dd4ff19de3ab434.jpg"></p><p><br>Одоо болдог эсэхийг нь мэдэхгүй ч тухайн үед идэрчүүдийн улсын аваргаас шалгарсан шилдэг найман багийн хооронд “Супер 8” гэх тэмцээн зохиогддог байсан юм. Миний хувьд тэрхүү тэмцээнээр волейболын дебют тоглолтдоо оролцож байлаа. Волейболын дүрэм, байрлалын талаар ямар ч ойлголтгүй, ердөө цохиод давуулаад сурчихсан “дэмий гонзгой” байсан надад нэг үед хоёр удаа торонд хүрвэл амжилт шиг санагддаг байж билээ. Хүрэл медалийн төлөөх тоглолтын үеэр манай багийн гишүүн Хандармаа буюу тухайн үеийн бидний дуудлагаар Томоо эвгүй гишгээд шагайгаа гэмтээх шахлаа. Би тийм зүйл анх удаа харсныг ч хэлэх үү, өмнөөс нь санаа зовж, талбай дээр шууд л уйлаадахлаа. Бүр шүүгч нь ирж намайг аргадаад сая нэг тайвширч тоглолтоо үргэлжлүүлж байв. Бас болоогүй, тэмцээн дуусаад Багануураас хөдлөх болоход цасан шуурга шуурч, зам хаагаад нэгдүгээр хорооны байрны хонгилын давхарт багаараа хонож байсан нь одоо бодоход сайхан дурсамж болон үлдэж. Хэрвээ би тэр тэмцээнд яваагүйсэн бол волейболын сайхныг мэдэрч чадалгүй, огт өөр замаар явах байсан даа гэж боддог. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. япон явах шалгаруулалт<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/646f8e53f0f5ccc20a859e38925faabb.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/6326d599dc27fefb3ba496fee2a96506.jpg"></p><p></p><p><br>ШУТИС-ийн Барилга, архитектурын сургуульд орохоор бэлдэж байсан 11-р ангийн өвөл. Хичээл давтаж, хар зураг зурахын хажуугаар хотын аварга шалгаруулах тэмцээнд 20-р сургуулийн багт тоглож байх тэр үеэр волейболын тамирчин хүүхдүүдээс нэгийг нь сонгож, нутаг руугаа авч явахаар Япон дасгалжуулагч ирээд, бид ч цөм шалгуулах хэрэг гарав. Тухайн үед би довтолж чадахгүй, хаалт хийж мэдэхгүй, тоо нь л буурснаас биш өнөөх л торонд хүрдэг нөхөр хэвээрээ байлаа.</p><p>20 орчим хүүхэд шалгуулахаар болж, жижигхэн цаасан дээр ерөнхий мэдээллээ бичиж өгөх боллоо. Би ч овог нэрээс цааш баттай мэдэж байгаа зүйл алга шүү. Өндөр, жингээ багцаалдаж биччихээд волейболоор хэдэн жил хичээллэж байгаа вэ? гэх асуулт дээр нь өөрийн эрхгүй “Би чинь одоо хичээллэдэг юм болов уу?” гэх бодол төрж, сүүлийн үед оролцсон тэмцээн, хаа нэг хийдэг бэлтгэл сургуулилтынхаа хугацааг тооцож үзээд нэг жил гэж бичээд өглөө. Эрэл дунд сургуулийн жижиг зааланд дээрээс, доороос бөмбөг авхуулж, цохиулах дасгал хийлгэж байснаа хэдэн эгнээ болгож зогсоогоод баруун гараа зүүн хөлөндөө хүргэх, тэр хөдөлгөөнөө солбих, мөн ижил ардаа хийх дасгалыг гүйнгээ хийхээр болов. Түүнийг нь би яагаад ч юм торох юмгүй хийж чадсан ч бусад нь харин будилж, алдаад байгаа нь намайг их гайхшируулж билээ. Япон руу ирэн очин байдаг эрэгтэй найз маань шалгаруулалтын үеэр байсан нь надад их тус болсон юм. Тэр миний талд суучхаад “Хандаа чанга дуу гаргаад, орилоод байгаарай. Япончуудад тэр их чухал байдаг юм аа” гээд л хэлж байна. Тэгэхээр нь би “Байна аа, би би” гээд л орилоод байснаа санадаг юм. Дараа нь том заал руу орж, довтлох шалгуур авсан нь торноос чүү ай бөмбөг давуулдаг надад их том сорилт шиг санагдаж байв. Ингээд л бүх шалгуур дуусаж, шалгарсан тамирчин руу эргээд холбогдоно гээд бидний утасны дугаарыг тэмдэглэж аваад явлаа.</p><p>Хоёр сарын дараа надад Японоос дуудлага ирж, миний бүх төлөвлөгөө өөрчлөгдсөн юм даа. ШУТИС, ЭЕШ аль алийг нь орхиж, бүрэн дунд боловсролын гэрчилгээгээ авчхаад хаврын урь орох цагаар Японы ахлах сургууль руу явах боллоо. Гэхдээ энэ удаа волейбол гэх том зорилгын төлөө. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. 2015 оны азийн аварга шалгаруулах тэмцээн<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/9f3c7d81a3cc7214070343f1c3a9c532.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/6d1db70882bc0beb672fac0a57a133d4.jpg"></p><p></p><p><br>Японд очсоноос нэг жилийн дараа Монгол Улсын Үндэсний шигшээ багт дуудагдлаа. Тухайн үед Ц.Баярсайхан дасгалжуулагч намайг өсөх ирээдүйтэй гэж үзээд сэлгээний тамирчнаар сонгосон юм шиг байгаа юм. Шигшээ багт насаар илт бага хоёр тамирчин байсны нэг нь би. Бусад нь Монголдоо л босоо аваргууд гэгддэг дээд үеийн туршлагатай тамирчид.</p><p>Австралитай хийсэн тоглолтын үеэр Пүрэвжаргал эгч мөрөө гэмтээсний улмаас би талбай дээр гарах боллоо.<br></p> <blockquote><p><b>Туслах дасгалжуулагчид:</b> Туршлагагүй, нас бага хүүхэд тоглож чадахгүй ээ. <br><b>Баярсайхан дасгалжуулагч:</b> Үгүй ээ, Хандаад туршлага суулгахын тулд гараанд гаргах хэрэгтэй.</p> <cite> </cite></blockquote><p>Энэ ширүүн нөхцөл байдлыг дэргэдээс нь сонсож байгаа арван наймхан настай хүүхдийн сэтгэл их л дарамт мэдэрч байсан санагддаг. Багийнхан маань ч надад итгэхгүй байгаа нь нүднээс нь илт харагдаж байсан. Мэдээж яаж итгэх вэ дээ. Тэр давааг би давж чадахгүй гэдгээ өөрөө ч мэдэж байсан болохоор итгээсэй ч гэж хүсээгүй. Бид тэр тоглолтод ялагдаж, “Хожим би илүү ур чадвартай тамирчин болсныхоо дараа Австралитай дахин таардаг юм бол...” гэсэн битүүхэн зорилго тээн тэмцээнээ өндөрлүүлсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. 2023 оны азийн аварга шалгаруулах тэмцээн<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/523334488d858c04be1b24b95d3365b0.jpg"></p><p></p><p><br>Өнгөрсөн жилийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн дээр Австралитай зоондоо таарч тоглохоор болов. Миний хувьд найман жилийн хугацаанд хэрхэн бэлтгэгдсэнээ өөртөө болон тэдэнд батлан харуулах онцгой мөч гэсэн үг шүү дээ. Харамсалтай нь бид 3-0 харьцаагаар хожигдсон.</p><p>Товчхондоо, багийн спортод тамирчдын сэтгэл зүй, биеийн эрүүл мэнд, өөртөө итгэх итгэл тааруухан байвал амжилт гаргана гэдэг ярвигтай. Тухайн үед бид нэг зуны хугацаанд, хоорондоо 10 хоногийн зайтай дөрвөн тэмцээнд оролцсон. Ядралт, стресс их мэдэрч байсан ч нөгөө л шахуу хуваариас болоод сэтгэл зүйчтэй ажиллах боломж олдоогүй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. японы мэргэжлийн дээд лиг<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/254da8c0018cc9960c0f1ea80a28a6fd.jpg"></p><p></p><p><br>Нэг сонирхолтой зүйлийг хэлэхэд, би Японд тоглож байх үедээ одоогийнхоос бараг 10 дахин илүү формтой байсан гэхэд хилсдэхгүй. Тухайн үед Японы мэргэжлийн лигийн давуулалтын дундаж хурд 65км/цаг байсан бол минийх 91км/цаг, довтолгооны өндөр 3м 6см байлаа.</p><p>2020 он буюу Японы дээд лигт тоглосон анхны улирлын эхний тоглолтод манайх 22-18 харьцаагаар тэргүүлж байв. Төд удалгүй би давуулалт хийхээр боллоо. Давуулалтын шугам руу арагш гарч эсрэг баг руу харахад миний хүндэлж явдаг дээд үеийн эгч нар зогсож байхыг хараад өөрийн эрхгүй эмээж, сүрдсэн. Харин багш руу хартал тайван бөгөөд шийдэмгий байдлаар над руу толгой дохих үед тайвшраад л явчихсан. Багшийн хэлсний дагуу тав руу давууллаа. Эсрэг багийн хоёр эгч зэрэг урагш нэг зангаад мөн зэрэг биеэ татаж бөмбөгийг дундаа унагалаа. Манай багийнхан баярын дуу хадааж, харин багш ихэд бахархаж, баярласан шинжтэй алгаа ташин дуу алдаж байсныг би сайн санадаг. Тэр тоглолтод бид ялсан ч тухайн тэмцээндээ дөрөвдүгээр байр эзэлсэн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">бонус<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/dd1e0032e6454d9ba4012957261f3889.jpg"></p><p></p><p><br>2019-2020 оны Үндэсний дээд лигт Тэнүүн-Огоо баг хүрэл медалийн төлөө гарч ирэхтэй зэрэгцэн Японы дээд лигийн улирлын тоглолт дууслаа. Нэг өдөр тус багийн эзэн надтай холбогдоод “Ахын дүү ерөөсөө л ирж багаа аврах хэрэгтэй боллоо. Тамирчид бүгд бэртэлтэй, цаашид энэ бүрэлдэхүүнээр тоглоход бэрх байна” гээд л шулуухан хэлэв. Би тухайн үед үсрэлтийн сорил авах үеэр хөлөө бэртээгээд оёдлоо эдгээж байсан ч дасгалжуулагчаа шалсаар байгаад Монголд ирлээ.</p><p>Хүрэл медалийн төлөө таван тоглолт гарах байсны эхний тоглолтод нь бид 3-0 харьцаагаар хожигдсон. Дараагийнх нь тоглолтод бид 3-2 харьцаагаар хожигдож, харин гурав, дөрөв дэх тоглолтод нь ялалт байгууллаа. Тав дахь буюу шийдвэрлэх тоглолтын үр дүнгээр бид хүрэл медаль хүртэж чадсан ч тэр тэмцээнээс надад хамгийн тод үлдсэн өөр нэг зүйл бий. Эсрэг багийн дасгалжуулагч болон тамирчид ялагдсандаа ихэд сэтгэл дундуур байгаа харагдсан ч цаана нь Д.Эрдэнэбулган эгч чимээгүйхэн гэдэс таталт хийж байхыг хараад ямар их хүндлэх сэтгэл төрсөн гээч. Үнэхээр л мэргэжлийн тамирчин гэдэг ямар ч нөхцөл байдлыг үл хамааран одоо байгаагаасаа сайжрахын төлөө шамддаг юм байна гэдгийн бодит жишээг харуулсан даа. </p> <p>2022 онд Японы нэгдүгээр лиг буюу дээд лигийн хоёр багаас санал авсан ч доод лигийг сонгосон. Учир нь миний амьдралын зорилго зөвхөн волейбол биш. Би ид үедээ хангалттай хэмжээнд тоглоод цаг нь болохоор гэр бүл зохиож, айлын эхнэр, хүүхдүүдийнхээ ээжийн хувиар амьдрахыг хүсдэг. Хэрэв би дээд лигийн тамирчин болбол зөвхөн бэлтгэл сургуулилт, тэмцээн уралдаан гэх вакум орчинд амьдрах ёстой болно. Харин доод лиг надад бэлтгэл сургуулилт хийнгээ банканд үндсэн ажилтнаар ажиллах боломж олгосон юм. Би ч гал эрмэлзэлдээ хөтлөгдөөд тэр саналыг дуртай нь аргагүй зөвшөөрсөн. Ингээд долоо хоногийн таван өдөр ажиллаж, зургаан өдөр бэлтгэл хийх хуваарьтай банкир тамирчны амьдрал эхлэв. Би энэхүү шийдвэртээ хэзээ ч харамсдаггүй. Учир нь банканд ажилласан нэг улирлын хугацаанд Японы нийгэм, албан байгууллагын соёл, арай өөр хамт олны уур амьсгалыг хангалттай мэдэж авсан гэж боддог. Банкирын карьер өндөрлөх яг тэр үед хоёр улсаас санал ирсний нэг нь Тайвань байсан юм. Тэр үед надад явах цаг болсон юм шиг мэдрэмж хэдийн төрчихсөн байсан тул эргэлзэх зүйлгүй шийдвэрээ гаргаж, Тайвань улсыг зорьсон. Японд найман жилийн турш “Сайн байх ёстой, шилдэг нь байх хэрэгтэй” гэх хатуу зарчмаар амьдарчихсан хүн дэндүү гэмээр чөлөөт сэтгэлгээтэй, галзуу оронд очсон нь шинэлэг бөгөөд зөв шийдвэр байсан гэж боддог. </p> </div>
“Онцлох таван тоглолт” цуврал нийтлэлийн шинэ дугаарт тавтай морил. Ээлжит зочныхоо эрлийг бид волейболын үндэсний дээд лигийн ширүүн өрсөлдөөн өрнөж буй энэ цаг үетэй холбохыг хичээлээ. Энэ удаагийн зочноор Япон, Тайвань, Филиппин улсын мэргэжлийн лигт тоглосон хашир туршлагатай, Монголын волейболын спортын түүхэн дэх анхны экспорт тоглогч Г.Хандсүрэн оролцож байна. 2013 оны өсвөрийн улсын аварга Одоо болдог эсэхийг нь мэдэхгүй ч тухайн үед идэрчүүдийн улсын аваргаас шалгарсан шилдэг найман багийн хооронд “Супер 8” гэх тэмцээн зохиогддог байсан юм. Миний хувьд тэрхүү тэмцээнээр волейболын дебют тоглолтдоо оролцож байлаа. Волейболын дүрэм, байрлалын талаар ямар ч ойлголтгүй, ердөө цохиод давуулаад сурчихсан “дэмий гонзгой” байсан надад нэг үед хоёр удаа торонд хүрвэл амжилт шиг санагддаг байж билээ. Хүрэл медалийн төлөөх тоглолтын үеэр манай багийн гишүүн Хандармаа буюу тухайн үеийн бидний дуудлагаар Томоо эвгүй гишгээд шагайгаа гэмтээх шахлаа. Би тийм зүйл анх удаа харсныг ч хэлэх үү, өмнөөс нь санаа зовж, талбай дээр шууд л уйлаадахлаа. Бүр шүүгч нь ирж намайг аргадаад сая нэг тайвширч тоглолтоо үргэлжлүүлж байв. Бас болоогүй, тэмцээн дуусаад Багануураас хөдлөх болоход цасан шуурга шуурч, зам хаагаад нэгдүгээр хорооны байрны хонгилын давхарт багаараа хонож байсан нь одоо бодоход сайхан дурсамж болон үлдэж. Хэрвээ би тэр тэмцээнд яваагүйсэн бол волейболын сайхныг мэдэрч чадалгүй, огт өөр замаар явах байсан даа гэж боддог. 2. япон явах шалгаруулалт ШУТИС-ийн Барилга, архитектурын сургуульд орохоор бэлдэж байсан 11-р ангийн өвөл. Хичээл давтаж, хар зураг зурахын хажуугаар хотын аварга шалгаруулах тэмцээнд 20-р сургуулийн багт тоглож байх тэр үеэр волейболын тамирчин хүүхдүүдээс нэгийг нь сонгож, нутаг руугаа авч явахаар Япон дасгалжуулагч ирээд, бид ч цөм шалгуулах хэрэг гарав. Тухайн үед би довтолж чадахгүй, хаалт хийж мэдэхгүй, тоо нь л буурснаас биш өнөөх л торонд хүрдэг нөхөр хэвээрээ байлаа. 20 орчим хүүхэд шалгуулахаар болж, жижигхэн цаасан дээр ерөнхий мэдээллээ бичиж өгөх боллоо. Би ч овог нэрээс цааш баттай мэдэж байгаа зүйл алга шүү. Өндөр, жингээ багцаалдаж биччихээд волейболоор хэдэн жил хичээллэж байгаа вэ? гэх асуулт дээр нь өөрийн эрхгүй “Би чинь одоо хичээллэдэг юм болов уу?” гэх бодол төрж, сүүлийн үед оролцсон тэмцээн, хаа нэг хийдэг бэлтгэл сургуулилтынхаа хугацааг тооцож үзээд нэг жил гэж бичээд өглөө. Эрэл дунд сургуулийн жижиг зааланд дээрээс, доороос бөмбөг авхуулж, цохиулах дасгал хийлгэж байснаа хэдэн эгнээ болгож зогсоогоод баруун гараа зүүн хөлөндөө хүргэх, тэр хөдөлгөөнөө солбих, мөн ижил ардаа хийх дасгалыг гүйнгээ хийхээр болов. Түүнийг нь би яагаад ч юм торох юмгүй хийж чадсан ч бусад нь харин будилж, алдаад байгаа нь намайг их гайхшируулж билээ. Япон руу ирэн очин байдаг эрэгтэй найз маань шалгаруулалтын үеэр байсан нь надад их тус болсон юм. Тэр миний талд суучхаад “Хандаа чанга дуу гаргаад, орилоод байгаарай. Япончуудад тэр их чухал байдаг юм аа” гээд л хэлж байна. Тэгэхээр нь би “Байна аа, би би” гээд л орилоод байснаа санадаг юм. Дараа нь том заал руу орж, довтлох шалгуур авсан нь торноос чүү ай бөмбөг давуулдаг надад их том сорилт шиг санагдаж байв. Ингээд л бүх шалгуур дуусаж, шалгарсан тамирчин руу эргээд холбогдоно гээд бидний утасны дугаарыг тэмдэглэж аваад явлаа. Хоёр сарын дараа надад Японоос дуудлага ирж, миний бүх төлөвлөгөө өөрчлөгдсөн юм даа. ШУТИС, ЭЕШ аль алийг нь орхиж, бүрэн дунд боловсролын гэрчилгээгээ авчхаад хаврын урь орох цагаар Японы ахлах сургууль руу явах боллоо. Гэхдээ энэ удаа волейбол гэх том зорилгын төлөө. 3. 2015 оны азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Японд очсоноос нэг жилийн дараа Монгол Улсын Үндэсний шигшээ багт дуудагдлаа. Тухайн үед Ц.Баярсайхан дасгалжуулагч намайг өсөх ирээдүйтэй гэж үзээд сэлгээний тамирчнаар сонгосон юм шиг байгаа юм. Шигшээ багт насаар илт бага хоёр тамирчин байсны нэг нь би. Бусад нь Монголдоо л босоо аваргууд гэгддэг дээд үеийн туршлагатай тамирчид. Австралитай хийсэн тоглолтын үеэр Пүрэвжаргал эгч мөрөө гэмтээсний улмаас би талбай дээр гарах боллоо. Туслах дасгалжуулагчид: Туршлагагүй, нас бага хүүхэд тоглож чадахгүй ээ. Баярсайхан дасгалжуулагч: Үгүй ээ, Хандаад туршлага суулгахын тулд гараанд гаргах хэрэгтэй. Энэ ширүүн нөхцөл байдлыг дэргэдээс нь сонсож байгаа арван наймхан настай хүүхдийн сэтгэл их л дарамт мэдэрч байсан санагддаг. Багийнхан маань ч надад итгэхгүй байгаа нь нүднээс нь илт харагдаж байсан. Мэдээж яаж итгэх вэ дээ. Тэр давааг би давж чадахгүй гэдгээ өөрөө ч мэдэж байсан болохоор итгээсэй ч гэж хүсээгүй. Бид тэр тоглолтод ялагдаж, “Хожим би илүү ур чадвартай тамирчин болсныхоо дараа Австралитай дахин таардаг юм бол...” гэсэн битүүхэн зорилго тээн тэмцээнээ өндөрлүүлсэн. 4. 2023 оны азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Өнгөрсөн жилийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн дээр Австралитай зоондоо таарч тоглохоор болов. Миний хувьд найман жилийн хугацаанд хэрхэн бэлтгэгдсэнээ өөртөө болон тэдэнд батлан харуулах онцгой мөч гэсэн үг шүү дээ. Харамсалтай нь бид 3-0 харьцаагаар хожигдсон. Товчхондоо, багийн спортод тамирчдын сэтгэл зүй, биеийн эрүүл мэнд, өөртөө итгэх итгэл тааруухан байвал амжилт гаргана гэдэг ярвигтай. Тухайн үед бид нэг зуны хугацаанд, хоорондоо 10 хоногийн зайтай дөрвөн тэмцээнд оролцсон. Ядралт, стресс их мэдэрч байсан ч нөгөө л шахуу хуваариас болоод сэтгэл зүйчтэй ажиллах боломж олдоогүй. 5. японы мэргэжлийн дээд лиг Нэг сонирхолтой зүйлийг хэлэхэд, би Японд тоглож байх үедээ одоогийнхоос бараг 10 дахин илүү формтой байсан гэхэд хилсдэхгүй. Тухайн үед Японы мэргэжлийн лигийн давуулалтын дундаж хурд 65км/цаг байсан бол минийх 91км/цаг, довтолгооны өндөр 3м 6см байлаа. 2020 он буюу Японы дээд лигт тоглосон анхны улирлын эхний тоглолтод манайх 22-18 харьцаагаар тэргүүлж байв. Төд удалгүй би давуулалт хийхээр боллоо. Давуулалтын шугам руу арагш гарч эсрэг баг руу харахад миний хүндэлж явдаг дээд үеийн эгч нар зогсож байхыг хараад өөрийн эрхгүй эмээж, сүрдсэн. Харин багш руу хартал тайван бөгөөд шийдэмгий байдлаар над руу толгой дохих үед тайвшраад л явчихсан. Багшийн хэлсний дагуу тав руу давууллаа. Эсрэг багийн хоёр эгч зэрэг урагш нэг зангаад мөн зэрэг биеэ татаж бөмбөгийг дундаа унагалаа. Манай багийнхан баярын дуу хадааж, харин багш ихэд бахархаж, баярласан шинжтэй алгаа ташин дуу алдаж байсныг би сайн санадаг. Тэр тоглолтод бид ялсан ч тухайн тэмцээндээ дөрөвдүгээр байр эзэлсэн. бонус 2019-2020 оны Үндэсний дээд лигт Тэнүүн-Огоо баг хүрэл медалийн төлөө гарч ирэхтэй зэрэгцэн Японы дээд лигийн улирлын тоглолт дууслаа. Нэг өдөр тус багийн эзэн надтай холбогдоод “Ахын дүү ерөөсөө л ирж багаа аврах хэрэгтэй боллоо. Тамирчид бүгд бэртэлтэй, цаашид энэ бүрэлдэхүүнээр тоглоход бэрх байна” гээд л шулуухан хэлэв. Би тухайн үед үсрэлтийн сорил авах үеэр хөлөө бэртээгээд оёдлоо эдгээж байсан ч дасгалжуулагчаа шалсаар байгаад Монголд ирлээ. Хүрэл медалийн төлөө таван тоглолт гарах байсны эхний тоглолтод нь бид 3-0 харьцаагаар хожигдсон. Дараагийнх нь тоглолтод бид 3-2 харьцаагаар хожигдож, харин гурав, дөрөв дэх тоглолтод нь ялалт байгууллаа. Тав дахь буюу шийдвэрлэх тоглолтын үр дүнгээр бид хүрэл медаль хүртэж чадсан ч тэр тэмцээнээс надад хамгийн тод үлдсэн өөр нэг зүйл бий. Эсрэг багийн дасгалжуулагч болон тамирчид ялагдсандаа ихэд сэтгэл дундуур байгаа харагдсан ч цаана нь Д.Эрдэнэбулган эгч чимээгүйхэн гэдэс таталт хийж байхыг хараад ямар их хүндлэх сэтгэл төрсөн гээч. Үнэхээр л мэргэжлийн тамирчин гэдэг ямар ч нөхцөл байдлыг үл хамааран одоо байгаагаасаа сайжрахын төлөө шамддаг юм байна гэдгийн бодит жишээг харуулсан даа. 2022 онд Японы нэгдүгээр лиг буюу дээд лигийн хоёр багаас санал авсан ч доод лигийг сонгосон. Учир нь миний амьдралын зорилго зөвхөн волейбол биш. Би ид үедээ хангалттай хэмжээнд тоглоод цаг нь болохоор гэр бүл зохиож, айлын эхнэр, хүүхдүүдийнхээ ээжийн хувиар амьдрахыг хүсдэг. Хэрэв би дээд лигийн тамирчин болбол зөвхөн бэлтгэл сургуулилт, тэмцээн уралдаан гэх вакум орчинд амьдрах ёстой болно. Харин доод лиг надад бэлтгэл сургуулилт хийнгээ банканд үндсэн ажилтнаар ажиллах боломж олгосон юм. Би ч гал эрмэлзэлдээ хөтлөгдөөд тэр саналыг дуртай нь аргагүй зөвшөөрсөн. Ингээд долоо хоногийн таван өдөр ажиллаж, зургаан өдөр бэлтгэл хийх хуваарьтай банкир тамирчны амьдрал эхлэв. Би энэхүү шийдвэртээ хэзээ ч харамсдаггүй. Учир нь банканд ажилласан нэг улирлын хугацаанд Японы нийгэм, албан байгууллагын соёл, арай өөр хамт олны уур амьсгалыг хангалттай мэдэж авсан гэж боддог. Банкирын карьер өндөрлөх яг тэр үед хоёр улсаас санал ирсний нэг нь Тайвань байсан юм. Тэр үед надад явах цаг болсон юм шиг мэдрэмж хэдийн төрчихсөн байсан тул эргэлзэх зүйлгүй шийдвэрээ гаргаж, Тайвань улсыг зорьсон. Японд найман жилийн турш “Сайн байх ёстой, шилдэг нь байх хэрэгтэй” гэх хатуу зарчмаар амьдарчихсан хүн дэндүү гэмээр чөлөөт сэтгэлгээтэй, галзуу оронд очсон нь шинэлэг бөгөөд зөв шийдвэр байсан гэж боддог.
“Онцлох таван тоглолт” цуврал нийтлэлийн шинэ дугаарт тавтай морил. Ээлжит зочныхоо эрлийг бид волейболын үндэсний дээд лигийн ширүүн өрсөлдөөн өрнөж буй энэ цаг үетэй холбохыг хичээлээ. Энэ удаагийн зочноор Япон, Тайвань, Филиппин улсын мэргэжлийн лигт тоглосон хашир туршлагатай, Монголын волейболын спортын түүхэн дэх анхны экспорт тоглогч Г.Хандсүрэн оролцож байна. ### 2013 оны өсвөрийн улсын аварга Одоо болдог эсэхийг нь мэдэхгүй ч тухайн үед идэрчүүдийн улсын аваргаас шалгарсан шилдэг найман багийн хооронд “Супер 8” гэх тэмцээн зохиогддог байсан юм. Миний хувьд тэрхүү тэмцээнээр волейболын дебют тоглолтдоо оролцож байлаа. Волейболын дүрэм, байрлалын талаар ямар ч ойлголтгүй, ердөө цохиод давуулаад сурчихсан “дэмий гонзгой” байсан надад нэг үед хоёр удаа торонд хүрвэл амжилт шиг санагддаг байж билээ. Хүрэл медалийн төлөөх тоглолтын үеэр манай багийн гишүүн Хандармаа буюу тухайн үеийн бидний дуудлагаар Томоо эвгүй гишгээд шагайгаа гэмтээх шахлаа. Би тийм зүйл анх удаа харсныг ч хэлэх үү, өмнөөс нь санаа зовж, талбай дээр шууд л уйлаадахлаа. Бүр шүүгч нь ирж намайг аргадаад сая нэг тайвширч тоглолтоо үргэлжлүүлж байв. Бас болоогүй, тэмцээн дуусаад Багануураас хөдлөх болоход цасан шуурга шуурч, зам хаагаад нэгдүгээр хорооны байрны хонгилын давхарт багаараа хонож байсан нь одоо бодоход сайхан дурсамж болон үлдэж. Хэрвээ би тэр тэмцээнд яваагүйсэн бол волейболын сайхныг мэдэрч чадалгүй, огт өөр замаар явах байсан даа гэж боддог. ### 2. япон явах шалгаруулалт ШУТИС-ийн Барилга, архитектурын сургуульд орохоор бэлдэж байсан 11-р ангийн өвөл. Хичээл давтаж, хар зураг зурахын хажуугаар хотын аварга шалгаруулах тэмцээнд 20-р сургуулийн багт тоглож байх тэр үеэр волейболын тамирчин хүүхдүүдээс нэгийг нь сонгож, нутаг руугаа авч явахаар Япон дасгалжуулагч ирээд, бид ч цөм шалгуулах хэрэг гарав. Тухайн үед би довтолж чадахгүй, хаалт хийж мэдэхгүй, тоо нь л буурснаас биш өнөөх л торонд хүрдэг нөхөр хэвээрээ байлаа. 20 орчим хүүхэд шалгуулахаар болж, жижигхэн цаасан дээр ерөнхий мэдээллээ бичиж өгөх боллоо. Би ч овог нэрээс цааш баттай мэдэж байгаа зүйл алга шүү. Өндөр, жингээ багцаалдаж биччихээд волейболоор хэдэн жил хичээллэж байгаа вэ? гэх асуулт дээр нь өөрийн эрхгүй “Би чинь одоо хичээллэдэг юм болов уу?” гэх бодол төрж, сүүлийн үед оролцсон тэмцээн, хаа нэг хийдэг бэлтгэл сургуулилтынхаа хугацааг тооцож үзээд нэг жил гэж бичээд өглөө. Эрэл дунд сургуулийн жижиг зааланд дээрээс, доороос бөмбөг авхуулж, цохиулах дасгал хийлгэж байснаа хэдэн эгнээ болгож зогсоогоод баруун гараа зүүн хөлөндөө хүргэх, тэр хөдөлгөөнөө солбих, мөн ижил ардаа хийх дасгалыг гүйнгээ хийхээр болов. Түүнийг нь би яагаад ч юм торох юмгүй хийж чадсан ч бусад нь харин будилж, алдаад байгаа нь намайг их гайхшируулж билээ. Япон руу ирэн очин байдаг эрэгтэй найз маань шалгаруулалтын үеэр байсан нь надад их тус болсон юм. Тэр миний талд суучхаад “Хандаа чанга дуу гаргаад, орилоод байгаарай. Япончуудад тэр их чухал байдаг юм аа” гээд л хэлж байна. Тэгэхээр нь би “Байна аа, би би” гээд л орилоод байснаа санадаг юм. Дараа нь том заал руу орж, довтлох шалгуур авсан нь торноос чүү ай бөмбөг давуулдаг надад их том сорилт шиг санагдаж байв. Ингээд л бүх шалгуур дуусаж, шалгарсан тамирчин руу эргээд холбогдоно гээд бидний утасны дугаарыг тэмдэглэж аваад явлаа. Хоёр сарын дараа надад Японоос дуудлага ирж, миний бүх төлөвлөгөө өөрчлөгдсөн юм даа. ШУТИС, ЭЕШ аль алийг нь орхиж, бүрэн дунд боловсролын гэрчилгээгээ авчхаад хаврын урь орох цагаар Японы ахлах сургууль руу явах боллоо. Гэхдээ энэ удаа волейбол гэх том зорилгын төлөө. ### 3. 2015 оны азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Японд очсоноос нэг жилийн дараа Монгол Улсын Үндэсний шигшээ багт дуудагдлаа. Тухайн үед Ц.Баярсайхан дасгалжуулагч намайг өсөх ирээдүйтэй гэж үзээд сэлгээний тамирчнаар сонгосон юм шиг байгаа юм. Шигшээ багт насаар илт бага хоёр тамирчин байсны нэг нь би. Бусад нь Монголдоо л босоо аваргууд гэгддэг дээд үеийн туршлагатай тамирчид. Австралитай хийсэн тоглолтын үеэр Пүрэвжаргал эгч мөрөө гэмтээсний улмаас би талбай дээр гарах боллоо. > **Туслах дасгалжуулагчид:** Туршлагагүй, нас бага хүүхэд тоглож чадахгүй ээ. > **Баярсайхан дасгалжуулагч:** Үгүй ээ, Хандаад туршлага суулгахын тулд гараанд гаргах хэрэгтэй. Энэ ширүүн нөхцөл байдлыг дэргэдээс нь сонсож байгаа арван наймхан настай хүүхдийн сэтгэл их л дарамт мэдэрч байсан санагддаг. Багийнхан маань ч надад итгэхгүй байгаа нь нүднээс нь илт харагдаж байсан. Мэдээж яаж итгэх вэ дээ. Тэр давааг би давж чадахгүй гэдгээ өөрөө ч мэдэж байсан болохоор итгээсэй ч гэж хүсээгүй. Бид тэр тоглолтод ялагдаж, “Хожим би илүү ур чадвартай тамирчин болсныхоо дараа Австралитай дахин таардаг юм бол...” гэсэн битүүхэн зорилго тээн тэмцээнээ өндөрлүүлсэн. ### 4. 2023 оны азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Өнгөрсөн жилийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн дээр Австралитай зоондоо таарч тоглохоор болов. Миний хувьд найман жилийн хугацаанд хэрхэн бэлтгэгдсэнээ өөртөө болон тэдэнд батлан харуулах онцгой мөч гэсэн үг шүү дээ. Харамсалтай нь бид 3-0 харьцаагаар хожигдсон. Товчхондоо, багийн спортод тамирчдын сэтгэл зүй, биеийн эрүүл мэнд, өөртөө итгэх итгэл тааруухан байвал амжилт гаргана гэдэг ярвигтай. Тухайн үед бид нэг зуны хугацаанд, хоорондоо 10 хоногийн зайтай дөрвөн тэмцээнд оролцсон. Ядралт, стресс их мэдэрч байсан ч нөгөө л шахуу хуваариас болоод сэтгэл зүйчтэй ажиллах боломж олдоогүй. ### 5. японы мэргэжлийн дээд лиг Нэг сонирхолтой зүйлийг хэлэхэд, би Японд тоглож байх үедээ одоогийнхоос бараг 10 дахин илүү формтой байсан гэхэд хилсдэхгүй. Тухайн үед Японы мэргэжлийн лигийн давуулалтын дундаж хурд 65км/цаг байсан бол минийх 91км/цаг, довтолгооны өндөр 3м 6см байлаа. 2020 он буюу Японы дээд лигт тоглосон анхны улирлын эхний тоглолтод манайх 22-18 харьцаагаар тэргүүлж байв. Төд удалгүй би давуулалт хийхээр боллоо. Давуулалтын шугам руу арагш гарч эсрэг баг руу харахад миний хүндэлж явдаг дээд үеийн эгч нар зогсож байхыг хараад өөрийн эрхгүй эмээж, сүрдсэн. Харин багш руу хартал тайван бөгөөд шийдэмгий байдлаар над руу толгой дохих үед тайвшраад л явчихсан. Багшийн хэлсний дагуу тав руу давууллаа. Эсрэг багийн хоёр эгч зэрэг урагш нэг зангаад мөн зэрэг биеэ татаж бөмбөгийг дундаа унагалаа. Манай багийнхан баярын дуу хадааж, харин багш ихэд бахархаж, баярласан шинжтэй алгаа ташин дуу алдаж байсныг би сайн санадаг. Тэр тоглолтод бид ялсан ч тухайн тэмцээндээ дөрөвдүгээр байр эзэлсэн. ### бонус 2019-2020 оны Үндэсний дээд лигт Тэнүүн-Огоо баг хүрэл медалийн төлөө гарч ирэхтэй зэрэгцэн Японы дээд лигийн улирлын тоглолт дууслаа. Нэг өдөр тус багийн эзэн надтай холбогдоод “Ахын дүү ерөөсөө л ирж багаа аврах хэрэгтэй боллоо. Тамирчид бүгд бэртэлтэй, цаашид энэ бүрэлдэхүүнээр тоглоход бэрх байна” гээд л шулуухан хэлэв. Би тухайн үед үсрэлтийн сорил авах үеэр хөлөө бэртээгээд оёдлоо эдгээж байсан ч дасгалжуулагчаа шалсаар байгаад Монголд ирлээ. Хүрэл медалийн төлөө таван тоглолт гарах байсны эхний тоглолтод нь бид 3-0 харьцаагаар хожигдсон. Дараагийнх нь тоглолтод бид 3-2 харьцаагаар хожигдож, харин гурав, дөрөв дэх тоглолтод нь ялалт байгууллаа. Тав дахь буюу шийдвэрлэх тоглолтын үр дүнгээр бид хүрэл медаль хүртэж чадсан ч тэр тэмцээнээс надад хамгийн тод үлдсэн өөр нэг зүйл бий. Эсрэг багийн дасгалжуулагч болон тамирчид ялагдсандаа ихэд сэтгэл дундуур байгаа харагдсан ч цаана нь Д.Эрдэнэбулган эгч чимээгүйхэн гэдэс таталт хийж байхыг хараад ямар их хүндлэх сэтгэл төрсөн гээч. Үнэхээр л мэргэжлийн тамирчин гэдэг ямар ч нөхцөл байдлыг үл хамааран одоо байгаагаасаа сайжрахын төлөө шамддаг юм байна гэдгийн бодит жишээг харуулсан даа. 2022 онд Японы нэгдүгээр лиг буюу дээд лигийн хоёр багаас санал авсан ч доод лигийг сонгосон. Учир нь миний амьдралын зорилго зөвхөн волейбол биш. Би ид үедээ хангалттай хэмжээнд тоглоод цаг нь болохоор гэр бүл зохиож, айлын эхнэр, хүүхдүүдийнхээ ээжийн хувиар амьдрахыг хүсдэг. Хэрэв би дээд лигийн тамирчин болбол зөвхөн бэлтгэл сургуулилт, тэмцээн уралдаан гэх вакум орчинд амьдрах ёстой болно. Харин доод лиг надад бэлтгэл сургуулилт хийнгээ банканд үндсэн ажилтнаар ажиллах боломж олгосон юм. Би ч гал эрмэлзэлдээ хөтлөгдөөд тэр саналыг дуртай нь аргагүй зөвшөөрсөн. Ингээд долоо хоногийн таван өдөр ажиллаж, зургаан өдөр бэлтгэл хийх хуваарьтай банкир тамирчны амьдрал эхлэв. Би энэхүү шийдвэртээ хэзээ ч харамсдаггүй. Учир нь банканд ажилласан нэг улирлын хугацаанд Японы нийгэм, албан байгууллагын соёл, арай өөр хамт олны уур амьсгалыг хангалттай мэдэж авсан гэж боддог. Банкирын карьер өндөрлөх яг тэр үед хоёр улсаас санал ирсний нэг нь Тайвань байсан юм. Тэр үед надад явах цаг болсон юм шиг мэдрэмж хэдийн төрчихсөн байсан тул эргэлзэх зүйлгүй шийдвэрээ гаргаж, Тайвань улсыг зорьсон. Японд найман жилийн турш “Сайн байх ёстой, шилдэг нь байх хэрэгтэй” гэх хатуу зарчмаар амьдарчихсан хүн дэндүү гэмээр чөлөөт сэтгэлгээтэй, галзуу оронд очсон нь шинэлэг бөгөөд зөв шийдвэр байсан гэж боддог.
https://unread.today/c/techworm-2024-essential-tech
Techworm
Majigsuren Tsogbadrakh
2024-12-23T00:00:00
12 сарын 23, 2024
2024 оныг тодорхойлсон технологиуд
<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Хиймэл оюун ухааны давлагаа улам хүчээ авч, хэрэглээний технологийн шинэ төрлүүд бий болж эхэлсэн 2024 оныг Unread-ийн зүгээс эдгээр 15 технологиор тодорхойлж байна. Таны хорхойг хүргэж байгаа төхөөрөмж аль нь вэ?</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ухаалаг утас: iPhone 16</h3><p></p><p>Энэ оны өндөр хүлээлт үүсгэсэн гар утас бол яахын аргагүй iPhone 16 загварууд билээ. Энэ удаа iPhone 15-ийн зөвхөн Pro хувилбаруудад байсан “Action button” буюу хүссэн апп болон үйлдлээ тохируулж болох товч iPhone 16-ийн энгийн хувилбаруудад өвлөгдөн ирээд зогсохгүй хэт өргөн (Ultrawide) камерын нийт пикселийн хэмжээ өмнөх загвараас дөрөв дахин их болсон юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/060f5031a199cba59392056b0c709559.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Нугардаг утас: huawei Mate XT</h3><p>Нугардаг утасны гайхамшиг энэ онд тохиож, Huawei компаниас гурав нугардаг утсыг танилцуулав. Mate XT нэртэй уг утас нь ердөө 7 цагийн дотор 1.3 сая ширхэг урьдчилсан захиалга авсан нь эрэлт хэр өндөр байгааг харуулаад амжсан. Huawei компани дэлхийд анх удаа гадагш нугардаг утас бүтээсний сацуу Apple-аас урьтаж ийм олон тооны захиалга авч чадсан юм.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/d25a34d03ba18aa86cf7125256e5e325.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>оффис лаптоп: ThinkBook Transparent display</h3><p>Уран зөгнөлт киноноос л үзэж болох нэвт харагдах шидтэй, тунгалаг төхөөрөмжүүд бидний амьдралд нэвтэрсээр. Тэдний нэг нь Lenovo-ийн тунгалаг дэлгэцтэй зөөврийн компьютер бөгөөд 17.3 инчийн MicroLED дэлгэц нь 55 хувь хүртэл нэвт харагдах үзүүлэлттэй гэдгээрээ олны анхаарлыг ихэд татаж байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/88d4e35274e9576832a0b20c56f48478.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">тоглоомын лаптоп: MSI Titan 18 HX 2024</h3><p>Тоглоомчдод зориулсан хамгийн хүчирхэг зөөврийн компьютер бол гарцаагүй энэ оны MSI Titan 18 HX. 18 инч дэлгэцтэй, Intel-ийн 14-р үеийн i9 HX процессор, Cherry MX товчны технологи, RTX 4090 GPU, 128-192GB-ийн шуурхай санах ой, 4K 120Hz mini LED дэлгэцтэй уг компьютерын эхлэх нь үнэ нь 4,999 ам.доллар. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/162f145aeac7706e79d85f4fe8d4c079.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">суурин компьютер: Mac mini M4</h3><p>Энэ оны 10-р сард танилцуулагдсан Mac mini өмнөх загвараасаа хоёр дахин жижиг болжээ. M4 болон M4 Pro чипийн сонголт, 16GB-64GB шуурхай санах ой нь M1 чиптэй хувилбараасаа хамгийн багадаа 2 дахин хурдан аж. Мөн энэ хувилбар хоёр USB-C, лан, чихэвч, HDMI болон гурван Thunderbolt USB-C оролттой бөгөөд эхлэх үнэ нь 599 ам.доллар.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/1b7aee1ea6c34df4efd86b8d26359605.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ухаалаг шил: ray-ban</h3><p>Meta-гийн Ray-Ban-тай хамтарсан ухаалаг шил энэ жил олон төрлийн шинэчлэлүүд танилцуулав. Шинэ загвар нь сануулга тааруулах, хоцрогдолгүй орчуулга хийх зэрэг функцүүдтэй болоод зогсохгүй энэ төрлийн бүтээгдэхүүний доторх технологийг олон нийтэд илүү таниулах зорилгоор тунгалаг биетэй тусгай хувилбартай болсон юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/8f0c8c748a994402affcd3f18f071a8a.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ухаалаг бөгж: oura</h3><p>Энэ онд ухаалаг бөгжний зах зээлд тэргүүлэгч Oura дөрөвдүгээр үеийн шинэ бөгжнүүдээ танилцуулсан юм. 349 ам.долларын үнэтэй Oura Ring 4 нь 12 размер, 6 өнгийн сонголттой бөгөөд илүү нарийвчлалтай өгөгдөл цуглуулах мэдрэгчээр тоноглогджээ. Мөн 8 өдрийн турш батарейгаа барих чадвартай болсон нь зах зээлд тэргүүлэх үзүүлэлт билээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9a3389f74dd4a19f939a61a4d6483ee9.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ухаалаг камер: blink</h3><p></p><p>Blink компани хяналтын камерын шинэ загваруудаа танилцуулсан билээ. Тэдгээрээс хамгийн онцлууштай нь Blink Outdoor 4 бөгөөд 1080p нягтаршил, шөнийн цагаар бичих боломж, хөдөлгөөн мэдрэгч, хоёр талын яриа бичих зэрэг олон давуу талыг өөртөө агуулж буй. Мөн AA төрлийн хоёр батарейгаар ажиллаж, хоёр жилийн турш цэнэгээ барих юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/6408bd7fd37327b728526e8737ead36f.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ухаалаг гэрийн төхөөрөмж: Roborock Qrevo S</h3><p>Гэрийн эзэгтэй нарын ажлыг хөнгөвчлөх робот тоос сорогч төрөл бүрээрээ зах зээлд худалдаалагдах болсон. Харин манай редакцын зүгээс Qrevo S загварыг онцолж байна. Нэг цэнэглэлтээр 180 минут хүртэл ажиллах боломжтой уг робот тоос сорохоос гадна чийгтэй цэвэрлэгээ хийх боломжтой. Мөн гар утасны аппаар цэвэрлэгээний хуваарь, горимыг нь тохируулж болно.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/b03c75e1c3b8016cabfe2b377c54b868.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ai хэрэгсэл: sora</h3><p>Энэ оны 2-р сард ChatGPT-г бүтээгчид текстээс видео бүтээдэг Sora-г албан ёсоор танилцуулсан билээ. Sora-аар бүтээсэн бичлэгүүд тэр даруй технологи болон энтертайнмент ертөнцийг донсолгов. Учир нь Sora-гийн жишээ бичлэгүүд Midjourney, Runway зэрэг ижил төстэй хиймэл оюун хөгжүүлэгчдээс илүү бодит, хавьгүй чанартай байсан юм.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/d7c9d90a7def133d0541ea20aa6c2d89.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">шинэ бүтээгдэхүүн: ai pin</h3><p>Энэхүү бүтээгдэхүүн нь энгэрийн төхөөрөмж болон тогтоогч батарей гэсэн хоёр хэсгээс бүрдэнэ. Уг төхөөрөмжийг гарын хөдөлгөөн, дуу хоолойгоороо удирдах бөгөөд бичил проекторын тусламжтайгаар бүх үйлдлийг нь алган дээрээ харж болно. Гар утсыг орлохуйц энэхүү төхөөрөмж 699 ам.долларын үнэтэй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/f4d961dc575ca73f0b5f2f040b6b34c1.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">шинэ ai: rabbit r1</h3><p></p><p>Rabbit R1 хэмжээний хувьд дундаж ухаалаг утасны хагастай дүйцэх бөгөөд 200 ам.долларын үнэтэй. Тод өнгө, ретро загварын хоршил болсон энэхүү төхөөрөмж нь хүн төрөлхтний ухаалаг туслахтай харьцах туршлагыг тэр чигт нь өөрчлөх зорилготой гэнэ. Мөн та гар утастайгаа холбоод хүссэн аппуудаа зайнаас удирдах боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/db5fafe331d428ec02db1c26ad077367.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>консол: PlayStation 5 Pro</h3><p>Энэ намар танилцуулагдсан The PlayStation 5 Pro нь дөрвөн жилийн өмнөх энгийн загвараасаа 45 хувь хурдан GPU, хоёр дахин хурдан гэрлийн туяа үүсгэх (ray tracing) чадал, зураглалын чанарыг нэмэгдүүлэх PSSR технологиор илүү. Мөн 8К, 120fps хүртэлх дүрслэл дэмжинэ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/49820635f08385e077d458fe9bfa373b.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">чихэвч: nothing ear</h3><p></p><p>Дууны чанар, дизайн, ашиглахад хялбар байдлаараа хэрэглэгчдийн анхаарлыг татаад буй уг чихэвчийг нэг цэнэглэлтээр 9.5 цаг, хайрцагтайгаар нь нийт 42.5 цаг хүртэл ашиглах боломжтой. Мөн хоёр төхөөрөмжтэй зэрэг холбогдож, тэдгээрийн хооронд хялбар шилжих боломжтой нь уг чихэвчийг худалдан авах том шалтгаан.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/2168fa2aae756156a434bb24d65f6099.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>vr төхөөрөмж: apple vision pro</h3><p>Apple-ийн хувьд 2015 онд Apple Watch ухаалаг цагийг гаргаснаас хойших хамгийн эхний шинэ бүтээгдэхүүн нь Vision Pro. Spatial computing буюу орон зайн тооцоолуур хэмээх технологид суурилсан уг толгойн төхөөрөмж нь Apple-ийн хөгжүүлсэн visionOS дээр ажиллах бөгөөд M2 чип, тусгайлан хөгжүүлсэн R1 процессороор тоноглогджээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/3fd0bdc796e9816ce794d8ffc3518550.png"></p> </div>
Хиймэл оюун ухааны давлагаа улам хүчээ авч, хэрэглээний технологийн шинэ төрлүүд бий болж эхэлсэн 2024 оныг Unread-ийн зүгээс эдгээр 15 технологиор тодорхойлж байна. Таны хорхойг хүргэж байгаа төхөөрөмж аль нь вэ? ухаалаг утас: iPhone 16 Энэ оны өндөр хүлээлт үүсгэсэн гар утас бол яахын аргагүй iPhone 16 загварууд билээ. Энэ удаа iPhone 15-ийн зөвхөн Pro хувилбаруудад байсан “Action button” буюу хүссэн апп болон үйлдлээ тохируулж болох товч iPhone 16-ийн энгийн хувилбаруудад өвлөгдөн ирээд зогсохгүй хэт өргөн (Ultrawide) камерын нийт пикселийн хэмжээ өмнөх загвараас дөрөв дахин их болсон юм. Нугардаг утас: huawei Mate XT Нугардаг утасны гайхамшиг энэ онд тохиож, Huawei компаниас гурав нугардаг утсыг танилцуулав. Mate XT нэртэй уг утас нь ердөө 7 цагийн дотор 1.3 сая ширхэг урьдчилсан захиалга авсан нь эрэлт хэр өндөр байгааг харуулаад амжсан. Huawei компани дэлхийд анх удаа гадагш нугардаг утас бүтээсний сацуу Apple-аас урьтаж ийм олон тооны захиалга авч чадсан юм. оффис лаптоп: ThinkBook Transparent display Уран зөгнөлт киноноос л үзэж болох нэвт харагдах шидтэй, тунгалаг төхөөрөмжүүд бидний амьдралд нэвтэрсээр. Тэдний нэг нь Lenovo-ийн тунгалаг дэлгэцтэй зөөврийн компьютер бөгөөд 17.3 инчийн MicroLED дэлгэц нь 55 хувь хүртэл нэвт харагдах үзүүлэлттэй гэдгээрээ олны анхаарлыг ихэд татаж байна. тоглоомын лаптоп: MSI Titan 18 HX 2024 Тоглоомчдод зориулсан хамгийн хүчирхэг зөөврийн компьютер бол гарцаагүй энэ оны MSI Titan 18 HX. 18 инч дэлгэцтэй, Intel-ийн 14-р үеийн i9 HX процессор, Cherry MX товчны технологи, RTX 4090 GPU, 128-192GB-ийн шуурхай санах ой, 4K 120Hz mini LED дэлгэцтэй уг компьютерын эхлэх нь үнэ нь 4,999 ам.доллар. суурин компьютер: Mac mini M4 Энэ оны 10-р сард танилцуулагдсан Mac mini өмнөх загвараасаа хоёр дахин жижиг болжээ. M4 болон M4 Pro чипийн сонголт, 16GB-64GB шуурхай санах ой нь M1 чиптэй хувилбараасаа хамгийн багадаа 2 дахин хурдан аж. Мөн энэ хувилбар хоёр USB-C, лан, чихэвч, HDMI болон гурван Thunderbolt USB-C оролттой бөгөөд эхлэх үнэ нь 599 ам.доллар. ухаалаг шил: ray-ban Meta-гийн Ray-Ban-тай хамтарсан ухаалаг шил энэ жил олон төрлийн шинэчлэлүүд танилцуулав. Шинэ загвар нь сануулга тааруулах, хоцрогдолгүй орчуулга хийх зэрэг функцүүдтэй болоод зогсохгүй энэ төрлийн бүтээгдэхүүний доторх технологийг олон нийтэд илүү таниулах зорилгоор тунгалаг биетэй тусгай хувилбартай болсон юм. ухаалаг бөгж: oura Энэ онд ухаалаг бөгжний зах зээлд тэргүүлэгч Oura дөрөвдүгээр үеийн шинэ бөгжнүүдээ танилцуулсан юм. 349 ам.долларын үнэтэй Oura Ring 4 нь 12 размер, 6 өнгийн сонголттой бөгөөд илүү нарийвчлалтай өгөгдөл цуглуулах мэдрэгчээр тоноглогджээ. Мөн 8 өдрийн турш батарейгаа барих чадвартай болсон нь зах зээлд тэргүүлэх үзүүлэлт билээ. ухаалаг камер: blink Blink компани хяналтын камерын шинэ загваруудаа танилцуулсан билээ. Тэдгээрээс хамгийн онцлууштай нь Blink Outdoor 4 бөгөөд 1080p нягтаршил, шөнийн цагаар бичих боломж, хөдөлгөөн мэдрэгч, хоёр талын яриа бичих зэрэг олон давуу талыг өөртөө агуулж буй. Мөн AA төрлийн хоёр батарейгаар ажиллаж, хоёр жилийн турш цэнэгээ барих юм. ухаалаг гэрийн төхөөрөмж: Roborock Qrevo S Гэрийн эзэгтэй нарын ажлыг хөнгөвчлөх робот тоос сорогч төрөл бүрээрээ зах зээлд худалдаалагдах болсон. Харин манай редакцын зүгээс Qrevo S загварыг онцолж байна. Нэг цэнэглэлтээр 180 минут хүртэл ажиллах боломжтой уг робот тоос сорохоос гадна чийгтэй цэвэрлэгээ хийх боломжтой. Мөн гар утасны аппаар цэвэрлэгээний хуваарь, горимыг нь тохируулж болно. ai хэрэгсэл: sora Энэ оны 2-р сард ChatGPT-г бүтээгчид текстээс видео бүтээдэг Sora-г албан ёсоор танилцуулсан билээ. Sora-аар бүтээсэн бичлэгүүд тэр даруй технологи болон энтертайнмент ертөнцийг донсолгов. Учир нь Sora-гийн жишээ бичлэгүүд Midjourney, Runway зэрэг ижил төстэй хиймэл оюун хөгжүүлэгчдээс илүү бодит, хавьгүй чанартай байсан юм. шинэ бүтээгдэхүүн: ai pin Энэхүү бүтээгдэхүүн нь энгэрийн төхөөрөмж болон тогтоогч батарей гэсэн хоёр хэсгээс бүрдэнэ. Уг төхөөрөмжийг гарын хөдөлгөөн, дуу хоолойгоороо удирдах бөгөөд бичил проекторын тусламжтайгаар бүх үйлдлийг нь алган дээрээ харж болно. Гар утсыг орлохуйц энэхүү төхөөрөмж 699 ам.долларын үнэтэй. шинэ ai: rabbit r1 Rabbit R1 хэмжээний хувьд дундаж ухаалаг утасны хагастай дүйцэх бөгөөд 200 ам.долларын үнэтэй. Тод өнгө, ретро загварын хоршил болсон энэхүү төхөөрөмж нь хүн төрөлхтний ухаалаг туслахтай харьцах туршлагыг тэр чигт нь өөрчлөх зорилготой гэнэ. Мөн та гар утастайгаа холбоод хүссэн аппуудаа зайнаас удирдах боломжтой. консол: PlayStation 5 Pro Энэ намар танилцуулагдсан The PlayStation 5 Pro нь дөрвөн жилийн өмнөх энгийн загвараасаа 45 хувь хурдан GPU, хоёр дахин хурдан гэрлийн туяа үүсгэх (ray tracing) чадал, зураглалын чанарыг нэмэгдүүлэх PSSR технологиор илүү. Мөн 8К, 120fps хүртэлх дүрслэл дэмжинэ. чихэвч: nothing ear Дууны чанар, дизайн, ашиглахад хялбар байдлаараа хэрэглэгчдийн анхаарлыг татаад буй уг чихэвчийг нэг цэнэглэлтээр 9.5 цаг, хайрцагтайгаар нь нийт 42.5 цаг хүртэл ашиглах боломжтой. Мөн хоёр төхөөрөмжтэй зэрэг холбогдож, тэдгээрийн хооронд хялбар шилжих боломжтой нь уг чихэвчийг худалдан авах том шалтгаан. vr төхөөрөмж: apple vision pro Apple-ийн хувьд 2015 онд Apple Watch ухаалаг цагийг гаргаснаас хойших хамгийн эхний шинэ бүтээгдэхүүн нь Vision Pro. Spatial computing буюу орон зайн тооцоолуур хэмээх технологид суурилсан уг толгойн төхөөрөмж нь Apple-ийн хөгжүүлсэн visionOS дээр ажиллах бөгөөд M2 чип, тусгайлан хөгжүүлсэн R1 процессороор тоноглогджээ.
Хиймэл оюун ухааны давлагаа улам хүчээ авч, хэрэглээний технологийн шинэ төрлүүд бий болж эхэлсэн 2024 оныг Unread-ийн зүгээс эдгээр 15 технологиор тодорхойлж байна. Таны хорхойг хүргэж байгаа төхөөрөмж аль нь вэ? ### ухаалаг утас: iPhone 16 Энэ оны өндөр хүлээлт үүсгэсэн гар утас бол яахын аргагүй iPhone 16 загварууд билээ. Энэ удаа iPhone 15-ийн зөвхөн Pro хувилбаруудад байсан “Action button” буюу хүссэн апп болон үйлдлээ тохируулж болох товч iPhone 16-ийн энгийн хувилбаруудад өвлөгдөн ирээд зогсохгүй хэт өргөн (Ultrawide) камерын нийт пикселийн хэмжээ өмнөх загвараас дөрөв дахин их болсон юм. ### Нугардаг утас: huawei Mate XT Нугардаг утасны гайхамшиг энэ онд тохиож, Huawei компаниас гурав нугардаг утсыг танилцуулав. Mate XT нэртэй уг утас нь ердөө 7 цагийн дотор 1.3 сая ширхэг урьдчилсан захиалга авсан нь эрэлт хэр өндөр байгааг харуулаад амжсан. Huawei компани дэлхийд анх удаа гадагш нугардаг утас бүтээсний сацуу Apple-аас урьтаж ийм олон тооны захиалга авч чадсан юм. ### оффис лаптоп: ThinkBook Transparent display Уран зөгнөлт киноноос л үзэж болох нэвт харагдах шидтэй, тунгалаг төхөөрөмжүүд бидний амьдралд нэвтэрсээр. Тэдний нэг нь Lenovo-ийн тунгалаг дэлгэцтэй зөөврийн компьютер бөгөөд 17.3 инчийн MicroLED дэлгэц нь 55 хувь хүртэл нэвт харагдах үзүүлэлттэй гэдгээрээ олны анхаарлыг ихэд татаж байна. ### тоглоомын лаптоп: MSI Titan 18 HX 2024 Тоглоомчдод зориулсан хамгийн хүчирхэг зөөврийн компьютер бол гарцаагүй энэ оны MSI Titan 18 HX. 18 инч дэлгэцтэй, Intel-ийн 14-р үеийн i9 HX процессор, Cherry MX товчны технологи, RTX 4090 GPU, 128-192GB-ийн шуурхай санах ой, 4K 120Hz mini LED дэлгэцтэй уг компьютерын эхлэх нь үнэ нь 4,999 ам.доллар. ### суурин компьютер: Mac mini M4 Энэ оны 10-р сард танилцуулагдсан Mac mini өмнөх загвараасаа хоёр дахин жижиг болжээ. M4 болон M4 Pro чипийн сонголт, 16GB-64GB шуурхай санах ой нь M1 чиптэй хувилбараасаа хамгийн багадаа 2 дахин хурдан аж. Мөн энэ хувилбар хоёр USB-C, лан, чихэвч, HDMI болон гурван Thunderbolt USB-C оролттой бөгөөд эхлэх үнэ нь 599 ам.доллар. ### ухаалаг шил: ray-ban Meta-гийн Ray-Ban-тай хамтарсан ухаалаг шил энэ жил олон төрлийн шинэчлэлүүд танилцуулав. Шинэ загвар нь сануулга тааруулах, хоцрогдолгүй орчуулга хийх зэрэг функцүүдтэй болоод зогсохгүй энэ төрлийн бүтээгдэхүүний доторх технологийг олон нийтэд илүү таниулах зорилгоор тунгалаг биетэй тусгай хувилбартай болсон юм. ### ухаалаг бөгж: oura Энэ онд ухаалаг бөгжний зах зээлд тэргүүлэгч Oura дөрөвдүгээр үеийн шинэ бөгжнүүдээ танилцуулсан юм. 349 ам.долларын үнэтэй Oura Ring 4 нь 12 размер, 6 өнгийн сонголттой бөгөөд илүү нарийвчлалтай өгөгдөл цуглуулах мэдрэгчээр тоноглогджээ. Мөн 8 өдрийн турш батарейгаа барих чадвартай болсон нь зах зээлд тэргүүлэх үзүүлэлт билээ. ### ухаалаг камер: blink Blink компани хяналтын камерын шинэ загваруудаа танилцуулсан билээ. Тэдгээрээс хамгийн онцлууштай нь Blink Outdoor 4 бөгөөд 1080p нягтаршил, шөнийн цагаар бичих боломж, хөдөлгөөн мэдрэгч, хоёр талын яриа бичих зэрэг олон давуу талыг өөртөө агуулж буй. Мөн AA төрлийн хоёр батарейгаар ажиллаж, хоёр жилийн турш цэнэгээ барих юм. ### ухаалаг гэрийн төхөөрөмж: Roborock Qrevo S Гэрийн эзэгтэй нарын ажлыг хөнгөвчлөх робот тоос сорогч төрөл бүрээрээ зах зээлд худалдаалагдах болсон. Харин манай редакцын зүгээс Qrevo S загварыг онцолж байна. Нэг цэнэглэлтээр 180 минут хүртэл ажиллах боломжтой уг робот тоос сорохоос гадна чийгтэй цэвэрлэгээ хийх боломжтой. Мөн гар утасны аппаар цэвэрлэгээний хуваарь, горимыг нь тохируулж болно. ### ai хэрэгсэл: sora Энэ оны 2-р сард ChatGPT-г бүтээгчид текстээс видео бүтээдэг Sora-г албан ёсоор танилцуулсан билээ. Sora-аар бүтээсэн бичлэгүүд тэр даруй технологи болон энтертайнмент ертөнцийг донсолгов. Учир нь Sora-гийн жишээ бичлэгүүд Midjourney, Runway зэрэг ижил төстэй хиймэл оюун хөгжүүлэгчдээс илүү бодит, хавьгүй чанартай байсан юм. ### шинэ бүтээгдэхүүн: ai pin Энэхүү бүтээгдэхүүн нь энгэрийн төхөөрөмж болон тогтоогч батарей гэсэн хоёр хэсгээс бүрдэнэ. Уг төхөөрөмжийг гарын хөдөлгөөн, дуу хоолойгоороо удирдах бөгөөд бичил проекторын тусламжтайгаар бүх үйлдлийг нь алган дээрээ харж болно. Гар утсыг орлохуйц энэхүү төхөөрөмж 699 ам.долларын үнэтэй. ### шинэ ai: rabbit r1 Rabbit R1 хэмжээний хувьд дундаж ухаалаг утасны хагастай дүйцэх бөгөөд 200 ам.долларын үнэтэй. Тод өнгө, ретро загварын хоршил болсон энэхүү төхөөрөмж нь хүн төрөлхтний ухаалаг туслахтай харьцах туршлагыг тэр чигт нь өөрчлөх зорилготой гэнэ. Мөн та гар утастайгаа холбоод хүссэн аппуудаа зайнаас удирдах боломжтой. ### консол: PlayStation 5 Pro Энэ намар танилцуулагдсан The PlayStation 5 Pro нь дөрвөн жилийн өмнөх энгийн загвараасаа 45 хувь хурдан GPU, хоёр дахин хурдан гэрлийн туяа үүсгэх (ray tracing) чадал, зураглалын чанарыг нэмэгдүүлэх PSSR технологиор илүү. Мөн 8К, 120fps хүртэлх дүрслэл дэмжинэ. ### чихэвч: nothing ear Дууны чанар, дизайн, ашиглахад хялбар байдлаараа хэрэглэгчдийн анхаарлыг татаад буй уг чихэвчийг нэг цэнэглэлтээр 9.5 цаг, хайрцагтайгаар нь нийт 42.5 цаг хүртэл ашиглах боломжтой. Мөн хоёр төхөөрөмжтэй зэрэг холбогдож, тэдгээрийн хооронд хялбар шилжих боломжтой нь уг чихэвчийг худалдан авах том шалтгаан. ### vr төхөөрөмж: apple vision pro Apple-ийн хувьд 2015 онд Apple Watch ухаалаг цагийг гаргаснаас хойших хамгийн эхний шинэ бүтээгдэхүүн нь Vision Pro. Spatial computing буюу орон зайн тооцоолуур хэмээх технологид суурилсан уг толгойн төхөөрөмж нь Apple-ийн хөгжүүлсэн visionOS дээр ажиллах бөгөөд M2 чип, тусгайлан хөгжүүлсэн R1 процессороор тоноглогджээ.
https://unread.today/c/techworm-t-family
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-12-20T00:00:00
12 сарын 20, 2024
Эцэг, эхчүүдэд: “T-Family” үйлчилгээг хүүхэдтэйгээ ашиглах дөрвөн шалтгаан
<div class="article-body"> <h2>Бид өнгөрсөн жил “Хүүхдийнхээ цахим хэрэглээ, байршлыг ингэж хянаарай” нийтлэлийг бичиж байв. Энэхүү нийтлэлийн судалгааг хийж байхад хүүхдийнхээ байршлыг хянах дотоодын шийдэл байдаггүйг анзаарсан билээ. Тийм ч учир редакцын зүгээс Google Family Link аппыг санал болгож байлаа. <br><br>Харин хэдхэн хоногийн өмнө Toki апп “T-Family” үйлчилгээг гаргаж, энэ асуудлыг нэг мөр шийджээ. Тэд энэ үйлчилгээндээ зөвхөн байршил харахаас гадна утасны цэнэг, нэгж, датаг нь шалгах, дансыг нь цэнэглэж өгөх зэрэг хамгийн чухал үйлдлүүдийг багтаасан байна. Ингээд T-Family үйлчилгээг ашиглах дөрвөн шалтгааныг уншигч тантай хуваалцъя.<br><br></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/4028523579bdbe0da27bc387abe1ca9e.jpg"></p><blockquote><p>Toki-гийн T-Family бол хүүхэдтэйгээ технологийн тусламжтай илүү ойр байж, аюулгүй байдал, санхүүгийн хэрэгцээг нь алсаас хангахад туслах ухаалаг үйлчилгээ юм. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хялбар холболттой</h3><p>Нийтлэл бичихийн тулд бид өөрсдөө T-Family үйлчилгээг туршиж үзэв. Дотоодын үйлчилгээ тул E-Mongolia-тай ямар ч саадгүй хоршин ажиллаж, хормын дотор таны хүүхдүүдийн мэдээллийг гарган ирж байсныг онцлон дурдъя. Та тус үйлчилгээг хүүхэдтэйгээ хамтдаа ашиглахыг зөвшөөрөн гэрээ байгуулж, гарын үсэг зурахад QR үүснэ. Хүүхдийнхээ утсан дээр Toki аппыг татаад "QR кодоор нэвтрэх сонголт"-ыг сонгож, тус QR-ийг уншуулахад л хангалттай. Бүртгүүлж, холбоход ойролцоогоор хоёр минут л шаардана. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/f3310c9aa31ce272225080230a1d2877.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/87c7f3dfd6fa54e417177524be420b53.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Дүүрэн бэлэгтэй</h3><p>Гэр бүлийн хамгийн том баяруудын нэг шинэ жил хаяанд ирсэн энэ үед T-Family "Бэлэг дүүрэн шинэ жил" урамшууллыг зарлажээ. Уг урамшууллын хүрээнд T-Family үйлчилгээнд бүртгүүлсэн хүүхэд бүр 10,000₮ бэлэгтэй гэнэ. Бүртгүүлсэн даруйд хүүхдийн тань дансанд хүссэн зүйлдээ зарцуулж болох 10,000₮ шилжин орно гэсэн үг. Түүнээс гадна тус үйлчилгээг ашиглах бүрдээ эрх цуглуулж, супер бэлгийн багцын эзэн болох боломжтой. Урамшууллын хугацаанд нийт гурван гэр бүлд дараах бэлгүүдтэй багцыг бэлэглэнэ.<br><br>- iPhone 16<br>- PlayStation 5<br>- iPad 10th generation<br>- Dyson агаар цэвэршүүлэгч<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/d3fcbe97b209301c027b0bdafb5617c5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Хэрэглэхэд ойлгомжтой</h3><p>Тус үйлчилгээний үндсэн функцүүдийг хэрэглэх тун хялбар. Хүүхдийнхээ байршлыг (энэ функц нь зөвхөн 6-11 насны хүүхдэд ажиллана) Google Map-аас харж болох тул шинэ газрын зураг унших гэж зовохгүй. Мөн гэр, сургууль, дугуйлан зэрэг тогтмол очдог газруудыг нь хадгалж, очих бүрд нь сонордуулгаар мэдээлэл авч болно.<br><br>Утасны цэнэгийг нь харж, бага байвал ойр байрлах Toki Power түрээсэлж өгөх, өөрийнх нь байршил дээр UbCab-аас такси дуудах, дата болон нэгжийн үлдэгдлийг нь шалгаж, дуусаж байвал цэнэглэх гээд орчин цагт хүүхэд тань аюулгүй, харилцаа холбоотой байх бүх л боломжийг бүрдүүлжээ. Мөн мөнгө шилжүүлэх, өдрийн гүйлгээний хязгаар тогтоох, гүйлгээний түүхийг ч харах боломжтой. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/796d8001085ed1aa4f9a01f32e2592f5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Хүүхдэд ч хэрэгтэй</h3><p>T-Family үйлчилгээнд холбогдсоноор таны хүүхэд ч гэсэн өөрт хэрэгтэй төрөл бүрийн үйлчилгээг хялбар, найдвартай арга замаар авч болно. Үүнд:<br><br>- Өдөр тутмын төлбөр, тооцоогоо бие даан хийх<br>- Эцэг, эх рүү гээ өөрт шаардлагатай мөнгөн дүнгээр нэхэмжлэл илгээх<br>- Umoney картаа цэнэглэх, цахим тасалбар авах, тоглоом цэнэглэх<br>- Toki аппын үйлчилгээнүүдээс Cashback буюу тодорхой хувийг цуглуулах<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/9281195f662c708eab3700fb9369398d.jpg"></p><blockquote><p>Toki аппыг татаад хүүхэдтэйгээ илүү ойр байгаарай.<br><br>Апп татах: <a href="https://apps.apple.com/cv/app/toki/id1504679492" target="_blank">iOS</a> | <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.toki.mn&amp;hl=en" target="_blank">Android</a></p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Бид өнгөрсөн жил “Хүүхдийнхээ цахим хэрэглээ, байршлыг ингэж хянаарай” нийтлэлийг бичиж байв. Энэхүү нийтлэлийн судалгааг хийж байхад хүүхдийнхээ байршлыг хянах дотоодын шийдэл байдаггүйг анзаарсан билээ. Тийм ч учир редакцын зүгээс Google Family Link аппыг санал болгож байлаа. Харин хэдхэн хоногийн өмнө Toki апп “T-Family” үйлчилгээг гаргаж, энэ асуудлыг нэг мөр шийджээ. Тэд энэ үйлчилгээндээ зөвхөн байршил харахаас гадна утасны цэнэг, нэгж, датаг нь шалгах, дансыг нь цэнэглэж өгөх зэрэг хамгийн чухал үйлдлүүдийг багтаасан байна. Ингээд T-Family үйлчилгээг ашиглах дөрвөн шалтгааныг уншигч тантай хуваалцъя. Toki-гийн T-Family бол хүүхэдтэйгээ технологийн тусламжтай илүү ойр байж, аюулгүй байдал, санхүүгийн хэрэгцээг нь алсаас хангахад туслах ухаалаг үйлчилгээ юм. Хялбар холболттой Нийтлэл бичихийн тулд бид өөрсдөө T-Family үйлчилгээг туршиж үзэв. Дотоодын үйлчилгээ тул E-Mongolia-тай ямар ч саадгүй хоршин ажиллаж, хормын дотор таны хүүхдүүдийн мэдээллийг гарган ирж байсныг онцлон дурдъя. Та тус үйлчилгээг хүүхэдтэйгээ хамтдаа ашиглахыг зөвшөөрөн гэрээ байгуулж, гарын үсэг зурахад QR үүснэ. Хүүхдийнхээ утсан дээр Toki аппыг татаад "QR кодоор нэвтрэх сонголт"-ыг сонгож, тус QR-ийг уншуулахад л хангалттай. Бүртгүүлж, холбоход ойролцоогоор хоёр минут л шаардана. Дүүрэн бэлэгтэй Гэр бүлийн хамгийн том баяруудын нэг шинэ жил хаяанд ирсэн энэ үед T-Family "Бэлэг дүүрэн шинэ жил" урамшууллыг зарлажээ. Уг урамшууллын хүрээнд T-Family үйлчилгээнд бүртгүүлсэн хүүхэд бүр 10,000₮ бэлэгтэй гэнэ. Бүртгүүлсэн даруйд хүүхдийн тань дансанд хүссэн зүйлдээ зарцуулж болох 10,000₮ шилжин орно гэсэн үг. Түүнээс гадна тус үйлчилгээг ашиглах бүрдээ эрх цуглуулж, супер бэлгийн багцын эзэн болох боломжтой. Урамшууллын хугацаанд нийт гурван гэр бүлд дараах бэлгүүдтэй багцыг бэлэглэнэ. - iPhone 16 - PlayStation 5 - iPad 10th generation - Dyson агаар цэвэршүүлэгч Хэрэглэхэд ойлгомжтой Тус үйлчилгээний үндсэн функцүүдийг хэрэглэх тун хялбар. Хүүхдийнхээ байршлыг (энэ функц нь зөвхөн 6-11 насны хүүхдэд ажиллана) Google Map-аас харж болох тул шинэ газрын зураг унших гэж зовохгүй. Мөн гэр, сургууль, дугуйлан зэрэг тогтмол очдог газруудыг нь хадгалж, очих бүрд нь сонордуулгаар мэдээлэл авч болно. Утасны цэнэгийг нь харж, бага байвал ойр байрлах Toki Power түрээсэлж өгөх, өөрийнх нь байршил дээр UbCab-аас такси дуудах, дата болон нэгжийн үлдэгдлийг нь шалгаж, дуусаж байвал цэнэглэх гээд орчин цагт хүүхэд тань аюулгүй, харилцаа холбоотой байх бүх л боломжийг бүрдүүлжээ. Мөн мөнгө шилжүүлэх, өдрийн гүйлгээний хязгаар тогтоох, гүйлгээний түүхийг ч харах боломжтой. Хүүхдэд ч хэрэгтэй T-Family үйлчилгээнд холбогдсоноор таны хүүхэд ч гэсэн өөрт хэрэгтэй төрөл бүрийн үйлчилгээг хялбар, найдвартай арга замаар авч болно. Үүнд: - Өдөр тутмын төлбөр, тооцоогоо бие даан хийх - Эцэг, эх рүү гээ өөрт шаардлагатай мөнгөн дүнгээр нэхэмжлэл илгээх - Umoney картаа цэнэглэх, цахим тасалбар авах, тоглоом цэнэглэх - Toki аппын үйлчилгээнүүдээс Cashback буюу тодорхой хувийг цуглуулах Toki аппыг татаад хүүхэдтэйгээ илүү ойр байгаарай. Апп татах: iOS | Android
Бид өнгөрсөн жил “Хүүхдийнхээ цахим хэрэглээ, байршлыг ингэж хянаарай” нийтлэлийг бичиж байв. Энэхүү нийтлэлийн судалгааг хийж байхад хүүхдийнхээ байршлыг хянах дотоодын шийдэл байдаггүйг анзаарсан билээ. Тийм ч учир редакцын зүгээс Google Family Link аппыг санал болгож байлаа. Харин хэдхэн хоногийн өмнө Toki апп “T-Family” үйлчилгээг гаргаж, энэ асуудлыг нэг мөр шийджээ. Тэд энэ үйлчилгээндээ зөвхөн байршил харахаас гадна утасны цэнэг, нэгж, датаг нь шалгах, дансыг нь цэнэглэж өгөх зэрэг хамгийн чухал үйлдлүүдийг багтаасан байна. Ингээд T-Family үйлчилгээг ашиглах дөрвөн шалтгааныг уншигч тантай хуваалцъя. > Toki-гийн T-Family бол хүүхэдтэйгээ технологийн тусламжтай илүү ойр байж, аюулгүй байдал, санхүүгийн хэрэгцээг нь алсаас хангахад туслах ухаалаг үйлчилгээ юм. ### Хялбар холболттой Нийтлэл бичихийн тулд бид өөрсдөө T-Family үйлчилгээг туршиж үзэв. Дотоодын үйлчилгээ тул E-Mongolia-тай ямар ч саадгүй хоршин ажиллаж, хормын дотор таны хүүхдүүдийн мэдээллийг гарган ирж байсныг онцлон дурдъя. Та тус үйлчилгээг хүүхэдтэйгээ хамтдаа ашиглахыг зөвшөөрөн гэрээ байгуулж, гарын үсэг зурахад QR үүснэ. Хүүхдийнхээ утсан дээр Toki аппыг татаад "QR кодоор нэвтрэх сонголт"-ыг сонгож, тус QR-ийг уншуулахад л хангалттай. Бүртгүүлж, холбоход ойролцоогоор хоёр минут л шаардана. ### Дүүрэн бэлэгтэй Гэр бүлийн хамгийн том баяруудын нэг шинэ жил хаяанд ирсэн энэ үед T-Family "Бэлэг дүүрэн шинэ жил" урамшууллыг зарлажээ. Уг урамшууллын хүрээнд T-Family үйлчилгээнд бүртгүүлсэн хүүхэд бүр 10,000₮ бэлэгтэй гэнэ. Бүртгүүлсэн даруйд хүүхдийн тань дансанд хүссэн зүйлдээ зарцуулж болох 10,000₮ шилжин орно гэсэн үг. Түүнээс гадна тус үйлчилгээг ашиглах бүрдээ эрх цуглуулж, супер бэлгийн багцын эзэн болох боломжтой. Урамшууллын хугацаанд нийт гурван гэр бүлд дараах бэлгүүдтэй багцыг бэлэглэнэ. - iPhone 16 - PlayStation 5 - iPad 10th generation - Dyson агаар цэвэршүүлэгч ### Хэрэглэхэд ойлгомжтой Тус үйлчилгээний үндсэн функцүүдийг хэрэглэх тун хялбар. Хүүхдийнхээ байршлыг (энэ функц нь зөвхөн 6-11 насны хүүхдэд ажиллана) Google Map-аас харж болох тул шинэ газрын зураг унших гэж зовохгүй. Мөн гэр, сургууль, дугуйлан зэрэг тогтмол очдог газруудыг нь хадгалж, очих бүрд нь сонордуулгаар мэдээлэл авч болно. Утасны цэнэгийг нь харж, бага байвал ойр байрлах Toki Power түрээсэлж өгөх, өөрийнх нь байршил дээр UbCab-аас такси дуудах, дата болон нэгжийн үлдэгдлийг нь шалгаж, дуусаж байвал цэнэглэх гээд орчин цагт хүүхэд тань аюулгүй, харилцаа холбоотой байх бүх л боломжийг бүрдүүлжээ. Мөн мөнгө шилжүүлэх, өдрийн гүйлгээний хязгаар тогтоох, гүйлгээний түүхийг ч харах боломжтой. ### Хүүхдэд ч хэрэгтэй T-Family үйлчилгээнд холбогдсоноор таны хүүхэд ч гэсэн өөрт хэрэгтэй төрөл бүрийн үйлчилгээг хялбар, найдвартай арга замаар авч болно. Үүнд: - Өдөр тутмын төлбөр, тооцоогоо бие даан хийх - Эцэг, эх рүү гээ өөрт шаардлагатай мөнгөн дүнгээр нэхэмжлэл илгээх - Umoney картаа цэнэглэх, цахим тасалбар авах, тоглоом цэнэглэх - Toki аппын үйлчилгээнүүдээс Cashback буюу тодорхой хувийг цуглуулах > Toki аппыг татаад хүүхэдтэйгээ илүү ойр байгаарай. > > Апп татах: iOS | Android
https://unread.today/c/10-10-my-first
10 ертөнц, 10 өнцөг
Unread Today
2023-07-20T00:00:00
7 сарын 20, 2023
Анхны түүхээ хуваалцсан арван өөр мэдрэмж
<div class="article-body"> <h2>Цаг хугацаа урсан өнгөрч амьдралын шинэ хуудас нээгдэхэд анхны бүхний мөр үлдэнэ. Аливаа бүхний анхных л илүү нандин, сэтгэлд мартагдахгүй хадгалагддаг. Хүн бүрд бие, сэтгэлээрээ мэдэрсэн дахин давтагдашгүй үнэ цэнтэй ажил, нөхөрлөл, хүүхэд, хүсэл мөрөөдөлдөө хөтлөгдөн туурвисан уран бүтээл, шинээр төрсөн санаа гэж бий. Ингээд бидний бэлтгэсэн арван өөр ертөнцийн анхны түүхээр хамтдаа аялцгаая.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Soulsearching подкастын хөтлөгч Ц. Анударь: Миний анхны санаа  </h3><blockquote><p>Яг үнэндээ бид онолоос илүү мэдрэмж, хайр дурлалдаа хөтлөгдөж амьдардаг</p> <cite><p>Ц. Анударь</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/2d444e8c8bc287da450da5cba935f635.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би бичих дуртай, их романтик талдаа хүн. Тиймээс зохиосон шүлэг, эшлэл, өгүүллэгээ Soulsearching нэртэй Инстаграм хаяг нээн оруулж эхэлсэн. Жилийн хугацаа өнгөрөхөд хүмүүст нэлээн хүрч зарим уншигч маань хайрын нууц түүхээ илгээн зөвлөгөө авахыг хүсэх болов. Ингээд тэр хүмүүст жаахан ч болов сэтгэлийн дэм өгч, хань болохоор шийдэн Soulsearching подкастыг эхлүүлсэн түүхтэй. Хүн аливаа асуудалтай тулгарах үедээ өөрийгөө ганцаархнаа юм шиг мэдэрдэг. Гэтэл үнэндээ хүн бүрд сэтгэлдээ ганцаардах мэдрэмж тээх үе гарна. Тиймээс подкастыг минь сонсоод найзтайгаа ярилцаж буй мэт хань мэдрээсэй гэж хүссэн. </p><p>Подкастаараа хайр дурлалын тухай ярихаар зарим хүмүүс “Хөнгөхөн, амархан юм ярилаа, ямар онол сурах юм” гэх нь бий. Яг үнэндээ бид онолоос илүү мэдрэмж, хайр дурлалдаа хөтлөгдөж амьдардаг оршихуй. Заримдаа бид Монголын нийгмийн завгүй хэв маягийн уршгаар мэдрэмжээ анзаарч хайр дурлалын тухай ярих сөхөөгүй явна. Тиймээс тэрхүү орон зайг бага ч гэсэн бий болгохоор хайр дурлал, нөхөрлөл, харилцааны талаарх сэдвээр ярихыг эрмэлзэж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Rapper Trishna (Н.Ханбилэг): Миний анхны уран бүтээл <br></div></h3><blockquote><p>Уран бүтээлээрээ дамжуулан хүмүүст “Битгий буруу үйлдэл хийгээсэй” гэж хэлэхийг зорьдог </p> <cite><p>Rapper Trishna</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/d25e7805cf9c3734b670cd99db46d82e.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>2020 оны аравдугаар сарын 10-нд “Metronome” нэртэй дуугаа хүмүүст сонсгох үед үнэмшимгүй, мөрөөдөл биелж буй мэт “гоё” мэдрэмж төрсөн. Харин албан ёсоор олон нийтэд цацсан анхны уран бүтээл бол "Наша Таняа” дуу маань юм. Учир нь хөгжим, дуугаралт, үг, ая, клипний санаа, найруулга гээд зурахаас бусад бүх зүйлийг өөрөө хийсэн нь миний хувьд уранаар бүтээсэн анхны бүтээлд тооцогдоно. Дууныхаа санааг бодит болгон хийж дууссаны дараа хэзээ цацах вэ гэх чухал шийдвэртэй тулгарсан. Хүнд сэдэвтэй дуу болохоор олон хүнд түгээж, “мессеж өгөх” тохиромжтой цаг үеийг хүлээж бараг гурван жил дарсаны эцэст цацжээ. </p><p>Хүний мэдэрч болох олон мэдрэмж дундаас хамгийн хүчтэй бөгөөд удирдахад хэцүү мэдрэмж бол айдас юм. Бүтээл маань ихэвчлэн харанхуй урсгал болохоор нэг удаа сонсоход л хэзээ ч мартагдахааргүй мэдрэмжийг хүнд үлдээж чаддаг. Хүмүүс "dark rap" урсгалын уран бүтээлч гэхээр эмо юм уу, готик гэж андуурдаг. Миний хувьд харанхуй байдлыг дотроо ойлгож, төсөөлөлд минь буудаг болохоор энэ урсгалаар уран бүтээлээ хийдэг болохоос би өөрөө тийм харанхуй хүн гэсэн үг биш. Ер нь хүн уран бүтээлч сэтгэлгээгээ хөгжүүлж чадвал ямар ч урсгалаар дуу хийж чадна. Миний дууг ихэвчлэн өсвөр насны хүүхдүүд сонсдог. Тэд миний дууг сонсоод үзэл бодлын хувьд бага ч болов ялгаа гараасай л гэж хүсэж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Резидент эмч А.Сайнбилэг: Миний анхны тусламж<br></div></h3><blockquote><p>Хэзээ ч харж байгаагүй, танихгүй хүний өвчин зовуурийнх нь талаар сонсох үед тусалчих юм сан гэх сэтгэлээ түрүүнд тавидаг</p> <cite><p>А.Сайханбилэг</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/e1f9fadc85b78e11e1222b86f5b9a7f1.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW71144645 BCX9" paraid="1644948845" paraeid="{42331bf5-b909-4f1d-a6de-e5ce50b49dc5}{251}"><br></p><p class="Paragraph SCXW71144645 BCX9" paraid="1644948845" paraeid="{42331bf5-b909-4f1d-a6de-e5ce50b49dc5}{251}">Их сургуулиа төгсөөд эмнэлгийн яаралтай тусламжийн тасагт резидент эмчээр ажиллаж эхэлсэн. Тухайн жил Ковид-19 халдварын тархалт өндөр байсан тул улаан бүсэд ажиллах шаардлага тулгарав. Уг бүсэд амьсгалын дутагдалтай, яаралтай эмнэлэгт хэвтэх шаардлагатай архаг, хууч өвчтэй, Ковид-19 халдвар хавсарсан тул хүндрэх магадлалтай өвчтөнүүдэд голцуу тусламж үзүүлсэн. Өвчтөний биеийн байдал нүд ирмэхийн дотор дордох эрсдэлтэй тул маш хянуур хандах ёстой. </p><p class="Paragraph SCXW71144645 BCX9" paraid="1692741034" paraeid="{cbf9150b-44af-4228-a823-e66ea2eba6ed}{184}">Би хамгийн анхны тусламжаа зүрх нь зогссон өвчтөнд үзүүлсэн. Анхны тусламж үзүүлэхэд цээж шахалтын техник зэргийг буруу хийснээр гарч болзошгүй хүндрэлүүд олон бий. Тиймээс заавал сургагч багшийн хяналт дор тусламж үзүүлэх шаардлагатай. Анх ухаангүй хүний цээжин дээр алгаараа хүрэхэд “Цусны эргэлтийг таслалгүй, зөв техникээр цээж шахалт хийчих юм сан. Зүрх нь эргэж цохилоосой” гэж хүссэн юм. Харамсалтай нь анхны өвчтөний маань зүрх эргэж цохилоогүй. Энэ бүхний дараа би дахин ийм байдалд ормооргүй санагдаж, хэнтэй ч ярих хүсэлгүй болсон. Эмч, тэр дундаа яаралтай тусламжийн эмч нарын сэтгэл зүй ийм зүйлд хэзээ ч бэлэн байдаггүй. Харин өвчтөнөө хүлээн авах мөчид сэтгэл зүйгээ бэлэн болгодог гэж бодож байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Өндөр настан М.Туяа: Миний анхны ухаарал </h3><blockquote><p>Хүний амьдрал богинохон ч гэлээ хүсэл гэдэг хязгааргүйн учир хайртай хүнээ алдсан ч хамтдаа хийхийг хүссэн зүйлс амьтай хэвээр сэтгэлд мөнхөрдөг</p> <cite><p>М.Туяа</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/2eb3311501e699a3d27bd30bda73a23e.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW201551050 BCX9" paraid="885767623" paraeid="{d01e7ccc-6bbd-4f4d-bb1f-084bf48eda19}{192}">Би хоёр настайдаа ээжийгээ алдаж, айлд өргүүлэв. Хэдий балчирхан ч өөр айлын хүүхэд болох гэж байгаадаа баярлаж, “Эгчтэйгээ хамт явна даа” л гэж бодож байсан. Эгч минь ч миний араас ирсэн. Сүүлд том болсны дараа эгч маань “Өөр айлд өргүүлэх болсон ч бага эмэгтэй дүүгээсээ л битгий холдоорой гэх ээжийн захиасыг биелүүлж чамайг дагасан” хэмээн хэлсэн. </p><p class="Paragraph SCXW201551050 BCX9" paraid="588590327" paraeid="{c83e7e15-c6e7-45c7-90fa-e9777ace6530}{155}">Намайг “Хатуу ааштай байна, аливаад зөөлөн ханд” гэж эгч минь зэмлэнэ. Харин би эгчтэйгээ үүрд хамт байх юм шиг зөрүүдэлдэг байж дээ. Эгч минь дэргэд байсан учраас л амьдралд хөл алдалгүй, цэх шулуун явсан гэдгийг алсад одсоных нь дараа ухаарсан. Одоо эргээд харахад намайг нуруундаа үүрээд, “Буурал морийг уная гэвэл</p><p class="Paragraph SCXW201551050 BCX9" paraid="930713283" paraeid="{998f9aca-8675-4df4-a465-4e319e457266}{80}">Будруулаад гарна хө хө” гэж дуулан морь шиг цогьж тоглодог байсан нь хамгийн тод, дотно дурсамж болон үлдэж ээ. Хүний амьдрал богинохон ч хүсэл гэдэг хязгааргүйн адилаар хайртай хүнээ алдсан ч хамтдаа хийхийг хүссэн зүйлс амьтай хэвээр сэтгэлд мөнхөрдөг бололтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Дөрвөн хүүхдийн аав Д.Энхсайхан: Миний анхны хүүхэд<br></div></h3><blockquote><p>Эр хүн аливаад хатуужилтай, даван туулах чадвартай байх ёстой гэж боддог</p> <cite><p>Д.Энхсайхан</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/4a4b0e451056f8adfdcd7c1bdd407285.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Анх 37 настайдаа аав гэх эрхэм цолыг хүртэв. Тэр мөч бол үгээр хэлэхийн аргагүй гайхамшигтай. Анх хүүгээ хараад бяцхан, хөөрхөн, өхөөрдмөөр санагдахын хамт өндөр хариуцлага үүрч байгаагаа ойлгосон. Одоо дөрвөн хүүхэдтэй. Том нь найм, бага нь нэг настай. Хүүхдүүд маань дэрсхэн өсөж буй учраас манайх дуу, шуугүй байна гэж ер нь үгүй. Гэрт ирсэн зочин бүр тэдний минь яриаг сонсоод өхөөрдөнө. Манай доод айл хэд хэдэн удаа хаалга тогшиж орж ирсэн хөгжилтэй үеүд олон бий. </p><p>Би сайн эцгийн үлгэр дуурайллыг ааваасаа харж өссөн. Миний аав хүүхдүүдээ хөдөө гадаа авч явж, цагаа зарцуулдаг, чадах чинээгээрээ хөдөлмөрлөдөг хүн байжээ. Миний хувьд гэр бүлээ хайр халамжаар дутаалгүй, зөв үлгэр дуурайлал болж, тэдэндээ үргэлж цаг гаргаж, өмөг түшиг нь байхыг хичээдэг дээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>МУИС­-ийн багш Д.Амартүвшин: Миний анхны үүргэвчтэй аялал<br></div></h3><blockquote><p>Залуу хүнд ганцаараа аялах нь адал явдал, саад бэрхшээлтэй нүүр тулж, өөрийгөө таних, дуртай зүйлдээ цаг зарцуулах боломжийг олгодог</p> <cite><p>Д.Амартүвшин</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/e9f7783d6354c4e58fc82e4ef8b40911.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Намайг Англи улсад суралцаж байхад Америкаар аялах боломж олдож, анхны үүргэвчтэй аяллаа хийв. Аяллаа Америк найз Куртисын зөвлөснөөр Нью Йорк хотын Broadway театрт мюзикл үзэж эхлүүлж байв. Тухайн үед мюзиклийн талаар ойлголтгүй байсан учраас дуурь ч юм шиг, балет эсвэл жүжиг үзээд ч байгаа юм шиг шинэлэг санагдсан. Театрт амьд оркестр дунд хөгжим ард, урд дуугараад л, миний нүдийг нээсэн гайхалтай тоглолт болсон. Мюзиклийг зөвхөн тайзан дээр тоглодог гэсэн бодлыг минь тэр тоглолт өөрчилжээ. Нью Йорк хот тэнгэр баганадсан барилгуудтай хэр нь тун эмх цэгцтэй, төвдөө ногоон байгууламжтай. Хамгийн сонирхолтой нь манан, буданг уулын орой дээр л байдаг гэсэн төсөөлөл минь өндөр барилга дээр гараад үгүй болсон доо. </p><p>Аяллын хамгийн чухал нь тухайн улсыг үзэхээс гадна шинэ хүмүүстэй танилцах юм. Миний хувьд шинэхэн найз Куртистэй танилцсанаар аялал минь илүү сонирхолтой, дурсамж дүүрэн үлджээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Нэгдүгээр ангийн сурагч Э.Ананд: Миний анхны бэлэг<br></div></h3><blockquote><p>Би зураг зурах, тэврэх үнсэх гээд сэтгэлийн бэлэг өгч чадна</p> <cite><p>Э.Ананд</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/7885cd232c2f4c0ff8100d0f25a89ec1.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW197738362 BCX9" paraid="1491607564" paraeid="{5e20db1e-0f18-413c-947a-2f82ac34918d}{53}"><br></p><p class="Paragraph SCXW197738362 BCX9" paraid="1491607564" paraeid="{5e20db1e-0f18-413c-947a-2f82ac34918d}{53}">Миний санаж байгаагаар надад хэн нэгний өгсөн анхны бэлэг бол дөрвөн настай байхад аавын минь авч өгсөн найман дугуйтай, том удирдлагатай машин юм. Зуны өдөр бүр машинаараа найзуудтайгаа тоглож өнгөрүүлсэнээ санаж байна. </p><p class="Paragraph SCXW197738362 BCX9" paraid="166996101" paraeid="{5e20db1e-0f18-413c-947a-2f82ac34918d}{199}">Төрсөн өдрөөр аав маань унадаг дугуй авч өгөхөд би их баярласан. Зуслан дээрээ очих бүрдээ ахтайгаа унадаг дугуйгаараа уралддаг. Манай ахын унадаг дугуй хурдан, харин минийх удаан болохоор уралдах бүрдээ голцуу хожигдчихдог. Би гэрийнхэндээ гэрээ цэвэрлэж, ээждээ дүүгээ харж, хичээлээ сайн хийж бэлэг барьдаг. Мөн би зураг зурах, тэврэх, үнсэх гээд сэтгэлийн бэлэг өгч чадна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Дижитал артист Б.Энх-­Оюун: Миний анхны мэдрэмж<br></div></h3><blockquote><p>ЛГБТ гэдгээ заавал зарлах шаардлагагүй хэвийн зүйл гэж хүмүүс хүлээн авдаг байвал гоё. Жишээ нь, "Би гей эсвэл лесбиан" гэвэл тоодоггүй л баймаар байна. Удахгүй тийм цаг ирнэ гэдэгт итгэдэг</p> <cite><p>Б.Энх-­Оюун</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/36c689936a0bf7a09f964be265f17037.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW152053555 BCX9" paraid="1120501539" paraeid="{c31fae90-bb30-4f03-bc95-0ea3cc9e3337}{127}"><br></p><p class="Paragraph SCXW152053555 BCX9" paraid="1120501539" paraeid="{c31fae90-bb30-4f03-bc95-0ea3cc9e3337}{127}">Миний хувьд өөрийгөө бисекуал гэдгээ мэдсэн нь том шилжилт эсвэл ухаарал байгаагүй. Их сургуульд суралцахынхаа өмнө бага багаар аль ч хүйсийн хүн сонирхдогоо мэдэрч эхэлсэн. Монголд ЛГБТ хүмүүсийг хүлээж авч байгаа хандлага нь бага зэрэг хэцүү. Заримдаа хамтрагчтайгаа гадуур уулзахдаа бусдын харц, хандлагаас зайлсхийж мэддэг газраа очих нь олон. Ихэнх хүмүүс бисекуал гэхлээр “Өөрийгөө тодорхойлж чадахгүй эсвэл зүгээр хөгжилдөхийг хүсдэг” гэх мэтээр буруу ойлгох нь түгээмэл. Гэтэл энэ бол хүйс хамааралгүй татагдахыг л хэлж байгаа шүү дээ. Үүнийг мэдэхгүй хүмүүс муулж эсвэл үзэн ядах нь анзаарагддаг. </p><p class="Paragraph SCXW152053555 BCX9" paraid="132707849" paraeid="{c0350a93-f261-4901-adbc-dc3321bd8679}{218}">Би хийж буй зүйл, сонсдог хөгжмөөрөө ийм байх нь энгийн гэдгийг өөртөө мэдрүүлдэг байсан. Энэ нь сэтгэл зүйн ямар нэгэн дарамтгүйгээр өөрийн мэдрэмжийг хүлээж авахад тусалсан гэж боддог. Гэр бүлдээ одоо хүртэл хэлээгүй. Учир нь “Яаж хүлээж авах бол?” гэх айдсыг даван туулж чадахгүй байна. Харин найзууд маань намайг нээлттэй хүлээж авч сайн ойлгосон. Тийм болохоор өөрийгөө азтайд тооцдог. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Нил паблишингийн Үүсгэн байгуулагч Ж.Тэгшзаяа: Миний анхны сорилт<br></div></h3><blockquote><p>Өөртэйгөө болон бусадтай харилцах харилцаа хэр чухал болохыг энэхүү сорилтоос ойлгосон</p> <cite><p>Ж.Тэгшзаяа</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/98a6f809182f33b3451715e6f4369fd6.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өдөр тутмын ажил, амьдралд тулгарч буй асуудал, бэрхшээлийг заавал байх ёстой гэж хүлээж авдаг байв. Гэтэл яаж ч хичээгээд давж хүчрээгүй анхны сорилт болох сэтгэл гутралын эмгэгтэй дөрвөн жилийн өмнө тулгарсан. Гаднаас нь харахад мэдэгдэхгүй хэр нь бүх зүйл утга учиргүй санагдаж, дотор томьёолж боломгүй өвдөлт мэдрэгдэнэ. Цаг үеэсээ болсон уу, сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн талаар ямар ч ойлголт байгаагүй. Хэн ч заагаагүй учир хямралын үетэйгээ андуурч удаан хугацааг өнгөрөөсөн. </p><p>Сорилтоо туулж байх үед сэтгэл гэмтчихсэн надад “Сэтгэлийн хаттай бай” гэдэг ч юм уу, хортой дэмжлэгүүд их ирсэн. Ер нь тухайн нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрөх нь илүү чухал. Амьдралд олон асуудал нийлж сэтгэл гутралын эмгэгийг үүсгэдэг. Юун түрүүнд шалтгаан хайхаас илүү өөртэйгөө нүүр тулж, эдгэрэх орон зайг олгох хэрэгтэй. Үүнээс өөрөөр сэтгэл гутралыг давах гарцгүй. Хүн амьдралдаа бүх зүйлд үнэнчээр хандаж, өөрийгөө хуурахгүй байх хором мөч гарцаагүй тулгардаг. Хэцүү ч гэсэн энэ мөчийг туулснаар ирээдүйд сэтгэл зүйн дархлаа сууна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Тоймч, сэтгүүлч Л.Нарантөгс: Миний анхны ажил <br></div></h3><blockquote><p>Анхны ажилдаа орж буй дүү нартаа захиж хэлэхэд эзэмшсэн мэргэжлээ гартаа оруулж, өөрийгөө зөв илэрхийлээрэй. Тухайн ажлын байр ирээдүйд өсөн дэвжих боломжтой эсэхийг цалингаас илүү чухалчилдаг юм шүү</p> <cite><p>Л.Нарантөгс</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/118c4e79-3aba-49d1-bcd9-6c08e56348d2/da066bcfe67fb6f9d53d326b1bc204ae.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Намайг анх ажилд орох үед хэвлэл мэдээллийн суваг одоогийнх шиг олон байгаагүй. Өдөр тутмын таван сонин, нэг урт, долоон богино долгионы радио, гарын таван хуруунд багтахуйц л телевиз байсан. Ингээд 2004 онд шугамын радиогийн хотын сигналыг хариуцдаг "Дөрвөн уул" радио станцад багшийн зөвлөсний дагуу очлоо. Уг нь хагас сар туршилтаар ажиллахаар болсон ч Ардын зураач Цолзол гуайг Цоодол гэж бичиж алдаа гаргаснаар хугацаа минь сунгагдах тохиолдол гарч байв. Уг үйл явдлаас хойш 22 насандаа албан ёсоор редактораар ажилд орж, одоог хүртэл, 19 жилийн турш хэвлэл мэдээллийн салбарт ажиллажээ. </p><p>Анхны цалин минь 30 мянган төгрөг байв. Цалингийнхаа арван мянган төгрөгөөр гэртээ хоол хүнс, зургаан мянган төгрөгөөр ээждээ алчуур авчхаад анхны цалингаа тэмдэглэхээр найзтайгаа шар айраг авч уув. Тухайн үед "Tse" гэх бааранд бүх шар айраг 500 төгрөгөөр зарагддаг учраас арван шилийг захиалсанаа санадаг юм. Тэгээд дараагийн цалин буутал үлдсэн мөнгөө тамхи, автобусны зардал зэрэгт зарцуулахаар хадгалсан. Үдийн цайгаар хоол авч идэх мөнгө хүрэлцэхгүй учраас голдуу 150 төгрөгийн ууттай бэлэн гоймон авч иддэг байсан дурсамж бий. </p> </div>
Цаг хугацаа урсан өнгөрч амьдралын шинэ хуудас нээгдэхэд анхны бүхний мөр үлдэнэ. Аливаа бүхний анхных л илүү нандин, сэтгэлд мартагдахгүй хадгалагддаг. Хүн бүрд бие, сэтгэлээрээ мэдэрсэн дахин давтагдашгүй үнэ цэнтэй ажил, нөхөрлөл, хүүхэд, хүсэл мөрөөдөлдөө хөтлөгдөн туурвисан уран бүтээл, шинээр төрсөн санаа гэж бий. Ингээд бидний бэлтгэсэн арван өөр ертөнцийн анхны түүхээр хамтдаа аялцгаая. Soulsearching подкастын хөтлөгч Ц. Анударь: Миний анхны санаа Яг үнэндээ бид онолоос илүү мэдрэмж, хайр дурлалдаа хөтлөгдөж амьдардаг Ц. Анударь Би бичих дуртай, их романтик талдаа хүн. Тиймээс зохиосон шүлэг, эшлэл, өгүүллэгээ Soulsearching нэртэй Инстаграм хаяг нээн оруулж эхэлсэн. Жилийн хугацаа өнгөрөхөд хүмүүст нэлээн хүрч зарим уншигч маань хайрын нууц түүхээ илгээн зөвлөгөө авахыг хүсэх болов. Ингээд тэр хүмүүст жаахан ч болов сэтгэлийн дэм өгч, хань болохоор шийдэн Soulsearching подкастыг эхлүүлсэн түүхтэй. Хүн аливаа асуудалтай тулгарах үедээ өөрийгөө ганцаархнаа юм шиг мэдэрдэг. Гэтэл үнэндээ хүн бүрд сэтгэлдээ ганцаардах мэдрэмж тээх үе гарна. Тиймээс подкастыг минь сонсоод найзтайгаа ярилцаж буй мэт хань мэдрээсэй гэж хүссэн. Подкастаараа хайр дурлалын тухай ярихаар зарим хүмүүс “Хөнгөхөн, амархан юм ярилаа, ямар онол сурах юм” гэх нь бий. Яг үнэндээ бид онолоос илүү мэдрэмж, хайр дурлалдаа хөтлөгдөж амьдардаг оршихуй. Заримдаа бид Монголын нийгмийн завгүй хэв маягийн уршгаар мэдрэмжээ анзаарч хайр дурлалын тухай ярих сөхөөгүй явна. Тиймээс тэрхүү орон зайг бага ч гэсэн бий болгохоор хайр дурлал, нөхөрлөл, харилцааны талаарх сэдвээр ярихыг эрмэлзэж байна. Rapper Trishna (Н.Ханбилэг): Миний анхны уран бүтээл Уран бүтээлээрээ дамжуулан хүмүүст “Битгий буруу үйлдэл хийгээсэй” гэж хэлэхийг зорьдог Rapper Trishna 2020 оны аравдугаар сарын 10-нд “Metronome” нэртэй дуугаа хүмүүст сонсгох үед үнэмшимгүй, мөрөөдөл биелж буй мэт “гоё” мэдрэмж төрсөн. Харин албан ёсоор олон нийтэд цацсан анхны уран бүтээл бол "Наша Таняа” дуу маань юм. Учир нь хөгжим, дуугаралт, үг, ая, клипний санаа, найруулга гээд зурахаас бусад бүх зүйлийг өөрөө хийсэн нь миний хувьд уранаар бүтээсэн анхны бүтээлд тооцогдоно. Дууныхаа санааг бодит болгон хийж дууссаны дараа хэзээ цацах вэ гэх чухал шийдвэртэй тулгарсан. Хүнд сэдэвтэй дуу болохоор олон хүнд түгээж, “мессеж өгөх” тохиромжтой цаг үеийг хүлээж бараг гурван жил дарсаны эцэст цацжээ. Хүний мэдэрч болох олон мэдрэмж дундаас хамгийн хүчтэй бөгөөд удирдахад хэцүү мэдрэмж бол айдас юм. Бүтээл маань ихэвчлэн харанхуй урсгал болохоор нэг удаа сонсоход л хэзээ ч мартагдахааргүй мэдрэмжийг хүнд үлдээж чаддаг. Хүмүүс "dark rap" урсгалын уран бүтээлч гэхээр эмо юм уу, готик гэж андуурдаг. Миний хувьд харанхуй байдлыг дотроо ойлгож, төсөөлөлд минь буудаг болохоор энэ урсгалаар уран бүтээлээ хийдэг болохоос би өөрөө тийм харанхуй хүн гэсэн үг биш. Ер нь хүн уран бүтээлч сэтгэлгээгээ хөгжүүлж чадвал ямар ч урсгалаар дуу хийж чадна. Миний дууг ихэвчлэн өсвөр насны хүүхдүүд сонсдог. Тэд миний дууг сонсоод үзэл бодлын хувьд бага ч болов ялгаа гараасай л гэж хүсэж байна. Резидент эмч А.Сайнбилэг: Миний анхны тусламж Хэзээ ч харж байгаагүй, танихгүй хүний өвчин зовуурийнх нь талаар сонсох үед тусалчих юм сан гэх сэтгэлээ түрүүнд тавидаг А.Сайханбилэг Их сургуулиа төгсөөд эмнэлгийн яаралтай тусламжийн тасагт резидент эмчээр ажиллаж эхэлсэн. Тухайн жил Ковид-19 халдварын тархалт өндөр байсан тул улаан бүсэд ажиллах шаардлага тулгарав. Уг бүсэд амьсгалын дутагдалтай, яаралтай эмнэлэгт хэвтэх шаардлагатай архаг, хууч өвчтэй, Ковид-19 халдвар хавсарсан тул хүндрэх магадлалтай өвчтөнүүдэд голцуу тусламж үзүүлсэн. Өвчтөний биеийн байдал нүд ирмэхийн дотор дордох эрсдэлтэй тул маш хянуур хандах ёстой. Би хамгийн анхны тусламжаа зүрх нь зогссон өвчтөнд үзүүлсэн. Анхны тусламж үзүүлэхэд цээж шахалтын техник зэргийг буруу хийснээр гарч болзошгүй хүндрэлүүд олон бий. Тиймээс заавал сургагч багшийн хяналт дор тусламж үзүүлэх шаардлагатай. Анх ухаангүй хүний цээжин дээр алгаараа хүрэхэд “Цусны эргэлтийг таслалгүй, зөв техникээр цээж шахалт хийчих юм сан. Зүрх нь эргэж цохилоосой” гэж хүссэн юм. Харамсалтай нь анхны өвчтөний маань зүрх эргэж цохилоогүй. Энэ бүхний дараа би дахин ийм байдалд ормооргүй санагдаж, хэнтэй ч ярих хүсэлгүй болсон. Эмч, тэр дундаа яаралтай тусламжийн эмч нарын сэтгэл зүй ийм зүйлд хэзээ ч бэлэн байдаггүй. Харин өвчтөнөө хүлээн авах мөчид сэтгэл зүйгээ бэлэн болгодог гэж бодож байна. Өндөр настан М.Туяа: Миний анхны ухаарал Хүний амьдрал богинохон ч гэлээ хүсэл гэдэг хязгааргүйн учир хайртай хүнээ алдсан ч хамтдаа хийхийг хүссэн зүйлс амьтай хэвээр сэтгэлд мөнхөрдөг М.Туяа Би хоёр настайдаа ээжийгээ алдаж, айлд өргүүлэв. Хэдий балчирхан ч өөр айлын хүүхэд болох гэж байгаадаа баярлаж, “Эгчтэйгээ хамт явна даа” л гэж бодож байсан. Эгч минь ч миний араас ирсэн. Сүүлд том болсны дараа эгч маань “Өөр айлд өргүүлэх болсон ч бага эмэгтэй дүүгээсээ л битгий холдоорой гэх ээжийн захиасыг биелүүлж чамайг дагасан” хэмээн хэлсэн. Намайг “Хатуу ааштай байна, аливаад зөөлөн ханд” гэж эгч минь зэмлэнэ. Харин би эгчтэйгээ үүрд хамт байх юм шиг зөрүүдэлдэг байж дээ. Эгч минь дэргэд байсан учраас л амьдралд хөл алдалгүй, цэх шулуун явсан гэдгийг алсад одсоных нь дараа ухаарсан. Одоо эргээд харахад намайг нуруундаа үүрээд, “Буурал морийг уная гэвэл Будруулаад гарна хө хө” гэж дуулан морь шиг цогьж тоглодог байсан нь хамгийн тод, дотно дурсамж болон үлдэж ээ. Хүний амьдрал богинохон ч хүсэл гэдэг хязгааргүйн адилаар хайртай хүнээ алдсан ч хамтдаа хийхийг хүссэн зүйлс амьтай хэвээр сэтгэлд мөнхөрдөг бололтой. Дөрвөн хүүхдийн аав Д.Энхсайхан: Миний анхны хүүхэд Эр хүн аливаад хатуужилтай, даван туулах чадвартай байх ёстой гэж боддог Д.Энхсайхан Анх 37 настайдаа аав гэх эрхэм цолыг хүртэв. Тэр мөч бол үгээр хэлэхийн аргагүй гайхамшигтай. Анх хүүгээ хараад бяцхан, хөөрхөн, өхөөрдмөөр санагдахын хамт өндөр хариуцлага үүрч байгаагаа ойлгосон. Одоо дөрвөн хүүхэдтэй. Том нь найм, бага нь нэг настай. Хүүхдүүд маань дэрсхэн өсөж буй учраас манайх дуу, шуугүй байна гэж ер нь үгүй. Гэрт ирсэн зочин бүр тэдний минь яриаг сонсоод өхөөрдөнө. Манай доод айл хэд хэдэн удаа хаалга тогшиж орж ирсэн хөгжилтэй үеүд олон бий. Би сайн эцгийн үлгэр дуурайллыг ааваасаа харж өссөн. Миний аав хүүхдүүдээ хөдөө гадаа авч явж, цагаа зарцуулдаг, чадах чинээгээрээ хөдөлмөрлөдөг хүн байжээ. Миний хувьд гэр бүлээ хайр халамжаар дутаалгүй, зөв үлгэр дуурайлал болж, тэдэндээ үргэлж цаг гаргаж, өмөг түшиг нь байхыг хичээдэг дээ. МУИС­-ийн багш Д.Амартүвшин: Миний анхны үүргэвчтэй аялал Залуу хүнд ганцаараа аялах нь адал явдал, саад бэрхшээлтэй нүүр тулж, өөрийгөө таних, дуртай зүйлдээ цаг зарцуулах боломжийг олгодог Д.Амартүвшин Намайг Англи улсад суралцаж байхад Америкаар аялах боломж олдож, анхны үүргэвчтэй аяллаа хийв. Аяллаа Америк найз Куртисын зөвлөснөөр Нью Йорк хотын Broadway театрт мюзикл үзэж эхлүүлж байв. Тухайн үед мюзиклийн талаар ойлголтгүй байсан учраас дуурь ч юм шиг, балет эсвэл жүжиг үзээд ч байгаа юм шиг шинэлэг санагдсан. Театрт амьд оркестр дунд хөгжим ард, урд дуугараад л, миний нүдийг нээсэн гайхалтай тоглолт болсон. Мюзиклийг зөвхөн тайзан дээр тоглодог гэсэн бодлыг минь тэр тоглолт өөрчилжээ. Нью Йорк хот тэнгэр баганадсан барилгуудтай хэр нь тун эмх цэгцтэй, төвдөө ногоон байгууламжтай. Хамгийн сонирхолтой нь манан, буданг уулын орой дээр л байдаг гэсэн төсөөлөл минь өндөр барилга дээр гараад үгүй болсон доо. Аяллын хамгийн чухал нь тухайн улсыг үзэхээс гадна шинэ хүмүүстэй танилцах юм. Миний хувьд шинэхэн найз Куртистэй танилцсанаар аялал минь илүү сонирхолтой, дурсамж дүүрэн үлджээ. Нэгдүгээр ангийн сурагч Э.Ананд: Миний анхны бэлэг Би зураг зурах, тэврэх үнсэх гээд сэтгэлийн бэлэг өгч чадна Э.Ананд Миний санаж байгаагаар надад хэн нэгний өгсөн анхны бэлэг бол дөрвөн настай байхад аавын минь авч өгсөн найман дугуйтай, том удирдлагатай машин юм. Зуны өдөр бүр машинаараа найзуудтайгаа тоглож өнгөрүүлсэнээ санаж байна. Төрсөн өдрөөр аав маань унадаг дугуй авч өгөхөд би их баярласан. Зуслан дээрээ очих бүрдээ ахтайгаа унадаг дугуйгаараа уралддаг. Манай ахын унадаг дугуй хурдан, харин минийх удаан болохоор уралдах бүрдээ голцуу хожигдчихдог. Би гэрийнхэндээ гэрээ цэвэрлэж, ээждээ дүүгээ харж, хичээлээ сайн хийж бэлэг барьдаг. Мөн би зураг зурах, тэврэх, үнсэх гээд сэтгэлийн бэлэг өгч чадна. Дижитал артист Б.Энх-­Оюун: Миний анхны мэдрэмж ЛГБТ гэдгээ заавал зарлах шаардлагагүй хэвийн зүйл гэж хүмүүс хүлээн авдаг байвал гоё. Жишээ нь, "Би гей эсвэл лесбиан" гэвэл тоодоггүй л баймаар байна. Удахгүй тийм цаг ирнэ гэдэгт итгэдэг Б.Энх-­Оюун Миний хувьд өөрийгөө бисекуал гэдгээ мэдсэн нь том шилжилт эсвэл ухаарал байгаагүй. Их сургуульд суралцахынхаа өмнө бага багаар аль ч хүйсийн хүн сонирхдогоо мэдэрч эхэлсэн. Монголд ЛГБТ хүмүүсийг хүлээж авч байгаа хандлага нь бага зэрэг хэцүү. Заримдаа хамтрагчтайгаа гадуур уулзахдаа бусдын харц, хандлагаас зайлсхийж мэддэг газраа очих нь олон. Ихэнх хүмүүс бисекуал гэхлээр “Өөрийгөө тодорхойлж чадахгүй эсвэл зүгээр хөгжилдөхийг хүсдэг” гэх мэтээр буруу ойлгох нь түгээмэл. Гэтэл энэ бол хүйс хамааралгүй татагдахыг л хэлж байгаа шүү дээ. Үүнийг мэдэхгүй хүмүүс муулж эсвэл үзэн ядах нь анзаарагддаг. Би хийж буй зүйл, сонсдог хөгжмөөрөө ийм байх нь энгийн гэдгийг өөртөө мэдрүүлдэг байсан. Энэ нь сэтгэл зүйн ямар нэгэн дарамтгүйгээр өөрийн мэдрэмжийг хүлээж авахад тусалсан гэж боддог. Гэр бүлдээ одоо хүртэл хэлээгүй. Учир нь “Яаж хүлээж авах бол?” гэх айдсыг даван туулж чадахгүй байна. Харин найзууд маань намайг нээлттэй хүлээж авч сайн ойлгосон. Тийм болохоор өөрийгөө азтайд тооцдог. Нил паблишингийн Үүсгэн байгуулагч Ж.Тэгшзаяа: Миний анхны сорилт Өөртэйгөө болон бусадтай харилцах харилцаа хэр чухал болохыг энэхүү сорилтоос ойлгосон Ж.Тэгшзаяа Өдөр тутмын ажил, амьдралд тулгарч буй асуудал, бэрхшээлийг заавал байх ёстой гэж хүлээж авдаг байв. Гэтэл яаж ч хичээгээд давж хүчрээгүй анхны сорилт болох сэтгэл гутралын эмгэгтэй дөрвөн жилийн өмнө тулгарсан. Гаднаас нь харахад мэдэгдэхгүй хэр нь бүх зүйл утга учиргүй санагдаж, дотор томьёолж боломгүй өвдөлт мэдрэгдэнэ. Цаг үеэсээ болсон уу, сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн талаар ямар ч ойлголт байгаагүй. Хэн ч заагаагүй учир хямралын үетэйгээ андуурч удаан хугацааг өнгөрөөсөн. Сорилтоо туулж байх үед сэтгэл гэмтчихсэн надад “Сэтгэлийн хаттай бай” гэдэг ч юм уу, хортой дэмжлэгүүд их ирсэн. Ер нь тухайн нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрөх нь илүү чухал. Амьдралд олон асуудал нийлж сэтгэл гутралын эмгэгийг үүсгэдэг. Юун түрүүнд шалтгаан хайхаас илүү өөртэйгөө нүүр тулж, эдгэрэх орон зайг олгох хэрэгтэй. Үүнээс өөрөөр сэтгэл гутралыг давах гарцгүй. Хүн амьдралдаа бүх зүйлд үнэнчээр хандаж, өөрийгөө хуурахгүй байх хором мөч гарцаагүй тулгардаг. Хэцүү ч гэсэн энэ мөчийг туулснаар ирээдүйд сэтгэл зүйн дархлаа сууна. Тоймч, сэтгүүлч Л.Нарантөгс: Миний анхны ажил Анхны ажилдаа орж буй дүү нартаа захиж хэлэхэд эзэмшсэн мэргэжлээ гартаа оруулж, өөрийгөө зөв илэрхийлээрэй. Тухайн ажлын байр ирээдүйд өсөн дэвжих боломжтой эсэхийг цалингаас илүү чухалчилдаг юм шүү Л.Нарантөгс Намайг анх ажилд орох үед хэвлэл мэдээллийн суваг одоогийнх шиг олон байгаагүй. Өдөр тутмын таван сонин, нэг урт, долоон богино долгионы радио, гарын таван хуруунд багтахуйц л телевиз байсан. Ингээд 2004 онд шугамын радиогийн хотын сигналыг хариуцдаг "Дөрвөн уул" радио станцад багшийн зөвлөсний дагуу очлоо. Уг нь хагас сар туршилтаар ажиллахаар болсон ч Ардын зураач Цолзол гуайг Цоодол гэж бичиж алдаа гаргаснаар хугацаа минь сунгагдах тохиолдол гарч байв. Уг үйл явдлаас хойш 22 насандаа албан ёсоор редактораар ажилд орж, одоог хүртэл, 19 жилийн турш хэвлэл мэдээллийн салбарт ажиллажээ. Анхны цалин минь 30 мянган төгрөг байв. Цалингийнхаа арван мянган төгрөгөөр гэртээ хоол хүнс, зургаан мянган төгрөгөөр ээждээ алчуур авчхаад анхны цалингаа тэмдэглэхээр найзтайгаа шар айраг авч уув. Тухайн үед "Tse" гэх бааранд бүх шар айраг 500 төгрөгөөр зарагддаг учраас арван шилийг захиалсанаа санадаг юм. Тэгээд дараагийн цалин буутал үлдсэн мөнгөө тамхи, автобусны зардал зэрэгт зарцуулахаар хадгалсан. Үдийн цайгаар хоол авч идэх мөнгө хүрэлцэхгүй учраас голдуу 150 төгрөгийн ууттай бэлэн гоймон авч иддэг байсан дурсамж бий.
Цаг хугацаа урсан өнгөрч амьдралын шинэ хуудас нээгдэхэд анхны бүхний мөр үлдэнэ. Аливаа бүхний анхных л илүү нандин, сэтгэлд мартагдахгүй хадгалагддаг. Хүн бүрд бие, сэтгэлээрээ мэдэрсэн дахин давтагдашгүй үнэ цэнтэй ажил, нөхөрлөл, хүүхэд, хүсэл мөрөөдөлдөө хөтлөгдөн туурвисан уран бүтээл, шинээр төрсөн санаа гэж бий. Ингээд бидний бэлтгэсэн арван өөр ертөнцийн анхны түүхээр хамтдаа аялцгаая. ### Soulsearching подкастын хөтлөгч Ц. Анударь: Миний анхны санаа > Яг үнэндээ бид онолоос илүү мэдрэмж, хайр дурлалдаа хөтлөгдөж амьдардаг > > Ц. Анударь Би бичих дуртай, их романтик талдаа хүн. Тиймээс зохиосон шүлэг, эшлэл, өгүүллэгээ Soulsearching нэртэй Инстаграм хаяг нээн оруулж эхэлсэн. Жилийн хугацаа өнгөрөхөд хүмүүст нэлээн хүрч зарим уншигч маань хайрын нууц түүхээ илгээн зөвлөгөө авахыг хүсэх болов. Ингээд тэр хүмүүст жаахан ч болов сэтгэлийн дэм өгч, хань болохоор шийдэн Soulsearching подкастыг эхлүүлсэн түүхтэй. Хүн аливаа асуудалтай тулгарах үедээ өөрийгөө ганцаархнаа юм шиг мэдэрдэг. Гэтэл үнэндээ хүн бүрд сэтгэлдээ ганцаардах мэдрэмж тээх үе гарна. Тиймээс подкастыг минь сонсоод найзтайгаа ярилцаж буй мэт хань мэдрээсэй гэж хүссэн. Подкастаараа хайр дурлалын тухай ярихаар зарим хүмүүс “Хөнгөхөн, амархан юм ярилаа, ямар онол сурах юм” гэх нь бий. Яг үнэндээ бид онолоос илүү мэдрэмж, хайр дурлалдаа хөтлөгдөж амьдардаг оршихуй. Заримдаа бид Монголын нийгмийн завгүй хэв маягийн уршгаар мэдрэмжээ анзаарч хайр дурлалын тухай ярих сөхөөгүй явна. Тиймээс тэрхүү орон зайг бага ч гэсэн бий болгохоор хайр дурлал, нөхөрлөл, харилцааны талаарх сэдвээр ярихыг эрмэлзэж байна. ### Rapper Trishna (Н.Ханбилэг): Миний анхны уран бүтээл > Уран бүтээлээрээ дамжуулан хүмүүст “Битгий буруу үйлдэл хийгээсэй” гэж хэлэхийг зорьдог > > Rapper Trishna 2020 оны аравдугаар сарын 10-нд “Metronome” нэртэй дуугаа хүмүүст сонсгох үед үнэмшимгүй, мөрөөдөл биелж буй мэт “гоё” мэдрэмж төрсөн. Харин албан ёсоор олон нийтэд цацсан анхны уран бүтээл бол "Наша Таняа” дуу маань юм. Учир нь хөгжим, дуугаралт, үг, ая, клипний санаа, найруулга гээд зурахаас бусад бүх зүйлийг өөрөө хийсэн нь миний хувьд уранаар бүтээсэн анхны бүтээлд тооцогдоно. Дууныхаа санааг бодит болгон хийж дууссаны дараа хэзээ цацах вэ гэх чухал шийдвэртэй тулгарсан. Хүнд сэдэвтэй дуу болохоор олон хүнд түгээж, “мессеж өгөх” тохиромжтой цаг үеийг хүлээж бараг гурван жил дарсаны эцэст цацжээ. Хүний мэдэрч болох олон мэдрэмж дундаас хамгийн хүчтэй бөгөөд удирдахад хэцүү мэдрэмж бол айдас юм. Бүтээл маань ихэвчлэн харанхуй урсгал болохоор нэг удаа сонсоход л хэзээ ч мартагдахааргүй мэдрэмжийг хүнд үлдээж чаддаг. Хүмүүс "dark rap" урсгалын уран бүтээлч гэхээр эмо юм уу, готик гэж андуурдаг. Миний хувьд харанхуй байдлыг дотроо ойлгож, төсөөлөлд минь буудаг болохоор энэ урсгалаар уран бүтээлээ хийдэг болохоос би өөрөө тийм харанхуй хүн гэсэн үг биш. Ер нь хүн уран бүтээлч сэтгэлгээгээ хөгжүүлж чадвал ямар ч урсгалаар дуу хийж чадна. Миний дууг ихэвчлэн өсвөр насны хүүхдүүд сонсдог. Тэд миний дууг сонсоод үзэл бодлын хувьд бага ч болов ялгаа гараасай л гэж хүсэж байна. ### Резидент эмч А.Сайнбилэг: Миний анхны тусламж > Хэзээ ч харж байгаагүй, танихгүй хүний өвчин зовуурийнх нь талаар сонсох үед тусалчих юм сан гэх сэтгэлээ түрүүнд тавидаг > > А.Сайханбилэг Их сургуулиа төгсөөд эмнэлгийн яаралтай тусламжийн тасагт резидент эмчээр ажиллаж эхэлсэн. Тухайн жил Ковид-19 халдварын тархалт өндөр байсан тул улаан бүсэд ажиллах шаардлага тулгарав. Уг бүсэд амьсгалын дутагдалтай, яаралтай эмнэлэгт хэвтэх шаардлагатай архаг, хууч өвчтэй, Ковид-19 халдвар хавсарсан тул хүндрэх магадлалтай өвчтөнүүдэд голцуу тусламж үзүүлсэн. Өвчтөний биеийн байдал нүд ирмэхийн дотор дордох эрсдэлтэй тул маш хянуур хандах ёстой. Би хамгийн анхны тусламжаа зүрх нь зогссон өвчтөнд үзүүлсэн. Анхны тусламж үзүүлэхэд цээж шахалтын техник зэргийг буруу хийснээр гарч болзошгүй хүндрэлүүд олон бий. Тиймээс заавал сургагч багшийн хяналт дор тусламж үзүүлэх шаардлагатай. Анх ухаангүй хүний цээжин дээр алгаараа хүрэхэд “Цусны эргэлтийг таслалгүй, зөв техникээр цээж шахалт хийчих юм сан. Зүрх нь эргэж цохилоосой” гэж хүссэн юм. Харамсалтай нь анхны өвчтөний маань зүрх эргэж цохилоогүй. Энэ бүхний дараа би дахин ийм байдалд ормооргүй санагдаж, хэнтэй ч ярих хүсэлгүй болсон. Эмч, тэр дундаа яаралтай тусламжийн эмч нарын сэтгэл зүй ийм зүйлд хэзээ ч бэлэн байдаггүй. Харин өвчтөнөө хүлээн авах мөчид сэтгэл зүйгээ бэлэн болгодог гэж бодож байна. ### Өндөр настан М.Туяа: Миний анхны ухаарал > Хүний амьдрал богинохон ч гэлээ хүсэл гэдэг хязгааргүйн учир хайртай хүнээ алдсан ч хамтдаа хийхийг хүссэн зүйлс амьтай хэвээр сэтгэлд мөнхөрдөг > > М.Туяа Би хоёр настайдаа ээжийгээ алдаж, айлд өргүүлэв. Хэдий балчирхан ч өөр айлын хүүхэд болох гэж байгаадаа баярлаж, “Эгчтэйгээ хамт явна даа” л гэж бодож байсан. Эгч минь ч миний араас ирсэн. Сүүлд том болсны дараа эгч маань “Өөр айлд өргүүлэх болсон ч бага эмэгтэй дүүгээсээ л битгий холдоорой гэх ээжийн захиасыг биелүүлж чамайг дагасан” хэмээн хэлсэн. Намайг “Хатуу ааштай байна, аливаад зөөлөн ханд” гэж эгч минь зэмлэнэ. Харин би эгчтэйгээ үүрд хамт байх юм шиг зөрүүдэлдэг байж дээ. Эгч минь дэргэд байсан учраас л амьдралд хөл алдалгүй, цэх шулуун явсан гэдгийг алсад одсоных нь дараа ухаарсан. Одоо эргээд харахад намайг нуруундаа үүрээд, “Буурал морийг уная гэвэл Будруулаад гарна хө хө” гэж дуулан морь шиг цогьж тоглодог байсан нь хамгийн тод, дотно дурсамж болон үлдэж ээ. Хүний амьдрал богинохон ч хүсэл гэдэг хязгааргүйн адилаар хайртай хүнээ алдсан ч хамтдаа хийхийг хүссэн зүйлс амьтай хэвээр сэтгэлд мөнхөрдөг бололтой. ### Дөрвөн хүүхдийн аав Д.Энхсайхан: Миний анхны хүүхэд > Эр хүн аливаад хатуужилтай, даван туулах чадвартай байх ёстой гэж боддог > > Д.Энхсайхан Анх 37 настайдаа аав гэх эрхэм цолыг хүртэв. Тэр мөч бол үгээр хэлэхийн аргагүй гайхамшигтай. Анх хүүгээ хараад бяцхан, хөөрхөн, өхөөрдмөөр санагдахын хамт өндөр хариуцлага үүрч байгаагаа ойлгосон. Одоо дөрвөн хүүхэдтэй. Том нь найм, бага нь нэг настай. Хүүхдүүд маань дэрсхэн өсөж буй учраас манайх дуу, шуугүй байна гэж ер нь үгүй. Гэрт ирсэн зочин бүр тэдний минь яриаг сонсоод өхөөрдөнө. Манай доод айл хэд хэдэн удаа хаалга тогшиж орж ирсэн хөгжилтэй үеүд олон бий. Би сайн эцгийн үлгэр дуурайллыг ааваасаа харж өссөн. Миний аав хүүхдүүдээ хөдөө гадаа авч явж, цагаа зарцуулдаг, чадах чинээгээрээ хөдөлмөрлөдөг хүн байжээ. Миний хувьд гэр бүлээ хайр халамжаар дутаалгүй, зөв үлгэр дуурайлал болж, тэдэндээ үргэлж цаг гаргаж, өмөг түшиг нь байхыг хичээдэг дээ. ### МУИС­-ийн багш Д.Амартүвшин: Миний анхны үүргэвчтэй аялал > Залуу хүнд ганцаараа аялах нь адал явдал, саад бэрхшээлтэй нүүр тулж, өөрийгөө таних, дуртай зүйлдээ цаг зарцуулах боломжийг олгодог > > Д.Амартүвшин Намайг Англи улсад суралцаж байхад Америкаар аялах боломж олдож, анхны үүргэвчтэй аяллаа хийв. Аяллаа Америк найз Куртисын зөвлөснөөр Нью Йорк хотын Broadway театрт мюзикл үзэж эхлүүлж байв. Тухайн үед мюзиклийн талаар ойлголтгүй байсан учраас дуурь ч юм шиг, балет эсвэл жүжиг үзээд ч байгаа юм шиг шинэлэг санагдсан. Театрт амьд оркестр дунд хөгжим ард, урд дуугараад л, миний нүдийг нээсэн гайхалтай тоглолт болсон. Мюзиклийг зөвхөн тайзан дээр тоглодог гэсэн бодлыг минь тэр тоглолт өөрчилжээ. Нью Йорк хот тэнгэр баганадсан барилгуудтай хэр нь тун эмх цэгцтэй, төвдөө ногоон байгууламжтай. Хамгийн сонирхолтой нь манан, буданг уулын орой дээр л байдаг гэсэн төсөөлөл минь өндөр барилга дээр гараад үгүй болсон доо. Аяллын хамгийн чухал нь тухайн улсыг үзэхээс гадна шинэ хүмүүстэй танилцах юм. Миний хувьд шинэхэн найз Куртистэй танилцсанаар аялал минь илүү сонирхолтой, дурсамж дүүрэн үлджээ. ### Нэгдүгээр ангийн сурагч Э.Ананд: Миний анхны бэлэг > Би зураг зурах, тэврэх үнсэх гээд сэтгэлийн бэлэг өгч чадна > > Э.Ананд Миний санаж байгаагаар надад хэн нэгний өгсөн анхны бэлэг бол дөрвөн настай байхад аавын минь авч өгсөн найман дугуйтай, том удирдлагатай машин юм. Зуны өдөр бүр машинаараа найзуудтайгаа тоглож өнгөрүүлсэнээ санаж байна. Төрсөн өдрөөр аав маань унадаг дугуй авч өгөхөд би их баярласан. Зуслан дээрээ очих бүрдээ ахтайгаа унадаг дугуйгаараа уралддаг. Манай ахын унадаг дугуй хурдан, харин минийх удаан болохоор уралдах бүрдээ голцуу хожигдчихдог. Би гэрийнхэндээ гэрээ цэвэрлэж, ээждээ дүүгээ харж, хичээлээ сайн хийж бэлэг барьдаг. Мөн би зураг зурах, тэврэх, үнсэх гээд сэтгэлийн бэлэг өгч чадна. ### Дижитал артист Б.Энх-­Оюун: Миний анхны мэдрэмж > ЛГБТ гэдгээ заавал зарлах шаардлагагүй хэвийн зүйл гэж хүмүүс хүлээн авдаг байвал гоё. Жишээ нь, "Би гей эсвэл лесбиан" гэвэл тоодоггүй л баймаар байна. Удахгүй тийм цаг ирнэ гэдэгт итгэдэг > > Б.Энх-­Оюун Миний хувьд өөрийгөө бисекуал гэдгээ мэдсэн нь том шилжилт эсвэл ухаарал байгаагүй. Их сургуульд суралцахынхаа өмнө бага багаар аль ч хүйсийн хүн сонирхдогоо мэдэрч эхэлсэн. Монголд ЛГБТ хүмүүсийг хүлээж авч байгаа хандлага нь бага зэрэг хэцүү. Заримдаа хамтрагчтайгаа гадуур уулзахдаа бусдын харц, хандлагаас зайлсхийж мэддэг газраа очих нь олон. Ихэнх хүмүүс бисекуал гэхлээр “Өөрийгөө тодорхойлж чадахгүй эсвэл зүгээр хөгжилдөхийг хүсдэг” гэх мэтээр буруу ойлгох нь түгээмэл. Гэтэл энэ бол хүйс хамааралгүй татагдахыг л хэлж байгаа шүү дээ. Үүнийг мэдэхгүй хүмүүс муулж эсвэл үзэн ядах нь анзаарагддаг. Би хийж буй зүйл, сонсдог хөгжмөөрөө ийм байх нь энгийн гэдгийг өөртөө мэдрүүлдэг байсан. Энэ нь сэтгэл зүйн ямар нэгэн дарамтгүйгээр өөрийн мэдрэмжийг хүлээж авахад тусалсан гэж боддог. Гэр бүлдээ одоо хүртэл хэлээгүй. Учир нь “Яаж хүлээж авах бол?” гэх айдсыг даван туулж чадахгүй байна. Харин найзууд маань намайг нээлттэй хүлээж авч сайн ойлгосон. Тийм болохоор өөрийгөө азтайд тооцдог. ### Нил паблишингийн Үүсгэн байгуулагч Ж.Тэгшзаяа: Миний анхны сорилт > Өөртэйгөө болон бусадтай харилцах харилцаа хэр чухал болохыг энэхүү сорилтоос ойлгосон > > Ж.Тэгшзаяа Өдөр тутмын ажил, амьдралд тулгарч буй асуудал, бэрхшээлийг заавал байх ёстой гэж хүлээж авдаг байв. Гэтэл яаж ч хичээгээд давж хүчрээгүй анхны сорилт болох сэтгэл гутралын эмгэгтэй дөрвөн жилийн өмнө тулгарсан. Гаднаас нь харахад мэдэгдэхгүй хэр нь бүх зүйл утга учиргүй санагдаж, дотор томьёолж боломгүй өвдөлт мэдрэгдэнэ. Цаг үеэсээ болсон уу, сэтгэл зүйн эрүүл мэндийн талаар ямар ч ойлголт байгаагүй. Хэн ч заагаагүй учир хямралын үетэйгээ андуурч удаан хугацааг өнгөрөөсөн. Сорилтоо туулж байх үед сэтгэл гэмтчихсэн надад “Сэтгэлийн хаттай бай” гэдэг ч юм уу, хортой дэмжлэгүүд их ирсэн. Ер нь тухайн нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрөх нь илүү чухал. Амьдралд олон асуудал нийлж сэтгэл гутралын эмгэгийг үүсгэдэг. Юун түрүүнд шалтгаан хайхаас илүү өөртэйгөө нүүр тулж, эдгэрэх орон зайг олгох хэрэгтэй. Үүнээс өөрөөр сэтгэл гутралыг давах гарцгүй. Хүн амьдралдаа бүх зүйлд үнэнчээр хандаж, өөрийгөө хуурахгүй байх хором мөч гарцаагүй тулгардаг. Хэцүү ч гэсэн энэ мөчийг туулснаар ирээдүйд сэтгэл зүйн дархлаа сууна. ### Тоймч, сэтгүүлч Л.Нарантөгс: Миний анхны ажил > Анхны ажилдаа орж буй дүү нартаа захиж хэлэхэд эзэмшсэн мэргэжлээ гартаа оруулж, өөрийгөө зөв илэрхийлээрэй. Тухайн ажлын байр ирээдүйд өсөн дэвжих боломжтой эсэхийг цалингаас илүү чухалчилдаг юм шүү > > Л.Нарантөгс Намайг анх ажилд орох үед хэвлэл мэдээллийн суваг одоогийнх шиг олон байгаагүй. Өдөр тутмын таван сонин, нэг урт, долоон богино долгионы радио, гарын таван хуруунд багтахуйц л телевиз байсан. Ингээд 2004 онд шугамын радиогийн хотын сигналыг хариуцдаг "Дөрвөн уул" радио станцад багшийн зөвлөсний дагуу очлоо. Уг нь хагас сар туршилтаар ажиллахаар болсон ч Ардын зураач Цолзол гуайг Цоодол гэж бичиж алдаа гаргаснаар хугацаа минь сунгагдах тохиолдол гарч байв. Уг үйл явдлаас хойш 22 насандаа албан ёсоор редактораар ажилд орж, одоог хүртэл, 19 жилийн турш хэвлэл мэдээллийн салбарт ажиллажээ. Анхны цалин минь 30 мянган төгрөг байв. Цалингийнхаа арван мянган төгрөгөөр гэртээ хоол хүнс, зургаан мянган төгрөгөөр ээждээ алчуур авчхаад анхны цалингаа тэмдэглэхээр найзтайгаа шар айраг авч уув. Тухайн үед "Tse" гэх бааранд бүх шар айраг 500 төгрөгөөр зарагддаг учраас арван шилийг захиалсанаа санадаг юм. Тэгээд дараагийн цалин буутал үлдсэн мөнгөө тамхи, автобусны зардал зэрэгт зарцуулахаар хадгалсан. Үдийн цайгаар хоол авч идэх мөнгө хүрэлцэхгүй учраас голдуу 150 төгрөгийн ууттай бэлэн гоймон авч иддэг байсан дурсамж бий.
https://unread.today/c/spotlight-discover-mongolia-travel
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-11-13T00:00:00
11 сарын 13, 2023
Discover World Travel: Аялал, адал явдал, аз жаргал
<div class="article-body"> <h2><div>Шинэ газар орон, сонин содон үзвэр, үйлчилгээ, амттай хоол, танихгүй хүмүүс, адал явдал гээд л аяллын хэсэг бүрээс суралцаж, туршлага хуримтлуулж, амьдралдаа сайхан дурсамж бүтээдэг.     </div><div><br></div><div>Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаарт аялал жуулчлалын салбарт 20 жилийн туршлагатай Discover Mongolia Travel-ийн хамт олныг танилцуулъя. Хахир өвлөөр халуун оронд аялахаар төлөвлөн буй уншигч та анхаарлаа хандуулаарай. <br></div></h2><p></p><p><b>Нэр: </b>Discover World Travel, Discover Mongolia Travel <br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Дотоод, гадаад аялал <br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Б.Барсболд <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он: </b>2004 он <br>Вебсайт: <a href="http://discoverworld.mn/" target="_blank">Discoverworld.mn</a><br>Цахим хаяг:<a href="https://www.facebook.com/Tetgelegapplication?__cft__%5B0%5D=AZXHzy77gxGwrLVvPSLk7ZdaLE2sz4EtGIChyxqaMyhcnkDypU9XEz0z8fQihBg8J8m0wGITssNwUPPjYJeqsxwaIaRkoAQQxw_gkxJpz8gTsJzASNHC-Zy1oY9bxbFVHNZAWcQjiGV65IwyBR2wD4LGjjnTNPJ3mBF1Mz_DPjZnW2r4FmA6kh-DwLInph0hhgM&amp;__tn__=-UC%2CP-R"> </a><a href="https://www.facebook.com/discoverworld.mn" target="_blank">Facebook</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/98585e84dd936552c27a3b13ecddeb51.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч: Б.Барсболд </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p></p><p dir="ltr">Хүүхэд ахуйгаасаа аялал жуулчлалын салбартай холбогдсон минь ийм учиртай. Би Ховд аймгийн Алтай сумын уугуул. Манай нутгийн алдарт Бодончийн хавцлыг дагаад жуулчны отгууд байрладаг байв. Тэр үед дунд ангийн жаахан хүү гадаадын жуулчдыг ихэд шохоорхоно. Жуулчны баазад ажилладаг танил ахдаа туслангаа аялагчдад мориор газарчилж, нутгаа танилцуулна. Ингэж энэ салбарт эргэж буцалтгүй дурласан. </p><p dir="ltr">Оюутан болоод МУИС-ийн аялал жуулчлалын ангид элсэж, мэргэжил эзэмшлээ. Шинэхэн төгсөгч жуулчны компани, аяллын баазуудад ажилд орохыг мэрийсэн боловч нас залуу, туршлагагүй, гадаад хэлгүй гэх шалтгаанаар бүтээгүй. Мэргэжлээрээ ажиллаж чадахгүй юм байна гэж шантрахдаа ФМ, дэлгүүр гээд янз бүрийн газар олон зүйл хийж үзсэн. Тэгж явахдаа санаандгүй их сургуулийн багштайгаа дайралдаж багшаар ажиллах санал сонсов. Дотуур байрнаасаа ч гарах дээрээ тулсан надад татгалзах зүйл байсангүй. Ийнхүү “Шинэ Иргэншил” дээд сургуульд туслах багшаар ажиллах, өөрийгөө хөгжүүлэх боломж тохиосон нь өнөөдрийн ажил амьдралын маань гараа болсон.</p><p dir="ltr">Аялал жуулчлалын салбарт бизнес хийх мөрөөдөлтэй хөдөөний хүү багшаар ажиллах үедээ захиралдаа тоогдов. Бизнесийн санаагаа захиралдаа хуваалцтал ихэд сайшааж, бүр надад тусад нь өрөө гарган өгч дэмжих нь тэр. Оюутнуудад хичээл заахын зэрэгцээ гаднын жуулчид Монголд ирээд юу үзэж, сонирхохыг нарийн судалж, аяллын хөтөлбөр зохиож, танилцуулга вэб сайт хийж бэлтгэлээ базаасаар 2004 онд BLACK iBEX EXPEDITIONS MONGOLIA компаниа байгуулж байлаа. </p><p dir="ltr">Жуулчдын хувьд Монголын унаган байгаль, нүүдэлчин ахуй соёлыг ихэд шохоорхдог. Төв Азийн элсэн цөлөөс Сибирийн их тайга гээд байгалийн олон хэв шинжийг нэг дор богино хугацаанд үзэх давуу талтай. Өмнийн говийн урд хилээс Хөвсгөл хүрэх 1000 гаруй км зайд Швейцар, Саудын Араб, Африкийн улсуудаар аялж буй мэтээр байгалийн сайхныг мэдэрнэ гэсэн үг. Гаднын жуулчдыг Монголд аялуулахын зэрэгцээ “Монголыг нээцгээе” санаагаар брэндээ шинэчилж 2012 онд “Discover Mongolia Travel” компаниа байгуулан аяллын бизнесээ өргөжүүлсээр байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/dfccfcc4d4ae20131649fb83429b2fac.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/55e9564a17f7659503dba38dd17bed8b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал</h3><p></p><p dir="ltr"><b>Марафон уралдаан: </b>Дэлхийн дөрвөн тивд зохиогддог олон улсын “Дөрвөн цөл” марафоныг АНУ-ын аяллын компанитай хамтран 2018 оноос хойш зохион байгуулж буй нь бидний нэг онцлог. Ази тивээс Монголд “Gobi March” нэрээр зохиогдож, дэлхийн олон орноос 250 гаруй тамирчид өдөрт 40км, 7 хоногт нийт 250 км гүйж оролцдог. Уралдаанд оролцож буй тэдгээр тамирчдад хоол, амралт бүхий л чиглэлээр үйлчлэхийн тулд отог нь дагаад хамт нүүдэг. Бид 2018, 2019 онуудад амжилттай зохион байгуулж, ковидын үед түр завсарласны дараа энэ зун дахин зохион байгуулахад 50 орны 250 тамирчин ирж оролцсон. Нүүдэлчин ахуй соёлтой бидэнд яагаад энэ төрлийн аялал байж болохгүй гэж бодсон нь ковидын үед биелэлээ олж “Отоглоё” нүүдлийн отгийг байгуулах санаа төрсөн. </p><p dir="ltr"><b>Отоглоё нүүдлийн кэмпинг: </b>Цар тахлын үед аялал жуулчлалын салбарт бизнес эрхэлдэг 500 орчим компани, баазууд “Цаашид яах вэ?” гэдэг хүндхэн сорилттой тулгарсан. Яаж, юу хийхээ мэдэхгүй, тогтворгүй нөхцөлд бид шийдэл олсон нь Отоглоё гэх анхны нүүдлийн отог болох Discover World Travel гадаад аяллын үйлчилгээ юм. Нислэг байхгүй, гадагшаа аялах боломжгүй үед Монголдоо амарч, алжаалаа тайлах онцгой үйлчилгээг сэдсэн хэрэг. Отоглоё хөтөлбөр нь зуны дэлгэр цагт байгууллага, хамт олны 50-400 хүртэлх хүний сургалт, цугларалтыг зохион байгуулдаг. Ковидоос хойш борлуулалт амжилттай өсөж, хүний нөөцийн үйлчилгээний хэрэгцээгээр олон компанитай хамтран ажиллаж байна. </p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/b743c6a46c9533603891dcf70b1aaf46.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/f99cb252278b2fd1e789670ed6f314ed.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/f46e5a5745698622b2d7b60c58ff10c6.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr"><b>Итгэлцэл: </b>Бид аялал жуулчлалын салбарт 20 гаруй жил үйл ажиллагаа явуулж байна. Аялагчдын аюулгүй байдлыг бүх талаар хангах, Монголын тухай мэдлэг, мэдээллийг бүрэн зөв таниулах, чанартай үйлчилгээгээр тав тухтай халамжлахыг өнгөрсөн 20 жил сайн дадал болголоо. </p><p dir="ltr"><b>Discover world хөтөлбөр:</b> Ковидоос хойш хүмүүсийн аялах зан төлөв их өөрчлөгдсөн. Өмнө нь мөнгөтэй хүмүүс л гадаад орон руу аялдаг гэж боддог байсан бол өдгөө цуглуулсан хуримтлалаараа амьдралдаа дурсамж бүтээхийг эрмэлзэх хүн олон болсон. Үүргэвчээ үүрээд ганцаараа аялсны оронд аяллын компаниар аялах нь цаг хугацаа, зардал хэмнэх давуу талтай. </p><p dir="ltr"><b>Discover China:</b> Хоёр жилийн өмнөөс Барууны жуулчдыг Хятадад аялуулах Discover China хөтөлбөрөө эхлүүлсэн. Хятад улс жилдээ 60-70 сая жуулчин хүлээн авдаг нь манайхтай харьцуулахад 100 дахин том зах зээл. Монголын аялал жуулчлалын салбар яагаад гадагшаа тэлж болохгүй гэж бодлоор эхлүүлсэн уг хөтөлбөр сайн хэрэгжиж, үргэлжлүүлэн Тайландтай холбогдохоор ажиллаж байна</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">DISCOVER world ГЭЖ ЮУ ВЭ? </h3><p>Discover World аялал жуулчлалын групп компани нь Discover Mongolia Travel буюу гадны жуулчдыг Монголд аялуулах, Discover World Travel буюу Монголчуудыг гадагшаа аялуулах охин компаниудтай. Мөн дотоодын аяллын үйлчилгээ Отоглоё, олон улсын Discover China гэх хөтөлбөрүүд бий. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Дэлхийгээ нээцгээе буюу Discover гэдэг нь шинэ газар орныг нээх гэдгээс гадна нууцыг олох, танин мэдэх утгыг илэрхийлдэг. Орчлон ертөнцийг тойрон үзэх аяллаар дамжуулан дэлхий ертөнцийн сонин сайхан, содон нууцуудыг нээн илрүүлэхэд хөтлөх зорилготой хамт олон. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p dir="ltr">Бид Монголчуудаа гадаадад аялуулах Discover World Travel хөтөлбөрийг хоёр жилийн өмнөөс эхлүүлсэн. Монголчууд өвлийн цагт утаа, нийгмийн стрессээс холдож гэр бүлээрээ дулаан оронд амрах хэрэгцээг хангаж Тайланд, Хонгкок, Хайнан зэрэг Зүүн өмнөд Азийн орнуудаас гадна тусгайлан сонирхож буй Малдив, Шри Ланк, Малайз, Дубай, Европ зэрэг олон чиглэлд аялал зохион байгуулдаг. </p><p dir="ltr">Аяллын багц хөтөлбөрт 20-30 гаруй үйлчилгээ бий. Бидний зүгээс богино хугацаанд цаг хэмнэх, боломжийн үнэтэй агаарын тээвэр хайхаас эхлээд, амрах буудал, үзвэр үйлчилгээг аялагчдын төсөвт зохицуулан нийцүүлэх гээд хөтөлбөрийн бүх талыг анхаардаг. Одоогоор Зүүн өмнөд Азийн орнууд руу шууд нислэгтэй аяллууд зохион байгуулж байна. Мөн аяллаас гадна нислэг, автомашин уралдаан, олон улсын нислэгийн тасалбарын худалдаа гэх мэт олон төрлийн төслүүдийг хэрэгжүүлдэг. </p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/050e2209e6ed8507400fb69ede64de00.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1abbe4110894509e299c52b9a0c51610.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг </h3><p></p><p dir="ltr">Бид аялагч бүрд хамгийн сайхан дурсамж бүтээж өгөхийг зорьдог. Монголыг үзэхээр, соёл уламжлалтай танилцахаар зорин ирсэн жуулчин бүрийг яг л өөрийн гэр бүлийн гишүүн мэт халамжлах нь энд ажиллаж буй жолооч, хөтөч, захирал гээд хүн нэг бүрийн зорилго. </p><p dir="ltr">Гадаадын жуулчид зорин ирдэг 5-10 дугаар сард менежер, жолооч, хөтөч, гэрээт ажилчид зэрэг 100 гаруй хүний баг ажилладаг. Нэг жуулчны хуваалцсан тааламжтай сэтгэгдэл өөр бусдад Монголыг зорин ирэх сурталчилгаа болох тул аялагч өглөө сэрэхэд л цэвэрхэн автомашинтай, инээмсэглэсэн жолооч угтахаас бидний үйлчилгээ эхэлдэг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Discover China ийг үргэлжлүүлэн Discover Thailand төсөл эхлүүлэхээр ажиллаж байна. Хятад, Тайландад аялах сонирхолтой дэлхийн жуулчдад Монголоор дамжсан хосолмол хөтөлбөрүүдийг санал болгох, шууд аяллуудыг санал болгох гэх мэт гадаад зах зээлийг өргөжүүлэх төслүүд дээр ажиллаж байна. Бид аяллаас гадна зочид буудал, машин түрээс, эвэнт, олон улсын нислэгийн тасалбар гэх мэт олон төрлийн төслүүдийг хэрэгжүүлдэг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p dir="ltr"> Бизнес гэдэг аль нэг хүчин зүйлээс хамааралгүй, солонгорон төрөлжих ёстой гэдгийг цар тахлын үе сургасан. Аяллаас гадна худалдаа, хоол, тээвэр, ресторан, зочид буудал, даатгал зэрэг нь бүгд аялал жуулчлалын бизнесийн нэг хэсэг. Тиймээс энэ олон чиглэлээр бизнесээ төрөлжүүлэх хэрэгтэй. </p><p dir="ltr">Нөгөө талдаа бизнес хурдан хугацаанд хөрвөх чадвартай байх ёстой. Бид зөвхөн энийг л хийдэг гэж нэг хэвд баригдах бус аливаа өөрчлөлтөд дасан зохицож, хурдтай шилжиж чаддаг байх учиртай.</p> </div>
Шинэ газар орон, сонин содон үзвэр, үйлчилгээ, амттай хоол, танихгүй хүмүүс, адал явдал гээд л аяллын хэсэг бүрээс суралцаж, туршлага хуримтлуулж, амьдралдаа сайхан дурсамж бүтээдэг. Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаарт аялал жуулчлалын салбарт 20 жилийн туршлагатай Discover Mongolia Travel-ийн хамт олныг танилцуулъя. Хахир өвлөөр халуун оронд аялахаар төлөвлөн буй уншигч та анхаарлаа хандуулаарай. Нэр: Discover World Travel, Discover Mongolia Travel Үйл ажиллагааны чиглэл: Дотоод, гадаад аялал Үүсгэн байгуулагч: Б.Барсболд Үүсгэн байгуулагдсан он: 2004 он Вебсайт: Discoverworld.mn Цахим хаяг: Facebook Үүсгэн байгуулагч: Б.Барсболд Сэдэл Хүүхэд ахуйгаасаа аялал жуулчлалын салбартай холбогдсон минь ийм учиртай. Би Ховд аймгийн Алтай сумын уугуул. Манай нутгийн алдарт Бодончийн хавцлыг дагаад жуулчны отгууд байрладаг байв. Тэр үед дунд ангийн жаахан хүү гадаадын жуулчдыг ихэд шохоорхоно. Жуулчны баазад ажилладаг танил ахдаа туслангаа аялагчдад мориор газарчилж, нутгаа танилцуулна. Ингэж энэ салбарт эргэж буцалтгүй дурласан. Оюутан болоод МУИС-ийн аялал жуулчлалын ангид элсэж, мэргэжил эзэмшлээ. Шинэхэн төгсөгч жуулчны компани, аяллын баазуудад ажилд орохыг мэрийсэн боловч нас залуу, туршлагагүй, гадаад хэлгүй гэх шалтгаанаар бүтээгүй. Мэргэжлээрээ ажиллаж чадахгүй юм байна гэж шантрахдаа ФМ, дэлгүүр гээд янз бүрийн газар олон зүйл хийж үзсэн. Тэгж явахдаа санаандгүй их сургуулийн багштайгаа дайралдаж багшаар ажиллах санал сонсов. Дотуур байрнаасаа ч гарах дээрээ тулсан надад татгалзах зүйл байсангүй. Ийнхүү “Шинэ Иргэншил” дээд сургуульд туслах багшаар ажиллах, өөрийгөө хөгжүүлэх боломж тохиосон нь өнөөдрийн ажил амьдралын маань гараа болсон. Аялал жуулчлалын салбарт бизнес хийх мөрөөдөлтэй хөдөөний хүү багшаар ажиллах үедээ захиралдаа тоогдов. Бизнесийн санаагаа захиралдаа хуваалцтал ихэд сайшааж, бүр надад тусад нь өрөө гарган өгч дэмжих нь тэр. Оюутнуудад хичээл заахын зэрэгцээ гаднын жуулчид Монголд ирээд юу үзэж, сонирхохыг нарийн судалж, аяллын хөтөлбөр зохиож, танилцуулга вэб сайт хийж бэлтгэлээ базаасаар 2004 онд BLACK iBEX EXPEDITIONS MONGOLIA компаниа байгуулж байлаа. Жуулчдын хувьд Монголын унаган байгаль, нүүдэлчин ахуй соёлыг ихэд шохоорхдог. Төв Азийн элсэн цөлөөс Сибирийн их тайга гээд байгалийн олон хэв шинжийг нэг дор богино хугацаанд үзэх давуу талтай. Өмнийн говийн урд хилээс Хөвсгөл хүрэх 1000 гаруй км зайд Швейцар, Саудын Араб, Африкийн улсуудаар аялж буй мэтээр байгалийн сайхныг мэдэрнэ гэсэн үг. Гаднын жуулчдыг Монголд аялуулахын зэрэгцээ “Монголыг нээцгээе” санаагаар брэндээ шинэчилж 2012 онд “Discover Mongolia Travel” компаниа байгуулан аяллын бизнесээ өргөжүүлсээр байна. Ялгарал Марафон уралдаан: Дэлхийн дөрвөн тивд зохиогддог олон улсын “Дөрвөн цөл” марафоныг АНУ-ын аяллын компанитай хамтран 2018 оноос хойш зохион байгуулж буй нь бидний нэг онцлог. Ази тивээс Монголд “Gobi March” нэрээр зохиогдож, дэлхийн олон орноос 250 гаруй тамирчид өдөрт 40км, 7 хоногт нийт 250 км гүйж оролцдог. Уралдаанд оролцож буй тэдгээр тамирчдад хоол, амралт бүхий л чиглэлээр үйлчлэхийн тулд отог нь дагаад хамт нүүдэг. Бид 2018, 2019 онуудад амжилттай зохион байгуулж, ковидын үед түр завсарласны дараа энэ зун дахин зохион байгуулахад 50 орны 250 тамирчин ирж оролцсон. Нүүдэлчин ахуй соёлтой бидэнд яагаад энэ төрлийн аялал байж болохгүй гэж бодсон нь ковидын үед биелэлээ олж “Отоглоё” нүүдлийн отгийг байгуулах санаа төрсөн. Отоглоё нүүдлийн кэмпинг: Цар тахлын үед аялал жуулчлалын салбарт бизнес эрхэлдэг 500 орчим компани, баазууд “Цаашид яах вэ?” гэдэг хүндхэн сорилттой тулгарсан. Яаж, юу хийхээ мэдэхгүй, тогтворгүй нөхцөлд бид шийдэл олсон нь Отоглоё гэх анхны нүүдлийн отог болох Discover World Travel гадаад аяллын үйлчилгээ юм. Нислэг байхгүй, гадагшаа аялах боломжгүй үед Монголдоо амарч, алжаалаа тайлах онцгой үйлчилгээг сэдсэн хэрэг. Отоглоё хөтөлбөр нь зуны дэлгэр цагт байгууллага, хамт олны 50-400 хүртэлх хүний сургалт, цугларалтыг зохион байгуулдаг. Ковидоос хойш борлуулалт амжилттай өсөж, хүний нөөцийн үйлчилгээний хэрэгцээгээр олон компанитай хамтран ажиллаж байна. Итгэлцэл: Бид аялал жуулчлалын салбарт 20 гаруй жил үйл ажиллагаа явуулж байна. Аялагчдын аюулгүй байдлыг бүх талаар хангах, Монголын тухай мэдлэг, мэдээллийг бүрэн зөв таниулах, чанартай үйлчилгээгээр тав тухтай халамжлахыг өнгөрсөн 20 жил сайн дадал болголоо. Discover world хөтөлбөр: Ковидоос хойш хүмүүсийн аялах зан төлөв их өөрчлөгдсөн. Өмнө нь мөнгөтэй хүмүүс л гадаад орон руу аялдаг гэж боддог байсан бол өдгөө цуглуулсан хуримтлалаараа амьдралдаа дурсамж бүтээхийг эрмэлзэх хүн олон болсон. Үүргэвчээ үүрээд ганцаараа аялсны оронд аяллын компаниар аялах нь цаг хугацаа, зардал хэмнэх давуу талтай. Discover China: Хоёр жилийн өмнөөс Барууны жуулчдыг Хятадад аялуулах Discover China хөтөлбөрөө эхлүүлсэн. Хятад улс жилдээ 60-70 сая жуулчин хүлээн авдаг нь манайхтай харьцуулахад 100 дахин том зах зээл. Монголын аялал жуулчлалын салбар яагаад гадагшаа тэлж болохгүй гэж бодлоор эхлүүлсэн уг хөтөлбөр сайн хэрэгжиж, үргэлжлүүлэн Тайландтай холбогдохоор ажиллаж байна DISCOVER world ГЭЖ ЮУ ВЭ? Discover World аялал жуулчлалын групп компани нь Discover Mongolia Travel буюу гадны жуулчдыг Монголд аялуулах, Discover World Travel буюу Монголчуудыг гадагшаа аялуулах охин компаниудтай. Мөн дотоодын аяллын үйлчилгээ Отоглоё, олон улсын Discover China гэх хөтөлбөрүүд бий. нэр Дэлхийгээ нээцгээе буюу Discover гэдэг нь шинэ газар орныг нээх гэдгээс гадна нууцыг олох, танин мэдэх утгыг илэрхийлдэг. Орчлон ертөнцийг тойрон үзэх аяллаар дамжуулан дэлхий ертөнцийн сонин сайхан, содон нууцуудыг нээн илрүүлэхэд хөтлөх зорилготой хамт олон. одоо Бид Монголчуудаа гадаадад аялуулах Discover World Travel хөтөлбөрийг хоёр жилийн өмнөөс эхлүүлсэн. Монголчууд өвлийн цагт утаа, нийгмийн стрессээс холдож гэр бүлээрээ дулаан оронд амрах хэрэгцээг хангаж Тайланд, Хонгкок, Хайнан зэрэг Зүүн өмнөд Азийн орнуудаас гадна тусгайлан сонирхож буй Малдив, Шри Ланк, Малайз, Дубай, Европ зэрэг олон чиглэлд аялал зохион байгуулдаг. Аяллын багц хөтөлбөрт 20-30 гаруй үйлчилгээ бий. Бидний зүгээс богино хугацаанд цаг хэмнэх, боломжийн үнэтэй агаарын тээвэр хайхаас эхлээд, амрах буудал, үзвэр үйлчилгээг аялагчдын төсөвт зохицуулан нийцүүлэх гээд хөтөлбөрийн бүх талыг анхаардаг. Одоогоор Зүүн өмнөд Азийн орнууд руу шууд нислэгтэй аяллууд зохион байгуулж байна. Мөн аяллаас гадна нислэг, автомашин уралдаан, олон улсын нислэгийн тасалбарын худалдаа гэх мэт олон төрлийн төслүүдийг хэрэгжүүлдэг. баг Бид аялагч бүрд хамгийн сайхан дурсамж бүтээж өгөхийг зорьдог. Монголыг үзэхээр, соёл уламжлалтай танилцахаар зорин ирсэн жуулчин бүрийг яг л өөрийн гэр бүлийн гишүүн мэт халамжлах нь энд ажиллаж буй жолооч, хөтөч, захирал гээд хүн нэг бүрийн зорилго. Гадаадын жуулчид зорин ирдэг 5-10 дугаар сард менежер, жолооч, хөтөч, гэрээт ажилчид зэрэг 100 гаруй хүний баг ажилладаг. Нэг жуулчны хуваалцсан тааламжтай сэтгэгдэл өөр бусдад Монголыг зорин ирэх сурталчилгаа болох тул аялагч өглөө сэрэхэд л цэвэрхэн автомашинтай, инээмсэглэсэн жолооч угтахаас бидний үйлчилгээ эхэлдэг. ирээдүй Discover China ийг үргэлжлүүлэн Discover Thailand төсөл эхлүүлэхээр ажиллаж байна. Хятад, Тайландад аялах сонирхолтой дэлхийн жуулчдад Монголоор дамжсан хосолмол хөтөлбөрүүдийг санал болгох, шууд аяллуудыг санал болгох гэх мэт гадаад зах зээлийг өргөжүүлэх төслүүд дээр ажиллаж байна. Бид аяллаас гадна зочид буудал, машин түрээс, эвэнт, олон улсын нислэгийн тасалбар гэх мэт олон төрлийн төслүүдийг хэрэгжүүлдэг. эрсдэл Бизнес гэдэг аль нэг хүчин зүйлээс хамааралгүй, солонгорон төрөлжих ёстой гэдгийг цар тахлын үе сургасан. Аяллаас гадна худалдаа, хоол, тээвэр, ресторан, зочид буудал, даатгал зэрэг нь бүгд аялал жуулчлалын бизнесийн нэг хэсэг. Тиймээс энэ олон чиглэлээр бизнесээ төрөлжүүлэх хэрэгтэй. Нөгөө талдаа бизнес хурдан хугацаанд хөрвөх чадвартай байх ёстой. Бид зөвхөн энийг л хийдэг гэж нэг хэвд баригдах бус аливаа өөрчлөлтөд дасан зохицож, хурдтай шилжиж чаддаг байх учиртай.
Шинэ газар орон, сонин содон үзвэр, үйлчилгээ, амттай хоол, танихгүй хүмүүс, адал явдал гээд л аяллын хэсэг бүрээс суралцаж, туршлага хуримтлуулж, амьдралдаа сайхан дурсамж бүтээдэг. Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаарт аялал жуулчлалын салбарт 20 жилийн туршлагатай Discover Mongolia Travel-ийн хамт олныг танилцуулъя. Хахир өвлөөр халуун оронд аялахаар төлөвлөн буй уншигч та анхаарлаа хандуулаарай. **Нэр:** Discover World Travel, Discover Mongolia Travel **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Дотоод, гадаад аялал **Үүсгэн байгуулагч:** Б.Барсболд **Үүсгэн байгуулагдсан он:** 2004 он Вебсайт: Discoverworld.mn Цахим хаяг:Facebook Үүсгэн байгуулагч: Б.Барсболд ### Сэдэл Хүүхэд ахуйгаасаа аялал жуулчлалын салбартай холбогдсон минь ийм учиртай. Би Ховд аймгийн Алтай сумын уугуул. Манай нутгийн алдарт Бодончийн хавцлыг дагаад жуулчны отгууд байрладаг байв. Тэр үед дунд ангийн жаахан хүү гадаадын жуулчдыг ихэд шохоорхоно. Жуулчны баазад ажилладаг танил ахдаа туслангаа аялагчдад мориор газарчилж, нутгаа танилцуулна. Ингэж энэ салбарт эргэж буцалтгүй дурласан. Оюутан болоод МУИС-ийн аялал жуулчлалын ангид элсэж, мэргэжил эзэмшлээ. Шинэхэн төгсөгч жуулчны компани, аяллын баазуудад ажилд орохыг мэрийсэн боловч нас залуу, туршлагагүй, гадаад хэлгүй гэх шалтгаанаар бүтээгүй. Мэргэжлээрээ ажиллаж чадахгүй юм байна гэж шантрахдаа ФМ, дэлгүүр гээд янз бүрийн газар олон зүйл хийж үзсэн. Тэгж явахдаа санаандгүй их сургуулийн багштайгаа дайралдаж багшаар ажиллах санал сонсов. Дотуур байрнаасаа ч гарах дээрээ тулсан надад татгалзах зүйл байсангүй. Ийнхүү “Шинэ Иргэншил” дээд сургуульд туслах багшаар ажиллах, өөрийгөө хөгжүүлэх боломж тохиосон нь өнөөдрийн ажил амьдралын маань гараа болсон. Аялал жуулчлалын салбарт бизнес хийх мөрөөдөлтэй хөдөөний хүү багшаар ажиллах үедээ захиралдаа тоогдов. Бизнесийн санаагаа захиралдаа хуваалцтал ихэд сайшааж, бүр надад тусад нь өрөө гарган өгч дэмжих нь тэр. Оюутнуудад хичээл заахын зэрэгцээ гаднын жуулчид Монголд ирээд юу үзэж, сонирхохыг нарийн судалж, аяллын хөтөлбөр зохиож, танилцуулга вэб сайт хийж бэлтгэлээ базаасаар 2004 онд BLACK iBEX EXPEDITIONS MONGOLIA компаниа байгуулж байлаа. Жуулчдын хувьд Монголын унаган байгаль, нүүдэлчин ахуй соёлыг ихэд шохоорхдог. Төв Азийн элсэн цөлөөс Сибирийн их тайга гээд байгалийн олон хэв шинжийг нэг дор богино хугацаанд үзэх давуу талтай. Өмнийн говийн урд хилээс Хөвсгөл хүрэх 1000 гаруй км зайд Швейцар, Саудын Араб, Африкийн улсуудаар аялж буй мэтээр байгалийн сайхныг мэдэрнэ гэсэн үг. Гаднын жуулчдыг Монголд аялуулахын зэрэгцээ “Монголыг нээцгээе” санаагаар брэндээ шинэчилж 2012 онд “Discover Mongolia Travel” компаниа байгуулан аяллын бизнесээ өргөжүүлсээр байна. ### Ялгарал **Марафон уралдаан:** Дэлхийн дөрвөн тивд зохиогддог олон улсын “Дөрвөн цөл” марафоныг АНУ-ын аяллын компанитай хамтран 2018 оноос хойш зохион байгуулж буй нь бидний нэг онцлог. Ази тивээс Монголд “Gobi March” нэрээр зохиогдож, дэлхийн олон орноос 250 гаруй тамирчид өдөрт 40км, 7 хоногт нийт 250 км гүйж оролцдог. Уралдаанд оролцож буй тэдгээр тамирчдад хоол, амралт бүхий л чиглэлээр үйлчлэхийн тулд отог нь дагаад хамт нүүдэг. Бид 2018, 2019 онуудад амжилттай зохион байгуулж, ковидын үед түр завсарласны дараа энэ зун дахин зохион байгуулахад 50 орны 250 тамирчин ирж оролцсон. Нүүдэлчин ахуй соёлтой бидэнд яагаад энэ төрлийн аялал байж болохгүй гэж бодсон нь ковидын үед биелэлээ олж “Отоглоё” нүүдлийн отгийг байгуулах санаа төрсөн. **Отоглоё нүүдлийн кэмпинг:** Цар тахлын үед аялал жуулчлалын салбарт бизнес эрхэлдэг 500 орчим компани, баазууд “Цаашид яах вэ?” гэдэг хүндхэн сорилттой тулгарсан. Яаж, юу хийхээ мэдэхгүй, тогтворгүй нөхцөлд бид шийдэл олсон нь Отоглоё гэх анхны нүүдлийн отог болох Discover World Travel гадаад аяллын үйлчилгээ юм. Нислэг байхгүй, гадагшаа аялах боломжгүй үед Монголдоо амарч, алжаалаа тайлах онцгой үйлчилгээг сэдсэн хэрэг. Отоглоё хөтөлбөр нь зуны дэлгэр цагт байгууллага, хамт олны 50-400 хүртэлх хүний сургалт, цугларалтыг зохион байгуулдаг. Ковидоос хойш борлуулалт амжилттай өсөж, хүний нөөцийн үйлчилгээний хэрэгцээгээр олон компанитай хамтран ажиллаж байна. **Итгэлцэл:** Бид аялал жуулчлалын салбарт 20 гаруй жил үйл ажиллагаа явуулж байна. Аялагчдын аюулгүй байдлыг бүх талаар хангах, Монголын тухай мэдлэг, мэдээллийг бүрэн зөв таниулах, чанартай үйлчилгээгээр тав тухтай халамжлахыг өнгөрсөн 20 жил сайн дадал болголоо. **Discover world хөтөлбөр:** Ковидоос хойш хүмүүсийн аялах зан төлөв их өөрчлөгдсөн. Өмнө нь мөнгөтэй хүмүүс л гадаад орон руу аялдаг гэж боддог байсан бол өдгөө цуглуулсан хуримтлалаараа амьдралдаа дурсамж бүтээхийг эрмэлзэх хүн олон болсон. Үүргэвчээ үүрээд ганцаараа аялсны оронд аяллын компаниар аялах нь цаг хугацаа, зардал хэмнэх давуу талтай. **Discover China:** Хоёр жилийн өмнөөс Барууны жуулчдыг Хятадад аялуулах Discover China хөтөлбөрөө эхлүүлсэн. Хятад улс жилдээ 60-70 сая жуулчин хүлээн авдаг нь манайхтай харьцуулахад 100 дахин том зах зээл. Монголын аялал жуулчлалын салбар яагаад гадагшаа тэлж болохгүй гэж бодлоор эхлүүлсэн уг хөтөлбөр сайн хэрэгжиж, үргэлжлүүлэн Тайландтай холбогдохоор ажиллаж байна ### DISCOVER world ГЭЖ ЮУ ВЭ? Discover World аялал жуулчлалын групп компани нь Discover Mongolia Travel буюу гадны жуулчдыг Монголд аялуулах, Discover World Travel буюу Монголчуудыг гадагшаа аялуулах охин компаниудтай. Мөн дотоодын аяллын үйлчилгээ Отоглоё, олон улсын Discover China гэх хөтөлбөрүүд бий. ### нэр Дэлхийгээ нээцгээе буюу Discover гэдэг нь шинэ газар орныг нээх гэдгээс гадна нууцыг олох, танин мэдэх утгыг илэрхийлдэг. Орчлон ертөнцийг тойрон үзэх аяллаар дамжуулан дэлхий ертөнцийн сонин сайхан, содон нууцуудыг нээн илрүүлэхэд хөтлөх зорилготой хамт олон. ### одоо Бид Монголчуудаа гадаадад аялуулах Discover World Travel хөтөлбөрийг хоёр жилийн өмнөөс эхлүүлсэн. Монголчууд өвлийн цагт утаа, нийгмийн стрессээс холдож гэр бүлээрээ дулаан оронд амрах хэрэгцээг хангаж Тайланд, Хонгкок, Хайнан зэрэг Зүүн өмнөд Азийн орнуудаас гадна тусгайлан сонирхож буй Малдив, Шри Ланк, Малайз, Дубай, Европ зэрэг олон чиглэлд аялал зохион байгуулдаг. Аяллын багц хөтөлбөрт 20-30 гаруй үйлчилгээ бий. Бидний зүгээс богино хугацаанд цаг хэмнэх, боломжийн үнэтэй агаарын тээвэр хайхаас эхлээд, амрах буудал, үзвэр үйлчилгээг аялагчдын төсөвт зохицуулан нийцүүлэх гээд хөтөлбөрийн бүх талыг анхаардаг. Одоогоор Зүүн өмнөд Азийн орнууд руу шууд нислэгтэй аяллууд зохион байгуулж байна. Мөн аяллаас гадна нислэг, автомашин уралдаан, олон улсын нислэгийн тасалбарын худалдаа гэх мэт олон төрлийн төслүүдийг хэрэгжүүлдэг. ### баг Бид аялагч бүрд хамгийн сайхан дурсамж бүтээж өгөхийг зорьдог. Монголыг үзэхээр, соёл уламжлалтай танилцахаар зорин ирсэн жуулчин бүрийг яг л өөрийн гэр бүлийн гишүүн мэт халамжлах нь энд ажиллаж буй жолооч, хөтөч, захирал гээд хүн нэг бүрийн зорилго. Гадаадын жуулчид зорин ирдэг 5-10 дугаар сард менежер, жолооч, хөтөч, гэрээт ажилчид зэрэг 100 гаруй хүний баг ажилладаг. Нэг жуулчны хуваалцсан тааламжтай сэтгэгдэл өөр бусдад Монголыг зорин ирэх сурталчилгаа болох тул аялагч өглөө сэрэхэд л цэвэрхэн автомашинтай, инээмсэглэсэн жолооч угтахаас бидний үйлчилгээ эхэлдэг. ### ирээдүй Discover China ийг үргэлжлүүлэн Discover Thailand төсөл эхлүүлэхээр ажиллаж байна. Хятад, Тайландад аялах сонирхолтой дэлхийн жуулчдад Монголоор дамжсан хосолмол хөтөлбөрүүдийг санал болгох, шууд аяллуудыг санал болгох гэх мэт гадаад зах зээлийг өргөжүүлэх төслүүд дээр ажиллаж байна. Бид аяллаас гадна зочид буудал, машин түрээс, эвэнт, олон улсын нислэгийн тасалбар гэх мэт олон төрлийн төслүүдийг хэрэгжүүлдэг. ### эрсдэл Бизнес гэдэг аль нэг хүчин зүйлээс хамааралгүй, солонгорон төрөлжих ёстой гэдгийг цар тахлын үе сургасан. Аяллаас гадна худалдаа, хоол, тээвэр, ресторан, зочид буудал, даатгал зэрэг нь бүгд аялал жуулчлалын бизнесийн нэг хэсэг. Тиймээс энэ олон чиглэлээр бизнесээ төрөлжүүлэх хэрэгтэй. Нөгөө талдаа бизнес хурдан хугацаанд хөрвөх чадвартай байх ёстой. Бид зөвхөн энийг л хийдэг гэж нэг хэвд баригдах бус аливаа өөрчлөлтөд дасан зохицож, хурдтай шилжиж чаддаг байх учиртай.
https://unread.today/c/10x10-2022-and-failure
10 ертөнц, 10 өнцөг
Majigsuren Tsogbadrakh
2022-12-22T00:00:00
12 сарын 22, 2022
2022 он ба миний бүтэлгүйтэл
<div class="article-body"> <h2><div>Он цаг улиран өнгөрсөөр, үзэж туулсан туршлага арвижсаар, алдаа оноо ээлжлэн хөвөрсөөр бид ахин нэг жилийг ардаа үдэх гэж байна. </div><div>Жилийн төгсгөл үе хэн бүхний хувьд догдлол, ухаарал хосолсон цаг мөч байдаг нь эргэлзээгүй. Өнгөрч буй оноо эргэцүүлэн дүгнэж, айлчлан ирж буй шинэ ондоо юу хийж бүтээхээ төлөвлөн догдолдог энэ л үе бидэнд өөртэйгөө нүүр тулах завшаан, цааш урагшлах хүч болдог. Тиймээс бид "10 ертөнц, 10 өнцөг" цувралынхаа ээлжит дугаарт залуусын төлөөллийг урьж, бүтэлгүйтэл, ухаарлын түүхээс нь хуваалцлаа. Тэдний хувьд 2022 он хэрхэн өнгөрсөн бол?</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">С.МИШЭЭЛТ, КОНТЕНТ БҮТЭЭГЧ</h3><p></p><p>Миний хувьд хувийн амьдрал, ажил карьерын тал дээр 2022 он шинэ эргэлтийн цэг боллоо. Үндсэн мэргэжлээрээ 2018 оноос хойш банканд ажиллаж байсан би энэ оноос тогтмол цалингаа орхиж, багаасаа мөрөөдөж ирсэн амьдралаа сонгох шийдвэр гаргасан. Влог хийж, контент бүтээн бусдад өөрийгөө таниулж, өөрийгөө өөрөөр бүтээж буй сонирхолтой үе тохиож байна. Хүндрэл бэрхшээл мэдээж олон байгаа.</p><p>Эргээд харахад корпорац соёлд дасахгүй цаг хугацаа алдсан байж болох ч хамгийн ихээр хүсэж буй зүйлээ яг одоо хийж, өдөр бүрийг ажилдаа дурлан өнгөрөөж байгаа. Тэгэхээр бүтэлгүйтэл бүхэн заавал зовлонгоор дуусах албагүй. Харин ч шинэ, илүү сайхан зүйлийн эхлэл байж ч болно. Хүн бүрийн нөхцөл байдал харилцан адилгүй ч ямар нэг бүтэлгүйтлийн ард заавал сайн сайхан зүйл хүлээж байгаа гэдэгт итгэдэг болсон. <br></p><p><b><i>YouTube суваг: <a href="https://www.youtube.com/@frenchkeeweejuice" target="_blank">Frenchkeeweejuice</a></i></b></p><p><i><b>Инстаграм: </b><a href="https://www.instagram.com/frenchkeeweejuice/" target="_blank"><b>frenchkeeweejuice</b></a></i></p><p><b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/3ece33a783ec7cb45f0571807c962c7b.jpg"></p><blockquote><p>“Бүтэлгүйтэл бүхэн заавал зовлонгоор дуусах албагүй. Харин ч шинэ, илүү сайхан зүйлийн эхлэл байж болно”.<br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Б.БАТЗОРИГ, СТАРТАП ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ</div></h3><p></p><p>Карьерын хувьд эгзэгтэй, шилжилтийн үе тохиолоо гэж харж байна. Оюутан байхаасаа менежментийн түвшний цөөнгүй ажилд өөрийгөө сорин туршлага хуримтлуулж, цааш үргэлжлүүлэн хилийн чанадад суралцах төлөвлөгөөтэй байсан юм. Гэвч өөрийгөө илүү хөгжүүлэх ёстойг ойлгож, энэ онд бүтэн цагаар бизнес эрхэлж, стартапаа эхлүүлээд явж байна. Олон сорилт, бэрхшээл тулгарсан ч тэр дундаас хамгийн их сургамж үлдээсэн бүтэлгүйтлийг хуваалцъя.</p><p>Өнгөрсөн долдугаар сард зуны төлөвлөгөөгөө өөрчлөөд бид нэг байгууллагатай хамтран ажилласан юм. Хоёр сарын хугацаанд бэлтгэл ажлаас зохион байгуулалт хүртэлх бүх ажилд нь бүрэн оролцсон. Гэвч үр дүнд нь санхүүгийн хувьд биднээс шууд үл шалтгаалах том асуудлууд гарсан. Багийн ахлагчийн хувьд төлөвлөгөөгөө өөрчилж, хамтран ажиллах саналыг зөвшөөрсөн учраас ирэх хариуцлага миний нуруун дээр байх ёстой. Энэ үйл явдлаас өөрийн итгэл үнэмшилтэй, түүндээ бат зогсдог, бүх түвшний харилцаанд шударга, үнэн байх хэрэгтэйг ойлгосон.</p><p><b><i> Сошиал хаяг: <a href="https://www.facebook.com/tsoilogsoz/" target="_blank">Фэйсбүүк</a>, <a href="https://www.instagram.com/tsoilogsoz/?hl=en" target="_blank">Инстаграм</a></i></b></p><p><b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/2f4fcb29b98b7a841ff82206cb87b439.jpg"></p><blockquote><p>"Оюутан байхаасаа менежментийн түвшний цөөнгүй ажилд өөрийгөө сорин туршлага хуримтлуулж, цааш үргэлжлүүлэн хилийн чанадад суралцах төлөвлөгөөтэй байсан ч өөрийгөө илүү хөгжүүлэх ёстой". <br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Б.ГАНТУЛГА, УРАН БҮТЭЭЛЧ</div></h3><p></p><p>Энэ онд албан ёсоор комедиан болсон нь хамгийн онцлох үйл явдал байлаа. Үүний сацуу олон бүтэлгүйтэлтэй нүүр тулсан. Тэр дундаас хамгийн хүнд байсан нь өвдөх. АНУ-д байхдаа ядаргаанд орсноос болоод өвдсөн. Сэтгэл санаа гээд бүх зүйлд нөлөөлсөн л дөө.</p><p>Дараагийнх нь дуучин, комедиан, лектороор ажиллах явцад карьерын хувьд ахих сорилттой нүүр тулсан. Гэвч тэс ондоо гурван салбарт надаас харилцан адилгүй чадварыг шаарддаг. Түүнээс гадна орчин цагт хүмүүс аливаа зүйлсээс хурдан уйддаг, түүнийг дагаад юмсын тренд байх хугацаа ч богино болчихсон. Тиймээс надад байгаагаасаа илүү сайжрах, дараагийн шатанд гарах зайлшгүй хэрэгцээ байна. Гол нь бид туулж буй туршлагаасаа олох ухаарал хамгийн чухал. <br></p><p><i><b>Инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/sekstsagaanbogd/?hl=en" target="_blank">sekstsagaanbogd</a></b></i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/3d64f935677aaab957ffc7cf9c409eaf.jpg"></p><blockquote><p>“Одоо үед хүмүүс аливаа зүйлсээс хурдан уйддаг, түүнийг дагаад юмсын тренд байх хугацаа ч богино болчихсон”.<br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ё.ЧАёоду, ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН</h3><p></p><p>Миний бодлоор бүтэлгүйтлийг сургамж гэж ойлгож байна. Тэгтлээ “эмороод” байдаг төрлийн хүн биш ч 2022 онд сэтгэл санааны савалгаатай жил байлаа. Ямар нэг зүйлээрээ хохирч, мөнгө сангүүгийн алдагдал хүлээгээгүй ч оюун бодол, сэтгэл санааны хувьд өнгөрсөн амьдралаа эргэцүүлэх, цаашдын хүслээ тунгаах тийм үе гэх үү дээ. Илүү өөртэйгөө нүүр тулсан жил байсан шиг санагдаж байна. </p><p>Жишээ нь би 40 насандаа хэн байхыг хүсэж байна, 80 насандаа хэн байхыг хүсэж байна гэдгээсээ хамаарч өнөөдөр юу хийх нь тодорхойлогдож байгаа юм. Зүрхэн дэх тэрхүү чин хүслээ мэдсэний дараах бүтэлгүйтэл бүхэн сургамж болж амьдрал илүү амттай байна.</p><p><i><b>Инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/chayodu/?hl=en" target="_blank">chayodu</a></b></i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/092d7a17b70ede7d688557a2e98c14d4.jpg"></p><blockquote><p>"Ямар нэг зүйлээрээ хохирч, мөнгө сангүүгийн алдагдал хүлээгээгүй ч оюун бодол, сэтгэл санааны хувьд өнгөрсөн амьдралаа эргэцүүлэх, цаашддын хүслээ тунгаах тийм үе гэх үү дээ." </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ш.МӨНХИЙН-ОД, ДАСГАЛЖУУЛАГЧ</h3><p></p><p>Жил бүр надад их, бага хэмжээгээр ахиц дэвшил гарсан санагддаг. Энэ оны тухайд эхний долоон сар АНУ-д ажиллаж, амьдарсан юм. Тэр хугацаанд англи хэл маань тийм ч хангалттай байгаагүйгээс эхлээд олон зүйл дээр өөрийгөө дутуу дулимаг байгааг ухаарсан л даа. Жишээлбэл, сагсан бөмбөгийн дасгалжуулагч хийж байхдаа сурагч хүүхдүүддээ хэлний асуудлаас болоод бүрэн ойлгуулж чадаагүй тохиолдол ч олон байсан.</p><p>Харин эх орондоо ирээд сошиал контент бүтээх ажилд орсон байгаа. Гэхдээ хэтэрхий сэтгэл хөдлөлөөрөө сайн төлөвлөгөөгүй эхлүүлж, олон бүтэлгүйтэлтэй нүүр тулсан. Үүний үр дүнд алс хэтийн ашиг тусыг нь харж байгаа ч түүндээ хүрэхэд шаардлагатай алхам бүрээ зөв төлөвлөж, тодорхой болгох нь чухал гэдгийг ойлгож байна. <br></p><p>2022 онд дэндүү сүүлд ойлгож авсан зүйл гэвэл бүх зүйл цаг хугацааны эрхээр өрнөдөг. Бид энэ ертөнцийн хувьд тоосонцор мэт бяцхан оршихуй боловч өөрсдөө энэ ертөнцтэй дүйцэхээр хэт их зүйлд санаа зовж амьдардаг. Гагцхүү ийм л үед бид амьдралын аз жаргалыг мэдрэхээ хэдийн больчихсон байдаг юм билээ. Эцэст нь миний дотоод амар амгаланг өөрөөс минь өөр юу ч зогсоохгүйг би ухаарсан. </p><p><i><b>YouTube суваг: <a href="https://www.youtube.com/@TheStarBros" target="_blank">The Star Bros</a></b></i></p><p><i><b>Инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/etrnl_star/?hl=en" target="_blank">etrnl_star</a></b></i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/b994553de9de06201322d83b5820c4a3.jpg"></p><blockquote><p>"Бид энэ ертөнцийн хувьд тоосонцор мэт бяцхан оршихуй боловч өөрсдөө энэ ертөнцтэй дүйцэхээр хэт их зүйлд санаа зовж амьдардаг." </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">З.НАРАНЗАЯА, YOUTUBER</h3><p></p><p>Энэ он миний хувьд ажилгүйдлээр дүүрэн болж өнгөрлөө. Олон удаа ажлын ярилцлагад орж, тэнцээгүй гэх хариу авах надад үнэхээр хэцүү байсан. Нэг талаас ажлын туршлагагүй байсан учраас ажлын ярилцлагад алдах нь олон байсан. Нөгөө талаас миний суралцаж буй жендер судлалын мэргэжил нь энд тийм ч түгээмэл биш. Ийм шалтгаанаар гуниглах, бүтэлгүйтэх үе цөөнгүй байсан.</p><p>Хамгийн их анзаарсан нь дөнгөж ажлын байран дээр гараад анхны ажлаа хийж байгаа манай үеийнхэнд “царай алдах” зориг огт байдаггүй. Өөрөөр хэлбэл, мэдэхгүй чадахгүй зүйлээ бусдаас асуухаас санаа зовж ичдэгээсээ болоод Z үеийнхэн ажил хийж чаддаггүй гэж хэлүүлэхэд хүрч байгаа.</p><p>Харин хамгийн их ойлгосон нь бид ажлаасаа хэт хамааралтай байх ёсгүй юм билээ. Ажлаасаа болж стрессддэг, яг тэр сэтгэлгээгээрээ шийдвэр гаргадаг болчих юм бол өөрсдийнхөө дургүй ааштай ах, эгч нар шиг л болно. Тэгэхээр эргэн тойрныхоо хүмүүсээс хамааралгүйгээр өөрийгөө олох хэрэгтэй гэж бодож байна. <br></p><p><b><i>YouTube суваг: <a href="https://www.youtube.com/@naranzayaav9446" target="_blank">Naranzay aav</a></i></b></p><p><b><i>Инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/naranzay_aav/" target="_blank">naranzay_aav</a></i></b></p><p><b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/a4fa1ed9f20145234a8498e35878ed0c.jpg"></p><blockquote><p>“Дөнгөж ажлын байран дээр гараад анхны ажлаа хийж байгаа манай үеийнхэнд “царай алдах” зориг огт байдаггүй”.<br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Б.ТЭРГЭЛ, ЗАЛУУ ЭНТРЕПРЕНЕР</h3><p></p><p>2022 онд олон зүйлийг шинээр эхлүүлж, туршиж үзсэн оролдлого дүүрэн жил байлаа. Нэг ёсондоо PIVOT жил байсан гэсэн үг. Өнөөдөр чамд болон танай багт тэр дундаа хүч сорихоор зэхэж буй салбарт чинь ямар боломж байгааг олж харж, мэдэхийн тулд хийж үзэхээс өөр сонголтгүй гэдгийг хамгийн их ойлгосон.</p><p>Ямар ч стартап эхний санаагаа эцсийн бүтээгдэхүүн болгож гаргах хүртлээ аль ч үед үүсгэн байгуулагчийнхаа нүдэнд өөгүй, сул талгүй мэт харагддаг. Гэвч үнэн хэрэгтээ асар олон сул тал, бодож тооцоолж үзээгүй зүйлс байдаг юм билээ. </p><p>Үүнийг би энэ жил стартап бойжуулах хөтөлбөрт хамрагдаад хамгийн ихээр ойлгож, мэдэрч байгаа. Үндсэндээ салбарын мэргэжилтнүүдийн зөвлөгөө, туршлага дээр үндэслэн бидний бий болгож байгаа “хүүхэд” буюу стартап маань хэчнээн олон сул талтайг ойлгосны зэрэгцээ бодит байдал, бүтэлгүйтэлтэйгээ нүүр тулсан жил байлаа. <br></p><p><i><b>Инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/teki.sama/?hl=en" target="_blank">teki.sama</a></b></i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/bca018ebe482bb37d7396fff2e504f73.jpg"></p><blockquote><p>“Өнөөдөр чамд болон танай багт тэр дундаа хүч сорихоор зэхэж буй салбарт чинь ямар боломж байгааг олж харж, мэдэхийн тулд хийж үзэхээс өөр сонголтгүй гэдгийг хамгийн их ойлгосон байна”. <br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Б.ЦЭЦЭГБАЛЖИД, БИЗНЕС ЭРХЛЭГЧ</div></h3><p></p><p>Энэ онд ажилтнуудтайгаа харилцах харилцаан дээрээ нэг алдаж, нэг оносон. Бидэнд тогтсон хэвшмэл ойлголтоос болоод тэр үү, захирангуй, шаардангуй өнгө аясаар удирдагч хүнийг төсөөлж явсан юм билээ. Үр дүнд нь тэр зан байдлыг баг хамт олондоо гаргаж, маш том алдаа гаргасан. Ингээд бодохоор хүн өөрийг нь үнэлдэг, дэмждэг, эерэг уур амьсгалтай газар л өндөр бүтээмжтэй, өөриймсөг сэтгэлтэй ажилладаг гэдгийг маш сайн ойлгож авчээ.</p><p>Манай байгууллагын ажилтны 95 хувь нь оюутан залуус. Нэг талаараа ирээдүйд чадварлаг хүний нөөц болоход нь туслахын зэрэгцээ хүсэл зорилгыг нь мохоохгүй байхыг хүсдэг учраас тэднийг дэмжин ажиллахыг хүсдэг юм. Ирэх онд ч оюутан залуусыг ажлын байраар хангахад анхаарч, хоёрдугаар сард “Амита” бялууны студийг байгуулахаар зорьж байгаа.</p><p><i><b>Бизнес инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/camellia_cakeanddrink_house/?hl=en" target="_blank">Camellia &amp; Amita cake studio</a></b></i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/24a222eef333674270098014b154882c.jpg"></p><blockquote><p>“Хүн өөрийг нь үнэлдэг, дэмждэг, эерэг уур амьсгалтай газар л өндөр бүтээмжтэй, өөриймсөг сэтгэлтэй ажилладаг гэдгийг маш сайн ойлгож авчээ”.<br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">А.ДОРЖПАЛАМ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ СЭТГҮҮЛЧ</h3><p></p><p>Үндсэн мэргэжлээсээ тэс өөр салбарт ажиллаж эхэлсэн нь 2022 оны онцлох үйл явдал байлаа. Олон зүйлд өөрийгөө сорьж, тэр бүгдээсээ суралцан энэ салбарт илүү их дурласаар байна. Тэр дундаас Нобелийн шагнал гардуулах ёслолыг анх удаа Монголд шууд дамжуулах нэвтрүүлэгт хөтлөгчөөр ажилласнаас гадна өөрийн шинжлэх ухааны нэвтрүүлэгтэй болсон зэрэг олон зүйлд өөрийгөө туршсан жил байв.</p><p>Энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтлийн тухайд миний хамгийн жижиг үйлдлээс болж гарсан. Надад шинжлэх ухааны сэтгүүлчээр мэргэшин туршлагажихад даацтай нөлөө үзүүлэх олон улсын хуралд оролцох боломж гарч ирсэн юм. Гэвч ердөө ажлынхаа цахим шууданг тогтмол шалгаагүйгээс болж энэ гайхалтай боломжийг алдчихсан. Энэ бол 2022 оны хамгийн том бүтэлгүйтэл байлаа. <br></p><p><i><b>YouTube суваг: <a href="https://www.youtube.com/@gejyuve" target="_blank">Gej Yu Ve</a></b></i></p><p><i><b>Инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/dorjoski_palmaster/" target="_blank">dorjoski_palmaster</a></b></i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/57ad40143316395f4861147edcb42ccc.jpg"></p><blockquote><p>“Энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтэл миний хамгийн жижиг үйлдлээс болж гарсан”. <br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>М.ОЮУНТҮЛХҮҮР, ОЮУТАН</div></h3><p></p><p>Миний хувьд жилийн эцэст өөрийгөө дүгнэхээс илүү тухай бүрд нь болох болохгүйгээ тунгааж, юу хүсэж байгаагаа сонсдог. Энэ онд нэлээдгүй сэтгэлзүйн асуудалтай байснаас болоод бусадтай ойлголцох, хичээлдээ төвлөрөхөд бэрхшээл гарч, найзуудтайгаа хамт дурсамжтай өнгөрүүлж болох байсан цаг хугацаагаа алдчихсан. Нэг үгээр найз нөхдөөсөө хөндийрсөн нь энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтэл байлаа.</p><p>Ангийнхаа залууг сэтгэлзүйн асуудлаа хэрхэн даван туулсан талаар ярих хүртэл би өөрт төрж байгаа мэдрэмжүүдээ хүлээн зөвшөөрч чадахгүй явсаар л байв. Эцэст нь асуудалтайгаа нүүр тулах ёстойг, хүн өөрөө өөртөө л зовлон хураадаг гэдгийг ойлгож, бага багаар бодлуудаа цэгцэлж чадсан. Магадгүй асуудлуудаа арай бага дээр нь шийдсэн бол өдийд үр арай өөр байх байсан болов уу.<br></p><p><i><b>Инстаграм: <a href="https://www.instagram.com/_oyuntulkhuur_/?hl=en" target="_blank"><em>oyuntulkhuur</em></a></b></i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/96548002c0f5c5d982456fe3de53d92b.jpg"></p><blockquote><p>“Ангийнхаа залууг сэтгэлзүйн асуудлаа хэрхэн даван туулсан талаар ярих хүртэл би өөрт төрж байгаа мэдрэмжүүдээ хүлээн зөвшөөрч чадахгүй яваад л байв”.<br></p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Он цаг улиран өнгөрсөөр, үзэж туулсан туршлага арвижсаар, алдаа оноо ээлжлэн хөвөрсөөр бид ахин нэг жилийг ардаа үдэх гэж байна. Жилийн төгсгөл үе хэн бүхний хувьд догдлол, ухаарал хосолсон цаг мөч байдаг нь эргэлзээгүй. Өнгөрч буй оноо эргэцүүлэн дүгнэж, айлчлан ирж буй шинэ ондоо юу хийж бүтээхээ төлөвлөн догдолдог энэ л үе бидэнд өөртэйгөө нүүр тулах завшаан, цааш урагшлах хүч болдог. Тиймээс бид "10 ертөнц, 10 өнцөг" цувралынхаа ээлжит дугаарт залуусын төлөөллийг урьж, бүтэлгүйтэл, ухаарлын түүхээс нь хуваалцлаа. Тэдний хувьд 2022 он хэрхэн өнгөрсөн бол? С.МИШЭЭЛТ, КОНТЕНТ БҮТЭЭГЧ Миний хувьд хувийн амьдрал, ажил карьерын тал дээр 2022 он шинэ эргэлтийн цэг боллоо. Үндсэн мэргэжлээрээ 2018 оноос хойш банканд ажиллаж байсан би энэ оноос тогтмол цалингаа орхиж, багаасаа мөрөөдөж ирсэн амьдралаа сонгох шийдвэр гаргасан. Влог хийж, контент бүтээн бусдад өөрийгөө таниулж, өөрийгөө өөрөөр бүтээж буй сонирхолтой үе тохиож байна. Хүндрэл бэрхшээл мэдээж олон байгаа. Эргээд харахад корпорац соёлд дасахгүй цаг хугацаа алдсан байж болох ч хамгийн ихээр хүсэж буй зүйлээ яг одоо хийж, өдөр бүрийг ажилдаа дурлан өнгөрөөж байгаа. Тэгэхээр бүтэлгүйтэл бүхэн заавал зовлонгоор дуусах албагүй. Харин ч шинэ, илүү сайхан зүйлийн эхлэл байж ч болно. Хүн бүрийн нөхцөл байдал харилцан адилгүй ч ямар нэг бүтэлгүйтлийн ард заавал сайн сайхан зүйл хүлээж байгаа гэдэгт итгэдэг болсон. YouTube суваг: Frenchkeeweejuice Инстаграм: frenchkeeweejuice “Бүтэлгүйтэл бүхэн заавал зовлонгоор дуусах албагүй. Харин ч шинэ, илүү сайхан зүйлийн эхлэл байж болно”. Б.БАТЗОРИГ, СТАРТАП ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Карьерын хувьд эгзэгтэй, шилжилтийн үе тохиолоо гэж харж байна. Оюутан байхаасаа менежментийн түвшний цөөнгүй ажилд өөрийгөө сорин туршлага хуримтлуулж, цааш үргэлжлүүлэн хилийн чанадад суралцах төлөвлөгөөтэй байсан юм. Гэвч өөрийгөө илүү хөгжүүлэх ёстойг ойлгож, энэ онд бүтэн цагаар бизнес эрхэлж, стартапаа эхлүүлээд явж байна. Олон сорилт, бэрхшээл тулгарсан ч тэр дундаас хамгийн их сургамж үлдээсэн бүтэлгүйтлийг хуваалцъя. Өнгөрсөн долдугаар сард зуны төлөвлөгөөгөө өөрчлөөд бид нэг байгууллагатай хамтран ажилласан юм. Хоёр сарын хугацаанд бэлтгэл ажлаас зохион байгуулалт хүртэлх бүх ажилд нь бүрэн оролцсон. Гэвч үр дүнд нь санхүүгийн хувьд биднээс шууд үл шалтгаалах том асуудлууд гарсан. Багийн ахлагчийн хувьд төлөвлөгөөгөө өөрчилж, хамтран ажиллах саналыг зөвшөөрсөн учраас ирэх хариуцлага миний нуруун дээр байх ёстой. Энэ үйл явдлаас өөрийн итгэл үнэмшилтэй, түүндээ бат зогсдог, бүх түвшний харилцаанд шударга, үнэн байх хэрэгтэйг ойлгосон. Сошиал хаяг: Фэйсбүүк , Инстаграм "Оюутан байхаасаа менежментийн түвшний цөөнгүй ажилд өөрийгөө сорин туршлага хуримтлуулж, цааш үргэлжлүүлэн хилийн чанадад суралцах төлөвлөгөөтэй байсан ч өөрийгөө илүү хөгжүүлэх ёстой". Б.ГАНТУЛГА, УРАН БҮТЭЭЛЧ Энэ онд албан ёсоор комедиан болсон нь хамгийн онцлох үйл явдал байлаа. Үүний сацуу олон бүтэлгүйтэлтэй нүүр тулсан. Тэр дундаас хамгийн хүнд байсан нь өвдөх. АНУ-д байхдаа ядаргаанд орсноос болоод өвдсөн. Сэтгэл санаа гээд бүх зүйлд нөлөөлсөн л дөө. Дараагийнх нь дуучин, комедиан, лектороор ажиллах явцад карьерын хувьд ахих сорилттой нүүр тулсан. Гэвч тэс ондоо гурван салбарт надаас харилцан адилгүй чадварыг шаарддаг. Түүнээс гадна орчин цагт хүмүүс аливаа зүйлсээс хурдан уйддаг, түүнийг дагаад юмсын тренд байх хугацаа ч богино болчихсон. Тиймээс надад байгаагаасаа илүү сайжрах, дараагийн шатанд гарах зайлшгүй хэрэгцээ байна. Гол нь бид туулж буй туршлагаасаа олох ухаарал хамгийн чухал. Инстаграм: sekstsagaanbogd “Одоо үед хүмүүс аливаа зүйлсээс хурдан уйддаг, түүнийг дагаад юмсын тренд байх хугацаа ч богино болчихсон”. Ё.ЧАёоду, ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН Миний бодлоор бүтэлгүйтлийг сургамж гэж ойлгож байна. Тэгтлээ “эмороод” байдаг төрлийн хүн биш ч 2022 онд сэтгэл санааны савалгаатай жил байлаа. Ямар нэг зүйлээрээ хохирч, мөнгө сангүүгийн алдагдал хүлээгээгүй ч оюун бодол, сэтгэл санааны хувьд өнгөрсөн амьдралаа эргэцүүлэх, цаашдын хүслээ тунгаах тийм үе гэх үү дээ. Илүү өөртэйгөө нүүр тулсан жил байсан шиг санагдаж байна. Жишээ нь би 40 насандаа хэн байхыг хүсэж байна, 80 насандаа хэн байхыг хүсэж байна гэдгээсээ хамаарч өнөөдөр юу хийх нь тодорхойлогдож байгаа юм. Зүрхэн дэх тэрхүү чин хүслээ мэдсэний дараах бүтэлгүйтэл бүхэн сургамж болж амьдрал илүү амттай байна. Инстаграм: chayodu "Ямар нэг зүйлээрээ хохирч, мөнгө сангүүгийн алдагдал хүлээгээгүй ч оюун бодол, сэтгэл санааны хувьд өнгөрсөн амьдралаа эргэцүүлэх, цаашддын хүслээ тунгаах тийм үе гэх үү дээ." Ш.МӨНХИЙН-ОД, ДАСГАЛЖУУЛАГЧ Жил бүр надад их, бага хэмжээгээр ахиц дэвшил гарсан санагддаг. Энэ оны тухайд эхний долоон сар АНУ-д ажиллаж, амьдарсан юм. Тэр хугацаанд англи хэл маань тийм ч хангалттай байгаагүйгээс эхлээд олон зүйл дээр өөрийгөө дутуу дулимаг байгааг ухаарсан л даа. Жишээлбэл, сагсан бөмбөгийн дасгалжуулагч хийж байхдаа сурагч хүүхдүүддээ хэлний асуудлаас болоод бүрэн ойлгуулж чадаагүй тохиолдол ч олон байсан. Харин эх орондоо ирээд сошиал контент бүтээх ажилд орсон байгаа. Гэхдээ хэтэрхий сэтгэл хөдлөлөөрөө сайн төлөвлөгөөгүй эхлүүлж, олон бүтэлгүйтэлтэй нүүр тулсан. Үүний үр дүнд алс хэтийн ашиг тусыг нь харж байгаа ч түүндээ хүрэхэд шаардлагатай алхам бүрээ зөв төлөвлөж, тодорхой болгох нь чухал гэдгийг ойлгож байна. 2022 онд дэндүү сүүлд ойлгож авсан зүйл гэвэл бүх зүйл цаг хугацааны эрхээр өрнөдөг. Бид энэ ертөнцийн хувьд тоосонцор мэт бяцхан оршихуй боловч өөрсдөө энэ ертөнцтэй дүйцэхээр хэт их зүйлд санаа зовж амьдардаг. Гагцхүү ийм л үед бид амьдралын аз жаргалыг мэдрэхээ хэдийн больчихсон байдаг юм билээ. Эцэст нь миний дотоод амар амгаланг өөрөөс минь өөр юу ч зогсоохгүйг би ухаарсан. YouTube суваг: The Star Bros Инстаграм: etrnl_star "Бид энэ ертөнцийн хувьд тоосонцор мэт бяцхан оршихуй боловч өөрсдөө энэ ертөнцтэй дүйцэхээр хэт их зүйлд санаа зовж амьдардаг." З.НАРАНЗАЯА, YOUTUBER Энэ он миний хувьд ажилгүйдлээр дүүрэн болж өнгөрлөө. Олон удаа ажлын ярилцлагад орж, тэнцээгүй гэх хариу авах надад үнэхээр хэцүү байсан. Нэг талаас ажлын туршлагагүй байсан учраас ажлын ярилцлагад алдах нь олон байсан. Нөгөө талаас миний суралцаж буй жендер судлалын мэргэжил нь энд тийм ч түгээмэл биш. Ийм шалтгаанаар гуниглах, бүтэлгүйтэх үе цөөнгүй байсан. Хамгийн их анзаарсан нь дөнгөж ажлын байран дээр гараад анхны ажлаа хийж байгаа манай үеийнхэнд “царай алдах” зориг огт байдаггүй. Өөрөөр хэлбэл, мэдэхгүй чадахгүй зүйлээ бусдаас асуухаас санаа зовж ичдэгээсээ болоод Z үеийнхэн ажил хийж чаддаггүй гэж хэлүүлэхэд хүрч байгаа. Харин хамгийн их ойлгосон нь бид ажлаасаа хэт хамааралтай байх ёсгүй юм билээ. Ажлаасаа болж стрессддэг, яг тэр сэтгэлгээгээрээ шийдвэр гаргадаг болчих юм бол өөрсдийнхөө дургүй ааштай ах, эгч нар шиг л болно. Тэгэхээр эргэн тойрныхоо хүмүүсээс хамааралгүйгээр өөрийгөө олох хэрэгтэй гэж бодож байна. YouTube суваг: Naranzay aav Инстаграм: naranzay_aav “Дөнгөж ажлын байран дээр гараад анхны ажлаа хийж байгаа манай үеийнхэнд “царай алдах” зориг огт байдаггүй”. Б.ТЭРГЭЛ, ЗАЛУУ ЭНТРЕПРЕНЕР 2022 онд олон зүйлийг шинээр эхлүүлж, туршиж үзсэн оролдлого дүүрэн жил байлаа. Нэг ёсондоо PIVOT жил байсан гэсэн үг. Өнөөдөр чамд болон танай багт тэр дундаа хүч сорихоор зэхэж буй салбарт чинь ямар боломж байгааг олж харж, мэдэхийн тулд хийж үзэхээс өөр сонголтгүй гэдгийг хамгийн их ойлгосон. Ямар ч стартап эхний санаагаа эцсийн бүтээгдэхүүн болгож гаргах хүртлээ аль ч үед үүсгэн байгуулагчийнхаа нүдэнд өөгүй, сул талгүй мэт харагддаг. Гэвч үнэн хэрэгтээ асар олон сул тал, бодож тооцоолж үзээгүй зүйлс байдаг юм билээ. Үүнийг би энэ жил стартап бойжуулах хөтөлбөрт хамрагдаад хамгийн ихээр ойлгож, мэдэрч байгаа. Үндсэндээ салбарын мэргэжилтнүүдийн зөвлөгөө, туршлага дээр үндэслэн бидний бий болгож байгаа “хүүхэд” буюу стартап маань хэчнээн олон сул талтайг ойлгосны зэрэгцээ бодит байдал, бүтэлгүйтэлтэйгээ нүүр тулсан жил байлаа. Инстаграм: teki.sama “Өнөөдөр чамд болон танай багт тэр дундаа хүч сорихоор зэхэж буй салбарт чинь ямар боломж байгааг олж харж, мэдэхийн тулд хийж үзэхээс өөр сонголтгүй гэдгийг хамгийн их ойлгосон байна”. Б.ЦЭЦЭГБАЛЖИД, БИЗНЕС ЭРХЛЭГЧ Энэ онд ажилтнуудтайгаа харилцах харилцаан дээрээ нэг алдаж, нэг оносон. Бидэнд тогтсон хэвшмэл ойлголтоос болоод тэр үү, захирангуй, шаардангуй өнгө аясаар удирдагч хүнийг төсөөлж явсан юм билээ. Үр дүнд нь тэр зан байдлыг баг хамт олондоо гаргаж, маш том алдаа гаргасан. Ингээд бодохоор хүн өөрийг нь үнэлдэг, дэмждэг, эерэг уур амьсгалтай газар л өндөр бүтээмжтэй, өөриймсөг сэтгэлтэй ажилладаг гэдгийг маш сайн ойлгож авчээ. Манай байгууллагын ажилтны 95 хувь нь оюутан залуус. Нэг талаараа ирээдүйд чадварлаг хүний нөөц болоход нь туслахын зэрэгцээ хүсэл зорилгыг нь мохоохгүй байхыг хүсдэг учраас тэднийг дэмжин ажиллахыг хүсдэг юм. Ирэх онд ч оюутан залуусыг ажлын байраар хангахад анхаарч, хоёрдугаар сард “Амита” бялууны студийг байгуулахаар зорьж байгаа. Бизнес инстаграм: Camellia & Amita cake studio “Хүн өөрийг нь үнэлдэг, дэмждэг, эерэг уур амьсгалтай газар л өндөр бүтээмжтэй, өөриймсөг сэтгэлтэй ажилладаг гэдгийг маш сайн ойлгож авчээ”. А.ДОРЖПАЛАМ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ СЭТГҮҮЛЧ Үндсэн мэргэжлээсээ тэс өөр салбарт ажиллаж эхэлсэн нь 2022 оны онцлох үйл явдал байлаа. Олон зүйлд өөрийгөө сорьж, тэр бүгдээсээ суралцан энэ салбарт илүү их дурласаар байна. Тэр дундаас Нобелийн шагнал гардуулах ёслолыг анх удаа Монголд шууд дамжуулах нэвтрүүлэгт хөтлөгчөөр ажилласнаас гадна өөрийн шинжлэх ухааны нэвтрүүлэгтэй болсон зэрэг олон зүйлд өөрийгөө туршсан жил байв. Энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтлийн тухайд миний хамгийн жижиг үйлдлээс болж гарсан. Надад шинжлэх ухааны сэтгүүлчээр мэргэшин туршлагажихад даацтай нөлөө үзүүлэх олон улсын хуралд оролцох боломж гарч ирсэн юм. Гэвч ердөө ажлынхаа цахим шууданг тогтмол шалгаагүйгээс болж энэ гайхалтай боломжийг алдчихсан. Энэ бол 2022 оны хамгийн том бүтэлгүйтэл байлаа. YouTube суваг: Gej Yu Ve Инстаграм: dorjoski_palmaster “Энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтэл миний хамгийн жижиг үйлдлээс болж гарсан”. М.ОЮУНТҮЛХҮҮР, ОЮУТАН Миний хувьд жилийн эцэст өөрийгөө дүгнэхээс илүү тухай бүрд нь болох болохгүйгээ тунгааж, юу хүсэж байгаагаа сонсдог. Энэ онд нэлээдгүй сэтгэлзүйн асуудалтай байснаас болоод бусадтай ойлголцох, хичээлдээ төвлөрөхөд бэрхшээл гарч, найзуудтайгаа хамт дурсамжтай өнгөрүүлж болох байсан цаг хугацаагаа алдчихсан. Нэг үгээр найз нөхдөөсөө хөндийрсөн нь энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтэл байлаа. Ангийнхаа залууг сэтгэлзүйн асуудлаа хэрхэн даван туулсан талаар ярих хүртэл би өөрт төрж байгаа мэдрэмжүүдээ хүлээн зөвшөөрч чадахгүй явсаар л байв. Эцэст нь асуудалтайгаа нүүр тулах ёстойг, хүн өөрөө өөртөө л зовлон хураадаг гэдгийг ойлгож, бага багаар бодлуудаа цэгцэлж чадсан. Магадгүй асуудлуудаа арай бага дээр нь шийдсэн бол өдийд үр арай өөр байх байсан болов уу. Инстаграм: oyuntulkhuur “Ангийнхаа залууг сэтгэлзүйн асуудлаа хэрхэн даван туулсан талаар ярих хүртэл би өөрт төрж байгаа мэдрэмжүүдээ хүлээн зөвшөөрч чадахгүй яваад л байв”.
Он цаг улиран өнгөрсөөр, үзэж туулсан туршлага арвижсаар, алдаа оноо ээлжлэн хөвөрсөөр бид ахин нэг жилийг ардаа үдэх гэж байна. Жилийн төгсгөл үе хэн бүхний хувьд догдлол, ухаарал хосолсон цаг мөч байдаг нь эргэлзээгүй. Өнгөрч буй оноо эргэцүүлэн дүгнэж, айлчлан ирж буй шинэ ондоо юу хийж бүтээхээ төлөвлөн догдолдог энэ л үе бидэнд өөртэйгөө нүүр тулах завшаан, цааш урагшлах хүч болдог. Тиймээс бид "10 ертөнц, 10 өнцөг" цувралынхаа ээлжит дугаарт залуусын төлөөллийг урьж, бүтэлгүйтэл, ухаарлын түүхээс нь хуваалцлаа. Тэдний хувьд 2022 он хэрхэн өнгөрсөн бол? ### С.МИШЭЭЛТ, КОНТЕНТ БҮТЭЭГЧ Миний хувьд хувийн амьдрал, ажил карьерын тал дээр 2022 он шинэ эргэлтийн цэг боллоо. Үндсэн мэргэжлээрээ 2018 оноос хойш банканд ажиллаж байсан би энэ оноос тогтмол цалингаа орхиж, багаасаа мөрөөдөж ирсэн амьдралаа сонгох шийдвэр гаргасан. Влог хийж, контент бүтээн бусдад өөрийгөө таниулж, өөрийгөө өөрөөр бүтээж буй сонирхолтой үе тохиож байна. Хүндрэл бэрхшээл мэдээж олон байгаа. Эргээд харахад корпорац соёлд дасахгүй цаг хугацаа алдсан байж болох ч хамгийн ихээр хүсэж буй зүйлээ яг одоо хийж, өдөр бүрийг ажилдаа дурлан өнгөрөөж байгаа. Тэгэхээр бүтэлгүйтэл бүхэн заавал зовлонгоор дуусах албагүй. Харин ч шинэ, илүү сайхан зүйлийн эхлэл байж ч болно. Хүн бүрийн нөхцөл байдал харилцан адилгүй ч ямар нэг бүтэлгүйтлийн ард заавал сайн сайхан зүйл хүлээж байгаа гэдэгт итгэдэг болсон. ***YouTube суваг: Frenchkeeweejuice*** ***Инстаграм:** **frenchkeeweejuice*** > “Бүтэлгүйтэл бүхэн заавал зовлонгоор дуусах албагүй. Харин ч шинэ, илүү сайхан зүйлийн эхлэл байж болно”. ### Б.БАТЗОРИГ, СТАРТАП ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Карьерын хувьд эгзэгтэй, шилжилтийн үе тохиолоо гэж харж байна. Оюутан байхаасаа менежментийн түвшний цөөнгүй ажилд өөрийгөө сорин туршлага хуримтлуулж, цааш үргэлжлүүлэн хилийн чанадад суралцах төлөвлөгөөтэй байсан юм. Гэвч өөрийгөө илүү хөгжүүлэх ёстойг ойлгож, энэ онд бүтэн цагаар бизнес эрхэлж, стартапаа эхлүүлээд явж байна. Олон сорилт, бэрхшээл тулгарсан ч тэр дундаас хамгийн их сургамж үлдээсэн бүтэлгүйтлийг хуваалцъя. Өнгөрсөн долдугаар сард зуны төлөвлөгөөгөө өөрчлөөд бид нэг байгууллагатай хамтран ажилласан юм. Хоёр сарын хугацаанд бэлтгэл ажлаас зохион байгуулалт хүртэлх бүх ажилд нь бүрэн оролцсон. Гэвч үр дүнд нь санхүүгийн хувьд биднээс шууд үл шалтгаалах том асуудлууд гарсан. Багийн ахлагчийн хувьд төлөвлөгөөгөө өөрчилж, хамтран ажиллах саналыг зөвшөөрсөн учраас ирэх хариуцлага миний нуруун дээр байх ёстой. Энэ үйл явдлаас өөрийн итгэл үнэмшилтэй, түүндээ бат зогсдог, бүх түвшний харилцаанд шударга, үнэн байх хэрэгтэйг ойлгосон. ***Сошиал хаяг: Фэйсбүүк, Инстаграм*** > "Оюутан байхаасаа менежментийн түвшний цөөнгүй ажилд өөрийгөө сорин туршлага хуримтлуулж, цааш үргэлжлүүлэн хилийн чанадад суралцах төлөвлөгөөтэй байсан ч өөрийгөө илүү хөгжүүлэх ёстой". ### Б.ГАНТУЛГА, УРАН БҮТЭЭЛЧ Энэ онд албан ёсоор комедиан болсон нь хамгийн онцлох үйл явдал байлаа. Үүний сацуу олон бүтэлгүйтэлтэй нүүр тулсан. Тэр дундаас хамгийн хүнд байсан нь өвдөх. АНУ-д байхдаа ядаргаанд орсноос болоод өвдсөн. Сэтгэл санаа гээд бүх зүйлд нөлөөлсөн л дөө. Дараагийнх нь дуучин, комедиан, лектороор ажиллах явцад карьерын хувьд ахих сорилттой нүүр тулсан. Гэвч тэс ондоо гурван салбарт надаас харилцан адилгүй чадварыг шаарддаг. Түүнээс гадна орчин цагт хүмүүс аливаа зүйлсээс хурдан уйддаг, түүнийг дагаад юмсын тренд байх хугацаа ч богино болчихсон. Тиймээс надад байгаагаасаа илүү сайжрах, дараагийн шатанд гарах зайлшгүй хэрэгцээ байна. Гол нь бид туулж буй туршлагаасаа олох ухаарал хамгийн чухал. ***Инстаграм: sekstsagaanbogd*** > “Одоо үед хүмүүс аливаа зүйлсээс хурдан уйддаг, түүнийг дагаад юмсын тренд байх хугацаа ч богино болчихсон”. ### Ё.ЧАёоду, ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН Миний бодлоор бүтэлгүйтлийг сургамж гэж ойлгож байна. Тэгтлээ “эмороод” байдаг төрлийн хүн биш ч 2022 онд сэтгэл санааны савалгаатай жил байлаа. Ямар нэг зүйлээрээ хохирч, мөнгө сангүүгийн алдагдал хүлээгээгүй ч оюун бодол, сэтгэл санааны хувьд өнгөрсөн амьдралаа эргэцүүлэх, цаашдын хүслээ тунгаах тийм үе гэх үү дээ. Илүү өөртэйгөө нүүр тулсан жил байсан шиг санагдаж байна. Жишээ нь би 40 насандаа хэн байхыг хүсэж байна, 80 насандаа хэн байхыг хүсэж байна гэдгээсээ хамаарч өнөөдөр юу хийх нь тодорхойлогдож байгаа юм. Зүрхэн дэх тэрхүү чин хүслээ мэдсэний дараах бүтэлгүйтэл бүхэн сургамж болж амьдрал илүү амттай байна. ***Инстаграм: chayodu*** > "Ямар нэг зүйлээрээ хохирч, мөнгө сангүүгийн алдагдал хүлээгээгүй ч оюун бодол, сэтгэл санааны хувьд өнгөрсөн амьдралаа эргэцүүлэх, цаашддын хүслээ тунгаах тийм үе гэх үү дээ." ### Ш.МӨНХИЙН-ОД, ДАСГАЛЖУУЛАГЧ Жил бүр надад их, бага хэмжээгээр ахиц дэвшил гарсан санагддаг. Энэ оны тухайд эхний долоон сар АНУ-д ажиллаж, амьдарсан юм. Тэр хугацаанд англи хэл маань тийм ч хангалттай байгаагүйгээс эхлээд олон зүйл дээр өөрийгөө дутуу дулимаг байгааг ухаарсан л даа. Жишээлбэл, сагсан бөмбөгийн дасгалжуулагч хийж байхдаа сурагч хүүхдүүддээ хэлний асуудлаас болоод бүрэн ойлгуулж чадаагүй тохиолдол ч олон байсан. Харин эх орондоо ирээд сошиал контент бүтээх ажилд орсон байгаа. Гэхдээ хэтэрхий сэтгэл хөдлөлөөрөө сайн төлөвлөгөөгүй эхлүүлж, олон бүтэлгүйтэлтэй нүүр тулсан. Үүний үр дүнд алс хэтийн ашиг тусыг нь харж байгаа ч түүндээ хүрэхэд шаардлагатай алхам бүрээ зөв төлөвлөж, тодорхой болгох нь чухал гэдгийг ойлгож байна. 2022 онд дэндүү сүүлд ойлгож авсан зүйл гэвэл бүх зүйл цаг хугацааны эрхээр өрнөдөг. Бид энэ ертөнцийн хувьд тоосонцор мэт бяцхан оршихуй боловч өөрсдөө энэ ертөнцтэй дүйцэхээр хэт их зүйлд санаа зовж амьдардаг. Гагцхүү ийм л үед бид амьдралын аз жаргалыг мэдрэхээ хэдийн больчихсон байдаг юм билээ. Эцэст нь миний дотоод амар амгаланг өөрөөс минь өөр юу ч зогсоохгүйг би ухаарсан. ***YouTube суваг: The Star Bros*** ***Инстаграм: etrnl\_star*** > "Бид энэ ертөнцийн хувьд тоосонцор мэт бяцхан оршихуй боловч өөрсдөө энэ ертөнцтэй дүйцэхээр хэт их зүйлд санаа зовж амьдардаг." ### З.НАРАНЗАЯА, YOUTUBER Энэ он миний хувьд ажилгүйдлээр дүүрэн болж өнгөрлөө. Олон удаа ажлын ярилцлагад орж, тэнцээгүй гэх хариу авах надад үнэхээр хэцүү байсан. Нэг талаас ажлын туршлагагүй байсан учраас ажлын ярилцлагад алдах нь олон байсан. Нөгөө талаас миний суралцаж буй жендер судлалын мэргэжил нь энд тийм ч түгээмэл биш. Ийм шалтгаанаар гуниглах, бүтэлгүйтэх үе цөөнгүй байсан. Хамгийн их анзаарсан нь дөнгөж ажлын байран дээр гараад анхны ажлаа хийж байгаа манай үеийнхэнд “царай алдах” зориг огт байдаггүй. Өөрөөр хэлбэл, мэдэхгүй чадахгүй зүйлээ бусдаас асуухаас санаа зовж ичдэгээсээ болоод Z үеийнхэн ажил хийж чаддаггүй гэж хэлүүлэхэд хүрч байгаа. Харин хамгийн их ойлгосон нь бид ажлаасаа хэт хамааралтай байх ёсгүй юм билээ. Ажлаасаа болж стрессддэг, яг тэр сэтгэлгээгээрээ шийдвэр гаргадаг болчих юм бол өөрсдийнхөө дургүй ааштай ах, эгч нар шиг л болно. Тэгэхээр эргэн тойрныхоо хүмүүсээс хамааралгүйгээр өөрийгөө олох хэрэгтэй гэж бодож байна. ***YouTube суваг: Naranzay aav*** ***Инстаграм: naranzay\_aav*** > “Дөнгөж ажлын байран дээр гараад анхны ажлаа хийж байгаа манай үеийнхэнд “царай алдах” зориг огт байдаггүй”. ### Б.ТЭРГЭЛ, ЗАЛУУ ЭНТРЕПРЕНЕР 2022 онд олон зүйлийг шинээр эхлүүлж, туршиж үзсэн оролдлого дүүрэн жил байлаа. Нэг ёсондоо PIVOT жил байсан гэсэн үг. Өнөөдөр чамд болон танай багт тэр дундаа хүч сорихоор зэхэж буй салбарт чинь ямар боломж байгааг олж харж, мэдэхийн тулд хийж үзэхээс өөр сонголтгүй гэдгийг хамгийн их ойлгосон. Ямар ч стартап эхний санаагаа эцсийн бүтээгдэхүүн болгож гаргах хүртлээ аль ч үед үүсгэн байгуулагчийнхаа нүдэнд өөгүй, сул талгүй мэт харагддаг. Гэвч үнэн хэрэгтээ асар олон сул тал, бодож тооцоолж үзээгүй зүйлс байдаг юм билээ. Үүнийг би энэ жил стартап бойжуулах хөтөлбөрт хамрагдаад хамгийн ихээр ойлгож, мэдэрч байгаа. Үндсэндээ салбарын мэргэжилтнүүдийн зөвлөгөө, туршлага дээр үндэслэн бидний бий болгож байгаа “хүүхэд” буюу стартап маань хэчнээн олон сул талтайг ойлгосны зэрэгцээ бодит байдал, бүтэлгүйтэлтэйгээ нүүр тулсан жил байлаа. ***Инстаграм: teki.sama*** > “Өнөөдөр чамд болон танай багт тэр дундаа хүч сорихоор зэхэж буй салбарт чинь ямар боломж байгааг олж харж, мэдэхийн тулд хийж үзэхээс өөр сонголтгүй гэдгийг хамгийн их ойлгосон байна”. ### Б.ЦЭЦЭГБАЛЖИД, БИЗНЕС ЭРХЛЭГЧ Энэ онд ажилтнуудтайгаа харилцах харилцаан дээрээ нэг алдаж, нэг оносон. Бидэнд тогтсон хэвшмэл ойлголтоос болоод тэр үү, захирангуй, шаардангуй өнгө аясаар удирдагч хүнийг төсөөлж явсан юм билээ. Үр дүнд нь тэр зан байдлыг баг хамт олондоо гаргаж, маш том алдаа гаргасан. Ингээд бодохоор хүн өөрийг нь үнэлдэг, дэмждэг, эерэг уур амьсгалтай газар л өндөр бүтээмжтэй, өөриймсөг сэтгэлтэй ажилладаг гэдгийг маш сайн ойлгож авчээ. Манай байгууллагын ажилтны 95 хувь нь оюутан залуус. Нэг талаараа ирээдүйд чадварлаг хүний нөөц болоход нь туслахын зэрэгцээ хүсэл зорилгыг нь мохоохгүй байхыг хүсдэг учраас тэднийг дэмжин ажиллахыг хүсдэг юм. Ирэх онд ч оюутан залуусыг ажлын байраар хангахад анхаарч, хоёрдугаар сард “Амита” бялууны студийг байгуулахаар зорьж байгаа. ***Бизнес инстаграм: Camellia & Amita cake studio*** > “Хүн өөрийг нь үнэлдэг, дэмждэг, эерэг уур амьсгалтай газар л өндөр бүтээмжтэй, өөриймсөг сэтгэлтэй ажилладаг гэдгийг маш сайн ойлгож авчээ”. ### А.ДОРЖПАЛАМ, ШИНЖЛЭХ УХААНЫ СЭТГҮҮЛЧ Үндсэн мэргэжлээсээ тэс өөр салбарт ажиллаж эхэлсэн нь 2022 оны онцлох үйл явдал байлаа. Олон зүйлд өөрийгөө сорьж, тэр бүгдээсээ суралцан энэ салбарт илүү их дурласаар байна. Тэр дундаас Нобелийн шагнал гардуулах ёслолыг анх удаа Монголд шууд дамжуулах нэвтрүүлэгт хөтлөгчөөр ажилласнаас гадна өөрийн шинжлэх ухааны нэвтрүүлэгтэй болсон зэрэг олон зүйлд өөрийгөө туршсан жил байв. Энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтлийн тухайд миний хамгийн жижиг үйлдлээс болж гарсан. Надад шинжлэх ухааны сэтгүүлчээр мэргэшин туршлагажихад даацтай нөлөө үзүүлэх олон улсын хуралд оролцох боломж гарч ирсэн юм. Гэвч ердөө ажлынхаа цахим шууданг тогтмол шалгаагүйгээс болж энэ гайхалтай боломжийг алдчихсан. Энэ бол 2022 оны хамгийн том бүтэлгүйтэл байлаа. ***YouTube суваг: Gej Yu Ve*** ***Инстаграм: dorjoski\_palmaster*** > “Энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтэл миний хамгийн жижиг үйлдлээс болж гарсан”. ### М.ОЮУНТҮЛХҮҮР, ОЮУТАН Миний хувьд жилийн эцэст өөрийгөө дүгнэхээс илүү тухай бүрд нь болох болохгүйгээ тунгааж, юу хүсэж байгаагаа сонсдог. Энэ онд нэлээдгүй сэтгэлзүйн асуудалтай байснаас болоод бусадтай ойлголцох, хичээлдээ төвлөрөхөд бэрхшээл гарч, найзуудтайгаа хамт дурсамжтай өнгөрүүлж болох байсан цаг хугацаагаа алдчихсан. Нэг үгээр найз нөхдөөсөө хөндийрсөн нь энэ оны хамгийн том бүтэлгүйтэл байлаа. Ангийнхаа залууг сэтгэлзүйн асуудлаа хэрхэн даван туулсан талаар ярих хүртэл би өөрт төрж байгаа мэдрэмжүүдээ хүлээн зөвшөөрч чадахгүй явсаар л байв. Эцэст нь асуудалтайгаа нүүр тулах ёстойг, хүн өөрөө өөртөө л зовлон хураадаг гэдгийг ойлгож, бага багаар бодлуудаа цэгцэлж чадсан. Магадгүй асуудлуудаа арай бага дээр нь шийдсэн бол өдийд үр арай өөр байх байсан болов уу. ***Инстаграм: *oyuntulkhuur**** > “Ангийнхаа залууг сэтгэлзүйн асуудлаа хэрхэн даван туулсан талаар ярих хүртэл би өөрт төрж байгаа мэдрэмжүүдээ хүлээн зөвшөөрч чадахгүй яваад л байв”.
https://unread.today/c/10x10-how-have-you-been-men
10 ертөнц, 10 өнцөг
Majigsuren Tsogbadrakh
2023-03-18T00:00:00
3 сарын 18, 2023
Эрчүүд та нар минь яажшуухан байна даа?
<div class="article-body"> <p><b><i>“Эр хүнийг та нар хааяа ч болов өршөө <br>Эрлэгт явчихаас нь өмнө ханийн жаргал эдлүүл <br>Эр нөхөр чинь үгүй бол гэрийн чинь зай эзгүйрнэ <br>Эрдэмт хөвүүд чинь үгүй бол төрийн чинь зай эзгүйрнэ <br>Эр цэрэг чинь үгүй бол эх орон чинь эзгүйрнэ <br>Эр хүнийг та нар хааяа ч гэсэн хайрлаж бай…”</i></b></p> <h2><div>Тэдэнд зориулж тэрлэсэн цөөн хэдэн шүлгийн нэг. Ингэхэд эрчүүд та нар минь яажшуухан байна даа? Энэ хэдэн хүүхнүүд чинь та нарыгаа халамжилж дөнгөж байна уу? Элээж яваа энэ амьдралдаа сэтгэл хангалуун явна уу? Хад чулуу шиг, хөлдүү төмс шиг гэж гоочлоод сэтгэлийг нь эмтлээд яваагаа бид анзаарахгүй яваа юм биш биз... Та нараасаа асуух зүйл ямар их байдаг юм бэ?<br></div><div><br></div><div>Эр хүн гэдгээр нь шалтаглаж, эерүү сэтгэлийг тань уудалж нээх завдал гаргадаггүйд биднийг өршөөж үзээрэй. Хатуу чанга, тэсвэр тэвчээртэй, хэр барагтаа олон таван үг хэлж, охин шиг зан гаргахгүй байвал л “эр хүн” шиг эр хүн гэж тодорхойлох хандлагатай өнөөгийн нийгэмд та нар минь ганцаардал мэдэрч яваа нь хэтрүүлэг биш. Ярилцах боломж, орчин нөхцөлийг нь бүрдүүлдэггүй хэр нь “Эрчүүд угаасаа л дуу цөөнтэй шүү дээ” гэж халаглах нь тэнэглэл тул бид энэ удаагийн нийтлэлдээ нийгмийн төлөөлөл болсон эрчүүдээс яажшуухан байгааг нь асууж зүрхэллээ.</div><div><br></div><div>Ингээд тэд юу хүсэж, юуг бодож, хаашаа тэмүүлж буйг эл нийтлэлээс уншигч та тунгаана биз ээ. Энэ ташрамд, Монгол цэргийн өдөр, Орчин цагийн зэвсэгт хүчин үүсэн байгуулагдсаны 102 жилийн мэнд дэвшүүлье.</div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СУРАГЧ Б.ДӨЛГӨӨН<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/eb233c2d32c64e0aa209ebb85417c075.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Миний бодлоор эр хүн гэж юуг ч тэсэн гарч чаддаг, ар нуруу нь хугардаггүй хүнийг хэлнэ. Дээрэлхүү, бусдыг үл тоодог, биеэ зөв авч явдаггүй эр хүн үнэхээр муухай.</p><p>Заримдаа ангийн охидууддаа дээрэлхүүлэх хэцүү байдаг. “Найздаа балаа түр зээлээч” гэж эелдэг асуухад шууд л цохиод авна. Тийм дээрэлхүү, бусдыг хохироодог зан их муухай. Ялангуяа найзууд маань намайг тоохгүй, би тэдний дунд байхгүй юм шиг үл тоомсорлогдоход гунигтай мэдрэмж төрдөг.</p><p>Харин хүнийг магтах, сайн сайхан чанарыг нь хэлж байх нь гоё. Надад итгэж, намайг урамшуулан магтах үед би өөртөө итгэлтэй, урам зоригтой болдог. <br></p> <blockquote><p>“Би Цэргийн баярыг цэрэгт явсан эрчүүдэд л зориулсан баяр гэж боддог. Утга учиртай болоод л цэргийн баяр гэж нэрлэсэн байх. Цаг нь болохоор би гурван жилээр цэрэгт явна аа.”</p> <cite><p>10 настай Б.Дөлгөөн</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СЭТГЭЛ СУДЛААЧ Д.ЛХАМСҮРЭН<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/6e9f597b37fc163063fc29fde94067ce.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Хүнийг эрэгтэй, эмэгтэй, хөгшин залуу гэх мэтээр ялгаж тодорхойлохоос өмнө бид бүгд нас, хүйс, яс үндэс, угсаа гарал хамаарахгүй ХҮН гэдэг бодгаль шүү дээ. Үүнийгээ бид ихэвчлэн мартчих гээд байдаг талтай. Эсвэл аль нэг тал руу нь туйлшруулчих гээд байх нь бий.</p><p>Тоон судалгаа байхгүй ч гэлээ ажиглаад байхад Монголд эрэгтэй хүүхдэд өгч байгаа хайр нь нөхцөл тавьсан эсвэл тодорхой багахан хугацаанд мэдрээд өнгөрсөн хайр байх шиг. Гэтэл хүн гэдэг чинь авч сурснаар өгч сурдаг зантай.</p><p>Хүн хүнээ хайрлаж чаддаг, бусдын төлөө үйлдэл хийж мэддэг, тэмцэх чадвартай байвал илүү зохистой. Мэдээж хүнийг хайрлана, өөрийгөө ч мөн анхаарна гэдэг дотроо олон утга санааг агуулж байгаа. Эрэгтэй хүн нийгмийн тогтсон хэв маягт тааруулж буй нь энэ гээд хүлцэнгүй, дуу цөөтэй болчихдоггүй. Харин ч ярих боломжийг нь олгодоггүй болохоор, зөв асуултыг нь асууж хариулах нөхцөлийг нь бүрдүүлдэггүй учраас л тэд хаалттай чулуун хаалга мэт мэдрэгддэг байх. <br></p> <blockquote><p>“Сошиал медиад ил тод байдаг, эрчүүдийн төлөөлөл, амжилттай явж буй жишээ болон гарч ирсэн эрчүүд нийгмийн маш жижигхэн хэсэг атал бүх эрчүүдийг яг л тийм байх ёстой гэх тогтсон хандлагыг нэг талаараа бий болгоод байгаа мэт санагддаг. Гэтэл охинынхоо ягаан цүнхийг үүрээд явж байгаа аав, таксины жолооч, ростероор ажиллаж буй уурхайн ажилтан ахын гэр бүлийнх нь тухай яриа төдийхнөөс урам зориг авмаар эрчүүд манай нийгэмд, бидний амьдралын эгэл өдрүүдэд хэчнээн олон тааралддаг гээч.”</p> <cite><p>30 настай Д.Лхамсүрэн</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">УРАН БҮТЭЭЛЧ Э.МӨНХ-ЭРДЭНЭ /young mo'g/<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/0704ba5f9b5313b302d66eb2d2d909a5.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Хүн бүр ямар ч зүйлд өөрийнхөөрөө, чөлөөтэй хандах хэрэгтэй. Үзэж, сонсож байгаа бүхнээсээ сайхныг нь мэдрэх тэрхүү дотоод эрх чөлөөг өөртөө олгох хэрэгтэй гэж боддог. Миний хувьд амьдралын алдаа, онооны алинд ч нээлттэй хандахыг хичээдэг.</p><p>Монгол эрчүүд сэтгэлдээ олон зүйл нууж явсаар гэнэтхэн л тэсэрдэг сул талтай. Магадгүй өөрийгөө илэрхийлэх гэр бүлийн орчин, орон зай байхгүйтэй холбоотой байх. Хэдийгээр гэр бүл, ажил мэргэжил, амьдралын карьераа амжилттай авч явах нь асар том үүрэг хариуцлага ч гэлээ түүнээс өмнө өөрийгөө олж нээн илэрхийлж, өөрийнхөөрөө байх нь илүү чухал.</p><p>Нөгөө талаас эцэг эхийнхээ шахалтаар өөрийгөө бүрэн таниагүй байж тэдний үгээр ямар нэг хэлбэрт баригдан хэтэрхий хичээж, дургүй ажил, дургүй зүйлээ хийх болдог. Мэдээж эцэг эхчүүд өөрсдийн зөв гэж бодсоноо хүүхдүүддээ захиж сургадаг нь буруу биш ч нэгэнт дургүй зүйлээ хийж, түүнээсээ болж аз жаргалгүй байх нь аймшигтай биз дээ? Тэр их стресс, мэдрэмжээ дарж аргацаахын тулд л өнөөдөр олон залуус янз бүрийн зүйлээс хамааралтай болж, донтолт бий болж байна. <br></p> <blockquote><p>“Өөрийнхөө амьдралд эзэн хүн бусдад буруу тохдоггүй, эрүүл зөв сэтгэл зүйтэй байдаг. Үүнээс л цаг барих, ажлаа төлөвлөх, хариуцлагатай зарчимч байдлууд аяндаа урган гарна. Би одоог хүртэл өөрийгөө эрж хайсаар л яваа. Магадгүй 20-30 жилийн дараа хаана, ямар байдалтай байх нь одоогийн миний хийж буй зүйлсийн үр шим, сонголт шийдвэрийн дэнс байх болов уу.”</p> <cite><p>25 настай Young Mo'G</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ӨВӨӨ Ш.БАТ-ОЧИР<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/93c773fef1c5d2a4017bfa815c2d3cd3.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би Монголын шугам зураг, хөдөлмөрийн багш нарын анхны төгсөгчдийн нэг. Мэргэжлээрээ 37 жил багшилсан. Минийхээр авхаалжтай, холын бодолтой, ажилдаа нямбай няхуур ханддаг, бусадтай эв найртай, бусдыг удирдан манлайлж чадах тийм нэгнийг жинхэнэ эр хүн гэж хэлнэ.</p><p>Орчин цагийн залуучууд дунд санаачлагатай, идэвх зүтгэлтэй сайшаамаар залуучууд олон харагддаг. Харин нийгэм, хувийн амьдралын асуудлуудаа шийдэх, дасан зохицох зэргээс болоод сэтгэл зүйн олон асуудалтай тулгарч байдаг шиг ажиглагддаг юм. Гэхдээ эр хүн ямар ч нөхцөлд цэх шударга, даасан ажилдаа өөриймсөг сэтгэлээр ханддаг, дотроо бодолтой, дороо суурьтай байх хэрэгтэй. Тиймээс ч хөвгүүд, ач зээ нартаа хийж буй, дааж буй ажил чиглэлдээ санаачлагатай, идэвхтэй, алдаа дутагдалд соргог байхыг үргэлж захьдаг. <br></p> <blockquote><p>“Залуу байхад ажил урагштай бүтэхийн үр шимээс урам зориг авдаг байсан бол нас өндөр болохын хэрээр хүн хоорондын эелдэг, найрсаг хандлага, харилцаанаас урамшдаг болжээ.”</p> <cite><p>85 настай Ш.Бат-Очир</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЦЭРЭГ М.ГАН-ЭРДЭНЭ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/03c6073265f439dc108caa9d795cdad3.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Эр хүн хад чулуу шиг хатуу чанга байх ёстой гэсэн ойлголт манай нийгэмд суучихсан. Харин сүүлийн үед 2005-аас хойш оны хүүхдүүд харьцангуй сэтгэл зүйн талаар мэдлэг ойлголттой, хувийн орон зайгаа хамгаалж чаддаг, өөрийн асуудлаа хуваалцаж, сэтгэл зүйчид ханддаг болсон байна. Гэтэл түүнээс дээш үеийнхний хувьд далд ухамсарт нь өнөөх л “Би эрэгтэй хүн юм чинь миний амьдралд юу ч тохиолдсон даваад гарах ёстой” гэдэг үзлээрээ бүхий л зовлон шаналалаа дотроо хураадаг зан суучихсан. Яг үнэндээ сэтгэл доторхоо уудлан илэн далангүй ярилцаж, сэтгэл зүйн эрүүл мэнддээ анхаарах нь чухал үүрэг болчхоод байна.</p><p>Мөн нөгөө талаас гэр бүлийн хүмүүжил маш чухал. Учир нь хүүхэд өсөж том болоод нийгэмд олон янзын хүмүүстэй харилцана шүү дээ. Тиймээс эрэгтэй хүүхдийг хүлээцтэй, аливаа зүйлийг тун сайн тунгаан боддог нэгэн бие хүн болгон хүмүүжүүлэх хэрэгтэй болов уу. <br></p> <blockquote><p>“Цэргийн албан хаагч сэтгэл зүйн хувьд маш хатуужилтай байдаг. Учир нь сонсогч болоод сэтгэл зүйн ямар ч дарамт шахалтад орсон түүнийгээ даван туулах сэтгэлийн хаттай болж бэлтгэгддэг. Тиймдээ ч би эр хүн бүр Монгол улсын үндсэн үүргээр хүлээсэн иргэний цэргийн үүргээ биелүүлээсэй гэж хүсдэг юм.”</p> <cite><p>24 настай М.Ган-Эрдэнэ</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>МОНГОЛЫН ЛГБТ ТӨВИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ХӨТӨЛБӨРИЙН ЗОХИЦУУЛАГЧ Г.ДОРЖЖАНЦАН /жак/</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/5c3ce6df1072e84597f6e0c627e3f8cb.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Монголын нийгэм эр хүнээс мөнгөтэй, бяр чадалтай байхын хажуугаар халамжтай, гүндүүгүй, олон таван үггүй байхыг шаарддаг. Миний хувьд эр хүн ямар ч байж болно. Тухайлбал, эрэгтэй хүн сэтгэл хөдлөлөө илэрхийлж болно, хүссэн хувцсаа өмсөж болно, эмэгтэй хүнээс бага цалин авч болно. Мөн заавал эхний болзоон дээрээ даах ч албагүй. Эрчүүдэд тулгардаг сэтгэл зүйн асуудал ч мөн эдгээр нийгмийн тогтсон хэм хэмжээтэй холбоотой. Үүнийгээ дагаад үүсэж буй асуудал, хор хохирлыг наад захын статистик мэдээллээс харж болно. Эрчүүдийн осол гэмтлээр нас барж буй тоо, дундаж наслалт, боловсролын түвшин зэрэг.</p><p>Эр хүн бусдыг болон өөрийгөө хүндэлдэг байх нь тун чухал. Энэ нь дотроо эрэгтэй хүн ямар нэгэн байдлаар “Танхайрахгүй байх” гэдэг ойлголтыг ч агуулж байгаа. Аав, ахаас эхлээд бид ч өөрсдийгөө “Хэлж ярилцаад болохгүй бол нударгаараа шийдэх хэрэгтэй, ер нь ч олон таван үг гэж байхаар гараад учраа олчихдог байх нь эр хүнд хэрэгтэй чанар” гэдэг хэрцгий сургаалиар хүмүүжүүлсэн. Гэтэл өнөөгийн соёлт нийгэмд эр хүн нударга зөрүүлэх ямар ч шаардлагагүй гэдгийг ойлгоосой гэж хүсдэг.</p> <blockquote><p>“Багаасаа эр хүн бяр чадалтай, чанга хатуу байх ёстой гэсэн шаардлага дор өсөж томрохын сацуу, эмэгтэйлэг гэж нийгмээс тодорхойлдог зөөлөн мөн чанаруудыг эр хүн ч мөн үзүүлж болно гэдгийг биеэрээ туулаад явж байгаа хүний хувьд миний үлгэр дуурайл авдаг хүмүүс нь ихэвчлэн эрчүүдэд боломж олгож, эерэг зөөлөн, энэрэнгүй эр хүн байхад тусалдаг хүчтэй бүсгүйчүүд байдаг даа.”</p> <cite><p>30 настай Жак</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">КОМЕДИАН Э.БАЛДАНДОРЖ /Равиоли/<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/3afdb75d2a434dd6a58b0dc5faa149be.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Нийгэмд тогтсон хандлагаар эрчүүдийг бүдүүн баараг, нулимс унагадаггүй гэж тодорхойлдог юм шиг санагддаг. Гэхдээ эрэгтэй хүн ийм тийм байх ёстой гэсэн элдэв тодорхойлолтод баригдалгүй бид ямар ч байж болно шүү дээ.</p><p>Эр хүний хувьд тойрч биш дайрч гардаг сэтгэлзүйн нэг асуудал бий. Надад ч тохиолдож байсан. Охид ихэнхдээ шилжилтийн насанд нь хөвгүүдийг тоодоггүй шүү дээ. Харин тийм үед хөвгүүд тоогдохын тулд жинхэнэ өөрөөсөө тэс ондоо догь хөвгүүн мэт жүжиглэж эхэлдэг. Энэ нь нэг талаараа өөрийгөө таньж мэдэх үйл явцыг нь хэтэрхий удаан болгодог сөрөг талтай. Үүний дүнд бидний зарим нь хэдий цаг хугацаа өнгөрсөн ч одоог хүртэл өнөөх бүтээсэн дүрээсээ гарч чадахгүй хуурмаг төрхөөрөө амьдарсаар, өөрөө түүндээ стрессдээд зовох тохиолдол цөөнгүй байдаг. Миний хувьд маш удаан ганцаардаж байж үүнийг ухаарсан. <br></p> <blockquote><p>“Хүн тэр дундаа эр хүн дуртай зүйлээ хийж, санхүүгийн хувьд асуудал багатай болоод ирэхээр нийгмээс тавьж байгаа тэр тодорхойлолт, шахалт шаардлага, хэм хэмжээнүүдэд ач холбогдол өгөхөө больчихдог юм шиг санагдсан. Миний хувьд нийгмийн тогтсон хандлагад өөрийгөө тааруулах гэж хичээхээ аль хэдийн больсон.”</p> <cite><p>24 настай Равиоли</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ГОО САЙХНЫ МЭС ЗАСАЛЧ, фитнесс көүч Н.ЛҮДЭВДОРЖ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/7ca8d08227799f83f27e8948426375e6.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Эрэгтэй, эмэгтэй гэж аливаа нэг хүйсээр ялгалгүй бүгд л ижилхэн хүн. Үр хөврөлийнхөө шатанд бид нэг эс байж байгаад хоёр өөр болж салдаг. Бэлгийн бойжилтын үед ч тус тусын бэлгийн даавар нь арай илүү ялгараад хоёр бэлэг болж төгөлдөрждөгөөс биш яг адил хэрэгцээтэй амьтад. Эмэгтэй хүнд сонсох, ярих, эрхлэх, тунирхах, гомдох хэрэгцээ байдаг бол эрэгтэй хүнд ч ялгаагүй бий. Гэхдээ харьцангуй бага илэрхийлдэг учраас тэр хэрэгцээгээ хангаж чадахгүй явсаар эцэст нь стресстдэг, шантардаг, бууж өгдөг.</p><p>Би үеийнхээ эрчүүдийн нэгэн төлөөллийн хувьд нэг зүйлийг анзаарсан. Манай үеийнхэнд тэгтлээ хойморт заларч суугаад хоол ундаа зөөлгөөд байх хүсэл сонирхол байдаггүй. Тэр тусмаа амьдралаа бүтээж, босгож яваа үед эрэгтэй ч бай, эмэгтэй ч бай ижил үүрэгтэйгээр, эрх тэгш гэр бүлийнхээ харилцаанд оролцох сэтгэлзүйтэй, хүйсээр ангилахаас илүү хүн гэдэг тал руу харж эхэлж байгаа юм болов уу гэж анзаарсан. <br></p> <blockquote><p>“Яарч шийдвэр гаргах нь буруу сонголт хийхэд хүргэдэг. Тиймээс аливаад алсын хараатай, ул суурьтай хандах нь эрчүүдийн хувьд маш чухал. Ялангуяа амьдралын хань болох хүнээ сонгохдоо асар сайн тунгааж бодох хэрэгтэй. Мэдээж эхэлсэн зүйлээ зайлшгүй дуусгах тууштай зан чанарыг мартаж болохгүй.”</p> <cite><p>27 настай Н.Лүдэвдорж</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БҮЖИГЧИН Х.ОДХҮҮ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/4e9ef26acaa84cf19299436b0d5a11ec.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Хэлсэн үгэндээ хүрдэг, хийсэндээ хариуцлага хүлээдэг хүнийг би эр хүн гэж дүгнэдэг. Манай эрчүүдийн хувьд гэр бүл, нийгмийн олон янзын асуудлаа дотроо тээж, барагтаа бол сэтгэлээ уудалдаггүй нь гол асуудал юм шиг. Гэтэл үүнийг илэрхийлж, өөрийгөө нээж гаргах нь хэчнээн чухал билээ дээ. Миний хувьд гэр бүл, ажлын хамт олныхоо дэмжлэгээс хамгийн их урамшдаг.</p><p>Би хоёр жилийн өмнөөс нийгмийн асуудал, үнэн төрхийг хошноор илэрхийлж богино бичлэг хийж эхэлсэн. Ерөнхийдөө бусдыг буруутгалгүйгээр өөрсдөө дор бүрнээ, чадах зүйлээрээ дуу хоолойгоо хүргэе гэсэн санааг илэрхийлэхийг хүсдэг. <br></p> <blockquote><p>“Эр хүнд байх хамгийн чухал чанар бол хүнийг ялгаж харьцахгүй байх. Хаана ч байсан өөрийг нь илэрхийлдэг тэр мөн чанараа умартахгүй байх нь маш чухал.”</p> <cite><p>25 настай Х.Одхүү</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">МЕХАНИКИЙН ИНЖЕНЕР Д.МӨНХТУЛГА<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/57d1098a45c060c26a718938d3eae3d4.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Биднийг бага байхаас одоог хүртэл “Эрэгтэй хүн хатуужилтай, зоригтой, тэвчээртэй байх ёстой, охин шиг гоншигноод байж болохгүй” гэсэн хандлага нийгэмд байсаар л. Харин сүүлийн үед сэтгэл судлаачид бидний илэрхийлж чаддаггүй зүйлсийг шинжлэх ухаанч талаас нь тайлбарлаж нийгэмд ойлгуулж, хүлээн зөвшөөрүүлж буй нь сайшаалтай хэрэг.</p><p>Ялангуяа ковидын хөл хорионы үед хүмүүс гэр бүл, хамт олонтойгоо илүү ойр байж, тэднийгээ шинээр таньж мэдэхээс гадна дотор хүн рүүгээ өнгийж, тунгаан бодсон цаг хугацаа байсан шиг санагддаг. “Яагаад би хатуужилтай байх ёстой гэж, яагаад би бүх асуудлыг ганцаараа үүрэх ёстой билээ” гэсэн асуултууд илүү хүчтэй мэдрэгдэж, тэр бүр ил гаргаад байдаггүй нулимс тэсрэн гарч, стресс бухимдлаа гадагшлуулж, би хатуужилтай байх албагүй юм байна, би бүх асуудлыг үүрэх ч ёсгүй юм байна гэдгийг эрчүүд ухаарч эхлэх шиг болсон. </p><p>Миний хувьд эр хүнд байх ёстой хамгийн чухал хүмүүжил бол худлаа ярьдаггүй, хулгай хийдэггүй, хэлсэндээ хүрдэг зан чанар гэж боддог. </p> <blockquote><p>“Би эрэгтэй хүн гүндүүгүй, хэнэггүй байх ёстой гэдгийн эсрэг байр суурьтай байдаг. Нийгмийн элдэв асуудлаас үүдэн маш их стресс бухимдал авдаг ч тоомжиргүй байснаасаа болж хэт их ажлын ачаалал, цагийн менежментгүй байдал, буруу хооллолт зэрэг сөрөг үр дагаврууд гардаг. Харин ч эр хүн чинь халамжтай, мэдрэмжтэй, бусдыг маш сайн ойлгодог байх хэрэгтэй.”</p> <cite><p>44 настай Д.Мөнхтулга</p> </cite></blockquote> </div>
“Эр хүнийг та нар хааяа ч болов өршөө Эрлэгт явчихаас нь өмнө ханийн жаргал эдлүүл Эр нөхөр чинь үгүй бол гэрийн чинь зай эзгүйрнэ Эрдэмт хөвүүд чинь үгүй бол төрийн чинь зай эзгүйрнэ Эр цэрэг чинь үгүй бол эх орон чинь эзгүйрнэ Эр хүнийг та нар хааяа ч гэсэн хайрлаж бай…” Тэдэнд зориулж тэрлэсэн цөөн хэдэн шүлгийн нэг. Ингэхэд эрчүүд та нар минь яажшуухан байна даа? Энэ хэдэн хүүхнүүд чинь та нарыгаа халамжилж дөнгөж байна уу? Элээж яваа энэ амьдралдаа сэтгэл хангалуун явна уу? Хад чулуу шиг, хөлдүү төмс шиг гэж гоочлоод сэтгэлийг нь эмтлээд яваагаа бид анзаарахгүй яваа юм биш биз... Та нараасаа асуух зүйл ямар их байдаг юм бэ? Эр хүн гэдгээр нь шалтаглаж, эерүү сэтгэлийг тань уудалж нээх завдал гаргадаггүйд биднийг өршөөж үзээрэй. Хатуу чанга, тэсвэр тэвчээртэй, хэр барагтаа олон таван үг хэлж, охин шиг зан гаргахгүй байвал л “эр хүн” шиг эр хүн гэж тодорхойлох хандлагатай өнөөгийн нийгэмд та нар минь ганцаардал мэдэрч яваа нь хэтрүүлэг биш. Ярилцах боломж, орчин нөхцөлийг нь бүрдүүлдэггүй хэр нь “Эрчүүд угаасаа л дуу цөөнтэй шүү дээ” гэж халаглах нь тэнэглэл тул бид энэ удаагийн нийтлэлдээ нийгмийн төлөөлөл болсон эрчүүдээс яажшуухан байгааг нь асууж зүрхэллээ. Ингээд тэд юу хүсэж, юуг бодож, хаашаа тэмүүлж буйг эл нийтлэлээс уншигч та тунгаана биз ээ. Энэ ташрамд, Монгол цэргийн өдөр, Орчин цагийн зэвсэгт хүчин үүсэн байгуулагдсаны 102 жилийн мэнд дэвшүүлье. СУРАГЧ Б.ДӨЛГӨӨН Миний бодлоор эр хүн гэж юуг ч тэсэн гарч чаддаг, ар нуруу нь хугардаггүй хүнийг хэлнэ. Дээрэлхүү, бусдыг үл тоодог, биеэ зөв авч явдаггүй эр хүн үнэхээр муухай. Заримдаа ангийн охидууддаа дээрэлхүүлэх хэцүү байдаг. “Найздаа балаа түр зээлээч” гэж эелдэг асуухад шууд л цохиод авна. Тийм дээрэлхүү, бусдыг хохироодог зан их муухай. Ялангуяа найзууд маань намайг тоохгүй, би тэдний дунд байхгүй юм шиг үл тоомсорлогдоход гунигтай мэдрэмж төрдөг. Харин хүнийг магтах, сайн сайхан чанарыг нь хэлж байх нь гоё. Надад итгэж, намайг урамшуулан магтах үед би өөртөө итгэлтэй, урам зоригтой болдог. “Би Цэргийн баярыг цэрэгт явсан эрчүүдэд л зориулсан баяр гэж боддог. Утга учиртай болоод л цэргийн баяр гэж нэрлэсэн байх. Цаг нь болохоор би гурван жилээр цэрэгт явна аа.” 10 настай Б.Дөлгөөн СЭТГЭЛ СУДЛААЧ Д.ЛХАМСҮРЭН Хүнийг эрэгтэй, эмэгтэй, хөгшин залуу гэх мэтээр ялгаж тодорхойлохоос өмнө бид бүгд нас, хүйс, яс үндэс, угсаа гарал хамаарахгүй ХҮН гэдэг бодгаль шүү дээ. Үүнийгээ бид ихэвчлэн мартчих гээд байдаг талтай. Эсвэл аль нэг тал руу нь туйлшруулчих гээд байх нь бий. Тоон судалгаа байхгүй ч гэлээ ажиглаад байхад Монголд эрэгтэй хүүхдэд өгч байгаа хайр нь нөхцөл тавьсан эсвэл тодорхой багахан хугацаанд мэдрээд өнгөрсөн хайр байх шиг. Гэтэл хүн гэдэг чинь авч сурснаар өгч сурдаг зантай. Хүн хүнээ хайрлаж чаддаг, бусдын төлөө үйлдэл хийж мэддэг, тэмцэх чадвартай байвал илүү зохистой. Мэдээж хүнийг хайрлана, өөрийгөө ч мөн анхаарна гэдэг дотроо олон утга санааг агуулж байгаа. Эрэгтэй хүн нийгмийн тогтсон хэв маягт тааруулж буй нь энэ гээд хүлцэнгүй, дуу цөөтэй болчихдоггүй. Харин ч ярих боломжийг нь олгодоггүй болохоор, зөв асуултыг нь асууж хариулах нөхцөлийг нь бүрдүүлдэггүй учраас л тэд хаалттай чулуун хаалга мэт мэдрэгддэг байх. “Сошиал медиад ил тод байдаг, эрчүүдийн төлөөлөл, амжилттай явж буй жишээ болон гарч ирсэн эрчүүд нийгмийн маш жижигхэн хэсэг атал бүх эрчүүдийг яг л тийм байх ёстой гэх тогтсон хандлагыг нэг талаараа бий болгоод байгаа мэт санагддаг. Гэтэл охинынхоо ягаан цүнхийг үүрээд явж байгаа аав, таксины жолооч, ростероор ажиллаж буй уурхайн ажилтан ахын гэр бүлийнх нь тухай яриа төдийхнөөс урам зориг авмаар эрчүүд манай нийгэмд, бидний амьдралын эгэл өдрүүдэд хэчнээн олон тааралддаг гээч.” 30 настай Д.Лхамсүрэн УРАН БҮТЭЭЛЧ Э.МӨНХ-ЭРДЭНЭ /young mo'g/ Хүн бүр ямар ч зүйлд өөрийнхөөрөө, чөлөөтэй хандах хэрэгтэй. Үзэж, сонсож байгаа бүхнээсээ сайхныг нь мэдрэх тэрхүү дотоод эрх чөлөөг өөртөө олгох хэрэгтэй гэж боддог. Миний хувьд амьдралын алдаа, онооны алинд ч нээлттэй хандахыг хичээдэг. Монгол эрчүүд сэтгэлдээ олон зүйл нууж явсаар гэнэтхэн л тэсэрдэг сул талтай. Магадгүй өөрийгөө илэрхийлэх гэр бүлийн орчин, орон зай байхгүйтэй холбоотой байх. Хэдийгээр гэр бүл, ажил мэргэжил, амьдралын карьераа амжилттай авч явах нь асар том үүрэг хариуцлага ч гэлээ түүнээс өмнө өөрийгөө олж нээн илэрхийлж, өөрийнхөөрөө байх нь илүү чухал. Нөгөө талаас эцэг эхийнхээ шахалтаар өөрийгөө бүрэн таниагүй байж тэдний үгээр ямар нэг хэлбэрт баригдан хэтэрхий хичээж, дургүй ажил, дургүй зүйлээ хийх болдог. Мэдээж эцэг эхчүүд өөрсдийн зөв гэж бодсоноо хүүхдүүддээ захиж сургадаг нь буруу биш ч нэгэнт дургүй зүйлээ хийж, түүнээсээ болж аз жаргалгүй байх нь аймшигтай биз дээ? Тэр их стресс, мэдрэмжээ дарж аргацаахын тулд л өнөөдөр олон залуус янз бүрийн зүйлээс хамааралтай болж, донтолт бий болж байна. “Өөрийнхөө амьдралд эзэн хүн бусдад буруу тохдоггүй, эрүүл зөв сэтгэл зүйтэй байдаг. Үүнээс л цаг барих, ажлаа төлөвлөх, хариуцлагатай зарчимч байдлууд аяндаа урган гарна. Би одоог хүртэл өөрийгөө эрж хайсаар л яваа. Магадгүй 20-30 жилийн дараа хаана, ямар байдалтай байх нь одоогийн миний хийж буй зүйлсийн үр шим, сонголт шийдвэрийн дэнс байх болов уу.” 25 настай Young Mo'G ӨВӨӨ Ш.БАТ-ОЧИР Би Монголын шугам зураг, хөдөлмөрийн багш нарын анхны төгсөгчдийн нэг. Мэргэжлээрээ 37 жил багшилсан. Минийхээр авхаалжтай, холын бодолтой, ажилдаа нямбай няхуур ханддаг, бусадтай эв найртай, бусдыг удирдан манлайлж чадах тийм нэгнийг жинхэнэ эр хүн гэж хэлнэ. Орчин цагийн залуучууд дунд санаачлагатай, идэвх зүтгэлтэй сайшаамаар залуучууд олон харагддаг. Харин нийгэм, хувийн амьдралын асуудлуудаа шийдэх, дасан зохицох зэргээс болоод сэтгэл зүйн олон асуудалтай тулгарч байдаг шиг ажиглагддаг юм. Гэхдээ эр хүн ямар ч нөхцөлд цэх шударга, даасан ажилдаа өөриймсөг сэтгэлээр ханддаг, дотроо бодолтой, дороо суурьтай байх хэрэгтэй. Тиймээс ч хөвгүүд, ач зээ нартаа хийж буй, дааж буй ажил чиглэлдээ санаачлагатай, идэвхтэй, алдаа дутагдалд соргог байхыг үргэлж захьдаг. “Залуу байхад ажил урагштай бүтэхийн үр шимээс урам зориг авдаг байсан бол нас өндөр болохын хэрээр хүн хоорондын эелдэг, найрсаг хандлага, харилцаанаас урамшдаг болжээ.” 85 настай Ш.Бат-Очир ЦЭРЭГ М.ГАН-ЭРДЭНЭ Эр хүн хад чулуу шиг хатуу чанга байх ёстой гэсэн ойлголт манай нийгэмд суучихсан. Харин сүүлийн үед 2005-аас хойш оны хүүхдүүд харьцангуй сэтгэл зүйн талаар мэдлэг ойлголттой, хувийн орон зайгаа хамгаалж чаддаг, өөрийн асуудлаа хуваалцаж, сэтгэл зүйчид ханддаг болсон байна. Гэтэл түүнээс дээш үеийнхний хувьд далд ухамсарт нь өнөөх л “Би эрэгтэй хүн юм чинь миний амьдралд юу ч тохиолдсон даваад гарах ёстой” гэдэг үзлээрээ бүхий л зовлон шаналалаа дотроо хураадаг зан суучихсан. Яг үнэндээ сэтгэл доторхоо уудлан илэн далангүй ярилцаж, сэтгэл зүйн эрүүл мэнддээ анхаарах нь чухал үүрэг болчхоод байна. Мөн нөгөө талаас гэр бүлийн хүмүүжил маш чухал. Учир нь хүүхэд өсөж том болоод нийгэмд олон янзын хүмүүстэй харилцана шүү дээ. Тиймээс эрэгтэй хүүхдийг хүлээцтэй, аливаа зүйлийг тун сайн тунгаан боддог нэгэн бие хүн болгон хүмүүжүүлэх хэрэгтэй болов уу. “Цэргийн албан хаагч сэтгэл зүйн хувьд маш хатуужилтай байдаг. Учир нь сонсогч болоод сэтгэл зүйн ямар ч дарамт шахалтад орсон түүнийгээ даван туулах сэтгэлийн хаттай болж бэлтгэгддэг. Тиймдээ ч би эр хүн бүр Монгол улсын үндсэн үүргээр хүлээсэн иргэний цэргийн үүргээ биелүүлээсэй гэж хүсдэг юм.” 24 настай М.Ган-Эрдэнэ МОНГОЛЫН ЛГБТ ТӨВИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ХӨТӨЛБӨРИЙН ЗОХИЦУУЛАГЧ Г.ДОРЖЖАНЦАН /жак/ Монголын нийгэм эр хүнээс мөнгөтэй, бяр чадалтай байхын хажуугаар халамжтай, гүндүүгүй, олон таван үггүй байхыг шаарддаг. Миний хувьд эр хүн ямар ч байж болно. Тухайлбал, эрэгтэй хүн сэтгэл хөдлөлөө илэрхийлж болно, хүссэн хувцсаа өмсөж болно, эмэгтэй хүнээс бага цалин авч болно. Мөн заавал эхний болзоон дээрээ даах ч албагүй. Эрчүүдэд тулгардаг сэтгэл зүйн асуудал ч мөн эдгээр нийгмийн тогтсон хэм хэмжээтэй холбоотой. Үүнийгээ дагаад үүсэж буй асуудал, хор хохирлыг наад захын статистик мэдээллээс харж болно. Эрчүүдийн осол гэмтлээр нас барж буй тоо, дундаж наслалт, боловсролын түвшин зэрэг. Эр хүн бусдыг болон өөрийгөө хүндэлдэг байх нь тун чухал. Энэ нь дотроо эрэгтэй хүн ямар нэгэн байдлаар “Танхайрахгүй байх” гэдэг ойлголтыг ч агуулж байгаа. Аав, ахаас эхлээд бид ч өөрсдийгөө “Хэлж ярилцаад болохгүй бол нударгаараа шийдэх хэрэгтэй, ер нь ч олон таван үг гэж байхаар гараад учраа олчихдог байх нь эр хүнд хэрэгтэй чанар” гэдэг хэрцгий сургаалиар хүмүүжүүлсэн. Гэтэл өнөөгийн соёлт нийгэмд эр хүн нударга зөрүүлэх ямар ч шаардлагагүй гэдгийг ойлгоосой гэж хүсдэг. “Багаасаа эр хүн бяр чадалтай, чанга хатуу байх ёстой гэсэн шаардлага дор өсөж томрохын сацуу, эмэгтэйлэг гэж нийгмээс тодорхойлдог зөөлөн мөн чанаруудыг эр хүн ч мөн үзүүлж болно гэдгийг биеэрээ туулаад явж байгаа хүний хувьд миний үлгэр дуурайл авдаг хүмүүс нь ихэвчлэн эрчүүдэд боломж олгож, эерэг зөөлөн, энэрэнгүй эр хүн байхад тусалдаг хүчтэй бүсгүйчүүд байдаг даа.” 30 настай Жак КОМЕДИАН Э.БАЛДАНДОРЖ /Равиоли/ Нийгэмд тогтсон хандлагаар эрчүүдийг бүдүүн баараг, нулимс унагадаггүй гэж тодорхойлдог юм шиг санагддаг. Гэхдээ эрэгтэй хүн ийм тийм байх ёстой гэсэн элдэв тодорхойлолтод баригдалгүй бид ямар ч байж болно шүү дээ. Эр хүний хувьд тойрч биш дайрч гардаг сэтгэлзүйн нэг асуудал бий. Надад ч тохиолдож байсан. Охид ихэнхдээ шилжилтийн насанд нь хөвгүүдийг тоодоггүй шүү дээ. Харин тийм үед хөвгүүд тоогдохын тулд жинхэнэ өөрөөсөө тэс ондоо догь хөвгүүн мэт жүжиглэж эхэлдэг. Энэ нь нэг талаараа өөрийгөө таньж мэдэх үйл явцыг нь хэтэрхий удаан болгодог сөрөг талтай. Үүний дүнд бидний зарим нь хэдий цаг хугацаа өнгөрсөн ч одоог хүртэл өнөөх бүтээсэн дүрээсээ гарч чадахгүй хуурмаг төрхөөрөө амьдарсаар, өөрөө түүндээ стрессдээд зовох тохиолдол цөөнгүй байдаг. Миний хувьд маш удаан ганцаардаж байж үүнийг ухаарсан. “Хүн тэр дундаа эр хүн дуртай зүйлээ хийж, санхүүгийн хувьд асуудал багатай болоод ирэхээр нийгмээс тавьж байгаа тэр тодорхойлолт, шахалт шаардлага, хэм хэмжээнүүдэд ач холбогдол өгөхөө больчихдог юм шиг санагдсан. Миний хувьд нийгмийн тогтсон хандлагад өөрийгөө тааруулах гэж хичээхээ аль хэдийн больсон.” 24 настай Равиоли ГОО САЙХНЫ МЭС ЗАСАЛЧ, фитнесс көүч Н.ЛҮДЭВДОРЖ Эрэгтэй, эмэгтэй гэж аливаа нэг хүйсээр ялгалгүй бүгд л ижилхэн хүн. Үр хөврөлийнхөө шатанд бид нэг эс байж байгаад хоёр өөр болж салдаг. Бэлгийн бойжилтын үед ч тус тусын бэлгийн даавар нь арай илүү ялгараад хоёр бэлэг болж төгөлдөрждөгөөс биш яг адил хэрэгцээтэй амьтад. Эмэгтэй хүнд сонсох, ярих, эрхлэх, тунирхах, гомдох хэрэгцээ байдаг бол эрэгтэй хүнд ч ялгаагүй бий. Гэхдээ харьцангуй бага илэрхийлдэг учраас тэр хэрэгцээгээ хангаж чадахгүй явсаар эцэст нь стресстдэг, шантардаг, бууж өгдөг. Би үеийнхээ эрчүүдийн нэгэн төлөөллийн хувьд нэг зүйлийг анзаарсан. Манай үеийнхэнд тэгтлээ хойморт заларч суугаад хоол ундаа зөөлгөөд байх хүсэл сонирхол байдаггүй. Тэр тусмаа амьдралаа бүтээж, босгож яваа үед эрэгтэй ч бай, эмэгтэй ч бай ижил үүрэгтэйгээр, эрх тэгш гэр бүлийнхээ харилцаанд оролцох сэтгэлзүйтэй, хүйсээр ангилахаас илүү хүн гэдэг тал руу харж эхэлж байгаа юм болов уу гэж анзаарсан. “Яарч шийдвэр гаргах нь буруу сонголт хийхэд хүргэдэг. Тиймээс аливаад алсын хараатай, ул суурьтай хандах нь эрчүүдийн хувьд маш чухал. Ялангуяа амьдралын хань болох хүнээ сонгохдоо асар сайн тунгааж бодох хэрэгтэй. Мэдээж эхэлсэн зүйлээ зайлшгүй дуусгах тууштай зан чанарыг мартаж болохгүй.” 27 настай Н.Лүдэвдорж БҮЖИГЧИН Х.ОДХҮҮ Хэлсэн үгэндээ хүрдэг, хийсэндээ хариуцлага хүлээдэг хүнийг би эр хүн гэж дүгнэдэг. Манай эрчүүдийн хувьд гэр бүл, нийгмийн олон янзын асуудлаа дотроо тээж, барагтаа бол сэтгэлээ уудалдаггүй нь гол асуудал юм шиг. Гэтэл үүнийг илэрхийлж, өөрийгөө нээж гаргах нь хэчнээн чухал билээ дээ. Миний хувьд гэр бүл, ажлын хамт олныхоо дэмжлэгээс хамгийн их урамшдаг. Би хоёр жилийн өмнөөс нийгмийн асуудал, үнэн төрхийг хошноор илэрхийлж богино бичлэг хийж эхэлсэн. Ерөнхийдөө бусдыг буруутгалгүйгээр өөрсдөө дор бүрнээ, чадах зүйлээрээ дуу хоолойгоо хүргэе гэсэн санааг илэрхийлэхийг хүсдэг. “Эр хүнд байх хамгийн чухал чанар бол хүнийг ялгаж харьцахгүй байх. Хаана ч байсан өөрийг нь илэрхийлдэг тэр мөн чанараа умартахгүй байх нь маш чухал.” 25 настай Х.Одхүү МЕХАНИКИЙН ИНЖЕНЕР Д.МӨНХТУЛГА Биднийг бага байхаас одоог хүртэл “Эрэгтэй хүн хатуужилтай, зоригтой, тэвчээртэй байх ёстой, охин шиг гоншигноод байж болохгүй” гэсэн хандлага нийгэмд байсаар л. Харин сүүлийн үед сэтгэл судлаачид бидний илэрхийлж чаддаггүй зүйлсийг шинжлэх ухаанч талаас нь тайлбарлаж нийгэмд ойлгуулж, хүлээн зөвшөөрүүлж буй нь сайшаалтай хэрэг. Ялангуяа ковидын хөл хорионы үед хүмүүс гэр бүл, хамт олонтойгоо илүү ойр байж, тэднийгээ шинээр таньж мэдэхээс гадна дотор хүн рүүгээ өнгийж, тунгаан бодсон цаг хугацаа байсан шиг санагддаг. “Яагаад би хатуужилтай байх ёстой гэж, яагаад би бүх асуудлыг ганцаараа үүрэх ёстой билээ” гэсэн асуултууд илүү хүчтэй мэдрэгдэж, тэр бүр ил гаргаад байдаггүй нулимс тэсрэн гарч, стресс бухимдлаа гадагшлуулж, би хатуужилтай байх албагүй юм байна, би бүх асуудлыг үүрэх ч ёсгүй юм байна гэдгийг эрчүүд ухаарч эхлэх шиг болсон. Миний хувьд эр хүнд байх ёстой хамгийн чухал хүмүүжил бол худлаа ярьдаггүй, хулгай хийдэггүй, хэлсэндээ хүрдэг зан чанар гэж боддог. “Би эрэгтэй хүн гүндүүгүй, хэнэггүй байх ёстой гэдгийн эсрэг байр суурьтай байдаг. Нийгмийн элдэв асуудлаас үүдэн маш их стресс бухимдал авдаг ч тоомжиргүй байснаасаа болж хэт их ажлын ачаалал, цагийн менежментгүй байдал, буруу хооллолт зэрэг сөрөг үр дагаврууд гардаг. Харин ч эр хүн чинь халамжтай, мэдрэмжтэй, бусдыг маш сайн ойлгодог байх хэрэгтэй.” 44 настай Д.Мөнхтулга
***“Эр хүнийг та нар хааяа ч болов өршөө Эрлэгт явчихаас нь өмнө ханийн жаргал эдлүүл Эр нөхөр чинь үгүй бол гэрийн чинь зай эзгүйрнэ Эрдэмт хөвүүд чинь үгүй бол төрийн чинь зай эзгүйрнэ Эр цэрэг чинь үгүй бол эх орон чинь эзгүйрнэ Эр хүнийг та нар хааяа ч гэсэн хайрлаж бай…”*** Тэдэнд зориулж тэрлэсэн цөөн хэдэн шүлгийн нэг. Ингэхэд эрчүүд та нар минь яажшуухан байна даа? Энэ хэдэн хүүхнүүд чинь та нарыгаа халамжилж дөнгөж байна уу? Элээж яваа энэ амьдралдаа сэтгэл хангалуун явна уу? Хад чулуу шиг, хөлдүү төмс шиг гэж гоочлоод сэтгэлийг нь эмтлээд яваагаа бид анзаарахгүй яваа юм биш биз... Та нараасаа асуух зүйл ямар их байдаг юм бэ? Эр хүн гэдгээр нь шалтаглаж, эерүү сэтгэлийг тань уудалж нээх завдал гаргадаггүйд биднийг өршөөж үзээрэй. Хатуу чанга, тэсвэр тэвчээртэй, хэр барагтаа олон таван үг хэлж, охин шиг зан гаргахгүй байвал л “эр хүн” шиг эр хүн гэж тодорхойлох хандлагатай өнөөгийн нийгэмд та нар минь ганцаардал мэдэрч яваа нь хэтрүүлэг биш. Ярилцах боломж, орчин нөхцөлийг нь бүрдүүлдэггүй хэр нь “Эрчүүд угаасаа л дуу цөөнтэй шүү дээ” гэж халаглах нь тэнэглэл тул бид энэ удаагийн нийтлэлдээ нийгмийн төлөөлөл болсон эрчүүдээс яажшуухан байгааг нь асууж зүрхэллээ. Ингээд тэд юу хүсэж, юуг бодож, хаашаа тэмүүлж буйг эл нийтлэлээс уншигч та тунгаана биз ээ. Энэ ташрамд, Монгол цэргийн өдөр, Орчин цагийн зэвсэгт хүчин үүсэн байгуулагдсаны 102 жилийн мэнд дэвшүүлье. ### СУРАГЧ Б.ДӨЛГӨӨН Миний бодлоор эр хүн гэж юуг ч тэсэн гарч чаддаг, ар нуруу нь хугардаггүй хүнийг хэлнэ. Дээрэлхүү, бусдыг үл тоодог, биеэ зөв авч явдаггүй эр хүн үнэхээр муухай. Заримдаа ангийн охидууддаа дээрэлхүүлэх хэцүү байдаг. “Найздаа балаа түр зээлээч” гэж эелдэг асуухад шууд л цохиод авна. Тийм дээрэлхүү, бусдыг хохироодог зан их муухай. Ялангуяа найзууд маань намайг тоохгүй, би тэдний дунд байхгүй юм шиг үл тоомсорлогдоход гунигтай мэдрэмж төрдөг. Харин хүнийг магтах, сайн сайхан чанарыг нь хэлж байх нь гоё. Надад итгэж, намайг урамшуулан магтах үед би өөртөө итгэлтэй, урам зоригтой болдог. > “Би Цэргийн баярыг цэрэгт явсан эрчүүдэд л зориулсан баяр гэж боддог. Утга учиртай болоод л цэргийн баяр гэж нэрлэсэн байх. Цаг нь болохоор би гурван жилээр цэрэгт явна аа.” > > 10 настай Б.Дөлгөөн ### СЭТГЭЛ СУДЛААЧ Д.ЛХАМСҮРЭН Хүнийг эрэгтэй, эмэгтэй, хөгшин залуу гэх мэтээр ялгаж тодорхойлохоос өмнө бид бүгд нас, хүйс, яс үндэс, угсаа гарал хамаарахгүй ХҮН гэдэг бодгаль шүү дээ. Үүнийгээ бид ихэвчлэн мартчих гээд байдаг талтай. Эсвэл аль нэг тал руу нь туйлшруулчих гээд байх нь бий. Тоон судалгаа байхгүй ч гэлээ ажиглаад байхад Монголд эрэгтэй хүүхдэд өгч байгаа хайр нь нөхцөл тавьсан эсвэл тодорхой багахан хугацаанд мэдрээд өнгөрсөн хайр байх шиг. Гэтэл хүн гэдэг чинь авч сурснаар өгч сурдаг зантай. Хүн хүнээ хайрлаж чаддаг, бусдын төлөө үйлдэл хийж мэддэг, тэмцэх чадвартай байвал илүү зохистой. Мэдээж хүнийг хайрлана, өөрийгөө ч мөн анхаарна гэдэг дотроо олон утга санааг агуулж байгаа. Эрэгтэй хүн нийгмийн тогтсон хэв маягт тааруулж буй нь энэ гээд хүлцэнгүй, дуу цөөтэй болчихдоггүй. Харин ч ярих боломжийг нь олгодоггүй болохоор, зөв асуултыг нь асууж хариулах нөхцөлийг нь бүрдүүлдэггүй учраас л тэд хаалттай чулуун хаалга мэт мэдрэгддэг байх. > “Сошиал медиад ил тод байдаг, эрчүүдийн төлөөлөл, амжилттай явж буй жишээ болон гарч ирсэн эрчүүд нийгмийн маш жижигхэн хэсэг атал бүх эрчүүдийг яг л тийм байх ёстой гэх тогтсон хандлагыг нэг талаараа бий болгоод байгаа мэт санагддаг. Гэтэл охинынхоо ягаан цүнхийг үүрээд явж байгаа аав, таксины жолооч, ростероор ажиллаж буй уурхайн ажилтан ахын гэр бүлийнх нь тухай яриа төдийхнөөс урам зориг авмаар эрчүүд манай нийгэмд, бидний амьдралын эгэл өдрүүдэд хэчнээн олон тааралддаг гээч.” > > 30 настай Д.Лхамсүрэн ### УРАН БҮТЭЭЛЧ Э.МӨНХ-ЭРДЭНЭ /young mo'g/ Хүн бүр ямар ч зүйлд өөрийнхөөрөө, чөлөөтэй хандах хэрэгтэй. Үзэж, сонсож байгаа бүхнээсээ сайхныг нь мэдрэх тэрхүү дотоод эрх чөлөөг өөртөө олгох хэрэгтэй гэж боддог. Миний хувьд амьдралын алдаа, онооны алинд ч нээлттэй хандахыг хичээдэг. Монгол эрчүүд сэтгэлдээ олон зүйл нууж явсаар гэнэтхэн л тэсэрдэг сул талтай. Магадгүй өөрийгөө илэрхийлэх гэр бүлийн орчин, орон зай байхгүйтэй холбоотой байх. Хэдийгээр гэр бүл, ажил мэргэжил, амьдралын карьераа амжилттай авч явах нь асар том үүрэг хариуцлага ч гэлээ түүнээс өмнө өөрийгөө олж нээн илэрхийлж, өөрийнхөөрөө байх нь илүү чухал. Нөгөө талаас эцэг эхийнхээ шахалтаар өөрийгөө бүрэн таниагүй байж тэдний үгээр ямар нэг хэлбэрт баригдан хэтэрхий хичээж, дургүй ажил, дургүй зүйлээ хийх болдог. Мэдээж эцэг эхчүүд өөрсдийн зөв гэж бодсоноо хүүхдүүддээ захиж сургадаг нь буруу биш ч нэгэнт дургүй зүйлээ хийж, түүнээсээ болж аз жаргалгүй байх нь аймшигтай биз дээ? Тэр их стресс, мэдрэмжээ дарж аргацаахын тулд л өнөөдөр олон залуус янз бүрийн зүйлээс хамааралтай болж, донтолт бий болж байна. > “Өөрийнхөө амьдралд эзэн хүн бусдад буруу тохдоггүй, эрүүл зөв сэтгэл зүйтэй байдаг. Үүнээс л цаг барих, ажлаа төлөвлөх, хариуцлагатай зарчимч байдлууд аяндаа урган гарна. Би одоог хүртэл өөрийгөө эрж хайсаар л яваа. Магадгүй 20-30 жилийн дараа хаана, ямар байдалтай байх нь одоогийн миний хийж буй зүйлсийн үр шим, сонголт шийдвэрийн дэнс байх болов уу.” > > 25 настай Young Mo'G ### ӨВӨӨ Ш.БАТ-ОЧИР Би Монголын шугам зураг, хөдөлмөрийн багш нарын анхны төгсөгчдийн нэг. Мэргэжлээрээ 37 жил багшилсан. Минийхээр авхаалжтай, холын бодолтой, ажилдаа нямбай няхуур ханддаг, бусадтай эв найртай, бусдыг удирдан манлайлж чадах тийм нэгнийг жинхэнэ эр хүн гэж хэлнэ. Орчин цагийн залуучууд дунд санаачлагатай, идэвх зүтгэлтэй сайшаамаар залуучууд олон харагддаг. Харин нийгэм, хувийн амьдралын асуудлуудаа шийдэх, дасан зохицох зэргээс болоод сэтгэл зүйн олон асуудалтай тулгарч байдаг шиг ажиглагддаг юм. Гэхдээ эр хүн ямар ч нөхцөлд цэх шударга, даасан ажилдаа өөриймсөг сэтгэлээр ханддаг, дотроо бодолтой, дороо суурьтай байх хэрэгтэй. Тиймээс ч хөвгүүд, ач зээ нартаа хийж буй, дааж буй ажил чиглэлдээ санаачлагатай, идэвхтэй, алдаа дутагдалд соргог байхыг үргэлж захьдаг. > “Залуу байхад ажил урагштай бүтэхийн үр шимээс урам зориг авдаг байсан бол нас өндөр болохын хэрээр хүн хоорондын эелдэг, найрсаг хандлага, харилцаанаас урамшдаг болжээ.” > > 85 настай Ш.Бат-Очир ### ЦЭРЭГ М.ГАН-ЭРДЭНЭ Эр хүн хад чулуу шиг хатуу чанга байх ёстой гэсэн ойлголт манай нийгэмд суучихсан. Харин сүүлийн үед 2005-аас хойш оны хүүхдүүд харьцангуй сэтгэл зүйн талаар мэдлэг ойлголттой, хувийн орон зайгаа хамгаалж чаддаг, өөрийн асуудлаа хуваалцаж, сэтгэл зүйчид ханддаг болсон байна. Гэтэл түүнээс дээш үеийнхний хувьд далд ухамсарт нь өнөөх л “Би эрэгтэй хүн юм чинь миний амьдралд юу ч тохиолдсон даваад гарах ёстой” гэдэг үзлээрээ бүхий л зовлон шаналалаа дотроо хураадаг зан суучихсан. Яг үнэндээ сэтгэл доторхоо уудлан илэн далангүй ярилцаж, сэтгэл зүйн эрүүл мэнддээ анхаарах нь чухал үүрэг болчхоод байна. Мөн нөгөө талаас гэр бүлийн хүмүүжил маш чухал. Учир нь хүүхэд өсөж том болоод нийгэмд олон янзын хүмүүстэй харилцана шүү дээ. Тиймээс эрэгтэй хүүхдийг хүлээцтэй, аливаа зүйлийг тун сайн тунгаан боддог нэгэн бие хүн болгон хүмүүжүүлэх хэрэгтэй болов уу. > “Цэргийн албан хаагч сэтгэл зүйн хувьд маш хатуужилтай байдаг. Учир нь сонсогч болоод сэтгэл зүйн ямар ч дарамт шахалтад орсон түүнийгээ даван туулах сэтгэлийн хаттай болж бэлтгэгддэг. Тиймдээ ч би эр хүн бүр Монгол улсын үндсэн үүргээр хүлээсэн иргэний цэргийн үүргээ биелүүлээсэй гэж хүсдэг юм.” > > 24 настай М.Ган-Эрдэнэ ### МОНГОЛЫН ЛГБТ ТӨВИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ХӨТӨЛБӨРИЙН ЗОХИЦУУЛАГЧ Г.ДОРЖЖАНЦАН /жак/ Монголын нийгэм эр хүнээс мөнгөтэй, бяр чадалтай байхын хажуугаар халамжтай, гүндүүгүй, олон таван үггүй байхыг шаарддаг. Миний хувьд эр хүн ямар ч байж болно. Тухайлбал, эрэгтэй хүн сэтгэл хөдлөлөө илэрхийлж болно, хүссэн хувцсаа өмсөж болно, эмэгтэй хүнээс бага цалин авч болно. Мөн заавал эхний болзоон дээрээ даах ч албагүй. Эрчүүдэд тулгардаг сэтгэл зүйн асуудал ч мөн эдгээр нийгмийн тогтсон хэм хэмжээтэй холбоотой. Үүнийгээ дагаад үүсэж буй асуудал, хор хохирлыг наад захын статистик мэдээллээс харж болно. Эрчүүдийн осол гэмтлээр нас барж буй тоо, дундаж наслалт, боловсролын түвшин зэрэг. Эр хүн бусдыг болон өөрийгөө хүндэлдэг байх нь тун чухал. Энэ нь дотроо эрэгтэй хүн ямар нэгэн байдлаар “Танхайрахгүй байх” гэдэг ойлголтыг ч агуулж байгаа. Аав, ахаас эхлээд бид ч өөрсдийгөө “Хэлж ярилцаад болохгүй бол нударгаараа шийдэх хэрэгтэй, ер нь ч олон таван үг гэж байхаар гараад учраа олчихдог байх нь эр хүнд хэрэгтэй чанар” гэдэг хэрцгий сургаалиар хүмүүжүүлсэн. Гэтэл өнөөгийн соёлт нийгэмд эр хүн нударга зөрүүлэх ямар ч шаардлагагүй гэдгийг ойлгоосой гэж хүсдэг. > “Багаасаа эр хүн бяр чадалтай, чанга хатуу байх ёстой гэсэн шаардлага дор өсөж томрохын сацуу, эмэгтэйлэг гэж нийгмээс тодорхойлдог зөөлөн мөн чанаруудыг эр хүн ч мөн үзүүлж болно гэдгийг биеэрээ туулаад явж байгаа хүний хувьд миний үлгэр дуурайл авдаг хүмүүс нь ихэвчлэн эрчүүдэд боломж олгож, эерэг зөөлөн, энэрэнгүй эр хүн байхад тусалдаг хүчтэй бүсгүйчүүд байдаг даа.” > > 30 настай Жак ### КОМЕДИАН Э.БАЛДАНДОРЖ /Равиоли/ Нийгэмд тогтсон хандлагаар эрчүүдийг бүдүүн баараг, нулимс унагадаггүй гэж тодорхойлдог юм шиг санагддаг. Гэхдээ эрэгтэй хүн ийм тийм байх ёстой гэсэн элдэв тодорхойлолтод баригдалгүй бид ямар ч байж болно шүү дээ. Эр хүний хувьд тойрч биш дайрч гардаг сэтгэлзүйн нэг асуудал бий. Надад ч тохиолдож байсан. Охид ихэнхдээ шилжилтийн насанд нь хөвгүүдийг тоодоггүй шүү дээ. Харин тийм үед хөвгүүд тоогдохын тулд жинхэнэ өөрөөсөө тэс ондоо догь хөвгүүн мэт жүжиглэж эхэлдэг. Энэ нь нэг талаараа өөрийгөө таньж мэдэх үйл явцыг нь хэтэрхий удаан болгодог сөрөг талтай. Үүний дүнд бидний зарим нь хэдий цаг хугацаа өнгөрсөн ч одоог хүртэл өнөөх бүтээсэн дүрээсээ гарч чадахгүй хуурмаг төрхөөрөө амьдарсаар, өөрөө түүндээ стрессдээд зовох тохиолдол цөөнгүй байдаг. Миний хувьд маш удаан ганцаардаж байж үүнийг ухаарсан. > “Хүн тэр дундаа эр хүн дуртай зүйлээ хийж, санхүүгийн хувьд асуудал багатай болоод ирэхээр нийгмээс тавьж байгаа тэр тодорхойлолт, шахалт шаардлага, хэм хэмжээнүүдэд ач холбогдол өгөхөө больчихдог юм шиг санагдсан. Миний хувьд нийгмийн тогтсон хандлагад өөрийгөө тааруулах гэж хичээхээ аль хэдийн больсон.” > > 24 настай Равиоли ### ГОО САЙХНЫ МЭС ЗАСАЛЧ, фитнесс көүч Н.ЛҮДЭВДОРЖ Эрэгтэй, эмэгтэй гэж аливаа нэг хүйсээр ялгалгүй бүгд л ижилхэн хүн. Үр хөврөлийнхөө шатанд бид нэг эс байж байгаад хоёр өөр болж салдаг. Бэлгийн бойжилтын үед ч тус тусын бэлгийн даавар нь арай илүү ялгараад хоёр бэлэг болж төгөлдөрждөгөөс биш яг адил хэрэгцээтэй амьтад. Эмэгтэй хүнд сонсох, ярих, эрхлэх, тунирхах, гомдох хэрэгцээ байдаг бол эрэгтэй хүнд ч ялгаагүй бий. Гэхдээ харьцангуй бага илэрхийлдэг учраас тэр хэрэгцээгээ хангаж чадахгүй явсаар эцэст нь стресстдэг, шантардаг, бууж өгдөг. Би үеийнхээ эрчүүдийн нэгэн төлөөллийн хувьд нэг зүйлийг анзаарсан. Манай үеийнхэнд тэгтлээ хойморт заларч суугаад хоол ундаа зөөлгөөд байх хүсэл сонирхол байдаггүй. Тэр тусмаа амьдралаа бүтээж, босгож яваа үед эрэгтэй ч бай, эмэгтэй ч бай ижил үүрэгтэйгээр, эрх тэгш гэр бүлийнхээ харилцаанд оролцох сэтгэлзүйтэй, хүйсээр ангилахаас илүү хүн гэдэг тал руу харж эхэлж байгаа юм болов уу гэж анзаарсан. > “Яарч шийдвэр гаргах нь буруу сонголт хийхэд хүргэдэг. Тиймээс аливаад алсын хараатай, ул суурьтай хандах нь эрчүүдийн хувьд маш чухал. Ялангуяа амьдралын хань болох хүнээ сонгохдоо асар сайн тунгааж бодох хэрэгтэй. Мэдээж эхэлсэн зүйлээ зайлшгүй дуусгах тууштай зан чанарыг мартаж болохгүй.” > > 27 настай Н.Лүдэвдорж ### БҮЖИГЧИН Х.ОДХҮҮ Хэлсэн үгэндээ хүрдэг, хийсэндээ хариуцлага хүлээдэг хүнийг би эр хүн гэж дүгнэдэг. Манай эрчүүдийн хувьд гэр бүл, нийгмийн олон янзын асуудлаа дотроо тээж, барагтаа бол сэтгэлээ уудалдаггүй нь гол асуудал юм шиг. Гэтэл үүнийг илэрхийлж, өөрийгөө нээж гаргах нь хэчнээн чухал билээ дээ. Миний хувьд гэр бүл, ажлын хамт олныхоо дэмжлэгээс хамгийн их урамшдаг. Би хоёр жилийн өмнөөс нийгмийн асуудал, үнэн төрхийг хошноор илэрхийлж богино бичлэг хийж эхэлсэн. Ерөнхийдөө бусдыг буруутгалгүйгээр өөрсдөө дор бүрнээ, чадах зүйлээрээ дуу хоолойгоо хүргэе гэсэн санааг илэрхийлэхийг хүсдэг. > “Эр хүнд байх хамгийн чухал чанар бол хүнийг ялгаж харьцахгүй байх. Хаана ч байсан өөрийг нь илэрхийлдэг тэр мөн чанараа умартахгүй байх нь маш чухал.” > > 25 настай Х.Одхүү ### МЕХАНИКИЙН ИНЖЕНЕР Д.МӨНХТУЛГА Биднийг бага байхаас одоог хүртэл “Эрэгтэй хүн хатуужилтай, зоригтой, тэвчээртэй байх ёстой, охин шиг гоншигноод байж болохгүй” гэсэн хандлага нийгэмд байсаар л. Харин сүүлийн үед сэтгэл судлаачид бидний илэрхийлж чаддаггүй зүйлсийг шинжлэх ухаанч талаас нь тайлбарлаж нийгэмд ойлгуулж, хүлээн зөвшөөрүүлж буй нь сайшаалтай хэрэг. Ялангуяа ковидын хөл хорионы үед хүмүүс гэр бүл, хамт олонтойгоо илүү ойр байж, тэднийгээ шинээр таньж мэдэхээс гадна дотор хүн рүүгээ өнгийж, тунгаан бодсон цаг хугацаа байсан шиг санагддаг. “Яагаад би хатуужилтай байх ёстой гэж, яагаад би бүх асуудлыг ганцаараа үүрэх ёстой билээ” гэсэн асуултууд илүү хүчтэй мэдрэгдэж, тэр бүр ил гаргаад байдаггүй нулимс тэсрэн гарч, стресс бухимдлаа гадагшлуулж, би хатуужилтай байх албагүй юм байна, би бүх асуудлыг үүрэх ч ёсгүй юм байна гэдгийг эрчүүд ухаарч эхлэх шиг болсон. Миний хувьд эр хүнд байх ёстой хамгийн чухал хүмүүжил бол худлаа ярьдаггүй, хулгай хийдэггүй, хэлсэндээ хүрдэг зан чанар гэж боддог. > “Би эрэгтэй хүн гүндүүгүй, хэнэггүй байх ёстой гэдгийн эсрэг байр суурьтай байдаг. Нийгмийн элдэв асуудлаас үүдэн маш их стресс бухимдал авдаг ч тоомжиргүй байснаасаа болж хэт их ажлын ачаалал, цагийн менежментгүй байдал, буруу хооллолт зэрэг сөрөг үр дагаврууд гардаг. Харин ч эр хүн чинь халамжтай, мэдрэмжтэй, бусдыг маш сайн ойлгодог байх хэрэгтэй.” > > 44 настай Д.Мөнхтулга
https://unread.today/c/2024-top-articles
Чөлөөт
Burtguljin Enkhbat
2025-12-30T00:00:00
12 сарын 30, 2025
2024 онд биднийг чимсэн онцлох 24 нийтлэл
<div class="article-body no-wide-image"> <p></p><p><b>Өнгөрсөн онд манай редакц 666 нийтлэл бүтээжээ. Гадаадад ажиллаж, амьдарч буй монгол мэргэжилтнүүдийн нэг өдрийг өгүүлэх “Журнал”, аливаа сэдвийг хамгийн дэлгэрэнгүй, бүтээлчээр тайлбарлах “Special”, зуун агуулгыг хамгийн ойлгомжтой байдлаар харуулах “100” цуврал зэргээр нийтлэлийн нэр төрөл, харагдах байдлаа шинэчилж чадлаа. <br><br>Ингээд улиран одож буй 2024 оноо дүгнэн манай редакцыг чимсэн, уншигчдад хамгийн их хүрсэн 24 нийтлэлийг хуваалцъя.</b></p><p><b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/703bdb990a52836bf18aec4f957f2a66.jpg"></p><div class="image-caption"> Энэ жил манай редакц нийт 666 нийтлэлийн ард гарсан бол манай дүрслэлийн баг 333 коверыг бүтээжээ. </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. соёлын гавьяат зүтгэлтэн, хөдөлмөрийн баатар, зохиолч чинагийн галсан</h3><p></p><p>Манай редакцын нэрийн хуудас болсон “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” булангийн энэ жилийн хамгийн хүндтэй, хамгийн өндөр настай зочин бол зохиолч Чинагийн Галсан байлаа. Түүний ярилцлага мөн хамгийн олон уншилттай ярилцлага болсныг ч дурдах нь зүйтэй. Өдгөө 80 насыг зооглож буй тэрээр энэ жил шинэхэн номынхоо баярыг тэмдэглэн, өглөө бүр дасгал хөдөлгөөн хийж, идэвхтэй хөдөлмөрлөж буй. Түүний ажлын арга барил, амьдралыг харах өнцөгтэй танилцсаны дараа олон залуус нэгийг бодож, хоёрыг тунгаасан нь гарцаагүй.</p><p><a href="https://unread.today/c/howiwork-galsan-tsch" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b94bb8f0d5cc80e05bdcd097f5cb88bb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>2. монгол улсын филармонийн хамт олон </div></h3><p></p><p>Харин энэхүү буланд оролцсон хамт олон дундаас Төрийн Шагналт, МУАЖ Ц.Намсрайжаваар овоглодог Монгол Улсын Филармонийг онцолж байна. Аливаа улс орныг дэлхийн тавцанд таниулан сурталчилдаг гол салбарын нэг нь яах аргагүй соёл урлаг байдаг. Энэ ч утгаараа өнгөрсөн 60 гаруй жилийн хугацаанд үзэгч олныг дэлхийн урлагтай танилцуулсаар ирсэн “Монгол Улсын Филармони” хэмээх их айлын хөшигний ард чухам ямар үйл явц өрнөдөгтэй танилцах нь ярилцаж буй бидний хувьд тун ч сонирхолтой санагдаж байсан шүү. </p><p><a href="https://unread.today/c/howwework-philharmonic" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e5a51c30141254690ad4ce9dc441da0c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>3. үнэний өгүүллийг өргөн дэлгэцнээ тунхаглагч п.золжаргал</div></h3><p></p><p>Зураг авалт, текст аль аль талаасаа хамгийн хүнд бөгөөд тэр хэмжээгээрээ даацтай контент бол “Өртөөлөгч”. Каннын кино наадмын "Un Certain Regard" төрөлд шалгарч, 97 дахь удаагийн Оскарын шагнал гардуулах ёслолын Гадаад хэл дээрх шилдэг киноны төрөлд анхны шатны шалгаруулалтад оролцсон “Баавгай болохсон” уран сайхны киноны найруулагч П.Золжаргалын хөргийг бид редакц дундаасаа энэ жил нийтэлсэн хамгийн урлаглаг бөгөөд баялаг “Өртөөлөгч” хэмээн дуу нэгтэйгээр шалгаруулсан юм.</p><p> <a href="https://unread.today/c/disruptors-zoljargalp" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a><br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/65d0f829086c63c3daf0440bcc4ec4a6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>4. nippon koei компанийн хот төлөвлөгч, олон улсын зөвлөх, доктор г.лувсанжамцын (лука)-ийн журнал</div></h3><p></p><p>Өнгөрсөн жилийн төгсгөлд эхний дугаараа нийтэлсэн “Журнал” булан маань энэ жил энэ жил уншигчдын маань хэдийн хүсэн хүлээдэг, Unread-ийн топ контентуудын нэг болтлоо өргөжжээ. Зочныхоо нэгэн өдрийг цаг бүрээр нь хүүрнэдэг Журнал буландаа бид нийт 20 зочин урьж оролцуулснаас Г.Лувсанжамцын журнал бусдаасаа онцгой.</p><p>Бидний ярилцлагаа хийх үед буюу өнгөрөгч дөрөвдүгээр сард тэрээр Японы хамгийн том инженерийн зөвлөх үйлчилгээний компани болох “Nippon Koei”-д инженерээр ажиллаж байв. Харин ердөө хоёрхон сарын 2024 оны УИХ-ын сонгуулийн хамгийн онцлох дүр болон МАН-ын жагсаалтын нэгдүгээрт бичигдэж, өдгөө УИХ-ын гишүүний албан тушаалыг хашиж буй.</p><p> <a href="https://unread.today/c/journal-luka" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a><br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5779318e4c2492707b2af1d44d9787ff.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>5. улаан vs баатар: Утааны эсрэг тэмцэж буй тэдний түүхүүд </div></h3><p></p><p>Утаатай, ууртай, үертэй ч гэсэн Улаанбаатартаа хайртай, дөрвөн уулаа давж сэтгэхээр хичээж яваа залуус олон бий. Тиймээс ч Улаанбаатарын тод улаанаар тэмдэглэхүйц асуудалтай тэмцэж буй баатруудын түүхийг бид энэ жилээс эхлэн УЛААН VS БААТАР цуврал нийтлэлийн дор алдаршуулж эхэлсэн.</p><p>Хөрсний бохирдол, утаа гээд бидний өдөр бүхэн шүүмжилсээр “улиг” болсон асуудлыг дөвийлгөх бус эсрэгээрээ эл асуудлыг шийдэхээр зорьж буй эрхмүүдийн түүхийг хуваалцах зорилготой уг цувралаа бид 2025 онд улам өргөжүүлж, илүү олон дугаарыг уншигчдадаа хүргэхээр зорьж байна.</p><p><a href="https://unread.today/c/ub-air-pollution" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c49731f7d1f3d3ec681c8a05a057afa3.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>6. unread special: ХИЙН ДЭЛБЭРЭЛТ</div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;background-color:#fafafa;margin-top:11pt;margin-bottom:0pt;padding:0pt 0pt 11pt 0pt;">Өнгөрсөн нэгдүгээр сард Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороо Дүнжингарав худалдааны төвийн уулзвар дээр их хэмжээний шингэрүүлсэн хий буюу газ тээвэрлэж байгаа том оврын автомашин суудлын автомашинтай мөргөлдсөний улмаас харамсалтай осол тохиосныг хүн бүр санаж буй нь лавтай. </p><p dir="ltr" style="line-height: 1.8; margin-top: 0pt; margin-bottom: 0pt;">Өнөөдөр тохиосон ослын тухай маргааш нь шуураад нөгөөдөр нь мартваас үүнтэй адил осолтой бид ирээдүйд хэчнээн удаа нүүр тулахыг хэн ч таашгүй. Тиймдээ ч ийм үйл явдал ахин тохиохгүй байгаасай, сэргийлэх арга хэмжээг аваасай, тохиосон ч бэлтгэл сайтай байж, хохирол багатай даван туулаасай гэсэндээ манай редакцийн зүгээс дэлбэрэлтийн тухай батлагдсан бүх мэдээллийг уншихад сонирхолтой хэлбэрээр нэгтгэсэн нь “Unread Special | ХИЙН ДЭЛБЭРЭЛТ 2024” нийтлэл. </p><p><a href="https://special.unread.today/explosion/" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ca0232d55fb5406dcac8c2bb5a848e87.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>7. систем булан</div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height: 1.8; margin-top: 0pt; margin-bottom: 0pt; padding: 6pt 0pt 0pt;">Энэ жил мэндэлсэн өөр нэгэн булан бол “Систем”. Нүдэнд харагддаггүй нүсэр системүүд л өнөөгийн бидний бүтээмжтэй, хурдтай амьдралын хэв маягийг бодит болгож буй. Систем цувралаар бид тэдгээр системүүдийг алдаршуулан тайлбарлах зорилготой. Дотоодын сүү, сүүн бүтээгдэхүүний зах зээлийн 35 хувийг бүрдүүлж буй Витафит үйлдвэр, Монголын хамгийн том хөгжмийн наадам гэх тодотголтой Playtime Festival 2024 зэрэг нүсэр бүтцийн хөшигний ард өрнөдөг үйл явцыг системтэйгээр тайлбарлалаа. </p><p><a href="https://special.unread.today/system-vitafitmilk/" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ef3aef607330f1a551ebe4ada672a396.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>8. unread туршив </div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">Дэлхийн томоохон редакцуудын жишгийг даган, энэ жилээс бид дотоодод нэвтэрч буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг элдэв нэмэлт, хачиргүйгээр харьцуулах зорилготой “Unread туршив” булангаа эхлүүллээ. Анхны нийтлэлээрээ нийслэл хотын тээврийн хэрэгслийн тоог сүүлийн жилүүдэд мэдэгдэхүйц нэмэгдүүлсэн түрээсийн скүүтерийн үйлчилгээнүүдийг харьцуулан танилцуулсан юм.</p><p><a href="https://unread.today/c/techworm-scooters" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b44b9e2d6cc5e4869f5a3d9e24cae5a8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>9. сарны төлөөх сансрын тулаанд хэн ялах вэ? </div></h3><p></p><p>Энэ жил мөн бид сансарын салбартай холбоотой олон чухал сэдвүүдийн талаар олон сонирхолтой өнцгийг дэлгэрүүлэн түгээв. Тэдгээрийн нэг нь задгай сансар хэрхэн танин мэдэхүйн судлагдахуун төдий бус дэлхийн томоохон улс гүрнүүдийн эрх мэдэл, эзэмшлийн төлөөх тулааны талбар болон хувирч буй тухай түүхийг өгүүлэх уг нийтлэл. </p><p><a href="https://unread.today/c/techworm-racetomoon" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2d907c98071892a26f126f70c50ff5eb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>10. биднээс 24 тэрбум км-ийн алсад яваа voyager 1 хөлгийг хэрхэн зассан бэ? </div></h3><p></p><p>Сансрын сэдвийн хүрээнд уншигчдын анхаарлыг хамгийн их татаж, талархлыг хүлээсэн нийтлэл бол яахын аргагүй Voyager 1 хөлгийг хэрхэн зассан тухай сэтгэл хөдөлгөм түүх. Энэ бол хүн төрөлхтөн бидний өөрсдөөс хамгийн хол орших зүйлд хүрэлгүйгээр, алсын зайнаас засвар хийж чадсан анхны тохиолдол байсан юм.</p><p><a href="https://unread.today/c/insight-voyager-1-fixed" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8e9443c5683b01a2cba6b6a4e61a160e.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>11. unread 100: шинэ жилийн бэлгийн хөтөч</div></h3><p></p><p>Шинэ жил, цагаан сар, валентин гээд томоохон баярын үеэр бидний уламжлал болгон бэлтгэн хүргэдэг контент бол “Бэлгийн хөтөч”. Энэ удаа бид өөрсдийн хайртай контентоо нэг шат ахиулж, тусгайлан "зориулсан веб" шинээр бүтээлээ. </p><p><a href="https://giftguide.unread.today/" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e24ecf41172c6bf7615416e2a56a1c15.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>12. unread 100: changemakers-айсуй арваны өөрчлөлтийг бүтээгчид </div></h3><p></p><p>2024 оны УИХ-ын сонгуульд манай редакц ямар бодлого баримталж, хэрхэн ажиллах талаар нухацтай хэлэлцэж, эрэл хайгуул хийж байв. Худал хуурмаг олон янзын агуулга тархаж, нийгмээрээ сонгуулийн шуурганд автаж буйтай зэрэгцэн залуу мэргэжилтнүүдэд зориулсан хүртээмжтэй-чанартай контентын хэрэгцээ ч өндөр байгааг анзаарсны дүнд бид тус вебээ бүтээсэн билээ. Unread-ийн брэнд болсон “Зуу” агуулгыг хамгийн ойлгомжтой байдлаар харуулах “100” цуврал нийтлэлийн нэр төрлөө бид ирэх жил улам нэмэх болно.</p><p><a href="https://100.unread.today/" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ca7822e6168ee3f8eeb9ebc97b851a9a.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>13. харрис vs трамп: таны мэдэх ёстой бүх зүйл</h3><p></p><p>Дэлхийн хамгийн хүчирхэг эдийн засгийг олон улсын геополитикийн амаргүй нөхцөл байдал дунд ирэх дөрвөн жилийн турш удирдах эрхэм хэн байх нь даян дэлхийд хамаатай асуудал. Тиймээс ч АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай дэлхийн бүхий л хэвлэл мэдээллийн байгууллага бүтэн жилийн туршид мэдээлсэн билээ. </p><p>Бидний хувьд дан ганц нийтлэлээс гадна анх удаа Тэнгэр ТВ-тэй хамтран “Election Watch Party”-г зохион байгуулж, бүтэн өдрийн турш сонгуулийн үйл явцыг шууд дамжуулсан нь цоо шинэ туршлага байсныг онцлууштай.</p><p><a href="https://unread.today/c/explained-2024-election-us" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c353fa09291ad4b219a501ecbf287cb3.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>14. бид хиймэл оюун ухааныг ингэж ашигладаг </div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;background-color:#fafafa;margin-top:11pt;margin-bottom:11pt;">Энэ оны эхэнд сэтгүүлч миний бие ChatGPT-г хөгжилдөх журмаар хэрэглэж эхэлсэн бол оны төгсгөл гэхэд ChatGPT Plus-гүйгээр хувь, хувьсгалын амьдралаа төсөөлхөөргүй хэмжээнд очив. Салбар бүрд хиймэл оюуныг төрөл бүрийн хэлбэрээр ашиглаж, ChatGPT, DALL-E тэргүүтэй AI хэрэгслүүдийн идэвхтэй хэрэглэгчдийн тоо үлэмж нэмэгдэж буй энэ цаг үед бид хиймэл оюун ухааныг өдөр тутмын ажлынхаа үнэнч хамтрагчаа болгосон залуустай ярилцсан юм. Бид хиймэл оюун ухаан ашиглахдаа бусдаас тийм ч их хоцроогүй болохыг энэхүү 10 мэргэжилтний ярианаас харах боломжтой. </p><p><a href="https://unread.today/c/10x10-how-we-use-ai" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/afc8ed12dff9460e863728363a69aaa1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>15. ипотекийн зээлийн талаар таны мэдэх ёстой бүхнийг а-я үсгэнд </div></h3><p></p><p>А-Я тайлбарлах нь булангаар бид төвөгтэй, ойлгоход хүнд сэдвүүдийг хялбар, зугаатай, цогц хэлбэрээр хүргэдэг. Хүний амьдралын анхдагч хэрэгцээ болсон орон байрны асуудлыг шийдэхэд хамгийн үр дүнтэй, бодитой шийдэл болсон Ипотекийн зээлийн талаар А-Я үсгэнд багтаан бичих явцдаа бид өөрсдөө хүртэл уг сэдвийг тойрсон олон төвөгтэй асуултын хариуг олж авч байлаа.</p><p><a href="https://unread.today/c/everything-guide-ipotek" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/f086240da44f6967d0ecce62547173ad.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>16. уушгиа хамгаалах утааны маскаа зөв сонгох нь</div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;background-color:#fafafa;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;padding:0pt 0pt 11pt 0pt;">Бидний дархлаа гаднаасаа дэмжигддэг нь үнэн үү? Мацаг барих нь үнэхээр үр дүнтэй юу? Energy Drink хэр хор хөнөөлтэй вэ? зэрэг олон асуултуудад бид шинжлэх ухаанч хариултуудыг “Тайлбарлах нь” булангаараа дамжуулан түгээв. Хамгийн сүүлд гэхэд утааны улиралд масктай холбоотой эргэлзээ, асуултуудыг тань тайлж, ер нь аль маскийг сонгох нь зөв бэ? хэмээх хамгийн энгийн хэр нь чухал асуудалд хариулт өгсөн нь олон уншигчдад маань хэрэг болсон нь гарцаагүй.</p><p><a href="https://unread.today/c/explained-pollution-masks" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/74c9ff8a37bce550143cdf40464e35d8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>17. тогтвортой сэтгэлзүйн жор "d.o.s.e"-ийг тайлбарлах нь </div></h3><p></p><p>Эх хэл дээрээ шинжлэх ухаанч агуулгыг түгээх нь манай редакцийн эрхэм зорилгуудын нэг. Тиймдээ ч бид энэ жил олон дэлхийн дахины анхаарлыг татсан олон агуулгыг монгол хэл дээрээ шинжлэх ухаанчаар тоймлолоо. Энэхүү нийтлэлээрээ бидний хаа нэгтээгээс сонсож байсан ч яг яадгийг нь төдийлөн мэддэггүй допамин, окситоцин, серотонин болон эндорфин (D.O.S.E) бодисуудын ялгааг тайлбарлан бэлдсэн юм. </p><p><a href="https://unread.today/c/explained-dose-mentality" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d2e1934a0ae40f06249bbf0d20af2b2b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>18. coldplay хамтлагийн байгальд ээлтэй аялан тоглолт </div></h3><p></p><p>Урлаг болон тогтвортой хөгжлийн оновчтой хоршлын тухай нарийн судалж бичсэн нэгэн нийтлэл хамгийн олонд хүрсэн нь Coldplay хамтлагийн тоглолтын тухай байв. Бугуйвчаас авхуулаад тоглолтын чимэглэл, засал хүртэл байгальд ээлтэй байдлаар яаж ухаалгаар шийдсэнийг доорх линк дээр дарж илүү дэлгэрэнгүй уншаарай. </p><p><a href="https://unread.today/c/2030-coldplay-worldtour" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7138b548b45ce6301805e0bad99dfa14.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>19. хэл сурахад хэний ч хэлээгүй зургаан арга</div></h3><p></p><p class="MsoNormal" style="line-height:150%">Ирэх жилийнхээ шинэхэн зорилт дундаа бараг л хүн бүрийн багтаадаг нэг зорилт бол хэл сурах, мартагдсан хэлээ сайжруулах гэж хэлэхэд хилсдэхгүй болов уу. Тэгвэл хий хоосноор эсвэл үндэс, учир шалтгааныг нь ойлголгүй хэн нэгний хэлсэн аргыг туршиж үзэхээс өмнө хэл шинжлэлийн үүднээс хэлийг ойлговол цаг хугацаа илүү хэмнэж, арга барилын хувьд ч илүү хялбар, ойлгомжтой байх болно.</p><p dir="ltr" style="line-height:1.38;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;"><a href="https://unread.today/c/insight-six-tips-for-language-learning">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/fe7e6a0e1c11157d90624f0d1e9eb412.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>20. шинэ нээлтийг шинжлэх нь: Хөгшрөлт баяртай</div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">Шинжлэх ухааны нээлт, ололт амжилтыг зөвхөн орчуулахаас гадна бидэнд ямар хамаатай болох? ач холбогдол, учир шалтгаан нь юу болохыг нарийн судлахын сацуу хэн бүхэнд ойлгомжтойгоор тайлбарласан нийтлэл медиа салбарт нэн ховор билээ. Эл цувралын хамгийн эхний нийтлэл олонд хүрч, таалалд нь нийцсэнд бичээчийн хувьд ч урамтай байлаа. Ирж буй ондоо ч мөн илүү олон шинжлэх ухааны нийтлэлүүдээр уулзах болтугай.</p><p><a href="https://unread.today/c/insight-aging-interleukin11" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/45eb94a74357606a90dd05e0b463b1da.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>21. сошиалын хүчээр сэргэн мандсан stanley-ийн замнал</div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">Энэ оны хамгийн сайн маркетингтай бүтээгдэхүүн "аяга" байна гэж хэн мэдэх билээ? Яагаад энэ авч явахад эв хавгүй ч юм шиг том аяга хүн бүрийн гарт бариастай байх болов? Өнгө будаг, санаа, шийдэл нь бусдаас хэрхэн ялгарч цагаа хэр зөв олсныг тайлбарласан уг нийтлэл амьдралынхаа аль нэг үед бизнес санаа бодож олж байсан хэн бүхэнд уг нийтлэл таалагдах болно оо.</p><p><a href="https://unread.today/c/10x10-how-we-use-ai" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/31312f36d30a35e126918f9b402aff9e.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>22. нобель 2024-ийн эзэд: хэн? яагаад? </div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">Салбар бүрийн онцлог, судалгаа, үр өгөөжийг илүү олон хүнд таниулж, тус салбар төдийгүй хүн төрөлхтний түүх хэрхэн өөрчлөгдөж буйг жилийн бас нэгэн уламжлалт нийтлэл маань тод томруунаар харуулдаг. Тэгвэл энэ жилийн Нобелийн шагналын эздийн зохиол, бүтээлийг тайлбарлах нийтлэл энэ жил илүү дэлгэрэнгүй форматтай болсныг доорх линкээр орж үзнэ үү.</p><p><a href="https://unread.today/c/insight-nobel-prize-2024" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/28fe7a53274e915f0c3e9ed1736c9840.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>23. сониноос сорчилъё: УЙЛАХ УУ? Дугуйлах уу? </div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">Манай редакцийн хувьд 2024 оны хамгийн онцлох ажил бол мэдээж долоо хоног тутмын сонин. Даваа гаргийг догдлон хүлээж, хүргэгдсэн даруйд нь кофе шопоос очиж авдаг, үгийн сүлжээ, судокугийн хариуг нэхэн асуудаг уяншигчдадаа талархаад баршгүй. Сонин дээрх бүх мэдээллийг цомхон байдлаар хүргэх зорилготой "Сониноос сорчилъё" нийтлэл мөн танд энэ жил хурдан бөгөөд хялбар мэдээлэл хүргэж чадсан гэдэгт итгэлтэй байна.</p><p><a href="https://unread.today/c/newspaper-6" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/aaf1b64db538fd7e5c0c6ba739859f62.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>24. 36 дахь удаагийн номын баяраас онцлох 36 бүтээл</div></h3><p></p><p dir="ltr" style="line-height:1.7999999999999998;margin-top:0pt;margin-bottom:0pt;">“Номын баяр”-аар хүсэн хүлээсэн номоо хайж явж цаг алдалгүй яг аль асраас, ямар үнээр худалдаж авах заавар, чиглүүлэг болсон уг нийтлэл уншигч бичээч нарыг холбох гүүр гэлтэй. Манай редакцын цаг хугацаатай уралдан, хичээнгүйлэн бэлддэг тус нийтлэл олон уншигчдын цагыг хэмнэж, сонголтыг оновчилсон биз ээ. </p><p><a href="https://unread.today/c/books-nomiinbayar-36books" target="_blank">Бүрэн нийтлэлийг унших</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e1259ab2d847ff537f16859a83d87263.jpg"></p><blockquote><p><b>Өмнөх оны нийтлэлүүд: <br></b><br>- <a href="https://unread.today/c/2023-top-articles" target="_blank">2023 онд биднийг чимсэн онцлох 23 нийтлэл</a><br></p> <cite> </cite></blockquote><blockquote><p><b>Unread Wrapped 2024 цуврал нийтлэл:</b><br><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-wrapped-2024-app" target="_blank">Оны онцлох аппууд</a><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-wrapped-2024-howiwork" target="_blank">Би хэрхэн ажилладаг вэ? - Тусгай дугаар</a><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-wrapped-2024-startups" target="_blank">Оны онцлох стартапууд</a><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-wrapped-2024-books" target="_blank">Оны онцлох номууд</a><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-wrapped-2024-films" target="_blank">Оны онцлох кинонууд</a><br>- <a href="https://unread.today/c/2024-top-articles" target="_blank">2024 онд биднийг чимсэн онцлох 24 нийтлэл</a><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-wrapped-2024-article" target="_blank">Атаархлын жагсаалт: 2024 оны онцлох нийтлэлүүд</a><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-review-2024" target="_blank">2024 оны онцлох үйл явдлууд</a><br>- <a href="https://unread.today/c/unread-preview-2025" target="_blank">2025 онд биднийг хүлээж буй онцлох үйл явдлууд</a></p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Өнгөрсөн онд манай редакц 666 нийтлэл бүтээжээ. Гадаадад ажиллаж, амьдарч буй монгол мэргэжилтнүүдийн нэг өдрийг өгүүлэх “Журнал”, аливаа сэдвийг хамгийн дэлгэрэнгүй, бүтээлчээр тайлбарлах “Special”, зуун агуулгыг хамгийн ойлгомжтой байдлаар харуулах “100” цуврал зэргээр нийтлэлийн нэр төрөл, харагдах байдлаа шинэчилж чадлаа. Ингээд улиран одож буй 2024 оноо дүгнэн манай редакцыг чимсэн, уншигчдад хамгийн их хүрсэн 24 нийтлэлийг хуваалцъя. Энэ жил манай редакц нийт 666 нийтлэлийн ард гарсан бол манай дүрслэлийн баг 333 коверыг бүтээжээ. 1. соёлын гавьяат зүтгэлтэн, хөдөлмөрийн баатар, зохиолч чинагийн галсан Манай редакцын нэрийн хуудас болсон “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” булангийн энэ жилийн хамгийн хүндтэй, хамгийн өндөр настай зочин бол зохиолч Чинагийн Галсан байлаа. Түүний ярилцлага мөн хамгийн олон уншилттай ярилцлага болсныг ч дурдах нь зүйтэй. Өдгөө 80 насыг зооглож буй тэрээр энэ жил шинэхэн номынхоо баярыг тэмдэглэн, өглөө бүр дасгал хөдөлгөөн хийж, идэвхтэй хөдөлмөрлөж буй. Түүний ажлын арга барил, амьдралыг харах өнцөгтэй танилцсаны дараа олон залуус нэгийг бодож, хоёрыг тунгаасан нь гарцаагүй. Бүрэн нийтлэлийг унших 2. монгол улсын филармонийн хамт олон Харин энэхүү буланд оролцсон хамт олон дундаас Төрийн Шагналт, МУАЖ Ц.Намсрайжаваар овоглодог Монгол Улсын Филармонийг онцолж байна. Аливаа улс орныг дэлхийн тавцанд таниулан сурталчилдаг гол салбарын нэг нь яах аргагүй соёл урлаг байдаг. Энэ ч утгаараа өнгөрсөн 60 гаруй жилийн хугацаанд үзэгч олныг дэлхийн урлагтай танилцуулсаар ирсэн “Монгол Улсын Филармони” хэмээх их айлын хөшигний ард чухам ямар үйл явц өрнөдөгтэй танилцах нь ярилцаж буй бидний хувьд тун ч сонирхолтой санагдаж байсан шүү. Бүрэн нийтлэлийг унших 3. үнэний өгүүллийг өргөн дэлгэцнээ тунхаглагч п.золжаргал Зураг авалт, текст аль аль талаасаа хамгийн хүнд бөгөөд тэр хэмжээгээрээ даацтай контент бол “Өртөөлөгч”. Каннын кино наадмын "Un Certain Regard" төрөлд шалгарч, 97 дахь удаагийн Оскарын шагнал гардуулах ёслолын Гадаад хэл дээрх шилдэг киноны төрөлд анхны шатны шалгаруулалтад оролцсон “Баавгай болохсон” уран сайхны киноны найруулагч П.Золжаргалын хөргийг бид редакц дундаасаа энэ жил нийтэлсэн хамгийн урлаглаг бөгөөд баялаг “Өртөөлөгч” хэмээн дуу нэгтэйгээр шалгаруулсан юм. Бүрэн нийтлэлийг унших 4. nippon koei компанийн хот төлөвлөгч, олон улсын зөвлөх, доктор г.лувсанжамцын (лука)-ийн журнал Өнгөрсөн жилийн төгсгөлд эхний дугаараа нийтэлсэн “Журнал” булан маань энэ жил энэ жил уншигчдын маань хэдийн хүсэн хүлээдэг, Unread-ийн топ контентуудын нэг болтлоо өргөжжээ. Зочныхоо нэгэн өдрийг цаг бүрээр нь хүүрнэдэг Журнал буландаа бид нийт 20 зочин урьж оролцуулснаас Г.Лувсанжамцын журнал бусдаасаа онцгой. Бидний ярилцлагаа хийх үед буюу өнгөрөгч дөрөвдүгээр сард тэрээр Японы хамгийн том инженерийн зөвлөх үйлчилгээний компани болох “Nippon Koei”-д инженерээр ажиллаж байв. Харин ердөө хоёрхон сарын 2024 оны УИХ-ын сонгуулийн хамгийн онцлох дүр болон МАН-ын жагсаалтын нэгдүгээрт бичигдэж, өдгөө УИХ-ын гишүүний албан тушаалыг хашиж буй. Бүрэн нийтлэлийг унших 5. улаан vs баатар: Утааны эсрэг тэмцэж буй тэдний түүхүүд Утаатай, ууртай, үертэй ч гэсэн Улаанбаатартаа хайртай, дөрвөн уулаа давж сэтгэхээр хичээж яваа залуус олон бий. Тиймээс ч Улаанбаатарын тод улаанаар тэмдэглэхүйц асуудалтай тэмцэж буй баатруудын түүхийг бид энэ жилээс эхлэн УЛААН VS БААТАР цуврал нийтлэлийн дор алдаршуулж эхэлсэн. Хөрсний бохирдол, утаа гээд бидний өдөр бүхэн шүүмжилсээр “улиг” болсон асуудлыг дөвийлгөх бус эсрэгээрээ эл асуудлыг шийдэхээр зорьж буй эрхмүүдийн түүхийг хуваалцах зорилготой уг цувралаа бид 2025 онд улам өргөжүүлж, илүү олон дугаарыг уншигчдадаа хүргэхээр зорьж байна. Бүрэн нийтлэлийг унших 6. unread special: ХИЙН ДЭЛБЭРЭЛТ Өнгөрсөн нэгдүгээр сард Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороо Дүнжингарав худалдааны төвийн уулзвар дээр их хэмжээний шингэрүүлсэн хий буюу газ тээвэрлэж байгаа том оврын автомашин суудлын автомашинтай мөргөлдсөний улмаас харамсалтай осол тохиосныг хүн бүр санаж буй нь лавтай. Өнөөдөр тохиосон ослын тухай маргааш нь шуураад нөгөөдөр нь мартваас үүнтэй адил осолтой бид ирээдүйд хэчнээн удаа нүүр тулахыг хэн ч таашгүй. Тиймдээ ч ийм үйл явдал ахин тохиохгүй байгаасай, сэргийлэх арга хэмжээг аваасай, тохиосон ч бэлтгэл сайтай байж, хохирол багатай даван туулаасай гэсэндээ манай редакцийн зүгээс дэлбэрэлтийн тухай батлагдсан бүх мэдээллийг уншихад сонирхолтой хэлбэрээр нэгтгэсэн нь “Unread Special | ХИЙН ДЭЛБЭРЭЛТ 2024” нийтлэл. Бүрэн нийтлэлийг унших 7. систем булан Энэ жил мэндэлсэн өөр нэгэн булан бол “Систем”. Нүдэнд харагддаггүй нүсэр системүүд л өнөөгийн бидний бүтээмжтэй, хурдтай амьдралын хэв маягийг бодит болгож буй. Систем цувралаар бид тэдгээр системүүдийг алдаршуулан тайлбарлах зорилготой. Дотоодын сүү, сүүн бүтээгдэхүүний зах зээлийн 35 хувийг бүрдүүлж буй Витафит үйлдвэр, Монголын хамгийн том хөгжмийн наадам гэх тодотголтой Playtime Festival 2024 зэрэг нүсэр бүтцийн хөшигний ард өрнөдөг үйл явцыг системтэйгээр тайлбарлалаа. Бүрэн нийтлэлийг унших 8. unread туршив Дэлхийн томоохон редакцуудын жишгийг даган, энэ жилээс бид дотоодод нэвтэрч буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг элдэв нэмэлт, хачиргүйгээр харьцуулах зорилготой “Unread туршив” булангаа эхлүүллээ. Анхны нийтлэлээрээ нийслэл хотын тээврийн хэрэгслийн тоог сүүлийн жилүүдэд мэдэгдэхүйц нэмэгдүүлсэн түрээсийн скүүтерийн үйлчилгээнүүдийг харьцуулан танилцуулсан юм. Бүрэн нийтлэлийг унших 9. сарны төлөөх сансрын тулаанд хэн ялах вэ? Энэ жил мөн бид сансарын салбартай холбоотой олон чухал сэдвүүдийн талаар олон сонирхолтой өнцгийг дэлгэрүүлэн түгээв. Тэдгээрийн нэг нь задгай сансар хэрхэн танин мэдэхүйн судлагдахуун төдий бус дэлхийн томоохон улс гүрнүүдийн эрх мэдэл, эзэмшлийн төлөөх тулааны талбар болон хувирч буй тухай түүхийг өгүүлэх уг нийтлэл. Бүрэн нийтлэлийг унших 10. биднээс 24 тэрбум км-ийн алсад яваа voyager 1 хөлгийг хэрхэн зассан бэ? Сансрын сэдвийн хүрээнд уншигчдын анхаарлыг хамгийн их татаж, талархлыг хүлээсэн нийтлэл бол яахын аргагүй Voyager 1 хөлгийг хэрхэн зассан тухай сэтгэл хөдөлгөм түүх. Энэ бол хүн төрөлхтөн бидний өөрсдөөс хамгийн хол орших зүйлд хүрэлгүйгээр, алсын зайнаас засвар хийж чадсан анхны тохиолдол байсан юм. Бүрэн нийтлэлийг унших 11. unread 100: шинэ жилийн бэлгийн хөтөч Шинэ жил, цагаан сар, валентин гээд томоохон баярын үеэр бидний уламжлал болгон бэлтгэн хүргэдэг контент бол “Бэлгийн хөтөч”. Энэ удаа бид өөрсдийн хайртай контентоо нэг шат ахиулж, тусгайлан "зориулсан веб" шинээр бүтээлээ. Бүрэн нийтлэлийг унших 12. unread 100: changemakers-айсуй арваны өөрчлөлтийг бүтээгчид 2024 оны УИХ-ын сонгуульд манай редакц ямар бодлого баримталж, хэрхэн ажиллах талаар нухацтай хэлэлцэж, эрэл хайгуул хийж байв. Худал хуурмаг олон янзын агуулга тархаж, нийгмээрээ сонгуулийн шуурганд автаж буйтай зэрэгцэн залуу мэргэжилтнүүдэд зориулсан хүртээмжтэй-чанартай контентын хэрэгцээ ч өндөр байгааг анзаарсны дүнд бид тус вебээ бүтээсэн билээ. Unread-ийн брэнд болсон “Зуу” агуулгыг хамгийн ойлгомжтой байдлаар харуулах “100” цуврал нийтлэлийн нэр төрлөө бид ирэх жил улам нэмэх болно. Бүрэн нийтлэлийг унших 13. харрис vs трамп: таны мэдэх ёстой бүх зүйл Дэлхийн хамгийн хүчирхэг эдийн засгийг олон улсын геополитикийн амаргүй нөхцөл байдал дунд ирэх дөрвөн жилийн турш удирдах эрхэм хэн байх нь даян дэлхийд хамаатай асуудал. Тиймээс ч АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай дэлхийн бүхий л хэвлэл мэдээллийн байгууллага бүтэн жилийн туршид мэдээлсэн билээ. Бидний хувьд дан ганц нийтлэлээс гадна анх удаа Тэнгэр ТВ-тэй хамтран “Election Watch Party”-г зохион байгуулж, бүтэн өдрийн турш сонгуулийн үйл явцыг шууд дамжуулсан нь цоо шинэ туршлага байсныг онцлууштай. Бүрэн нийтлэлийг унших 14. бид хиймэл оюун ухааныг ингэж ашигладаг Энэ оны эхэнд сэтгүүлч миний бие ChatGPT-г хөгжилдөх журмаар хэрэглэж эхэлсэн бол оны төгсгөл гэхэд ChatGPT Plus-гүйгээр хувь, хувьсгалын амьдралаа төсөөлхөөргүй хэмжээнд очив. Салбар бүрд хиймэл оюуныг төрөл бүрийн хэлбэрээр ашиглаж, ChatGPT, DALL-E тэргүүтэй AI хэрэгслүүдийн идэвхтэй хэрэглэгчдийн тоо үлэмж нэмэгдэж буй энэ цаг үед бид хиймэл оюун ухааныг өдөр тутмын ажлынхаа үнэнч хамтрагчаа болгосон залуустай ярилцсан юм. Бид хиймэл оюун ухаан ашиглахдаа бусдаас тийм ч их хоцроогүй болохыг энэхүү 10 мэргэжилтний ярианаас харах боломжтой. Бүрэн нийтлэлийг унших 15. ипотекийн зээлийн талаар таны мэдэх ёстой бүхнийг а-я үсгэнд А-Я тайлбарлах нь булангаар бид төвөгтэй, ойлгоход хүнд сэдвүүдийг хялбар, зугаатай, цогц хэлбэрээр хүргэдэг. Хүний амьдралын анхдагч хэрэгцээ болсон орон байрны асуудлыг шийдэхэд хамгийн үр дүнтэй, бодитой шийдэл болсон Ипотекийн зээлийн талаар А-Я үсгэнд багтаан бичих явцдаа бид өөрсдөө хүртэл уг сэдвийг тойрсон олон төвөгтэй асуултын хариуг олж авч байлаа. Бүрэн нийтлэлийг унших 16. уушгиа хамгаалах утааны маскаа зөв сонгох нь Бидний дархлаа гаднаасаа дэмжигддэг нь үнэн үү? Мацаг барих нь үнэхээр үр дүнтэй юу? Energy Drink хэр хор хөнөөлтэй вэ? зэрэг олон асуултуудад бид шинжлэх ухаанч хариултуудыг “Тайлбарлах нь” булангаараа дамжуулан түгээв. Хамгийн сүүлд гэхэд утааны улиралд масктай холбоотой эргэлзээ, асуултуудыг тань тайлж, ер нь аль маскийг сонгох нь зөв бэ? хэмээх хамгийн энгийн хэр нь чухал асуудалд хариулт өгсөн нь олон уншигчдад маань хэрэг болсон нь гарцаагүй. Бүрэн нийтлэлийг унших 17. тогтвортой сэтгэлзүйн жор "d.o.s.e"-ийг тайлбарлах нь Эх хэл дээрээ шинжлэх ухаанч агуулгыг түгээх нь манай редакцийн эрхэм зорилгуудын нэг. Тиймдээ ч бид энэ жил олон дэлхийн дахины анхаарлыг татсан олон агуулгыг монгол хэл дээрээ шинжлэх ухаанчаар тоймлолоо. Энэхүү нийтлэлээрээ бидний хаа нэгтээгээс сонсож байсан ч яг яадгийг нь төдийлөн мэддэггүй допамин, окситоцин, серотонин болон эндорфин (D.O.S.E) бодисуудын ялгааг тайлбарлан бэлдсэн юм. Бүрэн нийтлэлийг унших 18. coldplay хамтлагийн байгальд ээлтэй аялан тоглолт Урлаг болон тогтвортой хөгжлийн оновчтой хоршлын тухай нарийн судалж бичсэн нэгэн нийтлэл хамгийн олонд хүрсэн нь Coldplay хамтлагийн тоглолтын тухай байв. Бугуйвчаас авхуулаад тоглолтын чимэглэл, засал хүртэл байгальд ээлтэй байдлаар яаж ухаалгаар шийдсэнийг доорх линк дээр дарж илүү дэлгэрэнгүй уншаарай. Бүрэн нийтлэлийг унших 19. хэл сурахад хэний ч хэлээгүй зургаан арга Ирэх жилийнхээ шинэхэн зорилт дундаа бараг л хүн бүрийн багтаадаг нэг зорилт бол хэл сурах, мартагдсан хэлээ сайжруулах гэж хэлэхэд хилсдэхгүй болов уу. Тэгвэл хий хоосноор эсвэл үндэс, учир шалтгааныг нь ойлголгүй хэн нэгний хэлсэн аргыг туршиж үзэхээс өмнө хэл шинжлэлийн үүднээс хэлийг ойлговол цаг хугацаа илүү хэмнэж, арга барилын хувьд ч илүү хялбар, ойлгомжтой байх болно. Бүрэн нийтлэлийг унших 20. шинэ нээлтийг шинжлэх нь: Хөгшрөлт баяртай Шинжлэх ухааны нээлт, ололт амжилтыг зөвхөн орчуулахаас гадна бидэнд ямар хамаатай болох? ач холбогдол, учир шалтгаан нь юу болохыг нарийн судлахын сацуу хэн бүхэнд ойлгомжтойгоор тайлбарласан нийтлэл медиа салбарт нэн ховор билээ. Эл цувралын хамгийн эхний нийтлэл олонд хүрч, таалалд нь нийцсэнд бичээчийн хувьд ч урамтай байлаа. Ирж буй ондоо ч мөн илүү олон шинжлэх ухааны нийтлэлүүдээр уулзах болтугай. Бүрэн нийтлэлийг унших 21. сошиалын хүчээр сэргэн мандсан stanley-ийн замнал Энэ оны хамгийн сайн маркетингтай бүтээгдэхүүн "аяга" байна гэж хэн мэдэх билээ? Яагаад энэ авч явахад эв хавгүй ч юм шиг том аяга хүн бүрийн гарт бариастай байх болов? Өнгө будаг, санаа, шийдэл нь бусдаас хэрхэн ялгарч цагаа хэр зөв олсныг тайлбарласан уг нийтлэл амьдралынхаа аль нэг үед бизнес санаа бодож олж байсан хэн бүхэнд уг нийтлэл таалагдах болно оо. Бүрэн нийтлэлийг унших 22. нобель 2024-ийн эзэд: хэн? яагаад? Салбар бүрийн онцлог, судалгаа, үр өгөөжийг илүү олон хүнд таниулж, тус салбар төдийгүй хүн төрөлхтний түүх хэрхэн өөрчлөгдөж буйг жилийн бас нэгэн уламжлалт нийтлэл маань тод томруунаар харуулдаг. Тэгвэл энэ жилийн Нобелийн шагналын эздийн зохиол, бүтээлийг тайлбарлах нийтлэл энэ жил илүү дэлгэрэнгүй форматтай болсныг доорх линкээр орж үзнэ үү. Бүрэн нийтлэлийг унших 23. сониноос сорчилъё: УЙЛАХ УУ? Дугуйлах уу? Манай редакцийн хувьд 2024 оны хамгийн онцлох ажил бол мэдээж долоо хоног тутмын сонин. Даваа гаргийг догдлон хүлээж, хүргэгдсэн даруйд нь кофе шопоос очиж авдаг, үгийн сүлжээ, судокугийн хариуг нэхэн асуудаг уяншигчдадаа талархаад баршгүй. Сонин дээрх бүх мэдээллийг цомхон байдлаар хүргэх зорилготой "Сониноос сорчилъё" нийтлэл мөн танд энэ жил хурдан бөгөөд хялбар мэдээлэл хүргэж чадсан гэдэгт итгэлтэй байна. Бүрэн нийтлэлийг унших 24. 36 дахь удаагийн номын баяраас онцлох 36 бүтээл “Номын баяр”-аар хүсэн хүлээсэн номоо хайж явж цаг алдалгүй яг аль асраас, ямар үнээр худалдаж авах заавар, чиглүүлэг болсон уг нийтлэл уншигч бичээч нарыг холбох гүүр гэлтэй. Манай редакцын цаг хугацаатай уралдан, хичээнгүйлэн бэлддэг тус нийтлэл олон уншигчдын цагыг хэмнэж, сонголтыг оновчилсон биз ээ. Бүрэн нийтлэлийг унших Өмнөх оны нийтлэлүүд: - 2023 онд биднийг чимсэн онцлох 23 нийтлэл Unread Wrapped 2024 цуврал нийтлэл: - Оны онцлох аппууд - Би хэрхэн ажилладаг вэ? - Тусгай дугаар - Оны онцлох стартапууд - Оны онцлох номууд - Оны онцлох кинонууд - 2024 онд биднийг чимсэн онцлох 24 нийтлэл - Атаархлын жагсаалт: 2024 оны онцлох нийтлэлүүд - 2024 оны онцлох үйл явдлууд - 2025 онд биднийг хүлээж буй онцлох үйл явдлууд
**Өнгөрсөн онд манай редакц 666 нийтлэл бүтээжээ. Гадаадад ажиллаж, амьдарч буй монгол мэргэжилтнүүдийн нэг өдрийг өгүүлэх “Журнал”, аливаа сэдвийг хамгийн дэлгэрэнгүй, бүтээлчээр тайлбарлах “Special”, зуун агуулгыг хамгийн ойлгомжтой байдлаар харуулах “100” цуврал зэргээр нийтлэлийн нэр төрөл, харагдах байдлаа шинэчилж чадлаа. Ингээд улиран одож буй 2024 оноо дүгнэн манай редакцыг чимсэн, уншигчдад хамгийн их хүрсэн 24 нийтлэлийг хуваалцъя.** Энэ жил манай редакц нийт 666 нийтлэлийн ард гарсан бол манай дүрслэлийн баг 333 коверыг бүтээжээ. ### 1. соёлын гавьяат зүтгэлтэн, хөдөлмөрийн баатар, зохиолч чинагийн галсан Манай редакцын нэрийн хуудас болсон “Би хэрхэн ажилладаг вэ?” булангийн энэ жилийн хамгийн хүндтэй, хамгийн өндөр настай зочин бол зохиолч Чинагийн Галсан байлаа. Түүний ярилцлага мөн хамгийн олон уншилттай ярилцлага болсныг ч дурдах нь зүйтэй. Өдгөө 80 насыг зооглож буй тэрээр энэ жил шинэхэн номынхоо баярыг тэмдэглэн, өглөө бүр дасгал хөдөлгөөн хийж, идэвхтэй хөдөлмөрлөж буй. Түүний ажлын арга барил, амьдралыг харах өнцөгтэй танилцсаны дараа олон залуус нэгийг бодож, хоёрыг тунгаасан нь гарцаагүй. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 2. монгол улсын филармонийн хамт олон Харин энэхүү буланд оролцсон хамт олон дундаас Төрийн Шагналт, МУАЖ Ц.Намсрайжаваар овоглодог Монгол Улсын Филармонийг онцолж байна. Аливаа улс орныг дэлхийн тавцанд таниулан сурталчилдаг гол салбарын нэг нь яах аргагүй соёл урлаг байдаг. Энэ ч утгаараа өнгөрсөн 60 гаруй жилийн хугацаанд үзэгч олныг дэлхийн урлагтай танилцуулсаар ирсэн “Монгол Улсын Филармони” хэмээх их айлын хөшигний ард чухам ямар үйл явц өрнөдөгтэй танилцах нь ярилцаж буй бидний хувьд тун ч сонирхолтой санагдаж байсан шүү. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 3. үнэний өгүүллийг өргөн дэлгэцнээ тунхаглагч п.золжаргал Зураг авалт, текст аль аль талаасаа хамгийн хүнд бөгөөд тэр хэмжээгээрээ даацтай контент бол “Өртөөлөгч”. Каннын кино наадмын "Un Certain Regard" төрөлд шалгарч, 97 дахь удаагийн Оскарын шагнал гардуулах ёслолын Гадаад хэл дээрх шилдэг киноны төрөлд анхны шатны шалгаруулалтад оролцсон “Баавгай болохсон” уран сайхны киноны найруулагч П.Золжаргалын хөргийг бид редакц дундаасаа энэ жил нийтэлсэн хамгийн урлаглаг бөгөөд баялаг “Өртөөлөгч” хэмээн дуу нэгтэйгээр шалгаруулсан юм. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 4. nippon koei компанийн хот төлөвлөгч, олон улсын зөвлөх, доктор г.лувсанжамцын (лука)-ийн журнал Өнгөрсөн жилийн төгсгөлд эхний дугаараа нийтэлсэн “Журнал” булан маань энэ жил энэ жил уншигчдын маань хэдийн хүсэн хүлээдэг, Unread-ийн топ контентуудын нэг болтлоо өргөжжээ. Зочныхоо нэгэн өдрийг цаг бүрээр нь хүүрнэдэг Журнал буландаа бид нийт 20 зочин урьж оролцуулснаас Г.Лувсанжамцын журнал бусдаасаа онцгой. Бидний ярилцлагаа хийх үед буюу өнгөрөгч дөрөвдүгээр сард тэрээр Японы хамгийн том инженерийн зөвлөх үйлчилгээний компани болох “Nippon Koei”-д инженерээр ажиллаж байв. Харин ердөө хоёрхон сарын 2024 оны УИХ-ын сонгуулийн хамгийн онцлох дүр болон МАН-ын жагсаалтын нэгдүгээрт бичигдэж, өдгөө УИХ-ын гишүүний албан тушаалыг хашиж буй. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 5. улаан vs баатар: Утааны эсрэг тэмцэж буй тэдний түүхүүд Утаатай, ууртай, үертэй ч гэсэн Улаанбаатартаа хайртай, дөрвөн уулаа давж сэтгэхээр хичээж яваа залуус олон бий. Тиймээс ч Улаанбаатарын тод улаанаар тэмдэглэхүйц асуудалтай тэмцэж буй баатруудын түүхийг бид энэ жилээс эхлэн УЛААН VS БААТАР цуврал нийтлэлийн дор алдаршуулж эхэлсэн. Хөрсний бохирдол, утаа гээд бидний өдөр бүхэн шүүмжилсээр “улиг” болсон асуудлыг дөвийлгөх бус эсрэгээрээ эл асуудлыг шийдэхээр зорьж буй эрхмүүдийн түүхийг хуваалцах зорилготой уг цувралаа бид 2025 онд улам өргөжүүлж, илүү олон дугаарыг уншигчдадаа хүргэхээр зорьж байна. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 6. unread special: ХИЙН ДЭЛБЭРЭЛТ Өнгөрсөн нэгдүгээр сард Баянзүрх дүүргийн 26 дугаар хороо Дүнжингарав худалдааны төвийн уулзвар дээр их хэмжээний шингэрүүлсэн хий буюу газ тээвэрлэж байгаа том оврын автомашин суудлын автомашинтай мөргөлдсөний улмаас харамсалтай осол тохиосныг хүн бүр санаж буй нь лавтай. Өнөөдөр тохиосон ослын тухай маргааш нь шуураад нөгөөдөр нь мартваас үүнтэй адил осолтой бид ирээдүйд хэчнээн удаа нүүр тулахыг хэн ч таашгүй. Тиймдээ ч ийм үйл явдал ахин тохиохгүй байгаасай, сэргийлэх арга хэмжээг аваасай, тохиосон ч бэлтгэл сайтай байж, хохирол багатай даван туулаасай гэсэндээ манай редакцийн зүгээс дэлбэрэлтийн тухай батлагдсан бүх мэдээллийг уншихад сонирхолтой хэлбэрээр нэгтгэсэн нь “Unread Special | ХИЙН ДЭЛБЭРЭЛТ 2024” нийтлэл. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 7. систем булан Энэ жил мэндэлсэн өөр нэгэн булан бол “Систем”. Нүдэнд харагддаггүй нүсэр системүүд л өнөөгийн бидний бүтээмжтэй, хурдтай амьдралын хэв маягийг бодит болгож буй. Систем цувралаар бид тэдгээр системүүдийг алдаршуулан тайлбарлах зорилготой. Дотоодын сүү, сүүн бүтээгдэхүүний зах зээлийн 35 хувийг бүрдүүлж буй Витафит үйлдвэр, Монголын хамгийн том хөгжмийн наадам гэх тодотголтой Playtime Festival 2024 зэрэг нүсэр бүтцийн хөшигний ард өрнөдөг үйл явцыг системтэйгээр тайлбарлалаа. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 8. unread туршив Дэлхийн томоохон редакцуудын жишгийг даган, энэ жилээс бид дотоодод нэвтэрч буй бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг элдэв нэмэлт, хачиргүйгээр харьцуулах зорилготой “Unread туршив” булангаа эхлүүллээ. Анхны нийтлэлээрээ нийслэл хотын тээврийн хэрэгслийн тоог сүүлийн жилүүдэд мэдэгдэхүйц нэмэгдүүлсэн түрээсийн скүүтерийн үйлчилгээнүүдийг харьцуулан танилцуулсан юм. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 9. сарны төлөөх сансрын тулаанд хэн ялах вэ? Энэ жил мөн бид сансарын салбартай холбоотой олон чухал сэдвүүдийн талаар олон сонирхолтой өнцгийг дэлгэрүүлэн түгээв. Тэдгээрийн нэг нь задгай сансар хэрхэн танин мэдэхүйн судлагдахуун төдий бус дэлхийн томоохон улс гүрнүүдийн эрх мэдэл, эзэмшлийн төлөөх тулааны талбар болон хувирч буй тухай түүхийг өгүүлэх уг нийтлэл. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 10. биднээс 24 тэрбум км-ийн алсад яваа voyager 1 хөлгийг хэрхэн зассан бэ? Сансрын сэдвийн хүрээнд уншигчдын анхаарлыг хамгийн их татаж, талархлыг хүлээсэн нийтлэл бол яахын аргагүй Voyager 1 хөлгийг хэрхэн зассан тухай сэтгэл хөдөлгөм түүх. Энэ бол хүн төрөлхтөн бидний өөрсдөөс хамгийн хол орших зүйлд хүрэлгүйгээр, алсын зайнаас засвар хийж чадсан анхны тохиолдол байсан юм. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 11. unread 100: шинэ жилийн бэлгийн хөтөч Шинэ жил, цагаан сар, валентин гээд томоохон баярын үеэр бидний уламжлал болгон бэлтгэн хүргэдэг контент бол “Бэлгийн хөтөч”. Энэ удаа бид өөрсдийн хайртай контентоо нэг шат ахиулж, тусгайлан "зориулсан веб" шинээр бүтээлээ. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 12. unread 100: changemakers-айсуй арваны өөрчлөлтийг бүтээгчид 2024 оны УИХ-ын сонгуульд манай редакц ямар бодлого баримталж, хэрхэн ажиллах талаар нухацтай хэлэлцэж, эрэл хайгуул хийж байв. Худал хуурмаг олон янзын агуулга тархаж, нийгмээрээ сонгуулийн шуурганд автаж буйтай зэрэгцэн залуу мэргэжилтнүүдэд зориулсан хүртээмжтэй-чанартай контентын хэрэгцээ ч өндөр байгааг анзаарсны дүнд бид тус вебээ бүтээсэн билээ. Unread-ийн брэнд болсон “Зуу” агуулгыг хамгийн ойлгомжтой байдлаар харуулах “100” цуврал нийтлэлийн нэр төрлөө бид ирэх жил улам нэмэх болно. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 13. харрис vs трамп: таны мэдэх ёстой бүх зүйл Дэлхийн хамгийн хүчирхэг эдийн засгийг олон улсын геополитикийн амаргүй нөхцөл байдал дунд ирэх дөрвөн жилийн турш удирдах эрхэм хэн байх нь даян дэлхийд хамаатай асуудал. Тиймээс ч АНУ-ын ерөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай дэлхийн бүхий л хэвлэл мэдээллийн байгууллага бүтэн жилийн туршид мэдээлсэн билээ. Бидний хувьд дан ганц нийтлэлээс гадна анх удаа Тэнгэр ТВ-тэй хамтран “Election Watch Party”-г зохион байгуулж, бүтэн өдрийн турш сонгуулийн үйл явцыг шууд дамжуулсан нь цоо шинэ туршлага байсныг онцлууштай. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 14. бид хиймэл оюун ухааныг ингэж ашигладаг Энэ оны эхэнд сэтгүүлч миний бие ChatGPT-г хөгжилдөх журмаар хэрэглэж эхэлсэн бол оны төгсгөл гэхэд ChatGPT Plus-гүйгээр хувь, хувьсгалын амьдралаа төсөөлхөөргүй хэмжээнд очив. Салбар бүрд хиймэл оюуныг төрөл бүрийн хэлбэрээр ашиглаж, ChatGPT, DALL-E тэргүүтэй AI хэрэгслүүдийн идэвхтэй хэрэглэгчдийн тоо үлэмж нэмэгдэж буй энэ цаг үед бид хиймэл оюун ухааныг өдөр тутмын ажлынхаа үнэнч хамтрагчаа болгосон залуустай ярилцсан юм. Бид хиймэл оюун ухаан ашиглахдаа бусдаас тийм ч их хоцроогүй болохыг энэхүү 10 мэргэжилтний ярианаас харах боломжтой. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 15. ипотекийн зээлийн талаар таны мэдэх ёстой бүхнийг а-я үсгэнд А-Я тайлбарлах нь булангаар бид төвөгтэй, ойлгоход хүнд сэдвүүдийг хялбар, зугаатай, цогц хэлбэрээр хүргэдэг. Хүний амьдралын анхдагч хэрэгцээ болсон орон байрны асуудлыг шийдэхэд хамгийн үр дүнтэй, бодитой шийдэл болсон Ипотекийн зээлийн талаар А-Я үсгэнд багтаан бичих явцдаа бид өөрсдөө хүртэл уг сэдвийг тойрсон олон төвөгтэй асуултын хариуг олж авч байлаа. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 16. уушгиа хамгаалах утааны маскаа зөв сонгох нь Бидний дархлаа гаднаасаа дэмжигддэг нь үнэн үү? Мацаг барих нь үнэхээр үр дүнтэй юу? Energy Drink хэр хор хөнөөлтэй вэ? зэрэг олон асуултуудад бид шинжлэх ухаанч хариултуудыг “Тайлбарлах нь” булангаараа дамжуулан түгээв. Хамгийн сүүлд гэхэд утааны улиралд масктай холбоотой эргэлзээ, асуултуудыг тань тайлж, ер нь аль маскийг сонгох нь зөв бэ? хэмээх хамгийн энгийн хэр нь чухал асуудалд хариулт өгсөн нь олон уншигчдад маань хэрэг болсон нь гарцаагүй. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 17. тогтвортой сэтгэлзүйн жор "d.o.s.e"-ийг тайлбарлах нь Эх хэл дээрээ шинжлэх ухаанч агуулгыг түгээх нь манай редакцийн эрхэм зорилгуудын нэг. Тиймдээ ч бид энэ жил олон дэлхийн дахины анхаарлыг татсан олон агуулгыг монгол хэл дээрээ шинжлэх ухаанчаар тоймлолоо. Энэхүү нийтлэлээрээ бидний хаа нэгтээгээс сонсож байсан ч яг яадгийг нь төдийлөн мэддэггүй допамин, окситоцин, серотонин болон эндорфин (D.O.S.E) бодисуудын ялгааг тайлбарлан бэлдсэн юм. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 18. coldplay хамтлагийн байгальд ээлтэй аялан тоглолт Урлаг болон тогтвортой хөгжлийн оновчтой хоршлын тухай нарийн судалж бичсэн нэгэн нийтлэл хамгийн олонд хүрсэн нь Coldplay хамтлагийн тоглолтын тухай байв. Бугуйвчаас авхуулаад тоглолтын чимэглэл, засал хүртэл байгальд ээлтэй байдлаар яаж ухаалгаар шийдсэнийг доорх линк дээр дарж илүү дэлгэрэнгүй уншаарай. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 19. хэл сурахад хэний ч хэлээгүй зургаан арга Ирэх жилийнхээ шинэхэн зорилт дундаа бараг л хүн бүрийн багтаадаг нэг зорилт бол хэл сурах, мартагдсан хэлээ сайжруулах гэж хэлэхэд хилсдэхгүй болов уу. Тэгвэл хий хоосноор эсвэл үндэс, учир шалтгааныг нь ойлголгүй хэн нэгний хэлсэн аргыг туршиж үзэхээс өмнө хэл шинжлэлийн үүднээс хэлийг ойлговол цаг хугацаа илүү хэмнэж, арга барилын хувьд ч илүү хялбар, ойлгомжтой байх болно. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 20. шинэ нээлтийг шинжлэх нь: Хөгшрөлт баяртай Шинжлэх ухааны нээлт, ололт амжилтыг зөвхөн орчуулахаас гадна бидэнд ямар хамаатай болох? ач холбогдол, учир шалтгаан нь юу болохыг нарийн судлахын сацуу хэн бүхэнд ойлгомжтойгоор тайлбарласан нийтлэл медиа салбарт нэн ховор билээ. Эл цувралын хамгийн эхний нийтлэл олонд хүрч, таалалд нь нийцсэнд бичээчийн хувьд ч урамтай байлаа. Ирж буй ондоо ч мөн илүү олон шинжлэх ухааны нийтлэлүүдээр уулзах болтугай. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 21. сошиалын хүчээр сэргэн мандсан stanley-ийн замнал Энэ оны хамгийн сайн маркетингтай бүтээгдэхүүн "аяга" байна гэж хэн мэдэх билээ? Яагаад энэ авч явахад эв хавгүй ч юм шиг том аяга хүн бүрийн гарт бариастай байх болов? Өнгө будаг, санаа, шийдэл нь бусдаас хэрхэн ялгарч цагаа хэр зөв олсныг тайлбарласан уг нийтлэл амьдралынхаа аль нэг үед бизнес санаа бодож олж байсан хэн бүхэнд уг нийтлэл таалагдах болно оо. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 22. нобель 2024-ийн эзэд: хэн? яагаад? Салбар бүрийн онцлог, судалгаа, үр өгөөжийг илүү олон хүнд таниулж, тус салбар төдийгүй хүн төрөлхтний түүх хэрхэн өөрчлөгдөж буйг жилийн бас нэгэн уламжлалт нийтлэл маань тод томруунаар харуулдаг. Тэгвэл энэ жилийн Нобелийн шагналын эздийн зохиол, бүтээлийг тайлбарлах нийтлэл энэ жил илүү дэлгэрэнгүй форматтай болсныг доорх линкээр орж үзнэ үү. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 23. сониноос сорчилъё: УЙЛАХ УУ? Дугуйлах уу? Манай редакцийн хувьд 2024 оны хамгийн онцлох ажил бол мэдээж долоо хоног тутмын сонин. Даваа гаргийг догдлон хүлээж, хүргэгдсэн даруйд нь кофе шопоос очиж авдаг, үгийн сүлжээ, судокугийн хариуг нэхэн асуудаг уяншигчдадаа талархаад баршгүй. Сонин дээрх бүх мэдээллийг цомхон байдлаар хүргэх зорилготой "Сониноос сорчилъё" нийтлэл мөн танд энэ жил хурдан бөгөөд хялбар мэдээлэл хүргэж чадсан гэдэгт итгэлтэй байна. Бүрэн нийтлэлийг унших ### 24. 36 дахь удаагийн номын баяраас онцлох 36 бүтээл “Номын баяр”-аар хүсэн хүлээсэн номоо хайж явж цаг алдалгүй яг аль асраас, ямар үнээр худалдаж авах заавар, чиглүүлэг болсон уг нийтлэл уншигч бичээч нарыг холбох гүүр гэлтэй. Манай редакцын цаг хугацаатай уралдан, хичээнгүйлэн бэлддэг тус нийтлэл олон уншигчдын цагыг хэмнэж, сонголтыг оновчилсон биз ээ. Бүрэн нийтлэлийг унших > **Өмнөх оны нийтлэлүүд:** > - 2023 онд биднийг чимсэн онцлох 23 нийтлэл > **Unread Wrapped 2024 цуврал нийтлэл:** > > - Оны онцлох аппууд > - Би хэрхэн ажилладаг вэ? - Тусгай дугаар > - Оны онцлох стартапууд > - Оны онцлох номууд > - Оны онцлох кинонууд > - 2024 онд биднийг чимсэн онцлох 24 нийтлэл > - Атаархлын жагсаалт: 2024 оны онцлох нийтлэлүүд > - 2024 оны онцлох үйл явдлууд > - 2025 онд биднийг хүлээж буй онцлох үйл явдлууд
https://unread.today/c/chuluut-huawei-customer-experience
Чөлөөт
Gerelchimeg Jargalsaikhan
2024-10-08T00:00:00
10 сарын 8, 2024
“Huawei Customer Experience Day” арга хэмжээг тоймлох нь
<div class="article-body"> <h2>Мобикомын баталгаат засварын төв хэрэглэгчдэдээ дэлхийн томоохон брэндүүдийн албан ёсны засвар үйлчилгээг үзүүлээд 20 гаруй жилийг ардаа үджээ. Харин энэ жил Huawei брэндтэй хамтын ажиллагаагаа эхлүүлсний 6 жилийн ой тохиож байгаа юм. Үүнтэй холбоотойгоор 10-р сарын 7-ноос 9-ний өдрүүдэд “Huawei Customer Experience Day” өдөрлөгийг зохион байгуулж байгаа юм. Тус арга хэмжээнээс онцлох үйл явдлуудыг өнөөдрийн нийтлэлээрээ тоймлон хүргэж байна. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Тоглолт</h3><p></p><p>Арга хэмжээ эхлэх үеэр “San Juniper” хамтлаг ирж уран бүтээлээ толилууллаа</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/b66f7f3dae671b90aa82e0d35ec07c9a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сонирхолтой туршилтууд</h3><p>Арга хэмжээний хамгийн сонирхолтой хэсэг болох туршилтын хэсэгт Huawei Pura 70 цувралын утсан дээр туршилт хийж үзэх байлаа. Нийт дөрвөн төрлийн туршилтыг хийж, хэрэглэгчдээр өөрсдөөр нь мөн туршиж үзүүлэв. </p> <p></p><p class="MsoNormal"><b>Камерын хурд<br></b></p><p>Тоглолт, үзвэр үзэх үед эсвэл найз нартайгаа хөгжилдөх үедээ зураг авахад тэр олон зургуудын тал нь хөдөлсөн, бүрсийсэн байдаг. Тэгвэл ямар ч мөчийг алдалгүй камерт буулгах чадалтай утас Huawei Pura 70 үнэхээр тийм мундаг хурдтай камертай гэж үү? Үүнийг арга хэмжээний үеэр туршихдаа дээрээ зурагтай эргэлддэг тоглоомыг эргэж байх үед нь авч үзүүлсэн юм. Ингэхэд зургийг тогтож аваад зогсохгүй авсан зураг нь төсөөлснөөс ч өндөр чанартай байлаа. Бүр 300 км/цагийн хурдтай давхиж буй автомашины хөдөлгөөнийг хүртэл Pura 70 утасны камер барьж авч, буулгадаг нь үнэхээр үнэн ажээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/eb330906c714ace7be4fad6663971c7d.jpg"></p><p></p><p><b>Дэлгэцийн бат бөх чанар</b> <br></p><p>Pura 70 утас нь Huawei компанийн боловсруулсан тусгай кунлун дэлгэцтэй. Энэ нь ердийн дэлгэцийн материалтай харьцуулахад өндөр хатуулагтай учраас түлхүүр, зоос зэрэгт зурагдахгүйгээс гадна доргилтод маш тэсвэртэй гэсэн үг. Үүнийг Pura 70 утасны дэлгэцэн дээр хушга хагалан үзүүлж туршлаа. Ингэхэд ямар ч эвдрэл, сэв, зураас гараагүй нь үнэхээр сонирхолтой. <br><br>Судлаад үзэхэд өмнөх туршилтуудаар ч мөн кунлун дэлгэц нь хамгийн сүүлийн үеийн горилла дэлгэцтэй харьцуулахад 20% илүү бат бөх юм байна. Дэлгэц бат бөх байна гэдэг утасны эдэлгээг сайжруулж, яваандаа мэдрэгч нь муудах, дэлгэцийн дүрс, нягтрал муудах зэрэг асуудлаас сэргийлдэг учраас энэ туршилт сонирхолтойгоос гадна Pura 70 утасны хамгийн энгийн бөгөөд чухал үзүүлэлтийг баталсан юм. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/e35cc4f3e8364068d9c8c942c9e195aa.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/8e54cb45d5b827cfc262f5b71cc2abc0.jpg"></p><p></p><p><b>Камерын өсгөгч<br></b></p><p>Яаж ч томруулсан зургийн чанар алдагдахгүй яг л мэргэжлийн камер мэт утасны камерыг туршиж үзэв. Их биеэс урагш гарч ирж, буцаж эвхэгддэг линз, 35 дахин томруулах хэт гэрэлтүүлэгтэй макро камер нь туршилтын үед ашигласан цэцгийн тоосонцрыг хүртэл тод томруунаар харуулж чадаж байсан нь арга хэмжээний үеэр цугласан хүмүүсийг хамгийн их гайхшируулсан юм.</p><p> <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/31a038c0d5e0d021c4dacbf692a1e2b5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/baeb6e8004ae42cf51c8cc329d18c904.jpg"></p><p></p><p><b> Усны хамгаалалт</b><br><br>Гар утсаа усанд унагааж үзээгүй хүн ховор биз ээ, унагаасан утсаа тор дүүрэн будаанд хэдэн өдрөөр хатааж байсан хүмүүс ч олон бий. Усанд ороод жаахан удсан ч зүв зүгээр ажиллах утас байж болох уу? гэдгийг савтай усанд Pura 70 утсыг хийж туршсан юм. Ингэхэд утас гацах, speaker болон мэдрэгч нь ажиллахаа болих зэрэг асуудал үүссэнгүй. Тиймдээ ч хоёр метрийн гүнд ч ашиглаж болох усны хамгаалалттай хэмээн Huawei брэнд итгэлтэйгээр хэлдэг юм билээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/ded341064d7e27c2dd6bc487b4786265.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/ba7f22a742a7d032786621b982ce6444.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Баталгаат засварын үйлчилгээ </h3><p></p><p>Арга хэмжээний үеэр баталгаат засварын бүүт дээр очиж үнэгүй засвар, оношилгоо, тохиргоо зэрэг үйлчилгээ авч буй хүмүүс олон байсан юм. Үйлчлүүлэгчдийн цаг, зав, мөнгийг хэмнэх хамгийн өгөөжтэй хэсэг энэ байсан нь гарцаагүй. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/ec316fbb6559f6339b64f9abfa2a5039.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Бэлэг, урамшуулал</h3><p></p><p class="MsoNormal">Нээлтийн үйл ажиллагааны үеэр QR уншуулаад бэлэг хожих үйл ажиллагаанд Тэди төвийн нэг давхраар зөрж явсан хүмүүс ч сонирхон оролцож байлаа. Үйл ажиллагааны дунд хэсэгт Huawei брэндийн гар утас, чихэвч, ухаалаг цаг, Мобикомын Баталгаат засварын төвөөс үйлчилгээ авах 1 сая төгрөгийн эрхийн бичиг зэрэг бэлгийн нийт 19 ялагч тодорчээ. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/5e60187cb52e3959b9bba4cbb8b7dd08.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Арга хэмжээний дараа?</h3><p></p><p>Өдөрлөг маргааш, нөгөөдөр буюу 10-р сарын 8 болон 9-нд үргэлжлэх бөгөөд дараах үйлчилгээг мөн хөнгөлөлттэй үнээр авах боломжтой юм байна. <br><br>- Гар утасны оношилгоо, цэвэрлэгээ, тохиргоо, зөвлөгөө - үнэгүй <br> - Дэлгэцийн хамгаалалтын нано наалт - 60% хөнгөлөлттэй <br> - Дэлгэцийн засвар үйлчилгээ - 60% хөнгөлөлттэй <br> - Түүнчлэн төлбөртэй засвар үйлчилгээ авсан эхний 60 хэрэглэгч гарын бэлэгтэй <br>- Huawei брэндийн гар утас, таблет худалдан авсан хэрэглэгчид 1 жилийн хугацаанд дэлгэцээ үнэгүй солиулах эрх + 5 хоногийн 5GB дата бэлэглэнэ.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/c260baf3879ddfef2f7e229077fbc674.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/9bd734426c1ad6d9562c88d469107174.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/31c28c6460323b8ea3d2cafd13939ca3.jpg"></p><blockquote><p>Ташрамд дурдахад 10 сарыг дуустал Huawei брэндийн дэлгэцийн засвар үйлчилгээ 60% хямдралтай ба Huawei брэндийн гар утас шинээр авсан хэрэглэгчид дэлгэцийн хамгаалалтын нано наалт 60% хямдралтай юм байна шүү!</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Мобикомын баталгаат засварын төв хэрэглэгчдэдээ дэлхийн томоохон брэндүүдийн албан ёсны засвар үйлчилгээг үзүүлээд 20 гаруй жилийг ардаа үджээ. Харин энэ жил Huawei брэндтэй хамтын ажиллагаагаа эхлүүлсний 6 жилийн ой тохиож байгаа юм. Үүнтэй холбоотойгоор 10-р сарын 7-ноос 9-ний өдрүүдэд “Huawei Customer Experience Day” өдөрлөгийг зохион байгуулж байгаа юм. Тус арга хэмжээнээс онцлох үйл явдлуудыг өнөөдрийн нийтлэлээрээ тоймлон хүргэж байна. Тоглолт Арга хэмжээ эхлэх үеэр “San Juniper” хамтлаг ирж уран бүтээлээ толилууллаа Сонирхолтой туршилтууд Арга хэмжээний хамгийн сонирхолтой хэсэг болох туршилтын хэсэгт Huawei Pura 70 цувралын утсан дээр туршилт хийж үзэх байлаа. Нийт дөрвөн төрлийн туршилтыг хийж, хэрэглэгчдээр өөрсдөөр нь мөн туршиж үзүүлэв. Камерын хурд Тоглолт, үзвэр үзэх үед эсвэл найз нартайгаа хөгжилдөх үедээ зураг авахад тэр олон зургуудын тал нь хөдөлсөн, бүрсийсэн байдаг. Тэгвэл ямар ч мөчийг алдалгүй камерт буулгах чадалтай утас Huawei Pura 70 үнэхээр тийм мундаг хурдтай камертай гэж үү? Үүнийг арга хэмжээний үеэр туршихдаа дээрээ зурагтай эргэлддэг тоглоомыг эргэж байх үед нь авч үзүүлсэн юм. Ингэхэд зургийг тогтож аваад зогсохгүй авсан зураг нь төсөөлснөөс ч өндөр чанартай байлаа. Бүр 300 км/цагийн хурдтай давхиж буй автомашины хөдөлгөөнийг хүртэл Pura 70 утасны камер барьж авч, буулгадаг нь үнэхээр үнэн ажээ. Дэлгэцийн бат бөх чанар Pura 70 утас нь Huawei компанийн боловсруулсан тусгай кунлун дэлгэцтэй. Энэ нь ердийн дэлгэцийн материалтай харьцуулахад өндөр хатуулагтай учраас түлхүүр, зоос зэрэгт зурагдахгүйгээс гадна доргилтод маш тэсвэртэй гэсэн үг. Үүнийг Pura 70 утасны дэлгэцэн дээр хушга хагалан үзүүлж туршлаа. Ингэхэд ямар ч эвдрэл, сэв, зураас гараагүй нь үнэхээр сонирхолтой. Судлаад үзэхэд өмнөх туршилтуудаар ч мөн кунлун дэлгэц нь хамгийн сүүлийн үеийн горилла дэлгэцтэй харьцуулахад 20% илүү бат бөх юм байна. Дэлгэц бат бөх байна гэдэг утасны эдэлгээг сайжруулж, яваандаа мэдрэгч нь муудах, дэлгэцийн дүрс, нягтрал муудах зэрэг асуудлаас сэргийлдэг учраас энэ туршилт сонирхолтойгоос гадна Pura 70 утасны хамгийн энгийн бөгөөд чухал үзүүлэлтийг баталсан юм. Камерын өсгөгч Яаж ч томруулсан зургийн чанар алдагдахгүй яг л мэргэжлийн камер мэт утасны камерыг туршиж үзэв. Их биеэс урагш гарч ирж, буцаж эвхэгддэг линз, 35 дахин томруулах хэт гэрэлтүүлэгтэй макро камер нь туршилтын үед ашигласан цэцгийн тоосонцрыг хүртэл тод томруунаар харуулж чадаж байсан нь арга хэмжээний үеэр цугласан хүмүүсийг хамгийн их гайхшируулсан юм. Усны хамгаалалт Гар утсаа усанд унагааж үзээгүй хүн ховор биз ээ, унагаасан утсаа тор дүүрэн будаанд хэдэн өдрөөр хатааж байсан хүмүүс ч олон бий. Усанд ороод жаахан удсан ч зүв зүгээр ажиллах утас байж болох уу? гэдгийг савтай усанд Pura 70 утсыг хийж туршсан юм. Ингэхэд утас гацах, speaker болон мэдрэгч нь ажиллахаа болих зэрэг асуудал үүссэнгүй. Тиймдээ ч хоёр метрийн гүнд ч ашиглаж болох усны хамгаалалттай хэмээн Huawei брэнд итгэлтэйгээр хэлдэг юм билээ. Баталгаат засварын үйлчилгээ Арга хэмжээний үеэр баталгаат засварын бүүт дээр очиж үнэгүй засвар, оношилгоо, тохиргоо зэрэг үйлчилгээ авч буй хүмүүс олон байсан юм. Үйлчлүүлэгчдийн цаг, зав, мөнгийг хэмнэх хамгийн өгөөжтэй хэсэг энэ байсан нь гарцаагүй. Бэлэг, урамшуулал Нээлтийн үйл ажиллагааны үеэр QR уншуулаад бэлэг хожих үйл ажиллагаанд Тэди төвийн нэг давхраар зөрж явсан хүмүүс ч сонирхон оролцож байлаа. Үйл ажиллагааны дунд хэсэгт Huawei брэндийн гар утас, чихэвч, ухаалаг цаг, Мобикомын Баталгаат засварын төвөөс үйлчилгээ авах 1 сая төгрөгийн эрхийн бичиг зэрэг бэлгийн нийт 19 ялагч тодорчээ. Арга хэмжээний дараа? Өдөрлөг маргааш, нөгөөдөр буюу 10-р сарын 8 болон 9-нд үргэлжлэх бөгөөд дараах үйлчилгээг мөн хөнгөлөлттэй үнээр авах боломжтой юм байна. - Гар утасны оношилгоо, цэвэрлэгээ, тохиргоо, зөвлөгөө - үнэгүй - Дэлгэцийн хамгаалалтын нано наалт - 60% хөнгөлөлттэй - Дэлгэцийн засвар үйлчилгээ - 60% хөнгөлөлттэй - Түүнчлэн төлбөртэй засвар үйлчилгээ авсан эхний 60 хэрэглэгч гарын бэлэгтэй - Huawei брэндийн гар утас, таблет худалдан авсан хэрэглэгчид 1 жилийн хугацаанд дэлгэцээ үнэгүй солиулах эрх + 5 хоногийн 5GB дата бэлэглэнэ. Ташрамд дурдахад 10 сарыг дуустал Huawei брэндийн дэлгэцийн засвар үйлчилгээ 60% хямдралтай ба Huawei брэндийн гар утас шинээр авсан хэрэглэгчид дэлгэцийн хамгаалалтын нано наалт 60% хямдралтай юм байна шүү!
Мобикомын баталгаат засварын төв хэрэглэгчдэдээ дэлхийн томоохон брэндүүдийн албан ёсны засвар үйлчилгээг үзүүлээд 20 гаруй жилийг ардаа үджээ. Харин энэ жил Huawei брэндтэй хамтын ажиллагаагаа эхлүүлсний 6 жилийн ой тохиож байгаа юм. Үүнтэй холбоотойгоор 10-р сарын 7-ноос 9-ний өдрүүдэд “Huawei Customer Experience Day” өдөрлөгийг зохион байгуулж байгаа юм. Тус арга хэмжээнээс онцлох үйл явдлуудыг өнөөдрийн нийтлэлээрээ тоймлон хүргэж байна. ### Тоглолт Арга хэмжээ эхлэх үеэр “San Juniper” хамтлаг ирж уран бүтээлээ толилууллаа ### Сонирхолтой туршилтууд Арга хэмжээний хамгийн сонирхолтой хэсэг болох туршилтын хэсэгт Huawei Pura 70 цувралын утсан дээр туршилт хийж үзэх байлаа. Нийт дөрвөн төрлийн туршилтыг хийж, хэрэглэгчдээр өөрсдөөр нь мөн туршиж үзүүлэв. **Камерын хурд** Тоглолт, үзвэр үзэх үед эсвэл найз нартайгаа хөгжилдөх үедээ зураг авахад тэр олон зургуудын тал нь хөдөлсөн, бүрсийсэн байдаг. Тэгвэл ямар ч мөчийг алдалгүй камерт буулгах чадалтай утас Huawei Pura 70 үнэхээр тийм мундаг хурдтай камертай гэж үү? Үүнийг арга хэмжээний үеэр туршихдаа дээрээ зурагтай эргэлддэг тоглоомыг эргэж байх үед нь авч үзүүлсэн юм. Ингэхэд зургийг тогтож аваад зогсохгүй авсан зураг нь төсөөлснөөс ч өндөр чанартай байлаа. Бүр 300 км/цагийн хурдтай давхиж буй автомашины хөдөлгөөнийг хүртэл Pura 70 утасны камер барьж авч, буулгадаг нь үнэхээр үнэн ажээ. **Дэлгэцийн бат бөх чанар** Pura 70 утас нь Huawei компанийн боловсруулсан тусгай кунлун дэлгэцтэй. Энэ нь ердийн дэлгэцийн материалтай харьцуулахад өндөр хатуулагтай учраас түлхүүр, зоос зэрэгт зурагдахгүйгээс гадна доргилтод маш тэсвэртэй гэсэн үг. Үүнийг Pura 70 утасны дэлгэцэн дээр хушга хагалан үзүүлж туршлаа. Ингэхэд ямар ч эвдрэл, сэв, зураас гараагүй нь үнэхээр сонирхолтой. Судлаад үзэхэд өмнөх туршилтуудаар ч мөн кунлун дэлгэц нь хамгийн сүүлийн үеийн горилла дэлгэцтэй харьцуулахад 20% илүү бат бөх юм байна. Дэлгэц бат бөх байна гэдэг утасны эдэлгээг сайжруулж, яваандаа мэдрэгч нь муудах, дэлгэцийн дүрс, нягтрал муудах зэрэг асуудлаас сэргийлдэг учраас энэ туршилт сонирхолтойгоос гадна Pura 70 утасны хамгийн энгийн бөгөөд чухал үзүүлэлтийг баталсан юм. **Камерын өсгөгч** Яаж ч томруулсан зургийн чанар алдагдахгүй яг л мэргэжлийн камер мэт утасны камерыг туршиж үзэв. Их биеэс урагш гарч ирж, буцаж эвхэгддэг линз, 35 дахин томруулах хэт гэрэлтүүлэгтэй макро камер нь туршилтын үед ашигласан цэцгийн тоосонцрыг хүртэл тод томруунаар харуулж чадаж байсан нь арга хэмжээний үеэр цугласан хүмүүсийг хамгийн их гайхшируулсан юм. **Усны хамгаалалт** Гар утсаа усанд унагааж үзээгүй хүн ховор биз ээ, унагаасан утсаа тор дүүрэн будаанд хэдэн өдрөөр хатааж байсан хүмүүс ч олон бий. Усанд ороод жаахан удсан ч зүв зүгээр ажиллах утас байж болох уу? гэдгийг савтай усанд Pura 70 утсыг хийж туршсан юм. Ингэхэд утас гацах, speaker болон мэдрэгч нь ажиллахаа болих зэрэг асуудал үүссэнгүй. Тиймдээ ч хоёр метрийн гүнд ч ашиглаж болох усны хамгаалалттай хэмээн Huawei брэнд итгэлтэйгээр хэлдэг юм билээ. ### Баталгаат засварын үйлчилгээ Арга хэмжээний үеэр баталгаат засварын бүүт дээр очиж үнэгүй засвар, оношилгоо, тохиргоо зэрэг үйлчилгээ авч буй хүмүүс олон байсан юм. Үйлчлүүлэгчдийн цаг, зав, мөнгийг хэмнэх хамгийн өгөөжтэй хэсэг энэ байсан нь гарцаагүй. ### Бэлэг, урамшуулал Нээлтийн үйл ажиллагааны үеэр QR уншуулаад бэлэг хожих үйл ажиллагаанд Тэди төвийн нэг давхраар зөрж явсан хүмүүс ч сонирхон оролцож байлаа. Үйл ажиллагааны дунд хэсэгт Huawei брэндийн гар утас, чихэвч, ухаалаг цаг, Мобикомын Баталгаат засварын төвөөс үйлчилгээ авах 1 сая төгрөгийн эрхийн бичиг зэрэг бэлгийн нийт 19 ялагч тодорчээ. ### Арга хэмжээний дараа? Өдөрлөг маргааш, нөгөөдөр буюу 10-р сарын 8 болон 9-нд үргэлжлэх бөгөөд дараах үйлчилгээг мөн хөнгөлөлттэй үнээр авах боломжтой юм байна. - Гар утасны оношилгоо, цэвэрлэгээ, тохиргоо, зөвлөгөө - үнэгүй - Дэлгэцийн хамгаалалтын нано наалт - 60% хөнгөлөлттэй - Дэлгэцийн засвар үйлчилгээ - 60% хөнгөлөлттэй - Түүнчлэн төлбөртэй засвар үйлчилгээ авсан эхний 60 хэрэглэгч гарын бэлэгтэй - Huawei брэндийн гар утас, таблет худалдан авсан хэрэглэгчид 1 жилийн хугацаанд дэлгэцээ үнэгүй солиулах эрх + 5 хоногийн 5GB дата бэлэглэнэ. > Ташрамд дурдахад 10 сарыг дуустал Huawei брэндийн дэлгэцийн засвар үйлчилгээ 60% хямдралтай ба Huawei брэндийн гар утас шинээр авсан хэрэглэгчид дэлгэцийн хамгаалалтын нано наалт 60% хямдралтай юм байна шүү!
https://unread.today/c/10-10-devsummit-2023
10 ертөнц, 10 өнцөг
Maral Altankhuyag
2023-05-26T00:00:00
5 сарын 26, 2023
DEVSUMMIT-2023 эргэн тойронд
<div class="article-body"> <p></p><p class="Paragraph SCXW39077894 BCX0" paraid="186825913" paraeid="{ad9f1909-0b63-4680-a79f-b5c8b758c2a2}{221}">Мэдээллийн технологийн салбарын хөгжүүлэгчид, инженерүүд, энтрепренерүүдийн хамгийн том цугларалт DevSummit 2023 маргааш эхлэх гэж байна. </p><p class="Paragraph SCXW39077894 BCX0" paraid="1320070053" paraeid="{ad9f1909-0b63-4680-a79f-b5c8b758c2a2}{227}">"AI: Changing The World" сэдвийн хүрээнд явагдах энэ жилийн арга хэмжээнд 1000 гаруй хөгжүүлэгч, мэргэжилтнүүд цуглаж бүтэн хоёр өдрийн турш технологийн хамгийн халуухан сэдвүүдийн тухай илтгэл, хэлэлцүүлэг, workshop-уудыг өрнүүлэхээр бэлджээ. </p><p class="Paragraph SCXW39077894 BCX0" paraid="1561446477" paraeid="{ad9f1909-0b63-4680-a79f-b5c8b758c2a2}{239}">10 ертөнц, 10 өнцөг булангийн шинэ дугаартаа тек салбарын мэргэжилтнүүдийн ажил карьерын онцлог хийгээд салбартаа бүтээж буй үнэ цэнийн тухай ярилцсанаа хүргэе. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">CYAN технологи хариуцсан захирал У. Наранбаяр<br><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/27b5127943249ed3e3e15286b272ed82.png"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="583579896" paraeid="{3a7c9700-810e-458f-81d2-45da643aaa90}{211}"><br></p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="583579896" paraeid="{3a7c9700-810e-458f-81d2-45da643aaa90}{211}">Программчлалаар хичээллэж эхэлсэн дунд ангиасаа л дэлхийд алдартай технологийн акул компаниудад ажилд орохыг мөрөөддөг байлаа. Би МУИС-ийг программ хангамжийн инженер мэргэжлээр төгссөн. Эзэмшсэн энэ л боловсролоороо Samsung, Google зэрэг технологийн салбарын шилдэг компаниудад туршлагажин ажилласан. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="445543635" paraeid="{0af5c82d-f751-4d38-a541-149daa9dd874}{102}">Мэргэжил дээшлүүлэхээр Солонгост сурч байх үедээ Самсунгийн нээлттэй ажлын зарын тухай найзаасаа сонсож үзээд алдахаар шийдсэн. Оюутан байхаасаа л ажил, дадлагын олон ярилцлагад орж, унаж бүдэрч болдог гэдгийг амссан учраас оролдож, зориглохоос шантарч байсангүй. Тийнхүү 4-5 үе шаттай сонгон шалгаруулалтад оролцож жилд хоёрхон удаа зарладаг нээлттэй ажлын байранд тэнцэж орсон. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="190214111" paraeid="{c30c188d-7bb4-4d4c-94fb-1b02831226ff}{149}">Ажилд орсны дараа гайхмаар санагдсан нэг зүйл нь ажилчдад зориулсан гурван сарын сургалт байв. Ямар багт, юун дээр ажиллахаа мэдэхээс ч өмнө Самсунг компанийн ажилтан ямар байх ёстой тухай, бизнес уулзалтад хэрхэн оролцох тухай, олон нийтийн газар өөрийгөө, ашиглах төхөөрөмжөө хэрхэн авч явах тухай зэргээр хувийн болон байгууллагын соёлыг заах сургалт ордог. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="1973126442" paraeid="{728fdd03-5563-4953-bdf2-a23abfcd7054}{122}">Мөн инженерүүдэд зориулсан нарийн мэргэжлийн хичээлүүдийг заах ба төгсгөлд нь шалгалт авч хамгийн өндөр оноо авсан нь ажиллахыг хүссэн төсөл, багаа түрүүлж сонгох эрхээ авдаг. Учир нь Самсунг компани гар утсаар зогсохгүй, эрүүл мэнд, электроник зэрэг олон салбарт төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Ялангуяа гар утас, хагас дамжуулагч хэрэглэгч өндөртэй тул тэр багт ажиллах нь илүү өрсөлдөөнтэй. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="855000176" paraeid="{7d91a082-47ad-4c60-bf0a-822d56bf831d}{189}">Миний хувьд Samsung keyboard буюу гар утаснаас текст бичихэд үг үсгийн алдаа хянах, дараагийн үгийг санал болгох зэрэг хиймэл оюун ухаан хөгжүүлэх төсөлд ажилласан. Тийнхүү тэнд ажиллах хугацаандаа Гүүглид өргөдлөө явуулж Сингапур дахь салбарт ажилд орсон. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="1531824679" paraeid="{4bb00419-4324-47a3-97dd-b483376f259a}{104}">Тухайн үед манай баг Энэтхэгт нээлтээ хийгээд удаагүй байсан Google Pay финтекийн бүтээгдэхүүн хөгжүүлж бусад улсууд руу нэвтрүүлэх ажилд төвлөрч байлаа. Аpple Pay-тэй төстэйгөөр картаа утастайгаа холбож төлбөр тооцоо хийж болох ба онцлог нь ердөө Гүүгли хаягийг нь мэддэг байхад хангалттай юм. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="462887217" paraeid="{08ca0533-7ab7-480a-a184-814904ef1f00}{21}">Ажиллаж үзсэн хоёр компанийн маань соёл тэс ондоо. Гүүглид олон үндэстний хүмүүс ажилладаг учир дотоод соёл нэн нээлттэй, ажиллах арга хэлбэр чөлөөтэй, бусдадаа саад учруулахгүйгээр хүссэнээрээ ажиллаж болно. Бүр корона гарахаас ч өмнө гэрээсээ ажилладаг байсан. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="594625197" paraeid="{8214bfdf-5499-42f6-bc36-883898959837}{30}">Харин Самсунг үндэстний корпораци учир өөрийн орны хүмүүс, өөрсдийн соёлоор ажилладаг. 40 гаруй хүнтэй багт хоёрхон гадаад хүн байх жишээтэй. Мөн компанийн дотоод дүрэм журам нарийн чанд бөгөөд оффист гар утасны камер ашиглах бүрэн хориотой. Бүр нэвтрэх үедээ дахин ашиглах боломжгүй нэг удаагийн стикерийг утсандаа наадаг. Учир нь инженерүүд шинэ загварын утсан дээрээ программ хөгжүүлж, шалган туршдаг тул тийнхүү нууцлахаас ч аргагүй. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="594634829" paraeid="{167f81f2-be80-420d-a9fc-74daf54253d9}{165}">Хэрэв гэрээсээ ажиллах тохиолдолд өндөр нууцлалтай сүлжээгээр дамжин холбогдож, компьютертаа олон төрлийн хамгаалалтын программ суулгаж, түүнийгээ тогтмол хянуулж байх ёстой зэрэг олон шаардлага хангаж гэмээнэ зөвшөөрөх жишээтэй. Энэ мэт ялгаатай соёлд ажиллаж, суралцсан нь өөрийн бизнесээ эхлүүлэхэд том туршлага болсон гэж боддог. </p><p class="Paragraph SCXW213021923 BCX9" paraid="2123585375" paraeid="{173dffaa-e404-4d95-bb38-09bbdbe45d81}{216}">Гүүглид ажиллаж байсан найзтайгаа нийлэн CYAN гэх финтек компанийг үүсгэн байгуулсан. Блокчэйн технологийг ашиглан юу хийж болох тухай сонирхон судалж NFT-д зориулсан зээлийн үйлчилгээг хөгжүүлж байна. Банкнаас зээл авдаг тэр үйлдлүүдийг блокчэйн сүлжээнд програмчилсан гэсэн үг. Бид яг л Гүүглийн соёлоор чөлөөтэй, нээлттэйгээр дэлхийн олон орноос гэрээсээ ажиллаж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Гар утасны апп хөгжүүлэгч Ж.Есөн-Эрдэнэ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/648a8a9b8cccd6ea634e1cc99e414f68.png"></p><p></p><p><br></p><p>Дунд сургуулийн сурагч байхдаа мэдээлэл зүйн хичээл дээр программ хангамжийн суурь алгоритм, C хэл, HTML, CSS гэх сэдвүүдийг судлах нь тухайн үед надад тун сонирхолтой санагдаж байлаа. МУИС-д элсэж ороод эхний жилдээ суурь хичээлүүдээ үзэж байсан үе. Программ хангамжийн ангид сурдаг танил эгчийнхээ код бичих даалгаврыг хараад их танил санагдаж, оролдоод үзэхэд хийж чадах юм шиг мэдрэмж төрмөгц энэ мэргэжлийг эргэлзэх зүйлгүй сонгосон. </p><p>Хөгжүүлэгч хүн юмыг өнгөц биш өргөн хүрээнд хардаг, гарч болох бүх боломж, эрсдэлийг нарийн сайн тооцоолж чаддаг байх хэрэгтэй. Тэрчлэн аливаа хийж байгаа зүйлдээ сэтгэлээсээ бас бүтээлчээр хандаж хийвэл санаснаас ч илүү үр дүн гарах нь бий. </p><p> Энэ жилийн Dev Summit арга хэмжээн дээр би “Гар утасны апп хөгжүүлэх нь” гэх сэдвийн хүрээнд илтгэл тавих бөгөөд карьерынхаа хугацаанд тулгарсан саад бэрхшээл болоод түүнийг даван туулсан туршлагаасаа бусадтай хуваалцах болно. </p><p>Манай мэргэжлийн хувьд их сургуульд үндсэн суурь мэдлэгүүдийг заадаг бол ажлын талбарт гараад тухайн суурь мэдлэгээ ашиглан улам гүнзгийрүүлэн өөрөө судлах, чадвараа ахиулах боломжтой байдгаараа давуу талтай. Интернэтэд зөв, буруу нь үл мэдэгдэх маш олон код бичих хичээлүүд бий. Анхлан суралцаж буй хүүхдүүд тэдгээрээс зөвийг нь шүүж мэдэхгүй учраас баталгаагүй зүйлс сураад л, түүн дотроо төөрөлдөөд, зөв буруу хийж байгаа эсэхээ ч мэдэхгүй төөрөлдчихдөг тал бий. Тиймээс хэрэв цаашдаа технологийн салбарт ажиллахаар ирээдүйгээ төлөвлөж байгаа бол их сургуульд суралцаж, мэргэжлийн үндсэн суурь мэдлэгийг цэгцтэйгээр олж авсан нь илүү дээр шүү хэмээн зөвлөе.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Playmo, ТЕХНОЛОГИ ХАРИУЦСАН ЗАХИРАЛ Т. Билгүүн<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7e8d2e53b46ea0401577aefd04fa16b5.png"></p><p></p><p><br></p><p>Бага насны минь хамгийн дурсамжтай үеүдийн нэг бол Наруто, Юү-Ги-Ө гээд аниме бүтээлүүдийг өдөр шөнөгүй үзэж, видео тоглоом тоглож байсан үе.</p><p> 2D тулаантай тэрхүү бүтээлүүдийн дүрүүдийн хөдөлгөөн өөрчлөгдөж, хувцас хэрэглэл нь яаж солигдон ижил суурьтай өөр тоглоомоос дүр оруулж ирдэг тухай интернэтээс байнгын хайлт хийнэ. Тоглох тоглоомоо илүү сонирхолтой, шинэлэг байлгах зорилгоор төд удалгүй кодтой найзалж эхэлсэн. </p><p>Оюутан байхдаа хоббигоороо, аниме үзэгчдэд зориулсан монгол хадмалтай “АНИКОД” веб сайтыг хөгжүүлж, тухайн үедээ чамгүй олон тооны хэрэглэгчтэй болов. Дараа нь барууны цувралыг орчуулан хүргэдэг Serisu багтай хамтран ажиллаж эхэллээ. Харамсалтай нь, хоёр жилийн өмнө буюу 2021 онд Serisu, Аникод хоёулаа хаагдсаны дараа цаашид би юу хийх вэ, ирээдүйд юу хийж болох тухай нэлээд нухацтай бодсон юм. Тэр бүтэлгүйтлийн дараа Serisu-г үүсгэн байгуулсан найзтайгаа хамтран өмнөх алдаанаасаа суралцаж, ахин нэг удаа оролдоод үзэхээр шийдсэн нь өнөөгийн Playmo-ийн эхлэл.</p><p>Үнэнийг хэлэхэд, эхэн үедээ ямар салбарт хөл тавьснаа ч бид мэдээгүй. Хийе, бүтээе гэсэн давилуун хүсэл байснаас бизнес төлөвлөгөө, алсын харааны аль аль нь бидэнд байгаагүй. Харин одоо манай баг ширүүн өрсөлдөөнтэй энэ салбарт сар бүр 100 мянга гаруй хэрэглэгчдийн энтертайнмент хэрэгцээг хангаж байна.</p><p>Миний хувьд, технологийн салбарын мэргэжилтнүүд “Ямар сэдвээр диплом хамгаалсан бэ?” гэдгээс илүүтэй “Ямар шинэлэг зүйлийг бүтээж чадсан бэ?” гэдэг чухал санагддаг. Шинээр ажилд орж байгаа залуучууддаа ч дээрх шаардлагыг тавьдаг. Одоогоор манай хамт олон үндсэн 10 ажилтан, цөөнгүй цагийн орчуулагч нарын хамт үйл ажиллагаагаа явуулж байна.</p><p>PLAYMO-г тодорхойлбол, би бас манай хамт олон. Тренд контентуудын хойноос хошуурах бус зөвхөн хувь хэрэглэгчид зориулсан контентыг хүргэх нь бидний туйлын зорилго.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">“Таван Богд Финанс” ХХК-ийн технологийн хэлтсийн дарга П.Одмаа  <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2ee9fd950bfd1ec0ffdf3332344da110.png"></p><p></p><p><br></p><p>Бүх нийтээрээ хөгжүүлэгч, программистуудыг ердөө л сүлжээний утас холбож, компьютер засдаг хүн төдийхнөөр ойлгодог байсан цаг үе буюу 2000-аад оны эхэн үед анхны ажилдаа орж байв.</p><p>Би чинь багаасаа математикийн хичээлдээ сонирхолтой, дээрээс нь аав маань сургуулиа төгсөх үед “Компьютерын шинжлэх ухаан бүх салбар, чиглэлтэй холбогдох тул ирээдүйд хаана ч үнэлэгдэнэ” гэж зөвлөснөөр КТМС-ийн программ хангамжийн инженерээр элсэн орсон юм. Одоогийн бидний яриад буй хиймэл оюун ухааны тухай тэр үед ч заадаг байсан юм шүү. Италийн хөрөнгө оруулалттай компанид хичээлийнхээ хажуугаар ажиллаж байх явцдаа анх датад суурилан код бичиж, систем хөгжүүлж, мэргэжилтэйгээ нарийн танилцаж байлаа. </p><p>Амаржсаныхаа дараа мэргэжлээсээ хэсэг хөндийрч, завсарласны дараа Герман- Монголын хамтарсан мэдээллийн систем байгуулах төслийн багт ажилласан. Тэндээс л олон хэрэглэгч хандах том системийг босгохын түрүүнд өмнө нь юу бэлдэх вэ, ямар шаардлагыг хангасан байх вэ гэдгийг хамгийн сайн ойлгосон. </p><p>Хөгжүүлэлт бол дараалласан процессын дагуу хэрэгжиж, эцсийн үр дүн нь гардаг зарчимтай. Тиймдээ ч хөгжүүлэгч бид хурдтай, аюулгүй, найдвартай үнэ цэнийг хэрэглэгчдэд өгөх ёстой хүмүүс.</p><p>2000-2015 он хүртэл голчлон гаднын компаниудад туршлага хуримтлуулсны үндсэнд одоо би “Таван Богд Финанс” ХХК-ийн технологийн багийн хэлтсийг удирдан ажиллаж байна. Манай технологийн салбар өргөн хүрээнд олон түвшинд холбогддог учир ганцаар ажиллах гэсэн ойлголт байхгүй. Тиймдээ ч багийнхандаа өөрийн туршлагаасаа хуваалцаж, алив асуудалд шийдэл гарган чиглүүлэг өгөх нь миний ажлын салшгүй нэгэн хэсэг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтэн Т.Ялгуун  <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/d110caaeca38f08bea27f0fa13b336f0.png"></p><p></p><p>Яг үнэндээ мэргэжлээ сонгож байхдаа кибер аюулгүй байдлын тухай ойлголт хомсхон байснаа нуугаад яахав. ШУТИС-ийн мэргэжил сонголтын зөвлөгөө өгдөг хэсэг дээр очоод программ хангамжийг биш системийн аюулгүй байдлыг сонгох шийдвэр гаргаж байсан. Учир нь энэ мэргэжлийг эзэмшсэнээр код бичиж сурахаас гадна бичсэн кодоо хамгаалах чадварт суралцдагаараа давуу талтай гэдгийг тухайн үед мэдсэн юм. Хүүхэд байхаасаа л хакертай кино их үздэг, хүүхдийн сэтгэхүйд хакер гэдэг нь ид шидтэн шиг л санагддаг байлаа. Манай мэргэжил код бичих, түүнийгээ хамгаалах, сүлжээний мэдлэгтэй, систем архитектур гаргах чадвартай байх зэрэг маш олон талын мэдлэгийг нэгэн зэрэг сурдаг учраас эзэмшихэд тун хэцүү мэргэжил. Нөгөө талаасаа бүрэн эзэмшиж чадвал маш гайхалтай мэргэжил шиг санагддаг. </p><p><br>Dev Summit арга хэмжээнд “Kill chain to Kill Web” сэдвийн хүрээнд илтгэл тавина. Ингэхдээ хөгжүүлэгч нар түлхүү кодоо хэрхэн хурдан, асуудалгүй ажиллагаатай бичих талаас нь хардаг бол би хакерын өнцгөөс “Хакерууд веб, мобайл аппыг ямар өнцгөөс нь хардаг вэ?” гэдэг асуултын хариултыг өгч, аюулгүй байдал талаас нь анхаарах өөр нэгэн өнцгийг нь ярихыг хичээх болно.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Deep Tech LLC үүсгэн байгуулагч, машин сургалтын инженер М.Хонгорзул <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2b6c18b8499de35fd90621c9f97bb3ac.png"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW103689165 BCX9" paraid="2145828026" paraeid="{0e52372c-85a0-4451-bdfe-efa656c1d981}{1}"><br></p><p class="Paragraph SCXW103689165 BCX9" paraid="2145828026" paraeid="{0e52372c-85a0-4451-bdfe-efa656c1d981}{1}">Амьдралын минь хамгийн чухал шийдвэрүүдийн нэг нь хөгжимчин болох уу эсвэл компьютерын салбарын инженер болох уу гэх мэргэжлээ сонгох цаг үе байсан юм. 11 настайгаасаа хийл хөгжмөөр хичээллэж, аавыгаа дагаж компьютер тоглоом тоглож өссөн болохоор аль алиныг нь орхихыг хүсээгүй хэрэг. </p><p class="Paragraph SCXW103689165 BCX9" paraid="1509154205" paraeid="{0e52372c-85a0-4451-bdfe-efa656c1d981}{161}">Мэргэжил сонгохдоо, их сургуульд орсны дараа бүр ажлын байранд гарсан хойноо ч “Охидууд технологийн салбарт тохирохгүй” гэх хэвшмэл хандлагатай ил шулуунаар таарах нь олонтаа. Тэр бүх үед надад итгэн намайг сайн инженер, мундаг зохион бүтээгч болно гэж хэлдэг аавын үгийг санаж, бэрхшээл бүрийг зоригтойгоор даван туулсаар явна. </p><p class="Paragraph SCXW103689165 BCX9" paraid="1233022475" paraeid="{b94da453-27a4-4e47-acec-215a1a3312db}{90}">Солонгосын Чунгбукийн их сургуульд магистрын судлаач оюутнаар суралцах үедээ би хиймэл оюун ухааныг дуу хөгжимтэй хослуулах тухай судалж, машин сургалтын моделиудыг ашиглан дууны төрөл, сэтгэл хөдлөлийг автоматаар таамаглах, хөгжим зохиох зэрэг судалгаанууд дээр ажиллаж байв. Сургуулиа төгсөөд Spotify, Youtube music, Apple music, Kakaomusic зэрэг хөгжмийн компаниудад ажиллаж, туршлага хуримтлуулах төлөвлөгөөтэй байсан ч эх орондоо өөрийн ажлаа бодит бүтээл болгох боломжийг Mmusic компани олгосон юм. Эхэндээ монголд тэр дундаа энтертайнмент салбарт хиймэл оюун ухааныг хүлээж авах болов уу гэж зориг муутайхан ажлаа эхлүүлсэн боловч төсөл маань хэдийнээ бодит бүтээгдэхүүн болж, олон хүмүүс хэрэглэж буйг хараад сайхан санагддаг шүү. </p><p class="Paragraph SCXW103689165 BCX9" paraid="670700479" paraeid="{3c604ad2-28c4-4169-850f-9bbfe8e77d8e}{211}"> Энэ мэтээр салбар бүрийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнд хиймэл оюун ухааныг ашиглах боломжтойг харсны дүнд найзуудын хамтаар өнгөрсөн жил Deep Tech компаниа байгуулсан. Одоогоор манай хамт олон бизнесийн байгууллагуудад хиймэл оюун ухааны зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж, хөгжим зохиодог бүтээгдэхүүн хөгжүүлэн ажиллаж байна. </p><p class="Paragraph SCXW103689165 BCX9" paraid="1222106840" paraeid="{bb2a423a-8b55-42eb-9785-b563ff5ff3ee}{110}">Хиймэл оюун ухааны инженер гэдэг цоо шинэ ажлын байр. Тэр ч утгаараа аливаа ажлыг хэдий хугацаанд, хэрхэн хийж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээнд нэвтрүүлэхийг нарийн хэмжиж тодорхойлох боломжгүй. Заримдаа үүнийг яаж хийх вэ, хэрхэн шийдэх вэ гэх асуултад хариулт олохгүй гацах үедээ өөрийгөө “мөс хагалагч” гэдгийг санадаг. Хожмоо хаа нэгтээ энэ ажлыг давтаж хийх нэгэнд миний туршлага хэрэг болох нь гарцаагүй учир яг одоо би үүнийг хийх ёстой гэж өөрийгөө бяцхан зоригжуулдаг даа. </p><p class="Paragraph SCXW103689165 BCX9" paraid="1045080621" paraeid="{7aaeba24-b14b-4c80-9698-d6a6251c8f3d}{151}">Үндсэн ажлынхаа зэрэгцээ яг л над шиг инженер, хөгжүүлэгч болох хүсэлтэй охид, эмэгтэйчүүдэд урам зориг, үлгэр дуурайл болох зорилгоор Google Women Techmakers хөтөлбөрийн албан ёсны төлөөлөгч болж, Монгол дахь мэдээллийн технологийн салбарынхныг нэгтгэх Google Developers группийг хариуцан ажиллаж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">“Мандал Риск Менежмент” компанийн гүйцэтгэх захирал Г.Барсбаатар <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/69740b0a7f6826a2a5a40b5488c84ff1.png"></p><p></p><p><br></p><p>Мэргэжлээрээ Австралид их сургууль төгсөж ирээд Голомт банканд инженерээр ажиллахын сацуу хэд хэдэн мэдээллийн технологийн старт-апад зөвлөхөөр ажиллаж байлаа. Корпрэйт болон старт-ап орчинд хоршин ажилласаар мэргэжлийнхээ амтыг мэдэрч, өөрийгөө илүү хөгжүүлэх боломжийг бүрдүүлсэн гэж хувьдаа олзуурхаж явдаг. Харин одоо Кибер аюулгүй байдлаар дагнасан “Мандал Риск Менежемент” компанийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байна. <br><br>Одоогоос таваас зургаан жилийн өмнө манай оронд цахим орчны хэрэглээ эрчимтэй нэмэгдэж, мөн ковидоос шалтгаалан дэлхий даяар цахим орчин дахь эрсдэлийн хэмжээ эрс ихэссэн. Дэлхийн улсууд цахим аюулгүй байдалд хэр бэлтгэлтэй байгааг харуулсан судалгааны дүнгээр Монгол улс 166 орноос 138-рт жагссан байдаг. Тийм ч учраас хүмүүсийн цахим аюулгүй байдлыг хангаад зогсохгүй өөрийн мэдээллийг хамгаалж чаддаг, дэлхийн жишиг системийг бүтээхийн тулд олон төрлийн ажлыг манай хамт олон гүйцэтгэж байна. <br><br>Хэрвээ хүсвэл залуус маань хуулийн дагуу хакердах сонирхол, практик ур чадвараа нэмэгдүүлэх зорилгоор манай байгууллагад дадлагажих боломжтой. Технологийн салбарын залуустаа хандан юун түрүүнд сонирхол, хүсэл эрмэлзэлтэй бай, түүнчлэн хэлний чадвараа нэмэгдүүлж, өөрийгөө тэмцээн, уралдаан зэргээр сорьж, академик мэдлэгийг практик ур чадвартай хослуулан хөгжүүлээрэй гэж захимаар байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ахлах Өгөгдлийн Судлаач Г.Чинзоригт <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/124252c3a95cb5fe4b7e13c4be2d6e78.png"></p><p></p><p><br></p><p>Өгөгдлийн судлаач буюу миний мэргэжил нь өгөгдлийг ашиглан бизнесийн өсөлт авчрах зорилготой хиймэл оюуны алгоритмуудыг судалж, өөрсдийн хэрэгцээнд тохируулан хөгжүүлэх, моделиудыг сургах үүрэгтэй. Ажлын гараагаа ХААН банкны хэрэглээний зээлийн эрсдэлийн газарт өгөгдлийн судлаачаар эхэлж байсан. Ажиллаж байх хугацаандаа машин сургалтын алгоритмыг ашиглан зээл авсан харилцагчдын хугацаа хэтрэх магадлалыг таамагладаг загварыг хөгжүүлж байсан юм. Тэр загвар маань одоог хүртэл зээл олголтын шийдвэр гаргалтын тодорхой хувийг гүйцэтгэж байгаа. </p><p>Одоогоор бизнес шинэчлэл өгөгдлийн шинжилгээний газарт ахлах өгөгдлийн шинжээчээр ажиллаж байгаа бөгөөд хэдий ХААН банк гэх нэг байгууллагад л ажиллаж буй боловч ажил үүргийн хувьд өмнөх ажлаас тэс өөр тул эхэн үедээ яг л өөр компанид орчихсон мэт санагдаж байсан шүү. Би хийж байгаа зүйлдээ дуртай учраас огт ажил шиг санагддаггүй. Ямар нэгэн асуудлыг шийдэж болох санаа, сэдэл төрвөл тухайн асуудлаа судалж үзээд, удирдлагадаа шийдэл, санаагаа танилцуулж, багаа бүрдүүлэн тухайн ажлаа хийх боломжоор манай байгууллага хангаж өгдөг нь үнэхээр том давуу тал.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Системийн аюулгүй байдлын шинжээч С.Бямбадалай <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/09140abf6a8a263d0a1054634ab7c38f.png"></p><p></p><p><br></p><p>Аюулгүй байдлын салбарын хамгийн томд тооцогдох “Харуул занги” тэмцээний хоёр удаагийн аварга болсон энэ амжилтын аль цэгээс эхэлсэн бэ гэвэл, оюутан байхаасаа тэмцээн уралдаанд оролцон эрэл хайгуул хийж, өөрийгөө сорьдог байсан тэр үе маань юм болов уу. Тэмцээнд орсноороо амжилт үзүүлэх эсвэл өөрийнхөө ямар хэмжээнд явж буйгаа олж мэдэх боломжтой. Тийм учраас системийн аюулгүй байдал чиглэлээр суралцаж байгаа оюутнуудад тэмцээн уралдаанд идэвхтэй оролцож, өөрийгөө сорьж байхыг зөвлөмөөр байна. <a href="https://acsc.asia/" target="_blank">Asia cyber security challenge</a> гэх уг тэмцээнд улсаасаа шалгарсан оролцогч Азийн багт нэгдэн “<a href="https://www.ic3.games/" target="_blank">International cybersecurity championship</a>” гэх Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцдог учиртай юм. Миний хувьд энэхүү тэмцээнд оролцох эрхээ авчихсан, наймдугаар сард явахаар бэлтгэл ажлаа <a href="https://www.youtube.com/@byamb4" target="_blank">хангаж байна</a>. </p><p><br>Dev Summit арга хэмжээнд “Веб дээр ажиглагдаж буй нийтлэг эмзэг байдлууд” гэсэн сэдвийн хүрээнд илтгэл тавина. Би мэдээллийн аюулгүй байдлын үйлчилгээ үзүүлдэг <a href="https://infosecplus.mn/" target="_blank">InfoSec</a> старт-ап компанид ажилладаг бөгөөд байгууллагууд манайд хандсанаар, бид вебийнх нь алдааг илрүүлэн засаж, системийн аюулгүй байдлаа хангахад нь тусалgаг. Ажлаа хийх явцдаа компаниуд дээр нийтлэг ажиглагдсан ямар алдаанууд байдаг талаар илтгэлдээ танилцуулах учраас тун хэрэгцээтэй агуулга болж чадах болов уу гэж найдаж байна.<br><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Мобайл апп хөгжүүлэгч Г.Өсөхбаяр <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/c2a54f865690fc6e5b0c257be376ac6a.png"></p><p></p><p><br></p><p>Их сургуулиа төгссөнөөсөө хойш бие дааж, найзуудтайгаа хамтран хэд хэдэн төсөл хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байсан ч ихэнх нь бүтэлгүйтсэн түүхтэй. Тэр бүх бүтэлгүйтлийн дараа 2017-2019 оны хооронд Z24 гэх тасалбар захиалгын компанид мобайл апп хөгжүүлэгчээр ажиллаж байгаад 2019 оноос эхлэн одоог хүртэл Mezorn компанидаа ажиллаж байна. Энэ хугацаанд ажилласан хамгийн том бөгөөд олон нийтэд хүрсэн төсөл нь UBCab апп.</p><p>Манай компани саяхан мод тарьдаг апп хөгжүүлсэн юм. Модныхоо бүртгэлийг блокчэйн дээр хийхээр болж, Solona блокчэйнийг голчлон судалж байсан тул Dev Summit арга хэмжээнд блокчэйний талаар ярихаар бэлтгэж байна. Solona гэх блокчэйнийг судалж байх явцад тулгарч байсан асуудал, түүнийг хэрхэн шийдсэн талаар хөнгөхөн, зүйрлэл ашиглан сонирхолтой байдлаар ярихаар төлөвлөсөн. </p><p>Хөгжүүлэгчээр сурч байгаа залууст зөвлөхөд, хэл сурах нь тийм ч чухал биш. Гол нь тухайн кодыг компьютер яаж ойлгоод байна вэ, хэрхэн алгоритмын зөв шийдэл гаргах вэ гэдгийг ойлгож, логик сэтгэлгээгээ сайтар хөгжүүлэх нь тун чухал шүү.</p><p><br></p> </div>
Мэдээллийн технологийн салбарын хөгжүүлэгчид, инженерүүд, энтрепренерүүдийн хамгийн том цугларалт DevSummit 2023 маргааш эхлэх гэж байна. "AI: Changing The World" сэдвийн хүрээнд явагдах энэ жилийн арга хэмжээнд 1000 гаруй хөгжүүлэгч, мэргэжилтнүүд цуглаж бүтэн хоёр өдрийн турш технологийн хамгийн халуухан сэдвүүдийн тухай илтгэл, хэлэлцүүлэг, workshop-уудыг өрнүүлэхээр бэлджээ. 10 ертөнц, 10 өнцөг булангийн шинэ дугаартаа тек салбарын мэргэжилтнүүдийн ажил карьерын онцлог хийгээд салбартаа бүтээж буй үнэ цэнийн тухай ярилцсанаа хүргэе. CYAN технологи хариуцсан захирал У. Наранбаяр Программчлалаар хичээллэж эхэлсэн дунд ангиасаа л дэлхийд алдартай технологийн акул компаниудад ажилд орохыг мөрөөддөг байлаа. Би МУИС-ийг программ хангамжийн инженер мэргэжлээр төгссөн. Эзэмшсэн энэ л боловсролоороо Samsung, Google зэрэг технологийн салбарын шилдэг компаниудад туршлагажин ажилласан. Мэргэжил дээшлүүлэхээр Солонгост сурч байх үедээ Самсунгийн нээлттэй ажлын зарын тухай найзаасаа сонсож үзээд алдахаар шийдсэн. Оюутан байхаасаа л ажил, дадлагын олон ярилцлагад орж, унаж бүдэрч болдог гэдгийг амссан учраас оролдож, зориглохоос шантарч байсангүй. Тийнхүү 4-5 үе шаттай сонгон шалгаруулалтад оролцож жилд хоёрхон удаа зарладаг нээлттэй ажлын байранд тэнцэж орсон. Ажилд орсны дараа гайхмаар санагдсан нэг зүйл нь ажилчдад зориулсан гурван сарын сургалт байв. Ямар багт, юун дээр ажиллахаа мэдэхээс ч өмнө Самсунг компанийн ажилтан ямар байх ёстой тухай, бизнес уулзалтад хэрхэн оролцох тухай, олон нийтийн газар өөрийгөө, ашиглах төхөөрөмжөө хэрхэн авч явах тухай зэргээр хувийн болон байгууллагын соёлыг заах сургалт ордог. Мөн инженерүүдэд зориулсан нарийн мэргэжлийн хичээлүүдийг заах ба төгсгөлд нь шалгалт авч хамгийн өндөр оноо авсан нь ажиллахыг хүссэн төсөл, багаа түрүүлж сонгох эрхээ авдаг. Учир нь Самсунг компани гар утсаар зогсохгүй, эрүүл мэнд, электроник зэрэг олон салбарт төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Ялангуяа гар утас, хагас дамжуулагч хэрэглэгч өндөртэй тул тэр багт ажиллах нь илүү өрсөлдөөнтэй. Миний хувьд Samsung keyboard буюу гар утаснаас текст бичихэд үг үсгийн алдаа хянах, дараагийн үгийг санал болгох зэрэг хиймэл оюун ухаан хөгжүүлэх төсөлд ажилласан. Тийнхүү тэнд ажиллах хугацаандаа Гүүглид өргөдлөө явуулж Сингапур дахь салбарт ажилд орсон. Тухайн үед манай баг Энэтхэгт нээлтээ хийгээд удаагүй байсан Google Pay финтекийн бүтээгдэхүүн хөгжүүлж бусад улсууд руу нэвтрүүлэх ажилд төвлөрч байлаа. Аpple Pay-тэй төстэйгөөр картаа утастайгаа холбож төлбөр тооцоо хийж болох ба онцлог нь ердөө Гүүгли хаягийг нь мэддэг байхад хангалттай юм. Ажиллаж үзсэн хоёр компанийн маань соёл тэс ондоо. Гүүглид олон үндэстний хүмүүс ажилладаг учир дотоод соёл нэн нээлттэй, ажиллах арга хэлбэр чөлөөтэй, бусдадаа саад учруулахгүйгээр хүссэнээрээ ажиллаж болно. Бүр корона гарахаас ч өмнө гэрээсээ ажилладаг байсан. Харин Самсунг үндэстний корпораци учир өөрийн орны хүмүүс, өөрсдийн соёлоор ажилладаг. 40 гаруй хүнтэй багт хоёрхон гадаад хүн байх жишээтэй. Мөн компанийн дотоод дүрэм журам нарийн чанд бөгөөд оффист гар утасны камер ашиглах бүрэн хориотой. Бүр нэвтрэх үедээ дахин ашиглах боломжгүй нэг удаагийн стикерийг утсандаа наадаг. Учир нь инженерүүд шинэ загварын утсан дээрээ программ хөгжүүлж, шалган туршдаг тул тийнхүү нууцлахаас ч аргагүй. Хэрэв гэрээсээ ажиллах тохиолдолд өндөр нууцлалтай сүлжээгээр дамжин холбогдож, компьютертаа олон төрлийн хамгаалалтын программ суулгаж, түүнийгээ тогтмол хянуулж байх ёстой зэрэг олон шаардлага хангаж гэмээнэ зөвшөөрөх жишээтэй. Энэ мэт ялгаатай соёлд ажиллаж, суралцсан нь өөрийн бизнесээ эхлүүлэхэд том туршлага болсон гэж боддог. Гүүглид ажиллаж байсан найзтайгаа нийлэн CYAN гэх финтек компанийг үүсгэн байгуулсан. Блокчэйн технологийг ашиглан юу хийж болох тухай сонирхон судалж NFT-д зориулсан зээлийн үйлчилгээг хөгжүүлж байна. Банкнаас зээл авдаг тэр үйлдлүүдийг блокчэйн сүлжээнд програмчилсан гэсэн үг. Бид яг л Гүүглийн соёлоор чөлөөтэй, нээлттэйгээр дэлхийн олон орноос гэрээсээ ажиллаж байна. Гар утасны апп хөгжүүлэгч Ж.Есөн-Эрдэнэ Дунд сургуулийн сурагч байхдаа мэдээлэл зүйн хичээл дээр программ хангамжийн суурь алгоритм, C хэл, HTML, CSS гэх сэдвүүдийг судлах нь тухайн үед надад тун сонирхолтой санагдаж байлаа. МУИС-д элсэж ороод эхний жилдээ суурь хичээлүүдээ үзэж байсан үе. Программ хангамжийн ангид сурдаг танил эгчийнхээ код бичих даалгаврыг хараад их танил санагдаж, оролдоод үзэхэд хийж чадах юм шиг мэдрэмж төрмөгц энэ мэргэжлийг эргэлзэх зүйлгүй сонгосон. Хөгжүүлэгч хүн юмыг өнгөц биш өргөн хүрээнд хардаг, гарч болох бүх боломж, эрсдэлийг нарийн сайн тооцоолж чаддаг байх хэрэгтэй. Тэрчлэн аливаа хийж байгаа зүйлдээ сэтгэлээсээ бас бүтээлчээр хандаж хийвэл санаснаас ч илүү үр дүн гарах нь бий. Энэ жилийн Dev Summit арга хэмжээн дээр би “Гар утасны апп хөгжүүлэх нь” гэх сэдвийн хүрээнд илтгэл тавих бөгөөд карьерынхаа хугацаанд тулгарсан саад бэрхшээл болоод түүнийг даван туулсан туршлагаасаа бусадтай хуваалцах болно. Манай мэргэжлийн хувьд их сургуульд үндсэн суурь мэдлэгүүдийг заадаг бол ажлын талбарт гараад тухайн суурь мэдлэгээ ашиглан улам гүнзгийрүүлэн өөрөө судлах, чадвараа ахиулах боломжтой байдгаараа давуу талтай. Интернэтэд зөв, буруу нь үл мэдэгдэх маш олон код бичих хичээлүүд бий. Анхлан суралцаж буй хүүхдүүд тэдгээрээс зөвийг нь шүүж мэдэхгүй учраас баталгаагүй зүйлс сураад л, түүн дотроо төөрөлдөөд, зөв буруу хийж байгаа эсэхээ ч мэдэхгүй төөрөлдчихдөг тал бий. Тиймээс хэрэв цаашдаа технологийн салбарт ажиллахаар ирээдүйгээ төлөвлөж байгаа бол их сургуульд суралцаж, мэргэжлийн үндсэн суурь мэдлэгийг цэгцтэйгээр олж авсан нь илүү дээр шүү хэмээн зөвлөе. Playmo, ТЕХНОЛОГИ ХАРИУЦСАН ЗАХИРАЛ Т. Билгүүн Бага насны минь хамгийн дурсамжтай үеүдийн нэг бол Наруто, Юү-Ги-Ө гээд аниме бүтээлүүдийг өдөр шөнөгүй үзэж, видео тоглоом тоглож байсан үе. 2D тулаантай тэрхүү бүтээлүүдийн дүрүүдийн хөдөлгөөн өөрчлөгдөж, хувцас хэрэглэл нь яаж солигдон ижил суурьтай өөр тоглоомоос дүр оруулж ирдэг тухай интернэтээс байнгын хайлт хийнэ. Тоглох тоглоомоо илүү сонирхолтой, шинэлэг байлгах зорилгоор төд удалгүй кодтой найзалж эхэлсэн. Оюутан байхдаа хоббигоороо, аниме үзэгчдэд зориулсан монгол хадмалтай “АНИКОД” веб сайтыг хөгжүүлж, тухайн үедээ чамгүй олон тооны хэрэглэгчтэй болов. Дараа нь барууны цувралыг орчуулан хүргэдэг Serisu багтай хамтран ажиллаж эхэллээ. Харамсалтай нь, хоёр жилийн өмнө буюу 2021 онд Serisu, Аникод хоёулаа хаагдсаны дараа цаашид би юу хийх вэ, ирээдүйд юу хийж болох тухай нэлээд нухацтай бодсон юм. Тэр бүтэлгүйтлийн дараа Serisu-г үүсгэн байгуулсан найзтайгаа хамтран өмнөх алдаанаасаа суралцаж, ахин нэг удаа оролдоод үзэхээр шийдсэн нь өнөөгийн Playmo-ийн эхлэл. Үнэнийг хэлэхэд, эхэн үедээ ямар салбарт хөл тавьснаа ч бид мэдээгүй. Хийе, бүтээе гэсэн давилуун хүсэл байснаас бизнес төлөвлөгөө, алсын харааны аль аль нь бидэнд байгаагүй. Харин одоо манай баг ширүүн өрсөлдөөнтэй энэ салбарт сар бүр 100 мянга гаруй хэрэглэгчдийн энтертайнмент хэрэгцээг хангаж байна. Миний хувьд, технологийн салбарын мэргэжилтнүүд “Ямар сэдвээр диплом хамгаалсан бэ?” гэдгээс илүүтэй “Ямар шинэлэг зүйлийг бүтээж чадсан бэ?” гэдэг чухал санагддаг. Шинээр ажилд орж байгаа залуучууддаа ч дээрх шаардлагыг тавьдаг. Одоогоор манай хамт олон үндсэн 10 ажилтан, цөөнгүй цагийн орчуулагч нарын хамт үйл ажиллагаагаа явуулж байна. PLAYMO-г тодорхойлбол, би бас манай хамт олон. Тренд контентуудын хойноос хошуурах бус зөвхөн хувь хэрэглэгчид зориулсан контентыг хүргэх нь бидний туйлын зорилго. “Таван Богд Финанс” ХХК-ийн технологийн хэлтсийн дарга П.Одмаа Бүх нийтээрээ хөгжүүлэгч, программистуудыг ердөө л сүлжээний утас холбож, компьютер засдаг хүн төдийхнөөр ойлгодог байсан цаг үе буюу 2000-аад оны эхэн үед анхны ажилдаа орж байв. Би чинь багаасаа математикийн хичээлдээ сонирхолтой, дээрээс нь аав маань сургуулиа төгсөх үед “Компьютерын шинжлэх ухаан бүх салбар, чиглэлтэй холбогдох тул ирээдүйд хаана ч үнэлэгдэнэ” гэж зөвлөснөөр КТМС-ийн программ хангамжийн инженерээр элсэн орсон юм. Одоогийн бидний яриад буй хиймэл оюун ухааны тухай тэр үед ч заадаг байсан юм шүү. Италийн хөрөнгө оруулалттай компанид хичээлийнхээ хажуугаар ажиллаж байх явцдаа анх датад суурилан код бичиж, систем хөгжүүлж, мэргэжилтэйгээ нарийн танилцаж байлаа. Амаржсаныхаа дараа мэргэжлээсээ хэсэг хөндийрч, завсарласны дараа Герман- Монголын хамтарсан мэдээллийн систем байгуулах төслийн багт ажилласан. Тэндээс л олон хэрэглэгч хандах том системийг босгохын түрүүнд өмнө нь юу бэлдэх вэ, ямар шаардлагыг хангасан байх вэ гэдгийг хамгийн сайн ойлгосон. Хөгжүүлэлт бол дараалласан процессын дагуу хэрэгжиж, эцсийн үр дүн нь гардаг зарчимтай. Тиймдээ ч хөгжүүлэгч бид хурдтай, аюулгүй, найдвартай үнэ цэнийг хэрэглэгчдэд өгөх ёстой хүмүүс. 2000-2015 он хүртэл голчлон гаднын компаниудад туршлага хуримтлуулсны үндсэнд одоо би “Таван Богд Финанс” ХХК-ийн технологийн багийн хэлтсийг удирдан ажиллаж байна. Манай технологийн салбар өргөн хүрээнд олон түвшинд холбогддог учир ганцаар ажиллах гэсэн ойлголт байхгүй. Тиймдээ ч багийнхандаа өөрийн туршлагаасаа хуваалцаж, алив асуудалд шийдэл гарган чиглүүлэг өгөх нь миний ажлын салшгүй нэгэн хэсэг. Кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтэн Т.Ялгуун Яг үнэндээ мэргэжлээ сонгож байхдаа кибер аюулгүй байдлын тухай ойлголт хомсхон байснаа нуугаад яахав. ШУТИС-ийн мэргэжил сонголтын зөвлөгөө өгдөг хэсэг дээр очоод программ хангамжийг биш системийн аюулгүй байдлыг сонгох шийдвэр гаргаж байсан. Учир нь энэ мэргэжлийг эзэмшсэнээр код бичиж сурахаас гадна бичсэн кодоо хамгаалах чадварт суралцдагаараа давуу талтай гэдгийг тухайн үед мэдсэн юм. Хүүхэд байхаасаа л хакертай кино их үздэг, хүүхдийн сэтгэхүйд хакер гэдэг нь ид шидтэн шиг л санагддаг байлаа. Манай мэргэжил код бичих, түүнийгээ хамгаалах, сүлжээний мэдлэгтэй, систем архитектур гаргах чадвартай байх зэрэг маш олон талын мэдлэгийг нэгэн зэрэг сурдаг учраас эзэмшихэд тун хэцүү мэргэжил. Нөгөө талаасаа бүрэн эзэмшиж чадвал маш гайхалтай мэргэжил шиг санагддаг. Dev Summit арга хэмжээнд “Kill chain to Kill Web” сэдвийн хүрээнд илтгэл тавина. Ингэхдээ хөгжүүлэгч нар түлхүү кодоо хэрхэн хурдан, асуудалгүй ажиллагаатай бичих талаас нь хардаг бол би хакерын өнцгөөс “Хакерууд веб, мобайл аппыг ямар өнцгөөс нь хардаг вэ?” гэдэг асуултын хариултыг өгч, аюулгүй байдал талаас нь анхаарах өөр нэгэн өнцгийг нь ярихыг хичээх болно. Deep Tech LLC үүсгэн байгуулагч, машин сургалтын инженер М.Хонгорзул Амьдралын минь хамгийн чухал шийдвэрүүдийн нэг нь хөгжимчин болох уу эсвэл компьютерын салбарын инженер болох уу гэх мэргэжлээ сонгох цаг үе байсан юм. 11 настайгаасаа хийл хөгжмөөр хичээллэж, аавыгаа дагаж компьютер тоглоом тоглож өссөн болохоор аль алиныг нь орхихыг хүсээгүй хэрэг. Мэргэжил сонгохдоо, их сургуульд орсны дараа бүр ажлын байранд гарсан хойноо ч “Охидууд технологийн салбарт тохирохгүй” гэх хэвшмэл хандлагатай ил шулуунаар таарах нь олонтаа. Тэр бүх үед надад итгэн намайг сайн инженер, мундаг зохион бүтээгч болно гэж хэлдэг аавын үгийг санаж, бэрхшээл бүрийг зоригтойгоор даван туулсаар явна. Солонгосын Чунгбукийн их сургуульд магистрын судлаач оюутнаар суралцах үедээ би хиймэл оюун ухааныг дуу хөгжимтэй хослуулах тухай судалж, машин сургалтын моделиудыг ашиглан дууны төрөл, сэтгэл хөдлөлийг автоматаар таамаглах, хөгжим зохиох зэрэг судалгаанууд дээр ажиллаж байв. Сургуулиа төгсөөд Spotify, Youtube music, Apple music, Kakaomusic зэрэг хөгжмийн компаниудад ажиллаж, туршлага хуримтлуулах төлөвлөгөөтэй байсан ч эх орондоо өөрийн ажлаа бодит бүтээл болгох боломжийг Mmusic компани олгосон юм. Эхэндээ монголд тэр дундаа энтертайнмент салбарт хиймэл оюун ухааныг хүлээж авах болов уу гэж зориг муутайхан ажлаа эхлүүлсэн боловч төсөл маань хэдийнээ бодит бүтээгдэхүүн болж, олон хүмүүс хэрэглэж буйг хараад сайхан санагддаг шүү. Энэ мэтээр салбар бүрийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнд хиймэл оюун ухааныг ашиглах боломжтойг харсны дүнд найзуудын хамтаар өнгөрсөн жил Deep Tech компаниа байгуулсан. Одоогоор манай хамт олон бизнесийн байгууллагуудад хиймэл оюун ухааны зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж, хөгжим зохиодог бүтээгдэхүүн хөгжүүлэн ажиллаж байна. Хиймэл оюун ухааны инженер гэдэг цоо шинэ ажлын байр. Тэр ч утгаараа аливаа ажлыг хэдий хугацаанд, хэрхэн хийж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээнд нэвтрүүлэхийг нарийн хэмжиж тодорхойлох боломжгүй. Заримдаа үүнийг яаж хийх вэ, хэрхэн шийдэх вэ гэх асуултад хариулт олохгүй гацах үедээ өөрийгөө “мөс хагалагч” гэдгийг санадаг. Хожмоо хаа нэгтээ энэ ажлыг давтаж хийх нэгэнд миний туршлага хэрэг болох нь гарцаагүй учир яг одоо би үүнийг хийх ёстой гэж өөрийгөө бяцхан зоригжуулдаг даа. Үндсэн ажлынхаа зэрэгцээ яг л над шиг инженер, хөгжүүлэгч болох хүсэлтэй охид, эмэгтэйчүүдэд урам зориг, үлгэр дуурайл болох зорилгоор Google Women Techmakers хөтөлбөрийн албан ёсны төлөөлөгч болж, Монгол дахь мэдээллийн технологийн салбарынхныг нэгтгэх Google Developers группийг хариуцан ажиллаж байна. “Мандал Риск Менежмент” компанийн гүйцэтгэх захирал Г.Барсбаатар Мэргэжлээрээ Австралид их сургууль төгсөж ирээд Голомт банканд инженерээр ажиллахын сацуу хэд хэдэн мэдээллийн технологийн старт-апад зөвлөхөөр ажиллаж байлаа. Корпрэйт болон старт-ап орчинд хоршин ажилласаар мэргэжлийнхээ амтыг мэдэрч, өөрийгөө илүү хөгжүүлэх боломжийг бүрдүүлсэн гэж хувьдаа олзуурхаж явдаг. Харин одоо Кибер аюулгүй байдлаар дагнасан “Мандал Риск Менежемент” компанийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байна. Одоогоос таваас зургаан жилийн өмнө манай оронд цахим орчны хэрэглээ эрчимтэй нэмэгдэж, мөн ковидоос шалтгаалан дэлхий даяар цахим орчин дахь эрсдэлийн хэмжээ эрс ихэссэн. Дэлхийн улсууд цахим аюулгүй байдалд хэр бэлтгэлтэй байгааг харуулсан судалгааны дүнгээр Монгол улс 166 орноос 138-рт жагссан байдаг. Тийм ч учраас хүмүүсийн цахим аюулгүй байдлыг хангаад зогсохгүй өөрийн мэдээллийг хамгаалж чаддаг, дэлхийн жишиг системийг бүтээхийн тулд олон төрлийн ажлыг манай хамт олон гүйцэтгэж байна. Хэрвээ хүсвэл залуус маань хуулийн дагуу хакердах сонирхол, практик ур чадвараа нэмэгдүүлэх зорилгоор манай байгууллагад дадлагажих боломжтой. Технологийн салбарын залуустаа хандан юун түрүүнд сонирхол, хүсэл эрмэлзэлтэй бай, түүнчлэн хэлний чадвараа нэмэгдүүлж, өөрийгөө тэмцээн, уралдаан зэргээр сорьж, академик мэдлэгийг практик ур чадвартай хослуулан хөгжүүлээрэй гэж захимаар байна. Ахлах Өгөгдлийн Судлаач Г.Чинзоригт Өгөгдлийн судлаач буюу миний мэргэжил нь өгөгдлийг ашиглан бизнесийн өсөлт авчрах зорилготой хиймэл оюуны алгоритмуудыг судалж, өөрсдийн хэрэгцээнд тохируулан хөгжүүлэх, моделиудыг сургах үүрэгтэй. Ажлын гараагаа ХААН банкны хэрэглээний зээлийн эрсдэлийн газарт өгөгдлийн судлаачаар эхэлж байсан. Ажиллаж байх хугацаандаа машин сургалтын алгоритмыг ашиглан зээл авсан харилцагчдын хугацаа хэтрэх магадлалыг таамагладаг загварыг хөгжүүлж байсан юм. Тэр загвар маань одоог хүртэл зээл олголтын шийдвэр гаргалтын тодорхой хувийг гүйцэтгэж байгаа. Одоогоор бизнес шинэчлэл өгөгдлийн шинжилгээний газарт ахлах өгөгдлийн шинжээчээр ажиллаж байгаа бөгөөд хэдий ХААН банк гэх нэг байгууллагад л ажиллаж буй боловч ажил үүргийн хувьд өмнөх ажлаас тэс өөр тул эхэн үедээ яг л өөр компанид орчихсон мэт санагдаж байсан шүү. Би хийж байгаа зүйлдээ дуртай учраас огт ажил шиг санагддаггүй. Ямар нэгэн асуудлыг шийдэж болох санаа, сэдэл төрвөл тухайн асуудлаа судалж үзээд, удирдлагадаа шийдэл, санаагаа танилцуулж, багаа бүрдүүлэн тухайн ажлаа хийх боломжоор манай байгууллага хангаж өгдөг нь үнэхээр том давуу тал. Системийн аюулгүй байдлын шинжээч С.Бямбадалай Аюулгүй байдлын салбарын хамгийн томд тооцогдох “Харуул занги” тэмцээний хоёр удаагийн аварга болсон энэ амжилтын аль цэгээс эхэлсэн бэ гэвэл, оюутан байхаасаа тэмцээн уралдаанд оролцон эрэл хайгуул хийж, өөрийгөө сорьдог байсан тэр үе маань юм болов уу. Тэмцээнд орсноороо амжилт үзүүлэх эсвэл өөрийнхөө ямар хэмжээнд явж буйгаа олж мэдэх боломжтой. Тийм учраас системийн аюулгүй байдал чиглэлээр суралцаж байгаа оюутнуудад тэмцээн уралдаанд идэвхтэй оролцож, өөрийгөө сорьж байхыг зөвлөмөөр байна. Asia cyber security challenge гэх уг тэмцээнд улсаасаа шалгарсан оролцогч Азийн багт нэгдэн “ International cybersecurity championship ” гэх Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцдог учиртай юм. Миний хувьд энэхүү тэмцээнд оролцох эрхээ авчихсан, наймдугаар сард явахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна . Dev Summit арга хэмжээнд “Веб дээр ажиглагдаж буй нийтлэг эмзэг байдлууд” гэсэн сэдвийн хүрээнд илтгэл тавина. Би мэдээллийн аюулгүй байдлын үйлчилгээ үзүүлдэг InfoSec старт-ап компанид ажилладаг бөгөөд байгууллагууд манайд хандсанаар, бид вебийнх нь алдааг илрүүлэн засаж, системийн аюулгүй байдлаа хангахад нь тусалgаг. Ажлаа хийх явцдаа компаниуд дээр нийтлэг ажиглагдсан ямар алдаанууд байдаг талаар илтгэлдээ танилцуулах учраас тун хэрэгцээтэй агуулга болж чадах болов уу гэж найдаж байна. Мобайл апп хөгжүүлэгч Г.Өсөхбаяр Их сургуулиа төгссөнөөсөө хойш бие дааж, найзуудтайгаа хамтран хэд хэдэн төсөл хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байсан ч ихэнх нь бүтэлгүйтсэн түүхтэй. Тэр бүх бүтэлгүйтлийн дараа 2017-2019 оны хооронд Z24 гэх тасалбар захиалгын компанид мобайл апп хөгжүүлэгчээр ажиллаж байгаад 2019 оноос эхлэн одоог хүртэл Mezorn компанидаа ажиллаж байна. Энэ хугацаанд ажилласан хамгийн том бөгөөд олон нийтэд хүрсэн төсөл нь UBCab апп. Манай компани саяхан мод тарьдаг апп хөгжүүлсэн юм. Модныхоо бүртгэлийг блокчэйн дээр хийхээр болж, Solona блокчэйнийг голчлон судалж байсан тул Dev Summit арга хэмжээнд блокчэйний талаар ярихаар бэлтгэж байна. Solona гэх блокчэйнийг судалж байх явцад тулгарч байсан асуудал, түүнийг хэрхэн шийдсэн талаар хөнгөхөн, зүйрлэл ашиглан сонирхолтой байдлаар ярихаар төлөвлөсөн. Хөгжүүлэгчээр сурч байгаа залууст зөвлөхөд, хэл сурах нь тийм ч чухал биш. Гол нь тухайн кодыг компьютер яаж ойлгоод байна вэ, хэрхэн алгоритмын зөв шийдэл гаргах вэ гэдгийг ойлгож, логик сэтгэлгээгээ сайтар хөгжүүлэх нь тун чухал шүү.
Мэдээллийн технологийн салбарын хөгжүүлэгчид, инженерүүд, энтрепренерүүдийн хамгийн том цугларалт DevSummit 2023 маргааш эхлэх гэж байна. "AI: Changing The World" сэдвийн хүрээнд явагдах энэ жилийн арга хэмжээнд 1000 гаруй хөгжүүлэгч, мэргэжилтнүүд цуглаж бүтэн хоёр өдрийн турш технологийн хамгийн халуухан сэдвүүдийн тухай илтгэл, хэлэлцүүлэг, workshop-уудыг өрнүүлэхээр бэлджээ. 10 ертөнц, 10 өнцөг булангийн шинэ дугаартаа тек салбарын мэргэжилтнүүдийн ажил карьерын онцлог хийгээд салбартаа бүтээж буй үнэ цэнийн тухай ярилцсанаа хүргэе. ### CYAN технологи хариуцсан захирал У. Наранбаяр Программчлалаар хичээллэж эхэлсэн дунд ангиасаа л дэлхийд алдартай технологийн акул компаниудад ажилд орохыг мөрөөддөг байлаа. Би МУИС-ийг программ хангамжийн инженер мэргэжлээр төгссөн. Эзэмшсэн энэ л боловсролоороо Samsung, Google зэрэг технологийн салбарын шилдэг компаниудад туршлагажин ажилласан. Мэргэжил дээшлүүлэхээр Солонгост сурч байх үедээ Самсунгийн нээлттэй ажлын зарын тухай найзаасаа сонсож үзээд алдахаар шийдсэн. Оюутан байхаасаа л ажил, дадлагын олон ярилцлагад орж, унаж бүдэрч болдог гэдгийг амссан учраас оролдож, зориглохоос шантарч байсангүй. Тийнхүү 4-5 үе шаттай сонгон шалгаруулалтад оролцож жилд хоёрхон удаа зарладаг нээлттэй ажлын байранд тэнцэж орсон. Ажилд орсны дараа гайхмаар санагдсан нэг зүйл нь ажилчдад зориулсан гурван сарын сургалт байв. Ямар багт, юун дээр ажиллахаа мэдэхээс ч өмнө Самсунг компанийн ажилтан ямар байх ёстой тухай, бизнес уулзалтад хэрхэн оролцох тухай, олон нийтийн газар өөрийгөө, ашиглах төхөөрөмжөө хэрхэн авч явах тухай зэргээр хувийн болон байгууллагын соёлыг заах сургалт ордог. Мөн инженерүүдэд зориулсан нарийн мэргэжлийн хичээлүүдийг заах ба төгсгөлд нь шалгалт авч хамгийн өндөр оноо авсан нь ажиллахыг хүссэн төсөл, багаа түрүүлж сонгох эрхээ авдаг. Учир нь Самсунг компани гар утсаар зогсохгүй, эрүүл мэнд, электроник зэрэг олон салбарт төрөл бүрийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Ялангуяа гар утас, хагас дамжуулагч хэрэглэгч өндөртэй тул тэр багт ажиллах нь илүү өрсөлдөөнтэй. Миний хувьд Samsung keyboard буюу гар утаснаас текст бичихэд үг үсгийн алдаа хянах, дараагийн үгийг санал болгох зэрэг хиймэл оюун ухаан хөгжүүлэх төсөлд ажилласан. Тийнхүү тэнд ажиллах хугацаандаа Гүүглид өргөдлөө явуулж Сингапур дахь салбарт ажилд орсон. Тухайн үед манай баг Энэтхэгт нээлтээ хийгээд удаагүй байсан Google Pay финтекийн бүтээгдэхүүн хөгжүүлж бусад улсууд руу нэвтрүүлэх ажилд төвлөрч байлаа. Аpple Pay-тэй төстэйгөөр картаа утастайгаа холбож төлбөр тооцоо хийж болох ба онцлог нь ердөө Гүүгли хаягийг нь мэддэг байхад хангалттай юм. Ажиллаж үзсэн хоёр компанийн маань соёл тэс ондоо. Гүүглид олон үндэстний хүмүүс ажилладаг учир дотоод соёл нэн нээлттэй, ажиллах арга хэлбэр чөлөөтэй, бусдадаа саад учруулахгүйгээр хүссэнээрээ ажиллаж болно. Бүр корона гарахаас ч өмнө гэрээсээ ажилладаг байсан. Харин Самсунг үндэстний корпораци учир өөрийн орны хүмүүс, өөрсдийн соёлоор ажилладаг. 40 гаруй хүнтэй багт хоёрхон гадаад хүн байх жишээтэй. Мөн компанийн дотоод дүрэм журам нарийн чанд бөгөөд оффист гар утасны камер ашиглах бүрэн хориотой. Бүр нэвтрэх үедээ дахин ашиглах боломжгүй нэг удаагийн стикерийг утсандаа наадаг. Учир нь инженерүүд шинэ загварын утсан дээрээ программ хөгжүүлж, шалган туршдаг тул тийнхүү нууцлахаас ч аргагүй. Хэрэв гэрээсээ ажиллах тохиолдолд өндөр нууцлалтай сүлжээгээр дамжин холбогдож, компьютертаа олон төрлийн хамгаалалтын программ суулгаж, түүнийгээ тогтмол хянуулж байх ёстой зэрэг олон шаардлага хангаж гэмээнэ зөвшөөрөх жишээтэй. Энэ мэт ялгаатай соёлд ажиллаж, суралцсан нь өөрийн бизнесээ эхлүүлэхэд том туршлага болсон гэж боддог. Гүүглид ажиллаж байсан найзтайгаа нийлэн CYAN гэх финтек компанийг үүсгэн байгуулсан. Блокчэйн технологийг ашиглан юу хийж болох тухай сонирхон судалж NFT-д зориулсан зээлийн үйлчилгээг хөгжүүлж байна. Банкнаас зээл авдаг тэр үйлдлүүдийг блокчэйн сүлжээнд програмчилсан гэсэн үг. Бид яг л Гүүглийн соёлоор чөлөөтэй, нээлттэйгээр дэлхийн олон орноос гэрээсээ ажиллаж байна. ### Гар утасны апп хөгжүүлэгч Ж.Есөн-Эрдэнэ Дунд сургуулийн сурагч байхдаа мэдээлэл зүйн хичээл дээр программ хангамжийн суурь алгоритм, C хэл, HTML, CSS гэх сэдвүүдийг судлах нь тухайн үед надад тун сонирхолтой санагдаж байлаа. МУИС-д элсэж ороод эхний жилдээ суурь хичээлүүдээ үзэж байсан үе. Программ хангамжийн ангид сурдаг танил эгчийнхээ код бичих даалгаврыг хараад их танил санагдаж, оролдоод үзэхэд хийж чадах юм шиг мэдрэмж төрмөгц энэ мэргэжлийг эргэлзэх зүйлгүй сонгосон. Хөгжүүлэгч хүн юмыг өнгөц биш өргөн хүрээнд хардаг, гарч болох бүх боломж, эрсдэлийг нарийн сайн тооцоолж чаддаг байх хэрэгтэй. Тэрчлэн аливаа хийж байгаа зүйлдээ сэтгэлээсээ бас бүтээлчээр хандаж хийвэл санаснаас ч илүү үр дүн гарах нь бий. Энэ жилийн Dev Summit арга хэмжээн дээр би “Гар утасны апп хөгжүүлэх нь” гэх сэдвийн хүрээнд илтгэл тавих бөгөөд карьерынхаа хугацаанд тулгарсан саад бэрхшээл болоод түүнийг даван туулсан туршлагаасаа бусадтай хуваалцах болно. Манай мэргэжлийн хувьд их сургуульд үндсэн суурь мэдлэгүүдийг заадаг бол ажлын талбарт гараад тухайн суурь мэдлэгээ ашиглан улам гүнзгийрүүлэн өөрөө судлах, чадвараа ахиулах боломжтой байдгаараа давуу талтай. Интернэтэд зөв, буруу нь үл мэдэгдэх маш олон код бичих хичээлүүд бий. Анхлан суралцаж буй хүүхдүүд тэдгээрээс зөвийг нь шүүж мэдэхгүй учраас баталгаагүй зүйлс сураад л, түүн дотроо төөрөлдөөд, зөв буруу хийж байгаа эсэхээ ч мэдэхгүй төөрөлдчихдөг тал бий. Тиймээс хэрэв цаашдаа технологийн салбарт ажиллахаар ирээдүйгээ төлөвлөж байгаа бол их сургуульд суралцаж, мэргэжлийн үндсэн суурь мэдлэгийг цэгцтэйгээр олж авсан нь илүү дээр шүү хэмээн зөвлөе. ### Playmo, ТЕХНОЛОГИ ХАРИУЦСАН ЗАХИРАЛ Т. Билгүүн Бага насны минь хамгийн дурсамжтай үеүдийн нэг бол Наруто, Юү-Ги-Ө гээд аниме бүтээлүүдийг өдөр шөнөгүй үзэж, видео тоглоом тоглож байсан үе. 2D тулаантай тэрхүү бүтээлүүдийн дүрүүдийн хөдөлгөөн өөрчлөгдөж, хувцас хэрэглэл нь яаж солигдон ижил суурьтай өөр тоглоомоос дүр оруулж ирдэг тухай интернэтээс байнгын хайлт хийнэ. Тоглох тоглоомоо илүү сонирхолтой, шинэлэг байлгах зорилгоор төд удалгүй кодтой найзалж эхэлсэн. Оюутан байхдаа хоббигоороо, аниме үзэгчдэд зориулсан монгол хадмалтай “АНИКОД” веб сайтыг хөгжүүлж, тухайн үедээ чамгүй олон тооны хэрэглэгчтэй болов. Дараа нь барууны цувралыг орчуулан хүргэдэг Serisu багтай хамтран ажиллаж эхэллээ. Харамсалтай нь, хоёр жилийн өмнө буюу 2021 онд Serisu, Аникод хоёулаа хаагдсаны дараа цаашид би юу хийх вэ, ирээдүйд юу хийж болох тухай нэлээд нухацтай бодсон юм. Тэр бүтэлгүйтлийн дараа Serisu-г үүсгэн байгуулсан найзтайгаа хамтран өмнөх алдаанаасаа суралцаж, ахин нэг удаа оролдоод үзэхээр шийдсэн нь өнөөгийн Playmo-ийн эхлэл. Үнэнийг хэлэхэд, эхэн үедээ ямар салбарт хөл тавьснаа ч бид мэдээгүй. Хийе, бүтээе гэсэн давилуун хүсэл байснаас бизнес төлөвлөгөө, алсын харааны аль аль нь бидэнд байгаагүй. Харин одоо манай баг ширүүн өрсөлдөөнтэй энэ салбарт сар бүр 100 мянга гаруй хэрэглэгчдийн энтертайнмент хэрэгцээг хангаж байна. Миний хувьд, технологийн салбарын мэргэжилтнүүд “Ямар сэдвээр диплом хамгаалсан бэ?” гэдгээс илүүтэй “Ямар шинэлэг зүйлийг бүтээж чадсан бэ?” гэдэг чухал санагддаг. Шинээр ажилд орж байгаа залуучууддаа ч дээрх шаардлагыг тавьдаг. Одоогоор манай хамт олон үндсэн 10 ажилтан, цөөнгүй цагийн орчуулагч нарын хамт үйл ажиллагаагаа явуулж байна. PLAYMO-г тодорхойлбол, би бас манай хамт олон. Тренд контентуудын хойноос хошуурах бус зөвхөн хувь хэрэглэгчид зориулсан контентыг хүргэх нь бидний туйлын зорилго. ### “Таван Богд Финанс” ХХК-ийн технологийн хэлтсийн дарга П.Одмаа Бүх нийтээрээ хөгжүүлэгч, программистуудыг ердөө л сүлжээний утас холбож, компьютер засдаг хүн төдийхнөөр ойлгодог байсан цаг үе буюу 2000-аад оны эхэн үед анхны ажилдаа орж байв. Би чинь багаасаа математикийн хичээлдээ сонирхолтой, дээрээс нь аав маань сургуулиа төгсөх үед “Компьютерын шинжлэх ухаан бүх салбар, чиглэлтэй холбогдох тул ирээдүйд хаана ч үнэлэгдэнэ” гэж зөвлөснөөр КТМС-ийн программ хангамжийн инженерээр элсэн орсон юм. Одоогийн бидний яриад буй хиймэл оюун ухааны тухай тэр үед ч заадаг байсан юм шүү. Италийн хөрөнгө оруулалттай компанид хичээлийнхээ хажуугаар ажиллаж байх явцдаа анх датад суурилан код бичиж, систем хөгжүүлж, мэргэжилтэйгээ нарийн танилцаж байлаа. Амаржсаныхаа дараа мэргэжлээсээ хэсэг хөндийрч, завсарласны дараа Герман- Монголын хамтарсан мэдээллийн систем байгуулах төслийн багт ажилласан. Тэндээс л олон хэрэглэгч хандах том системийг босгохын түрүүнд өмнө нь юу бэлдэх вэ, ямар шаардлагыг хангасан байх вэ гэдгийг хамгийн сайн ойлгосон. Хөгжүүлэлт бол дараалласан процессын дагуу хэрэгжиж, эцсийн үр дүн нь гардаг зарчимтай. Тиймдээ ч хөгжүүлэгч бид хурдтай, аюулгүй, найдвартай үнэ цэнийг хэрэглэгчдэд өгөх ёстой хүмүүс. 2000-2015 он хүртэл голчлон гаднын компаниудад туршлага хуримтлуулсны үндсэнд одоо би “Таван Богд Финанс” ХХК-ийн технологийн багийн хэлтсийг удирдан ажиллаж байна. Манай технологийн салбар өргөн хүрээнд олон түвшинд холбогддог учир ганцаар ажиллах гэсэн ойлголт байхгүй. Тиймдээ ч багийнхандаа өөрийн туршлагаасаа хуваалцаж, алив асуудалд шийдэл гарган чиглүүлэг өгөх нь миний ажлын салшгүй нэгэн хэсэг. ### Кибер аюулгүй байдлын мэргэжилтэн Т.Ялгуун Яг үнэндээ мэргэжлээ сонгож байхдаа кибер аюулгүй байдлын тухай ойлголт хомсхон байснаа нуугаад яахав. ШУТИС-ийн мэргэжил сонголтын зөвлөгөө өгдөг хэсэг дээр очоод программ хангамжийг биш системийн аюулгүй байдлыг сонгох шийдвэр гаргаж байсан. Учир нь энэ мэргэжлийг эзэмшсэнээр код бичиж сурахаас гадна бичсэн кодоо хамгаалах чадварт суралцдагаараа давуу талтай гэдгийг тухайн үед мэдсэн юм. Хүүхэд байхаасаа л хакертай кино их үздэг, хүүхдийн сэтгэхүйд хакер гэдэг нь ид шидтэн шиг л санагддаг байлаа. Манай мэргэжил код бичих, түүнийгээ хамгаалах, сүлжээний мэдлэгтэй, систем архитектур гаргах чадвартай байх зэрэг маш олон талын мэдлэгийг нэгэн зэрэг сурдаг учраас эзэмшихэд тун хэцүү мэргэжил. Нөгөө талаасаа бүрэн эзэмшиж чадвал маш гайхалтай мэргэжил шиг санагддаг. Dev Summit арга хэмжээнд “Kill chain to Kill Web” сэдвийн хүрээнд илтгэл тавина. Ингэхдээ хөгжүүлэгч нар түлхүү кодоо хэрхэн хурдан, асуудалгүй ажиллагаатай бичих талаас нь хардаг бол би хакерын өнцгөөс “Хакерууд веб, мобайл аппыг ямар өнцгөөс нь хардаг вэ?” гэдэг асуултын хариултыг өгч, аюулгүй байдал талаас нь анхаарах өөр нэгэн өнцгийг нь ярихыг хичээх болно. ### Deep Tech LLC үүсгэн байгуулагч, машин сургалтын инженер М.Хонгорзул Амьдралын минь хамгийн чухал шийдвэрүүдийн нэг нь хөгжимчин болох уу эсвэл компьютерын салбарын инженер болох уу гэх мэргэжлээ сонгох цаг үе байсан юм. 11 настайгаасаа хийл хөгжмөөр хичээллэж, аавыгаа дагаж компьютер тоглоом тоглож өссөн болохоор аль алиныг нь орхихыг хүсээгүй хэрэг. Мэргэжил сонгохдоо, их сургуульд орсны дараа бүр ажлын байранд гарсан хойноо ч “Охидууд технологийн салбарт тохирохгүй” гэх хэвшмэл хандлагатай ил шулуунаар таарах нь олонтаа. Тэр бүх үед надад итгэн намайг сайн инженер, мундаг зохион бүтээгч болно гэж хэлдэг аавын үгийг санаж, бэрхшээл бүрийг зоригтойгоор даван туулсаар явна. Солонгосын Чунгбукийн их сургуульд магистрын судлаач оюутнаар суралцах үедээ би хиймэл оюун ухааныг дуу хөгжимтэй хослуулах тухай судалж, машин сургалтын моделиудыг ашиглан дууны төрөл, сэтгэл хөдлөлийг автоматаар таамаглах, хөгжим зохиох зэрэг судалгаанууд дээр ажиллаж байв. Сургуулиа төгсөөд Spotify, Youtube music, Apple music, Kakaomusic зэрэг хөгжмийн компаниудад ажиллаж, туршлага хуримтлуулах төлөвлөгөөтэй байсан ч эх орондоо өөрийн ажлаа бодит бүтээл болгох боломжийг Mmusic компани олгосон юм. Эхэндээ монголд тэр дундаа энтертайнмент салбарт хиймэл оюун ухааныг хүлээж авах болов уу гэж зориг муутайхан ажлаа эхлүүлсэн боловч төсөл маань хэдийнээ бодит бүтээгдэхүүн болж, олон хүмүүс хэрэглэж буйг хараад сайхан санагддаг шүү. Энэ мэтээр салбар бүрийн бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнд хиймэл оюун ухааныг ашиглах боломжтойг харсны дүнд найзуудын хамтаар өнгөрсөн жил Deep Tech компаниа байгуулсан. Одоогоор манай хамт олон бизнесийн байгууллагуудад хиймэл оюун ухааны зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж, хөгжим зохиодог бүтээгдэхүүн хөгжүүлэн ажиллаж байна. Хиймэл оюун ухааны инженер гэдэг цоо шинэ ажлын байр. Тэр ч утгаараа аливаа ажлыг хэдий хугацаанд, хэрхэн хийж, бүтээгдэхүүн үйлчилгээнд нэвтрүүлэхийг нарийн хэмжиж тодорхойлох боломжгүй. Заримдаа үүнийг яаж хийх вэ, хэрхэн шийдэх вэ гэх асуултад хариулт олохгүй гацах үедээ өөрийгөө “мөс хагалагч” гэдгийг санадаг. Хожмоо хаа нэгтээ энэ ажлыг давтаж хийх нэгэнд миний туршлага хэрэг болох нь гарцаагүй учир яг одоо би үүнийг хийх ёстой гэж өөрийгөө бяцхан зоригжуулдаг даа. Үндсэн ажлынхаа зэрэгцээ яг л над шиг инженер, хөгжүүлэгч болох хүсэлтэй охид, эмэгтэйчүүдэд урам зориг, үлгэр дуурайл болох зорилгоор Google Women Techmakers хөтөлбөрийн албан ёсны төлөөлөгч болж, Монгол дахь мэдээллийн технологийн салбарынхныг нэгтгэх Google Developers группийг хариуцан ажиллаж байна. ### “Мандал Риск Менежмент” компанийн гүйцэтгэх захирал Г.Барсбаатар Мэргэжлээрээ Австралид их сургууль төгсөж ирээд Голомт банканд инженерээр ажиллахын сацуу хэд хэдэн мэдээллийн технологийн старт-апад зөвлөхөөр ажиллаж байлаа. Корпрэйт болон старт-ап орчинд хоршин ажилласаар мэргэжлийнхээ амтыг мэдэрч, өөрийгөө илүү хөгжүүлэх боломжийг бүрдүүлсэн гэж хувьдаа олзуурхаж явдаг. Харин одоо Кибер аюулгүй байдлаар дагнасан “Мандал Риск Менежемент” компанийн гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байна. Одоогоос таваас зургаан жилийн өмнө манай оронд цахим орчны хэрэглээ эрчимтэй нэмэгдэж, мөн ковидоос шалтгаалан дэлхий даяар цахим орчин дахь эрсдэлийн хэмжээ эрс ихэссэн. Дэлхийн улсууд цахим аюулгүй байдалд хэр бэлтгэлтэй байгааг харуулсан судалгааны дүнгээр Монгол улс 166 орноос 138-рт жагссан байдаг. Тийм ч учраас хүмүүсийн цахим аюулгүй байдлыг хангаад зогсохгүй өөрийн мэдээллийг хамгаалж чаддаг, дэлхийн жишиг системийг бүтээхийн тулд олон төрлийн ажлыг манай хамт олон гүйцэтгэж байна. Хэрвээ хүсвэл залуус маань хуулийн дагуу хакердах сонирхол, практик ур чадвараа нэмэгдүүлэх зорилгоор манай байгууллагад дадлагажих боломжтой. Технологийн салбарын залуустаа хандан юун түрүүнд сонирхол, хүсэл эрмэлзэлтэй бай, түүнчлэн хэлний чадвараа нэмэгдүүлж, өөрийгөө тэмцээн, уралдаан зэргээр сорьж, академик мэдлэгийг практик ур чадвартай хослуулан хөгжүүлээрэй гэж захимаар байна. ### Ахлах Өгөгдлийн Судлаач Г.Чинзоригт Өгөгдлийн судлаач буюу миний мэргэжил нь өгөгдлийг ашиглан бизнесийн өсөлт авчрах зорилготой хиймэл оюуны алгоритмуудыг судалж, өөрсдийн хэрэгцээнд тохируулан хөгжүүлэх, моделиудыг сургах үүрэгтэй. Ажлын гараагаа ХААН банкны хэрэглээний зээлийн эрсдэлийн газарт өгөгдлийн судлаачаар эхэлж байсан. Ажиллаж байх хугацаандаа машин сургалтын алгоритмыг ашиглан зээл авсан харилцагчдын хугацаа хэтрэх магадлалыг таамагладаг загварыг хөгжүүлж байсан юм. Тэр загвар маань одоог хүртэл зээл олголтын шийдвэр гаргалтын тодорхой хувийг гүйцэтгэж байгаа. Одоогоор бизнес шинэчлэл өгөгдлийн шинжилгээний газарт ахлах өгөгдлийн шинжээчээр ажиллаж байгаа бөгөөд хэдий ХААН банк гэх нэг байгууллагад л ажиллаж буй боловч ажил үүргийн хувьд өмнөх ажлаас тэс өөр тул эхэн үедээ яг л өөр компанид орчихсон мэт санагдаж байсан шүү. Би хийж байгаа зүйлдээ дуртай учраас огт ажил шиг санагддаггүй. Ямар нэгэн асуудлыг шийдэж болох санаа, сэдэл төрвөл тухайн асуудлаа судалж үзээд, удирдлагадаа шийдэл, санаагаа танилцуулж, багаа бүрдүүлэн тухайн ажлаа хийх боломжоор манай байгууллага хангаж өгдөг нь үнэхээр том давуу тал. ### Системийн аюулгүй байдлын шинжээч С.Бямбадалай Аюулгүй байдлын салбарын хамгийн томд тооцогдох “Харуул занги” тэмцээний хоёр удаагийн аварга болсон энэ амжилтын аль цэгээс эхэлсэн бэ гэвэл, оюутан байхаасаа тэмцээн уралдаанд оролцон эрэл хайгуул хийж, өөрийгөө сорьдог байсан тэр үе маань юм болов уу. Тэмцээнд орсноороо амжилт үзүүлэх эсвэл өөрийнхөө ямар хэмжээнд явж буйгаа олж мэдэх боломжтой. Тийм учраас системийн аюулгүй байдал чиглэлээр суралцаж байгаа оюутнуудад тэмцээн уралдаанд идэвхтэй оролцож, өөрийгөө сорьж байхыг зөвлөмөөр байна. Asia cyber security challenge гэх уг тэмцээнд улсаасаа шалгарсан оролцогч Азийн багт нэгдэн “International cybersecurity championship” гэх Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд оролцдог учиртай юм. Миний хувьд энэхүү тэмцээнд оролцох эрхээ авчихсан, наймдугаар сард явахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Dev Summit арга хэмжээнд “Веб дээр ажиглагдаж буй нийтлэг эмзэг байдлууд” гэсэн сэдвийн хүрээнд илтгэл тавина. Би мэдээллийн аюулгүй байдлын үйлчилгээ үзүүлдэг InfoSec старт-ап компанид ажилладаг бөгөөд байгууллагууд манайд хандсанаар, бид вебийнх нь алдааг илрүүлэн засаж, системийн аюулгүй байдлаа хангахад нь тусалgаг. Ажлаа хийх явцдаа компаниуд дээр нийтлэг ажиглагдсан ямар алдаанууд байдаг талаар илтгэлдээ танилцуулах учраас тун хэрэгцээтэй агуулга болж чадах болов уу гэж найдаж байна. ### Мобайл апп хөгжүүлэгч Г.Өсөхбаяр Их сургуулиа төгссөнөөсөө хойш бие дааж, найзуудтайгаа хамтран хэд хэдэн төсөл хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байсан ч ихэнх нь бүтэлгүйтсэн түүхтэй. Тэр бүх бүтэлгүйтлийн дараа 2017-2019 оны хооронд Z24 гэх тасалбар захиалгын компанид мобайл апп хөгжүүлэгчээр ажиллаж байгаад 2019 оноос эхлэн одоог хүртэл Mezorn компанидаа ажиллаж байна. Энэ хугацаанд ажилласан хамгийн том бөгөөд олон нийтэд хүрсэн төсөл нь UBCab апп. Манай компани саяхан мод тарьдаг апп хөгжүүлсэн юм. Модныхоо бүртгэлийг блокчэйн дээр хийхээр болж, Solona блокчэйнийг голчлон судалж байсан тул Dev Summit арга хэмжээнд блокчэйний талаар ярихаар бэлтгэж байна. Solona гэх блокчэйнийг судалж байх явцад тулгарч байсан асуудал, түүнийг хэрхэн шийдсэн талаар хөнгөхөн, зүйрлэл ашиглан сонирхолтой байдлаар ярихаар төлөвлөсөн. Хөгжүүлэгчээр сурч байгаа залууст зөвлөхөд, хэл сурах нь тийм ч чухал биш. Гол нь тухайн кодыг компьютер яаж ойлгоод байна вэ, хэрхэн алгоритмын зөв шийдэл гаргах вэ гэдгийг ойлгож, логик сэтгэлгээгээ сайтар хөгжүүлэх нь тун чухал шүү.
https://unread.today/c/chuluut-2025upcoming-movies
Чөлөөт
Purevdorj Adiyasuren
2024-10-22T00:00:00
10 сарын 22, 2024
2025 онд бидний хамгийн их хүлээж буй 25 кино
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>2024 он дэлхий дахины уран бүтээлчид үзэгч бидэнд төрөл бүрийн гайхалтай бүтээлүүдийг толиулсан жил болж өнгөрлөө. Тиймээс ч Эмми, Оскар зэрэг нэр хүндтэй шагналын төлөөх өрсөлдөөн энэ жил үнэхээр үзүүштэй, сонирхолтой байв. Тэгвэл ирэх жил ямар ямар уран бүтээлүүд шил дараалан биднийг хүлээж буйг танд хүргэхээр энэ удаагийнхаа нийтлэлийг бэлтгэлээ. Киноны хорхойтнууд анхаарлаа хандуулаарай. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Thunderbolts </h3><p></p><p>Paper Towns бүтээлээрээ үзэгчдийн танил болсон найруулагч Жэйк Шрайерын удаах бүтээл. Энэхүү бүтээлд Марвелын супер чадвартай эсрэг талын дүрүүд засгийн газрын нэгэн даалгаврыг гүйцэлдүүлэхээр нэгдэх аж. Киноны нээлт ирэх тавдугаар сарын 2-нд товлогджээ. </p><p>Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 2, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://www.marvel.com/movies/thunderbolts#">Marvel.com</a></p><p>Албан ёсны трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/v-94Snw-H4o?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Jurassic world rebirth </h3><p></p><p>Бидний эчнээ танил Jurassic world цувралын гайхамшиг ахин бидэнд нэгэн сонирхолтой адал явдлыг хүргэхээр бэлэн болоод байна. Энэ удаад биднийг өмнөх галавын цоо шинэ ан амьтадтай танилцуулах гэнэ. </p><p>Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 2, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://deadline.com/2024/08/jurassic-world-film-unveils-title-first-look-photos-1236072709/">Deadline.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/tazmO2FNYEk?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Mission: Impossible - Dead Reckoning Part Two </h3><p></p><p>Хүн бүхний танил “Биелэгдэшгүй даалгавар” найм дахь удаагаа бидний өмнө хөшгөө нээхээр бэлдээд буй. </p><p>Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 23, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/mission-impossible-dead-reckoning-part-2-1235611645/">The Hollywood Reporter</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/zCR978-YAEM?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p>Кино хорхойтон танд нэгэн сонирхолтой мэдээ дуулгая. Албан ёсны эрхтэй, дуу дүрсний өндөр чанартай кино, контентууд үзээд бэлэг авах уу?<br><br>Үзэгч та 9/27-10/31-нийг хүртэл LookTV-ээс Basic, Premium багц идэвхжүүлэх, BOX цэсээс кино, контент түрээслэх гэх мэт хүссэн үйлчилгээгээ аваад Toki апп дээрх тоглоомын эрхтэй болоорой. Таныг Disneyland-ийн аялал, iPhone 14, Apple Watch, AirPods Max, PlayStation 5 тэргүүтэй олон бэлэг хүлээж байгаа шүү. Мөн энэхүү урамшуулал дуусахад ердөө 9-хөн өдөр үлджээ.</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/fc629f0bba1dccda6f10ba786576a295.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>4. The Fantastic Four </h3><p></p><p>Марвелын фенүүдэд сайхан мэдээтэй. Марвелын бас нэгэн мартагдашгүй баатрууд болох “Fantastic four” ахин амилах нь. </p><p>Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 25, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://www.marvel.com/movies/the-fantastic-four-first-steps#">Marvel.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/DZ_UofwUtuI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. Superman: Legacy </h3><p></p><p>Бидний хүүхэд насны баатар Суперман ахин бидэнтэй учрахаар болжээ. Сонирхолтой нь, энэ кино ирэх оны яг Наадмын баяраар буюу долоо дугаарсарын 11-нд нээлтээ хийх гэнэ. </p><p>Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 11, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/superman-legacy-release-date-plot-and-what-to-expect-from-the-dc-film/articleshow/112252142.cms?from=mdr">The Economic Times</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/msfs4tjy2-0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. Michael </h3><p></p><p>Попын хаан хэмээн алдаршсан Майкл Жексоныг мэдэхгүй хүн үгүй билээ. Түүний адармаатай амьдралыг дүрслэн үзүүлэх нэгэн сонирхолтой намтарчилсан кино мөн л ирэх онд нээлтээ хийнэ. </p><p>Киноны нээлт: Дөрөвдүгээр сарын 18. 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://variety.com/2024/film/news/michael-jackson-biopic-2025-release-date-1235869388/">Variety.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/t-WlqKS1ecs?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. Captain America: Brave New World </h3><p></p><p>Captain America хэмээх нэр хүндэт алдрыг албан ёсоор өв залгамжлан хүртсэн Сэм Уилсон энэ удаа олон улсын адармаатай хэрэгт хутгалдах бололтой. <br></p><p>Киноны нээлт: Хоёрдугаар сарын 14, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://www.marvel.com/movies/captain-america-brave-new-world">Marvel.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/S9zcefG0w9I?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. Blade </h3><p></p><p>Марвелын бас нэгэн дүр болох цус сорогчдын ангууч Blade-ийн цоо шинэ адал явдал оршвой</p><p>Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 7, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/marvel-takes-blade-off-release-calendar-1236041119/">The Hollywood Reporter</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/kRna157P9l8?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. Elio</h3><p></p><p>Disney ирэх онд бидэнд ахин нэгэн бүтээл бэлэглэх нь. Кино Өмнө нь Coco, Toy Story 4, Luca зэрэг бүтээл дээр ажиллаж байсан Adrian Molina-гийн анхны найруулагчаар ажиллаж буй бүтээл болж байгаа юм байна.</p><p>Киноны нээлт: Нэгдүгээр сарын 13, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://letterboxd.com/film/elio/releases/">Letterboxd.com</a></p><p>Албан ёсны трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/2w_K3CB8PuE?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. 28 Years Later </h3><p></p><p>“28 days later” киногоороо зомби жанрын хамгийн алдартай кинонуудын нэгийг бүтээж, үргэлжлэл болох “28 weeks later” киногоо Хуан Карлос Фреснадильод хариуцуулан бүтээлгэснийхээ дараа найруулагч Дэнни Бойл өөрөө цувралын гурав дахь ангиа найруулахаар эргэн ирлээ.</p><p>Киноны нээлт: Зургаадугаар сарын 20, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/28-years-later-release-date-returning-cast-and-what-to-expect-latest-update/articleshow/112172458.cms?from=mdr">The Economic Times</a></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">11. Tron 3 </h3><p></p><p>Диснейн бидэнд толиулах дараагийн сонирхолтой бүтээл. Tron цувралын энэ ангид Арес хэмээх өндөр түвшний нарийн програмыг аюултай даалгавраар дижитал ертөнцөөс бодит ертөнц рүү илгээнэ. </p><p>Киноны нээлт: Аравдугаар сарын 10, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/marvel-takes-blade-off-release-calendar-1236041119/">Letterboxd.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/dzsXBaDyR7M?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">12. The SpongeBob Movie: Search for SquarePants </h3><p></p><p>Бидний хүүхэд насны хань нөхөр болох SpongeBob ахин нэгэн бүрэн хэмжээний киногоороо фенүүдтэйгээ учрахаар болоод байна. Энэ бүтээл ирэх оны арван хоёр дугаар сарын 19-нд нээлтээ хийхээр төлөвлөжээ. </p><p>Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 19, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://letterboxd.com/film/the-spongebob-movie-search-for-squarepants/releases/">Letterboxd.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/Zgeq12NE81o?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">13. The Smurfs Movie </h3><p></p><p>Алдарт The Smurfs цувралын шинэ анги ирэх оны долоо дугаар сарын 18-наас кино театруудын дэлгэцнээ гарахаар болжээ. 2015 онд бүтээгдсэн The Little Prince хүүхэлдэйн киногоороо үзэгчдийн танил болсон найруулагч Матт Ландон дээр бүтээлийг найруулахаар болсон байна. </p><p>Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 18, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://letterboxd.com/film/the-smurfs-movie/releases/">Letterboxd.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/HkyiCiS9FWA?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">14. M3GAN 2.0 </h3><p></p><p>“M3GAN” киноны найруулагч Жерард Жонстоун шинжлэх ухааны уран зөгнөлт аймшгийн киноныхоо үргэлжлэлд дахин найруулагчаар ажиллахаар болоод буй.</p><p>Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 16, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/m3gan-2-0-to-release-in-2025-check-out-the-cast-storyline-and-other-details/articleshow/109763365.cms?from=mdr">The Economic Times</a></p><p>Албан ёсны трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/KBLUWHh3HzE?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">15. A Minecraft Movie </h3><p></p><p>Мөн л бидний хүүхэд насны нэгэн томоохон хэсгийг эзэлсэн Minecraft тоглоомын бүрэн хэмжээний кино ирэх оны дөрөвдүгээр сарын 4-нд нээлтээ хийх товтой байна. Дуу оруулагч жүжигчдийн багт олон алдартай инээдмийн жүжигчид сонгогдсоны дунд бидэнд Кунг-Фу Панда киноны Погийн дүрээрээ хоногшсон Жак Блак ч багтжээ. </p><p>Киноны нээлт: Дөрөвдүгээр сарын 4, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/a-minecraft-movie-watch-new-trailer-and-read-about-release-date-cast-and-production/articleshow/113073313.cms?from=mdr">The Economic Times</a></p><p>Албан ёсны трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/PE2YZhcC4NY?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">16. The Bad Guys 2</h3><p></p><p>The Bad Guys (2022) бүтээл өндөр ашиг орлого олсон тул удаах ангийг нь хийж буйд гайхах зүйл үгүй биз ээ.</p><p>Киноны нээлт: Наймдугаар сарын 1, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://www.hollywoodreporter.com/movies/movie-news/the-bad-guys-2-release-date-1235860489/">The Hollywood Reporter</a></p><p>Албан ёсны трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/rxSr5wo2_Ps?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">17. Snow White </h3><p></p><p>Тэртээ 1937 онд нээлтээ хийж байсан, түүхт Цасан гоо ба долоон одой хүүхэлдэйн киноноос сэдэвлэсэн уран сайхны кино ирэх онд театруудын дэлгэцнээ гарахаар болоод буй. Цасан гоо хүүхэлдэйн кино нь тухайн үедээ шуугиан тарьж байсан бөгөөд нэгэн сонирхолтой баримт дэлгэхэд, хүүхэлдэйн киноны хүртсэн оскарын шагнал долоон одойг илэрхийлэх долоон жижигхэн оскарыг араасаа эгнүүлсэн байдаг онцлогтой, цорын ганц оскар юм. Харин уран сайхны кино нь юу дуулгах бол. <br></p><p>Киноны нээлт: Гуравдугаар сарын 21, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://letterboxd.com/film/disneys-snow-white/releases/">Letterboxd.com</a></p><p>Албан ёсны трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/TbiPcMCz0Ek?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">18. Mickey 17</h3><p></p><p>Оскарын шагналт, алдарт Parasite киноны найруулагч Bong Joon-ho-гийн шинэ бүтээл ирэх жил олны хүртээл болох нь.</p><p>Киноны нээлт: Нэгдүгээр сарын 31, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/mickey-17-robert-pattinson-starrer-sci-fi-films-release-date-trailer-plot-cast-and-production/articleshow/113464089.cms?from=mdr">The Economic Times</a></p><p>Албан ёсны трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/osYpGSz_0i4?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">19. Five Nights at Freddy’s 2 </h3><p></p><p>Алдартай видео тоглоомоос сэдэвлэсэн Five Nights at Freddy киноны үргэлжлэл ирэх онд кино театруудын дэлгэцнээ. </p><p>Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 5, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://variety.com/2024/film/news/five-nights-at-freddys-2-release-date-december-2025-1236006597/">Variety.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/qsqkTscYhx8?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">20. Mortal Kombat 2 </h3><p></p><p>Та бидний хүүхэд насны анд нөхөр Mortal Kombat тоглоомоос сэдэвлэсэн Mortal Kombat (2021) бүтээл шүүмжлэгчдээс төдийлөн өндөр үнэлгээ авч чадаагүй ч чамлахааргүй ашиг орлого олсон билээ. Энэхүү бүтээлийн үргэлжлэл ирэх онд нээлтээ хийхээр төлөвлөөд байна.</p><p>Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 24, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/mortal-kombat-2-see-all-about-release-date-filming-cast-and-plot/articleshow/112252550.cms?from=mdr#">The Economic Times</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/IgtTIcqWof0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">21. Zootopia 2 </h3><p></p><p>Өмнөх ангидаа сайн найз, хамтран ажиллагсад болцгоосон офирцер үнэг, туулай нар ахин шинэ хэрэг дээр ажиллах гэнэ. Zootopia 1.024 тэрбум ам.долларын ашиг орлог олж түүхэн дэх хамгийн өндөр ашиг орлоготой хүүхэлдэйн киноны жагсаалтын 12-т багтдаг байдаг. <br></p><p>Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 26, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://letterboxd.com/film/zootopia-2/">Letterboxd.com</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/-Dhz-ZOkNOI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">22. Avatar: Fire and Ash <br></h3><p></p><p>Найруулагч Жеймс Камеронын алдарт Аватар цувралын удаах анги. Цувралын өмнөх анги нийт 2.320 тэрбум ам.долларын ашиг орлог олж цар тахлаас хойших хамгийн өндөр ашиг орлого олсон бүтээл болсон юм. </p><p>Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 19, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/avatar-3-when-will-it-release-and-who-will-be-narrator-see-release-date-cast-and-plot-of-fire-and-ash/articleshow/112814301.cms?from=mdr">The Economic Times</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/onTOB46zR7U?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">23. The Conjuring: Last Rites </h3><p></p><p>Аймшгийн киноны хорхойтнуудад дуулгахад The Conjuring цувралын шинэ анги тун удахгүй танд хүрэх гэж байна. Энэ удаа Паранормаль судлаачид болох Эд ба Лорейн Уоррен сэрдхийлгэм үл мэдэгдэх далдын зүйлстэй холбоотой хамгийн сүүлчийн аймшигт хэрэгт оролцохоор явах ажээ. </p><p>Киноны нээлт: Есдүгээр сарын 5, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/the-conjuring-4-when-will-the-final-chapter-hit-the-theatres-release-date-revealed/articleshow/111642817.cms?from=mdr">The Economic Times</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/T_RJFveZBdI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">24. How to Train Your Dragon </h3><p></p><p>Бидний сэтгэлд хоногшсон How to Train Your Dragon цувралын уран сайхны кино ирэх онд нээлтээ хийх аж. Сайн хүүхэлдэйн киноны уран сайхны кино болгосон хувилбар үргэлж муу болдог гэж хүмүүс ярьдаг шүү дээ. Тэгвэл хүн болгоны хайртай энэхүү гурамсан бүтээлийн уран сайны кино хувилбар үзэгчдийг гонсойлгох болов уу, баярлуулах болов уу гэдгийг бид ирэх онд харах нь. </p><p>Киноны нээлт: Зургаадугаар сарын 13, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://economictimes.indiatimes.com/news/international/us/how-to-train-your-dragon-live-action-movie-see-release-date-cast-and-plot/articleshow/106840347.cms?from=mdr#">The Economic Times</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/D2o17z1xHTk?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">25. Karate Kid: Legends</h3><p></p><p>Хүн болгоны сайн мэдэх Karate Kid кино арван таван жилийн дараа үргэлжлэхээр боллоо. Гэхдээ чухам ямар үйл явдал хэрхэн өрнөх талаар ямар ч мэдэгдэл хийгдээгүй байна. Киноны нээлт АНУ-д ирэх оны тав дугаар сард болох товтой байгаа юм байна. <br></p><p>Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 30, 2025</p><p>Эх сурвалж: <a href="https://editorial.rottentomatoes.com/article/the-most-anticipated-movies-of-2025/">Rotten Tomatoes</a></p><p>Албан бус трэйлэр:</p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/zvGlC7zktWQ?rel=0"></iframe> </div> </div>
2024 он дэлхий дахины уран бүтээлчид үзэгч бидэнд төрөл бүрийн гайхалтай бүтээлүүдийг толиулсан жил болж өнгөрлөө. Тиймээс ч Эмми, Оскар зэрэг нэр хүндтэй шагналын төлөөх өрсөлдөөн энэ жил үнэхээр үзүүштэй, сонирхолтой байв. Тэгвэл ирэх жил ямар ямар уран бүтээлүүд шил дараалан биднийг хүлээж буйг танд хүргэхээр энэ удаагийнхаа нийтлэлийг бэлтгэлээ. Киноны хорхойтнууд анхаарлаа хандуулаарай. 1. Thunderbolts Paper Towns бүтээлээрээ үзэгчдийн танил болсон найруулагч Жэйк Шрайерын удаах бүтээл. Энэхүү бүтээлд Марвелын супер чадвартай эсрэг талын дүрүүд засгийн газрын нэгэн даалгаврыг гүйцэлдүүлэхээр нэгдэх аж. Киноны нээлт ирэх тавдугаар сарын 2-нд товлогджээ. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 2, 2025 Эх сурвалж: Marvel.com Албан ёсны трэйлэр: 2. Jurassic world rebirth Бидний эчнээ танил Jurassic world цувралын гайхамшиг ахин бидэнд нэгэн сонирхолтой адал явдлыг хүргэхээр бэлэн болоод байна. Энэ удаад биднийг өмнөх галавын цоо шинэ ан амьтадтай танилцуулах гэнэ. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 2, 2025 Эх сурвалж: Deadline.com Албан бус трэйлэр: 3. Mission: Impossible - Dead Reckoning Part Two Хүн бүхний танил “Биелэгдэшгүй даалгавар” найм дахь удаагаа бидний өмнө хөшгөө нээхээр бэлдээд буй. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 23, 2025 Эх сурвалж: The Hollywood Reporter Албан бус трэйлэр: Кино хорхойтон танд нэгэн сонирхолтой мэдээ дуулгая. Албан ёсны эрхтэй, дуу дүрсний өндөр чанартай кино, контентууд үзээд бэлэг авах уу? Үзэгч та 9/27-10/31-нийг хүртэл LookTV-ээс Basic, Premium багц идэвхжүүлэх, BOX цэсээс кино, контент түрээслэх гэх мэт хүссэн үйлчилгээгээ аваад Toki апп дээрх тоглоомын эрхтэй болоорой. Таныг Disneyland-ийн аялал, iPhone 14, Apple Watch, AirPods Max, PlayStation 5 тэргүүтэй олон бэлэг хүлээж байгаа шүү. Мөн энэхүү урамшуулал дуусахад ердөө 9-хөн өдөр үлджээ. 4. The Fantastic Four Марвелын фенүүдэд сайхан мэдээтэй. Марвелын бас нэгэн мартагдашгүй баатрууд болох “Fantastic four” ахин амилах нь. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 25, 2025 Эх сурвалж: Marvel.com Албан бус трэйлэр: 5. Superman: Legacy Бидний хүүхэд насны баатар Суперман ахин бидэнтэй учрахаар болжээ. Сонирхолтой нь, энэ кино ирэх оны яг Наадмын баяраар буюу долоо дугаарсарын 11-нд нээлтээ хийх гэнэ. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 11, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: 6. Michael Попын хаан хэмээн алдаршсан Майкл Жексоныг мэдэхгүй хүн үгүй билээ. Түүний адармаатай амьдралыг дүрслэн үзүүлэх нэгэн сонирхолтой намтарчилсан кино мөн л ирэх онд нээлтээ хийнэ. Киноны нээлт: Дөрөвдүгээр сарын 18. 2025 Эх сурвалж: Variety.com Албан бус трэйлэр: 7. Captain America: Brave New World Captain America хэмээх нэр хүндэт алдрыг албан ёсоор өв залгамжлан хүртсэн Сэм Уилсон энэ удаа олон улсын адармаатай хэрэгт хутгалдах бололтой. Киноны нээлт: Хоёрдугаар сарын 14, 2025 Эх сурвалж: Marvel.com Албан бус трэйлэр: 8. Blade Марвелын бас нэгэн дүр болох цус сорогчдын ангууч Blade-ийн цоо шинэ адал явдал оршвой Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 7, 2025 Эх сурвалж: The Hollywood Reporter Албан бус трэйлэр: 9. Elio Disney ирэх онд бидэнд ахин нэгэн бүтээл бэлэглэх нь. Кино Өмнө нь Coco, Toy Story 4, Luca зэрэг бүтээл дээр ажиллаж байсан Adrian Molina-гийн анхны найруулагчаар ажиллаж буй бүтээл болж байгаа юм байна. Киноны нээлт: Нэгдүгээр сарын 13, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан ёсны трэйлэр: 10. 28 Years Later “28 days later” киногоороо зомби жанрын хамгийн алдартай кинонуудын нэгийг бүтээж, үргэлжлэл болох “28 weeks later” киногоо Хуан Карлос Фреснадильод хариуцуулан бүтээлгэснийхээ дараа найруулагч Дэнни Бойл өөрөө цувралын гурав дахь ангиа найруулахаар эргэн ирлээ. Киноны нээлт: Зургаадугаар сарын 20, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times 11. Tron 3 Диснейн бидэнд толиулах дараагийн сонирхолтой бүтээл. Tron цувралын энэ ангид Арес хэмээх өндөр түвшний нарийн програмыг аюултай даалгавраар дижитал ертөнцөөс бодит ертөнц рүү илгээнэ. Киноны нээлт: Аравдугаар сарын 10, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: 12. The SpongeBob Movie: Search for SquarePants Бидний хүүхэд насны хань нөхөр болох SpongeBob ахин нэгэн бүрэн хэмжээний киногоороо фенүүдтэйгээ учрахаар болоод байна. Энэ бүтээл ирэх оны арван хоёр дугаар сарын 19-нд нээлтээ хийхээр төлөвлөжээ. Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 19, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: 13. The Smurfs Movie Алдарт The Smurfs цувралын шинэ анги ирэх оны долоо дугаар сарын 18-наас кино театруудын дэлгэцнээ гарахаар болжээ. 2015 онд бүтээгдсэн The Little Prince хүүхэлдэйн киногоороо үзэгчдийн танил болсон найруулагч Матт Ландон дээр бүтээлийг найруулахаар болсон байна. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 18, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: 14. M3GAN 2.0 “M3GAN” киноны найруулагч Жерард Жонстоун шинжлэх ухааны уран зөгнөлт аймшгийн киноныхоо үргэлжлэлд дахин найруулагчаар ажиллахаар болоод буй. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 16, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан ёсны трэйлэр: 15. A Minecraft Movie Мөн л бидний хүүхэд насны нэгэн томоохон хэсгийг эзэлсэн Minecraft тоглоомын бүрэн хэмжээний кино ирэх оны дөрөвдүгээр сарын 4-нд нээлтээ хийх товтой байна. Дуу оруулагч жүжигчдийн багт олон алдартай инээдмийн жүжигчид сонгогдсоны дунд бидэнд Кунг-Фу Панда киноны Погийн дүрээрээ хоногшсон Жак Блак ч багтжээ. Киноны нээлт: Дөрөвдүгээр сарын 4, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан ёсны трэйлэр: 16. The Bad Guys 2 The Bad Guys (2022) бүтээл өндөр ашиг орлого олсон тул удаах ангийг нь хийж буйд гайхах зүйл үгүй биз ээ. Киноны нээлт: Наймдугаар сарын 1, 2025 Эх сурвалж: The Hollywood Reporter Албан ёсны трэйлэр: 17. Snow White Тэртээ 1937 онд нээлтээ хийж байсан, түүхт Цасан гоо ба долоон одой хүүхэлдэйн киноноос сэдэвлэсэн уран сайхны кино ирэх онд театруудын дэлгэцнээ гарахаар болоод буй. Цасан гоо хүүхэлдэйн кино нь тухайн үедээ шуугиан тарьж байсан бөгөөд нэгэн сонирхолтой баримт дэлгэхэд, хүүхэлдэйн киноны хүртсэн оскарын шагнал долоон одойг илэрхийлэх долоон жижигхэн оскарыг араасаа эгнүүлсэн байдаг онцлогтой, цорын ганц оскар юм. Харин уран сайхны кино нь юу дуулгах бол. Киноны нээлт: Гуравдугаар сарын 21, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан ёсны трэйлэр: 18. Mickey 17 Оскарын шагналт, алдарт Parasite киноны найруулагч Bong Joon-ho-гийн шинэ бүтээл ирэх жил олны хүртээл болох нь. Киноны нээлт: Нэгдүгээр сарын 31, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан ёсны трэйлэр: 19. Five Nights at Freddy’s 2 Алдартай видео тоглоомоос сэдэвлэсэн Five Nights at Freddy киноны үргэлжлэл ирэх онд кино театруудын дэлгэцнээ. Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 5, 2025 Эх сурвалж: Variety.com Албан бус трэйлэр: 20. Mortal Kombat 2 Та бидний хүүхэд насны анд нөхөр Mortal Kombat тоглоомоос сэдэвлэсэн Mortal Kombat (2021) бүтээл шүүмжлэгчдээс төдийлөн өндөр үнэлгээ авч чадаагүй ч чамлахааргүй ашиг орлого олсон билээ. Энэхүү бүтээлийн үргэлжлэл ирэх онд нээлтээ хийхээр төлөвлөөд байна. Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 24, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: 21. Zootopia 2 Өмнөх ангидаа сайн найз, хамтран ажиллагсад болцгоосон офирцер үнэг, туулай нар ахин шинэ хэрэг дээр ажиллах гэнэ. Zootopia 1.024 тэрбум ам.долларын ашиг орлог олж түүхэн дэх хамгийн өндөр ашиг орлоготой хүүхэлдэйн киноны жагсаалтын 12-т багтдаг байдаг. Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 26, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: 22. Avatar: Fire and Ash Найруулагч Жеймс Камеронын алдарт Аватар цувралын удаах анги. Цувралын өмнөх анги нийт 2.320 тэрбум ам.долларын ашиг орлог олж цар тахлаас хойших хамгийн өндөр ашиг орлого олсон бүтээл болсон юм. Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 19, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: 23. The Conjuring: Last Rites Аймшгийн киноны хорхойтнуудад дуулгахад The Conjuring цувралын шинэ анги тун удахгүй танд хүрэх гэж байна. Энэ удаа Паранормаль судлаачид болох Эд ба Лорейн Уоррен сэрдхийлгэм үл мэдэгдэх далдын зүйлстэй холбоотой хамгийн сүүлчийн аймшигт хэрэгт оролцохоор явах ажээ. Киноны нээлт: Есдүгээр сарын 5, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: 24. How to Train Your Dragon Бидний сэтгэлд хоногшсон How to Train Your Dragon цувралын уран сайхны кино ирэх онд нээлтээ хийх аж. Сайн хүүхэлдэйн киноны уран сайхны кино болгосон хувилбар үргэлж муу болдог гэж хүмүүс ярьдаг шүү дээ. Тэгвэл хүн болгоны хайртай энэхүү гурамсан бүтээлийн уран сайны кино хувилбар үзэгчдийг гонсойлгох болов уу, баярлуулах болов уу гэдгийг бид ирэх онд харах нь. Киноны нээлт: Зургаадугаар сарын 13, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: 25. Karate Kid: Legends Хүн болгоны сайн мэдэх Karate Kid кино арван таван жилийн дараа үргэлжлэхээр боллоо. Гэхдээ чухам ямар үйл явдал хэрхэн өрнөх талаар ямар ч мэдэгдэл хийгдээгүй байна. Киноны нээлт АНУ-д ирэх оны тав дугаар сард болох товтой байгаа юм байна. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 30, 2025 Эх сурвалж: Rotten Tomatoes Албан бус трэйлэр:
2024 он дэлхий дахины уран бүтээлчид үзэгч бидэнд төрөл бүрийн гайхалтай бүтээлүүдийг толиулсан жил болж өнгөрлөө. Тиймээс ч Эмми, Оскар зэрэг нэр хүндтэй шагналын төлөөх өрсөлдөөн энэ жил үнэхээр үзүүштэй, сонирхолтой байв. Тэгвэл ирэх жил ямар ямар уран бүтээлүүд шил дараалан биднийг хүлээж буйг танд хүргэхээр энэ удаагийнхаа нийтлэлийг бэлтгэлээ. Киноны хорхойтнууд анхаарлаа хандуулаарай. ### 1. Thunderbolts Paper Towns бүтээлээрээ үзэгчдийн танил болсон найруулагч Жэйк Шрайерын удаах бүтээл. Энэхүү бүтээлд Марвелын супер чадвартай эсрэг талын дүрүүд засгийн газрын нэгэн даалгаврыг гүйцэлдүүлэхээр нэгдэх аж. Киноны нээлт ирэх тавдугаар сарын 2-нд товлогджээ. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 2, 2025 Эх сурвалж: Marvel.com Албан ёсны трэйлэр: ### 2. Jurassic world rebirth Бидний эчнээ танил Jurassic world цувралын гайхамшиг ахин бидэнд нэгэн сонирхолтой адал явдлыг хүргэхээр бэлэн болоод байна. Энэ удаад биднийг өмнөх галавын цоо шинэ ан амьтадтай танилцуулах гэнэ. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 2, 2025 Эх сурвалж: Deadline.com Албан бус трэйлэр: ### 3. Mission: Impossible - Dead Reckoning Part Two Хүн бүхний танил “Биелэгдэшгүй даалгавар” найм дахь удаагаа бидний өмнө хөшгөө нээхээр бэлдээд буй. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 23, 2025 Эх сурвалж: The Hollywood Reporter Албан бус трэйлэр: > Кино хорхойтон танд нэгэн сонирхолтой мэдээ дуулгая. Албан ёсны эрхтэй, дуу дүрсний өндөр чанартай кино, контентууд үзээд бэлэг авах уу? > > Үзэгч та 9/27-10/31-нийг хүртэл LookTV-ээс Basic, Premium багц идэвхжүүлэх, BOX цэсээс кино, контент түрээслэх гэх мэт хүссэн үйлчилгээгээ аваад Toki апп дээрх тоглоомын эрхтэй болоорой. Таныг Disneyland-ийн аялал, iPhone 14, Apple Watch, AirPods Max, PlayStation 5 тэргүүтэй олон бэлэг хүлээж байгаа шүү. Мөн энэхүү урамшуулал дуусахад ердөө 9-хөн өдөр үлджээ. ### 4. The Fantastic Four Марвелын фенүүдэд сайхан мэдээтэй. Марвелын бас нэгэн мартагдашгүй баатрууд болох “Fantastic four” ахин амилах нь. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 25, 2025 Эх сурвалж: Marvel.com Албан бус трэйлэр: ### 5. Superman: Legacy Бидний хүүхэд насны баатар Суперман ахин бидэнтэй учрахаар болжээ. Сонирхолтой нь, энэ кино ирэх оны яг Наадмын баяраар буюу долоо дугаарсарын 11-нд нээлтээ хийх гэнэ. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 11, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: ### 6. Michael Попын хаан хэмээн алдаршсан Майкл Жексоныг мэдэхгүй хүн үгүй билээ. Түүний адармаатай амьдралыг дүрслэн үзүүлэх нэгэн сонирхолтой намтарчилсан кино мөн л ирэх онд нээлтээ хийнэ. Киноны нээлт: Дөрөвдүгээр сарын 18. 2025 Эх сурвалж: Variety.com Албан бус трэйлэр: ### 7. Captain America: Brave New World Captain America хэмээх нэр хүндэт алдрыг албан ёсоор өв залгамжлан хүртсэн Сэм Уилсон энэ удаа олон улсын адармаатай хэрэгт хутгалдах бололтой. Киноны нээлт: Хоёрдугаар сарын 14, 2025 Эх сурвалж: Marvel.com Албан бус трэйлэр: ### 8. Blade Марвелын бас нэгэн дүр болох цус сорогчдын ангууч Blade-ийн цоо шинэ адал явдал оршвой Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 7, 2025 Эх сурвалж: The Hollywood Reporter Албан бус трэйлэр: ### 9. Elio Disney ирэх онд бидэнд ахин нэгэн бүтээл бэлэглэх нь. Кино Өмнө нь Coco, Toy Story 4, Luca зэрэг бүтээл дээр ажиллаж байсан Adrian Molina-гийн анхны найруулагчаар ажиллаж буй бүтээл болж байгаа юм байна. Киноны нээлт: Нэгдүгээр сарын 13, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан ёсны трэйлэр: ### 10. 28 Years Later “28 days later” киногоороо зомби жанрын хамгийн алдартай кинонуудын нэгийг бүтээж, үргэлжлэл болох “28 weeks later” киногоо Хуан Карлос Фреснадильод хариуцуулан бүтээлгэснийхээ дараа найруулагч Дэнни Бойл өөрөө цувралын гурав дахь ангиа найруулахаар эргэн ирлээ. Киноны нээлт: Зургаадугаар сарын 20, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times ### 11. Tron 3 Диснейн бидэнд толиулах дараагийн сонирхолтой бүтээл. Tron цувралын энэ ангид Арес хэмээх өндөр түвшний нарийн програмыг аюултай даалгавраар дижитал ертөнцөөс бодит ертөнц рүү илгээнэ. Киноны нээлт: Аравдугаар сарын 10, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: ### 12. The SpongeBob Movie: Search for SquarePants Бидний хүүхэд насны хань нөхөр болох SpongeBob ахин нэгэн бүрэн хэмжээний киногоороо фенүүдтэйгээ учрахаар болоод байна. Энэ бүтээл ирэх оны арван хоёр дугаар сарын 19-нд нээлтээ хийхээр төлөвлөжээ. Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 19, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: ### 13. The Smurfs Movie Алдарт The Smurfs цувралын шинэ анги ирэх оны долоо дугаар сарын 18-наас кино театруудын дэлгэцнээ гарахаар болжээ. 2015 онд бүтээгдсэн The Little Prince хүүхэлдэйн киногоороо үзэгчдийн танил болсон найруулагч Матт Ландон дээр бүтээлийг найруулахаар болсон байна. Киноны нээлт: Долоодугаар сарын 18, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: ### 14. M3GAN 2.0 “M3GAN” киноны найруулагч Жерард Жонстоун шинжлэх ухааны уран зөгнөлт аймшгийн киноныхоо үргэлжлэлд дахин найруулагчаар ажиллахаар болоод буй. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 16, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан ёсны трэйлэр: ### 15. A Minecraft Movie Мөн л бидний хүүхэд насны нэгэн томоохон хэсгийг эзэлсэн Minecraft тоглоомын бүрэн хэмжээний кино ирэх оны дөрөвдүгээр сарын 4-нд нээлтээ хийх товтой байна. Дуу оруулагч жүжигчдийн багт олон алдартай инээдмийн жүжигчид сонгогдсоны дунд бидэнд Кунг-Фу Панда киноны Погийн дүрээрээ хоногшсон Жак Блак ч багтжээ. Киноны нээлт: Дөрөвдүгээр сарын 4, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан ёсны трэйлэр: ### 16. The Bad Guys 2 The Bad Guys (2022) бүтээл өндөр ашиг орлого олсон тул удаах ангийг нь хийж буйд гайхах зүйл үгүй биз ээ. Киноны нээлт: Наймдугаар сарын 1, 2025 Эх сурвалж: The Hollywood Reporter Албан ёсны трэйлэр: ### 17. Snow White Тэртээ 1937 онд нээлтээ хийж байсан, түүхт Цасан гоо ба долоон одой хүүхэлдэйн киноноос сэдэвлэсэн уран сайхны кино ирэх онд театруудын дэлгэцнээ гарахаар болоод буй. Цасан гоо хүүхэлдэйн кино нь тухайн үедээ шуугиан тарьж байсан бөгөөд нэгэн сонирхолтой баримт дэлгэхэд, хүүхэлдэйн киноны хүртсэн оскарын шагнал долоон одойг илэрхийлэх долоон жижигхэн оскарыг араасаа эгнүүлсэн байдаг онцлогтой, цорын ганц оскар юм. Харин уран сайхны кино нь юу дуулгах бол. Киноны нээлт: Гуравдугаар сарын 21, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан ёсны трэйлэр: ### 18. Mickey 17 Оскарын шагналт, алдарт Parasite киноны найруулагч Bong Joon-ho-гийн шинэ бүтээл ирэх жил олны хүртээл болох нь. Киноны нээлт: Нэгдүгээр сарын 31, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан ёсны трэйлэр: ### 19. Five Nights at Freddy’s 2 Алдартай видео тоглоомоос сэдэвлэсэн Five Nights at Freddy киноны үргэлжлэл ирэх онд кино театруудын дэлгэцнээ. Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 5, 2025 Эх сурвалж: Variety.com Албан бус трэйлэр: ### 20. Mortal Kombat 2 Та бидний хүүхэд насны анд нөхөр Mortal Kombat тоглоомоос сэдэвлэсэн Mortal Kombat (2021) бүтээл шүүмжлэгчдээс төдийлөн өндөр үнэлгээ авч чадаагүй ч чамлахааргүй ашиг орлого олсон билээ. Энэхүү бүтээлийн үргэлжлэл ирэх онд нээлтээ хийхээр төлөвлөөд байна. Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 24, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: ### 21. Zootopia 2 Өмнөх ангидаа сайн найз, хамтран ажиллагсад болцгоосон офирцер үнэг, туулай нар ахин шинэ хэрэг дээр ажиллах гэнэ. Zootopia 1.024 тэрбум ам.долларын ашиг орлог олж түүхэн дэх хамгийн өндөр ашиг орлоготой хүүхэлдэйн киноны жагсаалтын 12-т багтдаг байдаг. Киноны нээлт: Арваннэгдүгээр сарын 26, 2025 Эх сурвалж: Letterboxd.com Албан бус трэйлэр: ### 22. Avatar: Fire and Ash Найруулагч Жеймс Камеронын алдарт Аватар цувралын удаах анги. Цувралын өмнөх анги нийт 2.320 тэрбум ам.долларын ашиг орлог олж цар тахлаас хойших хамгийн өндөр ашиг орлого олсон бүтээл болсон юм. Киноны нээлт: Арванхоёрдугаар сарын 19, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: ### 23. The Conjuring: Last Rites Аймшгийн киноны хорхойтнуудад дуулгахад The Conjuring цувралын шинэ анги тун удахгүй танд хүрэх гэж байна. Энэ удаа Паранормаль судлаачид болох Эд ба Лорейн Уоррен сэрдхийлгэм үл мэдэгдэх далдын зүйлстэй холбоотой хамгийн сүүлчийн аймшигт хэрэгт оролцохоор явах ажээ. Киноны нээлт: Есдүгээр сарын 5, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: ### 24. How to Train Your Dragon Бидний сэтгэлд хоногшсон How to Train Your Dragon цувралын уран сайхны кино ирэх онд нээлтээ хийх аж. Сайн хүүхэлдэйн киноны уран сайхны кино болгосон хувилбар үргэлж муу болдог гэж хүмүүс ярьдаг шүү дээ. Тэгвэл хүн болгоны хайртай энэхүү гурамсан бүтээлийн уран сайны кино хувилбар үзэгчдийг гонсойлгох болов уу, баярлуулах болов уу гэдгийг бид ирэх онд харах нь. Киноны нээлт: Зургаадугаар сарын 13, 2025 Эх сурвалж: The Economic Times Албан бус трэйлэр: ### 25. Karate Kid: Legends Хүн болгоны сайн мэдэх Karate Kid кино арван таван жилийн дараа үргэлжлэхээр боллоо. Гэхдээ чухам ямар үйл явдал хэрхэн өрнөх талаар ямар ч мэдэгдэл хийгдээгүй байна. Киноны нээлт АНУ-д ирэх оны тав дугаар сард болох товтой байгаа юм байна. Киноны нээлт: Тавдугаар сарын 30, 2025 Эх сурвалж: Rotten Tomatoes Албан бус трэйлэр:
https://unread.today/c/spotlight-nsp-provider
Онцлох бизнес
Tsengeg
2023-11-06T00:00:00
11 сарын 6, 2023
NSP Provider: Сошиал худалдаа, үндэсний платформ, нэгдсэн талбар
<div class="article-body"> <h2>Энэ удаагийн онцлох бизнесээр үндэсний хэмжээний цогц платформыг хөгжүүлэн дэлхийд өрсөлдөх амбицтай, цахим худалдааны салбарт технологийн шинэ шийдлийг нэвтрүүлж буй хамт олныг онцолж байна. </h2><p>Нэр: Next Social Platform Provider LLC /Нэкст Сошиал Платформ Провайдер ХХК/ <br>Үйл ажиллагааны чиглэл: Систем хөгжүүлэлт, платформ нийлүүлэлт <br>Үүсгэн байгуулагч: ГрэйпСити Монгол, Эм И Си Партнерс, Нэкст сошиал платформ ХХК <br>Үүсгэн байгуулагдсан он: 2019 он <br>Цахим хаяг: <a href="https://nextsocial.mn/" target="_blank">nextsocial.mn</a> </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p>Нэкст сошиал платформ компани Монголын анхны цахим худалдааны <a href="https://mmarket.mn/" target="_blank">MMarket</a> цогц платформыг 2014 онд нээж, бизнесийн ухаалаг туслах Чатбот болон урамшууллын оноогоо цахим худалдаанд ашиглах боломж бүхий <a href="https://ardstore.mn/" target="_blank">АрдШоп</a> платформуудыг 2018 онд зах зээлд нэвтрүүлж байсан нь тухайн цаг үедээ инновац, дэвшил байсан юм. Цар тахлын нөлөөгөөр сошиал худалдаа (Social-Commerce) гэх шинэ ойлголт олон улсын цахим худалдааны салбарт хүч түрэн гарч ирсэн. Үүнтэй зэрэгцэн бид дотоодын сошиал худалдааны платформ хөгжүүлэхээр АрдШоп болон ГрэйпСити Монгол компанитай нэгдэж NSP Provider компанийг байгуулсан түүхтэй.<br><br> </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/f81dcfb8af63b7c93b587182b641b3e5.jpg"></p><div class="image-caption">Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн газрын захирал Б.Билэгсайхан</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p>Манай үйл ажиллагааны ялгарал нь 5С интеграци буюу Commerce, Community, Content, Channels, Consumers гэсэн зарчимыг баримтлан хөгжүүлэлтээ хийдэг. Бидэнтэй адил төстэй үйл ажиллагаа явуулдаг IT-ийн байгууллагууд одоогоор 5С интеграци хараахан хийж эхлээгүй. Мөн бидний хөгжүүлж байгаа Mongol.net платформ хэрэглэгчдийн туршлагад суурилсан, шинэ үеийн сошиал контент маркетинг, лайв шинж чанартай гэдгээрээ онцлог. Олон жилийн мэдлэг, бодит туршлага дээрээ тулгуурлан бүтээсэн энэхүү платформоо тун удахгүй олон нийтэд нээлттэй танилцуулах гэж байна. Ингэснээр хэрэглэгч болон худалдаа эрхлэгч, контент бүтээгч, инфлюнсер, хүргэлт, зээлийн үйлчилгээ, төлбөрийн системүүд бүгд хамтын өгөөж хүртэх бүтээлч эдийн засгийн шинэ загварыг бий болгож байгаа юм. Манай баг хамт олон нь АНУ, Австри, БНСУ, Монгол, Энэтхэг, Тайван улсад мэдээллийн технологийн чиглэлээр боловсрол эзэмшиж, мэргэжлээрээ 20 гаруй жил ажилласан туршлагатай болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">nsp provider гэж юу вэ?</h3><p>Бид нийгмийн хэрэгцээг хангах дундын платформ хөгжүүлэх зорилготой технологийн компани. Энэхүү зорилгынхоо хүрээнд сошиал болон контент маркетинг, цахим худалдааг нэгтгэсэн Монголын анхны сошиал худалдааны платформоо зах зээлд нэвтрүүлэхэд бэлэн болоод байна.<br><br> </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/c1f8fae569e7607b55b7dbf6b5eecc30.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>нэр</h3><p>Бид хамтдаа бүтээцгээе гэсэн уриатай. Үргэлж нийгмийн хэрэгцээг хангах платформ хөгжүүлж, хамтдаа нэвтрүүлнэ гэх амбицаар Next Social Platform Provider гэх нэрийг өгсөн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Бид одоогоор Mongol.net платформдоо бизнес болон контент бүтээгчид өөрсдийн хүрээлэл үүсгэн хөгжүүлэх, live худалдаа, контент маркетингийн бизнес эрхлэх боломж бүхий Ardstore.mn маркетплэйс болон борлуулалт маркетингийн хиймэл оюунтай <a href="https://chatbot.mn/" target="_blank">Chatbot.mn</a>, салбар бүрийн мэргэжилтнүүд цахим бизнес эрхлэх <a href="https://melon.mn/expert/expertList" target="_blank">ExpertApp</a>, контент бүтээх боломж бүхий <a href="https://melon.mn/celebot" target="_blank">InfluencerApp</a>, цахим эрүүл мэндийн <a href="https://emch.app/" target="_blank">EmchApp</a>, төлбөр тооцооны <a href="https://www.mostmoney.mn/" target="_blank">MostMoney</a>, <a href="https://www.qpay.mn/" target="_blank">QPay</a>, <a href="https://socialpay.mn/" target="_blank">SocialPay</a> системүүд, зээлийн болон хуваан төлөх үйлчилгээний <a href="https://ardcredit.com/mn/picknpay" target="_blank">Pick&amp;Pay</a>, <a href="https://merchant.monpay.mn/" target="_blank">MonPay</a>, <a href="https://www.pocket.mn/" target="_blank">Pocket</a>, <a href="https://simple.mn/" target="_blank">Simple</a>, <a href="https://storepay.mn/" target="_blank">StorePay</a> зэрэг системүүдийг нэгтгээд байна. Цаашид дотоодын IT компаниудтай хамтран тэдний хөгжүүлж буй олон системүүдийг нэгтгэнэ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/6a520f3b2ffbf641ba5a6d4b29463b07.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/bb257a227cd9da90dfbc370917dfba47.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Манай компани бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, платформ хөгжүүлэлт, систем нэвтрүүлэлт, борлуулалт маркетингийн үндсэн 4 багийн нийт 27 ажилтантай.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/686b2d2d88c0c00e7854d9c4a448f6ac.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>эрсдэл</h3><p>Сошиал худалдааны платформыг зах зээлд нэвтрүүлэхэд дата төвийн хүчин чадлын асуудал тулгарах эрсдэлтэй. Мөн цахим бизнес, худалдаа, үйлчилгээ нэвтрүүлэхэд хэрэглэгчээ цахимаар таних, гэрээ, баримт бичгийг баталгаажуулах цахим гарын үсгийн хэрэглээг улс орон даяар нэвтрүүлэх шинэ сорилт тулгарч байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Сошиал худалдааны олон улсын зах зээл хурдтай тэлж байна. Бид ойрын ирээдүйд O2O (online to offline) контент маркетинг, лайв худалдаа, крипто урамшуулал, түгээлтийн үйлчилгээг нэгтгэсэн Mongol.net платформоо хөгжиж буй гадны зах зээлд нэвтрүүлэх зорилготой. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/8024c9c6fe37baab6b5ad0b7686fb5d5.jpg"></p> </div>
Энэ удаагийн онцлох бизнесээр үндэсний хэмжээний цогц платформыг хөгжүүлэн дэлхийд өрсөлдөх амбицтай, цахим худалдааны салбарт технологийн шинэ шийдлийг нэвтрүүлж буй хамт олныг онцолж байна. Нэр: Next Social Platform Provider LLC /Нэкст Сошиал Платформ Провайдер ХХК/ Үйл ажиллагааны чиглэл: Систем хөгжүүлэлт, платформ нийлүүлэлт Үүсгэн байгуулагч: ГрэйпСити Монгол, Эм И Си Партнерс, Нэкст сошиал платформ ХХК Үүсгэн байгуулагдсан он: 2019 он Цахим хаяг: nextsocial.mn сэдэл Нэкст сошиал платформ компани Монголын анхны цахим худалдааны MMarket цогц платформыг 2014 онд нээж, бизнесийн ухаалаг туслах Чатбот болон урамшууллын оноогоо цахим худалдаанд ашиглах боломж бүхий АрдШоп платформуудыг 2018 онд зах зээлд нэвтрүүлж байсан нь тухайн цаг үедээ инновац, дэвшил байсан юм. Цар тахлын нөлөөгөөр сошиал худалдаа (Social-Commerce) гэх шинэ ойлголт олон улсын цахим худалдааны салбарт хүч түрэн гарч ирсэн. Үүнтэй зэрэгцэн бид дотоодын сошиал худалдааны платформ хөгжүүлэхээр АрдШоп болон ГрэйпСити Монгол компанитай нэгдэж NSP Provider компанийг байгуулсан түүхтэй. Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн газрын захирал Б.Билэгсайхан ялгарал Манай үйл ажиллагааны ялгарал нь 5С интеграци буюу Commerce, Community, Content, Channels, Consumers гэсэн зарчимыг баримтлан хөгжүүлэлтээ хийдэг. Бидэнтэй адил төстэй үйл ажиллагаа явуулдаг IT-ийн байгууллагууд одоогоор 5С интеграци хараахан хийж эхлээгүй. Мөн бидний хөгжүүлж байгаа Mongol.net платформ хэрэглэгчдийн туршлагад суурилсан, шинэ үеийн сошиал контент маркетинг, лайв шинж чанартай гэдгээрээ онцлог. Олон жилийн мэдлэг, бодит туршлага дээрээ тулгуурлан бүтээсэн энэхүү платформоо тун удахгүй олон нийтэд нээлттэй танилцуулах гэж байна. Ингэснээр хэрэглэгч болон худалдаа эрхлэгч, контент бүтээгч, инфлюнсер, хүргэлт, зээлийн үйлчилгээ, төлбөрийн системүүд бүгд хамтын өгөөж хүртэх бүтээлч эдийн засгийн шинэ загварыг бий болгож байгаа юм. Манай баг хамт олон нь АНУ, Австри, БНСУ, Монгол, Энэтхэг, Тайван улсад мэдээллийн технологийн чиглэлээр боловсрол эзэмшиж, мэргэжлээрээ 20 гаруй жил ажилласан туршлагатай болно. nsp provider гэж юу вэ? Бид нийгмийн хэрэгцээг хангах дундын платформ хөгжүүлэх зорилготой технологийн компани. Энэхүү зорилгынхоо хүрээнд сошиал болон контент маркетинг, цахим худалдааг нэгтгэсэн Монголын анхны сошиал худалдааны платформоо зах зээлд нэвтрүүлэхэд бэлэн болоод байна. нэр Бид хамтдаа бүтээцгээе гэсэн уриатай. Үргэлж нийгмийн хэрэгцээг хангах платформ хөгжүүлж, хамтдаа нэвтрүүлнэ гэх амбицаар Next Social Platform Provider гэх нэрийг өгсөн. одоо Бид одоогоор Mongol.net платформдоо бизнес болон контент бүтээгчид өөрсдийн хүрээлэл үүсгэн хөгжүүлэх, live худалдаа, контент маркетингийн бизнес эрхлэх боломж бүхий Ardstore.mn маркетплэйс болон борлуулалт маркетингийн хиймэл оюунтай Chatbot.mn , салбар бүрийн мэргэжилтнүүд цахим бизнес эрхлэх ExpertApp , контент бүтээх боломж бүхий InfluencerApp , цахим эрүүл мэндийн EmchApp , төлбөр тооцооны MostMoney , QPay , SocialPay системүүд, зээлийн болон хуваан төлөх үйлчилгээний Pick&Pay , MonPay , Pocket , Simple , StorePay зэрэг системүүдийг нэгтгээд байна. Цаашид дотоодын IT компаниудтай хамтран тэдний хөгжүүлж буй олон системүүдийг нэгтгэнэ. баг Манай компани бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, платформ хөгжүүлэлт, систем нэвтрүүлэлт, борлуулалт маркетингийн үндсэн 4 багийн нийт 27 ажилтантай. эрсдэл Сошиал худалдааны платформыг зах зээлд нэвтрүүлэхэд дата төвийн хүчин чадлын асуудал тулгарах эрсдэлтэй. Мөн цахим бизнес, худалдаа, үйлчилгээ нэвтрүүлэхэд хэрэглэгчээ цахимаар таних, гэрээ, баримт бичгийг баталгаажуулах цахим гарын үсгийн хэрэглээг улс орон даяар нэвтрүүлэх шинэ сорилт тулгарч байна. ирээдүй Сошиал худалдааны олон улсын зах зээл хурдтай тэлж байна. Бид ойрын ирээдүйд O2O (online to offline) контент маркетинг, лайв худалдаа, крипто урамшуулал, түгээлтийн үйлчилгээг нэгтгэсэн Mongol.net платформоо хөгжиж буй гадны зах зээлд нэвтрүүлэх зорилготой.
Энэ удаагийн онцлох бизнесээр үндэсний хэмжээний цогц платформыг хөгжүүлэн дэлхийд өрсөлдөх амбицтай, цахим худалдааны салбарт технологийн шинэ шийдлийг нэвтрүүлж буй хамт олныг онцолж байна. Нэр: Next Social Platform Provider LLC /Нэкст Сошиал Платформ Провайдер ХХК/ Үйл ажиллагааны чиглэл: Систем хөгжүүлэлт, платформ нийлүүлэлт Үүсгэн байгуулагч: ГрэйпСити Монгол, Эм И Си Партнерс, Нэкст сошиал платформ ХХК Үүсгэн байгуулагдсан он: 2019 он Цахим хаяг: nextsocial.mn ### сэдэл Нэкст сошиал платформ компани Монголын анхны цахим худалдааны MMarket цогц платформыг 2014 онд нээж, бизнесийн ухаалаг туслах Чатбот болон урамшууллын оноогоо цахим худалдаанд ашиглах боломж бүхий АрдШоп платформуудыг 2018 онд зах зээлд нэвтрүүлж байсан нь тухайн цаг үедээ инновац, дэвшил байсан юм. Цар тахлын нөлөөгөөр сошиал худалдаа (Social-Commerce) гэх шинэ ойлголт олон улсын цахим худалдааны салбарт хүч түрэн гарч ирсэн. Үүнтэй зэрэгцэн бид дотоодын сошиал худалдааны платформ хөгжүүлэхээр АрдШоп болон ГрэйпСити Монгол компанитай нэгдэж NSP Provider компанийг байгуулсан түүхтэй. Бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн газрын захирал Б.Билэгсайхан ### ялгарал Манай үйл ажиллагааны ялгарал нь 5С интеграци буюу Commerce, Community, Content, Channels, Consumers гэсэн зарчимыг баримтлан хөгжүүлэлтээ хийдэг. Бидэнтэй адил төстэй үйл ажиллагаа явуулдаг IT-ийн байгууллагууд одоогоор 5С интеграци хараахан хийж эхлээгүй. Мөн бидний хөгжүүлж байгаа Mongol.net платформ хэрэглэгчдийн туршлагад суурилсан, шинэ үеийн сошиал контент маркетинг, лайв шинж чанартай гэдгээрээ онцлог. Олон жилийн мэдлэг, бодит туршлага дээрээ тулгуурлан бүтээсэн энэхүү платформоо тун удахгүй олон нийтэд нээлттэй танилцуулах гэж байна. Ингэснээр хэрэглэгч болон худалдаа эрхлэгч, контент бүтээгч, инфлюнсер, хүргэлт, зээлийн үйлчилгээ, төлбөрийн системүүд бүгд хамтын өгөөж хүртэх бүтээлч эдийн засгийн шинэ загварыг бий болгож байгаа юм. Манай баг хамт олон нь АНУ, Австри, БНСУ, Монгол, Энэтхэг, Тайван улсад мэдээллийн технологийн чиглэлээр боловсрол эзэмшиж, мэргэжлээрээ 20 гаруй жил ажилласан туршлагатай болно. ### nsp provider гэж юу вэ? Бид нийгмийн хэрэгцээг хангах дундын платформ хөгжүүлэх зорилготой технологийн компани. Энэхүү зорилгынхоо хүрээнд сошиал болон контент маркетинг, цахим худалдааг нэгтгэсэн Монголын анхны сошиал худалдааны платформоо зах зээлд нэвтрүүлэхэд бэлэн болоод байна. ### нэр Бид хамтдаа бүтээцгээе гэсэн уриатай. Үргэлж нийгмийн хэрэгцээг хангах платформ хөгжүүлж, хамтдаа нэвтрүүлнэ гэх амбицаар Next Social Platform Provider гэх нэрийг өгсөн. ### одоо Бид одоогоор Mongol.net платформдоо бизнес болон контент бүтээгчид өөрсдийн хүрээлэл үүсгэн хөгжүүлэх, live худалдаа, контент маркетингийн бизнес эрхлэх боломж бүхий Ardstore.mn маркетплэйс болон борлуулалт маркетингийн хиймэл оюунтай Chatbot.mn, салбар бүрийн мэргэжилтнүүд цахим бизнес эрхлэх ExpertApp, контент бүтээх боломж бүхий InfluencerApp, цахим эрүүл мэндийн EmchApp, төлбөр тооцооны MostMoney, QPay, SocialPay системүүд, зээлийн болон хуваан төлөх үйлчилгээний Pick&Pay, MonPay, Pocket, Simple, StorePay зэрэг системүүдийг нэгтгээд байна. Цаашид дотоодын IT компаниудтай хамтран тэдний хөгжүүлж буй олон системүүдийг нэгтгэнэ. ### баг Манай компани бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, платформ хөгжүүлэлт, систем нэвтрүүлэлт, борлуулалт маркетингийн үндсэн 4 багийн нийт 27 ажилтантай. ### эрсдэл Сошиал худалдааны платформыг зах зээлд нэвтрүүлэхэд дата төвийн хүчин чадлын асуудал тулгарах эрсдэлтэй. Мөн цахим бизнес, худалдаа, үйлчилгээ нэвтрүүлэхэд хэрэглэгчээ цахимаар таних, гэрээ, баримт бичгийг баталгаажуулах цахим гарын үсгийн хэрэглээг улс орон даяар нэвтрүүлэх шинэ сорилт тулгарч байна. ### ирээдүй Сошиал худалдааны олон улсын зах зээл хурдтай тэлж байна. Бид ойрын ирээдүйд O2O (online to offline) контент маркетинг, лайв худалдаа, крипто урамшуулал, түгээлтийн үйлчилгээг нэгтгэсэн Mongol.net платформоо хөгжиж буй гадны зах зээлд нэвтрүүлэх зорилготой.
https://unread.today/c/10-10-mom
10 ертөнц, 10 өнцөг
Maral Altankhuyag
2023-05-16T00:00:00
5 сарын 16, 2023
Хамгийн нандин нэр: Ээж
<div class="article-body"> <h2>Энэ орчлонгоор дүүрэн ЭЭЖЭЭ гэж хашхирвал Ижий минь л ганцхан миний дууг таних байх даа...<div><br><div>Санаа дутсан бус сачий минь хүрээгүйдээ ижийнхээ тухай бичиж чадсангүй гэж нэгэн лут зохиолч санааширч байв. Нээрэн л ээжийн хайр гэдэг бичиж зурж, хөшөө дурсгал болгон барьж болдог, энэхэнд багтдаг эд биш юм. Хорвоо ертөнцөд муу ээж гэж байдаггүй. Харин өөрийгөө хайрладаг, өөрийнхөө сонголтыг эрхэмлэдэг нэгэн илүү сайн ээж болдог гэдэг. </div><div><div><div><br></div><div>10 ертөнц, 10 өнцөг  цувралынхаа ээлжит дугаартаа бидний дундах эгэл жирийн ээжүүдийн амьдрал, амжилт бүтээлийн гэгээлэг түүхийг хуваалцаж байна. <br></div></div></div></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Б. Ундраа</h3><p></p><p>Багаасаа урлагт дуртай, кино найруулагч, продюсер болох мөрөөдөлтэй байлаа. Харин бага охин минь ирэхдээ тэрхүү мөрөөдлөө биелүүлэх зоригийг өгч, дуртай зүйлээ хийж эхлэх хүсэл тэмүүллийг минь асаасан.</p><p>Таван настай том хүү, ой гарантай бага охин хоёроо асрангаа ээжүүдэд тулгардаг нийтлэг бэрхшээл, хосуудын харилцааг хошин хэлбэрээр харуулах сошиал, богино бичлэг хийж эхэлснээр өөртөө л найруулагч, продюсер, жүжигчин болж явна. Өнгөрсөн хугацаанд хийсэн бичлэгүүдээс найм нь сая гаран үзэлттэй болсон нь наддаа л том амжилт. Бичлэгүүдээрээ дамжуулан надтай ижил гэртээ хүүхдээ хардаг ээжүүддээ ганцаараа биш гэдгийг нь мэдрүүлж мөн бага ч гэсэн инээд бэлэглэх зорилготой. <br> <br>Долоон сар хэвтрийн дэглэм сахиж том хүүгээ төрүүлсэн учраас жирэмснийхээ хугацаанд ч, төрснийхөө дараа ч сэтгэл зүй ихэд савлагаатай байсан. Заримдаа хүүгээ тэврээд зэрэгцэж уйлаад л... Ялангуяа хүүхэд өвдөх үед “Би муу ээж болохоор хүүхдээ өвтгөчихлөө” гэх зэргээр их өөрийгөө голж, хэмлэнэ. Манай нөхөр ажлаа тараад бэлтгэл болон тэмцээндээ анхаардаг учир төрсний дараа өдөржин хүүтэйгээ хоёулаа л үлддэг байсан. Тэр үедээ ярилцах, харилцах хүнгүй ганцаардсан мэдрэмжийг их амссан.</p><p>Ийм л үед ээжүүдийн клуб ч юм уу уулздаг орчинтой болоосой гэж их боддог байлаа. Яг л тэр орчныг бүрдүүлж, ээжүүд ярилцах, нэгнээ сонсох, хамтдаа хөгжих, өөрт тулгарсан ойлгомжгүй нөхцөлөөс гарахад туслах хүрээлэл, боломжийг Моменто 2023 арга хэмжээнээс хүлээж байна. </p><p><b><i>Фэйсбүүк: </i></b><a href="https://www.facebook.com/BigGerMgl" target="_blank">BigGer Family </a><br><b><i>Инстаграм:</i></b> <a href="https://www.instagram.com/undraabattulga/" target="_blank">undraabattulga</a> <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/adf60a24e970b7f4f943826fcd6c7041.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">О.Саранчулуун</h3><p></p><p>Хүүгээ тээсэн жирэмсэн байх үед хиймэл хөл холгож, цэврүүтэх нь энгийн л үзэгдэл байлаа. Цэврүүтэж, үрэвсэж, цус нь хатсан оймстой хөлөө орой унтахдаа л тайлна. Гэхдээ тэр үед өвдөж зовуурилах хөлдөө биш хэвлий дэх хүүгээ эрүүл саруул төрүүлэх тухай л боддог байсан. Энэ хүсэл маань ч биелж, эрүүл чийрэг хөөрхөн үр минь мэндэлж миний ертөнцөд нар мандсан даа.<br> <br>Хүүгээ төрүүлсний дараа гурван сар хүртэл нь тэврээд явж чаддаг байснаа таван сартайгаас нь хойш даахгүй болсон. Хөл муутай ээжтэй бяцхан хүү минь зургаан сартайгаасаа юм түшээд алхаж, бараг л найман сартайдаа хөлд орсон.<br> <br>Өргөж тэвэрье гэхээр “Би өөрөө” гээд л үсрээд буучихдаг. Гэм нь эрэгтэй хүүхэд учраас ийш тийш гүйж их сахилгагүйтнэ. Нэг удаа бүр год үсрээд машин зам руу гүйгээд эгээтэй л машин доогуур орохоо дөхсөн. Би араас нь гүйгээд барьж авч чадаагүй ч азаар өөр нэг залуу хүүг маань авчирч өгсөн. Тэр үйл явдлаас хойш гурван нас хүртэл нь цээживч зүүж, уяанаас нь барьж явдаг болсон. Хөл муутай ээжийн авч чадах арга хэмжээ нь тэр л юм билээ. <br><br>Хүү маань дөрвөн нас хүрэхдээ ээжийгээ хөл муутайг ойлгож сахилгагүйтэх, ийш тийш гүйж сандаргах нь багассан юм шиг санагддаг. Хоёр настайгаасаа бүх тоглоомынхоо хөлийг хугалаад оронд нь баримлын шавраар хөл хийчихдэг байсан. Түүнийг нь анзаарч ухаан суухаас нь эхлэн ялгаатай байдлын тухай сайтар ойлгуулж эхэлсэн. Үүний үр дүнд хүү маань хөгжлийн бэрхшээл, хүний ялгаатай байдлыг маш сайн ойлгодог, тусч, зөөлөн сэтгэлтэй нэгэн болж өсөж байна. Эцэг эхчүүд бид өөрсдөө юу туулах нь биш, бидний хүүхдүүд хэрхэн өсөж, юу туулж, энэ нийгэмд яаж амьдрах тухай илүү нухацтай бодох хэрэгтэй шиг санагддаг. <br><br>Тавхан настайдаа “та нэг хөлгүй ч гэсэн хамгийн хөөрхөн бас супер ээж шүү” гэж хэлж билээ. Би бусдаар өрөвдүүлдэг ээж байхыг хүсээгүй. Өөрийгөө хөгжүүлж, шинэ зүйлд суралцаж, хийж чадах бүхнээ хийж хүүхдэдээ “хүн ямар ч нөхцөлд байгаа бүх боломжоо ашиглаж амьдрах” хэрэгтэйг үлгэрлэхийг хичээж явна.</p><p><b><i>Фэйсбүүк</i></b>: <a href="https://www.facebook.com/otgon.saranchuluun" target="_blank">Saranchuluun Otgon</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/73d14f7b65a1716038cf7a663cfc69f5.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Д.Цэлмүүн</h3><p></p><p>Эрүүл саруул төрсөн хүү маань дөрөвхөн сартайдаа хорвоогоос хальсан үйл явдал надад амьдралынхаа тухай гүнзгий гэгч нь тунгаах шалтгаан болсон юм. Миний үндсэн мэргэжил генетик судлаач, гурван хөөрхөн хүүгийн ээж. <br><br>Их сургуулиа амжилттай төгсөж, нөхөртэйгөө ханилан АНУ-д ирээд 27 насандаа ээж болж, амьдралын охь шимийг хүртэж байх үед хоёр дахь хүү маань гэнэтийн явдлаар хорвоог орхисон нь залуу ээж, залуу гэр бүлийн хувьд гүн цочрол болсон. Гэрийнхнээсээ хол, хүний нутагт хэлж хуваалцах хүнгүй, яг л амьдралын харанхуй ангал дотор гацчихсан мэт өдөр хоногууд тэгж л эхэлсэн. <br><br>Заримдаа амиа хорлож, хүүгийнхээ хойноос яваад өгөх тухай ч боддог байв. Бусад хүмүүс миний нөхцөл байдлаас дөлж, надтай харилцахдаа бишүүрхэж халгана. Гэр бүл, ойр дотнынхон “Залуу юм чинь дахиад төрж болно гэж тайвшруулна. Гэхдээ тэр бүхнээс илүү намайг хайрладаг хань, хүүгээ харангаа хэрхэн даван туулж гарах замаа олсон. <br><br>Би хүүгээ алдсан гэдгээрээ хохирогчийн дүрд тоглож, өөрийгөө буруутгаагүй. Бусдын өмнө сэтгэлийн хаттай нэгэн мэт харагдах гэж жүжиглэлгүйгээр уйлмаар байвал уйлж, бэтгэрсэн сэтгэлээ нуулгүй чөлөөлж байж сая нэг сэтгэл зүйгээ тайвшруулсан. Хүү маань надад, манай гэр бүлд аз жаргал баяр баясгалан бэлэглэсэн сахиусан тэнгэр гэдгийг санаж, дотнын хүмүүстээ ч үүнийг ойлгуулах ёстойг ухамсарласан хэрэг.<br><br>Угтаа уй гашуу гэдэг амьдралын хором мөч бүхэнд тохиож байдаг, хүний амьдралын нэгэн хэсэг. Хүсэл мөрөөдлөө алдах, шантрах, урам хугарах, өөрийгөө ойлгохгүй байх, хүүхэдтэйгээ ойлголцохгүй байх бүгдээрээ л гашуудал гэсэн үг. Ховор сонин энэ чиглэлээр Монголд анх удаа ажиллаж гурав дахь жилдээ ээжүүд, тэдний гэр бүлд тусалж байна. Хорвоо ертөнцөд муу ээж гэж байдаггүй. Харин өөрийгөө хайрладаг, өөрийнхөө сонголтыг эрхэмлэдэг нэгэн илүү сайн ээж болдог гэдгийг ухаарч явна. </p><p><b><i>Фэйсбүүк:</i></b> <a href="https://www.facebook.com/muunee.dashdorj" target="_blank">Tselmuun Muunee Dashdorj</a><br><b><i>Инстаграм:</i></b> <a href="https://www.instagram.com/tselmuun_lifecoach/#" target="_blank">tselmuun_lifecoach</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/11b0384b6241fb6c56623344b04679a5.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Б.Энхжин</h3><p></p><p>Жирэмсний тестийн хоёр зураасыг анх хараад “яана аа” гэж шоконд орж байлаа. Дөнгөж хоёрдугаар курсийн оюутан, өөрөө хүүхдээрээ байж хэвлийдээ нэгэн шинэ амь тээж байгаа гэдгээ мэдэхээр шоконд орж, гайхах нь аргагүй. Эхэндээ ирээдүйд хийхээр төлөвлөсөн, хийж үзэхийг хүссэн зүйлсээ бодож, өөрсдөө ч хүүхдээрээ юм чинь учир төрүүлэх үү, яах уу гэж нэлээн эргэлзэж байснаа нуугаад яахав. Тухайн үед намайг ямар ч шийдвэр гаргасан хажууд минь хамт байна гэж дэмжсэн хүн байсан учраас охиноо төрүүлэхээр баттай шийдсэн. Хоёр талын гэрийнхэн тайвнаар ойлгож хүлээн авсан ч бусад хүмүүсийн элдэв явган яриа, хэл амаас эмээж төрөх хүртлээ хичээлээсээ чөлөө авч, хэнд ч хэлэлгүй байсаар бяцхан охиноо өлгийдөн авсан даа. <br><br> Одоогоор хоёулаа оюутан учраас хоёр талын гэртээ ээлжилж амьдардаг. Хятад ардын зүйр үг байдаг шүү дээ “Хүүхэд өсгөхөд тосгон тэр аяараа хөдөлдөг” гээд. Хэрвээ өвөө, эмээ нь туслаагүйсэн бол охиноо өсгөх үйл явц үнэхээр амаргүй даваа байх байсан биз ээ. Зарим үед хүүхэд харах хүнгүй тул хичээлийн бие даалт, багийн ажилд яагаад ч оролцож амжихгүй үе тохионо. Тэр үед зарим нэгэн хүмүүс “Хүүхдээ зохицуулах нь чиний л асуудал, цагийн менежмент муутай ” гэх хандлага үзүүлэх нь бий. Нэг удаа охин маань шөнөжин халуураад маргааш нь бие даалтаа хугацаанд нь хураалгаж чадалгүй, ангийнхан дундаа ганцаараа үлдчихэж билээ. Аав ээжтэйгээ нэг дээвэр дор амьдардаг учир охиных нь хувьд гэр орны ажилдаа анхаарах хэрэгтэй. Охиндоо ээж, гэртээ сайн охин, сургуульдаа оюутан, нөхөртөө эхнэр нь байх гэж хичээсээр ээжийн ажлын хэцүү, басхүү сайхныг амсаж мэдэрсээр л явна…<br></p><p><b><i>Фэйсбүүк:</i></b> <a href="https://www.facebook.com/junslde" target="_blank">Ènkhjin Buren</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/ff160826714e75d0e570ea2be9fff440.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Б. Ариунзаяа</h3><p></p><p>Хэзээ, хэдэн настай байхаас үл хамааран ээж болно гэдэг эмэгтэй хүний амьдралын хамгийн нандин мөч. 30 нас гараад гэр бүл зохиох, хүүхэд төрүүлэхийг манайхан “оройтсон бороо” мэтээр хүлээн авах нь элбэг. Угтаа хүн эхлээд өөрийгөө таньж, амьдралын зорилтоо тодорхойлж, бусадтай нийцтэй байх харилцаанд суралцсаны дараа хувийн амьдарлаа амжилттай авч явах болов уу гэж би боддог юм.<br> <br>30 гараад ээж болж буй олон эмэгтэйчүүдийн хувьд нийгмийн хэвшмэл энэ хүлээлт заримдаа дарамт болдог ч хувь хүн өөрөө өөртэйгээ ажиллаж чадсанаар энэхүү хүлээлтийн дагуу биш өөрийн хүсэл зорилгод нийцсэн байдлаар ажил, амьдралын шийдвэрээ зөв гаргах боломжтой. Миний хувьд хүний нөөцийн удирдлагын чиглэлээр мэргэшин арваад жил ажиллажээ. Үүний дараа 2020 онд карьерийн замналаа өөрчилж эрүүл мэндийн салбарт хувийн бизнес эрхэлж эхэлсэн. Карьерийн энэхүү өөрчлөлтөө амжилттай удирдах, цаашдын 10-20 жилээ өөрийн чинхүү хүсэл, зорилгын дагуу алсын хараатай төлөвлөх, чиглүүлэх зорилгоор 2020 оноос монголд цөөхөн тооцогдох олон улсын итгэмжлэгдсэн көүчээр суралцаж, давхар ажиллаж эхэлсэн. Энэ хүртэлх хугацаанд хувь хүнээ хөгжүүлэх, карьертаа анхаарсны эцэст “Одоо л харин цаг нь боллоо” гэж өөртөө итгэсэн үедээ ээж болох гэж байна. <br><br>Нийгмийн хэвшмэл ойлголтод баригдалгүйгээр хувь хүн аливааг хийхэд бэлэн байна уу гэдэгт төвлөрч, ирээдүйн ажил амьдралын зорилгоо хүсэл зорилгынхоо дагуу зөв тодорхойлж, буруу зуршил, итгэл үнэмшлийг өөрчилж, өөртэйгөө ажиллаж сурахад нь луужин болох нь көүчийн гол ажил.<br></p><p>Эээжүүддээ хандан жирэмсэн, хүүхэд төрүүлсэн ямар ч үед, аль ч цаг хугацаанд өөрийгөө танин мэдэж, өөртэйгээ ажиллахаа хэзээ ч зогсоож болохгүй юм шүү хэмээн хувиасаа зөвлөе. Учир нь хувь хүн өөртөө итгэлтэй, сэтгэл ханамжтай байж байж л бид ажил, амьдралд тулгарах зогсошгүй олон асуудалд зөв шийдвэр гаргаж, бухимдаж түүртэлгүй, харин өөртөө бас хайртай хүмүүстээ эерэг уур амьсгал түгээж чадна.<br></p><p><b><i>Фэйсбүүк:</i></b> <a href="https://www.facebook.com/ariunzaya.battsengel" target="_blank">Ariun Zaya</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/ff4fea8cf3431ee676362c68df143789.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">А.Төгсжаргал  </h3><p></p><p>30 нас өнгөрч хожуухан жирэмслэхдээ хөөрхөн ихэр хөвгүүд төрүүлсэн. Хоёр хүүхэдтэй байж байгаад гэнэтхэн дөрөв болно гэж бодоход тухайн үедээ санаанд багтамгүй санагдаж билээ. Ихрүүд маань хоёр ойтой. Дээдэх ах нар нь ч дэрсхэн учир өдөржин хоорондоо хөөцөлдөн ноцолдож, бужигнаж өдрийг өнгөрөөнө. <br><br>Хүүхдүүд өвдөх, яаралтай хэрэг гарах үед үргэлж чөлөө авах аргагүй учир том хүүгээ төрүүлснээс хойш ажилдаа буцаж орсонгүй. Тиймээс хүүхдүүдээ гэртээ асрангаа өөртөө ажил олгож хувиараа бизнес эхлүүлсэн нь youngskinmongolia юм. Жилийн өмнө ихрүүдээ төрүүлэхдээ +30кг жин нэмж байлаа. Жирэмсэн үедээ ийнхүү огцом жин нэмснээс болж хөлний үеэр хатгуулж өвдөх болов. Төрсний дараа ч тэр шатаар дээш доош явах, өөд өгсөх уруудах үед бараг л доголж явна. Эмэгтэйчүүдэд хэрэгтэй мультивитамин тогтмол ууж байсан ч эрүүл мэндэд тустай өөр бүтээгдэхүүнүүд судалсаар коллагеныг олж мэдсэн юм. Яг л надтай ижил асуудалтай эмэгтэйчүүд, ээжүүдэд туслахаар хичээж явна. <br><br>Ихрүүдийг төрсний дараа нөхөр маань уурхайд 14/14 ээлжээр ажиллах болов. Эзгүй үед нь хүүхдүүдээ харж, гэрийн ажлаа зохицуулж, хажуугаар нь хувийн бизнесээ эрхлэх гээд тун завгүй. Заримдаа хүүхэд өвдөх, хичээл сургуульд зөөх, тэвдэж сандарсан үед ганцаараа гэдгээ мэдрэх хамгийн гунигтай. Орой бүр утсаар ярьж холбоотой байх боловч хажууд хамт байхгүй хойно цаанаа л нэг хоосон. Хэрэв хотод ажилладаг байсан бол оройтсон ч гэсэн гэртээ ирэхэд нь сэтгэлд амрана. Нөхөр ээлжээ дуусгаж амралтаар ирсэн тэд өдрүүд гэр эзэнтэй, хүүхдүүд аавтайгаа хамгийн жаргалтай өнгөрдөг. </p><p><b><i>Инстаграм: </i></b><a href="https://www.instagram.com/youngskinmongolia/" target="_blank">youngskinmongolia</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/35c988622b9c01d8abc0d9ee89761590.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Д. Амартуул</h3><p></p><p>Эмэгтэй хүн ээж болсны дараа л үр хүүхэд, өрөөл бусдад анхаарч, нийгэмдээ хэрэгтэй, үнэ цэнтэй зүйл бүтээх үйлсэд төвлөрдөг юм шиг. Хоёр дахь хүүхдээ төрүүлж, гэртээ байх хугацаандаа өөрийгөө таньж нээсэн минь амьдралын хамгийн сайхан цаг хугацаа гэж боддог. <br><br>Би хоёр охиноо төрсөн цагаас нь эхлэн хүүхэд хүмүүжлийн Монтессор аргаар өсгөсөн. Хүүхэд бие дааж төлөвшихөд орчин нөхцөл, хэрэглэгдэхүүн чухал тул бусад олон ээжүүд ч мэдээсэй гэсэндээ themontessorisisters инстаграм хаяг нээж байлаа. Охидоо монтессори аргаар өсгөхдөө ашиглаж буй өдөр тутмын хэрэглэгдэхүүнээ бусадтай хуваалцаж, хэрэгцээт мэдээлэл хүргэж эхэлсэн нь төд удалгүй олон ээжүүдэд таалагдаж эхэлсэн нь цааш ямар нэгэн юм хийх урам зоригийг бадраасан. <br><br>Бизнес хийх юмсан гэсэн сэтгэлийн бяцхан цог тэрхүү ээжүүдийн дэмжлэгээр асаж, Little Hands хүүхдийн модон тавилгын брэнд бүтсэн түүхтэй. Хадам аавын хашааны гражнаас ганцхан хөрөөтэй эхэлсэн үйлдвэр маань хүүхэд хүмүүжлийн арга барил, модон үйлдвэрлэл, мужааны ур ухааныг нэгтгэж бага насны хүүхдүүдийн бие даах хөгжилд зориулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэсээр гурван жилийг үджээ. <br><br>Эмэгтэй хүн, тэгээд огт мэдэхгүй салбартаа ажиллахад олон бэрхшээл тулгарах нь мэдээж. “Ганцаараа ярьж байвал битгий гайхаарай, хурлаа хийж байна “ гэдэг стартапын хошигнол инээдтэй боловч бодитой үнэн. Яг л тэр цагт ээжүүдийн хамтрал, нэгдэл миний ганцаараа туулах байсан тав, арван жилийн замыг дөтөлж өгсөн санагддаг. Ээжийг ээж л ойлгох учир хамгийн бодитой зөвлөгөө, хэрэгтэй чиглүүлэгийг бид өөрсдөдөө өгдөг. Тиймээс ч энэ зорилгын дагуу Моменто 2023 арга хэмжээ зохион байгуулагдаж байна. </p><p><b><i>Фэйсбүүк:</i></b> <a href="https://www.facebook.com/amy.dsh.5" target="_blank">Amy Dsh </a><br><b><i>Инстаграм:</i></b> <a href="https://www.instagram.com/themontessorisisters/" target="_blank">themontessorisisters</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/b7cba4b0ae731d56092b8c76ac99c5db.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">П.Саруул </h3><p></p><p>Би гурван хүүхэдтэй, цэцгийн дэлгүүрийн бизнес эрхэлдэг ээж. Миний хувьд ажил, хувийн амьдрал, хүүхдүүд гэж тусад нь ялгалгүй амьдралын нэгэн бүхэл хэсэг мэтээр хандахыг хичээдэг. Тиймдээ ч өөрийнхөө хүссэн дуртай зүйлийг хийж, байгаа бүхэндээ сэтгэл хангалуун амьдрах дуртай. Юм нэхдэг, оёдог, зурдаг ер юу ч хийдэг бай хийж буй зүйлийнхээ зөв өнцгийг харж аз жаргалтайгаар хийх нь ямар сайхан тухайд цэцгийн дэлгүүр үүсгэн байгуулсан түүхээсээ хуваалцъя.</p><p>Уул уурхайн салбар цэцэглэн хөгжиж байх цагт би гаднын хөрөнгө оруулалттай компанид өндөр цалинтай ажил эрхэлдэг байв. Гэтэл 2016 оны үед гэнэтхэн л бүх юм орвонгоороо эргэж, гаднаас орж ирэх хөрөнгө оруулалт, валютийн урсгал бүх зүйл зогсож компанийн захирал, нягтлан бид гурав л үлдэх нь тэр. Хоёр дахь охиноо хэвлийдээ тээж байх үедээ цалингүй зургаан сар ажиллаж, эцэст нь зээлээ төлөлгүй удсан тул байрыг маань хураахаар банкнаас хүртэл залгаж байлаа. <br><br>Тэр үед ээж маань айл хөршийнхөндөө гурваас таван мянган төгрөгөөр цэцгийн үрсэлгээ зардаг байв. Надаас интернэтэд зар тавьж өгөхийг хүсэхэд нь онц хэрэгтэй санагдаагүй боловч фэйсбүүк хуудас нээж, цэцэгний зурагтай хөөрхөн пост оруулдаг болов. Удалгүй санаанд оромгүй олон хүн холбогдож, үрсэлгээгээ худалдаж эхэлсэн. Өдрийн орлогоороо бензин хийж, үнэгүй хүргэлт хийнэ. Сүүлдээ явсаар “Цэцэг зардаг жирэмсэн охин” нэртэй болов (инээв). <br><br>Тухайн үед цэцгийн бизнес хомсхон, хүмүүсийн ойлголт ч тааруухан байсан үе. Охиноо төрүүлсний дараа “Наран” Их дэлгүүрийн хоёр давхарт 7мкв газрыг 300 мянган төгрөгөөр эхний гурван сардаа түрээсийн төлбөр төлөхгүй нөхцөлтэйгөөр бизнесээ эхлүүлж байлаа. Дөрвөн сарын дараа гэхэд жижигхэн дэлгүүр маань түрээсийн төлбөрөөс гадна гурван сая төгрөгийн ашигтай ажилладаг болов. Ашиг олохоос гадна хийж буй ажил маань хүнд баяр жаргал бэлэглэдэг нь сайхан санагдаж , урамтай үргэлжлүүлсэн дээ. Хүмүүсийн хэрэгцээ, шаардлага манай бизнесийг чиглүүлж, хөгжүүлсээр сарын 300 мянган төгрөгийн түрээсэндээ санаа зовдог байсан би одоо гурван салбартай, сардаа 30-40 сая төгрөгийн орлоготойгоор амжилттай ажиллаж байна. <br><br>Үрсэлгээ зарж эхлэхэд хэвлийд байсан жаахан охин маань 6 сарын 24-нд 7 нас хүрнэ. Жил бүрийн энэ өдөр бид бүх бараагаа тал үнээр хямдруулдаг юм. Өнөөдөр гэр бүлийн өдрийг тохиолдуулан 40 залуу хос гэрлэлтээ батлуулж байгаа гэсэн. Манай дэлгүүрийн зүгээс 20 хосод аз жаргал ерөөж, цэцгийн баглаа бэлдэж өглөө. Гал голомтоо бадрааж буй тэдгээр залуусын амьдралд сэтгэл шингээн бэлдсэн цэцэгс маань баяр жаргал авчирна гэдэгт итгэж байна. </p><p><b><i>Инстаграм:</i></b> <a href="https://www.instagram.com/udvalgarden/" target="_blank">udvalgarden</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1cdc85084f9aac12363f72fa0eb2a9e8.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">э.энхзул</h3><p></p><p>Их сургуулиа төгсөөд удаагүй байхдаа том хүүгээ төрүүлэх болов. Тэр үед шинэхэн ээжийн догдлол, сандрал бүхнийг туулж, төрөлт, жирэмслэлттэй холбоотой олон зүйл уншиж, судалж бэлдсэн боловч яг төрөх үед толгойд юу нь ч орж ирэхээ больчихдог юм билээ. Ер нь төрж байгаа ээжид гэр бүлийн хайр халамж, орчин тойрны дэмжлэг туслалцаа гэдэг мэдлэг мэдээлэл, туршлагаас ч илүү чухал байдаг шиг санагдсан.</p><p>Удалгүй гэр бүлээрээ Австрали улсыг зорьж, хоёр дахь хүүхдээ энд төрүүлсэн. Өмнө нь нэг удаа төрсөн туршлагатай гэж өөрийгөө дотроо зоригжуулж байсан ч танил биш газар, гэр бүлээсээ хол байсан учир анхны төрөлтөөс ялгаагүй байв. Нөхөр үргэлж дэргэж байж тусалж байсан ч цаанаа л ээж аав, ах дүү, найз нөхдийн халамжийг үгүйлээд байдаг юм билээ. Эндээс л Монгол болон гаднын оронд төрж, хүүхэд өсгөхийн давуу болон сул талуудыг анзаарч эхэлсэн.</p><p>Үүнээс ч болсон уу, бага хүүгээ төрүүлэхэд орчин нөхцөл хэдий тухтай байсан ч сэтгэл гутралд өртсөн. Монголд төрөхдөө энэ асуудалтай нүүр тулж байгаагүй юм. Гэтэл хоёр дахь төрөлтийн дараа жаахан зүйлд ч бухимдаад эсвэл санаа зовоод, юу ч хийх хүсэлгүй болчихсон. Хамаг асуудал надад л байгаа мэт санагдаж, ойр дотнын хүмүүстэйгээ харилцахад хүндрэлтэй болсон. Энэ амаргүй үед манайхаар бол өрхийн эмнэлэг буюу эндхийн гэр бүлийн төвөөс нь тогтмол зөвлөгөө өгч, дэмжиж байсан нь их дэм болсон гэж боддог. Нярай хүүхдийг сар бүр вакцинд хамруулдаг шиг ээжийн сэтгэл зүй, бие махбодод тогтмол анхаарч, асуумж судалгаа авч юунаас болж стресстэж байгаа тухай тайлбарлаж, хэрхэн даван гарах чиглүүлж өгдөг байсан нь Монголдоо нутагшуулмаар сайн жишээ. </p><p>Монголд төрөхийн өмнөх, төрөх үеийн, төрсний дараах өрөөнүүд тусдаа, шат дамжлага ихтэй, эмнэлэг дотроо өрөө солих шаардлага их үүсдэг байсан бол Австралид төрөхөд анх орсон өрөөнд нь л ээжид зориулсан хэрэгтэй бүх зүйлс нь байх ба асрах сувилагч цаг үргэлж хамт байж тусалсан нь таатай байсан. Том гэдэстэй, нярай хүүхэдтэй байж өрөө сольж гүйгээд байхгүй нь тун ч амар санагдсан. Үүнийг ч мөн эх орондоо нутагшуулбал сайхан юм гэж цагаан атаархал төрж байлаа. Хүүхэд төрүүлэх, өсгөх тал дээр аваад оччихмоор сайхан жишиг Австрали ч гэлтгүй дэлхий даяар дэндүү олон байдаг. Гэхдээ одоо байгаа асуудлуудыг хамгийн сайн мэддэг, ойлгодог ээжүүд л дуугарч, шийдэл санал болгож, бодит үр дүн нэхэхгүй бол нэмэргүй.</p><p>Монголд ээжүүдийн хүрээлэл их идэвхтэй, хүчтэй санагддаг. Энэ хүчээ ашиглан өөрсдийнхөө төлөө илүү их ярьж, нэгдэж, хэрэгтэй зүйлээ нэхэх хэрэгтэй юм шиг. Монголд ижил асуудалтай ээжүүд фэйсбүүкээр хоорондоо мэдээлэл хуваалцаж, арга туршлагаасаа хуваалцах нь элбэг. Өөрөөр хэлбэл системээр шийдэж чадаагүй зүйлийг ээжүүд өөрсдийн боломжоороо нөхөж чадаж байна гэсэн үг. Үүнийг илүү хүртээмжтэй, үр дүнтэй болгохын тулд Моменто 2023 арга хэмжээ зохион байгуулагдаж байна гэж ойлгосон. Ээжүүд нэгдэж, уулзаж ярилцах тусам одоо байгаа асуудлуудад гарц, гаргалгаа олдоно гэдэгт итгэж байна.</p><p><b><i>Фэйсбүүк:</i></b> <a href="https://www.facebook.com/enkhzul.e?mibextid=LQQJ4d" target="_blank">Enkhzul Erdenebaatar</a><br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/f936c186ee4c0811357edcfa249dbca0.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">б.даваадулам</h3><p></p><p>Хэзээ ч хүнтэй суухгүй, ганцаараа амьдарна гэж ярьдаг байсан хүн чинь хорин насандаа ээж болчихсон. Их сургуулийн дөрөвдүгээр дамжаандаа төрж, хичээлийнхээ хажуугаар хүүхдээ асардаг байлаа. Нялх хүүхэдтэй оюутан надад хүнээс ойр дотнынхноосоо гуйх нь хамгийн хэцүү байсан. Тэр үедээ хэрэв ахиад жирэмсэн болбол цалинтай амралт л авах юм шүү гэж боддог байв. <br> <br>2012 онд хоёр дахь хүүгээ төрүүлж, үнэхээр л бодож байсан шигээ декретийнхээ мөнгөөр АНУ-д амьдардаг хамаатны эгчтэйгээ хамтран хүүхэлдэйн киноны баатруудтай хувцас оруулж ирдэг болов. Тухайн үед чамин, сонин хувцас хэрэглэл ховор учир манай хүүхдүүдийг өмссөнийг айлын хүүхдүүд их шохоорхдог байсан нь энэ бизнесээ эхлүүлэх сэдэл болсон. Түүнээс хойш хүүхдийн хувцас, ээжүүдэд хэрэгтэй мэдээллийг Cartoon Kids хуудсаараа хуваалцаад арав гаран жил өнгөрсөн байна. <br> <br>Багынхаа мөрөөдлөөр цэцэрлэгийн багш болоогүй ч цэцэрлэг байгуулахаар хоёр насны зайтай дэрсхэн дөрвөн хүү, хөөрхөн охин гээд таван хүүхэд төрүүлсэн. Олон хөвгүүнтэй айл өдөр бүр л дайны талбар шиг байдаг. Гурав дахь хүүгээ төрүүлснээс хойш өглөө хийж тавьсан аягатай усаа уугаагүй, ариун цэврийн өрөө ч оролгүй өдрийг өнгөрөөх нь олон болсон. Эсвэл заримдаа ажилдаа хэт анхаарч хүүхдүүддээ хоол хийж өгөхөө ч мартах үе гарна. Тэр бүрдээ өөрийгөө буруутгаж, ажил амьдралаа зохицуулж чадахгүй байгаадаа гэмшинэ. Хүүхдүүдээ асарч таван жил гэртээ байхдаа үеийнхэн тушаал дэвших, ахиж өөрчлөгдөхийг хараад хойно нь үлдсэн юм шиг хэцүү санагддаг байлаа. Харин тэр үед Гоолингоо ментор клубт нэгдсэн нь амьдралдаа хийсэн зөв сонголт болсон. <br> <br>Ментор клубтээ нэгдээд доторх жаахан охин минь эргээд гараад ирсэн. Жаргалтай ээжээс жаргалтай гэр бүл бий болно гэдгийг клубийн ээжүүдээсээ ухаарсан. Бизнес эрхэлдэг, эрхэлдэггүй, залуу, ахмад гээд янз бүрийн ээжүүд яг л найзууд шиг чадах бүхнээрээ нэгнээ дэмжиж, тусалж хамтарч ажилладаг нь хамгийн сайхан.</p><p><b><i>Фэйсбүүк:</i></b> <a href="https://www.facebook.com/bayartsaikhan.davana" target="_blank">Davana Bayartsaikhan</a></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/0ea1a0eb20b7ba4c19e3c1e8b0646387.png"></p><blockquote><p></p><p><b>Фэйсбүүк эвент:</b> <a href="https://www.facebook.com/events/1592556637933669/?post_id=1610290749493591&amp;acontext=%7B%22source%22%3A%2229%22%2C%22ref_notif_type%22%3A%22admin_plan_mall_activity%22%2C%22action_history%22%3A%22null%22%7D&amp;notif_id=1684126331474062&amp;notif_t=admin_plan_mall_activity&amp;ref=notif" target="_blank">Моменто 2023</a> </p><p><a href="https://momento.zochil.shop/products/124236/336936?fbclid=IwAR1f7j7z463TfgMyPOZYZYFuMDmKP3wBtrFcZtaWYTfLFuMLtdC66gar8-s" target="_blank">Тасалбар захиалах </a></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/975be5f0acb25f8c4dcdf3a963e11631.png"></p> </div>
Энэ орчлонгоор дүүрэн ЭЭЖЭЭ гэж хашхирвал Ижий минь л ганцхан миний дууг таних байх даа... Санаа дутсан бус сачий минь хүрээгүйдээ ижийнхээ тухай бичиж чадсангүй гэж нэгэн лут зохиолч санааширч байв. Нээрэн л ээжийн хайр гэдэг бичиж зурж, хөшөө дурсгал болгон барьж болдог, энэхэнд багтдаг эд биш юм. Хорвоо ертөнцөд муу ээж гэж байдаггүй. Харин өөрийгөө хайрладаг, өөрийнхөө сонголтыг эрхэмлэдэг нэгэн илүү сайн ээж болдог гэдэг. 10 ертөнц, 10 өнцөг  цувралынхаа ээлжит дугаартаа бидний дундах эгэл жирийн ээжүүдийн амьдрал, амжилт бүтээлийн гэгээлэг түүхийг хуваалцаж байна. Б. Ундраа Багаасаа урлагт дуртай, кино найруулагч, продюсер болох мөрөөдөлтэй байлаа. Харин бага охин минь ирэхдээ тэрхүү мөрөөдлөө биелүүлэх зоригийг өгч, дуртай зүйлээ хийж эхлэх хүсэл тэмүүллийг минь асаасан. Таван настай том хүү, ой гарантай бага охин хоёроо асрангаа ээжүүдэд тулгардаг нийтлэг бэрхшээл, хосуудын харилцааг хошин хэлбэрээр харуулах сошиал, богино бичлэг хийж эхэлснээр өөртөө л найруулагч, продюсер, жүжигчин болж явна. Өнгөрсөн хугацаанд хийсэн бичлэгүүдээс найм нь сая гаран үзэлттэй болсон нь наддаа л том амжилт. Бичлэгүүдээрээ дамжуулан надтай ижил гэртээ хүүхдээ хардаг ээжүүддээ ганцаараа биш гэдгийг нь мэдрүүлж мөн бага ч гэсэн инээд бэлэглэх зорилготой. Долоон сар хэвтрийн дэглэм сахиж том хүүгээ төрүүлсэн учраас жирэмснийхээ хугацаанд ч, төрснийхөө дараа ч сэтгэл зүй ихэд савлагаатай байсан. Заримдаа хүүгээ тэврээд зэрэгцэж уйлаад л... Ялангуяа хүүхэд өвдөх үед “Би муу ээж болохоор хүүхдээ өвтгөчихлөө” гэх зэргээр их өөрийгөө голж, хэмлэнэ. Манай нөхөр ажлаа тараад бэлтгэл болон тэмцээндээ анхаардаг учир төрсний дараа өдөржин хүүтэйгээ хоёулаа л үлддэг байсан. Тэр үедээ ярилцах, харилцах хүнгүй ганцаардсан мэдрэмжийг их амссан. Ийм л үед ээжүүдийн клуб ч юм уу уулздаг орчинтой болоосой гэж их боддог байлаа. Яг л тэр орчныг бүрдүүлж, ээжүүд ярилцах, нэгнээ сонсох, хамтдаа хөгжих, өөрт тулгарсан ойлгомжгүй нөхцөлөөс гарахад туслах хүрээлэл, боломжийг Моменто 2023 арга хэмжээнээс хүлээж байна. Фэйсбүүк: BigGer Family Инстаграм: undraabattulga О.Саранчулуун Хүүгээ тээсэн жирэмсэн байх үед хиймэл хөл холгож, цэврүүтэх нь энгийн л үзэгдэл байлаа. Цэврүүтэж, үрэвсэж, цус нь хатсан оймстой хөлөө орой унтахдаа л тайлна. Гэхдээ тэр үед өвдөж зовуурилах хөлдөө биш хэвлий дэх хүүгээ эрүүл саруул төрүүлэх тухай л боддог байсан. Энэ хүсэл маань ч биелж, эрүүл чийрэг хөөрхөн үр минь мэндэлж миний ертөнцөд нар мандсан даа. Хүүгээ төрүүлсний дараа гурван сар хүртэл нь тэврээд явж чаддаг байснаа таван сартайгаас нь хойш даахгүй болсон. Хөл муутай ээжтэй бяцхан хүү минь зургаан сартайгаасаа юм түшээд алхаж, бараг л найман сартайдаа хөлд орсон. Өргөж тэвэрье гэхээр “Би өөрөө” гээд л үсрээд буучихдаг. Гэм нь эрэгтэй хүүхэд учраас ийш тийш гүйж их сахилгагүйтнэ. Нэг удаа бүр год үсрээд машин зам руу гүйгээд эгээтэй л машин доогуур орохоо дөхсөн. Би араас нь гүйгээд барьж авч чадаагүй ч азаар өөр нэг залуу хүүг маань авчирч өгсөн. Тэр үйл явдлаас хойш гурван нас хүртэл нь цээживч зүүж, уяанаас нь барьж явдаг болсон. Хөл муутай ээжийн авч чадах арга хэмжээ нь тэр л юм билээ. Хүү маань дөрвөн нас хүрэхдээ ээжийгээ хөл муутайг ойлгож сахилгагүйтэх, ийш тийш гүйж сандаргах нь багассан юм шиг санагддаг. Хоёр настайгаасаа бүх тоглоомынхоо хөлийг хугалаад оронд нь баримлын шавраар хөл хийчихдэг байсан. Түүнийг нь анзаарч ухаан суухаас нь эхлэн ялгаатай байдлын тухай сайтар ойлгуулж эхэлсэн. Үүний үр дүнд хүү маань хөгжлийн бэрхшээл, хүний ялгаатай байдлыг маш сайн ойлгодог, тусч, зөөлөн сэтгэлтэй нэгэн болж өсөж байна. Эцэг эхчүүд бид өөрсдөө юу туулах нь биш, бидний хүүхдүүд хэрхэн өсөж, юу туулж, энэ нийгэмд яаж амьдрах тухай илүү нухацтай бодох хэрэгтэй шиг санагддаг. Тавхан настайдаа “та нэг хөлгүй ч гэсэн хамгийн хөөрхөн бас супер ээж шүү” гэж хэлж билээ. Би бусдаар өрөвдүүлдэг ээж байхыг хүсээгүй. Өөрийгөө хөгжүүлж, шинэ зүйлд суралцаж, хийж чадах бүхнээ хийж хүүхдэдээ “хүн ямар ч нөхцөлд байгаа бүх боломжоо ашиглаж амьдрах” хэрэгтэйг үлгэрлэхийг хичээж явна. Фэйсбүүк : Saranchuluun Otgon Д.Цэлмүүн Эрүүл саруул төрсөн хүү маань дөрөвхөн сартайдаа хорвоогоос хальсан үйл явдал надад амьдралынхаа тухай гүнзгий гэгч нь тунгаах шалтгаан болсон юм. Миний үндсэн мэргэжил генетик судлаач, гурван хөөрхөн хүүгийн ээж. Их сургуулиа амжилттай төгсөж, нөхөртэйгөө ханилан АНУ-д ирээд 27 насандаа ээж болж, амьдралын охь шимийг хүртэж байх үед хоёр дахь хүү маань гэнэтийн явдлаар хорвоог орхисон нь залуу ээж, залуу гэр бүлийн хувьд гүн цочрол болсон. Гэрийнхнээсээ хол, хүний нутагт хэлж хуваалцах хүнгүй, яг л амьдралын харанхуй ангал дотор гацчихсан мэт өдөр хоногууд тэгж л эхэлсэн. Заримдаа амиа хорлож, хүүгийнхээ хойноос яваад өгөх тухай ч боддог байв. Бусад хүмүүс миний нөхцөл байдлаас дөлж, надтай харилцахдаа бишүүрхэж халгана. Гэр бүл, ойр дотнынхон “Залуу юм чинь дахиад төрж болно гэж тайвшруулна. Гэхдээ тэр бүхнээс илүү намайг хайрладаг хань, хүүгээ харангаа хэрхэн даван туулж гарах замаа олсон. Би хүүгээ алдсан гэдгээрээ хохирогчийн дүрд тоглож, өөрийгөө буруутгаагүй. Бусдын өмнө сэтгэлийн хаттай нэгэн мэт харагдах гэж жүжиглэлгүйгээр уйлмаар байвал уйлж, бэтгэрсэн сэтгэлээ нуулгүй чөлөөлж байж сая нэг сэтгэл зүйгээ тайвшруулсан. Хүү маань надад, манай гэр бүлд аз жаргал баяр баясгалан бэлэглэсэн сахиусан тэнгэр гэдгийг санаж, дотнын хүмүүстээ ч үүнийг ойлгуулах ёстойг ухамсарласан хэрэг. Угтаа уй гашуу гэдэг амьдралын хором мөч бүхэнд тохиож байдаг, хүний амьдралын нэгэн хэсэг. Хүсэл мөрөөдлөө алдах, шантрах, урам хугарах, өөрийгөө ойлгохгүй байх, хүүхэдтэйгээ ойлголцохгүй байх бүгдээрээ л гашуудал гэсэн үг. Ховор сонин энэ чиглэлээр Монголд анх удаа ажиллаж гурав дахь жилдээ ээжүүд, тэдний гэр бүлд тусалж байна. Хорвоо ертөнцөд муу ээж гэж байдаггүй. Харин өөрийгөө хайрладаг, өөрийнхөө сонголтыг эрхэмлэдэг нэгэн илүү сайн ээж болдог гэдгийг ухаарч явна. Фэйсбүүк: Tselmuun Muunee Dashdorj Инстаграм: tselmuun_lifecoach Б.Энхжин Жирэмсний тестийн хоёр зураасыг анх хараад “яана аа” гэж шоконд орж байлаа. Дөнгөж хоёрдугаар курсийн оюутан, өөрөө хүүхдээрээ байж хэвлийдээ нэгэн шинэ амь тээж байгаа гэдгээ мэдэхээр шоконд орж, гайхах нь аргагүй. Эхэндээ ирээдүйд хийхээр төлөвлөсөн, хийж үзэхийг хүссэн зүйлсээ бодож, өөрсдөө ч хүүхдээрээ юм чинь учир төрүүлэх үү, яах уу гэж нэлээн эргэлзэж байснаа нуугаад яахав. Тухайн үед намайг ямар ч шийдвэр гаргасан хажууд минь хамт байна гэж дэмжсэн хүн байсан учраас охиноо төрүүлэхээр баттай шийдсэн. Хоёр талын гэрийнхэн тайвнаар ойлгож хүлээн авсан ч бусад хүмүүсийн элдэв явган яриа, хэл амаас эмээж төрөх хүртлээ хичээлээсээ чөлөө авч, хэнд ч хэлэлгүй байсаар бяцхан охиноо өлгийдөн авсан даа. Одоогоор хоёулаа оюутан учраас хоёр талын гэртээ ээлжилж амьдардаг. Хятад ардын зүйр үг байдаг шүү дээ “Хүүхэд өсгөхөд тосгон тэр аяараа хөдөлдөг” гээд. Хэрвээ өвөө, эмээ нь туслаагүйсэн бол охиноо өсгөх үйл явц үнэхээр амаргүй даваа байх байсан биз ээ. Зарим үед хүүхэд харах хүнгүй тул хичээлийн бие даалт, багийн ажилд яагаад ч оролцож амжихгүй үе тохионо. Тэр үед зарим нэгэн хүмүүс “Хүүхдээ зохицуулах нь чиний л асуудал, цагийн менежмент муутай ” гэх хандлага үзүүлэх нь бий. Нэг удаа охин маань шөнөжин халуураад маргааш нь бие даалтаа хугацаанд нь хураалгаж чадалгүй, ангийнхан дундаа ганцаараа үлдчихэж билээ. Аав ээжтэйгээ нэг дээвэр дор амьдардаг учир охиных нь хувьд гэр орны ажилдаа анхаарах хэрэгтэй. Охиндоо ээж, гэртээ сайн охин, сургуульдаа оюутан, нөхөртөө эхнэр нь байх гэж хичээсээр ээжийн ажлын хэцүү, басхүү сайхныг амсаж мэдэрсээр л явна… Фэйсбүүк: Ènkhjin Buren Б. Ариунзаяа Хэзээ, хэдэн настай байхаас үл хамааран ээж болно гэдэг эмэгтэй хүний амьдралын хамгийн нандин мөч. 30 нас гараад гэр бүл зохиох, хүүхэд төрүүлэхийг манайхан “оройтсон бороо” мэтээр хүлээн авах нь элбэг. Угтаа хүн эхлээд өөрийгөө таньж, амьдралын зорилтоо тодорхойлж, бусадтай нийцтэй байх харилцаанд суралцсаны дараа хувийн амьдарлаа амжилттай авч явах болов уу гэж би боддог юм. 30 гараад ээж болж буй олон эмэгтэйчүүдийн хувьд нийгмийн хэвшмэл энэ хүлээлт заримдаа дарамт болдог ч хувь хүн өөрөө өөртэйгээ ажиллаж чадсанаар энэхүү хүлээлтийн дагуу биш өөрийн хүсэл зорилгод нийцсэн байдлаар ажил, амьдралын шийдвэрээ зөв гаргах боломжтой. Миний хувьд хүний нөөцийн удирдлагын чиглэлээр мэргэшин арваад жил ажиллажээ. Үүний дараа 2020 онд карьерийн замналаа өөрчилж эрүүл мэндийн салбарт хувийн бизнес эрхэлж эхэлсэн. Карьерийн энэхүү өөрчлөлтөө амжилттай удирдах, цаашдын 10-20 жилээ өөрийн чинхүү хүсэл, зорилгын дагуу алсын хараатай төлөвлөх, чиглүүлэх зорилгоор 2020 оноос монголд цөөхөн тооцогдох олон улсын итгэмжлэгдсэн көүчээр суралцаж, давхар ажиллаж эхэлсэн. Энэ хүртэлх хугацаанд хувь хүнээ хөгжүүлэх, карьертаа анхаарсны эцэст “Одоо л харин цаг нь боллоо” гэж өөртөө итгэсэн үедээ ээж болох гэж байна. Нийгмийн хэвшмэл ойлголтод баригдалгүйгээр хувь хүн аливааг хийхэд бэлэн байна уу гэдэгт төвлөрч, ирээдүйн ажил амьдралын зорилгоо хүсэл зорилгынхоо дагуу зөв тодорхойлж, буруу зуршил, итгэл үнэмшлийг өөрчилж, өөртэйгөө ажиллаж сурахад нь луужин болох нь көүчийн гол ажил. Эээжүүддээ хандан жирэмсэн, хүүхэд төрүүлсэн ямар ч үед, аль ч цаг хугацаанд өөрийгөө танин мэдэж, өөртэйгээ ажиллахаа хэзээ ч зогсоож болохгүй юм шүү хэмээн хувиасаа зөвлөе. Учир нь хувь хүн өөртөө итгэлтэй, сэтгэл ханамжтай байж байж л бид ажил, амьдралд тулгарах зогсошгүй олон асуудалд зөв шийдвэр гаргаж, бухимдаж түүртэлгүй, харин өөртөө бас хайртай хүмүүстээ эерэг уур амьсгал түгээж чадна. Фэйсбүүк: Ariun Zaya А.Төгсжаргал 30 нас өнгөрч хожуухан жирэмслэхдээ хөөрхөн ихэр хөвгүүд төрүүлсэн. Хоёр хүүхэдтэй байж байгаад гэнэтхэн дөрөв болно гэж бодоход тухайн үедээ санаанд багтамгүй санагдаж билээ. Ихрүүд маань хоёр ойтой. Дээдэх ах нар нь ч дэрсхэн учир өдөржин хоорондоо хөөцөлдөн ноцолдож, бужигнаж өдрийг өнгөрөөнө. Хүүхдүүд өвдөх, яаралтай хэрэг гарах үед үргэлж чөлөө авах аргагүй учир том хүүгээ төрүүлснээс хойш ажилдаа буцаж орсонгүй. Тиймээс хүүхдүүдээ гэртээ асрангаа өөртөө ажил олгож хувиараа бизнес эхлүүлсэн нь youngskinmongolia юм. Жилийн өмнө ихрүүдээ төрүүлэхдээ +30кг жин нэмж байлаа. Жирэмсэн үедээ ийнхүү огцом жин нэмснээс болж хөлний үеэр хатгуулж өвдөх болов. Төрсний дараа ч тэр шатаар дээш доош явах, өөд өгсөх уруудах үед бараг л доголж явна. Эмэгтэйчүүдэд хэрэгтэй мультивитамин тогтмол ууж байсан ч эрүүл мэндэд тустай өөр бүтээгдэхүүнүүд судалсаар коллагеныг олж мэдсэн юм. Яг л надтай ижил асуудалтай эмэгтэйчүүд, ээжүүдэд туслахаар хичээж явна. Ихрүүдийг төрсний дараа нөхөр маань уурхайд 14/14 ээлжээр ажиллах болов. Эзгүй үед нь хүүхдүүдээ харж, гэрийн ажлаа зохицуулж, хажуугаар нь хувийн бизнесээ эрхлэх гээд тун завгүй. Заримдаа хүүхэд өвдөх, хичээл сургуульд зөөх, тэвдэж сандарсан үед ганцаараа гэдгээ мэдрэх хамгийн гунигтай. Орой бүр утсаар ярьж холбоотой байх боловч хажууд хамт байхгүй хойно цаанаа л нэг хоосон. Хэрэв хотод ажилладаг байсан бол оройтсон ч гэсэн гэртээ ирэхэд нь сэтгэлд амрана. Нөхөр ээлжээ дуусгаж амралтаар ирсэн тэд өдрүүд гэр эзэнтэй, хүүхдүүд аавтайгаа хамгийн жаргалтай өнгөрдөг. Инстаграм: youngskinmongolia Д. Амартуул Эмэгтэй хүн ээж болсны дараа л үр хүүхэд, өрөөл бусдад анхаарч, нийгэмдээ хэрэгтэй, үнэ цэнтэй зүйл бүтээх үйлсэд төвлөрдөг юм шиг. Хоёр дахь хүүхдээ төрүүлж, гэртээ байх хугацаандаа өөрийгөө таньж нээсэн минь амьдралын хамгийн сайхан цаг хугацаа гэж боддог. Би хоёр охиноо төрсөн цагаас нь эхлэн хүүхэд хүмүүжлийн Монтессор аргаар өсгөсөн. Хүүхэд бие дааж төлөвшихөд орчин нөхцөл, хэрэглэгдэхүүн чухал тул бусад олон ээжүүд ч мэдээсэй гэсэндээ themontessorisisters инстаграм хаяг нээж байлаа. Охидоо монтессори аргаар өсгөхдөө ашиглаж буй өдөр тутмын хэрэглэгдэхүүнээ бусадтай хуваалцаж, хэрэгцээт мэдээлэл хүргэж эхэлсэн нь төд удалгүй олон ээжүүдэд таалагдаж эхэлсэн нь цааш ямар нэгэн юм хийх урам зоригийг бадраасан. Бизнес хийх юмсан гэсэн сэтгэлийн бяцхан цог тэрхүү ээжүүдийн дэмжлэгээр асаж, Little Hands хүүхдийн модон тавилгын брэнд бүтсэн түүхтэй. Хадам аавын хашааны гражнаас ганцхан хөрөөтэй эхэлсэн үйлдвэр маань хүүхэд хүмүүжлийн арга барил, модон үйлдвэрлэл, мужааны ур ухааныг нэгтгэж бага насны хүүхдүүдийн бие даах хөгжилд зориулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэсээр гурван жилийг үджээ. Эмэгтэй хүн, тэгээд огт мэдэхгүй салбартаа ажиллахад олон бэрхшээл тулгарах нь мэдээж. “Ганцаараа ярьж байвал битгий гайхаарай, хурлаа хийж байна “ гэдэг стартапын хошигнол инээдтэй боловч бодитой үнэн. Яг л тэр цагт ээжүүдийн хамтрал, нэгдэл миний ганцаараа туулах байсан тав, арван жилийн замыг дөтөлж өгсөн санагддаг. Ээжийг ээж л ойлгох учир хамгийн бодитой зөвлөгөө, хэрэгтэй чиглүүлэгийг бид өөрсдөдөө өгдөг. Тиймээс ч энэ зорилгын дагуу Моменто 2023 арга хэмжээ зохион байгуулагдаж байна. Фэйсбүүк: Amy Dsh Инстаграм: themontessorisisters П.Саруул Би гурван хүүхэдтэй, цэцгийн дэлгүүрийн бизнес эрхэлдэг ээж. Миний хувьд ажил, хувийн амьдрал, хүүхдүүд гэж тусад нь ялгалгүй амьдралын нэгэн бүхэл хэсэг мэтээр хандахыг хичээдэг. Тиймдээ ч өөрийнхөө хүссэн дуртай зүйлийг хийж, байгаа бүхэндээ сэтгэл хангалуун амьдрах дуртай. Юм нэхдэг, оёдог, зурдаг ер юу ч хийдэг бай хийж буй зүйлийнхээ зөв өнцгийг харж аз жаргалтайгаар хийх нь ямар сайхан тухайд цэцгийн дэлгүүр үүсгэн байгуулсан түүхээсээ хуваалцъя. Уул уурхайн салбар цэцэглэн хөгжиж байх цагт би гаднын хөрөнгө оруулалттай компанид өндөр цалинтай ажил эрхэлдэг байв. Гэтэл 2016 оны үед гэнэтхэн л бүх юм орвонгоороо эргэж, гаднаас орж ирэх хөрөнгө оруулалт, валютийн урсгал бүх зүйл зогсож компанийн захирал, нягтлан бид гурав л үлдэх нь тэр. Хоёр дахь охиноо хэвлийдээ тээж байх үедээ цалингүй зургаан сар ажиллаж, эцэст нь зээлээ төлөлгүй удсан тул байрыг маань хураахаар банкнаас хүртэл залгаж байлаа. Тэр үед ээж маань айл хөршийнхөндөө гурваас таван мянган төгрөгөөр цэцгийн үрсэлгээ зардаг байв. Надаас интернэтэд зар тавьж өгөхийг хүсэхэд нь онц хэрэгтэй санагдаагүй боловч фэйсбүүк хуудас нээж, цэцэгний зурагтай хөөрхөн пост оруулдаг болов. Удалгүй санаанд оромгүй олон хүн холбогдож, үрсэлгээгээ худалдаж эхэлсэн. Өдрийн орлогоороо бензин хийж, үнэгүй хүргэлт хийнэ. Сүүлдээ явсаар “Цэцэг зардаг жирэмсэн охин” нэртэй болов (инээв). Тухайн үед цэцгийн бизнес хомсхон, хүмүүсийн ойлголт ч тааруухан байсан үе. Охиноо төрүүлсний дараа “Наран” Их дэлгүүрийн хоёр давхарт 7мкв газрыг 300 мянган төгрөгөөр эхний гурван сардаа түрээсийн төлбөр төлөхгүй нөхцөлтэйгөөр бизнесээ эхлүүлж байлаа. Дөрвөн сарын дараа гэхэд жижигхэн дэлгүүр маань түрээсийн төлбөрөөс гадна гурван сая төгрөгийн ашигтай ажилладаг болов. Ашиг олохоос гадна хийж буй ажил маань хүнд баяр жаргал бэлэглэдэг нь сайхан санагдаж , урамтай үргэлжлүүлсэн дээ. Хүмүүсийн хэрэгцээ, шаардлага манай бизнесийг чиглүүлж, хөгжүүлсээр сарын 300 мянган төгрөгийн түрээсэндээ санаа зовдог байсан би одоо гурван салбартай, сардаа 30-40 сая төгрөгийн орлоготойгоор амжилттай ажиллаж байна. Үрсэлгээ зарж эхлэхэд хэвлийд байсан жаахан охин маань 6 сарын 24-нд 7 нас хүрнэ. Жил бүрийн энэ өдөр бид бүх бараагаа тал үнээр хямдруулдаг юм. Өнөөдөр гэр бүлийн өдрийг тохиолдуулан 40 залуу хос гэрлэлтээ батлуулж байгаа гэсэн. Манай дэлгүүрийн зүгээс 20 хосод аз жаргал ерөөж, цэцгийн баглаа бэлдэж өглөө. Гал голомтоо бадрааж буй тэдгээр залуусын амьдралд сэтгэл шингээн бэлдсэн цэцэгс маань баяр жаргал авчирна гэдэгт итгэж байна. Инстаграм: udvalgarden э.энхзул Их сургуулиа төгсөөд удаагүй байхдаа том хүүгээ төрүүлэх болов. Тэр үед шинэхэн ээжийн догдлол, сандрал бүхнийг туулж, төрөлт, жирэмслэлттэй холбоотой олон зүйл уншиж, судалж бэлдсэн боловч яг төрөх үед толгойд юу нь ч орж ирэхээ больчихдог юм билээ. Ер нь төрж байгаа ээжид гэр бүлийн хайр халамж, орчин тойрны дэмжлэг туслалцаа гэдэг мэдлэг мэдээлэл, туршлагаас ч илүү чухал байдаг шиг санагдсан. Удалгүй гэр бүлээрээ Австрали улсыг зорьж, хоёр дахь хүүхдээ энд төрүүлсэн. Өмнө нь нэг удаа төрсөн туршлагатай гэж өөрийгөө дотроо зоригжуулж байсан ч танил биш газар, гэр бүлээсээ хол байсан учир анхны төрөлтөөс ялгаагүй байв. Нөхөр үргэлж дэргэж байж тусалж байсан ч цаанаа л ээж аав, ах дүү, найз нөхдийн халамжийг үгүйлээд байдаг юм билээ. Эндээс л Монгол болон гаднын оронд төрж, хүүхэд өсгөхийн давуу болон сул талуудыг анзаарч эхэлсэн. Үүнээс ч болсон уу, бага хүүгээ төрүүлэхэд орчин нөхцөл хэдий тухтай байсан ч сэтгэл гутралд өртсөн. Монголд төрөхдөө энэ асуудалтай нүүр тулж байгаагүй юм. Гэтэл хоёр дахь төрөлтийн дараа жаахан зүйлд ч бухимдаад эсвэл санаа зовоод, юу ч хийх хүсэлгүй болчихсон. Хамаг асуудал надад л байгаа мэт санагдаж, ойр дотнын хүмүүстэйгээ харилцахад хүндрэлтэй болсон. Энэ амаргүй үед манайхаар бол өрхийн эмнэлэг буюу эндхийн гэр бүлийн төвөөс нь тогтмол зөвлөгөө өгч, дэмжиж байсан нь их дэм болсон гэж боддог. Нярай хүүхдийг сар бүр вакцинд хамруулдаг шиг ээжийн сэтгэл зүй, бие махбодод тогтмол анхаарч, асуумж судалгаа авч юунаас болж стресстэж байгаа тухай тайлбарлаж, хэрхэн даван гарах чиглүүлж өгдөг байсан нь Монголдоо нутагшуулмаар сайн жишээ. Монголд төрөхийн өмнөх, төрөх үеийн, төрсний дараах өрөөнүүд тусдаа, шат дамжлага ихтэй, эмнэлэг дотроо өрөө солих шаардлага их үүсдэг байсан бол Австралид төрөхөд анх орсон өрөөнд нь л ээжид зориулсан хэрэгтэй бүх зүйлс нь байх ба асрах сувилагч цаг үргэлж хамт байж тусалсан нь таатай байсан. Том гэдэстэй, нярай хүүхэдтэй байж өрөө сольж гүйгээд байхгүй нь тун ч амар санагдсан. Үүнийг ч мөн эх орондоо нутагшуулбал сайхан юм гэж цагаан атаархал төрж байлаа. Хүүхэд төрүүлэх, өсгөх тал дээр аваад оччихмоор сайхан жишиг Австрали ч гэлтгүй дэлхий даяар дэндүү олон байдаг. Гэхдээ одоо байгаа асуудлуудыг хамгийн сайн мэддэг, ойлгодог ээжүүд л дуугарч, шийдэл санал болгож, бодит үр дүн нэхэхгүй бол нэмэргүй. Монголд ээжүүдийн хүрээлэл их идэвхтэй, хүчтэй санагддаг. Энэ хүчээ ашиглан өөрсдийнхөө төлөө илүү их ярьж, нэгдэж, хэрэгтэй зүйлээ нэхэх хэрэгтэй юм шиг. Монголд ижил асуудалтай ээжүүд фэйсбүүкээр хоорондоо мэдээлэл хуваалцаж, арга туршлагаасаа хуваалцах нь элбэг. Өөрөөр хэлбэл системээр шийдэж чадаагүй зүйлийг ээжүүд өөрсдийн боломжоороо нөхөж чадаж байна гэсэн үг. Үүнийг илүү хүртээмжтэй, үр дүнтэй болгохын тулд Моменто 2023 арга хэмжээ зохион байгуулагдаж байна гэж ойлгосон. Ээжүүд нэгдэж, уулзаж ярилцах тусам одоо байгаа асуудлуудад гарц, гаргалгаа олдоно гэдэгт итгэж байна. Фэйсбүүк: Enkhzul Erdenebaatar б.даваадулам Хэзээ ч хүнтэй суухгүй, ганцаараа амьдарна гэж ярьдаг байсан хүн чинь хорин насандаа ээж болчихсон. Их сургуулийн дөрөвдүгээр дамжаандаа төрж, хичээлийнхээ хажуугаар хүүхдээ асардаг байлаа. Нялх хүүхэдтэй оюутан надад хүнээс ойр дотнынхноосоо гуйх нь хамгийн хэцүү байсан. Тэр үедээ хэрэв ахиад жирэмсэн болбол цалинтай амралт л авах юм шүү гэж боддог байв. 2012 онд хоёр дахь хүүгээ төрүүлж, үнэхээр л бодож байсан шигээ декретийнхээ мөнгөөр АНУ-д амьдардаг хамаатны эгчтэйгээ хамтран хүүхэлдэйн киноны баатруудтай хувцас оруулж ирдэг болов. Тухайн үед чамин, сонин хувцас хэрэглэл ховор учир манай хүүхдүүдийг өмссөнийг айлын хүүхдүүд их шохоорхдог байсан нь энэ бизнесээ эхлүүлэх сэдэл болсон. Түүнээс хойш хүүхдийн хувцас, ээжүүдэд хэрэгтэй мэдээллийг Cartoon Kids хуудсаараа хуваалцаад арав гаран жил өнгөрсөн байна. Багынхаа мөрөөдлөөр цэцэрлэгийн багш болоогүй ч цэцэрлэг байгуулахаар хоёр насны зайтай дэрсхэн дөрвөн хүү, хөөрхөн охин гээд таван хүүхэд төрүүлсэн. Олон хөвгүүнтэй айл өдөр бүр л дайны талбар шиг байдаг. Гурав дахь хүүгээ төрүүлснээс хойш өглөө хийж тавьсан аягатай усаа уугаагүй, ариун цэврийн өрөө ч оролгүй өдрийг өнгөрөөх нь олон болсон. Эсвэл заримдаа ажилдаа хэт анхаарч хүүхдүүддээ хоол хийж өгөхөө ч мартах үе гарна. Тэр бүрдээ өөрийгөө буруутгаж, ажил амьдралаа зохицуулж чадахгүй байгаадаа гэмшинэ. Хүүхдүүдээ асарч таван жил гэртээ байхдаа үеийнхэн тушаал дэвших, ахиж өөрчлөгдөхийг хараад хойно нь үлдсэн юм шиг хэцүү санагддаг байлаа. Харин тэр үед Гоолингоо ментор клубт нэгдсэн нь амьдралдаа хийсэн зөв сонголт болсон. Ментор клубтээ нэгдээд доторх жаахан охин минь эргээд гараад ирсэн. Жаргалтай ээжээс жаргалтай гэр бүл бий болно гэдгийг клубийн ээжүүдээсээ ухаарсан. Бизнес эрхэлдэг, эрхэлдэггүй, залуу, ахмад гээд янз бүрийн ээжүүд яг л найзууд шиг чадах бүхнээрээ нэгнээ дэмжиж, тусалж хамтарч ажилладаг нь хамгийн сайхан. Фэйсбүүк: Davana Bayartsaikhan Фэйсбүүк эвент: Моменто 2023 Тасалбар захиалах
Энэ орчлонгоор дүүрэн ЭЭЖЭЭ гэж хашхирвал Ижий минь л ганцхан миний дууг таних байх даа... Санаа дутсан бус сачий минь хүрээгүйдээ ижийнхээ тухай бичиж чадсангүй гэж нэгэн лут зохиолч санааширч байв. Нээрэн л ээжийн хайр гэдэг бичиж зурж, хөшөө дурсгал болгон барьж болдог, энэхэнд багтдаг эд биш юм. Хорвоо ертөнцөд муу ээж гэж байдаггүй. Харин өөрийгөө хайрладаг, өөрийнхөө сонголтыг эрхэмлэдэг нэгэн илүү сайн ээж болдог гэдэг. 10 ертөнц, 10 өнцөг  цувралынхаа ээлжит дугаартаа бидний дундах эгэл жирийн ээжүүдийн амьдрал, амжилт бүтээлийн гэгээлэг түүхийг хуваалцаж байна. ### Б. Ундраа Багаасаа урлагт дуртай, кино найруулагч, продюсер болох мөрөөдөлтэй байлаа. Харин бага охин минь ирэхдээ тэрхүү мөрөөдлөө биелүүлэх зоригийг өгч, дуртай зүйлээ хийж эхлэх хүсэл тэмүүллийг минь асаасан. Таван настай том хүү, ой гарантай бага охин хоёроо асрангаа ээжүүдэд тулгардаг нийтлэг бэрхшээл, хосуудын харилцааг хошин хэлбэрээр харуулах сошиал, богино бичлэг хийж эхэлснээр өөртөө л найруулагч, продюсер, жүжигчин болж явна. Өнгөрсөн хугацаанд хийсэн бичлэгүүдээс найм нь сая гаран үзэлттэй болсон нь наддаа л том амжилт. Бичлэгүүдээрээ дамжуулан надтай ижил гэртээ хүүхдээ хардаг ээжүүддээ ганцаараа биш гэдгийг нь мэдрүүлж мөн бага ч гэсэн инээд бэлэглэх зорилготой. Долоон сар хэвтрийн дэглэм сахиж том хүүгээ төрүүлсэн учраас жирэмснийхээ хугацаанд ч, төрснийхөө дараа ч сэтгэл зүй ихэд савлагаатай байсан. Заримдаа хүүгээ тэврээд зэрэгцэж уйлаад л... Ялангуяа хүүхэд өвдөх үед “Би муу ээж болохоор хүүхдээ өвтгөчихлөө” гэх зэргээр их өөрийгөө голж, хэмлэнэ. Манай нөхөр ажлаа тараад бэлтгэл болон тэмцээндээ анхаардаг учир төрсний дараа өдөржин хүүтэйгээ хоёулаа л үлддэг байсан. Тэр үедээ ярилцах, харилцах хүнгүй ганцаардсан мэдрэмжийг их амссан. Ийм л үед ээжүүдийн клуб ч юм уу уулздаг орчинтой болоосой гэж их боддог байлаа. Яг л тэр орчныг бүрдүүлж, ээжүүд ярилцах, нэгнээ сонсох, хамтдаа хөгжих, өөрт тулгарсан ойлгомжгүй нөхцөлөөс гарахад туслах хүрээлэл, боломжийг Моменто 2023 арга хэмжээнээс хүлээж байна. ***Фэйсбүүк:*** BigGer Family ***Инстаграм:*** undraabattulga ### О.Саранчулуун Хүүгээ тээсэн жирэмсэн байх үед хиймэл хөл холгож, цэврүүтэх нь энгийн л үзэгдэл байлаа. Цэврүүтэж, үрэвсэж, цус нь хатсан оймстой хөлөө орой унтахдаа л тайлна. Гэхдээ тэр үед өвдөж зовуурилах хөлдөө биш хэвлий дэх хүүгээ эрүүл саруул төрүүлэх тухай л боддог байсан. Энэ хүсэл маань ч биелж, эрүүл чийрэг хөөрхөн үр минь мэндэлж миний ертөнцөд нар мандсан даа. Хүүгээ төрүүлсний дараа гурван сар хүртэл нь тэврээд явж чаддаг байснаа таван сартайгаас нь хойш даахгүй болсон. Хөл муутай ээжтэй бяцхан хүү минь зургаан сартайгаасаа юм түшээд алхаж, бараг л найман сартайдаа хөлд орсон. Өргөж тэвэрье гэхээр “Би өөрөө” гээд л үсрээд буучихдаг. Гэм нь эрэгтэй хүүхэд учраас ийш тийш гүйж их сахилгагүйтнэ. Нэг удаа бүр год үсрээд машин зам руу гүйгээд эгээтэй л машин доогуур орохоо дөхсөн. Би араас нь гүйгээд барьж авч чадаагүй ч азаар өөр нэг залуу хүүг маань авчирч өгсөн. Тэр үйл явдлаас хойш гурван нас хүртэл нь цээживч зүүж, уяанаас нь барьж явдаг болсон. Хөл муутай ээжийн авч чадах арга хэмжээ нь тэр л юм билээ. Хүү маань дөрвөн нас хүрэхдээ ээжийгээ хөл муутайг ойлгож сахилгагүйтэх, ийш тийш гүйж сандаргах нь багассан юм шиг санагддаг. Хоёр настайгаасаа бүх тоглоомынхоо хөлийг хугалаад оронд нь баримлын шавраар хөл хийчихдэг байсан. Түүнийг нь анзаарч ухаан суухаас нь эхлэн ялгаатай байдлын тухай сайтар ойлгуулж эхэлсэн. Үүний үр дүнд хүү маань хөгжлийн бэрхшээл, хүний ялгаатай байдлыг маш сайн ойлгодог, тусч, зөөлөн сэтгэлтэй нэгэн болж өсөж байна. Эцэг эхчүүд бид өөрсдөө юу туулах нь биш, бидний хүүхдүүд хэрхэн өсөж, юу туулж, энэ нийгэмд яаж амьдрах тухай илүү нухацтай бодох хэрэгтэй шиг санагддаг. Тавхан настайдаа “та нэг хөлгүй ч гэсэн хамгийн хөөрхөн бас супер ээж шүү” гэж хэлж билээ. Би бусдаар өрөвдүүлдэг ээж байхыг хүсээгүй. Өөрийгөө хөгжүүлж, шинэ зүйлд суралцаж, хийж чадах бүхнээ хийж хүүхдэдээ “хүн ямар ч нөхцөлд байгаа бүх боломжоо ашиглаж амьдрах” хэрэгтэйг үлгэрлэхийг хичээж явна. ***Фэйсбүүк***: Saranchuluun Otgon ### Д.Цэлмүүн Эрүүл саруул төрсөн хүү маань дөрөвхөн сартайдаа хорвоогоос хальсан үйл явдал надад амьдралынхаа тухай гүнзгий гэгч нь тунгаах шалтгаан болсон юм. Миний үндсэн мэргэжил генетик судлаач, гурван хөөрхөн хүүгийн ээж. Их сургуулиа амжилттай төгсөж, нөхөртэйгөө ханилан АНУ-д ирээд 27 насандаа ээж болж, амьдралын охь шимийг хүртэж байх үед хоёр дахь хүү маань гэнэтийн явдлаар хорвоог орхисон нь залуу ээж, залуу гэр бүлийн хувьд гүн цочрол болсон. Гэрийнхнээсээ хол, хүний нутагт хэлж хуваалцах хүнгүй, яг л амьдралын харанхуй ангал дотор гацчихсан мэт өдөр хоногууд тэгж л эхэлсэн. Заримдаа амиа хорлож, хүүгийнхээ хойноос яваад өгөх тухай ч боддог байв. Бусад хүмүүс миний нөхцөл байдлаас дөлж, надтай харилцахдаа бишүүрхэж халгана. Гэр бүл, ойр дотнынхон “Залуу юм чинь дахиад төрж болно гэж тайвшруулна. Гэхдээ тэр бүхнээс илүү намайг хайрладаг хань, хүүгээ харангаа хэрхэн даван туулж гарах замаа олсон. Би хүүгээ алдсан гэдгээрээ хохирогчийн дүрд тоглож, өөрийгөө буруутгаагүй. Бусдын өмнө сэтгэлийн хаттай нэгэн мэт харагдах гэж жүжиглэлгүйгээр уйлмаар байвал уйлж, бэтгэрсэн сэтгэлээ нуулгүй чөлөөлж байж сая нэг сэтгэл зүйгээ тайвшруулсан. Хүү маань надад, манай гэр бүлд аз жаргал баяр баясгалан бэлэглэсэн сахиусан тэнгэр гэдгийг санаж, дотнын хүмүүстээ ч үүнийг ойлгуулах ёстойг ухамсарласан хэрэг. Угтаа уй гашуу гэдэг амьдралын хором мөч бүхэнд тохиож байдаг, хүний амьдралын нэгэн хэсэг. Хүсэл мөрөөдлөө алдах, шантрах, урам хугарах, өөрийгөө ойлгохгүй байх, хүүхэдтэйгээ ойлголцохгүй байх бүгдээрээ л гашуудал гэсэн үг. Ховор сонин энэ чиглэлээр Монголд анх удаа ажиллаж гурав дахь жилдээ ээжүүд, тэдний гэр бүлд тусалж байна. Хорвоо ертөнцөд муу ээж гэж байдаггүй. Харин өөрийгөө хайрладаг, өөрийнхөө сонголтыг эрхэмлэдэг нэгэн илүү сайн ээж болдог гэдгийг ухаарч явна. ***Фэйсбүүк:*** Tselmuun Muunee Dashdorj ***Инстаграм:*** tselmuun\_lifecoach ### Б.Энхжин Жирэмсний тестийн хоёр зураасыг анх хараад “яана аа” гэж шоконд орж байлаа. Дөнгөж хоёрдугаар курсийн оюутан, өөрөө хүүхдээрээ байж хэвлийдээ нэгэн шинэ амь тээж байгаа гэдгээ мэдэхээр шоконд орж, гайхах нь аргагүй. Эхэндээ ирээдүйд хийхээр төлөвлөсөн, хийж үзэхийг хүссэн зүйлсээ бодож, өөрсдөө ч хүүхдээрээ юм чинь учир төрүүлэх үү, яах уу гэж нэлээн эргэлзэж байснаа нуугаад яахав. Тухайн үед намайг ямар ч шийдвэр гаргасан хажууд минь хамт байна гэж дэмжсэн хүн байсан учраас охиноо төрүүлэхээр баттай шийдсэн. Хоёр талын гэрийнхэн тайвнаар ойлгож хүлээн авсан ч бусад хүмүүсийн элдэв явган яриа, хэл амаас эмээж төрөх хүртлээ хичээлээсээ чөлөө авч, хэнд ч хэлэлгүй байсаар бяцхан охиноо өлгийдөн авсан даа. Одоогоор хоёулаа оюутан учраас хоёр талын гэртээ ээлжилж амьдардаг. Хятад ардын зүйр үг байдаг шүү дээ “Хүүхэд өсгөхөд тосгон тэр аяараа хөдөлдөг” гээд. Хэрвээ өвөө, эмээ нь туслаагүйсэн бол охиноо өсгөх үйл явц үнэхээр амаргүй даваа байх байсан биз ээ. Зарим үед хүүхэд харах хүнгүй тул хичээлийн бие даалт, багийн ажилд яагаад ч оролцож амжихгүй үе тохионо. Тэр үед зарим нэгэн хүмүүс “Хүүхдээ зохицуулах нь чиний л асуудал, цагийн менежмент муутай ” гэх хандлага үзүүлэх нь бий. Нэг удаа охин маань шөнөжин халуураад маргааш нь бие даалтаа хугацаанд нь хураалгаж чадалгүй, ангийнхан дундаа ганцаараа үлдчихэж билээ. Аав ээжтэйгээ нэг дээвэр дор амьдардаг учир охиных нь хувьд гэр орны ажилдаа анхаарах хэрэгтэй. Охиндоо ээж, гэртээ сайн охин, сургуульдаа оюутан, нөхөртөө эхнэр нь байх гэж хичээсээр ээжийн ажлын хэцүү, басхүү сайхныг амсаж мэдэрсээр л явна… ***Фэйсбүүк:*** Ènkhjin Buren ### Б. Ариунзаяа Хэзээ, хэдэн настай байхаас үл хамааран ээж болно гэдэг эмэгтэй хүний амьдралын хамгийн нандин мөч. 30 нас гараад гэр бүл зохиох, хүүхэд төрүүлэхийг манайхан “оройтсон бороо” мэтээр хүлээн авах нь элбэг. Угтаа хүн эхлээд өөрийгөө таньж, амьдралын зорилтоо тодорхойлж, бусадтай нийцтэй байх харилцаанд суралцсаны дараа хувийн амьдарлаа амжилттай авч явах болов уу гэж би боддог юм. 30 гараад ээж болж буй олон эмэгтэйчүүдийн хувьд нийгмийн хэвшмэл энэ хүлээлт заримдаа дарамт болдог ч хувь хүн өөрөө өөртэйгээ ажиллаж чадсанаар энэхүү хүлээлтийн дагуу биш өөрийн хүсэл зорилгод нийцсэн байдлаар ажил, амьдралын шийдвэрээ зөв гаргах боломжтой. Миний хувьд хүний нөөцийн удирдлагын чиглэлээр мэргэшин арваад жил ажиллажээ. Үүний дараа 2020 онд карьерийн замналаа өөрчилж эрүүл мэндийн салбарт хувийн бизнес эрхэлж эхэлсэн. Карьерийн энэхүү өөрчлөлтөө амжилттай удирдах, цаашдын 10-20 жилээ өөрийн чинхүү хүсэл, зорилгын дагуу алсын хараатай төлөвлөх, чиглүүлэх зорилгоор 2020 оноос монголд цөөхөн тооцогдох олон улсын итгэмжлэгдсэн көүчээр суралцаж, давхар ажиллаж эхэлсэн. Энэ хүртэлх хугацаанд хувь хүнээ хөгжүүлэх, карьертаа анхаарсны эцэст “Одоо л харин цаг нь боллоо” гэж өөртөө итгэсэн үедээ ээж болох гэж байна. Нийгмийн хэвшмэл ойлголтод баригдалгүйгээр хувь хүн аливааг хийхэд бэлэн байна уу гэдэгт төвлөрч, ирээдүйн ажил амьдралын зорилгоо хүсэл зорилгынхоо дагуу зөв тодорхойлж, буруу зуршил, итгэл үнэмшлийг өөрчилж, өөртэйгөө ажиллаж сурахад нь луужин болох нь көүчийн гол ажил. Эээжүүддээ хандан жирэмсэн, хүүхэд төрүүлсэн ямар ч үед, аль ч цаг хугацаанд өөрийгөө танин мэдэж, өөртэйгээ ажиллахаа хэзээ ч зогсоож болохгүй юм шүү хэмээн хувиасаа зөвлөе. Учир нь хувь хүн өөртөө итгэлтэй, сэтгэл ханамжтай байж байж л бид ажил, амьдралд тулгарах зогсошгүй олон асуудалд зөв шийдвэр гаргаж, бухимдаж түүртэлгүй, харин өөртөө бас хайртай хүмүүстээ эерэг уур амьсгал түгээж чадна. ***Фэйсбүүк:*** Ariun Zaya ### А.Төгсжаргал 30 нас өнгөрч хожуухан жирэмслэхдээ хөөрхөн ихэр хөвгүүд төрүүлсэн. Хоёр хүүхэдтэй байж байгаад гэнэтхэн дөрөв болно гэж бодоход тухайн үедээ санаанд багтамгүй санагдаж билээ. Ихрүүд маань хоёр ойтой. Дээдэх ах нар нь ч дэрсхэн учир өдөржин хоорондоо хөөцөлдөн ноцолдож, бужигнаж өдрийг өнгөрөөнө. Хүүхдүүд өвдөх, яаралтай хэрэг гарах үед үргэлж чөлөө авах аргагүй учир том хүүгээ төрүүлснээс хойш ажилдаа буцаж орсонгүй. Тиймээс хүүхдүүдээ гэртээ асрангаа өөртөө ажил олгож хувиараа бизнес эхлүүлсэн нь youngskinmongolia юм. Жилийн өмнө ихрүүдээ төрүүлэхдээ +30кг жин нэмж байлаа. Жирэмсэн үедээ ийнхүү огцом жин нэмснээс болж хөлний үеэр хатгуулж өвдөх болов. Төрсний дараа ч тэр шатаар дээш доош явах, өөд өгсөх уруудах үед бараг л доголж явна. Эмэгтэйчүүдэд хэрэгтэй мультивитамин тогтмол ууж байсан ч эрүүл мэндэд тустай өөр бүтээгдэхүүнүүд судалсаар коллагеныг олж мэдсэн юм. Яг л надтай ижил асуудалтай эмэгтэйчүүд, ээжүүдэд туслахаар хичээж явна. Ихрүүдийг төрсний дараа нөхөр маань уурхайд 14/14 ээлжээр ажиллах болов. Эзгүй үед нь хүүхдүүдээ харж, гэрийн ажлаа зохицуулж, хажуугаар нь хувийн бизнесээ эрхлэх гээд тун завгүй. Заримдаа хүүхэд өвдөх, хичээл сургуульд зөөх, тэвдэж сандарсан үед ганцаараа гэдгээ мэдрэх хамгийн гунигтай. Орой бүр утсаар ярьж холбоотой байх боловч хажууд хамт байхгүй хойно цаанаа л нэг хоосон. Хэрэв хотод ажилладаг байсан бол оройтсон ч гэсэн гэртээ ирэхэд нь сэтгэлд амрана. Нөхөр ээлжээ дуусгаж амралтаар ирсэн тэд өдрүүд гэр эзэнтэй, хүүхдүүд аавтайгаа хамгийн жаргалтай өнгөрдөг. ***Инстаграм:*** youngskinmongolia ### Д. Амартуул Эмэгтэй хүн ээж болсны дараа л үр хүүхэд, өрөөл бусдад анхаарч, нийгэмдээ хэрэгтэй, үнэ цэнтэй зүйл бүтээх үйлсэд төвлөрдөг юм шиг. Хоёр дахь хүүхдээ төрүүлж, гэртээ байх хугацаандаа өөрийгөө таньж нээсэн минь амьдралын хамгийн сайхан цаг хугацаа гэж боддог. Би хоёр охиноо төрсөн цагаас нь эхлэн хүүхэд хүмүүжлийн Монтессор аргаар өсгөсөн. Хүүхэд бие дааж төлөвшихөд орчин нөхцөл, хэрэглэгдэхүүн чухал тул бусад олон ээжүүд ч мэдээсэй гэсэндээ themontessorisisters инстаграм хаяг нээж байлаа. Охидоо монтессори аргаар өсгөхдөө ашиглаж буй өдөр тутмын хэрэглэгдэхүүнээ бусадтай хуваалцаж, хэрэгцээт мэдээлэл хүргэж эхэлсэн нь төд удалгүй олон ээжүүдэд таалагдаж эхэлсэн нь цааш ямар нэгэн юм хийх урам зоригийг бадраасан. Бизнес хийх юмсан гэсэн сэтгэлийн бяцхан цог тэрхүү ээжүүдийн дэмжлэгээр асаж, Little Hands хүүхдийн модон тавилгын брэнд бүтсэн түүхтэй. Хадам аавын хашааны гражнаас ганцхан хөрөөтэй эхэлсэн үйлдвэр маань хүүхэд хүмүүжлийн арга барил, модон үйлдвэрлэл, мужааны ур ухааныг нэгтгэж бага насны хүүхдүүдийн бие даах хөгжилд зориулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэсээр гурван жилийг үджээ. Эмэгтэй хүн, тэгээд огт мэдэхгүй салбартаа ажиллахад олон бэрхшээл тулгарах нь мэдээж. “Ганцаараа ярьж байвал битгий гайхаарай, хурлаа хийж байна “ гэдэг стартапын хошигнол инээдтэй боловч бодитой үнэн. Яг л тэр цагт ээжүүдийн хамтрал, нэгдэл миний ганцаараа туулах байсан тав, арван жилийн замыг дөтөлж өгсөн санагддаг. Ээжийг ээж л ойлгох учир хамгийн бодитой зөвлөгөө, хэрэгтэй чиглүүлэгийг бид өөрсдөдөө өгдөг. Тиймээс ч энэ зорилгын дагуу Моменто 2023 арга хэмжээ зохион байгуулагдаж байна. ***Фэйсбүүк:*** Amy Dsh ***Инстаграм:*** themontessorisisters ### П.Саруул Би гурван хүүхэдтэй, цэцгийн дэлгүүрийн бизнес эрхэлдэг ээж. Миний хувьд ажил, хувийн амьдрал, хүүхдүүд гэж тусад нь ялгалгүй амьдралын нэгэн бүхэл хэсэг мэтээр хандахыг хичээдэг. Тиймдээ ч өөрийнхөө хүссэн дуртай зүйлийг хийж, байгаа бүхэндээ сэтгэл хангалуун амьдрах дуртай. Юм нэхдэг, оёдог, зурдаг ер юу ч хийдэг бай хийж буй зүйлийнхээ зөв өнцгийг харж аз жаргалтайгаар хийх нь ямар сайхан тухайд цэцгийн дэлгүүр үүсгэн байгуулсан түүхээсээ хуваалцъя. Уул уурхайн салбар цэцэглэн хөгжиж байх цагт би гаднын хөрөнгө оруулалттай компанид өндөр цалинтай ажил эрхэлдэг байв. Гэтэл 2016 оны үед гэнэтхэн л бүх юм орвонгоороо эргэж, гаднаас орж ирэх хөрөнгө оруулалт, валютийн урсгал бүх зүйл зогсож компанийн захирал, нягтлан бид гурав л үлдэх нь тэр. Хоёр дахь охиноо хэвлийдээ тээж байх үедээ цалингүй зургаан сар ажиллаж, эцэст нь зээлээ төлөлгүй удсан тул байрыг маань хураахаар банкнаас хүртэл залгаж байлаа. Тэр үед ээж маань айл хөршийнхөндөө гурваас таван мянган төгрөгөөр цэцгийн үрсэлгээ зардаг байв. Надаас интернэтэд зар тавьж өгөхийг хүсэхэд нь онц хэрэгтэй санагдаагүй боловч фэйсбүүк хуудас нээж, цэцэгний зурагтай хөөрхөн пост оруулдаг болов. Удалгүй санаанд оромгүй олон хүн холбогдож, үрсэлгээгээ худалдаж эхэлсэн. Өдрийн орлогоороо бензин хийж, үнэгүй хүргэлт хийнэ. Сүүлдээ явсаар “Цэцэг зардаг жирэмсэн охин” нэртэй болов (инээв). Тухайн үед цэцгийн бизнес хомсхон, хүмүүсийн ойлголт ч тааруухан байсан үе. Охиноо төрүүлсний дараа “Наран” Их дэлгүүрийн хоёр давхарт 7мкв газрыг 300 мянган төгрөгөөр эхний гурван сардаа түрээсийн төлбөр төлөхгүй нөхцөлтэйгөөр бизнесээ эхлүүлж байлаа. Дөрвөн сарын дараа гэхэд жижигхэн дэлгүүр маань түрээсийн төлбөрөөс гадна гурван сая төгрөгийн ашигтай ажилладаг болов. Ашиг олохоос гадна хийж буй ажил маань хүнд баяр жаргал бэлэглэдэг нь сайхан санагдаж , урамтай үргэлжлүүлсэн дээ. Хүмүүсийн хэрэгцээ, шаардлага манай бизнесийг чиглүүлж, хөгжүүлсээр сарын 300 мянган төгрөгийн түрээсэндээ санаа зовдог байсан би одоо гурван салбартай, сардаа 30-40 сая төгрөгийн орлоготойгоор амжилттай ажиллаж байна. Үрсэлгээ зарж эхлэхэд хэвлийд байсан жаахан охин маань 6 сарын 24-нд 7 нас хүрнэ. Жил бүрийн энэ өдөр бид бүх бараагаа тал үнээр хямдруулдаг юм. Өнөөдөр гэр бүлийн өдрийг тохиолдуулан 40 залуу хос гэрлэлтээ батлуулж байгаа гэсэн. Манай дэлгүүрийн зүгээс 20 хосод аз жаргал ерөөж, цэцгийн баглаа бэлдэж өглөө. Гал голомтоо бадрааж буй тэдгээр залуусын амьдралд сэтгэл шингээн бэлдсэн цэцэгс маань баяр жаргал авчирна гэдэгт итгэж байна. ***Инстаграм:*** udvalgarden ### э.энхзул Их сургуулиа төгсөөд удаагүй байхдаа том хүүгээ төрүүлэх болов. Тэр үед шинэхэн ээжийн догдлол, сандрал бүхнийг туулж, төрөлт, жирэмслэлттэй холбоотой олон зүйл уншиж, судалж бэлдсэн боловч яг төрөх үед толгойд юу нь ч орж ирэхээ больчихдог юм билээ. Ер нь төрж байгаа ээжид гэр бүлийн хайр халамж, орчин тойрны дэмжлэг туслалцаа гэдэг мэдлэг мэдээлэл, туршлагаас ч илүү чухал байдаг шиг санагдсан. Удалгүй гэр бүлээрээ Австрали улсыг зорьж, хоёр дахь хүүхдээ энд төрүүлсэн. Өмнө нь нэг удаа төрсөн туршлагатай гэж өөрийгөө дотроо зоригжуулж байсан ч танил биш газар, гэр бүлээсээ хол байсан учир анхны төрөлтөөс ялгаагүй байв. Нөхөр үргэлж дэргэж байж тусалж байсан ч цаанаа л ээж аав, ах дүү, найз нөхдийн халамжийг үгүйлээд байдаг юм билээ. Эндээс л Монгол болон гаднын оронд төрж, хүүхэд өсгөхийн давуу болон сул талуудыг анзаарч эхэлсэн. Үүнээс ч болсон уу, бага хүүгээ төрүүлэхэд орчин нөхцөл хэдий тухтай байсан ч сэтгэл гутралд өртсөн. Монголд төрөхдөө энэ асуудалтай нүүр тулж байгаагүй юм. Гэтэл хоёр дахь төрөлтийн дараа жаахан зүйлд ч бухимдаад эсвэл санаа зовоод, юу ч хийх хүсэлгүй болчихсон. Хамаг асуудал надад л байгаа мэт санагдаж, ойр дотнын хүмүүстэйгээ харилцахад хүндрэлтэй болсон. Энэ амаргүй үед манайхаар бол өрхийн эмнэлэг буюу эндхийн гэр бүлийн төвөөс нь тогтмол зөвлөгөө өгч, дэмжиж байсан нь их дэм болсон гэж боддог. Нярай хүүхдийг сар бүр вакцинд хамруулдаг шиг ээжийн сэтгэл зүй, бие махбодод тогтмол анхаарч, асуумж судалгаа авч юунаас болж стресстэж байгаа тухай тайлбарлаж, хэрхэн даван гарах чиглүүлж өгдөг байсан нь Монголдоо нутагшуулмаар сайн жишээ. Монголд төрөхийн өмнөх, төрөх үеийн, төрсний дараах өрөөнүүд тусдаа, шат дамжлага ихтэй, эмнэлэг дотроо өрөө солих шаардлага их үүсдэг байсан бол Австралид төрөхөд анх орсон өрөөнд нь л ээжид зориулсан хэрэгтэй бүх зүйлс нь байх ба асрах сувилагч цаг үргэлж хамт байж тусалсан нь таатай байсан. Том гэдэстэй, нярай хүүхэдтэй байж өрөө сольж гүйгээд байхгүй нь тун ч амар санагдсан. Үүнийг ч мөн эх орондоо нутагшуулбал сайхан юм гэж цагаан атаархал төрж байлаа. Хүүхэд төрүүлэх, өсгөх тал дээр аваад оччихмоор сайхан жишиг Австрали ч гэлтгүй дэлхий даяар дэндүү олон байдаг. Гэхдээ одоо байгаа асуудлуудыг хамгийн сайн мэддэг, ойлгодог ээжүүд л дуугарч, шийдэл санал болгож, бодит үр дүн нэхэхгүй бол нэмэргүй. Монголд ээжүүдийн хүрээлэл их идэвхтэй, хүчтэй санагддаг. Энэ хүчээ ашиглан өөрсдийнхөө төлөө илүү их ярьж, нэгдэж, хэрэгтэй зүйлээ нэхэх хэрэгтэй юм шиг. Монголд ижил асуудалтай ээжүүд фэйсбүүкээр хоорондоо мэдээлэл хуваалцаж, арга туршлагаасаа хуваалцах нь элбэг. Өөрөөр хэлбэл системээр шийдэж чадаагүй зүйлийг ээжүүд өөрсдийн боломжоороо нөхөж чадаж байна гэсэн үг. Үүнийг илүү хүртээмжтэй, үр дүнтэй болгохын тулд Моменто 2023 арга хэмжээ зохион байгуулагдаж байна гэж ойлгосон. Ээжүүд нэгдэж, уулзаж ярилцах тусам одоо байгаа асуудлуудад гарц, гаргалгаа олдоно гэдэгт итгэж байна. ***Фэйсбүүк:*** Enkhzul Erdenebaatar ### б.даваадулам Хэзээ ч хүнтэй суухгүй, ганцаараа амьдарна гэж ярьдаг байсан хүн чинь хорин насандаа ээж болчихсон. Их сургуулийн дөрөвдүгээр дамжаандаа төрж, хичээлийнхээ хажуугаар хүүхдээ асардаг байлаа. Нялх хүүхэдтэй оюутан надад хүнээс ойр дотнынхноосоо гуйх нь хамгийн хэцүү байсан. Тэр үедээ хэрэв ахиад жирэмсэн болбол цалинтай амралт л авах юм шүү гэж боддог байв. 2012 онд хоёр дахь хүүгээ төрүүлж, үнэхээр л бодож байсан шигээ декретийнхээ мөнгөөр АНУ-д амьдардаг хамаатны эгчтэйгээ хамтран хүүхэлдэйн киноны баатруудтай хувцас оруулж ирдэг болов. Тухайн үед чамин, сонин хувцас хэрэглэл ховор учир манай хүүхдүүдийг өмссөнийг айлын хүүхдүүд их шохоорхдог байсан нь энэ бизнесээ эхлүүлэх сэдэл болсон. Түүнээс хойш хүүхдийн хувцас, ээжүүдэд хэрэгтэй мэдээллийг Cartoon Kids хуудсаараа хуваалцаад арав гаран жил өнгөрсөн байна. Багынхаа мөрөөдлөөр цэцэрлэгийн багш болоогүй ч цэцэрлэг байгуулахаар хоёр насны зайтай дэрсхэн дөрвөн хүү, хөөрхөн охин гээд таван хүүхэд төрүүлсэн. Олон хөвгүүнтэй айл өдөр бүр л дайны талбар шиг байдаг. Гурав дахь хүүгээ төрүүлснээс хойш өглөө хийж тавьсан аягатай усаа уугаагүй, ариун цэврийн өрөө ч оролгүй өдрийг өнгөрөөх нь олон болсон. Эсвэл заримдаа ажилдаа хэт анхаарч хүүхдүүддээ хоол хийж өгөхөө ч мартах үе гарна. Тэр бүрдээ өөрийгөө буруутгаж, ажил амьдралаа зохицуулж чадахгүй байгаадаа гэмшинэ. Хүүхдүүдээ асарч таван жил гэртээ байхдаа үеийнхэн тушаал дэвших, ахиж өөрчлөгдөхийг хараад хойно нь үлдсэн юм шиг хэцүү санагддаг байлаа. Харин тэр үед Гоолингоо ментор клубт нэгдсэн нь амьдралдаа хийсэн зөв сонголт болсон. Ментор клубтээ нэгдээд доторх жаахан охин минь эргээд гараад ирсэн. Жаргалтай ээжээс жаргалтай гэр бүл бий болно гэдгийг клубийн ээжүүдээсээ ухаарсан. Бизнес эрхэлдэг, эрхэлдэггүй, залуу, ахмад гээд янз бүрийн ээжүүд яг л найзууд шиг чадах бүхнээрээ нэгнээ дэмжиж, тусалж хамтарч ажилладаг нь хамгийн сайхан. ***Фэйсбүүк:*** Davana Bayartsaikhan > **Фэйсбүүк эвент:** Моменто 2023 > > Тасалбар захиалах
https://unread.today/c/spotlight-roco-nisdeg-coffee
Онцлох бизнес
Tsengeg
2023-08-28T00:00:00
8 сарын 28, 2023
Нисдэг кофе: Хурдан, хэмнэлттэй, чанартай
<div class="article-body"> <h2><div>Мэргэжилтнийг дараагийн түвшинд гаргах хөдөлгүүр бол бүтээмж. Харин энэхүү бүтээмжийн эх үүсвэр нь аяга кофе ч байж болох юм.  </div><div><br></div><div>Энэ удаад чанартай кофены зохистой хэрэглээг нэвтрүүлэх зорилготой бүтээмжийн бүүстэр “Нисдэг кофе”-ийг онцолж байна. Хямд үнэ, өндөр чанар, хялбар байдлаар кофечдын талархлыг хүлээгээд буй уг бизнестэй танилцъя.</div></h2><p>Нэр: Нисдэг кофе <br>Үйл ажиллагааны чиглэл: Lifestyle robotic <br>Үүсгэн байгуулагч: У.Энхбадрал, Б.Наранбилэг <br>Үүсгэн байгуулагдсан он: 2022 он<br>Утас: 77779119 <br>Цахим суваг: <a href="https://www.instagram.com/nisdeg.coffee/" target="_blank">Instagram</a>, <a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=61550238299531&amp;__cft__[0]=AZWfgmw1Uj7U35ohz0NVOfRiuVHdzvTghoB6FgZ8n3pgBuf6fo8NKebNdFlgodfbkf7tob6cL0FaUOdHNNEbwpp4UAY9kSF41ooVl8e89uvGFr0UTeyjpFvSyj0xk0cOkH5GnbILRForPSvhzBs1f92nJm-r21WxpxO6XMTkLBYjxm7Mg-sJ0wYFQv6HM0hwdi8&amp;__tn__=-]K-R" target="_blank">Facebook</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/e3651835246fb73a8b0f86ad74f7dea1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэдэл</h3><p>Бид өнгөрсөн оны аравдугаар сард <a href="https://l.facebook.com/l.php?u=https%3A%2F%2Fmstars.mn%2F%3Ffbclid%3DIwAR3tG_AwhHs__credygUf4ra4GvxE-XfG_tyY2WN9dOzC7VkGGjtN5YrMp0&amp;h=AT0ejHezm_Us0Z3oK6J7W2YuTxN2XfCo_0fNKzwwL897wJh0uaCtv38Mek_QH1BVfRz0R7_OYEEuGZ6T8hLzk0JRNigjLOmGiJWr57Mp9An4lJ8BIXF_ZSp6ey9OmmNs9sTwtA" target="_blank">MStars Hub</a>-ийн стартап хурдасгуур хөтөлбөрт элсэн, бүрэн автомат хоолны төхөөрөмж хөгжүүлэхээр ажиллаж байлаа. Ид ажлын хажуугаар кофе авахаар гадагш гарахад цаг их алдаж, анхаарал сарнидаг, дээрээс нь чанартай кофе бараг өдрийн хоолны үнэтэй байсан тул автомат кофены машин авахаар шийдсэн. Тэр үед хамт нэг оффист байрлаж байсан бусад стартапуудад ижил асуудал байгааг олж хараад долоон хоногийн дотор төлбөрийн систем холбож, тэр машинаа дундаа хэрэглэдэг болов. Кофены амт, үнэ, хялбар байдал зэрэгт чамгүй өндөр үнэлгээ авч, байнгын хэрэглэгчтэй болж эхэлснээр автомат хоолны төхөөрөмжөөсөө нисдэг кофе руу хөрвөн, өргөн хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр ажиллаж эхэлсэн. Мөн кофетойгоо цуг жижиг идэх юм авах хэрэгтэй байна, гарч цаг алдмааргүй байна гэсэн хүмүүсийн хүсэлт дээр тулгуурлан өөртөө үйлчлэх “амттаны хөргөгч”-ийг хөгжүүлсэн. Ингэснээр ширээнээсээ хэдхэн алхмын зайнаас кофе, амттан, өдрийн хоолоо авах цогц шийдэл бүрдэж буй юм.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/cd9b7c594d094c5cf53eb8c3ef31d8e1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ялгарал</h3><p>Программ хангамж, техник хангамж болон бүтээгдэхүүний загварыг өөрсдөө хөгжүүлж бас үйлдвэрлэдэг компани тун цөөхөн. Бидний хувьд <a href="https://www.uti.edu/blog/cnc/6-cnc-machines" target="_blank">CNC</a>, <a href="https://www.googleadservices.com/pagead/aclk?sa=L&amp;ai=DChcSEwj58ITYm4GBAxU5bA8CHSGmBIkYABAAGgJ0Yg&amp;gclid=Cj0KCQjwi7GnBhDXARIsAFLvH4ls-d1AqulYOI5twW3VTNgesRvPAOdCme7T0f88eySl5c-o7gCQ-WAaAgZaEALw_wcB&amp;ohost=www.google.com&amp;cid=CAESa-D2yD_UIP-6-b7mJFdVw3gPqH8NbP_WCMWvezRMcvW7nbbEelcDuk8pre4airzc6o_kSwKpawe6uHKhFFoI4hoppK0gRK1nlMRgWTFSMNxD2NJ7XGCjAVihaZhZWsXkgONhXECq1dMBlQP8&amp;sig=AOD64_12_G6kfz3mk11RGDhnzwpRK1u80Q&amp;q&amp;adurl&amp;ved=2ahUKEwj01f7Xm4GBAxWUfHAKHVhzAJ4Q0Qx6BAgPEAM" target="_blank">Laser cut</a>, <a href="https://www.spiceworks.com/tech/devops/articles/what-is-3d-printing/" target="_blank">3D принтерээр</a> тоноглогдсон дижитал үйлдвэртээ бүтээгдэхүүний загвар гарган, үйлдвэрлэж, программ хангамжтай хослуулан хөгжүүлдэг. Энэхүү давуу тал нь санааг богино хугацаанд туршиж, амжилттай байвал бизнес болгох хурдыг ихэд нэмэгдүүлдэг. Үүний ачаар QR код уншуулаад өөртөө үйлчлэн кофе, амттан авах уг шийдлийг бид хагас жилийн дотор Монголдоо анхлан нэвтрүүлж чадсан.<br><br> </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/df7d1bd68e320251ea8afcecca808e64.jpg"></p><div class="image-caption">Хамтран үүсгэн байгуулагч Б.Наранбилэг</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>нисдэг кофе гэж юу вэ?</div></h3><p>Кассын ажилтангүй, өөртөө үйлчлэх автомат кофены машин болон амттаны хөргөгч бөгөөд өндөр чанар, хямд үнэ, хялбар байдлыг хослуулсан нь хэрэглэгчдэд өгч буй хамгийн том үнэ цэн. Бид Монголдоо хуурсан шинэхэн <a href="https://perkcoffee.co/sg/arabica-beans-vs-robusta-beans-whats-difference/" target="_blank">Арабика</a> үрийг хэрэглэхээс гадна хамгийн сүүлийн үеийн технологитой кофены машин ашигладаг учир кофе шоптой дүйцэхүйц хэмжээний чанарыг амладаг. Үр, усны захиалга хүргэлт, цэвэрлэгээ, засвар үйлчилгээнээс эхлээд ихэнх үе шатыг автоматжуулсан тул нэг аяга кофе зах зээлийн үнээс доогуур буюу 2,900-3,900 төгрөгөөр гардаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Нисдэг кофены хувьд бидний цаашид хийхээр төлөвлөсөн олон ажлын зөвхөн эхлэл нь бөгөөд хэрэглэгчийн дэргэд нь нисээд оччихсон мэт хурдан, хялбар гэдэг утгаар ийн нэрлэсэн.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/bcae1df773fdfcb8ae6d899b84249702.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>одоо</div></h3><p>Одоогоор 30 гаруй байршилд нисдэг кофе үйл ажиллагаагаа явуулж буй бөгөөд чанараар шалгаран байнгын хэрэглэгчидтэй болсоор байгаа тул шинэ салбаруудаа нээсээр байна. Мөн анх зорьж байсанчлан бүрэн автомат хоолны төхөөрөмжөө Америкийн зах зээлд нэвтрүүлэхээр судалгаа, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтээ хийж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p>Манай баг программ хангамж, техник хангамж, эмбэддэд систем, роботик инженер зэрэг ихэвчлэн инженерүүдээс бүрдсэн найман хүний бүрэлдэхүүнтэй.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/d6707ae112bc1bf4a8e4f03c2a5ce3f7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>ирээдүй</div></h3><p>Lifestyle robotic буюу хүний өдөр тутмын амьдралыг хөнгөвчлөн, цаг завыг нь хэмнэсэн инновацлаг шийдлүүдээрээ Монголдоо тэргүүлэх, цаашлаад Америкийн зах зээлд өрсөлдөх нь бидний зорилго.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p>Нийлүүлэгч, хүний нөөцөөс эхлээд дөнгөж эхэлж буй стартапд тулгарч буй олон эрсдлүүд байгаа ч гар нийлсэн баг, бизнесийн туршлагатай менторуудын тусламжтайгаар аль болох эрсдэлүүдийг урьдчилан тооцоолж, хурдтай урагшилсаар байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/6bf8f2ac0af92774d651f06c2e866a9e.jpg"></p> </div>
Мэргэжилтнийг дараагийн түвшинд гаргах хөдөлгүүр бол бүтээмж. Харин энэхүү бүтээмжийн эх үүсвэр нь аяга кофе ч байж болох юм. Энэ удаад чанартай кофены зохистой хэрэглээг нэвтрүүлэх зорилготой бүтээмжийн бүүстэр “Нисдэг кофе”-ийг онцолж байна. Хямд үнэ, өндөр чанар, хялбар байдлаар кофечдын талархлыг хүлээгээд буй уг бизнестэй танилцъя. Нэр: Нисдэг кофе Үйл ажиллагааны чиглэл: Lifestyle robotic Үүсгэн байгуулагч: У.Энхбадрал, Б.Наранбилэг Үүсгэн байгуулагдсан он: 2022 он Утас: 77779119 Цахим суваг: Instagram , Facebook сэдэл Бид өнгөрсөн оны аравдугаар сард MStars Hub -ийн стартап хурдасгуур хөтөлбөрт элсэн, бүрэн автомат хоолны төхөөрөмж хөгжүүлэхээр ажиллаж байлаа. Ид ажлын хажуугаар кофе авахаар гадагш гарахад цаг их алдаж, анхаарал сарнидаг, дээрээс нь чанартай кофе бараг өдрийн хоолны үнэтэй байсан тул автомат кофены машин авахаар шийдсэн. Тэр үед хамт нэг оффист байрлаж байсан бусад стартапуудад ижил асуудал байгааг олж хараад долоон хоногийн дотор төлбөрийн систем холбож, тэр машинаа дундаа хэрэглэдэг болов. Кофены амт, үнэ, хялбар байдал зэрэгт чамгүй өндөр үнэлгээ авч, байнгын хэрэглэгчтэй болж эхэлснээр автомат хоолны төхөөрөмжөөсөө нисдэг кофе руу хөрвөн, өргөн хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр ажиллаж эхэлсэн. Мөн кофетойгоо цуг жижиг идэх юм авах хэрэгтэй байна, гарч цаг алдмааргүй байна гэсэн хүмүүсийн хүсэлт дээр тулгуурлан өөртөө үйлчлэх “амттаны хөргөгч”-ийг хөгжүүлсэн. Ингэснээр ширээнээсээ хэдхэн алхмын зайнаас кофе, амттан, өдрийн хоолоо авах цогц шийдэл бүрдэж буй юм. ялгарал Программ хангамж, техник хангамж болон бүтээгдэхүүний загварыг өөрсдөө хөгжүүлж бас үйлдвэрлэдэг компани тун цөөхөн. Бидний хувьд CNC , Laser cut , 3D принтерээр тоноглогдсон дижитал үйлдвэртээ бүтээгдэхүүний загвар гарган, үйлдвэрлэж, программ хангамжтай хослуулан хөгжүүлдэг. Энэхүү давуу тал нь санааг богино хугацаанд туршиж, амжилттай байвал бизнес болгох хурдыг ихэд нэмэгдүүлдэг. Үүний ачаар QR код уншуулаад өөртөө үйлчлэн кофе, амттан авах уг шийдлийг бид хагас жилийн дотор Монголдоо анхлан нэвтрүүлж чадсан. Хамтран үүсгэн байгуулагч Б.Наранбилэг нисдэг кофе гэж юу вэ? Кассын ажилтангүй, өөртөө үйлчлэх автомат кофены машин болон амттаны хөргөгч бөгөөд өндөр чанар, хямд үнэ, хялбар байдлыг хослуулсан нь хэрэглэгчдэд өгч буй хамгийн том үнэ цэн. Бид Монголдоо хуурсан шинэхэн Арабика үрийг хэрэглэхээс гадна хамгийн сүүлийн үеийн технологитой кофены машин ашигладаг учир кофе шоптой дүйцэхүйц хэмжээний чанарыг амладаг. Үр, усны захиалга хүргэлт, цэвэрлэгээ, засвар үйлчилгээнээс эхлээд ихэнх үе шатыг автоматжуулсан тул нэг аяга кофе зах зээлийн үнээс доогуур буюу 2,900-3,900 төгрөгөөр гардаг. нэр Нисдэг кофены хувьд бидний цаашид хийхээр төлөвлөсөн олон ажлын зөвхөн эхлэл нь бөгөөд хэрэглэгчийн дэргэд нь нисээд оччихсон мэт хурдан, хялбар гэдэг утгаар ийн нэрлэсэн. одоо Одоогоор 30 гаруй байршилд нисдэг кофе үйл ажиллагаагаа явуулж буй бөгөөд чанараар шалгаран байнгын хэрэглэгчидтэй болсоор байгаа тул шинэ салбаруудаа нээсээр байна. Мөн анх зорьж байсанчлан бүрэн автомат хоолны төхөөрөмжөө Америкийн зах зээлд нэвтрүүлэхээр судалгаа, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтээ хийж байна. баг Манай баг программ хангамж, техник хангамж, эмбэддэд систем, роботик инженер зэрэг ихэвчлэн инженерүүдээс бүрдсэн найман хүний бүрэлдэхүүнтэй. ирээдүй Lifestyle robotic буюу хүний өдөр тутмын амьдралыг хөнгөвчлөн, цаг завыг нь хэмнэсэн инновацлаг шийдлүүдээрээ Монголдоо тэргүүлэх, цаашлаад Америкийн зах зээлд өрсөлдөх нь бидний зорилго. эрсдэл Нийлүүлэгч, хүний нөөцөөс эхлээд дөнгөж эхэлж буй стартапд тулгарч буй олон эрсдлүүд байгаа ч гар нийлсэн баг, бизнесийн туршлагатай менторуудын тусламжтайгаар аль болох эрсдэлүүдийг урьдчилан тооцоолж, хурдтай урагшилсаар байна.
Мэргэжилтнийг дараагийн түвшинд гаргах хөдөлгүүр бол бүтээмж. Харин энэхүү бүтээмжийн эх үүсвэр нь аяга кофе ч байж болох юм. Энэ удаад чанартай кофены зохистой хэрэглээг нэвтрүүлэх зорилготой бүтээмжийн бүүстэр “Нисдэг кофе”-ийг онцолж байна. Хямд үнэ, өндөр чанар, хялбар байдлаар кофечдын талархлыг хүлээгээд буй уг бизнестэй танилцъя. Нэр: Нисдэг кофе Үйл ажиллагааны чиглэл: Lifestyle robotic Үүсгэн байгуулагч: У.Энхбадрал, Б.Наранбилэг Үүсгэн байгуулагдсан он: 2022 он Утас: 77779119 Цахим суваг: Instagram, Facebook ### сэдэл Бид өнгөрсөн оны аравдугаар сард MStars Hub-ийн стартап хурдасгуур хөтөлбөрт элсэн, бүрэн автомат хоолны төхөөрөмж хөгжүүлэхээр ажиллаж байлаа. Ид ажлын хажуугаар кофе авахаар гадагш гарахад цаг их алдаж, анхаарал сарнидаг, дээрээс нь чанартай кофе бараг өдрийн хоолны үнэтэй байсан тул автомат кофены машин авахаар шийдсэн. Тэр үед хамт нэг оффист байрлаж байсан бусад стартапуудад ижил асуудал байгааг олж хараад долоон хоногийн дотор төлбөрийн систем холбож, тэр машинаа дундаа хэрэглэдэг болов. Кофены амт, үнэ, хялбар байдал зэрэгт чамгүй өндөр үнэлгээ авч, байнгын хэрэглэгчтэй болж эхэлснээр автомат хоолны төхөөрөмжөөсөө нисдэг кофе руу хөрвөн, өргөн хэрэглээнд нэвтрүүлэхээр ажиллаж эхэлсэн. Мөн кофетойгоо цуг жижиг идэх юм авах хэрэгтэй байна, гарч цаг алдмааргүй байна гэсэн хүмүүсийн хүсэлт дээр тулгуурлан өөртөө үйлчлэх “амттаны хөргөгч”-ийг хөгжүүлсэн. Ингэснээр ширээнээсээ хэдхэн алхмын зайнаас кофе, амттан, өдрийн хоолоо авах цогц шийдэл бүрдэж буй юм. ### ялгарал Программ хангамж, техник хангамж болон бүтээгдэхүүний загварыг өөрсдөө хөгжүүлж бас үйлдвэрлэдэг компани тун цөөхөн. Бидний хувьд CNC, Laser cut, 3D принтерээр тоноглогдсон дижитал үйлдвэртээ бүтээгдэхүүний загвар гарган, үйлдвэрлэж, программ хангамжтай хослуулан хөгжүүлдэг. Энэхүү давуу тал нь санааг богино хугацаанд туршиж, амжилттай байвал бизнес болгох хурдыг ихэд нэмэгдүүлдэг. Үүний ачаар QR код уншуулаад өөртөө үйлчлэн кофе, амттан авах уг шийдлийг бид хагас жилийн дотор Монголдоо анхлан нэвтрүүлж чадсан. Хамтран үүсгэн байгуулагч Б.Наранбилэг ### нисдэг кофе гэж юу вэ? Кассын ажилтангүй, өөртөө үйлчлэх автомат кофены машин болон амттаны хөргөгч бөгөөд өндөр чанар, хямд үнэ, хялбар байдлыг хослуулсан нь хэрэглэгчдэд өгч буй хамгийн том үнэ цэн. Бид Монголдоо хуурсан шинэхэн Арабика үрийг хэрэглэхээс гадна хамгийн сүүлийн үеийн технологитой кофены машин ашигладаг учир кофе шоптой дүйцэхүйц хэмжээний чанарыг амладаг. Үр, усны захиалга хүргэлт, цэвэрлэгээ, засвар үйлчилгээнээс эхлээд ихэнх үе шатыг автоматжуулсан тул нэг аяга кофе зах зээлийн үнээс доогуур буюу 2,900-3,900 төгрөгөөр гардаг. ### нэр Нисдэг кофены хувьд бидний цаашид хийхээр төлөвлөсөн олон ажлын зөвхөн эхлэл нь бөгөөд хэрэглэгчийн дэргэд нь нисээд оччихсон мэт хурдан, хялбар гэдэг утгаар ийн нэрлэсэн. ### одоо Одоогоор 30 гаруй байршилд нисдэг кофе үйл ажиллагаагаа явуулж буй бөгөөд чанараар шалгаран байнгын хэрэглэгчидтэй болсоор байгаа тул шинэ салбаруудаа нээсээр байна. Мөн анх зорьж байсанчлан бүрэн автомат хоолны төхөөрөмжөө Америкийн зах зээлд нэвтрүүлэхээр судалгаа, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтээ хийж байна. ### баг Манай баг программ хангамж, техник хангамж, эмбэддэд систем, роботик инженер зэрэг ихэвчлэн инженерүүдээс бүрдсэн найман хүний бүрэлдэхүүнтэй. ### ирээдүй Lifestyle robotic буюу хүний өдөр тутмын амьдралыг хөнгөвчлөн, цаг завыг нь хэмнэсэн инновацлаг шийдлүүдээрээ Монголдоо тэргүүлэх, цаашлаад Америкийн зах зээлд өрсөлдөх нь бидний зорилго. ### эрсдэл Нийлүүлэгч, хүний нөөцөөс эхлээд дөнгөж эхэлж буй стартапд тулгарч буй олон эрсдлүүд байгаа ч гар нийлсэн баг, бизнесийн туршлагатай менторуудын тусламжтайгаар аль болох эрсдэлүүдийг урьдчилан тооцоолж, хурдтай урагшилсаар байна.
https://unread.today/c/spotlight-tetgeleg-app
Онцлох бизнес
Tsengeg
2023-09-04T00:00:00
9 сарын 4, 2023
Тэтгэлэг апп: Боловсрол, боломж, хүртээмж
<div class="article-body"> <h2><div>Өөрийн болгох боломж, оролдож үзэх сорилтуудыг ямагт эрэлхийлдэг оюутан, залуусын хувьд Тэтгэлэг бол эчнээ танил апп билээ. Тэтгэлэг гэдэг нэг талаар сургалтын төлбөр хөнгөлөх, үнэ төлбөргүй суралцуулах санхүүгийн дэмжлэг мэт сонсогдох боловч нөгөөтэйгүүр ирээдүйд үнэ цэн нь нэмэгдсээр байх оюуны хөрөнгө оруулалт билээ. </div><div><br></div><div>Олон мянган залуус их сургуулийн босгыг алхаж, эрдэм мэдлэгийн шинэ аяллаа эхлүүлж буй энэ цаг үетэй холбогдуулан 100 мянга гаруй хэрэглэгчтэй Тэтгэлэг аппыг онцолж байна.</div></h2><blockquote><p>Боловсрол бол улс үндэстэн, хүний хөгжлийн суурь. Тиймээс залууст суралцах боломжийг нээлттэй, хүртээмжтэй болгож нийгэмд эерэг өөрчлөлт авчрах нь бидний зорилго.</p> <cite><p>Тэтгэлэг апп</p> </cite></blockquote><p>Нэр: Тэтгэлэг <br>Үйл ажиллагааны чиглэл: Боловсролын мэдээллийн апп <br>Үүсгэн байгуулагч: Б.Батзаяа <br>Үүсгэн байгуулагдсан он: 2017 он <br>Вебсайт: <a href="https://www.tetgeleg.mn/" target="_blank">tetgeleg.mn </a><br>Цахим хаяг: <a href="https://www.instagram.com/tetgeleg_application/" target="_blank">Instagram</a>, <a href="https://www.facebook.com/Tetgelegapplication?__cft__[0]=AZXHzy77gxGwrLVvPSLk7ZdaLE2sz4EtGIChyxqaMyhcnkDypU9XEz0z8fQihBg8J8m0wGITssNwUPPjYJeqsxwaIaRkoAQQxw_gkxJpz8gTsJzASNHC-Zy1oY9bxbFVHNZAWcQjiGV65IwyBR2wD4LGjjnTNPJ3mBF1Mz_DPjZnW2r4FmA6kh-DwLInph0hhgM&amp;__tn__=-UC%2CP-R" target="_blank">Facebook</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/de81489f4beca0c95b00c3a297f534c5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>сэдэл</div></h3><p>Миний хувьд төрөл бүрийн тэтгэлэгт хөтөлбөр, тэмцээн уралдаанд тогтмол оролцдог идэвхтэй оюутан байлаа. Гэвч тэтгэлэг зарлаж буй байгууллагууд өөрсдийн нөөц, хүчин чадлынхаа хүрээнд мэдээллээ түгээдэг учраас хүртээмж муу байх тохиолдол цөөнгүй. Тиймээс тэтгэлгүүдийн мэдээллийн нэгдсэн сан бий болгочихвол олон хүнд хэрэгтэй юм байна гэх бодол төрж, 2017 онд Тэтгэлэг аппыг эхлүүлж байсан.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ялгарал</h3><p>Тэтгэлэг апп нь зөвхөн мэдээлэл дамжуулаад зогсохгүй, боловсролын арга хэмжээ зохион байгуулдаг. Мөн апп дээрээ өөрийн CV-ийг үүсгээд зарлагдсан тэтгэлэг рүү шууд өргөдлөө илгээх боломжийг бий болгохоор ажиллаж байна. Ингэснээр тэтгэлгийн мэдээллийг судлахаас эхлэн хариу нь ирэх хүртэлх бүх үйл явц нэг апп дээр явагдах боломжтой болно гэсэн үг.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/aa640bb5c9b5f04dcab86b564ac65792.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>тэтгэлэг гэж юу вэ?</div></h3><p>Боловсролын мэдээллийн нэгдсэн сан. Тэтгэлэг болон залууст чиглэсэн хөтөлбөр, тэмцээн уралдааны мэдээллүүдийн цогц платформ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Одоо бидний үйл ажиллагааны чиглэл өргөжин тэлсэн ч анх зөвхөн тэтгэлгийн мэдээлэл хүргэх гэсэн энгийн зорилготой байсан тул товч, тодорхой байлгах үүднээс “Тэтгэлэг” гэх нэрийг сонгосон.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/1b72ec47377b9a9e8309fd96b71ecc62.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>одоо</div></h3><p>Бид боловсролын арга хэмжээнүүд тогтмол зохион байгуулж байна. Сүүлд “Work and study in the USA” гэх арга хэмжээг HUB Innovation Center-тэй хамтран амжилттай зохион байгуулсан. Уг арга хэмжээнд АНУ-д тэтгэлгээр суралцсан төдийгүй өдгөө тус улсад ажиллаж амьдардаг залуус илтгэгчээр оролцсон бөгөөд зорилтот хүмүүстээ хүрч чадсан, сонирхолтой арга хэмжээ болсон нь хүрэлцэн ирсэн залуусаас мэдрэгдэж байсан. Мөн “Танд” цэсийг шинээр нэвтрүүлж, хэрэглэгчийн мэдээлэлд тохирсон боломжуудыг санал болгож эхлээд байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/f3701ba139f3cb49c2c9a62805dd526b.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Б.Батзаяа</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Манай технологийг <a href="https://www.mezorn.com/" target="_blank">Mezorn</a> компани хариуцдаг. Харин менежментийн багаа цөөн тоотой, чадварлаг залуусаар бүрдүүлсэн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Сургалт, хөтөлбөр, тэтгэлэг зарладаг байгууллагууд манай аппаар дамжуулан мэдээллээ түгээж, тэрхүү боломжуудыг залуус цогцоор нь ашиглах боломжтой боловсролын дундын платформ болох зорилготой. Мөн дотоод дахь тэтгэлгийн тоог өсгөх замаар боловсролын тэгш хүртээмжийг нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байна.<br><br> </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/d710ca1a5fab17e22bf607d2117ced9e.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>эрсдэл</div></h3><p>Өмнө нь хэрэглэгчдэд шаардлагатай тэтгэлгийн мэдээллийг дамжуулдаг холбогчийн байр сууринд байсан бол одоо дундын талбар нь болон өргөжиж буй. Энэхүү өөрчлөлтийг бид төлөвлөж, тооцоолж байгаа боловч одоогийн арга барилаа бүхлээр нь өөрчлөх шаардлагатай тулж байгаа нь нэг талаар эрсдэлтэй алхам. Энэхүү эрсдлийн технологи болоод стратегийн чадварлаг багаар даван туулах бүрэн боломжтой.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/743da60a8674e316024932ad66cf4222.jpg"></p> </div>
Өөрийн болгох боломж, оролдож үзэх сорилтуудыг ямагт эрэлхийлдэг оюутан, залуусын хувьд Тэтгэлэг бол эчнээ танил апп билээ. Тэтгэлэг гэдэг нэг талаар сургалтын төлбөр хөнгөлөх, үнэ төлбөргүй суралцуулах санхүүгийн дэмжлэг мэт сонсогдох боловч нөгөөтэйгүүр ирээдүйд үнэ цэн нь нэмэгдсээр байх оюуны хөрөнгө оруулалт билээ. Олон мянган залуус их сургуулийн босгыг алхаж, эрдэм мэдлэгийн шинэ аяллаа эхлүүлж буй энэ цаг үетэй холбогдуулан 100 мянга гаруй хэрэглэгчтэй Тэтгэлэг аппыг онцолж байна. Боловсрол бол улс үндэстэн, хүний хөгжлийн суурь. Тиймээс залууст суралцах боломжийг нээлттэй, хүртээмжтэй болгож нийгэмд эерэг өөрчлөлт авчрах нь бидний зорилго. Тэтгэлэг апп Нэр: Тэтгэлэг Үйл ажиллагааны чиглэл: Боловсролын мэдээллийн апп Үүсгэн байгуулагч: Б.Батзаяа Үүсгэн байгуулагдсан он: 2017 он Вебсайт: tetgeleg.mn Цахим хаяг: Instagram , Facebook сэдэл Миний хувьд төрөл бүрийн тэтгэлэгт хөтөлбөр, тэмцээн уралдаанд тогтмол оролцдог идэвхтэй оюутан байлаа. Гэвч тэтгэлэг зарлаж буй байгууллагууд өөрсдийн нөөц, хүчин чадлынхаа хүрээнд мэдээллээ түгээдэг учраас хүртээмж муу байх тохиолдол цөөнгүй. Тиймээс тэтгэлгүүдийн мэдээллийн нэгдсэн сан бий болгочихвол олон хүнд хэрэгтэй юм байна гэх бодол төрж, 2017 онд Тэтгэлэг аппыг эхлүүлж байсан. ялгарал Тэтгэлэг апп нь зөвхөн мэдээлэл дамжуулаад зогсохгүй, боловсролын арга хэмжээ зохион байгуулдаг. Мөн апп дээрээ өөрийн CV-ийг үүсгээд зарлагдсан тэтгэлэг рүү шууд өргөдлөө илгээх боломжийг бий болгохоор ажиллаж байна. Ингэснээр тэтгэлгийн мэдээллийг судлахаас эхлэн хариу нь ирэх хүртэлх бүх үйл явц нэг апп дээр явагдах боломжтой болно гэсэн үг. тэтгэлэг гэж юу вэ? Боловсролын мэдээллийн нэгдсэн сан. Тэтгэлэг болон залууст чиглэсэн хөтөлбөр, тэмцээн уралдааны мэдээллүүдийн цогц платформ. нэр Одоо бидний үйл ажиллагааны чиглэл өргөжин тэлсэн ч анх зөвхөн тэтгэлгийн мэдээлэл хүргэх гэсэн энгийн зорилготой байсан тул товч, тодорхой байлгах үүднээс “Тэтгэлэг” гэх нэрийг сонгосон. одоо Бид боловсролын арга хэмжээнүүд тогтмол зохион байгуулж байна. Сүүлд “Work and study in the USA” гэх арга хэмжээг HUB Innovation Center-тэй хамтран амжилттай зохион байгуулсан. Уг арга хэмжээнд АНУ-д тэтгэлгээр суралцсан төдийгүй өдгөө тус улсад ажиллаж амьдардаг залуус илтгэгчээр оролцсон бөгөөд зорилтот хүмүүстээ хүрч чадсан, сонирхолтой арга хэмжээ болсон нь хүрэлцэн ирсэн залуусаас мэдрэгдэж байсан. Мөн “Танд” цэсийг шинээр нэвтрүүлж, хэрэглэгчийн мэдээлэлд тохирсон боломжуудыг санал болгож эхлээд байна. Үүсгэн байгуулагч Б.Батзаяа баг Манай технологийг Mezorn компани хариуцдаг. Харин менежментийн багаа цөөн тоотой, чадварлаг залуусаар бүрдүүлсэн. ирээдүй Сургалт, хөтөлбөр, тэтгэлэг зарладаг байгууллагууд манай аппаар дамжуулан мэдээллээ түгээж, тэрхүү боломжуудыг залуус цогцоор нь ашиглах боломжтой боловсролын дундын платформ болох зорилготой. Мөн дотоод дахь тэтгэлгийн тоог өсгөх замаар боловсролын тэгш хүртээмжийг нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байна. эрсдэл Өмнө нь хэрэглэгчдэд шаардлагатай тэтгэлгийн мэдээллийг дамжуулдаг холбогчийн байр сууринд байсан бол одоо дундын талбар нь болон өргөжиж буй. Энэхүү өөрчлөлтийг бид төлөвлөж, тооцоолж байгаа боловч одоогийн арга барилаа бүхлээр нь өөрчлөх шаардлагатай тулж байгаа нь нэг талаар эрсдэлтэй алхам. Энэхүү эрсдлийн технологи болоод стратегийн чадварлаг багаар даван туулах бүрэн боломжтой.
Өөрийн болгох боломж, оролдож үзэх сорилтуудыг ямагт эрэлхийлдэг оюутан, залуусын хувьд Тэтгэлэг бол эчнээ танил апп билээ. Тэтгэлэг гэдэг нэг талаар сургалтын төлбөр хөнгөлөх, үнэ төлбөргүй суралцуулах санхүүгийн дэмжлэг мэт сонсогдох боловч нөгөөтэйгүүр ирээдүйд үнэ цэн нь нэмэгдсээр байх оюуны хөрөнгө оруулалт билээ. Олон мянган залуус их сургуулийн босгыг алхаж, эрдэм мэдлэгийн шинэ аяллаа эхлүүлж буй энэ цаг үетэй холбогдуулан 100 мянга гаруй хэрэглэгчтэй Тэтгэлэг аппыг онцолж байна. > Боловсрол бол улс үндэстэн, хүний хөгжлийн суурь. Тиймээс залууст суралцах боломжийг нээлттэй, хүртээмжтэй болгож нийгэмд эерэг өөрчлөлт авчрах нь бидний зорилго. > > Тэтгэлэг апп Нэр: Тэтгэлэг Үйл ажиллагааны чиглэл: Боловсролын мэдээллийн апп Үүсгэн байгуулагч: Б.Батзаяа Үүсгэн байгуулагдсан он: 2017 он Вебсайт: tetgeleg.mn Цахим хаяг: Instagram, Facebook ### сэдэл Миний хувьд төрөл бүрийн тэтгэлэгт хөтөлбөр, тэмцээн уралдаанд тогтмол оролцдог идэвхтэй оюутан байлаа. Гэвч тэтгэлэг зарлаж буй байгууллагууд өөрсдийн нөөц, хүчин чадлынхаа хүрээнд мэдээллээ түгээдэг учраас хүртээмж муу байх тохиолдол цөөнгүй. Тиймээс тэтгэлгүүдийн мэдээллийн нэгдсэн сан бий болгочихвол олон хүнд хэрэгтэй юм байна гэх бодол төрж, 2017 онд Тэтгэлэг аппыг эхлүүлж байсан. ### ялгарал Тэтгэлэг апп нь зөвхөн мэдээлэл дамжуулаад зогсохгүй, боловсролын арга хэмжээ зохион байгуулдаг. Мөн апп дээрээ өөрийн CV-ийг үүсгээд зарлагдсан тэтгэлэг рүү шууд өргөдлөө илгээх боломжийг бий болгохоор ажиллаж байна. Ингэснээр тэтгэлгийн мэдээллийг судлахаас эхлэн хариу нь ирэх хүртэлх бүх үйл явц нэг апп дээр явагдах боломжтой болно гэсэн үг. ### тэтгэлэг гэж юу вэ? Боловсролын мэдээллийн нэгдсэн сан. Тэтгэлэг болон залууст чиглэсэн хөтөлбөр, тэмцээн уралдааны мэдээллүүдийн цогц платформ. ### нэр Одоо бидний үйл ажиллагааны чиглэл өргөжин тэлсэн ч анх зөвхөн тэтгэлгийн мэдээлэл хүргэх гэсэн энгийн зорилготой байсан тул товч, тодорхой байлгах үүднээс “Тэтгэлэг” гэх нэрийг сонгосон. ### одоо Бид боловсролын арга хэмжээнүүд тогтмол зохион байгуулж байна. Сүүлд “Work and study in the USA” гэх арга хэмжээг HUB Innovation Center-тэй хамтран амжилттай зохион байгуулсан. Уг арга хэмжээнд АНУ-д тэтгэлгээр суралцсан төдийгүй өдгөө тус улсад ажиллаж амьдардаг залуус илтгэгчээр оролцсон бөгөөд зорилтот хүмүүстээ хүрч чадсан, сонирхолтой арга хэмжээ болсон нь хүрэлцэн ирсэн залуусаас мэдрэгдэж байсан. Мөн “Танд” цэсийг шинээр нэвтрүүлж, хэрэглэгчийн мэдээлэлд тохирсон боломжуудыг санал болгож эхлээд байна. Үүсгэн байгуулагч Б.Батзаяа ### баг Манай технологийг Mezorn компани хариуцдаг. Харин менежментийн багаа цөөн тоотой, чадварлаг залуусаар бүрдүүлсэн. ### ирээдүй Сургалт, хөтөлбөр, тэтгэлэг зарладаг байгууллагууд манай аппаар дамжуулан мэдээллээ түгээж, тэрхүү боломжуудыг залуус цогцоор нь ашиглах боломжтой боловсролын дундын платформ болох зорилготой. Мөн дотоод дахь тэтгэлгийн тоог өсгөх замаар боловсролын тэгш хүртээмжийг нэмэгдүүлэхээр ажиллаж байна. ### эрсдэл Өмнө нь хэрэглэгчдэд шаардлагатай тэтгэлгийн мэдээллийг дамжуулдаг холбогчийн байр сууринд байсан бол одоо дундын талбар нь болон өргөжиж буй. Энэхүү өөрчлөлтийг бид төлөвлөж, тооцоолж байгаа боловч одоогийн арга барилаа бүхлээр нь өөрчлөх шаардлагатай тулж байгаа нь нэг талаар эрсдэлтэй алхам. Энэхүү эрсдлийн технологи болоод стратегийн чадварлаг багаар даван туулах бүрэн боломжтой.
https://unread.today/c/spotlight-polaris-noritake
Онцлох бизнес
Tsengeg
2023-09-11T00:00:00
9 сарын 11, 2023
Норитакэ брэнд: Ур хийц, дэвшилтэт технологи, Япон чанар
<div class="article-body"> <h2><div>Япон улс үйлдвэрлэл, технологийн дэвшлийг чанар, хийц, бүтээлч үйлдвэрлэлээрээ түүчээлсээр ирсэн түүхтэй. Тэр дундаа шаазан эдлэлийн салбарт ихээхэн хувь нэмэр оруулж, баялаг уламжлал, хэв маягаараа ялгардаг болжээ.  </div><div><br></div><div>Энэ удаагийн дугаарт бид дэлхийн гангар шаазан эдлэлийн салбарын томоохон төлөөлөл болох Норитакэ брэндийн Монгол дахь албан ёсны салбарыг онцолж байна. </div></h2><p>Нэр: Компани - БӨТА ХХК | Брэнд - Норитакэ <br>Үйл ажиллагааны чиглэл: Гангар шаазан эдлэлийн худалдаа <br>Гүйцэтгэх захирал: Б.Төмөрбат <br>Үүсгэн байгуулагдсан он: 2014 он <br>Цахим хаяг: <a href="https://www.instagram.com/noritakemongolia/" target="_blank">Instagram</a>, <a href="https://www.facebook.com/noritakemongolia" target="_blank">Facebook</a><br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/c480a45d72cd65c9f1992c0987c8e65b.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>сэдэл</h3><p>Монголчууд бид нүүдэлчин соёлтойн сацуу зочилж ирсэн гийчнийг хүндэтгэн элдэв сэв, буртаггүй аяганд цай ундаа аягалж, юу байна түүгээрээ дайлдаг зочломтгой ард түмэн билээ. <br> <br>Аягыг дээшээ харсан сав хэмээн бэлгэшээж, өдөр тутмын ахуйдаа хэрэглэхээс гадна, чамин тансаг аяга тавгийг бэлэг дурсгалын зориулалтаар хэрэглэдэг. Одоог хүртэл ихэнх айлын хойморт чамин тансаг аяга, таваг өрөөстэй байдаг шүү дээ. Түүнчлэн монгол эзэгтэй бүрийн хувьд гэр бүлийн халуун дулаан уур амьсгал, өнгө төрхийг илэрхийлэх чухал, нандин эдлэлүүд нь ихэвчлэн шаазан эдлэл байдаг. Тиймээс үл хуучрах хийц, чанараараа дэлхийд танигдсан шаазан эдлэлийг эх орноосоо авах боломжийг бий болгохоор 2014 онд энэхүү брэндийн албан ёсны дистрибьютер болж, Монголдоо оруулж ирээд есөн жилийн хугацаа өнгөрсөн байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/afd49bc1904fd4259e53a4bd94bd2a12.jpg"></p><div class="image-caption">БӨТА ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Төмөрбат</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ялгарал</h3><p>Норитакэ брэндийн ялгарал бол чанар, чамин тансаг дизайн, эрүүл мэндэд ээлтэй байдал юм. <br> <br>Чанар: Япон улс нь дэлхийн шилдэг гурван <a href="https://www.safeguardglobal.com/resources/blog/top-10-manufacturing-countries-in-the-world" target="_blank">үйлдвэрлэгч орны нэг бөгөөд</a> үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн бүрээ нарийн судалгаан дээр үндэслэж, бүх зүйлсийг нь худалдан авагчийн хэрэгцээ, шаардлагад нийцүүлэн бүтээсэн байдаг. Тиймээс орчин үед Япон чанарт эргэлзэх шаардлагагүй болсон. <br> <br>Эрүүл мэнд: Норитакэ брэндийн шаазан эдлэлийг материалын хувьд bone china буюу ясны хольцтой, fine porcelain буюу керамик хольцтой гэж хоёр ангилдаг. Ясны хольцын талаар илүү тодруулбал, үхрийн ясыг шатаан үнс болгож улмаар түүхий эд болгон ашигладаг гэсэн үг. Энэ нь кальцийн фосфатыг ихээр агуулдаг, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй, бактери үржих эрсдэл бага зэрэг шинж чанараараа онц дүнтэй түүхий эдэд зүй ёсоор тооцогддог. <br> <br>Норитакэ брэнд бүтээгдэхүүний орц найрлагынхаа 30 хувьд нь ясны үнс ашигладаг бөгөөд энэ нь салбар дотроо харьцангуй өндөр үзүүлэлт юм. Кальци бидний мэдэхээр ясны бат бөх байдлыг хадгалан, ясны сийрэгжилтээс сэргийлдэг бөгөөд хангалттай хэмжээгээр хэрэглэснээр цусны даралтыг хэвийн болгоход чухал нөлөөтэй. Манай улсын нийт өвчлөл, эндэгдлийн тэргүүлэх гурван шалтгааны нэг нь <a href="https://ikon.mn/n/2v0v" target="_blank">тархины цус харвалт байдаг</a> учир бид кальцийн хэрэглээгээ нэмэгдүүлэх зайлшгүй шаардлагатай байдаг.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/a04158d33686d77d2366845d7c9c6bc7.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>норитакэ гэж юу вэ?</h3><p>Норитакэ брэнд нь 1904 онд үүсгэн байгуулагдсан бөгөөд 119 жилийн хугацаанд 60 гаруй улсад салбартай, 90 гаруй улсад албан ёсны эрхтэй худалдаалагддаг, дэлхийн гангар шаазан эдлэлийн топ таван брэндийн нэг болж чадсан. <br> <br>Норитакэ брэнд дэлхийн нэр хүндтэй <a href="https://www.peninsula.com/en/default" target="_blank">Peninsula</a>, <a href="https://www.hilton.com/en/" target="_blank">Hilton</a>, <a href="https://sheraton.marriott.com/" target="_blank">Sheraton</a>, <a href="https://www.hyatt.com/" target="_blank">Hyatt</a>, <a href="https://westin.marriott.com/offers/" target="_blank">Westin</a>, Shangri- La зэрэг зочид буудал, ресторан, <a href="https://www.cathaypacific.com/cx/en_US.html" target="_blank">Cathay</a>, <a href="https://www.qantas.com/au/en/book-a-trip/flights.html" target="_blank">Qantas</a>, <a href="https://www.emirates.com/" target="_blank">Emirates</a>, <a href="https://www.britishairways.com/travel/home/public/en_us" target="_blank">British Air</a>, <a href="https://www.lufthansa.com/" target="_blank">Lufthansa</a> зэрэг агаарын тээврийн компаниуд, Катар, Саудын араб, Өмнөд Африкийн элчин сайдын яамдуудтай хамтран ажилладаг.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/52d347e7bfcb21475a54cd9c5fffdf4c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>нэр</h3><p>Өнөөгийн Норитакэ нь 1876 онд АНУ-ын Нью-Йорк хотод Моримура ах дүүсийн үүсгэн байгуулсан худалдааны компаниас гаралтай. Энэхүү худалдааны компани нь шаазан эдлэл, цаасан дэнлүү болон бусад бэлэг дурсгалын зүйлсийг импортолдог байж. Ингэж явсаар 1904 онд Япон улсын Нагоя хотын ойролцоох Норитакэ хэмээх тосгонд ижил нэрт компанийг үүсгэн байгуулсан түүхтэй. <br> <br>Энэхүү үйлдвэрийн анхны зорилго нь Барууны хэв маяг бүхий хоолны савыг олон улсын зах зээлд нийлүүлэх явдал байв. Ийнхүү тэд экспортод тохиромжтой шаазан аяга, таваг бүтээхэд 10 жилийг зарцуулж, 1914 оноос үйлдвэрлэж эхэлсэн юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Энэ жил Норитакэ брэндийн Монгол дахь салбарын есөн жилийн ой тохиож байгаатай холбогдуулан Монгол үндэсний ёс уламжлал, хээ угалзыг агуулсан Хүннү оройн зоогийн гангар шаазан иж бүрдэл болон Есөн хөлт цагаан туг, Уяхан замбуу тивийн наран, Агула буюу Отгонтэнгэр хайрхны дүрслэл бүхий бэлэг дурсгалын тавгийг үйлдвэрлэн худалдаанд гаргаж байна.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/RzIVkRsjAJ8?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>баг</h3><p>Манай компани нийт 60 орчим ажилтантай бөгөөд үүнээс 80 хувийг нь залуу боловсон хүчин эзэлдэг. Бид Поларис их дэлгүүрээр дамжуулан Япон улсын үйлчилгээний стандартыг эх орондоо нэвтрүүлж, үйлчилгээний чанар стандартын жишиг болохоор зорилт тавин ажиллаж байна. <br> <br>Компанийн хэмжээнд бүтээлч сэтгэлгээ, өөриймсөг хандлага, түүчээ багийн ажиллагаа, амьдралын зөв үзэл гэсэн үнэт зүйлсийг эрхэмлэн ажилладаг. Энэхүү үнэт зүйлстэйгээ уялдахуйц үнэ цэн бүтээж, үргэлж сайн руу тэмүүлэх эрхэм зорилгынхоо төлөө нэгдэн нийлж чаддаг хамт олон. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/8df4bf0b17dd00b94e9ccf130ddb6abf.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>эрсдэл</h3><p>Гангар шаазан эдлэл нь тансаг хэрэглээний бүтээгдэхүүн учраас бидний чиглэж буй зах зээл өргөн хэрэглээний бараа, бүтээгдэхүүний зах зээлтэй харьцуулбал харьцангуй жижиг гэсэн үг. Уг эрсдлийг даван туулахын тулд бүтээгдэхүүний төрлөө нэмэгдүүлэх ажлыг сүүлийн жилүүдэд хийж байна.<br> </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/64eb4e1f194e98124b56f0e8f61fb591.gif"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ирээдүй</h3><p>Норитакэ корпорацтай хамтран үндэсний баялаг түүх, өв уламжлалаа илэрхийлсэн хамтын бүтээгдэхүүнээ танилцуулсан нь Монголынхоо өвийг хадгалж, цаашлаад Монголын соёлын өвийг дэлхийн 60 гаруй оронд сурталчлан таниулах томоохон төслийн эхлэл болж чадсан. Уг санаачилга нь манай одоогийн хэрэглэгчдийн хүлээлтэд нийцээд зогсохгүй дэлхий даяар шинэ хэрэглэгчдийг татах үүд хаалгыг нээж байна.</p> </div>
Япон улс үйлдвэрлэл, технологийн дэвшлийг чанар, хийц, бүтээлч үйлдвэрлэлээрээ түүчээлсээр ирсэн түүхтэй. Тэр дундаа шаазан эдлэлийн салбарт ихээхэн хувь нэмэр оруулж, баялаг уламжлал, хэв маягаараа ялгардаг болжээ. Энэ удаагийн дугаарт бид дэлхийн гангар шаазан эдлэлийн салбарын томоохон төлөөлөл болох Норитакэ брэндийн Монгол дахь албан ёсны салбарыг онцолж байна. Нэр: Компани - БӨТА ХХК | Брэнд - Норитакэ Үйл ажиллагааны чиглэл: Гангар шаазан эдлэлийн худалдаа Гүйцэтгэх захирал: Б.Төмөрбат Үүсгэн байгуулагдсан он: 2014 он Цахим хаяг: Instagram , Facebook сэдэл Монголчууд бид нүүдэлчин соёлтойн сацуу зочилж ирсэн гийчнийг хүндэтгэн элдэв сэв, буртаггүй аяганд цай ундаа аягалж, юу байна түүгээрээ дайлдаг зочломтгой ард түмэн билээ. Аягыг дээшээ харсан сав хэмээн бэлгэшээж, өдөр тутмын ахуйдаа хэрэглэхээс гадна, чамин тансаг аяга тавгийг бэлэг дурсгалын зориулалтаар хэрэглэдэг. Одоог хүртэл ихэнх айлын хойморт чамин тансаг аяга, таваг өрөөстэй байдаг шүү дээ. Түүнчлэн монгол эзэгтэй бүрийн хувьд гэр бүлийн халуун дулаан уур амьсгал, өнгө төрхийг илэрхийлэх чухал, нандин эдлэлүүд нь ихэвчлэн шаазан эдлэл байдаг. Тиймээс үл хуучрах хийц, чанараараа дэлхийд танигдсан шаазан эдлэлийг эх орноосоо авах боломжийг бий болгохоор 2014 онд энэхүү брэндийн албан ёсны дистрибьютер болж, Монголдоо оруулж ирээд есөн жилийн хугацаа өнгөрсөн байна. БӨТА ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Төмөрбат ялгарал Норитакэ брэндийн ялгарал бол чанар, чамин тансаг дизайн, эрүүл мэндэд ээлтэй байдал юм. Чанар: Япон улс нь дэлхийн шилдэг гурван үйлдвэрлэгч орны нэг бөгөөд үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн бүрээ нарийн судалгаан дээр үндэслэж, бүх зүйлсийг нь худалдан авагчийн хэрэгцээ, шаардлагад нийцүүлэн бүтээсэн байдаг. Тиймээс орчин үед Япон чанарт эргэлзэх шаардлагагүй болсон. Эрүүл мэнд: Норитакэ брэндийн шаазан эдлэлийг материалын хувьд bone china буюу ясны хольцтой, fine porcelain буюу керамик хольцтой гэж хоёр ангилдаг. Ясны хольцын талаар илүү тодруулбал, үхрийн ясыг шатаан үнс болгож улмаар түүхий эд болгон ашигладаг гэсэн үг. Энэ нь кальцийн фосфатыг ихээр агуулдаг, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй, бактери үржих эрсдэл бага зэрэг шинж чанараараа онц дүнтэй түүхий эдэд зүй ёсоор тооцогддог. Норитакэ брэнд бүтээгдэхүүний орц найрлагынхаа 30 хувьд нь ясны үнс ашигладаг бөгөөд энэ нь салбар дотроо харьцангуй өндөр үзүүлэлт юм. Кальци бидний мэдэхээр ясны бат бөх байдлыг хадгалан, ясны сийрэгжилтээс сэргийлдэг бөгөөд хангалттай хэмжээгээр хэрэглэснээр цусны даралтыг хэвийн болгоход чухал нөлөөтэй. Манай улсын нийт өвчлөл, эндэгдлийн тэргүүлэх гурван шалтгааны нэг нь тархины цус харвалт байдаг учир бид кальцийн хэрэглээгээ нэмэгдүүлэх зайлшгүй шаардлагатай байдаг. норитакэ гэж юу вэ? Норитакэ брэнд нь 1904 онд үүсгэн байгуулагдсан бөгөөд 119 жилийн хугацаанд 60 гаруй улсад салбартай, 90 гаруй улсад албан ёсны эрхтэй худалдаалагддаг, дэлхийн гангар шаазан эдлэлийн топ таван брэндийн нэг болж чадсан. Норитакэ брэнд дэлхийн нэр хүндтэй Peninsula , Hilton , Sheraton , Hyatt , Westin , Shangri- La зэрэг зочид буудал, ресторан, Cathay , Qantas , Emirates , British Air , Lufthansa зэрэг агаарын тээврийн компаниуд, Катар, Саудын араб, Өмнөд Африкийн элчин сайдын яамдуудтай хамтран ажилладаг. нэр Өнөөгийн Норитакэ нь 1876 онд АНУ-ын Нью-Йорк хотод Моримура ах дүүсийн үүсгэн байгуулсан худалдааны компаниас гаралтай. Энэхүү худалдааны компани нь шаазан эдлэл, цаасан дэнлүү болон бусад бэлэг дурсгалын зүйлсийг импортолдог байж. Ингэж явсаар 1904 онд Япон улсын Нагоя хотын ойролцоох Норитакэ хэмээх тосгонд ижил нэрт компанийг үүсгэн байгуулсан түүхтэй. Энэхүү үйлдвэрийн анхны зорилго нь Барууны хэв маяг бүхий хоолны савыг олон улсын зах зээлд нийлүүлэх явдал байв. Ийнхүү тэд экспортод тохиромжтой шаазан аяга, таваг бүтээхэд 10 жилийг зарцуулж, 1914 оноос үйлдвэрлэж эхэлсэн юм. одоо Энэ жил Норитакэ брэндийн Монгол дахь салбарын есөн жилийн ой тохиож байгаатай холбогдуулан Монгол үндэсний ёс уламжлал, хээ угалзыг агуулсан Хүннү оройн зоогийн гангар шаазан иж бүрдэл болон Есөн хөлт цагаан туг, Уяхан замбуу тивийн наран, Агула буюу Отгонтэнгэр хайрхны дүрслэл бүхий бэлэг дурсгалын тавгийг үйлдвэрлэн худалдаанд гаргаж байна. баг Манай компани нийт 60 орчим ажилтантай бөгөөд үүнээс 80 хувийг нь залуу боловсон хүчин эзэлдэг. Бид Поларис их дэлгүүрээр дамжуулан Япон улсын үйлчилгээний стандартыг эх орондоо нэвтрүүлж, үйлчилгээний чанар стандартын жишиг болохоор зорилт тавин ажиллаж байна. Компанийн хэмжээнд бүтээлч сэтгэлгээ, өөриймсөг хандлага, түүчээ багийн ажиллагаа, амьдралын зөв үзэл гэсэн үнэт зүйлсийг эрхэмлэн ажилладаг. Энэхүү үнэт зүйлстэйгээ уялдахуйц үнэ цэн бүтээж, үргэлж сайн руу тэмүүлэх эрхэм зорилгынхоо төлөө нэгдэн нийлж чаддаг хамт олон. эрсдэл Гангар шаазан эдлэл нь тансаг хэрэглээний бүтээгдэхүүн учраас бидний чиглэж буй зах зээл өргөн хэрэглээний бараа, бүтээгдэхүүний зах зээлтэй харьцуулбал харьцангуй жижиг гэсэн үг. Уг эрсдлийг даван туулахын тулд бүтээгдэхүүний төрлөө нэмэгдүүлэх ажлыг сүүлийн жилүүдэд хийж байна. ирээдүй Норитакэ корпорацтай хамтран үндэсний баялаг түүх, өв уламжлалаа илэрхийлсэн хамтын бүтээгдэхүүнээ танилцуулсан нь Монголынхоо өвийг хадгалж, цаашлаад Монголын соёлын өвийг дэлхийн 60 гаруй оронд сурталчлан таниулах томоохон төслийн эхлэл болж чадсан. Уг санаачилга нь манай одоогийн хэрэглэгчдийн хүлээлтэд нийцээд зогсохгүй дэлхий даяар шинэ хэрэглэгчдийг татах үүд хаалгыг нээж байна.
Япон улс үйлдвэрлэл, технологийн дэвшлийг чанар, хийц, бүтээлч үйлдвэрлэлээрээ түүчээлсээр ирсэн түүхтэй. Тэр дундаа шаазан эдлэлийн салбарт ихээхэн хувь нэмэр оруулж, баялаг уламжлал, хэв маягаараа ялгардаг болжээ. Энэ удаагийн дугаарт бид дэлхийн гангар шаазан эдлэлийн салбарын томоохон төлөөлөл болох Норитакэ брэндийн Монгол дахь албан ёсны салбарыг онцолж байна. Нэр: Компани - БӨТА ХХК | Брэнд - Норитакэ Үйл ажиллагааны чиглэл: Гангар шаазан эдлэлийн худалдаа Гүйцэтгэх захирал: Б.Төмөрбат Үүсгэн байгуулагдсан он: 2014 он Цахим хаяг: Instagram, Facebook ### сэдэл Монголчууд бид нүүдэлчин соёлтойн сацуу зочилж ирсэн гийчнийг хүндэтгэн элдэв сэв, буртаггүй аяганд цай ундаа аягалж, юу байна түүгээрээ дайлдаг зочломтгой ард түмэн билээ. Аягыг дээшээ харсан сав хэмээн бэлгэшээж, өдөр тутмын ахуйдаа хэрэглэхээс гадна, чамин тансаг аяга тавгийг бэлэг дурсгалын зориулалтаар хэрэглэдэг. Одоог хүртэл ихэнх айлын хойморт чамин тансаг аяга, таваг өрөөстэй байдаг шүү дээ. Түүнчлэн монгол эзэгтэй бүрийн хувьд гэр бүлийн халуун дулаан уур амьсгал, өнгө төрхийг илэрхийлэх чухал, нандин эдлэлүүд нь ихэвчлэн шаазан эдлэл байдаг. Тиймээс үл хуучрах хийц, чанараараа дэлхийд танигдсан шаазан эдлэлийг эх орноосоо авах боломжийг бий болгохоор 2014 онд энэхүү брэндийн албан ёсны дистрибьютер болж, Монголдоо оруулж ирээд есөн жилийн хугацаа өнгөрсөн байна. БӨТА ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Төмөрбат ### ялгарал Норитакэ брэндийн ялгарал бол чанар, чамин тансаг дизайн, эрүүл мэндэд ээлтэй байдал юм. Чанар: Япон улс нь дэлхийн шилдэг гурван үйлдвэрлэгч орны нэг бөгөөд үйлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүн бүрээ нарийн судалгаан дээр үндэслэж, бүх зүйлсийг нь худалдан авагчийн хэрэгцээ, шаардлагад нийцүүлэн бүтээсэн байдаг. Тиймээс орчин үед Япон чанарт эргэлзэх шаардлагагүй болсон. Эрүүл мэнд: Норитакэ брэндийн шаазан эдлэлийг материалын хувьд bone china буюу ясны хольцтой, fine porcelain буюу керамик хольцтой гэж хоёр ангилдаг. Ясны хольцын талаар илүү тодруулбал, үхрийн ясыг шатаан үнс болгож улмаар түүхий эд болгон ашигладаг гэсэн үг. Энэ нь кальцийн фосфатыг ихээр агуулдаг, эрүүл мэндэд сөрөг нөлөөгүй, бактери үржих эрсдэл бага зэрэг шинж чанараараа онц дүнтэй түүхий эдэд зүй ёсоор тооцогддог. Норитакэ брэнд бүтээгдэхүүний орц найрлагынхаа 30 хувьд нь ясны үнс ашигладаг бөгөөд энэ нь салбар дотроо харьцангуй өндөр үзүүлэлт юм. Кальци бидний мэдэхээр ясны бат бөх байдлыг хадгалан, ясны сийрэгжилтээс сэргийлдэг бөгөөд хангалттай хэмжээгээр хэрэглэснээр цусны даралтыг хэвийн болгоход чухал нөлөөтэй. Манай улсын нийт өвчлөл, эндэгдлийн тэргүүлэх гурван шалтгааны нэг нь тархины цус харвалт байдаг учир бид кальцийн хэрэглээгээ нэмэгдүүлэх зайлшгүй шаардлагатай байдаг. ### норитакэ гэж юу вэ? Норитакэ брэнд нь 1904 онд үүсгэн байгуулагдсан бөгөөд 119 жилийн хугацаанд 60 гаруй улсад салбартай, 90 гаруй улсад албан ёсны эрхтэй худалдаалагддаг, дэлхийн гангар шаазан эдлэлийн топ таван брэндийн нэг болж чадсан. Норитакэ брэнд дэлхийн нэр хүндтэй Peninsula, Hilton, Sheraton, Hyatt, Westin, Shangri- La зэрэг зочид буудал, ресторан, Cathay, Qantas, Emirates, British Air, Lufthansa зэрэг агаарын тээврийн компаниуд, Катар, Саудын араб, Өмнөд Африкийн элчин сайдын яамдуудтай хамтран ажилладаг. ### нэр Өнөөгийн Норитакэ нь 1876 онд АНУ-ын Нью-Йорк хотод Моримура ах дүүсийн үүсгэн байгуулсан худалдааны компаниас гаралтай. Энэхүү худалдааны компани нь шаазан эдлэл, цаасан дэнлүү болон бусад бэлэг дурсгалын зүйлсийг импортолдог байж. Ингэж явсаар 1904 онд Япон улсын Нагоя хотын ойролцоох Норитакэ хэмээх тосгонд ижил нэрт компанийг үүсгэн байгуулсан түүхтэй. Энэхүү үйлдвэрийн анхны зорилго нь Барууны хэв маяг бүхий хоолны савыг олон улсын зах зээлд нийлүүлэх явдал байв. Ийнхүү тэд экспортод тохиромжтой шаазан аяга, таваг бүтээхэд 10 жилийг зарцуулж, 1914 оноос үйлдвэрлэж эхэлсэн юм. ### одоо Энэ жил Норитакэ брэндийн Монгол дахь салбарын есөн жилийн ой тохиож байгаатай холбогдуулан Монгол үндэсний ёс уламжлал, хээ угалзыг агуулсан Хүннү оройн зоогийн гангар шаазан иж бүрдэл болон Есөн хөлт цагаан туг, Уяхан замбуу тивийн наран, Агула буюу Отгонтэнгэр хайрхны дүрслэл бүхий бэлэг дурсгалын тавгийг үйлдвэрлэн худалдаанд гаргаж байна. ### баг Манай компани нийт 60 орчим ажилтантай бөгөөд үүнээс 80 хувийг нь залуу боловсон хүчин эзэлдэг. Бид Поларис их дэлгүүрээр дамжуулан Япон улсын үйлчилгээний стандартыг эх орондоо нэвтрүүлж, үйлчилгээний чанар стандартын жишиг болохоор зорилт тавин ажиллаж байна. Компанийн хэмжээнд бүтээлч сэтгэлгээ, өөриймсөг хандлага, түүчээ багийн ажиллагаа, амьдралын зөв үзэл гэсэн үнэт зүйлсийг эрхэмлэн ажилладаг. Энэхүү үнэт зүйлстэйгээ уялдахуйц үнэ цэн бүтээж, үргэлж сайн руу тэмүүлэх эрхэм зорилгынхоо төлөө нэгдэн нийлж чаддаг хамт олон. ### эрсдэл Гангар шаазан эдлэл нь тансаг хэрэглээний бүтээгдэхүүн учраас бидний чиглэж буй зах зээл өргөн хэрэглээний бараа, бүтээгдэхүүний зах зээлтэй харьцуулбал харьцангуй жижиг гэсэн үг. Уг эрсдлийг даван туулахын тулд бүтээгдэхүүний төрлөө нэмэгдүүлэх ажлыг сүүлийн жилүүдэд хийж байна. ### ирээдүй Норитакэ корпорацтай хамтран үндэсний баялаг түүх, өв уламжлалаа илэрхийлсэн хамтын бүтээгдэхүүнээ танилцуулсан нь Монголынхоо өвийг хадгалж, цаашлаад Монголын соёлын өвийг дэлхийн 60 гаруй оронд сурталчлан таниулах томоохон төслийн эхлэл болж чадсан. Уг санаачилга нь манай одоогийн хэрэглэгчдийн хүлээлтэд нийцээд зогсохгүй дэлхий даяар шинэ хэрэглэгчдийг татах үүд хаалгыг нээж байна.
https://unread.today/c/10x10-nomiin-bayar
10 ертөнц, 10 өнцөг
Altankhuyag Baldorj
2022-05-20T00:00:00
5 сарын 20, 2022
Номын баярын онцлох зочид
<div class="article-body"> <h2><div>Хүн бүхэн мэдлэг, мэдээлэл, боловсролыг цахим орчноос авах боломжтой болсон энэ цаг үед цаасан хэвлэл, номын соёлыг бүрэн гээсэнгүй. Хүн төрөлхтний оюун сэтгэлгээний охь болсон сонгодог уран зохиолуудыг хэвлэмэл хэлбэрээр нь унших явдал харин ч эсрэгээрээ газар авч байна. Сүүлийн хэдхэн жилийн дотор залуусын дунд ном унших соёл түгэн дэлгэрч шинэ, шинэ хэвлэлийн газрууд шил дараалан мэндлэх болжээ. Мөн цахим орчин уншсан номынхоо тухай тэмдэглэл хөтөлдөг, аливаа нэг номын талаар мэтгэлцээн өрнүүлдэг цахим бүлэг, хуудсууд олноор нээгдэв. Тэдгээр дотор өрнөж буй үйл явдлыг ажиглахуйд номыг цахим хэлбэрээр бус хэвлэмэл байдлаар уншихыг илүүд үзэж буй нь илт.</div><div><br></div><div>Харин номын соёлыг олонд хүртээмжтэйгээр түгээн дэлгэрүүлэх, нийтэд сурталчилан таниулах, зохиолч уншигчдыг холбосон гүүр болж буй нэгэн цогц, нийтийг хамарсан томоохон арга хэмжээ бол “Номын ертөнц” ТББ-гаас зохион явуулдаг уламжлалт “Номын баяр” юм. Ингээд тус баярт өөрсдийн бичиж, монгол хэл рүү дуун хөрвүүлсэн бүтээлүүдтэйгээ хүрэлцэн ирсэн зохиолч, орчуулагч, нийтлэлчдийн уран бүтээл болоод үйл ажиллагааны тухайд ямархан сэтгэгдэлтэй байгааг уншигчдадаа хүргэж байна.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Ж.ТЭГШЗАЯА, NIL PUBLISHING -ийН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/6309bf936f1eaeeafbf0053f49b9bc46.jpg"></p><p><b><br></b><b>Бүтээл: <a href="https://www.facebook.com/photo?fbid=2896900497274991&amp;set=a.1395848454046877" target="_blank">"Гоо үзэсгэлэн бол шарх"</a> /дэлхийн шилмэл хайрын өгүүллэгүүд/</b></p> <p></p><p>Өдгөө номын баяр 31 дэхь удаагаа зохион байгуулагдаж байна. Тиймдээ ч олон жилийн туршлагаас үүдээд зохион байгуулалт маш сайтай болсон гэж хардаг. Бүх л хэвлэлийн газрууд нэг дор цуглаж, тэндээс уншигчид маань өөрийн сонголтыг хийнэ гэдэг зүгээр нэг дэлгүүр ороод гарахаас тэс ондоо мэдрэмжийг энэхүү үйл ажиллагааны үеэр хүртдэг болов уу. Мөн ном бүтээгчид өөрсдөө биечлэн худалдаа хийдэг тул хайртай зохиолч, орчуулагчтайгаа уулзах боломжтой байдаг.</p><p>Би энэ номын баярт “Гоо үзэсгэлэн бол шарх” нэртэй дэлхийн шилмэл хайрын өгүүллэгүүдээс бүрдсэн шинэхэн орчуулгын номтойгоо оролцож байна. Гол онцлог нь гэвэл хайр хэмээх сэдэвт зангидагдсан юм. Орчин цагийн хамгийн алдартай, үргэлжилсэн үгийн зохиолч, үгийн их мастеруудын хайрын тухай бичсэн өгүүллэгүүдээс бүрдсэн. Мэдээж өгүүллэгийн түүвэр нь олон янзын шалгууртай байдаг. Гэхдээ яг ийм хайр гэх сэдэвт зангидсан өгүүллэгийн түүвэр дэлхий дахинд ч үгүй юм билээ. Тиймээс эл өгүүллэгийн түүвэр бол дэлхийд байгаа цор ганц ном. Уншигчдад маань өгүүллэгийн сонголтууд таалагдана гэдэгт тун их итгэлтэй байгаа.</p> <blockquote><p>Яг ийм хайр гэх сэдэвт зангидсан өгүүллэгийн түүвэр дэлхий дахинд ч үгүй юм билээ. Тиймээс эл өгүүллэгийн түүвэр бол дэлхийд байгаа цор ганц ном.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>2. П.НАРАНБАЯР, НИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧ, ОЛОН УЛС СУДЛАЛЫН ДОКТОР</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/74f1f8717ce231a02d1e666713d2562f.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Бүтээл: <a href="https://www.facebook.com/photo/?fbid=543054970774215&amp;set=basw.AbogUlFbk1qy1qNMPo3Z_apj8Tai_PuF4fuJaQCEE_W2T1QRjRkUzzB9f-MDDUErSHfnw7jk9gTFjdjt74tMhiRh4Jn1hALhp1-ksNG8dgfnfSFFygQ_7VY0bRluCSJr6CbhvFVmMN9FRZfmtmsXY6qoQZso2tdOY15Hyri27cYlPzzl2mLVxkQbwDYiImMkKa3v32qzQwbURqwvlyG_mi9NGfeefTgCQFdgXTu0BJ3kFzaQfIUnZuNTdguFfpR26R0&amp;opaqueCursor=Abr0VPKMLE0TDMcwamb8eED-5-emk7st0L0jAq46Xj_DDe7DrsKCOws8ljfEHdM3Fu8QjHrFZyXov7SS8OH5Vr9mCnMvfU7DT5JQtyIti2PDBSbCh6kwu14za77KTPd56JZNlkpHo_epMNKfSIJVCDIlUYRxERn8CFw-iTypORIlLJBdH-MetWBitUUi2Z1nbefVqdvP1Pb-qmJfdZ1LNCRRT2XyDsWev-ygdxs5-HLeOXiTgIo6AtcxHJezZ6TYEYr9qv6xX_ZagumEX-UdGeSI87pkX2LbFIYPvLHX7qLiMJm-qaU0MC0gwVPGEgrQeb2HEOuSX5XqRwDF_qTBRGgnnQNU9_QxrUekSsu6iRygE-LO04_nGp2PUMFaBeXfT86ZYxL1VCgpbeESDrkYMHuYWSxuVLdNVqRBj39ycnRq2B3cacykZpVhIvf7X8L3kTRtanl6_wJHduoUMjndV6Hi7H-6XVtL9thMM1TdyuoHNs8JuxNj5dgQK04UWdk6xofCiHa4zq00rSyzCWrVl6TjEl76bLs5FZUcqHWwf7T3o3EZQZNhQbUeZs_u4EjnM4VNUYF3rRyoF1fDYcofmnCa3slslbFkeEkGd41rjHgQ5HlqaJy462nVaDC1Qe6p7WEJ4y6aKP3X0LDakDokou208RZ3FqC64W0tT3WGwWkrTcjPZNYSSMa5HFOq74UZJEnK3H7wbrPdZ_M4o8Zishrd9qLs4NPPH9uxtZTIboU8hLyQG5LcB-DdUcLbLBbl-laZ9AnijvznASrIhzPchkf82CgY1fnQVnFOMIduRW988ofLzQhP4ywn9-ahNGAmAfBlI54V7AYQdYO7sW3Wm1wg8_6z6FT9mTP4C-C2fTeR14GwCm3PQ4r5M0G6fiS2drI" target="_blank">"Зүймэл"</a> /баримтат нийтлэл, бодрол/</b></p> <p></p><p>Номын баярын хамгийн том ач холбогдол бол зохиол, орчуулагчаас гадна номыг бүтээлцэхэд оролцсон хүмүүс уншигчидтай биечлэн уулзаж, харилцаж болдогт оршино. Энэ нь хожим уншигч болоод зохиолчдод ч халуун дулаан дурсамжийг үлдээх болов уу. Жилээс жилд өргөжин тэлж, олон хэвлэлийн газар оролцдог болсноор үндэсний томоохон баяруудын нэг болжээ. Удахгүй мөн аймгуудад зохион байгуулагдана гэж дуулсан. Мөн залуучуудыг цахим орчинд сатаарах болсноор ном уншихгүй байна гэдэг шүү дээ. Үүнд номын баяр тодорхой хэмжээний эерэг үүрэг гүйцэтгэж байгаа гэж боддог. Мэдээж сайн номыг олж уншина гэдэг их чухал.</p><p>Би номын баярт саяхан бичсэн “Зүймэл” номтойгоо ирсэн. Яагаад “Зүймэл” гэж нэрлэсэн бэ гэвэл өөрт төрсөн олон бодлуудаа зүйж, эвлүүлж бичсэн гэдэг утгаар ийнхүү нэр оноосон. Юмыг хагалж, бутаргах шиг амархан, муухай зүйл үгүй. Тиймээс эвлүүлж, зүйнэ гэдэг эв нэгдэл, аз жаргалыг бэлгэддэг. Нийгмийн ухааны болон өөр олон салбарыг хамарсан баримтат нийтлэл, бодролууд уг номд минь бий. <br></p> <blockquote><p>Юмыг хагалж, бутаргах шиг амархан, муухай зүйл үгүй. Тиймээс эвлүүлж, зүйнэ гэдэг эв нэгдэл, аз жаргалыг бэлгэддэг.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Э.АДЪЯАСҮРЭН, СЭТГҮҮЛЧ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/fe96f5d555512b4c53ebaf7487f095f2.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Бүтээл: <a href="https://book.mn/product/show/25234" target="_blank">“Бөн бөн хэмээх уран бүлтрээ”</a> /каламбура төрлийн эсээ, бичвэрүүд/</b></p> <p></p><p>Номын баярын талаар шүүмжилж ярих хүмүүс байхад талархалтай ханддаг нэгэн ч бий. Миний хувьд жилд хоёр удаа төв талбайдаа цуглаж шинэ номоо танилцуулах, зохиолч уншигчид уулзах олон боломжийг бүрдүүлж өгсөн уг арга хэмжээг үргэлж дэмжиж явдаг. Тариаланчид хүртэл ургацын баяр хийдгийн адил юм. Хамгийн гол нь номоор гангарах, энэхүү баярт зориулж чанаргүй ном хийх зэргээр үйл ажиллагааны цаад утгыг бүү гажуулчихаасай хэмээн хүсдэг.</p><p>Уг үйл ажиллагаанд өнгөрсөн жил гаргасан “Бөн бөн хэмээх уран бүлтрээ” номтойгоо оролцож байгаа. Каламбура буюу үгэн тоглоом, ёгтлол төрлөөр бичсэн юм. Сэтгүүлчээр ажиллаж байх үедээ үгэн тоглоом, саркасм нийтлүүдэд илүү дуртай байсан учраас тэр төрлөөр дагнаж уг номоо бүтээсэн. Хурдтай, хөнгөн уншигдахаас гадна тун сонирхолтой санагдах болов уу. <br></p> <blockquote><p>Хамгийн гол нь номоор гангарах, энэхүү баярт зориулж чанаргүй ном хийх зэргээр үйл ажиллагааны цаад утгыг бүү гажуулчихаасай хэмээн хүсдэг.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. О.ЦЭНД-АЮУШ, “БОЛОР ЦОМ”-ЫН ЭЗЭН ЯРУУ НАЙРАГЧ, ЗОХИОЛЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/159815372523515a04d0fcad17e6e2d0.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Бүтээл: <a href="https://book.mn/product/show/28993" target="_blank">“Хүйтэн тууж” </a>/тууж, өгүүллэгүүд/</b></p> <p></p><p>Бид нар янз янзын л баяр тэмдэглэх гээд байдаг болжээ. Харин сүүлийн үед бий болсон хамгийн гоё, нийгэмд ач тустай нь номын баяр юм. Үндэсний хэмжээний баяр болж буйд нь сэтгэл өндөр байгаа. Урьд нь ирээд хүссэн номуудаа авчхаад явдаг байсан бол энэ удаа шинэ бүтээлтэйгээ, анх удаа уг баярт оролцож байна.</p><p>“Хүйтэн тууж” ном маань хэвлэгдсэнээс хойш хорь гаруй л хонож буй. Уг ном бол өмнө хэвлүүлсэн “Тас чамайг тасчих болтугай” номд багтсан “Хүргэн ах” өгүүллэгийн хоёрдугаар сцена гэж хэлж болмоор. Гэхдээ яг үргэлжлэл бол биш юм. Гол нь юу болдог, юу болдоггүй вэ гэдэг асуултад хариулт эрж, жамын тухай л өгүүлсэн дээ. Их зуд хийгээд зудыг туулж буй мал ямар болж хувирдаг вэ, тэрхүү малыг харсан араатан, хүн хэрхэн өөрчлөгддөг вэ гэдгийг харуулсан. Эргээд энэ нь хүн төрөлхтөнд юуг өгүүлж буй зэргийг бичих гэж оролдсон доо. <br></p> <blockquote><p>Бид нар янз янзын л баяр тэмдэглэх гээд байдаг болжээ. Харин сүүлийн үед бий болсон хамгийн гоё, нийгэмд ач тустай нь номын баяр юм.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. АМАРТҮВШИН, BALJ &amp; PUREV ПАБЛИШИНГИЙН ХАМТРАН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/384731ac5f72fe816e47141b01b564f7.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Бүтээл: <a href="https://book.mn/product/show/28467" target="_blank">"Коби Брайнт: THE MABMA MENTALITY"</a> /баримтат, намтар/</b></p> <p></p><p>Номын баярт гурав дахь удаагаа оролцож байна. Үйл ажиллагааны хувьд жил бүр сайжирч байгаа гэж хардаг. Гэхдээ үүнээс илүү сайжрах боломжтой гэж боддог. Одоохондоо бол ихэвчлэн номын худалдаан дээр тулгуурлаж байна. Цаашдаа номын эрх худалдаж авах, гэрээ хэлцэлтэй холбоотой ажлууд түлхүү хийгдвэл эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж бодож байна. Ер нь бол жилд хоёр удаа болж, 50 мянган хүн ирдэг, уншигчдын хүсэн хүлээдэг арга хэмжээ юм даа. </p><p>Эл баярт өнгөрсөн гуравдугаар сарын 15-нд худалдаанд гаргасан “Коби Брайнт, The Mamba Mentality” номтойгоо оролцож байна. Уг ном маань худалдаанд гарснаас хойш сайн борлуулалттай байгаа. Би өөрөө сагс үзэх, тоглох дуртай. Тиймдээ ч Коби Брайнтын ном гарах гэж буйг дуулаад хамгийн түрүүнд холбогдож, орчуулж гаргах эрхийг нь авсан. Номын хувьд зөвхөн сагстай холбоотой бус хувь хүний хүсэл зорилго, тэмүүлэл буюу цаад мөн чанартай нь илүү нийцэх бүтээл. Өөрийгөө хөгжүүлье гэсэн хүн бүрийн унших ном. </p> <blockquote><p>Одоохондоо бол ихэвчлэн номын худалдаан дээр тулгуурладаг. Цаашдаа номын эрх худалдаж авах, гэрээ хэлцэлтэй холбоотой ажлууд түлхүү хийгдвэл эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж бодож байна.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">6. Х.ЧОЙДОГЖАМЦ, СИТИ ИХ СУРГУУЛИЙН БАГШ, УТГА ЗОХИОЛ СУДЛААЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/11eb5f21ca56157e849900660e5e0aac.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Бүтээл: Хэролд Блүм <a href="https://www.facebook.com/photo/?fbid=5096217567130179&amp;set=a.114216938663625" target="_blank">“Өрнийн канон”</a>, Я.Э.Голосовкер <a href="https://www.facebook.com/photo/?fbid=5098877683530834&amp;set=a.114216938663625" target="_blank">“Домгийн логик”</a></b></p> <p></p><p class="MsoNormal">Жил бүрийн үндэсний номын баяр нь хэвлэн нийтлэгч, урлаг, утга зохиолынхон, уншигчдын хүсэн хүлээдэг баяр юм. Уг үйл ажиллагаа нь ном бүтээгч болоод уншигч буюу хүртэн мэдэрч байгаа бүх хүний хамтын баяр байдаг. Тийм ч учраас би номын баярын талаар сөрөг бодол тээдэггүй. Харин ч тус тусдаа арга хэмжээтэй, өдөрлөг болгож улам дэлгэрүүлээсэй гэж хүсдэг.</p><p class="MsoNormal">“Утга зохиолын судлал шинжлэл” гэж бидний хамтын редакц байдаг. Одоогоор 46 цуврал гарсан бөгөөд дараагийн бүтээлүүд нь гарахад бэлэн болсон. Энэ удаагийн номын баярт Хэролд Блүмийн “Өрнийн канон”, Я.Э.Голосовкерийн “Домгийн логик” зэрэг шинэ бүтээлүүдтэй оролцож байна. Манай редакц домгийн сэтгэлгээ, логик, онолын чиглэлээр эртний Энэтхэг болоод Миссирийн домог зэрэг цуврал номууд гаргахаар төлөвлөсөн. Эхнийх нь Я.Э.Голосовкерийн “Домгийн логик” гэдэг онолын бүтээл юм. Домгийн логик гэж юу вэ, түүний утга учир, логик зүйн талаар философи тайлбар дэвшүүлсэн, шинжлэх ухааны, академик бичлэгтэй бүтээл.</p><p class="MsoNormal">Харин Хэролд Блүмийн “Өрнийн канон” бүтээл бол хамгийн даацтай, бие даасан, өрнийн сэтгэлгээ, уран зохиолын онол, туурвил зүйн тогтолцоотой бүтээл юм. Уг ном дотроо гурван тусдаа дэвтэртэй. Эдгээр нь “Аристократын эрин”, “Демократын эрин”, “Хоасын эрин” юм. “Өрнийн канон” гэдэг маань өрнийн урлаг, утга зохиолын туурвил зүйн сэтгэлгээ, хоас сэтгэгчдийн дэг сургуулиудыг дэлгэрэнгүй тайлбарласан бий. Мөн конан гэдэг ойлголт урлаг, уран зохиолд ямар үүрэгтэй байдаг вэ, бид хэрхэн хүлээж авч зөв тайлбарлах ёстой вэ гэдэгт чухал суурь болох онолын бүтээл. Уг номыг Монголын нэртэй утга зохиол судлаач, шинжлэгч, зохиолч П.Батхуяг орос хэвлэлийг бидэнд дамжуулж, орчуулан гаргах санаачлагыг эхлүүлсэн учраас гэгээн дурсгалд нь зориулж гаргасан. Дээрх номуудын орчуулагчаар Ц.Магсар, Ж.Отгонбаяр нар ажилласан юм. </p> <blockquote><p>Уг номыг Монголын нэртэй утга зохиол судлаач, шинжлэгч, зохиолч П.Батхуяг орос хэвлэлийг бидэнд дамжуулж, орчуулан гаргах санаачлагыг эхлүүлсэн учраас гэгээн дурсгалд нь зориулж гаргасан. </p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. Б.САРАНТУЯА, ЗОХИОЛЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/b32fc42b065faaaa3f0c8beeb492d8af.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Бүтээл: <a href="https://book.mn/product/show/29109" target="_blank">“Сондгой цагаан сувд”</a> роман</b></p> <p>Энэ жил номын баярт 17 дахь жилдээ оролцож байна. Монголчуудыг номд дуртай болгох, номын баяртай болгох энэ сайхан үйлсэд зохиолч, “Номын соёлт ертөнц” ТББ-ын Б.Сувд их үүрэг гүйцэтгэсэн. Улсынхаа төв талбайд гурван хоног, өргөн олноороо цугладаг болтлоо зөндөө олон саад, бэрхшээлийг давж өнөөдрийг хүрсэн. Өдгөө олон жилийн турш яван явсаар бүгд оролцож тэмдэглэдэг уламжлалт баяр болж буйд хувьдаа их баяртай байдаг. Мөн жишээлбэл, Өвөрмонголд гэхэд л босоо монгол бичиг хоригдчихсон, тэд монголчуудынхаа оюуны үнэт өвөөс кирил үсгээр унших боломжгүй нөхцөлтэй энэ үед манай оронд хэвлэгдэж байгаа хэвлэмэл бүтээлүүд, номын баярын тухай чих тавин хүлээдэг юм билээ. Унших ном бүтээл, тэдгээрийн талаарх мэдээлэл нээлттэй байгаа энэ цаг үе бол үнэхээр урьд өмнө байгаагүй, хүн бүхэнд ирдэггүй сайхан боломж юм. <br> <br>Энэ удаагийн номын баярт шинэхэн гарсан “Сондгой цагаан сувд” романтайгаа оролцож байгаа. Миний хувьд зургаа дахь роман маань болж буй. Өнгөрсөн онд орчин үеийн сэдвээр бичсэн “Сэтгэл залгигч хот” романыхоо үргэлжлэл болгож эл бүтээлийг туурвисан. Уг нь “Эм хүйстэн” гэж нэрлэсэн боловч зохиол бичих явцад өөрчлөгдсөн. Уг романаараа “ухамсар мөнх юм” гэх үзэл санааны тухайд дуугаръя гэж бодож, нэг гэр бүлийн эмэгтэйчүүдийн зуун жилийн амьдрал, жаргал, зовлон, үйлийн үрийг хэлхэж бичсэн. Үйл явдлын хувьд одоо цаг, зуун жилийн өмнөх өнгөрсөн хугацаа, зуурдын ертөнц гэсэн гурван орон зайд зэрэгцэж өрнөнө.<br></p> <blockquote><p>Уг романаараа “ухамсар мөнх юм” гэх үзэл санааны тухайд дуугаръя гэж бодож, нэг гэр бүлийн эмэгтэйчүүдийн зуун жилийн амьдрал, жаргал, зовлон, үйлийн үрийг хэлхэж бичсэн. </p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. С.БААТАРЦОГТ, СУИС-ийН БАГШ, ҮРГЭЛЖИЛСЭН ҮГ, ЖҮЖГИЙН ЗОХИОЛЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/45e6b02d0d36b7147806e966f1b4609e.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Бүтээл: <a href="https://www.facebook.com/photo?fbid=1056953908272719&amp;set=a.117607772207342" target="_blank">“Цасан хуй”</a> тууж</b><br></p> <p></p><p class="MsoNormal">Уншигчдадаа номын баярын мэнд хүргэе. Эл баяр сүүлийн жилүүдэд өргөн дэлгэр болох болсонд туйлын баяртай байдаг. Мэдээж анх удаа номтой танилцаж, нөхөрлөх гэж буй хүмүүс ямар ном, хэрхэн сонгож уншихаа төдийлөн сайн мэдэггүй шүү дээ. Тиймээс ч уншигчид бусдаас зөвлөгөө авах, мэргэжлийн зохиолч, бүтээлчидтэй уулзах олон талын ач холбогдолтой юм.</p><p class="MsoNormal">Би номын баярт шинээр хэвлүүлээд буй “Цасан хуй” туужийн бүтээлтэйгээ оролцож байна. Эл номыг 2018 оноос эхлэн бичиж энэ жил сүүлийн цэгийг нь хатгасан. Уг номд хайр дурлал, асрамжийн газрын хүүхдүүдийн тухай гарна. Гол дүрийн залуу болох Уужим өөрийн хайртай эмэгтэйтэй учирснаар аж төрөхүй нь бүхэлдээ өөрчлөгдөнө. Юм бүхэн хэт нүсэр байх албагүй. Тэр чинь зүгээр л нүсэр зүйл шүү дээ. Харин хайрлаж явах үүх түүх, эргэн санах энгүүн хэрнээ агуулга нь цээжинд багтамгүй, хамгаалж байх ёстой хэчнээн гайхам дурсамжууд бидэнд байдгийг эл тууж бэлхнээ харуулах болов уу.</p> <blockquote><p>Юм бүхэн хэт нүсэр байх албагүй. Тэр чинь зүгээр л нүсэр зүйл шүү дээ.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. П.НОМИНБИЛэГ, URGA BOOKS -ЫН ХАМТРАН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/87b3c10adc0993c0aab1d5e9ce0f94c7.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Бүтээл: <a href="https://unread.today/c/books-how-to-live" target="_blank">"Монтэнийн намтар: Хэрхэн амьдрах вэ?"</a> /баримтат, намтар/</b></p> <p></p><p class="MsoNormal">Номын баяр жилээс жилд улам өргөжин тэлсээр байгаа. Монголчууд, тэр дундаа залуучууд ном сайн уншдаг болсон. Уншдаг болсон учраас баталгаа нь болж олон шинэ паблишинг, хэвлэлийн газрууд нээгдсэнээс гадна орчуулга болоод хэвлэлтийн чанарт анхаарал хандуулдаг болжээ. Уншигчид ч тэр хэрээр сайн сонголт хийж сурсан байна. Энэ бол тун чухал үзүүлэлт юм. Мэдээж тэр дундаас хамгийн сайн ном, бүтээл цаг хугацааны туршид шигшигдэж үлдэх биз ээ. Миний хувьд утга зохиолч судлаач У.Бямбаням найзтайгаа хамтран энэ оны эхээр “Urga books” хэвлэлийн газрыг үүсгэн байгуулсан. Шинэхэн нээгдсэн учраас энэ удаа номын баярт асар гаргаж оролцоогүй. Ирэх намраас Арвис паблишингтай хамтраад асар гаргахаар төлөвлөж байгаа. </p><p class="MsoNormal">Энэ удаад номын баярт миний орчуулсан “Монтэнийн намтар: Хэрхэн амьдрах вэ?” бүтээл маань худалдаалагдаж байна. Гурван жилийн өмнө Д.Ганзориг найз маань холбогдож, эл номыг орчуулах саналыг тавьж байсан. Мэдээж би Монтэньд их дуртай, шимтэн уншигч нь байлаа. Түүний зохиол, эсээнүүд амьдралынх нь намтартай хэрхэн уялдаж байна вэ гэдгийг тус номын зохиолч Сара Бэйквэлл хэмээх философич таван жилийн судалгааны үр дүнд бичсэн юм. </p> <blockquote><p>Монголчууд, тэр дундаа залуучууд ном сайн уншдаг болсон. Уншдаг болсон учраас баталгаа нь болж олон шинэ паблишинг, хэвлэлийн газрууд нээгдсэнээс гадна орчуулга болоод хэвлэлтийн чанарт анхаарал хандуулдаг болжээ.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. Б.ЧАНАГНЯНГАР, ХҮҮХДИЙН НОМЫН “ЖАНГАР РЕДАКЦИЙН АЛБАНЫ ДАРГА, ЗОХИОЛЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/0174d5a2-f071-4c8a-81a3-4b78b0cd698d/a5bcb418731f2522846dd7947d957916.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p><p class="MsoNormal"><b>Бүтээл: <a href="https://www.facebook.com/photo/?fbid=735080704330893&amp;set=pcb.735082714330692" target="_blank">“Тэмээ эврээ алдсан нь”</a> /хүүхдэд зориулсан үлгэрийн зурагт ном/</b></p> <p></p><p class="MsoNormal">Сүүлийн жилүүдэд номын баярт Монсудар хэвлэлийн газар, Жангар редакцын зүгээс тогтмол оролцсоор ирсэн. Уг баяр бол олон тооны хүмүүс ном худалдан авах эсвээс борлуулах гэдгээс өргөн утгатай юм шүү. Учир нь номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хэвлэн нийтлэгч болон зохиолч, редакторуудыг уншигчидтай нь холбох гүүр болж өгдөг. Түүнээс бус уран бүтээлчид номоо туурвиад дэлгүүрт борлуулах үед уншигчидтайгаа харилцах, номынхоо тухай танилцуулах боломж тэр бүр олддоггүй. Тиймээс номын баяр чухал болоод өндөр ач холбогдолтой гэж боддог. </p><p class="MsoNormal">Номын баярт би өнгөрсөн долоо хоногт хэвлэлтээс гарсан “Тэмээ эврээ алдсан нь” номтойгоо оролцож байна. Уг бүтээлийн тухай ярихаас өмнө цувралынхаа талаар цухас дурдсан нь зөв болов уу. Хүүхдийн номын “Жангар” редакцаас эртний үлгэрүүдийг шинээр зохиомжлон бүтээж, зурагт ном болгон гаргаж буй. Түүний хүрээнд дан ганц редакцын ажилтнуудаас гадна их дээд сургуулиудын багш, оюутнууд гэх мэт олон хүнтэй зураг болоод зохиол дээр хамтран ажилласан. Миний хувьд нэлээдгүй зурагт номын зохиолыг бичсэнээс хамгийн сүүлд хэвлүүлсэн нь “Тэмээ эврээ алдсан нь” гэх бүтээл юм. Уг номыг бид бүгдийн сайн мэдэх монгол ардын домог, үлгэрээс сэдэвлэн бичсэн. Гэхдээ орчин үеийн хүүхдүүдийн үнэт зүйлстэй зөрчилдөх агуулгыг шинээр засварлаж, зохиомжилсон. Үүнээс гадна зөвхөн үлгэр хэлбэрээр бус зурагт номын агуулгад тохируулж бичсэн нь хүүхдэд илүү ойлгомжтой болсон гэдэгт итгэлтэй байна. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <blockquote><p>Уг баяр бол олон тооны хүмүүс ном худалдан авах эсвээс борлуулах гэдгээс өргөн утгатай юм шүү. Учир нь номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хэвлэн нийтлэгч болон зохиолч, редакторуудыг уншигчидтай нь холбох гүүр болж өгдөг.</p> <cite><p>Unread media</p> </cite></blockquote> </div>
Хүн бүхэн мэдлэг, мэдээлэл, боловсролыг цахим орчноос авах боломжтой болсон энэ цаг үед цаасан хэвлэл, номын соёлыг бүрэн гээсэнгүй. Хүн төрөлхтний оюун сэтгэлгээний охь болсон сонгодог уран зохиолуудыг хэвлэмэл хэлбэрээр нь унших явдал харин ч эсрэгээрээ газар авч байна. Сүүлийн хэдхэн жилийн дотор залуусын дунд ном унших соёл түгэн дэлгэрч шинэ, шинэ хэвлэлийн газрууд шил дараалан мэндлэх болжээ. Мөн цахим орчин уншсан номынхоо тухай тэмдэглэл хөтөлдөг, аливаа нэг номын талаар мэтгэлцээн өрнүүлдэг цахим бүлэг, хуудсууд олноор нээгдэв. Тэдгээр дотор өрнөж буй үйл явдлыг ажиглахуйд номыг цахим хэлбэрээр бус хэвлэмэл байдлаар уншихыг илүүд үзэж буй нь илт. Харин номын соёлыг олонд хүртээмжтэйгээр түгээн дэлгэрүүлэх, нийтэд сурталчилан таниулах, зохиолч уншигчдыг холбосон гүүр болж буй нэгэн цогц, нийтийг хамарсан томоохон арга хэмжээ бол “Номын ертөнц” ТББ-гаас зохион явуулдаг уламжлалт “Номын баяр” юм. Ингээд тус баярт өөрсдийн бичиж, монгол хэл рүү дуун хөрвүүлсэн бүтээлүүдтэйгээ хүрэлцэн ирсэн зохиолч, орчуулагч, нийтлэлчдийн уран бүтээл болоод үйл ажиллагааны тухайд ямархан сэтгэгдэлтэй байгааг уншигчдадаа хүргэж байна. 1. Ж.ТЭГШЗАЯА, NIL PUBLISHING -ийН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ Бүтээл: "Гоо үзэсгэлэн бол шарх" /дэлхийн шилмэл хайрын өгүүллэгүүд/ Өдгөө номын баяр 31 дэхь удаагаа зохион байгуулагдаж байна. Тиймдээ ч олон жилийн туршлагаас үүдээд зохион байгуулалт маш сайтай болсон гэж хардаг. Бүх л хэвлэлийн газрууд нэг дор цуглаж, тэндээс уншигчид маань өөрийн сонголтыг хийнэ гэдэг зүгээр нэг дэлгүүр ороод гарахаас тэс ондоо мэдрэмжийг энэхүү үйл ажиллагааны үеэр хүртдэг болов уу. Мөн ном бүтээгчид өөрсдөө биечлэн худалдаа хийдэг тул хайртай зохиолч, орчуулагчтайгаа уулзах боломжтой байдаг. Би энэ номын баярт “Гоо үзэсгэлэн бол шарх” нэртэй дэлхийн шилмэл хайрын өгүүллэгүүдээс бүрдсэн шинэхэн орчуулгын номтойгоо оролцож байна. Гол онцлог нь гэвэл хайр хэмээх сэдэвт зангидагдсан юм. Орчин цагийн хамгийн алдартай, үргэлжилсэн үгийн зохиолч, үгийн их мастеруудын хайрын тухай бичсэн өгүүллэгүүдээс бүрдсэн. Мэдээж өгүүллэгийн түүвэр нь олон янзын шалгууртай байдаг. Гэхдээ яг ийм хайр гэх сэдэвт зангидсан өгүүллэгийн түүвэр дэлхий дахинд ч үгүй юм билээ. Тиймээс эл өгүүллэгийн түүвэр бол дэлхийд байгаа цор ганц ном. Уншигчдад маань өгүүллэгийн сонголтууд таалагдана гэдэгт тун их итгэлтэй байгаа. Яг ийм хайр гэх сэдэвт зангидсан өгүүллэгийн түүвэр дэлхий дахинд ч үгүй юм билээ. Тиймээс эл өгүүллэгийн түүвэр бол дэлхийд байгаа цор ганц ном. Unread media 2. П.НАРАНБАЯР, НИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧ, ОЛОН УЛС СУДЛАЛЫН ДОКТОР Бүтээл: "Зүймэл" /баримтат нийтлэл, бодрол/ Номын баярын хамгийн том ач холбогдол бол зохиол, орчуулагчаас гадна номыг бүтээлцэхэд оролцсон хүмүүс уншигчидтай биечлэн уулзаж, харилцаж болдогт оршино. Энэ нь хожим уншигч болоод зохиолчдод ч халуун дулаан дурсамжийг үлдээх болов уу. Жилээс жилд өргөжин тэлж, олон хэвлэлийн газар оролцдог болсноор үндэсний томоохон баяруудын нэг болжээ. Удахгүй мөн аймгуудад зохион байгуулагдана гэж дуулсан. Мөн залуучуудыг цахим орчинд сатаарах болсноор ном уншихгүй байна гэдэг шүү дээ. Үүнд номын баяр тодорхой хэмжээний эерэг үүрэг гүйцэтгэж байгаа гэж боддог. Мэдээж сайн номыг олж уншина гэдэг их чухал. Би номын баярт саяхан бичсэн “Зүймэл” номтойгоо ирсэн. Яагаад “Зүймэл” гэж нэрлэсэн бэ гэвэл өөрт төрсөн олон бодлуудаа зүйж, эвлүүлж бичсэн гэдэг утгаар ийнхүү нэр оноосон. Юмыг хагалж, бутаргах шиг амархан, муухай зүйл үгүй. Тиймээс эвлүүлж, зүйнэ гэдэг эв нэгдэл, аз жаргалыг бэлгэддэг. Нийгмийн ухааны болон өөр олон салбарыг хамарсан баримтат нийтлэл, бодролууд уг номд минь бий. Юмыг хагалж, бутаргах шиг амархан, муухай зүйл үгүй. Тиймээс эвлүүлж, зүйнэ гэдэг эв нэгдэл, аз жаргалыг бэлгэддэг. Unread media 3. Э.АДЪЯАСҮРЭН, СЭТГҮҮЛЧ Бүтээл: “Бөн бөн хэмээх уран бүлтрээ” /каламбура төрлийн эсээ, бичвэрүүд/ Номын баярын талаар шүүмжилж ярих хүмүүс байхад талархалтай ханддаг нэгэн ч бий. Миний хувьд жилд хоёр удаа төв талбайдаа цуглаж шинэ номоо танилцуулах, зохиолч уншигчид уулзах олон боломжийг бүрдүүлж өгсөн уг арга хэмжээг үргэлж дэмжиж явдаг. Тариаланчид хүртэл ургацын баяр хийдгийн адил юм. Хамгийн гол нь номоор гангарах, энэхүү баярт зориулж чанаргүй ном хийх зэргээр үйл ажиллагааны цаад утгыг бүү гажуулчихаасай хэмээн хүсдэг. Уг үйл ажиллагаанд өнгөрсөн жил гаргасан “Бөн бөн хэмээх уран бүлтрээ” номтойгоо оролцож байгаа. Каламбура буюу үгэн тоглоом, ёгтлол төрлөөр бичсэн юм. Сэтгүүлчээр ажиллаж байх үедээ үгэн тоглоом, саркасм нийтлүүдэд илүү дуртай байсан учраас тэр төрлөөр дагнаж уг номоо бүтээсэн. Хурдтай, хөнгөн уншигдахаас гадна тун сонирхолтой санагдах болов уу. Хамгийн гол нь номоор гангарах, энэхүү баярт зориулж чанаргүй ном хийх зэргээр үйл ажиллагааны цаад утгыг бүү гажуулчихаасай хэмээн хүсдэг. Unread media 4. О.ЦЭНД-АЮУШ, “БОЛОР ЦОМ”-ЫН ЭЗЭН ЯРУУ НАЙРАГЧ, ЗОХИОЛЧ Бүтээл: “Хүйтэн тууж” /тууж, өгүүллэгүүд/ Бид нар янз янзын л баяр тэмдэглэх гээд байдаг болжээ. Харин сүүлийн үед бий болсон хамгийн гоё, нийгэмд ач тустай нь номын баяр юм. Үндэсний хэмжээний баяр болж буйд нь сэтгэл өндөр байгаа. Урьд нь ирээд хүссэн номуудаа авчхаад явдаг байсан бол энэ удаа шинэ бүтээлтэйгээ, анх удаа уг баярт оролцож байна. “Хүйтэн тууж” ном маань хэвлэгдсэнээс хойш хорь гаруй л хонож буй. Уг ном бол өмнө хэвлүүлсэн “Тас чамайг тасчих болтугай” номд багтсан “Хүргэн ах” өгүүллэгийн хоёрдугаар сцена гэж хэлж болмоор. Гэхдээ яг үргэлжлэл бол биш юм. Гол нь юу болдог, юу болдоггүй вэ гэдэг асуултад хариулт эрж, жамын тухай л өгүүлсэн дээ. Их зуд хийгээд зудыг туулж буй мал ямар болж хувирдаг вэ, тэрхүү малыг харсан араатан, хүн хэрхэн өөрчлөгддөг вэ гэдгийг харуулсан. Эргээд энэ нь хүн төрөлхтөнд юуг өгүүлж буй зэргийг бичих гэж оролдсон доо. Бид нар янз янзын л баяр тэмдэглэх гээд байдаг болжээ. Харин сүүлийн үед бий болсон хамгийн гоё, нийгэмд ач тустай нь номын баяр юм. Unread media 5. АМАРТҮВШИН, BALJ & PUREV ПАБЛИШИНГИЙН ХАМТРАН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ Бүтээл: "Коби Брайнт: THE MABMA MENTALITY" /баримтат, намтар/ Номын баярт гурав дахь удаагаа оролцож байна. Үйл ажиллагааны хувьд жил бүр сайжирч байгаа гэж хардаг. Гэхдээ үүнээс илүү сайжрах боломжтой гэж боддог. Одоохондоо бол ихэвчлэн номын худалдаан дээр тулгуурлаж байна. Цаашдаа номын эрх худалдаж авах, гэрээ хэлцэлтэй холбоотой ажлууд түлхүү хийгдвэл эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж бодож байна. Ер нь бол жилд хоёр удаа болж, 50 мянган хүн ирдэг, уншигчдын хүсэн хүлээдэг арга хэмжээ юм даа. Эл баярт өнгөрсөн гуравдугаар сарын 15-нд худалдаанд гаргасан “Коби Брайнт, The Mamba Mentality” номтойгоо оролцож байна. Уг ном маань худалдаанд гарснаас хойш сайн борлуулалттай байгаа. Би өөрөө сагс үзэх, тоглох дуртай. Тиймдээ ч Коби Брайнтын ном гарах гэж буйг дуулаад хамгийн түрүүнд холбогдож, орчуулж гаргах эрхийг нь авсан. Номын хувьд зөвхөн сагстай холбоотой бус хувь хүний хүсэл зорилго, тэмүүлэл буюу цаад мөн чанартай нь илүү нийцэх бүтээл. Өөрийгөө хөгжүүлье гэсэн хүн бүрийн унших ном. Одоохондоо бол ихэвчлэн номын худалдаан дээр тулгуурладаг. Цаашдаа номын эрх худалдаж авах, гэрээ хэлцэлтэй холбоотой ажлууд түлхүү хийгдвэл эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж бодож байна. Unread media 6. Х.ЧОЙДОГЖАМЦ, СИТИ ИХ СУРГУУЛИЙН БАГШ, УТГА ЗОХИОЛ СУДЛААЧ Бүтээл: Хэролд Блүм “Өрнийн канон” , Я.Э.Голосовкер “Домгийн логик” Жил бүрийн үндэсний номын баяр нь хэвлэн нийтлэгч, урлаг, утга зохиолынхон, уншигчдын хүсэн хүлээдэг баяр юм. Уг үйл ажиллагаа нь ном бүтээгч болоод уншигч буюу хүртэн мэдэрч байгаа бүх хүний хамтын баяр байдаг. Тийм ч учраас би номын баярын талаар сөрөг бодол тээдэггүй. Харин ч тус тусдаа арга хэмжээтэй, өдөрлөг болгож улам дэлгэрүүлээсэй гэж хүсдэг. “Утга зохиолын судлал шинжлэл” гэж бидний хамтын редакц байдаг. Одоогоор 46 цуврал гарсан бөгөөд дараагийн бүтээлүүд нь гарахад бэлэн болсон. Энэ удаагийн номын баярт Хэролд Блүмийн “Өрнийн канон”, Я.Э.Голосовкерийн “Домгийн логик” зэрэг шинэ бүтээлүүдтэй оролцож байна. Манай редакц домгийн сэтгэлгээ, логик, онолын чиглэлээр эртний Энэтхэг болоод Миссирийн домог зэрэг цуврал номууд гаргахаар төлөвлөсөн. Эхнийх нь Я.Э.Голосовкерийн “Домгийн логик” гэдэг онолын бүтээл юм. Домгийн логик гэж юу вэ, түүний утга учир, логик зүйн талаар философи тайлбар дэвшүүлсэн, шинжлэх ухааны, академик бичлэгтэй бүтээл. Харин Хэролд Блүмийн “Өрнийн канон” бүтээл бол хамгийн даацтай, бие даасан, өрнийн сэтгэлгээ, уран зохиолын онол, туурвил зүйн тогтолцоотой бүтээл юм. Уг ном дотроо гурван тусдаа дэвтэртэй. Эдгээр нь “Аристократын эрин”, “Демократын эрин”, “Хоасын эрин” юм. “Өрнийн канон” гэдэг маань өрнийн урлаг, утга зохиолын туурвил зүйн сэтгэлгээ, хоас сэтгэгчдийн дэг сургуулиудыг дэлгэрэнгүй тайлбарласан бий. Мөн конан гэдэг ойлголт урлаг, уран зохиолд ямар үүрэгтэй байдаг вэ, бид хэрхэн хүлээж авч зөв тайлбарлах ёстой вэ гэдэгт чухал суурь болох онолын бүтээл. Уг номыг Монголын нэртэй утга зохиол судлаач, шинжлэгч, зохиолч П.Батхуяг орос хэвлэлийг бидэнд дамжуулж, орчуулан гаргах санаачлагыг эхлүүлсэн учраас гэгээн дурсгалд нь зориулж гаргасан. Дээрх номуудын орчуулагчаар Ц.Магсар, Ж.Отгонбаяр нар ажилласан юм. Уг номыг Монголын нэртэй утга зохиол судлаач, шинжлэгч, зохиолч П.Батхуяг орос хэвлэлийг бидэнд дамжуулж, орчуулан гаргах санаачлагыг эхлүүлсэн учраас гэгээн дурсгалд нь зориулж гаргасан. Unread media 7. Б.САРАНТУЯА, ЗОХИОЛЧ Бүтээл: “Сондгой цагаан сувд” роман Энэ жил номын баярт 17 дахь жилдээ оролцож байна. Монголчуудыг номд дуртай болгох, номын баяртай болгох энэ сайхан үйлсэд зохиолч, “Номын соёлт ертөнц” ТББ-ын Б.Сувд их үүрэг гүйцэтгэсэн. Улсынхаа төв талбайд гурван хоног, өргөн олноороо цугладаг болтлоо зөндөө олон саад, бэрхшээлийг давж өнөөдрийг хүрсэн. Өдгөө олон жилийн турш яван явсаар бүгд оролцож тэмдэглэдэг уламжлалт баяр болж буйд хувьдаа их баяртай байдаг. Мөн жишээлбэл, Өвөрмонголд гэхэд л босоо монгол бичиг хоригдчихсон, тэд монголчуудынхаа оюуны үнэт өвөөс кирил үсгээр унших боломжгүй нөхцөлтэй энэ үед манай оронд хэвлэгдэж байгаа хэвлэмэл бүтээлүүд, номын баярын тухай чих тавин хүлээдэг юм билээ. Унших ном бүтээл, тэдгээрийн талаарх мэдээлэл нээлттэй байгаа энэ цаг үе бол үнэхээр урьд өмнө байгаагүй, хүн бүхэнд ирдэггүй сайхан боломж юм. Энэ удаагийн номын баярт шинэхэн гарсан “Сондгой цагаан сувд” романтайгаа оролцож байгаа. Миний хувьд зургаа дахь роман маань болж буй. Өнгөрсөн онд орчин үеийн сэдвээр бичсэн “Сэтгэл залгигч хот” романыхоо үргэлжлэл болгож эл бүтээлийг туурвисан. Уг нь “Эм хүйстэн” гэж нэрлэсэн боловч зохиол бичих явцад өөрчлөгдсөн. Уг романаараа “ухамсар мөнх юм” гэх үзэл санааны тухайд дуугаръя гэж бодож, нэг гэр бүлийн эмэгтэйчүүдийн зуун жилийн амьдрал, жаргал, зовлон, үйлийн үрийг хэлхэж бичсэн. Үйл явдлын хувьд одоо цаг, зуун жилийн өмнөх өнгөрсөн хугацаа, зуурдын ертөнц гэсэн гурван орон зайд зэрэгцэж өрнөнө. Уг романаараа “ухамсар мөнх юм” гэх үзэл санааны тухайд дуугаръя гэж бодож, нэг гэр бүлийн эмэгтэйчүүдийн зуун жилийн амьдрал, жаргал, зовлон, үйлийн үрийг хэлхэж бичсэн. Unread media 8. С.БААТАРЦОГТ, СУИС-ийН БАГШ, ҮРГЭЛЖИЛСЭН ҮГ, ЖҮЖГИЙН ЗОХИОЛЧ Бүтээл: “Цасан хуй” тууж Уншигчдадаа номын баярын мэнд хүргэе. Эл баяр сүүлийн жилүүдэд өргөн дэлгэр болох болсонд туйлын баяртай байдаг. Мэдээж анх удаа номтой танилцаж, нөхөрлөх гэж буй хүмүүс ямар ном, хэрхэн сонгож уншихаа төдийлөн сайн мэдэггүй шүү дээ. Тиймээс ч уншигчид бусдаас зөвлөгөө авах, мэргэжлийн зохиолч, бүтээлчидтэй уулзах олон талын ач холбогдолтой юм. Би номын баярт шинээр хэвлүүлээд буй “Цасан хуй” туужийн бүтээлтэйгээ оролцож байна. Эл номыг 2018 оноос эхлэн бичиж энэ жил сүүлийн цэгийг нь хатгасан. Уг номд хайр дурлал, асрамжийн газрын хүүхдүүдийн тухай гарна. Гол дүрийн залуу болох Уужим өөрийн хайртай эмэгтэйтэй учирснаар аж төрөхүй нь бүхэлдээ өөрчлөгдөнө. Юм бүхэн хэт нүсэр байх албагүй. Тэр чинь зүгээр л нүсэр зүйл шүү дээ. Харин хайрлаж явах үүх түүх, эргэн санах энгүүн хэрнээ агуулга нь цээжинд багтамгүй, хамгаалж байх ёстой хэчнээн гайхам дурсамжууд бидэнд байдгийг эл тууж бэлхнээ харуулах болов уу. Юм бүхэн хэт нүсэр байх албагүй. Тэр чинь зүгээр л нүсэр зүйл шүү дээ. Unread media 9. П.НОМИНБИЛэГ, URGA BOOKS -ЫН ХАМТРАН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ Бүтээл: "Монтэнийн намтар: Хэрхэн амьдрах вэ?" /баримтат, намтар/ Номын баяр жилээс жилд улам өргөжин тэлсээр байгаа. Монголчууд, тэр дундаа залуучууд ном сайн уншдаг болсон. Уншдаг болсон учраас баталгаа нь болж олон шинэ паблишинг, хэвлэлийн газрууд нээгдсэнээс гадна орчуулга болоод хэвлэлтийн чанарт анхаарал хандуулдаг болжээ. Уншигчид ч тэр хэрээр сайн сонголт хийж сурсан байна. Энэ бол тун чухал үзүүлэлт юм. Мэдээж тэр дундаас хамгийн сайн ном, бүтээл цаг хугацааны туршид шигшигдэж үлдэх биз ээ. Миний хувьд утга зохиолч судлаач У.Бямбаням найзтайгаа хамтран энэ оны эхээр “Urga books” хэвлэлийн газрыг үүсгэн байгуулсан. Шинэхэн нээгдсэн учраас энэ удаа номын баярт асар гаргаж оролцоогүй. Ирэх намраас Арвис паблишингтай хамтраад асар гаргахаар төлөвлөж байгаа. Энэ удаад номын баярт миний орчуулсан “Монтэнийн намтар: Хэрхэн амьдрах вэ?” бүтээл маань худалдаалагдаж байна. Гурван жилийн өмнө Д.Ганзориг найз маань холбогдож, эл номыг орчуулах саналыг тавьж байсан. Мэдээж би Монтэньд их дуртай, шимтэн уншигч нь байлаа. Түүний зохиол, эсээнүүд амьдралынх нь намтартай хэрхэн уялдаж байна вэ гэдгийг тус номын зохиолч Сара Бэйквэлл хэмээх философич таван жилийн судалгааны үр дүнд бичсэн юм. Монголчууд, тэр дундаа залуучууд ном сайн уншдаг болсон. Уншдаг болсон учраас баталгаа нь болж олон шинэ паблишинг, хэвлэлийн газрууд нээгдсэнээс гадна орчуулга болоод хэвлэлтийн чанарт анхаарал хандуулдаг болжээ. Unread media 10. Б.ЧАНАГНЯНГАР, ХҮҮХДИЙН НОМЫН “ЖАНГАР РЕДАКЦИЙН АЛБАНЫ ДАРГА, ЗОХИОЛЧ Бүтээл: “Тэмээ эврээ алдсан нь” /хүүхдэд зориулсан үлгэрийн зурагт ном/ Сүүлийн жилүүдэд номын баярт Монсудар хэвлэлийн газар, Жангар редакцын зүгээс тогтмол оролцсоор ирсэн. Уг баяр бол олон тооны хүмүүс ном худалдан авах эсвээс борлуулах гэдгээс өргөн утгатай юм шүү. Учир нь номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хэвлэн нийтлэгч болон зохиолч, редакторуудыг уншигчидтай нь холбох гүүр болж өгдөг. Түүнээс бус уран бүтээлчид номоо туурвиад дэлгүүрт борлуулах үед уншигчидтайгаа харилцах, номынхоо тухай танилцуулах боломж тэр бүр олддоггүй. Тиймээс номын баяр чухал болоод өндөр ач холбогдолтой гэж боддог. Номын баярт би өнгөрсөн долоо хоногт хэвлэлтээс гарсан “Тэмээ эврээ алдсан нь” номтойгоо оролцож байна. Уг бүтээлийн тухай ярихаас өмнө цувралынхаа талаар цухас дурдсан нь зөв болов уу. Хүүхдийн номын “Жангар” редакцаас эртний үлгэрүүдийг шинээр зохиомжлон бүтээж, зурагт ном болгон гаргаж буй. Түүний хүрээнд дан ганц редакцын ажилтнуудаас гадна их дээд сургуулиудын багш, оюутнууд гэх мэт олон хүнтэй зураг болоод зохиол дээр хамтран ажилласан. Миний хувьд нэлээдгүй зурагт номын зохиолыг бичсэнээс хамгийн сүүлд хэвлүүлсэн нь “Тэмээ эврээ алдсан нь” гэх бүтээл юм. Уг номыг бид бүгдийн сайн мэдэх монгол ардын домог, үлгэрээс сэдэвлэн бичсэн. Гэхдээ орчин үеийн хүүхдүүдийн үнэт зүйлстэй зөрчилдөх агуулгыг шинээр засварлаж, зохиомжилсон. Үүнээс гадна зөвхөн үлгэр хэлбэрээр бус зурагт номын агуулгад тохируулж бичсэн нь хүүхдэд илүү ойлгомжтой болсон гэдэгт итгэлтэй байна. Уг баяр бол олон тооны хүмүүс ном худалдан авах эсвээс борлуулах гэдгээс өргөн утгатай юм шүү. Учир нь номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хэвлэн нийтлэгч болон зохиолч, редакторуудыг уншигчидтай нь холбох гүүр болж өгдөг. Unread media
Хүн бүхэн мэдлэг, мэдээлэл, боловсролыг цахим орчноос авах боломжтой болсон энэ цаг үед цаасан хэвлэл, номын соёлыг бүрэн гээсэнгүй. Хүн төрөлхтний оюун сэтгэлгээний охь болсон сонгодог уран зохиолуудыг хэвлэмэл хэлбэрээр нь унших явдал харин ч эсрэгээрээ газар авч байна. Сүүлийн хэдхэн жилийн дотор залуусын дунд ном унших соёл түгэн дэлгэрч шинэ, шинэ хэвлэлийн газрууд шил дараалан мэндлэх болжээ. Мөн цахим орчин уншсан номынхоо тухай тэмдэглэл хөтөлдөг, аливаа нэг номын талаар мэтгэлцээн өрнүүлдэг цахим бүлэг, хуудсууд олноор нээгдэв. Тэдгээр дотор өрнөж буй үйл явдлыг ажиглахуйд номыг цахим хэлбэрээр бус хэвлэмэл байдлаар уншихыг илүүд үзэж буй нь илт. Харин номын соёлыг олонд хүртээмжтэйгээр түгээн дэлгэрүүлэх, нийтэд сурталчилан таниулах, зохиолч уншигчдыг холбосон гүүр болж буй нэгэн цогц, нийтийг хамарсан томоохон арга хэмжээ бол “Номын ертөнц” ТББ-гаас зохион явуулдаг уламжлалт “Номын баяр” юм. Ингээд тус баярт өөрсдийн бичиж, монгол хэл рүү дуун хөрвүүлсэн бүтээлүүдтэйгээ хүрэлцэн ирсэн зохиолч, орчуулагч, нийтлэлчдийн уран бүтээл болоод үйл ажиллагааны тухайд ямархан сэтгэгдэлтэй байгааг уншигчдадаа хүргэж байна. ### 1. Ж.ТЭГШЗАЯА, NIL PUBLISHING -ийН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ **Бүтээл: "Гоо үзэсгэлэн бол шарх" /дэлхийн шилмэл хайрын өгүүллэгүүд/** Өдгөө номын баяр 31 дэхь удаагаа зохион байгуулагдаж байна. Тиймдээ ч олон жилийн туршлагаас үүдээд зохион байгуулалт маш сайтай болсон гэж хардаг. Бүх л хэвлэлийн газрууд нэг дор цуглаж, тэндээс уншигчид маань өөрийн сонголтыг хийнэ гэдэг зүгээр нэг дэлгүүр ороод гарахаас тэс ондоо мэдрэмжийг энэхүү үйл ажиллагааны үеэр хүртдэг болов уу. Мөн ном бүтээгчид өөрсдөө биечлэн худалдаа хийдэг тул хайртай зохиолч, орчуулагчтайгаа уулзах боломжтой байдаг. Би энэ номын баярт “Гоо үзэсгэлэн бол шарх” нэртэй дэлхийн шилмэл хайрын өгүүллэгүүдээс бүрдсэн шинэхэн орчуулгын номтойгоо оролцож байна. Гол онцлог нь гэвэл хайр хэмээх сэдэвт зангидагдсан юм. Орчин цагийн хамгийн алдартай, үргэлжилсэн үгийн зохиолч, үгийн их мастеруудын хайрын тухай бичсэн өгүүллэгүүдээс бүрдсэн. Мэдээж өгүүллэгийн түүвэр нь олон янзын шалгууртай байдаг. Гэхдээ яг ийм хайр гэх сэдэвт зангидсан өгүүллэгийн түүвэр дэлхий дахинд ч үгүй юм билээ. Тиймээс эл өгүүллэгийн түүвэр бол дэлхийд байгаа цор ганц ном. Уншигчдад маань өгүүллэгийн сонголтууд таалагдана гэдэгт тун их итгэлтэй байгаа. > Яг ийм хайр гэх сэдэвт зангидсан өгүүллэгийн түүвэр дэлхий дахинд ч үгүй юм билээ. Тиймээс эл өгүүллэгийн түүвэр бол дэлхийд байгаа цор ганц ном. > > Unread media ### 2. П.НАРАНБАЯР, НИТХ-ЫН ТӨЛӨӨЛӨГЧ, ОЛОН УЛС СУДЛАЛЫН ДОКТОР **Бүтээл: "Зүймэл" /баримтат нийтлэл, бодрол/** Номын баярын хамгийн том ач холбогдол бол зохиол, орчуулагчаас гадна номыг бүтээлцэхэд оролцсон хүмүүс уншигчидтай биечлэн уулзаж, харилцаж болдогт оршино. Энэ нь хожим уншигч болоод зохиолчдод ч халуун дулаан дурсамжийг үлдээх болов уу. Жилээс жилд өргөжин тэлж, олон хэвлэлийн газар оролцдог болсноор үндэсний томоохон баяруудын нэг болжээ. Удахгүй мөн аймгуудад зохион байгуулагдана гэж дуулсан. Мөн залуучуудыг цахим орчинд сатаарах болсноор ном уншихгүй байна гэдэг шүү дээ. Үүнд номын баяр тодорхой хэмжээний эерэг үүрэг гүйцэтгэж байгаа гэж боддог. Мэдээж сайн номыг олж уншина гэдэг их чухал. Би номын баярт саяхан бичсэн “Зүймэл” номтойгоо ирсэн. Яагаад “Зүймэл” гэж нэрлэсэн бэ гэвэл өөрт төрсөн олон бодлуудаа зүйж, эвлүүлж бичсэн гэдэг утгаар ийнхүү нэр оноосон. Юмыг хагалж, бутаргах шиг амархан, муухай зүйл үгүй. Тиймээс эвлүүлж, зүйнэ гэдэг эв нэгдэл, аз жаргалыг бэлгэддэг. Нийгмийн ухааны болон өөр олон салбарыг хамарсан баримтат нийтлэл, бодролууд уг номд минь бий. > Юмыг хагалж, бутаргах шиг амархан, муухай зүйл үгүй. Тиймээс эвлүүлж, зүйнэ гэдэг эв нэгдэл, аз жаргалыг бэлгэддэг. > > Unread media ### 3. Э.АДЪЯАСҮРЭН, СЭТГҮҮЛЧ **Бүтээл: “Бөн бөн хэмээх уран бүлтрээ” /каламбура төрлийн эсээ, бичвэрүүд/** Номын баярын талаар шүүмжилж ярих хүмүүс байхад талархалтай ханддаг нэгэн ч бий. Миний хувьд жилд хоёр удаа төв талбайдаа цуглаж шинэ номоо танилцуулах, зохиолч уншигчид уулзах олон боломжийг бүрдүүлж өгсөн уг арга хэмжээг үргэлж дэмжиж явдаг. Тариаланчид хүртэл ургацын баяр хийдгийн адил юм. Хамгийн гол нь номоор гангарах, энэхүү баярт зориулж чанаргүй ном хийх зэргээр үйл ажиллагааны цаад утгыг бүү гажуулчихаасай хэмээн хүсдэг. Уг үйл ажиллагаанд өнгөрсөн жил гаргасан “Бөн бөн хэмээх уран бүлтрээ” номтойгоо оролцож байгаа. Каламбура буюу үгэн тоглоом, ёгтлол төрлөөр бичсэн юм. Сэтгүүлчээр ажиллаж байх үедээ үгэн тоглоом, саркасм нийтлүүдэд илүү дуртай байсан учраас тэр төрлөөр дагнаж уг номоо бүтээсэн. Хурдтай, хөнгөн уншигдахаас гадна тун сонирхолтой санагдах болов уу. > Хамгийн гол нь номоор гангарах, энэхүү баярт зориулж чанаргүй ном хийх зэргээр үйл ажиллагааны цаад утгыг бүү гажуулчихаасай хэмээн хүсдэг. > > Unread media ### 4. О.ЦЭНД-АЮУШ, “БОЛОР ЦОМ”-ЫН ЭЗЭН ЯРУУ НАЙРАГЧ, ЗОХИОЛЧ **Бүтээл: “Хүйтэн тууж” /тууж, өгүүллэгүүд/** Бид нар янз янзын л баяр тэмдэглэх гээд байдаг болжээ. Харин сүүлийн үед бий болсон хамгийн гоё, нийгэмд ач тустай нь номын баяр юм. Үндэсний хэмжээний баяр болж буйд нь сэтгэл өндөр байгаа. Урьд нь ирээд хүссэн номуудаа авчхаад явдаг байсан бол энэ удаа шинэ бүтээлтэйгээ, анх удаа уг баярт оролцож байна. “Хүйтэн тууж” ном маань хэвлэгдсэнээс хойш хорь гаруй л хонож буй. Уг ном бол өмнө хэвлүүлсэн “Тас чамайг тасчих болтугай” номд багтсан “Хүргэн ах” өгүүллэгийн хоёрдугаар сцена гэж хэлж болмоор. Гэхдээ яг үргэлжлэл бол биш юм. Гол нь юу болдог, юу болдоггүй вэ гэдэг асуултад хариулт эрж, жамын тухай л өгүүлсэн дээ. Их зуд хийгээд зудыг туулж буй мал ямар болж хувирдаг вэ, тэрхүү малыг харсан араатан, хүн хэрхэн өөрчлөгддөг вэ гэдгийг харуулсан. Эргээд энэ нь хүн төрөлхтөнд юуг өгүүлж буй зэргийг бичих гэж оролдсон доо. > Бид нар янз янзын л баяр тэмдэглэх гээд байдаг болжээ. Харин сүүлийн үед бий болсон хамгийн гоё, нийгэмд ач тустай нь номын баяр юм. > > Unread media ### 5. АМАРТҮВШИН, BALJ & PUREV ПАБЛИШИНГИЙН ХАМТРАН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ **Бүтээл: "Коби Брайнт: THE MABMA MENTALITY" /баримтат, намтар/** Номын баярт гурав дахь удаагаа оролцож байна. Үйл ажиллагааны хувьд жил бүр сайжирч байгаа гэж хардаг. Гэхдээ үүнээс илүү сайжрах боломжтой гэж боддог. Одоохондоо бол ихэвчлэн номын худалдаан дээр тулгуурлаж байна. Цаашдаа номын эрх худалдаж авах, гэрээ хэлцэлтэй холбоотой ажлууд түлхүү хийгдвэл эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж бодож байна. Ер нь бол жилд хоёр удаа болж, 50 мянган хүн ирдэг, уншигчдын хүсэн хүлээдэг арга хэмжээ юм даа. Эл баярт өнгөрсөн гуравдугаар сарын 15-нд худалдаанд гаргасан “Коби Брайнт, The Mamba Mentality” номтойгоо оролцож байна. Уг ном маань худалдаанд гарснаас хойш сайн борлуулалттай байгаа. Би өөрөө сагс үзэх, тоглох дуртай. Тиймдээ ч Коби Брайнтын ном гарах гэж буйг дуулаад хамгийн түрүүнд холбогдож, орчуулж гаргах эрхийг нь авсан. Номын хувьд зөвхөн сагстай холбоотой бус хувь хүний хүсэл зорилго, тэмүүлэл буюу цаад мөн чанартай нь илүү нийцэх бүтээл. Өөрийгөө хөгжүүлье гэсэн хүн бүрийн унших ном. > Одоохондоо бол ихэвчлэн номын худалдаан дээр тулгуурладаг. Цаашдаа номын эрх худалдаж авах, гэрээ хэлцэлтэй холбоотой ажлууд түлхүү хийгдвэл эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж бодож байна. > > Unread media ### 6. Х.ЧОЙДОГЖАМЦ, СИТИ ИХ СУРГУУЛИЙН БАГШ, УТГА ЗОХИОЛ СУДЛААЧ **Бүтээл: Хэролд Блүм “Өрнийн канон”, Я.Э.Голосовкер “Домгийн логик”** Жил бүрийн үндэсний номын баяр нь хэвлэн нийтлэгч, урлаг, утга зохиолынхон, уншигчдын хүсэн хүлээдэг баяр юм. Уг үйл ажиллагаа нь ном бүтээгч болоод уншигч буюу хүртэн мэдэрч байгаа бүх хүний хамтын баяр байдаг. Тийм ч учраас би номын баярын талаар сөрөг бодол тээдэггүй. Харин ч тус тусдаа арга хэмжээтэй, өдөрлөг болгож улам дэлгэрүүлээсэй гэж хүсдэг. “Утга зохиолын судлал шинжлэл” гэж бидний хамтын редакц байдаг. Одоогоор 46 цуврал гарсан бөгөөд дараагийн бүтээлүүд нь гарахад бэлэн болсон. Энэ удаагийн номын баярт Хэролд Блүмийн “Өрнийн канон”, Я.Э.Голосовкерийн “Домгийн логик” зэрэг шинэ бүтээлүүдтэй оролцож байна. Манай редакц домгийн сэтгэлгээ, логик, онолын чиглэлээр эртний Энэтхэг болоод Миссирийн домог зэрэг цуврал номууд гаргахаар төлөвлөсөн. Эхнийх нь Я.Э.Голосовкерийн “Домгийн логик” гэдэг онолын бүтээл юм. Домгийн логик гэж юу вэ, түүний утга учир, логик зүйн талаар философи тайлбар дэвшүүлсэн, шинжлэх ухааны, академик бичлэгтэй бүтээл. Харин Хэролд Блүмийн “Өрнийн канон” бүтээл бол хамгийн даацтай, бие даасан, өрнийн сэтгэлгээ, уран зохиолын онол, туурвил зүйн тогтолцоотой бүтээл юм. Уг ном дотроо гурван тусдаа дэвтэртэй. Эдгээр нь “Аристократын эрин”, “Демократын эрин”, “Хоасын эрин” юм. “Өрнийн канон” гэдэг маань өрнийн урлаг, утга зохиолын туурвил зүйн сэтгэлгээ, хоас сэтгэгчдийн дэг сургуулиудыг дэлгэрэнгүй тайлбарласан бий. Мөн конан гэдэг ойлголт урлаг, уран зохиолд ямар үүрэгтэй байдаг вэ, бид хэрхэн хүлээж авч зөв тайлбарлах ёстой вэ гэдэгт чухал суурь болох онолын бүтээл. Уг номыг Монголын нэртэй утга зохиол судлаач, шинжлэгч, зохиолч П.Батхуяг орос хэвлэлийг бидэнд дамжуулж, орчуулан гаргах санаачлагыг эхлүүлсэн учраас гэгээн дурсгалд нь зориулж гаргасан. Дээрх номуудын орчуулагчаар Ц.Магсар, Ж.Отгонбаяр нар ажилласан юм. > Уг номыг Монголын нэртэй утга зохиол судлаач, шинжлэгч, зохиолч П.Батхуяг орос хэвлэлийг бидэнд дамжуулж, орчуулан гаргах санаачлагыг эхлүүлсэн учраас гэгээн дурсгалд нь зориулж гаргасан. > > Unread media ### 7. Б.САРАНТУЯА, ЗОХИОЛЧ **Бүтээл: “Сондгой цагаан сувд” роман** Энэ жил номын баярт 17 дахь жилдээ оролцож байна. Монголчуудыг номд дуртай болгох, номын баяртай болгох энэ сайхан үйлсэд зохиолч, “Номын соёлт ертөнц” ТББ-ын Б.Сувд их үүрэг гүйцэтгэсэн. Улсынхаа төв талбайд гурван хоног, өргөн олноороо цугладаг болтлоо зөндөө олон саад, бэрхшээлийг давж өнөөдрийг хүрсэн. Өдгөө олон жилийн турш яван явсаар бүгд оролцож тэмдэглэдэг уламжлалт баяр болж буйд хувьдаа их баяртай байдаг. Мөн жишээлбэл, Өвөрмонголд гэхэд л босоо монгол бичиг хоригдчихсон, тэд монголчуудынхаа оюуны үнэт өвөөс кирил үсгээр унших боломжгүй нөхцөлтэй энэ үед манай оронд хэвлэгдэж байгаа хэвлэмэл бүтээлүүд, номын баярын тухай чих тавин хүлээдэг юм билээ. Унших ном бүтээл, тэдгээрийн талаарх мэдээлэл нээлттэй байгаа энэ цаг үе бол үнэхээр урьд өмнө байгаагүй, хүн бүхэнд ирдэггүй сайхан боломж юм. Энэ удаагийн номын баярт шинэхэн гарсан “Сондгой цагаан сувд” романтайгаа оролцож байгаа. Миний хувьд зургаа дахь роман маань болж буй. Өнгөрсөн онд орчин үеийн сэдвээр бичсэн “Сэтгэл залгигч хот” романыхоо үргэлжлэл болгож эл бүтээлийг туурвисан. Уг нь “Эм хүйстэн” гэж нэрлэсэн боловч зохиол бичих явцад өөрчлөгдсөн. Уг романаараа “ухамсар мөнх юм” гэх үзэл санааны тухайд дуугаръя гэж бодож, нэг гэр бүлийн эмэгтэйчүүдийн зуун жилийн амьдрал, жаргал, зовлон, үйлийн үрийг хэлхэж бичсэн. Үйл явдлын хувьд одоо цаг, зуун жилийн өмнөх өнгөрсөн хугацаа, зуурдын ертөнц гэсэн гурван орон зайд зэрэгцэж өрнөнө. > Уг романаараа “ухамсар мөнх юм” гэх үзэл санааны тухайд дуугаръя гэж бодож, нэг гэр бүлийн эмэгтэйчүүдийн зуун жилийн амьдрал, жаргал, зовлон, үйлийн үрийг хэлхэж бичсэн. > > Unread media ### 8. С.БААТАРЦОГТ, СУИС-ийН БАГШ, ҮРГЭЛЖИЛСЭН ҮГ, ЖҮЖГИЙН ЗОХИОЛЧ **Бүтээл: “Цасан хуй” тууж** Уншигчдадаа номын баярын мэнд хүргэе. Эл баяр сүүлийн жилүүдэд өргөн дэлгэр болох болсонд туйлын баяртай байдаг. Мэдээж анх удаа номтой танилцаж, нөхөрлөх гэж буй хүмүүс ямар ном, хэрхэн сонгож уншихаа төдийлөн сайн мэдэггүй шүү дээ. Тиймээс ч уншигчид бусдаас зөвлөгөө авах, мэргэжлийн зохиолч, бүтээлчидтэй уулзах олон талын ач холбогдолтой юм. Би номын баярт шинээр хэвлүүлээд буй “Цасан хуй” туужийн бүтээлтэйгээ оролцож байна. Эл номыг 2018 оноос эхлэн бичиж энэ жил сүүлийн цэгийг нь хатгасан. Уг номд хайр дурлал, асрамжийн газрын хүүхдүүдийн тухай гарна. Гол дүрийн залуу болох Уужим өөрийн хайртай эмэгтэйтэй учирснаар аж төрөхүй нь бүхэлдээ өөрчлөгдөнө. Юм бүхэн хэт нүсэр байх албагүй. Тэр чинь зүгээр л нүсэр зүйл шүү дээ. Харин хайрлаж явах үүх түүх, эргэн санах энгүүн хэрнээ агуулга нь цээжинд багтамгүй, хамгаалж байх ёстой хэчнээн гайхам дурсамжууд бидэнд байдгийг эл тууж бэлхнээ харуулах болов уу. > Юм бүхэн хэт нүсэр байх албагүй. Тэр чинь зүгээр л нүсэр зүйл шүү дээ. > > Unread media ### 9. П.НОМИНБИЛэГ, URGA BOOKS -ЫН ХАМТРАН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ОРЧУУЛАГЧ **Бүтээл: "Монтэнийн намтар: Хэрхэн амьдрах вэ?" /баримтат, намтар/** Номын баяр жилээс жилд улам өргөжин тэлсээр байгаа. Монголчууд, тэр дундаа залуучууд ном сайн уншдаг болсон. Уншдаг болсон учраас баталгаа нь болж олон шинэ паблишинг, хэвлэлийн газрууд нээгдсэнээс гадна орчуулга болоод хэвлэлтийн чанарт анхаарал хандуулдаг болжээ. Уншигчид ч тэр хэрээр сайн сонголт хийж сурсан байна. Энэ бол тун чухал үзүүлэлт юм. Мэдээж тэр дундаас хамгийн сайн ном, бүтээл цаг хугацааны туршид шигшигдэж үлдэх биз ээ. Миний хувьд утга зохиолч судлаач У.Бямбаням найзтайгаа хамтран энэ оны эхээр “Urga books” хэвлэлийн газрыг үүсгэн байгуулсан. Шинэхэн нээгдсэн учраас энэ удаа номын баярт асар гаргаж оролцоогүй. Ирэх намраас Арвис паблишингтай хамтраад асар гаргахаар төлөвлөж байгаа. Энэ удаад номын баярт миний орчуулсан “Монтэнийн намтар: Хэрхэн амьдрах вэ?” бүтээл маань худалдаалагдаж байна. Гурван жилийн өмнө Д.Ганзориг найз маань холбогдож, эл номыг орчуулах саналыг тавьж байсан. Мэдээж би Монтэньд их дуртай, шимтэн уншигч нь байлаа. Түүний зохиол, эсээнүүд амьдралынх нь намтартай хэрхэн уялдаж байна вэ гэдгийг тус номын зохиолч Сара Бэйквэлл хэмээх философич таван жилийн судалгааны үр дүнд бичсэн юм. > Монголчууд, тэр дундаа залуучууд ном сайн уншдаг болсон. Уншдаг болсон учраас баталгаа нь болж олон шинэ паблишинг, хэвлэлийн газрууд нээгдсэнээс гадна орчуулга болоод хэвлэлтийн чанарт анхаарал хандуулдаг болжээ. > > Unread media ### 10. Б.ЧАНАГНЯНГАР, ХҮҮХДИЙН НОМЫН “ЖАНГАР РЕДАКЦИЙН АЛБАНЫ ДАРГА, ЗОХИОЛЧ **Бүтээл: “Тэмээ эврээ алдсан нь” /хүүхдэд зориулсан үлгэрийн зурагт ном/** Сүүлийн жилүүдэд номын баярт Монсудар хэвлэлийн газар, Жангар редакцын зүгээс тогтмол оролцсоор ирсэн. Уг баяр бол олон тооны хүмүүс ном худалдан авах эсвээс борлуулах гэдгээс өргөн утгатай юм шүү. Учир нь номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хэвлэн нийтлэгч болон зохиолч, редакторуудыг уншигчидтай нь холбох гүүр болж өгдөг. Түүнээс бус уран бүтээлчид номоо туурвиад дэлгүүрт борлуулах үед уншигчидтайгаа харилцах, номынхоо тухай танилцуулах боломж тэр бүр олддоггүй. Тиймээс номын баяр чухал болоод өндөр ач холбогдолтой гэж боддог. Номын баярт би өнгөрсөн долоо хоногт хэвлэлтээс гарсан “Тэмээ эврээ алдсан нь” номтойгоо оролцож байна. Уг бүтээлийн тухай ярихаас өмнө цувралынхаа талаар цухас дурдсан нь зөв болов уу. Хүүхдийн номын “Жангар” редакцаас эртний үлгэрүүдийг шинээр зохиомжлон бүтээж, зурагт ном болгон гаргаж буй. Түүний хүрээнд дан ганц редакцын ажилтнуудаас гадна их дээд сургуулиудын багш, оюутнууд гэх мэт олон хүнтэй зураг болоод зохиол дээр хамтран ажилласан. Миний хувьд нэлээдгүй зурагт номын зохиолыг бичсэнээс хамгийн сүүлд хэвлүүлсэн нь “Тэмээ эврээ алдсан нь” гэх бүтээл юм. Уг номыг бид бүгдийн сайн мэдэх монгол ардын домог, үлгэрээс сэдэвлэн бичсэн. Гэхдээ орчин үеийн хүүхдүүдийн үнэт зүйлстэй зөрчилдөх агуулгыг шинээр засварлаж, зохиомжилсон. Үүнээс гадна зөвхөн үлгэр хэлбэрээр бус зурагт номын агуулгад тохируулж бичсэн нь хүүхдэд илүү ойлгомжтой болсон гэдэгт итгэлтэй байна. > Уг баяр бол олон тооны хүмүүс ном худалдан авах эсвээс борлуулах гэдгээс өргөн утгатай юм шүү. Учир нь номын соёлыг түгээн дэлгэрүүлэх, хэвлэн нийтлэгч болон зохиолч, редакторуудыг уншигчидтай нь холбох гүүр болж өгдөг. > > Unread media
https://unread.today/c/10x10-binegdii
10 ертөнц, 10 өнцөг
Burtguljin Enkhbat
2022-06-14T00:00:00
6 сарын 14, 2022
"Би Нэгдий" өдөрлөгөөс онцлох зочид
<div class="article-body"> <p></p><p>Улс төрийн оролцоо гэдэг нийгмийн бүх гишүүдэд хамааралтай, ирээдүйгээ цогцлооход нэн чухал үүрэгтэй зүйл гэдгийг залууст таниулж, улмаар тэдний дуу хоолойг олон нийтэд түгээж чадсан "B1D - БиНэгдий" өдөрлөгийн зочид бол энэ удаагийн дугаарын гол дүрүүд билээ.<br></p><p dir="ltr">Өөр өөрсдийнхөө чадах зүйлсээр нийгэмдээ хувь нэмрээ оруулж, дуу хоолойгоо өргөж буй тэдэнтэй эвентийн талаарх сэтгэгдэл болон улс төрийн оролцооны талаарх үзэл бодол, хэрэгжүүлж буй бодит төслүүдийнх нь ач холбогдлын тухай товчхон ярилцсаныг уншигч та хүлээн авна уу.</p><p dir="ltr"><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">i. П.АЛТАНЧИМЭГ, "ЛИЙД" ТӨГСӨГЧДИЙН ХОЛБООНЫ ГИШҮҮН<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6adfdf1bef149460df6e481a8ac8d4d8.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өнгөрөгч ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үеэр би Солонгост сурч таарсан юм. Тухайн үед санал өгөхөөс гадна сайн дурын ажиглагчаар ажиллаж байх үедээ маш олон дутагдалтай зүйлсийг анзаарч байлаа. Нэгдүгээрт, гадаадад оршин суугаа иргэд нэрсийн жагсаалтад хэрхэн бүртгүүлэх талаар мэдээлэлгүйгээсээ үүдэн бүтэн өдрийг зарцуулж, санал авах байранд ирэхэд "таны нэр сонгогчийн жагсаалтад байхгүй учраас санал өгөх боломжгүй" гэх хариу сонсох нь элбэг. Үүнийг засахын тулд сошиал медиагаар мэдээлэл сайн түгээх, нэрийн жагсаалтад онлайнаар бүртгүүлэх боломжтой болгох гэх мэт зайлшгүй технологийн шийдлүүдийг сонгуулийн үйл явцад нэвтрүүлэх шаардлагатай байна. Одоогийн байдлаар гадаадад оршин суугаа сонгуульд санал өгөх эрхтэй нийт иргэдийн ердөө зургаа хүрэхгүй хувь нь сонгох эрхээ эдэлж байна шүү дээ. </p><p>Солонгос улсын тухайд сүүлийн жилүүдэд технологийн тусламжтай санал хураах үйл явцыг хялбаршуулж чадсан. Намайг суралцаж байх үед ихэнх залуус урьдчилсан санал хураалтаар саналаа өгч байлаа. Энэхүү боломжийг ашиглан хэрвээ сонгогч сонгуулийн өдөр санал өгөх боломжгүй болчихвол товлолт өдрөөс өмнөх гурав хоногийн хугацаанд өөрт ойр байрлах дурын санал хураах байранд хурууны хээгээ уншуулаад л бүртгэлтэй тойрогт нэр дэвшиж байгаа хүндээ саналаа өгөх боломжтой. Тэрхүү саналын хуудсыг нь давхар дугтуйнд хийгээд санал авах байр руу илгээж, тэндээ автоматаар тоологдчихно. Маш хялбар процесс байгаа биз дээ. Хэрэв энэ шийдэл манай улсад нэвтэрвэл залуусын улс төрийн оролцоо мэдэгдэхүйц нэмэгдэнэ гэдэгт итгэлтэй байна.</p> <blockquote><p>Гадаадад оршин суугаа иргэд нэрсийн жагсаалтад хэрхэн бүртгүүлэх талаар мэдээлэлгүйгээсээ үүдэн бүтэн өдрийг зарцуулж, санал авах байранд ирэхэд "таны нэр сонгогчийн жагсаалтад байхгүй учраас санал өгөх боломжгүй" гэх хариу сонсох нь элбэг.</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ii. б.болороо, хүний эрхийн активист <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b88fc0fe122044d6650d119825144266.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Эрх баригчид бүх нийтэд хүртээмжтэй орчныг бий болгож чадахгүй байгаагаа нэгэн төрлийн ялгаварлан гадуурхалт гэж үзэхгүй байгаа нь зайлшгүй шийдэх ёстой асуудал юм. Жишээлбэл, байгууллагын удирдах албан тушаалтан гаднах налуу замаа стандартын дагуу шийдвэл манайхаар хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн чөлөөтэй нэвтрэх боломжтой юм байна гэх хандлагатай байхад л хүртээмжтэй орчныг бий болгоход хувь нэмэр оруулж чадна. Гэтэл Болороо шиг хүмүүсийг, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг үйлчлүүлэгч, хэрэглэгч гэж харж чадахгүй байгаа хандлага өөрөө хамгийн том саадыг үүсгээд буй. Жишээлбэл, тэргэнцэртэй иргэд хүссэн их дэлгүүрээрээ үйлчлүүлээд дуртай хувцсаа сонгоод авах боломж манай хотод бүрдээгүй. Яагаад гэвэл ажил олгогч болон үйлчилгээ эрхлэгч хүмүүс одоог хүртэл хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг хэрэглэгч, үйлчлүүлэгч гэх өнцгөөс харахгүй байгаад учир нь байна.</p><p dir="ltr">Олон нийтийн зүгээс сүүлийн жилүүдэд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг ялгаварлах хандлага харьцангуй буурсан хэдий ч сургуулийн орчинд байдал эсрэгээрээ. Хамгийн наад зах нь эцэг эхчүүд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэдтэй хамт өөрийн хүүхдээ сургамааргүй байна аа гээд сургуулийн захиргаа руу гомдол гаргангуут нөгөө хүүхдийг өөр сургууль руу шилжүүлэх жишээний. </p><p dir="ltr">Түүнчлэн улс төрд нэр дэвшиж байгаа хүмүүс хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг сонгогч хэмээн харж, тэр хүмүүст зориулан мөрийн хөтөлбөрөө хүртээмжтэй түгээж чаддаг эсэх тун эргэлзээтэй. Мөрийн хөтөлбөр дээрээ хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст зориулан тусгай ажил зохиож бичих нь тэдний эрхийг хангаж байгаа асуудал биш байхгүй юу. Угтаа бол нийтийн дунд баримтлах бодлого дунд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс адилхан ороод явдаг байх нь зөв систем юм. </p> <blockquote><p>Улс төрчдийн нийтийн дунд баримтлах бодлого дунд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс адилхан ороод явдаг байх нь зөв систем юм. </p> <cite><p>Unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iii. б.МАРАЛЖИНГОО, ДУУЧИН <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/792c60f60cbeec94d5f22dba69a7c9f5.jpg"></p><p></p><p><br></p><p dir="ltr">15,16 настай байх үедээ өөрөө ч мэдэлгүй намын дуу дуулж байсныг эс тооцвол аль ч сонгуулийн үеэр би нэр дэвшигчидтэй холбоотой шууд сурталчилгаа хийж үзээгүй. Мэдээж нийгэмд тодорхой хэмжээнд танигдсан, цахим орчинд олон дагагчтай хүмүүс нэр хүндээ ашиглан сайн дурын үйл ажиллагаанд оролцох, бизнесийн байгууллагатай хамтран ажиллах явдал байлгүй яахав. </p><p dir="ltr">Гэхдээ хувь хүнийхээ зүгээс олны танил хүмүүс улс төрийн шинж чанартай үйл ажиллагаанд оролцох явдлыг төдийлөн сайшаадаггүй. Жишээлбэл, урлагийн салбарт хөдөлмөрлөж байгаа бидний орлогын гол эх үүсвэр нэгэнтээ улс төрийн сурталчилгаа бишээс хойш иймэрхүү ажлын саналыг тэвчээд өнгөрүүлчихэж болох шүү дээ. </p><p dir="ltr">Улс төр хүмүүсийн амьдрах боломж, ирээдүйтэй шууд утгаараа холбогддог учраас олны танил хүмүүс асуудалд илүү бодитой, ёс зүйтэй хандах хэрэгтэй. Урлаг, улс төр хоёр өнгөн талдаа огт өөр зүйлс мэт боловч хоёулаа хүний хөгжих мэдрэх эрх чөлөө, амьдрах орчин гэхчлэн нийгэмд нөлөө үзүүлж байдгаараа ижил талтай. Тэр утгаараа олны танил урлагийн хүмүүс сонгуулийн шууд болон шууд бус сурталчилгаанд хариуцлагатай хандаасай, хувь хүнийхээ хувьд хэн нэгэн нэр дэвшигчийн үйл хэргийг зөв гэж итгэж үнэмшсэн байж болох ч бусдад өөрийн үзэл бодлоо тулгаасай гэж хүсдэг.</p> <blockquote><p>Улс төр хүмүүсийн амьдрах боломж, ирээдүйтэй шууд утгаараа холбогддог учраас олны танил хүмүүс асуудалд илүү бодитой, ёс зүйтэй хандах хэрэгтэй.</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iv. б.золзаяа, хүний эрхийн активист, комедиан <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/872c6493f631123d8acbf878f8c9166e.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Уламжлалт улс төрийн оролцооны үед иргэд сонгуулийн үеэр төлөөлөгчөө сонгоод л, тэр хүнээрээ дамжуулан асуудлаа шийддэг байсан түүхтэй. Харин орчин цагт сонгуулиар төлөөлөгчөө сонгохоос гадна өөрийн санаа зовж буй, сайжруулахыг хүсдэг нийгмийн асуудлаа шийдвэрлэхийн тулд залуус нэгдэж аян өрнүүлэн, дуу хоолойгоо улс төрчдөд хүргэх боломжтой болсон нь олзуурхууштай. </p><p dir="ltr">Амьдарч буй нийгмээ илүү дээр болгохын төлөө залуус бид хэн нэгнийг шүүмжлэх бус өөрсдөө оролцох шаардлагатай. Улс төр гэхээр л өөрөөс чинь дэндүү хол, уйтгартай сэдэв мэт санагдаж магадгүй. Гэхдээ дуу дуулах, комеди хийх, хичээл заах гээд ямар ч байдлаар энэ нийгмийг сайжруулахын төлөө өөрийн чаддаг зүйлсээр хувь нэмрээ оруулж болох. Жишээ нь би гэхэд, комедиан хүний хувиар нийгмийн тэгш бус байдал, авлигын талаар хошигнох нь ч нэгэн төрлийн улс төрийн оролцоо юм. Түүнчлэн дөрвөн жилд нэг удаа сонгуульд очоод саналаа өгөхөөс гадна аль нэр дэвшигч миний өмнө тулгамдаж байгаа асуудлуудыг шийдэж, миний дуу хоолой болж чадах юм гэж асуулт асуудаг мэдлэгтэй, мэдээлэлтэй сонгогч байх хэрэгтэй. Хэрэв хүсвэл өөрсдөө ч шийдвэр гаргах түвшинд оролцож болно шүү дээ. Баруун Европ тэр тусмаа Скандинавын хойгийн орнуудад дөнгөж 30 хүрч байгаа залуус төрийн өндөр албан тушаалд ажиллаж, бодлого боловсруулж байна.</p> <blockquote><p>Хэрэв хүсвэл залуус бид өөрсдөө ч шийдвэр гаргах түвшинд оролцож болно шүү дээ. Баруун Европ тэр тусмаа Скандинавын хойгийн орнуудад дөнгөж 30 хүрч байгаа залуус төрийн өндөр албан тушаалд ажиллаж, бодлого боловсруулж байна.</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">v. б.бат-оргил, зориг сангийн хөтөлбөрийн зохицуулагч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4e425fbdcd87448abc0e1d215aefa93d.jpg"></p><p></p><p><br></p><p dir="ltr">Монгол Улс даяар 15-29 насны 137 мянган залуус хөдөлмөр эрхлээгүй болон суралцаагүй байна гэсэн судалгааны дүн бий. Өөрөөр хэлбэл, залуучуудын таван хүн тутмын нэг нь ажилгүй байна аа гэсэн үг. Манай улсын хувьд залуусын дээд боловсрол эзэмшиж буй хувь харьцангуй өндөр ч ажлын байран дээр гарахад төрөл бүрийн бэрхшээл үүсдэг. Нийт төгсөгчдийн ажлын байран дээр гарах дундаж хугацаа бараг хоёр жил гаруй байдаг гэхээр төгсөнгүүтээ ажилтай золгох нь тун хүндхэн даваа байгаа биз. </p><p dir="ltr">Энэ асуудлыг тодорхой хэмжээнд шийдвэрлэхийн төлөө Зориг сангийн хамт олон 2018 оны сүүлчээс эхлэн "Залуусын тогтвортой ажил эрхлэлтийг дэмжих хөтөлбөр"-ийг санаачлан, одоогийн байдлаар 121 залуусыг хөтөлбөртөө хамруулаад байна. Хөтөлбөрт хамрагдсан залуусын маань 89 хувь нь ажлын байртай болж чадсан амжилттай байгаа.</p><p dir="ltr">Манай хөтөлбөрийн онцлог нь голч дүн тааруу, хөдөө орон нутгийн харьяат, хөгжлийн бэрхшээлтэй, амьжиргааны баталгаажих түвшин доогуур гэх мэт ямар нэгэн бэрхшээлийн улмаас ажлын байран дээр гарах боломжгүй байсан залуустай тулж ажилласан явдал юм. Мэдээж эхэндээ олон асуудал тулгарсан ч хөтөлбөрийн явцад маш том өөрчлөлтүүд гарсан нь биднийг үнэхээр гайхшируулсан шүү. Эхний өдрүүдэд үргэлж хоцордог байсан залуус явцын дунд ягштал цаг барьдаг болсноос эхсүүлээд бүгд CV бичиж суран, ярилцлагад хэрхэн өөрийгөө танилцуулах тал дээр ч өргөн мэдлэгтэй болсон. Хөтөлбөрт элсэхээсээ өмнө 100 гаруй газар руу CV-гээ явуулаад ганц ч ярилцлагын санал авч чадахгүй байсан залуу хөтөлбөрийн эцэст хүссэн ажилдаа орж чадсан жишээтэй. Үүнээс харахад залуус их сургуульд онолын мэдлэг хангалттай олж авдаг ч яг ажлын байран дээр шаардлагатай "soft" ур чадваруудыг хангалттай эзэмшиж чадалгүй төгсөж байна. Хамгийн наад зах нь, CV болон ажлын и-мейл зөв бичих, ярилцлагад өөрийгөө бэлдэх тал дээр тун хангалтгүй.</p><p dir="ltr"> Бид жилдээ 40 залууст эдгээр ур чадварыг эзэмшүүллээ ч ард нь 40 мянган залуус байгаа. Тиймдээ ч бидний зүгээс хөтөлбөрөө хүртээмжтэй байлгах үүднээс их сургуулиуд дээр "Карьер төв" байгуулах төслийг ажил хэрэг болгох тал дээр төвлөрөн ажиллаж байна. Одоогийн байдлаар МУИС, Хүмүүнлэгийн их сургуультай хамтарч ажиллахаар болсон.</p> <blockquote><p>Залуус их сургуульд онолын мэдлэг хангалттай олж авдаг ч яг ажлын байран дээр шаардлагатай "soft" ур чадваруудыг хангалттай эзэмшиж чадалгүй төгсөж байна.</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vi. ц.цэндпүрэв, уран бүтээлч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/cb2f937451d5441d15b8cf0493acfbbd.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Энэхүү эвентийн хүрээнд бүтээсэн дөрвөн бүтээлийн нэг маань "Сонго гэхдээ яагаад" гэдэг нэртэй. Эмэгтэйчүүдийг улс төрд идэвхтэй байхыг дэмжих тухай, УИХ дахь эмэгтэй гишүүдийн квотын тоог нэмэх ёстой гэж бид байнга л ярьцгаадаг. Гэхдээ яг яагаад гэх асуултад хариулт өгч чаддаггүй мэт надад санагддаг юм. Эмэгтэй хүйс гэдэг дээр төвлөрөхөөс илүүтэй тухайн хүний ур чадвар, мэдлэг туршлага гээд чухам яагаад сонгох ёстой талаар олон шалтгаан бий шүү дээ. <br></p><p dir="ltr">Өдөрлөгт хүрэлцэн ирсэн хүмүүс бүтээлийн маань хоёр талд байгаа цагаан зайн дээр яагаад эмэгтэй хүмүүсийг улс төрд сонгох ёстой талаар өөрсдийн бодлыг бичих боломжтой. Олон нийтийн оролцоот байдлыг дэмжих зорилготойгоор энэхүү бүтээлээ шийдсэн гэсэн үг л дээ. Ер нь уран бүтээлчид нийгэмтэйгээ хамгийн ойрхон байх ёстой хүмүүс юм. Урлаг гэхээр л олон нийтээс хөндий, тусдаа зүйл гэх ойлголт манай нийгэмд хүчтэй суусан байдаг. Гэвч угтаа бол урлагийн бүтээл гэдэг тэр чигтээ жирийн иргэдийн үзэл бодол, нийгмийн тусгал байх учиртай.</p> <blockquote><p>Урлагийн бүтээл гэдэг тэр чигтээ жирийн иргэдийн үзэл бодол, нийгмийн тусгал байх учиртай.</p> <cite><p>Unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vii. О.АНГАРАГ, САЙН ДУРЫН АЖИЛТАН, ОТГОНТЭНГЭР ИХ СУРГУУЛЬ ОУХ 2-Р  КУРС<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0eb14ccabfd18e6e45d5c48d62714637.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Миний хувьд анх удаа томоохон хэмжээний өдөрлөгт сайн дурын ажилтнаар ажиллаж байна. Тэр ч утгаараа энэ хугацаанд өөрийнхөө үеийн залуустай багаар хамтран ажиллах, харилцан санаа бодлоо солилцох, асуудал шийдвэрлэх гээд олон чадварт суралцсандаа олзуурхаж байгаа шүү. </p><p dir="ltr">Залуусын улс төрийн оролцоо бага байна гэх яриа хаа сайгүй сонсогддог. Ялангуяа миний үеийн залуус буюу 18-25 настай залуус сонгуульд саналаа өгөхгүй байна гээд л. Гэхдээ нэр дэвшиж байгаа хүмүүс зөвхөн сонгуулийн сурталчилгааны хэдхэн өдөрт өөрсдийнхөө үзэл бодол, хийж бүтээсэн ажлаа танилцуулдаг нь жаахан хангалтгүй юм шиг ээ. Сонгуульд анх удаа нэр дэвшиж байгаа шинэ улс төрчид зөвхөн сурталчилгааны хэдэн өдрөө бус илүү урт удаан хугацаанд залуусын дуу хоолойг сонсож, тэдэнд тулгамдаж байгаа асуудлын талаар илэн далангүй ярилцаад явбал бид ч тэр хүнийг анзаарч харна шүү дээ. </p> <blockquote><p>Сонгуульд анх удаа нэр дэвшиж байгаа шинэ улс төрчид сурталчилгааны хэдэн өдрөө бус илүү урт удаан хугацаанд залуусын дуу хоолойг сонсож, тэдэнд тулгамдаж байгаа асуудлын талаар илэн далангүй ярилцаад явбал бид ч тэр хүнийг анзаарч харна шүү дээ. </p> <cite><p>Unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">viii. Г.МӨНХЦЭЦЭГ, ДОХИОНЫ ХЭЛМЭРЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/557e557a23f86a5c937bf011d1b1e203.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Иргэний нийгэмд ажиллаж байгаа залуус төдийгүй нийт иргэдэд маш үр өгөөжтэй эвент болж байна. Хамгийн гол нь, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд тэгш хүртээмжтэй өдөрлөг болж буйгаараа онцлогтой. Жишээлбэл, тэргэнцэртэй иргэдэд орж гарахад ямар нэгэн саад тотгор байхгүй, сонсголын бэрхшээлтэй иргэдэд зориулан дохионы хэлмэрчийг нь хангаад өгчихсөн байгаа биз дээ. Энэ удаагийн эвент дээр би гэхэд бүх илтгэл, ярилцлагуудыг ажил мэргэжлийнхээ онцлогоор хэлмэрчлээд тухайн сонсож байгаа хүндээ хүргэх үүрэгтэй дохионы хэлмэрчээр ажиллаж байна. Хувь хүнийхээ зүгээс олон нийтийг хамарсан өөр бусад сургалт, өдөрлөгүүд яг энэ зарчмаар үйл ажиллагаагаа явуулбал ямар гоё вэ гэж өөрийн эрхгүй бодогдож байна шүү.</p> <blockquote><p>Олон нийтийг хамарсан сургалт, өдөрлөгүүд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд тэгш хүртээмжтэй үйл ажиллагаагаа явуулаасай хэмээн маш их хүсэж байна. </p> <cite><p>Unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IX. б.ням-очир, өдөрлөгийн зочин <div><div><br class="Apple-interchange-newline" style="font-weight: normal; text-transform: none; caret-color: rgb(0, 0, 0); color: rgb(0, 0, 0);"></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b8e54057606d0a8bda4b2a80385d996c.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өдөрлөгт хүрэлцэн ирснээрээ нийгмээ илүү сайн сайхан болгохын төлөө залуус өөрсдийнхөө үзэл бодлыг илэрхийлж, оролцоотой байх ёстой гэдгийг маш сайн ойлголоо. Хэрэв бид нар л нийгмийн олон асуудалд санаагаа чилээхгүй бол өөрчлөлтийг авчрахад тун хүндрэлтэй. </p><p>Түүнчлэн илтгэгч нарын судалгааны ажлууд сонирхолтой санагдсан шүү. Залуусын хөдөлмөр эрхлэлт, тэр дундаа яг ямар шалтгаануудын улмаас бидэнд хөдөлмөр эрхлэхэд бэрхшээл тулгарч байгаа юм гээд дэлгэрэнгүй судалгаа бүхий илтгэл тун үр өгөөжтэй байлаа. </p> <blockquote><p>Хэрэв бид нар л нийгмийн олон асуудалд санаагаа чилээхгүй бол өөрчлөлтийг авчрахад тун хүндрэлтэй. </p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">x. н.саранзэв, онхс гэрээт ажилтан <br><br class="Apple-interchange-newline" style="font-weight: normal; text-transform: none; caret-color: rgb(0, 0, 0); color: rgb(0, 0, 0);"></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/79166fe387f437b0c62c00bd1a0007ec.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"> <br></p><p dir="ltr">Амьдарч буй орчинд маань шийдвэрлэх асуудал цөөнгүй бий. Явган хүний зам, гэрэлтүүлгийн асуудал, хүүхдийн тоглоомын талбай гэхчлэн алхам тутамд засаж шинэчлэх, шинээр бүтээн бий болгох ажлууд харагддаг гэдэгтэй хүн бүхэн л санал нийлэх байх. Яг энэ бодит хэрэгцээг тухайн орчинд амьдарч байгаа оршин суугчаас илүү сайн мэдэх хүн байхгүй. Орон нутгийн хөгжлийн сангийн үндсэн зорилго нь иргэдийн санал дээр үндэслэн өөрсдийнх нь амьдарч буй орчныг илүү тав тухтай, аюулгүй, хүртээмжтэй болгох юм.</p><p dir="ltr">ОНХС, улсын төсөв хоёрын ялгаа нь улсын төсвийн тусламжтай илүү далайцтай, олон хүнийг хамарсан бүтээн байгуулалтын ажлууд хэрэгждэг бол орон нутгийн хөгжлийн сангаар дамжуулан тухайн баг, хороо, хэсэг дээр чухам ямар ажил хийвэл хамгийн үр дүнтэй болохыг иргэд өөрсдөө санал өгч, шийддэгээрээ давуу талтай. Та саналаа өгөхийн тулд ердөө E-mongolia эсвэл ОНХС гэх апп-д нэвтрэн ороод оршин суугаа газартаа тулгамдаж байгаа асуудлыг эрэмбэлэхэд л хангалттай. Амьдрах орчноо болохгүй, бүтэхгүй байна гээд зүгээр хараад суух бус Орон нутгийн хөгжлийн сангаар дамжуулан өөрчлөх боломжтой юм шүү. Сайн засаглалыг бүтээхийн тулд төрөөс гадна иргэдийн оролцоо тун чухал гэдгийг санаж, иргэдээ энэхүү санал хураалтад идэвхтэй оролцоорой хэмээн уриалъя.</p> <blockquote><p>Сайн засаглалыг бүтээхийн тулд төрөөс гадна иргэдийн оролцоо тун чухал. </p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/f921c3d52a34dc88b01df567d10ab321.png"></p> </div>
Улс төрийн оролцоо гэдэг нийгмийн бүх гишүүдэд хамааралтай, ирээдүйгээ цогцлооход нэн чухал үүрэгтэй зүйл гэдгийг залууст таниулж, улмаар тэдний дуу хоолойг олон нийтэд түгээж чадсан "B1D - БиНэгдий" өдөрлөгийн зочид бол энэ удаагийн дугаарын гол дүрүүд билээ. Өөр өөрсдийнхөө чадах зүйлсээр нийгэмдээ хувь нэмрээ оруулж, дуу хоолойгоо өргөж буй тэдэнтэй эвентийн талаарх сэтгэгдэл болон улс төрийн оролцооны талаарх үзэл бодол, хэрэгжүүлж буй бодит төслүүдийнх нь ач холбогдлын тухай товчхон ярилцсаныг уншигч та хүлээн авна уу. i. П.АЛТАНЧИМЭГ, "ЛИЙД" ТӨГСӨГЧДИЙН ХОЛБООНЫ ГИШҮҮН Өнгөрөгч ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үеэр би Солонгост сурч таарсан юм. Тухайн үед санал өгөхөөс гадна сайн дурын ажиглагчаар ажиллаж байх үедээ маш олон дутагдалтай зүйлсийг анзаарч байлаа. Нэгдүгээрт, гадаадад оршин суугаа иргэд нэрсийн жагсаалтад хэрхэн бүртгүүлэх талаар мэдээлэлгүйгээсээ үүдэн бүтэн өдрийг зарцуулж, санал авах байранд ирэхэд "таны нэр сонгогчийн жагсаалтад байхгүй учраас санал өгөх боломжгүй" гэх хариу сонсох нь элбэг. Үүнийг засахын тулд сошиал медиагаар мэдээлэл сайн түгээх, нэрийн жагсаалтад онлайнаар бүртгүүлэх боломжтой болгох гэх мэт зайлшгүй технологийн шийдлүүдийг сонгуулийн үйл явцад нэвтрүүлэх шаардлагатай байна. Одоогийн байдлаар гадаадад оршин суугаа сонгуульд санал өгөх эрхтэй нийт иргэдийн ердөө зургаа хүрэхгүй хувь нь сонгох эрхээ эдэлж байна шүү дээ. Солонгос улсын тухайд сүүлийн жилүүдэд технологийн тусламжтай санал хураах үйл явцыг хялбаршуулж чадсан. Намайг суралцаж байх үед ихэнх залуус урьдчилсан санал хураалтаар саналаа өгч байлаа. Энэхүү боломжийг ашиглан хэрвээ сонгогч сонгуулийн өдөр санал өгөх боломжгүй болчихвол товлолт өдрөөс өмнөх гурав хоногийн хугацаанд өөрт ойр байрлах дурын санал хураах байранд хурууны хээгээ уншуулаад л бүртгэлтэй тойрогт нэр дэвшиж байгаа хүндээ саналаа өгөх боломжтой. Тэрхүү саналын хуудсыг нь давхар дугтуйнд хийгээд санал авах байр руу илгээж, тэндээ автоматаар тоологдчихно. Маш хялбар процесс байгаа биз дээ. Хэрэв энэ шийдэл манай улсад нэвтэрвэл залуусын улс төрийн оролцоо мэдэгдэхүйц нэмэгдэнэ гэдэгт итгэлтэй байна. Гадаадад оршин суугаа иргэд нэрсийн жагсаалтад хэрхэн бүртгүүлэх талаар мэдээлэлгүйгээсээ үүдэн бүтэн өдрийг зарцуулж, санал авах байранд ирэхэд "таны нэр сонгогчийн жагсаалтад байхгүй учраас санал өгөх боломжгүй" гэх хариу сонсох нь элбэг. unread.media ii. б.болороо, хүний эрхийн активист Эрх баригчид бүх нийтэд хүртээмжтэй орчныг бий болгож чадахгүй байгаагаа нэгэн төрлийн ялгаварлан гадуурхалт гэж үзэхгүй байгаа нь зайлшгүй шийдэх ёстой асуудал юм. Жишээлбэл, байгууллагын удирдах албан тушаалтан гаднах налуу замаа стандартын дагуу шийдвэл манайхаар хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн чөлөөтэй нэвтрэх боломжтой юм байна гэх хандлагатай байхад л хүртээмжтэй орчныг бий болгоход хувь нэмэр оруулж чадна. Гэтэл Болороо шиг хүмүүсийг, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг үйлчлүүлэгч, хэрэглэгч гэж харж чадахгүй байгаа хандлага өөрөө хамгийн том саадыг үүсгээд буй. Жишээлбэл, тэргэнцэртэй иргэд хүссэн их дэлгүүрээрээ үйлчлүүлээд дуртай хувцсаа сонгоод авах боломж манай хотод бүрдээгүй. Яагаад гэвэл ажил олгогч болон үйлчилгээ эрхлэгч хүмүүс одоог хүртэл хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг хэрэглэгч, үйлчлүүлэгч гэх өнцгөөс харахгүй байгаад учир нь байна. Олон нийтийн зүгээс сүүлийн жилүүдэд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг ялгаварлах хандлага харьцангуй буурсан хэдий ч сургуулийн орчинд байдал эсрэгээрээ. Хамгийн наад зах нь эцэг эхчүүд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэдтэй хамт өөрийн хүүхдээ сургамааргүй байна аа гээд сургуулийн захиргаа руу гомдол гаргангуут нөгөө хүүхдийг өөр сургууль руу шилжүүлэх жишээний. Түүнчлэн улс төрд нэр дэвшиж байгаа хүмүүс хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг сонгогч хэмээн харж, тэр хүмүүст зориулан мөрийн хөтөлбөрөө хүртээмжтэй түгээж чаддаг эсэх тун эргэлзээтэй. Мөрийн хөтөлбөр дээрээ хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст зориулан тусгай ажил зохиож бичих нь тэдний эрхийг хангаж байгаа асуудал биш байхгүй юу. Угтаа бол нийтийн дунд баримтлах бодлого дунд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс адилхан ороод явдаг байх нь зөв систем юм. Улс төрчдийн нийтийн дунд баримтлах бодлого дунд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс адилхан ороод явдаг байх нь зөв систем юм. Unread.media iii. б.МАРАЛЖИНГОО, ДУУЧИН 15,16 настай байх үедээ өөрөө ч мэдэлгүй намын дуу дуулж байсныг эс тооцвол аль ч сонгуулийн үеэр би нэр дэвшигчидтэй холбоотой шууд сурталчилгаа хийж үзээгүй. Мэдээж нийгэмд тодорхой хэмжээнд танигдсан, цахим орчинд олон дагагчтай хүмүүс нэр хүндээ ашиглан сайн дурын үйл ажиллагаанд оролцох, бизнесийн байгууллагатай хамтран ажиллах явдал байлгүй яахав. Гэхдээ хувь хүнийхээ зүгээс олны танил хүмүүс улс төрийн шинж чанартай үйл ажиллагаанд оролцох явдлыг төдийлөн сайшаадаггүй. Жишээлбэл, урлагийн салбарт хөдөлмөрлөж байгаа бидний орлогын гол эх үүсвэр нэгэнтээ улс төрийн сурталчилгаа бишээс хойш иймэрхүү ажлын саналыг тэвчээд өнгөрүүлчихэж болох шүү дээ. Улс төр хүмүүсийн амьдрах боломж, ирээдүйтэй шууд утгаараа холбогддог учраас олны танил хүмүүс асуудалд илүү бодитой, ёс зүйтэй хандах хэрэгтэй. Урлаг, улс төр хоёр өнгөн талдаа огт өөр зүйлс мэт боловч хоёулаа хүний хөгжих мэдрэх эрх чөлөө, амьдрах орчин гэхчлэн нийгэмд нөлөө үзүүлж байдгаараа ижил талтай. Тэр утгаараа олны танил урлагийн хүмүүс сонгуулийн шууд болон шууд бус сурталчилгаанд хариуцлагатай хандаасай, хувь хүнийхээ хувьд хэн нэгэн нэр дэвшигчийн үйл хэргийг зөв гэж итгэж үнэмшсэн байж болох ч бусдад өөрийн үзэл бодлоо тулгаасай гэж хүсдэг. Улс төр хүмүүсийн амьдрах боломж, ирээдүйтэй шууд утгаараа холбогддог учраас олны танил хүмүүс асуудалд илүү бодитой, ёс зүйтэй хандах хэрэгтэй. unread.media iv. б.золзаяа, хүний эрхийн активист, комедиан Уламжлалт улс төрийн оролцооны үед иргэд сонгуулийн үеэр төлөөлөгчөө сонгоод л, тэр хүнээрээ дамжуулан асуудлаа шийддэг байсан түүхтэй. Харин орчин цагт сонгуулиар төлөөлөгчөө сонгохоос гадна өөрийн санаа зовж буй, сайжруулахыг хүсдэг нийгмийн асуудлаа шийдвэрлэхийн тулд залуус нэгдэж аян өрнүүлэн, дуу хоолойгоо улс төрчдөд хүргэх боломжтой болсон нь олзуурхууштай. Амьдарч буй нийгмээ илүү дээр болгохын төлөө залуус бид хэн нэгнийг шүүмжлэх бус өөрсдөө оролцох шаардлагатай. Улс төр гэхээр л өөрөөс чинь дэндүү хол, уйтгартай сэдэв мэт санагдаж магадгүй. Гэхдээ дуу дуулах, комеди хийх, хичээл заах гээд ямар ч байдлаар энэ нийгмийг сайжруулахын төлөө өөрийн чаддаг зүйлсээр хувь нэмрээ оруулж болох. Жишээ нь би гэхэд, комедиан хүний хувиар нийгмийн тэгш бус байдал, авлигын талаар хошигнох нь ч нэгэн төрлийн улс төрийн оролцоо юм. Түүнчлэн дөрвөн жилд нэг удаа сонгуульд очоод саналаа өгөхөөс гадна аль нэр дэвшигч миний өмнө тулгамдаж байгаа асуудлуудыг шийдэж, миний дуу хоолой болж чадах юм гэж асуулт асуудаг мэдлэгтэй, мэдээлэлтэй сонгогч байх хэрэгтэй. Хэрэв хүсвэл өөрсдөө ч шийдвэр гаргах түвшинд оролцож болно шүү дээ. Баруун Европ тэр тусмаа Скандинавын хойгийн орнуудад дөнгөж 30 хүрч байгаа залуус төрийн өндөр албан тушаалд ажиллаж, бодлого боловсруулж байна. Хэрэв хүсвэл залуус бид өөрсдөө ч шийдвэр гаргах түвшинд оролцож болно шүү дээ. Баруун Европ тэр тусмаа Скандинавын хойгийн орнуудад дөнгөж 30 хүрч байгаа залуус төрийн өндөр албан тушаалд ажиллаж, бодлого боловсруулж байна. unread.media v. б.бат-оргил, зориг сангийн хөтөлбөрийн зохицуулагч Монгол Улс даяар 15-29 насны 137 мянган залуус хөдөлмөр эрхлээгүй болон суралцаагүй байна гэсэн судалгааны дүн бий. Өөрөөр хэлбэл, залуучуудын таван хүн тутмын нэг нь ажилгүй байна аа гэсэн үг. Манай улсын хувьд залуусын дээд боловсрол эзэмшиж буй хувь харьцангуй өндөр ч ажлын байран дээр гарахад төрөл бүрийн бэрхшээл үүсдэг. Нийт төгсөгчдийн ажлын байран дээр гарах дундаж хугацаа бараг хоёр жил гаруй байдаг гэхээр төгсөнгүүтээ ажилтай золгох нь тун хүндхэн даваа байгаа биз. Энэ асуудлыг тодорхой хэмжээнд шийдвэрлэхийн төлөө Зориг сангийн хамт олон 2018 оны сүүлчээс эхлэн "Залуусын тогтвортой ажил эрхлэлтийг дэмжих хөтөлбөр"-ийг санаачлан, одоогийн байдлаар 121 залуусыг хөтөлбөртөө хамруулаад байна. Хөтөлбөрт хамрагдсан залуусын маань 89 хувь нь ажлын байртай болж чадсан амжилттай байгаа. Манай хөтөлбөрийн онцлог нь голч дүн тааруу, хөдөө орон нутгийн харьяат, хөгжлийн бэрхшээлтэй, амьжиргааны баталгаажих түвшин доогуур гэх мэт ямар нэгэн бэрхшээлийн улмаас ажлын байран дээр гарах боломжгүй байсан залуустай тулж ажилласан явдал юм. Мэдээж эхэндээ олон асуудал тулгарсан ч хөтөлбөрийн явцад маш том өөрчлөлтүүд гарсан нь биднийг үнэхээр гайхшируулсан шүү. Эхний өдрүүдэд үргэлж хоцордог байсан залуус явцын дунд ягштал цаг барьдаг болсноос эхсүүлээд бүгд CV бичиж суран, ярилцлагад хэрхэн өөрийгөө танилцуулах тал дээр ч өргөн мэдлэгтэй болсон. Хөтөлбөрт элсэхээсээ өмнө 100 гаруй газар руу CV-гээ явуулаад ганц ч ярилцлагын санал авч чадахгүй байсан залуу хөтөлбөрийн эцэст хүссэн ажилдаа орж чадсан жишээтэй. Үүнээс харахад залуус их сургуульд онолын мэдлэг хангалттай олж авдаг ч яг ажлын байран дээр шаардлагатай "soft" ур чадваруудыг хангалттай эзэмшиж чадалгүй төгсөж байна. Хамгийн наад зах нь, CV болон ажлын и-мейл зөв бичих, ярилцлагад өөрийгөө бэлдэх тал дээр тун хангалтгүй. Бид жилдээ 40 залууст эдгээр ур чадварыг эзэмшүүллээ ч ард нь 40 мянган залуус байгаа. Тиймдээ ч бидний зүгээс хөтөлбөрөө хүртээмжтэй байлгах үүднээс их сургуулиуд дээр "Карьер төв" байгуулах төслийг ажил хэрэг болгох тал дээр төвлөрөн ажиллаж байна. Одоогийн байдлаар МУИС, Хүмүүнлэгийн их сургуультай хамтарч ажиллахаар болсон. Залуус их сургуульд онолын мэдлэг хангалттай олж авдаг ч яг ажлын байран дээр шаардлагатай "soft" ур чадваруудыг хангалттай эзэмшиж чадалгүй төгсөж байна. unread.media vi. ц.цэндпүрэв, уран бүтээлч Энэхүү эвентийн хүрээнд бүтээсэн дөрвөн бүтээлийн нэг маань "Сонго гэхдээ яагаад" гэдэг нэртэй. Эмэгтэйчүүдийг улс төрд идэвхтэй байхыг дэмжих тухай, УИХ дахь эмэгтэй гишүүдийн квотын тоог нэмэх ёстой гэж бид байнга л ярьцгаадаг. Гэхдээ яг яагаад гэх асуултад хариулт өгч чаддаггүй мэт надад санагддаг юм. Эмэгтэй хүйс гэдэг дээр төвлөрөхөөс илүүтэй тухайн хүний ур чадвар, мэдлэг туршлага гээд чухам яагаад сонгох ёстой талаар олон шалтгаан бий шүү дээ. Өдөрлөгт хүрэлцэн ирсэн хүмүүс бүтээлийн маань хоёр талд байгаа цагаан зайн дээр яагаад эмэгтэй хүмүүсийг улс төрд сонгох ёстой талаар өөрсдийн бодлыг бичих боломжтой. Олон нийтийн оролцоот байдлыг дэмжих зорилготойгоор энэхүү бүтээлээ шийдсэн гэсэн үг л дээ. Ер нь уран бүтээлчид нийгэмтэйгээ хамгийн ойрхон байх ёстой хүмүүс юм. Урлаг гэхээр л олон нийтээс хөндий, тусдаа зүйл гэх ойлголт манай нийгэмд хүчтэй суусан байдаг. Гэвч угтаа бол урлагийн бүтээл гэдэг тэр чигтээ жирийн иргэдийн үзэл бодол, нийгмийн тусгал байх учиртай. Урлагийн бүтээл гэдэг тэр чигтээ жирийн иргэдийн үзэл бодол, нийгмийн тусгал байх учиртай. Unread.media vii. О.АНГАРАГ, САЙН ДУРЫН АЖИЛТАН, ОТГОНТЭНГЭР ИХ СУРГУУЛЬ ОУХ 2-Р  КУРС Миний хувьд анх удаа томоохон хэмжээний өдөрлөгт сайн дурын ажилтнаар ажиллаж байна. Тэр ч утгаараа энэ хугацаанд өөрийнхөө үеийн залуустай багаар хамтран ажиллах, харилцан санаа бодлоо солилцох, асуудал шийдвэрлэх гээд олон чадварт суралцсандаа олзуурхаж байгаа шүү. Залуусын улс төрийн оролцоо бага байна гэх яриа хаа сайгүй сонсогддог. Ялангуяа миний үеийн залуус буюу 18-25 настай залуус сонгуульд саналаа өгөхгүй байна гээд л. Гэхдээ нэр дэвшиж байгаа хүмүүс зөвхөн сонгуулийн сурталчилгааны хэдхэн өдөрт өөрсдийнхөө үзэл бодол, хийж бүтээсэн ажлаа танилцуулдаг нь жаахан хангалтгүй юм шиг ээ. Сонгуульд анх удаа нэр дэвшиж байгаа шинэ улс төрчид зөвхөн сурталчилгааны хэдэн өдрөө бус илүү урт удаан хугацаанд залуусын дуу хоолойг сонсож, тэдэнд тулгамдаж байгаа асуудлын талаар илэн далангүй ярилцаад явбал бид ч тэр хүнийг анзаарч харна шүү дээ. Сонгуульд анх удаа нэр дэвшиж байгаа шинэ улс төрчид сурталчилгааны хэдэн өдрөө бус илүү урт удаан хугацаанд залуусын дуу хоолойг сонсож, тэдэнд тулгамдаж байгаа асуудлын талаар илэн далангүй ярилцаад явбал бид ч тэр хүнийг анзаарч харна шүү дээ. Unread.media viii. Г.МӨНХЦЭЦЭГ, ДОХИОНЫ ХЭЛМЭРЧ Иргэний нийгэмд ажиллаж байгаа залуус төдийгүй нийт иргэдэд маш үр өгөөжтэй эвент болж байна. Хамгийн гол нь, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд тэгш хүртээмжтэй өдөрлөг болж буйгаараа онцлогтой. Жишээлбэл, тэргэнцэртэй иргэдэд орж гарахад ямар нэгэн саад тотгор байхгүй, сонсголын бэрхшээлтэй иргэдэд зориулан дохионы хэлмэрчийг нь хангаад өгчихсөн байгаа биз дээ. Энэ удаагийн эвент дээр би гэхэд бүх илтгэл, ярилцлагуудыг ажил мэргэжлийнхээ онцлогоор хэлмэрчлээд тухайн сонсож байгаа хүндээ хүргэх үүрэгтэй дохионы хэлмэрчээр ажиллаж байна. Хувь хүнийхээ зүгээс олон нийтийг хамарсан өөр бусад сургалт, өдөрлөгүүд яг энэ зарчмаар үйл ажиллагаагаа явуулбал ямар гоё вэ гэж өөрийн эрхгүй бодогдож байна шүү. Олон нийтийг хамарсан сургалт, өдөрлөгүүд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд тэгш хүртээмжтэй үйл ажиллагаагаа явуулаасай хэмээн маш их хүсэж байна. Unread.media IX. б.ням-очир, өдөрлөгийн зочин Өдөрлөгт хүрэлцэн ирснээрээ нийгмээ илүү сайн сайхан болгохын төлөө залуус өөрсдийнхөө үзэл бодлыг илэрхийлж, оролцоотой байх ёстой гэдгийг маш сайн ойлголоо. Хэрэв бид нар л нийгмийн олон асуудалд санаагаа чилээхгүй бол өөрчлөлтийг авчрахад тун хүндрэлтэй. Түүнчлэн илтгэгч нарын судалгааны ажлууд сонирхолтой санагдсан шүү. Залуусын хөдөлмөр эрхлэлт, тэр дундаа яг ямар шалтгаануудын улмаас бидэнд хөдөлмөр эрхлэхэд бэрхшээл тулгарч байгаа юм гээд дэлгэрэнгүй судалгаа бүхий илтгэл тун үр өгөөжтэй байлаа. Хэрэв бид нар л нийгмийн олон асуудалд санаагаа чилээхгүй бол өөрчлөлтийг авчрахад тун хүндрэлтэй. unread.media x. н.саранзэв, онхс гэрээт ажилтан Амьдарч буй орчинд маань шийдвэрлэх асуудал цөөнгүй бий. Явган хүний зам, гэрэлтүүлгийн асуудал, хүүхдийн тоглоомын талбай гэхчлэн алхам тутамд засаж шинэчлэх, шинээр бүтээн бий болгох ажлууд харагддаг гэдэгтэй хүн бүхэн л санал нийлэх байх. Яг энэ бодит хэрэгцээг тухайн орчинд амьдарч байгаа оршин суугчаас илүү сайн мэдэх хүн байхгүй. Орон нутгийн хөгжлийн сангийн үндсэн зорилго нь иргэдийн санал дээр үндэслэн өөрсдийнх нь амьдарч буй орчныг илүү тав тухтай, аюулгүй, хүртээмжтэй болгох юм. ОНХС, улсын төсөв хоёрын ялгаа нь улсын төсвийн тусламжтай илүү далайцтай, олон хүнийг хамарсан бүтээн байгуулалтын ажлууд хэрэгждэг бол орон нутгийн хөгжлийн сангаар дамжуулан тухайн баг, хороо, хэсэг дээр чухам ямар ажил хийвэл хамгийн үр дүнтэй болохыг иргэд өөрсдөө санал өгч, шийддэгээрээ давуу талтай. Та саналаа өгөхийн тулд ердөө E-mongolia эсвэл ОНХС гэх апп-д нэвтрэн ороод оршин суугаа газартаа тулгамдаж байгаа асуудлыг эрэмбэлэхэд л хангалттай. Амьдрах орчноо болохгүй, бүтэхгүй байна гээд зүгээр хараад суух бус Орон нутгийн хөгжлийн сангаар дамжуулан өөрчлөх боломжтой юм шүү. Сайн засаглалыг бүтээхийн тулд төрөөс гадна иргэдийн оролцоо тун чухал гэдгийг санаж, иргэдээ энэхүү санал хураалтад идэвхтэй оролцоорой хэмээн уриалъя. Сайн засаглалыг бүтээхийн тулд төрөөс гадна иргэдийн оролцоо тун чухал. unread.media
Улс төрийн оролцоо гэдэг нийгмийн бүх гишүүдэд хамааралтай, ирээдүйгээ цогцлооход нэн чухал үүрэгтэй зүйл гэдгийг залууст таниулж, улмаар тэдний дуу хоолойг олон нийтэд түгээж чадсан "B1D - БиНэгдий" өдөрлөгийн зочид бол энэ удаагийн дугаарын гол дүрүүд билээ. Өөр өөрсдийнхөө чадах зүйлсээр нийгэмдээ хувь нэмрээ оруулж, дуу хоолойгоо өргөж буй тэдэнтэй эвентийн талаарх сэтгэгдэл болон улс төрийн оролцооны талаарх үзэл бодол, хэрэгжүүлж буй бодит төслүүдийнх нь ач холбогдлын тухай товчхон ярилцсаныг уншигч та хүлээн авна уу. ### i. П.АЛТАНЧИМЭГ, "ЛИЙД" ТӨГСӨГЧДИЙН ХОЛБООНЫ ГИШҮҮН Өнгөрөгч ерөнхийлөгчийн сонгуулийн үеэр би Солонгост сурч таарсан юм. Тухайн үед санал өгөхөөс гадна сайн дурын ажиглагчаар ажиллаж байх үедээ маш олон дутагдалтай зүйлсийг анзаарч байлаа. Нэгдүгээрт, гадаадад оршин суугаа иргэд нэрсийн жагсаалтад хэрхэн бүртгүүлэх талаар мэдээлэлгүйгээсээ үүдэн бүтэн өдрийг зарцуулж, санал авах байранд ирэхэд "таны нэр сонгогчийн жагсаалтад байхгүй учраас санал өгөх боломжгүй" гэх хариу сонсох нь элбэг. Үүнийг засахын тулд сошиал медиагаар мэдээлэл сайн түгээх, нэрийн жагсаалтад онлайнаар бүртгүүлэх боломжтой болгох гэх мэт зайлшгүй технологийн шийдлүүдийг сонгуулийн үйл явцад нэвтрүүлэх шаардлагатай байна. Одоогийн байдлаар гадаадад оршин суугаа сонгуульд санал өгөх эрхтэй нийт иргэдийн ердөө зургаа хүрэхгүй хувь нь сонгох эрхээ эдэлж байна шүү дээ. Солонгос улсын тухайд сүүлийн жилүүдэд технологийн тусламжтай санал хураах үйл явцыг хялбаршуулж чадсан. Намайг суралцаж байх үед ихэнх залуус урьдчилсан санал хураалтаар саналаа өгч байлаа. Энэхүү боломжийг ашиглан хэрвээ сонгогч сонгуулийн өдөр санал өгөх боломжгүй болчихвол товлолт өдрөөс өмнөх гурав хоногийн хугацаанд өөрт ойр байрлах дурын санал хураах байранд хурууны хээгээ уншуулаад л бүртгэлтэй тойрогт нэр дэвшиж байгаа хүндээ саналаа өгөх боломжтой. Тэрхүү саналын хуудсыг нь давхар дугтуйнд хийгээд санал авах байр руу илгээж, тэндээ автоматаар тоологдчихно. Маш хялбар процесс байгаа биз дээ. Хэрэв энэ шийдэл манай улсад нэвтэрвэл залуусын улс төрийн оролцоо мэдэгдэхүйц нэмэгдэнэ гэдэгт итгэлтэй байна. > Гадаадад оршин суугаа иргэд нэрсийн жагсаалтад хэрхэн бүртгүүлэх талаар мэдээлэлгүйгээсээ үүдэн бүтэн өдрийг зарцуулж, санал авах байранд ирэхэд "таны нэр сонгогчийн жагсаалтад байхгүй учраас санал өгөх боломжгүй" гэх хариу сонсох нь элбэг. > > unread.media ### ii. б.болороо, хүний эрхийн активист Эрх баригчид бүх нийтэд хүртээмжтэй орчныг бий болгож чадахгүй байгаагаа нэгэн төрлийн ялгаварлан гадуурхалт гэж үзэхгүй байгаа нь зайлшгүй шийдэх ёстой асуудал юм. Жишээлбэл, байгууллагын удирдах албан тушаалтан гаднах налуу замаа стандартын дагуу шийдвэл манайхаар хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн чөлөөтэй нэвтрэх боломжтой юм байна гэх хандлагатай байхад л хүртээмжтэй орчныг бий болгоход хувь нэмэр оруулж чадна. Гэтэл Болороо шиг хүмүүсийг, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг үйлчлүүлэгч, хэрэглэгч гэж харж чадахгүй байгаа хандлага өөрөө хамгийн том саадыг үүсгээд буй. Жишээлбэл, тэргэнцэртэй иргэд хүссэн их дэлгүүрээрээ үйлчлүүлээд дуртай хувцсаа сонгоод авах боломж манай хотод бүрдээгүй. Яагаад гэвэл ажил олгогч болон үйлчилгээ эрхлэгч хүмүүс одоог хүртэл хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг хэрэглэгч, үйлчлүүлэгч гэх өнцгөөс харахгүй байгаад учир нь байна. Олон нийтийн зүгээс сүүлийн жилүүдэд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг ялгаварлах хандлага харьцангуй буурсан хэдий ч сургуулийн орчинд байдал эсрэгээрээ. Хамгийн наад зах нь эцэг эхчүүд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэдтэй хамт өөрийн хүүхдээ сургамааргүй байна аа гээд сургуулийн захиргаа руу гомдол гаргангуут нөгөө хүүхдийг өөр сургууль руу шилжүүлэх жишээний. Түүнчлэн улс төрд нэр дэвшиж байгаа хүмүүс хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийг сонгогч хэмээн харж, тэр хүмүүст зориулан мөрийн хөтөлбөрөө хүртээмжтэй түгээж чаддаг эсэх тун эргэлзээтэй. Мөрийн хөтөлбөр дээрээ хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст зориулан тусгай ажил зохиож бичих нь тэдний эрхийг хангаж байгаа асуудал биш байхгүй юу. Угтаа бол нийтийн дунд баримтлах бодлого дунд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс адилхан ороод явдаг байх нь зөв систем юм. > Улс төрчдийн нийтийн дунд баримтлах бодлого дунд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс адилхан ороод явдаг байх нь зөв систем юм. > > Unread.media ### iii. б.МАРАЛЖИНГОО, ДУУЧИН 15,16 настай байх үедээ өөрөө ч мэдэлгүй намын дуу дуулж байсныг эс тооцвол аль ч сонгуулийн үеэр би нэр дэвшигчидтэй холбоотой шууд сурталчилгаа хийж үзээгүй. Мэдээж нийгэмд тодорхой хэмжээнд танигдсан, цахим орчинд олон дагагчтай хүмүүс нэр хүндээ ашиглан сайн дурын үйл ажиллагаанд оролцох, бизнесийн байгууллагатай хамтран ажиллах явдал байлгүй яахав. Гэхдээ хувь хүнийхээ зүгээс олны танил хүмүүс улс төрийн шинж чанартай үйл ажиллагаанд оролцох явдлыг төдийлөн сайшаадаггүй. Жишээлбэл, урлагийн салбарт хөдөлмөрлөж байгаа бидний орлогын гол эх үүсвэр нэгэнтээ улс төрийн сурталчилгаа бишээс хойш иймэрхүү ажлын саналыг тэвчээд өнгөрүүлчихэж болох шүү дээ. Улс төр хүмүүсийн амьдрах боломж, ирээдүйтэй шууд утгаараа холбогддог учраас олны танил хүмүүс асуудалд илүү бодитой, ёс зүйтэй хандах хэрэгтэй. Урлаг, улс төр хоёр өнгөн талдаа огт өөр зүйлс мэт боловч хоёулаа хүний хөгжих мэдрэх эрх чөлөө, амьдрах орчин гэхчлэн нийгэмд нөлөө үзүүлж байдгаараа ижил талтай. Тэр утгаараа олны танил урлагийн хүмүүс сонгуулийн шууд болон шууд бус сурталчилгаанд хариуцлагатай хандаасай, хувь хүнийхээ хувьд хэн нэгэн нэр дэвшигчийн үйл хэргийг зөв гэж итгэж үнэмшсэн байж болох ч бусдад өөрийн үзэл бодлоо тулгаасай гэж хүсдэг. > Улс төр хүмүүсийн амьдрах боломж, ирээдүйтэй шууд утгаараа холбогддог учраас олны танил хүмүүс асуудалд илүү бодитой, ёс зүйтэй хандах хэрэгтэй. > > unread.media ### iv. б.золзаяа, хүний эрхийн активист, комедиан Уламжлалт улс төрийн оролцооны үед иргэд сонгуулийн үеэр төлөөлөгчөө сонгоод л, тэр хүнээрээ дамжуулан асуудлаа шийддэг байсан түүхтэй. Харин орчин цагт сонгуулиар төлөөлөгчөө сонгохоос гадна өөрийн санаа зовж буй, сайжруулахыг хүсдэг нийгмийн асуудлаа шийдвэрлэхийн тулд залуус нэгдэж аян өрнүүлэн, дуу хоолойгоо улс төрчдөд хүргэх боломжтой болсон нь олзуурхууштай. Амьдарч буй нийгмээ илүү дээр болгохын төлөө залуус бид хэн нэгнийг шүүмжлэх бус өөрсдөө оролцох шаардлагатай. Улс төр гэхээр л өөрөөс чинь дэндүү хол, уйтгартай сэдэв мэт санагдаж магадгүй. Гэхдээ дуу дуулах, комеди хийх, хичээл заах гээд ямар ч байдлаар энэ нийгмийг сайжруулахын төлөө өөрийн чаддаг зүйлсээр хувь нэмрээ оруулж болох. Жишээ нь би гэхэд, комедиан хүний хувиар нийгмийн тэгш бус байдал, авлигын талаар хошигнох нь ч нэгэн төрлийн улс төрийн оролцоо юм. Түүнчлэн дөрвөн жилд нэг удаа сонгуульд очоод саналаа өгөхөөс гадна аль нэр дэвшигч миний өмнө тулгамдаж байгаа асуудлуудыг шийдэж, миний дуу хоолой болж чадах юм гэж асуулт асуудаг мэдлэгтэй, мэдээлэлтэй сонгогч байх хэрэгтэй. Хэрэв хүсвэл өөрсдөө ч шийдвэр гаргах түвшинд оролцож болно шүү дээ. Баруун Европ тэр тусмаа Скандинавын хойгийн орнуудад дөнгөж 30 хүрч байгаа залуус төрийн өндөр албан тушаалд ажиллаж, бодлого боловсруулж байна. > Хэрэв хүсвэл залуус бид өөрсдөө ч шийдвэр гаргах түвшинд оролцож болно шүү дээ. Баруун Европ тэр тусмаа Скандинавын хойгийн орнуудад дөнгөж 30 хүрч байгаа залуус төрийн өндөр албан тушаалд ажиллаж, бодлого боловсруулж байна. > > unread.media ### v. б.бат-оргил, зориг сангийн хөтөлбөрийн зохицуулагч Монгол Улс даяар 15-29 насны 137 мянган залуус хөдөлмөр эрхлээгүй болон суралцаагүй байна гэсэн судалгааны дүн бий. Өөрөөр хэлбэл, залуучуудын таван хүн тутмын нэг нь ажилгүй байна аа гэсэн үг. Манай улсын хувьд залуусын дээд боловсрол эзэмшиж буй хувь харьцангуй өндөр ч ажлын байран дээр гарахад төрөл бүрийн бэрхшээл үүсдэг. Нийт төгсөгчдийн ажлын байран дээр гарах дундаж хугацаа бараг хоёр жил гаруй байдаг гэхээр төгсөнгүүтээ ажилтай золгох нь тун хүндхэн даваа байгаа биз. Энэ асуудлыг тодорхой хэмжээнд шийдвэрлэхийн төлөө Зориг сангийн хамт олон 2018 оны сүүлчээс эхлэн "Залуусын тогтвортой ажил эрхлэлтийг дэмжих хөтөлбөр"-ийг санаачлан, одоогийн байдлаар 121 залуусыг хөтөлбөртөө хамруулаад байна. Хөтөлбөрт хамрагдсан залуусын маань 89 хувь нь ажлын байртай болж чадсан амжилттай байгаа. Манай хөтөлбөрийн онцлог нь голч дүн тааруу, хөдөө орон нутгийн харьяат, хөгжлийн бэрхшээлтэй, амьжиргааны баталгаажих түвшин доогуур гэх мэт ямар нэгэн бэрхшээлийн улмаас ажлын байран дээр гарах боломжгүй байсан залуустай тулж ажилласан явдал юм. Мэдээж эхэндээ олон асуудал тулгарсан ч хөтөлбөрийн явцад маш том өөрчлөлтүүд гарсан нь биднийг үнэхээр гайхшируулсан шүү. Эхний өдрүүдэд үргэлж хоцордог байсан залуус явцын дунд ягштал цаг барьдаг болсноос эхсүүлээд бүгд CV бичиж суран, ярилцлагад хэрхэн өөрийгөө танилцуулах тал дээр ч өргөн мэдлэгтэй болсон. Хөтөлбөрт элсэхээсээ өмнө 100 гаруй газар руу CV-гээ явуулаад ганц ч ярилцлагын санал авч чадахгүй байсан залуу хөтөлбөрийн эцэст хүссэн ажилдаа орж чадсан жишээтэй. Үүнээс харахад залуус их сургуульд онолын мэдлэг хангалттай олж авдаг ч яг ажлын байран дээр шаардлагатай "soft" ур чадваруудыг хангалттай эзэмшиж чадалгүй төгсөж байна. Хамгийн наад зах нь, CV болон ажлын и-мейл зөв бичих, ярилцлагад өөрийгөө бэлдэх тал дээр тун хангалтгүй. Бид жилдээ 40 залууст эдгээр ур чадварыг эзэмшүүллээ ч ард нь 40 мянган залуус байгаа. Тиймдээ ч бидний зүгээс хөтөлбөрөө хүртээмжтэй байлгах үүднээс их сургуулиуд дээр "Карьер төв" байгуулах төслийг ажил хэрэг болгох тал дээр төвлөрөн ажиллаж байна. Одоогийн байдлаар МУИС, Хүмүүнлэгийн их сургуультай хамтарч ажиллахаар болсон. > Залуус их сургуульд онолын мэдлэг хангалттай олж авдаг ч яг ажлын байран дээр шаардлагатай "soft" ур чадваруудыг хангалттай эзэмшиж чадалгүй төгсөж байна. > > unread.media ### vi. ц.цэндпүрэв, уран бүтээлч Энэхүү эвентийн хүрээнд бүтээсэн дөрвөн бүтээлийн нэг маань "Сонго гэхдээ яагаад" гэдэг нэртэй. Эмэгтэйчүүдийг улс төрд идэвхтэй байхыг дэмжих тухай, УИХ дахь эмэгтэй гишүүдийн квотын тоог нэмэх ёстой гэж бид байнга л ярьцгаадаг. Гэхдээ яг яагаад гэх асуултад хариулт өгч чаддаггүй мэт надад санагддаг юм. Эмэгтэй хүйс гэдэг дээр төвлөрөхөөс илүүтэй тухайн хүний ур чадвар, мэдлэг туршлага гээд чухам яагаад сонгох ёстой талаар олон шалтгаан бий шүү дээ. Өдөрлөгт хүрэлцэн ирсэн хүмүүс бүтээлийн маань хоёр талд байгаа цагаан зайн дээр яагаад эмэгтэй хүмүүсийг улс төрд сонгох ёстой талаар өөрсдийн бодлыг бичих боломжтой. Олон нийтийн оролцоот байдлыг дэмжих зорилготойгоор энэхүү бүтээлээ шийдсэн гэсэн үг л дээ. Ер нь уран бүтээлчид нийгэмтэйгээ хамгийн ойрхон байх ёстой хүмүүс юм. Урлаг гэхээр л олон нийтээс хөндий, тусдаа зүйл гэх ойлголт манай нийгэмд хүчтэй суусан байдаг. Гэвч угтаа бол урлагийн бүтээл гэдэг тэр чигтээ жирийн иргэдийн үзэл бодол, нийгмийн тусгал байх учиртай. > Урлагийн бүтээл гэдэг тэр чигтээ жирийн иргэдийн үзэл бодол, нийгмийн тусгал байх учиртай. > > Unread.media ### vii. О.АНГАРАГ, САЙН ДУРЫН АЖИЛТАН, ОТГОНТЭНГЭР ИХ СУРГУУЛЬ ОУХ 2-Р  КУРС Миний хувьд анх удаа томоохон хэмжээний өдөрлөгт сайн дурын ажилтнаар ажиллаж байна. Тэр ч утгаараа энэ хугацаанд өөрийнхөө үеийн залуустай багаар хамтран ажиллах, харилцан санаа бодлоо солилцох, асуудал шийдвэрлэх гээд олон чадварт суралцсандаа олзуурхаж байгаа шүү. Залуусын улс төрийн оролцоо бага байна гэх яриа хаа сайгүй сонсогддог. Ялангуяа миний үеийн залуус буюу 18-25 настай залуус сонгуульд саналаа өгөхгүй байна гээд л. Гэхдээ нэр дэвшиж байгаа хүмүүс зөвхөн сонгуулийн сурталчилгааны хэдхэн өдөрт өөрсдийнхөө үзэл бодол, хийж бүтээсэн ажлаа танилцуулдаг нь жаахан хангалтгүй юм шиг ээ. Сонгуульд анх удаа нэр дэвшиж байгаа шинэ улс төрчид зөвхөн сурталчилгааны хэдэн өдрөө бус илүү урт удаан хугацаанд залуусын дуу хоолойг сонсож, тэдэнд тулгамдаж байгаа асуудлын талаар илэн далангүй ярилцаад явбал бид ч тэр хүнийг анзаарч харна шүү дээ. > Сонгуульд анх удаа нэр дэвшиж байгаа шинэ улс төрчид сурталчилгааны хэдэн өдрөө бус илүү урт удаан хугацаанд залуусын дуу хоолойг сонсож, тэдэнд тулгамдаж байгаа асуудлын талаар илэн далангүй ярилцаад явбал бид ч тэр хүнийг анзаарч харна шүү дээ. > > Unread.media ### viii. Г.МӨНХЦЭЦЭГ, ДОХИОНЫ ХЭЛМЭРЧ Иргэний нийгэмд ажиллаж байгаа залуус төдийгүй нийт иргэдэд маш үр өгөөжтэй эвент болж байна. Хамгийн гол нь, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд тэгш хүртээмжтэй өдөрлөг болж буйгаараа онцлогтой. Жишээлбэл, тэргэнцэртэй иргэдэд орж гарахад ямар нэгэн саад тотгор байхгүй, сонсголын бэрхшээлтэй иргэдэд зориулан дохионы хэлмэрчийг нь хангаад өгчихсөн байгаа биз дээ. Энэ удаагийн эвент дээр би гэхэд бүх илтгэл, ярилцлагуудыг ажил мэргэжлийнхээ онцлогоор хэлмэрчлээд тухайн сонсож байгаа хүндээ хүргэх үүрэгтэй дохионы хэлмэрчээр ажиллаж байна. Хувь хүнийхээ зүгээс олон нийтийг хамарсан өөр бусад сургалт, өдөрлөгүүд яг энэ зарчмаар үйл ажиллагаагаа явуулбал ямар гоё вэ гэж өөрийн эрхгүй бодогдож байна шүү. > Олон нийтийг хамарсан сургалт, өдөрлөгүүд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд тэгш хүртээмжтэй үйл ажиллагаагаа явуулаасай хэмээн маш их хүсэж байна. > > Unread.media ### IX. б.ням-очир, өдөрлөгийн зочин Өдөрлөгт хүрэлцэн ирснээрээ нийгмээ илүү сайн сайхан болгохын төлөө залуус өөрсдийнхөө үзэл бодлыг илэрхийлж, оролцоотой байх ёстой гэдгийг маш сайн ойлголоо. Хэрэв бид нар л нийгмийн олон асуудалд санаагаа чилээхгүй бол өөрчлөлтийг авчрахад тун хүндрэлтэй. Түүнчлэн илтгэгч нарын судалгааны ажлууд сонирхолтой санагдсан шүү. Залуусын хөдөлмөр эрхлэлт, тэр дундаа яг ямар шалтгаануудын улмаас бидэнд хөдөлмөр эрхлэхэд бэрхшээл тулгарч байгаа юм гээд дэлгэрэнгүй судалгаа бүхий илтгэл тун үр өгөөжтэй байлаа. > Хэрэв бид нар л нийгмийн олон асуудалд санаагаа чилээхгүй бол өөрчлөлтийг авчрахад тун хүндрэлтэй. > > unread.media ### x. н.саранзэв, онхс гэрээт ажилтан Амьдарч буй орчинд маань шийдвэрлэх асуудал цөөнгүй бий. Явган хүний зам, гэрэлтүүлгийн асуудал, хүүхдийн тоглоомын талбай гэхчлэн алхам тутамд засаж шинэчлэх, шинээр бүтээн бий болгох ажлууд харагддаг гэдэгтэй хүн бүхэн л санал нийлэх байх. Яг энэ бодит хэрэгцээг тухайн орчинд амьдарч байгаа оршин суугчаас илүү сайн мэдэх хүн байхгүй. Орон нутгийн хөгжлийн сангийн үндсэн зорилго нь иргэдийн санал дээр үндэслэн өөрсдийнх нь амьдарч буй орчныг илүү тав тухтай, аюулгүй, хүртээмжтэй болгох юм. ОНХС, улсын төсөв хоёрын ялгаа нь улсын төсвийн тусламжтай илүү далайцтай, олон хүнийг хамарсан бүтээн байгуулалтын ажлууд хэрэгждэг бол орон нутгийн хөгжлийн сангаар дамжуулан тухайн баг, хороо, хэсэг дээр чухам ямар ажил хийвэл хамгийн үр дүнтэй болохыг иргэд өөрсдөө санал өгч, шийддэгээрээ давуу талтай. Та саналаа өгөхийн тулд ердөө E-mongolia эсвэл ОНХС гэх апп-д нэвтрэн ороод оршин суугаа газартаа тулгамдаж байгаа асуудлыг эрэмбэлэхэд л хангалттай. Амьдрах орчноо болохгүй, бүтэхгүй байна гээд зүгээр хараад суух бус Орон нутгийн хөгжлийн сангаар дамжуулан өөрчлөх боломжтой юм шүү. Сайн засаглалыг бүтээхийн тулд төрөөс гадна иргэдийн оролцоо тун чухал гэдгийг санаж, иргэдээ энэхүү санал хураалтад идэвхтэй оролцоорой хэмээн уриалъя. > Сайн засаглалыг бүтээхийн тулд төрөөс гадна иргэдийн оролцоо тун чухал. > > unread.media
https://unread.today/c/biodiversity-people
Чөлөөт
Tsogzolmaa Shofyor
2022-06-25T00:00:00
6 сарын 25, 2022
UN Biodiversity: Бидний Кени улсыг зорьж ирсэн шалтгаан
<div class="article-body"> <h2>Яг одоо Кени улсын Найроби хотод Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаан болж, дэлхийн 156 орны 1300 хүн биетээр, 4500 хүн онлайнаар оролцож байна. <div><br></div><div>Өдгөө зөвхөн нэн ховорд тооцогдох мазаалай баавгайтай адил хувь заяаг туулж буй ховор амьтдын төрөл зүйл дэлхийд 30 мянгад хүрээд байгаа. Зөвхөн ан амьтан гэлтгүй ургамал, шавьж, газар хөрс шороо, далай тэнгис зэрэг амьд организмууд нь байгаль дэлхийн экосистемийн нэгэн чухал хэсэг, хүрээлэн буй орчны тэнцвэрт байдлын салшгүй хэмжүүр юм. </div><div><br></div><div>Гэвч уур амьсгалын өөрчлөлт, хүний буруутай үйл ажиллагааны улмаас амьтдын тархац, тоо толгой буурч, амьдрах орчин нь улам бүр доройтсоор байгаа тул анхаарах, ахиц гаргах, алхам хийх учиртай хамгийн чухал сэдвийн нэг болоод байна. Тиймээс дээрх хуралд оролцож буй дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн эрхмүүдийн үзэл бодол, ирсэн зорилгыг тольдохоор энэхүү контентыг бэлтгэлээ.</div></h2><blockquote><p><b>This story was produced as part of Internews' Earth Journalism Network's 2022 UNCBD COP 15 Reporting Fellowship.</b><br><br>Энэхүү контентыг Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцийн Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдааны хүрээнд "Earth Journalism Network" байгууллагын дэмжлэгтэйгээр бүтээв.</p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. esther maina</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/b7c7a6c56849d759e5b265d8689578cf.jpeg"></p><p></p><p class="MsoNormal">Би Кенийн жижиг тосгон төрж өссөн. Хүүхэд байхдаа биологийн олон янз байдал гэж юу болох, хүрээлэн буй орчинд ямар асуудлууд тулгарч буй тухай сайн мэддэггүй байлаа. Гэвч цаг өнгөрөх тусам төрсөн нутагт маань байгаль орчны олон асуудал үзэгдэж, харагдах болсноор энэ талаар судалж эхэлсэн. Манай тосгонд ан амьтныг хууль бусаар агнаж махыг нь хэрэглэх, далай тэнгис бохирдуулах, ой мод устгах зэрэг хүрээлэн буй орны олон асуудал нүүрлэсэн. Тиймээс би хүмүүсээс, өөрөөсөө олон асуулт асууж эхэлсэн юм. Энэ бүхэн хэвийн, хууль ёсны зүйл гэж үү, бид амьтныг хайрлан хамгаалахын төлөө юу хийж чадах вэ гэх асуултын мөрөөр олон хүнтэй танилцаж, зорилго нэгтэй болсон.</p><p class="MsoNormal">Би одоогоор Кени дэх Биологийн олон янз байдлын залуусын сүлжээнд ажиллаж байна. Бид дэлхий даяар 140 оронд 280 салбар, 664 мянган гишүүнчлэлтэй. Бид биологийн олон янз байдлыг хадгалах, хамгаалах зорилгын дор дэлхий даяар олон төрлийн төсөл хөтөлбөр, арга хэмжээг, хөдөлгөөнийг зохион байгуулж, залуусын дуу хоолойг хүргэхийг зорьдог. Миний хувьд одоогоор далай, тэнгис, далайн нөөц баялгийг хамгаалах, тогтвортой ашиглах чиглэлд залуусын оролцоо, дуу хоолойг нэмэгдүүлэхэд төвлөрч байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">II. Nelson reiyia</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/1b711c5d13666e7ddbdadad82f7901a5.jpeg"></p><p></p><p>Би Кени улс дахь 25 мянган зэрлэг амьтад, 7000 гаруй зэрлэг ургамлын бүс нутгийг хамарсан Маасай Майра (Nashulai Maasai conservancy) экосистемийг хамгаалах байгууллагыг удирддаг. </p><p>Бид уугуул иргэдийн эрх, биологийн олон янз байдал, зэрлэг байгаль, ховор ан амьтдыг хамгаалах чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг юм. Энэ удаагийн хуралд олон улсын төлөөлөгчдөд өөрсдийн туршлагаа хуваалцаж, хэрхэн хүрээлэн буй орчныг хамгаалж буй арга барил, түүхээсээ хуваалцаж байна.</p><p>Бид хамгаалалтад авсан газарт жуулчдыг цөөн тоогоор оруулах, зөвхөн заасан замаар автомашинаар зорчих, хооллож ундлахгүй байх зэрэг энгийн алхмаас эхлээд онгон дагшин байгалийг хамгаалах олон төрлийн систем, менежмент боловсруулсан. Цаашид үндэсний хэмжээний бодлоготой болохоор ажиллаж байгаа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. swetha stotra bhashyam</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3903f40e77b4e53936e6b83820728761.jpeg"></p><p></p><p>Би өөрийн өнгөрсөн 10 жилийг байгаль орчин, биологийн олон янз байдлыг хамгаалахад хувь нэмрээ оруулахад зүтгэж байна. Биологийн олон байдлын бол миний амьдралд тэр чигтээ холбоотой. Миний юу идэх, хэрхэн амьдрахаас эхлээд амьдралын хэв маяг, соёл уламжлалтай салшгүй холбоотой сэдэв юм. Тэгэхээр энэ сэдэв намайг хэн болох, юу хийж буйг минь бүрэн тодорхойлдог. Энэ бол миний ондоошил. </p><p>Би дэлхийн өнцөг буланд бүрд буй байгаль орчны төлөөх залуусыг нэгтгэж, дуу хоолой, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, хөдөлгөөн өрнүүлэх, зөв алхам хийхэд туслах зорилгоор Биологийн олон янз байдлын олон улсын залуусын сүлжээнд ажиллаж байна. </p><p>Кени улсын Найроби хотод болсон Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаан бол бидний зорилгодоо хүрэхэд туслах томоохон арга хэмжээ юм. Хэрэв бид дараагийн уулзалтаар Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгын бэлтгэл ажлыг амжилттай хийж чадвал маш том урагш алхах шийдвэр байх болно. </p><p>Хэрэв энэ бүх хэлэлцээр амжилттай болж чадахгүй бол дэлхий даяар байгаль орчны асуудалтай нүүр тулж буй олон орны ирээдүйн гарц, шийдэл хойшилсоор байх болно. Энэтхэг улсын хувьд дэлхий дээрх хамгийн агаарын хамгийн бохирдолтой орон. Бидэнд агаар бохирдлоос гадна усны хомсдол, бохирдол, нөөцийн олон асуудал тулгарч байна. </p><p>Мөн цаг агаар, уур амьсгал цаг ирэх тусам хэт халуун, хэцүү болж байна. Энэ бүхэн бид биологийн олон байдалд хангалттай анхаарч чадахгүй байгаагийн үр дүн юм. Тэгэхээр яг одоо л өөрчлөлт, алхам хийхгүй юм бол цаашид хэтэрхий оройтсон байх болно шүү дээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. Nuhu Mathew Salasal</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/53/ea8b2e85c3b77566b6d23943e30aa1a2.jpg"></p><p></p><p>Би Танзани, Замби орны байгалийн нөөцийг хамгаалах, тогтвортой хөгжлийг цогцлоох чиглэлд олон төсөл хөтөлбөрийг хариуцан хэрэгжүүлдэг. Одоогоор Шведийн Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй биологийн олон янз байдлыг хамгаалах төслийг удирдаж буй. </p><p>Кени улсын Найроби хотод байрлах НҮБ-ын кампуст болж буй энэхүү хуралдаан 21-26-ны хооронд үргэлжилж, дэлхийн 156 орны 1300 хүн биетээр, 4500 хүн онлайнаар оролцож байгаа нь энэ сэдэв ямар чухал болохыг харуулж байна. Бид Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгыг бүрэн тодорхойлон хэлэлцэн учиртай. Энд улсаа төлөөлөн оролцож буй хэн бүхэн цаашид анхаарах асуудлаа тодорхойлж, шийдлээ гаргах замаар иргэддээ ойлгомжтой, тодорхой зураглал гаргаж өгөх шаардлагатай. </p><p>Улс орон бүр өөрсдийн үндэсний стратеги, хөтөлбөр боловсруулж, шинэчилсээр байгаа. Тухайлбал, биологийн олон янз байдлын тухай̆ конвенцын̆н Талуудын Бага хурлын 12 дугаар хуралдаан буюу 2010 онд баталсан “Айчи 20 зорилт”-ын дагуу улс орнууд байгаль орчны салбарын бодлогын уялдааг бүрэн хангасан байдлаар шинэчлэн боловсруулах шаардлага тулгарсан учраас шинэчилсэн 21 зорилтыг дэвшүүлээд байна. </p><p>Бид ирэх 10 жилд хийх ажлаа энэ шинэчилсэн зорилгын дагуу хэрэгжүүлэх учиртай. Гэхдээ бид одоо яаравчлахгүй бол төлөвлөснөөс хэдийн хоёр жилээр хоцроод байна. Цар тахал, хол хорионы улмаас энэхүү уулзалт дөрвөн удаа хойшилсон. Дахин хойшлуулах цаг хугацаа бидэнд байхгүй тул бид асуудалд нухацтай бөгөөд шуурхай хандах шаардлагатай юм шүү. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">v. Juthamas Sukitjanont</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/38258e2f393748d1ac21ca6302a70ccb.jpeg"></p><p></p><p>Байгаль орчны асуудал бол зөвхөн нэг бүс нутгийн бус дэлхий дахины сэдэв юм. Тэр дундаа, Азийн орнууд уур амьсгалын өөрчлөлтөд хамгийн их өртөж байна. Нөгөө талаар, хүн ам болон байгалийн баялаг маш их тул хайрлан хамгаалж, нөхөн сэргээх боломж дүүрэн бий. Тиймээс "Earth Journalism Network" нь байгаль орчны чиглэлээр мэргэшсэн, хөгжиж буй орны сэтгүүлчдийг энэ чиглэлийн олон сэдвийг хөндөж, олон нийтэд түгээж, нийгэмд нөлөөлөхөд нь туслах зорилгоор олон төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлдэг.</p><p>Түүгээр дамжуулан сэтгүүлчдийн ур чадварыг сайжруулах, мэргэшүүлэхэд чиглэдэг юм. Энэ хүрээнд бид сэтгүүлчдэд сургалт зохион байгуулах, НҮБ тэргүүтэй олон улсын хурал, уулзалтыг сурвалжлах эрх олгох, байгаль орчны чухал асуудлыг хөндсөн цуврал нийтлэл, сурвалжилгад зориулсан тэтгэлэг олгох зэрэг өргөн хүрээнд ажиллаж байна. Ингэснээр медиа боловсрол олгох, танилын хүрээгээ тэлэх, санхүүгийн дэмжлэг авах зэрэг олон давуу тал, боломжийг олгодог. </p><p>Үүний дагуу Азийн өнцөг булан бүрээс ирсэн сэтгүүлчид өөрсдийн дуу хоолойгоо хүргэж, уур амьсгалын өөрчлөлт, биологийн олон янз байдал, ус, хөрс, агаарын бохирдол, далай тэнгисийн нөөцийн асуудлаар чанартай контент бэлтгэж байна. </p><p>Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаанд Ази Номхон далайн бүсийн 12 сэтгүүлчийг шалгаруулан, биологийн олон янз байдалтай холбоотой өөрсдийн орны асуудлыг илүү судалж мэдэх, сурвалжлах, олон улсын мэргэшсэн экспертүүд, төлөөлөлтэй уулзах боломжоор хангаж байна. Бид энэ жил Египет улсад болох уур амьсгалын өөрчлөлтийн хуралд (COP27) олон улсын сэтгүүлчдийг шалгаруулан авахаар бүртгэлээ авч байгаа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Vi. vinod b.mathur</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/c0afa5fb76a65fd328591199a2c870b1.jpeg"></p><p></p><p>Би Энэтхэг улсын Биологийн олон янз байдлын үндэсний байгууллагыг удирддаг. Товчхондоо, байгаль орчны зохицуулагч байгууллага гэж хэлж болно. Биологийн нөөцийг ашиглаж буй хэн бүхэн биологийн олон янз байдлын хөтөлбөрийг дагах учиртай тул миний ажлын чиг үүрэг нь тэр бүх бодлого, төлөвлөгөө хэрэгжиж буй эсэхийг хянах юм. </p><p>Энэтхэг улсын хувьд биологийн олон янз байдлын нөөцөөр тун баялаг орнуудын нэг. Дэлхий дээр нөөцөөр баялаг 17 орон байгаа нь тэд энэ асуудалд маш чухал үүрэг, хариуцлагатай гэсэн үг. Нөгөө талаар, бид тэрбум давсан хүн амтай учраас хүний үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй олон эрсдэл байгаа юм. Энэ бүхний тэнцвэрийг хангана гэдэг тун сорилт болж байна. Эдийн засгийн хувьд хөгжиж буй манай орны хувьд дэд бүтцийн олон бүтээн байгуулалтыг хийх шаардлагатай. Ингэхдээ байгалийн аливаа нөөцийг хомсдуулж болохгүй юм. Байгаль орчны хамгаалахад зөвхөн энэ хуралд сууж буй зангиатай төрийн дээд эрхмүүд хамаатай биш гадаа гудамжинд алхаж буй хүний үйлдэл хүртэл нөлөөтэй юм шүү. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VII. Shruti ajit </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/96d535ddb7d75566065d2dd4b64ca5b9.jpeg"></p><p></p><p>Хүрээлэн буй орчныг хамгаалах, хайрлах тухайд олон нийтийн тэгш оролцоо, идэвхийг хангах нь миний ажил. Нэн ялангуяа, эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэхэд анхаарч байна. Энэ удаа бид Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэх, Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгод жендерийн агуулгыг нэмж, нийт 22 болгох санаачилгыг өрнүүлж байна. </p><p>Дэвшүүлсэн зорилгыг хэрэгжүүлэхэд хүн бүрийн тэгш оролцоо, санал, үзэл бодол чухал үүрэгтэй. Тиймээс энэхүү конвенцын бүх түвшинд буюу бодлого стратеги боловсруулах, төлөвлөгөө батлах, санал өгөх үйл явцад жендерийн мэдрэмжтэй байх санаачилгыг өрнүүлж байна. </p><p>Охид, эмэгтэйчүүд бол байгаль орчныг хайрлан хамгаалах, нөөцийг хадгалахад хамгийн өндөр үүрэг, хариуцлагатай байсаар ирсэн. Цаашид ч үүрэг ч оролцоо улам өндөр байх болно. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VIII. ibrahim khalilullah</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/562259682a2c6d74c8ec25100318cd95.jpeg"></p><p></p><p>Манай улс уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар олон талаар ярилцаж, энэ чиглэлд ашгийн бус, төрийн бус олон байгууллагууд ажилладаг боловч биологийн олон байдлын олон асуудалд ач холбогдол өгч, гүнд нь орохгүй байх шиг санагддаг. Тиймээс миний хувьд энэ сэдэвт төвлөрч, байгаль орчны бохирдолтой холбоотой асуудлыг судлах болсон. Бангладеш улсад усны бохирдол, ойн талбай багасах зэрэг байгаль орчны тулгамдсан асуудал олон бий. </p><p>Тухайлбал, дэлхийд алдартай "Sundarbans" ойд гэхэд нэн ховорд тооцогдох Бенгалын барс байдаг. Өмнөд Азийн орнууд ОХУ-ын Санкт-Петербургт 2010 онд болсон барыг хамгаалах олон улсын хурлаар олон төрлийн зэрлэг барыг хоёр дахин өсгөх амлалт өгсөн. Тэдгээр орнуудаас Непал болон Энэтхэг арван жилийн хугацаанд амлалтаа маш амжилттай хэрэгжүүлсэн бол Бангладеш чадаагүй. Манай улсад 2010 оны байдлаар бенгалын 106 бар байгаа гэж бүртгэгдсэн. Харин 2020 оны байдлаар 10 жилийн дараа 112 буюу зургаахнаар өссөн байна. Барын тоо өсөхүй байна гэдэг экосистемийн тогтвортой байдал алдагдаж байна гэсэн үг. Тиймээс энэ бүх асуудлыг олон нийтэд хүргэх, шийдэл, алхмыг хайж суралцах, цаашлаад сурвалжлах зорилгоор энд ирээд байна. </p><p>"Earth Journalism Network" байгууллагын дэмжлэгтэйгээр энэ удаа дээрх асуудлын хүрээнд мультимедиа контент болон телевизийн нэвтрүүлэг бэлтгэж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IX. Cristina eghenter </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/8e4cc2e5efd29426431f939d44fa1c8a.jpeg"></p><p></p><p>Энэ төрлийн хурал, уулзалт бол зөвхөн дээд түвшний, Засгийн газрын төлөөлөгчдийн тэргүүлэх, үг хэлэх учиртай орон биш. Энд бүх хүмүүсийн оролцоо, үзэл бодол, санаачилга багтах учиртай. Бид тэдэнд тулгарч буй маш олон асуудлыг сонсож, хэлэлцэж, шийдлийг хайх хэрэгтэй юм. Өдгөө дэлхий дээрх уугуул, орон нутгийн иргэд нийт хүн амын тавхан хувийг бүрдүүлж буй боловч биологийн олон янз байдлын 80 хувийг хайрлан хамгаалж байна. </p><p>Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-гийн хувьд таван сая дэмжигчтэй, дэлхийн 100 гаруй оронд байгаль орчныг хамгаалах чиглэлээр vйл ажиллагаа явуулдаг, олон улсын ашгийн бус, хандивын, тєрийн бус байгууллага юм. Миний хувьд байгалийн нөөцийг хамгаалах чиглэлд нийгэм, хүний эрхийн асуудалд төвлөрч байна. </p> </div>
Яг одоо Кени улсын Найроби хотод Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаан болж, дэлхийн 156 орны 1300 хүн биетээр, 4500 хүн онлайнаар оролцож байна. Өдгөө зөвхөн нэн ховорд тооцогдох мазаалай баавгайтай адил хувь заяаг туулж буй ховор амьтдын төрөл зүйл дэлхийд 30 мянгад хүрээд байгаа. Зөвхөн ан амьтан гэлтгүй ургамал, шавьж, газар хөрс шороо, далай тэнгис зэрэг амьд организмууд нь байгаль дэлхийн экосистемийн нэгэн чухал хэсэг, хүрээлэн буй орчны тэнцвэрт байдлын салшгүй хэмжүүр юм. Гэвч уур амьсгалын өөрчлөлт, хүний буруутай үйл ажиллагааны улмаас амьтдын тархац, тоо толгой буурч, амьдрах орчин нь улам бүр доройтсоор байгаа тул анхаарах, ахиц гаргах, алхам хийх учиртай хамгийн чухал сэдвийн нэг болоод байна. Тиймээс дээрх хуралд оролцож буй дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн эрхмүүдийн үзэл бодол, ирсэн зорилгыг тольдохоор энэхүү контентыг бэлтгэлээ. This story was produced as part of Internews' Earth Journalism Network's 2022 UNCBD COP 15 Reporting Fellowship. Энэхүү контентыг Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцийн Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдааны хүрээнд "Earth Journalism Network" байгууллагын дэмжлэгтэйгээр бүтээв. Unread I. esther maina Би Кенийн жижиг тосгон төрж өссөн. Хүүхэд байхдаа биологийн олон янз байдал гэж юу болох, хүрээлэн буй орчинд ямар асуудлууд тулгарч буй тухай сайн мэддэггүй байлаа. Гэвч цаг өнгөрөх тусам төрсөн нутагт маань байгаль орчны олон асуудал үзэгдэж, харагдах болсноор энэ талаар судалж эхэлсэн. Манай тосгонд ан амьтныг хууль бусаар агнаж махыг нь хэрэглэх, далай тэнгис бохирдуулах, ой мод устгах зэрэг хүрээлэн буй орны олон асуудал нүүрлэсэн. Тиймээс би хүмүүсээс, өөрөөсөө олон асуулт асууж эхэлсэн юм. Энэ бүхэн хэвийн, хууль ёсны зүйл гэж үү, бид амьтныг хайрлан хамгаалахын төлөө юу хийж чадах вэ гэх асуултын мөрөөр олон хүнтэй танилцаж, зорилго нэгтэй болсон. Би одоогоор Кени дэх Биологийн олон янз байдлын залуусын сүлжээнд ажиллаж байна. Бид дэлхий даяар 140 оронд 280 салбар, 664 мянган гишүүнчлэлтэй. Бид биологийн олон янз байдлыг хадгалах, хамгаалах зорилгын дор дэлхий даяар олон төрлийн төсөл хөтөлбөр, арга хэмжээг, хөдөлгөөнийг зохион байгуулж, залуусын дуу хоолойг хүргэхийг зорьдог. Миний хувьд одоогоор далай, тэнгис, далайн нөөц баялгийг хамгаалах, тогтвортой ашиглах чиглэлд залуусын оролцоо, дуу хоолойг нэмэгдүүлэхэд төвлөрч байна. II. Nelson reiyia Би Кени улс дахь 25 мянган зэрлэг амьтад, 7000 гаруй зэрлэг ургамлын бүс нутгийг хамарсан Маасай Майра (Nashulai Maasai conservancy) экосистемийг хамгаалах байгууллагыг удирддаг. Бид уугуул иргэдийн эрх, биологийн олон янз байдал, зэрлэг байгаль, ховор ан амьтдыг хамгаалах чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг юм. Энэ удаагийн хуралд олон улсын төлөөлөгчдөд өөрсдийн туршлагаа хуваалцаж, хэрхэн хүрээлэн буй орчныг хамгаалж буй арга барил, түүхээсээ хуваалцаж байна. Бид хамгаалалтад авсан газарт жуулчдыг цөөн тоогоор оруулах, зөвхөн заасан замаар автомашинаар зорчих, хооллож ундлахгүй байх зэрэг энгийн алхмаас эхлээд онгон дагшин байгалийг хамгаалах олон төрлийн систем, менежмент боловсруулсан. Цаашид үндэсний хэмжээний бодлоготой болохоор ажиллаж байгаа. III. swetha stotra bhashyam Би өөрийн өнгөрсөн 10 жилийг байгаль орчин, биологийн олон янз байдлыг хамгаалахад хувь нэмрээ оруулахад зүтгэж байна. Биологийн олон байдлын бол миний амьдралд тэр чигтээ холбоотой. Миний юу идэх, хэрхэн амьдрахаас эхлээд амьдралын хэв маяг, соёл уламжлалтай салшгүй холбоотой сэдэв юм. Тэгэхээр энэ сэдэв намайг хэн болох, юу хийж буйг минь бүрэн тодорхойлдог. Энэ бол миний ондоошил. Би дэлхийн өнцөг буланд бүрд буй байгаль орчны төлөөх залуусыг нэгтгэж, дуу хоолой, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, хөдөлгөөн өрнүүлэх, зөв алхам хийхэд туслах зорилгоор Биологийн олон янз байдлын олон улсын залуусын сүлжээнд ажиллаж байна. Кени улсын Найроби хотод болсон Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаан бол бидний зорилгодоо хүрэхэд туслах томоохон арга хэмжээ юм. Хэрэв бид дараагийн уулзалтаар Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгын бэлтгэл ажлыг амжилттай хийж чадвал маш том урагш алхах шийдвэр байх болно. Хэрэв энэ бүх хэлэлцээр амжилттай болж чадахгүй бол дэлхий даяар байгаль орчны асуудалтай нүүр тулж буй олон орны ирээдүйн гарц, шийдэл хойшилсоор байх болно. Энэтхэг улсын хувьд дэлхий дээрх хамгийн агаарын хамгийн бохирдолтой орон. Бидэнд агаар бохирдлоос гадна усны хомсдол, бохирдол, нөөцийн олон асуудал тулгарч байна. Мөн цаг агаар, уур амьсгал цаг ирэх тусам хэт халуун, хэцүү болж байна. Энэ бүхэн бид биологийн олон байдалд хангалттай анхаарч чадахгүй байгаагийн үр дүн юм. Тэгэхээр яг одоо л өөрчлөлт, алхам хийхгүй юм бол цаашид хэтэрхий оройтсон байх болно шүү дээ. IV. Nuhu Mathew Salasal Би Танзани, Замби орны байгалийн нөөцийг хамгаалах, тогтвортой хөгжлийг цогцлоох чиглэлд олон төсөл хөтөлбөрийг хариуцан хэрэгжүүлдэг. Одоогоор Шведийн Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй биологийн олон янз байдлыг хамгаалах төслийг удирдаж буй. Кени улсын Найроби хотод байрлах НҮБ-ын кампуст болж буй энэхүү хуралдаан 21-26-ны хооронд үргэлжилж, дэлхийн 156 орны 1300 хүн биетээр, 4500 хүн онлайнаар оролцож байгаа нь энэ сэдэв ямар чухал болохыг харуулж байна. Бид Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгыг бүрэн тодорхойлон хэлэлцэн учиртай. Энд улсаа төлөөлөн оролцож буй хэн бүхэн цаашид анхаарах асуудлаа тодорхойлж, шийдлээ гаргах замаар иргэддээ ойлгомжтой, тодорхой зураглал гаргаж өгөх шаардлагатай. Улс орон бүр өөрсдийн үндэсний стратеги, хөтөлбөр боловсруулж, шинэчилсээр байгаа. Тухайлбал, биологийн олон янз байдлын тухай̆ конвенцын̆н Талуудын Бага хурлын 12 дугаар хуралдаан буюу 2010 онд баталсан “Айчи 20 зорилт”-ын дагуу улс орнууд байгаль орчны салбарын бодлогын уялдааг бүрэн хангасан байдлаар шинэчлэн боловсруулах шаардлага тулгарсан учраас шинэчилсэн 21 зорилтыг дэвшүүлээд байна. Бид ирэх 10 жилд хийх ажлаа энэ шинэчилсэн зорилгын дагуу хэрэгжүүлэх учиртай. Гэхдээ бид одоо яаравчлахгүй бол төлөвлөснөөс хэдийн хоёр жилээр хоцроод байна. Цар тахал, хол хорионы улмаас энэхүү уулзалт дөрвөн удаа хойшилсон. Дахин хойшлуулах цаг хугацаа бидэнд байхгүй тул бид асуудалд нухацтай бөгөөд шуурхай хандах шаардлагатай юм шүү. v. Juthamas Sukitjanont Байгаль орчны асуудал бол зөвхөн нэг бүс нутгийн бус дэлхий дахины сэдэв юм. Тэр дундаа, Азийн орнууд уур амьсгалын өөрчлөлтөд хамгийн их өртөж байна. Нөгөө талаар, хүн ам болон байгалийн баялаг маш их тул хайрлан хамгаалж, нөхөн сэргээх боломж дүүрэн бий. Тиймээс "Earth Journalism Network" нь байгаль орчны чиглэлээр мэргэшсэн, хөгжиж буй орны сэтгүүлчдийг энэ чиглэлийн олон сэдвийг хөндөж, олон нийтэд түгээж, нийгэмд нөлөөлөхөд нь туслах зорилгоор олон төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлдэг. Түүгээр дамжуулан сэтгүүлчдийн ур чадварыг сайжруулах, мэргэшүүлэхэд чиглэдэг юм. Энэ хүрээнд бид сэтгүүлчдэд сургалт зохион байгуулах, НҮБ тэргүүтэй олон улсын хурал, уулзалтыг сурвалжлах эрх олгох, байгаль орчны чухал асуудлыг хөндсөн цуврал нийтлэл, сурвалжилгад зориулсан тэтгэлэг олгох зэрэг өргөн хүрээнд ажиллаж байна. Ингэснээр медиа боловсрол олгох, танилын хүрээгээ тэлэх, санхүүгийн дэмжлэг авах зэрэг олон давуу тал, боломжийг олгодог. Үүний дагуу Азийн өнцөг булан бүрээс ирсэн сэтгүүлчид өөрсдийн дуу хоолойгоо хүргэж, уур амьсгалын өөрчлөлт, биологийн олон янз байдал, ус, хөрс, агаарын бохирдол, далай тэнгисийн нөөцийн асуудлаар чанартай контент бэлтгэж байна. Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаанд Ази Номхон далайн бүсийн 12 сэтгүүлчийг шалгаруулан, биологийн олон янз байдалтай холбоотой өөрсдийн орны асуудлыг илүү судалж мэдэх, сурвалжлах, олон улсын мэргэшсэн экспертүүд, төлөөлөлтэй уулзах боломжоор хангаж байна. Бид энэ жил Египет улсад болох уур амьсгалын өөрчлөлтийн хуралд (COP27) олон улсын сэтгүүлчдийг шалгаруулан авахаар бүртгэлээ авч байгаа. Vi. vinod b.mathur Би Энэтхэг улсын Биологийн олон янз байдлын үндэсний байгууллагыг удирддаг. Товчхондоо, байгаль орчны зохицуулагч байгууллага гэж хэлж болно. Биологийн нөөцийг ашиглаж буй хэн бүхэн биологийн олон янз байдлын хөтөлбөрийг дагах учиртай тул миний ажлын чиг үүрэг нь тэр бүх бодлого, төлөвлөгөө хэрэгжиж буй эсэхийг хянах юм. Энэтхэг улсын хувьд биологийн олон янз байдлын нөөцөөр тун баялаг орнуудын нэг. Дэлхий дээр нөөцөөр баялаг 17 орон байгаа нь тэд энэ асуудалд маш чухал үүрэг, хариуцлагатай гэсэн үг. Нөгөө талаар, бид тэрбум давсан хүн амтай учраас хүний үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй олон эрсдэл байгаа юм. Энэ бүхний тэнцвэрийг хангана гэдэг тун сорилт болж байна. Эдийн засгийн хувьд хөгжиж буй манай орны хувьд дэд бүтцийн олон бүтээн байгуулалтыг хийх шаардлагатай. Ингэхдээ байгалийн аливаа нөөцийг хомсдуулж болохгүй юм. Байгаль орчны хамгаалахад зөвхөн энэ хуралд сууж буй зангиатай төрийн дээд эрхмүүд хамаатай биш гадаа гудамжинд алхаж буй хүний үйлдэл хүртэл нөлөөтэй юм шүү. VII. Shruti ajit Хүрээлэн буй орчныг хамгаалах, хайрлах тухайд олон нийтийн тэгш оролцоо, идэвхийг хангах нь миний ажил. Нэн ялангуяа, эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэхэд анхаарч байна. Энэ удаа бид Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэх, Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгод жендерийн агуулгыг нэмж, нийт 22 болгох санаачилгыг өрнүүлж байна. Дэвшүүлсэн зорилгыг хэрэгжүүлэхэд хүн бүрийн тэгш оролцоо, санал, үзэл бодол чухал үүрэгтэй. Тиймээс энэхүү конвенцын бүх түвшинд буюу бодлого стратеги боловсруулах, төлөвлөгөө батлах, санал өгөх үйл явцад жендерийн мэдрэмжтэй байх санаачилгыг өрнүүлж байна. Охид, эмэгтэйчүүд бол байгаль орчныг хайрлан хамгаалах, нөөцийг хадгалахад хамгийн өндөр үүрэг, хариуцлагатай байсаар ирсэн. Цаашид ч үүрэг ч оролцоо улам өндөр байх болно. VIII. ibrahim khalilullah Манай улс уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар олон талаар ярилцаж, энэ чиглэлд ашгийн бус, төрийн бус олон байгууллагууд ажилладаг боловч биологийн олон байдлын олон асуудалд ач холбогдол өгч, гүнд нь орохгүй байх шиг санагддаг. Тиймээс миний хувьд энэ сэдэвт төвлөрч, байгаль орчны бохирдолтой холбоотой асуудлыг судлах болсон. Бангладеш улсад усны бохирдол, ойн талбай багасах зэрэг байгаль орчны тулгамдсан асуудал олон бий. Тухайлбал, дэлхийд алдартай "Sundarbans" ойд гэхэд нэн ховорд тооцогдох Бенгалын барс байдаг. Өмнөд Азийн орнууд ОХУ-ын Санкт-Петербургт 2010 онд болсон барыг хамгаалах олон улсын хурлаар олон төрлийн зэрлэг барыг хоёр дахин өсгөх амлалт өгсөн. Тэдгээр орнуудаас Непал болон Энэтхэг арван жилийн хугацаанд амлалтаа маш амжилттай хэрэгжүүлсэн бол Бангладеш чадаагүй. Манай улсад 2010 оны байдлаар бенгалын 106 бар байгаа гэж бүртгэгдсэн. Харин 2020 оны байдлаар 10 жилийн дараа 112 буюу зургаахнаар өссөн байна. Барын тоо өсөхүй байна гэдэг экосистемийн тогтвортой байдал алдагдаж байна гэсэн үг. Тиймээс энэ бүх асуудлыг олон нийтэд хүргэх, шийдэл, алхмыг хайж суралцах, цаашлаад сурвалжлах зорилгоор энд ирээд байна. "Earth Journalism Network" байгууллагын дэмжлэгтэйгээр энэ удаа дээрх асуудлын хүрээнд мультимедиа контент болон телевизийн нэвтрүүлэг бэлтгэж байна. IX. Cristina eghenter Энэ төрлийн хурал, уулзалт бол зөвхөн дээд түвшний, Засгийн газрын төлөөлөгчдийн тэргүүлэх, үг хэлэх учиртай орон биш. Энд бүх хүмүүсийн оролцоо, үзэл бодол, санаачилга багтах учиртай. Бид тэдэнд тулгарч буй маш олон асуудлыг сонсож, хэлэлцэж, шийдлийг хайх хэрэгтэй юм. Өдгөө дэлхий дээрх уугуул, орон нутгийн иргэд нийт хүн амын тавхан хувийг бүрдүүлж буй боловч биологийн олон янз байдлын 80 хувийг хайрлан хамгаалж байна. Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-гийн хувьд таван сая дэмжигчтэй, дэлхийн 100 гаруй оронд байгаль орчныг хамгаалах чиглэлээр vйл ажиллагаа явуулдаг, олон улсын ашгийн бус, хандивын, тєрийн бус байгууллага юм. Миний хувьд байгалийн нөөцийг хамгаалах чиглэлд нийгэм, хүний эрхийн асуудалд төвлөрч байна.
Яг одоо Кени улсын Найроби хотод Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаан болж, дэлхийн 156 орны 1300 хүн биетээр, 4500 хүн онлайнаар оролцож байна. Өдгөө зөвхөн нэн ховорд тооцогдох мазаалай баавгайтай адил хувь заяаг туулж буй ховор амьтдын төрөл зүйл дэлхийд 30 мянгад хүрээд байгаа. Зөвхөн ан амьтан гэлтгүй ургамал, шавьж, газар хөрс шороо, далай тэнгис зэрэг амьд организмууд нь байгаль дэлхийн экосистемийн нэгэн чухал хэсэг, хүрээлэн буй орчны тэнцвэрт байдлын салшгүй хэмжүүр юм. Гэвч уур амьсгалын өөрчлөлт, хүний буруутай үйл ажиллагааны улмаас амьтдын тархац, тоо толгой буурч, амьдрах орчин нь улам бүр доройтсоор байгаа тул анхаарах, ахиц гаргах, алхам хийх учиртай хамгийн чухал сэдвийн нэг болоод байна. Тиймээс дээрх хуралд оролцож буй дэлхийн өнцөг булан бүрээс ирсэн эрхмүүдийн үзэл бодол, ирсэн зорилгыг тольдохоор энэхүү контентыг бэлтгэлээ. > **This story was produced as part of Internews' Earth Journalism Network's 2022 UNCBD COP 15 Reporting Fellowship.** > > Энэхүү контентыг Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцийн Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдааны хүрээнд "Earth Journalism Network" байгууллагын дэмжлэгтэйгээр бүтээв. > > Unread ### I. esther maina Би Кенийн жижиг тосгон төрж өссөн. Хүүхэд байхдаа биологийн олон янз байдал гэж юу болох, хүрээлэн буй орчинд ямар асуудлууд тулгарч буй тухай сайн мэддэггүй байлаа. Гэвч цаг өнгөрөх тусам төрсөн нутагт маань байгаль орчны олон асуудал үзэгдэж, харагдах болсноор энэ талаар судалж эхэлсэн. Манай тосгонд ан амьтныг хууль бусаар агнаж махыг нь хэрэглэх, далай тэнгис бохирдуулах, ой мод устгах зэрэг хүрээлэн буй орны олон асуудал нүүрлэсэн. Тиймээс би хүмүүсээс, өөрөөсөө олон асуулт асууж эхэлсэн юм. Энэ бүхэн хэвийн, хууль ёсны зүйл гэж үү, бид амьтныг хайрлан хамгаалахын төлөө юу хийж чадах вэ гэх асуултын мөрөөр олон хүнтэй танилцаж, зорилго нэгтэй болсон. Би одоогоор Кени дэх Биологийн олон янз байдлын залуусын сүлжээнд ажиллаж байна. Бид дэлхий даяар 140 оронд 280 салбар, 664 мянган гишүүнчлэлтэй. Бид биологийн олон янз байдлыг хадгалах, хамгаалах зорилгын дор дэлхий даяар олон төрлийн төсөл хөтөлбөр, арга хэмжээг, хөдөлгөөнийг зохион байгуулж, залуусын дуу хоолойг хүргэхийг зорьдог. Миний хувьд одоогоор далай, тэнгис, далайн нөөц баялгийг хамгаалах, тогтвортой ашиглах чиглэлд залуусын оролцоо, дуу хоолойг нэмэгдүүлэхэд төвлөрч байна. ### II. Nelson reiyia Би Кени улс дахь 25 мянган зэрлэг амьтад, 7000 гаруй зэрлэг ургамлын бүс нутгийг хамарсан Маасай Майра (Nashulai Maasai conservancy) экосистемийг хамгаалах байгууллагыг удирддаг. Бид уугуул иргэдийн эрх, биологийн олон янз байдал, зэрлэг байгаль, ховор ан амьтдыг хамгаалах чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг юм. Энэ удаагийн хуралд олон улсын төлөөлөгчдөд өөрсдийн туршлагаа хуваалцаж, хэрхэн хүрээлэн буй орчныг хамгаалж буй арга барил, түүхээсээ хуваалцаж байна. Бид хамгаалалтад авсан газарт жуулчдыг цөөн тоогоор оруулах, зөвхөн заасан замаар автомашинаар зорчих, хооллож ундлахгүй байх зэрэг энгийн алхмаас эхлээд онгон дагшин байгалийг хамгаалах олон төрлийн систем, менежмент боловсруулсан. Цаашид үндэсний хэмжээний бодлоготой болохоор ажиллаж байгаа. ### III. swetha stotra bhashyam Би өөрийн өнгөрсөн 10 жилийг байгаль орчин, биологийн олон янз байдлыг хамгаалахад хувь нэмрээ оруулахад зүтгэж байна. Биологийн олон байдлын бол миний амьдралд тэр чигтээ холбоотой. Миний юу идэх, хэрхэн амьдрахаас эхлээд амьдралын хэв маяг, соёл уламжлалтай салшгүй холбоотой сэдэв юм. Тэгэхээр энэ сэдэв намайг хэн болох, юу хийж буйг минь бүрэн тодорхойлдог. Энэ бол миний ондоошил. Би дэлхийн өнцөг буланд бүрд буй байгаль орчны төлөөх залуусыг нэгтгэж, дуу хоолой, үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх, хөдөлгөөн өрнүүлэх, зөв алхам хийхэд туслах зорилгоор Биологийн олон янз байдлын олон улсын залуусын сүлжээнд ажиллаж байна. Кени улсын Найроби хотод болсон Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаан бол бидний зорилгодоо хүрэхэд туслах томоохон арга хэмжээ юм. Хэрэв бид дараагийн уулзалтаар Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгын бэлтгэл ажлыг амжилттай хийж чадвал маш том урагш алхах шийдвэр байх болно. Хэрэв энэ бүх хэлэлцээр амжилттай болж чадахгүй бол дэлхий даяар байгаль орчны асуудалтай нүүр тулж буй олон орны ирээдүйн гарц, шийдэл хойшилсоор байх болно. Энэтхэг улсын хувьд дэлхий дээрх хамгийн агаарын хамгийн бохирдолтой орон. Бидэнд агаар бохирдлоос гадна усны хомсдол, бохирдол, нөөцийн олон асуудал тулгарч байна. Мөн цаг агаар, уур амьсгал цаг ирэх тусам хэт халуун, хэцүү болж байна. Энэ бүхэн бид биологийн олон байдалд хангалттай анхаарч чадахгүй байгаагийн үр дүн юм. Тэгэхээр яг одоо л өөрчлөлт, алхам хийхгүй юм бол цаашид хэтэрхий оройтсон байх болно шүү дээ. ### IV. Nuhu Mathew Salasal Би Танзани, Замби орны байгалийн нөөцийг хамгаалах, тогтвортой хөгжлийг цогцлоох чиглэлд олон төсөл хөтөлбөрийг хариуцан хэрэгжүүлдэг. Одоогоор Шведийн Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй биологийн олон янз байдлыг хамгаалах төслийг удирдаж буй. Кени улсын Найроби хотод байрлах НҮБ-ын кампуст болж буй энэхүү хуралдаан 21-26-ны хооронд үргэлжилж, дэлхийн 156 орны 1300 хүн биетээр, 4500 хүн онлайнаар оролцож байгаа нь энэ сэдэв ямар чухал болохыг харуулж байна. Бид Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгыг бүрэн тодорхойлон хэлэлцэн учиртай. Энд улсаа төлөөлөн оролцож буй хэн бүхэн цаашид анхаарах асуудлаа тодорхойлж, шийдлээ гаргах замаар иргэддээ ойлгомжтой, тодорхой зураглал гаргаж өгөх шаардлагатай. Улс орон бүр өөрсдийн үндэсний стратеги, хөтөлбөр боловсруулж, шинэчилсээр байгаа. Тухайлбал, биологийн олон янз байдлын тухай̆ конвенцын̆н Талуудын Бага хурлын 12 дугаар хуралдаан буюу 2010 онд баталсан “Айчи 20 зорилт”-ын дагуу улс орнууд байгаль орчны салбарын бодлогын уялдааг бүрэн хангасан байдлаар шинэчлэн боловсруулах шаардлага тулгарсан учраас шинэчилсэн 21 зорилтыг дэвшүүлээд байна. Бид ирэх 10 жилд хийх ажлаа энэ шинэчилсэн зорилгын дагуу хэрэгжүүлэх учиртай. Гэхдээ бид одоо яаравчлахгүй бол төлөвлөснөөс хэдийн хоёр жилээр хоцроод байна. Цар тахал, хол хорионы улмаас энэхүү уулзалт дөрвөн удаа хойшилсон. Дахин хойшлуулах цаг хугацаа бидэнд байхгүй тул бид асуудалд нухацтай бөгөөд шуурхай хандах шаардлагатай юм шүү. ### v. Juthamas Sukitjanont Байгаль орчны асуудал бол зөвхөн нэг бүс нутгийн бус дэлхий дахины сэдэв юм. Тэр дундаа, Азийн орнууд уур амьсгалын өөрчлөлтөд хамгийн их өртөж байна. Нөгөө талаар, хүн ам болон байгалийн баялаг маш их тул хайрлан хамгаалж, нөхөн сэргээх боломж дүүрэн бий. Тиймээс "Earth Journalism Network" нь байгаль орчны чиглэлээр мэргэшсэн, хөгжиж буй орны сэтгүүлчдийг энэ чиглэлийн олон сэдвийг хөндөж, олон нийтэд түгээж, нийгэмд нөлөөлөхөд нь туслах зорилгоор олон төсөл хөтөлбөр хэрэгжүүлдэг. Түүгээр дамжуулан сэтгүүлчдийн ур чадварыг сайжруулах, мэргэшүүлэхэд чиглэдэг юм. Энэ хүрээнд бид сэтгүүлчдэд сургалт зохион байгуулах, НҮБ тэргүүтэй олон улсын хурал, уулзалтыг сурвалжлах эрх олгох, байгаль орчны чухал асуудлыг хөндсөн цуврал нийтлэл, сурвалжилгад зориулсан тэтгэлэг олгох зэрэг өргөн хүрээнд ажиллаж байна. Ингэснээр медиа боловсрол олгох, танилын хүрээгээ тэлэх, санхүүгийн дэмжлэг авах зэрэг олон давуу тал, боломжийг олгодог. Үүний дагуу Азийн өнцөг булан бүрээс ирсэн сэтгүүлчид өөрсдийн дуу хоолойгоо хүргэж, уур амьсгалын өөрчлөлт, биологийн олон янз байдал, ус, хөрс, агаарын бохирдол, далай тэнгисийн нөөцийн асуудлаар чанартай контент бэлтгэж байна. Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаанд Ази Номхон далайн бүсийн 12 сэтгүүлчийг шалгаруулан, биологийн олон янз байдалтай холбоотой өөрсдийн орны асуудлыг илүү судалж мэдэх, сурвалжлах, олон улсын мэргэшсэн экспертүүд, төлөөлөлтэй уулзах боломжоор хангаж байна. Бид энэ жил Египет улсад болох уур амьсгалын өөрчлөлтийн хуралд (COP27) олон улсын сэтгүүлчдийг шалгаруулан авахаар бүртгэлээ авч байгаа. ### Vi. vinod b.mathur Би Энэтхэг улсын Биологийн олон янз байдлын үндэсний байгууллагыг удирддаг. Товчхондоо, байгаль орчны зохицуулагч байгууллага гэж хэлж болно. Биологийн нөөцийг ашиглаж буй хэн бүхэн биологийн олон янз байдлын хөтөлбөрийг дагах учиртай тул миний ажлын чиг үүрэг нь тэр бүх бодлого, төлөвлөгөө хэрэгжиж буй эсэхийг хянах юм. Энэтхэг улсын хувьд биологийн олон янз байдлын нөөцөөр тун баялаг орнуудын нэг. Дэлхий дээр нөөцөөр баялаг 17 орон байгаа нь тэд энэ асуудалд маш чухал үүрэг, хариуцлагатай гэсэн үг. Нөгөө талаар, бид тэрбум давсан хүн амтай учраас хүний үйл ажиллагаанаас үүдэлтэй олон эрсдэл байгаа юм. Энэ бүхний тэнцвэрийг хангана гэдэг тун сорилт болж байна. Эдийн засгийн хувьд хөгжиж буй манай орны хувьд дэд бүтцийн олон бүтээн байгуулалтыг хийх шаардлагатай. Ингэхдээ байгалийн аливаа нөөцийг хомсдуулж болохгүй юм. Байгаль орчны хамгаалахад зөвхөн энэ хуралд сууж буй зангиатай төрийн дээд эрхмүүд хамаатай биш гадаа гудамжинд алхаж буй хүний үйлдэл хүртэл нөлөөтэй юм шүү. ### VII. Shruti ajit Хүрээлэн буй орчныг хамгаалах, хайрлах тухайд олон нийтийн тэгш оролцоо, идэвхийг хангах нь миний ажил. Нэн ялангуяа, эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэгдүүлэхэд анхаарч байна. Энэ удаа бид Биологийн олон янз байдлын тухай конвенцын Талуудын Бага хурлын 15 (COP15) дугаар хуралдаанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог нэмэх, Биологийн олон янз байдлын 21 зорилгод жендерийн агуулгыг нэмж, нийт 22 болгох санаачилгыг өрнүүлж байна. Дэвшүүлсэн зорилгыг хэрэгжүүлэхэд хүн бүрийн тэгш оролцоо, санал, үзэл бодол чухал үүрэгтэй. Тиймээс энэхүү конвенцын бүх түвшинд буюу бодлого стратеги боловсруулах, төлөвлөгөө батлах, санал өгөх үйл явцад жендерийн мэдрэмжтэй байх санаачилгыг өрнүүлж байна. Охид, эмэгтэйчүүд бол байгаль орчныг хайрлан хамгаалах, нөөцийг хадгалахад хамгийн өндөр үүрэг, хариуцлагатай байсаар ирсэн. Цаашид ч үүрэг ч оролцоо улам өндөр байх болно. ### VIII. ibrahim khalilullah Манай улс уур амьсгалын өөрчлөлтийн талаар олон талаар ярилцаж, энэ чиглэлд ашгийн бус, төрийн бус олон байгууллагууд ажилладаг боловч биологийн олон байдлын олон асуудалд ач холбогдол өгч, гүнд нь орохгүй байх шиг санагддаг. Тиймээс миний хувьд энэ сэдэвт төвлөрч, байгаль орчны бохирдолтой холбоотой асуудлыг судлах болсон. Бангладеш улсад усны бохирдол, ойн талбай багасах зэрэг байгаль орчны тулгамдсан асуудал олон бий. Тухайлбал, дэлхийд алдартай "Sundarbans" ойд гэхэд нэн ховорд тооцогдох Бенгалын барс байдаг. Өмнөд Азийн орнууд ОХУ-ын Санкт-Петербургт 2010 онд болсон барыг хамгаалах олон улсын хурлаар олон төрлийн зэрлэг барыг хоёр дахин өсгөх амлалт өгсөн. Тэдгээр орнуудаас Непал болон Энэтхэг арван жилийн хугацаанд амлалтаа маш амжилттай хэрэгжүүлсэн бол Бангладеш чадаагүй. Манай улсад 2010 оны байдлаар бенгалын 106 бар байгаа гэж бүртгэгдсэн. Харин 2020 оны байдлаар 10 жилийн дараа 112 буюу зургаахнаар өссөн байна. Барын тоо өсөхүй байна гэдэг экосистемийн тогтвортой байдал алдагдаж байна гэсэн үг. Тиймээс энэ бүх асуудлыг олон нийтэд хүргэх, шийдэл, алхмыг хайж суралцах, цаашлаад сурвалжлах зорилгоор энд ирээд байна. "Earth Journalism Network" байгууллагын дэмжлэгтэйгээр энэ удаа дээрх асуудлын хүрээнд мультимедиа контент болон телевизийн нэвтрүүлэг бэлтгэж байна. ### IX. Cristina eghenter Энэ төрлийн хурал, уулзалт бол зөвхөн дээд түвшний, Засгийн газрын төлөөлөгчдийн тэргүүлэх, үг хэлэх учиртай орон биш. Энд бүх хүмүүсийн оролцоо, үзэл бодол, санаачилга багтах учиртай. Бид тэдэнд тулгарч буй маш олон асуудлыг сонсож, хэлэлцэж, шийдлийг хайх хэрэгтэй юм. Өдгөө дэлхий дээрх уугуул, орон нутгийн иргэд нийт хүн амын тавхан хувийг бүрдүүлж буй боловч биологийн олон янз байдлын 80 хувийг хайрлан хамгаалж байна. Дэлхийн байгаль хамгаалах сан (WWF)-гийн хувьд таван сая дэмжигчтэй, дэлхийн 100 гаруй оронд байгаль орчныг хамгаалах чиглэлээр vйл ажиллагаа явуулдаг, олон улсын ашгийн бус, хандивын, тєрийн бус байгууллага юм. Миний хувьд байгалийн нөөцийг хамгаалах чиглэлд нийгэм, хүний эрхийн асуудалд төвлөрч байна.
https://unread.today/c/10x10-ot
10 ертөнц, 10 өнцөг
Burtguljin Enkhbat
2023-04-21T00:00:00
4 сарын 21, 2023
"Оюу толгой" ХХК хамт олон
<div class="article-body"> <p></p><p><b>Хэрвээ та Оюу Толгойн гүний уурхайд зочилбол “Уурхайгаас гарч ирэх хамгийн чухал эрдэнэ бол та” хэмээх зураг хамгийн түрүүнд нүдэнд тань тусах нь лавтай. Өнөөдрийн байдлаар дэлхийд эхний тавд эрэмбэлэгдэж буй, ирэх жилүүдэд бүрэн хүчин чадлаараа ажиллах үедээ жилдээ 500 мянган тонн баяжмал олборлох энэхүү уурхайн хамгийн том баялаг бол 20 мянган орчим ажиллах хүчин юм. </b></p><p><b>Өдгөө "Оюу толгой" компанийн нийт ажиллах хүчний 97 хувийг монголчууд бүрдүүлж байгаа бөгөөд дэлхийн хаана ч ажилд орж чадах туршлагатай инженер, техникийн ажилчид энд ажиллаж байгааг дурдах хэрэгтэй болов уу. Нөгөө талдаа нэг ээлжиндээ л гэхэд 6 мянга гаруй залуус ажиллаж, амьдрал буцалж байдаг энэхүү бичил хотод зөвхөн уурхайчдаас гадна төрөл бүрийн мэргэжилтнүүд уурхайн хэвийн ажиллагааг хангахын төлөө 12 цагийн турш хөдөлмөрлөж байдаг.<br></b></p><p><b>Гүний уурхайн олборлолт эхэлсэн өнгөрөгч сард дэлхийд данстай уурхайг хөдөлгөх гол хүчин болсон тэдэнтэй ажлынх нь онцлог хийгээд мэргэжлээрээ бахархах мөчүүдийн тухай цөөн хором ярилцсанаа ийнхүү хүргэж байна. </b></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7ae5aa74f41f85d686e42574d3e3fdf2.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">i. Н.Жамбалжамц, үйл ажиллагаа хариуцсан ахлах ажилтан <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b3241cdf95a5c905f43c882a13b6ef3d.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">Миний ажил “Оюу толгой” ХХК-д ашиглагддаг компьютер,принтер зэрэг мэдээллийн технологийн тоног төхөөрөмжуудийг хариуцдагаараа онцлогтой. Илүү тодруулбал, зургаан мянган гаран компьютерыг хариуцаж, 10 мянга гаруй ажилчдад хүрч үйлчилж байна. Аливаа тоног төхөөрөмж хэвийн бус ажиллаа гэхэд хамгийн түрүүнд очиж шалгадаг болохоор манай багийг “галын шугаман дээр ажилладаг” хэмээн зүйрлэдэг юм. </p><p class="MsoNormal">"Оюу толгой" компанид ямагт олон улсын стандартад нийцэхүйц техник төхөөрөмж, программ хангамжийг албан ёсны эрхтэйгээр ашиглаж, туршиж ирсэн. Техник технологи хурдацтай хөгжиж буй шинэ эрин зуунд шинээр гарч буй бүхий л технологийн бүтээгдэхүүнийг дэлхийн жишигтэй хөл нийлүүлэн ашиглаж, хэрэглээндээ нэвтрүүлж байгаа нь манай мэргэжлийн сайхан тал нь гэж боддог. </p><p class="MsoNormal"><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ii. Н.пүрэвсүрэн, газарзүйн мэдээллийн систем болон дата хариуцсан зөвлөх <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/34086427786c7e3c7915142a410d761f.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Миний ажил бол Оюу толгой уурхайн байгаль орчны бүхий л датаг цуглуулж нэгтгэх, тэдгээрийг газарзүйн мэдээллийн системээр дамжуулан өөр хооронд нь давхцуулж, хаана ямар төрлийн ховор ургамал байна, аль хэсэгт нь амьтад байгаа зэрэг мэдээллийг хүмүүст ойлгомжтой байдлаар харуулах юм.<br></p><p>Дэлхийд дээгүүрт бичигдэх, асар том бүтээн байгуулалт энд өрнөж байгаа тул барилга байгууламж, зам харгуй, цахилгааны шугамаас эхлээд дэд бүтцийн олон ажил хийгдэх нь ойлгомжтой. Тэдгээр ажлуудыг хэрхэн гүйцэтгэвэл хүрээлэн буй орчинд ээлтэй бөгөөд үр дүнтэй байхад манай багийн бэлтгэсэн мэдээлэл тусалдаг хэмээн энгийнээр ойлгож болно. Зөвхөн уурхайн бүсээс гадна нөлөөллийн бүс буюу дүйцүүлэн хамгаалах зайг тооцвол бид ойролцоогоор гурван аймгийн 15-16 сумтай тэнцэх талбайг судалдаг. </p><p>2011 онд анх гүний уурхайгаас ус татах шугамын ажил эхэлж, зураг төсөл бүх зүйл нь жин тан болчихсон байх үед манай багийнхан тухайн шугам байгалийн заган ойг тэг дундуур нь дайрах гэж байгааг олж мэдсэн юм. Судалгааны үндсэн дээр тус төслийг байгаль орчинд нөлөөлөл багатайгаар шийдэхийн тулд зураг төслийг өөрчлүүлж, тэрхүү заган ойг авч үлдэж чадсан маань санаанд тодхон үлдсэн.</p><p>Говийн ан амьтан, ховордсон ургамал гээд энэ гайхалтай экосистемийг бүхэлд нь судалж буй явдал бол миний мэргэжлийн хамгийн бахархмаар хэсэг. Бидний цуглуулсан энэ том мэдээллийн бааз зөвхөн "Оюу толгой" төсөл гэлтгүй манай улсын говийн бүс нутагт чухал ач холбогдолтой гэж бодохоор ажлаасаа урам зориг авдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iii. о.АЛТАНХУЯГ, ил уурхайн засварын хэлтэсийн хүнд машин механизмийн а ээлжний багийн ахлагч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0651de915f2ff94c2304e0f4c9ad5bbb.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би 1995 онд Техникийн их сургуулийг Авто инженер мэргэжлээр төгсөж, түүнээс хойш автобааз, уур уурхайн салбарт ажилласаар 2010 оноос одоог хүртэл буюу 13 жилийн турш Оюу толгойгоор овоглосон байна.<br></p><p>Монголд анх удаа нэвтэрсэн Komatsu 930E-4SE гэхэд манай хэлтэст 30 ширхэг бий. Гурван давхар барилгатай тэнцэхүйц өндөртэй энэ аварга техник ганцхан ачилтаар уулын чулуулгийн 30-340 тонныг тээвэрлэх чадалтай. Мөн дунд оврын 100-120 тонны арав орчим техниктэй. Эдгээр техникүүд ихэвчлэн баяжуулах үйлдвэрээс гарсан усыг тунгаан цэвэрлэж, буцааж ашиглах хаягдлын далангийн бүтээн байгуулалтад ачааг тээвэрлэх үүрэгтэй. Ерөнхийдөө манай хэлтсийн хувьд уулын чулуулгийг түрэх, зам цэвэрлэх зэргээр уурхай дундаа тээвэрлэлтийн бүхий л ажлыг хариуцдаг. </p><p>Дээр дурдсан техникүүдээс гадна экскаватор, түрэгч бульдозер, ачигч лодор зэрэг 70-80 орчим хүнд машин механизмыг сэлбэг байхаас нь угсралцаж байлаа. Энэ нүсэр техникүүдийг сэлбэг байхаас нь нэгбүрчлэн угсарч, уурхайн үйл ажиллагаанд бэлэн болгох үйл явц бол ажил мэргэжлээрээ бахархах мөч маргаангүй мөн. Удахгүй тэтгэвэртээ гарчхаад үр ачаа тойруулан суулгаж, аав нь, өвөө нь энэ том техникүүдийг угсарч, засаж байлаа гээд бахархан ярих байх. </p><p>Уурхайд зөвхөн эрчүүд л хүнд хүчир ажил хийдэггүй. Энд олон чадварлаг эмэгтэйчүүд ажилладгийг онцлон хэлэхийг хүсэж байна. Үүнээс гадна гаднын нүдээр уурхайн цалин хөлс айхтар өндөр гэсэн түгээмэл ойлголт тархсан юм шиг ажиглагддаг. Бид яг л бусад мэргэжилтэй адил чадлынхаа хэрээр ажиллаж, хийснийхээ хэрээр л цалинждаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iv. я.баяраа, экскаватор, komatsu техникүүдийн оператор <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/324493e8c9f243a30c05f0f5112cfef5.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би 2006 оноос "Оюу толгой" ХХК-д оператораар ажиллаж эхэлсэн, ууган ажиллагсдын нэг. Миний жолооддог R-9400 загварын цагаан экскаватор нь голдуу 15 метрийн өндөртэй хана цэвэрлэдэг. </p><p>Уурхайд хөдөлмөрийн аюулгүй байдал хамгийн чухал. Аюулгүй ажиллагаа бол тоон үзүүлэлт бус, шууд утгаараа хүмүүсийн амь нас, эрүүл мэндтэй холбогддог учраас “Уурхайчид зөвхөн аюулгүй үед л ажиллана” гэсэн үндсэн дүрэмтэй. </p><p>Сүүлийн жилүүдэд техник болон оператортай холбоотой олон үзүүлэлт автомат мэдрэгчээр дамжин шууд диспетчерт очдог болсныг дурдах хэрэгтэй. Дугуйн хий, тосны түвшин зэрэг бүх дата диспетчерт очдог бөгөөд хэрвээ дугуйн даралт үл ялиг буурсан л бол аюулгүй газар очиж зогсон шалгах ёстой. Түүнчлэн оператор техник рүүгээ шатаар авирч орох бус “hot seat” буюу шууд тавцангаас халуун суудалд суудаг болсон нь сүүлийн жилүүдэд гарсан томоохон дэвшлүүдийн нэг. </p><p>Хэдий бүх зүйл төлөвлөгөөний дагуу явагдаж байгаа ч гэсэн хүн л болсон хойно ядарна, нойр хүрнэ гээд биеийн байдалд гэнэтийн өөрчлөлт орох үе тохионо. Энэ асуудлыг бид ухаалаг малгайн тусламжтай шийдсэн. Энэ малгай маань операторын нойр эсэргүүцэх чадварыг хэмжээд датаг шууд диспетчерт шилжүүлдэг. Малгай дээр анхааруулах гэрэл нэг ассан тохиолдолд анхааруулна, хоёр асахад хаа байгаа газраа зогсох ёстой. Энэ мэтчлэн уурхайн зүгээс ажиллагсдын аюулгүй ажиллагааг хангахын төлөө жил бүр шинэ технологи, санаачилгууд нэвтрүүлдэг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>v. э.одмаа, гүний уурхайн олборлолтын инженерийн хэлтэсийн ахлах мэргэжилтэн</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/69f9f7343c5afd12114677f451e4abfe.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Блоклон олборлох технологи нь босоо нэвтрэлтүүдийг хооронд нь холбож, босоо цооног өрөмдөн зөвхөн хүдрийн буулгуураар хүдрийг ил гаргадаг технологи юм. Одоогийн байдлаар 1300 метрийн гүнд 110км гаруй хөндий гаргаж, 21 хүдрийн буулгуур байгуулаад байна. Манай багийн хувьд гадарга дээр ажиллаж байгаа техникийн инженерүүд болон талбай дээрх уурхайчдын хооронд холбоос болдог. </p><p dir="ltr">Гүний уурхайн олборлолт гэрээнээс шалтгаалан олон жил нааш, цааш болсон. Маш олон үйл явдал өрнөсний эцэст өнгөрсөн жил гүний уурхайн үйлдвэрлэлийн эхний үе шат буюу анхны тэсэлгээг хийх команд өгөх тэр мөч үнэхээр нулимс дуслам, ажил мэргэжлээрээ омогшмоор үе байсан. Зөвхөн Монгол төдийгүй дэлхийд тавд эрэмбэлэгдэх өндөр технологийн гүний уурхайг ашиглалтад оруулах үйл явцын яг цөмд нь гар бие оролцож байгаагаа ухаарах мөч үнэхээр бахархам. </p><p dir="ltr">Зөвхөн цалин аваад гэр бүлээ тэжээх бус ирээдүйд өөрсдийнхөө үр хүүхэд, ач зээ нарын ажиллах ажлын байрыг бэлдэж, Монгол улсад маань үлдэх ашиг, мөнгөн урсгалыг бий болгохын төлөө ажиллаж байгаагаа мэдрэх үнэхээр сайхан. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>vi. б.баясгалан, хайгуул нөөц болон системийн хэлтэсийн геологи үйлчилгээний техникч</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/dc1a23122dc635e7bfcdd774526c776d.jpg"></p><p></p><p>Би геологич мэргэжлээр БНХАУ-д суралцсан шинэхэн төгсөгч. Ажлын гараагаа Оюу толгойн уурхайгаас эхлүүлээд хэдхэн сар өнгөрч байна. Одоо би Нөөц ба Системийн хэлтсийн геологийн үйлчигээний техникчээр ажилладаг. Геологийн үйлчилгээний техникч бол өрмийн чөмгөн дээжинд чиглэлийн шугам татах, чулуулгийн соронзон шинж чанарын хэмжилт, дээжний гарц, дээжлэлтийн ажил, зурган баримтжуулалт гэх мэт олон төрлийн ажлыг хийж гүйцэтгэдэг. </p><p>Манай дээж боловсруулах байгууламж дээр Хайгуул, Минералоги, Геофизик, Геологийн үйлчилгээ гэсэн 4 баг тус тусын үүрэгт ажлуудаа хийж гүйцэтгэдэг. Мөн манай байгууламжид ил, далд уурхай болон хайгуулын өрөмдлөгийн ажлын чөмгөн дээжүүдийг хүлээн авч геологи-геотехникийн бичиглэлийг хийж гүйцэтгэдэг. Ер нь Оюу толгой төслийн хайгуулын ажлын бүх чөмгөн дээж хадгалагддаг гэж хэлж болно. Ойролцоогоор 1.3 сая метр дээж хадгалагддаг. Зүйрлүүлж хэлбэл энэ бүх дээжүүдийг цувуулаад тавибал Баян-Өлгий аймаг хүрнэ гэж ойлгож болно.</p><p> Геологи-Геотехникийн бичиглэл гэдгийг товчхон тайлбарлавал газрын гүнд ямар ямар төрлийн чулуулгууд тархаж байна, хэрхэн оршиж байна, аль хэсэгт нь зэсийн хуримтлал үүссэн байна зэрэг мэдээллүүдийг цуглуулдаг. </p><p>Ер нь бидний хийж байгаа ажил нь хамгийн үндсэн, суурь чухал ажлуудын нэг. Бидний авч байгаа мэдээлэл дээр үндэслээд уурхайн хөгжүүлэлтийн олон тооцоо судалгаа хийгдэж уурхайн бүтээн байгуулалт өргөждөг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vii. б.энхтөр, дэд бүтцийн цахилгаан нарийн хэмжүүрийн багийн ахлах ажилтан <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/430831c3768eee229306ae28d96757b3.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өнгөрөгч сарын 13-нд “Sustainable Production” буюу гүний уурхайн олборлолт эхэллээ. Энгийнээр тайлбарлавал, гүний уурхай энэ цагаас эхлэн зогсох, буцах замгүй болж байгаа хэрэг. Харин уурхайн 24/7 тасралтгүй ажиллагааг автоматжуулалтгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. <br></p><p> Орчин цагийн дэвшилтэт уурхайнуудтай адил Оюу толгойн гүний уурхай хүний үйл ажиллагааг хөнгөвчилсөн автоматжуулалтын системийг бүхий л шатандаа ашиглаж байна. Манай баг уурхайн барилга байгууламж, ус, цахилгаан, дулаан хангамж зэрэг дэд бүтцэд шаардлагатай цахилгаан автоматжуулалтыг хариуцан ажилладаг. Зөвхөн цахилгаан гэлтгүй үйлдвэрийн автоматжуулалт, техник төхөөрөмжүүдийн хэвийн үйл ажиллагааг хангах зорилготой хамт олон. <br>Ямар ч үйлдвэрийн хувьд автоматжуулалт гэдэг яг л тархитай адил. Тиймдээ ч Rockwell Automation компанийн тоноглол зэрэг хамгийн сүүлийн үеийн технологиудаар манай уурхай тоноглогдсон.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">viii. х.өлзийжаргал, мазаалай рестораны туслах тогооч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d1b56a6bcd4b8fc18353e14e2da5f552.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би бол монголын хамгийн том, хамгийн олон хүнд нэгэн зэрэг үйлчлэх хүчин чадалтай “Мазаалай” рестораны тогооч. Манай ресторан нэг өдөрт 8-11 мянган хүнд үйлчилдэг. </p><p>Ар гэрээсээ хол, өдөр бүр 12 цагийн турш ажиллаж буй хэн бүхний хувьд хоол гэдэг амин чухал зүйлсийн нэг. Маш олон хүнийг нэгэн зэрэг чанартай, амттай хоол хүнсээр хангана гэдэг амаргүй ажил. Мазаалайгийн арын албанд гэхэд нэг ээлжиндээ 120 гаруй хүн ажиллаж, хамгийн эхний хоолыг үүрийн дөрвөн цагаас гаргадаг хуваарьтай. Уурхайн цагийн хуваарь минут, секундээр хэмжигддэг тул бид ч мөн адил яг цагтаа хоолоо бэлэн байлгах учиртай.</p><p>Ажиллагсдын хоол гэхээрээ л нэгэн хэвийн, хэдхэн сонголт дотор эргэлддэг нийтлэг, хэвшмэл байдлыг манай хамт олон чадлынхаа хэрээр өөрчилж яваа. Бидний хувьд монгол, европ, веган, эко зэрэг ажилтнуудыхаа эрүүл мэнд, амьдралын хэв маягийн харилцан адилгүй байдалд тохируулан олон төрлийн хоолоор үйлчилдэг. </p><p>Уурхайчдын дунд сахарын өвчтэй, жингээ хасах хүсэлтэй, цагаан болон веган гээд төрөл бүрийн хоолны дуршилтай хүмүүс бий. Тэдгээр хүмүүсийг бүгдийг нь өдрийн турш амттай хоолоор угтан авч, аз жаргалтай мэдрэмжээр үдэн гаргах нь бидний туйлын зорилго. Тиймдээ ч чадахынхаа хэрээр шинэ жор, шинэ технологи, шинэ амтны эрэлд гарах дуртай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ix. м.алимаа, аеробик, иогийн багш<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/33593e29ca91248cf764c77524758395.jpg"></p><p></p><p><br></p><p class="Paragraph SCXW200002454 BCX9" paraid="1336848645" paraeid="{a4e85577-1c98-4bd3-bf0b-8c5ed2dd78a0}{36}">Манай компани аэробик, иог, фитнес, волейбол, сагсан бөмбөг, хөлбөмбөг, ширээний теннис, талбайн теннис, дартс, биллиард зэрэг спортын олон төрлөөр хичээллэх боломжийг олгодог. Миний хувьд биеийн тамирын багш, дасгалжуулагч мэргэжилтэй. Их сургуулиа төгсөөд л Оюу толгойн спорт төвд ажилд орсноос хойш тасралтгүй зургаа дахь жилдээ ажиллаж байна. </p><p class="Paragraph SCXW200002454 BCX9" paraid="75393894" paraeid="{a4e85577-1c98-4bd3-bf0b-8c5ed2dd78a0}{42}">Манай иогийн ангид өдөртөө 20-30, аэробикийн сургалтад 15-20 хүн хамрагддаг. Ер нь манай уурхайн ажилчид нийтээрээ спортлог. 12 цагийн хүнд хүчир ажлын дараа ч өөрийн бие махбод, эрүүл мэнддээ анхаарч бие бялдараа хөгжүүлж байгаа залуусаараа бахархдаг. </p><p class="Paragraph SCXW200002454 BCX9" paraid="265544025" paraeid="{a4e85577-1c98-4bd3-bf0b-8c5ed2dd78a0}{48}">Жил бүрийн долдугаар сард 11 төрлийн спортын наадам зохион байгуулагддаг уламжлалтай. Энэ мэтчилэн ажилтнуудынхаа амралт, чөлөөт цагийг үр дүнтэй, зөв боловсон өнгөрүүлэхэд анхаарч, тогтмол спортын арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулдаг онцлогтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">x. ч.болд-эрдэнэ, оюут, манлай барны менежер<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/57e22b8084920394c907de39d358bc83.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өглөө эрт үүдээ нээдэг монголын цорын ганц бар манайх болов уу. Оюу Толгойн уурхай дээр ажиллаж байгаа залуусын тоо томоохон аймгийн төвд амьдарч буй залуусаас ч олон байх. Залуус байгаа л юм чинь ажлын дараа стрессээ тайлах, хамт олонтойгоо цагаа өнгөрүүлэх газар хэрэгтэй. Манай бар өглөө 07:00-09:00, орой 18:00-21:30 хүртэл ажилладаг. Шөнийн ээлжтэй байсан хүмүүст ийнхүү өглөө эрт үйлчилдэг юм. <br></p><p class="Paragraph SCXW39076927 BCX9" paraid="1014449917" paraeid="{a4e85577-1c98-4bd3-bf0b-8c5ed2dd78a0}{70}">Нэг ажилтан өдөрт дөрвөн ширхэг 0.33 литр шар айраг эсвэл 150 граммын дөрвөн хундага улаан дарсаас хэтрүүлэн хэрэглэхгүй байх дүрэмтэй. Нэг ёсондоо дүрэм журмынхаа дагуу л үйлчлүүлж байвал ажлынхаа алжаалыг тайлж, цагийг зугаатай өнгөрүүлэх таатай орчин энд бий. </p> </div>
Хэрвээ та Оюу Толгойн гүний уурхайд зочилбол “Уурхайгаас гарч ирэх хамгийн чухал эрдэнэ бол та” хэмээх зураг хамгийн түрүүнд нүдэнд тань тусах нь лавтай. Өнөөдрийн байдлаар дэлхийд эхний тавд эрэмбэлэгдэж буй, ирэх жилүүдэд бүрэн хүчин чадлаараа ажиллах үедээ жилдээ 500 мянган тонн баяжмал олборлох энэхүү уурхайн хамгийн том баялаг бол 20 мянган орчим ажиллах хүчин юм. Өдгөө "Оюу толгой" компанийн нийт ажиллах хүчний 97 хувийг монголчууд бүрдүүлж байгаа бөгөөд дэлхийн хаана ч ажилд орж чадах туршлагатай инженер, техникийн ажилчид энд ажиллаж байгааг дурдах хэрэгтэй болов уу. Нөгөө талдаа нэг ээлжиндээ л гэхэд 6 мянга гаруй залуус ажиллаж, амьдрал буцалж байдаг энэхүү бичил хотод зөвхөн уурхайчдаас гадна төрөл бүрийн мэргэжилтнүүд уурхайн хэвийн ажиллагааг хангахын төлөө 12 цагийн турш хөдөлмөрлөж байдаг. Гүний уурхайн олборлолт эхэлсэн өнгөрөгч сард дэлхийд данстай уурхайг хөдөлгөх гол хүчин болсон тэдэнтэй ажлынх нь онцлог хийгээд мэргэжлээрээ бахархах мөчүүдийн тухай цөөн хором ярилцсанаа ийнхүү хүргэж байна. i. Н.Жамбалжамц, үйл ажиллагаа хариуцсан ахлах ажилтан Миний ажил “Оюу толгой” ХХК-д ашиглагддаг компьютер,принтер зэрэг мэдээллийн технологийн тоног төхөөрөмжуудийг хариуцдагаараа онцлогтой. Илүү тодруулбал, зургаан мянган гаран компьютерыг хариуцаж, 10 мянга гаруй ажилчдад хүрч үйлчилж байна. Аливаа тоног төхөөрөмж хэвийн бус ажиллаа гэхэд хамгийн түрүүнд очиж шалгадаг болохоор манай багийг “галын шугаман дээр ажилладаг” хэмээн зүйрлэдэг юм. "Оюу толгой" компанид ямагт олон улсын стандартад нийцэхүйц техник төхөөрөмж, программ хангамжийг албан ёсны эрхтэйгээр ашиглаж, туршиж ирсэн. Техник технологи хурдацтай хөгжиж буй шинэ эрин зуунд шинээр гарч буй бүхий л технологийн бүтээгдэхүүнийг дэлхийн жишигтэй хөл нийлүүлэн ашиглаж, хэрэглээндээ нэвтрүүлж байгаа нь манай мэргэжлийн сайхан тал нь гэж боддог. ii. Н.пүрэвсүрэн, газарзүйн мэдээллийн систем болон дата хариуцсан зөвлөх Миний ажил бол Оюу толгой уурхайн байгаль орчны бүхий л датаг цуглуулж нэгтгэх, тэдгээрийг газарзүйн мэдээллийн системээр дамжуулан өөр хооронд нь давхцуулж, хаана ямар төрлийн ховор ургамал байна, аль хэсэгт нь амьтад байгаа зэрэг мэдээллийг хүмүүст ойлгомжтой байдлаар харуулах юм. Дэлхийд дээгүүрт бичигдэх, асар том бүтээн байгуулалт энд өрнөж байгаа тул барилга байгууламж, зам харгуй, цахилгааны шугамаас эхлээд дэд бүтцийн олон ажил хийгдэх нь ойлгомжтой. Тэдгээр ажлуудыг хэрхэн гүйцэтгэвэл хүрээлэн буй орчинд ээлтэй бөгөөд үр дүнтэй байхад манай багийн бэлтгэсэн мэдээлэл тусалдаг хэмээн энгийнээр ойлгож болно. Зөвхөн уурхайн бүсээс гадна нөлөөллийн бүс буюу дүйцүүлэн хамгаалах зайг тооцвол бид ойролцоогоор гурван аймгийн 15-16 сумтай тэнцэх талбайг судалдаг. 2011 онд анх гүний уурхайгаас ус татах шугамын ажил эхэлж, зураг төсөл бүх зүйл нь жин тан болчихсон байх үед манай багийнхан тухайн шугам байгалийн заган ойг тэг дундуур нь дайрах гэж байгааг олж мэдсэн юм. Судалгааны үндсэн дээр тус төслийг байгаль орчинд нөлөөлөл багатайгаар шийдэхийн тулд зураг төслийг өөрчлүүлж, тэрхүү заган ойг авч үлдэж чадсан маань санаанд тодхон үлдсэн. Говийн ан амьтан, ховордсон ургамал гээд энэ гайхалтай экосистемийг бүхэлд нь судалж буй явдал бол миний мэргэжлийн хамгийн бахархмаар хэсэг. Бидний цуглуулсан энэ том мэдээллийн бааз зөвхөн "Оюу толгой" төсөл гэлтгүй манай улсын говийн бүс нутагт чухал ач холбогдолтой гэж бодохоор ажлаасаа урам зориг авдаг. iii. о.АЛТАНХУЯГ, ил уурхайн засварын хэлтэсийн хүнд машин механизмийн а ээлжний багийн ахлагч Би 1995 онд Техникийн их сургуулийг Авто инженер мэргэжлээр төгсөж, түүнээс хойш автобааз, уур уурхайн салбарт ажилласаар 2010 оноос одоог хүртэл буюу 13 жилийн турш Оюу толгойгоор овоглосон байна. Монголд анх удаа нэвтэрсэн Komatsu 930E-4SE гэхэд манай хэлтэст 30 ширхэг бий. Гурван давхар барилгатай тэнцэхүйц өндөртэй энэ аварга техник ганцхан ачилтаар уулын чулуулгийн 30-340 тонныг тээвэрлэх чадалтай. Мөн дунд оврын 100-120 тонны арав орчим техниктэй. Эдгээр техникүүд ихэвчлэн баяжуулах үйлдвэрээс гарсан усыг тунгаан цэвэрлэж, буцааж ашиглах хаягдлын далангийн бүтээн байгуулалтад ачааг тээвэрлэх үүрэгтэй. Ерөнхийдөө манай хэлтсийн хувьд уулын чулуулгийг түрэх, зам цэвэрлэх зэргээр уурхай дундаа тээвэрлэлтийн бүхий л ажлыг хариуцдаг. Дээр дурдсан техникүүдээс гадна экскаватор, түрэгч бульдозер, ачигч лодор зэрэг 70-80 орчим хүнд машин механизмыг сэлбэг байхаас нь угсралцаж байлаа. Энэ нүсэр техникүүдийг сэлбэг байхаас нь нэгбүрчлэн угсарч, уурхайн үйл ажиллагаанд бэлэн болгох үйл явц бол ажил мэргэжлээрээ бахархах мөч маргаангүй мөн. Удахгүй тэтгэвэртээ гарчхаад үр ачаа тойруулан суулгаж, аав нь, өвөө нь энэ том техникүүдийг угсарч, засаж байлаа гээд бахархан ярих байх. Уурхайд зөвхөн эрчүүд л хүнд хүчир ажил хийдэггүй. Энд олон чадварлаг эмэгтэйчүүд ажилладгийг онцлон хэлэхийг хүсэж байна. Үүнээс гадна гаднын нүдээр уурхайн цалин хөлс айхтар өндөр гэсэн түгээмэл ойлголт тархсан юм шиг ажиглагддаг. Бид яг л бусад мэргэжилтэй адил чадлынхаа хэрээр ажиллаж, хийснийхээ хэрээр л цалинждаг. iv. я.баяраа, экскаватор, komatsu техникүүдийн оператор Би 2006 оноос "Оюу толгой" ХХК-д оператораар ажиллаж эхэлсэн, ууган ажиллагсдын нэг. Миний жолооддог R-9400 загварын цагаан экскаватор нь голдуу 15 метрийн өндөртэй хана цэвэрлэдэг. Уурхайд хөдөлмөрийн аюулгүй байдал хамгийн чухал. Аюулгүй ажиллагаа бол тоон үзүүлэлт бус, шууд утгаараа хүмүүсийн амь нас, эрүүл мэндтэй холбогддог учраас “Уурхайчид зөвхөн аюулгүй үед л ажиллана” гэсэн үндсэн дүрэмтэй. Сүүлийн жилүүдэд техник болон оператортай холбоотой олон үзүүлэлт автомат мэдрэгчээр дамжин шууд диспетчерт очдог болсныг дурдах хэрэгтэй. Дугуйн хий, тосны түвшин зэрэг бүх дата диспетчерт очдог бөгөөд хэрвээ дугуйн даралт үл ялиг буурсан л бол аюулгүй газар очиж зогсон шалгах ёстой. Түүнчлэн оператор техник рүүгээ шатаар авирч орох бус “hot seat” буюу шууд тавцангаас халуун суудалд суудаг болсон нь сүүлийн жилүүдэд гарсан томоохон дэвшлүүдийн нэг. Хэдий бүх зүйл төлөвлөгөөний дагуу явагдаж байгаа ч гэсэн хүн л болсон хойно ядарна, нойр хүрнэ гээд биеийн байдалд гэнэтийн өөрчлөлт орох үе тохионо. Энэ асуудлыг бид ухаалаг малгайн тусламжтай шийдсэн. Энэ малгай маань операторын нойр эсэргүүцэх чадварыг хэмжээд датаг шууд диспетчерт шилжүүлдэг. Малгай дээр анхааруулах гэрэл нэг ассан тохиолдолд анхааруулна, хоёр асахад хаа байгаа газраа зогсох ёстой. Энэ мэтчлэн уурхайн зүгээс ажиллагсдын аюулгүй ажиллагааг хангахын төлөө жил бүр шинэ технологи, санаачилгууд нэвтрүүлдэг. v. э.одмаа, гүний уурхайн олборлолтын инженерийн хэлтэсийн ахлах мэргэжилтэн Блоклон олборлох технологи нь босоо нэвтрэлтүүдийг хооронд нь холбож, босоо цооног өрөмдөн зөвхөн хүдрийн буулгуураар хүдрийг ил гаргадаг технологи юм. Одоогийн байдлаар 1300 метрийн гүнд 110км гаруй хөндий гаргаж, 21 хүдрийн буулгуур байгуулаад байна. Манай багийн хувьд гадарга дээр ажиллаж байгаа техникийн инженерүүд болон талбай дээрх уурхайчдын хооронд холбоос болдог. Гүний уурхайн олборлолт гэрээнээс шалтгаалан олон жил нааш, цааш болсон. Маш олон үйл явдал өрнөсний эцэст өнгөрсөн жил гүний уурхайн үйлдвэрлэлийн эхний үе шат буюу анхны тэсэлгээг хийх команд өгөх тэр мөч үнэхээр нулимс дуслам, ажил мэргэжлээрээ омогшмоор үе байсан. Зөвхөн Монгол төдийгүй дэлхийд тавд эрэмбэлэгдэх өндөр технологийн гүний уурхайг ашиглалтад оруулах үйл явцын яг цөмд нь гар бие оролцож байгаагаа ухаарах мөч үнэхээр бахархам. Зөвхөн цалин аваад гэр бүлээ тэжээх бус ирээдүйд өөрсдийнхөө үр хүүхэд, ач зээ нарын ажиллах ажлын байрыг бэлдэж, Монгол улсад маань үлдэх ашиг, мөнгөн урсгалыг бий болгохын төлөө ажиллаж байгаагаа мэдрэх үнэхээр сайхан. vi. б.баясгалан, хайгуул нөөц болон системийн хэлтэсийн геологи үйлчилгээний техникч Би геологич мэргэжлээр БНХАУ-д суралцсан шинэхэн төгсөгч. Ажлын гараагаа Оюу толгойн уурхайгаас эхлүүлээд хэдхэн сар өнгөрч байна. Одоо би Нөөц ба Системийн хэлтсийн геологийн үйлчигээний техникчээр ажилладаг. Геологийн үйлчилгээний техникч бол өрмийн чөмгөн дээжинд чиглэлийн шугам татах, чулуулгийн соронзон шинж чанарын хэмжилт, дээжний гарц, дээжлэлтийн ажил, зурган баримтжуулалт гэх мэт олон төрлийн ажлыг хийж гүйцэтгэдэг. Манай дээж боловсруулах байгууламж дээр Хайгуул, Минералоги, Геофизик, Геологийн үйлчилгээ гэсэн 4 баг тус тусын үүрэгт ажлуудаа хийж гүйцэтгэдэг. Мөн манай байгууламжид ил, далд уурхай болон хайгуулын өрөмдлөгийн ажлын чөмгөн дээжүүдийг хүлээн авч геологи-геотехникийн бичиглэлийг хийж гүйцэтгэдэг. Ер нь Оюу толгой төслийн хайгуулын ажлын бүх чөмгөн дээж хадгалагддаг гэж хэлж болно. Ойролцоогоор 1.3 сая метр дээж хадгалагддаг. Зүйрлүүлж хэлбэл энэ бүх дээжүүдийг цувуулаад тавибал Баян-Өлгий аймаг хүрнэ гэж ойлгож болно. Геологи-Геотехникийн бичиглэл гэдгийг товчхон тайлбарлавал газрын гүнд ямар ямар төрлийн чулуулгууд тархаж байна, хэрхэн оршиж байна, аль хэсэгт нь зэсийн хуримтлал үүссэн байна зэрэг мэдээллүүдийг цуглуулдаг. Ер нь бидний хийж байгаа ажил нь хамгийн үндсэн, суурь чухал ажлуудын нэг. Бидний авч байгаа мэдээлэл дээр үндэслээд уурхайн хөгжүүлэлтийн олон тооцоо судалгаа хийгдэж уурхайн бүтээн байгуулалт өргөждөг. vii. б.энхтөр, дэд бүтцийн цахилгаан нарийн хэмжүүрийн багийн ахлах ажилтан Өнгөрөгч сарын 13-нд “Sustainable Production” буюу гүний уурхайн олборлолт эхэллээ. Энгийнээр тайлбарлавал, гүний уурхай энэ цагаас эхлэн зогсох, буцах замгүй болж байгаа хэрэг. Харин уурхайн 24/7 тасралтгүй ажиллагааг автоматжуулалтгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Орчин цагийн дэвшилтэт уурхайнуудтай адил Оюу толгойн гүний уурхай хүний үйл ажиллагааг хөнгөвчилсөн автоматжуулалтын системийг бүхий л шатандаа ашиглаж байна. Манай баг уурхайн барилга байгууламж, ус, цахилгаан, дулаан хангамж зэрэг дэд бүтцэд шаардлагатай цахилгаан автоматжуулалтыг хариуцан ажилладаг. Зөвхөн цахилгаан гэлтгүй үйлдвэрийн автоматжуулалт, техник төхөөрөмжүүдийн хэвийн үйл ажиллагааг хангах зорилготой хамт олон. Ямар ч үйлдвэрийн хувьд автоматжуулалт гэдэг яг л тархитай адил. Тиймдээ ч Rockwell Automation компанийн тоноглол зэрэг хамгийн сүүлийн үеийн технологиудаар манай уурхай тоноглогдсон. viii. х.өлзийжаргал, мазаалай рестораны туслах тогооч Би бол монголын хамгийн том, хамгийн олон хүнд нэгэн зэрэг үйлчлэх хүчин чадалтай “Мазаалай” рестораны тогооч. Манай ресторан нэг өдөрт 8-11 мянган хүнд үйлчилдэг. Ар гэрээсээ хол, өдөр бүр 12 цагийн турш ажиллаж буй хэн бүхний хувьд хоол гэдэг амин чухал зүйлсийн нэг. Маш олон хүнийг нэгэн зэрэг чанартай, амттай хоол хүнсээр хангана гэдэг амаргүй ажил. Мазаалайгийн арын албанд гэхэд нэг ээлжиндээ 120 гаруй хүн ажиллаж, хамгийн эхний хоолыг үүрийн дөрвөн цагаас гаргадаг хуваарьтай. Уурхайн цагийн хуваарь минут, секундээр хэмжигддэг тул бид ч мөн адил яг цагтаа хоолоо бэлэн байлгах учиртай. Ажиллагсдын хоол гэхээрээ л нэгэн хэвийн, хэдхэн сонголт дотор эргэлддэг нийтлэг, хэвшмэл байдлыг манай хамт олон чадлынхаа хэрээр өөрчилж яваа. Бидний хувьд монгол, европ, веган, эко зэрэг ажилтнуудыхаа эрүүл мэнд, амьдралын хэв маягийн харилцан адилгүй байдалд тохируулан олон төрлийн хоолоор үйлчилдэг. Уурхайчдын дунд сахарын өвчтэй, жингээ хасах хүсэлтэй, цагаан болон веган гээд төрөл бүрийн хоолны дуршилтай хүмүүс бий. Тэдгээр хүмүүсийг бүгдийг нь өдрийн турш амттай хоолоор угтан авч, аз жаргалтай мэдрэмжээр үдэн гаргах нь бидний туйлын зорилго. Тиймдээ ч чадахынхаа хэрээр шинэ жор, шинэ технологи, шинэ амтны эрэлд гарах дуртай. ix. м.алимаа, аеробик, иогийн багш Манай компани аэробик, иог, фитнес, волейбол, сагсан бөмбөг, хөлбөмбөг, ширээний теннис, талбайн теннис, дартс, биллиард зэрэг спортын олон төрлөөр хичээллэх боломжийг олгодог. Миний хувьд биеийн тамирын багш, дасгалжуулагч мэргэжилтэй. Их сургуулиа төгсөөд л Оюу толгойн спорт төвд ажилд орсноос хойш тасралтгүй зургаа дахь жилдээ ажиллаж байна. Манай иогийн ангид өдөртөө 20-30, аэробикийн сургалтад 15-20 хүн хамрагддаг. Ер нь манай уурхайн ажилчид нийтээрээ спортлог. 12 цагийн хүнд хүчир ажлын дараа ч өөрийн бие махбод, эрүүл мэнддээ анхаарч бие бялдараа хөгжүүлж байгаа залуусаараа бахархдаг. Жил бүрийн долдугаар сард 11 төрлийн спортын наадам зохион байгуулагддаг уламжлалтай. Энэ мэтчилэн ажилтнуудынхаа амралт, чөлөөт цагийг үр дүнтэй, зөв боловсон өнгөрүүлэхэд анхаарч, тогтмол спортын арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулдаг онцлогтой. x. ч.болд-эрдэнэ, оюут, манлай барны менежер Өглөө эрт үүдээ нээдэг монголын цорын ганц бар манайх болов уу. Оюу Толгойн уурхай дээр ажиллаж байгаа залуусын тоо томоохон аймгийн төвд амьдарч буй залуусаас ч олон байх. Залуус байгаа л юм чинь ажлын дараа стрессээ тайлах, хамт олонтойгоо цагаа өнгөрүүлэх газар хэрэгтэй. Манай бар өглөө 07:00-09:00, орой 18:00-21:30 хүртэл ажилладаг. Шөнийн ээлжтэй байсан хүмүүст ийнхүү өглөө эрт үйлчилдэг юм. Нэг ажилтан өдөрт дөрвөн ширхэг 0.33 литр шар айраг эсвэл 150 граммын дөрвөн хундага улаан дарсаас хэтрүүлэн хэрэглэхгүй байх дүрэмтэй. Нэг ёсондоо дүрэм журмынхаа дагуу л үйлчлүүлж байвал ажлынхаа алжаалыг тайлж, цагийг зугаатай өнгөрүүлэх таатай орчин энд бий.
**Хэрвээ та Оюу Толгойн гүний уурхайд зочилбол “Уурхайгаас гарч ирэх хамгийн чухал эрдэнэ бол та” хэмээх зураг хамгийн түрүүнд нүдэнд тань тусах нь лавтай. Өнөөдрийн байдлаар дэлхийд эхний тавд эрэмбэлэгдэж буй, ирэх жилүүдэд бүрэн хүчин чадлаараа ажиллах үедээ жилдээ 500 мянган тонн баяжмал олборлох энэхүү уурхайн хамгийн том баялаг бол 20 мянган орчим ажиллах хүчин юм.** **Өдгөө "Оюу толгой" компанийн нийт ажиллах хүчний 97 хувийг монголчууд бүрдүүлж байгаа бөгөөд дэлхийн хаана ч ажилд орж чадах туршлагатай инженер, техникийн ажилчид энд ажиллаж байгааг дурдах хэрэгтэй болов уу. Нөгөө талдаа нэг ээлжиндээ л гэхэд 6 мянга гаруй залуус ажиллаж, амьдрал буцалж байдаг энэхүү бичил хотод зөвхөн уурхайчдаас гадна төрөл бүрийн мэргэжилтнүүд уурхайн хэвийн ажиллагааг хангахын төлөө 12 цагийн турш хөдөлмөрлөж байдаг.** **Гүний уурхайн олборлолт эхэлсэн өнгөрөгч сард дэлхийд данстай уурхайг хөдөлгөх гол хүчин болсон тэдэнтэй ажлынх нь онцлог хийгээд мэргэжлээрээ бахархах мөчүүдийн тухай цөөн хором ярилцсанаа ийнхүү хүргэж байна.** ### i. Н.Жамбалжамц, үйл ажиллагаа хариуцсан ахлах ажилтан Миний ажил “Оюу толгой” ХХК-д ашиглагддаг компьютер,принтер зэрэг мэдээллийн технологийн тоног төхөөрөмжуудийг хариуцдагаараа онцлогтой. Илүү тодруулбал, зургаан мянган гаран компьютерыг хариуцаж, 10 мянга гаруй ажилчдад хүрч үйлчилж байна. Аливаа тоног төхөөрөмж хэвийн бус ажиллаа гэхэд хамгийн түрүүнд очиж шалгадаг болохоор манай багийг “галын шугаман дээр ажилладаг” хэмээн зүйрлэдэг юм. "Оюу толгой" компанид ямагт олон улсын стандартад нийцэхүйц техник төхөөрөмж, программ хангамжийг албан ёсны эрхтэйгээр ашиглаж, туршиж ирсэн. Техник технологи хурдацтай хөгжиж буй шинэ эрин зуунд шинээр гарч буй бүхий л технологийн бүтээгдэхүүнийг дэлхийн жишигтэй хөл нийлүүлэн ашиглаж, хэрэглээндээ нэвтрүүлж байгаа нь манай мэргэжлийн сайхан тал нь гэж боддог. ### ii. Н.пүрэвсүрэн, газарзүйн мэдээллийн систем болон дата хариуцсан зөвлөх Миний ажил бол Оюу толгой уурхайн байгаль орчны бүхий л датаг цуглуулж нэгтгэх, тэдгээрийг газарзүйн мэдээллийн системээр дамжуулан өөр хооронд нь давхцуулж, хаана ямар төрлийн ховор ургамал байна, аль хэсэгт нь амьтад байгаа зэрэг мэдээллийг хүмүүст ойлгомжтой байдлаар харуулах юм. Дэлхийд дээгүүрт бичигдэх, асар том бүтээн байгуулалт энд өрнөж байгаа тул барилга байгууламж, зам харгуй, цахилгааны шугамаас эхлээд дэд бүтцийн олон ажил хийгдэх нь ойлгомжтой. Тэдгээр ажлуудыг хэрхэн гүйцэтгэвэл хүрээлэн буй орчинд ээлтэй бөгөөд үр дүнтэй байхад манай багийн бэлтгэсэн мэдээлэл тусалдаг хэмээн энгийнээр ойлгож болно. Зөвхөн уурхайн бүсээс гадна нөлөөллийн бүс буюу дүйцүүлэн хамгаалах зайг тооцвол бид ойролцоогоор гурван аймгийн 15-16 сумтай тэнцэх талбайг судалдаг. 2011 онд анх гүний уурхайгаас ус татах шугамын ажил эхэлж, зураг төсөл бүх зүйл нь жин тан болчихсон байх үед манай багийнхан тухайн шугам байгалийн заган ойг тэг дундуур нь дайрах гэж байгааг олж мэдсэн юм. Судалгааны үндсэн дээр тус төслийг байгаль орчинд нөлөөлөл багатайгаар шийдэхийн тулд зураг төслийг өөрчлүүлж, тэрхүү заган ойг авч үлдэж чадсан маань санаанд тодхон үлдсэн. Говийн ан амьтан, ховордсон ургамал гээд энэ гайхалтай экосистемийг бүхэлд нь судалж буй явдал бол миний мэргэжлийн хамгийн бахархмаар хэсэг. Бидний цуглуулсан энэ том мэдээллийн бааз зөвхөн "Оюу толгой" төсөл гэлтгүй манай улсын говийн бүс нутагт чухал ач холбогдолтой гэж бодохоор ажлаасаа урам зориг авдаг. ### iii. о.АЛТАНХУЯГ, ил уурхайн засварын хэлтэсийн хүнд машин механизмийн а ээлжний багийн ахлагч Би 1995 онд Техникийн их сургуулийг Авто инженер мэргэжлээр төгсөж, түүнээс хойш автобааз, уур уурхайн салбарт ажилласаар 2010 оноос одоог хүртэл буюу 13 жилийн турш Оюу толгойгоор овоглосон байна. Монголд анх удаа нэвтэрсэн Komatsu 930E-4SE гэхэд манай хэлтэст 30 ширхэг бий. Гурван давхар барилгатай тэнцэхүйц өндөртэй энэ аварга техник ганцхан ачилтаар уулын чулуулгийн 30-340 тонныг тээвэрлэх чадалтай. Мөн дунд оврын 100-120 тонны арав орчим техниктэй. Эдгээр техникүүд ихэвчлэн баяжуулах үйлдвэрээс гарсан усыг тунгаан цэвэрлэж, буцааж ашиглах хаягдлын далангийн бүтээн байгуулалтад ачааг тээвэрлэх үүрэгтэй. Ерөнхийдөө манай хэлтсийн хувьд уулын чулуулгийг түрэх, зам цэвэрлэх зэргээр уурхай дундаа тээвэрлэлтийн бүхий л ажлыг хариуцдаг. Дээр дурдсан техникүүдээс гадна экскаватор, түрэгч бульдозер, ачигч лодор зэрэг 70-80 орчим хүнд машин механизмыг сэлбэг байхаас нь угсралцаж байлаа. Энэ нүсэр техникүүдийг сэлбэг байхаас нь нэгбүрчлэн угсарч, уурхайн үйл ажиллагаанд бэлэн болгох үйл явц бол ажил мэргэжлээрээ бахархах мөч маргаангүй мөн. Удахгүй тэтгэвэртээ гарчхаад үр ачаа тойруулан суулгаж, аав нь, өвөө нь энэ том техникүүдийг угсарч, засаж байлаа гээд бахархан ярих байх. Уурхайд зөвхөн эрчүүд л хүнд хүчир ажил хийдэггүй. Энд олон чадварлаг эмэгтэйчүүд ажилладгийг онцлон хэлэхийг хүсэж байна. Үүнээс гадна гаднын нүдээр уурхайн цалин хөлс айхтар өндөр гэсэн түгээмэл ойлголт тархсан юм шиг ажиглагддаг. Бид яг л бусад мэргэжилтэй адил чадлынхаа хэрээр ажиллаж, хийснийхээ хэрээр л цалинждаг. ### iv. я.баяраа, экскаватор, komatsu техникүүдийн оператор Би 2006 оноос "Оюу толгой" ХХК-д оператораар ажиллаж эхэлсэн, ууган ажиллагсдын нэг. Миний жолооддог R-9400 загварын цагаан экскаватор нь голдуу 15 метрийн өндөртэй хана цэвэрлэдэг. Уурхайд хөдөлмөрийн аюулгүй байдал хамгийн чухал. Аюулгүй ажиллагаа бол тоон үзүүлэлт бус, шууд утгаараа хүмүүсийн амь нас, эрүүл мэндтэй холбогддог учраас “Уурхайчид зөвхөн аюулгүй үед л ажиллана” гэсэн үндсэн дүрэмтэй. Сүүлийн жилүүдэд техник болон оператортай холбоотой олон үзүүлэлт автомат мэдрэгчээр дамжин шууд диспетчерт очдог болсныг дурдах хэрэгтэй. Дугуйн хий, тосны түвшин зэрэг бүх дата диспетчерт очдог бөгөөд хэрвээ дугуйн даралт үл ялиг буурсан л бол аюулгүй газар очиж зогсон шалгах ёстой. Түүнчлэн оператор техник рүүгээ шатаар авирч орох бус “hot seat” буюу шууд тавцангаас халуун суудалд суудаг болсон нь сүүлийн жилүүдэд гарсан томоохон дэвшлүүдийн нэг. Хэдий бүх зүйл төлөвлөгөөний дагуу явагдаж байгаа ч гэсэн хүн л болсон хойно ядарна, нойр хүрнэ гээд биеийн байдалд гэнэтийн өөрчлөлт орох үе тохионо. Энэ асуудлыг бид ухаалаг малгайн тусламжтай шийдсэн. Энэ малгай маань операторын нойр эсэргүүцэх чадварыг хэмжээд датаг шууд диспетчерт шилжүүлдэг. Малгай дээр анхааруулах гэрэл нэг ассан тохиолдолд анхааруулна, хоёр асахад хаа байгаа газраа зогсох ёстой. Энэ мэтчлэн уурхайн зүгээс ажиллагсдын аюулгүй ажиллагааг хангахын төлөө жил бүр шинэ технологи, санаачилгууд нэвтрүүлдэг. ### v. э.одмаа, гүний уурхайн олборлолтын инженерийн хэлтэсийн ахлах мэргэжилтэн Блоклон олборлох технологи нь босоо нэвтрэлтүүдийг хооронд нь холбож, босоо цооног өрөмдөн зөвхөн хүдрийн буулгуураар хүдрийг ил гаргадаг технологи юм. Одоогийн байдлаар 1300 метрийн гүнд 110км гаруй хөндий гаргаж, 21 хүдрийн буулгуур байгуулаад байна. Манай багийн хувьд гадарга дээр ажиллаж байгаа техникийн инженерүүд болон талбай дээрх уурхайчдын хооронд холбоос болдог. Гүний уурхайн олборлолт гэрээнээс шалтгаалан олон жил нааш, цааш болсон. Маш олон үйл явдал өрнөсний эцэст өнгөрсөн жил гүний уурхайн үйлдвэрлэлийн эхний үе шат буюу анхны тэсэлгээг хийх команд өгөх тэр мөч үнэхээр нулимс дуслам, ажил мэргэжлээрээ омогшмоор үе байсан. Зөвхөн Монгол төдийгүй дэлхийд тавд эрэмбэлэгдэх өндөр технологийн гүний уурхайг ашиглалтад оруулах үйл явцын яг цөмд нь гар бие оролцож байгаагаа ухаарах мөч үнэхээр бахархам. Зөвхөн цалин аваад гэр бүлээ тэжээх бус ирээдүйд өөрсдийнхөө үр хүүхэд, ач зээ нарын ажиллах ажлын байрыг бэлдэж, Монгол улсад маань үлдэх ашиг, мөнгөн урсгалыг бий болгохын төлөө ажиллаж байгаагаа мэдрэх үнэхээр сайхан. ### vi. б.баясгалан, хайгуул нөөц болон системийн хэлтэсийн геологи үйлчилгээний техникч Би геологич мэргэжлээр БНХАУ-д суралцсан шинэхэн төгсөгч. Ажлын гараагаа Оюу толгойн уурхайгаас эхлүүлээд хэдхэн сар өнгөрч байна. Одоо би Нөөц ба Системийн хэлтсийн геологийн үйлчигээний техникчээр ажилладаг. Геологийн үйлчилгээний техникч бол өрмийн чөмгөн дээжинд чиглэлийн шугам татах, чулуулгийн соронзон шинж чанарын хэмжилт, дээжний гарц, дээжлэлтийн ажил, зурган баримтжуулалт гэх мэт олон төрлийн ажлыг хийж гүйцэтгэдэг. Манай дээж боловсруулах байгууламж дээр Хайгуул, Минералоги, Геофизик, Геологийн үйлчилгээ гэсэн 4 баг тус тусын үүрэгт ажлуудаа хийж гүйцэтгэдэг. Мөн манай байгууламжид ил, далд уурхай болон хайгуулын өрөмдлөгийн ажлын чөмгөн дээжүүдийг хүлээн авч геологи-геотехникийн бичиглэлийг хийж гүйцэтгэдэг. Ер нь Оюу толгой төслийн хайгуулын ажлын бүх чөмгөн дээж хадгалагддаг гэж хэлж болно. Ойролцоогоор 1.3 сая метр дээж хадгалагддаг. Зүйрлүүлж хэлбэл энэ бүх дээжүүдийг цувуулаад тавибал Баян-Өлгий аймаг хүрнэ гэж ойлгож болно. Геологи-Геотехникийн бичиглэл гэдгийг товчхон тайлбарлавал газрын гүнд ямар ямар төрлийн чулуулгууд тархаж байна, хэрхэн оршиж байна, аль хэсэгт нь зэсийн хуримтлал үүссэн байна зэрэг мэдээллүүдийг цуглуулдаг. Ер нь бидний хийж байгаа ажил нь хамгийн үндсэн, суурь чухал ажлуудын нэг. Бидний авч байгаа мэдээлэл дээр үндэслээд уурхайн хөгжүүлэлтийн олон тооцоо судалгаа хийгдэж уурхайн бүтээн байгуулалт өргөждөг. ### vii. б.энхтөр, дэд бүтцийн цахилгаан нарийн хэмжүүрийн багийн ахлах ажилтан Өнгөрөгч сарын 13-нд “Sustainable Production” буюу гүний уурхайн олборлолт эхэллээ. Энгийнээр тайлбарлавал, гүний уурхай энэ цагаас эхлэн зогсох, буцах замгүй болж байгаа хэрэг. Харин уурхайн 24/7 тасралтгүй ажиллагааг автоматжуулалтгүйгээр төсөөлөхийн аргагүй. Орчин цагийн дэвшилтэт уурхайнуудтай адил Оюу толгойн гүний уурхай хүний үйл ажиллагааг хөнгөвчилсөн автоматжуулалтын системийг бүхий л шатандаа ашиглаж байна. Манай баг уурхайн барилга байгууламж, ус, цахилгаан, дулаан хангамж зэрэг дэд бүтцэд шаардлагатай цахилгаан автоматжуулалтыг хариуцан ажилладаг. Зөвхөн цахилгаан гэлтгүй үйлдвэрийн автоматжуулалт, техник төхөөрөмжүүдийн хэвийн үйл ажиллагааг хангах зорилготой хамт олон. Ямар ч үйлдвэрийн хувьд автоматжуулалт гэдэг яг л тархитай адил. Тиймдээ ч Rockwell Automation компанийн тоноглол зэрэг хамгийн сүүлийн үеийн технологиудаар манай уурхай тоноглогдсон. ### viii. х.өлзийжаргал, мазаалай рестораны туслах тогооч Би бол монголын хамгийн том, хамгийн олон хүнд нэгэн зэрэг үйлчлэх хүчин чадалтай “Мазаалай” рестораны тогооч. Манай ресторан нэг өдөрт 8-11 мянган хүнд үйлчилдэг. Ар гэрээсээ хол, өдөр бүр 12 цагийн турш ажиллаж буй хэн бүхний хувьд хоол гэдэг амин чухал зүйлсийн нэг. Маш олон хүнийг нэгэн зэрэг чанартай, амттай хоол хүнсээр хангана гэдэг амаргүй ажил. Мазаалайгийн арын албанд гэхэд нэг ээлжиндээ 120 гаруй хүн ажиллаж, хамгийн эхний хоолыг үүрийн дөрвөн цагаас гаргадаг хуваарьтай. Уурхайн цагийн хуваарь минут, секундээр хэмжигддэг тул бид ч мөн адил яг цагтаа хоолоо бэлэн байлгах учиртай. Ажиллагсдын хоол гэхээрээ л нэгэн хэвийн, хэдхэн сонголт дотор эргэлддэг нийтлэг, хэвшмэл байдлыг манай хамт олон чадлынхаа хэрээр өөрчилж яваа. Бидний хувьд монгол, европ, веган, эко зэрэг ажилтнуудыхаа эрүүл мэнд, амьдралын хэв маягийн харилцан адилгүй байдалд тохируулан олон төрлийн хоолоор үйлчилдэг. Уурхайчдын дунд сахарын өвчтэй, жингээ хасах хүсэлтэй, цагаан болон веган гээд төрөл бүрийн хоолны дуршилтай хүмүүс бий. Тэдгээр хүмүүсийг бүгдийг нь өдрийн турш амттай хоолоор угтан авч, аз жаргалтай мэдрэмжээр үдэн гаргах нь бидний туйлын зорилго. Тиймдээ ч чадахынхаа хэрээр шинэ жор, шинэ технологи, шинэ амтны эрэлд гарах дуртай. ### ix. м.алимаа, аеробик, иогийн багш Манай компани аэробик, иог, фитнес, волейбол, сагсан бөмбөг, хөлбөмбөг, ширээний теннис, талбайн теннис, дартс, биллиард зэрэг спортын олон төрлөөр хичээллэх боломжийг олгодог. Миний хувьд биеийн тамирын багш, дасгалжуулагч мэргэжилтэй. Их сургуулиа төгсөөд л Оюу толгойн спорт төвд ажилд орсноос хойш тасралтгүй зургаа дахь жилдээ ажиллаж байна. Манай иогийн ангид өдөртөө 20-30, аэробикийн сургалтад 15-20 хүн хамрагддаг. Ер нь манай уурхайн ажилчид нийтээрээ спортлог. 12 цагийн хүнд хүчир ажлын дараа ч өөрийн бие махбод, эрүүл мэнддээ анхаарч бие бялдараа хөгжүүлж байгаа залуусаараа бахархдаг. Жил бүрийн долдугаар сард 11 төрлийн спортын наадам зохион байгуулагддаг уламжлалтай. Энэ мэтчилэн ажилтнуудынхаа амралт, чөлөөт цагийг үр дүнтэй, зөв боловсон өнгөрүүлэхэд анхаарч, тогтмол спортын арга хэмжээнүүдийг зохион байгуулдаг онцлогтой. ### x. ч.болд-эрдэнэ, оюут, манлай барны менежер Өглөө эрт үүдээ нээдэг монголын цорын ганц бар манайх болов уу. Оюу Толгойн уурхай дээр ажиллаж байгаа залуусын тоо томоохон аймгийн төвд амьдарч буй залуусаас ч олон байх. Залуус байгаа л юм чинь ажлын дараа стрессээ тайлах, хамт олонтойгоо цагаа өнгөрүүлэх газар хэрэгтэй. Манай бар өглөө 07:00-09:00, орой 18:00-21:30 хүртэл ажилладаг. Шөнийн ээлжтэй байсан хүмүүст ийнхүү өглөө эрт үйлчилдэг юм. Нэг ажилтан өдөрт дөрвөн ширхэг 0.33 литр шар айраг эсвэл 150 граммын дөрвөн хундага улаан дарсаас хэтрүүлэн хэрэглэхгүй байх дүрэмтэй. Нэг ёсондоо дүрэм журмынхаа дагуу л үйлчлүүлж байвал ажлынхаа алжаалыг тайлж, цагийг зугаатай өнгөрүүлэх таатай орчин энд бий.
https://unread.today/c/techworm-werobot
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-10-14T00:00:00
10 сарын 14, 2024
Биднийг сонгуульдаж байхад Tesla-гийн танилцуулсан бүх зүйл
<div class="article-body"> <h2>Өнгөрсөн баасан гарагт цахилгаан автомашины салбарын тэргүүлэгч Tesla нэгэн сонирхолтой арга хэмжээ/үдэшлэгийг “Warner Bros.”-ийн кино зургийн талбайд “We, Robot" нэрийн дор зохион байгуулав.<div><br></div><div>Энэ үеэрээ тэд бүрэн автомат Cybercab такси, бүрэн автомат Robovan автобусыг шинээр танилцуулж, хүн дүрст Optimus роботынхоо шинэ хувилбарыг сонирхууллаа. Биднийг сонгуулидаж байх хооронд дэлхий нийтийн ярианы сэдэв болсон эдгээр төхөөрөмжүүдтэй уншигч таныг танилцуулж байна.<br><br></div></h2><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/6v6dbxPlsXs?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Робот таксины арми ирлээ</h3><p>Tesla-гийн үүсгэн байгуулагч, өнөө цагийг хамгийн хөрөнгөтэй агаад нөлөө бүхий эрхэм Элон Маск олон жилийн өмнөөс робот такситай холбоотой алсын хараагаа хуваалцаж байв. Шинжлэх ухааны уран зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг хүмүүс нэг цэгээс нөгөөд хүрэхдээ жолоочгүй таксинд суугаад л явдаг тийм л ирээдүйг ярьдаг байсан юм. Tesla нэрийн дор бүтээж буй цахилгаан автомашин болон автомат жолоодлогын хиймэл оюун ухаан зэрэг нь нэгдэн энэхүү нүсэр зорилгод хүрэх шатууд хэмээн тайлбарлаж ч байв. Ийнхүү түүний мөрөөдөл урт хугацаа, хөрөнгө оруулагчдын олон шахалт, цөөнгүй бүтэлгүйтлийн дараа бодит болоход нэг алхам ойртлоо.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/1c90d968d6e2d86b5aa8a3addc9972c7.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/cf69073520d19bcd2409b01e2e81e24d.jpeg"></p><p></p><p><br>Арга хэмжээний үеэр Элон Маск өөрөө зорчиж үзүүлэхийн сацуу оролцогчдод ч мөн нээлттэй туршуулсан Cybercab бол хоёр суудалтай, жолоо болон араа, хааз байхгүй, бүрэн автомат такси юм. Ирээдүйг илэрхийлэх дизайн, далавч мэт дээш дэлгэгдэн нээгдэх хаалга зэрэг нь уг автомашиныг үнэхээр л кинон дээр гардаг мэт мэдрэмж төрүүлнэ.</p><p>Масс үйлдвэрлэл нь 2026-2027 онд эхлэх бөгөөд нэгж үнийг 30,000 доллар дотор байлгахаа амлаад буй. Үнээс гадна бүрэн автомат буюу гэнэтийн үед мушгих жолоо, зогсоох тоормоз байхгүй тул эрх баригчдаас зөвшөөрөл авна гэдэг амаргүй даваа байх нь ойлгомжтой.</p><p>Элон Маскийн хэлснээр хиймэл оюун ухаант жолооч нь энгийн хүнээс 10-20 дахин аюулгүйн дээр тээвэрлэлтийн зардал нь 5 дахин бага байх боломжтой аж. Робот такси нийтийн хүртээл болсноор автомашины зогсоол гэх зүйл үгүй болж, түүний оронд ногоон байгууламж нэмэгдэн та бидний мэдэх хотын дүр зураг тэр чигтээ өөрчлөгдөх тухай ч мөн дурдаад амжив.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/ypLwacbff3s?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Робот автобусанд зам тавь</h3><p>Яг л Robots (2005) хүүхэлдэйн кинон дээр гардаг шиг ер бусын хэлбэртэй автобуснууд бодит амьдрал дээр Robovan нэрээр биеллээ олов. Cybercab-тай ижил технологийг ашиглах, бүрэн автомат, 20 хүртэлх зорчигч тээвэрлэж чадах уг автобусын анхны хувилбарыг олон нийтэд танилцуулав.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/4d2b2a90cf0f78d11fc7d57f8fcf1751.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/04245cebfa2a5285a8aea07715d27df9.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Элон Маскийн аугаа нэгэн зорилго бол автомашин гэх ойлголтыг тэр чигт нь өөрчлөх гэхэд хилсдэхгүй. Tesla-гийн хамгийн сүүлийн загвар Cybertruck-аас харахад тэрээр энэ зорилгодоо үнэнч хандаж буй нь илт. (Cybertruck-тай та Улаанбаатар хотод таарсан уу? Таараагүй бол гадуур явахдаа мөнгөлөг, металл гадаргуутай бидний мэдэх автомашин хэмээх ойлголтыг эрс няцаасан эл загварыг хайгаарай. Цөөн хэд бий шүү.)</p><p>Ямартай ч Robovan-ий анхны туршилтын хувилбар олон хүнд таалагдсан гэж хэлж болно. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/iLwlFlbJJCE?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Робот туслах Optimus-тай танилц</h3><p>2019 онд Tesla хүн дүрст Optimus-ийн анхны хувилбар болох “роботын хувцас өмссөн хүн”-ийг танилцуулж байв. Өөрөө хэлбэл, тавхан жилийн өмнө бид хүн дүрст робот ямар байхыг өмсгөл өмссөн жүжигчнээр л төсөөлж байсан бол одоогоос илүү бодитой ойлгож эхэллээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/23f85aebe72e961bea7278314ebcda72.jpeg"></p><div class="image-caption">Анхны хувилбар (2019)</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/0c281a3a5aa85dafdba0e71d5b815031.jpeg"></p><div class="image-caption">Сүүлийн хувилбар (2024)</div><p></p><p>Арга хэмжээний төгсгөлд Optimus-ийн туршилтын хувилбарууд нэгэн зэрэг алхан гарч ирсэн нь яг л цэрэг эсвэл одууд шиг сүртэй харагдана. Түүнээс гадна бодит хүмүүсээр хамгаалуулсан байх нь нэн сонирхолтой. Элон Маск 20,000-30,000 долларын үнэтэй энэ роботоороо ядуурал гэх зүйлийг үгүй хийж, хүний хийх бүх л ажлыг даалгахыг хүсэж буй. Таны хүүхдийг харах, хичээл заах, нохойг чинь салхилуулах, уух зүйл бэлдэх гээд Optimus-ийн хийж чадах жагсаалт нэн урт.</p><p>Хотын гудмаар робот, хүн хоёр холилдон алхах цаг улам ойртсоор л.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/sJ-QPOLXnLw?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p>Энэхүү нийтлэл нь Unread Today сонины 10-р сарын 14-ны дугаарын 11-р нүүрт нийтлэгдсэн.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Өнгөрсөн баасан гарагт цахилгаан автомашины салбарын тэргүүлэгч Tesla нэгэн сонирхолтой арга хэмжээ/үдэшлэгийг “Warner Bros.”-ийн кино зургийн талбайд “We, Robot" нэрийн дор зохион байгуулав. Энэ үеэрээ тэд бүрэн автомат Cybercab такси, бүрэн автомат Robovan автобусыг шинээр танилцуулж, хүн дүрст Optimus роботынхоо шинэ хувилбарыг сонирхууллаа. Биднийг сонгуулидаж байх хооронд дэлхий нийтийн ярианы сэдэв болсон эдгээр төхөөрөмжүүдтэй уншигч таныг танилцуулж байна. Робот таксины арми ирлээ Tesla-гийн үүсгэн байгуулагч, өнөө цагийг хамгийн хөрөнгөтэй агаад нөлөө бүхий эрхэм Элон Маск олон жилийн өмнөөс робот такситай холбоотой алсын хараагаа хуваалцаж байв. Шинжлэх ухааны уран зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг хүмүүс нэг цэгээс нөгөөд хүрэхдээ жолоочгүй таксинд суугаад л явдаг тийм л ирээдүйг ярьдаг байсан юм. Tesla нэрийн дор бүтээж буй цахилгаан автомашин болон автомат жолоодлогын хиймэл оюун ухаан зэрэг нь нэгдэн энэхүү нүсэр зорилгод хүрэх шатууд хэмээн тайлбарлаж ч байв. Ийнхүү түүний мөрөөдөл урт хугацаа, хөрөнгө оруулагчдын олон шахалт, цөөнгүй бүтэлгүйтлийн дараа бодит болоход нэг алхам ойртлоо. Арга хэмжээний үеэр Элон Маск өөрөө зорчиж үзүүлэхийн сацуу оролцогчдод ч мөн нээлттэй туршуулсан Cybercab бол хоёр суудалтай, жолоо болон араа, хааз байхгүй, бүрэн автомат такси юм. Ирээдүйг илэрхийлэх дизайн, далавч мэт дээш дэлгэгдэн нээгдэх хаалга зэрэг нь уг автомашиныг үнэхээр л кинон дээр гардаг мэт мэдрэмж төрүүлнэ. Масс үйлдвэрлэл нь 2026-2027 онд эхлэх бөгөөд нэгж үнийг 30,000 доллар дотор байлгахаа амлаад буй. Үнээс гадна бүрэн автомат буюу гэнэтийн үед мушгих жолоо, зогсоох тоормоз байхгүй тул эрх баригчдаас зөвшөөрөл авна гэдэг амаргүй даваа байх нь ойлгомжтой. Элон Маскийн хэлснээр хиймэл оюун ухаант жолооч нь энгийн хүнээс 10-20 дахин аюулгүйн дээр тээвэрлэлтийн зардал нь 5 дахин бага байх боломжтой аж. Робот такси нийтийн хүртээл болсноор автомашины зогсоол гэх зүйл үгүй болж, түүний оронд ногоон байгууламж нэмэгдэн та бидний мэдэх хотын дүр зураг тэр чигтээ өөрчлөгдөх тухай ч мөн дурдаад амжив. Робот автобусанд зам тавь Яг л Robots (2005) хүүхэлдэйн кинон дээр гардаг шиг ер бусын хэлбэртэй автобуснууд бодит амьдрал дээр Robovan нэрээр биеллээ олов. Cybercab-тай ижил технологийг ашиглах, бүрэн автомат, 20 хүртэлх зорчигч тээвэрлэж чадах уг автобусын анхны хувилбарыг олон нийтэд танилцуулав. Элон Маскийн аугаа нэгэн зорилго бол автомашин гэх ойлголтыг тэр чигт нь өөрчлөх гэхэд хилсдэхгүй. Tesla-гийн хамгийн сүүлийн загвар Cybertruck-аас харахад тэрээр энэ зорилгодоо үнэнч хандаж буй нь илт. (Cybertruck-тай та Улаанбаатар хотод таарсан уу? Таараагүй бол гадуур явахдаа мөнгөлөг, металл гадаргуутай бидний мэдэх автомашин хэмээх ойлголтыг эрс няцаасан эл загварыг хайгаарай. Цөөн хэд бий шүү.) Ямартай ч Robovan-ий анхны туршилтын хувилбар олон хүнд таалагдсан гэж хэлж болно. Робот туслах Optimus-тай танилц 2019 онд Tesla хүн дүрст Optimus-ийн анхны хувилбар болох “роботын хувцас өмссөн хүн”-ийг танилцуулж байв. Өөрөө хэлбэл, тавхан жилийн өмнө бид хүн дүрст робот ямар байхыг өмсгөл өмссөн жүжигчнээр л төсөөлж байсан бол одоогоос илүү бодитой ойлгож эхэллээ. Анхны хувилбар (2019) Сүүлийн хувилбар (2024) Арга хэмжээний төгсгөлд Optimus-ийн туршилтын хувилбарууд нэгэн зэрэг алхан гарч ирсэн нь яг л цэрэг эсвэл одууд шиг сүртэй харагдана. Түүнээс гадна бодит хүмүүсээр хамгаалуулсан байх нь нэн сонирхолтой. Элон Маск 20,000-30,000 долларын үнэтэй энэ роботоороо ядуурал гэх зүйлийг үгүй хийж, хүний хийх бүх л ажлыг даалгахыг хүсэж буй. Таны хүүхдийг харах, хичээл заах, нохойг чинь салхилуулах, уух зүйл бэлдэх гээд Optimus-ийн хийж чадах жагсаалт нэн урт. Хотын гудмаар робот, хүн хоёр холилдон алхах цаг улам ойртсоор л. Энэхүү нийтлэл нь Unread Today сонины 10-р сарын 14-ны дугаарын 11-р нүүрт нийтлэгдсэн.
Өнгөрсөн баасан гарагт цахилгаан автомашины салбарын тэргүүлэгч Tesla нэгэн сонирхолтой арга хэмжээ/үдэшлэгийг “Warner Bros.”-ийн кино зургийн талбайд “We, Robot" нэрийн дор зохион байгуулав. Энэ үеэрээ тэд бүрэн автомат Cybercab такси, бүрэн автомат Robovan автобусыг шинээр танилцуулж, хүн дүрст Optimus роботынхоо шинэ хувилбарыг сонирхууллаа. Биднийг сонгуулидаж байх хооронд дэлхий нийтийн ярианы сэдэв болсон эдгээр төхөөрөмжүүдтэй уншигч таныг танилцуулж байна. ### Робот таксины арми ирлээ Tesla-гийн үүсгэн байгуулагч, өнөө цагийг хамгийн хөрөнгөтэй агаад нөлөө бүхий эрхэм Элон Маск олон жилийн өмнөөс робот такситай холбоотой алсын хараагаа хуваалцаж байв. Шинжлэх ухааны уран зөгнөлт кинон дээр гардаг шиг хүмүүс нэг цэгээс нөгөөд хүрэхдээ жолоочгүй таксинд суугаад л явдаг тийм л ирээдүйг ярьдаг байсан юм. Tesla нэрийн дор бүтээж буй цахилгаан автомашин болон автомат жолоодлогын хиймэл оюун ухаан зэрэг нь нэгдэн энэхүү нүсэр зорилгод хүрэх шатууд хэмээн тайлбарлаж ч байв. Ийнхүү түүний мөрөөдөл урт хугацаа, хөрөнгө оруулагчдын олон шахалт, цөөнгүй бүтэлгүйтлийн дараа бодит болоход нэг алхам ойртлоо. Арга хэмжээний үеэр Элон Маск өөрөө зорчиж үзүүлэхийн сацуу оролцогчдод ч мөн нээлттэй туршуулсан Cybercab бол хоёр суудалтай, жолоо болон араа, хааз байхгүй, бүрэн автомат такси юм. Ирээдүйг илэрхийлэх дизайн, далавч мэт дээш дэлгэгдэн нээгдэх хаалга зэрэг нь уг автомашиныг үнэхээр л кинон дээр гардаг мэт мэдрэмж төрүүлнэ. Масс үйлдвэрлэл нь 2026-2027 онд эхлэх бөгөөд нэгж үнийг 30,000 доллар дотор байлгахаа амлаад буй. Үнээс гадна бүрэн автомат буюу гэнэтийн үед мушгих жолоо, зогсоох тоормоз байхгүй тул эрх баригчдаас зөвшөөрөл авна гэдэг амаргүй даваа байх нь ойлгомжтой. Элон Маскийн хэлснээр хиймэл оюун ухаант жолооч нь энгийн хүнээс 10-20 дахин аюулгүйн дээр тээвэрлэлтийн зардал нь 5 дахин бага байх боломжтой аж. Робот такси нийтийн хүртээл болсноор автомашины зогсоол гэх зүйл үгүй болж, түүний оронд ногоон байгууламж нэмэгдэн та бидний мэдэх хотын дүр зураг тэр чигтээ өөрчлөгдөх тухай ч мөн дурдаад амжив. ### Робот автобусанд зам тавь Яг л Robots (2005) хүүхэлдэйн кинон дээр гардаг шиг ер бусын хэлбэртэй автобуснууд бодит амьдрал дээр Robovan нэрээр биеллээ олов. Cybercab-тай ижил технологийг ашиглах, бүрэн автомат, 20 хүртэлх зорчигч тээвэрлэж чадах уг автобусын анхны хувилбарыг олон нийтэд танилцуулав. Элон Маскийн аугаа нэгэн зорилго бол автомашин гэх ойлголтыг тэр чигт нь өөрчлөх гэхэд хилсдэхгүй. Tesla-гийн хамгийн сүүлийн загвар Cybertruck-аас харахад тэрээр энэ зорилгодоо үнэнч хандаж буй нь илт. (Cybertruck-тай та Улаанбаатар хотод таарсан уу? Таараагүй бол гадуур явахдаа мөнгөлөг, металл гадаргуутай бидний мэдэх автомашин хэмээх ойлголтыг эрс няцаасан эл загварыг хайгаарай. Цөөн хэд бий шүү.) Ямартай ч Robovan-ий анхны туршилтын хувилбар олон хүнд таалагдсан гэж хэлж болно. ### Робот туслах Optimus-тай танилц 2019 онд Tesla хүн дүрст Optimus-ийн анхны хувилбар болох “роботын хувцас өмссөн хүн”-ийг танилцуулж байв. Өөрөө хэлбэл, тавхан жилийн өмнө бид хүн дүрст робот ямар байхыг өмсгөл өмссөн жүжигчнээр л төсөөлж байсан бол одоогоос илүү бодитой ойлгож эхэллээ. Анхны хувилбар (2019) Сүүлийн хувилбар (2024) Арга хэмжээний төгсгөлд Optimus-ийн туршилтын хувилбарууд нэгэн зэрэг алхан гарч ирсэн нь яг л цэрэг эсвэл одууд шиг сүртэй харагдана. Түүнээс гадна бодит хүмүүсээр хамгаалуулсан байх нь нэн сонирхолтой. Элон Маск 20,000-30,000 долларын үнэтэй энэ роботоороо ядуурал гэх зүйлийг үгүй хийж, хүний хийх бүх л ажлыг даалгахыг хүсэж буй. Таны хүүхдийг харах, хичээл заах, нохойг чинь салхилуулах, уух зүйл бэлдэх гээд Optimus-ийн хийж чадах жагсаалт нэн урт. Хотын гудмаар робот, хүн хоёр холилдон алхах цаг улам ойртсоор л. > Энэхүү нийтлэл нь Unread Today сонины 10-р сарын 14-ны дугаарын 11-р нүүрт нийтлэгдсэн.
https://unread.today/c/techworm-nubia-flip-neo
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-10-02T00:00:00
10 сарын 2, 2024
ZTE брэндийн Nubia Flip болон Nubia Neo 2 гар утсыг танилцуулах нь
<div class="article-body"> <h2><div>iPhone-оор эхэлсэн ухаалаг утасны өрсөлдөөнд сүүлийн жилүүдэд манай урд хөрш хүчтэй тоглогч болов. Тодруулбал, 2024 онд хамгийн олон тооны ухаалаг утас борлуулсан 15 компанийн 8 нь БНХАУ-ын компаниуд байх аж. Тэд хүчирхэг үзүүлэлтийг хямд үнээр буюу бусад салбарт хэдийн танигдсан масс үйлдвэрлэлээ давуу талаа болгосон нь энэ амжилтыг дагуулсан билээ. </div><div><br></div><div>Эдгээр компаниуд дотроос сүүлийн жилүүдэд хүч төрөн гарч ирж буй брэнд бол оронд Better For All уриатай ZTE. Тэд энэ оны эхний хагаст л гэхэд 4.5 сая гар утас борлуулжээ. </div><div><br></div><div>Хүчирхэг үзүүлэлт, чамин дизайн, технологийн дэвшлийг хослуулсан ZTE брэнд хүн бүрийн сонирхол, амьдралын хэв маягийг онцгойлж, түүнд нийцсэн гар утас бүтээдгээрээ ялгардаг. Инновацыг бүгдэд хүртээж, тогтвортой, хөгжил сайхан ирээдүйг бүтээхэд хувь нэмрээ оруулах зорилго нь зөвхөн гар утас бус бусад технологийн төхөөрөмжүүдээр нь ч илэрдэг билээ. <br><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/f19d7113b5d5f82b7421d2bd661a7596.png"></p><div class="image-caption">Энэ оны Mobile World Congress-ийн үеэр ZTE-ийн танилцуулсан шинэ үеийн экосистем</div><p>Samsung-д Galaxy, Apple-д iPhone, Google-д Pixel гэж байдаг шиг ZTE-ийн урдаа барьдаг загвар бол Nubia. Энэхүү нийтлэлээр эл брэндийн 2024 онд танилцуулсан хүн бүрийн хэрэгцээнд нийцэх Nubia Flip болон Nubia Neo 2 гар утсыг танилцуулъя. Та <a href="https://encrypted-tbn0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcRJx8upWALG0QL3qvGbwIei7oVPQE2F212TJw&amp;s" target="_blank">эдгээр</a> гар утсыг Мобикомоос бэлнээр болон ХҮҮГҮЙ зээлээр худалдан авах боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ZTE ба Nubia</h3><p>Хэрэгцээнд тань нийцэж, хүслийг тань биелүүлэх уриатай ZTE брэнд 2010 оноос Андройд үйлдлийн системтэй ухаалаг утас үйлдвэрлэж эхэлсэн юм. Угтаа тэд 1985 оноос эхлэн харилцаа холбооны төхөөрөмж үйлдвэрлэж эхэлсэн салбарын тэргүүлэгчдийн нэг.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/08776f00a34bb0f474403be75fecb031.jpg"></p><p><br>ZTE-ийн 2012 онд үүсгэн байгуулсан Nubia брэнд 2016 онд алдарт хөлбөмбөгчин Кристиано Роналдотой <a href="https://www.instagram.com/cristiano/p/BVzS9uWFR7R/" target="_blank">хамтран</a> дэлхий дахинд танигдаж байв. Харин 2017 онд нэмэлт хөрөнгө оруулалт татаж, ZTE-ийн эзэмших хувь 49.9 хувь болсноор нэг компаниас хараат бус болж, илүү өргөн хүрээнд ажиллах боломж нээгдсэн түүхтэй. Үүний ганцхан жишээ нь тэдний 2018 онд <a href="https://www.gsmarena.com/nubia_launch_red_magic_gaming_phone_april_19-news-30575.php" target="_blank">танилцуулсан</a> гар утасны тоглоомчдод зориулсан Red Magic брэнд юм. Энэхүү загвар өдгөө дэлхий даяар гар утас тоглоомчдод таашаагдаж, тэдний найдвартай хамтрагч, хүсэмжит төхөөрөмжөөр тодроод буй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/159b8eb6d6bfe9409dcdb6d47e57677a.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Nubia Flip<br></div></h3><p></p><p>Эвхэгдэг утасны хэрэглээ жил ирэх бүр нэмэгдэж байгаа энэ цаг үед томоохон брэндүүд бүгд Flip, Fold гэх зэрэг нэртэй утаснууд үйлдвэрлэх болов. Дэлгэсэн үедээ таблет шиг том, эвхэгдсэн үедээ энгийн утаснаас ч жижиг байдал нь энэ төрлийн загварын хэрэглээг нэмэгдүүлж байгаа юм. Түүнээс гадна утасны их бие том байх тусам түүн дотор багтаах технологи буюу батарей, чанга яригч, камер, процессор зэргийн хүч нэмэгдэх боломжтой болдог. </p><p>Nubia Flip бол нээлтээ хийгээд хагас жил болж буй энгийн утас шиг 6.9 инчийн дэлгэцтэй ч голоороо нугаран жижиг болдог ид шидтэй утас. Том хэмжээтэй гар утас хэрэглэх хүсэлтэй ч өдөр тутамдаа авч явахад төвөгтэй, халаасанд багтахгүй гэх зэрэг асуудал тулгардаг хүмүүст хамгийн тохиромжтой гэсэн үг.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/V1nRGVhIVRc?rel=0"></iframe> </div><p><br>Дан ганц хэмжээнээс гадна энэхүү утас нь 120Hz, 1 тэрбум өнгө гаргах чадалтай OLED дэлгэцтэй. Энэхүү дэлгэц 200,000 удаагийн эвхэлтэд тэсвэртэй гэнэ. Энгийнээр бол та өдөрт 100 удаа нээж, хаалаа ч таны дэлгэц 5-6 жил ямар ч асуудалгүй ажиллах юм. Android 13 дээр суурилсан MyOS 13 үйлдлийн систем, Qualcomm Snapdragon 7 Gen 1 чип, 8GB-12GB шуурхай санах ой, 128GB-512GB багтаамж, 4310mAh батарей зэрэг нь орчин цагийн ямар ч хэрэглээнд зохицно. Арын камер нь өргөн өнцгийн 50MP бөгөөд 4K нягтшилтай дүрс бичлэг хийх боломжтой. Харин нүүрний өөрөг камер нь мөн өргөн өнцгийн 16MP.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/d83fe8128dea076387ea4ea9774bc8bb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Nubia Neo 2</h3><p></p><p>Гар утасны тоглоомчдод зориулсан энэхүү утас нь төсөр үнээр хүчирхэг үзүүлэлтийг санал болгож буй. Unisoc T820 чип, 20GB хүртэл нэмэх боломжтой шуурхай санах ой, хамгийн гол нь 6000mAh батарей нь бүх төрлийн тоглоомд хангалттай.<br></p><p>Мөн дээд буланд байх хоёр товчийг хүссэнээрээ тохируулснаар тоглоом тоглож байхдаа аливаа үйлдлийг илүү хурдан хийж, өрсөлдөгчөөсөө урьтах боломжтой. Хэдийгээр биет сэнсгүй ч халууныг бууруулах, жигд тараах тусгай материалтай тул хэт халах асуудал гарахгүй. Дэлгэц нь 6.72 инч бөгөөд дээд талдаа 120Hz, батарей хэмнэх үүднээс 60Hz дүрслэлийг гаргаж чадна.</p><p>Шар, саарал, хар өнгөний сонголттой ба өнгөнөөс үл хамааран хаанаас нь ч харсан и-спортыг мэдрүүлэх загвар нь тоглоом сонирхогчдод таалагдах нь лав. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/H6d5se18vKo?rel=0"></iframe> </div> </div>
iPhone-оор эхэлсэн ухаалаг утасны өрсөлдөөнд сүүлийн жилүүдэд манай урд хөрш хүчтэй тоглогч болов. Тодруулбал, 2024 онд хамгийн олон тооны ухаалаг утас борлуулсан 15 компанийн 8 нь БНХАУ-ын компаниуд байх аж. Тэд хүчирхэг үзүүлэлтийг хямд үнээр буюу бусад салбарт хэдийн танигдсан масс үйлдвэрлэлээ давуу талаа болгосон нь энэ амжилтыг дагуулсан билээ. Эдгээр компаниуд дотроос сүүлийн жилүүдэд хүч төрөн гарч ирж буй брэнд бол оронд Better For All уриатай ZTE. Тэд энэ оны эхний хагаст л гэхэд 4.5 сая гар утас борлуулжээ. Хүчирхэг үзүүлэлт, чамин дизайн, технологийн дэвшлийг хослуулсан ZTE брэнд хүн бүрийн сонирхол, амьдралын хэв маягийг онцгойлж, түүнд нийцсэн гар утас бүтээдгээрээ ялгардаг. Инновацыг бүгдэд хүртээж, тогтвортой, хөгжил сайхан ирээдүйг бүтээхэд хувь нэмрээ оруулах зорилго нь зөвхөн гар утас бус бусад технологийн төхөөрөмжүүдээр нь ч илэрдэг билээ. Энэ оны Mobile World Congress-ийн үеэр ZTE-ийн танилцуулсан шинэ үеийн экосистем Samsung-д Galaxy, Apple-д iPhone, Google-д Pixel гэж байдаг шиг ZTE-ийн урдаа барьдаг загвар бол Nubia. Энэхүү нийтлэлээр эл брэндийн 2024 онд танилцуулсан хүн бүрийн хэрэгцээнд нийцэх Nubia Flip болон Nubia Neo 2 гар утсыг танилцуулъя. Та эдгээр гар утсыг Мобикомоос бэлнээр болон ХҮҮГҮЙ зээлээр худалдан авах боломжтой. ZTE ба Nubia Хэрэгцээнд тань нийцэж, хүслийг тань биелүүлэх уриатай ZTE брэнд 2010 оноос Андройд үйлдлийн системтэй ухаалаг утас үйлдвэрлэж эхэлсэн юм. Угтаа тэд 1985 оноос эхлэн харилцаа холбооны төхөөрөмж үйлдвэрлэж эхэлсэн салбарын тэргүүлэгчдийн нэг. ZTE-ийн 2012 онд үүсгэн байгуулсан Nubia брэнд 2016 онд алдарт хөлбөмбөгчин Кристиано Роналдотой хамтран дэлхий дахинд танигдаж байв. Харин 2017 онд нэмэлт хөрөнгө оруулалт татаж, ZTE-ийн эзэмших хувь 49.9 хувь болсноор нэг компаниас хараат бус болж, илүү өргөн хүрээнд ажиллах боломж нээгдсэн түүхтэй. Үүний ганцхан жишээ нь тэдний 2018 онд танилцуулсан гар утасны тоглоомчдод зориулсан Red Magic брэнд юм. Энэхүү загвар өдгөө дэлхий даяар гар утас тоглоомчдод таашаагдаж, тэдний найдвартай хамтрагч, хүсэмжит төхөөрөмжөөр тодроод буй. Nubia Flip Эвхэгдэг утасны хэрэглээ жил ирэх бүр нэмэгдэж байгаа энэ цаг үед томоохон брэндүүд бүгд Flip, Fold гэх зэрэг нэртэй утаснууд үйлдвэрлэх болов. Дэлгэсэн үедээ таблет шиг том, эвхэгдсэн үедээ энгийн утаснаас ч жижиг байдал нь энэ төрлийн загварын хэрэглээг нэмэгдүүлж байгаа юм. Түүнээс гадна утасны их бие том байх тусам түүн дотор багтаах технологи буюу батарей, чанга яригч, камер, процессор зэргийн хүч нэмэгдэх боломжтой болдог. Nubia Flip бол нээлтээ хийгээд хагас жил болж буй энгийн утас шиг 6.9 инчийн дэлгэцтэй ч голоороо нугаран жижиг болдог ид шидтэй утас. Том хэмжээтэй гар утас хэрэглэх хүсэлтэй ч өдөр тутамдаа авч явахад төвөгтэй, халаасанд багтахгүй гэх зэрэг асуудал тулгардаг хүмүүст хамгийн тохиромжтой гэсэн үг. Дан ганц хэмжээнээс гадна энэхүү утас нь 120Hz, 1 тэрбум өнгө гаргах чадалтай OLED дэлгэцтэй. Энэхүү дэлгэц 200,000 удаагийн эвхэлтэд тэсвэртэй гэнэ. Энгийнээр бол та өдөрт 100 удаа нээж, хаалаа ч таны дэлгэц 5-6 жил ямар ч асуудалгүй ажиллах юм. Android 13 дээр суурилсан MyOS 13 үйлдлийн систем, Qualcomm Snapdragon 7 Gen 1 чип, 8GB-12GB шуурхай санах ой, 128GB-512GB багтаамж, 4310mAh батарей зэрэг нь орчин цагийн ямар ч хэрэглээнд зохицно. Арын камер нь өргөн өнцгийн 50MP бөгөөд 4K нягтшилтай дүрс бичлэг хийх боломжтой. Харин нүүрний өөрөг камер нь мөн өргөн өнцгийн 16MP. Nubia Neo 2 Гар утасны тоглоомчдод зориулсан энэхүү утас нь төсөр үнээр хүчирхэг үзүүлэлтийг санал болгож буй. Unisoc T820 чип, 20GB хүртэл нэмэх боломжтой шуурхай санах ой, хамгийн гол нь 6000mAh батарей нь бүх төрлийн тоглоомд хангалттай. Мөн дээд буланд байх хоёр товчийг хүссэнээрээ тохируулснаар тоглоом тоглож байхдаа аливаа үйлдлийг илүү хурдан хийж, өрсөлдөгчөөсөө урьтах боломжтой. Хэдийгээр биет сэнсгүй ч халууныг бууруулах, жигд тараах тусгай материалтай тул хэт халах асуудал гарахгүй. Дэлгэц нь 6.72 инч бөгөөд дээд талдаа 120Hz, батарей хэмнэх үүднээс 60Hz дүрслэлийг гаргаж чадна. Шар, саарал, хар өнгөний сонголттой ба өнгөнөөс үл хамааран хаанаас нь ч харсан и-спортыг мэдрүүлэх загвар нь тоглоом сонирхогчдод таалагдах нь лав.
iPhone-оор эхэлсэн ухаалаг утасны өрсөлдөөнд сүүлийн жилүүдэд манай урд хөрш хүчтэй тоглогч болов. Тодруулбал, 2024 онд хамгийн олон тооны ухаалаг утас борлуулсан 15 компанийн 8 нь БНХАУ-ын компаниуд байх аж. Тэд хүчирхэг үзүүлэлтийг хямд үнээр буюу бусад салбарт хэдийн танигдсан масс үйлдвэрлэлээ давуу талаа болгосон нь энэ амжилтыг дагуулсан билээ. Эдгээр компаниуд дотроос сүүлийн жилүүдэд хүч төрөн гарч ирж буй брэнд бол оронд Better For All уриатай ZTE. Тэд энэ оны эхний хагаст л гэхэд 4.5 сая гар утас борлуулжээ. Хүчирхэг үзүүлэлт, чамин дизайн, технологийн дэвшлийг хослуулсан ZTE брэнд хүн бүрийн сонирхол, амьдралын хэв маягийг онцгойлж, түүнд нийцсэн гар утас бүтээдгээрээ ялгардаг. Инновацыг бүгдэд хүртээж, тогтвортой, хөгжил сайхан ирээдүйг бүтээхэд хувь нэмрээ оруулах зорилго нь зөвхөн гар утас бус бусад технологийн төхөөрөмжүүдээр нь ч илэрдэг билээ. Энэ оны Mobile World Congress-ийн үеэр ZTE-ийн танилцуулсан шинэ үеийн экосистем Samsung-д Galaxy, Apple-д iPhone, Google-д Pixel гэж байдаг шиг ZTE-ийн урдаа барьдаг загвар бол Nubia. Энэхүү нийтлэлээр эл брэндийн 2024 онд танилцуулсан хүн бүрийн хэрэгцээнд нийцэх Nubia Flip болон Nubia Neo 2 гар утсыг танилцуулъя. Та эдгээр гар утсыг Мобикомоос бэлнээр болон ХҮҮГҮЙ зээлээр худалдан авах боломжтой. ### ZTE ба Nubia Хэрэгцээнд тань нийцэж, хүслийг тань биелүүлэх уриатай ZTE брэнд 2010 оноос Андройд үйлдлийн системтэй ухаалаг утас үйлдвэрлэж эхэлсэн юм. Угтаа тэд 1985 оноос эхлэн харилцаа холбооны төхөөрөмж үйлдвэрлэж эхэлсэн салбарын тэргүүлэгчдийн нэг. ZTE-ийн 2012 онд үүсгэн байгуулсан Nubia брэнд 2016 онд алдарт хөлбөмбөгчин Кристиано Роналдотой хамтран дэлхий дахинд танигдаж байв. Харин 2017 онд нэмэлт хөрөнгө оруулалт татаж, ZTE-ийн эзэмших хувь 49.9 хувь болсноор нэг компаниас хараат бус болж, илүү өргөн хүрээнд ажиллах боломж нээгдсэн түүхтэй. Үүний ганцхан жишээ нь тэдний 2018 онд танилцуулсан гар утасны тоглоомчдод зориулсан Red Magic брэнд юм. Энэхүү загвар өдгөө дэлхий даяар гар утас тоглоомчдод таашаагдаж, тэдний найдвартай хамтрагч, хүсэмжит төхөөрөмжөөр тодроод буй. ### Nubia Flip Эвхэгдэг утасны хэрэглээ жил ирэх бүр нэмэгдэж байгаа энэ цаг үед томоохон брэндүүд бүгд Flip, Fold гэх зэрэг нэртэй утаснууд үйлдвэрлэх болов. Дэлгэсэн үедээ таблет шиг том, эвхэгдсэн үедээ энгийн утаснаас ч жижиг байдал нь энэ төрлийн загварын хэрэглээг нэмэгдүүлж байгаа юм. Түүнээс гадна утасны их бие том байх тусам түүн дотор багтаах технологи буюу батарей, чанга яригч, камер, процессор зэргийн хүч нэмэгдэх боломжтой болдог. Nubia Flip бол нээлтээ хийгээд хагас жил болж буй энгийн утас шиг 6.9 инчийн дэлгэцтэй ч голоороо нугаран жижиг болдог ид шидтэй утас. Том хэмжээтэй гар утас хэрэглэх хүсэлтэй ч өдөр тутамдаа авч явахад төвөгтэй, халаасанд багтахгүй гэх зэрэг асуудал тулгардаг хүмүүст хамгийн тохиромжтой гэсэн үг. Дан ганц хэмжээнээс гадна энэхүү утас нь 120Hz, 1 тэрбум өнгө гаргах чадалтай OLED дэлгэцтэй. Энэхүү дэлгэц 200,000 удаагийн эвхэлтэд тэсвэртэй гэнэ. Энгийнээр бол та өдөрт 100 удаа нээж, хаалаа ч таны дэлгэц 5-6 жил ямар ч асуудалгүй ажиллах юм. Android 13 дээр суурилсан MyOS 13 үйлдлийн систем, Qualcomm Snapdragon 7 Gen 1 чип, 8GB-12GB шуурхай санах ой, 128GB-512GB багтаамж, 4310mAh батарей зэрэг нь орчин цагийн ямар ч хэрэглээнд зохицно. Арын камер нь өргөн өнцгийн 50MP бөгөөд 4K нягтшилтай дүрс бичлэг хийх боломжтой. Харин нүүрний өөрөг камер нь мөн өргөн өнцгийн 16MP. ### Nubia Neo 2 Гар утасны тоглоомчдод зориулсан энэхүү утас нь төсөр үнээр хүчирхэг үзүүлэлтийг санал болгож буй. Unisoc T820 чип, 20GB хүртэл нэмэх боломжтой шуурхай санах ой, хамгийн гол нь 6000mAh батарей нь бүх төрлийн тоглоомд хангалттай. Мөн дээд буланд байх хоёр товчийг хүссэнээрээ тохируулснаар тоглоом тоглож байхдаа аливаа үйлдлийг илүү хурдан хийж, өрсөлдөгчөөсөө урьтах боломжтой. Хэдийгээр биет сэнсгүй ч халууныг бууруулах, жигд тараах тусгай материалтай тул хэт халах асуудал гарахгүй. Дэлгэц нь 6.72 инч бөгөөд дээд талдаа 120Hz, батарей хэмнэх үүднээс 60Hz дүрслэлийг гаргаж чадна. Шар, саарал, хар өнгөний сонголттой ба өнгөнөөс үл хамааран хаанаас нь ч харсан и-спортыг мэдрүүлэх загвар нь тоглоом сонирхогчдод таалагдах нь лав.
https://unread.today/c/10x10-petlaw
10 ертөнц, 10 өнцөг
2022-06-22T00:00:00
6 сарын 22, 2022
Гэрийн тэжээвэр амьтдын эрхийн тухай
<div class="article-body"> <h2><div>Гэрийн тэжээвэр амьтанд ээлтэй, аюулгүй нийгмийг бий болгох, амьтан тэжээж буй хүмүүсийн хариуцлагыг сайжруулах, хяналтгүй үржүүлэг болон амьтан харгислалыг таслан зогсоох, гэрийн тэжээвэр амьтдын тоо толгойг энэрэнгүй аргаар хязгаарлах зорилго бүхий "Гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хууль"-ийн төслийг танилцуулах, саналыг нь авах хүрээнд зохион байгуулсан BePawsitive-2 арга хэмжээ өнгөрөгч ням гарагт Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд болж өнгөрлөө.<br></div><div><br></div><div>"Азтай савар" ТББ-аас зохион байгуулж буй уг арга хэмжээнд гадаа жиндүүхэн, бороо зүсрэн орж байсан ч амьтанд хайртай хүн бүр хүрэлцэн ирсэн юм. Хэдий гадаа сэрүү татаж, чийг даасан өдөр болж өнгөрсөн ч тэнд байсан хүн бүрийн сэтгэлд амьтдын эрхийг хамгаалах гал халуун хүсэл оргилж байсан биз ээ. Ингээд тэдний төлөөлөл болгон амьтанд хайртай 10 зочныг онцлон гэрийн тэжээвэр амьтдын эрхийн тухай хэрхэн өгүүлснийг хүргэж байна. Ташрамд уг арга хэмжээ болж дууссан ч та энэхүү хуулийн төсөлд хувь нэмрээ оруулах боломжтой юм шүү.</div></h2><blockquote><p>Хуульд саналаа өгөх бол <b><a href="https://d.parliament.mn/tusul/78dd320f-e6f5-42ff-9c72-ebf8e3d1a2d5?fbclid=IwAR0iwU6W4ibATx5oKZ0rWis0iM97bGyuK8RvuZzyQPiO9l0rBSykQKYJOBs" target="_blank">ЭНД</a></b> дарна уу. <br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. Вася муу глгийн эзэн Ронин<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/0bec19296d9f754db5161f62d01205a8.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>"Азтай савар" ТББ-аас гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуулийг санаачлан, батлуулахаар зүтгүүлж буйд маш их баяртай байгаа. Энэ хуулийг батлагдаасай гэж мөн ч их хүссэн дээ. Учир нь хууль батлагдсанаар амьтад болоод түүнийг тэжээгчдийн үүрэг тодорхой болж, амьтадтайгаа хандах хандлага нь ч өөрчлөгдөн, амьтдын эрх ашигт илүү бодит нөлөөллүүд гарч ирнэ гэж найдаж байна. Мөн гэрийн тэжээвэр амьтад гэдэгт зөвхөн нохой, муур гэлтгүй тоть, орог зусаг, загас гээд бүхий л амьтад орж буй шүү дээ.</p><p>Ямар нэгэн амьтан хүүхэд гэмтээхэд эцэг эх нь бүү хэл нийгмээрээ хүчтэй эсэргүүцэл үзүүлж, сэтгэл хөдлөл өндөртэйгөөр хүлээж авдаг. Харин хүүхэд муур, нохойтой буруу харьцвал та ч мөн адил хариуцлага хүлээх ёстой гэдгийг эргээд мэдрүүлдэг болмоор байгаа юм. Учир нь сүүлийн үед хүүхдүүдийн хүмүүжилгүй байдал хэрээс хэтрэн, амьтдыг зовоох үзэгдэл нэлээд гарах болсон. Эхэн үедээ уг хүчирхийлэл нь амьтан дээр илрэх ч гэлээ алсдаа хүн дээр илрэх боломжтой. Харин энэ байдлыг хамгийн сайн бөгөөд зөвөөр шийдэх гарц нь тэжээвэр амьтны тухай хуульд тусгагдсан гэж найдаж байна. Хэрэв энэхүү хуулийн төсөл нь УИХ-аар батлагдан, хэрэгжиж эхэлбэл Монгол Улс нэг шатаар ахиж буй гэсэн үг. <br></p> <blockquote><p>Ямар нэгэн амьтан хүүхэд гэмтээхэд эцэг эх нь бүү хэл нийгмээрээ хүчтэй эсэргүүцэл үзүүлж, сэтгэл хөдлөл өндөртэйгөөр хүлээж авдаг. Харин хүүхэд муур, нохойтой буруу харьцвал та ч мөн адил хариуцлага хүлээх ёстой гэдгийг эргээд мэдрүүлдэг болмоор байгаа юм. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">II. Баавгайн эзэн Э.Уранзаяа<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/b24c9516896a39b893256588a686d6cd.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Манай нохойг Баавгай гэдэг. "Азтай савар" группийн бараг л бүх гишүүд мэддэг, алдартай нохой. Учир нь анх олдохдоо Сэлэнгэ, Эрдэнэтийн зүгээс нэлээд хүнд өвчтэй олдож байсан юм. Тухайн үед хөл хорионы үе байсан болоод ч тэр үү эмчилгээ хийхэд хэцүүхэн байлаа. Гэсэн ч "<a href="https://www.facebook.com/S.O.S.emneleg" target="_blank">SOS Мал Эмнэлэг</a>"-ийн эмч нарын ачаар эдгэрч чадсан. Ер нь "Азтай савар" ТББ-ын хийдэг үйл ажиллагаануудаас хамгийн хэцүү хэсэг нь аварсан амьтаддаа үүрдийн эзнийг нь олж өгөх байдаг. </p><p>Миний хувьд өмнө нь нохойноосоо хагацах зовлонг мэдэрч байсан болохоор өөр нохойтой болно ч гэж бодоогүй. Гэхдээ Баавгайд түр харагч хайж байгаа талаарх постууд нэлээд явж байсан учир ахин нэг л удаа энэ пост нийтлэгдэх юм бол түр харагчаар нь авна даа гэх шийдвэрийг өөртөө гаргасан. Яг бодож байсны дагуу ахин нэг пост нийтлэгддэгээрээ нийтлэгдэж, би өөртөө амласан ёсоороо Баавгайгаа зуны хоёр сар түр харагчаар нь авч байлаа. Тэгээд л явц дундаа миний нохой болохыг нь мэдэрч Баавгайнхаа үүрдийн эзэн болохоор шийдсэн. Хачирхалтай нь дийлэнх хүмүүс Баавгайн нэрийг сонсчхоод эрэгтэй гэж боддог ч эм юм шүү (инээв).</p><p>Миний хувьд гэрийн тэжээвэр амьтдын хуулийг бүхий л талаар дэмжиж байгаа. Анх "Азтай савар" ТББ үйл ажиллагаагаа явуулж эхлэхэд хууль гэдэг асар хол зүйл мэт санагддаг байлаа. Бид ч эхэн үедээ аварсан амьтаддаа хэрхэн эзэн олж өгөх талаар л боддог байсан гэхэд болно. Гэвч алсдаа энэ асуудлыг цогцоор нь шийдэх хэрэгтэйг ойлгон, одоо ингээд хуулийн төслөө батлуулах гээд эхний шатандаа явж байгаа нь маш том амжилт гэж харж байна. Яах вэ, монголчууд эрт дээр үеэсээ хотны малаа хамгаалуулах зорилгоор нохойг тэжээж, нохойд хайртай байсан ч одоо зориулалт нь өөр болсон. Хотжилт тэлж буйн хэрээр гэрийн тэжээвэр амьтад гэх төрөл зүйл үүсэж, түүнд хамаарах хууль эрх зүйн асуудлууд гарч ирж байна. Хамгийн гол нь уг хууль зөвхөн амьтдын эрхийг хамгаалаад зогсохгүй нийгмийг бүрдүүлж буй бүхий л хэсгийн эрх ашгийг давхар хангаж буй. <br></p> <blockquote><p>Хотжилт тэлж буйн хэрээр гэрийн тэжээвэр амьтад гэх төрөл зүйл үүсэж, түүнд хамаарах хууль эрх зүйн асуудлууд гарч ирж байна. Хамгийн гол нь уг хууль зөвхөн амьтдын эрхийг хамгаалаад зогсохгүй нийгмийг бүрдүүлж буй бүхий л хэсгийн эрх ашгийг давхар хангаж буй.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. Cream-ийн эзэн Чуи Ерин<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/3701b1a6702051fa4b338b834875a292.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Бид өмнө тэжээж байсан нохойгоо жам ёсоор мөнх бусыг үзтэл нь (16 жил) хамт амьдарч байсан. Хайртай амьтнаасаа хагацахын зовлонг мэддэг болохоор ахин нохой тэжээхгүй гэж бодсон боловч яалт ч үгүй найзын маань нохой гөлөглөж таарсан. Бүх зулзагууд нь дорхноо үрчлэгдсэн хэрнээ Cream л үрчлэгдэхгүй байсан. Cream угаас надад үнэхээр хөөрхөн харагдаад байсан болохоор хэдхэн хоног хамт байгаад үзье гэж авсан боловч эргүүлээд явуулж чадаагүй (инээв). Тэгээд л бидний нохой болсон доо. Бас анх ирсэн өдрөө яг л сүүн крем шиг байсан болохоор нь Cream гэдэг нэрийг өгсөн.</p><p>Солонгос улсын хувьд гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуультайгаас гадна гэрийн тэжээвэр амьтадтайгаа орж үйлчлүүлж болдог үйлчилгээний газрууд ихтэй. Мөн амьтдын эрхийг хамгаалдаг газрууд өчнөөн байдаг болохоор Солонгост байхдаа нэг их амьтныхаа эрхийг зөрчүүлж байгаагүй. Харин Монголд ирэхэд гэрийн тэжээвэр амьтантай байхыг ойлгодоггүй хүмүүстэй их таарч байлаа. Ийш тийш явахаар бохир заваанаараа ч дуудуулах нь бий. Энэ нь хууль байхгүйтэй шууд холбоотой байх гэж бодож байна. Харин одоо хуультай болох гэж буйд баяртай байгаа. Бас ойр хавийн амьтан тэжээдэг найзуудтай танилцаж, энэ мэт амьтны эрхийг хамгаалах үйл ажиллагаанд оролцож байгаадаа ч таатай байна. Мөн өнөөдөр манай нохой энэ арга хэмжээнд оролцох үеэрээ хүмүүсийн саналаар "Хамгийн ганган савар" шагналын эзэн болсон. <br></p> <blockquote><p>Солонгос улсын хувьд гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуультайгаас гадна гэрийн тэжээвэр амьтадтайгаа орж үйлчлүүлж болдог үйлчилгээний газрууд ихтэй. Мөн амьтдын эрхийг хамгаалдаг газрууд өчнөөн байдаг болохоор Солонгост байхдаа нэг их амьтныхаа эрхийг зөрчүүлж байгаагүй. Харин Монголд ирэхэд гэрийн тэжээвэр амьтантай байхыг ойлгодоггүй хүмүүстэй их таарч байлаа. Ийш тийшээ явахаар бохир заваанаараа ч дуудуулах нь бий. Энэ нь хууль байхгүйтэй шууд холбоотой байх гэж бодож байна. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. Penny-ийн эзэн Б.Алтаншагай<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/65a34e7e1f6f6111d53695b3202f0659.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Penny анх Эрдэнэт хотод ямар ч эзэнгүй хашаанд уяатай, долоо, найман зулзага гаргачихсан, биед нь битүү шивээ зоогдож, хоол тэжээлийн дутагдалд орсноос үүдэлтэй эцэнхий туранхай байдалтай олдсон түүхтэй. Ийм байдалтай байхад нь нэг охин олж "Азтай савар"-т мэдэгдэж байсан юм. Ийнхүү түүнийг Эрдэнэтээс авчран зулзагуудыг нь хүнд үрчлүүлж, нэлээд удаан хугацааны хүнд эмчилгээнд хамруулж байтал нэмээд гударга гэх өвчин туссан удаатай. Тухайн үед Penny-г олон хүн мэддэг болсны дээр анх олдсоноо бодоход хамаагүй царайлаг болчихсон болохоор үрчлэгдэхэд асуудалгүй байх гэж бодсон. Тиймээс мөн л гудамжнаас олдсон Кура гэх нохойг үрчилж авах талаар бодож байлаа. Энэ талаараа азтай саврынханд хэлтэл тухайн үед Penny-ийн түр харагч байсан "Азтай савар"-ын админ Болоршүр эгч "Penny-г үрчилж аваач" гэж зөвлөсөн юм. Учир нь Penny урт хугацаанд асар их зовлон үзэж, хүнд эмчилгээнүүдийг даван туулсан болохоор найдвартай хүнд л өгөх хүсэлтэй байсан юм билээ. Тэгээд ч Болоршүр эгчийн өөрийнх нь нохой бас хүндээр өвдсөн тул Penny-г нэн яаралтай хүнд үрчлүүлэх хэрэгтэй болсон юм. Эхэндээ би түр харагчаар авъя гэж зөвлөлдсөн ч нэг мэдэхэд л дасаж орхисон (инээв). Бас Penny анхнаасаа л надаас өөр хүнээс зугтааж, намайг дуудахад шууд ирж, гадуур дотуур явсан ч надаас огт салдаггүй, яг л эзэн нь мэт авир гаргадаг байсан нь "үүрдийн эзэн" нь болоход нөлөөлсөн.</p><p>Гэрийн тэжээвэр амьтны хуулийн төслийг боловсруулах түвшинд нь би оролцсон л доо. Судалгааны явцад гадаадын олон оронд гэрийн тэжээвэр амьтдыг эд зүйл биш, бие даасан субъект, гэр бүлийн нэг гишүүн гэдгийг хэдийн хүлээн зөвшөөрч, ойлгочихсон байгаа юм. Харин Монголд хуультай болсноор яг энэ үзэл бодлын анхан шатны суурь тавигдана гэж харж байгаа. Үүний тулд нэгдүгээрт эзэд маш хариуцлагатай байх ёстой. Тэгэхгүй бол Penny шиг олон амьтан эзгүй хашаанд уяатай орхигдож байна. Тэгэхээр хуулийн механизм зайлшгүй шаардлагатай гэсэн үг. Нөгөөтээгүүр хуультай болсноор эзэд хариуцлагатай болохоос гадна эрүүл ахуйн асуудал яригдаж буй. Мөн давхар амьтдын эрх ч хамгаалагдаад явна. Тухайлбал, гудамжны амьтдын тоо олшрохгүйгээс гадна амьтад хоол ундтай, таатай орчинд амьдрах нөхцөл бүрдэнэ гэх мэтчилэн олон асуудал хөндөгдөж буй.<br></p> <blockquote><p>Судалгааны явцад гадаадын олон оронд гэрийн тэжээвэр амьтдыг эд зүйл биш, бие даасан субъект, гэр бүлийн нэг гишүүн гэдгийг хэдийн хүлээн зөвшөөрч, ойлгочихсон байгаа юм. Харин Монголд хуультай болсноор яг энэ үзэл бодлын анхан шатны суурь тавигдана гэж харж байгаа.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">V. Гурван Голден, нэг муурын эзэн Ү.Ананда<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/865b1f1791bd39f68c3a80dbb7eb60c4.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би 16 нас хүрэх үедээ аав, ээжээсээ нохойтой болох зөвшөөрөл авч, додигор гэх чинь үүлдрийн нохой авахаар Хорооллын амьтны дэлгүүрийг зорьсон юм. Гэвч замд анхны маань нохой шонд уяулчихсан, урд талын сарвууных нь хуруунууд тас цавчуулчихсан, хажуудаа нэг төмөр идүүртэй, хөөрхийлөлтэй байдалтай олдсон. Тухайн үедээ заавал үүлдрийн нохой гэж байхаар тус нохойг авах шийдвэрийг гаргаж, эмнэлэгт аваачиж байлаа. Эхэндээ чанга дуу чимээ, эрэгтэй хүн гээд л бүхий л зүйлсээс айдаг, айхдаа дороо шээс алдчихдаг тийм л өрөвдөлтэй амьтан ирсэн. Харин одоо овоо нийгэмшиж чадсан шүү. Харин 2018 онд хоёр дахь нохойгоо олж байсан түүхтэй. Бас Голден үүлдрийнх. Түүнийг анх олоход үржүүлээд гөлгийг нь аваад хаячихсан болж таарсан. Тэр хавиар гөлгийг нь хайгаад олоогүй. Гөлөгнүүд нь байхгүй болохоор хөөрхий амьтны хөх нь хоорондоо нийлж томорч, чинэрээд, хөхнөөс нь идээтэй сүү гардаг байдалтай хэсэг байсан. Уг нь анх түр харахаар авсан ч нэг л мэдэхэд дөрвөн жил хамт байчхаж (инээв). Гурав дахь нохойгоо мөн адил түр харагчаар аваад хамт байхаар болсон. Угаас явуулж чадахгүй юм билээ. </p><p>Хүмүүсийн дунд "Амьтан ч гэсэн ээж, аав болж, ангир уургаа хөхүүлэх аз жаргалыг мэдрэх ёстой" гэсэн тэнэглэл байдаг. Угтаа амьтад орооныхоо халуунд төрсөн аав, ээж, ихрүүдтэйгээ хүртэл нийлэх тохиолдол бишгүй. Тэгэхээр энэ тэнэглэлээ зогсоож, амьтдын ирээдүйг бодоод ч болов спей, заслага хийлгэх нь амьтан тэжээж буй хүн бүрийн үүрэг. Мөн би хашаандаа нохой уяж өөрсдийн объектоо харуулдаг үзэгдлийг ойлгодоггүй. Үнэхээр харуулмаар байгаа бол камер авч болно шүү дээ. Ер нь хүмүүс "Би бүхнээс дээгүүр" гэх бодлоо авч хаях хэрэгтэй юм шиг санагддаг. Амьтад ч гэсэн амьтай, зүрх сэтгэл, мэдрэмжтэй гэдгийг ойлгоосой.</p><p>Хуулийн тухайд дан ганц амьтны эрхийг бус амьтан, тэдний эзэд, бусад энгийн иргэдийн бүгдийнх нь эрхийг тал талаас нь бодолцож гаргаж байгаа. Жишээ нь, би үүргийнхээ дагуу олон нийтийн газар нохойгоо дагуулж явахдаа хошуувч зүүлгэнэ. Харин бусад энгийн иргэд ч мөн адил амьтад тэжээж буй иргэдийн эрхийг харилцан хүндэтгэх шаардлагатай. Мөн эздийн хувьд хариуцлагаа ухамсарлан амьтдыг хооронд нь зодолдуулж, хээлтүүлж, гаргаж хаяж болохгүй зэрэг наад захын зүйлийг хуульчилж өгч буй.</p> <blockquote><p>Хүмүүсийн дунд "Амьтан ч гэсэн ээж, аав болж, ангир уургаа хөхүүлэх аз жаргалыг мэдрэх ёстой" гэсэн тэнэглэл байдаг. Угтаа амьтад орооныхоо халуунд төрсөн аав, ээж, ихрүүдтэйгээ хүртэл нийлэх тохиолдол бишгүй. Тэгэхээр энэ тэнэглэлээ зогсоож, амьтдын ирээдүйг бодоод ч болов спей, заслага хийлгэх нь амьтан тэжээж буй хүн бүрийн үүрэг.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VI. Bobby-ийн эзэн Э.Дуламсүрэн<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/95dfe5787eda6a64d5e8fefe990a2705.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Одоогоос зургаан жилийн өмнө "Азтай савар"-ын групп дээр Bobby-г үрчлүүлнэ гэх пост орж байсан юм. Зарын дагуу тухайн хүнтэй холбогдон Bobby-г очиж авахдаа яагаад үрчлүүлэхээр болсон талаар нь асуутал ихэд сонин шалтгаан хэлсэн. Юу гэсэн гэхээр "Ламд үзүүлтэл нохойгоо хүнд өргүүлэхгүй бол болохгүй, танайд муу юм тохиолдоно" гэж хэлсэн юм гэнэ лээ. Түүнээс хойш Bobby нэг л удаа өвдөж, хүндхэн хагалгаанд орж байсан удаатай. Өөр бусдаар надад ч муу юм тохиолдоогүй (инээв). Харин ч Bobby маань миний үгэнд орж, хань болохоос гадна намайг ойлгодог юм.</p><p>Хуулийн хувьд зайлшгүй хэрэгтэй байгаа. Учир нь Монголын нийгэмд амьтдын эрхийг ямар түвшинд хэрхэн авч үздэг билээ? Өөрийгөө илэрхийлэн ярьж чаддаггүйг нь далимдуулан ихэд харгис ханддаг шүү дээ. Эзний хариуцлагын хувьд үүргээ ухамсарлаагүйн үүднээс болчимгүй үйлдлүүд өчнөөн гаргах нь бий. Тухайлбал, өчигдөр л гэхэд "Азтай савар"-ын группт нэг хүн муураа дөрвөн давхраас шидсэн талаарх пост уншсан гэх мэтчилэн эзний хариуцлага ард нь зайлшгүй байх шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл хариуцлагатай эздийг төлөвшүүлэх хэрэгцээ шаардлага хэдийн бий болсон. Нөгөөтээгүүр төр засгаас эзэнгүй муур, нохойн устгалд хэдэн арван тэрбумыг зарцуулахаас илүүтэйгээр үржил хаахад нь анхаарах хэрэгтэй санагддаг.</p> <blockquote><p>Гэрийн тэжээвэр амьтдын тухай хууль зайлшгүй хэрэгтэй байгаа. Учир нь Монголын нийгэмд амьтдын эрхийг ямар түвшинд яаж үздэг билээ? Өөрийгөө илэрхийлж ярьж чаддаггүйг нь далимдуулан ихэд харгис ханддаг шүү дээ.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VII. Lexy-ийн эзэн Ц.Зориглон<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/f3a13638a86954e888cd8049d907ac2e.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Анх 2013 оны намраас "Азтай савар" байгуулагдан, эхэн үедээ 60, 70 азтай саврыг аварч байлаа. Тухайн үед тэднийгээ байлгах газар хайж байхдаа Төв аймгийн Өлзийт хороололд хашаа, байшин түрээслэхээр болсон юм. Ийнхүү өнөөх олон азтай савруудаа зөөх оосор, идүүр зэрэг хэрэгслүүд хэрэг болсон учир манай ажлын нэг хүн Нарантуул зах яваад буцаж ирэхдээ "Хогон дунд хэвтэж байсан жаахан шар гөлгийг авчирлаа" гэсээр ирсэн. Бид яг азтай савруудаа зөөж таарсан болохоор өнөөх шараа минийх болно ч гэж мэдээгүй олон нохойн дундаа аваад явж байлаа. Асрах газар очсон азтай савруудын маань зарим нь амь хорогдож, дийлэнх нь үрчлэгдсээр сүүлдээ өнөөх шар л ганцаараа тунаад үлдчихдэг байгаа. Хөөрхийг ганцаараа үлдсэн юм болохоор 2014 оны хавар болж, дулаартал гэртээ байлгаж байгаад эзэн олоод өгчихье гэж бодож байсан боловч тэр чигээрээ миний нохой болоод үлдчихсэн. Үүнийг англиар "Foster fail" гэдэг юм билээ (инээв).</p><p>Би хууль санаачлахад гар бие оролцож байгаагийн хувьд хамгийн нэгдүгээрт эздийн хариуцлага маш өндөр байх ёстой гэдгийг тусгаж өгсөн. Эзэд хариуцлагатайгаар нохой, муурынхаа үржлийг хааж, тэднийгээ нийгэмшүүлж, наад зах нь хүрээлэн буй орчноо бохирдуулахгүй байх зэрэг үүргийг хүлээх ёстой. Ингэснээр эргээд нохой, муур тэжээдэггүй иргэдийн эрх ашиг давхар хангагдана. Өөрөөр хэлбэл, нохой устгалд зориулан зөвхөн Улаанбаатар хотод л гэхэд тэрбум гаруй төгрөгийн төсөв зарцуулж, жилд буудуулж буй нохойн тоо 70-80 мянга даван, тэдгээрийн сэг зэм хөрсний бохирдол үүсгэж, энэ нь цаашлаад иргэдийн эрүүл аюулгүй амьдрах орчинд нөлөөлж буй. Нэмээд гудамжны нохой муураас үүдэлтэй халдварт өвчнүүд газар авч байна. Мөн хамгийн чухал нь бага насны хүүхдүүдийн дэргэд нохой буудаж буй нь хүүхдэд хүчирхийлэл үйлдэх нь энгийн үзэгдэл гэж ойлгуулахаас гадна сэтгэлзүйд нь асар том гэмтэл учруулж буй. Тэгэхээр хүмүүс эл хуулийг зөвхөн амьтан тэжээгчдэд хамааралтай, эсхүл амьтдын эрхийг л хамгаалах хууль гэж бүү ойлгоосой. Угтаа энэ нь нийт иргэдийн нийгмийн асуудал юм. Тиймээс эрх ашгийнхаа төлөө "D Parliament" аппликейшн дахь хэсэгт саналаа өгч, өөрийн хувь нэмрээ оруулахыг уриалж байна. <br></p> <blockquote><p>Хамгийн чухал нь бага насны хүүхдүүдийн дэргэд нохой буудаж буй нь хүүхдэд хүчирхийлэл үйлдэх нь энгийн үзэгдэл гэж ойлгуулахаас гадна сэтгэлзүйд нь асар том гэмтэл учруулж буй. Тэгэхээр хүмүүс эл хуулийг зөвхөн амьтан тэжээгчдэд хамааралтай, эсхүл амьтдын эрхийг л хамгаалах хууль гэж бүү ойлгоосой. Угтаа энэ нь нийт иргэдийн нийгмийн асуудал юм.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VIII. Tommy-ийн эзэн Б.Мөнхбат<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/1f86bbdfceb06a4165b6d932e8e80ae6.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Анх 2009 оны тавдугаар сард ээжтэйгээ Хорооллын нэгэн амьтны дэлгүүрээр зочлоход тухайн дэлгүүрийн эзэн согтуу байсны дээр амьтадтайгаа зүй бусаар харьцдаг хүн байж таарсан. Ээж маань амьтанд их хайртай хүн учир тэдгээр амьтдаас нэгийг нь буюу Tommy-г худалдаж авахаар үнийг нь асуутал бараг нэг архины мөнгө өгөхөд л болно гэж хэлж байсан шиг санагдана. Үүнээс түүний ямар хандлагатай хүн болохыг харж болно. Ингэж л Tommy гэр бүлийн минь нэгээхэн хэсэг болсон түүхтэй.</p><p>Ер нь монголчууд мууранд "янзгүй" хүмүүс шүү дээ. Тэр ч утгаараа гудамжинд явж буй муур эсхүл мууртай явж байгаа хүнтэй онцгүй харилцана, муур гэлтгүй амьтан авчхаад хэнэг ч үгүй хаядаг энэ үзэгдлийг албажуулан хариуцлага тооцдог болж буйд баяртай байна. <br></p> <blockquote><p>Ер нь монголчууд гудамжинд явж буй муур эсхүл мууртай явж байгаа хүнтэй онцгүй харилцана, муур гэлтгүй амьтан авчхаад хэнэг ч үгүй хаядаг энэ үзэгдлийг албажуулан хариуцлага тооцдог болж буйд баяртай байна.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ix. Lexie-ийн эзэн С.Уянга<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/fd5f4e0ecb40485511b25b78544a91ae.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Манай муурыг Lexie гэдэг. Нэг нас гурван сартай, Сиамын үүлдрийн муур. Үеэлийн маань муур зулзагалснаар Lexie-гээ үрчилж авсан түүхтэй. Мууртай болохоосоо өмнө амьтдын эрхийн талаар нэг их сонирхдоггүй байсан юм билээ. Харин одоо бол төрөөс амьтдын устгалд зориулж буй тэр их мөнгийг үржил хаахад зарцуулан, зөв бодлого хэрэгжүүлээсэй гэж хүсдэг болсон. Бас гудамжинд хаягдсан амьтдыг өрөвдөн, тэдний тоо толгойг нэмэхгүйн тулд муураа есөн сартайд нь спей хийлгүүлж байлаа. Дийлэнх хүмүүс үүлдрийн амьтдыг үржүүлэх сонирхолтой байдаг ч миний хувьд Lexie-ийн ээжийн зулзагуудаа төрүүлсний дараах хүндхэн байдлыг нь харсан болохоор ахиж амьтан зовоохыг хүсээгүй.</p> <blockquote><p>Төрөөс амьтдын устгалд зориулж буй тэр их мөнгийг үржил хаахад зарцуулан, зөв бодлого хэрэгжүүлээсэй гэж хүсдэг болсон.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">X. Наястагийн эзэн Г.Анир<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/745916a8-a27f-491d-9cde-cafd203944e2/19630be3d738c7b44980ebbff8e75c57.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Гадаадын улсуудад гэрийн тэжээвэр амьтдын хууль байдгаас гадна "Азтай савар" ТББ шиг амьтдын эрхийг хамгаалдаг байгууллагууд зөндөө байдаг гэж сонссон. Харин Монголд хууль байдаггүй болохоор "Азтай савар" ТББ шиг байгууллагууд үйл ажиллагаа явуулахад хүндрэлтэй байдаг болов уу гэж боддог. Бас амьтад хэлж, ярьж чадахгүй л болохоос биш хүнээс ч илүү ихийг мэдэрдэг. Тийм болохоор амьтан зовоохгүйн тулд өөрсдийг нь хамгаалах хуультай болох хэрэгтэй гэж бодож байна.</p> <blockquote><p>Амьтад хэлж ярьж чадахгүй л болохоос биш хүнээс ч илүү ихийг мэдэрдэг. Тийм болохоор амьтан зовоохгүйн тулд өөрсдийг нь хамгаалах хуультай болох хэрэгтэй гэж бодож байна.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Гэрийн тэжээвэр амьтанд ээлтэй, аюулгүй нийгмийг бий болгох, амьтан тэжээж буй хүмүүсийн хариуцлагыг сайжруулах, хяналтгүй үржүүлэг болон амьтан харгислалыг таслан зогсоох, гэрийн тэжээвэр амьтдын тоо толгойг энэрэнгүй аргаар хязгаарлах зорилго бүхий "Гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хууль"-ийн төслийг танилцуулах, саналыг нь авах хүрээнд зохион байгуулсан BePawsitive-2 арга хэмжээ өнгөрөгч ням гарагт Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд болж өнгөрлөө. "Азтай савар" ТББ-аас зохион байгуулж буй уг арга хэмжээнд гадаа жиндүүхэн, бороо зүсрэн орж байсан ч амьтанд хайртай хүн бүр хүрэлцэн ирсэн юм. Хэдий гадаа сэрүү татаж, чийг даасан өдөр болж өнгөрсөн ч тэнд байсан хүн бүрийн сэтгэлд амьтдын эрхийг хамгаалах гал халуун хүсэл оргилж байсан биз ээ. Ингээд тэдний төлөөлөл болгон амьтанд хайртай 10 зочныг онцлон гэрийн тэжээвэр амьтдын эрхийн тухай хэрхэн өгүүлснийг хүргэж байна. Ташрамд уг арга хэмжээ болж дууссан ч та энэхүү хуулийн төсөлд хувь нэмрээ оруулах боломжтой юм шүү. Хуульд саналаа өгөх бол ЭНД дарна уу. I. Вася муу глгийн эзэн Ронин "Азтай савар" ТББ-аас гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуулийг санаачлан, батлуулахаар зүтгүүлж буйд маш их баяртай байгаа. Энэ хуулийг батлагдаасай гэж мөн ч их хүссэн дээ. Учир нь хууль батлагдсанаар амьтад болоод түүнийг тэжээгчдийн үүрэг тодорхой болж, амьтадтайгаа хандах хандлага нь ч өөрчлөгдөн, амьтдын эрх ашигт илүү бодит нөлөөллүүд гарч ирнэ гэж найдаж байна. Мөн гэрийн тэжээвэр амьтад гэдэгт зөвхөн нохой, муур гэлтгүй тоть, орог зусаг, загас гээд бүхий л амьтад орж буй шүү дээ. Ямар нэгэн амьтан хүүхэд гэмтээхэд эцэг эх нь бүү хэл нийгмээрээ хүчтэй эсэргүүцэл үзүүлж, сэтгэл хөдлөл өндөртэйгөөр хүлээж авдаг. Харин хүүхэд муур, нохойтой буруу харьцвал та ч мөн адил хариуцлага хүлээх ёстой гэдгийг эргээд мэдрүүлдэг болмоор байгаа юм. Учир нь сүүлийн үед хүүхдүүдийн хүмүүжилгүй байдал хэрээс хэтрэн, амьтдыг зовоох үзэгдэл нэлээд гарах болсон. Эхэн үедээ уг хүчирхийлэл нь амьтан дээр илрэх ч гэлээ алсдаа хүн дээр илрэх боломжтой. Харин энэ байдлыг хамгийн сайн бөгөөд зөвөөр шийдэх гарц нь тэжээвэр амьтны тухай хуульд тусгагдсан гэж найдаж байна. Хэрэв энэхүү хуулийн төсөл нь УИХ-аар батлагдан, хэрэгжиж эхэлбэл Монгол Улс нэг шатаар ахиж буй гэсэн үг. Ямар нэгэн амьтан хүүхэд гэмтээхэд эцэг эх нь бүү хэл нийгмээрээ хүчтэй эсэргүүцэл үзүүлж, сэтгэл хөдлөл өндөртэйгөөр хүлээж авдаг. Харин хүүхэд муур, нохойтой буруу харьцвал та ч мөн адил хариуцлага хүлээх ёстой гэдгийг эргээд мэдрүүлдэг болмоор байгаа юм. II. Баавгайн эзэн Э.Уранзаяа Манай нохойг Баавгай гэдэг. "Азтай савар" группийн бараг л бүх гишүүд мэддэг, алдартай нохой. Учир нь анх олдохдоо Сэлэнгэ, Эрдэнэтийн зүгээс нэлээд хүнд өвчтэй олдож байсан юм. Тухайн үед хөл хорионы үе байсан болоод ч тэр үү эмчилгээ хийхэд хэцүүхэн байлаа. Гэсэн ч " SOS Мал Эмнэлэг "-ийн эмч нарын ачаар эдгэрч чадсан. Ер нь "Азтай савар" ТББ-ын хийдэг үйл ажиллагаануудаас хамгийн хэцүү хэсэг нь аварсан амьтаддаа үүрдийн эзнийг нь олж өгөх байдаг. Миний хувьд өмнө нь нохойноосоо хагацах зовлонг мэдэрч байсан болохоор өөр нохойтой болно ч гэж бодоогүй. Гэхдээ Баавгайд түр харагч хайж байгаа талаарх постууд нэлээд явж байсан учир ахин нэг л удаа энэ пост нийтлэгдэх юм бол түр харагчаар нь авна даа гэх шийдвэрийг өөртөө гаргасан. Яг бодож байсны дагуу ахин нэг пост нийтлэгддэгээрээ нийтлэгдэж, би өөртөө амласан ёсоороо Баавгайгаа зуны хоёр сар түр харагчаар нь авч байлаа. Тэгээд л явц дундаа миний нохой болохыг нь мэдэрч Баавгайнхаа үүрдийн эзэн болохоор шийдсэн. Хачирхалтай нь дийлэнх хүмүүс Баавгайн нэрийг сонсчхоод эрэгтэй гэж боддог ч эм юм шүү (инээв). Миний хувьд гэрийн тэжээвэр амьтдын хуулийг бүхий л талаар дэмжиж байгаа. Анх "Азтай савар" ТББ үйл ажиллагаагаа явуулж эхлэхэд хууль гэдэг асар хол зүйл мэт санагддаг байлаа. Бид ч эхэн үедээ аварсан амьтаддаа хэрхэн эзэн олж өгөх талаар л боддог байсан гэхэд болно. Гэвч алсдаа энэ асуудлыг цогцоор нь шийдэх хэрэгтэйг ойлгон, одоо ингээд хуулийн төслөө батлуулах гээд эхний шатандаа явж байгаа нь маш том амжилт гэж харж байна. Яах вэ, монголчууд эрт дээр үеэсээ хотны малаа хамгаалуулах зорилгоор нохойг тэжээж, нохойд хайртай байсан ч одоо зориулалт нь өөр болсон. Хотжилт тэлж буйн хэрээр гэрийн тэжээвэр амьтад гэх төрөл зүйл үүсэж, түүнд хамаарах хууль эрх зүйн асуудлууд гарч ирж байна. Хамгийн гол нь уг хууль зөвхөн амьтдын эрхийг хамгаалаад зогсохгүй нийгмийг бүрдүүлж буй бүхий л хэсгийн эрх ашгийг давхар хангаж буй. Хотжилт тэлж буйн хэрээр гэрийн тэжээвэр амьтад гэх төрөл зүйл үүсэж, түүнд хамаарах хууль эрх зүйн асуудлууд гарч ирж байна. Хамгийн гол нь уг хууль зөвхөн амьтдын эрхийг хамгаалаад зогсохгүй нийгмийг бүрдүүлж буй бүхий л хэсгийн эрх ашгийг давхар хангаж буй. III. Cream-ийн эзэн Чуи Ерин Бид өмнө тэжээж байсан нохойгоо жам ёсоор мөнх бусыг үзтэл нь (16 жил) хамт амьдарч байсан. Хайртай амьтнаасаа хагацахын зовлонг мэддэг болохоор ахин нохой тэжээхгүй гэж бодсон боловч яалт ч үгүй найзын маань нохой гөлөглөж таарсан. Бүх зулзагууд нь дорхноо үрчлэгдсэн хэрнээ Cream л үрчлэгдэхгүй байсан. Cream угаас надад үнэхээр хөөрхөн харагдаад байсан болохоор хэдхэн хоног хамт байгаад үзье гэж авсан боловч эргүүлээд явуулж чадаагүй (инээв). Тэгээд л бидний нохой болсон доо. Бас анх ирсэн өдрөө яг л сүүн крем шиг байсан болохоор нь Cream гэдэг нэрийг өгсөн. Солонгос улсын хувьд гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуультайгаас гадна гэрийн тэжээвэр амьтадтайгаа орж үйлчлүүлж болдог үйлчилгээний газрууд ихтэй. Мөн амьтдын эрхийг хамгаалдаг газрууд өчнөөн байдаг болохоор Солонгост байхдаа нэг их амьтныхаа эрхийг зөрчүүлж байгаагүй. Харин Монголд ирэхэд гэрийн тэжээвэр амьтантай байхыг ойлгодоггүй хүмүүстэй их таарч байлаа. Ийш тийш явахаар бохир заваанаараа ч дуудуулах нь бий. Энэ нь хууль байхгүйтэй шууд холбоотой байх гэж бодож байна. Харин одоо хуультай болох гэж буйд баяртай байгаа. Бас ойр хавийн амьтан тэжээдэг найзуудтай танилцаж, энэ мэт амьтны эрхийг хамгаалах үйл ажиллагаанд оролцож байгаадаа ч таатай байна. Мөн өнөөдөр манай нохой энэ арга хэмжээнд оролцох үеэрээ хүмүүсийн саналаар "Хамгийн ганган савар" шагналын эзэн болсон. Солонгос улсын хувьд гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуультайгаас гадна гэрийн тэжээвэр амьтадтайгаа орж үйлчлүүлж болдог үйлчилгээний газрууд ихтэй. Мөн амьтдын эрхийг хамгаалдаг газрууд өчнөөн байдаг болохоор Солонгост байхдаа нэг их амьтныхаа эрхийг зөрчүүлж байгаагүй. Харин Монголд ирэхэд гэрийн тэжээвэр амьтантай байхыг ойлгодоггүй хүмүүстэй их таарч байлаа. Ийш тийшээ явахаар бохир заваанаараа ч дуудуулах нь бий. Энэ нь хууль байхгүйтэй шууд холбоотой байх гэж бодож байна. IV. Penny-ийн эзэн Б.Алтаншагай Penny анх Эрдэнэт хотод ямар ч эзэнгүй хашаанд уяатай, долоо, найман зулзага гаргачихсан, биед нь битүү шивээ зоогдож, хоол тэжээлийн дутагдалд орсноос үүдэлтэй эцэнхий туранхай байдалтай олдсон түүхтэй. Ийм байдалтай байхад нь нэг охин олж "Азтай савар"-т мэдэгдэж байсан юм. Ийнхүү түүнийг Эрдэнэтээс авчран зулзагуудыг нь хүнд үрчлүүлж, нэлээд удаан хугацааны хүнд эмчилгээнд хамруулж байтал нэмээд гударга гэх өвчин туссан удаатай. Тухайн үед Penny-г олон хүн мэддэг болсны дээр анх олдсоноо бодоход хамаагүй царайлаг болчихсон болохоор үрчлэгдэхэд асуудалгүй байх гэж бодсон. Тиймээс мөн л гудамжнаас олдсон Кура гэх нохойг үрчилж авах талаар бодож байлаа. Энэ талаараа азтай саврынханд хэлтэл тухайн үед Penny-ийн түр харагч байсан "Азтай савар"-ын админ Болоршүр эгч "Penny-г үрчилж аваач" гэж зөвлөсөн юм. Учир нь Penny урт хугацаанд асар их зовлон үзэж, хүнд эмчилгээнүүдийг даван туулсан болохоор найдвартай хүнд л өгөх хүсэлтэй байсан юм билээ. Тэгээд ч Болоршүр эгчийн өөрийнх нь нохой бас хүндээр өвдсөн тул Penny-г нэн яаралтай хүнд үрчлүүлэх хэрэгтэй болсон юм. Эхэндээ би түр харагчаар авъя гэж зөвлөлдсөн ч нэг мэдэхэд л дасаж орхисон (инээв). Бас Penny анхнаасаа л надаас өөр хүнээс зугтааж, намайг дуудахад шууд ирж, гадуур дотуур явсан ч надаас огт салдаггүй, яг л эзэн нь мэт авир гаргадаг байсан нь "үүрдийн эзэн" нь болоход нөлөөлсөн. Гэрийн тэжээвэр амьтны хуулийн төслийг боловсруулах түвшинд нь би оролцсон л доо. Судалгааны явцад гадаадын олон оронд гэрийн тэжээвэр амьтдыг эд зүйл биш, бие даасан субъект, гэр бүлийн нэг гишүүн гэдгийг хэдийн хүлээн зөвшөөрч, ойлгочихсон байгаа юм. Харин Монголд хуультай болсноор яг энэ үзэл бодлын анхан шатны суурь тавигдана гэж харж байгаа. Үүний тулд нэгдүгээрт эзэд маш хариуцлагатай байх ёстой. Тэгэхгүй бол Penny шиг олон амьтан эзгүй хашаанд уяатай орхигдож байна. Тэгэхээр хуулийн механизм зайлшгүй шаардлагатай гэсэн үг. Нөгөөтээгүүр хуультай болсноор эзэд хариуцлагатай болохоос гадна эрүүл ахуйн асуудал яригдаж буй. Мөн давхар амьтдын эрх ч хамгаалагдаад явна. Тухайлбал, гудамжны амьтдын тоо олшрохгүйгээс гадна амьтад хоол ундтай, таатай орчинд амьдрах нөхцөл бүрдэнэ гэх мэтчилэн олон асуудал хөндөгдөж буй. Судалгааны явцад гадаадын олон оронд гэрийн тэжээвэр амьтдыг эд зүйл биш, бие даасан субъект, гэр бүлийн нэг гишүүн гэдгийг хэдийн хүлээн зөвшөөрч, ойлгочихсон байгаа юм. Харин Монголд хуультай болсноор яг энэ үзэл бодлын анхан шатны суурь тавигдана гэж харж байгаа. V. Гурван Голден, нэг муурын эзэн Ү.Ананда Би 16 нас хүрэх үедээ аав, ээжээсээ нохойтой болох зөвшөөрөл авч, додигор гэх чинь үүлдрийн нохой авахаар Хорооллын амьтны дэлгүүрийг зорьсон юм. Гэвч замд анхны маань нохой шонд уяулчихсан, урд талын сарвууных нь хуруунууд тас цавчуулчихсан, хажуудаа нэг төмөр идүүртэй, хөөрхийлөлтэй байдалтай олдсон. Тухайн үедээ заавал үүлдрийн нохой гэж байхаар тус нохойг авах шийдвэрийг гаргаж, эмнэлэгт аваачиж байлаа. Эхэндээ чанга дуу чимээ, эрэгтэй хүн гээд л бүхий л зүйлсээс айдаг, айхдаа дороо шээс алдчихдаг тийм л өрөвдөлтэй амьтан ирсэн. Харин одоо овоо нийгэмшиж чадсан шүү. Харин 2018 онд хоёр дахь нохойгоо олж байсан түүхтэй. Бас Голден үүлдрийнх. Түүнийг анх олоход үржүүлээд гөлгийг нь аваад хаячихсан болж таарсан. Тэр хавиар гөлгийг нь хайгаад олоогүй. Гөлөгнүүд нь байхгүй болохоор хөөрхий амьтны хөх нь хоорондоо нийлж томорч, чинэрээд, хөхнөөс нь идээтэй сүү гардаг байдалтай хэсэг байсан. Уг нь анх түр харахаар авсан ч нэг л мэдэхэд дөрвөн жил хамт байчхаж (инээв). Гурав дахь нохойгоо мөн адил түр харагчаар аваад хамт байхаар болсон. Угаас явуулж чадахгүй юм билээ. Хүмүүсийн дунд "Амьтан ч гэсэн ээж, аав болж, ангир уургаа хөхүүлэх аз жаргалыг мэдрэх ёстой" гэсэн тэнэглэл байдаг. Угтаа амьтад орооныхоо халуунд төрсөн аав, ээж, ихрүүдтэйгээ хүртэл нийлэх тохиолдол бишгүй. Тэгэхээр энэ тэнэглэлээ зогсоож, амьтдын ирээдүйг бодоод ч болов спей, заслага хийлгэх нь амьтан тэжээж буй хүн бүрийн үүрэг. Мөн би хашаандаа нохой уяж өөрсдийн объектоо харуулдаг үзэгдлийг ойлгодоггүй. Үнэхээр харуулмаар байгаа бол камер авч болно шүү дээ. Ер нь хүмүүс "Би бүхнээс дээгүүр" гэх бодлоо авч хаях хэрэгтэй юм шиг санагддаг. Амьтад ч гэсэн амьтай, зүрх сэтгэл, мэдрэмжтэй гэдгийг ойлгоосой. Хуулийн тухайд дан ганц амьтны эрхийг бус амьтан, тэдний эзэд, бусад энгийн иргэдийн бүгдийнх нь эрхийг тал талаас нь бодолцож гаргаж байгаа. Жишээ нь, би үүргийнхээ дагуу олон нийтийн газар нохойгоо дагуулж явахдаа хошуувч зүүлгэнэ. Харин бусад энгийн иргэд ч мөн адил амьтад тэжээж буй иргэдийн эрхийг харилцан хүндэтгэх шаардлагатай. Мөн эздийн хувьд хариуцлагаа ухамсарлан амьтдыг хооронд нь зодолдуулж, хээлтүүлж, гаргаж хаяж болохгүй зэрэг наад захын зүйлийг хуульчилж өгч буй. Хүмүүсийн дунд "Амьтан ч гэсэн ээж, аав болж, ангир уургаа хөхүүлэх аз жаргалыг мэдрэх ёстой" гэсэн тэнэглэл байдаг. Угтаа амьтад орооныхоо халуунд төрсөн аав, ээж, ихрүүдтэйгээ хүртэл нийлэх тохиолдол бишгүй. Тэгэхээр энэ тэнэглэлээ зогсоож, амьтдын ирээдүйг бодоод ч болов спей, заслага хийлгэх нь амьтан тэжээж буй хүн бүрийн үүрэг. VI. Bobby-ийн эзэн Э.Дуламсүрэн Одоогоос зургаан жилийн өмнө "Азтай савар"-ын групп дээр Bobby-г үрчлүүлнэ гэх пост орж байсан юм. Зарын дагуу тухайн хүнтэй холбогдон Bobby-г очиж авахдаа яагаад үрчлүүлэхээр болсон талаар нь асуутал ихэд сонин шалтгаан хэлсэн. Юу гэсэн гэхээр "Ламд үзүүлтэл нохойгоо хүнд өргүүлэхгүй бол болохгүй, танайд муу юм тохиолдоно" гэж хэлсэн юм гэнэ лээ. Түүнээс хойш Bobby нэг л удаа өвдөж, хүндхэн хагалгаанд орж байсан удаатай. Өөр бусдаар надад ч муу юм тохиолдоогүй (инээв). Харин ч Bobby маань миний үгэнд орж, хань болохоос гадна намайг ойлгодог юм. Хуулийн хувьд зайлшгүй хэрэгтэй байгаа. Учир нь Монголын нийгэмд амьтдын эрхийг ямар түвшинд хэрхэн авч үздэг билээ? Өөрийгөө илэрхийлэн ярьж чаддаггүйг нь далимдуулан ихэд харгис ханддаг шүү дээ. Эзний хариуцлагын хувьд үүргээ ухамсарлаагүйн үүднээс болчимгүй үйлдлүүд өчнөөн гаргах нь бий. Тухайлбал, өчигдөр л гэхэд "Азтай савар"-ын группт нэг хүн муураа дөрвөн давхраас шидсэн талаарх пост уншсан гэх мэтчилэн эзний хариуцлага ард нь зайлшгүй байх шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл хариуцлагатай эздийг төлөвшүүлэх хэрэгцээ шаардлага хэдийн бий болсон. Нөгөөтээгүүр төр засгаас эзэнгүй муур, нохойн устгалд хэдэн арван тэрбумыг зарцуулахаас илүүтэйгээр үржил хаахад нь анхаарах хэрэгтэй санагддаг. Гэрийн тэжээвэр амьтдын тухай хууль зайлшгүй хэрэгтэй байгаа. Учир нь Монголын нийгэмд амьтдын эрхийг ямар түвшинд яаж үздэг билээ? Өөрийгөө илэрхийлж ярьж чаддаггүйг нь далимдуулан ихэд харгис ханддаг шүү дээ. VII. Lexy-ийн эзэн Ц.Зориглон Анх 2013 оны намраас "Азтай савар" байгуулагдан, эхэн үедээ 60, 70 азтай саврыг аварч байлаа. Тухайн үед тэднийгээ байлгах газар хайж байхдаа Төв аймгийн Өлзийт хороололд хашаа, байшин түрээслэхээр болсон юм. Ийнхүү өнөөх олон азтай савруудаа зөөх оосор, идүүр зэрэг хэрэгслүүд хэрэг болсон учир манай ажлын нэг хүн Нарантуул зах яваад буцаж ирэхдээ "Хогон дунд хэвтэж байсан жаахан шар гөлгийг авчирлаа" гэсээр ирсэн. Бид яг азтай савруудаа зөөж таарсан болохоор өнөөх шараа минийх болно ч гэж мэдээгүй олон нохойн дундаа аваад явж байлаа. Асрах газар очсон азтай савруудын маань зарим нь амь хорогдож, дийлэнх нь үрчлэгдсээр сүүлдээ өнөөх шар л ганцаараа тунаад үлдчихдэг байгаа. Хөөрхийг ганцаараа үлдсэн юм болохоор 2014 оны хавар болж, дулаартал гэртээ байлгаж байгаад эзэн олоод өгчихье гэж бодож байсан боловч тэр чигээрээ миний нохой болоод үлдчихсэн. Үүнийг англиар "Foster fail" гэдэг юм билээ (инээв). Би хууль санаачлахад гар бие оролцож байгаагийн хувьд хамгийн нэгдүгээрт эздийн хариуцлага маш өндөр байх ёстой гэдгийг тусгаж өгсөн. Эзэд хариуцлагатайгаар нохой, муурынхаа үржлийг хааж, тэднийгээ нийгэмшүүлж, наад зах нь хүрээлэн буй орчноо бохирдуулахгүй байх зэрэг үүргийг хүлээх ёстой. Ингэснээр эргээд нохой, муур тэжээдэггүй иргэдийн эрх ашиг давхар хангагдана. Өөрөөр хэлбэл, нохой устгалд зориулан зөвхөн Улаанбаатар хотод л гэхэд тэрбум гаруй төгрөгийн төсөв зарцуулж, жилд буудуулж буй нохойн тоо 70-80 мянга даван, тэдгээрийн сэг зэм хөрсний бохирдол үүсгэж, энэ нь цаашлаад иргэдийн эрүүл аюулгүй амьдрах орчинд нөлөөлж буй. Нэмээд гудамжны нохой муураас үүдэлтэй халдварт өвчнүүд газар авч байна. Мөн хамгийн чухал нь бага насны хүүхдүүдийн дэргэд нохой буудаж буй нь хүүхдэд хүчирхийлэл үйлдэх нь энгийн үзэгдэл гэж ойлгуулахаас гадна сэтгэлзүйд нь асар том гэмтэл учруулж буй. Тэгэхээр хүмүүс эл хуулийг зөвхөн амьтан тэжээгчдэд хамааралтай, эсхүл амьтдын эрхийг л хамгаалах хууль гэж бүү ойлгоосой. Угтаа энэ нь нийт иргэдийн нийгмийн асуудал юм. Тиймээс эрх ашгийнхаа төлөө "D Parliament" аппликейшн дахь хэсэгт саналаа өгч, өөрийн хувь нэмрээ оруулахыг уриалж байна. Хамгийн чухал нь бага насны хүүхдүүдийн дэргэд нохой буудаж буй нь хүүхдэд хүчирхийлэл үйлдэх нь энгийн үзэгдэл гэж ойлгуулахаас гадна сэтгэлзүйд нь асар том гэмтэл учруулж буй. Тэгэхээр хүмүүс эл хуулийг зөвхөн амьтан тэжээгчдэд хамааралтай, эсхүл амьтдын эрхийг л хамгаалах хууль гэж бүү ойлгоосой. Угтаа энэ нь нийт иргэдийн нийгмийн асуудал юм. VIII. Tommy-ийн эзэн Б.Мөнхбат Анх 2009 оны тавдугаар сард ээжтэйгээ Хорооллын нэгэн амьтны дэлгүүрээр зочлоход тухайн дэлгүүрийн эзэн согтуу байсны дээр амьтадтайгаа зүй бусаар харьцдаг хүн байж таарсан. Ээж маань амьтанд их хайртай хүн учир тэдгээр амьтдаас нэгийг нь буюу Tommy-г худалдаж авахаар үнийг нь асуутал бараг нэг архины мөнгө өгөхөд л болно гэж хэлж байсан шиг санагдана. Үүнээс түүний ямар хандлагатай хүн болохыг харж болно. Ингэж л Tommy гэр бүлийн минь нэгээхэн хэсэг болсон түүхтэй. Ер нь монголчууд мууранд "янзгүй" хүмүүс шүү дээ. Тэр ч утгаараа гудамжинд явж буй муур эсхүл мууртай явж байгаа хүнтэй онцгүй харилцана, муур гэлтгүй амьтан авчхаад хэнэг ч үгүй хаядаг энэ үзэгдлийг албажуулан хариуцлага тооцдог болж буйд баяртай байна. Ер нь монголчууд гудамжинд явж буй муур эсхүл мууртай явж байгаа хүнтэй онцгүй харилцана, муур гэлтгүй амьтан авчхаад хэнэг ч үгүй хаядаг энэ үзэгдлийг албажуулан хариуцлага тооцдог болж буйд баяртай байна. Ix. Lexie-ийн эзэн С.Уянга Манай муурыг Lexie гэдэг. Нэг нас гурван сартай, Сиамын үүлдрийн муур. Үеэлийн маань муур зулзагалснаар Lexie-гээ үрчилж авсан түүхтэй. Мууртай болохоосоо өмнө амьтдын эрхийн талаар нэг их сонирхдоггүй байсан юм билээ. Харин одоо бол төрөөс амьтдын устгалд зориулж буй тэр их мөнгийг үржил хаахад зарцуулан, зөв бодлого хэрэгжүүлээсэй гэж хүсдэг болсон. Бас гудамжинд хаягдсан амьтдыг өрөвдөн, тэдний тоо толгойг нэмэхгүйн тулд муураа есөн сартайд нь спей хийлгүүлж байлаа. Дийлэнх хүмүүс үүлдрийн амьтдыг үржүүлэх сонирхолтой байдаг ч миний хувьд Lexie-ийн ээжийн зулзагуудаа төрүүлсний дараах хүндхэн байдлыг нь харсан болохоор ахиж амьтан зовоохыг хүсээгүй. Төрөөс амьтдын устгалд зориулж буй тэр их мөнгийг үржил хаахад зарцуулан, зөв бодлого хэрэгжүүлээсэй гэж хүсдэг болсон. X. Наястагийн эзэн Г.Анир Гадаадын улсуудад гэрийн тэжээвэр амьтдын хууль байдгаас гадна "Азтай савар" ТББ шиг амьтдын эрхийг хамгаалдаг байгууллагууд зөндөө байдаг гэж сонссон. Харин Монголд хууль байдаггүй болохоор "Азтай савар" ТББ шиг байгууллагууд үйл ажиллагаа явуулахад хүндрэлтэй байдаг болов уу гэж боддог. Бас амьтад хэлж, ярьж чадахгүй л болохоос биш хүнээс ч илүү ихийг мэдэрдэг. Тийм болохоор амьтан зовоохгүйн тулд өөрсдийг нь хамгаалах хуультай болох хэрэгтэй гэж бодож байна. Амьтад хэлж ярьж чадахгүй л болохоос биш хүнээс ч илүү ихийг мэдэрдэг. Тийм болохоор амьтан зовоохгүйн тулд өөрсдийг нь хамгаалах хуультай болох хэрэгтэй гэж бодож байна.
Гэрийн тэжээвэр амьтанд ээлтэй, аюулгүй нийгмийг бий болгох, амьтан тэжээж буй хүмүүсийн хариуцлагыг сайжруулах, хяналтгүй үржүүлэг болон амьтан харгислалыг таслан зогсоох, гэрийн тэжээвэр амьтдын тоо толгойг энэрэнгүй аргаар хязгаарлах зорилго бүхий "Гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хууль"-ийн төслийг танилцуулах, саналыг нь авах хүрээнд зохион байгуулсан BePawsitive-2 арга хэмжээ өнгөрөгч ням гарагт Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд болж өнгөрлөө. "Азтай савар" ТББ-аас зохион байгуулж буй уг арга хэмжээнд гадаа жиндүүхэн, бороо зүсрэн орж байсан ч амьтанд хайртай хүн бүр хүрэлцэн ирсэн юм. Хэдий гадаа сэрүү татаж, чийг даасан өдөр болж өнгөрсөн ч тэнд байсан хүн бүрийн сэтгэлд амьтдын эрхийг хамгаалах гал халуун хүсэл оргилж байсан биз ээ. Ингээд тэдний төлөөлөл болгон амьтанд хайртай 10 зочныг онцлон гэрийн тэжээвэр амьтдын эрхийн тухай хэрхэн өгүүлснийг хүргэж байна. Ташрамд уг арга хэмжээ болж дууссан ч та энэхүү хуулийн төсөлд хувь нэмрээ оруулах боломжтой юм шүү. > Хуульд саналаа өгөх бол **ЭНД** дарна уу. ### I. Вася муу глгийн эзэн Ронин "Азтай савар" ТББ-аас гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуулийг санаачлан, батлуулахаар зүтгүүлж буйд маш их баяртай байгаа. Энэ хуулийг батлагдаасай гэж мөн ч их хүссэн дээ. Учир нь хууль батлагдсанаар амьтад болоод түүнийг тэжээгчдийн үүрэг тодорхой болж, амьтадтайгаа хандах хандлага нь ч өөрчлөгдөн, амьтдын эрх ашигт илүү бодит нөлөөллүүд гарч ирнэ гэж найдаж байна. Мөн гэрийн тэжээвэр амьтад гэдэгт зөвхөн нохой, муур гэлтгүй тоть, орог зусаг, загас гээд бүхий л амьтад орж буй шүү дээ. Ямар нэгэн амьтан хүүхэд гэмтээхэд эцэг эх нь бүү хэл нийгмээрээ хүчтэй эсэргүүцэл үзүүлж, сэтгэл хөдлөл өндөртэйгөөр хүлээж авдаг. Харин хүүхэд муур, нохойтой буруу харьцвал та ч мөн адил хариуцлага хүлээх ёстой гэдгийг эргээд мэдрүүлдэг болмоор байгаа юм. Учир нь сүүлийн үед хүүхдүүдийн хүмүүжилгүй байдал хэрээс хэтрэн, амьтдыг зовоох үзэгдэл нэлээд гарах болсон. Эхэн үедээ уг хүчирхийлэл нь амьтан дээр илрэх ч гэлээ алсдаа хүн дээр илрэх боломжтой. Харин энэ байдлыг хамгийн сайн бөгөөд зөвөөр шийдэх гарц нь тэжээвэр амьтны тухай хуульд тусгагдсан гэж найдаж байна. Хэрэв энэхүү хуулийн төсөл нь УИХ-аар батлагдан, хэрэгжиж эхэлбэл Монгол Улс нэг шатаар ахиж буй гэсэн үг. > Ямар нэгэн амьтан хүүхэд гэмтээхэд эцэг эх нь бүү хэл нийгмээрээ хүчтэй эсэргүүцэл үзүүлж, сэтгэл хөдлөл өндөртэйгөөр хүлээж авдаг. Харин хүүхэд муур, нохойтой буруу харьцвал та ч мөн адил хариуцлага хүлээх ёстой гэдгийг эргээд мэдрүүлдэг болмоор байгаа юм. ### II. Баавгайн эзэн Э.Уранзаяа Манай нохойг Баавгай гэдэг. "Азтай савар" группийн бараг л бүх гишүүд мэддэг, алдартай нохой. Учир нь анх олдохдоо Сэлэнгэ, Эрдэнэтийн зүгээс нэлээд хүнд өвчтэй олдож байсан юм. Тухайн үед хөл хорионы үе байсан болоод ч тэр үү эмчилгээ хийхэд хэцүүхэн байлаа. Гэсэн ч "SOS Мал Эмнэлэг"-ийн эмч нарын ачаар эдгэрч чадсан. Ер нь "Азтай савар" ТББ-ын хийдэг үйл ажиллагаануудаас хамгийн хэцүү хэсэг нь аварсан амьтаддаа үүрдийн эзнийг нь олж өгөх байдаг. Миний хувьд өмнө нь нохойноосоо хагацах зовлонг мэдэрч байсан болохоор өөр нохойтой болно ч гэж бодоогүй. Гэхдээ Баавгайд түр харагч хайж байгаа талаарх постууд нэлээд явж байсан учир ахин нэг л удаа энэ пост нийтлэгдэх юм бол түр харагчаар нь авна даа гэх шийдвэрийг өөртөө гаргасан. Яг бодож байсны дагуу ахин нэг пост нийтлэгддэгээрээ нийтлэгдэж, би өөртөө амласан ёсоороо Баавгайгаа зуны хоёр сар түр харагчаар нь авч байлаа. Тэгээд л явц дундаа миний нохой болохыг нь мэдэрч Баавгайнхаа үүрдийн эзэн болохоор шийдсэн. Хачирхалтай нь дийлэнх хүмүүс Баавгайн нэрийг сонсчхоод эрэгтэй гэж боддог ч эм юм шүү (инээв). Миний хувьд гэрийн тэжээвэр амьтдын хуулийг бүхий л талаар дэмжиж байгаа. Анх "Азтай савар" ТББ үйл ажиллагаагаа явуулж эхлэхэд хууль гэдэг асар хол зүйл мэт санагддаг байлаа. Бид ч эхэн үедээ аварсан амьтаддаа хэрхэн эзэн олж өгөх талаар л боддог байсан гэхэд болно. Гэвч алсдаа энэ асуудлыг цогцоор нь шийдэх хэрэгтэйг ойлгон, одоо ингээд хуулийн төслөө батлуулах гээд эхний шатандаа явж байгаа нь маш том амжилт гэж харж байна. Яах вэ, монголчууд эрт дээр үеэсээ хотны малаа хамгаалуулах зорилгоор нохойг тэжээж, нохойд хайртай байсан ч одоо зориулалт нь өөр болсон. Хотжилт тэлж буйн хэрээр гэрийн тэжээвэр амьтад гэх төрөл зүйл үүсэж, түүнд хамаарах хууль эрх зүйн асуудлууд гарч ирж байна. Хамгийн гол нь уг хууль зөвхөн амьтдын эрхийг хамгаалаад зогсохгүй нийгмийг бүрдүүлж буй бүхий л хэсгийн эрх ашгийг давхар хангаж буй. > Хотжилт тэлж буйн хэрээр гэрийн тэжээвэр амьтад гэх төрөл зүйл үүсэж, түүнд хамаарах хууль эрх зүйн асуудлууд гарч ирж байна. Хамгийн гол нь уг хууль зөвхөн амьтдын эрхийг хамгаалаад зогсохгүй нийгмийг бүрдүүлж буй бүхий л хэсгийн эрх ашгийг давхар хангаж буй. ### III. Cream-ийн эзэн Чуи Ерин Бид өмнө тэжээж байсан нохойгоо жам ёсоор мөнх бусыг үзтэл нь (16 жил) хамт амьдарч байсан. Хайртай амьтнаасаа хагацахын зовлонг мэддэг болохоор ахин нохой тэжээхгүй гэж бодсон боловч яалт ч үгүй найзын маань нохой гөлөглөж таарсан. Бүх зулзагууд нь дорхноо үрчлэгдсэн хэрнээ Cream л үрчлэгдэхгүй байсан. Cream угаас надад үнэхээр хөөрхөн харагдаад байсан болохоор хэдхэн хоног хамт байгаад үзье гэж авсан боловч эргүүлээд явуулж чадаагүй (инээв). Тэгээд л бидний нохой болсон доо. Бас анх ирсэн өдрөө яг л сүүн крем шиг байсан болохоор нь Cream гэдэг нэрийг өгсөн. Солонгос улсын хувьд гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуультайгаас гадна гэрийн тэжээвэр амьтадтайгаа орж үйлчлүүлж болдог үйлчилгээний газрууд ихтэй. Мөн амьтдын эрхийг хамгаалдаг газрууд өчнөөн байдаг болохоор Солонгост байхдаа нэг их амьтныхаа эрхийг зөрчүүлж байгаагүй. Харин Монголд ирэхэд гэрийн тэжээвэр амьтантай байхыг ойлгодоггүй хүмүүстэй их таарч байлаа. Ийш тийш явахаар бохир заваанаараа ч дуудуулах нь бий. Энэ нь хууль байхгүйтэй шууд холбоотой байх гэж бодож байна. Харин одоо хуультай болох гэж буйд баяртай байгаа. Бас ойр хавийн амьтан тэжээдэг найзуудтай танилцаж, энэ мэт амьтны эрхийг хамгаалах үйл ажиллагаанд оролцож байгаадаа ч таатай байна. Мөн өнөөдөр манай нохой энэ арга хэмжээнд оролцох үеэрээ хүмүүсийн саналаар "Хамгийн ганган савар" шагналын эзэн болсон. > Солонгос улсын хувьд гэрийн тэжээвэр амьтны тухай хуультайгаас гадна гэрийн тэжээвэр амьтадтайгаа орж үйлчлүүлж болдог үйлчилгээний газрууд ихтэй. Мөн амьтдын эрхийг хамгаалдаг газрууд өчнөөн байдаг болохоор Солонгост байхдаа нэг их амьтныхаа эрхийг зөрчүүлж байгаагүй. Харин Монголд ирэхэд гэрийн тэжээвэр амьтантай байхыг ойлгодоггүй хүмүүстэй их таарч байлаа. Ийш тийшээ явахаар бохир заваанаараа ч дуудуулах нь бий. Энэ нь хууль байхгүйтэй шууд холбоотой байх гэж бодож байна. ### IV. Penny-ийн эзэн Б.Алтаншагай Penny анх Эрдэнэт хотод ямар ч эзэнгүй хашаанд уяатай, долоо, найман зулзага гаргачихсан, биед нь битүү шивээ зоогдож, хоол тэжээлийн дутагдалд орсноос үүдэлтэй эцэнхий туранхай байдалтай олдсон түүхтэй. Ийм байдалтай байхад нь нэг охин олж "Азтай савар"-т мэдэгдэж байсан юм. Ийнхүү түүнийг Эрдэнэтээс авчран зулзагуудыг нь хүнд үрчлүүлж, нэлээд удаан хугацааны хүнд эмчилгээнд хамруулж байтал нэмээд гударга гэх өвчин туссан удаатай. Тухайн үед Penny-г олон хүн мэддэг болсны дээр анх олдсоноо бодоход хамаагүй царайлаг болчихсон болохоор үрчлэгдэхэд асуудалгүй байх гэж бодсон. Тиймээс мөн л гудамжнаас олдсон Кура гэх нохойг үрчилж авах талаар бодож байлаа. Энэ талаараа азтай саврынханд хэлтэл тухайн үед Penny-ийн түр харагч байсан "Азтай савар"-ын админ Болоршүр эгч "Penny-г үрчилж аваач" гэж зөвлөсөн юм. Учир нь Penny урт хугацаанд асар их зовлон үзэж, хүнд эмчилгээнүүдийг даван туулсан болохоор найдвартай хүнд л өгөх хүсэлтэй байсан юм билээ. Тэгээд ч Болоршүр эгчийн өөрийнх нь нохой бас хүндээр өвдсөн тул Penny-г нэн яаралтай хүнд үрчлүүлэх хэрэгтэй болсон юм. Эхэндээ би түр харагчаар авъя гэж зөвлөлдсөн ч нэг мэдэхэд л дасаж орхисон (инээв). Бас Penny анхнаасаа л надаас өөр хүнээс зугтааж, намайг дуудахад шууд ирж, гадуур дотуур явсан ч надаас огт салдаггүй, яг л эзэн нь мэт авир гаргадаг байсан нь "үүрдийн эзэн" нь болоход нөлөөлсөн. Гэрийн тэжээвэр амьтны хуулийн төслийг боловсруулах түвшинд нь би оролцсон л доо. Судалгааны явцад гадаадын олон оронд гэрийн тэжээвэр амьтдыг эд зүйл биш, бие даасан субъект, гэр бүлийн нэг гишүүн гэдгийг хэдийн хүлээн зөвшөөрч, ойлгочихсон байгаа юм. Харин Монголд хуультай болсноор яг энэ үзэл бодлын анхан шатны суурь тавигдана гэж харж байгаа. Үүний тулд нэгдүгээрт эзэд маш хариуцлагатай байх ёстой. Тэгэхгүй бол Penny шиг олон амьтан эзгүй хашаанд уяатай орхигдож байна. Тэгэхээр хуулийн механизм зайлшгүй шаардлагатай гэсэн үг. Нөгөөтээгүүр хуультай болсноор эзэд хариуцлагатай болохоос гадна эрүүл ахуйн асуудал яригдаж буй. Мөн давхар амьтдын эрх ч хамгаалагдаад явна. Тухайлбал, гудамжны амьтдын тоо олшрохгүйгээс гадна амьтад хоол ундтай, таатай орчинд амьдрах нөхцөл бүрдэнэ гэх мэтчилэн олон асуудал хөндөгдөж буй. > Судалгааны явцад гадаадын олон оронд гэрийн тэжээвэр амьтдыг эд зүйл биш, бие даасан субъект, гэр бүлийн нэг гишүүн гэдгийг хэдийн хүлээн зөвшөөрч, ойлгочихсон байгаа юм. Харин Монголд хуультай болсноор яг энэ үзэл бодлын анхан шатны суурь тавигдана гэж харж байгаа. ### V. Гурван Голден, нэг муурын эзэн Ү.Ананда Би 16 нас хүрэх үедээ аав, ээжээсээ нохойтой болох зөвшөөрөл авч, додигор гэх чинь үүлдрийн нохой авахаар Хорооллын амьтны дэлгүүрийг зорьсон юм. Гэвч замд анхны маань нохой шонд уяулчихсан, урд талын сарвууных нь хуруунууд тас цавчуулчихсан, хажуудаа нэг төмөр идүүртэй, хөөрхийлөлтэй байдалтай олдсон. Тухайн үедээ заавал үүлдрийн нохой гэж байхаар тус нохойг авах шийдвэрийг гаргаж, эмнэлэгт аваачиж байлаа. Эхэндээ чанга дуу чимээ, эрэгтэй хүн гээд л бүхий л зүйлсээс айдаг, айхдаа дороо шээс алдчихдаг тийм л өрөвдөлтэй амьтан ирсэн. Харин одоо овоо нийгэмшиж чадсан шүү. Харин 2018 онд хоёр дахь нохойгоо олж байсан түүхтэй. Бас Голден үүлдрийнх. Түүнийг анх олоход үржүүлээд гөлгийг нь аваад хаячихсан болж таарсан. Тэр хавиар гөлгийг нь хайгаад олоогүй. Гөлөгнүүд нь байхгүй болохоор хөөрхий амьтны хөх нь хоорондоо нийлж томорч, чинэрээд, хөхнөөс нь идээтэй сүү гардаг байдалтай хэсэг байсан. Уг нь анх түр харахаар авсан ч нэг л мэдэхэд дөрвөн жил хамт байчхаж (инээв). Гурав дахь нохойгоо мөн адил түр харагчаар аваад хамт байхаар болсон. Угаас явуулж чадахгүй юм билээ. Хүмүүсийн дунд "Амьтан ч гэсэн ээж, аав болж, ангир уургаа хөхүүлэх аз жаргалыг мэдрэх ёстой" гэсэн тэнэглэл байдаг. Угтаа амьтад орооныхоо халуунд төрсөн аав, ээж, ихрүүдтэйгээ хүртэл нийлэх тохиолдол бишгүй. Тэгэхээр энэ тэнэглэлээ зогсоож, амьтдын ирээдүйг бодоод ч болов спей, заслага хийлгэх нь амьтан тэжээж буй хүн бүрийн үүрэг. Мөн би хашаандаа нохой уяж өөрсдийн объектоо харуулдаг үзэгдлийг ойлгодоггүй. Үнэхээр харуулмаар байгаа бол камер авч болно шүү дээ. Ер нь хүмүүс "Би бүхнээс дээгүүр" гэх бодлоо авч хаях хэрэгтэй юм шиг санагддаг. Амьтад ч гэсэн амьтай, зүрх сэтгэл, мэдрэмжтэй гэдгийг ойлгоосой. Хуулийн тухайд дан ганц амьтны эрхийг бус амьтан, тэдний эзэд, бусад энгийн иргэдийн бүгдийнх нь эрхийг тал талаас нь бодолцож гаргаж байгаа. Жишээ нь, би үүргийнхээ дагуу олон нийтийн газар нохойгоо дагуулж явахдаа хошуувч зүүлгэнэ. Харин бусад энгийн иргэд ч мөн адил амьтад тэжээж буй иргэдийн эрхийг харилцан хүндэтгэх шаардлагатай. Мөн эздийн хувьд хариуцлагаа ухамсарлан амьтдыг хооронд нь зодолдуулж, хээлтүүлж, гаргаж хаяж болохгүй зэрэг наад захын зүйлийг хуульчилж өгч буй. > Хүмүүсийн дунд "Амьтан ч гэсэн ээж, аав болж, ангир уургаа хөхүүлэх аз жаргалыг мэдрэх ёстой" гэсэн тэнэглэл байдаг. Угтаа амьтад орооныхоо халуунд төрсөн аав, ээж, ихрүүдтэйгээ хүртэл нийлэх тохиолдол бишгүй. Тэгэхээр энэ тэнэглэлээ зогсоож, амьтдын ирээдүйг бодоод ч болов спей, заслага хийлгэх нь амьтан тэжээж буй хүн бүрийн үүрэг. ### VI. Bobby-ийн эзэн Э.Дуламсүрэн Одоогоос зургаан жилийн өмнө "Азтай савар"-ын групп дээр Bobby-г үрчлүүлнэ гэх пост орж байсан юм. Зарын дагуу тухайн хүнтэй холбогдон Bobby-г очиж авахдаа яагаад үрчлүүлэхээр болсон талаар нь асуутал ихэд сонин шалтгаан хэлсэн. Юу гэсэн гэхээр "Ламд үзүүлтэл нохойгоо хүнд өргүүлэхгүй бол болохгүй, танайд муу юм тохиолдоно" гэж хэлсэн юм гэнэ лээ. Түүнээс хойш Bobby нэг л удаа өвдөж, хүндхэн хагалгаанд орж байсан удаатай. Өөр бусдаар надад ч муу юм тохиолдоогүй (инээв). Харин ч Bobby маань миний үгэнд орж, хань болохоос гадна намайг ойлгодог юм. Хуулийн хувьд зайлшгүй хэрэгтэй байгаа. Учир нь Монголын нийгэмд амьтдын эрхийг ямар түвшинд хэрхэн авч үздэг билээ? Өөрийгөө илэрхийлэн ярьж чаддаггүйг нь далимдуулан ихэд харгис ханддаг шүү дээ. Эзний хариуцлагын хувьд үүргээ ухамсарлаагүйн үүднээс болчимгүй үйлдлүүд өчнөөн гаргах нь бий. Тухайлбал, өчигдөр л гэхэд "Азтай савар"-ын группт нэг хүн муураа дөрвөн давхраас шидсэн талаарх пост уншсан гэх мэтчилэн эзний хариуцлага ард нь зайлшгүй байх шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл хариуцлагатай эздийг төлөвшүүлэх хэрэгцээ шаардлага хэдийн бий болсон. Нөгөөтээгүүр төр засгаас эзэнгүй муур, нохойн устгалд хэдэн арван тэрбумыг зарцуулахаас илүүтэйгээр үржил хаахад нь анхаарах хэрэгтэй санагддаг. > Гэрийн тэжээвэр амьтдын тухай хууль зайлшгүй хэрэгтэй байгаа. Учир нь Монголын нийгэмд амьтдын эрхийг ямар түвшинд яаж үздэг билээ? Өөрийгөө илэрхийлж ярьж чаддаггүйг нь далимдуулан ихэд харгис ханддаг шүү дээ. ### VII. Lexy-ийн эзэн Ц.Зориглон Анх 2013 оны намраас "Азтай савар" байгуулагдан, эхэн үедээ 60, 70 азтай саврыг аварч байлаа. Тухайн үед тэднийгээ байлгах газар хайж байхдаа Төв аймгийн Өлзийт хороололд хашаа, байшин түрээслэхээр болсон юм. Ийнхүү өнөөх олон азтай савруудаа зөөх оосор, идүүр зэрэг хэрэгслүүд хэрэг болсон учир манай ажлын нэг хүн Нарантуул зах яваад буцаж ирэхдээ "Хогон дунд хэвтэж байсан жаахан шар гөлгийг авчирлаа" гэсээр ирсэн. Бид яг азтай савруудаа зөөж таарсан болохоор өнөөх шараа минийх болно ч гэж мэдээгүй олон нохойн дундаа аваад явж байлаа. Асрах газар очсон азтай савруудын маань зарим нь амь хорогдож, дийлэнх нь үрчлэгдсээр сүүлдээ өнөөх шар л ганцаараа тунаад үлдчихдэг байгаа. Хөөрхийг ганцаараа үлдсэн юм болохоор 2014 оны хавар болж, дулаартал гэртээ байлгаж байгаад эзэн олоод өгчихье гэж бодож байсан боловч тэр чигээрээ миний нохой болоод үлдчихсэн. Үүнийг англиар "Foster fail" гэдэг юм билээ (инээв). Би хууль санаачлахад гар бие оролцож байгаагийн хувьд хамгийн нэгдүгээрт эздийн хариуцлага маш өндөр байх ёстой гэдгийг тусгаж өгсөн. Эзэд хариуцлагатайгаар нохой, муурынхаа үржлийг хааж, тэднийгээ нийгэмшүүлж, наад зах нь хүрээлэн буй орчноо бохирдуулахгүй байх зэрэг үүргийг хүлээх ёстой. Ингэснээр эргээд нохой, муур тэжээдэггүй иргэдийн эрх ашиг давхар хангагдана. Өөрөөр хэлбэл, нохой устгалд зориулан зөвхөн Улаанбаатар хотод л гэхэд тэрбум гаруй төгрөгийн төсөв зарцуулж, жилд буудуулж буй нохойн тоо 70-80 мянга даван, тэдгээрийн сэг зэм хөрсний бохирдол үүсгэж, энэ нь цаашлаад иргэдийн эрүүл аюулгүй амьдрах орчинд нөлөөлж буй. Нэмээд гудамжны нохой муураас үүдэлтэй халдварт өвчнүүд газар авч байна. Мөн хамгийн чухал нь бага насны хүүхдүүдийн дэргэд нохой буудаж буй нь хүүхдэд хүчирхийлэл үйлдэх нь энгийн үзэгдэл гэж ойлгуулахаас гадна сэтгэлзүйд нь асар том гэмтэл учруулж буй. Тэгэхээр хүмүүс эл хуулийг зөвхөн амьтан тэжээгчдэд хамааралтай, эсхүл амьтдын эрхийг л хамгаалах хууль гэж бүү ойлгоосой. Угтаа энэ нь нийт иргэдийн нийгмийн асуудал юм. Тиймээс эрх ашгийнхаа төлөө "D Parliament" аппликейшн дахь хэсэгт саналаа өгч, өөрийн хувь нэмрээ оруулахыг уриалж байна. > Хамгийн чухал нь бага насны хүүхдүүдийн дэргэд нохой буудаж буй нь хүүхдэд хүчирхийлэл үйлдэх нь энгийн үзэгдэл гэж ойлгуулахаас гадна сэтгэлзүйд нь асар том гэмтэл учруулж буй. Тэгэхээр хүмүүс эл хуулийг зөвхөн амьтан тэжээгчдэд хамааралтай, эсхүл амьтдын эрхийг л хамгаалах хууль гэж бүү ойлгоосой. Угтаа энэ нь нийт иргэдийн нийгмийн асуудал юм. ### VIII. Tommy-ийн эзэн Б.Мөнхбат Анх 2009 оны тавдугаар сард ээжтэйгээ Хорооллын нэгэн амьтны дэлгүүрээр зочлоход тухайн дэлгүүрийн эзэн согтуу байсны дээр амьтадтайгаа зүй бусаар харьцдаг хүн байж таарсан. Ээж маань амьтанд их хайртай хүн учир тэдгээр амьтдаас нэгийг нь буюу Tommy-г худалдаж авахаар үнийг нь асуутал бараг нэг архины мөнгө өгөхөд л болно гэж хэлж байсан шиг санагдана. Үүнээс түүний ямар хандлагатай хүн болохыг харж болно. Ингэж л Tommy гэр бүлийн минь нэгээхэн хэсэг болсон түүхтэй. Ер нь монголчууд мууранд "янзгүй" хүмүүс шүү дээ. Тэр ч утгаараа гудамжинд явж буй муур эсхүл мууртай явж байгаа хүнтэй онцгүй харилцана, муур гэлтгүй амьтан авчхаад хэнэг ч үгүй хаядаг энэ үзэгдлийг албажуулан хариуцлага тооцдог болж буйд баяртай байна. > Ер нь монголчууд гудамжинд явж буй муур эсхүл мууртай явж байгаа хүнтэй онцгүй харилцана, муур гэлтгүй амьтан авчхаад хэнэг ч үгүй хаядаг энэ үзэгдлийг албажуулан хариуцлага тооцдог болж буйд баяртай байна. ### Ix. Lexie-ийн эзэн С.Уянга Манай муурыг Lexie гэдэг. Нэг нас гурван сартай, Сиамын үүлдрийн муур. Үеэлийн маань муур зулзагалснаар Lexie-гээ үрчилж авсан түүхтэй. Мууртай болохоосоо өмнө амьтдын эрхийн талаар нэг их сонирхдоггүй байсан юм билээ. Харин одоо бол төрөөс амьтдын устгалд зориулж буй тэр их мөнгийг үржил хаахад зарцуулан, зөв бодлого хэрэгжүүлээсэй гэж хүсдэг болсон. Бас гудамжинд хаягдсан амьтдыг өрөвдөн, тэдний тоо толгойг нэмэхгүйн тулд муураа есөн сартайд нь спей хийлгүүлж байлаа. Дийлэнх хүмүүс үүлдрийн амьтдыг үржүүлэх сонирхолтой байдаг ч миний хувьд Lexie-ийн ээжийн зулзагуудаа төрүүлсний дараах хүндхэн байдлыг нь харсан болохоор ахиж амьтан зовоохыг хүсээгүй. > Төрөөс амьтдын устгалд зориулж буй тэр их мөнгийг үржил хаахад зарцуулан, зөв бодлого хэрэгжүүлээсэй гэж хүсдэг болсон. ### X. Наястагийн эзэн Г.Анир Гадаадын улсуудад гэрийн тэжээвэр амьтдын хууль байдгаас гадна "Азтай савар" ТББ шиг амьтдын эрхийг хамгаалдаг байгууллагууд зөндөө байдаг гэж сонссон. Харин Монголд хууль байдаггүй болохоор "Азтай савар" ТББ шиг байгууллагууд үйл ажиллагаа явуулахад хүндрэлтэй байдаг болов уу гэж боддог. Бас амьтад хэлж, ярьж чадахгүй л болохоос биш хүнээс ч илүү ихийг мэдэрдэг. Тийм болохоор амьтан зовоохгүйн тулд өөрсдийг нь хамгаалах хуультай болох хэрэгтэй гэж бодож байна. > Амьтад хэлж ярьж чадахгүй л болохоос биш хүнээс ч илүү ихийг мэдэрдэг. Тийм болохоор амьтан зовоохгүйн тулд өөрсдийг нь хамгаалах хуультай болох хэрэгтэй гэж бодож байна.
https://unread.today/c/10x10-business-owner-mommies
10 ертөнц, 10 өнцөг
Burtguljin Enkhbat
2022-09-02T00:00:00
9 сарын 2, 2022
Бизнесээ өөрийн гараар босгож яваа гайхалтай 10 ээжийн түүх
<div class="article-body"> <p>Бидний эргэн тойронд хүссэн зүйлсээ хийж, бодит баялаг бүтээж буй бүтээлч бүсгүйчүүд ямар олон байдаг гэж санана. Тэдгээр бүсгүйчүүдийн төлөөлөл болсон бахархам, баялаг түүхтэй бүтээлч ээжүүд бол бидний ээлжит дугаарын гол дүрүүд юм.<br><br>Эмэгтэйчүүдийг өөрийн хүссэн бизнесээ хөгжүүлэхэд нь чиглүүлэх үүрэгтэй цахим, танхимын уулзалт хосолсон “Гоолингоо ментор клуб”-ээр холбогдсон эдгээр ээжүүд та бүхэнд бизнес эрхлэхийн жаргал зовлон хийгээд хүсэл мөрөөдлөө хэрхэн зоригтой дагах тухай өөрсдийн түүхийг энэхүү нийтлэлээр дамжуулан  хуваалцсан билээ.</p><h3><br>1. "ҮР МИНЬ" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ А.УЯНГА</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/64ed6a21ab8e60c85d4a463558adc700.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800.33305578684" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ:<a href="https://www.facebook.com/URMineMongolia"> Фейсбүүк,</a> <a href="https://www.instagram.com/urminemongolia/">Инстаграм</a></p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ</h3><p>Шантарсан үе гэвэл эргээд харахад тод санаанд орохгүй байгаа ч бизнес эрхэлнэ гэдэг ямар хэцүү юм бэ гэж бодох үе олон байдаг. Яаж ч шантарсан болилоо гэх сонголтыг өөртөө сануулдаггүй байсантай холбоотой болов уу. Нөгөө талаас надад болих сонголт байгаагүй гэх юм уу. Надад итгээд багт маань нэгдсэн хүмүүсийг бодохоор багийн гишүүн бүрдээ илүү боломж бий болгох ёстой гэсэн бодол тээж явдаг. Тиймээс хэцүү бэрхшээлтэй үед яавал боломж бий болгох вэ гэж л бодохоос биш хэцүү байгаа дээрээ төвлөрдөггүй юм байна. </p><p>Өөрөөрөө бахархсан мөч гэвэл манай баг Турк улсын томоохон үйлдвэртэй өнгөрсөн жилээс хамтын ажиллагаа эхлүүлсэн. Уг үйл явдал туршлага судлах, олон улсад гарахад томоохон түлхэц үзүүлсэн. Хамтран ажиллаж буй үйлдвэр маань дэлхийн 13 улсад бүтээгдэхүүнээ экспортолдог, GOTS стандарт хэрэгжүүлэгч байгууллага. </p><p>Тухайн улсдаа ч дээгүүрт ордог ч манай оёдлын чанар нь тэднийхээс илүү байдаг. Тухайн үед бид үнэхээр супер газартай хамтарчихлаа гээд өөрсдийгөө голж байсан бол оёдлын чанарыг нь хараад бид дэлхийд хангалттай өрсөлдөхүйц баг бүтээжээ хэмээн бодож, баг хамт олноороо, анхнаас энэ багийг бүрдүүлсэн өөрөөрөө бахархах мэдрэмж төрж байсан.</p><h3>ОДОО ХҮРСЭН АМЖИЛТ</h3><p>500 мянган төгрөгөөс эхэлсэн бизнес маань одоогоор гурван тэрбумын үнэлгээтэй болсон байна. Анх нэг оёдолчин эгчтэйгээ л эхэлж байсан бол одоо 20 гаруй хүнийг цалинжуулж Монголдоо борлуулалтын 20+, олон улсад дөрвөн гэрээт борлуулагчтай болж чаджээ.</p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Эрх чөлөө гэж хүн өөрийн хүссэн зовлонгоо сонгох боломжтой байхыг хэлнэ гэж нэг үг байдаг. Бид дуртай зүйлээ хийсэн ч зовлонтой үеүд тохиолддог. Тиймээс ганцхан дуртай зүйлээ хийхийн тулд 1000 дургүй зүйлээ хийж чадах тэр зүйлээ өөрийн бизнес болгож сонгоорой. </p><p>Тэгж чадвал бидний толгойд ч ороогүй асуудлууд тулж ирэхэд илүү хялбараар давах боломжтой болно. Мөн ганцаараа л бүхнийг хийх ёстой гэж битгий зүтгээрэй. Бусдаас тусламж авч сураарай. Ингэхийн тулд эерэг зөв хамт олон, хүрээлэл маш чухал үүрэгтэй байдаг шүү. Өөрийг чинь дэмждэг, тусалдаг хамт олныг бий болговол бизнес яг л үе давдаг тоглоом шиг сонирхолтой ертөнц шүү гэж хэлье.  <br><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6b09e0f812f0ca65961ce594b56b4c3f.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4b3657e92cc3e09de9ce68b3cd7268ba.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ecd6ae03734a794a57ba05a4fffeb3b8.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b0d3bb75aea025540a7ab67072eb0280.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td><br></td></tr></tbody></table><h3><br></h3><h3>2. "ЭРДЭМТ ПАБЛИШИНГ" ГҮЙЦЭТГЭХ ЗАХИРАЛ Г.ЛХАМСҮРЭН</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/316d78618036f5fb1a649e23a4394531.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800.33305578684" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/ErdemtPublishing/">Фейсбүүк,</a> <a href="https://www.instagram.com/erdemt_publishing/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p><a href="https://www.facebook.com/ErdemtPublishing">Эрдэмт паблишингийн </a>хамтрагч <a href="https://posted.mn/c/howiparent-saruule">Э.Саруул</a> найзтайгаа анх 2015 онд сайн дурын ажлаар дамжуулан танилцаж байлаа. Саруулынхаа үүсгэн байгуулсан "Эрдэмт" ТББ-ын гишүүн болж, залуусын боловсролд чиглэсэн уулзалт арга хэмжээ, төсөл хөтөлбөрүүдийг хамтран зохион байгуулж байсны дотор орчуулгын ном бүтээл эрхлэн гаргах ажил багтдаг юм. </p><p>Багаасаа л ном унших дуртай, хэзээ нэгэн цагт өөрөө ном бичнэ дээ гэж боддог байсны хувьд ном бүтээх үйл явцад оролцох нь мөрөөдлийн ажил байв. Манай анхны номуудын орчуулагч, редактор, дизайнер гээд бүх оролцогчид цаанаа үндсэн ажилтай ч хүсэл тэмүүлэл, мөрөөдлөөрөө ном бүтээхдээ ажлын бус цагаар сэтгэл, цагаа зориулдаг хүмүүс байсан. Ингэж явсаар тав дахь ном дээрээ ажиллаж эхлэх үед одоо энэ ажил төрийн бус байгууллагын хийдэг зүйл биш болж, бизнес болох түвшиндээ ирсэн нь мэдрэгдэж эхэлсэн.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ </h3><p>Анх бизнес болгож компани байгуулаад, санхүүгээ тусад нь салгахаас л бүх юм эхэлж байгаа юм. Өмнө нь өөрсдийнхөө үндсэн цалингаас хөрөнгө оруулаад л, орж ирсэн орлогоо шууд хувь хүний орлого болгож аваад явдаг байсан хүмүүс бизнесийнхээ бодит орлого, зардал, ашгийг үнэндээ олж хараагүй байсан. Олон мэдэхгүй зүйл, хүндрэлтэй тулж эхэлдэг юм билээ.</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ </h3><p>Ном бүтээнэ гэдэг хэвлэх хүртлээ маш их зардал, цаг хугацаа зарцуулдаг мөртөө орлого нь эргээд маш багаар, урт хугацаанд орж ирдэг онцлогтой. Жижиг, үргүй зардал гаргахгүй, орж ирсэн орлого болгоныг дахиад нэг ном болгочих юм сан гэж өөрсдөөсөө харамлан хурааж явахад “Би цалин авъя” гэж хэлэх зориг үнэндээ хэнд нь ч байгаагүй. Тэр болгонд үнэхээр хүсэж, дурлаж хийдэг ажил минь болохоор л шантрахгүй зүтгэж, ирээдүйгээ өөдрөгөөр харж ажилласаар иржээ.</p><p>Нэгнийхээ гэрт хуралдаж, гэр, гэрээсээ оноогдсон ажлаа хийж, номоо гэртээ хадгалж байгаад дэлгүүр ном авъя гэхэд нь үүргэвчиндээ хийгээд алхдаг үе ч байлаа. Шөнийн 3 цагт хуралдаж дуусаад гарахдаа хэн нь ч ядарсан шинжгүй “Нойр хүрдэггүй байсан бол ахиад ч суухаар байна шүү” гээд инээлдээд харьдаг нь сайн найзтайгаа, мөрөөдлийн ажлаа хийж байсны хүч гэж боддог.</p><h3>ОДОО ХҮРСЭН АМЖИЛТ</h3><p>Бид анх өөрсдийгөө захирал гэж дуудахаас ичдэг байлаа. Ямар ч ажилтангүй, зөвхөн захирлуудтай компани гээд өөрсдийгөө шоолно. Тэр үеэ бодвол одоо өөрсдөдөө цалин тогтоочихсон, хэмжээндээ таарсан жижигхэн оффистой болчихсон сууж байна. Эрдэмт паблишинг маань 2020 онд компани болсон ба уран зохиолын хоёр ном, хувь хүний хөгжлийн долоон ном эрхлэн гаргажээ. </p><p>Хүүхдийн номын “Нахиа” редакц маань 16 ном гаргаснаас, 3 зурагт номыг өөрсдөө зохиож, зурж бүтээсэн нь хамгийн том сорилт, туршлага байлаа. Бүх хэвлэчихсэн номоо тоолоод үзвэл 3750 нүүр бүтээлийн үг, үсэг бүрд сэтгэл, оюунаа зориулсан байна. <a href="https://www.goodreads.com/book/show/42639871-siddharta?ac=1&amp;from_search=true&amp;qid=btZ4hHjEAT&amp;rank=1">“Сиддхарта”,</a> “<a href="https://unread.today/c/book-howtodecide">Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?</a>”, “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/41081321-zen?ref=nav_sb_ss_2_18">Эгэл амьдрах ухаан”,</a> “<a href="https://www.goodreads.com/book/show/6294.Howl_s_Moving_Castle?ref=nav_sb_ss_1_4">Хаулын нүүдэг цайз”</a>, “Мөрөөдөл гэж юу юм бол?” номууд маань бестселлер болсон нь бидний хувьд амжилт юм.</p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Бидний хувьд энэ ажил үнэхээр дурлаж хийх ажил мөн гэдгээ ойлгосныхоо дараа бизнес болгосон нь том давуу тал болсон гэж боддог. Хүмүүс өдөр бүр найман цаг ажиллахаасаа залхаад чөлөөтэй, сайхан амьдрах гээд “хувийн юм хийе” гээд бизнес эхлүүлдэг шүү дээ. Бодит байдал дээр ямар ч амралтын цаг байхгүй 24/7 бодогдож, ажиллаж эхэлдэг юм билээ.</p><p>Тиймээс ямар ч төрлийн бизнес хийхээр зориглож буй хүмүүс эхлээд багаар хийж үзээд, овоо хэдэн жил нойр муутай явна гэдгээ хүлээн зөвшөөрөөд эхлэх нь зүйтэй санагдсан. Түүнчлэн, бизнесийн багахан ч атугай хичээл авч, бизнес эрхэлдэг хүмүүстэй санаагаа ярилцаж, өөрийн ментортой болбол олон алдааг алгасаж, товчлох байжээ гэж одоо бодогддог шүү.</p><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6778fd9b194ffc889a7bb02a6c3a627c.jpg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/547777945a4df4693af958ee1d22c94a.jpg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1e367a9c71033b9502b291736996cdc3.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e40bea8d47ebb8a49eb6143c894867e4.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr></tbody></table><p><br></p><h3>3. "GERGIE INTIMATES" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Г.ОЮУНДАРЬ, 2 ХҮҮХДИЙН ЭЭЖ</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8f10c2b228c4c78cae8a74c31919ba18.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800.33305578684" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/gergieintimates">Фейсбүүк,</a><a href="https://www.instagram.com/gergie_intimates/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p>Олон шалтгаан бий ч хамгийн онцлох нь “гэр бүл салалт” гэх эмзэг сэдэв надад тун хүчтэй нөлөөлсөн юм. Энэ талаар судалж байхад сексологич болон гэр бүл судлаачид дуу нэгтэйгээр “Бие болон сэтгэлийн харилцааг тэнцүү авч явснаар гэр бүл амжилттай тогтох суурь болдог” гэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл,  зөвхөн хайрлах сэтгэлээс гадна бэлгийн амьдралаа идэвхтэй байлгаж анхаарснаар илүү бат бөх гэр бүл бий болдог аж. Миний эмзэглэж явдаг дээрх сэдэв болон нийгэмдээ хувь нэмрээ оруулах гэсэн хүслийн маань заагаас “<a href="https://www.facebook.com/gergieintimates">Gergie Intimates”</a> үүссэн билээ.<br> <br>Gergie Intimates нь өдөр тутамд болон бэлгийн харилцааны үед ч өмсөх боломжтой бүтэн сет бүтээгдэхүүн болгож гаргадаг чамин, тансаг дотуур хувцасны марк юм. Бидний гол зорилго бол эмэгтэйчүүдэд өөртөө итгэлтэй болоход нь дэмжиж, дур булаам тачаангуй гэдгийг нь мэдрүүлэх цаашлаад гэр бүлийн аз жаргал, элэг бүтэн байлгахыг хүсдэг. Мөн бэлгийн боловсрол түгээх, гэр бүлийн сэтгэл зүйн ач холбогдлыг дэлгэрүүлэх зорилготой.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</h3><p>Өнгөрсөн жилийн нэгдүгээр сард бага хүүхдээ төрүүлээд удаагүй байсан үе. Өмнө нь бизнес эхлүүлэх тухай  олон жил бодсон ч эхлэлтийн хөрөнгө өндөр байх ёстой гэх тун буруу ойлголттой байж. Хүүгээ том болсны дараа ажилдаа эргэн орж, цалингаа хуримтлуулаад түүгээрээ оёдлын үйлдвэр түрээсэлнэ гэх зэргээр бодож, дор хаяж таван жилийн дараа л мөрөөдлийн ажлаа эхлүүлэх юм байна гэж төлөвлөдөг байлаа.<br> <br>Харин Гоолингоо ментор клубт ороод анхны хичээлээ сонссоны маргааш шуудхан л хадгаламждаа байсан 800 мянган төгрөгөөрөө материал аваад, ажлын өрөөндөө үйлдвэрлэлээ эхлүүлсэн түүхтэй.  Анхны хичээлээсээ бизнесийг багаас нь эхлүүлж болдог гэдгийг ойлгоод сайжиртлаа зургаан сарын турш ажилласны эцэст нь зоригтойгоор анхны цуглуулгаа гаргахад итгэмээргүй олон захиалга орж ирсэн.</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ </h3><p>Бизнесээ эхлүүлсний дараахан хамтрагчтай болж, ажлын байр хүртэл түрээслээд тун урагштай байсан ч төд удалгүй хамтрагчийн маань хүүхэд харах чөлөөний хугацаа нь дуусан ажилдаа эргэж орохоор болсон юм. Хамтрагчгүй болсон тул түрээсээ ч дийлэхгүй болж, буцаад л гэр лүүгээ бизнесээ нүүлгэсэн.<br> <br>Тухайн үед нэг алхам урагшлаад хоёр алхам ухарсан юм шиг санагдаж, маш их шантарсан ч нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрөхийн сацуу цаашлах хэрэгтэйг ойлгосон доо.</p><h3>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ</h3><p>Нийтдээ 20 гаруй төрлийн загвар гаргаж, 100+ бүтээгдэхүүн борлуулж, үнэнч хэрэглэгчидтэй болсон. Одоогоор ажилтан нэмэх төлөвлөгөөтэй байгаа. Цаашлаад бүтээгдэхүүнийхээ төрлийг нэмж, бүх хосуудад хүртээмжтэй болохыг зорин ажиллаж байна. Энэ бүгдийг мөрөөдөл зорилгодоо хөтлөгдсөн энгийн нэг ээж гэртээ суунгаа хийж чадсан гэхээр өөрөөрөө маш их бахархдаг. </p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><ul><li>Өөрийн давуу талыг олох</li><li>Хэчнээн их цаг зарцуулсан ч залхахгүй байх зорилго, чиглэлээ тодорхойлох</li><li>Хэрэглэгчдэд юу өгч чадахаа тодорхойлох</li></ul><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/88b2c8382069e8496247b781cf3df94f.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/dd3bd270ca387c2bb7b6080f596137c9.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/52b8f124bd88f3c8242cd87adedb5bff.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><br></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr></tbody></table><p><br></p><h3>4. "ҮНЭГ" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ А.ЭНХЦЭЦЭГ</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/bf0d11cbfefafee6995d17abc1009635.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800.33305578684" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ:<a href="https://www.facebook.com/Uneg.educational.brand">Фейсбүүк,</a> <a href="https://www.instagram.com/uneg.official/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p>Би ер нь хүүтэйгээ тоглохдоо эв дүйгүй төрлийн ээж. Хүүгийнхээ цөөхөн хэдхэн янзаар хувирдаг тоглоомынх нь учрыг олж чаддаггүй, эсрэгээрээ миний эвлүүлсэн тоглоом хүүд маань үргэлж гологддог гэх зэрэг шалтгаанаар хүүтэйгээ хүссэнээрээ тоглож чаддаггүй байлаа. Харин цар тахлаас шалтгаалан хэдэн сарын турш Тайваньд хүүтэйгээ бүтэн өдөржин хамт байхдаа “open-ended” тоглоомын ид шидийг мэдэрсэн гэхэд хилсдэхгүй. Энэ төрлийн тоглоомыг нас, хүйсийн хязгааргүйгээр тоглох боломжтой төдийгүй хүүхдийн хөгжил, суурь ур чадваруудад өндөр нөлөө үзүүлдэг.</p><p><br>Ингээд Хүүгээ ой хүрэх үед буюу 2017 онд би модон тоглоомын талаар анх судалж эхэлсэн боловч мэргэжлийн ажилдаа эргэн ороод тэр талаар мартчихсан юм л даа. Харин тэрхүү үйл явдлаас гурван жилийн дараа ахин бүтээлч, хязгааргүй үйлдэлт тоглоомын ач холбогдлыг гүнзгийрүүлэн судалж эхэлснээр “Үүнийг л би хийх ёстой юм байна” хэмээн бодож, эх орондоо энэ төрлийн тоглоомын соёлыг суулгах, мэдлэг хэрэглээг нь тэлэх зорилготой болсон.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</h3><p>Нөхөртэйгөө хоёулхнаа гэрийнхээ гараашийг засаж янзлаад л эхлүүлж байсан. Анхны хөрөнгө оруулалт маань манай нөхрийн магистрын төлбөр. Би чинь нөхрийнхөө магистрын дипломыг модон тоглоомоор сольж орхисон хүн (инээв).</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ</h3><p>Модон тоглоом бүр ач холбогдолтой, зөв гэсэн үг биш. Анхнаасаа л сонирхон судалдаг төрөл маань "building block" байсан. "Open-ended" тоглоомын үндсэн төлөөлөгч, төвлөрөл, бүтээлч байдал зэрэг хамгийн чухал ур чадваруудыг олгох боломжтой. Гэвч гар ажиллагаа ихтэйн улмаас бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн төлөвлөгөөнд дөнгөж энэ зун л багтаж, долоодугаар сард худалдаанд гарсан юм. </p><p>Анхнаасаа хүсэж мөрөөдөж байсан тоглоомоо бодит болгох тэр мөчид юуны тулд энэ бүхнийг эхлүүлсэн зорилгоо улам илүү ойлгох шиг болсон. Ер нь жижигхэн ч хамаагүй асуудлыг даван гарсан мөч бүрдээ өөрөөрөө бахархаж, хүч өгөхийг хичээдэг. Нэг сав баглаа боодол, нэг бяцхан загвар эцэслэснийхээ дараа ч тэр бүхэнд үнэхээр хайр хүрч талархдаг.</p><h3>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ</h3><p>Хүсэж байгаа бүтээгдэхүүнүүдээ биет болохыг харах нь нэг төрлийн донтолт эсвэл амжилтын мэдрэмж шиг санагддаг. Энэ салбарт туршлагагүй орж ирсэн ч үйлдвэр доголдолгүй явж, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт маань тогтвортой байгаагаа амжилт гэж хэлж чадна.</p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Зүгээр л эхэл. Гар дор байгаа зүйлээ бариад туршилтынхаа загвар бүтээгдэхүүнээ хий. Гартаа бариад үнэхээр үргэлжлүүлмээр байгаа эсэхээ ахиад бодоод үз. Нэгэнт шийдсэн бол асуудал бэрхшээл бүрээс ч аз жаргал, сэтгэл ханамж мэдрэхийг хичээгээрэй.</p><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7833a215ad09c713d7054bd7991a4f35.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0de6daf59a800b572a13f33fd2279d7d.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5ab4db1a4e00bed48285c3f79e8fbcc7.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr></tbody></table><h3>5. "RIZA" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.РИЗА</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/38400208ff167212b3945815134c2fff.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800.33305578684" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/RiZ%C3%A0-478049046015380">Фейсбүүк,</a> <a href="https://www.instagram.com/riza_officielle/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p>Их сургуульд байхдаа би үндэстний, нүүдэлчдийн зан заншил, өв соёлыг өөрийн судалгааны ажлаар дамжуулан таниулж, бусад улс оронд сурталчилна гэх зорилго өмнөө тавьсан юм. Ийнхүү зорилгынхоо дагуу санасан зүйлээ хийсээр өөрийнхөө хэмжээнд бичиж, судалсаар 14 жил өнгөрчээ. Энэ зорилгын маань шууд үргэлжлэл нь <a href="https://www.instagram.com/riza_officielle/">Riza брэнд.</a> </p><p>Би зөвхөн судалгааны ажил бичсэнээр өөрийн санаагаа бусдад хангалттай сурталчилж чадахгүй учраас чадах зүйлээ нэмж хөгжүүлэн “Өдөр тутмын хувцсанд нүүдэлчдийн хээ угалзыг шингээн чимж, түүнийхээ утга бэлгэдлийг тайлбарлан таниулъя” хэмээн зорьсон.</p><p>Хамгийн анх казах хананы аравч дээрх хээг л хувцас болгомоор санагдаад байж чадахгүй байсан болохоор ханан дээр байсан аравчаа авч, шууд оёдолчин ороод юпка болгоод өмссөн маань албан ёсны анхны алхам болсон гэх үү дээ.<br>Одоо Riza брэндийнхээ бүх хувцсан дээр буй хээний бэлгэдэл утгыг өөрийн судалгаан дээр үндэслэн тайлбарлаж, хувцасныхаа хамт захиа болгон илгээдэг. Энэ маань ч хэрэглэгчдэд үнэхээр  сэтгэл ханамжийг өгдөг манай брэндийн нэгэн онцлог болжээ.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</h3><p>Хамгийн анх дотнын хоёр найздаа өөрийн санааны тухай цухуйлгатал тун их дэмжсэн тул нэгэнтэй нь хамтраад анхны "protype" буюу танилцуулах загвараа гаргаж байлаа. Харин түүнээс хоёр жилийн дараа буюу өнгөрөгч онд албан ёсны бизнес болгон эхлэхдээ сая төгрөгийн бараа материал худалдан авч, хоёр оёдолчны хамт ажиллаж эхэлсэн.</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ</h3><p>Дуртай зүйлээ хийж байгаа болохоор одоогоор тэгтлээ шантармаар зүйл болоогүй л байна. Хамгийн их өөрөөрөө бахархсан үе гэвэл хийж буй ажлаа яг “бизнес” гэх өнцгөөс харж эхэлснээс ердөө гуравхан сарын дараа “Гоолингоо ментор” клубийнхэнтэйгээ хамтран дундын дэлгүүрээ нээх мөч байсан.</p><h3>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ</h3><p>Одоогоор бид дэлгүүрээ нээгээд яг нэг жилийн хугацаа өнгөрч, нийтдээ дөрвөн ажилтантай болжээ. Энэ хугацаанд дөрвөн цуврал загварыг хэрэглэгчдийнхээ гарт хүргэж, тав дахь цувралынхаа ажил руу ханцуй шамлан орчхоод байна.</p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Өөртэйгөө адил хийе бүтээе гэсэн эерэг хүрээлэлд заавал нэгдээрэй. Энэ нь чамайг шантрах, буцах эсвэл асуудал үүссэн үед хамгийн их дэм, түлхэх хүч болдог шүү. Цаг нь болохоор гэх биш “Яг одоо л цаг нь” хэмээн шууд эхлүүлээрэй.</p><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8205dc0a03c80dafe0d377bbd92faa41.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1bd92ecbbf1dbf3c808389f07ca6989c.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d4f97d9a9634cf5b153648e9ff964624.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8071e37320daf07787bb0637eba2822d.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr></tbody></table><p><br></p><h3>6."MAMABEE" БРЭНДИЙН  ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Э.ЗОЛМАРАЛ</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3256355ff26a26f0a9ae06c1d304f039.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,801" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/mamabeemongolia/">Фейсбүүк,</a> <a href="https://www.instagram.com/mamabee_mongolia/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p>Би эх барих, эмэгтэйчүүдийн эмч мэргэжилтэй. Резидент эмч байх хугацаандаа дүүргийн эмнэлгийн жирэмсний хяналтад ажиллах явцад дийлэнх ээжүүдэд эмчээс асууж лавлах зүйл маш их гардгийг, тэр бүхнийг дор дор нь тодруулах боломжгүйг анзаарсан юм. Энэ шалтгаанаас үүдэн хамгийн анх жирэмсэн эмэгтэйчүүдэд зөвлөгөө мэдээлэл өгөх, ээжүүдийг дэмжих, урам зориг өгөх зорилготой <a href="https://www.facebook.com/mamabeemongolia/">MamaBee</a> пейжийг одоогоос гурван жилийн өмнө нээх сэдэл төрсөн билээ.<br><br>Эрүүл мэндийн зөвлөгөө бичдэг олон эмч, эмнэлэг байдаг ч тэдгээр зөвлөгөө хүмүүст сайн хүрэхгүй байгааг анзаарсан учраас яавал зөвлөгөөгөө хүмүүст илүү хүргэх вэ? гэж бодсоор өөрөө зураад үзье гэж шийдсэн. Ингээд зөвлөгөө бүрдээ тохирсон зургуудыг өөрөө зурж нийтэлдэг байсан нь богино хугацаанд олон хүнд хүрэх шалтгаан болсон байх. </p><p>Тэдгээр зургуудыг зурах явцад өөртөө нэгэн шинэ зүйл олж нээсэн нь ямарваа нэгэн зүйлийг бүтээх мөч надад маш их урам зориг өгч байгааг мэдэрсэн явдал. Энэ бүтээх хүсэлдээ хөтлөгдөн бага хүүгээ тээж байх үедээ ээж болон хүүхдэд зориулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхээр шийдсэн. </p><p>Хамгийн анхны гаргасан бүтээгдэхүүн маань хүүхэд үүрэх зориулалт бүхий имж ороолт юм. Монголд төдийлөн сайн танигдаагүй, хэрэглээнд нэвтрээгүй бүтээгдэхүүн хэдий ч олон талын ашиг тустай, хэрэглэхэд үнэхээр эвтэйхэн байдлыг нь бодохоор ээжүүдэд таниулмаар санагдсан.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</h3><p>Тухайн үед хүүхдийн эмч найзтайгаа хамтран онлайнаар жирэмсний сургалт явуулдаг байсан. Сургалтаас олсон ашиг буюу 90 мянган төгрөгөөр даавуу аваад эгчийнхээ найзын ажил дээр очиж имж ороолтоо оёулаад анх эхэлж байлаа.</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ</h3><p>Хөл хорионы үе бизнес эрхэлж байгаа хүн бүхэнд хүндээр туссан биз ээ.  Манайх ч бас хөл хорионы өмнөхөн эхэлсэн бизнес тул тэрхүү хугацаанд бараа материал олдохгүй байх, хүргэлт хийх боломжгүй болох гээд олон асуудал тулгарсан.<br><br>Мөн эхлэхдээ ямар ч бизнесийн мэдлэггүй учраас есөн имж ороолт хийлгэчхээд яаж борлуулна даа хэмээн эмээж байлаа. Гэхдээ энэ бүхнийг даваад хүүхдээ харангаа бизнесээ үргэлжлүүлж байгаа өөрөөрөө тун их бахархаж байна.</p><h3>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ</h3><p>MamaBee пейж маань одоо 65,000 (<a href="https://www.facebook.com/mamabeemongolia">фэйсбүүк </a>45,000 <a href="https://www.instagram.com/mamabee_mongolia/">инстаграм </a>20800) гаруй дагагчтай болсон. Брэнд маань үндсэн гурван бүтээгдэхүүн гаргаж, амжилттай борлуулж байна. Манай брэндийн хувьд олон бүтээгдэхүүн гаргаж зэрэг борлуулна гэхээс илүү нэг бүтээгдэхүүнээ олон нийтэд таниулж, хэрэглээнд нэвтрүүлэхийг илүүд үздэг.</p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Чиний дотор ямар нэгэн шинэ зүйл эхлүүлье гэсэн санаа байгаа л бол шууд эхлүүл. Тохиромжтой цагийг хүлээнэ гэвэл хэзээ ч тийм цаг ирэхгүй. Тийм болохоор шууд эхлүүлээд хийгээд үзчих. Хийж үзсэний дараа л болох болохгүй нь мэдэгдэнэ. Хүн аливаа зүйлийг хийх үйл явц дундаасаа маш их зүйлийг сурдаг, бас өөрийгөө олдог.<br><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1ca11041f66d99421d0b6dddc01885d1.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7d29022cda4a926f2c2e7e707aa00a8e.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/41ee54e1c6295b83671918c72f5c14d2.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8bfdfb401fb2fab9dc87d95a85bcec50.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td><br></td></tr></tbody></table><p><br></p><h3>7. "ЭНХРИЙ БРЭНД" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.МАРАЛ</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8a857a12445e2a638fa7d445594ab7cb.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,799.33388842631" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/enhriibrand">Фейсбүүк,</a> <a href="https://www.instagram.com/enhrii_brand/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p>Манай гэр бүлийн хүн бид хоёр АНУ-д амьдарч байхдаа том охиноо өлгийдөн авсан юм. Тэнд байхад нярай болон бага насны хүүхдэд зориулсан хувцас хэрэглэл өргөн сонголттой, боломжийн үнэтэй байсан боловч Монголд эргэж ирэхэд импортын бүтээгдэхүүнүүд хэт өндөр үнэтэй, олдоц нь ч тааруу болохыг анзаарснаас үүдэн өөрсдийн бизнесийг эхлүүлэх талаар нухацтай бодож эхэлсэн.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</h3><p>Анх нярай хүүхдэд зориулсан, өнгө будаг гарахгүй, хүүхдийн биед хог наалдахгүй сайн чанарын алчуур гаргаж байлаа. Дараа нь даавуун дээрээ монгол ахуйг тусган гэр, үнэгний зураг оруулан илүү үзэмжтэй болгоод, тухайн хүүхдийн нэрийг бичдэг болсон. Одоогоор <a href="https://www.facebook.com/enhriibrand">"Энхрий" брэнд</a> маань алчуур, баривч, малгай, ороолт, бээлий, нярайн өмд, дэр, өлгий гэх мэт 10 гаруй төрлийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд нийлүүлж байна.</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ</h3><p>Брэндийнхээ дэлгүүрийг нээх үед хөл хорио таарсан. Тухайн үед байр нь түрээснийх болохоор төлбөр нь гараад байдаг. Орлогогүй байхгүй дэлгүүрээ хааж байх үед хүндхэн байсан ч одоо бол ард нь гарч чадсан байна. </p><h3>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ </h3><p>Гэрийнхээ нэг өрөөнөөс эхлүүлсэн бизнес маань одоо өөрийн гэсэн үйлдвэрийн байртай, долоон хүнийг ажлын байраар хангаад явж байна. </p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p><br>Эхлүүлэх цаггүй болсон хойноо харамсаж сууснаас алдах сэтгэлзүйн бэлтгэлтэйгээр заавал мөрөөдлийнхөө төлөө хичээгээд үзээрэй.</p><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/910c6c8c360bf4de70da5ca2f414c861.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3dab826ae23c23f16797f031f3fcd961.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/592884846524bfed155c47b4f8a6bc41.jpg" class="fr-fic fr-dib" data-size="960,960" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/96632ab7f06192981c56241d05de7fa4.jpg" class="fr-fic fr-dib" data-size="960,960" data-success="true"></td><td><br></td></tr></tbody></table><h3>8. "BIOMOM" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ О.УРАНГОО</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/93be25e6dd3ab7e2080be7994b5be3d4.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800.33305578684" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/biomomcosmeticbrand">Фейсбүүк</a>, <a href="https://www.instagram.com/biomom_mongolia/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p>Би маш эмзэг хуурай арьстай болохоор баргийн гоо сайхны бүтээгдэхүүн таардаггүй, арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн авна гэдэг азын сугалаатай адил байсан юм. Тиймээс өөртэйгөө адилхан асуудалтай ээжүүдэд ялангуяа хүүхдүүдэд, тэр эмзэг шинэ нялх арьсанд хүрэх даавуу, хувцас, саван, шампунь, тос гэх мэт бүгд эрүүл органик байгаасай гэж хүссэн ээжийн сэтгэлээс “Bio Mom” брэнд үүссэн.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</h3><p>Хамгийн анх үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнээ өөрөө бас гэр бүлийнхэн хэрэглээд л сэтгэл өег, их урамтай байсан ч яг зах зээлд гаргах тал дээр маш их эргэлзсэн. Тухайн үед хоёр дахь хүүхдээ тээж байсан болоод ч тэрүү эх хүүхдийн органик бүтээгдэхүүн рүү л бүх зүрх сэтгэл чиглээд байсан юм.  </p><p>Гэхдээ анхны бүтээгдэхүүн маань аливаа асуудлыг шийдсэн шинэ соргог бүтээгдэхүүн байж гэмээнэ хэрэглэгчийн сэтгэлд хүрнэ гэж үзсэн тул өөрийн бяцхан туршилт, "формулэшн" болох хөмсөг, сормуус ургуулах серум, хумсны тэжээлийн серум хоёроо түрүүлж гаргасан. Мэдээж араас нь үндсэн зорилго болох арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн, хүүхдийн органик бүтээгдэхүүн гаргасан. Гэвч гурван жилийн хугацаанд 20 гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүнээс маань дээрх хоёр бүтээгдэхүүн хамгийн эрэлттэй бүтээгдэхүүн хэвээр байгаа. </p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ </h3><p>Хоёр хүүхдээ асрахын хажуугаар ажил амжуулна гэдэг амар биш. Хүүхэд өвдөнө. Харж өгөх хүн олдохгүй үе цөөнгүй. Хил гаалийн асуудал гээд санаагаар болохгүй зүйлс бишгүй байдаг ч хэрэглэгчид маань үр дүнгээ хуваалцах, талархсан сэтгэлээ илэрхийлэхэд хамгийн сайхан мэдрэмж авдаг даа.</p><h3>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ</h3><p>“Гоолингоо Boutique” дундын дэлгүүрт нэрийн бүтээгдэхүүнээ худалдаалдаг. Мөн Улаанбаатар хотод болон хөдөө орон нутагт хэд хэдэн органик дэлгүүрүүдтэй хамтын ажиллагаагаа эхлүүлсэн. Анх эхэлж байснаа бодвол бүтээгдэхүүнүүд маань харьцангуй танигдаж үнэнч хэрэглэгчидтэй болж байгаад маш их баяртай байгаа.</p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Танд жижиг ч хамаагүй мөрөөдөл байдаг бол түүндээ цаг гаргаарай. Түүнийхээ төлөө үйлдэл хийгээрэй. Маргааш гэж хойш тавилгүй өнөөдөр эхлээрэй.</p><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/402bb8e29f605cfda0f64c20854ed13c.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,932.8125" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/caadc4c3c0d1edf08efb61738b965cf0.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,900" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c452c4224f9b362262112d5debd0674b.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1173.6328125" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr></tbody></table><h3>9. "THEА GIFT BOX" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.ЭНХЖИН</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/36b7f7bec37b677e37ec99eeb4a90220.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/theagiftbox">Фейсбүүк</a>,<a href="https://www.instagram.com/theagiftbox/">Инстаграм</a></p><h3><strong>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</strong></h3><p>БНХАУ-д их сургуульд сурдаг байхдаа сошиал орох боломжгүй, гэр бүл найз нөхдөдөө мэнд хүргэж, бэлэг өгөх боломж тааруу байсан. Тэр үед бусдад ч бас ийм асуудал үүсдэг байх гэж бодоод өнгөрч байсан юм. 2018 онд төгсөж ирээд ажилд ороод үнэхээр завгүй болж эхэлсэн. Ажил-гэр гэсэн маршруттай, завгүй гэдэг шалтгаанаар найз нөхөд гэр бүлийнхээ баярт мөчийг тэр цагаас хойш тавиад л.<br><br>Гэвч удалгүй өөрийгөө утга учиргүй ажиллаж байгааг ойлгон, ажлаас гадна хоббигоороо нэмэлт орлого олж болох зүйл юу байж болох вэ хэмээн бодсон. Ингээд гар утсаараа бэлэг захиалмагц нөгөө хүнийх нь байгаа газар хүргэж өгдөг бизнесийн санаа олж, тухайн үеийн найз залуу буюу нөхөр маань ч энэ санааг дэмжих нь тэр. Магадгүй тэр үед нөхөр маань ганц сөрөг шалтгаан хэлсэн бол нээрээ ч тийм юм уу гэж бодоод мартах байсан биз ээ.</p><h3><strong>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</strong></h3><p>Хагас сарын цалин буюу 450 мянган төгрөгөөр Хятадаас бэлгийн хайрцаг тууз, дүүргэгч болон эрэгтэй, эмэгтэй, өсвөр нас, нярай гэсэн сонголттойгоор бэлэг цуглуулж байсан. Анх ганцаараа эхлүүлж байсан бол одоо гэр бүлээрээ хийж байгаа.</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ</h3><p>Бэлэг хүргэлтийн нэг гоё мөч нь үйлчилгээ үзүүлж буй хүнийхээ баярт мөчийг хамт хуваалцах. Санаанд ороогүй хүнээс нь (гадаадад болон орон нутагт байдаг, олон жил харьцаагүй нэгнээс, таалагддаг хүнээс, хүүхдээс нь) бэлэг ирснийг мэдээд үнэхээр их баярлаж байгаа нь босгоны наана цаанаас л мэдрэгддэг. </p><p>Цар тахлын хатуу хөл хорионы үеэр боломж бололцоогоороо хүргэлтээ хийхэд үйлчлүүлэгчдээс маш их эерэг сэтгэгдлүүд ирж байсан. Гэрээсээ гарч чадахгүй хүнд хэцүү цагт нэгнээ баярлуулах гэсэн сэтгэлийг нь дамжуулсан нь бидний хувьд маш бахархалтай цаг мөч байсан.</p><h3><strong>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ</strong></h3><p>Бүх хүнд амжилтыг тодорхойлох хэмжүүр өөр өөр байдаг. Миний хувьд хоёр хүүхдээ өсгөхийн хажуугаар хоббигоороо ажиллаж, бусдыг баярлуулж тэр мэдрэмжээр өөрийгөө тэтгэж байгаа нь миний амжилт юм уу даа.</p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Эмэгтэйчүүд, ээжүүдэд хиймээр санагддаг маш олон санаа байдаг. Зарим нь мартагддаг, зарим нь давтагддаг. Харин бодлоос огт гардаггүй, үргэлж өөрийгөө хийж буйгаар төсөөлж байхад нүүрэнд чинь аз жаргал, инээмсэглэл бэлэглэж буй тэр зүйлээ олоорой. Шантарч болно, орхихгүй байхад л болно.<br><br></p><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4c8fed01ceeb86be98aae5f874b6137f.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1080,1080" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/810410bbffed6262df25a7b17c525362.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1199.3231810491" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d0c9d7c188105c025683db32a6034f3a.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3b80bc02a034bef411982038fcfa3c45.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td><br></td></tr></tbody></table><h3>10. "3E" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Ө.ЦОГЗОЛМАА</h3><p><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e81e23cbf5ed022e8091ff41fd7620d9.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,800.33305578684" data-success="true"></p><p><br></p><p>СОШИАЛ ХАЯГ: <a href="https://www.facebook.com/3EShopMongolia">Фейсбүүк,</a> <a href="https://www.instagram.com/3eshopmongolia/">Инстаграм</a></p><h3>БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН</h3><p>Би багаасаа байгальд ээлтэй бүтээгдэхүүнд дуртай, энэ төрлийн бүтээгдэхүүний үнэнч хэрэглэгч нь байлаа. Төрснийхөө дараа хүүхдээ асрангаа хийж болох олон санаан дундаас өөрийн дуртай зүйлээ оролдож үзэхийг хүссэн юм. Улмаар үйлдвэрлэл, худалдаа хосолсон бяцхан бизнес маань боссон түүхтэй.</p><h3>ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ</h3><p>Анхлан нэг сая 500 мянган төгрөгөөр эхэлж байсан. Энэ салбарт ямар ч туршлагагүй байсан би шуудхан үйлдвэрлэл эрхлэхэд хүндрэлтэй тул эхэндээ бэлэн бүтээгдэхүүн худалдаалж байгаад яваандаа мэргэжлийн хүнтэй хамтран хүссэн бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэж эхэлсэн. Товчхондоо, манай бизнес бол эко органик бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, худалдаа.</p><h3>ТУЛГАРСАН СОРИЛТ</h3><p>Худалдан авагчдын сэтгэгдэл гэдэг ямар ч бизнес эрхлэгчид цааш урагшлах хүч өгдөг хамгийн том урам зориг юм. Хэцүү үе тулгарсан ч манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглээд үр дүн гарсан гэх сэтгэгдэл ирүүлж байгаа үйлчлүүлэгчдийнхээ эерэг үгсээр цэнэглэгдэж, тэр бүхнийг даваад гардаг даа.</p><h3>ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ </h3><p>Одоогийн байдлаар манайх давхардсан тоогоор 5000 орчим бэлгийн багц гаргаж, 100 гаруй байнгын үйлчлүүлэгчтэй болсон байна. Том бизнесүүдтэй харьцуулахад асар бага тоо байж болох хэдий ч миний хувьд өөрийн хүрсэн амжилтаараа бахархаж явдаг шүү. </p><h3>БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ</h3><p>Хөндлөнгийн хүний зөвлөгөөг харанхуй дагахаас илүүтэй өөрийн дотор байгаа бяцхан охины хүсэж мөрөөдөж байгаа зүйлийг ойлгож, тэр жимээр урагшилбал чи илүү жаргалтай, илүү амжилттай нэгэн болох болно шүү.</p><p><br></p><table class="uk-table rw-slider" style="width: 100%;"><tbody><tr><td style="width: 50.0000%;">Зураг</td><td style="width: 50.0000%;">Тайлбар</td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/21769c0405e56121210d5e05566e79d1.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><br></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr><tr><td style="width: 50.0000%;"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4b35675d66d2384cab778e779ada19e4.png" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,1200" data-success="true"></td><td style="width: 50.0000%;"><br></td></tr></tbody></table><p>Ташрамд сонирхуулахад, өөрийн гэсэн хүсэл мөрөөдөл, зорилго тэмүүлэлтэй ээжүүдийг нийгмийн манлайлал болсон эмэгтэйчүүдтэй холбох гүүр болж буй "Momento 2022" арга хэмжээг Unread медиа компани болон "Гоолингоо" ментор клуб хамтран энэ сарын 10-нд буюу ирэх долоо хоногт зохион байгуулах гэж байгаа билээ. </p><p>Хөгжин дэвших хүсэл эрмэлзэлтэй эмэгтэйчүүдийн нэгдэл, мэдлэг туршлагаа хуваалцах талбар болсон бүтэн өдрийн энэхүү эвентэд хүрэлцэн ирснээр та санхүү, хувь хүний хөгжил, дотоод гоо үзэсгэлэн гээд маш олон сэдвийн илтгэл, панелд оролцох боломжтой юм шүү.</p><p>Фэйсбүүк эвент: <a href="https://www.facebook.com/events/424260873004004/?acontext=%7B%22event_action_history%22%3A[%7B%22mechanism%22%3A%22search_results%22%2C%22surface%22%3A%22search%22%7D]%2C%22ref_notif_type%22%3Anull%7D">MOMENTO 2022</a><br><br>Тасалбар авах: <a href="http://ardshop.mn/detail/113123">Ardshop</a></p><p><a href="http://ardshop.mn/detail/113123"><img src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e7b94aa7a32b402e712af96978ae9fb7.jpeg" class="fr-fic fr-dib" data-size="1200,675.27329515877" data-success="true"> </a></p><p><br></p> </div>
Бидний эргэн тойронд хүссэн зүйлсээ хийж, бодит баялаг бүтээж буй бүтээлч бүсгүйчүүд ямар олон байдаг гэж санана. Тэдгээр бүсгүйчүүдийн төлөөлөл болсон бахархам, баялаг түүхтэй бүтээлч ээжүүд бол бидний ээлжит дугаарын гол дүрүүд юм. Эмэгтэйчүүдийг өөрийн хүссэн бизнесээ хөгжүүлэхэд нь чиглүүлэх үүрэгтэй цахим, танхимын уулзалт хосолсон “Гоолингоо ментор клуб”-ээр холбогдсон эдгээр ээжүүд та бүхэнд бизнес эрхлэхийн жаргал зовлон хийгээд хүсэл мөрөөдлөө хэрхэн зоригтой дагах тухай өөрсдийн түүхийг энэхүү нийтлэлээр дамжуулан  хуваалцсан билээ. 1. "ҮР МИНЬ" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ А.УЯНГА СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Шантарсан үе гэвэл эргээд харахад тод санаанд орохгүй байгаа ч бизнес эрхэлнэ гэдэг ямар хэцүү юм бэ гэж бодох үе олон байдаг. Яаж ч шантарсан болилоо гэх сонголтыг өөртөө сануулдаггүй байсантай холбоотой болов уу. Нөгөө талаас надад болих сонголт байгаагүй гэх юм уу. Надад итгээд багт маань нэгдсэн хүмүүсийг бодохоор багийн гишүүн бүрдээ илүү боломж бий болгох ёстой гэсэн бодол тээж явдаг. Тиймээс хэцүү бэрхшээлтэй үед яавал боломж бий болгох вэ гэж л бодохоос биш хэцүү байгаа дээрээ төвлөрдөггүй юм байна. Өөрөөрөө бахархсан мөч гэвэл манай баг Турк улсын томоохон үйлдвэртэй өнгөрсөн жилээс хамтын ажиллагаа эхлүүлсэн. Уг үйл явдал туршлага судлах, олон улсад гарахад томоохон түлхэц үзүүлсэн. Хамтран ажиллаж буй үйлдвэр маань дэлхийн 13 улсад бүтээгдэхүүнээ экспортолдог, GOTS стандарт хэрэгжүүлэгч байгууллага. Тухайн улсдаа ч дээгүүрт ордог ч манай оёдлын чанар нь тэднийхээс илүү байдаг. Тухайн үед бид үнэхээр супер газартай хамтарчихлаа гээд өөрсдийгөө голж байсан бол оёдлын чанарыг нь хараад бид дэлхийд хангалттай өрсөлдөхүйц баг бүтээжээ хэмээн бодож, баг хамт олноороо, анхнаас энэ багийг бүрдүүлсэн өөрөөрөө бахархах мэдрэмж төрж байсан. ОДОО ХҮРСЭН АМЖИЛТ 500 мянган төгрөгөөс эхэлсэн бизнес маань одоогоор гурван тэрбумын үнэлгээтэй болсон байна. Анх нэг оёдолчин эгчтэйгээ л эхэлж байсан бол одоо 20 гаруй хүнийг цалинжуулж Монголдоо борлуулалтын 20+, олон улсад дөрвөн гэрээт борлуулагчтай болж чаджээ. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Эрх чөлөө гэж хүн өөрийн хүссэн зовлонгоо сонгох боломжтой байхыг хэлнэ гэж нэг үг байдаг. Бид дуртай зүйлээ хийсэн ч зовлонтой үеүд тохиолддог. Тиймээс ганцхан дуртай зүйлээ хийхийн тулд 1000 дургүй зүйлээ хийж чадах тэр зүйлээ өөрийн бизнес болгож сонгоорой. Тэгж чадвал бидний толгойд ч ороогүй асуудлууд тулж ирэхэд илүү хялбараар давах боломжтой болно. Мөн ганцаараа л бүхнийг хийх ёстой гэж битгий зүтгээрэй. Бусдаас тусламж авч сураарай. Ингэхийн тулд эерэг зөв хамт олон, хүрээлэл маш чухал үүрэгтэй байдаг шүү. Өөрийг чинь дэмждэг, тусалдаг хамт олныг бий болговол бизнес яг л үе давдаг тоглоом шиг сонирхолтой ертөнц шүү гэж хэлье. Зураг Тайлбар 2. "ЭРДЭМТ ПАБЛИШИНГ" ГҮЙЦЭТГЭХ ЗАХИРАЛ Г.ЛХАМСҮРЭН СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Эрдэмт паблишингийн хамтрагч Э.Саруул найзтайгаа анх 2015 онд сайн дурын ажлаар дамжуулан танилцаж байлаа. Саруулынхаа үүсгэн байгуулсан "Эрдэмт" ТББ-ын гишүүн болж, залуусын боловсролд чиглэсэн уулзалт арга хэмжээ, төсөл хөтөлбөрүүдийг хамтран зохион байгуулж байсны дотор орчуулгын ном бүтээл эрхлэн гаргах ажил багтдаг юм. Багаасаа л ном унших дуртай, хэзээ нэгэн цагт өөрөө ном бичнэ дээ гэж боддог байсны хувьд ном бүтээх үйл явцад оролцох нь мөрөөдлийн ажил байв. Манай анхны номуудын орчуулагч, редактор, дизайнер гээд бүх оролцогчид цаанаа үндсэн ажилтай ч хүсэл тэмүүлэл, мөрөөдлөөрөө ном бүтээхдээ ажлын бус цагаар сэтгэл, цагаа зориулдаг хүмүүс байсан. Ингэж явсаар тав дахь ном дээрээ ажиллаж эхлэх үед одоо энэ ажил төрийн бус байгууллагын хийдэг зүйл биш болж, бизнес болох түвшиндээ ирсэн нь мэдрэгдэж эхэлсэн. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Анх бизнес болгож компани байгуулаад, санхүүгээ тусад нь салгахаас л бүх юм эхэлж байгаа юм. Өмнө нь өөрсдийнхөө үндсэн цалингаас хөрөнгө оруулаад л, орж ирсэн орлогоо шууд хувь хүний орлого болгож аваад явдаг байсан хүмүүс бизнесийнхээ бодит орлого, зардал, ашгийг үнэндээ олж хараагүй байсан. Олон мэдэхгүй зүйл, хүндрэлтэй тулж эхэлдэг юм билээ. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Ном бүтээнэ гэдэг хэвлэх хүртлээ маш их зардал, цаг хугацаа зарцуулдаг мөртөө орлого нь эргээд маш багаар, урт хугацаанд орж ирдэг онцлогтой. Жижиг, үргүй зардал гаргахгүй, орж ирсэн орлого болгоныг дахиад нэг ном болгочих юм сан гэж өөрсдөөсөө харамлан хурааж явахад “Би цалин авъя” гэж хэлэх зориг үнэндээ хэнд нь ч байгаагүй. Тэр болгонд үнэхээр хүсэж, дурлаж хийдэг ажил минь болохоор л шантрахгүй зүтгэж, ирээдүйгээ өөдрөгөөр харж ажилласаар иржээ. Нэгнийхээ гэрт хуралдаж, гэр, гэрээсээ оноогдсон ажлаа хийж, номоо гэртээ хадгалж байгаад дэлгүүр ном авъя гэхэд нь үүргэвчиндээ хийгээд алхдаг үе ч байлаа. Шөнийн 3 цагт хуралдаж дуусаад гарахдаа хэн нь ч ядарсан шинжгүй “Нойр хүрдэггүй байсан бол ахиад ч суухаар байна шүү” гээд инээлдээд харьдаг нь сайн найзтайгаа, мөрөөдлийн ажлаа хийж байсны хүч гэж боддог. ОДОО ХҮРСЭН АМЖИЛТ Бид анх өөрсдийгөө захирал гэж дуудахаас ичдэг байлаа. Ямар ч ажилтангүй, зөвхөн захирлуудтай компани гээд өөрсдийгөө шоолно. Тэр үеэ бодвол одоо өөрсдөдөө цалин тогтоочихсон, хэмжээндээ таарсан жижигхэн оффистой болчихсон сууж байна. Эрдэмт паблишинг маань 2020 онд компани болсон ба уран зохиолын хоёр ном, хувь хүний хөгжлийн долоон ном эрхлэн гаргажээ. Хүүхдийн номын “Нахиа” редакц маань 16 ном гаргаснаас, 3 зурагт номыг өөрсдөө зохиож, зурж бүтээсэн нь хамгийн том сорилт, туршлага байлаа. Бүх хэвлэчихсэн номоо тоолоод үзвэл 3750 нүүр бүтээлийн үг, үсэг бүрд сэтгэл, оюунаа зориулсан байна. “Сиддхарта”, “ Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ? ”, “ Эгэл амьдрах ухаан”, “ Хаулын нүүдэг цайз” , “Мөрөөдөл гэж юу юм бол?” номууд маань бестселлер болсон нь бидний хувьд амжилт юм. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Бидний хувьд энэ ажил үнэхээр дурлаж хийх ажил мөн гэдгээ ойлгосныхоо дараа бизнес болгосон нь том давуу тал болсон гэж боддог. Хүмүүс өдөр бүр найман цаг ажиллахаасаа залхаад чөлөөтэй, сайхан амьдрах гээд “хувийн юм хийе” гээд бизнес эхлүүлдэг шүү дээ. Бодит байдал дээр ямар ч амралтын цаг байхгүй 24/7 бодогдож, ажиллаж эхэлдэг юм билээ. Тиймээс ямар ч төрлийн бизнес хийхээр зориглож буй хүмүүс эхлээд багаар хийж үзээд, овоо хэдэн жил нойр муутай явна гэдгээ хүлээн зөвшөөрөөд эхлэх нь зүйтэй санагдсан. Түүнчлэн, бизнесийн багахан ч атугай хичээл авч, бизнес эрхэлдэг хүмүүстэй санаагаа ярилцаж, өөрийн ментортой болбол олон алдааг алгасаж, товчлох байжээ гэж одоо бодогддог шүү. Зураг Тайлбар 3. "GERGIE INTIMATES" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Г.ОЮУНДАРЬ, 2 ХҮҮХДИЙН ЭЭЖ СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Олон шалтгаан бий ч хамгийн онцлох нь “гэр бүл салалт” гэх эмзэг сэдэв надад тун хүчтэй нөлөөлсөн юм. Энэ талаар судалж байхад сексологич болон гэр бүл судлаачид дуу нэгтэйгээр “Бие болон сэтгэлийн харилцааг тэнцүү авч явснаар гэр бүл амжилттай тогтох суурь болдог” гэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл,  зөвхөн хайрлах сэтгэлээс гадна бэлгийн амьдралаа идэвхтэй байлгаж анхаарснаар илүү бат бөх гэр бүл бий болдог аж. Миний эмзэглэж явдаг дээрх сэдэв болон нийгэмдээ хувь нэмрээ оруулах гэсэн хүслийн маань заагаас “ Gergie Intimates” үүссэн билээ. Gergie Intimates нь өдөр тутамд болон бэлгийн харилцааны үед ч өмсөх боломжтой бүтэн сет бүтээгдэхүүн болгож гаргадаг чамин, тансаг дотуур хувцасны марк юм. Бидний гол зорилго бол эмэгтэйчүүдэд өөртөө итгэлтэй болоход нь дэмжиж, дур булаам тачаангуй гэдгийг нь мэдрүүлэх цаашлаад гэр бүлийн аз жаргал, элэг бүтэн байлгахыг хүсдэг. Мөн бэлгийн боловсрол түгээх, гэр бүлийн сэтгэл зүйн ач холбогдлыг дэлгэрүүлэх зорилготой. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Өнгөрсөн жилийн нэгдүгээр сард бага хүүхдээ төрүүлээд удаагүй байсан үе. Өмнө нь бизнес эхлүүлэх тухай  олон жил бодсон ч эхлэлтийн хөрөнгө өндөр байх ёстой гэх тун буруу ойлголттой байж. Хүүгээ том болсны дараа ажилдаа эргэн орж, цалингаа хуримтлуулаад түүгээрээ оёдлын үйлдвэр түрээсэлнэ гэх зэргээр бодож, дор хаяж таван жилийн дараа л мөрөөдлийн ажлаа эхлүүлэх юм байна гэж төлөвлөдөг байлаа. Харин Гоолингоо ментор клубт ороод анхны хичээлээ сонссоны маргааш шуудхан л хадгаламждаа байсан 800 мянган төгрөгөөрөө материал аваад, ажлын өрөөндөө үйлдвэрлэлээ эхлүүлсэн түүхтэй.  Анхны хичээлээсээ бизнесийг багаас нь эхлүүлж болдог гэдгийг ойлгоод сайжиртлаа зургаан сарын турш ажилласны эцэст нь зоригтойгоор анхны цуглуулгаа гаргахад итгэмээргүй олон захиалга орж ирсэн. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Бизнесээ эхлүүлсний дараахан хамтрагчтай болж, ажлын байр хүртэл түрээслээд тун урагштай байсан ч төд удалгүй хамтрагчийн маань хүүхэд харах чөлөөний хугацаа нь дуусан ажилдаа эргэж орохоор болсон юм. Хамтрагчгүй болсон тул түрээсээ ч дийлэхгүй болж, буцаад л гэр лүүгээ бизнесээ нүүлгэсэн. Тухайн үед нэг алхам урагшлаад хоёр алхам ухарсан юм шиг санагдаж, маш их шантарсан ч нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрөхийн сацуу цаашлах хэрэгтэйг ойлгосон доо. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Нийтдээ 20 гаруй төрлийн загвар гаргаж, 100+ бүтээгдэхүүн борлуулж, үнэнч хэрэглэгчидтэй болсон. Одоогоор ажилтан нэмэх төлөвлөгөөтэй байгаа. Цаашлаад бүтээгдэхүүнийхээ төрлийг нэмж, бүх хосуудад хүртээмжтэй болохыг зорин ажиллаж байна. Энэ бүгдийг мөрөөдөл зорилгодоо хөтлөгдсөн энгийн нэг ээж гэртээ суунгаа хийж чадсан гэхээр өөрөөрөө маш их бахархдаг. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Өөрийн давуу талыг олох Хэчнээн их цаг зарцуулсан ч залхахгүй байх зорилго, чиглэлээ тодорхойлох Хэрэглэгчдэд юу өгч чадахаа тодорхойлох Тайлбар 4. "ҮНЭГ" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ А.ЭНХЦЭЦЭГ СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би ер нь хүүтэйгээ тоглохдоо эв дүйгүй төрлийн ээж. Хүүгийнхээ цөөхөн хэдхэн янзаар хувирдаг тоглоомынх нь учрыг олж чаддаггүй, эсрэгээрээ миний эвлүүлсэн тоглоом хүүд маань үргэлж гологддог гэх зэрэг шалтгаанаар хүүтэйгээ хүссэнээрээ тоглож чаддаггүй байлаа. Харин цар тахлаас шалтгаалан хэдэн сарын турш Тайваньд хүүтэйгээ бүтэн өдөржин хамт байхдаа “open-ended” тоглоомын ид шидийг мэдэрсэн гэхэд хилсдэхгүй. Энэ төрлийн тоглоомыг нас, хүйсийн хязгааргүйгээр тоглох боломжтой төдийгүй хүүхдийн хөгжил, суурь ур чадваруудад өндөр нөлөө үзүүлдэг. Ингээд Хүүгээ ой хүрэх үед буюу 2017 онд би модон тоглоомын талаар анх судалж эхэлсэн боловч мэргэжлийн ажилдаа эргэн ороод тэр талаар мартчихсан юм л даа. Харин тэрхүү үйл явдлаас гурван жилийн дараа ахин бүтээлч, хязгааргүй үйлдэлт тоглоомын ач холбогдлыг гүнзгийрүүлэн судалж эхэлснээр “Үүнийг л би хийх ёстой юм байна” хэмээн бодож, эх орондоо энэ төрлийн тоглоомын соёлыг суулгах, мэдлэг хэрэглээг нь тэлэх зорилготой болсон. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Нөхөртэйгөө хоёулхнаа гэрийнхээ гараашийг засаж янзлаад л эхлүүлж байсан. Анхны хөрөнгө оруулалт маань манай нөхрийн магистрын төлбөр. Би чинь нөхрийнхөө магистрын дипломыг модон тоглоомоор сольж орхисон хүн (инээв). ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Модон тоглоом бүр ач холбогдолтой, зөв гэсэн үг биш. Анхнаасаа л сонирхон судалдаг төрөл маань "building block" байсан. "Open-ended" тоглоомын үндсэн төлөөлөгч, төвлөрөл, бүтээлч байдал зэрэг хамгийн чухал ур чадваруудыг олгох боломжтой. Гэвч гар ажиллагаа ихтэйн улмаас бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн төлөвлөгөөнд дөнгөж энэ зун л багтаж, долоодугаар сард худалдаанд гарсан юм. Анхнаасаа хүсэж мөрөөдөж байсан тоглоомоо бодит болгох тэр мөчид юуны тулд энэ бүхнийг эхлүүлсэн зорилгоо улам илүү ойлгох шиг болсон. Ер нь жижигхэн ч хамаагүй асуудлыг даван гарсан мөч бүрдээ өөрөөрөө бахархаж, хүч өгөхийг хичээдэг. Нэг сав баглаа боодол, нэг бяцхан загвар эцэслэснийхээ дараа ч тэр бүхэнд үнэхээр хайр хүрч талархдаг. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Хүсэж байгаа бүтээгдэхүүнүүдээ биет болохыг харах нь нэг төрлийн донтолт эсвэл амжилтын мэдрэмж шиг санагддаг. Энэ салбарт туршлагагүй орж ирсэн ч үйлдвэр доголдолгүй явж, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт маань тогтвортой байгаагаа амжилт гэж хэлж чадна. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Зүгээр л эхэл. Гар дор байгаа зүйлээ бариад туршилтынхаа загвар бүтээгдэхүүнээ хий. Гартаа бариад үнэхээр үргэлжлүүлмээр байгаа эсэхээ ахиад бодоод үз. Нэгэнт шийдсэн бол асуудал бэрхшээл бүрээс ч аз жаргал, сэтгэл ханамж мэдрэхийг хичээгээрэй. Зураг Тайлбар 5. "RIZA" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.РИЗА СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Их сургуульд байхдаа би үндэстний, нүүдэлчдийн зан заншил, өв соёлыг өөрийн судалгааны ажлаар дамжуулан таниулж, бусад улс оронд сурталчилна гэх зорилго өмнөө тавьсан юм. Ийнхүү зорилгынхоо дагуу санасан зүйлээ хийсээр өөрийнхөө хэмжээнд бичиж, судалсаар 14 жил өнгөрчээ. Энэ зорилгын маань шууд үргэлжлэл нь Riza брэнд. Би зөвхөн судалгааны ажил бичсэнээр өөрийн санаагаа бусдад хангалттай сурталчилж чадахгүй учраас чадах зүйлээ нэмж хөгжүүлэн “Өдөр тутмын хувцсанд нүүдэлчдийн хээ угалзыг шингээн чимж, түүнийхээ утга бэлгэдлийг тайлбарлан таниулъя” хэмээн зорьсон. Хамгийн анх казах хананы аравч дээрх хээг л хувцас болгомоор санагдаад байж чадахгүй байсан болохоор ханан дээр байсан аравчаа авч, шууд оёдолчин ороод юпка болгоод өмссөн маань албан ёсны анхны алхам болсон гэх үү дээ. Одоо Riza брэндийнхээ бүх хувцсан дээр буй хээний бэлгэдэл утгыг өөрийн судалгаан дээр үндэслэн тайлбарлаж, хувцасныхаа хамт захиа болгон илгээдэг. Энэ маань ч хэрэглэгчдэд үнэхээр  сэтгэл ханамжийг өгдөг манай брэндийн нэгэн онцлог болжээ. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Хамгийн анх дотнын хоёр найздаа өөрийн санааны тухай цухуйлгатал тун их дэмжсэн тул нэгэнтэй нь хамтраад анхны "protype" буюу танилцуулах загвараа гаргаж байлаа. Харин түүнээс хоёр жилийн дараа буюу өнгөрөгч онд албан ёсны бизнес болгон эхлэхдээ сая төгрөгийн бараа материал худалдан авч, хоёр оёдолчны хамт ажиллаж эхэлсэн. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Дуртай зүйлээ хийж байгаа болохоор одоогоор тэгтлээ шантармаар зүйл болоогүй л байна. Хамгийн их өөрөөрөө бахархсан үе гэвэл хийж буй ажлаа яг “бизнес” гэх өнцгөөс харж эхэлснээс ердөө гуравхан сарын дараа “Гоолингоо ментор” клубийнхэнтэйгээ хамтран дундын дэлгүүрээ нээх мөч байсан. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Одоогоор бид дэлгүүрээ нээгээд яг нэг жилийн хугацаа өнгөрч, нийтдээ дөрвөн ажилтантай болжээ. Энэ хугацаанд дөрвөн цуврал загварыг хэрэглэгчдийнхээ гарт хүргэж, тав дахь цувралынхаа ажил руу ханцуй шамлан орчхоод байна. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Өөртэйгөө адил хийе бүтээе гэсэн эерэг хүрээлэлд заавал нэгдээрэй. Энэ нь чамайг шантрах, буцах эсвэл асуудал үүссэн үед хамгийн их дэм, түлхэх хүч болдог шүү. Цаг нь болохоор гэх биш “Яг одоо л цаг нь” хэмээн шууд эхлүүлээрэй. Зураг Тайлбар 6."MAMABEE" БРЭНДИЙН  ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Э.ЗОЛМАРАЛ СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би эх барих, эмэгтэйчүүдийн эмч мэргэжилтэй. Резидент эмч байх хугацаандаа дүүргийн эмнэлгийн жирэмсний хяналтад ажиллах явцад дийлэнх ээжүүдэд эмчээс асууж лавлах зүйл маш их гардгийг, тэр бүхнийг дор дор нь тодруулах боломжгүйг анзаарсан юм. Энэ шалтгаанаас үүдэн хамгийн анх жирэмсэн эмэгтэйчүүдэд зөвлөгөө мэдээлэл өгөх, ээжүүдийг дэмжих, урам зориг өгөх зорилготой MamaBee пейжийг одоогоос гурван жилийн өмнө нээх сэдэл төрсөн билээ. Эрүүл мэндийн зөвлөгөө бичдэг олон эмч, эмнэлэг байдаг ч тэдгээр зөвлөгөө хүмүүст сайн хүрэхгүй байгааг анзаарсан учраас яавал зөвлөгөөгөө хүмүүст илүү хүргэх вэ? гэж бодсоор өөрөө зураад үзье гэж шийдсэн. Ингээд зөвлөгөө бүрдээ тохирсон зургуудыг өөрөө зурж нийтэлдэг байсан нь богино хугацаанд олон хүнд хүрэх шалтгаан болсон байх. Тэдгээр зургуудыг зурах явцад өөртөө нэгэн шинэ зүйл олж нээсэн нь ямарваа нэгэн зүйлийг бүтээх мөч надад маш их урам зориг өгч байгааг мэдэрсэн явдал. Энэ бүтээх хүсэлдээ хөтлөгдөн бага хүүгээ тээж байх үедээ ээж болон хүүхдэд зориулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхээр шийдсэн. Хамгийн анхны гаргасан бүтээгдэхүүн маань хүүхэд үүрэх зориулалт бүхий имж ороолт юм. Монголд төдийлөн сайн танигдаагүй, хэрэглээнд нэвтрээгүй бүтээгдэхүүн хэдий ч олон талын ашиг тустай, хэрэглэхэд үнэхээр эвтэйхэн байдлыг нь бодохоор ээжүүдэд таниулмаар санагдсан. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Тухайн үед хүүхдийн эмч найзтайгаа хамтран онлайнаар жирэмсний сургалт явуулдаг байсан. Сургалтаас олсон ашиг буюу 90 мянган төгрөгөөр даавуу аваад эгчийнхээ найзын ажил дээр очиж имж ороолтоо оёулаад анх эхэлж байлаа. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Хөл хорионы үе бизнес эрхэлж байгаа хүн бүхэнд хүндээр туссан биз ээ.  Манайх ч бас хөл хорионы өмнөхөн эхэлсэн бизнес тул тэрхүү хугацаанд бараа материал олдохгүй байх, хүргэлт хийх боломжгүй болох гээд олон асуудал тулгарсан. Мөн эхлэхдээ ямар ч бизнесийн мэдлэггүй учраас есөн имж ороолт хийлгэчхээд яаж борлуулна даа хэмээн эмээж байлаа. Гэхдээ энэ бүхнийг даваад хүүхдээ харангаа бизнесээ үргэлжлүүлж байгаа өөрөөрөө тун их бахархаж байна. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ MamaBee пейж маань одоо 65,000 ( фэйсбүүк 45,000 инстаграм 20800) гаруй дагагчтай болсон. Брэнд маань үндсэн гурван бүтээгдэхүүн гаргаж, амжилттай борлуулж байна. Манай брэндийн хувьд олон бүтээгдэхүүн гаргаж зэрэг борлуулна гэхээс илүү нэг бүтээгдэхүүнээ олон нийтэд таниулж, хэрэглээнд нэвтрүүлэхийг илүүд үздэг. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Чиний дотор ямар нэгэн шинэ зүйл эхлүүлье гэсэн санаа байгаа л бол шууд эхлүүл. Тохиромжтой цагийг хүлээнэ гэвэл хэзээ ч тийм цаг ирэхгүй. Тийм болохоор шууд эхлүүлээд хийгээд үзчих. Хийж үзсэний дараа л болох болохгүй нь мэдэгдэнэ. Хүн аливаа зүйлийг хийх үйл явц дундаасаа маш их зүйлийг сурдаг, бас өөрийгөө олдог. Зураг Тайлбар 7. "ЭНХРИЙ БРЭНД" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.МАРАЛ СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Манай гэр бүлийн хүн бид хоёр АНУ-д амьдарч байхдаа том охиноо өлгийдөн авсан юм. Тэнд байхад нярай болон бага насны хүүхдэд зориулсан хувцас хэрэглэл өргөн сонголттой, боломжийн үнэтэй байсан боловч Монголд эргэж ирэхэд импортын бүтээгдэхүүнүүд хэт өндөр үнэтэй, олдоц нь ч тааруу болохыг анзаарснаас үүдэн өөрсдийн бизнесийг эхлүүлэх талаар нухацтай бодож эхэлсэн. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Анх нярай хүүхдэд зориулсан, өнгө будаг гарахгүй, хүүхдийн биед хог наалдахгүй сайн чанарын алчуур гаргаж байлаа. Дараа нь даавуун дээрээ монгол ахуйг тусган гэр, үнэгний зураг оруулан илүү үзэмжтэй болгоод, тухайн хүүхдийн нэрийг бичдэг болсон. Одоогоор "Энхрий" брэнд маань алчуур, баривч, малгай, ороолт, бээлий, нярайн өмд, дэр, өлгий гэх мэт 10 гаруй төрлийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд нийлүүлж байна. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Брэндийнхээ дэлгүүрийг нээх үед хөл хорио таарсан. Тухайн үед байр нь түрээснийх болохоор төлбөр нь гараад байдаг. Орлогогүй байхгүй дэлгүүрээ хааж байх үед хүндхэн байсан ч одоо бол ард нь гарч чадсан байна. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Гэрийнхээ нэг өрөөнөөс эхлүүлсэн бизнес маань одоо өөрийн гэсэн үйлдвэрийн байртай, долоон хүнийг ажлын байраар хангаад явж байна. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Эхлүүлэх цаггүй болсон хойноо харамсаж сууснаас алдах сэтгэлзүйн бэлтгэлтэйгээр заавал мөрөөдлийнхөө төлөө хичээгээд үзээрэй. Зураг Тайлбар 8. "BIOMOM" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ О.УРАНГОО СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк , Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би маш эмзэг хуурай арьстай болохоор баргийн гоо сайхны бүтээгдэхүүн таардаггүй, арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн авна гэдэг азын сугалаатай адил байсан юм. Тиймээс өөртэйгөө адилхан асуудалтай ээжүүдэд ялангуяа хүүхдүүдэд, тэр эмзэг шинэ нялх арьсанд хүрэх даавуу, хувцас, саван, шампунь, тос гэх мэт бүгд эрүүл органик байгаасай гэж хүссэн ээжийн сэтгэлээс “Bio Mom” брэнд үүссэн. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Хамгийн анх үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнээ өөрөө бас гэр бүлийнхэн хэрэглээд л сэтгэл өег, их урамтай байсан ч яг зах зээлд гаргах тал дээр маш их эргэлзсэн. Тухайн үед хоёр дахь хүүхдээ тээж байсан болоод ч тэрүү эх хүүхдийн органик бүтээгдэхүүн рүү л бүх зүрх сэтгэл чиглээд байсан юм. Гэхдээ анхны бүтээгдэхүүн маань аливаа асуудлыг шийдсэн шинэ соргог бүтээгдэхүүн байж гэмээнэ хэрэглэгчийн сэтгэлд хүрнэ гэж үзсэн тул өөрийн бяцхан туршилт, "формулэшн" болох хөмсөг, сормуус ургуулах серум, хумсны тэжээлийн серум хоёроо түрүүлж гаргасан. Мэдээж араас нь үндсэн зорилго болох арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн, хүүхдийн органик бүтээгдэхүүн гаргасан. Гэвч гурван жилийн хугацаанд 20 гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүнээс маань дээрх хоёр бүтээгдэхүүн хамгийн эрэлттэй бүтээгдэхүүн хэвээр байгаа. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Хоёр хүүхдээ асрахын хажуугаар ажил амжуулна гэдэг амар биш. Хүүхэд өвдөнө. Харж өгөх хүн олдохгүй үе цөөнгүй. Хил гаалийн асуудал гээд санаагаар болохгүй зүйлс бишгүй байдаг ч хэрэглэгчид маань үр дүнгээ хуваалцах, талархсан сэтгэлээ илэрхийлэхэд хамгийн сайхан мэдрэмж авдаг даа. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ “Гоолингоо Boutique” дундын дэлгүүрт нэрийн бүтээгдэхүүнээ худалдаалдаг. Мөн Улаанбаатар хотод болон хөдөө орон нутагт хэд хэдэн органик дэлгүүрүүдтэй хамтын ажиллагаагаа эхлүүлсэн. Анх эхэлж байснаа бодвол бүтээгдэхүүнүүд маань харьцангуй танигдаж үнэнч хэрэглэгчидтэй болж байгаад маш их баяртай байгаа. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Танд жижиг ч хамаагүй мөрөөдөл байдаг бол түүндээ цаг гаргаарай. Түүнийхээ төлөө үйлдэл хийгээрэй. Маргааш гэж хойш тавилгүй өнөөдөр эхлээрэй. Зураг Тайлбар 9. "THEА GIFT BOX" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.ЭНХЖИН СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк , Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН БНХАУ-д их сургуульд сурдаг байхдаа сошиал орох боломжгүй, гэр бүл найз нөхдөдөө мэнд хүргэж, бэлэг өгөх боломж тааруу байсан. Тэр үед бусдад ч бас ийм асуудал үүсдэг байх гэж бодоод өнгөрч байсан юм. 2018 онд төгсөж ирээд ажилд ороод үнэхээр завгүй болж эхэлсэн. Ажил-гэр гэсэн маршруттай, завгүй гэдэг шалтгаанаар найз нөхөд гэр бүлийнхээ баярт мөчийг тэр цагаас хойш тавиад л. Гэвч удалгүй өөрийгөө утга учиргүй ажиллаж байгааг ойлгон, ажлаас гадна хоббигоороо нэмэлт орлого олж болох зүйл юу байж болох вэ хэмээн бодсон. Ингээд гар утсаараа бэлэг захиалмагц нөгөө хүнийх нь байгаа газар хүргэж өгдөг бизнесийн санаа олж, тухайн үеийн найз залуу буюу нөхөр маань ч энэ санааг дэмжих нь тэр. Магадгүй тэр үед нөхөр маань ганц сөрөг шалтгаан хэлсэн бол нээрээ ч тийм юм уу гэж бодоод мартах байсан биз ээ. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Хагас сарын цалин буюу 450 мянган төгрөгөөр Хятадаас бэлгийн хайрцаг тууз, дүүргэгч болон эрэгтэй, эмэгтэй, өсвөр нас, нярай гэсэн сонголттойгоор бэлэг цуглуулж байсан. Анх ганцаараа эхлүүлж байсан бол одоо гэр бүлээрээ хийж байгаа. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Бэлэг хүргэлтийн нэг гоё мөч нь үйлчилгээ үзүүлж буй хүнийхээ баярт мөчийг хамт хуваалцах. Санаанд ороогүй хүнээс нь (гадаадад болон орон нутагт байдаг, олон жил харьцаагүй нэгнээс, таалагддаг хүнээс, хүүхдээс нь) бэлэг ирснийг мэдээд үнэхээр их баярлаж байгаа нь босгоны наана цаанаас л мэдрэгддэг. Цар тахлын хатуу хөл хорионы үеэр боломж бололцоогоороо хүргэлтээ хийхэд үйлчлүүлэгчдээс маш их эерэг сэтгэгдлүүд ирж байсан. Гэрээсээ гарч чадахгүй хүнд хэцүү цагт нэгнээ баярлуулах гэсэн сэтгэлийг нь дамжуулсан нь бидний хувьд маш бахархалтай цаг мөч байсан. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Бүх хүнд амжилтыг тодорхойлох хэмжүүр өөр өөр байдаг. Миний хувьд хоёр хүүхдээ өсгөхийн хажуугаар хоббигоороо ажиллаж, бусдыг баярлуулж тэр мэдрэмжээр өөрийгөө тэтгэж байгаа нь миний амжилт юм уу даа. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Эмэгтэйчүүд, ээжүүдэд хиймээр санагддаг маш олон санаа байдаг. Зарим нь мартагддаг, зарим нь давтагддаг. Харин бодлоос огт гардаггүй, үргэлж өөрийгөө хийж буйгаар төсөөлж байхад нүүрэнд чинь аз жаргал, инээмсэглэл бэлэглэж буй тэр зүйлээ олоорой. Шантарч болно, орхихгүй байхад л болно. Зураг Тайлбар 10. "3E" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Ө.ЦОГЗОЛМАА СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би багаасаа байгальд ээлтэй бүтээгдэхүүнд дуртай, энэ төрлийн бүтээгдэхүүний үнэнч хэрэглэгч нь байлаа. Төрснийхөө дараа хүүхдээ асрангаа хийж болох олон санаан дундаас өөрийн дуртай зүйлээ оролдож үзэхийг хүссэн юм. Улмаар үйлдвэрлэл, худалдаа хосолсон бяцхан бизнес маань боссон түүхтэй. ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Анхлан нэг сая 500 мянган төгрөгөөр эхэлж байсан. Энэ салбарт ямар ч туршлагагүй байсан би шуудхан үйлдвэрлэл эрхлэхэд хүндрэлтэй тул эхэндээ бэлэн бүтээгдэхүүн худалдаалж байгаад яваандаа мэргэжлийн хүнтэй хамтран хүссэн бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэж эхэлсэн. Товчхондоо, манай бизнес бол эко органик бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, худалдаа. ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Худалдан авагчдын сэтгэгдэл гэдэг ямар ч бизнес эрхлэгчид цааш урагшлах хүч өгдөг хамгийн том урам зориг юм. Хэцүү үе тулгарсан ч манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглээд үр дүн гарсан гэх сэтгэгдэл ирүүлж байгаа үйлчлүүлэгчдийнхээ эерэг үгсээр цэнэглэгдэж, тэр бүхнийг даваад гардаг даа. ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Одоогийн байдлаар манайх давхардсан тоогоор 5000 орчим бэлгийн багц гаргаж, 100 гаруй байнгын үйлчлүүлэгчтэй болсон байна. Том бизнесүүдтэй харьцуулахад асар бага тоо байж болох хэдий ч миний хувьд өөрийн хүрсэн амжилтаараа бахархаж явдаг шүү. БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Хөндлөнгийн хүний зөвлөгөөг харанхуй дагахаас илүүтэй өөрийн дотор байгаа бяцхан охины хүсэж мөрөөдөж байгаа зүйлийг ойлгож, тэр жимээр урагшилбал чи илүү жаргалтай, илүү амжилттай нэгэн болох болно шүү. Зураг Тайлбар Ташрамд сонирхуулахад, өөрийн гэсэн хүсэл мөрөөдөл, зорилго тэмүүлэлтэй ээжүүдийг нийгмийн манлайлал болсон эмэгтэйчүүдтэй холбох гүүр болж буй "Momento 2022" арга хэмжээг Unread медиа компани болон "Гоолингоо" ментор клуб хамтран энэ сарын 10-нд буюу ирэх долоо хоногт зохион байгуулах гэж байгаа билээ. Хөгжин дэвших хүсэл эрмэлзэлтэй эмэгтэйчүүдийн нэгдэл, мэдлэг туршлагаа хуваалцах талбар болсон бүтэн өдрийн энэхүү эвентэд хүрэлцэн ирснээр та санхүү, хувь хүний хөгжил, дотоод гоо үзэсгэлэн гээд маш олон сэдвийн илтгэл, панелд оролцох боломжтой юм шүү. Фэйсбүүк эвент: MOMENTO 2022 Тасалбар авах: Ardshop
Бидний эргэн тойронд хүссэн зүйлсээ хийж, бодит баялаг бүтээж буй бүтээлч бүсгүйчүүд ямар олон байдаг гэж санана. Тэдгээр бүсгүйчүүдийн төлөөлөл болсон бахархам, баялаг түүхтэй бүтээлч ээжүүд бол бидний ээлжит дугаарын гол дүрүүд юм. Эмэгтэйчүүдийг өөрийн хүссэн бизнесээ хөгжүүлэхэд нь чиглүүлэх үүрэгтэй цахим, танхимын уулзалт хосолсон “Гоолингоо ментор клуб”-ээр холбогдсон эдгээр ээжүүд та бүхэнд бизнес эрхлэхийн жаргал зовлон хийгээд хүсэл мөрөөдлөө хэрхэн зоригтой дагах тухай өөрсдийн түүхийг энэхүү нийтлэлээр дамжуулан  хуваалцсан билээ. ### 1. "ҮР МИНЬ" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ А.УЯНГА СОШИАЛ ХАЯГ:Фейсбүүк, Инстаграм ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Шантарсан үе гэвэл эргээд харахад тод санаанд орохгүй байгаа ч бизнес эрхэлнэ гэдэг ямар хэцүү юм бэ гэж бодох үе олон байдаг. Яаж ч шантарсан болилоо гэх сонголтыг өөртөө сануулдаггүй байсантай холбоотой болов уу. Нөгөө талаас надад болих сонголт байгаагүй гэх юм уу. Надад итгээд багт маань нэгдсэн хүмүүсийг бодохоор багийн гишүүн бүрдээ илүү боломж бий болгох ёстой гэсэн бодол тээж явдаг. Тиймээс хэцүү бэрхшээлтэй үед яавал боломж бий болгох вэ гэж л бодохоос биш хэцүү байгаа дээрээ төвлөрдөггүй юм байна. Өөрөөрөө бахархсан мөч гэвэл манай баг Турк улсын томоохон үйлдвэртэй өнгөрсөн жилээс хамтын ажиллагаа эхлүүлсэн. Уг үйл явдал туршлага судлах, олон улсад гарахад томоохон түлхэц үзүүлсэн. Хамтран ажиллаж буй үйлдвэр маань дэлхийн 13 улсад бүтээгдэхүүнээ экспортолдог, GOTS стандарт хэрэгжүүлэгч байгууллага. Тухайн улсдаа ч дээгүүрт ордог ч манай оёдлын чанар нь тэднийхээс илүү байдаг. Тухайн үед бид үнэхээр супер газартай хамтарчихлаа гээд өөрсдийгөө голж байсан бол оёдлын чанарыг нь хараад бид дэлхийд хангалттай өрсөлдөхүйц баг бүтээжээ хэмээн бодож, баг хамт олноороо, анхнаас энэ багийг бүрдүүлсэн өөрөөрөө бахархах мэдрэмж төрж байсан. ### ОДОО ХҮРСЭН АМЖИЛТ 500 мянган төгрөгөөс эхэлсэн бизнес маань одоогоор гурван тэрбумын үнэлгээтэй болсон байна. Анх нэг оёдолчин эгчтэйгээ л эхэлж байсан бол одоо 20 гаруй хүнийг цалинжуулж Монголдоо борлуулалтын 20+, олон улсад дөрвөн гэрээт борлуулагчтай болж чаджээ. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Эрх чөлөө гэж хүн өөрийн хүссэн зовлонгоо сонгох боломжтой байхыг хэлнэ гэж нэг үг байдаг. Бид дуртай зүйлээ хийсэн ч зовлонтой үеүд тохиолддог. Тиймээс ганцхан дуртай зүйлээ хийхийн тулд 1000 дургүй зүйлээ хийж чадах тэр зүйлээ өөрийн бизнес болгож сонгоорой. Тэгж чадвал бидний толгойд ч ороогүй асуудлууд тулж ирэхэд илүү хялбараар давах боломжтой болно. Мөн ганцаараа л бүхнийг хийх ёстой гэж битгий зүтгээрэй. Бусдаас тусламж авч сураарай. Ингэхийн тулд эерэг зөв хамт олон, хүрээлэл маш чухал үүрэгтэй байдаг шүү. Өөрийг чинь дэмждэг, тусалдаг хамт олныг бий болговол бизнес яг л үе давдаг тоглоом шиг сонирхолтой ертөнц шүү гэж хэлье. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | | | | ### ### 2. "ЭРДЭМТ ПАБЛИШИНГ" ГҮЙЦЭТГЭХ ЗАХИРАЛ Г.ЛХАМСҮРЭН СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Эрдэмт паблишингийнхамтрагч Э.Саруул найзтайгаа анх 2015 онд сайн дурын ажлаар дамжуулан танилцаж байлаа. Саруулынхаа үүсгэн байгуулсан "Эрдэмт" ТББ-ын гишүүн болж, залуусын боловсролд чиглэсэн уулзалт арга хэмжээ, төсөл хөтөлбөрүүдийг хамтран зохион байгуулж байсны дотор орчуулгын ном бүтээл эрхлэн гаргах ажил багтдаг юм. Багаасаа л ном унших дуртай, хэзээ нэгэн цагт өөрөө ном бичнэ дээ гэж боддог байсны хувьд ном бүтээх үйл явцад оролцох нь мөрөөдлийн ажил байв. Манай анхны номуудын орчуулагч, редактор, дизайнер гээд бүх оролцогчид цаанаа үндсэн ажилтай ч хүсэл тэмүүлэл, мөрөөдлөөрөө ном бүтээхдээ ажлын бус цагаар сэтгэл, цагаа зориулдаг хүмүүс байсан. Ингэж явсаар тав дахь ном дээрээ ажиллаж эхлэх үед одоо энэ ажил төрийн бус байгууллагын хийдэг зүйл биш болж, бизнес болох түвшиндээ ирсэн нь мэдрэгдэж эхэлсэн. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Анх бизнес болгож компани байгуулаад, санхүүгээ тусад нь салгахаас л бүх юм эхэлж байгаа юм. Өмнө нь өөрсдийнхөө үндсэн цалингаас хөрөнгө оруулаад л, орж ирсэн орлогоо шууд хувь хүний орлого болгож аваад явдаг байсан хүмүүс бизнесийнхээ бодит орлого, зардал, ашгийг үнэндээ олж хараагүй байсан. Олон мэдэхгүй зүйл, хүндрэлтэй тулж эхэлдэг юм билээ. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Ном бүтээнэ гэдэг хэвлэх хүртлээ маш их зардал, цаг хугацаа зарцуулдаг мөртөө орлого нь эргээд маш багаар, урт хугацаанд орж ирдэг онцлогтой. Жижиг, үргүй зардал гаргахгүй, орж ирсэн орлого болгоныг дахиад нэг ном болгочих юм сан гэж өөрсдөөсөө харамлан хурааж явахад “Би цалин авъя” гэж хэлэх зориг үнэндээ хэнд нь ч байгаагүй. Тэр болгонд үнэхээр хүсэж, дурлаж хийдэг ажил минь болохоор л шантрахгүй зүтгэж, ирээдүйгээ өөдрөгөөр харж ажилласаар иржээ. Нэгнийхээ гэрт хуралдаж, гэр, гэрээсээ оноогдсон ажлаа хийж, номоо гэртээ хадгалж байгаад дэлгүүр ном авъя гэхэд нь үүргэвчиндээ хийгээд алхдаг үе ч байлаа. Шөнийн 3 цагт хуралдаж дуусаад гарахдаа хэн нь ч ядарсан шинжгүй “Нойр хүрдэггүй байсан бол ахиад ч суухаар байна шүү” гээд инээлдээд харьдаг нь сайн найзтайгаа, мөрөөдлийн ажлаа хийж байсны хүч гэж боддог. ### ОДОО ХҮРСЭН АМЖИЛТ Бид анх өөрсдийгөө захирал гэж дуудахаас ичдэг байлаа. Ямар ч ажилтангүй, зөвхөн захирлуудтай компани гээд өөрсдийгөө шоолно. Тэр үеэ бодвол одоо өөрсдөдөө цалин тогтоочихсон, хэмжээндээ таарсан жижигхэн оффистой болчихсон сууж байна. Эрдэмт паблишинг маань 2020 онд компани болсон ба уран зохиолын хоёр ном, хувь хүний хөгжлийн долоон ном эрхлэн гаргажээ. Хүүхдийн номын “Нахиа” редакц маань 16 ном гаргаснаас, 3 зурагт номыг өөрсдөө зохиож, зурж бүтээсэн нь хамгийн том сорилт, туршлага байлаа. Бүх хэвлэчихсэн номоо тоолоод үзвэл 3750 нүүр бүтээлийн үг, үсэг бүрд сэтгэл, оюунаа зориулсан байна. “Сиддхарта”, “Шийдвэр хэрхэн гаргах вэ?”, “Эгэл амьдрах ухаан”, “Хаулын нүүдэг цайз”, “Мөрөөдөл гэж юу юм бол?” номууд маань бестселлер болсон нь бидний хувьд амжилт юм. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Бидний хувьд энэ ажил үнэхээр дурлаж хийх ажил мөн гэдгээ ойлгосныхоо дараа бизнес болгосон нь том давуу тал болсон гэж боддог. Хүмүүс өдөр бүр найман цаг ажиллахаасаа залхаад чөлөөтэй, сайхан амьдрах гээд “хувийн юм хийе” гээд бизнес эхлүүлдэг шүү дээ. Бодит байдал дээр ямар ч амралтын цаг байхгүй 24/7 бодогдож, ажиллаж эхэлдэг юм билээ. Тиймээс ямар ч төрлийн бизнес хийхээр зориглож буй хүмүүс эхлээд багаар хийж үзээд, овоо хэдэн жил нойр муутай явна гэдгээ хүлээн зөвшөөрөөд эхлэх нь зүйтэй санагдсан. Түүнчлэн, бизнесийн багахан ч атугай хичээл авч, бизнес эрхэлдэг хүмүүстэй санаагаа ярилцаж, өөрийн ментортой болбол олон алдааг алгасаж, товчлох байжээ гэж одоо бодогддог шүү. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | | | | ### 3. "GERGIE INTIMATES" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Г.ОЮУНДАРЬ, 2 ХҮҮХДИЙН ЭЭЖ СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк,Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Олон шалтгаан бий ч хамгийн онцлох нь “гэр бүл салалт” гэх эмзэг сэдэв надад тун хүчтэй нөлөөлсөн юм. Энэ талаар судалж байхад сексологич болон гэр бүл судлаачид дуу нэгтэйгээр “Бие болон сэтгэлийн харилцааг тэнцүү авч явснаар гэр бүл амжилттай тогтох суурь болдог” гэсэн байдаг. Өөрөөр хэлбэл,  зөвхөн хайрлах сэтгэлээс гадна бэлгийн амьдралаа идэвхтэй байлгаж анхаарснаар илүү бат бөх гэр бүл бий болдог аж. Миний эмзэглэж явдаг дээрх сэдэв болон нийгэмдээ хувь нэмрээ оруулах гэсэн хүслийн маань заагаас “Gergie Intimates” үүссэн билээ. Gergie Intimates нь өдөр тутамд болон бэлгийн харилцааны үед ч өмсөх боломжтой бүтэн сет бүтээгдэхүүн болгож гаргадаг чамин, тансаг дотуур хувцасны марк юм. Бидний гол зорилго бол эмэгтэйчүүдэд өөртөө итгэлтэй болоход нь дэмжиж, дур булаам тачаангуй гэдгийг нь мэдрүүлэх цаашлаад гэр бүлийн аз жаргал, элэг бүтэн байлгахыг хүсдэг. Мөн бэлгийн боловсрол түгээх, гэр бүлийн сэтгэл зүйн ач холбогдлыг дэлгэрүүлэх зорилготой. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Өнгөрсөн жилийн нэгдүгээр сард бага хүүхдээ төрүүлээд удаагүй байсан үе. Өмнө нь бизнес эхлүүлэх тухай  олон жил бодсон ч эхлэлтийн хөрөнгө өндөр байх ёстой гэх тун буруу ойлголттой байж. Хүүгээ том болсны дараа ажилдаа эргэн орж, цалингаа хуримтлуулаад түүгээрээ оёдлын үйлдвэр түрээсэлнэ гэх зэргээр бодож, дор хаяж таван жилийн дараа л мөрөөдлийн ажлаа эхлүүлэх юм байна гэж төлөвлөдөг байлаа. Харин Гоолингоо ментор клубт ороод анхны хичээлээ сонссоны маргааш шуудхан л хадгаламждаа байсан 800 мянган төгрөгөөрөө материал аваад, ажлын өрөөндөө үйлдвэрлэлээ эхлүүлсэн түүхтэй.  Анхны хичээлээсээ бизнесийг багаас нь эхлүүлж болдог гэдгийг ойлгоод сайжиртлаа зургаан сарын турш ажилласны эцэст нь зоригтойгоор анхны цуглуулгаа гаргахад итгэмээргүй олон захиалга орж ирсэн. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Бизнесээ эхлүүлсний дараахан хамтрагчтай болж, ажлын байр хүртэл түрээслээд тун урагштай байсан ч төд удалгүй хамтрагчийн маань хүүхэд харах чөлөөний хугацаа нь дуусан ажилдаа эргэж орохоор болсон юм. Хамтрагчгүй болсон тул түрээсээ ч дийлэхгүй болж, буцаад л гэр лүүгээ бизнесээ нүүлгэсэн. Тухайн үед нэг алхам урагшлаад хоёр алхам ухарсан юм шиг санагдаж, маш их шантарсан ч нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрөхийн сацуу цаашлах хэрэгтэйг ойлгосон доо. ### ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Нийтдээ 20 гаруй төрлийн загвар гаргаж, 100+ бүтээгдэхүүн борлуулж, үнэнч хэрэглэгчидтэй болсон. Одоогоор ажилтан нэмэх төлөвлөгөөтэй байгаа. Цаашлаад бүтээгдэхүүнийхээ төрлийг нэмж, бүх хосуудад хүртээмжтэй болохыг зорин ажиллаж байна. Энэ бүгдийг мөрөөдөл зорилгодоо хөтлөгдсөн энгийн нэг ээж гэртээ суунгаа хийж чадсан гэхээр өөрөөрөө маш их бахархдаг. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ * Өөрийн давуу талыг олох * Хэчнээн их цаг зарцуулсан ч залхахгүй байх зорилго, чиглэлээ тодорхойлох * Хэрэглэгчдэд юу өгч чадахаа тодорхойлох | | | | --- | --- | | | Тайлбар | | | | | | | | | | ### 4. "ҮНЭГ" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ А.ЭНХЦЭЦЭГ СОШИАЛ ХАЯГ:Фейсбүүк, Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би ер нь хүүтэйгээ тоглохдоо эв дүйгүй төрлийн ээж. Хүүгийнхээ цөөхөн хэдхэн янзаар хувирдаг тоглоомынх нь учрыг олж чаддаггүй, эсрэгээрээ миний эвлүүлсэн тоглоом хүүд маань үргэлж гологддог гэх зэрэг шалтгаанаар хүүтэйгээ хүссэнээрээ тоглож чаддаггүй байлаа. Харин цар тахлаас шалтгаалан хэдэн сарын турш Тайваньд хүүтэйгээ бүтэн өдөржин хамт байхдаа “open-ended” тоглоомын ид шидийг мэдэрсэн гэхэд хилсдэхгүй. Энэ төрлийн тоглоомыг нас, хүйсийн хязгааргүйгээр тоглох боломжтой төдийгүй хүүхдийн хөгжил, суурь ур чадваруудад өндөр нөлөө үзүүлдэг. Ингээд Хүүгээ ой хүрэх үед буюу 2017 онд би модон тоглоомын талаар анх судалж эхэлсэн боловч мэргэжлийн ажилдаа эргэн ороод тэр талаар мартчихсан юм л даа. Харин тэрхүү үйл явдлаас гурван жилийн дараа ахин бүтээлч, хязгааргүй үйлдэлт тоглоомын ач холбогдлыг гүнзгийрүүлэн судалж эхэлснээр “Үүнийг л би хийх ёстой юм байна” хэмээн бодож, эх орондоо энэ төрлийн тоглоомын соёлыг суулгах, мэдлэг хэрэглээг нь тэлэх зорилготой болсон. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Нөхөртэйгөө хоёулхнаа гэрийнхээ гараашийг засаж янзлаад л эхлүүлж байсан. Анхны хөрөнгө оруулалт маань манай нөхрийн магистрын төлбөр. Би чинь нөхрийнхөө магистрын дипломыг модон тоглоомоор сольж орхисон хүн (инээв). ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Модон тоглоом бүр ач холбогдолтой, зөв гэсэн үг биш. Анхнаасаа л сонирхон судалдаг төрөл маань "building block" байсан. "Open-ended" тоглоомын үндсэн төлөөлөгч, төвлөрөл, бүтээлч байдал зэрэг хамгийн чухал ур чадваруудыг олгох боломжтой. Гэвч гар ажиллагаа ихтэйн улмаас бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлтийн төлөвлөгөөнд дөнгөж энэ зун л багтаж, долоодугаар сард худалдаанд гарсан юм. Анхнаасаа хүсэж мөрөөдөж байсан тоглоомоо бодит болгох тэр мөчид юуны тулд энэ бүхнийг эхлүүлсэн зорилгоо улам илүү ойлгох шиг болсон. Ер нь жижигхэн ч хамаагүй асуудлыг даван гарсан мөч бүрдээ өөрөөрөө бахархаж, хүч өгөхийг хичээдэг. Нэг сав баглаа боодол, нэг бяцхан загвар эцэслэснийхээ дараа ч тэр бүхэнд үнэхээр хайр хүрч талархдаг. ### ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Хүсэж байгаа бүтээгдэхүүнүүдээ биет болохыг харах нь нэг төрлийн донтолт эсвэл амжилтын мэдрэмж шиг санагддаг. Энэ салбарт туршлагагүй орж ирсэн ч үйлдвэр доголдолгүй явж, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт маань тогтвортой байгаагаа амжилт гэж хэлж чадна. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Зүгээр л эхэл. Гар дор байгаа зүйлээ бариад туршилтынхаа загвар бүтээгдэхүүнээ хий. Гартаа бариад үнэхээр үргэлжлүүлмээр байгаа эсэхээ ахиад бодоод үз. Нэгэнт шийдсэн бол асуудал бэрхшээл бүрээс ч аз жаргал, сэтгэл ханамж мэдрэхийг хичээгээрэй. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | ### 5. "RIZA" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.РИЗА СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Их сургуульд байхдаа би үндэстний, нүүдэлчдийн зан заншил, өв соёлыг өөрийн судалгааны ажлаар дамжуулан таниулж, бусад улс оронд сурталчилна гэх зорилго өмнөө тавьсан юм. Ийнхүү зорилгынхоо дагуу санасан зүйлээ хийсээр өөрийнхөө хэмжээнд бичиж, судалсаар 14 жил өнгөрчээ. Энэ зорилгын маань шууд үргэлжлэл нь Riza брэнд. Би зөвхөн судалгааны ажил бичсэнээр өөрийн санаагаа бусдад хангалттай сурталчилж чадахгүй учраас чадах зүйлээ нэмж хөгжүүлэн “Өдөр тутмын хувцсанд нүүдэлчдийн хээ угалзыг шингээн чимж, түүнийхээ утга бэлгэдлийг тайлбарлан таниулъя” хэмээн зорьсон. Хамгийн анх казах хананы аравч дээрх хээг л хувцас болгомоор санагдаад байж чадахгүй байсан болохоор ханан дээр байсан аравчаа авч, шууд оёдолчин ороод юпка болгоод өмссөн маань албан ёсны анхны алхам болсон гэх үү дээ. Одоо Riza брэндийнхээ бүх хувцсан дээр буй хээний бэлгэдэл утгыг өөрийн судалгаан дээр үндэслэн тайлбарлаж, хувцасныхаа хамт захиа болгон илгээдэг. Энэ маань ч хэрэглэгчдэд үнэхээр  сэтгэл ханамжийг өгдөг манай брэндийн нэгэн онцлог болжээ. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Хамгийн анх дотнын хоёр найздаа өөрийн санааны тухай цухуйлгатал тун их дэмжсэн тул нэгэнтэй нь хамтраад анхны "protype" буюу танилцуулах загвараа гаргаж байлаа. Харин түүнээс хоёр жилийн дараа буюу өнгөрөгч онд албан ёсны бизнес болгон эхлэхдээ сая төгрөгийн бараа материал худалдан авч, хоёр оёдолчны хамт ажиллаж эхэлсэн. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Дуртай зүйлээ хийж байгаа болохоор одоогоор тэгтлээ шантармаар зүйл болоогүй л байна. Хамгийн их өөрөөрөө бахархсан үе гэвэл хийж буй ажлаа яг “бизнес” гэх өнцгөөс харж эхэлснээс ердөө гуравхан сарын дараа “Гоолингоо ментор” клубийнхэнтэйгээ хамтран дундын дэлгүүрээ нээх мөч байсан. ### ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Одоогоор бид дэлгүүрээ нээгээд яг нэг жилийн хугацаа өнгөрч, нийтдээ дөрвөн ажилтантай болжээ. Энэ хугацаанд дөрвөн цуврал загварыг хэрэглэгчдийнхээ гарт хүргэж, тав дахь цувралынхаа ажил руу ханцуй шамлан орчхоод байна. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Өөртэйгөө адил хийе бүтээе гэсэн эерэг хүрээлэлд заавал нэгдээрэй. Энэ нь чамайг шантрах, буцах эсвэл асуудал үүссэн үед хамгийн их дэм, түлхэх хүч болдог шүү. Цаг нь болохоор гэх биш “Яг одоо л цаг нь” хэмээн шууд эхлүүлээрэй. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | | | | ### 6."MAMABEE" БРЭНДИЙН  ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Э.ЗОЛМАРАЛ СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би эх барих, эмэгтэйчүүдийн эмч мэргэжилтэй. Резидент эмч байх хугацаандаа дүүргийн эмнэлгийн жирэмсний хяналтад ажиллах явцад дийлэнх ээжүүдэд эмчээс асууж лавлах зүйл маш их гардгийг, тэр бүхнийг дор дор нь тодруулах боломжгүйг анзаарсан юм. Энэ шалтгаанаас үүдэн хамгийн анх жирэмсэн эмэгтэйчүүдэд зөвлөгөө мэдээлэл өгөх, ээжүүдийг дэмжих, урам зориг өгөх зорилготой MamaBee пейжийг одоогоос гурван жилийн өмнө нээх сэдэл төрсөн билээ. Эрүүл мэндийн зөвлөгөө бичдэг олон эмч, эмнэлэг байдаг ч тэдгээр зөвлөгөө хүмүүст сайн хүрэхгүй байгааг анзаарсан учраас яавал зөвлөгөөгөө хүмүүст илүү хүргэх вэ? гэж бодсоор өөрөө зураад үзье гэж шийдсэн. Ингээд зөвлөгөө бүрдээ тохирсон зургуудыг өөрөө зурж нийтэлдэг байсан нь богино хугацаанд олон хүнд хүрэх шалтгаан болсон байх. Тэдгээр зургуудыг зурах явцад өөртөө нэгэн шинэ зүйл олж нээсэн нь ямарваа нэгэн зүйлийг бүтээх мөч надад маш их урам зориг өгч байгааг мэдэрсэн явдал. Энэ бүтээх хүсэлдээ хөтлөгдөн бага хүүгээ тээж байх үедээ ээж болон хүүхдэд зориулсан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхээр шийдсэн. Хамгийн анхны гаргасан бүтээгдэхүүн маань хүүхэд үүрэх зориулалт бүхий имж ороолт юм. Монголд төдийлөн сайн танигдаагүй, хэрэглээнд нэвтрээгүй бүтээгдэхүүн хэдий ч олон талын ашиг тустай, хэрэглэхэд үнэхээр эвтэйхэн байдлыг нь бодохоор ээжүүдэд таниулмаар санагдсан. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Тухайн үед хүүхдийн эмч найзтайгаа хамтран онлайнаар жирэмсний сургалт явуулдаг байсан. Сургалтаас олсон ашиг буюу 90 мянган төгрөгөөр даавуу аваад эгчийнхээ найзын ажил дээр очиж имж ороолтоо оёулаад анх эхэлж байлаа. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Хөл хорионы үе бизнес эрхэлж байгаа хүн бүхэнд хүндээр туссан биз ээ.  Манайх ч бас хөл хорионы өмнөхөн эхэлсэн бизнес тул тэрхүү хугацаанд бараа материал олдохгүй байх, хүргэлт хийх боломжгүй болох гээд олон асуудал тулгарсан. Мөн эхлэхдээ ямар ч бизнесийн мэдлэггүй учраас есөн имж ороолт хийлгэчхээд яаж борлуулна даа хэмээн эмээж байлаа. Гэхдээ энэ бүхнийг даваад хүүхдээ харангаа бизнесээ үргэлжлүүлж байгаа өөрөөрөө тун их бахархаж байна. ### ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ MamaBee пейж маань одоо 65,000 (фэйсбүүк45,000 инстаграм20800) гаруй дагагчтай болсон. Брэнд маань үндсэн гурван бүтээгдэхүүн гаргаж, амжилттай борлуулж байна. Манай брэндийн хувьд олон бүтээгдэхүүн гаргаж зэрэг борлуулна гэхээс илүү нэг бүтээгдэхүүнээ олон нийтэд таниулж, хэрэглээнд нэвтрүүлэхийг илүүд үздэг. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Чиний дотор ямар нэгэн шинэ зүйл эхлүүлье гэсэн санаа байгаа л бол шууд эхлүүл. Тохиромжтой цагийг хүлээнэ гэвэл хэзээ ч тийм цаг ирэхгүй. Тийм болохоор шууд эхлүүлээд хийгээд үзчих. Хийж үзсэний дараа л болох болохгүй нь мэдэгдэнэ. Хүн аливаа зүйлийг хийх үйл явц дундаасаа маш их зүйлийг сурдаг, бас өөрийгөө олдог. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | | | | ### 7. "ЭНХРИЙ БРЭНД" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.МАРАЛ СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Манай гэр бүлийн хүн бид хоёр АНУ-д амьдарч байхдаа том охиноо өлгийдөн авсан юм. Тэнд байхад нярай болон бага насны хүүхдэд зориулсан хувцас хэрэглэл өргөн сонголттой, боломжийн үнэтэй байсан боловч Монголд эргэж ирэхэд импортын бүтээгдэхүүнүүд хэт өндөр үнэтэй, олдоц нь ч тааруу болохыг анзаарснаас үүдэн өөрсдийн бизнесийг эхлүүлэх талаар нухацтай бодож эхэлсэн. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Анх нярай хүүхдэд зориулсан, өнгө будаг гарахгүй, хүүхдийн биед хог наалдахгүй сайн чанарын алчуур гаргаж байлаа. Дараа нь даавуун дээрээ монгол ахуйг тусган гэр, үнэгний зураг оруулан илүү үзэмжтэй болгоод, тухайн хүүхдийн нэрийг бичдэг болсон. Одоогоор "Энхрий" брэнд маань алчуур, баривч, малгай, ороолт, бээлий, нярайн өмд, дэр, өлгий гэх мэт 10 гаруй төрлийн бүтээгдэхүүнийг зах зээлд нийлүүлж байна. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Брэндийнхээ дэлгүүрийг нээх үед хөл хорио таарсан. Тухайн үед байр нь түрээснийх болохоор төлбөр нь гараад байдаг. Орлогогүй байхгүй дэлгүүрээ хааж байх үед хүндхэн байсан ч одоо бол ард нь гарч чадсан байна. ### ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Гэрийнхээ нэг өрөөнөөс эхлүүлсэн бизнес маань одоо өөрийн гэсэн үйлдвэрийн байртай, долоон хүнийг ажлын байраар хангаад явж байна. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Эхлүүлэх цаггүй болсон хойноо харамсаж сууснаас алдах сэтгэлзүйн бэлтгэлтэйгээр заавал мөрөөдлийнхөө төлөө хичээгээд үзээрэй. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | | | | ### 8. "BIOMOM" БРЭНДИЙН ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ О.УРАНГОО СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би маш эмзэг хуурай арьстай болохоор баргийн гоо сайхны бүтээгдэхүүн таардаггүй, арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн авна гэдэг азын сугалаатай адил байсан юм. Тиймээс өөртэйгөө адилхан асуудалтай ээжүүдэд ялангуяа хүүхдүүдэд, тэр эмзэг шинэ нялх арьсанд хүрэх даавуу, хувцас, саван, шампунь, тос гэх мэт бүгд эрүүл органик байгаасай гэж хүссэн ээжийн сэтгэлээс “Bio Mom” брэнд үүссэн. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Хамгийн анх үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнээ өөрөө бас гэр бүлийнхэн хэрэглээд л сэтгэл өег, их урамтай байсан ч яг зах зээлд гаргах тал дээр маш их эргэлзсэн. Тухайн үед хоёр дахь хүүхдээ тээж байсан болоод ч тэрүү эх хүүхдийн органик бүтээгдэхүүн рүү л бүх зүрх сэтгэл чиглээд байсан юм. Гэхдээ анхны бүтээгдэхүүн маань аливаа асуудлыг шийдсэн шинэ соргог бүтээгдэхүүн байж гэмээнэ хэрэглэгчийн сэтгэлд хүрнэ гэж үзсэн тул өөрийн бяцхан туршилт, "формулэшн" болох хөмсөг, сормуус ургуулах серум, хумсны тэжээлийн серум хоёроо түрүүлж гаргасан. Мэдээж араас нь үндсэн зорилго болох арьс арчилгааны бүтээгдэхүүн, хүүхдийн органик бүтээгдэхүүн гаргасан. Гэвч гурван жилийн хугацаанд 20 гаруй нэр төрлийн бүтээгдэхүүнээс маань дээрх хоёр бүтээгдэхүүн хамгийн эрэлттэй бүтээгдэхүүн хэвээр байгаа. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Хоёр хүүхдээ асрахын хажуугаар ажил амжуулна гэдэг амар биш. Хүүхэд өвдөнө. Харж өгөх хүн олдохгүй үе цөөнгүй. Хил гаалийн асуудал гээд санаагаар болохгүй зүйлс бишгүй байдаг ч хэрэглэгчид маань үр дүнгээ хуваалцах, талархсан сэтгэлээ илэрхийлэхэд хамгийн сайхан мэдрэмж авдаг даа. ### ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ “Гоолингоо Boutique” дундын дэлгүүрт нэрийн бүтээгдэхүүнээ худалдаалдаг. Мөн Улаанбаатар хотод болон хөдөө орон нутагт хэд хэдэн органик дэлгүүрүүдтэй хамтын ажиллагаагаа эхлүүлсэн. Анх эхэлж байснаа бодвол бүтээгдэхүүнүүд маань харьцангуй танигдаж үнэнч хэрэглэгчидтэй болж байгаад маш их баяртай байгаа. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Танд жижиг ч хамаагүй мөрөөдөл байдаг бол түүндээ цаг гаргаарай. Түүнийхээ төлөө үйлдэл хийгээрэй. Маргааш гэж хойш тавилгүй өнөөдөр эхлээрэй. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | ### 9. "THEА GIFT BOX" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Б.ЭНХЖИН СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк,Инстаграм ### **БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН** БНХАУ-д их сургуульд сурдаг байхдаа сошиал орох боломжгүй, гэр бүл найз нөхдөдөө мэнд хүргэж, бэлэг өгөх боломж тааруу байсан. Тэр үед бусдад ч бас ийм асуудал үүсдэг байх гэж бодоод өнгөрч байсан юм. 2018 онд төгсөж ирээд ажилд ороод үнэхээр завгүй болж эхэлсэн. Ажил-гэр гэсэн маршруттай, завгүй гэдэг шалтгаанаар найз нөхөд гэр бүлийнхээ баярт мөчийг тэр цагаас хойш тавиад л. Гэвч удалгүй өөрийгөө утга учиргүй ажиллаж байгааг ойлгон, ажлаас гадна хоббигоороо нэмэлт орлого олж болох зүйл юу байж болох вэ хэмээн бодсон. Ингээд гар утсаараа бэлэг захиалмагц нөгөө хүнийх нь байгаа газар хүргэж өгдөг бизнесийн санаа олж, тухайн үеийн найз залуу буюу нөхөр маань ч энэ санааг дэмжих нь тэр. Магадгүй тэр үед нөхөр маань ганц сөрөг шалтгаан хэлсэн бол нээрээ ч тийм юм уу гэж бодоод мартах байсан биз ээ. ### **ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ** Хагас сарын цалин буюу 450 мянган төгрөгөөр Хятадаас бэлгийн хайрцаг тууз, дүүргэгч болон эрэгтэй, эмэгтэй, өсвөр нас, нярай гэсэн сонголттойгоор бэлэг цуглуулж байсан. Анх ганцаараа эхлүүлж байсан бол одоо гэр бүлээрээ хийж байгаа. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Бэлэг хүргэлтийн нэг гоё мөч нь үйлчилгээ үзүүлж буй хүнийхээ баярт мөчийг хамт хуваалцах. Санаанд ороогүй хүнээс нь (гадаадад болон орон нутагт байдаг, олон жил харьцаагүй нэгнээс, таалагддаг хүнээс, хүүхдээс нь) бэлэг ирснийг мэдээд үнэхээр их баярлаж байгаа нь босгоны наана цаанаас л мэдрэгддэг. Цар тахлын хатуу хөл хорионы үеэр боломж бололцоогоороо хүргэлтээ хийхэд үйлчлүүлэгчдээс маш их эерэг сэтгэгдлүүд ирж байсан. Гэрээсээ гарч чадахгүй хүнд хэцүү цагт нэгнээ баярлуулах гэсэн сэтгэлийг нь дамжуулсан нь бидний хувьд маш бахархалтай цаг мөч байсан. ### **ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ** Бүх хүнд амжилтыг тодорхойлох хэмжүүр өөр өөр байдаг. Миний хувьд хоёр хүүхдээ өсгөхийн хажуугаар хоббигоороо ажиллаж, бусдыг баярлуулж тэр мэдрэмжээр өөрийгөө тэтгэж байгаа нь миний амжилт юм уу даа. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Эмэгтэйчүүд, ээжүүдэд хиймээр санагддаг маш олон санаа байдаг. Зарим нь мартагддаг, зарим нь давтагддаг. Харин бодлоос огт гардаггүй, үргэлж өөрийгөө хийж буйгаар төсөөлж байхад нүүрэнд чинь аз жаргал, инээмсэглэл бэлэглэж буй тэр зүйлээ олоорой. Шантарч болно, орхихгүй байхад л болно. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | | | | ### 10. "3E" ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ Ө.ЦОГЗОЛМАА СОШИАЛ ХАЯГ: Фейсбүүк, Инстаграм ### БИЗНЕСЭЭ ЭХЛҮҮЛСЭН ШАЛТГААН Би багаасаа байгальд ээлтэй бүтээгдэхүүнд дуртай, энэ төрлийн бүтээгдэхүүний үнэнч хэрэглэгч нь байлаа. Төрснийхөө дараа хүүхдээ асрангаа хийж болох олон санаан дундаас өөрийн дуртай зүйлээ оролдож үзэхийг хүссэн юм. Улмаар үйлдвэрлэл, худалдаа хосолсон бяцхан бизнес маань боссон түүхтэй. ### ХЭРХЭН ЭХЛҮҮЛСЭН ТҮҮХ Анхлан нэг сая 500 мянган төгрөгөөр эхэлж байсан. Энэ салбарт ямар ч туршлагагүй байсан би шуудхан үйлдвэрлэл эрхлэхэд хүндрэлтэй тул эхэндээ бэлэн бүтээгдэхүүн худалдаалж байгаад яваандаа мэргэжлийн хүнтэй хамтран хүссэн бүтээгдэхүүнээ үйлдвэрлэж эхэлсэн. Товчхондоо, манай бизнес бол эко органик бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл, худалдаа. ### ТУЛГАРСАН СОРИЛТ Худалдан авагчдын сэтгэгдэл гэдэг ямар ч бизнес эрхлэгчид цааш урагшлах хүч өгдөг хамгийн том урам зориг юм. Хэцүү үе тулгарсан ч манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглээд үр дүн гарсан гэх сэтгэгдэл ирүүлж байгаа үйлчлүүлэгчдийнхээ эерэг үгсээр цэнэглэгдэж, тэр бүхнийг даваад гардаг даа. ### ОДООГ ХҮРТЭЛХ АМЖИЛТ Одоогийн байдлаар манайх давхардсан тоогоор 5000 орчим бэлгийн багц гаргаж, 100 гаруй байнгын үйлчлүүлэгчтэй болсон байна. Том бизнесүүдтэй харьцуулахад асар бага тоо байж болох хэдий ч миний хувьд өөрийн хүрсэн амжилтаараа бахархаж явдаг шүү. ### БУСДАД ӨГӨХ ЗӨВЛӨГӨӨ Хөндлөнгийн хүний зөвлөгөөг харанхуй дагахаас илүүтэй өөрийн дотор байгаа бяцхан охины хүсэж мөрөөдөж байгаа зүйлийг ойлгож, тэр жимээр урагшилбал чи илүү жаргалтай, илүү амжилттай нэгэн болох болно шүү. | | | | --- | --- | | Зураг | Тайлбар | | | | | | | | | | Ташрамд сонирхуулахад, өөрийн гэсэн хүсэл мөрөөдөл, зорилго тэмүүлэлтэй ээжүүдийг нийгмийн манлайлал болсон эмэгтэйчүүдтэй холбох гүүр болж буй "Momento 2022" арга хэмжээг Unread медиа компани болон "Гоолингоо" ментор клуб хамтран энэ сарын 10-нд буюу ирэх долоо хоногт зохион байгуулах гэж байгаа билээ. Хөгжин дэвших хүсэл эрмэлзэлтэй эмэгтэйчүүдийн нэгдэл, мэдлэг туршлагаа хуваалцах талбар болсон бүтэн өдрийн энэхүү эвентэд хүрэлцэн ирснээр та санхүү, хувь хүний хөгжил, дотоод гоо үзэсгэлэн гээд маш олон сэдвийн илтгэл, панелд оролцох боломжтой юм шүү. Фэйсбүүк эвент: MOMENTO 2022 Тасалбар авах: Ardshop ![](http://ardshop.mn/detail/113123)
https://unread.today/c/10x10-mining-week
10 ертөнц, 10 өнцөг
Maral Altankhuyag
2022-09-23T00:00:00
9 сарын 23, 2022
Эрдэс баялгийн салбарын 10 ертөнц, 10 өнцөг
<div class="article-body"> <h2>Уул уурхайн салбарын хамгийн том арга хэмжээ "Mining Week 2022" энэ долоо хоногийн турш үргэлжилж байна. Засгийн газар, хувийн хэвшил, гаднын хөрөнгө оруулагч, иргэний нийгмийн байгууллага, салбарын эрдэмтэн судлаач зэрэг олон оролцогч тал асуудал, шийдлээ хэлэлцсээр өндөрлөх цаг дөхжээ. Уг арга хэмжээг зорин ирсэн олон төлөөллийн байр суурь, үзэл бодол, хэрэгжүүлж буй бодит төслүүдийн тухай товч ярилцлаа. </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>I. ОЮУ ТОЛГОЙ ХХК-ИЙН ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА, МЭДЭЭЛЭЛ ХАРИЛЦАА ХАРИУЦСАН ЕРӨНХИЙ МЕНЕЖЕР Э.ЛХАГВА </div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/b4ce9fe0ecb878117c2a2850a8bbc76a.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Дэлхийн хөрөнгө оруулалтын сангийн зургаас Монгол Улс бүдгэрсээр л байна. Манай улсад 2012 оноос хойш гаднын хөрөнгө оруулалт тогтмол буурсан. Гэхдээ энэ салбар хөгжих үү, үгүй юу гэдэг мэтгэлцээнийг хагалах хэрэгтэй. <br></p><p>Орон нутагт уул уурхай хэрэггүй гэдэг ч төсвийн дэмжлэг авсан уул уурхайтай аймгууд өрсөлдөх чадвар өндөртэй байдаг. Булган, Өмнөговь Дорноговь зэрэг аймаг эхийн эндэгдэл багатай, эрчим хүчний нөөц сайтай, хүүхдүүдийн боловсрол сайн, багш нар нь англи хэлтэй. </p><p>Бид үндэстнийхээ хувьд эрдэс баялгийн салбарыг хэрхэн тогтвортой хөгжүүлэх, хариуцлагатай уул уурхайг албан бус үйл ажиллагаанаас ангилж харах, төр нь хэрхэн оролцохыг нэг талд нь гаргахгүй бол их удаан ярилаа. <br> <br>Бидэнд уул уурхайгүй хөгжинө гэх ирээдүй харагдахгүй байна. Тэгвэл яаж хариуцлагатай бөгөөд ойлгомжтой болгох, төрийн өмчит компаниуд эсвэл хувийн хэвшил манлайлах уу гэдгийг нэг талдаа гаргах шаардлагатай. Үүнийг дангаараа шийдэх аргагүй. Төр засаг салбараа, оролцогчдоо сонсохгүй бол явахгүй. Тиймээс энэ арга хэмжээг зохион байгуулж байна. <br> <br>Хувь хүний зүгээс сүүлийн жилүүдэд чөлөөт хэвлэл хумигдаж байна уу даа гэж хардаг. Нөгөө талдаа эрдэс баялгийн салбарыг зөвөөр ойлгуулах үүрэг хэвлэл мэдээлэл, сэтгүүлчдэд бий. Сэтгүүл зүйн сургуулиуд эдийн засаг, санхүү, уул уурхай, чиглэлээр сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх шаардлага зайлшгүй үүссэн. Тиймээс бид “Тогтвортой хөгжил нийгмийн хариуцлагын зөвлөл”-тэй хамтран сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх хоёр, гурван жилийн урт хугацааны хөтөлбөр явуулж ирсэн. </p><p>Сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх, бусад сайн жишгүүдийг харуулах, мэдээллийг ил тод болгох байдлаар хамтарч ажиллаж ирсэн. Цаашид ч үргэлжлүүлнэ. Бид сэтгүүл зүйн таван их сургуультай хамтарч ажиллахаар урт хугацааны төлөвлөгөө гарган ажиллаж байгаа. Сошиал медиа, хуурамч мэдээлэл дунд хүн болгон нийтлэгч болсон энэ үед сэтгүүлчид салбараа ойлгох, зөв асуулт тавих, биднийг хариуцлагатай үйл ажиллагаа явуулахад хянах үүрэг бий. Түүнийгээ сайн гүйцэтгэх ёстой.</p><p> <br></p> <blockquote><p>Хэвлэл мэдээлэл бол ардчиллын тулгуур элементийн нэг. Мэдээлэл хангалттай олон эх сурвалжтай түгснээр олон нийт сайн шийдвэр гаргана. Манай орон нутагт үйл ажиллагаа явуулж буй компанийн эзэн хэн бэ, хаанаас хөрөнгө оруулалттай вэ, байгаль орчны үнэлгээ хэр гарсан бэ гэх зэрэг мэдээлэлтэй байх хэрэгтэй. </p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Уул уурхай хүнд үйлдвэрийн яам Геологийн газрын дарга Б.Уянга</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/8a10f9a7ee44df5b3e40a002661b864e.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Гаднын зочид нэг долоо хоногийн турш манай салбарын талаарх цогц мэдээлэл авах боломжтой арга хэмжээ болж байна. Геологийн газрын хувьд хөрөнгө оруулалт шаардлагатай, цаашдаа уул уурхай болж хөгжих боломжтой төслүүдийн танилцуулгыг бэлтгэж оролцлоо. <br> <br>Газрын хэвлийгээс олборлолт хийхээс гадна өөрөөр хөгжүүлж болох шийдэл нь гео-парк юм. Энэ сэдвийг хүмүүс ярилцдаг ч газар авдаггүй. Энгийнээр тайлбарлавал, хүүхдүүдэд динозаврын амьдарч байсан газрыг нь үзүүлье гэвэл дуртайяа дагаад явах байх. Аялангаа суралцах боломжийг гео-аялал жуулчлал олгодог.</p><p>Энэ нь байгалийн унаган төрхийг хадгалж авч үлдэх, тухайн орон нутагтаа ажлын байр бий болгохоос гадна хэрхэн бий болсныг шинжлэх ухааны үндэстэй тайлбарлах үндсэн гурван концепттэй. Үүнийг БНХАУ маш сайн хөгжүүлж, дагаад орон нутгийн эдийн засаг нь хөгжсөн. </p><p>Манайд одоогоор ТББ, судалгааны байгууллагууд боломжит өнцгөөс харж, тус тусдаа хөгжүүлж буй оролдлогууд бий. Өв соёлоор тулгуурлан аялал жуулчлал хөгжиж л ирсэн. Тэгвэл заяагдмал боломж буюу байгалийг гео-парк байдлаар хөгжүүлбэл гаднын болон дотоодын аялагч нэмэгдэж, аялал жуулчлал тэлэх, энэ чиглэлээр сонирхон судалдаг судлаачдыг урих боломжтой.</p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Рио Тинто Монгол ХХК Гадаад харилцаа, Хамтын ажиллагаа хариуцсан захирал Б.Даваасүрэн<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/019b1894d8ae8372f790593327f6256c.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Дэлхий даяар ашигт малтмалын нөөц, орд газрууд ил хэлбэрээр олдох нь ховордсон. Тиймээс уул уурхайн ирээдүй далд уурхай руу шилжиж байна. Оюу толгойн ордын нийт нөөцийн 80 хувь далд уурхайд байдаг. Далд уурхайг олборлох олон арга байдаг ч хамгийн сүүлийн үеийн, шинэлэг арга нь блоклон олборлох арга юм. </p><p>Энэ технологийг дэлхийд хоёрхон компани эзэмшдэгийн нэг нь “Рио Тинто” компани. Оюу толгойн далд уурхайг хэрэгжүүлж буй компанийн хувьд Монгол Улсад уг аргыг танилцуулах, ирээдүйн уул уурхайн мэргэжилтнүүд, салбарын судлаачдын дунд хоёр дахь удаагийн олон нийтийг хамарсан хэлэлцүүлэг зохион байгуулж байна. <br> <br>Блоклон олборлох арга сүүлийн 20 жилд идэвхжиж, олны анхааралд өртөж эхэлсэн. Өнгөрсөн жил эхний хэлэлцүүлгийг зохиоход эрдэмтэн, судлаач, салбарын мэргэжилтнүүд зэрэг 1200 гаруй хүн оролцсон. Рио Тинто компани далд уурхайн блоклон нураах аргын мэргэжилтнүүд, олон улсын зөвлөхүүдийг авчирсан.</p><p>Мэдээлэл авах сонирхол, эрэлт маш их байсан. Зөвхөн уул уурхайн үйл ажиллагаанаас гадна Рио Тинто компани монголын залуус, уурхайчдыг блоклон олборлох чиглэлээр дэлхийн хэмжээний мэргэжилтэн болгох боловсон хүчнийг бэлдэх зорилготой. Энэ хүрээнд бид ШУТИС-тэй хамтран таван жилийн хугацаанд 2.4 сая ам.долларын хөрөнгөөр геотехникийн чиглэлийн бакалавр, магистрын хөтөлбөр нээсэн. </p><p> <br></p> <blockquote><p>Монгол Улсыг бүсийн хэмжээний далд уурхайн судалгаа, шинжилгээний төв болгох, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн хөтөлбөрөөр гадаад оюутнууд ирж суралцах, Оюу толгойн далд уурхайд дадлага хийж мэргэжлээ дээшлүүлэх боломж олгохыг зорьж байна.</p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div><div>“Эрдэс баялаг эмэгтэйчүүдийн холбоо” ТББ-ын үүсгэн байгуулагч О.Туяа </div><div><br></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/d651f80c95961317f73a41b88b982b34.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>“Эрдэнэт” ТӨҮГ-ын 40 жилийн ойн хүрээнд 2018 онд "Уул уурхай ба эмэгтэйчүүд" чуулганд орон нутаг бүрээс уурхайчин эмэгтэйчүүдийн 400 гаруй төлөөлөл ирж байсан. Дараа жил нь “Эрдэс баялаг ба эмэгтэйчүүд” үндэсний чуулган болон өргөжиж, 600 гаруй оролцогчидтой зохион байгуулсан. Уг чуулганаар эмэгтэйчүүд бид дуу хоолойгоо нэгтгэх санаачилга гарсан. </p><p>Миний хувьд Багануурын уурхайн нүүрс, судалгаа эрхэлсэн дэд захирлаар ажиллаж байгаад салбарынхаа эмэгтэйчүүдийн дуу хоолой болох үүргийг хүлээж Эрдэс баялаг эмэгтэйчүүдийн холбоог хамтран байгуулсан. Анхны төсөл маань уул уурхайн салбарын 98 жилийн түүхэнд хэн, хаана, юу хийж байсан тухай номыг зохиолч Бат-Уянгатай хамтран бүтээсэн. <br> <br>Бид эрдэс баялгийн салбарт эмэгтэйчүүд өөрсдийн ур чадвараар амжилтад хүрдэг тогтолцоог бүрдүүлэх эрхэм зорилготой. Үүний тулд эмэгтэйчүүд бүтээдэг, чаддаг гэдгээ харуулах хэрэгтэй. Хариуцлагатай уул уурхайг манлайлахад эмэгтэйчүүдийн оролцоо юу болох, том зургаар уурхайчин бүрийн дуу хоолой болохоор ажиллаж байна. <br> <br>Налайхын нүүрсний уурхайд 1931 онд анх эмэгтэй хүн ажиллаж байсан. Гэтэл 1985 оноос уул уурхайн салбар нь эмэгтэйчүүдэд ажиллахад хүнд хэмээн үзсэн тул хүнд машин барихыг хязгаарлах тушаал гарч 2000 оны эхээр эмэгтэй операторчин бэлдэх үед уг тушаал өөрчлөгдсөн. </p><p>Мэдээж тухайн үеийн техник, технологи өөр байсан. Эмэгтэй хүн операторчин хийхэд машины жолоо нь хүнд байсан бол одоо хөнгөн болсон. Уул уурхайн салбарт техникийн шинэчлэлийн дөрөв дэх үе явж байна.</p><p>Манайд 30, 40 жилийн өмнө хязгаарлаж байсан ашигт малтмалын баяжуулалтын мэргэжил нь металлургич болсон. Энэ мэргэжил металл орсон бүх юмсыг судлан шинжилдэг. Магадгүй сансар судлалаар НАСА-д ажиллах боломжтой болсон. Орчин нөхцөл хүндээ ээлтэйгээр загварчлагдаж буй хэрэг.</p><p> <br></p> <blockquote><p>Орчин цагийн техник технологи нь хүйсэд биш хүндээ ээлтэй болж шинэчлэгдсэн. Уул уурхайн ажил биеийн хүчээр бус ур чадварын хүчээр хийхээр өөрчлөгдөж байгаа тул мэргэжлийн чиглэл, мэргэжил сонголт асар өргөжиж байна. </p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Оюу толгой ХХК-ийн орон нутаг хариуцсан Ерөнхий менежер С.Сугар</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/201eefdecad2a7a4a9842ed5f73b80f4.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Оюу толгой компани орон нутгийн харилцаа нийгмийн гүйцэтгэлийн тогтолцоог сүүлийн 20 жилийн хугацаанд сайжруулан хэрэгжүүлсээр байна. Энэхүү тогтолцооны дагуу орон нутгийн онцлог, ялгаатай байдалд тулгуурлан орон нутгийн харилцааг загварчлан хэрэгжүүлдэг. </p><p>Компанийн нийгмийн харилцаа үндсэн дөрвөн бүрэлдэхүүнтэй. Орон нутагт үйл ажиллагаа явуулахдаа хамтын ажиллагааг хэрхэн өрнүүлэх, танин мэдэх, тухайн үйл ажиллагаанаас гарах нөлөөлөл зэргийг үнэлдэг. Үүнээс иргэдтэй мэдээлэл солилцох, эргэх холбоотой ажиллах төлөвлөгөө гаргадаг. Энэ нь мэдээлэл хүргэх, зөвшилцөх, санал авах, тайлагнах процесс юм.</p><p>Компанийн үйл ажиллагааг орон нутагт танилцуулж, тэдэнд тулгамдаж буй асуудлыг үйл ажиллагаандаа тусган өөрчилж болно. Энэ нь найрсаг харилцаа үүсэх суурь алхам юм. Тэндээс хамтарч ажиллах ерөнхий төлөвлөгөө гарч ирнэ. Жишээ нь, Оюу толгой компани орон нутгийн хөдөлмөр эрхлэлт, ханган нийлүүлэлтийн хамтарсан ажлын хэсгүүд байгуулж, гомдол санал шийдэх механизм бүрдүүлсэн.<br></p><p>Мөн орон нутагт нийгэм эдийн засгийн суурь судалгаа, нийгмийн нөлөөллийн үнэлгээ заавал хийх ёстой. Бид Өмнөговь аймгийн нийгэм, эдийн засгийн суурь судалгаа, байгаль орчны үнэлгээг цогцоор нь хийж таван жилийн хугацаатай шинэчилдэг. <br></p><p><br></p> <blockquote><p>Бидний үйл ажиллагаанаас орон нутгийн нийгэм, эдийн засаг, соёлд бий болгож буй өөрчлөлт, түүнийг арилгах үйл явцад иргэдийн оролцоог хамруулахаар ажилладаг. </p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Монгол нүүрс ассиоциацийн Гүйцэтгэх захирал  Ж.Золжаргал </div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2fde0dbc49190141bbacd6be620c63e4.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Тавантолгойн орд коксожсон нүүрс үйлдвэрлэдэг. Кокстой нүүрсийг дангаар нь олборлох боломжгүй тул эрчим хүчний нүүрс гарч ирдэг. Гэвч тээвэрлэх боломж, хүчин чадал тааруу тул гадагш борлуулж чаддаггүй. Хүчин чадал нэмэгдэхийн хэрээр борлуулах боломжгүй олон сая тн эрчим хүчний нүүрс үүсдэг. Тиймээс ямар нэгэн бүтээгдэхүүн хийх хэрэгтэй. </p><p>Юу хийх вэ гэхээр хийжүүлээд шингэн түлш, хуванцар өндөр үнэтэй материал гаргаж болно. Түүнийг Хятадаас гадна гуравдагч орнууд руу өндөр үнэтэй борлуулах боломжтой. Ийм том төслийг хэрэгжүүлэхийн тулд олон улсын жишгээр эхлээд туршилтын үйлдвэр заавал барьдаг. Тиймээс туршилтын үйлдвэр барих тухай “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн бизнес төлөвлөгөөнд орсон. </p><p>Тэр хүрээнд бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт технологийн хэлтэс хариуцаж, МУИС, ШУТИС, ШУА, нүүрс ассоциаци баг болж хамтран ажилласан. Жилдээ 900 тонн нүүрс боловсруулж, 300 орчим тонн бүтээгдэхүүн гаргах туршилтын үйлдвэрийн технологийн схем зохион, урьдчилсан 3D зураг зурж, хөрөнгө оруулалтын тооцоо болон борлуулалтын орлогыг ойролцоогоор тооцсон. Үргэлжлүүлэн дараагийн шатандаа орох ёстой.</p><p> <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>АУМ алт ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Жавзандорж</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/a704b5d2d07899bd4199104aaa31d60e.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Уул уурхай ба орон нутгийн харилцаанд тулгамдаж буй олон асуудал бий. Гэхдээ өнөөдрийн бидний амьдарч буй нийгэм 1980, 1990-ээд оноос огт өөр болсон. Залуус 50, 60 жилийн дараа Монгол Улсыг ямар болгох вэ гэдэгт дор бүрнээ хариуцлагатай байх ёстой. </p><p>Норвеги, Швед зэрэг оронд ашигт малтмал олборлогч компаниуд орон нутгийн сандаа тодорхой зардлуудыг тооцсон байдаг. Эрдсийн санг нэмэгдүүлэх буюу тухайн орон нутагт үйл ажиллагаа явуулдаг компаниуд орлого эсвэл олборлолтынхоо хоёр хувийг тухайн сандаа урьдчилж байршуулдаг. Энэ бол зөв гарц. </p><p>Төрөөс тусгай зөвшөөрлөөр хайгуул хийж хөрөнгө олж байгаа бол баг, сум, аймгийн хөгжүүлэх санд ашигт малтмалын хоёр хувийг үлдээх ёстой. Энэ бол хууль гэлтгүй компанийн хариуцлагын асуудал юм. Мэдээж уул уурхайн салбар зургаа, долоон сарын турш богино хугацаанд ажилладаг тул компаниудад хүндрэлтэй. </p><p>Гэхдээ нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хийж эхэлбэл сайн жишиг тогтоно. Уул уурхайн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй компаниуд нэгдүгээр нөхөн сэргээлт, хоёрдугаарт нийгмийн хариуцлагаа ухамсарлах нь чухал.</p><p> <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>“Mining Insight” сэтгүүлийн хамтран үүсгэн байгуулагч, Тогтвортой хөгжил, Нийгмийн хариуцлагын зөвлөлийн УЗ-ийн дарга О.Батболд </div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/534bf06fdbacaf777b1d8b68d0a5db90.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өнгөрсөн жилийн наймдугаар сард хамтрагчидтайгаа нийлэн “Mining Insight” сэтгүүлийг үүсгэн байгуулсан. Уул уурхайн салбарт мэргэжлийн сэтгүүлчид болон редакцууд цөөн бий. Сэтгүүлчид мэргэшсэн сэдвээрээ тогтмол бичдэг, дүн шинжилгээ, анализ хийдэг байх үүднээс үүсгэн байгуулсан. Жил гаруйн хугацаанд 10 дугаар гаргасан байна. <br> <br>Уул уурхай бол хайгуул, олборлолт, бүтээн байгуулалтын олон үе шат дамждаг амаргүй салбар. Үйлдвэрлэл нь олон нийтэд ил байдаг тул хүн болгон мэддэг, ойлгодог юм шиг ярьдаг. Хуулийн дагуу болон хууль бусаар олборлож нөхөн сэргээлт хийлгүй орхисон муу жишээ олон бий. </p><p>Уул уурхайн тухай бодоход тэдгээр дүр зургууд нүдэнд харагддаг. Хууль бус, хариуцлагагүй ажилласан хүмүүсийн балгаас болж олон нийт тэр муу өнцгөөс хардаг. Гэтэл улсын орлогын ¼ хувь уул уурхайгаас шууд орж ирдэг.<br></p><p>Уул уурхайн салбарын эмэгтэйчүүд дунд эхлүүлсэн төсөл сэтгүүлийн шинэ дугаарт нийтлэгдэнэ. Энэ салбарын 15.6 хувьд эмэгтэйчүүд ажилладаг. Ялангуяа удирдах түвшинд маш цөөн. Мэдээж эмэгтэйчүүд давамгайлах боломжгүй салбар гэдэг нь үнэн. Гэхдээ салбарын олон давуу тал бий. </p><p>Эмэгтэйчүүд энэ салбарын мэргэжлийг сонгож ажиллахыг уриалах зорилгоор уг төсөл хэрэгжиж байна.Үүний хүрээнд энэ салбарт ажиллаж буй эмэгтэйчүүдийн мэргэжлээ сонгосон шалтгаан, онцлог зэргийг сурталчилж, таниулах ажлыг ирэх дугаараас хийхээр төлөвлөж байна. Энэ сард нүүрсний салбарыг онцолсон бол дараа сард “Уул уурхайн долоо хоног” арга хэмжээг дүгнэж дугаараа бэлдэнэ.</p> <blockquote><p>Хуучны түүх бол муу түүх. Хамгийн гол нь хэрхэн өөрчлөх вэ гэдэгт талууд хамтарч ажиллах шаардлагатай. Түүний нэг тал нь хэвлэл мэдээллийн байгууллага. Сурталчлах гэхээс илүү болж буйг нь дэмжиж, болохгүй талд нь шүгэл үлээх хэрэгтэй.</p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div><div>Монголын уул уурхайн үндэсний ассоциацийн Гүйцэтгэх захирал Г.Эрдэнэтуяа</div></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/63e9743b235573ee2ab81320f0f3d017.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Олон улсад Австрали, Канад, АНУ зэрэг орон хөрөнгө оруулагч нарын сонирхлыг татсан хэвээр байна. Манайхтай адил хөгжиж буй Перу, Чили зэрэг орон анхаарлын төвд орж байна. Харин гадаад зах зээлд бид хөрөнгө оруулагчдын сонирхлын гадна байна.Хөрөнгө оруулагчид юу хүсэж буйг бид харах хэрэгтэй.</p><p>Хөрөнгө оруулалт хийх хүн тухайн төсөл цаашдаа хэр тогтвортой байх тухайд анхаарлаа хандуулдаг. Гэтэл манайд хөрөнгө оруулалт татах хууль эрх зүйн орчин, эдийн засгийн боломж, дэд бүтцийн асуудал хүндрэлтэй хэвээр байна. Хамгийн том хэрэглэгч, импортлогч, үйлдвэрлэгч орны дэргэд байгаа нь давуу тал боловч нөгөө талдаа тээвэр логистик усан боомтоос ч үнэтэй тусах жишээтэй. <br> <br>Томоохон төсөл хэрэгжүүлж, гаднын хөрөнгө оруулалт татахад дэд бүтэц, хууль эрх зүйн асуудал хамгийн чухал. Манайд хангалттай хууль, дүрэм журам бий. Нэг хууль байсаар атал дахиад өөр хууль батлах нь хөрөнгө оруулагч нарт ойлгомжгүй болдог. </p><p>Хөрөнгө оруулалт бол гадаад зах зээлд өрсөлдөж л олж авах зүйл. Тэр өрсөлдөөнд юу санал болгох вэ гэдгийг сайн бодох хэрэгтэй. Бид одоо байгаа хуулийн хэрэгжилтийг хангахад анхаарч, бизнесийн шударга, тэгш орчныг бүрдүүлэхийн төлөө ажиллаж байна. </p><p> <br></p> <blockquote><p>Монгол Улсад 830 хууль хэрэгжиж буйгаас манай салбарт 93 гаруй хууль, 1200 стандарт энэ салбарын үйл ажиллагаанд хамаатай байна. Эдгээрийн уялдаа холбоог сайжруулах хэрэгтэй.</p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>“Монполимент” группийн Гүйцэтгэх захирал С.Энхтуяа</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2ed8bc89c785c63143bd0c59e3275b96.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Сүүлийн үед нөхөн сэргээлт өргөн хүрээнд яригдаж буйтай холбоотойгоор уул уурхайн компанид анхаарал хандуулдаг болсон. Үүний үр дүнд техникийн нөхөн сэргээлт нэлээд хийгдэж байна. Тухайлбал, Заамар сумын компаниуд бүгд нийлэн орхигдсон газраа дүйцүүлэн хамгаалахаар нөхөн сэргээлт хийж байна. Ойрын хэдэн жилдээ уул уурхайг муухай харагдуулж буй энэ асуудал шийдэгдэнэ гэж харж байна. </p><p>Гэхдээ дизель түлш, сэлбэгийн үнэ ханш өндөр байгаа энэ үед техник, биологийн нөхөн сэргээлт аль аль нь зардал өндөртэй. Нөгөө талдаа үйлдвэрлэлээ үргэлжлүүлэх эсвэл нөхөн сэргээлтээ хийх үү гэдэг давхар асуулттай тулгарна. </p><p>Уул уурхайн олборлолт хийсэн газар орд нь олон шалтгаанаас хамааран тодорхой хугацаанд нөхөн сэргээхгүй байж болно. Хоёр, гурван жилийн дараа ч нөхөн сэргээж болох талбай байдаг. Гэхдээ цаг хугацаанд нь хийх учиртай. <br> <br>Монполимет групп БНСУ-ын усалгааны систем нэвтрүүлсэн. Бидний тарьсан моднууд 90 гаруй хувьтай ургасан нь үүний үр дүн. Өөр нэгэн баяртай мэдээ нь зүүн бүсийн нэн ховор ургамлыг судалдаг агрономич доктор, профессор Жамъяндорж гуай өөрийн цуглуулсан үрийнхээ фондыг биднийг ургуулж чадна гэсэн итгэлээр дурсгасан. Түүнээс хамгийн амжилттай хэрэгжиж буй нь алтайн зэрлэг сонгино байна.</p> </div>
Уул уурхайн салбарын хамгийн том арга хэмжээ "Mining Week 2022" энэ долоо хоногийн турш үргэлжилж байна. Засгийн газар, хувийн хэвшил, гаднын хөрөнгө оруулагч, иргэний нийгмийн байгууллага, салбарын эрдэмтэн судлаач зэрэг олон оролцогч тал асуудал, шийдлээ хэлэлцсээр өндөрлөх цаг дөхжээ. Уг арга хэмжээг зорин ирсэн олон төлөөллийн байр суурь, үзэл бодол, хэрэгжүүлж буй бодит төслүүдийн тухай товч ярилцлаа. I. ОЮУ ТОЛГОЙ ХХК-ИЙН ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА, МЭДЭЭЛЭЛ ХАРИЛЦАА ХАРИУЦСАН ЕРӨНХИЙ МЕНЕЖЕР Э.ЛХАГВА Дэлхийн хөрөнгө оруулалтын сангийн зургаас Монгол Улс бүдгэрсээр л байна. Манай улсад 2012 оноос хойш гаднын хөрөнгө оруулалт тогтмол буурсан. Гэхдээ энэ салбар хөгжих үү, үгүй юу гэдэг мэтгэлцээнийг хагалах хэрэгтэй. Орон нутагт уул уурхай хэрэггүй гэдэг ч төсвийн дэмжлэг авсан уул уурхайтай аймгууд өрсөлдөх чадвар өндөртэй байдаг. Булган, Өмнөговь Дорноговь зэрэг аймаг эхийн эндэгдэл багатай, эрчим хүчний нөөц сайтай, хүүхдүүдийн боловсрол сайн, багш нар нь англи хэлтэй. Бид үндэстнийхээ хувьд эрдэс баялгийн салбарыг хэрхэн тогтвортой хөгжүүлэх, хариуцлагатай уул уурхайг албан бус үйл ажиллагаанаас ангилж харах, төр нь хэрхэн оролцохыг нэг талд нь гаргахгүй бол их удаан ярилаа. Бидэнд уул уурхайгүй хөгжинө гэх ирээдүй харагдахгүй байна. Тэгвэл яаж хариуцлагатай бөгөөд ойлгомжтой болгох, төрийн өмчит компаниуд эсвэл хувийн хэвшил манлайлах уу гэдгийг нэг талдаа гаргах шаардлагатай. Үүнийг дангаараа шийдэх аргагүй. Төр засаг салбараа, оролцогчдоо сонсохгүй бол явахгүй. Тиймээс энэ арга хэмжээг зохион байгуулж байна. Хувь хүний зүгээс сүүлийн жилүүдэд чөлөөт хэвлэл хумигдаж байна уу даа гэж хардаг. Нөгөө талдаа эрдэс баялгийн салбарыг зөвөөр ойлгуулах үүрэг хэвлэл мэдээлэл, сэтгүүлчдэд бий. Сэтгүүл зүйн сургуулиуд эдийн засаг, санхүү, уул уурхай, чиглэлээр сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх шаардлага зайлшгүй үүссэн. Тиймээс бид “Тогтвортой хөгжил нийгмийн хариуцлагын зөвлөл”-тэй хамтран сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх хоёр, гурван жилийн урт хугацааны хөтөлбөр явуулж ирсэн. Сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх, бусад сайн жишгүүдийг харуулах, мэдээллийг ил тод болгох байдлаар хамтарч ажиллаж ирсэн. Цаашид ч үргэлжлүүлнэ. Бид сэтгүүл зүйн таван их сургуультай хамтарч ажиллахаар урт хугацааны төлөвлөгөө гарган ажиллаж байгаа. Сошиал медиа, хуурамч мэдээлэл дунд хүн болгон нийтлэгч болсон энэ үед сэтгүүлчид салбараа ойлгох, зөв асуулт тавих, биднийг хариуцлагатай үйл ажиллагаа явуулахад хянах үүрэг бий. Түүнийгээ сайн гүйцэтгэх ёстой. Хэвлэл мэдээлэл бол ардчиллын тулгуур элементийн нэг. Мэдээлэл хангалттай олон эх сурвалжтай түгснээр олон нийт сайн шийдвэр гаргана. Манай орон нутагт үйл ажиллагаа явуулж буй компанийн эзэн хэн бэ, хаанаас хөрөнгө оруулалттай вэ, байгаль орчны үнэлгээ хэр гарсан бэ гэх зэрэг мэдээлэлтэй байх хэрэгтэй. Unread Уул уурхай хүнд үйлдвэрийн яам Геологийн газрын дарга Б.Уянга Гаднын зочид нэг долоо хоногийн турш манай салбарын талаарх цогц мэдээлэл авах боломжтой арга хэмжээ болж байна. Геологийн газрын хувьд хөрөнгө оруулалт шаардлагатай, цаашдаа уул уурхай болж хөгжих боломжтой төслүүдийн танилцуулгыг бэлтгэж оролцлоо. Газрын хэвлийгээс олборлолт хийхээс гадна өөрөөр хөгжүүлж болох шийдэл нь гео-парк юм. Энэ сэдвийг хүмүүс ярилцдаг ч газар авдаггүй. Энгийнээр тайлбарлавал, хүүхдүүдэд динозаврын амьдарч байсан газрыг нь үзүүлье гэвэл дуртайяа дагаад явах байх. Аялангаа суралцах боломжийг гео-аялал жуулчлал олгодог. Энэ нь байгалийн унаган төрхийг хадгалж авч үлдэх, тухайн орон нутагтаа ажлын байр бий болгохоос гадна хэрхэн бий болсныг шинжлэх ухааны үндэстэй тайлбарлах үндсэн гурван концепттэй. Үүнийг БНХАУ маш сайн хөгжүүлж, дагаад орон нутгийн эдийн засаг нь хөгжсөн. Манайд одоогоор ТББ, судалгааны байгууллагууд боломжит өнцгөөс харж, тус тусдаа хөгжүүлж буй оролдлогууд бий. Өв соёлоор тулгуурлан аялал жуулчлал хөгжиж л ирсэн. Тэгвэл заяагдмал боломж буюу байгалийг гео-парк байдлаар хөгжүүлбэл гаднын болон дотоодын аялагч нэмэгдэж, аялал жуулчлал тэлэх, энэ чиглэлээр сонирхон судалдаг судлаачдыг урих боломжтой. Рио Тинто Монгол ХХК Гадаад харилцаа, Хамтын ажиллагаа хариуцсан захирал Б.Даваасүрэн Дэлхий даяар ашигт малтмалын нөөц, орд газрууд ил хэлбэрээр олдох нь ховордсон. Тиймээс уул уурхайн ирээдүй далд уурхай руу шилжиж байна. Оюу толгойн ордын нийт нөөцийн 80 хувь далд уурхайд байдаг. Далд уурхайг олборлох олон арга байдаг ч хамгийн сүүлийн үеийн, шинэлэг арга нь блоклон олборлох арга юм. Энэ технологийг дэлхийд хоёрхон компани эзэмшдэгийн нэг нь “Рио Тинто” компани. Оюу толгойн далд уурхайг хэрэгжүүлж буй компанийн хувьд Монгол Улсад уг аргыг танилцуулах, ирээдүйн уул уурхайн мэргэжилтнүүд, салбарын судлаачдын дунд хоёр дахь удаагийн олон нийтийг хамарсан хэлэлцүүлэг зохион байгуулж байна. Блоклон олборлох арга сүүлийн 20 жилд идэвхжиж, олны анхааралд өртөж эхэлсэн. Өнгөрсөн жил эхний хэлэлцүүлгийг зохиоход эрдэмтэн, судлаач, салбарын мэргэжилтнүүд зэрэг 1200 гаруй хүн оролцсон. Рио Тинто компани далд уурхайн блоклон нураах аргын мэргэжилтнүүд, олон улсын зөвлөхүүдийг авчирсан. Мэдээлэл авах сонирхол, эрэлт маш их байсан. Зөвхөн уул уурхайн үйл ажиллагаанаас гадна Рио Тинто компани монголын залуус, уурхайчдыг блоклон олборлох чиглэлээр дэлхийн хэмжээний мэргэжилтэн болгох боловсон хүчнийг бэлдэх зорилготой. Энэ хүрээнд бид ШУТИС-тэй хамтран таван жилийн хугацаанд 2.4 сая ам.долларын хөрөнгөөр геотехникийн чиглэлийн бакалавр, магистрын хөтөлбөр нээсэн. Монгол Улсыг бүсийн хэмжээний далд уурхайн судалгаа, шинжилгээний төв болгох, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн хөтөлбөрөөр гадаад оюутнууд ирж суралцах, Оюу толгойн далд уурхайд дадлага хийж мэргэжлээ дээшлүүлэх боломж олгохыг зорьж байна. Unread “Эрдэс баялаг эмэгтэйчүүдийн холбоо” ТББ-ын үүсгэн байгуулагч О.Туяа “Эрдэнэт” ТӨҮГ-ын 40 жилийн ойн хүрээнд 2018 онд "Уул уурхай ба эмэгтэйчүүд" чуулганд орон нутаг бүрээс уурхайчин эмэгтэйчүүдийн 400 гаруй төлөөлөл ирж байсан. Дараа жил нь “Эрдэс баялаг ба эмэгтэйчүүд” үндэсний чуулган болон өргөжиж, 600 гаруй оролцогчидтой зохион байгуулсан. Уг чуулганаар эмэгтэйчүүд бид дуу хоолойгоо нэгтгэх санаачилга гарсан. Миний хувьд Багануурын уурхайн нүүрс, судалгаа эрхэлсэн дэд захирлаар ажиллаж байгаад салбарынхаа эмэгтэйчүүдийн дуу хоолой болох үүргийг хүлээж Эрдэс баялаг эмэгтэйчүүдийн холбоог хамтран байгуулсан. Анхны төсөл маань уул уурхайн салбарын 98 жилийн түүхэнд хэн, хаана, юу хийж байсан тухай номыг зохиолч Бат-Уянгатай хамтран бүтээсэн. Бид эрдэс баялгийн салбарт эмэгтэйчүүд өөрсдийн ур чадвараар амжилтад хүрдэг тогтолцоог бүрдүүлэх эрхэм зорилготой. Үүний тулд эмэгтэйчүүд бүтээдэг, чаддаг гэдгээ харуулах хэрэгтэй. Хариуцлагатай уул уурхайг манлайлахад эмэгтэйчүүдийн оролцоо юу болох, том зургаар уурхайчин бүрийн дуу хоолой болохоор ажиллаж байна. Налайхын нүүрсний уурхайд 1931 онд анх эмэгтэй хүн ажиллаж байсан. Гэтэл 1985 оноос уул уурхайн салбар нь эмэгтэйчүүдэд ажиллахад хүнд хэмээн үзсэн тул хүнд машин барихыг хязгаарлах тушаал гарч 2000 оны эхээр эмэгтэй операторчин бэлдэх үед уг тушаал өөрчлөгдсөн. Мэдээж тухайн үеийн техник, технологи өөр байсан. Эмэгтэй хүн операторчин хийхэд машины жолоо нь хүнд байсан бол одоо хөнгөн болсон. Уул уурхайн салбарт техникийн шинэчлэлийн дөрөв дэх үе явж байна. Манайд 30, 40 жилийн өмнө хязгаарлаж байсан ашигт малтмалын баяжуулалтын мэргэжил нь металлургич болсон. Энэ мэргэжил металл орсон бүх юмсыг судлан шинжилдэг. Магадгүй сансар судлалаар НАСА-д ажиллах боломжтой болсон. Орчин нөхцөл хүндээ ээлтэйгээр загварчлагдаж буй хэрэг. Орчин цагийн техник технологи нь хүйсэд биш хүндээ ээлтэй болж шинэчлэгдсэн. Уул уурхайн ажил биеийн хүчээр бус ур чадварын хүчээр хийхээр өөрчлөгдөж байгаа тул мэргэжлийн чиглэл, мэргэжил сонголт асар өргөжиж байна. Unread Оюу толгой ХХК-ийн орон нутаг хариуцсан Ерөнхий менежер С.Сугар Оюу толгой компани орон нутгийн харилцаа нийгмийн гүйцэтгэлийн тогтолцоог сүүлийн 20 жилийн хугацаанд сайжруулан хэрэгжүүлсээр байна. Энэхүү тогтолцооны дагуу орон нутгийн онцлог, ялгаатай байдалд тулгуурлан орон нутгийн харилцааг загварчлан хэрэгжүүлдэг. Компанийн нийгмийн харилцаа үндсэн дөрвөн бүрэлдэхүүнтэй. Орон нутагт үйл ажиллагаа явуулахдаа хамтын ажиллагааг хэрхэн өрнүүлэх, танин мэдэх, тухайн үйл ажиллагаанаас гарах нөлөөлөл зэргийг үнэлдэг. Үүнээс иргэдтэй мэдээлэл солилцох, эргэх холбоотой ажиллах төлөвлөгөө гаргадаг. Энэ нь мэдээлэл хүргэх, зөвшилцөх, санал авах, тайлагнах процесс юм. Компанийн үйл ажиллагааг орон нутагт танилцуулж, тэдэнд тулгамдаж буй асуудлыг үйл ажиллагаандаа тусган өөрчилж болно. Энэ нь найрсаг харилцаа үүсэх суурь алхам юм. Тэндээс хамтарч ажиллах ерөнхий төлөвлөгөө гарч ирнэ. Жишээ нь, Оюу толгой компани орон нутгийн хөдөлмөр эрхлэлт, ханган нийлүүлэлтийн хамтарсан ажлын хэсгүүд байгуулж, гомдол санал шийдэх механизм бүрдүүлсэн. Мөн орон нутагт нийгэм эдийн засгийн суурь судалгаа, нийгмийн нөлөөллийн үнэлгээ заавал хийх ёстой. Бид Өмнөговь аймгийн нийгэм, эдийн засгийн суурь судалгаа, байгаль орчны үнэлгээг цогцоор нь хийж таван жилийн хугацаатай шинэчилдэг. Бидний үйл ажиллагаанаас орон нутгийн нийгэм, эдийн засаг, соёлд бий болгож буй өөрчлөлт, түүнийг арилгах үйл явцад иргэдийн оролцоог хамруулахаар ажилладаг. Unread Монгол нүүрс ассиоциацийн Гүйцэтгэх захирал  Ж.Золжаргал Тавантолгойн орд коксожсон нүүрс үйлдвэрлэдэг. Кокстой нүүрсийг дангаар нь олборлох боломжгүй тул эрчим хүчний нүүрс гарч ирдэг. Гэвч тээвэрлэх боломж, хүчин чадал тааруу тул гадагш борлуулж чаддаггүй. Хүчин чадал нэмэгдэхийн хэрээр борлуулах боломжгүй олон сая тн эрчим хүчний нүүрс үүсдэг. Тиймээс ямар нэгэн бүтээгдэхүүн хийх хэрэгтэй. Юу хийх вэ гэхээр хийжүүлээд шингэн түлш, хуванцар өндөр үнэтэй материал гаргаж болно. Түүнийг Хятадаас гадна гуравдагч орнууд руу өндөр үнэтэй борлуулах боломжтой. Ийм том төслийг хэрэгжүүлэхийн тулд олон улсын жишгээр эхлээд туршилтын үйлдвэр заавал барьдаг. Тиймээс туршилтын үйлдвэр барих тухай “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн бизнес төлөвлөгөөнд орсон. Тэр хүрээнд бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт технологийн хэлтэс хариуцаж, МУИС, ШУТИС, ШУА, нүүрс ассоциаци баг болж хамтран ажилласан. Жилдээ 900 тонн нүүрс боловсруулж, 300 орчим тонн бүтээгдэхүүн гаргах туршилтын үйлдвэрийн технологийн схем зохион, урьдчилсан 3D зураг зурж, хөрөнгө оруулалтын тооцоо болон борлуулалтын орлогыг ойролцоогоор тооцсон. Үргэлжлүүлэн дараагийн шатандаа орох ёстой. АУМ алт ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Жавзандорж Уул уурхай ба орон нутгийн харилцаанд тулгамдаж буй олон асуудал бий. Гэхдээ өнөөдрийн бидний амьдарч буй нийгэм 1980, 1990-ээд оноос огт өөр болсон. Залуус 50, 60 жилийн дараа Монгол Улсыг ямар болгох вэ гэдэгт дор бүрнээ хариуцлагатай байх ёстой. Норвеги, Швед зэрэг оронд ашигт малтмал олборлогч компаниуд орон нутгийн сандаа тодорхой зардлуудыг тооцсон байдаг. Эрдсийн санг нэмэгдүүлэх буюу тухайн орон нутагт үйл ажиллагаа явуулдаг компаниуд орлого эсвэл олборлолтынхоо хоёр хувийг тухайн сандаа урьдчилж байршуулдаг. Энэ бол зөв гарц. Төрөөс тусгай зөвшөөрлөөр хайгуул хийж хөрөнгө олж байгаа бол баг, сум, аймгийн хөгжүүлэх санд ашигт малтмалын хоёр хувийг үлдээх ёстой. Энэ бол хууль гэлтгүй компанийн хариуцлагын асуудал юм. Мэдээж уул уурхайн салбар зургаа, долоон сарын турш богино хугацаанд ажилладаг тул компаниудад хүндрэлтэй. Гэхдээ нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хийж эхэлбэл сайн жишиг тогтоно. Уул уурхайн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй компаниуд нэгдүгээр нөхөн сэргээлт, хоёрдугаарт нийгмийн хариуцлагаа ухамсарлах нь чухал. “Mining Insight” сэтгүүлийн хамтран үүсгэн байгуулагч, Тогтвортой хөгжил, Нийгмийн хариуцлагын зөвлөлийн УЗ-ийн дарга О.Батболд Өнгөрсөн жилийн наймдугаар сард хамтрагчидтайгаа нийлэн “Mining Insight” сэтгүүлийг үүсгэн байгуулсан. Уул уурхайн салбарт мэргэжлийн сэтгүүлчид болон редакцууд цөөн бий. Сэтгүүлчид мэргэшсэн сэдвээрээ тогтмол бичдэг, дүн шинжилгээ, анализ хийдэг байх үүднээс үүсгэн байгуулсан. Жил гаруйн хугацаанд 10 дугаар гаргасан байна. Уул уурхай бол хайгуул, олборлолт, бүтээн байгуулалтын олон үе шат дамждаг амаргүй салбар. Үйлдвэрлэл нь олон нийтэд ил байдаг тул хүн болгон мэддэг, ойлгодог юм шиг ярьдаг. Хуулийн дагуу болон хууль бусаар олборлож нөхөн сэргээлт хийлгүй орхисон муу жишээ олон бий. Уул уурхайн тухай бодоход тэдгээр дүр зургууд нүдэнд харагддаг. Хууль бус, хариуцлагагүй ажилласан хүмүүсийн балгаас болж олон нийт тэр муу өнцгөөс хардаг. Гэтэл улсын орлогын ¼ хувь уул уурхайгаас шууд орж ирдэг. Уул уурхайн салбарын эмэгтэйчүүд дунд эхлүүлсэн төсөл сэтгүүлийн шинэ дугаарт нийтлэгдэнэ. Энэ салбарын 15.6 хувьд эмэгтэйчүүд ажилладаг. Ялангуяа удирдах түвшинд маш цөөн. Мэдээж эмэгтэйчүүд давамгайлах боломжгүй салбар гэдэг нь үнэн. Гэхдээ салбарын олон давуу тал бий. Эмэгтэйчүүд энэ салбарын мэргэжлийг сонгож ажиллахыг уриалах зорилгоор уг төсөл хэрэгжиж байна.Үүний хүрээнд энэ салбарт ажиллаж буй эмэгтэйчүүдийн мэргэжлээ сонгосон шалтгаан, онцлог зэргийг сурталчилж, таниулах ажлыг ирэх дугаараас хийхээр төлөвлөж байна. Энэ сард нүүрсний салбарыг онцолсон бол дараа сард “Уул уурхайн долоо хоног” арга хэмжээг дүгнэж дугаараа бэлдэнэ. Хуучны түүх бол муу түүх. Хамгийн гол нь хэрхэн өөрчлөх вэ гэдэгт талууд хамтарч ажиллах шаардлагатай. Түүний нэг тал нь хэвлэл мэдээллийн байгууллага. Сурталчлах гэхээс илүү болж буйг нь дэмжиж, болохгүй талд нь шүгэл үлээх хэрэгтэй. Unread Монголын уул уурхайн үндэсний ассоциацийн Гүйцэтгэх захирал Г.Эрдэнэтуяа Олон улсад Австрали, Канад, АНУ зэрэг орон хөрөнгө оруулагч нарын сонирхлыг татсан хэвээр байна. Манайхтай адил хөгжиж буй Перу, Чили зэрэг орон анхаарлын төвд орж байна. Харин гадаад зах зээлд бид хөрөнгө оруулагчдын сонирхлын гадна байна.Хөрөнгө оруулагчид юу хүсэж буйг бид харах хэрэгтэй. Хөрөнгө оруулалт хийх хүн тухайн төсөл цаашдаа хэр тогтвортой байх тухайд анхаарлаа хандуулдаг. Гэтэл манайд хөрөнгө оруулалт татах хууль эрх зүйн орчин, эдийн засгийн боломж, дэд бүтцийн асуудал хүндрэлтэй хэвээр байна. Хамгийн том хэрэглэгч, импортлогч, үйлдвэрлэгч орны дэргэд байгаа нь давуу тал боловч нөгөө талдаа тээвэр логистик усан боомтоос ч үнэтэй тусах жишээтэй. Томоохон төсөл хэрэгжүүлж, гаднын хөрөнгө оруулалт татахад дэд бүтэц, хууль эрх зүйн асуудал хамгийн чухал. Манайд хангалттай хууль, дүрэм журам бий. Нэг хууль байсаар атал дахиад өөр хууль батлах нь хөрөнгө оруулагч нарт ойлгомжгүй болдог. Хөрөнгө оруулалт бол гадаад зах зээлд өрсөлдөж л олж авах зүйл. Тэр өрсөлдөөнд юу санал болгох вэ гэдгийг сайн бодох хэрэгтэй. Бид одоо байгаа хуулийн хэрэгжилтийг хангахад анхаарч, бизнесийн шударга, тэгш орчныг бүрдүүлэхийн төлөө ажиллаж байна. Монгол Улсад 830 хууль хэрэгжиж буйгаас манай салбарт 93 гаруй хууль, 1200 стандарт энэ салбарын үйл ажиллагаанд хамаатай байна. Эдгээрийн уялдаа холбоог сайжруулах хэрэгтэй. Unread “Монполимент” группийн Гүйцэтгэх захирал С.Энхтуяа Сүүлийн үед нөхөн сэргээлт өргөн хүрээнд яригдаж буйтай холбоотойгоор уул уурхайн компанид анхаарал хандуулдаг болсон. Үүний үр дүнд техникийн нөхөн сэргээлт нэлээд хийгдэж байна. Тухайлбал, Заамар сумын компаниуд бүгд нийлэн орхигдсон газраа дүйцүүлэн хамгаалахаар нөхөн сэргээлт хийж байна. Ойрын хэдэн жилдээ уул уурхайг муухай харагдуулж буй энэ асуудал шийдэгдэнэ гэж харж байна. Гэхдээ дизель түлш, сэлбэгийн үнэ ханш өндөр байгаа энэ үед техник, биологийн нөхөн сэргээлт аль аль нь зардал өндөртэй. Нөгөө талдаа үйлдвэрлэлээ үргэлжлүүлэх эсвэл нөхөн сэргээлтээ хийх үү гэдэг давхар асуулттай тулгарна. Уул уурхайн олборлолт хийсэн газар орд нь олон шалтгаанаас хамааран тодорхой хугацаанд нөхөн сэргээхгүй байж болно. Хоёр, гурван жилийн дараа ч нөхөн сэргээж болох талбай байдаг. Гэхдээ цаг хугацаанд нь хийх учиртай. Монполимет групп БНСУ-ын усалгааны систем нэвтрүүлсэн. Бидний тарьсан моднууд 90 гаруй хувьтай ургасан нь үүний үр дүн. Өөр нэгэн баяртай мэдээ нь зүүн бүсийн нэн ховор ургамлыг судалдаг агрономич доктор, профессор Жамъяндорж гуай өөрийн цуглуулсан үрийнхээ фондыг биднийг ургуулж чадна гэсэн итгэлээр дурсгасан. Түүнээс хамгийн амжилттай хэрэгжиж буй нь алтайн зэрлэг сонгино байна.
Уул уурхайн салбарын хамгийн том арга хэмжээ "Mining Week 2022" энэ долоо хоногийн турш үргэлжилж байна. Засгийн газар, хувийн хэвшил, гаднын хөрөнгө оруулагч, иргэний нийгмийн байгууллага, салбарын эрдэмтэн судлаач зэрэг олон оролцогч тал асуудал, шийдлээ хэлэлцсээр өндөрлөх цаг дөхжээ. Уг арга хэмжээг зорин ирсэн олон төлөөллийн байр суурь, үзэл бодол, хэрэгжүүлж буй бодит төслүүдийн тухай товч ярилцлаа. ### I. ОЮУ ТОЛГОЙ ХХК-ИЙН ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА, МЭДЭЭЛЭЛ ХАРИЛЦАА ХАРИУЦСАН ЕРӨНХИЙ МЕНЕЖЕР Э.ЛХАГВА Дэлхийн хөрөнгө оруулалтын сангийн зургаас Монгол Улс бүдгэрсээр л байна. Манай улсад 2012 оноос хойш гаднын хөрөнгө оруулалт тогтмол буурсан. Гэхдээ энэ салбар хөгжих үү, үгүй юу гэдэг мэтгэлцээнийг хагалах хэрэгтэй. Орон нутагт уул уурхай хэрэггүй гэдэг ч төсвийн дэмжлэг авсан уул уурхайтай аймгууд өрсөлдөх чадвар өндөртэй байдаг. Булган, Өмнөговь Дорноговь зэрэг аймаг эхийн эндэгдэл багатай, эрчим хүчний нөөц сайтай, хүүхдүүдийн боловсрол сайн, багш нар нь англи хэлтэй. Бид үндэстнийхээ хувьд эрдэс баялгийн салбарыг хэрхэн тогтвортой хөгжүүлэх, хариуцлагатай уул уурхайг албан бус үйл ажиллагаанаас ангилж харах, төр нь хэрхэн оролцохыг нэг талд нь гаргахгүй бол их удаан ярилаа. Бидэнд уул уурхайгүй хөгжинө гэх ирээдүй харагдахгүй байна. Тэгвэл яаж хариуцлагатай бөгөөд ойлгомжтой болгох, төрийн өмчит компаниуд эсвэл хувийн хэвшил манлайлах уу гэдгийг нэг талдаа гаргах шаардлагатай. Үүнийг дангаараа шийдэх аргагүй. Төр засаг салбараа, оролцогчдоо сонсохгүй бол явахгүй. Тиймээс энэ арга хэмжээг зохион байгуулж байна. Хувь хүний зүгээс сүүлийн жилүүдэд чөлөөт хэвлэл хумигдаж байна уу даа гэж хардаг. Нөгөө талдаа эрдэс баялгийн салбарыг зөвөөр ойлгуулах үүрэг хэвлэл мэдээлэл, сэтгүүлчдэд бий. Сэтгүүл зүйн сургуулиуд эдийн засаг, санхүү, уул уурхай, чиглэлээр сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх шаардлага зайлшгүй үүссэн. Тиймээс бид “Тогтвортой хөгжил нийгмийн хариуцлагын зөвлөл”-тэй хамтран сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх хоёр, гурван жилийн урт хугацааны хөтөлбөр явуулж ирсэн. Сэтгүүлчдийг мэргэшүүлэх, бусад сайн жишгүүдийг харуулах, мэдээллийг ил тод болгох байдлаар хамтарч ажиллаж ирсэн. Цаашид ч үргэлжлүүлнэ. Бид сэтгүүл зүйн таван их сургуультай хамтарч ажиллахаар урт хугацааны төлөвлөгөө гарган ажиллаж байгаа. Сошиал медиа, хуурамч мэдээлэл дунд хүн болгон нийтлэгч болсон энэ үед сэтгүүлчид салбараа ойлгох, зөв асуулт тавих, биднийг хариуцлагатай үйл ажиллагаа явуулахад хянах үүрэг бий. Түүнийгээ сайн гүйцэтгэх ёстой. > Хэвлэл мэдээлэл бол ардчиллын тулгуур элементийн нэг. Мэдээлэл хангалттай олон эх сурвалжтай түгснээр олон нийт сайн шийдвэр гаргана. Манай орон нутагт үйл ажиллагаа явуулж буй компанийн эзэн хэн бэ, хаанаас хөрөнгө оруулалттай вэ, байгаль орчны үнэлгээ хэр гарсан бэ гэх зэрэг мэдээлэлтэй байх хэрэгтэй. > > Unread ### Уул уурхай хүнд үйлдвэрийн яам Геологийн газрын дарга Б.Уянга Гаднын зочид нэг долоо хоногийн турш манай салбарын талаарх цогц мэдээлэл авах боломжтой арга хэмжээ болж байна. Геологийн газрын хувьд хөрөнгө оруулалт шаардлагатай, цаашдаа уул уурхай болж хөгжих боломжтой төслүүдийн танилцуулгыг бэлтгэж оролцлоо. Газрын хэвлийгээс олборлолт хийхээс гадна өөрөөр хөгжүүлж болох шийдэл нь гео-парк юм. Энэ сэдвийг хүмүүс ярилцдаг ч газар авдаггүй. Энгийнээр тайлбарлавал, хүүхдүүдэд динозаврын амьдарч байсан газрыг нь үзүүлье гэвэл дуртайяа дагаад явах байх. Аялангаа суралцах боломжийг гео-аялал жуулчлал олгодог. Энэ нь байгалийн унаган төрхийг хадгалж авч үлдэх, тухайн орон нутагтаа ажлын байр бий болгохоос гадна хэрхэн бий болсныг шинжлэх ухааны үндэстэй тайлбарлах үндсэн гурван концепттэй. Үүнийг БНХАУ маш сайн хөгжүүлж, дагаад орон нутгийн эдийн засаг нь хөгжсөн. Манайд одоогоор ТББ, судалгааны байгууллагууд боломжит өнцгөөс харж, тус тусдаа хөгжүүлж буй оролдлогууд бий. Өв соёлоор тулгуурлан аялал жуулчлал хөгжиж л ирсэн. Тэгвэл заяагдмал боломж буюу байгалийг гео-парк байдлаар хөгжүүлбэл гаднын болон дотоодын аялагч нэмэгдэж, аялал жуулчлал тэлэх, энэ чиглэлээр сонирхон судалдаг судлаачдыг урих боломжтой. ### Рио Тинто Монгол ХХК Гадаад харилцаа, Хамтын ажиллагаа хариуцсан захирал Б.Даваасүрэн Дэлхий даяар ашигт малтмалын нөөц, орд газрууд ил хэлбэрээр олдох нь ховордсон. Тиймээс уул уурхайн ирээдүй далд уурхай руу шилжиж байна. Оюу толгойн ордын нийт нөөцийн 80 хувь далд уурхайд байдаг. Далд уурхайг олборлох олон арга байдаг ч хамгийн сүүлийн үеийн, шинэлэг арга нь блоклон олборлох арга юм. Энэ технологийг дэлхийд хоёрхон компани эзэмшдэгийн нэг нь “Рио Тинто” компани. Оюу толгойн далд уурхайг хэрэгжүүлж буй компанийн хувьд Монгол Улсад уг аргыг танилцуулах, ирээдүйн уул уурхайн мэргэжилтнүүд, салбарын судлаачдын дунд хоёр дахь удаагийн олон нийтийг хамарсан хэлэлцүүлэг зохион байгуулж байна. Блоклон олборлох арга сүүлийн 20 жилд идэвхжиж, олны анхааралд өртөж эхэлсэн. Өнгөрсөн жил эхний хэлэлцүүлгийг зохиоход эрдэмтэн, судлаач, салбарын мэргэжилтнүүд зэрэг 1200 гаруй хүн оролцсон. Рио Тинто компани далд уурхайн блоклон нураах аргын мэргэжилтнүүд, олон улсын зөвлөхүүдийг авчирсан. Мэдээлэл авах сонирхол, эрэлт маш их байсан. Зөвхөн уул уурхайн үйл ажиллагаанаас гадна Рио Тинто компани монголын залуус, уурхайчдыг блоклон олборлох чиглэлээр дэлхийн хэмжээний мэргэжилтэн болгох боловсон хүчнийг бэлдэх зорилготой. Энэ хүрээнд бид ШУТИС-тэй хамтран таван жилийн хугацаанд 2.4 сая ам.долларын хөрөнгөөр геотехникийн чиглэлийн бакалавр, магистрын хөтөлбөр нээсэн. > Монгол Улсыг бүсийн хэмжээний далд уурхайн судалгаа, шинжилгээний төв болгох, олон улсад хүлээн зөвшөөрөгдсөн хөтөлбөрөөр гадаад оюутнууд ирж суралцах, Оюу толгойн далд уурхайд дадлага хийж мэргэжлээ дээшлүүлэх боломж олгохыг зорьж байна. > > Unread ### “Эрдэс баялаг эмэгтэйчүүдийн холбоо” ТББ-ын үүсгэн байгуулагч О.Туяа “Эрдэнэт” ТӨҮГ-ын 40 жилийн ойн хүрээнд 2018 онд "Уул уурхай ба эмэгтэйчүүд" чуулганд орон нутаг бүрээс уурхайчин эмэгтэйчүүдийн 400 гаруй төлөөлөл ирж байсан. Дараа жил нь “Эрдэс баялаг ба эмэгтэйчүүд” үндэсний чуулган болон өргөжиж, 600 гаруй оролцогчидтой зохион байгуулсан. Уг чуулганаар эмэгтэйчүүд бид дуу хоолойгоо нэгтгэх санаачилга гарсан. Миний хувьд Багануурын уурхайн нүүрс, судалгаа эрхэлсэн дэд захирлаар ажиллаж байгаад салбарынхаа эмэгтэйчүүдийн дуу хоолой болох үүргийг хүлээж Эрдэс баялаг эмэгтэйчүүдийн холбоог хамтран байгуулсан. Анхны төсөл маань уул уурхайн салбарын 98 жилийн түүхэнд хэн, хаана, юу хийж байсан тухай номыг зохиолч Бат-Уянгатай хамтран бүтээсэн. Бид эрдэс баялгийн салбарт эмэгтэйчүүд өөрсдийн ур чадвараар амжилтад хүрдэг тогтолцоог бүрдүүлэх эрхэм зорилготой. Үүний тулд эмэгтэйчүүд бүтээдэг, чаддаг гэдгээ харуулах хэрэгтэй. Хариуцлагатай уул уурхайг манлайлахад эмэгтэйчүүдийн оролцоо юу болох, том зургаар уурхайчин бүрийн дуу хоолой болохоор ажиллаж байна. Налайхын нүүрсний уурхайд 1931 онд анх эмэгтэй хүн ажиллаж байсан. Гэтэл 1985 оноос уул уурхайн салбар нь эмэгтэйчүүдэд ажиллахад хүнд хэмээн үзсэн тул хүнд машин барихыг хязгаарлах тушаал гарч 2000 оны эхээр эмэгтэй операторчин бэлдэх үед уг тушаал өөрчлөгдсөн. Мэдээж тухайн үеийн техник, технологи өөр байсан. Эмэгтэй хүн операторчин хийхэд машины жолоо нь хүнд байсан бол одоо хөнгөн болсон. Уул уурхайн салбарт техникийн шинэчлэлийн дөрөв дэх үе явж байна. Манайд 30, 40 жилийн өмнө хязгаарлаж байсан ашигт малтмалын баяжуулалтын мэргэжил нь металлургич болсон. Энэ мэргэжил металл орсон бүх юмсыг судлан шинжилдэг. Магадгүй сансар судлалаар НАСА-д ажиллах боломжтой болсон. Орчин нөхцөл хүндээ ээлтэйгээр загварчлагдаж буй хэрэг. > Орчин цагийн техник технологи нь хүйсэд биш хүндээ ээлтэй болж шинэчлэгдсэн. Уул уурхайн ажил биеийн хүчээр бус ур чадварын хүчээр хийхээр өөрчлөгдөж байгаа тул мэргэжлийн чиглэл, мэргэжил сонголт асар өргөжиж байна. > > Unread ### Оюу толгой ХХК-ийн орон нутаг хариуцсан Ерөнхий менежер С.Сугар Оюу толгой компани орон нутгийн харилцаа нийгмийн гүйцэтгэлийн тогтолцоог сүүлийн 20 жилийн хугацаанд сайжруулан хэрэгжүүлсээр байна. Энэхүү тогтолцооны дагуу орон нутгийн онцлог, ялгаатай байдалд тулгуурлан орон нутгийн харилцааг загварчлан хэрэгжүүлдэг. Компанийн нийгмийн харилцаа үндсэн дөрвөн бүрэлдэхүүнтэй. Орон нутагт үйл ажиллагаа явуулахдаа хамтын ажиллагааг хэрхэн өрнүүлэх, танин мэдэх, тухайн үйл ажиллагаанаас гарах нөлөөлөл зэргийг үнэлдэг. Үүнээс иргэдтэй мэдээлэл солилцох, эргэх холбоотой ажиллах төлөвлөгөө гаргадаг. Энэ нь мэдээлэл хүргэх, зөвшилцөх, санал авах, тайлагнах процесс юм. Компанийн үйл ажиллагааг орон нутагт танилцуулж, тэдэнд тулгамдаж буй асуудлыг үйл ажиллагаандаа тусган өөрчилж болно. Энэ нь найрсаг харилцаа үүсэх суурь алхам юм. Тэндээс хамтарч ажиллах ерөнхий төлөвлөгөө гарч ирнэ. Жишээ нь, Оюу толгой компани орон нутгийн хөдөлмөр эрхлэлт, ханган нийлүүлэлтийн хамтарсан ажлын хэсгүүд байгуулж, гомдол санал шийдэх механизм бүрдүүлсэн. Мөн орон нутагт нийгэм эдийн засгийн суурь судалгаа, нийгмийн нөлөөллийн үнэлгээ заавал хийх ёстой. Бид Өмнөговь аймгийн нийгэм, эдийн засгийн суурь судалгаа, байгаль орчны үнэлгээг цогцоор нь хийж таван жилийн хугацаатай шинэчилдэг. > Бидний үйл ажиллагаанаас орон нутгийн нийгэм, эдийн засаг, соёлд бий болгож буй өөрчлөлт, түүнийг арилгах үйл явцад иргэдийн оролцоог хамруулахаар ажилладаг. > > Unread ### Монгол нүүрс ассиоциацийн Гүйцэтгэх захирал  Ж.Золжаргал Тавантолгойн орд коксожсон нүүрс үйлдвэрлэдэг. Кокстой нүүрсийг дангаар нь олборлох боломжгүй тул эрчим хүчний нүүрс гарч ирдэг. Гэвч тээвэрлэх боломж, хүчин чадал тааруу тул гадагш борлуулж чаддаггүй. Хүчин чадал нэмэгдэхийн хэрээр борлуулах боломжгүй олон сая тн эрчим хүчний нүүрс үүсдэг. Тиймээс ямар нэгэн бүтээгдэхүүн хийх хэрэгтэй. Юу хийх вэ гэхээр хийжүүлээд шингэн түлш, хуванцар өндөр үнэтэй материал гаргаж болно. Түүнийг Хятадаас гадна гуравдагч орнууд руу өндөр үнэтэй борлуулах боломжтой. Ийм том төслийг хэрэгжүүлэхийн тулд олон улсын жишгээр эхлээд туршилтын үйлдвэр заавал барьдаг. Тиймээс туршилтын үйлдвэр барих тухай “Эрдэнэс Тавантолгой” компанийн бизнес төлөвлөгөөнд орсон. Тэр хүрээнд бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт технологийн хэлтэс хариуцаж, МУИС, ШУТИС, ШУА, нүүрс ассоциаци баг болж хамтран ажилласан. Жилдээ 900 тонн нүүрс боловсруулж, 300 орчим тонн бүтээгдэхүүн гаргах туршилтын үйлдвэрийн технологийн схем зохион, урьдчилсан 3D зураг зурж, хөрөнгө оруулалтын тооцоо болон борлуулалтын орлогыг ойролцоогоор тооцсон. Үргэлжлүүлэн дараагийн шатандаа орох ёстой. ### АУМ алт ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Жавзандорж Уул уурхай ба орон нутгийн харилцаанд тулгамдаж буй олон асуудал бий. Гэхдээ өнөөдрийн бидний амьдарч буй нийгэм 1980, 1990-ээд оноос огт өөр болсон. Залуус 50, 60 жилийн дараа Монгол Улсыг ямар болгох вэ гэдэгт дор бүрнээ хариуцлагатай байх ёстой. Норвеги, Швед зэрэг оронд ашигт малтмал олборлогч компаниуд орон нутгийн сандаа тодорхой зардлуудыг тооцсон байдаг. Эрдсийн санг нэмэгдүүлэх буюу тухайн орон нутагт үйл ажиллагаа явуулдаг компаниуд орлого эсвэл олборлолтынхоо хоёр хувийг тухайн сандаа урьдчилж байршуулдаг. Энэ бол зөв гарц. Төрөөс тусгай зөвшөөрлөөр хайгуул хийж хөрөнгө олж байгаа бол баг, сум, аймгийн хөгжүүлэх санд ашигт малтмалын хоёр хувийг үлдээх ёстой. Энэ бол хууль гэлтгүй компанийн хариуцлагын асуудал юм. Мэдээж уул уурхайн салбар зургаа, долоон сарын турш богино хугацаанд ажилладаг тул компаниудад хүндрэлтэй. Гэхдээ нийгмийн хариуцлагын хүрээнд хийж эхэлбэл сайн жишиг тогтоно. Уул уурхайн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй компаниуд нэгдүгээр нөхөн сэргээлт, хоёрдугаарт нийгмийн хариуцлагаа ухамсарлах нь чухал. ### “Mining Insight” сэтгүүлийн хамтран үүсгэн байгуулагч, Тогтвортой хөгжил, Нийгмийн хариуцлагын зөвлөлийн УЗ-ийн дарга О.Батболд Өнгөрсөн жилийн наймдугаар сард хамтрагчидтайгаа нийлэн “Mining Insight” сэтгүүлийг үүсгэн байгуулсан. Уул уурхайн салбарт мэргэжлийн сэтгүүлчид болон редакцууд цөөн бий. Сэтгүүлчид мэргэшсэн сэдвээрээ тогтмол бичдэг, дүн шинжилгээ, анализ хийдэг байх үүднээс үүсгэн байгуулсан. Жил гаруйн хугацаанд 10 дугаар гаргасан байна. Уул уурхай бол хайгуул, олборлолт, бүтээн байгуулалтын олон үе шат дамждаг амаргүй салбар. Үйлдвэрлэл нь олон нийтэд ил байдаг тул хүн болгон мэддэг, ойлгодог юм шиг ярьдаг. Хуулийн дагуу болон хууль бусаар олборлож нөхөн сэргээлт хийлгүй орхисон муу жишээ олон бий. Уул уурхайн тухай бодоход тэдгээр дүр зургууд нүдэнд харагддаг. Хууль бус, хариуцлагагүй ажилласан хүмүүсийн балгаас болж олон нийт тэр муу өнцгөөс хардаг. Гэтэл улсын орлогын ¼ хувь уул уурхайгаас шууд орж ирдэг. Уул уурхайн салбарын эмэгтэйчүүд дунд эхлүүлсэн төсөл сэтгүүлийн шинэ дугаарт нийтлэгдэнэ. Энэ салбарын 15.6 хувьд эмэгтэйчүүд ажилладаг. Ялангуяа удирдах түвшинд маш цөөн. Мэдээж эмэгтэйчүүд давамгайлах боломжгүй салбар гэдэг нь үнэн. Гэхдээ салбарын олон давуу тал бий. Эмэгтэйчүүд энэ салбарын мэргэжлийг сонгож ажиллахыг уриалах зорилгоор уг төсөл хэрэгжиж байна.Үүний хүрээнд энэ салбарт ажиллаж буй эмэгтэйчүүдийн мэргэжлээ сонгосон шалтгаан, онцлог зэргийг сурталчилж, таниулах ажлыг ирэх дугаараас хийхээр төлөвлөж байна. Энэ сард нүүрсний салбарыг онцолсон бол дараа сард “Уул уурхайн долоо хоног” арга хэмжээг дүгнэж дугаараа бэлдэнэ. > Хуучны түүх бол муу түүх. Хамгийн гол нь хэрхэн өөрчлөх вэ гэдэгт талууд хамтарч ажиллах шаардлагатай. Түүний нэг тал нь хэвлэл мэдээллийн байгууллага. Сурталчлах гэхээс илүү болж буйг нь дэмжиж, болохгүй талд нь шүгэл үлээх хэрэгтэй. > > Unread ### Монголын уул уурхайн үндэсний ассоциацийн Гүйцэтгэх захирал Г.Эрдэнэтуяа Олон улсад Австрали, Канад, АНУ зэрэг орон хөрөнгө оруулагч нарын сонирхлыг татсан хэвээр байна. Манайхтай адил хөгжиж буй Перу, Чили зэрэг орон анхаарлын төвд орж байна. Харин гадаад зах зээлд бид хөрөнгө оруулагчдын сонирхлын гадна байна.Хөрөнгө оруулагчид юу хүсэж буйг бид харах хэрэгтэй. Хөрөнгө оруулалт хийх хүн тухайн төсөл цаашдаа хэр тогтвортой байх тухайд анхаарлаа хандуулдаг. Гэтэл манайд хөрөнгө оруулалт татах хууль эрх зүйн орчин, эдийн засгийн боломж, дэд бүтцийн асуудал хүндрэлтэй хэвээр байна. Хамгийн том хэрэглэгч, импортлогч, үйлдвэрлэгч орны дэргэд байгаа нь давуу тал боловч нөгөө талдаа тээвэр логистик усан боомтоос ч үнэтэй тусах жишээтэй. Томоохон төсөл хэрэгжүүлж, гаднын хөрөнгө оруулалт татахад дэд бүтэц, хууль эрх зүйн асуудал хамгийн чухал. Манайд хангалттай хууль, дүрэм журам бий. Нэг хууль байсаар атал дахиад өөр хууль батлах нь хөрөнгө оруулагч нарт ойлгомжгүй болдог. Хөрөнгө оруулалт бол гадаад зах зээлд өрсөлдөж л олж авах зүйл. Тэр өрсөлдөөнд юу санал болгох вэ гэдгийг сайн бодох хэрэгтэй. Бид одоо байгаа хуулийн хэрэгжилтийг хангахад анхаарч, бизнесийн шударга, тэгш орчныг бүрдүүлэхийн төлөө ажиллаж байна. > Монгол Улсад 830 хууль хэрэгжиж буйгаас манай салбарт 93 гаруй хууль, 1200 стандарт энэ салбарын үйл ажиллагаанд хамаатай байна. Эдгээрийн уялдаа холбоог сайжруулах хэрэгтэй. > > Unread ### “Монполимент” группийн Гүйцэтгэх захирал С.Энхтуяа Сүүлийн үед нөхөн сэргээлт өргөн хүрээнд яригдаж буйтай холбоотойгоор уул уурхайн компанид анхаарал хандуулдаг болсон. Үүний үр дүнд техникийн нөхөн сэргээлт нэлээд хийгдэж байна. Тухайлбал, Заамар сумын компаниуд бүгд нийлэн орхигдсон газраа дүйцүүлэн хамгаалахаар нөхөн сэргээлт хийж байна. Ойрын хэдэн жилдээ уул уурхайг муухай харагдуулж буй энэ асуудал шийдэгдэнэ гэж харж байна. Гэхдээ дизель түлш, сэлбэгийн үнэ ханш өндөр байгаа энэ үед техник, биологийн нөхөн сэргээлт аль аль нь зардал өндөртэй. Нөгөө талдаа үйлдвэрлэлээ үргэлжлүүлэх эсвэл нөхөн сэргээлтээ хийх үү гэдэг давхар асуулттай тулгарна. Уул уурхайн олборлолт хийсэн газар орд нь олон шалтгаанаас хамааран тодорхой хугацаанд нөхөн сэргээхгүй байж болно. Хоёр, гурван жилийн дараа ч нөхөн сэргээж болох талбай байдаг. Гэхдээ цаг хугацаанд нь хийх учиртай. Монполимет групп БНСУ-ын усалгааны систем нэвтрүүлсэн. Бидний тарьсан моднууд 90 гаруй хувьтай ургасан нь үүний үр дүн. Өөр нэгэн баяртай мэдээ нь зүүн бүсийн нэн ховор ургамлыг судалдаг агрономич доктор, профессор Жамъяндорж гуай өөрийн цуглуулсан үрийнхээ фондыг биднийг ургуулж чадна гэсэн итгэлээр дурсгасан. Түүнээс хамгийн амжилттай хэрэгжиж буй нь алтайн зэрлэг сонгино байна.
https://unread.today/c/chuluut-google-ai-fellowship
Чөлөөт
Gerelchimeg Jargalsaikhan
2024-08-26T00:00:00
8 сарын 26, 2024
"Google AI Fellowship" хөтөлбөр зарлагдлаа
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Хиймэл оюун ухаан гэдэг зүгээр нэг тренд биш бидний амьдралыг хөнгөвчлөх хэрэгсэл гэдгийг сүүлийн жилүүдэд дэлхий даяараа ойлгож, эрт орой хамаагүй зогсошгүй урагшлах энэхүү галт тэргэнд хүн бүр үсрэн суусаар байна. </div><div><br></div><div>Монголдоо үйл ажиллагаагаа амжилттай, тогтвортой явуулж байгаа ч дараагийн шат руу шилжиж хараахан чадаагүй байгаа компани, аж ахуй нэгжүүдэд хөшүүрэг болох зүйл бол маргаангүй хиймэл оюун ухаан. Тэгвэл энэ боломжийг өргөн цар хүрээнд, хүртээмжтэй хүргэхээр Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам болон Google хамтран нэгэн шинэлэг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлэн болсныг уншигчдадаа дуулгая. <br></div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/624e8f1b73062146f041efa1ac0cdeaf.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ХӨТӨЛБӨРИЙН ТУХАЙД</h3><p>Монголын гарааны бизнес, технологийн компаниуд, цаашлаад хиймэл оюун ухаан ашиглаж бүтээмжээ нэмэгдүүлэхийг зорьж байгаа аж ахуй нэгж, компаниудад зориулсан <b><a href="https://rsvp.withgoogle.com/events/google-ai-leaders-fellowship-mongolia?fbclid=IwY2xjawE5MN9leHRuA2FlbQIxMAABHQ2UjdvmmZNyJHGLMXwgz3BtnjCJeGVqDZ_ebxFwHN7IubBegklkNbp0IA_aem_QxIHzxwuFQiK3ZNz1RcR1A" target="_blank">"Google CxO AI Leaders Fellowship Mongolia"</a></b> хөтөлбөр нь энэ есдүгээр сард зохион байгуулагдах гэж байна.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хэнд зориулсан хөтөлбөр вэ?</h3><p>Технологид суурилсан аж ахуй нэгж, байгууллагын удирдлагуудад зориулсан бөгөөд тэр дундаа суурь чадамж сайтай технологийн компани, хиймэл оюун ухааны шилжилт хийхийг зорьж байгаа корпорацуудын удирдлага, удирдлагын түвшний менежерүүдийг уг хөтөлбөрт урьж байгаа юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хөтөлбөрийн талаарх төсөөлөл</h3><p></p><p>Хиймэл оюун ухааны чиглэлээр байгууллагуудыг чадавхжуулах гурван сарын хөтөлбөр бөгөөд Google for Startups, Google Cloud Partners, Google for Education хамтарсан танхимын сургалтаар эхэлнэ. Хөтөлбөрийн хүрээнд хиймэл оюун ухааныг нэвтрүүлэх чадамжтай 15-20 компанийг сонгон шалгаруулж, доорх агуулгын хүрээнд гурван сарын хугацаатай бойжуулах юм. </p><p><b>Үүнд:</b></p><p>1. Path to Profitability: Building new revenue streams with your data <br>2. Generative AI: Deep Dive <br>3. AI-enabled Security <br>4. Google Maps <br></p> <p></p><p><b>Бүртгүүлэх холбоос:</b> <a href="https://rsvp.withgoogle.com/events/google-ai-leaders-fellowship-mongolia?fbclid=IwY2xjawE5CcFleHRuA2FlbQIxMAABHStHaxhOoAI9CSWw2KOQW9xwNJ-GhsDQjbW9X9pmzN6-c1v4s8elNQ0yhA_aem_dJsPqsyXGPZsmOPrrew1YA" target="_blank">Google AI Fellowship </a></p><p><b>Дэлгэрэнгүй мэдээлэл:</b> [email protected] </p> </div>
Хиймэл оюун ухаан гэдэг зүгээр нэг тренд биш бидний амьдралыг хөнгөвчлөх хэрэгсэл гэдгийг сүүлийн жилүүдэд дэлхий даяараа ойлгож, эрт орой хамаагүй зогсошгүй урагшлах энэхүү галт тэргэнд хүн бүр үсрэн суусаар байна. Монголдоо үйл ажиллагаагаа амжилттай, тогтвортой явуулж байгаа ч дараагийн шат руу шилжиж хараахан чадаагүй байгаа компани, аж ахуй нэгжүүдэд хөшүүрэг болох зүйл бол маргаангүй хиймэл оюун ухаан. Тэгвэл энэ боломжийг өргөн цар хүрээнд, хүртээмжтэй хүргэхээр Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам болон Google хамтран нэгэн шинэлэг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлэн болсныг уншигчдадаа дуулгая. ХӨТӨЛБӨРИЙН ТУХАЙД Монголын гарааны бизнес, технологийн компаниуд, цаашлаад хиймэл оюун ухаан ашиглаж бүтээмжээ нэмэгдүүлэхийг зорьж байгаа аж ахуй нэгж, компаниудад зориулсан "Google CxO AI Leaders Fellowship Mongolia" хөтөлбөр нь энэ есдүгээр сард зохион байгуулагдах гэж байна. Хэнд зориулсан хөтөлбөр вэ? Технологид суурилсан аж ахуй нэгж, байгууллагын удирдлагуудад зориулсан бөгөөд тэр дундаа суурь чадамж сайтай технологийн компани, хиймэл оюун ухааны шилжилт хийхийг зорьж байгаа корпорацуудын удирдлага, удирдлагын түвшний менежерүүдийг уг хөтөлбөрт урьж байгаа юм. Хөтөлбөрийн талаарх төсөөлөл Хиймэл оюун ухааны чиглэлээр байгууллагуудыг чадавхжуулах гурван сарын хөтөлбөр бөгөөд Google for Startups, Google Cloud Partners, Google for Education хамтарсан танхимын сургалтаар эхэлнэ. Хөтөлбөрийн хүрээнд хиймэл оюун ухааныг нэвтрүүлэх чадамжтай 15-20 компанийг сонгон шалгаруулж, доорх агуулгын хүрээнд гурван сарын хугацаатай бойжуулах юм. Үүнд: 1. Path to Profitability: Building new revenue streams with your data 2. Generative AI: Deep Dive 3. AI-enabled Security 4. Google Maps Бүртгүүлэх холбоос: Google AI Fellowship Дэлгэрэнгүй мэдээлэл: [email protected]
Хиймэл оюун ухаан гэдэг зүгээр нэг тренд биш бидний амьдралыг хөнгөвчлөх хэрэгсэл гэдгийг сүүлийн жилүүдэд дэлхий даяараа ойлгож, эрт орой хамаагүй зогсошгүй урагшлах энэхүү галт тэргэнд хүн бүр үсрэн суусаар байна. Монголдоо үйл ажиллагаагаа амжилттай, тогтвортой явуулж байгаа ч дараагийн шат руу шилжиж хараахан чадаагүй байгаа компани, аж ахуй нэгжүүдэд хөшүүрэг болох зүйл бол маргаангүй хиймэл оюун ухаан. Тэгвэл энэ боломжийг өргөн цар хүрээнд, хүртээмжтэй хүргэхээр Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яам болон Google хамтран нэгэн шинэлэг хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэхэд бэлэн болсныг уншигчдадаа дуулгая. ### ХӨТӨЛБӨРИЙН ТУХАЙД Монголын гарааны бизнес, технологийн компаниуд, цаашлаад хиймэл оюун ухаан ашиглаж бүтээмжээ нэмэгдүүлэхийг зорьж байгаа аж ахуй нэгж, компаниудад зориулсан **"Google CxO AI Leaders Fellowship Mongolia"** хөтөлбөр нь энэ есдүгээр сард зохион байгуулагдах гэж байна. ### Хэнд зориулсан хөтөлбөр вэ? Технологид суурилсан аж ахуй нэгж, байгууллагын удирдлагуудад зориулсан бөгөөд тэр дундаа суурь чадамж сайтай технологийн компани, хиймэл оюун ухааны шилжилт хийхийг зорьж байгаа корпорацуудын удирдлага, удирдлагын түвшний менежерүүдийг уг хөтөлбөрт урьж байгаа юм. ### Хөтөлбөрийн талаарх төсөөлөл Хиймэл оюун ухааны чиглэлээр байгууллагуудыг чадавхжуулах гурван сарын хөтөлбөр бөгөөд Google for Startups, Google Cloud Partners, Google for Education хамтарсан танхимын сургалтаар эхэлнэ. Хөтөлбөрийн хүрээнд хиймэл оюун ухааныг нэвтрүүлэх чадамжтай 15-20 компанийг сонгон шалгаруулж, доорх агуулгын хүрээнд гурван сарын хугацаатай бойжуулах юм. **Үүнд:** 1. Path to Profitability: Building new revenue streams with your data 2. Generative AI: Deep Dive 3. AI-enabled Security 4. Google Maps **Бүртгүүлэх холбоос:** Google AI Fellowship **Дэлгэрэнгүй мэдээлэл:** [email protected]
https://unread.today/c/10x10-naadam-festival
10 ертөнц, 10 өнцөг
Unread Today
2022-07-05T00:00:00
7 сарын 5, 2022
Үндэсний их баяр наадмын тухай
<div class="article-body"> <h2>Тулгар төрийн 2230, 2231, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815, 816, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 110, 111, Ардын хувьсгалын 100, 101 жилийн тэмдэглэлт түүхэн ой тохиож байгаа энэ жил Үндэсний их баяр наадам албан ёсны брэнд, өнгө төрх, нэгдсэн вэбсайттай болж буйгаараа онцлогтой байгаа билээ. Монгол Улсын бусад орноос ялгарах онцлог, үндэсний их өв соёлын үнэт илэрхийлэл болсон баяр наадмыг 2010 онд ЮНЕСКО “Хүн төрөлхтний соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалт”-д бүртгэн авснаар хэдэн зууны тэртээгээс өвлөгдөн ирсэн монгол наадмаа бид дэлхий дахинд албан ёсоор тунхагласан түүхтэй.<div><br></div><div>Тиймээс энэ удаа бид нийгмийн төрөл бүрийн дүрийг сонгон авч Үндэсний их баяр наадмын тухай үзэл бодол, дурсамж түүхээс нь хуваалцлаа. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. Ч.АЛТАНСҮХ, ШАГАЙН ХАРВААНЫ МОНГОЛ УЛСЫН ХОШОЙ МЭРГЭН <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/9c7c648b7e693753514c444af0f287a2.png"></p><p></p><p><br></p><p>Би шагайн эдлэл хэрэгсэл хийгээд 20 орчим жил болж байна. Анх 1987 онд шагайн харваа гэх сайхан спортын амтанд орж, явцдаа найзуудынхаа хүсэлтээр ойр зуур хэрэгсэл хийсээр өдийг хүргэжээ. Төрийн наадмаар шигшээ найм, зургаад үлдсэн харваачдын хэрэглэж байгаа модны дөрөв нь миний урласан мод байхыг харсан тэр үе, дурлаж ирсэн спортдоо анх медаль хүртсэн тэр өдөр сэтгэлд хамгийн тод үлджээ. Өдгөө 30, 40 жил тоглож байгаагийнх заримдаа ажил төрөл ихтэй, очиж амжихгүй тохиолдол цөөнгүй гарна. Тэр үед хуруу салахаа байчихлаа, ерөөсөө онохгүй байна гэх зэргээр зүүдлэгдэнэ гээч. (инээв) Ер нь найз нөхөдтэйгөө хамт хоёр, гурван айлтай тоглож, айраг цагаа элбэгтэй үед майхны сүүдэр бараадаад л хөгшчүүлтэй дурсамж яриад суух ч сайхан шүү.</p><p>Төрийн шагналт хөгжмийн зохиолч Н.Жанцанноров гуай "Монгол наадам бол жилд нэг удаа хийдэг вакцин” гэж хэлдэг. Үүнтэй би ч санал нийлдэг юм. Зуны дэлгэр цагт тохиодог энэ баяр хүн зоны сэтгэл санааг уужим тэнүүн, тайван тогтуун болгодог нь лавтай. “Цахим үндэстэн” гээд бүх зүйл цахимжиж байгаа өнөө цагт Спортын төв ордон, Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадаа нартай, бороотой өдрийн алинд ч наадмын тасалбар авахаар урт дараалалд зогсдог үе ард хоцрох шиг боллоо. Миний хувьд ард иргэдийн цаг завыг хэмнэж, цахимаар тасалбараа борлуулж байгаа шийдлийг дэмжиж байна. <br></p> <blockquote><p>"Өдгөө 30, 40 жил тоглож байгаагийнх заримдаа ажил төрөл ихтэй, очиж амжихгүй тохиолдол цөөнгүй гарна. Тэр үед хуруу салахаа байчихлаа, ерөөсөө онохгүй байна гэх зэргээр зүүдлэгдэнэ гээч." </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>II. Г.УЯНГА, “ТЭНГЭРЛИГ” МЕДИА ГРУППИЙН ТУЗ-ИЙН ДАРГА</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/0ee51ca276903ccfad0fddd7b0703639.png"></p><p></p><p><br></p><p>Манай гэр бүл Үндэсний их баяр наадам, Цагаан сарын баярт өндөр ач холбогдол өгдөг. Тэр тусмаа үр хүүхдүүддээ үндэснийхээ баяр ёслолын агуулга, утга учрыг зөвөөр ойлгуулж, цаашид ч энэхүү баярыг мөн чанарынх нь дагуу өргөн дэлгэр тэмдэглээсэй гэж хүсдэг юм. Олон зууны тэртээгээс монгол наадам нь манай улсын тусгаар тогтнолыг хадгалахад чухал үүрэгтэй баяр байсан учраас хүүхдүүддээ уг баярыг үүсэл, түүхтэй нь холбон тайлбарлахыг хичээдэг.</p><p>Монгол хүнд байх эрэмгий, гарамгай чанарыг сорих учиртай Үндэсний их баяр наадам өөрөө бусад улсын баяр ёслолоос ихээхэн ялгардаг гэж бодож байна. Тиймдээ ч хүн нэг бүр монгол баяр наадмын бэлгэдэл чанар, утга агуулгыг мэдэх хэрэгтэй. Харин үүнд зориулж нэгдсэн вэбсайтыг хийж байгаа нь сайшаалтай санагдаж байгаа. Нэг талаараа баяр наадмын маш сайн архив, мэдээллийн сан болж байгаа хэрэг шүү дээ. <br></p> <blockquote><p>"Монгол хүнд байх эрэмгий, гарамгай чанарыг сорих учиртай Үндэсний их баяр наадам өөрөө бусад улсын баяр ёслолоос ихээхэн ялгардаг гэж бодож байна."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. Ч.ГАНБАТ, МОНГОЛ УЛСЫН СОЁЛЫН ГАВЬЯАТ ЗҮТГЭЛТЭН, ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/2b4ca59e7083fe6d65a2458829cc48a8.png"></p><p></p><p><br></p><p>100 жилийн турш тасралтгүй тэмдэглэж ирсэн баяр наадмаа бид цар тахлын улмаас өнгөрсөн жил тэмдэглээгүйг эс тооцвол тусгаар улсын маань бахархлын гол бэлгэ тэмдэг нь Үндэсний их баяр наадам мөнөөсөө мөн. Миний хувьд 30 орчим жил баяр наадмын, тэр дундаа хүчит бөх, хурдан морьдын зургийг авч байна. Энэ хугацаанд 2020 оны үзэгчгүй наадам сэтгэлд хамгийн тод үлджээ. Учир юу гэвэл наадмын арга хэмжээнд оролцсон хэн бүхэн үндэсний дээл хувцсаараа гоёж, нэг ч байшин барилга үгүй газарт жинхэнэ монгол ахуйг харуулсан наадмыг зохион байгуулсан. Тиймдээ ч тэр үеийн зургуудаар ном хийж байгаа.</p><p>Монголыг олон улсад таниулах, дэлхийн хүмүүс биднийг сонирхоход чухал үүрэг гүйцэтгэж буй хүчин зүйл бол наадам шүү дээ. Тиймээс ч Үндэсний их баяр наадмыг үзэхээр ирж буй гаднын жуулчдын тоо жил жилээр нэмэгдэж, бидэнд тэр хэрээр олон улсын тэмцээн, уралдааны жишгээс суралцах шаардлага гарч байна. Харин энэ жилээс наадмын тасалбарыг нэгдсэн сувгаар борлуулж, нэг өнгө төрх, брэндтэй болгож байгаа нь нүдээ олсон шийдэл болов уу. <br></p> <blockquote><p>"Монголыг олон улсад таниулах, дэлхийн хүмүүс биднийг сонирхоход чухал үүрэг гүйцэтгэж буй хүчин зүйл бол наадам шүү дээ." </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>IV. Д.УХНАА, МОНГОЛ УЛСЫН УРЛАГИЙН ГАВЬЯАТ ЗҮТГЭЛТЭН</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/36ac289b0c785d8d2130d4930d150737.png"></p><p></p><p><br></p><p>Надаас өмнө наадам байсан, надаас хойш ч байна. Хүн гэдэг мөнх бус, нэг л өдөр ээлж ээлжээрээ бүгд байхгүй болно. Тэр дунд өөрсдийн гэсэн ялгарал, соёл уламжлалаа хойч үедээ өвлүүлэн дамжуулж, чадвал хөгжүүлж, дэвшүүлэн явах хэрэгтэй. Иймд урлагийн салбарт орсон цагаасаа эхлэн жил бүр Үндэсний их баяр наадмын үйл ажиллагаанд ямар нэг үүрэг, рольтой оролцож ирсэндээ баяртай явдаг. Үүнээс 1980-аад онд гурвантаа наадмын ерөнхий болон туслах найруулагчаар ажиллаж, нээлт, хаалтын үйл ажиллагааг зохиомжилж байсан нь хамгийн дурсгалтай юм даа. Даанч яг хэдэн он байсныг одоо сайн санахгүй юм.</p><p>Бидний үед нээлт, хаалт найруулна гэдэг их хүнд ажилд тооцогдоно. Орчин нөхцөл, боломж бололцоо нь л тэр байсан юм. Төв цэнгэлдэхэд олигтой хэд бэлдэхэд зүлэг нь халцраад шороогоороо эргэчих болохоор удирдлагууд нь оруулахгүй хаалгаа дангинатал түгжээд, одоо шиг гар утас байхгүй болохоор хүн бүр тал тал тийш алга болчих гээд, зовлонтой шүү дээ. Станц энэ тэрийг дарга нар л цөөн тоогоор ашигладаг байсан цаг. Арайхийн ганц нэг бэлдэх гээд Төв цэнгэлдэхэд очоод яг голд нь зогсож байгаад улаан хоолойгоороо яаж ч орилсон цаад захад зогсож байгаа хүн сонсоно оо нэг үгүй. Ямар сайндаа бөөн туг далбаа болсон улс нөгөөхөө л дээш доош болгож, нэгэндээ дохих маягаар ажлаа урагшуулна. Ерөнхий найруулагчаар ажилласан тэр нэг жилдээ би наадам гэр бүлийн баяр байх ёстой гэж үзээд Сүхбаатарын талбайн СТӨ-ний урд байрлах тайзан дээр 17-19 цагийн хооронд хүүхдүүдэд, УДБЭТ-ийн урд тайзан дээр 19-21 цагийн хооронд ахмадуудад, тэгээд талбайн төв тайзан дээр 21 цагаас хойш залууст зориулсан эстрад, рок поп одуудын тоглолтыг зохион байгуулж байлаа. Үүнийгээ уламжлал болгох гэж их үзсэн ч бүх зүйл тухайн жилийн ерөнхий найруулагч, наадмын комиссын шийдвэр байдаг тул хүндлэхээс өөр аргагүй. Гэсэн ч гандан буурахгүй “Наадмын хөтөлбөрт хүүхэд, хөгшдөдөө зориулсан арга хэмжээ оруулаач ээ” гэж илүү үглэсээр л явна даа. <br></p> <blockquote><p>"Надаас өмнө наадам байсан, надаас хойш ч байна. Хүн гэдэг мөнх бус, нэг л өдөр ээлж ээлжээрээ бүгд байхгүй болно. Тэр дунд өөрсдийн гэсэн ялгарал, соёл уламжлалаа хойч үедээ өвлүүлэн дамжуулж, чадвал хөгжүүлж, дэвшүүлэн явах хэрэгтэй."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">V. БЕКАТРИНА, УРАН БҮТЭЭЛЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/77d928ed21fd50114d3ea22d34b370e7.png"></p><p></p><p><br></p><p>Монголчууд нүүдлийн соёл иргэншилтэй учраас бүх өв соёл нь хүн ардынхаа гарт багтдаг. Өөрөөр хэлбэл, аман соёлоороо дамжуулж үр хүүхдүүддээ соёлын өвөө үлдээж ирсэн ард түмэн. Харин биднийг монгол хүн болгож байгаа хамгийн том, үнэ цэнтэй зүйл бол монгол наадам. Энэ баяр байгаа учраас л бид оршин тогтнодог гэж бодож байна.</p><p>Анх морины уралдаан үзэж байснаа тод санадаг юм. Унаган хотын хүүхэд ч гэлээ хурдан морьд барианы зурхай руу орж ирэх мөчид цаанаасаа л огшиж, омогших мэдрэмж төрдөг юм билээ. Монгол хүн учраас л тийм мэдрэмж авсан байх. Хэрэв гаднын хэн нэгэн хаанаас ирсэн бэ гэж асуухад “Монгол” гэдгээс өөр зүйл хэлж чадахгүй бол гунигтай шүү дээ. Язгуур урлагаа айхтар мэддэггүй юм аа гэхэд ядаж монгол дуу, зүйр цэцэн үгээ мэддэг байх хэрэгтэй. Даяаршиж байгаа дэлхийд бид хэдий олон улсын соёлд суралцаж байгаа ч монгол өв соёлоо тээгч нэгэн байх уу, эсвэл хэн ч биш байх уу гэдгээ өөрсдөө л шийднэ. Үүгээрээ бусдаас ондооших байх даа. <br></p><p><br></p> <blockquote><p>"Хэрэв гаднын хэн нэгэн хаанаас ирсэн бэ гэж асуухад “Монгол” гэдгээс өөр зүйл хэлж чадахгүй бол гунигтай шүү дээ. Язгуур урлагаа айхтар мэддэггүй юм аа гэхэд ядаж монгол дуу, зүйр цэцэн үгээ мэддэг байх хэрэгтэй."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VI. DAVIDE MARAGLIANO &amp; AURORA JOHANSEN, АЯЛАГЧИД<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/90e24d23ae5ceb59ccb9c0299b9a76f8.png"></p><p></p><p><br></p><p>Бид Монголд энэ сарын 3-ны өдөр ирсэн. Анх удаа ирж байгаа болохоор бүх зүйл шинэ содон санагдахын зэрэгцээ хүмүүс нь тун найрсаг харилцаатай юм. Онгоцны буудлаас зочид буудал руугаа явж байхад нэгэн зорчигч бидэнд монгол наадмын тухай ярьж өгсөн. Зуны улирлын тогтсон нэг долоо хоногт морин уралдаан, бөхийн барилдаан зэрэг тэмцээнүүд зохион байгууллагдаж, улс орон даяар өргөн дэлгэр тэмдэглэдэг уламжлалтай гэж хэлсэн. Бид 7-ны өдөр Өмнө зүгт говийн нэгэн аймаг руу гарахаар бэлтгэж байна. Мөн тэр аймгийнхаа наадмыг үзнэ гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа шүү. <br> <br>Ирээд удаагүй байгаа болохоор олон зүйл сонирхож чадаагүй л байна. Саяхан Үндэсний түүхийн музейг үзээд монголчуудын гарал үүслийн талаар бага ч гэсэн мэдээлэлтэй боллоо. Зурагнаас л хардаг байсан газартаа биечлэн ирэхэд сэтгэл тун хөдөлдөг юм байна. <br></p> <blockquote><p>"Монголд анх удаа ирж байгаа болохоор бүх зүйл шинэ содон санагдахын зэрэгцээ хүмүүс нь тун найрсаг харилцаатай юм."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VII. Д.ОТГОНЖАРГАЛ, МУИС-ХУУЛЬ ЗҮЙН СУРГУУЛИЙН ОЮУТАН<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/ddffc68ffbd42c1ce2f53c740f5c6bfc.png"></p><p></p><p><br></p><p>Наадам бол монгол хүн бүрийн төрт ёсоо хүндэтгэн дээдлэх, түүх соёлоороо бахдан цэнгэх их баяр. Монгол түмний их баяр наадмыг 2010 онд ЮНЕСКО хүн төрөлхтний биет бус соёлын өвөөр бүртгэж, Үндэсний их баяр наадмыг улс орон даяар тэмдэглэн өнгөрүүлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулах тухай хуулийг хүртэл баталсан байдаг. Тэгэхээр монгол наадам нь ихээхэн хүндэтгэлтэй бас хариуцлагатай баяр гэж боддог.</p><p>Баяр наадам гэхээр хамгийн түрүүнд бага насны дурсамж санаанд орж байна. Би Баянхонгор аймгийн Бөмбөгөр сумд төрж, өссөн. Бага байхад сумынхаа наадмыг догдлон хүлээж, өмнөх өдөр нь өмсөх хувцсаа бэлдээд цагаан сар, хүүхдийн баяр шиг тэсэн ядан хүлээдэг байлаа. Морь уралдахыг харж догдолно, тоосонд нь орж давхина, найзуудтайгаа хамт наадмын хуушуур иднэ. Тэр үеийн л дурсамж хамгийн тод үлджээ. Аль багаасаа хүсэн хүлээж, хүндлэн дээдэлж ирсэн баяр наадмын тасалбарыг энэ жилээс цахимаар борлуулсан нь манайх шиг оочер дараалал тасардаггүй, нийслэлдээ хүн амын төвлөрөл ихтэй улсад зөв шийдэл гэж бодож байна. Үндэсний их баяр наадмыг хэн бүхэн, хүссэн суудлаа захиалж үзэх эрхтэй шүү дээ. <br></p> <blockquote><p>"Бага байхад сумынхаа наадмыг догдлон хүлээж, өмнөх өдөр нь өмсөх хувцсаа бэлдээд цагаан сар, хүүхдийн баяр шиг тэсэн ядан хүлээдэг байлаа." </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VIII. Б.ЦЭРЭНДАГВА, УЛСЫН БӨХ ЦОЛЛОГЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/5b0de51ba4864e540af44ed4270aface.png"></p><div class="image-caption">Төв аймгийн Баянхангай сумын харьяат Монгол Улсын заан Б.Батмөнхийн хамт</div><p></p><p><br></p><p>Миний бие 2014 онд СУИС-ийг Монгол Улсын Гавьяат Жүжигчин, үндэсний бөхийн манлай засуул, улсын бөх цоллогч Б.Батболд багшийн удирдлага дор уртын дуучнаар суралцаж, төгссөн. Харин 2016 оноос эхлэн Үндэсний их баяр наадамд бөхийн цол дуудаж, 2017 онд Улсын арслан П.Бүрэнтөгс, 2018 онд Монгол Улсын аварга Ч.Санжаадамба, 2019 онд Монгол Улсын аварга С.Мөнхбат, 2020 онд Улсын аварга Н.Батсуурь тэргүүтэй алдарт аваргуудын цолыг дуудсан байна. Энэ бол миний хувьд мартагдашгүй сайхан дурсамжтай үе.</p><p>Ямар ч эм тариагаар орлуулшгүй дархлаа бөгөөд монгол хүнд сэтгэлийн цэнгэл эдлүүлдэг зүйл бол эрийн гурван наадам гэж ойлгодог. Энэ жил хур бороо элбэг, нар хур тэгширсэн 101 жилийн ойн баяр наадам өргөн дэлгэр болох шинжтэй байна. Түүнчлэн монгол наадмыг албан ёсны брэнд, өнгө төрхтэй болгож буйд хувийн зүгээс талархууштай байгааг хэлэх нь зүйтэй. Монголчууд бид өв соёл, ёс заншлаа өвлүүлэн уламжлуулж, түгээн дэлгэрүүлэн тордож, өнгөлж байх учиртай. <br></p> <blockquote><p>"Ямар ч эм тариагаар орлуулашгүй дархлаа бөгөөд монгол хүнд сэтгэлийн цэнгэл эдлүүлдэг чухал зүйл бол эрийн гурван наадам гэж ойлгодог." </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IX. Г.МӨНХ-ОД, ХУРДАН МОРЬ УНААЧ ОХИН<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/3fcb50557d38db589deeeb9f299ed867.png"></p><p></p><p><br></p><p>Анх эгчийгээ сумын наадамд уралдаж байгааг хараад хурдан морь унахыг хүссэн. Тэгээд эгчдээ “Таныг том болохоор би халааг чинь авна шүү” гэж хэлж байсан юм. Түүнээс хойш хоёр жилийн турш хурдан морь унаж байна. Би голдуу даага, их насны морь унадаг.</p><p>Миний унасан морь түрүүлэхэд надад хамгийн гоё санагддаг. Цавьдар даагатайгаа арав уралдсанаас дөрвөн удаа аман хүзүүдэж, дөрөв түрүүлсэн. Морио хурдан давхиулахын тулд мориныхоо амыг тэгш барина, гүүглэж шуугивал бүр ч илүү хурдална. Унах тусам мориныхоо зан аашийг таньж тэр хэрээрээ хайртай болдог юм шиг санагддаг. Сүүлдээ морийг нэг удаа унаж үзээд л ямар морь хурдан давхих, ямар морь явж өгөхгүй удаан байхыг мэддэг болчихсон шүү.<br></p> <blockquote><p>"Анх эгчийгээ сумын наадамд уралдаж байгааг хараад хурдан морь унахыг хүссэн. Тэгээд эгчдээ “Таныг том болохоор би халааг чинь авна шүү” гэж хэлж байсан юм."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">X. Д.НАРАНТУЯА, НИЙТИЙН ХООЛНЫ ТОГООЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/48/28434d6aba0928094982be8080982840.png"></p><p></p><p><br></p><p>Нийтийн хоолны салбарт ажиллаад хэдийн 20 гаруй жил болжээ. Тэр ч утгаараа тухайн цаг үеийн хүмүүс юунд илүү дурлаж, хоолны сонирхол хүсэл нь хэрхэн өөрчлөгдөж байгааг их анзаарч, ажигладаг. Жишээ нь, социализмын үед монголчууд бид бөөрөнхий хуушуурт ихээхэн дурладаг байсан бол өнгөрсөн 10 жилд тэр сонирхол нь гэрийн хуушуур болж өөрчлөгдсөн. Харин сүүлийн хэдэн жилд л эргээд бөөрөнхий хуушуураа хайх шинжтэй болж ирж байна. Онцын ялгаагүй хэр нь зөвхөн хэлбэр дээр ийм ялгаатай хандлага ажиглагддаг нь их сонирхолтой шүү.</p><p>Ер нь тогооч хүний жаргал гэдэг хүмүүс хийсэн хоолыг нь амтархан идэж, ахиад нэмж, “Таны л хуушуур гоё” гээд хаа байсан газраас зорьж ирээд, хэдэн цаг ч хамаагүй оочерлоход байдаг. Мах, тосноосоо эхлээд бүх зүйлдээ үнэнч, өөриймсөг хандаад ирэхээр байршлаас үл хамаараад үнэнч үйлчлүүлэгчдийн ч хүрээтэй болчихдог. Бүгд л “Нараа эгчээ” гээд урамтай мэндэлсээр захиалгаа өгөх гээд хүрээд ирнэ. Өглөө найман цагаас орой арван цаг хүртэл халуун тосны хажууд зогсолтгүй ачаалалтай ажилладаг ч гэлээ энэ л мэдрэмжээс нь болоод чухал шаардлагагүй ч зуны дэлгэр цагт хэрэг болгож 3-4 сарын хугацаанд хуушуурын бүхээг ажиллуулдаг юм. Үнэндээ нэг их ашиг олдоггүй л дээ. Мэргэжлээ дагасан сонирхол гэж л тайлбарлах юм даа. Үүнээсээ болоод жил бүрийн наадмыг гэр бүлийнхэнтэйгээ гэхээс илүү халуу дүүгсэн гал тогоондоо тасралтгүй ажиллаж өнгөрүүлдэг. Гэсэн ч мэргэшсэн ажлаа олон хүнд үнэ цэнтэйгээр хийж, үнэлүүлэх нь өөрөө жаргал шүү дээ. Ташрамд хэлэхэд, үргэлж хийе гэснийг минь дэмждэг "Гүнжийн булаг" худалдааны төвийн удирдлагууддаа баярлаж явдаг шүү. <br></p> <blockquote><p>"Тогооч хүний жаргал гэдэг хүмүүс хийсэн хоолыг нь амтархан идэж, ахиад нэмж, “Таны л хуушуур гоё” гээд хаа байсан газраас зорьж ирээд, хэдэн цаг ч хамаагүй оочерлоход байдаг."</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Тулгар төрийн 2230, 2231, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815, 816, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 110, 111, Ардын хувьсгалын 100, 101 жилийн тэмдэглэлт түүхэн ой тохиож байгаа энэ жил Үндэсний их баяр наадам албан ёсны брэнд, өнгө төрх, нэгдсэн вэбсайттай болж буйгаараа онцлогтой байгаа билээ. Монгол Улсын бусад орноос ялгарах онцлог, үндэсний их өв соёлын үнэт илэрхийлэл болсон баяр наадмыг 2010 онд ЮНЕСКО “Хүн төрөлхтний соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалт”-д бүртгэн авснаар хэдэн зууны тэртээгээс өвлөгдөн ирсэн монгол наадмаа бид дэлхий дахинд албан ёсоор тунхагласан түүхтэй. Тиймээс энэ удаа бид нийгмийн төрөл бүрийн дүрийг сонгон авч Үндэсний их баяр наадмын тухай үзэл бодол, дурсамж түүхээс нь хуваалцлаа. I. Ч.АЛТАНСҮХ, ШАГАЙН ХАРВААНЫ МОНГОЛ УЛСЫН ХОШОЙ МЭРГЭН Би шагайн эдлэл хэрэгсэл хийгээд 20 орчим жил болж байна. Анх 1987 онд шагайн харваа гэх сайхан спортын амтанд орж, явцдаа найзуудынхаа хүсэлтээр ойр зуур хэрэгсэл хийсээр өдийг хүргэжээ. Төрийн наадмаар шигшээ найм, зургаад үлдсэн харваачдын хэрэглэж байгаа модны дөрөв нь миний урласан мод байхыг харсан тэр үе, дурлаж ирсэн спортдоо анх медаль хүртсэн тэр өдөр сэтгэлд хамгийн тод үлджээ. Өдгөө 30, 40 жил тоглож байгаагийнх заримдаа ажил төрөл ихтэй, очиж амжихгүй тохиолдол цөөнгүй гарна. Тэр үед хуруу салахаа байчихлаа, ерөөсөө онохгүй байна гэх зэргээр зүүдлэгдэнэ гээч. (инээв) Ер нь найз нөхөдтэйгөө хамт хоёр, гурван айлтай тоглож, айраг цагаа элбэгтэй үед майхны сүүдэр бараадаад л хөгшчүүлтэй дурсамж яриад суух ч сайхан шүү. Төрийн шагналт хөгжмийн зохиолч Н.Жанцанноров гуай "Монгол наадам бол жилд нэг удаа хийдэг вакцин” гэж хэлдэг. Үүнтэй би ч санал нийлдэг юм. Зуны дэлгэр цагт тохиодог энэ баяр хүн зоны сэтгэл санааг уужим тэнүүн, тайван тогтуун болгодог нь лавтай. “Цахим үндэстэн” гээд бүх зүйл цахимжиж байгаа өнөө цагт Спортын төв ордон, Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадаа нартай, бороотой өдрийн алинд ч наадмын тасалбар авахаар урт дараалалд зогсдог үе ард хоцрох шиг боллоо. Миний хувьд ард иргэдийн цаг завыг хэмнэж, цахимаар тасалбараа борлуулж байгаа шийдлийг дэмжиж байна. "Өдгөө 30, 40 жил тоглож байгаагийнх заримдаа ажил төрөл ихтэй, очиж амжихгүй тохиолдол цөөнгүй гарна. Тэр үед хуруу салахаа байчихлаа, ерөөсөө онохгүй байна гэх зэргээр зүүдлэгдэнэ гээч." II. Г.УЯНГА, “ТЭНГЭРЛИГ” МЕДИА ГРУППИЙН ТУЗ-ИЙН ДАРГА Манай гэр бүл Үндэсний их баяр наадам, Цагаан сарын баярт өндөр ач холбогдол өгдөг. Тэр тусмаа үр хүүхдүүддээ үндэснийхээ баяр ёслолын агуулга, утга учрыг зөвөөр ойлгуулж, цаашид ч энэхүү баярыг мөн чанарынх нь дагуу өргөн дэлгэр тэмдэглээсэй гэж хүсдэг юм. Олон зууны тэртээгээс монгол наадам нь манай улсын тусгаар тогтнолыг хадгалахад чухал үүрэгтэй баяр байсан учраас хүүхдүүддээ уг баярыг үүсэл, түүхтэй нь холбон тайлбарлахыг хичээдэг. Монгол хүнд байх эрэмгий, гарамгай чанарыг сорих учиртай Үндэсний их баяр наадам өөрөө бусад улсын баяр ёслолоос ихээхэн ялгардаг гэж бодож байна. Тиймдээ ч хүн нэг бүр монгол баяр наадмын бэлгэдэл чанар, утга агуулгыг мэдэх хэрэгтэй. Харин үүнд зориулж нэгдсэн вэбсайтыг хийж байгаа нь сайшаалтай санагдаж байгаа. Нэг талаараа баяр наадмын маш сайн архив, мэдээллийн сан болж байгаа хэрэг шүү дээ. "Монгол хүнд байх эрэмгий, гарамгай чанарыг сорих учиртай Үндэсний их баяр наадам өөрөө бусад улсын баяр ёслолоос ихээхэн ялгардаг гэж бодож байна." III. Ч.ГАНБАТ, МОНГОЛ УЛСЫН СОЁЛЫН ГАВЬЯАТ ЗҮТГЭЛТЭН, ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН 100 жилийн турш тасралтгүй тэмдэглэж ирсэн баяр наадмаа бид цар тахлын улмаас өнгөрсөн жил тэмдэглээгүйг эс тооцвол тусгаар улсын маань бахархлын гол бэлгэ тэмдэг нь Үндэсний их баяр наадам мөнөөсөө мөн. Миний хувьд 30 орчим жил баяр наадмын, тэр дундаа хүчит бөх, хурдан морьдын зургийг авч байна. Энэ хугацаанд 2020 оны үзэгчгүй наадам сэтгэлд хамгийн тод үлджээ. Учир юу гэвэл наадмын арга хэмжээнд оролцсон хэн бүхэн үндэсний дээл хувцсаараа гоёж, нэг ч байшин барилга үгүй газарт жинхэнэ монгол ахуйг харуулсан наадмыг зохион байгуулсан. Тиймдээ ч тэр үеийн зургуудаар ном хийж байгаа. Монголыг олон улсад таниулах, дэлхийн хүмүүс биднийг сонирхоход чухал үүрэг гүйцэтгэж буй хүчин зүйл бол наадам шүү дээ. Тиймээс ч Үндэсний их баяр наадмыг үзэхээр ирж буй гаднын жуулчдын тоо жил жилээр нэмэгдэж, бидэнд тэр хэрээр олон улсын тэмцээн, уралдааны жишгээс суралцах шаардлага гарч байна. Харин энэ жилээс наадмын тасалбарыг нэгдсэн сувгаар борлуулж, нэг өнгө төрх, брэндтэй болгож байгаа нь нүдээ олсон шийдэл болов уу. "Монголыг олон улсад таниулах, дэлхийн хүмүүс биднийг сонирхоход чухал үүрэг гүйцэтгэж буй хүчин зүйл бол наадам шүү дээ." IV. Д.УХНАА, МОНГОЛ УЛСЫН УРЛАГИЙН ГАВЬЯАТ ЗҮТГЭЛТЭН Надаас өмнө наадам байсан, надаас хойш ч байна. Хүн гэдэг мөнх бус, нэг л өдөр ээлж ээлжээрээ бүгд байхгүй болно. Тэр дунд өөрсдийн гэсэн ялгарал, соёл уламжлалаа хойч үедээ өвлүүлэн дамжуулж, чадвал хөгжүүлж, дэвшүүлэн явах хэрэгтэй. Иймд урлагийн салбарт орсон цагаасаа эхлэн жил бүр Үндэсний их баяр наадмын үйл ажиллагаанд ямар нэг үүрэг, рольтой оролцож ирсэндээ баяртай явдаг. Үүнээс 1980-аад онд гурвантаа наадмын ерөнхий болон туслах найруулагчаар ажиллаж, нээлт, хаалтын үйл ажиллагааг зохиомжилж байсан нь хамгийн дурсгалтай юм даа. Даанч яг хэдэн он байсныг одоо сайн санахгүй юм. Бидний үед нээлт, хаалт найруулна гэдэг их хүнд ажилд тооцогдоно. Орчин нөхцөл, боломж бололцоо нь л тэр байсан юм. Төв цэнгэлдэхэд олигтой хэд бэлдэхэд зүлэг нь халцраад шороогоороо эргэчих болохоор удирдлагууд нь оруулахгүй хаалгаа дангинатал түгжээд, одоо шиг гар утас байхгүй болохоор хүн бүр тал тал тийш алга болчих гээд, зовлонтой шүү дээ. Станц энэ тэрийг дарга нар л цөөн тоогоор ашигладаг байсан цаг. Арайхийн ганц нэг бэлдэх гээд Төв цэнгэлдэхэд очоод яг голд нь зогсож байгаад улаан хоолойгоороо яаж ч орилсон цаад захад зогсож байгаа хүн сонсоно оо нэг үгүй. Ямар сайндаа бөөн туг далбаа болсон улс нөгөөхөө л дээш доош болгож, нэгэндээ дохих маягаар ажлаа урагшуулна. Ерөнхий найруулагчаар ажилласан тэр нэг жилдээ би наадам гэр бүлийн баяр байх ёстой гэж үзээд Сүхбаатарын талбайн СТӨ-ний урд байрлах тайзан дээр 17-19 цагийн хооронд хүүхдүүдэд, УДБЭТ-ийн урд тайзан дээр 19-21 цагийн хооронд ахмадуудад, тэгээд талбайн төв тайзан дээр 21 цагаас хойш залууст зориулсан эстрад, рок поп одуудын тоглолтыг зохион байгуулж байлаа. Үүнийгээ уламжлал болгох гэж их үзсэн ч бүх зүйл тухайн жилийн ерөнхий найруулагч, наадмын комиссын шийдвэр байдаг тул хүндлэхээс өөр аргагүй. Гэсэн ч гандан буурахгүй “Наадмын хөтөлбөрт хүүхэд, хөгшдөдөө зориулсан арга хэмжээ оруулаач ээ” гэж илүү үглэсээр л явна даа. "Надаас өмнө наадам байсан, надаас хойш ч байна. Хүн гэдэг мөнх бус, нэг л өдөр ээлж ээлжээрээ бүгд байхгүй болно. Тэр дунд өөрсдийн гэсэн ялгарал, соёл уламжлалаа хойч үедээ өвлүүлэн дамжуулж, чадвал хөгжүүлж, дэвшүүлэн явах хэрэгтэй." V. БЕКАТРИНА, УРАН БҮТЭЭЛЧ Монголчууд нүүдлийн соёл иргэншилтэй учраас бүх өв соёл нь хүн ардынхаа гарт багтдаг. Өөрөөр хэлбэл, аман соёлоороо дамжуулж үр хүүхдүүддээ соёлын өвөө үлдээж ирсэн ард түмэн. Харин биднийг монгол хүн болгож байгаа хамгийн том, үнэ цэнтэй зүйл бол монгол наадам. Энэ баяр байгаа учраас л бид оршин тогтнодог гэж бодож байна. Анх морины уралдаан үзэж байснаа тод санадаг юм. Унаган хотын хүүхэд ч гэлээ хурдан морьд барианы зурхай руу орж ирэх мөчид цаанаасаа л огшиж, омогших мэдрэмж төрдөг юм билээ. Монгол хүн учраас л тийм мэдрэмж авсан байх. Хэрэв гаднын хэн нэгэн хаанаас ирсэн бэ гэж асуухад “Монгол” гэдгээс өөр зүйл хэлж чадахгүй бол гунигтай шүү дээ. Язгуур урлагаа айхтар мэддэггүй юм аа гэхэд ядаж монгол дуу, зүйр цэцэн үгээ мэддэг байх хэрэгтэй. Даяаршиж байгаа дэлхийд бид хэдий олон улсын соёлд суралцаж байгаа ч монгол өв соёлоо тээгч нэгэн байх уу, эсвэл хэн ч биш байх уу гэдгээ өөрсдөө л шийднэ. Үүгээрээ бусдаас ондооших байх даа. "Хэрэв гаднын хэн нэгэн хаанаас ирсэн бэ гэж асуухад “Монгол” гэдгээс өөр зүйл хэлж чадахгүй бол гунигтай шүү дээ. Язгуур урлагаа айхтар мэддэггүй юм аа гэхэд ядаж монгол дуу, зүйр цэцэн үгээ мэддэг байх хэрэгтэй." VI. DAVIDE MARAGLIANO & AURORA JOHANSEN, АЯЛАГЧИД Бид Монголд энэ сарын 3-ны өдөр ирсэн. Анх удаа ирж байгаа болохоор бүх зүйл шинэ содон санагдахын зэрэгцээ хүмүүс нь тун найрсаг харилцаатай юм. Онгоцны буудлаас зочид буудал руугаа явж байхад нэгэн зорчигч бидэнд монгол наадмын тухай ярьж өгсөн. Зуны улирлын тогтсон нэг долоо хоногт морин уралдаан, бөхийн барилдаан зэрэг тэмцээнүүд зохион байгууллагдаж, улс орон даяар өргөн дэлгэр тэмдэглэдэг уламжлалтай гэж хэлсэн. Бид 7-ны өдөр Өмнө зүгт говийн нэгэн аймаг руу гарахаар бэлтгэж байна. Мөн тэр аймгийнхаа наадмыг үзнэ гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа шүү. Ирээд удаагүй байгаа болохоор олон зүйл сонирхож чадаагүй л байна. Саяхан Үндэсний түүхийн музейг үзээд монголчуудын гарал үүслийн талаар бага ч гэсэн мэдээлэлтэй боллоо. Зурагнаас л хардаг байсан газартаа биечлэн ирэхэд сэтгэл тун хөдөлдөг юм байна. "Монголд анх удаа ирж байгаа болохоор бүх зүйл шинэ содон санагдахын зэрэгцээ хүмүүс нь тун найрсаг харилцаатай юм." VII. Д.ОТГОНЖАРГАЛ, МУИС-ХУУЛЬ ЗҮЙН СУРГУУЛИЙН ОЮУТАН Наадам бол монгол хүн бүрийн төрт ёсоо хүндэтгэн дээдлэх, түүх соёлоороо бахдан цэнгэх их баяр. Монгол түмний их баяр наадмыг 2010 онд ЮНЕСКО хүн төрөлхтний биет бус соёлын өвөөр бүртгэж, Үндэсний их баяр наадмыг улс орон даяар тэмдэглэн өнгөрүүлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулах тухай хуулийг хүртэл баталсан байдаг. Тэгэхээр монгол наадам нь ихээхэн хүндэтгэлтэй бас хариуцлагатай баяр гэж боддог. Баяр наадам гэхээр хамгийн түрүүнд бага насны дурсамж санаанд орж байна. Би Баянхонгор аймгийн Бөмбөгөр сумд төрж, өссөн. Бага байхад сумынхаа наадмыг догдлон хүлээж, өмнөх өдөр нь өмсөх хувцсаа бэлдээд цагаан сар, хүүхдийн баяр шиг тэсэн ядан хүлээдэг байлаа. Морь уралдахыг харж догдолно, тоосонд нь орж давхина, найзуудтайгаа хамт наадмын хуушуур иднэ. Тэр үеийн л дурсамж хамгийн тод үлджээ. Аль багаасаа хүсэн хүлээж, хүндлэн дээдэлж ирсэн баяр наадмын тасалбарыг энэ жилээс цахимаар борлуулсан нь манайх шиг оочер дараалал тасардаггүй, нийслэлдээ хүн амын төвлөрөл ихтэй улсад зөв шийдэл гэж бодож байна. Үндэсний их баяр наадмыг хэн бүхэн, хүссэн суудлаа захиалж үзэх эрхтэй шүү дээ. "Бага байхад сумынхаа наадмыг догдлон хүлээж, өмнөх өдөр нь өмсөх хувцсаа бэлдээд цагаан сар, хүүхдийн баяр шиг тэсэн ядан хүлээдэг байлаа." VIII. Б.ЦЭРЭНДАГВА, УЛСЫН БӨХ ЦОЛЛОГЧ Төв аймгийн Баянхангай сумын харьяат Монгол Улсын заан Б.Батмөнхийн хамт Миний бие 2014 онд СУИС-ийг Монгол Улсын Гавьяат Жүжигчин, үндэсний бөхийн манлай засуул, улсын бөх цоллогч Б.Батболд багшийн удирдлага дор уртын дуучнаар суралцаж, төгссөн. Харин 2016 оноос эхлэн Үндэсний их баяр наадамд бөхийн цол дуудаж, 2017 онд Улсын арслан П.Бүрэнтөгс, 2018 онд Монгол Улсын аварга Ч.Санжаадамба, 2019 онд Монгол Улсын аварга С.Мөнхбат, 2020 онд Улсын аварга Н.Батсуурь тэргүүтэй алдарт аваргуудын цолыг дуудсан байна. Энэ бол миний хувьд мартагдашгүй сайхан дурсамжтай үе. Ямар ч эм тариагаар орлуулшгүй дархлаа бөгөөд монгол хүнд сэтгэлийн цэнгэл эдлүүлдэг зүйл бол эрийн гурван наадам гэж ойлгодог. Энэ жил хур бороо элбэг, нар хур тэгширсэн 101 жилийн ойн баяр наадам өргөн дэлгэр болох шинжтэй байна. Түүнчлэн монгол наадмыг албан ёсны брэнд, өнгө төрхтэй болгож буйд хувийн зүгээс талархууштай байгааг хэлэх нь зүйтэй. Монголчууд бид өв соёл, ёс заншлаа өвлүүлэн уламжлуулж, түгээн дэлгэрүүлэн тордож, өнгөлж байх учиртай. "Ямар ч эм тариагаар орлуулашгүй дархлаа бөгөөд монгол хүнд сэтгэлийн цэнгэл эдлүүлдэг чухал зүйл бол эрийн гурван наадам гэж ойлгодог." IX. Г.МӨНХ-ОД, ХУРДАН МОРЬ УНААЧ ОХИН Анх эгчийгээ сумын наадамд уралдаж байгааг хараад хурдан морь унахыг хүссэн. Тэгээд эгчдээ “Таныг том болохоор би халааг чинь авна шүү” гэж хэлж байсан юм. Түүнээс хойш хоёр жилийн турш хурдан морь унаж байна. Би голдуу даага, их насны морь унадаг. Миний унасан морь түрүүлэхэд надад хамгийн гоё санагддаг. Цавьдар даагатайгаа арав уралдсанаас дөрвөн удаа аман хүзүүдэж, дөрөв түрүүлсэн. Морио хурдан давхиулахын тулд мориныхоо амыг тэгш барина, гүүглэж шуугивал бүр ч илүү хурдална. Унах тусам мориныхоо зан аашийг таньж тэр хэрээрээ хайртай болдог юм шиг санагддаг. Сүүлдээ морийг нэг удаа унаж үзээд л ямар морь хурдан давхих, ямар морь явж өгөхгүй удаан байхыг мэддэг болчихсон шүү. "Анх эгчийгээ сумын наадамд уралдаж байгааг хараад хурдан морь унахыг хүссэн. Тэгээд эгчдээ “Таныг том болохоор би халааг чинь авна шүү” гэж хэлж байсан юм." X. Д.НАРАНТУЯА, НИЙТИЙН ХООЛНЫ ТОГООЧ Нийтийн хоолны салбарт ажиллаад хэдийн 20 гаруй жил болжээ. Тэр ч утгаараа тухайн цаг үеийн хүмүүс юунд илүү дурлаж, хоолны сонирхол хүсэл нь хэрхэн өөрчлөгдөж байгааг их анзаарч, ажигладаг. Жишээ нь, социализмын үед монголчууд бид бөөрөнхий хуушуурт ихээхэн дурладаг байсан бол өнгөрсөн 10 жилд тэр сонирхол нь гэрийн хуушуур болж өөрчлөгдсөн. Харин сүүлийн хэдэн жилд л эргээд бөөрөнхий хуушуураа хайх шинжтэй болж ирж байна. Онцын ялгаагүй хэр нь зөвхөн хэлбэр дээр ийм ялгаатай хандлага ажиглагддаг нь их сонирхолтой шүү. Ер нь тогооч хүний жаргал гэдэг хүмүүс хийсэн хоолыг нь амтархан идэж, ахиад нэмж, “Таны л хуушуур гоё” гээд хаа байсан газраас зорьж ирээд, хэдэн цаг ч хамаагүй оочерлоход байдаг. Мах, тосноосоо эхлээд бүх зүйлдээ үнэнч, өөриймсөг хандаад ирэхээр байршлаас үл хамаараад үнэнч үйлчлүүлэгчдийн ч хүрээтэй болчихдог. Бүгд л “Нараа эгчээ” гээд урамтай мэндэлсээр захиалгаа өгөх гээд хүрээд ирнэ. Өглөө найман цагаас орой арван цаг хүртэл халуун тосны хажууд зогсолтгүй ачаалалтай ажилладаг ч гэлээ энэ л мэдрэмжээс нь болоод чухал шаардлагагүй ч зуны дэлгэр цагт хэрэг болгож 3-4 сарын хугацаанд хуушуурын бүхээг ажиллуулдаг юм. Үнэндээ нэг их ашиг олдоггүй л дээ. Мэргэжлээ дагасан сонирхол гэж л тайлбарлах юм даа. Үүнээсээ болоод жил бүрийн наадмыг гэр бүлийнхэнтэйгээ гэхээс илүү халуу дүүгсэн гал тогоондоо тасралтгүй ажиллаж өнгөрүүлдэг. Гэсэн ч мэргэшсэн ажлаа олон хүнд үнэ цэнтэйгээр хийж, үнэлүүлэх нь өөрөө жаргал шүү дээ. Ташрамд хэлэхэд, үргэлж хийе гэснийг минь дэмждэг "Гүнжийн булаг" худалдааны төвийн удирдлагууддаа баярлаж явдаг шүү. "Тогооч хүний жаргал гэдэг хүмүүс хийсэн хоолыг нь амтархан идэж, ахиад нэмж, “Таны л хуушуур гоё” гээд хаа байсан газраас зорьж ирээд, хэдэн цаг ч хамаагүй оочерлоход байдаг."
Тулгар төрийн 2230, 2231, Их Монгол Улс байгуулагдсаны 815, 816, Үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо сэргээн мандуулсны 110, 111, Ардын хувьсгалын 100, 101 жилийн тэмдэглэлт түүхэн ой тохиож байгаа энэ жил Үндэсний их баяр наадам албан ёсны брэнд, өнгө төрх, нэгдсэн вэбсайттай болж буйгаараа онцлогтой байгаа билээ. Монгол Улсын бусад орноос ялгарах онцлог, үндэсний их өв соёлын үнэт илэрхийлэл болсон баяр наадмыг 2010 онд ЮНЕСКО “Хүн төрөлхтний соёлын биет бус өвийн Төлөөллийн жагсаалт”-д бүртгэн авснаар хэдэн зууны тэртээгээс өвлөгдөн ирсэн монгол наадмаа бид дэлхий дахинд албан ёсоор тунхагласан түүхтэй. Тиймээс энэ удаа бид нийгмийн төрөл бүрийн дүрийг сонгон авч Үндэсний их баяр наадмын тухай үзэл бодол, дурсамж түүхээс нь хуваалцлаа. ### I. Ч.АЛТАНСҮХ, ШАГАЙН ХАРВААНЫ МОНГОЛ УЛСЫН ХОШОЙ МЭРГЭН Би шагайн эдлэл хэрэгсэл хийгээд 20 орчим жил болж байна. Анх 1987 онд шагайн харваа гэх сайхан спортын амтанд орж, явцдаа найзуудынхаа хүсэлтээр ойр зуур хэрэгсэл хийсээр өдийг хүргэжээ. Төрийн наадмаар шигшээ найм, зургаад үлдсэн харваачдын хэрэглэж байгаа модны дөрөв нь миний урласан мод байхыг харсан тэр үе, дурлаж ирсэн спортдоо анх медаль хүртсэн тэр өдөр сэтгэлд хамгийн тод үлджээ. Өдгөө 30, 40 жил тоглож байгаагийнх заримдаа ажил төрөл ихтэй, очиж амжихгүй тохиолдол цөөнгүй гарна. Тэр үед хуруу салахаа байчихлаа, ерөөсөө онохгүй байна гэх зэргээр зүүдлэгдэнэ гээч. (инээв) Ер нь найз нөхөдтэйгөө хамт хоёр, гурван айлтай тоглож, айраг цагаа элбэгтэй үед майхны сүүдэр бараадаад л хөгшчүүлтэй дурсамж яриад суух ч сайхан шүү. Төрийн шагналт хөгжмийн зохиолч Н.Жанцанноров гуай "Монгол наадам бол жилд нэг удаа хийдэг вакцин” гэж хэлдэг. Үүнтэй би ч санал нийлдэг юм. Зуны дэлгэр цагт тохиодог энэ баяр хүн зоны сэтгэл санааг уужим тэнүүн, тайван тогтуун болгодог нь лавтай. “Цахим үндэстэн” гээд бүх зүйл цахимжиж байгаа өнөө цагт Спортын төв ордон, Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадаа нартай, бороотой өдрийн алинд ч наадмын тасалбар авахаар урт дараалалд зогсдог үе ард хоцрох шиг боллоо. Миний хувьд ард иргэдийн цаг завыг хэмнэж, цахимаар тасалбараа борлуулж байгаа шийдлийг дэмжиж байна. > "Өдгөө 30, 40 жил тоглож байгаагийнх заримдаа ажил төрөл ихтэй, очиж амжихгүй тохиолдол цөөнгүй гарна. Тэр үед хуруу салахаа байчихлаа, ерөөсөө онохгүй байна гэх зэргээр зүүдлэгдэнэ гээч." ### II. Г.УЯНГА, “ТЭНГЭРЛИГ” МЕДИА ГРУППИЙН ТУЗ-ИЙН ДАРГА Манай гэр бүл Үндэсний их баяр наадам, Цагаан сарын баярт өндөр ач холбогдол өгдөг. Тэр тусмаа үр хүүхдүүддээ үндэснийхээ баяр ёслолын агуулга, утга учрыг зөвөөр ойлгуулж, цаашид ч энэхүү баярыг мөн чанарынх нь дагуу өргөн дэлгэр тэмдэглээсэй гэж хүсдэг юм. Олон зууны тэртээгээс монгол наадам нь манай улсын тусгаар тогтнолыг хадгалахад чухал үүрэгтэй баяр байсан учраас хүүхдүүддээ уг баярыг үүсэл, түүхтэй нь холбон тайлбарлахыг хичээдэг. Монгол хүнд байх эрэмгий, гарамгай чанарыг сорих учиртай Үндэсний их баяр наадам өөрөө бусад улсын баяр ёслолоос ихээхэн ялгардаг гэж бодож байна. Тиймдээ ч хүн нэг бүр монгол баяр наадмын бэлгэдэл чанар, утга агуулгыг мэдэх хэрэгтэй. Харин үүнд зориулж нэгдсэн вэбсайтыг хийж байгаа нь сайшаалтай санагдаж байгаа. Нэг талаараа баяр наадмын маш сайн архив, мэдээллийн сан болж байгаа хэрэг шүү дээ. > "Монгол хүнд байх эрэмгий, гарамгай чанарыг сорих учиртай Үндэсний их баяр наадам өөрөө бусад улсын баяр ёслолоос ихээхэн ялгардаг гэж бодож байна." ### III. Ч.ГАНБАТ, МОНГОЛ УЛСЫН СОЁЛЫН ГАВЬЯАТ ЗҮТГЭЛТЭН, ГЭРЭЛ ЗУРАГЧИН 100 жилийн турш тасралтгүй тэмдэглэж ирсэн баяр наадмаа бид цар тахлын улмаас өнгөрсөн жил тэмдэглээгүйг эс тооцвол тусгаар улсын маань бахархлын гол бэлгэ тэмдэг нь Үндэсний их баяр наадам мөнөөсөө мөн. Миний хувьд 30 орчим жил баяр наадмын, тэр дундаа хүчит бөх, хурдан морьдын зургийг авч байна. Энэ хугацаанд 2020 оны үзэгчгүй наадам сэтгэлд хамгийн тод үлджээ. Учир юу гэвэл наадмын арга хэмжээнд оролцсон хэн бүхэн үндэсний дээл хувцсаараа гоёж, нэг ч байшин барилга үгүй газарт жинхэнэ монгол ахуйг харуулсан наадмыг зохион байгуулсан. Тиймдээ ч тэр үеийн зургуудаар ном хийж байгаа. Монголыг олон улсад таниулах, дэлхийн хүмүүс биднийг сонирхоход чухал үүрэг гүйцэтгэж буй хүчин зүйл бол наадам шүү дээ. Тиймээс ч Үндэсний их баяр наадмыг үзэхээр ирж буй гаднын жуулчдын тоо жил жилээр нэмэгдэж, бидэнд тэр хэрээр олон улсын тэмцээн, уралдааны жишгээс суралцах шаардлага гарч байна. Харин энэ жилээс наадмын тасалбарыг нэгдсэн сувгаар борлуулж, нэг өнгө төрх, брэндтэй болгож байгаа нь нүдээ олсон шийдэл болов уу. > "Монголыг олон улсад таниулах, дэлхийн хүмүүс биднийг сонирхоход чухал үүрэг гүйцэтгэж буй хүчин зүйл бол наадам шүү дээ." ### IV. Д.УХНАА, МОНГОЛ УЛСЫН УРЛАГИЙН ГАВЬЯАТ ЗҮТГЭЛТЭН Надаас өмнө наадам байсан, надаас хойш ч байна. Хүн гэдэг мөнх бус, нэг л өдөр ээлж ээлжээрээ бүгд байхгүй болно. Тэр дунд өөрсдийн гэсэн ялгарал, соёл уламжлалаа хойч үедээ өвлүүлэн дамжуулж, чадвал хөгжүүлж, дэвшүүлэн явах хэрэгтэй. Иймд урлагийн салбарт орсон цагаасаа эхлэн жил бүр Үндэсний их баяр наадмын үйл ажиллагаанд ямар нэг үүрэг, рольтой оролцож ирсэндээ баяртай явдаг. Үүнээс 1980-аад онд гурвантаа наадмын ерөнхий болон туслах найруулагчаар ажиллаж, нээлт, хаалтын үйл ажиллагааг зохиомжилж байсан нь хамгийн дурсгалтай юм даа. Даанч яг хэдэн он байсныг одоо сайн санахгүй юм. Бидний үед нээлт, хаалт найруулна гэдэг их хүнд ажилд тооцогдоно. Орчин нөхцөл, боломж бололцоо нь л тэр байсан юм. Төв цэнгэлдэхэд олигтой хэд бэлдэхэд зүлэг нь халцраад шороогоороо эргэчих болохоор удирдлагууд нь оруулахгүй хаалгаа дангинатал түгжээд, одоо шиг гар утас байхгүй болохоор хүн бүр тал тал тийш алга болчих гээд, зовлонтой шүү дээ. Станц энэ тэрийг дарга нар л цөөн тоогоор ашигладаг байсан цаг. Арайхийн ганц нэг бэлдэх гээд Төв цэнгэлдэхэд очоод яг голд нь зогсож байгаад улаан хоолойгоороо яаж ч орилсон цаад захад зогсож байгаа хүн сонсоно оо нэг үгүй. Ямар сайндаа бөөн туг далбаа болсон улс нөгөөхөө л дээш доош болгож, нэгэндээ дохих маягаар ажлаа урагшуулна. Ерөнхий найруулагчаар ажилласан тэр нэг жилдээ би наадам гэр бүлийн баяр байх ёстой гэж үзээд Сүхбаатарын талбайн СТӨ-ний урд байрлах тайзан дээр 17-19 цагийн хооронд хүүхдүүдэд, УДБЭТ-ийн урд тайзан дээр 19-21 цагийн хооронд ахмадуудад, тэгээд талбайн төв тайзан дээр 21 цагаас хойш залууст зориулсан эстрад, рок поп одуудын тоглолтыг зохион байгуулж байлаа. Үүнийгээ уламжлал болгох гэж их үзсэн ч бүх зүйл тухайн жилийн ерөнхий найруулагч, наадмын комиссын шийдвэр байдаг тул хүндлэхээс өөр аргагүй. Гэсэн ч гандан буурахгүй “Наадмын хөтөлбөрт хүүхэд, хөгшдөдөө зориулсан арга хэмжээ оруулаач ээ” гэж илүү үглэсээр л явна даа. > "Надаас өмнө наадам байсан, надаас хойш ч байна. Хүн гэдэг мөнх бус, нэг л өдөр ээлж ээлжээрээ бүгд байхгүй болно. Тэр дунд өөрсдийн гэсэн ялгарал, соёл уламжлалаа хойч үедээ өвлүүлэн дамжуулж, чадвал хөгжүүлж, дэвшүүлэн явах хэрэгтэй." ### V. БЕКАТРИНА, УРАН БҮТЭЭЛЧ Монголчууд нүүдлийн соёл иргэншилтэй учраас бүх өв соёл нь хүн ардынхаа гарт багтдаг. Өөрөөр хэлбэл, аман соёлоороо дамжуулж үр хүүхдүүддээ соёлын өвөө үлдээж ирсэн ард түмэн. Харин биднийг монгол хүн болгож байгаа хамгийн том, үнэ цэнтэй зүйл бол монгол наадам. Энэ баяр байгаа учраас л бид оршин тогтнодог гэж бодож байна. Анх морины уралдаан үзэж байснаа тод санадаг юм. Унаган хотын хүүхэд ч гэлээ хурдан морьд барианы зурхай руу орж ирэх мөчид цаанаасаа л огшиж, омогших мэдрэмж төрдөг юм билээ. Монгол хүн учраас л тийм мэдрэмж авсан байх. Хэрэв гаднын хэн нэгэн хаанаас ирсэн бэ гэж асуухад “Монгол” гэдгээс өөр зүйл хэлж чадахгүй бол гунигтай шүү дээ. Язгуур урлагаа айхтар мэддэггүй юм аа гэхэд ядаж монгол дуу, зүйр цэцэн үгээ мэддэг байх хэрэгтэй. Даяаршиж байгаа дэлхийд бид хэдий олон улсын соёлд суралцаж байгаа ч монгол өв соёлоо тээгч нэгэн байх уу, эсвэл хэн ч биш байх уу гэдгээ өөрсдөө л шийднэ. Үүгээрээ бусдаас ондооших байх даа. > "Хэрэв гаднын хэн нэгэн хаанаас ирсэн бэ гэж асуухад “Монгол” гэдгээс өөр зүйл хэлж чадахгүй бол гунигтай шүү дээ. Язгуур урлагаа айхтар мэддэггүй юм аа гэхэд ядаж монгол дуу, зүйр цэцэн үгээ мэддэг байх хэрэгтэй." ### VI. DAVIDE MARAGLIANO & AURORA JOHANSEN, АЯЛАГЧИД Бид Монголд энэ сарын 3-ны өдөр ирсэн. Анх удаа ирж байгаа болохоор бүх зүйл шинэ содон санагдахын зэрэгцээ хүмүүс нь тун найрсаг харилцаатай юм. Онгоцны буудлаас зочид буудал руугаа явж байхад нэгэн зорчигч бидэнд монгол наадмын тухай ярьж өгсөн. Зуны улирлын тогтсон нэг долоо хоногт морин уралдаан, бөхийн барилдаан зэрэг тэмцээнүүд зохион байгууллагдаж, улс орон даяар өргөн дэлгэр тэмдэглэдэг уламжлалтай гэж хэлсэн. Бид 7-ны өдөр Өмнө зүгт говийн нэгэн аймаг руу гарахаар бэлтгэж байна. Мөн тэр аймгийнхаа наадмыг үзнэ гэсэн төлөвлөгөөтэй байгаа шүү. Ирээд удаагүй байгаа болохоор олон зүйл сонирхож чадаагүй л байна. Саяхан Үндэсний түүхийн музейг үзээд монголчуудын гарал үүслийн талаар бага ч гэсэн мэдээлэлтэй боллоо. Зурагнаас л хардаг байсан газартаа биечлэн ирэхэд сэтгэл тун хөдөлдөг юм байна. > "Монголд анх удаа ирж байгаа болохоор бүх зүйл шинэ содон санагдахын зэрэгцээ хүмүүс нь тун найрсаг харилцаатай юм." ### VII. Д.ОТГОНЖАРГАЛ, МУИС-ХУУЛЬ ЗҮЙН СУРГУУЛИЙН ОЮУТАН Наадам бол монгол хүн бүрийн төрт ёсоо хүндэтгэн дээдлэх, түүх соёлоороо бахдан цэнгэх их баяр. Монгол түмний их баяр наадмыг 2010 онд ЮНЕСКО хүн төрөлхтний биет бус соёлын өвөөр бүртгэж, Үндэсний их баяр наадмыг улс орон даяар тэмдэглэн өнгөрүүлэхтэй холбогдсон харилцааг зохицуулах тухай хуулийг хүртэл баталсан байдаг. Тэгэхээр монгол наадам нь ихээхэн хүндэтгэлтэй бас хариуцлагатай баяр гэж боддог. Баяр наадам гэхээр хамгийн түрүүнд бага насны дурсамж санаанд орж байна. Би Баянхонгор аймгийн Бөмбөгөр сумд төрж, өссөн. Бага байхад сумынхаа наадмыг догдлон хүлээж, өмнөх өдөр нь өмсөх хувцсаа бэлдээд цагаан сар, хүүхдийн баяр шиг тэсэн ядан хүлээдэг байлаа. Морь уралдахыг харж догдолно, тоосонд нь орж давхина, найзуудтайгаа хамт наадмын хуушуур иднэ. Тэр үеийн л дурсамж хамгийн тод үлджээ. Аль багаасаа хүсэн хүлээж, хүндлэн дээдэлж ирсэн баяр наадмын тасалбарыг энэ жилээс цахимаар борлуулсан нь манайх шиг оочер дараалал тасардаггүй, нийслэлдээ хүн амын төвлөрөл ихтэй улсад зөв шийдэл гэж бодож байна. Үндэсний их баяр наадмыг хэн бүхэн, хүссэн суудлаа захиалж үзэх эрхтэй шүү дээ. > "Бага байхад сумынхаа наадмыг догдлон хүлээж, өмнөх өдөр нь өмсөх хувцсаа бэлдээд цагаан сар, хүүхдийн баяр шиг тэсэн ядан хүлээдэг байлаа." ### VIII. Б.ЦЭРЭНДАГВА, УЛСЫН БӨХ ЦОЛЛОГЧ Төв аймгийн Баянхангай сумын харьяат Монгол Улсын заан Б.Батмөнхийн хамт Миний бие 2014 онд СУИС-ийг Монгол Улсын Гавьяат Жүжигчин, үндэсний бөхийн манлай засуул, улсын бөх цоллогч Б.Батболд багшийн удирдлага дор уртын дуучнаар суралцаж, төгссөн. Харин 2016 оноос эхлэн Үндэсний их баяр наадамд бөхийн цол дуудаж, 2017 онд Улсын арслан П.Бүрэнтөгс, 2018 онд Монгол Улсын аварга Ч.Санжаадамба, 2019 онд Монгол Улсын аварга С.Мөнхбат, 2020 онд Улсын аварга Н.Батсуурь тэргүүтэй алдарт аваргуудын цолыг дуудсан байна. Энэ бол миний хувьд мартагдашгүй сайхан дурсамжтай үе. Ямар ч эм тариагаар орлуулшгүй дархлаа бөгөөд монгол хүнд сэтгэлийн цэнгэл эдлүүлдэг зүйл бол эрийн гурван наадам гэж ойлгодог. Энэ жил хур бороо элбэг, нар хур тэгширсэн 101 жилийн ойн баяр наадам өргөн дэлгэр болох шинжтэй байна. Түүнчлэн монгол наадмыг албан ёсны брэнд, өнгө төрхтэй болгож буйд хувийн зүгээс талархууштай байгааг хэлэх нь зүйтэй. Монголчууд бид өв соёл, ёс заншлаа өвлүүлэн уламжлуулж, түгээн дэлгэрүүлэн тордож, өнгөлж байх учиртай. > "Ямар ч эм тариагаар орлуулашгүй дархлаа бөгөөд монгол хүнд сэтгэлийн цэнгэл эдлүүлдэг чухал зүйл бол эрийн гурван наадам гэж ойлгодог." ### IX. Г.МӨНХ-ОД, ХУРДАН МОРЬ УНААЧ ОХИН Анх эгчийгээ сумын наадамд уралдаж байгааг хараад хурдан морь унахыг хүссэн. Тэгээд эгчдээ “Таныг том болохоор би халааг чинь авна шүү” гэж хэлж байсан юм. Түүнээс хойш хоёр жилийн турш хурдан морь унаж байна. Би голдуу даага, их насны морь унадаг. Миний унасан морь түрүүлэхэд надад хамгийн гоё санагддаг. Цавьдар даагатайгаа арав уралдсанаас дөрвөн удаа аман хүзүүдэж, дөрөв түрүүлсэн. Морио хурдан давхиулахын тулд мориныхоо амыг тэгш барина, гүүглэж шуугивал бүр ч илүү хурдална. Унах тусам мориныхоо зан аашийг таньж тэр хэрээрээ хайртай болдог юм шиг санагддаг. Сүүлдээ морийг нэг удаа унаж үзээд л ямар морь хурдан давхих, ямар морь явж өгөхгүй удаан байхыг мэддэг болчихсон шүү. > "Анх эгчийгээ сумын наадамд уралдаж байгааг хараад хурдан морь унахыг хүссэн. Тэгээд эгчдээ “Таныг том болохоор би халааг чинь авна шүү” гэж хэлж байсан юм." ### X. Д.НАРАНТУЯА, НИЙТИЙН ХООЛНЫ ТОГООЧ Нийтийн хоолны салбарт ажиллаад хэдийн 20 гаруй жил болжээ. Тэр ч утгаараа тухайн цаг үеийн хүмүүс юунд илүү дурлаж, хоолны сонирхол хүсэл нь хэрхэн өөрчлөгдөж байгааг их анзаарч, ажигладаг. Жишээ нь, социализмын үед монголчууд бид бөөрөнхий хуушуурт ихээхэн дурладаг байсан бол өнгөрсөн 10 жилд тэр сонирхол нь гэрийн хуушуур болж өөрчлөгдсөн. Харин сүүлийн хэдэн жилд л эргээд бөөрөнхий хуушуураа хайх шинжтэй болж ирж байна. Онцын ялгаагүй хэр нь зөвхөн хэлбэр дээр ийм ялгаатай хандлага ажиглагддаг нь их сонирхолтой шүү. Ер нь тогооч хүний жаргал гэдэг хүмүүс хийсэн хоолыг нь амтархан идэж, ахиад нэмж, “Таны л хуушуур гоё” гээд хаа байсан газраас зорьж ирээд, хэдэн цаг ч хамаагүй оочерлоход байдаг. Мах, тосноосоо эхлээд бүх зүйлдээ үнэнч, өөриймсөг хандаад ирэхээр байршлаас үл хамаараад үнэнч үйлчлүүлэгчдийн ч хүрээтэй болчихдог. Бүгд л “Нараа эгчээ” гээд урамтай мэндэлсээр захиалгаа өгөх гээд хүрээд ирнэ. Өглөө найман цагаас орой арван цаг хүртэл халуун тосны хажууд зогсолтгүй ачаалалтай ажилладаг ч гэлээ энэ л мэдрэмжээс нь болоод чухал шаардлагагүй ч зуны дэлгэр цагт хэрэг болгож 3-4 сарын хугацаанд хуушуурын бүхээг ажиллуулдаг юм. Үнэндээ нэг их ашиг олдоггүй л дээ. Мэргэжлээ дагасан сонирхол гэж л тайлбарлах юм даа. Үүнээсээ болоод жил бүрийн наадмыг гэр бүлийнхэнтэйгээ гэхээс илүү халуу дүүгсэн гал тогоондоо тасралтгүй ажиллаж өнгөрүүлдэг. Гэсэн ч мэргэшсэн ажлаа олон хүнд үнэ цэнтэйгээр хийж, үнэлүүлэх нь өөрөө жаргал шүү дээ. Ташрамд хэлэхэд, үргэлж хийе гэснийг минь дэмждэг "Гүнжийн булаг" худалдааны төвийн удирдлагууддаа баярлаж явдаг шүү. > "Тогооч хүний жаргал гэдэг хүмүүс хийсэн хоолыг нь амтархан идэж, ахиад нэмж, “Таны л хуушуур гоё” гээд хаа байсан газраас зорьж ирээд, хэдэн цаг ч хамаагүй оочерлоход байдаг."
https://unread.today/c/chuluut-heineken-apu
Чөлөөт
Gerelchimeg Jargalsaikhan
2024-09-04T00:00:00
9 сарын 4, 2024
Эх орондоо үйлдвэрлэсэн шар айраг сонгох 3 шалтгаан
<div class="article-body no-wide-image"> <h2>Шар айргийн зах зээлд тэргүүлэгч "Heineken" шар айргийг АПУ Компани Монголд үйлдвэрлэж эхэллээ! <div><div><br>Шар айргийн зах зээлд тэргүүлэгч 150 жилийн түүхтэй, дэлхийд хамгийн их борлуулалттай Нидерландын Хайнекен шар айргийг Монголдоо АПУ компани үйлдвэрлэдэг болсон аж. Энэ үйл явц тийм ч амархан биш бөгөөд дотооддоо үйлдвэрлэх эрх авахын тулд маш өндөр шалгуурыг хангахын сацуу хэд хэдэн удаагийн нарийн шинжилгээ өгдөг. Дэлхийд 190 гаруй оронд Хайнекен шар айраг импортолдгоос 70-хан улс одоогоор дотооддоо үйлдвэрлэх эрхийг авсан бөгөөд Монгол улс ийнхүү 71 дэх улс болж байгаа юм.</div></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/dcd0718ad9b74920437ff60ade01e57d.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Sustainability Middle East &amp; Africa Magazine</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>1. Амт, чанар</div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/2efc78f298460fee3cc62d44e068533a.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Valtech</div><p></p><p>Урт өдрийн дараах амралт эсвэл хөгжилдөж зугаацах хэрэгсэл болох шар айргийг яг л талхтай адил хөрөнгөөр исгэж үйлдвэрлэдэг болохыг та мэдэх үү? Шинэхэн хөрөнгөөр исгэсэн жигнэсэн талхны гадна тал нь шаржигнасан, доторх нь зөөлөн байдаг шиг шар айраг шинэ байх тусмаа сэргээх мэт шинэлэг бөгөөд зөөлөн амттай байдаг.<br></p><p>Харин хадгалалт удах тусам хоёул амтаа алддаг буюу хөөлгөсөн талх хатдаг шиг шар айргийн амт, газ, зөөлөн амт нь буурдаг. Тэгвэл хэрэглэгчдийн дунд олон жил таашаагдсан, баталгаатай шар айргийг импортоор биш, шинээр нь Монголдоо хэрэглэх боломж бидэнд бий. </p><p>Шар айрагны амт, чанарт ус, арвай, зөрөг цэцэг, хөрөнгө зэрэг бүгд холилдон бүрэлдэж нөлөөлдөг. Харин шар айргийг тээвэрлэх явцад ихэвчлэн температурын хэлбэлзэл, дулаан, гэрэл зэргээс шалтгаалан амт чанар нь тодорхой хэмжээнд алдагдаж байдаг. Жишээлбэл, шар айргийг хүйтэн орчинд тээвэрлээгүйгээс үүдэн исэлдэх үйл явц явагдаж, амтаа алдах нь бий.</p><p> Түүнчлэн судалгаагаар шар айргийг гэрэлд хэдхэн минут л байлгахад фотодеградаци буюу доторхи нэгдлүүд нь задарч, хачирхалтай амт бий болдог. Нэмж дурдахад, шар айргийг үйлдвэрлэснээс хойш хэдэн сарын дотор хэрэглэх нь хамгийн тохиромжтой байдаг ч импортын шар айраг ихэвчлэн энэ хугацаанаас давж байж хэрэглэгчдийн гарт очдог болохыг мөн л худалдан авалт хийхээсээ өмнө бодууштай. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Эх оронд үйлдвэрлэсэн дэлхийн амт </div><div><br></div></h3><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/weTZLPpXY1Q?rel=0"></iframe> </div><p></p><p>Хайнекены савалгаан дээрх таван хошуу нь шар айргийн чухал дөрвөн орц дээр нэмээд исгэлтийн технологи нь Хайнекеныг онцгой болгодог хэмээх санааг илтгэдэг. Тэдний 1886 оноос хойш хэрэглэж ирсэн өвөрмөц төрлийн A-хөрөнгө нь жимслэг, зөөлөн хэр нь сэргээхүйц, сэнгэнэсэн амтыг бий болгодог. Түүнчлэн Хайнекен брэндийн исгэх үйл явц нь харьцангуй урт буюу 28 хоног үргэлжилдэг бөгөөд энэ нь 7-21 хоногийн дундажтай харьцуулахад илүү зөөлөн, тунгалаг, цэвэрхэн амтыг бий болгодог гэсэн үг. </p><p>Статистик үзүүлэлтээр, 2023 оны байдлаар Хайнекен нь дэлхийн шар айрагны зах зээлийн 12 хувийг эзэлж, дэлхийд тэргүүлсээр байгаа бөгөөд ийнхүү дэлхийд таашаагдсан амт чанар, технологи, стандартаар алдартай брэндийн бүтээгдэхүүнийг дэргэдээсээ, шинээр нь хэрэглэх боломжийг АПУ компани бий болгосон нь тээвэрт удаж, амт, чанараа алдсан шар айргийн хэрэглээг танаж, шар айргаа шинээр нь уух боломжийг бидэнд бүрдүүлж буй. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Тээвэрлэлт бодсоноос ч чухал <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/c363338f6a0238e36023b50e0e2b3456.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: АПУ</div><p></p><p>Дээр дурдсанчлан шар айраг нь температур, гэрэлд маш мэдрэмтгий байдаг бөгөөд эдгээр үйл явц нь шар айргийн чанарыг доройтуулах химийн урвалыг хурдасгадаг. Судалгаагаар 25°C-ээс дээш температурт нэг өдөр ч гэсэн шар айргийг хадгалахад амт нь өөрчлөгддөг аж. </p><p>Гэрэл, ялангуяа хэт ягаан туяа нь шар айргийг хүхэрлэг үнэртэй болгодог учраас шар айргийн брэндүүд сав баглаадаа гэрэл нэвтрүүлэхгүй өнгөтэй шилийг сонгодог. Гэхдээ ямар ч шил сонгож үйлдвэрлэсэн бай импортын шар айраг хэцүүхэн зам туулж ирдгийг бид мэднэ. Тэр бүх хэцүүхэн үеүдэд амт, чанар өөрчлөгдсөөр байдгийг санаж байхад илүүдэхгүй болов уу? <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>3. Далайцтайгаар байгалиа хайрлах нь </div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/dca82359-3f6e-4c03-99ef-ef493c68a7aa/f939a6d57a173947b1927db64c5ce0d2.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: Future Deluxe</div><p>Шар айргийн үйлдвэрлэл хүртэл байгаль орчны асуудал хамаатай юу? Хэт явцуу мэт санагдаж болох ч бяцхан тооцоолол, хар ухаан ашиглахад хогоо хаяхгүй байхаас ч илүү далайцтайгаар байгаль орчноо хамгаалах нэг үйл эх орондоо үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнээ хэрэглэх. <br> <br>Импортын шар айргийн нүүрстөрөгчийн ул мөр нь тээвэрлэх, хадгалахад эрчим хүчийг ихээр үрж байдаг учраас нүүрстөрөгчийн ул мөр маш өндөр байдаг. Тухайлбал Калифорнийн Их сургуулийн судалгаагаар Европоос АНУ руу шар айраг тээвэрлэхэд нэг литрт 100 грамм нүүрс хүчлийн хий ялгардаг бол дотооддоо исгэсэн шар айраг ердөө 30 граммыг ялгаруулдаг байна. <br></p> <blockquote><p>Дэлхийд танигдсан, олон жилийн түүхт брэндийн бүтээгдэхүүнийг дэргэдээсээ сонгох боломжтой болсон нь дээр дурдсан тээвэрлэлт, амт, чанарын өөрчлөлт зэрэг асуудлуудаас биднийг хамгаалж байгаа гэхэд хилсдэхгүй болов уу. Тиймээс шар айргаа сонгохдоо аль болох шинэ бөгөөд баталгаат брэнд бүтээгдэхүүнийг сонгож хэвшээрэй! <br></p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Шар айргийн зах зээлд тэргүүлэгч "Heineken" шар айргийг АПУ Компани Монголд үйлдвэрлэж эхэллээ! Шар айргийн зах зээлд тэргүүлэгч 150 жилийн түүхтэй, дэлхийд хамгийн их борлуулалттай Нидерландын Хайнекен шар айргийг Монголдоо АПУ компани үйлдвэрлэдэг болсон аж. Энэ үйл явц тийм ч амархан биш бөгөөд дотооддоо үйлдвэрлэх эрх авахын тулд маш өндөр шалгуурыг хангахын сацуу хэд хэдэн удаагийн нарийн шинжилгээ өгдөг. Дэлхийд 190 гаруй оронд Хайнекен шар айраг импортолдгоос 70-хан улс одоогоор дотооддоо үйлдвэрлэх эрхийг авсан бөгөөд Монгол улс ийнхүү 71 дэх улс болж байгаа юм. Эх сурвалж: Sustainability Middle East & Africa Magazine 1. Амт, чанар Эх сурвалж: Valtech Урт өдрийн дараах амралт эсвэл хөгжилдөж зугаацах хэрэгсэл болох шар айргийг яг л талхтай адил хөрөнгөөр исгэж үйлдвэрлэдэг болохыг та мэдэх үү? Шинэхэн хөрөнгөөр исгэсэн жигнэсэн талхны гадна тал нь шаржигнасан, доторх нь зөөлөн байдаг шиг шар айраг шинэ байх тусмаа сэргээх мэт шинэлэг бөгөөд зөөлөн амттай байдаг. Харин хадгалалт удах тусам хоёул амтаа алддаг буюу хөөлгөсөн талх хатдаг шиг шар айргийн амт, газ, зөөлөн амт нь буурдаг. Тэгвэл хэрэглэгчдийн дунд олон жил таашаагдсан, баталгаатай шар айргийг импортоор биш, шинээр нь Монголдоо хэрэглэх боломж бидэнд бий. Шар айрагны амт, чанарт ус, арвай, зөрөг цэцэг, хөрөнгө зэрэг бүгд холилдон бүрэлдэж нөлөөлдөг. Харин шар айргийг тээвэрлэх явцад ихэвчлэн температурын хэлбэлзэл, дулаан, гэрэл зэргээс шалтгаалан амт чанар нь тодорхой хэмжээнд алдагдаж байдаг. Жишээлбэл, шар айргийг хүйтэн орчинд тээвэрлээгүйгээс үүдэн исэлдэх үйл явц явагдаж, амтаа алдах нь бий. Түүнчлэн судалгаагаар шар айргийг гэрэлд хэдхэн минут л байлгахад фотодеградаци буюу доторхи нэгдлүүд нь задарч, хачирхалтай амт бий болдог. Нэмж дурдахад, шар айргийг үйлдвэрлэснээс хойш хэдэн сарын дотор хэрэглэх нь хамгийн тохиромжтой байдаг ч импортын шар айраг ихэвчлэн энэ хугацаанаас давж байж хэрэглэгчдийн гарт очдог болохыг мөн л худалдан авалт хийхээсээ өмнө бодууштай. Эх оронд үйлдвэрлэсэн дэлхийн амт Хайнекены савалгаан дээрх таван хошуу нь шар айргийн чухал дөрвөн орц дээр нэмээд исгэлтийн технологи нь Хайнекеныг онцгой болгодог хэмээх санааг илтгэдэг. Тэдний 1886 оноос хойш хэрэглэж ирсэн өвөрмөц төрлийн A-хөрөнгө нь жимслэг, зөөлөн хэр нь сэргээхүйц, сэнгэнэсэн амтыг бий болгодог. Түүнчлэн Хайнекен брэндийн исгэх үйл явц нь харьцангуй урт буюу 28 хоног үргэлжилдэг бөгөөд энэ нь 7-21 хоногийн дундажтай харьцуулахад илүү зөөлөн, тунгалаг, цэвэрхэн амтыг бий болгодог гэсэн үг. Статистик үзүүлэлтээр, 2023 оны байдлаар Хайнекен нь дэлхийн шар айрагны зах зээлийн 12 хувийг эзэлж, дэлхийд тэргүүлсээр байгаа бөгөөд ийнхүү дэлхийд таашаагдсан амт чанар, технологи, стандартаар алдартай брэндийн бүтээгдэхүүнийг дэргэдээсээ, шинээр нь хэрэглэх боломжийг АПУ компани бий болгосон нь тээвэрт удаж, амт, чанараа алдсан шар айргийн хэрэглээг танаж, шар айргаа шинээр нь уух боломжийг бидэнд бүрдүүлж буй. 2. Тээвэрлэлт бодсоноос ч чухал Эх сурвалж: АПУ Дээр дурдсанчлан шар айраг нь температур, гэрэлд маш мэдрэмтгий байдаг бөгөөд эдгээр үйл явц нь шар айргийн чанарыг доройтуулах химийн урвалыг хурдасгадаг. Судалгаагаар 25°C-ээс дээш температурт нэг өдөр ч гэсэн шар айргийг хадгалахад амт нь өөрчлөгддөг аж. Гэрэл, ялангуяа хэт ягаан туяа нь шар айргийг хүхэрлэг үнэртэй болгодог учраас шар айргийн брэндүүд сав баглаадаа гэрэл нэвтрүүлэхгүй өнгөтэй шилийг сонгодог. Гэхдээ ямар ч шил сонгож үйлдвэрлэсэн бай импортын шар айраг хэцүүхэн зам туулж ирдгийг бид мэднэ. Тэр бүх хэцүүхэн үеүдэд амт, чанар өөрчлөгдсөөр байдгийг санаж байхад илүүдэхгүй болов уу? 3. Далайцтайгаар байгалиа хайрлах нь Эх сурвалж: Future Deluxe Шар айргийн үйлдвэрлэл хүртэл байгаль орчны асуудал хамаатай юу? Хэт явцуу мэт санагдаж болох ч бяцхан тооцоолол, хар ухаан ашиглахад хогоо хаяхгүй байхаас ч илүү далайцтайгаар байгаль орчноо хамгаалах нэг үйл эх орондоо үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнээ хэрэглэх. Импортын шар айргийн нүүрстөрөгчийн ул мөр нь тээвэрлэх, хадгалахад эрчим хүчийг ихээр үрж байдаг учраас нүүрстөрөгчийн ул мөр маш өндөр байдаг. Тухайлбал Калифорнийн Их сургуулийн судалгаагаар Европоос АНУ руу шар айраг тээвэрлэхэд нэг литрт 100 грамм нүүрс хүчлийн хий ялгардаг бол дотооддоо исгэсэн шар айраг ердөө 30 граммыг ялгаруулдаг байна. Дэлхийд танигдсан, олон жилийн түүхт брэндийн бүтээгдэхүүнийг дэргэдээсээ сонгох боломжтой болсон нь дээр дурдсан тээвэрлэлт, амт, чанарын өөрчлөлт зэрэг асуудлуудаас биднийг хамгаалж байгаа гэхэд хилсдэхгүй болов уу. Тиймээс шар айргаа сонгохдоо аль болох шинэ бөгөөд баталгаат брэнд бүтээгдэхүүнийг сонгож хэвшээрэй!
Шар айргийн зах зээлд тэргүүлэгч "Heineken" шар айргийг АПУ Компани Монголд үйлдвэрлэж эхэллээ! Шар айргийн зах зээлд тэргүүлэгч 150 жилийн түүхтэй, дэлхийд хамгийн их борлуулалттай Нидерландын Хайнекен шар айргийг Монголдоо АПУ компани үйлдвэрлэдэг болсон аж. Энэ үйл явц тийм ч амархан биш бөгөөд дотооддоо үйлдвэрлэх эрх авахын тулд маш өндөр шалгуурыг хангахын сацуу хэд хэдэн удаагийн нарийн шинжилгээ өгдөг. Дэлхийд 190 гаруй оронд Хайнекен шар айраг импортолдгоос 70-хан улс одоогоор дотооддоо үйлдвэрлэх эрхийг авсан бөгөөд Монгол улс ийнхүү 71 дэх улс болж байгаа юм. Эх сурвалж: Sustainability Middle East & Africa Magazine ### 1. Амт, чанар Эх сурвалж: Valtech Урт өдрийн дараах амралт эсвэл хөгжилдөж зугаацах хэрэгсэл болох шар айргийг яг л талхтай адил хөрөнгөөр исгэж үйлдвэрлэдэг болохыг та мэдэх үү? Шинэхэн хөрөнгөөр исгэсэн жигнэсэн талхны гадна тал нь шаржигнасан, доторх нь зөөлөн байдаг шиг шар айраг шинэ байх тусмаа сэргээх мэт шинэлэг бөгөөд зөөлөн амттай байдаг. Харин хадгалалт удах тусам хоёул амтаа алддаг буюу хөөлгөсөн талх хатдаг шиг шар айргийн амт, газ, зөөлөн амт нь буурдаг. Тэгвэл хэрэглэгчдийн дунд олон жил таашаагдсан, баталгаатай шар айргийг импортоор биш, шинээр нь Монголдоо хэрэглэх боломж бидэнд бий. Шар айрагны амт, чанарт ус, арвай, зөрөг цэцэг, хөрөнгө зэрэг бүгд холилдон бүрэлдэж нөлөөлдөг. Харин шар айргийг тээвэрлэх явцад ихэвчлэн температурын хэлбэлзэл, дулаан, гэрэл зэргээс шалтгаалан амт чанар нь тодорхой хэмжээнд алдагдаж байдаг. Жишээлбэл, шар айргийг хүйтэн орчинд тээвэрлээгүйгээс үүдэн исэлдэх үйл явц явагдаж, амтаа алдах нь бий. Түүнчлэн судалгаагаар шар айргийг гэрэлд хэдхэн минут л байлгахад фотодеградаци буюу доторхи нэгдлүүд нь задарч, хачирхалтай амт бий болдог. Нэмж дурдахад, шар айргийг үйлдвэрлэснээс хойш хэдэн сарын дотор хэрэглэх нь хамгийн тохиромжтой байдаг ч импортын шар айраг ихэвчлэн энэ хугацаанаас давж байж хэрэглэгчдийн гарт очдог болохыг мөн л худалдан авалт хийхээсээ өмнө бодууштай. ### Эх оронд үйлдвэрлэсэн дэлхийн амт Хайнекены савалгаан дээрх таван хошуу нь шар айргийн чухал дөрвөн орц дээр нэмээд исгэлтийн технологи нь Хайнекеныг онцгой болгодог хэмээх санааг илтгэдэг. Тэдний 1886 оноос хойш хэрэглэж ирсэн өвөрмөц төрлийн A-хөрөнгө нь жимслэг, зөөлөн хэр нь сэргээхүйц, сэнгэнэсэн амтыг бий болгодог. Түүнчлэн Хайнекен брэндийн исгэх үйл явц нь харьцангуй урт буюу 28 хоног үргэлжилдэг бөгөөд энэ нь 7-21 хоногийн дундажтай харьцуулахад илүү зөөлөн, тунгалаг, цэвэрхэн амтыг бий болгодог гэсэн үг. Статистик үзүүлэлтээр, 2023 оны байдлаар Хайнекен нь дэлхийн шар айрагны зах зээлийн 12 хувийг эзэлж, дэлхийд тэргүүлсээр байгаа бөгөөд ийнхүү дэлхийд таашаагдсан амт чанар, технологи, стандартаар алдартай брэндийн бүтээгдэхүүнийг дэргэдээсээ, шинээр нь хэрэглэх боломжийг АПУ компани бий болгосон нь тээвэрт удаж, амт, чанараа алдсан шар айргийн хэрэглээг танаж, шар айргаа шинээр нь уух боломжийг бидэнд бүрдүүлж буй. ### 2. Тээвэрлэлт бодсоноос ч чухал Эх сурвалж: АПУ Дээр дурдсанчлан шар айраг нь температур, гэрэлд маш мэдрэмтгий байдаг бөгөөд эдгээр үйл явц нь шар айргийн чанарыг доройтуулах химийн урвалыг хурдасгадаг. Судалгаагаар 25°C-ээс дээш температурт нэг өдөр ч гэсэн шар айргийг хадгалахад амт нь өөрчлөгддөг аж. Гэрэл, ялангуяа хэт ягаан туяа нь шар айргийг хүхэрлэг үнэртэй болгодог учраас шар айргийн брэндүүд сав баглаадаа гэрэл нэвтрүүлэхгүй өнгөтэй шилийг сонгодог. Гэхдээ ямар ч шил сонгож үйлдвэрлэсэн бай импортын шар айраг хэцүүхэн зам туулж ирдгийг бид мэднэ. Тэр бүх хэцүүхэн үеүдэд амт, чанар өөрчлөгдсөөр байдгийг санаж байхад илүүдэхгүй болов уу? ### 3. Далайцтайгаар байгалиа хайрлах нь Эх сурвалж: Future Deluxe Шар айргийн үйлдвэрлэл хүртэл байгаль орчны асуудал хамаатай юу? Хэт явцуу мэт санагдаж болох ч бяцхан тооцоолол, хар ухаан ашиглахад хогоо хаяхгүй байхаас ч илүү далайцтайгаар байгаль орчноо хамгаалах нэг үйл эх орондоо үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнээ хэрэглэх. Импортын шар айргийн нүүрстөрөгчийн ул мөр нь тээвэрлэх, хадгалахад эрчим хүчийг ихээр үрж байдаг учраас нүүрстөрөгчийн ул мөр маш өндөр байдаг. Тухайлбал Калифорнийн Их сургуулийн судалгаагаар Европоос АНУ руу шар айраг тээвэрлэхэд нэг литрт 100 грамм нүүрс хүчлийн хий ялгардаг бол дотооддоо исгэсэн шар айраг ердөө 30 граммыг ялгаруулдаг байна. > Дэлхийд танигдсан, олон жилийн түүхт брэндийн бүтээгдэхүүнийг дэргэдээсээ сонгох боломжтой болсон нь дээр дурдсан тээвэрлэлт, амт, чанарын өөрчлөлт зэрэг асуудлуудаас биднийг хамгаалж байгаа гэхэд хилсдэхгүй болов уу. Тиймээс шар айргаа сонгохдоо аль болох шинэ бөгөөд баталгаат брэнд бүтээгдэхүүнийг сонгож хэвшээрэй!
https://unread.today/c/chuluut-5-mistakes-couples-make-when-discussing-money
Чөлөөт
Burtguljin Enkhbat
2024-08-20T00:00:00
8 сарын 20, 2024
Мөнгөний тухай ярилцахдаа хосуудын гаргадаг топ 5 алдаа
<div class="article-body no-wide-image"> <p></p><p><b>Хосуудын ярилцахаас хамгийн ихээр зайлсхийдэг сэдвийг та мэдэх үү? Дотно харилцаа хэмээн таамаглаж байна уу? Өө үгүй дээ. Насанд хүрэгчдийн жинхэнэ хар дарсан зүүд бол санхүү тойрсон яриа. Үзсэн кино, уншсан ном гээд хосуудын ам хуурайгүй ярилцах дуртай сэдвүүд олон боловч “мөнгө” дийлэнхдээ энэхүү жагсаалтын хамгийн хойгуур жагсах нь бий. <br><br>Мөнгөтэй холбоотой бидний мэтгэлцээн, үл ойлголцол дийлэнхдээ харилцааг хурцадмал байдал руу хөтөлдөг учир энэ сэдвийг эвтэйхнээр тойрдог ч байж магад. Бид энэ удаагийн нийтлэлдээ уг “халуухан” сэдвийн талаар ярилцахаар шийдэх үедээ хосуудын гаргадаг нийтлэг алдааны талаар онцолж байна.</b></p><p><b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/665c576d61db02f42072d1f04bcd1b3f.jpg"></p><div class="image-caption">Эх сурвалж: @nytimes</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">яагаад бид энэ сэдвийг анхаарах ёстой гэж? </h3><p>Нийтлэлээ эхлэхээс өмнө хэдхэн тоо баримт дурдъя. </p> <ul><li>Fidelity Investments-ийн 2021 онд хийсэн судалгаагаар мөнгөний тухай тогтмол ярилцдаг хосуудын 71 хувь нь санхүүгийн нөхцөл байдалдаа итгэлтэй, мөнгөнд төдийлөн санаа зовдоггүй аж.</li><li>Харин Suntrust банкнаас хийсэн судалгаанд оролцсон хосуудын 35 хувь нь дотно харилцаа, үр хүүхэд, гэр орны ажлаас илүүтэй <b>“мөнгө тойрсон асуудал” </b>тэднийг хамгийн их стресст оруулдаг хэмээн хариулжээ. </li><li>Түүнчлэн нийт хосуудын 72 хувь нь санхүү тойрсон маргаан нь бусад төрлийн зөрчилдөөнөөс илүүтэй хосын харилцаанд нөлөөлдөг хэмээн хүлээн зөвшөөрсөн байдаг.</li></ul><p>Хадгаламж, зээл, мөнгө тойрсон яриаг <b>"хориотой, эмзэг сэдэв"</b> хэмээн хүлээн авахаа больж, хоорондоо энэ асуудлын талаар ний нуугүй ярилцах нь хосын харилцаа тогтвортой удаан үргэлжлэх, сэтгэлзүйн хувьд тайван амгалан байх, мөнгөнөөс үүдэлтэй өөр бусад асуудлын талаарх маргааныг багасгах гээд дуусашгүй олон давуу талтай. Тиймдээ ч бид энэхүү сэдвийг онцлон хөндөж буй билээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0c292710e420f143f1d9dd6877ce39a2.png"></p><p><br>Бага насны сэтгэл зүйн шархны тухай бид сүүлийн жилүүдэд ихээхэн мэдлэгтэй болоод буй. Тэгвэл бидний энэхүү сэтгэл зүйн асуудал зарим талаараа мөнгөтэй холбогдож байдаг. Ойлгомжтойгоор тайлбарлахын тулд нэгэн хосыг жишээ болгоё.<br><br>Эрэгтэйн хувьд бага насандаа хэзээ ч мөнгөнд санаа зовж үзээгүй хүүхэд байжээ. Мөнгө хаанаас олох билээ? хэмээх асуулттай нүүр тулахгүйгээр насанд хүрсэн нэгэн. Тиймээс ч мөнгийг амьдралын чухал хэсэг гэдгийг мэддэг ч хэзээ ч үүнд баригдаж амьдрахгүй байх хүсэлтэй. Ирэх сарын байрны мөнгөө хямгадахаас илүү сэтгэл татам зүйлс амьдралд олон бий гэдгийг мэддэг.<br><br>Харин эмэгтэйн тухайд хүүхэд насандаа гэр бүлийнх нь санхүүгийн байдал тогтворгүй, эцэг эхийнх нь аль нэг нь ажлаасаа халагдаж, санхүүгийн томоохон асуудалтай олон жилийг өнгөрөөсөн. Тэрээр хэзээ ч санхүүгийн хувьд хангалуун мэдрэмжийг авдаггүй бөгөөд хэзээд бүсээ чангалж, олсон болгоноо хуримтлалынхаа данс руугаа хийх уриатай. Тиймдээ ч хөдөлмөрлөж олсон мөнгөө үрэх нь <b>“гэмтэй”</b> мэдрэмжийг түүнд төрүүлдэг.<br><br>Нүдэнд чинь энэ хоёрын мөнгө тойрсон явган хэрүүл төсөөлөгдөж байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Өссөн орчин, эргэн тойронд байгаа хүмүүсийн мөнгөнд хандах хандлага хүүхдүүдэд ихээхэн нөлөөлдөг. Тийм ч учраас та хоёр санхүүгийн талаар ярилцах бүрдээ түнжин хагардаг бол юун түрүүнд мөнгөтэй холбоотой таагүй дурсамжийнхаа тухай илэн далангүй ярилцаарай. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/9d194bd5ba4ad2f73047810af8a1d0e0.png"></p><p><br>Хамтын амьдралын явцад аль арвич, хямгач, тооцоотой нэгэн нь гэрийнхээ дансыг<b> “баздаг”</b> нь бичигдээгүй хууль. Ихэнх тохиолдолд энэ арга хосуудын хувьд үр дүнтэй байдаг. Гэхдээ энэ үед санхүүтэй холбоотой бүх асуудлыг нэгнийхээ мөрөн дээр тохчхож болохгүй. Үгүй ядаж сардаа дундын дансаар орж гарсан орлого зарлагын хэмжээ, гэнэтийн галыг дарж чадахуйц хадгаламж байгаа эсэх, шаардлагатай тохиолдолд хаанаас зээл авах, ойрын гурван жилдээ тавьсан хамгийн том санхүүгийн зорилго гэхчлэн асуултын хариуг мэдэж байх нь зүй. <br><br>Мэргэжилтнүүдийн зүгээс энэ яриаг үр дүнтэй байлгахын тулд хосууд долоо хоног бүр <b>“мөнгөний уулзалт”</b> зохиож байхыг зөвлөжээ. Нэрээс нь цэрвэх хэрэггүй шүү. Хамгийн гол нь ганцхан уулзалт дээр санхүүтэй холбоотой бүх асуудлаа шийдэх гэж бүү хичээгээрэй. Амралтын өдрийн өглөө, кофегоо ууж суухдаа ирэх долоо хоногийн санхүүгийн асуудлаа базаад ярихад хангалттай. Санхүүгийн эрүүл мэндээ дэмжих, болзошгүй аюулаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд долгионоо нэгэн суваг дээр тааруулах нь чухал. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/f6310cd6be9465279efd0429088dfb71.png"></p><p><br>Хамтын амьдралын шийдвэр гаргахаасаа өмнө хосууд хоёр биеэсээ чи яг одоогийн байдлаар хэчнээн төгрөгийн хадгаламж, зээлтэй вэ? сардаа хэдэн төгрөгийн зардал гаргадаг вэ? сарын цалин чинь хэдэн төгрөг вэ? зэрэг асуултыг асуух нь зүй. Энгийн мэт сонсогдовч олон жил нэгэн дээвэр дор амьдарсан хэр нь эхнэр, нөхрийнхөө сарын цалинг мэддэггүй олон хосууд байдаг. Харамсалтай нь, санхүүтэй холбоотой асуудлыг нэгнээсээ нуух тусам нөхцөл байдлыг бодитоор үнэлж чадахгүйд хүрч, улмаар буруу шийдвэр гаргах магадлал өснө. <br><br>Монголчуудын хувьд мөнгөний талаарх яриаг дотнын хүмүүстэйгээ өрнүүлэхээс зайлсхийдэг хандлагатай тул энэ талаар анх удаа ярилцах гэж байгаа бол цаг хугацаа, сэтгэл санааны бэлтгэл хэрэгтэй гэдгийг санаарай. Хамгийн чухал нь таны хамтрагч энэ тухай ярих бэлтгэлгүй бол түүний зөвшөөрөлгүйгээр хувийн мэдээллийг нь ухах хэрэггүй. Муу нуухаар сайн илчил гэдэг дээ. Хамаг өр шир, хадгаламж, орлого зарлагаа хоорондоо ярилцаж, хойшид нууж хаах зүйлгүй болно оо гэдэг өөрөө маш том амжилт гэдгийг санууштай. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ce54f7b0bf3df73bdb4b38683a429013.png"></p><p><br>Хосуудын гаргадаг ээлжит алдаа бол мөнгөний талаар ярихдаа үргэлж хэрхэн танах, хэмнэх, ухаалгаар төсөвлөх тухай ярьдаг явдал. Мэдээж эдгээр сэдвийг ярилцах нь зайлшгүй хэдий ч мөнгөний яриа дан ганц гачигдал, хомсдолын асуудал дээр төвлөрөх тусам энэ хүндхэн ярианаас зөнгөөрөө бид бултаж эхэлдэг. <br><br>Тиймээс хааяадаа хөгжилтэй, хөнгөн, хүүхэд шиг гэнэн байдлаар ярилцаад үзээрэй. Жишээлбэл, улиралдаа нэг удаа лоттерейн тасалбар худалдаж аваад, хэрвээ ялбал тэр мөнгөөрөө юу хийх тухайгаа ярилцаж болно шүү дээ. Гадаадад магистраа хамгаалах, хоёулхнаа аялах, ажлаасаа гарч хувийн бизнесээ эхлүүлэх гээд энэхүү хүүхдийн ч гэмээр ярианаас улбаалан та хайртай хүнийхээ тэр болгон яриад байдаггүй хүсэл мөрөөдлийнх нь тухай ч мэдэх боломжтой. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/530fadec9ae6dc05cd412324c19f8ba1.png"></p><p><br>Орчин цагт “Санхүүгийн эрүүл мэндээ дэмжих” хэмээх ойлголт зөвхөн томчуудад хамаатай асуудал байхаа хэдийн больсон. Өдөр тутмын санхүүгийн асуудалд эцэг эхээс гадна үр хүүхэд гээд гэр бүлийн гишүүн бүр оролцоотой байж, өөрсдийн амьдралын хэв маягтаа тохирсон санхүүгийн үйлчилгээ авах зайлшгүй хэрэгцээтэй болсон билээ.<br><br>Тиймээс хүүхдийнхээ насанд нь тохируулж, аль болох хамтдаа санхүүгийн шийдвэр гаргах гээд оролдоод үзээрэй. Жишээлбэл, унадаг дугуй авах, уран зургийн дугуйланд явах гээд зорилго бүрд нь зориулж данс нээж болно. Шинэ жил, цагаан сар гээд хүүхэд өөртөө орж ирсэн орлого бүрээ дансандаа хийж, нэмэлтээр гэрийнхээ ажилд туслангаа гарын мөнгө авч ч болох. Аль болох багаас нь хүүхдэдээ санхүүгийн үйлчилгээний давуу тал, үр ашгийн талаарх мэдээллийг таниулах тусам тэд насанд хүрэх үедээ санхүүгээ эрүүл анхаарч чаддаг нэгэн болно.<br></p> </div>
Хосуудын ярилцахаас хамгийн ихээр зайлсхийдэг сэдвийг та мэдэх үү? Дотно харилцаа хэмээн таамаглаж байна уу? Өө үгүй дээ. Насанд хүрэгчдийн жинхэнэ хар дарсан зүүд бол санхүү тойрсон яриа. Үзсэн кино, уншсан ном гээд хосуудын ам хуурайгүй ярилцах дуртай сэдвүүд олон боловч “мөнгө” дийлэнхдээ энэхүү жагсаалтын хамгийн хойгуур жагсах нь бий. Мөнгөтэй холбоотой бидний мэтгэлцээн, үл ойлголцол дийлэнхдээ харилцааг хурцадмал байдал руу хөтөлдөг учир энэ сэдвийг эвтэйхнээр тойрдог ч байж магад. Бид энэ удаагийн нийтлэлдээ уг “халуухан” сэдвийн талаар ярилцахаар шийдэх үедээ хосуудын гаргадаг нийтлэг алдааны талаар онцолж байна. Эх сурвалж: @nytimes яагаад бид энэ сэдвийг анхаарах ёстой гэж? Нийтлэлээ эхлэхээс өмнө хэдхэн тоо баримт дурдъя. Fidelity Investments-ийн 2021 онд хийсэн судалгаагаар мөнгөний тухай тогтмол ярилцдаг хосуудын 71 хувь нь санхүүгийн нөхцөл байдалдаа итгэлтэй, мөнгөнд төдийлөн санаа зовдоггүй аж. Харин Suntrust банкнаас хийсэн судалгаанд оролцсон хосуудын 35 хувь нь дотно харилцаа, үр хүүхэд, гэр орны ажлаас илүүтэй “мөнгө тойрсон асуудал” тэднийг хамгийн их стресст оруулдаг хэмээн хариулжээ. Түүнчлэн нийт хосуудын 72 хувь нь санхүү тойрсон маргаан нь бусад төрлийн зөрчилдөөнөөс илүүтэй хосын харилцаанд нөлөөлдөг хэмээн хүлээн зөвшөөрсөн байдаг. Хадгаламж, зээл, мөнгө тойрсон яриаг "хориотой, эмзэг сэдэв" хэмээн хүлээн авахаа больж, хоорондоо энэ асуудлын талаар ний нуугүй ярилцах нь хосын харилцаа тогтвортой удаан үргэлжлэх, сэтгэлзүйн хувьд тайван амгалан байх, мөнгөнөөс үүдэлтэй өөр бусад асуудлын талаарх маргааныг багасгах гээд дуусашгүй олон давуу талтай. Тиймдээ ч бид энэхүү сэдвийг онцлон хөндөж буй билээ. Бага насны сэтгэл зүйн шархны тухай бид сүүлийн жилүүдэд ихээхэн мэдлэгтэй болоод буй. Тэгвэл бидний энэхүү сэтгэл зүйн асуудал зарим талаараа мөнгөтэй холбогдож байдаг. Ойлгомжтойгоор тайлбарлахын тулд нэгэн хосыг жишээ болгоё. Эрэгтэйн хувьд бага насандаа хэзээ ч мөнгөнд санаа зовж үзээгүй хүүхэд байжээ. Мөнгө хаанаас олох билээ? хэмээх асуулттай нүүр тулахгүйгээр насанд хүрсэн нэгэн. Тиймээс ч мөнгийг амьдралын чухал хэсэг гэдгийг мэддэг ч хэзээ ч үүнд баригдаж амьдрахгүй байх хүсэлтэй. Ирэх сарын байрны мөнгөө хямгадахаас илүү сэтгэл татам зүйлс амьдралд олон бий гэдгийг мэддэг. Харин эмэгтэйн тухайд хүүхэд насандаа гэр бүлийнх нь санхүүгийн байдал тогтворгүй, эцэг эхийнх нь аль нэг нь ажлаасаа халагдаж, санхүүгийн томоохон асуудалтай олон жилийг өнгөрөөсөн. Тэрээр хэзээ ч санхүүгийн хувьд хангалуун мэдрэмжийг авдаггүй бөгөөд хэзээд бүсээ чангалж, олсон болгоноо хуримтлалынхаа данс руугаа хийх уриатай. Тиймдээ ч хөдөлмөрлөж олсон мөнгөө үрэх нь “гэмтэй” мэдрэмжийг түүнд төрүүлдэг. Нүдэнд чинь энэ хоёрын мөнгө тойрсон явган хэрүүл төсөөлөгдөж байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Өссөн орчин, эргэн тойронд байгаа хүмүүсийн мөнгөнд хандах хандлага хүүхдүүдэд ихээхэн нөлөөлдөг. Тийм ч учраас та хоёр санхүүгийн талаар ярилцах бүрдээ түнжин хагардаг бол юун түрүүнд мөнгөтэй холбоотой таагүй дурсамжийнхаа тухай илэн далангүй ярилцаарай. Хамтын амьдралын явцад аль арвич, хямгач, тооцоотой нэгэн нь гэрийнхээ дансыг “баздаг” нь бичигдээгүй хууль. Ихэнх тохиолдолд энэ арга хосуудын хувьд үр дүнтэй байдаг. Гэхдээ энэ үед санхүүтэй холбоотой бүх асуудлыг нэгнийхээ мөрөн дээр тохчхож болохгүй. Үгүй ядаж сардаа дундын дансаар орж гарсан орлого зарлагын хэмжээ, гэнэтийн галыг дарж чадахуйц хадгаламж байгаа эсэх, шаардлагатай тохиолдолд хаанаас зээл авах, ойрын гурван жилдээ тавьсан хамгийн том санхүүгийн зорилго гэхчлэн асуултын хариуг мэдэж байх нь зүй. Мэргэжилтнүүдийн зүгээс энэ яриаг үр дүнтэй байлгахын тулд хосууд долоо хоног бүр “мөнгөний уулзалт” зохиож байхыг зөвлөжээ. Нэрээс нь цэрвэх хэрэггүй шүү. Хамгийн гол нь ганцхан уулзалт дээр санхүүтэй холбоотой бүх асуудлаа шийдэх гэж бүү хичээгээрэй. Амралтын өдрийн өглөө, кофегоо ууж суухдаа ирэх долоо хоногийн санхүүгийн асуудлаа базаад ярихад хангалттай. Санхүүгийн эрүүл мэндээ дэмжих, болзошгүй аюулаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд долгионоо нэгэн суваг дээр тааруулах нь чухал. Хамтын амьдралын шийдвэр гаргахаасаа өмнө хосууд хоёр биеэсээ чи яг одоогийн байдлаар хэчнээн төгрөгийн хадгаламж, зээлтэй вэ? сардаа хэдэн төгрөгийн зардал гаргадаг вэ? сарын цалин чинь хэдэн төгрөг вэ? зэрэг асуултыг асуух нь зүй. Энгийн мэт сонсогдовч олон жил нэгэн дээвэр дор амьдарсан хэр нь эхнэр, нөхрийнхөө сарын цалинг мэддэггүй олон хосууд байдаг. Харамсалтай нь, санхүүтэй холбоотой асуудлыг нэгнээсээ нуух тусам нөхцөл байдлыг бодитоор үнэлж чадахгүйд хүрч, улмаар буруу шийдвэр гаргах магадлал өснө. Монголчуудын хувьд мөнгөний талаарх яриаг дотнын хүмүүстэйгээ өрнүүлэхээс зайлсхийдэг хандлагатай тул энэ талаар анх удаа ярилцах гэж байгаа бол цаг хугацаа, сэтгэл санааны бэлтгэл хэрэгтэй гэдгийг санаарай. Хамгийн чухал нь таны хамтрагч энэ тухай ярих бэлтгэлгүй бол түүний зөвшөөрөлгүйгээр хувийн мэдээллийг нь ухах хэрэггүй. Муу нуухаар сайн илчил гэдэг дээ. Хамаг өр шир, хадгаламж, орлого зарлагаа хоорондоо ярилцаж, хойшид нууж хаах зүйлгүй болно оо гэдэг өөрөө маш том амжилт гэдгийг санууштай. Хосуудын гаргадаг ээлжит алдаа бол мөнгөний талаар ярихдаа үргэлж хэрхэн танах, хэмнэх, ухаалгаар төсөвлөх тухай ярьдаг явдал. Мэдээж эдгээр сэдвийг ярилцах нь зайлшгүй хэдий ч мөнгөний яриа дан ганц гачигдал, хомсдолын асуудал дээр төвлөрөх тусам энэ хүндхэн ярианаас зөнгөөрөө бид бултаж эхэлдэг. Тиймээс хааяадаа хөгжилтэй, хөнгөн, хүүхэд шиг гэнэн байдлаар ярилцаад үзээрэй. Жишээлбэл, улиралдаа нэг удаа лоттерейн тасалбар худалдаж аваад, хэрвээ ялбал тэр мөнгөөрөө юу хийх тухайгаа ярилцаж болно шүү дээ. Гадаадад магистраа хамгаалах, хоёулхнаа аялах, ажлаасаа гарч хувийн бизнесээ эхлүүлэх гээд энэхүү хүүхдийн ч гэмээр ярианаас улбаалан та хайртай хүнийхээ тэр болгон яриад байдаггүй хүсэл мөрөөдлийнх нь тухай ч мэдэх боломжтой. Орчин цагт “Санхүүгийн эрүүл мэндээ дэмжих” хэмээх ойлголт зөвхөн томчуудад хамаатай асуудал байхаа хэдийн больсон. Өдөр тутмын санхүүгийн асуудалд эцэг эхээс гадна үр хүүхэд гээд гэр бүлийн гишүүн бүр оролцоотой байж, өөрсдийн амьдралын хэв маягтаа тохирсон санхүүгийн үйлчилгээ авах зайлшгүй хэрэгцээтэй болсон билээ. Тиймээс хүүхдийнхээ насанд нь тохируулж, аль болох хамтдаа санхүүгийн шийдвэр гаргах гээд оролдоод үзээрэй. Жишээлбэл, унадаг дугуй авах, уран зургийн дугуйланд явах гээд зорилго бүрд нь зориулж данс нээж болно. Шинэ жил, цагаан сар гээд хүүхэд өөртөө орж ирсэн орлого бүрээ дансандаа хийж, нэмэлтээр гэрийнхээ ажилд туслангаа гарын мөнгө авч ч болох. Аль болох багаас нь хүүхдэдээ санхүүгийн үйлчилгээний давуу тал, үр ашгийн талаарх мэдээллийг таниулах тусам тэд насанд хүрэх үедээ санхүүгээ эрүүл анхаарч чаддаг нэгэн болно.
**Хосуудын ярилцахаас хамгийн ихээр зайлсхийдэг сэдвийг та мэдэх үү? Дотно харилцаа хэмээн таамаглаж байна уу? Өө үгүй дээ. Насанд хүрэгчдийн жинхэнэ хар дарсан зүүд бол санхүү тойрсон яриа. Үзсэн кино, уншсан ном гээд хосуудын ам хуурайгүй ярилцах дуртай сэдвүүд олон боловч “мөнгө” дийлэнхдээ энэхүү жагсаалтын хамгийн хойгуур жагсах нь бий. Мөнгөтэй холбоотой бидний мэтгэлцээн, үл ойлголцол дийлэнхдээ харилцааг хурцадмал байдал руу хөтөлдөг учир энэ сэдвийг эвтэйхнээр тойрдог ч байж магад. Бид энэ удаагийн нийтлэлдээ уг “халуухан” сэдвийн талаар ярилцахаар шийдэх үедээ хосуудын гаргадаг нийтлэг алдааны талаар онцолж байна.** Эх сурвалж: @nytimes ### яагаад бид энэ сэдвийг анхаарах ёстой гэж? Нийтлэлээ эхлэхээс өмнө хэдхэн тоо баримт дурдъя. * Fidelity Investments-ийн 2021 онд хийсэн судалгаагаар мөнгөний тухай тогтмол ярилцдаг хосуудын 71 хувь нь санхүүгийн нөхцөл байдалдаа итгэлтэй, мөнгөнд төдийлөн санаа зовдоггүй аж. * Харин Suntrust банкнаас хийсэн судалгаанд оролцсон хосуудын 35 хувь нь дотно харилцаа, үр хүүхэд, гэр орны ажлаас илүүтэй **“мөнгө тойрсон асуудал”** тэднийг хамгийн их стресст оруулдаг хэмээн хариулжээ. * Түүнчлэн нийт хосуудын 72 хувь нь санхүү тойрсон маргаан нь бусад төрлийн зөрчилдөөнөөс илүүтэй хосын харилцаанд нөлөөлдөг хэмээн хүлээн зөвшөөрсөн байдаг. Хадгаламж, зээл, мөнгө тойрсон яриаг **"хориотой, эмзэг сэдэв"** хэмээн хүлээн авахаа больж, хоорондоо энэ асуудлын талаар ний нуугүй ярилцах нь хосын харилцаа тогтвортой удаан үргэлжлэх, сэтгэлзүйн хувьд тайван амгалан байх, мөнгөнөөс үүдэлтэй өөр бусад асуудлын талаарх маргааныг багасгах гээд дуусашгүй олон давуу талтай. Тиймдээ ч бид энэхүү сэдвийг онцлон хөндөж буй билээ. Бага насны сэтгэл зүйн шархны тухай бид сүүлийн жилүүдэд ихээхэн мэдлэгтэй болоод буй. Тэгвэл бидний энэхүү сэтгэл зүйн асуудал зарим талаараа мөнгөтэй холбогдож байдаг. Ойлгомжтойгоор тайлбарлахын тулд нэгэн хосыг жишээ болгоё. Эрэгтэйн хувьд бага насандаа хэзээ ч мөнгөнд санаа зовж үзээгүй хүүхэд байжээ. Мөнгө хаанаас олох билээ? хэмээх асуулттай нүүр тулахгүйгээр насанд хүрсэн нэгэн. Тиймээс ч мөнгийг амьдралын чухал хэсэг гэдгийг мэддэг ч хэзээ ч үүнд баригдаж амьдрахгүй байх хүсэлтэй. Ирэх сарын байрны мөнгөө хямгадахаас илүү сэтгэл татам зүйлс амьдралд олон бий гэдгийг мэддэг. Харин эмэгтэйн тухайд хүүхэд насандаа гэр бүлийнх нь санхүүгийн байдал тогтворгүй, эцэг эхийнх нь аль нэг нь ажлаасаа халагдаж, санхүүгийн томоохон асуудалтай олон жилийг өнгөрөөсөн. Тэрээр хэзээ ч санхүүгийн хувьд хангалуун мэдрэмжийг авдаггүй бөгөөд хэзээд бүсээ чангалж, олсон болгоноо хуримтлалынхаа данс руугаа хийх уриатай. Тиймдээ ч хөдөлмөрлөж олсон мөнгөө үрэх нь **“гэмтэй”** мэдрэмжийг түүнд төрүүлдэг. Нүдэнд чинь энэ хоёрын мөнгө тойрсон явган хэрүүл төсөөлөгдөж байгаа гэдэгт итгэлтэй байна. Өссөн орчин, эргэн тойронд байгаа хүмүүсийн мөнгөнд хандах хандлага хүүхдүүдэд ихээхэн нөлөөлдөг. Тийм ч учраас та хоёр санхүүгийн талаар ярилцах бүрдээ түнжин хагардаг бол юун түрүүнд мөнгөтэй холбоотой таагүй дурсамжийнхаа тухай илэн далангүй ярилцаарай. Хамтын амьдралын явцад аль арвич, хямгач, тооцоотой нэгэн нь гэрийнхээ дансыг **“баздаг”** нь бичигдээгүй хууль. Ихэнх тохиолдолд энэ арга хосуудын хувьд үр дүнтэй байдаг. Гэхдээ энэ үед санхүүтэй холбоотой бүх асуудлыг нэгнийхээ мөрөн дээр тохчхож болохгүй. Үгүй ядаж сардаа дундын дансаар орж гарсан орлого зарлагын хэмжээ, гэнэтийн галыг дарж чадахуйц хадгаламж байгаа эсэх, шаардлагатай тохиолдолд хаанаас зээл авах, ойрын гурван жилдээ тавьсан хамгийн том санхүүгийн зорилго гэхчлэн асуултын хариуг мэдэж байх нь зүй. Мэргэжилтнүүдийн зүгээс энэ яриаг үр дүнтэй байлгахын тулд хосууд долоо хоног бүр **“мөнгөний уулзалт”** зохиож байхыг зөвлөжээ. Нэрээс нь цэрвэх хэрэггүй шүү. Хамгийн гол нь ганцхан уулзалт дээр санхүүтэй холбоотой бүх асуудлаа шийдэх гэж бүү хичээгээрэй. Амралтын өдрийн өглөө, кофегоо ууж суухдаа ирэх долоо хоногийн санхүүгийн асуудлаа базаад ярихад хангалттай. Санхүүгийн эрүүл мэндээ дэмжих, болзошгүй аюулаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд долгионоо нэгэн суваг дээр тааруулах нь чухал. Хамтын амьдралын шийдвэр гаргахаасаа өмнө хосууд хоёр биеэсээ чи яг одоогийн байдлаар хэчнээн төгрөгийн хадгаламж, зээлтэй вэ? сардаа хэдэн төгрөгийн зардал гаргадаг вэ? сарын цалин чинь хэдэн төгрөг вэ? зэрэг асуултыг асуух нь зүй. Энгийн мэт сонсогдовч олон жил нэгэн дээвэр дор амьдарсан хэр нь эхнэр, нөхрийнхөө сарын цалинг мэддэггүй олон хосууд байдаг. Харамсалтай нь, санхүүтэй холбоотой асуудлыг нэгнээсээ нуух тусам нөхцөл байдлыг бодитоор үнэлж чадахгүйд хүрч, улмаар буруу шийдвэр гаргах магадлал өснө. Монголчуудын хувьд мөнгөний талаарх яриаг дотнын хүмүүстэйгээ өрнүүлэхээс зайлсхийдэг хандлагатай тул энэ талаар анх удаа ярилцах гэж байгаа бол цаг хугацаа, сэтгэл санааны бэлтгэл хэрэгтэй гэдгийг санаарай. Хамгийн чухал нь таны хамтрагч энэ тухай ярих бэлтгэлгүй бол түүний зөвшөөрөлгүйгээр хувийн мэдээллийг нь ухах хэрэггүй. Муу нуухаар сайн илчил гэдэг дээ. Хамаг өр шир, хадгаламж, орлого зарлагаа хоорондоо ярилцаж, хойшид нууж хаах зүйлгүй болно оо гэдэг өөрөө маш том амжилт гэдгийг санууштай. Хосуудын гаргадаг ээлжит алдаа бол мөнгөний талаар ярихдаа үргэлж хэрхэн танах, хэмнэх, ухаалгаар төсөвлөх тухай ярьдаг явдал. Мэдээж эдгээр сэдвийг ярилцах нь зайлшгүй хэдий ч мөнгөний яриа дан ганц гачигдал, хомсдолын асуудал дээр төвлөрөх тусам энэ хүндхэн ярианаас зөнгөөрөө бид бултаж эхэлдэг. Тиймээс хааяадаа хөгжилтэй, хөнгөн, хүүхэд шиг гэнэн байдлаар ярилцаад үзээрэй. Жишээлбэл, улиралдаа нэг удаа лоттерейн тасалбар худалдаж аваад, хэрвээ ялбал тэр мөнгөөрөө юу хийх тухайгаа ярилцаж болно шүү дээ. Гадаадад магистраа хамгаалах, хоёулхнаа аялах, ажлаасаа гарч хувийн бизнесээ эхлүүлэх гээд энэхүү хүүхдийн ч гэмээр ярианаас улбаалан та хайртай хүнийхээ тэр болгон яриад байдаггүй хүсэл мөрөөдлийнх нь тухай ч мэдэх боломжтой. Орчин цагт “Санхүүгийн эрүүл мэндээ дэмжих” хэмээх ойлголт зөвхөн томчуудад хамаатай асуудал байхаа хэдийн больсон. Өдөр тутмын санхүүгийн асуудалд эцэг эхээс гадна үр хүүхэд гээд гэр бүлийн гишүүн бүр оролцоотой байж, өөрсдийн амьдралын хэв маягтаа тохирсон санхүүгийн үйлчилгээ авах зайлшгүй хэрэгцээтэй болсон билээ. Тиймээс хүүхдийнхээ насанд нь тохируулж, аль болох хамтдаа санхүүгийн шийдвэр гаргах гээд оролдоод үзээрэй. Жишээлбэл, унадаг дугуй авах, уран зургийн дугуйланд явах гээд зорилго бүрд нь зориулж данс нээж болно. Шинэ жил, цагаан сар гээд хүүхэд өөртөө орж ирсэн орлого бүрээ дансандаа хийж, нэмэлтээр гэрийнхээ ажилд туслангаа гарын мөнгө авч ч болох. Аль болох багаас нь хүүхдэдээ санхүүгийн үйлчилгээний давуу тал, үр ашгийн талаарх мэдээллийг таниулах тусам тэд насанд хүрэх үедээ санхүүгээ эрүүл анхаарч чаддаг нэгэн болно.
https://unread.today/c/10x10-voter-education
10 ертөнц, 10 өнцөг
Oyunlkham Gungaadorj
2021-06-06T00:00:00
6 сарын 6, 2021
10 ертөнц, 10 өнцөг: Сонгогчийн боловсрол, 2021 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн эргэн тойронд
<div class="article-body"> <h2>"10 ертөнц 10 өнцөг" цувралын ээлжит дугаартаа бид 2021 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн онцлог, сонгогчийн боловсрол, мэдээ мэдээллийн хүртээмжийн тухай холбогдох эх сурвалжуудын өнцөг, үзэл бодлыг тусгахыг зорьсон юм. <div>Уг нийтлэлээс та сонгуультай холбоотой зарим чухал мэдээлэл, ойлголтыг олж авна гэдэгт итгэж байна.</div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style="-webkit-text-size-adjust: 100%;">С.Оюунтуяа</span><br></div></h3><h2><b>"Сонгогчийн боловсролын төв"-ийн гүйцэтгэх захирал</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/37c18d722bf9c1a1177a4a95b3a59864.jpg"></p><p></p><p>"Сонгогчдын боловсрол төв" нь АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлагийн дэмжлэгтэйгээр Бүгд найрамдахчуудын олон улсын хүрээлэнгийн хэрэгжүүлж буй “Залуучууд, эмэгтэйчүүдийн сонгууль, улс төрийн оролцоог идэвхжүүлэх нь” хөтөлбөрийн хүрээнд сонгогчийн боловсролын төсөл хэрэгжүүлээд хоёр жил болж байна. Мөн "Нээлттэй Нийгэм Форум”-тай хамтран "Сонгогчдын мэдлэг, мэдээлэлтэй оролцоогоор дамжуулан ардчиллын боловсролыг түгээх нь" хөтөлбөрийг эхлүүлсэн. Эдгээр төсөл, хөтөлбөрийн хугацаанд бид УИХ-ын сонгууль, орон нутгийн сонгууль, ерөнхийлөгчийн сонгуульд тус тус ажиллан, олон нийтийн тэр дундаа залуус, эмэгтэйчүүд, алслагдсан болон хөгжлийн бэрхшээлтэй сонгогчдын сонгуулийн оролцоог нэмэгдүүлэх, түүнд чиглэсэн олон кампанит ажлуудыг хийж хэрэгжүүлж байна.<br></p><p>Түүнчлэн, 2012 оноос эхлэн ажиллуулж буй “Сонгогчийн лавлах” 1800-2800 дугаарын лавлах үйлчилгээнийхээ чанарыг улам сайжруулахын дээр байгууллагын албан ёсны <a href="https://www.facebook.com/VoterEducationCenter" target="_blank">Сонгогчдын Боловсрол Төв</a>, <a href="https://www.facebook.com/SONGOH.UDUR" target="_blank">Сонгох Өдөр</a>, <a href="https://www.facebook.com/VCHECK.2021" target="_blank">V-Check 2021</a> фэйсбүүк хуудсаар дамжуулан иргэддээ хуульд нийцсэн, аль нэг талыг баримтлаагүй, бодит мэдээллийг хүргэхэд анхаарлаа хандуулж буй. Сонгуулийн тухай мэдээ мэдээлэл, сонгогчийн боловсролыг дээшлүүлэх эдгээр төслүүд хэрэгжиж эхлэхээс өмнө лавлах утсанд маань гол төлөв сонгуулийн байраа мэдэхгүй иргэд хэзээ, хаана очихоо заалгах гэж холбогддог байсан бол сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд "Нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөртэй хаанаас бүрэн эхээр нь танилцах вэ?" гэх мэт агуулгад чиглэсэн асуултууд ирэх болсон нь бидний хувьд том урам болдог.</p><p>Иргэд, сонгогчдодоо хандан хэлэхэд бидний албан ёсны цахим хуудсуудыг даган сонгуультай холбоотой бүхий л мэдээллийг авах боломжтой гэдгийг хэлмээр байна. Мөн энэ удаагийн сонгуулиар сонгогч өөрийнхөө болон гэр бүлийнхээ сонгогчдын нэрийг жагсаалтад байгаа эсэхийг шалгахаас гадна таны амьдарч буй хаяг дээр байгаа бүх сонгогчдын мэдээлэлтэй танилцах боломжтой болсныг дуулгамаар байна.<br></p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c6e2e40e3c26fff134b443703434fe00.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>С.Болдсайхан</h3><h2><b>"Зориг сан"-ийн судлаач</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e8cfcda1a24deadb710cc633d20b25b9.jpg"></p><p></p><p>Юуны өмнө иргэд маань дөрвөн жил тутам тогтмол саналаа өгч буй үндсэн гурван сонгууль, тухайн сонгуулиар сонгогдон гарч ирэх иргэдийн төлөөллийн эрх үүргийн тухай цэгцтэй ойлголттой болох хэрэгтэй. Ингэснээр тухайн нэр дэвшигчийн сурталчилгааны ажилд дүгнэлт хийх, мөрийн хөтөлбөр нь хэр бодитой, биелэгдэхүйц эсэхийг хянах, шүүх боломжтой болно шүү дээ. </p><p>Улс төр судлаачийн хувьд 2021 оны ээлжит сонгуулийн хүрээнд иргэдэд нэг зүйлийг тодотгон хэлмээр санагдаж байна. Учир нь энэ удаагийн ерөнхийлөгчийн сонгууль их онцлогтой. Бид түүхэндээ анх удаа зургаан жил ерөнхийлөгчөөр ажиллах төрийн тэргүүнээ сонгох гэж байна шүү дээ. Уг сонгуулийн гол онцлог нь бид улс нийтээрээ нэг тойрог болж нэг л хүнийг сонгодогт байдаг. Иймээс ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч асуудлыг өргөн хүрээнд харж, аливаад нийтийг төлөөлөх чадвартай байх хэрэгтэй тул УИХ, орон нутгийн сонгуулиас ялгаатай нь сурталчилгаагаа илүү нийтлэг, өргөн хүрээтэй хийж, илүү том амлалт өгөх хэрэгтэй болдог. Харин энэ нь иргэдэд "ерөнхийлөгч нь асар их эрх мэдэлтэй" гэдэг ташаа ойлголтыг өгчихдөг сул талтай.</p><p>Гэтэл 2019 оны үндсэн хуулийн шинэчлэлээр ерөнхийлөгчийн эрх мэдлийн хүрээ хумигдаж, улс орны бодлогын асуудалд шууд нөлөөлөх, түүний хэрэгжүүлэлтэд шууд оролцох боломжгүй болсныг ойлгох хэрэгтэй. Мэдээж хууль санаачилж, хориг тавин, Засгийн Газарт чиглэл өгөх гэх мэт эрх үүргүүд хэвээр ч гэлээ шүүх засаглал, прокурорт нөлөөлөх нөлөөлөл багассан. Сонгогчид энэ бүхнийг харгалзан үзэж сонгуульд ул суурьтай, мэдлэг мэдээлэлтэй хандаасай гэж хүсдэг. Судлаачийн нүдээр иргэд ерөнхийлөгчийн сонгуульд ач холбогдол өгч буй нь сайшаалтай байгаа ч тодорхойгүй хүлээлттэй, буруу шалтгаантай байгаа нь шүүмжлэлтэй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Ч.Энхбаяр</h3><h2><b>"Глоб Интернэшнл" төвийн Засаглалын хөтөлбөрийн менежер</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/ac4a5416e758bff6d05e952876bbf9aa.jpg"></p><p></p><p>Иргэний нийгмийн салбарт ажилладаг манай байгууллагын хувьд энэ удаагийн сонгуульд хэвлэл мэдээллийн мониторинг хийх, олон нийтэд шударга, ил тод, тэгш хүртээмжтэй, харьцуулан шалгасан үнэн зөв мэдээлэл хүргэх хэвлэл мэдээллийн үүрэгт онцгой анхаарч байна. Мөн залуусын сонгогчийн боловсролыг дээшлүүлэх бүтээлч контент хийх ажилд ихээхэн ач холбогдол өгч буй. <br></p><p>Энэ бүхэн нь эргээд зөвхөн сонгууль өгөөд дуусдаг биш, сонгуулийн дараа ч өөрийн сонголтдоо хяналт тавьж, иргэдийн дундаас сонгогдсон эрх баригчдаас амлалтыг нь шаардаж, хамтран ажилладаг эргэх холбоотой нийгмийг бүтээхэд эергээр нөлөөлнө гэдэгт бид итгэдэг. Өмнөх сонгуулиудтай харьцуулахад сүүлийн нэг жилд болсон сонгуулиудад залуусын оролцоо нэмэгдэж, иргэний үүргийн талаарх ойлголт өссөн нь ажиглагдсан. Харин одоо үүнд ханалгүй, цааш шат ахих хэрэгтэй болов уу. Өөрөөр хэлбэл, тооноос илүү чанарт анхаарах нь зүй. Цагаан сонголт үнэхээр шийдэл мөн үү? Би сонголт хийхдээ нэр дэвшигчдэд зөв шалгуур тавьж байна уу? Ямар эрхтэй, ямар үүрэг хариуцлагатай, аль албан тушаалд хэнийг сонгох гэж байгаа билээ? гэх мэт асуултыг өөрөөсөө асуудаг хариуцлагатай сонгогчдыг бэлтгэх шаардлагатай.</p><p>Сонгогчийн боловсролд тань нэмэр болох доорх богино хэмжээний видео контентийг хүлээн авна уу.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/If42C8cM5A4?rel=0"></iframe> </div><div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/X9egOuZTRwo?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style="-webkit-text-size-adjust: 100%;"><br></span></div><div><span style="-webkit-text-size-adjust: 100%;">М.Мөнхмандах</span><br></div></h3><h2><b>"Хэвлэлийн хүрээлэн"-гийн захирал</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/0534c92e63521f5980e594b4afb6b842.jpg"></p><p></p><p>Сошиал медиа, цахим хэрэглээ хөгжсөнөөр сонгуулийн үеэрх худал, дэгсдүүлсэн, бүрэн бус мэдээллийн урсгал эрс нэмэгдсэн. Уламжлалт мэдээллийн хэрэгсэл буюу сонин, телевиз, радиогоор дамжуулагдах сонгуультай холбоотой сэтгүүл зүйн мэдээллийн хэмжээ багасахын сацуу цахим сүлжээнд хувь хүмүүс өөрийн үзэл бодлоо баримт мэтээр түгээх болоод байгаа нь сэтгэл хөдлөлд дөрөөлсөн цуу яриа, худал ташаа мэдээлэл, гүтгэлэг, бусдыг хиймлээр харлуулах үйл ажиллагааг өмнөх ямар ч үеүдтэй харьцууламгүй хурдтай тараадаг болсон нь харамсалтай.<br></p><p>Манай байгууллага зөвхөн сонгуулийн үе гэлтгүйгээр мэдээллийн урсгалыг боломжит хэмжээнд ажиглах, судлах, чиг хандлагыг ил тод болгох, сургах, зөвлөх ажилд ихээхэн хүч тавин ажилладаг. Ингэхдээ гарсан мэдээлэл бүхний араас явахаас илүүтэй иргэдийн мэдээллийн боловсролыг дээшлүүлэхэд анхаарах нь илүү үр дүнтэй байдаг. Ер нь 35-аас дээш насны буюу цахим хэрэглээний соёлтой харьцангуй хожуу танилцсан үеийнхэнд худал мэдээлэлд итгэх, туйлшрах хандлага илүү ажиглагддаг л даа. Тиймээс улс төрийн оролцоотой, сонгуульд оролцох насны иргэдийг мэдээлэлд хэрсүү, шүүлтүүртэй хандахыг уриалж, энэ чиглэлийн ажлуудыг түлхүү хийж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Б.юмжирдулам</h3><h2><b>"Диф клуб"-ын тэргүүн, 2021 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн ажиглагч</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/568517c0d287cfb40f829cf714aca25d.jpeg"></p><p></p><p>Энэ удаагийн сонгууль хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хувьд ихээхэн онцлог сонгууль болох юм. Учир нь удахгүй болох ерөнхийлөгчийн сонгуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд (харааны, сонсголын, тулгуур эрхтэний гэх мэт) ажиглагчаар оролцох ба энэ нь бидний нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлэх, хүлээн зөвшөөрөгдөх, улс төрийн ойлголт боловсролыг дээшлүүлэх, ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх чухал ач холбогдолтой зохион байгуулалт хэмээн харж буй. Үүний тулд бид өнгөрсөн хугацаанд төрөл бүрийн сургалт хөтөлбөрт хамрагдан, аймаг сумдуудад уг сургалтаа зохион байгуулж, бусдыг ч өөрсдийгөө ч давхар хөгжүүлж байна. </p><p>Бид хуримтлуулсан туршлагадаа тулгуурлан "Сонгуулийн Ерөнхий Хороо"-ны заавар зөвөлгөөний дагуу хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд улс төрийн ойлголтуудыг тайлбарлах, агуулгыг ойлгуулгах зорилгоор зургаан цуврал хичээл, сонгуулийн нэр томъёоны дохионы хэлний тайлбар толь (монгол, болон олон улсын дохионы хэл дээр)-ийг хийсэн. Мөн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр цацагдаж буй сонгуулийн видео контент, нэвтрүүлэг, уулзалтуудаас гадна нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөрүүдэд дохионы хэлмэрчдийг ажиллуулсан нь үр дүнгээ өгч эхэлж байна. Энэ мэтээр бид сонгуулийн үеэр ч өөрсдийн зүгээс давхар хяналт тавьж, дууссаны дараа тайлан мэдээгээ дохионы хэл дээр бэлтгэх мэтээр олон ажлуудыг төлөвлөсөн.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Б.Оюумаа</h3><h2><div><b>Сонгуулийн ерөнхий хорооны Сонгогчийн боловсрол, сургалтын төвийн </b><b>дарга </b></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/327be97ddba69645f197fe35b06051b1.jpg"></p><p></p><p>Иргэд, олон нийт энэ удаагийн сонгуулийн онцлогийг анхны зургаан жилээр ажиллах Ерөнхийлөгчөө сонгох, Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн дараах анхны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэх мэтээр томъёолж буй. Харин СЕХ-ны хувьд энэ нь дотоодод цар тахлын тархалттай эгзэгтэй үед зохион байгуулж байгаа маш хариуцлагатай, эрсдэлтэй, өндөр хяналттай, халдвар хамгааллын дэглэмтэй сонгууль гэдгээрээ онцлог. Ийм ч болохоор энэ удаагийн сонгуульд бид зөвхөн гадаадад байгаа иргэдээсээ саналыг нь авахаас гадна тусгаарлалтад болон эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаа, улаан бүсд ажиллаж буй ажилтан, албан хаагчид гээд нийт иргэд сонгогчдоо сонгуульд нь оролцуулах, бүх нийтэд хүртээмжтэй байлгах, зөөврийн хайрцгаар санал авах үеийн халдвар хамгаалал, аюулгүй байдлыг хангах, сонгуулийн санал авах байруудад халдвар хамгааллын дэглэмийг баримтлуулах гээд олон чиглэлд анхаарч байна. </p><p>Үүний тулд эрүүл мэндийн байгууллагууд, Улсын Онцгой Комисс, онцгой байдлын болон мэргэжлийн хяналтын байгууллага зэрэг маш олон төрийн байгууллагууд, үүний ард ажиллаж буй 30 мянга гаруй төрийн албан хаагчид төрийн сонгуулийн зохион байгуулалтад ажиллаж байна. Мөн сонгогчдын боловсрол, иргэний нийгмийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг ТББ-ууд, ОУБ-уудтай хамтран ажиллаж буй. Үүнээс гадна хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд анх удаа, өөрсдөө санал авах байруудад ажиглагчаар ажиллаж, үүнтэй холбоотой төрөл бүрийн сургалт, хөтөлбөрүүд давхар хэрэгжээд явж байгаа нь олон ажлын эхлэл боллоо.</p><p>Маш нүсэр бүтэцтэй ч тун онцгой нөхцөлд ажиллаж байгаа нь бидний хувьд өндөр хариуцлага, том туршлага болж байна. Нөгөө талаас олон улсын туршлагуудаас харахад цар тахал сонгуулийн ирцэд сөргөөр гэхээс илүүтэй эерэгээр нөлөөлсөн тоо баримтууд их байгаа нь бидэнд урам зориг, сайн жишээ болж буй. БНСУ гэхэд сүүлийн 30 жилд байгаагүй өндөр ирцтэй сонгуулийг цар тахлын үед нягт зохион байгуулалт дор хийж чадсан. Иргэдийнхээ сонгох эрхийг бүрэн дүүрэн эдлүүлэхийн төлөө олон мянган хүн хичээл зүтгэл гарган ажиллаж буйг ойлгон, сонгуульдаа идэвхтэй оролцож, хариуцлагатай хандахыг хүсэж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Э.Түвшин</h3><h2><b>"Өглөө", "UBPASSPORT" тѳслийн хэрэгжүүлэгч ubp.media компанийн гүйцэтгэх захирал</b><br></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8795aedf188664d6d23f7786a4666c2a.png"></p><p></p><p>"Өглөө" кампанит ажлыг эхлүүлж байх үед үеийнхэн дундаа дажгүй сайн улс төрийн мэдээлэлтэй хэмээн өөрийгөө бяцхан үнэлдэг байлаа. Гэтэл ажилдаа яг ороод эхэлсэн чинь өөрөөсөө үнэхээр ичсэн шүү. Өмнө нь надад улаан цэнхэр, баруун зүүн гэж л харагддаг байсан бол одоо хүн бүр өөрсдийнхөөрөө хөрвүүлэн үзэл бодлоо илэрхийлдэг болсон байна. Гол нь өөрийнхөө үзэл бодлыг бусдад тулгадаг, бусдын өнцгийг үгүйсгэдэг, цаашлаад дайрдаг доромжилдог хандлага байсаар байгаа нь харамсалтай.</p><p>Ер нь залууст чиглэсэн улс төрийн мэдлэг мэдээлэл түгээх кампанит ажилд оролцох болсноос хойш нэг зүйлийг сайтар ойлгосон. Энэ төрлийн ажилд маш болгоомжтой, урт хугацааны үр дүнг бодолцож хийх ёстой юм билээ. Жишээ нь, нэг хэсэг 50 хувь хүрэхтэй үгүйтэй байсан залуусын сонгуулийн оролцоог нэмэгдүүлэхийн зорилгоор хийсвэр гэмээр амлалт, ойлголтуудыг өгч эхэлсэн. "Чи л сонгуулиа өгчихвөл сайхан болно, залуусын сонголт л бүхнийг шийднэ" гэх мэтээр. Эдгээр идэвхжүүлэлтийн ажлууд 18-25 насныхны сонгуулийн ирцэд тодорхой хэмжээгээр нөлөөлдөг ч, үр дүн нь тэдний хүлээлтээс зөрвөл бухимдах, дараагийн удаа эргээд сонгуульд оролцохоо болих зэрэг өмнөхөөсөө ч сөрөг үр дагаварт хүргэж болзошгүй байдлыг үүсгэж байгаа юм. Иймд "сонгуулийн ирцийг амлалтаар, хуурамч төсөөллөөр нэмэгдүүлэх энэ арга түр хугацааных юм байна, цаашид илүү зөв чиглэлд нийтийн үзэл бодлыг хандуулах хэрэгтэй юм байна" гэдэг ойлголттой үлдсэн. </p><p>"Өглөө" төсөл УИХ-ын нэг сонгууль, орон нутгийн нэг сонгуулийг үдэн, одоо анхныхаа ерөнхийлөгчийн сонгуульд ажиллаж байна. Өмнөх хоёр сонгууль олон тойрогтой, олон нэр дэвшигчидтэй байсан тул тэр их үйл ажиллагаа, бодлого хөтөлбөрийн дунд зөв мэдээлэл хүргэх үнэхээр том сорилт байсан. Миний хувьд, энэ удаагийн ерөнхийлөгчийн сонгууль нь эдгээр бэрхшээл харьцангуй багатай, бэлтгэсэн мэдээллээ олон нийтэд тайлбарлах, ярилцах орон зай харьцангуй сайн өгөгдөж байгаагаараа онцлог байгаа. Харамсалтай нь үйл ажиллагаа маань энэ удаа биднээс үл хамаарах шалтгаанаар түр зогссон байгаа ч сонгуулийн дараа төслөө идэвхтэй үргэлжлүүлэх болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style="-webkit-text-size-adjust: 100%;">Л.Дэлгэрмаа</span><br></div></h3><h2><b>"Азийн сан"-гийн хөтөлбөрийн дэд менежер</b><br></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a2549cf34eb8b5436fc7fc035330c3f6.JPG"></p><p></p><p>Сонгуульд саналаа өгөх насанд хүрч буй залуус мэргэжлээ сонгох, дээд боловсрол эзэмших, ажил мэргэжлийн гараагаа эхлүүлэх гээд чухал сонголтуудтай тулгардаг. Миний хувьд мэргэжил эзэмшихээр гадаад орныг зорьсон нь улс төрийн талаарх мэдлэг мэдээлэл, сонгуульд идэвхтэй оролцох боломжид нөлөөлсөн. Гадаадад суралцсан залуусын хувьд эх орондоо ирсний дараа улс төрийн орчноо ойлгох, улс төрчидтэй танилцах зэрэг нь нэлээд тэвдүүлсэн том ажил болдог санагддаг.<br></p><p>Миний хувьд тогтвортой хөгжлийн чиглэлээр мэргэжил эзэмшсэн. "Азийн сан"-д улс төрийн үйл ажиллагаатай холбоотой төсөл хөтөлбөрүүдэд оролцоотой ажиллах болсноор сонгууль, улс төрийн үйл ажиллагааг ойлгож, тэнцвэртэй, үнэн бодит мэдээлэл залууст маш их хэрэгтэй болохыг мэдэрч байна. Хүн бүр улс төрийн чиглэлээр ажиллахгүй нь тодорхой ч зохих хэмжээний ойлголттой байх нь чухал. Бидний мэдээлэл авах гол суваг цахим сүлжээ болсон энэ үед баталгаагүй мэдээллийг таних, баталгаатай эх сурвалжаас мэдээлэл авах нь зөвхөн сонгууль гэлтгүй бүхий л үед хамгийн чухал боловсрол болжээ. Иймд баталгаатай эх сурвалжаас үнэн бодит мэдээлэл авч, түүнийг шүүж өөрийн гэсэн үзэл бодол, дүгнэлтээр сонголтоо хийн сонгуульдаа оролцох нь чухал. Сонгуульд оролцож саналаа өгөх нь ардчилалт нийгэм дэхь иргэн хүний оролцоо, чухал хувь нэмэр гэж би боддог.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><span style="-webkit-text-size-adjust: 100%;">Б.батчимэг</span><br></div></h3><h2><b>Хүний эрхийн активист</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/92a51b462fa4ef820f20909316fa7efa.jpg"></p><p></p><p class="MsoNormal">Орчин цагт залуус яагаад сонгуульд оролцох ёстойгоо сайн ухамсарладаг болсон. Хамгийн хэрсүү бөгөөд хараат бус сонголтыг залуус хийдэг гэж боддог, энэ нь ч сонгуулийн үр дүнгүүдээс ч харагддаг байх. Яах вэ, "миний саналаар дутахгүй биз" гэх хандлага заримд нь бийг үгүйсгэхгүй. Миний хувьд бол "Олон хүн ингэж бодвол юу болох вэ? Миний хүсдэг сайн сайхан ирээдүйг бүтээлцэх улстөрч миний саналаар л дутаад, бодож төлөвлөсөн ажлуудаа хэрэгжүүлж чадахгүй болчихвол энэ нь надад ч нөлөөлнө шүү дээ" гэх сэтгэлээр сонгуульдаа ханддаг. Энэ хандлага удахгүй бүгдэд нь төлөвшинө гэдэгт итгэдэг. Нэг санал ч үнэ цэнтэй учраас саналаа заавал өгөөрэй гэж ойр тойрныхноо байнга уриалдаг даа. </p><p class="MsoNormal">Мөн сонгуулиа өгөөд л орхилгүй, сонгогдсон улстөрчийн мөрийн хөтөлбөрөө хэрэгжүүлж байгаа эсэхийг хянан, дараагийн сонгууль хүртэл сайтар ажиглахыг боддог юм. Үүний тулд, нэр дэвшиж байгаа бүх хүмүүсийн албан ёсны цахим хуудсыг (Twitter, Facebook) орж хардаг. Дараагаар нь улс төрийн замнал, болон намтар түүхийг нь судалдаг. Сонгуулийн сурталчилгаа эхэлж, мөрийн хөтөлбөрөө танилцуулах үед нь маш сайн уншаад шийдвэрээ гаргадаг. Тэр мэдрэмжээ дараагийн дөрвөн жилд ч хадгалан, үйл хэрэгт нь өөрийнхөө зүгээс үнэлэлт дүгнэлт хийхийг хичээдэг. Энэ бол миний иргэний үүрэг хариуцлага гэж боддог. 2017 оны хувьд сайтар судалж үзээд цагаан сонголт хийж байлаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ж.бариаширсүрэн</h3><h2><b>Хуульч, судлаач</b></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1b894bdd5064d4d2c1e26515ce676e92.jpg"></p><p></p><p>Сонгууль бүрээр аль нэг талыг баримтлаагүй, тэнцвэртэй мэдээтэй, далд сурталчилгаагүй, чанартай, баталгаатай мэдээллийн эх сурвалжийг олно гэдэг бодсоноос бэрх байдаг шүү. Ялангуяа хүн хүний, нас насныхны мэдээлэл авах онцлогт тохирсон контенттой, нэг загвартай төрөлжсөн эх сурвалж тун ховор шиг санагддаг. Сүүлийн үед залууст чиглэсэн кампанит ажлууд нэмэгдэж байгаа нь сайшаалтай ч тэдгээр загвар бүх насныханд тохирохгүй нь ойлгомжтой. Бүх насныханд хүртээмжтэй байлгахад анхаарах хэрэгтэй байх. </p><p>Тийм ч болохоор шууд сурталчилгаа явуулдаг сонгуулийн штаб, хэвлэл мэдээллийн сувгуудаас татгалздаг. Зурагтын сувгуудаас хараат бус, төвийг сахидаг гэж болохооор Ийгл, МҮОНТ зэрэг телевизийг сонгож үздэг бол, интернэтээс аль болох редакцтай, наад зах нь "Бидний тухай" гэх хэсэгтэй, редакцын бие даасан бодлоготой вэбсайтуудад ханддаг. Харин цахим сүлжээнд заавал албан ёсны хаягтай, улс төрд нөлөөтэй болон олон нийтэд нөлөөлөгч гэж болохоор хүмүүсийг дагаж, пост бүрийн доорх сэтгэгдлүүдээс олон нийтийн үзэл бодол, чиг хандлагын талаарх төсөөллөө авдаг. Энэ тохиолдолд гол бэрхшээл нь хөлсний бичээчид буюу олон нийтийн үзэл бодолд хиймлээр нөлөөлөхийг оролддог хүмүүс. Сонгуулийн ёс зүй энэ мэт зүйл дээр хамгийн сайн ажиллах ёстой гэж боддог ч тийм ч сайн хэрэгждэггүй нь харамсалтай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/52d2b7a45a5296ed90cbe3bfaad23f19.jpeg"></p><p>Залуучууд, эмэгтэйчүүдийн сонгууль, улс төрийн оролцоог идэвхжүүлэх зорилготой цуврал контентийн хүрээнд энэхүү нийтлэлийг бэлтгэв.</p> <blockquote><p>Алдалгүй сонго</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
"10 ертөнц 10 өнцөг" цувралын ээлжит дугаартаа бид 2021 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн онцлог, сонгогчийн боловсрол, мэдээ мэдээллийн хүртээмжийн тухай холбогдох эх сурвалжуудын өнцөг, үзэл бодлыг тусгахыг зорьсон юм. Уг нийтлэлээс та сонгуультай холбоотой зарим чухал мэдээлэл, ойлголтыг олж авна гэдэгт итгэж байна. С.Оюунтуяа "Сонгогчийн боловсролын төв"-ийн гүйцэтгэх захирал "Сонгогчдын боловсрол төв" нь АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлагийн дэмжлэгтэйгээр Бүгд найрамдахчуудын олон улсын хүрээлэнгийн хэрэгжүүлж буй “Залуучууд, эмэгтэйчүүдийн сонгууль, улс төрийн оролцоог идэвхжүүлэх нь” хөтөлбөрийн хүрээнд сонгогчийн боловсролын төсөл хэрэгжүүлээд хоёр жил болж байна. Мөн "Нээлттэй Нийгэм Форум”-тай хамтран "Сонгогчдын мэдлэг, мэдээлэлтэй оролцоогоор дамжуулан ардчиллын боловсролыг түгээх нь" хөтөлбөрийг эхлүүлсэн. Эдгээр төсөл, хөтөлбөрийн хугацаанд бид УИХ-ын сонгууль, орон нутгийн сонгууль, ерөнхийлөгчийн сонгуульд тус тус ажиллан, олон нийтийн тэр дундаа залуус, эмэгтэйчүүд, алслагдсан болон хөгжлийн бэрхшээлтэй сонгогчдын сонгуулийн оролцоог нэмэгдүүлэх, түүнд чиглэсэн олон кампанит ажлуудыг хийж хэрэгжүүлж байна. Түүнчлэн, 2012 оноос эхлэн ажиллуулж буй “Сонгогчийн лавлах” 1800-2800 дугаарын лавлах үйлчилгээнийхээ чанарыг улам сайжруулахын дээр байгууллагын албан ёсны Сонгогчдын Боловсрол Төв , Сонгох Өдөр , V-Check 2021 фэйсбүүк хуудсаар дамжуулан иргэддээ хуульд нийцсэн, аль нэг талыг баримтлаагүй, бодит мэдээллийг хүргэхэд анхаарлаа хандуулж буй. Сонгуулийн тухай мэдээ мэдээлэл, сонгогчийн боловсролыг дээшлүүлэх эдгээр төслүүд хэрэгжиж эхлэхээс өмнө лавлах утсанд маань гол төлөв сонгуулийн байраа мэдэхгүй иргэд хэзээ, хаана очихоо заалгах гэж холбогддог байсан бол сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд "Нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөртэй хаанаас бүрэн эхээр нь танилцах вэ?" гэх мэт агуулгад чиглэсэн асуултууд ирэх болсон нь бидний хувьд том урам болдог. Иргэд, сонгогчдодоо хандан хэлэхэд бидний албан ёсны цахим хуудсуудыг даган сонгуультай холбоотой бүхий л мэдээллийг авах боломжтой гэдгийг хэлмээр байна. Мөн энэ удаагийн сонгуулиар сонгогч өөрийнхөө болон гэр бүлийнхээ сонгогчдын нэрийг жагсаалтад байгаа эсэхийг шалгахаас гадна таны амьдарч буй хаяг дээр байгаа бүх сонгогчдын мэдээлэлтэй танилцах боломжтой болсныг дуулгамаар байна. С.Болдсайхан "Зориг сан"-ийн судлаач Юуны өмнө иргэд маань дөрвөн жил тутам тогтмол саналаа өгч буй үндсэн гурван сонгууль, тухайн сонгуулиар сонгогдон гарч ирэх иргэдийн төлөөллийн эрх үүргийн тухай цэгцтэй ойлголттой болох хэрэгтэй. Ингэснээр тухайн нэр дэвшигчийн сурталчилгааны ажилд дүгнэлт хийх, мөрийн хөтөлбөр нь хэр бодитой, биелэгдэхүйц эсэхийг хянах, шүүх боломжтой болно шүү дээ. Улс төр судлаачийн хувьд 2021 оны ээлжит сонгуулийн хүрээнд иргэдэд нэг зүйлийг тодотгон хэлмээр санагдаж байна. Учир нь энэ удаагийн ерөнхийлөгчийн сонгууль их онцлогтой. Бид түүхэндээ анх удаа зургаан жил ерөнхийлөгчөөр ажиллах төрийн тэргүүнээ сонгох гэж байна шүү дээ. Уг сонгуулийн гол онцлог нь бид улс нийтээрээ нэг тойрог болж нэг л хүнийг сонгодогт байдаг. Иймээс ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч асуудлыг өргөн хүрээнд харж, аливаад нийтийг төлөөлөх чадвартай байх хэрэгтэй тул УИХ, орон нутгийн сонгуулиас ялгаатай нь сурталчилгаагаа илүү нийтлэг, өргөн хүрээтэй хийж, илүү том амлалт өгөх хэрэгтэй болдог. Харин энэ нь иргэдэд "ерөнхийлөгч нь асар их эрх мэдэлтэй" гэдэг ташаа ойлголтыг өгчихдөг сул талтай. Гэтэл 2019 оны үндсэн хуулийн шинэчлэлээр ерөнхийлөгчийн эрх мэдлийн хүрээ хумигдаж, улс орны бодлогын асуудалд шууд нөлөөлөх, түүний хэрэгжүүлэлтэд шууд оролцох боломжгүй болсныг ойлгох хэрэгтэй. Мэдээж хууль санаачилж, хориг тавин, Засгийн Газарт чиглэл өгөх гэх мэт эрх үүргүүд хэвээр ч гэлээ шүүх засаглал, прокурорт нөлөөлөх нөлөөлөл багассан. Сонгогчид энэ бүхнийг харгалзан үзэж сонгуульд ул суурьтай, мэдлэг мэдээлэлтэй хандаасай гэж хүсдэг. Судлаачийн нүдээр иргэд ерөнхийлөгчийн сонгуульд ач холбогдол өгч буй нь сайшаалтай байгаа ч тодорхойгүй хүлээлттэй, буруу шалтгаантай байгаа нь шүүмжлэлтэй. Ч.Энхбаяр "Глоб Интернэшнл" төвийн Засаглалын хөтөлбөрийн менежер Иргэний нийгмийн салбарт ажилладаг манай байгууллагын хувьд энэ удаагийн сонгуульд хэвлэл мэдээллийн мониторинг хийх, олон нийтэд шударга, ил тод, тэгш хүртээмжтэй, харьцуулан шалгасан үнэн зөв мэдээлэл хүргэх хэвлэл мэдээллийн үүрэгт онцгой анхаарч байна. Мөн залуусын сонгогчийн боловсролыг дээшлүүлэх бүтээлч контент хийх ажилд ихээхэн ач холбогдол өгч буй. Энэ бүхэн нь эргээд зөвхөн сонгууль өгөөд дуусдаг биш, сонгуулийн дараа ч өөрийн сонголтдоо хяналт тавьж, иргэдийн дундаас сонгогдсон эрх баригчдаас амлалтыг нь шаардаж, хамтран ажилладаг эргэх холбоотой нийгмийг бүтээхэд эергээр нөлөөлнө гэдэгт бид итгэдэг. Өмнөх сонгуулиудтай харьцуулахад сүүлийн нэг жилд болсон сонгуулиудад залуусын оролцоо нэмэгдэж, иргэний үүргийн талаарх ойлголт өссөн нь ажиглагдсан. Харин одоо үүнд ханалгүй, цааш шат ахих хэрэгтэй болов уу. Өөрөөр хэлбэл, тооноос илүү чанарт анхаарах нь зүй. Цагаан сонголт үнэхээр шийдэл мөн үү? Би сонголт хийхдээ нэр дэвшигчдэд зөв шалгуур тавьж байна уу? Ямар эрхтэй, ямар үүрэг хариуцлагатай, аль албан тушаалд хэнийг сонгох гэж байгаа билээ? гэх мэт асуултыг өөрөөсөө асуудаг хариуцлагатай сонгогчдыг бэлтгэх шаардлагатай. Сонгогчийн боловсролд тань нэмэр болох доорх богино хэмжээний видео контентийг хүлээн авна уу. М.Мөнхмандах "Хэвлэлийн хүрээлэн"-гийн захирал Сошиал медиа, цахим хэрэглээ хөгжсөнөөр сонгуулийн үеэрх худал, дэгсдүүлсэн, бүрэн бус мэдээллийн урсгал эрс нэмэгдсэн. Уламжлалт мэдээллийн хэрэгсэл буюу сонин, телевиз, радиогоор дамжуулагдах сонгуультай холбоотой сэтгүүл зүйн мэдээллийн хэмжээ багасахын сацуу цахим сүлжээнд хувь хүмүүс өөрийн үзэл бодлоо баримт мэтээр түгээх болоод байгаа нь сэтгэл хөдлөлд дөрөөлсөн цуу яриа, худал ташаа мэдээлэл, гүтгэлэг, бусдыг хиймлээр харлуулах үйл ажиллагааг өмнөх ямар ч үеүдтэй харьцууламгүй хурдтай тараадаг болсон нь харамсалтай. Манай байгууллага зөвхөн сонгуулийн үе гэлтгүйгээр мэдээллийн урсгалыг боломжит хэмжээнд ажиглах, судлах, чиг хандлагыг ил тод болгох, сургах, зөвлөх ажилд ихээхэн хүч тавин ажилладаг. Ингэхдээ гарсан мэдээлэл бүхний араас явахаас илүүтэй иргэдийн мэдээллийн боловсролыг дээшлүүлэхэд анхаарах нь илүү үр дүнтэй байдаг. Ер нь 35-аас дээш насны буюу цахим хэрэглээний соёлтой харьцангуй хожуу танилцсан үеийнхэнд худал мэдээлэлд итгэх, туйлшрах хандлага илүү ажиглагддаг л даа. Тиймээс улс төрийн оролцоотой, сонгуульд оролцох насны иргэдийг мэдээлэлд хэрсүү, шүүлтүүртэй хандахыг уриалж, энэ чиглэлийн ажлуудыг түлхүү хийж байна. Б.юмжирдулам "Диф клуб"-ын тэргүүн, 2021 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн ажиглагч Энэ удаагийн сонгууль хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хувьд ихээхэн онцлог сонгууль болох юм. Учир нь удахгүй болох ерөнхийлөгчийн сонгуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд (харааны, сонсголын, тулгуур эрхтэний гэх мэт) ажиглагчаар оролцох ба энэ нь бидний нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлэх, хүлээн зөвшөөрөгдөх, улс төрийн ойлголт боловсролыг дээшлүүлэх, ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх чухал ач холбогдолтой зохион байгуулалт хэмээн харж буй. Үүний тулд бид өнгөрсөн хугацаанд төрөл бүрийн сургалт хөтөлбөрт хамрагдан, аймаг сумдуудад уг сургалтаа зохион байгуулж, бусдыг ч өөрсдийгөө ч давхар хөгжүүлж байна. Бид хуримтлуулсан туршлагадаа тулгуурлан "Сонгуулийн Ерөнхий Хороо"-ны заавар зөвөлгөөний дагуу хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд улс төрийн ойлголтуудыг тайлбарлах, агуулгыг ойлгуулгах зорилгоор зургаан цуврал хичээл, сонгуулийн нэр томъёоны дохионы хэлний тайлбар толь (монгол, болон олон улсын дохионы хэл дээр)-ийг хийсэн. Мөн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр цацагдаж буй сонгуулийн видео контент, нэвтрүүлэг, уулзалтуудаас гадна нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөрүүдэд дохионы хэлмэрчдийг ажиллуулсан нь үр дүнгээ өгч эхэлж байна. Энэ мэтээр бид сонгуулийн үеэр ч өөрсдийн зүгээс давхар хяналт тавьж, дууссаны дараа тайлан мэдээгээ дохионы хэл дээр бэлтгэх мэтээр олон ажлуудыг төлөвлөсөн. Б.Оюумаа Сонгуулийн ерөнхий хорооны Сонгогчийн боловсрол, сургалтын төвийн дарга Иргэд, олон нийт энэ удаагийн сонгуулийн онцлогийг анхны зургаан жилээр ажиллах Ерөнхийлөгчөө сонгох, Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн дараах анхны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэх мэтээр томъёолж буй. Харин СЕХ-ны хувьд энэ нь дотоодод цар тахлын тархалттай эгзэгтэй үед зохион байгуулж байгаа маш хариуцлагатай, эрсдэлтэй, өндөр хяналттай, халдвар хамгааллын дэглэмтэй сонгууль гэдгээрээ онцлог. Ийм ч болохоор энэ удаагийн сонгуульд бид зөвхөн гадаадад байгаа иргэдээсээ саналыг нь авахаас гадна тусгаарлалтад болон эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаа, улаан бүсд ажиллаж буй ажилтан, албан хаагчид гээд нийт иргэд сонгогчдоо сонгуульд нь оролцуулах, бүх нийтэд хүртээмжтэй байлгах, зөөврийн хайрцгаар санал авах үеийн халдвар хамгаалал, аюулгүй байдлыг хангах, сонгуулийн санал авах байруудад халдвар хамгааллын дэглэмийг баримтлуулах гээд олон чиглэлд анхаарч байна. Үүний тулд эрүүл мэндийн байгууллагууд, Улсын Онцгой Комисс, онцгой байдлын болон мэргэжлийн хяналтын байгууллага зэрэг маш олон төрийн байгууллагууд, үүний ард ажиллаж буй 30 мянга гаруй төрийн албан хаагчид төрийн сонгуулийн зохион байгуулалтад ажиллаж байна. Мөн сонгогчдын боловсрол, иргэний нийгмийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг ТББ-ууд, ОУБ-уудтай хамтран ажиллаж буй. Үүнээс гадна хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд анх удаа, өөрсдөө санал авах байруудад ажиглагчаар ажиллаж, үүнтэй холбоотой төрөл бүрийн сургалт, хөтөлбөрүүд давхар хэрэгжээд явж байгаа нь олон ажлын эхлэл боллоо. Маш нүсэр бүтэцтэй ч тун онцгой нөхцөлд ажиллаж байгаа нь бидний хувьд өндөр хариуцлага, том туршлага болж байна. Нөгөө талаас олон улсын туршлагуудаас харахад цар тахал сонгуулийн ирцэд сөргөөр гэхээс илүүтэй эерэгээр нөлөөлсөн тоо баримтууд их байгаа нь бидэнд урам зориг, сайн жишээ болж буй. БНСУ гэхэд сүүлийн 30 жилд байгаагүй өндөр ирцтэй сонгуулийг цар тахлын үед нягт зохион байгуулалт дор хийж чадсан. Иргэдийнхээ сонгох эрхийг бүрэн дүүрэн эдлүүлэхийн төлөө олон мянган хүн хичээл зүтгэл гарган ажиллаж буйг ойлгон, сонгуульдаа идэвхтэй оролцож, хариуцлагатай хандахыг хүсэж байна. Э.Түвшин "Өглөө", "UBPASSPORT" тѳслийн хэрэгжүүлэгч ubp.media компанийн гүйцэтгэх захирал "Өглөө" кампанит ажлыг эхлүүлж байх үед үеийнхэн дундаа дажгүй сайн улс төрийн мэдээлэлтэй хэмээн өөрийгөө бяцхан үнэлдэг байлаа. Гэтэл ажилдаа яг ороод эхэлсэн чинь өөрөөсөө үнэхээр ичсэн шүү. Өмнө нь надад улаан цэнхэр, баруун зүүн гэж л харагддаг байсан бол одоо хүн бүр өөрсдийнхөөрөө хөрвүүлэн үзэл бодлоо илэрхийлдэг болсон байна. Гол нь өөрийнхөө үзэл бодлыг бусдад тулгадаг, бусдын өнцгийг үгүйсгэдэг, цаашлаад дайрдаг доромжилдог хандлага байсаар байгаа нь харамсалтай. Ер нь залууст чиглэсэн улс төрийн мэдлэг мэдээлэл түгээх кампанит ажилд оролцох болсноос хойш нэг зүйлийг сайтар ойлгосон. Энэ төрлийн ажилд маш болгоомжтой, урт хугацааны үр дүнг бодолцож хийх ёстой юм билээ. Жишээ нь, нэг хэсэг 50 хувь хүрэхтэй үгүйтэй байсан залуусын сонгуулийн оролцоог нэмэгдүүлэхийн зорилгоор хийсвэр гэмээр амлалт, ойлголтуудыг өгч эхэлсэн. "Чи л сонгуулиа өгчихвөл сайхан болно, залуусын сонголт л бүхнийг шийднэ" гэх мэтээр. Эдгээр идэвхжүүлэлтийн ажлууд 18-25 насныхны сонгуулийн ирцэд тодорхой хэмжээгээр нөлөөлдөг ч, үр дүн нь тэдний хүлээлтээс зөрвөл бухимдах, дараагийн удаа эргээд сонгуульд оролцохоо болих зэрэг өмнөхөөсөө ч сөрөг үр дагаварт хүргэж болзошгүй байдлыг үүсгэж байгаа юм. Иймд "сонгуулийн ирцийг амлалтаар, хуурамч төсөөллөөр нэмэгдүүлэх энэ арга түр хугацааных юм байна, цаашид илүү зөв чиглэлд нийтийн үзэл бодлыг хандуулах хэрэгтэй юм байна" гэдэг ойлголттой үлдсэн. "Өглөө" төсөл УИХ-ын нэг сонгууль, орон нутгийн нэг сонгуулийг үдэн, одоо анхныхаа ерөнхийлөгчийн сонгуульд ажиллаж байна. Өмнөх хоёр сонгууль олон тойрогтой, олон нэр дэвшигчидтэй байсан тул тэр их үйл ажиллагаа, бодлого хөтөлбөрийн дунд зөв мэдээлэл хүргэх үнэхээр том сорилт байсан. Миний хувьд, энэ удаагийн ерөнхийлөгчийн сонгууль нь эдгээр бэрхшээл харьцангуй багатай, бэлтгэсэн мэдээллээ олон нийтэд тайлбарлах, ярилцах орон зай харьцангуй сайн өгөгдөж байгаагаараа онцлог байгаа. Харамсалтай нь үйл ажиллагаа маань энэ удаа биднээс үл хамаарах шалтгаанаар түр зогссон байгаа ч сонгуулийн дараа төслөө идэвхтэй үргэлжлүүлэх болно. Л.Дэлгэрмаа "Азийн сан"-гийн хөтөлбөрийн дэд менежер Сонгуульд саналаа өгөх насанд хүрч буй залуус мэргэжлээ сонгох, дээд боловсрол эзэмших, ажил мэргэжлийн гараагаа эхлүүлэх гээд чухал сонголтуудтай тулгардаг. Миний хувьд мэргэжил эзэмшихээр гадаад орныг зорьсон нь улс төрийн талаарх мэдлэг мэдээлэл, сонгуульд идэвхтэй оролцох боломжид нөлөөлсөн. Гадаадад суралцсан залуусын хувьд эх орондоо ирсний дараа улс төрийн орчноо ойлгох, улс төрчидтэй танилцах зэрэг нь нэлээд тэвдүүлсэн том ажил болдог санагддаг. Миний хувьд тогтвортой хөгжлийн чиглэлээр мэргэжил эзэмшсэн. "Азийн сан"-д улс төрийн үйл ажиллагаатай холбоотой төсөл хөтөлбөрүүдэд оролцоотой ажиллах болсноор сонгууль, улс төрийн үйл ажиллагааг ойлгож, тэнцвэртэй, үнэн бодит мэдээлэл залууст маш их хэрэгтэй болохыг мэдэрч байна. Хүн бүр улс төрийн чиглэлээр ажиллахгүй нь тодорхой ч зохих хэмжээний ойлголттой байх нь чухал. Бидний мэдээлэл авах гол суваг цахим сүлжээ болсон энэ үед баталгаагүй мэдээллийг таних, баталгаатай эх сурвалжаас мэдээлэл авах нь зөвхөн сонгууль гэлтгүй бүхий л үед хамгийн чухал боловсрол болжээ. Иймд баталгаатай эх сурвалжаас үнэн бодит мэдээлэл авч, түүнийг шүүж өөрийн гэсэн үзэл бодол, дүгнэлтээр сонголтоо хийн сонгуульдаа оролцох нь чухал. Сонгуульд оролцож саналаа өгөх нь ардчилалт нийгэм дэхь иргэн хүний оролцоо, чухал хувь нэмэр гэж би боддог. Б.батчимэг Хүний эрхийн активист Орчин цагт залуус яагаад сонгуульд оролцох ёстойгоо сайн ухамсарладаг болсон. Хамгийн хэрсүү бөгөөд хараат бус сонголтыг залуус хийдэг гэж боддог, энэ нь ч сонгуулийн үр дүнгүүдээс ч харагддаг байх. Яах вэ, "миний саналаар дутахгүй биз" гэх хандлага заримд нь бийг үгүйсгэхгүй. Миний хувьд бол "Олон хүн ингэж бодвол юу болох вэ? Миний хүсдэг сайн сайхан ирээдүйг бүтээлцэх улстөрч миний саналаар л дутаад, бодож төлөвлөсөн ажлуудаа хэрэгжүүлж чадахгүй болчихвол энэ нь надад ч нөлөөлнө шүү дээ" гэх сэтгэлээр сонгуульдаа ханддаг. Энэ хандлага удахгүй бүгдэд нь төлөвшинө гэдэгт итгэдэг. Нэг санал ч үнэ цэнтэй учраас саналаа заавал өгөөрэй гэж ойр тойрныхноо байнга уриалдаг даа. Мөн сонгуулиа өгөөд л орхилгүй, сонгогдсон улстөрчийн мөрийн хөтөлбөрөө хэрэгжүүлж байгаа эсэхийг хянан, дараагийн сонгууль хүртэл сайтар ажиглахыг боддог юм. Үүний тулд, нэр дэвшиж байгаа бүх хүмүүсийн албан ёсны цахим хуудсыг (Twitter, Facebook) орж хардаг. Дараагаар нь улс төрийн замнал, болон намтар түүхийг нь судалдаг. Сонгуулийн сурталчилгаа эхэлж, мөрийн хөтөлбөрөө танилцуулах үед нь маш сайн уншаад шийдвэрээ гаргадаг. Тэр мэдрэмжээ дараагийн дөрвөн жилд ч хадгалан, үйл хэрэгт нь өөрийнхөө зүгээс үнэлэлт дүгнэлт хийхийг хичээдэг. Энэ бол миний иргэний үүрэг хариуцлага гэж боддог. 2017 оны хувьд сайтар судалж үзээд цагаан сонголт хийж байлаа. ж.бариаширсүрэн Хуульч, судлаач Сонгууль бүрээр аль нэг талыг баримтлаагүй, тэнцвэртэй мэдээтэй, далд сурталчилгаагүй, чанартай, баталгаатай мэдээллийн эх сурвалжийг олно гэдэг бодсоноос бэрх байдаг шүү. Ялангуяа хүн хүний, нас насныхны мэдээлэл авах онцлогт тохирсон контенттой, нэг загвартай төрөлжсөн эх сурвалж тун ховор шиг санагддаг. Сүүлийн үед залууст чиглэсэн кампанит ажлууд нэмэгдэж байгаа нь сайшаалтай ч тэдгээр загвар бүх насныханд тохирохгүй нь ойлгомжтой. Бүх насныханд хүртээмжтэй байлгахад анхаарах хэрэгтэй байх. Тийм ч болохоор шууд сурталчилгаа явуулдаг сонгуулийн штаб, хэвлэл мэдээллийн сувгуудаас татгалздаг. Зурагтын сувгуудаас хараат бус, төвийг сахидаг гэж болохооор Ийгл, МҮОНТ зэрэг телевизийг сонгож үздэг бол, интернэтээс аль болох редакцтай, наад зах нь "Бидний тухай" гэх хэсэгтэй, редакцын бие даасан бодлоготой вэбсайтуудад ханддаг. Харин цахим сүлжээнд заавал албан ёсны хаягтай, улс төрд нөлөөтэй болон олон нийтэд нөлөөлөгч гэж болохоор хүмүүсийг дагаж, пост бүрийн доорх сэтгэгдлүүдээс олон нийтийн үзэл бодол, чиг хандлагын талаарх төсөөллөө авдаг. Энэ тохиолдолд гол бэрхшээл нь хөлсний бичээчид буюу олон нийтийн үзэл бодолд хиймлээр нөлөөлөхийг оролддог хүмүүс. Сонгуулийн ёс зүй энэ мэт зүйл дээр хамгийн сайн ажиллах ёстой гэж боддог ч тийм ч сайн хэрэгждэггүй нь харамсалтай. Залуучууд, эмэгтэйчүүдийн сонгууль, улс төрийн оролцоог идэвхжүүлэх зорилготой цуврал контентийн хүрээнд энэхүү нийтлэлийг бэлтгэв. Алдалгүй сонго
"10 ертөнц 10 өнцөг" цувралын ээлжит дугаартаа бид 2021 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн онцлог, сонгогчийн боловсрол, мэдээ мэдээллийн хүртээмжийн тухай холбогдох эх сурвалжуудын өнцөг, үзэл бодлыг тусгахыг зорьсон юм. Уг нийтлэлээс та сонгуультай холбоотой зарим чухал мэдээлэл, ойлголтыг олж авна гэдэгт итгэж байна. ### С.Оюунтуяа **"Сонгогчийн боловсролын төв"-ийн гүйцэтгэх захирал** "Сонгогчдын боловсрол төв" нь АНУ-ын Олон улсын хөгжлийн агентлагийн дэмжлэгтэйгээр Бүгд найрамдахчуудын олон улсын хүрээлэнгийн хэрэгжүүлж буй “Залуучууд, эмэгтэйчүүдийн сонгууль, улс төрийн оролцоог идэвхжүүлэх нь” хөтөлбөрийн хүрээнд сонгогчийн боловсролын төсөл хэрэгжүүлээд хоёр жил болж байна. Мөн "Нээлттэй Нийгэм Форум”-тай хамтран "Сонгогчдын мэдлэг, мэдээлэлтэй оролцоогоор дамжуулан ардчиллын боловсролыг түгээх нь" хөтөлбөрийг эхлүүлсэн. Эдгээр төсөл, хөтөлбөрийн хугацаанд бид УИХ-ын сонгууль, орон нутгийн сонгууль, ерөнхийлөгчийн сонгуульд тус тус ажиллан, олон нийтийн тэр дундаа залуус, эмэгтэйчүүд, алслагдсан болон хөгжлийн бэрхшээлтэй сонгогчдын сонгуулийн оролцоог нэмэгдүүлэх, түүнд чиглэсэн олон кампанит ажлуудыг хийж хэрэгжүүлж байна. Түүнчлэн, 2012 оноос эхлэн ажиллуулж буй “Сонгогчийн лавлах” 1800-2800 дугаарын лавлах үйлчилгээнийхээ чанарыг улам сайжруулахын дээр байгууллагын албан ёсны Сонгогчдын Боловсрол Төв, Сонгох Өдөр, V-Check 2021 фэйсбүүк хуудсаар дамжуулан иргэддээ хуульд нийцсэн, аль нэг талыг баримтлаагүй, бодит мэдээллийг хүргэхэд анхаарлаа хандуулж буй. Сонгуулийн тухай мэдээ мэдээлэл, сонгогчийн боловсролыг дээшлүүлэх эдгээр төслүүд хэрэгжиж эхлэхээс өмнө лавлах утсанд маань гол төлөв сонгуулийн байраа мэдэхгүй иргэд хэзээ, хаана очихоо заалгах гэж холбогддог байсан бол сүүлийн нэг жил гаруйн хугацаанд "Нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөртэй хаанаас бүрэн эхээр нь танилцах вэ?" гэх мэт агуулгад чиглэсэн асуултууд ирэх болсон нь бидний хувьд том урам болдог. Иргэд, сонгогчдодоо хандан хэлэхэд бидний албан ёсны цахим хуудсуудыг даган сонгуультай холбоотой бүхий л мэдээллийг авах боломжтой гэдгийг хэлмээр байна. Мөн энэ удаагийн сонгуулиар сонгогч өөрийнхөө болон гэр бүлийнхээ сонгогчдын нэрийг жагсаалтад байгаа эсэхийг шалгахаас гадна таны амьдарч буй хаяг дээр байгаа бүх сонгогчдын мэдээлэлтэй танилцах боломжтой болсныг дуулгамаар байна. ### С.Болдсайхан **"Зориг сан"-ийн судлаач** Юуны өмнө иргэд маань дөрвөн жил тутам тогтмол саналаа өгч буй үндсэн гурван сонгууль, тухайн сонгуулиар сонгогдон гарч ирэх иргэдийн төлөөллийн эрх үүргийн тухай цэгцтэй ойлголттой болох хэрэгтэй. Ингэснээр тухайн нэр дэвшигчийн сурталчилгааны ажилд дүгнэлт хийх, мөрийн хөтөлбөр нь хэр бодитой, биелэгдэхүйц эсэхийг хянах, шүүх боломжтой болно шүү дээ. Улс төр судлаачийн хувьд 2021 оны ээлжит сонгуулийн хүрээнд иргэдэд нэг зүйлийг тодотгон хэлмээр санагдаж байна. Учир нь энэ удаагийн ерөнхийлөгчийн сонгууль их онцлогтой. Бид түүхэндээ анх удаа зургаан жил ерөнхийлөгчөөр ажиллах төрийн тэргүүнээ сонгох гэж байна шүү дээ. Уг сонгуулийн гол онцлог нь бид улс нийтээрээ нэг тойрог болж нэг л хүнийг сонгодогт байдаг. Иймээс ерөнхийлөгчид нэр дэвшигч асуудлыг өргөн хүрээнд харж, аливаад нийтийг төлөөлөх чадвартай байх хэрэгтэй тул УИХ, орон нутгийн сонгуулиас ялгаатай нь сурталчилгаагаа илүү нийтлэг, өргөн хүрээтэй хийж, илүү том амлалт өгөх хэрэгтэй болдог. Харин энэ нь иргэдэд "ерөнхийлөгч нь асар их эрх мэдэлтэй" гэдэг ташаа ойлголтыг өгчихдөг сул талтай. Гэтэл 2019 оны үндсэн хуулийн шинэчлэлээр ерөнхийлөгчийн эрх мэдлийн хүрээ хумигдаж, улс орны бодлогын асуудалд шууд нөлөөлөх, түүний хэрэгжүүлэлтэд шууд оролцох боломжгүй болсныг ойлгох хэрэгтэй. Мэдээж хууль санаачилж, хориг тавин, Засгийн Газарт чиглэл өгөх гэх мэт эрх үүргүүд хэвээр ч гэлээ шүүх засаглал, прокурорт нөлөөлөх нөлөөлөл багассан. Сонгогчид энэ бүхнийг харгалзан үзэж сонгуульд ул суурьтай, мэдлэг мэдээлэлтэй хандаасай гэж хүсдэг. Судлаачийн нүдээр иргэд ерөнхийлөгчийн сонгуульд ач холбогдол өгч буй нь сайшаалтай байгаа ч тодорхойгүй хүлээлттэй, буруу шалтгаантай байгаа нь шүүмжлэлтэй. ### Ч.Энхбаяр **"Глоб Интернэшнл" төвийн Засаглалын хөтөлбөрийн менежер** Иргэний нийгмийн салбарт ажилладаг манай байгууллагын хувьд энэ удаагийн сонгуульд хэвлэл мэдээллийн мониторинг хийх, олон нийтэд шударга, ил тод, тэгш хүртээмжтэй, харьцуулан шалгасан үнэн зөв мэдээлэл хүргэх хэвлэл мэдээллийн үүрэгт онцгой анхаарч байна. Мөн залуусын сонгогчийн боловсролыг дээшлүүлэх бүтээлч контент хийх ажилд ихээхэн ач холбогдол өгч буй. Энэ бүхэн нь эргээд зөвхөн сонгууль өгөөд дуусдаг биш, сонгуулийн дараа ч өөрийн сонголтдоо хяналт тавьж, иргэдийн дундаас сонгогдсон эрх баригчдаас амлалтыг нь шаардаж, хамтран ажилладаг эргэх холбоотой нийгмийг бүтээхэд эергээр нөлөөлнө гэдэгт бид итгэдэг. Өмнөх сонгуулиудтай харьцуулахад сүүлийн нэг жилд болсон сонгуулиудад залуусын оролцоо нэмэгдэж, иргэний үүргийн талаарх ойлголт өссөн нь ажиглагдсан. Харин одоо үүнд ханалгүй, цааш шат ахих хэрэгтэй болов уу. Өөрөөр хэлбэл, тооноос илүү чанарт анхаарах нь зүй. Цагаан сонголт үнэхээр шийдэл мөн үү? Би сонголт хийхдээ нэр дэвшигчдэд зөв шалгуур тавьж байна уу? Ямар эрхтэй, ямар үүрэг хариуцлагатай, аль албан тушаалд хэнийг сонгох гэж байгаа билээ? гэх мэт асуултыг өөрөөсөө асуудаг хариуцлагатай сонгогчдыг бэлтгэх шаардлагатай. Сонгогчийн боловсролд тань нэмэр болох доорх богино хэмжээний видео контентийг хүлээн авна уу. ### М.Мөнхмандах **"Хэвлэлийн хүрээлэн"-гийн захирал** Сошиал медиа, цахим хэрэглээ хөгжсөнөөр сонгуулийн үеэрх худал, дэгсдүүлсэн, бүрэн бус мэдээллийн урсгал эрс нэмэгдсэн. Уламжлалт мэдээллийн хэрэгсэл буюу сонин, телевиз, радиогоор дамжуулагдах сонгуультай холбоотой сэтгүүл зүйн мэдээллийн хэмжээ багасахын сацуу цахим сүлжээнд хувь хүмүүс өөрийн үзэл бодлоо баримт мэтээр түгээх болоод байгаа нь сэтгэл хөдлөлд дөрөөлсөн цуу яриа, худал ташаа мэдээлэл, гүтгэлэг, бусдыг хиймлээр харлуулах үйл ажиллагааг өмнөх ямар ч үеүдтэй харьцууламгүй хурдтай тараадаг болсон нь харамсалтай. Манай байгууллага зөвхөн сонгуулийн үе гэлтгүйгээр мэдээллийн урсгалыг боломжит хэмжээнд ажиглах, судлах, чиг хандлагыг ил тод болгох, сургах, зөвлөх ажилд ихээхэн хүч тавин ажилладаг. Ингэхдээ гарсан мэдээлэл бүхний араас явахаас илүүтэй иргэдийн мэдээллийн боловсролыг дээшлүүлэхэд анхаарах нь илүү үр дүнтэй байдаг. Ер нь 35-аас дээш насны буюу цахим хэрэглээний соёлтой харьцангуй хожуу танилцсан үеийнхэнд худал мэдээлэлд итгэх, туйлшрах хандлага илүү ажиглагддаг л даа. Тиймээс улс төрийн оролцоотой, сонгуульд оролцох насны иргэдийг мэдээлэлд хэрсүү, шүүлтүүртэй хандахыг уриалж, энэ чиглэлийн ажлуудыг түлхүү хийж байна. ### Б.юмжирдулам **"Диф клуб"-ын тэргүүн, 2021 оны ерөнхийлөгчийн сонгуулийн ажиглагч** Энэ удаагийн сонгууль хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хувьд ихээхэн онцлог сонгууль болох юм. Учир нь удахгүй болох ерөнхийлөгчийн сонгуульд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд (харааны, сонсголын, тулгуур эрхтэний гэх мэт) ажиглагчаар оролцох ба энэ нь бидний нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлэх, хүлээн зөвшөөрөгдөх, улс төрийн ойлголт боловсролыг дээшлүүлэх, ажил эрхлэлтийг нэмэгдүүлэх чухал ач холбогдолтой зохион байгуулалт хэмээн харж буй. Үүний тулд бид өнгөрсөн хугацаанд төрөл бүрийн сургалт хөтөлбөрт хамрагдан, аймаг сумдуудад уг сургалтаа зохион байгуулж, бусдыг ч өөрсдийгөө ч давхар хөгжүүлж байна. Бид хуримтлуулсан туршлагадаа тулгуурлан "Сонгуулийн Ерөнхий Хороо"-ны заавар зөвөлгөөний дагуу хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд улс төрийн ойлголтуудыг тайлбарлах, агуулгыг ойлгуулгах зорилгоор зургаан цуврал хичээл, сонгуулийн нэр томъёоны дохионы хэлний тайлбар толь (монгол, болон олон улсын дохионы хэл дээр)-ийг хийсэн. Мөн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр цацагдаж буй сонгуулийн видео контент, нэвтрүүлэг, уулзалтуудаас гадна нэр дэвшигчдийн мөрийн хөтөлбөрүүдэд дохионы хэлмэрчдийг ажиллуулсан нь үр дүнгээ өгч эхэлж байна. Энэ мэтээр бид сонгуулийн үеэр ч өөрсдийн зүгээс давхар хяналт тавьж, дууссаны дараа тайлан мэдээгээ дохионы хэл дээр бэлтгэх мэтээр олон ажлуудыг төлөвлөсөн. ### Б.Оюумаа **Сонгуулийн ерөнхий хорооны Сонгогчийн боловсрол, сургалтын төвийн****дарга** Иргэд, олон нийт энэ удаагийн сонгуулийн онцлогийг анхны зургаан жилээр ажиллах Ерөнхийлөгчөө сонгох, Үндсэн хуулийн өөрчлөлтийн дараах анхны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэх мэтээр томъёолж буй. Харин СЕХ-ны хувьд энэ нь дотоодод цар тахлын тархалттай эгзэгтэй үед зохион байгуулж байгаа маш хариуцлагатай, эрсдэлтэй, өндөр хяналттай, халдвар хамгааллын дэглэмтэй сонгууль гэдгээрээ онцлог. Ийм ч болохоор энэ удаагийн сонгуульд бид зөвхөн гадаадад байгаа иргэдээсээ саналыг нь авахаас гадна тусгаарлалтад болон эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлж байгаа, улаан бүсд ажиллаж буй ажилтан, албан хаагчид гээд нийт иргэд сонгогчдоо сонгуульд нь оролцуулах, бүх нийтэд хүртээмжтэй байлгах, зөөврийн хайрцгаар санал авах үеийн халдвар хамгаалал, аюулгүй байдлыг хангах, сонгуулийн санал авах байруудад халдвар хамгааллын дэглэмийг баримтлуулах гээд олон чиглэлд анхаарч байна. Үүний тулд эрүүл мэндийн байгууллагууд, Улсын Онцгой Комисс, онцгой байдлын болон мэргэжлийн хяналтын байгууллага зэрэг маш олон төрийн байгууллагууд, үүний ард ажиллаж буй 30 мянга гаруй төрийн албан хаагчид төрийн сонгуулийн зохион байгуулалтад ажиллаж байна. Мөн сонгогчдын боловсрол, иргэний нийгмийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулдаг ТББ-ууд, ОУБ-уудтай хамтран ажиллаж буй. Үүнээс гадна хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд анх удаа, өөрсдөө санал авах байруудад ажиглагчаар ажиллаж, үүнтэй холбоотой төрөл бүрийн сургалт, хөтөлбөрүүд давхар хэрэгжээд явж байгаа нь олон ажлын эхлэл боллоо. Маш нүсэр бүтэцтэй ч тун онцгой нөхцөлд ажиллаж байгаа нь бидний хувьд өндөр хариуцлага, том туршлага болж байна. Нөгөө талаас олон улсын туршлагуудаас харахад цар тахал сонгуулийн ирцэд сөргөөр гэхээс илүүтэй эерэгээр нөлөөлсөн тоо баримтууд их байгаа нь бидэнд урам зориг, сайн жишээ болж буй. БНСУ гэхэд сүүлийн 30 жилд байгаагүй өндөр ирцтэй сонгуулийг цар тахлын үед нягт зохион байгуулалт дор хийж чадсан. Иргэдийнхээ сонгох эрхийг бүрэн дүүрэн эдлүүлэхийн төлөө олон мянган хүн хичээл зүтгэл гарган ажиллаж буйг ойлгон, сонгуульдаа идэвхтэй оролцож, хариуцлагатай хандахыг хүсэж байна. ### Э.Түвшин **"Өглөө", "UBPASSPORT" тѳслийн хэрэгжүүлэгч ubp.media компанийн гүйцэтгэх захирал** "Өглөө" кампанит ажлыг эхлүүлж байх үед үеийнхэн дундаа дажгүй сайн улс төрийн мэдээлэлтэй хэмээн өөрийгөө бяцхан үнэлдэг байлаа. Гэтэл ажилдаа яг ороод эхэлсэн чинь өөрөөсөө үнэхээр ичсэн шүү. Өмнө нь надад улаан цэнхэр, баруун зүүн гэж л харагддаг байсан бол одоо хүн бүр өөрсдийнхөөрөө хөрвүүлэн үзэл бодлоо илэрхийлдэг болсон байна. Гол нь өөрийнхөө үзэл бодлыг бусдад тулгадаг, бусдын өнцгийг үгүйсгэдэг, цаашлаад дайрдаг доромжилдог хандлага байсаар байгаа нь харамсалтай. Ер нь залууст чиглэсэн улс төрийн мэдлэг мэдээлэл түгээх кампанит ажилд оролцох болсноос хойш нэг зүйлийг сайтар ойлгосон. Энэ төрлийн ажилд маш болгоомжтой, урт хугацааны үр дүнг бодолцож хийх ёстой юм билээ. Жишээ нь, нэг хэсэг 50 хувь хүрэхтэй үгүйтэй байсан залуусын сонгуулийн оролцоог нэмэгдүүлэхийн зорилгоор хийсвэр гэмээр амлалт, ойлголтуудыг өгч эхэлсэн. "Чи л сонгуулиа өгчихвөл сайхан болно, залуусын сонголт л бүхнийг шийднэ" гэх мэтээр. Эдгээр идэвхжүүлэлтийн ажлууд 18-25 насныхны сонгуулийн ирцэд тодорхой хэмжээгээр нөлөөлдөг ч, үр дүн нь тэдний хүлээлтээс зөрвөл бухимдах, дараагийн удаа эргээд сонгуульд оролцохоо болих зэрэг өмнөхөөсөө ч сөрөг үр дагаварт хүргэж болзошгүй байдлыг үүсгэж байгаа юм. Иймд "сонгуулийн ирцийг амлалтаар, хуурамч төсөөллөөр нэмэгдүүлэх энэ арга түр хугацааных юм байна, цаашид илүү зөв чиглэлд нийтийн үзэл бодлыг хандуулах хэрэгтэй юм байна" гэдэг ойлголттой үлдсэн. "Өглөө" төсөл УИХ-ын нэг сонгууль, орон нутгийн нэг сонгуулийг үдэн, одоо анхныхаа ерөнхийлөгчийн сонгуульд ажиллаж байна. Өмнөх хоёр сонгууль олон тойрогтой, олон нэр дэвшигчидтэй байсан тул тэр их үйл ажиллагаа, бодлого хөтөлбөрийн дунд зөв мэдээлэл хүргэх үнэхээр том сорилт байсан. Миний хувьд, энэ удаагийн ерөнхийлөгчийн сонгууль нь эдгээр бэрхшээл харьцангуй багатай, бэлтгэсэн мэдээллээ олон нийтэд тайлбарлах, ярилцах орон зай харьцангуй сайн өгөгдөж байгаагаараа онцлог байгаа. Харамсалтай нь үйл ажиллагаа маань энэ удаа биднээс үл хамаарах шалтгаанаар түр зогссон байгаа ч сонгуулийн дараа төслөө идэвхтэй үргэлжлүүлэх болно. ### Л.Дэлгэрмаа **"Азийн сан"-гийн хөтөлбөрийн дэд менежер** Сонгуульд саналаа өгөх насанд хүрч буй залуус мэргэжлээ сонгох, дээд боловсрол эзэмших, ажил мэргэжлийн гараагаа эхлүүлэх гээд чухал сонголтуудтай тулгардаг. Миний хувьд мэргэжил эзэмшихээр гадаад орныг зорьсон нь улс төрийн талаарх мэдлэг мэдээлэл, сонгуульд идэвхтэй оролцох боломжид нөлөөлсөн. Гадаадад суралцсан залуусын хувьд эх орондоо ирсний дараа улс төрийн орчноо ойлгох, улс төрчидтэй танилцах зэрэг нь нэлээд тэвдүүлсэн том ажил болдог санагддаг. Миний хувьд тогтвортой хөгжлийн чиглэлээр мэргэжил эзэмшсэн. "Азийн сан"-д улс төрийн үйл ажиллагаатай холбоотой төсөл хөтөлбөрүүдэд оролцоотой ажиллах болсноор сонгууль, улс төрийн үйл ажиллагааг ойлгож, тэнцвэртэй, үнэн бодит мэдээлэл залууст маш их хэрэгтэй болохыг мэдэрч байна. Хүн бүр улс төрийн чиглэлээр ажиллахгүй нь тодорхой ч зохих хэмжээний ойлголттой байх нь чухал. Бидний мэдээлэл авах гол суваг цахим сүлжээ болсон энэ үед баталгаагүй мэдээллийг таних, баталгаатай эх сурвалжаас мэдээлэл авах нь зөвхөн сонгууль гэлтгүй бүхий л үед хамгийн чухал боловсрол болжээ. Иймд баталгаатай эх сурвалжаас үнэн бодит мэдээлэл авч, түүнийг шүүж өөрийн гэсэн үзэл бодол, дүгнэлтээр сонголтоо хийн сонгуульдаа оролцох нь чухал. Сонгуульд оролцож саналаа өгөх нь ардчилалт нийгэм дэхь иргэн хүний оролцоо, чухал хувь нэмэр гэж би боддог. ### Б.батчимэг **Хүний эрхийн активист** Орчин цагт залуус яагаад сонгуульд оролцох ёстойгоо сайн ухамсарладаг болсон. Хамгийн хэрсүү бөгөөд хараат бус сонголтыг залуус хийдэг гэж боддог, энэ нь ч сонгуулийн үр дүнгүүдээс ч харагддаг байх. Яах вэ, "миний саналаар дутахгүй биз" гэх хандлага заримд нь бийг үгүйсгэхгүй. Миний хувьд бол "Олон хүн ингэж бодвол юу болох вэ? Миний хүсдэг сайн сайхан ирээдүйг бүтээлцэх улстөрч миний саналаар л дутаад, бодож төлөвлөсөн ажлуудаа хэрэгжүүлж чадахгүй болчихвол энэ нь надад ч нөлөөлнө шүү дээ" гэх сэтгэлээр сонгуульдаа ханддаг. Энэ хандлага удахгүй бүгдэд нь төлөвшинө гэдэгт итгэдэг. Нэг санал ч үнэ цэнтэй учраас саналаа заавал өгөөрэй гэж ойр тойрныхноо байнга уриалдаг даа. Мөн сонгуулиа өгөөд л орхилгүй, сонгогдсон улстөрчийн мөрийн хөтөлбөрөө хэрэгжүүлж байгаа эсэхийг хянан, дараагийн сонгууль хүртэл сайтар ажиглахыг боддог юм. Үүний тулд, нэр дэвшиж байгаа бүх хүмүүсийн албан ёсны цахим хуудсыг (Twitter, Facebook) орж хардаг. Дараагаар нь улс төрийн замнал, болон намтар түүхийг нь судалдаг. Сонгуулийн сурталчилгаа эхэлж, мөрийн хөтөлбөрөө танилцуулах үед нь маш сайн уншаад шийдвэрээ гаргадаг. Тэр мэдрэмжээ дараагийн дөрвөн жилд ч хадгалан, үйл хэрэгт нь өөрийнхөө зүгээс үнэлэлт дүгнэлт хийхийг хичээдэг. Энэ бол миний иргэний үүрэг хариуцлага гэж боддог. 2017 оны хувьд сайтар судалж үзээд цагаан сонголт хийж байлаа. ### ж.бариаширсүрэн **Хуульч, судлаач** Сонгууль бүрээр аль нэг талыг баримтлаагүй, тэнцвэртэй мэдээтэй, далд сурталчилгаагүй, чанартай, баталгаатай мэдээллийн эх сурвалжийг олно гэдэг бодсоноос бэрх байдаг шүү. Ялангуяа хүн хүний, нас насныхны мэдээлэл авах онцлогт тохирсон контенттой, нэг загвартай төрөлжсөн эх сурвалж тун ховор шиг санагддаг. Сүүлийн үед залууст чиглэсэн кампанит ажлууд нэмэгдэж байгаа нь сайшаалтай ч тэдгээр загвар бүх насныханд тохирохгүй нь ойлгомжтой. Бүх насныханд хүртээмжтэй байлгахад анхаарах хэрэгтэй байх. Тийм ч болохоор шууд сурталчилгаа явуулдаг сонгуулийн штаб, хэвлэл мэдээллийн сувгуудаас татгалздаг. Зурагтын сувгуудаас хараат бус, төвийг сахидаг гэж болохооор Ийгл, МҮОНТ зэрэг телевизийг сонгож үздэг бол, интернэтээс аль болох редакцтай, наад зах нь "Бидний тухай" гэх хэсэгтэй, редакцын бие даасан бодлоготой вэбсайтуудад ханддаг. Харин цахим сүлжээнд заавал албан ёсны хаягтай, улс төрд нөлөөтэй болон олон нийтэд нөлөөлөгч гэж болохоор хүмүүсийг дагаж, пост бүрийн доорх сэтгэгдлүүдээс олон нийтийн үзэл бодол, чиг хандлагын талаарх төсөөллөө авдаг. Энэ тохиолдолд гол бэрхшээл нь хөлсний бичээчид буюу олон нийтийн үзэл бодолд хиймлээр нөлөөлөхийг оролддог хүмүүс. Сонгуулийн ёс зүй энэ мэт зүйл дээр хамгийн сайн ажиллах ёстой гэж боддог ч тийм ч сайн хэрэгждэггүй нь харамсалтай. Залуучууд, эмэгтэйчүүдийн сонгууль, улс төрийн оролцоог идэвхжүүлэх зорилготой цуврал контентийн хүрээнд энэхүү нийтлэлийг бэлтгэв. > Алдалгүй сонго
https://unread.today/c/10x10-vaccine
10 ертөнц, 10 өнцөг
Unread Today
2021-12-19T00:00:00
12 сарын 19, 2021
10 ертөнц, 10 өнцөг: Вакцинжуулалтын тухай
<div class="article-body"> <h2><div>Дэлхий нийт Ковид-19 цар тахалтай нүүр тулаад хэдийн хоёр жил өнгөрчээ. Энэ хугацаанд уг вирусийн эсрэг вакцинууд ээлж дараалан гарч, өдгөө Монгол Улс төдийгүй гадаадын олон орон гурав дахь тундаа хамрагдаж байна. Одоогийн байдлаар манай улсаас хоёр сая гаруй иргэн эхний хоёр тундаа хамрагдаж, гуравдугаар тунг нийт хүн амын 26 хувь нь хийлгэжээ. Онолын хувьд нэмэлт тун нь дархлааны тогтолцоог дахин сэдэлжүүлэх замаар вирусийн эсрэг тэмцэх чадварыг нэмэгдүүлдэг бөгөөд манай улсад хийгдэж буй Пфайзер вакцин гэхэд л шинэ омикрон хувилбараас 90 хүртэлх хувиар хамгаалж байгааг Израилын эрдэмтэд тогтоосон аж. Нэг талаас вакцинд хамрагдах эсэх нь хүний эрх ч гэлээ нөгөө талаас хайртай дотнын хүмүүсээ хамгаалах нь бидний үүрэг гэдгийг санууштай. Ингээд “10 ертөнц, 10 өнцөг” цуврал нийтлэлийнхээ энэ удаагийн дугаарт гуравдугаар тунгийн талаарх иргэдийн сэтгэгдлийг хуваалцаж байна.</div><div></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Х.Ананд</h3><p></p><p>Гуравдугаар тунгаа хийлгэх болсон хамгийн том шалтгаан маань гадаад руу зорчих шаардлага үүссэн учраас юм. Ажлын онцлогоос болоод олон хүнтэй уулзах, хурал зөвлөгөөнд оролцох нь элбэг учир гуравдугаар тунд хамрагдах нь зөв гэж шийдсэн. Эхний хоёр тундаа <a href="https://www.who.int/news-room/feature-stories/detail/the-sinopharm-covid-19-vaccine-what-you-need-to-know" target="_blank">Синофарм</a> вакциныг тариулсан бол гурав дахь тундаа <a href="https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/Pfizer-BioNTech.html" target="_blank">Пфайзер</a> вакциныг сонгосон. Ингэхдээ вакцины талаар сайтар судалсны дүнд хийлгэсэн.</p><p>Би одоогоор коронавирусийн халдвар аваагүй байгаа нь вакцины дархлаа тогтсоны үр дүн ч байж мэднэ. Нэмэлт тун хийлгэсний дараах шинж тэмдэг гэвэл миний нуруу мэдэгдэхүйц өвдөж эхэлсэн. Бага байхдаа спортын гэмтэл авч байсан маань эргэн сэдэрсэн нь вакцины сөрөг нөлөө байж магадгүй л юм. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/8fb21ee2f7356164cd10f008092baaf0.png"></p><blockquote><p>Гуравдугаар тунгаа хийлгэх болсон хамгийн том шалтгаан маань гадаад руу зорчих шаардлага үүссэн учраас юм.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>А.Ачмаа</h3><p>Монгол Улсын иргэний хувьд эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор коронавирусийн эсрэг гуравдугаар тундаа хамрагдсан. Үйлчилгээний байгууллагууд идэвхжиж, ихэнх газрууд гуравдугаар тунгийн гэрчилгээ үздэг болсон шүү дээ. Тиймээс өөртөө төвөг удахгүй гэсэн үүднээс нэмэлт тунгаа хийлгэсэн. Гурав дахь тунгаа тариулах үед вакцины зүү нь орж байгаа нь ч мэдэгдэлгүй, өвдөлтгүй дууссан. Миний хувьд вакцины дараа ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй, хэвийн байсан.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/552a94916138907cd2a1d242ce1c1412.png"></p><blockquote><p>Монгол улсын иргэний хувьд эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор <br>коронавирусийн эсрэг гурав дахь тундаа хамрагдсан.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Б.Гомбожав</h3><p></p><p>Мэдээ үзэж байгаад <a href="https://www.who.int/news/item/28-11-2021-update-on-omicron" target="_blank">Омикрон</a> хувилбарын тухай сонссон. Тэгээд л гараад вакцины гуравдугаар тундаа шууд хамрагдсан даа. Вакцин хийлгэсний дараа ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй, хэвийн байсан. </p><p>Манай улс байтугай дэлхий дахинд ч сүргийн дархлаа бий болгох бодлогыг баримтлан ажиллаж байгаа. <a href="https://www.who.int/" target="_blank">Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас</a> хүн төрөлхтөнд муу зүйл бодож эдгээр вакцинуудыг гаргаагүй нь лавтай. Тиймээс би гуравдугаар тундаа хамрагдахыг дэмжиж байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/b65b2622e74d89dd50cdbd946c51ce80.png"></p><blockquote><p>Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас хүн төрөлхтөнд муу зүйл бодож эдгээр вакцинуудыг гаргаагүй нь лавтай.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Б.Бямбажавхлан</h3><p></p><p>Саяхан мэдээ үзэхэд <a href="https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/Pfizer-BioNTech.html" target="_blank">Пфайзер</a> вакцин <a href="https://www.who.int/news/item/28-11-2021-update-on-omicron" target="_blank">Омикроны</a> эсрэг 70 гаруй хувь буюу маш үр дүнтэй байгаа талаар дурдаж байсан. Ямартай ч Омикрон хувилбар Монголд орж ирэх нь тодорхой, тархацын хувьд ч хурдан гэж яригдаж байгаа шүү дээ. Тиймээс ирээдүйд үүсэж болох аюулаас урьдчилан сэргийлж гуравдугаар тундаа хамрагдсан нь зөв болов уу.</p><p>Өнгөрсөн аравдугаар сард ээж бид хоёр дараалан Ковид-19 вирусээр өвчилсөн. Суурь өвчтэй ч гэсэн вакцин хийлгэсэн болохоор хөнгөн тусаад эдгэрсэн гэж бодож байна. Миний бодлоор вакцинд хамрагдсан иргэд хамрагдаагүй хүмүүсийн хажууд арай хөнгөн тусажч байгаа ч юм шиг. Цаашлаад ойр дотнын хүмүүстээ халдвар тараахаас тодорхой хэмжээгээр сэргийлж өгч байгаа гэж бодож байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/b322d7e9ae3f5dab82237957158a4271.png"></p><blockquote><p>Ирээдүйд үүсэж болох аюулаас урьдчилан сэргийлж гуравдугаар тундаа хамрагдсан нь зөв болов уу.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Э.цогтжаргал</h3><p>Хуучин ажиллаж байсан ажлын газраас маань гуравдугаар тунд хамрагдах шаардлага тавьж байсан. Тэгээд өнгөрсөн аравдугаар сарын эхээр вакциндаа хамрагдсан. Өөрийн зүгээс гуравдугаар тунг заавал хийлгэх шаардлагатай гэж зөвлөхгүй ч гадуур бүүстэр тунг хийлгэ гэсэн мэдээлэл ихээр цацагдаж байсан шүү дээ. Вакцины дараа гараар бага зэрэг хөндүүрлэж байсныг эс тооцвоол одоо ямар нэгэн өөрчлөлтгүй, бие хэвийн байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/a2a1db4d545d2b1a667ab1ae87c7721a.png"></p><blockquote><p>Өөрийн зүгээс гуравдугаар тунг заавал хийлгэх шаардлагатай гэж зөвлөхгүй ч гадуур бүүстэр тунг хийлгэ гэсэн мэдээлэл ихээр цацагдаж байсан шүү дээ.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Я.Дашпил</h3><p></p><p>Миний хувьд наймдугаар сард вакцины гуравдугаар тундаа хамрагдсан юм л даа. Эхний долоо хоногт сөрөг шинж тэмдгүүд тодорхой хэмжээнд илэрсэн. Жишээлбэл, нойр хүрэх, ядарч сульдах, вакцин хийлгэсэн хэсгээр хавдах гэх мэт. Гэхдээ одоо бодоход гуравдугаар тунгийн Ковид 19-өөс хамгаалах чадвар нэлээн сайн юм билээ. Туссан ч маш хөнгөн тусаж байгаа нь эргэн тойрны хүмүүсээс маань ажиглагдаж байна. </p><p>Вакцинжуулалтын үр дүн хүний сэтгэлзүйгээс их хамаардаг юм шиг санагдсан. <a href="https://www.who.int/" target="_blank">Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас</a> батлачихсан сайн вакцинууд шүү дээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/e69a03469d5ae43da7ba49be2529ed06.png"></p><blockquote><p>Вакцинжуулалтын үр дүн хүний сэтгэлзүйгээс их хамаардаг юм шиг санагдсан.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Б.Амаржаргал</h3><p>Коронавирусийн <a href="https://www.who.int/news/item/28-11-2021-update-on-omicron" target="_blank">Омикрон</a> хувилбарын талаар мэдээлэл гараад эхэлсэн дээ. Хэрэв гуравдугаар тундаа хамрагдвал Омикрон гэх мэт коронавирусийн шинэ хувилбарын халдвар авах эрсдэл бага учир хийлгэсэн нь зөв юм байна гэж шийдсэн. Гуравдугаар тунгаа тариулсны дараа бага зэрэг бие зарайсан ч бусдаар ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй. Миний хувьд вакцин бол бидэнд байгаа хамгийн сайн сонголт юм шиг санагддаг. Тиймээс нэмэлт тунгаа хийлгээрэй гэж зөвлөмөөр байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/15d9b5cd21969cc8008ffd83e1d83610.png"></p><blockquote><p>Вакцин бол бидэнд байгаа хамгийн сайн сонголт юм шиг санагддаг.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>А.Сумъяабазар</h3><p>Би хоёрдугаар тунгаа хавар хийлгэчхээд гуравдугаар тун хийж эхлэхээс өмнө ковид тусаад эдгэсэн. Нэлээн хүнд хэлбэрээр туссан болохоор дархлаагаа нөхөн сэргээж, буцаад хэвийн амьдралдаа орох гэж удсан шүү. Хоёрдугаар тунгийн дараа сөрөг нөлөө нэлээд илэрч байсан учраас гуравдугаар тунгаас ер нь айж байгаа. Харин ирэх онд дархлаагаа сайн дэмжиж байгаад вакциндаа хамрагдъя гэж бодож байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/c674d40522aa478af8e2ddfe0320fd37.png"></p><blockquote><p>Вакцинаа хийлгэсэн хэдий ч дархлаагаа маш сайн дэмжих хэрэгтэй болов уу. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Г.гэрэл</h3><p></p><p>Миний хувьд аравдугаар сарын эхээр гуравдугаар тундаа хамрагдсан. <a href="https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/Pfizer-BioNTech.html" target="_blank">Пфайзер</a> вакцин хийлгэсэн ба ямар нэгэн сөрөг нөлөө илрээгүй. Аль улсын, ямар вакцин гэдгээсээ хамаараад вакцин хийлгэсний дараах шинж тэмдэг нь өөр байх шиг санагдсан. <br></p><p>Ер нь бол миний зүгээс гуравдугаар тундаа хамрагдахыг дэмжиж байгаа. Учир нь сүргийн дархлаа тогтоохын тулд ард иргэдийн дундах дархлаажуулалтын хувь их байх хэрэгтэй гэдэг судалгаа сонсож байсан юм. Зөвхөн Монголд гэлтгүй олон улсад ч ийм хандлагатай байгаа. Үүнээс гадна, дархлаа сайтай байхад сэтгэл зүй, дасгал хөдөлгөөн, нойр, хоол гээд олон зүйл чухал учраас сайн идэж, унтаж амарч байгаарай.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/51243cb96b706fbb13eb2986dcfbf5d8.png"></p><blockquote><p>Аль улсын, ямар вакцин гэдгээсээ хамаараад вакцин хийлгэсний дараах шинж тэмдэг нь өөр байх шиг санагдсан. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Б.хулан</h3><p>Иргэдийг гуравдугаар тунд хамруулах тухай яригдаж эхлэхэд хийлгэх хэрэгтэй юм байна гэж бодсон. Он гарсны дараа аялж, зугаалахаар төлөвлөсөн болохоор вакцинд хамрагдах нь чухал санагдсан. Тиймээс МУИС-ийн ойр хавьд ажилтай явж байхдаа вакцинаа хийлгэхээр шийдээд нэмэлт тунгаа хийлгэчихсэн. Эхний хоёр тунгаа “Синофарм”-ийн вакциныг тариулсан бол дараагийн бүүстэр тунд “<a href="https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/vaccines/different-vaccines/Pfizer-BioNTech.html" target="_blank">Пфайзер</a>”-ийг тариулсан. Вакцин хийлгэсний дараа бие ядарч, хоёр гар хөндүүрлэж байсан.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e439982a-baa5-4a04-8b47-5e3a22abdd06/0a7cba33f87f21736e43514a81b0ddf9.png"></p><blockquote><p>Он гарсны дараа аялж, зугаалахаар төлөвлөсөн болохоор вакцинд хамрагдах нь чухал санагдсан.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Дэлхий нийт Ковид-19 цар тахалтай нүүр тулаад хэдийн хоёр жил өнгөрчээ. Энэ хугацаанд уг вирусийн эсрэг вакцинууд ээлж дараалан гарч, өдгөө Монгол Улс төдийгүй гадаадын олон орон гурав дахь тундаа хамрагдаж байна. Одоогийн байдлаар манай улсаас хоёр сая гаруй иргэн эхний хоёр тундаа хамрагдаж, гуравдугаар тунг нийт хүн амын 26 хувь нь хийлгэжээ. Онолын хувьд нэмэлт тун нь дархлааны тогтолцоог дахин сэдэлжүүлэх замаар вирусийн эсрэг тэмцэх чадварыг нэмэгдүүлдэг бөгөөд манай улсад хийгдэж буй Пфайзер вакцин гэхэд л шинэ омикрон хувилбараас 90 хүртэлх хувиар хамгаалж байгааг Израилын эрдэмтэд тогтоосон аж. Нэг талаас вакцинд хамрагдах эсэх нь хүний эрх ч гэлээ нөгөө талаас хайртай дотнын хүмүүсээ хамгаалах нь бидний үүрэг гэдгийг санууштай. Ингээд “10 ертөнц, 10 өнцөг” цуврал нийтлэлийнхээ энэ удаагийн дугаарт гуравдугаар тунгийн талаарх иргэдийн сэтгэгдлийг хуваалцаж байна. Х.Ананд Гуравдугаар тунгаа хийлгэх болсон хамгийн том шалтгаан маань гадаад руу зорчих шаардлага үүссэн учраас юм. Ажлын онцлогоос болоод олон хүнтэй уулзах, хурал зөвлөгөөнд оролцох нь элбэг учир гуравдугаар тунд хамрагдах нь зөв гэж шийдсэн. Эхний хоёр тундаа Синофарм вакциныг тариулсан бол гурав дахь тундаа Пфайзер вакциныг сонгосон. Ингэхдээ вакцины талаар сайтар судалсны дүнд хийлгэсэн. Би одоогоор коронавирусийн халдвар аваагүй байгаа нь вакцины дархлаа тогтсоны үр дүн ч байж мэднэ. Нэмэлт тун хийлгэсний дараах шинж тэмдэг гэвэл миний нуруу мэдэгдэхүйц өвдөж эхэлсэн. Бага байхдаа спортын гэмтэл авч байсан маань эргэн сэдэрсэн нь вакцины сөрөг нөлөө байж магадгүй л юм. Гуравдугаар тунгаа хийлгэх болсон хамгийн том шалтгаан маань гадаад руу зорчих шаардлага үүссэн учраас юм. А.Ачмаа Монгол Улсын иргэний хувьд эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор коронавирусийн эсрэг гуравдугаар тундаа хамрагдсан. Үйлчилгээний байгууллагууд идэвхжиж, ихэнх газрууд гуравдугаар тунгийн гэрчилгээ үздэг болсон шүү дээ. Тиймээс өөртөө төвөг удахгүй гэсэн үүднээс нэмэлт тунгаа хийлгэсэн. Гурав дахь тунгаа тариулах үед вакцины зүү нь орж байгаа нь ч мэдэгдэлгүй, өвдөлтгүй дууссан. Миний хувьд вакцины дараа ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй, хэвийн байсан. Монгол улсын иргэний хувьд эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор коронавирусийн эсрэг гурав дахь тундаа хамрагдсан. Б.Гомбожав Мэдээ үзэж байгаад Омикрон хувилбарын тухай сонссон. Тэгээд л гараад вакцины гуравдугаар тундаа шууд хамрагдсан даа. Вакцин хийлгэсний дараа ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй, хэвийн байсан. Манай улс байтугай дэлхий дахинд ч сүргийн дархлаа бий болгох бодлогыг баримтлан ажиллаж байгаа. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас хүн төрөлхтөнд муу зүйл бодож эдгээр вакцинуудыг гаргаагүй нь лавтай. Тиймээс би гуравдугаар тундаа хамрагдахыг дэмжиж байна. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас хүн төрөлхтөнд муу зүйл бодож эдгээр вакцинуудыг гаргаагүй нь лавтай. Б.Бямбажавхлан Саяхан мэдээ үзэхэд Пфайзер вакцин Омикроны эсрэг 70 гаруй хувь буюу маш үр дүнтэй байгаа талаар дурдаж байсан. Ямартай ч Омикрон хувилбар Монголд орж ирэх нь тодорхой, тархацын хувьд ч хурдан гэж яригдаж байгаа шүү дээ. Тиймээс ирээдүйд үүсэж болох аюулаас урьдчилан сэргийлж гуравдугаар тундаа хамрагдсан нь зөв болов уу. Өнгөрсөн аравдугаар сард ээж бид хоёр дараалан Ковид-19 вирусээр өвчилсөн. Суурь өвчтэй ч гэсэн вакцин хийлгэсэн болохоор хөнгөн тусаад эдгэрсэн гэж бодож байна. Миний бодлоор вакцинд хамрагдсан иргэд хамрагдаагүй хүмүүсийн хажууд арай хөнгөн тусажч байгаа ч юм шиг. Цаашлаад ойр дотнын хүмүүстээ халдвар тараахаас тодорхой хэмжээгээр сэргийлж өгч байгаа гэж бодож байна. Ирээдүйд үүсэж болох аюулаас урьдчилан сэргийлж гуравдугаар тундаа хамрагдсан нь зөв болов уу. Э.цогтжаргал Хуучин ажиллаж байсан ажлын газраас маань гуравдугаар тунд хамрагдах шаардлага тавьж байсан. Тэгээд өнгөрсөн аравдугаар сарын эхээр вакциндаа хамрагдсан. Өөрийн зүгээс гуравдугаар тунг заавал хийлгэх шаардлагатай гэж зөвлөхгүй ч гадуур бүүстэр тунг хийлгэ гэсэн мэдээлэл ихээр цацагдаж байсан шүү дээ. Вакцины дараа гараар бага зэрэг хөндүүрлэж байсныг эс тооцвоол одоо ямар нэгэн өөрчлөлтгүй, бие хэвийн байна. Өөрийн зүгээс гуравдугаар тунг заавал хийлгэх шаардлагатай гэж зөвлөхгүй ч гадуур бүүстэр тунг хийлгэ гэсэн мэдээлэл ихээр цацагдаж байсан шүү дээ. Я.Дашпил Миний хувьд наймдугаар сард вакцины гуравдугаар тундаа хамрагдсан юм л даа. Эхний долоо хоногт сөрөг шинж тэмдгүүд тодорхой хэмжээнд илэрсэн. Жишээлбэл, нойр хүрэх, ядарч сульдах, вакцин хийлгэсэн хэсгээр хавдах гэх мэт. Гэхдээ одоо бодоход гуравдугаар тунгийн Ковид 19-өөс хамгаалах чадвар нэлээн сайн юм билээ. Туссан ч маш хөнгөн тусаж байгаа нь эргэн тойрны хүмүүсээс маань ажиглагдаж байна. Вакцинжуулалтын үр дүн хүний сэтгэлзүйгээс их хамаардаг юм шиг санагдсан. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас батлачихсан сайн вакцинууд шүү дээ. Вакцинжуулалтын үр дүн хүний сэтгэлзүйгээс их хамаардаг юм шиг санагдсан. Б.Амаржаргал Коронавирусийн Омикрон хувилбарын талаар мэдээлэл гараад эхэлсэн дээ. Хэрэв гуравдугаар тундаа хамрагдвал Омикрон гэх мэт коронавирусийн шинэ хувилбарын халдвар авах эрсдэл бага учир хийлгэсэн нь зөв юм байна гэж шийдсэн. Гуравдугаар тунгаа тариулсны дараа бага зэрэг бие зарайсан ч бусдаар ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй. Миний хувьд вакцин бол бидэнд байгаа хамгийн сайн сонголт юм шиг санагддаг. Тиймээс нэмэлт тунгаа хийлгээрэй гэж зөвлөмөөр байна. Вакцин бол бидэнд байгаа хамгийн сайн сонголт юм шиг санагддаг. А.Сумъяабазар Би хоёрдугаар тунгаа хавар хийлгэчхээд гуравдугаар тун хийж эхлэхээс өмнө ковид тусаад эдгэсэн. Нэлээн хүнд хэлбэрээр туссан болохоор дархлаагаа нөхөн сэргээж, буцаад хэвийн амьдралдаа орох гэж удсан шүү. Хоёрдугаар тунгийн дараа сөрөг нөлөө нэлээд илэрч байсан учраас гуравдугаар тунгаас ер нь айж байгаа. Харин ирэх онд дархлаагаа сайн дэмжиж байгаад вакциндаа хамрагдъя гэж бодож байна. Вакцинаа хийлгэсэн хэдий ч дархлаагаа маш сайн дэмжих хэрэгтэй болов уу. Г.гэрэл Миний хувьд аравдугаар сарын эхээр гуравдугаар тундаа хамрагдсан. Пфайзер вакцин хийлгэсэн ба ямар нэгэн сөрөг нөлөө илрээгүй. Аль улсын, ямар вакцин гэдгээсээ хамаараад вакцин хийлгэсний дараах шинж тэмдэг нь өөр байх шиг санагдсан. Ер нь бол миний зүгээс гуравдугаар тундаа хамрагдахыг дэмжиж байгаа. Учир нь сүргийн дархлаа тогтоохын тулд ард иргэдийн дундах дархлаажуулалтын хувь их байх хэрэгтэй гэдэг судалгаа сонсож байсан юм. Зөвхөн Монголд гэлтгүй олон улсад ч ийм хандлагатай байгаа. Үүнээс гадна, дархлаа сайтай байхад сэтгэл зүй, дасгал хөдөлгөөн, нойр, хоол гээд олон зүйл чухал учраас сайн идэж, унтаж амарч байгаарай. Аль улсын, ямар вакцин гэдгээсээ хамаараад вакцин хийлгэсний дараах шинж тэмдэг нь өөр байх шиг санагдсан. Б.хулан Иргэдийг гуравдугаар тунд хамруулах тухай яригдаж эхлэхэд хийлгэх хэрэгтэй юм байна гэж бодсон. Он гарсны дараа аялж, зугаалахаар төлөвлөсөн болохоор вакцинд хамрагдах нь чухал санагдсан. Тиймээс МУИС-ийн ойр хавьд ажилтай явж байхдаа вакцинаа хийлгэхээр шийдээд нэмэлт тунгаа хийлгэчихсэн. Эхний хоёр тунгаа “Синофарм”-ийн вакциныг тариулсан бол дараагийн бүүстэр тунд “ Пфайзер ”-ийг тариулсан. Вакцин хийлгэсний дараа бие ядарч, хоёр гар хөндүүрлэж байсан. Он гарсны дараа аялж, зугаалахаар төлөвлөсөн болохоор вакцинд хамрагдах нь чухал санагдсан.
Дэлхий нийт Ковид-19 цар тахалтай нүүр тулаад хэдийн хоёр жил өнгөрчээ. Энэ хугацаанд уг вирусийн эсрэг вакцинууд ээлж дараалан гарч, өдгөө Монгол Улс төдийгүй гадаадын олон орон гурав дахь тундаа хамрагдаж байна. Одоогийн байдлаар манай улсаас хоёр сая гаруй иргэн эхний хоёр тундаа хамрагдаж, гуравдугаар тунг нийт хүн амын 26 хувь нь хийлгэжээ. Онолын хувьд нэмэлт тун нь дархлааны тогтолцоог дахин сэдэлжүүлэх замаар вирусийн эсрэг тэмцэх чадварыг нэмэгдүүлдэг бөгөөд манай улсад хийгдэж буй Пфайзер вакцин гэхэд л шинэ омикрон хувилбараас 90 хүртэлх хувиар хамгаалж байгааг Израилын эрдэмтэд тогтоосон аж. Нэг талаас вакцинд хамрагдах эсэх нь хүний эрх ч гэлээ нөгөө талаас хайртай дотнын хүмүүсээ хамгаалах нь бидний үүрэг гэдгийг санууштай. Ингээд “10 ертөнц, 10 өнцөг” цуврал нийтлэлийнхээ энэ удаагийн дугаарт гуравдугаар тунгийн талаарх иргэдийн сэтгэгдлийг хуваалцаж байна. ### Х.Ананд Гуравдугаар тунгаа хийлгэх болсон хамгийн том шалтгаан маань гадаад руу зорчих шаардлага үүссэн учраас юм. Ажлын онцлогоос болоод олон хүнтэй уулзах, хурал зөвлөгөөнд оролцох нь элбэг учир гуравдугаар тунд хамрагдах нь зөв гэж шийдсэн. Эхний хоёр тундаа Синофарм вакциныг тариулсан бол гурав дахь тундаа Пфайзер вакциныг сонгосон. Ингэхдээ вакцины талаар сайтар судалсны дүнд хийлгэсэн. Би одоогоор коронавирусийн халдвар аваагүй байгаа нь вакцины дархлаа тогтсоны үр дүн ч байж мэднэ. Нэмэлт тун хийлгэсний дараах шинж тэмдэг гэвэл миний нуруу мэдэгдэхүйц өвдөж эхэлсэн. Бага байхдаа спортын гэмтэл авч байсан маань эргэн сэдэрсэн нь вакцины сөрөг нөлөө байж магадгүй л юм. > Гуравдугаар тунгаа хийлгэх болсон хамгийн том шалтгаан маань гадаад руу зорчих шаардлага үүссэн учраас юм. ### А.Ачмаа Монгол Улсын иргэний хувьд эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор коронавирусийн эсрэг гуравдугаар тундаа хамрагдсан. Үйлчилгээний байгууллагууд идэвхжиж, ихэнх газрууд гуравдугаар тунгийн гэрчилгээ үздэг болсон шүү дээ. Тиймээс өөртөө төвөг удахгүй гэсэн үүднээс нэмэлт тунгаа хийлгэсэн. Гурав дахь тунгаа тариулах үед вакцины зүү нь орж байгаа нь ч мэдэгдэлгүй, өвдөлтгүй дууссан. Миний хувьд вакцины дараа ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй, хэвийн байсан. > Монгол улсын иргэний хувьд эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагааг дэмжих зорилгоор > коронавирусийн эсрэг гурав дахь тундаа хамрагдсан. ### Б.Гомбожав Мэдээ үзэж байгаад Омикрон хувилбарын тухай сонссон. Тэгээд л гараад вакцины гуравдугаар тундаа шууд хамрагдсан даа. Вакцин хийлгэсний дараа ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй, хэвийн байсан. Манай улс байтугай дэлхий дахинд ч сүргийн дархлаа бий болгох бодлогыг баримтлан ажиллаж байгаа. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас хүн төрөлхтөнд муу зүйл бодож эдгээр вакцинуудыг гаргаагүй нь лавтай. Тиймээс би гуравдугаар тундаа хамрагдахыг дэмжиж байна. > Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас хүн төрөлхтөнд муу зүйл бодож эдгээр вакцинуудыг гаргаагүй нь лавтай. ### Б.Бямбажавхлан Саяхан мэдээ үзэхэд Пфайзер вакцин Омикроны эсрэг 70 гаруй хувь буюу маш үр дүнтэй байгаа талаар дурдаж байсан. Ямартай ч Омикрон хувилбар Монголд орж ирэх нь тодорхой, тархацын хувьд ч хурдан гэж яригдаж байгаа шүү дээ. Тиймээс ирээдүйд үүсэж болох аюулаас урьдчилан сэргийлж гуравдугаар тундаа хамрагдсан нь зөв болов уу. Өнгөрсөн аравдугаар сард ээж бид хоёр дараалан Ковид-19 вирусээр өвчилсөн. Суурь өвчтэй ч гэсэн вакцин хийлгэсэн болохоор хөнгөн тусаад эдгэрсэн гэж бодож байна. Миний бодлоор вакцинд хамрагдсан иргэд хамрагдаагүй хүмүүсийн хажууд арай хөнгөн тусажч байгаа ч юм шиг. Цаашлаад ойр дотнын хүмүүстээ халдвар тараахаас тодорхой хэмжээгээр сэргийлж өгч байгаа гэж бодож байна. > Ирээдүйд үүсэж болох аюулаас урьдчилан сэргийлж гуравдугаар тундаа хамрагдсан нь зөв болов уу. ### Э.цогтжаргал Хуучин ажиллаж байсан ажлын газраас маань гуравдугаар тунд хамрагдах шаардлага тавьж байсан. Тэгээд өнгөрсөн аравдугаар сарын эхээр вакциндаа хамрагдсан. Өөрийн зүгээс гуравдугаар тунг заавал хийлгэх шаардлагатай гэж зөвлөхгүй ч гадуур бүүстэр тунг хийлгэ гэсэн мэдээлэл ихээр цацагдаж байсан шүү дээ. Вакцины дараа гараар бага зэрэг хөндүүрлэж байсныг эс тооцвоол одоо ямар нэгэн өөрчлөлтгүй, бие хэвийн байна. > Өөрийн зүгээс гуравдугаар тунг заавал хийлгэх шаардлагатай гэж зөвлөхгүй ч гадуур бүүстэр тунг хийлгэ гэсэн мэдээлэл ихээр цацагдаж байсан шүү дээ. ### Я.Дашпил Миний хувьд наймдугаар сард вакцины гуравдугаар тундаа хамрагдсан юм л даа. Эхний долоо хоногт сөрөг шинж тэмдгүүд тодорхой хэмжээнд илэрсэн. Жишээлбэл, нойр хүрэх, ядарч сульдах, вакцин хийлгэсэн хэсгээр хавдах гэх мэт. Гэхдээ одоо бодоход гуравдугаар тунгийн Ковид 19-өөс хамгаалах чадвар нэлээн сайн юм билээ. Туссан ч маш хөнгөн тусаж байгаа нь эргэн тойрны хүмүүсээс маань ажиглагдаж байна. Вакцинжуулалтын үр дүн хүний сэтгэлзүйгээс их хамаардаг юм шиг санагдсан. Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллагаас батлачихсан сайн вакцинууд шүү дээ. > Вакцинжуулалтын үр дүн хүний сэтгэлзүйгээс их хамаардаг юм шиг санагдсан. ### Б.Амаржаргал Коронавирусийн Омикрон хувилбарын талаар мэдээлэл гараад эхэлсэн дээ. Хэрэв гуравдугаар тундаа хамрагдвал Омикрон гэх мэт коронавирусийн шинэ хувилбарын халдвар авах эрсдэл бага учир хийлгэсэн нь зөв юм байна гэж шийдсэн. Гуравдугаар тунгаа тариулсны дараа бага зэрэг бие зарайсан ч бусдаар ямар нэгэн шинж тэмдэг илрээгүй. Миний хувьд вакцин бол бидэнд байгаа хамгийн сайн сонголт юм шиг санагддаг. Тиймээс нэмэлт тунгаа хийлгээрэй гэж зөвлөмөөр байна. > Вакцин бол бидэнд байгаа хамгийн сайн сонголт юм шиг санагддаг. ### А.Сумъяабазар Би хоёрдугаар тунгаа хавар хийлгэчхээд гуравдугаар тун хийж эхлэхээс өмнө ковид тусаад эдгэсэн. Нэлээн хүнд хэлбэрээр туссан болохоор дархлаагаа нөхөн сэргээж, буцаад хэвийн амьдралдаа орох гэж удсан шүү. Хоёрдугаар тунгийн дараа сөрөг нөлөө нэлээд илэрч байсан учраас гуравдугаар тунгаас ер нь айж байгаа. Харин ирэх онд дархлаагаа сайн дэмжиж байгаад вакциндаа хамрагдъя гэж бодож байна. > Вакцинаа хийлгэсэн хэдий ч дархлаагаа маш сайн дэмжих хэрэгтэй болов уу. ### Г.гэрэл Миний хувьд аравдугаар сарын эхээр гуравдугаар тундаа хамрагдсан. Пфайзер вакцин хийлгэсэн ба ямар нэгэн сөрөг нөлөө илрээгүй. Аль улсын, ямар вакцин гэдгээсээ хамаараад вакцин хийлгэсний дараах шинж тэмдэг нь өөр байх шиг санагдсан. Ер нь бол миний зүгээс гуравдугаар тундаа хамрагдахыг дэмжиж байгаа. Учир нь сүргийн дархлаа тогтоохын тулд ард иргэдийн дундах дархлаажуулалтын хувь их байх хэрэгтэй гэдэг судалгаа сонсож байсан юм. Зөвхөн Монголд гэлтгүй олон улсад ч ийм хандлагатай байгаа. Үүнээс гадна, дархлаа сайтай байхад сэтгэл зүй, дасгал хөдөлгөөн, нойр, хоол гээд олон зүйл чухал учраас сайн идэж, унтаж амарч байгаарай. > Аль улсын, ямар вакцин гэдгээсээ хамаараад вакцин хийлгэсний дараах шинж тэмдэг нь өөр байх шиг санагдсан. ### Б.хулан Иргэдийг гуравдугаар тунд хамруулах тухай яригдаж эхлэхэд хийлгэх хэрэгтэй юм байна гэж бодсон. Он гарсны дараа аялж, зугаалахаар төлөвлөсөн болохоор вакцинд хамрагдах нь чухал санагдсан. Тиймээс МУИС-ийн ойр хавьд ажилтай явж байхдаа вакцинаа хийлгэхээр шийдээд нэмэлт тунгаа хийлгэчихсэн. Эхний хоёр тунгаа “Синофарм”-ийн вакциныг тариулсан бол дараагийн бүүстэр тунд “Пфайзер”-ийг тариулсан. Вакцин хийлгэсний дараа бие ядарч, хоёр гар хөндүүрлэж байсан. > Он гарсны дараа аялж, зугаалахаар төлөвлөсөн болохоор вакцинд хамрагдах нь чухал санагдсан.
https://unread.today/c/10x10-dignity-day
10 ертөнц, 10 өнцөг
Oyunlkham Gungaadorj
2021-11-13T00:00:00
11 сарын 13, 2021
10 ертөнц, 10 өнцөг: Нэр төрийн тухай
<div class="article-body"> <h2>Хүн бүрд төрөлхөөс өгөгдсөн заяагдмал чанар болох нэр төрийн тухай ойлголтыг бүрэн утгаар нь авч үзвэл тэгш эрх, үнэ цэнийн тухай цогц ухагдахуун болдог. Чихнээ хоногшсон уг холбоо үгийн цаана хүн байхын эрхэм чанар, нэгнээ хүндэтгэх хүндлэл, оршихуйн талаарх утга давхар агуулагдаж байдгийг та бид нас нэмэх тутмаа улам бүр ухаж ойлгодог гэхэд хилсдэхгүй болов уу. "10 ертөнц, 10 өнцөг" цувралынхаа ээлжит дугаарт бид нас насны төлөөлөл болсон эгэл зочдыг урьж, нэр төр гэсэн сэдвийн хүрээнд товчхон хөөрөлдсөн юм.  </h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">З.Дуламжав</h3><p></p><p>"Хүн нэрээ тогос өдөө" гэдэг. Эрдэмтэн мэргэн, алдартан, баян байхаас илүү хүн байх гэдэг нь л нэр төрөө сайхан авч явахын нэр. Хүн байна гэдэг нь их багаас эхэлдэг зүйл. Хүүхдээ хүн болгохын тулд эцэг эх өөрсдөө зөв хүмүүс байх хэрэгтэй, үлгэр дуурайл сайтай хүмүүжүүлэх хэрэгтэй. Тэгж байж хүүхдэдээ хайрлагдаж, хүүхдээсээ хүндлэл олж чадна. Бидний үеийнхэн бол эцэг эхийнхээ амьдад нэрийг нь гаргаж, үхсэн хойно нь ясыг нь өндөлзүүлэхгүй явах юм сан гэж л их хичээдэг. Эцэг эх минь бидний хувьд тийм л үнэтэй, нэртэй төртэй явсан хүмүүс гэсэн үг. </p><p>Гэтэл одоо дэлхий даяарчлагдаж, хүн бүр гар утсаараа хурдан хугацаанд олон хүнд мэдээлэл түгээж чаддаг болсон нь эцэг эхийнхээ ч, өөрийнхөө ч, бусдын ч нэрийг хайрлахаа болиход хүргээд байна уу даа гэж анзаарагдах юм. Хүний уул мөн чанарыг нь мэдэхгүй байж, нэг талыг нь харсан болоод л толгойд орсноороо муулж сайлна, үнэлж дүгнэнэ гэдэг яавч явууртай сайн зүйл биш. Нэр төр гэдэг босгоход их хэцүү мөртлөө нураахад даанч эмзэгхэн зүйл гэдгийг ойлгомоор байгаа юм. Өөртөө ч, өрөөлд ч хайртай, хүндлэлтэй байгаасай. </p><p>Ер нь хүнийг хайрлаж чаддаг, эргээд хайрлуулж, хайр дааж чаддаг байх шиг том эрдэм энэ дэлхийд үгүй. Үүний тулд хүн оюун санааны хувьд тэгш байх хэрэгтэй. Үүнийг зөв төрхтэй хүн хэмээнэ. Зөв төрх гэж дан ганц гадаад байдал, царай зүсийг хэлдэггүй юм шүү. Аав ээжийнхээ үлгэрлэснээр, засаг төрийнхөө зааснаар, өөрийнхөө ойлгож ухаарснаар аливаад мөнгөний ус шиг хөлбөрөлгүй, улааныг харж урвалгүй, шарыг харж шарвалгүй нэг чиг шугамаар амьдарч сурвал зохилтой. Зөв төрхтэй, зөв хүн байхын тулд эрүүл бай, шударга бай, өөрийн болон эцэг эхийнхээ нэрийг даах чадвартай бай. Энэ баян гэж долгинодоггүй, энэ ядуу гэж дарладаггүй бай. Ингэж чадвал хар аяндаа нэр төртэй амьдрал бий болно. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d254f2e0488ab9904a1257e35a490b34.png"></p><blockquote><p>Тос удах тусмаа нэвчдэг. Үнэн яг үүнтэй адил. Ямар нэгэн байдлаар мэдэгдэнэ. Нэр төртэй амьдрал үнэн байхаас эхэлнэ шүү. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Г.Тэлмүүн</h3><p></p><p>Би энэ талаар сайн бодож байгаагүй юм байна. Гэхдээ найзууд, гэр бүл минь надад хайртай, намайг сонсдог. Би ч бас дүү нараа сайн харж, аавдаа тусалж, найзуудынхаа ярьж байгааг дуустал сонсдог. Бас том хүмүүстэй хүндлэлтэй харьцдаг. Сургууль дээрээ багш нартаа толгой бөхийн мэндчилдэг. Өглөөний мэнд, сайн байна уу, баярлалаа, уучлаарай гэдэг үгсийг тогтмол хэрэглэдэг. Би үүнийг л нэр төр гэж бодож байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/55eb63811e8569829522d78ed2de895b.png"></p><blockquote><p>Муухай харьцаа, дээрэлхэлт, хэрүүл зэрэг л нэр төрийг үгүй хийж байдаг байх.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Н.Амгалан-эрдэнэ</h3><p></p><p>Бид амьдралаас маш их зүйлийг авдаг. Гэхдээ үндсэн өгөгдөл маань өгөх байдгийг мартчихсан мэт. Уг нь байгаль дэлхийгээс, энэ амьдралаас авч байгаа бүхнээ эргээд өгдөг, өгөхийг хичээдэг байвал бидний амьдардаг дэлхий, орчин нөхцөл илүү гоё байж болно. </p><p>Би байгууллагын <a href="https://www.facebook.com/ungunem/" target="_blank">хогийн менежментийн зөвлөх үйлчилгээ</a>ний чиглэлээр ажилладаг. Яг одоо хүн төрөлхтний өмнө тулгамдаад байгаа хамгийн хурц асуудлуудын нэгэнд гарц шийдэл боловсруулж, энэ чиглэлд хүмүүсийг уриалдаг энэ ажлаа тун их таашааж, талархаж хийдэг юм. Олон сайхан хүнтэй уулзуулж, "хог хаях гэдэг ийм сонирхолтой, сэтгэл ханамжтай зүйл гэдгийг мэдрүүлдэгт баярлалаа" гэх мэт урмын сайхан үгсээр тэтгэж байдаг тун эрхэм ажил. Юм нь элбэг болох тусам үнэ цэнийг нь бүрэн ойлгож үнэлэхээ болин, аливааг хайрлах чадвараа улам бүр алдаж байгаа энэ үед нийгэмдээ бага боловч өнгө нэмж яваа минь миний нэр төр, бахархал болов уу. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4c775ffa6208a845f06d03674d611cc2.png"></p><blockquote><p>Хэн нэгэнд муухай зүйл хийхгүй, хариуцсан ажлаа сэтгэлээсээ чанартай хийж, бага гэлтгүй үнэ цэнтэй амьдрах нь миний хувьд нэр төр.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Т.Ундрах</h3><p></p><p>Нөхөр бид хоёр наймдугаар ангидаа танилцаад үерхэж дотноссон. 14,15 настай л байсан гэсэн үг. Жил ирэх бүр хоорондоо дасаж, харилцаа гүнзгийрсээр 20 гараад л хөөрхөн охины аав ээж болцгоосон. Сайхан амьдарна, болгоно бүтээнэ, хамтдаа байна гэдэг итгэл хэн хэнд маань хангалттай байсан ч биднийг таньдаг хүмүүс, нийгмээс ирэх зарим нэг хандлага бодсоноос шал өөр, хааяа гомдмоор байсан шүү. "Их сургуулиа төгсөөгүй байхдаа хүүхэдтэй болчих юм уу? Хүүхдээрээ хүүхэдтэй болоод, одоо тэгээд мөнгө төгрөггүй, эрхэлсэн ажилгүй та хоёр яах юм?" гээд л явж өгнө. Эндээс л бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөх, хамтдаа чадна гэдгээ батлан харуулах буюу гэр бүлийнхээ нэр төрийг хамгаалах, нөгөө талаас санхүүгийн асуудлаа шийдэх эрэлхийлэл, хүсэл эрмэлзэлтэй болсон шиг байгаа юм. </p><p>Ерөөс ямар нэг зүйл эхлүүлэхийн л түүс болчихсон, хүүхдийнхээ хажуугаар тийм л зүйл ярьдаг байсан. Ярин ярьсаар "Хоёулаа ядаж өнгөт принтертэй болчихвол загвараа өөрсдөө гаргаад "цорын ганц" бүтээгдэхүүн хийгээд байж болох юм байна" гэж шийдсэн. Ингээд нөхөр маань гар утсаа зараад дээрээс нь багахан мөнгө нэмээд өнгөт принтер авч байлаа. Оюутан хүний мэдлийн ганц өмч л гар утас байна шүү дээ (инээв). Тэгээд л ажилдаа орсон. Чин сэтгэлийн хөдөлмөр хүнд танигддаг юм байна лээ. Үйлчлүүлэгчээ сайтар сонсож, яг хүссэн зүйлийг нь хийгээд өгчих юм сан гэдэг эрмэлзэлтэй, алдсан бол хариуцлагаас зугталгүй тэр бүрийг шийдэх хандлагатай байсан биднийг нэг нэгээсээ дуулсан худалдан авагчид тасралтгүй зорьж ирдэг болсон. Ингээд үйл ажиллагаа өргөжихийн хэрээр сошиал хаягтай болох шаардлага гарч, ярьж ярьж "<a href="https://www.instagram.com/huurhun.printshop/" target="_blank">Хөөрхөн принтшоп</a>" гэсэн нэр өгөөд ажиллаж эхэлсэн дээ.</p><p>Тэгээс эхэлж байсан манай инстаграм хаяг одоо 22.7 мянган дагагчтай, есөн ажилтантай, байнгын үйлчлүүлэгчидтэй подхийсэн бизнес болсон. Валентин, Цэргийн баяр, Мартаар бүр хонон өнжин ажиллаад ч захиалга, эрэлтээ дийлэхгүй болдог нь тухайн үедээ ядравч эргээд бодоход "Хоёулаа чадаж байна" гэсэн урамтай бодлыг төрүүлдэг. Бас зөвхөн захиалгын ажил авалгүй бэлэн бүтээгдэхүүн борлуулдаг дэлгүүртэй болж өргөжсөн. Ажлын байр бий болгож, хэдэн хүний амьдралд нэмэр тус болж байгаа нь их гоё. Манайх ч бүл нэмж, одоо дөрвүүлээ болсон. Хөөрхөн охин, "<a href="https://www.instagram.com/huurhun.printshop/" target="_blank">Хөөрхөн принтшоп</a>" маань бид хоёрт олон гоё зүйлийг авч ирсэн шүү. Ер нь энэ ажлын хамгийн гол үнэ цэн нь мөнгө санхүүгээс гадна бидний нэр төр, чадна гэдгээ харуулж буй явдал гэж боддог. Нэр төр, хүндлэл гэдэг чинь нийгмийн нэг хэсэг болж амьдарч байгаа хэн бүхний хувьд анхдагч хэрэгцээ шүү дээ. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b9ba498ec97050c94be9e337d54257cf.png"></p><blockquote><p>Хүний сонголт, шийдвэрийг хүндлэх хэрэгтэй. Санал оруулж, санаа тавьж болно, гэхдээ бүр ойр дотнын хүн нь биш л бол өөрийн бодлыг тулгаж, сөрөг үгээр гомдоох шаардлага үгүй. Энэ бол хүндлэл, нэр төрийн тухай хамгийн энгийн ойлголт. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Х.Цогтбилгүүндарь</h3><p></p><p>Амьдралын минь сүүлийн найман жил АНУ-д өнгөрсөн юм. Анх очиход жаахан хүүхэд байсан болохоор эхний хэдэн жилд зүгээр л байгаа орчиндоо уусаж, соёлыг нь ойлгож, түүнд нэвтрэхийг хичээдэг байсан. Боломж ихтэй, эрх чөлөөг эрхэмлэдэг том, сайхан улс ч гэлээ нөгөө талаар олон үндэстэн амьдардаг орон болохоор яг дотор нь ороод, биеэр мэдрээд явахад ялгаварлан гадуурхалт санаснаас нэлээд их. Засгийн Газар, нийгмийнх нь бий болгосон соёл хандлага нь хүмүүсийг улс үндэс, шашин шүтлэг, арьс өнгөөр ерөнхийд нь ангилчихдаг, иргэд нь ч түүнийг нь хүлээгээд авчихсан байх жишээний. Тэгэхээс ч аргагүй. Тэнд амьдарч л байгаа болохоор би бас анхандаа түүнд нь баригдаад, нэг мэдэхэд л дотроо хүмүүсийг ялгадаг болсон байснаа хэдэн жилийн дараа анзаарсан. Тогтолцоо, системчлэлд нь автсан байснаа ойлгосон даруйдаа энэ хэвшмэл хайрцагнаас гарахын тулд тэгш эрх, хүндлэлийн талаар илүү цаг гаргаж бодох болсон л доо. </p><p>Гэтэл 2020 оны ихээр Жорж Плоид хэмээх хар арьстай залууг цагаан арьст цагдаа хүзүүн тус газар нь өвдөглөсөөр байгаад амьсгалыг нь боож аминд нь хүрсэн цочирдмоор хэрэг гарсан. Тэр нь Миннеполис хот буюу миний амьдардаг, тэгээд бүр гэрээс маань тавхан минутын зайтай газар болсон нь нэлээд цочирдуулсан. Надтай ийм ойрхон ялгаварлан гадуурхалт, бурангуй дээрэнгүй хүмүүс байна шүү дээ гэх бодол. Уг явдлын улмаас идэвхэжсэн #BlackLivesMatter хөдөлгөөн цар тахлын үед ч эрчтэй сайн өрнөсөн нь ерөөс хүн нэг бүрийн нэр төр, эрх ашиг, хүндлэлийн төлөө шүү дээ. Хэнийг ч ялгалгүй, хүнийг хүнээр нь хүлээж авч хүндэлье гэдэг агуулгыг л олон нийтэд хүргэх гэсэн дуу хоолой. </p><p>Монголдоо ирээд зөвхөн үндсэн ажлаа хийгээд явалгүй нийгэмдээ ахиу үнэ цэнтэй хүн байхыг хүссэн учраас "<a href="https://www.facebook.com/MongolShapers/" target="_blank">Global Shapers UB Hub</a>"-д нэгдсэн. Энэ нийгэмлэгийн гишүүн болоход хэрэгжүүлж байгаа төслүүдээс нь "<a href="https://www.facebook.com/MongolDignity/" target="_blank">Даян Дэлхийн Нэр Төрөө Эрхэмлэх Өдөр</a>"-ийн ажил хамгийн их анхаарал татсан. Үнэхээр л хүн бүр бусдын нэр төрийг хүндэлж, хүний тэр амин чанарт нь хүлээцтэй хүндлэлтэй хандахад л олон асуудал хялбархан шийдэгдэнэ. Ойлгож сурч яваа зүйлээ бодит ажил болгож байгаа маань надад үнэ цэнтэй санагддаг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/edf301b964cb994ec49520e4c4b9e784.png"></p><blockquote><p>Дэлхийн хөгжлийн арга зүй доороос дээш буюу нийгмийн хамгийн бага нэгжээс эхлэх болоод байна. Амьдралд буусан, бодитой шийдвэр гаргалтад тэмүүлж байна гэсэн үг. Нийгмийн хамгийн доод түвшнийхний эрх ашгийг хамгаалж, нэр төрийг хүндэтгэх нь бидний хүсэж тэмүүлж ирсэн тогтолцоог бүтээх хамгийн үр дүнтэй арга байх. Тиймээс л сургуулиа төгсмөгцөө эх орондоо ирж ажиллахыг хүссэн. </p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p><br></p><p><b>Санал болгох: <a href="https://unread.today/c/insight-global-dignity-day2021" target="_blank">"Global Dignity Day" - Нэр төрөө эрхэмлэх өдрүүд</a></b></p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Н.Даваажав</h3><p></p><p>30 гаруй жил нярайн сувилагчаар ажиллаж байна. Хийж байгаа ажилдаа эзэн нь болж, хоёргүй сэтгэлээр ажилдаа ханддагаа хамгийн нэр төртэй зүйл хэмээн бодож явдаг. Амин хэлхээг үргэлжлүүлэх нялх үрсийг энэ хорвоод ирэхэд нь тосож авч, асарч халамжилна гэдэг ганц нэр төрөөс гадна сүсэг бишрэлийн зүгээс харахад том буян юм болов уу. </p><p>Нэр төр заавал алдар нэрд оршдоггүй. Энэ бол хүн бүрд, өдөр бүр хийж байгаа ажилд нь, бодож байгаа бодолд нь байдаг зүйл юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/1dc73aaad1e5126f3ea1a5dd1cae61d6.png"></p><blockquote><p>Нэр төр бол зөв сайхан амьдаръя гэсэн сэтгэл зүтгэл, үзэл бодол, үнэ цэнтэй ажил мэргэжил юм.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">А.Баттулга</h3><p></p><p>Нэр төр... Нэлээд хүнд сэдэв шиг санагдаж байна. Ингээд асуухаар хамгийн түрүүнд нэг зүйл л толгойд орж ирж байна л даа. </p><p>Уран бүтээлч хүнийг гаргаж буй бүтээл, хувь хүнийх нь туулж буй намтар хоёрыг тусад нь салгаж хүлээн авах хэрэгтэй гэж боддог. Өөрөөр хэлбэл уран бүтээлчид бусадтай хуваалцахыг хүссэн талаа л дэлгэн тавьдаг. Харин үзэгч түүнийг өөрийн мэдрэмжээр хүлээж авахын сацуу давхар тухайн уран бүтээлчийг дотроо төсөөлж, өөрийнхөөрөө зурагладаг. Гэвч хэзээ нэгэн цагт бодит байдал өөрийнх нь сэтгэлдээ зурагласан зураглалтай зөрөх үед хүмүүс ихэвчлэн нөгөө хүнээ өмнөх шигээ үнэлэхээ болиод, зарим тохиолдолд сөрөг мэдрэмжээ нийтэд, сошиал платформд бичээд, илэрхийлээд эхэлдэг нь өрөөсгөл санагддаг юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/df82d90924cbeccbada3e83c4469da02.png"></p><blockquote><p><a href="http://posted.mn/c/patiar-abattulga" target="_blank">Хийсэн ажлууд, авсан зургууд</a> маань хаа нэг өөр газар гарчихсан яваа харагддаг л юм. Оюуны өмчийн тухай ойлголт одоогоор манайд тийм ч сайн хөгжөөгүй байна. Ямар ч гэсэн ч түүнийг ашиглаж буй хүмүүс эх сурвалжаа дурдах нь зүйтэй. Хийж буй ажил бол тухайн хүний бий болгож буй үнэ цэн, нэр төр шүү дээ.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ц.Чимэдюдон</h3><p></p><p>2018 оны есдүгээр сард нөхөр бид хоёр хөөрхөн охины эцэг эх болсон юм. Энх амаржиж, гэртээ харих үед охид маань бусдын л адил нярайн эхэн үед илэрдэг шарлалттай байлаа. Бид ч бүх л хүүхдэд байдаг асуудал гэж бодоод эмчийнхээ зөвлөсөн арга хэмжээг тогтмол аваад явж байтал нэг л өглөө нэг ихрийн маань амьсгал боогдож, арьс нь хөхрөөд ирсэн. Яарч сандран эмнэлэгт үзүүлтэл шарлалт нь физиологийн хэвийн хэмжээнээс хальж эмгэгийн түвшинд очсон байсан л даа. Нярайн шарлалт хүндэрвэл тархинд нөлөөлж тархины саажилт үүсгэх өндөр эрсдэлтэй байдаг юм билээ. Үүнийг сонсоод айж сандарсан эцэг эхчүүд хүүхдээ аль болох хурдан фотоаппаратанд оруулахыг л хүсдэг. </p><p>Гэтэл тухайн үед ЭХЭМҮТ-д энэ аппарат цөөн тоотой байсны улмаас олон нярай ээлжээ хүлээн, эрсдэлд улам ойртсоор байсан нь эцэг эхчүүдэд маш хүнд тусаж байсан. Ялангуяа ямар ч эм, тариа гэрлийн шарлалттай дүйцдэггүй нь бүр ч их цухалдуулдаг. Аз болж охиноо сайн эдгээгээд эмнэлгээс гарсны дараа нөхөр бид хоёр үүний төлөө ямар нэг зүйл хийх ёстойг ойлгосон. Учир нь нярай хүүхэдтэй нялх биетэй ээжүүдэд маш түгээмэл тулгардаг эмзэг асуудал болохыг биеэр мэдэрсэн болохоор тэр. Ингээд бид ЭХЭМҮТ-д нярайн шарлалтын 10 фотоаппарат хандивлах зорилго тавиад "Эрүүл нярай" аянаа хоёр найзынхаа хамтаар эхлүүлсэн. Гурван жилийн хугацаанд сайхан сэтгэлт хүмүүс, хандивчлагчдаас нийт 26 сая төгрөг цуглуулж зорилгодоо амжилттай хүрч чадсан уг төсөл бидний амьдралдаа хийсэн хамгийн нэр төртэй зүйлсийн нэг. Ээж болно, хүүхдийнхээ сайн сайхны төлөө чадах бүхнийг хийнэ гэдэг эцэг эхчүүдийн хувьд том нэр төр. Үүний дараа бусдын хүүхдэд тусална гэдэг олон гэр бүлд нь өгч буй үнэ цэн гэж боддог. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/40d403ad507b5fc1b45c6eacbd13e0a8.png"></p><blockquote><p>Амьд яваа цагтаа өөртөө сэтгэл ханамжтай, бас бусдад тустай амьдрах шиг том нэр төр байдаг гэж үү.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Б.Мөнх-Амь</h3><p></p><p>Нэр төр гэдэг миний хувьд яг ус агаар шиг, биеийн амин эд эрхтэн шиг чухал зүйл. Магадгүй энэ бол хүн бүрд төрөхөөс заяагдсан хамгийн чухал өгөгдөл байх. Амьсгалах, амьдрах гэдэг шал ондоо ойлголт. Нэр төргүй амьдрал бол зүгээр л амьсгалах төдийхнөөр оршиж байгаа хэлбэр, амьдарч чадахгүй байна л гэсэн үг шүү дээ. Харин амьдарна гэдэг нэр төртэй байх явдал гэж хэлнэ. Би 12 дугаар ангид байхдаа ажлын байран дээр гарсан. Яг тэр үед харилцагч байгууллагууд миний юу хийж чаддагт биш зөвхөн нас, оворт л анхаарлаа хандуулдаг байсан нь таалагдаагүй. Бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөж, өөрийнхөөрөө хүндлэгдэж, хийж чаддаг зүйлээрээ үнэ цэн бүтээж, нэр төртэй амьдрах гэж л бид энэ хорвоод ирдэг байх. Тийм ч учраас өөрийнхөө болон бусдын нэр төрийг ихэд хүндэлж, хүнтэй хүнийх нь хувьд харилцахыг хичээдэг. Ер нь нэр төр гэдэг жижигхэн зүйл дээр ч сэвтэж болох эмзэг эд хэрнээ хийдэг чаддаг зүйлтэй, зөв амьдарч чадвал хадгалж явахад тийм ч хэцүү зүйл биш гэдгийг ажиллах тусам ойлгож авч байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e2c838d0d325eaf462730b655a82f728.png"></p><blockquote><p>Аль бага байхаас л хүмүүс надтай "Өвөө чинь (МУАЖ Б.Дамчаа агсан) ийм мундаг хүн байсан байхад харин чи...!?" гэдэг хандлагаар ярьдаг байсан юм. Тэр нь нэг талаас урам зориг өгч, үүрэг хариуцлагыг ойлгуулдаг ч зарим талаараа дарамт мэдрүүлж, амьдрал минь өвөөгийнхөө нэр сүрэнд дарагдсаар өнгөрчих юм шиг таагүй мэдрэмж төрүүлдэг байсан. Одоо ч хааяа тэгж мэдрэгдсээр л байдаг. Энэ мэтээр том болох тусам ялгаатай хүмүүсийг хооронд нь жишиж, нэр төрийг нэр хүндтэй хольж хутган, өөрийнхөөрөө л амьдарч яваа хүний оршихуйд дураараа халдах нь бүдүүлэг хандлага шиг санагддаг болсон байна лээ.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Н.Дүгиймаа</h3><p></p><p>Би "Нэр хугарахаар яс хугар" гэдэг хүмүүжлээр өссөн үеийн төлөөлөл. Тиймдээ ч миний хувьд нэр төр хамгийн чухал зүйлсийн нэг. Өөрийн нэр төрийг сэвтүүлэхгүй, бас бусдын нэр төрд халдахгүй байхын тулд би хүмүүсийн хооронд элдэв юм ярьж явахыг өөртөө хэзээнээс л зөвшөөрөлгүй явсаар өдийг хүрсэн. Хүний надад итгээд ярьсан зүйлийг өөр хүнд ярьж явна гэдэг бол өөрийн нэр төрийг үнэгүйдүүлж, итгэл алдаж байгаа хэрэг. Тиймээс яаж ч хэл загатнасан хүний нууцыг, хүний яриаг өөрийнхөө цээжинд л үлдээдэг. Хүн бүр алдартай, нэр хүндтэй байх албагүй, гэхдээ өөрийн нэрийг хамгийн энгийн зүйлс дээр ч эрхэмлэж явах хэрэгтэй. Тэгж л боддог. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f874add6e0a1e2cbd3c6bf81c771b55a.png"></p><blockquote><p>Хэлэхийг хүссэн зүйлээ хэлэхийг хүссэн хүндээ нүүрийг нь хараад хэлж чадаагүй л бол араар нь бас юу ч ярихгүй л байх хэрэгтэй. Өөрөө ч мэдэлгүй, саваагүйтэж явахдаа бусдын нэр төр, амьдралд нь санамсаргүйгээр халдах магадлал их байдаг тул үүнээс болгоомжилж, өөртөө болон бусдад үнэнч явах нь нэр төртэй амьдрахын суурь зарчим байдаг болов уу. </p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/821bfd46f547cd72025be195da78068c.png"></p><p></p><p><br></p><p>Энэхүү контентыг "Дэлхийн Залуу Удирдагчид" болон "<a href="https://www.facebook.com/MongolShapers" target="_blank">Глобал Шэйпэрс Улаанбаатар Хаб</a>" нийгэмлэг, "Ард Санхүүгийн Нэгдэл", "Unread Media"-гийн хамтран зохион байгуулж буй "<a href="https://www.facebook.com/MongolDignity" target="_blank">Даян Дэлхийн Нэр Төрөө Эрхэмлэх Өдөр</a>"-ийн хүрээнд бэлтгэн хүргэв.</p><p><br></p> </div>
Хүн бүрд төрөлхөөс өгөгдсөн заяагдмал чанар болох нэр төрийн тухай ойлголтыг бүрэн утгаар нь авч үзвэл тэгш эрх, үнэ цэнийн тухай цогц ухагдахуун болдог. Чихнээ хоногшсон уг холбоо үгийн цаана хүн байхын эрхэм чанар, нэгнээ хүндэтгэх хүндлэл, оршихуйн талаарх утга давхар агуулагдаж байдгийг та бид нас нэмэх тутмаа улам бүр ухаж ойлгодог гэхэд хилсдэхгүй болов уу. "10 ертөнц, 10 өнцөг" цувралынхаа ээлжит дугаарт бид нас насны төлөөлөл болсон эгэл зочдыг урьж, нэр төр гэсэн сэдвийн хүрээнд товчхон хөөрөлдсөн юм. З.Дуламжав "Хүн нэрээ тогос өдөө" гэдэг. Эрдэмтэн мэргэн, алдартан, баян байхаас илүү хүн байх гэдэг нь л нэр төрөө сайхан авч явахын нэр. Хүн байна гэдэг нь их багаас эхэлдэг зүйл. Хүүхдээ хүн болгохын тулд эцэг эх өөрсдөө зөв хүмүүс байх хэрэгтэй, үлгэр дуурайл сайтай хүмүүжүүлэх хэрэгтэй. Тэгж байж хүүхдэдээ хайрлагдаж, хүүхдээсээ хүндлэл олж чадна. Бидний үеийнхэн бол эцэг эхийнхээ амьдад нэрийг нь гаргаж, үхсэн хойно нь ясыг нь өндөлзүүлэхгүй явах юм сан гэж л их хичээдэг. Эцэг эх минь бидний хувьд тийм л үнэтэй, нэртэй төртэй явсан хүмүүс гэсэн үг. Гэтэл одоо дэлхий даяарчлагдаж, хүн бүр гар утсаараа хурдан хугацаанд олон хүнд мэдээлэл түгээж чаддаг болсон нь эцэг эхийнхээ ч, өөрийнхөө ч, бусдын ч нэрийг хайрлахаа болиход хүргээд байна уу даа гэж анзаарагдах юм. Хүний уул мөн чанарыг нь мэдэхгүй байж, нэг талыг нь харсан болоод л толгойд орсноороо муулж сайлна, үнэлж дүгнэнэ гэдэг яавч явууртай сайн зүйл биш. Нэр төр гэдэг босгоход их хэцүү мөртлөө нураахад даанч эмзэгхэн зүйл гэдгийг ойлгомоор байгаа юм. Өөртөө ч, өрөөлд ч хайртай, хүндлэлтэй байгаасай. Ер нь хүнийг хайрлаж чаддаг, эргээд хайрлуулж, хайр дааж чаддаг байх шиг том эрдэм энэ дэлхийд үгүй. Үүний тулд хүн оюун санааны хувьд тэгш байх хэрэгтэй. Үүнийг зөв төрхтэй хүн хэмээнэ. Зөв төрх гэж дан ганц гадаад байдал, царай зүсийг хэлдэггүй юм шүү. Аав ээжийнхээ үлгэрлэснээр, засаг төрийнхөө зааснаар, өөрийнхөө ойлгож ухаарснаар аливаад мөнгөний ус шиг хөлбөрөлгүй, улааныг харж урвалгүй, шарыг харж шарвалгүй нэг чиг шугамаар амьдарч сурвал зохилтой. Зөв төрхтэй, зөв хүн байхын тулд эрүүл бай, шударга бай, өөрийн болон эцэг эхийнхээ нэрийг даах чадвартай бай. Энэ баян гэж долгинодоггүй, энэ ядуу гэж дарладаггүй бай. Ингэж чадвал хар аяндаа нэр төртэй амьдрал бий болно. Тос удах тусмаа нэвчдэг. Үнэн яг үүнтэй адил. Ямар нэгэн байдлаар мэдэгдэнэ. Нэр төртэй амьдрал үнэн байхаас эхэлнэ шүү. Г.Тэлмүүн Би энэ талаар сайн бодож байгаагүй юм байна. Гэхдээ найзууд, гэр бүл минь надад хайртай, намайг сонсдог. Би ч бас дүү нараа сайн харж, аавдаа тусалж, найзуудынхаа ярьж байгааг дуустал сонсдог. Бас том хүмүүстэй хүндлэлтэй харьцдаг. Сургууль дээрээ багш нартаа толгой бөхийн мэндчилдэг. Өглөөний мэнд, сайн байна уу, баярлалаа, уучлаарай гэдэг үгсийг тогтмол хэрэглэдэг. Би үүнийг л нэр төр гэж бодож байна. Муухай харьцаа, дээрэлхэлт, хэрүүл зэрэг л нэр төрийг үгүй хийж байдаг байх. Н.Амгалан-эрдэнэ Бид амьдралаас маш их зүйлийг авдаг. Гэхдээ үндсэн өгөгдөл маань өгөх байдгийг мартчихсан мэт. Уг нь байгаль дэлхийгээс, энэ амьдралаас авч байгаа бүхнээ эргээд өгдөг, өгөхийг хичээдэг байвал бидний амьдардаг дэлхий, орчин нөхцөл илүү гоё байж болно. Би байгууллагын хогийн менежментийн зөвлөх үйлчилгээ ний чиглэлээр ажилладаг. Яг одоо хүн төрөлхтний өмнө тулгамдаад байгаа хамгийн хурц асуудлуудын нэгэнд гарц шийдэл боловсруулж, энэ чиглэлд хүмүүсийг уриалдаг энэ ажлаа тун их таашааж, талархаж хийдэг юм. Олон сайхан хүнтэй уулзуулж, "хог хаях гэдэг ийм сонирхолтой, сэтгэл ханамжтай зүйл гэдгийг мэдрүүлдэгт баярлалаа" гэх мэт урмын сайхан үгсээр тэтгэж байдаг тун эрхэм ажил. Юм нь элбэг болох тусам үнэ цэнийг нь бүрэн ойлгож үнэлэхээ болин, аливааг хайрлах чадвараа улам бүр алдаж байгаа энэ үед нийгэмдээ бага боловч өнгө нэмж яваа минь миний нэр төр, бахархал болов уу. Хэн нэгэнд муухай зүйл хийхгүй, хариуцсан ажлаа сэтгэлээсээ чанартай хийж, бага гэлтгүй үнэ цэнтэй амьдрах нь миний хувьд нэр төр. Т.Ундрах Нөхөр бид хоёр наймдугаар ангидаа танилцаад үерхэж дотноссон. 14,15 настай л байсан гэсэн үг. Жил ирэх бүр хоорондоо дасаж, харилцаа гүнзгийрсээр 20 гараад л хөөрхөн охины аав ээж болцгоосон. Сайхан амьдарна, болгоно бүтээнэ, хамтдаа байна гэдэг итгэл хэн хэнд маань хангалттай байсан ч биднийг таньдаг хүмүүс, нийгмээс ирэх зарим нэг хандлага бодсоноос шал өөр, хааяа гомдмоор байсан шүү. "Их сургуулиа төгсөөгүй байхдаа хүүхэдтэй болчих юм уу? Хүүхдээрээ хүүхэдтэй болоод, одоо тэгээд мөнгө төгрөггүй, эрхэлсэн ажилгүй та хоёр яах юм?" гээд л явж өгнө. Эндээс л бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөх, хамтдаа чадна гэдгээ батлан харуулах буюу гэр бүлийнхээ нэр төрийг хамгаалах, нөгөө талаас санхүүгийн асуудлаа шийдэх эрэлхийлэл, хүсэл эрмэлзэлтэй болсон шиг байгаа юм. Ерөөс ямар нэг зүйл эхлүүлэхийн л түүс болчихсон, хүүхдийнхээ хажуугаар тийм л зүйл ярьдаг байсан. Ярин ярьсаар "Хоёулаа ядаж өнгөт принтертэй болчихвол загвараа өөрсдөө гаргаад "цорын ганц" бүтээгдэхүүн хийгээд байж болох юм байна" гэж шийдсэн. Ингээд нөхөр маань гар утсаа зараад дээрээс нь багахан мөнгө нэмээд өнгөт принтер авч байлаа. Оюутан хүний мэдлийн ганц өмч л гар утас байна шүү дээ (инээв). Тэгээд л ажилдаа орсон. Чин сэтгэлийн хөдөлмөр хүнд танигддаг юм байна лээ. Үйлчлүүлэгчээ сайтар сонсож, яг хүссэн зүйлийг нь хийгээд өгчих юм сан гэдэг эрмэлзэлтэй, алдсан бол хариуцлагаас зугталгүй тэр бүрийг шийдэх хандлагатай байсан биднийг нэг нэгээсээ дуулсан худалдан авагчид тасралтгүй зорьж ирдэг болсон. Ингээд үйл ажиллагаа өргөжихийн хэрээр сошиал хаягтай болох шаардлага гарч, ярьж ярьж " Хөөрхөн принтшоп " гэсэн нэр өгөөд ажиллаж эхэлсэн дээ. Тэгээс эхэлж байсан манай инстаграм хаяг одоо 22.7 мянган дагагчтай, есөн ажилтантай, байнгын үйлчлүүлэгчидтэй подхийсэн бизнес болсон. Валентин, Цэргийн баяр, Мартаар бүр хонон өнжин ажиллаад ч захиалга, эрэлтээ дийлэхгүй болдог нь тухайн үедээ ядравч эргээд бодоход "Хоёулаа чадаж байна" гэсэн урамтай бодлыг төрүүлдэг. Бас зөвхөн захиалгын ажил авалгүй бэлэн бүтээгдэхүүн борлуулдаг дэлгүүртэй болж өргөжсөн. Ажлын байр бий болгож, хэдэн хүний амьдралд нэмэр тус болж байгаа нь их гоё. Манайх ч бүл нэмж, одоо дөрвүүлээ болсон. Хөөрхөн охин, " Хөөрхөн принтшоп " маань бид хоёрт олон гоё зүйлийг авч ирсэн шүү. Ер нь энэ ажлын хамгийн гол үнэ цэн нь мөнгө санхүүгээс гадна бидний нэр төр, чадна гэдгээ харуулж буй явдал гэж боддог. Нэр төр, хүндлэл гэдэг чинь нийгмийн нэг хэсэг болж амьдарч байгаа хэн бүхний хувьд анхдагч хэрэгцээ шүү дээ. Хүний сонголт, шийдвэрийг хүндлэх хэрэгтэй. Санал оруулж, санаа тавьж болно, гэхдээ бүр ойр дотнын хүн нь биш л бол өөрийн бодлыг тулгаж, сөрөг үгээр гомдоох шаардлага үгүй. Энэ бол хүндлэл, нэр төрийн тухай хамгийн энгийн ойлголт. Х.Цогтбилгүүндарь Амьдралын минь сүүлийн найман жил АНУ-д өнгөрсөн юм. Анх очиход жаахан хүүхэд байсан болохоор эхний хэдэн жилд зүгээр л байгаа орчиндоо уусаж, соёлыг нь ойлгож, түүнд нэвтрэхийг хичээдэг байсан. Боломж ихтэй, эрх чөлөөг эрхэмлэдэг том, сайхан улс ч гэлээ нөгөө талаар олон үндэстэн амьдардаг орон болохоор яг дотор нь ороод, биеэр мэдрээд явахад ялгаварлан гадуурхалт санаснаас нэлээд их. Засгийн Газар, нийгмийнх нь бий болгосон соёл хандлага нь хүмүүсийг улс үндэс, шашин шүтлэг, арьс өнгөөр ерөнхийд нь ангилчихдаг, иргэд нь ч түүнийг нь хүлээгээд авчихсан байх жишээний. Тэгэхээс ч аргагүй. Тэнд амьдарч л байгаа болохоор би бас анхандаа түүнд нь баригдаад, нэг мэдэхэд л дотроо хүмүүсийг ялгадаг болсон байснаа хэдэн жилийн дараа анзаарсан. Тогтолцоо, системчлэлд нь автсан байснаа ойлгосон даруйдаа энэ хэвшмэл хайрцагнаас гарахын тулд тэгш эрх, хүндлэлийн талаар илүү цаг гаргаж бодох болсон л доо. Гэтэл 2020 оны ихээр Жорж Плоид хэмээх хар арьстай залууг цагаан арьст цагдаа хүзүүн тус газар нь өвдөглөсөөр байгаад амьсгалыг нь боож аминд нь хүрсэн цочирдмоор хэрэг гарсан. Тэр нь Миннеполис хот буюу миний амьдардаг, тэгээд бүр гэрээс маань тавхан минутын зайтай газар болсон нь нэлээд цочирдуулсан. Надтай ийм ойрхон ялгаварлан гадуурхалт, бурангуй дээрэнгүй хүмүүс байна шүү дээ гэх бодол. Уг явдлын улмаас идэвхэжсэн #BlackLivesMatter хөдөлгөөн цар тахлын үед ч эрчтэй сайн өрнөсөн нь ерөөс хүн нэг бүрийн нэр төр, эрх ашиг, хүндлэлийн төлөө шүү дээ. Хэнийг ч ялгалгүй, хүнийг хүнээр нь хүлээж авч хүндэлье гэдэг агуулгыг л олон нийтэд хүргэх гэсэн дуу хоолой. Монголдоо ирээд зөвхөн үндсэн ажлаа хийгээд явалгүй нийгэмдээ ахиу үнэ цэнтэй хүн байхыг хүссэн учраас " Global Shapers UB Hub "-д нэгдсэн. Энэ нийгэмлэгийн гишүүн болоход хэрэгжүүлж байгаа төслүүдээс нь " Даян Дэлхийн Нэр Төрөө Эрхэмлэх Өдөр "-ийн ажил хамгийн их анхаарал татсан. Үнэхээр л хүн бүр бусдын нэр төрийг хүндэлж, хүний тэр амин чанарт нь хүлээцтэй хүндлэлтэй хандахад л олон асуудал хялбархан шийдэгдэнэ. Ойлгож сурч яваа зүйлээ бодит ажил болгож байгаа маань надад үнэ цэнтэй санагддаг. Дэлхийн хөгжлийн арга зүй доороос дээш буюу нийгмийн хамгийн бага нэгжээс эхлэх болоод байна. Амьдралд буусан, бодитой шийдвэр гаргалтад тэмүүлж байна гэсэн үг. Нийгмийн хамгийн доод түвшнийхний эрх ашгийг хамгаалж, нэр төрийг хүндэтгэх нь бидний хүсэж тэмүүлж ирсэн тогтолцоог бүтээх хамгийн үр дүнтэй арга байх. Тиймээс л сургуулиа төгсмөгцөө эх орондоо ирж ажиллахыг хүссэн. Санал болгох: "Global Dignity Day" - Нэр төрөө эрхэмлэх өдрүүд Н.Даваажав 30 гаруй жил нярайн сувилагчаар ажиллаж байна. Хийж байгаа ажилдаа эзэн нь болж, хоёргүй сэтгэлээр ажилдаа ханддагаа хамгийн нэр төртэй зүйл хэмээн бодож явдаг. Амин хэлхээг үргэлжлүүлэх нялх үрсийг энэ хорвоод ирэхэд нь тосож авч, асарч халамжилна гэдэг ганц нэр төрөөс гадна сүсэг бишрэлийн зүгээс харахад том буян юм болов уу. Нэр төр заавал алдар нэрд оршдоггүй. Энэ бол хүн бүрд, өдөр бүр хийж байгаа ажилд нь, бодож байгаа бодолд нь байдаг зүйл юм. Нэр төр бол зөв сайхан амьдаръя гэсэн сэтгэл зүтгэл, үзэл бодол, үнэ цэнтэй ажил мэргэжил юм. А.Баттулга Нэр төр... Нэлээд хүнд сэдэв шиг санагдаж байна. Ингээд асуухаар хамгийн түрүүнд нэг зүйл л толгойд орж ирж байна л даа. Уран бүтээлч хүнийг гаргаж буй бүтээл, хувь хүнийх нь туулж буй намтар хоёрыг тусад нь салгаж хүлээн авах хэрэгтэй гэж боддог. Өөрөөр хэлбэл уран бүтээлчид бусадтай хуваалцахыг хүссэн талаа л дэлгэн тавьдаг. Харин үзэгч түүнийг өөрийн мэдрэмжээр хүлээж авахын сацуу давхар тухайн уран бүтээлчийг дотроо төсөөлж, өөрийнхөөрөө зурагладаг. Гэвч хэзээ нэгэн цагт бодит байдал өөрийнх нь сэтгэлдээ зурагласан зураглалтай зөрөх үед хүмүүс ихэвчлэн нөгөө хүнээ өмнөх шигээ үнэлэхээ болиод, зарим тохиолдолд сөрөг мэдрэмжээ нийтэд, сошиал платформд бичээд, илэрхийлээд эхэлдэг нь өрөөсгөл санагддаг юм. Хийсэн ажлууд, авсан зургууд маань хаа нэг өөр газар гарчихсан яваа харагддаг л юм. Оюуны өмчийн тухай ойлголт одоогоор манайд тийм ч сайн хөгжөөгүй байна. Ямар ч гэсэн ч түүнийг ашиглаж буй хүмүүс эх сурвалжаа дурдах нь зүйтэй. Хийж буй ажил бол тухайн хүний бий болгож буй үнэ цэн, нэр төр шүү дээ. Ц.Чимэдюдон 2018 оны есдүгээр сард нөхөр бид хоёр хөөрхөн охины эцэг эх болсон юм. Энх амаржиж, гэртээ харих үед охид маань бусдын л адил нярайн эхэн үед илэрдэг шарлалттай байлаа. Бид ч бүх л хүүхдэд байдаг асуудал гэж бодоод эмчийнхээ зөвлөсөн арга хэмжээг тогтмол аваад явж байтал нэг л өглөө нэг ихрийн маань амьсгал боогдож, арьс нь хөхрөөд ирсэн. Яарч сандран эмнэлэгт үзүүлтэл шарлалт нь физиологийн хэвийн хэмжээнээс хальж эмгэгийн түвшинд очсон байсан л даа. Нярайн шарлалт хүндэрвэл тархинд нөлөөлж тархины саажилт үүсгэх өндөр эрсдэлтэй байдаг юм билээ. Үүнийг сонсоод айж сандарсан эцэг эхчүүд хүүхдээ аль болох хурдан фотоаппаратанд оруулахыг л хүсдэг. Гэтэл тухайн үед ЭХЭМҮТ-д энэ аппарат цөөн тоотой байсны улмаас олон нярай ээлжээ хүлээн, эрсдэлд улам ойртсоор байсан нь эцэг эхчүүдэд маш хүнд тусаж байсан. Ялангуяа ямар ч эм, тариа гэрлийн шарлалттай дүйцдэггүй нь бүр ч их цухалдуулдаг. Аз болж охиноо сайн эдгээгээд эмнэлгээс гарсны дараа нөхөр бид хоёр үүний төлөө ямар нэг зүйл хийх ёстойг ойлгосон. Учир нь нярай хүүхэдтэй нялх биетэй ээжүүдэд маш түгээмэл тулгардаг эмзэг асуудал болохыг биеэр мэдэрсэн болохоор тэр. Ингээд бид ЭХЭМҮТ-д нярайн шарлалтын 10 фотоаппарат хандивлах зорилго тавиад "Эрүүл нярай" аянаа хоёр найзынхаа хамтаар эхлүүлсэн. Гурван жилийн хугацаанд сайхан сэтгэлт хүмүүс, хандивчлагчдаас нийт 26 сая төгрөг цуглуулж зорилгодоо амжилттай хүрч чадсан уг төсөл бидний амьдралдаа хийсэн хамгийн нэр төртэй зүйлсийн нэг. Ээж болно, хүүхдийнхээ сайн сайхны төлөө чадах бүхнийг хийнэ гэдэг эцэг эхчүүдийн хувьд том нэр төр. Үүний дараа бусдын хүүхдэд тусална гэдэг олон гэр бүлд нь өгч буй үнэ цэн гэж боддог. Амьд яваа цагтаа өөртөө сэтгэл ханамжтай, бас бусдад тустай амьдрах шиг том нэр төр байдаг гэж үү. Б.Мөнх-Амь Нэр төр гэдэг миний хувьд яг ус агаар шиг, биеийн амин эд эрхтэн шиг чухал зүйл. Магадгүй энэ бол хүн бүрд төрөхөөс заяагдсан хамгийн чухал өгөгдөл байх. Амьсгалах, амьдрах гэдэг шал ондоо ойлголт. Нэр төргүй амьдрал бол зүгээр л амьсгалах төдийхнөөр оршиж байгаа хэлбэр, амьдарч чадахгүй байна л гэсэн үг шүү дээ. Харин амьдарна гэдэг нэр төртэй байх явдал гэж хэлнэ. Би 12 дугаар ангид байхдаа ажлын байран дээр гарсан. Яг тэр үед харилцагч байгууллагууд миний юу хийж чаддагт биш зөвхөн нас, оворт л анхаарлаа хандуулдаг байсан нь таалагдаагүй. Бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөж, өөрийнхөөрөө хүндлэгдэж, хийж чаддаг зүйлээрээ үнэ цэн бүтээж, нэр төртэй амьдрах гэж л бид энэ хорвоод ирдэг байх. Тийм ч учраас өөрийнхөө болон бусдын нэр төрийг ихэд хүндэлж, хүнтэй хүнийх нь хувьд харилцахыг хичээдэг. Ер нь нэр төр гэдэг жижигхэн зүйл дээр ч сэвтэж болох эмзэг эд хэрнээ хийдэг чаддаг зүйлтэй, зөв амьдарч чадвал хадгалж явахад тийм ч хэцүү зүйл биш гэдгийг ажиллах тусам ойлгож авч байна. Аль бага байхаас л хүмүүс надтай "Өвөө чинь (МУАЖ Б.Дамчаа агсан) ийм мундаг хүн байсан байхад харин чи...!?" гэдэг хандлагаар ярьдаг байсан юм. Тэр нь нэг талаас урам зориг өгч, үүрэг хариуцлагыг ойлгуулдаг ч зарим талаараа дарамт мэдрүүлж, амьдрал минь өвөөгийнхөө нэр сүрэнд дарагдсаар өнгөрчих юм шиг таагүй мэдрэмж төрүүлдэг байсан. Одоо ч хааяа тэгж мэдрэгдсээр л байдаг. Энэ мэтээр том болох тусам ялгаатай хүмүүсийг хооронд нь жишиж, нэр төрийг нэр хүндтэй хольж хутган, өөрийнхөөрөө л амьдарч яваа хүний оршихуйд дураараа халдах нь бүдүүлэг хандлага шиг санагддаг болсон байна лээ. Н.Дүгиймаа Би "Нэр хугарахаар яс хугар" гэдэг хүмүүжлээр өссөн үеийн төлөөлөл. Тиймдээ ч миний хувьд нэр төр хамгийн чухал зүйлсийн нэг. Өөрийн нэр төрийг сэвтүүлэхгүй, бас бусдын нэр төрд халдахгүй байхын тулд би хүмүүсийн хооронд элдэв юм ярьж явахыг өөртөө хэзээнээс л зөвшөөрөлгүй явсаар өдийг хүрсэн. Хүний надад итгээд ярьсан зүйлийг өөр хүнд ярьж явна гэдэг бол өөрийн нэр төрийг үнэгүйдүүлж, итгэл алдаж байгаа хэрэг. Тиймээс яаж ч хэл загатнасан хүний нууцыг, хүний яриаг өөрийнхөө цээжинд л үлдээдэг. Хүн бүр алдартай, нэр хүндтэй байх албагүй, гэхдээ өөрийн нэрийг хамгийн энгийн зүйлс дээр ч эрхэмлэж явах хэрэгтэй. Тэгж л боддог. Хэлэхийг хүссэн зүйлээ хэлэхийг хүссэн хүндээ нүүрийг нь хараад хэлж чадаагүй л бол араар нь бас юу ч ярихгүй л байх хэрэгтэй. Өөрөө ч мэдэлгүй, саваагүйтэж явахдаа бусдын нэр төр, амьдралд нь санамсаргүйгээр халдах магадлал их байдаг тул үүнээс болгоомжилж, өөртөө болон бусдад үнэнч явах нь нэр төртэй амьдрахын суурь зарчим байдаг болов уу. Энэхүү контентыг "Дэлхийн Залуу Удирдагчид" болон " Глобал Шэйпэрс Улаанбаатар Хаб " нийгэмлэг, "Ард Санхүүгийн Нэгдэл", "Unread Media"-гийн хамтран зохион байгуулж буй " Даян Дэлхийн Нэр Төрөө Эрхэмлэх Өдөр "-ийн хүрээнд бэлтгэн хүргэв.
Хүн бүрд төрөлхөөс өгөгдсөн заяагдмал чанар болох нэр төрийн тухай ойлголтыг бүрэн утгаар нь авч үзвэл тэгш эрх, үнэ цэнийн тухай цогц ухагдахуун болдог. Чихнээ хоногшсон уг холбоо үгийн цаана хүн байхын эрхэм чанар, нэгнээ хүндэтгэх хүндлэл, оршихуйн талаарх утга давхар агуулагдаж байдгийг та бид нас нэмэх тутмаа улам бүр ухаж ойлгодог гэхэд хилсдэхгүй болов уу. "10 ертөнц, 10 өнцөг" цувралынхаа ээлжит дугаарт бид нас насны төлөөлөл болсон эгэл зочдыг урьж, нэр төр гэсэн сэдвийн хүрээнд товчхон хөөрөлдсөн юм. ### З.Дуламжав "Хүн нэрээ тогос өдөө" гэдэг. Эрдэмтэн мэргэн, алдартан, баян байхаас илүү хүн байх гэдэг нь л нэр төрөө сайхан авч явахын нэр. Хүн байна гэдэг нь их багаас эхэлдэг зүйл. Хүүхдээ хүн болгохын тулд эцэг эх өөрсдөө зөв хүмүүс байх хэрэгтэй, үлгэр дуурайл сайтай хүмүүжүүлэх хэрэгтэй. Тэгж байж хүүхдэдээ хайрлагдаж, хүүхдээсээ хүндлэл олж чадна. Бидний үеийнхэн бол эцэг эхийнхээ амьдад нэрийг нь гаргаж, үхсэн хойно нь ясыг нь өндөлзүүлэхгүй явах юм сан гэж л их хичээдэг. Эцэг эх минь бидний хувьд тийм л үнэтэй, нэртэй төртэй явсан хүмүүс гэсэн үг. Гэтэл одоо дэлхий даяарчлагдаж, хүн бүр гар утсаараа хурдан хугацаанд олон хүнд мэдээлэл түгээж чаддаг болсон нь эцэг эхийнхээ ч, өөрийнхөө ч, бусдын ч нэрийг хайрлахаа болиход хүргээд байна уу даа гэж анзаарагдах юм. Хүний уул мөн чанарыг нь мэдэхгүй байж, нэг талыг нь харсан болоод л толгойд орсноороо муулж сайлна, үнэлж дүгнэнэ гэдэг яавч явууртай сайн зүйл биш. Нэр төр гэдэг босгоход их хэцүү мөртлөө нураахад даанч эмзэгхэн зүйл гэдгийг ойлгомоор байгаа юм. Өөртөө ч, өрөөлд ч хайртай, хүндлэлтэй байгаасай. Ер нь хүнийг хайрлаж чаддаг, эргээд хайрлуулж, хайр дааж чаддаг байх шиг том эрдэм энэ дэлхийд үгүй. Үүний тулд хүн оюун санааны хувьд тэгш байх хэрэгтэй. Үүнийг зөв төрхтэй хүн хэмээнэ. Зөв төрх гэж дан ганц гадаад байдал, царай зүсийг хэлдэггүй юм шүү. Аав ээжийнхээ үлгэрлэснээр, засаг төрийнхөө зааснаар, өөрийнхөө ойлгож ухаарснаар аливаад мөнгөний ус шиг хөлбөрөлгүй, улааныг харж урвалгүй, шарыг харж шарвалгүй нэг чиг шугамаар амьдарч сурвал зохилтой. Зөв төрхтэй, зөв хүн байхын тулд эрүүл бай, шударга бай, өөрийн болон эцэг эхийнхээ нэрийг даах чадвартай бай. Энэ баян гэж долгинодоггүй, энэ ядуу гэж дарладаггүй бай. Ингэж чадвал хар аяндаа нэр төртэй амьдрал бий болно. > Тос удах тусмаа нэвчдэг. Үнэн яг үүнтэй адил. Ямар нэгэн байдлаар мэдэгдэнэ. Нэр төртэй амьдрал үнэн байхаас эхэлнэ шүү. ### Г.Тэлмүүн Би энэ талаар сайн бодож байгаагүй юм байна. Гэхдээ найзууд, гэр бүл минь надад хайртай, намайг сонсдог. Би ч бас дүү нараа сайн харж, аавдаа тусалж, найзуудынхаа ярьж байгааг дуустал сонсдог. Бас том хүмүүстэй хүндлэлтэй харьцдаг. Сургууль дээрээ багш нартаа толгой бөхийн мэндчилдэг. Өглөөний мэнд, сайн байна уу, баярлалаа, уучлаарай гэдэг үгсийг тогтмол хэрэглэдэг. Би үүнийг л нэр төр гэж бодож байна. > Муухай харьцаа, дээрэлхэлт, хэрүүл зэрэг л нэр төрийг үгүй хийж байдаг байх. ### Н.Амгалан-эрдэнэ Бид амьдралаас маш их зүйлийг авдаг. Гэхдээ үндсэн өгөгдөл маань өгөх байдгийг мартчихсан мэт. Уг нь байгаль дэлхийгээс, энэ амьдралаас авч байгаа бүхнээ эргээд өгдөг, өгөхийг хичээдэг байвал бидний амьдардаг дэлхий, орчин нөхцөл илүү гоё байж болно. Би байгууллагын хогийн менежментийн зөвлөх үйлчилгээний чиглэлээр ажилладаг. Яг одоо хүн төрөлхтний өмнө тулгамдаад байгаа хамгийн хурц асуудлуудын нэгэнд гарц шийдэл боловсруулж, энэ чиглэлд хүмүүсийг уриалдаг энэ ажлаа тун их таашааж, талархаж хийдэг юм. Олон сайхан хүнтэй уулзуулж, "хог хаях гэдэг ийм сонирхолтой, сэтгэл ханамжтай зүйл гэдгийг мэдрүүлдэгт баярлалаа" гэх мэт урмын сайхан үгсээр тэтгэж байдаг тун эрхэм ажил. Юм нь элбэг болох тусам үнэ цэнийг нь бүрэн ойлгож үнэлэхээ болин, аливааг хайрлах чадвараа улам бүр алдаж байгаа энэ үед нийгэмдээ бага боловч өнгө нэмж яваа минь миний нэр төр, бахархал болов уу. > Хэн нэгэнд муухай зүйл хийхгүй, хариуцсан ажлаа сэтгэлээсээ чанартай хийж, бага гэлтгүй үнэ цэнтэй амьдрах нь миний хувьд нэр төр. ### Т.Ундрах Нөхөр бид хоёр наймдугаар ангидаа танилцаад үерхэж дотноссон. 14,15 настай л байсан гэсэн үг. Жил ирэх бүр хоорондоо дасаж, харилцаа гүнзгийрсээр 20 гараад л хөөрхөн охины аав ээж болцгоосон. Сайхан амьдарна, болгоно бүтээнэ, хамтдаа байна гэдэг итгэл хэн хэнд маань хангалттай байсан ч биднийг таньдаг хүмүүс, нийгмээс ирэх зарим нэг хандлага бодсоноос шал өөр, хааяа гомдмоор байсан шүү. "Их сургуулиа төгсөөгүй байхдаа хүүхэдтэй болчих юм уу? Хүүхдээрээ хүүхэдтэй болоод, одоо тэгээд мөнгө төгрөггүй, эрхэлсэн ажилгүй та хоёр яах юм?" гээд л явж өгнө. Эндээс л бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөх, хамтдаа чадна гэдгээ батлан харуулах буюу гэр бүлийнхээ нэр төрийг хамгаалах, нөгөө талаас санхүүгийн асуудлаа шийдэх эрэлхийлэл, хүсэл эрмэлзэлтэй болсон шиг байгаа юм. Ерөөс ямар нэг зүйл эхлүүлэхийн л түүс болчихсон, хүүхдийнхээ хажуугаар тийм л зүйл ярьдаг байсан. Ярин ярьсаар "Хоёулаа ядаж өнгөт принтертэй болчихвол загвараа өөрсдөө гаргаад "цорын ганц" бүтээгдэхүүн хийгээд байж болох юм байна" гэж шийдсэн. Ингээд нөхөр маань гар утсаа зараад дээрээс нь багахан мөнгө нэмээд өнгөт принтер авч байлаа. Оюутан хүний мэдлийн ганц өмч л гар утас байна шүү дээ (инээв). Тэгээд л ажилдаа орсон. Чин сэтгэлийн хөдөлмөр хүнд танигддаг юм байна лээ. Үйлчлүүлэгчээ сайтар сонсож, яг хүссэн зүйлийг нь хийгээд өгчих юм сан гэдэг эрмэлзэлтэй, алдсан бол хариуцлагаас зугталгүй тэр бүрийг шийдэх хандлагатай байсан биднийг нэг нэгээсээ дуулсан худалдан авагчид тасралтгүй зорьж ирдэг болсон. Ингээд үйл ажиллагаа өргөжихийн хэрээр сошиал хаягтай болох шаардлага гарч, ярьж ярьж "Хөөрхөн принтшоп" гэсэн нэр өгөөд ажиллаж эхэлсэн дээ. Тэгээс эхэлж байсан манай инстаграм хаяг одоо 22.7 мянган дагагчтай, есөн ажилтантай, байнгын үйлчлүүлэгчидтэй подхийсэн бизнес болсон. Валентин, Цэргийн баяр, Мартаар бүр хонон өнжин ажиллаад ч захиалга, эрэлтээ дийлэхгүй болдог нь тухайн үедээ ядравч эргээд бодоход "Хоёулаа чадаж байна" гэсэн урамтай бодлыг төрүүлдэг. Бас зөвхөн захиалгын ажил авалгүй бэлэн бүтээгдэхүүн борлуулдаг дэлгүүртэй болж өргөжсөн. Ажлын байр бий болгож, хэдэн хүний амьдралд нэмэр тус болж байгаа нь их гоё. Манайх ч бүл нэмж, одоо дөрвүүлээ болсон. Хөөрхөн охин, "Хөөрхөн принтшоп" маань бид хоёрт олон гоё зүйлийг авч ирсэн шүү. Ер нь энэ ажлын хамгийн гол үнэ цэн нь мөнгө санхүүгээс гадна бидний нэр төр, чадна гэдгээ харуулж буй явдал гэж боддог. Нэр төр, хүндлэл гэдэг чинь нийгмийн нэг хэсэг болж амьдарч байгаа хэн бүхний хувьд анхдагч хэрэгцээ шүү дээ. > Хүний сонголт, шийдвэрийг хүндлэх хэрэгтэй. Санал оруулж, санаа тавьж болно, гэхдээ бүр ойр дотнын хүн нь биш л бол өөрийн бодлыг тулгаж, сөрөг үгээр гомдоох шаардлага үгүй. Энэ бол хүндлэл, нэр төрийн тухай хамгийн энгийн ойлголт. ### Х.Цогтбилгүүндарь Амьдралын минь сүүлийн найман жил АНУ-д өнгөрсөн юм. Анх очиход жаахан хүүхэд байсан болохоор эхний хэдэн жилд зүгээр л байгаа орчиндоо уусаж, соёлыг нь ойлгож, түүнд нэвтрэхийг хичээдэг байсан. Боломж ихтэй, эрх чөлөөг эрхэмлэдэг том, сайхан улс ч гэлээ нөгөө талаар олон үндэстэн амьдардаг орон болохоор яг дотор нь ороод, биеэр мэдрээд явахад ялгаварлан гадуурхалт санаснаас нэлээд их. Засгийн Газар, нийгмийнх нь бий болгосон соёл хандлага нь хүмүүсийг улс үндэс, шашин шүтлэг, арьс өнгөөр ерөнхийд нь ангилчихдаг, иргэд нь ч түүнийг нь хүлээгээд авчихсан байх жишээний. Тэгэхээс ч аргагүй. Тэнд амьдарч л байгаа болохоор би бас анхандаа түүнд нь баригдаад, нэг мэдэхэд л дотроо хүмүүсийг ялгадаг болсон байснаа хэдэн жилийн дараа анзаарсан. Тогтолцоо, системчлэлд нь автсан байснаа ойлгосон даруйдаа энэ хэвшмэл хайрцагнаас гарахын тулд тэгш эрх, хүндлэлийн талаар илүү цаг гаргаж бодох болсон л доо. Гэтэл 2020 оны ихээр Жорж Плоид хэмээх хар арьстай залууг цагаан арьст цагдаа хүзүүн тус газар нь өвдөглөсөөр байгаад амьсгалыг нь боож аминд нь хүрсэн цочирдмоор хэрэг гарсан. Тэр нь Миннеполис хот буюу миний амьдардаг, тэгээд бүр гэрээс маань тавхан минутын зайтай газар болсон нь нэлээд цочирдуулсан. Надтай ийм ойрхон ялгаварлан гадуурхалт, бурангуй дээрэнгүй хүмүүс байна шүү дээ гэх бодол. Уг явдлын улмаас идэвхэжсэн #BlackLivesMatter хөдөлгөөн цар тахлын үед ч эрчтэй сайн өрнөсөн нь ерөөс хүн нэг бүрийн нэр төр, эрх ашиг, хүндлэлийн төлөө шүү дээ. Хэнийг ч ялгалгүй, хүнийг хүнээр нь хүлээж авч хүндэлье гэдэг агуулгыг л олон нийтэд хүргэх гэсэн дуу хоолой. Монголдоо ирээд зөвхөн үндсэн ажлаа хийгээд явалгүй нийгэмдээ ахиу үнэ цэнтэй хүн байхыг хүссэн учраас "Global Shapers UB Hub"-д нэгдсэн. Энэ нийгэмлэгийн гишүүн болоход хэрэгжүүлж байгаа төслүүдээс нь "Даян Дэлхийн Нэр Төрөө Эрхэмлэх Өдөр"-ийн ажил хамгийн их анхаарал татсан. Үнэхээр л хүн бүр бусдын нэр төрийг хүндэлж, хүний тэр амин чанарт нь хүлээцтэй хүндлэлтэй хандахад л олон асуудал хялбархан шийдэгдэнэ. Ойлгож сурч яваа зүйлээ бодит ажил болгож байгаа маань надад үнэ цэнтэй санагддаг. > Дэлхийн хөгжлийн арга зүй доороос дээш буюу нийгмийн хамгийн бага нэгжээс эхлэх болоод байна. Амьдралд буусан, бодитой шийдвэр гаргалтад тэмүүлж байна гэсэн үг. Нийгмийн хамгийн доод түвшнийхний эрх ашгийг хамгаалж, нэр төрийг хүндэтгэх нь бидний хүсэж тэмүүлж ирсэн тогтолцоог бүтээх хамгийн үр дүнтэй арга байх. Тиймээс л сургуулиа төгсмөгцөө эх орондоо ирж ажиллахыг хүссэн. **Санал болгох: "Global Dignity Day" - Нэр төрөө эрхэмлэх өдрүүд** ### Н.Даваажав 30 гаруй жил нярайн сувилагчаар ажиллаж байна. Хийж байгаа ажилдаа эзэн нь болж, хоёргүй сэтгэлээр ажилдаа ханддагаа хамгийн нэр төртэй зүйл хэмээн бодож явдаг. Амин хэлхээг үргэлжлүүлэх нялх үрсийг энэ хорвоод ирэхэд нь тосож авч, асарч халамжилна гэдэг ганц нэр төрөөс гадна сүсэг бишрэлийн зүгээс харахад том буян юм болов уу. Нэр төр заавал алдар нэрд оршдоггүй. Энэ бол хүн бүрд, өдөр бүр хийж байгаа ажилд нь, бодож байгаа бодолд нь байдаг зүйл юм. > Нэр төр бол зөв сайхан амьдаръя гэсэн сэтгэл зүтгэл, үзэл бодол, үнэ цэнтэй ажил мэргэжил юм. ### А.Баттулга Нэр төр... Нэлээд хүнд сэдэв шиг санагдаж байна. Ингээд асуухаар хамгийн түрүүнд нэг зүйл л толгойд орж ирж байна л даа. Уран бүтээлч хүнийг гаргаж буй бүтээл, хувь хүнийх нь туулж буй намтар хоёрыг тусад нь салгаж хүлээн авах хэрэгтэй гэж боддог. Өөрөөр хэлбэл уран бүтээлчид бусадтай хуваалцахыг хүссэн талаа л дэлгэн тавьдаг. Харин үзэгч түүнийг өөрийн мэдрэмжээр хүлээж авахын сацуу давхар тухайн уран бүтээлчийг дотроо төсөөлж, өөрийнхөөрөө зурагладаг. Гэвч хэзээ нэгэн цагт бодит байдал өөрийнх нь сэтгэлдээ зурагласан зураглалтай зөрөх үед хүмүүс ихэвчлэн нөгөө хүнээ өмнөх шигээ үнэлэхээ болиод, зарим тохиолдолд сөрөг мэдрэмжээ нийтэд, сошиал платформд бичээд, илэрхийлээд эхэлдэг нь өрөөсгөл санагддаг юм. > Хийсэн ажлууд, авсан зургууд маань хаа нэг өөр газар гарчихсан яваа харагддаг л юм. Оюуны өмчийн тухай ойлголт одоогоор манайд тийм ч сайн хөгжөөгүй байна. Ямар ч гэсэн ч түүнийг ашиглаж буй хүмүүс эх сурвалжаа дурдах нь зүйтэй. Хийж буй ажил бол тухайн хүний бий болгож буй үнэ цэн, нэр төр шүү дээ. ### Ц.Чимэдюдон 2018 оны есдүгээр сард нөхөр бид хоёр хөөрхөн охины эцэг эх болсон юм. Энх амаржиж, гэртээ харих үед охид маань бусдын л адил нярайн эхэн үед илэрдэг шарлалттай байлаа. Бид ч бүх л хүүхдэд байдаг асуудал гэж бодоод эмчийнхээ зөвлөсөн арга хэмжээг тогтмол аваад явж байтал нэг л өглөө нэг ихрийн маань амьсгал боогдож, арьс нь хөхрөөд ирсэн. Яарч сандран эмнэлэгт үзүүлтэл шарлалт нь физиологийн хэвийн хэмжээнээс хальж эмгэгийн түвшинд очсон байсан л даа. Нярайн шарлалт хүндэрвэл тархинд нөлөөлж тархины саажилт үүсгэх өндөр эрсдэлтэй байдаг юм билээ. Үүнийг сонсоод айж сандарсан эцэг эхчүүд хүүхдээ аль болох хурдан фотоаппаратанд оруулахыг л хүсдэг. Гэтэл тухайн үед ЭХЭМҮТ-д энэ аппарат цөөн тоотой байсны улмаас олон нярай ээлжээ хүлээн, эрсдэлд улам ойртсоор байсан нь эцэг эхчүүдэд маш хүнд тусаж байсан. Ялангуяа ямар ч эм, тариа гэрлийн шарлалттай дүйцдэггүй нь бүр ч их цухалдуулдаг. Аз болж охиноо сайн эдгээгээд эмнэлгээс гарсны дараа нөхөр бид хоёр үүний төлөө ямар нэг зүйл хийх ёстойг ойлгосон. Учир нь нярай хүүхэдтэй нялх биетэй ээжүүдэд маш түгээмэл тулгардаг эмзэг асуудал болохыг биеэр мэдэрсэн болохоор тэр. Ингээд бид ЭХЭМҮТ-д нярайн шарлалтын 10 фотоаппарат хандивлах зорилго тавиад "Эрүүл нярай" аянаа хоёр найзынхаа хамтаар эхлүүлсэн. Гурван жилийн хугацаанд сайхан сэтгэлт хүмүүс, хандивчлагчдаас нийт 26 сая төгрөг цуглуулж зорилгодоо амжилттай хүрч чадсан уг төсөл бидний амьдралдаа хийсэн хамгийн нэр төртэй зүйлсийн нэг. Ээж болно, хүүхдийнхээ сайн сайхны төлөө чадах бүхнийг хийнэ гэдэг эцэг эхчүүдийн хувьд том нэр төр. Үүний дараа бусдын хүүхдэд тусална гэдэг олон гэр бүлд нь өгч буй үнэ цэн гэж боддог. > Амьд яваа цагтаа өөртөө сэтгэл ханамжтай, бас бусдад тустай амьдрах шиг том нэр төр байдаг гэж үү. ### Б.Мөнх-Амь Нэр төр гэдэг миний хувьд яг ус агаар шиг, биеийн амин эд эрхтэн шиг чухал зүйл. Магадгүй энэ бол хүн бүрд төрөхөөс заяагдсан хамгийн чухал өгөгдөл байх. Амьсгалах, амьдрах гэдэг шал ондоо ойлголт. Нэр төргүй амьдрал бол зүгээр л амьсгалах төдийхнөөр оршиж байгаа хэлбэр, амьдарч чадахгүй байна л гэсэн үг шүү дээ. Харин амьдарна гэдэг нэр төртэй байх явдал гэж хэлнэ. Би 12 дугаар ангид байхдаа ажлын байран дээр гарсан. Яг тэр үед харилцагч байгууллагууд миний юу хийж чаддагт биш зөвхөн нас, оворт л анхаарлаа хандуулдаг байсан нь таалагдаагүй. Бусдад хүлээн зөвшөөрөгдөж, өөрийнхөөрөө хүндлэгдэж, хийж чаддаг зүйлээрээ үнэ цэн бүтээж, нэр төртэй амьдрах гэж л бид энэ хорвоод ирдэг байх. Тийм ч учраас өөрийнхөө болон бусдын нэр төрийг ихэд хүндэлж, хүнтэй хүнийх нь хувьд харилцахыг хичээдэг. Ер нь нэр төр гэдэг жижигхэн зүйл дээр ч сэвтэж болох эмзэг эд хэрнээ хийдэг чаддаг зүйлтэй, зөв амьдарч чадвал хадгалж явахад тийм ч хэцүү зүйл биш гэдгийг ажиллах тусам ойлгож авч байна. > Аль бага байхаас л хүмүүс надтай "Өвөө чинь (МУАЖ Б.Дамчаа агсан) ийм мундаг хүн байсан байхад харин чи...!?" гэдэг хандлагаар ярьдаг байсан юм. Тэр нь нэг талаас урам зориг өгч, үүрэг хариуцлагыг ойлгуулдаг ч зарим талаараа дарамт мэдрүүлж, амьдрал минь өвөөгийнхөө нэр сүрэнд дарагдсаар өнгөрчих юм шиг таагүй мэдрэмж төрүүлдэг байсан. Одоо ч хааяа тэгж мэдрэгдсээр л байдаг. Энэ мэтээр том болох тусам ялгаатай хүмүүсийг хооронд нь жишиж, нэр төрийг нэр хүндтэй хольж хутган, өөрийнхөөрөө л амьдарч яваа хүний оршихуйд дураараа халдах нь бүдүүлэг хандлага шиг санагддаг болсон байна лээ. ### Н.Дүгиймаа Би "Нэр хугарахаар яс хугар" гэдэг хүмүүжлээр өссөн үеийн төлөөлөл. Тиймдээ ч миний хувьд нэр төр хамгийн чухал зүйлсийн нэг. Өөрийн нэр төрийг сэвтүүлэхгүй, бас бусдын нэр төрд халдахгүй байхын тулд би хүмүүсийн хооронд элдэв юм ярьж явахыг өөртөө хэзээнээс л зөвшөөрөлгүй явсаар өдийг хүрсэн. Хүний надад итгээд ярьсан зүйлийг өөр хүнд ярьж явна гэдэг бол өөрийн нэр төрийг үнэгүйдүүлж, итгэл алдаж байгаа хэрэг. Тиймээс яаж ч хэл загатнасан хүний нууцыг, хүний яриаг өөрийнхөө цээжинд л үлдээдэг. Хүн бүр алдартай, нэр хүндтэй байх албагүй, гэхдээ өөрийн нэрийг хамгийн энгийн зүйлс дээр ч эрхэмлэж явах хэрэгтэй. Тэгж л боддог. > Хэлэхийг хүссэн зүйлээ хэлэхийг хүссэн хүндээ нүүрийг нь хараад хэлж чадаагүй л бол араар нь бас юу ч ярихгүй л байх хэрэгтэй. Өөрөө ч мэдэлгүй, саваагүйтэж явахдаа бусдын нэр төр, амьдралд нь санамсаргүйгээр халдах магадлал их байдаг тул үүнээс болгоомжилж, өөртөө болон бусдад үнэнч явах нь нэр төртэй амьдрахын суурь зарчим байдаг болов уу. Энэхүү контентыг "Дэлхийн Залуу Удирдагчид" болон "Глобал Шэйпэрс Улаанбаатар Хаб" нийгэмлэг, "Ард Санхүүгийн Нэгдэл", "Unread Media"-гийн хамтран зохион байгуулж буй "Даян Дэлхийн Нэр Төрөө Эрхэмлэх Өдөр"-ийн хүрээнд бэлтгэн хүргэв.
https://unread.today/c/10x10-single-guys
10 ертөнц, 10 өнцөг
Burtguljin Enkhbat
2022-02-12T00:00:00
2 сарын 12, 2022
Ганц бие хүмүүсийн 10 ертөнц, 10 өнцөг
<div class="article-body"> <h2><div>Валентины баярыг угтуулан нийтэлж буй энэ дугаарын агуулгыг уншигч та хэдийнээ гадарласан биз ээ. Бага зэрэг гайхсан ч байж магад. Дурлалт хосыг магтан дуулах учиртай эдгээр өдрүүдэд юун "ганц бие" байдаг билээ?</div><div>Хайр гэдэг таахын эцэсгүй олон хэлбэр, агуулгаар бидний амьдралын хором бүхэнд ундарч, учирч байдаг. "Ганц бие" гэх тодотголтой ч хайртай учирч, зүрхэнд нь хэн нэгний тухай гэрэлт бодлууд ургаж соёолон, хэлбэр дүрсээ олж яваа хүмүүс бий.</div><div><br></div><div>Нүд сохлом дурлал, дотор хоосруулах мэт хагацал, ганц бие амьдрал, ахиад л өнөөх зүрхэн тушаа эрвээхий нисэж буй мэт сэтгэл гижигдэм мэдрэмж… Бүгдийнх нь амьдрал эдгээр эгэл мөчүүдийн хэлхээс байдаг хойно бид энэ удаа ганц бие хүмүүсийн дотоод ертөнцөөр нь аялж, хайрын тухай тэдний бодлыг уудалсан юм.</div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. Б.БҮЖИНЛХАМ, 27 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/056b20f5bf2c2cfaaf6719fce703088e.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Ганц бие байх нь олонд уриалахуйц үлгэр жишээ үйл явдал аль эсвэл хүүе би чинь нээрээ ганц бие шүү дээ гээд нийтэд гайхуулахаар зүйл биш байх л даа. Гэхдээ энэ тодорхойлолтоос ичээд алив юмнаас хойш суух ч юм уу баяраар буланд шигдээд тойрч бултах нь ч утгагүй. Миний хувьд залуу насныхаа энэ цаг хугацаанд ганцаараа байгаадаа талархаж байгаа. "Single" байхын хамгийн тод гэрэлтдэг онцлогийг эрх чөлөө гэж хэлнэ. Хорвоо дэлхийн хамгийн гайхалтай зүйлсийг хостой байсан ч хосгүй байсан ч үзэж, харж, мэдрэх боломжтой. Далайн давлагаа хадан эргээ цохих чимээ, уулсын орой дээрээс үзэгдэх үзэмж, үүлсийн дээр жаргах нар гээд энэ бүгдийг ганцаараа гэж хойш суулгүй үзэж, мэдэрсэндээ өөртөө талархдаг.<br></p><p>Валентины баяр тэмдэглэлгүй тав дахь жил рүүгээ орж байна. Энэ хугацаанд суралцсан нэг зүйл маань өөрийгөө бас хүрээлэн байгаа хүмүүсээ илүү их хайрлаж сурсан минь юм болов уу. Харин романтик хайрын тухайд Дисней ч юмуу Холливүүдийн кинонуудаар толгойгоо хэтэрхий их угаалгасан байснаа ойлгосон. Одоо бол романтик хайрыг хэлбэр дүрсгүй ч дулаан, амар тайван, сэтгэл дүүрэн мэдрэмж байна байх аа гэж төсөөлдөг. Гэхдээ хэзээ нэгэн цагт хостой болохоороо хамгийн эхний хайрын баяраа өнөөх толгойгоо угаалгасан Холливүүдийн кинон дээр гардагтай адил уламжлалт байдлаар тэмдэглэнэ гэж төсөөлдөг шүү (инээв). Цэцэгтэй оройн зоогт явж, хөгжим сонсон шоколадтай бялуу хувааж идээд, үдшийн хотоор зугаалахыг хүсэж байна.</p> <blockquote><p> Хайр гэдэг хэлбэр дүрс нь үл харагдах хэрнээ дулаан, амар тайван, сэтгэл дүүрэн мэдрэмж. <br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">II. а.гэгээ, Э.ИРМҮҮНбилиг, 6 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/f2ab7acc0a51d81612c139e0ccfc77d5.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Гэгээ:</b> Манай ангийн эрэгтэй найз бид хоёр зэрэгцээ хаалганд амьдардаг хөршүүд. Бид хоёр хичээлтэй байх үедээ өглөө болгон хамтдаа сургуульдаа явдаг. Одоохондоо тэр намайг өөрт нь сайн гэдгийг мэдэхгүй л дээ. Ирээдүйд олон жил нэг ангид сурвал надад хайртай болоод аав ээж хоёртой ижилхэн байр авах мөнгө цуглуулахын төлөө зөндөө их ажиллаж магадгүй л юм. Аа бас, нэг гэрт цугтаа амьдарвал заавал муур тэжээнэ. Манайх нохойтой болохоор аав ерөөсөө муур тэжээхийг зөвшөөрдөггүй юм. </p><p><b>Ирмүүн: </b>Хайр гэдэг бие биенийгээ муухай үнэртэж байсан ч тасралтгүй үнссээр л байхыг хэлдэг байх. Би ээждээ маш их хайртай. Манай ээж үнэртэй ус түрхээгүй байсан ч, үс нь сэгсийгээд өглөөний цайгаа бэлдэж байхдаа ч хамгийн хөөрхөн. Яг ээжтэй маань адилхан, гэхдээ арай бага загнадаг хүнтэй хамтдаа амьдрахыг хүсдэг. Намайг томоо болсон хойно корона байхгүй болчихвол хайрын баяраар ресторан орно оо. Одоо амттай хоол идье, гоё тоглоё гэхээр ковид тусчихна гээд аав ээж хаашаа ч гаргахгүй байгаа. </p> <blockquote><p>Хайр гэдэг бие биенийгээ муухай үнэртэж байсан ч тасралтгүй үнссээр л байхыг хэлнэ.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. М.Аззаяа, 31 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/49592bb01ae6971eebea0d1256f07786.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Ганц бие болоод дөрвөн жил болсноо сая л анзаарлаа. Нэг мэдэхэд л дөрвөн жил өнгөрчхөж. Ганц бие байхын давуу талыг хөгжилтэйгөөр хэлбэл маш сайн бөх нойр авна. Хажууд хүн хурхирах ч юм уу, эсвэл хөдлөхгүй. Харин илүү нухацтайгаар хариулбал өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой, мөн хэн нэгнээс хараат бус эрх чөлөөтэй.</p><p>Валентины баяраар хүмүүс энгийн үеийнхээсээ илүү хичээл зүтгэл гаргаад, ганцхан өдөр хайрлаад дуусах юм шиг байгаад байдаг нь сонин. Өдөр болгон валентин шиг байхгүй ч гэсэн хааяа хааяадаа валентины өдөр шиг байгаасай. Бас валентины баяр дөхөхөөр л ганц бие хүмүүсийг хөөрхий дөө гэж бодоод байх нь бий. Ер нь валентины өдөр ч гэлтгүй ганц бие хүмүүсийг нийгэмшээгүй, сонин ааштай, эсвэл энэ нэг юманд таарах хүн байхгүй болохоор ганц бие байгаа юм гэдэг ч юм уу дандаа сөрөг талаас нь хардаг хандлага түгээмэл. Тэрнээс биш энэ хүн ямар нэгэн харилцаанд бэлэн болоогүй юм байна, таарах хүнтэйгээ учиртлаа завгүй байгаа юм байна гэж ерөөсөө боддоггүй. Нэг л асуудалтай юм шиг бодоод байдаг. Гэхдээ уг нь цаадуул чинь асуудалгүй юм шүү дээ (инээв). <br></p> <blockquote><p>Хүн бүрийн хувьд хайрыг өөр өөрөөр ойлгодог байх. Харин миний хувьд хайр гэдэг хүндлэл, итгэлцлийн огтлолцол.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. А.Бигнүүт, 25 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/83523475d6921065103035ed0eda5a9c.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Хайр яг л тоглоом шиг. Хүн нэг талаараа маш шуналтай амьтан. Бүгдийг өөрийн хүссэнээр байлгахыг хүсдэг. Олон зүйл дээр ажиглаад байхад хүн өөрийн хэрэгцээг хангах гэж хажуудаа хүн байлгадаг юм шиг санагддаг. Хайрлуулах, үнсэх, тэврэх, уурлах, гомдох, хардах зэрэг бүхий л хэрэгцээгээ хангахад хажууд нь хүн байвал тэр бүгдийгээ амархан гүйцэлдүүлчихдэг. Ингээд бодохоор хайр яг л өөрөө өөрийгөө гэмтээхгүйгээр тоглодог тоглоом мэт. Хүн хэдий чинээ нэгнээ хайрлана, төдий чинээ гэмтдэг.</p><p>Өмнө нь би хайрыг энэ хорвоогийн хамгийн агуу зүйл мэтээр боддог байсан ч нас явахын хэрээр ч юм уу, авсан туршлагаасаа үүдсэн ч юм уу, эсвэл бүр олон жил ганц бие явсаар сэтгэл зүрх минь зэвэрчихсэн болохоор ч тэр юм уу ийм бодолтой болчихсон. Гэхдээ би бага багаар хайрлахад суралцаж байгаа. Хайрлаж, хайрлуулахын хамгийн сайхан нь хайртай хүмүүстээ халамж үзүүлж, түүнээсээ цээж дүүрэн тэврэлт авах шиг мэдрэмж шүү дээ. Мөн ямар ч хайр өгөө, аваатай байдаг юм билээ. Дан ганц нөгөө хүнээсээ хайрыг аваад байх бус нөгөө хүнээ ч мөн зөрүүлж хайрлах хэрэгтэй. Сэтгэлээ өгсөөр байгаад сэтгэл нь хоосорчихвол ахиж хайрлах сэтгэл гардаггүй шиг хайртай хүнийхээ сэтгэлийн савыг дүүргэж яваарай. <br></p> <blockquote><p>Би угаас ингэдэг, тэгдэг гэлгүйгээр хайранд ямар ч бардамнал, эго хэрэггүй гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">V. Барба, 21 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7adf6d2d6554d5b7ce76ea6353bde5cc.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би нэг л удаа гүнзгий харилцаанд орж байсан. Тэр харилцаанаас би хайрыг үнэхээр хэцүү зүйл гэдгийг ойлгосон гэх юм уу. Хэн нэгэнтэй байхаас илүү ганцаараа байх нь сэтгэлд амар санагдах болсон. Учир нь би хэн нэгэнтэй байх үедээ тэр минь яаж байгаа бол, хаана юу хийж яваа бол гэдэг ч юм уу, ер нь нэг талаараа сэтгэлзүйн хувьд дарамтад байдаг юм шиг санагдсан. Гэхдээ нөгөө талаараа мэдээж хэн нэгэнтэй байх нь зарим тохиолдолд ханьтай, түшигтэй л дээ. Ямар ч байсан хүн эхлээд өөрийгөө ойлгож, хайрлах хэрэгтэй юм шиг санагдсан. Тэгж байж гэмээнэ бусдыг хайрлаж чадах байх.</p><p>Тэр ч утгаараа би надад тохирох хэн нэгнийг хайхаас илүүтэй тэр хүн хэзээ нэгэн цагт гарч ирнэ гэдэгт итгэдэг. Харин тэр цаг мөч хүртлээ өөрийгөө хөгжүүлж, дуртай зүйл, хобби, найзууд, эсвэл бүтээлч зүйлд цагаа зарцуулж оюундаа хөрөнгө оруулах нь илүү тайван бас аз жаргалтай байгаа. Угаас хүн тодорхой хэмжээнд мэдлэгтэй байх тусмаа төдий чинээ хүмүүстэй харилцаж, холбоо тогтоож, эргэн тойрноороо хүрээлүүлдэг болохоор өөрөө хэр ухаантай байна, тэр хэмжээний сайн хүнтэй ирээдүйд учрах магадлал нь өндөрсөх болов уу. <br></p> <blockquote><p>Ер нь би өөрийгөө хайранд бэлэн биш л гэж бодсон. Учир нь хайр үнэхээр том даваа юм шиг л санагдсан.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VI. Б.Мөнх-Алдар, 17 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/4d431e64597d60617e6753ced2cce045.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Хайр гэхээр хамгийн түрүүнд нялх хүүхэд санаанд ордог. Хайраас бүтдэг болохоор тэгж санагддаг ч байж мэднэ. Би өмнө нь хүнтэй үерхэж байсан ч яг тийм хайртай болж байгаагүй юм шиг ээ. Тэгээд ч миний насан дээр төгсөх дөхчихсөн, яг өөртөө цаг зарцуулахад тохиромжтой үе шиг санагдаж байгаа. Тийм болохоор энэ цагаа өөрийгөө хөгжүүлэхэд болон аав ээж, найзууддаа зарцуулах нь зөв байх.</p><p>Бодоод байх нь ээ, би ерөөсөө валентиныг тэмдэглэж байгаагүй юм байна. Яг валентин дөхөхөөр л салчхаад байдаг байсан. Харин ирээдүйд өөрийн учрах ёстой хүнтэйгээ учраад валентины баярыг романтик байдлаар тэмдэглэхийг хүсдэг. Зөвхөн хоёулхнаа байх орчныг бүрдүүлээд, амттай хоол идээд, нэгэн рүүгээ хараад ярилцаад л… бас дээрээс нь би эрэгтэй учраас эмэгтэйдээ гэнэтийн байдлаар таалагддаг зүйлийг нь хийвэл илүү романтик байх. <br></p> <blockquote><p>Хайр бол хүн бүрийн амьдралд тохиодог нандин зүйл. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VII. Н.нандин<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e668e09422c0c60475df48b22a035309.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Хайр гэдэг хамгийн товчхондоо амьдралын утга учир юм шиг. Зөвхөн романтик харилцаа ч гэлтгүй гэр бүл, найз нөхөд, дээрээс нь амьтад, эд зүйлс, байгаль орчин, мэдрэмжүүд гэх мэт хайрлаж болох хэтэрхий олон зүйлс хорвоо дээр байдаг болохоор хайрлах, хайрлуулах мэдрэмжгүйгээр амьдарна гэдэг утгагүй байх. Романтик хайр дурлал бол харин амьдралаас мэдэрч болох хамгийн сонирхолтой мэдрэмжүүдийн нэг. </p><p> Ямар ч хүн эхлээд өөртэйгөө эрүүл харилцаатай байж, өөрийгөө хэн болохыг зөвөөр тодорхойлж чадахгүй бол өөр хүнтэй урт удаан хугацааны турш үргэлжлэх романтик харилцаатай байж, тэднийг хайрлаж, амьдралын чанарыг нь сайжруулж чадна гэдэгт би итгэдэггүй. Тиймээс ганц бие байх нь нэг талдаа ганцаараа байхад суралцах, өөрийгөө илүү таньж мэдэх, өөртэйгөө сэтгэл хангалуунаар цагийг өнгөрөөж сурах боломж. Мөн энэ хугацаанд олон хүмүүстэй танилцаж болзох боломжтой байдаг тул хосын харилцаанд өөрийнхөө юунд дуртай болоод юунд дургүй, юу хүсдэг болохоо олж мэдэхэд тустай. Сул тал нь мэдээж зөвхөн хосын харилцаанд л байдаг зарим нандин мэдрэмжүүдээс хоцрох юм уу даа. Түүнчлэн бусдаас шалтгаалахгүйгээр ганцаараа аз жаргалтай байгаад сурчихвал хүмүүсийн үл ялиг хүндэтгэлгүй байдлыг ч хүлээн зөвшөөрч чадахаа больчихдог. Тиймээс бусдаас хүлээх шаардлага илүү өндөрсөөд хосын харилцаанд ороход улам хэцүү болдог юм шиг санагдаад байгаа. </p><p>Ирээдүйд валентины баяраар хайрттайгаа цуг заавал хийдэг уламжлал болсон ямар нэгэн онцгой заншилтай болбол гоё байх аа. <br></p> <blockquote><p>Хайрлаж болох хэтэрхий олон зүйлс хорвоо дээр байдаг болохоор хайрлах, хайрлуулах мэдрэмжгүйгээр амьдарна гэдэг утгагүй.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>VIII. Д.Отгонцэцэг, 58 НАС</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/bf73af822e30836223c0a1f8f6933f98.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Би нөхрөөсөө салах шийдвэр гаргаж, гурван хүүхэдтэйгээ хамт амьдрах болсноос хойш 25 жил өнгөрчээ. Хань ижлээсээ хайр халамж мэдрэх, хамтдаа аз жаргал цогцлоох учиртай ид сайхан залуу насныхаа тал хугацааг ганц биеэрээ өнгөрүүлсэн гэсэн үг. Гэхдээ "ганц бие" гэдэг үг ч өөрөө их учир дутагдалтай юм. Бусдын нүдэнд ганцаараа мэт харагддаг байж болох ч гурван охин, ач зээ нараараа хүрээлүүлэн ер ганцаардах мэдрэмжгүйгээр л амьдарч ирсэн.</p><p>Нөхрөөсөө салах шийдвэр маань тийм ч амар хялбар байгаагүй ээ. Хосоороо л туулах жамтай хорвоо хойно хэн ч гэсэн гэр бүлээ элэг бүтэн байлгахыг хүснэ. Гэвч гэр бүлээ хадгалж үлдэхийн төлөө болохоос нь болохгүй хүртэл зүтгэсэн ч эцсийн гаргалгаа нь салалт болж хувирсан даа. Үр хүүхдийнхээ ирээдүй болон өөрийнхөө сэтгэл зүрхийг хамгаалж гаргасан энэ шийдвэртээ би хэзээ ч харамсдаггүй. Гарцаагүй зөв шийдвэр байсан гэдгийг нь миний амьдралд хойшид тохиосон олон үйл явдал харуулсан болохоор ингэх байж, тэгэх байж гэж эргэлзэж тээнэгэлзсэн удаа үгүй.<br></p><p>Эмэгтэй хүн ер нь амьдралын нугачаанд өөрийгөө, үр хүүхдээ аваад гарах чадалтай байх хэрэгтэй. Тэр чадал бол зөвхөн мөнгө санхүүтэй ч холбоотой биш. Хамгийн нэгдүгээрт сэтгэлзүйн хувьд эрүүл байж, сэтгэлийн хаттай байх хэрэгтэй. Дараа нь ямар ч нөхцөлд өөрийнхөө хоолыг олж чадах хэмжээний боловсролтой байх нь чухал. Энэ зарчмыг би өөрийнхөө охидод ч байнга захидаг юм. <br></p><p>Залуу насанд тохиодог тэр дэврүүн их хайрын мэдрэмж хүний нүдийг сохор болгочихдог сул талтай. Тийм ч болохоор хайр дурлалдаа шатаж, амьдралынхаа хамгийн чухал шийдвэрийг гаргах үедээ хэсэгхэн зуур азнаад аав ээжийнхээ үгийг сонсож, хажууд байгаа хүнээ ирээдүйд сайн эцэг, сайн өрхийн тэргүүн болж чадах болов уу? гэх асуултыг өөртөө нухацтайгаар тавиарай, охид минь. Өчүүхэн ч хир буртаг тогтоож болохгүй тэр нандин хайраа ариунаар нь хадгалж үлдэхийн төлөө хичээгээрэй.<br></p> <blockquote><p>Хайр гэдэг өчүүхэн ч хир буртаг тогтоож боломгүй ариун, нандин мэдрэмж.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IX. г.жАНЧИВ, 34 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b2a82833837c7b2eec41fce9aa70de83.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өнгөрсөн жилийн долоодугаар сард би ажлаа солих гэнэтийн шийдвэр гаргаж, бүтэн цагаар комеди дээрээ анхаарах болсон юм. Хэрэв хэн нэгний өмнө нь амлалт өгчихсөн, гэр бүлийнхээ өмнө хариуцлага үүрч байсан бол ийм эрсдэлтэй шийдвэрийг тэр дор нь гаргах амаргүй. Харин тухайн үед би ганц бие байсан болохоор эргэлзэх зүйлгүйгээр шуудхан л шийдчихсэн. Энэ үйл явдлаас гадна ганцаараа өнгөрүүлж буй хоёр жилийн хугацаанд хамгийн тод анзаарагдсан зүйл гэвэл би урьд урьдынхаасаа илүүтэй тайван амгалан болж, элдэв асуудалд тавгүйтэх нь харьцангуй багассан юм байна. Хосын харилцаанд муудалцах, санал зөрөлдөх гэх мэт асуудлаас үүдэн сэтгэл санааны хувьд тогтворгүй болох үе бишгүй. Харин ганц бие амьдралд ямар ч драма байхгүй. Юу хүсэж буй, юунд цагаа зарцуулмаар байгаагаа хэн нэгэнтэй зөвлөлдөхгүйгээр өөрөө бие даан шийдэх боломжтой нь сайхан.</p><p>Эргэн тойрны найз нөхөд, ажлын хамт олон намайг ганц бие юм чинь хостой болгоод өгье гэсэн сэтгэлээр үргэлж хүнтэй танилцуулах гээд байдаг нь үл ялиг төвөгтэй. Мэдээж надад туслах гэсэн сэтгэлийг нь ойлгож байгаа хэдий ч би хувьдаа хэн нэгнээр дамжуулж танилцсан харилцаа цаашдаа урт удаан хугацаанд үргэлжилнэ гэдэгт итгэдэггүй. Өөрөө хайж байгаад ч юм уу, санамсаргүй байдлаар цор ганц тэр хүнтэйгээ учирвал хувь тавилан ч юм шиг ер бусын мэт мэдрэмж төрнө шүү дээ.</p><p>Хэн хэнийхээ өмнө хэт их хичээл зүтгэл гаргалгүйгээр цаанаасаа л тэр хүнийг халамжлах, хайрлах мэдрэмж ундраад байвал зөв нэгэнтэйгээ учирсны дохио байх. Ер нь хайрыг яаж ч тодорхойлж болох. Дүн өвлийн хүйтнээр өөрийнхөө даарах эсэхийг ч үл ажраад хажуудах хүнийхээ гарыг дулаацуулахын төлөө бээлийгээ тайлаад өгөх тэр жижигхэн мөчид ч хайр оршдог. Ирээдүйд хоёр талаасаа цаг заваа зохицуулж байгаад хайртай хүнтэйгээ халуун орны далайн эрэг дээр хайрын баярыг тэмдэглэхийг хүсэж байна. Заавал далайн эрэг ч байх албагүй. Ганцхан өдөр элдэв ахуйн асуудлаасаа ангижраад зөвхөн хоёр биендээ цаг зарцуулж болох тэр орчин, момент хамгийн гоё валентин байх болов уу. <br></p> <blockquote><p>Дүн өвлийн хүйтнээр өөрийнхөө даарах эсэхийг ч үл ажраад хажуудах хүнийхээ гарыг дулаацуулахын төлөө бээлийгээ тайлаад өгөх тэр жижигхэн мөчид ч хайр оршдог.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">X. Б.Эрмүүнбилэгт, 26 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/38fce886d83f883c28b1c909af155948.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Ганц бие байх хугацаандаа би өөрийгөө их ааш муутай хүн юм байна даа л гэж тодорхойлсон. Удаан хугацаанд ганцаараа байгаад ирэхээр хүн зөвхөн өөрийнхөө үзэл бодол, амьдралыг харах өнцгөөр аливаа зүйлсийг зөв буруу гээд шуудхан хуваачих гээд байдаг талтай. Нэг талаасаа энэ нь хурдтай шийдвэр гаргахад, өөрийгөө танин мэдэхэд тусалдаг бол нөгөө талдаа “чи бусад хүмүүсийг сонссонгүй, хэтэрхий өөрийнхөөрөө зөрүүдлээд байна” гэх мэт хандлага бусдын зүгээс ажиглагддаг. Тийм ч болохоор өөрийгөө ер нь сүүлийн үед ааш муутай болчихсон юм байна даа гэж дүгнээд байгаа. </p><p>Ганцаараа байх цаг хугацаа мэдээж олон давуу талтай. Энэ үед урьд өмнө хийе гэж хүсээд ч боломж гардаггүй байсан хувийн сонирхолдоо, ажилдаа зарцуулах хангалттай цаг завтай болно. Хүрээлэл ч гэсэн тэр хэмжээгээр тэлнэ. Түүнчлэн өмнө нь буруугаар ойлгодог байсан хүмүүстэйгээ илүү дотно нөхөрлөөд үзэхээр тэр хүний талаар ташаа бодож байснаа ухаардаг гэхчлэн бусдыг таньж мэдэхэд цаг зарцуулж чадаж байгаадаа олзуурхдаг. <br></p><p>Ахынхаа үеийнхнийг харахаар бараг бүгд зэрэгцээд шахам гэр бүл зохиож, үр хүүхдүүдтэй болсон байдаг бол манай үеийнхэн гэр бүл төлөвлөх асуудал дээр харьцангуй нээлттэй хандаж эхэлсэн юм шиг. Миний хүрээлэл гэхэд тал нь гэр бүлтэй, тал нь ганц бие. Одоо үеийн залуус бүгд л их том мөрөөдөл, амбицтай болчихсон болохоор ид хийж бүтээх насандаа зорилгынхоо төлөө тултал нь зүтгэе гэж боддог болчихсон ч байж магад. Дээр нь яг бидний үеийн залуус ажлын карьер, мэдлэг боловсролдоо түлхүү анхаарлаа хандуулахаар хайр дурлалын асуудлаа хэрхэн шийдэхээ мэдэхгүй гацчихдаг байх. Жишээлбэл гадагшаа явж сурах боломж олдсон ч хайртай хүнээсээ салахгүй гээд өөрт олдсон боломжоосоо татгалзах явдал ч түгээмэл харагддаг. <br></p> <blockquote><p>Хайр гэдэг өөрөөсөө ч харамлаж, нандигнасан зүйлсээ хажуудах хүндээ харамгүй өгч чадах өгөөмөр сэтгэл. </p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Валентины баярыг угтуулан нийтэлж буй энэ дугаарын агуулгыг уншигч та хэдийнээ гадарласан биз ээ. Бага зэрэг гайхсан ч байж магад. Дурлалт хосыг магтан дуулах учиртай эдгээр өдрүүдэд юун "ганц бие" байдаг билээ? Хайр гэдэг таахын эцэсгүй олон хэлбэр, агуулгаар бидний амьдралын хором бүхэнд ундарч, учирч байдаг. "Ганц бие" гэх тодотголтой ч хайртай учирч, зүрхэнд нь хэн нэгний тухай гэрэлт бодлууд ургаж соёолон, хэлбэр дүрсээ олж яваа хүмүүс бий. Нүд сохлом дурлал, дотор хоосруулах мэт хагацал, ганц бие амьдрал, ахиад л өнөөх зүрхэн тушаа эрвээхий нисэж буй мэт сэтгэл гижигдэм мэдрэмж… Бүгдийнх нь амьдрал эдгээр эгэл мөчүүдийн хэлхээс байдаг хойно бид энэ удаа ганц бие хүмүүсийн дотоод ертөнцөөр нь аялж, хайрын тухай тэдний бодлыг уудалсан юм. I. Б.БҮЖИНЛХАМ, 27 нас Ганц бие байх нь олонд уриалахуйц үлгэр жишээ үйл явдал аль эсвэл хүүе би чинь нээрээ ганц бие шүү дээ гээд нийтэд гайхуулахаар зүйл биш байх л даа. Гэхдээ энэ тодорхойлолтоос ичээд алив юмнаас хойш суух ч юм уу баяраар буланд шигдээд тойрч бултах нь ч утгагүй. Миний хувьд залуу насныхаа энэ цаг хугацаанд ганцаараа байгаадаа талархаж байгаа. "Single" байхын хамгийн тод гэрэлтдэг онцлогийг эрх чөлөө гэж хэлнэ. Хорвоо дэлхийн хамгийн гайхалтай зүйлсийг хостой байсан ч хосгүй байсан ч үзэж, харж, мэдрэх боломжтой. Далайн давлагаа хадан эргээ цохих чимээ, уулсын орой дээрээс үзэгдэх үзэмж, үүлсийн дээр жаргах нар гээд энэ бүгдийг ганцаараа гэж хойш суулгүй үзэж, мэдэрсэндээ өөртөө талархдаг. Валентины баяр тэмдэглэлгүй тав дахь жил рүүгээ орж байна. Энэ хугацаанд суралцсан нэг зүйл маань өөрийгөө бас хүрээлэн байгаа хүмүүсээ илүү их хайрлаж сурсан минь юм болов уу. Харин романтик хайрын тухайд Дисней ч юмуу Холливүүдийн кинонуудаар толгойгоо хэтэрхий их угаалгасан байснаа ойлгосон. Одоо бол романтик хайрыг хэлбэр дүрсгүй ч дулаан, амар тайван, сэтгэл дүүрэн мэдрэмж байна байх аа гэж төсөөлдөг. Гэхдээ хэзээ нэгэн цагт хостой болохоороо хамгийн эхний хайрын баяраа өнөөх толгойгоо угаалгасан Холливүүдийн кинон дээр гардагтай адил уламжлалт байдлаар тэмдэглэнэ гэж төсөөлдөг шүү (инээв). Цэцэгтэй оройн зоогт явж, хөгжим сонсон шоколадтай бялуу хувааж идээд, үдшийн хотоор зугаалахыг хүсэж байна. Хайр гэдэг хэлбэр дүрс нь үл харагдах хэрнээ дулаан, амар тайван, сэтгэл дүүрэн мэдрэмж. II. а.гэгээ, Э.ИРМҮҮНбилиг, 6 нас Гэгээ: Манай ангийн эрэгтэй найз бид хоёр зэрэгцээ хаалганд амьдардаг хөршүүд. Бид хоёр хичээлтэй байх үедээ өглөө болгон хамтдаа сургуульдаа явдаг. Одоохондоо тэр намайг өөрт нь сайн гэдгийг мэдэхгүй л дээ. Ирээдүйд олон жил нэг ангид сурвал надад хайртай болоод аав ээж хоёртой ижилхэн байр авах мөнгө цуглуулахын төлөө зөндөө их ажиллаж магадгүй л юм. Аа бас, нэг гэрт цугтаа амьдарвал заавал муур тэжээнэ. Манайх нохойтой болохоор аав ерөөсөө муур тэжээхийг зөвшөөрдөггүй юм. Ирмүүн: Хайр гэдэг бие биенийгээ муухай үнэртэж байсан ч тасралтгүй үнссээр л байхыг хэлдэг байх. Би ээждээ маш их хайртай. Манай ээж үнэртэй ус түрхээгүй байсан ч, үс нь сэгсийгээд өглөөний цайгаа бэлдэж байхдаа ч хамгийн хөөрхөн. Яг ээжтэй маань адилхан, гэхдээ арай бага загнадаг хүнтэй хамтдаа амьдрахыг хүсдэг. Намайг томоо болсон хойно корона байхгүй болчихвол хайрын баяраар ресторан орно оо. Одоо амттай хоол идье, гоё тоглоё гэхээр ковид тусчихна гээд аав ээж хаашаа ч гаргахгүй байгаа. Хайр гэдэг бие биенийгээ муухай үнэртэж байсан ч тасралтгүй үнссээр л байхыг хэлнэ. III. М.Аззаяа, 31 нас Ганц бие болоод дөрвөн жил болсноо сая л анзаарлаа. Нэг мэдэхэд л дөрвөн жил өнгөрчхөж. Ганц бие байхын давуу талыг хөгжилтэйгөөр хэлбэл маш сайн бөх нойр авна. Хажууд хүн хурхирах ч юм уу, эсвэл хөдлөхгүй. Харин илүү нухацтайгаар хариулбал өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой, мөн хэн нэгнээс хараат бус эрх чөлөөтэй. Валентины баяраар хүмүүс энгийн үеийнхээсээ илүү хичээл зүтгэл гаргаад, ганцхан өдөр хайрлаад дуусах юм шиг байгаад байдаг нь сонин. Өдөр болгон валентин шиг байхгүй ч гэсэн хааяа хааяадаа валентины өдөр шиг байгаасай. Бас валентины баяр дөхөхөөр л ганц бие хүмүүсийг хөөрхий дөө гэж бодоод байх нь бий. Ер нь валентины өдөр ч гэлтгүй ганц бие хүмүүсийг нийгэмшээгүй, сонин ааштай, эсвэл энэ нэг юманд таарах хүн байхгүй болохоор ганц бие байгаа юм гэдэг ч юм уу дандаа сөрөг талаас нь хардаг хандлага түгээмэл. Тэрнээс биш энэ хүн ямар нэгэн харилцаанд бэлэн болоогүй юм байна, таарах хүнтэйгээ учиртлаа завгүй байгаа юм байна гэж ерөөсөө боддоггүй. Нэг л асуудалтай юм шиг бодоод байдаг. Гэхдээ уг нь цаадуул чинь асуудалгүй юм шүү дээ (инээв). Хүн бүрийн хувьд хайрыг өөр өөрөөр ойлгодог байх. Харин миний хувьд хайр гэдэг хүндлэл, итгэлцлийн огтлолцол. IV. А.Бигнүүт, 25 нас Хайр яг л тоглоом шиг. Хүн нэг талаараа маш шуналтай амьтан. Бүгдийг өөрийн хүссэнээр байлгахыг хүсдэг. Олон зүйл дээр ажиглаад байхад хүн өөрийн хэрэгцээг хангах гэж хажуудаа хүн байлгадаг юм шиг санагддаг. Хайрлуулах, үнсэх, тэврэх, уурлах, гомдох, хардах зэрэг бүхий л хэрэгцээгээ хангахад хажууд нь хүн байвал тэр бүгдийгээ амархан гүйцэлдүүлчихдэг. Ингээд бодохоор хайр яг л өөрөө өөрийгөө гэмтээхгүйгээр тоглодог тоглоом мэт. Хүн хэдий чинээ нэгнээ хайрлана, төдий чинээ гэмтдэг. Өмнө нь би хайрыг энэ хорвоогийн хамгийн агуу зүйл мэтээр боддог байсан ч нас явахын хэрээр ч юм уу, авсан туршлагаасаа үүдсэн ч юм уу, эсвэл бүр олон жил ганц бие явсаар сэтгэл зүрх минь зэвэрчихсэн болохоор ч тэр юм уу ийм бодолтой болчихсон. Гэхдээ би бага багаар хайрлахад суралцаж байгаа. Хайрлаж, хайрлуулахын хамгийн сайхан нь хайртай хүмүүстээ халамж үзүүлж, түүнээсээ цээж дүүрэн тэврэлт авах шиг мэдрэмж шүү дээ. Мөн ямар ч хайр өгөө, аваатай байдаг юм билээ. Дан ганц нөгөө хүнээсээ хайрыг аваад байх бус нөгөө хүнээ ч мөн зөрүүлж хайрлах хэрэгтэй. Сэтгэлээ өгсөөр байгаад сэтгэл нь хоосорчихвол ахиж хайрлах сэтгэл гардаггүй шиг хайртай хүнийхээ сэтгэлийн савыг дүүргэж яваарай. Би угаас ингэдэг, тэгдэг гэлгүйгээр хайранд ямар ч бардамнал, эго хэрэггүй гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. V. Барба, 21 нас Би нэг л удаа гүнзгий харилцаанд орж байсан. Тэр харилцаанаас би хайрыг үнэхээр хэцүү зүйл гэдгийг ойлгосон гэх юм уу. Хэн нэгэнтэй байхаас илүү ганцаараа байх нь сэтгэлд амар санагдах болсон. Учир нь би хэн нэгэнтэй байх үедээ тэр минь яаж байгаа бол, хаана юу хийж яваа бол гэдэг ч юм уу, ер нь нэг талаараа сэтгэлзүйн хувьд дарамтад байдаг юм шиг санагдсан. Гэхдээ нөгөө талаараа мэдээж хэн нэгэнтэй байх нь зарим тохиолдолд ханьтай, түшигтэй л дээ. Ямар ч байсан хүн эхлээд өөрийгөө ойлгож, хайрлах хэрэгтэй юм шиг санагдсан. Тэгж байж гэмээнэ бусдыг хайрлаж чадах байх. Тэр ч утгаараа би надад тохирох хэн нэгнийг хайхаас илүүтэй тэр хүн хэзээ нэгэн цагт гарч ирнэ гэдэгт итгэдэг. Харин тэр цаг мөч хүртлээ өөрийгөө хөгжүүлж, дуртай зүйл, хобби, найзууд, эсвэл бүтээлч зүйлд цагаа зарцуулж оюундаа хөрөнгө оруулах нь илүү тайван бас аз жаргалтай байгаа. Угаас хүн тодорхой хэмжээнд мэдлэгтэй байх тусмаа төдий чинээ хүмүүстэй харилцаж, холбоо тогтоож, эргэн тойрноороо хүрээлүүлдэг болохоор өөрөө хэр ухаантай байна, тэр хэмжээний сайн хүнтэй ирээдүйд учрах магадлал нь өндөрсөх болов уу. Ер нь би өөрийгөө хайранд бэлэн биш л гэж бодсон. Учир нь хайр үнэхээр том даваа юм шиг л санагдсан. VI. Б.Мөнх-Алдар, 17 нас Хайр гэхээр хамгийн түрүүнд нялх хүүхэд санаанд ордог. Хайраас бүтдэг болохоор тэгж санагддаг ч байж мэднэ. Би өмнө нь хүнтэй үерхэж байсан ч яг тийм хайртай болж байгаагүй юм шиг ээ. Тэгээд ч миний насан дээр төгсөх дөхчихсөн, яг өөртөө цаг зарцуулахад тохиромжтой үе шиг санагдаж байгаа. Тийм болохоор энэ цагаа өөрийгөө хөгжүүлэхэд болон аав ээж, найзууддаа зарцуулах нь зөв байх. Бодоод байх нь ээ, би ерөөсөө валентиныг тэмдэглэж байгаагүй юм байна. Яг валентин дөхөхөөр л салчхаад байдаг байсан. Харин ирээдүйд өөрийн учрах ёстой хүнтэйгээ учраад валентины баярыг романтик байдлаар тэмдэглэхийг хүсдэг. Зөвхөн хоёулхнаа байх орчныг бүрдүүлээд, амттай хоол идээд, нэгэн рүүгээ хараад ярилцаад л… бас дээрээс нь би эрэгтэй учраас эмэгтэйдээ гэнэтийн байдлаар таалагддаг зүйлийг нь хийвэл илүү романтик байх. Хайр бол хүн бүрийн амьдралд тохиодог нандин зүйл. VII. Н.нандин Хайр гэдэг хамгийн товчхондоо амьдралын утга учир юм шиг. Зөвхөн романтик харилцаа ч гэлтгүй гэр бүл, найз нөхөд, дээрээс нь амьтад, эд зүйлс, байгаль орчин, мэдрэмжүүд гэх мэт хайрлаж болох хэтэрхий олон зүйлс хорвоо дээр байдаг болохоор хайрлах, хайрлуулах мэдрэмжгүйгээр амьдарна гэдэг утгагүй байх. Романтик хайр дурлал бол харин амьдралаас мэдэрч болох хамгийн сонирхолтой мэдрэмжүүдийн нэг. Ямар ч хүн эхлээд өөртэйгөө эрүүл харилцаатай байж, өөрийгөө хэн болохыг зөвөөр тодорхойлж чадахгүй бол өөр хүнтэй урт удаан хугацааны турш үргэлжлэх романтик харилцаатай байж, тэднийг хайрлаж, амьдралын чанарыг нь сайжруулж чадна гэдэгт би итгэдэггүй. Тиймээс ганц бие байх нь нэг талдаа ганцаараа байхад суралцах, өөрийгөө илүү таньж мэдэх, өөртэйгөө сэтгэл хангалуунаар цагийг өнгөрөөж сурах боломж. Мөн энэ хугацаанд олон хүмүүстэй танилцаж болзох боломжтой байдаг тул хосын харилцаанд өөрийнхөө юунд дуртай болоод юунд дургүй, юу хүсдэг болохоо олж мэдэхэд тустай. Сул тал нь мэдээж зөвхөн хосын харилцаанд л байдаг зарим нандин мэдрэмжүүдээс хоцрох юм уу даа. Түүнчлэн бусдаас шалтгаалахгүйгээр ганцаараа аз жаргалтай байгаад сурчихвал хүмүүсийн үл ялиг хүндэтгэлгүй байдлыг ч хүлээн зөвшөөрч чадахаа больчихдог. Тиймээс бусдаас хүлээх шаардлага илүү өндөрсөөд хосын харилцаанд ороход улам хэцүү болдог юм шиг санагдаад байгаа. Ирээдүйд валентины баяраар хайрттайгаа цуг заавал хийдэг уламжлал болсон ямар нэгэн онцгой заншилтай болбол гоё байх аа. Хайрлаж болох хэтэрхий олон зүйлс хорвоо дээр байдаг болохоор хайрлах, хайрлуулах мэдрэмжгүйгээр амьдарна гэдэг утгагүй. VIII. Д.Отгонцэцэг, 58 НАС Би нөхрөөсөө салах шийдвэр гаргаж, гурван хүүхэдтэйгээ хамт амьдрах болсноос хойш 25 жил өнгөрчээ. Хань ижлээсээ хайр халамж мэдрэх, хамтдаа аз жаргал цогцлоох учиртай ид сайхан залуу насныхаа тал хугацааг ганц биеэрээ өнгөрүүлсэн гэсэн үг. Гэхдээ "ганц бие" гэдэг үг ч өөрөө их учир дутагдалтай юм. Бусдын нүдэнд ганцаараа мэт харагддаг байж болох ч гурван охин, ач зээ нараараа хүрээлүүлэн ер ганцаардах мэдрэмжгүйгээр л амьдарч ирсэн. Нөхрөөсөө салах шийдвэр маань тийм ч амар хялбар байгаагүй ээ. Хосоороо л туулах жамтай хорвоо хойно хэн ч гэсэн гэр бүлээ элэг бүтэн байлгахыг хүснэ. Гэвч гэр бүлээ хадгалж үлдэхийн төлөө болохоос нь болохгүй хүртэл зүтгэсэн ч эцсийн гаргалгаа нь салалт болж хувирсан даа. Үр хүүхдийнхээ ирээдүй болон өөрийнхөө сэтгэл зүрхийг хамгаалж гаргасан энэ шийдвэртээ би хэзээ ч харамсдаггүй. Гарцаагүй зөв шийдвэр байсан гэдгийг нь миний амьдралд хойшид тохиосон олон үйл явдал харуулсан болохоор ингэх байж, тэгэх байж гэж эргэлзэж тээнэгэлзсэн удаа үгүй. Эмэгтэй хүн ер нь амьдралын нугачаанд өөрийгөө, үр хүүхдээ аваад гарах чадалтай байх хэрэгтэй. Тэр чадал бол зөвхөн мөнгө санхүүтэй ч холбоотой биш. Хамгийн нэгдүгээрт сэтгэлзүйн хувьд эрүүл байж, сэтгэлийн хаттай байх хэрэгтэй. Дараа нь ямар ч нөхцөлд өөрийнхөө хоолыг олж чадах хэмжээний боловсролтой байх нь чухал. Энэ зарчмыг би өөрийнхөө охидод ч байнга захидаг юм. Залуу насанд тохиодог тэр дэврүүн их хайрын мэдрэмж хүний нүдийг сохор болгочихдог сул талтай. Тийм ч болохоор хайр дурлалдаа шатаж, амьдралынхаа хамгийн чухал шийдвэрийг гаргах үедээ хэсэгхэн зуур азнаад аав ээжийнхээ үгийг сонсож, хажууд байгаа хүнээ ирээдүйд сайн эцэг, сайн өрхийн тэргүүн болж чадах болов уу? гэх асуултыг өөртөө нухацтайгаар тавиарай, охид минь. Өчүүхэн ч хир буртаг тогтоож болохгүй тэр нандин хайраа ариунаар нь хадгалж үлдэхийн төлөө хичээгээрэй. Хайр гэдэг өчүүхэн ч хир буртаг тогтоож боломгүй ариун, нандин мэдрэмж. IX. г.жАНЧИВ, 34 нас Өнгөрсөн жилийн долоодугаар сард би ажлаа солих гэнэтийн шийдвэр гаргаж, бүтэн цагаар комеди дээрээ анхаарах болсон юм. Хэрэв хэн нэгний өмнө нь амлалт өгчихсөн, гэр бүлийнхээ өмнө хариуцлага үүрч байсан бол ийм эрсдэлтэй шийдвэрийг тэр дор нь гаргах амаргүй. Харин тухайн үед би ганц бие байсан болохоор эргэлзэх зүйлгүйгээр шуудхан л шийдчихсэн. Энэ үйл явдлаас гадна ганцаараа өнгөрүүлж буй хоёр жилийн хугацаанд хамгийн тод анзаарагдсан зүйл гэвэл би урьд урьдынхаасаа илүүтэй тайван амгалан болж, элдэв асуудалд тавгүйтэх нь харьцангуй багассан юм байна. Хосын харилцаанд муудалцах, санал зөрөлдөх гэх мэт асуудлаас үүдэн сэтгэл санааны хувьд тогтворгүй болох үе бишгүй. Харин ганц бие амьдралд ямар ч драма байхгүй. Юу хүсэж буй, юунд цагаа зарцуулмаар байгаагаа хэн нэгэнтэй зөвлөлдөхгүйгээр өөрөө бие даан шийдэх боломжтой нь сайхан. Эргэн тойрны найз нөхөд, ажлын хамт олон намайг ганц бие юм чинь хостой болгоод өгье гэсэн сэтгэлээр үргэлж хүнтэй танилцуулах гээд байдаг нь үл ялиг төвөгтэй. Мэдээж надад туслах гэсэн сэтгэлийг нь ойлгож байгаа хэдий ч би хувьдаа хэн нэгнээр дамжуулж танилцсан харилцаа цаашдаа урт удаан хугацаанд үргэлжилнэ гэдэгт итгэдэггүй. Өөрөө хайж байгаад ч юм уу, санамсаргүй байдлаар цор ганц тэр хүнтэйгээ учирвал хувь тавилан ч юм шиг ер бусын мэт мэдрэмж төрнө шүү дээ. Хэн хэнийхээ өмнө хэт их хичээл зүтгэл гаргалгүйгээр цаанаасаа л тэр хүнийг халамжлах, хайрлах мэдрэмж ундраад байвал зөв нэгэнтэйгээ учирсны дохио байх. Ер нь хайрыг яаж ч тодорхойлж болох. Дүн өвлийн хүйтнээр өөрийнхөө даарах эсэхийг ч үл ажраад хажуудах хүнийхээ гарыг дулаацуулахын төлөө бээлийгээ тайлаад өгөх тэр жижигхэн мөчид ч хайр оршдог. Ирээдүйд хоёр талаасаа цаг заваа зохицуулж байгаад хайртай хүнтэйгээ халуун орны далайн эрэг дээр хайрын баярыг тэмдэглэхийг хүсэж байна. Заавал далайн эрэг ч байх албагүй. Ганцхан өдөр элдэв ахуйн асуудлаасаа ангижраад зөвхөн хоёр биендээ цаг зарцуулж болох тэр орчин, момент хамгийн гоё валентин байх болов уу. Дүн өвлийн хүйтнээр өөрийнхөө даарах эсэхийг ч үл ажраад хажуудах хүнийхээ гарыг дулаацуулахын төлөө бээлийгээ тайлаад өгөх тэр жижигхэн мөчид ч хайр оршдог. X. Б.Эрмүүнбилэгт, 26 нас Ганц бие байх хугацаандаа би өөрийгөө их ааш муутай хүн юм байна даа л гэж тодорхойлсон. Удаан хугацаанд ганцаараа байгаад ирэхээр хүн зөвхөн өөрийнхөө үзэл бодол, амьдралыг харах өнцгөөр аливаа зүйлсийг зөв буруу гээд шуудхан хуваачих гээд байдаг талтай. Нэг талаасаа энэ нь хурдтай шийдвэр гаргахад, өөрийгөө танин мэдэхэд тусалдаг бол нөгөө талдаа “чи бусад хүмүүсийг сонссонгүй, хэтэрхий өөрийнхөөрөө зөрүүдлээд байна” гэх мэт хандлага бусдын зүгээс ажиглагддаг. Тийм ч болохоор өөрийгөө ер нь сүүлийн үед ааш муутай болчихсон юм байна даа гэж дүгнээд байгаа. Ганцаараа байх цаг хугацаа мэдээж олон давуу талтай. Энэ үед урьд өмнө хийе гэж хүсээд ч боломж гардаггүй байсан хувийн сонирхолдоо, ажилдаа зарцуулах хангалттай цаг завтай болно. Хүрээлэл ч гэсэн тэр хэмжээгээр тэлнэ. Түүнчлэн өмнө нь буруугаар ойлгодог байсан хүмүүстэйгээ илүү дотно нөхөрлөөд үзэхээр тэр хүний талаар ташаа бодож байснаа ухаардаг гэхчлэн бусдыг таньж мэдэхэд цаг зарцуулж чадаж байгаадаа олзуурхдаг. Ахынхаа үеийнхнийг харахаар бараг бүгд зэрэгцээд шахам гэр бүл зохиож, үр хүүхдүүдтэй болсон байдаг бол манай үеийнхэн гэр бүл төлөвлөх асуудал дээр харьцангуй нээлттэй хандаж эхэлсэн юм шиг. Миний хүрээлэл гэхэд тал нь гэр бүлтэй, тал нь ганц бие. Одоо үеийн залуус бүгд л их том мөрөөдөл, амбицтай болчихсон болохоор ид хийж бүтээх насандаа зорилгынхоо төлөө тултал нь зүтгэе гэж боддог болчихсон ч байж магад. Дээр нь яг бидний үеийн залуус ажлын карьер, мэдлэг боловсролдоо түлхүү анхаарлаа хандуулахаар хайр дурлалын асуудлаа хэрхэн шийдэхээ мэдэхгүй гацчихдаг байх. Жишээлбэл гадагшаа явж сурах боломж олдсон ч хайртай хүнээсээ салахгүй гээд өөрт олдсон боломжоосоо татгалзах явдал ч түгээмэл харагддаг. Хайр гэдэг өөрөөсөө ч харамлаж, нандигнасан зүйлсээ хажуудах хүндээ харамгүй өгч чадах өгөөмөр сэтгэл.
Валентины баярыг угтуулан нийтэлж буй энэ дугаарын агуулгыг уншигч та хэдийнээ гадарласан биз ээ. Бага зэрэг гайхсан ч байж магад. Дурлалт хосыг магтан дуулах учиртай эдгээр өдрүүдэд юун "ганц бие" байдаг билээ? Хайр гэдэг таахын эцэсгүй олон хэлбэр, агуулгаар бидний амьдралын хором бүхэнд ундарч, учирч байдаг. "Ганц бие" гэх тодотголтой ч хайртай учирч, зүрхэнд нь хэн нэгний тухай гэрэлт бодлууд ургаж соёолон, хэлбэр дүрсээ олж яваа хүмүүс бий. Нүд сохлом дурлал, дотор хоосруулах мэт хагацал, ганц бие амьдрал, ахиад л өнөөх зүрхэн тушаа эрвээхий нисэж буй мэт сэтгэл гижигдэм мэдрэмж… Бүгдийнх нь амьдрал эдгээр эгэл мөчүүдийн хэлхээс байдаг хойно бид энэ удаа ганц бие хүмүүсийн дотоод ертөнцөөр нь аялж, хайрын тухай тэдний бодлыг уудалсан юм. ### I. Б.БҮЖИНЛХАМ, 27 нас Ганц бие байх нь олонд уриалахуйц үлгэр жишээ үйл явдал аль эсвэл хүүе би чинь нээрээ ганц бие шүү дээ гээд нийтэд гайхуулахаар зүйл биш байх л даа. Гэхдээ энэ тодорхойлолтоос ичээд алив юмнаас хойш суух ч юм уу баяраар буланд шигдээд тойрч бултах нь ч утгагүй. Миний хувьд залуу насныхаа энэ цаг хугацаанд ганцаараа байгаадаа талархаж байгаа. "Single" байхын хамгийн тод гэрэлтдэг онцлогийг эрх чөлөө гэж хэлнэ. Хорвоо дэлхийн хамгийн гайхалтай зүйлсийг хостой байсан ч хосгүй байсан ч үзэж, харж, мэдрэх боломжтой. Далайн давлагаа хадан эргээ цохих чимээ, уулсын орой дээрээс үзэгдэх үзэмж, үүлсийн дээр жаргах нар гээд энэ бүгдийг ганцаараа гэж хойш суулгүй үзэж, мэдэрсэндээ өөртөө талархдаг. Валентины баяр тэмдэглэлгүй тав дахь жил рүүгээ орж байна. Энэ хугацаанд суралцсан нэг зүйл маань өөрийгөө бас хүрээлэн байгаа хүмүүсээ илүү их хайрлаж сурсан минь юм болов уу. Харин романтик хайрын тухайд Дисней ч юмуу Холливүүдийн кинонуудаар толгойгоо хэтэрхий их угаалгасан байснаа ойлгосон. Одоо бол романтик хайрыг хэлбэр дүрсгүй ч дулаан, амар тайван, сэтгэл дүүрэн мэдрэмж байна байх аа гэж төсөөлдөг. Гэхдээ хэзээ нэгэн цагт хостой болохоороо хамгийн эхний хайрын баяраа өнөөх толгойгоо угаалгасан Холливүүдийн кинон дээр гардагтай адил уламжлалт байдлаар тэмдэглэнэ гэж төсөөлдөг шүү (инээв). Цэцэгтэй оройн зоогт явж, хөгжим сонсон шоколадтай бялуу хувааж идээд, үдшийн хотоор зугаалахыг хүсэж байна. > Хайр гэдэг хэлбэр дүрс нь үл харагдах хэрнээ дулаан, амар тайван, сэтгэл дүүрэн мэдрэмж. ### II. а.гэгээ, Э.ИРМҮҮНбилиг, 6 нас **Гэгээ:** Манай ангийн эрэгтэй найз бид хоёр зэрэгцээ хаалганд амьдардаг хөршүүд. Бид хоёр хичээлтэй байх үедээ өглөө болгон хамтдаа сургуульдаа явдаг. Одоохондоо тэр намайг өөрт нь сайн гэдгийг мэдэхгүй л дээ. Ирээдүйд олон жил нэг ангид сурвал надад хайртай болоод аав ээж хоёртой ижилхэн байр авах мөнгө цуглуулахын төлөө зөндөө их ажиллаж магадгүй л юм. Аа бас, нэг гэрт цугтаа амьдарвал заавал муур тэжээнэ. Манайх нохойтой болохоор аав ерөөсөө муур тэжээхийг зөвшөөрдөггүй юм. **Ирмүүн:** Хайр гэдэг бие биенийгээ муухай үнэртэж байсан ч тасралтгүй үнссээр л байхыг хэлдэг байх. Би ээждээ маш их хайртай. Манай ээж үнэртэй ус түрхээгүй байсан ч, үс нь сэгсийгээд өглөөний цайгаа бэлдэж байхдаа ч хамгийн хөөрхөн. Яг ээжтэй маань адилхан, гэхдээ арай бага загнадаг хүнтэй хамтдаа амьдрахыг хүсдэг. Намайг томоо болсон хойно корона байхгүй болчихвол хайрын баяраар ресторан орно оо. Одоо амттай хоол идье, гоё тоглоё гэхээр ковид тусчихна гээд аав ээж хаашаа ч гаргахгүй байгаа. > Хайр гэдэг бие биенийгээ муухай үнэртэж байсан ч тасралтгүй үнссээр л байхыг хэлнэ. ### III. М.Аззаяа, 31 нас Ганц бие болоод дөрвөн жил болсноо сая л анзаарлаа. Нэг мэдэхэд л дөрвөн жил өнгөрчхөж. Ганц бие байхын давуу талыг хөгжилтэйгөөр хэлбэл маш сайн бөх нойр авна. Хажууд хүн хурхирах ч юм уу, эсвэл хөдлөхгүй. Харин илүү нухацтайгаар хариулбал өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой, мөн хэн нэгнээс хараат бус эрх чөлөөтэй. Валентины баяраар хүмүүс энгийн үеийнхээсээ илүү хичээл зүтгэл гаргаад, ганцхан өдөр хайрлаад дуусах юм шиг байгаад байдаг нь сонин. Өдөр болгон валентин шиг байхгүй ч гэсэн хааяа хааяадаа валентины өдөр шиг байгаасай. Бас валентины баяр дөхөхөөр л ганц бие хүмүүсийг хөөрхий дөө гэж бодоод байх нь бий. Ер нь валентины өдөр ч гэлтгүй ганц бие хүмүүсийг нийгэмшээгүй, сонин ааштай, эсвэл энэ нэг юманд таарах хүн байхгүй болохоор ганц бие байгаа юм гэдэг ч юм уу дандаа сөрөг талаас нь хардаг хандлага түгээмэл. Тэрнээс биш энэ хүн ямар нэгэн харилцаанд бэлэн болоогүй юм байна, таарах хүнтэйгээ учиртлаа завгүй байгаа юм байна гэж ерөөсөө боддоггүй. Нэг л асуудалтай юм шиг бодоод байдаг. Гэхдээ уг нь цаадуул чинь асуудалгүй юм шүү дээ (инээв). > Хүн бүрийн хувьд хайрыг өөр өөрөөр ойлгодог байх. Харин миний хувьд хайр гэдэг хүндлэл, итгэлцлийн огтлолцол. ### IV. А.Бигнүүт, 25 нас Хайр яг л тоглоом шиг. Хүн нэг талаараа маш шуналтай амьтан. Бүгдийг өөрийн хүссэнээр байлгахыг хүсдэг. Олон зүйл дээр ажиглаад байхад хүн өөрийн хэрэгцээг хангах гэж хажуудаа хүн байлгадаг юм шиг санагддаг. Хайрлуулах, үнсэх, тэврэх, уурлах, гомдох, хардах зэрэг бүхий л хэрэгцээгээ хангахад хажууд нь хүн байвал тэр бүгдийгээ амархан гүйцэлдүүлчихдэг. Ингээд бодохоор хайр яг л өөрөө өөрийгөө гэмтээхгүйгээр тоглодог тоглоом мэт. Хүн хэдий чинээ нэгнээ хайрлана, төдий чинээ гэмтдэг. Өмнө нь би хайрыг энэ хорвоогийн хамгийн агуу зүйл мэтээр боддог байсан ч нас явахын хэрээр ч юм уу, авсан туршлагаасаа үүдсэн ч юм уу, эсвэл бүр олон жил ганц бие явсаар сэтгэл зүрх минь зэвэрчихсэн болохоор ч тэр юм уу ийм бодолтой болчихсон. Гэхдээ би бага багаар хайрлахад суралцаж байгаа. Хайрлаж, хайрлуулахын хамгийн сайхан нь хайртай хүмүүстээ халамж үзүүлж, түүнээсээ цээж дүүрэн тэврэлт авах шиг мэдрэмж шүү дээ. Мөн ямар ч хайр өгөө, аваатай байдаг юм билээ. Дан ганц нөгөө хүнээсээ хайрыг аваад байх бус нөгөө хүнээ ч мөн зөрүүлж хайрлах хэрэгтэй. Сэтгэлээ өгсөөр байгаад сэтгэл нь хоосорчихвол ахиж хайрлах сэтгэл гардаггүй шиг хайртай хүнийхээ сэтгэлийн савыг дүүргэж яваарай. > Би угаас ингэдэг, тэгдэг гэлгүйгээр хайранд ямар ч бардамнал, эго хэрэггүй гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. ### V. Барба, 21 нас Би нэг л удаа гүнзгий харилцаанд орж байсан. Тэр харилцаанаас би хайрыг үнэхээр хэцүү зүйл гэдгийг ойлгосон гэх юм уу. Хэн нэгэнтэй байхаас илүү ганцаараа байх нь сэтгэлд амар санагдах болсон. Учир нь би хэн нэгэнтэй байх үедээ тэр минь яаж байгаа бол, хаана юу хийж яваа бол гэдэг ч юм уу, ер нь нэг талаараа сэтгэлзүйн хувьд дарамтад байдаг юм шиг санагдсан. Гэхдээ нөгөө талаараа мэдээж хэн нэгэнтэй байх нь зарим тохиолдолд ханьтай, түшигтэй л дээ. Ямар ч байсан хүн эхлээд өөрийгөө ойлгож, хайрлах хэрэгтэй юм шиг санагдсан. Тэгж байж гэмээнэ бусдыг хайрлаж чадах байх. Тэр ч утгаараа би надад тохирох хэн нэгнийг хайхаас илүүтэй тэр хүн хэзээ нэгэн цагт гарч ирнэ гэдэгт итгэдэг. Харин тэр цаг мөч хүртлээ өөрийгөө хөгжүүлж, дуртай зүйл, хобби, найзууд, эсвэл бүтээлч зүйлд цагаа зарцуулж оюундаа хөрөнгө оруулах нь илүү тайван бас аз жаргалтай байгаа. Угаас хүн тодорхой хэмжээнд мэдлэгтэй байх тусмаа төдий чинээ хүмүүстэй харилцаж, холбоо тогтоож, эргэн тойрноороо хүрээлүүлдэг болохоор өөрөө хэр ухаантай байна, тэр хэмжээний сайн хүнтэй ирээдүйд учрах магадлал нь өндөрсөх болов уу. > Ер нь би өөрийгөө хайранд бэлэн биш л гэж бодсон. Учир нь хайр үнэхээр том даваа юм шиг л санагдсан. ### VI. Б.Мөнх-Алдар, 17 нас Хайр гэхээр хамгийн түрүүнд нялх хүүхэд санаанд ордог. Хайраас бүтдэг болохоор тэгж санагддаг ч байж мэднэ. Би өмнө нь хүнтэй үерхэж байсан ч яг тийм хайртай болж байгаагүй юм шиг ээ. Тэгээд ч миний насан дээр төгсөх дөхчихсөн, яг өөртөө цаг зарцуулахад тохиромжтой үе шиг санагдаж байгаа. Тийм болохоор энэ цагаа өөрийгөө хөгжүүлэхэд болон аав ээж, найзууддаа зарцуулах нь зөв байх. Бодоод байх нь ээ, би ерөөсөө валентиныг тэмдэглэж байгаагүй юм байна. Яг валентин дөхөхөөр л салчхаад байдаг байсан. Харин ирээдүйд өөрийн учрах ёстой хүнтэйгээ учраад валентины баярыг романтик байдлаар тэмдэглэхийг хүсдэг. Зөвхөн хоёулхнаа байх орчныг бүрдүүлээд, амттай хоол идээд, нэгэн рүүгээ хараад ярилцаад л… бас дээрээс нь би эрэгтэй учраас эмэгтэйдээ гэнэтийн байдлаар таалагддаг зүйлийг нь хийвэл илүү романтик байх. > Хайр бол хүн бүрийн амьдралд тохиодог нандин зүйл. ### VII. Н.нандин Хайр гэдэг хамгийн товчхондоо амьдралын утга учир юм шиг. Зөвхөн романтик харилцаа ч гэлтгүй гэр бүл, найз нөхөд, дээрээс нь амьтад, эд зүйлс, байгаль орчин, мэдрэмжүүд гэх мэт хайрлаж болох хэтэрхий олон зүйлс хорвоо дээр байдаг болохоор хайрлах, хайрлуулах мэдрэмжгүйгээр амьдарна гэдэг утгагүй байх. Романтик хайр дурлал бол харин амьдралаас мэдэрч болох хамгийн сонирхолтой мэдрэмжүүдийн нэг. Ямар ч хүн эхлээд өөртэйгөө эрүүл харилцаатай байж, өөрийгөө хэн болохыг зөвөөр тодорхойлж чадахгүй бол өөр хүнтэй урт удаан хугацааны турш үргэлжлэх романтик харилцаатай байж, тэднийг хайрлаж, амьдралын чанарыг нь сайжруулж чадна гэдэгт би итгэдэггүй. Тиймээс ганц бие байх нь нэг талдаа ганцаараа байхад суралцах, өөрийгөө илүү таньж мэдэх, өөртэйгөө сэтгэл хангалуунаар цагийг өнгөрөөж сурах боломж. Мөн энэ хугацаанд олон хүмүүстэй танилцаж болзох боломжтой байдаг тул хосын харилцаанд өөрийнхөө юунд дуртай болоод юунд дургүй, юу хүсдэг болохоо олж мэдэхэд тустай. Сул тал нь мэдээж зөвхөн хосын харилцаанд л байдаг зарим нандин мэдрэмжүүдээс хоцрох юм уу даа. Түүнчлэн бусдаас шалтгаалахгүйгээр ганцаараа аз жаргалтай байгаад сурчихвал хүмүүсийн үл ялиг хүндэтгэлгүй байдлыг ч хүлээн зөвшөөрч чадахаа больчихдог. Тиймээс бусдаас хүлээх шаардлага илүү өндөрсөөд хосын харилцаанд ороход улам хэцүү болдог юм шиг санагдаад байгаа. Ирээдүйд валентины баяраар хайрттайгаа цуг заавал хийдэг уламжлал болсон ямар нэгэн онцгой заншилтай болбол гоё байх аа. > Хайрлаж болох хэтэрхий олон зүйлс хорвоо дээр байдаг болохоор хайрлах, хайрлуулах мэдрэмжгүйгээр амьдарна гэдэг утгагүй. ### VIII. Д.Отгонцэцэг, 58 НАС Би нөхрөөсөө салах шийдвэр гаргаж, гурван хүүхэдтэйгээ хамт амьдрах болсноос хойш 25 жил өнгөрчээ. Хань ижлээсээ хайр халамж мэдрэх, хамтдаа аз жаргал цогцлоох учиртай ид сайхан залуу насныхаа тал хугацааг ганц биеэрээ өнгөрүүлсэн гэсэн үг. Гэхдээ "ганц бие" гэдэг үг ч өөрөө их учир дутагдалтай юм. Бусдын нүдэнд ганцаараа мэт харагддаг байж болох ч гурван охин, ач зээ нараараа хүрээлүүлэн ер ганцаардах мэдрэмжгүйгээр л амьдарч ирсэн. Нөхрөөсөө салах шийдвэр маань тийм ч амар хялбар байгаагүй ээ. Хосоороо л туулах жамтай хорвоо хойно хэн ч гэсэн гэр бүлээ элэг бүтэн байлгахыг хүснэ. Гэвч гэр бүлээ хадгалж үлдэхийн төлөө болохоос нь болохгүй хүртэл зүтгэсэн ч эцсийн гаргалгаа нь салалт болж хувирсан даа. Үр хүүхдийнхээ ирээдүй болон өөрийнхөө сэтгэл зүрхийг хамгаалж гаргасан энэ шийдвэртээ би хэзээ ч харамсдаггүй. Гарцаагүй зөв шийдвэр байсан гэдгийг нь миний амьдралд хойшид тохиосон олон үйл явдал харуулсан болохоор ингэх байж, тэгэх байж гэж эргэлзэж тээнэгэлзсэн удаа үгүй. Эмэгтэй хүн ер нь амьдралын нугачаанд өөрийгөө, үр хүүхдээ аваад гарах чадалтай байх хэрэгтэй. Тэр чадал бол зөвхөн мөнгө санхүүтэй ч холбоотой биш. Хамгийн нэгдүгээрт сэтгэлзүйн хувьд эрүүл байж, сэтгэлийн хаттай байх хэрэгтэй. Дараа нь ямар ч нөхцөлд өөрийнхөө хоолыг олж чадах хэмжээний боловсролтой байх нь чухал. Энэ зарчмыг би өөрийнхөө охидод ч байнга захидаг юм. Залуу насанд тохиодог тэр дэврүүн их хайрын мэдрэмж хүний нүдийг сохор болгочихдог сул талтай. Тийм ч болохоор хайр дурлалдаа шатаж, амьдралынхаа хамгийн чухал шийдвэрийг гаргах үедээ хэсэгхэн зуур азнаад аав ээжийнхээ үгийг сонсож, хажууд байгаа хүнээ ирээдүйд сайн эцэг, сайн өрхийн тэргүүн болж чадах болов уу? гэх асуултыг өөртөө нухацтайгаар тавиарай, охид минь. Өчүүхэн ч хир буртаг тогтоож болохгүй тэр нандин хайраа ариунаар нь хадгалж үлдэхийн төлөө хичээгээрэй. > Хайр гэдэг өчүүхэн ч хир буртаг тогтоож боломгүй ариун, нандин мэдрэмж. ### IX. г.жАНЧИВ, 34 нас Өнгөрсөн жилийн долоодугаар сард би ажлаа солих гэнэтийн шийдвэр гаргаж, бүтэн цагаар комеди дээрээ анхаарах болсон юм. Хэрэв хэн нэгний өмнө нь амлалт өгчихсөн, гэр бүлийнхээ өмнө хариуцлага үүрч байсан бол ийм эрсдэлтэй шийдвэрийг тэр дор нь гаргах амаргүй. Харин тухайн үед би ганц бие байсан болохоор эргэлзэх зүйлгүйгээр шуудхан л шийдчихсэн. Энэ үйл явдлаас гадна ганцаараа өнгөрүүлж буй хоёр жилийн хугацаанд хамгийн тод анзаарагдсан зүйл гэвэл би урьд урьдынхаасаа илүүтэй тайван амгалан болж, элдэв асуудалд тавгүйтэх нь харьцангуй багассан юм байна. Хосын харилцаанд муудалцах, санал зөрөлдөх гэх мэт асуудлаас үүдэн сэтгэл санааны хувьд тогтворгүй болох үе бишгүй. Харин ганц бие амьдралд ямар ч драма байхгүй. Юу хүсэж буй, юунд цагаа зарцуулмаар байгаагаа хэн нэгэнтэй зөвлөлдөхгүйгээр өөрөө бие даан шийдэх боломжтой нь сайхан. Эргэн тойрны найз нөхөд, ажлын хамт олон намайг ганц бие юм чинь хостой болгоод өгье гэсэн сэтгэлээр үргэлж хүнтэй танилцуулах гээд байдаг нь үл ялиг төвөгтэй. Мэдээж надад туслах гэсэн сэтгэлийг нь ойлгож байгаа хэдий ч би хувьдаа хэн нэгнээр дамжуулж танилцсан харилцаа цаашдаа урт удаан хугацаанд үргэлжилнэ гэдэгт итгэдэггүй. Өөрөө хайж байгаад ч юм уу, санамсаргүй байдлаар цор ганц тэр хүнтэйгээ учирвал хувь тавилан ч юм шиг ер бусын мэт мэдрэмж төрнө шүү дээ. Хэн хэнийхээ өмнө хэт их хичээл зүтгэл гаргалгүйгээр цаанаасаа л тэр хүнийг халамжлах, хайрлах мэдрэмж ундраад байвал зөв нэгэнтэйгээ учирсны дохио байх. Ер нь хайрыг яаж ч тодорхойлж болох. Дүн өвлийн хүйтнээр өөрийнхөө даарах эсэхийг ч үл ажраад хажуудах хүнийхээ гарыг дулаацуулахын төлөө бээлийгээ тайлаад өгөх тэр жижигхэн мөчид ч хайр оршдог. Ирээдүйд хоёр талаасаа цаг заваа зохицуулж байгаад хайртай хүнтэйгээ халуун орны далайн эрэг дээр хайрын баярыг тэмдэглэхийг хүсэж байна. Заавал далайн эрэг ч байх албагүй. Ганцхан өдөр элдэв ахуйн асуудлаасаа ангижраад зөвхөн хоёр биендээ цаг зарцуулж болох тэр орчин, момент хамгийн гоё валентин байх болов уу. > Дүн өвлийн хүйтнээр өөрийнхөө даарах эсэхийг ч үл ажраад хажуудах хүнийхээ гарыг дулаацуулахын төлөө бээлийгээ тайлаад өгөх тэр жижигхэн мөчид ч хайр оршдог. ### X. Б.Эрмүүнбилэгт, 26 нас Ганц бие байх хугацаандаа би өөрийгөө их ааш муутай хүн юм байна даа л гэж тодорхойлсон. Удаан хугацаанд ганцаараа байгаад ирэхээр хүн зөвхөн өөрийнхөө үзэл бодол, амьдралыг харах өнцгөөр аливаа зүйлсийг зөв буруу гээд шуудхан хуваачих гээд байдаг талтай. Нэг талаасаа энэ нь хурдтай шийдвэр гаргахад, өөрийгөө танин мэдэхэд тусалдаг бол нөгөө талдаа “чи бусад хүмүүсийг сонссонгүй, хэтэрхий өөрийнхөөрөө зөрүүдлээд байна” гэх мэт хандлага бусдын зүгээс ажиглагддаг. Тийм ч болохоор өөрийгөө ер нь сүүлийн үед ааш муутай болчихсон юм байна даа гэж дүгнээд байгаа. Ганцаараа байх цаг хугацаа мэдээж олон давуу талтай. Энэ үед урьд өмнө хийе гэж хүсээд ч боломж гардаггүй байсан хувийн сонирхолдоо, ажилдаа зарцуулах хангалттай цаг завтай болно. Хүрээлэл ч гэсэн тэр хэмжээгээр тэлнэ. Түүнчлэн өмнө нь буруугаар ойлгодог байсан хүмүүстэйгээ илүү дотно нөхөрлөөд үзэхээр тэр хүний талаар ташаа бодож байснаа ухаардаг гэхчлэн бусдыг таньж мэдэхэд цаг зарцуулж чадаж байгаадаа олзуурхдаг. Ахынхаа үеийнхнийг харахаар бараг бүгд зэрэгцээд шахам гэр бүл зохиож, үр хүүхдүүдтэй болсон байдаг бол манай үеийнхэн гэр бүл төлөвлөх асуудал дээр харьцангуй нээлттэй хандаж эхэлсэн юм шиг. Миний хүрээлэл гэхэд тал нь гэр бүлтэй, тал нь ганц бие. Одоо үеийн залуус бүгд л их том мөрөөдөл, амбицтай болчихсон болохоор ид хийж бүтээх насандаа зорилгынхоо төлөө тултал нь зүтгэе гэж боддог болчихсон ч байж магад. Дээр нь яг бидний үеийн залуус ажлын карьер, мэдлэг боловсролдоо түлхүү анхаарлаа хандуулахаар хайр дурлалын асуудлаа хэрхэн шийдэхээ мэдэхгүй гацчихдаг байх. Жишээлбэл гадагшаа явж сурах боломж олдсон ч хайртай хүнээсээ салахгүй гээд өөрт олдсон боломжоосоо татгалзах явдал ч түгээмэл харагддаг. > Хайр гэдэг өөрөөсөө ч харамлаж, нандигнасан зүйлсээ хажуудах хүндээ харамгүй өгч чадах өгөөмөр сэтгэл.
https://unread.today/c/international-womens-day
10 ертөнц, 10 өнцөг
Burtguljin Enkhbat
2022-03-08T00:00:00
3 сарын 8, 2022
Эмэгтэйчүүдийн эрхийн тухай
<div class="article-body"> <h2>Анх 1908 онд 15 мянга орчим эмэгтэй Нью-Йорк хотноо эрчүүдтэй адил хөдөлмөрийн хөлс авах, сонгуульд оролцох эрхийнхээ төлөө жагсаж байжээ. Үүнээс жилийн дараа албан ёсоор эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тэмдэглэж эхэлсэн түүхтэй. Эмэгтэйчүүдийн эрх гэдэг нь зөвхөн нэг хүйсэд хамаарах бус, хүний эрхийн тухай цогц асуудал юм. Тиймдээ ч бид энэ өдрийг тохиолдуулан "эмэгтэйчүүдийн эрх" хэмээх өргөн сэдвийн хүрээнд нийгмийн төрөл бүрийн төлөөллийг сонгон авч, тэдний бодит түүх хийгээд үзэл бодлыг уншигч та бүхэнтэй хуваалцаж байна.</h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. Б.АГиймаа, сэтгүүлч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/82e598acf17054e195cf4f732632731e.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Дэлхий даяар эмэгтэйчүүдэд тавих шалгуур илүү өндөр байдаг ч Азийн соёл, тэр дундаа монгол эмэгтэйчүүдэд нийгмээс төгс төгөлдөр байх шалгуур тогтоож, түүнд нь хүрэхгүй бол өөлөх, гоочлох үзэгдэл маш элбэг. Өндөр боловсрол мэдлэгтэй, сурлага сайтай байхаас гадна ажил эрхэлж, тогтмол орлого олдог, үүний хажуугаар олон хүүхэд гаргаж "Алдарт эхийн одон" авсан байх, гэхдээ царай зүс бие хаагаа үргэлж тордож өөртөө арчаатай байх, гэрийн ажилд сайн, амттай хоол хийдэг, зөөлөн намбалаг ааштай, даруухан ичимтгий, нөхрөө дээдлэн хүндэлж аль болох ачаалал өгдөггүй, ямар ч араншин гаргаж байсан "хатан" ухаан гаргаж байж аргалж амьдардаг, ажил төрөл ар гэрээ аль алийг нь өөгүй зохицуулж авч явдаг, тэгэхдээ ядарч, цөхөрч, сэтгэл санааны өөрчлөлтөд орж гомдоллох эрхгүй, нэг ёсондоо супер эмэгтэй байхыг Монголын нийгэм тэр аяараа шаарддаг. Ийм хүрч болшгүй стандартын хойноос хөөцөлдөж, төгс төгөлдрийн өвчнөөр шаналж яваа эмэгтэйчүүд маш олон бий.<br></p><p dir="ltr">Боловсрол эзэмшиж, хөдөлмөрийн зах зээлийн талаас илүү хувийг бүрдүүлж, нийгэмд яг адилхан үнэ цэн бүтээж байгаа боловч одоо болтол эр хүний чимэг, өмч, хүн ам нэмэгдүүлэх нөхөн үржихүйн хэрэгсэл, гэрийн үйлчлэгч, эрэгтэй хүний амьдралын ачааллыг хөнгөвчлөх хэрэгсэл төдийхнөөр үнэлэгдэж буй монгол бүсгүйчүүд яг ийм хандлагаас болж хүчирхийлэлд ч элбэг өртдөг. Наад зах нь гудамжинд хөх, өгзөг, эмзэг эрхтэндээ халдуулж үзээгүй монгол эмэгтэй бараг л байхгүй болов уу? Хүссэн хувцсаа өмсөөд, олон нийтийн газар айдасгүй алхаж чадахгүй байна гэдэг нь эмэгтэйчүүдийн эрх хаана явааг хамгийн ойлгомжтой, хялбар, ил тодоор харуулж байгаа хэрэг гэж би боддог. Хүчирхийлэлд өртсөн ч өөрөө буруутгагдаад дуусах тохиолдол элбэг.</p> <blockquote><p>Монголд эмэгтэй хүн болж төрснөөр эр хүнээс хоёр дахин өндөр шалгуурыг давж, ямагт нэг алхмын ард алхах заяатай юм шиг санагддаг.</p> <cite><p>Б.Агиймаа</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>II. б.мандуул, "Ondo" брэндийн маркетинг хариуцсан захирал<br></div><div><br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/e5a4bad2cedb25637843cb1e4e8134d5.png"></p><p></p><p><br></p><p>Эмэгтэйчүүдийн эрхийн асуудал ямар түвшинд байгааг харьцуулахын тулд олон талаас нь харах шаардлага гарна. Энд соёлын асуудал ч хөндөгдөнө. Жишээ нь, ази соёлд эцгийн эрхт ёс давамгайлсан байдаг учраас Монгол Азийн улсуудтай харьцуулахад дээгүүр, харин Европ болон Скандинавийн орнуудтай харьцуулахад учир дутагдалтай. Би эмэгтэйчүүдийн эсвэл эрэгтэйчүүдийн эрхийн асуудал гэж хүйсээр ялгалгүйгээр "<b>хүний эрх</b>"-ийн асуудалд түлхүү анхаарал хандуулаасай гэж хүсдэг. Эр, эм юм уу эсвэл <a href="https://lgbtcentre.mn/2019/03/28/%D0%B1%D1%8D%D0%BB%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D1%86%D3%A9%D3%A9%D0%BD%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D1%82%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%B9-%D1%82%D2%AF%D0%B3%D1%8D%D1%8D%D0%BC%D1%8D%D0%BB-%D0%B0%D1%81%D1%83%D1%83/" target="_blank">ЛГБТК</a> гэж хуваалгүйгээр "<b>бид бол хүн</b>" гэх нэг л хэмжүүр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Энэ утгаар нь бодож Улаанбаатар хотоо, эргэн тойрноо нэг хараад үзээрэй. Бид үндсэн хуулиар олгогдсон хүний эрхийг дээдэлсэн нийгэмд амьдарч чадаж байна уу?</p><p>Жендэрийн эрх тэгш байдал хэмээх ойлголтын талаар ярихаас өмнө эмэгтэйчүүдийн баярын өдрийн талаар авч үзье л дээ. Бид бүхэн "ОУЭЭХӨ" гээд нэрлэчихдэг. Тэгэхлээр тус өдрийг зөвхөн <i>"Эрх нь зөрчигдөж байгаа эмэгтэйчүүдийг хамгаалах ёстой" </i>мэтээр ойлгож нөхцөл байдлыг дан гагц асуудал тулгарсан хүмүүсийн үйл явц руу чиглүүлдэг. Орчин үеийн заах арга ухаанд асуудал дээр төвлөрөх бус шийдэл үзүүлэхийг илүү чухалчилдаг. Энэ нь асуудлыг умартаад зөв гольдролд шилжихэд тусалдаг арга барил л даа. Үүний нэгэн адил бид зөвхөн асуудалд төвлөрөөд зогсох бус үйлдэл хийх хэрэгтэй. Энэ ойлголтыг нийгэмд хэвшүүлэхийн тулд хамгийн эхний хийх алхам бол хүн болгоны "ONDO" нөхцөл байдал, байгалийн өгөгдлийг хүлээн зөвшөөрөх юм. Харилцан адилгүй амьдралын хэв маяг, нийгмийн өөр, өөр "норм"-ыг эзэмшсэн хүмүүст ижил ойлголт өгнө гэдэг амаргүй. Гэхдээ жендэрийн эрх тэгш байдлын тухай ойлголтыг аливаа хүмүүст бага наснаас нь эхлүүлэн системтэйгээр танин мэдүүлж, хүн бүрийн ялгаатай байдлыг ойлгуулах нь чухал. Тиймээс боловсролын системд үүнийг хэрэгжүүлэх нь эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж боддог. Ингэснээр бие биеэ хүндэлдэг "Хүний эрхийг дээдэлсэн нийгэм" бий болно гэдэгт итгэдэг. <br><br></p> <blockquote><p>Эр, эм юм уу аль эсвэл <a href="https://lgbtcentre.mn/2019/03/28/%D0%B1%D1%8D%D0%BB%D0%B3%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D1%86%D3%A9%D3%A9%D0%BD%D1%85%D0%B8%D0%B9%D0%BD-%D1%82%D1%83%D1%85%D0%B0%D0%B9-%D1%82%D2%AF%D0%B3%D1%8D%D1%8D%D0%BC%D1%8D%D0%BB-%D0%B0%D1%81%D1%83%D1%83/" target="_blank">ЛГБТК</a> гэж хуваалгүйгээр "бид бол хүн" гэх нэг л хэмжүүр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.</p> <cite><p>Б.Мандуул</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="heading14 text-blue text-bold" id="js-heading-3" style="margin: 0px; line-height: 24px;">III. ч.бат-уянга, эрх зүйч, судлаач</span><div><br><div><span class="heading14 text-blue text-bold" style="margin: 0px; line-height: 24px;"><br></span></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ce991ea32988387908e44add269d47f5.png"></p><p></p><p><br></p><p>"Эмэгтэй хүн" гэж хэлэхдээ бид дотроо хэнийг төсөөлдөг вэ? Өөрийгөө, ээж, эгч, охиноо, ажлынхаа эмэгтэйг үү? Төсөөлсөн эмэгтэй бүр тань эмэгтэй хүн мөн байх. Мөн төсөөлснөөс тань ч олон янзын эмэгтэйчүүд бий. Энэ удаад онцгойлон хөдөөгийн эмэгтэйчүүдийн эрхийг яримаар байна. Хөдөө гэдэг нь ч ганц цул ойлголт бус. Аймгийн төв, сум, багт амьдрах хоорондоо ялгаатай. Малчин байх, сумын сургуулийн багш байх ч ахуйн хувьд өөр. Төвөөс алслагдах тусмаа л зарим эрхээ эдлэе гээд ч боломж нь алга. Тухайлбал, эмнэлгийн чанар, хүртээмж тааруугаас нөхөн үржихүйн эрх, эрүүл мэндээ хамгаалах хэцүү. Ялангуяа хөдөөгийн охидын эрхийг мартаж боломгүй. "Охидын үзлэг" гэх бурангуй зүйлийг хотод халсан байж магад ч орон нутагт байсаар л байна. Насанд хүрээгүй, төвөөс алс, мэдээллээс хол, "энэ чинь хүний эрхийн зөрчил" гэх өнцгөөр эсэргүүцдэггүй зэргээс нь болж эдгээр охидыг "элэг барьж" буй мэт санагддаг. </p><p> Нэмээд сум, багт "ээжийн үүрэг"-ийг хуваалцах хүүхэд асрах, гэрийн ажил хөнгөвчлөх нэмэлт үйлчилгээ алга. Үр дүнд нь бие даан сурч, боловсрох, хөгжих цаг ч алга, боломж ч олдохгүй. Энэ мэтээр тоочвол хөдөө рүү, хөдөөгийн эмэгтэйчүүдэд чиглэсэн бодлого хэрэгтэй. Ер нь цаана нь яг ямар бүлэгт хамаарах хэний эрхийг ярьж буй нь тодорхойгүй, хэт ерөнхий эрх ярихаас гадна хөдөөгийн, хотын, хот дотроо гэр хорооллын зэргээр аль болох нэгж рүү хандсан, тодорхой бодлого хэрэгтэй болов уу.</p> <blockquote><p>Монголын нөхцөлд төвөөс алслагдах тусмаа л хамгийн эмзэг асуудал болох нөхөн үржихүйн эрүүл мэндтэй холбогдох эрхээ эдэлье гээд ч боломж бага.</p> <cite><p>Ч.Бат-Уянга</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><span class="heading14 text-blue text-bold" id="js-heading-3" style="margin: 0px; line-height: 24px;"><span class="heading14 text-blue text-bold" id="js-heading-3" style="margin: 0px; line-height: 24px;">IV. Б.АРИУНДЭЛГЭР, НАЙМДУГААР АНГИЙН СУРАГЧ</span></span><div><span class="heading14 text-blue text-bold" style="margin: 0px; line-height: 24px;"><span class="heading14 text-blue text-bold" style="margin: 0px; line-height: 24px;"><br></span></span></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/c2187845d407e717da99eae5638c7420.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Ирээдүйд би өөрийн гэсэн гэр бүлээ зохиовол зөндөө их хөдөлмөрлөж, эхнэрээ мөнгөнд санаа зовохгүйгээр сайн ажиллана даа гэж боддог. Гэхдээ манай эхнэр ажил хиймээр байна аа гэвэл бид хүүхдүүдээ дуртай нь аргагүй харах болно оо. Би чинь доороо дөрвөн дүүтэй айлын том болохоор хүүхдийг бол ёстой асуудалгүй зохицуулна. Ер нь эмэгтэй ч бай, эрэгтэй ч бай хүн хүссэн зүйлээ л хийх хэрэгтэй шүү дээ. Нэгэнт л хамтдаа амьдрахаар шийдсэн бол хайртай хүнийхээ хүслийг нь дэмжих хэрэгтэй. </p><p>Эрэгтэй хүмүүс хэнтэй ч юу ч ярилцахгүй байж байснаа гэнэтхэн аймар хүчтэй уурладаг муухай зангаасаа болоод хайртай хүмүүсээ гомдоодог байх. Би ч гэсэн хааяадаа найзуудтайгаа муудалцах үедээ уурламаар санагддаг. Гэхдээ бусад хүмүүс шиг гэр бүлийнхэндээ уураа гаргадаггүй ээ. Тайвшрах хүртлээ хүлээж байгаад л найзуудаасаа уучлалт гуйчихвал зүгээр болчихдог. Том болсон эрэгтэй хүмүүс уураа гартал тэсээд сурчихвал уг нь эхнэр, хүүхдtдээ муухай зангаа харуулахгүй байж болох л байх.</p> <blockquote><p>Ер нь эмэгтэй ч бай, эрэгтэй ч бай хүн хүссэн зүйлээ л хийх хэрэгтэй шүү дээ.</p> <cite><p>Б.Ариундэлгэр</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>V. ч.ган-инж, бизнес эрхлэгч<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/460d2f534cad00f9a56aeb60565058c6.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Орон гэрээ цэвэрлэх, оройн хоолоо хийх, үр хүүхдээ халамжлах гээд гэр бүл доторх үй олон үүрэг хариуцлагууд зөвхөн гэрийн эзэгтэйд хамаатай асуудал мэт хандлага одоог хүртэл Монголд оршин тогтносоор буй нь туйлын харамсалтай. Хоёр охин маань ойрхон зайтай төрцгөөсөн тул манай гэр бүлийн хувьд хүүхдүүдээ асрах, хооллох, унтуулах гээд бүх ажлыг нөхөр бид хоёр эн тэнцүү хуваалцахаас өөр аргагүй. Үүргээ тэнцүү хувааж байгаа энэ зохицуулалтандаа ч бид хоёр туйлын сэтгэл хангалуун байдаг. Хэрэв эхнэр нь санхүүгээ хариуцаж чадахаар байвал нөхөр нь гэртээ суугаад хүүхдээ харж ч болох шүү дээ. </p><p dir="ltr">Түүнчлэн жендэрийн эрх тэгш байдлын тухай ярихдаа зөвхөн эмэгтэйчүүдийг онцлох нь өрөөсгөл. Эрэгтэй хүмүүс биднээс зөвхөн булчингийн массын хувьд л ялгаатай. Чи өрхийн тэргүүн юм чинь мөнгө олж гэр бүлээ тэжээх ёстой гэсэн нийтлэг ойлголт эргээд тэднийг дарамтад оруулж улмаар монгол эрчүүдийн дундах амиа хорлолт хүртэл нэмэгдэж байна. Ердөөсөө бид бүгдээрээ эрэгтэй, эмэгтэй гэсэн хүйс бус "<b>хүн</b>" гэх ойлголт дээрээ л төвлөрөөд, эрхээ ч тэгш эдлэн үүргээ ч хамт хуваалцаад явбал амар биш гэж үү?</p><p>Бусдыг уужим сэтгэлээр хайрлах, ойлгох, хүлээцтэй хандаж чаддаг ээжийнхээ хүчирхэг зан чанарыг би хар багаасаа л биширч өссөн. Манай ээж өдийг хүртэл намайг ганц ч удаа шүүмжилж, хүлээлтэнд нь хүрсэнгүй хэмээн зэмлэж үзээгүй. Ээжийнхээ ямар ч нөхцөлгүй хайран дунд бөмбөрч өссөн болохоор би одоо ямар ч дутуугийн мэдрэмж байхгүй, өөртөө итгэлтэй нэгэн болж өссөн болов уу. Охидоо ч гэсэн би ирээдүйд яг л ээжийнхээ өвлүүлж өгсөн энэ зарчмаар өсгөнө дөө гэж боддог. </p> <blockquote><p>Чи өрхийн тэргүүн юм чинь мөнгө олж гэр бүлээ тэжээх ёстой гэсэн нийтлэг ойлголт эргээд тэднийг дарамтад оруулж улмаар монгол эрчүүдийн дундах амиа хорлолт хүртэл нэмэгдэж байна. </p> <cite><p>Ч.Ган-Инж</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>vi. Ч.ЦЭЛМҮҮН, ДОКТОР<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/6f2efab4d82c197b5d05052103bd1e9a.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Монголд эмэгтэйчүүдийн эрх, жендерийн эрх тэгш байдалтай холбоотой ажлууд боломжийн хэмжээнд, амжилттайгаар хийгдсээр ирсэн гэж боддог. Мэдээж бүх шатны шийдвэр гаргах бүтцэд эмэгтэйчүүдийн тоо хангалттай биш байгаа нь нэг талаас уламжлал болсон эрчүүд давамгайлах үзэл баримтлал, өрхийн ажил үүргийн хуваариас болоод эрчүүдтэй харьцуулахад эмэгтэйчүүдэд илүү ногддог хөлсгүй хөдөлмөрийн ачаалал их зэрэг шалтгаантай байж болох юм. Үүнээс гадна төрөөс төрөлтийг дэмжих бодлого явуулдаг ч эх хүүхдийн хэрэгцээ шаардлагыг хангаж чадахгүй байгаа харагддаг. Нэгэнт олон хүүхэдтэй болохыг урамшуулдаг бол төрөөс залуу ээж нарыг дэмжих, хүүхэд асран хамгаалах зэрэгт анхааран ажиллах шаардлагатай. Бага насны хүүхдүүдэд цэцэрлэгт орох хүрэлцээ хангамж муутай байдаг нь эргээд эмэгтэйчүүд эдийн засгийн үр ашиггүй сонголт хийхэд хүргэх магадлалтай.</p><p><a href="https://www.mn.undp.org/content/mongolia/en/home/library/the-human-development-report-2020.html" target="_blank">НҮБ-ын 2020 оны Хүний Хөгжлийн Тайлангийн дагуу </a>жендэрийн эрх тэгш байдлын индекс нь бүсийн болон дэлхийн дунджаас доогуур байгаа юм. Ижил ажлын байранд эмэгтэйчүүд бага цалинтай байх мөн ижил боловсролын зэрэгтэй ч эрчүүдээс 22%-аар бага цалин авдаг болнo. Хэдийгээр манай улсын эмэгтэйчүүд боловсролын хамрагдалтын түвшингээрээ бусад орнуудтай харьцуулахад өндөр ч хөдөлмөрийн зах зээлд идэвхтэй оролцож чадахгүй байгааг дээрх үндэсний статистикийн мэдээллээс харж болно. Үндсэндээ 2008 оноос хойш эмэгтэйчүүдийн ажиллах хүчний оролцоо эрчүүдийхээс илт зөрүүтэйгээр буурсан хэвээр, эрчүүдтэй харьцуулахад эдийн засгийн хямралд эмэгтэйчүүд илүү өртдөг. Ингээд харахад ажил эрхлэлт, цалин хөлс, залуу гэр бүл дотроо эмэгтэйчүүдийг дэмжсэн бодлого боловсруулалт дутмаг байгаа гэж бодно.</p> <blockquote><p>Бага насны хүүхдүүдэд цэцэрлэгт орох хүрэлцээ хангамж муутай байдаг нь эргээд эмэгтэйчүүд эдийн засгийн үр ашиггүй сонголт хийхэд хүргэх магадлалтай.</p> <cite><p>Ч.Цэлмүүн</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>vii. Ч. Ундрах, "Гүнж" тбб-ийн тэргүүн <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/5859639b4edf56371ae58f67f8369207.png"></p><p></p><p><br></p><p> Эмэгтэйчүүдийг зөвхөн ахуйн асуудлуудтай холбож, бидний ур чадвар, мэдлэг, туршлагыг үнэгүйдүүлэх хандлага манай нийгэмд их байгаа. Зөвхөн хүйсийн асуудлаас шалтгаалан боломжоос хоцрох, нийгмийн эсэргүүцэлтэй тулгарах, ажлын байран дээр хүчирхийлэлд өртөх гэх мэт нийгмийн зүгээс эмэгтэй хүнд хандах хандлага хатуу байх шиг надад санагддаг. </p><p>Аливаа асуудлыг шийдэхэд улс төрийн хүсэл сонирхол гэдэг маш чухал ойлголт бий. Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах тал дээр ч энэхүү байдлыг өөрчлөх, эрх зүйн орчинг бүрдүүлэх хүсэл сонирхол манай улс төрчдөд бага байдаг. Хамгийн сүүлд л гэхэд Хөдөлмөрийн хуульд "Ажлын байрны бэлгийн дарамт"-тай холбоотой заалт оруулахын тулд арав гаруй жилийн туршид олон ажиллаж, нөлөөлөл үзүүлж байж ганцхан заалт оруулсан байх жишээтэй. Ингээд дурдаад байвал дуусахгүй. Одоо бид <a href="https://www.facebook.com/btifulhearts" target="_blank">"Хөөрхөн зүрх ТББ"-</a>тай хамтран "Охидын үзлэг"-ийн эсрэг нэлээн хүчтэй дуугарч, энэ зүйлийг нэр томьёоноос эхлүүлээд бүрэн халахыг зорьж байна. Эрүүл мэндийн үзлэг гэдэг бол сайн дурын үндсэн дээр хүйс ялгалгүй, урьдчилан сэргийлэх зорилготой байх ёстой. Тэрнээс биш "охидын" гэдэг нэр дор хүчээр, мэдээлэлгүйгээр үзэж шалгадаг бүдүүлэг зүйл огт байж болохгүй. </p> <blockquote><p> Эмэгтэйчүүдийг үнэлэх нийгмийн үнэлэмж эрчүүдтэй адил байгаасай гэж хүсдэг.</p> <cite><p>Ч.Ундрах</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>VIII. Ч.БУЛГАНТУЯА, УИХ-ЫН ГИШҮҮН<br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/7b9f740aa46954fe8e0b80e0e32d5e15.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Саяхны нэг өдөр би 14 настай охинтойгоо цуг цанын баазад очиж, хамгийн өндөр зам дээрээс гулгахаар тохиролцсон юм. Тухайн үед би охиндоо хандаж <i>"Хоёулаа эмэгтэй хүмүүс юм чинь арай ч ийм өндөр дээрээс гулгаж чадахгүй байх аа" </i>гэхэд манай хүүхэд <i>"Ээж ээ, та ямар жендэрийн мэдрэмжгүй юм бэ? Би чинь триатлоны олон улсын медальтай тамирчин. Хэр баргийн эрэгтэй хүүхдээс ч чадварлаг цанаар гулгаж чадна"</i> гэхэд би дотроо жендэрийн мэдрэмжтэй, хүчирхэг охин өсгөж байгаа юм байна даа гэж өөрөөрөө хэрэндээ бахархсан шүү. Орчин цагийн залуус хүний эрхийн өндөр мэдрэмжтэй болон өсөж буй нь сайшаалтай ч нөгөө талдаа эдийн засгийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан нийгмийн зааг ялгаа улам гүнзгийрч байх шиг. Үүнд өсөж хүмүүжиж байгаа орчин, боловсролын чанар, эцэг эхийн суурь хүмүүжил гээд олон зүйлс үүнд нөлөөлж байна.</p><p dir="ltr">Эмэгтэйчүүдийн эрхийн талаар хөндөн ярихад зайлшгүй эдийн засгийн өсөлт давхар яригдах учиртай. Яагаад гэвэл хөгжил буурай улс оронд нийгмийн хаа нэгтээ хүний эрх зөрчигдөх магадлал маш өндөр. Хууль тогтоогч хүний үүднээс би эмэгтэйчүүд хүүхдүүддээ санаа зоволгүйгээр ажил хөдөлмөр эрхлэх орчинг бүрдүүлэх, сургууль цэцэрлэгийн хүртээмжийг хангалттай болгох, нөхрөөсөөө эдийн засгийн хувьд хараат бус хүчирхэг амьдрах бололцоог нь нээж өгөх ёстой. Товчхондоо, зөвхөн хэсэг бүлэг эмэгтэйчүүд хүчирхэг, амжилттай карьер бүтээх бус нийгмийн бүх давхаргын бүсгүйчүүд хүчирхэг байх нөөц бололцоог бүрдүүлэх нь туйлын чухал. Иргэддээ ээлтэй нийгмийг бүтээхийг хүсэж байвал өрх толгойлсон эхчүүд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, бэлгийн цөөнх, залуу үе гээд нийгмийн бүх төлөөллийг шийдвэр гаргах түвшинд оролцоотой байлгах нь зүйтэй. Үүний төлөө зөвхөн эмэгтэйчүүд биш, эрэгтэйчүүд ч гэсэн дуугарах ёстой юм. Учир нь гэвэл жендэрийн тэгш эрхийн ойлголт зөвхөн эмэгтэй хүнд хамаарахгүй, хүний эрхийн цогц ойлголт.</p> <blockquote><p>Зөвхөн хэсэг бүлэг эмэгтэйчүүд хүчирхэг, амжилттай карьер бүтээх бус нийгмийн бүх давхаргын бүсгүйчүүдийг хүчирхэг байх нөөц бололцоог нь бүрдүүлэх нь туйлын чухал. </p> <cite><p>unread.media </p> </cite></blockquote><h2><div><span style="color: rgb(0, 120, 246); font-size: 18px; font-weight: 700; text-transform: uppercase;">IX. М.БААСАНДЭЛГЭР, "humanz start up" болон "humanz.mn" сайтын үүсгэн байгуулагч</span><br></div><div><span style="color: rgb(0, 120, 246); font-size: 18px; font-weight: 700; text-transform: uppercase;"><br></span></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/092ab1342db9c2211acb19810b64e634.png"></p><p></p><p><br></p><p>Маш олон эмэгтэй гэр бүлийн хүчирхийлэл, ажлын байрны бэлгийн дарамтын золиос болохыг бид зүгээр л утаснаасаа хараад бачуурахаас өөр юу ч хийж чадахгүй байгаа нь харамсалтай. Яахав, амжилттай яваа бүсгүйчүүдийг харсаар байвал нийгэм гэрэлтэй мэт санагдаж болно. Гэвч хаалттай хаалганы цаана хэнд ч хандаж чадахгүй нуугдаж байгаа зуу зуун эмэгтэйчүүд бий. Миний хувьд <a href="https://www.facebook.com/shukniitlew" target="_blank">"Шук нийтлэв" </a>цахим хуудсаараа бүсгүйчүүдэд итгэл, урам зориг өгөх нийтлэл бичиж, тэднийг аливаа зүйлд хашир хандаж сурах ухамсар өгөхийг хичээдэг. Маш жижиг үйлдлүүдийн нийлбэр эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах том алхам болно гэж боддог.</p><p>Манайханд нэг тийм хачин хандлага байдаг. Эмэгтэй гэхээр л хоол хийж, гэр цэвэрлээд, хүүхэд төрүүлж, хувцас угаах ёстой юм шиг. Эрэгтэй гэхээр мөнгө олж ирээд, уйлж гуниглахгүй, хатуу чанга байх ёстой ч юм шиг. Байнга хүнийг хайрцаглана. Энэ уламжлалт ойлголт нь бүр бугшаад, албатай юм шиг байдал үүсчихсэн. Эхнэр нь шалаа угааж байхад удирдлага бариад хэвтэх нь жирийн үзэгдэл. Ийм жижиг зүйлээс л жендэрийн тэгш байдал хангагдахгүй байгаа нь илэрхий харагддаг. Уг нь эмэгтэйгээ хүлээлгүй аль завтай нь хоолоо хийгээд, шалаа угаах нь эрүүл харилцаа шд. Гэтэл үгүй. Эр юм байж, эм юм байж гээд л үүрэг оноогоод байдаг. Гэр бүлийн хүчирхийллийн хохирогчдын 87 хувь нь эмэгтэйчүүд. Тэгсэн хэрнээ их, дээд сургуульд суралцагсдын 60 хувь нь эмэгтэй буюу тэд боловсролтой. Ар гэрээ авч яваа хөдөлмөрч эмэгтэйчүүд хаа сайгүй. Нэг тийм хачин зүй тогтолтой. Хүн амын дийлэнх нь эмэгтэй хэрнээ шийдвэр гаргах түвшний оролцоо маш бага. Зүгээр л энэ амьдралын хэцүү бүхнийг нуруун дээрээ үүрч, дотроо асар их гуниг шаналалтай, гаднаа хүчирхэг харагддаг бүсгүйчүүд. Энэ дүр зургаас харахад манай улс жендэрийн тэгш эрх ярих болоогүй.</p><p>Хэдхэн жилийн өмнө бол мартаар ээж, охин дүүгээ яаж баярлуулах вэ, ямар бэлэг өгөх вэ гэдэг л санаа зовдог байлаа. Бас өөртөө бэлэг хүлээнэ, догдлоно. Сэтгүүлч болсноосоо хойш баяраар цэцэг авах нь битгий хэл шөнө бүтэн нойртой хонож чадахгүй нөхцөлд байгаа эмэгтэйчүүдийн төлөө юу хийж чадах вэ гэж боддог болсон. Миний нүдээр өнөөдрийн нийгэм эмэгтэйчүүд болон хүүхдүүдэд халтай. Дэндүү хэрцгий бас харанхуй санагддаг. Нэг өдөр шоудаад дуусахаас илүү нэг хэсэг эмэгтэйчүүдийн төлөө нийтээрээ дугардаг байх юм сан гэж хүсдэг дээ. Бүх эмэгтэйчүүд хүсэл мөрөөдлөөрөө жигүүрлэн амьдраасай.</p> <blockquote><p> Эмэгтэйчүүдийн эрхийг ямар нэгэн холбоо, ТББ, клуб хамгаалж чадахгүй. Бид өөрсдөө л асуудалд нухацтай хандаж, эмэгтэй хүн эмэгтэй хүнээ гэсэн сэтгэлтэй байж, нийтээрээ байж боломгүй хүчирхийллийн эсрэг нэгдэж чаддаг болсон цагт нийгэм жаахан ч гэсэн өөрчлөгдөх болов уу.</p> <cite><p>М.Баасандэлгэр</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>x. dannasdoodlee, дижитал артист <br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/d13b8a295eb478c4a5e0efa9eebaf8f0.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Яг судалгаа хараад үзэхээр эмэгтэйчүүд нь илүү их боловсролтой, удирдах албан тушаал эрхэлж буй эмэгтэйчүүдийн тоо эрчүүдийнхээс тийм ч бага биш, жендэрээс үүдсэн орлогын хэмжээ нээх зөрүүтэй байдаггүй. Статистикийн хувьд бол манай улс энэ тал дээр "төгс" байгаа хэдий ч бодит амьдрал руу өнгийгөөд үзвэл жижиг зүйл дээр жендэрийн асуудлууд их харагддаг. Мэдээж жендэрийн хувьд эрх тэгш, төгс нийгмийг байгуулна гэдэг нь бараг боломжгүй зүйл хэдий ч бид өдөр тутам бусдад хэлдэг зарим нэг үгс дээрээ анхаарчихвал жижиг ч атугай өөрчлөлт гарах мэт санагддаг. "Одоо хөгширлөө, хүнтэй суугаач" гэх дарамт их ирээд байхаар яарч буруу хүнтэйгээ суух, гэр бүл төлөвлөлтгүй амьдрах , "Яагаад уурлаад байгаа юм, юм чинь ирчихсэн юм уу?" гэхээр эмэгтэй хүн уурлах эрхгүй гэх мэт болчхоод байдаг. Нэг үг өөрчиллөө гээд ялгаа байхгүй мэт боловч олон хүн ийм үгс хэлээд байхаар нийгмийн норм мэт болоод, том асуудалд хөтлөөд байгаа юм шиг.</p><p dir="ltr">Манай улс гэлтгүй аль ч улсад тохиолддог, миний хамгийн их эмзэглэж явдаг зүйл бол хүчингийн хэрэг. Хүчин хийсэн хэрэгтнийг би жигшдэг, хохирогч болсон эмэгтэйг буруутгадаг хандлагыг ч ижил хэмжээнд жигшдэг. "Чи хүчиндүүлж байхдаа юу өмсөж байсан юм?", "Угаасаа л явдалтай охин ш дээ" гэж хэрэгтнийг өмөөрөх тусам "Задгай хувцас өмсдөг бол хүчиндэж болно" гэх сэтгэхүй суугаад байгаа мэт. Хүн болгоны хийж чадах хамгийн энгийн эхний алхам бол аливаа хэргийн хохирогчийг буруутгаад өнгөрдөг хандлагаа засах юм болов уу.</p> <blockquote><p>Жендэрийн хувьд эрх тэгш, төгс нийгмийг байгуулна гэдэг нь бараг боломжгүй зүйл хэдий ч бид өдөр тутам бусдад хэлдэг зарим нэг үгс дээрээ анхаарчихвал жижиг ч атугай өөрчлөлт гарах мэт санагддаг.</p> <cite><p>DANNASDOODLEE</p> </cite></blockquote> </div>
Анх 1908 онд 15 мянга орчим эмэгтэй Нью-Йорк хотноо эрчүүдтэй адил хөдөлмөрийн хөлс авах, сонгуульд оролцох эрхийнхээ төлөө жагсаж байжээ. Үүнээс жилийн дараа албан ёсоор эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тэмдэглэж эхэлсэн түүхтэй. Эмэгтэйчүүдийн эрх гэдэг нь зөвхөн нэг хүйсэд хамаарах бус, хүний эрхийн тухай цогц асуудал юм. Тиймдээ ч бид энэ өдрийг тохиолдуулан "эмэгтэйчүүдийн эрх" хэмээх өргөн сэдвийн хүрээнд нийгмийн төрөл бүрийн төлөөллийг сонгон авч, тэдний бодит түүх хийгээд үзэл бодлыг уншигч та бүхэнтэй хуваалцаж байна. I. Б.АГиймаа, сэтгүүлч Дэлхий даяар эмэгтэйчүүдэд тавих шалгуур илүү өндөр байдаг ч Азийн соёл, тэр дундаа монгол эмэгтэйчүүдэд нийгмээс төгс төгөлдөр байх шалгуур тогтоож, түүнд нь хүрэхгүй бол өөлөх, гоочлох үзэгдэл маш элбэг. Өндөр боловсрол мэдлэгтэй, сурлага сайтай байхаас гадна ажил эрхэлж, тогтмол орлого олдог, үүний хажуугаар олон хүүхэд гаргаж "Алдарт эхийн одон" авсан байх, гэхдээ царай зүс бие хаагаа үргэлж тордож өөртөө арчаатай байх, гэрийн ажилд сайн, амттай хоол хийдэг, зөөлөн намбалаг ааштай, даруухан ичимтгий, нөхрөө дээдлэн хүндэлж аль болох ачаалал өгдөггүй, ямар ч араншин гаргаж байсан "хатан" ухаан гаргаж байж аргалж амьдардаг, ажил төрөл ар гэрээ аль алийг нь өөгүй зохицуулж авч явдаг, тэгэхдээ ядарч, цөхөрч, сэтгэл санааны өөрчлөлтөд орж гомдоллох эрхгүй, нэг ёсондоо супер эмэгтэй байхыг Монголын нийгэм тэр аяараа шаарддаг. Ийм хүрч болшгүй стандартын хойноос хөөцөлдөж, төгс төгөлдрийн өвчнөөр шаналж яваа эмэгтэйчүүд маш олон бий. Боловсрол эзэмшиж, хөдөлмөрийн зах зээлийн талаас илүү хувийг бүрдүүлж, нийгэмд яг адилхан үнэ цэн бүтээж байгаа боловч одоо болтол эр хүний чимэг, өмч, хүн ам нэмэгдүүлэх нөхөн үржихүйн хэрэгсэл, гэрийн үйлчлэгч, эрэгтэй хүний амьдралын ачааллыг хөнгөвчлөх хэрэгсэл төдийхнөөр үнэлэгдэж буй монгол бүсгүйчүүд яг ийм хандлагаас болж хүчирхийлэлд ч элбэг өртдөг. Наад зах нь гудамжинд хөх, өгзөг, эмзэг эрхтэндээ халдуулж үзээгүй монгол эмэгтэй бараг л байхгүй болов уу? Хүссэн хувцсаа өмсөөд, олон нийтийн газар айдасгүй алхаж чадахгүй байна гэдэг нь эмэгтэйчүүдийн эрх хаана явааг хамгийн ойлгомжтой, хялбар, ил тодоор харуулж байгаа хэрэг гэж би боддог. Хүчирхийлэлд өртсөн ч өөрөө буруутгагдаад дуусах тохиолдол элбэг. Монголд эмэгтэй хүн болж төрснөөр эр хүнээс хоёр дахин өндөр шалгуурыг давж, ямагт нэг алхмын ард алхах заяатай юм шиг санагддаг. Б.Агиймаа II. б.мандуул, "Ondo" брэндийн маркетинг хариуцсан захирал Эмэгтэйчүүдийн эрхийн асуудал ямар түвшинд байгааг харьцуулахын тулд олон талаас нь харах шаардлага гарна. Энд соёлын асуудал ч хөндөгдөнө. Жишээ нь, ази соёлд эцгийн эрхт ёс давамгайлсан байдаг учраас Монгол Азийн улсуудтай харьцуулахад дээгүүр, харин Европ болон Скандинавийн орнуудтай харьцуулахад учир дутагдалтай. Би эмэгтэйчүүдийн эсвэл эрэгтэйчүүдийн эрхийн асуудал гэж хүйсээр ялгалгүйгээр " хүний эрх "-ийн асуудалд түлхүү анхаарал хандуулаасай гэж хүсдэг. Эр, эм юм уу эсвэл ЛГБТК гэж хуваалгүйгээр " бид бол хүн " гэх нэг л хэмжүүр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Энэ утгаар нь бодож Улаанбаатар хотоо, эргэн тойрноо нэг хараад үзээрэй. Бид үндсэн хуулиар олгогдсон хүний эрхийг дээдэлсэн нийгэмд амьдарч чадаж байна уу? Жендэрийн эрх тэгш байдал хэмээх ойлголтын талаар ярихаас өмнө эмэгтэйчүүдийн баярын өдрийн талаар авч үзье л дээ. Бид бүхэн "ОУЭЭХӨ" гээд нэрлэчихдэг. Тэгэхлээр тус өдрийг зөвхөн "Эрх нь зөрчигдөж байгаа эмэгтэйчүүдийг хамгаалах ёстой" мэтээр ойлгож нөхцөл байдлыг дан гагц асуудал тулгарсан хүмүүсийн үйл явц руу чиглүүлдэг. Орчин үеийн заах арга ухаанд асуудал дээр төвлөрөх бус шийдэл үзүүлэхийг илүү чухалчилдаг. Энэ нь асуудлыг умартаад зөв гольдролд шилжихэд тусалдаг арга барил л даа. Үүний нэгэн адил бид зөвхөн асуудалд төвлөрөөд зогсох бус үйлдэл хийх хэрэгтэй. Энэ ойлголтыг нийгэмд хэвшүүлэхийн тулд хамгийн эхний хийх алхам бол хүн болгоны "ONDO" нөхцөл байдал, байгалийн өгөгдлийг хүлээн зөвшөөрөх юм. Харилцан адилгүй амьдралын хэв маяг, нийгмийн өөр, өөр "норм"-ыг эзэмшсэн хүмүүст ижил ойлголт өгнө гэдэг амаргүй. Гэхдээ жендэрийн эрх тэгш байдлын тухай ойлголтыг аливаа хүмүүст бага наснаас нь эхлүүлэн системтэйгээр танин мэдүүлж, хүн бүрийн ялгаатай байдлыг ойлгуулах нь чухал. Тиймээс боловсролын системд үүнийг хэрэгжүүлэх нь эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж боддог. Ингэснээр бие биеэ хүндэлдэг "Хүний эрхийг дээдэлсэн нийгэм" бий болно гэдэгт итгэдэг. Эр, эм юм уу аль эсвэл ЛГБТК гэж хуваалгүйгээр "бид бол хүн" гэх нэг л хэмжүүр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Б.Мандуул III. ч.бат-уянга, эрх зүйч, судлаач "Эмэгтэй хүн" гэж хэлэхдээ бид дотроо хэнийг төсөөлдөг вэ? Өөрийгөө, ээж, эгч, охиноо, ажлынхаа эмэгтэйг үү? Төсөөлсөн эмэгтэй бүр тань эмэгтэй хүн мөн байх. Мөн төсөөлснөөс тань ч олон янзын эмэгтэйчүүд бий. Энэ удаад онцгойлон хөдөөгийн эмэгтэйчүүдийн эрхийг яримаар байна. Хөдөө гэдэг нь ч ганц цул ойлголт бус. Аймгийн төв, сум, багт амьдрах хоорондоо ялгаатай. Малчин байх, сумын сургуулийн багш байх ч ахуйн хувьд өөр. Төвөөс алслагдах тусмаа л зарим эрхээ эдлэе гээд ч боломж нь алга. Тухайлбал, эмнэлгийн чанар, хүртээмж тааруугаас нөхөн үржихүйн эрх, эрүүл мэндээ хамгаалах хэцүү. Ялангуяа хөдөөгийн охидын эрхийг мартаж боломгүй. "Охидын үзлэг" гэх бурангуй зүйлийг хотод халсан байж магад ч орон нутагт байсаар л байна. Насанд хүрээгүй, төвөөс алс, мэдээллээс хол, "энэ чинь хүний эрхийн зөрчил" гэх өнцгөөр эсэргүүцдэггүй зэргээс нь болж эдгээр охидыг "элэг барьж" буй мэт санагддаг. Нэмээд сум, багт "ээжийн үүрэг"-ийг хуваалцах хүүхэд асрах, гэрийн ажил хөнгөвчлөх нэмэлт үйлчилгээ алга. Үр дүнд нь бие даан сурч, боловсрох, хөгжих цаг ч алга, боломж ч олдохгүй. Энэ мэтээр тоочвол хөдөө рүү, хөдөөгийн эмэгтэйчүүдэд чиглэсэн бодлого хэрэгтэй. Ер нь цаана нь яг ямар бүлэгт хамаарах хэний эрхийг ярьж буй нь тодорхойгүй, хэт ерөнхий эрх ярихаас гадна хөдөөгийн, хотын, хот дотроо гэр хорооллын зэргээр аль болох нэгж рүү хандсан, тодорхой бодлого хэрэгтэй болов уу. Монголын нөхцөлд төвөөс алслагдах тусмаа л хамгийн эмзэг асуудал болох нөхөн үржихүйн эрүүл мэндтэй холбогдох эрхээ эдэлье гээд ч боломж бага. Ч.Бат-Уянга IV. Б.АРИУНДЭЛГЭР, НАЙМДУГААР АНГИЙН СУРАГЧ Ирээдүйд би өөрийн гэсэн гэр бүлээ зохиовол зөндөө их хөдөлмөрлөж, эхнэрээ мөнгөнд санаа зовохгүйгээр сайн ажиллана даа гэж боддог. Гэхдээ манай эхнэр ажил хиймээр байна аа гэвэл бид хүүхдүүдээ дуртай нь аргагүй харах болно оо. Би чинь доороо дөрвөн дүүтэй айлын том болохоор хүүхдийг бол ёстой асуудалгүй зохицуулна. Ер нь эмэгтэй ч бай, эрэгтэй ч бай хүн хүссэн зүйлээ л хийх хэрэгтэй шүү дээ. Нэгэнт л хамтдаа амьдрахаар шийдсэн бол хайртай хүнийхээ хүслийг нь дэмжих хэрэгтэй. Эрэгтэй хүмүүс хэнтэй ч юу ч ярилцахгүй байж байснаа гэнэтхэн аймар хүчтэй уурладаг муухай зангаасаа болоод хайртай хүмүүсээ гомдоодог байх. Би ч гэсэн хааяадаа найзуудтайгаа муудалцах үедээ уурламаар санагддаг. Гэхдээ бусад хүмүүс шиг гэр бүлийнхэндээ уураа гаргадаггүй ээ. Тайвшрах хүртлээ хүлээж байгаад л найзуудаасаа уучлалт гуйчихвал зүгээр болчихдог. Том болсон эрэгтэй хүмүүс уураа гартал тэсээд сурчихвал уг нь эхнэр, хүүхдtдээ муухай зангаа харуулахгүй байж болох л байх. Ер нь эмэгтэй ч бай, эрэгтэй ч бай хүн хүссэн зүйлээ л хийх хэрэгтэй шүү дээ. Б.Ариундэлгэр V. ч.ган-инж, бизнес эрхлэгч Орон гэрээ цэвэрлэх, оройн хоолоо хийх, үр хүүхдээ халамжлах гээд гэр бүл доторх үй олон үүрэг хариуцлагууд зөвхөн гэрийн эзэгтэйд хамаатай асуудал мэт хандлага одоог хүртэл Монголд оршин тогтносоор буй нь туйлын харамсалтай. Хоёр охин маань ойрхон зайтай төрцгөөсөн тул манай гэр бүлийн хувьд хүүхдүүдээ асрах, хооллох, унтуулах гээд бүх ажлыг нөхөр бид хоёр эн тэнцүү хуваалцахаас өөр аргагүй. Үүргээ тэнцүү хувааж байгаа энэ зохицуулалтандаа ч бид хоёр туйлын сэтгэл хангалуун байдаг. Хэрэв эхнэр нь санхүүгээ хариуцаж чадахаар байвал нөхөр нь гэртээ суугаад хүүхдээ харж ч болох шүү дээ. Түүнчлэн жендэрийн эрх тэгш байдлын тухай ярихдаа зөвхөн эмэгтэйчүүдийг онцлох нь өрөөсгөл. Эрэгтэй хүмүүс биднээс зөвхөн булчингийн массын хувьд л ялгаатай. Чи өрхийн тэргүүн юм чинь мөнгө олж гэр бүлээ тэжээх ёстой гэсэн нийтлэг ойлголт эргээд тэднийг дарамтад оруулж улмаар монгол эрчүүдийн дундах амиа хорлолт хүртэл нэмэгдэж байна. Ердөөсөө бид бүгдээрээ эрэгтэй, эмэгтэй гэсэн хүйс бус " хүн " гэх ойлголт дээрээ л төвлөрөөд, эрхээ ч тэгш эдлэн үүргээ ч хамт хуваалцаад явбал амар биш гэж үү? Бусдыг уужим сэтгэлээр хайрлах, ойлгох, хүлээцтэй хандаж чаддаг ээжийнхээ хүчирхэг зан чанарыг би хар багаасаа л биширч өссөн. Манай ээж өдийг хүртэл намайг ганц ч удаа шүүмжилж, хүлээлтэнд нь хүрсэнгүй хэмээн зэмлэж үзээгүй. Ээжийнхээ ямар ч нөхцөлгүй хайран дунд бөмбөрч өссөн болохоор би одоо ямар ч дутуугийн мэдрэмж байхгүй, өөртөө итгэлтэй нэгэн болж өссөн болов уу. Охидоо ч гэсэн би ирээдүйд яг л ээжийнхээ өвлүүлж өгсөн энэ зарчмаар өсгөнө дөө гэж боддог. Чи өрхийн тэргүүн юм чинь мөнгө олж гэр бүлээ тэжээх ёстой гэсэн нийтлэг ойлголт эргээд тэднийг дарамтад оруулж улмаар монгол эрчүүдийн дундах амиа хорлолт хүртэл нэмэгдэж байна. Ч.Ган-Инж vi. Ч.ЦЭЛМҮҮН, ДОКТОР Монголд эмэгтэйчүүдийн эрх, жендерийн эрх тэгш байдалтай холбоотой ажлууд боломжийн хэмжээнд, амжилттайгаар хийгдсээр ирсэн гэж боддог. Мэдээж бүх шатны шийдвэр гаргах бүтцэд эмэгтэйчүүдийн тоо хангалттай биш байгаа нь нэг талаас уламжлал болсон эрчүүд давамгайлах үзэл баримтлал, өрхийн ажил үүргийн хуваариас болоод эрчүүдтэй харьцуулахад эмэгтэйчүүдэд илүү ногддог хөлсгүй хөдөлмөрийн ачаалал их зэрэг шалтгаантай байж болох юм. Үүнээс гадна төрөөс төрөлтийг дэмжих бодлого явуулдаг ч эх хүүхдийн хэрэгцээ шаардлагыг хангаж чадахгүй байгаа харагддаг. Нэгэнт олон хүүхэдтэй болохыг урамшуулдаг бол төрөөс залуу ээж нарыг дэмжих, хүүхэд асран хамгаалах зэрэгт анхааран ажиллах шаардлагатай. Бага насны хүүхдүүдэд цэцэрлэгт орох хүрэлцээ хангамж муутай байдаг нь эргээд эмэгтэйчүүд эдийн засгийн үр ашиггүй сонголт хийхэд хүргэх магадлалтай. НҮБ-ын 2020 оны Хүний Хөгжлийн Тайлангийн дагуу жендэрийн эрх тэгш байдлын индекс нь бүсийн болон дэлхийн дунджаас доогуур байгаа юм. Ижил ажлын байранд эмэгтэйчүүд бага цалинтай байх мөн ижил боловсролын зэрэгтэй ч эрчүүдээс 22%-аар бага цалин авдаг болнo. Хэдийгээр манай улсын эмэгтэйчүүд боловсролын хамрагдалтын түвшингээрээ бусад орнуудтай харьцуулахад өндөр ч хөдөлмөрийн зах зээлд идэвхтэй оролцож чадахгүй байгааг дээрх үндэсний статистикийн мэдээллээс харж болно. Үндсэндээ 2008 оноос хойш эмэгтэйчүүдийн ажиллах хүчний оролцоо эрчүүдийхээс илт зөрүүтэйгээр буурсан хэвээр, эрчүүдтэй харьцуулахад эдийн засгийн хямралд эмэгтэйчүүд илүү өртдөг. Ингээд харахад ажил эрхлэлт, цалин хөлс, залуу гэр бүл дотроо эмэгтэйчүүдийг дэмжсэн бодлого боловсруулалт дутмаг байгаа гэж бодно. Бага насны хүүхдүүдэд цэцэрлэгт орох хүрэлцээ хангамж муутай байдаг нь эргээд эмэгтэйчүүд эдийн засгийн үр ашиггүй сонголт хийхэд хүргэх магадлалтай. Ч.Цэлмүүн vii. Ч. Ундрах, "Гүнж" тбб-ийн тэргүүн Эмэгтэйчүүдийг зөвхөн ахуйн асуудлуудтай холбож, бидний ур чадвар, мэдлэг, туршлагыг үнэгүйдүүлэх хандлага манай нийгэмд их байгаа. Зөвхөн хүйсийн асуудлаас шалтгаалан боломжоос хоцрох, нийгмийн эсэргүүцэлтэй тулгарах, ажлын байран дээр хүчирхийлэлд өртөх гэх мэт нийгмийн зүгээс эмэгтэй хүнд хандах хандлага хатуу байх шиг надад санагддаг. Аливаа асуудлыг шийдэхэд улс төрийн хүсэл сонирхол гэдэг маш чухал ойлголт бий. Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах тал дээр ч энэхүү байдлыг өөрчлөх, эрх зүйн орчинг бүрдүүлэх хүсэл сонирхол манай улс төрчдөд бага байдаг. Хамгийн сүүлд л гэхэд Хөдөлмөрийн хуульд "Ажлын байрны бэлгийн дарамт"-тай холбоотой заалт оруулахын тулд арав гаруй жилийн туршид олон ажиллаж, нөлөөлөл үзүүлж байж ганцхан заалт оруулсан байх жишээтэй. Ингээд дурдаад байвал дуусахгүй. Одоо бид "Хөөрхөн зүрх ТББ"- тай хамтран "Охидын үзлэг"-ийн эсрэг нэлээн хүчтэй дуугарч, энэ зүйлийг нэр томьёоноос эхлүүлээд бүрэн халахыг зорьж байна. Эрүүл мэндийн үзлэг гэдэг бол сайн дурын үндсэн дээр хүйс ялгалгүй, урьдчилан сэргийлэх зорилготой байх ёстой. Тэрнээс биш "охидын" гэдэг нэр дор хүчээр, мэдээлэлгүйгээр үзэж шалгадаг бүдүүлэг зүйл огт байж болохгүй. Эмэгтэйчүүдийг үнэлэх нийгмийн үнэлэмж эрчүүдтэй адил байгаасай гэж хүсдэг. Ч.Ундрах VIII. Ч.БУЛГАНТУЯА, УИХ-ЫН ГИШҮҮН Саяхны нэг өдөр би 14 настай охинтойгоо цуг цанын баазад очиж, хамгийн өндөр зам дээрээс гулгахаар тохиролцсон юм. Тухайн үед би охиндоо хандаж "Хоёулаа эмэгтэй хүмүүс юм чинь арай ч ийм өндөр дээрээс гулгаж чадахгүй байх аа" гэхэд манай хүүхэд "Ээж ээ, та ямар жендэрийн мэдрэмжгүй юм бэ? Би чинь триатлоны олон улсын медальтай тамирчин. Хэр баргийн эрэгтэй хүүхдээс ч чадварлаг цанаар гулгаж чадна" гэхэд би дотроо жендэрийн мэдрэмжтэй, хүчирхэг охин өсгөж байгаа юм байна даа гэж өөрөөрөө хэрэндээ бахархсан шүү. Орчин цагийн залуус хүний эрхийн өндөр мэдрэмжтэй болон өсөж буй нь сайшаалтай ч нөгөө талдаа эдийн засгийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан нийгмийн зааг ялгаа улам гүнзгийрч байх шиг. Үүнд өсөж хүмүүжиж байгаа орчин, боловсролын чанар, эцэг эхийн суурь хүмүүжил гээд олон зүйлс үүнд нөлөөлж байна. Эмэгтэйчүүдийн эрхийн талаар хөндөн ярихад зайлшгүй эдийн засгийн өсөлт давхар яригдах учиртай. Яагаад гэвэл хөгжил буурай улс оронд нийгмийн хаа нэгтээ хүний эрх зөрчигдөх магадлал маш өндөр. Хууль тогтоогч хүний үүднээс би эмэгтэйчүүд хүүхдүүддээ санаа зоволгүйгээр ажил хөдөлмөр эрхлэх орчинг бүрдүүлэх, сургууль цэцэрлэгийн хүртээмжийг хангалттай болгох, нөхрөөсөөө эдийн засгийн хувьд хараат бус хүчирхэг амьдрах бололцоог нь нээж өгөх ёстой. Товчхондоо, зөвхөн хэсэг бүлэг эмэгтэйчүүд хүчирхэг, амжилттай карьер бүтээх бус нийгмийн бүх давхаргын бүсгүйчүүд хүчирхэг байх нөөц бололцоог бүрдүүлэх нь туйлын чухал. Иргэддээ ээлтэй нийгмийг бүтээхийг хүсэж байвал өрх толгойлсон эхчүүд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, бэлгийн цөөнх, залуу үе гээд нийгмийн бүх төлөөллийг шийдвэр гаргах түвшинд оролцоотой байлгах нь зүйтэй. Үүний төлөө зөвхөн эмэгтэйчүүд биш, эрэгтэйчүүд ч гэсэн дуугарах ёстой юм. Учир нь гэвэл жендэрийн тэгш эрхийн ойлголт зөвхөн эмэгтэй хүнд хамаарахгүй, хүний эрхийн цогц ойлголт. Зөвхөн хэсэг бүлэг эмэгтэйчүүд хүчирхэг, амжилттай карьер бүтээх бус нийгмийн бүх давхаргын бүсгүйчүүдийг хүчирхэг байх нөөц бололцоог нь бүрдүүлэх нь туйлын чухал. unread.media IX. М.БААСАНДЭЛГЭР, "humanz start up" болон "humanz.mn" сайтын үүсгэн байгуулагч Маш олон эмэгтэй гэр бүлийн хүчирхийлэл, ажлын байрны бэлгийн дарамтын золиос болохыг бид зүгээр л утаснаасаа хараад бачуурахаас өөр юу ч хийж чадахгүй байгаа нь харамсалтай. Яахав, амжилттай яваа бүсгүйчүүдийг харсаар байвал нийгэм гэрэлтэй мэт санагдаж болно. Гэвч хаалттай хаалганы цаана хэнд ч хандаж чадахгүй нуугдаж байгаа зуу зуун эмэгтэйчүүд бий. Миний хувьд "Шук нийтлэв" цахим хуудсаараа бүсгүйчүүдэд итгэл, урам зориг өгөх нийтлэл бичиж, тэднийг аливаа зүйлд хашир хандаж сурах ухамсар өгөхийг хичээдэг. Маш жижиг үйлдлүүдийн нийлбэр эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах том алхам болно гэж боддог. Манайханд нэг тийм хачин хандлага байдаг. Эмэгтэй гэхээр л хоол хийж, гэр цэвэрлээд, хүүхэд төрүүлж, хувцас угаах ёстой юм шиг. Эрэгтэй гэхээр мөнгө олж ирээд, уйлж гуниглахгүй, хатуу чанга байх ёстой ч юм шиг. Байнга хүнийг хайрцаглана. Энэ уламжлалт ойлголт нь бүр бугшаад, албатай юм шиг байдал үүсчихсэн. Эхнэр нь шалаа угааж байхад удирдлага бариад хэвтэх нь жирийн үзэгдэл. Ийм жижиг зүйлээс л жендэрийн тэгш байдал хангагдахгүй байгаа нь илэрхий харагддаг. Уг нь эмэгтэйгээ хүлээлгүй аль завтай нь хоолоо хийгээд, шалаа угаах нь эрүүл харилцаа шд. Гэтэл үгүй. Эр юм байж, эм юм байж гээд л үүрэг оноогоод байдаг. Гэр бүлийн хүчирхийллийн хохирогчдын 87 хувь нь эмэгтэйчүүд. Тэгсэн хэрнээ их, дээд сургуульд суралцагсдын 60 хувь нь эмэгтэй буюу тэд боловсролтой. Ар гэрээ авч яваа хөдөлмөрч эмэгтэйчүүд хаа сайгүй. Нэг тийм хачин зүй тогтолтой. Хүн амын дийлэнх нь эмэгтэй хэрнээ шийдвэр гаргах түвшний оролцоо маш бага. Зүгээр л энэ амьдралын хэцүү бүхнийг нуруун дээрээ үүрч, дотроо асар их гуниг шаналалтай, гаднаа хүчирхэг харагддаг бүсгүйчүүд. Энэ дүр зургаас харахад манай улс жендэрийн тэгш эрх ярих болоогүй. Хэдхэн жилийн өмнө бол мартаар ээж, охин дүүгээ яаж баярлуулах вэ, ямар бэлэг өгөх вэ гэдэг л санаа зовдог байлаа. Бас өөртөө бэлэг хүлээнэ, догдлоно. Сэтгүүлч болсноосоо хойш баяраар цэцэг авах нь битгий хэл шөнө бүтэн нойртой хонож чадахгүй нөхцөлд байгаа эмэгтэйчүүдийн төлөө юу хийж чадах вэ гэж боддог болсон. Миний нүдээр өнөөдрийн нийгэм эмэгтэйчүүд болон хүүхдүүдэд халтай. Дэндүү хэрцгий бас харанхуй санагддаг. Нэг өдөр шоудаад дуусахаас илүү нэг хэсэг эмэгтэйчүүдийн төлөө нийтээрээ дугардаг байх юм сан гэж хүсдэг дээ. Бүх эмэгтэйчүүд хүсэл мөрөөдлөөрөө жигүүрлэн амьдраасай. Эмэгтэйчүүдийн эрхийг ямар нэгэн холбоо, ТББ, клуб хамгаалж чадахгүй. Бид өөрсдөө л асуудалд нухацтай хандаж, эмэгтэй хүн эмэгтэй хүнээ гэсэн сэтгэлтэй байж, нийтээрээ байж боломгүй хүчирхийллийн эсрэг нэгдэж чаддаг болсон цагт нийгэм жаахан ч гэсэн өөрчлөгдөх болов уу. М.Баасандэлгэр x. dannasdoodlee, дижитал артист Яг судалгаа хараад үзэхээр эмэгтэйчүүд нь илүү их боловсролтой, удирдах албан тушаал эрхэлж буй эмэгтэйчүүдийн тоо эрчүүдийнхээс тийм ч бага биш, жендэрээс үүдсэн орлогын хэмжээ нээх зөрүүтэй байдаггүй. Статистикийн хувьд бол манай улс энэ тал дээр "төгс" байгаа хэдий ч бодит амьдрал руу өнгийгөөд үзвэл жижиг зүйл дээр жендэрийн асуудлууд их харагддаг. Мэдээж жендэрийн хувьд эрх тэгш, төгс нийгмийг байгуулна гэдэг нь бараг боломжгүй зүйл хэдий ч бид өдөр тутам бусдад хэлдэг зарим нэг үгс дээрээ анхаарчихвал жижиг ч атугай өөрчлөлт гарах мэт санагддаг. "Одоо хөгширлөө, хүнтэй суугаач" гэх дарамт их ирээд байхаар яарч буруу хүнтэйгээ суух, гэр бүл төлөвлөлтгүй амьдрах , "Яагаад уурлаад байгаа юм, юм чинь ирчихсэн юм уу?" гэхээр эмэгтэй хүн уурлах эрхгүй гэх мэт болчхоод байдаг. Нэг үг өөрчиллөө гээд ялгаа байхгүй мэт боловч олон хүн ийм үгс хэлээд байхаар нийгмийн норм мэт болоод, том асуудалд хөтлөөд байгаа юм шиг. Манай улс гэлтгүй аль ч улсад тохиолддог, миний хамгийн их эмзэглэж явдаг зүйл бол хүчингийн хэрэг. Хүчин хийсэн хэрэгтнийг би жигшдэг, хохирогч болсон эмэгтэйг буруутгадаг хандлагыг ч ижил хэмжээнд жигшдэг. "Чи хүчиндүүлж байхдаа юу өмсөж байсан юм?", "Угаасаа л явдалтай охин ш дээ" гэж хэрэгтнийг өмөөрөх тусам "Задгай хувцас өмсдөг бол хүчиндэж болно" гэх сэтгэхүй суугаад байгаа мэт. Хүн болгоны хийж чадах хамгийн энгийн эхний алхам бол аливаа хэргийн хохирогчийг буруутгаад өнгөрдөг хандлагаа засах юм болов уу. Жендэрийн хувьд эрх тэгш, төгс нийгмийг байгуулна гэдэг нь бараг боломжгүй зүйл хэдий ч бид өдөр тутам бусдад хэлдэг зарим нэг үгс дээрээ анхаарчихвал жижиг ч атугай өөрчлөлт гарах мэт санагддаг. DANNASDOODLEE
Анх 1908 онд 15 мянга орчим эмэгтэй Нью-Йорк хотноо эрчүүдтэй адил хөдөлмөрийн хөлс авах, сонгуульд оролцох эрхийнхээ төлөө жагсаж байжээ. Үүнээс жилийн дараа албан ёсоор эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах өдрийг тэмдэглэж эхэлсэн түүхтэй. Эмэгтэйчүүдийн эрх гэдэг нь зөвхөн нэг хүйсэд хамаарах бус, хүний эрхийн тухай цогц асуудал юм. Тиймдээ ч бид энэ өдрийг тохиолдуулан "эмэгтэйчүүдийн эрх" хэмээх өргөн сэдвийн хүрээнд нийгмийн төрөл бүрийн төлөөллийг сонгон авч, тэдний бодит түүх хийгээд үзэл бодлыг уншигч та бүхэнтэй хуваалцаж байна. ### I. Б.АГиймаа, сэтгүүлч Дэлхий даяар эмэгтэйчүүдэд тавих шалгуур илүү өндөр байдаг ч Азийн соёл, тэр дундаа монгол эмэгтэйчүүдэд нийгмээс төгс төгөлдөр байх шалгуур тогтоож, түүнд нь хүрэхгүй бол өөлөх, гоочлох үзэгдэл маш элбэг. Өндөр боловсрол мэдлэгтэй, сурлага сайтай байхаас гадна ажил эрхэлж, тогтмол орлого олдог, үүний хажуугаар олон хүүхэд гаргаж "Алдарт эхийн одон" авсан байх, гэхдээ царай зүс бие хаагаа үргэлж тордож өөртөө арчаатай байх, гэрийн ажилд сайн, амттай хоол хийдэг, зөөлөн намбалаг ааштай, даруухан ичимтгий, нөхрөө дээдлэн хүндэлж аль болох ачаалал өгдөггүй, ямар ч араншин гаргаж байсан "хатан" ухаан гаргаж байж аргалж амьдардаг, ажил төрөл ар гэрээ аль алийг нь өөгүй зохицуулж авч явдаг, тэгэхдээ ядарч, цөхөрч, сэтгэл санааны өөрчлөлтөд орж гомдоллох эрхгүй, нэг ёсондоо супер эмэгтэй байхыг Монголын нийгэм тэр аяараа шаарддаг. Ийм хүрч болшгүй стандартын хойноос хөөцөлдөж, төгс төгөлдрийн өвчнөөр шаналж яваа эмэгтэйчүүд маш олон бий. Боловсрол эзэмшиж, хөдөлмөрийн зах зээлийн талаас илүү хувийг бүрдүүлж, нийгэмд яг адилхан үнэ цэн бүтээж байгаа боловч одоо болтол эр хүний чимэг, өмч, хүн ам нэмэгдүүлэх нөхөн үржихүйн хэрэгсэл, гэрийн үйлчлэгч, эрэгтэй хүний амьдралын ачааллыг хөнгөвчлөх хэрэгсэл төдийхнөөр үнэлэгдэж буй монгол бүсгүйчүүд яг ийм хандлагаас болж хүчирхийлэлд ч элбэг өртдөг. Наад зах нь гудамжинд хөх, өгзөг, эмзэг эрхтэндээ халдуулж үзээгүй монгол эмэгтэй бараг л байхгүй болов уу? Хүссэн хувцсаа өмсөөд, олон нийтийн газар айдасгүй алхаж чадахгүй байна гэдэг нь эмэгтэйчүүдийн эрх хаана явааг хамгийн ойлгомжтой, хялбар, ил тодоор харуулж байгаа хэрэг гэж би боддог. Хүчирхийлэлд өртсөн ч өөрөө буруутгагдаад дуусах тохиолдол элбэг. > Монголд эмэгтэй хүн болж төрснөөр эр хүнээс хоёр дахин өндөр шалгуурыг давж, ямагт нэг алхмын ард алхах заяатай юм шиг санагддаг. > > Б.Агиймаа ### II. б.мандуул, "Ondo" брэндийн маркетинг хариуцсан захирал Эмэгтэйчүүдийн эрхийн асуудал ямар түвшинд байгааг харьцуулахын тулд олон талаас нь харах шаардлага гарна. Энд соёлын асуудал ч хөндөгдөнө. Жишээ нь, ази соёлд эцгийн эрхт ёс давамгайлсан байдаг учраас Монгол Азийн улсуудтай харьцуулахад дээгүүр, харин Европ болон Скандинавийн орнуудтай харьцуулахад учир дутагдалтай. Би эмэгтэйчүүдийн эсвэл эрэгтэйчүүдийн эрхийн асуудал гэж хүйсээр ялгалгүйгээр "**хүний эрх**"-ийн асуудалд түлхүү анхаарал хандуулаасай гэж хүсдэг. Эр, эм юм уу эсвэл ЛГБТК гэж хуваалгүйгээр "**бид бол хүн**" гэх нэг л хэмжүүр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Энэ утгаар нь бодож Улаанбаатар хотоо, эргэн тойрноо нэг хараад үзээрэй. Бид үндсэн хуулиар олгогдсон хүний эрхийг дээдэлсэн нийгэмд амьдарч чадаж байна уу? Жендэрийн эрх тэгш байдал хэмээх ойлголтын талаар ярихаас өмнө эмэгтэйчүүдийн баярын өдрийн талаар авч үзье л дээ. Бид бүхэн "ОУЭЭХӨ" гээд нэрлэчихдэг. Тэгэхлээр тус өдрийг зөвхөн *"Эрх нь зөрчигдөж байгаа эмэгтэйчүүдийг хамгаалах ёстой"* мэтээр ойлгож нөхцөл байдлыг дан гагц асуудал тулгарсан хүмүүсийн үйл явц руу чиглүүлдэг. Орчин үеийн заах арга ухаанд асуудал дээр төвлөрөх бус шийдэл үзүүлэхийг илүү чухалчилдаг. Энэ нь асуудлыг умартаад зөв гольдролд шилжихэд тусалдаг арга барил л даа. Үүний нэгэн адил бид зөвхөн асуудалд төвлөрөөд зогсох бус үйлдэл хийх хэрэгтэй. Энэ ойлголтыг нийгэмд хэвшүүлэхийн тулд хамгийн эхний хийх алхам бол хүн болгоны "ONDO" нөхцөл байдал, байгалийн өгөгдлийг хүлээн зөвшөөрөх юм. Харилцан адилгүй амьдралын хэв маяг, нийгмийн өөр, өөр "норм"-ыг эзэмшсэн хүмүүст ижил ойлголт өгнө гэдэг амаргүй. Гэхдээ жендэрийн эрх тэгш байдлын тухай ойлголтыг аливаа хүмүүст бага наснаас нь эхлүүлэн системтэйгээр танин мэдүүлж, хүн бүрийн ялгаатай байдлыг ойлгуулах нь чухал. Тиймээс боловсролын системд үүнийг хэрэгжүүлэх нь эерэг үр дүнтэй байх болов уу гэж боддог. Ингэснээр бие биеэ хүндэлдэг "Хүний эрхийг дээдэлсэн нийгэм" бий болно гэдэгт итгэдэг. > Эр, эм юм уу аль эсвэл ЛГБТК гэж хуваалгүйгээр "бид бол хүн" гэх нэг л хэмжүүр гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. > > Б.Мандуул ### III. ч.бат-уянга, эрх зүйч, судлаач "Эмэгтэй хүн" гэж хэлэхдээ бид дотроо хэнийг төсөөлдөг вэ? Өөрийгөө, ээж, эгч, охиноо, ажлынхаа эмэгтэйг үү? Төсөөлсөн эмэгтэй бүр тань эмэгтэй хүн мөн байх. Мөн төсөөлснөөс тань ч олон янзын эмэгтэйчүүд бий. Энэ удаад онцгойлон хөдөөгийн эмэгтэйчүүдийн эрхийг яримаар байна. Хөдөө гэдэг нь ч ганц цул ойлголт бус. Аймгийн төв, сум, багт амьдрах хоорондоо ялгаатай. Малчин байх, сумын сургуулийн багш байх ч ахуйн хувьд өөр. Төвөөс алслагдах тусмаа л зарим эрхээ эдлэе гээд ч боломж нь алга. Тухайлбал, эмнэлгийн чанар, хүртээмж тааруугаас нөхөн үржихүйн эрх, эрүүл мэндээ хамгаалах хэцүү. Ялангуяа хөдөөгийн охидын эрхийг мартаж боломгүй. "Охидын үзлэг" гэх бурангуй зүйлийг хотод халсан байж магад ч орон нутагт байсаар л байна. Насанд хүрээгүй, төвөөс алс, мэдээллээс хол, "энэ чинь хүний эрхийн зөрчил" гэх өнцгөөр эсэргүүцдэггүй зэргээс нь болж эдгээр охидыг "элэг барьж" буй мэт санагддаг. Нэмээд сум, багт "ээжийн үүрэг"-ийг хуваалцах хүүхэд асрах, гэрийн ажил хөнгөвчлөх нэмэлт үйлчилгээ алга. Үр дүнд нь бие даан сурч, боловсрох, хөгжих цаг ч алга, боломж ч олдохгүй. Энэ мэтээр тоочвол хөдөө рүү, хөдөөгийн эмэгтэйчүүдэд чиглэсэн бодлого хэрэгтэй. Ер нь цаана нь яг ямар бүлэгт хамаарах хэний эрхийг ярьж буй нь тодорхойгүй, хэт ерөнхий эрх ярихаас гадна хөдөөгийн, хотын, хот дотроо гэр хорооллын зэргээр аль болох нэгж рүү хандсан, тодорхой бодлого хэрэгтэй болов уу. > Монголын нөхцөлд төвөөс алслагдах тусмаа л хамгийн эмзэг асуудал болох нөхөн үржихүйн эрүүл мэндтэй холбогдох эрхээ эдэлье гээд ч боломж бага. > > Ч.Бат-Уянга ### IV. Б.АРИУНДЭЛГЭР, НАЙМДУГААР АНГИЙН СУРАГЧ Ирээдүйд би өөрийн гэсэн гэр бүлээ зохиовол зөндөө их хөдөлмөрлөж, эхнэрээ мөнгөнд санаа зовохгүйгээр сайн ажиллана даа гэж боддог. Гэхдээ манай эхнэр ажил хиймээр байна аа гэвэл бид хүүхдүүдээ дуртай нь аргагүй харах болно оо. Би чинь доороо дөрвөн дүүтэй айлын том болохоор хүүхдийг бол ёстой асуудалгүй зохицуулна. Ер нь эмэгтэй ч бай, эрэгтэй ч бай хүн хүссэн зүйлээ л хийх хэрэгтэй шүү дээ. Нэгэнт л хамтдаа амьдрахаар шийдсэн бол хайртай хүнийхээ хүслийг нь дэмжих хэрэгтэй. Эрэгтэй хүмүүс хэнтэй ч юу ч ярилцахгүй байж байснаа гэнэтхэн аймар хүчтэй уурладаг муухай зангаасаа болоод хайртай хүмүүсээ гомдоодог байх. Би ч гэсэн хааяадаа найзуудтайгаа муудалцах үедээ уурламаар санагддаг. Гэхдээ бусад хүмүүс шиг гэр бүлийнхэндээ уураа гаргадаггүй ээ. Тайвшрах хүртлээ хүлээж байгаад л найзуудаасаа уучлалт гуйчихвал зүгээр болчихдог. Том болсон эрэгтэй хүмүүс уураа гартал тэсээд сурчихвал уг нь эхнэр, хүүхдtдээ муухай зангаа харуулахгүй байж болох л байх. > Ер нь эмэгтэй ч бай, эрэгтэй ч бай хүн хүссэн зүйлээ л хийх хэрэгтэй шүү дээ. > > Б.Ариундэлгэр ### V. ч.ган-инж, бизнес эрхлэгч Орон гэрээ цэвэрлэх, оройн хоолоо хийх, үр хүүхдээ халамжлах гээд гэр бүл доторх үй олон үүрэг хариуцлагууд зөвхөн гэрийн эзэгтэйд хамаатай асуудал мэт хандлага одоог хүртэл Монголд оршин тогтносоор буй нь туйлын харамсалтай. Хоёр охин маань ойрхон зайтай төрцгөөсөн тул манай гэр бүлийн хувьд хүүхдүүдээ асрах, хооллох, унтуулах гээд бүх ажлыг нөхөр бид хоёр эн тэнцүү хуваалцахаас өөр аргагүй. Үүргээ тэнцүү хувааж байгаа энэ зохицуулалтандаа ч бид хоёр туйлын сэтгэл хангалуун байдаг. Хэрэв эхнэр нь санхүүгээ хариуцаж чадахаар байвал нөхөр нь гэртээ суугаад хүүхдээ харж ч болох шүү дээ. Түүнчлэн жендэрийн эрх тэгш байдлын тухай ярихдаа зөвхөн эмэгтэйчүүдийг онцлох нь өрөөсгөл. Эрэгтэй хүмүүс биднээс зөвхөн булчингийн массын хувьд л ялгаатай. Чи өрхийн тэргүүн юм чинь мөнгө олж гэр бүлээ тэжээх ёстой гэсэн нийтлэг ойлголт эргээд тэднийг дарамтад оруулж улмаар монгол эрчүүдийн дундах амиа хорлолт хүртэл нэмэгдэж байна. Ердөөсөө бид бүгдээрээ эрэгтэй, эмэгтэй гэсэн хүйс бус "**хүн**" гэх ойлголт дээрээ л төвлөрөөд, эрхээ ч тэгш эдлэн үүргээ ч хамт хуваалцаад явбал амар биш гэж үү? Бусдыг уужим сэтгэлээр хайрлах, ойлгох, хүлээцтэй хандаж чаддаг ээжийнхээ хүчирхэг зан чанарыг би хар багаасаа л биширч өссөн. Манай ээж өдийг хүртэл намайг ганц ч удаа шүүмжилж, хүлээлтэнд нь хүрсэнгүй хэмээн зэмлэж үзээгүй. Ээжийнхээ ямар ч нөхцөлгүй хайран дунд бөмбөрч өссөн болохоор би одоо ямар ч дутуугийн мэдрэмж байхгүй, өөртөө итгэлтэй нэгэн болж өссөн болов уу. Охидоо ч гэсэн би ирээдүйд яг л ээжийнхээ өвлүүлж өгсөн энэ зарчмаар өсгөнө дөө гэж боддог. > Чи өрхийн тэргүүн юм чинь мөнгө олж гэр бүлээ тэжээх ёстой гэсэн нийтлэг ойлголт эргээд тэднийг дарамтад оруулж улмаар монгол эрчүүдийн дундах амиа хорлолт хүртэл нэмэгдэж байна. > > Ч.Ган-Инж ### vi. Ч.ЦЭЛМҮҮН, ДОКТОР Монголд эмэгтэйчүүдийн эрх, жендерийн эрх тэгш байдалтай холбоотой ажлууд боломжийн хэмжээнд, амжилттайгаар хийгдсээр ирсэн гэж боддог. Мэдээж бүх шатны шийдвэр гаргах бүтцэд эмэгтэйчүүдийн тоо хангалттай биш байгаа нь нэг талаас уламжлал болсон эрчүүд давамгайлах үзэл баримтлал, өрхийн ажил үүргийн хуваариас болоод эрчүүдтэй харьцуулахад эмэгтэйчүүдэд илүү ногддог хөлсгүй хөдөлмөрийн ачаалал их зэрэг шалтгаантай байж болох юм. Үүнээс гадна төрөөс төрөлтийг дэмжих бодлого явуулдаг ч эх хүүхдийн хэрэгцээ шаардлагыг хангаж чадахгүй байгаа харагддаг. Нэгэнт олон хүүхэдтэй болохыг урамшуулдаг бол төрөөс залуу ээж нарыг дэмжих, хүүхэд асран хамгаалах зэрэгт анхааран ажиллах шаардлагатай. Бага насны хүүхдүүдэд цэцэрлэгт орох хүрэлцээ хангамж муутай байдаг нь эргээд эмэгтэйчүүд эдийн засгийн үр ашиггүй сонголт хийхэд хүргэх магадлалтай. НҮБ-ын 2020 оны Хүний Хөгжлийн Тайлангийн дагуу жендэрийн эрх тэгш байдлын индекс нь бүсийн болон дэлхийн дунджаас доогуур байгаа юм. Ижил ажлын байранд эмэгтэйчүүд бага цалинтай байх мөн ижил боловсролын зэрэгтэй ч эрчүүдээс 22%-аар бага цалин авдаг болнo. Хэдийгээр манай улсын эмэгтэйчүүд боловсролын хамрагдалтын түвшингээрээ бусад орнуудтай харьцуулахад өндөр ч хөдөлмөрийн зах зээлд идэвхтэй оролцож чадахгүй байгааг дээрх үндэсний статистикийн мэдээллээс харж болно. Үндсэндээ 2008 оноос хойш эмэгтэйчүүдийн ажиллах хүчний оролцоо эрчүүдийхээс илт зөрүүтэйгээр буурсан хэвээр, эрчүүдтэй харьцуулахад эдийн засгийн хямралд эмэгтэйчүүд илүү өртдөг. Ингээд харахад ажил эрхлэлт, цалин хөлс, залуу гэр бүл дотроо эмэгтэйчүүдийг дэмжсэн бодлого боловсруулалт дутмаг байгаа гэж бодно. > Бага насны хүүхдүүдэд цэцэрлэгт орох хүрэлцээ хангамж муутай байдаг нь эргээд эмэгтэйчүүд эдийн засгийн үр ашиггүй сонголт хийхэд хүргэх магадлалтай. > > Ч.Цэлмүүн ### vii. Ч. Ундрах, "Гүнж" тбб-ийн тэргүүн Эмэгтэйчүүдийг зөвхөн ахуйн асуудлуудтай холбож, бидний ур чадвар, мэдлэг, туршлагыг үнэгүйдүүлэх хандлага манай нийгэмд их байгаа. Зөвхөн хүйсийн асуудлаас шалтгаалан боломжоос хоцрох, нийгмийн эсэргүүцэлтэй тулгарах, ажлын байран дээр хүчирхийлэлд өртөх гэх мэт нийгмийн зүгээс эмэгтэй хүнд хандах хандлага хатуу байх шиг надад санагддаг. Аливаа асуудлыг шийдэхэд улс төрийн хүсэл сонирхол гэдэг маш чухал ойлголт бий. Жендэрийн эрх тэгш байдлыг хангах тал дээр ч энэхүү байдлыг өөрчлөх, эрх зүйн орчинг бүрдүүлэх хүсэл сонирхол манай улс төрчдөд бага байдаг. Хамгийн сүүлд л гэхэд Хөдөлмөрийн хуульд "Ажлын байрны бэлгийн дарамт"-тай холбоотой заалт оруулахын тулд арав гаруй жилийн туршид олон ажиллаж, нөлөөлөл үзүүлж байж ганцхан заалт оруулсан байх жишээтэй. Ингээд дурдаад байвал дуусахгүй. Одоо бид "Хөөрхөн зүрх ТББ"-тай хамтран "Охидын үзлэг"-ийн эсрэг нэлээн хүчтэй дуугарч, энэ зүйлийг нэр томьёоноос эхлүүлээд бүрэн халахыг зорьж байна. Эрүүл мэндийн үзлэг гэдэг бол сайн дурын үндсэн дээр хүйс ялгалгүй, урьдчилан сэргийлэх зорилготой байх ёстой. Тэрнээс биш "охидын" гэдэг нэр дор хүчээр, мэдээлэлгүйгээр үзэж шалгадаг бүдүүлэг зүйл огт байж болохгүй. > Эмэгтэйчүүдийг үнэлэх нийгмийн үнэлэмж эрчүүдтэй адил байгаасай гэж хүсдэг. > > Ч.Ундрах ### VIII. Ч.БУЛГАНТУЯА, УИХ-ЫН ГИШҮҮН Саяхны нэг өдөр би 14 настай охинтойгоо цуг цанын баазад очиж, хамгийн өндөр зам дээрээс гулгахаар тохиролцсон юм. Тухайн үед би охиндоо хандаж *"Хоёулаа эмэгтэй хүмүүс юм чинь арай ч ийм өндөр дээрээс гулгаж чадахгүй байх аа"* гэхэд манай хүүхэд *"Ээж ээ, та ямар жендэрийн мэдрэмжгүй юм бэ? Би чинь триатлоны олон улсын медальтай тамирчин. Хэр баргийн эрэгтэй хүүхдээс ч чадварлаг цанаар гулгаж чадна"* гэхэд би дотроо жендэрийн мэдрэмжтэй, хүчирхэг охин өсгөж байгаа юм байна даа гэж өөрөөрөө хэрэндээ бахархсан шүү. Орчин цагийн залуус хүний эрхийн өндөр мэдрэмжтэй болон өсөж буй нь сайшаалтай ч нөгөө талдаа эдийн засгийн нөхцөл байдлаас шалтгаалан нийгмийн зааг ялгаа улам гүнзгийрч байх шиг. Үүнд өсөж хүмүүжиж байгаа орчин, боловсролын чанар, эцэг эхийн суурь хүмүүжил гээд олон зүйлс үүнд нөлөөлж байна. Эмэгтэйчүүдийн эрхийн талаар хөндөн ярихад зайлшгүй эдийн засгийн өсөлт давхар яригдах учиртай. Яагаад гэвэл хөгжил буурай улс оронд нийгмийн хаа нэгтээ хүний эрх зөрчигдөх магадлал маш өндөр. Хууль тогтоогч хүний үүднээс би эмэгтэйчүүд хүүхдүүддээ санаа зоволгүйгээр ажил хөдөлмөр эрхлэх орчинг бүрдүүлэх, сургууль цэцэрлэгийн хүртээмжийг хангалттай болгох, нөхрөөсөөө эдийн засгийн хувьд хараат бус хүчирхэг амьдрах бололцоог нь нээж өгөх ёстой. Товчхондоо, зөвхөн хэсэг бүлэг эмэгтэйчүүд хүчирхэг, амжилттай карьер бүтээх бус нийгмийн бүх давхаргын бүсгүйчүүд хүчирхэг байх нөөц бололцоог бүрдүүлэх нь туйлын чухал. Иргэддээ ээлтэй нийгмийг бүтээхийг хүсэж байвал өрх толгойлсон эхчүүд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд, бэлгийн цөөнх, залуу үе гээд нийгмийн бүх төлөөллийг шийдвэр гаргах түвшинд оролцоотой байлгах нь зүйтэй. Үүний төлөө зөвхөн эмэгтэйчүүд биш, эрэгтэйчүүд ч гэсэн дуугарах ёстой юм. Учир нь гэвэл жендэрийн тэгш эрхийн ойлголт зөвхөн эмэгтэй хүнд хамаарахгүй, хүний эрхийн цогц ойлголт. > Зөвхөн хэсэг бүлэг эмэгтэйчүүд хүчирхэг, амжилттай карьер бүтээх бус нийгмийн бүх давхаргын бүсгүйчүүдийг хүчирхэг байх нөөц бололцоог нь бүрдүүлэх нь туйлын чухал. > > unread.media IX. М.БААСАНДЭЛГЭР, "humanz start up" болон "humanz.mn" сайтын үүсгэн байгуулагч Маш олон эмэгтэй гэр бүлийн хүчирхийлэл, ажлын байрны бэлгийн дарамтын золиос болохыг бид зүгээр л утаснаасаа хараад бачуурахаас өөр юу ч хийж чадахгүй байгаа нь харамсалтай. Яахав, амжилттай яваа бүсгүйчүүдийг харсаар байвал нийгэм гэрэлтэй мэт санагдаж болно. Гэвч хаалттай хаалганы цаана хэнд ч хандаж чадахгүй нуугдаж байгаа зуу зуун эмэгтэйчүүд бий. Миний хувьд "Шук нийтлэв" цахим хуудсаараа бүсгүйчүүдэд итгэл, урам зориг өгөх нийтлэл бичиж, тэднийг аливаа зүйлд хашир хандаж сурах ухамсар өгөхийг хичээдэг. Маш жижиг үйлдлүүдийн нийлбэр эмэгтэйчүүдийн эрхийг хамгаалах том алхам болно гэж боддог. Манайханд нэг тийм хачин хандлага байдаг. Эмэгтэй гэхээр л хоол хийж, гэр цэвэрлээд, хүүхэд төрүүлж, хувцас угаах ёстой юм шиг. Эрэгтэй гэхээр мөнгө олж ирээд, уйлж гуниглахгүй, хатуу чанга байх ёстой ч юм шиг. Байнга хүнийг хайрцаглана. Энэ уламжлалт ойлголт нь бүр бугшаад, албатай юм шиг байдал үүсчихсэн. Эхнэр нь шалаа угааж байхад удирдлага бариад хэвтэх нь жирийн үзэгдэл. Ийм жижиг зүйлээс л жендэрийн тэгш байдал хангагдахгүй байгаа нь илэрхий харагддаг. Уг нь эмэгтэйгээ хүлээлгүй аль завтай нь хоолоо хийгээд, шалаа угаах нь эрүүл харилцаа шд. Гэтэл үгүй. Эр юм байж, эм юм байж гээд л үүрэг оноогоод байдаг. Гэр бүлийн хүчирхийллийн хохирогчдын 87 хувь нь эмэгтэйчүүд. Тэгсэн хэрнээ их, дээд сургуульд суралцагсдын 60 хувь нь эмэгтэй буюу тэд боловсролтой. Ар гэрээ авч яваа хөдөлмөрч эмэгтэйчүүд хаа сайгүй. Нэг тийм хачин зүй тогтолтой. Хүн амын дийлэнх нь эмэгтэй хэрнээ шийдвэр гаргах түвшний оролцоо маш бага. Зүгээр л энэ амьдралын хэцүү бүхнийг нуруун дээрээ үүрч, дотроо асар их гуниг шаналалтай, гаднаа хүчирхэг харагддаг бүсгүйчүүд. Энэ дүр зургаас харахад манай улс жендэрийн тэгш эрх ярих болоогүй. Хэдхэн жилийн өмнө бол мартаар ээж, охин дүүгээ яаж баярлуулах вэ, ямар бэлэг өгөх вэ гэдэг л санаа зовдог байлаа. Бас өөртөө бэлэг хүлээнэ, догдлоно. Сэтгүүлч болсноосоо хойш баяраар цэцэг авах нь битгий хэл шөнө бүтэн нойртой хонож чадахгүй нөхцөлд байгаа эмэгтэйчүүдийн төлөө юу хийж чадах вэ гэж боддог болсон. Миний нүдээр өнөөдрийн нийгэм эмэгтэйчүүд болон хүүхдүүдэд халтай. Дэндүү хэрцгий бас харанхуй санагддаг. Нэг өдөр шоудаад дуусахаас илүү нэг хэсэг эмэгтэйчүүдийн төлөө нийтээрээ дугардаг байх юм сан гэж хүсдэг дээ. Бүх эмэгтэйчүүд хүсэл мөрөөдлөөрөө жигүүрлэн амьдраасай. > Эмэгтэйчүүдийн эрхийг ямар нэгэн холбоо, ТББ, клуб хамгаалж чадахгүй. Бид өөрсдөө л асуудалд нухацтай хандаж, эмэгтэй хүн эмэгтэй хүнээ гэсэн сэтгэлтэй байж, нийтээрээ байж боломгүй хүчирхийллийн эсрэг нэгдэж чаддаг болсон цагт нийгэм жаахан ч гэсэн өөрчлөгдөх болов уу. > > М.Баасандэлгэр ### x. dannasdoodlee, дижитал артист Яг судалгаа хараад үзэхээр эмэгтэйчүүд нь илүү их боловсролтой, удирдах албан тушаал эрхэлж буй эмэгтэйчүүдийн тоо эрчүүдийнхээс тийм ч бага биш, жендэрээс үүдсэн орлогын хэмжээ нээх зөрүүтэй байдаггүй. Статистикийн хувьд бол манай улс энэ тал дээр "төгс" байгаа хэдий ч бодит амьдрал руу өнгийгөөд үзвэл жижиг зүйл дээр жендэрийн асуудлууд их харагддаг. Мэдээж жендэрийн хувьд эрх тэгш, төгс нийгмийг байгуулна гэдэг нь бараг боломжгүй зүйл хэдий ч бид өдөр тутам бусдад хэлдэг зарим нэг үгс дээрээ анхаарчихвал жижиг ч атугай өөрчлөлт гарах мэт санагддаг. "Одоо хөгширлөө, хүнтэй суугаач" гэх дарамт их ирээд байхаар яарч буруу хүнтэйгээ суух, гэр бүл төлөвлөлтгүй амьдрах , "Яагаад уурлаад байгаа юм, юм чинь ирчихсэн юм уу?" гэхээр эмэгтэй хүн уурлах эрхгүй гэх мэт болчхоод байдаг. Нэг үг өөрчиллөө гээд ялгаа байхгүй мэт боловч олон хүн ийм үгс хэлээд байхаар нийгмийн норм мэт болоод, том асуудалд хөтлөөд байгаа юм шиг. Манай улс гэлтгүй аль ч улсад тохиолддог, миний хамгийн их эмзэглэж явдаг зүйл бол хүчингийн хэрэг. Хүчин хийсэн хэрэгтнийг би жигшдэг, хохирогч болсон эмэгтэйг буруутгадаг хандлагыг ч ижил хэмжээнд жигшдэг. "Чи хүчиндүүлж байхдаа юу өмсөж байсан юм?", "Угаасаа л явдалтай охин ш дээ" гэж хэрэгтнийг өмөөрөх тусам "Задгай хувцас өмсдөг бол хүчиндэж болно" гэх сэтгэхүй суугаад байгаа мэт. Хүн болгоны хийж чадах хамгийн энгийн эхний алхам бол аливаа хэргийн хохирогчийг буруутгаад өнгөрдөг хандлагаа засах юм болов уу. > Жендэрийн хувьд эрх тэгш, төгс нийгмийг байгуулна гэдэг нь бараг боломжгүй зүйл хэдий ч бид өдөр тутам бусдад хэлдэг зарим нэг үгс дээрээ анхаарчихвал жижиг ч атугай өөрчлөлт гарах мэт санагддаг. > > DANNASDOODLEE
https://unread.today/c/chuluut-skytel-mongoldoo-bolgoy
Чөлөөт
Unread Today
2024-09-13T00:00:00
9 сарын 13, 2024
Дугаараа "МОНГОЛДОО" болгоод машинтай болоорой
<div class="article-body no-wide-image"> <p></p><p class="MsoNormal"><b>Өдөр тутамдаа бид гар утасны датагүйгээр амьдрах бараг л боломжгүй болсон гэдэгтэй та санал нэгдэх нь лавтай. Жишээлбэл, ажил хэрэгч хүмүүс Google Meet, Zoom, Viber гэх мэт платформуудаар видео хурал хийж, оюутан сурагчид цахим хичээлээ үзэн, бизнесийн байгууллагууд интернэтээр дамжуулан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ худалддаг болсон нь үүний тодорхой нотолгоо юм. </b></p><p class="MsoNormal"><b>Мөн бидний амралт чөлөөт цаг, сонирхол хобби ч интернэттэй салшгүй холбоотой болжээ. Кино үзэх, тоглоом тоглох, сошиал медиа ашиглах зэрэг бүхий л үйл ажиллагаанд дата, интернэт голлох үүрэг гүйцэтгэдэг.</b><br></p><p class="MsoNormal"><b>Тэгвэл сар болгон халааснаас чинь гарч буй датаны зардлаа хэрхэн бууруулах, илүү хэмнэлттэй боломж, урамшууллын тухай бид танд дэлгэрэнгүй танилцуулъя. </b></p><p class="MsoNormal"><b><br></b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/3c0350cb90e5eb78a5a9e55f911d1202.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>дэлхий даяар хэр их дата ашиглаж байна? <br></div></h3><p></p><p class="MsoNormal">Дэлхийг хэд хэдэн хэсэгт хуваан, бүсчлэн авч үзье. 2022 оны байдлаар дата хэрэглээгээрээ тэргүүлж буй улсууд бол Энэтхэг, Балба, Бутан бөгөөд дундаж хүний сарын хэрэглээ нь 25гб. Энэ тоо дөрвөн жилийн дараа буюу 2028 он гэхэд 54 болж өсөх таамаглал гарчээ. Харин Баруун Европ 19гб байгаа бол Хойд Америкийн хэрэглээ 17.4. Түүний араас Зүүн хойд Азийн улсууд 17гб хэрэглээгээр жагсжээ.</p><p class="MsoNormal"> Эдгээр тоо бүгд 2028 онд даруй гурав дахин нэмэгдэх бөгөөд Баруун Европ 52гб, Хойд Америк 55гб, Зүүн Хойд Ази 55гб-ын хэрэглээтэй болох аж. Түүнчлэн 2022 оны байдлаар дэлхийн дундаж хэрэглээ 15гб байгаа бол 2028 онд 46гб болох нь. </p><p class="MsoNormal"> Сонирхуулахад, 15гб датагаар 150 цагийн турш PUBG тоглох эсвэл зургаа, долоон бүрэн хэмжээний кино үзэх боломжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>тэгвэл бидний хэрэглээний тухайд? <br></div></h3><p></p><p class="MsoNormal"><b>Бид хэр их дата ашиглаад байна?</b></p><p class="MsoNormal">2022 онд Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хорооноос гаргасан “Гар утас хэрэглэгчдийн дата хэрэглээний судалгаа” -нд нэг хэрэглэгчийн сарын дундаж хэрэглээ 14.25гб гэсэн дүгнэлт гарсан нь бид дэлхийн нийтийн дата хэрэглээний дунджийг барьж буйг харуулна. Түүнчлэн энэхүү судалгааны үр дүнг үзвэл бидний хамгийн их датагаа зарцуулдаг топ гурван аппаар Facebook, Messenger, YouTube шалгарч, Instagram, Gmail, TikTok нар удаалжээ. Энэ тоо цаашид мөн л өсөх нь дамжиггүй.</p> <p></p><p class="MsoNormal">Сонирхуулахад, СКАЙтел групп хэрэглэгчдэдээ зориулан <b>“МОНГОЛДОО БОЛГОЁ” </b>урамшууллаа өнгөрсөн сарын 20-нд зарласан бөгөөд 10 сарыг дуустал үргэлжлүүлэх ажээ. Урамшуулалд оролцсоноор шинэ загварын BYD SEALION 6 автомашин болон Apple брэндийн олон бэлгийн эзэд болох боломжтой юм байна. Урамшуулалд оролцох алхмууд нь:</p><p class="MsoNormal">· Дараа төлбөрт МОНГОЛДОО үйлчилгээний шинэ хэрэглэгч болох<br></p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle">· Урьдчилсан төлбөрт үйлчилгээнээс дараа төлбөрт МОНГОЛДОО руу шилжих</p><p class="MsoListParagraphCxSpMiddle">· Дараа төлбөрт МОНГОЛДОО үйлчилгээний багцаа ахиулах</p><p class="MsoListParagraphCxSpLast">· 7’000₮, 14’000₮, 21’000₮-ийн дижитал картаар дансаа цэнэглэх</p><p class="MsoListParagraphCxSpLast"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2d577c7a3659c81c4a80aad79e5c7be0.jpg"></p><p></p><p><br></p><p class="MsoNormal">Эдгээрээс гадна дата багц идэвхжүүлэх, дараа төлбөрт үйлчилгээний дугаарынхаа 15’000₮-ийн төлбөр төлөх тутамд эрх цуглуулж, урамшуулалд оролцох боломжтой.</p><p class="MsoNormal"> Үйлчилгээ авах бүрд танд урамшууллын эрх очих бөгөөд цуглуулсан эрхээрээ апп болон веб дээрх “УРАМШУУЛЛЫН БЭЛЭГ” цэсээс долоо хоног тутамд тодруулах iPhone 15 Pro Max, Macbook Pro, Apple watch зэрэг APPLE брэндийн бэлгийн эзэн болохын зэрэгцээ, урамшууллын супер бэлэг BYD SEALION 6 автомашины эзэн болох боломжтой гэнэ. </p> <blockquote><p>Дэлгэрэнгүй мэдээллийг <a href="https://www.skytel.mn/#/static?newsID=52" target="_blank">ЭНД</a> дарж аваарай. </p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Өдөр тутамдаа бид гар утасны датагүйгээр амьдрах бараг л боломжгүй болсон гэдэгтэй та санал нэгдэх нь лавтай. Жишээлбэл, ажил хэрэгч хүмүүс Google Meet, Zoom, Viber гэх мэт платформуудаар видео хурал хийж, оюутан сурагчид цахим хичээлээ үзэн, бизнесийн байгууллагууд интернэтээр дамжуулан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ худалддаг болсон нь үүний тодорхой нотолгоо юм. Мөн бидний амралт чөлөөт цаг, сонирхол хобби ч интернэттэй салшгүй холбоотой болжээ. Кино үзэх, тоглоом тоглох, сошиал медиа ашиглах зэрэг бүхий л үйл ажиллагаанд дата, интернэт голлох үүрэг гүйцэтгэдэг. Тэгвэл сар болгон халааснаас чинь гарч буй датаны зардлаа хэрхэн бууруулах, илүү хэмнэлттэй боломж, урамшууллын тухай бид танд дэлгэрэнгүй танилцуулъя. дэлхий даяар хэр их дата ашиглаж байна? Дэлхийг хэд хэдэн хэсэгт хуваан, бүсчлэн авч үзье. 2022 оны байдлаар дата хэрэглээгээрээ тэргүүлж буй улсууд бол Энэтхэг, Балба, Бутан бөгөөд дундаж хүний сарын хэрэглээ нь 25гб. Энэ тоо дөрвөн жилийн дараа буюу 2028 он гэхэд 54 болж өсөх таамаглал гарчээ. Харин Баруун Европ 19гб байгаа бол Хойд Америкийн хэрэглээ 17.4. Түүний араас Зүүн хойд Азийн улсууд 17гб хэрэглээгээр жагсжээ. Эдгээр тоо бүгд 2028 онд даруй гурав дахин нэмэгдэх бөгөөд Баруун Европ 52гб, Хойд Америк 55гб, Зүүн Хойд Ази 55гб-ын хэрэглээтэй болох аж. Түүнчлэн 2022 оны байдлаар дэлхийн дундаж хэрэглээ 15гб байгаа бол 2028 онд 46гб болох нь. Сонирхуулахад, 15гб датагаар 150 цагийн турш PUBG тоглох эсвэл зургаа, долоон бүрэн хэмжээний кино үзэх боломжтой. тэгвэл бидний хэрэглээний тухайд? Бид хэр их дата ашиглаад байна? 2022 онд Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хорооноос гаргасан “Гар утас хэрэглэгчдийн дата хэрэглээний судалгаа” -нд нэг хэрэглэгчийн сарын дундаж хэрэглээ 14.25гб гэсэн дүгнэлт гарсан нь бид дэлхийн нийтийн дата хэрэглээний дунджийг барьж буйг харуулна. Түүнчлэн энэхүү судалгааны үр дүнг үзвэл бидний хамгийн их датагаа зарцуулдаг топ гурван аппаар Facebook, Messenger, YouTube шалгарч, Instagram, Gmail, TikTok нар удаалжээ. Энэ тоо цаашид мөн л өсөх нь дамжиггүй. Сонирхуулахад, СКАЙтел групп хэрэглэгчдэдээ зориулан “МОНГОЛДОО БОЛГОЁ” урамшууллаа өнгөрсөн сарын 20-нд зарласан бөгөөд 10 сарыг дуустал үргэлжлүүлэх ажээ. Урамшуулалд оролцсоноор шинэ загварын BYD SEALION 6 автомашин болон Apple брэндийн олон бэлгийн эзэд болох боломжтой юм байна. Урамшуулалд оролцох алхмууд нь: · Дараа төлбөрт МОНГОЛДОО үйлчилгээний шинэ хэрэглэгч болох · Урьдчилсан төлбөрт үйлчилгээнээс дараа төлбөрт МОНГОЛДОО руу шилжих · Дараа төлбөрт МОНГОЛДОО үйлчилгээний багцаа ахиулах · 7’000₮, 14’000₮, 21’000₮-ийн дижитал картаар дансаа цэнэглэх Эдгээрээс гадна дата багц идэвхжүүлэх, дараа төлбөрт үйлчилгээний дугаарынхаа 15’000₮-ийн төлбөр төлөх тутамд эрх цуглуулж, урамшуулалд оролцох боломжтой. Үйлчилгээ авах бүрд танд урамшууллын эрх очих бөгөөд цуглуулсан эрхээрээ апп болон веб дээрх “УРАМШУУЛЛЫН БЭЛЭГ” цэсээс долоо хоног тутамд тодруулах iPhone 15 Pro Max, Macbook Pro, Apple watch зэрэг APPLE брэндийн бэлгийн эзэн болохын зэрэгцээ, урамшууллын супер бэлэг BYD SEALION 6 автомашины эзэн болох боломжтой гэнэ. Дэлгэрэнгүй мэдээллийг ЭНД дарж аваарай.
**Өдөр тутамдаа бид гар утасны датагүйгээр амьдрах бараг л боломжгүй болсон гэдэгтэй та санал нэгдэх нь лавтай. Жишээлбэл, ажил хэрэгч хүмүүс Google Meet, Zoom, Viber гэх мэт платформуудаар видео хурал хийж, оюутан сурагчид цахим хичээлээ үзэн, бизнесийн байгууллагууд интернэтээр дамжуулан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээгээ худалддаг болсон нь үүний тодорхой нотолгоо юм.** **Мөн бидний амралт чөлөөт цаг, сонирхол хобби ч интернэттэй салшгүй холбоотой болжээ. Кино үзэх, тоглоом тоглох, сошиал медиа ашиглах зэрэг бүхий л үйл ажиллагаанд дата, интернэт голлох үүрэг гүйцэтгэдэг.** **Тэгвэл сар болгон халааснаас чинь гарч буй датаны зардлаа хэрхэн бууруулах, илүү хэмнэлттэй боломж, урамшууллын тухай бид танд дэлгэрэнгүй танилцуулъя.** ### дэлхий даяар хэр их дата ашиглаж байна? Дэлхийг хэд хэдэн хэсэгт хуваан, бүсчлэн авч үзье. 2022 оны байдлаар дата хэрэглээгээрээ тэргүүлж буй улсууд бол Энэтхэг, Балба, Бутан бөгөөд дундаж хүний сарын хэрэглээ нь 25гб. Энэ тоо дөрвөн жилийн дараа буюу 2028 он гэхэд 54 болж өсөх таамаглал гарчээ. Харин Баруун Европ 19гб байгаа бол Хойд Америкийн хэрэглээ 17.4. Түүний араас Зүүн хойд Азийн улсууд 17гб хэрэглээгээр жагсжээ. Эдгээр тоо бүгд 2028 онд даруй гурав дахин нэмэгдэх бөгөөд Баруун Европ 52гб, Хойд Америк 55гб, Зүүн Хойд Ази 55гб-ын хэрэглээтэй болох аж. Түүнчлэн 2022 оны байдлаар дэлхийн дундаж хэрэглээ 15гб байгаа бол 2028 онд 46гб болох нь. Сонирхуулахад, 15гб датагаар 150 цагийн турш PUBG тоглох эсвэл зургаа, долоон бүрэн хэмжээний кино үзэх боломжтой. ### тэгвэл бидний хэрэглээний тухайд? **Бид хэр их дата ашиглаад байна?** 2022 онд Харилцаа Холбооны Зохицуулах Хорооноос гаргасан “Гар утас хэрэглэгчдийн дата хэрэглээний судалгаа” -нд нэг хэрэглэгчийн сарын дундаж хэрэглээ 14.25гб гэсэн дүгнэлт гарсан нь бид дэлхийн нийтийн дата хэрэглээний дунджийг барьж буйг харуулна. Түүнчлэн энэхүү судалгааны үр дүнг үзвэл бидний хамгийн их датагаа зарцуулдаг топ гурван аппаар Facebook, Messenger, YouTube шалгарч, Instagram, Gmail, TikTok нар удаалжээ. Энэ тоо цаашид мөн л өсөх нь дамжиггүй. Сонирхуулахад, СКАЙтел групп хэрэглэгчдэдээ зориулан **“МОНГОЛДОО БОЛГОЁ”** урамшууллаа өнгөрсөн сарын 20-нд зарласан бөгөөд 10 сарыг дуустал үргэлжлүүлэх ажээ. Урамшуулалд оролцсоноор шинэ загварын BYD SEALION 6 автомашин болон Apple брэндийн олон бэлгийн эзэд болох боломжтой юм байна. Урамшуулалд оролцох алхмууд нь: · Дараа төлбөрт МОНГОЛДОО үйлчилгээний шинэ хэрэглэгч болох · Урьдчилсан төлбөрт үйлчилгээнээс дараа төлбөрт МОНГОЛДОО руу шилжих · Дараа төлбөрт МОНГОЛДОО үйлчилгээний багцаа ахиулах · 7’000₮, 14’000₮, 21’000₮-ийн дижитал картаар дансаа цэнэглэх Эдгээрээс гадна дата багц идэвхжүүлэх, дараа төлбөрт үйлчилгээний дугаарынхаа 15’000₮-ийн төлбөр төлөх тутамд эрх цуглуулж, урамшуулалд оролцох боломжтой. Үйлчилгээ авах бүрд танд урамшууллын эрх очих бөгөөд цуглуулсан эрхээрээ апп болон веб дээрх “УРАМШУУЛЛЫН БЭЛЭГ” цэсээс долоо хоног тутамд тодруулах iPhone 15 Pro Max, Macbook Pro, Apple watch зэрэг APPLE брэндийн бэлгийн эзэн болохын зэрэгцээ, урамшууллын супер бэлэг BYD SEALION 6 автомашины эзэн болох боломжтой гэнэ. > Дэлгэрэнгүй мэдээллийг ЭНД дарж аваарай.
https://unread.today/c/10x10-jagsaald-oroltsogchid
10 ертөнц, 10 өнцөг
Unread Today
2022-04-08T00:00:00
4 сарын 8, 2022
"Монголдоо сайхан амьдармаар байна" жагсаалд оролцогчид
<div class="article-body"> <h2>Үнийн хөөрөгдөл, эдийн засгийн хүндрэлээс үүдэлтэй залуусын тайван жагсаал хоёр дахь өдрөө төв талбайд үргэлжилж байна. Ямар нэг удирдагч, урьдчилсан зохион байгуулалтгүйгээр явагдаж буй уг жагсаалд оролцогчдын дийлэнх хувийг залуучууд бүрдүүлж байгаа бөгөөд өөрсдийн санаачилгаар цугласан "органик" байдал, эмх цэгцтэй, соёлтой "эсэргүүцэл" нь олон нийтийн талархлыг хүлээж, дэмжлэгийг өргөнөөр авч байгаа юм. Манай багийнхан уг жагсаалд нэгдэхээр ирсэн олноос 10 залууг контентдоо урьж, санаа бодол, үзэл санааг нь нэмэлт хачиргүй уламжлахыг зорилоо.<br></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>М.Тэргэл, 19 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f0bc5a019911f23eeb18672ca7bcf4b4.png"></p><blockquote><p>Өчигдөр жагсаалд оролцсон хоёр найзтайгаа үүрийн 05:00 цагаас хойш одоог хүртэл холбогдож чадаагүй л байна. Хаана, ямар байдалтай байгааг нь мэдэхгүй юм, ямар ч сураг алга.</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p>Миний хувьд НӨАТ-ын хоёр хувь болон Хөгжлийн банкны асуудалд угаас бухимдалтай хандаж ирсэн л дээ. Үнэхээр шударга бус санагддаг болохоор. </p><p>Оюутан байна гэдэг нь нас, ачаалал даах чадвар талаасаа том хүн шиг хэрнээ, санхүүгийн хамаарал, зав зай талаасаа хүүхэд ч юм шиг амьдралын тун эрлийз үе байдаг. Түүнийгээ ч хэлүүлэлтгүй сайн ойлгодог болохоор хичээл сурлагын хажуугаар үргэлж л ажил хийхийг эрмэлзэж, аль болох ээж ааваасаа мөнгө гуйхгүйг боддог. Энэ сэтгэлээрээ зуны амралтаар олдсон ажил болгоноо хичээнгүйлэн хийдэг ч харамсалтай нь цуглуулсан цалин маань нэг жил, нэг семистрийн сургалтын төлбөр бүү хэл, хичээлийн бэлтгэлээс гадна нэг сарын хэрэглээний зардалд ч хүрэхтэй үгүйтэй байдаг нь үнэхээр урам хугалам. Одоо мөнгөний ханш, үнийн өсөлт хоёр нөлөөлөөд бүтэн цагийн ажлын байран дээр гарах үед Монголд хөдөлмөрлөх нь ямар ч үнэ цэнгүй болох юм шиг санагдаж байна. Тийм болохоор эхний ээлжинд, зөвхөн сургалтын төлбөрөө олохын тулд энэ жилийн зуны амралтаар гадаадад ажиллахаар өргөдлөө өгсөн байгаа. Уг нь ингэмээргүй л байгаа юм. Тиймээс л бидний мөнгийг чимээгүй хулгайлж байгаа угтаа бол 10 хувь байх ёстой НӨАТ, ил бөгөөд ичгүүргүй дээрэм хийж байгаа Хөгжлийн банкны зээлдэгчид, эдгээр асуудлыг байх л ёстой юм шиг хандаж байгаа төр засагт гомдож, уурласандаа шударга ёсыг нэхэж байна.</p><p>Жагсаалын хувьд өчигдөр хичээлтэй байсан тул ирж чадаагүй л дээ. Гэхдээ өнөөдөр цаг гарган ирлээ. Учир нь өчигдөр жагсаалд оролцсон хоёр найзтайгаа хамгийн сүүлд үүрээр ярьснаас хойш одоо хүртэл огтхон ч холбоо тогтоож чадсангүй. Тэд зүв зүгээр жагсаалд оролцож байгаад л алга болчихлоо. Яагаад, яасан гэж? </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Оюунсайхан, 50 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/663733431d0d7f1c57144cd662257088.png"></p><blockquote><p>Эцэст нь үнэн бөгөөд хатуу хэлэхэд татварын мөнгөөр даажигнахаа боль! Бид бүгд эх орондоо хүн шиг л тайван амьдрахыг хүсэж байна.<br></p> <cite> </cite></blockquote><p dir="ltr">Бид хойч үеэ бодож амьдрах нь чухал. Одоо Засгийн газрыг огцруулах биш тэднээр ажлыг нь ном ёсны дагуу хийлгэх хэрэгтэй байна. Монголчууд бидэнд өргөн уудам тал нутаг, өмсөж эдлэхээ хангах түүхий эд, өнөөдөр маргаашаар хязгаарлагдахгүй өөрсдөдөө зориулах баялаг бий. Ийм нөөц бололцоо байсаар байхад ард иргэд нэг атар талхыг хоёр хувааж авахдаа тултал ядуу тарчиг амьдарч байна. Энэ байж болох асуудал уу? Эрүүл аюулгүй орчин, иргэддээ ээлтэй төрийн бодлого байхгүйгээс л хамаг сайхан залуус маань харь нутгийг зорьж, ар гэрт нь 80 настай эмгэн найман сартай хүүхэд үлдэж байгааг харахгүй байна гэж үү? Харин ч өнөөдөр үлдсэн хэдэн залуучууд нь өөрсдийнхөө ирээдүйн төлөө жагсаж байгааг хараад үнэхээр бахархах, харуусах сэтгэл зэрэгцэж байгааг нуугаад яах вэ. Гэхдээ тэд завтайдаа энд ирсэн юм биш. Нэг, хоёр өдрийн цалингаа золиослон байж энд ирээдүйнхээ төлөө жагсаж байгаа гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Эцэст нь үнэн бөгөөд хатуу хэлэхэд татварын мөнгөөр даажигнахаа боль! Бид бүгд эх орондоо хүн шиг л тайван амьдрахыг хүсэж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Жагсагч, Хувиараа бизнес эрхлэгч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b50e4fa7f75510b9cb97eae5b928a6ed.png"></p><blockquote><p>Бид хэмнээд зөндөө удлаа, одоо цаашдаа хэмнэх мөнгө нь ч алга.<br></p> <cite> </cite></blockquote><p>Үнийн хөөрөгдлийг нэн даруй бууруулах шаардлага тавьж, энэ жагсаалд ирлээ. Амьдрал үнэхээр чанга байна, хөдөлмөрлөөд байгаа хэрнээ олж байгаа орлого хаанаа ч хүрэхгүй байна. Би өөрөө бизнес эрхлэгч хүн, зээлээ төлж чадахгүй яваагаа нуугаад яахав. Хэд хоногийн өмнө Г.Занданшатар дарга биднийг "Хэмнэ" гэж загнасан. Даргадаа хандаж хэлэхэд би гэдэг хүн хоёр жилийн хугацаанд шинэ хувцасны бараа харсангүй. Хүүхдээ хоосон хонуулахгүйн тулд оройдоо олсон мөнгөөрөө хоол аваад л гэртээ орж байна шүү дээ. Ямар сайндаа үсээ ч засуулж чадахгүй явж байна. Эд нар тэр хэмнэлтээ өөрсдөөсөө эхлэх хэрэгтэй. Энгийн иргэд бид чинь хэмнээд зөндөө удлаа, одоо цаашдаа хэмнэх мөнгө нь ч алга.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ТӨСЛИЙН МЕНЕЖЕР, НАС 25 <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/a53ce394c757dd15a62fc13c7e69af6a.png"></p><blockquote><p>“Дотооддоо үйлдвэрлэдэг бараа бүтээгдэхүүний үнийг импортын барааны үнээр зах зээлд нийлүүлэх нь буруу”.</p> <cite> </cite></blockquote><p>Өчигдөр жагсаал эхлүүлэхдээ нийт долоон шаардлага бичиж улс төрийн удирдлагуудад хүргүүлсэн. Гэтэл өнөөдөр хийсэн тэдний мэдэгдлээс яг таг хариу сонсож чадсангүй. Бид татвараа төлөхгүй гэж хэлээгүй. Иргэн хүний хувьд мэдээж төлнө. Гол нь хувь хүний орлогын албан татварыг 10-15 хувь хүртэл бууруулж өгөхөөс гадна төрийн шийдвэр гаргадаг тогтолцооны голлох хүмүүс нь төсвөө мөн хэмнэж ажиллаач гэдэг шаардлагыг тавьж байгаа. Ард түмэн хэчнээн хэмнэсэн ч эрх тэгш бус байдал нийгэмд улам л газар авсан шүү дээ. <br> <br>Нөгөөтээгүүр үнийн өсөлтөд хяналт тавьж өгөхгүй бол амьдрахад хүндрэлтэй болсон. Их хэмжээний татвар төлж авсан цалин, өндөр үнэтэй худалдан авалт хийж хүчрэхгүй нь ойлгомжтой. Гол нь өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн болох сүү, тараг, гурил зэрэг хүнсний бүтээгдэхүүнийг манай улс дотооддоо үйлдвэрлэдэг. Тиймээс импортын бараатай зэрэгцүүлж, хэт өндөр үнэтэйгээр зах зээлд нийлүүлэх нь буруу. Бид залуу хүмүүс, эх орондоо ажиллаж, татвараа төлөөд сайхан амьдармаар байна. Шаардлагыг маань хүлээн авна гэдэгт найдаж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>С.Баатархүү, 28 нас</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/9006b16268ee5b0d3110f42020726076.png"></p><blockquote><p>Хэмнэмээр байвал дугуй уна.<br></p> <cite> </cite></blockquote><p>Төр иргэдээ хэмнэлттэй амьдарч сур гэж хэлсэн. Харин би төрийн түшээдэд хандаж өөрсдөө хэмнэж чадахгүй бол дугуй уна гэж зөвлөмөөр байна. Би эрх баригчдад хоёр л шаардлага тавьж байна. Нэн тэргүүнд өчигдөр тайван жагсаалд оролцож байх явцад баривчлагдсан залуусыг чөлөөл. Түүнийхээ дараа яг одоо энэ талбай дээр жагсаж байгаа зорилго бүхий залуучуудын эрх чөлөөг чөлөөл. Монгол Улсын Засгийн газар ямар ажил хийх ёстой, тэр ажлаа гоншгонолгүйгээр хийцгээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>найзууд: Б.Энхтүвшин, 24 нас; Б.Тамир, 23 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/b8bb2cd2454ffb83385a71b3105cae6f.png"></p><blockquote><p>Бид зүгээр л ажиллаад, амьдармаар байгаа байхгүй юу. Ойлгож ядаад байхаар хэцүү зүйл уг нь биш биз дээ?</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p><b>Б.Энхтүвшин:</b> "Үнэ буулгана" гээд байгааг ойлгохгүй байна. Энэ асуудал бол хөгжиж буй орны авилгаар дүүрсэн хэдэн дарга ард түмний өмнө гарч ирж амлаад л шийдчихдэг зүйл биш л дээ. Зүгээр л туйлдсан ард олноо тэрүүхэнд нь хуураад өнгөрөх заль мэх. Одоо үүнд хууртагддаг үе өнгөрснийг ойлгохгүй байх шиг. Залуус бид өнөөдрөөс илүү үнэн хариулт, бас бодитой ажил, үр дүн хүсэж байна. Би "үнээ буулга" гэхгүй. Дэлхийн зах зээл дээр өсөж байгаа юмыг яаж Монгол дотроо шийдэх вэ дээ. Залуус үүнийг ойлгох хангалттай ухаантай хүмүүс, дутуу үнэлэх хэрэггүй. </p><p>Зүгээр өртөгтэй адилхан цалинтай болгох, хөөрөгдөлд хяналт тавих, жишиг стандартыг бий болгох, үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх л шийдэл байна. Амьжиргаа доошилж байвал халамж тараах биш ажлын байрыг нэмэгдүүлж, элдэв татварын дарамтыг буулгаж, төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй болгох л тухай шүү дээ. Юм бүхнийг сугалаагаар шийдэж байгаа доройтсон бүтцээ авч үзэхгүй байж, ард түмний халаас руу гэтэж хэмнэх сургаал айлдаж байгаа нь төрд итгэх итгэлийг үгүй хийж байна. Бидэнд илүү эрүүл бас урт хугацааны зөв бодлого үгүйлэгдсээр.</p> <blockquote><p>Бид юуг буруу хийсэн гэж? Төр засаг яасан гэж залуустайгаа ийм дээрэнгүй харьцаж байгааг ойлгохгүй байна.</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p><b>Б.Тамир:</b> Процессын хувьд бид өчигдөр зөвхөн үнийн хөөрөгдлийг эсэргүүцэж байсан. Гэхдээ өнөөдөр бол өөр. Учир нь өчигдөр залуус бид үндсэн хуулинд заасан үзэл бодлоо илэрхийлэх, эвлэлдэн нэгдэх эрхээ эдэлснийхээ төлөө төр засаг, хууль хүчний байгууллагынханд чирэгдээд, зодуулаад ачигдлаа. Тайван бөгөөд мөрөөрөө л үзэл бодлоо илэрхийлж, хууль ёсныхоо эрхийг зүй зохистой эдэлж байсан залуустаа төр засаг болон хүчний байгууллагынхан ийм хүндэтгэлгүй, дээрэнгүй хандсан нь өнөөдөр жагсаалд илүү идэвхтэй оролцох гол шалтгаан болсон. Ардчилсан оронд хүний эрх ямар ч тохиолдолд нэгдүгээрт тавигдах ёстой. 22 цаг л яриад байх юм. Тэгэхээр 22 цагаас хойш эвлэлдэн нэгдэж, үгээ хэлэх хориотой гэсэн үг үү? Тэд хэнийг ч гэмтээж, хэнд ч хохирол учруулаагүй мөрөөрөө жагсацгааж байсан шүү дээ. </p><p>Ер нь эдгээр өдрүүдийн үйл явдлыг эсэргүүцлийн жагсаал гэж нэрлэхэд миний хувьд дэндүү хайран байгаа юм. Учир нь ямар ч удирдагчгүй, нам эвсэл, элдэв байгууллагын зохион байгуулалтгүй, залуусын цэвэр өөрсдийн үзэл бодол, үнэт зүйлд зангидагдан сайн дурын үндсэн дээр цугласан нэгдэл болохоор тэр. Тэгсэн мөртлөө үнэхээр цэвэрхэн, цэгцтэй болж байгаад залуусаараа үнэхээр бахархаж байна. Байдал энэ хэвээрээ үргэлжлээд л байвал бид ч бас цаашид дуу хоолойгоо илүү илэрхийлж, оролцоогоороо нэгдсээр байх болно. Жагсаалын шаардлага гэвэл хэдийн засгийн газрынханд хүргэгдсэн байгаа. Тэнд байгаа бүхэн иргэдийн хүсэл бас хэрэгцээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>АРХИТЕкТоР, НАС 25<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/d0dcdb81abaec52e6f92ddb8c28b2229.png"></p><blockquote><p>Бүхэл бүтэн сарын цалин хөргөгч дүүргэчих хүнсний хэрэглээний мөнгөнд хүрэлцэхгүй байгаа нь эмгэнэлтэй. </p> <cite> </cite></blockquote><p>Би уг нь гадаадад сурч байгаад Монголдоо ирсэн юм. Гэтэл өнөө өглөө гадагш явахаар дахин шалгалт өгчихөөд энд ирлээ. Уг нь эх орондоо сайхан амьдармаар байна. Харин энэ их үнийн хөөрөгдөлт, замбараагүй өсөлт намайг туйлдааж байгаа учраас ийм шийдвэр гаргасан. Харин энд ирсэн минь бага ч гэсэн итгэл найдвар байгаа болов уу гэж найдсан хэрэг. Эрх мэдэлтнүүд бодитой шийдвэр гаргаж, нийгмийн эрүүл, зөв тогтолцоог бий болгоосой гэж хүсэж байна. Үнийн өсөлт дээр хариу арга хэмжээ авч, татварыг буруулахыг бид шаардаж байгаа. Цалингаасаа нэг төгрөг ч дутаалгүйгээр бүгдээр нь хүнс авсан ч хөрөгчнийхөө, дөнгөж талыг л дүүргэж байна. Бүхэл бүтэн сарын цалин хөргөгч дүүргэчих хүнсний хэрэглээний мөнгөнд хүрэлцэхгүй байгаа нь эмгэнэлтэй. Өмнөх үеийнхэн маань эдгээр хүмүүсийг сонгосон. Харин одоо залуус өөрчлөлт хийхийг шаардаж байгаа нь тэдний тэсвэр тэвчээр туйлдаа хүрснийг илтгэнэ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Б.Одбаяр<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/612588a15bac7e45c2a7b6c2cd896d80.png"></p><blockquote><p>Бид өөрсдийнхөө үнэт зүйл болсон ардчилал, эрх чөлөөгөө хамгаалж, үүнийхээ төлөө шаардлага гарвал тэмцэх ёстой.</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p>Ойрын хугацаанд эрх барьж буй хүчин байж боломгүй хэд хэдэн том улс төрийн алдаа гаргалаа. УИХ-ын дарга маань иргэдээ "Хэмнэ" гэсэн бол Н. Учрал гишүүн иргэдийг "НӨАТ-ын буцаан олголтоор амьдардаг" гэсэн. Тэдний нүдээр бол НӨАТ-аар амьдарч байгаа хүмүүст хэмнэх зай гараад байгаа хэрэг болж таарч байна. “Хүмүүс талх байхгүй өлсөөд байгаа юм уу? Тэгвэл оронд нь бялуу өгчхөөч” гэж Францын хатан хаан хэлсэн байдаг ш дээ. Яг түүнтэй ижилхэн үйл явдал болсон байхгүй юу. Төр өөрөө зүгээр байсан залуусаа "Босоод ирээч ээ" гэж дуудаж байгаа юм шиг л.</p><p>Би өчигдрийн жагсаалд ирж амжаагүй. Харин өчигдөр орой тайван замаар жагсаж байсан залуусыг цагдаа нар хүч хэрэглэн тарааж байгаа үйл явдлыг хараад өнөөдөр заавал ирэх ёстой юм байна аа гэж шийдсэн. Дөнгөж сая Ерөнхий сайд энэ олон хүмүүсийн өмнө ирэх лхагва гарагт Хөгжлийн банктай холбоотой хээл хахууль, авлигын хэргийг шийдэж, холбогдох хүмүүст нь зохих хариуцлагаа хүлээлгэнэ гэж амлалаа. Энэ амлалт биелэх эсэхийг нь хүлээж байя.</p><p>Бид дарангуйлал ноёрхсон хоёр том их гүрний дундах жижигхэн улс. Өөрсдийнхөө үнэт зүйл болсон ардчилал, эрх чөлөөгөө хамгаалж, үүнийхээ төлөө шаардлага гарвал тэмцэх ёстой. Эмзэг шүү дээ. Өчигдөр болсон балмад үйл явдалд ард иргэд бухимдлаа илэрхийлж байгаад хувийнхаа зүгээс баяртай байна, соёлтой жагсаж байгаа залуучуудаараа ч бахархаж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>эгч дүүс: Цэрэннанжид, 30 нас; Цэрэнлхам, 27 нас<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/c75ab4232e687106513615a692d582c9.png"></p><blockquote><p>Ямар асуудлыг яаж шийдэх нь тодорхой байхад ажлаа сэтгэл гарган хийгээд өгч болохгүй юу?<br></p> <cite> </cite></blockquote><p><b>Цэрэннанжид:</b> Дөрөвхөн сартай үрээ тэврээд хүүхдийнхээ ирээдүйг өөрийнхөө амьдралаас өөр байгаасай гэсэндээ энд тэмцэхээр ирлээ. Аялал жуулчлалын компанид ажилладаг байсан ч цар тахлаас болоод сүүлийн хоёр жил ажилгүй, орлогогүй болсон. Гэхдээ энэ шалтгаанаар төрийг буруутгаж байгаа юм биш. Хамгийн гол нь өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнийн замбараагүй өсөлтөд ямар ч хяналт тавихгүй, ард иргэдээ ийм хэцүү байдалд оруулж байгааг нь буруу гэж үзэж байна. Энэ удаагийн жагсаалд оролцогч залуус төрийн тэргүүнд алба хаагчдыг огцор гэхээс илүү ажлаа сайн хийгээч гэж шаардлага тавьж байгаа нь тун үндэслэлтэй санагдаж байгаа. Өмнөх жагсаалаар бид огцруулж чадсан ч оронд нь ямар ч ялгаагүй, ажлаа хийдэггүй эрх баригчидтай л нүүр тулсан шүү дээ. Ямар асуудлыг яаж шийдэх нь тодорхой байхад ажлаа сэтгэл гарган хийгээд өгч болохгүй юу?<br></p> <blockquote><p>Би эзэмшсэн мэргэжлээрээ эх орондоо ажилламаар байгаа ч энэ хэвэндээ өөрчлөгдөхгүй бол гадаадад суурьшихаас өөр сонголт алга.<br></p> <cite> </cite></blockquote><p dir="ltr"><b>Цэрэнлхам: </b>БНХАУ-д хувцас дизайн чиглэлээр суралцдаг ч цар тахлаас үүдэн сургуульдаа очиж чадахгүй байна. Төгсөх түвшний оюутан болохоор бие даасан коллекцоо гаргах ёстой ч хөрөнгө санхүүгийн асуудлаас болоод одоогоор нэг жилийн чөлөө авсан байгаа. Урд хөршид бараа бүтээгдэхүүний үнэ хавь илүү ч тэр хэмжээгээр цалингийн хувьд ч өндөр. Гэтэл Монголд эсрэгээрээ цалин бага хэр нь өргөн хэрэглээний бараа хэчнээн үнэтэй байгааг бүгд мэдэж байгаа байх. Би эзэмшсэн мэргэжлээрээ эх орондоо ажилламаар байгаа ч энэ хэвэндээ өөрчлөгдөхгүй бол гадаадад суурьшихаас өөр сонголт алга. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Г.БОЛДБАЯР, 34 НАС<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/27f4eca5427b7c321b200c04de677025.png"></p><blockquote><p>Би шийдвэр гаргадаг хүн биш. Харин тэд шийдэх ёстой, тэднийг шийдвэр гарга гэж бид сонгосон.</p> <cite> </cite></blockquote><p>Уг нь эх орондоо л сайхан амьдарчихмаар байна. Гэтэл өдгөө залуусын ихэнх нь “Гадагшаа гаръя, Монголоос явъя” гэдэг болсон. Хятадын хил нээлттэй байсан бол бүгдээрээ тэнд очиж, ажил хийгээд амьдрахыг хүссэн залуусаар эх орон маань дүүрчихжээ. Яагаад гэвэл нөхцөл байдал тэнд илүү эрх тэгш, боломжтой байгаад оршино. Зөвхөн татвар, үнийн өсөлт бус энэ бүх үр өгөөжгүй хуулийн төсөл, аар саархан шийдвэрүүдийг бүхэлд нь өөрчлөх хэрэгтэй. Гэтэл үүнийг хэн шийдэх вэ? Үүнийг төр засаг шийддэг. Гишүүд, сайд нар асуудлыг шийдэж, бидний амьдралын нөхцөл байдлыг сайжруулахын төлөөх хуулийг хэлэлцэж баталдаг байх ёстой. Түүнээс бус энэ бол дарга байх анги биш. Гэтэл одоо кастын систем шиг болчихсон, албан тушаалаа үр хүүхдүүддээ үргэлжлүүлэн өгч, бидний татварын мөнгөөр ач нараа гадаадад сургаж байна. Энэ бүх тогтолцоог үгүй болгохын төлөө би энд зогсож байгаа. <br> <br>Яг одоогийн нөхцөл байдал, нийгэмд тулгараад буй асуудлыг хэрхэн шийдэхийг би мэдэхгүй. Учир нь би шийдвэр гаргадаг хүн биш. Харин тэд шийдэх ёстой, тэднийг шийдвэр гарга гэж бид сонгосон. Гаргасан шийдвэрийнх нь төлөө татвар төлдөг шүү дээ. Тиймээс л асуудлыг түргэн шуурхай шийдвэрлэж, сайн сайхан амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлээсэй хэмээн хүсэж байгаа. Харин богино хугацааны шаардлага бол Засгийн газрыг огцор гэж хэлмээр байна. Үнэхээр залуусыг ингэтэл нь тэсвэр алдуулж, ажлаа явуулж чадахгүй байгаа бол Засгийн газар огцорч, чаддаг хүмүүс нь ажлаа хийгээсэй! Би лав иргэний хувьд татвараа төлж, тэр хэмжээний үйлчилгээ авч, аж төрөх аюулгүй орчин нөхцлийг бүрдүүлсэн эх оронтой байхыг хүсэж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ОНЦЛОХ ГЭРЭЛ ЗУРГУУД</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4229fcd02ce315683426d94f1d6621df.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/6ef25d144a28f65a502f7b819845ff41.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/24b5a87c7d88aabac13c1acb03526fcb.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/bb0f1470a8279af17d9b857a101620a5.png"></p><div class="image-caption">Жагсагчид жагсагчдадаа үнэгүй ус тарааж буй нь</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/58e26e4d0d857228c395bad8bb7da5c0.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/71cc7b47ed457c8d08218cd97b14018d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/add16301cd587f007aa7994335dca569.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/662c49aec83cb56febdb76c53929ab19.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/e1f253a29e475f6a8a537ddcceea790d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/f3d1c58b549aa1f0feb502ec530eb17a.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3f873c88bfe9ebe6080b2d72fa014d35.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/8fc48c3a2e39ec6ae9febfde5a87eed6.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/3ff2580d6af79c01d15017768a79e2a8.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/4e7e64398fa639f6c469f92d1bc5a432.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/01fff9577a959b7e2fc9ccfa96d64bc5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/2f1c26d7-6f24-46c8-9307-bbfecc8b41b1/142f67604ed4b7c7275bc05ff90d55d9.jpg"></p> </div>
Үнийн хөөрөгдөл, эдийн засгийн хүндрэлээс үүдэлтэй залуусын тайван жагсаал хоёр дахь өдрөө төв талбайд үргэлжилж байна. Ямар нэг удирдагч, урьдчилсан зохион байгуулалтгүйгээр явагдаж буй уг жагсаалд оролцогчдын дийлэнх хувийг залуучууд бүрдүүлж байгаа бөгөөд өөрсдийн санаачилгаар цугласан "органик" байдал, эмх цэгцтэй, соёлтой "эсэргүүцэл" нь олон нийтийн талархлыг хүлээж, дэмжлэгийг өргөнөөр авч байгаа юм. Манай багийнхан уг жагсаалд нэгдэхээр ирсэн олноос 10 залууг контентдоо урьж, санаа бодол, үзэл санааг нь нэмэлт хачиргүй уламжлахыг зорилоо. М.Тэргэл, 19 нас Өчигдөр жагсаалд оролцсон хоёр найзтайгаа үүрийн 05:00 цагаас хойш одоог хүртэл холбогдож чадаагүй л байна. Хаана, ямар байдалтай байгааг нь мэдэхгүй юм, ямар ч сураг алга. Миний хувьд НӨАТ-ын хоёр хувь болон Хөгжлийн банкны асуудалд угаас бухимдалтай хандаж ирсэн л дээ. Үнэхээр шударга бус санагддаг болохоор. Оюутан байна гэдэг нь нас, ачаалал даах чадвар талаасаа том хүн шиг хэрнээ, санхүүгийн хамаарал, зав зай талаасаа хүүхэд ч юм шиг амьдралын тун эрлийз үе байдаг. Түүнийгээ ч хэлүүлэлтгүй сайн ойлгодог болохоор хичээл сурлагын хажуугаар үргэлж л ажил хийхийг эрмэлзэж, аль болох ээж ааваасаа мөнгө гуйхгүйг боддог. Энэ сэтгэлээрээ зуны амралтаар олдсон ажил болгоноо хичээнгүйлэн хийдэг ч харамсалтай нь цуглуулсан цалин маань нэг жил, нэг семистрийн сургалтын төлбөр бүү хэл, хичээлийн бэлтгэлээс гадна нэг сарын хэрэглээний зардалд ч хүрэхтэй үгүйтэй байдаг нь үнэхээр урам хугалам. Одоо мөнгөний ханш, үнийн өсөлт хоёр нөлөөлөөд бүтэн цагийн ажлын байран дээр гарах үед Монголд хөдөлмөрлөх нь ямар ч үнэ цэнгүй болох юм шиг санагдаж байна. Тийм болохоор эхний ээлжинд, зөвхөн сургалтын төлбөрөө олохын тулд энэ жилийн зуны амралтаар гадаадад ажиллахаар өргөдлөө өгсөн байгаа. Уг нь ингэмээргүй л байгаа юм. Тиймээс л бидний мөнгийг чимээгүй хулгайлж байгаа угтаа бол 10 хувь байх ёстой НӨАТ, ил бөгөөд ичгүүргүй дээрэм хийж байгаа Хөгжлийн банкны зээлдэгчид, эдгээр асуудлыг байх л ёстой юм шиг хандаж байгаа төр засагт гомдож, уурласандаа шударга ёсыг нэхэж байна. Жагсаалын хувьд өчигдөр хичээлтэй байсан тул ирж чадаагүй л дээ. Гэхдээ өнөөдөр цаг гарган ирлээ. Учир нь өчигдөр жагсаалд оролцсон хоёр найзтайгаа хамгийн сүүлд үүрээр ярьснаас хойш одоо хүртэл огтхон ч холбоо тогтоож чадсангүй. Тэд зүв зүгээр жагсаалд оролцож байгаад л алга болчихлоо. Яагаад, яасан гэж? Оюунсайхан, 50 нас Эцэст нь үнэн бөгөөд хатуу хэлэхэд татварын мөнгөөр даажигнахаа боль! Бид бүгд эх орондоо хүн шиг л тайван амьдрахыг хүсэж байна. Бид хойч үеэ бодож амьдрах нь чухал. Одоо Засгийн газрыг огцруулах биш тэднээр ажлыг нь ном ёсны дагуу хийлгэх хэрэгтэй байна. Монголчууд бидэнд өргөн уудам тал нутаг, өмсөж эдлэхээ хангах түүхий эд, өнөөдөр маргаашаар хязгаарлагдахгүй өөрсдөдөө зориулах баялаг бий. Ийм нөөц бололцоо байсаар байхад ард иргэд нэг атар талхыг хоёр хувааж авахдаа тултал ядуу тарчиг амьдарч байна. Энэ байж болох асуудал уу? Эрүүл аюулгүй орчин, иргэддээ ээлтэй төрийн бодлого байхгүйгээс л хамаг сайхан залуус маань харь нутгийг зорьж, ар гэрт нь 80 настай эмгэн найман сартай хүүхэд үлдэж байгааг харахгүй байна гэж үү? Харин ч өнөөдөр үлдсэн хэдэн залуучууд нь өөрсдийнхөө ирээдүйн төлөө жагсаж байгааг хараад үнэхээр бахархах, харуусах сэтгэл зэрэгцэж байгааг нуугаад яах вэ. Гэхдээ тэд завтайдаа энд ирсэн юм биш. Нэг, хоёр өдрийн цалингаа золиослон байж энд ирээдүйнхээ төлөө жагсаж байгаа гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Эцэст нь үнэн бөгөөд хатуу хэлэхэд татварын мөнгөөр даажигнахаа боль! Бид бүгд эх орондоо хүн шиг л тайван амьдрахыг хүсэж байна. Жагсагч, Хувиараа бизнес эрхлэгч Бид хэмнээд зөндөө удлаа, одоо цаашдаа хэмнэх мөнгө нь ч алга. Үнийн хөөрөгдлийг нэн даруй бууруулах шаардлага тавьж, энэ жагсаалд ирлээ. Амьдрал үнэхээр чанга байна, хөдөлмөрлөөд байгаа хэрнээ олж байгаа орлого хаанаа ч хүрэхгүй байна. Би өөрөө бизнес эрхлэгч хүн, зээлээ төлж чадахгүй яваагаа нуугаад яахав. Хэд хоногийн өмнө Г.Занданшатар дарга биднийг "Хэмнэ" гэж загнасан. Даргадаа хандаж хэлэхэд би гэдэг хүн хоёр жилийн хугацаанд шинэ хувцасны бараа харсангүй. Хүүхдээ хоосон хонуулахгүйн тулд оройдоо олсон мөнгөөрөө хоол аваад л гэртээ орж байна шүү дээ. Ямар сайндаа үсээ ч засуулж чадахгүй явж байна. Эд нар тэр хэмнэлтээ өөрсдөөсөө эхлэх хэрэгтэй. Энгийн иргэд бид чинь хэмнээд зөндөө удлаа, одоо цаашдаа хэмнэх мөнгө нь ч алга. ТӨСЛИЙН МЕНЕЖЕР, НАС 25 “Дотооддоо үйлдвэрлэдэг бараа бүтээгдэхүүний үнийг импортын барааны үнээр зах зээлд нийлүүлэх нь буруу”. Өчигдөр жагсаал эхлүүлэхдээ нийт долоон шаардлага бичиж улс төрийн удирдлагуудад хүргүүлсэн. Гэтэл өнөөдөр хийсэн тэдний мэдэгдлээс яг таг хариу сонсож чадсангүй. Бид татвараа төлөхгүй гэж хэлээгүй. Иргэн хүний хувьд мэдээж төлнө. Гол нь хувь хүний орлогын албан татварыг 10-15 хувь хүртэл бууруулж өгөхөөс гадна төрийн шийдвэр гаргадаг тогтолцооны голлох хүмүүс нь төсвөө мөн хэмнэж ажиллаач гэдэг шаардлагыг тавьж байгаа. Ард түмэн хэчнээн хэмнэсэн ч эрх тэгш бус байдал нийгэмд улам л газар авсан шүү дээ. Нөгөөтээгүүр үнийн өсөлтөд хяналт тавьж өгөхгүй бол амьдрахад хүндрэлтэй болсон. Их хэмжээний татвар төлж авсан цалин, өндөр үнэтэй худалдан авалт хийж хүчрэхгүй нь ойлгомжтой. Гол нь өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн болох сүү, тараг, гурил зэрэг хүнсний бүтээгдэхүүнийг манай улс дотооддоо үйлдвэрлэдэг. Тиймээс импортын бараатай зэрэгцүүлж, хэт өндөр үнэтэйгээр зах зээлд нийлүүлэх нь буруу. Бид залуу хүмүүс, эх орондоо ажиллаж, татвараа төлөөд сайхан амьдармаар байна. Шаардлагыг маань хүлээн авна гэдэгт найдаж байна. С.Баатархүү, 28 нас Хэмнэмээр байвал дугуй уна. Төр иргэдээ хэмнэлттэй амьдарч сур гэж хэлсэн. Харин би төрийн түшээдэд хандаж өөрсдөө хэмнэж чадахгүй бол дугуй уна гэж зөвлөмөөр байна. Би эрх баригчдад хоёр л шаардлага тавьж байна. Нэн тэргүүнд өчигдөр тайван жагсаалд оролцож байх явцад баривчлагдсан залуусыг чөлөөл. Түүнийхээ дараа яг одоо энэ талбай дээр жагсаж байгаа зорилго бүхий залуучуудын эрх чөлөөг чөлөөл. Монгол Улсын Засгийн газар ямар ажил хийх ёстой, тэр ажлаа гоншгонолгүйгээр хийцгээ. найзууд: Б.Энхтүвшин, 24 нас; Б.Тамир, 23 нас Бид зүгээр л ажиллаад, амьдармаар байгаа байхгүй юу. Ойлгож ядаад байхаар хэцүү зүйл уг нь биш биз дээ? Б.Энхтүвшин: "Үнэ буулгана" гээд байгааг ойлгохгүй байна. Энэ асуудал бол хөгжиж буй орны авилгаар дүүрсэн хэдэн дарга ард түмний өмнө гарч ирж амлаад л шийдчихдэг зүйл биш л дээ. Зүгээр л туйлдсан ард олноо тэрүүхэнд нь хуураад өнгөрөх заль мэх. Одоо үүнд хууртагддаг үе өнгөрснийг ойлгохгүй байх шиг. Залуус бид өнөөдрөөс илүү үнэн хариулт, бас бодитой ажил, үр дүн хүсэж байна. Би "үнээ буулга" гэхгүй. Дэлхийн зах зээл дээр өсөж байгаа юмыг яаж Монгол дотроо шийдэх вэ дээ. Залуус үүнийг ойлгох хангалттай ухаантай хүмүүс, дутуу үнэлэх хэрэггүй. Зүгээр өртөгтэй адилхан цалинтай болгох, хөөрөгдөлд хяналт тавих, жишиг стандартыг бий болгох, үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх л шийдэл байна. Амьжиргаа доошилж байвал халамж тараах биш ажлын байрыг нэмэгдүүлж, элдэв татварын дарамтыг буулгаж, төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй болгох л тухай шүү дээ. Юм бүхнийг сугалаагаар шийдэж байгаа доройтсон бүтцээ авч үзэхгүй байж, ард түмний халаас руу гэтэж хэмнэх сургаал айлдаж байгаа нь төрд итгэх итгэлийг үгүй хийж байна. Бидэнд илүү эрүүл бас урт хугацааны зөв бодлого үгүйлэгдсээр. Бид юуг буруу хийсэн гэж? Төр засаг яасан гэж залуустайгаа ийм дээрэнгүй харьцаж байгааг ойлгохгүй байна. Б.Тамир: Процессын хувьд бид өчигдөр зөвхөн үнийн хөөрөгдлийг эсэргүүцэж байсан. Гэхдээ өнөөдөр бол өөр. Учир нь өчигдөр залуус бид үндсэн хуулинд заасан үзэл бодлоо илэрхийлэх, эвлэлдэн нэгдэх эрхээ эдэлснийхээ төлөө төр засаг, хууль хүчний байгууллагынханд чирэгдээд, зодуулаад ачигдлаа. Тайван бөгөөд мөрөөрөө л үзэл бодлоо илэрхийлж, хууль ёсныхоо эрхийг зүй зохистой эдэлж байсан залуустаа төр засаг болон хүчний байгууллагынхан ийм хүндэтгэлгүй, дээрэнгүй хандсан нь өнөөдөр жагсаалд илүү идэвхтэй оролцох гол шалтгаан болсон. Ардчилсан оронд хүний эрх ямар ч тохиолдолд нэгдүгээрт тавигдах ёстой. 22 цаг л яриад байх юм. Тэгэхээр 22 цагаас хойш эвлэлдэн нэгдэж, үгээ хэлэх хориотой гэсэн үг үү? Тэд хэнийг ч гэмтээж, хэнд ч хохирол учруулаагүй мөрөөрөө жагсацгааж байсан шүү дээ. Ер нь эдгээр өдрүүдийн үйл явдлыг эсэргүүцлийн жагсаал гэж нэрлэхэд миний хувьд дэндүү хайран байгаа юм. Учир нь ямар ч удирдагчгүй, нам эвсэл, элдэв байгууллагын зохион байгуулалтгүй, залуусын цэвэр өөрсдийн үзэл бодол, үнэт зүйлд зангидагдан сайн дурын үндсэн дээр цугласан нэгдэл болохоор тэр. Тэгсэн мөртлөө үнэхээр цэвэрхэн, цэгцтэй болж байгаад залуусаараа үнэхээр бахархаж байна. Байдал энэ хэвээрээ үргэлжлээд л байвал бид ч бас цаашид дуу хоолойгоо илүү илэрхийлж, оролцоогоороо нэгдсээр байх болно. Жагсаалын шаардлага гэвэл хэдийн засгийн газрынханд хүргэгдсэн байгаа. Тэнд байгаа бүхэн иргэдийн хүсэл бас хэрэгцээ. АРХИТЕкТоР, НАС 25 Бүхэл бүтэн сарын цалин хөргөгч дүүргэчих хүнсний хэрэглээний мөнгөнд хүрэлцэхгүй байгаа нь эмгэнэлтэй. Би уг нь гадаадад сурч байгаад Монголдоо ирсэн юм. Гэтэл өнөө өглөө гадагш явахаар дахин шалгалт өгчихөөд энд ирлээ. Уг нь эх орондоо сайхан амьдармаар байна. Харин энэ их үнийн хөөрөгдөлт, замбараагүй өсөлт намайг туйлдааж байгаа учраас ийм шийдвэр гаргасан. Харин энд ирсэн минь бага ч гэсэн итгэл найдвар байгаа болов уу гэж найдсан хэрэг. Эрх мэдэлтнүүд бодитой шийдвэр гаргаж, нийгмийн эрүүл, зөв тогтолцоог бий болгоосой гэж хүсэж байна. Үнийн өсөлт дээр хариу арга хэмжээ авч, татварыг буруулахыг бид шаардаж байгаа. Цалингаасаа нэг төгрөг ч дутаалгүйгээр бүгдээр нь хүнс авсан ч хөрөгчнийхөө, дөнгөж талыг л дүүргэж байна. Бүхэл бүтэн сарын цалин хөргөгч дүүргэчих хүнсний хэрэглээний мөнгөнд хүрэлцэхгүй байгаа нь эмгэнэлтэй. Өмнөх үеийнхэн маань эдгээр хүмүүсийг сонгосон. Харин одоо залуус өөрчлөлт хийхийг шаардаж байгаа нь тэдний тэсвэр тэвчээр туйлдаа хүрснийг илтгэнэ. Б.Одбаяр Бид өөрсдийнхөө үнэт зүйл болсон ардчилал, эрх чөлөөгөө хамгаалж, үүнийхээ төлөө шаардлага гарвал тэмцэх ёстой. Ойрын хугацаанд эрх барьж буй хүчин байж боломгүй хэд хэдэн том улс төрийн алдаа гаргалаа. УИХ-ын дарга маань иргэдээ "Хэмнэ" гэсэн бол Н. Учрал гишүүн иргэдийг "НӨАТ-ын буцаан олголтоор амьдардаг" гэсэн. Тэдний нүдээр бол НӨАТ-аар амьдарч байгаа хүмүүст хэмнэх зай гараад байгаа хэрэг болж таарч байна. “Хүмүүс талх байхгүй өлсөөд байгаа юм уу? Тэгвэл оронд нь бялуу өгчхөөч” гэж Францын хатан хаан хэлсэн байдаг ш дээ. Яг түүнтэй ижилхэн үйл явдал болсон байхгүй юу. Төр өөрөө зүгээр байсан залуусаа "Босоод ирээч ээ" гэж дуудаж байгаа юм шиг л. Би өчигдрийн жагсаалд ирж амжаагүй. Харин өчигдөр орой тайван замаар жагсаж байсан залуусыг цагдаа нар хүч хэрэглэн тарааж байгаа үйл явдлыг хараад өнөөдөр заавал ирэх ёстой юм байна аа гэж шийдсэн. Дөнгөж сая Ерөнхий сайд энэ олон хүмүүсийн өмнө ирэх лхагва гарагт Хөгжлийн банктай холбоотой хээл хахууль, авлигын хэргийг шийдэж, холбогдох хүмүүст нь зохих хариуцлагаа хүлээлгэнэ гэж амлалаа. Энэ амлалт биелэх эсэхийг нь хүлээж байя. Бид дарангуйлал ноёрхсон хоёр том их гүрний дундах жижигхэн улс. Өөрсдийнхөө үнэт зүйл болсон ардчилал, эрх чөлөөгөө хамгаалж, үүнийхээ төлөө шаардлага гарвал тэмцэх ёстой. Эмзэг шүү дээ. Өчигдөр болсон балмад үйл явдалд ард иргэд бухимдлаа илэрхийлж байгаад хувийнхаа зүгээс баяртай байна, соёлтой жагсаж байгаа залуучуудаараа ч бахархаж байна. эгч дүүс: Цэрэннанжид, 30 нас; Цэрэнлхам, 27 нас Ямар асуудлыг яаж шийдэх нь тодорхой байхад ажлаа сэтгэл гарган хийгээд өгч болохгүй юу? Цэрэннанжид: Дөрөвхөн сартай үрээ тэврээд хүүхдийнхээ ирээдүйг өөрийнхөө амьдралаас өөр байгаасай гэсэндээ энд тэмцэхээр ирлээ. Аялал жуулчлалын компанид ажилладаг байсан ч цар тахлаас болоод сүүлийн хоёр жил ажилгүй, орлогогүй болсон. Гэхдээ энэ шалтгаанаар төрийг буруутгаж байгаа юм биш. Хамгийн гол нь өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнийн замбараагүй өсөлтөд ямар ч хяналт тавихгүй, ард иргэдээ ийм хэцүү байдалд оруулж байгааг нь буруу гэж үзэж байна. Энэ удаагийн жагсаалд оролцогч залуус төрийн тэргүүнд алба хаагчдыг огцор гэхээс илүү ажлаа сайн хийгээч гэж шаардлага тавьж байгаа нь тун үндэслэлтэй санагдаж байгаа. Өмнөх жагсаалаар бид огцруулж чадсан ч оронд нь ямар ч ялгаагүй, ажлаа хийдэггүй эрх баригчидтай л нүүр тулсан шүү дээ. Ямар асуудлыг яаж шийдэх нь тодорхой байхад ажлаа сэтгэл гарган хийгээд өгч болохгүй юу? Би эзэмшсэн мэргэжлээрээ эх орондоо ажилламаар байгаа ч энэ хэвэндээ өөрчлөгдөхгүй бол гадаадад суурьшихаас өөр сонголт алга. Цэрэнлхам: БНХАУ-д хувцас дизайн чиглэлээр суралцдаг ч цар тахлаас үүдэн сургуульдаа очиж чадахгүй байна. Төгсөх түвшний оюутан болохоор бие даасан коллекцоо гаргах ёстой ч хөрөнгө санхүүгийн асуудлаас болоод одоогоор нэг жилийн чөлөө авсан байгаа. Урд хөршид бараа бүтээгдэхүүний үнэ хавь илүү ч тэр хэмжээгээр цалингийн хувьд ч өндөр. Гэтэл Монголд эсрэгээрээ цалин бага хэр нь өргөн хэрэглээний бараа хэчнээн үнэтэй байгааг бүгд мэдэж байгаа байх. Би эзэмшсэн мэргэжлээрээ эх орондоо ажилламаар байгаа ч энэ хэвэндээ өөрчлөгдөхгүй бол гадаадад суурьшихаас өөр сонголт алга. Г.БОЛДБАЯР, 34 НАС Би шийдвэр гаргадаг хүн биш. Харин тэд шийдэх ёстой, тэднийг шийдвэр гарга гэж бид сонгосон. Уг нь эх орондоо л сайхан амьдарчихмаар байна. Гэтэл өдгөө залуусын ихэнх нь “Гадагшаа гаръя, Монголоос явъя” гэдэг болсон. Хятадын хил нээлттэй байсан бол бүгдээрээ тэнд очиж, ажил хийгээд амьдрахыг хүссэн залуусаар эх орон маань дүүрчихжээ. Яагаад гэвэл нөхцөл байдал тэнд илүү эрх тэгш, боломжтой байгаад оршино. Зөвхөн татвар, үнийн өсөлт бус энэ бүх үр өгөөжгүй хуулийн төсөл, аар саархан шийдвэрүүдийг бүхэлд нь өөрчлөх хэрэгтэй. Гэтэл үүнийг хэн шийдэх вэ? Үүнийг төр засаг шийддэг. Гишүүд, сайд нар асуудлыг шийдэж, бидний амьдралын нөхцөл байдлыг сайжруулахын төлөөх хуулийг хэлэлцэж баталдаг байх ёстой. Түүнээс бус энэ бол дарга байх анги биш. Гэтэл одоо кастын систем шиг болчихсон, албан тушаалаа үр хүүхдүүддээ үргэлжлүүлэн өгч, бидний татварын мөнгөөр ач нараа гадаадад сургаж байна. Энэ бүх тогтолцоог үгүй болгохын төлөө би энд зогсож байгаа. Яг одоогийн нөхцөл байдал, нийгэмд тулгараад буй асуудлыг хэрхэн шийдэхийг би мэдэхгүй. Учир нь би шийдвэр гаргадаг хүн биш. Харин тэд шийдэх ёстой, тэднийг шийдвэр гарга гэж бид сонгосон. Гаргасан шийдвэрийнх нь төлөө татвар төлдөг шүү дээ. Тиймээс л асуудлыг түргэн шуурхай шийдвэрлэж, сайн сайхан амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлээсэй хэмээн хүсэж байгаа. Харин богино хугацааны шаардлага бол Засгийн газрыг огцор гэж хэлмээр байна. Үнэхээр залуусыг ингэтэл нь тэсвэр алдуулж, ажлаа явуулж чадахгүй байгаа бол Засгийн газар огцорч, чаддаг хүмүүс нь ажлаа хийгээсэй! Би лав иргэний хувьд татвараа төлж, тэр хэмжээний үйлчилгээ авч, аж төрөх аюулгүй орчин нөхцлийг бүрдүүлсэн эх оронтой байхыг хүсэж байна. ОНЦЛОХ ГЭРЭЛ ЗУРГУУД Жагсагчид жагсагчдадаа үнэгүй ус тарааж буй нь
Үнийн хөөрөгдөл, эдийн засгийн хүндрэлээс үүдэлтэй залуусын тайван жагсаал хоёр дахь өдрөө төв талбайд үргэлжилж байна. Ямар нэг удирдагч, урьдчилсан зохион байгуулалтгүйгээр явагдаж буй уг жагсаалд оролцогчдын дийлэнх хувийг залуучууд бүрдүүлж байгаа бөгөөд өөрсдийн санаачилгаар цугласан "органик" байдал, эмх цэгцтэй, соёлтой "эсэргүүцэл" нь олон нийтийн талархлыг хүлээж, дэмжлэгийг өргөнөөр авч байгаа юм. Манай багийнхан уг жагсаалд нэгдэхээр ирсэн олноос 10 залууг контентдоо урьж, санаа бодол, үзэл санааг нь нэмэлт хачиргүй уламжлахыг зорилоо. ### М.Тэргэл, 19 нас > Өчигдөр жагсаалд оролцсон хоёр найзтайгаа үүрийн 05:00 цагаас хойш одоог хүртэл холбогдож чадаагүй л байна. Хаана, ямар байдалтай байгааг нь мэдэхгүй юм, ямар ч сураг алга. Миний хувьд НӨАТ-ын хоёр хувь болон Хөгжлийн банкны асуудалд угаас бухимдалтай хандаж ирсэн л дээ. Үнэхээр шударга бус санагддаг болохоор. Оюутан байна гэдэг нь нас, ачаалал даах чадвар талаасаа том хүн шиг хэрнээ, санхүүгийн хамаарал, зав зай талаасаа хүүхэд ч юм шиг амьдралын тун эрлийз үе байдаг. Түүнийгээ ч хэлүүлэлтгүй сайн ойлгодог болохоор хичээл сурлагын хажуугаар үргэлж л ажил хийхийг эрмэлзэж, аль болох ээж ааваасаа мөнгө гуйхгүйг боддог. Энэ сэтгэлээрээ зуны амралтаар олдсон ажил болгоноо хичээнгүйлэн хийдэг ч харамсалтай нь цуглуулсан цалин маань нэг жил, нэг семистрийн сургалтын төлбөр бүү хэл, хичээлийн бэлтгэлээс гадна нэг сарын хэрэглээний зардалд ч хүрэхтэй үгүйтэй байдаг нь үнэхээр урам хугалам. Одоо мөнгөний ханш, үнийн өсөлт хоёр нөлөөлөөд бүтэн цагийн ажлын байран дээр гарах үед Монголд хөдөлмөрлөх нь ямар ч үнэ цэнгүй болох юм шиг санагдаж байна. Тийм болохоор эхний ээлжинд, зөвхөн сургалтын төлбөрөө олохын тулд энэ жилийн зуны амралтаар гадаадад ажиллахаар өргөдлөө өгсөн байгаа. Уг нь ингэмээргүй л байгаа юм. Тиймээс л бидний мөнгийг чимээгүй хулгайлж байгаа угтаа бол 10 хувь байх ёстой НӨАТ, ил бөгөөд ичгүүргүй дээрэм хийж байгаа Хөгжлийн банкны зээлдэгчид, эдгээр асуудлыг байх л ёстой юм шиг хандаж байгаа төр засагт гомдож, уурласандаа шударга ёсыг нэхэж байна. Жагсаалын хувьд өчигдөр хичээлтэй байсан тул ирж чадаагүй л дээ. Гэхдээ өнөөдөр цаг гарган ирлээ. Учир нь өчигдөр жагсаалд оролцсон хоёр найзтайгаа хамгийн сүүлд үүрээр ярьснаас хойш одоо хүртэл огтхон ч холбоо тогтоож чадсангүй. Тэд зүв зүгээр жагсаалд оролцож байгаад л алга болчихлоо. Яагаад, яасан гэж? ### Оюунсайхан, 50 нас > Эцэст нь үнэн бөгөөд хатуу хэлэхэд татварын мөнгөөр даажигнахаа боль! Бид бүгд эх орондоо хүн шиг л тайван амьдрахыг хүсэж байна. Бид хойч үеэ бодож амьдрах нь чухал. Одоо Засгийн газрыг огцруулах биш тэднээр ажлыг нь ном ёсны дагуу хийлгэх хэрэгтэй байна. Монголчууд бидэнд өргөн уудам тал нутаг, өмсөж эдлэхээ хангах түүхий эд, өнөөдөр маргаашаар хязгаарлагдахгүй өөрсдөдөө зориулах баялаг бий. Ийм нөөц бололцоо байсаар байхад ард иргэд нэг атар талхыг хоёр хувааж авахдаа тултал ядуу тарчиг амьдарч байна. Энэ байж болох асуудал уу? Эрүүл аюулгүй орчин, иргэддээ ээлтэй төрийн бодлого байхгүйгээс л хамаг сайхан залуус маань харь нутгийг зорьж, ар гэрт нь 80 настай эмгэн найман сартай хүүхэд үлдэж байгааг харахгүй байна гэж үү? Харин ч өнөөдөр үлдсэн хэдэн залуучууд нь өөрсдийнхөө ирээдүйн төлөө жагсаж байгааг хараад үнэхээр бахархах, харуусах сэтгэл зэрэгцэж байгааг нуугаад яах вэ. Гэхдээ тэд завтайдаа энд ирсэн юм биш. Нэг, хоёр өдрийн цалингаа золиослон байж энд ирээдүйнхээ төлөө жагсаж байгаа гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Эцэст нь үнэн бөгөөд хатуу хэлэхэд татварын мөнгөөр даажигнахаа боль! Бид бүгд эх орондоо хүн шиг л тайван амьдрахыг хүсэж байна. ### Жагсагч, Хувиараа бизнес эрхлэгч > Бид хэмнээд зөндөө удлаа, одоо цаашдаа хэмнэх мөнгө нь ч алга. Үнийн хөөрөгдлийг нэн даруй бууруулах шаардлага тавьж, энэ жагсаалд ирлээ. Амьдрал үнэхээр чанга байна, хөдөлмөрлөөд байгаа хэрнээ олж байгаа орлого хаанаа ч хүрэхгүй байна. Би өөрөө бизнес эрхлэгч хүн, зээлээ төлж чадахгүй яваагаа нуугаад яахав. Хэд хоногийн өмнө Г.Занданшатар дарга биднийг "Хэмнэ" гэж загнасан. Даргадаа хандаж хэлэхэд би гэдэг хүн хоёр жилийн хугацаанд шинэ хувцасны бараа харсангүй. Хүүхдээ хоосон хонуулахгүйн тулд оройдоо олсон мөнгөөрөө хоол аваад л гэртээ орж байна шүү дээ. Ямар сайндаа үсээ ч засуулж чадахгүй явж байна. Эд нар тэр хэмнэлтээ өөрсдөөсөө эхлэх хэрэгтэй. Энгийн иргэд бид чинь хэмнээд зөндөө удлаа, одоо цаашдаа хэмнэх мөнгө нь ч алга. ### ТӨСЛИЙН МЕНЕЖЕР, НАС 25 > “Дотооддоо үйлдвэрлэдэг бараа бүтээгдэхүүний үнийг импортын барааны үнээр зах зээлд нийлүүлэх нь буруу”. Өчигдөр жагсаал эхлүүлэхдээ нийт долоон шаардлага бичиж улс төрийн удирдлагуудад хүргүүлсэн. Гэтэл өнөөдөр хийсэн тэдний мэдэгдлээс яг таг хариу сонсож чадсангүй. Бид татвараа төлөхгүй гэж хэлээгүй. Иргэн хүний хувьд мэдээж төлнө. Гол нь хувь хүний орлогын албан татварыг 10-15 хувь хүртэл бууруулж өгөхөөс гадна төрийн шийдвэр гаргадаг тогтолцооны голлох хүмүүс нь төсвөө мөн хэмнэж ажиллаач гэдэг шаардлагыг тавьж байгаа. Ард түмэн хэчнээн хэмнэсэн ч эрх тэгш бус байдал нийгэмд улам л газар авсан шүү дээ. Нөгөөтээгүүр үнийн өсөлтөд хяналт тавьж өгөхгүй бол амьдрахад хүндрэлтэй болсон. Их хэмжээний татвар төлж авсан цалин, өндөр үнэтэй худалдан авалт хийж хүчрэхгүй нь ойлгомжтой. Гол нь өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүн болох сүү, тараг, гурил зэрэг хүнсний бүтээгдэхүүнийг манай улс дотооддоо үйлдвэрлэдэг. Тиймээс импортын бараатай зэрэгцүүлж, хэт өндөр үнэтэйгээр зах зээлд нийлүүлэх нь буруу. Бид залуу хүмүүс, эх орондоо ажиллаж, татвараа төлөөд сайхан амьдармаар байна. Шаардлагыг маань хүлээн авна гэдэгт найдаж байна. ### С.Баатархүү, 28 нас > Хэмнэмээр байвал дугуй уна. Төр иргэдээ хэмнэлттэй амьдарч сур гэж хэлсэн. Харин би төрийн түшээдэд хандаж өөрсдөө хэмнэж чадахгүй бол дугуй уна гэж зөвлөмөөр байна. Би эрх баригчдад хоёр л шаардлага тавьж байна. Нэн тэргүүнд өчигдөр тайван жагсаалд оролцож байх явцад баривчлагдсан залуусыг чөлөөл. Түүнийхээ дараа яг одоо энэ талбай дээр жагсаж байгаа зорилго бүхий залуучуудын эрх чөлөөг чөлөөл. Монгол Улсын Засгийн газар ямар ажил хийх ёстой, тэр ажлаа гоншгонолгүйгээр хийцгээ. ### найзууд: Б.Энхтүвшин, 24 нас; Б.Тамир, 23 нас > Бид зүгээр л ажиллаад, амьдармаар байгаа байхгүй юу. Ойлгож ядаад байхаар хэцүү зүйл уг нь биш биз дээ? **Б.Энхтүвшин:** "Үнэ буулгана" гээд байгааг ойлгохгүй байна. Энэ асуудал бол хөгжиж буй орны авилгаар дүүрсэн хэдэн дарга ард түмний өмнө гарч ирж амлаад л шийдчихдэг зүйл биш л дээ. Зүгээр л туйлдсан ард олноо тэрүүхэнд нь хуураад өнгөрөх заль мэх. Одоо үүнд хууртагддаг үе өнгөрснийг ойлгохгүй байх шиг. Залуус бид өнөөдрөөс илүү үнэн хариулт, бас бодитой ажил, үр дүн хүсэж байна. Би "үнээ буулга" гэхгүй. Дэлхийн зах зээл дээр өсөж байгаа юмыг яаж Монгол дотроо шийдэх вэ дээ. Залуус үүнийг ойлгох хангалттай ухаантай хүмүүс, дутуу үнэлэх хэрэггүй. Зүгээр өртөгтэй адилхан цалинтай болгох, хөөрөгдөлд хяналт тавих, жишиг стандартыг бий болгох, үйлдвэрлэлийг нэмэгдүүлэх л шийдэл байна. Амьжиргаа доошилж байвал халамж тараах биш ажлын байрыг нэмэгдүүлж, элдэв татварын дарамтыг буулгаж, төрийн үйлчилгээг хүртээмжтэй болгох л тухай шүү дээ. Юм бүхнийг сугалаагаар шийдэж байгаа доройтсон бүтцээ авч үзэхгүй байж, ард түмний халаас руу гэтэж хэмнэх сургаал айлдаж байгаа нь төрд итгэх итгэлийг үгүй хийж байна. Бидэнд илүү эрүүл бас урт хугацааны зөв бодлого үгүйлэгдсээр. > Бид юуг буруу хийсэн гэж? Төр засаг яасан гэж залуустайгаа ийм дээрэнгүй харьцаж байгааг ойлгохгүй байна. **Б.Тамир:** Процессын хувьд бид өчигдөр зөвхөн үнийн хөөрөгдлийг эсэргүүцэж байсан. Гэхдээ өнөөдөр бол өөр. Учир нь өчигдөр залуус бид үндсэн хуулинд заасан үзэл бодлоо илэрхийлэх, эвлэлдэн нэгдэх эрхээ эдэлснийхээ төлөө төр засаг, хууль хүчний байгууллагынханд чирэгдээд, зодуулаад ачигдлаа. Тайван бөгөөд мөрөөрөө л үзэл бодлоо илэрхийлж, хууль ёсныхоо эрхийг зүй зохистой эдэлж байсан залуустаа төр засаг болон хүчний байгууллагынхан ийм хүндэтгэлгүй, дээрэнгүй хандсан нь өнөөдөр жагсаалд илүү идэвхтэй оролцох гол шалтгаан болсон. Ардчилсан оронд хүний эрх ямар ч тохиолдолд нэгдүгээрт тавигдах ёстой. 22 цаг л яриад байх юм. Тэгэхээр 22 цагаас хойш эвлэлдэн нэгдэж, үгээ хэлэх хориотой гэсэн үг үү? Тэд хэнийг ч гэмтээж, хэнд ч хохирол учруулаагүй мөрөөрөө жагсацгааж байсан шүү дээ. Ер нь эдгээр өдрүүдийн үйл явдлыг эсэргүүцлийн жагсаал гэж нэрлэхэд миний хувьд дэндүү хайран байгаа юм. Учир нь ямар ч удирдагчгүй, нам эвсэл, элдэв байгууллагын зохион байгуулалтгүй, залуусын цэвэр өөрсдийн үзэл бодол, үнэт зүйлд зангидагдан сайн дурын үндсэн дээр цугласан нэгдэл болохоор тэр. Тэгсэн мөртлөө үнэхээр цэвэрхэн, цэгцтэй болж байгаад залуусаараа үнэхээр бахархаж байна. Байдал энэ хэвээрээ үргэлжлээд л байвал бид ч бас цаашид дуу хоолойгоо илүү илэрхийлж, оролцоогоороо нэгдсээр байх болно. Жагсаалын шаардлага гэвэл хэдийн засгийн газрынханд хүргэгдсэн байгаа. Тэнд байгаа бүхэн иргэдийн хүсэл бас хэрэгцээ. ### АРХИТЕкТоР, НАС 25 > Бүхэл бүтэн сарын цалин хөргөгч дүүргэчих хүнсний хэрэглээний мөнгөнд хүрэлцэхгүй байгаа нь эмгэнэлтэй. Би уг нь гадаадад сурч байгаад Монголдоо ирсэн юм. Гэтэл өнөө өглөө гадагш явахаар дахин шалгалт өгчихөөд энд ирлээ. Уг нь эх орондоо сайхан амьдармаар байна. Харин энэ их үнийн хөөрөгдөлт, замбараагүй өсөлт намайг туйлдааж байгаа учраас ийм шийдвэр гаргасан. Харин энд ирсэн минь бага ч гэсэн итгэл найдвар байгаа болов уу гэж найдсан хэрэг. Эрх мэдэлтнүүд бодитой шийдвэр гаргаж, нийгмийн эрүүл, зөв тогтолцоог бий болгоосой гэж хүсэж байна. Үнийн өсөлт дээр хариу арга хэмжээ авч, татварыг буруулахыг бид шаардаж байгаа. Цалингаасаа нэг төгрөг ч дутаалгүйгээр бүгдээр нь хүнс авсан ч хөрөгчнийхөө, дөнгөж талыг л дүүргэж байна. Бүхэл бүтэн сарын цалин хөргөгч дүүргэчих хүнсний хэрэглээний мөнгөнд хүрэлцэхгүй байгаа нь эмгэнэлтэй. Өмнөх үеийнхэн маань эдгээр хүмүүсийг сонгосон. Харин одоо залуус өөрчлөлт хийхийг шаардаж байгаа нь тэдний тэсвэр тэвчээр туйлдаа хүрснийг илтгэнэ. ### Б.Одбаяр > Бид өөрсдийнхөө үнэт зүйл болсон ардчилал, эрх чөлөөгөө хамгаалж, үүнийхээ төлөө шаардлага гарвал тэмцэх ёстой. Ойрын хугацаанд эрх барьж буй хүчин байж боломгүй хэд хэдэн том улс төрийн алдаа гаргалаа. УИХ-ын дарга маань иргэдээ "Хэмнэ" гэсэн бол Н. Учрал гишүүн иргэдийг "НӨАТ-ын буцаан олголтоор амьдардаг" гэсэн. Тэдний нүдээр бол НӨАТ-аар амьдарч байгаа хүмүүст хэмнэх зай гараад байгаа хэрэг болж таарч байна. “Хүмүүс талх байхгүй өлсөөд байгаа юм уу? Тэгвэл оронд нь бялуу өгчхөөч” гэж Францын хатан хаан хэлсэн байдаг ш дээ. Яг түүнтэй ижилхэн үйл явдал болсон байхгүй юу. Төр өөрөө зүгээр байсан залуусаа "Босоод ирээч ээ" гэж дуудаж байгаа юм шиг л. Би өчигдрийн жагсаалд ирж амжаагүй. Харин өчигдөр орой тайван замаар жагсаж байсан залуусыг цагдаа нар хүч хэрэглэн тарааж байгаа үйл явдлыг хараад өнөөдөр заавал ирэх ёстой юм байна аа гэж шийдсэн. Дөнгөж сая Ерөнхий сайд энэ олон хүмүүсийн өмнө ирэх лхагва гарагт Хөгжлийн банктай холбоотой хээл хахууль, авлигын хэргийг шийдэж, холбогдох хүмүүст нь зохих хариуцлагаа хүлээлгэнэ гэж амлалаа. Энэ амлалт биелэх эсэхийг нь хүлээж байя. Бид дарангуйлал ноёрхсон хоёр том их гүрний дундах жижигхэн улс. Өөрсдийнхөө үнэт зүйл болсон ардчилал, эрх чөлөөгөө хамгаалж, үүнийхээ төлөө шаардлага гарвал тэмцэх ёстой. Эмзэг шүү дээ. Өчигдөр болсон балмад үйл явдалд ард иргэд бухимдлаа илэрхийлж байгаад хувийнхаа зүгээс баяртай байна, соёлтой жагсаж байгаа залуучуудаараа ч бахархаж байна. ### эгч дүүс: Цэрэннанжид, 30 нас; Цэрэнлхам, 27 нас > Ямар асуудлыг яаж шийдэх нь тодорхой байхад ажлаа сэтгэл гарган хийгээд өгч болохгүй юу? **Цэрэннанжид:** Дөрөвхөн сартай үрээ тэврээд хүүхдийнхээ ирээдүйг өөрийнхөө амьдралаас өөр байгаасай гэсэндээ энд тэмцэхээр ирлээ. Аялал жуулчлалын компанид ажилладаг байсан ч цар тахлаас болоод сүүлийн хоёр жил ажилгүй, орлогогүй болсон. Гэхдээ энэ шалтгаанаар төрийг буруутгаж байгаа юм биш. Хамгийн гол нь өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний үнийн замбараагүй өсөлтөд ямар ч хяналт тавихгүй, ард иргэдээ ийм хэцүү байдалд оруулж байгааг нь буруу гэж үзэж байна. Энэ удаагийн жагсаалд оролцогч залуус төрийн тэргүүнд алба хаагчдыг огцор гэхээс илүү ажлаа сайн хийгээч гэж шаардлага тавьж байгаа нь тун үндэслэлтэй санагдаж байгаа. Өмнөх жагсаалаар бид огцруулж чадсан ч оронд нь ямар ч ялгаагүй, ажлаа хийдэггүй эрх баригчидтай л нүүр тулсан шүү дээ. Ямар асуудлыг яаж шийдэх нь тодорхой байхад ажлаа сэтгэл гарган хийгээд өгч болохгүй юу? > Би эзэмшсэн мэргэжлээрээ эх орондоо ажилламаар байгаа ч энэ хэвэндээ өөрчлөгдөхгүй бол гадаадад суурьшихаас өөр сонголт алга. **Цэрэнлхам:** БНХАУ-д хувцас дизайн чиглэлээр суралцдаг ч цар тахлаас үүдэн сургуульдаа очиж чадахгүй байна. Төгсөх түвшний оюутан болохоор бие даасан коллекцоо гаргах ёстой ч хөрөнгө санхүүгийн асуудлаас болоод одоогоор нэг жилийн чөлөө авсан байгаа. Урд хөршид бараа бүтээгдэхүүний үнэ хавь илүү ч тэр хэмжээгээр цалингийн хувьд ч өндөр. Гэтэл Монголд эсрэгээрээ цалин бага хэр нь өргөн хэрэглээний бараа хэчнээн үнэтэй байгааг бүгд мэдэж байгаа байх. Би эзэмшсэн мэргэжлээрээ эх орондоо ажилламаар байгаа ч энэ хэвэндээ өөрчлөгдөхгүй бол гадаадад суурьшихаас өөр сонголт алга. ### Г.БОЛДБАЯР, 34 НАС > Би шийдвэр гаргадаг хүн биш. Харин тэд шийдэх ёстой, тэднийг шийдвэр гарга гэж бид сонгосон. Уг нь эх орондоо л сайхан амьдарчихмаар байна. Гэтэл өдгөө залуусын ихэнх нь “Гадагшаа гаръя, Монголоос явъя” гэдэг болсон. Хятадын хил нээлттэй байсан бол бүгдээрээ тэнд очиж, ажил хийгээд амьдрахыг хүссэн залуусаар эх орон маань дүүрчихжээ. Яагаад гэвэл нөхцөл байдал тэнд илүү эрх тэгш, боломжтой байгаад оршино. Зөвхөн татвар, үнийн өсөлт бус энэ бүх үр өгөөжгүй хуулийн төсөл, аар саархан шийдвэрүүдийг бүхэлд нь өөрчлөх хэрэгтэй. Гэтэл үүнийг хэн шийдэх вэ? Үүнийг төр засаг шийддэг. Гишүүд, сайд нар асуудлыг шийдэж, бидний амьдралын нөхцөл байдлыг сайжруулахын төлөөх хуулийг хэлэлцэж баталдаг байх ёстой. Түүнээс бус энэ бол дарга байх анги биш. Гэтэл одоо кастын систем шиг болчихсон, албан тушаалаа үр хүүхдүүддээ үргэлжлүүлэн өгч, бидний татварын мөнгөөр ач нараа гадаадад сургаж байна. Энэ бүх тогтолцоог үгүй болгохын төлөө би энд зогсож байгаа. Яг одоогийн нөхцөл байдал, нийгэмд тулгараад буй асуудлыг хэрхэн шийдэхийг би мэдэхгүй. Учир нь би шийдвэр гаргадаг хүн биш. Харин тэд шийдэх ёстой, тэднийг шийдвэр гарга гэж бид сонгосон. Гаргасан шийдвэрийнх нь төлөө татвар төлдөг шүү дээ. Тиймээс л асуудлыг түргэн шуурхай шийдвэрлэж, сайн сайхан амьдрах нөхцөлийг бүрдүүлээсэй хэмээн хүсэж байгаа. Харин богино хугацааны шаардлага бол Засгийн газрыг огцор гэж хэлмээр байна. Үнэхээр залуусыг ингэтэл нь тэсвэр алдуулж, ажлаа явуулж чадахгүй байгаа бол Засгийн газар огцорч, чаддаг хүмүүс нь ажлаа хийгээсэй! Би лав иргэний хувьд татвараа төлж, тэр хэмжээний үйлчилгээ авч, аж төрөх аюулгүй орчин нөхцлийг бүрдүүлсэн эх оронтой байхыг хүсэж байна. ### ОНЦЛОХ ГЭРЭЛ ЗУРГУУД Жагсагчид жагсагчдадаа үнэгүй ус тарааж буй нь
https://unread.today/c/mongolians-in-pop-culture
Чөлөөт
Purevdorj Adiyasuren
2024-08-23T00:00:00
8 сарын 23, 2024
Монголчуудын түүх дэлхийн поп соёлд
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Та хаа нэгтээ кино, номоос мэр сэр монголчуудыг дүрсэлсэнтэй тааралдаж явсан биз ээ. Дуу, хөгжим, аниме, хүүхэлдэйн кино, тэр ч байтугай видео тоглоомд хүртэл манай түүх, соёлоос сэдэвлэсэн, шууд дүрсэлсэн үзэгдлүүд дайралддаг. Эндээс дэлхий манай түүхийг ямар өнцгөөр харж, биднийг төсөөлдөг нь харагддаг билээ. Мөн тэдгээр дүрслэлүүд дээр тулгуурлан бидний тухай ойлголттой болдог хүмүүс ч бишгүй.  </div><div><br></div><div>Нөгөө талаас, ямар ч улсын иргэдэд дэлхий өөрсдийг нь хэрхэн харж, төсөөлдгийг сонсож мэдэх үргэлж сонирхолтой байдаг болов уу. Тэгвэл энэ удаа бид танд дэлхийн поп соёлд монголчуудыг дүрсэлсэн хамгийн алдартай 11 жишээг хүргэхээр бэлдлээ.  </div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Чингис хаан хамтлаг – Чингис хаан дуу    <br><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/2ad54c1ed83db3a7ec7007ed3450c8cc.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Мэдээж хамгийн алдартай жишээ бол Германы Чингис хаан хамтлагийн <a href="https://youtu.be/1AXlVZRpweI?si=ZudqGRWgO2w0wM2n">"Dschinghis Khan"</a> дуу. Энэ дуу нь 1979 онд зохион байгуулагдсан 24 дах удаагийн Eurovision Song Contest-д Чингис хаан хамтлаг түрүүлэх үед олон нийтэд анх хүрчээ. Мөн хамтлагийн анхны дебют цомгийн онцлох уран бүтээл болсон юм. <i>Улмаар Баруун Германы топ жагсаалтыг нэгээр тэргүүлж Австри, Финланд, Норвег, Швейцар зэрэг улсуудад жагсаалтын эхний 10-д багтсан байна.</i><br></p><p>Дуунд Их Монгол улсын эзлэн түрэмгийлэл болон Чингис хааны сүр хүчний тухай дүрсэлсэн байдаг. Мөн морьтон баатруудын зогсоогдошгүй байдлыг өгүүлнэ. Энэ бүтээл олон улсад чамлахааргүй өндөр амжилт үзүүлсэн бөгөөд олон хэлнээ ковер хэлбэрээр дахин дуулагдсан түүхтэй. Тухайлбал, Японы Berryz Koubou хамтлаг, Финландын дуучин Фредрик, Чили улсын Malibú хамтлаг, Тайландын Royal Sprites хамтлаг зэрэг олон улсын уран бүтээлчид өөрсдийн өнгө аясаар дахин амилуулж, сонсогчдын сонорыг мялаасан. Манай улсын “Драмын 4” хамтлаг ч мөн энэ дууг дуулсан байдаг. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/1AXlVZRpweI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>2. DC-ийн дайсан Mongul <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/ea8e71138540ff9af02f83fa04e6f145.JPG"></p><div class="image-caption">Mongul </div><p></p><p>DC комиксын Монгул нэрт эсрэг талын дүр. DC комиксын зохиолч Лен Уэйн болон зураач Жим Старлин нар энэхүү дүрийг 1980 онд анх бүтээж, DC Comics Presents-ын 27-р дугаарт дебют болгон гаргажээ. Энэ дүрийг Их Монгол улсыг үүсгэн байгуулагч Чингис хаанаас сэдэвлэн бүтээсэн гэнэ. Анх комикст гарснаасаа хойш цуврал хүүхэлдэйн кино, видео тоглоом зэрэг төрөл бүрээр түүнийг дүрсэлжээ.<br></p><p><b>Монгул бидний сайн мэдэх Wonder Woman-ыг бараг л хөнөөх дөхдөг</b>, <b>Супермантай хүч тэнцүү</b>, DC-ийн хүчирхэг эсрэг дүрүүдийн нэг. Түүний хүүг мөн Монгул гэдэг бөгөөд Суперманыг Imperiex-тэй хийх тулаанд бэлтгэн, түүнд тусалдаг. Сонирхуулахад, тэрээр ааваасаа ч илүү хүчтэй.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/CBNF_MwoYXw?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>3. Ghost of Tsushima – Хотун хаан <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/82bb08258b8ded069600338163c38a7a.jpg"></p><div class="image-caption">Khotun Khan</div><p></p><p>Тэртээ 13-р зуунд Юань гүрний Япон улсад довтолсон түүхээс сэдэвлэсэн энэхүү видео тоглоом гарсан даруйдаа багагүй шуугиан тайрсан билээ. Тоглоомын үйл явдал Монголын цэргүүд Цүшима аралд довтолж буйгаар өрнөдөг байна<i>.</i> Тоглоомыг Sucker Punch Productions хөгжүүлж, 2020 онд Sony Interactive Entertainment компани нийтийн хүртээл болгожээ.<br></p><p>Гол дүрийн самурай болох Жин Сакайн эцсийн дайсан бол Хотун Хаан хэмээх зохиомол дүр юм. Хотун хаан нь тоглоомд дүрслэгдсэнээр Хубилай хааны үеэл бөгөөд Чингис хааны ач ажээ. Энэхүү тоглоомд гарч буй монгол баатруудыг илүү бодит болгохын тулд монгол хэлээр дуу оруулсан байдаг. Зохион бүтээгчдийн зүгээс тоглоомын үйл явдлыг илүү сонирхолтой, адармаатай болгох үүднээс Монголын эзлэн түрэмгийлэгчдийг харгис хэрцгий, түрэмгий байдлаар дүрслэхээс аргагүйд хүрсэн гэнэ.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/UtZWd2sI2hQ?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>4. One Piece – Тонжид өвгөн   </div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/1225d0af287c39f32b6b8be8b132488a.jpeg"></p><div class="image-caption">Tonjit </div><p></p><p>Японы алдарт аниме болох One Piece дээр гардаг Тонжид нэртэй нүүдэлчин өвгөн. <b>Тэрээр цувралын 207 дахь анги дээр гардаг бөгөөд гэнэн, элгэмсүү, зочломтгой зантай нэгэн юм.</b> Түүний эгэл бус өндөр, туранхай морийг Shelly гэнэ. Тонжид Shelly хоёр бие биедээ их хайртай буйгаар дүрслэгддэг.<br></p><p><i>Өвгөний алслагдмал амьдралын хэв маяг, байгаа бүхэндээ сэтгэл хангалуун явдаг нь нүүдэлчдийн амар амгалан амьдрах хэв маягийг дүрсэлсэн мэт. </i>Тонжидын гэр доторх Монголын энгийн нэгэн малчны гэртэй ижил тохижилттой байдаг бөгөөд бидэнд ойр дотно, танил санагддаг төмөр сав суулгууд харагдах нь тун сонирхолтой.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/JMrOSYFhr7U?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>5. Marco Polo – Netflix цуврал <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8457525b0c73515188887fde000f71ed.jpg"></p><p></p><p><br></p><p dir="ltr">Netflix-н бүтээсэн Венецийн аялагч Марко Пологийн амьдралыг өгүүлэх цуврал. 2023 оны байдлаар "Марко Поло" нь анги тус бүр нь 10 сая долларын өртөгтэйгөөр Netflix-н хамгийн өндөр өртгөөр бүтээгдсэн цувралуудын наймдугаарт<a href="https://www.statista.com/statistics/1249573/most-expensive-netflix-original-series-production-cost-per-episode/%22%20/l%20%22:~:text=%22Stranger%20Things%22%20was%20by%20far,15%20million%20U.S.%20dollars%2C%20respectively."> жагсаж буй.</a> </p><p dir="ltr">Зохиолч, продюсер Жон Фускогийн санаачилсан уг төсөл хоёр улирлын дараа санхүүгийн хүндрэлээс шалтгаалан цуцлагдсан. </p><p dir="ltr">Кинонд монголчуудыг дайчин, өршөөл энэрэлгүй мэтээр харуулдаг ч нөгөө талдаа ёс суртахууны маш хатуу хэм хэмжээтэйг ард түмэн байсан гэх өнцгийг ч мартаагүй. юм. Цувралын томоохон дүр болох Хубилай хааныг мэргэн ухаантай, хүчирхэг, заримдаа өршөөлгүй удирдагчаар дүрсэлдэг бөгөөд түүний байгуулсан олон үндэстний их гүрнээ хэрхэн ухаалгаар залж буйг тод томруунаар харуулдаг байна. </p><p dir="ltr">Тэрчлэн, монголчуудыг маш нийтэч, нэр төр, үнэнч занг эрхэмлэдгээр дүрсэлжээ. Энэхүү цувралд манай улсын нэр хүндтэй уран бүтээлчид болох <b>Б.Амарсайхан (АригБөх, Аригбуха), Ц.Цэрэнболд (Чингис хаан) нар дүр бүтээсэн байдаг.</b></p><p dir="ltr"><b><br></b></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/s41oR6_Jb3Y?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>6. Three Body of Problem – Шанд хот буюу Xanadu   <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/7dc8c610d278caf2c8330c4911fdf4d3.jpeg"></p><p></p><p> <br>Зохиолч Лю Цы Синийн "Гурван биет" гурамсан цувралаас сэдэвлэсэн, Netflix-ын цуврал болох Three Body of Problem-д Юань гүрэн, Хубилай хаан, нийслэл Шанду буюу Шанд хот (Xanadu) гардаг. Three Body of Problem бол Алдарт Game of Thrones-ын цувралын бүтээгчид болох Дэвид Бениоф, Д.Б.Вейс нар ээлжит төсөл бөгөөд тэд уг цувралд өмнө нь Game of Thrones дээр хамтран ажиллаж байсан Дебора Райли зураачтай хамтран ажилласан юм.</p><p>Түүний бүтээсэн Шанд хотын бөмбөгөр оройтой нүсэр барилга үзэгчдийг цаг хугацаагаар аялуулж, 13-р зуун руу шууд хүргэхээр (хүргэхүйц) бодит дүрслэл болж чадсаныг уг цувралыг шимтэн үзсэн үзэгчид батлах биз ээ.</p><p><i>Дэлхий даяарх олон олон урлагийн бүтээлд дүрслэгдэж, домог болон үлдсэн, Монголчуудын байгуулсан хот олон.</i> Түүний нэг нь Шанд хот бөгөөд энэхүү цувралаас бид тэрхүү түүхэн хотоор зэрвэсхэн ч болтугай аялах боломжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. Самуэл Т. Колериж – Хубилай хаан найраглал </h3><p></p><p><i>Английн нэрт яруу найрагч Самуэл Т. Колериж 25 насандаа эмчийн жороор бага зэрэг мансууруулах эм уугаад хэсэг дуг хийжээ. Тэгтэл гайхамшиг тохиолдон чихэнд нь алс холоос яруу тунгалаг найраг сонстож эхэлсэн байна. Тэрхүү найрагт дуурьсаж буй гайхамшигт орд харш, өргөө нүднийх нь өмнө тодоос тод үзэгджээ.</i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/436092b3c07549ce18a57c5916ae8c6c.jpg"></p><div class="image-caption">Самуэл Т. Колериж</div><p></p><p><i>Ингээд зүүднээсээ сэрмэгцээ ой тойнд нь үлдсэн хэдэн зуун мөрүүдээ цаасанд буулгахаар яарч, үзэг цаас эрж байтал гийчин ирж саатуулсан байна. Гийчнийг аль болох түргэн явуулаад найраглалаа бичихээр суухад өнөөх гайхалтай мөрүүдийн ихэнх нь ор мөргүй арилах нь тэр.</i><br></p><p>Яруу найрагчийн сэтгэлд үлдсэн 54 мөр энэхүү найраг төгсгөлгүй хэдий ч Хубилай хаан гэх нэрээр Английн уран зохиолд мөнхрөн үлдсэн түүхтэй. </p><p>Энэ найрагт Юань гүрний Шанд (Шанду) нийслэлийг Xanadu хэмээн буулгасан бөгөөд өдгөө англи хэлэнд нэгэнт нутагшсан үг болж <b>“бахдам гоо үзэсгэлэн, яруу тансаг, сэтгэл ханамж төгс газар” </b>гэсэн утгыг илэрхийлдэг болсон байна. Мөн энэ найраглалыг Netflix-ын “The Crown” цувралд хунтайж Чарльз уншиж буй хэсэг гардаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">8. Мулан ба Шаньюй <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/463aeb363322f95d0e6ed04b452abc75.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Алдарт Диснейн Мулан хүүхэлдэйн кинон дээрх Шаньюйг хүн бүхэн мэддэг болов уу. Харгис хэрцгий, няцашгүй Хүннүчүүдийн удирдагч тэрээр Хятадыг эзлэхээр улайран тэмцдэг. Гэхдээ Мулан бодит түүхэн хүн гэхээсээ илүү домог, Хятадын аман зохиол бөгөөд дайсан нь Хүннүчүүд ч биш байжээ. </p><p>Муланы тухай аман зохиол 4-6-р зуунд хамаарах бөгөөд тухайн үед монголын газар нутаг дээр Жужанчууд буюу монголчуудын шууд өвөг болох <b>Нирун улс байсан ажээ. </b>Муланы хүүхэлдэйн кино, мөн 2020 онд хийгдсэн уран сайхны кинонд монголчуудыг хар, саарал, догшин ширүүн, эзлэн түрэмгийлэгч морьтноор дүрсэлсэн байдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. Сүхийн цагаан морь (スーホの白い馬) <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/094ceb6790aa414238576c70088d9a3c.jpg"></p><div class="image-caption">"Сүхийн цагаан морь" зурагт ном</div><p></p><p>Япон хүүхэд бүрийн мэддэг, бага сургуулийн хэл, уран зохиолын хичээлийнх нь хөтөлбөрт багтдаг зохиол. <b>Монголын Хөхөө Намжилын домгоос сэдэвлэгдсэн бөгөөд морин хуурын үүсэл гарлын тухай өгүүлдэг.</b> 1968 онд Япон хэл, уран зохиолын хичээлийн хөтөлбөрт багтаж түүнээс хойш одоог хүртэл сургалтын нэг хэсэг хэвээр байгаа юм. Тиймээс япон хүүхдүүдийн Монголын талаарх анхны ойлголт энэ үлгэрээс суудаг аж.<br></p><p>Үлгэрийн баатрыг Сүх гэх бөгөөд цагаан мориныхоо дэл, сүүлээр хуур хөгжим хийдэг тухай өгүүлж Монголын эгэл малчин айлын аж ахуй, амьдралыг бага насны хүүхдэд ойлгогдохуйц энгийн, тодорхой дүрсэлсэн байдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. Локи Монголын говьд <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/9d78b26791c2c46f3b29a48f7a5228ae.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Скандинавын орнуудын домог зүйн бурхан Локи бол Марвелын онцгой дүрүүдийн нэг. 2012 онд болсон Avengers-ийн анхны тулааны дараа Тессерактыг санамсаргүй хулгайлж, улмаар цаг хугацааны өөр шугам үүсгэснээр TVA-ийнхэнд баривчлагдаж буй үйл явдлын талаар өгүүлэх Локи цувралын эхний улирлын нэгдүгээр ангид тэрээр<b> Монголын говьд унадаг. </b></p><p>Хэдийгээр дэлгэцэд үзэгдэх хугацаа нь богинохон ч гэлээ хэд хэдэн монгол нүүдэлчдийг харуулаад зогсохгүй, монгол хэлээр ярьдаг. Хэдийгээр Локи бурхан ч говийн монголчуудтай хэл амаа үл ойлголцох нь хөгжилтэй.</p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/v94U3gsYFVw?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>11. iron man – Монгол бичгийн лого <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/8f2be6b370949052482228625be59266.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Марвелын Төмөр хүн киноны график дизайнер Дианн Чадвик хамгийн анх нууцлаг “10 бөгж” бүлэглэлийн логог бүтээхдээ <b>Монгол үндэсний бичгийг ашигласан байдаг.</b> Тэрхүү лого нь дахин Төмөр хүн 3 кинонд үзэгддэг бөгөөд мөн Ant-Man киноны хасагдсан хэсэгт гардаг ажээ.</p><p>Гэвч 2013 онд Төмөр хүн 3 кино гарснаар МУ-ын Засгийн газраас монгол бичгийг террорист бүлэгтэй хамаатуулсан мэтээр дүрсэлсэнд албан ёсны гомдлоо Марвел студид хүргүүлсэн. Тиймээс тус логог хятад ханзаар сольж дахин бүтээжээ.</p> </div>
Та хаа нэгтээ кино, номоос мэр сэр монголчуудыг дүрсэлсэнтэй тааралдаж явсан биз ээ. Дуу, хөгжим, аниме, хүүхэлдэйн кино, тэр ч байтугай видео тоглоомд хүртэл манай түүх, соёлоос сэдэвлэсэн, шууд дүрсэлсэн үзэгдлүүд дайралддаг. Эндээс дэлхий манай түүхийг ямар өнцгөөр харж, биднийг төсөөлдөг нь харагддаг билээ. Мөн тэдгээр дүрслэлүүд дээр тулгуурлан бидний тухай ойлголттой болдог хүмүүс ч бишгүй. Нөгөө талаас, ямар ч улсын иргэдэд дэлхий өөрсдийг нь хэрхэн харж, төсөөлдгийг сонсож мэдэх үргэлж сонирхолтой байдаг болов уу. Тэгвэл энэ удаа бид танд дэлхийн поп соёлд монголчуудыг дүрсэлсэн хамгийн алдартай 11 жишээг хүргэхээр бэлдлээ. 1. Чингис хаан хамтлаг – Чингис хаан дуу Мэдээж хамгийн алдартай жишээ бол Германы Чингис хаан хамтлагийн "Dschinghis Khan" дуу. Энэ дуу нь 1979 онд зохион байгуулагдсан 24 дах удаагийн Eurovision Song Contest-д Чингис хаан хамтлаг түрүүлэх үед олон нийтэд анх хүрчээ. Мөн хамтлагийн анхны дебют цомгийн онцлох уран бүтээл болсон юм. Улмаар Баруун Германы топ жагсаалтыг нэгээр тэргүүлж Австри, Финланд, Норвег, Швейцар зэрэг улсуудад жагсаалтын эхний 10-д багтсан байна. Дуунд Их Монгол улсын эзлэн түрэмгийлэл болон Чингис хааны сүр хүчний тухай дүрсэлсэн байдаг. Мөн морьтон баатруудын зогсоогдошгүй байдлыг өгүүлнэ. Энэ бүтээл олон улсад чамлахааргүй өндөр амжилт үзүүлсэн бөгөөд олон хэлнээ ковер хэлбэрээр дахин дуулагдсан түүхтэй. Тухайлбал, Японы Berryz Koubou хамтлаг, Финландын дуучин Фредрик, Чили улсын Malibú хамтлаг, Тайландын Royal Sprites хамтлаг зэрэг олон улсын уран бүтээлчид өөрсдийн өнгө аясаар дахин амилуулж, сонсогчдын сонорыг мялаасан. Манай улсын “Драмын 4” хамтлаг ч мөн энэ дууг дуулсан байдаг. 2. DC-ийн дайсан Mongul Mongul DC комиксын Монгул нэрт эсрэг талын дүр. DC комиксын зохиолч Лен Уэйн болон зураач Жим Старлин нар энэхүү дүрийг 1980 онд анх бүтээж, DC Comics Presents-ын 27-р дугаарт дебют болгон гаргажээ. Энэ дүрийг Их Монгол улсыг үүсгэн байгуулагч Чингис хаанаас сэдэвлэн бүтээсэн гэнэ. Анх комикст гарснаасаа хойш цуврал хүүхэлдэйн кино, видео тоглоом зэрэг төрөл бүрээр түүнийг дүрсэлжээ. Монгул бидний сайн мэдэх Wonder Woman-ыг бараг л хөнөөх дөхдөг , Супермантай хүч тэнцүү , DC-ийн хүчирхэг эсрэг дүрүүдийн нэг. Түүний хүүг мөн Монгул гэдэг бөгөөд Суперманыг Imperiex-тэй хийх тулаанд бэлтгэн, түүнд тусалдаг. Сонирхуулахад, тэрээр ааваасаа ч илүү хүчтэй. 3. Ghost of Tsushima – Хотун хаан Khotun Khan Тэртээ 13-р зуунд Юань гүрний Япон улсад довтолсон түүхээс сэдэвлэсэн энэхүү видео тоглоом гарсан даруйдаа багагүй шуугиан тайрсан билээ. Тоглоомын үйл явдал Монголын цэргүүд Цүшима аралд довтолж буйгаар өрнөдөг байна . Тоглоомыг Sucker Punch Productions хөгжүүлж, 2020 онд Sony Interactive Entertainment компани нийтийн хүртээл болгожээ. Гол дүрийн самурай болох Жин Сакайн эцсийн дайсан бол Хотун Хаан хэмээх зохиомол дүр юм. Хотун хаан нь тоглоомд дүрслэгдсэнээр Хубилай хааны үеэл бөгөөд Чингис хааны ач ажээ. Энэхүү тоглоомд гарч буй монгол баатруудыг илүү бодит болгохын тулд монгол хэлээр дуу оруулсан байдаг. Зохион бүтээгчдийн зүгээс тоглоомын үйл явдлыг илүү сонирхолтой, адармаатай болгох үүднээс Монголын эзлэн түрэмгийлэгчдийг харгис хэрцгий, түрэмгий байдлаар дүрслэхээс аргагүйд хүрсэн гэнэ. 4. One Piece – Тонжид өвгөн Tonjit Японы алдарт аниме болох One Piece дээр гардаг Тонжид нэртэй нүүдэлчин өвгөн. Тэрээр цувралын 207 дахь анги дээр гардаг бөгөөд гэнэн, элгэмсүү, зочломтгой зантай нэгэн юм. Түүний эгэл бус өндөр, туранхай морийг Shelly гэнэ. Тонжид Shelly хоёр бие биедээ их хайртай буйгаар дүрслэгддэг. Өвгөний алслагдмал амьдралын хэв маяг, байгаа бүхэндээ сэтгэл хангалуун явдаг нь нүүдэлчдийн амар амгалан амьдрах хэв маягийг дүрсэлсэн мэт. Тонжидын гэр доторх Монголын энгийн нэгэн малчны гэртэй ижил тохижилттой байдаг бөгөөд бидэнд ойр дотно, танил санагддаг төмөр сав суулгууд харагдах нь тун сонирхолтой. 5. Marco Polo – Netflix цуврал Netflix-н бүтээсэн Венецийн аялагч Марко Пологийн амьдралыг өгүүлэх цуврал. 2023 оны байдлаар "Марко Поло" нь анги тус бүр нь 10 сая долларын өртөгтэйгөөр Netflix-н хамгийн өндөр өртгөөр бүтээгдсэн цувралуудын наймдугаарт жагсаж буй. Зохиолч, продюсер Жон Фускогийн санаачилсан уг төсөл хоёр улирлын дараа санхүүгийн хүндрэлээс шалтгаалан цуцлагдсан. Кинонд монголчуудыг дайчин, өршөөл энэрэлгүй мэтээр харуулдаг ч нөгөө талдаа ёс суртахууны маш хатуу хэм хэмжээтэйг ард түмэн байсан гэх өнцгийг ч мартаагүй. юм. Цувралын томоохон дүр болох Хубилай хааныг мэргэн ухаантай, хүчирхэг, заримдаа өршөөлгүй удирдагчаар дүрсэлдэг бөгөөд түүний байгуулсан олон үндэстний их гүрнээ хэрхэн ухаалгаар залж буйг тод томруунаар харуулдаг байна. Тэрчлэн, монголчуудыг маш нийтэч, нэр төр, үнэнч занг эрхэмлэдгээр дүрсэлжээ. Энэхүү цувралд манай улсын нэр хүндтэй уран бүтээлчид болох Б.Амарсайхан (АригБөх, Аригбуха), Ц.Цэрэнболд (Чингис хаан) нар дүр бүтээсэн байдаг. 6. Three Body of Problem – Шанд хот буюу Xanadu Зохиолч Лю Цы Синийн "Гурван биет" гурамсан цувралаас сэдэвлэсэн, Netflix-ын цуврал болох Three Body of Problem-д Юань гүрэн, Хубилай хаан, нийслэл Шанду буюу Шанд хот (Xanadu) гардаг. Three Body of Problem бол Алдарт Game of Thrones-ын цувралын бүтээгчид болох Дэвид Бениоф, Д.Б.Вейс нар ээлжит төсөл бөгөөд тэд уг цувралд өмнө нь Game of Thrones дээр хамтран ажиллаж байсан Дебора Райли зураачтай хамтран ажилласан юм. Түүний бүтээсэн Шанд хотын бөмбөгөр оройтой нүсэр барилга үзэгчдийг цаг хугацаагаар аялуулж, 13-р зуун руу шууд хүргэхээр (хүргэхүйц) бодит дүрслэл болж чадсаныг уг цувралыг шимтэн үзсэн үзэгчид батлах биз ээ. Дэлхий даяарх олон олон урлагийн бүтээлд дүрслэгдэж, домог болон үлдсэн, Монголчуудын байгуулсан хот олон. Түүний нэг нь Шанд хот бөгөөд энэхүү цувралаас бид тэрхүү түүхэн хотоор зэрвэсхэн ч болтугай аялах боломжтой. 7. Самуэл Т. Колериж – Хубилай хаан найраглал Английн нэрт яруу найрагч Самуэл Т. Колериж 25 насандаа эмчийн жороор бага зэрэг мансууруулах эм уугаад хэсэг дуг хийжээ. Тэгтэл гайхамшиг тохиолдон чихэнд нь алс холоос яруу тунгалаг найраг сонстож эхэлсэн байна. Тэрхүү найрагт дуурьсаж буй гайхамшигт орд харш, өргөө нүднийх нь өмнө тодоос тод үзэгджээ. Самуэл Т. Колериж Ингээд зүүднээсээ сэрмэгцээ ой тойнд нь үлдсэн хэдэн зуун мөрүүдээ цаасанд буулгахаар яарч, үзэг цаас эрж байтал гийчин ирж саатуулсан байна. Гийчнийг аль болох түргэн явуулаад найраглалаа бичихээр суухад өнөөх гайхалтай мөрүүдийн ихэнх нь ор мөргүй арилах нь тэр. Яруу найрагчийн сэтгэлд үлдсэн 54 мөр энэхүү найраг төгсгөлгүй хэдий ч Хубилай хаан гэх нэрээр Английн уран зохиолд мөнхрөн үлдсэн түүхтэй. Энэ найрагт Юань гүрний Шанд (Шанду) нийслэлийг Xanadu хэмээн буулгасан бөгөөд өдгөө англи хэлэнд нэгэнт нутагшсан үг болж “бахдам гоо үзэсгэлэн, яруу тансаг, сэтгэл ханамж төгс газар” гэсэн утгыг илэрхийлдэг болсон байна. Мөн энэ найраглалыг Netflix-ын “The Crown” цувралд хунтайж Чарльз уншиж буй хэсэг гардаг. 8. Мулан ба Шаньюй Алдарт Диснейн Мулан хүүхэлдэйн кинон дээрх Шаньюйг хүн бүхэн мэддэг болов уу. Харгис хэрцгий, няцашгүй Хүннүчүүдийн удирдагч тэрээр Хятадыг эзлэхээр улайран тэмцдэг. Гэхдээ Мулан бодит түүхэн хүн гэхээсээ илүү домог, Хятадын аман зохиол бөгөөд дайсан нь Хүннүчүүд ч биш байжээ. Муланы тухай аман зохиол 4-6-р зуунд хамаарах бөгөөд тухайн үед монголын газар нутаг дээр Жужанчууд буюу монголчуудын шууд өвөг болох Нирун улс байсан ажээ. Муланы хүүхэлдэйн кино, мөн 2020 онд хийгдсэн уран сайхны кинонд монголчуудыг хар, саарал, догшин ширүүн, эзлэн түрэмгийлэгч морьтноор дүрсэлсэн байдаг. 9. Сүхийн цагаан морь (スーホの白い馬) "Сүхийн цагаан морь" зурагт ном Япон хүүхэд бүрийн мэддэг, бага сургуулийн хэл, уран зохиолын хичээлийнх нь хөтөлбөрт багтдаг зохиол. Монголын Хөхөө Намжилын домгоос сэдэвлэгдсэн бөгөөд морин хуурын үүсэл гарлын тухай өгүүлдэг. 1968 онд Япон хэл, уран зохиолын хичээлийн хөтөлбөрт багтаж түүнээс хойш одоог хүртэл сургалтын нэг хэсэг хэвээр байгаа юм. Тиймээс япон хүүхдүүдийн Монголын талаарх анхны ойлголт энэ үлгэрээс суудаг аж. Үлгэрийн баатрыг Сүх гэх бөгөөд цагаан мориныхоо дэл, сүүлээр хуур хөгжим хийдэг тухай өгүүлж Монголын эгэл малчин айлын аж ахуй, амьдралыг бага насны хүүхдэд ойлгогдохуйц энгийн, тодорхой дүрсэлсэн байдаг. 10. Локи Монголын говьд Скандинавын орнуудын домог зүйн бурхан Локи бол Марвелын онцгой дүрүүдийн нэг. 2012 онд болсон Avengers-ийн анхны тулааны дараа Тессерактыг санамсаргүй хулгайлж, улмаар цаг хугацааны өөр шугам үүсгэснээр TVA-ийнхэнд баривчлагдаж буй үйл явдлын талаар өгүүлэх Локи цувралын эхний улирлын нэгдүгээр ангид тэрээр Монголын говьд унадаг. Хэдийгээр дэлгэцэд үзэгдэх хугацаа нь богинохон ч гэлээ хэд хэдэн монгол нүүдэлчдийг харуулаад зогсохгүй, монгол хэлээр ярьдаг. Хэдийгээр Локи бурхан ч говийн монголчуудтай хэл амаа үл ойлголцох нь хөгжилтэй. 11. iron man – Монгол бичгийн лого Марвелын Төмөр хүн киноны график дизайнер Дианн Чадвик хамгийн анх нууцлаг “10 бөгж” бүлэглэлийн логог бүтээхдээ Монгол үндэсний бичгийг ашигласан байдаг. Тэрхүү лого нь дахин Төмөр хүн 3 кинонд үзэгддэг бөгөөд мөн Ant-Man киноны хасагдсан хэсэгт гардаг ажээ. Гэвч 2013 онд Төмөр хүн 3 кино гарснаар МУ-ын Засгийн газраас монгол бичгийг террорист бүлэгтэй хамаатуулсан мэтээр дүрсэлсэнд албан ёсны гомдлоо Марвел студид хүргүүлсэн. Тиймээс тус логог хятад ханзаар сольж дахин бүтээжээ.
Та хаа нэгтээ кино, номоос мэр сэр монголчуудыг дүрсэлсэнтэй тааралдаж явсан биз ээ. Дуу, хөгжим, аниме, хүүхэлдэйн кино, тэр ч байтугай видео тоглоомд хүртэл манай түүх, соёлоос сэдэвлэсэн, шууд дүрсэлсэн үзэгдлүүд дайралддаг. Эндээс дэлхий манай түүхийг ямар өнцгөөр харж, биднийг төсөөлдөг нь харагддаг билээ. Мөн тэдгээр дүрслэлүүд дээр тулгуурлан бидний тухай ойлголттой болдог хүмүүс ч бишгүй. Нөгөө талаас, ямар ч улсын иргэдэд дэлхий өөрсдийг нь хэрхэн харж, төсөөлдгийг сонсож мэдэх үргэлж сонирхолтой байдаг болов уу. Тэгвэл энэ удаа бид танд дэлхийн поп соёлд монголчуудыг дүрсэлсэн хамгийн алдартай 11 жишээг хүргэхээр бэлдлээ. ### 1. Чингис хаан хамтлаг – Чингис хаан дуу Мэдээж хамгийн алдартай жишээ бол Германы Чингис хаан хамтлагийн "Dschinghis Khan" дуу. Энэ дуу нь 1979 онд зохион байгуулагдсан 24 дах удаагийн Eurovision Song Contest-д Чингис хаан хамтлаг түрүүлэх үед олон нийтэд анх хүрчээ. Мөн хамтлагийн анхны дебют цомгийн онцлох уран бүтээл болсон юм. *Улмаар Баруун Германы топ жагсаалтыг нэгээр тэргүүлж Австри, Финланд, Норвег, Швейцар зэрэг улсуудад жагсаалтын эхний 10-д багтсан байна.* Дуунд Их Монгол улсын эзлэн түрэмгийлэл болон Чингис хааны сүр хүчний тухай дүрсэлсэн байдаг. Мөн морьтон баатруудын зогсоогдошгүй байдлыг өгүүлнэ. Энэ бүтээл олон улсад чамлахааргүй өндөр амжилт үзүүлсэн бөгөөд олон хэлнээ ковер хэлбэрээр дахин дуулагдсан түүхтэй. Тухайлбал, Японы Berryz Koubou хамтлаг, Финландын дуучин Фредрик, Чили улсын Malibú хамтлаг, Тайландын Royal Sprites хамтлаг зэрэг олон улсын уран бүтээлчид өөрсдийн өнгө аясаар дахин амилуулж, сонсогчдын сонорыг мялаасан. Манай улсын “Драмын 4” хамтлаг ч мөн энэ дууг дуулсан байдаг. ### 2. DC-ийн дайсан Mongul Mongul DC комиксын Монгул нэрт эсрэг талын дүр. DC комиксын зохиолч Лен Уэйн болон зураач Жим Старлин нар энэхүү дүрийг 1980 онд анх бүтээж, DC Comics Presents-ын 27-р дугаарт дебют болгон гаргажээ. Энэ дүрийг Их Монгол улсыг үүсгэн байгуулагч Чингис хаанаас сэдэвлэн бүтээсэн гэнэ. Анх комикст гарснаасаа хойш цуврал хүүхэлдэйн кино, видео тоглоом зэрэг төрөл бүрээр түүнийг дүрсэлжээ. **Монгул бидний сайн мэдэх Wonder Woman-ыг бараг л хөнөөх дөхдөг**, **Супермантай хүч тэнцүү**, DC-ийн хүчирхэг эсрэг дүрүүдийн нэг. Түүний хүүг мөн Монгул гэдэг бөгөөд Суперманыг Imperiex-тэй хийх тулаанд бэлтгэн, түүнд тусалдаг. Сонирхуулахад, тэрээр ааваасаа ч илүү хүчтэй. ### 3. Ghost of Tsushima – Хотун хаан Khotun Khan Тэртээ 13-р зуунд Юань гүрний Япон улсад довтолсон түүхээс сэдэвлэсэн энэхүү видео тоглоом гарсан даруйдаа багагүй шуугиан тайрсан билээ. Тоглоомын үйл явдал Монголын цэргүүд Цүшима аралд довтолж буйгаар өрнөдөг байна*.* Тоглоомыг Sucker Punch Productions хөгжүүлж, 2020 онд Sony Interactive Entertainment компани нийтийн хүртээл болгожээ. Гол дүрийн самурай болох Жин Сакайн эцсийн дайсан бол Хотун Хаан хэмээх зохиомол дүр юм. Хотун хаан нь тоглоомд дүрслэгдсэнээр Хубилай хааны үеэл бөгөөд Чингис хааны ач ажээ. Энэхүү тоглоомд гарч буй монгол баатруудыг илүү бодит болгохын тулд монгол хэлээр дуу оруулсан байдаг. Зохион бүтээгчдийн зүгээс тоглоомын үйл явдлыг илүү сонирхолтой, адармаатай болгох үүднээс Монголын эзлэн түрэмгийлэгчдийг харгис хэрцгий, түрэмгий байдлаар дүрслэхээс аргагүйд хүрсэн гэнэ. ### 4. One Piece – Тонжид өвгөн Tonjit Японы алдарт аниме болох One Piece дээр гардаг Тонжид нэртэй нүүдэлчин өвгөн. **Тэрээр цувралын 207 дахь анги дээр гардаг бөгөөд гэнэн, элгэмсүү, зочломтгой зантай нэгэн юм.** Түүний эгэл бус өндөр, туранхай морийг Shelly гэнэ. Тонжид Shelly хоёр бие биедээ их хайртай буйгаар дүрслэгддэг. *Өвгөний алслагдмал амьдралын хэв маяг, байгаа бүхэндээ сэтгэл хангалуун явдаг нь нүүдэлчдийн амар амгалан амьдрах хэв маягийг дүрсэлсэн мэт.* Тонжидын гэр доторх Монголын энгийн нэгэн малчны гэртэй ижил тохижилттой байдаг бөгөөд бидэнд ойр дотно, танил санагддаг төмөр сав суулгууд харагдах нь тун сонирхолтой. ### 5. Marco Polo – Netflix цуврал Netflix-н бүтээсэн Венецийн аялагч Марко Пологийн амьдралыг өгүүлэх цуврал. 2023 оны байдлаар "Марко Поло" нь анги тус бүр нь 10 сая долларын өртөгтэйгөөр Netflix-н хамгийн өндөр өртгөөр бүтээгдсэн цувралуудын наймдугаарт жагсаж буй. Зохиолч, продюсер Жон Фускогийн санаачилсан уг төсөл хоёр улирлын дараа санхүүгийн хүндрэлээс шалтгаалан цуцлагдсан. Кинонд монголчуудыг дайчин, өршөөл энэрэлгүй мэтээр харуулдаг ч нөгөө талдаа ёс суртахууны маш хатуу хэм хэмжээтэйг ард түмэн байсан гэх өнцгийг ч мартаагүй. юм. Цувралын томоохон дүр болох Хубилай хааныг мэргэн ухаантай, хүчирхэг, заримдаа өршөөлгүй удирдагчаар дүрсэлдэг бөгөөд түүний байгуулсан олон үндэстний их гүрнээ хэрхэн ухаалгаар залж буйг тод томруунаар харуулдаг байна. Тэрчлэн, монголчуудыг маш нийтэч, нэр төр, үнэнч занг эрхэмлэдгээр дүрсэлжээ. Энэхүү цувралд манай улсын нэр хүндтэй уран бүтээлчид болох **Б.Амарсайхан (АригБөх, Аригбуха), Ц.Цэрэнболд (Чингис хаан) нар дүр бүтээсэн байдаг.** ### 6. Three Body of Problem – Шанд хот буюу Xanadu Зохиолч Лю Цы Синийн "Гурван биет" гурамсан цувралаас сэдэвлэсэн, Netflix-ын цуврал болох Three Body of Problem-д Юань гүрэн, Хубилай хаан, нийслэл Шанду буюу Шанд хот (Xanadu) гардаг. Three Body of Problem бол Алдарт Game of Thrones-ын цувралын бүтээгчид болох Дэвид Бениоф, Д.Б.Вейс нар ээлжит төсөл бөгөөд тэд уг цувралд өмнө нь Game of Thrones дээр хамтран ажиллаж байсан Дебора Райли зураачтай хамтран ажилласан юм. Түүний бүтээсэн Шанд хотын бөмбөгөр оройтой нүсэр барилга үзэгчдийг цаг хугацаагаар аялуулж, 13-р зуун руу шууд хүргэхээр (хүргэхүйц) бодит дүрслэл болж чадсаныг уг цувралыг шимтэн үзсэн үзэгчид батлах биз ээ. *Дэлхий даяарх олон олон урлагийн бүтээлд дүрслэгдэж, домог болон үлдсэн, Монголчуудын байгуулсан хот олон.* Түүний нэг нь Шанд хот бөгөөд энэхүү цувралаас бид тэрхүү түүхэн хотоор зэрвэсхэн ч болтугай аялах боломжтой. ### 7. Самуэл Т. Колериж – Хубилай хаан найраглал *Английн нэрт яруу найрагч Самуэл Т. Колериж 25 насандаа эмчийн жороор бага зэрэг мансууруулах эм уугаад хэсэг дуг хийжээ. Тэгтэл гайхамшиг тохиолдон чихэнд нь алс холоос яруу тунгалаг найраг сонстож эхэлсэн байна. Тэрхүү найрагт дуурьсаж буй гайхамшигт орд харш, өргөө нүднийх нь өмнө тодоос тод үзэгджээ.* Самуэл Т. Колериж *Ингээд зүүднээсээ сэрмэгцээ ой тойнд нь үлдсэн хэдэн зуун мөрүүдээ цаасанд буулгахаар яарч, үзэг цаас эрж байтал гийчин ирж саатуулсан байна. Гийчнийг аль болох түргэн явуулаад найраглалаа бичихээр суухад өнөөх гайхалтай мөрүүдийн ихэнх нь ор мөргүй арилах нь тэр.* Яруу найрагчийн сэтгэлд үлдсэн 54 мөр энэхүү найраг төгсгөлгүй хэдий ч Хубилай хаан гэх нэрээр Английн уран зохиолд мөнхрөн үлдсэн түүхтэй. Энэ найрагт Юань гүрний Шанд (Шанду) нийслэлийг Xanadu хэмээн буулгасан бөгөөд өдгөө англи хэлэнд нэгэнт нутагшсан үг болж **“бахдам гоо үзэсгэлэн, яруу тансаг, сэтгэл ханамж төгс газар”** гэсэн утгыг илэрхийлдэг болсон байна. Мөн энэ найраглалыг Netflix-ын “The Crown” цувралд хунтайж Чарльз уншиж буй хэсэг гардаг. ### 8. Мулан ба Шаньюй Алдарт Диснейн Мулан хүүхэлдэйн кинон дээрх Шаньюйг хүн бүхэн мэддэг болов уу. Харгис хэрцгий, няцашгүй Хүннүчүүдийн удирдагч тэрээр Хятадыг эзлэхээр улайран тэмцдэг. Гэхдээ Мулан бодит түүхэн хүн гэхээсээ илүү домог, Хятадын аман зохиол бөгөөд дайсан нь Хүннүчүүд ч биш байжээ. Муланы тухай аман зохиол 4-6-р зуунд хамаарах бөгөөд тухайн үед монголын газар нутаг дээр Жужанчууд буюу монголчуудын шууд өвөг болох **Нирун улс байсан ажээ.** Муланы хүүхэлдэйн кино, мөн 2020 онд хийгдсэн уран сайхны кинонд монголчуудыг хар, саарал, догшин ширүүн, эзлэн түрэмгийлэгч морьтноор дүрсэлсэн байдаг. ### 9. Сүхийн цагаан морь (スーホの白い馬) "Сүхийн цагаан морь" зурагт ном Япон хүүхэд бүрийн мэддэг, бага сургуулийн хэл, уран зохиолын хичээлийнх нь хөтөлбөрт багтдаг зохиол. **Монголын Хөхөө Намжилын домгоос сэдэвлэгдсэн бөгөөд морин хуурын үүсэл гарлын тухай өгүүлдэг.** 1968 онд Япон хэл, уран зохиолын хичээлийн хөтөлбөрт багтаж түүнээс хойш одоог хүртэл сургалтын нэг хэсэг хэвээр байгаа юм. Тиймээс япон хүүхдүүдийн Монголын талаарх анхны ойлголт энэ үлгэрээс суудаг аж. Үлгэрийн баатрыг Сүх гэх бөгөөд цагаан мориныхоо дэл, сүүлээр хуур хөгжим хийдэг тухай өгүүлж Монголын эгэл малчин айлын аж ахуй, амьдралыг бага насны хүүхдэд ойлгогдохуйц энгийн, тодорхой дүрсэлсэн байдаг. ### 10. Локи Монголын говьд Скандинавын орнуудын домог зүйн бурхан Локи бол Марвелын онцгой дүрүүдийн нэг. 2012 онд болсон Avengers-ийн анхны тулааны дараа Тессерактыг санамсаргүй хулгайлж, улмаар цаг хугацааны өөр шугам үүсгэснээр TVA-ийнхэнд баривчлагдаж буй үйл явдлын талаар өгүүлэх Локи цувралын эхний улирлын нэгдүгээр ангид тэрээр **Монголын говьд унадаг.** Хэдийгээр дэлгэцэд үзэгдэх хугацаа нь богинохон ч гэлээ хэд хэдэн монгол нүүдэлчдийг харуулаад зогсохгүй, монгол хэлээр ярьдаг. Хэдийгээр Локи бурхан ч говийн монголчуудтай хэл амаа үл ойлголцох нь хөгжилтэй. ### 11. iron man – Монгол бичгийн лого Марвелын Төмөр хүн киноны график дизайнер Дианн Чадвик хамгийн анх нууцлаг “10 бөгж” бүлэглэлийн логог бүтээхдээ **Монгол үндэсний бичгийг ашигласан байдаг.** Тэрхүү лого нь дахин Төмөр хүн 3 кинонд үзэгддэг бөгөөд мөн Ant-Man киноны хасагдсан хэсэгт гардаг ажээ. Гэвч 2013 онд Төмөр хүн 3 кино гарснаар МУ-ын Засгийн газраас монгол бичгийг террорист бүлэгтэй хамаатуулсан мэтээр дүрсэлсэнд албан ёсны гомдлоо Марвел студид хүргүүлсэн. Тиймээс тус логог хятад ханзаар сольж дахин бүтээжээ.
https://unread.today/c/book-viola-davis-finding-me
Номын тухай
Tsengeg
2024-03-16T00:00:00
3 сарын 16, 2024
Номын тухай: Виола Дэвисийн “Finding Me"
<div class="article-body"> <h2><div><div>Академийн шагнал хүртэнэ гэдэг ямар ч кино жүжигчний хувьд амжилтын оргил гэхэд хол зөрөхгүй. Бидний энэ удаагийн онцолж буй “Finding Me” номын зохиогч, жүжигчин Виола Дэвис 2017 онд "Fences" киноны Роуз Максоны дүрээрээ Оскарын шилдэг туслах эмэгтэй дүрийн шагналыг хүртэж, өөрийн авьяас чадварыг дэлхийн киночдод тунхаглаж байсан юм. </div><div><br></div><div>The Woman King (2022), The Help (2011), How to Get Away with Murder (2014-2020), Fences (2016) зэрэг драм төрлийн кинонуудад голчлон тоглодог, жүжигчин В.Дэвис 1965 онд хар тамхины хамааралтай, ядуу гэр бүлийн дөрөвдэх охин болон мэндэлжээ. Төрсөн цагаасаа эхлээд арьс өнгө, гаднах дүр төрхөөрөө гадуурхагддаг байсан ч хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө цуцалтгүй тэмцсээр тэрээр уран бүтээлийнхээ гарааг Род-Айленд мужийн Сентрал Фоллсын тайзны бүтээлүүдэд тоглон эхлүүлж байсан түүхтэй. Өдгөө тэрээр Эмми, Грэмми, Оскар, Тони зэрэг томоохон шагналуудыг хүртэж, жүжиглэх урлагийн гурвалсан титмийн эзэн болсон цорын ганц хар арьст жүжигчин юм. Ингээд өнөөдрийн номын тухай буландаа түүний “Өөрийгөө олсон нь” хэмээн томьёолсон амьдралын түүхийг тоймлон хүргэж байна.  </div></div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/38190b3c26c3faf59c4e0bd3351f79e8.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>номын тухай</h3><p>“Өөрийгөө олсон нь” хэмээн орчуулж болохуйц энэхүү намтарчилсан бүтээл нь 2022 оны дөрөвдүгээр сарын 26-нд уншигчдын хүртээл болсон бөгөөд В.Дэвис өөрийн бодит амьдралыг 17 бүлэг, 304 хуудсанд багтаан өгүүлсэн юм. Уг бүтээл нь аудио ном нийтлэгчдийн холбоо (APA)-ны нэрэмжит шагнал болох “<a href="https://www.google.com/search?sa=X&amp;sca_esv=296b27831e404939&amp;rlz=1C1CHBD_enMN1016MN1016&amp;sxsrf=ACQVn08VQcwQgk9QgAeKcWb55rLwldmLgw:1710560634092&amp;q=Audiobook+of+the+Year&amp;stick=H4sIAAAAAAAAAOPgE-LVT9c3NCwqTsuuSMozV4Jwi3PL07PLM4y1lLKTrfQTyxOLUiBkfHlmXl5qkVVefm5mXmJJZn5e8SJWUcfSlMz8pPz8bIX8NIWSjFSFyNTEoglsjAD7l170XwAAAA&amp;ved=2ahUKEwiRttj37veEAxWWgVYBHUMVBqcQri56BAgWEAc&amp;biw=1280&amp;bih=632&amp;dpr=1.5" target="_blank">Оны шилдэг аудио ном</a>”, кино, телевиз, стриминг, хөгжим, уран зохиол, подкаст зэрэг 80 гаруй төрлөөр өнгөт арьстнуудын дунд зохион байгуулдаг “NAACP Image”-ээс 2023 оны “<a href="https://www.google.com/search?sa=X&amp;sca_esv=296b27831e404939&amp;rlz=1C1CHBD_enMN1016MN1016&amp;biw=1280&amp;bih=632&amp;sxsrf=ACQVn08VQcwQgk9QgAeKcWb55rLwldmLgw:1710560634092&amp;q=NAACP+Image+Award+for+Outstanding+Literary+Work+%E2%80%93+Nonfiction&amp;stick=H4sIAAAAAAAAAOPgE-LVT9c3NCwqTsuuSMozV-LUz9U3MEozNa_UUspOttJPLE8sSoGQ8eWZeXmpRVZ5-bmZeYklmfl5xYtY7fwcHZ0DFDxzE9NTFRxByhTS8osU_EtLiksS81Iy89IVfDJLUosSiyoVwvOLshUeNUxW8MvPS8tMBpkwgY0RAM20pGSEAAAA&amp;ved=2ahUKEwiRttj37veEAxWWgVYBHUMVBqcQri56BAgWEAs" target="_blank">Утга зохиолын шилдэг бүтээл</a>”, 2023 онд Грэммийн "Best Audio Book, Narration, and Storytelling Recording" зэрэг шагналуудыг тус тус хүртжээ.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/E1FfCHeDsY8?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>яагаад унших вэ?</h3><p></p><p><b>Бага насны траума</b></p><p>Номын эхний найман бүлэгт түүний бага насны тухай өгүүлэх бөгөөд түүний гэр бүлийн нөхцөл байдал нь тухайн үеийн хар арьст гэр бүлүүдийн ичгүүрт хэвшмэл ойлголтуудын биелэл байсан гэж хэлж болно. Өвөлдөө түүний гэр жинхэнэ утгаараа хархны үүр болж, хархнууд шөнөөр тоглоомон хүүхэлдэйг нь мэрж буй чимээ сонсогддог байсан гэв. В.Дэвис болон түүний дүү нар хархнуудад хазуулахаас айсандаа бие засах гэж босохын оронд орондоо шээдэг байсан тухайгаа хүртэл энд өгүүлжээ.</p><p>Санхүүгийн хүндхэн нөхцөл байдлаас болж В.Дэвис болон түүний эгч дүүс нь хувцсаа хүйтэн усаар угааж, хатаахаар өлгөдөг байв. Гэвч гэр нь халаалтын системд холбогдоогүй байсан тул өнөөх угаасан хувцаснууд нь төд удалгүй хөлдөж, охид шээс ханхалсан, нойтон хувцастай сургуульдаа явахаас өөр аргагүй байсан тухайгаа илэн далангүй хуваалцжээ. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/HcNEHKfoawE?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><b><br>Жүжигчин болсон шалтгаан</b></p><p>Сургуулийнх нь багш нар В.Дэвис болон түүний гэр бүлийн нүд хальтрам нөхцөлд аж төрөн буйг харж, улмаар хувцас, хоол илүүчилдэг байв. Мөн тэднийг элдэв арга хэмжээнд оролцуулж, тайзнаа жүжиг тоглох, түүх өгүүлэх чадварыг нь олон нийтэд таниулдаг байсан нь түүнийг жүжигчин болох шийдвэрийг гаргахад хамгийн том хөшүүрэг нь болсон юм. Тэрээр шөнөжингөө өлсөж унтахын зовлонг хангалттай мэдэрсэн болохоор жүжигчин болсноор түүнд ямар боломж олдохыг олж харсан гэдэг. Ахлах сургуулиа төгсөөд В.Дэвис Род Айленд коллежид театрын мэргэжлээр суралцаж, Нью Йорк дахь Жулиард сургуулийн драмын ангид дөрвөн жил (1989–1993) суралцаж төгсжээ.</p><p>“Хэрвээ та жүжигчин бол, танд итгэдэг гэр бүл, дэмжлэг үзүүлдэг олон нийт бий бол энэ нь таныг уран бүтээлчийн хувьд цэцэглэн хөгжих боломжийг олгодог баялаг юм” гэдгийг тэрээр уг жишээгээрээ уншигчдад дахин сануулсан билээ. Түүний хүүхэд насны амьдралыг зөвхөн ядуу тарчиг гэх үгээр тодорхойлбол тун өрөөсгөл. Учир нь амьдралынх нь бүхий л цаг үед түүнийг дэмжсэн, итгэсэн, чадна гэж хэлсэн хүмүүс олон байсан. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/37b9d9c2888fa46a2d59c38f45499090.jpg"></p><p></p><p><b><br>Холливүүдийн жүжигчин байх нь</b></p><p>“Капиталист нийгэм” хэмээн тодорхойлсон АНУ-ын энтертайнмент салбар нь эгэл ардын анхаарлыг кастын тогтолцооноос сарниулахын тулд бий болсон хэмээсэн нь уг номд В.Дэвис зоригтойгоор бичсэн түүхийн зах зух нь. Түүний бичсэнээр “Би хангалттай цалин авдаггүй хэрнээ амиа зогоохын тулд үзэн яддаг ажлаа хийж байна шүү дээ” гэх хүмүүсийн дундах цөхрөлт бодлыг тархинаас нь холдуулахын тулд эрх баригчид энтертайнмент салбарыг ашигладаг аж. Эцэст нь тэр “Бид хэчнээн санал өгсөн ч энэ тогтолцоо өөрчлөгдөхгүй юм шиг санагддаг” хэмээсэн юм.</p><p><i>“Түүхэнд хар арьст жүжигчдийг цагаан арьстны ноёрхлыг дэмжих суртал ухуулгын хэрэгсэл болгон ашиглаж ирсэн. Цагаан арьст зохиолчид ижил арьст жүжигчдээр хараагаа хязгаарладаг бөгөөд зөвхөн тэдэнд зориулсан үйл явдал, өнгө аясыг зохиолдоо тусгадаг. Товчхондоо, Холливүүд бүх цаг үеийн турш туранхай, залуу, царайлаг, мэдээж цагаан арьст жүжигчдийг дэмждэг байв.“</i></p><p>Тэрээр дээр дурдсан хар арьстнуудыг кастын тогтолцооны халхавч болгон ашиглахын тулд ямар систем, хэрхэн ажилладаг талаар өөрийн туршлага дээр үндэслэн тайлбарласан байдаг. Гэхдээ В.Дэвис “Өлсөхгүй байх хэрэгтэй” гэсэн ганц л зорилгодоо хүрэхийн тулд олдсон бүхий л дүрд тоглож, мөнгө хураахаар өөрийгөө дайчилж байв. Үзэгчид түүнийг сэтгэл өвтгөм дүрүүдэд гаргууд тоглодгоор нь андахгүй шүү дээ. Гэхдээ энэ бол хоёр талдаа иртэй сэлэм. Тэрээр сэтгэл өвтгөм дүрд тоглохдоо бага насандаа авсан сэтгэл зүйн гэмтэл бэртлээ ашигладаг гэдгээ хуваалцжээ. Үзэгчдийн сэтгэлд хүрэхийн тулд санахыг ч хүсдэггүй дурсамжуудаа албаар сэдрээж, тэдгээр өвдөлтийг дахин мэдэрдгээ ч мөн нуусангүй. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/7f230c4525bab6f7bc20123c56c8d790.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>уншигчийн сэтгэгдэл</h3><p>Зөвхөн жүжигчин гэлтгүй, бид аливаа нэгэн мэргэжлийг сонгохдоо хаана, хэрхэн, яах гэдэг асуултад маш гэгээлэг хариултуудыг өөрөө өөртөө өгч, тасралтгүй өсөх дардан замыг дотроо төсөөлдөг. Ингэхдээ хамгийн чухал хэсэг болох юуг хэрхэн даван туулах, ямар бэрхшээл учирч болзошгүй вэ? зэрэг асуултуудад хариулт олох нь битгий хэл, бодож үзэх нь ч өдрийн од шиг. Тиймээс В.Дэвис өөрийн бодит амьдралаар дамжуулан ирээдүйд жүжигчний мэргэжлийг сонгон суралцах гэж буй залуусд зориулан жүжигчин хүний амьдрал, тэр тусмаа хар арьст жүжигчний амьдралд тохиолдсон алдаа оноо, баяр жаргал, саад бэрхшээлийн тухай онолын бус гарын авлага болгон уг бүтээлээ туурвисан гэлтэй. </p> </div>
Академийн шагнал хүртэнэ гэдэг ямар ч кино жүжигчний хувьд амжилтын оргил гэхэд хол зөрөхгүй. Бидний энэ удаагийн онцолж буй “Finding Me” номын зохиогч, жүжигчин Виола Дэвис 2017 онд "Fences" киноны Роуз Максоны дүрээрээ Оскарын шилдэг туслах эмэгтэй дүрийн шагналыг хүртэж, өөрийн авьяас чадварыг дэлхийн киночдод тунхаглаж байсан юм. The Woman King (2022), The Help (2011), How to Get Away with Murder (2014-2020), Fences (2016) зэрэг драм төрлийн кинонуудад голчлон тоглодог, жүжигчин В.Дэвис 1965 онд хар тамхины хамааралтай, ядуу гэр бүлийн дөрөвдэх охин болон мэндэлжээ. Төрсөн цагаасаа эхлээд арьс өнгө, гаднах дүр төрхөөрөө гадуурхагддаг байсан ч хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө цуцалтгүй тэмцсээр тэрээр уран бүтээлийнхээ гарааг Род-Айленд мужийн Сентрал Фоллсын тайзны бүтээлүүдэд тоглон эхлүүлж байсан түүхтэй. Өдгөө тэрээр Эмми, Грэмми, Оскар, Тони зэрэг томоохон шагналуудыг хүртэж, жүжиглэх урлагийн гурвалсан титмийн эзэн болсон цорын ганц хар арьст жүжигчин юм. Ингээд өнөөдрийн номын тухай буландаа түүний “Өөрийгөө олсон нь” хэмээн томьёолсон амьдралын түүхийг тоймлон хүргэж байна. номын тухай “Өөрийгөө олсон нь” хэмээн орчуулж болохуйц энэхүү намтарчилсан бүтээл нь 2022 оны дөрөвдүгээр сарын 26-нд уншигчдын хүртээл болсон бөгөөд В.Дэвис өөрийн бодит амьдралыг 17 бүлэг, 304 хуудсанд багтаан өгүүлсэн юм. Уг бүтээл нь аудио ном нийтлэгчдийн холбоо (APA)-ны нэрэмжит шагнал болох “ Оны шилдэг аудио ном ”, кино, телевиз, стриминг, хөгжим, уран зохиол, подкаст зэрэг 80 гаруй төрлөөр өнгөт арьстнуудын дунд зохион байгуулдаг “NAACP Image”-ээс 2023 оны “ Утга зохиолын шилдэг бүтээл ”, 2023 онд Грэммийн "Best Audio Book, Narration, and Storytelling Recording" зэрэг шагналуудыг тус тус хүртжээ. яагаад унших вэ? Бага насны траума Номын эхний найман бүлэгт түүний бага насны тухай өгүүлэх бөгөөд түүний гэр бүлийн нөхцөл байдал нь тухайн үеийн хар арьст гэр бүлүүдийн ичгүүрт хэвшмэл ойлголтуудын биелэл байсан гэж хэлж болно. Өвөлдөө түүний гэр жинхэнэ утгаараа хархны үүр болж, хархнууд шөнөөр тоглоомон хүүхэлдэйг нь мэрж буй чимээ сонсогддог байсан гэв. В.Дэвис болон түүний дүү нар хархнуудад хазуулахаас айсандаа бие засах гэж босохын оронд орондоо шээдэг байсан тухайгаа хүртэл энд өгүүлжээ. Санхүүгийн хүндхэн нөхцөл байдлаас болж В.Дэвис болон түүний эгч дүүс нь хувцсаа хүйтэн усаар угааж, хатаахаар өлгөдөг байв. Гэвч гэр нь халаалтын системд холбогдоогүй байсан тул өнөөх угаасан хувцаснууд нь төд удалгүй хөлдөж, охид шээс ханхалсан, нойтон хувцастай сургуульдаа явахаас өөр аргагүй байсан тухайгаа илэн далангүй хуваалцжээ. Жүжигчин болсон шалтгаан Сургуулийнх нь багш нар В.Дэвис болон түүний гэр бүлийн нүд хальтрам нөхцөлд аж төрөн буйг харж, улмаар хувцас, хоол илүүчилдэг байв. Мөн тэднийг элдэв арга хэмжээнд оролцуулж, тайзнаа жүжиг тоглох, түүх өгүүлэх чадварыг нь олон нийтэд таниулдаг байсан нь түүнийг жүжигчин болох шийдвэрийг гаргахад хамгийн том хөшүүрэг нь болсон юм. Тэрээр шөнөжингөө өлсөж унтахын зовлонг хангалттай мэдэрсэн болохоор жүжигчин болсноор түүнд ямар боломж олдохыг олж харсан гэдэг. Ахлах сургуулиа төгсөөд В.Дэвис Род Айленд коллежид театрын мэргэжлээр суралцаж, Нью Йорк дахь Жулиард сургуулийн драмын ангид дөрвөн жил (1989–1993) суралцаж төгсжээ. “Хэрвээ та жүжигчин бол, танд итгэдэг гэр бүл, дэмжлэг үзүүлдэг олон нийт бий бол энэ нь таныг уран бүтээлчийн хувьд цэцэглэн хөгжих боломжийг олгодог баялаг юм” гэдгийг тэрээр уг жишээгээрээ уншигчдад дахин сануулсан билээ. Түүний хүүхэд насны амьдралыг зөвхөн ядуу тарчиг гэх үгээр тодорхойлбол тун өрөөсгөл. Учир нь амьдралынх нь бүхий л цаг үед түүнийг дэмжсэн, итгэсэн, чадна гэж хэлсэн хүмүүс олон байсан. Холливүүдийн жүжигчин байх нь “Капиталист нийгэм” хэмээн тодорхойлсон АНУ-ын энтертайнмент салбар нь эгэл ардын анхаарлыг кастын тогтолцооноос сарниулахын тулд бий болсон хэмээсэн нь уг номд В.Дэвис зоригтойгоор бичсэн түүхийн зах зух нь. Түүний бичсэнээр “Би хангалттай цалин авдаггүй хэрнээ амиа зогоохын тулд үзэн яддаг ажлаа хийж байна шүү дээ” гэх хүмүүсийн дундах цөхрөлт бодлыг тархинаас нь холдуулахын тулд эрх баригчид энтертайнмент салбарыг ашигладаг аж. Эцэст нь тэр “Бид хэчнээн санал өгсөн ч энэ тогтолцоо өөрчлөгдөхгүй юм шиг санагддаг” хэмээсэн юм. “Түүхэнд хар арьст жүжигчдийг цагаан арьстны ноёрхлыг дэмжих суртал ухуулгын хэрэгсэл болгон ашиглаж ирсэн. Цагаан арьст зохиолчид ижил арьст жүжигчдээр хараагаа хязгаарладаг бөгөөд зөвхөн тэдэнд зориулсан үйл явдал, өнгө аясыг зохиолдоо тусгадаг. Товчхондоо, Холливүүд бүх цаг үеийн турш туранхай, залуу, царайлаг, мэдээж цагаан арьст жүжигчдийг дэмждэг байв.“ Тэрээр дээр дурдсан хар арьстнуудыг кастын тогтолцооны халхавч болгон ашиглахын тулд ямар систем, хэрхэн ажилладаг талаар өөрийн туршлага дээр үндэслэн тайлбарласан байдаг. Гэхдээ В.Дэвис “Өлсөхгүй байх хэрэгтэй” гэсэн ганц л зорилгодоо хүрэхийн тулд олдсон бүхий л дүрд тоглож, мөнгө хураахаар өөрийгөө дайчилж байв. Үзэгчид түүнийг сэтгэл өвтгөм дүрүүдэд гаргууд тоглодгоор нь андахгүй шүү дээ. Гэхдээ энэ бол хоёр талдаа иртэй сэлэм. Тэрээр сэтгэл өвтгөм дүрд тоглохдоо бага насандаа авсан сэтгэл зүйн гэмтэл бэртлээ ашигладаг гэдгээ хуваалцжээ. Үзэгчдийн сэтгэлд хүрэхийн тулд санахыг ч хүсдэггүй дурсамжуудаа албаар сэдрээж, тэдгээр өвдөлтийг дахин мэдэрдгээ ч мөн нуусангүй. уншигчийн сэтгэгдэл Зөвхөн жүжигчин гэлтгүй, бид аливаа нэгэн мэргэжлийг сонгохдоо хаана, хэрхэн, яах гэдэг асуултад маш гэгээлэг хариултуудыг өөрөө өөртөө өгч, тасралтгүй өсөх дардан замыг дотроо төсөөлдөг. Ингэхдээ хамгийн чухал хэсэг болох юуг хэрхэн даван туулах, ямар бэрхшээл учирч болзошгүй вэ? зэрэг асуултуудад хариулт олох нь битгий хэл, бодож үзэх нь ч өдрийн од шиг. Тиймээс В.Дэвис өөрийн бодит амьдралаар дамжуулан ирээдүйд жүжигчний мэргэжлийг сонгон суралцах гэж буй залуусд зориулан жүжигчин хүний амьдрал, тэр тусмаа хар арьст жүжигчний амьдралд тохиолдсон алдаа оноо, баяр жаргал, саад бэрхшээлийн тухай онолын бус гарын авлага болгон уг бүтээлээ туурвисан гэлтэй.
Академийн шагнал хүртэнэ гэдэг ямар ч кино жүжигчний хувьд амжилтын оргил гэхэд хол зөрөхгүй. Бидний энэ удаагийн онцолж буй “Finding Me” номын зохиогч, жүжигчин Виола Дэвис 2017 онд "Fences" киноны Роуз Максоны дүрээрээ Оскарын шилдэг туслах эмэгтэй дүрийн шагналыг хүртэж, өөрийн авьяас чадварыг дэлхийн киночдод тунхаглаж байсан юм. The Woman King (2022), The Help (2011), How to Get Away with Murder (2014-2020), Fences (2016) зэрэг драм төрлийн кинонуудад голчлон тоглодог, жүжигчин В.Дэвис 1965 онд хар тамхины хамааралтай, ядуу гэр бүлийн дөрөвдэх охин болон мэндэлжээ. Төрсөн цагаасаа эхлээд арьс өнгө, гаднах дүр төрхөөрөө гадуурхагддаг байсан ч хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө цуцалтгүй тэмцсээр тэрээр уран бүтээлийнхээ гарааг Род-Айленд мужийн Сентрал Фоллсын тайзны бүтээлүүдэд тоглон эхлүүлж байсан түүхтэй. Өдгөө тэрээр Эмми, Грэмми, Оскар, Тони зэрэг томоохон шагналуудыг хүртэж, жүжиглэх урлагийн гурвалсан титмийн эзэн болсон цорын ганц хар арьст жүжигчин юм. Ингээд өнөөдрийн номын тухай буландаа түүний “Өөрийгөө олсон нь” хэмээн томьёолсон амьдралын түүхийг тоймлон хүргэж байна. ### номын тухай “Өөрийгөө олсон нь” хэмээн орчуулж болохуйц энэхүү намтарчилсан бүтээл нь 2022 оны дөрөвдүгээр сарын 26-нд уншигчдын хүртээл болсон бөгөөд В.Дэвис өөрийн бодит амьдралыг 17 бүлэг, 304 хуудсанд багтаан өгүүлсэн юм. Уг бүтээл нь аудио ном нийтлэгчдийн холбоо (APA)-ны нэрэмжит шагнал болох “Оны шилдэг аудио ном”, кино, телевиз, стриминг, хөгжим, уран зохиол, подкаст зэрэг 80 гаруй төрлөөр өнгөт арьстнуудын дунд зохион байгуулдаг “NAACP Image”-ээс 2023 оны “Утга зохиолын шилдэг бүтээл”, 2023 онд Грэммийн "Best Audio Book, Narration, and Storytelling Recording" зэрэг шагналуудыг тус тус хүртжээ. ### яагаад унших вэ? **Бага насны траума** Номын эхний найман бүлэгт түүний бага насны тухай өгүүлэх бөгөөд түүний гэр бүлийн нөхцөл байдал нь тухайн үеийн хар арьст гэр бүлүүдийн ичгүүрт хэвшмэл ойлголтуудын биелэл байсан гэж хэлж болно. Өвөлдөө түүний гэр жинхэнэ утгаараа хархны үүр болж, хархнууд шөнөөр тоглоомон хүүхэлдэйг нь мэрж буй чимээ сонсогддог байсан гэв. В.Дэвис болон түүний дүү нар хархнуудад хазуулахаас айсандаа бие засах гэж босохын оронд орондоо шээдэг байсан тухайгаа хүртэл энд өгүүлжээ. Санхүүгийн хүндхэн нөхцөл байдлаас болж В.Дэвис болон түүний эгч дүүс нь хувцсаа хүйтэн усаар угааж, хатаахаар өлгөдөг байв. Гэвч гэр нь халаалтын системд холбогдоогүй байсан тул өнөөх угаасан хувцаснууд нь төд удалгүй хөлдөж, охид шээс ханхалсан, нойтон хувцастай сургуульдаа явахаас өөр аргагүй байсан тухайгаа илэн далангүй хуваалцжээ. **Жүжигчин болсон шалтгаан** Сургуулийнх нь багш нар В.Дэвис болон түүний гэр бүлийн нүд хальтрам нөхцөлд аж төрөн буйг харж, улмаар хувцас, хоол илүүчилдэг байв. Мөн тэднийг элдэв арга хэмжээнд оролцуулж, тайзнаа жүжиг тоглох, түүх өгүүлэх чадварыг нь олон нийтэд таниулдаг байсан нь түүнийг жүжигчин болох шийдвэрийг гаргахад хамгийн том хөшүүрэг нь болсон юм. Тэрээр шөнөжингөө өлсөж унтахын зовлонг хангалттай мэдэрсэн болохоор жүжигчин болсноор түүнд ямар боломж олдохыг олж харсан гэдэг. Ахлах сургуулиа төгсөөд В.Дэвис Род Айленд коллежид театрын мэргэжлээр суралцаж, Нью Йорк дахь Жулиард сургуулийн драмын ангид дөрвөн жил (1989–1993) суралцаж төгсжээ. “Хэрвээ та жүжигчин бол, танд итгэдэг гэр бүл, дэмжлэг үзүүлдэг олон нийт бий бол энэ нь таныг уран бүтээлчийн хувьд цэцэглэн хөгжих боломжийг олгодог баялаг юм” гэдгийг тэрээр уг жишээгээрээ уншигчдад дахин сануулсан билээ. Түүний хүүхэд насны амьдралыг зөвхөн ядуу тарчиг гэх үгээр тодорхойлбол тун өрөөсгөл. Учир нь амьдралынх нь бүхий л цаг үед түүнийг дэмжсэн, итгэсэн, чадна гэж хэлсэн хүмүүс олон байсан. **Холливүүдийн жүжигчин байх нь** “Капиталист нийгэм” хэмээн тодорхойлсон АНУ-ын энтертайнмент салбар нь эгэл ардын анхаарлыг кастын тогтолцооноос сарниулахын тулд бий болсон хэмээсэн нь уг номд В.Дэвис зоригтойгоор бичсэн түүхийн зах зух нь. Түүний бичсэнээр “Би хангалттай цалин авдаггүй хэрнээ амиа зогоохын тулд үзэн яддаг ажлаа хийж байна шүү дээ” гэх хүмүүсийн дундах цөхрөлт бодлыг тархинаас нь холдуулахын тулд эрх баригчид энтертайнмент салбарыг ашигладаг аж. Эцэст нь тэр “Бид хэчнээн санал өгсөн ч энэ тогтолцоо өөрчлөгдөхгүй юм шиг санагддаг” хэмээсэн юм. *“Түүхэнд хар арьст жүжигчдийг цагаан арьстны ноёрхлыг дэмжих суртал ухуулгын хэрэгсэл болгон ашиглаж ирсэн. Цагаан арьст зохиолчид ижил арьст жүжигчдээр хараагаа хязгаарладаг бөгөөд зөвхөн тэдэнд зориулсан үйл явдал, өнгө аясыг зохиолдоо тусгадаг. Товчхондоо, Холливүүд бүх цаг үеийн турш туранхай, залуу, царайлаг, мэдээж цагаан арьст жүжигчдийг дэмждэг байв.“* Тэрээр дээр дурдсан хар арьстнуудыг кастын тогтолцооны халхавч болгон ашиглахын тулд ямар систем, хэрхэн ажилладаг талаар өөрийн туршлага дээр үндэслэн тайлбарласан байдаг. Гэхдээ В.Дэвис “Өлсөхгүй байх хэрэгтэй” гэсэн ганц л зорилгодоо хүрэхийн тулд олдсон бүхий л дүрд тоглож, мөнгө хураахаар өөрийгөө дайчилж байв. Үзэгчид түүнийг сэтгэл өвтгөм дүрүүдэд гаргууд тоглодгоор нь андахгүй шүү дээ. Гэхдээ энэ бол хоёр талдаа иртэй сэлэм. Тэрээр сэтгэл өвтгөм дүрд тоглохдоо бага насандаа авсан сэтгэл зүйн гэмтэл бэртлээ ашигладаг гэдгээ хуваалцжээ. Үзэгчдийн сэтгэлд хүрэхийн тулд санахыг ч хүсдэггүй дурсамжуудаа албаар сэдрээж, тэдгээр өвдөлтийг дахин мэдэрдгээ ч мөн нуусангүй. ### уншигчийн сэтгэгдэл Зөвхөн жүжигчин гэлтгүй, бид аливаа нэгэн мэргэжлийг сонгохдоо хаана, хэрхэн, яах гэдэг асуултад маш гэгээлэг хариултуудыг өөрөө өөртөө өгч, тасралтгүй өсөх дардан замыг дотроо төсөөлдөг. Ингэхдээ хамгийн чухал хэсэг болох юуг хэрхэн даван туулах, ямар бэрхшээл учирч болзошгүй вэ? зэрэг асуултуудад хариулт олох нь битгий хэл, бодож үзэх нь ч өдрийн од шиг. Тиймээс В.Дэвис өөрийн бодит амьдралаар дамжуулан ирээдүйд жүжигчний мэргэжлийг сонгон суралцах гэж буй залуусд зориулан жүжигчин хүний амьдрал, тэр тусмаа хар арьст жүжигчний амьдралд тохиолдсон алдаа оноо, баяр жаргал, саад бэрхшээлийн тухай онолын бус гарын авлага болгон уг бүтээлээ туурвисан гэлтэй.
https://unread.today/c/emmy-awards-top-10-moments
Чөлөөт
Purevdorj Adiyasuren
2024-09-16T00:00:00
9 сарын 16, 2024
Emmy 2024: Онцлох 10 мөч
<div class="article-body no-wide-image"> <p></p><p><b>Биднийг унтаж байхад Америкийн телевизийн салбарын уран бүтээлүүдэд олгодог хамгийн дээд шагнал болох Эмми болж өнгөрөв. Өнгөрөгч хоёрдугаар сард нээлтээ хийсэн даруйдаа үзэгчдийг байлдан дагуулсан “Shogun” цуврал энэ жилийн Эммигийн голлох шагналуудыг бүгдийг түүснээр наадмын онцлох гол дүр болсон юм. </b></p><p><b>Бидний сайн танил болсон, салбараа “базаж” буй Netflix компани Disney-тэй ширүүхэн өрсөлдсөн бөгөөд аваргуудын барилдаан олны анхаарлыг байлдан дагуулан хэн түрүүлж, хэн үзүүрлэхийг хүн бүхэн амьсгаа даран хүлээж байв. <br></b></p><p><b>Энэ жилийн наадмын содон үйл явдлын нэг нь анх удаа жүжигчин хүн нүүрэндээ цусан гарын хээтэйгээр оролцсон явдал байлаа. Үзэгчид, шүүмжлэгчдийн дунд өндөр хүлээлттэй байсан алдарт “The Crown”, “Only Murders in the Building” зэрэг цувралууд үзэгчдээ гонсойлгосон ч, төсөөлөөгүй эрхмүүд нэр хүндтэй шагналын эзэд болсон нь наадмыг улам сонирхолтой болгосон билээ. </b></p><p><b>Ингээд 76 дахь удаагийн Эммигээс онцлох 10 мөчийг онцлон хүргэж байна. Ай даа, дараа жилийн Эмми ч хол байна даа. </b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>1. Shogun цуврал 18 эммигийн эзэн болов</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/fb926733fb3ab193ec8a1c2a554d2680.png"></p><p></p><p><br></p><p>Цувралын гол дүрийг бүтээсэн Хироюүки Санада “Өрнө, Дорныг холбосон бүтээл” хэмээсэн “Shogun” цуврал 18 Эммигийн өвөртлөн, дээд амжилт тогтоов. Ийнхүү XVI зууны үеийн “Шогүн” дэглэм (Японы эзэн хаан бэлгэ тэмдэг төдий оршин байсан цаг үе)-ийн Япон улсыг дүрслэн харуулсан “Shogun” цуврал шинэ түүх бүтээлээ. Зөвхөн ганц улирлаараа хамгийн олон Эммигийн эзэн болсон анхны түүхэн дээд амжилтыг “Shogun” баг бүтээсэн нь яахын аргагүй энэ удаагийн наадмын онцлох үйл явдал болов.<br></p><p>Японы жүжигчин Х.Санада энэхүү бүтээлд бүтээсэн дүрээрээ анх удаа “Шилдэг драма цувралын гол дүр” шагналыг хүртсэн япон хүн болсон бол А.Савай анх удаа “Шилдэг драма цувралын эмэгтэй гол дүр”-ийн шагналыг хүртсэн Ази гаралтай эмэгтэй болсон гээд тус цуврал биднийг унтаж байхад амжилт, ялалтаар дүүрэн үдшийг үдлээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. “The Bear” цуврал түүхэн амжилт тогтоов<div><div><br></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/4c5090ceb91a121914bcbb1881d89560.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Үзэгчдийн хайр, хүндэтгэлийг хүртээд буй “The Bear” инээдмийн цуврал нийт 11 Эммигийн эзэн болж, "Shogun"-ын араас удаалсан бөгөөд өөрсдийн төрөлдөө дээд амжилт тогтоов. Тодруулбал, тус цуврал энэхүү гайхамшигтай амжилтыг ердөө ганцхан жилийн дотор бүтээсэн нь мөнхүү тод түүх болон бичигдэж, FX, Disney нарын магнайг тэнийлгэв. </p><p>Түүнчлэн, “The Bear" 23 төрөлд нэр дэвшиж, хамгийн олон төрөлд нэр дэвшсэн инээдмийн цувралын дээд амжилтыг шинэчлэн тогтоожээ. Өмнө нь энэхүү амжилтыг 2009 онд бүтээгдсэн “30 Rock” цуврал эзэмшиж байсан байсан бөгөөд 15 жилийн туршид огт эвдэгдээгүй байсан юм. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. х.Санада ЭММИ АТГАСАН АНХНЫ япон хүн болов<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/e298ae74035aa418a6e1cd3246b0aee1.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Их наран улсаас анх удаа Эммигийн шагналыг жүжигчин Хироюүки Санада хүртлээ. Тэрээр наадмын үеэр хоёр удаа үг хэлсэн бөгөөд “Shogun” багыг Эмми хүртэхэд өөрийн эх хэлээрээ сэтгэл хөдлөм, уран яруу үг хэлсэн билээ.</p><p><i>“Бидний мөрөөдөл тэнгис, далайг ч гатлан, Өрнө, Дорныг холбосон билээ. Багын хамт олондоо, мөн найруулагч, өдийг хүртэл тусалж, дэмжсэн хүн бүхэнд зүрхнийхээ угаас гүнээ талархаж байгааг минь хүлээн авна уу”</i> хэмээсэн Х.Санадагийн үг хүмүүсийн нүдэнд нулимс цийлгэнүүлсэн нь камерт өртжээ. Кино уран бүтээл ямар их хүмүүсийн хүч хөдөлмөр, зүрх сэтгэлээр бүтдэгийн тод жишээг "Shogun" багийн сэтгэл хөдөлгөм амжилт харуулав. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>4. ЭММИ атгасан анхны уугуул америк эмэгтэй жүжигчид</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/7a5177ae4bdc928baccecef8ec9786e7.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Энэ жилийн наадамд олон түүхэн үйл явдал тохиосны нэг нь хамгийн олон уугуул америкчууд нэр дэвшсэн явдал байлаа. Лили Гладстон болон Кали Рейс нар Эммигийн түүхэнд анх удаа нэр дэвшсэн уугуул америк эмэгтэй жүжигчид болж, харин жүжигчин Д’Фэроу Вун-А-Тайгийн хувьд эрэгтэй гол дүрийн төрөлд нэр дэвшсэн анхны уугуул америк эрэгтэй жүжигчин болсон юм.</p><p>"Killers of the Flower Moon" кинонд бүтээсэн дүрээрээ Оскарт нэр дэвшсэн Лили Гладстон энэ удаад анхны Эммидээ оролцож, уугуул америк иргэдийн дуу хоолой болсон билээ. Түүний улаан хивсний ёслолд өмссөн даашинзыг ч уугуул америк дизайнер бүтээсэн нь үзэгчдийн анхаарлыг онцгой татаж байлаа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. Анх удаа улаан хивсний ёслолд цустай гарын хээтэй оролцов<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/15abcd5d26afb40304fb525ff84c9b05.jpg"></p><p></p><p><br></p><p> Дээр дурдсан уугуул америк жүжигчин Д’Фэроу Вун-А-Тай зөвхөн шилдэг жүжиглэлт төдийгүй улаан хивсний ёслол дээрх ер бусын өнгө төрхөөрөө олны анхаарлын төвд орлоо. Тэрээр сураггүй алга болоод хөнөөгдсөн уугуул эмэгтэйн дурсгалд дуу хоолойгоо өргөн нүүрэндээ улаан өнгөөр будсан гарын хээтэй улаан хивсний ёслолд оролцсон нь тун онцлог, басхүү сэтгэл хөдлөм үйл явдал болж өнгөрсөн билээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>6. Warner Bros, Disney, Netflix-ийн өрсөлдөөн ширүүсэв</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/b302d2684f0709748db5bd9845d4ef80.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Netflix 26 Эмми өвөртөлж наадамд үзүүрлэсэн бол HBO/Max 14 Эммиг гэртээ авчирч, баян ходоод болов. Харин энэ удаагийн наадамд 60 Эммигийн эзэн болсон Disney үнэмлэхүй ялалт тогтоосон билээ. </p><p>Сонирхуулахад, хамгийн олон Эмми хүртсэн “The Bear”, “Shogun” нар хоёулаа Disney-н бүтээлүүд юм. Эдгээр цувралуудаас гадна Disney-н бүтээсэн “Jim Henson: Idea Man” баримтат кино таван Эмми хүртсэн гээд энэ жилийн наадмын өнгийг бүхэлдээ Disney тодорхойлсон гэхэд хилсдэхгүй. <br></p><p><br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">7. Хүлээлт өндөр байсан цувралууд хоосон буцав<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/8b7df8f12494151c43872826d34ed838.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>18 төрөлд нэр дэвшсэн, олны хайрыг хүлээсэн алдарт “Crown” цор ганц Эммигийн эзэн болсон нь тун гэнэтийн үйл явдал боллоо. Түүгээр ч зогсохгүй 21 төрөлд нэр дэвшээд байсан “Only Murders in the Building” цуврал үндсэн наадмаас өмнө телевизийн бус бүтээлээрээ гурван шагнал хүртсэн ч харамсалтй нь шагнал гардуулах ёслолын үеэр нэг ч Эмми хүртээгүй нь үзэгч, шүүмжлэгчдийг цочроосон хэрэг болсон юм. Түүнчлэн Apple Tv-ийн шилдэг цувралуудын нэг болох “The Morning Show” 16 төрөлд нэр дэвшсэн боловч мөн ганцхан шагналын эзэн болжээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>8. Латин америкчуудын дуу хоолой</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/61a1e40c6b145f5497d2457d3b862f4e.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Сүүлийн үед дэлхий дахинд хүчийг аваад буй тэгш эрх, эрх тэгш байдлыг жүжигчин Жон Лэгүизамо онцлон тэмдэглэж, тэр дундаа сүүлийн хэдэн арван жилийн турш дэлгэцнээ үргэлж хар бараанаар дүрслэгдэн ирсэн латин америк иргэдийн дуу хоолойг бусдад сонсгох хэрэгтэй буйг илтгэлдээ дурдав. Латин америкчууд тайз дэлгэцийн бүтээлд сөрөг дүрслэгдэн буйг сөргүүлж, тэгш эрх, олон талт байдлыг магтан дуулах цаг болсныг онцолсон нь энэ жилийн наадмын бас нэгэн онцлууштай үйл явдал болжээ.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">9. after party цэсэд юу байв?<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/ef269ead49babcf4f81a483c73785713.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Наадмын зочдын оройн зоогт Италийн тогооч Аугусто Пасини, Америкийн тогооч нар болох Брук Уильямсон болон Майкл Вольтажио нарын бэлдсэн тахиан махан шор (chicken souvlaki), хавчны махан хавчуурга (lobster salad sliders), ньоки (gnocchi), үхрийн махан стейк байв. Зочид Governors Gala-д амьд хөгжимтэй үдшийг доргиож баяраа тэмдэглэсэн байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">10. Наадмын хамгийн дэгжин жүжигчид<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/86da60e206e18198da5f88aa9aca5e12.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Наадмын өнгө төрхийг тодорхойлсон олон дэгжин, загварлаг зочид олны нүдэнд өртсөнөөс “Hollywood Reporter”-ийн зүгээс “The Bear”-ийн жүжигчин, өнгөрсөн жилийн Эммигийн эзэн Айо Эдебири, “Lessons in Chemistry”-ийн жүжигчин Бри Ларсон болон олон арван дүрээрээ үзэгчдийн сэтгэлд хоногшсон Эндрю Скотт нарыг онцлов. </p><p>Жүжигчин Айо Эдебири Bottega Veneta, Бри Ларсон Chanel, Эндрю Скотт Vivienne Westwood зэрэг дэлхийд нэр хүндтэй брэндүүдээр тус тус гоёсон нь сэтгүүлчдийн дуранд буужээ. </p> <blockquote><p>Нийтлэлийнхээ төгсгөлд бид голлох төрлүүдэд ялалт байгуулсан онцлох шагналын эздийг дурдаж байна.</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p><b>Драм цуврал:</b><br>- "The Crown”<br>- "Fallout”<br>- "The Gilded Age”<br>- "The Morning Show”<br>- "Mr. &amp; Mrs. Smith”<br>- <b>"Shogun” (Ялагч)</b><br>- "Slow Horses”<br>- "3 Body Problem”</p><p><b>Драм цувралын шилдэг эмэгтэй жүжигчид:</b><br>- Jennifer Aniston, "The Morning Show”<br>- Carrie Coon, "The Gilded Age”<br>- Maya Erskine, "Mr. &amp; Mrs. Smith”<br>- <b>Anna Sawai, "Shogun” (Ялагч)</b><br>- Imelda Staunton, "The Crown”<br>- Reese Witherspoon, "The Morning Show”</p><p><b>Драм цувралын шилдэг эрэгтэй жүжигчид:</b><br>- Idris Elba, "Hijack”<br>- Donald Glover, "Mr. &amp; Mrs. Smith”<br>- Walton Goggins, "Fallout”<br>- Gary Oldman, "Slow Horses”<br>- <b>Hiroyuki Sanada, "Shogun” (Ялагч)</b><br>- Dominic West, "The Crown”</p><p><b>Драм цувралын шилдэг эмэгтэй туслах жүжигчид:</b></p><p>- Christine Baranski, "The Gilded Age”<br>- Nicole Beharie, "The Morning Show”<br>- <b>Elizabeth Debicki, "The Crown” (Ялагч)</b><br>- Greta Lee, "The Morning Show”<br>- Lesley Manville, "The Crown”<br>- Karen Pittman, "The Morning Show”<br>- Holland Taylor, "The Morning Show”</p><p><b>Драм цувралын шилдэг эрэгтэй туслах жүжигчид:</b></p><p>- Tadanobu Asano, "Shogun”<br>- <b>Billy Crudup, "The Morning Show” (Ялагч)</b><br>- Mark Duplass, "The Morning Show”<br>- Jon Hamm, "The Morning Show”<br>- Takehiro Hira, "Shogun”<br>- Jack Lowden, "Slow Horses”<br>- Jonathan Pryce, "The Crown”</p><p><b>Инээдмийн цуврал:</b><br>- "Abbott Elementary”<br>- "The Bear”<br>- "Curb Your Enthusiasm”<br>- <b>"Hacks” (Ялагч)</b><br>- "Only Murders in the Building”<br>- "Palm Royale”<br>- "Reservation Dogs”<br>- "What We Do in the Shadows”</p><p><b>Инээдмийн цувралын </b><b>шилдэг эмэгтэй жүжигчид:</b><b> </b></p><p>- Quinta Brunson, "Abbott Elementary”<br>- Ayo Edebiri, "The Bear”<br>- Selena Gomez, "Only Murders in the Building”<br>- Maya Rudolph, "Loot”<br>- <b>Jean Smart, "Hacks” (Ялагч)</b><br>- Kristen Wiig, "Palm Royale”</p><p><b>Инээдмийн цувралын </b><b>шилдэг эрэгтэй жүжигчид:</b><b> <br></b></p><p>- Matt Berry, "What We Do in the Shadows”<br>- Larry David, "Curb Your Enthusiasm”<br>- Steve Martin, "Only Murders in the Building”<br>- Martin Short, "Only Murders in the Building”<br>- <b>Jeremy Allen White, "The Bear” (Ялагч)</b><br>- D'Pharaoh Woon-A-Tai, "Reservation Dogs”</p><p><b>Инээдмийн цувралын </b><b>шилдэг эрэгтэй туслах жүжигчид:</b><b><br></b></p><p>- Lionel Boyce, "The Bear”<br>- Paul W. Downs, "Hacks”<br>- <b>Ebon Moss-Bachrach, "The Bear” (Ялагч)</b><br>- Paul Rudd, "Only Murders in the Building”<br>- Tyler James Williams, "Abbott Elementary”<br>- Bowen Yang, "Saturday Night Live”</p><p><b>Инээдмийн цувралын </b><b>шилдэг эмэгтэй туслах жүжигчид:</b></p><p>- Carol Burnett, "Palm Royale”<br>- <b>Liza Colón-Zayas, "The Bear” (Ялагч)</b><br>- Hannah Einbinder, "Hacks”<br>- Janelle James, "Abbott Elementary”<br>- Sheryl Lee Ralph, "Abbott Elementary”<br>- Meryl Streep, "Only Murders in the Building”</p> </div>
Биднийг унтаж байхад Америкийн телевизийн салбарын уран бүтээлүүдэд олгодог хамгийн дээд шагнал болох Эмми болж өнгөрөв. Өнгөрөгч хоёрдугаар сард нээлтээ хийсэн даруйдаа үзэгчдийг байлдан дагуулсан “Shogun” цуврал энэ жилийн Эммигийн голлох шагналуудыг бүгдийг түүснээр наадмын онцлох гол дүр болсон юм. Бидний сайн танил болсон, салбараа “базаж” буй Netflix компани Disney-тэй ширүүхэн өрсөлдсөн бөгөөд аваргуудын барилдаан олны анхаарлыг байлдан дагуулан хэн түрүүлж, хэн үзүүрлэхийг хүн бүхэн амьсгаа даран хүлээж байв. Энэ жилийн наадмын содон үйл явдлын нэг нь анх удаа жүжигчин хүн нүүрэндээ цусан гарын хээтэйгээр оролцсон явдал байлаа. Үзэгчид, шүүмжлэгчдийн дунд өндөр хүлээлттэй байсан алдарт “The Crown”, “Only Murders in the Building” зэрэг цувралууд үзэгчдээ гонсойлгосон ч, төсөөлөөгүй эрхмүүд нэр хүндтэй шагналын эзэд болсон нь наадмыг улам сонирхолтой болгосон билээ. Ингээд 76 дахь удаагийн Эммигээс онцлох 10 мөчийг онцлон хүргэж байна. Ай даа, дараа жилийн Эмми ч хол байна даа. 1. Shogun цуврал 18 эммигийн эзэн болов Цувралын гол дүрийг бүтээсэн Хироюүки Санада “Өрнө, Дорныг холбосон бүтээл” хэмээсэн “Shogun” цуврал 18 Эммигийн өвөртлөн, дээд амжилт тогтоов. Ийнхүү XVI зууны үеийн “Шогүн” дэглэм (Японы эзэн хаан бэлгэ тэмдэг төдий оршин байсан цаг үе)-ийн Япон улсыг дүрслэн харуулсан “Shogun” цуврал шинэ түүх бүтээлээ. Зөвхөн ганц улирлаараа хамгийн олон Эммигийн эзэн болсон анхны түүхэн дээд амжилтыг “Shogun” баг бүтээсэн нь яахын аргагүй энэ удаагийн наадмын онцлох үйл явдал болов. Японы жүжигчин Х.Санада энэхүү бүтээлд бүтээсэн дүрээрээ анх удаа “Шилдэг драма цувралын гол дүр” шагналыг хүртсэн япон хүн болсон бол А.Савай анх удаа “Шилдэг драма цувралын эмэгтэй гол дүр”-ийн шагналыг хүртсэн Ази гаралтай эмэгтэй болсон гээд тус цуврал биднийг унтаж байхад амжилт, ялалтаар дүүрэн үдшийг үдлээ. 2. “The Bear” цуврал түүхэн амжилт тогтоов Үзэгчдийн хайр, хүндэтгэлийг хүртээд буй “The Bear” инээдмийн цуврал нийт 11 Эммигийн эзэн болж, "Shogun"-ын араас удаалсан бөгөөд өөрсдийн төрөлдөө дээд амжилт тогтоов. Тодруулбал, тус цуврал энэхүү гайхамшигтай амжилтыг ердөө ганцхан жилийн дотор бүтээсэн нь мөнхүү тод түүх болон бичигдэж, FX, Disney нарын магнайг тэнийлгэв. Түүнчлэн, “The Bear" 23 төрөлд нэр дэвшиж, хамгийн олон төрөлд нэр дэвшсэн инээдмийн цувралын дээд амжилтыг шинэчлэн тогтоожээ. Өмнө нь энэхүү амжилтыг 2009 онд бүтээгдсэн “30 Rock” цуврал эзэмшиж байсан байсан бөгөөд 15 жилийн туршид огт эвдэгдээгүй байсан юм. 3. х.Санада ЭММИ АТГАСАН АНХНЫ япон хүн болов Их наран улсаас анх удаа Эммигийн шагналыг жүжигчин Хироюүки Санада хүртлээ. Тэрээр наадмын үеэр хоёр удаа үг хэлсэн бөгөөд “Shogun” багыг Эмми хүртэхэд өөрийн эх хэлээрээ сэтгэл хөдлөм, уран яруу үг хэлсэн билээ. “Бидний мөрөөдөл тэнгис, далайг ч гатлан, Өрнө, Дорныг холбосон билээ. Багын хамт олондоо, мөн найруулагч, өдийг хүртэл тусалж, дэмжсэн хүн бүхэнд зүрхнийхээ угаас гүнээ талархаж байгааг минь хүлээн авна уу” хэмээсэн Х.Санадагийн үг хүмүүсийн нүдэнд нулимс цийлгэнүүлсэн нь камерт өртжээ. Кино уран бүтээл ямар их хүмүүсийн хүч хөдөлмөр, зүрх сэтгэлээр бүтдэгийн тод жишээг "Shogun" багийн сэтгэл хөдөлгөм амжилт харуулав. 4. ЭММИ атгасан анхны уугуул америк эмэгтэй жүжигчид Энэ жилийн наадамд олон түүхэн үйл явдал тохиосны нэг нь хамгийн олон уугуул америкчууд нэр дэвшсэн явдал байлаа. Лили Гладстон болон Кали Рейс нар Эммигийн түүхэнд анх удаа нэр дэвшсэн уугуул америк эмэгтэй жүжигчид болж, харин жүжигчин Д’Фэроу Вун-А-Тайгийн хувьд эрэгтэй гол дүрийн төрөлд нэр дэвшсэн анхны уугуул америк эрэгтэй жүжигчин болсон юм. "Killers of the Flower Moon" кинонд бүтээсэн дүрээрээ Оскарт нэр дэвшсэн Лили Гладстон энэ удаад анхны Эммидээ оролцож, уугуул америк иргэдийн дуу хоолой болсон билээ. Түүний улаан хивсний ёслолд өмссөн даашинзыг ч уугуул америк дизайнер бүтээсэн нь үзэгчдийн анхаарлыг онцгой татаж байлаа. 5. Анх удаа улаан хивсний ёслолд цустай гарын хээтэй оролцов Дээр дурдсан уугуул америк жүжигчин Д’Фэроу Вун-А-Тай зөвхөн шилдэг жүжиглэлт төдийгүй улаан хивсний ёслол дээрх ер бусын өнгө төрхөөрөө олны анхаарлын төвд орлоо. Тэрээр сураггүй алга болоод хөнөөгдсөн уугуул эмэгтэйн дурсгалд дуу хоолойгоо өргөн нүүрэндээ улаан өнгөөр будсан гарын хээтэй улаан хивсний ёслолд оролцсон нь тун онцлог, басхүү сэтгэл хөдлөм үйл явдал болж өнгөрсөн билээ. 6. Warner Bros, Disney, Netflix-ийн өрсөлдөөн ширүүсэв Netflix 26 Эмми өвөртөлж наадамд үзүүрлэсэн бол HBO/Max 14 Эммиг гэртээ авчирч, баян ходоод болов. Харин энэ удаагийн наадамд 60 Эммигийн эзэн болсон Disney үнэмлэхүй ялалт тогтоосон билээ. Сонирхуулахад, хамгийн олон Эмми хүртсэн “The Bear”, “Shogun” нар хоёулаа Disney-н бүтээлүүд юм. Эдгээр цувралуудаас гадна Disney-н бүтээсэн “Jim Henson: Idea Man” баримтат кино таван Эмми хүртсэн гээд энэ жилийн наадмын өнгийг бүхэлдээ Disney тодорхойлсон гэхэд хилсдэхгүй. 7. Хүлээлт өндөр байсан цувралууд хоосон буцав 18 төрөлд нэр дэвшсэн, олны хайрыг хүлээсэн алдарт “Crown” цор ганц Эммигийн эзэн болсон нь тун гэнэтийн үйл явдал боллоо. Түүгээр ч зогсохгүй 21 төрөлд нэр дэвшээд байсан “Only Murders in the Building” цуврал үндсэн наадмаас өмнө телевизийн бус бүтээлээрээ гурван шагнал хүртсэн ч харамсалтй нь шагнал гардуулах ёслолын үеэр нэг ч Эмми хүртээгүй нь үзэгч, шүүмжлэгчдийг цочроосон хэрэг болсон юм. Түүнчлэн Apple Tv-ийн шилдэг цувралуудын нэг болох “The Morning Show” 16 төрөлд нэр дэвшсэн боловч мөн ганцхан шагналын эзэн болжээ. 8. Латин америкчуудын дуу хоолой Сүүлийн үед дэлхий дахинд хүчийг аваад буй тэгш эрх, эрх тэгш байдлыг жүжигчин Жон Лэгүизамо онцлон тэмдэглэж, тэр дундаа сүүлийн хэдэн арван жилийн турш дэлгэцнээ үргэлж хар бараанаар дүрслэгдэн ирсэн латин америк иргэдийн дуу хоолойг бусдад сонсгох хэрэгтэй буйг илтгэлдээ дурдав. Латин америкчууд тайз дэлгэцийн бүтээлд сөрөг дүрслэгдэн буйг сөргүүлж, тэгш эрх, олон талт байдлыг магтан дуулах цаг болсныг онцолсон нь энэ жилийн наадмын бас нэгэн онцлууштай үйл явдал болжээ. 9. after party цэсэд юу байв? Наадмын зочдын оройн зоогт Италийн тогооч Аугусто Пасини, Америкийн тогооч нар болох Брук Уильямсон болон Майкл Вольтажио нарын бэлдсэн тахиан махан шор (chicken souvlaki), хавчны махан хавчуурга (lobster salad sliders), ньоки (gnocchi), үхрийн махан стейк байв. Зочид Governors Gala-д амьд хөгжимтэй үдшийг доргиож баяраа тэмдэглэсэн байна. 10. Наадмын хамгийн дэгжин жүжигчид Наадмын өнгө төрхийг тодорхойлсон олон дэгжин, загварлаг зочид олны нүдэнд өртсөнөөс “Hollywood Reporter”-ийн зүгээс “The Bear”-ийн жүжигчин, өнгөрсөн жилийн Эммигийн эзэн Айо Эдебири, “Lessons in Chemistry”-ийн жүжигчин Бри Ларсон болон олон арван дүрээрээ үзэгчдийн сэтгэлд хоногшсон Эндрю Скотт нарыг онцлов. Жүжигчин Айо Эдебири Bottega Veneta, Бри Ларсон Chanel, Эндрю Скотт Vivienne Westwood зэрэг дэлхийд нэр хүндтэй брэндүүдээр тус тус гоёсон нь сэтгүүлчдийн дуранд буужээ. Нийтлэлийнхээ төгсгөлд бид голлох төрлүүдэд ялалт байгуулсан онцлох шагналын эздийг дурдаж байна. Драм цуврал: - "The Crown” - "Fallout” - "The Gilded Age” - "The Morning Show” - "Mr. & Mrs. Smith” - "Shogun” (Ялагч) - "Slow Horses” - "3 Body Problem” Драм цувралын шилдэг эмэгтэй жүжигчид: - Jennifer Aniston, "The Morning Show” - Carrie Coon, "The Gilded Age” - Maya Erskine, "Mr. & Mrs. Smith” - Anna Sawai, "Shogun” (Ялагч) - Imelda Staunton, "The Crown” - Reese Witherspoon, "The Morning Show” Драм цувралын шилдэг эрэгтэй жүжигчид: - Idris Elba, "Hijack” - Donald Glover, "Mr. & Mrs. Smith” - Walton Goggins, "Fallout” - Gary Oldman, "Slow Horses” - Hiroyuki Sanada, "Shogun” (Ялагч) - Dominic West, "The Crown” Драм цувралын шилдэг эмэгтэй туслах жүжигчид: - Christine Baranski, "The Gilded Age” - Nicole Beharie, "The Morning Show” - Elizabeth Debicki, "The Crown” (Ялагч) - Greta Lee, "The Morning Show” - Lesley Manville, "The Crown” - Karen Pittman, "The Morning Show” - Holland Taylor, "The Morning Show” Драм цувралын шилдэг эрэгтэй туслах жүжигчид: - Tadanobu Asano, "Shogun” - Billy Crudup, "The Morning Show” (Ялагч) - Mark Duplass, "The Morning Show” - Jon Hamm, "The Morning Show” - Takehiro Hira, "Shogun” - Jack Lowden, "Slow Horses” - Jonathan Pryce, "The Crown” Инээдмийн цуврал: - "Abbott Elementary” - "The Bear” - "Curb Your Enthusiasm” - "Hacks” (Ялагч) - "Only Murders in the Building” - "Palm Royale” - "Reservation Dogs” - "What We Do in the Shadows” Инээдмийн цувралын шилдэг эмэгтэй жүжигчид: - Quinta Brunson, "Abbott Elementary” - Ayo Edebiri, "The Bear” - Selena Gomez, "Only Murders in the Building” - Maya Rudolph, "Loot” - Jean Smart, "Hacks” (Ялагч) - Kristen Wiig, "Palm Royale” Инээдмийн цувралын шилдэг эрэгтэй жүжигчид: - Matt Berry, "What We Do in the Shadows” - Larry David, "Curb Your Enthusiasm” - Steve Martin, "Only Murders in the Building” - Martin Short, "Only Murders in the Building” - Jeremy Allen White, "The Bear” (Ялагч) - D'Pharaoh Woon-A-Tai, "Reservation Dogs” Инээдмийн цувралын шилдэг эрэгтэй туслах жүжигчид: - Lionel Boyce, "The Bear” - Paul W. Downs, "Hacks” - Ebon Moss-Bachrach, "The Bear” (Ялагч) - Paul Rudd, "Only Murders in the Building” - Tyler James Williams, "Abbott Elementary” - Bowen Yang, "Saturday Night Live” Инээдмийн цувралын шилдэг эмэгтэй туслах жүжигчид: - Carol Burnett, "Palm Royale” - Liza Colón-Zayas, "The Bear” (Ялагч) - Hannah Einbinder, "Hacks” - Janelle James, "Abbott Elementary” - Sheryl Lee Ralph, "Abbott Elementary” - Meryl Streep, "Only Murders in the Building”
**Биднийг унтаж байхад Америкийн телевизийн салбарын уран бүтээлүүдэд олгодог хамгийн дээд шагнал болох Эмми болж өнгөрөв. Өнгөрөгч хоёрдугаар сард нээлтээ хийсэн даруйдаа үзэгчдийг байлдан дагуулсан “Shogun” цуврал энэ жилийн Эммигийн голлох шагналуудыг бүгдийг түүснээр наадмын онцлох гол дүр болсон юм.** **Бидний сайн танил болсон, салбараа “базаж” буй Netflix компани Disney-тэй ширүүхэн өрсөлдсөн бөгөөд аваргуудын барилдаан олны анхаарлыг байлдан дагуулан хэн түрүүлж, хэн үзүүрлэхийг хүн бүхэн амьсгаа даран хүлээж байв.** **Энэ жилийн наадмын содон үйл явдлын нэг нь анх удаа жүжигчин хүн нүүрэндээ цусан гарын хээтэйгээр оролцсон явдал байлаа. Үзэгчид, шүүмжлэгчдийн дунд өндөр хүлээлттэй байсан алдарт “The Crown”, “Only Murders in the Building” зэрэг цувралууд үзэгчдээ гонсойлгосон ч, төсөөлөөгүй эрхмүүд нэр хүндтэй шагналын эзэд болсон нь наадмыг улам сонирхолтой болгосон билээ.** **Ингээд 76 дахь удаагийн Эммигээс онцлох 10 мөчийг онцлон хүргэж байна. Ай даа, дараа жилийн Эмми ч хол байна даа.** ### 1. Shogun цуврал 18 эммигийн эзэн болов Цувралын гол дүрийг бүтээсэн Хироюүки Санада “Өрнө, Дорныг холбосон бүтээл” хэмээсэн “Shogun” цуврал 18 Эммигийн өвөртлөн, дээд амжилт тогтоов. Ийнхүү XVI зууны үеийн “Шогүн” дэглэм (Японы эзэн хаан бэлгэ тэмдэг төдий оршин байсан цаг үе)-ийн Япон улсыг дүрслэн харуулсан “Shogun” цуврал шинэ түүх бүтээлээ. Зөвхөн ганц улирлаараа хамгийн олон Эммигийн эзэн болсон анхны түүхэн дээд амжилтыг “Shogun” баг бүтээсэн нь яахын аргагүй энэ удаагийн наадмын онцлох үйл явдал болов. Японы жүжигчин Х.Санада энэхүү бүтээлд бүтээсэн дүрээрээ анх удаа “Шилдэг драма цувралын гол дүр” шагналыг хүртсэн япон хүн болсон бол А.Савай анх удаа “Шилдэг драма цувралын эмэгтэй гол дүр”-ийн шагналыг хүртсэн Ази гаралтай эмэгтэй болсон гээд тус цуврал биднийг унтаж байхад амжилт, ялалтаар дүүрэн үдшийг үдлээ. ### 2. “The Bear” цуврал түүхэн амжилт тогтоов Үзэгчдийн хайр, хүндэтгэлийг хүртээд буй “The Bear” инээдмийн цуврал нийт 11 Эммигийн эзэн болж, "Shogun"-ын араас удаалсан бөгөөд өөрсдийн төрөлдөө дээд амжилт тогтоов. Тодруулбал, тус цуврал энэхүү гайхамшигтай амжилтыг ердөө ганцхан жилийн дотор бүтээсэн нь мөнхүү тод түүх болон бичигдэж, FX, Disney нарын магнайг тэнийлгэв. Түүнчлэн, “The Bear" 23 төрөлд нэр дэвшиж, хамгийн олон төрөлд нэр дэвшсэн инээдмийн цувралын дээд амжилтыг шинэчлэн тогтоожээ. Өмнө нь энэхүү амжилтыг 2009 онд бүтээгдсэн “30 Rock” цуврал эзэмшиж байсан байсан бөгөөд 15 жилийн туршид огт эвдэгдээгүй байсан юм. ### 3. х.Санада ЭММИ АТГАСАН АНХНЫ япон хүн болов Их наран улсаас анх удаа Эммигийн шагналыг жүжигчин Хироюүки Санада хүртлээ. Тэрээр наадмын үеэр хоёр удаа үг хэлсэн бөгөөд “Shogun” багыг Эмми хүртэхэд өөрийн эх хэлээрээ сэтгэл хөдлөм, уран яруу үг хэлсэн билээ. *“Бидний мөрөөдөл тэнгис, далайг ч гатлан, Өрнө, Дорныг холбосон билээ. Багын хамт олондоо, мөн найруулагч, өдийг хүртэл тусалж, дэмжсэн хүн бүхэнд зүрхнийхээ угаас гүнээ талархаж байгааг минь хүлээн авна уу”* хэмээсэн Х.Санадагийн үг хүмүүсийн нүдэнд нулимс цийлгэнүүлсэн нь камерт өртжээ. Кино уран бүтээл ямар их хүмүүсийн хүч хөдөлмөр, зүрх сэтгэлээр бүтдэгийн тод жишээг "Shogun" багийн сэтгэл хөдөлгөм амжилт харуулав. ### 4. ЭММИ атгасан анхны уугуул америк эмэгтэй жүжигчид Энэ жилийн наадамд олон түүхэн үйл явдал тохиосны нэг нь хамгийн олон уугуул америкчууд нэр дэвшсэн явдал байлаа. Лили Гладстон болон Кали Рейс нар Эммигийн түүхэнд анх удаа нэр дэвшсэн уугуул америк эмэгтэй жүжигчид болж, харин жүжигчин Д’Фэроу Вун-А-Тайгийн хувьд эрэгтэй гол дүрийн төрөлд нэр дэвшсэн анхны уугуул америк эрэгтэй жүжигчин болсон юм. "Killers of the Flower Moon" кинонд бүтээсэн дүрээрээ Оскарт нэр дэвшсэн Лили Гладстон энэ удаад анхны Эммидээ оролцож, уугуул америк иргэдийн дуу хоолой болсон билээ. Түүний улаан хивсний ёслолд өмссөн даашинзыг ч уугуул америк дизайнер бүтээсэн нь үзэгчдийн анхаарлыг онцгой татаж байлаа. ### 5. Анх удаа улаан хивсний ёслолд цустай гарын хээтэй оролцов Дээр дурдсан уугуул америк жүжигчин Д’Фэроу Вун-А-Тай зөвхөн шилдэг жүжиглэлт төдийгүй улаан хивсний ёслол дээрх ер бусын өнгө төрхөөрөө олны анхаарлын төвд орлоо. Тэрээр сураггүй алга болоод хөнөөгдсөн уугуул эмэгтэйн дурсгалд дуу хоолойгоо өргөн нүүрэндээ улаан өнгөөр будсан гарын хээтэй улаан хивсний ёслолд оролцсон нь тун онцлог, басхүү сэтгэл хөдлөм үйл явдал болж өнгөрсөн билээ. ### 6. Warner Bros, Disney, Netflix-ийн өрсөлдөөн ширүүсэв Netflix 26 Эмми өвөртөлж наадамд үзүүрлэсэн бол HBO/Max 14 Эммиг гэртээ авчирч, баян ходоод болов. Харин энэ удаагийн наадамд 60 Эммигийн эзэн болсон Disney үнэмлэхүй ялалт тогтоосон билээ. Сонирхуулахад, хамгийн олон Эмми хүртсэн “The Bear”, “Shogun” нар хоёулаа Disney-н бүтээлүүд юм. Эдгээр цувралуудаас гадна Disney-н бүтээсэн “Jim Henson: Idea Man” баримтат кино таван Эмми хүртсэн гээд энэ жилийн наадмын өнгийг бүхэлдээ Disney тодорхойлсон гэхэд хилсдэхгүй. ### 7. Хүлээлт өндөр байсан цувралууд хоосон буцав 18 төрөлд нэр дэвшсэн, олны хайрыг хүлээсэн алдарт “Crown” цор ганц Эммигийн эзэн болсон нь тун гэнэтийн үйл явдал боллоо. Түүгээр ч зогсохгүй 21 төрөлд нэр дэвшээд байсан “Only Murders in the Building” цуврал үндсэн наадмаас өмнө телевизийн бус бүтээлээрээ гурван шагнал хүртсэн ч харамсалтй нь шагнал гардуулах ёслолын үеэр нэг ч Эмми хүртээгүй нь үзэгч, шүүмжлэгчдийг цочроосон хэрэг болсон юм. Түүнчлэн Apple Tv-ийн шилдэг цувралуудын нэг болох “The Morning Show” 16 төрөлд нэр дэвшсэн боловч мөн ганцхан шагналын эзэн болжээ. ### 8. Латин америкчуудын дуу хоолой Сүүлийн үед дэлхий дахинд хүчийг аваад буй тэгш эрх, эрх тэгш байдлыг жүжигчин Жон Лэгүизамо онцлон тэмдэглэж, тэр дундаа сүүлийн хэдэн арван жилийн турш дэлгэцнээ үргэлж хар бараанаар дүрслэгдэн ирсэн латин америк иргэдийн дуу хоолойг бусдад сонсгох хэрэгтэй буйг илтгэлдээ дурдав. Латин америкчууд тайз дэлгэцийн бүтээлд сөрөг дүрслэгдэн буйг сөргүүлж, тэгш эрх, олон талт байдлыг магтан дуулах цаг болсныг онцолсон нь энэ жилийн наадмын бас нэгэн онцлууштай үйл явдал болжээ. ### 9. after party цэсэд юу байв? Наадмын зочдын оройн зоогт Италийн тогооч Аугусто Пасини, Америкийн тогооч нар болох Брук Уильямсон болон Майкл Вольтажио нарын бэлдсэн тахиан махан шор (chicken souvlaki), хавчны махан хавчуурга (lobster salad sliders), ньоки (gnocchi), үхрийн махан стейк байв. Зочид Governors Gala-д амьд хөгжимтэй үдшийг доргиож баяраа тэмдэглэсэн байна. ### 10. Наадмын хамгийн дэгжин жүжигчид Наадмын өнгө төрхийг тодорхойлсон олон дэгжин, загварлаг зочид олны нүдэнд өртсөнөөс “Hollywood Reporter”-ийн зүгээс “The Bear”-ийн жүжигчин, өнгөрсөн жилийн Эммигийн эзэн Айо Эдебири, “Lessons in Chemistry”-ийн жүжигчин Бри Ларсон болон олон арван дүрээрээ үзэгчдийн сэтгэлд хоногшсон Эндрю Скотт нарыг онцлов. Жүжигчин Айо Эдебири Bottega Veneta, Бри Ларсон Chanel, Эндрю Скотт Vivienne Westwood зэрэг дэлхийд нэр хүндтэй брэндүүдээр тус тус гоёсон нь сэтгүүлчдийн дуранд буужээ. > Нийтлэлийнхээ төгсгөлд бид голлох төрлүүдэд ялалт байгуулсан онцлох шагналын эздийг дурдаж байна. **Драм цуврал:** - "The Crown” - "Fallout” - "The Gilded Age” - "The Morning Show” - "Mr. & Mrs. Smith” - **"Shogun” (Ялагч)** - "Slow Horses” - "3 Body Problem” **Драм цувралын шилдэг эмэгтэй жүжигчид:** - Jennifer Aniston, "The Morning Show” - Carrie Coon, "The Gilded Age” - Maya Erskine, "Mr. & Mrs. Smith” - **Anna Sawai, "Shogun” (Ялагч)** - Imelda Staunton, "The Crown” - Reese Witherspoon, "The Morning Show” **Драм цувралын шилдэг эрэгтэй жүжигчид:** - Idris Elba, "Hijack” - Donald Glover, "Mr. & Mrs. Smith” - Walton Goggins, "Fallout” - Gary Oldman, "Slow Horses” - **Hiroyuki Sanada, "Shogun” (Ялагч)** - Dominic West, "The Crown” **Драм цувралын шилдэг эмэгтэй туслах жүжигчид:** - Christine Baranski, "The Gilded Age” - Nicole Beharie, "The Morning Show” - **Elizabeth Debicki, "The Crown” (Ялагч)** - Greta Lee, "The Morning Show” - Lesley Manville, "The Crown” - Karen Pittman, "The Morning Show” - Holland Taylor, "The Morning Show” **Драм цувралын шилдэг эрэгтэй туслах жүжигчид:** - Tadanobu Asano, "Shogun” - **Billy Crudup, "The Morning Show” (Ялагч)** - Mark Duplass, "The Morning Show” - Jon Hamm, "The Morning Show” - Takehiro Hira, "Shogun” - Jack Lowden, "Slow Horses” - Jonathan Pryce, "The Crown” **Инээдмийн цуврал:** - "Abbott Elementary” - "The Bear” - "Curb Your Enthusiasm” - **"Hacks” (Ялагч)** - "Only Murders in the Building” - "Palm Royale” - "Reservation Dogs” - "What We Do in the Shadows” **Инээдмийн цувралын** **шилдэг эмэгтэй жүжигчид:** - Quinta Brunson, "Abbott Elementary” - Ayo Edebiri, "The Bear” - Selena Gomez, "Only Murders in the Building” - Maya Rudolph, "Loot” - **Jean Smart, "Hacks” (Ялагч)** - Kristen Wiig, "Palm Royale” **Инээдмийн цувралын** **шилдэг эрэгтэй жүжигчид:** - Matt Berry, "What We Do in the Shadows” - Larry David, "Curb Your Enthusiasm” - Steve Martin, "Only Murders in the Building” - Martin Short, "Only Murders in the Building” - **Jeremy Allen White, "The Bear” (Ялагч)** - D'Pharaoh Woon-A-Tai, "Reservation Dogs” **Инээдмийн цувралын** **шилдэг эрэгтэй туслах жүжигчид:** - Lionel Boyce, "The Bear” - Paul W. Downs, "Hacks” - **Ebon Moss-Bachrach, "The Bear” (Ялагч)** - Paul Rudd, "Only Murders in the Building” - Tyler James Williams, "Abbott Elementary” - Bowen Yang, "Saturday Night Live” **Инээдмийн цувралын** **шилдэг эмэгтэй туслах жүжигчид:** - Carol Burnett, "Palm Royale” - **Liza Colón-Zayas, "The Bear” (Ялагч)** - Hannah Einbinder, "Hacks” - Janelle James, "Abbott Elementary” - Sheryl Lee Ralph, "Abbott Elementary” - Meryl Streep, "Only Murders in the Building”
https://unread.today/c/https-unread-today-c-book-brianna-wiest
Номын тухай
Maral Altankhuyag
2024-03-23T00:00:00
3 сарын 23, 2024
Брианна Виестийн “The Mountain is You: Transforming Self-Sabotage Into Self-Mastery
<div class="article-body"> <h2>Дөнгөж хорин есөн насандаа есөн ном бичиж, гурав нь олон улсын шилдгээр шалгарч, 30 гаруй хэлнээ орчуулагдан дэлхий даяар нэг сая гаруй хувь борлуулагдана гэдэг хэн бүхний хүрч чадах амжилт биш билээ. Англи хэл, жендэр судлаач мэргэжилтэй зохиолч Брианна Виест оюутан байхаасаа сургуулийнхаа сонинд редактороор ажиллаж, төгссөнийхөө дараа Forbes, Teen,Vogue зэрэг алдартай сэтгүүлүүдэд олон олон нийтлэлээ хэвлүүлж байв.<div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/16f4aad538a630b371f9b6bc449a90d1.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Номын тухай</h3><p></p><p dir="ltr">Урам зориг авах үедээ хувь хүний хөгжлийн ном, ажлын үр дүн базаахгүй бол бизнесийн ном, сэтгэл хөдлөлөө танихын тулд сэтгэлзүйн ном, бие чилээрхээд байвал анагаахын ном гэдэг шиг амьсгал давчдаж, амьдрал бүрхэг санагдсан үедээ барьж аваад суухад сэтгэл онгойлгох ном. </p><p dir="ltr">250 гаруй нүүртэй эл бүтээл 2020 онд гарснаас хойш олон улсын <a href="https://www.amazon.com/Mountain-You-Transforming-Self-Sabotage-Self-Mastery/dp/B09WXLQM7J/ref=sr_1_1?dib=eyJ2IjoiMSJ9.UnbYfLJdlm6o7XfIetbBBNd_9Va8FXgNZCSYf0zSAlX8Co6eXTTxPn8w8RZHNFUY6M3jiMlRd6ozg-Fnw0k8VqF71rP4KT3S3C_SHuXojEwtFuGRfWu74w-4zDY1eMrSgkJbR0Z4kTC3nae5DSzIkLcrXpD8QAetB8bGivoFX5zV0NkZoskBYlP27-Bkc_H4mF5cXRU37PSxtsUfn7PM0RUToghD7hLrErAyu43dl-Y.8UfjMbKXdbAD3OCRt6MBCQUUjRQ33tRn1NUX1xnNVYM&amp;dib_tag=se&amp;keywords=%E2%80%9CThe+Mountain+is+You%3A+Transforming+Self-Sabotage+Into+Self-Mastery&amp;qid=1711172317&amp;sr=8-1">шилдэг борлуулалттай ном </a>болж, дэлхий дахинаа 30 гаруй хэлээр хэвлэгджээ. Хөгшин, залуу хэн ч бай бидний хувьд өөрийгөө хөгжүүлж, хувийн амьдрал, карьераа төлөвлөж, одоогийнхоосоо илүү дээр хувилбараа бүтээх нь амьдралын чухал зорилго. Угтаа холын төгс төгөлдөрт хүрэх бус одоо буй төгс бус санагдах нөхцлөө ч сайнаар хүлээн авахын тухай ухааруулсан нь энэхүү номын гол агуулга. </p><p dir="ltr">Өдөр өдрийн бие чилээрхэл, сэтгэл тавгүйтэл, ажлын бүтээмж ахицдаа хямарч буй хэн нэгэнд амарч суунгаа хөнгөн эргэцүүлж, тайвшрах боломж олгох ном.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/8c8ef77230d36a7f8494c8ad140a0352.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Яагаад унших вэ?</h3><p></p><p dir="ltr">Алдартай энэхүү номд шинжлэх ухааны баримт, нарийн судалгаа, практик туршлагын тухай дурдаагүй боловч бидний хувь хүн бүрд тулгардаг сэтгэлд тээглэх асуудлыг хэрхэн харж, хандах вэ гэдэг сонголт, боломж, гаргалгааг санал болгоно. Мэдээж эл номд дурдагдах өөрийгөө хайрлах, байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрөх агуулгыг өдөр тутамдаа хэрэгжүүлбэл, үр дүнд нь амьдралаа эерэг зүг рүү эргүүлж болно. </p><p dir="ltr">“Байгалийн бүх зүйл төгс бус. Харин төгс бус байдлаас өсөлт бий болдог” гэх хэсгийг уншихдаа бага боловч өдөр бүр тогтмол суралцаж, хөгжиж, өөрчлөгдөж байгаа өөртөө багахан урамшив. </p><p dir="ltr">Амжилт гэдэг хэрхэн харахаас шалтгаалах субьектив ойлголт бөгөөд зохиолч бидэнд амьдралдаа юуг амжилт гэж хүлээн авахыг өөрийнхөөрөө ойлгох тухай өгүүлсэн юм. Угтаа нийгмийн хүлээлт, харьцуулалт нь биднийг сэтгэл санаа, хөрөнгө санхүүгээр хорлон сүйтгэхэд хүргэдэг. Self Sabotage буюу бид өөрсдөө, өөрсдийгөө хорлон сүйтгэж буй гэдэг нь туйлын хүслээсээ албаар, ухамсартайгаар татгалзаж, даван гарч чадахгүй гэдэгтээ өөрийгөө итгүүлсэн арга аж. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2c85a3b71194608a280526ec5bab97f0.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">УНШИГЧИЙН СЭТГЭГДЭЛ</h3><p></p><p dir="ltr">Дэлхий даяар техник технологи үсрэнгүй хөгжиж, тав тух, тансаглал нэмэгдсэн ч хүмүүс бид улам бүр бага инээж, хэт их ажиллаж, ядарч орой унтаж, хааяа нэг уншиж, хаа сайгүй дэлгэц ширтдэг болж. Үүнийг уншаад танил гэж хүлээн авах хүн лавтай олон болов уу. </p><p dir="ltr">Хамгийн хэцүү нь олон хүн үүнд өөрийгөө зэмлэдэг. Ажилдаа анхааралгүй, эрүүл зөв хооллодоггүй, шөнө унтаж чаддаггүй энэ бүхэн миний л буруу гэж өөрийгөө үгүйсгэн сэтгэлээ шимэгчилдэг. Ханиад хүрвэл ханиадны эм ууж, шалбарч бэртвэл тос түрхэж, толгой өвдвөл өвчин намдаагч уудаг шиг завгүй, стресстэй амьдралдаа завсар гаргаж амьсгаа авахыг хүсвэл энэ номыг уншаарай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/c37ad9670b4391e5e8e4f9abf78439bd.jpg"></p> </div>
Дөнгөж хорин есөн насандаа есөн ном бичиж, гурав нь олон улсын шилдгээр шалгарч, 30 гаруй хэлнээ орчуулагдан дэлхий даяар нэг сая гаруй хувь борлуулагдана гэдэг хэн бүхний хүрч чадах амжилт биш билээ. Англи хэл, жендэр судлаач мэргэжилтэй зохиолч Брианна Виест оюутан байхаасаа сургуулийнхаа сонинд редактороор ажиллаж, төгссөнийхөө дараа Forbes, Teen,Vogue зэрэг алдартай сэтгүүлүүдэд олон олон нийтлэлээ хэвлүүлж байв. Номын тухай Урам зориг авах үедээ хувь хүний хөгжлийн ном, ажлын үр дүн базаахгүй бол бизнесийн ном, сэтгэл хөдлөлөө танихын тулд сэтгэлзүйн ном, бие чилээрхээд байвал анагаахын ном гэдэг шиг амьсгал давчдаж, амьдрал бүрхэг санагдсан үедээ барьж аваад суухад сэтгэл онгойлгох ном. 250 гаруй нүүртэй эл бүтээл 2020 онд гарснаас хойш олон улсын шилдэг борлуулалттай ном болж, дэлхий дахинаа 30 гаруй хэлээр хэвлэгджээ. Хөгшин, залуу хэн ч бай бидний хувьд өөрийгөө хөгжүүлж, хувийн амьдрал, карьераа төлөвлөж, одоогийнхоосоо илүү дээр хувилбараа бүтээх нь амьдралын чухал зорилго. Угтаа холын төгс төгөлдөрт хүрэх бус одоо буй төгс бус санагдах нөхцлөө ч сайнаар хүлээн авахын тухай ухааруулсан нь энэхүү номын гол агуулга. Өдөр өдрийн бие чилээрхэл, сэтгэл тавгүйтэл, ажлын бүтээмж ахицдаа хямарч буй хэн нэгэнд амарч суунгаа хөнгөн эргэцүүлж, тайвшрах боломж олгох ном. Яагаад унших вэ? Алдартай энэхүү номд шинжлэх ухааны баримт, нарийн судалгаа, практик туршлагын тухай дурдаагүй боловч бидний хувь хүн бүрд тулгардаг сэтгэлд тээглэх асуудлыг хэрхэн харж, хандах вэ гэдэг сонголт, боломж, гаргалгааг санал болгоно. Мэдээж эл номд дурдагдах өөрийгөө хайрлах, байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрөх агуулгыг өдөр тутамдаа хэрэгжүүлбэл, үр дүнд нь амьдралаа эерэг зүг рүү эргүүлж болно. “Байгалийн бүх зүйл төгс бус. Харин төгс бус байдлаас өсөлт бий болдог” гэх хэсгийг уншихдаа бага боловч өдөр бүр тогтмол суралцаж, хөгжиж, өөрчлөгдөж байгаа өөртөө багахан урамшив. Амжилт гэдэг хэрхэн харахаас шалтгаалах субьектив ойлголт бөгөөд зохиолч бидэнд амьдралдаа юуг амжилт гэж хүлээн авахыг өөрийнхөөрөө ойлгох тухай өгүүлсэн юм. Угтаа нийгмийн хүлээлт, харьцуулалт нь биднийг сэтгэл санаа, хөрөнгө санхүүгээр хорлон сүйтгэхэд хүргэдэг. Self Sabotage буюу бид өөрсдөө, өөрсдийгөө хорлон сүйтгэж буй гэдэг нь туйлын хүслээсээ албаар, ухамсартайгаар татгалзаж, даван гарч чадахгүй гэдэгтээ өөрийгөө итгүүлсэн арга аж. УНШИГЧИЙН СЭТГЭГДЭЛ Дэлхий даяар техник технологи үсрэнгүй хөгжиж, тав тух, тансаглал нэмэгдсэн ч хүмүүс бид улам бүр бага инээж, хэт их ажиллаж, ядарч орой унтаж, хааяа нэг уншиж, хаа сайгүй дэлгэц ширтдэг болж. Үүнийг уншаад танил гэж хүлээн авах хүн лавтай олон болов уу. Хамгийн хэцүү нь олон хүн үүнд өөрийгөө зэмлэдэг. Ажилдаа анхааралгүй, эрүүл зөв хооллодоггүй, шөнө унтаж чаддаггүй энэ бүхэн миний л буруу гэж өөрийгөө үгүйсгэн сэтгэлээ шимэгчилдэг. Ханиад хүрвэл ханиадны эм ууж, шалбарч бэртвэл тос түрхэж, толгой өвдвөл өвчин намдаагч уудаг шиг завгүй, стресстэй амьдралдаа завсар гаргаж амьсгаа авахыг хүсвэл энэ номыг уншаарай.
Дөнгөж хорин есөн насандаа есөн ном бичиж, гурав нь олон улсын шилдгээр шалгарч, 30 гаруй хэлнээ орчуулагдан дэлхий даяар нэг сая гаруй хувь борлуулагдана гэдэг хэн бүхний хүрч чадах амжилт биш билээ. Англи хэл, жендэр судлаач мэргэжилтэй зохиолч Брианна Виест оюутан байхаасаа сургуулийнхаа сонинд редактороор ажиллаж, төгссөнийхөө дараа Forbes, Teen,Vogue зэрэг алдартай сэтгүүлүүдэд олон олон нийтлэлээ хэвлүүлж байв. ### Номын тухай Урам зориг авах үедээ хувь хүний хөгжлийн ном, ажлын үр дүн базаахгүй бол бизнесийн ном, сэтгэл хөдлөлөө танихын тулд сэтгэлзүйн ном, бие чилээрхээд байвал анагаахын ном гэдэг шиг амьсгал давчдаж, амьдрал бүрхэг санагдсан үедээ барьж аваад суухад сэтгэл онгойлгох ном. 250 гаруй нүүртэй эл бүтээл 2020 онд гарснаас хойш олон улсын шилдэг борлуулалттай ном болж, дэлхий дахинаа 30 гаруй хэлээр хэвлэгджээ. Хөгшин, залуу хэн ч бай бидний хувьд өөрийгөө хөгжүүлж, хувийн амьдрал, карьераа төлөвлөж, одоогийнхоосоо илүү дээр хувилбараа бүтээх нь амьдралын чухал зорилго. Угтаа холын төгс төгөлдөрт хүрэх бус одоо буй төгс бус санагдах нөхцлөө ч сайнаар хүлээн авахын тухай ухааруулсан нь энэхүү номын гол агуулга. Өдөр өдрийн бие чилээрхэл, сэтгэл тавгүйтэл, ажлын бүтээмж ахицдаа хямарч буй хэн нэгэнд амарч суунгаа хөнгөн эргэцүүлж, тайвшрах боломж олгох ном. ### Яагаад унших вэ? Алдартай энэхүү номд шинжлэх ухааны баримт, нарийн судалгаа, практик туршлагын тухай дурдаагүй боловч бидний хувь хүн бүрд тулгардаг сэтгэлд тээглэх асуудлыг хэрхэн харж, хандах вэ гэдэг сонголт, боломж, гаргалгааг санал болгоно. Мэдээж эл номд дурдагдах өөрийгөө хайрлах, байгаагаар нь хүлээн зөвшөөрөх агуулгыг өдөр тутамдаа хэрэгжүүлбэл, үр дүнд нь амьдралаа эерэг зүг рүү эргүүлж болно. “Байгалийн бүх зүйл төгс бус. Харин төгс бус байдлаас өсөлт бий болдог” гэх хэсгийг уншихдаа бага боловч өдөр бүр тогтмол суралцаж, хөгжиж, өөрчлөгдөж байгаа өөртөө багахан урамшив. Амжилт гэдэг хэрхэн харахаас шалтгаалах субьектив ойлголт бөгөөд зохиолч бидэнд амьдралдаа юуг амжилт гэж хүлээн авахыг өөрийнхөөрөө ойлгох тухай өгүүлсэн юм. Угтаа нийгмийн хүлээлт, харьцуулалт нь биднийг сэтгэл санаа, хөрөнгө санхүүгээр хорлон сүйтгэхэд хүргэдэг. Self Sabotage буюу бид өөрсдөө, өөрсдийгөө хорлон сүйтгэж буй гэдэг нь туйлын хүслээсээ албаар, ухамсартайгаар татгалзаж, даван гарч чадахгүй гэдэгтээ өөрийгөө итгүүлсэн арга аж. ### УНШИГЧИЙН СЭТГЭГДЭЛ Дэлхий даяар техник технологи үсрэнгүй хөгжиж, тав тух, тансаглал нэмэгдсэн ч хүмүүс бид улам бүр бага инээж, хэт их ажиллаж, ядарч орой унтаж, хааяа нэг уншиж, хаа сайгүй дэлгэц ширтдэг болж. Үүнийг уншаад танил гэж хүлээн авах хүн лавтай олон болов уу. Хамгийн хэцүү нь олон хүн үүнд өөрийгөө зэмлэдэг. Ажилдаа анхааралгүй, эрүүл зөв хооллодоггүй, шөнө унтаж чаддаггүй энэ бүхэн миний л буруу гэж өөрийгөө үгүйсгэн сэтгэлээ шимэгчилдэг. Ханиад хүрвэл ханиадны эм ууж, шалбарч бэртвэл тос түрхэж, толгой өвдвөл өвчин намдаагч уудаг шиг завгүй, стресстэй амьдралдаа завсар гаргаж амьсгаа авахыг хүсвэл энэ номыг уншаарай.
https://unread.today/c/10x10-eruul-mend
10 ертөнц, 10 өнцөг
Unread Today
2022-04-28T00:00:00
4 сарын 28, 2022
Эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмж
<div class="article-body"> <h2><div>Эрүүл бие махбодь гэдэг хүний хамгийн чухал өмч хөрөнгө билээ. Хүн төрөлхтөн олон зуун жилийн турш эрүүл амьдрах арга ухааныг хуримтлуулж, шинжлэх ухааны гайхам нээлтүүд хийсээр байгаа ч өдгөө 400 сая гаруй хүн эрүүл мэндийн наад захын үйлчилгээ авч чадахгүй хэвээр байгаа нь харамсалтай. </div><div><br></div><div>НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн зорилгод халдварт бус өвчнөөс үүдэлтэй цаг бусаар нас барах явдлыг 2025 он гэхэд 25 хувь бууруулах зорилт тавьсан билээ. Энэ хүрээнд бид ХААН Банктай хамтран бэлтгэдэг "Тогтвортой хөгжил 2030" цахим товхимлын энэ удаагийн дугаарт эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой сэдвийг онцолж байна. </div><div><br></div><div>Бид салбарын мэргэжилтнүүд болон иргэдийн төлөөлөл болох 10 хүний эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой бүтээлч санал, шийдэл дэвшүүлснийг энэхүү дугаараар дамжуулан хуваалцаж буйг хүлээн авна уу.</div><div><br></div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">i. Б.БАТЗАЯА, “ГАНЦХАН ШАЛТГААН” КИНОНЫ найруулагч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/6c5f9252e81df5c5dee84868d8a64517.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би өмнө нь эмнэлгийн хаалга татах байтугай ханиад ч хүрч үзээгүй байлаа. Тиймээс Монголын эмнэлгийн салбарын хүртээмж, үйлчилгээний талаар ярих хэмжээний сайн мэдээлэлтэй биш байж магадгүй ч өөрийн туулсан туршлагаа хуваалцъя.<br><br>Би хэдэн жилийн өмнө цусны хорт хавдартай хэмээн оношлогдож, шууд БНХАУ-ын Бээжин хотыг зорьж эмчилгээ хийлгэсэн юм. Эмчилгээний өвдөлтөөсөө болоод өндийж ч чадахгүй, бүх үйлдлээ эмч сувилагчид даатгахаас өөр аргагүй нөхцөлд байсан. Тэр үед эмч, сувилагч нарын ажил ямар хүнд байдгийг ойлгосон юм. Энэ хэрээр тэд хөдөлмөрөө хангалттай үнэлүүлж, хийж буй ажилдаа тохирсон цалингаа авдаг юм шиг санагдсан. Харин Монголд энэ тал дээр сайжруулах зүйлс олон байгаа нь харагддаг. Тиймээс эмч нарыг зохих ёсоор хөдөлмөрөө үнэлүүлдэг байгаасай гэж хүсэж байна.</p> <blockquote><p>"Би эмчилгээний өвдөлтөөсөө болоод өндийж ч чадахгүй, бүх үйлдлээ эмч сувилагчдаа даатгахаас өөр аргагүй нөхцөл байдалд байсан. Тэр үед л эмч, сувилагч нарын ажил ямар хүнд болохыг ойлгосон юм."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ii. П.Алтангэрэл, Сувилагч <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/6b633d9fae73a4340af18a52f9ed726a.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Жил ирэх тусам хувийн эмнэлгийн тоо нэмэгдэж, тэр хэмжээгээр хүний нөөцийн хүртээмжийн асуудал ч дагаад хөндөгдөх болсон. Сувилагч гэх мэргэжлийн үнэ цэнийг хүн бүр ойлгож, үнэлээсэй гэж хүсдэг. Хариуцлага өндөртэй мэргэжил боловч цалин бага, мэргэжлийн үнэлэмж доогуур учраас энэ чиглэлээр суралцах хүмүүс цөөрч, хүний нөөцийн дутагдал үүсэж байгааг үгүйсгэхгүй. Мэргэжил бүхэн өөрийн гэсэн давуу тал, үнэ цэнтэй шүү дээ.<br></p> <blockquote><p>Сувилагч гэх мэргэжлийн үнэ цэнийг хүн бүр ойлгож, үнэлээсэй. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iii. Б.АРИУНЗАЯА, ӨРХИЙН ЭМЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/769fd12a906a14aae0fbb8f62fcf2a77.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Аль ч шатны эмнэлгийн байгууллагад ачаалал өндөр байдаг. Манай хороонд 10 мянга орчим иргэн аж төрдөг бөгөөд нэг эмч 2000-3000 хүнд үйлчилж зөвлөгөө, тусламж өгч байна. Эрүүл мэндийн хүртээмжийг сайжруулахад нэн тэргүүнд эмнэлгийн байрны хүрэлцээг нэмэгдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй гэж боддог.<br><br>Заримдаа дүн өвлийн ханиад томуу дэгдсэн ачаалалтай үеэр эцэг эхчүүд хүүхдээ гадаа тэврэн хүлээн зогсох тохиолдол ч цөөнгүй. Энэ асуудлыг шийдэх гаргалгаа нь тун энгийн. Нэг хороонд ногдох өрхийн эмнэлгийн тоог нэмэгдүүлж, тав тухтай, хүртээмжтэй орчныг бий болгож чадвал үйлчлүүлж байгаа иргэд болон ажиллаж байгаа бид сэтгэл хангалуун байх болно.</p> <blockquote><p>"Миний хувьд нэн тэргүүнд эмнэлгийн байрны хүрэлцээг нэмэгдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй гэж бодож байна."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iv. В.Ойдов, "Рехтус" ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/9e1b4073dc42818ac639ce6960898724.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Манайд нарийн мэргэшсэн үндэсний төв эмнэлгүүдэд хандах хүний тоо олон. Тэр хэрээр гуравдугаар шатлалын эмнэлгүүд ачаалал өндөртэй байна. Таван хүнд чанартай үйлчилгээ үзүүлэх нэг цагт 50 хүнд үйлчлэх шаардлага гарч байна гэсэн үг. Гэхдээ сүүлийн 15 жилд хувийн эмнэлгүүд олширч, эрүүл мэндийн үйлчилгээний салбар бага багаар зах зээлийн өрсөлдөөнтэй болж байна. Нэг ёсондоо улсын эмнэлгүүдийн ачааллыг багасгаж буй хэрэг л дээ.<br><br>Мөн үйлчлүүлэгчдийн урт дараалалд зогсох, эмчээ хүлээх асуудлыг бууруулж байна. Зарим эмнэлэг үйлчлүүлэгчтэйгээ илүү ойр байх үүднээс гэрээр үзэх үйлчилгээг бий болгож буй нь тун авууштай. Харин шийдэх ёстой асуудал гэвэл нэг сувилагчид ногдох ачааллыг багасгаж, дотоод орчныг үйлчлүүлэгчдээ ээлтэй, аюулгүй болгох хэрэгтэй гэж бодож байна. Ингэснээр сувилагч өөрийн үндсэн үүрэгтээ илүү төвлөрч чадах юм.</p> <blockquote><p>Сүүлийн 15 жилд хувийн эмнэлгүүд олширч, эрүүл мэндийн үйлчилгээний салбар бага багаар зах зээлийн өрсөлдөөнтэй болж байна.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">v. Б.НЯМДУЛАМ, ТАРХВАР СУДЛААЧ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/58895bd7d13c4796a3a9dfd7ce87075b.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Ирэх тавдугаар сарын 1-нээс орон даяар эхлэх эрүүл мэндийн урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлгийн шинжилгээний талаар өөрийн санал бодлоо хуваалцах гэсэн юм. Тус үзлэгийг зохион байгуулахтай холбоотой хэд хэдэн чухал асуудлыг орхигдуулж болохгүй.<br><br>Нэн тэргүүнд, тус үзлэгийг зайлшгүй зохион байгуулах ёстойг тогтоосон суурь судалгаа байгаа эсэхийг тодруулах нь чухал. Мөн халдварт, халдварт бус болон хавдрын хэчнээн тохиолдол илрүүлж, хаана, ямар эмчилгээ хийх талаар тооцоолох учиртай. Түүнчлэн илрүүлсэн бүх тохиолдлоо эмчилж чадах тухай үр дүнгийн тооцоолол сайтар гаргах хэрэгтэй юм. Ийм суурь судалгаагүйгээр энэ нүсэр ажлыг эхлүүлэх тун бэрх.<br><br>Хоёрдугаарт, энэхүү аянд эмнэлгийн байгууллагаас хангалттай хүний нөөц байгаа эсэхийг бодолцох нь зөв. Миний бодлоор энэ удаагийн томоохон интервенцийг эрүүл мэндийн салбарын эмч, мэргэжилтнүүдэд аль болох ачаалал бага үүсгэх талаас нь зохион байгуулж, зорилтот хүмүүстээ хүрсэн, эдийн засгийн хувьд үр ашигтай үйл ажиллагаа болоосой гэж хүсэж байна.</p> <blockquote><p>Миний бодлоор энэ удаагийн томоохон интервенцийг эрүүл мэндийн салбарын эмч, мэргэжилтнүүдэд аль болох ачаалал бага үүсгэх талаас нь зохион байгуулж, зорилтот хүмүүстээ хүрсэн, эдийн засгийн хувьд үр ашигтай үйл ажиллагаа болоосой гэж хүсэж байна.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vi. Г.Энхбат, эм зүйч<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/21f43d0a94355f89aa3c64afee650cd8.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Монгол Улсын эмийн хүртээмж жил ирэх тусам сайжирч байгаа ч жинхэнэ буюу олон төрлийн судалгаа, туршилтаар баталгаажсан эмийн нийлүүлэлт, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байгаа. </p><p>Цар тахал, хил гаалийн гацаанаас үүдэн эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, түүхий эдийн нийлүүлэлт хомсдож, үнийн хөөрөгдөл ихсэж байгаа энэ үед хавдрын эмүүдийг ЭМД-ын хөнгөлөлттэй үнээр иргэдэд олгодог болсон нь авууштай санагдаж байна. Түүнчлэн эм ханган нийлүүлэх байгууллагууд олон болсноор Монгол Улсын эмийн нөөц дагаад ихсэж байгааг дурдах нь зүйтэй. Гэвч манай улсын эм хангамж импорт, хил гаальтай хэтэрхий хамааралтай юм шиг санагддаг. Нэн тэргүүнд, хил гаалийн төрөл бүрийн татвараас хөнгөлөх зохицуулалт хийж чадвал олон хүний эрүүл мэндэд тустай болов уу.</p> <blockquote><p>Цар тахал, хил гаалийн гацаанаас үүдэн эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, түүхий эдийн нийлүүлэлт хомсдож, үнийн хөөрөгдөл ихсэж байгаа энэ үед хавдрын эмүүдийг ЭМД-ын хөнгөлөлттэй үнээр иргэдэд олгодог болсон нь авууштай санагдаж байна.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vii. э.мөнхцэцэг, ТУСГАЙ 70 дугааР СУРГУУЛИЙН ЭМЧ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/37dfcf56de6a8b133a20a6dfdc011fa9.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Тусгай хэрэгцээт сургуульд суралцаж буй хүүхдүүдийн өвчлөл жил бүр хүндэрч, эмч мэргэжилтнүүдийн эрэлт хэрэгцээ нэмэгдсээр байна. Тухайлбал, манай сургуульд суралцаж буй 321 хүүхдэд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх ганцхан эмч, хамтран ажилладаг дөрвөн согог зүйн багш бий. Тусгай сургуулийн хувьд нарийн мэргэжлийн эмч маш чухал үүрэгтэй. <br><br>Манай улсад тусгай гэх тодотголтой зургаан сургууль байдаг бөгөөд сүүлийн үед байр, тоног төхөөрөмжийн стандарт сайжирч, нөхөн сэргээх эмнэлгүүд харьцангуй нэмэгдэж байгаа нь сайшаалтай. Гэвч Монголд энэ чиглэлээр мэргэжилтэн бэлтгэдэггүй учраас өнөөх л хүний нөөцийн дутагдал байсаар байна. Энэ чиглэлээр ажиллаж буй эмч нарт зориулан мэргэжлийн сургалт явуулах, ажиллах орчныг сайжруулах, цалин нэмэх зэргээр энэ салбарыг сонирхон ажиллах хүний тоог нэмэх хэрэгтэй. </p> <blockquote><p>Тусгай хэрэгцээт сургуульд суралцаж буй хүүхдүүдийн өвчлөл жил бүр хүндэрч, эмч мэргэжилтнүүдийн эрэлт хэрэгцээ нэмэгдсээр байна. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">viii. Э.ЭНХТҮВШИН, “ECLINIC” ТЕХНОЛОГИ ХАРИУЦСАН ЗАХИРАЛ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/bd533546fe10d5f8c41bb6335e45aec6.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй, хүн амын тоо бага, иргэд нь тархан суурьшсан манай улсын хувьд эмнэлгийн үйлчилгээг хүртээмжтэй авахад хүндрэлтэй хэвээр байгаа. Гэхдээ манай эмч нар олон талын ур чадвартай, нөхцөл байдалдаа тохируулан уян хатан ажиллаж буй нь бахархмаар. Хамгийн наад зах нь, аль нэг сумын эмч бүх төрлийн үзлэг, оношилгоо хийж, хүний нөөц, техник төхөөрөмжийн дутагдалтай байдлыг үл харгалзан тухайн нөхцөлд тохируулан ажиллаж байна. Хэдий давуу тал мэт харагдах боловч эсрэгээрээ ард иргэддээ хүртээмжтэй үйлчилж чадахгүй байгаагийн нэг жишээ гэдгийг анзаарах хэрэгтэй. <br><br>Үүнийг шийдэхийн тулд технологийн зүгээс эрүүл мэндийн байгууллагад дижитал дэд бүтэц бүхий экосистемийг бий болгох хэрэгтэй. Бид энэ зорилгын хүрээнд, эрүүл мэндийн байгууллагын үйл ажиллагаанд тулгардаг суурь асуудлуудыг технологийн тусламжтай хялбаршуулах шийдэл гаргасан. Нөгөө талаас, иргэдэд хамгийн том бэрхшээл болж буй амбулаторийн үзлэгийн дугаар авахын тулд биеэр очиж хүлээх, шинжилгээний хариугаа авах гэж бүтэн өдрийн ажлаа алдах, хэрэгцээ гарсан үед сайн эмч, эмнэлэг хаана байдгийг мэдэхгүй байх зэрэг олон асуудлыг шийдэхэд туслах технологийг хөгжүүлж байна.</p> <blockquote><p>"Манай эмч нар олон талын ур чадвартай. Хамгийн наад зах нь аль нэг сумын эмч гэхэд л бүх төрлийн үзлэг, оношилгоо хийж, хүний нөөц, техник төхөөрөмжийн дутагдалтай байдлыг үл харгалзан тухайн нөхцөл байдалд тохируулан ажиллаж чаддаг. Энэ нь хэдий давуу тал мэт харагдах боловч эсрэгээрээ ард иргэддээ хүртээмжтэй үйлчилж чадахгүй байгаагийн нэг жишээ."</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ix. Б.САРАНГЭРЭЛТ, ШҮДНИЙ ЭМЧ /БАЯНХОНГОР АЙМАГ/<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/4db3de96bbe456f69dcf229d887226e8.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Би их сургуулиа төгссөний дараа Улаанбаатар хотод үлдэж болох байсан ч төрсөн нутагтаа ажиллах сонголт хийсэн. Нэг талаас хувийн амьдралтай холбоотой ч нөгөө талаас хөдөө орон нутгийн хүний нөөцийг сайжруулах шаардлагатайг сайн ойлгож буй учраас ийм шийдвэрт хүрсэн. Баянхонгор аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн шүдний кабинетын 1-2 эмч нийт 80 мянга гаруй хүнд үйлчилгээ үзүүлж байна. Тэгэхээр хүний нөөцийн эрэлт хэрэгцээ хэчнээн өндөр байгааг харж болно.<br><br>Хөдөө орон нутагт ажиллаж, амьдрах сонирхолтой боловсон хүчнийхээ нийгмийн асуудлыг шийдэж, ажиллах орчныг нь бүрдүүлэхэд анхаарч чадвал хүний нөөцийн асуудлыг түвэггүйхэн шийдэх боломжтой гэж санагддаг. Түүнчлэн одоо ажиллаж буй эмч, мэргэжилтнүүдийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт хөтөлбөр тогтмол зохион байгуулах, шинэ үеийн тоног төхөөрөмж дээр дадлагажуулах, Улаанбаатар хотын эмнэлгүүдтэй туршлага солилцуулах зэрэг үйл ажиллагаанд анхаараасай гэж хүсэж байна.</p> <blockquote><p>Баянхонгор аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн шүдний кабинетын 1-2 эмч нийт 80 мянга гаруй хүнд үйлчилгээ үзүүлж байна.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">x. А.ПҮРЭВЦЭРЭН, ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙЧ<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/969a1aed-77a4-45e9-b7b7-3ee2709aaf31/ec56f9859cfd1e6a23b80ed925190d29.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Манай эрүүл мэндийн салбарын сэтгэл зүйн чиглэлийн үйл ажиллагаа харьцангуй сүүлд хөгжиж байна. Ялангуяа аливаа хууль, журамд сэтгэл зүйн үйлчилгээ болон манай мэргэжилтэй холбоотой нарийн зүйлсийг тусгаагүй хэвээр байгаа нь анхаарах ёстой чухал асуудлуудын нэг юм. Миний ажиллаж буй Гэмтэл согог судлалын үндэсний төв 2017 онд анх сэтгэл зүйчтэй болсон. Тухайн онд сэтгэл зүйн зөвлөгөө авсан 26 орчим үйлчлүүлэгч байсан бол энэ тоо 2020 онд 348, 2021 онд 472 болж нэмэгдсэн байна.<br><br>Манай эрүүл мэндийн салбарт сэтгэл судлаачдын хувьд шинээр хийх зүйлс, нөөц боломж, орон зай маш их. Мэргэжлийн талаас олон талд хөрвөж болно. Сэтгэл зүйн тусламж, үйлчилгээ авах хүсэлтэй хүмүүсийн тоо жилээс жилд нэмэгдэж байгаа энэ үед эмнэлгийн сэтгэл зүйчдийн хүний нөөцийг бэлтгэхэд анхаарах хэрэгтэй. Мөн сэтгэцийн эмч, сэтгэл зүйч хоорондын уялдаа холбоог нэмэгдүүлж, хамтран ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэх асуудлыг орхигдуулж болохгүй.</p> <blockquote><p>"Манай эрүүл мэндийн салбарт сэтгэл судлаачдад шинээр хийж бүтээх нөөц боломж, орон зай маш их байгаа".</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Эрүүл бие махбодь гэдэг хүний хамгийн чухал өмч хөрөнгө билээ. Хүн төрөлхтөн олон зуун жилийн турш эрүүл амьдрах арга ухааныг хуримтлуулж, шинжлэх ухааны гайхам нээлтүүд хийсээр байгаа ч өдгөө 400 сая гаруй хүн эрүүл мэндийн наад захын үйлчилгээ авч чадахгүй хэвээр байгаа нь харамсалтай. НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн зорилгод халдварт бус өвчнөөс үүдэлтэй цаг бусаар нас барах явдлыг 2025 он гэхэд 25 хувь бууруулах зорилт тавьсан билээ. Энэ хүрээнд бид ХААН Банктай хамтран бэлтгэдэг "Тогтвортой хөгжил 2030" цахим товхимлын энэ удаагийн дугаарт эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой сэдвийг онцолж байна. Бид салбарын мэргэжилтнүүд болон иргэдийн төлөөлөл болох 10 хүний эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой бүтээлч санал, шийдэл дэвшүүлснийг энэхүү дугаараар дамжуулан хуваалцаж буйг хүлээн авна уу. i. Б.БАТЗАЯА, “ГАНЦХАН ШАЛТГААН” КИНОНЫ найруулагч Би өмнө нь эмнэлгийн хаалга татах байтугай ханиад ч хүрч үзээгүй байлаа. Тиймээс Монголын эмнэлгийн салбарын хүртээмж, үйлчилгээний талаар ярих хэмжээний сайн мэдээлэлтэй биш байж магадгүй ч өөрийн туулсан туршлагаа хуваалцъя. Би хэдэн жилийн өмнө цусны хорт хавдартай хэмээн оношлогдож, шууд БНХАУ-ын Бээжин хотыг зорьж эмчилгээ хийлгэсэн юм. Эмчилгээний өвдөлтөөсөө болоод өндийж ч чадахгүй, бүх үйлдлээ эмч сувилагчид даатгахаас өөр аргагүй нөхцөлд байсан. Тэр үед эмч, сувилагч нарын ажил ямар хүнд байдгийг ойлгосон юм. Энэ хэрээр тэд хөдөлмөрөө хангалттай үнэлүүлж, хийж буй ажилдаа тохирсон цалингаа авдаг юм шиг санагдсан. Харин Монголд энэ тал дээр сайжруулах зүйлс олон байгаа нь харагддаг. Тиймээс эмч нарыг зохих ёсоор хөдөлмөрөө үнэлүүлдэг байгаасай гэж хүсэж байна. "Би эмчилгээний өвдөлтөөсөө болоод өндийж ч чадахгүй, бүх үйлдлээ эмч сувилагчдаа даатгахаас өөр аргагүй нөхцөл байдалд байсан. Тэр үед л эмч, сувилагч нарын ажил ямар хүнд болохыг ойлгосон юм." ii. П.Алтангэрэл, Сувилагч Жил ирэх тусам хувийн эмнэлгийн тоо нэмэгдэж, тэр хэмжээгээр хүний нөөцийн хүртээмжийн асуудал ч дагаад хөндөгдөх болсон. Сувилагч гэх мэргэжлийн үнэ цэнийг хүн бүр ойлгож, үнэлээсэй гэж хүсдэг. Хариуцлага өндөртэй мэргэжил боловч цалин бага, мэргэжлийн үнэлэмж доогуур учраас энэ чиглэлээр суралцах хүмүүс цөөрч, хүний нөөцийн дутагдал үүсэж байгааг үгүйсгэхгүй. Мэргэжил бүхэн өөрийн гэсэн давуу тал, үнэ цэнтэй шүү дээ. Сувилагч гэх мэргэжлийн үнэ цэнийг хүн бүр ойлгож, үнэлээсэй. iii. Б.АРИУНЗАЯА, ӨРХИЙН ЭМЧ Аль ч шатны эмнэлгийн байгууллагад ачаалал өндөр байдаг. Манай хороонд 10 мянга орчим иргэн аж төрдөг бөгөөд нэг эмч 2000-3000 хүнд үйлчилж зөвлөгөө, тусламж өгч байна. Эрүүл мэндийн хүртээмжийг сайжруулахад нэн тэргүүнд эмнэлгийн байрны хүрэлцээг нэмэгдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй гэж боддог. Заримдаа дүн өвлийн ханиад томуу дэгдсэн ачаалалтай үеэр эцэг эхчүүд хүүхдээ гадаа тэврэн хүлээн зогсох тохиолдол ч цөөнгүй. Энэ асуудлыг шийдэх гаргалгаа нь тун энгийн. Нэг хороонд ногдох өрхийн эмнэлгийн тоог нэмэгдүүлж, тав тухтай, хүртээмжтэй орчныг бий болгож чадвал үйлчлүүлж байгаа иргэд болон ажиллаж байгаа бид сэтгэл хангалуун байх болно. "Миний хувьд нэн тэргүүнд эмнэлгийн байрны хүрэлцээг нэмэгдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй гэж бодож байна." iv. В.Ойдов, "Рехтус" ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч Манайд нарийн мэргэшсэн үндэсний төв эмнэлгүүдэд хандах хүний тоо олон. Тэр хэрээр гуравдугаар шатлалын эмнэлгүүд ачаалал өндөртэй байна. Таван хүнд чанартай үйлчилгээ үзүүлэх нэг цагт 50 хүнд үйлчлэх шаардлага гарч байна гэсэн үг. Гэхдээ сүүлийн 15 жилд хувийн эмнэлгүүд олширч, эрүүл мэндийн үйлчилгээний салбар бага багаар зах зээлийн өрсөлдөөнтэй болж байна. Нэг ёсондоо улсын эмнэлгүүдийн ачааллыг багасгаж буй хэрэг л дээ. Мөн үйлчлүүлэгчдийн урт дараалалд зогсох, эмчээ хүлээх асуудлыг бууруулж байна. Зарим эмнэлэг үйлчлүүлэгчтэйгээ илүү ойр байх үүднээс гэрээр үзэх үйлчилгээг бий болгож буй нь тун авууштай. Харин шийдэх ёстой асуудал гэвэл нэг сувилагчид ногдох ачааллыг багасгаж, дотоод орчныг үйлчлүүлэгчдээ ээлтэй, аюулгүй болгох хэрэгтэй гэж бодож байна. Ингэснээр сувилагч өөрийн үндсэн үүрэгтээ илүү төвлөрч чадах юм. Сүүлийн 15 жилд хувийн эмнэлгүүд олширч, эрүүл мэндийн үйлчилгээний салбар бага багаар зах зээлийн өрсөлдөөнтэй болж байна. v. Б.НЯМДУЛАМ, ТАРХВАР СУДЛААЧ Ирэх тавдугаар сарын 1-нээс орон даяар эхлэх эрүүл мэндийн урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлгийн шинжилгээний талаар өөрийн санал бодлоо хуваалцах гэсэн юм. Тус үзлэгийг зохион байгуулахтай холбоотой хэд хэдэн чухал асуудлыг орхигдуулж болохгүй. Нэн тэргүүнд, тус үзлэгийг зайлшгүй зохион байгуулах ёстойг тогтоосон суурь судалгаа байгаа эсэхийг тодруулах нь чухал. Мөн халдварт, халдварт бус болон хавдрын хэчнээн тохиолдол илрүүлж, хаана, ямар эмчилгээ хийх талаар тооцоолох учиртай. Түүнчлэн илрүүлсэн бүх тохиолдлоо эмчилж чадах тухай үр дүнгийн тооцоолол сайтар гаргах хэрэгтэй юм. Ийм суурь судалгаагүйгээр энэ нүсэр ажлыг эхлүүлэх тун бэрх. Хоёрдугаарт, энэхүү аянд эмнэлгийн байгууллагаас хангалттай хүний нөөц байгаа эсэхийг бодолцох нь зөв. Миний бодлоор энэ удаагийн томоохон интервенцийг эрүүл мэндийн салбарын эмч, мэргэжилтнүүдэд аль болох ачаалал бага үүсгэх талаас нь зохион байгуулж, зорилтот хүмүүстээ хүрсэн, эдийн засгийн хувьд үр ашигтай үйл ажиллагаа болоосой гэж хүсэж байна. Миний бодлоор энэ удаагийн томоохон интервенцийг эрүүл мэндийн салбарын эмч, мэргэжилтнүүдэд аль болох ачаалал бага үүсгэх талаас нь зохион байгуулж, зорилтот хүмүүстээ хүрсэн, эдийн засгийн хувьд үр ашигтай үйл ажиллагаа болоосой гэж хүсэж байна. vi. Г.Энхбат, эм зүйч Монгол Улсын эмийн хүртээмж жил ирэх тусам сайжирч байгаа ч жинхэнэ буюу олон төрлийн судалгаа, туршилтаар баталгаажсан эмийн нийлүүлэлт, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байгаа. Цар тахал, хил гаалийн гацаанаас үүдэн эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, түүхий эдийн нийлүүлэлт хомсдож, үнийн хөөрөгдөл ихсэж байгаа энэ үед хавдрын эмүүдийг ЭМД-ын хөнгөлөлттэй үнээр иргэдэд олгодог болсон нь авууштай санагдаж байна. Түүнчлэн эм ханган нийлүүлэх байгууллагууд олон болсноор Монгол Улсын эмийн нөөц дагаад ихсэж байгааг дурдах нь зүйтэй. Гэвч манай улсын эм хангамж импорт, хил гаальтай хэтэрхий хамааралтай юм шиг санагддаг. Нэн тэргүүнд, хил гаалийн төрөл бүрийн татвараас хөнгөлөх зохицуулалт хийж чадвал олон хүний эрүүл мэндэд тустай болов уу. Цар тахал, хил гаалийн гацаанаас үүдэн эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, түүхий эдийн нийлүүлэлт хомсдож, үнийн хөөрөгдөл ихсэж байгаа энэ үед хавдрын эмүүдийг ЭМД-ын хөнгөлөлттэй үнээр иргэдэд олгодог болсон нь авууштай санагдаж байна. vii. э.мөнхцэцэг, ТУСГАЙ 70 дугааР СУРГУУЛИЙН ЭМЧ Тусгай хэрэгцээт сургуульд суралцаж буй хүүхдүүдийн өвчлөл жил бүр хүндэрч, эмч мэргэжилтнүүдийн эрэлт хэрэгцээ нэмэгдсээр байна. Тухайлбал, манай сургуульд суралцаж буй 321 хүүхдэд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх ганцхан эмч, хамтран ажилладаг дөрвөн согог зүйн багш бий. Тусгай сургуулийн хувьд нарийн мэргэжлийн эмч маш чухал үүрэгтэй. Манай улсад тусгай гэх тодотголтой зургаан сургууль байдаг бөгөөд сүүлийн үед байр, тоног төхөөрөмжийн стандарт сайжирч, нөхөн сэргээх эмнэлгүүд харьцангуй нэмэгдэж байгаа нь сайшаалтай. Гэвч Монголд энэ чиглэлээр мэргэжилтэн бэлтгэдэггүй учраас өнөөх л хүний нөөцийн дутагдал байсаар байна. Энэ чиглэлээр ажиллаж буй эмч нарт зориулан мэргэжлийн сургалт явуулах, ажиллах орчныг сайжруулах, цалин нэмэх зэргээр энэ салбарыг сонирхон ажиллах хүний тоог нэмэх хэрэгтэй. Тусгай хэрэгцээт сургуульд суралцаж буй хүүхдүүдийн өвчлөл жил бүр хүндэрч, эмч мэргэжилтнүүдийн эрэлт хэрэгцээ нэмэгдсээр байна. viii. Э.ЭНХТҮВШИН, “ECLINIC” ТЕХНОЛОГИ ХАРИУЦСАН ЗАХИРАЛ Өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй, хүн амын тоо бага, иргэд нь тархан суурьшсан манай улсын хувьд эмнэлгийн үйлчилгээг хүртээмжтэй авахад хүндрэлтэй хэвээр байгаа. Гэхдээ манай эмч нар олон талын ур чадвартай, нөхцөл байдалдаа тохируулан уян хатан ажиллаж буй нь бахархмаар. Хамгийн наад зах нь, аль нэг сумын эмч бүх төрлийн үзлэг, оношилгоо хийж, хүний нөөц, техник төхөөрөмжийн дутагдалтай байдлыг үл харгалзан тухайн нөхцөлд тохируулан ажиллаж байна. Хэдий давуу тал мэт харагдах боловч эсрэгээрээ ард иргэддээ хүртээмжтэй үйлчилж чадахгүй байгаагийн нэг жишээ гэдгийг анзаарах хэрэгтэй. Үүнийг шийдэхийн тулд технологийн зүгээс эрүүл мэндийн байгууллагад дижитал дэд бүтэц бүхий экосистемийг бий болгох хэрэгтэй. Бид энэ зорилгын хүрээнд, эрүүл мэндийн байгууллагын үйл ажиллагаанд тулгардаг суурь асуудлуудыг технологийн тусламжтай хялбаршуулах шийдэл гаргасан. Нөгөө талаас, иргэдэд хамгийн том бэрхшээл болж буй амбулаторийн үзлэгийн дугаар авахын тулд биеэр очиж хүлээх, шинжилгээний хариугаа авах гэж бүтэн өдрийн ажлаа алдах, хэрэгцээ гарсан үед сайн эмч, эмнэлэг хаана байдгийг мэдэхгүй байх зэрэг олон асуудлыг шийдэхэд туслах технологийг хөгжүүлж байна. "Манай эмч нар олон талын ур чадвартай. Хамгийн наад зах нь аль нэг сумын эмч гэхэд л бүх төрлийн үзлэг, оношилгоо хийж, хүний нөөц, техник төхөөрөмжийн дутагдалтай байдлыг үл харгалзан тухайн нөхцөл байдалд тохируулан ажиллаж чаддаг. Энэ нь хэдий давуу тал мэт харагдах боловч эсрэгээрээ ард иргэддээ хүртээмжтэй үйлчилж чадахгүй байгаагийн нэг жишээ." ix. Б.САРАНГЭРЭЛТ, ШҮДНИЙ ЭМЧ /БАЯНХОНГОР АЙМАГ/ Би их сургуулиа төгссөний дараа Улаанбаатар хотод үлдэж болох байсан ч төрсөн нутагтаа ажиллах сонголт хийсэн. Нэг талаас хувийн амьдралтай холбоотой ч нөгөө талаас хөдөө орон нутгийн хүний нөөцийг сайжруулах шаардлагатайг сайн ойлгож буй учраас ийм шийдвэрт хүрсэн. Баянхонгор аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн шүдний кабинетын 1-2 эмч нийт 80 мянга гаруй хүнд үйлчилгээ үзүүлж байна. Тэгэхээр хүний нөөцийн эрэлт хэрэгцээ хэчнээн өндөр байгааг харж болно. Хөдөө орон нутагт ажиллаж, амьдрах сонирхолтой боловсон хүчнийхээ нийгмийн асуудлыг шийдэж, ажиллах орчныг нь бүрдүүлэхэд анхаарч чадвал хүний нөөцийн асуудлыг түвэггүйхэн шийдэх боломжтой гэж санагддаг. Түүнчлэн одоо ажиллаж буй эмч, мэргэжилтнүүдийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт хөтөлбөр тогтмол зохион байгуулах, шинэ үеийн тоног төхөөрөмж дээр дадлагажуулах, Улаанбаатар хотын эмнэлгүүдтэй туршлага солилцуулах зэрэг үйл ажиллагаанд анхаараасай гэж хүсэж байна. Баянхонгор аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн шүдний кабинетын 1-2 эмч нийт 80 мянга гаруй хүнд үйлчилгээ үзүүлж байна. x. А.ПҮРЭВЦЭРЭН, ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙЧ Манай эрүүл мэндийн салбарын сэтгэл зүйн чиглэлийн үйл ажиллагаа харьцангуй сүүлд хөгжиж байна. Ялангуяа аливаа хууль, журамд сэтгэл зүйн үйлчилгээ болон манай мэргэжилтэй холбоотой нарийн зүйлсийг тусгаагүй хэвээр байгаа нь анхаарах ёстой чухал асуудлуудын нэг юм. Миний ажиллаж буй Гэмтэл согог судлалын үндэсний төв 2017 онд анх сэтгэл зүйчтэй болсон. Тухайн онд сэтгэл зүйн зөвлөгөө авсан 26 орчим үйлчлүүлэгч байсан бол энэ тоо 2020 онд 348, 2021 онд 472 болж нэмэгдсэн байна. Манай эрүүл мэндийн салбарт сэтгэл судлаачдын хувьд шинээр хийх зүйлс, нөөц боломж, орон зай маш их. Мэргэжлийн талаас олон талд хөрвөж болно. Сэтгэл зүйн тусламж, үйлчилгээ авах хүсэлтэй хүмүүсийн тоо жилээс жилд нэмэгдэж байгаа энэ үед эмнэлгийн сэтгэл зүйчдийн хүний нөөцийг бэлтгэхэд анхаарах хэрэгтэй. Мөн сэтгэцийн эмч, сэтгэл зүйч хоорондын уялдаа холбоог нэмэгдүүлж, хамтран ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэх асуудлыг орхигдуулж болохгүй. "Манай эрүүл мэндийн салбарт сэтгэл судлаачдад шинээр хийж бүтээх нөөц боломж, орон зай маш их байгаа".
Эрүүл бие махбодь гэдэг хүний хамгийн чухал өмч хөрөнгө билээ. Хүн төрөлхтөн олон зуун жилийн турш эрүүл амьдрах арга ухааныг хуримтлуулж, шинжлэх ухааны гайхам нээлтүүд хийсээр байгаа ч өдгөө 400 сая гаруй хүн эрүүл мэндийн наад захын үйлчилгээ авч чадахгүй хэвээр байгаа нь харамсалтай. НҮБ-ын Тогтвортой хөгжлийн зорилгод халдварт бус өвчнөөс үүдэлтэй цаг бусаар нас барах явдлыг 2025 он гэхэд 25 хувь бууруулах зорилт тавьсан билээ. Энэ хүрээнд бид ХААН Банктай хамтран бэлтгэдэг "Тогтвортой хөгжил 2030" цахим товхимлын энэ удаагийн дугаарт эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой сэдвийг онцолж байна. Бид салбарын мэргэжилтнүүд болон иргэдийн төлөөлөл болох 10 хүний эрүүл мэндийн үйлчилгээний хүртээмжтэй холбоотой бүтээлч санал, шийдэл дэвшүүлснийг энэхүү дугаараар дамжуулан хуваалцаж буйг хүлээн авна уу. ### i. Б.БАТЗАЯА, “ГАНЦХАН ШАЛТГААН” КИНОНЫ найруулагч Би өмнө нь эмнэлгийн хаалга татах байтугай ханиад ч хүрч үзээгүй байлаа. Тиймээс Монголын эмнэлгийн салбарын хүртээмж, үйлчилгээний талаар ярих хэмжээний сайн мэдээлэлтэй биш байж магадгүй ч өөрийн туулсан туршлагаа хуваалцъя. Би хэдэн жилийн өмнө цусны хорт хавдартай хэмээн оношлогдож, шууд БНХАУ-ын Бээжин хотыг зорьж эмчилгээ хийлгэсэн юм. Эмчилгээний өвдөлтөөсөө болоод өндийж ч чадахгүй, бүх үйлдлээ эмч сувилагчид даатгахаас өөр аргагүй нөхцөлд байсан. Тэр үед эмч, сувилагч нарын ажил ямар хүнд байдгийг ойлгосон юм. Энэ хэрээр тэд хөдөлмөрөө хангалттай үнэлүүлж, хийж буй ажилдаа тохирсон цалингаа авдаг юм шиг санагдсан. Харин Монголд энэ тал дээр сайжруулах зүйлс олон байгаа нь харагддаг. Тиймээс эмч нарыг зохих ёсоор хөдөлмөрөө үнэлүүлдэг байгаасай гэж хүсэж байна. > "Би эмчилгээний өвдөлтөөсөө болоод өндийж ч чадахгүй, бүх үйлдлээ эмч сувилагчдаа даатгахаас өөр аргагүй нөхцөл байдалд байсан. Тэр үед л эмч, сувилагч нарын ажил ямар хүнд болохыг ойлгосон юм." ### ii. П.Алтангэрэл, Сувилагч Жил ирэх тусам хувийн эмнэлгийн тоо нэмэгдэж, тэр хэмжээгээр хүний нөөцийн хүртээмжийн асуудал ч дагаад хөндөгдөх болсон. Сувилагч гэх мэргэжлийн үнэ цэнийг хүн бүр ойлгож, үнэлээсэй гэж хүсдэг. Хариуцлага өндөртэй мэргэжил боловч цалин бага, мэргэжлийн үнэлэмж доогуур учраас энэ чиглэлээр суралцах хүмүүс цөөрч, хүний нөөцийн дутагдал үүсэж байгааг үгүйсгэхгүй. Мэргэжил бүхэн өөрийн гэсэн давуу тал, үнэ цэнтэй шүү дээ. > Сувилагч гэх мэргэжлийн үнэ цэнийг хүн бүр ойлгож, үнэлээсэй. ### iii. Б.АРИУНЗАЯА, ӨРХИЙН ЭМЧ Аль ч шатны эмнэлгийн байгууллагад ачаалал өндөр байдаг. Манай хороонд 10 мянга орчим иргэн аж төрдөг бөгөөд нэг эмч 2000-3000 хүнд үйлчилж зөвлөгөө, тусламж өгч байна. Эрүүл мэндийн хүртээмжийг сайжруулахад нэн тэргүүнд эмнэлгийн байрны хүрэлцээг нэмэгдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй гэж боддог. Заримдаа дүн өвлийн ханиад томуу дэгдсэн ачаалалтай үеэр эцэг эхчүүд хүүхдээ гадаа тэврэн хүлээн зогсох тохиолдол ч цөөнгүй. Энэ асуудлыг шийдэх гаргалгаа нь тун энгийн. Нэг хороонд ногдох өрхийн эмнэлгийн тоог нэмэгдүүлж, тав тухтай, хүртээмжтэй орчныг бий болгож чадвал үйлчлүүлж байгаа иргэд болон ажиллаж байгаа бид сэтгэл хангалуун байх болно. > "Миний хувьд нэн тэргүүнд эмнэлгийн байрны хүрэлцээг нэмэгдүүлэхэд анхаарах хэрэгтэй гэж бодож байна." ### iv. В.Ойдов, "Рехтус" ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч Манайд нарийн мэргэшсэн үндэсний төв эмнэлгүүдэд хандах хүний тоо олон. Тэр хэрээр гуравдугаар шатлалын эмнэлгүүд ачаалал өндөртэй байна. Таван хүнд чанартай үйлчилгээ үзүүлэх нэг цагт 50 хүнд үйлчлэх шаардлага гарч байна гэсэн үг. Гэхдээ сүүлийн 15 жилд хувийн эмнэлгүүд олширч, эрүүл мэндийн үйлчилгээний салбар бага багаар зах зээлийн өрсөлдөөнтэй болж байна. Нэг ёсондоо улсын эмнэлгүүдийн ачааллыг багасгаж буй хэрэг л дээ. Мөн үйлчлүүлэгчдийн урт дараалалд зогсох, эмчээ хүлээх асуудлыг бууруулж байна. Зарим эмнэлэг үйлчлүүлэгчтэйгээ илүү ойр байх үүднээс гэрээр үзэх үйлчилгээг бий болгож буй нь тун авууштай. Харин шийдэх ёстой асуудал гэвэл нэг сувилагчид ногдох ачааллыг багасгаж, дотоод орчныг үйлчлүүлэгчдээ ээлтэй, аюулгүй болгох хэрэгтэй гэж бодож байна. Ингэснээр сувилагч өөрийн үндсэн үүрэгтээ илүү төвлөрч чадах юм. > Сүүлийн 15 жилд хувийн эмнэлгүүд олширч, эрүүл мэндийн үйлчилгээний салбар бага багаар зах зээлийн өрсөлдөөнтэй болж байна. ### v. Б.НЯМДУЛАМ, ТАРХВАР СУДЛААЧ Ирэх тавдугаар сарын 1-нээс орон даяар эхлэх эрүүл мэндийн урьдчилан сэргийлэх, эрт илрүүлгийн шинжилгээний талаар өөрийн санал бодлоо хуваалцах гэсэн юм. Тус үзлэгийг зохион байгуулахтай холбоотой хэд хэдэн чухал асуудлыг орхигдуулж болохгүй. Нэн тэргүүнд, тус үзлэгийг зайлшгүй зохион байгуулах ёстойг тогтоосон суурь судалгаа байгаа эсэхийг тодруулах нь чухал. Мөн халдварт, халдварт бус болон хавдрын хэчнээн тохиолдол илрүүлж, хаана, ямар эмчилгээ хийх талаар тооцоолох учиртай. Түүнчлэн илрүүлсэн бүх тохиолдлоо эмчилж чадах тухай үр дүнгийн тооцоолол сайтар гаргах хэрэгтэй юм. Ийм суурь судалгаагүйгээр энэ нүсэр ажлыг эхлүүлэх тун бэрх. Хоёрдугаарт, энэхүү аянд эмнэлгийн байгууллагаас хангалттай хүний нөөц байгаа эсэхийг бодолцох нь зөв. Миний бодлоор энэ удаагийн томоохон интервенцийг эрүүл мэндийн салбарын эмч, мэргэжилтнүүдэд аль болох ачаалал бага үүсгэх талаас нь зохион байгуулж, зорилтот хүмүүстээ хүрсэн, эдийн засгийн хувьд үр ашигтай үйл ажиллагаа болоосой гэж хүсэж байна. > Миний бодлоор энэ удаагийн томоохон интервенцийг эрүүл мэндийн салбарын эмч, мэргэжилтнүүдэд аль болох ачаалал бага үүсгэх талаас нь зохион байгуулж, зорилтот хүмүүстээ хүрсэн, эдийн засгийн хувьд үр ашигтай үйл ажиллагаа болоосой гэж хүсэж байна. ### vi. Г.Энхбат, эм зүйч Монгол Улсын эмийн хүртээмж жил ирэх тусам сайжирч байгаа ч жинхэнэ буюу олон төрлийн судалгаа, туршилтаар баталгаажсан эмийн нийлүүлэлт, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх шаардлагатай байгаа. Цар тахал, хил гаалийн гацаанаас үүдэн эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, түүхий эдийн нийлүүлэлт хомсдож, үнийн хөөрөгдөл ихсэж байгаа энэ үед хавдрын эмүүдийг ЭМД-ын хөнгөлөлттэй үнээр иргэдэд олгодог болсон нь авууштай санагдаж байна. Түүнчлэн эм ханган нийлүүлэх байгууллагууд олон болсноор Монгол Улсын эмийн нөөц дагаад ихсэж байгааг дурдах нь зүйтэй. Гэвч манай улсын эм хангамж импорт, хил гаальтай хэтэрхий хамааралтай юм шиг санагддаг. Нэн тэргүүнд, хил гаалийн төрөл бүрийн татвараас хөнгөлөх зохицуулалт хийж чадвал олон хүний эрүүл мэндэд тустай болов уу. > Цар тахал, хил гаалийн гацаанаас үүдэн эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, түүхий эдийн нийлүүлэлт хомсдож, үнийн хөөрөгдөл ихсэж байгаа энэ үед хавдрын эмүүдийг ЭМД-ын хөнгөлөлттэй үнээр иргэдэд олгодог болсон нь авууштай санагдаж байна. ### vii. э.мөнхцэцэг, ТУСГАЙ 70 дугааР СУРГУУЛИЙН ЭМЧ Тусгай хэрэгцээт сургуульд суралцаж буй хүүхдүүдийн өвчлөл жил бүр хүндэрч, эмч мэргэжилтнүүдийн эрэлт хэрэгцээ нэмэгдсээр байна. Тухайлбал, манай сургуульд суралцаж буй 321 хүүхдэд эрүүл мэндийн тусламж, үйлчилгээ үзүүлэх ганцхан эмч, хамтран ажилладаг дөрвөн согог зүйн багш бий. Тусгай сургуулийн хувьд нарийн мэргэжлийн эмч маш чухал үүрэгтэй. Манай улсад тусгай гэх тодотголтой зургаан сургууль байдаг бөгөөд сүүлийн үед байр, тоног төхөөрөмжийн стандарт сайжирч, нөхөн сэргээх эмнэлгүүд харьцангуй нэмэгдэж байгаа нь сайшаалтай. Гэвч Монголд энэ чиглэлээр мэргэжилтэн бэлтгэдэггүй учраас өнөөх л хүний нөөцийн дутагдал байсаар байна. Энэ чиглэлээр ажиллаж буй эмч нарт зориулан мэргэжлийн сургалт явуулах, ажиллах орчныг сайжруулах, цалин нэмэх зэргээр энэ салбарыг сонирхон ажиллах хүний тоог нэмэх хэрэгтэй. > Тусгай хэрэгцээт сургуульд суралцаж буй хүүхдүүдийн өвчлөл жил бүр хүндэрч, эмч мэргэжилтнүүдийн эрэлт хэрэгцээ нэмэгдсээр байна. ### viii. Э.ЭНХТҮВШИН, “ECLINIC” ТЕХНОЛОГИ ХАРИУЦСАН ЗАХИРАЛ Өргөн уудам нутаг дэвсгэртэй, хүн амын тоо бага, иргэд нь тархан суурьшсан манай улсын хувьд эмнэлгийн үйлчилгээг хүртээмжтэй авахад хүндрэлтэй хэвээр байгаа. Гэхдээ манай эмч нар олон талын ур чадвартай, нөхцөл байдалдаа тохируулан уян хатан ажиллаж буй нь бахархмаар. Хамгийн наад зах нь, аль нэг сумын эмч бүх төрлийн үзлэг, оношилгоо хийж, хүний нөөц, техник төхөөрөмжийн дутагдалтай байдлыг үл харгалзан тухайн нөхцөлд тохируулан ажиллаж байна. Хэдий давуу тал мэт харагдах боловч эсрэгээрээ ард иргэддээ хүртээмжтэй үйлчилж чадахгүй байгаагийн нэг жишээ гэдгийг анзаарах хэрэгтэй. Үүнийг шийдэхийн тулд технологийн зүгээс эрүүл мэндийн байгууллагад дижитал дэд бүтэц бүхий экосистемийг бий болгох хэрэгтэй. Бид энэ зорилгын хүрээнд, эрүүл мэндийн байгууллагын үйл ажиллагаанд тулгардаг суурь асуудлуудыг технологийн тусламжтай хялбаршуулах шийдэл гаргасан. Нөгөө талаас, иргэдэд хамгийн том бэрхшээл болж буй амбулаторийн үзлэгийн дугаар авахын тулд биеэр очиж хүлээх, шинжилгээний хариугаа авах гэж бүтэн өдрийн ажлаа алдах, хэрэгцээ гарсан үед сайн эмч, эмнэлэг хаана байдгийг мэдэхгүй байх зэрэг олон асуудлыг шийдэхэд туслах технологийг хөгжүүлж байна. > "Манай эмч нар олон талын ур чадвартай. Хамгийн наад зах нь аль нэг сумын эмч гэхэд л бүх төрлийн үзлэг, оношилгоо хийж, хүний нөөц, техник төхөөрөмжийн дутагдалтай байдлыг үл харгалзан тухайн нөхцөл байдалд тохируулан ажиллаж чаддаг. Энэ нь хэдий давуу тал мэт харагдах боловч эсрэгээрээ ард иргэддээ хүртээмжтэй үйлчилж чадахгүй байгаагийн нэг жишээ." ### ix. Б.САРАНГЭРЭЛТ, ШҮДНИЙ ЭМЧ /БАЯНХОНГОР АЙМАГ/ Би их сургуулиа төгссөний дараа Улаанбаатар хотод үлдэж болох байсан ч төрсөн нутагтаа ажиллах сонголт хийсэн. Нэг талаас хувийн амьдралтай холбоотой ч нөгөө талаас хөдөө орон нутгийн хүний нөөцийг сайжруулах шаардлагатайг сайн ойлгож буй учраас ийм шийдвэрт хүрсэн. Баянхонгор аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн шүдний кабинетын 1-2 эмч нийт 80 мянга гаруй хүнд үйлчилгээ үзүүлж байна. Тэгэхээр хүний нөөцийн эрэлт хэрэгцээ хэчнээн өндөр байгааг харж болно. Хөдөө орон нутагт ажиллаж, амьдрах сонирхолтой боловсон хүчнийхээ нийгмийн асуудлыг шийдэж, ажиллах орчныг нь бүрдүүлэхэд анхаарч чадвал хүний нөөцийн асуудлыг түвэггүйхэн шийдэх боломжтой гэж санагддаг. Түүнчлэн одоо ажиллаж буй эмч, мэргэжилтнүүдийн ур чадварыг дээшлүүлэх сургалт хөтөлбөр тогтмол зохион байгуулах, шинэ үеийн тоног төхөөрөмж дээр дадлагажуулах, Улаанбаатар хотын эмнэлгүүдтэй туршлага солилцуулах зэрэг үйл ажиллагаанд анхаараасай гэж хүсэж байна. > Баянхонгор аймгийн нэгдсэн эмнэлгийн шүдний кабинетын 1-2 эмч нийт 80 мянга гаруй хүнд үйлчилгээ үзүүлж байна. ### x. А.ПҮРЭВЦЭРЭН, ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙЧ Манай эрүүл мэндийн салбарын сэтгэл зүйн чиглэлийн үйл ажиллагаа харьцангуй сүүлд хөгжиж байна. Ялангуяа аливаа хууль, журамд сэтгэл зүйн үйлчилгээ болон манай мэргэжилтэй холбоотой нарийн зүйлсийг тусгаагүй хэвээр байгаа нь анхаарах ёстой чухал асуудлуудын нэг юм. Миний ажиллаж буй Гэмтэл согог судлалын үндэсний төв 2017 онд анх сэтгэл зүйчтэй болсон. Тухайн онд сэтгэл зүйн зөвлөгөө авсан 26 орчим үйлчлүүлэгч байсан бол энэ тоо 2020 онд 348, 2021 онд 472 болж нэмэгдсэн байна. Манай эрүүл мэндийн салбарт сэтгэл судлаачдын хувьд шинээр хийх зүйлс, нөөц боломж, орон зай маш их. Мэргэжлийн талаас олон талд хөрвөж болно. Сэтгэл зүйн тусламж, үйлчилгээ авах хүсэлтэй хүмүүсийн тоо жилээс жилд нэмэгдэж байгаа энэ үед эмнэлгийн сэтгэл зүйчдийн хүний нөөцийг бэлтгэхэд анхаарах хэрэгтэй. Мөн сэтгэцийн эмч, сэтгэл зүйч хоорондын уялдаа холбоог нэмэгдүүлж, хамтран ажиллах нөхцөлийг бүрдүүлэх асуудлыг орхигдуулж болохгүй. > "Манай эрүүл мэндийн салбарт сэтгэл судлаачдад шинээр хийж бүтээх нөөц боломж, орон зай маш их байгаа".
https://unread.today/c/techworm-apple2024
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-09-10T00:00:00
9 сарын 10, 2024
Биднийг унтаж байхад Apple-ийн танилцуулсан бүх зүйл
<div class="article-body"> <h2>Үнэндээ энэ нийтлэлд “Биднийг унтаж байхад Apple-ийн танилцуулААГҮЙ бүх зүйлс” гэсэн гарчиг өгмөөр санагдаж байна. Учир нь жилээс жилд “гоё юм” танилцуулахаа байсан Apple-ийн арга хэмжээ энэ удаад доод цэгтээ хүрэв үү гэлтэй. <div><br></div><div>Камер удирдах шинэ товч, илүү том дэлгэцтэй Apple Watch-оос бусдаар онц шинэчлэлт бараг л байсангүй. Гэхдээ хоосон гэж хэлж ч болохгүй. Ямартай ч юу, юу танилцуулсныг товчлон хүргэе. </div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/ae17602d1b02e8c0d79d9c4e7f23632c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>iPhone 16, iPhone 16 Plus<br></div></h3><p></p><p>Өнгөрсөн жилийн iPhone 15-ийн зөвхөн Pro хувилбаруудад байсан “Action button” буюу хүссэн апп болон үйлдлээ тохируулж болох товч iPhone 16-ийн энгийн хувилбаруудад өвлөгдөн ирлээ. </p><p>Мөн дэлгэцийн хүчин чадал нэмэгдэж, 2000 нит хүртэл тод гэрэлтдэг болов. Камерын хувьд дорвитой өөрчлөлт ороогүй ч илүү өргөн (Apple's Vision Pro-д ашиглахад зориулсан) дүрс авах боломжтой автомат фокустай хэт өргөн өнцгийн дуран нэмэгджээ.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/GDlkCkcIqTs?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br>Мэдээж эдгээр утсыг шинэ үеийн A18 чипээр тоноглосон. Энэхүү чип нь есдүгээр сарын сүүлээр олон нийтэд нээлттэй болох iOS 18 үйлдлийн системийн Apple Intelligence хиймэл оюун ухааны функцүүдийг ажиллуулахуйц хүчтэй гэнэ.<br></p><p>Ялимгүй том цэнэг хураагуур болон эрчим хүчний хэмнэлттэй шинэхэн чипийн тусламжтай iPhone 16 (799 ам.доллар), iPhone 16 Plus (899 ам.доллар) хувилбарууд өмнөх загвараасаа илүү удаан цэнэгээ барьдаг болжээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/28c23f8cd8f471b10565d5461d8bac9d.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>iPhone 16 Pro, iPhone 16 Pro Max<br></div></h3><p></p><p>Хар, цагаан, саарал, хүрэн өнгөний сонголттой эдгээр хувилбарууд 3 нанометр технологийн A18 Pro буюу энгийн iPhone 16-ийн чипээс илүү хүчирхэг чиптэй. Танилцуулгын дагуу уг хувилбаруудыг iOS 18-тай дагалдан ирэх хиймэл оюун ухааны функцүүдэд зориулан бүтээжээ.</p><p>Камерын хамгийн чухал дэвшилт нь 4К нягтшилтай, 120fps хурдтай бичлэг хийх чадамж. Дөрвөн төрлийн дуу хураагуурынхаа ачаар бичлэгийн дуу авиаг илүү олон төрлөөр бичих боломжтой болжээ. Жишээлбэл, олон хүнтэй дүрс бичиж байх үедээ зөвхөн нэг хүний дуу л бичиж болно.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/eDqfg_LexCQ?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br> iPhone 16-ийн бүх хувилбарт байх шинэхэн “Capture Button” бол утсаараа зураг авч, дүрс бичих хүсэлтэй хүмүүст хамгийн хэрэгтэй функц болов уу. Утасны баруун доод талд байх товч дээр нэг дарахад камер шууд нээгдэнэ. Удаан дарвал бичлэг хийнэ. Хоёр дарвал төрөл бүрийн тохиргоо гарч ирэх бөгөөд уг товч дээр хуруугаа гүйлгэснээр өрц нээж хаах, дүрсийг татах гэх мэт олон үйлдэл хийж болох юм. </p><p>Prо хувилбарын (999 ам.доллар) хэмжээ 6.3 инч, Pro Max хувилбарын (1,199 ам.доллар) хэмжээ 6.9 инч буюу Apple-ийн хийж байсан хамгийн нимгэн хүрээ, том дэлгэцтэй утаснууд билээ.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/b7ab219261ea856f0268bd6292d7cb9a.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>AirPods 4</h3><p>Apple-ийн хамгийн амжилттай бүтээгдэхүүнүүдийн нэг AirPods-ийн дөрөв дэх үе гарлаа. Өмнөх үеэсээ илүү тухтай мэдрэмж төрүүлж, чихэнд илүү сайн суух энэхүү чихэвчийн гэрийг ч мөн шинэчилж, USB-C-ээр цэнэглэдэг болгов. Мөн толгойгоо дохиод дуудлага авдаг, хүнтэй ярьж буй тохиолдолд автоматаар дуу намсдаг зэрэг ухаалаг функцтэй болжээ.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/bCqnOn23LWE?rel=0"></iframe> </div><p></p><p><br>Энгийн хувилбар нь 129 ам.доллар бөгөөд 179 ам.доллар төлснөөр ANC буюу дуу тусгаарлах чадамжтай хувилбарыг авч болно. Энэ бол энгийн AirPods-д дуу тусгаарлах боломж анх удаа бий болж буй явдал юм.<br></p><p>Харин илүү үнэтэй AirPods Pro 2-т нэгэн шинэ функц нэмэгдсэн нь сонсголын аппаратыг орлох функц байв. Хэрэглэгч өөрийн сонсголын түвшинг шалгаж, шаардлагатай бол уг чихэвчээ сонсголын төхөөрөмжийн зорилгоор ашиглаж болно.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/dd9355a23e1f700dda35cebdcc8fc350.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Apple Watch Series 10</h3><p>Хамгийн нимгэн хүрээ, хамгийн том дэлгэцтэй Apple Watch-ийг зарлалаа. Apple Watch Ultra-гаас ч том дэлгэцтэй болсон уг цаг шинэхэн S10 SiP чипийг ашиглаж, хиймэл оюун ухааны болон спорт, нойр, эрүүл мэндийн шинэ функцүүдийг дэмжих гэнэ. Apple Watch Ultra 2 харин илүү бат бөх, хар өнгийн сонголттой болов. Мөн титан оосрыг дурдах хэрэгтэй.<br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/e6T34u51MaA?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p>Энэ жилийн Apple арга хэмжээ энэ хүрээд өндөрлөлөө. Дараа жил биднийг улам гайхшируулах зүйл танилцуулна гэж найдаж байна. Ам ангайлгадаг байсан анхны Apple арга хэмжээнүүдийг ч санаж байна шүү.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Үнэндээ энэ нийтлэлд “Биднийг унтаж байхад Apple-ийн танилцуулААГҮЙ бүх зүйлс” гэсэн гарчиг өгмөөр санагдаж байна. Учир нь жилээс жилд “гоё юм” танилцуулахаа байсан Apple-ийн арга хэмжээ энэ удаад доод цэгтээ хүрэв үү гэлтэй. Камер удирдах шинэ товч, илүү том дэлгэцтэй Apple Watch-оос бусдаар онц шинэчлэлт бараг л байсангүй. Гэхдээ хоосон гэж хэлж ч болохгүй. Ямартай ч юу, юу танилцуулсныг товчлон хүргэе. iPhone 16, iPhone 16 Plus Өнгөрсөн жилийн iPhone 15-ийн зөвхөн Pro хувилбаруудад байсан “Action button” буюу хүссэн апп болон үйлдлээ тохируулж болох товч iPhone 16-ийн энгийн хувилбаруудад өвлөгдөн ирлээ. Мөн дэлгэцийн хүчин чадал нэмэгдэж, 2000 нит хүртэл тод гэрэлтдэг болов. Камерын хувьд дорвитой өөрчлөлт ороогүй ч илүү өргөн (Apple's Vision Pro-д ашиглахад зориулсан) дүрс авах боломжтой автомат фокустай хэт өргөн өнцгийн дуран нэмэгджээ. Мэдээж эдгээр утсыг шинэ үеийн A18 чипээр тоноглосон. Энэхүү чип нь есдүгээр сарын сүүлээр олон нийтэд нээлттэй болох iOS 18 үйлдлийн системийн Apple Intelligence хиймэл оюун ухааны функцүүдийг ажиллуулахуйц хүчтэй гэнэ. Ялимгүй том цэнэг хураагуур болон эрчим хүчний хэмнэлттэй шинэхэн чипийн тусламжтай iPhone 16 (799 ам.доллар), iPhone 16 Plus (899 ам.доллар) хувилбарууд өмнөх загвараасаа илүү удаан цэнэгээ барьдаг болжээ. iPhone 16 Pro, iPhone 16 Pro Max Хар, цагаан, саарал, хүрэн өнгөний сонголттой эдгээр хувилбарууд 3 нанометр технологийн A18 Pro буюу энгийн iPhone 16-ийн чипээс илүү хүчирхэг чиптэй. Танилцуулгын дагуу уг хувилбаруудыг iOS 18-тай дагалдан ирэх хиймэл оюун ухааны функцүүдэд зориулан бүтээжээ. Камерын хамгийн чухал дэвшилт нь 4К нягтшилтай, 120fps хурдтай бичлэг хийх чадамж. Дөрвөн төрлийн дуу хураагуурынхаа ачаар бичлэгийн дуу авиаг илүү олон төрлөөр бичих боломжтой болжээ. Жишээлбэл, олон хүнтэй дүрс бичиж байх үедээ зөвхөн нэг хүний дуу л бичиж болно. iPhone 16-ийн бүх хувилбарт байх шинэхэн “Capture Button” бол утсаараа зураг авч, дүрс бичих хүсэлтэй хүмүүст хамгийн хэрэгтэй функц болов уу. Утасны баруун доод талд байх товч дээр нэг дарахад камер шууд нээгдэнэ. Удаан дарвал бичлэг хийнэ. Хоёр дарвал төрөл бүрийн тохиргоо гарч ирэх бөгөөд уг товч дээр хуруугаа гүйлгэснээр өрц нээж хаах, дүрсийг татах гэх мэт олон үйлдэл хийж болох юм. Prо хувилбарын (999 ам.доллар) хэмжээ 6.3 инч, Pro Max хувилбарын (1,199 ам.доллар) хэмжээ 6.9 инч буюу Apple-ийн хийж байсан хамгийн нимгэн хүрээ, том дэлгэцтэй утаснууд билээ. AirPods 4 Apple-ийн хамгийн амжилттай бүтээгдэхүүнүүдийн нэг AirPods-ийн дөрөв дэх үе гарлаа. Өмнөх үеэсээ илүү тухтай мэдрэмж төрүүлж, чихэнд илүү сайн суух энэхүү чихэвчийн гэрийг ч мөн шинэчилж, USB-C-ээр цэнэглэдэг болгов. Мөн толгойгоо дохиод дуудлага авдаг, хүнтэй ярьж буй тохиолдолд автоматаар дуу намсдаг зэрэг ухаалаг функцтэй болжээ. Энгийн хувилбар нь 129 ам.доллар бөгөөд 179 ам.доллар төлснөөр ANC буюу дуу тусгаарлах чадамжтай хувилбарыг авч болно. Энэ бол энгийн AirPods-д дуу тусгаарлах боломж анх удаа бий болж буй явдал юм. Харин илүү үнэтэй AirPods Pro 2-т нэгэн шинэ функц нэмэгдсэн нь сонсголын аппаратыг орлох функц байв. Хэрэглэгч өөрийн сонсголын түвшинг шалгаж, шаардлагатай бол уг чихэвчээ сонсголын төхөөрөмжийн зорилгоор ашиглаж болно. Apple Watch Series 10 Хамгийн нимгэн хүрээ, хамгийн том дэлгэцтэй Apple Watch-ийг зарлалаа. Apple Watch Ultra-гаас ч том дэлгэцтэй болсон уг цаг шинэхэн S10 SiP чипийг ашиглаж, хиймэл оюун ухааны болон спорт, нойр, эрүүл мэндийн шинэ функцүүдийг дэмжих гэнэ. Apple Watch Ultra 2 харин илүү бат бөх, хар өнгийн сонголттой болов. Мөн титан оосрыг дурдах хэрэгтэй. Энэ жилийн Apple арга хэмжээ энэ хүрээд өндөрлөлөө. Дараа жил биднийг улам гайхшируулах зүйл танилцуулна гэж найдаж байна. Ам ангайлгадаг байсан анхны Apple арга хэмжээнүүдийг ч санаж байна шүү.
Үнэндээ энэ нийтлэлд “Биднийг унтаж байхад Apple-ийн танилцуулААГҮЙ бүх зүйлс” гэсэн гарчиг өгмөөр санагдаж байна. Учир нь жилээс жилд “гоё юм” танилцуулахаа байсан Apple-ийн арга хэмжээ энэ удаад доод цэгтээ хүрэв үү гэлтэй. Камер удирдах шинэ товч, илүү том дэлгэцтэй Apple Watch-оос бусдаар онц шинэчлэлт бараг л байсангүй. Гэхдээ хоосон гэж хэлж ч болохгүй. Ямартай ч юу, юу танилцуулсныг товчлон хүргэе. ### iPhone 16, iPhone 16 Plus Өнгөрсөн жилийн iPhone 15-ийн зөвхөн Pro хувилбаруудад байсан “Action button” буюу хүссэн апп болон үйлдлээ тохируулж болох товч iPhone 16-ийн энгийн хувилбаруудад өвлөгдөн ирлээ. Мөн дэлгэцийн хүчин чадал нэмэгдэж, 2000 нит хүртэл тод гэрэлтдэг болов. Камерын хувьд дорвитой өөрчлөлт ороогүй ч илүү өргөн (Apple's Vision Pro-д ашиглахад зориулсан) дүрс авах боломжтой автомат фокустай хэт өргөн өнцгийн дуран нэмэгджээ. Мэдээж эдгээр утсыг шинэ үеийн A18 чипээр тоноглосон. Энэхүү чип нь есдүгээр сарын сүүлээр олон нийтэд нээлттэй болох iOS 18 үйлдлийн системийн Apple Intelligence хиймэл оюун ухааны функцүүдийг ажиллуулахуйц хүчтэй гэнэ. Ялимгүй том цэнэг хураагуур болон эрчим хүчний хэмнэлттэй шинэхэн чипийн тусламжтай iPhone 16 (799 ам.доллар), iPhone 16 Plus (899 ам.доллар) хувилбарууд өмнөх загвараасаа илүү удаан цэнэгээ барьдаг болжээ. ### iPhone 16 Pro, iPhone 16 Pro Max Хар, цагаан, саарал, хүрэн өнгөний сонголттой эдгээр хувилбарууд 3 нанометр технологийн A18 Pro буюу энгийн iPhone 16-ийн чипээс илүү хүчирхэг чиптэй. Танилцуулгын дагуу уг хувилбаруудыг iOS 18-тай дагалдан ирэх хиймэл оюун ухааны функцүүдэд зориулан бүтээжээ. Камерын хамгийн чухал дэвшилт нь 4К нягтшилтай, 120fps хурдтай бичлэг хийх чадамж. Дөрвөн төрлийн дуу хураагуурынхаа ачаар бичлэгийн дуу авиаг илүү олон төрлөөр бичих боломжтой болжээ. Жишээлбэл, олон хүнтэй дүрс бичиж байх үедээ зөвхөн нэг хүний дуу л бичиж болно. iPhone 16-ийн бүх хувилбарт байх шинэхэн “Capture Button” бол утсаараа зураг авч, дүрс бичих хүсэлтэй хүмүүст хамгийн хэрэгтэй функц болов уу. Утасны баруун доод талд байх товч дээр нэг дарахад камер шууд нээгдэнэ. Удаан дарвал бичлэг хийнэ. Хоёр дарвал төрөл бүрийн тохиргоо гарч ирэх бөгөөд уг товч дээр хуруугаа гүйлгэснээр өрц нээж хаах, дүрсийг татах гэх мэт олон үйлдэл хийж болох юм. Prо хувилбарын (999 ам.доллар) хэмжээ 6.3 инч, Pro Max хувилбарын (1,199 ам.доллар) хэмжээ 6.9 инч буюу Apple-ийн хийж байсан хамгийн нимгэн хүрээ, том дэлгэцтэй утаснууд билээ. ### AirPods 4 Apple-ийн хамгийн амжилттай бүтээгдэхүүнүүдийн нэг AirPods-ийн дөрөв дэх үе гарлаа. Өмнөх үеэсээ илүү тухтай мэдрэмж төрүүлж, чихэнд илүү сайн суух энэхүү чихэвчийн гэрийг ч мөн шинэчилж, USB-C-ээр цэнэглэдэг болгов. Мөн толгойгоо дохиод дуудлага авдаг, хүнтэй ярьж буй тохиолдолд автоматаар дуу намсдаг зэрэг ухаалаг функцтэй болжээ. Энгийн хувилбар нь 129 ам.доллар бөгөөд 179 ам.доллар төлснөөр ANC буюу дуу тусгаарлах чадамжтай хувилбарыг авч болно. Энэ бол энгийн AirPods-д дуу тусгаарлах боломж анх удаа бий болж буй явдал юм. Харин илүү үнэтэй AirPods Pro 2-т нэгэн шинэ функц нэмэгдсэн нь сонсголын аппаратыг орлох функц байв. Хэрэглэгч өөрийн сонсголын түвшинг шалгаж, шаардлагатай бол уг чихэвчээ сонсголын төхөөрөмжийн зорилгоор ашиглаж болно. ### Apple Watch Series 10 Хамгийн нимгэн хүрээ, хамгийн том дэлгэцтэй Apple Watch-ийг зарлалаа. Apple Watch Ultra-гаас ч том дэлгэцтэй болсон уг цаг шинэхэн S10 SiP чипийг ашиглаж, хиймэл оюун ухааны болон спорт, нойр, эрүүл мэндийн шинэ функцүүдийг дэмжих гэнэ. Apple Watch Ultra 2 харин илүү бат бөх, хар өнгийн сонголттой болов. Мөн титан оосрыг дурдах хэрэгтэй. > Энэ жилийн Apple арга хэмжээ энэ хүрээд өндөрлөлөө. Дараа жил биднийг улам гайхшируулах зүйл танилцуулна гэж найдаж байна. Ам ангайлгадаг байсан анхны Apple арга хэмжээнүүдийг ч санаж байна шүү.
https://unread.today/c/spotlight-ard-pension
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-04-03T00:00:00
4 сарын 3, 2023
Ard Pension - Ирээдүйгээ өмчил
<div class="article-body"> <h2><div>Бидний нэрлэсэн цалингаас НДШ-ийн 11.5 хувь, ХХОАТ-ын 10 хувь, нийт 21.5 хувь хасагдаж үлдсэн цэвэр цалинг гар дээрээ авдаг. Нийгмийн даатгалын шимтгэл нь тэтгэвэр, тэтгэмж, эрүүл мэнд, ажилгүйдэл, үйлдвэрлэлийн осол  зэрэг нийгмийн чухал бөгөөд хэрэгцээтэй салбаруудад хуваарилагддаг. Гэсэн хэдий ч гавьяаны амралтад гарах насандаа хөдөлмөрийн үр шимээ хангалттай хүртэж чаддаггүйн жишээ бидний өвөө, эмээгээс эхлээд олон бий.</div><div><br></div><div>Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа тэтгэвэрт гарсан хойноо амьдралдаа хүрэлцэхүйц хангалттай орлоготой болох хуримтлалын үйлчилгээг 16 дахь жилдээ хөгжүүлж буй Ардын тэтгэврийн данс ХХК-ийг онцолж байна.  </div></h2><p><b>Нэр:</b> Ардын тэтгэврийн данс <br><b>Чиглэл:</b> Хуримтлал, тэтгэвэр <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Ч.Ганхуяг <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2007 он <br><b>Цахим хуудсууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/ardpension" target="_blank">Ard Pension</a> (фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/ardpension/" target="_blank">ardpension</a> (инстаграм) <a href="https://ardpension.com/" target="_blank">ardpension.com</a> (веб) <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/73f8700ea2514be9a8741ce4bb7336b8.jpg"></p><div class="image-caption">Гүйцэтгэх захирал О.Амарболд</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p dir="ltr">Хүн бүр тэтгэвэрт гарахдаа ажилладаг үеийнхээ авдаг цалингаас хамгийн багадаа 25 хувь илүү орлоготой байх ёстой. Улсад 30 жил багшилсан атлаа 570 мянган төгрөгийн тэтгэвэр авч буй нь манай нийгмийн нийтлэг үзэгдэл. Тиймээс хувийн тэтгэврийн сан Монгол Улсын иргэн бүр хуримтлалтай, тэтгэвэрт гарсан хойноо хосолсон орлоготой, аз жаргалтай амьдрах боломжийг олгох эрхэм зорилготой.</p><p dir="ltr">Хэрэв <a href="https://www.goodreads.com/book/show/35227175">Сингапурын хөгжлийн нууц</a> номыг уншсан бол тэдний өгүүлж буй нууцын нэг нь хуримтлалын төв сан бөгөөд тэрхүү хөрөнгөөр барилга, боловсрол, эрүүл мэндийн салбар болон хөрөнгийн зах зээлээ хөгжүүлж эдийн засгаараа Ази тив төдийгүй дэлхийд жинтэй байр суурь эзлэх буй юм.</p><p dir="ltr">Олон улсад нийгмийн даатгалын тогтолцоо 1800-аад оны үед бий болсон ба Монгол улсад үүнээс 200 гаруй жилийн дараа буюу 1994 оны 5 дугаар сарын 31-нд анх нийгмийн даатгалын тухай хуулийг баталж 1995 оноос хэрэгжиж байв. Түүнээс хойш хэд хэдэн нэмэлт өөрчлөлт орсон ч нэг ч удаа шинэчлэгдээгүй явсаар одоо буюу 28 жилийн дараа УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэхээр өргөн баригдаж байна.</p><p dir="ltr"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2344f746d29a02d12ba35ce62255fa21.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/bcef15440f222ef8220163a3b8d5fda4.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Хувь хүн хэдэн ч төгрөгийн цалин авдаг байсан тэтгэвэр тогтоолгох дээд хэмжээ хуулийн дагуу хоёр сая төгрөг байдаг. Монголд хөдөлмөр эрхлэх насны 1,6 сая иргэнээс нийгмийн даатгалын шимтгэлийг 1,2 сая иргэн төлдөг. Харин тэдний төлсөн шимтгэлээс 400 мянга орчим иргэн тэтгэвэр, тэтгэмж авч байна. Харин тэтгэвэр авч буй иргэдийн 90 орчим хувь нь 500 мянган төгрөг ба түүнээс доош дүнгээр тэтгэвэр авдаг.<br><br>Нийгмийн даатгалын сан жил бүр их хэмжээний алдагдалтай ажиллаж, сүүлийн есөн жилд 4.4 их наяд төгрөгийн алдагдалд хүрсэн. Энэ алдагдал цаашид ч өсөх нь тодорхой байна. Тооцооллоор МУ-ын хүн ам 2040 онд таван сая хүрэхэд идэвхтэй хөдөлмөр эрхлэгч 1.8 сая, тэтгэвэр авч буй иргэн 2.2 саяд хүрэх юм.<br><br>Нөгөө талдаа хүн амын 40 орчим хувийг эзэлдэг залуучууд 15 жилийн дараагаас тэтгэвэрт гарч эхэлнэ. 1960-1980 оны дунд үе хүртэлх бидний аав ээж, ах эгч нар долоо, наймуулаа өссөн их төрөлтийн үеийнхэн. Харин 1990-2000 оны дунд үе хүртэлх бидний үеийнхэн гол төлөв айлын ганц, эсвэл хоёулаа байх нь элбэг. Тэгэхээр 20 гаруй хүн тэтгэвэрт гарахад араас нь 3-4 хүн ажлын байранд гарч байна гэсэн үг. Тэгвэл 2040 он гэхэд нийгмийн даатгалын сан хэрхэн зөв ажиллах вэ? гэдэг асуулт гарч ирнэ. Ийм учраас МУ-ын Засгийн газраас “Нийгмийн даатгалын тогтолцоог өөрчлөх багц хууль”-ийг өргөн барьсан.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал </h3><p></p><p dir="ltr">Манайд хуримтлал, хосолсон, гурвалсан гэх гурван төрлийн<a href="https://ardpension.com/product/citizen"> үндсэн бүтээгдэхүүн</a> бий.<br><br><b>Хуримтлал багц: </b>Харилцагч 5-50 хүртэлх жилийн хугацаанд тогтмол хуримтлал үүсгэж урт хугацаандаа хамгийн өндөр өгөөж хүртэх бүтээгдэхүүн юм. Өөрийн амьдралд үл нөлөөлөх дүнгээр урт хугацаанд хуримтлуулах нь богино хугацаанд их дүнгээр хуримлуулахаас хавьгүй давуу талтай. Таван жилийн хугацаатай тэтгэврийн хуримтлал нь жилийн 17.2 хувийн нийлмэл өгөөж, 15 жил нь 18.4 хувийн нийлмэл өгөөжтэй ба 21-ээс дээш жил нь 19.6 хувийн нийлмэл өгөөжтэй болно. Тэтгэврийн хуримтлалын нийт орлого тогтмол өгөөжтэй хуримтлалын дансанд байршина. Урт хугацааны хуримтлал нь мянгаас хоёр мянга болж өсдөг бус өнөөдөр 1000 байсан бол маргааш 1001₮, 1002₮ болж 30 жилийн дараа гэхэд 50 мянга хүртлээ өсөх зарчимтай.<br><br><b>Хосолсон ба гурвалсан багц:</b> Арилжааны банкны хувьд хадгаламж болон зээлийн хүүгийн орлогоос ашиг хүртдэг бол хувийн тэтгэврийн сан хөрөнгийн зах зээлийн хөрөнгө оруулалтаас ашиг хүртдэг. Хосолсон болон Гурвалсан багц нь хөрөнгө оруулалтын өгөөжөөр өсөх нөхцөлтэй бөгөөд Ардын Тэтгэврийн Данс компани хөрөнгө оруулалт хийж, хөрөнгө оруулалтын ашгаасаа харилцагчдадаа өгөөж хуваарилдаг гэсэн үг. Hөрөнгийн зах зээлд урт хугацааны, томоохон хөрөнгө оруулалтууд хийгддэг тул инфляци дагаж унадаггүй тогтвортой бизнесүүдийн нэг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/eaee0f5ae7a70af5fef935290c1e8865.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Бид нийгмийн даатгалын багц хуулийн өөрчлөлтөд байр сууриа идэвхтэй илэрхийлсээр байгаа. Хуулийн шинэчлэлээр хувийн тэтгэврийн санд нэмэлт тэтгэвэр бий болгож түүнээсээ орон сууцны урьдчилгаа төлөх, боловсролын дэмжлэг, эрүүл мэндийн онцгой шалтгаанд хэрэглэж болох заалтуудыг оруулж УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэхээр яригдаж байна. Насаараа хөдөлмөрлөж 60 настай тэтгэвэрт гартал 62 хүрээд тэнгэрт одох тохиолдол манай нөхцөлд элбэг гардаг. Тэр нөхцөлд төлсөн шимтгэлээ хэрхэн хүртэх, хуваах, өвлүүлэх тухай хуулийн заалт байдаггүй. Гэсэн атал хэрэв тэтгэврийн зээлтэй нас барсан тохиолдолд үр хүүхдүүд нь үргэлжүүлэн зээлийг нь төлөх журамтай. Харин хувийн тэтгэврийн харимтлалын хувьд хуримтлалын гэрээний хугацаа дуусвал нэг удаагийн тэтгэвэр, насан туршийн тэтгэвэр хэлбэрээр авч болох бөгөөд хэрэв харилцагч нас барсан тохиолдолд өвлүүлэх, дамжуулах бүрэн боломжтой.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ардын тэтгэврийн данс гэж юу вэ?</h3><p> Урт хугацаанд өндөр өгөөж хүртэх хуримтлалын систем юм. Бид хөрөнгийн удирдлагаа хөрөнгө оруулалтын менежментийн компаниар удирдуулж, Кастодианы оролцоотойгоор харилцагчдад шуурхай үйлчилгээ үзүүлдэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><ul><li>2007 онд Монголын тэтгэврийн нэгдсэн данс нэртэйгээр үүсгэн байгуулагдав. </li><li>2016 онд Ребрэндинг шинэчилж Ард Лайф болов. </li><li>2021 оны 10 дугаар сард ард түмнийхээ тэтгэврийн сан болохоор “Ардын тэтгэврийн данс” болсон. </li></ul><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/cb8dc29f39974d615ec6ca7d350c456a.jpg"></p><div class="image-caption">Гүйцэтгэх захирал О.Амарболд, Дэд захирал Т.Азжаргалын хамт</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>2020 оноос эхлэн Ард санхүүгийн нэгдлийн хувьцаа эзэмшигч нарт үйлчилгээгээ хүргэж эхэлсэн ба одоо байгууллага болон иргэд, малчдад хүргэхээр ажиллаж байна.<br><br>НДШ төлдөггүй хөдөлмөрийн насны 400 гаруй мянган хүний 220 мянга малчид юм. Тэдний орлого цаг үеийн байдлаас хамааралтай тогтмол бус тул тэтгэвэрт гарсны дараа нэмэлт орлоготой нь байх нь чухал.<br><br>Мөн энэ онд цаатан иргэдэд тэтгэврийн хуримтлалын үйлчилгээг хүрч үзүүлэхээр төлөвлөж байна. Ард санхүүгийн нэгдэл хөрөнгө оруулагч үндэстнийг цогцлоох эрхэм зорилготой. Түүний хүрээнд МУ-ын хувийн болон улсын халамж, асрамжийн төвүүд дэх нийт мянга гаруй хүүхдүүдэд AARD 3 ширхэг хувьцаа болон 1000 ширхэг АрдКойныг бэлэглэлээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p>Бид тэтгэврийн хуримтлал эзэмшигчдийнхээ хөрөнгийг зөв менежменттэйгээр удирдахын тулд чадварлаг, мэргэшсэн боловсон хүчинтэй ажиллах зарчим баримтлан ажиллаж байна. Хамтын ажиллагаа, Эрсдэлийн удирдлага, Үйл ажиллагаа, Санхүү хөрөнгө оруулалт гэх гурван газар найман хэлтэст хуваагдан ажиллаж байна. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/5e435e8053805f0f0a1204f86bec029d.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/cf38cd15bc20bef51d32615f7b3115a1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>УБ хот, хөдөө орон нутаг, малчид цаашлаад МУ-ын иргэн бүрд хосолсон орлоготой болох боломж байгааг таниулна. Хилийн чанадад ажиллаж, амьдарч буй 200 орчим мянган МУ-ын иргэд тухайн улсынхаа тэтгэвэр болон хувийн тэтгэврийн тогтолцоо ямар боломж, давуу талтайг мэднэ. Магад Монголдоо НДШ төлдөггүй бол хувийн тэтгэвэр бий болгож хуримтлалтай болоосой гэж хүсэж байна.<br><br>Одоогийн 144 мянган харилцагчид маань хөдөлмөрийн насны 1.6 сая хүнтэй харьцуулахад 9 хувийг эзэлнэ. Үүнийг 50 хувьд хүргэх нь бидний хийх ажил.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p>Хууль эрх зүйн орчин болон хувийн тэтгэврийн сангийн тухай ойлголтын асуудал байна. Жишээ нь гуравхан жилийн өмнө бид койны тухай мэддэггүй байлаа. Харин одоо зөв, буруу зарчмуудыг нь ялгадаг болж. Тэтгэврийн сан нь шинэ тутам ойлголт тул бид анхнаас нь зөв суурийг бэлдэх ёстой. Ихэнх хүмүүс хадгаламжтай жишиж ойлгодог угтаа огт ондоо зүйлс. Мөнгө байвал хадгалдаг бус сахилга баттайгаар хуримтлуулж бодитой өгөөжөө хүртэх үйлчилгээ юм.<br></p> </div>
Бидний нэрлэсэн цалингаас НДШ-ийн 11.5 хувь, ХХОАТ-ын 10 хувь, нийт 21.5 хувь хасагдаж үлдсэн цэвэр цалинг гар дээрээ авдаг. Нийгмийн даатгалын шимтгэл нь тэтгэвэр, тэтгэмж, эрүүл мэнд, ажилгүйдэл, үйлдвэрлэлийн осол  зэрэг нийгмийн чухал бөгөөд хэрэгцээтэй салбаруудад хуваарилагддаг. Гэсэн хэдий ч гавьяаны амралтад гарах насандаа хөдөлмөрийн үр шимээ хангалттай хүртэж чаддаггүйн жишээ бидний өвөө, эмээгээс эхлээд олон бий. Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа тэтгэвэрт гарсан хойноо амьдралдаа хүрэлцэхүйц хангалттай орлоготой болох хуримтлалын үйлчилгээг 16 дахь жилдээ хөгжүүлж буй Ардын тэтгэврийн данс ХХК-ийг онцолж байна. Нэр: Ардын тэтгэврийн данс Чиглэл: Хуримтлал, тэтгэвэр Үүсгэн байгуулагч: Ч.Ганхуяг Үүсгэн байгуулагдсан: 2007 он Цахим хуудсууд: Ard Pension (фэйсбүүк) ardpension (инстаграм) ardpension.com (веб) Гүйцэтгэх захирал О.Амарболд сэдэл Хүн бүр тэтгэвэрт гарахдаа ажилладаг үеийнхээ авдаг цалингаас хамгийн багадаа 25 хувь илүү орлоготой байх ёстой. Улсад 30 жил багшилсан атлаа 570 мянган төгрөгийн тэтгэвэр авч буй нь манай нийгмийн нийтлэг үзэгдэл. Тиймээс хувийн тэтгэврийн сан Монгол Улсын иргэн бүр хуримтлалтай, тэтгэвэрт гарсан хойноо хосолсон орлоготой, аз жаргалтай амьдрах боломжийг олгох эрхэм зорилготой. Хэрэв Сингапурын хөгжлийн нууц номыг уншсан бол тэдний өгүүлж буй нууцын нэг нь хуримтлалын төв сан бөгөөд тэрхүү хөрөнгөөр барилга, боловсрол, эрүүл мэндийн салбар болон хөрөнгийн зах зээлээ хөгжүүлж эдийн засгаараа Ази тив төдийгүй дэлхийд жинтэй байр суурь эзлэх буй юм. Олон улсад нийгмийн даатгалын тогтолцоо 1800-аад оны үед бий болсон ба Монгол улсад үүнээс 200 гаруй жилийн дараа буюу 1994 оны 5 дугаар сарын 31-нд анх нийгмийн даатгалын тухай хуулийг баталж 1995 оноос хэрэгжиж байв. Түүнээс хойш хэд хэдэн нэмэлт өөрчлөлт орсон ч нэг ч удаа шинэчлэгдээгүй явсаар одоо буюу 28 жилийн дараа УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэхээр өргөн баригдаж байна. Хувь хүн хэдэн ч төгрөгийн цалин авдаг байсан тэтгэвэр тогтоолгох дээд хэмжээ хуулийн дагуу хоёр сая төгрөг байдаг. Монголд хөдөлмөр эрхлэх насны 1,6 сая иргэнээс нийгмийн даатгалын шимтгэлийг 1,2 сая иргэн төлдөг. Харин тэдний төлсөн шимтгэлээс 400 мянга орчим иргэн тэтгэвэр, тэтгэмж авч байна. Харин тэтгэвэр авч буй иргэдийн 90 орчим хувь нь 500 мянган төгрөг ба түүнээс доош дүнгээр тэтгэвэр авдаг. Нийгмийн даатгалын сан жил бүр их хэмжээний алдагдалтай ажиллаж, сүүлийн есөн жилд 4.4 их наяд төгрөгийн алдагдалд хүрсэн. Энэ алдагдал цаашид ч өсөх нь тодорхой байна. Тооцооллоор МУ-ын хүн ам 2040 онд таван сая хүрэхэд идэвхтэй хөдөлмөр эрхлэгч 1.8 сая, тэтгэвэр авч буй иргэн 2.2 саяд хүрэх юм. Нөгөө талдаа хүн амын 40 орчим хувийг эзэлдэг залуучууд 15 жилийн дараагаас тэтгэвэрт гарч эхэлнэ. 1960-1980 оны дунд үе хүртэлх бидний аав ээж, ах эгч нар долоо, наймуулаа өссөн их төрөлтийн үеийнхэн. Харин 1990-2000 оны дунд үе хүртэлх бидний үеийнхэн гол төлөв айлын ганц, эсвэл хоёулаа байх нь элбэг. Тэгэхээр 20 гаруй хүн тэтгэвэрт гарахад араас нь 3-4 хүн ажлын байранд гарч байна гэсэн үг. Тэгвэл 2040 он гэхэд нийгмийн даатгалын сан хэрхэн зөв ажиллах вэ? гэдэг асуулт гарч ирнэ. Ийм учраас МУ-ын Засгийн газраас “Нийгмийн даатгалын тогтолцоог өөрчлөх багц хууль”-ийг өргөн барьсан. Ялгарал Манайд хуримтлал, хосолсон, гурвалсан гэх гурван төрлийн үндсэн бүтээгдэхүүн бий. Хуримтлал багц: Харилцагч 5-50 хүртэлх жилийн хугацаанд тогтмол хуримтлал үүсгэж урт хугацаандаа хамгийн өндөр өгөөж хүртэх бүтээгдэхүүн юм. Өөрийн амьдралд үл нөлөөлөх дүнгээр урт хугацаанд хуримтлуулах нь богино хугацаанд их дүнгээр хуримлуулахаас хавьгүй давуу талтай. Таван жилийн хугацаатай тэтгэврийн хуримтлал нь жилийн 17.2 хувийн нийлмэл өгөөж, 15 жил нь 18.4 хувийн нийлмэл өгөөжтэй ба 21-ээс дээш жил нь 19.6 хувийн нийлмэл өгөөжтэй болно. Тэтгэврийн хуримтлалын нийт орлого тогтмол өгөөжтэй хуримтлалын дансанд байршина. Урт хугацааны хуримтлал нь мянгаас хоёр мянга болж өсдөг бус өнөөдөр 1000 байсан бол маргааш 1001₮, 1002₮ болж 30 жилийн дараа гэхэд 50 мянга хүртлээ өсөх зарчимтай. Хосолсон ба гурвалсан багц: Арилжааны банкны хувьд хадгаламж болон зээлийн хүүгийн орлогоос ашиг хүртдэг бол хувийн тэтгэврийн сан хөрөнгийн зах зээлийн хөрөнгө оруулалтаас ашиг хүртдэг. Хосолсон болон Гурвалсан багц нь хөрөнгө оруулалтын өгөөжөөр өсөх нөхцөлтэй бөгөөд Ардын Тэтгэврийн Данс компани хөрөнгө оруулалт хийж, хөрөнгө оруулалтын ашгаасаа харилцагчдадаа өгөөж хуваарилдаг гэсэн үг. Hөрөнгийн зах зээлд урт хугацааны, томоохон хөрөнгө оруулалтууд хийгддэг тул инфляци дагаж унадаггүй тогтвортой бизнесүүдийн нэг. Бид нийгмийн даатгалын багц хуулийн өөрчлөлтөд байр сууриа идэвхтэй илэрхийлсээр байгаа. Хуулийн шинэчлэлээр хувийн тэтгэврийн санд нэмэлт тэтгэвэр бий болгож түүнээсээ орон сууцны урьдчилгаа төлөх, боловсролын дэмжлэг, эрүүл мэндийн онцгой шалтгаанд хэрэглэж болох заалтуудыг оруулж УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэхээр яригдаж байна. Насаараа хөдөлмөрлөж 60 настай тэтгэвэрт гартал 62 хүрээд тэнгэрт одох тохиолдол манай нөхцөлд элбэг гардаг. Тэр нөхцөлд төлсөн шимтгэлээ хэрхэн хүртэх, хуваах, өвлүүлэх тухай хуулийн заалт байдаггүй. Гэсэн атал хэрэв тэтгэврийн зээлтэй нас барсан тохиолдолд үр хүүхдүүд нь үргэлжүүлэн зээлийг нь төлөх журамтай. Харин хувийн тэтгэврийн харимтлалын хувьд хуримтлалын гэрээний хугацаа дуусвал нэг удаагийн тэтгэвэр, насан туршийн тэтгэвэр хэлбэрээр авч болох бөгөөд хэрэв харилцагч нас барсан тохиолдолд өвлүүлэх, дамжуулах бүрэн боломжтой. ардын тэтгэврийн данс гэж юу вэ? Урт хугацаанд өндөр өгөөж хүртэх хуримтлалын систем юм. Бид хөрөнгийн удирдлагаа хөрөнгө оруулалтын менежментийн компаниар удирдуулж, Кастодианы оролцоотойгоор харилцагчдад шуурхай үйлчилгээ үзүүлдэг. нэр 2007 онд Монголын тэтгэврийн нэгдсэн данс нэртэйгээр үүсгэн байгуулагдав. 2016 онд Ребрэндинг шинэчилж Ард Лайф болов. 2021 оны 10 дугаар сард ард түмнийхээ тэтгэврийн сан болохоор “Ардын тэтгэврийн данс” болсон. Гүйцэтгэх захирал О.Амарболд, Дэд захирал Т.Азжаргалын хамт одоо 2020 оноос эхлэн Ард санхүүгийн нэгдлийн хувьцаа эзэмшигч нарт үйлчилгээгээ хүргэж эхэлсэн ба одоо байгууллага болон иргэд, малчдад хүргэхээр ажиллаж байна. НДШ төлдөггүй хөдөлмөрийн насны 400 гаруй мянган хүний 220 мянга малчид юм. Тэдний орлого цаг үеийн байдлаас хамааралтай тогтмол бус тул тэтгэвэрт гарсны дараа нэмэлт орлоготой нь байх нь чухал. Мөн энэ онд цаатан иргэдэд тэтгэврийн хуримтлалын үйлчилгээг хүрч үзүүлэхээр төлөвлөж байна. Ард санхүүгийн нэгдэл хөрөнгө оруулагч үндэстнийг цогцлоох эрхэм зорилготой. Түүний хүрээнд МУ-ын хувийн болон улсын халамж, асрамжийн төвүүд дэх нийт мянга гаруй хүүхдүүдэд AARD 3 ширхэг хувьцаа болон 1000 ширхэг АрдКойныг бэлэглэлээ. баг Бид тэтгэврийн хуримтлал эзэмшигчдийнхээ хөрөнгийг зөв менежменттэйгээр удирдахын тулд чадварлаг, мэргэшсэн боловсон хүчинтэй ажиллах зарчим баримтлан ажиллаж байна. Хамтын ажиллагаа, Эрсдэлийн удирдлага, Үйл ажиллагаа, Санхүү хөрөнгө оруулалт гэх гурван газар найман хэлтэст хуваагдан ажиллаж байна. ирээдүй УБ хот, хөдөө орон нутаг, малчид цаашлаад МУ-ын иргэн бүрд хосолсон орлоготой болох боломж байгааг таниулна. Хилийн чанадад ажиллаж, амьдарч буй 200 орчим мянган МУ-ын иргэд тухайн улсынхаа тэтгэвэр болон хувийн тэтгэврийн тогтолцоо ямар боломж, давуу талтайг мэднэ. Магад Монголдоо НДШ төлдөггүй бол хувийн тэтгэвэр бий болгож хуримтлалтай болоосой гэж хүсэж байна. Одоогийн 144 мянган харилцагчид маань хөдөлмөрийн насны 1.6 сая хүнтэй харьцуулахад 9 хувийг эзэлнэ. Үүнийг 50 хувьд хүргэх нь бидний хийх ажил. эрсдэл Хууль эрх зүйн орчин болон хувийн тэтгэврийн сангийн тухай ойлголтын асуудал байна. Жишээ нь гуравхан жилийн өмнө бид койны тухай мэддэггүй байлаа. Харин одоо зөв, буруу зарчмуудыг нь ялгадаг болж. Тэтгэврийн сан нь шинэ тутам ойлголт тул бид анхнаас нь зөв суурийг бэлдэх ёстой. Ихэнх хүмүүс хадгаламжтай жишиж ойлгодог угтаа огт ондоо зүйлс. Мөнгө байвал хадгалдаг бус сахилга баттайгаар хуримтлуулж бодитой өгөөжөө хүртэх үйлчилгээ юм.
Бидний нэрлэсэн цалингаас НДШ-ийн 11.5 хувь, ХХОАТ-ын 10 хувь, нийт 21.5 хувь хасагдаж үлдсэн цэвэр цалинг гар дээрээ авдаг. Нийгмийн даатгалын шимтгэл нь тэтгэвэр, тэтгэмж, эрүүл мэнд, ажилгүйдэл, үйлдвэрлэлийн осол  зэрэг нийгмийн чухал бөгөөд хэрэгцээтэй салбаруудад хуваарилагддаг. Гэсэн хэдий ч гавьяаны амралтад гарах насандаа хөдөлмөрийн үр шимээ хангалттай хүртэж чаддаггүйн жишээ бидний өвөө, эмээгээс эхлээд олон бий. Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа тэтгэвэрт гарсан хойноо амьдралдаа хүрэлцэхүйц хангалттай орлоготой болох хуримтлалын үйлчилгээг 16 дахь жилдээ хөгжүүлж буй Ардын тэтгэврийн данс ХХК-ийг онцолж байна. **Нэр:** Ардын тэтгэврийн данс **Чиглэл:** Хуримтлал, тэтгэвэр **Үүсгэн байгуулагч:** Ч.Ганхуяг **Үүсгэн байгуулагдсан:** 2007 он **Цахим хуудсууд:** Ard Pension (фэйсбүүк) ardpension (инстаграм) ardpension.com (веб) Гүйцэтгэх захирал О.Амарболд ### сэдэл Хүн бүр тэтгэвэрт гарахдаа ажилладаг үеийнхээ авдаг цалингаас хамгийн багадаа 25 хувь илүү орлоготой байх ёстой. Улсад 30 жил багшилсан атлаа 570 мянган төгрөгийн тэтгэвэр авч буй нь манай нийгмийн нийтлэг үзэгдэл. Тиймээс хувийн тэтгэврийн сан Монгол Улсын иргэн бүр хуримтлалтай, тэтгэвэрт гарсан хойноо хосолсон орлоготой, аз жаргалтай амьдрах боломжийг олгох эрхэм зорилготой. Хэрэв Сингапурын хөгжлийн нууц номыг уншсан бол тэдний өгүүлж буй нууцын нэг нь хуримтлалын төв сан бөгөөд тэрхүү хөрөнгөөр барилга, боловсрол, эрүүл мэндийн салбар болон хөрөнгийн зах зээлээ хөгжүүлж эдийн засгаараа Ази тив төдийгүй дэлхийд жинтэй байр суурь эзлэх буй юм. Олон улсад нийгмийн даатгалын тогтолцоо 1800-аад оны үед бий болсон ба Монгол улсад үүнээс 200 гаруй жилийн дараа буюу 1994 оны 5 дугаар сарын 31-нд анх нийгмийн даатгалын тухай хуулийг баталж 1995 оноос хэрэгжиж байв. Түүнээс хойш хэд хэдэн нэмэлт өөрчлөлт орсон ч нэг ч удаа шинэчлэгдээгүй явсаар одоо буюу 28 жилийн дараа УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэхээр өргөн баригдаж байна. Хувь хүн хэдэн ч төгрөгийн цалин авдаг байсан тэтгэвэр тогтоолгох дээд хэмжээ хуулийн дагуу хоёр сая төгрөг байдаг. Монголд хөдөлмөр эрхлэх насны 1,6 сая иргэнээс нийгмийн даатгалын шимтгэлийг 1,2 сая иргэн төлдөг. Харин тэдний төлсөн шимтгэлээс 400 мянга орчим иргэн тэтгэвэр, тэтгэмж авч байна. Харин тэтгэвэр авч буй иргэдийн 90 орчим хувь нь 500 мянган төгрөг ба түүнээс доош дүнгээр тэтгэвэр авдаг. Нийгмийн даатгалын сан жил бүр их хэмжээний алдагдалтай ажиллаж, сүүлийн есөн жилд 4.4 их наяд төгрөгийн алдагдалд хүрсэн. Энэ алдагдал цаашид ч өсөх нь тодорхой байна. Тооцооллоор МУ-ын хүн ам 2040 онд таван сая хүрэхэд идэвхтэй хөдөлмөр эрхлэгч 1.8 сая, тэтгэвэр авч буй иргэн 2.2 саяд хүрэх юм. Нөгөө талдаа хүн амын 40 орчим хувийг эзэлдэг залуучууд 15 жилийн дараагаас тэтгэвэрт гарч эхэлнэ. 1960-1980 оны дунд үе хүртэлх бидний аав ээж, ах эгч нар долоо, наймуулаа өссөн их төрөлтийн үеийнхэн. Харин 1990-2000 оны дунд үе хүртэлх бидний үеийнхэн гол төлөв айлын ганц, эсвэл хоёулаа байх нь элбэг. Тэгэхээр 20 гаруй хүн тэтгэвэрт гарахад араас нь 3-4 хүн ажлын байранд гарч байна гэсэн үг. Тэгвэл 2040 он гэхэд нийгмийн даатгалын сан хэрхэн зөв ажиллах вэ? гэдэг асуулт гарч ирнэ. Ийм учраас МУ-ын Засгийн газраас “Нийгмийн даатгалын тогтолцоог өөрчлөх багц хууль”-ийг өргөн барьсан. ### Ялгарал Манайд хуримтлал, хосолсон, гурвалсан гэх гурван төрлийн үндсэн бүтээгдэхүүн бий. **Хуримтлал багц:** Харилцагч 5-50 хүртэлх жилийн хугацаанд тогтмол хуримтлал үүсгэж урт хугацаандаа хамгийн өндөр өгөөж хүртэх бүтээгдэхүүн юм. Өөрийн амьдралд үл нөлөөлөх дүнгээр урт хугацаанд хуримтлуулах нь богино хугацаанд их дүнгээр хуримлуулахаас хавьгүй давуу талтай. Таван жилийн хугацаатай тэтгэврийн хуримтлал нь жилийн 17.2 хувийн нийлмэл өгөөж, 15 жил нь 18.4 хувийн нийлмэл өгөөжтэй ба 21-ээс дээш жил нь 19.6 хувийн нийлмэл өгөөжтэй болно. Тэтгэврийн хуримтлалын нийт орлого тогтмол өгөөжтэй хуримтлалын дансанд байршина. Урт хугацааны хуримтлал нь мянгаас хоёр мянга болж өсдөг бус өнөөдөр 1000 байсан бол маргааш 1001₮, 1002₮ болж 30 жилийн дараа гэхэд 50 мянга хүртлээ өсөх зарчимтай. **Хосолсон ба гурвалсан багц:** Арилжааны банкны хувьд хадгаламж болон зээлийн хүүгийн орлогоос ашиг хүртдэг бол хувийн тэтгэврийн сан хөрөнгийн зах зээлийн хөрөнгө оруулалтаас ашиг хүртдэг. Хосолсон болон Гурвалсан багц нь хөрөнгө оруулалтын өгөөжөөр өсөх нөхцөлтэй бөгөөд Ардын Тэтгэврийн Данс компани хөрөнгө оруулалт хийж, хөрөнгө оруулалтын ашгаасаа харилцагчдадаа өгөөж хуваарилдаг гэсэн үг. Hөрөнгийн зах зээлд урт хугацааны, томоохон хөрөнгө оруулалтууд хийгддэг тул инфляци дагаж унадаггүй тогтвортой бизнесүүдийн нэг. Бид нийгмийн даатгалын багц хуулийн өөрчлөлтөд байр сууриа идэвхтэй илэрхийлсээр байгаа. Хуулийн шинэчлэлээр хувийн тэтгэврийн санд нэмэлт тэтгэвэр бий болгож түүнээсээ орон сууцны урьдчилгаа төлөх, боловсролын дэмжлэг, эрүүл мэндийн онцгой шалтгаанд хэрэглэж болох заалтуудыг оруулж УИХ-ын чуулганаар хэлэлцэхээр яригдаж байна. Насаараа хөдөлмөрлөж 60 настай тэтгэвэрт гартал 62 хүрээд тэнгэрт одох тохиолдол манай нөхцөлд элбэг гардаг. Тэр нөхцөлд төлсөн шимтгэлээ хэрхэн хүртэх, хуваах, өвлүүлэх тухай хуулийн заалт байдаггүй. Гэсэн атал хэрэв тэтгэврийн зээлтэй нас барсан тохиолдолд үр хүүхдүүд нь үргэлжүүлэн зээлийг нь төлөх журамтай. Харин хувийн тэтгэврийн харимтлалын хувьд хуримтлалын гэрээний хугацаа дуусвал нэг удаагийн тэтгэвэр, насан туршийн тэтгэвэр хэлбэрээр авч болох бөгөөд хэрэв харилцагч нас барсан тохиолдолд өвлүүлэх, дамжуулах бүрэн боломжтой. ### ардын тэтгэврийн данс гэж юу вэ? Урт хугацаанд өндөр өгөөж хүртэх хуримтлалын систем юм. Бид хөрөнгийн удирдлагаа хөрөнгө оруулалтын менежментийн компаниар удирдуулж, Кастодианы оролцоотойгоор харилцагчдад шуурхай үйлчилгээ үзүүлдэг. ### нэр * 2007 онд Монголын тэтгэврийн нэгдсэн данс нэртэйгээр үүсгэн байгуулагдав. * 2016 онд Ребрэндинг шинэчилж Ард Лайф болов. * 2021 оны 10 дугаар сард ард түмнийхээ тэтгэврийн сан болохоор “Ардын тэтгэврийн данс” болсон. Гүйцэтгэх захирал О.Амарболд, Дэд захирал Т.Азжаргалын хамт ### одоо 2020 оноос эхлэн Ард санхүүгийн нэгдлийн хувьцаа эзэмшигч нарт үйлчилгээгээ хүргэж эхэлсэн ба одоо байгууллага болон иргэд, малчдад хүргэхээр ажиллаж байна. НДШ төлдөггүй хөдөлмөрийн насны 400 гаруй мянган хүний 220 мянга малчид юм. Тэдний орлого цаг үеийн байдлаас хамааралтай тогтмол бус тул тэтгэвэрт гарсны дараа нэмэлт орлоготой нь байх нь чухал. Мөн энэ онд цаатан иргэдэд тэтгэврийн хуримтлалын үйлчилгээг хүрч үзүүлэхээр төлөвлөж байна. Ард санхүүгийн нэгдэл хөрөнгө оруулагч үндэстнийг цогцлоох эрхэм зорилготой. Түүний хүрээнд МУ-ын хувийн болон улсын халамж, асрамжийн төвүүд дэх нийт мянга гаруй хүүхдүүдэд AARD 3 ширхэг хувьцаа болон 1000 ширхэг АрдКойныг бэлэглэлээ. ### баг Бид тэтгэврийн хуримтлал эзэмшигчдийнхээ хөрөнгийг зөв менежменттэйгээр удирдахын тулд чадварлаг, мэргэшсэн боловсон хүчинтэй ажиллах зарчим баримтлан ажиллаж байна. Хамтын ажиллагаа, Эрсдэлийн удирдлага, Үйл ажиллагаа, Санхүү хөрөнгө оруулалт гэх гурван газар найман хэлтэст хуваагдан ажиллаж байна. ### ирээдүй УБ хот, хөдөө орон нутаг, малчид цаашлаад МУ-ын иргэн бүрд хосолсон орлоготой болох боломж байгааг таниулна. Хилийн чанадад ажиллаж, амьдарч буй 200 орчим мянган МУ-ын иргэд тухайн улсынхаа тэтгэвэр болон хувийн тэтгэврийн тогтолцоо ямар боломж, давуу талтайг мэднэ. Магад Монголдоо НДШ төлдөггүй бол хувийн тэтгэвэр бий болгож хуримтлалтай болоосой гэж хүсэж байна. Одоогийн 144 мянган харилцагчид маань хөдөлмөрийн насны 1.6 сая хүнтэй харьцуулахад 9 хувийг эзэлнэ. Үүнийг 50 хувьд хүргэх нь бидний хийх ажил. ### эрсдэл Хууль эрх зүйн орчин болон хувийн тэтгэврийн сангийн тухай ойлголтын асуудал байна. Жишээ нь гуравхан жилийн өмнө бид койны тухай мэддэггүй байлаа. Харин одоо зөв, буруу зарчмуудыг нь ялгадаг болж. Тэтгэврийн сан нь шинэ тутам ойлголт тул бид анхнаас нь зөв суурийг бэлдэх ёстой. Ихэнх хүмүүс хадгаламжтай жишиж ойлгодог угтаа огт ондоо зүйлс. Мөнгө байвал хадгалдаг бус сахилга баттайгаар хуримтлуулж бодитой өгөөжөө хүртэх үйлчилгээ юм.
https://unread.today/c/spotlight-emonos-bopis
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-03-27T00:00:00
3 сарын 27, 2023
eMonos 3.0 - Эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний цахим их дэлгүүр
<div class="article-body"> <h2>Эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн цахимаар захиалж авах боломжийг есөн жилийн тэртээ Монос групп анхлан нэвтрүүлж байжээ. Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа хямд үнэ, өргөн сонголт, хялбар захиалгаараа уламжлалт үйлчилгээнээс гойд ялгарч буй, Монос группийн отгон охин компани болох eMonos-ийн хөгжүүлсэн eMonos 3.0 үйлчилгээтэй илүү ойроос танилцъя. </h2><p></p><p><b>Нэр:</b> eMonos 3.0<br><b>Чиглэл:</b> Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн, цахим худалдаа <br><b>Үүсгэн байгуулагч</b>: Л.Хүрэлбаатар <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2014 он <br><b>Цахим хуудсууд: </b><a href="https://www.facebook.com/www.emonos.mn" target="_blank">emonos.mn</a> (фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/emonos.mn/" target="_blank">emonos.mn</a> (инстаграм) <a href="https://emonos.mn/" target="_blank">emonos.mn</a> (веб)</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/802fa172e11c14dac9d9a02c5622cea7.jpg"></p><div class="image-caption">Гүйцэтгэх захирал З.Осоржам</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Сэдэл </div></h3><p></p><p>eMonos бий болохоос өмнө бид Монголын анхны хувийн хэвшлийн эмийн сан болох <a href="https://pharmacy.monos.mn/page/introduction" target="_blank">Монос Улаанбаатар</a>ын цахим худалдаа хүргэлтийн алба байсан. Харин 2014 онд группийн шилдэг төслөөр шалгарч, eMonos гэх нэртэй веб, гар утасны аппын анхны хувилбараа танилцуулж байлаа. Үйл ажиллагаагаа өргөжүүлсээр 2019 онд “өрх тусгаарлаж” Монос группийн отгон охин компани болсон түүхтэй.</p><p>Санаачлагч Л.Хүрэлбаатар захирлын алсын хараа өнөөдрийн eMonos-ийг бүтээсэн гэж хэлж болно. Олон улсын жишгийг ажиж, цахим худалдааны ирээдүйг урьдаар тооцож, Монголын эмийн салбарт хамгийн анх удаа цахим худалдааны үйлчилгээг нэвтрүүлсэн билээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал</h3><p></p><p>Нэн түрүүнд Монос групп нь шинэ бүхнийг салбартаа нэвтрүүлэн хэрэгжүүлж, инновацыг хөгжүүлдэг анхдагчид<b>.</b> Бид цахим худалдааны тэлэлт, борлуулалтаараа улсдаа хоёрт жагсаж, цахим эмийн худалдааны 80 гаруй хувийг эзэлдэг. Зах зээлийн энэ тэлэлт бол мөс зүсэж анхлан эхлүүлсний үр дүн. Мөн хэрэглэгчдэд илүү хүртээмжтэй үйлчилгээ үзүүлэхийн тулд анх удаа цахимаар жортой бүтээгдэхүүн худалдаж эхэлсэн.<br></p><p>Бид оны өмнөхөн цахимаар захиалаад эмийн сангаас очиж авах BOPIS /buy online pickup in store/ үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Олон улсад түгээмэл ашигладаг энэ загвар манай оронд нэн тохиромжтой. Цахимаар гишүүнчлэлийн эрхээрээ хямдралтай, хөнгөлөлттэй, бэлэгтэй захиалга үүсгэж дараа нь завтай үедээ өөрт ойр салбараа бүтээгдэхүүнээ авах нь хэрэглэгчдэд маш таатай байгаа.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7f2a2921303882cba161293ca64f48a9.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/2a2bd98784180fb7eeca0775981d7edd.jpg"></p><p><br>Хоёрдугаар сард <a href="https://www.emonos.mn/?fbclid=IwAR0yUtsFRQepzEHrR9FCQhc4aVJWwU_lbpAIC3FLLNpYlTKtP0q7kuUBUEE" target="_blank">веб</a>, <a href="https://apps.apple.com/us/app/emonos/id1559716042" target="_blank">аппаа</a> шинэчлэн <b><a href="https://www.emonos.mn/login" target="_blank">eMonos 3.0</a></b> болгож, үнэнч хэрэглэгчдэд үргэлж хямд байх гишүүнчлэлийн хөтөлбөрөө нэвтрүүлээд байна. Уг хөтөлбөрийн хүрээнд Basic, Gold, Platinium гэх гурван төрлийн гишүүнчлэлээр 5-8 хувийн шууд хөнгөлөлт эдэлж, хэтэвчний урамшуулал буюу буцаан олголт авч мөн захиалгаа үнэгүй хүргүүлэн авах боломжтой. Тодруулбал, Gold гишүүнчлэлийн жилийн хураамж 69,000₮ ба худалдан авалт хийсэн сар бүр 10,000₮ буцаан олголт авч, жилд нийтдээ 120,000₮-тэй болно. Харин<b> </b>Platinium жилийн хураамж 250,000₮ ба худалдан авалт хийсэн сар бүр 30,000₮ буцаан олголт авч, жилд нийт 360,000₮ авах юм.<br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/9dca33894d3a37ec959fd170929c4aa3.jpg"></p><p>Цахим худалдааны өөр нэгэн давуу тал нь өргөн сонголт, нөөц боломж. Бид 2019 онд өрх тусгаарлахдаа дэд бүтцээ шинэчилж, дүүрэг бүрд нөөцийн төвтэй болсон. Одоогоор Улаанбаатар хотод нийт найман нөөцийн төв бий. Олон улсын жишгийн дагуу нэгдсэн агуулахаас гадна дүүрэг бүрийн төвөөс захиалгаа хүргэдэг гэсэн үг. Уламжлалт эмийн санд хэрэглэгчийн авахыг хүссэн бүх бүтээгдэхүүн нэг дор байх нь ховор учир хэрэглэгч олон газраас хайж, цуглуулдаг. Бид үүнийг шийдэхийн тулд хэрэглэгчийн захиалсан бүтээгдэхүүн харьяаллын төвд байхгүй бол боломжит эмийн сангуудаас цуглуулж хүргэдэг. Үүний ачаар ковидын үеийн өндөр ачааллыг даван гарч, хэрэглэгчдийн итгэлийг хүлээж чадсан.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Emonos 3.0 гэж юу вэ? </h3><p></p><p>Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний цахим их дэлгүүр. Эрүүл мэндээ хайрладаг хэн бүхэнд тустай бүтээгдэхүүнийг найдвартай, шуурхай хүргэж үйлчилдэг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/49220803d02e9ce42804faa2650164b5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр </h3><p>Анхны веб болон гар утасны апп Монос нэрээр гарсан. Бид дотооддоо ялгахын тулд eMonos хэмээн ярьсаар 2019 онд тусдаа гарахдаа eMonos гэх нэрээ брэнд болгон хөгжүүлж байв.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Одоо</h3><p>Үнэнч хэрэглэгч нарт зориулсан гишүүнчлэлийн хөтөлбөр болон урьдчилж захиалаад, дараа нь очиж авах BOPIS үйлчилгээгээ таниулах дээр анхаарч байна. Мөн тун удахгүй хэрэглэгчид бүтээгдэхүүнээ цахимаар, эрүүл мэндийн даатгалын хөнгөлөлттэй үнээр авах боломжтой болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Баг </h3><p></p><p>Бид маркетинг, санхүү, бизнес хөгжил, борлуулалтын 80 гаруй ажилтантай. Үүнээс гол ажил нугалдаг борлуулалтын алба 18 оператор эмч, 30 гаруй хүргэлтийн жолоочоос бүрддэг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/01902447d999d2e08c45ebabe70054d2.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/23de5e7a1f557c89adc2a1081d14b7ea.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ирээдүй </h3><p></p><p>Хэрэглэгч нартаа цахим худалдааны давуу тал, боломжуудыг таниулж эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн борлуулалтын өндөр хувийг эзлэхийг тэмүүлж байна. Монголын цахим худалдааны зах зээл 22 их наяд төгрөг бол эмийн жижиглэн худалдааны зах зээл нэг их наяд төгрөгөөр хэмжигддэг. Одоогоор манай эмийн цахим худалдаа энэ зах зээлийн 1-2 хувийг эзэлдэг бол АНУ-д л гэхэд есөн хувийг эзэлдэг. Тиймээс цахим худалдаанд хэрэглэгчээ сургах, технологио хөгжүүлэх зэргээр зах зээлээ тэлэх олон боломжууд бий.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/84bda45f6196a417ecb239bf19e2886c.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Эрсдэл<br></div></h3><p>Дэд бүтэц, зам, хаягжилтаас үүдэж машин техник гэмтэж улмаар захиалга хоцрох нь тун бэрхшээлтэй. Хэрэглэгчдийн захиалгын 60-70 хувь нь хугацаандаа эзэндээ хүрдэг боловч 30 орчим хувь нь гаднын олон төрлийн шалтгаанаас болж амждаггүй. <br> <br>Мөн цахим худалдааны гол суурь нь технологи. Гэтэл манай улсад хүний нөөц буюу хөгжүүлэгчид дутагдаж байна. Бидний бүх ажил эдгээр хүмүүсийн хөгжүүлсэн технологиос хамаардаг тул энэхүү хүний нөөцийн асуудал нэг талаар бэрхшээл болон эрсдэл болдог.<br></p> </div>
Эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн цахимаар захиалж авах боломжийг есөн жилийн тэртээ Монос групп анхлан нэвтрүүлж байжээ. Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа хямд үнэ, өргөн сонголт, хялбар захиалгаараа уламжлалт үйлчилгээнээс гойд ялгарч буй, Монос группийн отгон охин компани болох eMonos-ийн хөгжүүлсэн eMonos 3.0 үйлчилгээтэй илүү ойроос танилцъя. Нэр: eMonos 3.0 Чиглэл: Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн, цахим худалдаа Үүсгэн байгуулагч : Л.Хүрэлбаатар Үүсгэн байгуулагдсан: 2014 он Цахим хуудсууд: emonos.mn (фэйсбүүк) emonos.mn (инстаграм) emonos.mn (веб) Гүйцэтгэх захирал З.Осоржам Сэдэл eMonos бий болохоос өмнө бид Монголын анхны хувийн хэвшлийн эмийн сан болох Монос Улаанбаатар ын цахим худалдаа хүргэлтийн алба байсан. Харин 2014 онд группийн шилдэг төслөөр шалгарч, eMonos гэх нэртэй веб, гар утасны аппын анхны хувилбараа танилцуулж байлаа. Үйл ажиллагаагаа өргөжүүлсээр 2019 онд “өрх тусгаарлаж” Монос группийн отгон охин компани болсон түүхтэй. Санаачлагч Л.Хүрэлбаатар захирлын алсын хараа өнөөдрийн eMonos-ийг бүтээсэн гэж хэлж болно. Олон улсын жишгийг ажиж, цахим худалдааны ирээдүйг урьдаар тооцож, Монголын эмийн салбарт хамгийн анх удаа цахим худалдааны үйлчилгээг нэвтрүүлсэн билээ. Ялгарал Нэн түрүүнд Монос групп нь шинэ бүхнийг салбартаа нэвтрүүлэн хэрэгжүүлж, инновацыг хөгжүүлдэг анхдагчид . Бид цахим худалдааны тэлэлт, борлуулалтаараа улсдаа хоёрт жагсаж, цахим эмийн худалдааны 80 гаруй хувийг эзэлдэг. Зах зээлийн энэ тэлэлт бол мөс зүсэж анхлан эхлүүлсний үр дүн. Мөн хэрэглэгчдэд илүү хүртээмжтэй үйлчилгээ үзүүлэхийн тулд анх удаа цахимаар жортой бүтээгдэхүүн худалдаж эхэлсэн. Бид оны өмнөхөн цахимаар захиалаад эмийн сангаас очиж авах BOPIS /buy online pickup in store/ үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Олон улсад түгээмэл ашигладаг энэ загвар манай оронд нэн тохиромжтой. Цахимаар гишүүнчлэлийн эрхээрээ хямдралтай, хөнгөлөлттэй, бэлэгтэй захиалга үүсгэж дараа нь завтай үедээ өөрт ойр салбараа бүтээгдэхүүнээ авах нь хэрэглэгчдэд маш таатай байгаа. Хоёрдугаар сард веб , аппаа шинэчлэн eMonos 3.0 болгож, үнэнч хэрэглэгчдэд үргэлж хямд байх гишүүнчлэлийн хөтөлбөрөө нэвтрүүлээд байна. Уг хөтөлбөрийн хүрээнд Basic, Gold, Platinium гэх гурван төрлийн гишүүнчлэлээр 5-8 хувийн шууд хөнгөлөлт эдэлж, хэтэвчний урамшуулал буюу буцаан олголт авч мөн захиалгаа үнэгүй хүргүүлэн авах боломжтой. Тодруулбал, Gold гишүүнчлэлийн жилийн хураамж 69,000₮ ба худалдан авалт хийсэн сар бүр 10,000₮ буцаан олголт авч, жилд нийтдээ 120,000₮-тэй болно. Харин Platinium жилийн хураамж 250,000₮ ба худалдан авалт хийсэн сар бүр 30,000₮ буцаан олголт авч, жилд нийт 360,000₮ авах юм. Цахим худалдааны өөр нэгэн давуу тал нь өргөн сонголт, нөөц боломж. Бид 2019 онд өрх тусгаарлахдаа дэд бүтцээ шинэчилж, дүүрэг бүрд нөөцийн төвтэй болсон. Одоогоор Улаанбаатар хотод нийт найман нөөцийн төв бий. Олон улсын жишгийн дагуу нэгдсэн агуулахаас гадна дүүрэг бүрийн төвөөс захиалгаа хүргэдэг гэсэн үг. Уламжлалт эмийн санд хэрэглэгчийн авахыг хүссэн бүх бүтээгдэхүүн нэг дор байх нь ховор учир хэрэглэгч олон газраас хайж, цуглуулдаг. Бид үүнийг шийдэхийн тулд хэрэглэгчийн захиалсан бүтээгдэхүүн харьяаллын төвд байхгүй бол боломжит эмийн сангуудаас цуглуулж хүргэдэг. Үүний ачаар ковидын үеийн өндөр ачааллыг даван гарч, хэрэглэгчдийн итгэлийг хүлээж чадсан. Emonos 3.0 гэж юу вэ? Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний цахим их дэлгүүр. Эрүүл мэндээ хайрладаг хэн бүхэнд тустай бүтээгдэхүүнийг найдвартай, шуурхай хүргэж үйлчилдэг. Нэр Анхны веб болон гар утасны апп Монос нэрээр гарсан. Бид дотооддоо ялгахын тулд eMonos хэмээн ярьсаар 2019 онд тусдаа гарахдаа eMonos гэх нэрээ брэнд болгон хөгжүүлж байв. Одоо Үнэнч хэрэглэгч нарт зориулсан гишүүнчлэлийн хөтөлбөр болон урьдчилж захиалаад, дараа нь очиж авах BOPIS үйлчилгээгээ таниулах дээр анхаарч байна. Мөн тун удахгүй хэрэглэгчид бүтээгдэхүүнээ цахимаар, эрүүл мэндийн даатгалын хөнгөлөлттэй үнээр авах боломжтой болно. Баг Бид маркетинг, санхүү, бизнес хөгжил, борлуулалтын 80 гаруй ажилтантай. Үүнээс гол ажил нугалдаг борлуулалтын алба 18 оператор эмч, 30 гаруй хүргэлтийн жолоочоос бүрддэг. Ирээдүй Хэрэглэгч нартаа цахим худалдааны давуу тал, боломжуудыг таниулж эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн борлуулалтын өндөр хувийг эзлэхийг тэмүүлж байна. Монголын цахим худалдааны зах зээл 22 их наяд төгрөг бол эмийн жижиглэн худалдааны зах зээл нэг их наяд төгрөгөөр хэмжигддэг. Одоогоор манай эмийн цахим худалдаа энэ зах зээлийн 1-2 хувийг эзэлдэг бол АНУ-д л гэхэд есөн хувийг эзэлдэг. Тиймээс цахим худалдаанд хэрэглэгчээ сургах, технологио хөгжүүлэх зэргээр зах зээлээ тэлэх олон боломжууд бий. Эрсдэл Дэд бүтэц, зам, хаягжилтаас үүдэж машин техник гэмтэж улмаар захиалга хоцрох нь тун бэрхшээлтэй. Хэрэглэгчдийн захиалгын 60-70 хувь нь хугацаандаа эзэндээ хүрдэг боловч 30 орчим хувь нь гаднын олон төрлийн шалтгаанаас болж амждаггүй. Мөн цахим худалдааны гол суурь нь технологи. Гэтэл манай улсад хүний нөөц буюу хөгжүүлэгчид дутагдаж байна. Бидний бүх ажил эдгээр хүмүүсийн хөгжүүлсэн технологиос хамаардаг тул энэхүү хүний нөөцийн асуудал нэг талаар бэрхшээл болон эрсдэл болдог.
Эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн цахимаар захиалж авах боломжийг есөн жилийн тэртээ Монос групп анхлан нэвтрүүлж байжээ. Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа хямд үнэ, өргөн сонголт, хялбар захиалгаараа уламжлалт үйлчилгээнээс гойд ялгарч буй, Монос группийн отгон охин компани болох eMonos-ийн хөгжүүлсэн eMonos 3.0 үйлчилгээтэй илүү ойроос танилцъя. **Нэр:** eMonos 3.0 **Чиглэл:** Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн, цахим худалдаа **Үүсгэн байгуулагч**: Л.Хүрэлбаатар **Үүсгэн байгуулагдсан:** 2014 он **Цахим хуудсууд:** emonos.mn (фэйсбүүк) emonos.mn (инстаграм) emonos.mn (веб) Гүйцэтгэх захирал З.Осоржам ### Сэдэл eMonos бий болохоос өмнө бид Монголын анхны хувийн хэвшлийн эмийн сан болох Монос Улаанбаатарын цахим худалдаа хүргэлтийн алба байсан. Харин 2014 онд группийн шилдэг төслөөр шалгарч, eMonos гэх нэртэй веб, гар утасны аппын анхны хувилбараа танилцуулж байлаа. Үйл ажиллагаагаа өргөжүүлсээр 2019 онд “өрх тусгаарлаж” Монос группийн отгон охин компани болсон түүхтэй. Санаачлагч Л.Хүрэлбаатар захирлын алсын хараа өнөөдрийн eMonos-ийг бүтээсэн гэж хэлж болно. Олон улсын жишгийг ажиж, цахим худалдааны ирээдүйг урьдаар тооцож, Монголын эмийн салбарт хамгийн анх удаа цахим худалдааны үйлчилгээг нэвтрүүлсэн билээ. ### Ялгарал Нэн түрүүнд Монос групп нь шинэ бүхнийг салбартаа нэвтрүүлэн хэрэгжүүлж, инновацыг хөгжүүлдэг анхдагчид**.** Бид цахим худалдааны тэлэлт, борлуулалтаараа улсдаа хоёрт жагсаж, цахим эмийн худалдааны 80 гаруй хувийг эзэлдэг. Зах зээлийн энэ тэлэлт бол мөс зүсэж анхлан эхлүүлсний үр дүн. Мөн хэрэглэгчдэд илүү хүртээмжтэй үйлчилгээ үзүүлэхийн тулд анх удаа цахимаар жортой бүтээгдэхүүн худалдаж эхэлсэн. Бид оны өмнөхөн цахимаар захиалаад эмийн сангаас очиж авах BOPIS /buy online pickup in store/ үйлчилгээг нэвтрүүлсэн. Олон улсад түгээмэл ашигладаг энэ загвар манай оронд нэн тохиромжтой. Цахимаар гишүүнчлэлийн эрхээрээ хямдралтай, хөнгөлөлттэй, бэлэгтэй захиалга үүсгэж дараа нь завтай үедээ өөрт ойр салбараа бүтээгдэхүүнээ авах нь хэрэглэгчдэд маш таатай байгаа. Хоёрдугаар сард веб, аппаа шинэчлэн **eMonos 3.0** болгож, үнэнч хэрэглэгчдэд үргэлж хямд байх гишүүнчлэлийн хөтөлбөрөө нэвтрүүлээд байна. Уг хөтөлбөрийн хүрээнд Basic, Gold, Platinium гэх гурван төрлийн гишүүнчлэлээр 5-8 хувийн шууд хөнгөлөлт эдэлж, хэтэвчний урамшуулал буюу буцаан олголт авч мөн захиалгаа үнэгүй хүргүүлэн авах боломжтой. Тодруулбал, Gold гишүүнчлэлийн жилийн хураамж 69,000₮ ба худалдан авалт хийсэн сар бүр 10,000₮ буцаан олголт авч, жилд нийтдээ 120,000₮-тэй болно. ХаринPlatinium жилийн хураамж 250,000₮ ба худалдан авалт хийсэн сар бүр 30,000₮ буцаан олголт авч, жилд нийт 360,000₮ авах юм. Цахим худалдааны өөр нэгэн давуу тал нь өргөн сонголт, нөөц боломж. Бид 2019 онд өрх тусгаарлахдаа дэд бүтцээ шинэчилж, дүүрэг бүрд нөөцийн төвтэй болсон. Одоогоор Улаанбаатар хотод нийт найман нөөцийн төв бий. Олон улсын жишгийн дагуу нэгдсэн агуулахаас гадна дүүрэг бүрийн төвөөс захиалгаа хүргэдэг гэсэн үг. Уламжлалт эмийн санд хэрэглэгчийн авахыг хүссэн бүх бүтээгдэхүүн нэг дор байх нь ховор учир хэрэглэгч олон газраас хайж, цуглуулдаг. Бид үүнийг шийдэхийн тулд хэрэглэгчийн захиалсан бүтээгдэхүүн харьяаллын төвд байхгүй бол боломжит эмийн сангуудаас цуглуулж хүргэдэг. Үүний ачаар ковидын үеийн өндөр ачааллыг даван гарч, хэрэглэгчдийн итгэлийг хүлээж чадсан. ### Emonos 3.0 гэж юу вэ? Эм, эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүний цахим их дэлгүүр. Эрүүл мэндээ хайрладаг хэн бүхэнд тустай бүтээгдэхүүнийг найдвартай, шуурхай хүргэж үйлчилдэг. ### Нэр Анхны веб болон гар утасны апп Монос нэрээр гарсан. Бид дотооддоо ялгахын тулд eMonos хэмээн ярьсаар 2019 онд тусдаа гарахдаа eMonos гэх нэрээ брэнд болгон хөгжүүлж байв. ### Одоо Үнэнч хэрэглэгч нарт зориулсан гишүүнчлэлийн хөтөлбөр болон урьдчилж захиалаад, дараа нь очиж авах BOPIS үйлчилгээгээ таниулах дээр анхаарч байна. Мөн тун удахгүй хэрэглэгчид бүтээгдэхүүнээ цахимаар, эрүүл мэндийн даатгалын хөнгөлөлттэй үнээр авах боломжтой болно. ### Баг Бид маркетинг, санхүү, бизнес хөгжил, борлуулалтын 80 гаруй ажилтантай. Үүнээс гол ажил нугалдаг борлуулалтын алба 18 оператор эмч, 30 гаруй хүргэлтийн жолоочоос бүрддэг. ### Ирээдүй Хэрэглэгч нартаа цахим худалдааны давуу тал, боломжуудыг таниулж эрүүл мэндийн бүтээгдэхүүн борлуулалтын өндөр хувийг эзлэхийг тэмүүлж байна. Монголын цахим худалдааны зах зээл 22 их наяд төгрөг бол эмийн жижиглэн худалдааны зах зээл нэг их наяд төгрөгөөр хэмжигддэг. Одоогоор манай эмийн цахим худалдаа энэ зах зээлийн 1-2 хувийг эзэлдэг бол АНУ-д л гэхэд есөн хувийг эзэлдэг. Тиймээс цахим худалдаанд хэрэглэгчээ сургах, технологио хөгжүүлэх зэргээр зах зээлээ тэлэх олон боломжууд бий. ### Эрсдэл Дэд бүтэц, зам, хаягжилтаас үүдэж машин техник гэмтэж улмаар захиалга хоцрох нь тун бэрхшээлтэй. Хэрэглэгчдийн захиалгын 60-70 хувь нь хугацаандаа эзэндээ хүрдэг боловч 30 орчим хувь нь гаднын олон төрлийн шалтгаанаас болж амждаггүй. Мөн цахим худалдааны гол суурь нь технологи. Гэтэл манай улсад хүний нөөц буюу хөгжүүлэгчид дутагдаж байна. Бидний бүх ажил эдгээр хүмүүсийн хөгжүүлсэн технологиос хамаардаг тул энэхүү хүний нөөцийн асуудал нэг талаар бэрхшээл болон эрсдэл болдог.
https://unread.today/c/spotlight-rentpay
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-04-24T00:00:00
4 сарын 24, 2023
Rentpay - Түрээсийн орон сууц, менежмент, төлбөрийн шийдэл 
<div class="article-body"> <h2><div>Нийслэл хотноо 50 мянга орчим  иргэн түрээсийн орон сууцанд амьдардаг. Залуусын хувьд байртай болох гэдэг хүндхэн сорилт учир, яах аргагүй түрээсийн байрыг сонгодог. Нөгөөтэйгүүр заавал байр өмчлөхгүй зөвхөн түрээсэлж, илүү эрх чөлөөтэй, уян хатан амьдрахыг хүсэх залуусын тоо ч нэмэгдсэн.  </div><div><br></div><div>Иймд шинэ дугаартаа түрээсийн орон сууцны салбарт анх удаа менежмент, санхүүгийн үйлчилгээг хослуулан нэвтрүүлсэн Rentpay-ийн хамт олныг онцолж байна. Түрээслэгч, түрээслүүлэгч хоорондын гүүр болж, орон сууцны зах зээлд технологи, санхүүгийн үйлчилгээг хөгжүүлж буй чадварлаг хамт олонтой танилцъя.   </div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Rentpay <br><b>Чиглэл:</b> Үл хөдлөх хөрөнгийн менежмент, санхүүгийн үйлчилгээ <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Б.Чулуунпүрэв <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2021 он <br><b>Цахим хуудсууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/RentPay.mn" target="_blank">Rentpay</a> (фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/rentpaymn/" target="_blank">rentpaymn</a> (инстаграм)<a href="https://www.rentpay.mn/buyer" target="_blank"> rentpay.mn</a> (веб) </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/e56a51fc93d2b951a0313fbdcd45c547.jpg"></p><div class="image-caption">Үйл ажиллагаа эрхэлсэн захирал Б.Чулуунбаатар</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p></p><p>Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарын “дутагдалтай” хөгжил Rentpay-ийг эхлүүлэх шалтгаан болсон. Жишээ нь дэлхийн бусад оронд менежментийн компани байрны эзний өмнөөс шаардлагатай бүх үйлчилгээг хариуцдаг бол манай улсын хувьд үүрэг, хариуцлага хүлээдэггүй, харилцагчаа халамжлахаас эхлээд эргэх холбоо дутагддаг жишиг бий. </p><p>Мөн түрээслэгч төлбөрөө бөөнд нь авах харин түрээслүүлэгч төлбөрөө сар сардаа төлөх сонирхолтой бичигдээгүй соёл тогтсон. Энэ нь нэг талаас залуу хосууд, шинэхэн төгсөгчдөд санхүүгийн дарамт үүсгэдэг ч түрээслэгчийн хувьд төлбөрөө бөөнд нь авсанаар өөрийн санхүүгийн бусад асуудлаа шийдэх хоёр талтай. Бидний хувьд аль аль талын шаардлагыг шийдэх санхүүгийн үйлчилгээг гаргасан.</p><p>Санхүүгийн зохицуулах хороонд орон сууц зуучлалын бүртгэлтэй 315 байгууллага, хөрөнгө оруулалт, цэвэрлэгээ зэрэг менежментийн үйлчилгээ үзүүлдэг 10 гаруй байгууллага бүртгэлтэй байдаг. Харин менежментийн үйлчилгээг анх удаа санхүүгийн шийдэлтэй хослуулсан компани бол Rentpay юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/b4438755eae672f6f8861625d46ddd53.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/fe2cf1fd50d0662cce129176211dae9e.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7e338d1e72fce952d3bde15d5e0f3db6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p><b>Мэргэжлийн үйлчилгээ: </b>Бид түрээслүүлэгчийн өмнөөс тухайн байрны цэвэрлэгээ үйлчилгээ, урсгал засвар, СӨХ-ийн төлбөр зэрэг байртай холбоотой бүх үйл ажиллагааг хариуцдаг.</p><p>Орон сууц хөлслөх гэрээ дуусаж байр хүлээлцэх үед эд хөрөнгийн эвдрэл гэмтэл зэрэг олон асуудлууд үүсдэг. Бидний зүгээс байр хүлээн авахдаа тухайн байрны тавилга, цонх, өрөө гээд нэг бүрчлэн бичлэг хийж баримтжуулан гэрээний хугацаа дуусахад анхны бичлэгтэй харьцуулж байраа хүлээлгэн өгдөг. Түүнчлэн орон сууцны хэрэглээний төлбөрт хяналт тавих, асуудал гомдол хүлээн авах, шийдвэрлэх, зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж, 100 хувь хөнгөлөлттэй иж бүрэн даатгалыг хариуцдаг онцлогтой.<br></p><p><b>Технологийн шийдэл:</b> Хэрэглэгч вэб сайтад бүртгүүлж Emongolia-ийн мэдээллээрээ санхүүгийн үйлчилгээ авах эрхээ шалгах боломжтой. Бид хэрэглэгч бүрд нээлттэй боломж олгож, НДШ-ийг заавал шаардахгүй ба дансны хуулгаа оруулан эрхээ шалгах боломжтой. Сайтын баруун талд байрлах "байр хайх" хэсгээс манайд бүртгэлтэй орон сууцны бүх мэдээлэлтэй танилцах боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">rentpay гэж юу вэ?</h3><p>Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт технологи, санхүү, менежментийн цогц шийдэл, соёл, стандартыг нэвтрүүлж буй үйлчилгээ. Түүнчлэн түрээслэгч, түрээслүүлэгчийн цаг хугацаа, ажлыг хөнгөвчилсөн платформ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p></p><p>Rent Pay буюу түрээсийн төлбөрийг нь бид төлье гэх утгатай. Манай логог анзаарвал хаалга нь нээлттэй байрны планыг дээрээс нь буулгасан зураг юм. Хэрэглэгч таны орон сууцтай болох үүд хаалгыг нээж өгье гэсэн утгатай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/fe0603bc09dd6669ef02ed7c608c4b38.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/fccb2e8147674cf23698c0a157d684ba.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/3915b9a567a6b3ec45e957debac35e8a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p></p><p>Манай үйлчилгээнд хоёр жил хүрэхгүй хугацаанд 25 мянга гаруй хэрэглэгч бүртгүүлж, мянга орчим хүн тогтмол үйлчилгээгээ авч байна. Бид Rentpay үйлчилгээгээг Монголдоо дөрвөн мянга орчим хэрэглэгчдэд туршин баталгаажуулаад олон улсад гарах зорилготой.</p><p>Учир нь гадаадад буй 200 мянга гаруй Монголчууд бараг бүгдээрээ түрээсийн байранд амьдардаг. Бид Монголчууд олноороо төвлөрдөг хотуудад салбараа нээж, хэрэгцээт үйлчилгээ бий болгохоор судалж байна. Гадаадад байр түрээслэхэд өндөр барьцаа байршуулдаг тул оюутнууд болон хараар ажилладаг иргэд гэнэт нутаг буцах эсвэл гэрээ цуцлах үед барьцаагаа авч чадалгүй хохирох нь бий. Тиймээс бид хэрэглэгчийн өмнөөс гэрээ байгуулж, барьцаа хөрөнгийг байршуулан Монголчууд хаана ч байсан байр түрээслэхдээ ямар нэг байдлаар хохирохгүй байх нөхцөл бүрдүүлэхийг зорьж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p></p><p>Манай багийн талаас илүү хувь нь 25-аас доош насны залуучууд. Тиймээс ямар нэгэн хатуу дүрэм, шаардлага тавьж удирдахаас илүүтэй аливаа асуудал, бэрхшээлийг харилцан ярилцаж, хоорондоо зөвлөлдөж багийн гишүүдийн саналыг сонсож шийдвэр гарган ажиллахыг зорьдог.</p><p>Мөн нэмэлт орлоготой болохыг хүссэн хүн бүр Рэнтпэй партнер хөтөлбөрт хамрагдаж болох ба хэзээ ч хаанаас ч ажиллах боломжтой давуу талтай. Тус хөтөлбөрт хамрагдсанаар Rentpay-ийн үйлчилгээг хэрэглэгчдэд танилцуулж, амжилттай гэрээ байгуулбал тодорхой урамшуулал хүртэх юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/157e87174cbb33a23e3215f6297ed5ee.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/d694edcdc33634758c26cf63361a6d32.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/05aa08d2c91139d1d79c5436dcacbedb.jpg"></p><blockquote><p>Харилцааны зөвлөх менежер О.Одонтунгалаг</p> <cite> </cite></blockquote><p><br>Манай хамт олон өдрийн цайны цагаар ажлаа түр хойш тавьж хоорондоо нээлттэй ярилцаж, ядарсан үедээ амарч бүр унтаж болохоор чөлөөтэй, дулаахан уур амьсгалтай ажилладаг. <br> <br>Бидний ажил байр түрээслэх болон түрээслүүлэх гэж буй хоёр талд хоёуланд нь ашигтай тул хэрэглэгчдэд ойлгуулахад хялбар байдаг. Шинэ түрээслэгч байртай болоод баярлаж байгааг эсвэл, шинэ гэрээ яаж тохижуулахаар ярилцаж байгааг хараад хийж буй ажлынхаа сайхныг мэдэрдэг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Ойрын хоёр жилдээ гадаадад салбараа нээж, хөрөнгө оруулалтын сан байгуулахаар төлөвлөж байна. Хэрэв тэгвэл банкны өндөр шалгуур бус түрээсээ сайн төлдөг гэдэг ганцхан шалгуураар байр авах боломжтой болно. Дэлхий нийтэд кредит оноог санхүүгийн бүх үйлчилгээнд ашигладаг тул хэрэглэгч оноогоо унагахгүйн тулд маш хариуцлагатай ханддаг. Тэр жишгээр Rentpay-ээр байр түрээслэх явцдаа зээлийн түүхээ бүрдүүлж, хожим нь байр худалдан авахдаа ч ашиглаж болох юм. <br> <br>Монгол улс орон сууцны хуульгүй байгаа нь энэ зах зээл хэр хэмжээнд хөгжсөнийг илтгэнэ. Гаднын орнуудад зөвхөн үл хөдлөх хөрөнгөд зориулсан хууль гэхэд 700-800 хуудас байх жишээтэй. Тиймээс бид Санхүүгийн зохицуулах хороотой хууль эрх зүйн таатай орчин бүрдүүлэхэд хамтран ажиллаж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Зах зээлд олон нийтийн төдийлөн сайн мэдэхгүй, шинэ үйлчилгээг нэвтрүүлж буй тул ойлголтын зөрүү гарах нь бий. Эхэндээ манай үйлчилгээг зээл мэтээр андуурах, түрээслэх байраа өгч тэр даруй төлбөрөө нэхэх гэх мэт ойлголцохгүй үе олон байсан ч одоо харьцангуй мэддэг болсон. <br> <br>Бид платформдоо хэрэглэгч сонирхсон байртайгаа виртуалаар танилцаж, гэрээг хоёр талаас тоон гарын үсгээр баталгаажуулж хийх боломж бүрдүүлэхийг зорьсон боловч манай нөхцөлд энэ төрлийн цахим гарын үсэг хэрэглээнд төдийлөн нэвтрээгүй байна. Мөн Монголчуудад амьдрах байраа виртуалаар харж сонгох зан төлөв хараахан суугаагүй байна. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7955aeb9d7584820a694dbe5554218cb.png"></p><div class="image-caption">Unread</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/17c3d0f94dd7f29763aa3b4832021f3e.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/da5b5b6fb50248b519bb0370a664f03a.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/821ae523c3444bb1476b9adb4db6a0e2.jpg"></p> </div>
Нийслэл хотноо 50 мянга орчим  иргэн түрээсийн орон сууцанд амьдардаг. Залуусын хувьд байртай болох гэдэг хүндхэн сорилт учир, яах аргагүй түрээсийн байрыг сонгодог. Нөгөөтэйгүүр заавал байр өмчлөхгүй зөвхөн түрээсэлж, илүү эрх чөлөөтэй, уян хатан амьдрахыг хүсэх залуусын тоо ч нэмэгдсэн. Иймд шинэ дугаартаа түрээсийн орон сууцны салбарт анх удаа менежмент, санхүүгийн үйлчилгээг хослуулан нэвтрүүлсэн Rentpay-ийн хамт олныг онцолж байна. Түрээслэгч, түрээслүүлэгч хоорондын гүүр болж, орон сууцны зах зээлд технологи, санхүүгийн үйлчилгээг хөгжүүлж буй чадварлаг хамт олонтой танилцъя. Нэр: Rentpay Чиглэл: Үл хөдлөх хөрөнгийн менежмент, санхүүгийн үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Б.Чулуунпүрэв Үүсгэн байгуулагдсан: 2021 он Цахим хуудсууд: Rentpay (фэйсбүүк) rentpaymn (инстаграм) rentpay.mn (веб) Үйл ажиллагаа эрхэлсэн захирал Б.Чулуунбаатар Сэдэл Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарын “дутагдалтай” хөгжил Rentpay-ийг эхлүүлэх шалтгаан болсон. Жишээ нь дэлхийн бусад оронд менежментийн компани байрны эзний өмнөөс шаардлагатай бүх үйлчилгээг хариуцдаг бол манай улсын хувьд үүрэг, хариуцлага хүлээдэггүй, харилцагчаа халамжлахаас эхлээд эргэх холбоо дутагддаг жишиг бий. Мөн түрээслэгч төлбөрөө бөөнд нь авах харин түрээслүүлэгч төлбөрөө сар сардаа төлөх сонирхолтой бичигдээгүй соёл тогтсон. Энэ нь нэг талаас залуу хосууд, шинэхэн төгсөгчдөд санхүүгийн дарамт үүсгэдэг ч түрээслэгчийн хувьд төлбөрөө бөөнд нь авсанаар өөрийн санхүүгийн бусад асуудлаа шийдэх хоёр талтай. Бидний хувьд аль аль талын шаардлагыг шийдэх санхүүгийн үйлчилгээг гаргасан. Санхүүгийн зохицуулах хороонд орон сууц зуучлалын бүртгэлтэй 315 байгууллага, хөрөнгө оруулалт, цэвэрлэгээ зэрэг менежментийн үйлчилгээ үзүүлдэг 10 гаруй байгууллага бүртгэлтэй байдаг. Харин менежментийн үйлчилгээг анх удаа санхүүгийн шийдэлтэй хослуулсан компани бол Rentpay юм. ялгарал Мэргэжлийн үйлчилгээ: Бид түрээслүүлэгчийн өмнөөс тухайн байрны цэвэрлэгээ үйлчилгээ, урсгал засвар, СӨХ-ийн төлбөр зэрэг байртай холбоотой бүх үйл ажиллагааг хариуцдаг. Орон сууц хөлслөх гэрээ дуусаж байр хүлээлцэх үед эд хөрөнгийн эвдрэл гэмтэл зэрэг олон асуудлууд үүсдэг. Бидний зүгээс байр хүлээн авахдаа тухайн байрны тавилга, цонх, өрөө гээд нэг бүрчлэн бичлэг хийж баримтжуулан гэрээний хугацаа дуусахад анхны бичлэгтэй харьцуулж байраа хүлээлгэн өгдөг. Түүнчлэн орон сууцны хэрэглээний төлбөрт хяналт тавих, асуудал гомдол хүлээн авах, шийдвэрлэх, зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж, 100 хувь хөнгөлөлттэй иж бүрэн даатгалыг хариуцдаг онцлогтой. Технологийн шийдэл: Хэрэглэгч вэб сайтад бүртгүүлж Emongolia-ийн мэдээллээрээ санхүүгийн үйлчилгээ авах эрхээ шалгах боломжтой. Бид хэрэглэгч бүрд нээлттэй боломж олгож, НДШ-ийг заавал шаардахгүй ба дансны хуулгаа оруулан эрхээ шалгах боломжтой. Сайтын баруун талд байрлах "байр хайх" хэсгээс манайд бүртгэлтэй орон сууцны бүх мэдээлэлтэй танилцах боломжтой. rentpay гэж юу вэ? Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт технологи, санхүү, менежментийн цогц шийдэл, соёл, стандартыг нэвтрүүлж буй үйлчилгээ. Түүнчлэн түрээслэгч, түрээслүүлэгчийн цаг хугацаа, ажлыг хөнгөвчилсөн платформ. нэр Rent Pay буюу түрээсийн төлбөрийг нь бид төлье гэх утгатай. Манай логог анзаарвал хаалга нь нээлттэй байрны планыг дээрээс нь буулгасан зураг юм. Хэрэглэгч таны орон сууцтай болох үүд хаалгыг нээж өгье гэсэн утгатай. одоо Манай үйлчилгээнд хоёр жил хүрэхгүй хугацаанд 25 мянга гаруй хэрэглэгч бүртгүүлж, мянга орчим хүн тогтмол үйлчилгээгээ авч байна. Бид Rentpay үйлчилгээгээг Монголдоо дөрвөн мянга орчим хэрэглэгчдэд туршин баталгаажуулаад олон улсад гарах зорилготой. Учир нь гадаадад буй 200 мянга гаруй Монголчууд бараг бүгдээрээ түрээсийн байранд амьдардаг. Бид Монголчууд олноороо төвлөрдөг хотуудад салбараа нээж, хэрэгцээт үйлчилгээ бий болгохоор судалж байна. Гадаадад байр түрээслэхэд өндөр барьцаа байршуулдаг тул оюутнууд болон хараар ажилладаг иргэд гэнэт нутаг буцах эсвэл гэрээ цуцлах үед барьцаагаа авч чадалгүй хохирох нь бий. Тиймээс бид хэрэглэгчийн өмнөөс гэрээ байгуулж, барьцаа хөрөнгийг байршуулан Монголчууд хаана ч байсан байр түрээслэхдээ ямар нэг байдлаар хохирохгүй байх нөхцөл бүрдүүлэхийг зорьж байна. баг Манай багийн талаас илүү хувь нь 25-аас доош насны залуучууд. Тиймээс ямар нэгэн хатуу дүрэм, шаардлага тавьж удирдахаас илүүтэй аливаа асуудал, бэрхшээлийг харилцан ярилцаж, хоорондоо зөвлөлдөж багийн гишүүдийн саналыг сонсож шийдвэр гарган ажиллахыг зорьдог. Мөн нэмэлт орлоготой болохыг хүссэн хүн бүр Рэнтпэй партнер хөтөлбөрт хамрагдаж болох ба хэзээ ч хаанаас ч ажиллах боломжтой давуу талтай. Тус хөтөлбөрт хамрагдсанаар Rentpay-ийн үйлчилгээг хэрэглэгчдэд танилцуулж, амжилттай гэрээ байгуулбал тодорхой урамшуулал хүртэх юм. Харилцааны зөвлөх менежер О.Одонтунгалаг Манай хамт олон өдрийн цайны цагаар ажлаа түр хойш тавьж хоорондоо нээлттэй ярилцаж, ядарсан үедээ амарч бүр унтаж болохоор чөлөөтэй, дулаахан уур амьсгалтай ажилладаг. Бидний ажил байр түрээслэх болон түрээслүүлэх гэж буй хоёр талд хоёуланд нь ашигтай тул хэрэглэгчдэд ойлгуулахад хялбар байдаг. Шинэ түрээслэгч байртай болоод баярлаж байгааг эсвэл, шинэ гэрээ яаж тохижуулахаар ярилцаж байгааг хараад хийж буй ажлынхаа сайхныг мэдэрдэг. ирээдүй Ойрын хоёр жилдээ гадаадад салбараа нээж, хөрөнгө оруулалтын сан байгуулахаар төлөвлөж байна. Хэрэв тэгвэл банкны өндөр шалгуур бус түрээсээ сайн төлдөг гэдэг ганцхан шалгуураар байр авах боломжтой болно. Дэлхий нийтэд кредит оноог санхүүгийн бүх үйлчилгээнд ашигладаг тул хэрэглэгч оноогоо унагахгүйн тулд маш хариуцлагатай ханддаг. Тэр жишгээр Rentpay-ээр байр түрээслэх явцдаа зээлийн түүхээ бүрдүүлж, хожим нь байр худалдан авахдаа ч ашиглаж болох юм. Монгол улс орон сууцны хуульгүй байгаа нь энэ зах зээл хэр хэмжээнд хөгжсөнийг илтгэнэ. Гаднын орнуудад зөвхөн үл хөдлөх хөрөнгөд зориулсан хууль гэхэд 700-800 хуудас байх жишээтэй. Тиймээс бид Санхүүгийн зохицуулах хороотой хууль эрх зүйн таатай орчин бүрдүүлэхэд хамтран ажиллаж байна. эрсдэл Зах зээлд олон нийтийн төдийлөн сайн мэдэхгүй, шинэ үйлчилгээг нэвтрүүлж буй тул ойлголтын зөрүү гарах нь бий. Эхэндээ манай үйлчилгээг зээл мэтээр андуурах, түрээслэх байраа өгч тэр даруй төлбөрөө нэхэх гэх мэт ойлголцохгүй үе олон байсан ч одоо харьцангуй мэддэг болсон. Бид платформдоо хэрэглэгч сонирхсон байртайгаа виртуалаар танилцаж, гэрээг хоёр талаас тоон гарын үсгээр баталгаажуулж хийх боломж бүрдүүлэхийг зорьсон боловч манай нөхцөлд энэ төрлийн цахим гарын үсэг хэрэглээнд төдийлөн нэвтрээгүй байна. Мөн Монголчуудад амьдрах байраа виртуалаар харж сонгох зан төлөв хараахан суугаагүй байна. Unread
Нийслэл хотноо 50 мянга орчим  иргэн түрээсийн орон сууцанд амьдардаг. Залуусын хувьд байртай болох гэдэг хүндхэн сорилт учир, яах аргагүй түрээсийн байрыг сонгодог. Нөгөөтэйгүүр заавал байр өмчлөхгүй зөвхөн түрээсэлж, илүү эрх чөлөөтэй, уян хатан амьдрахыг хүсэх залуусын тоо ч нэмэгдсэн. Иймд шинэ дугаартаа түрээсийн орон сууцны салбарт анх удаа менежмент, санхүүгийн үйлчилгээг хослуулан нэвтрүүлсэн Rentpay-ийн хамт олныг онцолж байна. Түрээслэгч, түрээслүүлэгч хоорондын гүүр болж, орон сууцны зах зээлд технологи, санхүүгийн үйлчилгээг хөгжүүлж буй чадварлаг хамт олонтой танилцъя. **Нэр:** Rentpay **Чиглэл:** Үл хөдлөх хөрөнгийн менежмент, санхүүгийн үйлчилгээ **Үүсгэн байгуулагч:** Б.Чулуунпүрэв **Үүсгэн байгуулагдсан:** 2021 он **Цахим хуудсууд:** Rentpay (фэйсбүүк) rentpaymn (инстаграм) rentpay.mn (веб) Үйл ажиллагаа эрхэлсэн захирал Б.Чулуунбаатар ### Сэдэл Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарын “дутагдалтай” хөгжил Rentpay-ийг эхлүүлэх шалтгаан болсон. Жишээ нь дэлхийн бусад оронд менежментийн компани байрны эзний өмнөөс шаардлагатай бүх үйлчилгээг хариуцдаг бол манай улсын хувьд үүрэг, хариуцлага хүлээдэггүй, харилцагчаа халамжлахаас эхлээд эргэх холбоо дутагддаг жишиг бий. Мөн түрээслэгч төлбөрөө бөөнд нь авах харин түрээслүүлэгч төлбөрөө сар сардаа төлөх сонирхолтой бичигдээгүй соёл тогтсон. Энэ нь нэг талаас залуу хосууд, шинэхэн төгсөгчдөд санхүүгийн дарамт үүсгэдэг ч түрээслэгчийн хувьд төлбөрөө бөөнд нь авсанаар өөрийн санхүүгийн бусад асуудлаа шийдэх хоёр талтай. Бидний хувьд аль аль талын шаардлагыг шийдэх санхүүгийн үйлчилгээг гаргасан. Санхүүгийн зохицуулах хороонд орон сууц зуучлалын бүртгэлтэй 315 байгууллага, хөрөнгө оруулалт, цэвэрлэгээ зэрэг менежментийн үйлчилгээ үзүүлдэг 10 гаруй байгууллага бүртгэлтэй байдаг. Харин менежментийн үйлчилгээг анх удаа санхүүгийн шийдэлтэй хослуулсан компани бол Rentpay юм. ### ялгарал **Мэргэжлийн үйлчилгээ:** Бид түрээслүүлэгчийн өмнөөс тухайн байрны цэвэрлэгээ үйлчилгээ, урсгал засвар, СӨХ-ийн төлбөр зэрэг байртай холбоотой бүх үйл ажиллагааг хариуцдаг. Орон сууц хөлслөх гэрээ дуусаж байр хүлээлцэх үед эд хөрөнгийн эвдрэл гэмтэл зэрэг олон асуудлууд үүсдэг. Бидний зүгээс байр хүлээн авахдаа тухайн байрны тавилга, цонх, өрөө гээд нэг бүрчлэн бичлэг хийж баримтжуулан гэрээний хугацаа дуусахад анхны бичлэгтэй харьцуулж байраа хүлээлгэн өгдөг. Түүнчлэн орон сууцны хэрэглээний төлбөрт хяналт тавих, асуудал гомдол хүлээн авах, шийдвэрлэх, зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж, 100 хувь хөнгөлөлттэй иж бүрэн даатгалыг хариуцдаг онцлогтой. **Технологийн шийдэл:** Хэрэглэгч вэб сайтад бүртгүүлж Emongolia-ийн мэдээллээрээ санхүүгийн үйлчилгээ авах эрхээ шалгах боломжтой. Бид хэрэглэгч бүрд нээлттэй боломж олгож, НДШ-ийг заавал шаардахгүй ба дансны хуулгаа оруулан эрхээ шалгах боломжтой. Сайтын баруун талд байрлах "байр хайх" хэсгээс манайд бүртгэлтэй орон сууцны бүх мэдээлэлтэй танилцах боломжтой. ### rentpay гэж юу вэ? Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт технологи, санхүү, менежментийн цогц шийдэл, соёл, стандартыг нэвтрүүлж буй үйлчилгээ. Түүнчлэн түрээслэгч, түрээслүүлэгчийн цаг хугацаа, ажлыг хөнгөвчилсөн платформ. ### нэр Rent Pay буюу түрээсийн төлбөрийг нь бид төлье гэх утгатай. Манай логог анзаарвал хаалга нь нээлттэй байрны планыг дээрээс нь буулгасан зураг юм. Хэрэглэгч таны орон сууцтай болох үүд хаалгыг нээж өгье гэсэн утгатай. ### одоо Манай үйлчилгээнд хоёр жил хүрэхгүй хугацаанд 25 мянга гаруй хэрэглэгч бүртгүүлж, мянга орчим хүн тогтмол үйлчилгээгээ авч байна. Бид Rentpay үйлчилгээгээг Монголдоо дөрвөн мянга орчим хэрэглэгчдэд туршин баталгаажуулаад олон улсад гарах зорилготой. Учир нь гадаадад буй 200 мянга гаруй Монголчууд бараг бүгдээрээ түрээсийн байранд амьдардаг. Бид Монголчууд олноороо төвлөрдөг хотуудад салбараа нээж, хэрэгцээт үйлчилгээ бий болгохоор судалж байна. Гадаадад байр түрээслэхэд өндөр барьцаа байршуулдаг тул оюутнууд болон хараар ажилладаг иргэд гэнэт нутаг буцах эсвэл гэрээ цуцлах үед барьцаагаа авч чадалгүй хохирох нь бий. Тиймээс бид хэрэглэгчийн өмнөөс гэрээ байгуулж, барьцаа хөрөнгийг байршуулан Монголчууд хаана ч байсан байр түрээслэхдээ ямар нэг байдлаар хохирохгүй байх нөхцөл бүрдүүлэхийг зорьж байна. ### баг Манай багийн талаас илүү хувь нь 25-аас доош насны залуучууд. Тиймээс ямар нэгэн хатуу дүрэм, шаардлага тавьж удирдахаас илүүтэй аливаа асуудал, бэрхшээлийг харилцан ярилцаж, хоорондоо зөвлөлдөж багийн гишүүдийн саналыг сонсож шийдвэр гарган ажиллахыг зорьдог. Мөн нэмэлт орлоготой болохыг хүссэн хүн бүр Рэнтпэй партнер хөтөлбөрт хамрагдаж болох ба хэзээ ч хаанаас ч ажиллах боломжтой давуу талтай. Тус хөтөлбөрт хамрагдсанаар Rentpay-ийн үйлчилгээг хэрэглэгчдэд танилцуулж, амжилттай гэрээ байгуулбал тодорхой урамшуулал хүртэх юм. > Харилцааны зөвлөх менежер О.Одонтунгалаг Манай хамт олон өдрийн цайны цагаар ажлаа түр хойш тавьж хоорондоо нээлттэй ярилцаж, ядарсан үедээ амарч бүр унтаж болохоор чөлөөтэй, дулаахан уур амьсгалтай ажилладаг. Бидний ажил байр түрээслэх болон түрээслүүлэх гэж буй хоёр талд хоёуланд нь ашигтай тул хэрэглэгчдэд ойлгуулахад хялбар байдаг. Шинэ түрээслэгч байртай болоод баярлаж байгааг эсвэл, шинэ гэрээ яаж тохижуулахаар ярилцаж байгааг хараад хийж буй ажлынхаа сайхныг мэдэрдэг. ### ирээдүй Ойрын хоёр жилдээ гадаадад салбараа нээж, хөрөнгө оруулалтын сан байгуулахаар төлөвлөж байна. Хэрэв тэгвэл банкны өндөр шалгуур бус түрээсээ сайн төлдөг гэдэг ганцхан шалгуураар байр авах боломжтой болно. Дэлхий нийтэд кредит оноог санхүүгийн бүх үйлчилгээнд ашигладаг тул хэрэглэгч оноогоо унагахгүйн тулд маш хариуцлагатай ханддаг. Тэр жишгээр Rentpay-ээр байр түрээслэх явцдаа зээлийн түүхээ бүрдүүлж, хожим нь байр худалдан авахдаа ч ашиглаж болох юм. Монгол улс орон сууцны хуульгүй байгаа нь энэ зах зээл хэр хэмжээнд хөгжсөнийг илтгэнэ. Гаднын орнуудад зөвхөн үл хөдлөх хөрөнгөд зориулсан хууль гэхэд 700-800 хуудас байх жишээтэй. Тиймээс бид Санхүүгийн зохицуулах хороотой хууль эрх зүйн таатай орчин бүрдүүлэхэд хамтран ажиллаж байна. ### эрсдэл Зах зээлд олон нийтийн төдийлөн сайн мэдэхгүй, шинэ үйлчилгээг нэвтрүүлж буй тул ойлголтын зөрүү гарах нь бий. Эхэндээ манай үйлчилгээг зээл мэтээр андуурах, түрээслэх байраа өгч тэр даруй төлбөрөө нэхэх гэх мэт ойлголцохгүй үе олон байсан ч одоо харьцангуй мэддэг болсон. Бид платформдоо хэрэглэгч сонирхсон байртайгаа виртуалаар танилцаж, гэрээг хоёр талаас тоон гарын үсгээр баталгаажуулж хийх боломж бүрдүүлэхийг зорьсон боловч манай нөхцөлд энэ төрлийн цахим гарын үсэг хэрэглээнд төдийлөн нэвтрээгүй байна. Мөн Монголчуудад амьдрах байраа виртуалаар харж сонгох зан төлөв хараахан суугаагүй байна. Unread
https://unread.today/c/spotlight-kunz-school
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-05-22T00:00:00
5 сарын 22, 2023
Күнз сургууль: Хүндлэл, чин сэтгэл, эрч хүч
<div class="article-body"> <h2><div>Хятад, Англи хос хэлний өндөр мэдлэг, чадварыг эзэмшүүлж дэлхийд өрсөлдөх иргэдийг бэлтгэх алсын хараатай Күнз дунд сургууль шинэ дугаарын маань зочид юм. Цовоо дуугаар мэхийн мэндлэх бяцхан багачууд сургуулийн дэг соёл, хандлагыг илтгэх нь тунчиг өхөөрдөм. </div><div><br></div><div>Хоёр багш, хоёр сурагчтай эхэлсэн Күнз сургууль өнөөдөр 500 гаруй сурагч 100 гаруй багш ажилчидтай таван жилийн ойгоо угтаж байна. Хүүхдийн мэдлэг боловсрол, хандлага төлөвшлийг зөв чиглүүлэх сурган хүмүүжүүлэх үйлсэд үлгэр жишээлж буй Күнз сургуулийн хамт олонтой илүү ойроос танилцъя. </div><div><br></div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Күнз дунд сургууль <br><b>Хаяг:</b> Хан-Уул дүүрэг, Ар зайсан 91/1, Күнз сургуулийн байр <br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Боловсрол, хүүхэд төвт хөгжил <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> Г.Өнөрсайхан <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан: </b>2018 он <br><b>Цахим хуудсууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/kunzsurguuli" target="_blank">Күнз Дунд Сургууль</a> (фэйсбүүк) <a href="https://kunz.edu.mn/surgalt/#" target="_blank">kunz.edu.mn</a> (вэб) <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/60938ef0ee813bb5a173a5334a0bdc21.png"></p><div class="image-caption">ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ЗАХИРАЛ: Г.ӨНӨРСАЙХАН</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p>Би нэгдүгээр ангидаа Хятад Монголын хамтарсан "Найрамдал" дунд сургуульд элсэж байлаа. Дийлэнхдээ Монголд амьдарч буй хятад иргэдийн хүүхдүүд суралцдаг тул хичээлүүд хятад сурагчдад зориулсан сурах бичиг, хөтөлбөрийн дагуу явагдана. Насандаа ахадсан өндөр ачаалал, айдас шахалт дунд Хятад хэл эзэмшсэн. Үргэлжлүүлэн 10 жил болон их сургуулиа Хятадад дүүргэсэн боловч эх хэл болон байгалийн ухааны ерөнхий эрдмийн мэдлэг дулимаг төгссөн. <br> <br>Дараа нь Харбины Технологийн их сургуульд албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллаж байх үедээ оюутны холбоо байгуулан монгол залуучуудтай ойр ажилласан. Дөнгөж сургуулиа төгссөн 17, 18 настай залуучууд эцэг эхээсээ хол хүний газарт ёстой л дураараа дургиж, дунд чөмгөөрөө жиргэнэ гэдэг болно. Хичээл таслах, гэмт хэрэгт холбогдох зэргээр амьдралын зорилгогүй, цаг хугацааг хий дэмий нөхцөөж буйд нь өмнөөс нь харамсмаар. <br> <br>Миний болоод бусад олон хүүхдүүдийн амьдралд тулгарсан, цаашдаа ч өөр бусдад тохиож болох энэ мэт бэрхшээлийг засаж, өөрчлөн, амьдралдаа утга учиртай зүйл бүтээхээр зориглосон минь Күнз сургууль юм.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p></p><p>Бидний хувьд нэн тэргүүнд хүүхэд, хоёрдугаарт багш, ажилчид гуравдугаарт удирдлага гэсэн зарчимтай ажилладаг. Хэрэглэгч буюу эцэг эхчүүд манай сургуульд хүүхдээ сургаж сэтгэл тэнэгэр, амар мэдрэмж авах учиртай. <br> <br>Хятад хэлний сургалт бол бидний хамгийн том ялгарал. Бид үндсэн хөтөлбөрөөс гадна бага ангийн хүүхдүүдэд нас сэтгэхүйн онцлогт тохирсон тоглоомын аргын хөтөлбөрөөр Хятад хэл заадаг. Мөн хүүхэд мэдрэмжээ зөвөөр илэрхийлэх, орчин хүрээлэлтэйгээ харьцаж сурах нийгэм, сэтгэл зүйн SEEL хөтөлбөрийг хэрэгжүүлдэг. <br> <br>Сурагчид, багш ажилчдыг гэр, сургуульд зөөх 16 чиглэлийн 20 автобус явдаг нь нийгмийн хариуцлагаа ухамсарласан сайн жишээ гэж боддог. Автобусаар явснаар хүүхэд хичээлээс хоцрох, хичээл тараад өөр тийшээ явах асуудал үүсэхгүй. Харин багш ажилчдын хувьд зөөврийн компьютер, дэвтэр засах зэрэг өдөр тутамдаа багагүй ачаа үүрдэг тул ажилчдын автобусанд гэхэд жилдээ 100 сая гаруй төгрөг төсөвлөдөг. <br> <br>Мөн сурагчид 14 төрлийн дугуйлангаас сонгож нэг хичээлийн жилийн турш суралцдаг. 2023-2024 оны хичээлийн жилээс эхлэн Күнз сургуулийн бүх сурагчдыг бүжгийн дугуйланд хамруулахаар төлөвлөж байна. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/de6c2c6189246b9b84914641c1329b92.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1d57381177d7d685250d6d2888ff42aa.png"></p><div class="image-caption">Урлагийн тоглолтод бэлдэж байна</div><p></p><p><br></p><p>Бид Күнз боловсролын төвтэй хамтран Хятадын их дээд сургуулиудтай хамтарч ажилладаг. Оны эхэнд Хятадын Цинхуа, Бээжингийн их сургуультай уулзсан. Монгол оюутнуудын сүрхийг магтаж, математикийн суурийг анхаарах хэрэгтэй тухай захиж хэлсэн. Мөн энэ зун Бээжингийн Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургууль руу сурагчдаа явуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Күнз сургуулийг төгссөн сурагч Хятадын ямар ч сургуульд бакалаврын зэрэгт суралцахад хэлний болон суурь мэдлэгийн саадгүй байх нь бидний зорилго.</p><p>Саяхнаас багш ажилчид сайн дураараа хамтран Күнз сургуульдаа өөрчлөн, сайжруулах шаардлагатай найман төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байна. Үүний нэг жишээ нь “Унтаахай” буюу багш ажилчид, сурагчид өдөрт 15 минут унтах төсөл. Өдөрт ийнхүү богино хугацаанд дугхийснээр хүүхдүүдийн хүлээн авах чадвар, анхаарал төвлөрөл сайжирч, оройдоо сэргэгээр гэрийн даалгавраа хийж байгаа зэрэг эерэг сайн үр дүнгүүд гарч байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/38c363d34b4d508ebb018170ec993bcc.png"></p><div class="image-caption">"Унтаахай" төсөл</div><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1e804040575a4fb1bcf58694552a3adf.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/e33aa855607ac31a85de5b1c6fa25ff6.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Күнз дунд сургууль гэж юу вэ? </h3><p>Бид хүүхдийг сургаж мөн хүмүүжүүлж буй сурган хүмүүжүүлэгчид. Күнз бол салбартаа манлайлж, тогтолцоог шинэчилж буй хүүхдийг хүн болгон төлөвшүүлдэг сургууль. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Бид хагас жилдээ нэг удаа эцэг эхчүүдээс сэтгэл ханамжийн судалгаа авдаг. Түүгээр Күнз сургууль стандарт спорт заалтай болох хэрэгтэй саналууд ирсэн. Түүнчлэн бид сурагчдын биеийн жингийн индексийн судалгаа хийхэд 10 хүүхэд тутмын дөрөв нь жингийн илүүдэлтэй, гурав нь дутагдалтай, гурав нь хэвийн жинтэй гарсан. Өндөр, жингийн харьцуулалтаар 10 хүүхэд тутмын гурав нь хэвийн, долоо нь асуудалтай гэсэн үг. Тиймээс сургуулийн хойд талд 3800 мкв талбай бүхий спорт заал, өргөтгөлийн төсөл эхлүүлэн ажиллаж байна.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p></p><p>Бид үндсэн 70, гэрээт 30 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Удирдлагын баг дотроо найман бүтэцтэй. </p><p>Сайн багшаас сайн сургалт гарах учир багтаа зөв хүн элсүүлэхэд хамгийн их анхаардаг. Ажлын ярилцлагад орохоор ирсэн бүх хүнд би өөрөө 40 минутын танилцуулга хийдэг уламжлалтай. Учир нь манай сургуулийн үнэт зүйл, эрхэм зорилгыг ойлгосон хүн өндөр хүсэл тэмүүлэлтэй орж ирнэ гэсэн үг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/5d28f932ff7337ec8446509732536dbf.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7a7d3283d14cf0aa32c0aebe7b1bd3ca.png"></p><div class="image-caption">YCT шалгалтад тэнцсэн сурагчид </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Өнгөрсөн таван жил бидний хувьд тогтолцоо тогтсон жил байлаа. Харин ирэх таван жилийг соёл тогтоох таван жил гэж төлөвлөж байна. Өмнө дурдсан сургуулийн барилгын өргөтгөл болон спорт заалны төслөө амжилттай хэрэгжүүлнэ. 2026 онд манай анхны төгсөгчид сургуулиа төгсөнө. Күнзийн сурагчид дэлхийн шилдэг сургуулиудад тэтгэлэгтэй суралцаж, манлайлан салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэрийн хуудас болох учиртай.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>2018 онд сургуулиа байгуулж байхдаа 2021 он гэхэд өөрсдийн гэсэн сургуулийн байртай болно гэдгээ эцэг эхчүүддээ амлаж байлаа. Харин тэрхүү амлалтаа хүрэхэд амар зам туулаагүй. Байр, газар эрж хайсаар сүүлдээ үл хөдлөх хөрөнгө, зуучлалын компани хүртэл байгуулж үзсэн. Удалгүй сургуулийн байраа олсон боловч корона вирус дэгдэж бүх сургалтын үйл ажиллагааг зогсоож хөл хорио тогтоосон. Энэ барилга бол 31 айлын орон сууцны барилга. Бид бүгдийг нь нурааж, шинээр барьж байгуулсан. Ковидын үед хот руу том машин оруулахгүй, тоосго, элс зөөх аргагүй тул нураасан хогон дундаасаа бүтэн тоосго олж сургуулийн барилгаа барьсан. Биднээс шалтгаалаагүй амаргүй цаг үеийг хамтдаа сайнаар даван туулж өнөөдөр таван жилийн ойгоо тэмдэглэж байна. </p><p><br></p> </div>
Хятад, Англи хос хэлний өндөр мэдлэг, чадварыг эзэмшүүлж дэлхийд өрсөлдөх иргэдийг бэлтгэх алсын хараатай Күнз дунд сургууль шинэ дугаарын маань зочид юм. Цовоо дуугаар мэхийн мэндлэх бяцхан багачууд сургуулийн дэг соёл, хандлагыг илтгэх нь тунчиг өхөөрдөм. Хоёр багш, хоёр сурагчтай эхэлсэн Күнз сургууль өнөөдөр 500 гаруй сурагч 100 гаруй багш ажилчидтай таван жилийн ойгоо угтаж байна. Хүүхдийн мэдлэг боловсрол, хандлага төлөвшлийг зөв чиглүүлэх сурган хүмүүжүүлэх үйлсэд үлгэр жишээлж буй Күнз сургуулийн хамт олонтой илүү ойроос танилцъя. Нэр: Күнз дунд сургууль Хаяг: Хан-Уул дүүрэг, Ар зайсан 91/1, Күнз сургуулийн байр Үйл ажиллагааны чиглэл: Боловсрол, хүүхэд төвт хөгжил Үүсгэн байгуулагч: Г.Өнөрсайхан Үүсгэн байгуулагдсан: 2018 он Цахим хуудсууд: Күнз Дунд Сургууль (фэйсбүүк) kunz.edu.mn (вэб) ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ЗАХИРАЛ: Г.ӨНӨРСАЙХАН Сэдэл Би нэгдүгээр ангидаа Хятад Монголын хамтарсан "Найрамдал" дунд сургуульд элсэж байлаа. Дийлэнхдээ Монголд амьдарч буй хятад иргэдийн хүүхдүүд суралцдаг тул хичээлүүд хятад сурагчдад зориулсан сурах бичиг, хөтөлбөрийн дагуу явагдана. Насандаа ахадсан өндөр ачаалал, айдас шахалт дунд Хятад хэл эзэмшсэн. Үргэлжлүүлэн 10 жил болон их сургуулиа Хятадад дүүргэсэн боловч эх хэл болон байгалийн ухааны ерөнхий эрдмийн мэдлэг дулимаг төгссөн. Дараа нь Харбины Технологийн их сургуульд албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллаж байх үедээ оюутны холбоо байгуулан монгол залуучуудтай ойр ажилласан. Дөнгөж сургуулиа төгссөн 17, 18 настай залуучууд эцэг эхээсээ хол хүний газарт ёстой л дураараа дургиж, дунд чөмгөөрөө жиргэнэ гэдэг болно. Хичээл таслах, гэмт хэрэгт холбогдох зэргээр амьдралын зорилгогүй, цаг хугацааг хий дэмий нөхцөөж буйд нь өмнөөс нь харамсмаар. Миний болоод бусад олон хүүхдүүдийн амьдралд тулгарсан, цаашдаа ч өөр бусдад тохиож болох энэ мэт бэрхшээлийг засаж, өөрчлөн, амьдралдаа утга учиртай зүйл бүтээхээр зориглосон минь Күнз сургууль юм. ялгарал Бидний хувьд нэн тэргүүнд хүүхэд, хоёрдугаарт багш, ажилчид гуравдугаарт удирдлага гэсэн зарчимтай ажилладаг. Хэрэглэгч буюу эцэг эхчүүд манай сургуульд хүүхдээ сургаж сэтгэл тэнэгэр, амар мэдрэмж авах учиртай. Хятад хэлний сургалт бол бидний хамгийн том ялгарал. Бид үндсэн хөтөлбөрөөс гадна бага ангийн хүүхдүүдэд нас сэтгэхүйн онцлогт тохирсон тоглоомын аргын хөтөлбөрөөр Хятад хэл заадаг. Мөн хүүхэд мэдрэмжээ зөвөөр илэрхийлэх, орчин хүрээлэлтэйгээ харьцаж сурах нийгэм, сэтгэл зүйн SEEL хөтөлбөрийг хэрэгжүүлдэг. Сурагчид, багш ажилчдыг гэр, сургуульд зөөх 16 чиглэлийн 20 автобус явдаг нь нийгмийн хариуцлагаа ухамсарласан сайн жишээ гэж боддог. Автобусаар явснаар хүүхэд хичээлээс хоцрох, хичээл тараад өөр тийшээ явах асуудал үүсэхгүй. Харин багш ажилчдын хувьд зөөврийн компьютер, дэвтэр засах зэрэг өдөр тутамдаа багагүй ачаа үүрдэг тул ажилчдын автобусанд гэхэд жилдээ 100 сая гаруй төгрөг төсөвлөдөг. Мөн сурагчид 14 төрлийн дугуйлангаас сонгож нэг хичээлийн жилийн турш суралцдаг. 2023-2024 оны хичээлийн жилээс эхлэн Күнз сургуулийн бүх сурагчдыг бүжгийн дугуйланд хамруулахаар төлөвлөж байна. Урлагийн тоглолтод бэлдэж байна Бид Күнз боловсролын төвтэй хамтран Хятадын их дээд сургуулиудтай хамтарч ажилладаг. Оны эхэнд Хятадын Цинхуа, Бээжингийн их сургуультай уулзсан. Монгол оюутнуудын сүрхийг магтаж, математикийн суурийг анхаарах хэрэгтэй тухай захиж хэлсэн. Мөн энэ зун Бээжингийн Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургууль руу сурагчдаа явуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Күнз сургуулийг төгссөн сурагч Хятадын ямар ч сургуульд бакалаврын зэрэгт суралцахад хэлний болон суурь мэдлэгийн саадгүй байх нь бидний зорилго. Саяхнаас багш ажилчид сайн дураараа хамтран Күнз сургуульдаа өөрчлөн, сайжруулах шаардлагатай найман төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байна. Үүний нэг жишээ нь “Унтаахай” буюу багш ажилчид, сурагчид өдөрт 15 минут унтах төсөл. Өдөрт ийнхүү богино хугацаанд дугхийснээр хүүхдүүдийн хүлээн авах чадвар, анхаарал төвлөрөл сайжирч, оройдоо сэргэгээр гэрийн даалгавраа хийж байгаа зэрэг эерэг сайн үр дүнгүүд гарч байна. "Унтаахай" төсөл Күнз дунд сургууль гэж юу вэ? Бид хүүхдийг сургаж мөн хүмүүжүүлж буй сурган хүмүүжүүлэгчид. Күнз бол салбартаа манлайлж, тогтолцоог шинэчилж буй хүүхдийг хүн болгон төлөвшүүлдэг сургууль. одоо Бид хагас жилдээ нэг удаа эцэг эхчүүдээс сэтгэл ханамжийн судалгаа авдаг. Түүгээр Күнз сургууль стандарт спорт заалтай болох хэрэгтэй саналууд ирсэн. Түүнчлэн бид сурагчдын биеийн жингийн индексийн судалгаа хийхэд 10 хүүхэд тутмын дөрөв нь жингийн илүүдэлтэй, гурав нь дутагдалтай, гурав нь хэвийн жинтэй гарсан. Өндөр, жингийн харьцуулалтаар 10 хүүхэд тутмын гурав нь хэвийн, долоо нь асуудалтай гэсэн үг. Тиймээс сургуулийн хойд талд 3800 мкв талбай бүхий спорт заал, өргөтгөлийн төсөл эхлүүлэн ажиллаж байна. баг Бид үндсэн 70, гэрээт 30 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Удирдлагын баг дотроо найман бүтэцтэй. Сайн багшаас сайн сургалт гарах учир багтаа зөв хүн элсүүлэхэд хамгийн их анхаардаг. Ажлын ярилцлагад орохоор ирсэн бүх хүнд би өөрөө 40 минутын танилцуулга хийдэг уламжлалтай. Учир нь манай сургуулийн үнэт зүйл, эрхэм зорилгыг ойлгосон хүн өндөр хүсэл тэмүүлэлтэй орж ирнэ гэсэн үг. YCT шалгалтад тэнцсэн сурагчид ирээдүй Өнгөрсөн таван жил бидний хувьд тогтолцоо тогтсон жил байлаа. Харин ирэх таван жилийг соёл тогтоох таван жил гэж төлөвлөж байна. Өмнө дурдсан сургуулийн барилгын өргөтгөл болон спорт заалны төслөө амжилттай хэрэгжүүлнэ. 2026 онд манай анхны төгсөгчид сургуулиа төгсөнө. Күнзийн сурагчид дэлхийн шилдэг сургуулиудад тэтгэлэгтэй суралцаж, манлайлан салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэрийн хуудас болох учиртай. эрсдэл 2018 онд сургуулиа байгуулж байхдаа 2021 он гэхэд өөрсдийн гэсэн сургуулийн байртай болно гэдгээ эцэг эхчүүддээ амлаж байлаа. Харин тэрхүү амлалтаа хүрэхэд амар зам туулаагүй. Байр, газар эрж хайсаар сүүлдээ үл хөдлөх хөрөнгө, зуучлалын компани хүртэл байгуулж үзсэн. Удалгүй сургуулийн байраа олсон боловч корона вирус дэгдэж бүх сургалтын үйл ажиллагааг зогсоож хөл хорио тогтоосон. Энэ барилга бол 31 айлын орон сууцны барилга. Бид бүгдийг нь нурааж, шинээр барьж байгуулсан. Ковидын үед хот руу том машин оруулахгүй, тоосго, элс зөөх аргагүй тул нураасан хогон дундаасаа бүтэн тоосго олж сургуулийн барилгаа барьсан. Биднээс шалтгаалаагүй амаргүй цаг үеийг хамтдаа сайнаар даван туулж өнөөдөр таван жилийн ойгоо тэмдэглэж байна.
Хятад, Англи хос хэлний өндөр мэдлэг, чадварыг эзэмшүүлж дэлхийд өрсөлдөх иргэдийг бэлтгэх алсын хараатай Күнз дунд сургууль шинэ дугаарын маань зочид юм. Цовоо дуугаар мэхийн мэндлэх бяцхан багачууд сургуулийн дэг соёл, хандлагыг илтгэх нь тунчиг өхөөрдөм. Хоёр багш, хоёр сурагчтай эхэлсэн Күнз сургууль өнөөдөр 500 гаруй сурагч 100 гаруй багш ажилчидтай таван жилийн ойгоо угтаж байна. Хүүхдийн мэдлэг боловсрол, хандлага төлөвшлийг зөв чиглүүлэх сурган хүмүүжүүлэх үйлсэд үлгэр жишээлж буй Күнз сургуулийн хамт олонтой илүү ойроос танилцъя. **Нэр:** Күнз дунд сургууль **Хаяг:** Хан-Уул дүүрэг, Ар зайсан 91/1, Күнз сургуулийн байр **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Боловсрол, хүүхэд төвт хөгжил **Үүсгэн байгуулагч:** Г.Өнөрсайхан **Үүсгэн байгуулагдсан:** 2018 он **Цахим хуудсууд:** Күнз Дунд Сургууль (фэйсбүүк) kunz.edu.mn (вэб) ҮҮСГЭН БАЙГУУЛАГЧ, ЗАХИРАЛ: Г.ӨНӨРСАЙХАН ### Сэдэл Би нэгдүгээр ангидаа Хятад Монголын хамтарсан "Найрамдал" дунд сургуульд элсэж байлаа. Дийлэнхдээ Монголд амьдарч буй хятад иргэдийн хүүхдүүд суралцдаг тул хичээлүүд хятад сурагчдад зориулсан сурах бичиг, хөтөлбөрийн дагуу явагдана. Насандаа ахадсан өндөр ачаалал, айдас шахалт дунд Хятад хэл эзэмшсэн. Үргэлжлүүлэн 10 жил болон их сургуулиа Хятадад дүүргэсэн боловч эх хэл болон байгалийн ухааны ерөнхий эрдмийн мэдлэг дулимаг төгссөн. Дараа нь Харбины Технологийн их сургуульд албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллаж байх үедээ оюутны холбоо байгуулан монгол залуучуудтай ойр ажилласан. Дөнгөж сургуулиа төгссөн 17, 18 настай залуучууд эцэг эхээсээ хол хүний газарт ёстой л дураараа дургиж, дунд чөмгөөрөө жиргэнэ гэдэг болно. Хичээл таслах, гэмт хэрэгт холбогдох зэргээр амьдралын зорилгогүй, цаг хугацааг хий дэмий нөхцөөж буйд нь өмнөөс нь харамсмаар. Миний болоод бусад олон хүүхдүүдийн амьдралд тулгарсан, цаашдаа ч өөр бусдад тохиож болох энэ мэт бэрхшээлийг засаж, өөрчлөн, амьдралдаа утга учиртай зүйл бүтээхээр зориглосон минь Күнз сургууль юм. ### ялгарал Бидний хувьд нэн тэргүүнд хүүхэд, хоёрдугаарт багш, ажилчид гуравдугаарт удирдлага гэсэн зарчимтай ажилладаг. Хэрэглэгч буюу эцэг эхчүүд манай сургуульд хүүхдээ сургаж сэтгэл тэнэгэр, амар мэдрэмж авах учиртай. Хятад хэлний сургалт бол бидний хамгийн том ялгарал. Бид үндсэн хөтөлбөрөөс гадна бага ангийн хүүхдүүдэд нас сэтгэхүйн онцлогт тохирсон тоглоомын аргын хөтөлбөрөөр Хятад хэл заадаг. Мөн хүүхэд мэдрэмжээ зөвөөр илэрхийлэх, орчин хүрээлэлтэйгээ харьцаж сурах нийгэм, сэтгэл зүйн SEEL хөтөлбөрийг хэрэгжүүлдэг. Сурагчид, багш ажилчдыг гэр, сургуульд зөөх 16 чиглэлийн 20 автобус явдаг нь нийгмийн хариуцлагаа ухамсарласан сайн жишээ гэж боддог. Автобусаар явснаар хүүхэд хичээлээс хоцрох, хичээл тараад өөр тийшээ явах асуудал үүсэхгүй. Харин багш ажилчдын хувьд зөөврийн компьютер, дэвтэр засах зэрэг өдөр тутамдаа багагүй ачаа үүрдэг тул ажилчдын автобусанд гэхэд жилдээ 100 сая гаруй төгрөг төсөвлөдөг. Мөн сурагчид 14 төрлийн дугуйлангаас сонгож нэг хичээлийн жилийн турш суралцдаг. 2023-2024 оны хичээлийн жилээс эхлэн Күнз сургуулийн бүх сурагчдыг бүжгийн дугуйланд хамруулахаар төлөвлөж байна. Урлагийн тоглолтод бэлдэж байна Бид Күнз боловсролын төвтэй хамтран Хятадын их дээд сургуулиудтай хамтарч ажилладаг. Оны эхэнд Хятадын Цинхуа, Бээжингийн их сургуультай уулзсан. Монгол оюутнуудын сүрхийг магтаж, математикийн суурийг анхаарах хэрэгтэй тухай захиж хэлсэн. Мөн энэ зун Бээжингийн Шинжлэх Ухаан Технологийн Их Сургууль руу сурагчдаа явуулахаар бэлтгэл ажлаа хангаж байна. Күнз сургуулийг төгссөн сурагч Хятадын ямар ч сургуульд бакалаврын зэрэгт суралцахад хэлний болон суурь мэдлэгийн саадгүй байх нь бидний зорилго. Саяхнаас багш ажилчид сайн дураараа хамтран Күнз сургуульдаа өөрчлөн, сайжруулах шаардлагатай найман төсөл хөтөлбөрийг хэрэгжүүлж байна. Үүний нэг жишээ нь “Унтаахай” буюу багш ажилчид, сурагчид өдөрт 15 минут унтах төсөл. Өдөрт ийнхүү богино хугацаанд дугхийснээр хүүхдүүдийн хүлээн авах чадвар, анхаарал төвлөрөл сайжирч, оройдоо сэргэгээр гэрийн даалгавраа хийж байгаа зэрэг эерэг сайн үр дүнгүүд гарч байна. "Унтаахай" төсөл ### Күнз дунд сургууль гэж юу вэ? Бид хүүхдийг сургаж мөн хүмүүжүүлж буй сурган хүмүүжүүлэгчид. Күнз бол салбартаа манлайлж, тогтолцоог шинэчилж буй хүүхдийг хүн болгон төлөвшүүлдэг сургууль. ### одоо Бид хагас жилдээ нэг удаа эцэг эхчүүдээс сэтгэл ханамжийн судалгаа авдаг. Түүгээр Күнз сургууль стандарт спорт заалтай болох хэрэгтэй саналууд ирсэн. Түүнчлэн бид сурагчдын биеийн жингийн индексийн судалгаа хийхэд 10 хүүхэд тутмын дөрөв нь жингийн илүүдэлтэй, гурав нь дутагдалтай, гурав нь хэвийн жинтэй гарсан. Өндөр, жингийн харьцуулалтаар 10 хүүхэд тутмын гурав нь хэвийн, долоо нь асуудалтай гэсэн үг. Тиймээс сургуулийн хойд талд 3800 мкв талбай бүхий спорт заал, өргөтгөлийн төсөл эхлүүлэн ажиллаж байна. ### баг Бид үндсэн 70, гэрээт 30 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Удирдлагын баг дотроо найман бүтэцтэй. Сайн багшаас сайн сургалт гарах учир багтаа зөв хүн элсүүлэхэд хамгийн их анхаардаг. Ажлын ярилцлагад орохоор ирсэн бүх хүнд би өөрөө 40 минутын танилцуулга хийдэг уламжлалтай. Учир нь манай сургуулийн үнэт зүйл, эрхэм зорилгыг ойлгосон хүн өндөр хүсэл тэмүүлэлтэй орж ирнэ гэсэн үг. YCT шалгалтад тэнцсэн сурагчид ### ирээдүй Өнгөрсөн таван жил бидний хувьд тогтолцоо тогтсон жил байлаа. Харин ирэх таван жилийг соёл тогтоох таван жил гэж төлөвлөж байна. Өмнө дурдсан сургуулийн барилгын өргөтгөл болон спорт заалны төслөө амжилттай хэрэгжүүлнэ. 2026 онд манай анхны төгсөгчид сургуулиа төгсөнө. Күнзийн сурагчид дэлхийн шилдэг сургуулиудад тэтгэлэгтэй суралцаж, манлайлан салбартаа хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэрийн хуудас болох учиртай. ### эрсдэл 2018 онд сургуулиа байгуулж байхдаа 2021 он гэхэд өөрсдийн гэсэн сургуулийн байртай болно гэдгээ эцэг эхчүүддээ амлаж байлаа. Харин тэрхүү амлалтаа хүрэхэд амар зам туулаагүй. Байр, газар эрж хайсаар сүүлдээ үл хөдлөх хөрөнгө, зуучлалын компани хүртэл байгуулж үзсэн. Удалгүй сургуулийн байраа олсон боловч корона вирус дэгдэж бүх сургалтын үйл ажиллагааг зогсоож хөл хорио тогтоосон. Энэ барилга бол 31 айлын орон сууцны барилга. Бид бүгдийг нь нурааж, шинээр барьж байгуулсан. Ковидын үед хот руу том машин оруулахгүй, тоосго, элс зөөх аргагүй тул нураасан хогон дундаасаа бүтэн тоосго олж сургуулийн барилгаа барьсан. Биднээс шалтгаалаагүй амаргүй цаг үеийг хамтдаа сайнаар даван туулж өнөөдөр таван жилийн ойгоо тэмдэглэж байна.
https://unread.today/c/spotlight-centropolis
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-04-17T00:00:00
4 сарын 17, 2023
Centropolis - Өгөгдөл, дүн шинжилгээ, хиймэл оюун ухаан
<div class="article-body"> <h2>Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаарт тавтай морил. Бид энэ удаа өнөр хотын ээдрээт олон асуудлыг өгөгдөл, хиймэл оюун ашиглан шийдэх зорилготой Centropolis-ийн хамт олныг танилцуулж байна. <div><br></div><div>Технологийн салбарын ширүүхэн өрсөлдөөн дунд тэд автомашин, үл хөдлөх, санхүүгийн салбарт хиймэл оюун ухааны шийдлүүдийг нэвтрүүлж, өөрсдийн орон зайгаа бүтээж яваа залуу хамт олон юм. </div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Centropolis <br><b>Чиглэл:</b> Хиймэл оюун ухаан, өгөгдлийн шинжилгээ, зөвлөх үйлчилгээ <br><b>Үүсгэн байгуулагч: Т</b>.Энхбаяр, М.Чойсүрэн <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2020 он <br><b>Цахим хуудсууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100068834345660" target="_blank">Centropolis AI</a> (фэйсбүүк) <a href="https://centropolis.mn/" target="_blank">centropolis.mn </a>(веб) </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/236b88bbee5326ed54a5d2095e66d771.jpg"></p><div class="image-caption">Гүйцэтгэх захирал Т.Энхбаяр</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p>Би математикч, эдийн засагч мэргэжилтэй. 2008-2012 онд АНУ-д үед сурч байх үед хиймэл оюун, өгөгдлийн шинжилгээний чиглэл их сургуулиудад эрчээ авч байлаа. Тиймээс эдийн засгийн хичээлүүд дээрээ энэ чиглэлийн судалгаа хийж нэг мэдэхнээ өгөгдлийн шинжилгээг сонирхож эхэлсэн. Нээлттэй, бэлэн өгөгдөл ашиглан хямд өртгөөр, оновчтой шийдвэр гаргаж болохыг мэдээд түүнийгээ эх орондоо хэрэгжүүлэх хүсэлтэй буцан ирсэн. <br> <br>Монголд ирээд багагүй хугацаанд энэ чиглэлээр ажиллаж, хангалттай туршлага хуримтлуулсны эцэст, зах зээл ч бэлэн боллоо гэж үзээд 2020 оноос компанийнхаа үйл ажиллагааг эхэлсэн. Эхэндээ эдийн засгийн чиглэлийн зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж байсан бол яваандаа өгөгдөлд анализ хийх, дүгнэх сонирхолтой, ур чадвартай залуусаар эгнээгээ тэлсээр одоогийн багаа бүрдүүлсэн. Түүний нэг нь манай хамтран үүсгэн байгуулагч М.Чойсүрэн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал</h3><p></p><p>Бидний гол ялгарал сайн инженерийн баг. Жишээ нь, саяхан Тэнгэр ТВ-ээс зарласан “Дата дуран” уралдаанд манай инженер С.Давгадорж “Нийслэлийн урсгал, хөдөлгөөн ба нийтийн тээврийн хүрэлцээ” сэдвээр оролцож тэргүүн байр эзэлсэн. <br> <br>Түүнчлэн аливаа бизнесийн шаардлага, онцлогийг ойлгож хөрсөнд буусан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хүргэдэг нь бидний давуу тал. Жишээлбэл, хүмүүс түгжрэлийн тухай ярьдаг боловч асуудлыг бүрэн таньж мэдээгүй байдаг. Улаанбаатар хотын түгжрэл дунджаар 10-11 км цагийн хурдтай гэдгийг мэддэг хүн цөөхөн. Бид НЗДТГ-ын захиалгаар Google traffic-ийн замын хөдөлгөөний ачааллын түүхэн өгөгдөлд дүн шинжилгээ хийж хэдэн цагт, ямар замын бүсүүдэд, түгжрэл ямар хэмжээнд байна вэ тухай мэдээллийг гаргасан. Энэ мэтээр цааш хөгжүүлж, хотын хөдөлгөөнийг математик загварчлалд оруулбал шийдэл бөгөөд үр дүнг урьдчилан гаргаж болно.</p><p>Мөн бидний бүтээсэн нийтэд нээлттэй бүтээгдэхүүн бол хиймэл оюун ухаанаар автомашины үнэлгээний хуудсыг шалгах <a href="http://auction.araa.mn/" target="_blank">auction.araa.mn</a> болон <a href="https://centropolis.mn/%d0%be%d1%80%d0%be%d0%bd-%d1%81%d1%83%d1%83%d1%86%d0%bd%d1%8b-%d0%b8%d0%bd%d1%84%d0%be%d0%b3%d1%80%d0%b0%d1%84%d0%b8%d0%ba/" target="_blank">орон сууц, автомашины үнийн индекс</a>ийг харуулах инфографик юм. Уг индексээс сүүлийн нэг жилийн хугацаанд УБ хотын хуучин орон сууцны м.кв-ын дундаж үнэ 2.5 сая төгрөгөөс 24 хувь өсөж, 3.1 сая төгрөг болсныг харах боломжтой. Мөн хэрэглэгч манай инфографикаас дүүрэг тус бүрийн байрнуудын тоо болон харгалзах м.кв-ын дундаж үнийг судалж болно. <br></p> <blockquote><p><a href="https://unread.today/c/techworm-araa" target="_blank">Монголд хиймэл оюун ухааныг бодитоор ашиглаж буй сайн жишээ: Araa.mn</a></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/c89e0b51d8cb484e985fb7c301a130c6.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7b3018187063180a582069e676d4849b.jpg"></p><div class="image-caption">Инженерийн баг</div><p></p><p><b>Инженер С.Дагвадорж:</b> Улаанбаатарт 19 баазын 1103 автобус 109 чиглэлд үйлчилдэг. Би "Дата дуран" тэмцээнд автобусны смарт картын 300 мянган өгөгдлийг ашиглан зорчигчдын гэр болон эцсийн цэгийг тодорхойлж Улаанбаатар хотын урсгал хөдөлгөөн захаасаа төв рүүгээ чиглэж буйг олж тодруулсан.<br></p><p>Жишээ нь, Ч:37 чиглэлийн автобусанд 8-9 цагийн үед давхардаагүй тоогоор 1800 хүн суух бодит эрэлт байдаг. Харин тухайн цагт тэр чиглэлд найман автобус явах ба нэг автобусанд ихдээ 80 хүн багтана. Эндээс харвал эрэлт нь 1800 хүн боловч сууж буй нь 650 гаран буюу гурав дахин бага юм.<br></p><p>Түүнчлэн нийслэл хотод өдөрт 200 мянган автомашин зам тээврийн хөдөлгөөнд оролцдог ба нэг автобус 30 суудлын автомашинтай тэнцдэг. Тиймээс 1000 автобус нэмэхэд 30 мянган суудлын автомашин хөдөлгөөнд оролцохгүй байх боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">CENTROPOLIS ГЭЖ ЮУ ВЭ?</h3><p>Хотод тулгарч буй асуудлуудыг хиймэл оюун ухаан ашиглаж шийдэх хамт олон.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр</h3><p>Centro буюу төв, polis хот гэсэн утгатай Грек үг. Хотод тулгарч буй асуудлуудыг өгөгдлийн шинжилгээ ашиглан шийдье гэсэн утгатай. Угтаа хот гэдэг хүмүүсийн нэгдсэн төвлөрөл. Түүнийг хүчээр тарааж механик байдлаар шийдэх нь тийм ч оновчтой бус. Тиймээс бид нийслэл хотдоо хэрхэн эрүүл орчинд, эвтэй найртай амьдрах вэ гэдгийг бодит өгөгдөлд суурилан тооцоолж, хувь нэмрээ оруулахыг зорьсон. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Одоо</h3><p>Credit scoring-ийг байгууллагад зориулсан бүтээгдэхүүн болгохоор хөгжүүлж байна. Банктай хамтран зээл хүсэгчийн эргэн төлөх магадлалыг тодорхойлох боломжтой гэсэн үг. Гэхдээ зөвхөн байгууллага бус бусад хэрэглэгчид Google, ChatGPT-ээс хүссэн хариултаа авдаг шиг энэ үйлчилгээг худалдан авч ашиглах боломжтой гэдгээрээ онцлогтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p></p><p>Дата шинжээч болон IT инженер, зөвлөгч нар зэрэг 10 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй цомхон багаар ажиллаж байна.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/ba6769987c4c5f9ebee934a9c41b223b.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/c657445ee27432aa77b6d32c08008d94.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/05874ee24ccb1ccf66347a881810903f.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ирээдүй </h3><p>Бид үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт хиймэл оюун ухааны шийдлүүдийг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа. Жишээ нь, хэрэглэгч байрныхаа план зургийг оруулаад байрны талбай ашиглалт зохистой байна уу гэдгийг мэдэх боломжтой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p>Хэрэглэгчдэд зориулсан бүтээгдэхүүн хийж буй тул борлуулалттай холбоотой бизнесийн эрсдэл тулгарна. Мөн манайд дата шинжлэлийн мэргэжлийн хүний нөөц хомсхон байдаг. Гэсэн ч бидний хувьд цомхон бүтэцтэй ч чадварлаг залуусаар багаа бүрдүүлж чадсан. </p> </div>
Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаарт тавтай морил. Бид энэ удаа өнөр хотын ээдрээт олон асуудлыг өгөгдөл, хиймэл оюун ашиглан шийдэх зорилготой Centropolis-ийн хамт олныг танилцуулж байна. Технологийн салбарын ширүүхэн өрсөлдөөн дунд тэд автомашин, үл хөдлөх, санхүүгийн салбарт хиймэл оюун ухааны шийдлүүдийг нэвтрүүлж, өөрсдийн орон зайгаа бүтээж яваа залуу хамт олон юм. Нэр: Centropolis Чиглэл: Хиймэл оюун ухаан, өгөгдлийн шинжилгээ, зөвлөх үйлчилгээ Үүсгэн байгуулагч: Т .Энхбаяр, М.Чойсүрэн Үүсгэн байгуулагдсан: 2020 он Цахим хуудсууд: Centropolis AI (фэйсбүүк) centropolis.mn (веб) Гүйцэтгэх захирал Т.Энхбаяр сэдэл Би математикч, эдийн засагч мэргэжилтэй. 2008-2012 онд АНУ-д үед сурч байх үед хиймэл оюун, өгөгдлийн шинжилгээний чиглэл их сургуулиудад эрчээ авч байлаа. Тиймээс эдийн засгийн хичээлүүд дээрээ энэ чиглэлийн судалгаа хийж нэг мэдэхнээ өгөгдлийн шинжилгээг сонирхож эхэлсэн. Нээлттэй, бэлэн өгөгдөл ашиглан хямд өртгөөр, оновчтой шийдвэр гаргаж болохыг мэдээд түүнийгээ эх орондоо хэрэгжүүлэх хүсэлтэй буцан ирсэн. Монголд ирээд багагүй хугацаанд энэ чиглэлээр ажиллаж, хангалттай туршлага хуримтлуулсны эцэст, зах зээл ч бэлэн боллоо гэж үзээд 2020 оноос компанийнхаа үйл ажиллагааг эхэлсэн. Эхэндээ эдийн засгийн чиглэлийн зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж байсан бол яваандаа өгөгдөлд анализ хийх, дүгнэх сонирхолтой, ур чадвартай залуусаар эгнээгээ тэлсээр одоогийн багаа бүрдүүлсэн. Түүний нэг нь манай хамтран үүсгэн байгуулагч М.Чойсүрэн. Ялгарал Бидний гол ялгарал сайн инженерийн баг. Жишээ нь, саяхан Тэнгэр ТВ-ээс зарласан “Дата дуран” уралдаанд манай инженер С.Давгадорж “Нийслэлийн урсгал, хөдөлгөөн ба нийтийн тээврийн хүрэлцээ” сэдвээр оролцож тэргүүн байр эзэлсэн. Түүнчлэн аливаа бизнесийн шаардлага, онцлогийг ойлгож хөрсөнд буусан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хүргэдэг нь бидний давуу тал. Жишээлбэл, хүмүүс түгжрэлийн тухай ярьдаг боловч асуудлыг бүрэн таньж мэдээгүй байдаг. Улаанбаатар хотын түгжрэл дунджаар 10-11 км цагийн хурдтай гэдгийг мэддэг хүн цөөхөн. Бид НЗДТГ-ын захиалгаар Google traffic-ийн замын хөдөлгөөний ачааллын түүхэн өгөгдөлд дүн шинжилгээ хийж хэдэн цагт, ямар замын бүсүүдэд, түгжрэл ямар хэмжээнд байна вэ тухай мэдээллийг гаргасан. Энэ мэтээр цааш хөгжүүлж, хотын хөдөлгөөнийг математик загварчлалд оруулбал шийдэл бөгөөд үр дүнг урьдчилан гаргаж болно. Мөн бидний бүтээсэн нийтэд нээлттэй бүтээгдэхүүн бол хиймэл оюун ухаанаар автомашины үнэлгээний хуудсыг шалгах auction.araa.mn болон орон сууц, автомашины үнийн индекс ийг харуулах инфографик юм. Уг индексээс сүүлийн нэг жилийн хугацаанд УБ хотын хуучин орон сууцны м.кв-ын дундаж үнэ 2.5 сая төгрөгөөс 24 хувь өсөж, 3.1 сая төгрөг болсныг харах боломжтой. Мөн хэрэглэгч манай инфографикаас дүүрэг тус бүрийн байрнуудын тоо болон харгалзах м.кв-ын дундаж үнийг судалж болно. Монголд хиймэл оюун ухааныг бодитоор ашиглаж буй сайн жишээ: Araa.mn Инженерийн баг Инженер С.Дагвадорж: Улаанбаатарт 19 баазын 1103 автобус 109 чиглэлд үйлчилдэг. Би "Дата дуран" тэмцээнд автобусны смарт картын 300 мянган өгөгдлийг ашиглан зорчигчдын гэр болон эцсийн цэгийг тодорхойлж Улаанбаатар хотын урсгал хөдөлгөөн захаасаа төв рүүгээ чиглэж буйг олж тодруулсан. Жишээ нь, Ч:37 чиглэлийн автобусанд 8-9 цагийн үед давхардаагүй тоогоор 1800 хүн суух бодит эрэлт байдаг. Харин тухайн цагт тэр чиглэлд найман автобус явах ба нэг автобусанд ихдээ 80 хүн багтана. Эндээс харвал эрэлт нь 1800 хүн боловч сууж буй нь 650 гаран буюу гурав дахин бага юм. Түүнчлэн нийслэл хотод өдөрт 200 мянган автомашин зам тээврийн хөдөлгөөнд оролцдог ба нэг автобус 30 суудлын автомашинтай тэнцдэг. Тиймээс 1000 автобус нэмэхэд 30 мянган суудлын автомашин хөдөлгөөнд оролцохгүй байх боломжтой. CENTROPOLIS ГЭЖ ЮУ ВЭ? Хотод тулгарч буй асуудлуудыг хиймэл оюун ухаан ашиглаж шийдэх хамт олон. Нэр Centro буюу төв, polis хот гэсэн утгатай Грек үг. Хотод тулгарч буй асуудлуудыг өгөгдлийн шинжилгээ ашиглан шийдье гэсэн утгатай. Угтаа хот гэдэг хүмүүсийн нэгдсэн төвлөрөл. Түүнийг хүчээр тарааж механик байдлаар шийдэх нь тийм ч оновчтой бус. Тиймээс бид нийслэл хотдоо хэрхэн эрүүл орчинд, эвтэй найртай амьдрах вэ гэдгийг бодит өгөгдөлд суурилан тооцоолж, хувь нэмрээ оруулахыг зорьсон. Одоо Credit scoring-ийг байгууллагад зориулсан бүтээгдэхүүн болгохоор хөгжүүлж байна. Банктай хамтран зээл хүсэгчийн эргэн төлөх магадлалыг тодорхойлох боломжтой гэсэн үг. Гэхдээ зөвхөн байгууллага бус бусад хэрэглэгчид Google, ChatGPT-ээс хүссэн хариултаа авдаг шиг энэ үйлчилгээг худалдан авч ашиглах боломжтой гэдгээрээ онцлогтой. баг Дата шинжээч болон IT инженер, зөвлөгч нар зэрэг 10 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй цомхон багаар ажиллаж байна. Ирээдүй Бид үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт хиймэл оюун ухааны шийдлүүдийг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа. Жишээ нь, хэрэглэгч байрныхаа план зургийг оруулаад байрны талбай ашиглалт зохистой байна уу гэдгийг мэдэх боломжтой. эрсдэл Хэрэглэгчдэд зориулсан бүтээгдэхүүн хийж буй тул борлуулалттай холбоотой бизнесийн эрсдэл тулгарна. Мөн манайд дата шинжлэлийн мэргэжлийн хүний нөөц хомсхон байдаг. Гэсэн ч бидний хувьд цомхон бүтэцтэй ч чадварлаг залуусаар багаа бүрдүүлж чадсан.
Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаарт тавтай морил. Бид энэ удаа өнөр хотын ээдрээт олон асуудлыг өгөгдөл, хиймэл оюун ашиглан шийдэх зорилготой Centropolis-ийн хамт олныг танилцуулж байна. Технологийн салбарын ширүүхэн өрсөлдөөн дунд тэд автомашин, үл хөдлөх, санхүүгийн салбарт хиймэл оюун ухааны шийдлүүдийг нэвтрүүлж, өөрсдийн орон зайгаа бүтээж яваа залуу хамт олон юм. **Нэр:** Centropolis **Чиглэл:** Хиймэл оюун ухаан, өгөгдлийн шинжилгээ, зөвлөх үйлчилгээ **Үүсгэн байгуулагч: Т**.Энхбаяр, М.Чойсүрэн **Үүсгэн байгуулагдсан:** 2020 он **Цахим хуудсууд:** Centropolis AI (фэйсбүүк) centropolis.mn (веб) Гүйцэтгэх захирал Т.Энхбаяр ### сэдэл Би математикч, эдийн засагч мэргэжилтэй. 2008-2012 онд АНУ-д үед сурч байх үед хиймэл оюун, өгөгдлийн шинжилгээний чиглэл их сургуулиудад эрчээ авч байлаа. Тиймээс эдийн засгийн хичээлүүд дээрээ энэ чиглэлийн судалгаа хийж нэг мэдэхнээ өгөгдлийн шинжилгээг сонирхож эхэлсэн. Нээлттэй, бэлэн өгөгдөл ашиглан хямд өртгөөр, оновчтой шийдвэр гаргаж болохыг мэдээд түүнийгээ эх орондоо хэрэгжүүлэх хүсэлтэй буцан ирсэн. Монголд ирээд багагүй хугацаанд энэ чиглэлээр ажиллаж, хангалттай туршлага хуримтлуулсны эцэст, зах зээл ч бэлэн боллоо гэж үзээд 2020 оноос компанийнхаа үйл ажиллагааг эхэлсэн. Эхэндээ эдийн засгийн чиглэлийн зөвлөх үйлчилгээ үзүүлж байсан бол яваандаа өгөгдөлд анализ хийх, дүгнэх сонирхолтой, ур чадвартай залуусаар эгнээгээ тэлсээр одоогийн багаа бүрдүүлсэн. Түүний нэг нь манай хамтран үүсгэн байгуулагч М.Чойсүрэн. ### Ялгарал Бидний гол ялгарал сайн инженерийн баг. Жишээ нь, саяхан Тэнгэр ТВ-ээс зарласан “Дата дуран” уралдаанд манай инженер С.Давгадорж “Нийслэлийн урсгал, хөдөлгөөн ба нийтийн тээврийн хүрэлцээ” сэдвээр оролцож тэргүүн байр эзэлсэн. Түүнчлэн аливаа бизнесийн шаардлага, онцлогийг ойлгож хөрсөнд буусан бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хүргэдэг нь бидний давуу тал. Жишээлбэл, хүмүүс түгжрэлийн тухай ярьдаг боловч асуудлыг бүрэн таньж мэдээгүй байдаг. Улаанбаатар хотын түгжрэл дунджаар 10-11 км цагийн хурдтай гэдгийг мэддэг хүн цөөхөн. Бид НЗДТГ-ын захиалгаар Google traffic-ийн замын хөдөлгөөний ачааллын түүхэн өгөгдөлд дүн шинжилгээ хийж хэдэн цагт, ямар замын бүсүүдэд, түгжрэл ямар хэмжээнд байна вэ тухай мэдээллийг гаргасан. Энэ мэтээр цааш хөгжүүлж, хотын хөдөлгөөнийг математик загварчлалд оруулбал шийдэл бөгөөд үр дүнг урьдчилан гаргаж болно. Мөн бидний бүтээсэн нийтэд нээлттэй бүтээгдэхүүн бол хиймэл оюун ухаанаар автомашины үнэлгээний хуудсыг шалгах auction.araa.mn болон орон сууц, автомашины үнийн индексийг харуулах инфографик юм. Уг индексээс сүүлийн нэг жилийн хугацаанд УБ хотын хуучин орон сууцны м.кв-ын дундаж үнэ 2.5 сая төгрөгөөс 24 хувь өсөж, 3.1 сая төгрөг болсныг харах боломжтой. Мөн хэрэглэгч манай инфографикаас дүүрэг тус бүрийн байрнуудын тоо болон харгалзах м.кв-ын дундаж үнийг судалж болно. > Монголд хиймэл оюун ухааныг бодитоор ашиглаж буй сайн жишээ: Araa.mn Инженерийн баг **Инженер С.Дагвадорж:** Улаанбаатарт 19 баазын 1103 автобус 109 чиглэлд үйлчилдэг. Би "Дата дуран" тэмцээнд автобусны смарт картын 300 мянган өгөгдлийг ашиглан зорчигчдын гэр болон эцсийн цэгийг тодорхойлж Улаанбаатар хотын урсгал хөдөлгөөн захаасаа төв рүүгээ чиглэж буйг олж тодруулсан. Жишээ нь, Ч:37 чиглэлийн автобусанд 8-9 цагийн үед давхардаагүй тоогоор 1800 хүн суух бодит эрэлт байдаг. Харин тухайн цагт тэр чиглэлд найман автобус явах ба нэг автобусанд ихдээ 80 хүн багтана. Эндээс харвал эрэлт нь 1800 хүн боловч сууж буй нь 650 гаран буюу гурав дахин бага юм. Түүнчлэн нийслэл хотод өдөрт 200 мянган автомашин зам тээврийн хөдөлгөөнд оролцдог ба нэг автобус 30 суудлын автомашинтай тэнцдэг. Тиймээс 1000 автобус нэмэхэд 30 мянган суудлын автомашин хөдөлгөөнд оролцохгүй байх боломжтой. ### CENTROPOLIS ГЭЖ ЮУ ВЭ? Хотод тулгарч буй асуудлуудыг хиймэл оюун ухаан ашиглаж шийдэх хамт олон. ### Нэр Centro буюу төв, polis хот гэсэн утгатай Грек үг. Хотод тулгарч буй асуудлуудыг өгөгдлийн шинжилгээ ашиглан шийдье гэсэн утгатай. Угтаа хот гэдэг хүмүүсийн нэгдсэн төвлөрөл. Түүнийг хүчээр тарааж механик байдлаар шийдэх нь тийм ч оновчтой бус. Тиймээс бид нийслэл хотдоо хэрхэн эрүүл орчинд, эвтэй найртай амьдрах вэ гэдгийг бодит өгөгдөлд суурилан тооцоолж, хувь нэмрээ оруулахыг зорьсон. ### Одоо Credit scoring-ийг байгууллагад зориулсан бүтээгдэхүүн болгохоор хөгжүүлж байна. Банктай хамтран зээл хүсэгчийн эргэн төлөх магадлалыг тодорхойлох боломжтой гэсэн үг. Гэхдээ зөвхөн байгууллага бус бусад хэрэглэгчид Google, ChatGPT-ээс хүссэн хариултаа авдаг шиг энэ үйлчилгээг худалдан авч ашиглах боломжтой гэдгээрээ онцлогтой. ### баг Дата шинжээч болон IT инженер, зөвлөгч нар зэрэг 10 гаруй хүний бүрэлдэхүүнтэй цомхон багаар ажиллаж байна. ### Ирээдүй Бид үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт хиймэл оюун ухааны шийдлүүдийг нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа. Жишээ нь, хэрэглэгч байрныхаа план зургийг оруулаад байрны талбай ашиглалт зохистой байна уу гэдгийг мэдэх боломжтой. ### эрсдэл Хэрэглэгчдэд зориулсан бүтээгдэхүүн хийж буй тул борлуулалттай холбоотой бизнесийн эрсдэл тулгарна. Мөн манайд дата шинжлэлийн мэргэжлийн хүний нөөц хомсхон байдаг. Гэсэн ч бидний хувьд цомхон бүтэцтэй ч чадварлаг залуусаар багаа бүрдүүлж чадсан.
https://unread.today/c/spotlight-nasha-tech
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-04-10T00:00:00
4 сарын 10, 2023
Nasha Tech - Инновацлаг шийдлээр илүү сайхан ирээдүйг
<div class="article-body"> <h2><div>Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа саруул ухаан, шаламгай ур чадвараа ашиглан технологийн үйлчилгээг олон улсад борлуулдаг монгол залуусын үүсгэн байгуулсан Nasha Tech-ийг танилцуулъя. </div><div><br></div><div>Улаанбаатарын даруухан оффис, эгнэж зэрэгцүүлсэн зөөврийн компьютерүүд дээр чимээгүй ажиллах үе тэнгийн эдгээр залуус цаг хугацаа, орон зайд баригдалгүй олон улсын стартап төслүүдийг бодитой ажил болгож, стандартад нийцсэн үйлчилгээ, инновацын шийдлүүдийг бүтээсээр байна.  </div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Nasha Tech <br><b>Чиглэл:</b> Мэдээллийн технологи, инновацийн шийдэл <br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Ч.Чинбат <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2018 он <br><b>Цахим хуудсууд: </b><a href="https://www.facebook.com/nashatech" target="_blank">Nasha Tech</a> (фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/nashatech_llc/" target="_blank">nashatech_llc</a> (инстаграм) <a href="https://nashatech.com/" target="_blank">nashatech</a> (веб) <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/39c6af70a25dcbdbc6565ca3d55917d2.jpg"></p><div class="image-caption">Үүсгэн байгуулагч Ч.Чинбат</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Би Японы мэдээллийн технологи, өгөгдөл боловсруулах чиглэлийн <a href="https://www.brainpad.co.jp/?fbclid=IwAR12KkRE92YeiiE2iPUhUcp23GuQ7NAVV95IdPA6vy9Tc9WwUAQXx5C7T_k" target="_blank">Брайнпад</a> компанид инженерээр ажиллаж байх үедээ гэр бүлийн шалтгаанаар 2018 онд Монголдоо буцаж ирсэн. Компанийн зүгээс очоод зайнаас ажиллах уу гэх санал тавьж байсан. Тиймээс буцаж ирээд зайнаас ажиллахын тулд нэг хүнтэй компани байгуулж, танил дүүгээ дэргэдээ сурган цалинжуулж эхэлсэн бөгөөд түүнээс хойш энэ чиглэлийн сонирхолтой залуусыг сурган, дадлагажуулж, багаа бүрдүүлсээр өдгөө 20 гаруй хүнтэй компани болон өргөжсөн байна.<br></p><p>Мэдээллийн технологийн чиглэлээр гаднын компаниудад ажиллаж байхдаа монголдоо сурч боловсорч буй залуусынхаа урагшлах замыг нь зөв чиглүүлээд өгвөл олон улсын технологийн зах зээлд хэнээс ч дутахааргүй өрсөлдөж чадна гэж итгэсэн учраас компаниа үүсгэн байгуулсан. Жишээлбэл, миний хувьд мэргэжлээрээ 20 гаруй жил сурсан ч ажлын байрны төлөө Япон залуустай өрсөлдөхөд чамгүй их хугацаа зарцуулж байсан. Харин одоо манай компанийн залуус зөв зарчмаар хоёроос гурван жил бэлтгэгдэж, олон улсын түвшинг хангах түвшинд хүрж байгаад бахархаж байна. <br><br>Unread-ийн Би хэрхэн ажилладаг вэ? контентод оролцож байсан <a href="https://unread.today/c/howiwork-dorjnamjilch" target="_blank">Ч.Доржнамжил</a>, <a href="https://unread.today/c/1154" target="_blank">Б.Тэгшбаяр</a> нар компанийн хувьцаа эзэмшигчид бөгөөд зөвлөхөөр ажилладаг. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/e74f69948034272805dbf4a1d57f4840.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1d47640479d4b3396a9dd27fb884d4fd.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/fce37e2fbc3e09b774b9a3684b967e9b.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/b086042d6a3ef91a6c8b3c8a333a7091.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ялгарал</h3><p>Хамтрагч, харилцагчдын зүгээс монгол залуучууд аливааг хурдан шаламгай сурдаг, сорилт бэрхшээлд дасан зохицох чадвартай гэж сайшаадаг. Аливаа төсөл гүйцэтгэх явцад программын шинэ хэл сурах, шинэ хэрэгслүүд ашиглах шаардлага гарах үед манай залуучууд огт төвөгшөөлгүй, хурдан хугацаанд эзэмшиж, ажлаа үргэлжлүүлдэг. Мөн хоёр өөр орны соёлд дасан зохицох, бизнесийн хэлийг ойлгоход бидний төрөлх нүүдэлчин зан чанар их тус болдог. Бидний хувьд зах зээлийн дундаж үнийн бодлого баримталдаг учир захиалагч өөрийн эсвэл бусад оронтой харьцуулахад хямд үнээр чанартай үйлчилгээг авах боломжтой. <br> <br>Аливаа төслийг эхлүүлэхдээ зүгээр л даалгасан ажлыг гүйцэтгэн дуусгах бус тухайн багийн гишүүн нь болж оролцдог. Захиалагч талтай өдөр бүр харьцаж, сайжруулж, шинэчилж болох зүйлс дээр санал сэтгэгдлээ чөлөөтэй хуваалцаж байж чанартай ажил гардаг. Үнэ цэн бүтээсэн чанартай үйлчилгээ үзүүлэхгүй л бол бизнесийн хатуу зарчмаар зах зээлээс хасагдана. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1441385973a78842e955ebd2ee2c68b7.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/3d1cb7280743822c780b58baa0ca94fe.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/4aabf2a8c043fc66ba5ee93c3afe5e58.png"></p><p></p><p><br></p><p>Дэлхийн жишигтэй харьцуулахад манай баг өчүүхэн жижиг. Тиймээс ихэвчлэн стартапуудтай хамтарч, хөрөнгө оруулалт татах бета хувилбар гаргахад тусалдаг. Жишээ нь, Японы нэгэн стартап зөвхөн мэргэжлийн эмч нарын туршлагаа солилцох, харилцаа үүсгэх <a href="https://quotomy.com/" target="_blank">хаалттай платформ</a> санаачилж, бид тэрхүү платформыг хөгжүүлсэн. Тус платформыг ашиглан эмч нар өөрсдийн албан ёсны хаягаар нэвтэрч хоорондоо мэдээлэл солилцох, вэбинар хийх, бичсэн өгүүлэл, нийтлэлээ хуваалцах боломжтой. Платформын эхний хувилбар ч амжилттай болж, тухайн стартап маань хөрөнгө оруулалтаа татан бид хөгжүүлэлтээ үргэлжлүүлэн хийж байгаа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Nasha tech гэж юу вэ?</h3><p>Технологийн дэвшлийг ашиглан хэрэглэгчийн амьдралд хэрэгтэй үйлчилгээ бүтээж, бодит үр дүн хүргэдэг хамт олон. Мөн технологи цаг үргэлж тасралтгүй хөгжиж байгаа ч бидний амьдралд харилцан адилгүйгээр ашиг, тусаа өгдөг. Энэ хоосон орон зайг бид өөрсдийн давуу талаа ашиглан нөхөх зорилготой. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Наашаа буюу шинэ тутам дэлгэрсээр байгаа дэвшилтэт технологиудыг эзэмшин илүү дээр ирээдүйг бүтээхэд тусална гэсэн агуулгатай. Мөн нөгөө талдаа хайрлан дэмждэг сагсчин <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Steve_Nash" target="_blank">Steve Nash</a>-тай холбоотой. Гаднаас нь харахад намхан, туранхай, сул дорой юм шиг атлаа өөрийн хичээл зүтгэлээрээ мэргэжлийн лигт өрсөлдөж, хоёр жил дараалан шилдэг тоглогч болсон. Компаниа анхны өгөгдлөөс үл хамааран технологийн өрсөлдөөн дунд мэдрэмж, оюун ухаанаараа ялгарахыг бэлгэдэж ийнхүү нэрлэсэн. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Одоо </h3><p></p><p>Гаднаас хамтарч ажиллаж буй захиалагч нарын ажил, төслүүд олон байдаг тул бүгдийг нь зэрэгцүүлэн гүйцэтгэдэг. Олон улсын стандарт шаардлагыг хангана гэдэг хялбар ажил биш учир өөрсдийн гүйцэтгэлдээ анхаарч ажиллаж байна. </p><p>Бид үргэлж суралцаж, өөрсдийгөө хөгжүүлж, харилцагчдаа манлайлж ажиллах ёстой. Nasha Techies /ажилчдаа ийнхүү нэрлэдэг /системтэйгээр сургахын тулд дотоод, гадаад сургалт орж, гүйцэтгэлээ илүү сайжруулахад анхаардаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг </h3><p></p><p>Бид үргэлж суралцаж, өөрсдийгөө хөгжүүлж, харилцагчдаа манлайлж ажиллах ёстой. Nasha Techies-дээ (ажилчдаа ийнхүү нэрлэдэг) системтэйгээр сургахын тулд дотоод, гадаадын сургалт авч, гүйцэтгэлээ илүү сайжруулахад анхаардаг.</p><p>Манай багийн соёлд хариуцлага, эрх чөлөө ижил тэгш зарчимтай. Тиймээс ч ажил эхлэх, дуусах тогтсон цаг байхгүй. Ажлын дундуур амрах, тоглоом тоглох нээлттэй. Компанийн хамгийн үнэт зүйл болох Nasha Techies бид өөрсдөө эрх чөлөөтэй, уян хатан, мэргэжлийн хариуцлагатай байхыг чухалчилдаг. Сар бүр нийт ажилчид дундаа төрөл бүрийн арга хэмжээ зохиож хамт олноороо байх цаг гаргадаг. <br> <br>Инженерийн гурван баг хийх төслөөс шалтгаалж хөндлөнгөөрөө буюу хоорондоо холилдож ажиллах нь бий. Ажлаа дууссаны дараа бие биеийнхээ бичсэн кодыг үргэлж шалгаж, саналаа солилцоно. Шүүмжлэл нь гүйцэтгэл, ур чадварыг ахиулах зайлшгүй зүйл учир нээлттэй хүлээн авдаг.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/4dc66465b466111ffd6e95a85e84d953.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/50a44c37476038e5818b4318f7e1905a.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/c9d26da41bd127b69464200e82ca8161.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/91ada90e3761be258a078b9ce646c11b.jpg"></p><div class="image-caption">Төслийн ахлагч, инженер Г. Эрдэнэтөгс</div><p></p><p>2020 онд МУИС -ийг программист мэргэжлээр төгсөж хэсэг хугацаанд багшилж байгаад 2021 оны 9-р сард Nasha Tech-ийн гишүүн болж байлаа. Анх ажилд ороход баяр тэмдэглэж буй мэтээр угтан авахад нь маш их гайхаж бас баярласан. Шинэ төгсөгчийн хувьд өөрийгөө багийн үнэ цэнтэй гишүүнээр мэдрэх их сайхан байсан.</p><p>Ажлын цаг чөлөөтэй бөгөөд эрт ирээд эрт тарах, хувийн ажлаа амжуулж байгаад оройхон ирээд орой хүртэл суух гэх мэтээр ялгаатай байдаг. Хэзээ ирэхээс үл хамааран найман цаг ажиллаж, хуваарьт үүргээ заавал биелүүлдэг. Мөн бид мэргэжлийн онцлогоос шалтгаалж үргэлж шинийг сурч түүнийгээ ажилдаа ашиглах шаардлагатай. Тиймээс долоо хоногийн Пүрэв гараг бүр чөлөөт сургалт ордог. Түүнчлэн улиралдаа нэг удаа инженерийн болон бусад багаараа уулзаж ярилцдаг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ирээдүй </h3><p>Компанийн уриа маань "Learn. Grow. Give".<br> <br>Grow: Ирэх хоёр жилийн хугацаанд компанийн үйл ажиллагаа болон Nasha Techies-ийг хоёр дахин нэмэх, компаниа системтэй сайжруулах, дараагийн жилүүдийн өсөлтийн суурийг бэлтгэж, бэхжүүлэх төлөвлөгөөтэй байна. <br> <br>Learn: Дотоод сургалтын тогтолцоог илүү сайжруулж, ирээдүйн Nasha Techies-ийг бэлтгэх сургалт, академийн үйл ажиллагааг хийнэ. <br> <br>Give: Хэрэглэгчдийн амьдралд үнэ цэн нэмэх бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хөгжүүлнэ. "eNPS" буюу ажилчдын сэтгэл ханамжийг илэрхийлдэг индексийг тогтмол өсгөж, цалингаа салбарынхаа дундаж цалингаас өндөр байлгаж, Nasha Techies-ээ аз жаргалтай, сэтгэл хангалуун байлгана. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p></p><p>Улс орон бүрийн хувьд ажил гүйцэд дууслаа гэсэн ойлголт өөр, өөр байдаг. Монголын хувьд амжилттай сайн болсон ч Японд тэр нь хангалтгүй байх жишээтэй. Энэхүү стандарт, ойлголтын зөрүүнээс болж алдах зүйлс гардаг. Тиймээс компани болон хамтрагч нарын дунд гүүр болох хүний нөөцийг бэлдэх нь чухал байна.</p><p> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/3b74e8dc73bcbd72f0a5e2b970926c45.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/65b578fc663951ed9487992f357cee0f.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/e2ee64582364f3151d4e8ccf3e62772d.jpg"></p> </div>
Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа саруул ухаан, шаламгай ур чадвараа ашиглан технологийн үйлчилгээг олон улсад борлуулдаг монгол залуусын үүсгэн байгуулсан Nasha Tech-ийг танилцуулъя. Улаанбаатарын даруухан оффис, эгнэж зэрэгцүүлсэн зөөврийн компьютерүүд дээр чимээгүй ажиллах үе тэнгийн эдгээр залуус цаг хугацаа, орон зайд баригдалгүй олон улсын стартап төслүүдийг бодитой ажил болгож, стандартад нийцсэн үйлчилгээ, инновацын шийдлүүдийг бүтээсээр байна. Нэр: Nasha Tech Чиглэл: Мэдээллийн технологи, инновацийн шийдэл Үүсгэн байгуулагч: Ч.Чинбат Үүсгэн байгуулагдсан: 2018 он Цахим хуудсууд: Nasha Tech (фэйсбүүк) nashatech_llc (инстаграм) nashatech (веб) Үүсгэн байгуулагч Ч.Чинбат сэдэл Би Японы мэдээллийн технологи, өгөгдөл боловсруулах чиглэлийн Брайнпад компанид инженерээр ажиллаж байх үедээ гэр бүлийн шалтгаанаар 2018 онд Монголдоо буцаж ирсэн. Компанийн зүгээс очоод зайнаас ажиллах уу гэх санал тавьж байсан. Тиймээс буцаж ирээд зайнаас ажиллахын тулд нэг хүнтэй компани байгуулж, танил дүүгээ дэргэдээ сурган цалинжуулж эхэлсэн бөгөөд түүнээс хойш энэ чиглэлийн сонирхолтой залуусыг сурган, дадлагажуулж, багаа бүрдүүлсээр өдгөө 20 гаруй хүнтэй компани болон өргөжсөн байна. Мэдээллийн технологийн чиглэлээр гаднын компаниудад ажиллаж байхдаа монголдоо сурч боловсорч буй залуусынхаа урагшлах замыг нь зөв чиглүүлээд өгвөл олон улсын технологийн зах зээлд хэнээс ч дутахааргүй өрсөлдөж чадна гэж итгэсэн учраас компаниа үүсгэн байгуулсан. Жишээлбэл, миний хувьд мэргэжлээрээ 20 гаруй жил сурсан ч ажлын байрны төлөө Япон залуустай өрсөлдөхөд чамгүй их хугацаа зарцуулж байсан. Харин одоо манай компанийн залуус зөв зарчмаар хоёроос гурван жил бэлтгэгдэж, олон улсын түвшинг хангах түвшинд хүрж байгаад бахархаж байна. Unread-ийн Би хэрхэн ажилладаг вэ? контентод оролцож байсан Ч.Доржнамжил , Б.Тэгшбаяр нар компанийн хувьцаа эзэмшигчид бөгөөд зөвлөхөөр ажилладаг. ялгарал Хамтрагч, харилцагчдын зүгээс монгол залуучууд аливааг хурдан шаламгай сурдаг, сорилт бэрхшээлд дасан зохицох чадвартай гэж сайшаадаг. Аливаа төсөл гүйцэтгэх явцад программын шинэ хэл сурах, шинэ хэрэгслүүд ашиглах шаардлага гарах үед манай залуучууд огт төвөгшөөлгүй, хурдан хугацаанд эзэмшиж, ажлаа үргэлжлүүлдэг. Мөн хоёр өөр орны соёлд дасан зохицох, бизнесийн хэлийг ойлгоход бидний төрөлх нүүдэлчин зан чанар их тус болдог. Бидний хувьд зах зээлийн дундаж үнийн бодлого баримталдаг учир захиалагч өөрийн эсвэл бусад оронтой харьцуулахад хямд үнээр чанартай үйлчилгээг авах боломжтой. Аливаа төслийг эхлүүлэхдээ зүгээр л даалгасан ажлыг гүйцэтгэн дуусгах бус тухайн багийн гишүүн нь болж оролцдог. Захиалагч талтай өдөр бүр харьцаж, сайжруулж, шинэчилж болох зүйлс дээр санал сэтгэгдлээ чөлөөтэй хуваалцаж байж чанартай ажил гардаг. Үнэ цэн бүтээсэн чанартай үйлчилгээ үзүүлэхгүй л бол бизнесийн хатуу зарчмаар зах зээлээс хасагдана. Дэлхийн жишигтэй харьцуулахад манай баг өчүүхэн жижиг. Тиймээс ихэвчлэн стартапуудтай хамтарч, хөрөнгө оруулалт татах бета хувилбар гаргахад тусалдаг. Жишээ нь, Японы нэгэн стартап зөвхөн мэргэжлийн эмч нарын туршлагаа солилцох, харилцаа үүсгэх хаалттай платформ санаачилж, бид тэрхүү платформыг хөгжүүлсэн. Тус платформыг ашиглан эмч нар өөрсдийн албан ёсны хаягаар нэвтэрч хоорондоо мэдээлэл солилцох, вэбинар хийх, бичсэн өгүүлэл, нийтлэлээ хуваалцах боломжтой. Платформын эхний хувилбар ч амжилттай болж, тухайн стартап маань хөрөнгө оруулалтаа татан бид хөгжүүлэлтээ үргэлжлүүлэн хийж байгаа. Nasha tech гэж юу вэ? Технологийн дэвшлийг ашиглан хэрэглэгчийн амьдралд хэрэгтэй үйлчилгээ бүтээж, бодит үр дүн хүргэдэг хамт олон. Мөн технологи цаг үргэлж тасралтгүй хөгжиж байгаа ч бидний амьдралд харилцан адилгүйгээр ашиг, тусаа өгдөг. Энэ хоосон орон зайг бид өөрсдийн давуу талаа ашиглан нөхөх зорилготой. нэр Наашаа буюу шинэ тутам дэлгэрсээр байгаа дэвшилтэт технологиудыг эзэмшин илүү дээр ирээдүйг бүтээхэд тусална гэсэн агуулгатай. Мөн нөгөө талдаа хайрлан дэмждэг сагсчин Steve Nash -тай холбоотой. Гаднаас нь харахад намхан, туранхай, сул дорой юм шиг атлаа өөрийн хичээл зүтгэлээрээ мэргэжлийн лигт өрсөлдөж, хоёр жил дараалан шилдэг тоглогч болсон. Компаниа анхны өгөгдлөөс үл хамааран технологийн өрсөлдөөн дунд мэдрэмж, оюун ухаанаараа ялгарахыг бэлгэдэж ийнхүү нэрлэсэн. Одоо Гаднаас хамтарч ажиллаж буй захиалагч нарын ажил, төслүүд олон байдаг тул бүгдийг нь зэрэгцүүлэн гүйцэтгэдэг. Олон улсын стандарт шаардлагыг хангана гэдэг хялбар ажил биш учир өөрсдийн гүйцэтгэлдээ анхаарч ажиллаж байна. Бид үргэлж суралцаж, өөрсдийгөө хөгжүүлж, харилцагчдаа манлайлж ажиллах ёстой. Nasha Techies /ажилчдаа ийнхүү нэрлэдэг /системтэйгээр сургахын тулд дотоод, гадаад сургалт орж, гүйцэтгэлээ илүү сайжруулахад анхаардаг. баг Бид үргэлж суралцаж, өөрсдийгөө хөгжүүлж, харилцагчдаа манлайлж ажиллах ёстой. Nasha Techies-дээ (ажилчдаа ийнхүү нэрлэдэг) системтэйгээр сургахын тулд дотоод, гадаадын сургалт авч, гүйцэтгэлээ илүү сайжруулахад анхаардаг. Манай багийн соёлд хариуцлага, эрх чөлөө ижил тэгш зарчимтай. Тиймээс ч ажил эхлэх, дуусах тогтсон цаг байхгүй. Ажлын дундуур амрах, тоглоом тоглох нээлттэй. Компанийн хамгийн үнэт зүйл болох Nasha Techies бид өөрсдөө эрх чөлөөтэй, уян хатан, мэргэжлийн хариуцлагатай байхыг чухалчилдаг. Сар бүр нийт ажилчид дундаа төрөл бүрийн арга хэмжээ зохиож хамт олноороо байх цаг гаргадаг. Инженерийн гурван баг хийх төслөөс шалтгаалж хөндлөнгөөрөө буюу хоорондоо холилдож ажиллах нь бий. Ажлаа дууссаны дараа бие биеийнхээ бичсэн кодыг үргэлж шалгаж, саналаа солилцоно. Шүүмжлэл нь гүйцэтгэл, ур чадварыг ахиулах зайлшгүй зүйл учир нээлттэй хүлээн авдаг. Төслийн ахлагч, инженер Г. Эрдэнэтөгс 2020 онд МУИС -ийг программист мэргэжлээр төгсөж хэсэг хугацаанд багшилж байгаад 2021 оны 9-р сард Nasha Tech-ийн гишүүн болж байлаа. Анх ажилд ороход баяр тэмдэглэж буй мэтээр угтан авахад нь маш их гайхаж бас баярласан. Шинэ төгсөгчийн хувьд өөрийгөө багийн үнэ цэнтэй гишүүнээр мэдрэх их сайхан байсан. Ажлын цаг чөлөөтэй бөгөөд эрт ирээд эрт тарах, хувийн ажлаа амжуулж байгаад оройхон ирээд орой хүртэл суух гэх мэтээр ялгаатай байдаг. Хэзээ ирэхээс үл хамааран найман цаг ажиллаж, хуваарьт үүргээ заавал биелүүлдэг. Мөн бид мэргэжлийн онцлогоос шалтгаалж үргэлж шинийг сурч түүнийгээ ажилдаа ашиглах шаардлагатай. Тиймээс долоо хоногийн Пүрэв гараг бүр чөлөөт сургалт ордог. Түүнчлэн улиралдаа нэг удаа инженерийн болон бусад багаараа уулзаж ярилцдаг. Ирээдүй Компанийн уриа маань "Learn. Grow. Give". Grow: Ирэх хоёр жилийн хугацаанд компанийн үйл ажиллагаа болон Nasha Techies-ийг хоёр дахин нэмэх, компаниа системтэй сайжруулах, дараагийн жилүүдийн өсөлтийн суурийг бэлтгэж, бэхжүүлэх төлөвлөгөөтэй байна. Learn: Дотоод сургалтын тогтолцоог илүү сайжруулж, ирээдүйн Nasha Techies-ийг бэлтгэх сургалт, академийн үйл ажиллагааг хийнэ. Give: Хэрэглэгчдийн амьдралд үнэ цэн нэмэх бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хөгжүүлнэ. "eNPS" буюу ажилчдын сэтгэл ханамжийг илэрхийлдэг индексийг тогтмол өсгөж, цалингаа салбарынхаа дундаж цалингаас өндөр байлгаж, Nasha Techies-ээ аз жаргалтай, сэтгэл хангалуун байлгана. эрсдэл Улс орон бүрийн хувьд ажил гүйцэд дууслаа гэсэн ойлголт өөр, өөр байдаг. Монголын хувьд амжилттай сайн болсон ч Японд тэр нь хангалтгүй байх жишээтэй. Энэхүү стандарт, ойлголтын зөрүүнээс болж алдах зүйлс гардаг. Тиймээс компани болон хамтрагч нарын дунд гүүр болох хүний нөөцийг бэлдэх нь чухал байна.
Онцлох бизнес булангийн шинэ дугаартаа саруул ухаан, шаламгай ур чадвараа ашиглан технологийн үйлчилгээг олон улсад борлуулдаг монгол залуусын үүсгэн байгуулсан Nasha Tech-ийг танилцуулъя. Улаанбаатарын даруухан оффис, эгнэж зэрэгцүүлсэн зөөврийн компьютерүүд дээр чимээгүй ажиллах үе тэнгийн эдгээр залуус цаг хугацаа, орон зайд баригдалгүй олон улсын стартап төслүүдийг бодитой ажил болгож, стандартад нийцсэн үйлчилгээ, инновацын шийдлүүдийг бүтээсээр байна. **Нэр:** Nasha Tech **Чиглэл:** Мэдээллийн технологи, инновацийн шийдэл **Үүсгэн байгуулагч:** Ч.Чинбат **Үүсгэн байгуулагдсан:** 2018 он **Цахим хуудсууд:** Nasha Tech (фэйсбүүк) nashatech\_llc (инстаграм) nashatech (веб) Үүсгэн байгуулагч Ч.Чинбат ### сэдэл Би Японы мэдээллийн технологи, өгөгдөл боловсруулах чиглэлийн Брайнпад компанид инженерээр ажиллаж байх үедээ гэр бүлийн шалтгаанаар 2018 онд Монголдоо буцаж ирсэн. Компанийн зүгээс очоод зайнаас ажиллах уу гэх санал тавьж байсан. Тиймээс буцаж ирээд зайнаас ажиллахын тулд нэг хүнтэй компани байгуулж, танил дүүгээ дэргэдээ сурган цалинжуулж эхэлсэн бөгөөд түүнээс хойш энэ чиглэлийн сонирхолтой залуусыг сурган, дадлагажуулж, багаа бүрдүүлсээр өдгөө 20 гаруй хүнтэй компани болон өргөжсөн байна. Мэдээллийн технологийн чиглэлээр гаднын компаниудад ажиллаж байхдаа монголдоо сурч боловсорч буй залуусынхаа урагшлах замыг нь зөв чиглүүлээд өгвөл олон улсын технологийн зах зээлд хэнээс ч дутахааргүй өрсөлдөж чадна гэж итгэсэн учраас компаниа үүсгэн байгуулсан. Жишээлбэл, миний хувьд мэргэжлээрээ 20 гаруй жил сурсан ч ажлын байрны төлөө Япон залуустай өрсөлдөхөд чамгүй их хугацаа зарцуулж байсан. Харин одоо манай компанийн залуус зөв зарчмаар хоёроос гурван жил бэлтгэгдэж, олон улсын түвшинг хангах түвшинд хүрж байгаад бахархаж байна. Unread-ийн Би хэрхэн ажилладаг вэ? контентод оролцож байсан Ч.Доржнамжил, Б.Тэгшбаяр нар компанийн хувьцаа эзэмшигчид бөгөөд зөвлөхөөр ажилладаг. ### ялгарал Хамтрагч, харилцагчдын зүгээс монгол залуучууд аливааг хурдан шаламгай сурдаг, сорилт бэрхшээлд дасан зохицох чадвартай гэж сайшаадаг. Аливаа төсөл гүйцэтгэх явцад программын шинэ хэл сурах, шинэ хэрэгслүүд ашиглах шаардлага гарах үед манай залуучууд огт төвөгшөөлгүй, хурдан хугацаанд эзэмшиж, ажлаа үргэлжлүүлдэг. Мөн хоёр өөр орны соёлд дасан зохицох, бизнесийн хэлийг ойлгоход бидний төрөлх нүүдэлчин зан чанар их тус болдог. Бидний хувьд зах зээлийн дундаж үнийн бодлого баримталдаг учир захиалагч өөрийн эсвэл бусад оронтой харьцуулахад хямд үнээр чанартай үйлчилгээг авах боломжтой. Аливаа төслийг эхлүүлэхдээ зүгээр л даалгасан ажлыг гүйцэтгэн дуусгах бус тухайн багийн гишүүн нь болж оролцдог. Захиалагч талтай өдөр бүр харьцаж, сайжруулж, шинэчилж болох зүйлс дээр санал сэтгэгдлээ чөлөөтэй хуваалцаж байж чанартай ажил гардаг. Үнэ цэн бүтээсэн чанартай үйлчилгээ үзүүлэхгүй л бол бизнесийн хатуу зарчмаар зах зээлээс хасагдана. Дэлхийн жишигтэй харьцуулахад манай баг өчүүхэн жижиг. Тиймээс ихэвчлэн стартапуудтай хамтарч, хөрөнгө оруулалт татах бета хувилбар гаргахад тусалдаг. Жишээ нь, Японы нэгэн стартап зөвхөн мэргэжлийн эмч нарын туршлагаа солилцох, харилцаа үүсгэх хаалттай платформ санаачилж, бид тэрхүү платформыг хөгжүүлсэн. Тус платформыг ашиглан эмч нар өөрсдийн албан ёсны хаягаар нэвтэрч хоорондоо мэдээлэл солилцох, вэбинар хийх, бичсэн өгүүлэл, нийтлэлээ хуваалцах боломжтой. Платформын эхний хувилбар ч амжилттай болж, тухайн стартап маань хөрөнгө оруулалтаа татан бид хөгжүүлэлтээ үргэлжлүүлэн хийж байгаа. ### Nasha tech гэж юу вэ? Технологийн дэвшлийг ашиглан хэрэглэгчийн амьдралд хэрэгтэй үйлчилгээ бүтээж, бодит үр дүн хүргэдэг хамт олон. Мөн технологи цаг үргэлж тасралтгүй хөгжиж байгаа ч бидний амьдралд харилцан адилгүйгээр ашиг, тусаа өгдөг. Энэ хоосон орон зайг бид өөрсдийн давуу талаа ашиглан нөхөх зорилготой. ### нэр Наашаа буюу шинэ тутам дэлгэрсээр байгаа дэвшилтэт технологиудыг эзэмшин илүү дээр ирээдүйг бүтээхэд тусална гэсэн агуулгатай. Мөн нөгөө талдаа хайрлан дэмждэг сагсчин Steve Nash-тай холбоотой. Гаднаас нь харахад намхан, туранхай, сул дорой юм шиг атлаа өөрийн хичээл зүтгэлээрээ мэргэжлийн лигт өрсөлдөж, хоёр жил дараалан шилдэг тоглогч болсон. Компаниа анхны өгөгдлөөс үл хамааран технологийн өрсөлдөөн дунд мэдрэмж, оюун ухаанаараа ялгарахыг бэлгэдэж ийнхүү нэрлэсэн. ### Одоо Гаднаас хамтарч ажиллаж буй захиалагч нарын ажил, төслүүд олон байдаг тул бүгдийг нь зэрэгцүүлэн гүйцэтгэдэг. Олон улсын стандарт шаардлагыг хангана гэдэг хялбар ажил биш учир өөрсдийн гүйцэтгэлдээ анхаарч ажиллаж байна. Бид үргэлж суралцаж, өөрсдийгөө хөгжүүлж, харилцагчдаа манлайлж ажиллах ёстой. Nasha Techies /ажилчдаа ийнхүү нэрлэдэг /системтэйгээр сургахын тулд дотоод, гадаад сургалт орж, гүйцэтгэлээ илүү сайжруулахад анхаардаг. ### баг Бид үргэлж суралцаж, өөрсдийгөө хөгжүүлж, харилцагчдаа манлайлж ажиллах ёстой. Nasha Techies-дээ (ажилчдаа ийнхүү нэрлэдэг) системтэйгээр сургахын тулд дотоод, гадаадын сургалт авч, гүйцэтгэлээ илүү сайжруулахад анхаардаг. Манай багийн соёлд хариуцлага, эрх чөлөө ижил тэгш зарчимтай. Тиймээс ч ажил эхлэх, дуусах тогтсон цаг байхгүй. Ажлын дундуур амрах, тоглоом тоглох нээлттэй. Компанийн хамгийн үнэт зүйл болох Nasha Techies бид өөрсдөө эрх чөлөөтэй, уян хатан, мэргэжлийн хариуцлагатай байхыг чухалчилдаг. Сар бүр нийт ажилчид дундаа төрөл бүрийн арга хэмжээ зохиож хамт олноороо байх цаг гаргадаг. Инженерийн гурван баг хийх төслөөс шалтгаалж хөндлөнгөөрөө буюу хоорондоо холилдож ажиллах нь бий. Ажлаа дууссаны дараа бие биеийнхээ бичсэн кодыг үргэлж шалгаж, саналаа солилцоно. Шүүмжлэл нь гүйцэтгэл, ур чадварыг ахиулах зайлшгүй зүйл учир нээлттэй хүлээн авдаг. Төслийн ахлагч, инженер Г. Эрдэнэтөгс 2020 онд МУИС -ийг программист мэргэжлээр төгсөж хэсэг хугацаанд багшилж байгаад 2021 оны 9-р сард Nasha Tech-ийн гишүүн болж байлаа. Анх ажилд ороход баяр тэмдэглэж буй мэтээр угтан авахад нь маш их гайхаж бас баярласан. Шинэ төгсөгчийн хувьд өөрийгөө багийн үнэ цэнтэй гишүүнээр мэдрэх их сайхан байсан. Ажлын цаг чөлөөтэй бөгөөд эрт ирээд эрт тарах, хувийн ажлаа амжуулж байгаад оройхон ирээд орой хүртэл суух гэх мэтээр ялгаатай байдаг. Хэзээ ирэхээс үл хамааран найман цаг ажиллаж, хуваарьт үүргээ заавал биелүүлдэг. Мөн бид мэргэжлийн онцлогоос шалтгаалж үргэлж шинийг сурч түүнийгээ ажилдаа ашиглах шаардлагатай. Тиймээс долоо хоногийн Пүрэв гараг бүр чөлөөт сургалт ордог. Түүнчлэн улиралдаа нэг удаа инженерийн болон бусад багаараа уулзаж ярилцдаг. ### Ирээдүй Компанийн уриа маань "Learn. Grow. Give". Grow: Ирэх хоёр жилийн хугацаанд компанийн үйл ажиллагаа болон Nasha Techies-ийг хоёр дахин нэмэх, компаниа системтэй сайжруулах, дараагийн жилүүдийн өсөлтийн суурийг бэлтгэж, бэхжүүлэх төлөвлөгөөтэй байна. Learn: Дотоод сургалтын тогтолцоог илүү сайжруулж, ирээдүйн Nasha Techies-ийг бэлтгэх сургалт, академийн үйл ажиллагааг хийнэ. Give: Хэрэглэгчдийн амьдралд үнэ цэн нэмэх бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хөгжүүлнэ. "eNPS" буюу ажилчдын сэтгэл ханамжийг илэрхийлдэг индексийг тогтмол өсгөж, цалингаа салбарынхаа дундаж цалингаас өндөр байлгаж, Nasha Techies-ээ аз жаргалтай, сэтгэл хангалуун байлгана. ### эрсдэл Улс орон бүрийн хувьд ажил гүйцэд дууслаа гэсэн ойлголт өөр, өөр байдаг. Монголын хувьд амжилттай сайн болсон ч Японд тэр нь хангалтгүй байх жишээтэй. Энэхүү стандарт, ойлголтын зөрүүнээс болж алдах зүйлс гардаг. Тиймээс компани болон хамтрагч нарын дунд гүүр болох хүний нөөцийг бэлдэх нь чухал байна.
https://unread.today/c/2214
10 ертөнц, 10 өнцөг
Ichinnorov Yo.
2019-11-08T00:00:00
11 сарын 8, 2019
Baby Boomers: 10 ертөнц, 10 өнцөг
<div class="article-body"> <h2>Дайны дараах үсрэнгүй хөгжлийн үед төрсөн хүмүүсийг их төрөлтийн үеийнхэн гэж нэрлэдэг. Мэндэлсэн хугацаагаараа 1946-1964 онд харьяалагдах тэднийг "Baby Boomers" гэх нь ч бий. Тэд бол олуулаа бужигнасан өнөр өтгөн гэр бүлд хүмүүжиж, хоёр төгрөгийн молоко, талх хуваан идэн, хоорондоо хувцсаа сэлгэж өссөн үеийнхэн. Хэдий тийм ч нийгмийн бүтээн байгуулалт, улс орны эдийн засгийн хөгжлийн хамаг ачааг нуруун дээрээ үүрч, урагш чирсэн үлэмж хөдөлмөрийн эзэд билээ. <div><br></div><div>Бид тэдний төлөөлөл болсон арван эрхмийг урин, орчин үеийн залуусын тухай болон нийгмийн бүхий л хүрээний асуудлын талаар үзэл бодлоо хуваалцахыг хүссэн юм. Ингээд тэдний дотоод ертөнцөөр аялацгаая. </div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. С.Нарангэрэл</h3><p>Хүн бүр, ялангуяа нэг язгуурт монголчууд бид байгалиас заяасан ёс суртахууны унаган өгөгдөлтэй төрдөг. Энэ нь шударга үнэнч, нинжин нигүүлсэнгүй, тэсвэр тэвчээртэй, нэр төрөө хичээдэг, дэндүү их шунахайрч хомхойрдоггүй, өш хонзон, атгаг санаа агуулдаггүй, өгөөмөр, жудагтай байх хүний дотоод төрх юм. Гэтэл сүүлийн үед манайхан эл уугуул зан чанараа алдаж, хэмжээ хязгааргүй шунадаг болсон мэт. Өөрөөр хэлбэл, ихэнх хүн хэрэглээгээ хангадаг мөнгийг амьдралынхаа зорилго болгочихжээ. Улмаар тэдний ёс суртахуун эвдэрч, ялзарч байх шиг. Цаашлаад энэ нь улс орны хөгжил дэвшил удаашрах нэг шалтгаан болж байгаа юм.<br><br>Миний хувьд өвөг эцэг, эмэг эхийнхээ сургаалийг үл тоомсорлож, өөрийнхөө ой санамжид мартахын аргагүй үлдээж чадаагүйдээ харамсдаг. Харин залуу үеийнхэн минь өвөг дээдсийнхээ өвлүүлж үлдээсэн ухааныг сайтар тогтоож, түүгээр амьдралынхаа зүг чигийг хийн, алхам тутамдаа санаж явах учиртай. Эцсийн дүндээ энэ бүхэн амьдралын их боловсрол юм шүү. Хүн гэдэг амьтан хормын төдийд хорвоо ертөнцөд ирээд буцдаг. Энэ богинохон хугацаандаа сэтгэл тэнүүн, аз жаргалтай амьдрах хэрэгтэй шүү. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/cffd3be601961d4bccf236697437e1a3.jpg"></p><blockquote><p><i>Хүн гэдэг амьтан хормын төдийд хорвоо ертөнцөд ирээд буцдаг учраас энэ богинохон хугацаандаа сэтгэл тэнүүн, аз жаргалтай амьдрах хэрэгтэй. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">II. З.Наранчимэг</h3><p>Ардчилсан нийгэмд амьдарч буй бид эрх чөлөөний тухай хамгийн түрүүнд ярьдаг. Харин үүргийнхээ талаар дурсах нь ховор. Гадаа гараад таарсан эхний хүнээс “Та ямар үүрэгтэй вэ” гээд асуувал эрхэлдэг ажлаа хэлж магадгүй. Гэвч өдөр бүр хэн нэгэн бидэнд хэлдэггүй ч гэсэн хүн бүрийн байнга санаж, биелүүлэхийн төлөө хичээх ёстой иргэний үүрэг хариуцлага олон бий. Наад зах нь, хорооны хуралдаа оролцож, дуу хоолойгоо хүргэх, хүүхдийнхээ эцэг эхийн хуралд суух, сонгуульд саналаа өгөх, үзэл бодлоо илэрхийлэх гэх мэт. Яг одоо ч гэсэн би энэ яриаг өгч байгаа нь иргэнийхээ үүргийг биелүүлж буй нэг хэлбэр юм шүү дээ. Үүнийг ихэнх хүмүүс мэддэггүй. Ялангуяа залуучууд сүүлийн үед хийх ёстой ажлаа хийсэн л бол болно гэсэн хандлагатай болсон нь анзаарагддаг. Миний бодлоор, залуу хүмүүс байна даа, аливаа зүйлд идэвх санаачлагатай, дайчин, чин сэтгэлээсээ хандаж, хийсэн ажлынхаа ард нь гарч, үр шимийг хүртдэг байвал зохих юм шиг санагддаг. <br><br>Ер нь хөгжил дэвшил гэдэг чинь хүний оролцоотойгоор л явагддаг. Хүмүүс дор бүрнээ үүргээ биелүүлж, хариуцлагаа хүлээж, эрхээ эдэлбэл нийгэм эрүүлжиж, ард иргэд тайван амьдарна. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/fe1b38b9f369ad538de871a57dea6025.jpg"></p><blockquote><p><i>Залуу хүмүүс байна даа, аливаа зүйлд идэвх санаачлагатай, дайчин, чин сэтгэлээсээ хандаж, хийсэн ажлынхаа ард нь гарч, үр шимийг хүртдэг байх хэрэгтэй. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. Ц.Шийрэв</h3><p>Хэдхэн жилийн өмнө бид сонин хэвлэл, телевиз радио, ном, сурах бичиг зэрэг цөөн хэдэн сувгаар л нийгэмд болж буй үйл явдлын талаарх мэдээллийг хүлээж авдаг байлаа. Харин өнөөдөр дэлхий ертөнц тэр чигтээ мэдээллийн орон зай болж, хэн хүссэн нь хэрэгтэй мэдээллээ хаанаас ч олоод уншчихдаг болсон. Ялангуяа залуучууд, багачууд өдөр тутамдаа Фейсбүүк ашиглаж, мэдээллийн хэрэгцээгээ хангаж байна. Миний анзаарч байгаагаар тэнд сайнаасаа илүү муу нь давамгайлсан, үнэн худал нь ч мэдэгдэхгүй зүйлс их гарч, нийгэмд хурдан тархах юм. Энэ хэрээр хүмүүсийн хандлага, хүнлэг чанар алдагдаж байгаа шүү дээ. Тэгэхээр залуучууд уншиж байгаа мэдээллээ нягталж, шүүлтүүртэй хандах хэрэгтэй. <br><br>Бидний үед чанартай мэдээ ховорхон гардаг байлаа. Гарахдаа ихэвчлэн хэн нэгний амжилт ололтыг магтан урамшуулж, сайн талаас нь олонд хүргэхийг зорьдог байсан юм болов уу. Үүний адилаар одоо ч гэсэн залуус минь хүнлэг ёсыг эрхэмлэж, шударга байгаасай гэж хүсэж байна.<br><br>Миний хувьд жүдогийн спорт хувь хүний төлөвшилд маань маш эерэгээр нөлөөлсөн юм шиг санагддаг. Наад зах нь шавь нар маань дэвжээндээ гараад, зааландаа орж ирээд заавал ёсолж, багштайгаа мэндэлдэг. Өрсөлдөгчөө хүндэлдэг. Бүх үйл явдал нь олны өмнө шударгаар явагддаг. Энэ бүхнээс тэд амьдралдаа хэрэгтэй зүйлийг олж авч, зөв хүмүүжилд давхар суралцдаг юм. Тэд бол Монголын баялаг. Ерөөсөө баялаг гэдэг чинь алт эрдэнэс бус хүн шүү дээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/33eab75a329b27296d303a5efbb5a42c.jpg"></p><blockquote><p><i>Ерөөс баялаг гэдэг чинь алт эрдэнэс бус хүн шүү дээ.</i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. С.Бадамжав</h3><p>Орчин цагт хүний хамгийн үнэт зүйл нь эрүүл мэнд болоод байна. Эрүүл байна гэдэг нь эмнэлэгт үзүүлэх, эм тариа хэрэглэх, асаргаа сувилгаа хийлгэхийн нэр биш. Харин хүний өдөр тутмын энгийн үйлдлүүд, эерэг дадал хэвшлээс эхтэй. Хамгийн түрүүнд зөв хооллох нь чухал. Үүнийг хүн бүхэн мэддэг мөртлөө тэр болгон хэрэгжүүлээд байдаггүй учраас дахин сануулъя. Гадуур хооллохоос аль болох зайлсхийгээрэй. Ресторан, кафе, цайны газрууд эрүүл ахуйн шаардлага, стандартыг хангадаг боловч хоол бэлтгэхэд нь механик ажиллагаа заавал ордог. Наад зах нь, бид гаднаас тодорхой хэмжээний химийн бодисоор зүлгэж, цэвэрлэж, тосолсон төмөр, хуванцар дээгүүр дамжин өнгөрсөн бүтээгдэхүүнүүдийг авч иддэг. Тэгэхээр хүмүүс хоол хүнсээ өөрсдийн гараар бэлтгэн хэрэглэвэл илүү шимтэй бөгөөд эрүүл байх болно. <br><br>Хоёрдугаарт, хувцаслалт. Сүүлийн үед залуучууд, ялангуяа охид маш нимгэн хувцаслаж, даарч хөрснөөр өөрөө өөрсдийгөө эрүүл мэндээрээ хохироож байна. Заримдаа би шилбэ, шагай, өвдөг нь ил явж байгаа хүүхдүүдийг хараад өмнөөс нь халагладаг юм. Хүний үе мөч бол маш эмзэг эрхтэн. Тиймдээ ч хүн хөгшрөхөөр хамгийн түрүүнд хөл гар нь өвдөж, маажигнаж эхэлдэг шүү дээ. Сүүлийн үед өвдөг солиулах, хиймэл үе хийлгэх тохиолдол цөөнгүй болсон. Гэтэл залуус тренд хөөж, эрүүл мэндээрээ хохирч байгаа нь харамсалтай. Тэд ч ялгаагүй нас ахиж, хөгшрөх учраас одооноос л өөрийгөө хайрлаж, хамгаалах нь зүйтэй. Ерөөс хүний эрүүл мэнд ямар байх нь өөрөөс нь шууд хамаардаг. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/c0f9c2fef1d3a89c9ce832a6ca59d3b1.jpg"></p><blockquote><p><i>Эрүүл байх нь хүний өдөр тутмын энгийн үйлдлүүд, эерэг дадал хэвшлээс эхтэй. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">V. С.Цацралт</h3><p>Биднийг залуу байхад нийтийн бүтээн байгуулалтаар эх орноо хөгжүүлнэ хэмээн социализмд итгэж, уриа лоозон өргөж явдаг байлаа. Харин одоо үүний эсрэгээр хүн болгон дор бүрнээ хөдөлмөрлөж, амьдарч байна. Гэтэл зарим эцэг эх өөрийнхөө бага насны үе шиг санаж, хүүхдүүддээ хэтэрхий их зааж, амьдралд нь хөндлөнгөөс оролцох гээд байдаг. Ингэхийн оронд хувь хүнийх нь эрх чөлөөг хангалттай эдлүүлэх хэрэгтэй. Залуучууд өөрсдийгөө хөгжүүлэх бүрэн боломжтой гэдгийг ойлгочихсон цагт аяндаа сайхан амьдрал руу хөтлөгдөөд л явна. Миний эргэн тойронд яг энэ жишгээр сонирхлоо хөгжүүлээд, амжилттай яваа залуус маш олон байна. Би тэднээс гэрэл гэгээ, дараагийн үеийн итгэл найдварыг олж хардаг. Заримдаа бүр “Ийм байвал ч болж байна шүү” гэж боддог юм. <br><br>Мэдээж хэрэг ахмадуудын сэтгэлд нийцэхээргүй дутагдалтай тал залуучуудад бий. Гэхдээ тэднийг буруушаахаас илүүтэйгээр насандаа тохирсон зүйлийг хийж буйгаар хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл, хүн залуу насандаа л хүссэн зүйлээ туршиж, алдаа оноотойгоо учирдаг шүү дээ. Гэхдээ нэг зүйлээ удаан үргэлжлүүлж болохгүй. Таалагдахгүй бол тэр дор нь орхих хэрэгтэй. <br><br>Анзаараад байхад миний үеийн зарим хүмүүс залуу насандаа их том зорилго тээж, зөвхөн түүнийхээ төлөө хөдөлмөрлөж, олон нийтийн зугаа цэнгээний ажлаас хаширлаад хойш суучихсан мөртлөө хөгширсөн хойноо тэрийгээ хийх гээд байдаг. Тэгэхээр бид тодорхой цаг үед хийх ёстой, мэдэх ёстой зүйлсээ биелүүлдэг байх нь чухал. Хүн нэг л амьдарч байгаа дээрээ өөрийн хүссэн зүйлээ хийж, жаргаж үхэх хэрэгтэй биз дээ. Алдаж онох байх шүү дээ. Алдаагүй амьдралын загвар гэж юу байх вэ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/c87da60094754af04495a8d90655eb9a.jpg"></p><blockquote><p><i>Хүн тодорхой цаг үед биелүүлэх ёстой хүссэн зүйлээ хийж үзэх хэрэгтэй. Алдаж онох байх шүү дээ. Алдаагүй амьдралын загвар гэж юу байх вэ. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VI. Н.Лхагва</h3><p>Миний хувьд нутгийнхаа үзэсгэлэнт байгаль, онгон дагшин уул, усыг харж, баясан маш их эрч хүч авдаг. Тэр үед эх орноороо бахархах, нэг ширхэг өвс, ургамлыг нь ч хайрлаж, нандигнах сэтгэл эрхгүй төрдөг юм. Тэгэхээр би залуусыг Монгол орноороо аялж, аймаг сумуудтайгаа танилцаж, хөдөөний ахуй амьдрал яаж өрнөдгийг мэдээсэй гэж хүсдэг. Хотод төрж өссөн зарим хүүхэд таван хошуу малаа ч ялгаж таньдаггүй. Энэ нь тэдний буруу биш. Харин хүүхдээ нялх балчраас нь хөдөө гадаа дагуулж яваагүй, өв соёлоо хэлж сургаагүй эцэг эхийн хариуцлагагүй байдалтай холбоотой. Тиймээс залуу ээж аавууд өөрсдөө эх орноороо аялж, зугаалан, үр хүүхдээ монгол ахуй соёлдоо сургаж, тэднийхээ үлгэр дуурайлал нь байгаасай. Ядаж л зуны амралтаар нь хөдөө явуулан ажилд сургаж, цагаан идээ идүүлбэл бие бялдар, эрүүл мэндэд нь нэн хэрэгтэй дээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/da771c34d2d855e3de921575179cde42.jpg"></p><blockquote><p><i>Хөдөө нутгаар аялж, эх орноо танин мэдээсэй</i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VII. Д.БАДАРЧ</h3><p>Миний хувьд залуусын анхаарвал зохих хэдэн зүйлийг хэлмээр байна. Нэгдүгээрт, залуучууд өөрийгөө таних хэрэгтэй. Ингэхийн тулд юунд илүү сонирхолтой, ямар ур чадвартайгаа олох нь чухал. Улмаар амжилтад хүрэх нь илүү хялбар бөгөөд тийм ч урт хугацаа шаардахгүй. Хэрвээ яаж өөрийгөө таних вэ гэж гайхаж байгаа бол энэ талаар судлаад үзээрэй. Маш олон тест, дасгал бий. Тэдгээрийг ашигласнаар өөрийнхөө талаар 100 хувь биш ч гэлээ, тодорхой хэмжээний төсөөлөл, таамаглалтай болно.<br><br>Хоёрдугаарт, хэн нэгний нөлөөнд авталгүйгээр, өөрийн ухамсраар амьдралынхаа зорилгыг тодорхойлох ёстой. Ингэхдээ хугацаанаасаа хамаарч ойрын, хэтийн гэх мэтээр сайтар төлөвлөх хэрэгтэй. Гуравдугаарт, англи хэл сур. Бидний цөөхөн монголчууд эх хэлээрээ дэлхийн долоон тэрбум хүнтэй яагаад ч харилцаж чадахгүй. Тиймээс залууст гадаад хэл сурахаас өөр сонголт байхгүй. Дөрөвдүгээрт, системийн боловсрол эзэмш. Энэ нь аливаа зүйлийг том зургаар нь харж, бүхэлд нь сайжруулж, чанаржуулахыг хэлж байгаа юм. Жишээлбэл, хүний бие өвдөхөд ганцхан шалтгаан байдаггүй. Эсрэгээрээ хүнийг эдгээхэд ганцхан эрхтэнг нь эмчлээд зүгээр болох асуудал биш. Бүх эрхтэн хоорондоо холбоо хамааралтайгаар үйл ажиллагаагаа явуулдаг шүү дээ. Яг үүн шиг нийгэм ч гэсэн бүхэлдээ систем юм. Тэнд буй элемент бүрийн хоорондын харилцан үйлчлэлийн үр дүнд нийгэмд илүү шинэчлэл, дэвшил гарч ирдгийг залуучууд ойлгох хэрэгтэй. <br><br>Угаас дэлхий нийтээр боловсролын салбарт системийн бодлогыг баримталж, парадигмийн шилжилт хийгээд эхэлчихсэн. Манайх ч гэсэн илүү оройтохоосоо өмнө энэ шилжилтийг хийж, боловсролын салбараа өөрчлөх цаг болсон. Энэ хэвээрээ чанаргүй удвал бид хойч үеийнхнийгээ л хохироож байгаа хэрэг. Нөгөө талаас, одоо цагт хүн өөрөө л хичээж сурахаас биш дээр үе шиг багшаар хичээл заалгаад сурдаг үе өнгөрсөн. Өөрийгөө хөгжүүлэхэд хангалттай, чөлөөтэй орон зай та бүхэнд нээлттэй байна. Хэрвээ англи хэлтэй бол энэ асуудал бүр ч амар болох буюу хүссэн бүхэн чинь өмнө чинь байна гэсэн үг. <br><br>Тавдугаарт, их түүхээ судалж, алдаа онооноосоо суралц. “Хүн ямагт урагшаа харж амьдрах ёстой. Гэхдээ амьдралыг ойлгоё гэвэл түүхээ эргэн хар” гэдэг үг бий дээ. Бид бусад улс үндэстнүүдээс юугаараа илүү, юугаараа дутуу явж ирснийг хүн бүхэн мэдэх хэрэгтэй. Энэ нь монголчуудын бусдаас ялгарах онцлог болно. Ялгаатай байдал нь өрсөлдөх чадвартай байна гэсэн үг. Өдгөө даяарчлагдаж буй дэлхий ертөнцөд улс орон бүр өөр өөрийн онцлогийг хадгалж үлдэх гэж хичээж байгаагийн нэг шалтгаан нь үүнтэй холбоотой </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/e266df7f450a0e11ecd20953c9545829.jpg"></p><blockquote><p><i>Залуучууд их түүхээ эргэн харж, алдаа онооноосоо суралцах хэрэгтэй. Тэнд бидний бусдаас ялгарах онцлог бий. Ялгаатай байдал нь өрсөлдөх чадвартай байна гэсэн үг. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VIII. С.НАРАНГЭРЭЛ</h3><p>Эцэг эхчүүдийн хувьд үр хүүхдээ хайрлан хамгаалж, зөв хүмүүжүүлж, эрүүл саруул өсгөж, тэдэндээ үлгэр дуурайлал болж, сайн боловсрол эзэмшүүлж, эх оронч сэтгэлгээг суулгаж, ирээдүйд сайн хүн болох суурь төлөвшлийг нь бүрдүүлж өгөх нь хамгийн чухал үүрэг юм. Гэвч энэ үүрэг алдагдсанаас болж зарим залуусын хандлага нийгэмд сөргөөр нөлөөлж байна. Жишээлбэл, гудманд зөрж өнгөрөх төдийд шүлсээ хаяж байгаа залуу хүнийг хараад надад “яана даа” гэмээр санагддаг юм. Үнэхээр сэтгэл өвддөг. Тэр ч бүү хэл, аль хэдийн насанд хүрчихээд ээж аав, эмээ өвөөгийнхөө тэтгэврээр амьдардаг хүмүүс олон байна. Уг нь ажил хөдөлмөр эрхэлбэл амьдрал аяндаа өөдөлдөг шүү дээ. <br><br>Социализмын нэг давуу тал нь хүн бүр ажил хийдэг байсан. Бидэнд цалингаасаа аав ээждээ илүүчилж өгөх ухаан цаанаасаа л суучихсан байсан. Гэхдээ ардчилал бий болсноор энэ бүхэн үгүй болж, “байсан юм байхаа больсон” юм шиг санагддаг. Үүнээс улбаалан нэг хэсэг Монголд ажилгүйдэл нүүрлэж, иргэд маш олноор гадагш<i><br></i>явж байсан үе бий. Магадгүй тухайн үед аав ээжээсээ хол өссөн хүүхэд өнөөдөр хүмүүжлийн доголдолтой иргэн болж төлөвшсөн байхыг үгүйсгэхгүй шүү дээ. Тиймээс эцэг эхийн анхаарал халамжаас шалтгаалж хүүхдийн ирээдүйд хэн болох нь тодорхойлогддог гэдгийг залуучууд сайтар ойлгох хэрэгтэй. Өдөр бүрийн энгийн үйлдлүүд чинь л тэдэнд үлгэр дуурайлал болно. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/3381201ead9257a8c0923b91a1dae5fe.jpg"></p><blockquote><p><i>Ажил хөдөлмөр эрхэлбэл амьдрал аяндаа өөдөлдөг шүү дээ. </i><br></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IX. М.ДАЛХАА</h3><p>Манай байгууллагын ажилчдын ихэнх нь залуучууд байдаг юм. Миний хувьд тэдэнтэйгээ хамтарч ажиллах их дуртай. Анзаараад байхад одооны залуус бидний залуугийн үетэй харьцуулшгүй чөлөөт сэтгэлгээтэй, эцэг эх, багш нараасаа хараат бус, хурдтай, аливаа зүйлийн цаадахыг аль хэдийн олоод харчихдаг, техник технологийн өндөр мэдлэгтэй зэрэг олон давуу талтай болжээ. Энэ нь хүн гэгч амьтан өөрчлөгдөөд байгаад бус, нийгмийн хөгжлийн ялгаанаас ихээхэн хамаарч байгаа хэрэг. Жишээлбэл, биднийг бага байхад багш нар сурагчдаа чихдэж авчраад, хичээл заадаг байсан бол одоо цагт сурвал сур, үгүй бол явж болно гэсэн хандлагатай болсон. Хуучин цаг шиг мөнгө төгрөг, эд баялагт баригдаж санаа зовох асуудал ч багассан. Хэрвээ чи ажил эрхэлдэг л бол орон сууцаа лизингээр авчихна, цалингийн зээлд хамрагдана, хөнгөлөлт урамшуулал эдэлнэ гэх мэт олон боломж бий. Ерөөсөө орчин үед хэн бусдаас илүү сэргэлэн, санаачлагатай байна, тэр хүн хүссэн бүхнээ хийж сайхан амьдрах асар их боломжтой болжээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/1e067df42da33e19020c40ed37dcbcf9.jpg"></p><blockquote><p><i>Орчин үед хэн бусдаас илүү сэргэлэн, санаачлагатай байна, тэр хүн хүссэн бүхнээ хийж сайхан амьдрах асар их боломжтой болжээ.</i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"> X. Л.Чаминчулуун</h3><p>30-аад жил багшилж буй өөрийн туршлагаас харахад хамгийн түрүүнд багш хүн оюутнууддаа мэдээлэл өгч, тодорхой хэмжээний хандлагыг бий болгодог. Улмаар тухайн хүүхэд төлөвшиж эхэлнэ. Ийнхүү өөрийн гэсэн төлөвшилтэй болсон хүний мэдлэгийн хүрээ нь ямагт өргөжиж, түүнийгээ мэргэжил болгон суурьшуулдаг. Үүний дараа, хүн мэргэжилдээ гаршаад, өөрийн болгоод ирэхээр энэ хорвоод төрснийхөө ач буяныг хариулж эхэлдэг. <br><br>Миний анзаарснаар, 2000-аад оноос хойших хүүхдүүдийн энэ бүхнийг хүлээж авах, ойлгох сэтгэл зүй өөр өөр болж эхэлсэн нь тэдний суурь хүмүүжил тааруухан байгаатай холбоотой байж мэднэ. Тэгэхээр эцэг эх, дунд сургуулийн багш нар хүүхдийн хүмүүжилд нэлээд анхаарах ёстой болж байгаа юм. Эс аваас их сургуулийн багш нарт энэ үүрэг оногдож, маш их цаг хугацааг алддаг.<br><br>Гэсэн хэдий ч, миний хувьд сайн багшийн оюутан сайн сурч төгсдөг учраас чадах чинээгээрээ хичээдэг юм. Угаас багш хүний зорилгочадварлаг мэргэжилтэн бэлтгэхэд оршдог. Яагаад гэвэл чадварлаг мэргэжилтнүүд хаана ч очсон монгол хүн гэдгээ баттай хамгаалж чадна шүү дээ. Нэг ёсондоо, хорвоод мэндэлсэн хэн бүхэн чаддаг зүйлээ хийж бүтээн, хүн болж төрснийхөө ач буяныг заавал хариулах ёстой. Өөрөөр хэлбэл, ямарваа бүтээлийг үр хойч, эх орондоо үлдээх учиртай гэсэн үг. Энэ нь тэдний хувьд мөнхрөл юм. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/ca8922195c99fb71a959e585eda44ab0.jpg"></p><blockquote><p><i>Хорвоод мэндэлсэн хүн бүхэн ямарваа бүтээлийг үр хойч, эх орондоо үлдээх учиртай. Энэ чинь л мөнхрөл юм шүү дээ.</i></p> <cite> </cite></blockquote><blockquote><p><i>Залуучууд ахмадын үгээ сонсож, тэдний алдаа оноо, эрдэм мэдлэг, амьдралын туршлагаас суралцаж, биедээ ачлалтай, хүндэтгэлтэй ханддаг байгаасай.<br><br>Дээд үеийнхнийхээ дуу хоолойг сонсоцгооё, бүгд ойлголцож хамтран амьдаръя хэмээн уриалахаар бид энэхүү нийтлэлийг бэлтгэлээ. Цаашид энэхүү контентийг цувралаар хүргэх учраас уншигч та бүхэн өөрийн түүхээ хуваалцахыг хүсвэл <b>#10ертөнц10өнцөг</b> гэх түлхүүр үгийг ашиглан сошиал хуудсандаа постлоорой.</i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЦУВРАЛЫН Өмнөх дугаарыг унших</h3><blockquote><p><a href="https://www.unread.today/posts/post/2181" target="_blank">GEN Z: 10 ертөнц, 10 өнцөг</a></p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/a6998635e25a335004b90042b216688e.png"></p> </div>
Дайны дараах үсрэнгүй хөгжлийн үед төрсөн хүмүүсийг их төрөлтийн үеийнхэн гэж нэрлэдэг. Мэндэлсэн хугацаагаараа 1946-1964 онд харьяалагдах тэднийг "Baby Boomers" гэх нь ч бий. Тэд бол олуулаа бужигнасан өнөр өтгөн гэр бүлд хүмүүжиж, хоёр төгрөгийн молоко, талх хуваан идэн, хоорондоо хувцсаа сэлгэж өссөн үеийнхэн. Хэдий тийм ч нийгмийн бүтээн байгуулалт, улс орны эдийн засгийн хөгжлийн хамаг ачааг нуруун дээрээ үүрч, урагш чирсэн үлэмж хөдөлмөрийн эзэд билээ. Бид тэдний төлөөлөл болсон арван эрхмийг урин, орчин үеийн залуусын тухай болон нийгмийн бүхий л хүрээний асуудлын талаар үзэл бодлоо хуваалцахыг хүссэн юм. Ингээд тэдний дотоод ертөнцөөр аялацгаая. I. С.Нарангэрэл Хүн бүр, ялангуяа нэг язгуурт монголчууд бид байгалиас заяасан ёс суртахууны унаган өгөгдөлтэй төрдөг. Энэ нь шударга үнэнч, нинжин нигүүлсэнгүй, тэсвэр тэвчээртэй, нэр төрөө хичээдэг, дэндүү их шунахайрч хомхойрдоггүй, өш хонзон, атгаг санаа агуулдаггүй, өгөөмөр, жудагтай байх хүний дотоод төрх юм. Гэтэл сүүлийн үед манайхан эл уугуул зан чанараа алдаж, хэмжээ хязгааргүй шунадаг болсон мэт. Өөрөөр хэлбэл, ихэнх хүн хэрэглээгээ хангадаг мөнгийг амьдралынхаа зорилго болгочихжээ. Улмаар тэдний ёс суртахуун эвдэрч, ялзарч байх шиг. Цаашлаад энэ нь улс орны хөгжил дэвшил удаашрах нэг шалтгаан болж байгаа юм. Миний хувьд өвөг эцэг, эмэг эхийнхээ сургаалийг үл тоомсорлож, өөрийнхөө ой санамжид мартахын аргагүй үлдээж чадаагүйдээ харамсдаг. Харин залуу үеийнхэн минь өвөг дээдсийнхээ өвлүүлж үлдээсэн ухааныг сайтар тогтоож, түүгээр амьдралынхаа зүг чигийг хийн, алхам тутамдаа санаж явах учиртай. Эцсийн дүндээ энэ бүхэн амьдралын их боловсрол юм шүү. Хүн гэдэг амьтан хормын төдийд хорвоо ертөнцөд ирээд буцдаг. Энэ богинохон хугацаандаа сэтгэл тэнүүн, аз жаргалтай амьдрах хэрэгтэй шүү. Хүн гэдэг амьтан хормын төдийд хорвоо ертөнцөд ирээд буцдаг учраас энэ богинохон хугацаандаа сэтгэл тэнүүн, аз жаргалтай амьдрах хэрэгтэй. II. З.Наранчимэг Ардчилсан нийгэмд амьдарч буй бид эрх чөлөөний тухай хамгийн түрүүнд ярьдаг. Харин үүргийнхээ талаар дурсах нь ховор. Гадаа гараад таарсан эхний хүнээс “Та ямар үүрэгтэй вэ” гээд асуувал эрхэлдэг ажлаа хэлж магадгүй. Гэвч өдөр бүр хэн нэгэн бидэнд хэлдэггүй ч гэсэн хүн бүрийн байнга санаж, биелүүлэхийн төлөө хичээх ёстой иргэний үүрэг хариуцлага олон бий. Наад зах нь, хорооны хуралдаа оролцож, дуу хоолойгоо хүргэх, хүүхдийнхээ эцэг эхийн хуралд суух, сонгуульд саналаа өгөх, үзэл бодлоо илэрхийлэх гэх мэт. Яг одоо ч гэсэн би энэ яриаг өгч байгаа нь иргэнийхээ үүргийг биелүүлж буй нэг хэлбэр юм шүү дээ. Үүнийг ихэнх хүмүүс мэддэггүй. Ялангуяа залуучууд сүүлийн үед хийх ёстой ажлаа хийсэн л бол болно гэсэн хандлагатай болсон нь анзаарагддаг. Миний бодлоор, залуу хүмүүс байна даа, аливаа зүйлд идэвх санаачлагатай, дайчин, чин сэтгэлээсээ хандаж, хийсэн ажлынхаа ард нь гарч, үр шимийг хүртдэг байвал зохих юм шиг санагддаг. Ер нь хөгжил дэвшил гэдэг чинь хүний оролцоотойгоор л явагддаг. Хүмүүс дор бүрнээ үүргээ биелүүлж, хариуцлагаа хүлээж, эрхээ эдэлбэл нийгэм эрүүлжиж, ард иргэд тайван амьдарна. Залуу хүмүүс байна даа, аливаа зүйлд идэвх санаачлагатай, дайчин, чин сэтгэлээсээ хандаж, хийсэн ажлынхаа ард нь гарч, үр шимийг хүртдэг байх хэрэгтэй. III. Ц.Шийрэв Хэдхэн жилийн өмнө бид сонин хэвлэл, телевиз радио, ном, сурах бичиг зэрэг цөөн хэдэн сувгаар л нийгэмд болж буй үйл явдлын талаарх мэдээллийг хүлээж авдаг байлаа. Харин өнөөдөр дэлхий ертөнц тэр чигтээ мэдээллийн орон зай болж, хэн хүссэн нь хэрэгтэй мэдээллээ хаанаас ч олоод уншчихдаг болсон. Ялангуяа залуучууд, багачууд өдөр тутамдаа Фейсбүүк ашиглаж, мэдээллийн хэрэгцээгээ хангаж байна. Миний анзаарч байгаагаар тэнд сайнаасаа илүү муу нь давамгайлсан, үнэн худал нь ч мэдэгдэхгүй зүйлс их гарч, нийгэмд хурдан тархах юм. Энэ хэрээр хүмүүсийн хандлага, хүнлэг чанар алдагдаж байгаа шүү дээ. Тэгэхээр залуучууд уншиж байгаа мэдээллээ нягталж, шүүлтүүртэй хандах хэрэгтэй. Бидний үед чанартай мэдээ ховорхон гардаг байлаа. Гарахдаа ихэвчлэн хэн нэгний амжилт ололтыг магтан урамшуулж, сайн талаас нь олонд хүргэхийг зорьдог байсан юм болов уу. Үүний адилаар одоо ч гэсэн залуус минь хүнлэг ёсыг эрхэмлэж, шударга байгаасай гэж хүсэж байна. Миний хувьд жүдогийн спорт хувь хүний төлөвшилд маань маш эерэгээр нөлөөлсөн юм шиг санагддаг. Наад зах нь шавь нар маань дэвжээндээ гараад, зааландаа орж ирээд заавал ёсолж, багштайгаа мэндэлдэг. Өрсөлдөгчөө хүндэлдэг. Бүх үйл явдал нь олны өмнө шударгаар явагддаг. Энэ бүхнээс тэд амьдралдаа хэрэгтэй зүйлийг олж авч, зөв хүмүүжилд давхар суралцдаг юм. Тэд бол Монголын баялаг. Ерөөсөө баялаг гэдэг чинь алт эрдэнэс бус хүн шүү дээ. Ерөөс баялаг гэдэг чинь алт эрдэнэс бус хүн шүү дээ. IV. С.Бадамжав Орчин цагт хүний хамгийн үнэт зүйл нь эрүүл мэнд болоод байна. Эрүүл байна гэдэг нь эмнэлэгт үзүүлэх, эм тариа хэрэглэх, асаргаа сувилгаа хийлгэхийн нэр биш. Харин хүний өдөр тутмын энгийн үйлдлүүд, эерэг дадал хэвшлээс эхтэй. Хамгийн түрүүнд зөв хооллох нь чухал. Үүнийг хүн бүхэн мэддэг мөртлөө тэр болгон хэрэгжүүлээд байдаггүй учраас дахин сануулъя. Гадуур хооллохоос аль болох зайлсхийгээрэй. Ресторан, кафе, цайны газрууд эрүүл ахуйн шаардлага, стандартыг хангадаг боловч хоол бэлтгэхэд нь механик ажиллагаа заавал ордог. Наад зах нь, бид гаднаас тодорхой хэмжээний химийн бодисоор зүлгэж, цэвэрлэж, тосолсон төмөр, хуванцар дээгүүр дамжин өнгөрсөн бүтээгдэхүүнүүдийг авч иддэг. Тэгэхээр хүмүүс хоол хүнсээ өөрсдийн гараар бэлтгэн хэрэглэвэл илүү шимтэй бөгөөд эрүүл байх болно. Хоёрдугаарт, хувцаслалт. Сүүлийн үед залуучууд, ялангуяа охид маш нимгэн хувцаслаж, даарч хөрснөөр өөрөө өөрсдийгөө эрүүл мэндээрээ хохироож байна. Заримдаа би шилбэ, шагай, өвдөг нь ил явж байгаа хүүхдүүдийг хараад өмнөөс нь халагладаг юм. Хүний үе мөч бол маш эмзэг эрхтэн. Тиймдээ ч хүн хөгшрөхөөр хамгийн түрүүнд хөл гар нь өвдөж, маажигнаж эхэлдэг шүү дээ. Сүүлийн үед өвдөг солиулах, хиймэл үе хийлгэх тохиолдол цөөнгүй болсон. Гэтэл залуус тренд хөөж, эрүүл мэндээрээ хохирч байгаа нь харамсалтай. Тэд ч ялгаагүй нас ахиж, хөгшрөх учраас одооноос л өөрийгөө хайрлаж, хамгаалах нь зүйтэй. Ерөөс хүний эрүүл мэнд ямар байх нь өөрөөс нь шууд хамаардаг. Эрүүл байх нь хүний өдөр тутмын энгийн үйлдлүүд, эерэг дадал хэвшлээс эхтэй. V. С.Цацралт Биднийг залуу байхад нийтийн бүтээн байгуулалтаар эх орноо хөгжүүлнэ хэмээн социализмд итгэж, уриа лоозон өргөж явдаг байлаа. Харин одоо үүний эсрэгээр хүн болгон дор бүрнээ хөдөлмөрлөж, амьдарч байна. Гэтэл зарим эцэг эх өөрийнхөө бага насны үе шиг санаж, хүүхдүүддээ хэтэрхий их зааж, амьдралд нь хөндлөнгөөс оролцох гээд байдаг. Ингэхийн оронд хувь хүнийх нь эрх чөлөөг хангалттай эдлүүлэх хэрэгтэй. Залуучууд өөрсдийгөө хөгжүүлэх бүрэн боломжтой гэдгийг ойлгочихсон цагт аяндаа сайхан амьдрал руу хөтлөгдөөд л явна. Миний эргэн тойронд яг энэ жишгээр сонирхлоо хөгжүүлээд, амжилттай яваа залуус маш олон байна. Би тэднээс гэрэл гэгээ, дараагийн үеийн итгэл найдварыг олж хардаг. Заримдаа бүр “Ийм байвал ч болж байна шүү” гэж боддог юм. Мэдээж хэрэг ахмадуудын сэтгэлд нийцэхээргүй дутагдалтай тал залуучуудад бий. Гэхдээ тэднийг буруушаахаас илүүтэйгээр насандаа тохирсон зүйлийг хийж буйгаар хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл, хүн залуу насандаа л хүссэн зүйлээ туршиж, алдаа оноотойгоо учирдаг шүү дээ. Гэхдээ нэг зүйлээ удаан үргэлжлүүлж болохгүй. Таалагдахгүй бол тэр дор нь орхих хэрэгтэй. Анзаараад байхад миний үеийн зарим хүмүүс залуу насандаа их том зорилго тээж, зөвхөн түүнийхээ төлөө хөдөлмөрлөж, олон нийтийн зугаа цэнгээний ажлаас хаширлаад хойш суучихсан мөртлөө хөгширсөн хойноо тэрийгээ хийх гээд байдаг. Тэгэхээр бид тодорхой цаг үед хийх ёстой, мэдэх ёстой зүйлсээ биелүүлдэг байх нь чухал. Хүн нэг л амьдарч байгаа дээрээ өөрийн хүссэн зүйлээ хийж, жаргаж үхэх хэрэгтэй биз дээ. Алдаж онох байх шүү дээ. Алдаагүй амьдралын загвар гэж юу байх вэ. Хүн тодорхой цаг үед биелүүлэх ёстой хүссэн зүйлээ хийж үзэх хэрэгтэй. Алдаж онох байх шүү дээ. Алдаагүй амьдралын загвар гэж юу байх вэ. VI. Н.Лхагва Миний хувьд нутгийнхаа үзэсгэлэнт байгаль, онгон дагшин уул, усыг харж, баясан маш их эрч хүч авдаг. Тэр үед эх орноороо бахархах, нэг ширхэг өвс, ургамлыг нь ч хайрлаж, нандигнах сэтгэл эрхгүй төрдөг юм. Тэгэхээр би залуусыг Монгол орноороо аялж, аймаг сумуудтайгаа танилцаж, хөдөөний ахуй амьдрал яаж өрнөдгийг мэдээсэй гэж хүсдэг. Хотод төрж өссөн зарим хүүхэд таван хошуу малаа ч ялгаж таньдаггүй. Энэ нь тэдний буруу биш. Харин хүүхдээ нялх балчраас нь хөдөө гадаа дагуулж яваагүй, өв соёлоо хэлж сургаагүй эцэг эхийн хариуцлагагүй байдалтай холбоотой. Тиймээс залуу ээж аавууд өөрсдөө эх орноороо аялж, зугаалан, үр хүүхдээ монгол ахуй соёлдоо сургаж, тэднийхээ үлгэр дуурайлал нь байгаасай. Ядаж л зуны амралтаар нь хөдөө явуулан ажилд сургаж, цагаан идээ идүүлбэл бие бялдар, эрүүл мэндэд нь нэн хэрэгтэй дээ. Хөдөө нутгаар аялж, эх орноо танин мэдээсэй VII. Д.БАДАРЧ Миний хувьд залуусын анхаарвал зохих хэдэн зүйлийг хэлмээр байна. Нэгдүгээрт, залуучууд өөрийгөө таних хэрэгтэй. Ингэхийн тулд юунд илүү сонирхолтой, ямар ур чадвартайгаа олох нь чухал. Улмаар амжилтад хүрэх нь илүү хялбар бөгөөд тийм ч урт хугацаа шаардахгүй. Хэрвээ яаж өөрийгөө таних вэ гэж гайхаж байгаа бол энэ талаар судлаад үзээрэй. Маш олон тест, дасгал бий. Тэдгээрийг ашигласнаар өөрийнхөө талаар 100 хувь биш ч гэлээ, тодорхой хэмжээний төсөөлөл, таамаглалтай болно. Хоёрдугаарт, хэн нэгний нөлөөнд авталгүйгээр, өөрийн ухамсраар амьдралынхаа зорилгыг тодорхойлох ёстой. Ингэхдээ хугацаанаасаа хамаарч ойрын, хэтийн гэх мэтээр сайтар төлөвлөх хэрэгтэй. Гуравдугаарт, англи хэл сур. Бидний цөөхөн монголчууд эх хэлээрээ дэлхийн долоон тэрбум хүнтэй яагаад ч харилцаж чадахгүй. Тиймээс залууст гадаад хэл сурахаас өөр сонголт байхгүй. Дөрөвдүгээрт, системийн боловсрол эзэмш. Энэ нь аливаа зүйлийг том зургаар нь харж, бүхэлд нь сайжруулж, чанаржуулахыг хэлж байгаа юм. Жишээлбэл, хүний бие өвдөхөд ганцхан шалтгаан байдаггүй. Эсрэгээрээ хүнийг эдгээхэд ганцхан эрхтэнг нь эмчлээд зүгээр болох асуудал биш. Бүх эрхтэн хоорондоо холбоо хамааралтайгаар үйл ажиллагаагаа явуулдаг шүү дээ. Яг үүн шиг нийгэм ч гэсэн бүхэлдээ систем юм. Тэнд буй элемент бүрийн хоорондын харилцан үйлчлэлийн үр дүнд нийгэмд илүү шинэчлэл, дэвшил гарч ирдгийг залуучууд ойлгох хэрэгтэй. Угаас дэлхий нийтээр боловсролын салбарт системийн бодлогыг баримталж, парадигмийн шилжилт хийгээд эхэлчихсэн. Манайх ч гэсэн илүү оройтохоосоо өмнө энэ шилжилтийг хийж, боловсролын салбараа өөрчлөх цаг болсон. Энэ хэвээрээ чанаргүй удвал бид хойч үеийнхнийгээ л хохироож байгаа хэрэг. Нөгөө талаас, одоо цагт хүн өөрөө л хичээж сурахаас биш дээр үе шиг багшаар хичээл заалгаад сурдаг үе өнгөрсөн. Өөрийгөө хөгжүүлэхэд хангалттай, чөлөөтэй орон зай та бүхэнд нээлттэй байна. Хэрвээ англи хэлтэй бол энэ асуудал бүр ч амар болох буюу хүссэн бүхэн чинь өмнө чинь байна гэсэн үг. Тавдугаарт, их түүхээ судалж, алдаа онооноосоо суралц. “Хүн ямагт урагшаа харж амьдрах ёстой. Гэхдээ амьдралыг ойлгоё гэвэл түүхээ эргэн хар” гэдэг үг бий дээ. Бид бусад улс үндэстнүүдээс юугаараа илүү, юугаараа дутуу явж ирснийг хүн бүхэн мэдэх хэрэгтэй. Энэ нь монголчуудын бусдаас ялгарах онцлог болно. Ялгаатай байдал нь өрсөлдөх чадвартай байна гэсэн үг. Өдгөө даяарчлагдаж буй дэлхий ертөнцөд улс орон бүр өөр өөрийн онцлогийг хадгалж үлдэх гэж хичээж байгаагийн нэг шалтгаан нь үүнтэй холбоотой Залуучууд их түүхээ эргэн харж, алдаа онооноосоо суралцах хэрэгтэй. Тэнд бидний бусдаас ялгарах онцлог бий. Ялгаатай байдал нь өрсөлдөх чадвартай байна гэсэн үг. VIII. С.НАРАНГЭРЭЛ Эцэг эхчүүдийн хувьд үр хүүхдээ хайрлан хамгаалж, зөв хүмүүжүүлж, эрүүл саруул өсгөж, тэдэндээ үлгэр дуурайлал болж, сайн боловсрол эзэмшүүлж, эх оронч сэтгэлгээг суулгаж, ирээдүйд сайн хүн болох суурь төлөвшлийг нь бүрдүүлж өгөх нь хамгийн чухал үүрэг юм. Гэвч энэ үүрэг алдагдсанаас болж зарим залуусын хандлага нийгэмд сөргөөр нөлөөлж байна. Жишээлбэл, гудманд зөрж өнгөрөх төдийд шүлсээ хаяж байгаа залуу хүнийг хараад надад “яана даа” гэмээр санагддаг юм. Үнэхээр сэтгэл өвддөг. Тэр ч бүү хэл, аль хэдийн насанд хүрчихээд ээж аав, эмээ өвөөгийнхөө тэтгэврээр амьдардаг хүмүүс олон байна. Уг нь ажил хөдөлмөр эрхэлбэл амьдрал аяндаа өөдөлдөг шүү дээ. Социализмын нэг давуу тал нь хүн бүр ажил хийдэг байсан. Бидэнд цалингаасаа аав ээждээ илүүчилж өгөх ухаан цаанаасаа л суучихсан байсан. Гэхдээ ардчилал бий болсноор энэ бүхэн үгүй болж, “байсан юм байхаа больсон” юм шиг санагддаг. Үүнээс улбаалан нэг хэсэг Монголд ажилгүйдэл нүүрлэж, иргэд маш олноор гадагш явж байсан үе бий. Магадгүй тухайн үед аав ээжээсээ хол өссөн хүүхэд өнөөдөр хүмүүжлийн доголдолтой иргэн болж төлөвшсөн байхыг үгүйсгэхгүй шүү дээ. Тиймээс эцэг эхийн анхаарал халамжаас шалтгаалж хүүхдийн ирээдүйд хэн болох нь тодорхойлогддог гэдгийг залуучууд сайтар ойлгох хэрэгтэй. Өдөр бүрийн энгийн үйлдлүүд чинь л тэдэнд үлгэр дуурайлал болно. Ажил хөдөлмөр эрхэлбэл амьдрал аяндаа өөдөлдөг шүү дээ. IX. М.ДАЛХАА Манай байгууллагын ажилчдын ихэнх нь залуучууд байдаг юм. Миний хувьд тэдэнтэйгээ хамтарч ажиллах их дуртай. Анзаараад байхад одооны залуус бидний залуугийн үетэй харьцуулшгүй чөлөөт сэтгэлгээтэй, эцэг эх, багш нараасаа хараат бус, хурдтай, аливаа зүйлийн цаадахыг аль хэдийн олоод харчихдаг, техник технологийн өндөр мэдлэгтэй зэрэг олон давуу талтай болжээ. Энэ нь хүн гэгч амьтан өөрчлөгдөөд байгаад бус, нийгмийн хөгжлийн ялгаанаас ихээхэн хамаарч байгаа хэрэг. Жишээлбэл, биднийг бага байхад багш нар сурагчдаа чихдэж авчраад, хичээл заадаг байсан бол одоо цагт сурвал сур, үгүй бол явж болно гэсэн хандлагатай болсон. Хуучин цаг шиг мөнгө төгрөг, эд баялагт баригдаж санаа зовох асуудал ч багассан. Хэрвээ чи ажил эрхэлдэг л бол орон сууцаа лизингээр авчихна, цалингийн зээлд хамрагдана, хөнгөлөлт урамшуулал эдэлнэ гэх мэт олон боломж бий. Ерөөсөө орчин үед хэн бусдаас илүү сэргэлэн, санаачлагатай байна, тэр хүн хүссэн бүхнээ хийж сайхан амьдрах асар их боломжтой болжээ. Орчин үед хэн бусдаас илүү сэргэлэн, санаачлагатай байна, тэр хүн хүссэн бүхнээ хийж сайхан амьдрах асар их боломжтой болжээ. X. Л.Чаминчулуун 30-аад жил багшилж буй өөрийн туршлагаас харахад хамгийн түрүүнд багш хүн оюутнууддаа мэдээлэл өгч, тодорхой хэмжээний хандлагыг бий болгодог. Улмаар тухайн хүүхэд төлөвшиж эхэлнэ. Ийнхүү өөрийн гэсэн төлөвшилтэй болсон хүний мэдлэгийн хүрээ нь ямагт өргөжиж, түүнийгээ мэргэжил болгон суурьшуулдаг. Үүний дараа, хүн мэргэжилдээ гаршаад, өөрийн болгоод ирэхээр энэ хорвоод төрснийхөө ач буяныг хариулж эхэлдэг. Миний анзаарснаар, 2000-аад оноос хойших хүүхдүүдийн энэ бүхнийг хүлээж авах, ойлгох сэтгэл зүй өөр өөр болж эхэлсэн нь тэдний суурь хүмүүжил тааруухан байгаатай холбоотой байж мэднэ. Тэгэхээр эцэг эх, дунд сургуулийн багш нар хүүхдийн хүмүүжилд нэлээд анхаарах ёстой болж байгаа юм. Эс аваас их сургуулийн багш нарт энэ үүрэг оногдож, маш их цаг хугацааг алддаг. Гэсэн хэдий ч, миний хувьд сайн багшийн оюутан сайн сурч төгсдөг учраас чадах чинээгээрээ хичээдэг юм. Угаас багш хүний зорилгочадварлаг мэргэжилтэн бэлтгэхэд оршдог. Яагаад гэвэл чадварлаг мэргэжилтнүүд хаана ч очсон монгол хүн гэдгээ баттай хамгаалж чадна шүү дээ. Нэг ёсондоо, хорвоод мэндэлсэн хэн бүхэн чаддаг зүйлээ хийж бүтээн, хүн болж төрснийхөө ач буяныг заавал хариулах ёстой. Өөрөөр хэлбэл, ямарваа бүтээлийг үр хойч, эх орондоо үлдээх учиртай гэсэн үг. Энэ нь тэдний хувьд мөнхрөл юм. Хорвоод мэндэлсэн хүн бүхэн ямарваа бүтээлийг үр хойч, эх орондоо үлдээх учиртай. Энэ чинь л мөнхрөл юм шүү дээ. Залуучууд ахмадын үгээ сонсож, тэдний алдаа оноо, эрдэм мэдлэг, амьдралын туршлагаас суралцаж, биедээ ачлалтай, хүндэтгэлтэй ханддаг байгаасай. Дээд үеийнхнийхээ дуу хоолойг сонсоцгооё, бүгд ойлголцож хамтран амьдаръя хэмээн уриалахаар бид энэхүү нийтлэлийг бэлтгэлээ. Цаашид энэхүү контентийг цувралаар хүргэх учраас уншигч та бүхэн өөрийн түүхээ хуваалцахыг хүсвэл #10ертөнц10өнцөг гэх түлхүүр үгийг ашиглан сошиал хуудсандаа постлоорой. ЦУВРАЛЫН Өмнөх дугаарыг унших GEN Z: 10 ертөнц, 10 өнцөг
Дайны дараах үсрэнгүй хөгжлийн үед төрсөн хүмүүсийг их төрөлтийн үеийнхэн гэж нэрлэдэг. Мэндэлсэн хугацаагаараа 1946-1964 онд харьяалагдах тэднийг "Baby Boomers" гэх нь ч бий. Тэд бол олуулаа бужигнасан өнөр өтгөн гэр бүлд хүмүүжиж, хоёр төгрөгийн молоко, талх хуваан идэн, хоорондоо хувцсаа сэлгэж өссөн үеийнхэн. Хэдий тийм ч нийгмийн бүтээн байгуулалт, улс орны эдийн засгийн хөгжлийн хамаг ачааг нуруун дээрээ үүрч, урагш чирсэн үлэмж хөдөлмөрийн эзэд билээ. Бид тэдний төлөөлөл болсон арван эрхмийг урин, орчин үеийн залуусын тухай болон нийгмийн бүхий л хүрээний асуудлын талаар үзэл бодлоо хуваалцахыг хүссэн юм. Ингээд тэдний дотоод ертөнцөөр аялацгаая. ### I. С.Нарангэрэл Хүн бүр, ялангуяа нэг язгуурт монголчууд бид байгалиас заяасан ёс суртахууны унаган өгөгдөлтэй төрдөг. Энэ нь шударга үнэнч, нинжин нигүүлсэнгүй, тэсвэр тэвчээртэй, нэр төрөө хичээдэг, дэндүү их шунахайрч хомхойрдоггүй, өш хонзон, атгаг санаа агуулдаггүй, өгөөмөр, жудагтай байх хүний дотоод төрх юм. Гэтэл сүүлийн үед манайхан эл уугуул зан чанараа алдаж, хэмжээ хязгааргүй шунадаг болсон мэт. Өөрөөр хэлбэл, ихэнх хүн хэрэглээгээ хангадаг мөнгийг амьдралынхаа зорилго болгочихжээ. Улмаар тэдний ёс суртахуун эвдэрч, ялзарч байх шиг. Цаашлаад энэ нь улс орны хөгжил дэвшил удаашрах нэг шалтгаан болж байгаа юм. Миний хувьд өвөг эцэг, эмэг эхийнхээ сургаалийг үл тоомсорлож, өөрийнхөө ой санамжид мартахын аргагүй үлдээж чадаагүйдээ харамсдаг. Харин залуу үеийнхэн минь өвөг дээдсийнхээ өвлүүлж үлдээсэн ухааныг сайтар тогтоож, түүгээр амьдралынхаа зүг чигийг хийн, алхам тутамдаа санаж явах учиртай. Эцсийн дүндээ энэ бүхэн амьдралын их боловсрол юм шүү. Хүн гэдэг амьтан хормын төдийд хорвоо ертөнцөд ирээд буцдаг. Энэ богинохон хугацаандаа сэтгэл тэнүүн, аз жаргалтай амьдрах хэрэгтэй шүү. > *Хүн гэдэг амьтан хормын төдийд хорвоо ертөнцөд ирээд буцдаг учраас энэ богинохон хугацаандаа сэтгэл тэнүүн, аз жаргалтай амьдрах хэрэгтэй.* ### II. З.Наранчимэг Ардчилсан нийгэмд амьдарч буй бид эрх чөлөөний тухай хамгийн түрүүнд ярьдаг. Харин үүргийнхээ талаар дурсах нь ховор. Гадаа гараад таарсан эхний хүнээс “Та ямар үүрэгтэй вэ” гээд асуувал эрхэлдэг ажлаа хэлж магадгүй. Гэвч өдөр бүр хэн нэгэн бидэнд хэлдэггүй ч гэсэн хүн бүрийн байнга санаж, биелүүлэхийн төлөө хичээх ёстой иргэний үүрэг хариуцлага олон бий. Наад зах нь, хорооны хуралдаа оролцож, дуу хоолойгоо хүргэх, хүүхдийнхээ эцэг эхийн хуралд суух, сонгуульд саналаа өгөх, үзэл бодлоо илэрхийлэх гэх мэт. Яг одоо ч гэсэн би энэ яриаг өгч байгаа нь иргэнийхээ үүргийг биелүүлж буй нэг хэлбэр юм шүү дээ. Үүнийг ихэнх хүмүүс мэддэггүй. Ялангуяа залуучууд сүүлийн үед хийх ёстой ажлаа хийсэн л бол болно гэсэн хандлагатай болсон нь анзаарагддаг. Миний бодлоор, залуу хүмүүс байна даа, аливаа зүйлд идэвх санаачлагатай, дайчин, чин сэтгэлээсээ хандаж, хийсэн ажлынхаа ард нь гарч, үр шимийг хүртдэг байвал зохих юм шиг санагддаг. Ер нь хөгжил дэвшил гэдэг чинь хүний оролцоотойгоор л явагддаг. Хүмүүс дор бүрнээ үүргээ биелүүлж, хариуцлагаа хүлээж, эрхээ эдэлбэл нийгэм эрүүлжиж, ард иргэд тайван амьдарна. > *Залуу хүмүүс байна даа, аливаа зүйлд идэвх санаачлагатай, дайчин, чин сэтгэлээсээ хандаж, хийсэн ажлынхаа ард нь гарч, үр шимийг хүртдэг байх хэрэгтэй.* ### III. Ц.Шийрэв Хэдхэн жилийн өмнө бид сонин хэвлэл, телевиз радио, ном, сурах бичиг зэрэг цөөн хэдэн сувгаар л нийгэмд болж буй үйл явдлын талаарх мэдээллийг хүлээж авдаг байлаа. Харин өнөөдөр дэлхий ертөнц тэр чигтээ мэдээллийн орон зай болж, хэн хүссэн нь хэрэгтэй мэдээллээ хаанаас ч олоод уншчихдаг болсон. Ялангуяа залуучууд, багачууд өдөр тутамдаа Фейсбүүк ашиглаж, мэдээллийн хэрэгцээгээ хангаж байна. Миний анзаарч байгаагаар тэнд сайнаасаа илүү муу нь давамгайлсан, үнэн худал нь ч мэдэгдэхгүй зүйлс их гарч, нийгэмд хурдан тархах юм. Энэ хэрээр хүмүүсийн хандлага, хүнлэг чанар алдагдаж байгаа шүү дээ. Тэгэхээр залуучууд уншиж байгаа мэдээллээ нягталж, шүүлтүүртэй хандах хэрэгтэй. Бидний үед чанартай мэдээ ховорхон гардаг байлаа. Гарахдаа ихэвчлэн хэн нэгний амжилт ололтыг магтан урамшуулж, сайн талаас нь олонд хүргэхийг зорьдог байсан юм болов уу. Үүний адилаар одоо ч гэсэн залуус минь хүнлэг ёсыг эрхэмлэж, шударга байгаасай гэж хүсэж байна. Миний хувьд жүдогийн спорт хувь хүний төлөвшилд маань маш эерэгээр нөлөөлсөн юм шиг санагддаг. Наад зах нь шавь нар маань дэвжээндээ гараад, зааландаа орж ирээд заавал ёсолж, багштайгаа мэндэлдэг. Өрсөлдөгчөө хүндэлдэг. Бүх үйл явдал нь олны өмнө шударгаар явагддаг. Энэ бүхнээс тэд амьдралдаа хэрэгтэй зүйлийг олж авч, зөв хүмүүжилд давхар суралцдаг юм. Тэд бол Монголын баялаг. Ерөөсөө баялаг гэдэг чинь алт эрдэнэс бус хүн шүү дээ. > *Ерөөс баялаг гэдэг чинь алт эрдэнэс бус хүн шүү дээ.* ### IV. С.Бадамжав Орчин цагт хүний хамгийн үнэт зүйл нь эрүүл мэнд болоод байна. Эрүүл байна гэдэг нь эмнэлэгт үзүүлэх, эм тариа хэрэглэх, асаргаа сувилгаа хийлгэхийн нэр биш. Харин хүний өдөр тутмын энгийн үйлдлүүд, эерэг дадал хэвшлээс эхтэй. Хамгийн түрүүнд зөв хооллох нь чухал. Үүнийг хүн бүхэн мэддэг мөртлөө тэр болгон хэрэгжүүлээд байдаггүй учраас дахин сануулъя. Гадуур хооллохоос аль болох зайлсхийгээрэй. Ресторан, кафе, цайны газрууд эрүүл ахуйн шаардлага, стандартыг хангадаг боловч хоол бэлтгэхэд нь механик ажиллагаа заавал ордог. Наад зах нь, бид гаднаас тодорхой хэмжээний химийн бодисоор зүлгэж, цэвэрлэж, тосолсон төмөр, хуванцар дээгүүр дамжин өнгөрсөн бүтээгдэхүүнүүдийг авч иддэг. Тэгэхээр хүмүүс хоол хүнсээ өөрсдийн гараар бэлтгэн хэрэглэвэл илүү шимтэй бөгөөд эрүүл байх болно. Хоёрдугаарт, хувцаслалт. Сүүлийн үед залуучууд, ялангуяа охид маш нимгэн хувцаслаж, даарч хөрснөөр өөрөө өөрсдийгөө эрүүл мэндээрээ хохироож байна. Заримдаа би шилбэ, шагай, өвдөг нь ил явж байгаа хүүхдүүдийг хараад өмнөөс нь халагладаг юм. Хүний үе мөч бол маш эмзэг эрхтэн. Тиймдээ ч хүн хөгшрөхөөр хамгийн түрүүнд хөл гар нь өвдөж, маажигнаж эхэлдэг шүү дээ. Сүүлийн үед өвдөг солиулах, хиймэл үе хийлгэх тохиолдол цөөнгүй болсон. Гэтэл залуус тренд хөөж, эрүүл мэндээрээ хохирч байгаа нь харамсалтай. Тэд ч ялгаагүй нас ахиж, хөгшрөх учраас одооноос л өөрийгөө хайрлаж, хамгаалах нь зүйтэй. Ерөөс хүний эрүүл мэнд ямар байх нь өөрөөс нь шууд хамаардаг. > *Эрүүл байх нь хүний өдөр тутмын энгийн үйлдлүүд, эерэг дадал хэвшлээс эхтэй.* ### V. С.Цацралт Биднийг залуу байхад нийтийн бүтээн байгуулалтаар эх орноо хөгжүүлнэ хэмээн социализмд итгэж, уриа лоозон өргөж явдаг байлаа. Харин одоо үүний эсрэгээр хүн болгон дор бүрнээ хөдөлмөрлөж, амьдарч байна. Гэтэл зарим эцэг эх өөрийнхөө бага насны үе шиг санаж, хүүхдүүддээ хэтэрхий их зааж, амьдралд нь хөндлөнгөөс оролцох гээд байдаг. Ингэхийн оронд хувь хүнийх нь эрх чөлөөг хангалттай эдлүүлэх хэрэгтэй. Залуучууд өөрсдийгөө хөгжүүлэх бүрэн боломжтой гэдгийг ойлгочихсон цагт аяндаа сайхан амьдрал руу хөтлөгдөөд л явна. Миний эргэн тойронд яг энэ жишгээр сонирхлоо хөгжүүлээд, амжилттай яваа залуус маш олон байна. Би тэднээс гэрэл гэгээ, дараагийн үеийн итгэл найдварыг олж хардаг. Заримдаа бүр “Ийм байвал ч болж байна шүү” гэж боддог юм. Мэдээж хэрэг ахмадуудын сэтгэлд нийцэхээргүй дутагдалтай тал залуучуудад бий. Гэхдээ тэднийг буруушаахаас илүүтэйгээр насандаа тохирсон зүйлийг хийж буйгаар хүлээн зөвшөөрөх хэрэгтэй. Өөрөөр хэлбэл, хүн залуу насандаа л хүссэн зүйлээ туршиж, алдаа оноотойгоо учирдаг шүү дээ. Гэхдээ нэг зүйлээ удаан үргэлжлүүлж болохгүй. Таалагдахгүй бол тэр дор нь орхих хэрэгтэй. Анзаараад байхад миний үеийн зарим хүмүүс залуу насандаа их том зорилго тээж, зөвхөн түүнийхээ төлөө хөдөлмөрлөж, олон нийтийн зугаа цэнгээний ажлаас хаширлаад хойш суучихсан мөртлөө хөгширсөн хойноо тэрийгээ хийх гээд байдаг. Тэгэхээр бид тодорхой цаг үед хийх ёстой, мэдэх ёстой зүйлсээ биелүүлдэг байх нь чухал. Хүн нэг л амьдарч байгаа дээрээ өөрийн хүссэн зүйлээ хийж, жаргаж үхэх хэрэгтэй биз дээ. Алдаж онох байх шүү дээ. Алдаагүй амьдралын загвар гэж юу байх вэ. > *Хүн тодорхой цаг үед биелүүлэх ёстой хүссэн зүйлээ хийж үзэх хэрэгтэй. Алдаж онох байх шүү дээ. Алдаагүй амьдралын загвар гэж юу байх вэ.* ### VI. Н.Лхагва Миний хувьд нутгийнхаа үзэсгэлэнт байгаль, онгон дагшин уул, усыг харж, баясан маш их эрч хүч авдаг. Тэр үед эх орноороо бахархах, нэг ширхэг өвс, ургамлыг нь ч хайрлаж, нандигнах сэтгэл эрхгүй төрдөг юм. Тэгэхээр би залуусыг Монгол орноороо аялж, аймаг сумуудтайгаа танилцаж, хөдөөний ахуй амьдрал яаж өрнөдгийг мэдээсэй гэж хүсдэг. Хотод төрж өссөн зарим хүүхэд таван хошуу малаа ч ялгаж таньдаггүй. Энэ нь тэдний буруу биш. Харин хүүхдээ нялх балчраас нь хөдөө гадаа дагуулж яваагүй, өв соёлоо хэлж сургаагүй эцэг эхийн хариуцлагагүй байдалтай холбоотой. Тиймээс залуу ээж аавууд өөрсдөө эх орноороо аялж, зугаалан, үр хүүхдээ монгол ахуй соёлдоо сургаж, тэднийхээ үлгэр дуурайлал нь байгаасай. Ядаж л зуны амралтаар нь хөдөө явуулан ажилд сургаж, цагаан идээ идүүлбэл бие бялдар, эрүүл мэндэд нь нэн хэрэгтэй дээ. > *Хөдөө нутгаар аялж, эх орноо танин мэдээсэй* ### VII. Д.БАДАРЧ Миний хувьд залуусын анхаарвал зохих хэдэн зүйлийг хэлмээр байна. Нэгдүгээрт, залуучууд өөрийгөө таних хэрэгтэй. Ингэхийн тулд юунд илүү сонирхолтой, ямар ур чадвартайгаа олох нь чухал. Улмаар амжилтад хүрэх нь илүү хялбар бөгөөд тийм ч урт хугацаа шаардахгүй. Хэрвээ яаж өөрийгөө таних вэ гэж гайхаж байгаа бол энэ талаар судлаад үзээрэй. Маш олон тест, дасгал бий. Тэдгээрийг ашигласнаар өөрийнхөө талаар 100 хувь биш ч гэлээ, тодорхой хэмжээний төсөөлөл, таамаглалтай болно. Хоёрдугаарт, хэн нэгний нөлөөнд авталгүйгээр, өөрийн ухамсраар амьдралынхаа зорилгыг тодорхойлох ёстой. Ингэхдээ хугацаанаасаа хамаарч ойрын, хэтийн гэх мэтээр сайтар төлөвлөх хэрэгтэй. Гуравдугаарт, англи хэл сур. Бидний цөөхөн монголчууд эх хэлээрээ дэлхийн долоон тэрбум хүнтэй яагаад ч харилцаж чадахгүй. Тиймээс залууст гадаад хэл сурахаас өөр сонголт байхгүй. Дөрөвдүгээрт, системийн боловсрол эзэмш. Энэ нь аливаа зүйлийг том зургаар нь харж, бүхэлд нь сайжруулж, чанаржуулахыг хэлж байгаа юм. Жишээлбэл, хүний бие өвдөхөд ганцхан шалтгаан байдаггүй. Эсрэгээрээ хүнийг эдгээхэд ганцхан эрхтэнг нь эмчлээд зүгээр болох асуудал биш. Бүх эрхтэн хоорондоо холбоо хамааралтайгаар үйл ажиллагаагаа явуулдаг шүү дээ. Яг үүн шиг нийгэм ч гэсэн бүхэлдээ систем юм. Тэнд буй элемент бүрийн хоорондын харилцан үйлчлэлийн үр дүнд нийгэмд илүү шинэчлэл, дэвшил гарч ирдгийг залуучууд ойлгох хэрэгтэй. Угаас дэлхий нийтээр боловсролын салбарт системийн бодлогыг баримталж, парадигмийн шилжилт хийгээд эхэлчихсэн. Манайх ч гэсэн илүү оройтохоосоо өмнө энэ шилжилтийг хийж, боловсролын салбараа өөрчлөх цаг болсон. Энэ хэвээрээ чанаргүй удвал бид хойч үеийнхнийгээ л хохироож байгаа хэрэг. Нөгөө талаас, одоо цагт хүн өөрөө л хичээж сурахаас биш дээр үе шиг багшаар хичээл заалгаад сурдаг үе өнгөрсөн. Өөрийгөө хөгжүүлэхэд хангалттай, чөлөөтэй орон зай та бүхэнд нээлттэй байна. Хэрвээ англи хэлтэй бол энэ асуудал бүр ч амар болох буюу хүссэн бүхэн чинь өмнө чинь байна гэсэн үг. Тавдугаарт, их түүхээ судалж, алдаа онооноосоо суралц. “Хүн ямагт урагшаа харж амьдрах ёстой. Гэхдээ амьдралыг ойлгоё гэвэл түүхээ эргэн хар” гэдэг үг бий дээ. Бид бусад улс үндэстнүүдээс юугаараа илүү, юугаараа дутуу явж ирснийг хүн бүхэн мэдэх хэрэгтэй. Энэ нь монголчуудын бусдаас ялгарах онцлог болно. Ялгаатай байдал нь өрсөлдөх чадвартай байна гэсэн үг. Өдгөө даяарчлагдаж буй дэлхий ертөнцөд улс орон бүр өөр өөрийн онцлогийг хадгалж үлдэх гэж хичээж байгаагийн нэг шалтгаан нь үүнтэй холбоотой > *Залуучууд их түүхээ эргэн харж, алдаа онооноосоо суралцах хэрэгтэй. Тэнд бидний бусдаас ялгарах онцлог бий. Ялгаатай байдал нь өрсөлдөх чадвартай байна гэсэн үг.* ### VIII. С.НАРАНГЭРЭЛ Эцэг эхчүүдийн хувьд үр хүүхдээ хайрлан хамгаалж, зөв хүмүүжүүлж, эрүүл саруул өсгөж, тэдэндээ үлгэр дуурайлал болж, сайн боловсрол эзэмшүүлж, эх оронч сэтгэлгээг суулгаж, ирээдүйд сайн хүн болох суурь төлөвшлийг нь бүрдүүлж өгөх нь хамгийн чухал үүрэг юм. Гэвч энэ үүрэг алдагдсанаас болж зарим залуусын хандлага нийгэмд сөргөөр нөлөөлж байна. Жишээлбэл, гудманд зөрж өнгөрөх төдийд шүлсээ хаяж байгаа залуу хүнийг хараад надад “яана даа” гэмээр санагддаг юм. Үнэхээр сэтгэл өвддөг. Тэр ч бүү хэл, аль хэдийн насанд хүрчихээд ээж аав, эмээ өвөөгийнхөө тэтгэврээр амьдардаг хүмүүс олон байна. Уг нь ажил хөдөлмөр эрхэлбэл амьдрал аяндаа өөдөлдөг шүү дээ. Социализмын нэг давуу тал нь хүн бүр ажил хийдэг байсан. Бидэнд цалингаасаа аав ээждээ илүүчилж өгөх ухаан цаанаасаа л суучихсан байсан. Гэхдээ ардчилал бий болсноор энэ бүхэн үгүй болж, “байсан юм байхаа больсон” юм шиг санагддаг. Үүнээс улбаалан нэг хэсэг Монголд ажилгүйдэл нүүрлэж, иргэд маш олноор гадагшявж байсан үе бий. Магадгүй тухайн үед аав ээжээсээ хол өссөн хүүхэд өнөөдөр хүмүүжлийн доголдолтой иргэн болж төлөвшсөн байхыг үгүйсгэхгүй шүү дээ. Тиймээс эцэг эхийн анхаарал халамжаас шалтгаалж хүүхдийн ирээдүйд хэн болох нь тодорхойлогддог гэдгийг залуучууд сайтар ойлгох хэрэгтэй. Өдөр бүрийн энгийн үйлдлүүд чинь л тэдэнд үлгэр дуурайлал болно. > *Ажил хөдөлмөр эрхэлбэл амьдрал аяндаа өөдөлдөг шүү дээ.* ### IX. М.ДАЛХАА Манай байгууллагын ажилчдын ихэнх нь залуучууд байдаг юм. Миний хувьд тэдэнтэйгээ хамтарч ажиллах их дуртай. Анзаараад байхад одооны залуус бидний залуугийн үетэй харьцуулшгүй чөлөөт сэтгэлгээтэй, эцэг эх, багш нараасаа хараат бус, хурдтай, аливаа зүйлийн цаадахыг аль хэдийн олоод харчихдаг, техник технологийн өндөр мэдлэгтэй зэрэг олон давуу талтай болжээ. Энэ нь хүн гэгч амьтан өөрчлөгдөөд байгаад бус, нийгмийн хөгжлийн ялгаанаас ихээхэн хамаарч байгаа хэрэг. Жишээлбэл, биднийг бага байхад багш нар сурагчдаа чихдэж авчраад, хичээл заадаг байсан бол одоо цагт сурвал сур, үгүй бол явж болно гэсэн хандлагатай болсон. Хуучин цаг шиг мөнгө төгрөг, эд баялагт баригдаж санаа зовох асуудал ч багассан. Хэрвээ чи ажил эрхэлдэг л бол орон сууцаа лизингээр авчихна, цалингийн зээлд хамрагдана, хөнгөлөлт урамшуулал эдэлнэ гэх мэт олон боломж бий. Ерөөсөө орчин үед хэн бусдаас илүү сэргэлэн, санаачлагатай байна, тэр хүн хүссэн бүхнээ хийж сайхан амьдрах асар их боломжтой болжээ. > *Орчин үед хэн бусдаас илүү сэргэлэн, санаачлагатай байна, тэр хүн хүссэн бүхнээ хийж сайхан амьдрах асар их боломжтой болжээ.* ### X. Л.Чаминчулуун 30-аад жил багшилж буй өөрийн туршлагаас харахад хамгийн түрүүнд багш хүн оюутнууддаа мэдээлэл өгч, тодорхой хэмжээний хандлагыг бий болгодог. Улмаар тухайн хүүхэд төлөвшиж эхэлнэ. Ийнхүү өөрийн гэсэн төлөвшилтэй болсон хүний мэдлэгийн хүрээ нь ямагт өргөжиж, түүнийгээ мэргэжил болгон суурьшуулдаг. Үүний дараа, хүн мэргэжилдээ гаршаад, өөрийн болгоод ирэхээр энэ хорвоод төрснийхөө ач буяныг хариулж эхэлдэг. Миний анзаарснаар, 2000-аад оноос хойших хүүхдүүдийн энэ бүхнийг хүлээж авах, ойлгох сэтгэл зүй өөр өөр болж эхэлсэн нь тэдний суурь хүмүүжил тааруухан байгаатай холбоотой байж мэднэ. Тэгэхээр эцэг эх, дунд сургуулийн багш нар хүүхдийн хүмүүжилд нэлээд анхаарах ёстой болж байгаа юм. Эс аваас их сургуулийн багш нарт энэ үүрэг оногдож, маш их цаг хугацааг алддаг. Гэсэн хэдий ч, миний хувьд сайн багшийн оюутан сайн сурч төгсдөг учраас чадах чинээгээрээ хичээдэг юм. Угаас багш хүний зорилгочадварлаг мэргэжилтэн бэлтгэхэд оршдог. Яагаад гэвэл чадварлаг мэргэжилтнүүд хаана ч очсон монгол хүн гэдгээ баттай хамгаалж чадна шүү дээ. Нэг ёсондоо, хорвоод мэндэлсэн хэн бүхэн чаддаг зүйлээ хийж бүтээн, хүн болж төрснийхөө ач буяныг заавал хариулах ёстой. Өөрөөр хэлбэл, ямарваа бүтээлийг үр хойч, эх орондоо үлдээх учиртай гэсэн үг. Энэ нь тэдний хувьд мөнхрөл юм. > *Хорвоод мэндэлсэн хүн бүхэн ямарваа бүтээлийг үр хойч, эх орондоо үлдээх учиртай. Энэ чинь л мөнхрөл юм шүү дээ.* > *Залуучууд ахмадын үгээ сонсож, тэдний алдаа оноо, эрдэм мэдлэг, амьдралын туршлагаас суралцаж, биедээ ачлалтай, хүндэтгэлтэй ханддаг байгаасай. > > Дээд үеийнхнийхээ дуу хоолойг сонсоцгооё, бүгд ойлголцож хамтран амьдаръя хэмээн уриалахаар бид энэхүү нийтлэлийг бэлтгэлээ. Цаашид энэхүү контентийг цувралаар хүргэх учраас уншигч та бүхэн өөрийн түүхээ хуваалцахыг хүсвэл **#10ертөнц10өнцөг** гэх түлхүүр үгийг ашиглан сошиал хуудсандаа постлоорой.* ### ЦУВРАЛЫН Өмнөх дугаарыг унших > GEN Z: 10 ертөнц, 10 өнцөг
https://unread.today/c/2181
10 ертөнц, 10 өнцөг
Ichinnorov Yo.
2019-10-17T00:00:00
10 сарын 17, 2019
Gen Z: 10 ертөнц,10 өнцөг
<div class="article-body"> <h2>“Одооны хүүхдүүд үү, бидний үед ийм байгаагүй юм гэх мэтээр ярьдаг хүмүүс цаг хугацааг зогсчихсон гэж боддог байх аа” хэмээн нэг танил минь хэлж билээ. Бодоод үзэхээр нээрэн л тийм юм. Нийгэмд өөрчлөлт асар хурдтай явж байна. Тэр хэрээр шинэ үеийнхний бодол сэтгэлгээ өмнөх үеийнхнээс өөр болох нь зүй. Өдгөө Gen Z буюу 1995 (зарим тодорхойлолтоор 2000) оноос хойш төрсөн шинэ үеийн залуучууд ажлын талбарт олноор хөл тавьж байгаа бөгөөд тэдний юунд тэмүүлж, юу сонирхож, ямар үзэл бодол тээж явдгийг гадарладаг байх нь олон талын ач холбогдолтой юм.<div><br></div><div>Энэ удаа бид Generation Z-ийн 10 төлөөллийг сонгож, өөрсдөд нь болон орчин үеийн залууст тулгамдсан асуудлуудын талаар бодол санааг нь сонсож, дотоод ертөнцөөр нь аялсан юм.</div></h2><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. Б.Тэлмэн</h3><p>Надад тогтмол цагт баригдсан, ирж очихдоо хурууны хээ уншуулдаг, байнга оффист суудаг ажлын хэв маяг дэндүү уйтгартай санагддаг. Нэг хэсэг би яг ингэж ажиллаж үзсэн. Гэвч удалгүй ажлаасаа гарч, дуртай зүйлээ хийх болсон доо. Үүнд багийн гишүүдтэйгээ хамтарч ажиллах, бие биедээ туслах, нэг нэгийнхээ онцлог зан чанарыг ойлгож, хүлээцтэй хандах зэрэг мэдрэмжийн асуудлууд нөлөөлсөн байх. Нэг үгээр хэлбэл тэр ажлын талбарт EQ дутмаг байсан. Харин одоо би бага мөнгө олдог ч гэсэн дуртай ажлаа хийж байгаа учраас сэтгэл санаа минь хэмжээлшгүй сайхан байна.<br><br>Анзаараад байхад, зарим байгууллагууд хатуу дүрэм журамд баригдалгүйгээр, ажилтнуудаа чөлөөтэй, хамгийн гол нь бүтээмж өндөртэй ажиллахад илүү анхаардаг юм билээ. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/3c677b8476526d0df82eee766f66a975.png"></p><blockquote><p><i>Ажлын талбарт багийн гишүүдтэйгээ хамтарч ажиллах, бие биедээ туслах, нэг нэгийнхээ онцлог зан чанарыг ойлгож, хүлээцтэй хандах нь маш чухал юм билээ.</i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">II. Б.Номин-эрдэнэ</h3><p>Бидний үеийн залуусын ихэнх нь гадаад руу явж сурна, гадаадад ажиллана, амьдарна, бараг буцаж ирэх шаардлагагүй гэх мэтээр ярихаас авхуулаад аливаа зүйлд сэтгэл хөдлөлөөрөө хандах нь цөөнгүй. Хаана ч очсон Монголоос өндөр хөгжилтэй, ямар ч ажил хийсэн цалин нь эндхээс хэд дахин илүү, үзэж харах зүйл ихтэй, ядаж л хэл сурна гэх мэт шалтгаанууд бий. Үүнийг бүгдийг нь үгүйсгэхгүй ч гэсэн хамгийн гол нь эх орондоо буцаж ирээрэй залуус аа. Одооноос л бидний үе эхэлж байна. Бид байхгүй бол эх орноо хэн хөгжүүлэх билээ.<br><br>Би өнгөрсөн зун Америк явсан юм. Олон орны хүмүүстэй уулзаж, ярилцаж байхад манай улс шиг хөгжилтэй, манайхаас ч тааруу нөхцөлтэй орнууд олон байгааг анзаарсан. Хүн өөрөө явж, үзэж байж л ойлгодог. Тэгэхээр залуус маань их зүйл сурч, чадварлаг боловсон хүчин болоод, эх орон руугаа тэмүүлнэ гэдэгт итгэж байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/7d65fd3b81828056108ac0c6ec178d2a.png"></p><blockquote><p><i>Хамгийн гол нь эх орондоо буцаж ирээрэй, залуус аа. Одооноос л бидний үе эхэлж байна. Бид байхгүй бол эх орноо хэн хөгжүүлэх билээ. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. Н.Баатардорж</h3><p>Залуус маш ихийг хийж бүтээх хүсэлтэй. Тийм чадвар ч бий. Гэхдээ хоорондоо хамтарч ажиллаж, бие биеэ ойлгож, дэмжиж, хайрлаж чаддаггүй юм шиг санагддаг. Зөвхөн өөрийн эрх ашгийн үүднээс аливаа зүйлд хандаж, бусдад ямар сэтгэгдэл төрөхийг боддоггүй. Үүнээсээ болж бидний үеийнхэн их дотогшоо, хямрамтгай, хүйтэн хөндий болоод байгаа юм шиг. Надад төрсөн энэ бүх мэдрэмжүүд, хүмүүсийн хандлага, нийгмийн асуудал зэргийг би бүтээлээрээ дамжуулж гаргахыг хичээдэг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/72315ced9ae36875eb8e8350135fd9e3.png"></p><blockquote><p><i>Залуус хоорондоо бие биеэ дэмжиж, хайрлах тал дээр сул байх шиг. Үүнээс болж бидний үеийнхэн дотогшоо, хямрамтгай, хүйтэн хөндий болоод байгаа мэт. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. Р.Золзаяа</h3><p>Энэ нийгэмд ямар ч өвчингүй, цоо эрүүл хүн бараг байхгүй болсон юм шиг. Бидний үеийн залуус ч ялгаагүй, маш амархан өвддөг болсон. Иймээс орчин цагийн хамгийн чухал зүйл бол эрүүл мэнддээ анхаарч, хоол хүнсээ тохируулан, дасгал хөдөлгөөн хийх юм. Байгууллагууд ч ажилтнуудынхаа эрүүл мэндэд анхаарч, оффисоо тав тухтай, тохилог болгоод эхэлчихсэн. Ингэхдээ ажилтнуудын амралтын хэсэг, цай кофегоо өөрсдөө хийж уух гал тогоо, дасгал хөдөлгөөн хийх фитнессийн өрөө зэргийг гаргаж, яг л гэртээ байгаа мэт тохижуулдаг болсон нь сайшаалтай. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/96616c44c873dbe1baca840b01908f49.png"></p><blockquote><p><i>Орчин цагийн хамгийн чухал зүйл бол эрүүл мэнддээ анхаарч, хоол хүнсээ тохируулан, дасгал хөдөлгөөн хийх. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">V. Ц.Цэвээнравдан</h3><p>Би нэг нийтлэлээс “21-р зууны хүүхдүүд, 20-р зууны системээр, 19-р зууных шиг орчинд суралцдаг” гэж уншиж байсан юм. Зарим сургуулиудын хувьд энэ нь үнэний ортой ч заримд нь өөр. Өөрөөр хэлбэл манайхан сургуулиудаа хувийн ба улсын, тусгай хэрэгцээт хүүхдүүдийн ба энгийн гэх мэтээр ялгаж, өөр өөр стандартаар ажиллуулдаг. Ингэхээр хүүхдүүдийн тэгш хүртээмжийн асуудал хөндөгдөж байгаа юм. Энэ ялгаатай байдал нь хүүхдүүд бүр багаасаа л хэн нэгнийгээ ялгаварлаж харьцах үндсийг тавьж өгч байгаа юм шиг санагддаг.<br><br>Өнөөгийн нийгэмд хүн бүрийн олон талт байдлыг ойлгож, бие биенээ хүндэлдэг байх нь хэн бүхний анхдагч соёл юм. Энэ талаар илүү сайн мэдэхийг хүсдэг залуус сайн дурын ажилд идэвхтэй оролцдог. Би ч гэсэн тэдний нэг байхыг хүсдэг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/892c5bba1d52b2e0e11ece3d8206b799.png"></p><blockquote><p><i>Өнөөгийн нийгэмд хүн бүрийн олон талт байдлыг ойлгож, бие биенээ хүндэлдэг байх нь хүний анхдагч соёл гэж би боддог. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VI. Ц.ХУЛАН</h3><p>Ээж аавуудын маань хүүхэд байх үетэй харьцуулшгүй эрх чөлөөтэй, хүссэн бүхнээ хийж, өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой цаг үед бид амьдарч байна. Энэ хэрээр үеийнхэн маань чанартай боловсрол эзэмшиж, ёс зүйг эрхэмлэдэг байх хэрэгтэй. Ахмадыг хүндлэх, өв соёл, түүхээ судлах, биеэ зөв авч явах, аливаад чин сэтгэлээсээ хандах, шинэ ур чадваруудыг эзэмших зэргээр байнга суралцдаг байгаасай гэж боддог. Багш нарын хэлдэгчлэн ирээдүйд бидний ур чадвараас илүү хэрэг болох бол харилцааны соёл, хамтарч ажиллах чадвар, эерэг хандлага юм. Иймд бид багаасаа л энэ бүхнийг суурь чадвар болгож хэвшүүлэх хэрэгтэй болов уу. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/b39ea1fabfeb6f9da2db85a63d6ce086.png"></p><blockquote><p><i>Ээж аавуудын маань хүүхэд байх үетэй харьцуулшгүй эрх чөлөөтэй, хүссэн бүхнээ хийж, өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой цаг үед бид амьдарч байна.</i> </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VII. Д.АНАР</h3><p>Z үеийнхэн жижиг зүйлийг ч хүндээр тусгаж авч, түүнийгээ хэтэрхий дөвийлгөж бодоод амархан шаналж, сэтгэлээр унадаг. Ялангуяа ажлын талбарт гараад шинэ орчинд дасах, олон хүнтэй хамтарч ажиллах нь тэднээс багагүй тэвчээр шаарддаг. Түүнээсээ болоод бараг энэ нийгмийг, дэлхий ертөнцийг ч өөрчлөх тухай боддог байх. Гэхдээ энэ бүх болж бүтэхгүй нь гэж шаналаад байгаа асуудлууд бүх л цаг үед байсан, одоо ч байх ёстой жам ёсны зүйл.<br><br>Энэ дэлхий бол физик хөдөлгөөн. Үүнийг хэн ч өөрчилж чадахгүй. Харин бид өөрсдийгөө өөрчилж чадна. Бодол сэтгэхүй, хандлага, үнэт зүйлс бол чиний л сонголт, эрх чөлөө.<br><br>Тиймээс хэцүү асуудлуудаа битгий тоол. Хэн нэгнээс бурууг битгий эр. Бид бүх цаг үеийн хамгийн дэвшилтэт үед амьдарч байгаа азтай хүмүүс. Гэхдээ урьд байгаагүйгээс илүү олон асуудалд шаналж, санаа зовнидог гээд бодохоор хамгийн азгүй үе ч юм шиг. Хэцүү байгааг чинь мэдэж байна аа. Надад ч гэсэн хэцүү байна. Зүгээр л бүх зүйлийг ойлгохыг хичээгээрэй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/1774fff0131b8f5fa270b404084a60ad.png"></p><blockquote><p><i>Хэцүү байгааг чинь мэдэж байна аа. Надад ч гэсэн хэцүү байна. Зүгээр л бүх зүйлийг ойлгохыг хичээгээрэй. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VIII. Е.АЙДАНА</h3><p>Би дунд сургуульд байхдаа нийгмийн идэвхтэй, хичээлдээ сайн, урлаг, спортод ч авьяастай, өөртөө итгэлтэй хүүхэд байлаа. Харин оюутан болоод хотод ирснээс хойш энэ бүхэн эсрэгээрээ болсон. Одоо хэнтэй ч юу ч ярьдаггүй, ичимхий бүрэг, хэн нэгэн намайг юу гэж бодож байгаа бол гэхээс өөр бодолгүй нэгэн болчихсон. Хичээлээ хэчнээн сайн давтаж бэлдсэн ч анги дээрээ очоод л мартчихдаг, амнаас үг гардаггүй. Бүр даалгавраа хийсэн мөртлөө олон хүний өмнө гарч ярихаасаа халшраад, багшдаа хийгээгүй гэж хэлээд, муу авч мултарсан үе бий. Энэ асуудлаа шийдвэрлэхийн тулд би харилцааны тухай ном уншсан ч дорвитой өөрчлөлт гараагүй.<br><br>Иймд би өөрийгөө өөрчлөх дараагийн алхмуудаа хийхээр зорьж байгаа. Өнөө үед бусдад санаа бодлоо илэрхийлэх, багаар ажиллах нь чухал болсон учраас EQ-ээ хөгжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай болжээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/de171b04f67b238b54e6c5194c88190f.png"></p><blockquote><p><i>Өнөө үед бусдад санаа бодлоо илэрхийлэх, багаар ажиллах нь чухал болсон учраас EQ-ээ хөгжүүлэхийг эрмэлзэж байна. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IX. Э.Буджав</h3><p>Эцэг эхчүүд хүүхдийнхээ хүсэл сонирхлыг сонсож, ирээдүйд ямар хүн болоход нь зөв чиглүүлж, тусалдаг байгаасай. Эргэн тойрны минь зарим хүн хүчээр огт сонирхолгүй мэргэжлээрээ суралцаж, хүсэхгүй байгаа ажлаа хийж, тэрнээсээ болоод их стресстэж байгаа нь анзаарагддаг. Энэ бүхэн буруу сонголтын үр дүн. Магадгүй сонирхолтой мэргэжлээрээ явсан бол өдийд ямар ч амжилт гаргачихсан байх юм билээ. Тэгэхээр анхнаасаа өөрийн шийдвэрт үнэнч байж, түүнийгээ хөгжүүлээрэй. Хэн нэгнээс асуулаа гэхэд тэд мэдэхгүй, чадахгүй, ойлгохгүй зүйлсээ дэмжихгүй шүү дээ. Бүр шүүмжлэлтэй хандана. Миний хувьд би өөрийн сонирхлоор бариста хийдэг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/00c6607da3708be6d46e0057eefcf045.png"></p><blockquote><p><i>Эргэн тойрны минь зарим хүн хүчээр огт сонирхолгүй мэргэжлээрээ суралцаж, хүсэхгүй байгаа ажлаа хийж, тэрнээсээ болоод их бухимддаг. </i></p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">X. Э.Шинэгэрэл</h3><p>Миний үеийн ихэнх хүүхэд өөрийнхөөрөө байж чаддаггүй. Гадаад үзэмж, бодол санаа, үг яриандаа хэт анхаарч, “хэн нэгэн намайг ингэчихвэл тэгж бодох байх” гэж санааширч суудаг. Үүнээсээ болоод өөрийгөө өөр хүн болгож “жүжиглэдэг”. Энэ нь магадгүй сошиал ертөнц дэх хүмүүсийн хандлагаас нэлээд шалтгаалдаг байх. Мөн томчууд бидний санаа бодлыг ойлгохыг хүсдэггүй. Нэг зүйл хэлэхээр л “бүтэхгүй дээ”, “юу гэнэ ээ”, “хол явахгүй байх” гэх мэтээр хариулдаг нь бидний хооронд сэтгэлгээний зөрүү их байгааг харуулдаг. Иймд томчууд Z үеийнхний сэтгэлгээ, хүсэл эрмэлзэл, аливаа санал санаачилгыг сонсож, ойлгохыг хичээдэг байгаасай.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/webroot/files/b5a62f09ab5d31675f7a1d7b3d81769d.png"></p><blockquote><p><i>Томчууд Z үеийнхний сэтгэлгээ, хүсэл эрмэлзэл, аливаа санал санаачилгыг сонсож, ойлгохыг хичээдэг байгаасай. </i></p> <cite> </cite></blockquote><blockquote><p><i>Шинэ үеийнхнийхээ дуу хоолойг сонсоцгооё, бүгд ойлголцож хамтран амьдаръя хэмээн уриалахаар бид энэхүү нийтлэлийг бэлтгэлээ. Цаашид энэхүү контентийг цувралаар хүргэх учраас уншигч та бүхэн өөрийн түүхээ хуваалцахыг хүсвэл <b>#10ертөнц10өнцөг</b> гэх түлхүүр үгийг ашиглан сошиал хуудсандаа постлоорой. </i></p> <cite> </cite></blockquote> </div>
“Одооны хүүхдүүд үү, бидний үед ийм байгаагүй юм гэх мэтээр ярьдаг хүмүүс цаг хугацааг зогсчихсон гэж боддог байх аа” хэмээн нэг танил минь хэлж билээ. Бодоод үзэхээр нээрэн л тийм юм. Нийгэмд өөрчлөлт асар хурдтай явж байна. Тэр хэрээр шинэ үеийнхний бодол сэтгэлгээ өмнөх үеийнхнээс өөр болох нь зүй. Өдгөө Gen Z буюу 1995 (зарим тодорхойлолтоор 2000) оноос хойш төрсөн шинэ үеийн залуучууд ажлын талбарт олноор хөл тавьж байгаа бөгөөд тэдний юунд тэмүүлж, юу сонирхож, ямар үзэл бодол тээж явдгийг гадарладаг байх нь олон талын ач холбогдолтой юм. Энэ удаа бид Generation Z-ийн 10 төлөөллийг сонгож, өөрсдөд нь болон орчин үеийн залууст тулгамдсан асуудлуудын талаар бодол санааг нь сонсож, дотоод ертөнцөөр нь аялсан юм. I. Б.Тэлмэн Надад тогтмол цагт баригдсан, ирж очихдоо хурууны хээ уншуулдаг, байнга оффист суудаг ажлын хэв маяг дэндүү уйтгартай санагддаг. Нэг хэсэг би яг ингэж ажиллаж үзсэн. Гэвч удалгүй ажлаасаа гарч, дуртай зүйлээ хийх болсон доо. Үүнд багийн гишүүдтэйгээ хамтарч ажиллах, бие биедээ туслах, нэг нэгийнхээ онцлог зан чанарыг ойлгож, хүлээцтэй хандах зэрэг мэдрэмжийн асуудлууд нөлөөлсөн байх. Нэг үгээр хэлбэл тэр ажлын талбарт EQ дутмаг байсан. Харин одоо би бага мөнгө олдог ч гэсэн дуртай ажлаа хийж байгаа учраас сэтгэл санаа минь хэмжээлшгүй сайхан байна. Анзаараад байхад, зарим байгууллагууд хатуу дүрэм журамд баригдалгүйгээр, ажилтнуудаа чөлөөтэй, хамгийн гол нь бүтээмж өндөртэй ажиллахад илүү анхаардаг юм билээ. Ажлын талбарт багийн гишүүдтэйгээ хамтарч ажиллах, бие биедээ туслах, нэг нэгийнхээ онцлог зан чанарыг ойлгож, хүлээцтэй хандах нь маш чухал юм билээ. II. Б.Номин-эрдэнэ Бидний үеийн залуусын ихэнх нь гадаад руу явж сурна, гадаадад ажиллана, амьдарна, бараг буцаж ирэх шаардлагагүй гэх мэтээр ярихаас авхуулаад аливаа зүйлд сэтгэл хөдлөлөөрөө хандах нь цөөнгүй. Хаана ч очсон Монголоос өндөр хөгжилтэй, ямар ч ажил хийсэн цалин нь эндхээс хэд дахин илүү, үзэж харах зүйл ихтэй, ядаж л хэл сурна гэх мэт шалтгаанууд бий. Үүнийг бүгдийг нь үгүйсгэхгүй ч гэсэн хамгийн гол нь эх орондоо буцаж ирээрэй залуус аа. Одооноос л бидний үе эхэлж байна. Бид байхгүй бол эх орноо хэн хөгжүүлэх билээ. Би өнгөрсөн зун Америк явсан юм. Олон орны хүмүүстэй уулзаж, ярилцаж байхад манай улс шиг хөгжилтэй, манайхаас ч тааруу нөхцөлтэй орнууд олон байгааг анзаарсан. Хүн өөрөө явж, үзэж байж л ойлгодог. Тэгэхээр залуус маань их зүйл сурч, чадварлаг боловсон хүчин болоод, эх орон руугаа тэмүүлнэ гэдэгт итгэж байна. Хамгийн гол нь эх орондоо буцаж ирээрэй, залуус аа. Одооноос л бидний үе эхэлж байна. Бид байхгүй бол эх орноо хэн хөгжүүлэх билээ. III. Н.Баатардорж Залуус маш ихийг хийж бүтээх хүсэлтэй. Тийм чадвар ч бий. Гэхдээ хоорондоо хамтарч ажиллаж, бие биеэ ойлгож, дэмжиж, хайрлаж чаддаггүй юм шиг санагддаг. Зөвхөн өөрийн эрх ашгийн үүднээс аливаа зүйлд хандаж, бусдад ямар сэтгэгдэл төрөхийг боддоггүй. Үүнээсээ болж бидний үеийнхэн их дотогшоо, хямрамтгай, хүйтэн хөндий болоод байгаа юм шиг. Надад төрсөн энэ бүх мэдрэмжүүд, хүмүүсийн хандлага, нийгмийн асуудал зэргийг би бүтээлээрээ дамжуулж гаргахыг хичээдэг. Залуус хоорондоо бие биеэ дэмжиж, хайрлах тал дээр сул байх шиг. Үүнээс болж бидний үеийнхэн дотогшоо, хямрамтгай, хүйтэн хөндий болоод байгаа мэт. IV. Р.Золзаяа Энэ нийгэмд ямар ч өвчингүй, цоо эрүүл хүн бараг байхгүй болсон юм шиг. Бидний үеийн залуус ч ялгаагүй, маш амархан өвддөг болсон. Иймээс орчин цагийн хамгийн чухал зүйл бол эрүүл мэнддээ анхаарч, хоол хүнсээ тохируулан, дасгал хөдөлгөөн хийх юм. Байгууллагууд ч ажилтнуудынхаа эрүүл мэндэд анхаарч, оффисоо тав тухтай, тохилог болгоод эхэлчихсэн. Ингэхдээ ажилтнуудын амралтын хэсэг, цай кофегоо өөрсдөө хийж уух гал тогоо, дасгал хөдөлгөөн хийх фитнессийн өрөө зэргийг гаргаж, яг л гэртээ байгаа мэт тохижуулдаг болсон нь сайшаалтай. Орчин цагийн хамгийн чухал зүйл бол эрүүл мэнддээ анхаарч, хоол хүнсээ тохируулан, дасгал хөдөлгөөн хийх. V. Ц.Цэвээнравдан Би нэг нийтлэлээс “21-р зууны хүүхдүүд, 20-р зууны системээр, 19-р зууных шиг орчинд суралцдаг” гэж уншиж байсан юм. Зарим сургуулиудын хувьд энэ нь үнэний ортой ч заримд нь өөр. Өөрөөр хэлбэл манайхан сургуулиудаа хувийн ба улсын, тусгай хэрэгцээт хүүхдүүдийн ба энгийн гэх мэтээр ялгаж, өөр өөр стандартаар ажиллуулдаг. Ингэхээр хүүхдүүдийн тэгш хүртээмжийн асуудал хөндөгдөж байгаа юм. Энэ ялгаатай байдал нь хүүхдүүд бүр багаасаа л хэн нэгнийгээ ялгаварлаж харьцах үндсийг тавьж өгч байгаа юм шиг санагддаг. Өнөөгийн нийгэмд хүн бүрийн олон талт байдлыг ойлгож, бие биенээ хүндэлдэг байх нь хэн бүхний анхдагч соёл юм. Энэ талаар илүү сайн мэдэхийг хүсдэг залуус сайн дурын ажилд идэвхтэй оролцдог. Би ч гэсэн тэдний нэг байхыг хүсдэг. Өнөөгийн нийгэмд хүн бүрийн олон талт байдлыг ойлгож, бие биенээ хүндэлдэг байх нь хүний анхдагч соёл гэж би боддог. VI. Ц.ХУЛАН Ээж аавуудын маань хүүхэд байх үетэй харьцуулшгүй эрх чөлөөтэй, хүссэн бүхнээ хийж, өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой цаг үед бид амьдарч байна. Энэ хэрээр үеийнхэн маань чанартай боловсрол эзэмшиж, ёс зүйг эрхэмлэдэг байх хэрэгтэй. Ахмадыг хүндлэх, өв соёл, түүхээ судлах, биеэ зөв авч явах, аливаад чин сэтгэлээсээ хандах, шинэ ур чадваруудыг эзэмших зэргээр байнга суралцдаг байгаасай гэж боддог. Багш нарын хэлдэгчлэн ирээдүйд бидний ур чадвараас илүү хэрэг болох бол харилцааны соёл, хамтарч ажиллах чадвар, эерэг хандлага юм. Иймд бид багаасаа л энэ бүхнийг суурь чадвар болгож хэвшүүлэх хэрэгтэй болов уу. Ээж аавуудын маань хүүхэд байх үетэй харьцуулшгүй эрх чөлөөтэй, хүссэн бүхнээ хийж, өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой цаг үед бид амьдарч байна. VII. Д.АНАР Z үеийнхэн жижиг зүйлийг ч хүндээр тусгаж авч, түүнийгээ хэтэрхий дөвийлгөж бодоод амархан шаналж, сэтгэлээр унадаг. Ялангуяа ажлын талбарт гараад шинэ орчинд дасах, олон хүнтэй хамтарч ажиллах нь тэднээс багагүй тэвчээр шаарддаг. Түүнээсээ болоод бараг энэ нийгмийг, дэлхий ертөнцийг ч өөрчлөх тухай боддог байх. Гэхдээ энэ бүх болж бүтэхгүй нь гэж шаналаад байгаа асуудлууд бүх л цаг үед байсан, одоо ч байх ёстой жам ёсны зүйл. Энэ дэлхий бол физик хөдөлгөөн. Үүнийг хэн ч өөрчилж чадахгүй. Харин бид өөрсдийгөө өөрчилж чадна. Бодол сэтгэхүй, хандлага, үнэт зүйлс бол чиний л сонголт, эрх чөлөө. Тиймээс хэцүү асуудлуудаа битгий тоол. Хэн нэгнээс бурууг битгий эр. Бид бүх цаг үеийн хамгийн дэвшилтэт үед амьдарч байгаа азтай хүмүүс. Гэхдээ урьд байгаагүйгээс илүү олон асуудалд шаналж, санаа зовнидог гээд бодохоор хамгийн азгүй үе ч юм шиг. Хэцүү байгааг чинь мэдэж байна аа. Надад ч гэсэн хэцүү байна. Зүгээр л бүх зүйлийг ойлгохыг хичээгээрэй. Хэцүү байгааг чинь мэдэж байна аа. Надад ч гэсэн хэцүү байна. Зүгээр л бүх зүйлийг ойлгохыг хичээгээрэй. VIII. Е.АЙДАНА Би дунд сургуульд байхдаа нийгмийн идэвхтэй, хичээлдээ сайн, урлаг, спортод ч авьяастай, өөртөө итгэлтэй хүүхэд байлаа. Харин оюутан болоод хотод ирснээс хойш энэ бүхэн эсрэгээрээ болсон. Одоо хэнтэй ч юу ч ярьдаггүй, ичимхий бүрэг, хэн нэгэн намайг юу гэж бодож байгаа бол гэхээс өөр бодолгүй нэгэн болчихсон. Хичээлээ хэчнээн сайн давтаж бэлдсэн ч анги дээрээ очоод л мартчихдаг, амнаас үг гардаггүй. Бүр даалгавраа хийсэн мөртлөө олон хүний өмнө гарч ярихаасаа халшраад, багшдаа хийгээгүй гэж хэлээд, муу авч мултарсан үе бий. Энэ асуудлаа шийдвэрлэхийн тулд би харилцааны тухай ном уншсан ч дорвитой өөрчлөлт гараагүй. Иймд би өөрийгөө өөрчлөх дараагийн алхмуудаа хийхээр зорьж байгаа. Өнөө үед бусдад санаа бодлоо илэрхийлэх, багаар ажиллах нь чухал болсон учраас EQ-ээ хөгжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай болжээ. Өнөө үед бусдад санаа бодлоо илэрхийлэх, багаар ажиллах нь чухал болсон учраас EQ-ээ хөгжүүлэхийг эрмэлзэж байна. IX. Э.Буджав Эцэг эхчүүд хүүхдийнхээ хүсэл сонирхлыг сонсож, ирээдүйд ямар хүн болоход нь зөв чиглүүлж, тусалдаг байгаасай. Эргэн тойрны минь зарим хүн хүчээр огт сонирхолгүй мэргэжлээрээ суралцаж, хүсэхгүй байгаа ажлаа хийж, тэрнээсээ болоод их стресстэж байгаа нь анзаарагддаг. Энэ бүхэн буруу сонголтын үр дүн. Магадгүй сонирхолтой мэргэжлээрээ явсан бол өдийд ямар ч амжилт гаргачихсан байх юм билээ. Тэгэхээр анхнаасаа өөрийн шийдвэрт үнэнч байж, түүнийгээ хөгжүүлээрэй. Хэн нэгнээс асуулаа гэхэд тэд мэдэхгүй, чадахгүй, ойлгохгүй зүйлсээ дэмжихгүй шүү дээ. Бүр шүүмжлэлтэй хандана. Миний хувьд би өөрийн сонирхлоор бариста хийдэг. Эргэн тойрны минь зарим хүн хүчээр огт сонирхолгүй мэргэжлээрээ суралцаж, хүсэхгүй байгаа ажлаа хийж, тэрнээсээ болоод их бухимддаг. X. Э.Шинэгэрэл Миний үеийн ихэнх хүүхэд өөрийнхөөрөө байж чаддаггүй. Гадаад үзэмж, бодол санаа, үг яриандаа хэт анхаарч, “хэн нэгэн намайг ингэчихвэл тэгж бодох байх” гэж санааширч суудаг. Үүнээсээ болоод өөрийгөө өөр хүн болгож “жүжиглэдэг”. Энэ нь магадгүй сошиал ертөнц дэх хүмүүсийн хандлагаас нэлээд шалтгаалдаг байх. Мөн томчууд бидний санаа бодлыг ойлгохыг хүсдэггүй. Нэг зүйл хэлэхээр л “бүтэхгүй дээ”, “юу гэнэ ээ”, “хол явахгүй байх” гэх мэтээр хариулдаг нь бидний хооронд сэтгэлгээний зөрүү их байгааг харуулдаг. Иймд томчууд Z үеийнхний сэтгэлгээ, хүсэл эрмэлзэл, аливаа санал санаачилгыг сонсож, ойлгохыг хичээдэг байгаасай. Томчууд Z үеийнхний сэтгэлгээ, хүсэл эрмэлзэл, аливаа санал санаачилгыг сонсож, ойлгохыг хичээдэг байгаасай. Шинэ үеийнхнийхээ дуу хоолойг сонсоцгооё, бүгд ойлголцож хамтран амьдаръя хэмээн уриалахаар бид энэхүү нийтлэлийг бэлтгэлээ. Цаашид энэхүү контентийг цувралаар хүргэх учраас уншигч та бүхэн өөрийн түүхээ хуваалцахыг хүсвэл #10ертөнц10өнцөг гэх түлхүүр үгийг ашиглан сошиал хуудсандаа постлоорой.
“Одооны хүүхдүүд үү, бидний үед ийм байгаагүй юм гэх мэтээр ярьдаг хүмүүс цаг хугацааг зогсчихсон гэж боддог байх аа” хэмээн нэг танил минь хэлж билээ. Бодоод үзэхээр нээрэн л тийм юм. Нийгэмд өөрчлөлт асар хурдтай явж байна. Тэр хэрээр шинэ үеийнхний бодол сэтгэлгээ өмнөх үеийнхнээс өөр болох нь зүй. Өдгөө Gen Z буюу 1995 (зарим тодорхойлолтоор 2000) оноос хойш төрсөн шинэ үеийн залуучууд ажлын талбарт олноор хөл тавьж байгаа бөгөөд тэдний юунд тэмүүлж, юу сонирхож, ямар үзэл бодол тээж явдгийг гадарладаг байх нь олон талын ач холбогдолтой юм. Энэ удаа бид Generation Z-ийн 10 төлөөллийг сонгож, өөрсдөд нь болон орчин үеийн залууст тулгамдсан асуудлуудын талаар бодол санааг нь сонсож, дотоод ертөнцөөр нь аялсан юм. ### I. Б.Тэлмэн Надад тогтмол цагт баригдсан, ирж очихдоо хурууны хээ уншуулдаг, байнга оффист суудаг ажлын хэв маяг дэндүү уйтгартай санагддаг. Нэг хэсэг би яг ингэж ажиллаж үзсэн. Гэвч удалгүй ажлаасаа гарч, дуртай зүйлээ хийх болсон доо. Үүнд багийн гишүүдтэйгээ хамтарч ажиллах, бие биедээ туслах, нэг нэгийнхээ онцлог зан чанарыг ойлгож, хүлээцтэй хандах зэрэг мэдрэмжийн асуудлууд нөлөөлсөн байх. Нэг үгээр хэлбэл тэр ажлын талбарт EQ дутмаг байсан. Харин одоо би бага мөнгө олдог ч гэсэн дуртай ажлаа хийж байгаа учраас сэтгэл санаа минь хэмжээлшгүй сайхан байна. Анзаараад байхад, зарим байгууллагууд хатуу дүрэм журамд баригдалгүйгээр, ажилтнуудаа чөлөөтэй, хамгийн гол нь бүтээмж өндөртэй ажиллахад илүү анхаардаг юм билээ. > *Ажлын талбарт багийн гишүүдтэйгээ хамтарч ажиллах, бие биедээ туслах, нэг нэгийнхээ онцлог зан чанарыг ойлгож, хүлээцтэй хандах нь маш чухал юм билээ.* ### II. Б.Номин-эрдэнэ Бидний үеийн залуусын ихэнх нь гадаад руу явж сурна, гадаадад ажиллана, амьдарна, бараг буцаж ирэх шаардлагагүй гэх мэтээр ярихаас авхуулаад аливаа зүйлд сэтгэл хөдлөлөөрөө хандах нь цөөнгүй. Хаана ч очсон Монголоос өндөр хөгжилтэй, ямар ч ажил хийсэн цалин нь эндхээс хэд дахин илүү, үзэж харах зүйл ихтэй, ядаж л хэл сурна гэх мэт шалтгаанууд бий. Үүнийг бүгдийг нь үгүйсгэхгүй ч гэсэн хамгийн гол нь эх орондоо буцаж ирээрэй залуус аа. Одооноос л бидний үе эхэлж байна. Бид байхгүй бол эх орноо хэн хөгжүүлэх билээ. Би өнгөрсөн зун Америк явсан юм. Олон орны хүмүүстэй уулзаж, ярилцаж байхад манай улс шиг хөгжилтэй, манайхаас ч тааруу нөхцөлтэй орнууд олон байгааг анзаарсан. Хүн өөрөө явж, үзэж байж л ойлгодог. Тэгэхээр залуус маань их зүйл сурч, чадварлаг боловсон хүчин болоод, эх орон руугаа тэмүүлнэ гэдэгт итгэж байна. > *Хамгийн гол нь эх орондоо буцаж ирээрэй, залуус аа. Одооноос л бидний үе эхэлж байна. Бид байхгүй бол эх орноо хэн хөгжүүлэх билээ.* ### III. Н.Баатардорж Залуус маш ихийг хийж бүтээх хүсэлтэй. Тийм чадвар ч бий. Гэхдээ хоорондоо хамтарч ажиллаж, бие биеэ ойлгож, дэмжиж, хайрлаж чаддаггүй юм шиг санагддаг. Зөвхөн өөрийн эрх ашгийн үүднээс аливаа зүйлд хандаж, бусдад ямар сэтгэгдэл төрөхийг боддоггүй. Үүнээсээ болж бидний үеийнхэн их дотогшоо, хямрамтгай, хүйтэн хөндий болоод байгаа юм шиг. Надад төрсөн энэ бүх мэдрэмжүүд, хүмүүсийн хандлага, нийгмийн асуудал зэргийг би бүтээлээрээ дамжуулж гаргахыг хичээдэг. > *Залуус хоорондоо бие биеэ дэмжиж, хайрлах тал дээр сул байх шиг. Үүнээс болж бидний үеийнхэн дотогшоо, хямрамтгай, хүйтэн хөндий болоод байгаа мэт.* ### IV. Р.Золзаяа Энэ нийгэмд ямар ч өвчингүй, цоо эрүүл хүн бараг байхгүй болсон юм шиг. Бидний үеийн залуус ч ялгаагүй, маш амархан өвддөг болсон. Иймээс орчин цагийн хамгийн чухал зүйл бол эрүүл мэнддээ анхаарч, хоол хүнсээ тохируулан, дасгал хөдөлгөөн хийх юм. Байгууллагууд ч ажилтнуудынхаа эрүүл мэндэд анхаарч, оффисоо тав тухтай, тохилог болгоод эхэлчихсэн. Ингэхдээ ажилтнуудын амралтын хэсэг, цай кофегоо өөрсдөө хийж уух гал тогоо, дасгал хөдөлгөөн хийх фитнессийн өрөө зэргийг гаргаж, яг л гэртээ байгаа мэт тохижуулдаг болсон нь сайшаалтай. > *Орчин цагийн хамгийн чухал зүйл бол эрүүл мэнддээ анхаарч, хоол хүнсээ тохируулан, дасгал хөдөлгөөн хийх.* ### V. Ц.Цэвээнравдан Би нэг нийтлэлээс “21-р зууны хүүхдүүд, 20-р зууны системээр, 19-р зууных шиг орчинд суралцдаг” гэж уншиж байсан юм. Зарим сургуулиудын хувьд энэ нь үнэний ортой ч заримд нь өөр. Өөрөөр хэлбэл манайхан сургуулиудаа хувийн ба улсын, тусгай хэрэгцээт хүүхдүүдийн ба энгийн гэх мэтээр ялгаж, өөр өөр стандартаар ажиллуулдаг. Ингэхээр хүүхдүүдийн тэгш хүртээмжийн асуудал хөндөгдөж байгаа юм. Энэ ялгаатай байдал нь хүүхдүүд бүр багаасаа л хэн нэгнийгээ ялгаварлаж харьцах үндсийг тавьж өгч байгаа юм шиг санагддаг. Өнөөгийн нийгэмд хүн бүрийн олон талт байдлыг ойлгож, бие биенээ хүндэлдэг байх нь хэн бүхний анхдагч соёл юм. Энэ талаар илүү сайн мэдэхийг хүсдэг залуус сайн дурын ажилд идэвхтэй оролцдог. Би ч гэсэн тэдний нэг байхыг хүсдэг. > *Өнөөгийн нийгэмд хүн бүрийн олон талт байдлыг ойлгож, бие биенээ хүндэлдэг байх нь хүний анхдагч соёл гэж би боддог.* ### VI. Ц.ХУЛАН Ээж аавуудын маань хүүхэд байх үетэй харьцуулшгүй эрх чөлөөтэй, хүссэн бүхнээ хийж, өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой цаг үед бид амьдарч байна. Энэ хэрээр үеийнхэн маань чанартай боловсрол эзэмшиж, ёс зүйг эрхэмлэдэг байх хэрэгтэй. Ахмадыг хүндлэх, өв соёл, түүхээ судлах, биеэ зөв авч явах, аливаад чин сэтгэлээсээ хандах, шинэ ур чадваруудыг эзэмших зэргээр байнга суралцдаг байгаасай гэж боддог. Багш нарын хэлдэгчлэн ирээдүйд бидний ур чадвараас илүү хэрэг болох бол харилцааны соёл, хамтарч ажиллах чадвар, эерэг хандлага юм. Иймд бид багаасаа л энэ бүхнийг суурь чадвар болгож хэвшүүлэх хэрэгтэй болов уу. > *Ээж аавуудын маань хүүхэд байх үетэй харьцуулшгүй эрх чөлөөтэй, хүссэн бүхнээ хийж, өөрийгөө хөгжүүлэх боломжтой цаг үед бид амьдарч байна.* ### VII. Д.АНАР Z үеийнхэн жижиг зүйлийг ч хүндээр тусгаж авч, түүнийгээ хэтэрхий дөвийлгөж бодоод амархан шаналж, сэтгэлээр унадаг. Ялангуяа ажлын талбарт гараад шинэ орчинд дасах, олон хүнтэй хамтарч ажиллах нь тэднээс багагүй тэвчээр шаарддаг. Түүнээсээ болоод бараг энэ нийгмийг, дэлхий ертөнцийг ч өөрчлөх тухай боддог байх. Гэхдээ энэ бүх болж бүтэхгүй нь гэж шаналаад байгаа асуудлууд бүх л цаг үед байсан, одоо ч байх ёстой жам ёсны зүйл. Энэ дэлхий бол физик хөдөлгөөн. Үүнийг хэн ч өөрчилж чадахгүй. Харин бид өөрсдийгөө өөрчилж чадна. Бодол сэтгэхүй, хандлага, үнэт зүйлс бол чиний л сонголт, эрх чөлөө. Тиймээс хэцүү асуудлуудаа битгий тоол. Хэн нэгнээс бурууг битгий эр. Бид бүх цаг үеийн хамгийн дэвшилтэт үед амьдарч байгаа азтай хүмүүс. Гэхдээ урьд байгаагүйгээс илүү олон асуудалд шаналж, санаа зовнидог гээд бодохоор хамгийн азгүй үе ч юм шиг. Хэцүү байгааг чинь мэдэж байна аа. Надад ч гэсэн хэцүү байна. Зүгээр л бүх зүйлийг ойлгохыг хичээгээрэй. > *Хэцүү байгааг чинь мэдэж байна аа. Надад ч гэсэн хэцүү байна. Зүгээр л бүх зүйлийг ойлгохыг хичээгээрэй.* ### VIII. Е.АЙДАНА Би дунд сургуульд байхдаа нийгмийн идэвхтэй, хичээлдээ сайн, урлаг, спортод ч авьяастай, өөртөө итгэлтэй хүүхэд байлаа. Харин оюутан болоод хотод ирснээс хойш энэ бүхэн эсрэгээрээ болсон. Одоо хэнтэй ч юу ч ярьдаггүй, ичимхий бүрэг, хэн нэгэн намайг юу гэж бодож байгаа бол гэхээс өөр бодолгүй нэгэн болчихсон. Хичээлээ хэчнээн сайн давтаж бэлдсэн ч анги дээрээ очоод л мартчихдаг, амнаас үг гардаггүй. Бүр даалгавраа хийсэн мөртлөө олон хүний өмнө гарч ярихаасаа халшраад, багшдаа хийгээгүй гэж хэлээд, муу авч мултарсан үе бий. Энэ асуудлаа шийдвэрлэхийн тулд би харилцааны тухай ном уншсан ч дорвитой өөрчлөлт гараагүй. Иймд би өөрийгөө өөрчлөх дараагийн алхмуудаа хийхээр зорьж байгаа. Өнөө үед бусдад санаа бодлоо илэрхийлэх, багаар ажиллах нь чухал болсон учраас EQ-ээ хөгжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай болжээ. > *Өнөө үед бусдад санаа бодлоо илэрхийлэх, багаар ажиллах нь чухал болсон учраас EQ-ээ хөгжүүлэхийг эрмэлзэж байна.* ### IX. Э.Буджав Эцэг эхчүүд хүүхдийнхээ хүсэл сонирхлыг сонсож, ирээдүйд ямар хүн болоход нь зөв чиглүүлж, тусалдаг байгаасай. Эргэн тойрны минь зарим хүн хүчээр огт сонирхолгүй мэргэжлээрээ суралцаж, хүсэхгүй байгаа ажлаа хийж, тэрнээсээ болоод их стресстэж байгаа нь анзаарагддаг. Энэ бүхэн буруу сонголтын үр дүн. Магадгүй сонирхолтой мэргэжлээрээ явсан бол өдийд ямар ч амжилт гаргачихсан байх юм билээ. Тэгэхээр анхнаасаа өөрийн шийдвэрт үнэнч байж, түүнийгээ хөгжүүлээрэй. Хэн нэгнээс асуулаа гэхэд тэд мэдэхгүй, чадахгүй, ойлгохгүй зүйлсээ дэмжихгүй шүү дээ. Бүр шүүмжлэлтэй хандана. Миний хувьд би өөрийн сонирхлоор бариста хийдэг. > *Эргэн тойрны минь зарим хүн хүчээр огт сонирхолгүй мэргэжлээрээ суралцаж, хүсэхгүй байгаа ажлаа хийж, тэрнээсээ болоод их бухимддаг.* ### X. Э.Шинэгэрэл Миний үеийн ихэнх хүүхэд өөрийнхөөрөө байж чаддаггүй. Гадаад үзэмж, бодол санаа, үг яриандаа хэт анхаарч, “хэн нэгэн намайг ингэчихвэл тэгж бодох байх” гэж санааширч суудаг. Үүнээсээ болоод өөрийгөө өөр хүн болгож “жүжиглэдэг”. Энэ нь магадгүй сошиал ертөнц дэх хүмүүсийн хандлагаас нэлээд шалтгаалдаг байх. Мөн томчууд бидний санаа бодлыг ойлгохыг хүсдэггүй. Нэг зүйл хэлэхээр л “бүтэхгүй дээ”, “юу гэнэ ээ”, “хол явахгүй байх” гэх мэтээр хариулдаг нь бидний хооронд сэтгэлгээний зөрүү их байгааг харуулдаг. Иймд томчууд Z үеийнхний сэтгэлгээ, хүсэл эрмэлзэл, аливаа санал санаачилгыг сонсож, ойлгохыг хичээдэг байгаасай. > *Томчууд Z үеийнхний сэтгэлгээ, хүсэл эрмэлзэл, аливаа санал санаачилгыг сонсож, ойлгохыг хичээдэг байгаасай.* > *Шинэ үеийнхнийхээ дуу хоолойг сонсоцгооё, бүгд ойлголцож хамтран амьдаръя хэмээн уриалахаар бид энэхүү нийтлэлийг бэлтгэлээ. Цаашид энэхүү контентийг цувралаар хүргэх учраас уншигч та бүхэн өөрийн түүхээ хуваалцахыг хүсвэл **#10ертөнц10өнцөг** гэх түлхүүр үгийг ашиглан сошиал хуудсандаа постлоорой.*
https://unread.today/c/10x10-nudnii-shil
10 ертөнц, 10 өнцөг
Ichinnorov Yo.
2020-01-16T00:00:00
1 сарын 16, 2020
Нүдний шилний цаадах 10 ертөнц, 10 өнцөг
<div class="article-body"> <p dir="ltr">Нүдний шилний цаанаас хорвоо ертөнцийн юмс үзэгдэл ямагт өөрөөр харагддаг. Нүдний шил аливаа зүйлийн харагдах байдлыг өөрчлөөд зогсохгүй зүүсэн хүнийхээ бусдад хэрхэн харагдах, ямар сэтгэгдэл төрүүлэхэд гүнзгий нөлөөлдөг. Тэгвэл бид “10 ертөнц, 10 өнцөг” цувралынхаа ээлжит дугаарт нүдний шилтнүүдийн "нууц"-ыг тайлахыг оролдсон юм. "Дөрвөн нүдтэний арми"-ийг төлөөлсөн 10 зочин нүдний шилний тухай юу өчив?</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. Б.Билгүүн </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/42b3cc4f13014e0c188fee29f6514c7c.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Би график дизайнер мэргэжилтэй болохоор өдрийн хагасыг компьютерийн дэлгэц ширтэж өнгөрөөдөг. Дэлгэц удаан ширтэхээр холын хараа дорхноо мууддаг юм билээ. </p><p dir="ltr">Давхар голтой, хуучны хэв маягтай шил зүүх дуртай болохоор хүмүүс намайг С.Зориг агсан шиг, мөрдөгч Деррик шиг харагдаж байна гэх мэтээр хэлдэг. Харин зарим нь “Шилээ өгч бай даа, зүүгээд үзье” гэж асуух нь элбэг. Ахмад хүмүүстэй танилцахад, угаасаа бөөрөнхий толгой, ноомой царайн дээр шил нэмэгдчихээр нүдэнд нь дулаахан харагддаг юм шиг байгаа юм. Харааны шил зүүх нь хэд хэдэн давуу талтай. Жишээлбэл хараа тогтох, бүхнийг тодоор харах, илүү царайлаг харагдах, дургүй хүн дэргэдээс чинь холдохгүй бол шилээ авч бүрсийлгэх гэх мэт.</p><p dir="ltr">Хүмүүст хандаж нүдээ хайрлаарай, утас бага ширтээрэй, шилтэй болох гэж байгаа бол шилээ хайрлаарай гэж хэлье.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">II. Б.Одгэрэл</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/c304fa4f53ddc53f16bd540a09c3141b.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Багадаа би хараагаа муудаж байгааг мэдсэн ч гэрийнхэндээ хэлээгүй юм. Нэг өдөр эмээтэйгээ гадуур явж байгаад самбар дээрх бичиг уншиж чадалгүй баригдсан даа. Тэгээд л анх шил зүүж эхэлсэн. Удалгүй бүр дасчихсан. Одоо бол малгай, шил хоёр маань миний имиж болсон гэх юм уу. Энэ хоёргүй явахаар хүмүүс бараг л таньдаггүй.</p><p dir="ltr">Шил зүүдэг болсноосоо хойш 10 гаруй шил хугалж, гээсэн. Сүүлдээ нэг газраас ижилхэн рам хэдийг бөөндөж аваад хадгалчихдаг болсон. Миний хувьд ихэвчлэн сагс тоглох үеэр шилээ хугалчихдаг. Тэгээд нөөц рамандаа хийгээд л болчихдог доо. Хүмүүст зөвлөхөд энэ их дажгүй арга шүү.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. Ж.Батсайхан</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/d883bdb8cbd9756437bd301ad2e9e1f0.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Дээхэн үед нүдний шилтэй хүн ховор байлаа. Ганган чамин хэрэглээ ч юм шиг, голдуу сэхээтнүүд, дарга нар л зүүдэг байж дээ. Харин одоо бол шилтэйгээс шилгүйг нь тоолоход амар болсон байх. Хот газрынхан харааны бэрхшээлд амархан өртөмтгий болж. Миний хувьд ном, сонин их уншдаг учраас эмч нарын зөвлөснөөр хараагаа муудахаас сэргийлж шил зүүсэн. Гучаад жил байнга шилээ зүүж, хараа муугүй тогтсон. Тийм ч учраас эрүүл мэндийн шидэт шилээ их хайрладаг. Хоёр дахь нүд минь юм шүү дээ. Хүмүүс давхар нүдтэй энэ тэр гэж шоолох явдал таардаг л юм. Тэгэхээр нь давхраатай нүдтэй, давхар нүдтэй гэж цаашлуулдаг юм. Далдыг харж чадна ч гэж хошигнодог.</p><p dir="ltr">Нүдээ хайрлая гэвэл шилээ зөв хэрэглэж сураарай. Нүдний шил бол гоёл ч болдог, соёл ч болдог. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. Б.Дөлгөөнзаяа</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/cca7bc975ae739fab782f102aef7f3f3.png"></p><p></p><p dir="ltr">Би 5-р ангиасаа хойш нүдний шилтэй явж байна. Бараг насаараа зүүж байгаа гэхэд болно. Сүүлдээ нэг эд эрхтэн шиг минь л болчихсон. Бусад хүмүүс шиг заримдаа тайлаад, буцааж зүүгээд байдаггүй. Шилгүй л бол бүх зүйлс тэр чигтээ бүрэлзэж харагддаг учраас орой унтахдаа, усанд орохдоо л авдаг даа. </p><p dir="ltr">Бага ангид байхдаа бусдын адилаар дөрвөн нүдэт энэ тэр гэж шоолуулж л байсан. Өсвөр насандаа өөртөө таалагдахын тулд шилгүй байсан бол гэж боддог байсан ч миний хамгийн сайн туслах учраас дасан зохицдог юм билээ. Хааяа аяллаар явж байхад хүмүүс алсын бараа ширтэн хол харагдаж буй зүйлсийн гоё сайхныг магтах үед тэгж харж мэдэрч чаддаггүйдээ жаахан харамсдаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">V. Б.ТӨГӨЛДӨР</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/a5711093ccf344c4f3f4407b839a0aa5.jpg"></p><p dir="ltr">Миний хувьд өдөр, шөнө, орой, гадаа, дотор хамаагүй байнга хар шилээ зүүдэг. Үүнд ямар нэгэн шалтгаан байхгүй ээ. Зүгээр л зүүдэг юм. Анх таарсан хүмүүс гайхдаг байлаа. Харин одоо эргэн тойрныхон маань аль хэдийн мэддэг болсон нь амар байдаг. Угаасаа миний нэг хэсэг гэж хэлэхэд болно доо. Ямар ч сэтгэл хөдлөлийг минь нууж чаддаг шидтэй зүйл. Хөгшин болтлоо л салахгүй байх аа даа.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vi. Э.АНУДАРЬ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/1cd63e49947641231efb12ba187a08bd.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Харааны шил зүүдэг хүмүүс дунд ажиглагддаг нэг сөрөг хандлага нь өөрөөс нь арай дээр хараатай нэгэндээ “Чи гайгүй л юм байна шүү дээ. Яах гэж шил зүүдэг юм” гэдэг. Гэвч бүгдээрээ л бусадтай ижил харахын тулд шил зүүж байгаа шүү дээ. Юмсыг бүдэг муу харна гэдэг хүсэх зүйл биш. Үүнээс гадна зөвхөн шилтнүүдийн л ойлгох зүйлүүд гэж байна. Энэ нь улирал болгонд өөр өөр. Жишээлбэл, өвөлдөө шил цантах хамгийн хэцүү. Цантуулахгүй явъя гэхээр даарна. Төмөр шил зүүвэл хайрна, хуванцар гэхээр хөлдчихнө. Зун бол шилэн дээр бороо дусална. Арчих хэцүү. Арчихгүй тэр чигтээ явах бүр хэцүү. 3D кино үзэх үед шил давхарлаж зүүхээр үнэхээр хүнд оргино. Чих өвдөнө. Эцэст нь хамгийн аймар мэдрэмж бол шил хугарах. Ядаж байхад зардал их. </p><p dir="ltr">Зарим хүмүүс “Шилтэйгээрээ энийг нэг хар даа” гэдэг юм. Шилтэй хүн микроскоп шиг харна гэсэн үг биш шүү, та минь ээ. Зүгээр л энгийн хүн шиг хардаг. Ер нь "хараа муутай л болохоос бусдаар бол харанга шүү" гэдэг байх аа, хаха.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vii. а.амармэнд</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/d5f7a0db5781a01605701ba5c77b5b02.jpg"></p><p dir="ltr">Миний хувьд нүдний шил зүүгээд арваад жил болж байна. Одоо бол шилгүйгээр гэрээсээ гарч, ямар нэг юм хийж чаддаггүй болохоор биеийн минь нэг хэсэг шиг л болжээ. Үүнтэй холбоотойгоор хүмүүс өөрөөр хандах, янз бүрээр хэлэх тохиолдол огт гарч байгаагүй. Магадгүй том болсон хойноо зүүж эхэлсэн, эсвэл угийн "мангардуу" царайтай байсантай холбоотой байх, хэхэ. Өвөл гаднаас дотогшоо орох үед цан цохиод байдаг нь л хамгийн том хүндрэл. Бусдадаа хандаж хараагаа сайн хамгаалаарай гэж уриалах байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VIII. Г.ОЮУНЛХАМ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/b0bba262e54eae80f803a68553c927f1.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Шилтнүүдийн эгнээнд нэгдсэн миний түүх их сургуулийн нэгдүгээр дамжаанаас эхэлсэн. Өмнө нь 10 жилдээ шил зүүхийг хүсдэг байсан ч тэр их сонирхол эхний ганц жил л үргэлжилсэн дээ. Одоо зүүхээ больчихъё гэхээр тэг хараанд дасчихсан болохоор нэг л болж өгдөггүй юм. </p><p dir="ltr">Бага байхад нийгэм даяар номын, ухаалаг охидыг хоёр салаа гэзэг, том шилтэйгээр төсөөлдөг байсан бол одоо эсрэгээрээ болж байх шиг. Анзаараад байхад, сурлага сайтай хүүхдүүд ганцхан хичээл ном гэхгүйгээр бүх талаа зэрэг хөгжүүлэхийг эрмэлздэг болсон. Харин шилтэй нөхөд дижитал хэрэглээнд автсан, өөртөө анхаарал хандуулдаггүй гэх нэр зүүх болж байна. Миний хувьд бол алтан дундаж юм уу даа. Угаас линз зүүх гэхээр зориг дутаад, тайлаад шидье гэхээр харааны түвшин дутаад, лазердуулъя гэхээр түрийвчний бяд дутаад байгаа юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ix. б.тэлгүн</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/e87b8b580382e52e91a302258d5a9c66.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Би багаасаа л компьютерийн урд удаан сууж, дэлгэц ширтдэг хүүхэд байлаа. Түүнээс болж хараа минь муудаж, шил зүүгээд дөрвөн жил болж байна. Өдгөө ухаалаг, ном уншдаг хүн л шил зүүдэг гэх хандлага өөрчлөгдөж, дэлгэц их ширтдэг хүмүүс шил зүүдэг гэж ойлгогддог болсон юм шиг санагддаг. Ихэнх шилтнүүд өвөл шил цантах нь хэцүү гэж ярьдаг. Миний хувьд эсрэгээрээ. Харин ч илүү таатай "күүл" мэдрэмж төрүүлдэг.</p><p dir="ltr">Бусад хүмүүсийг бодвол миний хараа харьцангуй гайгүй ч фокус муутай хардаг. Заримдаа хүмүүс “Шилгүй болох юм биш үү, төвөгтэй биш үү?” гэж асуудаг. Хариуд нь “Би гоё, ухаантай, гавал харагдах гэсэндээ биш. Хүрээлэн буй орчин, хорвоо ертөнцийг илүү тодоор харахыг хүсэж байна” гэж хэлдэг юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">X. Ж.хулан</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/2a074c73681f5fe9d2647e1420a8a42d.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Би 10, 11 настайгаасаа нүдний шил зүүж эхэлсэн. Манай гэрийнхэн, үеэл дүү нар маань бүгд шил зүүдэг болохоор Цагаан сараар ч юм уу, ямар нэгэн баяр ёслолын үеэр бөөнөөрөө явж байхад “Нүдний шилтний арми” гэж наргиа болгоод байдаг юм. </p><p dir="ltr">Миний хувьд шил минь маш чухал. Шилээ зүүгээгүй үед сайн харж чадахгүй болохоор өөрийн эрхгүй жаахан бухимдангуй болчихдог. Тэгээд дадал болсноороо шилээ дээшлүүлж байгаа юм шиг зангана. Хамгийн хэцүү нь хүн танихгүй зөрөх үе. Уг нь таньчих санаатай заримдаа хүн рүү удаан ширтэж байгаад явчихсан тохиолдол ч бий. Тийм болохоор шилээ орхисон, түр гэмтээсэн үедээ зүгээр л урагшаа хараад, аль болох илүү зүйл рүү хараа чиглүүлэхгүй алхах нь дээр юм байна гэж шийдсэн дээ.</p> <blockquote><p></p><p>Санал болгох: </p><p><a href="https://www.unread.today/c/2181">GenZ: 10 ертөнц, 10 өнцөг</a></p><p><a href="https://www.unread.today/c/2214">Baby boomers: 10 ертөнц, 10 өнцөг</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote> </div>
Нүдний шилний цаанаас хорвоо ертөнцийн юмс үзэгдэл ямагт өөрөөр харагддаг. Нүдний шил аливаа зүйлийн харагдах байдлыг өөрчлөөд зогсохгүй зүүсэн хүнийхээ бусдад хэрхэн харагдах, ямар сэтгэгдэл төрүүлэхэд гүнзгий нөлөөлдөг. Тэгвэл бид “10 ертөнц, 10 өнцөг” цувралынхаа ээлжит дугаарт нүдний шилтнүүдийн "нууц"-ыг тайлахыг оролдсон юм. "Дөрвөн нүдтэний арми"-ийг төлөөлсөн 10 зочин нүдний шилний тухай юу өчив? I. Б.Билгүүн Би график дизайнер мэргэжилтэй болохоор өдрийн хагасыг компьютерийн дэлгэц ширтэж өнгөрөөдөг. Дэлгэц удаан ширтэхээр холын хараа дорхноо мууддаг юм билээ. Давхар голтой, хуучны хэв маягтай шил зүүх дуртай болохоор хүмүүс намайг С.Зориг агсан шиг, мөрдөгч Деррик шиг харагдаж байна гэх мэтээр хэлдэг. Харин зарим нь “Шилээ өгч бай даа, зүүгээд үзье” гэж асуух нь элбэг. Ахмад хүмүүстэй танилцахад, угаасаа бөөрөнхий толгой, ноомой царайн дээр шил нэмэгдчихээр нүдэнд нь дулаахан харагддаг юм шиг байгаа юм. Харааны шил зүүх нь хэд хэдэн давуу талтай. Жишээлбэл хараа тогтох, бүхнийг тодоор харах, илүү царайлаг харагдах, дургүй хүн дэргэдээс чинь холдохгүй бол шилээ авч бүрсийлгэх гэх мэт. Хүмүүст хандаж нүдээ хайрлаарай, утас бага ширтээрэй, шилтэй болох гэж байгаа бол шилээ хайрлаарай гэж хэлье. II. Б.Одгэрэл Багадаа би хараагаа муудаж байгааг мэдсэн ч гэрийнхэндээ хэлээгүй юм. Нэг өдөр эмээтэйгээ гадуур явж байгаад самбар дээрх бичиг уншиж чадалгүй баригдсан даа. Тэгээд л анх шил зүүж эхэлсэн. Удалгүй бүр дасчихсан. Одоо бол малгай, шил хоёр маань миний имиж болсон гэх юм уу. Энэ хоёргүй явахаар хүмүүс бараг л таньдаггүй. Шил зүүдэг болсноосоо хойш 10 гаруй шил хугалж, гээсэн. Сүүлдээ нэг газраас ижилхэн рам хэдийг бөөндөж аваад хадгалчихдаг болсон. Миний хувьд ихэвчлэн сагс тоглох үеэр шилээ хугалчихдаг. Тэгээд нөөц рамандаа хийгээд л болчихдог доо. Хүмүүст зөвлөхөд энэ их дажгүй арга шүү. III. Ж.Батсайхан Дээхэн үед нүдний шилтэй хүн ховор байлаа. Ганган чамин хэрэглээ ч юм шиг, голдуу сэхээтнүүд, дарга нар л зүүдэг байж дээ. Харин одоо бол шилтэйгээс шилгүйг нь тоолоход амар болсон байх. Хот газрынхан харааны бэрхшээлд амархан өртөмтгий болж. Миний хувьд ном, сонин их уншдаг учраас эмч нарын зөвлөснөөр хараагаа муудахаас сэргийлж шил зүүсэн. Гучаад жил байнга шилээ зүүж, хараа муугүй тогтсон. Тийм ч учраас эрүүл мэндийн шидэт шилээ их хайрладаг. Хоёр дахь нүд минь юм шүү дээ. Хүмүүс давхар нүдтэй энэ тэр гэж шоолох явдал таардаг л юм. Тэгэхээр нь давхраатай нүдтэй, давхар нүдтэй гэж цаашлуулдаг юм. Далдыг харж чадна ч гэж хошигнодог. Нүдээ хайрлая гэвэл шилээ зөв хэрэглэж сураарай. Нүдний шил бол гоёл ч болдог, соёл ч болдог. IV. Б.Дөлгөөнзаяа Би 5-р ангиасаа хойш нүдний шилтэй явж байна. Бараг насаараа зүүж байгаа гэхэд болно. Сүүлдээ нэг эд эрхтэн шиг минь л болчихсон. Бусад хүмүүс шиг заримдаа тайлаад, буцааж зүүгээд байдаггүй. Шилгүй л бол бүх зүйлс тэр чигтээ бүрэлзэж харагддаг учраас орой унтахдаа, усанд орохдоо л авдаг даа. Бага ангид байхдаа бусдын адилаар дөрвөн нүдэт энэ тэр гэж шоолуулж л байсан. Өсвөр насандаа өөртөө таалагдахын тулд шилгүй байсан бол гэж боддог байсан ч миний хамгийн сайн туслах учраас дасан зохицдог юм билээ. Хааяа аяллаар явж байхад хүмүүс алсын бараа ширтэн хол харагдаж буй зүйлсийн гоё сайхныг магтах үед тэгж харж мэдэрч чаддаггүйдээ жаахан харамсдаг. V. Б.ТӨГӨЛДӨР Миний хувьд өдөр, шөнө, орой, гадаа, дотор хамаагүй байнга хар шилээ зүүдэг. Үүнд ямар нэгэн шалтгаан байхгүй ээ. Зүгээр л зүүдэг юм. Анх таарсан хүмүүс гайхдаг байлаа. Харин одоо эргэн тойрныхон маань аль хэдийн мэддэг болсон нь амар байдаг. Угаасаа миний нэг хэсэг гэж хэлэхэд болно доо. Ямар ч сэтгэл хөдлөлийг минь нууж чаддаг шидтэй зүйл. Хөгшин болтлоо л салахгүй байх аа даа. vi. Э.АНУДАРЬ Харааны шил зүүдэг хүмүүс дунд ажиглагддаг нэг сөрөг хандлага нь өөрөөс нь арай дээр хараатай нэгэндээ “Чи гайгүй л юм байна шүү дээ. Яах гэж шил зүүдэг юм” гэдэг. Гэвч бүгдээрээ л бусадтай ижил харахын тулд шил зүүж байгаа шүү дээ. Юмсыг бүдэг муу харна гэдэг хүсэх зүйл биш. Үүнээс гадна зөвхөн шилтнүүдийн л ойлгох зүйлүүд гэж байна. Энэ нь улирал болгонд өөр өөр. Жишээлбэл, өвөлдөө шил цантах хамгийн хэцүү. Цантуулахгүй явъя гэхээр даарна. Төмөр шил зүүвэл хайрна, хуванцар гэхээр хөлдчихнө. Зун бол шилэн дээр бороо дусална. Арчих хэцүү. Арчихгүй тэр чигтээ явах бүр хэцүү. 3D кино үзэх үед шил давхарлаж зүүхээр үнэхээр хүнд оргино. Чих өвдөнө. Эцэст нь хамгийн аймар мэдрэмж бол шил хугарах. Ядаж байхад зардал их. Зарим хүмүүс “Шилтэйгээрээ энийг нэг хар даа” гэдэг юм. Шилтэй хүн микроскоп шиг харна гэсэн үг биш шүү, та минь ээ. Зүгээр л энгийн хүн шиг хардаг. Ер нь "хараа муутай л болохоос бусдаар бол харанга шүү" гэдэг байх аа, хаха. vii. а.амармэнд Миний хувьд нүдний шил зүүгээд арваад жил болж байна. Одоо бол шилгүйгээр гэрээсээ гарч, ямар нэг юм хийж чаддаггүй болохоор биеийн минь нэг хэсэг шиг л болжээ. Үүнтэй холбоотойгоор хүмүүс өөрөөр хандах, янз бүрээр хэлэх тохиолдол огт гарч байгаагүй. Магадгүй том болсон хойноо зүүж эхэлсэн, эсвэл угийн "мангардуу" царайтай байсантай холбоотой байх, хэхэ. Өвөл гаднаас дотогшоо орох үед цан цохиод байдаг нь л хамгийн том хүндрэл. Бусдадаа хандаж хараагаа сайн хамгаалаарай гэж уриалах байна. VIII. Г.ОЮУНЛХАМ Шилтнүүдийн эгнээнд нэгдсэн миний түүх их сургуулийн нэгдүгээр дамжаанаас эхэлсэн. Өмнө нь 10 жилдээ шил зүүхийг хүсдэг байсан ч тэр их сонирхол эхний ганц жил л үргэлжилсэн дээ. Одоо зүүхээ больчихъё гэхээр тэг хараанд дасчихсан болохоор нэг л болж өгдөггүй юм. Бага байхад нийгэм даяар номын, ухаалаг охидыг хоёр салаа гэзэг, том шилтэйгээр төсөөлдөг байсан бол одоо эсрэгээрээ болж байх шиг. Анзаараад байхад, сурлага сайтай хүүхдүүд ганцхан хичээл ном гэхгүйгээр бүх талаа зэрэг хөгжүүлэхийг эрмэлздэг болсон. Харин шилтэй нөхөд дижитал хэрэглээнд автсан, өөртөө анхаарал хандуулдаггүй гэх нэр зүүх болж байна. Миний хувьд бол алтан дундаж юм уу даа. Угаас линз зүүх гэхээр зориг дутаад, тайлаад шидье гэхээр харааны түвшин дутаад, лазердуулъя гэхээр түрийвчний бяд дутаад байгаа юм. ix. б.тэлгүн Би багаасаа л компьютерийн урд удаан сууж, дэлгэц ширтдэг хүүхэд байлаа. Түүнээс болж хараа минь муудаж, шил зүүгээд дөрвөн жил болж байна. Өдгөө ухаалаг, ном уншдаг хүн л шил зүүдэг гэх хандлага өөрчлөгдөж, дэлгэц их ширтдэг хүмүүс шил зүүдэг гэж ойлгогддог болсон юм шиг санагддаг. Ихэнх шилтнүүд өвөл шил цантах нь хэцүү гэж ярьдаг. Миний хувьд эсрэгээрээ. Харин ч илүү таатай "күүл" мэдрэмж төрүүлдэг. Бусад хүмүүсийг бодвол миний хараа харьцангуй гайгүй ч фокус муутай хардаг. Заримдаа хүмүүс “Шилгүй болох юм биш үү, төвөгтэй биш үү?” гэж асуудаг. Хариуд нь “Би гоё, ухаантай, гавал харагдах гэсэндээ биш. Хүрээлэн буй орчин, хорвоо ертөнцийг илүү тодоор харахыг хүсэж байна” гэж хэлдэг юм. X. Ж.хулан Би 10, 11 настайгаасаа нүдний шил зүүж эхэлсэн. Манай гэрийнхэн, үеэл дүү нар маань бүгд шил зүүдэг болохоор Цагаан сараар ч юм уу, ямар нэгэн баяр ёслолын үеэр бөөнөөрөө явж байхад “Нүдний шилтний арми” гэж наргиа болгоод байдаг юм. Миний хувьд шил минь маш чухал. Шилээ зүүгээгүй үед сайн харж чадахгүй болохоор өөрийн эрхгүй жаахан бухимдангуй болчихдог. Тэгээд дадал болсноороо шилээ дээшлүүлж байгаа юм шиг зангана. Хамгийн хэцүү нь хүн танихгүй зөрөх үе. Уг нь таньчих санаатай заримдаа хүн рүү удаан ширтэж байгаад явчихсан тохиолдол ч бий. Тийм болохоор шилээ орхисон, түр гэмтээсэн үедээ зүгээр л урагшаа хараад, аль болох илүү зүйл рүү хараа чиглүүлэхгүй алхах нь дээр юм байна гэж шийдсэн дээ. Санал болгох: GenZ: 10 ертөнц, 10 өнцөг Baby boomers: 10 ертөнц, 10 өнцөг Unread
Нүдний шилний цаанаас хорвоо ертөнцийн юмс үзэгдэл ямагт өөрөөр харагддаг. Нүдний шил аливаа зүйлийн харагдах байдлыг өөрчлөөд зогсохгүй зүүсэн хүнийхээ бусдад хэрхэн харагдах, ямар сэтгэгдэл төрүүлэхэд гүнзгий нөлөөлдөг. Тэгвэл бид “10 ертөнц, 10 өнцөг” цувралынхаа ээлжит дугаарт нүдний шилтнүүдийн "нууц"-ыг тайлахыг оролдсон юм. "Дөрвөн нүдтэний арми"-ийг төлөөлсөн 10 зочин нүдний шилний тухай юу өчив? ### I. Б.Билгүүн Би график дизайнер мэргэжилтэй болохоор өдрийн хагасыг компьютерийн дэлгэц ширтэж өнгөрөөдөг. Дэлгэц удаан ширтэхээр холын хараа дорхноо мууддаг юм билээ. Давхар голтой, хуучны хэв маягтай шил зүүх дуртай болохоор хүмүүс намайг С.Зориг агсан шиг, мөрдөгч Деррик шиг харагдаж байна гэх мэтээр хэлдэг. Харин зарим нь “Шилээ өгч бай даа, зүүгээд үзье” гэж асуух нь элбэг. Ахмад хүмүүстэй танилцахад, угаасаа бөөрөнхий толгой, ноомой царайн дээр шил нэмэгдчихээр нүдэнд нь дулаахан харагддаг юм шиг байгаа юм. Харааны шил зүүх нь хэд хэдэн давуу талтай. Жишээлбэл хараа тогтох, бүхнийг тодоор харах, илүү царайлаг харагдах, дургүй хүн дэргэдээс чинь холдохгүй бол шилээ авч бүрсийлгэх гэх мэт. Хүмүүст хандаж нүдээ хайрлаарай, утас бага ширтээрэй, шилтэй болох гэж байгаа бол шилээ хайрлаарай гэж хэлье. ### II. Б.Одгэрэл Багадаа би хараагаа муудаж байгааг мэдсэн ч гэрийнхэндээ хэлээгүй юм. Нэг өдөр эмээтэйгээ гадуур явж байгаад самбар дээрх бичиг уншиж чадалгүй баригдсан даа. Тэгээд л анх шил зүүж эхэлсэн. Удалгүй бүр дасчихсан. Одоо бол малгай, шил хоёр маань миний имиж болсон гэх юм уу. Энэ хоёргүй явахаар хүмүүс бараг л таньдаггүй. Шил зүүдэг болсноосоо хойш 10 гаруй шил хугалж, гээсэн. Сүүлдээ нэг газраас ижилхэн рам хэдийг бөөндөж аваад хадгалчихдаг болсон. Миний хувьд ихэвчлэн сагс тоглох үеэр шилээ хугалчихдаг. Тэгээд нөөц рамандаа хийгээд л болчихдог доо. Хүмүүст зөвлөхөд энэ их дажгүй арга шүү. ### III. Ж.Батсайхан Дээхэн үед нүдний шилтэй хүн ховор байлаа. Ганган чамин хэрэглээ ч юм шиг, голдуу сэхээтнүүд, дарга нар л зүүдэг байж дээ. Харин одоо бол шилтэйгээс шилгүйг нь тоолоход амар болсон байх. Хот газрынхан харааны бэрхшээлд амархан өртөмтгий болж. Миний хувьд ном, сонин их уншдаг учраас эмч нарын зөвлөснөөр хараагаа муудахаас сэргийлж шил зүүсэн. Гучаад жил байнга шилээ зүүж, хараа муугүй тогтсон. Тийм ч учраас эрүүл мэндийн шидэт шилээ их хайрладаг. Хоёр дахь нүд минь юм шүү дээ. Хүмүүс давхар нүдтэй энэ тэр гэж шоолох явдал таардаг л юм. Тэгэхээр нь давхраатай нүдтэй, давхар нүдтэй гэж цаашлуулдаг юм. Далдыг харж чадна ч гэж хошигнодог. Нүдээ хайрлая гэвэл шилээ зөв хэрэглэж сураарай. Нүдний шил бол гоёл ч болдог, соёл ч болдог. ### IV. Б.Дөлгөөнзаяа Би 5-р ангиасаа хойш нүдний шилтэй явж байна. Бараг насаараа зүүж байгаа гэхэд болно. Сүүлдээ нэг эд эрхтэн шиг минь л болчихсон. Бусад хүмүүс шиг заримдаа тайлаад, буцааж зүүгээд байдаггүй. Шилгүй л бол бүх зүйлс тэр чигтээ бүрэлзэж харагддаг учраас орой унтахдаа, усанд орохдоо л авдаг даа. Бага ангид байхдаа бусдын адилаар дөрвөн нүдэт энэ тэр гэж шоолуулж л байсан. Өсвөр насандаа өөртөө таалагдахын тулд шилгүй байсан бол гэж боддог байсан ч миний хамгийн сайн туслах учраас дасан зохицдог юм билээ. Хааяа аяллаар явж байхад хүмүүс алсын бараа ширтэн хол харагдаж буй зүйлсийн гоё сайхныг магтах үед тэгж харж мэдэрч чаддаггүйдээ жаахан харамсдаг. ### V. Б.ТӨГӨЛДӨР Миний хувьд өдөр, шөнө, орой, гадаа, дотор хамаагүй байнга хар шилээ зүүдэг. Үүнд ямар нэгэн шалтгаан байхгүй ээ. Зүгээр л зүүдэг юм. Анх таарсан хүмүүс гайхдаг байлаа. Харин одоо эргэн тойрныхон маань аль хэдийн мэддэг болсон нь амар байдаг. Угаасаа миний нэг хэсэг гэж хэлэхэд болно доо. Ямар ч сэтгэл хөдлөлийг минь нууж чаддаг шидтэй зүйл. Хөгшин болтлоо л салахгүй байх аа даа. ### vi. Э.АНУДАРЬ Харааны шил зүүдэг хүмүүс дунд ажиглагддаг нэг сөрөг хандлага нь өөрөөс нь арай дээр хараатай нэгэндээ “Чи гайгүй л юм байна шүү дээ. Яах гэж шил зүүдэг юм” гэдэг. Гэвч бүгдээрээ л бусадтай ижил харахын тулд шил зүүж байгаа шүү дээ. Юмсыг бүдэг муу харна гэдэг хүсэх зүйл биш. Үүнээс гадна зөвхөн шилтнүүдийн л ойлгох зүйлүүд гэж байна. Энэ нь улирал болгонд өөр өөр. Жишээлбэл, өвөлдөө шил цантах хамгийн хэцүү. Цантуулахгүй явъя гэхээр даарна. Төмөр шил зүүвэл хайрна, хуванцар гэхээр хөлдчихнө. Зун бол шилэн дээр бороо дусална. Арчих хэцүү. Арчихгүй тэр чигтээ явах бүр хэцүү. 3D кино үзэх үед шил давхарлаж зүүхээр үнэхээр хүнд оргино. Чих өвдөнө. Эцэст нь хамгийн аймар мэдрэмж бол шил хугарах. Ядаж байхад зардал их. Зарим хүмүүс “Шилтэйгээрээ энийг нэг хар даа” гэдэг юм. Шилтэй хүн микроскоп шиг харна гэсэн үг биш шүү, та минь ээ. Зүгээр л энгийн хүн шиг хардаг. Ер нь "хараа муутай л болохоос бусдаар бол харанга шүү" гэдэг байх аа, хаха. ### vii. а.амармэнд Миний хувьд нүдний шил зүүгээд арваад жил болж байна. Одоо бол шилгүйгээр гэрээсээ гарч, ямар нэг юм хийж чаддаггүй болохоор биеийн минь нэг хэсэг шиг л болжээ. Үүнтэй холбоотойгоор хүмүүс өөрөөр хандах, янз бүрээр хэлэх тохиолдол огт гарч байгаагүй. Магадгүй том болсон хойноо зүүж эхэлсэн, эсвэл угийн "мангардуу" царайтай байсантай холбоотой байх, хэхэ. Өвөл гаднаас дотогшоо орох үед цан цохиод байдаг нь л хамгийн том хүндрэл. Бусдадаа хандаж хараагаа сайн хамгаалаарай гэж уриалах байна. ### VIII. Г.ОЮУНЛХАМ Шилтнүүдийн эгнээнд нэгдсэн миний түүх их сургуулийн нэгдүгээр дамжаанаас эхэлсэн. Өмнө нь 10 жилдээ шил зүүхийг хүсдэг байсан ч тэр их сонирхол эхний ганц жил л үргэлжилсэн дээ. Одоо зүүхээ больчихъё гэхээр тэг хараанд дасчихсан болохоор нэг л болж өгдөггүй юм. Бага байхад нийгэм даяар номын, ухаалаг охидыг хоёр салаа гэзэг, том шилтэйгээр төсөөлдөг байсан бол одоо эсрэгээрээ болж байх шиг. Анзаараад байхад, сурлага сайтай хүүхдүүд ганцхан хичээл ном гэхгүйгээр бүх талаа зэрэг хөгжүүлэхийг эрмэлздэг болсон. Харин шилтэй нөхөд дижитал хэрэглээнд автсан, өөртөө анхаарал хандуулдаггүй гэх нэр зүүх болж байна. Миний хувьд бол алтан дундаж юм уу даа. Угаас линз зүүх гэхээр зориг дутаад, тайлаад шидье гэхээр харааны түвшин дутаад, лазердуулъя гэхээр түрийвчний бяд дутаад байгаа юм. ### ix. б.тэлгүн Би багаасаа л компьютерийн урд удаан сууж, дэлгэц ширтдэг хүүхэд байлаа. Түүнээс болж хараа минь муудаж, шил зүүгээд дөрвөн жил болж байна. Өдгөө ухаалаг, ном уншдаг хүн л шил зүүдэг гэх хандлага өөрчлөгдөж, дэлгэц их ширтдэг хүмүүс шил зүүдэг гэж ойлгогддог болсон юм шиг санагддаг. Ихэнх шилтнүүд өвөл шил цантах нь хэцүү гэж ярьдаг. Миний хувьд эсрэгээрээ. Харин ч илүү таатай "күүл" мэдрэмж төрүүлдэг. Бусад хүмүүсийг бодвол миний хараа харьцангуй гайгүй ч фокус муутай хардаг. Заримдаа хүмүүс “Шилгүй болох юм биш үү, төвөгтэй биш үү?” гэж асуудаг. Хариуд нь “Би гоё, ухаантай, гавал харагдах гэсэндээ биш. Хүрээлэн буй орчин, хорвоо ертөнцийг илүү тодоор харахыг хүсэж байна” гэж хэлдэг юм. ### X. Ж.хулан Би 10, 11 настайгаасаа нүдний шил зүүж эхэлсэн. Манай гэрийнхэн, үеэл дүү нар маань бүгд шил зүүдэг болохоор Цагаан сараар ч юм уу, ямар нэгэн баяр ёслолын үеэр бөөнөөрөө явж байхад “Нүдний шилтний арми” гэж наргиа болгоод байдаг юм. Миний хувьд шил минь маш чухал. Шилээ зүүгээгүй үед сайн харж чадахгүй болохоор өөрийн эрхгүй жаахан бухимдангуй болчихдог. Тэгээд дадал болсноороо шилээ дээшлүүлж байгаа юм шиг зангана. Хамгийн хэцүү нь хүн танихгүй зөрөх үе. Уг нь таньчих санаатай заримдаа хүн рүү удаан ширтэж байгаад явчихсан тохиолдол ч бий. Тийм болохоор шилээ орхисон, түр гэмтээсэн үедээ зүгээр л урагшаа хараад, аль болох илүү зүйл рүү хараа чиглүүлэхгүй алхах нь дээр юм байна гэж шийдсэн дээ. > Санал болгох: > > GenZ: 10 ертөнц, 10 өнцөг > > Baby boomers: 10 ертөнц, 10 өнцөг > > Unread
https://unread.today/c/10x10-valentines
10 ертөнц, 10 өнцөг
Ichinnorov Yo.
2020-02-14T00:00:00
2 сарын 14, 2020
Валентины баярт: Хосуудын 10 ертөнц, 10 өнцөг
<div class="article-body"> <p></p><p dir="ltr">Өнөөдөр гэгээн хайрын баяр тохиож байна. Хайрлаж дурлалцаж яваа, хамт амьдарч байгаа хосуудын, дурлалын уурганд орчихсон яваа хэн бүхний онцгой өдөр билээ. Тиймээс уншигч та бүхэн хайртай хүмүүстээ, дурласан нэгэндээ өөрийн мэдрэмжийг илэрхийлж, мартагдашгүй сайхан дурсамжийг хамт бүтээгээрэй. </p><p dir="ltr">Ингээд "10 ертөнц, 10 өнцөг” цувралынхаа өнөөдрийн дугаарт сэтгэл баясгаж, итгэл бэлэглэх гайхалтай 10 хосын хайрын түүхийг дэлгэе.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">I. Б.Гунаажав, с.пүрэвжаргал</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/63695a55303b7164a9a610acfb8d34ae.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Бид их сургуулийн нэг ангид ороод танилцаж байлаа. Энэ жил бидний 10 жилийн ой тохиож байна. Ижил мэргэжилтэй болохоор оюутны болон олон нийтийн үйл ажиллагаануудад оролцохоос гадна сургуулиа төгсөөд ТББ хүртэл хамт байгуулж, нэг дор ажиллаж байсан удаа бий. Ер нь танилцсан цагаасаа хойш сурлага хөдөлмөр, ажил амьдралын аль ч үед хөтлөлцөн урагшилсаар явна. </p><p dir="ltr">Охиноо өлгийдөн авсан нь бидний хамгийн сайхан мөчүүдийн нэг байсан. Аав нь анх “Төрөх өрөөний гадна хүлээж байгаад сайхан угаагаад өлгийдчихсөн бэлэг шиг хүүхэд авна аа” гэж хошигнож байсан юм. Гэтэл цагаа тулсан чинь яалт ч үгүй төрөх өрөөнд хамт байж, түшиг болж, тэр байтугай охиныхоо хүйг өөрөө тасалсан гээч.</p><p dir="ltr">Анх гадаадад ажиллаж амьдрахаар ирсэн даруй бид хоёрт таньж мэдэх хүн ховор, арга эвээ олох гэж багагүй зүйлийг даван туулсан. Тэгэх бүрд “Бид нэг баг шүү” гэдгээ үргэлж санадаг байсан. Хоёр биедээ л найдахаас өөр аргагүй тийм үеүдэд нэг нэгийнхээ үнэ цэнийг улам их мэдэрч, амь нэгтэй болдог юм билээ.</p><p dir="ltr">Бидний хувьд Валентиныг даруухан тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Угаас энэ баярын утга учир нь хамтдаа халуун дулаан уур амьсгал, дурсамжийг бүтээхдээ л байдаг болов уу.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">II. Б.АЗБАЯР, У.ЗОЛЗАЯА</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/baf989ffc02f1671528b857c246da050.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Бид тав дахь жилээ хамт өнгөрүүлж байна. Дөнгөж үерхэж эхэлсэн даруйдаа нэг удаа салхинд гарч яваад нэг үндэснээс ургасан тун ч гоё сүрлэг, салаа модтой таарч билээ. Тухайн үед яагаад ч юм түүнийг өөрсдийнхөө мод болгоё гэж шийдээд, байн байн очдог болсон. Сүүлд нэг удаа очиход мод маань дахин салаалаад, гурвуулаа болчихсон байдаг юм. Бид хоёр ч бас удахгүй шинэ хүнтэй болох гэж байгаа. Энэ нь бидний хувьд хачирхалтай бөгөөд онцгой тохиол шиг санагддаг юм. </p><p dir="ltr">Ер нь хүн амьдралд хань болох хүнтэйгээ учирвал шууд л мэдэрдэг байх. Азаа маань анх надад их халуун тэврэлттэй, халуун гартай хүн шиг санагдаж байсан. Тэгээд л би өөрийн эрхгүй “Энэ хүн мөн байна” гэж бодсон доо (хэхэ). Угаас уран бүтээлч хүн болоод ч тэр үү, аливаад буурь суурьтай, хүлээцтэй ханддаг нь их таалагдаж билээ.</p><p dir="ltr">Бид хоёрт бүтэн жил хэртэй салж ч чадахгүй, нийлж ч чадахгүй явсан удаа бий. Тэр үед зүгээр л бие биеийнхээ алдааг хүлээн зөвшөөрөөд уучилсан. Угаасаа бүх зүйл нь өөгүй, тэгш хүн гэж хаа байх вэ дээ. Харин одоо бол ойр зуурын, жижиг зүйлс дээр үл ойлголцох л юм бол тэр даруй ярилцаад, дор нь шийдвэрлээд явдаг. Тэгэхгүй бол жижиг ч гэсэн асуудлууд хуримтлагдсаар, хэр том болж хувирахыг хэлж мэдэхгүй шүү дээ. </p><p dir="ltr">Итгэлцэл бол бидний амьдралын жанжин шугам юм даа. Тийм болохоор муудалцсан ч гэсэн бие биедээ хатуу ширүүн үг хэлж зүрхэлдэггүй. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">III. Б.КАЙ, Б.ЦЭРЭНДОЛГОР</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/98aa0e4227fb4d0aea78df38bdd7b8d1.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Өнөөдөр бид хоёр үерхэж эхлээд яг хоёр жил болж байна. Тийм болохоор бидний хувьд хоёрдугаар сарын 14 бол бүр ч онцгой, нандин өдөр. Гэхдээ аль болох нүсэр биш энгийн тэмдэглэж өнгөрүүлэхийг хичээдэг дээ. </p><p dir="ltr">Мэдээж хэрэг, энэ хугацаанд бусдын адилаар үл ойлголцох үеүд гарч л таарна. Тэр болгонд хоорондоо ярилцаж, ойлголцохыг хичээдэг. Ихэвчлэн би (Кай) түрүүлж буулт хийчихээд байдаг юм. Угаасаа хоёулаа арслан шиг ижилхэн зан чанартай болохоор хэн хэн нь гүрийгээд, хайран цагаа дэмий үрээд яахав дээ гэж боддог. </p><p dir="ltr"><b>Цэкү:</b> Кай-ийн бүх зүйл нь ил байдаг занд би дуртай. Өөрийнхөөрөө байж, байгаагаараа хайрлагддаг.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. Т.ДЭМБЭРЭЛ, Д.ЧОГОО</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/867a7037139dbfe0c9d7e8414cffeb5b.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">53 жилийн өмнө би цэргийн албаа хааж дуусаад, нутаг руугаа буцаж явах замд эхнэрээ анх олж харсан юм. Тухайн үед хүнээ ч ачдаг, бараагаа ч ачдаг, задгай тэвштэй 53 гэдэг машин шууданд явдаг байлаа. Тэгээд бид хоёр чинь шуудангийн тэвшин дээр танилцсан байхгүй юу.</p><p dir="ltr">Эхнэр маань хүний төлөө төрсөн юм шиг зантай, нутаг ус, хэл яриа ч ижилхэн, өсөж хүмүүжсэн орчин, амьдралын түвшин ойролцоо байсан болохоор бидэнд нээх их зөрөөд байх зүйл байгаагүй. Тэгээд л өөрсдийн шийдвэрээр, сэтгэл зүрхээрээ нийлж байсан даа. Бидний аав ээжийн үед тийм хайр бараг байгаагүй дээ. Хоёр талын эцэг эхийн тохиролцоогоор л хүүхдүүдээ нийлүүлчихдэг байсан юм гэнэ лээ. Тэгэхээр яг бидний үед бол эрх чөлөө гэдэг зүйл хангалттай байсан. Одооны хүүхдүүд дээр үед нийгэм цаг үе их хэцүү, эрх чөлөө боогдмол байсан гэж ярьдаг. Гэхдээ үгүй ээ. Тийм биш. Тэр үед гэрэл гэгээтэй зүйл их байсан юм шүү.</p><p dir="ltr">Валентины баяр гэдэг нь 90-ээд оноос хойш л гарч ирсэн байх. Манай үеийнхэн лав тэмдэглэж үзээгүй. Гэхдээ бид өөр их олон баяр тэмдэглэсэн шүү. Анх хүүхэдтэй болсноо дуулах үед хамгийн том баяр тохионо. Дараа нь тэд маань хөлд орлоо, хэлд орлоо гэж баярлуулна. Тэгээд сургуулиа төгсөнө, хань ижилтэй болно. Энэ бүхэн бүгд баяр. Тэгээд тасралтгүй үргэлжилнэ. Тэгэхээр хүний амьдрал чинь тэр чигтээ баяр баясгалан шүү дээ. </p><p dir="ltr">Бид хоёр нэг их их ам мурийж байгаагүй. Угаасаа тэгэх шалтгаан байхгүй юм чинь. Тэртээ тэргүй гэр бүлийн улс бие биеийнхээ үйл хөдлөл, нүдний харцнаас л ойлголцдог болдог юм. Үүнээс гадна гэр бүлийн амьдралд хамгийн чухал нэг зүйл бий.</p><p dir="ltr">Хүний нийгэм, хүмүүсийн харилцаа, улс орны тусгаар тогтнол, хамт олон бүрэлдэн тогтохын үндэс, өрх гэрийн хоёр багана болон хослон амьдарч байгаа эрэгтэй эмэгтэй хүмүүс, ер энэ бүхэн эцсийн эцэст итгэлцэл гэдэг зүйл дээр л оршдог. Тэгэхээр бие биеэ хий хардаж сэрдэх бол итгэлгүй хүний зан. Байнга тэгээд байх юм бол амьдралд сэв сууж, бутардаг байхгүй юу. Хайр гэдэг бол нэг нэгэндээ олгох эрх чөлөө. Гэхдээ энэ мөнхийн биш. Угаасаа мөнхийн зүйл гэж хаа ч байхгүй. Харин насан туршийнх л гэж бий.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">V. А.ЭРДЭНЭБАЯР, Ж.НОМИН-ЭРДЭНЭ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/ec463c0bada17534d130f5991c6e47e3.jpg"></p><p></p><p dir="ltr">Бид танилцаад нэг жил болох гэж байна. Энэ хугацаанд өдрөөс өдөрт олон сайхан дурсамж бий болсоор байна. Өмнөх зун гэхэд хамтдаа 15,000 км аялсан. Аялал бол үнэхээр мартахын аргагүй дурсамж үлдээж чаддаг юм билээ.</p><p dir="ltr">Бид хоёр аль аль нь айлын эрх хүүхдүүд болохоор тэр үү, муудалцах үедээ хэн хэн нь бууж өгөхгүй гээд байдаг зантай. Энэ зан чанараа өөрсдөө мэддэг болохоор үл ойлголцол гарах үед аль болох чимээгүй байж, уураа гарсны дараа ярилцдаг. Тэгээд л хэн буруутай нь уучлалт гуйдаг даа. </p><p dir="ltr">Валентины баяр бол бүх хосуудад хоёулхнаа байх, бие биедээ илүү их дурлах боломжийг олгодог, шинэ дурсамж нэмдэг онцгой өдөр юм шиг санагддаг. Бидний хувьд энэ жил анх удаа хамтдаа өнгөрөөх гэж байгаа. Гадуур хөл хорио тогтоосон болохоор гэртээ хоол хийж идээд, кино үзээд, бэлэг солилцоод л өнгөрөөх байх даа. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VI. Д.ГАНБААТАР, Б.ЧУЛУУНДОЛГОР</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/afc3125d39db343fb865941c09579dd4.jpg"></p><p></p><p>2003 онд бид Төв аймагт байдаг тэргэнцэртэй иргэдэд зориулсан сэргээн засах сувилалд танилцсан юм. Анх намайг тэнд очиход тэр хавийнхан Чулуундолгор гэдэг эмэгтэйн талаар байнга яриад л. Тэгсээр байгаад удалгүй би ч бараг царайг нь хараагүй хүнийхээ талаар таньдаг юм шиг л мэддэг болчихсон байсан. Сүүлд яг биечлэн уулзахад бид хоёр адилхан бэрхшээлтэй болоод ч тэр үү, нэг нэгэнтэйгээ ярилцаж ойлголцоход ямар ч төвөггүй санагдаж байлаа. Угаас тэнд хүмүүс өөрсдийнхөөрөө чөлөөтэй байж чаддаг, их сайхан газар байсан л даа. Тэгээд бид хоёр дараа жилээс нь илүү дотносож, өөр өөрсдийнхөө түүхийг нэг нэгэндээ хуваалцаж, нээлттэй ярилцдаг болсон.</p><p>Эхнэр нөхөр болно гэдэг эцэг эхтэйгээ нэг гэрт байхаас ч илүү урт удаан хугацааг хамт туулах хүнээ сонгож байгаа хэрэг. Тийм учраас энэ бол хүний амьдралын маш чухал сонголт. Магадгүй зарим нь цаанаасаа өгөгдсөн хувь тохиолоор л учирдаг байх. Бидний хувьд хэн нэг нь л гэмтээгүй бол хоорондоо хэзээ ч учрахгүй байсан байх. Заавал хоёулаа гэмтэж байж уулзаж учрах тавилантай байсан юм болов уу гэж заримдаа боддог. Тэгэхээр ийм нандин, ховорхон тохиолоор учирсан хос хайрын баярыг сайхан тэмдэглэж өнгөрөөх хэрэгтэй байх. Тэглээ гээд заавал их сүр болж, нийтэд ил зарлах албагүй. Хоёулаа л цагийг сайхан өнгөрүүлж, аз жаргалыг мэдрэх нь чухал шүү дээ.</p><p>Ингэхдээ байгаа зүйлээсээ аз жаргалыг мэдэрнэ гэдэг чухал. Жишээлбэл, эрүүл саруул хүмүүсийн хувьд хөл дээрээ явах бол энгийн л зүйл. Гэтэл бидний хувьд энэ нь хүсэл мөрөөдөл. Тэгэхээр та бол яалт ч үгүй баян хүн юм шүү.</p><p>Анзаараад байхад зарим хүмүүс хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг хэцүү, уйтгартай хүмүүс гэж хараад байдаг. Гэвч огтхон ч тийм биш. Тэдэнд бусдын адилаар аз жаргал, баяр баясалтай зүйл олон бий. Халуун ам бүлээрээ суугаад хамтдаа хооллох бол аз жаргал, дуртай ажлаа хийгээд, хамт олонтой байна гэдэг аз жаргал, өөрийнхөөрөө амьдарна гэдэг бас аз жаргал. Гагцхүү хүн бүрд аз жаргалыг мэдрэх, түүнийг олж харах өнцөг л өөр өөр байдаг биз ээ.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VII. Д.БАТДАВАА, Ө.ӨРНӨХБилэг</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/cc4d5365628e5b60b037b3c9cfecc473.jpg"></p><p></p><p>Танилцсанаасаа хойш 21 жилийг бид ардаа үджээ. Энэ хугацаанд есөн сайхан хүүхэд төрүүлж өсгөсөн. Том охин минь одоо 15-тай. Бага нь саяхан найман сар хүрсэн. Тэд маань хоорондоо хоёр насны зөрүүтэй. Яагаад ч юм дөнгөж танилцсан даруйдаа л бид хоёр 10 хүүхэдтэй болно гэж ярьдаг байсан. Тэгээд амны бэлгээр болсон байх гэж боддог. </p><p>Анх амьдралаа босгохын тулд бусдын л адилаар бүхнийг тэгээс эхэлж байлаа. Банкнаас зээл авч, жижигхэн цайны газар нээгээд, би өөрөө хоолоо хутгаж, эхнэр маань зөөгч болж явсан. Тухайн үед болж бүтэхгүй, бэрхшээлтэй зүйл олон байсан ч хамгийн гол нь шантралгүй, тууштай байж чадсан гэж боддог. </p><p>2000 онд үерхэж байхад бидний анхны Валентин тохиож байсан. Тухайн үед эхнэрээ баярлуулах гэтэл олигтой мөнгө ч байхгүй, яахаа мэддэггүй. Тэгээд нэг хиймэл сарнай аваад, захиа бичээд хамт өгсөн чинь эхнэр маань жигтэйхэн баярлаад, хиймэл цэцгээ үнэрлэж билээ. Тэр үед миний нүүр халуун оргиод л явчихсан шүү (хэхэ). Гэхдээ одоо бодохоор их сайхан дурсамжтай санагддаг. Тэрнээс хойш яг 17 жилийн дараах Валентины өдөр манай эхнэр төрж, бид хоёр найм дахь "аварга"-аа угтаж авсан юм. Тэгэхээр хоёр дугаар сарын 14 бол манай гэр бүлийн хувьд бүр ч онцгой өдөр. Бид хүүхдүүдтэйгээ хамт энэ хайрын баярыг тэмдэглэж, тэдэндээ энэ баярын утга учрыг мэдрүүлэхийг хүсдэг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">VIII. Б.ДАВААЖАРГАЛ, Б.ГАНСУВД</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/ff5800749169ce2836f25f525a37c826.jpg"></p><p></p><p>Бид танилцаад дөнгөж 465 хоног болж байна. Холын зайнаас үерхэж эхлээд жилийн дараа анх уулзаж байлаа. Яг тэр үеэр шинэ оноо хамтдаа угтсан нь бидний хувьд бүхий л сайхан дурсамжуудаас хэзээ ч мартагдахааргүй нь болсон. </p><p>Бид хоёр одоо ч гэсэн бие биеэсээ хол байгаа. Ийм үед маргалдах, үл ойлголцох зүйлс их гардаг болохоор ярилцахаас өөр оновчтой арга байдаггүй. Тийм учраас ямар нэгэн маргаан гарахад өдөр дуусахаас өмнө, эсвэл маргаашийн нар мандахаас өмнө эвлэрч, хэн хэндээ гомдол тээхгүйгээр унтаж амарна гэсэн том зарчим баримталдаг. Энэ нь ч их үр дүнтэй. Хосуудын харилцаанд хол зай маш том шалгуур ч гэлээ бид үүнийг даваад дуусах гэж байгаа. Хамгийн гол нь хэн нэгэндээ худлаа ярихгүйгээр ний нуугүй байхад л болно доо. Анхны валетинаараа бид хол байсан ч тэр өдрийг нэг нэгэндээ зориулж, онлайн болзоо хийсэн. Их сонирхолтой юм билээ. Энэ жил ч бас хөөрхөн санаа олж байгаад дахиад хийнэ дээ.</p><p><b>Сувдаа:</b> Анх Давкагийн зургаас нүдийг нь хараад “Энэ хүн юу бодож байгаа юм бол” гэх бодлоос түүнд дурласан. Бүх зүйл нь надад таалагддаг ч хүнийг чин сэтгэлээсээ хүндэлж чаддаг боловсон занд нь хайлан урсаж байлаа.</p><p><b>Давка:</b> Сувдааг инстаграмаар дагахад нь л анх хараад дурлаж шохоорхсон. Тиймдээ ч би бүх харилцааны эхлэлийг тавьсан. Түүний маш сайн сонсогч байж чаддагт би хайртай.<br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IX. Д.ДАВААНЯМ, Т.АМАРЗАЯА</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/96d0579ece94ede3831cc0293a1e9d84.jpg"></p><p></p><p>Бид хоёр 2006 онд танилцаад, 2008 онд үерхэж эхлээд 2010 онд нэг гэрт орж байлаа. (Бидний харилцааны баталгаат хугацаа хоёр жил байсан юм болов уу.) Тэр үед эхнэр маань жирэмсэн байв аа. Тухайн үед би ээжтэйгээ цуг хороон дээр очиж, нэг судалгаа өгч таарсан юм. Тэгтэл байцаагч надаас ам бүл хэдүүлээ вэ? Хүүхэдтэй юу? гэж асуухад юу гэж хариулахаа мэддэггүй. Тэгээд яалт ч үгүй олон хүний өмнө “Ээж ээ, би хүүхэдтэй юм уу?” гэж асууж билээ (хаха). Уг нь эхнэрийн гэдсэнд хүүхэд байгаад байдаг. Гэхдээ яг юу гэхээ мэдэхгүй хөглөсөн удаатай. Одоо ч гэсэн тэр үед хүүхэдтэй байсан эсэхдээ үнэхээр эргэлздэг шүү. </p><p><b>Амараа:</b> Даваанаатай үерхдэг байхдаа би нэг өдөр ээждээ зургийг нь авчраад үзүүлсэн юм. Тэгтэл ээж маань “Пөөх, ямар олон мэнгэтэй залуу вэ” гээд л уулга алдах нь тэр. Би бүр гайхаад “Айн? Хаана тийм мэнгэ байна” гээд хартал, нээрэн нүүрээр нь дүүрэн мэнгэ байж билээ (хаха). Энийг ярихаар манай нөхөр “Би чамайг тэгтэл чинь дурлуулж явлаа” гээд л хошигнодог юм. Тэгэхээр дурласан хүн сохордог гэж үнэний ортой байж магадгүй шүү. </p><p>Энэ бүхэн бид хоёрын хувьд нандин дурсамжуудын маань эхлэл. Бид хамтдаа дурсамж бүтээгээд 10 гаруй жил өнгөрчээ. Гэхдээ одоо болтол хуримаа хийгээгүй байгаа. Энэ асуудлаас болж заримдаа үл ойлголцох, муудалцах үе гардаг байсан. Нэг гэрт орчихоод тав, зургаан жил болж байж хуримаа хийгээгүй, тусдаа ч гараагүй гээд л уламжлалт сэтгэлгээгээр нөхрийгөө шаналгадаг байлаа. Энэ бүхэн зөвхөн нөхөрт л хамаатай юм шиг санаж байж. Гэхдээ цаг хугацаа өнгөрөхийн хэрээр хосуудын хувьд амьдрал гэдэг дундын өмч болон хувирдаг юм байна. Тийм учраас заавал хэн нэгэндээ дангаар нь их ачаа үүрүүлэх гээд байх хэрэггүй юм билээ. </p><p>Магадгүй залуу хосуудад яг ийм асуудал цөөнгүй тулгардаг байх. Гэвч амьдрал сайхан үргэлжилж, болж бүтэж байгаа цагт иймэрхүү асуудлаар нэгийгээ гомдоож, хатуу үг хэлж хэмлэх нь тохиромжгүй. Аливаа зүйлд хамтдаа тэмүүлж зүтгэвэл амьдрал илүү гэрэлтэж харагдах болно.</p><p>Одоо бид хоёр удахгүй хуримаа хийнэ гээд төлөвлөчихсөн байгаа. Гэхдээ нийтлэг болдог нүсэр хурим биш. Гол нь ирсэн зочид, дотнын хүмүүсийнхээ үнэ цэнийг мэдрүүлж, хамтдаа сайхан дурсамж бүтээж цомхон тэмдэглэнэ ээ. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">X. О.НАРАНБАЯР, Г.АНУДАРЬ</h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://www.unread.today/files/a6166f9e-394e-4a2e-b88b-6d7afeaffe10/cc69db242fda9aa7a03b5554643b93e3.jpg"></p><p></p><p>Зургаан жилийн өмнө эхнэртэйгээ танилцаад, араас нь гурван жил тасралтгүй гүйж байж өөрийн болгож авч байлаа. Тэр цагаас хойш хамтдаа өнгөрүүлсэн хором мөч бүхэн дурсамжтай санагддаг. Эдгээрийн дундаас санаанд хамгийн тод үлдсэн нь 2017 онд эхнэр маань Лондон руу сурахаар явахын яг өмнөх өдөр бид үүрийн 06.00 цаг хүртэл ирээдүйн зорилго, мөрөөдлийнхөө тухай ярилцсан цаг мөч юм. Тухайн үед бие биеэсээ хол байж чадахгүй юм шиг санагдаж, их айж байсан ч зургаан сарын хугацааг хамтдаа давж гарч чадсан. Тэр хооронд бид бие биеэ илүү сайн таньж ойлгож, нэгнээ гэсэн сэтгэл маань улам батажсан юм шиг санагддаг. Ер нь хосууд хол байж үзвэл ирээдүйд хамт байж чадах эсэхээ мэдэж авдаг давуу талтай санагдсан шүү.</p><p>Бид өнгөрсөн жил хөөрхөн охинтой болсон. Түүнийгээ амьдралын хамгийн том бэлэг гэж боддог. Аав ээж болно гэдэг үгээр хэлэмгүй сайхан мэдрэмж юм билээ.</p><p><b>Ану:</b> Манай нөхөр их уян зөөлөн хүн. Гаднаас нь харахад их л том, өндөр, бүдүүн баргил хоолойтой залуу. Гэхдээ дотор нь нэг бяцхан өхөөрдөм амьтан удирдаад сууж байдаг юм шиг санагддаг. Анх түүнийхээ тусархуу зан, үнэнч сэтгэлд их татагдаж байлаа.</p><p><b>Наамбаа:</b> Эхнэрийн маань даруу дөлгөөн зан надад их таалагддаг. Одоо бол хүний хань ямар байх ёстойг үлгэрлэж яваа хүн дээ. <br></p> <blockquote><p></p><p>Санал болгох:</p><p><a href="https://www.unread.today/c/2181?fbclid=IwAR0bXMmaaFESZlhtUHUTYj-dJbJla-a9VBm7tFZqgpSplkOI1alfeRgVX5s">GenZ: 10 ертөнц, 10 өнцөг</a></p><p><a href="https://www.unread.today/c/2214?fbclid=IwAR2-r3_gB_D2GofU6L-6d6QeX6bi09wjKKz7hHatLA_gxXJa_LVJ7DPxnl8">Baby boomers: 10 ертөнц, 10 өнцөг</a></p><p><a href="https://www.unread.today/c/10x10-nudnii-shil?fbclid=IwAR2-r3_gB_D2GofU6L-6d6QeX6bi09wjKKz7hHatLA_gxXJa_LVJ7DPxnl8">Нүдний шилний цаадах 10 ертөнц, 10 өнцөг</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote> </div>
Өнөөдөр гэгээн хайрын баяр тохиож байна. Хайрлаж дурлалцаж яваа, хамт амьдарч байгаа хосуудын, дурлалын уурганд орчихсон яваа хэн бүхний онцгой өдөр билээ. Тиймээс уншигч та бүхэн хайртай хүмүүстээ, дурласан нэгэндээ өөрийн мэдрэмжийг илэрхийлж, мартагдашгүй сайхан дурсамжийг хамт бүтээгээрэй. Ингээд "10 ертөнц, 10 өнцөг” цувралынхаа өнөөдрийн дугаарт сэтгэл баясгаж, итгэл бэлэглэх гайхалтай 10 хосын хайрын түүхийг дэлгэе. I. Б.Гунаажав, с.пүрэвжаргал Бид их сургуулийн нэг ангид ороод танилцаж байлаа. Энэ жил бидний 10 жилийн ой тохиож байна. Ижил мэргэжилтэй болохоор оюутны болон олон нийтийн үйл ажиллагаануудад оролцохоос гадна сургуулиа төгсөөд ТББ хүртэл хамт байгуулж, нэг дор ажиллаж байсан удаа бий. Ер нь танилцсан цагаасаа хойш сурлага хөдөлмөр, ажил амьдралын аль ч үед хөтлөлцөн урагшилсаар явна. Охиноо өлгийдөн авсан нь бидний хамгийн сайхан мөчүүдийн нэг байсан. Аав нь анх “Төрөх өрөөний гадна хүлээж байгаад сайхан угаагаад өлгийдчихсөн бэлэг шиг хүүхэд авна аа” гэж хошигнож байсан юм. Гэтэл цагаа тулсан чинь яалт ч үгүй төрөх өрөөнд хамт байж, түшиг болж, тэр байтугай охиныхоо хүйг өөрөө тасалсан гээч. Анх гадаадад ажиллаж амьдрахаар ирсэн даруй бид хоёрт таньж мэдэх хүн ховор, арга эвээ олох гэж багагүй зүйлийг даван туулсан. Тэгэх бүрд “Бид нэг баг шүү” гэдгээ үргэлж санадаг байсан. Хоёр биедээ л найдахаас өөр аргагүй тийм үеүдэд нэг нэгийнхээ үнэ цэнийг улам их мэдэрч, амь нэгтэй болдог юм билээ. Бидний хувьд Валентиныг даруухан тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Угаас энэ баярын утга учир нь хамтдаа халуун дулаан уур амьсгал, дурсамжийг бүтээхдээ л байдаг болов уу. II. Б.АЗБАЯР, У.ЗОЛЗАЯА Бид тав дахь жилээ хамт өнгөрүүлж байна. Дөнгөж үерхэж эхэлсэн даруйдаа нэг удаа салхинд гарч яваад нэг үндэснээс ургасан тун ч гоё сүрлэг, салаа модтой таарч билээ. Тухайн үед яагаад ч юм түүнийг өөрсдийнхөө мод болгоё гэж шийдээд, байн байн очдог болсон. Сүүлд нэг удаа очиход мод маань дахин салаалаад, гурвуулаа болчихсон байдаг юм. Бид хоёр ч бас удахгүй шинэ хүнтэй болох гэж байгаа. Энэ нь бидний хувьд хачирхалтай бөгөөд онцгой тохиол шиг санагддаг юм. Ер нь хүн амьдралд хань болох хүнтэйгээ учирвал шууд л мэдэрдэг байх. Азаа маань анх надад их халуун тэврэлттэй, халуун гартай хүн шиг санагдаж байсан. Тэгээд л би өөрийн эрхгүй “Энэ хүн мөн байна” гэж бодсон доо (хэхэ). Угаас уран бүтээлч хүн болоод ч тэр үү, аливаад буурь суурьтай, хүлээцтэй ханддаг нь их таалагдаж билээ. Бид хоёрт бүтэн жил хэртэй салж ч чадахгүй, нийлж ч чадахгүй явсан удаа бий. Тэр үед зүгээр л бие биеийнхээ алдааг хүлээн зөвшөөрөөд уучилсан. Угаасаа бүх зүйл нь өөгүй, тэгш хүн гэж хаа байх вэ дээ. Харин одоо бол ойр зуурын, жижиг зүйлс дээр үл ойлголцох л юм бол тэр даруй ярилцаад, дор нь шийдвэрлээд явдаг. Тэгэхгүй бол жижиг ч гэсэн асуудлууд хуримтлагдсаар, хэр том болж хувирахыг хэлж мэдэхгүй шүү дээ. Итгэлцэл бол бидний амьдралын жанжин шугам юм даа. Тийм болохоор муудалцсан ч гэсэн бие биедээ хатуу ширүүн үг хэлж зүрхэлдэггүй. III. Б.КАЙ, Б.ЦЭРЭНДОЛГОР Өнөөдөр бид хоёр үерхэж эхлээд яг хоёр жил болж байна. Тийм болохоор бидний хувьд хоёрдугаар сарын 14 бол бүр ч онцгой, нандин өдөр. Гэхдээ аль болох нүсэр биш энгийн тэмдэглэж өнгөрүүлэхийг хичээдэг дээ. Мэдээж хэрэг, энэ хугацаанд бусдын адилаар үл ойлголцох үеүд гарч л таарна. Тэр болгонд хоорондоо ярилцаж, ойлголцохыг хичээдэг. Ихэвчлэн би (Кай) түрүүлж буулт хийчихээд байдаг юм. Угаасаа хоёулаа арслан шиг ижилхэн зан чанартай болохоор хэн хэн нь гүрийгээд, хайран цагаа дэмий үрээд яахав дээ гэж боддог. Цэкү: Кай-ийн бүх зүйл нь ил байдаг занд би дуртай. Өөрийнхөөрөө байж, байгаагаараа хайрлагддаг. IV. Т.ДЭМБЭРЭЛ, Д.ЧОГОО 53 жилийн өмнө би цэргийн албаа хааж дуусаад, нутаг руугаа буцаж явах замд эхнэрээ анх олж харсан юм. Тухайн үед хүнээ ч ачдаг, бараагаа ч ачдаг, задгай тэвштэй 53 гэдэг машин шууданд явдаг байлаа. Тэгээд бид хоёр чинь шуудангийн тэвшин дээр танилцсан байхгүй юу. Эхнэр маань хүний төлөө төрсөн юм шиг зантай, нутаг ус, хэл яриа ч ижилхэн, өсөж хүмүүжсэн орчин, амьдралын түвшин ойролцоо байсан болохоор бидэнд нээх их зөрөөд байх зүйл байгаагүй. Тэгээд л өөрсдийн шийдвэрээр, сэтгэл зүрхээрээ нийлж байсан даа. Бидний аав ээжийн үед тийм хайр бараг байгаагүй дээ. Хоёр талын эцэг эхийн тохиролцоогоор л хүүхдүүдээ нийлүүлчихдэг байсан юм гэнэ лээ. Тэгэхээр яг бидний үед бол эрх чөлөө гэдэг зүйл хангалттай байсан. Одооны хүүхдүүд дээр үед нийгэм цаг үе их хэцүү, эрх чөлөө боогдмол байсан гэж ярьдаг. Гэхдээ үгүй ээ. Тийм биш. Тэр үед гэрэл гэгээтэй зүйл их байсан юм шүү. Валентины баяр гэдэг нь 90-ээд оноос хойш л гарч ирсэн байх. Манай үеийнхэн лав тэмдэглэж үзээгүй. Гэхдээ бид өөр их олон баяр тэмдэглэсэн шүү. Анх хүүхэдтэй болсноо дуулах үед хамгийн том баяр тохионо. Дараа нь тэд маань хөлд орлоо, хэлд орлоо гэж баярлуулна. Тэгээд сургуулиа төгсөнө, хань ижилтэй болно. Энэ бүхэн бүгд баяр. Тэгээд тасралтгүй үргэлжилнэ. Тэгэхээр хүний амьдрал чинь тэр чигтээ баяр баясгалан шүү дээ. Бид хоёр нэг их их ам мурийж байгаагүй. Угаасаа тэгэх шалтгаан байхгүй юм чинь. Тэртээ тэргүй гэр бүлийн улс бие биеийнхээ үйл хөдлөл, нүдний харцнаас л ойлголцдог болдог юм. Үүнээс гадна гэр бүлийн амьдралд хамгийн чухал нэг зүйл бий. Хүний нийгэм, хүмүүсийн харилцаа, улс орны тусгаар тогтнол, хамт олон бүрэлдэн тогтохын үндэс, өрх гэрийн хоёр багана болон хослон амьдарч байгаа эрэгтэй эмэгтэй хүмүүс, ер энэ бүхэн эцсийн эцэст итгэлцэл гэдэг зүйл дээр л оршдог. Тэгэхээр бие биеэ хий хардаж сэрдэх бол итгэлгүй хүний зан. Байнга тэгээд байх юм бол амьдралд сэв сууж, бутардаг байхгүй юу. Хайр гэдэг бол нэг нэгэндээ олгох эрх чөлөө. Гэхдээ энэ мөнхийн биш. Угаасаа мөнхийн зүйл гэж хаа ч байхгүй. Харин насан туршийнх л гэж бий. V. А.ЭРДЭНЭБАЯР, Ж.НОМИН-ЭРДЭНЭ Бид танилцаад нэг жил болох гэж байна. Энэ хугацаанд өдрөөс өдөрт олон сайхан дурсамж бий болсоор байна. Өмнөх зун гэхэд хамтдаа 15,000 км аялсан. Аялал бол үнэхээр мартахын аргагүй дурсамж үлдээж чаддаг юм билээ. Бид хоёр аль аль нь айлын эрх хүүхдүүд болохоор тэр үү, муудалцах үедээ хэн хэн нь бууж өгөхгүй гээд байдаг зантай. Энэ зан чанараа өөрсдөө мэддэг болохоор үл ойлголцол гарах үед аль болох чимээгүй байж, уураа гарсны дараа ярилцдаг. Тэгээд л хэн буруутай нь уучлалт гуйдаг даа. Валентины баяр бол бүх хосуудад хоёулхнаа байх, бие биедээ илүү их дурлах боломжийг олгодог, шинэ дурсамж нэмдэг онцгой өдөр юм шиг санагддаг. Бидний хувьд энэ жил анх удаа хамтдаа өнгөрөөх гэж байгаа. Гадуур хөл хорио тогтоосон болохоор гэртээ хоол хийж идээд, кино үзээд, бэлэг солилцоод л өнгөрөөх байх даа. VI. Д.ГАНБААТАР, Б.ЧУЛУУНДОЛГОР 2003 онд бид Төв аймагт байдаг тэргэнцэртэй иргэдэд зориулсан сэргээн засах сувилалд танилцсан юм. Анх намайг тэнд очиход тэр хавийнхан Чулуундолгор гэдэг эмэгтэйн талаар байнга яриад л. Тэгсээр байгаад удалгүй би ч бараг царайг нь хараагүй хүнийхээ талаар таньдаг юм шиг л мэддэг болчихсон байсан. Сүүлд яг биечлэн уулзахад бид хоёр адилхан бэрхшээлтэй болоод ч тэр үү, нэг нэгэнтэйгээ ярилцаж ойлголцоход ямар ч төвөггүй санагдаж байлаа. Угаас тэнд хүмүүс өөрсдийнхөөрөө чөлөөтэй байж чаддаг, их сайхан газар байсан л даа. Тэгээд бид хоёр дараа жилээс нь илүү дотносож, өөр өөрсдийнхөө түүхийг нэг нэгэндээ хуваалцаж, нээлттэй ярилцдаг болсон. Эхнэр нөхөр болно гэдэг эцэг эхтэйгээ нэг гэрт байхаас ч илүү урт удаан хугацааг хамт туулах хүнээ сонгож байгаа хэрэг. Тийм учраас энэ бол хүний амьдралын маш чухал сонголт. Магадгүй зарим нь цаанаасаа өгөгдсөн хувь тохиолоор л учирдаг байх. Бидний хувьд хэн нэг нь л гэмтээгүй бол хоорондоо хэзээ ч учрахгүй байсан байх. Заавал хоёулаа гэмтэж байж уулзаж учрах тавилантай байсан юм болов уу гэж заримдаа боддог. Тэгэхээр ийм нандин, ховорхон тохиолоор учирсан хос хайрын баярыг сайхан тэмдэглэж өнгөрөөх хэрэгтэй байх. Тэглээ гээд заавал их сүр болж, нийтэд ил зарлах албагүй. Хоёулаа л цагийг сайхан өнгөрүүлж, аз жаргалыг мэдрэх нь чухал шүү дээ. Ингэхдээ байгаа зүйлээсээ аз жаргалыг мэдэрнэ гэдэг чухал. Жишээлбэл, эрүүл саруул хүмүүсийн хувьд хөл дээрээ явах бол энгийн л зүйл. Гэтэл бидний хувьд энэ нь хүсэл мөрөөдөл. Тэгэхээр та бол яалт ч үгүй баян хүн юм шүү. Анзаараад байхад зарим хүмүүс хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг хэцүү, уйтгартай хүмүүс гэж хараад байдаг. Гэвч огтхон ч тийм биш. Тэдэнд бусдын адилаар аз жаргал, баяр баясалтай зүйл олон бий. Халуун ам бүлээрээ суугаад хамтдаа хооллох бол аз жаргал, дуртай ажлаа хийгээд, хамт олонтой байна гэдэг аз жаргал, өөрийнхөөрөө амьдарна гэдэг бас аз жаргал. Гагцхүү хүн бүрд аз жаргалыг мэдрэх, түүнийг олж харах өнцөг л өөр өөр байдаг биз ээ. VII. Д.БАТДАВАА, Ө.ӨРНӨХБилэг Танилцсанаасаа хойш 21 жилийг бид ардаа үджээ. Энэ хугацаанд есөн сайхан хүүхэд төрүүлж өсгөсөн. Том охин минь одоо 15-тай. Бага нь саяхан найман сар хүрсэн. Тэд маань хоорондоо хоёр насны зөрүүтэй. Яагаад ч юм дөнгөж танилцсан даруйдаа л бид хоёр 10 хүүхэдтэй болно гэж ярьдаг байсан. Тэгээд амны бэлгээр болсон байх гэж боддог. Анх амьдралаа босгохын тулд бусдын л адилаар бүхнийг тэгээс эхэлж байлаа. Банкнаас зээл авч, жижигхэн цайны газар нээгээд, би өөрөө хоолоо хутгаж, эхнэр маань зөөгч болж явсан. Тухайн үед болж бүтэхгүй, бэрхшээлтэй зүйл олон байсан ч хамгийн гол нь шантралгүй, тууштай байж чадсан гэж боддог. 2000 онд үерхэж байхад бидний анхны Валентин тохиож байсан. Тухайн үед эхнэрээ баярлуулах гэтэл олигтой мөнгө ч байхгүй, яахаа мэддэггүй. Тэгээд нэг хиймэл сарнай аваад, захиа бичээд хамт өгсөн чинь эхнэр маань жигтэйхэн баярлаад, хиймэл цэцгээ үнэрлэж билээ. Тэр үед миний нүүр халуун оргиод л явчихсан шүү (хэхэ). Гэхдээ одоо бодохоор их сайхан дурсамжтай санагддаг. Тэрнээс хойш яг 17 жилийн дараах Валентины өдөр манай эхнэр төрж, бид хоёр найм дахь "аварга"-аа угтаж авсан юм. Тэгэхээр хоёр дугаар сарын 14 бол манай гэр бүлийн хувьд бүр ч онцгой өдөр. Бид хүүхдүүдтэйгээ хамт энэ хайрын баярыг тэмдэглэж, тэдэндээ энэ баярын утга учрыг мэдрүүлэхийг хүсдэг. VIII. Б.ДАВААЖАРГАЛ, Б.ГАНСУВД Бид танилцаад дөнгөж 465 хоног болж байна. Холын зайнаас үерхэж эхлээд жилийн дараа анх уулзаж байлаа. Яг тэр үеэр шинэ оноо хамтдаа угтсан нь бидний хувьд бүхий л сайхан дурсамжуудаас хэзээ ч мартагдахааргүй нь болсон. Бид хоёр одоо ч гэсэн бие биеэсээ хол байгаа. Ийм үед маргалдах, үл ойлголцох зүйлс их гардаг болохоор ярилцахаас өөр оновчтой арга байдаггүй. Тийм учраас ямар нэгэн маргаан гарахад өдөр дуусахаас өмнө, эсвэл маргаашийн нар мандахаас өмнө эвлэрч, хэн хэндээ гомдол тээхгүйгээр унтаж амарна гэсэн том зарчим баримталдаг. Энэ нь ч их үр дүнтэй. Хосуудын харилцаанд хол зай маш том шалгуур ч гэлээ бид үүнийг даваад дуусах гэж байгаа. Хамгийн гол нь хэн нэгэндээ худлаа ярихгүйгээр ний нуугүй байхад л болно доо. Анхны валетинаараа бид хол байсан ч тэр өдрийг нэг нэгэндээ зориулж, онлайн болзоо хийсэн. Их сонирхолтой юм билээ. Энэ жил ч бас хөөрхөн санаа олж байгаад дахиад хийнэ дээ. Сувдаа: Анх Давкагийн зургаас нүдийг нь хараад “Энэ хүн юу бодож байгаа юм бол” гэх бодлоос түүнд дурласан. Бүх зүйл нь надад таалагддаг ч хүнийг чин сэтгэлээсээ хүндэлж чаддаг боловсон занд нь хайлан урсаж байлаа. Давка: Сувдааг инстаграмаар дагахад нь л анх хараад дурлаж шохоорхсон. Тиймдээ ч би бүх харилцааны эхлэлийг тавьсан. Түүний маш сайн сонсогч байж чаддагт би хайртай. IX. Д.ДАВААНЯМ, Т.АМАРЗАЯА Бид хоёр 2006 онд танилцаад, 2008 онд үерхэж эхлээд 2010 онд нэг гэрт орж байлаа. (Бидний харилцааны баталгаат хугацаа хоёр жил байсан юм болов уу.) Тэр үед эхнэр маань жирэмсэн байв аа. Тухайн үед би ээжтэйгээ цуг хороон дээр очиж, нэг судалгаа өгч таарсан юм. Тэгтэл байцаагч надаас ам бүл хэдүүлээ вэ? Хүүхэдтэй юу? гэж асуухад юу гэж хариулахаа мэддэггүй. Тэгээд яалт ч үгүй олон хүний өмнө “Ээж ээ, би хүүхэдтэй юм уу?” гэж асууж билээ (хаха). Уг нь эхнэрийн гэдсэнд хүүхэд байгаад байдаг. Гэхдээ яг юу гэхээ мэдэхгүй хөглөсөн удаатай. Одоо ч гэсэн тэр үед хүүхэдтэй байсан эсэхдээ үнэхээр эргэлздэг шүү. Амараа: Даваанаатай үерхдэг байхдаа би нэг өдөр ээждээ зургийг нь авчраад үзүүлсэн юм. Тэгтэл ээж маань “Пөөх, ямар олон мэнгэтэй залуу вэ” гээд л уулга алдах нь тэр. Би бүр гайхаад “Айн? Хаана тийм мэнгэ байна” гээд хартал, нээрэн нүүрээр нь дүүрэн мэнгэ байж билээ (хаха). Энийг ярихаар манай нөхөр “Би чамайг тэгтэл чинь дурлуулж явлаа” гээд л хошигнодог юм. Тэгэхээр дурласан хүн сохордог гэж үнэний ортой байж магадгүй шүү. Энэ бүхэн бид хоёрын хувьд нандин дурсамжуудын маань эхлэл. Бид хамтдаа дурсамж бүтээгээд 10 гаруй жил өнгөрчээ. Гэхдээ одоо болтол хуримаа хийгээгүй байгаа. Энэ асуудлаас болж заримдаа үл ойлголцох, муудалцах үе гардаг байсан. Нэг гэрт орчихоод тав, зургаан жил болж байж хуримаа хийгээгүй, тусдаа ч гараагүй гээд л уламжлалт сэтгэлгээгээр нөхрийгөө шаналгадаг байлаа. Энэ бүхэн зөвхөн нөхөрт л хамаатай юм шиг санаж байж. Гэхдээ цаг хугацаа өнгөрөхийн хэрээр хосуудын хувьд амьдрал гэдэг дундын өмч болон хувирдаг юм байна. Тийм учраас заавал хэн нэгэндээ дангаар нь их ачаа үүрүүлэх гээд байх хэрэггүй юм билээ. Магадгүй залуу хосуудад яг ийм асуудал цөөнгүй тулгардаг байх. Гэвч амьдрал сайхан үргэлжилж, болж бүтэж байгаа цагт иймэрхүү асуудлаар нэгийгээ гомдоож, хатуу үг хэлж хэмлэх нь тохиромжгүй. Аливаа зүйлд хамтдаа тэмүүлж зүтгэвэл амьдрал илүү гэрэлтэж харагдах болно. Одоо бид хоёр удахгүй хуримаа хийнэ гээд төлөвлөчихсөн байгаа. Гэхдээ нийтлэг болдог нүсэр хурим биш. Гол нь ирсэн зочид, дотнын хүмүүсийнхээ үнэ цэнийг мэдрүүлж, хамтдаа сайхан дурсамж бүтээж цомхон тэмдэглэнэ ээ. X. О.НАРАНБАЯР, Г.АНУДАРЬ Зургаан жилийн өмнө эхнэртэйгээ танилцаад, араас нь гурван жил тасралтгүй гүйж байж өөрийн болгож авч байлаа. Тэр цагаас хойш хамтдаа өнгөрүүлсэн хором мөч бүхэн дурсамжтай санагддаг. Эдгээрийн дундаас санаанд хамгийн тод үлдсэн нь 2017 онд эхнэр маань Лондон руу сурахаар явахын яг өмнөх өдөр бид үүрийн 06.00 цаг хүртэл ирээдүйн зорилго, мөрөөдлийнхөө тухай ярилцсан цаг мөч юм. Тухайн үед бие биеэсээ хол байж чадахгүй юм шиг санагдаж, их айж байсан ч зургаан сарын хугацааг хамтдаа давж гарч чадсан. Тэр хооронд бид бие биеэ илүү сайн таньж ойлгож, нэгнээ гэсэн сэтгэл маань улам батажсан юм шиг санагддаг. Ер нь хосууд хол байж үзвэл ирээдүйд хамт байж чадах эсэхээ мэдэж авдаг давуу талтай санагдсан шүү. Бид өнгөрсөн жил хөөрхөн охинтой болсон. Түүнийгээ амьдралын хамгийн том бэлэг гэж боддог. Аав ээж болно гэдэг үгээр хэлэмгүй сайхан мэдрэмж юм билээ. Ану: Манай нөхөр их уян зөөлөн хүн. Гаднаас нь харахад их л том, өндөр, бүдүүн баргил хоолойтой залуу. Гэхдээ дотор нь нэг бяцхан өхөөрдөм амьтан удирдаад сууж байдаг юм шиг санагддаг. Анх түүнийхээ тусархуу зан, үнэнч сэтгэлд их татагдаж байлаа. Наамбаа: Эхнэрийн маань даруу дөлгөөн зан надад их таалагддаг. Одоо бол хүний хань ямар байх ёстойг үлгэрлэж яваа хүн дээ. Санал болгох: GenZ: 10 ертөнц, 10 өнцөг Baby boomers: 10 ертөнц, 10 өнцөг Нүдний шилний цаадах 10 ертөнц, 10 өнцөг Unread
Өнөөдөр гэгээн хайрын баяр тохиож байна. Хайрлаж дурлалцаж яваа, хамт амьдарч байгаа хосуудын, дурлалын уурганд орчихсон яваа хэн бүхний онцгой өдөр билээ. Тиймээс уншигч та бүхэн хайртай хүмүүстээ, дурласан нэгэндээ өөрийн мэдрэмжийг илэрхийлж, мартагдашгүй сайхан дурсамжийг хамт бүтээгээрэй. Ингээд "10 ертөнц, 10 өнцөг” цувралынхаа өнөөдрийн дугаарт сэтгэл баясгаж, итгэл бэлэглэх гайхалтай 10 хосын хайрын түүхийг дэлгэе. ### I. Б.Гунаажав, с.пүрэвжаргал Бид их сургуулийн нэг ангид ороод танилцаж байлаа. Энэ жил бидний 10 жилийн ой тохиож байна. Ижил мэргэжилтэй болохоор оюутны болон олон нийтийн үйл ажиллагаануудад оролцохоос гадна сургуулиа төгсөөд ТББ хүртэл хамт байгуулж, нэг дор ажиллаж байсан удаа бий. Ер нь танилцсан цагаасаа хойш сурлага хөдөлмөр, ажил амьдралын аль ч үед хөтлөлцөн урагшилсаар явна. Охиноо өлгийдөн авсан нь бидний хамгийн сайхан мөчүүдийн нэг байсан. Аав нь анх “Төрөх өрөөний гадна хүлээж байгаад сайхан угаагаад өлгийдчихсөн бэлэг шиг хүүхэд авна аа” гэж хошигнож байсан юм. Гэтэл цагаа тулсан чинь яалт ч үгүй төрөх өрөөнд хамт байж, түшиг болж, тэр байтугай охиныхоо хүйг өөрөө тасалсан гээч. Анх гадаадад ажиллаж амьдрахаар ирсэн даруй бид хоёрт таньж мэдэх хүн ховор, арга эвээ олох гэж багагүй зүйлийг даван туулсан. Тэгэх бүрд “Бид нэг баг шүү” гэдгээ үргэлж санадаг байсан. Хоёр биедээ л найдахаас өөр аргагүй тийм үеүдэд нэг нэгийнхээ үнэ цэнийг улам их мэдэрч, амь нэгтэй болдог юм билээ. Бидний хувьд Валентиныг даруухан тэмдэглэн өнгөрүүлдэг. Угаас энэ баярын утга учир нь хамтдаа халуун дулаан уур амьсгал, дурсамжийг бүтээхдээ л байдаг болов уу. ### II. Б.АЗБАЯР, У.ЗОЛЗАЯА Бид тав дахь жилээ хамт өнгөрүүлж байна. Дөнгөж үерхэж эхэлсэн даруйдаа нэг удаа салхинд гарч яваад нэг үндэснээс ургасан тун ч гоё сүрлэг, салаа модтой таарч билээ. Тухайн үед яагаад ч юм түүнийг өөрсдийнхөө мод болгоё гэж шийдээд, байн байн очдог болсон. Сүүлд нэг удаа очиход мод маань дахин салаалаад, гурвуулаа болчихсон байдаг юм. Бид хоёр ч бас удахгүй шинэ хүнтэй болох гэж байгаа. Энэ нь бидний хувьд хачирхалтай бөгөөд онцгой тохиол шиг санагддаг юм. Ер нь хүн амьдралд хань болох хүнтэйгээ учирвал шууд л мэдэрдэг байх. Азаа маань анх надад их халуун тэврэлттэй, халуун гартай хүн шиг санагдаж байсан. Тэгээд л би өөрийн эрхгүй “Энэ хүн мөн байна” гэж бодсон доо (хэхэ). Угаас уран бүтээлч хүн болоод ч тэр үү, аливаад буурь суурьтай, хүлээцтэй ханддаг нь их таалагдаж билээ. Бид хоёрт бүтэн жил хэртэй салж ч чадахгүй, нийлж ч чадахгүй явсан удаа бий. Тэр үед зүгээр л бие биеийнхээ алдааг хүлээн зөвшөөрөөд уучилсан. Угаасаа бүх зүйл нь өөгүй, тэгш хүн гэж хаа байх вэ дээ. Харин одоо бол ойр зуурын, жижиг зүйлс дээр үл ойлголцох л юм бол тэр даруй ярилцаад, дор нь шийдвэрлээд явдаг. Тэгэхгүй бол жижиг ч гэсэн асуудлууд хуримтлагдсаар, хэр том болж хувирахыг хэлж мэдэхгүй шүү дээ. Итгэлцэл бол бидний амьдралын жанжин шугам юм даа. Тийм болохоор муудалцсан ч гэсэн бие биедээ хатуу ширүүн үг хэлж зүрхэлдэггүй. ### III. Б.КАЙ, Б.ЦЭРЭНДОЛГОР Өнөөдөр бид хоёр үерхэж эхлээд яг хоёр жил болж байна. Тийм болохоор бидний хувьд хоёрдугаар сарын 14 бол бүр ч онцгой, нандин өдөр. Гэхдээ аль болох нүсэр биш энгийн тэмдэглэж өнгөрүүлэхийг хичээдэг дээ. Мэдээж хэрэг, энэ хугацаанд бусдын адилаар үл ойлголцох үеүд гарч л таарна. Тэр болгонд хоорондоо ярилцаж, ойлголцохыг хичээдэг. Ихэвчлэн би (Кай) түрүүлж буулт хийчихээд байдаг юм. Угаасаа хоёулаа арслан шиг ижилхэн зан чанартай болохоор хэн хэн нь гүрийгээд, хайран цагаа дэмий үрээд яахав дээ гэж боддог. **Цэкү:** Кай-ийн бүх зүйл нь ил байдаг занд би дуртай. Өөрийнхөөрөө байж, байгаагаараа хайрлагддаг. ### IV. Т.ДЭМБЭРЭЛ, Д.ЧОГОО 53 жилийн өмнө би цэргийн албаа хааж дуусаад, нутаг руугаа буцаж явах замд эхнэрээ анх олж харсан юм. Тухайн үед хүнээ ч ачдаг, бараагаа ч ачдаг, задгай тэвштэй 53 гэдэг машин шууданд явдаг байлаа. Тэгээд бид хоёр чинь шуудангийн тэвшин дээр танилцсан байхгүй юу. Эхнэр маань хүний төлөө төрсөн юм шиг зантай, нутаг ус, хэл яриа ч ижилхэн, өсөж хүмүүжсэн орчин, амьдралын түвшин ойролцоо байсан болохоор бидэнд нээх их зөрөөд байх зүйл байгаагүй. Тэгээд л өөрсдийн шийдвэрээр, сэтгэл зүрхээрээ нийлж байсан даа. Бидний аав ээжийн үед тийм хайр бараг байгаагүй дээ. Хоёр талын эцэг эхийн тохиролцоогоор л хүүхдүүдээ нийлүүлчихдэг байсан юм гэнэ лээ. Тэгэхээр яг бидний үед бол эрх чөлөө гэдэг зүйл хангалттай байсан. Одооны хүүхдүүд дээр үед нийгэм цаг үе их хэцүү, эрх чөлөө боогдмол байсан гэж ярьдаг. Гэхдээ үгүй ээ. Тийм биш. Тэр үед гэрэл гэгээтэй зүйл их байсан юм шүү. Валентины баяр гэдэг нь 90-ээд оноос хойш л гарч ирсэн байх. Манай үеийнхэн лав тэмдэглэж үзээгүй. Гэхдээ бид өөр их олон баяр тэмдэглэсэн шүү. Анх хүүхэдтэй болсноо дуулах үед хамгийн том баяр тохионо. Дараа нь тэд маань хөлд орлоо, хэлд орлоо гэж баярлуулна. Тэгээд сургуулиа төгсөнө, хань ижилтэй болно. Энэ бүхэн бүгд баяр. Тэгээд тасралтгүй үргэлжилнэ. Тэгэхээр хүний амьдрал чинь тэр чигтээ баяр баясгалан шүү дээ. Бид хоёр нэг их их ам мурийж байгаагүй. Угаасаа тэгэх шалтгаан байхгүй юм чинь. Тэртээ тэргүй гэр бүлийн улс бие биеийнхээ үйл хөдлөл, нүдний харцнаас л ойлголцдог болдог юм. Үүнээс гадна гэр бүлийн амьдралд хамгийн чухал нэг зүйл бий. Хүний нийгэм, хүмүүсийн харилцаа, улс орны тусгаар тогтнол, хамт олон бүрэлдэн тогтохын үндэс, өрх гэрийн хоёр багана болон хослон амьдарч байгаа эрэгтэй эмэгтэй хүмүүс, ер энэ бүхэн эцсийн эцэст итгэлцэл гэдэг зүйл дээр л оршдог. Тэгэхээр бие биеэ хий хардаж сэрдэх бол итгэлгүй хүний зан. Байнга тэгээд байх юм бол амьдралд сэв сууж, бутардаг байхгүй юу. Хайр гэдэг бол нэг нэгэндээ олгох эрх чөлөө. Гэхдээ энэ мөнхийн биш. Угаасаа мөнхийн зүйл гэж хаа ч байхгүй. Харин насан туршийнх л гэж бий. ### V. А.ЭРДЭНЭБАЯР, Ж.НОМИН-ЭРДЭНЭ Бид танилцаад нэг жил болох гэж байна. Энэ хугацаанд өдрөөс өдөрт олон сайхан дурсамж бий болсоор байна. Өмнөх зун гэхэд хамтдаа 15,000 км аялсан. Аялал бол үнэхээр мартахын аргагүй дурсамж үлдээж чаддаг юм билээ. Бид хоёр аль аль нь айлын эрх хүүхдүүд болохоор тэр үү, муудалцах үедээ хэн хэн нь бууж өгөхгүй гээд байдаг зантай. Энэ зан чанараа өөрсдөө мэддэг болохоор үл ойлголцол гарах үед аль болох чимээгүй байж, уураа гарсны дараа ярилцдаг. Тэгээд л хэн буруутай нь уучлалт гуйдаг даа. Валентины баяр бол бүх хосуудад хоёулхнаа байх, бие биедээ илүү их дурлах боломжийг олгодог, шинэ дурсамж нэмдэг онцгой өдөр юм шиг санагддаг. Бидний хувьд энэ жил анх удаа хамтдаа өнгөрөөх гэж байгаа. Гадуур хөл хорио тогтоосон болохоор гэртээ хоол хийж идээд, кино үзээд, бэлэг солилцоод л өнгөрөөх байх даа. ### VI. Д.ГАНБААТАР, Б.ЧУЛУУНДОЛГОР 2003 онд бид Төв аймагт байдаг тэргэнцэртэй иргэдэд зориулсан сэргээн засах сувилалд танилцсан юм. Анх намайг тэнд очиход тэр хавийнхан Чулуундолгор гэдэг эмэгтэйн талаар байнга яриад л. Тэгсээр байгаад удалгүй би ч бараг царайг нь хараагүй хүнийхээ талаар таньдаг юм шиг л мэддэг болчихсон байсан. Сүүлд яг биечлэн уулзахад бид хоёр адилхан бэрхшээлтэй болоод ч тэр үү, нэг нэгэнтэйгээ ярилцаж ойлголцоход ямар ч төвөггүй санагдаж байлаа. Угаас тэнд хүмүүс өөрсдийнхөөрөө чөлөөтэй байж чаддаг, их сайхан газар байсан л даа. Тэгээд бид хоёр дараа жилээс нь илүү дотносож, өөр өөрсдийнхөө түүхийг нэг нэгэндээ хуваалцаж, нээлттэй ярилцдаг болсон. Эхнэр нөхөр болно гэдэг эцэг эхтэйгээ нэг гэрт байхаас ч илүү урт удаан хугацааг хамт туулах хүнээ сонгож байгаа хэрэг. Тийм учраас энэ бол хүний амьдралын маш чухал сонголт. Магадгүй зарим нь цаанаасаа өгөгдсөн хувь тохиолоор л учирдаг байх. Бидний хувьд хэн нэг нь л гэмтээгүй бол хоорондоо хэзээ ч учрахгүй байсан байх. Заавал хоёулаа гэмтэж байж уулзаж учрах тавилантай байсан юм болов уу гэж заримдаа боддог. Тэгэхээр ийм нандин, ховорхон тохиолоор учирсан хос хайрын баярыг сайхан тэмдэглэж өнгөрөөх хэрэгтэй байх. Тэглээ гээд заавал их сүр болж, нийтэд ил зарлах албагүй. Хоёулаа л цагийг сайхан өнгөрүүлж, аз жаргалыг мэдрэх нь чухал шүү дээ. Ингэхдээ байгаа зүйлээсээ аз жаргалыг мэдэрнэ гэдэг чухал. Жишээлбэл, эрүүл саруул хүмүүсийн хувьд хөл дээрээ явах бол энгийн л зүйл. Гэтэл бидний хувьд энэ нь хүсэл мөрөөдөл. Тэгэхээр та бол яалт ч үгүй баян хүн юм шүү. Анзаараад байхад зарим хүмүүс хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг хэцүү, уйтгартай хүмүүс гэж хараад байдаг. Гэвч огтхон ч тийм биш. Тэдэнд бусдын адилаар аз жаргал, баяр баясалтай зүйл олон бий. Халуун ам бүлээрээ суугаад хамтдаа хооллох бол аз жаргал, дуртай ажлаа хийгээд, хамт олонтой байна гэдэг аз жаргал, өөрийнхөөрөө амьдарна гэдэг бас аз жаргал. Гагцхүү хүн бүрд аз жаргалыг мэдрэх, түүнийг олж харах өнцөг л өөр өөр байдаг биз ээ. ### VII. Д.БАТДАВАА, Ө.ӨРНӨХБилэг Танилцсанаасаа хойш 21 жилийг бид ардаа үджээ. Энэ хугацаанд есөн сайхан хүүхэд төрүүлж өсгөсөн. Том охин минь одоо 15-тай. Бага нь саяхан найман сар хүрсэн. Тэд маань хоорондоо хоёр насны зөрүүтэй. Яагаад ч юм дөнгөж танилцсан даруйдаа л бид хоёр 10 хүүхэдтэй болно гэж ярьдаг байсан. Тэгээд амны бэлгээр болсон байх гэж боддог. Анх амьдралаа босгохын тулд бусдын л адилаар бүхнийг тэгээс эхэлж байлаа. Банкнаас зээл авч, жижигхэн цайны газар нээгээд, би өөрөө хоолоо хутгаж, эхнэр маань зөөгч болж явсан. Тухайн үед болж бүтэхгүй, бэрхшээлтэй зүйл олон байсан ч хамгийн гол нь шантралгүй, тууштай байж чадсан гэж боддог. 2000 онд үерхэж байхад бидний анхны Валентин тохиож байсан. Тухайн үед эхнэрээ баярлуулах гэтэл олигтой мөнгө ч байхгүй, яахаа мэддэггүй. Тэгээд нэг хиймэл сарнай аваад, захиа бичээд хамт өгсөн чинь эхнэр маань жигтэйхэн баярлаад, хиймэл цэцгээ үнэрлэж билээ. Тэр үед миний нүүр халуун оргиод л явчихсан шүү (хэхэ). Гэхдээ одоо бодохоор их сайхан дурсамжтай санагддаг. Тэрнээс хойш яг 17 жилийн дараах Валентины өдөр манай эхнэр төрж, бид хоёр найм дахь "аварга"-аа угтаж авсан юм. Тэгэхээр хоёр дугаар сарын 14 бол манай гэр бүлийн хувьд бүр ч онцгой өдөр. Бид хүүхдүүдтэйгээ хамт энэ хайрын баярыг тэмдэглэж, тэдэндээ энэ баярын утга учрыг мэдрүүлэхийг хүсдэг. ### VIII. Б.ДАВААЖАРГАЛ, Б.ГАНСУВД Бид танилцаад дөнгөж 465 хоног болж байна. Холын зайнаас үерхэж эхлээд жилийн дараа анх уулзаж байлаа. Яг тэр үеэр шинэ оноо хамтдаа угтсан нь бидний хувьд бүхий л сайхан дурсамжуудаас хэзээ ч мартагдахааргүй нь болсон. Бид хоёр одоо ч гэсэн бие биеэсээ хол байгаа. Ийм үед маргалдах, үл ойлголцох зүйлс их гардаг болохоор ярилцахаас өөр оновчтой арга байдаггүй. Тийм учраас ямар нэгэн маргаан гарахад өдөр дуусахаас өмнө, эсвэл маргаашийн нар мандахаас өмнө эвлэрч, хэн хэндээ гомдол тээхгүйгээр унтаж амарна гэсэн том зарчим баримталдаг. Энэ нь ч их үр дүнтэй. Хосуудын харилцаанд хол зай маш том шалгуур ч гэлээ бид үүнийг даваад дуусах гэж байгаа. Хамгийн гол нь хэн нэгэндээ худлаа ярихгүйгээр ний нуугүй байхад л болно доо. Анхны валетинаараа бид хол байсан ч тэр өдрийг нэг нэгэндээ зориулж, онлайн болзоо хийсэн. Их сонирхолтой юм билээ. Энэ жил ч бас хөөрхөн санаа олж байгаад дахиад хийнэ дээ. **Сувдаа:** Анх Давкагийн зургаас нүдийг нь хараад “Энэ хүн юу бодож байгаа юм бол” гэх бодлоос түүнд дурласан. Бүх зүйл нь надад таалагддаг ч хүнийг чин сэтгэлээсээ хүндэлж чаддаг боловсон занд нь хайлан урсаж байлаа. **Давка:** Сувдааг инстаграмаар дагахад нь л анх хараад дурлаж шохоорхсон. Тиймдээ ч би бүх харилцааны эхлэлийг тавьсан. Түүний маш сайн сонсогч байж чаддагт би хайртай. ### IX. Д.ДАВААНЯМ, Т.АМАРЗАЯА Бид хоёр 2006 онд танилцаад, 2008 онд үерхэж эхлээд 2010 онд нэг гэрт орж байлаа. (Бидний харилцааны баталгаат хугацаа хоёр жил байсан юм болов уу.) Тэр үед эхнэр маань жирэмсэн байв аа. Тухайн үед би ээжтэйгээ цуг хороон дээр очиж, нэг судалгаа өгч таарсан юм. Тэгтэл байцаагч надаас ам бүл хэдүүлээ вэ? Хүүхэдтэй юу? гэж асуухад юу гэж хариулахаа мэддэггүй. Тэгээд яалт ч үгүй олон хүний өмнө “Ээж ээ, би хүүхэдтэй юм уу?” гэж асууж билээ (хаха). Уг нь эхнэрийн гэдсэнд хүүхэд байгаад байдаг. Гэхдээ яг юу гэхээ мэдэхгүй хөглөсөн удаатай. Одоо ч гэсэн тэр үед хүүхэдтэй байсан эсэхдээ үнэхээр эргэлздэг шүү. **Амараа:** Даваанаатай үерхдэг байхдаа би нэг өдөр ээждээ зургийг нь авчраад үзүүлсэн юм. Тэгтэл ээж маань “Пөөх, ямар олон мэнгэтэй залуу вэ” гээд л уулга алдах нь тэр. Би бүр гайхаад “Айн? Хаана тийм мэнгэ байна” гээд хартал, нээрэн нүүрээр нь дүүрэн мэнгэ байж билээ (хаха). Энийг ярихаар манай нөхөр “Би чамайг тэгтэл чинь дурлуулж явлаа” гээд л хошигнодог юм. Тэгэхээр дурласан хүн сохордог гэж үнэний ортой байж магадгүй шүү. Энэ бүхэн бид хоёрын хувьд нандин дурсамжуудын маань эхлэл. Бид хамтдаа дурсамж бүтээгээд 10 гаруй жил өнгөрчээ. Гэхдээ одоо болтол хуримаа хийгээгүй байгаа. Энэ асуудлаас болж заримдаа үл ойлголцох, муудалцах үе гардаг байсан. Нэг гэрт орчихоод тав, зургаан жил болж байж хуримаа хийгээгүй, тусдаа ч гараагүй гээд л уламжлалт сэтгэлгээгээр нөхрийгөө шаналгадаг байлаа. Энэ бүхэн зөвхөн нөхөрт л хамаатай юм шиг санаж байж. Гэхдээ цаг хугацаа өнгөрөхийн хэрээр хосуудын хувьд амьдрал гэдэг дундын өмч болон хувирдаг юм байна. Тийм учраас заавал хэн нэгэндээ дангаар нь их ачаа үүрүүлэх гээд байх хэрэггүй юм билээ. Магадгүй залуу хосуудад яг ийм асуудал цөөнгүй тулгардаг байх. Гэвч амьдрал сайхан үргэлжилж, болж бүтэж байгаа цагт иймэрхүү асуудлаар нэгийгээ гомдоож, хатуу үг хэлж хэмлэх нь тохиромжгүй. Аливаа зүйлд хамтдаа тэмүүлж зүтгэвэл амьдрал илүү гэрэлтэж харагдах болно. Одоо бид хоёр удахгүй хуримаа хийнэ гээд төлөвлөчихсөн байгаа. Гэхдээ нийтлэг болдог нүсэр хурим биш. Гол нь ирсэн зочид, дотнын хүмүүсийнхээ үнэ цэнийг мэдрүүлж, хамтдаа сайхан дурсамж бүтээж цомхон тэмдэглэнэ ээ. ### X. О.НАРАНБАЯР, Г.АНУДАРЬ Зургаан жилийн өмнө эхнэртэйгээ танилцаад, араас нь гурван жил тасралтгүй гүйж байж өөрийн болгож авч байлаа. Тэр цагаас хойш хамтдаа өнгөрүүлсэн хором мөч бүхэн дурсамжтай санагддаг. Эдгээрийн дундаас санаанд хамгийн тод үлдсэн нь 2017 онд эхнэр маань Лондон руу сурахаар явахын яг өмнөх өдөр бид үүрийн 06.00 цаг хүртэл ирээдүйн зорилго, мөрөөдлийнхөө тухай ярилцсан цаг мөч юм. Тухайн үед бие биеэсээ хол байж чадахгүй юм шиг санагдаж, их айж байсан ч зургаан сарын хугацааг хамтдаа давж гарч чадсан. Тэр хооронд бид бие биеэ илүү сайн таньж ойлгож, нэгнээ гэсэн сэтгэл маань улам батажсан юм шиг санагддаг. Ер нь хосууд хол байж үзвэл ирээдүйд хамт байж чадах эсэхээ мэдэж авдаг давуу талтай санагдсан шүү. Бид өнгөрсөн жил хөөрхөн охинтой болсон. Түүнийгээ амьдралын хамгийн том бэлэг гэж боддог. Аав ээж болно гэдэг үгээр хэлэмгүй сайхан мэдрэмж юм билээ. **Ану:** Манай нөхөр их уян зөөлөн хүн. Гаднаас нь харахад их л том, өндөр, бүдүүн баргил хоолойтой залуу. Гэхдээ дотор нь нэг бяцхан өхөөрдөм амьтан удирдаад сууж байдаг юм шиг санагддаг. Анх түүнийхээ тусархуу зан, үнэнч сэтгэлд их татагдаж байлаа. **Наамбаа:** Эхнэрийн маань даруу дөлгөөн зан надад их таалагддаг. Одоо бол хүний хань ямар байх ёстойг үлгэрлэж яваа хүн дээ. > Санал болгох: > > GenZ: 10 ертөнц, 10 өнцөг > > Baby boomers: 10 ертөнц, 10 өнцөг > > Нүдний шилний цаадах 10 ертөнц, 10 өнцөг > > Unread
https://unread.today/c/spotlight-worki
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-01-16T00:00:00
1 сарын 16, 2023
Worki - Карьераа бүтээх орон зай
<div class="article-body"> <h2>Нэг талаас шаардлагад нийцсэн ажилтан олох, нөгөө талаас санаа сэтгэлд тохирсон байгууллага, ажлын байр эрж хайхад тулгардаг бүх л бэрхшээлийг цогцоор нь шийдсэн Worki платформын хамт олныг ээлжит нийтлэлээрээ онцолж байна. <div><br></div><div>Worki апп нь залуу мэргэжилтэн, ажил хайгч, оюутан залуус хэн бүхэнд өсөж дэвших, карьераа бүтээх орон зайг бий болгож, өөрт тохирсон ажлаа олоход нь тусалдаг.</div></h2><p></p><p><b>Нэр</b>: Worki <br><b>Хаяг:</b> Твин Таур I, 13 давхар <br><b>Чиглэл</b>: Хөдөлмөр зуучлал, хүний нөөц <br><b>Үүсгэн байгуулагч</b>: Mongolia Talent Network ХХК<br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он</b>: 2022 он нэгдүгээр сар <br><b>Холбоос:</b> <a href="https://www.facebook.com/worki.mn" target="_blank">Worki</a> (Фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/worki.mn/" target="_blank">Worki.mn</a> (Инстаграм) <a href="https://worki.mn/" target="_blank">Worki.mn</a> (Вэб) <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/5bd9272cc881f43aba137b9d28278f3d.jpg"></p><div class="image-caption">Дэд захирал А.Индра</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p></p><p>Worki бол <a href="https://www.mongoliatalentnetwork.com/" target="_blank">Mongolia Talent Network</a> компанийн анхны дижитал бүтээгдэхүүн. Манай компани хүний нөөц зуучлалын чиглэлээр 11 дэх жилдээ ажиллаж байна. Бид харилцагчдынхаа шаардлагын дагуу С түвшин буюу ахлах болон удирдах түвшний ажлын байранд тохирох талентыг хайдаг. Харин зах зээлд C түвшнээс доош ажлын байранд хөдөлмөр зуучлалын дижитал платформ хомс байгааг анзаарч, 2020 оны дөрөвдүгээр сард гурван хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр Worki төсөл анх эхэлсэн. Төсөл маань өнгөрсөн оны 1-р сарын 10-нд албан ёсоор нээлтээ хийж хэдийнээ нэг жил өнгөрчээ. <br> <br>Төслийг ахалж ажилласан миний хувьд 2012 оноос хойш хүний нөөцийн чиглэлээр ажиллаж байгаа туршлагатай. Хүний нөөцийн мэргэжилтэн бүрд хүссэн авьяас, ур чадвартай талентыг сонгон шалгаруулж ажилд авна гэдэг чамгүй сорилттой ажил байдаг. Харин Worki энэ ажлыг хөнгөвчилж байгууллагын хайж буй шаардлагад тохирсон ажилтныг олж өгдөг дижитал платформ юм. </p><p>Төсөл эхлэхийн өмнө бид судалгаа хийж, залуусын дунд ажилд ороход танил тал харах, олон жилийн туршлага шаардах, шинэ боломжуудын мэдээлэл хомс байх зэрэг асуудлууд байгааг олж мэдсэн. Тиймээс Worki -ийг Монголын өнөөгийн нийгэмд ажилд ороход бодитоор тулгардаг асуудлуудыг цогцоор шийдэхээр бүтээсэн. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Ялгарал </h3><p>Ажлын байрны зарын дагуу хүний нөөцийн ажилчдад маш олон хүсэлт ирдэг. Тэдгээртэй нэг бүрчлэн уншиж танилцан, тохирох хүнийг ярилцлагад урьж дараагийн шатад бүртгэдэг. Яг энэ шатлалыг Worki апп хөнгөвчилж хиймэл оюун ухаанаар шийдсэн. Хүний нөөц заавал хүсэлт нэг бүртэй танилцалгүйгээр ажлын байрны шаардлагад хамгийн их нийцэж буй өргөдлийг эхлээд үзэх боломжтой. Нөгөө талдаа ажил хайгчийн хувьд энэ ажил өөрт нь хэдэн хувь тохирох вэ гэдгийг мэдэж болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Worki гэж юу вэ?</h3><p></p><p>Карьераа бүтээх дижитал талбар. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/ad50f395a75b2c787dfb531a9ec6d127.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/89dbc35344b8b074fa39e6f7781104b0.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/381b43a34c4fcd3feaf2a326085b7644.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">нэр</h3><p>Бидний нэрийг сонсоод л ажлын байр, карьертай холбоотой юм байна гэдгийг ойлгоосой хэмээн work, job, career зэрэг үгнүүдээр олон санаа дэвшүүлж баг дотроо хэлэлцсэн. Хамгийн анх хүмүүст сонсголонтой байх үүднээс Worky гэж нэрлэсэн. Энэ нэрээрээ домэйн авах гэтэл хэдийнээ өөр эзэнтэй болсон байсан учир бид нэрээ бүтнээр нь солих уу, яах уу гэж ярилцсаны эцэст одоогийн Worki нэр маань гарч ирсэн. Одоо бодоход Worki гэсэн лого маань илүү зохисон санагддаг юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Одоо</div></h3><p></p><p>Оны өмнөхөн бид 11 дүгээр сард сонгон шалгаруулалтын шалгалт авах боломжийг нэмсэн. Сонгон шалгаруулалтад зөвхөн ярилцлага хийх бус ажил горилогчдоос зан төлөв, ур чадвар, аналитикийн тест авах хэрэгцээ байдаг. Одоогоор дөрвөн төрлийн тест бий. Үүнийгээ улам сайжруулж, өргөн сонголттой болгохоор хөгжүүлж байна. </p><p>Томоохон байгууллага, компаниуд брэнд, нэр хүндээрээ хэдийн танигдсан байдаг тул ажил горилогчдыг татдаг. Гэтэл жижиг стартап, компаниудад хүний нөөцөө бүрдүүлэх нь тун амаргүй ажил. Тиймээс бид жижиг дунд бизнесүүдэд тодорхой хугацаанд манай платформыг ашиглах боломж олгохоор ярилцаж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Баг </div></h3><p></p><p>Борлуулалт, маркетинг, бизнес хөгжүүлэлт, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, санхүү чиглэлийн 18 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Энэ жил багаа улам тэлж олуулаа болох төлөвлөгөөтэй байна. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/e723734492bdfa458f7d7c7fec5d6623.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/77cc325cdb99aa549acd36a1e82286f5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/19dc06c6f48a4c0b4c2b6c9e3d5ddcc6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ирээдүй</div></h3><p></p><p>Хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдийн ажлыг улам хөнгөвчлөх боломжуудыг нэмэгдүүлэх зорилгоор бусад хүний нөөцийн системтэй интеграци хийх ажлыг оны эхний улиралд багтаахаар төлөвлөсөн. </p><p>Бүтэн цагийн ажилтай боловч зав чөлөөтэй үедээ ажиллаж нэмэлт орлого олох, ур чадвараа нэмэгдүүлэх сонирхолтой хүмүүс цөөнгүй байдаг. Тиймээс үүнийг дэмжиж freelance, цагийн ажил, дадлагын болон сайн дурын ажлуудад чиглэсэн тусдаа бүтээгдэхүүн гаргахаар төлөвлөж байна. Одоогоор ажлын зар оруулах үедээ дээрх сонголтуудыг хийх боломжтой. </p><p>Энэ жил бид Монгол дахь хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлтийн тухай олон улсын жишигт нийцсэн цогц судалгааг хийхээс гадна, цаашид олон улсын зах зээлд гарахаар том зорилготой ажиллаж байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эрсдэл</h3><p></p><p>Шинээр үйл ажиллагаа эрхэлж буй стартап төслийн хувьд хэрэглэгчдэд танигдана, зах зээлд өрсөлдөнө гэдэг эхэндээ амаргүй байсан. Байгууллагуудын хувьд манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэх, хамтарч ажиллах сонирхол ихтэй байдаг. Харин ажил хайж буй хэрэглэгчдэд хүрэх, платформоо таниулах амаргүй ажил. Гэхдээ бидний хийсэн томоохон маркетингийн ажлууд амжилттай болсны үр дүнд Worki гэхэд олон хүмүүс мэддэг болжээ.</p><p><br></p> <blockquote><p><b>Worki </b>апп татах холбоос: <a href="https://apps.apple.com/us/app/worki-mn/id1583725068" target="_blank">App Store</a> / <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=mn.ailab.mtn" target="_blank">Google play </a></p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Нэг талаас шаардлагад нийцсэн ажилтан олох, нөгөө талаас санаа сэтгэлд тохирсон байгууллага, ажлын байр эрж хайхад тулгардаг бүх л бэрхшээлийг цогцоор нь шийдсэн Worki платформын хамт олныг ээлжит нийтлэлээрээ онцолж байна. Worki апп нь залуу мэргэжилтэн, ажил хайгч, оюутан залуус хэн бүхэнд өсөж дэвших, карьераа бүтээх орон зайг бий болгож, өөрт тохирсон ажлаа олоход нь тусалдаг. Нэр : Worki Хаяг: Твин Таур I, 13 давхар Чиглэл : Хөдөлмөр зуучлал, хүний нөөц Үүсгэн байгуулагч : Mongolia Talent Network ХХК Үүсгэн байгуулагдсан он : 2022 он нэгдүгээр сар Холбоос: Worki (Фэйсбүүк) Worki.mn (Инстаграм) Worki.mn (Вэб) Дэд захирал А.Индра Сэдэл Worki бол Mongolia Talent Network компанийн анхны дижитал бүтээгдэхүүн. Манай компани хүний нөөц зуучлалын чиглэлээр 11 дэх жилдээ ажиллаж байна. Бид харилцагчдынхаа шаардлагын дагуу С түвшин буюу ахлах болон удирдах түвшний ажлын байранд тохирох талентыг хайдаг. Харин зах зээлд C түвшнээс доош ажлын байранд хөдөлмөр зуучлалын дижитал платформ хомс байгааг анзаарч, 2020 оны дөрөвдүгээр сард гурван хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр Worki төсөл анх эхэлсэн. Төсөл маань өнгөрсөн оны 1-р сарын 10-нд албан ёсоор нээлтээ хийж хэдийнээ нэг жил өнгөрчээ. Төслийг ахалж ажилласан миний хувьд 2012 оноос хойш хүний нөөцийн чиглэлээр ажиллаж байгаа туршлагатай. Хүний нөөцийн мэргэжилтэн бүрд хүссэн авьяас, ур чадвартай талентыг сонгон шалгаруулж ажилд авна гэдэг чамгүй сорилттой ажил байдаг. Харин Worki энэ ажлыг хөнгөвчилж байгууллагын хайж буй шаардлагад тохирсон ажилтныг олж өгдөг дижитал платформ юм. Төсөл эхлэхийн өмнө бид судалгаа хийж, залуусын дунд ажилд ороход танил тал харах, олон жилийн туршлага шаардах, шинэ боломжуудын мэдээлэл хомс байх зэрэг асуудлууд байгааг олж мэдсэн. Тиймээс Worki -ийг Монголын өнөөгийн нийгэмд ажилд ороход бодитоор тулгардаг асуудлуудыг цогцоор шийдэхээр бүтээсэн. Ялгарал Ажлын байрны зарын дагуу хүний нөөцийн ажилчдад маш олон хүсэлт ирдэг. Тэдгээртэй нэг бүрчлэн уншиж танилцан, тохирох хүнийг ярилцлагад урьж дараагийн шатад бүртгэдэг. Яг энэ шатлалыг Worki апп хөнгөвчилж хиймэл оюун ухаанаар шийдсэн. Хүний нөөц заавал хүсэлт нэг бүртэй танилцалгүйгээр ажлын байрны шаардлагад хамгийн их нийцэж буй өргөдлийг эхлээд үзэх боломжтой. Нөгөө талдаа ажил хайгчийн хувьд энэ ажил өөрт нь хэдэн хувь тохирох вэ гэдгийг мэдэж болно. Worki гэж юу вэ? Карьераа бүтээх дижитал талбар. нэр Бидний нэрийг сонсоод л ажлын байр, карьертай холбоотой юм байна гэдгийг ойлгоосой хэмээн work, job, career зэрэг үгнүүдээр олон санаа дэвшүүлж баг дотроо хэлэлцсэн. Хамгийн анх хүмүүст сонсголонтой байх үүднээс Worky гэж нэрлэсэн. Энэ нэрээрээ домэйн авах гэтэл хэдийнээ өөр эзэнтэй болсон байсан учир бид нэрээ бүтнээр нь солих уу, яах уу гэж ярилцсаны эцэст одоогийн Worki нэр маань гарч ирсэн. Одоо бодоход Worki гэсэн лого маань илүү зохисон санагддаг юм. Одоо Оны өмнөхөн бид 11 дүгээр сард сонгон шалгаруулалтын шалгалт авах боломжийг нэмсэн. Сонгон шалгаруулалтад зөвхөн ярилцлага хийх бус ажил горилогчдоос зан төлөв, ур чадвар, аналитикийн тест авах хэрэгцээ байдаг. Одоогоор дөрвөн төрлийн тест бий. Үүнийгээ улам сайжруулж, өргөн сонголттой болгохоор хөгжүүлж байна. Томоохон байгууллага, компаниуд брэнд, нэр хүндээрээ хэдийн танигдсан байдаг тул ажил горилогчдыг татдаг. Гэтэл жижиг стартап, компаниудад хүний нөөцөө бүрдүүлэх нь тун амаргүй ажил. Тиймээс бид жижиг дунд бизнесүүдэд тодорхой хугацаанд манай платформыг ашиглах боломж олгохоор ярилцаж байна. Баг Борлуулалт, маркетинг, бизнес хөгжүүлэлт, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, санхүү чиглэлийн 18 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Энэ жил багаа улам тэлж олуулаа болох төлөвлөгөөтэй байна. Ирээдүй Хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдийн ажлыг улам хөнгөвчлөх боломжуудыг нэмэгдүүлэх зорилгоор бусад хүний нөөцийн системтэй интеграци хийх ажлыг оны эхний улиралд багтаахаар төлөвлөсөн. Бүтэн цагийн ажилтай боловч зав чөлөөтэй үедээ ажиллаж нэмэлт орлого олох, ур чадвараа нэмэгдүүлэх сонирхолтой хүмүүс цөөнгүй байдаг. Тиймээс үүнийг дэмжиж freelance, цагийн ажил, дадлагын болон сайн дурын ажлуудад чиглэсэн тусдаа бүтээгдэхүүн гаргахаар төлөвлөж байна. Одоогоор ажлын зар оруулах үедээ дээрх сонголтуудыг хийх боломжтой. Энэ жил бид Монгол дахь хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлтийн тухай олон улсын жишигт нийцсэн цогц судалгааг хийхээс гадна, цаашид олон улсын зах зээлд гарахаар том зорилготой ажиллаж байна. Эрсдэл Шинээр үйл ажиллагаа эрхэлж буй стартап төслийн хувьд хэрэглэгчдэд танигдана, зах зээлд өрсөлдөнө гэдэг эхэндээ амаргүй байсан. Байгууллагуудын хувьд манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэх, хамтарч ажиллах сонирхол ихтэй байдаг. Харин ажил хайж буй хэрэглэгчдэд хүрэх, платформоо таниулах амаргүй ажил. Гэхдээ бидний хийсэн томоохон маркетингийн ажлууд амжилттай болсны үр дүнд Worki гэхэд олон хүмүүс мэддэг болжээ. Worki апп татах холбоос: App Store / Google play
Нэг талаас шаардлагад нийцсэн ажилтан олох, нөгөө талаас санаа сэтгэлд тохирсон байгууллага, ажлын байр эрж хайхад тулгардаг бүх л бэрхшээлийг цогцоор нь шийдсэн Worki платформын хамт олныг ээлжит нийтлэлээрээ онцолж байна. Worki апп нь залуу мэргэжилтэн, ажил хайгч, оюутан залуус хэн бүхэнд өсөж дэвших, карьераа бүтээх орон зайг бий болгож, өөрт тохирсон ажлаа олоход нь тусалдаг. **Нэр**: Worki **Хаяг:** Твин Таур I, 13 давхар **Чиглэл**: Хөдөлмөр зуучлал, хүний нөөц **Үүсгэн байгуулагч**: Mongolia Talent Network ХХК **Үүсгэн байгуулагдсан он**: 2022 он нэгдүгээр сар **Холбоос:** Worki (Фэйсбүүк) Worki.mn (Инстаграм) Worki.mn (Вэб) Дэд захирал А.Индра ### Сэдэл Worki бол Mongolia Talent Network компанийн анхны дижитал бүтээгдэхүүн. Манай компани хүний нөөц зуучлалын чиглэлээр 11 дэх жилдээ ажиллаж байна. Бид харилцагчдынхаа шаардлагын дагуу С түвшин буюу ахлах болон удирдах түвшний ажлын байранд тохирох талентыг хайдаг. Харин зах зээлд C түвшнээс доош ажлын байранд хөдөлмөр зуучлалын дижитал платформ хомс байгааг анзаарч, 2020 оны дөрөвдүгээр сард гурван хүний бүрэлдэхүүнтэйгээр Worki төсөл анх эхэлсэн. Төсөл маань өнгөрсөн оны 1-р сарын 10-нд албан ёсоор нээлтээ хийж хэдийнээ нэг жил өнгөрчээ. Төслийг ахалж ажилласан миний хувьд 2012 оноос хойш хүний нөөцийн чиглэлээр ажиллаж байгаа туршлагатай. Хүний нөөцийн мэргэжилтэн бүрд хүссэн авьяас, ур чадвартай талентыг сонгон шалгаруулж ажилд авна гэдэг чамгүй сорилттой ажил байдаг. Харин Worki энэ ажлыг хөнгөвчилж байгууллагын хайж буй шаардлагад тохирсон ажилтныг олж өгдөг дижитал платформ юм. Төсөл эхлэхийн өмнө бид судалгаа хийж, залуусын дунд ажилд ороход танил тал харах, олон жилийн туршлага шаардах, шинэ боломжуудын мэдээлэл хомс байх зэрэг асуудлууд байгааг олж мэдсэн. Тиймээс Worki -ийг Монголын өнөөгийн нийгэмд ажилд ороход бодитоор тулгардаг асуудлуудыг цогцоор шийдэхээр бүтээсэн. ### Ялгарал Ажлын байрны зарын дагуу хүний нөөцийн ажилчдад маш олон хүсэлт ирдэг. Тэдгээртэй нэг бүрчлэн уншиж танилцан, тохирох хүнийг ярилцлагад урьж дараагийн шатад бүртгэдэг. Яг энэ шатлалыг Worki апп хөнгөвчилж хиймэл оюун ухаанаар шийдсэн. Хүний нөөц заавал хүсэлт нэг бүртэй танилцалгүйгээр ажлын байрны шаардлагад хамгийн их нийцэж буй өргөдлийг эхлээд үзэх боломжтой. Нөгөө талдаа ажил хайгчийн хувьд энэ ажил өөрт нь хэдэн хувь тохирох вэ гэдгийг мэдэж болно. ### Worki гэж юу вэ? Карьераа бүтээх дижитал талбар. ### нэр Бидний нэрийг сонсоод л ажлын байр, карьертай холбоотой юм байна гэдгийг ойлгоосой хэмээн work, job, career зэрэг үгнүүдээр олон санаа дэвшүүлж баг дотроо хэлэлцсэн. Хамгийн анх хүмүүст сонсголонтой байх үүднээс Worky гэж нэрлэсэн. Энэ нэрээрээ домэйн авах гэтэл хэдийнээ өөр эзэнтэй болсон байсан учир бид нэрээ бүтнээр нь солих уу, яах уу гэж ярилцсаны эцэст одоогийн Worki нэр маань гарч ирсэн. Одоо бодоход Worki гэсэн лого маань илүү зохисон санагддаг юм. ### Одоо Оны өмнөхөн бид 11 дүгээр сард сонгон шалгаруулалтын шалгалт авах боломжийг нэмсэн. Сонгон шалгаруулалтад зөвхөн ярилцлага хийх бус ажил горилогчдоос зан төлөв, ур чадвар, аналитикийн тест авах хэрэгцээ байдаг. Одоогоор дөрвөн төрлийн тест бий. Үүнийгээ улам сайжруулж, өргөн сонголттой болгохоор хөгжүүлж байна. Томоохон байгууллага, компаниуд брэнд, нэр хүндээрээ хэдийн танигдсан байдаг тул ажил горилогчдыг татдаг. Гэтэл жижиг стартап, компаниудад хүний нөөцөө бүрдүүлэх нь тун амаргүй ажил. Тиймээс бид жижиг дунд бизнесүүдэд тодорхой хугацаанд манай платформыг ашиглах боломж олгохоор ярилцаж байна. ### Баг Борлуулалт, маркетинг, бизнес хөгжүүлэлт, бүтээгдэхүүн хөгжүүлэлт, санхүү чиглэлийн 18 хүний бүрэлдэхүүнтэй ажилладаг. Энэ жил багаа улам тэлж олуулаа болох төлөвлөгөөтэй байна. ### Ирээдүй Хүний нөөцийн мэргэжилтнүүдийн ажлыг улам хөнгөвчлөх боломжуудыг нэмэгдүүлэх зорилгоор бусад хүний нөөцийн системтэй интеграци хийх ажлыг оны эхний улиралд багтаахаар төлөвлөсөн. Бүтэн цагийн ажилтай боловч зав чөлөөтэй үедээ ажиллаж нэмэлт орлого олох, ур чадвараа нэмэгдүүлэх сонирхолтой хүмүүс цөөнгүй байдаг. Тиймээс үүнийг дэмжиж freelance, цагийн ажил, дадлагын болон сайн дурын ажлуудад чиглэсэн тусдаа бүтээгдэхүүн гаргахаар төлөвлөж байна. Одоогоор ажлын зар оруулах үедээ дээрх сонголтуудыг хийх боломжтой. Энэ жил бид Монгол дахь хөдөлмөрийн зах зээлийн өөрчлөлтийн тухай олон улсын жишигт нийцсэн цогц судалгааг хийхээс гадна, цаашид олон улсын зах зээлд гарахаар том зорилготой ажиллаж байна. ### Эрсдэл Шинээр үйл ажиллагаа эрхэлж буй стартап төслийн хувьд хэрэглэгчдэд танигдана, зах зээлд өрсөлдөнө гэдэг эхэндээ амаргүй байсан. Байгууллагуудын хувьд манай бүтээгдэхүүнийг хэрэглэх, хамтарч ажиллах сонирхол ихтэй байдаг. Харин ажил хайж буй хэрэглэгчдэд хүрэх, платформоо таниулах амаргүй ажил. Гэхдээ бидний хийсэн томоохон маркетингийн ажлууд амжилттай болсны үр дүнд Worki гэхэд олон хүмүүс мэддэг болжээ. > **Worki** апп татах холбоос: App Store / Google play
https://unread.today/c/10x10-high-school
10 ертөнц, 10 өнцөг
Burtguljin Enkhbat
2022-04-21T00:00:00
4 сарын 21, 2022
Ахлах ангийнхны 10 ертөнц, 10 өнцөг
<div class="article-body"> <p dir="ltr">Хүний амьдралын хамгийн гэнэн цагаахан хийгээд хариуцлагатай цаг хугацааг туулж буй ахлах ангийнхан бол бидний ээлжит дугаарын гол дүрүүд. Хүсэл мөрөөдөл, зорилго тэмүүлэл, нийгмийн эмзэг сэдвүүдийн талаар тэдэнтэй товчхон хөөрөлдсөн яриаг маань уншигч та таалан болгооно уу.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">i. б.оюу-эрдэнэ, хөгжим бүжгийн коллеж, төгөлдөр хуурын анги<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b8dfe95d0b5ca8b0d87a67487943aefc.jpg"></p><p></p><p><br></p><p dir="ltr">Манай гэр бүлийнхэн бүгдээрээ урлагийн хүмүүс. Өвөө удирдаач, ээж бүжигчин, эмээ дуучин мэргэжилтэй. Ухаан орсон цагаасаа л би өвөөгийн төгөлдөр хуурын аян дээр эмээ дуулж байхыг харж өссөн болохоор хөгжим гэдэг тэр чигтээ миний амьдралын хамгийн эрхэм зүйлсийн нэг. Намайг дуу хөгжимд дуртай болохыг өвөө маань ажиглан хараад урлагтай ойр хүн болгоё хэмээн шийдэж ХБК-ийн төгөлдөр хуурын ангид оруулснаар 12 жил энэ мэргэжлээр суралцаж байна. </p><p>Манай сургууль нэгдүгээр ангиасаа л мэргэжлээ сонгоод явдаг онцлогтой. Миний хувьд гэвэл энэ жил ахлах ангиа төгсөөд ая зохиогч мэргэжлээр үргэлжлүүлэн суралцах болно. Ахлах ангиасаа би өөрийгөө мэргэжлийн төгөлдөр хуурчаас илүүтэй ая зохиох дуртай гэдгээ анзаарч харсан юм л даа. Ойрын жилүүдэд энэ мөрөөдлөө биелүүлж, чадварлаг хөгжмийн зохиолч болохын төлөө хичээнгүйлэн хөдөлмөрлөнө. Манай ээж үргэлж “Хүссэн зүйлдээ чин сэтгэлээ зориул” гэж хэлдэг юм. Олон зүйлд сатаарахгүйгээр мөрөөдлийнхөө төлөө зүрх сэтгэлээ зориулбал таван жилийн дараа гэхэд олон хүний аманд аялагдсан алдартай хөгжмийн бүтээл зохиож чадна гэдэгтээ итгэлтэй байна. </p> <blockquote><p>"Хүссэн зүйлдээ чин сэтгэлээ зориул."</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ii. А.ЭГШИГЛЭН, АШУҮИС-ИЙН ЛИЦЕЙ, 11-Р АНГИ <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/93b55ace84825835db2137792b8869f0.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Би багаасаа психологи, сэтгэл судлалд сонирхолтой байсан учраас Анагаахын их сургуульд сэтгэл заслын эмчээр суралцах хүсэлтэй байгаа. Хэрвээ их сургуульд элсэж орвол резидент эмчийнхээ хугацаатай нийлээд тасралтгүй найман жил суралцах тул ахлах ангиа төгсөөд заавал "gap year" авна гэж төлөвлөсөн. Тэр хугацаандаа өөрийгөө хувь хүн талаас нь хөгжүүлж, олон зүйлсийг туршиж үзмээр байна. </p><p>Хөл хорионы үеэр би урьд хожид үзэж байгаагүйгээр их анимэ үзсэн. Төрөл бүрийн сэдэвтэй анимэ үзэх тусам өөрийгөө зураг зурах, ялангуяа манга зурах сонирхолтой гэдгээ олж мэдсэн. Түрүү жилийн шинэ жилээр ipad бэлгэнд аваад дижитал зургийн онлайн сургалтад хамрагдаж, зурах чадвараа алхам алхмаар сайжруулаад л байгаа. Хэзээ нэгэн цагт сэтгэл заслын эмчээр суралцсаныхаа дараа манга зурах боломж тохиох ч юм бил үү. Японы ихэнх манга хүний сэтгэлийн нарийн асуудал дээр тулгуурласан байдаг болохоор сэтгэл зүйгээр мэргэших нь манга зураачийн хувьд харин ч давуу тал болж магад. <br></p><p>Энэ нийгмээс хамгийн жигшдэг зүйлс гэвэл хариуцлага алдсан хүнд тохирох шийтгэлийг нь оногдуулж чаддаггүй, хариуцлагагүй байдал болон авилгаар ямар ч муухай үйл явдлыг засаж залруулах боломжтой шударга бус тогтолцоо. Гэхдээ миний үеийн залуучууд их ухаалаг болсон болохоор төд удалгүй энэ мэтийн муухай зүйлс засагдаад, бид бүгдээрээ эх орондоо сайхан амьдрах цаг ирнэ ээ гэдэгт итгэлтэй байна. </p> <blockquote><p>"Миний үеийн залуучууд их ухаалаг болсон болохоор төд удалгүй бид бүгдээрээ эх орондоо сайхан амьдрах цаг ирнэ ээ гэдэгт итгэлтэй байна."</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">iii. Б.АЛТАНГЭРЭЛ, БАЯНХОНГОР АЙМАГ, БАЯНХОНГОР СУМ, 12-Р АНГИ <div><br><div><br></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/f69f2a730bf32af1f1bab927ec8c5153.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Багадаа гадаадын улс орнуудаар аялж, онгоцоор дүүлэн нисэхийг мөрөөддөг байснаа тодхон санадаг юм. Одоо ч тэр хүсэл мөрөөдлөө гээлгүй гадаадад амьдарч, ажиллахыг хүсдэг. Тиймдээ ч гадаад орон судлал, ялангуяа япон хэл шинжлэлийн чиглэлээр мэргэжил эзэмших төлөвлөгөөтэй байгаа. Мөн маркетингийн менежер гэх сонирхолтой мэргэжлээр заавал суралцаж, ажиллахыг хүсэж байна. Миний хувьд гадаад улсад тодорхой хэмжээний амьдралын туршлага, мэргэжлийн ур чадвар эзэмшээд эх орондоо сайхан амьдрах хүсэл, зорилготой. Ер нь өсөж томрох тусам эх орноо хайрлах, нутаг орондоо амьдрах хүсэл нэмэгдээд байгаа шүү. </p><p>Хөл хорионд байсан хоёр жил надад эсрэгээрээ таалагдсан. Хэдийгээр хичээл хийх эрч буурсан ч өөрийгөө танин мэдэх, шинэ хоббитой болох боломж байсан гэж хардаг. Гар утсан дээрээ бичлэг эвлүүлж олон төрлийн жижиг контент туршилтаар хийн, нийгмийг хамарсан аян болоод уралдаан тэмцээнүүдэд ч бүтээлээ хүргээд амжсан. Чин үнэнийг хэлэхэд үеийн найзуудад маань хүсэл тэмүүлэл дүүрэн байгаа. Өөрсдийгөө хөгжүүлэх тал дээр анхаарч мэдлэг чадвартай боловсон хүчин болохоор тэмүүлж байгаа гэдэгт нь эргэлзэхгүй байна. Эцэст нь хэлэхэд ЭЕШ бол эцсийн зогсоол биш шүү найзууд аа! Оюутан болоод бүгд л ижил гараанаас эхэлнэ. Бид бүгдийг цоо шинэ ертөнц хүлээж байгаа. </p> <blockquote><p dir="ltr">“ЭЕШ бол эцсийн зогсоол биш шүү найзууд аа! Оюутан болоод бүгд л ижил гараанаас эхэлнэ. Бид бүгдийг цоо шинэ ертөнц хүлээж байгаа.”</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">IV. б.энхтуяа, өвөрхангай аймаг, бат-өлзий сум, 12-р анги<div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/b7681a26964d615adae1205f5aba2a5d.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Манай гэр бүлээс аав, эгч хоёр маань цагдаа мэргэжилтэй. Балчир охин байх үеэсээ л тэднийг дэргэдээс нь харж ажил мэргэжлийнх нь үнэ цэн, сайн сайхан болоод саар муу талыг нь мэдэрч өссөн. Тэдэн шигээ мэргэжилтэй болохыг хүссэн ч эмэгтэй элсэгч авахаа больсон учраас шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх чиглэлээр суралцах шийдвэр гаргаад байгаа.<br></p><p>Өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд хөл хорионы нөхцөл байдал биднийг чамгүй сорьсон гэж бодож байна. Теле хичээл тогтмол орж байсан ч би гэлтгүй манай үеийнхэн, биднээс дүү хүүхдүүд ч хичээлийн хоцрогдолд орсон нь үнэн. Хэдий танхимаар суралцаж хоцорсон агуулгаа нөхөхийн тулд сурагчдын зүгээс, багш сургуулийн талаас хамтран ажиллаж байгаа ч бүхэл бүтэн хоёр жил гэдэг бидний хувьд тийм ч хялбар биш байгаа. Хэрэв хоёр жилийн өмнөх өөртөө зөвлөгөө хэлэх боломж олдвол “Хийх зүйлээ цаг тухайд нь хийж, зорилгоо тодорхойлон цаг мөч бүрийг үр бүтээлтэй өнгөрөөгөөрэй” гэж хэлмээр байна.<br></p><p>Мөн энэхүү ярилцлагаар заавал хэлэхийг хүсэж байгаа нэг зүйл бий. Миний бодлоор хичээлээс урьтаж анхаарах ёстой зүйл бол төлөвшил. Тиймээс эцэг эх, багш сурган хүмүүжүүлэгч гээд биднийг амьдралын ухаанд сургаж, хөтөлдөг та бүхнийг юун түрүүнд хүүхдийнхээ хувь хүний төлөвшил, хүмүүжилд анхаараасай гэж хүсэж байна. Сайн бие хүн болж төлөвшсөн цагт хичээн суралцах нь гарцаагүй шүү дээ. </p> <blockquote><p dir="ltr">“Миний бодлоор хичээлээс урьтаж анхаарах ёстой зүйл бол төлөвшил. Сайн бие хүн болж төлөвшсөн цагт хичээн суралцах нь гарцаагүй шүү дээ.”</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">v. у.энхчимэг,  нийслэлийн 29-р сургууль, 12-р анги <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/39596c3e3926e440d2e42c66a32566fc.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Би удахгүй сургуулиа төгсөөд зураглаач мэргэжлээр СУИС-д элсэн орно хэмээн зорьж байгаа. Энэ мэргэжлийг сонгосон шалтгаан гэвэл нэг талаас миний сонирхол, нөгөө талдаа миний онцлогт тохирсон мэргэжил гэж харж байгаа юм. Камертай ажиллах, дүрс эвлүүлэх гээд өдөр тутамдаа зураглаач хүн техниктэй харьцах нь элбэг болохоор сонсголын харилцаа харьцангуй бага байх болов уу. </p><p>Хэрвээ төлөвлөснийхөө дагуу энэ мэргэжлээрээ суралцаад ажлын байран дээр гарвал сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүс дундаас анхны зураглаач мэргэжил эзэмшсэн хүн болох байх. Сонсгол, хэл ярианы бэрхшээлтэй ч гэсэн хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэж чадвал хүссэн мэргэжлээ эзэмшиж болно гэдгийг сургуулийнхаа дүү нарт харуулахыг хүсэж байна. </p> <blockquote><p dir="ltr">"Сонсгол, хэл ярианы бэрхшээлтэй ч гэсэн хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэж чадвал хүссэн мэргэжлээ эзэмшиж болно гэдгийг сургуулийнхаа дүү нарт харуулахыг хүсэж байна."</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">vi. ш.золбоо, <span class="heading14 text-blue text-bold" id="js-heading-5" style="margin: 0px; line-height: 24px;">НИЙСЛЭЛИЙН 29-Р СУРГУУЛЬ, 12-Р АНГИ </span><div> <div><div><br></div></div></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/de784b6b58440a84675310a069862882.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Манай улсад аль хэдийнээ баригдаад дууссан болон шинээр баригдаж буй орон сууцны хотхон, оффисын барилгуудын бараг 99 хувь нь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст зориулагдаагүй, стандартын бус барилгууд байдаг. Би өөрөө тусгай хэрэгцээтэй иргэн учраас хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлгүй эдгээр барилгуудыг хараад сэтгэл үнэхээр их өвддөг юм. Адаглаад л тусгай хэрэгцээт хүүхдүүд сурдаг 29, 116-р сургуулийн эргэн тойрны орчин сурагчдад үнэхээр ээлгүй. Хүүхэд ямар нэгэн том хүний тусламжгүй чөлөөтэй зам гараад гэр лүүгээ харих, сургалтад явах ямар ч боломжгүй. <br></p><p>Тийм ч болохоор би архитектур болохоор шийдсэн. Би шугам зураг, компьютерын хэрэглээний хичээлүүддээ сонирхолтой болохоор энэ мэргэжлээр сайн сурч чадна гэдэгтээ итгэлтэй байгаа. Ирээдүйд чадварлаг архитектур болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлтэй орон сууцны хотхоны төсөлд гар бие оролцмоор байна. </p> <blockquote><p>"Ирээдүйд чадварлаг архитектур болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлтэй орон сууцны хотхоны төсөлд гар бие оролцмоор байна."</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>vii. г.тЭРГЭЛ, "шинэ-үе" сургууль, 11-р анги <br></div><div><br></div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/adc4d373dd18152c2bbe26a41bdf6ce4.png"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Хөл хорионы хоёр жилд хийж бүтээсэн хамгийн том зүйл маань <a href="https://www.instagram.com/teddys_crochetandknit/" target="_blank">миний хувийн бизнес</a>. Дунд ангид би технологийн хичээл дээрээ анх хос зүүгээр нэхэж сурсан юм. Харин ковидын үеэр энэ чадвараа ашиглаад өөртөө зориулж ганц, хоёр зүйл нэхсэн чинь эргэн тойрны хүмүүс "Хаанаас авсан юм бэ, яасан хөөрхөн хэлбэр хийцтэй юм" гэж магтахаар нь тэрүүхэндээ урамшаад шууд нэхмэл бүтээгдэхүүн борлуулдаг жижигхэн бизнесээ эхлүүлсэн түүхтэй. </p><p>Анхандаа хангалттай захиалга орж ирэхгүй, хүмүүст сайн танигдаж чадахгүй гэх мэт бага зэргийн бэрхшээл тулгарч байсан бол одоо нэг жилийн ойн дээрээ манай дэлгүүр энэ зах зээл дээр хангалттай байр сууриа олж чадсан гэж бодож байгаа. Ээж аав хоёр миний сонирхлыг бүрэн дүүрэн дэмжээд эхлэлтийн хөрөнгө өгсөн болохоор тэднийхээ итгэлийг алдахгүй гэсэн тууштай хичээсэн хичээл зүтгэл маань ч бас нөлөөлсөн болов уу. <br></p><p>Хэрэглэгчидтэй харилцах, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, хүргэлт хийх, материал татан авах гээд бизнесийнхээ бүх үйл явцыг би дангаараа хариуцдаг болохоор энэ нэг жилийн хугацаанд өөрийгөө олон талаас нь нээн хөгжүүлж, туршлага суусан. Цаашлаад ойрын ирээдүйд өөрийнхөө ЖДҮ-г илүү томруулах хүсэл сонирхолтой байгаа болохоор бизнес менежментийн чиглэлээр суралцана хэмээн төлөвлөж байна. <br></p><p>Боловсролын тэгш бус байдал бол намайг эмзэглүүлдэг зүйлсийн нэг. Дунд сургуулийн хүүхэд бүр хувийн сургуульд суралцаж чадахгүй, тийм боломж нь ч байхгүй. Гэтэл улсын сургуульд гадаад хэлний хичээл маш хангалтгүй ордог. Англи хэлээр чөлөөтэй мэдээлэл авч чадахгүй байгаа хүүхэд дэлхий даяар болж буй шинэ соргог бүх үйл явдлаас хоцрох нь ойлгомжтой. Улмаар зөвхөн монгол дотроо л сэтгэнэ гэсэн үг. Ирээдүйд арван жилийн бүх хүүхдүүдэд англи хэлний хичээлийг хангалттай өндөр ур чадвартай багш нар заагаасай гэж хүсэж байна.</p> <blockquote><p>"Ирээдүйд арван жилийн бүх хүүхдүүдэд англи хэлний хичээлийг хангалттай өндөр ур чадвартай багш нар заагаасай гэж хүсэж байна."</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">viii. ө.хонгорзул, "томүжин"  сургууль, 11-р анги <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/0a0d963c7ddbd3965a1bae8695abc475.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Би дунд ангиа төгсөх хүртлээ Говьсүмбэр аймагт суралцаж байгаад ахлах ангид ордог жилээ "Томүжин" сургуулийн тэтгэлэгт хөтөлбөрт тэнцэн хотод орж ирсэн юм. </p><p dir="ltr"> Тухайн үед ээж, аавдаа хэлэлгүй өөрөө толгой мэдээд өргөдөл илгээж байлаа. Харин сургуульдаа тэнцээд дээр нь тэтгэлэг авч чадсан учраас тэр хоёр маань охиныхоо мөрөөдлийг дэмжсэн дээ. Бусдаар бол дөнгөж 16 настай жаахан хүүхдийг хот руу ганцааранг нь явуулахаас санаа зовсон нь мэдээж. Ер нь бол Томүжинд тэнцэж чадсан нь миний амьдралд үнэхээр том өөрчлөлт авчирсан. Шинэ газар, шинэ амьдрал гээд өөрийгөө сорьсон үе олон байсан тул одоо би аливаа зүйлийг хийхдээ огт айдаггүй болсон юм шиг ээ. </p><p>Инээдтэй нь гэвэл, сургуульдаа ороод дөнгөж хоёр сар болов уу үгүй юу улс даяараа хөл хорионд орсны улмаас ирэх жилийнх нь хавар хүртэл би гэртээ байж, онлайнаар хичээлээ үзсэн. Уг нь бол хотод зөндөө олон найзуудтай болж, гоё газруудаар зугаална гэсэн төсөөлөлтэй ирсэн байхгүй юу. Сайн тал нь хөл хорионы тэрхүү хугацаанд англи хэлээ хангалттай сайжруулж чадсан шүү. <br></p><p>Би өөрийгөө эх оронч үзэлтэй гэж боддог. Нэгэнтээ л энэ улсад манай дүү нар, гэр бүлийнхэн амьдрах нь тодорхой тул гадаадад өндөр боловсрол эзэмшээд хайртай хүмүүсийнхээ амьдрах орчинг илүү сайхан болгохын төлөө хичээнэ. Япон, Солонгосчууд ядуу байх үедээ “Энэ бол миний газар нутаг, би өөрөө эзэн нь шүү” гэх сэтгэлээр улсаа хөгжүүлэхийн төлөө хөдөлмөрлөсөн гэдэг шүү дээ. Тэрэн шиг бид ч гэсэн хүний газар амьдарч байгаа мэт сэтгэлгээнээсээ салж гэмээнэ Монгол Улс хурдан хөгжинө. </p> <blockquote><p> "Нэгэнтээ л энэ улсад манай дүү нар, гэр бүлийнхэн амьдрах нь тодорхой тул гадаадад өндөр боловсрол эзэмшээд хайртай хүмүүсийнхээ амьдрах орчинг илүү сайхан болгохын төлөө хичээнэ." </p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ix. г.эрхэмбилэг, нийслэлийн 5-р сургууль, 12-р анги <div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/cb3032a5f360689e1d3f1661eaf7f719.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Энэ жил ЭЕШ-аа өгөөд МУИС-д сэтгэл судлаачаар суралцах төлөвлөгөөтэй байгаа. Би асуудал шийдвэрлэх дуртай, тархи судлалд сонирхолтой. Дээрээс нь сургуулийнхаа мэтгэлцээний клубт явдаг байсан гэдэг утгаараа энэ мэргэжил их ойр санагдаад сонгосон. </p><p>Хэрвээ надад ахлах ангид дөнгөж орж буй өөртөө хэдхэн үг хэлэх боломж олдвол бүх юмыг томоор харж шаналалгүйгээр аз жаргалтай байгаарай л гэж хэлмээр байна. Хэзээ биелэх нь тодорхой бус алс холын зорилго тавьчхаад түүндээ хүрэх гэж шаналахгүйгээр хором мөч бүхнийг мэдрэхийг хичээгээрэй. Хичээлээс өөр юм бодохгүй, яг тэдэн жилийн дараа тийм хүн болно гэсэн яг таг зорилго тавьчхаад явж байтал ямар нэгэн золгүй зүйл тохиолдвол онцгүй биз дээ, тийм ээ.<br></p><p>Хэрэв миний хүслээр болдог бол ЕБС-ийн багш нар маань "Та нар энийг л сурах ёстой" гэж хайрцаглагдахгүйгээр хүүхдүүдтэйгээ нээлттэй харилцдаг байгаасай. Хүүхдүүд нь ч багш нарыгаа хүндэлдэг, харилцан хүндлэлтэй байвал гоё шдээ. Багш нар бас сурагч нартаа хэлж буй үгэндээ анхаардаг байвал... Заримдаа эцэг эхгүй, өнчин хүүхдэд багш нар гэр бүлийнхнийхээ тухай бичиж ир гэх мэт мэдрэмжгүй даалгавар өгөхөөр өмнөөс нь үнэхээр их санаа зовдог.<br></p> <blockquote><p>"Хэзээ биелэх нь тодорхой бус алс холын зорилго тавьчхаад түүндээ хүрэх гэж шаналаад байхгүйгээр хором мөч бүхнийг мэдрэхийг хичээгээрэй."</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>x. ж.золбоо, gap year</div><div><br></div></h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/773648fac83fcf3a1152f068390f5daa.jpg"></p><p></p><p dir="ltr"><br></p><p dir="ltr">Өөрийнхөө хүсэл сонирхлыг олохын тулд нөгөө талдаа өөрийгөө яг хэн юм бэ гэдгийг таньж мэдэхийн төлөө их сургуульд элсэн оролгүйгээр нэг жилийн завсарлага авсан. Арван жилдээ хими, физик, математик, нийгмийн ухаан гээд бараг бүх хичээлийн сонгонд явсан ч хоржоонтой нь одоог хүртэл ирээдүйд суралцах мэргэжлээ хараахан олоогүй л явна.</p><p>Одоогоор би гадаадад суралцах бэлтгэлээ хангахын зэрэгцээ МСҮТ-д суралцаж байгаа. Ангидаа би чинь хамгийн нялх нь. Манай сургуулийн онцлог гэвэл суралцахынхаа хажуугаар шууд эзэмшсэн мэдлэгээ ажлын байран дээр турших боломжтой. Урьд нь есдүгээр ангиа төгсөөд хотод орж ирснийхээ дараа төрөл бүрийн сургалтад хамрагдаж, хажуугаар нь цагийн ажил хийдэг байсан болохоор өөрийгөө хэрэндээ амьдрал мэддэг, амьдралын ухаантай гэж боддог байсан ч ёстой худлаа байсан юм билээ. Ганцаараа санхүүгээ зохицуулаад, ажлын байран дээр төрөл бүрийн хүмүүстэй харьцах үед л жинхэнээсээ хөрсөн дээрээ бууж байгаа юм чинь. Одоо л дөнгөж жинхэнэ утгаараа бие дааж, хувь хүн талаасаа төлөвшиж байна.</p> <blockquote><p>"Ганцаараа санхүүгээ зохицуулаад, ажлын байран дээр төрөл бүрийн хүмүүстэй харьцах үед жинхэнэ утгаараа бие дааж, хувь хүн талаасаа төлөвшиж байна."</p> <cite><p>unread.media</p> </cite></blockquote> </div>
Хүний амьдралын хамгийн гэнэн цагаахан хийгээд хариуцлагатай цаг хугацааг туулж буй ахлах ангийнхан бол бидний ээлжит дугаарын гол дүрүүд. Хүсэл мөрөөдөл, зорилго тэмүүлэл, нийгмийн эмзэг сэдвүүдийн талаар тэдэнтэй товчхон хөөрөлдсөн яриаг маань уншигч та таалан болгооно уу. i. б.оюу-эрдэнэ, хөгжим бүжгийн коллеж, төгөлдөр хуурын анги Манай гэр бүлийнхэн бүгдээрээ урлагийн хүмүүс. Өвөө удирдаач, ээж бүжигчин, эмээ дуучин мэргэжилтэй. Ухаан орсон цагаасаа л би өвөөгийн төгөлдөр хуурын аян дээр эмээ дуулж байхыг харж өссөн болохоор хөгжим гэдэг тэр чигтээ миний амьдралын хамгийн эрхэм зүйлсийн нэг. Намайг дуу хөгжимд дуртай болохыг өвөө маань ажиглан хараад урлагтай ойр хүн болгоё хэмээн шийдэж ХБК-ийн төгөлдөр хуурын ангид оруулснаар 12 жил энэ мэргэжлээр суралцаж байна. Манай сургууль нэгдүгээр ангиасаа л мэргэжлээ сонгоод явдаг онцлогтой. Миний хувьд гэвэл энэ жил ахлах ангиа төгсөөд ая зохиогч мэргэжлээр үргэлжлүүлэн суралцах болно. Ахлах ангиасаа би өөрийгөө мэргэжлийн төгөлдөр хуурчаас илүүтэй ая зохиох дуртай гэдгээ анзаарч харсан юм л даа. Ойрын жилүүдэд энэ мөрөөдлөө биелүүлж, чадварлаг хөгжмийн зохиолч болохын төлөө хичээнгүйлэн хөдөлмөрлөнө. Манай ээж үргэлж “Хүссэн зүйлдээ чин сэтгэлээ зориул” гэж хэлдэг юм. Олон зүйлд сатаарахгүйгээр мөрөөдлийнхөө төлөө зүрх сэтгэлээ зориулбал таван жилийн дараа гэхэд олон хүний аманд аялагдсан алдартай хөгжмийн бүтээл зохиож чадна гэдэгтээ итгэлтэй байна. "Хүссэн зүйлдээ чин сэтгэлээ зориул." unread.media ii. А.ЭГШИГЛЭН, АШУҮИС-ИЙН ЛИЦЕЙ, 11-Р АНГИ Би багаасаа психологи, сэтгэл судлалд сонирхолтой байсан учраас Анагаахын их сургуульд сэтгэл заслын эмчээр суралцах хүсэлтэй байгаа. Хэрвээ их сургуульд элсэж орвол резидент эмчийнхээ хугацаатай нийлээд тасралтгүй найман жил суралцах тул ахлах ангиа төгсөөд заавал "gap year" авна гэж төлөвлөсөн. Тэр хугацаандаа өөрийгөө хувь хүн талаас нь хөгжүүлж, олон зүйлсийг туршиж үзмээр байна. Хөл хорионы үеэр би урьд хожид үзэж байгаагүйгээр их анимэ үзсэн. Төрөл бүрийн сэдэвтэй анимэ үзэх тусам өөрийгөө зураг зурах, ялангуяа манга зурах сонирхолтой гэдгээ олж мэдсэн. Түрүү жилийн шинэ жилээр ipad бэлгэнд аваад дижитал зургийн онлайн сургалтад хамрагдаж, зурах чадвараа алхам алхмаар сайжруулаад л байгаа. Хэзээ нэгэн цагт сэтгэл заслын эмчээр суралцсаныхаа дараа манга зурах боломж тохиох ч юм бил үү. Японы ихэнх манга хүний сэтгэлийн нарийн асуудал дээр тулгуурласан байдаг болохоор сэтгэл зүйгээр мэргэших нь манга зураачийн хувьд харин ч давуу тал болж магад. Энэ нийгмээс хамгийн жигшдэг зүйлс гэвэл хариуцлага алдсан хүнд тохирох шийтгэлийг нь оногдуулж чаддаггүй, хариуцлагагүй байдал болон авилгаар ямар ч муухай үйл явдлыг засаж залруулах боломжтой шударга бус тогтолцоо. Гэхдээ миний үеийн залуучууд их ухаалаг болсон болохоор төд удалгүй энэ мэтийн муухай зүйлс засагдаад, бид бүгдээрээ эх орондоо сайхан амьдрах цаг ирнэ ээ гэдэгт итгэлтэй байна. "Миний үеийн залуучууд их ухаалаг болсон болохоор төд удалгүй бид бүгдээрээ эх орондоо сайхан амьдрах цаг ирнэ ээ гэдэгт итгэлтэй байна." unread.media iii. Б.АЛТАНГЭРЭЛ, БАЯНХОНГОР АЙМАГ, БАЯНХОНГОР СУМ, 12-Р АНГИ Багадаа гадаадын улс орнуудаар аялж, онгоцоор дүүлэн нисэхийг мөрөөддөг байснаа тодхон санадаг юм. Одоо ч тэр хүсэл мөрөөдлөө гээлгүй гадаадад амьдарч, ажиллахыг хүсдэг. Тиймдээ ч гадаад орон судлал, ялангуяа япон хэл шинжлэлийн чиглэлээр мэргэжил эзэмших төлөвлөгөөтэй байгаа. Мөн маркетингийн менежер гэх сонирхолтой мэргэжлээр заавал суралцаж, ажиллахыг хүсэж байна. Миний хувьд гадаад улсад тодорхой хэмжээний амьдралын туршлага, мэргэжлийн ур чадвар эзэмшээд эх орондоо сайхан амьдрах хүсэл, зорилготой. Ер нь өсөж томрох тусам эх орноо хайрлах, нутаг орондоо амьдрах хүсэл нэмэгдээд байгаа шүү. Хөл хорионд байсан хоёр жил надад эсрэгээрээ таалагдсан. Хэдийгээр хичээл хийх эрч буурсан ч өөрийгөө танин мэдэх, шинэ хоббитой болох боломж байсан гэж хардаг. Гар утсан дээрээ бичлэг эвлүүлж олон төрлийн жижиг контент туршилтаар хийн, нийгмийг хамарсан аян болоод уралдаан тэмцээнүүдэд ч бүтээлээ хүргээд амжсан. Чин үнэнийг хэлэхэд үеийн найзуудад маань хүсэл тэмүүлэл дүүрэн байгаа. Өөрсдийгөө хөгжүүлэх тал дээр анхаарч мэдлэг чадвартай боловсон хүчин болохоор тэмүүлж байгаа гэдэгт нь эргэлзэхгүй байна. Эцэст нь хэлэхэд ЭЕШ бол эцсийн зогсоол биш шүү найзууд аа! Оюутан болоод бүгд л ижил гараанаас эхэлнэ. Бид бүгдийг цоо шинэ ертөнц хүлээж байгаа. “ЭЕШ бол эцсийн зогсоол биш шүү найзууд аа! Оюутан болоод бүгд л ижил гараанаас эхэлнэ. Бид бүгдийг цоо шинэ ертөнц хүлээж байгаа.” unread.media IV. б.энхтуяа, өвөрхангай аймаг, бат-өлзий сум, 12-р анги Манай гэр бүлээс аав, эгч хоёр маань цагдаа мэргэжилтэй. Балчир охин байх үеэсээ л тэднийг дэргэдээс нь харж ажил мэргэжлийнх нь үнэ цэн, сайн сайхан болоод саар муу талыг нь мэдэрч өссөн. Тэдэн шигээ мэргэжилтэй болохыг хүссэн ч эмэгтэй элсэгч авахаа больсон учраас шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх чиглэлээр суралцах шийдвэр гаргаад байгаа. Өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд хөл хорионы нөхцөл байдал биднийг чамгүй сорьсон гэж бодож байна. Теле хичээл тогтмол орж байсан ч би гэлтгүй манай үеийнхэн, биднээс дүү хүүхдүүд ч хичээлийн хоцрогдолд орсон нь үнэн. Хэдий танхимаар суралцаж хоцорсон агуулгаа нөхөхийн тулд сурагчдын зүгээс, багш сургуулийн талаас хамтран ажиллаж байгаа ч бүхэл бүтэн хоёр жил гэдэг бидний хувьд тийм ч хялбар биш байгаа. Хэрэв хоёр жилийн өмнөх өөртөө зөвлөгөө хэлэх боломж олдвол “Хийх зүйлээ цаг тухайд нь хийж, зорилгоо тодорхойлон цаг мөч бүрийг үр бүтээлтэй өнгөрөөгөөрэй” гэж хэлмээр байна. Мөн энэхүү ярилцлагаар заавал хэлэхийг хүсэж байгаа нэг зүйл бий. Миний бодлоор хичээлээс урьтаж анхаарах ёстой зүйл бол төлөвшил. Тиймээс эцэг эх, багш сурган хүмүүжүүлэгч гээд биднийг амьдралын ухаанд сургаж, хөтөлдөг та бүхнийг юун түрүүнд хүүхдийнхээ хувь хүний төлөвшил, хүмүүжилд анхаараасай гэж хүсэж байна. Сайн бие хүн болж төлөвшсөн цагт хичээн суралцах нь гарцаагүй шүү дээ. “Миний бодлоор хичээлээс урьтаж анхаарах ёстой зүйл бол төлөвшил. Сайн бие хүн болж төлөвшсөн цагт хичээн суралцах нь гарцаагүй шүү дээ.” unread.media v. у.энхчимэг,  нийслэлийн 29-р сургууль, 12-р анги Би удахгүй сургуулиа төгсөөд зураглаач мэргэжлээр СУИС-д элсэн орно хэмээн зорьж байгаа. Энэ мэргэжлийг сонгосон шалтгаан гэвэл нэг талаас миний сонирхол, нөгөө талдаа миний онцлогт тохирсон мэргэжил гэж харж байгаа юм. Камертай ажиллах, дүрс эвлүүлэх гээд өдөр тутамдаа зураглаач хүн техниктэй харьцах нь элбэг болохоор сонсголын харилцаа харьцангуй бага байх болов уу. Хэрвээ төлөвлөснийхөө дагуу энэ мэргэжлээрээ суралцаад ажлын байран дээр гарвал сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүс дундаас анхны зураглаач мэргэжил эзэмшсэн хүн болох байх. Сонсгол, хэл ярианы бэрхшээлтэй ч гэсэн хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэж чадвал хүссэн мэргэжлээ эзэмшиж болно гэдгийг сургуулийнхаа дүү нарт харуулахыг хүсэж байна. "Сонсгол, хэл ярианы бэрхшээлтэй ч гэсэн хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэж чадвал хүссэн мэргэжлээ эзэмшиж болно гэдгийг сургуулийнхаа дүү нарт харуулахыг хүсэж байна." unread.media vi. ш.золбоо, НИЙСЛЭЛИЙН 29-Р СУРГУУЛЬ, 12-Р АНГИ Манай улсад аль хэдийнээ баригдаад дууссан болон шинээр баригдаж буй орон сууцны хотхон, оффисын барилгуудын бараг 99 хувь нь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст зориулагдаагүй, стандартын бус барилгууд байдаг. Би өөрөө тусгай хэрэгцээтэй иргэн учраас хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлгүй эдгээр барилгуудыг хараад сэтгэл үнэхээр их өвддөг юм. Адаглаад л тусгай хэрэгцээт хүүхдүүд сурдаг 29, 116-р сургуулийн эргэн тойрны орчин сурагчдад үнэхээр ээлгүй. Хүүхэд ямар нэгэн том хүний тусламжгүй чөлөөтэй зам гараад гэр лүүгээ харих, сургалтад явах ямар ч боломжгүй. Тийм ч болохоор би архитектур болохоор шийдсэн. Би шугам зураг, компьютерын хэрэглээний хичээлүүддээ сонирхолтой болохоор энэ мэргэжлээр сайн сурч чадна гэдэгтээ итгэлтэй байгаа. Ирээдүйд чадварлаг архитектур болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлтэй орон сууцны хотхоны төсөлд гар бие оролцмоор байна. "Ирээдүйд чадварлаг архитектур болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлтэй орон сууцны хотхоны төсөлд гар бие оролцмоор байна." unread.media vii. г.тЭРГЭЛ, "шинэ-үе" сургууль, 11-р анги Хөл хорионы хоёр жилд хийж бүтээсэн хамгийн том зүйл маань миний хувийн бизнес . Дунд ангид би технологийн хичээл дээрээ анх хос зүүгээр нэхэж сурсан юм. Харин ковидын үеэр энэ чадвараа ашиглаад өөртөө зориулж ганц, хоёр зүйл нэхсэн чинь эргэн тойрны хүмүүс "Хаанаас авсан юм бэ, яасан хөөрхөн хэлбэр хийцтэй юм" гэж магтахаар нь тэрүүхэндээ урамшаад шууд нэхмэл бүтээгдэхүүн борлуулдаг жижигхэн бизнесээ эхлүүлсэн түүхтэй. Анхандаа хангалттай захиалга орж ирэхгүй, хүмүүст сайн танигдаж чадахгүй гэх мэт бага зэргийн бэрхшээл тулгарч байсан бол одоо нэг жилийн ойн дээрээ манай дэлгүүр энэ зах зээл дээр хангалттай байр сууриа олж чадсан гэж бодож байгаа. Ээж аав хоёр миний сонирхлыг бүрэн дүүрэн дэмжээд эхлэлтийн хөрөнгө өгсөн болохоор тэднийхээ итгэлийг алдахгүй гэсэн тууштай хичээсэн хичээл зүтгэл маань ч бас нөлөөлсөн болов уу. Хэрэглэгчидтэй харилцах, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, хүргэлт хийх, материал татан авах гээд бизнесийнхээ бүх үйл явцыг би дангаараа хариуцдаг болохоор энэ нэг жилийн хугацаанд өөрийгөө олон талаас нь нээн хөгжүүлж, туршлага суусан. Цаашлаад ойрын ирээдүйд өөрийнхөө ЖДҮ-г илүү томруулах хүсэл сонирхолтой байгаа болохоор бизнес менежментийн чиглэлээр суралцана хэмээн төлөвлөж байна. Боловсролын тэгш бус байдал бол намайг эмзэглүүлдэг зүйлсийн нэг. Дунд сургуулийн хүүхэд бүр хувийн сургуульд суралцаж чадахгүй, тийм боломж нь ч байхгүй. Гэтэл улсын сургуульд гадаад хэлний хичээл маш хангалтгүй ордог. Англи хэлээр чөлөөтэй мэдээлэл авч чадахгүй байгаа хүүхэд дэлхий даяар болж буй шинэ соргог бүх үйл явдлаас хоцрох нь ойлгомжтой. Улмаар зөвхөн монгол дотроо л сэтгэнэ гэсэн үг. Ирээдүйд арван жилийн бүх хүүхдүүдэд англи хэлний хичээлийг хангалттай өндөр ур чадвартай багш нар заагаасай гэж хүсэж байна. "Ирээдүйд арван жилийн бүх хүүхдүүдэд англи хэлний хичээлийг хангалттай өндөр ур чадвартай багш нар заагаасай гэж хүсэж байна." unread.media viii. ө.хонгорзул, "томүжин"  сургууль, 11-р анги Би дунд ангиа төгсөх хүртлээ Говьсүмбэр аймагт суралцаж байгаад ахлах ангид ордог жилээ "Томүжин" сургуулийн тэтгэлэгт хөтөлбөрт тэнцэн хотод орж ирсэн юм. Тухайн үед ээж, аавдаа хэлэлгүй өөрөө толгой мэдээд өргөдөл илгээж байлаа. Харин сургуульдаа тэнцээд дээр нь тэтгэлэг авч чадсан учраас тэр хоёр маань охиныхоо мөрөөдлийг дэмжсэн дээ. Бусдаар бол дөнгөж 16 настай жаахан хүүхдийг хот руу ганцааранг нь явуулахаас санаа зовсон нь мэдээж. Ер нь бол Томүжинд тэнцэж чадсан нь миний амьдралд үнэхээр том өөрчлөлт авчирсан. Шинэ газар, шинэ амьдрал гээд өөрийгөө сорьсон үе олон байсан тул одоо би аливаа зүйлийг хийхдээ огт айдаггүй болсон юм шиг ээ. Инээдтэй нь гэвэл, сургуульдаа ороод дөнгөж хоёр сар болов уу үгүй юу улс даяараа хөл хорионд орсны улмаас ирэх жилийнх нь хавар хүртэл би гэртээ байж, онлайнаар хичээлээ үзсэн. Уг нь бол хотод зөндөө олон найзуудтай болж, гоё газруудаар зугаална гэсэн төсөөлөлтэй ирсэн байхгүй юу. Сайн тал нь хөл хорионы тэрхүү хугацаанд англи хэлээ хангалттай сайжруулж чадсан шүү. Би өөрийгөө эх оронч үзэлтэй гэж боддог. Нэгэнтээ л энэ улсад манай дүү нар, гэр бүлийнхэн амьдрах нь тодорхой тул гадаадад өндөр боловсрол эзэмшээд хайртай хүмүүсийнхээ амьдрах орчинг илүү сайхан болгохын төлөө хичээнэ. Япон, Солонгосчууд ядуу байх үедээ “Энэ бол миний газар нутаг, би өөрөө эзэн нь шүү” гэх сэтгэлээр улсаа хөгжүүлэхийн төлөө хөдөлмөрлөсөн гэдэг шүү дээ. Тэрэн шиг бид ч гэсэн хүний газар амьдарч байгаа мэт сэтгэлгээнээсээ салж гэмээнэ Монгол Улс хурдан хөгжинө. "Нэгэнтээ л энэ улсад манай дүү нар, гэр бүлийнхэн амьдрах нь тодорхой тул гадаадад өндөр боловсрол эзэмшээд хайртай хүмүүсийнхээ амьдрах орчинг илүү сайхан болгохын төлөө хичээнэ." unread.media ix. г.эрхэмбилэг, нийслэлийн 5-р сургууль, 12-р анги Энэ жил ЭЕШ-аа өгөөд МУИС-д сэтгэл судлаачаар суралцах төлөвлөгөөтэй байгаа. Би асуудал шийдвэрлэх дуртай, тархи судлалд сонирхолтой. Дээрээс нь сургуулийнхаа мэтгэлцээний клубт явдаг байсан гэдэг утгаараа энэ мэргэжил их ойр санагдаад сонгосон. Хэрвээ надад ахлах ангид дөнгөж орж буй өөртөө хэдхэн үг хэлэх боломж олдвол бүх юмыг томоор харж шаналалгүйгээр аз жаргалтай байгаарай л гэж хэлмээр байна. Хэзээ биелэх нь тодорхой бус алс холын зорилго тавьчхаад түүндээ хүрэх гэж шаналахгүйгээр хором мөч бүхнийг мэдрэхийг хичээгээрэй. Хичээлээс өөр юм бодохгүй, яг тэдэн жилийн дараа тийм хүн болно гэсэн яг таг зорилго тавьчхаад явж байтал ямар нэгэн золгүй зүйл тохиолдвол онцгүй биз дээ, тийм ээ. Хэрэв миний хүслээр болдог бол ЕБС-ийн багш нар маань "Та нар энийг л сурах ёстой" гэж хайрцаглагдахгүйгээр хүүхдүүдтэйгээ нээлттэй харилцдаг байгаасай. Хүүхдүүд нь ч багш нарыгаа хүндэлдэг, харилцан хүндлэлтэй байвал гоё шдээ. Багш нар бас сурагч нартаа хэлж буй үгэндээ анхаардаг байвал... Заримдаа эцэг эхгүй, өнчин хүүхдэд багш нар гэр бүлийнхнийхээ тухай бичиж ир гэх мэт мэдрэмжгүй даалгавар өгөхөөр өмнөөс нь үнэхээр их санаа зовдог. "Хэзээ биелэх нь тодорхой бус алс холын зорилго тавьчхаад түүндээ хүрэх гэж шаналаад байхгүйгээр хором мөч бүхнийг мэдрэхийг хичээгээрэй." unread.media x. ж.золбоо, gap year Өөрийнхөө хүсэл сонирхлыг олохын тулд нөгөө талдаа өөрийгөө яг хэн юм бэ гэдгийг таньж мэдэхийн төлөө их сургуульд элсэн оролгүйгээр нэг жилийн завсарлага авсан. Арван жилдээ хими, физик, математик, нийгмийн ухаан гээд бараг бүх хичээлийн сонгонд явсан ч хоржоонтой нь одоог хүртэл ирээдүйд суралцах мэргэжлээ хараахан олоогүй л явна. Одоогоор би гадаадад суралцах бэлтгэлээ хангахын зэрэгцээ МСҮТ-д суралцаж байгаа. Ангидаа би чинь хамгийн нялх нь. Манай сургуулийн онцлог гэвэл суралцахынхаа хажуугаар шууд эзэмшсэн мэдлэгээ ажлын байран дээр турших боломжтой. Урьд нь есдүгээр ангиа төгсөөд хотод орж ирснийхээ дараа төрөл бүрийн сургалтад хамрагдаж, хажуугаар нь цагийн ажил хийдэг байсан болохоор өөрийгөө хэрэндээ амьдрал мэддэг, амьдралын ухаантай гэж боддог байсан ч ёстой худлаа байсан юм билээ. Ганцаараа санхүүгээ зохицуулаад, ажлын байран дээр төрөл бүрийн хүмүүстэй харьцах үед л жинхэнээсээ хөрсөн дээрээ бууж байгаа юм чинь. Одоо л дөнгөж жинхэнэ утгаараа бие дааж, хувь хүн талаасаа төлөвшиж байна. "Ганцаараа санхүүгээ зохицуулаад, ажлын байран дээр төрөл бүрийн хүмүүстэй харьцах үед жинхэнэ утгаараа бие дааж, хувь хүн талаасаа төлөвшиж байна." unread.media
Хүний амьдралын хамгийн гэнэн цагаахан хийгээд хариуцлагатай цаг хугацааг туулж буй ахлах ангийнхан бол бидний ээлжит дугаарын гол дүрүүд. Хүсэл мөрөөдөл, зорилго тэмүүлэл, нийгмийн эмзэг сэдвүүдийн талаар тэдэнтэй товчхон хөөрөлдсөн яриаг маань уншигч та таалан болгооно уу. ### i. б.оюу-эрдэнэ, хөгжим бүжгийн коллеж, төгөлдөр хуурын анги Манай гэр бүлийнхэн бүгдээрээ урлагийн хүмүүс. Өвөө удирдаач, ээж бүжигчин, эмээ дуучин мэргэжилтэй. Ухаан орсон цагаасаа л би өвөөгийн төгөлдөр хуурын аян дээр эмээ дуулж байхыг харж өссөн болохоор хөгжим гэдэг тэр чигтээ миний амьдралын хамгийн эрхэм зүйлсийн нэг. Намайг дуу хөгжимд дуртай болохыг өвөө маань ажиглан хараад урлагтай ойр хүн болгоё хэмээн шийдэж ХБК-ийн төгөлдөр хуурын ангид оруулснаар 12 жил энэ мэргэжлээр суралцаж байна. Манай сургууль нэгдүгээр ангиасаа л мэргэжлээ сонгоод явдаг онцлогтой. Миний хувьд гэвэл энэ жил ахлах ангиа төгсөөд ая зохиогч мэргэжлээр үргэлжлүүлэн суралцах болно. Ахлах ангиасаа би өөрийгөө мэргэжлийн төгөлдөр хуурчаас илүүтэй ая зохиох дуртай гэдгээ анзаарч харсан юм л даа. Ойрын жилүүдэд энэ мөрөөдлөө биелүүлж, чадварлаг хөгжмийн зохиолч болохын төлөө хичээнгүйлэн хөдөлмөрлөнө. Манай ээж үргэлж “Хүссэн зүйлдээ чин сэтгэлээ зориул” гэж хэлдэг юм. Олон зүйлд сатаарахгүйгээр мөрөөдлийнхөө төлөө зүрх сэтгэлээ зориулбал таван жилийн дараа гэхэд олон хүний аманд аялагдсан алдартай хөгжмийн бүтээл зохиож чадна гэдэгтээ итгэлтэй байна. > "Хүссэн зүйлдээ чин сэтгэлээ зориул." > > unread.media ### ii. А.ЭГШИГЛЭН, АШУҮИС-ИЙН ЛИЦЕЙ, 11-Р АНГИ Би багаасаа психологи, сэтгэл судлалд сонирхолтой байсан учраас Анагаахын их сургуульд сэтгэл заслын эмчээр суралцах хүсэлтэй байгаа. Хэрвээ их сургуульд элсэж орвол резидент эмчийнхээ хугацаатай нийлээд тасралтгүй найман жил суралцах тул ахлах ангиа төгсөөд заавал "gap year" авна гэж төлөвлөсөн. Тэр хугацаандаа өөрийгөө хувь хүн талаас нь хөгжүүлж, олон зүйлсийг туршиж үзмээр байна. Хөл хорионы үеэр би урьд хожид үзэж байгаагүйгээр их анимэ үзсэн. Төрөл бүрийн сэдэвтэй анимэ үзэх тусам өөрийгөө зураг зурах, ялангуяа манга зурах сонирхолтой гэдгээ олж мэдсэн. Түрүү жилийн шинэ жилээр ipad бэлгэнд аваад дижитал зургийн онлайн сургалтад хамрагдаж, зурах чадвараа алхам алхмаар сайжруулаад л байгаа. Хэзээ нэгэн цагт сэтгэл заслын эмчээр суралцсаныхаа дараа манга зурах боломж тохиох ч юм бил үү. Японы ихэнх манга хүний сэтгэлийн нарийн асуудал дээр тулгуурласан байдаг болохоор сэтгэл зүйгээр мэргэших нь манга зураачийн хувьд харин ч давуу тал болж магад. Энэ нийгмээс хамгийн жигшдэг зүйлс гэвэл хариуцлага алдсан хүнд тохирох шийтгэлийг нь оногдуулж чаддаггүй, хариуцлагагүй байдал болон авилгаар ямар ч муухай үйл явдлыг засаж залруулах боломжтой шударга бус тогтолцоо. Гэхдээ миний үеийн залуучууд их ухаалаг болсон болохоор төд удалгүй энэ мэтийн муухай зүйлс засагдаад, бид бүгдээрээ эх орондоо сайхан амьдрах цаг ирнэ ээ гэдэгт итгэлтэй байна. > "Миний үеийн залуучууд их ухаалаг болсон болохоор төд удалгүй бид бүгдээрээ эх орондоо сайхан амьдрах цаг ирнэ ээ гэдэгт итгэлтэй байна." > > unread.media ### iii. Б.АЛТАНГЭРЭЛ, БАЯНХОНГОР АЙМАГ, БАЯНХОНГОР СУМ, 12-Р АНГИ Багадаа гадаадын улс орнуудаар аялж, онгоцоор дүүлэн нисэхийг мөрөөддөг байснаа тодхон санадаг юм. Одоо ч тэр хүсэл мөрөөдлөө гээлгүй гадаадад амьдарч, ажиллахыг хүсдэг. Тиймдээ ч гадаад орон судлал, ялангуяа япон хэл шинжлэлийн чиглэлээр мэргэжил эзэмших төлөвлөгөөтэй байгаа. Мөн маркетингийн менежер гэх сонирхолтой мэргэжлээр заавал суралцаж, ажиллахыг хүсэж байна. Миний хувьд гадаад улсад тодорхой хэмжээний амьдралын туршлага, мэргэжлийн ур чадвар эзэмшээд эх орондоо сайхан амьдрах хүсэл, зорилготой. Ер нь өсөж томрох тусам эх орноо хайрлах, нутаг орондоо амьдрах хүсэл нэмэгдээд байгаа шүү. Хөл хорионд байсан хоёр жил надад эсрэгээрээ таалагдсан. Хэдийгээр хичээл хийх эрч буурсан ч өөрийгөө танин мэдэх, шинэ хоббитой болох боломж байсан гэж хардаг. Гар утсан дээрээ бичлэг эвлүүлж олон төрлийн жижиг контент туршилтаар хийн, нийгмийг хамарсан аян болоод уралдаан тэмцээнүүдэд ч бүтээлээ хүргээд амжсан. Чин үнэнийг хэлэхэд үеийн найзуудад маань хүсэл тэмүүлэл дүүрэн байгаа. Өөрсдийгөө хөгжүүлэх тал дээр анхаарч мэдлэг чадвартай боловсон хүчин болохоор тэмүүлж байгаа гэдэгт нь эргэлзэхгүй байна. Эцэст нь хэлэхэд ЭЕШ бол эцсийн зогсоол биш шүү найзууд аа! Оюутан болоод бүгд л ижил гараанаас эхэлнэ. Бид бүгдийг цоо шинэ ертөнц хүлээж байгаа. > “ЭЕШ бол эцсийн зогсоол биш шүү найзууд аа! Оюутан болоод бүгд л ижил гараанаас эхэлнэ. Бид бүгдийг цоо шинэ ертөнц хүлээж байгаа.” > > unread.media ### IV. б.энхтуяа, өвөрхангай аймаг, бат-өлзий сум, 12-р анги Манай гэр бүлээс аав, эгч хоёр маань цагдаа мэргэжилтэй. Балчир охин байх үеэсээ л тэднийг дэргэдээс нь харж ажил мэргэжлийнх нь үнэ цэн, сайн сайхан болоод саар муу талыг нь мэдэрч өссөн. Тэдэн шигээ мэргэжилтэй болохыг хүссэн ч эмэгтэй элсэгч авахаа больсон учраас шүүхийн шийдвэр гүйцэтгэх чиглэлээр суралцах шийдвэр гаргаад байгаа. Өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд хөл хорионы нөхцөл байдал биднийг чамгүй сорьсон гэж бодож байна. Теле хичээл тогтмол орж байсан ч би гэлтгүй манай үеийнхэн, биднээс дүү хүүхдүүд ч хичээлийн хоцрогдолд орсон нь үнэн. Хэдий танхимаар суралцаж хоцорсон агуулгаа нөхөхийн тулд сурагчдын зүгээс, багш сургуулийн талаас хамтран ажиллаж байгаа ч бүхэл бүтэн хоёр жил гэдэг бидний хувьд тийм ч хялбар биш байгаа. Хэрэв хоёр жилийн өмнөх өөртөө зөвлөгөө хэлэх боломж олдвол “Хийх зүйлээ цаг тухайд нь хийж, зорилгоо тодорхойлон цаг мөч бүрийг үр бүтээлтэй өнгөрөөгөөрэй” гэж хэлмээр байна. Мөн энэхүү ярилцлагаар заавал хэлэхийг хүсэж байгаа нэг зүйл бий. Миний бодлоор хичээлээс урьтаж анхаарах ёстой зүйл бол төлөвшил. Тиймээс эцэг эх, багш сурган хүмүүжүүлэгч гээд биднийг амьдралын ухаанд сургаж, хөтөлдөг та бүхнийг юун түрүүнд хүүхдийнхээ хувь хүний төлөвшил, хүмүүжилд анхаараасай гэж хүсэж байна. Сайн бие хүн болж төлөвшсөн цагт хичээн суралцах нь гарцаагүй шүү дээ. > “Миний бодлоор хичээлээс урьтаж анхаарах ёстой зүйл бол төлөвшил. Сайн бие хүн болж төлөвшсөн цагт хичээн суралцах нь гарцаагүй шүү дээ.” > > unread.media ### v. у.энхчимэг,  нийслэлийн 29-р сургууль, 12-р анги Би удахгүй сургуулиа төгсөөд зураглаач мэргэжлээр СУИС-д элсэн орно хэмээн зорьж байгаа. Энэ мэргэжлийг сонгосон шалтгаан гэвэл нэг талаас миний сонирхол, нөгөө талдаа миний онцлогт тохирсон мэргэжил гэж харж байгаа юм. Камертай ажиллах, дүрс эвлүүлэх гээд өдөр тутамдаа зураглаач хүн техниктэй харьцах нь элбэг болохоор сонсголын харилцаа харьцангуй бага байх болов уу. Хэрвээ төлөвлөснийхөө дагуу энэ мэргэжлээрээ суралцаад ажлын байран дээр гарвал сонсголын бэрхшээлтэй хүмүүс дундаас анхны зураглаач мэргэжил эзэмшсэн хүн болох байх. Сонсгол, хэл ярианы бэрхшээлтэй ч гэсэн хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэж чадвал хүссэн мэргэжлээ эзэмшиж болно гэдгийг сургуулийнхаа дүү нарт харуулахыг хүсэж байна. > "Сонсгол, хэл ярианы бэрхшээлтэй ч гэсэн хүсэл мөрөөдлийнхөө төлөө тууштай зүтгэж чадвал хүссэн мэргэжлээ эзэмшиж болно гэдгийг сургуулийнхаа дүү нарт харуулахыг хүсэж байна." > > unread.media ### vi. ш.золбоо, НИЙСЛЭЛИЙН 29-Р СУРГУУЛЬ, 12-Р АНГИ Манай улсад аль хэдийнээ баригдаад дууссан болон шинээр баригдаж буй орон сууцны хотхон, оффисын барилгуудын бараг 99 хувь нь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст зориулагдаагүй, стандартын бус барилгууд байдаг. Би өөрөө тусгай хэрэгцээтэй иргэн учраас хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлгүй эдгээр барилгуудыг хараад сэтгэл үнэхээр их өвддөг юм. Адаглаад л тусгай хэрэгцээт хүүхдүүд сурдаг 29, 116-р сургуулийн эргэн тойрны орчин сурагчдад үнэхээр ээлгүй. Хүүхэд ямар нэгэн том хүний тусламжгүй чөлөөтэй зам гараад гэр лүүгээ харих, сургалтад явах ямар ч боломжгүй. Тийм ч болохоор би архитектур болохоор шийдсэн. Би шугам зураг, компьютерын хэрэглээний хичээлүүддээ сонирхолтой болохоор энэ мэргэжлээр сайн сурч чадна гэдэгтээ итгэлтэй байгаа. Ирээдүйд чадварлаг архитектур болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлтэй орон сууцны хотхоны төсөлд гар бие оролцмоор байна. > "Ирээдүйд чадварлаг архитектур болоод хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүст ээлтэй орон сууцны хотхоны төсөлд гар бие оролцмоор байна." > > unread.media ### vii. г.тЭРГЭЛ, "шинэ-үе" сургууль, 11-р анги Хөл хорионы хоёр жилд хийж бүтээсэн хамгийн том зүйл маань миний хувийн бизнес. Дунд ангид би технологийн хичээл дээрээ анх хос зүүгээр нэхэж сурсан юм. Харин ковидын үеэр энэ чадвараа ашиглаад өөртөө зориулж ганц, хоёр зүйл нэхсэн чинь эргэн тойрны хүмүүс "Хаанаас авсан юм бэ, яасан хөөрхөн хэлбэр хийцтэй юм" гэж магтахаар нь тэрүүхэндээ урамшаад шууд нэхмэл бүтээгдэхүүн борлуулдаг жижигхэн бизнесээ эхлүүлсэн түүхтэй. Анхандаа хангалттай захиалга орж ирэхгүй, хүмүүст сайн танигдаж чадахгүй гэх мэт бага зэргийн бэрхшээл тулгарч байсан бол одоо нэг жилийн ойн дээрээ манай дэлгүүр энэ зах зээл дээр хангалттай байр сууриа олж чадсан гэж бодож байгаа. Ээж аав хоёр миний сонирхлыг бүрэн дүүрэн дэмжээд эхлэлтийн хөрөнгө өгсөн болохоор тэднийхээ итгэлийг алдахгүй гэсэн тууштай хичээсэн хичээл зүтгэл маань ч бас нөлөөлсөн болов уу. Хэрэглэгчидтэй харилцах, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх, хүргэлт хийх, материал татан авах гээд бизнесийнхээ бүх үйл явцыг би дангаараа хариуцдаг болохоор энэ нэг жилийн хугацаанд өөрийгөө олон талаас нь нээн хөгжүүлж, туршлага суусан. Цаашлаад ойрын ирээдүйд өөрийнхөө ЖДҮ-г илүү томруулах хүсэл сонирхолтой байгаа болохоор бизнес менежментийн чиглэлээр суралцана хэмээн төлөвлөж байна. Боловсролын тэгш бус байдал бол намайг эмзэглүүлдэг зүйлсийн нэг. Дунд сургуулийн хүүхэд бүр хувийн сургуульд суралцаж чадахгүй, тийм боломж нь ч байхгүй. Гэтэл улсын сургуульд гадаад хэлний хичээл маш хангалтгүй ордог. Англи хэлээр чөлөөтэй мэдээлэл авч чадахгүй байгаа хүүхэд дэлхий даяар болж буй шинэ соргог бүх үйл явдлаас хоцрох нь ойлгомжтой. Улмаар зөвхөн монгол дотроо л сэтгэнэ гэсэн үг. Ирээдүйд арван жилийн бүх хүүхдүүдэд англи хэлний хичээлийг хангалттай өндөр ур чадвартай багш нар заагаасай гэж хүсэж байна. > "Ирээдүйд арван жилийн бүх хүүхдүүдэд англи хэлний хичээлийг хангалттай өндөр ур чадвартай багш нар заагаасай гэж хүсэж байна." > > unread.media ### viii. ө.хонгорзул, "томүжин"  сургууль, 11-р анги Би дунд ангиа төгсөх хүртлээ Говьсүмбэр аймагт суралцаж байгаад ахлах ангид ордог жилээ "Томүжин" сургуулийн тэтгэлэгт хөтөлбөрт тэнцэн хотод орж ирсэн юм. Тухайн үед ээж, аавдаа хэлэлгүй өөрөө толгой мэдээд өргөдөл илгээж байлаа. Харин сургуульдаа тэнцээд дээр нь тэтгэлэг авч чадсан учраас тэр хоёр маань охиныхоо мөрөөдлийг дэмжсэн дээ. Бусдаар бол дөнгөж 16 настай жаахан хүүхдийг хот руу ганцааранг нь явуулахаас санаа зовсон нь мэдээж. Ер нь бол Томүжинд тэнцэж чадсан нь миний амьдралд үнэхээр том өөрчлөлт авчирсан. Шинэ газар, шинэ амьдрал гээд өөрийгөө сорьсон үе олон байсан тул одоо би аливаа зүйлийг хийхдээ огт айдаггүй болсон юм шиг ээ. Инээдтэй нь гэвэл, сургуульдаа ороод дөнгөж хоёр сар болов уу үгүй юу улс даяараа хөл хорионд орсны улмаас ирэх жилийнх нь хавар хүртэл би гэртээ байж, онлайнаар хичээлээ үзсэн. Уг нь бол хотод зөндөө олон найзуудтай болж, гоё газруудаар зугаална гэсэн төсөөлөлтэй ирсэн байхгүй юу. Сайн тал нь хөл хорионы тэрхүү хугацаанд англи хэлээ хангалттай сайжруулж чадсан шүү. Би өөрийгөө эх оронч үзэлтэй гэж боддог. Нэгэнтээ л энэ улсад манай дүү нар, гэр бүлийнхэн амьдрах нь тодорхой тул гадаадад өндөр боловсрол эзэмшээд хайртай хүмүүсийнхээ амьдрах орчинг илүү сайхан болгохын төлөө хичээнэ. Япон, Солонгосчууд ядуу байх үедээ “Энэ бол миний газар нутаг, би өөрөө эзэн нь шүү” гэх сэтгэлээр улсаа хөгжүүлэхийн төлөө хөдөлмөрлөсөн гэдэг шүү дээ. Тэрэн шиг бид ч гэсэн хүний газар амьдарч байгаа мэт сэтгэлгээнээсээ салж гэмээнэ Монгол Улс хурдан хөгжинө. > "Нэгэнтээ л энэ улсад манай дүү нар, гэр бүлийнхэн амьдрах нь тодорхой тул гадаадад өндөр боловсрол эзэмшээд хайртай хүмүүсийнхээ амьдрах орчинг илүү сайхан болгохын төлөө хичээнэ." > > unread.media ### ix. г.эрхэмбилэг, нийслэлийн 5-р сургууль, 12-р анги Энэ жил ЭЕШ-аа өгөөд МУИС-д сэтгэл судлаачаар суралцах төлөвлөгөөтэй байгаа. Би асуудал шийдвэрлэх дуртай, тархи судлалд сонирхолтой. Дээрээс нь сургуулийнхаа мэтгэлцээний клубт явдаг байсан гэдэг утгаараа энэ мэргэжил их ойр санагдаад сонгосон. Хэрвээ надад ахлах ангид дөнгөж орж буй өөртөө хэдхэн үг хэлэх боломж олдвол бүх юмыг томоор харж шаналалгүйгээр аз жаргалтай байгаарай л гэж хэлмээр байна. Хэзээ биелэх нь тодорхой бус алс холын зорилго тавьчхаад түүндээ хүрэх гэж шаналахгүйгээр хором мөч бүхнийг мэдрэхийг хичээгээрэй. Хичээлээс өөр юм бодохгүй, яг тэдэн жилийн дараа тийм хүн болно гэсэн яг таг зорилго тавьчхаад явж байтал ямар нэгэн золгүй зүйл тохиолдвол онцгүй биз дээ, тийм ээ. Хэрэв миний хүслээр болдог бол ЕБС-ийн багш нар маань "Та нар энийг л сурах ёстой" гэж хайрцаглагдахгүйгээр хүүхдүүдтэйгээ нээлттэй харилцдаг байгаасай. Хүүхдүүд нь ч багш нарыгаа хүндэлдэг, харилцан хүндлэлтэй байвал гоё шдээ. Багш нар бас сурагч нартаа хэлж буй үгэндээ анхаардаг байвал... Заримдаа эцэг эхгүй, өнчин хүүхдэд багш нар гэр бүлийнхнийхээ тухай бичиж ир гэх мэт мэдрэмжгүй даалгавар өгөхөөр өмнөөс нь үнэхээр их санаа зовдог. > "Хэзээ биелэх нь тодорхой бус алс холын зорилго тавьчхаад түүндээ хүрэх гэж шаналаад байхгүйгээр хором мөч бүхнийг мэдрэхийг хичээгээрэй." > > unread.media ### x. ж.золбоо, gap year Өөрийнхөө хүсэл сонирхлыг олохын тулд нөгөө талдаа өөрийгөө яг хэн юм бэ гэдгийг таньж мэдэхийн төлөө их сургуульд элсэн оролгүйгээр нэг жилийн завсарлага авсан. Арван жилдээ хими, физик, математик, нийгмийн ухаан гээд бараг бүх хичээлийн сонгонд явсан ч хоржоонтой нь одоог хүртэл ирээдүйд суралцах мэргэжлээ хараахан олоогүй л явна. Одоогоор би гадаадад суралцах бэлтгэлээ хангахын зэрэгцээ МСҮТ-д суралцаж байгаа. Ангидаа би чинь хамгийн нялх нь. Манай сургуулийн онцлог гэвэл суралцахынхаа хажуугаар шууд эзэмшсэн мэдлэгээ ажлын байран дээр турших боломжтой. Урьд нь есдүгээр ангиа төгсөөд хотод орж ирснийхээ дараа төрөл бүрийн сургалтад хамрагдаж, хажуугаар нь цагийн ажил хийдэг байсан болохоор өөрийгөө хэрэндээ амьдрал мэддэг, амьдралын ухаантай гэж боддог байсан ч ёстой худлаа байсан юм билээ. Ганцаараа санхүүгээ зохицуулаад, ажлын байран дээр төрөл бүрийн хүмүүстэй харьцах үед л жинхэнээсээ хөрсөн дээрээ бууж байгаа юм чинь. Одоо л дөнгөж жинхэнэ утгаараа бие дааж, хувь хүн талаасаа төлөвшиж байна. > "Ганцаараа санхүүгээ зохицуулаад, ажлын байран дээр төрөл бүрийн хүмүүстэй харьцах үед жинхэнэ утгаараа бие дааж, хувь хүн талаасаа төлөвшиж байна." > > unread.media
https://unread.today/c/spotlight-entravision-mongolia
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-05-08T00:00:00
5 сарын 8, 2023
Entravision Mongolia: Mета, түншлэл, сурталчилгаа
<div class="article-body"> <h2><div>Дижитал ертөнцийн гол зах зээл Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп эзэмшигч Метад зар сурталчилгаа байршуулах нь бизнес эрхлэгчдийн өрсөлдөх гол талбар болсон. Гэвч Дэлхийн түвшний уг үйлчилгээг Монголоос хүссэн хэлбэрээрээ авахад хол, ойрын олон бэрхшээл тулгарах нь бий.  </div><div><br></div><div>Шинэ дугаартаа Монгол дахь Метагийн албан ёсны борлуулалтын хамтрагч Entravision Mongolia компанийг танилцуулж байна. Хэвлэл мэдээлэл, сурталчилгаа, технологийн чиглэлд тэргүүлэгч Entravision компани ийнхүү манай улсад салбараа нээснээр маркетинг, зар сурталчилгааны стратегийн зөвлөгөө, чиглүүлэг өгөх, медиа платформын арга ажиллагааг таниулах, бүс нутгийн хөгжлийг дэмжих зэрэг олон чухал ажлуудыг хийх гэнэ. </div></h2><p></p><p><b>Нэр: </b>Entravision Mongolia<br><b>Хаяг: </b>СБД, 1-р хороо, Аюуд товер, 1602<br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл: </b>Дижитал зар сурталчилгаа<br><b>Үүсгэн байгуулагч</b>: Entravision Communications Corporation <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан:</b> 2022 он<br><b>Цахим хуудсууд:</b> <a href="https://www.facebook.com/entravisionmongoliaofficial" target="_blank">Entravision Mongolia</a> (фэйсбүүк) <a href="https://www.instagram.com/entravisionmongolia/" target="_blank">entravisionmongolia</a> (инстаграм) <a href="https://www.entravision-mongolia.com/" target="_blank">entravision-mongolia.com</a> (веб)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/66015cc46996ec4109dc6170f66bc0f4.jpg"></p><div class="image-caption">Энтравишн компанийн Ази тивийг хариуцсан Ерөнхийлөгч: Питер-Жан дэ Кроон </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сэдэл</h3><p>Энтравишн бол дэлхий дахинаа хэвлэл мэдээлэл, зар сурталчилгаа, технологийн чиглэлд түүчээлэгч компани. Бид өргөн хэрэглээний дижитал платформууд болон хэвлэлүүдийг төлөөлж хэрэглэгч бизнес хоорондох гүүр болж ажилладаг. Анх 28 жилийн тэртээ өргөн нэвтрүүлгийн бизнесээр эхэлж, байгуулагдаж өдгөө дэлхийн 40 гаран улсад үйл ажиллагаа явуулж байна. Азид гэхэд Монголоос гадна нийт 10 улсад салбартай. <br><br>Мета компани Монголын зах зээлийг шинэ шатанд ахиулах шаардлагатай хэмээн үзэж тендер зарлаж, түүнд нь бид шалгарсан. Монголын олон бизнесүүд уламжлалт хэвлэлд зарцуулдгаас харьцангуй бага хөрөнгийг дижитал медиад зарцуулдаг юм билээ. Тиймээс бид дижитал сувгуудын бодит нөлөөг нэмэгдүүлж, бизнесээ тэлэх боломжийг компаниудад таниулахаас ажлаа эхэлнэ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯЛГАРАЛ  </h3><p></p><p>Бизнесүүд Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп дээр сурталчилгаа хийхдээ орон нутгаасаа шууд үйлчилгээ авах хялбар боломжтой болж байна. Монгол дахь зар сурталчилгаатай холбоотой асуудлуудад мэргэжлийн баг зөвлөж, төлбөр тооцоог төгрөгөөр хийх боломжтой болж буй нь бидний ажлын гол ялгарал. Түүнчлэн албан ёсны сургалтууд хийхээр төлөвлөсөн. Цаашид дижитал маркетингийн зах зээл дэх тоглогчдыг чадавхжуулах, зар сурталчилгааг нь дэмжих, түлхэц өгөх зорилготой.</p><p>Энтравишн компани үндсэн гурваэ чиглэлийн үйлчилгээ хүргэдэг. </p> <ul><li>Meta, Tik Tok, Twitter, Spotify зэрэг технологийн платформуудын албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллах</li><li>Гар утасны апп хөгжүүлэгч нарт зориулсан технологийн медиа бүтээгдэхүүн санал болгох. Учир нь финтек, цахим худалдаа, гар утасны тоглоом хөгжүүлэгч нар бодит үр дүнд хүрэхийн тулд сайн дижитал маркетинг хэрэгтэй. </li><li> Цахимаар үйлчилгээ үзүүлдэг худалдааны байгууллага, брэндүүдэд тохирсон худалдан авагчдыг олж өгөх, хэрэглэгчдэд хэрэгтэй бүтээгдэхүүнийг санал болгох</li></ul><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/cc55a0a535ac97ad0d155a594fd09467.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/fe64b4b8895f34f5b00cd1ac8958cba2.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/e2b2082c9563655110efea5b158cdeac.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Энтравишн ГЭЖ ЮУ ВЭ? </h3><p>Mетагийн Authorized Sales Partner буюу Албан ёсны борлуулалтын хамтрагч байгууллага. Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп дээрх төлбөртэй зар сурталчилгааг Монголд хариуцан ажиллах Mетагийн борлуулалтын баг. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">одоо</h3><p>Хөгжиж буй зах зээл, маркетингийн менежерүүдэд зориулан зар сурталчилгааны дэвшилтэт шийдлүүдийг санал болгох, хэрхэн ашиглахад тухайд анхаарч байна. Монголын зах зээл манай шинэ бодлогод нийцэж байгаа. Бид эртнээс л Монголд салбараа нээхээр төлөвлөж байсан бөгөөд Mетагийн түнш болгосноор тэр ажил биеллээ. Одоо Meta Authorized Sales Partner хөтөлбөрийг Монголд танилцуулж, харилцагчдаа тэлэхэд анхааран ажиллаж байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">баг</h3><p>Харилцагч хариуцсан түнш, техникийн мэргэжилтэн, маркетинг сургалт хариуцсан мэргэжилтэн,Монгол дахь багийн удирдлага зэрэг таван гишүүнтэй ажиллаж байна. Бүгд албан ёсны батламжтай, Метагийн мэргэжлийн боловсон хүчин. <br><br>Харин компанийн санхүү, хуулийн талын ажлыг гуравдагч байгууллага хариуцаж, Сингапураас ерөнхийлөн удирдаж ажилладаг. Шаардлагатай тохиолдолд Мета болон Сингапурын баг, бусад улс дахь Энтравишнийн багуудаас туршлага судалдаг. Мөн бид гаднын байгууллагын Монгол дахь салбар гэдэг утгаараа олон улсын компанийн соёлыг нэвтрүүлж байна. Ягаан заан, шар нугас зэрэг хүний нөөцийн сонирхолтой арга хэлбэрийг хэрэгжүүлж, ажилчдын идэвх санаачилгыг урамшуулан байгууллагуудад тулгардаг татварын үргүй зардлыг бууруулахад анхаарч байгаа.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7ccd855ecb4a8227bbd9b7173848aa66.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/ed0cf420e13c2bd975d9adf7f8971f1c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/c9d78f0e949e800657219ff6335a4da1.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ирээдүй</h3><p>Цаашид зөвхөн Mета бус өөр дижитал платформуудыг Монголд нэвтрүүлж, төлөөлөн ажиллах боломж эрэлхийлж байна. Бидний зүгээс гурван гол чиглэлд анхааран ажиллана. </p> <ul><li>Бид тухайн орон нутгаас багаа бүрдүүлэхийг зорьдог бөгөөд манай мэргэжилтнүүд монгол залууст зааж сурган шилдэг мэргэжилтнүүдийг бэлтгэнэ. Монгол компаниудтай ойр ажиллаж, тэдэнд тулгарч буй бэрхшээлийг ойлгож, шийдэхэд нь тусална.</li><li>Бид ямар ч орны зах зээлд ажилласан, тухайн орон нутгийн боловсон хүчнийг бэхжүүлэх, тэдний сурч боловсрох нөхцөлийг анхааран ажилладаг. Тиймээс Монголын дижитал маркетерүүдийг чадавхжуулах, албан ёсны батламж олгохоор зорин ажиллаж байна. </li><li>Фэйсбүүкт зар байршуулахын тулд кредит картаараа ам.доллароор төлдөг байсан бол бид албан ёсны төлөөлөгч болсон учраас төгрөгөөр тооцоо хийж болно. Ингэснээр ам.доллар улсдаа үлдэх, мөн бидний төлж буй татвар монголын эдийн засагт тодорхой хэмжээгээр тустай байна. </li></ul><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эрсдэл</h3><p>Mета ASP гэдэг нь шинэ ойлголт учраас Монголд үйл ажиллагаа явуулж байгаа бизнесийн байгууллагууд ач холбогдлыг төдийлөн ойлгохгүй, эргэлзэнгүй хандаж байх шиг. Гэхдээ үүнээс илүүтэй урт хугацаанд түншилж хамтран ажиллах байгууллагууд нэлээдгүй олон хандсан. <br><br></p> </div>
Дижитал ертөнцийн гол зах зээл Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп эзэмшигч Метад зар сурталчилгаа байршуулах нь бизнес эрхлэгчдийн өрсөлдөх гол талбар болсон. Гэвч Дэлхийн түвшний уг үйлчилгээг Монголоос хүссэн хэлбэрээрээ авахад хол, ойрын олон бэрхшээл тулгарах нь бий. Шинэ дугаартаа Монгол дахь Метагийн албан ёсны борлуулалтын хамтрагч Entravision Mongolia компанийг танилцуулж байна. Хэвлэл мэдээлэл, сурталчилгаа, технологийн чиглэлд тэргүүлэгч Entravision компани ийнхүү манай улсад салбараа нээснээр маркетинг, зар сурталчилгааны стратегийн зөвлөгөө, чиглүүлэг өгөх, медиа платформын арга ажиллагааг таниулах, бүс нутгийн хөгжлийг дэмжих зэрэг олон чухал ажлуудыг хийх гэнэ. Нэр: Entravision Mongolia Хаяг: СБД, 1-р хороо, Аюуд товер, 1602 Үйл ажиллагааны чиглэл: Дижитал зар сурталчилгаа Үүсгэн байгуулагч : Entravision Communications Corporation Үүсгэн байгуулагдсан: 2022 он Цахим хуудсууд: Entravision Mongolia (фэйсбүүк) entravisionmongolia (инстаграм) entravision-mongolia.com (веб) Энтравишн компанийн Ази тивийг хариуцсан Ерөнхийлөгч: Питер-Жан дэ Кроон Сэдэл Энтравишн бол дэлхий дахинаа хэвлэл мэдээлэл, зар сурталчилгаа, технологийн чиглэлд түүчээлэгч компани. Бид өргөн хэрэглээний дижитал платформууд болон хэвлэлүүдийг төлөөлж хэрэглэгч бизнес хоорондох гүүр болж ажилладаг. Анх 28 жилийн тэртээ өргөн нэвтрүүлгийн бизнесээр эхэлж, байгуулагдаж өдгөө дэлхийн 40 гаран улсад үйл ажиллагаа явуулж байна. Азид гэхэд Монголоос гадна нийт 10 улсад салбартай. Мета компани Монголын зах зээлийг шинэ шатанд ахиулах шаардлагатай хэмээн үзэж тендер зарлаж, түүнд нь бид шалгарсан. Монголын олон бизнесүүд уламжлалт хэвлэлд зарцуулдгаас харьцангуй бага хөрөнгийг дижитал медиад зарцуулдаг юм билээ. Тиймээс бид дижитал сувгуудын бодит нөлөөг нэмэгдүүлж, бизнесээ тэлэх боломжийг компаниудад таниулахаас ажлаа эхэлнэ. ЯЛГАРАЛ Бизнесүүд Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп дээр сурталчилгаа хийхдээ орон нутгаасаа шууд үйлчилгээ авах хялбар боломжтой болж байна. Монгол дахь зар сурталчилгаатай холбоотой асуудлуудад мэргэжлийн баг зөвлөж, төлбөр тооцоог төгрөгөөр хийх боломжтой болж буй нь бидний ажлын гол ялгарал. Түүнчлэн албан ёсны сургалтууд хийхээр төлөвлөсөн. Цаашид дижитал маркетингийн зах зээл дэх тоглогчдыг чадавхжуулах, зар сурталчилгааг нь дэмжих, түлхэц өгөх зорилготой. Энтравишн компани үндсэн гурваэ чиглэлийн үйлчилгээ хүргэдэг. Meta, Tik Tok, Twitter, Spotify зэрэг технологийн платформуудын албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллах Гар утасны апп хөгжүүлэгч нарт зориулсан технологийн медиа бүтээгдэхүүн санал болгох. Учир нь финтек, цахим худалдаа, гар утасны тоглоом хөгжүүлэгч нар бодит үр дүнд хүрэхийн тулд сайн дижитал маркетинг хэрэгтэй. Цахимаар үйлчилгээ үзүүлдэг худалдааны байгууллага, брэндүүдэд тохирсон худалдан авагчдыг олж өгөх, хэрэглэгчдэд хэрэгтэй бүтээгдэхүүнийг санал болгох Энтравишн ГЭЖ ЮУ ВЭ? Mетагийн Authorized Sales Partner буюу Албан ёсны борлуулалтын хамтрагч байгууллага. Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп дээрх төлбөртэй зар сурталчилгааг Монголд хариуцан ажиллах Mетагийн борлуулалтын баг. одоо Хөгжиж буй зах зээл, маркетингийн менежерүүдэд зориулан зар сурталчилгааны дэвшилтэт шийдлүүдийг санал болгох, хэрхэн ашиглахад тухайд анхаарч байна. Монголын зах зээл манай шинэ бодлогод нийцэж байгаа. Бид эртнээс л Монголд салбараа нээхээр төлөвлөж байсан бөгөөд Mетагийн түнш болгосноор тэр ажил биеллээ. Одоо Meta Authorized Sales Partner хөтөлбөрийг Монголд танилцуулж, харилцагчдаа тэлэхэд анхааран ажиллаж байна. баг Харилцагч хариуцсан түнш, техникийн мэргэжилтэн, маркетинг сургалт хариуцсан мэргэжилтэн,Монгол дахь багийн удирдлага зэрэг таван гишүүнтэй ажиллаж байна. Бүгд албан ёсны батламжтай, Метагийн мэргэжлийн боловсон хүчин. Харин компанийн санхүү, хуулийн талын ажлыг гуравдагч байгууллага хариуцаж, Сингапураас ерөнхийлөн удирдаж ажилладаг. Шаардлагатай тохиолдолд Мета болон Сингапурын баг, бусад улс дахь Энтравишнийн багуудаас туршлага судалдаг. Мөн бид гаднын байгууллагын Монгол дахь салбар гэдэг утгаараа олон улсын компанийн соёлыг нэвтрүүлж байна. Ягаан заан, шар нугас зэрэг хүний нөөцийн сонирхолтой арга хэлбэрийг хэрэгжүүлж, ажилчдын идэвх санаачилгыг урамшуулан байгууллагуудад тулгардаг татварын үргүй зардлыг бууруулахад анхаарч байгаа. ирээдүй Цаашид зөвхөн Mета бус өөр дижитал платформуудыг Монголд нэвтрүүлж, төлөөлөн ажиллах боломж эрэлхийлж байна. Бидний зүгээс гурван гол чиглэлд анхааран ажиллана. Бид тухайн орон нутгаас багаа бүрдүүлэхийг зорьдог бөгөөд манай мэргэжилтнүүд монгол залууст зааж сурган шилдэг мэргэжилтнүүдийг бэлтгэнэ. Монгол компаниудтай ойр ажиллаж, тэдэнд тулгарч буй бэрхшээлийг ойлгож, шийдэхэд нь тусална. Бид ямар ч орны зах зээлд ажилласан, тухайн орон нутгийн боловсон хүчнийг бэхжүүлэх, тэдний сурч боловсрох нөхцөлийг анхааран ажилладаг. Тиймээс Монголын дижитал маркетерүүдийг чадавхжуулах, албан ёсны батламж олгохоор зорин ажиллаж байна. Фэйсбүүкт зар байршуулахын тулд кредит картаараа ам.доллароор төлдөг байсан бол бид албан ёсны төлөөлөгч болсон учраас төгрөгөөр тооцоо хийж болно. Ингэснээр ам.доллар улсдаа үлдэх, мөн бидний төлж буй татвар монголын эдийн засагт тодорхой хэмжээгээр тустай байна. эрсдэл Mета ASP гэдэг нь шинэ ойлголт учраас Монголд үйл ажиллагаа явуулж байгаа бизнесийн байгууллагууд ач холбогдлыг төдийлөн ойлгохгүй, эргэлзэнгүй хандаж байх шиг. Гэхдээ үүнээс илүүтэй урт хугацаанд түншилж хамтран ажиллах байгууллагууд нэлээдгүй олон хандсан.
Дижитал ертөнцийн гол зах зээл Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп эзэмшигч Метад зар сурталчилгаа байршуулах нь бизнес эрхлэгчдийн өрсөлдөх гол талбар болсон. Гэвч Дэлхийн түвшний уг үйлчилгээг Монголоос хүссэн хэлбэрээрээ авахад хол, ойрын олон бэрхшээл тулгарах нь бий. Шинэ дугаартаа Монгол дахь Метагийн албан ёсны борлуулалтын хамтрагч Entravision Mongolia компанийг танилцуулж байна. Хэвлэл мэдээлэл, сурталчилгаа, технологийн чиглэлд тэргүүлэгч Entravision компани ийнхүү манай улсад салбараа нээснээр маркетинг, зар сурталчилгааны стратегийн зөвлөгөө, чиглүүлэг өгөх, медиа платформын арга ажиллагааг таниулах, бүс нутгийн хөгжлийг дэмжих зэрэг олон чухал ажлуудыг хийх гэнэ. **Нэр:** Entravision Mongolia **Хаяг:** СБД, 1-р хороо, Аюуд товер, 1602 **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Дижитал зар сурталчилгаа **Үүсгэн байгуулагч**: Entravision Communications Corporation **Үүсгэн байгуулагдсан:** 2022 он **Цахим хуудсууд:** Entravision Mongolia (фэйсбүүк) entravisionmongolia (инстаграм) entravision-mongolia.com (веб) Энтравишн компанийн Ази тивийг хариуцсан Ерөнхийлөгч: Питер-Жан дэ Кроон ### Сэдэл Энтравишн бол дэлхий дахинаа хэвлэл мэдээлэл, зар сурталчилгаа, технологийн чиглэлд түүчээлэгч компани. Бид өргөн хэрэглээний дижитал платформууд болон хэвлэлүүдийг төлөөлж хэрэглэгч бизнес хоорондох гүүр болж ажилладаг. Анх 28 жилийн тэртээ өргөн нэвтрүүлгийн бизнесээр эхэлж, байгуулагдаж өдгөө дэлхийн 40 гаран улсад үйл ажиллагаа явуулж байна. Азид гэхэд Монголоос гадна нийт 10 улсад салбартай. Мета компани Монголын зах зээлийг шинэ шатанд ахиулах шаардлагатай хэмээн үзэж тендер зарлаж, түүнд нь бид шалгарсан. Монголын олон бизнесүүд уламжлалт хэвлэлд зарцуулдгаас харьцангуй бага хөрөнгийг дижитал медиад зарцуулдаг юм билээ. Тиймээс бид дижитал сувгуудын бодит нөлөөг нэмэгдүүлж, бизнесээ тэлэх боломжийг компаниудад таниулахаас ажлаа эхэлнэ. ### ЯЛГАРАЛ Бизнесүүд Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп дээр сурталчилгаа хийхдээ орон нутгаасаа шууд үйлчилгээ авах хялбар боломжтой болж байна. Монгол дахь зар сурталчилгаатай холбоотой асуудлуудад мэргэжлийн баг зөвлөж, төлбөр тооцоог төгрөгөөр хийх боломжтой болж буй нь бидний ажлын гол ялгарал. Түүнчлэн албан ёсны сургалтууд хийхээр төлөвлөсөн. Цаашид дижитал маркетингийн зах зээл дэх тоглогчдыг чадавхжуулах, зар сурталчилгааг нь дэмжих, түлхэц өгөх зорилготой. Энтравишн компани үндсэн гурваэ чиглэлийн үйлчилгээ хүргэдэг. * Meta, Tik Tok, Twitter, Spotify зэрэг технологийн платформуудын албан ёсны төлөөлөгчөөр ажиллах * Гар утасны апп хөгжүүлэгч нарт зориулсан технологийн медиа бүтээгдэхүүн санал болгох. Учир нь финтек, цахим худалдаа, гар утасны тоглоом хөгжүүлэгч нар бодит үр дүнд хүрэхийн тулд сайн дижитал маркетинг хэрэгтэй. * Цахимаар үйлчилгээ үзүүлдэг худалдааны байгууллага, брэндүүдэд тохирсон худалдан авагчдыг олж өгөх, хэрэглэгчдэд хэрэгтэй бүтээгдэхүүнийг санал болгох ### Энтравишн ГЭЖ ЮУ ВЭ? Mетагийн Authorized Sales Partner буюу Албан ёсны борлуулалтын хамтрагч байгууллага. Фэйсбүүк, Инстаграм, Ватсапп дээрх төлбөртэй зар сурталчилгааг Монголд хариуцан ажиллах Mетагийн борлуулалтын баг. ### одоо Хөгжиж буй зах зээл, маркетингийн менежерүүдэд зориулан зар сурталчилгааны дэвшилтэт шийдлүүдийг санал болгох, хэрхэн ашиглахад тухайд анхаарч байна. Монголын зах зээл манай шинэ бодлогод нийцэж байгаа. Бид эртнээс л Монголд салбараа нээхээр төлөвлөж байсан бөгөөд Mетагийн түнш болгосноор тэр ажил биеллээ. Одоо Meta Authorized Sales Partner хөтөлбөрийг Монголд танилцуулж, харилцагчдаа тэлэхэд анхааран ажиллаж байна. ### баг Харилцагч хариуцсан түнш, техникийн мэргэжилтэн, маркетинг сургалт хариуцсан мэргэжилтэн,Монгол дахь багийн удирдлага зэрэг таван гишүүнтэй ажиллаж байна. Бүгд албан ёсны батламжтай, Метагийн мэргэжлийн боловсон хүчин. Харин компанийн санхүү, хуулийн талын ажлыг гуравдагч байгууллага хариуцаж, Сингапураас ерөнхийлөн удирдаж ажилладаг. Шаардлагатай тохиолдолд Мета болон Сингапурын баг, бусад улс дахь Энтравишнийн багуудаас туршлага судалдаг. Мөн бид гаднын байгууллагын Монгол дахь салбар гэдэг утгаараа олон улсын компанийн соёлыг нэвтрүүлж байна. Ягаан заан, шар нугас зэрэг хүний нөөцийн сонирхолтой арга хэлбэрийг хэрэгжүүлж, ажилчдын идэвх санаачилгыг урамшуулан байгууллагуудад тулгардаг татварын үргүй зардлыг бууруулахад анхаарч байгаа. ### ирээдүй Цаашид зөвхөн Mета бус өөр дижитал платформуудыг Монголд нэвтрүүлж, төлөөлөн ажиллах боломж эрэлхийлж байна. Бидний зүгээс гурван гол чиглэлд анхааран ажиллана. * Бид тухайн орон нутгаас багаа бүрдүүлэхийг зорьдог бөгөөд манай мэргэжилтнүүд монгол залууст зааж сурган шилдэг мэргэжилтнүүдийг бэлтгэнэ. Монгол компаниудтай ойр ажиллаж, тэдэнд тулгарч буй бэрхшээлийг ойлгож, шийдэхэд нь тусална. * Бид ямар ч орны зах зээлд ажилласан, тухайн орон нутгийн боловсон хүчнийг бэхжүүлэх, тэдний сурч боловсрох нөхцөлийг анхааран ажилладаг. Тиймээс Монголын дижитал маркетерүүдийг чадавхжуулах, албан ёсны батламж олгохоор зорин ажиллаж байна. * Фэйсбүүкт зар байршуулахын тулд кредит картаараа ам.доллароор төлдөг байсан бол бид албан ёсны төлөөлөгч болсон учраас төгрөгөөр тооцоо хийж болно. Ингэснээр ам.доллар улсдаа үлдэх, мөн бидний төлж буй татвар монголын эдийн засагт тодорхой хэмжээгээр тустай байна. ### эрсдэл Mета ASP гэдэг нь шинэ ойлголт учраас Монголд үйл ажиллагаа явуулж байгаа бизнесийн байгууллагууд ач холбогдлыг төдийлөн ойлгохгүй, эргэлзэнгүй хандаж байх шиг. Гэхдээ үүнээс илүүтэй урт хугацаанд түншилж хамтран ажиллах байгууллагууд нэлээдгүй олон хандсан.
https://unread.today/c/techworm-beeper
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-07-30T00:00:00
7 сарын 30, 2024
Beeper: Нэгдсэн “шуудангийн хайрцаг” - Бүх чатаа нэг дороос
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Messenger орж дотнын хүмүүстэйгээ мэнд мэдэж, Instagram орж найзуудтайгаа хуучилж, Viber, Telegram орж ажил төрлөө амжуулна. Тэгээд ч дуусахгүй, гадаад хүмүүстэй харьцахад WhatsApp ажлын харилцаанд Slack, энтертайнмент хэрэгцээнд Discord ашиглана. </div><div><br></div><div>Технологи хөгжихийн хэрээр бид зурвас илгээх гэдэг ганцхан үйлдлийн төлөө дунджаар гурваас таван платформ тогтмол ашиглаж байгаа нь нэг талаараа асуудал юм. Үүнийг шийдэж, нэгдсэн “шуудангийн хайрцагтай” болгох боломж байдгийг саяхан олж мэдсэн нь Beeper.</div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/c40c0515666ab5cecb564119c400b0a5.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Beeper гэж юу вэ?</div></h3><p></p><p>Канадын инженер Эрик Мигиковский 2020 онд хэт олон чат аппдаа түүртэж, бүгдийг багтаасан платформыг хөгжүүлж эхэлсэн нь <a href="https://www.beeper.com/" target="_blank">Beeper</a>-ийн эхлэл байв. Эрик компанийн блогтоо хятадууд яагаад өндөр бүтээмжтэй байдгийг "WeChat" буюу нэгдсэн нэг чаттай байдагтай нь холбож тайлбарласан байна лээ. <a href="https://blog.beeper.com/2020/06/09/the-universal-communication-bus-42dfb9a141ad/" target="_blank">Сонирхоод үзээрэй</a>. </p><p>Beeper-ийн ажиллах зарчим нь тун энгийн. Хэрэглэгчийн ашигладаг чат аппуудтай холбогдож, тэдгээр аппууд дээр ирсэн зурвас бүрийг нэг дор цуглуулна. Олон жижиг аралтай (бусад чатууд) гүүрээр холбогдсон нэг том арал (Beeper) л гэсэн үг. Хэрэглэгч зурвас хүлээн авахаас гадна илгээх боломжтой. Хамгийн гол нь хүлээн авагч хэрэглэгчийг өөр “газраас” бичиж байгааг мэдэхгүй. Яг л урьдынх шигээ харилцах боломжтой. Нэмээд зурвасаа хэзээ илгээхээ урьдчилан товлож, дуу хоолойт зурвас, зураг, дүрс бичлэг илгээж болно.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/1fc5398512688f9598957f9915ff15cc.jpeg"></p><p></p><p><br></p><p>Хэдийгээр Beeper нь зурвас дамжуулах аюулгүй, найдвартай аргыг анхлан зохиогоогүй ч олны хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд ихээхэн амжилттай ажиллаж чадсан билээ. Тийм ч учраас тэднийг энэ онд алдарт "wordpress", "tumblr" зэргийг эзэмшдэг "Automatic" 125 сая ам.доллароор <a href="https://www.theverge.com/2024/4/9/24124179/beeper-app-automattic-acquisition-matrix-messaging?ueid=160e645fda25395cf6ff34086b508b8e" target="_blank">худалдан авсан </a>юм. Automatic өнгөрсөн жил Beeper-тэй ижил үйлчилгээ явуулдаг texts.com-ийг 50 сая ам.доллароор <a href="https://www.theverge.com/2023/10/24/23928685/automattic-texts-acquisition-universal-messaging" target="_blank">худалдан авсан</a> бөгөөд ирээдүйд энэ хоёр үйлчилгээг нэгтгэж, Beeper нэрийн дор улам хөгжүүлэх гэнэ. Сошиал медиа өрсөлдөөнд ялаагүй тэд чатны өрсөлдөөнд хүч хаях бололтой. </p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/0f3568d0c155bf54f4ba753cd39d191f.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Яаж ашиглах вэ?<br></div></h3><p></p><p>Уг үйлчилгээ нь үнэ төлбөргүй бөгөөд юун түрүүнд бүх төрлийн ухаалаг төхөөрөмж дээрээ апп болон программыг нь суулгана. Түүний дараа одоогоор холбох боломжтой 14 чат платформоос хүссэн платформоо холбоно. Ингэж холбохдоо Beeper-т таны өмнөөс зурвас хүлээн авч мөн илгээх буюу нэн чухал эрх олгох юм. Гэхдээ санаа зоволтгүй. Тэдний хувьд "zero-access encryption" буюу өөрсдийн сервер дээр хадгалж буй мэдээлэл бүрээ шифрлэж, зөвхөн хэрэглэгч л тайлж хандах боломжийг бүрдүүлжээ.</p><p>Одоогоор холбох боломжтой чат платформууд: </p><p>- WhatsApp<br>- Facebook Messenger<br>- Twitter<br>- Android SMS<br>- Google Messages (SMS/RCS)<br>- Telegram<br>- Signal<br>- Matrix<br>- Slack<br>- Google Chat<br>- Instagram<br>- IRC (Libera.chat)<br>- Discord<br>- LinkedIn<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/a180caf64fbd74479425415ccc262a08.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div><div>Давуу тал </div></h3><p>Хувийн болон хувьсгалын ажлууд цаг хугацааны хязгааргүй болж, илүү хурдан, ихэд шуурхай байхыг шаардах болсон энэ үед олон чат апп шалгаж, тус бүрд нь хариу өгнө гэдэг багагүй ажил. Миний хувьд өглөө бүр ажилдаа ирээд Telegram, Viber, WhatsApp, Messenger, Instagram гээд бүх чатаа шалгадаг. Ингэж шалгаж явахдаа “халтираад” стори үзээд, пост гүйлгэж, алт шиг цагаа сошиалын мангаст алдах үе ч байна. Тиймээс бүхнийг цэгцэлж, нэг дор багтааж, сошиал медиа руу орохгүйгээр зурвас шидэлцэх боломж олгож байгаа нь нэн таатай.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/3480e5f1ff5b2244c0b6016ccd184ede.jpeg"></p><p></p><p><br>Хэрэглэхэд ч гэсэн хялбар. Толгой эргүүлэх зүйл огт байхгүй. Бусад чат платформуудтай л ижил. Мөн Wordpress-ийн үнэнч фэнийн хувьд Beeper-ийг Automatic худалдаж авсан нь уг үйлчилгээний ирээдүйд итгэх итгэлийг үлэмж нэмэгдүүлж буй.</p><p>Хамгийн гайхалтай нь платформ хооронд зурвасаа дамжуулж (forward) хийж болно. Жишээлбэл Telegram дээр хүлээн авсан чатаа тэр дор нь Messenger-ийн хэрэглэгч рүү явуулах боломжтой. Үнэнхүү цаг хэмнэдэг функц.</p><p>Beeper-ийн ачаар одоогоор компьютер дээрх чат програмуудаа ашиглахгүй байгаа. Цаашлаад утсан дээрх олон арван чат аппаасаа сална гэж итгэж байна.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Сул тал</h3><p></p><p>Хамгийн том сул тал бол одоогоор Viber-ийг дэмжихгүй байгаа явдал нь. Ижил төстэй үйлчилгээнүүд ч Viber-тэй холбогддоггүй нь тохиолдол биш болов уу. Viber холбогдчихвол бүрэн утгаараа бүх чат аппаасаа салах гээд л байна шүү.</p><p>Дараагийн сул тал нь аюулгүй байдал. Бүх өндөг буюу мэдээллээ нэг сагсанд хийсэн тул эрсдэл мэдээж бий. Гэхдээ эрсдэлгүй технологийг үйлчилгээ гэж угаас байхгүй билээ. Тэгээд ч цахим орчны аюулгүй байдлаа сахин хамгаална гэдэг нь хэрэглэгч бүрийн үүрэг.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/0be581ceff7f72008b9043315b471b38.png"></p><p><br>Өөр нэгэн “боломжит” сул тал бий. Уг нийтлэлийг бичиж байхад Facebook-ээс Beeper-ийн зурвас унших холболтыг сэжигтэй гэж үзээд нууц үгээ солихыг шаардсан юм. Энэ бол томоохон платформууд Beeper-ийн үйлчилгээг тодорхой хэмжээнд хориглох боломжтойг харуулсан явдал. Ахиж холболт салахгүй хэмээн найдаж байна. Бүр болохгүй бол texts.com-ийг туршиж үзнэ дээ. Нэгдсэн чатны амтыг мэдэрсэн хүн буцаж чаддаггүй бололтой шүү.<br></p> <blockquote><p class="p1">Уншигч таныг технологийн ухамсартай хэрэглээнд уриалж байна. Бид технологид ашиглуулах бус технологийг ашиглах учиртай. </p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Messenger орж дотнын хүмүүстэйгээ мэнд мэдэж, Instagram орж найзуудтайгаа хуучилж, Viber, Telegram орж ажил төрлөө амжуулна. Тэгээд ч дуусахгүй, гадаад хүмүүстэй харьцахад WhatsApp ажлын харилцаанд Slack, энтертайнмент хэрэгцээнд Discord ашиглана. Технологи хөгжихийн хэрээр бид зурвас илгээх гэдэг ганцхан үйлдлийн төлөө дунджаар гурваас таван платформ тогтмол ашиглаж байгаа нь нэг талаараа асуудал юм. Үүнийг шийдэж, нэгдсэн “шуудангийн хайрцагтай” болгох боломж байдгийг саяхан олж мэдсэн нь Beeper. Beeper гэж юу вэ? Канадын инженер Эрик Мигиковский 2020 онд хэт олон чат аппдаа түүртэж, бүгдийг багтаасан платформыг хөгжүүлж эхэлсэн нь Beeper -ийн эхлэл байв. Эрик компанийн блогтоо хятадууд яагаад өндөр бүтээмжтэй байдгийг "WeChat" буюу нэгдсэн нэг чаттай байдагтай нь холбож тайлбарласан байна лээ. Сонирхоод үзээрэй . Beeper-ийн ажиллах зарчим нь тун энгийн. Хэрэглэгчийн ашигладаг чат аппуудтай холбогдож, тэдгээр аппууд дээр ирсэн зурвас бүрийг нэг дор цуглуулна. Олон жижиг аралтай (бусад чатууд) гүүрээр холбогдсон нэг том арал (Beeper) л гэсэн үг. Хэрэглэгч зурвас хүлээн авахаас гадна илгээх боломжтой. Хамгийн гол нь хүлээн авагч хэрэглэгчийг өөр “газраас” бичиж байгааг мэдэхгүй. Яг л урьдынх шигээ харилцах боломжтой. Нэмээд зурвасаа хэзээ илгээхээ урьдчилан товлож, дуу хоолойт зурвас, зураг, дүрс бичлэг илгээж болно. Хэдийгээр Beeper нь зурвас дамжуулах аюулгүй, найдвартай аргыг анхлан зохиогоогүй ч олны хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд ихээхэн амжилттай ажиллаж чадсан билээ. Тийм ч учраас тэднийг энэ онд алдарт "wordpress", "tumblr" зэргийг эзэмшдэг "Automatic" 125 сая ам.доллароор худалдан авсан юм. Automatic өнгөрсөн жил Beeper-тэй ижил үйлчилгээ явуулдаг texts.com-ийг 50 сая ам.доллароор худалдан авсан бөгөөд ирээдүйд энэ хоёр үйлчилгээг нэгтгэж, Beeper нэрийн дор улам хөгжүүлэх гэнэ. Сошиал медиа өрсөлдөөнд ялаагүй тэд чатны өрсөлдөөнд хүч хаях бололтой. Яаж ашиглах вэ? Уг үйлчилгээ нь үнэ төлбөргүй бөгөөд юун түрүүнд бүх төрлийн ухаалаг төхөөрөмж дээрээ апп болон программыг нь суулгана. Түүний дараа одоогоор холбох боломжтой 14 чат платформоос хүссэн платформоо холбоно. Ингэж холбохдоо Beeper-т таны өмнөөс зурвас хүлээн авч мөн илгээх буюу нэн чухал эрх олгох юм. Гэхдээ санаа зоволтгүй. Тэдний хувьд "zero-access encryption" буюу өөрсдийн сервер дээр хадгалж буй мэдээлэл бүрээ шифрлэж, зөвхөн хэрэглэгч л тайлж хандах боломжийг бүрдүүлжээ. Одоогоор холбох боломжтой чат платформууд: - WhatsApp - Facebook Messenger - Twitter - Android SMS - Google Messages (SMS/RCS) - Telegram - Signal - Matrix - Slack - Google Chat - Instagram - IRC (Libera.chat) - Discord - LinkedIn Давуу тал Хувийн болон хувьсгалын ажлууд цаг хугацааны хязгааргүй болж, илүү хурдан, ихэд шуурхай байхыг шаардах болсон энэ үед олон чат апп шалгаж, тус бүрд нь хариу өгнө гэдэг багагүй ажил. Миний хувьд өглөө бүр ажилдаа ирээд Telegram, Viber, WhatsApp, Messenger, Instagram гээд бүх чатаа шалгадаг. Ингэж шалгаж явахдаа “халтираад” стори үзээд, пост гүйлгэж, алт шиг цагаа сошиалын мангаст алдах үе ч байна. Тиймээс бүхнийг цэгцэлж, нэг дор багтааж, сошиал медиа руу орохгүйгээр зурвас шидэлцэх боломж олгож байгаа нь нэн таатай. Хэрэглэхэд ч гэсэн хялбар. Толгой эргүүлэх зүйл огт байхгүй. Бусад чат платформуудтай л ижил. Мөн Wordpress-ийн үнэнч фэнийн хувьд Beeper-ийг Automatic худалдаж авсан нь уг үйлчилгээний ирээдүйд итгэх итгэлийг үлэмж нэмэгдүүлж буй. Хамгийн гайхалтай нь платформ хооронд зурвасаа дамжуулж (forward) хийж болно. Жишээлбэл Telegram дээр хүлээн авсан чатаа тэр дор нь Messenger-ийн хэрэглэгч рүү явуулах боломжтой. Үнэнхүү цаг хэмнэдэг функц. Beeper-ийн ачаар одоогоор компьютер дээрх чат програмуудаа ашиглахгүй байгаа. Цаашлаад утсан дээрх олон арван чат аппаасаа сална гэж итгэж байна. Сул тал Хамгийн том сул тал бол одоогоор Viber-ийг дэмжихгүй байгаа явдал нь. Ижил төстэй үйлчилгээнүүд ч Viber-тэй холбогддоггүй нь тохиолдол биш болов уу. Viber холбогдчихвол бүрэн утгаараа бүх чат аппаасаа салах гээд л байна шүү. Дараагийн сул тал нь аюулгүй байдал. Бүх өндөг буюу мэдээллээ нэг сагсанд хийсэн тул эрсдэл мэдээж бий. Гэхдээ эрсдэлгүй технологийг үйлчилгээ гэж угаас байхгүй билээ. Тэгээд ч цахим орчны аюулгүй байдлаа сахин хамгаална гэдэг нь хэрэглэгч бүрийн үүрэг. Өөр нэгэн “боломжит” сул тал бий. Уг нийтлэлийг бичиж байхад Facebook-ээс Beeper-ийн зурвас унших холболтыг сэжигтэй гэж үзээд нууц үгээ солихыг шаардсан юм. Энэ бол томоохон платформууд Beeper-ийн үйлчилгээг тодорхой хэмжээнд хориглох боломжтойг харуулсан явдал. Ахиж холболт салахгүй хэмээн найдаж байна. Бүр болохгүй бол texts.com-ийг туршиж үзнэ дээ. Нэгдсэн чатны амтыг мэдэрсэн хүн буцаж чаддаггүй бололтой шүү. Уншигч таныг технологийн ухамсартай хэрэглээнд уриалж байна. Бид технологид ашиглуулах бус технологийг ашиглах учиртай.
Messenger орж дотнын хүмүүстэйгээ мэнд мэдэж, Instagram орж найзуудтайгаа хуучилж, Viber, Telegram орж ажил төрлөө амжуулна. Тэгээд ч дуусахгүй, гадаад хүмүүстэй харьцахад WhatsApp ажлын харилцаанд Slack, энтертайнмент хэрэгцээнд Discord ашиглана. Технологи хөгжихийн хэрээр бид зурвас илгээх гэдэг ганцхан үйлдлийн төлөө дунджаар гурваас таван платформ тогтмол ашиглаж байгаа нь нэг талаараа асуудал юм. Үүнийг шийдэж, нэгдсэн “шуудангийн хайрцагтай” болгох боломж байдгийг саяхан олж мэдсэн нь Beeper. ### Beeper гэж юу вэ? Канадын инженер Эрик Мигиковский 2020 онд хэт олон чат аппдаа түүртэж, бүгдийг багтаасан платформыг хөгжүүлж эхэлсэн нь Beeper-ийн эхлэл байв. Эрик компанийн блогтоо хятадууд яагаад өндөр бүтээмжтэй байдгийг "WeChat" буюу нэгдсэн нэг чаттай байдагтай нь холбож тайлбарласан байна лээ. Сонирхоод үзээрэй. Beeper-ийн ажиллах зарчим нь тун энгийн. Хэрэглэгчийн ашигладаг чат аппуудтай холбогдож, тэдгээр аппууд дээр ирсэн зурвас бүрийг нэг дор цуглуулна. Олон жижиг аралтай (бусад чатууд) гүүрээр холбогдсон нэг том арал (Beeper) л гэсэн үг. Хэрэглэгч зурвас хүлээн авахаас гадна илгээх боломжтой. Хамгийн гол нь хүлээн авагч хэрэглэгчийг өөр “газраас” бичиж байгааг мэдэхгүй. Яг л урьдынх шигээ харилцах боломжтой. Нэмээд зурвасаа хэзээ илгээхээ урьдчилан товлож, дуу хоолойт зурвас, зураг, дүрс бичлэг илгээж болно. Хэдийгээр Beeper нь зурвас дамжуулах аюулгүй, найдвартай аргыг анхлан зохиогоогүй ч олны хэрэглээнд нэвтрүүлэхэд ихээхэн амжилттай ажиллаж чадсан билээ. Тийм ч учраас тэднийг энэ онд алдарт "wordpress", "tumblr" зэргийг эзэмшдэг "Automatic" 125 сая ам.доллароор худалдан авсан юм. Automatic өнгөрсөн жил Beeper-тэй ижил үйлчилгээ явуулдаг texts.com-ийг 50 сая ам.доллароор худалдан авсан бөгөөд ирээдүйд энэ хоёр үйлчилгээг нэгтгэж, Beeper нэрийн дор улам хөгжүүлэх гэнэ. Сошиал медиа өрсөлдөөнд ялаагүй тэд чатны өрсөлдөөнд хүч хаях бололтой. ### Яаж ашиглах вэ? Уг үйлчилгээ нь үнэ төлбөргүй бөгөөд юун түрүүнд бүх төрлийн ухаалаг төхөөрөмж дээрээ апп болон программыг нь суулгана. Түүний дараа одоогоор холбох боломжтой 14 чат платформоос хүссэн платформоо холбоно. Ингэж холбохдоо Beeper-т таны өмнөөс зурвас хүлээн авч мөн илгээх буюу нэн чухал эрх олгох юм. Гэхдээ санаа зоволтгүй. Тэдний хувьд "zero-access encryption" буюу өөрсдийн сервер дээр хадгалж буй мэдээлэл бүрээ шифрлэж, зөвхөн хэрэглэгч л тайлж хандах боломжийг бүрдүүлжээ. Одоогоор холбох боломжтой чат платформууд: - WhatsApp - Facebook Messenger - Twitter - Android SMS - Google Messages (SMS/RCS) - Telegram - Signal - Matrix - Slack - Google Chat - Instagram - IRC (Libera.chat) - Discord - LinkedIn ### Давуу тал Хувийн болон хувьсгалын ажлууд цаг хугацааны хязгааргүй болж, илүү хурдан, ихэд шуурхай байхыг шаардах болсон энэ үед олон чат апп шалгаж, тус бүрд нь хариу өгнө гэдэг багагүй ажил. Миний хувьд өглөө бүр ажилдаа ирээд Telegram, Viber, WhatsApp, Messenger, Instagram гээд бүх чатаа шалгадаг. Ингэж шалгаж явахдаа “халтираад” стори үзээд, пост гүйлгэж, алт шиг цагаа сошиалын мангаст алдах үе ч байна. Тиймээс бүхнийг цэгцэлж, нэг дор багтааж, сошиал медиа руу орохгүйгээр зурвас шидэлцэх боломж олгож байгаа нь нэн таатай. Хэрэглэхэд ч гэсэн хялбар. Толгой эргүүлэх зүйл огт байхгүй. Бусад чат платформуудтай л ижил. Мөн Wordpress-ийн үнэнч фэнийн хувьд Beeper-ийг Automatic худалдаж авсан нь уг үйлчилгээний ирээдүйд итгэх итгэлийг үлэмж нэмэгдүүлж буй. Хамгийн гайхалтай нь платформ хооронд зурвасаа дамжуулж (forward) хийж болно. Жишээлбэл Telegram дээр хүлээн авсан чатаа тэр дор нь Messenger-ийн хэрэглэгч рүү явуулах боломжтой. Үнэнхүү цаг хэмнэдэг функц. Beeper-ийн ачаар одоогоор компьютер дээрх чат програмуудаа ашиглахгүй байгаа. Цаашлаад утсан дээрх олон арван чат аппаасаа сална гэж итгэж байна. ### Сул тал Хамгийн том сул тал бол одоогоор Viber-ийг дэмжихгүй байгаа явдал нь. Ижил төстэй үйлчилгээнүүд ч Viber-тэй холбогддоггүй нь тохиолдол биш болов уу. Viber холбогдчихвол бүрэн утгаараа бүх чат аппаасаа салах гээд л байна шүү. Дараагийн сул тал нь аюулгүй байдал. Бүх өндөг буюу мэдээллээ нэг сагсанд хийсэн тул эрсдэл мэдээж бий. Гэхдээ эрсдэлгүй технологийг үйлчилгээ гэж угаас байхгүй билээ. Тэгээд ч цахим орчны аюулгүй байдлаа сахин хамгаална гэдэг нь хэрэглэгч бүрийн үүрэг. Өөр нэгэн “боломжит” сул тал бий. Уг нийтлэлийг бичиж байхад Facebook-ээс Beeper-ийн зурвас унших холболтыг сэжигтэй гэж үзээд нууц үгээ солихыг шаардсан юм. Энэ бол томоохон платформууд Beeper-ийн үйлчилгээг тодорхой хэмжээнд хориглох боломжтойг харуулсан явдал. Ахиж холболт салахгүй хэмээн найдаж байна. Бүр болохгүй бол texts.com-ийг туршиж үзнэ дээ. Нэгдсэн чатны амтыг мэдэрсэн хүн буцаж чаддаггүй бололтой шүү. > Уншигч таныг технологийн ухамсартай хэрэглээнд уриалж байна. Бид технологид ашиглуулах бус технологийг ашиглах учиртай.
https://unread.today/c/spotlight-ochir-medical-center
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-02-06T00:00:00
2 сарын 6, 2023
Очир Медикал Центр - Монгол ухаанаар монгол хүнийг эмчилнэ
<div class="article-body"> <h2><div>Шинэ дугаартаа уламжлалт анагаах ухааны чиглэлээр мэргэшсэн гурван үеийн эмч гэр бүлийн үүсгэн байгуулсан Очир Медикал Центр эмнэлгийг танилцуулж байна.</div><div><br></div><div>Тэдний хамт олон Монгол хүний өвөрмөц онцлогт тохирсон уламжлалт бариа засал, тан, эмчилгээ үйлчилгээг нэвтрүүлснээр гуч гаруй жилийн хугацааг үджээ. </div></h2><p><b>Нэр</b>: Очир Медикал Центр <br><b>Хаяг:</b> СБД 1-р хороо, олимпын гудамж, нью Хоризон 401 тоот <br><b>Чиглэл:</b> Уламжлалт анагаах ухаан, дотор, хүүхэд <br><b>Үүсгэн байгуулагч:</b> С.Бат- Очир, Б.Алдармаа <br><b>Үүсгэн байгуулагдсан он:</b> 1991 он <br><b>Холбоос:</b> Ochir Medical Center (<a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=100054535597449" target="_blank">Фэйсбүүк</a>) Ochir Medical Center (<a href="https://www.instagram.com/ochir_medical_center/" target="_blank">Инстаграм</a>) <br> <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/f4aac622bd11269888b4d3fee4376218.jpg"></p><div class="image-caption">Гүйцэтгэх захирал Б. Энх-Анун</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">СЭДЭЛ</h3><p></p><p>Манай гэр бүл гурван үеийн эмч нар. Төрсөн цагаасаа эхлээд л уламжлалт, хүүхдийн, сэхээний, малын эмч, мэс засалч, лаборант, химич, ус судлаач гээд л ойр тойрныхон бүгдээрээ эмнэлгийн салбарт ажилладаг байлаа. Миний өвөө С.Бат-Очир эмээ Б.Алдармаа нар 1991 онд ЭХЭМҮТ-с тэтгэвэрт гарсныхаа дараа “Бадмаараг” нэрээр энэхүү эмнэлгийг анх байгуулсан. Түүний дараа 2004 онд ээж Б.Энхмаа маань “Очир Релакс” болгон шинэчлэн нээж харин би 2016 онд “Очир Медикал Центр” болгон залгамжлан үргэлжлүүлж байна.</p><p> <br>Би АШУИС-ийг 2013 онд хүний их эмч мэргэжлээр төгссөний дараа ээж болж гэртээ хүүхдүүдээ харсан. Ханиад, томуунаас болж хүүхдүүд өвдөх үед сайн гэсэн бүх л эмнэлгээр явдаг байлаа. Антибиотикийн тун нэмэгдэхээс охины минь ханиад улам бүр хүндэрсээр. Ээж минь хүүхэд, дотор, уламжлалтын эмч. Гэрт ирэх бүрдээ л охин чинь дотор халуунтай байна, ус уулга, агаарт гарга, цөс нь сайн ялгарахгүй өтгөн нь хатаж гэх зэргээр монгол эм, усан эм бичиж өгөх ч би түүнийг нь огт тоодоггүй байж. Удалгүй ээжийн зөвлөгөөг дагаж охин маань ч бүтэн нойртой, амгалан амардаг боллоо. Тэгж л шар тос хүлхүүлэх, гэдсийг нь тослох, өлгөн элгэн дээр нь ус уулгаж баруун хажуугаар нь харуулан хэвтүүлбэл цөс өтгөрсөн үед өтгөн нь гардаг зэргээр мэддэг атлаа мэддэггүй олон зүйлээ сурсан. <br> <br>Над шиг ойрхон төрсөн, хүүхдүүд нь байнга өвддөг ижил зовлонтой мянга, мянган ээжүүдэд туслахаар зориглож эмнэлгээ нээхээр сэтгэл шулуудсан. Эхэндээ ганцхан массажны ортой эмнэлгээ нээж байлаа. 2016 оноос хойш найман удаа нааш цаашаа нүүсэн байна. Монголд хувийн бизнес хийх хэцүү болов ч гомдоллохгүйг хичээж, бага багаар өргөжин тэлсээр өнөөдрийн түвшиндээ хүрчээ.<br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/0a3cee8f41eada833a572c6b04546a76.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/3c461756d622fbf9d323f5af7396afc5.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЯЛГАРАЛ </h3><p></p><p>Монгол анагаах ухааныг Европ буюу өрнийн анагаах ухаантай хослуулан эмчилгээ, үйлчилгээ явуулдаг. Монгол хүнд монгол эм, монгол яс булчингийн бариа засал эмчилгээ хамгийн сайн тохирдог. Мэдээж үйлчлүүлэгчдэдээ эмчилгээ зовуурь багатай, үр дүнтэй байх учир өрнийн анагаах ухааныг үгүйсгэж болохгүй. <br> <br>Ковидын хөл хорионоос хойш эмчилгээндээ сэтгэл засал, сэтгэл зүйн үйлчилгээг нэмсэн нь оновчтой шийдэл болсон. Хөл хорионы үеэр хүмүүс сэтгэлдээ хурсан олон асуудлуудаа олж харсан, өөрийнх нь дотор юу тохиолдож байгааг ойлгохгүй, түүндээ ямар арга хэмжээ авахаа мэдэхгүй байсан үе. Зарим өвчин бидний сэтгэл зүй, айдас, гомдол, стрессээс шууд шалтгаалдаг. </p><p>Манай эмнэлэг уламжлалт бүтэн биеийн бариа заслын эмчилгээ, элэг цөсний цэвэрлэгээ, эрдэс нөхөх болон бүлгийн, ганцаарчилсан уулзалтуудаар бие сэтгэлд тээглэсэн зовууриудыг анагааж, учир шалтгааныг тайлбарлан, урьдчилан сэргийлэх аргыг зааж зөвлөдөг.</p><p>Мөн нэг төрлийн Family Clinic /гэр бүлийн эмнэлэг/ гэж ойлгож болно. Аав, ээж, хүүхдүүд хамтдаа ирж үйлчлүүлдэг. Урьдчилан сэргийлэх зорилгоор жилд нэг удаадаа 5-7 хоногийн эмчилгээ хийлгэснээр тухайн жилдээ ажлын ачаалал даах, өвчин зовуурь даван гарах чадвартай болдог. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Очир Медикал Центр гэж юу вэ?<br></div></h3><p>Гэр бүлийн гишүүн бүрд бие махбодын анхан шатны бүх үйлчилгээг хялбар, дөхөм, ойлгомжтой хүргэх эрүүл мэндийн болон сэтгэл зүйн боловсрол олгох байгууллага. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">НЭР</h3><p></p><p>Анх 1991 онд “Бадмаараг” нэртэй байгуулагдсан. Бадмаараг буюу рубин нь сэтгэл хангалуун, амар амгалан байдал, нөхөрлөл хайрыг бэлгэддэг улаан өнгөтэй үнэт эрдэнийн чулуу. Анагаах ухаанд уг чулууг зүүснээр цусны эргэлт сайжирч, сэтгэл санаа сэргээх, шарх өвчнийг хурдан анагаадаг гэж үздэг. </p><p>Харин 2004 онд нэрээ “Очир Релакс” болгосон. Очир гэдэг нь даймонд буюу юунд ч үл дийлдэх хатуу, бат бөх очир эрдэнэ. Биеийн бүх хорыг гадагшлуулах, ой тогтоолт дэмжих, мэдрэлийн ядаргааг анагаах, сэтгэл зүйг тогтвортой байлгах үйлчилгээтэй. Сансар огторгуйн энергийг хамгийн сайн татдаг өндөр энергитэй үнэт эрдэнийн чулуу тул "Очир" гэх нэрээ өөрчлөхийг хүсээгүй.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ОДОО</h3><p></p><p> <br>Манай эмнэлэг амбулатори буюу өдрийн эмчилгээ хийж ажиллаж байна. Ковидоос хойш эмч, эмнэлгийн ажилчид ихээхэн ачаалалтай ажиллаж бие болоод сэтгэл зүйн хувд ядарч туйлдсан тул бид эхлээд өөрсдөө эрүүл байхыг зорьсон. Тиймээс ажлын ачааллаа тааруулан уян хатан нөхцөлтэй ажилладаг. <br></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/637e6271484266ecf2cb16dd87dc81d7.jpg"></p><div class="image-caption">Баг хамт олон</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">БАГ</h3><p>Албан ёсны есөн хүний бүрэлдэхүүнтэй. Дотрын эмч, сувилагч, уламжлалтын хоёр эмч бий. Үүсгэн байгуулагч өвөө С.Бат-Очир маань одоо 82 настай. Тэргүүлэх зэрэглэлийн зөвлөх эмч тул бидэнд зөвлөж, дэмжин тусалдаг. Цүнхэндээ үргэлж чагнуураа авч явж осол гэмтэл юунд ч бай гүйгээд л очдог хүн. <br> <br>Ээж Б.Энхмаа маань зөвлөх эмчээр ажиллаж боломжтой цагаараа дотор болон хүүхдийн үзлэг хийдэг. Миний хувьд сэтгэл засалч эмч болон гүйцэтгэх захирлаар ажилладаг. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИРЭЭДҮЙ</h3><p>Монгол анагаах ухааны ашиг тусыг олон улсад таниулах, орчин үетэй нийцүүлэн дараагийн эмч нартаа өвлүүлэн үлдээх эрхэм зорилготой. Мөн Монгол улсдаа хүүхдийн хавдрын эмнэлэг байгуулах нууцхан хүсэлтэй. Жилд маш олон хүүхэд хавдраар оношлогдон, гаднын үнэтэй эмчилгээнд явдаг. Хүүхдийн хавдрыг эрт илрүүлж, цаашлаад урьдчилан сэргийлэх, мөн эцэг эхийнх нь эрүүл мэндийн даатгалаас хавдрын эмчилгээний зардлыг гаргадаг болгох юм сан гэж боддог. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Эрсдэл</h3><p>Ковидоос хойш иргэдийн эрүүл мэнд хэт мэдрэг, эмзэг болон нь анзаарагдсан. Тиймээс эмчилгээний арга барилаа өөрчлөх хэрэгцээ, шаардлага гарсан. Мөн олон нийтийн эрүүл мэндийн мэдлэг боловсрол дутмаг тул эмч бид эмчилж үйлчлэхийн зэрэгцээ эрүүл мэндийн үнэн зөв мэдээллээр хангах, эрүүл аж төрөх боловсрол олгох үүрэг хүлээж байна. <br> <br>Хүмүүс бариа заслыг хямд үнэтэй, дусал тариаг үнэтэй байж болох мэтээр ойлгодог. Гэтэл нэг үйлчлүүлэгчид 60 минутын турш эмчилгээний бүтэн бариа засал хийнэ гэдэг эмчээс маш их хүч, төвлөрөл, хариуцлага шаарддаг. Эмчийн гарын алгаар тухайн хүнийг эмчлэх эдгээх, анагаах хүсэл эрмэлзлэлийн энерги гарч эмчилгээ болно. Тиймээс манай эмнэлэг ажилчдадаа долоо хоног бүр сэтгэл засал хийж, энергийг нь сэлбэн цэвэрлэдэг. Эмч ч гэсэн хүн учраас заримдаа ядарсандаа, ар гэрт нь асуудал гарах үед сэтгэл санаа тавгүйрхэн алдаа гаргаж болно. Тиймээс бид аль аль талдаа тэнцвэртэй ажиллаж, амьдрахыг хичээдэг. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/99bc6d6bb91f9724085cef74886a9093.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/7b0c20215a2fb19e3c71d7b37ebc5ed8.jpg"></p> </div>
Шинэ дугаартаа уламжлалт анагаах ухааны чиглэлээр мэргэшсэн гурван үеийн эмч гэр бүлийн үүсгэн байгуулсан Очир Медикал Центр эмнэлгийг танилцуулж байна. Тэдний хамт олон Монгол хүний өвөрмөц онцлогт тохирсон уламжлалт бариа засал, тан, эмчилгээ үйлчилгээг нэвтрүүлснээр гуч гаруй жилийн хугацааг үджээ. Нэр : Очир Медикал Центр Хаяг: СБД 1-р хороо, олимпын гудамж, нью Хоризон 401 тоот Чиглэл: Уламжлалт анагаах ухаан, дотор, хүүхэд Үүсгэн байгуулагч: С.Бат- Очир, Б.Алдармаа Үүсгэн байгуулагдсан он: 1991 он Холбоос: Ochir Medical Center ( Фэйсбүүк ) Ochir Medical Center ( Инстаграм ) Гүйцэтгэх захирал Б. Энх-Анун СЭДЭЛ Манай гэр бүл гурван үеийн эмч нар. Төрсөн цагаасаа эхлээд л уламжлалт, хүүхдийн, сэхээний, малын эмч, мэс засалч, лаборант, химич, ус судлаач гээд л ойр тойрныхон бүгдээрээ эмнэлгийн салбарт ажилладаг байлаа. Миний өвөө С.Бат-Очир эмээ Б.Алдармаа нар 1991 онд ЭХЭМҮТ-с тэтгэвэрт гарсныхаа дараа “Бадмаараг” нэрээр энэхүү эмнэлгийг анх байгуулсан. Түүний дараа 2004 онд ээж Б.Энхмаа маань “Очир Релакс” болгон шинэчлэн нээж харин би 2016 онд “Очир Медикал Центр” болгон залгамжлан үргэлжлүүлж байна. Би АШУИС-ийг 2013 онд хүний их эмч мэргэжлээр төгссөний дараа ээж болж гэртээ хүүхдүүдээ харсан. Ханиад, томуунаас болж хүүхдүүд өвдөх үед сайн гэсэн бүх л эмнэлгээр явдаг байлаа. Антибиотикийн тун нэмэгдэхээс охины минь ханиад улам бүр хүндэрсээр. Ээж минь хүүхэд, дотор, уламжлалтын эмч. Гэрт ирэх бүрдээ л охин чинь дотор халуунтай байна, ус уулга, агаарт гарга, цөс нь сайн ялгарахгүй өтгөн нь хатаж гэх зэргээр монгол эм, усан эм бичиж өгөх ч би түүнийг нь огт тоодоггүй байж. Удалгүй ээжийн зөвлөгөөг дагаж охин маань ч бүтэн нойртой, амгалан амардаг боллоо. Тэгж л шар тос хүлхүүлэх, гэдсийг нь тослох, өлгөн элгэн дээр нь ус уулгаж баруун хажуугаар нь харуулан хэвтүүлбэл цөс өтгөрсөн үед өтгөн нь гардаг зэргээр мэддэг атлаа мэддэггүй олон зүйлээ сурсан. Над шиг ойрхон төрсөн, хүүхдүүд нь байнга өвддөг ижил зовлонтой мянга, мянган ээжүүдэд туслахаар зориглож эмнэлгээ нээхээр сэтгэл шулуудсан. Эхэндээ ганцхан массажны ортой эмнэлгээ нээж байлаа. 2016 оноос хойш найман удаа нааш цаашаа нүүсэн байна. Монголд хувийн бизнес хийх хэцүү болов ч гомдоллохгүйг хичээж, бага багаар өргөжин тэлсээр өнөөдрийн түвшиндээ хүрчээ. ЯЛГАРАЛ Монгол анагаах ухааныг Европ буюу өрнийн анагаах ухаантай хослуулан эмчилгээ, үйлчилгээ явуулдаг. Монгол хүнд монгол эм, монгол яс булчингийн бариа засал эмчилгээ хамгийн сайн тохирдог. Мэдээж үйлчлүүлэгчдэдээ эмчилгээ зовуурь багатай, үр дүнтэй байх учир өрнийн анагаах ухааныг үгүйсгэж болохгүй. Ковидын хөл хорионоос хойш эмчилгээндээ сэтгэл засал, сэтгэл зүйн үйлчилгээг нэмсэн нь оновчтой шийдэл болсон. Хөл хорионы үеэр хүмүүс сэтгэлдээ хурсан олон асуудлуудаа олж харсан, өөрийнх нь дотор юу тохиолдож байгааг ойлгохгүй, түүндээ ямар арга хэмжээ авахаа мэдэхгүй байсан үе. Зарим өвчин бидний сэтгэл зүй, айдас, гомдол, стрессээс шууд шалтгаалдаг. Манай эмнэлэг уламжлалт бүтэн биеийн бариа заслын эмчилгээ, элэг цөсний цэвэрлэгээ, эрдэс нөхөх болон бүлгийн, ганцаарчилсан уулзалтуудаар бие сэтгэлд тээглэсэн зовууриудыг анагааж, учир шалтгааныг тайлбарлан, урьдчилан сэргийлэх аргыг зааж зөвлөдөг. Мөн нэг төрлийн Family Clinic /гэр бүлийн эмнэлэг/ гэж ойлгож болно. Аав, ээж, хүүхдүүд хамтдаа ирж үйлчлүүлдэг. Урьдчилан сэргийлэх зорилгоор жилд нэг удаадаа 5-7 хоногийн эмчилгээ хийлгэснээр тухайн жилдээ ажлын ачаалал даах, өвчин зовуурь даван гарах чадвартай болдог. Очир Медикал Центр гэж юу вэ? Гэр бүлийн гишүүн бүрд бие махбодын анхан шатны бүх үйлчилгээг хялбар, дөхөм, ойлгомжтой хүргэх эрүүл мэндийн болон сэтгэл зүйн боловсрол олгох байгууллага. НЭР Анх 1991 онд “Бадмаараг” нэртэй байгуулагдсан. Бадмаараг буюу рубин нь сэтгэл хангалуун, амар амгалан байдал, нөхөрлөл хайрыг бэлгэддэг улаан өнгөтэй үнэт эрдэнийн чулуу. Анагаах ухаанд уг чулууг зүүснээр цусны эргэлт сайжирч, сэтгэл санаа сэргээх, шарх өвчнийг хурдан анагаадаг гэж үздэг. Харин 2004 онд нэрээ “Очир Релакс” болгосон. Очир гэдэг нь даймонд буюу юунд ч үл дийлдэх хатуу, бат бөх очир эрдэнэ. Биеийн бүх хорыг гадагшлуулах, ой тогтоолт дэмжих, мэдрэлийн ядаргааг анагаах, сэтгэл зүйг тогтвортой байлгах үйлчилгээтэй. Сансар огторгуйн энергийг хамгийн сайн татдаг өндөр энергитэй үнэт эрдэнийн чулуу тул "Очир" гэх нэрээ өөрчлөхийг хүсээгүй. ОДОО Манай эмнэлэг амбулатори буюу өдрийн эмчилгээ хийж ажиллаж байна. Ковидоос хойш эмч, эмнэлгийн ажилчид ихээхэн ачаалалтай ажиллаж бие болоод сэтгэл зүйн хувд ядарч туйлдсан тул бид эхлээд өөрсдөө эрүүл байхыг зорьсон. Тиймээс ажлын ачааллаа тааруулан уян хатан нөхцөлтэй ажилладаг. Баг хамт олон БАГ Албан ёсны есөн хүний бүрэлдэхүүнтэй. Дотрын эмч, сувилагч, уламжлалтын хоёр эмч бий. Үүсгэн байгуулагч өвөө С.Бат-Очир маань одоо 82 настай. Тэргүүлэх зэрэглэлийн зөвлөх эмч тул бидэнд зөвлөж, дэмжин тусалдаг. Цүнхэндээ үргэлж чагнуураа авч явж осол гэмтэл юунд ч бай гүйгээд л очдог хүн. Ээж Б.Энхмаа маань зөвлөх эмчээр ажиллаж боломжтой цагаараа дотор болон хүүхдийн үзлэг хийдэг. Миний хувьд сэтгэл засалч эмч болон гүйцэтгэх захирлаар ажилладаг. ИРЭЭДҮЙ Монгол анагаах ухааны ашиг тусыг олон улсад таниулах, орчин үетэй нийцүүлэн дараагийн эмч нартаа өвлүүлэн үлдээх эрхэм зорилготой. Мөн Монгол улсдаа хүүхдийн хавдрын эмнэлэг байгуулах нууцхан хүсэлтэй. Жилд маш олон хүүхэд хавдраар оношлогдон, гаднын үнэтэй эмчилгээнд явдаг. Хүүхдийн хавдрыг эрт илрүүлж, цаашлаад урьдчилан сэргийлэх, мөн эцэг эхийнх нь эрүүл мэндийн даатгалаас хавдрын эмчилгээний зардлыг гаргадаг болгох юм сан гэж боддог. Эрсдэл Ковидоос хойш иргэдийн эрүүл мэнд хэт мэдрэг, эмзэг болон нь анзаарагдсан. Тиймээс эмчилгээний арга барилаа өөрчлөх хэрэгцээ, шаардлага гарсан. Мөн олон нийтийн эрүүл мэндийн мэдлэг боловсрол дутмаг тул эмч бид эмчилж үйлчлэхийн зэрэгцээ эрүүл мэндийн үнэн зөв мэдээллээр хангах, эрүүл аж төрөх боловсрол олгох үүрэг хүлээж байна. Хүмүүс бариа заслыг хямд үнэтэй, дусал тариаг үнэтэй байж болох мэтээр ойлгодог. Гэтэл нэг үйлчлүүлэгчид 60 минутын турш эмчилгээний бүтэн бариа засал хийнэ гэдэг эмчээс маш их хүч, төвлөрөл, хариуцлага шаарддаг. Эмчийн гарын алгаар тухайн хүнийг эмчлэх эдгээх, анагаах хүсэл эрмэлзлэлийн энерги гарч эмчилгээ болно. Тиймээс манай эмнэлэг ажилчдадаа долоо хоног бүр сэтгэл засал хийж, энергийг нь сэлбэн цэвэрлэдэг. Эмч ч гэсэн хүн учраас заримдаа ядарсандаа, ар гэрт нь асуудал гарах үед сэтгэл санаа тавгүйрхэн алдаа гаргаж болно. Тиймээс бид аль аль талдаа тэнцвэртэй ажиллаж, амьдрахыг хичээдэг.
Шинэ дугаартаа уламжлалт анагаах ухааны чиглэлээр мэргэшсэн гурван үеийн эмч гэр бүлийн үүсгэн байгуулсан Очир Медикал Центр эмнэлгийг танилцуулж байна. Тэдний хамт олон Монгол хүний өвөрмөц онцлогт тохирсон уламжлалт бариа засал, тан, эмчилгээ үйлчилгээг нэвтрүүлснээр гуч гаруй жилийн хугацааг үджээ. **Нэр**: Очир Медикал Центр **Хаяг:** СБД 1-р хороо, олимпын гудамж, нью Хоризон 401 тоот **Чиглэл:** Уламжлалт анагаах ухаан, дотор, хүүхэд **Үүсгэн байгуулагч:** С.Бат- Очир, Б.Алдармаа **Үүсгэн байгуулагдсан он:** 1991 он **Холбоос:** Ochir Medical Center (Фэйсбүүк) Ochir Medical Center (Инстаграм) Гүйцэтгэх захирал Б. Энх-Анун ### СЭДЭЛ Манай гэр бүл гурван үеийн эмч нар. Төрсөн цагаасаа эхлээд л уламжлалт, хүүхдийн, сэхээний, малын эмч, мэс засалч, лаборант, химич, ус судлаач гээд л ойр тойрныхон бүгдээрээ эмнэлгийн салбарт ажилладаг байлаа. Миний өвөө С.Бат-Очир эмээ Б.Алдармаа нар 1991 онд ЭХЭМҮТ-с тэтгэвэрт гарсныхаа дараа “Бадмаараг” нэрээр энэхүү эмнэлгийг анх байгуулсан. Түүний дараа 2004 онд ээж Б.Энхмаа маань “Очир Релакс” болгон шинэчлэн нээж харин би 2016 онд “Очир Медикал Центр” болгон залгамжлан үргэлжлүүлж байна. Би АШУИС-ийг 2013 онд хүний их эмч мэргэжлээр төгссөний дараа ээж болж гэртээ хүүхдүүдээ харсан. Ханиад, томуунаас болж хүүхдүүд өвдөх үед сайн гэсэн бүх л эмнэлгээр явдаг байлаа. Антибиотикийн тун нэмэгдэхээс охины минь ханиад улам бүр хүндэрсээр. Ээж минь хүүхэд, дотор, уламжлалтын эмч. Гэрт ирэх бүрдээ л охин чинь дотор халуунтай байна, ус уулга, агаарт гарга, цөс нь сайн ялгарахгүй өтгөн нь хатаж гэх зэргээр монгол эм, усан эм бичиж өгөх ч би түүнийг нь огт тоодоггүй байж. Удалгүй ээжийн зөвлөгөөг дагаж охин маань ч бүтэн нойртой, амгалан амардаг боллоо. Тэгж л шар тос хүлхүүлэх, гэдсийг нь тослох, өлгөн элгэн дээр нь ус уулгаж баруун хажуугаар нь харуулан хэвтүүлбэл цөс өтгөрсөн үед өтгөн нь гардаг зэргээр мэддэг атлаа мэддэггүй олон зүйлээ сурсан. Над шиг ойрхон төрсөн, хүүхдүүд нь байнга өвддөг ижил зовлонтой мянга, мянган ээжүүдэд туслахаар зориглож эмнэлгээ нээхээр сэтгэл шулуудсан. Эхэндээ ганцхан массажны ортой эмнэлгээ нээж байлаа. 2016 оноос хойш найман удаа нааш цаашаа нүүсэн байна. Монголд хувийн бизнес хийх хэцүү болов ч гомдоллохгүйг хичээж, бага багаар өргөжин тэлсээр өнөөдрийн түвшиндээ хүрчээ. ### ЯЛГАРАЛ Монгол анагаах ухааныг Европ буюу өрнийн анагаах ухаантай хослуулан эмчилгээ, үйлчилгээ явуулдаг. Монгол хүнд монгол эм, монгол яс булчингийн бариа засал эмчилгээ хамгийн сайн тохирдог. Мэдээж үйлчлүүлэгчдэдээ эмчилгээ зовуурь багатай, үр дүнтэй байх учир өрнийн анагаах ухааныг үгүйсгэж болохгүй. Ковидын хөл хорионоос хойш эмчилгээндээ сэтгэл засал, сэтгэл зүйн үйлчилгээг нэмсэн нь оновчтой шийдэл болсон. Хөл хорионы үеэр хүмүүс сэтгэлдээ хурсан олон асуудлуудаа олж харсан, өөрийнх нь дотор юу тохиолдож байгааг ойлгохгүй, түүндээ ямар арга хэмжээ авахаа мэдэхгүй байсан үе. Зарим өвчин бидний сэтгэл зүй, айдас, гомдол, стрессээс шууд шалтгаалдаг. Манай эмнэлэг уламжлалт бүтэн биеийн бариа заслын эмчилгээ, элэг цөсний цэвэрлэгээ, эрдэс нөхөх болон бүлгийн, ганцаарчилсан уулзалтуудаар бие сэтгэлд тээглэсэн зовууриудыг анагааж, учир шалтгааныг тайлбарлан, урьдчилан сэргийлэх аргыг зааж зөвлөдөг. Мөн нэг төрлийн Family Clinic /гэр бүлийн эмнэлэг/ гэж ойлгож болно. Аав, ээж, хүүхдүүд хамтдаа ирж үйлчлүүлдэг. Урьдчилан сэргийлэх зорилгоор жилд нэг удаадаа 5-7 хоногийн эмчилгээ хийлгэснээр тухайн жилдээ ажлын ачаалал даах, өвчин зовуурь даван гарах чадвартай болдог. ### Очир Медикал Центр гэж юу вэ? Гэр бүлийн гишүүн бүрд бие махбодын анхан шатны бүх үйлчилгээг хялбар, дөхөм, ойлгомжтой хүргэх эрүүл мэндийн болон сэтгэл зүйн боловсрол олгох байгууллага. ### НЭР Анх 1991 онд “Бадмаараг” нэртэй байгуулагдсан. Бадмаараг буюу рубин нь сэтгэл хангалуун, амар амгалан байдал, нөхөрлөл хайрыг бэлгэддэг улаан өнгөтэй үнэт эрдэнийн чулуу. Анагаах ухаанд уг чулууг зүүснээр цусны эргэлт сайжирч, сэтгэл санаа сэргээх, шарх өвчнийг хурдан анагаадаг гэж үздэг. Харин 2004 онд нэрээ “Очир Релакс” болгосон. Очир гэдэг нь даймонд буюу юунд ч үл дийлдэх хатуу, бат бөх очир эрдэнэ. Биеийн бүх хорыг гадагшлуулах, ой тогтоолт дэмжих, мэдрэлийн ядаргааг анагаах, сэтгэл зүйг тогтвортой байлгах үйлчилгээтэй. Сансар огторгуйн энергийг хамгийн сайн татдаг өндөр энергитэй үнэт эрдэнийн чулуу тул "Очир" гэх нэрээ өөрчлөхийг хүсээгүй. ### ОДОО Манай эмнэлэг амбулатори буюу өдрийн эмчилгээ хийж ажиллаж байна. Ковидоос хойш эмч, эмнэлгийн ажилчид ихээхэн ачаалалтай ажиллаж бие болоод сэтгэл зүйн хувд ядарч туйлдсан тул бид эхлээд өөрсдөө эрүүл байхыг зорьсон. Тиймээс ажлын ачааллаа тааруулан уян хатан нөхцөлтэй ажилладаг. Баг хамт олон ### БАГ Албан ёсны есөн хүний бүрэлдэхүүнтэй. Дотрын эмч, сувилагч, уламжлалтын хоёр эмч бий. Үүсгэн байгуулагч өвөө С.Бат-Очир маань одоо 82 настай. Тэргүүлэх зэрэглэлийн зөвлөх эмч тул бидэнд зөвлөж, дэмжин тусалдаг. Цүнхэндээ үргэлж чагнуураа авч явж осол гэмтэл юунд ч бай гүйгээд л очдог хүн. Ээж Б.Энхмаа маань зөвлөх эмчээр ажиллаж боломжтой цагаараа дотор болон хүүхдийн үзлэг хийдэг. Миний хувьд сэтгэл засалч эмч болон гүйцэтгэх захирлаар ажилладаг. ### ИРЭЭДҮЙ Монгол анагаах ухааны ашиг тусыг олон улсад таниулах, орчин үетэй нийцүүлэн дараагийн эмч нартаа өвлүүлэн үлдээх эрхэм зорилготой. Мөн Монгол улсдаа хүүхдийн хавдрын эмнэлэг байгуулах нууцхан хүсэлтэй. Жилд маш олон хүүхэд хавдраар оношлогдон, гаднын үнэтэй эмчилгээнд явдаг. Хүүхдийн хавдрыг эрт илрүүлж, цаашлаад урьдчилан сэргийлэх, мөн эцэг эхийнх нь эрүүл мэндийн даатгалаас хавдрын эмчилгээний зардлыг гаргадаг болгох юм сан гэж боддог. ### Эрсдэл Ковидоос хойш иргэдийн эрүүл мэнд хэт мэдрэг, эмзэг болон нь анзаарагдсан. Тиймээс эмчилгээний арга барилаа өөрчлөх хэрэгцээ, шаардлага гарсан. Мөн олон нийтийн эрүүл мэндийн мэдлэг боловсрол дутмаг тул эмч бид эмчилж үйлчлэхийн зэрэгцээ эрүүл мэндийн үнэн зөв мэдээллээр хангах, эрүүл аж төрөх боловсрол олгох үүрэг хүлээж байна. Хүмүүс бариа заслыг хямд үнэтэй, дусал тариаг үнэтэй байж болох мэтээр ойлгодог. Гэтэл нэг үйлчлүүлэгчид 60 минутын турш эмчилгээний бүтэн бариа засал хийнэ гэдэг эмчээс маш их хүч, төвлөрөл, хариуцлага шаарддаг. Эмчийн гарын алгаар тухайн хүнийг эмчлэх эдгээх, анагаах хүсэл эрмэлзлэлийн энерги гарч эмчилгээ болно. Тиймээс манай эмнэлэг ажилчдадаа долоо хоног бүр сэтгэл засал хийж, энергийг нь сэлбэн цэвэрлэдэг. Эмч ч гэсэн хүн учраас заримдаа ядарсандаа, ар гэрт нь асуудал гарах үед сэтгэл санаа тавгүйрхэн алдаа гаргаж болно. Тиймээс бид аль аль талдаа тэнцвэртэй ажиллаж, амьдрахыг хичээдэг.
https://unread.today/c/techworm-datasummit-2024
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-08-06T00:00:00
8 сарын 6, 2024
Data Summit 2024-ийн талаар мэдэх ёстой бүх зүйл
<div class="article-body"> <h2><div>Энэ зууны алт гэгдэж буй дата өгөгдлийн талаар ярих цаг болжээ. Үүнийг хаана ярих вэ гэж үү? Хариулт нь Data Summit. Теслагийн инженер Э.Жавхлан санаачилж, Unread Media-ийн зохион байгуулж буй энэхүү арга хэмжээ эхлэхэд ердөө хоёр хоног үлджээ. </div><div><br></div><div>Дэлхийн шилдэг технологийн компаниудын гадаад, монгол инженерүүд хүрэлцэн ирэх Data Summit-ийн тасалбар 24 цагийн дотор зарагдаж дууссан юм. Ганцхан энэ баримтаас бид уг арга хэмжээ цагаа олсон гэдгийг, монгол мэргэжилтнүүд орчин цагтай хөл нийлүүлэн алхах хүсэлтэй гэдгийг харж болно. </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/1acca0bd8692ee6244adfc6aa7c0fb44.jpg"></p><p></p><p><br></p><p>Арга хэмжээ 10 илтгэл (keynote), нэг хэлэлцүүлэг (panel discussion), нэг хөөрөлдөөн (fireside chat) гэсэн үндсэн гурван хэсэгтэй бөгөөд 2024 оны наймдугаар сарын 8-ны өдөр ХААН Банк театрт өрнөх болно.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Илтгэл<br></div></h3><p></p><p>Арга хэмжээнд Tesla, Samsung, Uber, Doordash, SpaceX зэрэг шилдэг компаниудад ажилладаг мэргэжилтнүүд оролцож 10 минутын хугацаанд сэдвийн дагуу илтгэл тавих юм.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/0837e2817687e89aa3dbe1adc014ac0c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/a90624b69d5c3110133576f2d8b10a4c.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/624fd23235e96a6a3a7449a2d0fe3a35.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Хэлэлцүүлэг </h3><p></p><p>“Өгөгдөл ба хиймэл оюун ухаан: Өнгөрсөн, одоо, ирээдүй” сэдвээр хоёр гадаад, хоёр монгол зочин салбарын туршлага, ирээдүйн төсөөллөө хуваалцах юм. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/8f89c92b49309baf969b13dcd35c9434.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Хөөрөлдөөн</h3><p></p><p>Технологийн мэргэжилтнүүдийн хувьд дотооддоо ажиллах уу, гадаад улсад ажиллах уу гэдэг асуулт бий. Энэхүү асуултад хариулт өгөх зорилгоор монголд болон гадаадад ажилласан туршлагатай мэргэжилтнүүд чөлөөтэй ярилцана. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/1f3e02072074a01a05224bb4adf109a4.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Хамтрагчид</h3><p>Энэ удаагийн арга хэмжээний ивээн тэтгэгчээр <a href="https://www.facebook.com/ErchimsuljeeLLC" target="_blank">Эрчим Сүлжээ ХХК</a>, <a href="https://www.facebook.com/profile.php?id=61551818525808" target="_blank">JF AUTO Mongolia</a>, <a href="https://www.facebook.com/tussolution" target="_blank">TUS Solution</a>, <a href="https://www.facebook.com/MunkhiinUseg" target="_blank">Мөнхийн Үсэг</a>, Хараа Сүмбэр ХХК, дэмжигчээр ХААН Банк Инновацын төв, <a href="https://www.facebook.com/jacks.coffee.mongolia" target="_blank">Jack's Coffee</a>, <a href="https://www.facebook.com/humuunpublishing" target="_blank">Humuun publishing</a>, <a href="https://www.facebook.com/GobidaraMongolia89014296" target="_blank">Gobidara Mongolia</a>, <a href="https://www.facebook.com/tngr.tv" target="_blank">TenGer TV</a> гэсэн байгууллагууд ажиллаж байна.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/fe3ab13d97055f06d26c906b99c687a6.jpg"></p><blockquote><p>Data Summit 2024 дээр уулзацгаая!</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Энэ зууны алт гэгдэж буй дата өгөгдлийн талаар ярих цаг болжээ. Үүнийг хаана ярих вэ гэж үү? Хариулт нь Data Summit. Теслагийн инженер Э.Жавхлан санаачилж, Unread Media-ийн зохион байгуулж буй энэхүү арга хэмжээ эхлэхэд ердөө хоёр хоног үлджээ. Дэлхийн шилдэг технологийн компаниудын гадаад, монгол инженерүүд хүрэлцэн ирэх Data Summit-ийн тасалбар 24 цагийн дотор зарагдаж дууссан юм. Ганцхан энэ баримтаас бид уг арга хэмжээ цагаа олсон гэдгийг, монгол мэргэжилтнүүд орчин цагтай хөл нийлүүлэн алхах хүсэлтэй гэдгийг харж болно. Арга хэмжээ 10 илтгэл (keynote), нэг хэлэлцүүлэг (panel discussion), нэг хөөрөлдөөн (fireside chat) гэсэн үндсэн гурван хэсэгтэй бөгөөд 2024 оны наймдугаар сарын 8-ны өдөр ХААН Банк театрт өрнөх болно. Илтгэл Арга хэмжээнд Tesla, Samsung, Uber, Doordash, SpaceX зэрэг шилдэг компаниудад ажилладаг мэргэжилтнүүд оролцож 10 минутын хугацаанд сэдвийн дагуу илтгэл тавих юм. Хэлэлцүүлэг “Өгөгдөл ба хиймэл оюун ухаан: Өнгөрсөн, одоо, ирээдүй” сэдвээр хоёр гадаад, хоёр монгол зочин салбарын туршлага, ирээдүйн төсөөллөө хуваалцах юм. Хөөрөлдөөн Технологийн мэргэжилтнүүдийн хувьд дотооддоо ажиллах уу, гадаад улсад ажиллах уу гэдэг асуулт бий. Энэхүү асуултад хариулт өгөх зорилгоор монголд болон гадаадад ажилласан туршлагатай мэргэжилтнүүд чөлөөтэй ярилцана. Хамтрагчид Энэ удаагийн арга хэмжээний ивээн тэтгэгчээр Эрчим Сүлжээ ХХК , JF AUTO Mongolia , TUS Solution , Мөнхийн Үсэг , Хараа Сүмбэр ХХК, дэмжигчээр ХААН Банк Инновацын төв, Jack's Coffee , Humuun publishing , Gobidara Mongolia , TenGer TV гэсэн байгууллагууд ажиллаж байна. Data Summit 2024 дээр уулзацгаая!
Энэ зууны алт гэгдэж буй дата өгөгдлийн талаар ярих цаг болжээ. Үүнийг хаана ярих вэ гэж үү? Хариулт нь Data Summit. Теслагийн инженер Э.Жавхлан санаачилж, Unread Media-ийн зохион байгуулж буй энэхүү арга хэмжээ эхлэхэд ердөө хоёр хоног үлджээ. Дэлхийн шилдэг технологийн компаниудын гадаад, монгол инженерүүд хүрэлцэн ирэх Data Summit-ийн тасалбар 24 цагийн дотор зарагдаж дууссан юм. Ганцхан энэ баримтаас бид уг арга хэмжээ цагаа олсон гэдгийг, монгол мэргэжилтнүүд орчин цагтай хөл нийлүүлэн алхах хүсэлтэй гэдгийг харж болно. Арга хэмжээ 10 илтгэл (keynote), нэг хэлэлцүүлэг (panel discussion), нэг хөөрөлдөөн (fireside chat) гэсэн үндсэн гурван хэсэгтэй бөгөөд 2024 оны наймдугаар сарын 8-ны өдөр ХААН Банк театрт өрнөх болно. ### Илтгэл Арга хэмжээнд Tesla, Samsung, Uber, Doordash, SpaceX зэрэг шилдэг компаниудад ажилладаг мэргэжилтнүүд оролцож 10 минутын хугацаанд сэдвийн дагуу илтгэл тавих юм. ### Хэлэлцүүлэг “Өгөгдөл ба хиймэл оюун ухаан: Өнгөрсөн, одоо, ирээдүй” сэдвээр хоёр гадаад, хоёр монгол зочин салбарын туршлага, ирээдүйн төсөөллөө хуваалцах юм. ### Хөөрөлдөөн Технологийн мэргэжилтнүүдийн хувьд дотооддоо ажиллах уу, гадаад улсад ажиллах уу гэдэг асуулт бий. Энэхүү асуултад хариулт өгөх зорилгоор монголд болон гадаадад ажилласан туршлагатай мэргэжилтнүүд чөлөөтэй ярилцана. ### Хамтрагчид Энэ удаагийн арга хэмжээний ивээн тэтгэгчээр Эрчим Сүлжээ ХХК, JF AUTO Mongolia, TUS Solution, Мөнхийн Үсэг, Хараа Сүмбэр ХХК, дэмжигчээр ХААН Банк Инновацын төв, Jack's Coffee, Humuun publishing, Gobidara Mongolia, TenGer TV гэсэн байгууллагууд ажиллаж байна. > Data Summit 2024 дээр уулзацгаая!
https://unread.today/c/techworm-powerbank-apps
Techworm
Purevdorj Adiyasuren
2024-09-05T00:00:00
9 сарын 5, 2024
Unread туршив: Түрээсийн Powerbank - Hi-Charge VS Toki
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Өдөр бүр бидний гар утас, таблет, лаптопоос хамаарах хамаарал нэмэгдсээр буй. Ажил амьдралын бүхий л зүйлсээ гар утаснаасаа шийдэх нь бидний цагийг хэмнээд зогсохгүй өдөр тутмын асуудлыг улам хялбараар шийдэхэд тусалдаг билээ. Харин бидний гар утас үргэлж цэнэгтэй явна гэдэг хүндхэн даваа. Тиймээс энэ асуудлыг шийдэхээр түрээсийн powerbank хэмээх үйлчилгээ нэвтрээд багагүй хугацаа өнгөрчээ.  </div><div><br></div><div>Тэгвэл саяхныг хүртэл энэхүү үйлчилгээг дангаараа үзүүлж байсан Hi-Charge-д нэгэн өрсөлдөгч гарч ирсэн нь Toki Power. Бидний сайн танил Toki хэрхэн Hi-Charge-ийг өрсөлдөөнд дуудав, хэн нь шилдэг вэ гэдгийг ээлжит “Unread туршив”-аараа тодруулъя. </div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/bd670353b5351735a630045e4d881e49.jpg"></p><p></p><p>Юун түрүүнд үйлдлийн систем буюу гар утасны апп энэхүү үйлчилгээнд маш чухал ач холбогдолтой билээ. Хэрхэн powerbank-аа түрээслэх вэ? Хаанаас олох боломжтой вэ? Хэрхэн буцаах вэ? Асуудал гарвал яах вэ? гэхчлэн үйлчилгээтэй холбоотой бүхий л зүйлс гар утасны апп-аар дамжина шүү дээ. </p><p><b>Hi-Charge</b> үйлчилгээ нь өөрийн бие даасан аппгүй тул Toki Power-аас олон апп (Hipay, MonPay, SocialPay, Digi Pay, M bank, QPay г.м)-аар нэвтрэн үйлчлүүлэх боломжтойгоороо давуу талтай. Тиймээс та өөрт тохирсон төлбөрийн аппыг хэрэглэн үйлчлүүлж болно. </p><p><b>Toki Power </b>нь Toki апп-ын олон төрлийн үйлчилгээний нэг тул хэрэв та Toki-г такси, Umoney, аялал, тасалбар худалдан авах зэрэгтээ өдөр бүр хэрэглэдэг бол Powerbank-аа ч нэг дороос шийдэх боломжтой юм. Тиймээс Powerbank түрээслэхэд илүү хялбар, энгийн гэж дүгнэнэ.</p><p>Дэлгэрүүлж унших: <a href="https://unread.today/c/techworm-app-toki">Апп тойм: Хэрэгцээ бүр таны гарт "Toki"</a></p><p>Төлбөр төлөхөд Toki илүү хялбар, ойлгомжтой, олон үйлдэлгүй. Ганцхан товчлууртай, түүнд нь QR кодоо уншуулаад л болоо. Харин Hi-Charge QR уншуулах товчлуур дээрээ танд мэдээлэл өгөх дөрвөн цэстэй бол Toki түүнийг тань тухай бүрд нь бяцхан сонордуулга (notification) болгон (дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах бол зүүн доод буланд байрлах цэсээс унших боломжтой) танд илгээнэ. Энэ нь Hi-Charge-ын танилцуулга цэсийг уншихаас илүү хялбар, хурдан, ойлгомжтой тул нэгэн давуу тал болжээ. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/c1b03c69e9eecf4774ee2674615a5b42.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/b49b6f6dfeeb781af197f0e98e279f0c.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/cd6ec15d9f70e5540cbf6cd32f8c5617.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/c46283c62bfdb057767598aa1fbd42bb.jpg"></p><p><b>Ялагч:</b> Хоёр үйлчилгээ хоёулаа өөр олон үйлчилгээг зэрэг үзүүлдэг апп-ууд дотор хамаарах тул функцийн хувьд төстэй. Тиймээс энэ үзүүлтэд үнэмлэхүй ялагчийг тодруулах боломжгүй юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/6b33d9e461bcbf86aa633ba61b60fd91.jpg"></p><p></p><p>Хоёр Powerbank хоёулаа бүх төхөөрөмжийг цэнэглэх гурван оролттой ч бидэнд бас нэгэн чухал үзүүлэлт бол хурд. Хэдийгээр Powerbank нь хаашаа ч авч явж болохоороо өөрийн давуу талтай ч мөн хурдан цэнэглэх нь чухал тул энэхүү үзүүлэлтийн талаар авч үзье. </p><p>Hi-Charge Powerbank нь энгийн хэрэглээний powerbank-тай ижил хурдаар цэнэглэдэг. </p><p>Toki Power нь fast charging тул энгийн powerbank-аас 40 хувиар хурдан буюу дунджаар минутад нэг хувь цэнэглэнэ. </p><p>Цэнэглэж буй хурдыг харьцуулсан бодит жишээг харуулъя.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/c3e93029bd77f70bc46fdd3019d0fd06.gif"></p><p><b>Ялагч:</b> Маргаангүй Toki ялна. Шинээр нэвтэрч буй үйлчилгээ тул илүү инновацлаг замаар шийджээ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/951fe8fb34023f6620b2896baa8a2377.jpg"></p><p></p><p><b>Hi-Charge-</b>ын powerbank-ууд хотоор өргөн тархсанаас гадна хотын алслагдмал хороонууд хүртэл тархан байршсан. </p><p><b>Toki Power</b> нь бидний өдөр тутамдаа өргөн үйлчлүүлдэг CU сүлжээ дэлгүүрийн бүх салбараас гадна хамгийн их хөл хөдөлгөөнтэй 1000 байршилд 9000 ширхэг байршсан.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/87ca2af4efe96b92d794da673bfe3a5f.jpg"></p><p><b>Ялагч:</b> Toki илүү олон байршилд түрүүлсэн бол илүү хол, алслагдмал байршилд Hi-Charge түрүүлнэ.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/496f7fd46e21595d5b96fd66f6c854bf.jpg"></p><p></p><p><b>Hi-Charge</b> 30 минут тутамд 500 төгрөг буюу цагийн 1000 төгрөг. </p><p><b>Toki Power</b> нэг цагийн 2000 төгрөг боловч 24 цагийн 5000 төгрөг. Мөн нээлтээ хийсэн өдрөөсөө хойш (8/26) 9/16-ний хүртэл түрээслэх бүрд 100 хувь мөнгөн буцаан олголттой байх юм байна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/3764393208dea4ebf546235baff400c0.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/3689ce3d86f1d717e4b9541925e60e43.jpg"></p><p><b>Ялагч:</b> Богино хугацаанд түрээслэх бол <b>Hi-Charge</b>, урт хугацаанд түрээслэх бол<b> Toki Power </b>ялна.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/64132c8576e4689d4291be6464999829.jpg"></p><p>Байршил, хурд, ойлгомжтой хялбар байдлаараа Toki түрүүлсэн бол бусад үзүүлэлтээрээ тэнцлээ. Тиймээс урт хугацаанд түрээслэх, төхөөрөмжөө хурдан цэнэглэх шаардлагатай байгаа бол Toki-г, богино хугацаанд хямд үнээр түрээслэхийг хүсвэл Hi-Charge-ийг сонгоорой.</p> <blockquote><p>Хэрэглэгч та өөрт тохирсон түрээсийн powerbank-аа сонгон гар утсаа унтрахаас сэргийлэхийн зэрэгцээ хэрэглээнд буй powerbank-уудтай болгоомжтой харьцаж, гэмтээж, үрэгдүүлэхгүй хэрэглэхийг уриалж байна. </p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Өдөр бүр бидний гар утас, таблет, лаптопоос хамаарах хамаарал нэмэгдсээр буй. Ажил амьдралын бүхий л зүйлсээ гар утаснаасаа шийдэх нь бидний цагийг хэмнээд зогсохгүй өдөр тутмын асуудлыг улам хялбараар шийдэхэд тусалдаг билээ. Харин бидний гар утас үргэлж цэнэгтэй явна гэдэг хүндхэн даваа. Тиймээс энэ асуудлыг шийдэхээр түрээсийн powerbank хэмээх үйлчилгээ нэвтрээд багагүй хугацаа өнгөрчээ. Тэгвэл саяхныг хүртэл энэхүү үйлчилгээг дангаараа үзүүлж байсан Hi-Charge-д нэгэн өрсөлдөгч гарч ирсэн нь Toki Power. Бидний сайн танил Toki хэрхэн Hi-Charge-ийг өрсөлдөөнд дуудав, хэн нь шилдэг вэ гэдгийг ээлжит “Unread туршив”-аараа тодруулъя. Юун түрүүнд үйлдлийн систем буюу гар утасны апп энэхүү үйлчилгээнд маш чухал ач холбогдолтой билээ. Хэрхэн powerbank-аа түрээслэх вэ? Хаанаас олох боломжтой вэ? Хэрхэн буцаах вэ? Асуудал гарвал яах вэ? гэхчлэн үйлчилгээтэй холбоотой бүхий л зүйлс гар утасны апп-аар дамжина шүү дээ. Hi-Charge үйлчилгээ нь өөрийн бие даасан аппгүй тул Toki Power-аас олон апп (Hipay, MonPay, SocialPay, Digi Pay, M bank, QPay г.м)-аар нэвтрэн үйлчлүүлэх боломжтойгоороо давуу талтай. Тиймээс та өөрт тохирсон төлбөрийн аппыг хэрэглэн үйлчлүүлж болно. Toki Power нь Toki апп-ын олон төрлийн үйлчилгээний нэг тул хэрэв та Toki-г такси, Umoney, аялал, тасалбар худалдан авах зэрэгтээ өдөр бүр хэрэглэдэг бол Powerbank-аа ч нэг дороос шийдэх боломжтой юм. Тиймээс Powerbank түрээслэхэд илүү хялбар, энгийн гэж дүгнэнэ. Дэлгэрүүлж унших: Апп тойм: Хэрэгцээ бүр таны гарт "Toki" Төлбөр төлөхөд Toki илүү хялбар, ойлгомжтой, олон үйлдэлгүй. Ганцхан товчлууртай, түүнд нь QR кодоо уншуулаад л болоо. Харин Hi-Charge QR уншуулах товчлуур дээрээ танд мэдээлэл өгөх дөрвөн цэстэй бол Toki түүнийг тань тухай бүрд нь бяцхан сонордуулга (notification) болгон (дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах бол зүүн доод буланд байрлах цэсээс унших боломжтой) танд илгээнэ. Энэ нь Hi-Charge-ын танилцуулга цэсийг уншихаас илүү хялбар, хурдан, ойлгомжтой тул нэгэн давуу тал болжээ. Ялагч: Хоёр үйлчилгээ хоёулаа өөр олон үйлчилгээг зэрэг үзүүлдэг апп-ууд дотор хамаарах тул функцийн хувьд төстэй. Тиймээс энэ үзүүлтэд үнэмлэхүй ялагчийг тодруулах боломжгүй юм. Хоёр Powerbank хоёулаа бүх төхөөрөмжийг цэнэглэх гурван оролттой ч бидэнд бас нэгэн чухал үзүүлэлт бол хурд. Хэдийгээр Powerbank нь хаашаа ч авч явж болохоороо өөрийн давуу талтай ч мөн хурдан цэнэглэх нь чухал тул энэхүү үзүүлэлтийн талаар авч үзье. Hi-Charge Powerbank нь энгийн хэрэглээний powerbank-тай ижил хурдаар цэнэглэдэг. Toki Power нь fast charging тул энгийн powerbank-аас 40 хувиар хурдан буюу дунджаар минутад нэг хувь цэнэглэнэ. Цэнэглэж буй хурдыг харьцуулсан бодит жишээг харуулъя. Ялагч: Маргаангүй Toki ялна. Шинээр нэвтэрч буй үйлчилгээ тул илүү инновацлаг замаар шийджээ. Hi-Charge- ын powerbank-ууд хотоор өргөн тархсанаас гадна хотын алслагдмал хороонууд хүртэл тархан байршсан. Toki Power нь бидний өдөр тутамдаа өргөн үйлчлүүлдэг CU сүлжээ дэлгүүрийн бүх салбараас гадна хамгийн их хөл хөдөлгөөнтэй 1000 байршилд 9000 ширхэг байршсан. Ялагч: Toki илүү олон байршилд түрүүлсэн бол илүү хол, алслагдмал байршилд Hi-Charge түрүүлнэ. Hi-Charge 30 минут тутамд 500 төгрөг буюу цагийн 1000 төгрөг. Toki Power нэг цагийн 2000 төгрөг боловч 24 цагийн 5000 төгрөг. Мөн нээлтээ хийсэн өдрөөсөө хойш (8/26) 9/16-ний хүртэл түрээслэх бүрд 100 хувь мөнгөн буцаан олголттой байх юм байна. Ялагч: Богино хугацаанд түрээслэх бол Hi-Charge , урт хугацаанд түрээслэх бол Toki Power ялна. Байршил, хурд, ойлгомжтой хялбар байдлаараа Toki түрүүлсэн бол бусад үзүүлэлтээрээ тэнцлээ. Тиймээс урт хугацаанд түрээслэх, төхөөрөмжөө хурдан цэнэглэх шаардлагатай байгаа бол Toki-г, богино хугацаанд хямд үнээр түрээслэхийг хүсвэл Hi-Charge-ийг сонгоорой. Хэрэглэгч та өөрт тохирсон түрээсийн powerbank-аа сонгон гар утсаа унтрахаас сэргийлэхийн зэрэгцээ хэрэглээнд буй powerbank-уудтай болгоомжтой харьцаж, гэмтээж, үрэгдүүлэхгүй хэрэглэхийг уриалж байна.
Өдөр бүр бидний гар утас, таблет, лаптопоос хамаарах хамаарал нэмэгдсээр буй. Ажил амьдралын бүхий л зүйлсээ гар утаснаасаа шийдэх нь бидний цагийг хэмнээд зогсохгүй өдөр тутмын асуудлыг улам хялбараар шийдэхэд тусалдаг билээ. Харин бидний гар утас үргэлж цэнэгтэй явна гэдэг хүндхэн даваа. Тиймээс энэ асуудлыг шийдэхээр түрээсийн powerbank хэмээх үйлчилгээ нэвтрээд багагүй хугацаа өнгөрчээ. Тэгвэл саяхныг хүртэл энэхүү үйлчилгээг дангаараа үзүүлж байсан Hi-Charge-д нэгэн өрсөлдөгч гарч ирсэн нь Toki Power. Бидний сайн танил Toki хэрхэн Hi-Charge-ийг өрсөлдөөнд дуудав, хэн нь шилдэг вэ гэдгийг ээлжит “Unread туршив”-аараа тодруулъя. Юун түрүүнд үйлдлийн систем буюу гар утасны апп энэхүү үйлчилгээнд маш чухал ач холбогдолтой билээ. Хэрхэн powerbank-аа түрээслэх вэ? Хаанаас олох боломжтой вэ? Хэрхэн буцаах вэ? Асуудал гарвал яах вэ? гэхчлэн үйлчилгээтэй холбоотой бүхий л зүйлс гар утасны апп-аар дамжина шүү дээ. **Hi-Charge** үйлчилгээ нь өөрийн бие даасан аппгүй тул Toki Power-аас олон апп (Hipay, MonPay, SocialPay, Digi Pay, M bank, QPay г.м)-аар нэвтрэн үйлчлүүлэх боломжтойгоороо давуу талтай. Тиймээс та өөрт тохирсон төлбөрийн аппыг хэрэглэн үйлчлүүлж болно. **Toki Power** нь Toki апп-ын олон төрлийн үйлчилгээний нэг тул хэрэв та Toki-г такси, Umoney, аялал, тасалбар худалдан авах зэрэгтээ өдөр бүр хэрэглэдэг бол Powerbank-аа ч нэг дороос шийдэх боломжтой юм. Тиймээс Powerbank түрээслэхэд илүү хялбар, энгийн гэж дүгнэнэ. Дэлгэрүүлж унших: Апп тойм: Хэрэгцээ бүр таны гарт "Toki" Төлбөр төлөхөд Toki илүү хялбар, ойлгомжтой, олон үйлдэлгүй. Ганцхан товчлууртай, түүнд нь QR кодоо уншуулаад л болоо. Харин Hi-Charge QR уншуулах товчлуур дээрээ танд мэдээлэл өгөх дөрвөн цэстэй бол Toki түүнийг тань тухай бүрд нь бяцхан сонордуулга (notification) болгон (дэлгэрэнгүй мэдээлэл авах бол зүүн доод буланд байрлах цэсээс унших боломжтой) танд илгээнэ. Энэ нь Hi-Charge-ын танилцуулга цэсийг уншихаас илүү хялбар, хурдан, ойлгомжтой тул нэгэн давуу тал болжээ. **Ялагч:** Хоёр үйлчилгээ хоёулаа өөр олон үйлчилгээг зэрэг үзүүлдэг апп-ууд дотор хамаарах тул функцийн хувьд төстэй. Тиймээс энэ үзүүлтэд үнэмлэхүй ялагчийг тодруулах боломжгүй юм. Хоёр Powerbank хоёулаа бүх төхөөрөмжийг цэнэглэх гурван оролттой ч бидэнд бас нэгэн чухал үзүүлэлт бол хурд. Хэдийгээр Powerbank нь хаашаа ч авч явж болохоороо өөрийн давуу талтай ч мөн хурдан цэнэглэх нь чухал тул энэхүү үзүүлэлтийн талаар авч үзье. Hi-Charge Powerbank нь энгийн хэрэглээний powerbank-тай ижил хурдаар цэнэглэдэг. Toki Power нь fast charging тул энгийн powerbank-аас 40 хувиар хурдан буюу дунджаар минутад нэг хувь цэнэглэнэ. Цэнэглэж буй хурдыг харьцуулсан бодит жишээг харуулъя. **Ялагч:** Маргаангүй Toki ялна. Шинээр нэвтэрч буй үйлчилгээ тул илүү инновацлаг замаар шийджээ. **Hi-Charge-**ын powerbank-ууд хотоор өргөн тархсанаас гадна хотын алслагдмал хороонууд хүртэл тархан байршсан. **Toki Power** нь бидний өдөр тутамдаа өргөн үйлчлүүлдэг CU сүлжээ дэлгүүрийн бүх салбараас гадна хамгийн их хөл хөдөлгөөнтэй 1000 байршилд 9000 ширхэг байршсан. **Ялагч:** Toki илүү олон байршилд түрүүлсэн бол илүү хол, алслагдмал байршилд Hi-Charge түрүүлнэ. **Hi-Charge** 30 минут тутамд 500 төгрөг буюу цагийн 1000 төгрөг. **Toki Power** нэг цагийн 2000 төгрөг боловч 24 цагийн 5000 төгрөг. Мөн нээлтээ хийсэн өдрөөсөө хойш (8/26) 9/16-ний хүртэл түрээслэх бүрд 100 хувь мөнгөн буцаан олголттой байх юм байна. **Ялагч:** Богино хугацаанд түрээслэх бол **Hi-Charge**, урт хугацаанд түрээслэх бол **Toki Power** ялна. Байршил, хурд, ойлгомжтой хялбар байдлаараа Toki түрүүлсэн бол бусад үзүүлэлтээрээ тэнцлээ. Тиймээс урт хугацаанд түрээслэх, төхөөрөмжөө хурдан цэнэглэх шаардлагатай байгаа бол Toki-г, богино хугацаанд хямд үнээр түрээслэхийг хүсвэл Hi-Charge-ийг сонгоорой. > Хэрэглэгч та өөрт тохирсон түрээсийн powerbank-аа сонгон гар утсаа унтрахаас сэргийлэхийн зэрэгцээ хэрэглээнд буй powerbank-уудтай болгоомжтой харьцаж, гэмтээж, үрэгдүүлэхгүй хэрэглэхийг уриалж байна.
https://unread.today/c/techworm-im-motors
Techworm
Undral Amarsaikhan
2024-07-24T00:00:00
7 сарын 24, 2024
Цахилгаан машины зах зээлийн хүчирхэг тоглогч IM Motors
<div class="article-body no-wide-image"> <h2>2020 оны автомашины ертөнцийн хамгийн онцлох үйл явдлын нэг нь Хятадын технологийн гигант Alibaba энэ зах зээлд нэвтэрч байгаагаа зарласан явдал байв. Цахим худалдаа, тээвэр ложистик, төлбөр тооцооны зах зээлд шинэ инновац, шинэлэг шийдлүүдээрээ бүх дэлхийг байлдан дагуулсан тус компани цахилгаан машины технологи хөгжүүлэх амбицтай байгаагаа илэрхийлсэн нь энэ.<div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/959c42c558a7affddb5225595f75b366.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>IM Motors: Технологи, туршлагын төгс хослол</h3><p></p><p>Alibaba-ийн автомашины зах зээлийн хамтрагч нь SAIC байлаа. SAIC бол 1955 онд Шанхайд байгуулагдсан, Хятадын төрийн өмчит их дөрвөлийн нэг. Тус компани зөвхөн 2023 онд л гэхэд 5 сая гаруй машиныг борлуулж, дотоодын жагсаалтыг тэргүүлсэн. Дэлхий даяар 200 мянга гаруй ажилтантай, Volkswagen, Audi, General Motors зэрэг дэлхийн алдартай брэндүүдтэй хамтран ажилладаг, дэд бүтэц болон нөу-хаугийн хувьд хамгийн өндөр нөөц бололцоотой компани юм.</p><p>IM Motors-ийг үүсгэсэн энэхүү нэгдлийг бид тухайн үедээ технологи, туршлагын төгс хослол хэмээн тодотгож байлаа. Учир нь эдгээр компаниудын инновац, технологийн нөөц, мэдлэг болон алсын хараа нь SAIC-ийн үйлдвэрлэлийн боломж, салбарын нөу-хаутай хосолсноор хэний ч анхаарлыг татаж, атаархлыг төрүүлэм багийг бүрдүүлж чадсан юм.<br></p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/MLsCD2jRWYI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>ХАТУУ ТӨЛӨВТ БАТАРЕЙ: хамгийн дэвшилтэт, хамгийн үр ашигтай</h3><p></p><p>Цахилгаан машин сонирхож буй хэн бүхний хамгийн эхэнд анхаарах үзүүлэлт бол батарей. Батарейн технологийн үр ашигтай байдал нь тухайн машины эдэлгээ болон хэрэглээг шууд тодорхойлох гол хүчин зүйл юм. Өдийг хүртэл зах зээл дээрх дийлэнх цахилгаан машинууд уламжлалт буюу ли-ион батарей хураагуурыг ашиглаж буй. Энэ төрлийн батарей нь овор хэмжээ ихтэйгээс гадна өндөр өртөгтэй байдаг. </p><p>Харин IM Motors-ийн энэ оны дөрөвдүгээр сарын танилцуулга дээр онцлон зарласан хатуу төлөвт (solid state) батарейн технологи нь зах зээлийг тэр чигт нь өөрчилж, тоглоомын дүрмийг өөрчлөх потенциалтай гэдэг нь нэгэн тодорхой болов. Уг батарей нь богино хугацаанд цэнэг авах боломжтойгоос гадна галын аюулын эрсдэлийг эрс бууруулсан гэдгээрээ огнцлог. Нэг ёсондоо ийм батарейтай машин хурдан цэнэглэгдэж, өвлийн улиралд тэсвэртэй, хол зай туулах чадвартай илүү аюулгүй гэсэн үг. </p><p>Дэлхий даяар автомашин үйлдвэрлэгчдийн анхаарлыг татаж, хамгийн эрэлттэй технологид тооцогдож буй энэхүү батарейг уг нийтлэлийн гол дүр IM Motors хамгийн сүүлийн L6 загвартаа суулгажээ. Ердөө 15 минутын дотор 610 км-ийг туулах цэнэгээ авч чадах уг машин 100 км/цагийн хурдыг ердөө 2.74 секундэд авах чадалтай. Тиймдээ ч зарлагдсан эхний өдрийн урьдчилсан захиалга нь 29 мянгад хүрсэнд гайхах зүйл үгүй.</p><p>Дэлхийн цахилгаан автомашины батарейн 37 хувийг дангаар нийлүүлдэг CATL-ийн үйлдвэрлэсэн хатуу төлөвт батарейгаар тоноглогдсон энэхүү IM L6 нь нэг цэнэглэлтээр өнөө цагийн цахилгаан машинуудын хувьд дээд үзүүлэлт болох 1000 гаруй км-ийг туулах чадвартай болсон юм. </p><p><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/lAtH2Odnzh0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>IM L6: ирээдүйг ойртуулсан шийдэл</h3><p></p><p>IM Motors-ийн шинэ загварыг та гаднаас нь харахад л "футуристик" сэтгэгдэл шууд төрнө. Нийт долоон өнгийн дөрвөн төрлийн загвартайгаар зах зээлд танилцуулагдсан IM L6 премиум ангиллын спорт, гоёмсог, бат бөх үзүүлэлтийг бүрэн хангаж чаджээ. Доторх салоны хэсэг бүр ч тансаг. Урд болон хойд хэсгийн зай өргөн, суудлын бүрээс нь 20мм-ийн хөвсгөр давхаргатайгаар хийгдсэн учир зорчигчдод хамгийн тавтай, тухтай мэдрэмжийг төрүүлнэ.</p><p>Тэрчлэн урд хэсэгтээ 26.3 инчийн гурамсан дэлгэц, 10.5 инчийн хянах самбарын дэлгэцийг суурилуулсан нь яг л ирээдүй рүү хөтөлж байгаа мэт сэтгэгдлийг түрүүлнэ. Жолооны хүрд ч хагас дугуй хэлбэртэйгээр тун чамин дизайнтай хийгдсэн нь таны сэтгэлийг улам ч хөөргөнө.</p><p>Тус загварыг Qualcomm Snapdragon 8295 чип болон NVIDIA DRIVE Orin чипийн системээр тоноглогджээ. Orin чипийн систем нь секундэд 254 их наяд үйлдэл гүйцэтгэх чадамжтай бөгөөд орчин цагийн ухаалаг тээврийн хэрэгслийн тархи гэж хэлж болно. Үүний тусламжтай автомат жолоодлого тэргүүтэй хиймэл оюун ухаан болон бусад төрлийн дэвшилтэт үйлдлийг автомашин өөрөө гүйцэтгэх боломжтой юм. Түүнчлэн энэхүү систем нь Over-the-air буюу яг л гар утас, компьютер шиг зайнаас шинэчлэгдэж, илүү ухаалаг, илүү үр бүтээмжтэй болж чаддагийг онцлох нь зүй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/0b7aab5ad7c6312cec595037c9e6705d.png"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/44/aa5bde5c72690403c4af53b8ce6d308a.png"></p><p></p><p><br></p><p>IM L6 нь автомат жолоодлогын таван түвшний дөрөвдүгээр үе буюу зөвшөөрөгдсөн бүс нутагт 100 хувь жолоочгүй ажиллах бүр боломжтой юм. Энэ түвшин нь жолооны хүрдтэй автомашинуудын ажиллах хамгийн дээд түвшний билээ. Улс орны онцлог, зохицуулалтаас хамааран одоогоор IM L6 нь автомат жолоодлогын хоёрдугаар түвшинд буюу хурд барих, эгнээ солих зэрэг үйлдлийг гүйцэтгэх боломжтой. Зөвшөөрөгдсөн түвшин ахиж, та бид автомат жолоодлогын ид шидийг бүрэн дүүрэн мэдрэх нь цаг хугацааны л асуудал гэсэн үг.</p><p>Автомашины хийцлэл нь машиныг огцом эргэлт болон огцом зогсолтод тэнцвэрээ хадгалахад чиглэсэн байдлаар хийгдсэн учир аюулгүй байдлыг сайтар хангасан гэсэн ангилалд орно. Ослын дэр идэвхжих хугацаа өмнөх загвараас 11 хувиар хурдассаныг ч мөн онцлох хэрэгтэй.</p><p>IM L6-ийн хувьд "хавчин алхалт" буюу богино зайд зогсохдоо дөрвөн дугуйгаа хагас хөндлөн (45 градус) чиглэлд хөдөлгөж чаддаг болсон анхны Хятад машин болжээ. Зогсоолд зогсоход тань үүнээс гадна "Auto Parking" горим мөн туслах болно.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/f76edfeaaff695b12ac9846f3d436229.jpeg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>тун удахгүй: монголд албан ёсоор борлуулагдаж эхэлнэ</h3><p></p><p>Сар хүрэхгүй хугацааны өмнө IM Motors 1.1 тэрбум ам.долларын шинэ хөрөнгө оруулалт <a href="https://www.reuters.com/business/autos-transportation/im-motors-raises-11-bln-one-china-ev-brands-biggest-recent-deals-2024-03-01/" target="_blank">татсаныг</a> Bloomberg, Reuters зэрэг топ мэдээллийн хэрэгслүүд зарласан юм. Энэ бол Хятадын автомашины компаниудын хувьд сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд татаж буй хамгийн өндөр дүнтэй санхүүжилт. Уг үйл явдлыг мэргэжлийн экспертүүд IM Motors-д хөрөнгө оруулагчдын зүгээс үзүүлж буй итгэл, ирээдүйд нь өгч буй үнэлгээ хэмээн дүгнэж байгаа нь санамсаргүй хэрэг биш.<br></p><p>Электрик Моторс Корпорайшн ХХК нь батарейн технологи, хүчирхэг үзүүлэлт, ирээдүйлэг загвараараа зах зээлд хүч түрэн орж ирж буй IM Motors брэндийн автомашинуудыг 2023 оны 10-р сараас эхлэн Монгол Улсад албан ёсоор борлуулж байгаа юм. Тус хамт олон хамгийн сүүлийн үеийн IM L6 загварыг 2024 оны 9-р сараас борлуулж эхлэх ажээ.</p> </div>
2020 оны автомашины ертөнцийн хамгийн онцлох үйл явдлын нэг нь Хятадын технологийн гигант Alibaba энэ зах зээлд нэвтэрч байгаагаа зарласан явдал байв. Цахим худалдаа, тээвэр ложистик, төлбөр тооцооны зах зээлд шинэ инновац, шинэлэг шийдлүүдээрээ бүх дэлхийг байлдан дагуулсан тус компани цахилгаан машины технологи хөгжүүлэх амбицтай байгаагаа илэрхийлсэн нь энэ. IM Motors: Технологи, туршлагын төгс хослол Alibaba-ийн автомашины зах зээлийн хамтрагч нь SAIC байлаа. SAIC бол 1955 онд Шанхайд байгуулагдсан, Хятадын төрийн өмчит их дөрвөлийн нэг. Тус компани зөвхөн 2023 онд л гэхэд 5 сая гаруй машиныг борлуулж, дотоодын жагсаалтыг тэргүүлсэн. Дэлхий даяар 200 мянга гаруй ажилтантай, Volkswagen, Audi, General Motors зэрэг дэлхийн алдартай брэндүүдтэй хамтран ажилладаг, дэд бүтэц болон нөу-хаугийн хувьд хамгийн өндөр нөөц бололцоотой компани юм. IM Motors-ийг үүсгэсэн энэхүү нэгдлийг бид тухайн үедээ технологи, туршлагын төгс хослол хэмээн тодотгож байлаа. Учир нь эдгээр компаниудын инновац, технологийн нөөц, мэдлэг болон алсын хараа нь SAIC-ийн үйлдвэрлэлийн боломж, салбарын нөу-хаутай хосолсноор хэний ч анхаарлыг татаж, атаархлыг төрүүлэм багийг бүрдүүлж чадсан юм. ХАТУУ ТӨЛӨВТ БАТАРЕЙ: хамгийн дэвшилтэт, хамгийн үр ашигтай Цахилгаан машин сонирхож буй хэн бүхний хамгийн эхэнд анхаарах үзүүлэлт бол батарей. Батарейн технологийн үр ашигтай байдал нь тухайн машины эдэлгээ болон хэрэглээг шууд тодорхойлох гол хүчин зүйл юм. Өдийг хүртэл зах зээл дээрх дийлэнх цахилгаан машинууд уламжлалт буюу ли-ион батарей хураагуурыг ашиглаж буй. Энэ төрлийн батарей нь овор хэмжээ ихтэйгээс гадна өндөр өртөгтэй байдаг. Харин IM Motors-ийн энэ оны дөрөвдүгээр сарын танилцуулга дээр онцлон зарласан хатуу төлөвт (solid state) батарейн технологи нь зах зээлийг тэр чигт нь өөрчилж, тоглоомын дүрмийг өөрчлөх потенциалтай гэдэг нь нэгэн тодорхой болов. Уг батарей нь богино хугацаанд цэнэг авах боломжтойгоос гадна галын аюулын эрсдэлийг эрс бууруулсан гэдгээрээ огнцлог. Нэг ёсондоо ийм батарейтай машин хурдан цэнэглэгдэж, өвлийн улиралд тэсвэртэй, хол зай туулах чадвартай илүү аюулгүй гэсэн үг. Дэлхий даяар автомашин үйлдвэрлэгчдийн анхаарлыг татаж, хамгийн эрэлттэй технологид тооцогдож буй энэхүү батарейг уг нийтлэлийн гол дүр IM Motors хамгийн сүүлийн L6 загвартаа суулгажээ. Ердөө 15 минутын дотор 610 км-ийг туулах цэнэгээ авч чадах уг машин 100 км/цагийн хурдыг ердөө 2.74 секундэд авах чадалтай. Тиймдээ ч зарлагдсан эхний өдрийн урьдчилсан захиалга нь 29 мянгад хүрсэнд гайхах зүйл үгүй. Дэлхийн цахилгаан автомашины батарейн 37 хувийг дангаар нийлүүлдэг CATL-ийн үйлдвэрлэсэн хатуу төлөвт батарейгаар тоноглогдсон энэхүү IM L6 нь нэг цэнэглэлтээр өнөө цагийн цахилгаан машинуудын хувьд дээд үзүүлэлт болох 1000 гаруй км-ийг туулах чадвартай болсон юм. IM L6: ирээдүйг ойртуулсан шийдэл IM Motors-ийн шинэ загварыг та гаднаас нь харахад л "футуристик" сэтгэгдэл шууд төрнө. Нийт долоон өнгийн дөрвөн төрлийн загвартайгаар зах зээлд танилцуулагдсан IM L6 премиум ангиллын спорт, гоёмсог, бат бөх үзүүлэлтийг бүрэн хангаж чаджээ. Доторх салоны хэсэг бүр ч тансаг. Урд болон хойд хэсгийн зай өргөн, суудлын бүрээс нь 20мм-ийн хөвсгөр давхаргатайгаар хийгдсэн учир зорчигчдод хамгийн тавтай, тухтай мэдрэмжийг төрүүлнэ. Тэрчлэн урд хэсэгтээ 26.3 инчийн гурамсан дэлгэц, 10.5 инчийн хянах самбарын дэлгэцийг суурилуулсан нь яг л ирээдүй рүү хөтөлж байгаа мэт сэтгэгдлийг түрүүлнэ. Жолооны хүрд ч хагас дугуй хэлбэртэйгээр тун чамин дизайнтай хийгдсэн нь таны сэтгэлийг улам ч хөөргөнө. Тус загварыг Qualcomm Snapdragon 8295 чип болон NVIDIA DRIVE Orin чипийн системээр тоноглогджээ. Orin чипийн систем нь секундэд 254 их наяд үйлдэл гүйцэтгэх чадамжтай бөгөөд орчин цагийн ухаалаг тээврийн хэрэгслийн тархи гэж хэлж болно. Үүний тусламжтай автомат жолоодлого тэргүүтэй хиймэл оюун ухаан болон бусад төрлийн дэвшилтэт үйлдлийг автомашин өөрөө гүйцэтгэх боломжтой юм. Түүнчлэн энэхүү систем нь Over-the-air буюу яг л гар утас, компьютер шиг зайнаас шинэчлэгдэж, илүү ухаалаг, илүү үр бүтээмжтэй болж чаддагийг онцлох нь зүй. IM L6 нь автомат жолоодлогын таван түвшний дөрөвдүгээр үе буюу зөвшөөрөгдсөн бүс нутагт 100 хувь жолоочгүй ажиллах бүр боломжтой юм. Энэ түвшин нь жолооны хүрдтэй автомашинуудын ажиллах хамгийн дээд түвшний билээ. Улс орны онцлог, зохицуулалтаас хамааран одоогоор IM L6 нь автомат жолоодлогын хоёрдугаар түвшинд буюу хурд барих, эгнээ солих зэрэг үйлдлийг гүйцэтгэх боломжтой. Зөвшөөрөгдсөн түвшин ахиж, та бид автомат жолоодлогын ид шидийг бүрэн дүүрэн мэдрэх нь цаг хугацааны л асуудал гэсэн үг. Автомашины хийцлэл нь машиныг огцом эргэлт болон огцом зогсолтод тэнцвэрээ хадгалахад чиглэсэн байдлаар хийгдсэн учир аюулгүй байдлыг сайтар хангасан гэсэн ангилалд орно. Ослын дэр идэвхжих хугацаа өмнөх загвараас 11 хувиар хурдассаныг ч мөн онцлох хэрэгтэй. IM L6-ийн хувьд "хавчин алхалт" буюу богино зайд зогсохдоо дөрвөн дугуйгаа хагас хөндлөн (45 градус) чиглэлд хөдөлгөж чаддаг болсон анхны Хятад машин болжээ. Зогсоолд зогсоход тань үүнээс гадна "Auto Parking" горим мөн туслах болно. тун удахгүй: монголд албан ёсоор борлуулагдаж эхэлнэ Сар хүрэхгүй хугацааны өмнө IM Motors 1.1 тэрбум ам.долларын шинэ хөрөнгө оруулалт татсаныг Bloomberg, Reuters зэрэг топ мэдээллийн хэрэгслүүд зарласан юм. Энэ бол Хятадын автомашины компаниудын хувьд сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд татаж буй хамгийн өндөр дүнтэй санхүүжилт. Уг үйл явдлыг мэргэжлийн экспертүүд IM Motors-д хөрөнгө оруулагчдын зүгээс үзүүлж буй итгэл, ирээдүйд нь өгч буй үнэлгээ хэмээн дүгнэж байгаа нь санамсаргүй хэрэг биш. Электрик Моторс Корпорайшн ХХК нь батарейн технологи, хүчирхэг үзүүлэлт, ирээдүйлэг загвараараа зах зээлд хүч түрэн орж ирж буй IM Motors брэндийн автомашинуудыг 2023 оны 10-р сараас эхлэн Монгол Улсад албан ёсоор борлуулж байгаа юм. Тус хамт олон хамгийн сүүлийн үеийн IM L6 загварыг 2024 оны 9-р сараас борлуулж эхлэх ажээ.
2020 оны автомашины ертөнцийн хамгийн онцлох үйл явдлын нэг нь Хятадын технологийн гигант Alibaba энэ зах зээлд нэвтэрч байгаагаа зарласан явдал байв. Цахим худалдаа, тээвэр ложистик, төлбөр тооцооны зах зээлд шинэ инновац, шинэлэг шийдлүүдээрээ бүх дэлхийг байлдан дагуулсан тус компани цахилгаан машины технологи хөгжүүлэх амбицтай байгаагаа илэрхийлсэн нь энэ. ### IM Motors: Технологи, туршлагын төгс хослол Alibaba-ийн автомашины зах зээлийн хамтрагч нь SAIC байлаа. SAIC бол 1955 онд Шанхайд байгуулагдсан, Хятадын төрийн өмчит их дөрвөлийн нэг. Тус компани зөвхөн 2023 онд л гэхэд 5 сая гаруй машиныг борлуулж, дотоодын жагсаалтыг тэргүүлсэн. Дэлхий даяар 200 мянга гаруй ажилтантай, Volkswagen, Audi, General Motors зэрэг дэлхийн алдартай брэндүүдтэй хамтран ажилладаг, дэд бүтэц болон нөу-хаугийн хувьд хамгийн өндөр нөөц бололцоотой компани юм. IM Motors-ийг үүсгэсэн энэхүү нэгдлийг бид тухайн үедээ технологи, туршлагын төгс хослол хэмээн тодотгож байлаа. Учир нь эдгээр компаниудын инновац, технологийн нөөц, мэдлэг болон алсын хараа нь SAIC-ийн үйлдвэрлэлийн боломж, салбарын нөу-хаутай хосолсноор хэний ч анхаарлыг татаж, атаархлыг төрүүлэм багийг бүрдүүлж чадсан юм. ### ХАТУУ ТӨЛӨВТ БАТАРЕЙ: хамгийн дэвшилтэт, хамгийн үр ашигтай Цахилгаан машин сонирхож буй хэн бүхний хамгийн эхэнд анхаарах үзүүлэлт бол батарей. Батарейн технологийн үр ашигтай байдал нь тухайн машины эдэлгээ болон хэрэглээг шууд тодорхойлох гол хүчин зүйл юм. Өдийг хүртэл зах зээл дээрх дийлэнх цахилгаан машинууд уламжлалт буюу ли-ион батарей хураагуурыг ашиглаж буй. Энэ төрлийн батарей нь овор хэмжээ ихтэйгээс гадна өндөр өртөгтэй байдаг. Харин IM Motors-ийн энэ оны дөрөвдүгээр сарын танилцуулга дээр онцлон зарласан хатуу төлөвт (solid state) батарейн технологи нь зах зээлийг тэр чигт нь өөрчилж, тоглоомын дүрмийг өөрчлөх потенциалтай гэдэг нь нэгэн тодорхой болов. Уг батарей нь богино хугацаанд цэнэг авах боломжтойгоос гадна галын аюулын эрсдэлийг эрс бууруулсан гэдгээрээ огнцлог. Нэг ёсондоо ийм батарейтай машин хурдан цэнэглэгдэж, өвлийн улиралд тэсвэртэй, хол зай туулах чадвартай илүү аюулгүй гэсэн үг. Дэлхий даяар автомашин үйлдвэрлэгчдийн анхаарлыг татаж, хамгийн эрэлттэй технологид тооцогдож буй энэхүү батарейг уг нийтлэлийн гол дүр IM Motors хамгийн сүүлийн L6 загвартаа суулгажээ. Ердөө 15 минутын дотор 610 км-ийг туулах цэнэгээ авч чадах уг машин 100 км/цагийн хурдыг ердөө 2.74 секундэд авах чадалтай. Тиймдээ ч зарлагдсан эхний өдрийн урьдчилсан захиалга нь 29 мянгад хүрсэнд гайхах зүйл үгүй. Дэлхийн цахилгаан автомашины батарейн 37 хувийг дангаар нийлүүлдэг CATL-ийн үйлдвэрлэсэн хатуу төлөвт батарейгаар тоноглогдсон энэхүү IM L6 нь нэг цэнэглэлтээр өнөө цагийн цахилгаан машинуудын хувьд дээд үзүүлэлт болох 1000 гаруй км-ийг туулах чадвартай болсон юм. ### IM L6: ирээдүйг ойртуулсан шийдэл IM Motors-ийн шинэ загварыг та гаднаас нь харахад л "футуристик" сэтгэгдэл шууд төрнө. Нийт долоон өнгийн дөрвөн төрлийн загвартайгаар зах зээлд танилцуулагдсан IM L6 премиум ангиллын спорт, гоёмсог, бат бөх үзүүлэлтийг бүрэн хангаж чаджээ. Доторх салоны хэсэг бүр ч тансаг. Урд болон хойд хэсгийн зай өргөн, суудлын бүрээс нь 20мм-ийн хөвсгөр давхаргатайгаар хийгдсэн учир зорчигчдод хамгийн тавтай, тухтай мэдрэмжийг төрүүлнэ. Тэрчлэн урд хэсэгтээ 26.3 инчийн гурамсан дэлгэц, 10.5 инчийн хянах самбарын дэлгэцийг суурилуулсан нь яг л ирээдүй рүү хөтөлж байгаа мэт сэтгэгдлийг түрүүлнэ. Жолооны хүрд ч хагас дугуй хэлбэртэйгээр тун чамин дизайнтай хийгдсэн нь таны сэтгэлийг улам ч хөөргөнө. Тус загварыг Qualcomm Snapdragon 8295 чип болон NVIDIA DRIVE Orin чипийн системээр тоноглогджээ. Orin чипийн систем нь секундэд 254 их наяд үйлдэл гүйцэтгэх чадамжтай бөгөөд орчин цагийн ухаалаг тээврийн хэрэгслийн тархи гэж хэлж болно. Үүний тусламжтай автомат жолоодлого тэргүүтэй хиймэл оюун ухаан болон бусад төрлийн дэвшилтэт үйлдлийг автомашин өөрөө гүйцэтгэх боломжтой юм. Түүнчлэн энэхүү систем нь Over-the-air буюу яг л гар утас, компьютер шиг зайнаас шинэчлэгдэж, илүү ухаалаг, илүү үр бүтээмжтэй болж чаддагийг онцлох нь зүй. IM L6 нь автомат жолоодлогын таван түвшний дөрөвдүгээр үе буюу зөвшөөрөгдсөн бүс нутагт 100 хувь жолоочгүй ажиллах бүр боломжтой юм. Энэ түвшин нь жолооны хүрдтэй автомашинуудын ажиллах хамгийн дээд түвшний билээ. Улс орны онцлог, зохицуулалтаас хамааран одоогоор IM L6 нь автомат жолоодлогын хоёрдугаар түвшинд буюу хурд барих, эгнээ солих зэрэг үйлдлийг гүйцэтгэх боломжтой. Зөвшөөрөгдсөн түвшин ахиж, та бид автомат жолоодлогын ид шидийг бүрэн дүүрэн мэдрэх нь цаг хугацааны л асуудал гэсэн үг. Автомашины хийцлэл нь машиныг огцом эргэлт болон огцом зогсолтод тэнцвэрээ хадгалахад чиглэсэн байдлаар хийгдсэн учир аюулгүй байдлыг сайтар хангасан гэсэн ангилалд орно. Ослын дэр идэвхжих хугацаа өмнөх загвараас 11 хувиар хурдассаныг ч мөн онцлох хэрэгтэй. IM L6-ийн хувьд "хавчин алхалт" буюу богино зайд зогсохдоо дөрвөн дугуйгаа хагас хөндлөн (45 градус) чиглэлд хөдөлгөж чаддаг болсон анхны Хятад машин болжээ. Зогсоолд зогсоход тань үүнээс гадна "Auto Parking" горим мөн туслах болно. ### тун удахгүй: монголд албан ёсоор борлуулагдаж эхэлнэ Сар хүрэхгүй хугацааны өмнө IM Motors 1.1 тэрбум ам.долларын шинэ хөрөнгө оруулалт татсаныг Bloomberg, Reuters зэрэг топ мэдээллийн хэрэгслүүд зарласан юм. Энэ бол Хятадын автомашины компаниудын хувьд сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд татаж буй хамгийн өндөр дүнтэй санхүүжилт. Уг үйл явдлыг мэргэжлийн экспертүүд IM Motors-д хөрөнгө оруулагчдын зүгээс үзүүлж буй итгэл, ирээдүйд нь өгч буй үнэлгээ хэмээн дүгнэж байгаа нь санамсаргүй хэрэг биш. Электрик Моторс Корпорайшн ХХК нь батарейн технологи, хүчирхэг үзүүлэлт, ирээдүйлэг загвараараа зах зээлд хүч түрэн орж ирж буй IM Motors брэндийн автомашинуудыг 2023 оны 10-р сараас эхлэн Монгол Улсад албан ёсоор борлуулж байгаа юм. Тус хамт олон хамгийн сүүлийн үеийн IM L6 загварыг 2024 оны 9-р сараас борлуулж эхлэх ажээ.
https://unread.today/c/techworm-apps-china
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-08-23T00:00:00
8 сарын 23, 2024
Гарын авлага: Хятадад зорчих хүн бүрийн заавал татах аппууд
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Виз шаардахгүй, хямд үнэтэй, очиход хялбар тэргүүтэй олон шалтгааны улмаас урд хөрш маань монголчууд бидний хувьд хамгийн ихээр зорин очдог орон болжээ. Улс төрийн байдал, технологийн хэрэглээ зэргээс шалтгаалаад Хятадын нөхцөл байдал манай улсаас ялгаатай. Тэр дундаа өдөр тутамдаа хэрэглэдэг аппууд нь тэс өөр хэмээн хэлэхэд буруудахгүй.</div><div><br></div><div>Орчин цагт ухаалаг утасны аппгүй амьдрахад улам л хүнд болоод байна шүү дээ. Тиймээс Хятад руу урт, богино хугацаагаар аялж, сурах, амрах гэж яваа хүн бүрийн утсан дээр нь заавал байх ёстой аппуудыг танилцуулъя. Эдгээр аппгүй бол Хятадад аж төрөх тун бэрхшээлтэй шүү. Хилийн дээс алхахаасаа өмнө заавал татаарай.<br><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/5db52a2ceac8a0e8b49f7fa86155e8f6.jpg"></p><p></p><p><br>Хятадад Facebook, Instagram, Google зэрэг аппууд ажилладаггүй гэдгийг та сонсож байсан л биз дээ? Тус улсын хувьд цахим орчны өндөр хараа хяналттай тул та заавал VPN апп татаж байж эдгээр хориглогдсон аппуудыг ашиглаж болно. Энгийнээр тайлбарлавал VPN нь таны цахим орчин руу хандаж байгаа байршлыг өөрчлөх бөгөөд улмаар Хятадад байгаа ч гэсэн интернэтэд өөр улсаас хандах боломжтой гэсэн үг.</p><p>Иймд танд юун түрүүнд VPN апп хэрэгтэй. Үнэгүй гэвэл <b>Hotspot Shield</b>-ийг, мөнгө төлөхөд бэлэн бол <b>Express VPN</b>-ийг санал болгоё. Түүнчлэн шууд эндээс явахдаа л интернэттэй байхыг хүсвэл <b>Holafly</b>, <b>Airalo</b>-г ашиглаж Хятадад ашиглаж болох дататай и-сим аваарай.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/e9b72d4f8df365956f6658bf98229770.jpg"></p><p></p><p><br>Урд хөршид очвол цаасан мөнгийг бараг л харахгүй болов уу. Бүгд л цахимаар тооцоо хийдэг. Үүнд мэдээж <b>AliPay</b> болон <b>WeChat</b>-ийг өргөнөөр ашигладаг. WeChat бол зөвхөн төлбөр тооцоо гэлтгүй энд дурдах бүх л чухал үйлчилгээг агуулсан супер апп гэдгийг уншигч та хэдийн мэдэх биз ээ. Харин AliPay бол зөвхөн төлбөр тооцоо хийх зориулалттай апп. Гэхдээ энэ хоёр аппт өөрийн төлбөрийн картаа холбох, цэнэглэх, шимтгэл төлөх, гүйлгээгээ хянах гээд багагүй чирэгдэл үүсдэг үү?</p><p>Тэгвэл танд UnionPay аппыг ашиглахыг зөвлөж байна. Энэ апп хэд хэдэн онцлог, давуу талтай:<br>- Хятадын “UnionPay International”-с гаргасан төлбөр тооцооны апп тул Хятадад ямар ч асуудалгүй ажилладаг,<br>- WeChat, AliPay-ийн QR кодыг уншдаг тул та хаана ч байсан төлбөр тооцоогоо хэрхэн хийх талаар санаа зоволтгүй. Такси, нийтийн тээвэр, гудамжны мухлагт хүртэл төлбөр тооцоогоо гар утсаараа хийх боломжтой,<br>- Голомт банкны UnionPay картыг энэ апп-д холбоод Хятадад төлбөр тооцоогоо хийхэд ямар ч шимтгэлгүй,<br>- "UnionPay International"-ийн хөнгөлөлтийн сүлжээнд багтдаг 60 гаруй сая дэлгүүр, худалдааны төв, зочид буудал, ресторанд төлбөр тооцоо хийгээд олон төрлийн хөнгөлөлт, урамшуулалд хамрагдаж болно.<br><br>Товчхондоо карт, бэлэн мөнгө биедээ авч явах шаардлагагүй, гар утас тань байхад л хангалттай гэсэн үг. UnionPay аппд Голомт банкны UnionPay картыг холбох боломжтой бөгөөд хэрэв та картгүй бол <a href="https://cards.golomtbank.com/" target="_blank">энд дарж</a> захиалаарай.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/2b54e5c14284b2823b8718307de4d545.jpg"></p><p><br>Хятадад үзэж, харах газар үнэхээр их. Тэр бүгдийн тасалбарыг авч, буудал, нислэгээ хямд үнээр захиалахыг хүсвэл Trip аппыг татаарай. Бээжингийн Universal Studio орох гэж байгаа бол <b>Universal Studios Beijing</b> аппыг мөн татах хэрэгтэй хувийн туршлагаасаа зөвлөе. Мөн Хятадын хаана ч очиж, юу ч хийсэн англиар ярьдаг хүн олоход хэцүү тул <b>Google Translate</b> аппаа татаж, Монгол-Хятад хэлний орчуулгыг интернэтгүй үед ч гэсэн ашиглах тохиргоог нь хийгээрэй. Мөн <b>Pleco</b> хэмээх толь бичгийг хятад хэлний хамгийн сайн, үнэ төлбөргүй толь хэмээдэг.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/8177afe723b92e2183282c721f81c71a.jpg"></p><p><br>Таньж мэдэхгүй улсад нэг газраас нөгөөд хүрнэ гэдэг бол мөнхийн толгойны өвчин. Хятадын томоохон хотуудад метроны систем нэн сайн хөгжсөн тул <b>Metro China Subway</b> апптай байхад хүссэн газартаа бага үнээр, хурдан шуурхай очих боломжтой. Такси барья гэвэл англи хэлний сонголттой <b>Didi</b> аппыг санал болгоё. Харин газрын зураг гэвэл Baidu Maps, <b>Gaode Maps </b>гэсэн хоёр апптай байхад газардахгүй.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/65df938227fb826097467c1be920824f.jpg"></p><p></p><p><br>Урт өдрийн дараа буудлын тухлаг өрөөндөө хоол идэж, кино үзэж, дуу сонсох шиг жаргал хаана байх вэ? Netflix, Spotify, YouTube ажиллахгүй тул дуу сонсох бол QQMusic, кино үзэх бол <b>iQiyi</b>, хоол захиалах болох <b>Sherpas</b> аппыг санал болгож байна.<br></p><p>Таны аялалд амжилт хүсье.</p> </div>
Виз шаардахгүй, хямд үнэтэй, очиход хялбар тэргүүтэй олон шалтгааны улмаас урд хөрш маань монголчууд бидний хувьд хамгийн ихээр зорин очдог орон болжээ. Улс төрийн байдал, технологийн хэрэглээ зэргээс шалтгаалаад Хятадын нөхцөл байдал манай улсаас ялгаатай. Тэр дундаа өдөр тутамдаа хэрэглэдэг аппууд нь тэс өөр хэмээн хэлэхэд буруудахгүй. Орчин цагт ухаалаг утасны аппгүй амьдрахад улам л хүнд болоод байна шүү дээ. Тиймээс Хятад руу урт, богино хугацаагаар аялж, сурах, амрах гэж яваа хүн бүрийн утсан дээр нь заавал байх ёстой аппуудыг танилцуулъя. Эдгээр аппгүй бол Хятадад аж төрөх тун бэрхшээлтэй шүү. Хилийн дээс алхахаасаа өмнө заавал татаарай. Хятадад Facebook, Instagram, Google зэрэг аппууд ажилладаггүй гэдгийг та сонсож байсан л биз дээ? Тус улсын хувьд цахим орчны өндөр хараа хяналттай тул та заавал VPN апп татаж байж эдгээр хориглогдсон аппуудыг ашиглаж болно. Энгийнээр тайлбарлавал VPN нь таны цахим орчин руу хандаж байгаа байршлыг өөрчлөх бөгөөд улмаар Хятадад байгаа ч гэсэн интернэтэд өөр улсаас хандах боломжтой гэсэн үг. Иймд танд юун түрүүнд VPN апп хэрэгтэй. Үнэгүй гэвэл Hotspot Shield -ийг, мөнгө төлөхөд бэлэн бол Express VPN -ийг санал болгоё. Түүнчлэн шууд эндээс явахдаа л интернэттэй байхыг хүсвэл Holafly , Airalo -г ашиглаж Хятадад ашиглаж болох дататай и-сим аваарай. Урд хөршид очвол цаасан мөнгийг бараг л харахгүй болов уу. Бүгд л цахимаар тооцоо хийдэг. Үүнд мэдээж AliPay болон WeChat -ийг өргөнөөр ашигладаг. WeChat бол зөвхөн төлбөр тооцоо гэлтгүй энд дурдах бүх л чухал үйлчилгээг агуулсан супер апп гэдгийг уншигч та хэдийн мэдэх биз ээ. Харин AliPay бол зөвхөн төлбөр тооцоо хийх зориулалттай апп. Гэхдээ энэ хоёр аппт өөрийн төлбөрийн картаа холбох, цэнэглэх, шимтгэл төлөх, гүйлгээгээ хянах гээд багагүй чирэгдэл үүсдэг үү? Тэгвэл танд UnionPay аппыг ашиглахыг зөвлөж байна. Энэ апп хэд хэдэн онцлог, давуу талтай: - Хятадын “UnionPay International”-с гаргасан төлбөр тооцооны апп тул Хятадад ямар ч асуудалгүй ажилладаг, - WeChat, AliPay-ийн QR кодыг уншдаг тул та хаана ч байсан төлбөр тооцоогоо хэрхэн хийх талаар санаа зоволтгүй. Такси, нийтийн тээвэр, гудамжны мухлагт хүртэл төлбөр тооцоогоо гар утсаараа хийх боломжтой, - Голомт банкны UnionPay картыг энэ апп-д холбоод Хятадад төлбөр тооцоогоо хийхэд ямар ч шимтгэлгүй, - "UnionPay International"-ийн хөнгөлөлтийн сүлжээнд багтдаг 60 гаруй сая дэлгүүр, худалдааны төв, зочид буудал, ресторанд төлбөр тооцоо хийгээд олон төрлийн хөнгөлөлт, урамшуулалд хамрагдаж болно. Товчхондоо карт, бэлэн мөнгө биедээ авч явах шаардлагагүй, гар утас тань байхад л хангалттай гэсэн үг. UnionPay аппд Голомт банкны UnionPay картыг холбох боломжтой бөгөөд хэрэв та картгүй бол энд дарж захиалаарай. Хятадад үзэж, харах газар үнэхээр их. Тэр бүгдийн тасалбарыг авч, буудал, нислэгээ хямд үнээр захиалахыг хүсвэл Trip аппыг татаарай. Бээжингийн Universal Studio орох гэж байгаа бол Universal Studios Beijing аппыг мөн татах хэрэгтэй хувийн туршлагаасаа зөвлөе. Мөн Хятадын хаана ч очиж, юу ч хийсэн англиар ярьдаг хүн олоход хэцүү тул Google Translate аппаа татаж, Монгол-Хятад хэлний орчуулгыг интернэтгүй үед ч гэсэн ашиглах тохиргоог нь хийгээрэй. Мөн Pleco хэмээх толь бичгийг хятад хэлний хамгийн сайн, үнэ төлбөргүй толь хэмээдэг. Таньж мэдэхгүй улсад нэг газраас нөгөөд хүрнэ гэдэг бол мөнхийн толгойны өвчин. Хятадын томоохон хотуудад метроны систем нэн сайн хөгжсөн тул Metro China Subway апптай байхад хүссэн газартаа бага үнээр, хурдан шуурхай очих боломжтой. Такси барья гэвэл англи хэлний сонголттой Didi аппыг санал болгоё. Харин газрын зураг гэвэл Baidu Maps, Gaode Maps гэсэн хоёр апптай байхад газардахгүй. Урт өдрийн дараа буудлын тухлаг өрөөндөө хоол идэж, кино үзэж, дуу сонсох шиг жаргал хаана байх вэ? Netflix, Spotify, YouTube ажиллахгүй тул дуу сонсох бол QQMusic, кино үзэх бол iQiyi , хоол захиалах болох Sherpas аппыг санал болгож байна. Таны аялалд амжилт хүсье.
Виз шаардахгүй, хямд үнэтэй, очиход хялбар тэргүүтэй олон шалтгааны улмаас урд хөрш маань монголчууд бидний хувьд хамгийн ихээр зорин очдог орон болжээ. Улс төрийн байдал, технологийн хэрэглээ зэргээс шалтгаалаад Хятадын нөхцөл байдал манай улсаас ялгаатай. Тэр дундаа өдөр тутамдаа хэрэглэдэг аппууд нь тэс өөр хэмээн хэлэхэд буруудахгүй. Орчин цагт ухаалаг утасны аппгүй амьдрахад улам л хүнд болоод байна шүү дээ. Тиймээс Хятад руу урт, богино хугацаагаар аялж, сурах, амрах гэж яваа хүн бүрийн утсан дээр нь заавал байх ёстой аппуудыг танилцуулъя. Эдгээр аппгүй бол Хятадад аж төрөх тун бэрхшээлтэй шүү. Хилийн дээс алхахаасаа өмнө заавал татаарай. Хятадад Facebook, Instagram, Google зэрэг аппууд ажилладаггүй гэдгийг та сонсож байсан л биз дээ? Тус улсын хувьд цахим орчны өндөр хараа хяналттай тул та заавал VPN апп татаж байж эдгээр хориглогдсон аппуудыг ашиглаж болно. Энгийнээр тайлбарлавал VPN нь таны цахим орчин руу хандаж байгаа байршлыг өөрчлөх бөгөөд улмаар Хятадад байгаа ч гэсэн интернэтэд өөр улсаас хандах боломжтой гэсэн үг. Иймд танд юун түрүүнд VPN апп хэрэгтэй. Үнэгүй гэвэл **Hotspot Shield**-ийг, мөнгө төлөхөд бэлэн бол **Express VPN**-ийг санал болгоё. Түүнчлэн шууд эндээс явахдаа л интернэттэй байхыг хүсвэл **Holafly**, **Airalo**-г ашиглаж Хятадад ашиглаж болох дататай и-сим аваарай. Урд хөршид очвол цаасан мөнгийг бараг л харахгүй болов уу. Бүгд л цахимаар тооцоо хийдэг. Үүнд мэдээж **AliPay** болон **WeChat**-ийг өргөнөөр ашигладаг. WeChat бол зөвхөн төлбөр тооцоо гэлтгүй энд дурдах бүх л чухал үйлчилгээг агуулсан супер апп гэдгийг уншигч та хэдийн мэдэх биз ээ. Харин AliPay бол зөвхөн төлбөр тооцоо хийх зориулалттай апп. Гэхдээ энэ хоёр аппт өөрийн төлбөрийн картаа холбох, цэнэглэх, шимтгэл төлөх, гүйлгээгээ хянах гээд багагүй чирэгдэл үүсдэг үү? Тэгвэл танд UnionPay аппыг ашиглахыг зөвлөж байна. Энэ апп хэд хэдэн онцлог, давуу талтай: - Хятадын “UnionPay International”-с гаргасан төлбөр тооцооны апп тул Хятадад ямар ч асуудалгүй ажилладаг, - WeChat, AliPay-ийн QR кодыг уншдаг тул та хаана ч байсан төлбөр тооцоогоо хэрхэн хийх талаар санаа зоволтгүй. Такси, нийтийн тээвэр, гудамжны мухлагт хүртэл төлбөр тооцоогоо гар утсаараа хийх боломжтой, - Голомт банкны UnionPay картыг энэ апп-д холбоод Хятадад төлбөр тооцоогоо хийхэд ямар ч шимтгэлгүй, - "UnionPay International"-ийн хөнгөлөлтийн сүлжээнд багтдаг 60 гаруй сая дэлгүүр, худалдааны төв, зочид буудал, ресторанд төлбөр тооцоо хийгээд олон төрлийн хөнгөлөлт, урамшуулалд хамрагдаж болно. Товчхондоо карт, бэлэн мөнгө биедээ авч явах шаардлагагүй, гар утас тань байхад л хангалттай гэсэн үг. UnionPay аппд Голомт банкны UnionPay картыг холбох боломжтой бөгөөд хэрэв та картгүй бол энд дарж захиалаарай. Хятадад үзэж, харах газар үнэхээр их. Тэр бүгдийн тасалбарыг авч, буудал, нислэгээ хямд үнээр захиалахыг хүсвэл Trip аппыг татаарай. Бээжингийн Universal Studio орох гэж байгаа бол **Universal Studios Beijing** аппыг мөн татах хэрэгтэй хувийн туршлагаасаа зөвлөе. Мөн Хятадын хаана ч очиж, юу ч хийсэн англиар ярьдаг хүн олоход хэцүү тул **Google Translate** аппаа татаж, Монгол-Хятад хэлний орчуулгыг интернэтгүй үед ч гэсэн ашиглах тохиргоог нь хийгээрэй. Мөн **Pleco** хэмээх толь бичгийг хятад хэлний хамгийн сайн, үнэ төлбөргүй толь хэмээдэг. Таньж мэдэхгүй улсад нэг газраас нөгөөд хүрнэ гэдэг бол мөнхийн толгойны өвчин. Хятадын томоохон хотуудад метроны систем нэн сайн хөгжсөн тул **Metro China Subway** апптай байхад хүссэн газартаа бага үнээр, хурдан шуурхай очих боломжтой. Такси барья гэвэл англи хэлний сонголттой **Didi** аппыг санал болгоё. Харин газрын зураг гэвэл Baidu Maps, **Gaode Maps** гэсэн хоёр апптай байхад газардахгүй. Урт өдрийн дараа буудлын тухлаг өрөөндөө хоол идэж, кино үзэж, дуу сонсох шиг жаргал хаана байх вэ? Netflix, Spotify, YouTube ажиллахгүй тул дуу сонсох бол QQMusic, кино үзэх бол **iQiyi**, хоол захиалах болох **Sherpas** аппыг санал болгож байна. Таны аялалд амжилт хүсье.
https://unread.today/c/techworm-pre-apple2024
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-09-09T00:00:00
9 сарын 9, 2024
Apple-аас бид юу хүлээж байна вэ?
<div class="article-body"> <p><b>Энэхүү нийтлэл нь Unread Today долоо хоног тутмын сонины <a href="https://www.facebook.com/photo/?fbid=1019010713565930&amp;set=a.516946207105719" target="_blank">2024/09/02-ны дугаар</a>ын 8-р нүүрт хэвлэгдсэн болно</b></p> <p>Apple-ийн ээлжит танилцуулах арга хэмжээ Монголын цагаар есдүгээр сарын 10 буюу мягмар гарагийн шөнийн 1 цагт эхэлнэ. Энэ үеэр тэд iPhone утас, Apple Watch цаг, AirPods чихэвчнийхээ шинэ загваруудыг танилцуулах юм. Арга хэмжээгээрээ тэд ямар ямар шинэчлэлтийг зарлаж, технологийн салбар цаашлаад бидний амьдралын хэв маягт өөрчлөлт авчрах бол? Хамгийн бодитой байж болох таамгуудтай танилцъя.</p> <blockquote><p>Арга хэмжээний тоймыг маргааш өглөө 10 цаг 30 минутаас ТэнГэр ТВ-ээр хүлээн авч үзээрэй</p> <cite> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/96dfd0dc12b8e8ba763486336869e92f.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>iPhone 16</h3><p></p><p>Шинэхэн iPhone 16-ийн энгийн болон Plus хувилбар iPhone 15-аас ерөнхий дизайны хувьд бараг л өөрчлөгдөхгүй. Товчхондоо, хоёр товч нэмэгдэнэ гэж ойлгож болно. iPhone 15-ийн Pro хувилбаруудад байдаг “Action Button” зөвхөн Pro загвараар хязгаарлагдахаа больж, бүх iPhone-уудад байх гэнэ. Ингэснээр хэрэглэгч дуу нэмж, хасах удирдлагын дээр байх уг товчийг камераа нээх, чийдэн тусгах зэрэгт ашиглаж болох юм. Нэмэгдэх өндөр магадлалтай байгаа өөр нэг товч бол “Capture Button”. Энэхүү олон үйлдэлт товч нь зураг авах, бичлэг хийх үед фокусаа тааруулах, дүрсийг татах зэрэг үйлдлийг хөнгөвчлөх гэнэ.</p><p>Хэт өргөн камерын харанхуйд зураг авах чадамж нэмэгдэхээс бусдаар камер нь төдийлөн өөрчлөгдөхгүй ч өнгөний хувьд ногоон, бүдэг ягаан, цэнхэр, цагаан, хар гэсэн сонголттой байх бололтой. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/6d925cefa4b961e0b29b411647cc0630.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>iPhone 16 Pro</h3><p></p><p>Жилээс жилд Pro болон Pro Max хувилбаар хамгийн хүчирхэг нь байж, дараагийн загвар гартлаа дэлхийн гар утасны салбарын өнгийг тодорхойлдог жамтай. Уг загваруудад өмнө нь дурдсан “Capture Button” байх бөгөөд өөрөөр дизайны хувьд төдийлөн өөрчлөлт орохгүй. Ер нь ч ухаалаг утаснууд бүгд л төгс хэмжээгээ олсон гэлтэй. Брэндээс үл хамааран сүүлийн үеийн ихэнх гар утаснууд адилхан байгаа нь тохиолдол биш.</p><p>Зөвхөн iPhone 15 Pro Max-д байсан 5х татах камер энэ жил Pro болон Pro Max хувилбарт байх гэнэ. Түүнчлэн эдгээр утаснууд 4К нягтаршилтай бичлэгийг 120 fps-ээр хийх чадамжтай болох тухай салбарын мэргэжилтнүүд сануулж буй. Apple 8K бичлэг хийх боломж болон бичлэг хийж байхдаа түр зогсоогоод дахин эхлүүлэх функцыг ч туршиж байгаа аж. Гэхдээ энэ жил зарлах эсэх нь тодорхойгүй хэвээр.</p><p>Pro хувилбарууд цэнэг бага зарцуулдаг шинэ төрлийн OLED дэлгэцтэй байх бололтой. Мөн дэлгэцийн хүрээ өмнөх хувилбаруудаас илүү багасаж буйтай холбогдуулан дэлгэцийн хэмжээ ч өмнөх загвараас 0.2 инчээр томрох гэнэ. Энэ бол iPhone 12-оос хойш дэлгэцийн хэмжээг томруулж буй анхны тохиолдол. Энгийнээр бид хамгийн том iPhone-ийг гартаа барих боломжтой болж байна.</p><p>Энэ жилийн онцлох өнгө нь хүрэн алтлаг байх гэнэ. Мэдээж үндсэн хар, цагаан, саарал өнгүүд бий. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/d9d8467705236ac51d5856baed15c5fb.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>A18 чип</h3><p>Жил бүрийн iPhone шинэ чипээр хүчирхэгждэг уламжлалтай. Энэ жилийн A18 чип нь TSMC-ийн гурван нанометрийн технологийг ашигласан, өмнөх загвараасаа цэнэг ашиглалт багатай, хамгийн гол нь “Apple Intelligence” хиймэл оюун ухааны функцуудыг ажиллуулж чадах хүчтэй байх юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Apple Watch</h3><p></p><p>2024 он бол Apple Watch-ийн 10 жилийн ой. Ойн баяраа тохиолдуулсан том шинэчлэлт байгаа талаар таамгууд бий. Гэхдээ худалдаанд гарч эхэлсэн он нь 2015 он тул энэ жил биш дараа жил бүхнийг шинэчилж магадгүй.</p><p>Ямар ч байсан энэ жил тэд дэлгэцийн хүрээг илүү нарийн, үндсэн их биеийг илүү том болгосноор 41mm, 45mm байсан хувилбаруудыг 45mm, 49mm болгох гэнэ. Өөрөөр дизайны хувьд том шинэчлэлт байхгүй.</p><p>Түүнчлэн энгийн загвараас гадна Apple Watch Ultra 3, Apple Watch SE 3 гэсэн шинэ загварууд хэрэглэгчдийн гарт очих төлөвтэй байна. Арван жилийн ойн бэлгээ л задлахгүй бол энэ жилийн Apple Watch-ууд шинэ чип, зарим нэгэн эрүүл мэндийн функцээс бусдаар өмнөх загваруудтайгаа адил байх бололтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/0f15a12a28daf1513c8c5ad6ec1170f3.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>AirPods 4</h3><p></p><p>Apple-ийн хамгийн амжилттай бүтээгдэхүүний нэг AirPods ч мөн шинэчлэгдэнэ. Ингэхдээ энгийн AirPods-ийн 4-р үеийг танилцуулж, өмнө нь зөвхөн Pro хувилбарт байсан Active Noise Cancellation буюу гаднын дуу чимээг тусгаарлах чадамжтай болох аж. Мөн гэр нь шинэ дизайнтай болж, өөр дээрээ спикертэй буюу алга болсон үед Find My функцын тусламжтай дуу гаргадаг болох таамаг байна.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/7b73eccbe38f3803e7f85573f6db2e51.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>Шинэ үйлдлийн систем</h3><p>Мэдээж дээрх бүх төхөөрөмжүүд шинэ үйлдлийн системтэй болно. ‌iOS 18‌, iPadOS 18, macOS Sequoia, tvOS 18, watchOS 11, visionOS 2 гэсэн үйлдлийн системүүд өдгөө туршилтын шатандаа явж байгаа бөгөөд хэзээ олон нийтэд нээлттэй болгохоо арга хэмжээний үеэр зарлах юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Хүслийн жагсаалт</h3><p></p><p>Дээрх төхөөрөмжүүдээс гадна AirPods Max, iPad mini, iPad зэрэгт шинэчлэл хийгдэх магадлалтай байгаа ч уламжлалаас харвал аравдугаар сарын танилцуулах арга хэмжээгээр л зарлах болов уу. </p><p>Технологитой холбоотой бүх л төрлийн мэдээллийг хамгийн шуурхай, найдвартай эх сурвалжаас авахыг хүсвэл сошиал сувгууд дээрээ <a href="https://www.instagram.com/techworm.mn/" target="_blank">@techworm.mn</a> хаягийг дагаж, <a href="https://www.techworm.mn/" target="_blank">techworm.mn</a> вебээр зочлоорой.</p> </div>
Энэхүү нийтлэл нь Unread Today долоо хоног тутмын сонины 2024/09/02-ны дугаар ын 8-р нүүрт хэвлэгдсэн болно Apple-ийн ээлжит танилцуулах арга хэмжээ Монголын цагаар есдүгээр сарын 10 буюу мягмар гарагийн шөнийн 1 цагт эхэлнэ. Энэ үеэр тэд iPhone утас, Apple Watch цаг, AirPods чихэвчнийхээ шинэ загваруудыг танилцуулах юм. Арга хэмжээгээрээ тэд ямар ямар шинэчлэлтийг зарлаж, технологийн салбар цаашлаад бидний амьдралын хэв маягт өөрчлөлт авчрах бол? Хамгийн бодитой байж болох таамгуудтай танилцъя. Арга хэмжээний тоймыг маргааш өглөө 10 цаг 30 минутаас ТэнГэр ТВ-ээр хүлээн авч үзээрэй iPhone 16 Шинэхэн iPhone 16-ийн энгийн болон Plus хувилбар iPhone 15-аас ерөнхий дизайны хувьд бараг л өөрчлөгдөхгүй. Товчхондоо, хоёр товч нэмэгдэнэ гэж ойлгож болно. iPhone 15-ийн Pro хувилбаруудад байдаг “Action Button” зөвхөн Pro загвараар хязгаарлагдахаа больж, бүх iPhone-уудад байх гэнэ. Ингэснээр хэрэглэгч дуу нэмж, хасах удирдлагын дээр байх уг товчийг камераа нээх, чийдэн тусгах зэрэгт ашиглаж болох юм. Нэмэгдэх өндөр магадлалтай байгаа өөр нэг товч бол “Capture Button”. Энэхүү олон үйлдэлт товч нь зураг авах, бичлэг хийх үед фокусаа тааруулах, дүрсийг татах зэрэг үйлдлийг хөнгөвчлөх гэнэ. Хэт өргөн камерын харанхуйд зураг авах чадамж нэмэгдэхээс бусдаар камер нь төдийлөн өөрчлөгдөхгүй ч өнгөний хувьд ногоон, бүдэг ягаан, цэнхэр, цагаан, хар гэсэн сонголттой байх бололтой. iPhone 16 Pro Жилээс жилд Pro болон Pro Max хувилбаар хамгийн хүчирхэг нь байж, дараагийн загвар гартлаа дэлхийн гар утасны салбарын өнгийг тодорхойлдог жамтай. Уг загваруудад өмнө нь дурдсан “Capture Button” байх бөгөөд өөрөөр дизайны хувьд төдийлөн өөрчлөлт орохгүй. Ер нь ч ухаалаг утаснууд бүгд л төгс хэмжээгээ олсон гэлтэй. Брэндээс үл хамааран сүүлийн үеийн ихэнх гар утаснууд адилхан байгаа нь тохиолдол биш. Зөвхөн iPhone 15 Pro Max-д байсан 5х татах камер энэ жил Pro болон Pro Max хувилбарт байх гэнэ. Түүнчлэн эдгээр утаснууд 4К нягтаршилтай бичлэгийг 120 fps-ээр хийх чадамжтай болох тухай салбарын мэргэжилтнүүд сануулж буй. Apple 8K бичлэг хийх боломж болон бичлэг хийж байхдаа түр зогсоогоод дахин эхлүүлэх функцыг ч туршиж байгаа аж. Гэхдээ энэ жил зарлах эсэх нь тодорхойгүй хэвээр. Pro хувилбарууд цэнэг бага зарцуулдаг шинэ төрлийн OLED дэлгэцтэй байх бололтой. Мөн дэлгэцийн хүрээ өмнөх хувилбаруудаас илүү багасаж буйтай холбогдуулан дэлгэцийн хэмжээ ч өмнөх загвараас 0.2 инчээр томрох гэнэ. Энэ бол iPhone 12-оос хойш дэлгэцийн хэмжээг томруулж буй анхны тохиолдол. Энгийнээр бид хамгийн том iPhone-ийг гартаа барих боломжтой болж байна. Энэ жилийн онцлох өнгө нь хүрэн алтлаг байх гэнэ. Мэдээж үндсэн хар, цагаан, саарал өнгүүд бий. A18 чип Жил бүрийн iPhone шинэ чипээр хүчирхэгждэг уламжлалтай. Энэ жилийн A18 чип нь TSMC-ийн гурван нанометрийн технологийг ашигласан, өмнөх загвараасаа цэнэг ашиглалт багатай, хамгийн гол нь “Apple Intelligence” хиймэл оюун ухааны функцуудыг ажиллуулж чадах хүчтэй байх юм. Apple Watch 2024 он бол Apple Watch-ийн 10 жилийн ой. Ойн баяраа тохиолдуулсан том шинэчлэлт байгаа талаар таамгууд бий. Гэхдээ худалдаанд гарч эхэлсэн он нь 2015 он тул энэ жил биш дараа жил бүхнийг шинэчилж магадгүй. Ямар ч байсан энэ жил тэд дэлгэцийн хүрээг илүү нарийн, үндсэн их биеийг илүү том болгосноор 41mm, 45mm байсан хувилбаруудыг 45mm, 49mm болгох гэнэ. Өөрөөр дизайны хувьд том шинэчлэлт байхгүй. Түүнчлэн энгийн загвараас гадна Apple Watch Ultra 3, Apple Watch SE 3 гэсэн шинэ загварууд хэрэглэгчдийн гарт очих төлөвтэй байна. Арван жилийн ойн бэлгээ л задлахгүй бол энэ жилийн Apple Watch-ууд шинэ чип, зарим нэгэн эрүүл мэндийн функцээс бусдаар өмнөх загваруудтайгаа адил байх бололтой. AirPods 4 Apple-ийн хамгийн амжилттай бүтээгдэхүүний нэг AirPods ч мөн шинэчлэгдэнэ. Ингэхдээ энгийн AirPods-ийн 4-р үеийг танилцуулж, өмнө нь зөвхөн Pro хувилбарт байсан Active Noise Cancellation буюу гаднын дуу чимээг тусгаарлах чадамжтай болох аж. Мөн гэр нь шинэ дизайнтай болж, өөр дээрээ спикертэй буюу алга болсон үед Find My функцын тусламжтай дуу гаргадаг болох таамаг байна. Шинэ үйлдлийн систем Мэдээж дээрх бүх төхөөрөмжүүд шинэ үйлдлийн системтэй болно. ‌iOS 18‌, iPadOS 18, macOS Sequoia, tvOS 18, watchOS 11, visionOS 2 гэсэн үйлдлийн системүүд өдгөө туршилтын шатандаа явж байгаа бөгөөд хэзээ олон нийтэд нээлттэй болгохоо арга хэмжээний үеэр зарлах юм. Хүслийн жагсаалт Дээрх төхөөрөмжүүдээс гадна AirPods Max, iPad mini, iPad зэрэгт шинэчлэл хийгдэх магадлалтай байгаа ч уламжлалаас харвал аравдугаар сарын танилцуулах арга хэмжээгээр л зарлах болов уу. Технологитой холбоотой бүх л төрлийн мэдээллийг хамгийн шуурхай, найдвартай эх сурвалжаас авахыг хүсвэл сошиал сувгууд дээрээ @techworm.mn хаягийг дагаж, techworm.mn вебээр зочлоорой.
**Энэхүү нийтлэл нь Unread Today долоо хоног тутмын сонины 2024/09/02-ны дугаарын 8-р нүүрт хэвлэгдсэн болно** Apple-ийн ээлжит танилцуулах арга хэмжээ Монголын цагаар есдүгээр сарын 10 буюу мягмар гарагийн шөнийн 1 цагт эхэлнэ. Энэ үеэр тэд iPhone утас, Apple Watch цаг, AirPods чихэвчнийхээ шинэ загваруудыг танилцуулах юм. Арга хэмжээгээрээ тэд ямар ямар шинэчлэлтийг зарлаж, технологийн салбар цаашлаад бидний амьдралын хэв маягт өөрчлөлт авчрах бол? Хамгийн бодитой байж болох таамгуудтай танилцъя. > Арга хэмжээний тоймыг маргааш өглөө 10 цаг 30 минутаас ТэнГэр ТВ-ээр хүлээн авч үзээрэй ### iPhone 16 Шинэхэн iPhone 16-ийн энгийн болон Plus хувилбар iPhone 15-аас ерөнхий дизайны хувьд бараг л өөрчлөгдөхгүй. Товчхондоо, хоёр товч нэмэгдэнэ гэж ойлгож болно. iPhone 15-ийн Pro хувилбаруудад байдаг “Action Button” зөвхөн Pro загвараар хязгаарлагдахаа больж, бүх iPhone-уудад байх гэнэ. Ингэснээр хэрэглэгч дуу нэмж, хасах удирдлагын дээр байх уг товчийг камераа нээх, чийдэн тусгах зэрэгт ашиглаж болох юм. Нэмэгдэх өндөр магадлалтай байгаа өөр нэг товч бол “Capture Button”. Энэхүү олон үйлдэлт товч нь зураг авах, бичлэг хийх үед фокусаа тааруулах, дүрсийг татах зэрэг үйлдлийг хөнгөвчлөх гэнэ. Хэт өргөн камерын харанхуйд зураг авах чадамж нэмэгдэхээс бусдаар камер нь төдийлөн өөрчлөгдөхгүй ч өнгөний хувьд ногоон, бүдэг ягаан, цэнхэр, цагаан, хар гэсэн сонголттой байх бололтой. ### iPhone 16 Pro Жилээс жилд Pro болон Pro Max хувилбаар хамгийн хүчирхэг нь байж, дараагийн загвар гартлаа дэлхийн гар утасны салбарын өнгийг тодорхойлдог жамтай. Уг загваруудад өмнө нь дурдсан “Capture Button” байх бөгөөд өөрөөр дизайны хувьд төдийлөн өөрчлөлт орохгүй. Ер нь ч ухаалаг утаснууд бүгд л төгс хэмжээгээ олсон гэлтэй. Брэндээс үл хамааран сүүлийн үеийн ихэнх гар утаснууд адилхан байгаа нь тохиолдол биш. Зөвхөн iPhone 15 Pro Max-д байсан 5х татах камер энэ жил Pro болон Pro Max хувилбарт байх гэнэ. Түүнчлэн эдгээр утаснууд 4К нягтаршилтай бичлэгийг 120 fps-ээр хийх чадамжтай болох тухай салбарын мэргэжилтнүүд сануулж буй. Apple 8K бичлэг хийх боломж болон бичлэг хийж байхдаа түр зогсоогоод дахин эхлүүлэх функцыг ч туршиж байгаа аж. Гэхдээ энэ жил зарлах эсэх нь тодорхойгүй хэвээр. Pro хувилбарууд цэнэг бага зарцуулдаг шинэ төрлийн OLED дэлгэцтэй байх бололтой. Мөн дэлгэцийн хүрээ өмнөх хувилбаруудаас илүү багасаж буйтай холбогдуулан дэлгэцийн хэмжээ ч өмнөх загвараас 0.2 инчээр томрох гэнэ. Энэ бол iPhone 12-оос хойш дэлгэцийн хэмжээг томруулж буй анхны тохиолдол. Энгийнээр бид хамгийн том iPhone-ийг гартаа барих боломжтой болж байна. Энэ жилийн онцлох өнгө нь хүрэн алтлаг байх гэнэ. Мэдээж үндсэн хар, цагаан, саарал өнгүүд бий. ### A18 чип Жил бүрийн iPhone шинэ чипээр хүчирхэгждэг уламжлалтай. Энэ жилийн A18 чип нь TSMC-ийн гурван нанометрийн технологийг ашигласан, өмнөх загвараасаа цэнэг ашиглалт багатай, хамгийн гол нь “Apple Intelligence” хиймэл оюун ухааны функцуудыг ажиллуулж чадах хүчтэй байх юм. ### Apple Watch 2024 он бол Apple Watch-ийн 10 жилийн ой. Ойн баяраа тохиолдуулсан том шинэчлэлт байгаа талаар таамгууд бий. Гэхдээ худалдаанд гарч эхэлсэн он нь 2015 он тул энэ жил биш дараа жил бүхнийг шинэчилж магадгүй. Ямар ч байсан энэ жил тэд дэлгэцийн хүрээг илүү нарийн, үндсэн их биеийг илүү том болгосноор 41mm, 45mm байсан хувилбаруудыг 45mm, 49mm болгох гэнэ. Өөрөөр дизайны хувьд том шинэчлэлт байхгүй. Түүнчлэн энгийн загвараас гадна Apple Watch Ultra 3, Apple Watch SE 3 гэсэн шинэ загварууд хэрэглэгчдийн гарт очих төлөвтэй байна. Арван жилийн ойн бэлгээ л задлахгүй бол энэ жилийн Apple Watch-ууд шинэ чип, зарим нэгэн эрүүл мэндийн функцээс бусдаар өмнөх загваруудтайгаа адил байх бололтой. ### AirPods 4 Apple-ийн хамгийн амжилттай бүтээгдэхүүний нэг AirPods ч мөн шинэчлэгдэнэ. Ингэхдээ энгийн AirPods-ийн 4-р үеийг танилцуулж, өмнө нь зөвхөн Pro хувилбарт байсан Active Noise Cancellation буюу гаднын дуу чимээг тусгаарлах чадамжтай болох аж. Мөн гэр нь шинэ дизайнтай болж, өөр дээрээ спикертэй буюу алга болсон үед Find My функцын тусламжтай дуу гаргадаг болох таамаг байна. ### Шинэ үйлдлийн систем Мэдээж дээрх бүх төхөөрөмжүүд шинэ үйлдлийн системтэй болно. ‌iOS 18‌, iPadOS 18, macOS Sequoia, tvOS 18, watchOS 11, visionOS 2 гэсэн үйлдлийн системүүд өдгөө туршилтын шатандаа явж байгаа бөгөөд хэзээ олон нийтэд нээлттэй болгохоо арга хэмжээний үеэр зарлах юм. ### Хүслийн жагсаалт Дээрх төхөөрөмжүүдээс гадна AirPods Max, iPad mini, iPad зэрэгт шинэчлэл хийгдэх магадлалтай байгаа ч уламжлалаас харвал аравдугаар сарын танилцуулах арга хэмжээгээр л зарлах болов уу. Технологитой холбоотой бүх л төрлийн мэдээллийг хамгийн шуурхай, найдвартай эх сурвалжаас авахыг хүсвэл сошиал сувгууд дээрээ @techworm.mn хаягийг дагаж, techworm.mn вебээр зочлоорой.
https://unread.today/c/techworm-madebygoogle-24
Techworm
Tushigt-Erdene
2024-08-14T00:00:00
8 сарын 14, 2024
Биднийг унтаж байхад Google юу танилцуулав?
<div class="article-body"> <h2>Энэ жилийн “Made by Google” арга хэмжээ урд шөнө болж өнгөрлөө. Энэ үеэр Pixel 9 ухаалаг утасны дөрвөн хувилбар, Pixel Watch 3 ухаалаг цаг, Pixel Buds Pro 2 чихэвч, Gemini AI хиймэл оюун ухааны шинэ функцүүдээ танилцуулсан юм. Эдгээртэй илүү ойроос танилцъя. <br><br></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/007afc64-288a-4208-b9d7-3eda84011c1d/0be5b562e608bf45c58ddfbd9bdb6112.jpeg"></p><div class="image-caption">Инстаграмын @techworm хаягийг дагаарай</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Pixel 9</div></h3><p></p><p>Хайлтын систем, оффис програм, үйлдлийн систем зэргээрээ танигдсан Google компани үйлдвэрлэл тэр дундаа ухаалаг утасны зах зээлд хөл тавьсан нь Pixel цуврал байв. Ийнхүү тэд ухаалаг төхөөрөмжийн тархи болон биеийг хамтад нь хийж эхэлсэн билээ. Энэхүү цуврал явсаар өдгөө 9 дэх загвараа өлгийдөн авав. Pixel 9 нь энгийн ($799), Pro ($999), Pro XL ($1099), Pro Fold ($1799) гэсэн дөрвөн хувилбартай. </p><p>Тансаг метал гадаргуу, өмнөх загвараасаа хоёр дахин бат бөх их бие, шинээр загварчилсан камерны систем, шинэхэн G4 Tensor чип зэрэг нь уг загварыг flagship буюу салбарын тэргүүлэх ухаалаг утас болгож буй. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/sXrasaDZxw0?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Pixel Watch 3</h3><p>Ухаалаг төхөөрөмжийн экосистемийг бугуйн цаггүй төсөөлөхийн аргагүй. Дугариг хэлбэрээрээ алдартай Pixel Watch-ийн 3 дахь загвар 41мм ($349), 45мм ($399) гэсэн хоёр хувилбартай. Шинэхэн 45мм загвар нь 40 хувиар том дэлгэц, 35 хувиар том цэнэг хураагууртай гэдгээрээ онцлог. Дэлгэц нь Actua хэмээх шинэ технологийн тусламжтай 2000 нитсийн тодоор гэрэлтэх чадамжтай аж. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/VLAC75BeGjI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Pixel Buds Pro 2</h3><p>Google анх удаа аудионд зориулсан чиптэй болов. Tensor A1 нэртэй чихэвчний тусламжтай дуу дусгаарлалт нь хоёр дахин нэмэгдэж, чихэвчийн хэмжээ нь 27 хувиар, жин нь 20 хувиар багасчээ. $229 үнэтэй тус чихэвчийн дизайн багахан өөрчлөгдөж илүү тухтай, тогтвортой болсон гэнэ. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/gaUbj8K3RkI?rel=0"></iframe> </div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><br>Gemini AI</h3><p>Pixel хэрэглэгчид Google-ийн хиймэл оюун ухаант ухаалаг туслах Gemini-г яг л Apple-ийн Siri шиг дуу хоолойгоороо ашиглах боломжтой болов. Скрийншот дээр тулгуурлан харилцан яриа өрнүүлэх, Юүтүб бичлэгийг хураангуйлах, олны зурагт өөрийгөө нэмэх гээд утсан дээрээ хийж болох хиймэл оюун ухааны үйлдлүүд улам олон болжээ. <br><br></p> <div class="uk-margin-bottom uk-margin-top"><iframe width="614" height="380" frameborder="0" allowfullscreen src="//www.youtube.com/embed/798VKff1v2U?rel=0"></iframe> </div><blockquote><p>Товч, тодорхой ийм нэгэн арга хэмжээ болж өнгөрлөө. Samsung, Apple-аа орхиж Google рүү шилжих цаг болсон юм болов уу?</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Энэ жилийн “Made by Google” арга хэмжээ урд шөнө болж өнгөрлөө. Энэ үеэр Pixel 9 ухаалаг утасны дөрвөн хувилбар, Pixel Watch 3 ухаалаг цаг, Pixel Buds Pro 2 чихэвч, Gemini AI хиймэл оюун ухааны шинэ функцүүдээ танилцуулсан юм. Эдгээртэй илүү ойроос танилцъя. Инстаграмын @techworm хаягийг дагаарай Pixel 9 Хайлтын систем, оффис програм, үйлдлийн систем зэргээрээ танигдсан Google компани үйлдвэрлэл тэр дундаа ухаалаг утасны зах зээлд хөл тавьсан нь Pixel цуврал байв. Ийнхүү тэд ухаалаг төхөөрөмжийн тархи болон биеийг хамтад нь хийж эхэлсэн билээ. Энэхүү цуврал явсаар өдгөө 9 дэх загвараа өлгийдөн авав. Pixel 9 нь энгийн ($799), Pro ($999), Pro XL ($1099), Pro Fold ($1799) гэсэн дөрвөн хувилбартай. Тансаг метал гадаргуу, өмнөх загвараасаа хоёр дахин бат бөх их бие, шинээр загварчилсан камерны систем, шинэхэн G4 Tensor чип зэрэг нь уг загварыг flagship буюу салбарын тэргүүлэх ухаалаг утас болгож буй. Pixel Watch 3 Ухаалаг төхөөрөмжийн экосистемийг бугуйн цаггүй төсөөлөхийн аргагүй. Дугариг хэлбэрээрээ алдартай Pixel Watch-ийн 3 дахь загвар 41мм ($349), 45мм ($399) гэсэн хоёр хувилбартай. Шинэхэн 45мм загвар нь 40 хувиар том дэлгэц, 35 хувиар том цэнэг хураагууртай гэдгээрээ онцлог. Дэлгэц нь Actua хэмээх шинэ технологийн тусламжтай 2000 нитсийн тодоор гэрэлтэх чадамжтай аж. Pixel Buds Pro 2 Google анх удаа аудионд зориулсан чиптэй болов. Tensor A1 нэртэй чихэвчний тусламжтай дуу дусгаарлалт нь хоёр дахин нэмэгдэж, чихэвчийн хэмжээ нь 27 хувиар, жин нь 20 хувиар багасчээ. $229 үнэтэй тус чихэвчийн дизайн багахан өөрчлөгдөж илүү тухтай, тогтвортой болсон гэнэ. Gemini AI Pixel хэрэглэгчид Google-ийн хиймэл оюун ухаант ухаалаг туслах Gemini-г яг л Apple-ийн Siri шиг дуу хоолойгоороо ашиглах боломжтой болов. Скрийншот дээр тулгуурлан харилцан яриа өрнүүлэх, Юүтүб бичлэгийг хураангуйлах, олны зурагт өөрийгөө нэмэх гээд утсан дээрээ хийж болох хиймэл оюун ухааны үйлдлүүд улам олон болжээ. Товч, тодорхой ийм нэгэн арга хэмжээ болж өнгөрлөө. Samsung, Apple-аа орхиж Google рүү шилжих цаг болсон юм болов уу?
Энэ жилийн “Made by Google” арга хэмжээ урд шөнө болж өнгөрлөө. Энэ үеэр Pixel 9 ухаалаг утасны дөрвөн хувилбар, Pixel Watch 3 ухаалаг цаг, Pixel Buds Pro 2 чихэвч, Gemini AI хиймэл оюун ухааны шинэ функцүүдээ танилцуулсан юм. Эдгээртэй илүү ойроос танилцъя. Инстаграмын @techworm хаягийг дагаарай ### Pixel 9 Хайлтын систем, оффис програм, үйлдлийн систем зэргээрээ танигдсан Google компани үйлдвэрлэл тэр дундаа ухаалаг утасны зах зээлд хөл тавьсан нь Pixel цуврал байв. Ийнхүү тэд ухаалаг төхөөрөмжийн тархи болон биеийг хамтад нь хийж эхэлсэн билээ. Энэхүү цуврал явсаар өдгөө 9 дэх загвараа өлгийдөн авав. Pixel 9 нь энгийн ($799), Pro ($999), Pro XL ($1099), Pro Fold ($1799) гэсэн дөрвөн хувилбартай. Тансаг метал гадаргуу, өмнөх загвараасаа хоёр дахин бат бөх их бие, шинээр загварчилсан камерны систем, шинэхэн G4 Tensor чип зэрэг нь уг загварыг flagship буюу салбарын тэргүүлэх ухаалаг утас болгож буй. ### Pixel Watch 3 Ухаалаг төхөөрөмжийн экосистемийг бугуйн цаггүй төсөөлөхийн аргагүй. Дугариг хэлбэрээрээ алдартай Pixel Watch-ийн 3 дахь загвар 41мм ($349), 45мм ($399) гэсэн хоёр хувилбартай. Шинэхэн 45мм загвар нь 40 хувиар том дэлгэц, 35 хувиар том цэнэг хураагууртай гэдгээрээ онцлог. Дэлгэц нь Actua хэмээх шинэ технологийн тусламжтай 2000 нитсийн тодоор гэрэлтэх чадамжтай аж. ### Pixel Buds Pro 2 Google анх удаа аудионд зориулсан чиптэй болов. Tensor A1 нэртэй чихэвчний тусламжтай дуу дусгаарлалт нь хоёр дахин нэмэгдэж, чихэвчийн хэмжээ нь 27 хувиар, жин нь 20 хувиар багасчээ. $229 үнэтэй тус чихэвчийн дизайн багахан өөрчлөгдөж илүү тухтай, тогтвортой болсон гэнэ. ### Gemini AI Pixel хэрэглэгчид Google-ийн хиймэл оюун ухаант ухаалаг туслах Gemini-г яг л Apple-ийн Siri шиг дуу хоолойгоороо ашиглах боломжтой болов. Скрийншот дээр тулгуурлан харилцан яриа өрнүүлэх, Юүтүб бичлэгийг хураангуйлах, олны зурагт өөрийгөө нэмэх гээд утсан дээрээ хийж болох хиймэл оюун ухааны үйлдлүүд улам олон болжээ. > Товч, тодорхой ийм нэгэн арга хэмжээ болж өнгөрлөө. Samsung, Apple-аа орхиж Google рүү шилжих цаг болсон юм болов уу?
https://unread.today/c/spotlight-go-to-market-project
Онцлох бизнес
Maral Altankhuyag
2023-02-13T00:00:00
2 сарын 13, 2023
Онцлох төсөл: Go.to market - Худалдаа үйлчилгээний төвийн дараагийн чиг хандлага
<div class="article-body"> <h2><div>Монголд анх удаа олон улсын жишиг төлөвлөлтөөр гадна, доторх тохижилт, ашиглалт, орон зайн тав тухыг бүрдүүлсэн “Go.to market" өвөрмөц төсөл мэндэлж байна.</div><div><br></div><div>Төсөл хэрэгжүүлэгч Мастер групп нь 2014 оноос хойш дөрвөн төсөл амжилттай хэрэгжүүлж 380 орчим бизнесийн байгууллагад өмчийн оффис борлуулсан туршлагатай. Нийслэл хотын хөгжлийг хойд бүс рүү тэлэх алсын хараатай уг бүтээн байгуулалттай илүү ойроос танилцъя. </div></h2><p></p><p><b>Нэр:</b> Go.to market <br><b>Хаяг: </b>СБД, 11- хороо, 7-р хороолол <br><b>Үйл ажиллагааны чиглэл:</b> Худалдаа үйлчилгээний цогцолбор <br><b>Үүсгэн байгуулагч: </b>Төсөл хэрэгжүүлэгч Мастер групп <br><b>Төсөл хэрэгжих хугацаа</b>: 2022.III -2023.IV <br><b>Холбоос: </b>Go.to Market (<a href="https://www.facebook.com/gotomarket.mongolia" target="_blank">Facebook</a>) Go.to Market (<a href="https://master.mn/projects/go-to-market/" target="_blank">вэб</a>)</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/82b5b191a6bcd7fac0cf911f3b239926.jpg"></p><div class="image-caption">Мастер Түншлэл ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Мөнхтуяа</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">сэдэл</h3><p></p><p>Орчин үеийн амьдралын зав чөлөөгүй хэв маягаас шалтгаалж хүмүүсийн дадал зуршил өөрчлөгдсөн. Илүү завгүйн дээр түгжирч цаг өнгөрөөх сонирхолгүй тул өдөр тутмын худалдан авалтаа гэрийнхээ ойроос эсвэл зам дагуу авахыг илүүд үздэг болж. Түүнчлэн өргөн сонголттой, эрүүл ахуйн шаардлагад нийцсэн, нэмэлт цогц үйлчилгээ, тав тухтай орчныг хүсэмжлэх болсон. Бидний эхлүүлж буй энэхүү Go.to market төсөл эдгээр хэрэгцээг цогцоор нь хангах учиртай. Бид худалдаа үйлчилгээ, энтертайнмент салбарт эрэлт хэрэгцээтэй, өрсөлдөөний ялгарал сайтай, олон улсын шинэ чиг хандлагыг тусгасан бүтээн байгуулалтуудыг нийлүүлэн, үл хөдлөх салбарын хөрөнгө оруулалтын бизнесээ өргөжүүлэхээр төслөө эхлүүлсэн. <br> <br></p><p>Бидний хуримтлуулсан 14 жилийн туршлага, зах зээлийн цогц судалгаанд үндэслэн олон улсын шинэ чиг хандлагыг нэвтрүүлсэн “коммюнити лайф стайл” концепцтэй төсөл болох Go.to market нь ногоон байгууламж, барилга архитектурын дизайны өвөрмөц шийдлээрээ тухайн байршлынхаа үнэ цэнийг өсгөх, нийслэл хотын хөгжлийг хойд бүс рүү тэлэх зорилготой. Уг байгууламжид ойролцоогоор 400 орчим бизнес эрхлэгч төвлөрөн үйл ажиллагаа явуулах ба өдөрт дунджаар 14,000 хүн үйлчлүүлэх юм. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>Ялгарал</div></h3><p></p><p>Төслийн гол ялгарал нь "коммюнити лайф стайл" концепц. Гэр бүл, найз нөхөд, хамт олноороо хамтдаа хооллох, шоппинг аялал хийх, хүнсээ цуглуулах, хүүхэдтэйгээ салхилах, төрөл бүрийн үйлчилгээ авах, амрах, чөлөөт цагаа өнгөрөөх зорилготой цогц орчин бүрдүүлснээрээ нэн онцлогтой. <br> <br>Тийм ч учраас гаднаа 1300мкв, дээвэр дээрээ 3800мкв талбай бүхий террас, спорт комплекс, тоглоомын талбай зэрэг үл хөдлөх хөрөнгийн бизнесийн салбарт хэний ч зориглоогүй олон нийтэд зориулсан амарч тухлах, салхилах боломжтой ногоон орчныг шийдсэн.</p><p><b>Судалгаанд суурилсан</b><br></p><p>Бид мэргэжлийн судалгааны компани <a href="https://mmcg.mn/" target="_blank">MMCG</a>, <a href="https://www.facebook.com/sica.llc/" target="_blank">SICA</a>- тай хамтран 27 төрлийн судалгаа хийсний үндсэнд тав дахь төсөл болох Go.to market төслийнхөө концепцийг боловсруулсан. Ингэснээр хэрэглэгчдийн одоогийн болон ирээдүйн эрэлт хэрэгцээг цогцоор хангах, зах зээлд өөрийн ялгарал давуу талыг бий болгохоос гадна төслийн хувьд ирээдүйд үнэ цэн нь өсөх, худалдан авагч нарт өндөр ашигтай хөрөнгө оруулалт болох боломжтой.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/1a1a294ae76d9769535d9f67b3c7cc4b.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/4ffb908bd216971309c9535f9608eaee.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/aa1920513a6db72f61700252c274c380.jpg"></p><p></p><p><br></p><p><b>Хүн төвтэй</b><br></p><p>Төвөөр үйлчлүүлэх хүмүүсийн сэтгэл татаж, нүд баясгах гадна, дотор дизайны шийдэл, хүүхдүүдэд тав тухтай, аюулгүй орон зай, дотор ажиллах хүмүүст эрүүл мэндэд ээлтэй орчин, автомашины хүрэлцэхүйц зогсоол, олон нийтийн талбай, ногоон байгууламж зэргээр дизайны өвөрмөц интерьерийг тусгасан.<br>Мөн саарал усны хэрэглээ, эрчим хүч, хог хаягдлын менежментийг шийдэж хүн, байгальд ээлтэй материал ашигласнаараа барилгын салбарт шинэ жишиг тогтоож байна. Эдгээр үзүүлэлтүүдэд үндэслэн <a href="https://www.bing.com/search?q=%D0%95%D0%B2%D1%80%D0%BE%D0%BF%D1%8B%D0%BD+%D0%A1%D1%8D%D1%80%D0%B3%D1%8D%D1%8D%D0%BD+%D0%91%D0%BE%D1%81%D0%B3%D0%BE%D0%BB%D1%82+%D0%A5%D3%A9%D0%B3%D0%B6%D0%BB%D0%B8%D0%B9%D0%BD+%D0%91%D0%B0%D0%BD%D0%BA&amp;cvid=e2f43f2339b0491d92973e20d4acb5ba&amp;aqs=edge..69i57j0l3.422j0j4&amp;FORM=ANAB01&amp;PC=U531" target="_blank">Европын Сэргээн Босголт Хөгжлийн Банк</a>ны "Ногоон эдийн засгийг санхүүжүүлэх" хөтөлбөрийн хүрээнд ХААН Банкнаас санхүүжилт авснаар төслийн санхүүжилтээ 100 хувь шийдсэн. Товчхондоо, Герман инженерүүдийн шалгуурыг хангасан, олон улсын банканд хүлээн зөвшөөрөгдсөн төсөл болж байгаагаараа онцлог.</p><p><b>Бизнесийн өндөр ашиг</b></p><p>Судалгаагаар тухайн бүсэд ажиллаж амьдарч буй 58 мянган айл өрхөөс гадна зуслангийн 100 мянган өрх, 46 мянган автомашины урсгал, дөрвөн мянга орчим оффисын ажилчдад тав тухтай орчинд үйлчилгээ авах хэрэгцээ үүссэн тухай гарсан. Тиймээс энэ байршилд үйл ажиллагаа явуулах нь бизнес эрхлэгчдийн хувьд өндөр ашиг өгөх хөрөнгө оруулалт болно.<br> <br><b>Эрэлттэй байршил</b></p><p>Тус байршилд улсын томоохон, шинэ бүтээн байгуулалтуудаас гадна, орон сууцны барилгууд эрчимтэй баригдаж буй бүс учир ойрын гурван жилд хүн амын төвлөрөл 2-3 дахин нэмэгдэх төлөвтэй юм. 2023-2025 онд ашиглалтад орох шинэ орон сууцанд нийт 20,700 айл өрх шинээр суурьших судалгаа гарсан.<b><br></b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Go.To Market гэж юу вэ? </h3><p>Хотын төв цэгээс 1.5км зайтай, худалдаа үйлчилгээ бизнесийн шинэ дүүрэг болон хурдтай хөгжиж буй бүсэд байршилтай, коммюнити орчныг бүрдүүлсэн, орчин үеийн өвөрмөц архитектураар хэрэглэгчдийн тав тухыг хангасан, орчин үеийн худалдаа үйлчилгээний цогц төв юм. <br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/746eae9c5c4e7793256d0bd3beccdf82.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/264e14032d05a6436a0168f6e6f7f551.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/bcb9a2226e6edca45e1d7756f44d8ad6.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Нэр</h3><p>Go.to market буюу шууд утгаараа зах, худалдааны төв руу явах гэсэн утгатай. Хүмүүсийн өдөр тутамдаа зорин очиж үйлчлүүлдэг, найзуудаараа уулзаж, чөлөөт цагаа өнгөрүүлдэг, салхилж зугаалахаар зорин очдог, амьдралынх нь нэгээхэн хэсэг болсон газар байгаасай гэсэн утгаар ингэж нэрлэсэн. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ОДОО </h3><p>Бид маргаашийг төсөөлөн өнөөдөр бүтээхдээ нөгөөдрийг тооцдог. Өмнө хэрэгжүүлсэн дөрвөн төсөл 15 сарын богино хугацаанд баригдаж, бүрэн борлуулагдаж дууссан. Тэрхүү арга туршлагаараа богино хугацаанд шахуу хуваарьтай ажиллахын зэрэгцээ төслийн ирээдүйн өсөлтийг 20 жилээр төлөвлөж бэлтгэлээ хангаж байна. Одоогоор бид төслийн тохижилт, экосистем, нэгдсэн маркетинг, лояалти бодлого, хөрөнгийн менежмент, нэгдсэн зохион байгуулалт зэрэг үйл ажиллагааны бэлтгэлээ хангахад гол анхаарлаа хандуулж буй. Төслийн санхүүжилтийг 100 хувь шийдсэн бөгөөд 2023 онд барилгын ажил дуусах хуваарьтай байна. <br></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Баг</h3><p></p><p>Мастерчууд бид туршлагаар шалгарсан шийдлүүдийг бүтээн байгуулалтдаа тусгаж, ирээдүйн өсөх үнэ цэн дээр бизнесийн алсын хараагаа төвлөрүүлэн зорилтод зах зээлд судалгаанд суурилсан төслүүдийг нийлүүлдэг. Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт 14 жилийн туршлагатай, төслийн судалгаа, хөрөнгө оруулалт, барилгын менежмент, маркетинг борлуулалтын ажиллагаа болон хөрөнгийн менежментийн үйлчилгээ, байгууламжийн менежментийг өөрсдөө хариуцдаг. Ингэснээр үл хөдлөх хөрөнгийн амьдралын мөчлөгийг бүтэн туулах туршлага хуримтлуулсан.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/29ec4248d755d4c7ead4efbfbcad86ce.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/c9ed22a2720eb51cf4df8273635004b5.jpg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/5179f260a333bf6dbca3804240039f17.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ИРЭЭДҮЙ</h3><p></p><p>Go.to market нь урт хугацааны төсөл бөгөөд бид эхлээд хотын төвийг хойд бүстэй холбож буй цэг буюу СБД-ийн 11-р хороо, 7-р хороололд <b>Northgate</b> салбарыг барьж байна. Цаашлаад нийслэлийн бусад байршилд <b>Westgate, Southgate</b> гэх зэргээр өргөжүүлэх зорилготой брэнд хөгжүүлэлт хийж байна. Тус төсөл нь гурван талын үнэ цэнийг бүрдүүлсэн. </p><p><b>Нэгдүгээрт </b>тухайн бүсийн айл өрхүүдэд цуглах газар шинээр нэмэгдэж, тав тухтай орчинд цогц үйлчилгээ авах боломж бүрдүүлснээр амьдралын хэв маягийг сайжруулж байна.</p><p><b>Хоёрдугаарт</b> бизнес эрхэлж буй хүмүүст эрэлт ихтэй, зах зээлийн өндөр өсөлттэй, өрсөлдөгчгүй бизнесийн орчин, хэрэглэгчийн хөл хөдөлгөөний урсгалыг санал болгож байна. </p><p><b>Гуравдугаарт</b> хөрөнгө оруулагчдад өндөр өгөөжтэй, үнэ цэнийн өсөлтийг өгч байна. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">ЭРСДЭЛ</h3><p></p><p>Үл хөдлөх хөрөнгө олон янзын зориулалттай байдгаас худалдаа үйлчилгээний төсөл хэрэгжүүлэх нь хамгийн их бодлого бодох шаардлагатай төрөл. Төвлөрсөн олон төрлийн бизнесүүдийн тусгай шаардлагууд талбай бүрд өөр байдаг учир тэр бүрийг нарийн судлах, нэг бүрчлэн төлөвлөхөд хугацаа их шаарддаг.</p><p>Түүнчлэн худалдаа үйлчилгээний төв нь үйлчлүүлэгчдэд буюу олон нийтэд зориулсан байдаг учир зах зээлийн чиг хандлага, үйлчлүүлэгчийн зан төлөв, амьдралын хэв маягийг одоо ба ирээдүйн заагт төлөвлөх шаардлагатай байдаг. Олон хүн ажиллаж, олон хүн үйлчлүүлэх учир менежмент зохион байгуулалт сайтай, систем хөгжүүлэлтийг шийдсэн, нэгдсэн маркетингийн үйлчилгээтэй, эрсдэлийн менежментийг хэрэгжүүлдэг, хөрөнгийн менежментийн үйлчилгээ сайтай байх зэргээр урт хугацааны ашиглалт хамгаалалтыг давхар тооцох шаардлагатай. Мастерчууд бид энэ бүхнийг судлан суралцаж, мэдлэгээ хуваалцсаар байна.</p> </div>
Монголд анх удаа олон улсын жишиг төлөвлөлтөөр гадна, доторх тохижилт, ашиглалт, орон зайн тав тухыг бүрдүүлсэн “Go.to market" өвөрмөц төсөл мэндэлж байна. Төсөл хэрэгжүүлэгч Мастер групп нь 2014 оноос хойш дөрвөн төсөл амжилттай хэрэгжүүлж 380 орчим бизнесийн байгууллагад өмчийн оффис борлуулсан туршлагатай. Нийслэл хотын хөгжлийг хойд бүс рүү тэлэх алсын хараатай уг бүтээн байгуулалттай илүү ойроос танилцъя. Нэр: Go.to market Хаяг: СБД, 11- хороо, 7-р хороолол Үйл ажиллагааны чиглэл: Худалдаа үйлчилгээний цогцолбор Үүсгэн байгуулагч: Төсөл хэрэгжүүлэгч Мастер групп Төсөл хэрэгжих хугацаа : 2022.III -2023.IV Холбоос: Go.to Market ( Facebook ) Go.to Market ( вэб ) Мастер Түншлэл ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Мөнхтуяа сэдэл Орчин үеийн амьдралын зав чөлөөгүй хэв маягаас шалтгаалж хүмүүсийн дадал зуршил өөрчлөгдсөн. Илүү завгүйн дээр түгжирч цаг өнгөрөөх сонирхолгүй тул өдөр тутмын худалдан авалтаа гэрийнхээ ойроос эсвэл зам дагуу авахыг илүүд үздэг болж. Түүнчлэн өргөн сонголттой, эрүүл ахуйн шаардлагад нийцсэн, нэмэлт цогц үйлчилгээ, тав тухтай орчныг хүсэмжлэх болсон. Бидний эхлүүлж буй энэхүү Go.to market төсөл эдгээр хэрэгцээг цогцоор нь хангах учиртай. Бид худалдаа үйлчилгээ, энтертайнмент салбарт эрэлт хэрэгцээтэй, өрсөлдөөний ялгарал сайтай, олон улсын шинэ чиг хандлагыг тусгасан бүтээн байгуулалтуудыг нийлүүлэн, үл хөдлөх салбарын хөрөнгө оруулалтын бизнесээ өргөжүүлэхээр төслөө эхлүүлсэн. Бидний хуримтлуулсан 14 жилийн туршлага, зах зээлийн цогц судалгаанд үндэслэн олон улсын шинэ чиг хандлагыг нэвтрүүлсэн “коммюнити лайф стайл” концепцтэй төсөл болох Go.to market нь ногоон байгууламж, барилга архитектурын дизайны өвөрмөц шийдлээрээ тухайн байршлынхаа үнэ цэнийг өсгөх, нийслэл хотын хөгжлийг хойд бүс рүү тэлэх зорилготой. Уг байгууламжид ойролцоогоор 400 орчим бизнес эрхлэгч төвлөрөн үйл ажиллагаа явуулах ба өдөрт дунджаар 14,000 хүн үйлчлүүлэх юм. Ялгарал Төслийн гол ялгарал нь "коммюнити лайф стайл" концепц. Гэр бүл, найз нөхөд, хамт олноороо хамтдаа хооллох, шоппинг аялал хийх, хүнсээ цуглуулах, хүүхэдтэйгээ салхилах, төрөл бүрийн үйлчилгээ авах, амрах, чөлөөт цагаа өнгөрөөх зорилготой цогц орчин бүрдүүлснээрээ нэн онцлогтой. Тийм ч учраас гаднаа 1300мкв, дээвэр дээрээ 3800мкв талбай бүхий террас, спорт комплекс, тоглоомын талбай зэрэг үл хөдлөх хөрөнгийн бизнесийн салбарт хэний ч зориглоогүй олон нийтэд зориулсан амарч тухлах, салхилах боломжтой ногоон орчныг шийдсэн. Судалгаанд суурилсан Бид мэргэжлийн судалгааны компани MMCG , SICA - тай хамтран 27 төрлийн судалгаа хийсний үндсэнд тав дахь төсөл болох Go.to market төслийнхөө концепцийг боловсруулсан. Ингэснээр хэрэглэгчдийн одоогийн болон ирээдүйн эрэлт хэрэгцээг цогцоор хангах, зах зээлд өөрийн ялгарал давуу талыг бий болгохоос гадна төслийн хувьд ирээдүйд үнэ цэн нь өсөх, худалдан авагч нарт өндөр ашигтай хөрөнгө оруулалт болох боломжтой. Хүн төвтэй Төвөөр үйлчлүүлэх хүмүүсийн сэтгэл татаж, нүд баясгах гадна, дотор дизайны шийдэл, хүүхдүүдэд тав тухтай, аюулгүй орон зай, дотор ажиллах хүмүүст эрүүл мэндэд ээлтэй орчин, автомашины хүрэлцэхүйц зогсоол, олон нийтийн талбай, ногоон байгууламж зэргээр дизайны өвөрмөц интерьерийг тусгасан. Мөн саарал усны хэрэглээ, эрчим хүч, хог хаягдлын менежментийг шийдэж хүн, байгальд ээлтэй материал ашигласнаараа барилгын салбарт шинэ жишиг тогтоож байна. Эдгээр үзүүлэлтүүдэд үндэслэн Европын Сэргээн Босголт Хөгжлийн Банк ны "Ногоон эдийн засгийг санхүүжүүлэх" хөтөлбөрийн хүрээнд ХААН Банкнаас санхүүжилт авснаар төслийн санхүүжилтээ 100 хувь шийдсэн. Товчхондоо, Герман инженерүүдийн шалгуурыг хангасан, олон улсын банканд хүлээн зөвшөөрөгдсөн төсөл болж байгаагаараа онцлог. Бизнесийн өндөр ашиг Судалгаагаар тухайн бүсэд ажиллаж амьдарч буй 58 мянган айл өрхөөс гадна зуслангийн 100 мянган өрх, 46 мянган автомашины урсгал, дөрвөн мянга орчим оффисын ажилчдад тав тухтай орчинд үйлчилгээ авах хэрэгцээ үүссэн тухай гарсан. Тиймээс энэ байршилд үйл ажиллагаа явуулах нь бизнес эрхлэгчдийн хувьд өндөр ашиг өгөх хөрөнгө оруулалт болно. Эрэлттэй байршил Тус байршилд улсын томоохон, шинэ бүтээн байгуулалтуудаас гадна, орон сууцны барилгууд эрчимтэй баригдаж буй бүс учир ойрын гурван жилд хүн амын төвлөрөл 2-3 дахин нэмэгдэх төлөвтэй юм. 2023-2025 онд ашиглалтад орох шинэ орон сууцанд нийт 20,700 айл өрх шинээр суурьших судалгаа гарсан. Go.To Market гэж юу вэ? Хотын төв цэгээс 1.5км зайтай, худалдаа үйлчилгээ бизнесийн шинэ дүүрэг болон хурдтай хөгжиж буй бүсэд байршилтай, коммюнити орчныг бүрдүүлсэн, орчин үеийн өвөрмөц архитектураар хэрэглэгчдийн тав тухыг хангасан, орчин үеийн худалдаа үйлчилгээний цогц төв юм. Нэр Go.to market буюу шууд утгаараа зах, худалдааны төв руу явах гэсэн утгатай. Хүмүүсийн өдөр тутамдаа зорин очиж үйлчлүүлдэг, найзуудаараа уулзаж, чөлөөт цагаа өнгөрүүлдэг, салхилж зугаалахаар зорин очдог, амьдралынх нь нэгээхэн хэсэг болсон газар байгаасай гэсэн утгаар ингэж нэрлэсэн. ОДОО Бид маргаашийг төсөөлөн өнөөдөр бүтээхдээ нөгөөдрийг тооцдог. Өмнө хэрэгжүүлсэн дөрвөн төсөл 15 сарын богино хугацаанд баригдаж, бүрэн борлуулагдаж дууссан. Тэрхүү арга туршлагаараа богино хугацаанд шахуу хуваарьтай ажиллахын зэрэгцээ төслийн ирээдүйн өсөлтийг 20 жилээр төлөвлөж бэлтгэлээ хангаж байна. Одоогоор бид төслийн тохижилт, экосистем, нэгдсэн маркетинг, лояалти бодлого, хөрөнгийн менежмент, нэгдсэн зохион байгуулалт зэрэг үйл ажиллагааны бэлтгэлээ хангахад гол анхаарлаа хандуулж буй. Төслийн санхүүжилтийг 100 хувь шийдсэн бөгөөд 2023 онд барилгын ажил дуусах хуваарьтай байна. Баг Мастерчууд бид туршлагаар шалгарсан шийдлүүдийг бүтээн байгуулалтдаа тусгаж, ирээдүйн өсөх үнэ цэн дээр бизнесийн алсын хараагаа төвлөрүүлэн зорилтод зах зээлд судалгаанд суурилсан төслүүдийг нийлүүлдэг. Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт 14 жилийн туршлагатай, төслийн судалгаа, хөрөнгө оруулалт, барилгын менежмент, маркетинг борлуулалтын ажиллагаа болон хөрөнгийн менежментийн үйлчилгээ, байгууламжийн менежментийг өөрсдөө хариуцдаг. Ингэснээр үл хөдлөх хөрөнгийн амьдралын мөчлөгийг бүтэн туулах туршлага хуримтлуулсан. ИРЭЭДҮЙ Go.to market нь урт хугацааны төсөл бөгөөд бид эхлээд хотын төвийг хойд бүстэй холбож буй цэг буюу СБД-ийн 11-р хороо, 7-р хороололд Northgate салбарыг барьж байна. Цаашлаад нийслэлийн бусад байршилд Westgate, Southgate гэх зэргээр өргөжүүлэх зорилготой брэнд хөгжүүлэлт хийж байна. Тус төсөл нь гурван талын үнэ цэнийг бүрдүүлсэн. Нэгдүгээрт тухайн бүсийн айл өрхүүдэд цуглах газар шинээр нэмэгдэж, тав тухтай орчинд цогц үйлчилгээ авах боломж бүрдүүлснээр амьдралын хэв маягийг сайжруулж байна. Хоёрдугаарт бизнес эрхэлж буй хүмүүст эрэлт ихтэй, зах зээлийн өндөр өсөлттэй, өрсөлдөгчгүй бизнесийн орчин, хэрэглэгчийн хөл хөдөлгөөний урсгалыг санал болгож байна. Гуравдугаарт хөрөнгө оруулагчдад өндөр өгөөжтэй, үнэ цэнийн өсөлтийг өгч байна. ЭРСДЭЛ Үл хөдлөх хөрөнгө олон янзын зориулалттай байдгаас худалдаа үйлчилгээний төсөл хэрэгжүүлэх нь хамгийн их бодлого бодох шаардлагатай төрөл. Төвлөрсөн олон төрлийн бизнесүүдийн тусгай шаардлагууд талбай бүрд өөр байдаг учир тэр бүрийг нарийн судлах, нэг бүрчлэн төлөвлөхөд хугацаа их шаарддаг. Түүнчлэн худалдаа үйлчилгээний төв нь үйлчлүүлэгчдэд буюу олон нийтэд зориулсан байдаг учир зах зээлийн чиг хандлага, үйлчлүүлэгчийн зан төлөв, амьдралын хэв маягийг одоо ба ирээдүйн заагт төлөвлөх шаардлагатай байдаг. Олон хүн ажиллаж, олон хүн үйлчлүүлэх учир менежмент зохион байгуулалт сайтай, систем хөгжүүлэлтийг шийдсэн, нэгдсэн маркетингийн үйлчилгээтэй, эрсдэлийн менежментийг хэрэгжүүлдэг, хөрөнгийн менежментийн үйлчилгээ сайтай байх зэргээр урт хугацааны ашиглалт хамгаалалтыг давхар тооцох шаардлагатай. Мастерчууд бид энэ бүхнийг судлан суралцаж, мэдлэгээ хуваалцсаар байна.
Монголд анх удаа олон улсын жишиг төлөвлөлтөөр гадна, доторх тохижилт, ашиглалт, орон зайн тав тухыг бүрдүүлсэн “Go.to market" өвөрмөц төсөл мэндэлж байна. Төсөл хэрэгжүүлэгч Мастер групп нь 2014 оноос хойш дөрвөн төсөл амжилттай хэрэгжүүлж 380 орчим бизнесийн байгууллагад өмчийн оффис борлуулсан туршлагатай. Нийслэл хотын хөгжлийг хойд бүс рүү тэлэх алсын хараатай уг бүтээн байгуулалттай илүү ойроос танилцъя. **Нэр:** Go.to market **Хаяг:** СБД, 11- хороо, 7-р хороолол **Үйл ажиллагааны чиглэл:** Худалдаа үйлчилгээний цогцолбор **Үүсгэн байгуулагч:** Төсөл хэрэгжүүлэгч Мастер групп **Төсөл хэрэгжих хугацаа**: 2022.III -2023.IV **Холбоос:** Go.to Market (Facebook) Go.to Market (вэб) Мастер Түншлэл ХХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Мөнхтуяа ### сэдэл Орчин үеийн амьдралын зав чөлөөгүй хэв маягаас шалтгаалж хүмүүсийн дадал зуршил өөрчлөгдсөн. Илүү завгүйн дээр түгжирч цаг өнгөрөөх сонирхолгүй тул өдөр тутмын худалдан авалтаа гэрийнхээ ойроос эсвэл зам дагуу авахыг илүүд үздэг болж. Түүнчлэн өргөн сонголттой, эрүүл ахуйн шаардлагад нийцсэн, нэмэлт цогц үйлчилгээ, тав тухтай орчныг хүсэмжлэх болсон. Бидний эхлүүлж буй энэхүү Go.to market төсөл эдгээр хэрэгцээг цогцоор нь хангах учиртай. Бид худалдаа үйлчилгээ, энтертайнмент салбарт эрэлт хэрэгцээтэй, өрсөлдөөний ялгарал сайтай, олон улсын шинэ чиг хандлагыг тусгасан бүтээн байгуулалтуудыг нийлүүлэн, үл хөдлөх салбарын хөрөнгө оруулалтын бизнесээ өргөжүүлэхээр төслөө эхлүүлсэн. Бидний хуримтлуулсан 14 жилийн туршлага, зах зээлийн цогц судалгаанд үндэслэн олон улсын шинэ чиг хандлагыг нэвтрүүлсэн “коммюнити лайф стайл” концепцтэй төсөл болох Go.to market нь ногоон байгууламж, барилга архитектурын дизайны өвөрмөц шийдлээрээ тухайн байршлынхаа үнэ цэнийг өсгөх, нийслэл хотын хөгжлийг хойд бүс рүү тэлэх зорилготой. Уг байгууламжид ойролцоогоор 400 орчим бизнес эрхлэгч төвлөрөн үйл ажиллагаа явуулах ба өдөрт дунджаар 14,000 хүн үйлчлүүлэх юм. ### Ялгарал Төслийн гол ялгарал нь "коммюнити лайф стайл" концепц. Гэр бүл, найз нөхөд, хамт олноороо хамтдаа хооллох, шоппинг аялал хийх, хүнсээ цуглуулах, хүүхэдтэйгээ салхилах, төрөл бүрийн үйлчилгээ авах, амрах, чөлөөт цагаа өнгөрөөх зорилготой цогц орчин бүрдүүлснээрээ нэн онцлогтой. Тийм ч учраас гаднаа 1300мкв, дээвэр дээрээ 3800мкв талбай бүхий террас, спорт комплекс, тоглоомын талбай зэрэг үл хөдлөх хөрөнгийн бизнесийн салбарт хэний ч зориглоогүй олон нийтэд зориулсан амарч тухлах, салхилах боломжтой ногоон орчныг шийдсэн. **Судалгаанд суурилсан** Бид мэргэжлийн судалгааны компани MMCG, SICA- тай хамтран 27 төрлийн судалгаа хийсний үндсэнд тав дахь төсөл болох Go.to market төслийнхөө концепцийг боловсруулсан. Ингэснээр хэрэглэгчдийн одоогийн болон ирээдүйн эрэлт хэрэгцээг цогцоор хангах, зах зээлд өөрийн ялгарал давуу талыг бий болгохоос гадна төслийн хувьд ирээдүйд үнэ цэн нь өсөх, худалдан авагч нарт өндөр ашигтай хөрөнгө оруулалт болох боломжтой. **Хүн төвтэй** Төвөөр үйлчлүүлэх хүмүүсийн сэтгэл татаж, нүд баясгах гадна, дотор дизайны шийдэл, хүүхдүүдэд тав тухтай, аюулгүй орон зай, дотор ажиллах хүмүүст эрүүл мэндэд ээлтэй орчин, автомашины хүрэлцэхүйц зогсоол, олон нийтийн талбай, ногоон байгууламж зэргээр дизайны өвөрмөц интерьерийг тусгасан. Мөн саарал усны хэрэглээ, эрчим хүч, хог хаягдлын менежментийг шийдэж хүн, байгальд ээлтэй материал ашигласнаараа барилгын салбарт шинэ жишиг тогтоож байна. Эдгээр үзүүлэлтүүдэд үндэслэн Европын Сэргээн Босголт Хөгжлийн Банкны "Ногоон эдийн засгийг санхүүжүүлэх" хөтөлбөрийн хүрээнд ХААН Банкнаас санхүүжилт авснаар төслийн санхүүжилтээ 100 хувь шийдсэн. Товчхондоо, Герман инженерүүдийн шалгуурыг хангасан, олон улсын банканд хүлээн зөвшөөрөгдсөн төсөл болж байгаагаараа онцлог. **Бизнесийн өндөр ашиг** Судалгаагаар тухайн бүсэд ажиллаж амьдарч буй 58 мянган айл өрхөөс гадна зуслангийн 100 мянган өрх, 46 мянган автомашины урсгал, дөрвөн мянга орчим оффисын ажилчдад тав тухтай орчинд үйлчилгээ авах хэрэгцээ үүссэн тухай гарсан. Тиймээс энэ байршилд үйл ажиллагаа явуулах нь бизнес эрхлэгчдийн хувьд өндөр ашиг өгөх хөрөнгө оруулалт болно. **Эрэлттэй байршил** Тус байршилд улсын томоохон, шинэ бүтээн байгуулалтуудаас гадна, орон сууцны барилгууд эрчимтэй баригдаж буй бүс учир ойрын гурван жилд хүн амын төвлөрөл 2-3 дахин нэмэгдэх төлөвтэй юм. 2023-2025 онд ашиглалтад орох шинэ орон сууцанд нийт 20,700 айл өрх шинээр суурьших судалгаа гарсан. ### Go.To Market гэж юу вэ? Хотын төв цэгээс 1.5км зайтай, худалдаа үйлчилгээ бизнесийн шинэ дүүрэг болон хурдтай хөгжиж буй бүсэд байршилтай, коммюнити орчныг бүрдүүлсэн, орчин үеийн өвөрмөц архитектураар хэрэглэгчдийн тав тухыг хангасан, орчин үеийн худалдаа үйлчилгээний цогц төв юм. ### Нэр Go.to market буюу шууд утгаараа зах, худалдааны төв руу явах гэсэн утгатай. Хүмүүсийн өдөр тутамдаа зорин очиж үйлчлүүлдэг, найзуудаараа уулзаж, чөлөөт цагаа өнгөрүүлдэг, салхилж зугаалахаар зорин очдог, амьдралынх нь нэгээхэн хэсэг болсон газар байгаасай гэсэн утгаар ингэж нэрлэсэн. ### ОДОО Бид маргаашийг төсөөлөн өнөөдөр бүтээхдээ нөгөөдрийг тооцдог. Өмнө хэрэгжүүлсэн дөрвөн төсөл 15 сарын богино хугацаанд баригдаж, бүрэн борлуулагдаж дууссан. Тэрхүү арга туршлагаараа богино хугацаанд шахуу хуваарьтай ажиллахын зэрэгцээ төслийн ирээдүйн өсөлтийг 20 жилээр төлөвлөж бэлтгэлээ хангаж байна. Одоогоор бид төслийн тохижилт, экосистем, нэгдсэн маркетинг, лояалти бодлого, хөрөнгийн менежмент, нэгдсэн зохион байгуулалт зэрэг үйл ажиллагааны бэлтгэлээ хангахад гол анхаарлаа хандуулж буй. Төслийн санхүүжилтийг 100 хувь шийдсэн бөгөөд 2023 онд барилгын ажил дуусах хуваарьтай байна. ### Баг Мастерчууд бид туршлагаар шалгарсан шийдлүүдийг бүтээн байгуулалтдаа тусгаж, ирээдүйн өсөх үнэ цэн дээр бизнесийн алсын хараагаа төвлөрүүлэн зорилтод зах зээлд судалгаанд суурилсан төслүүдийг нийлүүлдэг. Үл хөдлөх хөрөнгийн салбарт 14 жилийн туршлагатай, төслийн судалгаа, хөрөнгө оруулалт, барилгын менежмент, маркетинг борлуулалтын ажиллагаа болон хөрөнгийн менежментийн үйлчилгээ, байгууламжийн менежментийг өөрсдөө хариуцдаг. Ингэснээр үл хөдлөх хөрөнгийн амьдралын мөчлөгийг бүтэн туулах туршлага хуримтлуулсан. ### ИРЭЭДҮЙ Go.to market нь урт хугацааны төсөл бөгөөд бид эхлээд хотын төвийг хойд бүстэй холбож буй цэг буюу СБД-ийн 11-р хороо, 7-р хороололд **Northgate** салбарыг барьж байна. Цаашлаад нийслэлийн бусад байршилд **Westgate, Southgate** гэх зэргээр өргөжүүлэх зорилготой брэнд хөгжүүлэлт хийж байна. Тус төсөл нь гурван талын үнэ цэнийг бүрдүүлсэн. **Нэгдүгээрт** тухайн бүсийн айл өрхүүдэд цуглах газар шинээр нэмэгдэж, тав тухтай орчинд цогц үйлчилгээ авах боломж бүрдүүлснээр амьдралын хэв маягийг сайжруулж байна. **Хоёрдугаарт** бизнес эрхэлж буй хүмүүст эрэлт ихтэй, зах зээлийн өндөр өсөлттэй, өрсөлдөгчгүй бизнесийн орчин, хэрэглэгчийн хөл хөдөлгөөний урсгалыг санал болгож байна. **Гуравдугаарт** хөрөнгө оруулагчдад өндөр өгөөжтэй, үнэ цэнийн өсөлтийг өгч байна. ### ЭРСДЭЛ Үл хөдлөх хөрөнгө олон янзын зориулалттай байдгаас худалдаа үйлчилгээний төсөл хэрэгжүүлэх нь хамгийн их бодлого бодох шаардлагатай төрөл. Төвлөрсөн олон төрлийн бизнесүүдийн тусгай шаардлагууд талбай бүрд өөр байдаг учир тэр бүрийг нарийн судлах, нэг бүрчлэн төлөвлөхөд хугацаа их шаарддаг. Түүнчлэн худалдаа үйлчилгээний төв нь үйлчлүүлэгчдэд буюу олон нийтэд зориулсан байдаг учир зах зээлийн чиг хандлага, үйлчлүүлэгчийн зан төлөв, амьдралын хэв маягийг одоо ба ирээдүйн заагт төлөвлөх шаардлагатай байдаг. Олон хүн ажиллаж, олон хүн үйлчлүүлэх учир менежмент зохион байгуулалт сайтай, систем хөгжүүлэлтийг шийдсэн, нэгдсэн маркетингийн үйлчилгээтэй, эрсдэлийн менежментийг хэрэгжүүлдэг, хөрөнгийн менежментийн үйлчилгээ сайтай байх зэргээр урт хугацааны ашиглалт хамгаалалтыг давхар тооцох шаардлагатай. Мастерчууд бид энэ бүхнийг судлан суралцаж, мэдлэгээ хуваалцсаар байна.
https://unread.today/c/how-does-ai-learn-languages
Techworm
Purevdorj Adiyasuren
2024-09-08T00:00:00
9 сарын 8, 2024
AI хэрхэн хэл сурдаг вэ?
<div class="article-body no-wide-image"> <h2><div>Хиймэл оюун ухаан өдрөөс өдөрт боловсронгуй болох тусам хүмүүсийн айдас, сонирхол болон янз бүрийн зөгнөлийг өдөөж байна.  </div><div><br></div><div>Бид бүхний хамгийн сайн мэддэг, оюутан залуусын авралын элч болсон ChatGPT л гэхэд монгол хэлээр яруу төгөлдөр шүлэг тэрлэх чадвартай болсныг хараад хувьдаа “шок”-нд орсон билээ. Орчуулах чадвар нь ч Google Translate-г үнэмлэхүй хол давсныг та бүхэн хэдийн ажигласан нь лавтай. Хүмүүс бид  амьдралынхаа нэлээд  олон жилийг зарцуулан суралцаж, толгойгоо гашилгадаг “гадаад хэл”-ийг хиймэл оюун  хэрхэн ийм өндөр түвшинд, богино хугацаанд сурч чадаж байна вэ?  </div><div><br></div><div>Ямар нэгэн тодорхой сэдэв дээр тулгуурлан эсээ, эх бичиж болох ч илүү нарийн, хүмүүс өөрсдөө ч төдийлөн дөнгөдөггүй шүлэг, зохиол, дууны үг, тэр ч байтугай романы төлөвлөгөө гаргах чадалтай болсон “Хиймэл оюун ухаан” гадаад хэлийг хэрхэн ийм гарамгай эзэмшиж буй талаар энэ удаа хүргэхээр шийдлээ.  </div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/c64d1711189466f41121025d31dbf5ad.jpg"></p><div class="image-caption">ChatGPT-ээс монгол хэлээр шүлэг бичихийг хүсэхэд үзүүлсэн үр дүн</div><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">1. Хэлний "лего” чанарыг ашиглан суралцдаг </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/7bed705eda751039439826186b80ce3f.jpg"></p><p></p><p>Хэл бол лего тоглоомтой адил. <a href="https://philosophynow.org/issues/90/How_Does_Language_Work">Ерөнхий ажиллах зарчим нь тун төстэй.</a> Олон янзын, хоорондоо эрс ялгаатай хэлний аймгийн хэлнүүд ч лего тоглоомын дүрмийг чандлан баримталдаг. Хэдийгээр хүмүүний хэл нь төвөгтэй, ярвигтай ч энэхүү “лего” шинж нь хиймэл оюун ухаанд хэл сурах үйлийг амар, дөхөм болгож өгдөг ажээ. Дэлхийн бүх хэл өгүүлбэрийн гишүүдтэй бөгөөд тодорхой өгүүлбэрийн гишүүний араас ихэвчлэн дагах тодорхой өөр нэгэн гишүүн байдаг онцлогтой. Үлгэрлэвэл: </p><p><i>“Монголчууд олон зууны турш нүүдэллэн аж төрсөөр ирсэн” </i>хэмээх өгүүлбэрийг хиймэл оюун ухаанд оруулбал дээрхийг лего тоглоом адил салган задлах юм. </p><p><i>“Монголчууд</i>” хэмээх үг нь нэр үг ба өгүүлбэрт эзэн биеийн үүргээр орж буй. </p><p><i>“Олон”</i> гэх үг тооны тодотгол тул <i>“зуун”</i> гэсэн тооны нэрийг араасаа дагуулах ба <i>“турш”</i> нь цаг хугацааг тодотгосноор <i>“олон зууны турш”</i> гэсэн гурван легон хэсэг нийлэн утга бүхий бүрдэл үүсгэнэ. </p> <p></p><p><i>“Нүүдэллэн”, “аж төрсөөр”, “ирсэн” </i>хэмээх гурван үг үйл үгийн нэгдмэл утгыг бүтээх өөр нэгэн легоны хэсэг болно. Түүнчлэн эдгээрийн алиных нь ч араас үйл үгээс өөр төрлийн үг орох боломжгүй, <b>өөрөөр хэлбэл легоны нүх таарахгүй юм. </b></p><p>Хиймэл оюун ухааны хувьд өгүүлбэрийн гишүүдийн зүй тогтлыг ажигласнаар тодорхой санааг илүү хялбар бөгөөд түргэн ойлгож, боловсруулдаг. Мөн энэхүү зарчмаар ижил бичигддэг эсвэл дуудагддаг хэр нь ялгаатай утгатай үгсийг ялган таньдаг аж.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Хязгааргүй санах ойтой </h3><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/ce2f715775ff32b3460c962968b29343.jpg"></p><p></p><p>Хиймэл оюун нь яг ч хязгааргүй биш ч асар өргөн хэмжээний мэдээллийг багтаах санах ойтой. Тодруулбал,1GB-д 178 сая үг багтах <a href="https://teams.microsoft.com/l/message/48:notes/1725785016264?context=%7B%22contextType%22%3A%22chat%22%7D">боломжтой байдаг </a>бол LLM (Large Language Model) буюу жишээ нь <b>ChatGPT нь нэг сая GB бичвэрийг санах чадвартай. </b>Энэ бол бараг л хязгааргүй үгсийн сан (data) гэсэн үг. Тиймээс өмнөх жишээнд дурдсан өгүүлбэрийн гишүүдийн бие биеэ дагах зүй тогтлыг ойлгоход бараг л хангалттайн зэрэгцээ өргөн хэрэглээний үгсийн хэрэглээг ч танин боловсруулж, өгүүлбэр бүтээх чадварыг суулгахад ч хангалттай юм. </p><p>Бид тухайн хиймэл оюун ухааныг хэрэглэх тусам улам сайжирдаг нь дээрх шалтгаантай холбоотой юм. Хиймэл оюун ухаантай харилцах бүрд таны хүсэлт, даалгавар, хэрэглэсэн үг зэргийг мэдээлэл болгон хадгалдаг тул тодорхой хугацааны дараа эргэн ирэхэд тань улам илүү боловсронгуй болчихсон хүлээж байдаг гэсэн үг. </p><p>Сонирхуулахад, биднийг заримдаа хүн мөн эсэхийг Google шалган, бүлэг зургаас тодорхой ижил шинжийг агуулах зургийг сонгох даалгавар өгдөг шүү дээ. Тэрхүү даалгаврыг гүйцэтгэснээрээ та өөрийгөө хүн гэдгээ батлаад зогсохгүй ямар нэгэн хиймэл оюун ухааны хөгжүүлэлтэд өөрөө ч мэдэхгүй хувь нэмрээ оруулж байгаа явдал юм.</p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Бэлэн өгүүлбэрээс “шипи” авдаг  </h3><p></p><p>Ихэнх хиймэл оюун ухаан маш өргөн хүрээний мэдээллийн сантай байдаг бөгөөд түүнийгээ утгачлан ангилсан байдаг. Жишээ нь, Google-ийн Knowledge Graph мэдээллийн сан нь 2016 оны байдлаар 70 тэрбум орчим мэдээллийг багтааж байсан бөгөөд тэдгээрийг хоорондын хамаарлаар нь ангилдаг. </p><p>Тиймээс <i>“Эйфеллийн цамхаг хэдэн метр өндөр вэ? Хамгийн ойрхон Итали ресторан хаана байна вэ?” </i>гэх мэт асуултын хариу аль хэдийн <a href="https://teams.microsoft.com/l/message/48:notes/1725785071414?context=%7B%22contextType%22%3A%22chat%22%7D">бэлэн байдаг</a> бөгөөд эдгээрийн хариуг хэрхэн янз бүрийн, хоорондоо давтагдахгүй байдлаар хариулахад шаардлагатай өгүүлбэр зүйн мэдээллүүд ч бэлэн байдаг аж.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/9db4c56a0501df1966744d3748eda6ab.jpg"></p><p></p><p>Түүнчлэн хиймэл оюуны хувьд аливаа өгүүлбэрийг боловсруулахын тулд өгүүлбэрийг бүрэн ойлгох шаардлагагүй бөгөөд гагц түлхүүр үгсийг л мэдэхэд хангалттай. Жишээ нь <i>“Хамгийн ойрхон Итали ресторан хаана байна вэ?”</i> асуултын <i>“хаана”, “Итали ресторан” </i>хэмээх гурван үг л танд хэрэгтэй хариултыг гаргахад хангалттай. <b>Иймээс хүндхэн, хуучны, өргөн хэрэглээний бус үг, хэллэг хэрэглэх нь хиймэл оюун ухааныг төөрөгдүүлэхэд хүргэдэг гэдгийг анхаарууштай. </b></p><p>Орчин үед <i>“chat”</i> үйлчилгээ үзүүлдэг хиймэл оюун ухааныг хүмүүсийн хоорондын, бодит <i>“chat”</i>-ыг ашиглан шинэчлэн бүтээж, илүү амьд яриа үүсгэх чадвартай оюун ухааныг бүтээхээр ажиллах болжээ. </p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Өөрөө бие даан суралцах чадвартай </h3><p>Дээр дурдсанчлан хэлэнд суурилсан хиймэл оюун ухаан нь явцын дунд өөрийгөө улам бүр боловсронгуй болгодог. Хүмүүсийн асуулт хариултаас гадна, тэдний өгч буй үнэлэмж, үнэлгээнд суурилан тогтмол хөгжүүлэгчдийн бүтээсэн үнэлэмжийн систем (predefined reward system)-д суурилан тасралтгүй <a href="https://computing.mit.edu/wp-content/uploads/2023/06/Transforming-Human-Interactions-with-AI-via-Reinforcement-Learning-with-Human-Feedback-RLHF.pdf">суралцах чадвартай</a>. Энэ нь гэхдээ хараахан бүрэн бие даан суралцдаг гэсэн үг биш бөгөөд заавал хөгжүүлэгчийн бүтээсэн системийн дүрэм журмыг мөрдөн, хянуулж байдаг. Гэсэн хэдий ч <b>хэрэв бодит хүнтэй харилцан яриа үүсгэж байгаа л бол өөрөө боловсруулан, түүнээсээ суралцах чадвартай гэсэн үг.</b></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/fb0f77dd-ca16-4803-8f17-83cccdc85cb1/32924d1fc44232a599dd3ba3e5fd951a.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">Дүгнэлт  </h3><p></p><p>Хиймэл оюун ухаан бидний ойлголтоор хэлийг сурдаггүй ч хөгжүүлэлтийнхээ эхний шатандаа хэдэн тэрбум мэдээлэл, ном, бүтээлийг боловсруулдаг. Энгийнээр бол, <b>хэлийг утга зүйн талаас нь бус харин зүй тогтол болон судоку тоглох дүрмээр буюу тодорхой дөрвөлжид аль тоо дутуу буйг нөхөх замаар </b>(өгүүлбэрт аль гишүүн дутуу буй, аль нь хаана байрлах шаардлагатайг тодорхойлох байдлаар) <b>ажилладаг юм. </b></p><p>Сүүлийн үед ChatGPT нь монгол хэлээр илүү утга төгөлдөр ярьж, бичих болсон нь сүүлд хийгдсэн шинэчлэлтээс хамааралтай байж болохын зэрэгцээ илүү олон монгол хэрэглэгчид хэрэглэх болсонтой ч холбоотой байх магадлал өндөр. </p> <blockquote><p>Эцэст нь уриалахад хиймэл оюун ухаантай эх хэлээрээ зөв зүйтэй харилцах нь тухайн оюун ухаанд манай хэлийг улам бүр таних, боловсруулах боломж олгохын зэрэгцээ тэдгээр өгөгдөл (data) өргөжих тусам дэлхийн томоохон хэлнүүдтэй монгол хэл зэрэгцэн, мэдээллээ томоохон сан хөмрөгт үлдээж буй явдал болох юм. Тиймээс аливаа хэлэнд суурилсан хиймэл оюун ухааныг хэрэглэхдээ заримдаа эх хэлээрээ харилцахыг хичээгээрэй.</p> <cite> </cite></blockquote> </div>
Хиймэл оюун ухаан өдрөөс өдөрт боловсронгуй болох тусам хүмүүсийн айдас, сонирхол болон янз бүрийн зөгнөлийг өдөөж байна. Бид бүхний хамгийн сайн мэддэг, оюутан залуусын авралын элч болсон ChatGPT л гэхэд монгол хэлээр яруу төгөлдөр шүлэг тэрлэх чадвартай болсныг хараад хувьдаа “шок”-нд орсон билээ. Орчуулах чадвар нь ч Google Translate-г үнэмлэхүй хол давсныг та бүхэн хэдийн ажигласан нь лавтай. Хүмүүс бид  амьдралынхаа нэлээд  олон жилийг зарцуулан суралцаж, толгойгоо гашилгадаг “гадаад хэл”-ийг хиймэл оюун  хэрхэн ийм өндөр түвшинд, богино хугацаанд сурч чадаж байна вэ? Ямар нэгэн тодорхой сэдэв дээр тулгуурлан эсээ, эх бичиж болох ч илүү нарийн, хүмүүс өөрсдөө ч төдийлөн дөнгөдөггүй шүлэг, зохиол, дууны үг, тэр ч байтугай романы төлөвлөгөө гаргах чадалтай болсон “Хиймэл оюун ухаан” гадаад хэлийг хэрхэн ийм гарамгай эзэмшиж буй талаар энэ удаа хүргэхээр шийдлээ. ChatGPT-ээс монгол хэлээр шүлэг бичихийг хүсэхэд үзүүлсэн үр дүн 1. Хэлний "лего” чанарыг ашиглан суралцдаг Хэл бол лего тоглоомтой адил. Ерөнхий ажиллах зарчим нь тун төстэй. Олон янзын, хоорондоо эрс ялгаатай хэлний аймгийн хэлнүүд ч лего тоглоомын дүрмийг чандлан баримталдаг. Хэдийгээр хүмүүний хэл нь төвөгтэй, ярвигтай ч энэхүү “лего” шинж нь хиймэл оюун ухаанд хэл сурах үйлийг амар, дөхөм болгож өгдөг ажээ. Дэлхийн бүх хэл өгүүлбэрийн гишүүдтэй бөгөөд тодорхой өгүүлбэрийн гишүүний араас ихэвчлэн дагах тодорхой өөр нэгэн гишүүн байдаг онцлогтой. Үлгэрлэвэл: “Монголчууд олон зууны турш нүүдэллэн аж төрсөөр ирсэн” хэмээх өгүүлбэрийг хиймэл оюун ухаанд оруулбал дээрхийг лего тоглоом адил салган задлах юм. “Монголчууд ” хэмээх үг нь нэр үг ба өгүүлбэрт эзэн биеийн үүргээр орж буй. “Олон” гэх үг тооны тодотгол тул “зуун” гэсэн тооны нэрийг араасаа дагуулах ба “турш” нь цаг хугацааг тодотгосноор “олон зууны турш” гэсэн гурван легон хэсэг нийлэн утга бүхий бүрдэл үүсгэнэ. “Нүүдэллэн”, “аж төрсөөр”, “ирсэн” хэмээх гурван үг үйл үгийн нэгдмэл утгыг бүтээх өөр нэгэн легоны хэсэг болно. Түүнчлэн эдгээрийн алиных нь ч араас үйл үгээс өөр төрлийн үг орох боломжгүй, өөрөөр хэлбэл легоны нүх таарахгүй юм. Хиймэл оюун ухааны хувьд өгүүлбэрийн гишүүдийн зүй тогтлыг ажигласнаар тодорхой санааг илүү хялбар бөгөөд түргэн ойлгож, боловсруулдаг. Мөн энэхүү зарчмаар ижил бичигддэг эсвэл дуудагддаг хэр нь ялгаатай утгатай үгсийг ялган таньдаг аж. 2. Хязгааргүй санах ойтой Хиймэл оюун нь яг ч хязгааргүй биш ч асар өргөн хэмжээний мэдээллийг багтаах санах ойтой. Тодруулбал,1GB-д 178 сая үг багтах боломжтой байдаг бол LLM (Large Language Model) буюу жишээ нь ChatGPT нь нэг сая GB бичвэрийг санах чадвартай. Энэ бол бараг л хязгааргүй үгсийн сан (data) гэсэн үг. Тиймээс өмнөх жишээнд дурдсан өгүүлбэрийн гишүүдийн бие биеэ дагах зүй тогтлыг ойлгоход бараг л хангалттайн зэрэгцээ өргөн хэрэглээний үгсийн хэрэглээг ч танин боловсруулж, өгүүлбэр бүтээх чадварыг суулгахад ч хангалттай юм. Бид тухайн хиймэл оюун ухааныг хэрэглэх тусам улам сайжирдаг нь дээрх шалтгаантай холбоотой юм. Хиймэл оюун ухаантай харилцах бүрд таны хүсэлт, даалгавар, хэрэглэсэн үг зэргийг мэдээлэл болгон хадгалдаг тул тодорхой хугацааны дараа эргэн ирэхэд тань улам илүү боловсронгуй болчихсон хүлээж байдаг гэсэн үг. Сонирхуулахад, биднийг заримдаа хүн мөн эсэхийг Google шалган, бүлэг зургаас тодорхой ижил шинжийг агуулах зургийг сонгох даалгавар өгдөг шүү дээ. Тэрхүү даалгаврыг гүйцэтгэснээрээ та өөрийгөө хүн гэдгээ батлаад зогсохгүй ямар нэгэн хиймэл оюун ухааны хөгжүүлэлтэд өөрөө ч мэдэхгүй хувь нэмрээ оруулж байгаа явдал юм. 3. Бэлэн өгүүлбэрээс “шипи” авдаг Ихэнх хиймэл оюун ухаан маш өргөн хүрээний мэдээллийн сантай байдаг бөгөөд түүнийгээ утгачлан ангилсан байдаг. Жишээ нь, Google-ийн Knowledge Graph мэдээллийн сан нь 2016 оны байдлаар 70 тэрбум орчим мэдээллийг багтааж байсан бөгөөд тэдгээрийг хоорондын хамаарлаар нь ангилдаг. Тиймээс “Эйфеллийн цамхаг хэдэн метр өндөр вэ? Хамгийн ойрхон Итали ресторан хаана байна вэ?” гэх мэт асуултын хариу аль хэдийн бэлэн байдаг бөгөөд эдгээрийн хариуг хэрхэн янз бүрийн, хоорондоо давтагдахгүй байдлаар хариулахад шаардлагатай өгүүлбэр зүйн мэдээллүүд ч бэлэн байдаг аж. Түүнчлэн хиймэл оюуны хувьд аливаа өгүүлбэрийг боловсруулахын тулд өгүүлбэрийг бүрэн ойлгох шаардлагагүй бөгөөд гагц түлхүүр үгсийг л мэдэхэд хангалттай. Жишээ нь “Хамгийн ойрхон Итали ресторан хаана байна вэ?” асуултын “хаана”, “Итали ресторан” хэмээх гурван үг л танд хэрэгтэй хариултыг гаргахад хангалттай. Иймээс хүндхэн, хуучны, өргөн хэрэглээний бус үг, хэллэг хэрэглэх нь хиймэл оюун ухааныг төөрөгдүүлэхэд хүргэдэг гэдгийг анхаарууштай. Орчин үед “chat” үйлчилгээ үзүүлдэг хиймэл оюун ухааныг хүмүүсийн хоорондын, бодит “chat” -ыг ашиглан шинэчлэн бүтээж, илүү амьд яриа үүсгэх чадвартай оюун ухааныг бүтээхээр ажиллах болжээ. 4. Өөрөө бие даан суралцах чадвартай Дээр дурдсанчлан хэлэнд суурилсан хиймэл оюун ухаан нь явцын дунд өөрийгөө улам бүр боловсронгуй болгодог. Хүмүүсийн асуулт хариултаас гадна, тэдний өгч буй үнэлэмж, үнэлгээнд суурилан тогтмол хөгжүүлэгчдийн бүтээсэн үнэлэмжийн систем (predefined reward system)-д суурилан тасралтгүй суралцах чадвартай . Энэ нь гэхдээ хараахан бүрэн бие даан суралцдаг гэсэн үг биш бөгөөд заавал хөгжүүлэгчийн бүтээсэн системийн дүрэм журмыг мөрдөн, хянуулж байдаг. Гэсэн хэдий ч хэрэв бодит хүнтэй харилцан яриа үүсгэж байгаа л бол өөрөө боловсруулан, түүнээсээ суралцах чадвартай гэсэн үг. Дүгнэлт Хиймэл оюун ухаан бидний ойлголтоор хэлийг сурдаггүй ч хөгжүүлэлтийнхээ эхний шатандаа хэдэн тэрбум мэдээлэл, ном, бүтээлийг боловсруулдаг. Энгийнээр бол, хэлийг утга зүйн талаас нь бус харин зүй тогтол болон судоку тоглох дүрмээр буюу тодорхой дөрвөлжид аль тоо дутуу буйг нөхөх замаар (өгүүлбэрт аль гишүүн дутуу буй, аль нь хаана байрлах шаардлагатайг тодорхойлох байдлаар) ажилладаг юм. Сүүлийн үед ChatGPT нь монгол хэлээр илүү утга төгөлдөр ярьж, бичих болсон нь сүүлд хийгдсэн шинэчлэлтээс хамааралтай байж болохын зэрэгцээ илүү олон монгол хэрэглэгчид хэрэглэх болсонтой ч холбоотой байх магадлал өндөр. Эцэст нь уриалахад хиймэл оюун ухаантай эх хэлээрээ зөв зүйтэй харилцах нь тухайн оюун ухаанд манай хэлийг улам бүр таних, боловсруулах боломж олгохын зэрэгцээ тэдгээр өгөгдөл (data) өргөжих тусам дэлхийн томоохон хэлнүүдтэй монгол хэл зэрэгцэн, мэдээллээ томоохон сан хөмрөгт үлдээж буй явдал болох юм. Тиймээс аливаа хэлэнд суурилсан хиймэл оюун ухааныг хэрэглэхдээ заримдаа эх хэлээрээ харилцахыг хичээгээрэй.
Хиймэл оюун ухаан өдрөөс өдөрт боловсронгуй болох тусам хүмүүсийн айдас, сонирхол болон янз бүрийн зөгнөлийг өдөөж байна. Бид бүхний хамгийн сайн мэддэг, оюутан залуусын авралын элч болсон ChatGPT л гэхэд монгол хэлээр яруу төгөлдөр шүлэг тэрлэх чадвартай болсныг хараад хувьдаа “шок”-нд орсон билээ. Орчуулах чадвар нь ч Google Translate-г үнэмлэхүй хол давсныг та бүхэн хэдийн ажигласан нь лавтай. Хүмүүс бид  амьдралынхаа нэлээд  олон жилийг зарцуулан суралцаж, толгойгоо гашилгадаг “гадаад хэл”-ийг хиймэл оюун  хэрхэн ийм өндөр түвшинд, богино хугацаанд сурч чадаж байна вэ? Ямар нэгэн тодорхой сэдэв дээр тулгуурлан эсээ, эх бичиж болох ч илүү нарийн, хүмүүс өөрсдөө ч төдийлөн дөнгөдөггүй шүлэг, зохиол, дууны үг, тэр ч байтугай романы төлөвлөгөө гаргах чадалтай болсон “Хиймэл оюун ухаан” гадаад хэлийг хэрхэн ийм гарамгай эзэмшиж буй талаар энэ удаа хүргэхээр шийдлээ. ChatGPT-ээс монгол хэлээр шүлэг бичихийг хүсэхэд үзүүлсэн үр дүн ### 1. Хэлний "лего” чанарыг ашиглан суралцдаг Хэл бол лего тоглоомтой адил. Ерөнхий ажиллах зарчим нь тун төстэй. Олон янзын, хоорондоо эрс ялгаатай хэлний аймгийн хэлнүүд ч лего тоглоомын дүрмийг чандлан баримталдаг. Хэдийгээр хүмүүний хэл нь төвөгтэй, ярвигтай ч энэхүү “лего” шинж нь хиймэл оюун ухаанд хэл сурах үйлийг амар, дөхөм болгож өгдөг ажээ. Дэлхийн бүх хэл өгүүлбэрийн гишүүдтэй бөгөөд тодорхой өгүүлбэрийн гишүүний араас ихэвчлэн дагах тодорхой өөр нэгэн гишүүн байдаг онцлогтой. Үлгэрлэвэл: *“Монголчууд олон зууны турш нүүдэллэн аж төрсөөр ирсэн”* хэмээх өгүүлбэрийг хиймэл оюун ухаанд оруулбал дээрхийг лего тоглоом адил салган задлах юм. *“Монголчууд*” хэмээх үг нь нэр үг ба өгүүлбэрт эзэн биеийн үүргээр орж буй. *“Олон”* гэх үг тооны тодотгол тул *“зуун”* гэсэн тооны нэрийг араасаа дагуулах ба *“турш”* нь цаг хугацааг тодотгосноор *“олон зууны турш”* гэсэн гурван легон хэсэг нийлэн утга бүхий бүрдэл үүсгэнэ. *“Нүүдэллэн”, “аж төрсөөр”, “ирсэн”* хэмээх гурван үг үйл үгийн нэгдмэл утгыг бүтээх өөр нэгэн легоны хэсэг болно. Түүнчлэн эдгээрийн алиных нь ч араас үйл үгээс өөр төрлийн үг орох боломжгүй, **өөрөөр хэлбэл легоны нүх таарахгүй юм.** Хиймэл оюун ухааны хувьд өгүүлбэрийн гишүүдийн зүй тогтлыг ажигласнаар тодорхой санааг илүү хялбар бөгөөд түргэн ойлгож, боловсруулдаг. Мөн энэхүү зарчмаар ижил бичигддэг эсвэл дуудагддаг хэр нь ялгаатай утгатай үгсийг ялган таньдаг аж. ### 2. Хязгааргүй санах ойтой Хиймэл оюун нь яг ч хязгааргүй биш ч асар өргөн хэмжээний мэдээллийг багтаах санах ойтой. Тодруулбал,1GB-д 178 сая үг багтах боломжтой байдаг бол LLM (Large Language Model) буюу жишээ нь **ChatGPT нь нэг сая GB бичвэрийг санах чадвартай.** Энэ бол бараг л хязгааргүй үгсийн сан (data) гэсэн үг. Тиймээс өмнөх жишээнд дурдсан өгүүлбэрийн гишүүдийн бие биеэ дагах зүй тогтлыг ойлгоход бараг л хангалттайн зэрэгцээ өргөн хэрэглээний үгсийн хэрэглээг ч танин боловсруулж, өгүүлбэр бүтээх чадварыг суулгахад ч хангалттай юм. Бид тухайн хиймэл оюун ухааныг хэрэглэх тусам улам сайжирдаг нь дээрх шалтгаантай холбоотой юм. Хиймэл оюун ухаантай харилцах бүрд таны хүсэлт, даалгавар, хэрэглэсэн үг зэргийг мэдээлэл болгон хадгалдаг тул тодорхой хугацааны дараа эргэн ирэхэд тань улам илүү боловсронгуй болчихсон хүлээж байдаг гэсэн үг. Сонирхуулахад, биднийг заримдаа хүн мөн эсэхийг Google шалган, бүлэг зургаас тодорхой ижил шинжийг агуулах зургийг сонгох даалгавар өгдөг шүү дээ. Тэрхүү даалгаврыг гүйцэтгэснээрээ та өөрийгөө хүн гэдгээ батлаад зогсохгүй ямар нэгэн хиймэл оюун ухааны хөгжүүлэлтэд өөрөө ч мэдэхгүй хувь нэмрээ оруулж байгаа явдал юм. ### 3. Бэлэн өгүүлбэрээс “шипи” авдаг Ихэнх хиймэл оюун ухаан маш өргөн хүрээний мэдээллийн сантай байдаг бөгөөд түүнийгээ утгачлан ангилсан байдаг. Жишээ нь, Google-ийн Knowledge Graph мэдээллийн сан нь 2016 оны байдлаар 70 тэрбум орчим мэдээллийг багтааж байсан бөгөөд тэдгээрийг хоорондын хамаарлаар нь ангилдаг. Тиймээс *“Эйфеллийн цамхаг хэдэн метр өндөр вэ? Хамгийн ойрхон Итали ресторан хаана байна вэ?”* гэх мэт асуултын хариу аль хэдийн бэлэн байдаг бөгөөд эдгээрийн хариуг хэрхэн янз бүрийн, хоорондоо давтагдахгүй байдлаар хариулахад шаардлагатай өгүүлбэр зүйн мэдээллүүд ч бэлэн байдаг аж. Түүнчлэн хиймэл оюуны хувьд аливаа өгүүлбэрийг боловсруулахын тулд өгүүлбэрийг бүрэн ойлгох шаардлагагүй бөгөөд гагц түлхүүр үгсийг л мэдэхэд хангалттай. Жишээ нь *“Хамгийн ойрхон Итали ресторан хаана байна вэ?”* асуултын *“хаана”, “Итали ресторан”* хэмээх гурван үг л танд хэрэгтэй хариултыг гаргахад хангалттай. **Иймээс хүндхэн, хуучны, өргөн хэрэглээний бус үг, хэллэг хэрэглэх нь хиймэл оюун ухааныг төөрөгдүүлэхэд хүргэдэг гэдгийг анхаарууштай.** Орчин үед *“chat”* үйлчилгээ үзүүлдэг хиймэл оюун ухааныг хүмүүсийн хоорондын, бодит *“chat”*-ыг ашиглан шинэчлэн бүтээж, илүү амьд яриа үүсгэх чадвартай оюун ухааныг бүтээхээр ажиллах болжээ. ### 4. Өөрөө бие даан суралцах чадвартай Дээр дурдсанчлан хэлэнд суурилсан хиймэл оюун ухаан нь явцын дунд өөрийгөө улам бүр боловсронгуй болгодог. Хүмүүсийн асуулт хариултаас гадна, тэдний өгч буй үнэлэмж, үнэлгээнд суурилан тогтмол хөгжүүлэгчдийн бүтээсэн үнэлэмжийн систем (predefined reward system)-д суурилан тасралтгүй суралцах чадвартай. Энэ нь гэхдээ хараахан бүрэн бие даан суралцдаг гэсэн үг биш бөгөөд заавал хөгжүүлэгчийн бүтээсэн системийн дүрэм журмыг мөрдөн, хянуулж байдаг. Гэсэн хэдий ч **хэрэв бодит хүнтэй харилцан яриа үүсгэж байгаа л бол өөрөө боловсруулан, түүнээсээ суралцах чадвартай гэсэн үг.** ### Дүгнэлт Хиймэл оюун ухаан бидний ойлголтоор хэлийг сурдаггүй ч хөгжүүлэлтийнхээ эхний шатандаа хэдэн тэрбум мэдээлэл, ном, бүтээлийг боловсруулдаг. Энгийнээр бол, **хэлийг утга зүйн талаас нь бус харин зүй тогтол болон судоку тоглох дүрмээр буюу тодорхой дөрвөлжид аль тоо дутуу буйг нөхөх замаар** (өгүүлбэрт аль гишүүн дутуу буй, аль нь хаана байрлах шаардлагатайг тодорхойлох байдлаар) **ажилладаг юм.** Сүүлийн үед ChatGPT нь монгол хэлээр илүү утга төгөлдөр ярьж, бичих болсон нь сүүлд хийгдсэн шинэчлэлтээс хамааралтай байж болохын зэрэгцээ илүү олон монгол хэрэглэгчид хэрэглэх болсонтой ч холбоотой байх магадлал өндөр. > Эцэст нь уриалахад хиймэл оюун ухаантай эх хэлээрээ зөв зүйтэй харилцах нь тухайн оюун ухаанд манай хэлийг улам бүр таних, боловсруулах боломж олгохын зэрэгцээ тэдгээр өгөгдөл (data) өргөжих тусам дэлхийн томоохон хэлнүүдтэй монгол хэл зэрэгцэн, мэдээллээ томоохон сан хөмрөгт үлдээж буй явдал болох юм. Тиймээс аливаа хэлэнд суурилсан хиймэл оюун ухааныг хэрэглэхдээ заримдаа эх хэлээрээ харилцахыг хичээгээрэй.
https://unread.today/c/book-lebron-james
Номын тухай
Tsengeg
2024-01-20T00:00:00
1 сарын 20, 2024
Жефф Бенедиктийн "ЛеБрон" номын тухай
<div class="article-body"> <h2><div><div>Монсудар хэвлэлийн газраас эрхлэн гаргасан, Жефф Бенедиктийн “ЛеБрон” номыг Монголын сагсан бөмбөгийн шүтэн бишрэгчид Л.Оюу-Одын орчуулгаар өнгөрөгч оны арванхоёрдугаар сарын 30-ны өдөр гар дээрээ хүлээн авсан билээ. Дөнгөж 18 насандаа NBA-ын драфтын тэргүүн сонголтоор Кливлэнд Кавальерс багт сонгогдсон цагаасаа эхлэн 22 жилийн турш лигт гялалзаж, "Хаан Жеймс" хочийг шүтэн бишрэгчдээсээ хүртсэн түүний намтар дэлхий даяарх сагсан бөмбөг сонирхогч хэн бүхний сонирхох ном байх нь лавтай.  </div><div><br></div><div>Уг бүтээл нь уншигчдыг ЛеБрон Жеймсийн бүхий л амьдралын цаг мөчөөр аялах боломжийг олгох хэдий ч бид энэ удаагийн номын нийтлэлдээ түүний тухай арай өөр түүхийг өгүүлэхээр зэхлээ. Акрон хотын ядруухан айлын хүү есөн настайдаа хөлбөмбөгөөр хичээллэх болсноор спортын ертөнц рүү эрхгүй татагдаж, хэдхэн жилийн хугацаанд NBA-ын талбайд хүрэх хүртлээ хэрхэн бэлтгэгдсэнийг бага ч болов мэдрүүлэхээр түүний өсвөр насны онцлох таван тоглолтыг тоймлон хүргэж байна.  </div></div><div><br></div></h2><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/14a1ebdd4d045e50f37e98cfa5250266.jpg"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div><br></div>1. Акроны хөвгүүд </h3><p></p><p>1999 оны долоодугаар сарын 8-ны өдөр Орландо хотын “Дисней” спорт зааланд ЛеБрон болон түүний багийн андууд тоглолтынхоо анхны бөмбөгт хүрэх мөчид зүрх нь булгилж байсан юм. “Та нар Акроных уу?” гэж эсрэг багийн нэг тамирчин дээрэлхэнгүй өнгөөр асуулаа. Өөр нэг хүүхэд “Хөдөөнийх юм биз дээ” гэх нь тэр. AAU (Хүүхдийн спортын холбоо)-ын сагсанбөмбөгийн газрын зурагт Акрон бол тэмдэглэгдэж ч амжаагүй, тийм л зэлүүд газар. Харин ЛеБрон гэдэг нэр AAU-ын хүрээллийн тамирчид, дасгалжуулагчдад хэдийн танил болсон байв.</p><p>“Харвах одод” (ЛеБроны баг) 45:30 харьцаатайгаар эхний хагаст хожигдов. Гэвч хоёрдугаар хагаст тоглох аргаа олж эхэлжээ. ЛеБрон багаа манлайлан самбар луу дайрч, харалгүйгээр сул оноо болох дамжуулалтыг багийнхандаа өгч, хамгаалалтад эсрэг багийн довтолгоог хааж байлаа. Баг нь хоёр оноогоор дутуу, дөрвөн секунд үлдээд байхад дасгалжуулагч Дрү завсарлага авав. Тэдний зорилго бөмбөгийг тоглолтод амжилттай оролцуулж, эсрэг багийн талбайд шидэж болохуйц ойрхон очих байлаа. Төлөвлөгөө энгийн буюу ЛеБронд л бөмбөг атгуулах.</p><p>Ингээд Шон хажуугийн шугамаас бөмбөгийг ЛеБроны толгойн харалдаа дээш дамжуулах үед ЛеБрон талбайг зэрвэс хараад амжлаа. Тэр Шоны дамжуулалтыг яг цагтаа шүүрэн аваад, том том харайж, хоёр хамгаалагчийг аргалахдаа бөмбөгөө хоёр удаа залав. Талбайн хагасыг тийнхүү туулаад, бөмбөгөө дахин нэг залаад шидэхээр дээш хөөрлөө. Биеэрээ самбарын зүг эргэж, NBA-ын хэмжээний гурван онооны шидэлтийг 10 метрийн зайнаас гүйцэтгэлээ. Бөмбөг хөөрсөөр цагаригт ойж, тоглолтын цаг ч дууссаныг илтгэн, хонх дуугарав. Харин ЛеБрон бөмбөг шидсэн тэр л цэгтээ хөдөлгөөнгүй зогсож, нүүрээ гараараа дарлаа. Хожигдол 68:66.<br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/66f9ad4c5334838c8ede685856d85fe4.jpg"></p><blockquote><p>Жилийн эхэнд ЛеБроны ангийн багш хүүхдүүдэд хоосон цаас тарааж, том болоод ямар хүн болмоор байгаа тухайгаа гурван хувилбараар бичээрэй гэхэд түүний хариулт нь: <br> <br>NBA-ын тамирчин <br>NBA-ын тамирчин <br>NBA-ын тамирчин байсан гэдэг. </p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">2. Ганц ч хожигдолгүй мужийн аваргууд </h3><p></p><p>Охайогийн талбайд Ст.В (ЛеБроны баг) болон “Жэймстаун Грийнвью” багуудын мужийн аваргын төлөөх тоглолтыг үзэхээр 13 мянган хүн цуглажээ. ЛеБрон тоглолтын эхний найман оноог тохолт, холын зайн шидэлтээр авав. Тэр 12 довтолгооныхоо арвыг нь амжилттай гүйцэтгэж, 25 оноо, есөн удаа самбараас бөмбөг авснаараа багаа тэргүүлж, тоглолтыг дуусгав. Жижиг Дрүгийн холын зайн долоо дахь шидэлт тор шүргэн ороход үзэгчид галзуу мэт орилолдож, ЛеБрон найзыгаа чанга гэгч нь тэврэн, талбай дээгүүр гүйж, завсарлага авлаа. Бараг жилийн өмнө ЛеБроны баг Ст.В-д элсэх хачирхалтай, хүнд шийдвэр гаргаж байсан сан. Мужийн аваргын цомыг халаасалж буй нь тэдний шийдвэрийг зөвтгөх мэт.</p><p>Хэсэг хугацааны дараа тоглолтын цаг дуусах үеэр ЛеБрон, Маверик хоёр зэрэгцэн зогсож байлаа. Маверик ердөө зургаан оноо авсан хэдий ч бараг л амралтгүй тоглож, түүний манлайлал багийнхаа тоглолтын суурийг тавьсан юм. Магнай нь хагартлаа баярласан ЛеБрон түүнийг тэврэн авлаа. “Чи хэдэн ч оноо авсан бай, юу ч хийсэн, би үргэлж чамд хайртай” гэж ЛеБрон түүнд хэллээ. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/535d976c532b62226ced16e52b58942a.jpg"></p><blockquote><p>Тухайн үед ЛеБрон амьдралынхаа хамгийн агуу зүйлсийн нэгийг олсон нь нөхөрлөл юм.</p> <cite><p>Дасгалжуулагч Дрү</p> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">3. Анх удаа нулимсаа барьж дийлсэнгүй </h3><p></p><p>2000-2001 оны улирлыг Ст.В мужийнхаа хүчтэй багууд болох Виржиниа болон Висконсинийг хожиж эхлүүлэв. Улирал эхлээд сар орчим болсны дараа тэд 9:0 гэсэн амжилтаар улсдаа гуравдугаарт эрэмбэлэгдэж эхэллээ. Ийнхүү ЛеБрон болон түүний нөхөд Америкийн тэргүүн эрэмбэтэй “Оак Хилл” академийн багтай 2001 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдөр тоглох боллоо.</p><p>Харьцангуй залуу, биеийн хүчээр илт дутуу хэдий ч Ст.В тоглолтын эхнээс “Оак Хилл”-ийг илүүрхэж, тоглолтын ихэнх хэсэгт оноогоор давуу явлаа. Ромео, Шон хоёр самбарын доор Диоптой тэмцэлдэнэ. Жижиг Дрү ч хэд хэдэн удаа холын зайн шидэлт хийлээ. ЛеБрон багаа чирч, 33 оноо авснаар тоглолтыг тэргүүлэн, “Оак Хилл” коллежийн эрх халаасалсан хоёр хамгаалагчийг ажилгүй болгож орхив. Тоглолт үзэхээр цугласан 6000 шахам үзэгч тоглолтын үеэр ЛеБроны дийлдэшгүйг бишрэн, суудлаасаа өндөлзөнө.</p><p>Гэвч дөрөвдүгээр үед эсрэг баг тоглолтыг тэргүүллээ. Шингэний дутагдалд орсон ЛеБрон хөл дээрээ тогтож ядан, шөрмөс нь татаад байв. Хэдхэн секунд үлдсэн байхад, Ст.В ганцхан оноогоор дутуу үед ЛеБрон бөмбөг авч үсрэн шидлээ. Бөмбөг цагаригт эргэлдсээр буцаад гарахтай зэрэгцэн цаг дууслаа. 79:78. Ст.В хожигдов. Ядарч туйлдсан ЛеБрон нулимсаа барьж дийлсэнгүй, өөрийгөө буруутгасаар. Тоглолт дуусахад хоёр минут дутуу, Ст.В нэг оноогоор илүү байхад ЛеБрон хэд хэдэн чөлөөт шидэлтээ алдчихсан юм. Гэвч уг тоглолт ЛеБроны тодрон гарч ирсэн мөч байлаа. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/a4b14c6447b5255e359282a5a9c5f205.jpg"></p><blockquote><p>“Хэцүү байх нь аргагүй” гэж дасгалжуулагч Дамброт тоглолтын дараа багийнхандаа хандан хэллээ. “Хожигдох үргэлж хэцүү байдаг”.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">4. Супер оддоос ч илүү харвах од </h3><p></p><p>Сагсан бөмбөгийн ертөнцөд ноёлдог Adidas брэнд ахлах сургуулиас шууд NBA-д тоглох хэмжээний авъяаслаг хүүг олж харан, ЛеБронд зориулсан үзүүлэн тоглолтыг баруун эрэгт хийхээр тохирлоо. Adidas анх удаа ахлах сургуулийн тамирчинд тусгайлан зориулсан пүүз хийсэн нь энэ юм. Коби Брайнт хүртэл ахлах сургуульдаа пүүзний томчуудын өмнө үзүүлэн тоглолтод оролцож байсангүй. Боломжийг тултал нь ашиглахын тулд ЛеБрон төдийлөн тоглодоггүй арга барилаар буюу аминч байдлаар тоглох ёстой. </p><p>ЛеБрон багийнхнаа тоглолтод оруулан, дамжуулалтын ур чадвараа харуулж, тоглолтыг яг л ердийнхөөрөө эхлүүлэв. Бүгд л биеэ бариад нэг л эвгүй байлаа. Эхний тоглолт дуусмагц Дамброт түүнийг талбайгаас гараад ир гэж буй аятай гараараа зангав. <br>“ЛеБрон сонс. Би чамайг ингэ, тэг гэхгүй. Гэхдээ тун нөлөөтэй хүн чиний тоглолтыг үзэж байна. Гэтэл чи тэнд зүгээр оршоод байна. Чи тоглох хэрэгтэй байна.” гэж Дамброт хэллээ. “Дасгалжуулагчаа, миний шорт нэг л эвгүй байна аа” хэмээн ЛеБрон учирлав. Түүний шортны уяа зангирчхаад чанга уяж болохгүй байснаас болоод шорт нь шувтраад байлаа. Дамброт сонсохыг хүссэнгүй. “Шорттойгоо тоглохоо болиод илүү эрчтэй тоглоод аль” гэв. ЛеБрон уяаныхаа учрыг олоод заал руу гүйн орлоо.</p><p>Хоёрдахь тоглолт эхэлмэгц тэр үсрэлттэй шидэлтээр довтолгоогоо гүйцээлээ. Дараа нь өрсөлдөгчийнхөө дамжуулалтыг таагаад, бөмбөгийг нь тасалж, хэд хэд залаад самбар луу үсэрч, хүчтэй тохоход самбар доргиод л явчихлаа. Дахин нэг довтолгооны үеэр тэр бөмбөг залж, бүтэн талбай туулаад, сул оноо авах боломжтой зогсож буй багийнхаа тамирчин руу харалгүй дамжуулав. Дараагийн довтолгоон дээр дахин тохлоо. <br>Хоёрдахь тоглолт эхлээд 10 минут өнгөрч байхад Ваккаро (сагсан бөмбөгийн салбарынхны хэлдгээр пүүзний бизнесийн загалмайлсан эцэг) суудлаасаа босоод, алхчих нь тэр.</p><p>Жолооч “Хаашаа явах вэ?” гэсэнд Ваккаро “Нисэх буудал руу” гэлээ. Майкл Жорданы эрин үеэс хойш ердөө гуравхан л тамирчин ахлах сургуулиас NBA-д элсээд супер од болсон нь Кевин Гарнетт, Коби Брайнт, Трэйси МкГрэйди нар. ЛеБроныг энэ гурваас илүү хэмээн Ваккаро бодсон аж. “Тэр үнэхээр төрөлхийн авъяастай юм. Заагаад ч сурахааргүй зүйлсийг тэр хийж байна шүү дээ” гэж Ваккаро хэлэв. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/849faaabc7e12a91b1f331419036c969.jpg"></p><blockquote><p>Амжилтыг, бөмбөгийг хуваалцах бол түүний төрөлх чанар. Гэхдээ түүний тоглолт бол ганц хүний ололт амжилтаас илүү багийн ажиллагааг илүүд үздэг дасгалжуулагчдынх нь бүтээл билээ.</p> <cite> </cite></blockquote><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">5. бүгдэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн тамирчин</h3><p></p><p>ЛеБроны 2001 оны зуны төлөвлөгөөний чухал мөч нь Ваккарогийн зохион байгуулдаг “Adidas ABCD” тэмцээн байлаа. Бүхий л томоохон коллежийн дасгалжуулагч, NBA-ын скаут, улсын томоохон хэвлэл мэдээллийнхэн тэнд очиж, мэдээлэл бэлтгэнэ. Харин талбайд өнгөрсөн жилийн тэмцээний үнэ цэнтэй тоглогч Лэнни Күүкээс эхлээд тэмцээний үүсгэн байгуулагчдын харсан хамгийн шилдэг тамирчид цуглах байлаа. Күүк харин том толгойтой, хамраа сөхсөн нэгэн ажээ. Анхаарлыг өөр лүүгээ чиглүүлэхээр Күүк хэчнээн хүсэж байвч, хэвлэл мэдээллийнхэн ЛеБрон руу овоо хараагаа тааруулахаа мэдэж байв.</p><p>Бөмбөг голдоо ойж, Күүкийн багт, тэр дундаа Күүкт ирлээ. ЛеБрон хагас сууж, хамгаалалтын байрлал аван дөхөв. Күүк хэдэнтээ займчин, хуурмаг хөдөлгөөн хийснээ багийнхаа тамирчид руу хялам ч хийлгүй бөмбөгийг 29 удаа залаад, ЛеБроны өөдөөс үсрэлттэй шидэж, оноо авлаа. Хоёр дахь довтолгоогоо оруулсны дараа Күүк үзэгчид рүү орилж, ЛеБроныг даапаалах найзууд руугаа хандаж байлаа. Харин ЛеБрон хариу довтолгоонд гурвын зураасны араас үсэрч, торыг хөдөлгөлгүйгээр шидэлтээ унагаалаа. Дараа нь дахин нэгэнтээ бөмбөг нэхэж аваад, булангаас гурвын шидэлтийг амжилттай хийсэн нь мөн л цэвэр орлоо. Ийнхүү нүд ирмэхийн зуур арван оноо авчих нь тэр. Үзэгчид өөрийн эрхгүй уулга алдав. Хамгаалалтад Күүкийг ойрхон хамгаалж, улмаар түүний сул талыг нь анзаарлаа. Чац ойролцоо хүн шахаад хамгаалчихаар Күүк өөртөө, эсвэл багийнхандаа шидэх зай гаргаж чадахгүй байв. Харин талбайн нөгөө талд тоглолт өрнөхөд ЛеБроны довтолгооны ноёрхол Күүкийн том сул талыг улам харуулна.</p><p>Тоглолт дуусахад зургаан секунд дутуу, ЛеБроны баг 83:82 харьцаатай хожигдож байхад үзэгчид бүгд л эцсийн довтолгоог ЛеБрон хийнэ хэмээн хүлээж байлаа. Күүк бүр туйлдсан янзтай түүн рүү дөхөхөд ЛеБрон агаарт, есөн метрийн зайнаас шидсэн бөмбөг нь ниссээр цаг дуусахтай зэрэгцэн самбарт хүрэлгүй цагаригт орлоо. ЛеБроны баг 85:83 харьцаатай хожил авлаа.</p><p>Тоглолтын дараа ЛеБрон Күүк рүү дөхөж очин, сайхан тоглолт болсонд баяр хүргээд, гар барив. ЛеБрон түүний тоглолтыг үнэлдэг гэдгээ л хэлэхийг хүсжээ. Күүк хариуд нь толгой дохин, найзууд руугаа буцаж очоод “Энэ хүү үнэхээр сайн юм” гэв. <br><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/e8e08e0b-2c4f-4f62-83e2-43a512c166d6/5d597ef3ecdc6c376bed0f4a28511a42.jpg"></p><blockquote><p>Хүнд хэцүү цаг үед ЛеБрон нэг л өдөр сайхан байшин, гоё машин гээд ээжийнхээ амьдралыг таатай байлгах бүхнийг авч өгнө гэдэг байв. Ээж нь шивээс хийлгэхийг зөвшөөрмөгц хамгийн түрүүнд “Глориа” гэж гар дээрээ шивүүллээ.</p> <cite> </cite></blockquote><p></p><p>Тус номын зохиолч Жефф Бенедикт нь АНУ-ын зохиолч төдийгүй Sports Illustrated сэтгүүлийн уран сайхны зохиолч, телевиз, киноны продюсер юм. Тэрээр ЛеБрон Жэймсийн талаарх гурван жилийн судалгаа болон 250 гаруй ярилцлагад нь үндэслэн уг номыг бичсэн гэдэг. Худалдаанд гарсан цагаасаа эхлэн салбарынхан болон хэвлэл мэдээлэл, телевизийн салбарын шүүмжлэгчдэд өндөрөөр үнэлэгдээд буй уг бүтээлд олон ч эрхэм санал, сэтгэгдлээ хуваалцсанаас хоёрыг нь энд дурдъя.</p><p>Los Angeles Times:</p><p>- Бенедиктийн хамгийн том амжилт бол Жеймсийг тойрсон олон нийтийн бухимдал болон супер оддын хэтрэшгүй улаан шугамыг хоёуланг нь тайлж, түүний хөргийг бүхэлд нь үгээр зурсан явдал байв.</p><p>The New York Times:<br> <br>- Энэ төгс намтарт гоо үзэсгэлэн хийгээд айдас хамтдаа багтаж. Кристофер Ноланы кино шиг дэгжин, итгэл төгс, агуу бүтээл болжээ. Энэ бол Америкийн нэгэн том түүх юм.<br></p> </div>
Монсудар хэвлэлийн газраас эрхлэн гаргасан, Жефф Бенедиктийн “ЛеБрон” номыг Монголын сагсан бөмбөгийн шүтэн бишрэгчид Л.Оюу-Одын орчуулгаар өнгөрөгч оны арванхоёрдугаар сарын 30-ны өдөр гар дээрээ хүлээн авсан билээ. Дөнгөж 18 насандаа NBA-ын драфтын тэргүүн сонголтоор Кливлэнд Кавальерс багт сонгогдсон цагаасаа эхлэн 22 жилийн турш лигт гялалзаж, "Хаан Жеймс" хочийг шүтэн бишрэгчдээсээ хүртсэн түүний намтар дэлхий даяарх сагсан бөмбөг сонирхогч хэн бүхний сонирхох ном байх нь лавтай. Уг бүтээл нь уншигчдыг ЛеБрон Жеймсийн бүхий л амьдралын цаг мөчөөр аялах боломжийг олгох хэдий ч бид энэ удаагийн номын нийтлэлдээ түүний тухай арай өөр түүхийг өгүүлэхээр зэхлээ. Акрон хотын ядруухан айлын хүү есөн настайдаа хөлбөмбөгөөр хичээллэх болсноор спортын ертөнц рүү эрхгүй татагдаж, хэдхэн жилийн хугацаанд NBA-ын талбайд хүрэх хүртлээ хэрхэн бэлтгэгдсэнийг бага ч болов мэдрүүлэхээр түүний өсвөр насны онцлох таван тоглолтыг тоймлон хүргэж байна. 1. Акроны хөвгүүд 1999 оны долоодугаар сарын 8-ны өдөр Орландо хотын “Дисней” спорт зааланд ЛеБрон болон түүний багийн андууд тоглолтынхоо анхны бөмбөгт хүрэх мөчид зүрх нь булгилж байсан юм. “Та нар Акроных уу?” гэж эсрэг багийн нэг тамирчин дээрэлхэнгүй өнгөөр асуулаа. Өөр нэг хүүхэд “Хөдөөнийх юм биз дээ” гэх нь тэр. AAU (Хүүхдийн спортын холбоо)-ын сагсанбөмбөгийн газрын зурагт Акрон бол тэмдэглэгдэж ч амжаагүй, тийм л зэлүүд газар. Харин ЛеБрон гэдэг нэр AAU-ын хүрээллийн тамирчид, дасгалжуулагчдад хэдийн танил болсон байв. “Харвах одод” (ЛеБроны баг) 45:30 харьцаатайгаар эхний хагаст хожигдов. Гэвч хоёрдугаар хагаст тоглох аргаа олж эхэлжээ. ЛеБрон багаа манлайлан самбар луу дайрч, харалгүйгээр сул оноо болох дамжуулалтыг багийнхандаа өгч, хамгаалалтад эсрэг багийн довтолгоог хааж байлаа. Баг нь хоёр оноогоор дутуу, дөрвөн секунд үлдээд байхад дасгалжуулагч Дрү завсарлага авав. Тэдний зорилго бөмбөгийг тоглолтод амжилттай оролцуулж, эсрэг багийн талбайд шидэж болохуйц ойрхон очих байлаа. Төлөвлөгөө энгийн буюу ЛеБронд л бөмбөг атгуулах. Ингээд Шон хажуугийн шугамаас бөмбөгийг ЛеБроны толгойн харалдаа дээш дамжуулах үед ЛеБрон талбайг зэрвэс хараад амжлаа. Тэр Шоны дамжуулалтыг яг цагтаа шүүрэн аваад, том том харайж, хоёр хамгаалагчийг аргалахдаа бөмбөгөө хоёр удаа залав. Талбайн хагасыг тийнхүү туулаад, бөмбөгөө дахин нэг залаад шидэхээр дээш хөөрлөө. Биеэрээ самбарын зүг эргэж, NBA-ын хэмжээний гурван онооны шидэлтийг 10 метрийн зайнаас гүйцэтгэлээ. Бөмбөг хөөрсөөр цагаригт ойж, тоглолтын цаг ч дууссаныг илтгэн, хонх дуугарав. Харин ЛеБрон бөмбөг шидсэн тэр л цэгтээ хөдөлгөөнгүй зогсож, нүүрээ гараараа дарлаа. Хожигдол 68:66. Жилийн эхэнд ЛеБроны ангийн багш хүүхдүүдэд хоосон цаас тарааж, том болоод ямар хүн болмоор байгаа тухайгаа гурван хувилбараар бичээрэй гэхэд түүний хариулт нь: NBA-ын тамирчин NBA-ын тамирчин NBA-ын тамирчин байсан гэдэг. 2. Ганц ч хожигдолгүй мужийн аваргууд Охайогийн талбайд Ст.В (ЛеБроны баг) болон “Жэймстаун Грийнвью” багуудын мужийн аваргын төлөөх тоглолтыг үзэхээр 13 мянган хүн цуглажээ. ЛеБрон тоглолтын эхний найман оноог тохолт, холын зайн шидэлтээр авав. Тэр 12 довтолгооныхоо арвыг нь амжилттай гүйцэтгэж, 25 оноо, есөн удаа самбараас бөмбөг авснаараа багаа тэргүүлж, тоглолтыг дуусгав. Жижиг Дрүгийн холын зайн долоо дахь шидэлт тор шүргэн ороход үзэгчид галзуу мэт орилолдож, ЛеБрон найзыгаа чанга гэгч нь тэврэн, талбай дээгүүр гүйж, завсарлага авлаа. Бараг жилийн өмнө ЛеБроны баг Ст.В-д элсэх хачирхалтай, хүнд шийдвэр гаргаж байсан сан. Мужийн аваргын цомыг халаасалж буй нь тэдний шийдвэрийг зөвтгөх мэт. Хэсэг хугацааны дараа тоглолтын цаг дуусах үеэр ЛеБрон, Маверик хоёр зэрэгцэн зогсож байлаа. Маверик ердөө зургаан оноо авсан хэдий ч бараг л амралтгүй тоглож, түүний манлайлал багийнхаа тоглолтын суурийг тавьсан юм. Магнай нь хагартлаа баярласан ЛеБрон түүнийг тэврэн авлаа. “Чи хэдэн ч оноо авсан бай, юу ч хийсэн, би үргэлж чамд хайртай” гэж ЛеБрон түүнд хэллээ. Тухайн үед ЛеБрон амьдралынхаа хамгийн агуу зүйлсийн нэгийг олсон нь нөхөрлөл юм. Дасгалжуулагч Дрү 3. Анх удаа нулимсаа барьж дийлсэнгүй 2000-2001 оны улирлыг Ст.В мужийнхаа хүчтэй багууд болох Виржиниа болон Висконсинийг хожиж эхлүүлэв. Улирал эхлээд сар орчим болсны дараа тэд 9:0 гэсэн амжилтаар улсдаа гуравдугаарт эрэмбэлэгдэж эхэллээ. Ийнхүү ЛеБрон болон түүний нөхөд Америкийн тэргүүн эрэмбэтэй “Оак Хилл” академийн багтай 2001 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдөр тоглох боллоо. Харьцангуй залуу, биеийн хүчээр илт дутуу хэдий ч Ст.В тоглолтын эхнээс “Оак Хилл”-ийг илүүрхэж, тоглолтын ихэнх хэсэгт оноогоор давуу явлаа. Ромео, Шон хоёр самбарын доор Диоптой тэмцэлдэнэ. Жижиг Дрү ч хэд хэдэн удаа холын зайн шидэлт хийлээ. ЛеБрон багаа чирч, 33 оноо авснаар тоглолтыг тэргүүлэн, “Оак Хилл” коллежийн эрх халаасалсан хоёр хамгаалагчийг ажилгүй болгож орхив. Тоглолт үзэхээр цугласан 6000 шахам үзэгч тоглолтын үеэр ЛеБроны дийлдэшгүйг бишрэн, суудлаасаа өндөлзөнө. Гэвч дөрөвдүгээр үед эсрэг баг тоглолтыг тэргүүллээ. Шингэний дутагдалд орсон ЛеБрон хөл дээрээ тогтож ядан, шөрмөс нь татаад байв. Хэдхэн секунд үлдсэн байхад, Ст.В ганцхан оноогоор дутуу үед ЛеБрон бөмбөг авч үсрэн шидлээ. Бөмбөг цагаригт эргэлдсээр буцаад гарахтай зэрэгцэн цаг дууслаа. 79:78. Ст.В хожигдов. Ядарч туйлдсан ЛеБрон нулимсаа барьж дийлсэнгүй, өөрийгөө буруутгасаар. Тоглолт дуусахад хоёр минут дутуу, Ст.В нэг оноогоор илүү байхад ЛеБрон хэд хэдэн чөлөөт шидэлтээ алдчихсан юм. Гэвч уг тоглолт ЛеБроны тодрон гарч ирсэн мөч байлаа. “Хэцүү байх нь аргагүй” гэж дасгалжуулагч Дамброт тоглолтын дараа багийнхандаа хандан хэллээ. “Хожигдох үргэлж хэцүү байдаг”. 4. Супер оддоос ч илүү харвах од Сагсан бөмбөгийн ертөнцөд ноёлдог Adidas брэнд ахлах сургуулиас шууд NBA-д тоглох хэмжээний авъяаслаг хүүг олж харан, ЛеБронд зориулсан үзүүлэн тоглолтыг баруун эрэгт хийхээр тохирлоо. Adidas анх удаа ахлах сургуулийн тамирчинд тусгайлан зориулсан пүүз хийсэн нь энэ юм. Коби Брайнт хүртэл ахлах сургуульдаа пүүзний томчуудын өмнө үзүүлэн тоглолтод оролцож байсангүй. Боломжийг тултал нь ашиглахын тулд ЛеБрон төдийлөн тоглодоггүй арга барилаар буюу аминч байдлаар тоглох ёстой. ЛеБрон багийнхнаа тоглолтод оруулан, дамжуулалтын ур чадвараа харуулж, тоглолтыг яг л ердийнхөөрөө эхлүүлэв. Бүгд л биеэ бариад нэг л эвгүй байлаа. Эхний тоглолт дуусмагц Дамброт түүнийг талбайгаас гараад ир гэж буй аятай гараараа зангав. “ЛеБрон сонс. Би чамайг ингэ, тэг гэхгүй. Гэхдээ тун нөлөөтэй хүн чиний тоглолтыг үзэж байна. Гэтэл чи тэнд зүгээр оршоод байна. Чи тоглох хэрэгтэй байна.” гэж Дамброт хэллээ. “Дасгалжуулагчаа, миний шорт нэг л эвгүй байна аа” хэмээн ЛеБрон учирлав. Түүний шортны уяа зангирчхаад чанга уяж болохгүй байснаас болоод шорт нь шувтраад байлаа. Дамброт сонсохыг хүссэнгүй. “Шорттойгоо тоглохоо болиод илүү эрчтэй тоглоод аль” гэв. ЛеБрон уяаныхаа учрыг олоод заал руу гүйн орлоо. Хоёрдахь тоглолт эхэлмэгц тэр үсрэлттэй шидэлтээр довтолгоогоо гүйцээлээ. Дараа нь өрсөлдөгчийнхөө дамжуулалтыг таагаад, бөмбөгийг нь тасалж, хэд хэд залаад самбар луу үсэрч, хүчтэй тохоход самбар доргиод л явчихлаа. Дахин нэг довтолгооны үеэр тэр бөмбөг залж, бүтэн талбай туулаад, сул оноо авах боломжтой зогсож буй багийнхаа тамирчин руу харалгүй дамжуулав. Дараагийн довтолгоон дээр дахин тохлоо. Хоёрдахь тоглолт эхлээд 10 минут өнгөрч байхад Ваккаро (сагсан бөмбөгийн салбарынхны хэлдгээр пүүзний бизнесийн загалмайлсан эцэг) суудлаасаа босоод, алхчих нь тэр. Жолооч “Хаашаа явах вэ?” гэсэнд Ваккаро “Нисэх буудал руу” гэлээ. Майкл Жорданы эрин үеэс хойш ердөө гуравхан л тамирчин ахлах сургуулиас NBA-д элсээд супер од болсон нь Кевин Гарнетт, Коби Брайнт, Трэйси МкГрэйди нар. ЛеБроныг энэ гурваас илүү хэмээн Ваккаро бодсон аж. “Тэр үнэхээр төрөлхийн авъяастай юм. Заагаад ч сурахааргүй зүйлсийг тэр хийж байна шүү дээ” гэж Ваккаро хэлэв. Амжилтыг, бөмбөгийг хуваалцах бол түүний төрөлх чанар. Гэхдээ түүний тоглолт бол ганц хүний ололт амжилтаас илүү багийн ажиллагааг илүүд үздэг дасгалжуулагчдынх нь бүтээл билээ. 5. бүгдэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн тамирчин ЛеБроны 2001 оны зуны төлөвлөгөөний чухал мөч нь Ваккарогийн зохион байгуулдаг “Adidas ABCD” тэмцээн байлаа. Бүхий л томоохон коллежийн дасгалжуулагч, NBA-ын скаут, улсын томоохон хэвлэл мэдээллийнхэн тэнд очиж, мэдээлэл бэлтгэнэ. Харин талбайд өнгөрсөн жилийн тэмцээний үнэ цэнтэй тоглогч Лэнни Күүкээс эхлээд тэмцээний үүсгэн байгуулагчдын харсан хамгийн шилдэг тамирчид цуглах байлаа. Күүк харин том толгойтой, хамраа сөхсөн нэгэн ажээ. Анхаарлыг өөр лүүгээ чиглүүлэхээр Күүк хэчнээн хүсэж байвч, хэвлэл мэдээллийнхэн ЛеБрон руу овоо хараагаа тааруулахаа мэдэж байв. Бөмбөг голдоо ойж, Күүкийн багт, тэр дундаа Күүкт ирлээ. ЛеБрон хагас сууж, хамгаалалтын байрлал аван дөхөв. Күүк хэдэнтээ займчин, хуурмаг хөдөлгөөн хийснээ багийнхаа тамирчид руу хялам ч хийлгүй бөмбөгийг 29 удаа залаад, ЛеБроны өөдөөс үсрэлттэй шидэж, оноо авлаа. Хоёр дахь довтолгоогоо оруулсны дараа Күүк үзэгчид рүү орилж, ЛеБроныг даапаалах найзууд руугаа хандаж байлаа. Харин ЛеБрон хариу довтолгоонд гурвын зураасны араас үсэрч, торыг хөдөлгөлгүйгээр шидэлтээ унагаалаа. Дараа нь дахин нэгэнтээ бөмбөг нэхэж аваад, булангаас гурвын шидэлтийг амжилттай хийсэн нь мөн л цэвэр орлоо. Ийнхүү нүд ирмэхийн зуур арван оноо авчих нь тэр. Үзэгчид өөрийн эрхгүй уулга алдав. Хамгаалалтад Күүкийг ойрхон хамгаалж, улмаар түүний сул талыг нь анзаарлаа. Чац ойролцоо хүн шахаад хамгаалчихаар Күүк өөртөө, эсвэл багийнхандаа шидэх зай гаргаж чадахгүй байв. Харин талбайн нөгөө талд тоглолт өрнөхөд ЛеБроны довтолгооны ноёрхол Күүкийн том сул талыг улам харуулна. Тоглолт дуусахад зургаан секунд дутуу, ЛеБроны баг 83:82 харьцаатай хожигдож байхад үзэгчид бүгд л эцсийн довтолгоог ЛеБрон хийнэ хэмээн хүлээж байлаа. Күүк бүр туйлдсан янзтай түүн рүү дөхөхөд ЛеБрон агаарт, есөн метрийн зайнаас шидсэн бөмбөг нь ниссээр цаг дуусахтай зэрэгцэн самбарт хүрэлгүй цагаригт орлоо. ЛеБроны баг 85:83 харьцаатай хожил авлаа. Тоглолтын дараа ЛеБрон Күүк рүү дөхөж очин, сайхан тоглолт болсонд баяр хүргээд, гар барив. ЛеБрон түүний тоглолтыг үнэлдэг гэдгээ л хэлэхийг хүсжээ. Күүк хариуд нь толгой дохин, найзууд руугаа буцаж очоод “Энэ хүү үнэхээр сайн юм” гэв. Хүнд хэцүү цаг үед ЛеБрон нэг л өдөр сайхан байшин, гоё машин гээд ээжийнхээ амьдралыг таатай байлгах бүхнийг авч өгнө гэдэг байв. Ээж нь шивээс хийлгэхийг зөвшөөрмөгц хамгийн түрүүнд “Глориа” гэж гар дээрээ шивүүллээ. Тус номын зохиолч Жефф Бенедикт нь АНУ-ын зохиолч төдийгүй Sports Illustrated сэтгүүлийн уран сайхны зохиолч, телевиз, киноны продюсер юм. Тэрээр ЛеБрон Жэймсийн талаарх гурван жилийн судалгаа болон 250 гаруй ярилцлагад нь үндэслэн уг номыг бичсэн гэдэг. Худалдаанд гарсан цагаасаа эхлэн салбарынхан болон хэвлэл мэдээлэл, телевизийн салбарын шүүмжлэгчдэд өндөрөөр үнэлэгдээд буй уг бүтээлд олон ч эрхэм санал, сэтгэгдлээ хуваалцсанаас хоёрыг нь энд дурдъя. Los Angeles Times: - Бенедиктийн хамгийн том амжилт бол Жеймсийг тойрсон олон нийтийн бухимдал болон супер оддын хэтрэшгүй улаан шугамыг хоёуланг нь тайлж, түүний хөргийг бүхэлд нь үгээр зурсан явдал байв. The New York Times: - Энэ төгс намтарт гоо үзэсгэлэн хийгээд айдас хамтдаа багтаж. Кристофер Ноланы кино шиг дэгжин, итгэл төгс, агуу бүтээл болжээ. Энэ бол Америкийн нэгэн том түүх юм.
Монсудар хэвлэлийн газраас эрхлэн гаргасан, Жефф Бенедиктийн “ЛеБрон” номыг Монголын сагсан бөмбөгийн шүтэн бишрэгчид Л.Оюу-Одын орчуулгаар өнгөрөгч оны арванхоёрдугаар сарын 30-ны өдөр гар дээрээ хүлээн авсан билээ. Дөнгөж 18 насандаа NBA-ын драфтын тэргүүн сонголтоор Кливлэнд Кавальерс багт сонгогдсон цагаасаа эхлэн 22 жилийн турш лигт гялалзаж, "Хаан Жеймс" хочийг шүтэн бишрэгчдээсээ хүртсэн түүний намтар дэлхий даяарх сагсан бөмбөг сонирхогч хэн бүхний сонирхох ном байх нь лавтай. Уг бүтээл нь уншигчдыг ЛеБрон Жеймсийн бүхий л амьдралын цаг мөчөөр аялах боломжийг олгох хэдий ч бид энэ удаагийн номын нийтлэлдээ түүний тухай арай өөр түүхийг өгүүлэхээр зэхлээ. Акрон хотын ядруухан айлын хүү есөн настайдаа хөлбөмбөгөөр хичээллэх болсноор спортын ертөнц рүү эрхгүй татагдаж, хэдхэн жилийн хугацаанд NBA-ын талбайд хүрэх хүртлээ хэрхэн бэлтгэгдсэнийг бага ч болов мэдрүүлэхээр түүний өсвөр насны онцлох таван тоглолтыг тоймлон хүргэж байна. ### 1. Акроны хөвгүүд 1999 оны долоодугаар сарын 8-ны өдөр Орландо хотын “Дисней” спорт зааланд ЛеБрон болон түүний багийн андууд тоглолтынхоо анхны бөмбөгт хүрэх мөчид зүрх нь булгилж байсан юм. “Та нар Акроных уу?” гэж эсрэг багийн нэг тамирчин дээрэлхэнгүй өнгөөр асуулаа. Өөр нэг хүүхэд “Хөдөөнийх юм биз дээ” гэх нь тэр. AAU (Хүүхдийн спортын холбоо)-ын сагсанбөмбөгийн газрын зурагт Акрон бол тэмдэглэгдэж ч амжаагүй, тийм л зэлүүд газар. Харин ЛеБрон гэдэг нэр AAU-ын хүрээллийн тамирчид, дасгалжуулагчдад хэдийн танил болсон байв. “Харвах одод” (ЛеБроны баг) 45:30 харьцаатайгаар эхний хагаст хожигдов. Гэвч хоёрдугаар хагаст тоглох аргаа олж эхэлжээ. ЛеБрон багаа манлайлан самбар луу дайрч, харалгүйгээр сул оноо болох дамжуулалтыг багийнхандаа өгч, хамгаалалтад эсрэг багийн довтолгоог хааж байлаа. Баг нь хоёр оноогоор дутуу, дөрвөн секунд үлдээд байхад дасгалжуулагч Дрү завсарлага авав. Тэдний зорилго бөмбөгийг тоглолтод амжилттай оролцуулж, эсрэг багийн талбайд шидэж болохуйц ойрхон очих байлаа. Төлөвлөгөө энгийн буюу ЛеБронд л бөмбөг атгуулах. Ингээд Шон хажуугийн шугамаас бөмбөгийг ЛеБроны толгойн харалдаа дээш дамжуулах үед ЛеБрон талбайг зэрвэс хараад амжлаа. Тэр Шоны дамжуулалтыг яг цагтаа шүүрэн аваад, том том харайж, хоёр хамгаалагчийг аргалахдаа бөмбөгөө хоёр удаа залав. Талбайн хагасыг тийнхүү туулаад, бөмбөгөө дахин нэг залаад шидэхээр дээш хөөрлөө. Биеэрээ самбарын зүг эргэж, NBA-ын хэмжээний гурван онооны шидэлтийг 10 метрийн зайнаас гүйцэтгэлээ. Бөмбөг хөөрсөөр цагаригт ойж, тоглолтын цаг ч дууссаныг илтгэн, хонх дуугарав. Харин ЛеБрон бөмбөг шидсэн тэр л цэгтээ хөдөлгөөнгүй зогсож, нүүрээ гараараа дарлаа. Хожигдол 68:66. > Жилийн эхэнд ЛеБроны ангийн багш хүүхдүүдэд хоосон цаас тарааж, том болоод ямар хүн болмоор байгаа тухайгаа гурван хувилбараар бичээрэй гэхэд түүний хариулт нь: > > NBA-ын тамирчин > NBA-ын тамирчин > NBA-ын тамирчин байсан гэдэг. ### 2. Ганц ч хожигдолгүй мужийн аваргууд Охайогийн талбайд Ст.В (ЛеБроны баг) болон “Жэймстаун Грийнвью” багуудын мужийн аваргын төлөөх тоглолтыг үзэхээр 13 мянган хүн цуглажээ. ЛеБрон тоглолтын эхний найман оноог тохолт, холын зайн шидэлтээр авав. Тэр 12 довтолгооныхоо арвыг нь амжилттай гүйцэтгэж, 25 оноо, есөн удаа самбараас бөмбөг авснаараа багаа тэргүүлж, тоглолтыг дуусгав. Жижиг Дрүгийн холын зайн долоо дахь шидэлт тор шүргэн ороход үзэгчид галзуу мэт орилолдож, ЛеБрон найзыгаа чанга гэгч нь тэврэн, талбай дээгүүр гүйж, завсарлага авлаа. Бараг жилийн өмнө ЛеБроны баг Ст.В-д элсэх хачирхалтай, хүнд шийдвэр гаргаж байсан сан. Мужийн аваргын цомыг халаасалж буй нь тэдний шийдвэрийг зөвтгөх мэт. Хэсэг хугацааны дараа тоглолтын цаг дуусах үеэр ЛеБрон, Маверик хоёр зэрэгцэн зогсож байлаа. Маверик ердөө зургаан оноо авсан хэдий ч бараг л амралтгүй тоглож, түүний манлайлал багийнхаа тоглолтын суурийг тавьсан юм. Магнай нь хагартлаа баярласан ЛеБрон түүнийг тэврэн авлаа. “Чи хэдэн ч оноо авсан бай, юу ч хийсэн, би үргэлж чамд хайртай” гэж ЛеБрон түүнд хэллээ. > Тухайн үед ЛеБрон амьдралынхаа хамгийн агуу зүйлсийн нэгийг олсон нь нөхөрлөл юм. > > Дасгалжуулагч Дрү ### 3. Анх удаа нулимсаа барьж дийлсэнгүй 2000-2001 оны улирлыг Ст.В мужийнхаа хүчтэй багууд болох Виржиниа болон Висконсинийг хожиж эхлүүлэв. Улирал эхлээд сар орчим болсны дараа тэд 9:0 гэсэн амжилтаар улсдаа гуравдугаарт эрэмбэлэгдэж эхэллээ. Ийнхүү ЛеБрон болон түүний нөхөд Америкийн тэргүүн эрэмбэтэй “Оак Хилл” академийн багтай 2001 оны нэгдүгээр сарын 13-ны өдөр тоглох боллоо. Харьцангуй залуу, биеийн хүчээр илт дутуу хэдий ч Ст.В тоглолтын эхнээс “Оак Хилл”-ийг илүүрхэж, тоглолтын ихэнх хэсэгт оноогоор давуу явлаа. Ромео, Шон хоёр самбарын доор Диоптой тэмцэлдэнэ. Жижиг Дрү ч хэд хэдэн удаа холын зайн шидэлт хийлээ. ЛеБрон багаа чирч, 33 оноо авснаар тоглолтыг тэргүүлэн, “Оак Хилл” коллежийн эрх халаасалсан хоёр хамгаалагчийг ажилгүй болгож орхив. Тоглолт үзэхээр цугласан 6000 шахам үзэгч тоглолтын үеэр ЛеБроны дийлдэшгүйг бишрэн, суудлаасаа өндөлзөнө. Гэвч дөрөвдүгээр үед эсрэг баг тоглолтыг тэргүүллээ. Шингэний дутагдалд орсон ЛеБрон хөл дээрээ тогтож ядан, шөрмөс нь татаад байв. Хэдхэн секунд үлдсэн байхад, Ст.В ганцхан оноогоор дутуу үед ЛеБрон бөмбөг авч үсрэн шидлээ. Бөмбөг цагаригт эргэлдсээр буцаад гарахтай зэрэгцэн цаг дууслаа. 79:78. Ст.В хожигдов. Ядарч туйлдсан ЛеБрон нулимсаа барьж дийлсэнгүй, өөрийгөө буруутгасаар. Тоглолт дуусахад хоёр минут дутуу, Ст.В нэг оноогоор илүү байхад ЛеБрон хэд хэдэн чөлөөт шидэлтээ алдчихсан юм. Гэвч уг тоглолт ЛеБроны тодрон гарч ирсэн мөч байлаа. > “Хэцүү байх нь аргагүй” гэж дасгалжуулагч Дамброт тоглолтын дараа багийнхандаа хандан хэллээ. “Хожигдох үргэлж хэцүү байдаг”. ### 4. Супер оддоос ч илүү харвах од Сагсан бөмбөгийн ертөнцөд ноёлдог Adidas брэнд ахлах сургуулиас шууд NBA-д тоглох хэмжээний авъяаслаг хүүг олж харан, ЛеБронд зориулсан үзүүлэн тоглолтыг баруун эрэгт хийхээр тохирлоо. Adidas анх удаа ахлах сургуулийн тамирчинд тусгайлан зориулсан пүүз хийсэн нь энэ юм. Коби Брайнт хүртэл ахлах сургуульдаа пүүзний томчуудын өмнө үзүүлэн тоглолтод оролцож байсангүй. Боломжийг тултал нь ашиглахын тулд ЛеБрон төдийлөн тоглодоггүй арга барилаар буюу аминч байдлаар тоглох ёстой. ЛеБрон багийнхнаа тоглолтод оруулан, дамжуулалтын ур чадвараа харуулж, тоглолтыг яг л ердийнхөөрөө эхлүүлэв. Бүгд л биеэ бариад нэг л эвгүй байлаа. Эхний тоглолт дуусмагц Дамброт түүнийг талбайгаас гараад ир гэж буй аятай гараараа зангав. “ЛеБрон сонс. Би чамайг ингэ, тэг гэхгүй. Гэхдээ тун нөлөөтэй хүн чиний тоглолтыг үзэж байна. Гэтэл чи тэнд зүгээр оршоод байна. Чи тоглох хэрэгтэй байна.” гэж Дамброт хэллээ. “Дасгалжуулагчаа, миний шорт нэг л эвгүй байна аа” хэмээн ЛеБрон учирлав. Түүний шортны уяа зангирчхаад чанга уяж болохгүй байснаас болоод шорт нь шувтраад байлаа. Дамброт сонсохыг хүссэнгүй. “Шорттойгоо тоглохоо болиод илүү эрчтэй тоглоод аль” гэв. ЛеБрон уяаныхаа учрыг олоод заал руу гүйн орлоо. Хоёрдахь тоглолт эхэлмэгц тэр үсрэлттэй шидэлтээр довтолгоогоо гүйцээлээ. Дараа нь өрсөлдөгчийнхөө дамжуулалтыг таагаад, бөмбөгийг нь тасалж, хэд хэд залаад самбар луу үсэрч, хүчтэй тохоход самбар доргиод л явчихлаа. Дахин нэг довтолгооны үеэр тэр бөмбөг залж, бүтэн талбай туулаад, сул оноо авах боломжтой зогсож буй багийнхаа тамирчин руу харалгүй дамжуулав. Дараагийн довтолгоон дээр дахин тохлоо. Хоёрдахь тоглолт эхлээд 10 минут өнгөрч байхад Ваккаро (сагсан бөмбөгийн салбарынхны хэлдгээр пүүзний бизнесийн загалмайлсан эцэг) суудлаасаа босоод, алхчих нь тэр. Жолооч “Хаашаа явах вэ?” гэсэнд Ваккаро “Нисэх буудал руу” гэлээ. Майкл Жорданы эрин үеэс хойш ердөө гуравхан л тамирчин ахлах сургуулиас NBA-д элсээд супер од болсон нь Кевин Гарнетт, Коби Брайнт, Трэйси МкГрэйди нар. ЛеБроныг энэ гурваас илүү хэмээн Ваккаро бодсон аж. “Тэр үнэхээр төрөлхийн авъяастай юм. Заагаад ч сурахааргүй зүйлсийг тэр хийж байна шүү дээ” гэж Ваккаро хэлэв. > Амжилтыг, бөмбөгийг хуваалцах бол түүний төрөлх чанар. Гэхдээ түүний тоглолт бол ганц хүний ололт амжилтаас илүү багийн ажиллагааг илүүд үздэг дасгалжуулагчдынх нь бүтээл билээ. ### 5. бүгдэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн тамирчин ЛеБроны 2001 оны зуны төлөвлөгөөний чухал мөч нь Ваккарогийн зохион байгуулдаг “Adidas ABCD” тэмцээн байлаа. Бүхий л томоохон коллежийн дасгалжуулагч, NBA-ын скаут, улсын томоохон хэвлэл мэдээллийнхэн тэнд очиж, мэдээлэл бэлтгэнэ. Харин талбайд өнгөрсөн жилийн тэмцээний үнэ цэнтэй тоглогч Лэнни Күүкээс эхлээд тэмцээний үүсгэн байгуулагчдын харсан хамгийн шилдэг тамирчид цуглах байлаа. Күүк харин том толгойтой, хамраа сөхсөн нэгэн ажээ. Анхаарлыг өөр лүүгээ чиглүүлэхээр Күүк хэчнээн хүсэж байвч, хэвлэл мэдээллийнхэн ЛеБрон руу овоо хараагаа тааруулахаа мэдэж байв. Бөмбөг голдоо ойж, Күүкийн багт, тэр дундаа Күүкт ирлээ. ЛеБрон хагас сууж, хамгаалалтын байрлал аван дөхөв. Күүк хэдэнтээ займчин, хуурмаг хөдөлгөөн хийснээ багийнхаа тамирчид руу хялам ч хийлгүй бөмбөгийг 29 удаа залаад, ЛеБроны өөдөөс үсрэлттэй шидэж, оноо авлаа. Хоёр дахь довтолгоогоо оруулсны дараа Күүк үзэгчид рүү орилж, ЛеБроныг даапаалах найзууд руугаа хандаж байлаа. Харин ЛеБрон хариу довтолгоонд гурвын зураасны араас үсэрч, торыг хөдөлгөлгүйгээр шидэлтээ унагаалаа. Дараа нь дахин нэгэнтээ бөмбөг нэхэж аваад, булангаас гурвын шидэлтийг амжилттай хийсэн нь мөн л цэвэр орлоо. Ийнхүү нүд ирмэхийн зуур арван оноо авчих нь тэр. Үзэгчид өөрийн эрхгүй уулга алдав. Хамгаалалтад Күүкийг ойрхон хамгаалж, улмаар түүний сул талыг нь анзаарлаа. Чац ойролцоо хүн шахаад хамгаалчихаар Күүк өөртөө, эсвэл багийнхандаа шидэх зай гаргаж чадахгүй байв. Харин талбайн нөгөө талд тоглолт өрнөхөд ЛеБроны довтолгооны ноёрхол Күүкийн том сул талыг улам харуулна. Тоглолт дуусахад зургаан секунд дутуу, ЛеБроны баг 83:82 харьцаатай хожигдож байхад үзэгчид бүгд л эцсийн довтолгоог ЛеБрон хийнэ хэмээн хүлээж байлаа. Күүк бүр туйлдсан янзтай түүн рүү дөхөхөд ЛеБрон агаарт, есөн метрийн зайнаас шидсэн бөмбөг нь ниссээр цаг дуусахтай зэрэгцэн самбарт хүрэлгүй цагаригт орлоо. ЛеБроны баг 85:83 харьцаатай хожил авлаа. Тоглолтын дараа ЛеБрон Күүк рүү дөхөж очин, сайхан тоглолт болсонд баяр хүргээд, гар барив. ЛеБрон түүний тоглолтыг үнэлдэг гэдгээ л хэлэхийг хүсжээ. Күүк хариуд нь толгой дохин, найзууд руугаа буцаж очоод “Энэ хүү үнэхээр сайн юм” гэв. > Хүнд хэцүү цаг үед ЛеБрон нэг л өдөр сайхан байшин, гоё машин гээд ээжийнхээ амьдралыг таатай байлгах бүхнийг авч өгнө гэдэг байв. Ээж нь шивээс хийлгэхийг зөвшөөрмөгц хамгийн түрүүнд “Глориа” гэж гар дээрээ шивүүллээ. Тус номын зохиолч Жефф Бенедикт нь АНУ-ын зохиолч төдийгүй Sports Illustrated сэтгүүлийн уран сайхны зохиолч, телевиз, киноны продюсер юм. Тэрээр ЛеБрон Жэймсийн талаарх гурван жилийн судалгаа болон 250 гаруй ярилцлагад нь үндэслэн уг номыг бичсэн гэдэг. Худалдаанд гарсан цагаасаа эхлэн салбарынхан болон хэвлэл мэдээлэл, телевизийн салбарын шүүмжлэгчдэд өндөрөөр үнэлэгдээд буй уг бүтээлд олон ч эрхэм санал, сэтгэгдлээ хуваалцсанаас хоёрыг нь энд дурдъя. Los Angeles Times: - Бенедиктийн хамгийн том амжилт бол Жеймсийг тойрсон олон нийтийн бухимдал болон супер оддын хэтрэшгүй улаан шугамыг хоёуланг нь тайлж, түүний хөргийг бүхэлд нь үгээр зурсан явдал байв. The New York Times: - Энэ төгс намтарт гоо үзэсгэлэн хийгээд айдас хамтдаа багтаж. Кристофер Ноланы кино шиг дэгжин, итгэл төгс, агуу бүтээл болжээ. Энэ бол Америкийн нэгэн том түүх юм.
https://unread.today/c/book-2023-january
Номын тухай
Maral Altankhuyag
2024-02-04T00:00:00
2 сарын 4, 2024
Нэгдүгээр сарын шинэ номууд
<div class="article-body"> <h2>Шинэ он гарсаар 34 хоног улирчээ. Цаг хугацаа ч нүд ирмэх зуур юм аа хэмээн санаашрахаас урьдаар өөрчлөн шинэчлэх, өсөж хөгжих, үйлдэхийн сайханд шамдах өөр 11 сар байгааг санаарай. <div><br></div><div>Сайн ном гэдэг үнэтэй байх бус мөнхөд хоцрогдохгүй хэрэглээ байдаг гэдэг. Энэ сард юу унших вэ? гэдгээ төлөвлөж буй номын хорхойтнууддаа зориулж нэгдүгээр сарын шинэ номуудыг танилцуулж байна. Сонгодог бүтээлийн орчуулгыг унших аз зөвхөн сонгодог орчуулагчтай ард түмэнд л олдоно хэмээн бичиг соёлын мэргэд айлдсан байдаг тул бид нийтлэлдээ бүтээл бүрийн орчуулагч нарыг тодотгож буй юм. Уншигч та 2024 ондоо уншихаар төлөвлөж буй хүслийн жагсаалтаа бидний хүргэж буй энэхүү цувралаар баяжуулаарай.   </div></h2><blockquote><p><a href="https://unread.today/c/book-2023-december" target="_blank">Арванхоёрдугаар сарын шинэ номууд</a></p> <cite><p>Unread</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/00a20b3ad1a2bd4dcdd8fc6058826b06.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW261351295 BCX8" paraid="2091813105" paraeid="{9efd35a8-a218-41c9-bb39-57d605f09fe8}{219}"><b><br></b></p><p class="Paragraph SCXW261351295 BCX8" paraid="2091813105" paraeid="{9efd35a8-a218-41c9-bb39-57d605f09fe8}{219}"><b>Райан Холидэй “Бэрхшээл бол зам” Орчуулагч: О.Онон </b></p><p class="Paragraph SCXW261351295 BCX8" paraid="1756002421" paraeid="{9efd35a8-a218-41c9-bb39-57d605f09fe8}{227}">Дэлхийн агуу хүмүүст онцгой аз, авьяас, эсвэл туршлага байсангүй. Тэд зөвхөн “Замд бэрхшээл болж буй зүйл нь зам болж хувирна” гэх үгийг л дагадаг аж. Олон улсын алдартай маркетингийн мэргэжилтэн, бестселлер номын зохиогч<a href="https://ryanholiday.net/" target="_blank" rel="noreferrer noopener"> Райан Холидэй</a> саад, бэрхшээлийг тэсвэр тэвчээрээр даван туулах эртний Грекийн гүн ухаан стоикизмаас сэдэл авч амжилтад хүрэх аргыг шинэчлэн тайлбарлажээ. </p><p class="Paragraph SCXW261351295 BCX8" paraid="1737170501" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{1}">Эл бүтээлд оёдолчин, сургуулийн жижүүрээс ажил, амьдралын гараагаа эхэлсэн АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Эндрю Жонсон, Жеймс Гарфилд нарын тухай жишээлэх бөгөөд стоикизмийн ачаар илүү сайн замд хүрсэн тухай өгүүлнэ. Энгийндээ бид зөвхөн өөрсдийн удирдаж чадах зүйлдээ л анхаарлаа төвлөрүүлж, бусдыг нь орхиж, тохиох шинэ бэрхшээлийг илүү сайн боломж болгон хувиргаснаар амжилтад хүрэх юм. Шинэ ондоо хичээл сургууль, ажил карьераа ахиулахаар шамдаж буй хэн бүхэнд урам зориг, ухаарал хайрлах бүтээлийг унших жагсаалтдаа багтаагаарай. </p><p class="Paragraph SCXW261351295 BCX8" paraid="1297617668" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{33}"><b>Үнэ: 19,900₮ </b> <br><a href="https://internom.mn/%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0/9789919280789-%D0%B1%D1%8D%D1%80%D1%85%D1%88%D1%8D%D1%8D%D0%BB-%D0%B1%D0%BE%D0%BB-%D0%B7%D0%B0%D0%BC" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW261351295 BCX8" paraid="1297617668" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{33}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/003a5dbccb1fa61517ae978e544e147a.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW148959705 BCX8" paraid="1645981435" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{60}"><br></p><p class="Paragraph SCXW148959705 BCX8" paraid="1645981435" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{60}"><b>Болор судар хэвлэлийн газар “Агуу санаа - Винтэйж Мини цуврал” </b> </p><p class="Paragraph SCXW148959705 BCX8" paraid="1386427314" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{68}">Орчин цагт суут зохиолчдын сод бүтээл, нүсэр романуудыг товчлох, хураангуйлах, халааслан явж, чөлөө заваараа уншихад зохируулах зайлшгүй шаардлага тулгарч буй. Уншигчдын энэ хэрэгцээг Английн Пингвин хэвлэлийн газар гярхай ажиглан Винтэйж мини хэмээх халаасны цуврал гаргажээ. Суут зохиолчдын үзэл санаа, философийг уран бүтээлээс нь шүүрдэн авч, ном болгон хэвлээд уншигчдынхаа халаасанд хийж өгсөн хэрэг. Уг цувралын онцлог нь аль нэг сэдвийг сонгоод, тухайн сэдвээр хамгийн сайн бичдэг, гүн утга санааг илэрхийлдэг нэг л зохиолчийн бүтээлүүдээс шүүрдэн авч эмхэтгэжээ. Жишээлэхэд “Худал” хэмээх сэдэвт Ирландын суут зохиолч Оскар Уайльдын бүтээлүүдээс сорчлон оруулсан бол ‘Аллага’-ын тухайд Сэр Артур Конан Дойлиос илүү бичих хүн үгүй. Болор судар хэвлэлийн газраас тус цувралыг албан ёсны эрхтэйгээр, “Агуу санаа” нэрийн дор цувралаар хүргэж буй. Эхний ээлжид Виржиниа Вүүлф “Халдашгүй эрх”, Луиза Мэй Олкотт “Эгч дүүс”, Жэйн Остин “Гэрлэлт”, Оскар Уайльд “Худал”, Артур Конан Дойль “Аллага” гэсэн таван ном хэвлэлтээс гарчээ. </p><p class="Paragraph SCXW148959705 BCX8" paraid="968813972" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{84}"><b>Тус бүрийн үнэ: 15,000₮ </b><br><a href="https://book.mn/product/show/32391" target="_blank">Онлайн захиалга</a></p><p class="Paragraph SCXW148959705 BCX8" paraid="968813972" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{84}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/190309b8f712a7dc9fc48481fb16c5fa.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW115960835 BCX8" paraid="302301718" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{108}"><br></p><p class="Paragraph SCXW115960835 BCX8" paraid="302301718" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{108}"><b>ДК хэвлэлийн газар “Бичил ертөнцийн гайхамшиг” Орчуулагч: Б.Эрдэнэбаяр </b></p><p class="Paragraph SCXW115960835 BCX8" paraid="302301718" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{108}">Зэрэг нэмэхийн өмнө киноны Долдой “Өт ч бас амьтан” гэдэг нь үнэн аж. Тоо томшгүй амьтад эгэл бидний нүдэнд үзэгдэхгүй ч оршиж, үржиж, хөгжсөөр хүн төрөлхтний өвөрт, дэргэд, бүр дотор нь амьдарсаар буй. Дэлхийн бичил биетүүд хүнээс 1100 хувь хүнд жинтэй бөгөөд хэрэв тэд үгүй болох аваас манай гаргийн экосистем нуран унана. </p><p class="Paragraph SCXW115960835 BCX8" paraid="1492897652" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{128}">Орчин цагийн технологийн ачаар нүдэнд үл үзэгдэх өчүүхэн бичил, нууцлаг ертөнцийг тов тодорхой дүрслэн өгүүлэх “Бичил ертөнц” ном хэн бүхний сонирхолд нийцнэ. Уг бүтээлд бактери, вирусээс эхлээд үсний фоллизул, ургамлын тоосны мөхлөг хүртэлх бичил ертөнц хэрхэн хорвоогийн амьдралын үндэс болдог гэдгийг тайлбарлан өгүүлжээ. Номыг уншиж гүйцэхэд ялаа шумуул, бактери вирус мэтийн бичил биетнүүд ямар олуулаа, түм буман төрөл зүйлийнх болохыг олж мэднэ. </p><p class="Paragraph SCXW115960835 BCX8" paraid="577886778" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{156}"><b>Үнэ: 90,000₮ </b> <br><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/463?fbclid=IwAR0D-J8YrGMSZujCW2fzYFg_fneeAsli2boZA2jd86rSuyaabQfXns1Lo_k" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a></p><p class="Paragraph SCXW115960835 BCX8" paraid="577886778" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{156}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/fa8d87a8db4ceda94eb2500db87d6f6e.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>С.Баатарцогт “Нохойн жиг” </b><br></p><p class="Paragraph SCXW112862619 BCX8" paraid="661637117" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{191}">“Алтан өд” оны шилдэг уран бүтээлийн шагналыг хүртсэн уг ном нэрээсээ авхуулаад л нэг тийм жиг ургасан, содон зөрчил бүхий үйл явдал, дүрүүдийн гадаад, дотоод сэтгэлзүйн зөрчлийг нарийн дэлгэнэ. Зөвхөн тууж бус уламжлалт ахуйн дүрслэл, хөдөө нутгийн онцлог, хүний шунал хийгээд нандин чанар, хүмүүсийн дотоод эмзэглэлийг тод томруун илтгэсэн өгүүллэгүүдийг багтааснаараа онцлогтой аж. Эл бүтээлийн тухайд уншигчид зохиолын дүрүүд дотроо өөр өөрсдийнхөөрөө амьдарч, тус бүртээ бие даасан уран бүтээлчид мэт эрс тод зан төрхтэйгөөр тэмцэлдэж буй мэт гэж дүгнэжээ. </p><p class="Paragraph SCXW112862619 BCX8" paraid="1380299863" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{201}">Жишээ нь “Нохойн жиг” хэмээх өвөрмөц туужид “сөрөг” талын гэх зөрчилтэй эр Харгай, нууцлаг Бэлчир өвгөн, хүлээлтийн эзэн Мядаг, тавилангийнхаа дутууг нэхэх Чирэнгэр нарын тухай өгүүлэхдээ дүр бүхэнтэй зайлшгүй сэжмээр холбогдох чоно, нохдын энэлэнтэй хувь төөрөг, байгалийн жамт хэлээр тайлагнан дэлгэснийг харж болно. </p><p class="Paragraph SCXW112862619 BCX8" paraid="586003681" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{213}"><b>Үнэ: 25,000₮ </b><br><a href="https://internom.mn/%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0/9789919021788-%D0%BD%D0%BE%D1%85%D0%BE%D0%B9%D0%BD-%D0%B6%D0%B8%D0%B3" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW112862619 BCX8" paraid="586003681" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{213}"><br></p> <blockquote><p>Би сайн биш шүү та минь. Миний номын шүүгээнд хүний сайн цугласан юм.</p> <cite><p>Яруу найрагч М.Цэдэндорж</p> </cite></blockquote><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/a53f957c05f1c7a40537f8a2c3098924.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW147382844 BCX8" paraid="1093122460" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{240}"><br></p><p class="Paragraph SCXW147382844 BCX8" paraid="1093122460" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{240}"><b>Жорж Гилдэр “Баялаг ба Ядуурал” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах </b></p><p class="Paragraph SCXW147382844 BCX8" paraid="737893562" paraeid="{5bb313bc-12ed-4c91-8366-71fc58458b1c}{254}">“Капитализмд хүрэх гарын авлага” хэмээн өргөмжлөгдсөн Жорж Ф.Гилдерийн эл бүтээл нь бүх цаг үеийн хамгийн алдартай эдийн засгийн номуудын нэг бөгөөд анхны хэвлэлтээс хойш н<a href="https://www.simonandschuster.com/books/Wealth-and-Poverty/George-Gilder/9781596988095" target="_blank" rel="noreferrer noopener">эг сая гаруй хувь борлогджээ</a>. Зохиолч баялгийг хэрхэн өсгөх, ядуурлыг бууруулах талаар боломжит шийдлүүдийг санал болгож, халамж бол ядуусын дөнгө гэдгийг нотлон бичсэн нь сонирхолтой.<a href="https://www.everand.com/book/380583920/Wealth-and-Poverty-A-New-Edition-for-the-Twenty-First-Century" target="_blank" rel="noreferrer noopener"> XXI зуунд зориулан гаргасан шинэ хэвлэлд</a> зохиолч Америкийн одоогийн эдийн засгийн сорилтуудыг өнгөрсөн түүхтэй, ялангуяа 1970-аад оны сүүлчтэй харьцуулж, Обамагийн засгийн газар болон дахин хуваарилах бодлого яагаад хор уршиг дагуулсан тухай тайлбарлажээ. Сонгуультай жилийг угтсан улсын төсвийн тэлэлтийн тухай сэдэв хуучраагүй энэ цагт уг ном судлаач уншигчдын сонирхолд нийцэх болов уу. </p><p class="Paragraph SCXW147382844 BCX8" paraid="1392367017" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{35}"><b>Үнэ: 55,000₮ </b><br><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/465?fbclid=IwAR1iMUCF9hKUl-La2BE2T6MypUgyJvTu7LUm0al1z9YOqCjjfSIJKcPA8QA" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW147382844 BCX8" paraid="1392367017" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{35}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/86df34f6065d6d075fa5e456a53547f8.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>А.Даваасүрэн Э. Базаррагчаа “Аа-чүү” найтаах тухай зурагт ном </b><br></p><p class="Paragraph SCXW90062978 BCX8" paraid="1504846277" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{64}">Хүүхдээ хэрхэн сайн уншигч болгох вэ? гэж олон эцэг эхчүүд санааширдаг. Учир нь хүүхэд зургаан нас хүрэхэд тархины хөгжлийн 90 хувь нь хөгждөг бөгөөд эрчимтэй энэ үедээ гаднаас ирж буй мэдлэгийг саадгүй хүлээн авдаг байна. Тиймээс ч хөгжилтэй орнуудад зурагт номыг хүүхдийн боловсролд ашигласаар удаж буй. </p><p class="Paragraph SCXW90062978 BCX8" paraid="1977458563" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{84}">Жангар редакцын зүгээс өдөр тутмын энгийн үйлдлээр дамжуулан хүүхдэд эрүүл мэндийн боловсрол олгох “Аа-чүү” бүтээлийг гаргажээ. Хөгжилтэй үг хэллэгтэй тул хүүхэд өөрөө ч үелж уншихад хялбар төдийгүй сонирхолтой дасгал даалгаврууд нь тэдний бүтээлч сэтгэхүйг хөгжүүлэх юм. </p><p class="Paragraph SCXW90062978 BCX8" paraid="2105518008" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{104}"><b>Үнэ: 19,900₮ </b><br><a href="https://internom.mn/%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0/9789919281045-%D0%B0%D0%B0-%D1%87%D2%AF%D2%AF" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW90062978 BCX8" paraid="2105518008" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{104}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/5beaf41ca486e93a5b8240fa073d5ce3.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW92672533 BCX8" paraid="1943494221" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{210}"><b><br></b></p><p class="Paragraph SCXW92672533 BCX8" paraid="1943494221" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{210}"><b>Жэк Вэлч, Сюзи Вэлч “Ялагч” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах </b></p><p class="Paragraph SCXW92672533 BCX8" paraid="1278687837" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{218}"> Америкийн үндэстэн дамнасан компани <a href="https://www.ge.com/" target="_blank" rel="noreferrer noopener">General Electric</a>-д энгийн ажилтнаас гүйцэтгэх захирал болтлоо дэвшиж, компаниа дэлхийн тэргүүлэгчдийн эгнээнд жагсааж чадсан CEO-ийн CEO хэмээн хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэгэн бол Жэк. Энэ ном бол түүний ялалтын түүх. Тэрээр 1981-2001 онд компанийнхаа ТУЗ-ийн дарга, гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байхдаа хувьцааныхаа үнэлгээг асар өндөрт хүргэж байжээ. </p><p class="Paragraph SCXW92672533 BCX8" paraid="902634502" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{237}">Эл бүтээлд өөрийн ажил карьерын үе шатуудад тулгарч байсан хүнд сорилтуудын тухай болон албан тушаал ахих, үр дүнтэй төсөв зохиох, ажил амьдралаа тэнцвэртэй авч явах тухай илэн далангүй өгүүлсэн нь залуу дарга, удирдлагуудад ажил, амьдралын чиглүүлэг болох болов уу. </p><p class="Paragraph SCXW92672533 BCX8" paraid="428678857" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{249}">“Бизнест ялах нь аугаа хэрэг. Учир нь компани, хүмүүс алин ч бай ялахдаа цэцэглэн хөгжиж, өсөн дэвждэг учраас тэр. Газар сайгүй, хүн бүрд илүү сайн ажлын байр, боломж нээгдэнэ. Хүмүүс ирээдүйгээ өөдрөгөөр харна, тэд хүүхдээ коллежид явуулах, эрүүл мэндийн сайн үйлчилгээ авах, зуслангийн байр худалдан авах, өөртөө таатай тэтгэвэр баталгаажуулах нөөцүүдтэй болно. Ялалт гэдэг илүү олон татвар хураамж төлөхөөс гадна асар чухал аргаар нийгэмдээ хувь нэмэр оруулах боломж олгодог”. </p><p class="Paragraph SCXW92672533 BCX8" paraid="440854607" paraeid="{e1e1e320-5287-47f2-900c-3faf266124be}{6}"><b>Үнэ: 31,250₮ </b><br><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/472" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW92672533 BCX8" paraid="440854607" paraeid="{e1e1e320-5287-47f2-900c-3faf266124be}{6}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/d23d0e0ecf298b7874ba70b7e37845a0.jpg"></p><p></p><p><b><br></b></p><p><b>Г. Билгүүн “Гэрийн амт” </b><br></p><p class="Paragraph SCXW266248158 BCX8" paraid="1357291307" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{130}">Гэрийн хоол гэдэг хүн бүрийн өдөр тутмын шаардлагатай шим тэжээлээ авдаг эрүүл амьдралын үндэс, эрч хүчний эх булаг билээ. Орчин үед бидний хэрэглэж буй хүнсний бүтээгдэхүүний нэр төрөл, сонголт үлэмж арвижсанаар монголчуудын гэрийн хоол өнгө үзэмж, төрөл, шим тэжээлийн хувьд баяжиж, хувьсан өөрчлөгдсөөр. Уг номоос зохиогчийн туршиж, зохиосон 100 гаруй хоолны жор, шим тэжээлтэй олон төрлийн хүнс, ногоо, жимсгэнүүдийг хоолондоо хэрэглэх тухай болон гал тогоонд хэрэгтэй орц найрлагуудын тухай өгүүлнэ. Орой юу идэх вэ гэдэг асуултад амтлаг хоол, шинэ жорны хариулт эрж буй хэн бүхэнд энэ ном тусална. </p><p class="Paragraph SCXW266248158 BCX8" paraid="2048337750" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{136}"><b>Үнэ: 109,800₮ </b><br><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/468?fbclid=IwAR0uDCvsZ1F5M4GZwhqhjRxQGtnTR4jxsiwSRWhiRWhsC2K7VGXJyvEFHuI" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга </a></p><p class="Paragraph SCXW266248158 BCX8" paraid="2048337750" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{136}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/829aec10480b7935d115e8d20155dc72.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW10272815 BCX8" paraid="1530991249" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{155}"><br></p><p class="Paragraph SCXW10272815 BCX8" paraid="1530991249" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{155}"><b>М.Наран зураач Х.Анужин “Хамтдаа тоглоё” </b></p><p class="Paragraph SCXW10272815 BCX8" paraid="1664311983" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{163}">Томчууд бид хүүхэдтэйгээ яаж тоглох вэ? гэж асуудаг. Энэ нь тун энгийн бөгөөд хүүхдүүд хөгжилдөн тоглох аргаа өөрсдөө сэдэж олдог. Бяцхан хүүхдүүд өөрийн төсөөлж байгаа орчиндоо хамгийн бүтээлчээр байж, асуудлыг шийдвэрлэж, ямагт шинэ зүйлст суралцаж байдаг онцлогтой. Энгийндээ аав, ээж, эгч ахтайгаа хамт тоглох үед тэдний ухаан тэлж, хэл яриа, бие бялдар нь хөгжиж байдаг. Хүүхэд амьдрал дээр тоглож байгаагаа хэрхэн төсөөлдөг тухай бодит хүмүүс, хүүхдүүдийн түүхийг өгүүлэх энэхүү бүтээлч номыг 0+ дээш насны хүүхэдтэйгээ хамт уншиж, хамт тоглох сэдэл санаа авч, өөрсдийн нандин дурсамжийг бүтээгээрэй. </p><p class="Paragraph SCXW10272815 BCX8" paraid="353186416" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{179}"><b>Үнэ: 14,800 </b> <br><a href="https://book.mn/product/show/32301" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW10272815 BCX8" paraid="353186416" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{179}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/84c2724405f8597a30feade89fef9e43.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW219127664 BCX8" paraid="1537494467" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{206}"><b><br></b></p><p class="Paragraph SCXW219127664 BCX8" paraid="1537494467" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{206}"><b>Виллиам Ж.Пэтэрс, Майкл Кинсэлла “Диваажингийн үүдэнд: Амьдралын дараах ертөнц рүү хийсэн хамтын аялал” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах </b></p><p class="Paragraph SCXW219127664 BCX8" paraid="482386237" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{214}">Нойрсогсод бидэнд хорвоо ертөнц мөнх бус гэдгийг нотолж буй мэт санагддаг. Зохиогч Виллиам Ж.Пэтэрс 2000 оноос Хоспис буюу хөнгөвчлөх тусламж үйлчилгээнд ажиллахдаа олон өвчтөнийг насан эцэслэх нь гэдгийг совингоороо мэдэрчээ. Тийнхүү хүн хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлэхийг 20 жил хажуугаас нь харахдаа үхлийн ёр чухам хаанаас төрдгийг сонирхож, өөртэй нь ижил ёр мэдэрсэн хүмүүсийн яриа хуучийг цуглуулдаг болж. Өдгөө тэрээр харуусал гашуудлын сэтгэл засалчаар ажилладаг бөгөөд янз бүрийн соёлтой хүмүүс нас барахад талийгчтай хамт үхлийг мэдэрсэн хүнд сэтгэл засал хийхдээ цуглуулсан туршлагаараа энэхүү бүтээлийг бичжээ. Сэтгэл хөдлөм, бодит түүхүүдийг өгүүлж, ухамсрын хувьд хүн бид чухам хэн бэ? гэдгийг эргэцүүлэх эл ном амьдралын төгсгөлийн тухай, тэдгээрийн дэс дарааллыг судалж, мэдсэнээр үхлийн цаадах чанадад биднийг өөр нэгэн амьдрал хүлээж буйг гэрчилнэ. </p><p class="Paragraph SCXW219127664 BCX8" paraid="1084789083" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{226}"><b>Үнэ: 30,000₮ </b><br><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/461?fbclid=IwAR2H5tRsnzRadEaYzvVbYOiRhY5bnZVvgFt3vadEEe2NwCjw8Lpt2Kt-mo0" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга </a> </p><p class="Paragraph SCXW219127664 BCX8" paraid="1084789083" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{226}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/54b7a499cfcf333865b4e591dd521160.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW78135721 BCX8" paraid="7656609" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{253}"><b><br></b></p><p class="Paragraph SCXW78135721 BCX8" paraid="7656609" paraeid="{cb85a9f9-a203-44fd-910c-80d1172ae921}{253}"><b>Ё.Отгонбаяр “Сандагдоржийн Хатанбаатар Магсаржав” </b> </p><p class="Paragraph SCXW78135721 BCX8" paraid="662480426" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{6}">Уншигч миний л хувьд Өглөө киноны хэсэгт гардаг Ардын намынхан Зөвлөлт Оросоос тусламж гуйх бичигт Богд хаан тамгаа дарахдаа: “Сэлэм эргүүлэхээс өөр юм мэдэхгүй энэ хөөрхий амьтан хэний зараалаар ингэж яваа юм бол доо?” хэмээн бодож буйгаар Хатанбаатар Магсаржавыг төсөөлж ирсэн. Угтаа тэрээр цэргийн нэрт жанжин төдийгүй түүхэнд “Монголын автономи хийгээд амгалан байдлын нам” хэмээн тэмдэглэгдсэн ноёд, лам нарын эх оронч бүлэглэлийг толгойлж, хожим Ардын намын доторх ноёдын бүлэглэлийг ахалсан төр, нийгмийн томоохон зүтгэлтэн байсан аж. </p><p class="Paragraph SCXW78135721 BCX8" paraid="749352764" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{18}">Нэпко хэвлэлийн газар, Хүмүүн хорвоо нийгэмлэгээс нэрт хүмүүний мэндэлсний 145 жилийн ойд зориулан “Түүхэн эрхмүүдийн цадиг” цувралдаа шинэ дугаар нэмжээ. Олноо өргөгдсөн Монгол улс, Ардын хувьсгалыг ялалтад хүргэхэд онц гавьяатай оролцож, Монгол улсын тусгаар тогтнолын төлөө оросын цагаан, хятадын гамин цэрэгтэй байлдан ирсэн Сандагдоржийн Магсаржавын баатарлаг түүхийг уншаарай. </p><p class="Paragraph SCXW78135721 BCX8" paraid="1602354100" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{36}"><b>Үнэ: 25,000₮ </b><br><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/464?fbclid=IwAR0D8trSBqW0Z8y5b1YVz72AL2zVnoxv5MalaixN_SRyqbeVDok-t12G6lY" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW78135721 BCX8" paraid="1602354100" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{36}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/07683cbfe3db48f199ca6f3b0cde4135.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW29337911 BCX8" paraid="1429089779" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{63}"><b><br></b></p><p class="Paragraph SCXW29337911 BCX8" paraid="1429089779" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{63}"><b>Ким Вонгил “Бэршээлд бүү шантраарай” Орчуулагч: Б.Олзжаргал </b></p><p class="Paragraph SCXW29337911 BCX8" paraid="2059557128" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{71}">Зутруухан амьдралтай ядуу гуталчин хүү хэрхэн БНСУ-ын хүний хөлд хамгийн эвтэйхэн гутал хэмээн алдаршсан Вайнер брэндийг байгуулсан тухай өгүүлэх намтар бүтээл. Дунд сургуулийн боловсролтой түүний хувьд нийгэмдээ хэрэгтэй хүн болж бэлтгэгдэхийг жинхэнэ боловсрол гэж үздэг. Ганц олдох амьдралдаа хичээнгүй ажиллаж, хураан цуглуулсан эд хөрөнгөө утга учиртай зүйлд зарцуулан амьдрах тухай түүний түүхээс нэгийг ухаарч, хоёрыг тунгаах биз ээ. </p><p class="Paragraph SCXW29337911 BCX8" paraid="1634534973" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{83}"><b>Үнэ: 25,400₮ <br></b><a href="https://internom.mn/%D0%B1%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B0/9789919522636-%D0%B1%D1%8D%D1%80%D1%85%D1%88%D1%8D%D1%8D%D0%BB%D0%B4-%D0%B1%D2%AF%D2%AF-%D1%88%D0%B0%D0%BD%D1%82%D1%80%D0%B0%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%B9" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW29337911 BCX8" paraid="1634534973" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{83}"><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/3d642b1c-cb78-4ea8-9fbe-ef518fc6d379/4300d16d44ec68eee79f1dbf3aa98a8f.jpg"></p><p></p><p class="Paragraph SCXW16709672 BCX8" paraid="614854511" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{163}"><br></p><p class="Paragraph SCXW16709672 BCX8" paraid="614854511" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{163}"><b>Линь Гань “Эртний монгол овогтны түүх” Орчуулагч: Х.Зандраабайдий </b></p><p class="Paragraph SCXW16709672 BCX8" paraid="434819316" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{171}">Хятадын эрдэмтэн Линь Ганийн бүтээлийг Өвөр Монголоос уйгуржин бичгээр хөрвүүлэн хэвлүүлснийг Нэпко хэвлэлийн газар халх аялгуунаа буулган уншигчдадаа хүргэж буй. МЭӨ III зуунд хүчирхэгжин мандаж байсан Дунхуг умардын эртний цөөн тоот үндэстэн хэмээн үздэг. Энэхүү бүтээл нь Дунхугийн түүхийг сурвалж бичиг, археологийн материал зэргийг үндэслэн зан заншил, хэв суртахууныг нарийн шинжилж Дунху, Ухуань, Сяньбигаас гадна Роу Рань, Хумихи, Шивэйг судалж Шивэй бол одоогийн монгол үндэстний өвөг дээдэс хэмээн нотолсон байна. </p><p class="Paragraph SCXW16709672 BCX8" paraid="102058021" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{183}"><b>Үнэ: 30,000₮ </b><br><a href="https://www.nepko.mn/publishing/detail/466?fbclid=IwAR1LGj9bS1hrIDPlRO-bPJ6ujrqaGqs7SP0Ctneg-1v9hN78a64Gs4_tuXY" target="_blank" rel="noreferrer noopener">Онлайн захиалга</a> </p><p class="Paragraph SCXW16709672 BCX8" paraid="102058021" paraeid="{c1679ad6-49df-4eb0-a810-fb3573884842}{183}"><br></p> </div>
Шинэ он гарсаар 34 хоног улирчээ. Цаг хугацаа ч нүд ирмэх зуур юм аа хэмээн санаашрахаас урьдаар өөрчлөн шинэчлэх, өсөж хөгжих, үйлдэхийн сайханд шамдах өөр 11 сар байгааг санаарай. Сайн ном гэдэг үнэтэй байх бус мөнхөд хоцрогдохгүй хэрэглээ байдаг гэдэг. Энэ сард юу унших вэ? гэдгээ төлөвлөж буй номын хорхойтнууддаа зориулж нэгдүгээр сарын шинэ номуудыг танилцуулж байна. Сонгодог бүтээлийн орчуулгыг унших аз зөвхөн сонгодог орчуулагчтай ард түмэнд л олдоно хэмээн бичиг соёлын мэргэд айлдсан байдаг тул бид нийтлэлдээ бүтээл бүрийн орчуулагч нарыг тодотгож буй юм. Уншигч та 2024 ондоо уншихаар төлөвлөж буй хүслийн жагсаалтаа бидний хүргэж буй энэхүү цувралаар баяжуулаарай. Арванхоёрдугаар сарын шинэ номууд Unread Райан Холидэй “Бэрхшээл бол зам” Орчуулагч: О.Онон Дэлхийн агуу хүмүүст онцгой аз, авьяас, эсвэл туршлага байсангүй. Тэд зөвхөн “Замд бэрхшээл болж буй зүйл нь зам болж хувирна” гэх үгийг л дагадаг аж. Олон улсын алдартай маркетингийн мэргэжилтэн, бестселлер номын зохиогч Райан Холидэй саад, бэрхшээлийг тэсвэр тэвчээрээр даван туулах эртний Грекийн гүн ухаан стоикизмаас сэдэл авч амжилтад хүрэх аргыг шинэчлэн тайлбарлажээ. Эл бүтээлд оёдолчин, сургуулийн жижүүрээс ажил, амьдралын гараагаа эхэлсэн АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Эндрю Жонсон, Жеймс Гарфилд нарын тухай жишээлэх бөгөөд стоикизмийн ачаар илүү сайн замд хүрсэн тухай өгүүлнэ. Энгийндээ бид зөвхөн өөрсдийн удирдаж чадах зүйлдээ л анхаарлаа төвлөрүүлж, бусдыг нь орхиж, тохиох шинэ бэрхшээлийг илүү сайн боломж болгон хувиргаснаар амжилтад хүрэх юм. Шинэ ондоо хичээл сургууль, ажил карьераа ахиулахаар шамдаж буй хэн бүхэнд урам зориг, ухаарал хайрлах бүтээлийг унших жагсаалтдаа багтаагаарай. Үнэ: 19,900₮ Онлайн захиалга Болор судар хэвлэлийн газар “Агуу санаа - Винтэйж Мини цуврал” Орчин цагт суут зохиолчдын сод бүтээл, нүсэр романуудыг товчлох, хураангуйлах, халааслан явж, чөлөө заваараа уншихад зохируулах зайлшгүй шаардлага тулгарч буй. Уншигчдын энэ хэрэгцээг Английн Пингвин хэвлэлийн газар гярхай ажиглан Винтэйж мини хэмээх халаасны цуврал гаргажээ. Суут зохиолчдын үзэл санаа, философийг уран бүтээлээс нь шүүрдэн авч, ном болгон хэвлээд уншигчдынхаа халаасанд хийж өгсөн хэрэг. Уг цувралын онцлог нь аль нэг сэдвийг сонгоод, тухайн сэдвээр хамгийн сайн бичдэг, гүн утга санааг илэрхийлдэг нэг л зохиолчийн бүтээлүүдээс шүүрдэн авч эмхэтгэжээ. Жишээлэхэд “Худал” хэмээх сэдэвт Ирландын суут зохиолч Оскар Уайльдын бүтээлүүдээс сорчлон оруулсан бол ‘Аллага’-ын тухайд Сэр Артур Конан Дойлиос илүү бичих хүн үгүй. Болор судар хэвлэлийн газраас тус цувралыг албан ёсны эрхтэйгээр, “Агуу санаа” нэрийн дор цувралаар хүргэж буй. Эхний ээлжид Виржиниа Вүүлф “Халдашгүй эрх”, Луиза Мэй Олкотт “Эгч дүүс”, Жэйн Остин “Гэрлэлт”, Оскар Уайльд “Худал”, Артур Конан Дойль “Аллага” гэсэн таван ном хэвлэлтээс гарчээ. Тус бүрийн үнэ: 15,000₮ Онлайн захиалга ДК хэвлэлийн газар “Бичил ертөнцийн гайхамшиг” Орчуулагч: Б.Эрдэнэбаяр Зэрэг нэмэхийн өмнө киноны Долдой “Өт ч бас амьтан” гэдэг нь үнэн аж. Тоо томшгүй амьтад эгэл бидний нүдэнд үзэгдэхгүй ч оршиж, үржиж, хөгжсөөр хүн төрөлхтний өвөрт, дэргэд, бүр дотор нь амьдарсаар буй. Дэлхийн бичил биетүүд хүнээс 1100 хувь хүнд жинтэй бөгөөд хэрэв тэд үгүй болох аваас манай гаргийн экосистем нуран унана. Орчин цагийн технологийн ачаар нүдэнд үл үзэгдэх өчүүхэн бичил, нууцлаг ертөнцийг тов тодорхой дүрслэн өгүүлэх “Бичил ертөнц” ном хэн бүхний сонирхолд нийцнэ. Уг бүтээлд бактери, вирусээс эхлээд үсний фоллизул, ургамлын тоосны мөхлөг хүртэлх бичил ертөнц хэрхэн хорвоогийн амьдралын үндэс болдог гэдгийг тайлбарлан өгүүлжээ. Номыг уншиж гүйцэхэд ялаа шумуул, бактери вирус мэтийн бичил биетнүүд ямар олуулаа, түм буман төрөл зүйлийнх болохыг олж мэднэ. Үнэ: 90,000₮ Онлайн захиалга С.Баатарцогт “Нохойн жиг” “Алтан өд” оны шилдэг уран бүтээлийн шагналыг хүртсэн уг ном нэрээсээ авхуулаад л нэг тийм жиг ургасан, содон зөрчил бүхий үйл явдал, дүрүүдийн гадаад, дотоод сэтгэлзүйн зөрчлийг нарийн дэлгэнэ. Зөвхөн тууж бус уламжлалт ахуйн дүрслэл, хөдөө нутгийн онцлог, хүний шунал хийгээд нандин чанар, хүмүүсийн дотоод эмзэглэлийг тод томруун илтгэсэн өгүүллэгүүдийг багтааснаараа онцлогтой аж. Эл бүтээлийн тухайд уншигчид зохиолын дүрүүд дотроо өөр өөрсдийнхөөрөө амьдарч, тус бүртээ бие даасан уран бүтээлчид мэт эрс тод зан төрхтэйгөөр тэмцэлдэж буй мэт гэж дүгнэжээ. Жишээ нь “Нохойн жиг” хэмээх өвөрмөц туужид “сөрөг” талын гэх зөрчилтэй эр Харгай, нууцлаг Бэлчир өвгөн, хүлээлтийн эзэн Мядаг, тавилангийнхаа дутууг нэхэх Чирэнгэр нарын тухай өгүүлэхдээ дүр бүхэнтэй зайлшгүй сэжмээр холбогдох чоно, нохдын энэлэнтэй хувь төөрөг, байгалийн жамт хэлээр тайлагнан дэлгэснийг харж болно. Үнэ: 25,000₮ Онлайн захиалга Би сайн биш шүү та минь. Миний номын шүүгээнд хүний сайн цугласан юм. Яруу найрагч М.Цэдэндорж Жорж Гилдэр “Баялаг ба Ядуурал” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах “Капитализмд хүрэх гарын авлага” хэмээн өргөмжлөгдсөн Жорж Ф.Гилдерийн эл бүтээл нь бүх цаг үеийн хамгийн алдартай эдийн засгийн номуудын нэг бөгөөд анхны хэвлэлтээс хойш н эг сая гаруй хувь борлогджээ . Зохиолч баялгийг хэрхэн өсгөх, ядуурлыг бууруулах талаар боломжит шийдлүүдийг санал болгож, халамж бол ядуусын дөнгө гэдгийг нотлон бичсэн нь сонирхолтой. XXI зуунд зориулан гаргасан шинэ хэвлэлд зохиолч Америкийн одоогийн эдийн засгийн сорилтуудыг өнгөрсөн түүхтэй, ялангуяа 1970-аад оны сүүлчтэй харьцуулж, Обамагийн засгийн газар болон дахин хуваарилах бодлого яагаад хор уршиг дагуулсан тухай тайлбарлажээ. Сонгуультай жилийг угтсан улсын төсвийн тэлэлтийн тухай сэдэв хуучраагүй энэ цагт уг ном судлаач уншигчдын сонирхолд нийцэх болов уу. Үнэ: 55,000₮ Онлайн захиалга А.Даваасүрэн Э. Базаррагчаа “Аа-чүү” найтаах тухай зурагт ном Хүүхдээ хэрхэн сайн уншигч болгох вэ? гэж олон эцэг эхчүүд санааширдаг. Учир нь хүүхэд зургаан нас хүрэхэд тархины хөгжлийн 90 хувь нь хөгждөг бөгөөд эрчимтэй энэ үедээ гаднаас ирж буй мэдлэгийг саадгүй хүлээн авдаг байна. Тиймээс ч хөгжилтэй орнуудад зурагт номыг хүүхдийн боловсролд ашигласаар удаж буй. Жангар редакцын зүгээс өдөр тутмын энгийн үйлдлээр дамжуулан хүүхдэд эрүүл мэндийн боловсрол олгох “Аа-чүү” бүтээлийг гаргажээ. Хөгжилтэй үг хэллэгтэй тул хүүхэд өөрөө ч үелж уншихад хялбар төдийгүй сонирхолтой дасгал даалгаврууд нь тэдний бүтээлч сэтгэхүйг хөгжүүлэх юм. Үнэ: 19,900₮ Онлайн захиалга Жэк Вэлч, Сюзи Вэлч “Ялагч” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах Америкийн үндэстэн дамнасан компани General Electric -д энгийн ажилтнаас гүйцэтгэх захирал болтлоо дэвшиж, компаниа дэлхийн тэргүүлэгчдийн эгнээнд жагсааж чадсан CEO-ийн CEO хэмээн хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэгэн бол Жэк. Энэ ном бол түүний ялалтын түүх. Тэрээр 1981-2001 онд компанийнхаа ТУЗ-ийн дарга, гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байхдаа хувьцааныхаа үнэлгээг асар өндөрт хүргэж байжээ. Эл бүтээлд өөрийн ажил карьерын үе шатуудад тулгарч байсан хүнд сорилтуудын тухай болон албан тушаал ахих, үр дүнтэй төсөв зохиох, ажил амьдралаа тэнцвэртэй авч явах тухай илэн далангүй өгүүлсэн нь залуу дарга, удирдлагуудад ажил, амьдралын чиглүүлэг болох болов уу. “Бизнест ялах нь аугаа хэрэг. Учир нь компани, хүмүүс алин ч бай ялахдаа цэцэглэн хөгжиж, өсөн дэвждэг учраас тэр. Газар сайгүй, хүн бүрд илүү сайн ажлын байр, боломж нээгдэнэ. Хүмүүс ирээдүйгээ өөдрөгөөр харна, тэд хүүхдээ коллежид явуулах, эрүүл мэндийн сайн үйлчилгээ авах, зуслангийн байр худалдан авах, өөртөө таатай тэтгэвэр баталгаажуулах нөөцүүдтэй болно. Ялалт гэдэг илүү олон татвар хураамж төлөхөөс гадна асар чухал аргаар нийгэмдээ хувь нэмэр оруулах боломж олгодог”. Үнэ: 31,250₮ Онлайн захиалга Г. Билгүүн “Гэрийн амт” Гэрийн хоол гэдэг хүн бүрийн өдөр тутмын шаардлагатай шим тэжээлээ авдаг эрүүл амьдралын үндэс, эрч хүчний эх булаг билээ. Орчин үед бидний хэрэглэж буй хүнсний бүтээгдэхүүний нэр төрөл, сонголт үлэмж арвижсанаар монголчуудын гэрийн хоол өнгө үзэмж, төрөл, шим тэжээлийн хувьд баяжиж, хувьсан өөрчлөгдсөөр. Уг номоос зохиогчийн туршиж, зохиосон 100 гаруй хоолны жор, шим тэжээлтэй олон төрлийн хүнс, ногоо, жимсгэнүүдийг хоолондоо хэрэглэх тухай болон гал тогоонд хэрэгтэй орц найрлагуудын тухай өгүүлнэ. Орой юу идэх вэ гэдэг асуултад амтлаг хоол, шинэ жорны хариулт эрж буй хэн бүхэнд энэ ном тусална. Үнэ: 109,800₮ Онлайн захиалга М.Наран зураач Х.Анужин “Хамтдаа тоглоё” Томчууд бид хүүхэдтэйгээ яаж тоглох вэ? гэж асуудаг. Энэ нь тун энгийн бөгөөд хүүхдүүд хөгжилдөн тоглох аргаа өөрсдөө сэдэж олдог. Бяцхан хүүхдүүд өөрийн төсөөлж байгаа орчиндоо хамгийн бүтээлчээр байж, асуудлыг шийдвэрлэж, ямагт шинэ зүйлст суралцаж байдаг онцлогтой. Энгийндээ аав, ээж, эгч ахтайгаа хамт тоглох үед тэдний ухаан тэлж, хэл яриа, бие бялдар нь хөгжиж байдаг. Хүүхэд амьдрал дээр тоглож байгаагаа хэрхэн төсөөлдөг тухай бодит хүмүүс, хүүхдүүдийн түүхийг өгүүлэх энэхүү бүтээлч номыг 0+ дээш насны хүүхэдтэйгээ хамт уншиж, хамт тоглох сэдэл санаа авч, өөрсдийн нандин дурсамжийг бүтээгээрэй. Үнэ: 14,800 Онлайн захиалга Виллиам Ж.Пэтэрс, Майкл Кинсэлла “Диваажингийн үүдэнд: Амьдралын дараах ертөнц рүү хийсэн хамтын аялал” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах Нойрсогсод бидэнд хорвоо ертөнц мөнх бус гэдгийг нотолж буй мэт санагддаг. Зохиогч Виллиам Ж.Пэтэрс 2000 оноос Хоспис буюу хөнгөвчлөх тусламж үйлчилгээнд ажиллахдаа олон өвчтөнийг насан эцэслэх нь гэдгийг совингоороо мэдэрчээ. Тийнхүү хүн хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлэхийг 20 жил хажуугаас нь харахдаа үхлийн ёр чухам хаанаас төрдгийг сонирхож, өөртэй нь ижил ёр мэдэрсэн хүмүүсийн яриа хуучийг цуглуулдаг болж. Өдгөө тэрээр харуусал гашуудлын сэтгэл засалчаар ажилладаг бөгөөд янз бүрийн соёлтой хүмүүс нас барахад талийгчтай хамт үхлийг мэдэрсэн хүнд сэтгэл засал хийхдээ цуглуулсан туршлагаараа энэхүү бүтээлийг бичжээ. Сэтгэл хөдлөм, бодит түүхүүдийг өгүүлж, ухамсрын хувьд хүн бид чухам хэн бэ? гэдгийг эргэцүүлэх эл ном амьдралын төгсгөлийн тухай, тэдгээрийн дэс дарааллыг судалж, мэдсэнээр үхлийн цаадах чанадад биднийг өөр нэгэн амьдрал хүлээж буйг гэрчилнэ. Үнэ: 30,000₮ Онлайн захиалга Ё.Отгонбаяр “Сандагдоржийн Хатанбаатар Магсаржав” Уншигч миний л хувьд Өглөө киноны хэсэгт гардаг Ардын намынхан Зөвлөлт Оросоос тусламж гуйх бичигт Богд хаан тамгаа дарахдаа: “Сэлэм эргүүлэхээс өөр юм мэдэхгүй энэ хөөрхий амьтан хэний зараалаар ингэж яваа юм бол доо?” хэмээн бодож буйгаар Хатанбаатар Магсаржавыг төсөөлж ирсэн. Угтаа тэрээр цэргийн нэрт жанжин төдийгүй түүхэнд “Монголын автономи хийгээд амгалан байдлын нам” хэмээн тэмдэглэгдсэн ноёд, лам нарын эх оронч бүлэглэлийг толгойлж, хожим Ардын намын доторх ноёдын бүлэглэлийг ахалсан төр, нийгмийн томоохон зүтгэлтэн байсан аж. Нэпко хэвлэлийн газар, Хүмүүн хорвоо нийгэмлэгээс нэрт хүмүүний мэндэлсний 145 жилийн ойд зориулан “Түүхэн эрхмүүдийн цадиг” цувралдаа шинэ дугаар нэмжээ. Олноо өргөгдсөн Монгол улс, Ардын хувьсгалыг ялалтад хүргэхэд онц гавьяатай оролцож, Монгол улсын тусгаар тогтнолын төлөө оросын цагаан, хятадын гамин цэрэгтэй байлдан ирсэн Сандагдоржийн Магсаржавын баатарлаг түүхийг уншаарай. Үнэ: 25,000₮ Онлайн захиалга Ким Вонгил “Бэршээлд бүү шантраарай” Орчуулагч: Б.Олзжаргал Зутруухан амьдралтай ядуу гуталчин хүү хэрхэн БНСУ-ын хүний хөлд хамгийн эвтэйхэн гутал хэмээн алдаршсан Вайнер брэндийг байгуулсан тухай өгүүлэх намтар бүтээл. Дунд сургуулийн боловсролтой түүний хувьд нийгэмдээ хэрэгтэй хүн болж бэлтгэгдэхийг жинхэнэ боловсрол гэж үздэг. Ганц олдох амьдралдаа хичээнгүй ажиллаж, хураан цуглуулсан эд хөрөнгөө утга учиртай зүйлд зарцуулан амьдрах тухай түүний түүхээс нэгийг ухаарч, хоёрыг тунгаах биз ээ. Үнэ: 25,400₮ Онлайн захиалга Линь Гань “Эртний монгол овогтны түүх” Орчуулагч: Х.Зандраабайдий Хятадын эрдэмтэн Линь Ганийн бүтээлийг Өвөр Монголоос уйгуржин бичгээр хөрвүүлэн хэвлүүлснийг Нэпко хэвлэлийн газар халх аялгуунаа буулган уншигчдадаа хүргэж буй. МЭӨ III зуунд хүчирхэгжин мандаж байсан Дунхуг умардын эртний цөөн тоот үндэстэн хэмээн үздэг. Энэхүү бүтээл нь Дунхугийн түүхийг сурвалж бичиг, археологийн материал зэргийг үндэслэн зан заншил, хэв суртахууныг нарийн шинжилж Дунху, Ухуань, Сяньбигаас гадна Роу Рань, Хумихи, Шивэйг судалж Шивэй бол одоогийн монгол үндэстний өвөг дээдэс хэмээн нотолсон байна. Үнэ: 30,000₮ Онлайн захиалга
Шинэ он гарсаар 34 хоног улирчээ. Цаг хугацаа ч нүд ирмэх зуур юм аа хэмээн санаашрахаас урьдаар өөрчлөн шинэчлэх, өсөж хөгжих, үйлдэхийн сайханд шамдах өөр 11 сар байгааг санаарай. Сайн ном гэдэг үнэтэй байх бус мөнхөд хоцрогдохгүй хэрэглээ байдаг гэдэг. Энэ сард юу унших вэ? гэдгээ төлөвлөж буй номын хорхойтнууддаа зориулж нэгдүгээр сарын шинэ номуудыг танилцуулж байна. Сонгодог бүтээлийн орчуулгыг унших аз зөвхөн сонгодог орчуулагчтай ард түмэнд л олдоно хэмээн бичиг соёлын мэргэд айлдсан байдаг тул бид нийтлэлдээ бүтээл бүрийн орчуулагч нарыг тодотгож буй юм. Уншигч та 2024 ондоо уншихаар төлөвлөж буй хүслийн жагсаалтаа бидний хүргэж буй энэхүү цувралаар баяжуулаарай. > Арванхоёрдугаар сарын шинэ номууд > > Unread **Райан Холидэй “Бэрхшээл бол зам” Орчуулагч: О.Онон** Дэлхийн агуу хүмүүст онцгой аз, авьяас, эсвэл туршлага байсангүй. Тэд зөвхөн “Замд бэрхшээл болж буй зүйл нь зам болж хувирна” гэх үгийг л дагадаг аж. Олон улсын алдартай маркетингийн мэргэжилтэн, бестселлер номын зохиогч Райан Холидэй саад, бэрхшээлийг тэсвэр тэвчээрээр даван туулах эртний Грекийн гүн ухаан стоикизмаас сэдэл авч амжилтад хүрэх аргыг шинэчлэн тайлбарлажээ. Эл бүтээлд оёдолчин, сургуулийн жижүүрээс ажил, амьдралын гараагаа эхэлсэн АНУ-ын Ерөнхийлөгч асан Эндрю Жонсон, Жеймс Гарфилд нарын тухай жишээлэх бөгөөд стоикизмийн ачаар илүү сайн замд хүрсэн тухай өгүүлнэ. Энгийндээ бид зөвхөн өөрсдийн удирдаж чадах зүйлдээ л анхаарлаа төвлөрүүлж, бусдыг нь орхиж, тохиох шинэ бэрхшээлийг илүү сайн боломж болгон хувиргаснаар амжилтад хүрэх юм. Шинэ ондоо хичээл сургууль, ажил карьераа ахиулахаар шамдаж буй хэн бүхэнд урам зориг, ухаарал хайрлах бүтээлийг унших жагсаалтдаа багтаагаарай. **Үнэ: 19,900₮** Онлайн захиалга **Болор судар хэвлэлийн газар “Агуу санаа - Винтэйж Мини цуврал”** Орчин цагт суут зохиолчдын сод бүтээл, нүсэр романуудыг товчлох, хураангуйлах, халааслан явж, чөлөө заваараа уншихад зохируулах зайлшгүй шаардлага тулгарч буй. Уншигчдын энэ хэрэгцээг Английн Пингвин хэвлэлийн газар гярхай ажиглан Винтэйж мини хэмээх халаасны цуврал гаргажээ. Суут зохиолчдын үзэл санаа, философийг уран бүтээлээс нь шүүрдэн авч, ном болгон хэвлээд уншигчдынхаа халаасанд хийж өгсөн хэрэг. Уг цувралын онцлог нь аль нэг сэдвийг сонгоод, тухайн сэдвээр хамгийн сайн бичдэг, гүн утга санааг илэрхийлдэг нэг л зохиолчийн бүтээлүүдээс шүүрдэн авч эмхэтгэжээ. Жишээлэхэд “Худал” хэмээх сэдэвт Ирландын суут зохиолч Оскар Уайльдын бүтээлүүдээс сорчлон оруулсан бол ‘Аллага’-ын тухайд Сэр Артур Конан Дойлиос илүү бичих хүн үгүй. Болор судар хэвлэлийн газраас тус цувралыг албан ёсны эрхтэйгээр, “Агуу санаа” нэрийн дор цувралаар хүргэж буй. Эхний ээлжид Виржиниа Вүүлф “Халдашгүй эрх”, Луиза Мэй Олкотт “Эгч дүүс”, Жэйн Остин “Гэрлэлт”, Оскар Уайльд “Худал”, Артур Конан Дойль “Аллага” гэсэн таван ном хэвлэлтээс гарчээ. **Тус бүрийн үнэ: 15,000₮** Онлайн захиалга **ДК хэвлэлийн газар “Бичил ертөнцийн гайхамшиг” Орчуулагч: Б.Эрдэнэбаяр** Зэрэг нэмэхийн өмнө киноны Долдой “Өт ч бас амьтан” гэдэг нь үнэн аж. Тоо томшгүй амьтад эгэл бидний нүдэнд үзэгдэхгүй ч оршиж, үржиж, хөгжсөөр хүн төрөлхтний өвөрт, дэргэд, бүр дотор нь амьдарсаар буй. Дэлхийн бичил биетүүд хүнээс 1100 хувь хүнд жинтэй бөгөөд хэрэв тэд үгүй болох аваас манай гаргийн экосистем нуран унана. Орчин цагийн технологийн ачаар нүдэнд үл үзэгдэх өчүүхэн бичил, нууцлаг ертөнцийг тов тодорхой дүрслэн өгүүлэх “Бичил ертөнц” ном хэн бүхний сонирхолд нийцнэ. Уг бүтээлд бактери, вирусээс эхлээд үсний фоллизул, ургамлын тоосны мөхлөг хүртэлх бичил ертөнц хэрхэн хорвоогийн амьдралын үндэс болдог гэдгийг тайлбарлан өгүүлжээ. Номыг уншиж гүйцэхэд ялаа шумуул, бактери вирус мэтийн бичил биетнүүд ямар олуулаа, түм буман төрөл зүйлийнх болохыг олж мэднэ. **Үнэ: 90,000₮** Онлайн захиалга **С.Баатарцогт “Нохойн жиг”** “Алтан өд” оны шилдэг уран бүтээлийн шагналыг хүртсэн уг ном нэрээсээ авхуулаад л нэг тийм жиг ургасан, содон зөрчил бүхий үйл явдал, дүрүүдийн гадаад, дотоод сэтгэлзүйн зөрчлийг нарийн дэлгэнэ. Зөвхөн тууж бус уламжлалт ахуйн дүрслэл, хөдөө нутгийн онцлог, хүний шунал хийгээд нандин чанар, хүмүүсийн дотоод эмзэглэлийг тод томруун илтгэсэн өгүүллэгүүдийг багтааснаараа онцлогтой аж. Эл бүтээлийн тухайд уншигчид зохиолын дүрүүд дотроо өөр өөрсдийнхөөрөө амьдарч, тус бүртээ бие даасан уран бүтээлчид мэт эрс тод зан төрхтэйгөөр тэмцэлдэж буй мэт гэж дүгнэжээ. Жишээ нь “Нохойн жиг” хэмээх өвөрмөц туужид “сөрөг” талын гэх зөрчилтэй эр Харгай, нууцлаг Бэлчир өвгөн, хүлээлтийн эзэн Мядаг, тавилангийнхаа дутууг нэхэх Чирэнгэр нарын тухай өгүүлэхдээ дүр бүхэнтэй зайлшгүй сэжмээр холбогдох чоно, нохдын энэлэнтэй хувь төөрөг, байгалийн жамт хэлээр тайлагнан дэлгэснийг харж болно. **Үнэ: 25,000₮** Онлайн захиалга > Би сайн биш шүү та минь. Миний номын шүүгээнд хүний сайн цугласан юм. > > Яруу найрагч М.Цэдэндорж **Жорж Гилдэр “Баялаг ба Ядуурал” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах** “Капитализмд хүрэх гарын авлага” хэмээн өргөмжлөгдсөн Жорж Ф.Гилдерийн эл бүтээл нь бүх цаг үеийн хамгийн алдартай эдийн засгийн номуудын нэг бөгөөд анхны хэвлэлтээс хойш нэг сая гаруй хувь борлогджээ. Зохиолч баялгийг хэрхэн өсгөх, ядуурлыг бууруулах талаар боломжит шийдлүүдийг санал болгож, халамж бол ядуусын дөнгө гэдгийг нотлон бичсэн нь сонирхолтой. XXI зуунд зориулан гаргасан шинэ хэвлэлд зохиолч Америкийн одоогийн эдийн засгийн сорилтуудыг өнгөрсөн түүхтэй, ялангуяа 1970-аад оны сүүлчтэй харьцуулж, Обамагийн засгийн газар болон дахин хуваарилах бодлого яагаад хор уршиг дагуулсан тухай тайлбарлажээ. Сонгуультай жилийг угтсан улсын төсвийн тэлэлтийн тухай сэдэв хуучраагүй энэ цагт уг ном судлаач уншигчдын сонирхолд нийцэх болов уу. **Үнэ: 55,000₮** Онлайн захиалга **А.Даваасүрэн Э. Базаррагчаа “Аа-чүү” найтаах тухай зурагт ном** Хүүхдээ хэрхэн сайн уншигч болгох вэ? гэж олон эцэг эхчүүд санааширдаг. Учир нь хүүхэд зургаан нас хүрэхэд тархины хөгжлийн 90 хувь нь хөгждөг бөгөөд эрчимтэй энэ үедээ гаднаас ирж буй мэдлэгийг саадгүй хүлээн авдаг байна. Тиймээс ч хөгжилтэй орнуудад зурагт номыг хүүхдийн боловсролд ашигласаар удаж буй. Жангар редакцын зүгээс өдөр тутмын энгийн үйлдлээр дамжуулан хүүхдэд эрүүл мэндийн боловсрол олгох “Аа-чүү” бүтээлийг гаргажээ. Хөгжилтэй үг хэллэгтэй тул хүүхэд өөрөө ч үелж уншихад хялбар төдийгүй сонирхолтой дасгал даалгаврууд нь тэдний бүтээлч сэтгэхүйг хөгжүүлэх юм. **Үнэ: 19,900₮** Онлайн захиалга **Жэк Вэлч, Сюзи Вэлч “Ялагч” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах** Америкийн үндэстэн дамнасан компани General Electric-д энгийн ажилтнаас гүйцэтгэх захирал болтлоо дэвшиж, компаниа дэлхийн тэргүүлэгчдийн эгнээнд жагсааж чадсан CEO-ийн CEO хэмээн хүлээн зөвшөөрөгдсөн нэгэн бол Жэк. Энэ ном бол түүний ялалтын түүх. Тэрээр 1981-2001 онд компанийнхаа ТУЗ-ийн дарга, гүйцэтгэх захирлаар ажиллаж байхдаа хувьцааныхаа үнэлгээг асар өндөрт хүргэж байжээ. Эл бүтээлд өөрийн ажил карьерын үе шатуудад тулгарч байсан хүнд сорилтуудын тухай болон албан тушаал ахих, үр дүнтэй төсөв зохиох, ажил амьдралаа тэнцвэртэй авч явах тухай илэн далангүй өгүүлсэн нь залуу дарга, удирдлагуудад ажил, амьдралын чиглүүлэг болох болов уу. “Бизнест ялах нь аугаа хэрэг. Учир нь компани, хүмүүс алин ч бай ялахдаа цэцэглэн хөгжиж, өсөн дэвждэг учраас тэр. Газар сайгүй, хүн бүрд илүү сайн ажлын байр, боломж нээгдэнэ. Хүмүүс ирээдүйгээ өөдрөгөөр харна, тэд хүүхдээ коллежид явуулах, эрүүл мэндийн сайн үйлчилгээ авах, зуслангийн байр худалдан авах, өөртөө таатай тэтгэвэр баталгаажуулах нөөцүүдтэй болно. Ялалт гэдэг илүү олон татвар хураамж төлөхөөс гадна асар чухал аргаар нийгэмдээ хувь нэмэр оруулах боломж олгодог”. **Үнэ: 31,250₮** Онлайн захиалга **Г. Билгүүн “Гэрийн амт”** Гэрийн хоол гэдэг хүн бүрийн өдөр тутмын шаардлагатай шим тэжээлээ авдаг эрүүл амьдралын үндэс, эрч хүчний эх булаг билээ. Орчин үед бидний хэрэглэж буй хүнсний бүтээгдэхүүний нэр төрөл, сонголт үлэмж арвижсанаар монголчуудын гэрийн хоол өнгө үзэмж, төрөл, шим тэжээлийн хувьд баяжиж, хувьсан өөрчлөгдсөөр. Уг номоос зохиогчийн туршиж, зохиосон 100 гаруй хоолны жор, шим тэжээлтэй олон төрлийн хүнс, ногоо, жимсгэнүүдийг хоолондоо хэрэглэх тухай болон гал тогоонд хэрэгтэй орц найрлагуудын тухай өгүүлнэ. Орой юу идэх вэ гэдэг асуултад амтлаг хоол, шинэ жорны хариулт эрж буй хэн бүхэнд энэ ном тусална. **Үнэ: 109,800₮** Онлайн захиалга **М.Наран зураач Х.Анужин “Хамтдаа тоглоё”** Томчууд бид хүүхэдтэйгээ яаж тоглох вэ? гэж асуудаг. Энэ нь тун энгийн бөгөөд хүүхдүүд хөгжилдөн тоглох аргаа өөрсдөө сэдэж олдог. Бяцхан хүүхдүүд өөрийн төсөөлж байгаа орчиндоо хамгийн бүтээлчээр байж, асуудлыг шийдвэрлэж, ямагт шинэ зүйлст суралцаж байдаг онцлогтой. Энгийндээ аав, ээж, эгч ахтайгаа хамт тоглох үед тэдний ухаан тэлж, хэл яриа, бие бялдар нь хөгжиж байдаг. Хүүхэд амьдрал дээр тоглож байгаагаа хэрхэн төсөөлдөг тухай бодит хүмүүс, хүүхдүүдийн түүхийг өгүүлэх энэхүү бүтээлч номыг 0+ дээш насны хүүхэдтэйгээ хамт уншиж, хамт тоглох сэдэл санаа авч, өөрсдийн нандин дурсамжийг бүтээгээрэй. **Үнэ: 14,800** Онлайн захиалга **Виллиам Ж.Пэтэрс, Майкл Кинсэлла “Диваажингийн үүдэнд: Амьдралын дараах ертөнц рүү хийсэн хамтын аялал” Орчуулагч: Ц.Улам-Ундрах** Нойрсогсод бидэнд хорвоо ертөнц мөнх бус гэдгийг нотолж буй мэт санагддаг. Зохиогч Виллиам Ж.Пэтэрс 2000 оноос Хоспис буюу хөнгөвчлөх тусламж үйлчилгээнд ажиллахдаа олон өвчтөнийг насан эцэслэх нь гэдгийг совингоороо мэдэрчээ. Тийнхүү хүн хорвоогийн мөнх бусыг үзүүлэхийг 20 жил хажуугаас нь харахдаа үхлийн ёр чухам хаанаас төрдгийг сонирхож, өөртэй нь ижил ёр мэдэрсэн хүмүүсийн яриа хуучийг цуглуулдаг болж. Өдгөө тэрээр харуусал гашуудлын сэтгэл засалчаар ажилладаг бөгөөд янз бүрийн соёлтой хүмүүс нас барахад талийгчтай хамт үхлийг мэдэрсэн хүнд сэтгэл засал хийхдээ цуглуулсан туршлагаараа энэхүү бүтээлийг бичжээ. Сэтгэл хөдлөм, бодит түүхүүдийг өгүүлж, ухамсрын хувьд хүн бид чухам хэн бэ? гэдгийг эргэцүүлэх эл ном амьдралын төгсгөлийн тухай, тэдгээрийн дэс дарааллыг судалж, мэдсэнээр үхлийн цаадах чанадад биднийг өөр нэгэн амьдрал хүлээж буйг гэрчилнэ. **Үнэ: 30,000₮** Онлайн захиалга **Ё.Отгонбаяр “Сандагдоржийн Хатанбаатар Магсаржав”** Уншигч миний л хувьд Өглөө киноны хэсэгт гардаг Ардын намынхан Зөвлөлт Оросоос тусламж гуйх бичигт Богд хаан тамгаа дарахдаа: “Сэлэм эргүүлэхээс өөр юм мэдэхгүй энэ хөөрхий амьтан хэний зараалаар ингэж яваа юм бол доо?” хэмээн бодож буйгаар Хатанбаатар Магсаржавыг төсөөлж ирсэн. Угтаа тэрээр цэргийн нэрт жанжин төдийгүй түүхэнд “Монголын автономи хийгээд амгалан байдлын нам” хэмээн тэмдэглэгдсэн ноёд, лам нарын эх оронч бүлэглэлийг толгойлж, хожим Ардын намын доторх ноёдын бүлэглэлийг ахалсан төр, нийгмийн томоохон зүтгэлтэн байсан аж. Нэпко хэвлэлийн газар, Хүмүүн хорвоо нийгэмлэгээс нэрт хүмүүний мэндэлсний 145 жилийн ойд зориулан “Түүхэн эрхмүүдийн цадиг” цувралдаа шинэ дугаар нэмжээ. Олноо өргөгдсөн Монгол улс, Ардын хувьсгалыг ялалтад хүргэхэд онц гавьяатай оролцож, Монгол улсын тусгаар тогтнолын төлөө оросын цагаан, хятадын гамин цэрэгтэй байлдан ирсэн Сандагдоржийн Магсаржавын баатарлаг түүхийг уншаарай. **Үнэ: 25,000₮** Онлайн захиалга **Ким Вонгил “Бэршээлд бүү шантраарай” Орчуулагч: Б.Олзжаргал** Зутруухан амьдралтай ядуу гуталчин хүү хэрхэн БНСУ-ын хүний хөлд хамгийн эвтэйхэн гутал хэмээн алдаршсан Вайнер брэндийг байгуулсан тухай өгүүлэх намтар бүтээл. Дунд сургуулийн боловсролтой түүний хувьд нийгэмдээ хэрэгтэй хүн болж бэлтгэгдэхийг жинхэнэ боловсрол гэж үздэг. Ганц олдох амьдралдаа хичээнгүй ажиллаж, хураан цуглуулсан эд хөрөнгөө утга учиртай зүйлд зарцуулан амьдрах тухай түүний түүхээс нэгийг ухаарч, хоёрыг тунгаах биз ээ. **Үнэ: 25,400₮**Онлайн захиалга **Линь Гань “Эртний монгол овогтны түүх” Орчуулагч: Х.Зандраабайдий** Хятадын эрдэмтэн Линь Ганийн бүтээлийг Өвөр Монголоос уйгуржин бичгээр хөрвүүлэн хэвлүүлснийг Нэпко хэвлэлийн газар халх аялгуунаа буулган уншигчдадаа хүргэж буй. МЭӨ III зуунд хүчирхэгжин мандаж байсан Дунхуг умардын эртний цөөн тоот үндэстэн хэмээн үздэг. Энэхүү бүтээл нь Дунхугийн түүхийг сурвалж бичиг, археологийн материал зэргийг үндэслэн зан заншил, хэв суртахууныг нарийн шинжилж Дунху, Ухуань, Сяньбигаас гадна Роу Рань, Хумихи, Шивэйг судалж Шивэй бол одоогийн монгол үндэстний өвөг дээдэс хэмээн нотолсон байна. **Үнэ: 30,000₮** Онлайн захиалга
https://unread.today/c/book-ayurzana-mongol-khun
Номын тухай
Burtguljin Enkhbat
2024-02-13T00:00:00
2 сарын 13, 2024
Г.Аюурзанын "Монгол хүн" гурван номын тухай
<div class="article-body"> <p><b>Энэ цаг үед монгол үндэстний хуваагдал, үндэстний онцлог, сэтгэхүйн ялгарлын талаарх сэдвийг хүчтэй хөндөж буй зохиолчдын нэг бол Г.Аюурзана. Түүний хамгийн сүүлд уншигчдын хүртээл болгосон "Монгол хүн” хэмээх гурвалсан бүтээлийн тухай бид шинэхэн нийтлэлдээ онцоллоо.</b></p> <h3 class="text-uppercase text-blue text-bold">эхлэхийн өмнө: national identity-г бид хаанаас хайх вэ? </h3><p></p><p>Одоогоос жил гарны өмнө болсон явдал. Өдгөө Microsoft компанид програм хангамжийн инженерээр ажиллаж буй монгол бүсгүйтэй ажил хэргийн шугамаар хөөрөлдөх завшаан тохион, уулзаж ярилцах зуурт түүний дурссан нэгэн түүх санаанаас огт гардаггүй юм. </p><p>Монгол эцэг эхтэй боловч нас биед хүртлээ АНУ-д боловсрол эзэмшиж, эх хэлээрээ ойлгох хэдий ч ярьж чадахгүй болсон түүний хувьд “Монгол” хэмээх нэр ойр дотно хэрнээ алс холын, хэрхэн дөхөж очихоо үл мэдэх тийм л сүрдэм ойлголт болжээ.</p><p>Нэлээд хэдэн жилийн өмнө зуны амралтаараа Европоор хөндлөн гулд аялж байх үедээ тэрээр “Монгол” буюу “Монголоид” хэмээх нэршил нь Франц, Испани гээд барууны орнуудад өдийг хүртэл дауны синдром өвчнийг нэрлэх буруу утгатай үг болсонд тун их гайхсан аж. Тиймдээ ч дотнын найз нь нэгэн үдэшлэгийн үеэр түүнд эелдгээр “Өөрийгөө Монгол гэхийн оронд Монголоос ирсэн хэмээн танилцуулсан нь илүү амар шүү” гэжээ. </p><p>Дунд сургуульд суралцаж байхад түүхийн багш нь монголчуудыг “Зэрлэг Барбарианчууд” хэмээн тодорхойлоход, ангийнх нь найз “Өвөрмонголчууд хэтэрхий тэнэг учраас Хятадын сургалтын системээр бус өөрсдийнхөө хялбаршуулсан сургалтаар хичээллэдэг” гэхэд дээрх үдэшлэг дээр мэдрэгдсэнтэй адил хэзээ ч уулзаж үзээгүй элэгт нэгтнүүдээ өмөөрөх мэдрэмж цээжнийх нь гүнээс ундраад л байсан тухайгаа надад хуучилсан удаатай. </p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/2ba33565e48370f9c033fb4db11e178e.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/46c7e9410fcb7633487059eca4963ddb.png"></p><p></p><p>Ухаан орсон цагаасаа хойш эх нутагтаа цор ганц удаа хөл тавьсан түүнтэй харьцуулахад дөрвөн уулаа сахиж суугаа бидэнд ч “Монгол хүний ижилсэл (National Identity)”- тухай асуултад өгөх хариулт бүүр түүрхэн.<br></p><p>90-ээд онд өсөж торнисон бидний үеийнхнийг “Lost generation” буюу “Алдагдсан үеийнхэн” хэмээн нэрлэж болмоор. Социалист нийгмийн үед хав дарагдсан үндэстний минь түүх ардчиллын салхины ачаар тунарсан униар дундаас тодрон гарч ирсэн хэдий ч энэ баялаг түүхээс бид шанаганыхаа хэмжээгээр хутгаж буй эсэх нь эргэлзээтэй.</p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/9552855cefc07b755df7114f7f2e5986.png"></p><p></p><p>“Өөрийгөө би хүмүүжүүлсэн, хөгжим тэгээд TV-ээр” хэмээх Рокит Бэйн дууны мөртэй адил кабелийн телевиз, өрнийн поп соёлын нөлөөн дор өөрсдийнхөө хорвоог харах цонхоо нээсэн бидний хувьд “Үндэсний үзэл, Эх орон, Удам судар” хэмээх үгс онхи одоо хүмүүсийн намтар мэт санагдах нь бий.<br></p><p>Нөгөөтээгүүр “Түүх мэддэггүй хүн үлгэрт итгэдэг, үлгэрт итгэдэг хүнд үлгэр зохиож өгөгчид мундахгүй” гэдэгчлэн бид цавын цаанаа өөрсдийн түүх, хэл, соёлоо бүрэн гүйцэд таниж, үр хойчдоо өвлүүлэх хүслээр дүүрэн. </p><p>Тэгвэл зохиолч Г.Аюурзанын дээрх гурамсан бүтээл уншигч миний хувьд “Монгол хүн гэж хэн бэ?” хэмээх үзүүргүй асуултын хариулт мэт санагдсан билээ. </p><p>Нийгэм хувьсан өөрчлөгдөхийн хэрээр түүх, соёлыг шинэ үеийнхэнд түгээх арга барил ч түүнийг дагаж өөрчлөгдөх ёстой мэт. Магад монголын түүхийн талаарх олон эх сурвалж, өдий төдий зохиол бүтээлүүд орчин цагийн залуусын эмзэглэл, зовнилтой огтлолцож чаддаггүй тул тэр болгон “ярианы сэдэв” болж чаддаггүй болов уу. Харин уг гурван номын эсээ бүхэн Г.Аюурзана зохиолчийн давтагдашгүй хэл найруулга хийгээд Монгол судлалын талаарх асар гүнзгий судалгааны ачаар эх оронч үзлийн талаарх хий хоосон хийрхлүүдийг няц дарж чадсан мэт.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/19e6f2b08d662056ab9e7cf1292a1d17.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>"монгол хүн" хэмээх гурван номыг бичсэний учир <br></div></h3><p></p><p>"Turning Points" сэтгүүлийн өнгөрсөн жилийн дугаарт хэвлэгдсэн “Удам судар” нийтлэлд тэрбээр “Монгол Хүн” хэмээх гурван номыг бичсэний учрыг ийн тайлбарлажээ.</p><p><i>“</i><i>2019</i><i> онд монгол үндэстний үнэт зүйлс, монгол хүний эрхэм чанар, ижилсэл гэх мэт сэдвээр гэнэтхэн л ярьцгааж эхэлснийг та ч мөн санаж буй биз. Судалгааны төвүүд үнэт зүйлс, монгол хүний эрхэм чанар, ижилсэл гэх мэт сэдвээр гэнэтхэн л ярьцгааж эхэлснийг та ч мөн санаж буй биз. Судалгааны төвүүд үнэт зүйлсийн тухай асуулга орон даяар явуулж байлаа. </i><i>National Identity </i><i>гэдэг ойлголтыг хэрхэн монголчлох тухай маргаан ч өрнөж, энэ яриан дундуур “Монгол хүнд совесть байдаггүй” хэмээн Б</i><i>.</i><i>Ринчен гуайн хэлсэн гэсэн үг ч нийгмийн сүлжээнүүдээр нэлээд цацагдсан юмдаг. </i></p><p><i>Монгол үндэстний хуваагдал, түүхэн орон зайг дам хөндсөн, харилцан шүтэлцээтэй дөрвөн роман бичсэний хувьд тэдгээр маргаантай ойлголтод өөрийн зүгээс нийтлэл маягийн зүйл бичдэг ч юм уу гэсэн санаа төрөв. Ингээд давын өмнө бидэнд үнэт чанарын эх сурвалж болчихоор юу байдаг билээ гэж бодсон. “Тэнгэрийн судар</i><i>: </i><i>Нууц товчооны цохолборууд” номоо хоёр дахиа хэвлүүлэхээр бага сага засч суусан үе тул “Ерөөсөө л бид Монголын нууц товчооноо бүх үнэт зүйлсийнхээ товчоон гэдэг утгаар уншдаг ард түмэн болчихвол ямар вэ” хэмээх бодол төрсөн билээ.”</i></p><p><i><br></i></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/32780f52bf549fce159f996658e3ca56.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/bb36d68f8252983934b5b8106dfbc8b3.png"></p><h3 class="text-uppercase text-blue text-bold"><div>"монголоо хайрлана" гэдэг хариуцлага юм<br></div></h3><p><i>Уг гурван бүтээлийн эхлэл </i><strong>“Монгол хүний эрхэм дээд чанарууд "Монголын нууц товчоон"-д</strong> номоор зохиолч монгол түмний библи болсон уг сударт дурдагдан буй монгол хүний эрхэм дээд чанаруудыг үр хойчдоо ч, өөрсдөдөө ч гүн бат суулгаж төлөвшүүлэх нь бидний оюун санаа, зан төлөв, ёс зүйн хувьд давтагдашгүй нандин чанараа хадгалан үлдэх гарц хэмээн тайлбарлажээ. Уг бүтээл Чингис хааны үеийн монгол хүний 14 чухал онцлогийг тодорхойлсон бөгөөд дээрх онцлогийг өдгөө цагт хэрхэн өвлөж, өөрсдийн амьдралд шингээх тухай хөндсөн нь орчин цагийн залуусын хувьд тун шинэлэг агуулга байсыг дурдах нь зүй.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/8bb3758d6dde14510700d81c97d3b39c.png"></p><p></p><p><em>Энэ дэлхий дээр бичиг соёлын түүх уламжлалгүй, эрдэм боловсролын суурь өвгүй улс орон, ард түмэн цөөнгүй бий.</em><em> Тэдэнтэй өөрсдийгөө харьцуулж бус, эрдэм боловсролоороо дэлхийг тэргүүлж яваа улс түмнүүдээс дутах зүйлгүй гэдгээ ухамсарлан жишиж байж л бид ирээдүй хойчоо итгэл төгс харж чадна.</em><em>”</em><br></p><p class="MsoNormal"><strong>“Монгол хүн: Худам бичгээс гүн сэтгэлгээ рүү”</strong><strong> </strong><strong>хоёр дахь номонд багтсан</strong><strong> </strong>монгол хэл, соёлын гарамгай зүтгэлтнүүдийн намтар хийгээд монгол хүний сэтгэлгээний онцлог бичиг үсэгт нь хэрхэн шингэсэн тухай эсээг <strong>уншсаны дараа магад таны толгойд </strong><em>орчин цагийн олон талт чөлөөт сэтгэлгээг бид өөрсдийн бий болгосон эх хэлээрээ бүрэн дүүрэн түгээн дэлгэрүүлэх бололцоотой юм биш үү? хэмээх мэдлэгт суурилсан бадрангуй бодол төрөх нь лавтай</em><i>. </i></p><p><br></p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/065af25c538f39353f0c716a4605de39.jpeg"></p><p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/06da7a0abe28bc69522e4c1ec2532276.jpg"></p><p></p><p>Харин цувралын сүүлийн бүтээл болох <strong>“Монгол хүн: Үндэсний үзэл бодол”</strong> ном уг нийтлэлийн турш дурдагдсан бидний ижилсэл, монгол хүний сэтгэлгээний өв хийгээд талаар тайлбарласан 12 эсээнээс бүрдсэн. Огшмоор, уйлмаар, омогшмоор хэсгүүд дүүрэн. Яг л нийтлэлийн эхэнд гарсан гол дүрийн маань элэг нэгтнүүдээ өмөөрмөөр байвч хэрхэхээ мэдэхгүй, дотор харанхуйлсан мэдрэмжид хариулт болсон тийм л бүтээл.<br></p><p class="MsoNormal">Бидэнд өөрсдийгөө бусдаас дээгүүр, бусдаас эрс ондоо гэж бодохоос илүү амин чухал асуудал тоо томшгүй олон байгааг мөн сануулсан. </p><p>Төгсгөлд нь, эх оронч үзэл гэдэг хий дэмий цээжээ дэлдэн хийрхэх омогшил аль эсхүл хөлийн улан дороо гишгээд хаячих үзэл санаа төдийхөн зүйл огтоос биш. Бид эх нутгаа, энэ газар нутагт мянга мянган жилийн турш аж төрж байсан өвөг дээдсээ бүхий л мэдрэхүйгээрээ хайрладаг. Энэ хайр монгол хүн бүхний дотор байдаг, эх орон гэх үг бүгдэд хамааралтайг сануулжээ. </p><p>Тиймдээ ч Аюурзана зохиолчийн бичсэнээр монгол хүн байж, Монголоо хайрлана гэдэг бол товчхондоо хэл, соёл, түүхийнхээ өмнө хүлээсэн бидний хариуцлага юм.</p> <p><img class="uk-width-1-1 lightbox" alt="" src="https://unread.today/files/ab36d712-71ff-4ad9-896e-6ebb29ee892b/a97099f929383107317044aa700af222.png"></p> </div>
Энэ цаг үед монгол үндэстний хуваагдал, үндэстний онцлог, сэтгэхүйн ялгарлын талаарх сэдвийг хүчтэй хөндөж буй зохиолчдын нэг бол Г.Аюурзана. Түүний хамгийн сүүлд уншигчдын хүртээл болгосон "Монгол хүн” хэмээх гурвалсан бүтээлийн тухай бид шинэхэн нийтлэлдээ онцоллоо. эхлэхийн өмнө: national identity-г бид хаанаас хайх вэ? Одоогоос жил гарны өмнө болсон явдал. Өдгөө Microsoft компанид програм хангамжийн инженерээр ажиллаж буй монгол бүсгүйтэй ажил хэргийн шугамаар хөөрөлдөх завшаан тохион, уулзаж ярилцах зуурт түүний дурссан нэгэн түүх санаанаас огт гардаггүй юм. Монгол эцэг эхтэй боловч нас биед хүртлээ АНУ-д боловсрол эзэмшиж, эх хэлээрээ ойлгох хэдий ч ярьж чадахгүй болсон түүний хувьд “Монгол” хэмээх нэр ойр дотно хэрнээ алс холын, хэрхэн дөхөж очихоо үл мэдэх тийм л сүрдэм ойлголт болжээ. Нэлээд хэдэн жилийн өмнө зуны амралтаараа Европоор хөндлөн гулд аялж байх үедээ тэрээр “Монгол” буюу “Монголоид” хэмээх нэршил нь Франц, Испани гээд барууны орнуудад өдийг хүртэл дауны синдром өвчнийг нэрлэх буруу утгатай үг болсонд тун их гайхсан аж. Тиймдээ ч дотнын найз нь нэгэн үдэшлэгийн үеэр түүнд эелдгээр “Өөрийгөө Монгол гэхийн оронд Монголоос ирсэн хэмээн танилцуулсан нь илүү амар шүү” гэжээ. Дунд сургуульд суралцаж байхад түүхийн багш нь монголчуудыг “Зэрлэг Барбарианчууд” хэмээн тодорхойлоход, ангийнх нь найз “Өвөрмонголчууд хэтэрхий тэнэг учраас Хятадын сургалтын системээр бус өөрсдийнхөө хялбаршуулсан сургалтаар хичээллэдэг” гэхэд дээрх үдэшлэг дээр мэдрэгдсэнтэй адил хэзээ ч уулзаж үзээгүй элэгт нэгтнүүдээ өмөөрөх мэдрэмж цээжнийх нь гүнээс ундраад л байсан тухайгаа надад хуучилсан удаатай. Ухаан орсон цагаасаа хойш эх нутагтаа цор ганц удаа хөл тавьсан түүнтэй харьцуулахад дөрвөн уулаа сахиж суугаа бидэнд ч “Монгол хүний ижилсэл (National Identity)”- тухай асуултад өгөх хариулт бүүр түүрхэн. 90-ээд онд өсөж торнисон бидний үеийнхнийг “Lost generation” буюу “Алдагдсан үеийнхэн” хэмээн нэрлэж болмоор. Социалист нийгмийн үед хав дарагдсан үндэстний минь түүх ардчиллын салхины ачаар тунарсан униар дундаас тодрон гарч ирсэн хэдий ч энэ баялаг түүхээс бид шанаганыхаа хэмжээгээр хутгаж буй эсэх нь эргэлзээтэй. “Өөрийгөө би хүмүүжүүлсэн, хөгжим тэгээд TV-ээр” хэмээх Рокит Бэйн дууны мөртэй адил кабелийн телевиз, өрнийн поп соёлын нөлөөн дор өөрсдийнхөө хорвоог харах цонхоо нээсэн бидний хувьд “Үндэсний үзэл, Эх орон, Удам судар” хэмээх үгс онхи одоо хүмүүсийн намтар мэт санагдах нь бий. Нөгөөтээгүүр “Түүх мэддэггүй хүн үлгэрт итгэдэг, үлгэрт итгэдэг хүнд үлгэр зохиож өгөгчид мундахгүй” гэдэгчлэн бид цавын цаанаа өөрсдийн түүх, хэл, соёлоо бүрэн гүйцэд таниж, үр хойчдоо өвлүүлэх хүслээр дүүрэн. Тэгвэл зохиолч Г.Аюурзанын дээрх гурамсан бүтээл уншигч миний хувьд “Монгол хүн гэж хэн бэ?” хэмээх үзүүргүй асуултын хариулт мэт санагдсан билээ. Нийгэм хувьсан өөрчлөгдөхийн хэрээр түүх, соёлыг шинэ үеийнхэнд түгээх арга барил ч түүнийг дагаж өөрчлөгдөх ёстой мэт. Магад монголын түүхийн талаарх олон эх сурвалж, өдий төдий зохиол бүтээлүүд орчин цагийн залуусын эмзэглэл, зовнилтой огтлолцож чаддаггүй тул тэр болгон “ярианы сэдэв” болж чаддаггүй болов уу. Харин уг гурван номын эсээ бүхэн Г.Аюурзана зохиолчийн давтагдашгүй хэл найруулга хийгээд Монгол судлалын талаарх асар гүнзгий судалгааны ачаар эх оронч үзлийн талаарх хий хоосон хийрхлүүдийг няц дарж чадсан мэт. "монгол хүн" хэмээх гурван номыг бичсэний учир "Turning Points" сэтгүүлийн өнгөрсөн жилийн дугаарт хэвлэгдсэн “Удам судар” нийтлэлд тэрбээр “Монгол Хүн” хэмээх гурван номыг бичсэний учрыг ийн тайлбарлажээ. “ 2019 онд монгол үндэстний үнэт зүйлс, монгол хүний эрхэм чанар, ижилсэл гэх мэт сэдвээр гэнэтхэн л ярьцгааж эхэлснийг та ч мөн санаж буй биз. Судалгааны төвүүд үнэт зүйлс, монгол хүний эрхэм чанар, ижилсэл гэх мэт сэдвээр гэнэтхэн л ярьцгааж эхэлснийг та ч мөн санаж буй биз. Судалгааны төвүүд үнэт зүйлсийн тухай асуулга орон даяар явуулж байлаа. National Identity гэдэг ойлголтыг хэрхэн монголчлох тухай маргаан ч өрнөж, энэ яриан дундуур “Монгол хүнд совесть байдаггүй” хэмээн Б . Ринчен гуайн хэлсэн гэсэн үг ч нийгмийн сүлжээнүүдээр нэлээд цацагдсан юмдаг. Монгол үндэстний хуваагдал, түүхэн орон зайг дам хөндсөн, харилцан шүтэлцээтэй дөрвөн роман бичсэний хувьд тэдгээр маргаантай ойлголтод өөрийн зүгээс нийтлэл маягийн зүйл бичдэг ч юм уу гэсэн санаа төрөв. Ингээд давын өмнө бидэнд үнэт чанарын эх сурвалж болчихоор юу байдаг билээ гэж бодсон. “Тэнгэрийн судар : Нууц товчооны цохолборууд” номоо хоёр дахиа хэвлүүлэхээр бага сага засч суусан үе тул “Ерөөсөө л бид Монголын нууц товчооноо бүх үнэт зүйлсийнхээ товчоон гэдэг утгаар уншдаг ард түмэн болчихвол ямар вэ” хэмээх бодол төрсөн билээ.” "монголоо хайрлана" гэдэг хариуцлага юм Уг гурван бүтээлийн эхлэл “Монгол хүний эрхэм дээд чанарууд "Монголын нууц товчоон"-д номоор зохиолч монгол түмний библи болсон уг сударт дурдагдан буй монгол хүний эрхэм дээд чанаруудыг үр хойчдоо ч, өөрсдөдөө ч гүн бат суулгаж төлөвшүүлэх нь бидний оюун санаа, зан төлөв, ёс зүйн хувьд давтагдашгүй нандин чанараа хадгалан үлдэх гарц хэмээн тайлбарлажээ. Уг бүтээл Чингис хааны үеийн монгол хүний 14 чухал онцлогийг тодорхойлсон бөгөөд дээрх онцлогийг өдгөө цагт хэрхэн өвлөж, өөрсдийн амьдралд шингээх тухай хөндсөн нь орчин цагийн залуусын хувьд тун шинэлэг агуулга байсыг дурдах нь зүй. Энэ дэлхий дээр бичиг соёлын түүх уламжлалгүй, эрдэм боловсролын суурь өвгүй улс орон, ард түмэн цөөнгүй бий. Тэдэнтэй өөрсдийгөө харьцуулж бус, эрдэм боловсролоороо дэлхийг тэргүүлж яваа улс түмнүүдээс дутах зүйлгүй гэдгээ ухамсарлан жишиж байж л бид ирээдүй хойчоо итгэл төгс харж чадна. ” “Монгол хүн: Худам бичгээс гүн сэтгэлгээ рүү” хоёр дахь номонд багтсан монгол хэл, соёлын гарамгай зүтгэлтнүүдийн намтар хийгээд монгол хүний сэтгэлгээний онцлог бичиг үсэгт нь хэрхэн шингэсэн тухай эсээг уншсаны дараа магад таны толгойд орчин цагийн олон талт чөлөөт сэтгэлгээг бид өөрсдийн бий болгосон эх хэлээрээ бүрэн дүүрэн түгээн дэлгэрүүлэх бололцоотой юм биш үү? хэмээх мэдлэгт суурилсан бадрангуй бодол төрөх нь лавтай . Харин цувралын сүүлийн бүтээл болох “Монгол хүн: Үндэсний үзэл бодол” ном уг нийтлэлийн турш дурдагдсан бидний ижилсэл, монгол хүний сэтгэлгээний өв хийгээд талаар тайлбарласан 12 эсээнээс бүрдсэн. Огшмоор, уйлмаар, омогшмоор хэсгүүд дүүрэн. Яг л нийтлэлийн эхэнд гарсан гол дүрийн маань элэг нэгтнүүдээ өмөөрмөөр байвч хэрхэхээ мэдэхгүй, дотор харанхуйлсан мэдрэмжид хариулт болсон тийм л бүтээл. Бидэнд өөрсдийгөө бусдаас дээгүүр, бусдаас эрс ондоо гэж бодохоос илүү амин чухал асуудал тоо томшгүй олон байгааг мөн сануулсан. Төгсгөлд нь, эх оронч үзэл гэдэг хий дэмий цээжээ дэлдэн хийрхэх омогшил аль эсхүл хөлийн улан дороо гишгээд хаячих үзэл санаа төдийхөн зүйл огтоос биш. Бид эх нутгаа, энэ газар нутагт мянга мянган жилийн турш аж төрж байсан өвөг дээдсээ бүхий л мэдрэхүйгээрээ хайрладаг. Энэ хайр монгол хүн бүхний дотор байдаг, эх орон гэх үг бүгдэд хамааралтайг сануулжээ. Тиймдээ ч Аюурзана зохиолчийн бичсэнээр монгол хүн байж, Монголоо хайрлана гэдэг бол товчхондоо хэл, соёл, түүхийнхээ өмнө хүлээсэн бидний хариуцлага юм.
**Энэ цаг үед монгол үндэстний хуваагдал, үндэстний онцлог, сэтгэхүйн ялгарлын талаарх сэдвийг хүчтэй хөндөж буй зохиолчдын нэг бол Г.Аюурзана. Түүний хамгийн сүүлд уншигчдын хүртээл болгосон "Монгол хүн” хэмээх гурвалсан бүтээлийн тухай бид шинэхэн нийтлэлдээ онцоллоо.** ### эхлэхийн өмнө: national identity-г бид хаанаас хайх вэ? Одоогоос жил гарны өмнө болсон явдал. Өдгөө Microsoft компанид програм хангамжийн инженерээр ажиллаж буй монгол бүсгүйтэй ажил хэргийн шугамаар хөөрөлдөх завшаан тохион, уулзаж ярилцах зуурт түүний дурссан нэгэн түүх санаанаас огт гардаггүй юм. Монгол эцэг эхтэй боловч нас биед хүртлээ АНУ-д боловсрол эзэмшиж, эх хэлээрээ ойлгох хэдий ч ярьж чадахгүй болсон түүний хувьд “Монгол” хэмээх нэр ойр дотно хэрнээ алс холын, хэрхэн дөхөж очихоо үл мэдэх тийм л сүрдэм ойлголт болжээ. Нэлээд хэдэн жилийн өмнө зуны амралтаараа Европоор хөндлөн гулд аялж байх үедээ тэрээр “Монгол” буюу “Монголоид” хэмээх нэршил нь Франц, Испани гээд барууны орнуудад өдийг хүртэл дауны синдром өвчнийг нэрлэх буруу утгатай үг болсонд тун их гайхсан аж. Тиймдээ ч дотнын найз нь нэгэн үдэшлэгийн үеэр түүнд эелдгээр “Өөрийгөө Монгол гэхийн оронд Монголоос ирсэн хэмээн танилцуулсан нь илүү амар шүү” гэжээ. Дунд сургуульд суралцаж байхад түүхийн багш нь монголчуудыг “Зэрлэг Барбарианчууд” хэмээн тодорхойлоход, ангийнх нь найз “Өвөрмонголчууд хэтэрхий тэнэг учраас Хятадын сургалтын системээр бус өөрсдийнхөө хялбаршуулсан сургалтаар хичээллэдэг” гэхэд дээрх үдэшлэг дээр мэдрэгдсэнтэй адил хэзээ ч уулзаж үзээгүй элэгт нэгтнүүдээ өмөөрөх мэдрэмж цээжнийх нь гүнээс ундраад л байсан тухайгаа надад хуучилсан удаатай. Ухаан орсон цагаасаа хойш эх нутагтаа цор ганц удаа хөл тавьсан түүнтэй харьцуулахад дөрвөн уулаа сахиж суугаа бидэнд ч “Монгол хүний ижилсэл (National Identity)”- тухай асуултад өгөх хариулт бүүр түүрхэн. 90-ээд онд өсөж торнисон бидний үеийнхнийг “Lost generation” буюу “Алдагдсан үеийнхэн” хэмээн нэрлэж болмоор. Социалист нийгмийн үед хав дарагдсан үндэстний минь түүх ардчиллын салхины ачаар тунарсан униар дундаас тодрон гарч ирсэн хэдий ч энэ баялаг түүхээс бид шанаганыхаа хэмжээгээр хутгаж буй эсэх нь эргэлзээтэй. “Өөрийгөө би хүмүүжүүлсэн, хөгжим тэгээд TV-ээр” хэмээх Рокит Бэйн дууны мөртэй адил кабелийн телевиз, өрнийн поп соёлын нөлөөн дор өөрсдийнхөө хорвоог харах цонхоо нээсэн бидний хувьд “Үндэсний үзэл, Эх орон, Удам судар” хэмээх үгс онхи одоо хүмүүсийн намтар мэт санагдах нь бий. Нөгөөтээгүүр “Түүх мэддэггүй хүн үлгэрт итгэдэг, үлгэрт итгэдэг хүнд үлгэр зохиож өгөгчид мундахгүй” гэдэгчлэн бид цавын цаанаа өөрсдийн түүх, хэл, соёлоо бүрэн гүйцэд таниж, үр хойчдоо өвлүүлэх хүслээр дүүрэн. Тэгвэл зохиолч Г.Аюурзанын дээрх гурамсан бүтээл уншигч миний хувьд “Монгол хүн гэж хэн бэ?” хэмээх үзүүргүй асуултын хариулт мэт санагдсан билээ. Нийгэм хувьсан өөрчлөгдөхийн хэрээр түүх, соёлыг шинэ үеийнхэнд түгээх арга барил ч түүнийг дагаж өөрчлөгдөх ёстой мэт. Магад монголын түүхийн талаарх олон эх сурвалж, өдий төдий зохиол бүтээлүүд орчин цагийн залуусын эмзэглэл, зовнилтой огтлолцож чаддаггүй тул тэр болгон “ярианы сэдэв” болж чаддаггүй болов уу. Харин уг гурван номын эсээ бүхэн Г.Аюурзана зохиолчийн давтагдашгүй хэл найруулга хийгээд Монгол судлалын талаарх асар гүнзгий судалгааны ачаар эх оронч үзлийн талаарх хий хоосон хийрхлүүдийг няц дарж чадсан мэт. ### "монгол хүн" хэмээх гурван номыг бичсэний учир "Turning Points" сэтгүүлийн өнгөрсөн жилийн дугаарт хэвлэгдсэн “Удам судар” нийтлэлд тэрбээр “Монгол Хүн” хэмээх гурван номыг бичсэний учрыг ийн тайлбарлажээ. *“**2019* *онд монгол үндэстний үнэт зүйлс, монгол хүний эрхэм чанар, ижилсэл гэх мэт сэдвээр гэнэтхэн л ярьцгааж эхэлснийг та ч мөн санаж буй биз. Судалгааны төвүүд үнэт зүйлс, монгол хүний эрхэм чанар, ижилсэл гэх мэт сэдвээр гэнэтхэн л ярьцгааж эхэлснийг та ч мөн санаж буй биз. Судалгааны төвүүд үнэт зүйлсийн тухай асуулга орон даяар явуулж байлаа.* *National Identity* *гэдэг ойлголтыг хэрхэн монголчлох тухай маргаан ч өрнөж, энэ яриан дундуур “Монгол хүнд совесть байдаггүй” хэмээн Б**.**Ринчен гуайн хэлсэн гэсэн үг ч нийгмийн сүлжээнүүдээр нэлээд цацагдсан юмдаг.* *Монгол үндэстний хуваагдал, түүхэн орон зайг дам хөндсөн, харилцан шүтэлцээтэй дөрвөн роман бичсэний хувьд тэдгээр маргаантай ойлголтод өөрийн зүгээс нийтлэл маягийн зүйл бичдэг ч юм уу гэсэн санаа төрөв. Ингээд давын өмнө бидэнд үнэт чанарын эх сурвалж болчихоор юу байдаг билээ гэж бодсон. “Тэнгэрийн судар**:* *Нууц товчооны цохолборууд” номоо хоёр дахиа хэвлүүлэхээр бага сага засч суусан үе тул “Ерөөсөө л бид Монголын нууц товчооноо бүх үнэт зүйлсийнхээ товчоон гэдэг утгаар уншдаг ард түмэн болчихвол ямар вэ” хэмээх бодол төрсөн билээ.”* ### "монголоо хайрлана" гэдэг хариуцлага юм *Уг гурван бүтээлийн эхлэл* **“Монгол хүний эрхэм дээд чанарууд "Монголын нууц товчоон"-д** номоор зохиолч монгол түмний библи болсон уг сударт дурдагдан буй монгол хүний эрхэм дээд чанаруудыг үр хойчдоо ч, өөрсдөдөө ч гүн бат суулгаж төлөвшүүлэх нь бидний оюун санаа, зан төлөв, ёс зүйн хувьд давтагдашгүй нандин чанараа хадгалан үлдэх гарц хэмээн тайлбарлажээ. Уг бүтээл Чингис хааны үеийн монгол хүний 14 чухал онцлогийг тодорхойлсон бөгөөд дээрх онцлогийг өдгөө цагт хэрхэн өвлөж, өөрсдийн амьдралд шингээх тухай хөндсөн нь орчин цагийн залуусын хувьд тун шинэлэг агуулга байсыг дурдах нь зүй. *Энэ дэлхий дээр бичиг соёлын түүх уламжлалгүй, эрдэм боловсролын суурь өвгүй улс орон, ард түмэн цөөнгүй бий.* *Тэдэнтэй өөрсдийгөө харьцуулж бус, эрдэм боловсролоороо дэлхийг тэргүүлж яваа улс түмнүүдээс дутах зүйлгүй гэдгээ ухамсарлан жишиж байж л бид ирээдүй хойчоо итгэл төгс харж чадна.**”* **“Монгол хүн: Худам бичгээс гүн сэтгэлгээ рүү”****хоёр дахь номонд багтсан**монгол хэл, соёлын гарамгай зүтгэлтнүүдийн намтар хийгээд монгол хүний сэтгэлгээний онцлог бичиг үсэгт нь хэрхэн шингэсэн тухай эсээг **уншсаны дараа магад таны толгойд** *орчин цагийн олон талт чөлөөт сэтгэлгээг бид өөрсдийн бий болгосон эх хэлээрээ бүрэн дүүрэн түгээн дэлгэрүүлэх бололцоотой юм биш үү? хэмээх мэдлэгт суурилсан бадрангуй бодол төрөх нь лавтай**.* Харин цувралын сүүлийн бүтээл болох **“Монгол хүн: Үндэсний үзэл бодол”** ном уг нийтлэлийн турш дурдагдсан бидний ижилсэл, монгол хүний сэтгэлгээний өв хийгээд талаар тайлбарласан 12 эсээнээс бүрдсэн. Огшмоор, уйлмаар, омогшмоор хэсгүүд дүүрэн. Яг л нийтлэлийн эхэнд гарсан гол дүрийн маань элэг нэгтнүүдээ өмөөрмөөр байвч хэрхэхээ мэдэхгүй, дотор харанхуйлсан мэдрэмжид хариулт болсон тийм л бүтээл. Бидэнд өөрсдийгөө бусдаас дээгүүр, бусдаас эрс ондоо гэж бодохоос илүү амин чухал асуудал тоо томшгүй олон байгааг мөн сануулсан. Төгсгөлд нь, эх оронч үзэл гэдэг хий дэмий цээжээ дэлдэн хийрхэх омогшил аль эсхүл хөлийн улан дороо гишгээд хаячих үзэл санаа төдийхөн зүйл огтоос биш. Бид эх нутгаа, энэ газар нутагт мянга мянган жилийн турш аж төрж байсан өвөг дээдсээ бүхий л мэдрэхүйгээрээ хайрладаг. Энэ хайр монгол хүн бүхний дотор байдаг, эх орон гэх үг бүгдэд хамааралтайг сануулжээ. Тиймдээ ч Аюурзана зохиолчийн бичсэнээр монгол хүн байж, Монголоо хайрлана гэдэг бол товчхондоо хэл, соёл, түүхийнхээ өмнө хүлээсэн бидний хариуцлага юм.