diff --git "a/translate-test/amh/amh_native_test_4.csv" "b/translate-test/amh/amh_native_test_4.csv"
new file mode 100644--- /dev/null
+++ "b/translate-test/amh/amh_native_test_4.csv"
@@ -0,0 +1,520 @@
+Proverb,A,B,C,D,Answer_Text,Answer_Letter,translate
+ሀምሳ ሎሚ ለአንድ ሰው ሸክሙ ነው ለሃምሳ ሰው ግን ጌጡ ነው።,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,A,"fifty lemons are a burden to one man, but to fifty men, they are a decoration."
+ሀ ሳይሉ ጥፈት ውል ሳይዙ ሙግት,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,ምንም መረጃ ሳይኖር አሸንፋለሁ ማለት ዘበት ነው፡:,A,A. A dispute without a settlement
+ሀ ባሉ ተዝካር በሉ,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ሁሉም ጸጥ አሉ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,A,a remembered by
+ሀብታም ለሀብታም ይጠቃቀሱ ድሀ ለድዛ ይለቃቀሱ,ቢጤ ለቢጤ,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ቢጤ ለቢጤ,A,rich to rich rich to rich to poor to poor to poor
+ሀብታም ሲሰጥ የድፃ ሙርጥ አበጠ,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,A,The rich man's gift of mustard made the city's pastry blossom
+ሀብታም ቢወድቅ ከለገነት ድሃ ቢወድቅ ከመሬት,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,ያልሆነ ምክር መምከር,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,A,"If the rich fall from the sky, if the poor fall from the ground"
+ሀብታም በምጽዋቱ፣ ድሃ በጸሎቱ,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,A,"The rich man in his charity, the poor man in his prayer"
+ሀብታም በከብቱ ድሃ በጉልበቱ,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,A,"rich man with his cattle, poor man with his strength"
+ሀብታም በወርቁ ድሃ በጨርቁ,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ምስጋና ያበረታታል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,A,"Rich in gold, poor in cloth"
+ሀብታም በገንዘቡ ይኮራል ድሃ በጥበቡ ይከብራል,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,የተገላቢጦሽ ሥራ,ያልዘሩት አይበቅል,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,A,"The rich man boasts of his wealth, but the poor man is praised for his wisdom"
+ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጥበቡ እርስ በእርስ ይቃረቡ,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ሁሉም ለራሱ,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,A,The rich may draw near to the poor in their wealth and wisdom
+ሀብታም ቢሰጥ አበደረ እንጅ አልሰጠም,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,በመጀ���ሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,A,The rich gave but did not lend
+ሀብታም ነው መባል ያኮራል ድሃ ነው መባል ያሳፍራል,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,ምስጋና ያበረታታል,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,A,"Proud to be rich, ashamed to be poor"
+ሀብታም እንደሚበላለት ድሃ እንደሚከናወንለት,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ሁሉም በየችግሩ ላይ ያተኩራል,A,The rich eat and the poor suffer
+ሀብታም ያለ ድሃ አይኮራም፣ ድሃ ያለ ሀብታም አይበላም,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ከራስ በላይ ነፋስ,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,A,"rich and poor do not boast, poor and rich do not eat"
+ሀብታም ገንዘቡን ያስባል፣ ድሃ ቀኑን ይቆጥራል,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,ሀብታም የሀብቱን መጨመር ሲያሰብ ድሃ ግን ገንዘብ የሚያገኝበትን ቀን ይቆጥራል,A,The rich think about their money; the poor count their days
+ሀብትና ዕውቀት አይገኝ አንድነት,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""."
+ሀብት የጠዋት ጤዛ ነው,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,ምንሽም ምንሽም አያምርም,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,A,Riches are like morning dew
+ሁለተኛ ግፌ፣ ጫንቃዬን ተገርፌ፣ ልብሴን መገፈፌ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,A,"The second time, I was kicked in the shoulder, and my clothes were torn."
+ሁለተኛ ግፍ ልብሴን ይገፍ ጀርባዬን ይገርፍ,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,A,Second bully pushes my suit and punches me in the back
+ሁለተኛ ጥፋት፤ ቆሞ ማንቀላፋት,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,A,The second disaster: sleeping while standing
+ሁለተኛ ጥፋት፤ ከገበያ ማንቀላፋት,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,A,The second tragedy: sleeping on the market
+ሁለቱን ወንበዴ፤ በአንድ ዘዴ,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በ��ንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,A,The two bandits; one method
+ሁለቱን የተመኘ፤ አንዱንም አላገኘ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,A,"he desired two, he got none"
+ሁለት ሆነው የተናገሩት በመሬት የቀበሩት,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,መጀመሪያ እራሌን,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,A,The two who spoke were buried in the ground
+ሁለት ሞት መጣ ቢለው፤ አንዱን ግባ በለው አለ,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,የኋላውን አለማሰብ,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,A,"If two deaths came to him, he said, ""Enter one""."
+ሁለት ቁና ሰጥቼ፤ አንድ ጥንቅል,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,የማይጠበቅ ነገር,አይጥ ቤት ብቅል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,A,"I had two sets of books, one of which was a compilation."
+ሁለት ባላ ትከል አንዱ ቢሰበር ባንዱ ተንጠልጠል,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ነገን አያስብም,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,A,"If one of the two blades breaks, the other will hang"
+ሁለት ብልጥ፤ ኑግ አያደቅ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,A,Two smart; no more knocking
+ሁለት ነዶ ይዞ ወደ ከምር ጠጋ,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,A,With two spears to the bow
+ሁለት አይወዱ፤ ከመነኮሱ አይወልዱ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,A,"The Bible says that ""they are not two, but one flesh""."
+ሁለት አገር አራሽ ለባለንጀራ አውራሽ,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,A,The two-country tractor for the Balangiere tractor
+ሁለት እፎች ባይናከሱ፤ ይናቀሉ,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,A,"If two birds do not mate, they are despised"
+ሁለት አግር አለኝ ብሎ፤ ከሁለት ዛፍ አይወጡም,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,A,"He said he had two legs, but he wouldn't grow up on two trees"
+ሁለት የተመኘ፤ አንድም አላገኘ,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,A,"Two desired, one not received"
+ሆድ ሆዱን የምትል ወፍ አለች ምን አለች?,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,A,What does the bird say about the belly?
+ሆድ ለማታ በልቶ ለጧት,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ዞሮ ዞሮ አዚያው,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,A,"The next morning, she was hungry and thirsty."
+ሆድ ለባሰው ማጭድ አታውሰው,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,የእነሱን ባህርይ አትከተል,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,A,Do not eat to satisfy your hunger
+ሆድ ሲሞላ ራስ ባዶ ይቀራል,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,መተው ነገሬን ከተተው,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,A,"The stomach is full, but the head is empty"
+ሆድ ሲሞላ ፍቅሩ ሌላ፤ ሆድ ሲጎድል ሰው ያጋድል,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,የሰው ልጅ ዋልታው ምግብ ነው። ሰው ካልበላ ቆሞ መራመድ አይችልም።,A,"When the stomach is full, love is different; when the stomach is empty, one fights"
+ሆድ ሲያር ጥርስ ይስቃል,ውሰጡን ለቄስ,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ውሰጡን ለቄስ,A,The teeth are grinding
+ሆድ ሲያውቅ፤ዶሮ ማታ,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ባዶ ቀረ አለቀ,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,A,"When the stomach is empty, the chicken is at rest"
+ሆድ ባዶ ይጠላል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,A,The empty stomach is hated
+ሆድና ልጅ አይጣላህ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,A,Do not let your stomach and children hold you back
+ሆድና ግንባር አይሸሸግም,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,A,The belly and forehead are not bulging
+ሆድን በጎመን ቢደልሉት ጉልበት በዳገት ይለግማል,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,A,"If you push the stomach, the knees will suddenly give way"
+ሆድ እንዳሳዩት ነው,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,A,The stomach is as shown
+ሆድ ከሁዳድ ይሰፋል,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,A,The belly will expand from Judah
+ሆድ ወዶ፤ አፍ ክዶ፤ ክፉ ለምዶ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,A,"the stomach, the mouth, the bad breath"
+ሆድ የኔ ነው ሲሉት፤ ቁርጠት ሆኖ ይገላል,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,A,"When they say my stomach, it's a little bit of a struggle"
+ውሻ በበላበት ይጮኻል,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,A,A dog howls at its prey
+ሆድ ያባውን ብቅል ያወጣዋል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,A,The stomach expels the plaque
+ሆድ ዘመድ ሳይወድ፤ አፍ እህል ሳይለምድ,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ቃሉን ያከብራል,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,A,the stomach without blood; the mouth without grain
+ሆድ ድንጋይ ልበላ ነው ቢል፤ ጉሮሮ በየት አሳልፈህ? አለው,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,A,"if i was to eat a stone, where did your throat go?"
+ለሀምሳ ጋን አንድ አሎሎ,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,A,One aloe for fifty gallons
+ለሀብት መትጋት ሰውነትን ያከሳል፤ገንዘብ ማሰብ አንቅልፍ ይነሣል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,A,"striving after riches is a deadening of the flesh, the thinking of money is a sleep-depriving"
+ለሁሉም ጊዜ አለው,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ያዋከቡት ነገር,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,A,There Is a Time for Everything
+ለሂያጅ የለውም ወዳጅ,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ልምድ ካሰው ተማር,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,A,He has no friends
+ለሆዳም ስው ማብላት ውቅያኖስን ለመደልደል መቃጣት,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ሁሉም የአኔ ነው የሚለው ነገር አለው,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,A,"The first is the ""Sea of Milk"", a sea of salt that is made from the seeds of the sea."
+ለሆዳም በሬ ጭድ ያዝለታል,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,A,The bull will eat straw for its stomach
+ለሆዴ ጠግ��� ፤በልብሴ አንግቤ,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,A,i have become full of my belly; i have become full of my garment;
+ለሆድ ቁርጠት ብላበት፤ለራለ ምታት ጩሀበት,ያልሆነ ምክር መምከር,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ያልሆነ ምክር መምከር,A,"for the pain of the stomach, she cried out; for the pain of the heart, she cried out."
+ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መቅደጃ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,A,The tent of the ram; the tent of the weaver
+ለላሙ መንጃ፤ ለሸማው መከንጃ,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,A,the saddle for the ram; the loom for the weaver
+ለላም ቀንዷ አይከብዳትም,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,A,The bull does not weigh its horns
+ለላም ከጥጃዋና፤ ከአላቢዋ ማን ይቀርባታል,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,እሱነቱን የማያውቅ,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,A,For the bull from the goat; and who will come nearer than the shearer?
+ለላም የሣር ለምለም,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,A,The grass is green for the sheep
+ለላም ጥጃዋ ለአህያ ውርንጭላዋ,ሁሉም ለራሱ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ሁሉም ለራሱ,A,"for the calf and the donkey, for the colt"
+ለሌለው ምን ትለው,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,A,What to Say to the Poor
+ለሌባ ቅሌቱ ልብሱ ነው,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,A,for a man his shame is his clothing
+ለልጅ ሲሉ ይበሉ፤ ለወዳጅ ሲሉ ይጣሉ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,A,They eat for the sake of the children; they fight for the sake of the friends
+ለልጅ አይሥቁለትም፣ ለውሻ አይሮጡለትም,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,A,"They do not make fun of a child, nor run after a dog"
+ለልጅ ጥርስህን ለዝንብ ቁስልህን አታሳይ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,ለልጅ ፊት ካሳየህ ���ዋርድሃል,A,Do not show your teeth to a child
+ለልጅ ጨዋታ ለባለጌ ቧልት,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,A,A child's game for the ball
+ለሎሌው ምን ትለው?,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ለተከታይ ምን የምትለው ይኖርሃል?,A,What would you say to the boy?
+ለሕልም ምሳሌ የለውም,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ስግብግብ ነው,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,A,It is not a dream
+ለመሄድና ለመመለስ፤ አዛዥ ራስ,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,መጀመሪያ እራሌን,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,A,to go and return; commander-in-chief
+ለመሆኑ ሳይሆን አንዴት ይሆናል ቢሆን,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,የፍትሕ መታጣት,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,A,"not if, but when"
+ለመሥራት ያፈረ፤ መብላት ደፈረ,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,በፍጸም እይመሳለሉም,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,A,"He was afraid to work, afraid to eat"
+ለመሪህ ዓሣ ምሰል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ሁሉም ለየቅል ነው,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,A,The fish is a good example.
+ለመስማት የፈጠንህ ለመናገር የዘገየህ ሁን,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,A,"Be swift about hearing, slow about speaking"
+ለመታማት መፍራት,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,A,Fear of Being Betrayed
+ለመነኩሴ መልካም ሎሌ,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,A,A Good Servant to My Touch
+ለመከራ የጣፈው፤ቢነግድ አይተርፈው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,A,he who is in trouble will not go unpunished
+ለመከራ ያለው መነኩሴ ፤ዳዊት ሸጦ አህያ ይገዛል,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,A,David sells a donkey to a monk in need
+ለመኻን እማዬ፤ለአገልጋይ አትዬ ብርቋ ነው,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",ስው ከመከረው መከራ የመከረው,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,A,"I'm a mother to you, I'm a servant to you"
+ለሙት የለው መብት,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,የማይጠበቅ ነገር,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,A,No Right to Die
+ለሚመለከት ለሚያየው፤ሞት ቅርብ ነው,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,A,"For the one who sees, death is near"
+ለሚስት ያጐርሷል፤ለተመታ ይክሷል,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,A,"He is a man who has a wife, and he is a man who is beaten up."
+ለማረም ማን ብሎት፤ሲሠራው ግን ግድፈት,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,A,"who is willing to correct, but is not willing to do so"
+ለማን አለው ፈጣሪ አለው፤ ጠጅ ለሌለው ውኃ አለው,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,A,"For those who have it, there is a creator; for those who lack it, there is water"
+ለማን ይፍረዱ? ለወደዱ፣ አይደለም ለወደዱ፤ ለወለዱ።,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,A,"to whom to judge? to the beloved, not to the beloved, to the parent."
+ለማኝ ቢያብድ ስልቻውን አይጥልም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,A,The beggar is not going to give up his life
+ለማኝ አያማርጥም፤ ማር አይኮመጥጥም,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,A,"The honey does not melt, the honey does not stick"
+ለማየት የፈለገ ዐይኑን ይገልጣል,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,A,The eye that wants to see is opened
+ለማያውቀው፤ፎገራ ዱሩ ነው,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,A,"For the uninitiated, Fogra is the jungle"
+ለማያውቅሽ ታጠኝ,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,A,I was so excited to meet him.
+ለማይሞት መድኃኒት አለው,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,A,He has the cure for immortality
+ለማይሰጥ ሰው ፤ስጡኝ ማለት ማን አሰተማረው,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ያዋከቡት ነገር,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,A,"Who has taught him to say to the reluctant , "" Give me some "" ?"
+ለማዕበል ወደብ ለነፋሰ ገደብ የለውም,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,A,The port of a hurricane is no limit to the wind
+ለምላጭ የሰጡት ገላ አያምም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,A,The blood of the ransom sacrifice does not dry up
+ለምሽት መብራት፣ ለመከራ ጊዜ ብልሃት,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a lamp to the night""."
+ለምሽት መብራት፤ ለሥራ ብልሃት,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,A,The light of the lamp at night; the art of the workman
+ለምን ተክዤ፤ አምላክን ይዤ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,ድህነት አስከፊ ነው,ያዋከቡት ነገር,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,A,Why I am here; with God
+ለምን ያለው ስልቻውን፤ ጫን ያለው ኮርቻውን አያጣም,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,A,"Why does the why lose its rhythm, the why does the why lose its rhythm?"
+ለምን ጊዜው ነቀዝሽ,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ቃሉን ያከብራል,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,A,Why the delay
+ለምኖ ለማኝ፤ ቆቤን ቀማኝ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,A,I have become a beggar; I have worn my mantle.
+ለሞኝ ሰኔ በጋው፤ መስከረም ክረምቱ,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,A,"For the fool, June is summer; September is winter"
+ለሞኝ ንገረው ምን ይሰማ ብዬ፤ ለብልህ ንገረው፤ ምን ይሳተው ብዬ?,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,A,"tell the stupid to understand, and the intelligent to understand."
+ለሞኝ ከሣቁለት፤ለቅዘን ከሮጡለት,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,መፍትሔው አብሮ አለ,ክፉና ደግ,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,A,"they laughed at the foolish, they ran to him in tears."
+ለሞኝ ከሣቁለት፤ለውሻ ከሮጡለት,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,A,"If a fool is laughed at, if a dog runs after him,"
+ለሞኝ ጉድጓድ አያሳዩትም፤ ቤት ነው ብሎ ይገባበታል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ቢጤ ለቢጤ,ክፉና ደግ,ዝንጉ ለው አይረባም,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,A,"A foolish man will not be shown a pit, but he will think it is his house"
+ለሞፈር ቆራጭ፤ እርፍ አይታየውም በግላጭ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,ከሁኔታው ያስታውቃል,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,A,Moffat cutter; no saw blade visible in the cut
+ለረዥም መንገድ አትሩጥበት፤ ለረዥም ነገር አትቸኩልበት,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ሁሉም ጸጥ አሉ,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,A,"Do not run too far, do not rush too far"
+አብዶ ይሮጣል፤ አትርሳኝ ብሎ ተከትሎታል,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ምንም የማይፈጽምልህን ሰው አታስቸግር,A,"He runs, he follows, he doesn't forget me"
+ለራሉ አያውቅ፤ለሰው አይጠይቅ,አጉል መኮፈስ,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,እንደልቡ ነው የሚያድረው,አጉል መኮፈስ,A,"he should not know for himself, he should not ask for anyone"
+ለራሉ አያውቅ ነዳይ ፤ ቅቤ ለመነ ላዋይ,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,A,"A foolish beggar for his own sake , and a man of senselessness for the sake of his own ."
+ለራሱ የማይረባ ፤ለሰውም ኣይረባ,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,A,"It is of no use to itself , nor to any one else ."
+ለራሱ ጥላ፤ ለአግሩ ከለላ,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,አለኝታ መከታ፣ ጋሻ,A,"shade for his feet, a covering for his feet"
+ለራስ ምታት ጩህበት፤ ለሆድ ቁርጠት ብላበት,ተቃራኒ ምክር,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,ተቃራኒ ምክር,A,shout it to the headache; eat it to the stomach ache
+ለ��ስ ሲቆርሱ አያሳንሱ,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,A,Do not cut yourself
+ለራስ ከበጁ፤ አይታጡ ክደጁ,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a stone."
+ለራበው ሰው ቆሎ፤ ለቁልቁለት በቅሎ,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,ብጤ ከቢጤው ነው,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,ተስማሚ የሚሆን ነገር መምረጥ ትክክል ነው,A,A meal for a hungry man; a meal for a thirsty man
+ለራት የማይተርፍ ዳረጎት,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,A,The translation is not to be missed for dinner.
+ለርስት ሴቶች ስንኳ ይሞቱበታል,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,A,"The Bible says that the inheritance was ""forfeited"" to the wives of the sons of Israel."
+ለሰለባ የመጣ ልብስ ቢጥሉለት አይመለስ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ሰውን ለመጉዳት ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,A,"If a man has a garment that is worn out, he should not return it."
+ለሰማይ ምሰሶ የለው፤ ለባእድ ሥር የለው,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ባዕድ ምንም ቢያቀርቡት ዞሮ ያው ነው ያው ዘመድ ይሻላል,A,It has no pillar to the sky; it has no root for the alien
+ለሰበበኛ ቂጥ መረቅ አታብዛበት,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,A,Do not overdo it with baking
+ለሰባቂ ጆሮህን አትስጠው,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,A,Do not give in to the snarling
+ለሰው ልጅ ከሚያበሉ፤ ለውሻ ልጅ ያብሉ,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,ሁሉም ለራሱ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብላት ይሻላል,A,"who eat the flesh of men, and eat the flesh of dogs"
+ለለው ልጅ ከማብላት ለውሻ ማብላት,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,A,The food is not the same as the dog's food.
+ለሰው ሞት አነሰው,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማ���ፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ሌላ ሰውን ማመን ቀብሮ ነው,A,He died for man
+ለሰው ሰው ነው ልብሱ,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,A,clothing for man
+"ለሰው ቢነግሩት መልሶ ለሰው፤ ጫር ጫር አድርጌ ዐፈር ላልብሰው
+",ምስጢር የብቻ የግል ነው,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ምስጢር የብቻ የግል ነው,A,"if they tell it to a man, let him tell it to a man; and let them cover it with dust."
+ለሰው ብሎ መሞት አምላክነት ያሻል,ከራስ በላይ ነፋስ,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ከሁኔታው ያስታውቃል,ከራስ በላይ ነፋስ,A,It is better to die for man than for the godhead
+ለሰው ብሎ ሲያማ፣ለእኔ ብለህ ስማ,ነገ በኔ,ያልዘሩት አይበቅል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,ነገ በኔ,A,"when he calls to me, listen to me"
+ለሰው ብትል ትጠፋለህ፤ ለአግዜር ብትል ትለማለህ,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,A,"if you say to man, you will be destroyed; if you say to god, you will be consumed"
+ለሰው ከበሬታው ሰው፣ ለወጥ ማጣፈጫው ጨው,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ለሰው ሰው ነው ልብሱ,A,The salt is the spice for the dish
+ለሰው የማይል ሰው፤ ሞት ሲያንሰው,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,A,A Man of No Friendship When Death Is Near
+ለሰው ጠላቱ፤ይወጣል ከቤቱ,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,A,a man's enemies come out of his own house
+ለሰይጣን አትስጠው ሥልጣን,ጨካኝን ሰው አትሹመው,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,A,Do not give the Devil a chance
+ለሰጭም አያንሰው፤ ለበይም አይደርሰው,በስጦታው ያልረካ ሰው,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,አጉል መኮፈስ,በስጦታው ያልረካ ሰው,A,"not less than a hundredth, not more than a hundredth"
+ለስሟ መጠሪያ ቁና ሰፋች,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,የምትታወስበትን ተግባር አከናወነች,A,She Stood Up for Her Name
+ለስሱ ፍትፍት አሳይቶ እበት ማጉረሱ,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,አይጥ ቤት ብቅል,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",መጀመሪያ እራሌን,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,A,The Bible does not say that the Jews complained.
+ለሸማኔ ማገጃ፤ ለስት ማረጃ,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,A,"The first is the ""glue"" of the wrist."
+ለሹመት ካልመከሩለት፤ ለጥርስ ካልከደኑለት,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,A,"If they do not advise him to appointment, if they do not give him a tooth"
+ለሹመት ያደለው፤ የለማኝ አለቃ ይሆናል,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,A,He is not qualified to be an appointed one; he is a mild-tempered head
+ለሺ ፍልጥ ማሰሪያው ልጥ,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ተልባ ቢንጫጫ ባንድ ሙቀጫ,A,The Binding of the Thousand Flowers
+ለበራ ወለባ፤ ለውሻ ገለባ,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,ከራስ በላይ ነፋስ,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,A,Flat for the light; straw for the dog
+ለበግ ደጋ፤ ለምቾት አልጋ,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,A,Sheepfold; comfortable bed
+ለቡናሽ ቁርስ የለሽ ፤ ለነገርሽ ለዛ የለሽ,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,ምንሽም ምንሽም አያምርም,A,"You don 't have breakfast for your coffee , you don 't have anything for your tea ."
+ለባለጌ ገድሉ ውርደቱ,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,A,The shame of the massacre
+ለእባብ እግር የለው፤ ለሞኝ መላ የለው,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,A,The serpent has no legs; the fool has no mouth
+ለባእድ የሰጡት ኮሶ፣ ይጠጣል ደም ጎርሶ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,A,The result was that the people of the land were forced to leave their homeland.
+ለቤት ሳማ፤ ለውጭ ቄጤማ,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,A,The home is the same as the home; the outside is the same as the outside
+ለቤት ሣንቃ፣ ለሰው አለቃ፤ ለነገር ጠበቃ ያስፈልገዋል,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,A,"Homeowner, boss, and the state needs a lawyer"
+ለቤት ባላ፤ ለችግር ነጠላ ያስፈልገዋል,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,መጀመሪያ እራሌን,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,A,"A house cat, needing a single for trouble"
+ለቀላል ምስጢር መንገር፤ በቀዳዳ ጤፍ መቋጠር,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery pillar""."
+ለቀማኛ የለውም እጅ ለበቅሉ የለውም ልጅ,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,A,"The child is not a cat, and the cat is not a cat."
+ለቀባሪው አረዱት,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,መተው ነገሬን ከተተው,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,A,Help for the Burial
+ለቀንዳም በሬ ቤት አትክልክለው፤ ቀንዱ ይከላከለዋል,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,A,The bull of the north is not to be found in the house; its horn will protect it
+ለቁንጫ ለምድ ያወጣል,የማይጠበቅ ነገር,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ላለፈ ለማይመለስ መሟገት ፋይዳ የለውም,የማይጠበቅ ነገር,A,He produces leprosy for a locust
+ለቂጡ ጨርቅ የለው፤ ቆንጆ ያባብላል,እሱነቱን የማያውቅ,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,እሱነቱን የማያውቅ,A,"The bread is not woven, but it is beautifully formed"
+ለቅልብልብ አማት፤ ሲሶ በትር አላት,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ትንሽ በሠሩ ብዙ አንደሠሩ ተቆጥሮላቸው ተጠቀሙ,ቃሉን ያከብራል,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,A,A daughter-in-law for a cranky man; a thistle holds a staff
+ለቅሶ ሳለ ከቤት፤ ይሄዳል ከጐረቤት,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,A,He leaves home in tears; he leaves with a neighbor
+ለቅናት የለውም ጥናት,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,A,He studied without jealousy
+ለቅዘን እግር አንስተውለት፤ ለውሻ ሸሽተውለት,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ቢጤ ለቢጤ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,A,They picked up a leopard's foot and ran away to a dog
+ለብልህ አይነግሩ፤ ለአንበሳ አይመትሩ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,A,They do not tell the wise; they do not tell the lion
+ለብልህ አይነግሩ፤ ለድመት አያበሩ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ምን ዛሬ ብንበላ ነገ ሆድ አዲስ ነው,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,A,Don't tell the wise; don't tell the cat
+ማን ያልነበረ፤ ማን ያልተቀበረ,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ሁሉም ጊዜው ሲደርስ ጽዋው ይሞላል,A,"who was missing, who was not buried"
+ማን ያርዳ የቀበረ፤ ማን ይናገር የነበረ,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,A,who buried yarda; who spoke
+ማን ያውቃል ባላገር፤ ማን ያጠብቃል ማገር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,የማይደረግ ነገር አረገ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,A,"who knows, who doesn't tell; who expects to tell"
+ማን ያውቅ አገር፤ ማን ያጥብቅ ማገር,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,A,who knows country; who knows strictly speaking
+ማወቅ መላቅ! አለማወቅ መናቅ,አለማወቅ ያስንቃል,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,አለማወቅ ያስንቃል,A,Knowledge is a curse! Ignorance is a curse
+ማወቅ እናውቃለን ፤ ብንናገር አናልቃለን,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ተቃራኒ ምክር,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,A,"we know what we know , but we speak what we do not know ."
+ማውራት ነው ድህነት፤ መሥራት ነው ጌትነት,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,A,Talking is poverty; doing is mastery
+ማዕረገ ቢስ፤ እራቱ ገሚስ,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ዞሮ ዞሮ አዚያው,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,A,The head is rounded and the tail is rounded.
+ማየት ከመልአክ፤ መቀበል ከአምላክ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,A,He was seen by an angel; he received it from God
+ማጀት በጎረሰ፤ ደጃፍ በመለሰ,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,በስጦታው ያልረካ ሰው,በጠቅላላው ሁሉም ሰው,A,"The stomach is ripped open, the door is opened"
+ማጀት ያጠለቀው፤ ጉልቻ የላቀው,ፍጹም ድሃ ነው,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,ፍጹም ድሃ ነው,A,The stomach is deeper; the esophagus is larger
+ማግኘት ማውጣትን ያስለምዳል,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ፍጹም ድሃ ነው,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,A,The result is a more satisfying life.
+ማግኘት ማውጣትን ይመልሳል,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ስግብግብ ነው,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,A,The benefits of giving
+ማጣትና ማግኘት ጆሮ ለጆሮ,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,የእነሱን ባህርይ አትከተል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,A,The loss and recovery of ear to ear
+ማጣት ከሰማይ ይርቃል,ድህነት አስከፊ ነው,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ድህነት አስከፊ ነው,A,The loss is far from heaven
+ማጥፋት፤ በትንሽዋ ጣት,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,A,The little finger
+ማጭዱም ገመዱም ከሣሩ ውስጥ ነው,መፍትሔው አብሮ አለ,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,መፍትሔው አብሮ አለ,A,And the reed is in the grass
+ማፈር ከሌለ፤ ክብር የለም,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ድህነት አስከፊ ነው,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,A,"Without shame, there is no dignity"
+ማፈር ከብዙ ነገር ይጠበቃል፤ አለማፈር በብዙ ነገር ያስጠይቃል,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,A,Being shy is a challenge; being shy is a challenge
+ምለህ በክርስቶለ ተገዝተህ በቄስ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,A,You're under the influence of a clergyman
+ምላሱ አይታጠፍም,ቃሉን ያከብራል,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ቃሉን ያከብራል,A,His tongue is not devious
+ምላስ ቢጥም ቀዶ ይጠቅም,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,A,"The tongue is a delicate instrument, but it is not a deadly instrument."
+ምላስ ይቀባል፤ ጥርስ ይወጋል,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,A,"The tongue is stained, the teeth are knocked out"
+ምላጭ ለምላጭ ፤ጠፍር ለመለመጫ,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,የትም አይሄድ,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,A,"For the slasher , and for the slasher ,"
+ምላጭ ምላጭን አይቆርጠው፤ ሰው ሰውን አይበልጠው,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸ�� ይንኳሰሳል,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,A,"the blade shall not cut through the blade, and man shall not prevail against man"
+ምላጭ ቢያብጥ በምን ይበጡ ውኃ ቢያንቅ በምን ይውጡ,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,A,"If the blade is blown, how do you cut it? If the water is boiled, how do you cut it?"
+ምላጭ አይበጥ፤ ያበጠውን ያፈርጥ,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,የሚያውቅ ሰው ብቻ ይናገር,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,A,The blade should not be cut; it should be cut
+ምስጢር ከቤት ፤ምክር ከጎረቤት,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,የማይገናኝ ሐሳብ,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,A,Confidential talk from home; consultation with a neighbor
+ምስጢር የባቄላ ወፍጮ አይደለም,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,አንኳንስ አናቴ ሞታ አንዲሁም አልቅስ አልቅስ ይለኛል,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,A,The secret is not the bean mill
+ምስጢር ይደበቃል፤ ወፍጮ አይደለም,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,A,"The secret is kept, not the mill"
+ምርቅና፤ ፍትፍት,ክፉና ደግ,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,ክፉና ደግ,A,The Bible is not a book of mere speculation.
+ምሳሌህ ሁሉ አንካሳ ነው,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,A,Your illustrations are all lame
+ምስለኔ ሁሉ አንደኔ,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,አለማወቅ ያስንቃል,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,A,all my imagination and my tongue
+ቀስ በቀስ እንቁላል በእግሩ ይሄዳል,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,A,The egg moves slowly on its feet
+ጅብ ከሄደ ውሻ ጮኸ,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,A,The dog howled when the mare left
+የአባይ ልጅ ውሃ ጠማው,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,A,The Nile River is dried up
+ጥሩ ውይይት ሁልጊዜ ከጥሩ አልጋ የተሻለ ነው,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,አንዱ ሲሰጥ ሌላዉ ተመቀኘ,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,A,Good communication is always better than a good bed
+ምከረው ምከረው እንቢ ካለህ መከራ ይምከረው,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,A,"If you refuse, you will suffer."
+ቀድሞ ነበር እንጂ መጥኖ መደቆስ አሁን ምን ያደርጋል ድስት ጥዶ ማልቀስ,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,A,"What does the potty-claw crying do now, but it was before"
+ጽድቅና ኵነኔ ቢኖርም ባይኖርም ከክፋት ደግነት ሳይሻል አይቀርም,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,A,"Righteousness and justice, or neither, are probably better than wickedness and kindness"
+በቃል ያለ ይረሳል በመጽሐፍ ያለ ይወረሳል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,A,"Forgotten without words, passed on without books"
+ያልጠረጠረ ተመነጠረ,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,A,He was not a Christian.
+ቀኝ እጄን ተነከስኩ,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,የማይጠበቅ ነገር,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,A,I was bitten on the right hand
+ምስር መዝራት ሙያ ማጣት፤ አተር መዝራት ወይ ብልሃት እለች ጦጣ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ��ው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ባጐረስኩ አጄን ተነክስኩ,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,A,"The lack of skill in planting peas, the lack of skill in planting peas, or the lack of skill in planting peas"
+ምስርሽን በጥጥሽ,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,A,Breaking the Code
+ምስር አራቱ ፤ ምስር ቢያጣ ሞቱ,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ሰው የፈለገውን ቢያጣ ቅር ይለዋል,A,"the four horsemen; if the horseman is missing , he shall die"
+ምስክር ለበለጠ አውድማ ለመለጠ,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ሆድ ያበላውን ያመሰግናል,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,ልጅንና የሚሞትን ሽማግሌ አታስቀይም,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,A,The Witnesses were able to reach a wider audience.
+ምስክር ቢያድር ይለጠጣል ሽንፍላ ቢያድር ይመለጣል,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,A,"If the witness is late, he will be arrested; if he is late, he will be sentenced."
+ምስክር ከበለጠ ባቄላ ከፈጠጠ,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,A,If the testimony produced more beans
+ምስክር ከተጠራ መስዋዕት ከተሠራ,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ከአቅም በላይ የሆነን ነገር ለማቆም መሞከር ትርፉ ድካም ነው,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,A,"If a witness is called and a sacrifice is made,"
+ምስክር ያለው ሙግት አያዳግትም ለመርታት,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ሩቅ ለፍቶ ደክሞ ለሰው,ምስክር ከበለጠ ባቄላ ካፈጠጠ,A,The evidence is not a barrier to settlement
+ምስጋና አዋቂን ያበራታል ቂልን ያሳብዳል,ምስጋና ያበረታታል,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ምስጋና ያበረታታል,A,Praise Enlighten the Grown Up and Attracts the Foolish
+ምስጥ ከምድር ውስጥ,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,የሰውን ችግር የሚያቃልል ሰው ነው,በፍጸም እይመሳለሉም,ውስጥ ውስጡን ተንኮል የሚፈጽም ሰው,A,The earth's crust
+ምቀኛ አታሳጣኝ,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,ዝንጉ ለው አይረባም,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ምቀኛ ያለው ሰው ላለመውደቅ ተግቶ ይሠራል,A,Do not be envious of me
+ምቀኛ የኑሮ መጋኛ,ምቀኛ ጠላት ነው,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,የእኔ ነው የተባለ በሙሉ አያስጨንቅም,ምቀኛ ጠላት ነው,A,The envious steward
+ምቀኛ ጠላቱን ይተካል ወዳጁን ይንቃል,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ሰውን ለመጉዳ�� ሆን ብሎ የተነሳን ሰው መመለስ ያስቸግራል,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,A,Envy replaces the enemy and despises the friend
+ምነው ቢገዙ መድን ካበዙ,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,A,If only they had bought insurance.
+ምናልባት ቢሰበር አናት ቅቤ ሿ ለመተኮሻ,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,የከረምት መሸጋገሪያህን በበጋ ተመልከተው,A,Maybe if it breaks top of the butter for shooting
+ምንም በሙቱ እራድማ ሸምቱ,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ምንም ቢሆን ያው ይሻላል,A,no matter what the dead do
+ምንም ቢሆን ሥር ነው እንጂ እጢ አይደማም,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ባዶ ቀረ አለቀ,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,A,"The root, not the gland, is the cause of the problem."
+ምንም ቢሆን ጉፋያ ሥጋ ሥጋ ነው,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,A,The result is that the meat is not cooked properly.
+ምንም ቢታረስ በዘጠና ቤቱ አይለቅም ቀጠና,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ከሁኔታው ያስታውቃል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,A,"no matter what you do, you can't get rid of the ninety-nine"
+ምንም ቢቸገሩ ተበድሮ ጋሬዳ,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,አምላክ እስካለ ያሰብኩትን ሁሉ ይፈጽምልኛል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,A,"Gareda, despite the difficulties"
+ምንም ቢያጠምዱ በዘጠና ቤቱን አይተው ቀጠና,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,A,"we have seen ninety houses, no matter what they catch"
+ምንም ቢጠም መንገድ ምንም ቢከፋ ዘመድ,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,A,"No matter how thirsty the road, no matter how hard the relative"
+ምንም ቢፋቀሩ አብረው አይቀበሩ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,ፅድቅና ቅጣቱ እውን ይሁን አይሁን ግፍን ከመፈፀም ልግስናን መለማመድ የተሻለ ነው,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,A,"The Bible says that ""they were not in love with each other""."
+ምንም ብቀጥን ጠጅ ነኝ ምንም ብደኸይ ጨዋ ነኝ,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,A,"I am a wine, however pure, I am a decent one, however poor."
+ምንም ብታውቅ ከዳኛ ጋር አትሟገት,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,ነ���ይ በሀገሩ አይከበርም,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ችግር ውስጥ እንዳትወድቅ,A,"Do not argue with a judge, no matter how much you know"
+ምንም ብታፈገፍጊ ከግድግዳ አታልፊ,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,መወፈር ጥቅም የለውም,የፍትሕ መታጣት,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,A,"""I'm not going to be able to do it"", he said."
+ምንም ብትሞቺ እንዴት አደርሽ አንቺ,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,እግዚአብሔር የሚወደውን ነገር መፈጸም ጽድቅ ነው,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,A,how can you do whatever you want to do when you die
+ምንም ብጠላው በወንድሜ ግንባር ደም አልይብህ,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,A,I will not see the blood on my brother's forehead
+ምንሽም ምንሽም አያምረኝ ከመሄድሽ በቀር,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,የሚያስደስት ባሕርይ የላትም,A,"I don't care what you do, except you leave."
+ምን በአግሩ ቢመጣ በእጁ እንዳይመጣ አለ ዳኛ,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,ውሰጡን ለቄስ,ሀብትም ሲከስር በአንዴ የሚደርስበት የሞራል ውድቀት ከፍተኛ መሆኑ ሲሆን ድሃ ግን ብዙም አይሰማውም,አይቶ ለማያውቅ ሁሉ ቁልምጫ ብርቁ ነው,የሚያቀብለውን ጉቦ እየተመኘ,A,"judge said that whatever comes in his foot, it should not come in his hand"
+ምን ቢለፈልፉ ድካም ነው ትርፉ,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,የግፍ ግፍ ሥራ ነው የተፈጸመብኝ,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,A,The result is a lot of work.
+ምን ቢኖሩ ከሞት አይቀሩ,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ምስጋና ያበረታታል,ሞት የማይቀር ዕዳ ነው,A,The Bible says that death is the end of all life.
+ምን ቢከፉ አሳብ ነው ትርፉ,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ዞሮ ዞሮ አዚያው,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,A,What is the price of the profit?
+ቁጥቋጦ ሲያድግ ዛፍ ይሆናል,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ባለማስተዋል በቅርብ ያለውን ነገር ሳይጠቀምበት ይቀራል,ክፉና ደግ,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,A,A Shrub Becomes a Tree
+ቁጥቋቦ፣ ያለ ዛፍ አይሆንም,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ያጣን ሰው ምን አድርግ ትለዋለህ,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,A,"The bush, not the tree"
+ቁጭትና መረቅ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,A,"The result is a hearty, hearty meal."
+ቁጭትና መጠጥ፣ ለጊዜው ይጣፍጥ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,የማይቀርን ነገር አምኖ መቀበል ይገባል,የእነሱን ባህርይ አትከተል,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery pillar."
+ቁፍ ቁፍ ያስኘሽ እንደ ቄብ ዶሮ፣ ለመከራ ላሳርሽ,ለትንከወከዊ ���ከራ እንዳይደርስብሽ,መፍትሔ ለሌለው ነገር ብዙ አትጨነቅ,ምስጢር በአደባባይ የሚነገር አይደለም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,A,"I'm a little bit like a chicken, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck, I'm a little bit like a duck"
+ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,A,They have a hard time distinguishing right from wrong
+ቂልን፣ ለብቻው ስደበው፣ አራሱን በአደባባይ እንዲለድብ,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,የችግሬ ጊዜ አለፈ,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,ባይጐዳዱም በጥቂቱ መሞካከራቸው የማይቀር ይሆናል,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,A,"let him go off alone, let him be publicly mocked."
+ቂል አይሙት፣ እንዲያጫውት,ያዝናናል ያጫውታል,ወይ አይበላ ወይ ሰው አያስበላ,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ያዝናናል ያጫውታል,A,"Don't be silly, let him play"
+ቂል ከጠገበበት እይወጣም,ነገን አያስብም,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ነገን አያስብም,A,The foolish one comes out of his own house.
+ቂል ያገኘው ፈሊጥ፣ ውሻ የደፋው ሊጥ,ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,የተገላቢጦሽ ሥራ,ለምትወደው ነገር ተጠቃ,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ቂል ያማረለት እየመስለው ያገኛትን ነገር ሲደጋግም ይኖራል,A,"The potter's wheel, the dog's flour"
+ቂምህን እትርሣ፣ የወደቀ እንሣ,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,የወደቀ አንሱ የሞተን አትርሱ,A,"Forget your resentment, a fallen rock"
+ቂም ይዞ አኣሎት፣ ሳል ይዞ ለርቆት,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ለልጅ ፊት ካሳየኸው ያዋርድሃል,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,ያለሆዱ የሚያሳስበው ጉዳይ የለውም,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,A,"He was a man of integrity, and he was a man of integrity."
+ቂጡ የቆለለ ውሻ፣ እንደልቡ እይጮሀም,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ራስን መንከባከብ ከመጥፎ ሁኔታዎች ይጠብቃል,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,A,"A dog that is tired of eating bread, howls like a dog"
+ቂጥ ቢወድል፣ ፈስ እያድን,መወፈር ጥቅም የለውም,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ከፍትፍቱ ፊቱ,መወፈር ጥቅም የለውም,A,"The bread is sour, the water is salty"
+ቃልህ ሳይዘጋ፣ እግርህ ሳይዘረጋ,ሳታርፍ /ሳትሞት/,የችግሬ ጊዜ አለፈ,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,የማይደረግ ነገር አረገ,ሳታርፍ /ሳትሞት/,A,"before your mouth is shut, before your foot is stretched out"
+ቄሱም ዝም፣ መጽሐፉም ዝም,ሁሉም ጸጥ አሉ,አጉል መኮፈስ,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,ሁሉም ለራሱ,ሁሉም ጸጥ አሉ,A,The Priest and the Book Silent
+ቄስ ለትዛዜ፣ ፍቅር ለሚዜ,ሁሉም በየሙያው ቢውል,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,የራሱ ባህርይ ይውቀሰው,ሁሉም በየሙያው ቢውል,A,"The priest who commands, the priest who loves"
+ቄስ ምን ይሻል ጠላ፣ ነገር ምን ይሻል ችላ,መተው ነ���ሬን ከተተው,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,መተው ነገሬን ከተተው,A,"What the Priest Hated, What He Ignored"
+ቄስና ንብ፣ እያዩ እሳት ይገባሉ,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,ያዝናናል ያጫውታል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ሐሳብ ምንጊዜም ከሰው ራስ አይወርድም,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,A,"The bee and the bee, in the fire"
+ቄስ ኤረክስን መምህሩ፣ እናት አያስቀብሩ,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,የእናትን ውለታና ጥቅም መረዳት,A,"Father Eriksson, his teacher, not his mother"
+ቄስ ካናዘዘው፣ ፅድሜ ያናዘዘው,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,ጠቃሚ መረጃዎችን እና ግንዛቤዎችን ለወደፊት ትውልዶች ለማቆየት የጽሑፍ መዝገቦችን እና ሰነዶችን ዋጋ ያጎላል,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,A,"If a priest doesn't want it, the laity won't"
+ቄስ ካፈረስ፣ ዲያቆን ከረከስ,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,ሁለት አማራጭ ይኑርህ,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,A,"The priest is dismissed, the deacon is defrocked"
+ቄስ ያዘዘህን አርግ፣ ቄስ ያረገውን አታርግ,የእነሱን ባህርይ አትከተል,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,የእነሱን ባህርይ አትከተል,A,"marry what the priest tells you to, don't marry what the priest tells you not to"
+ቅል በአገሩ፣ ድንጋይ ይስብራል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,A,The earth will be filled with the knowledge of Jehovah.
+ቅልውጥ እሳስቦ፥ ይጥላል ከዘመቻ,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,በጭቅጭቅ ምንም አይገኝም,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",A,I think he's going to throw the campaign
+ቅመጮ የበዛበት ወጥ፣ አይፋጅ እይኮመጥጥ,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,የተማመኑበት ዘመድ መልሶ ጠላት ይሆናል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,A,"The dish is made of a mixture of spices, herbs, and spices."
+ቅማል በጥፍር ቢድጧት፣ ራ ደህና አለች,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,ባዶ ቀረ አለቀ,ምስጋና ያበረታታል,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,A,"The moth is alive, but the caterpillar is dead"
+ቅማል ከአካላት፣ ምሥጢር ከቤት,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,A,The secret of the home
+ቅማል ውኃ ውረጂ ቢሏት፣ ስንኳለስ መቼ ልደርስ,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,የማያውቁትን ነገር ለማድረግ መሞከር በጣም አስቸጋሪ ነው,ወሬኛን ማዳመጥ የለብህም,ልምድ ካሰው ተማር,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,A,When to reach the water when the water is wet
+ቅርብ ያለ ጠበል፣ ልጥ ይነከርበታል,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ነቢይ በሀገሩ አይከበርም,A,"The nearest snake, the most commonly found"
+ቅርናታም ለቅርናታም፣ ስንቡ��� ስንቡሴ ይባባሳል,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,ከድህነት መላቀቅ አልተቻለም,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,A,The problem is that the world is becoming more and more unstable.
+ቅርንጫፍ እንደዛፉ,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,A,They are like branches
+ቅቤ ሻጭ፣ ድርቅ ያወራል,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,ቅቤውን ለማስወደድ ሲል ብዙ ያወራል,A,"The butter seller, the drought"
+ቅቤ ተነጥሮ ለመብላት፣ ያባት የእናት,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,A,"The mother's milk, which is then separated from the butter"
+ቅቤና ቅልጥም፣ ወዴት ግጥምጥም,በፍጸም እይመሳለሉም,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",የማይደረግን ነገር ለተቀባይ ሰው ማስፈራራት እማይሆን የማይደረግ ነገር ነው,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,በፍጸም እይመሳለሉም,A,"butter and cream, where's the poetry"
+ቅቤ እንጣሪቱ እያለች፥ መቅመቆ ማሸቱን ምታት መተት,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,የምጣዱ እያለ፣ የእንቅቡ ተንጣጣ,A,she was sifting butter: she left the lamp on the stove
+ቅቤ ይፍስስ፣ ከገንፎ አይተርፍ,የትም አይሄድ,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,የትም አይሄድ,A,"The butter is poured, not left out"
+ቅናት ያደርሳል፣ ከሞት,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,A,"The Bible says that ""the spirit of the wicked one is like the fire""."
+ቅናት ጥናት፣ አይገናኝም ከእናት ካባት,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,A,"jealousy, jealousy, not communicating with mother"
+ቅን በቅን ከማገልገል፣ ፊት ለፊት ማውደልደል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,ገንዘብ የሚያከብራትን ታከብራለች,ክፉውንና በጎውን መለየት ያስቸግረዋል,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,A,"The Bible says that ""the heart of the wicked one is like a watery sea""."
+ቅንቡርስ የት ትሔዳለህ? መተማ፣ ትደርሳለህ ልብማ,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ላም ያልዋበት ከብት ለቀማ,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,A,"Where are you going, Shabura?"
+ቅንነት፣ ለነፍስ መድኃኒት,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,A,"Honesty, the Medicine of the Soul"
+ቅዝምዝም ሲወረወር፣ ጎንበስ ብለህ እሳልፈው,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,መወፈር ጥቅም የለውም,ጨካኝን ሰው አትሹመው,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,A,"When a bow is thrown, lean forward and pass"
+ቅዝምዝም ወዲያ ፍየል ወዲያ,የማይገናኝ ሐሳብ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,የማይጠበቅ ነገር,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,የማይገናኝ ሐሳብ,A,The goat is a goat
+ቅዥት ተፈርቶ፣ ሳይተኛ አይታደርም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,A,"He is not afraid of the dark, and he does not go without sleep"
+ቅጡም የምንኩስና ነው,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ብልጥ ሰው አያታልልም ጎበዝ አይደፈርም,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,A,The penalty is a shoot-out
+ቆሉ ለዘር፣ እንዶድ ለድግር,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,መጨነቅ የለብኝም,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ከመድረሱ በፊት ለችግርህ መፍትሔ መፍጠር አለብህ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,A,"The seed is the cork, the chaff is the straw"
+ቆሉን ቢቆረጥሙት እንጂ፣ ቢያሹት አያልቅ,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,በጌታ ስም የገባኸው ቃል አክብር,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,A,"the coal is not gone, but it is cut"
+ቆማጣ ቤት፣ አንድ ጣት ብርቅ ነው,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,ፍጹም ድሃ ነው,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ድሃ ቤት ጎመን የተቀቀለ እለት ጭፈራ ነው,A,A house of a thumb is rare
+ቆማጣ ብለው ያው ቁምጥና ነው፣ ሴላ ምን ይመጣል አለ,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,A,"they say it's the shirt, cela said what's coming"
+ቆዳ ሲወደድ፣ በሬህን እረድ,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,መጀመሪያ እራሌን,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ሁሉ ሞልቶ ተርፎ ምን ጐድሎ,ለማንኛውም ወቅቱን ማወቅ ተገዢ ነው,A,"When the skin is cracked, help your bull"
+ቆጥሮ የማይስጥ ሌባ፣ ቆጥሮ የማይቀበል ሌባ,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,A,"The Bible says that ""the one who is a thief does not keep account of the things he has""."
+ቋንጧና ባለሟል ላያር አይቀርም,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,እሱነቱን የማያውቅ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,እስው ቤት እየሠራ የሚያበሳጭ ነገር የማይገጥመው የለም,A,"The spiny, fluffy larva"
+በሁለት በትር አይማቱ፣ በሁለት ዳኛ አይሟገቱ,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,ሞኝ የሚነግሩትን አይሰማም፤ ብልህ ግን ነገሮች በሙሉ በቀላል ይገባዋል,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,A,"Do not be divided, do not be divided into two judges"
+በለምለም (በለለለስ) ምሳሴ፣ ኮሸሽላ በላሁ አለች አህያ,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ውሻ በስፈሩ አንበሳ ነው,በዘዴ የምፈልገውን አደረኩ,A,"I ate my lunch at the Lemlem (Bellel) and the donkey said, ""I ate my lunch at the Koeshella""."
+በሉት አለቀ ፈጩት ደቀቀ,ባዶ ቀረ አለቀ,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,አንድ ነገር ቆርጠው ካደረጉት በኋላ ለመቀየር ያስቸግራል,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ባዶ ቀረ አለቀ,A,"The result was a bitter, bitter, bitter harvest."
+በላይ በላዩ ያጎርሳታል፣ የበላችው ያስገሳታል,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,የሚያስበውና የሚደርስበት ይለያያል,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ ማከናወን አይቻልም,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,A,"the top is pushing it over the top, the bottom is pushing it"
+በል በል ይላሉ፣ ሲፈርዱ፣ ጣል ጣል ይሳሉ፣ ሲያርዱ,ያዋከቡት ነገር,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,መጀመሪያ እራሌን,ያዋከቡት ነገር,A,"Say: When they judge, they make a distinction."
+በልብ አምኖ፣ በእፍ መንኖ,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,A,"Believing in Heart, Believing with the Mouth"
+በልተው ከጨረሱ፣ ከመኝታ ይነሱ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,A,"After eating, get out of bed"
+በልተው ካልጠጡ እረር፣ ወልደው ካሳኩ አነር,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,ዝንጉ ለው አይረባም,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,በሥርዓት ያላሳደጉት ልጅ ችግር ይፈጥራል,A,"If they do not eat and drink, then eat and drink."
+በልቶ መጠጥ ያጣ፣ ተበድሎ ፍርድ አጣ,የፍትሕ መታጣት,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,እዚያው ወደእኔ አታምጪው,የፍትሕ መታጣት,A,He ate and drank and was judged and condemned
+በልቶ እንዳንበሳ፣ ተኝቶ እንደሬሳ,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,A,"that we may not become as hungry, as slumbering, as those who are exhausted."
+በልቶ የማይመርቅ፣ ገብቶ ወጥቶ የማይጠይቅ,ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ምስጋና ያበረታታል,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",ለተደረገለት ውለታ የማይውል ጥሩ እይደለም,A,"he does not eat or drink, he does not go out or come in."
+በልቶ የማይበርዶው፣ የስው ነገር የማይከብደው፣ አንድ ነው,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ሁሉም ለራሱ,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,A,"The one who does not eat and does not drink, is one"
+በልቶ የከሳ፣ የነገሩትን የረሳ,ዝንጉ ለው አይረባም,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ለመብላት እየፈለክ አትግደርደር,ዝንጉ ለው አይረባም,A,and he ate and drank and forgot what he had been told.
+በልቼ እንደአንበሳ፣ ተኝቼ እንደሬሳ,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,ያባትና የእናትን ሀብት ለማግኘት እንዲህ ቀላል አይደለም,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,እግዚአብሔር የሚወደው ነገር ነው,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,A,"I have eaten like a lion, I have lain down like a corpse."
+በል ያለው የበሳላው፣ ተው ያለው የአተተው,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,ሁሉም አንደየራሱ ሁኔታ የሚፈጸም,A,"The one who is boiled, the one who is left, the one who is left"
+በልጅ ቆዳ፣ የተቀበረ የለም,መጨነቅ የለብኝም,ምስጢር የብቻ የግል ነው,ባለጌ ውርደታም ስለሆነ ጥሩ እንደሠራ ሁሉ ይኩራራል,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,መጨነቅ የለብኝም,A,"In the skin of a child, no burial"
+በልጅነት ወደ ገዳም፣ በእርጅና ወደ ዓለም,የተገላቢጦሽ ሥራ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,የተገላቢጦሽ ሥራ,A,"I was born in a convent in the city of Paris, France, and moved to the United States in the early 1950's."
+በልጅነት ያልተወለደ ልጅ፣ በአባቱ ተዝካር ፈኛ ይለምናል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,የአምላክ ሰጦታ የተጓደለ አይደለም,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,እንኳን ሊጦር ይጦራል,A,A child born prematurely asks for a judge in memory of his father
+በልጅ አመካኝቶ፣ ይስሳል አንጎቶ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,በፍጸም እይመሳለሉም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,A,I was a child and I was a teenager.
+በሐምሌ በነሐሴ፣ ቀረችልኝ ነፍሴ,የችግሬ ጊዜ አለፈ,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ሕብረተሰብ ያከበረው ሲከበር ያንቋሸሸው ይንኳሰሳል,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,የችግሬ ጊዜ አለፈ,A,"In July and August, my soul was restored"
+በሐምሌ ወጨፎ፣ በለኔ አርከፍክፎ,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,ይሉኝታ ማለት ተገቢ ነው,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,A,I was born in a small town in the north of the country.
+በሐምሌ ጤፍ ይዘሩ፣ ቤት ይሠሩ,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,ቆቅ ወዲህ ቅዝምዝም ወዲያ,A,Planting Teak and Building Houses in July
+በመልካም፣ አንገት እንቅርት,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,እንደልቡ ነው የሚያድረው,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,በጥሩ ነገር ላይ እንከን,A,The necklace in the right
+በመረጡት ዳኛ ቢረቱ፣ በቆረጡት በትር፣ ቢመቱት በማን ያጉተመትም,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,እራት የሌለው ቄሰ አንደልቡ አይቀድስ,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,በመጀመሪያ መጠንቀቅ ነው እንጂ በራለህ ጥፋት ማዘንአይቻልም,A,"by the judge he appointed, by the club he cut, by whom he was beaten,"
+በመለለው ይናገራል፣ ከበላው ይበሳል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,መተማመን ሊመጣ የሚችለው ግልጽነት ሲኖር ነው,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,እንደልቡ ነው የሚያድረው,A,"he speaks with a heavy heart, he is weary of his food"
+በመስታወት ቤት የሚኖሩ አይወራወሩ,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,ውለታን አትዘንጋ,በቀላሉ ሊበላሽ የሚችልን ነገር በእንከብካቤ መያዝ,A,The mirrored house is not a place for gossip
+በመስከረም የሚያብድ፣ ስለኔ ቡሪውን ከፍ ከፍ ያደርጋል,ከሁኔታው ያስታውቃል,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ሁሉም ሰዉ የሚኮራበት የየራሱ ተሰጥኦ አለው,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ከሁኔታው ያስታውቃል,A,"September fools, raises his voice about me"
+በመሸታ የተገዛ ጦር፣ ቢወረውሩት ከድፍድፍ,አይትማመኑበትም,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ዘገምተኛ ትናናሽ ለውጦች ለከፍተኛ ለውጥ መሰረት ናቸው,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,አይትማመኑበትም,A,"A spear bought at a sale, a bullet to the head"
+በመከሩት ምክር፣ በሸመቁት ጦር,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,የራሱን ጉድ ያበጀ እየመስለው ለሁሉም ስለሚያወራ,ጅብ ከሔደ ውሻ ጮኸ,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,A,"By the counsel they have given, by the spears they have sharpened"
+በመዘንከው ማሜዛን፣ በሰፈርከው ላዳን,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,A,"with the ram that you weighed, with the ram that you measured out,"
+በመጀመረያ የመቀመጫዬን፣ አለች ዝንጀሮ,መጀመሪያ እራሌን,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,መጀመሪያ እራሌን,A,"""I'm going to take my seat first"", said the monkey."
+በመጠቃቀም የቆመ ፍቅር፣ አይውል አያድር,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,አጉል መኮፈስ,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,A,"The love that is used up, never fails"
+በሚያዚያ ጎመን የዘራ፣ ክረምቱን ሁሉ በላ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,A,"who sowed cabbage in that field, ate all winter"
+በማር ሳይ ወተት፣ ሲረባም ቢለባም,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,የትም እትደርሺ አንዲያው ደከምሽ,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,A,"The milk is then mixed with the milk of the goat, and the milk is then added to the goat's milk."
+በማታየው፣ እጅህን አታድርስው,ራስህን ጠብቅ,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,ራስህን ጠብቅ,A,Do not touch what you cannot see
+በማን ላይ ተቀምጠሽ፣ እግዜርን ታሚያለሽ,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ነገርህ ሁሉ አይጥምም,አኔ እየረዳሁህ እኔኑ ታማለህ,A,"on whom do you sit, mocking god"
+በማያድሩበት ቤት፣ አያመሻሹበት,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ሁሉም በየሙያው ቢውል,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,A,"In the house where they do not sleep, do not stay overnight"
+በምን በላህ በሳማ፣ ባይፈጅህማ,ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ሁሉም ለራሱ,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",ካልፈጀህ፣ ካልጎዳህ እሉማ ጥሩ ነበር,A,"by the sword you swore, if it doesn't kill you"
+በምን ተነሳ በጣቁሳ ምን በጣቁሳ በዳጉሳ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,ቀናተኛ ከሁሉ ጠበኛ,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,A,what is the reason why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why why
+በምንቸት ጠላ ታፈላሳ፣ ከጎረቤት ትጣላ,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ለመሾም ቅድሚያ ሰውየውን ማጥናት ያስፈልጋል,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,A,"The Bible says that ""the one who is a slave to the Master will be rich""."
+በምን የተነሣ፥ ይህ ሁሉ ጠባሳ,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,A,what caused all this scar
+በምድር መጠቅጥቅ፣ በስማይ መጠየቅ,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,ቢጤ ከቢጤው ይውላል,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,A,"To be wrapped in earth, to ask in my name"
+በምድር ዓለም፣ አለገንበብ የለም,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ቃሉን ያከብራል,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ለልጅ ፊት ካሳየህ ያዋርድሃል,ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,A,"The earth is a vast, uninhabited world"
+በምድር እይቀር ብድር,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,A,The earth's borrowing
+በምድር ድንበር፥ በሴት ከንፈር,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ገንዘብህን ጨርሰህ አንዳታጠፋ በትንሽ በትንሽ አውጣ,አጸያፊ ተግባር ካላክናወንክ ያስከብርሃል ፤ አጸያፊ ተግባር ካከናወንክ ያስንቅሃል,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,A,the border of the earth: from the lips of a woman
+በምግባሩ እይታወቅ ማማሩ,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ስው ከመከረው መከራ የመከረው,በሚሠራው ሥራ ውበቱ አይታወቅም,A,"The Bible says: ""The one who is wise will become wise, but the one who is foolish will be foolish""."
+በምጥ በጣሽ! በአንግዴ ልጅ አልጣሽ,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ስህተት መሆኑን በመገንዘብ በአንድ ውሳኔ ወይም ድርጊት መጸጸት,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,A,"I have not failed you in anything, and I have not failed you in anything."
+በሞኝ ክምር፣ ዝንጀሮ ልጅዋን ትዳር,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,ሰው ሟች መሆኑን መረዳት ተገቢ ነው,ብርሌ ከነቃ እይሆንም ዕቃ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,ብልጦቹ በሞኝ ንብረት ይጠቀማሉ,A,"In the Fool's Den, a Monkey Marries His Daughter"
+በሞኝ ክንድ የዘንዶ፣ ጉድጓድ ይለኩበት,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,ለሚስት እንክብካቤ አንደሚደረግ ሁሉ ለተበደለም ካሳ ያስፈልገዋል,አራሱ የማይደፍረውን ነገር ሌላ ሰውን አደፋፍረው ጎል ማበገባት,A,"A serpent in the hand of a foolish man, and he will dig a pit for him."
+በረጅም ጦር ባይወጉበት፣ ያስፈራሩበት,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ማወቅ አናውቃለን ብንናገር አደጋ ይደርስብናል,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,A,He was not threatened with a long spear.
+በራቸውን ክፍተው፣ ሰውን ሌባ ይላሉ,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,በጨለማ እየሄዱ ጅብን ነገረኛ ያደርጋሉ,A,"They open their doors, calling a man a thief"
+በሬ ሆይ! ሣሩን አየህና፣ ገደሉን ሳታይ,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,A,"O ox, thou hast seen the grass, but thou hast not seen the fold."
+በሬ ሲያረጅ፣ ከጥጃ ጋር ይውላል,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,ስሜታዊ ነገሮች ከስሜት የሚመነጩ እንጂ ከልምድ አይገኙም,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ሲያከብሩት የማይከበር ለው የሚያገኘውን ሙሉ በሙሉ አያገኝ,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,A,"When an old bull is fed, it is fed with the calf"
+በሬ በመቶ፣ ያውስ የት ተገኝቶ ምድር በዶሮ፣ ያውስ ማን ገብሮ,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,ሁሉም በየችሎታው አምላኩን ያሰታውሰዋል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ለተባለው ዓላማ ሊውል የማይችል የማይሆን,በሌለ ነገር ላይ ትኩረት ማድረግ,A,"where is the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk, the cow's milk"
+በሬ በጭብጦ ተዝ  ቢለው፣ ያላቦካ ከወዴት ያገኛል አለው,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ቅድሚያ ዝግጅት ያላደረገ ይቸገራል,A,"If the bull is caught in the head, where does the bull go to get it?"
+በሬ ተንሾካሽኮ ቀንበር፥ ገበሬ ተቸካችኮ ከድንበር,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,የኋላውን አለማሰብ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,በድንበር አካባቢ ችግርና ንትርክ አይቀርም,A,the ox thunders and the yoke is shaken; the farmer hurries from the border;
+በሬና ሌት፣ ካገርህ መሬት,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,መጨነቅ የለብኝም,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,A,"The bull and the goat, the ground of the tiger"
+በሬና በሬ መከሩ፣ ቀንበር ሰበሩ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ውለታን አትዘንጋ,ተልባ ቢንጫጫ በአንድ ሙቀጫ,ራስን ከችግር ለማውጣት የሚደረግ ጥረት,A,"The bull and the bull reap, break the yoke"
+በሬ አርዶ በበለት፣ ከብት አርብቶ በበረት,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,በጊዜ ተነስተው ይሂዱ,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,A,"The bull grazed the widow, the cow grazed the goat"
+በሬ እንኳ ሰወጉ፣ በፈረስ ያጓራል,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,በስጦታው ያልረካ ሰው,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ዘመድ ከወገኑ ይደግፋል,A,"Even the ox is beaten, and the horse is driven"
+በሬ ከአንጀቱ እንጂ፣ በአንገቱ አያበብም,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ያልሆነ ሥራ መሥራት ምንም አይጠቅምም,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,ለሚያውቀው ሰውዬ ያላወቀ መስሏቸው ነገሩት,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,A,The bull is not scratched by the neck but by the throat
+በሬ ከጎለበተ፣ አሽከር ሰነበተ,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ሰው ጠግቦ ከበላ ሥራውን በሚገባ ይሠራል,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,A,"The bull may have rolled, the driver may have stumbled"
+በሬ ካራጁ፣ ይውላል,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ለማንኛውም ነገር መሣሪያና መጠቀሚያ ያመቻችለታል አግዚአብሔር,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,የተትረፈረፈ እና በቀላሉ ሊደረስበት የሚችል ነገር ማጣት,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,A,"The bull is drawn, and the bull is used."
+በሬ ወደአገሩ፣ ይስባል,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,ለአንዳንዱ በለስ ይቀናዋል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ለሀገርህ መቆርቆርህ አይቀርም,A,The bull is drawn to his home
+በሬዎች ተረት ለመዱ! ዝም ብለው እንዳይጠመዱ,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ወሬ ብቻ ሆነ ሥራውን ትተውት,A,The bulls are not afraid to be caught!
+በሬ ያርሳል፣ ምርቱን አህያ ያፍሳል,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,እንኳን ሊጦር ይጦራል,ሁሉም የሚወሰነው በራስ አዛዥነት ነው,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,በጨው ደንደስ በርበሬ ተወደሰ,A,"The ox plows, the donkey spills the crops"
+በሬ ግዙ ግዙ፣ አንድ አሞሌ ላይገዙ,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,ማንነቴን ሳታውቅ እትናቀኝ,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,የተለመደ ልማድ መታወቁ መገለጡ አይቀርም,መካሪው ብዙ ደጋፊ ግን የለም,A,"buy a bull, not a bar"
+በርቄ አሞታለሁ ታንቄ,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ያልሆነ ምክር መምከር,ሥራ ላይ ሊውል የማይችል,A,I was so excited to see you again!
+በርበሬ በገዛ አጁ ገብቶ ይፋጃል,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,በተገቢው ቦታ ተስማሚ ነገር,በተለመደው ሰዓት ምንም ይሁን ምን መመገብ አለብህ,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,A,Pepper is a natural food
+በርበሬ ታልፈጀ፣ ጠበቃ ታረጀ,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,ለትንሹ ሞገስ የሚሆነው ትልቁ ነው,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,በሚፈለግበት አገልግሎት ላይ ሊውል አይችልም,A,The man was arrested and charged with murder.
+በርበሬና ሚጥሚጣ፣ ሥጋና ቋንጣ,ሁሉም ለየቅል ነው,መፍትሔ የሚያስገኘው ከተበላሸ መፍትሔ ለማግኘት ያስቸግራል,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,ሁሉም ለየቅል ነው,A,"The first is the pepper and the leek, the meat and the squash."
+በርበሬ አይሆን ፅጣን፣ ነገር አይሆን ሥልጣን,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ብጤ ከቢጤው ነው,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,A,"authority, not power, not power, not power"
+በርቦ ያበድራል፣ በቁና ያስከፍላል,ስግብግብ ነው,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,የችግሬ ጊዜ አለፈ,ለጥቅም ሲል የማይታገል አይኖርም,ስግብግብ ነው,A,"He borrows with greed, and he pays back with justice"
+በርኖበ ሳይገዙ ካባ,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,ምንም ዘመድ ቢቀየምም ለችግርህ ጊዜ ደራሽ ነው,አንድ ጊዜ ቢያገኝ ሌላ ጊዜ ሊያጣ ይችላል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,A,A coat without a robe
+ገረድ የቤት ሞረድ,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,ውለታን አትዘንጋ,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,ገረድ የቤቱን ፅቃ ትፈጀዋለች,A,The house mouse
+ገራገሩን ተጫውቶ ይኖራል ተስማምቶ,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,ለአንዳንዱ ጉዳይ ማስረጃ አይገኝም,አንዱን በአንዱ ወደሚፊልጉት ማምራት,ሀብታም ከሌለ ድሃ የለም፣ ድሃ ከሌለ ሀብታም የለም,ላይ ላዩን አየተጫወቱ መኖር ያስማማል,A,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""."
+ገርነት የእግዜር ቸርነት,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,ልምድ ካሰው ተማር,የማይጠቅምን ተግባር አትፈጽም,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ገርነትን አግዚአብሔር የሚወደው ባሕርይ ነው,A,Mildness - The Kindness of God
+ገርነት ያገባል ገነት,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ገርነት መንግሥተሰማያት ያስወርሳል,A,The Paradise of Mildness
+ገርና ልል ሙዳይና አገልግልግ,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,በፍላጐት የፈለጉትን ማድረግ ይቻላል,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,በሁለቱ መካከል ብዙ ልዩነት የለም,A,What is the result of such a course?
+ገርን ልጅ አናቱም አትወደው,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,የትም አይሄድ,ሌባ ሁሌም አንደተዋረደ ነው,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,A,"""You must not love a son who is gentle."
+ገርገሩን ተጫውቶ ይበሏል ተስማምቶ,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል","ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",A,He played the bagel and ate it and agreed
+ገበሬና ወላድ አንድ አያጣም,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,በሳይ በላዩ የሆነ ነገር ጥቅም የለውም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,A,The farmer and the parent are not mutually exclusive
+ገበሬ አቆቁጣጥረኝ ወታደር አወራውረኝ,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ለቤቷ ጨቅጫቃ ለውጪ ሰው መሬት ነች,ወቅቱን ጠበቆ የሚሆነው ይሆናል,የቸገረው እርጉዝ ያገባል,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,A,A farmer and a soldier were talking to me
+ገበሬ አክባሪውን ባለጌ መካሪውን ይጠላል,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,አንዳንድ  ሰዎች ድፍረትን ወይም በራስ መተማመንን የሚያሳዩት ማስፈራሪያው ሲያልፍ ብቻ ነው,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,ከራስ በላይ ነፋስ,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,A,The farmer hates the respected but unwise counselor
+ገበያ ቢመቻት ልጂን ሸጠቻት,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ቀስ በቀለ ሁኔታው እየከበደ መሔድ,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,A,"The market is booming, and Lujin is selling"
+ገበያ ነሽ ብለው ይሻሻጡብሻል,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,አንድ ፍሬ ነሽ ግን አንደትልቅ ተቆጠርሽ /ንቀትን ስመግስጽ/,A,They are sold as a market
+ገበያ አንደሰስጠህ አንጂ አናትህ አንደላከችህ አይሆንም,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,የተማመኑበት ዘመ��� መልሶ ጠላት ይሆናል,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,የቸኮለ አፍሶ ለቀመ ነውና ብዙ ከመናገር ጥቂት ማዳመጥ የበለጠ ነው። ለመስጠት አለመቸኮል፤ ከሰጡም ወዲህ አለመጸጸት። ለመስጠት አጥንቶ መስጠት ከተሳሳትክ በኋላ ግን አትጸጸት,ገበያ ሲሰጥ በርካሽ ይሸመታል,A,"you're not just shopping, you're not just driving"
+ገበያ ከደራ ነጋዴም አይፈራ,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ገበያው ሞቅ ካለ ነጋዴ ዋጋውን ለቀቅ ያደርጋል,A,The market is not afraid of the peddler
+ገበያ የሚሰጥህን አናት አትለጥም,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,ዋናው ደህና ከሆነ ሌላ ሌላው ብዙ ጉዳት አይኖረውም,ለሆድ ብቻ ሳይሆን ለዕውቀትም አንጣር,ምስጋና ያበረታታል,ከንግድ ብዙ ጥቅም ይገኛል,A,Do not go overboard with what the market offers
+ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ዓላማ ካለህ ዓላማህን መሳት የለብህም,ካልጠየክ ልታውቅ አትችልም,A,"And the one who asks about the matter of the people,"
+ገበጣ ላዋቂ ወሬ ለጠያቂ ዋዛ ፈዛዛ ከሣቂ,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,ከፍትፍቱ ፊቱ,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,A,"The market is a place of gossip, a place of jokes, a place of laughter."
+ገቢ በአናት ልጅ ትገቢ,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,A,The mother's income is equal to the child's income.
+ገቢውን ባለቤት ያውቃል,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,አቅምን ማወቅ ትልቅ ነገር ነው,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ያዋከቡት ነገር,ከባለቤቱ ያወቀ ቡዳ ነው,A,He knows who it belongs to
+ገቢ ያፈርሳል ቀዳዳ ያፈሳል,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ችግር የሌለበት ስለችግር አያወራም,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ነገረኛ ሰው ሰውና ሰው ያጣላል,A,"The result is a ""hole"" in the economy."
+ገባር ያህያ ግንባር,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,በችግር ጊዜ ሰውን ለማይከዳ ውሻ ማብሳት ይሻላል,ለሁሉ የሚቸር ዓምላክ ብቻ ነው,የሚጠቀምበትን መሣሪያ በአግባቡ የያዘ ይመሰገናል,ገባር ለባለመሬቱ አንደአህያ ግለጋሎት ይሰጣል,A,The Front of the Jabbar Yahia
+ ገባ ወጣ ነገር ያመጣ,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,ብጤ ከቢጤው ነው,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,A,What was the result of his efforts?
+ገብርኤል ያየው ሚስጥር,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ሁሉ ነገር በአገር ያምራል,የተሾመን ይሟገቱለታል፤ የተሻረን ይመስክሩበታል። ለባለጌ ጥሩ የሚመኝለት የለም።,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,A,The secret that Gabriel sees
+ገብስ ሲበስል አባቱን ይመስል,ያልዘሩት አይበቅል,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,መቅለብለቧ ስለማይቀር መመታቷ አይቀርም,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ያልዘሩት አይበቅል,A,He is like his father when he cooks barley
+ገብስና ሽንኩርት ቂጡ ሲለብስ ነው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ሳታርፍ /ሳትሞት/,ምላስ ክፉም ደግም ይናገራል፤ ያስከፋልም፤ ያስደስታልም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,A,The bread is made of wheat and onions.
+ገብስና ገብስ አብሮ ይነፍስ,ብጤ ከቢጤው ነው,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ከማይሆን ሰው ጋር የተዋዋሉት ውሎ አድሮ ችግር ማስከተሉ አይቀርም,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,ብጤ ከቢጤው ነው,A,Let the Barley and the Grain Blow Together
+ገናም በሙከቱ ሑዳዴ በአልበቱ ይታወቃል,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,ሁሌ ቀደም ብለህ ከተዘጋጀህ አትራብም አትጠቃም,በፍጸም እይመሳለሉም,ቃሉን ያከብራል,ሁሉም አንደጊዜውና እንደወቅቱ ይከናወናል,A,Christmas is also known for its Muckduck Sunday
+ገናና ጥምቀት አኩል ዓውደ ዓመት,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,ሥራ አንጂ ወሬ ምንም አይሠራም,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ገናና ጥምቀትም ያው ዓመት በዓል ናቸው,A,Christmas and the Bicentennial of Baptism
+ገንዘቡ የሰው ቢሆን አዳዩ የኔ ይሁን,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,ለቦና ጥጃ ውስ አያንሰውም,ሕዝብ የሚያውቀውን አትደብቅ,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,A,"If the money is yours, let the money be mine"
+ገንዘቤ አትውጪ ከቤት ታጣይኛለሽ ከጐረቤት,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,ሁሉንም በሥርዓቱ ሲይዙት ይጠቅማል,ሆድ እንዳስለመዱት ነው,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,A,Don't spend my money You're losing me from home from the neighbor
+ገንዘብ ለዕዳ ሙግት ለባዳ,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ሞኝ ጠቃሚና ጎጂውን አያገናዝብም,አመቺ ሁኔታን ለፈጠረ ድጋፍ ይሰጠዋል,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,A,Money for Debt and Debt for Debt
+ገንዘብ ማግኘቱ ይቀላል ከማከማቸቱ,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ለሰው የሠራውን ያጥላላ፤ እራሱ ግን ሥራ አይችልም,ወንድምና ወጥ ማስፈራሪያ ነው,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a treasure trove of ruins""."
+ገንዘብ በልጅነት ማን ሰብስቦሽ በአርጅና ማን አግኝቶሽ,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,ተንኮል ሠሪውን ያጠፋዋል,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,በፍጸም እይመሳለሉም,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,A,who has saved money in youth and found it in old age
+ገንዘብ ከጅ ከወጣ ያመጣል ጣጣ,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,ፍጹም ድሃ ነው,ያለቦታው ያደረጉት ነገር ጠቀሜታ የለውም,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ገንዘብ አንዴ ከእጅ ከወጣ ለመመለስ አስቸጋሪ ነው,A,The problem is that money is not always the best way to spend it.
+ገንዘብ ከጅ ዘመድ ከደጅ,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,አንድን ሰው የሚቻለንን ያክል ብቻ እንድንመክር እና እምቢ ካል ግን በራሱ እንዲማር እንድንተወው የሚመክር ምሳሌ,ምስጢርህን አደባባይ አታውጣ,የሆነበት ስልትና ዘዴ ምን ይሆን። መጥፎም ደግም ነገር ላይሆን ደግ ቢሆን መልካም መጥፎ ቢሆን ወይም ቢያጋጥም ምን ይሆናል,ገንዘብ ካለህ ዘመድህ ብዙ ነው,A,Money from family to family
+ገንዘብ ካለ በሰማይ መንገድ አለ,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,ሥራን ለመከወን መሣሪያ ጠቃሚ ነው። ሥራን ለማከናወን ቸሩ አግዚአብሔር ያመቻችለታል,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ሀብት ያስው የፈለገውን ማድረግ ይችላል,A,"If there is money, there is a way to heaven"
+ገንዘብ የልብ ሥር ነው አጥፊውም ሰው ነው,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,የተገላቢጦሽ ሥራ,"ወደውስጥ ሳይገቡ ላይ ላዩን በመጨዋወት በስምምነት መኖር
+ይቻላል",ገንዘብ በአግባባቡ ማውጣት እና የተረፈውን ባግባቡ መጠቀም ይከብዳል,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,A,Money is the root of the heart and the destroyer of it
+ፈላ ገነፈለ ተሞላ ጐደለ,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ለነፍሱ ያደረ ጨዋ ረዳት አያጣም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,ከተጠቀሙበት የማያልቅ ነገር የለም,A,The first was a small boat.
+ፈረለኛ ሲሮጥ እግረኛ ምን አቆመው,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,ትንሽ ቆሎ ያደርሳል ከአሻሮ,አልረሳሽም ሳስታውሽ እኖራለሁ,ዋናው መከለያና መታፈሪያ ነው,በማይመለከተው ነገር ምን አገባው,A,What stops a rider when he is running
+ፈረለኛ የወለደው እግረኛ አይመልሰውም,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,አዳዩ የኔ ወገን ከሆነ ማግኘቴ አይቀርም,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ሁሉም ነገር ያለቦታው ተፈጻሚነት አይኖረውም,A,The one who gives birth to a lame one will not make him walk again
+ፈረሉም ይኸው ሜዳውም ይኸው,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,ያለቦታው ወደኋላ መጓተት,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ከቻልከ አድርገው ተፈቅዶልፃል,A,"and this is the plain of feral,"
+ፈረሰ ሲያጠብቅ ልጓም አይለቅ,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,ማንም ቢሆን ለመብቱ መታገል አለበት,ብልህ ፈጥኖ ስለሚረዳ የተንዛዛ ምክር ሊሰጠው አይገባም,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,እደገኛ ሁኔታ እንኳን ቢያጋጥምህ ከቁም ነገር ሳይ እንዳታፈነግጥ,A,The horse is not to be left unattended
+ፈረሰ በራሪ በቅሎ ሰጋሪ,ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,ገንዘብ የሚገኝ በሃያ ዓመት ልብ የሚገኘው በአርባ ዓመት,"አንድ ነገር ላይ በማተኮር ሌላውን ሳያስተውሉ አደጋ ውስጥ
+ይዘፍቃል",ሁሉም እንደየፍጥረቱ ነው የሚያገለግለው,A,The flying horse and the camel saddle
+ፈረሰ ቢያነክሰ አህያ ታጉዝ,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,አንተው ባነስኸው አንተው ተጎዳህ,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,ልጅ ጨዋታ እንደሚወድ ሁሉ ባለጌም ቁም ነገር የለውም,ይታደሉታል እንጂ አይታገሉትም,A,"If a horse stings, do not harness the donkey"
+ፈረሰ ቢጠፋው ኮርቻ ገልቦ አየ,የማይደረግ ነገር አረገ,ምንም ቢዋደዱ ለእየቅል ነው መንገዱ,የፍትሕ መታጣት,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,የማይደረግ ነገር አረገ,A,"The horse was lost, but the chariot was recovered"
+ፈረሰ ዐውቃለሁ ስገታ እወድቃለሁ,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,መወፈር ጥቅም የለውም,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,ላታውቅ ዐውቃስሁ ማለት ጥሩ አይደለም,A,I was so excited that I decided to go to the convention.
+ፈረስ ያደርላል እንጂ አይዋጋም ሽክ,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,ምንሽም ምንሽም አያምርም,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,A,"The horse is a saddle, not a saddle"
+ፈረሰ ጥሎ ይደነግጣል በቅሎ ጥሎ ይግጣል,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",ምንም ክብርና ዝና ለሌለው ቦታ መታጨት,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ባዶ ቀረ አለቀ,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",A,The horse is thrown off and trampled by the camel
+ፈሩ ፈሩ ማጀት እሩ,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ሳታርፍ /ሳትሞት/,ለገብጋባ መልካሙን ሳይሆን የማይሆነውን መስጠት,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,A,The result is a very satisfying meal.
+ፈሪ ለእናቱ ይገባል,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,የማይጠበቅ ነገር,ያልሆነ ምክር መምከር,ወላድ ከብዙ ልጆች አንድ ሁነኛ ልጅ አታጣም,ፈሪ ከእደጋ እራሉን ይጠብቃል,A,The mother's fear
+ፈሪ ለእናቱ ጀግና ለጀግንነቱ,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ሁሉ ነገር የተሟላልኝ,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ፈሪ ከእደጋ አራሉን ይጠብቃል,A,"Fear for his mother, hero for his heroism"
+ፈሪ በገዛ ጠቡ ገላጋይ ይሆናል,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ለትንከወከዊ መከራ እንዳይደርስብሽ,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ከተጣላ እደጋ ላይ ስለሚወድቅ ራሉን ያረጋጋል,A,A coward becomes a victim of his own aggression
+ፈሪና ንፉግ እያደረ ይቆጨዋል,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,ከድህነት መላቀቅ እልተቻለም,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,የማይሆንን ነገር አንዲሆን መሞከር ትርፉ ድካም ብቻ ነው,ማንኛውም ሰው ኋላ ላይ ሲያውቀው ይጸጸታል,A,"The Bible says that ""they will not be afraid""."
+ፈሪን በውኃ ውስጥ ያልበዋል,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ፈስ ያለበት ዝላይ አይችልም,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,A,"The first was the ""French"" in the Bible."
+ፈሪ አንዳይሉኝ አንድ ገደልሁ ጀግናም እንዳይሉኝ አልደገምሁ,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,መነሻ ነንር ሳይዙ የተሻለ ነገር መመኘት,ነገረኛ ሰው አናትና ልጅን ከማጋደል አይመለም,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,A,I killed one and I didn't come back to be called a hero.
+ፈሪ ካልጋ ላይ ይወድቃል,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",ምንም ቢሆን ሰው ይሉኝታ እለው,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ለሚወዱት ሰው ጥሩ ቢያደርጉም ከአብራክ ለወጣ ልጅ ደግሞ የበለጠ ያደላሉ,"ፈሪ በሆነው ባልሆነው ነገር እንደባነነ ነው የሚኖረው
+ፈሪ የናቱ ልጅ ነው",A,The coward falls on the chalk
+ፈስቶ ቂጥ መያዝ,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,በታቦት ስም የተደረገ ነገር ምስጢርነቱ ከባድ ነው,ስሕተት ሠርቶ ያልሠሩ መምሰል,A,The bread was then baked.
+ፈስ ያለበት ቂጥ ዝላይ አይችልም,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,ማንኛውም ነገር በጊዜው መከወን ይገባል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,ቁስል ያለበት ውሻ አንደልቡ አይጮህም,A,A liquid bread cannot be boiled
+ፈትል ሲረዳዳ አንበሳ ያስራል,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,ሁለቱም የእሷ ጥገኞች ናቸው,ይሀንንም ያንንም መመኘት ውጤቱ አያምርም,ከመጀመሪያው ጥፋት ሁለተኛው ይባስ,ከተባበሩ ከባድ ሥራ መሥራት ይቻላል,A,The lion is a bit of a catch
+ፈዛዛ አያንቀላፋ ይገባ ፈፋ,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,ሥራን ለማከናወን ዘዴና ብልሃት ያስፈልጋል,መፍዘዝ ለአደጋ ያጋልጣል,A,The first is to be alert to the danger of falling asleep.
+ፈጅቶ ከሚያጠግበኝ አስቲበርድ ይራበኝ,ከፍትፍቱ ፊቱ,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ሁሉም ነገር ሥርዓት አለው,ተስማሚ የሆነ መሣሪያ ያስፈልጋል,ከፍትፍቱ ፊቱ,A,I'm hungry for the ostrich that feeds me
+ፈጣሪን ያህል ጌታ ርስትን ያህል ቦታ,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ዝንጉ ለው አይረባም,አለማወቅ ያስንቃል,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,A,The Creator and the Lord are equal
+ፈጥኖ መስጠት ኋላ ለመጸጸት,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,ዋስትና ካለው ብዙ አይጨነቅም,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,የቸኮለች አፍሳ ለቀመች,A,"""I have been a good friend to many people"", says a young woman named Maria."
+ፈጭታ የነበረች ላመልማሎ ኮራች,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,ሁሉን ነገር በጥንቃቄ ሥራ,ደሮን ሲደልሏት በመጫኛ ጣሏት,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ከባዱን ሥራ ሠርታ ለቀላሉ ኮራች,A,The Lammello's spiny coati
+ፉት ቢሉት ጭልጥ,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ያልሆነ ምክር መምከር,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,ሁሉን አሟልቶ አይሰጥ,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,A,The feet are the most important part of the body.
+ፊተኛው ወዳጅህን በምን ቀበርከው? በሻሽ ምነው? ኋለኛው አንዳይሸሽ,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,የማይሆን ሁሉ አይሆንም የሚሆነውን ከማይሆነው እታዛንቅ,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ራስህን ጠብቅ,ሁሉን ነገር በዘዴ ማከናወን ጥሩ ነው,A,What did you bury your first friend with? What was the wish? The last wish
+ፊት ከወጣ ጆሮ ኋላ የበቀለ ቀንድ በሰጠ,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,የቤተሰብህን ችግር ሳታቃልል የሌላን ሰው ችግር ለማቃለል አትሞክር,ሃሳብ መለዋወጥ ከአካላዊ ምቾት ወይም ፍላጎት የሚገኘውን እርካታ ይበልጣል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ከበፊቱ የኋለኛው ተሻለ,A,The face of a horned owl
+ፊት የተናገረን ሰው ይጠላዋል ፊት የደረስን ወፍ ይብላው,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,ያልዘሩት አይበቅል,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ለሀብትና ለገንዘብ የሚደረግ ሩጫ ሰላም መንሳቱ አይቀርም,ቀደም ቀደም ማለት ጥሩ አይደለም,A,A man who speaks to us in a bad way is hated by others
+የደመና ውኃ ጥምና የእናት በደል አይታወቅም,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,ከሁለት የወደቀ ዛፍ,ያለው ሲያወጣ ሲመዝ አይጨነቅም,ከራስ ያለፈ ሚስጥር ተደብቆ ሊቆይ አይችልም,አናትን ትበድላለች ብሎ ማንም አያስብም,A,"The water of the clouds is dry, and the mother's guilt is unknown"
+የደበሎ ተባይ የዳኛ አባይ ቢገልጡት አይታይ,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,ከሠራተኛው ይልቅ እውደልዳዮች ይጠቀማሉ,ለቅምሻ እንኳን የማይሆን,ለሌሉች ጥቅም መሥዋዕትነት መክፈል,በደበሎ ውስጥ ያለተባይ አንዲህ በቀላሉ ሊታይ ወይም ሊገኝ አይችልም,A,The Judge's River - A Few Things to Say
+የደባ ገበያ በሬው ባሥር ቆዳው በሃያ,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,እበላ ብዬ ተበላሁ፣ ምነው ሳልበላ በቀረሁ,ወዳጁን ለመጉዳት ለጠላቱ ቀዳዳ ይከፍታል,በልብ የታስበውና በአፍ የሚነገረው ሲለያይ,ተንኮስሰኛ የማይሆነውን አንደሚሆን አድርጐ ይናገራል,A,The marketplace of Deba ten oxen the skin of twenty
+የደጃዝማችን ሚስት አይቼ ሚስቴን ጠላሁ,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,አንዳንዴ የተማመነበት ዘመድ ጠላት ይሆንብሃል,ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ለሞኝ ፊት ካሳየኽው ይዘረጥጥሃል,የማያገኙትን መመኘት ከንቱ ልፋት,A,I hated my wife because of the wife of our dajjal
+የተደገመ ተረገመ,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,አለማወቅ ያስንቃል,መወፈር ጥቅም የለውም,ለሞኝ ፊት ካሳዩት ይዘረጥጥጣል,ሁለቴ መታለል አርግማን ያስከትላል,A,Repeatedly Cursed
+የደግ ጊዜ ባዕድ የክፉ ጊዜ ዘመድ,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,የሚቀና ሰው ከቤተሰቡ ጋርም እይኳኳንም,ለራሱ አያውቅ ጠንቋይ መድኃኒቱን ሳዋይ,ሁለት ነገሮችን በአንድ ጊዜ አትመኝ,ዘመድ ለችግርህ ይደርስልሃል,A,"The Bible says that ""the one who is walking with the true God will be safe""."
+የደፉት ሬሳ የጠበሱት ዓሣ,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,አንዱን አይተህ ከአንዱ ተማር,ልምድ ካሰው ተማር,ምስጢር በምስጢርነቱ ይያዛል,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,A,The fish that roasted the dead bodies of the fish
+የዳቦ ልብ ልቡን የዳገት ጥግ -ጥጉን,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,የተፈለገው ነገር በተፈለገው መጠንና ሁኔታ ካልተገኘ አያስደስትም,በእርጋታ የሚሠሩት ሥራ ውጤታማ ይሆናል,ከመጠን በላይ ሰለሰሚፈራ,ለጥቅም መሯሯጥ ለሥራ ጊዜ መሸሽ ጥሩ አይደለም,A,The heart of the bread the heart of the crown of the head - the head
+የዳገት በረዶ የቆላ ዘንዶ,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,ገባ ወጣ ማለት አንዳች ጣጣ ያመጣል,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,A,The snow dragon
+የዳጉሳ እንጀራ በትኩሉ የባዕድ ፍቅር በአዲስ,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,የሚሆን ይመስላል ግነ አይሳካም,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,በበቂ ምስክር ማሸነፍ ይቻላል,ፍቅርና ቡና በትኩሱ ይጣፍጣል,A,Daggosa bread is a new form of love for foreigners
+የድሃ ፃብቱ አንቅልፉ,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",ከፍተኛ ደረጃ ለመድረስ ከትንሽ ነገር በመነሳት ነው,ተስማምተው ያደረጉት ነገር አይከብድም,ድሃ የሚጨነቅስት ሀብት ሰለሌለው እንቅልፉን ሲለጥጥ ያድራል,A,The poor man's writing is sleeping
+የድሃ መድኃኒቱ የድንገቱ,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,ዋዛ ፈዛዛ የሚያበዛ ሰው ከችግር ላይ ይወድቃል,ከልክ ያለፈ ነገር አይጥምም,አንድን ነገር ከጀመርኩ በኋላ ማልቀስ ወይም መጸጸት ምንም ፋይዳ የለውም። አንድን ተግባር ወይም ጥረት ከመጀመር  በፊት አርቆ የማየት እና የዝግጅት አስፈላጊነትን ያጎላል,ድዛ ሲያመው የሚያኝከው ድንገተኛ የተባሰው ሥር ነው,A,The medicine's surprise
+የድፃ ማጀት ቃጢ ማር ሰማስቀመጥ አይችልም,አይጥ ቤት ብቅል,ለተቸገረ የማያዝን ሰው አያስፈልግም,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,ምርጡ ባይገኝ አንኳ ተራው ነገር መገኘቱ አይቀርም,አይጥ ቤት ብቅል,A,The stomach lining of a baby cannot store honey
+የድፃ ቁም ነገሩ ገብስ አስክ አስሩ,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",እሱነቱን የማያውቅ,የፍትሕ መታጣት,የማይናወጥ ወይም ደህንነቱ የተጠበቀ ነው ተብሎ የሚታሰብ ነገር እንኳን ያልተጠበቀ ውጤት ወይም ውድቀት ሊያጋጥመው እንደሚችል ይጠቁማል,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",A,The main ingredient is barley and ashes
+የድሃ ነገር ማንገቻ የሰው,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለም,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,ምስጢር ለማይደብቅ ሰው አትናገር,ስው ሳያውቀው ከባላንጣው ይውላል,የድፃ ነገር የተሟላ አይደለ��,A,The poor man's plow
+የድሃ ጉልበት በገቢያ ያልቃል,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ሃብት ጠፊ ነው መልክም ረጋፊ ነው,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,ድዛ ሲወጣ ሲወርድ ጉልበቱን ያባክናል,A,The poor's labor is wasted
+የድሃ ግድርድር ሀብታም ይጋብዛል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,ሁሉም ለራሱ,ከመጀመሪያ ጥፋት ሁለተኛው የባስ ሆነ,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,አንግዳ ሲያፍር ባለቤቱን ይጋብዛል,A,The poor man's appeal to the rich man
+የድሃ ጠላ ጧት አልፈላ ማታ አተሳ,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,ሁሉም በየሙያው ቢውል,የማይችሉትን ነገር ለመሞክር አያድርጉ አለመቻል አያዋርድም,በሰበቡ መምሬ ተሳቡ,መጠት ያነስ ወይም በቂ ያልሆነ ነገር,A,The poor man's hatred is a nightmare
+ፅወቅ ያለው ባርባ ቀኑ ዐትወቅ ያለው ባርባ ዘመኑ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,ከሌላ ለምኜ ያገኘሁትን ሌላው ለምኖ ወሰደብኝ,የተመኘኸውን ፈጥነህ አከናውን,የግፍ ግፍ በእንቅርት ላይ ጆሮ ደግፍ,የታደለው ገና በጠዋቱ የተሟላ ነገር ያጋጥመዋል,A,the wise man forty days the foolish man forty years
+ዕውር ምን ዓይቶ ደንቆሮ ምን ሰምቶ,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,ሁሉም ለየቅል ነው,ማያም መሰሚያም በሌለበት በዚህ ጉዳይ ላይ መነጋገር ኣይቻልም,A,"The blind man saw, and the deaf heard"
+ዕውር ምን ይሻል ብርሃን፤ በሽተኛ ምን ይሻል መዳን,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ያልሆነ ብድር ውሎ አድሮ የከፋ ነገር ያስከትላል,ብልጥን ብልጥ አያታልለጡም,የሁሉም ፍላጐት የሚሟላው እንደየችግሩ መፍትሔ ሲገኝ ነው,A,"blind man begging for light, and the sick man begging for healing"
+ፅውር ሲወበራ ከመሪው ይጣላ,የኋላውን አለማሰብ,ቋዉቋ ሙግት አለብኝ ከማለት ሥራ አለኝ ማለት ይበልጣል,ሥራ አይወድም ግን ሆዳም ነው,ስለማውቅሽ አታታልይኝም,የኋላውን አለማሰብ,A,"When the light is on, it is thrown from the driver"
+ፅውር በዘንጉ ነጋዴ በወርቁ,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,እስከመቼ ተፈርቶ ይኖራል,አካፋን አካፋ እንጂ ሌላ ምን ይሉታል,የሚጠቅምን ነገር መጠበቅ አለበት,ሁሉም ባለው ኃይልና ባለው መሣሪያ ይጠቀማል,A,The Bible says that the first man was a slave.
+ፅውር ቢጠግብ ዘንጉን ይወርውር,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,እንደሥራህ ብድርህ ይከፈልሃል,ሐሳብ የሌለው፣ የተሟላለት,ዕውር ሲቀናጣ ዘንጉን ወርውሮ ፍለጋ ይሔዳል,A,"if the stork is satisfied, let him throw away the reed"
+ፅውር አያፍር ፈሪ አይደፍር,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,የማይገናኝ ሐሳብ,ራስ ወዳድ መሆንን ያመለክታል,ሀብታም ገንዘብ ቢሰጥ በምትኩ የድሃን ጉልበት ይሻል,የሌለውን ከሌለበት ቦታ መፈለግ,A,"The blind will not be ashamed, the fearful will not be ashamed."
+ዕውርን ዕውር አይመራውም,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,ከአለቃህ ጋር ሽርጉድ አያልክ ኑር,የማይወዱትን ማጣጣል የሚወዱትን ነገር ከፍ ከፍ ማድረግ,ፅውር ከመሪው ሞኝ ከመካሪው አይጣላም,A,The blind are not led by the blind
+ፅው ቀት ኃይል ነው ለላም ጤና ነው,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,አስፈላጊው ሁሉ በቦታው ላይ ቢገኝ ሕይወት የተሟላች ትሆናለች,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ምንግዜም ከኔ ጋር ሁኝ,ዕውቀት ለሁሉ ነገር መከፈቻ ቁልፍ ነው,A,The sun is energy and health for the cow.
+ፅውቀትና ፍጥረት አንድ ቀን ነው,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,ዕድል በየ��ራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ያለሙያው የተሠማራ ትርፉ ችግር ብቻ ነው,ገንዘብ ሰውን ያጠፋል,ለመተዋወቅና ለመወዳጀት ረጅም ጊዜ አይወስድምዕ,A,The same day is the day of knowledge and creation.
+ዕውቀት ያኮራል ሥራ ያስከብራል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,ንዴት ለችግር ይዳርጋል,መሸጥ የለመደ አናቱን ያስማማል,"ዕፅውቀት ያለው በፅውቀቱ ሥራም ያለው በሥራው ክብር ያገኛል
+ዕዳ ለቤት ምለጢር ለጐረቤት",A,"The Bible says: ""The heart of the wise ones is like a stone."
+ዕዳው ዶሮ መጋቢ ያው ዶሮ,ዞሮ ዞሮ አዚያው,ሥራን ቶሎ ለመጨረስ በዘዴ መጠቀም ይገባል,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ለሚፈሰገው ነገር እርዳታ ይሰጣል እንጂ ሙሉ በሙሉ አይረዳም,ዞሮ ዞሮ አዚያው,A,The debt the chicken keeper the chicken
+ፅድለ ቢስ ሲዳር ውኃ ይሞላል በጥር,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,የሁሉም ነገር መነሻው ከውስጥ ከቤት ነው,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,ክፉ ነገር እንዲገጥመው አልመኝም,ነገሩ ሁሉ ተው እንዳይሆን ነው,A,The untouched cedar will be flooded in January
+ፅድለ ቢሰ አሞራ አንበጣ ሲመጣ ዓይኑ ይጠፋል,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,ሀብታም በገንዘቡ ድሃ በጉልበቱ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ብዙ የማይጠቅም ለሰውም የማይሆን ለራስም የማይሆን,አትብላ የተመኘኸውን አታሟላ ያለው,A,The untamed locust blinds the visitor
+ፅድላም አሞሌ በቅሎ ይለውጣል,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,ስካር ቅሬታን ለመናገር ይገፋፋል,ሞኝ ማድረግ የሚገባውን ነገር በትክክል በወቅቱ አይሠራም,የእኔ ነው ያልኩት ሁሉ ከእኔ አይሻልም,በትንሹ ትልቅ ነገር ላይ ወይም ውጤት ላይ መድረስ,A,and the rod of righteousness will be changed
+ፅድል ተርታውን ዕጣ ፈንታውን,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,ጥቅም ሲቀር መፍረሱ አይቀርም,ቃሉን ያከብራል,ምድር ላይ የሠራኸው ግፍ በሰማይ ያስጠይቅሃል,ዕድል በየተራ ለሁሉም የምትደርስ ናት,A,The victory was followed by the fate
+ፅድል ፈንታ ጥዋ ተርታ,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,ማንኛውም ሥራ በስልት ሲሠራ ይቀላል,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,እሳሳታለሁ ብለሀ ሥራህን አትተወውም,ሁሉም የራሱን ዕድል ፈንታ በየተራ ያገኛል,A,The result was a victory for the Jews.
+ፅድሜ ለንስሐ ዘመን ለፍለሐ,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,በጣም አስከፊ የሆነ ችግር,ገንዘብ ለማይመልስ ተው አታበድር ያቀያይማል,በችግር ጊዜ ብዙ ባይገኝም በተገኘችው በትንሿ ማዝገም የግድ ነው,ፅድሜ ካለ ለደስታም ሆነ ለንለሐ ይበጃል,A,righteousness for a time of repentance
+ዕድሜና መለተዋት አይጠገብም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,እባብን ሆዱን አይቶ እግር ነሳው,የሚመጣብህን ነገር በትዕግስት እና በብልሃት እሳልፈው,የአርባ ቀን እድሉ የሆነ ምንም ቢለፋ አያልፍለትም,ማንም ለው ዕድሜ በቃኝ የሚል የለም,A,"The Bible says: ""The heart of the wicked one is like a watery grave""."
+የለይጣን ክፋቱ ያለመታየቱ,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,ከጨዋ የተወለደ ጨዋ፣ ከባለጌ የተወለደ ባለጌ,ገበሬ ቤተዘመዱን ሲሸኝ ከየአህል ዓይነቱ ቆጣጥሮ በመስጠት ነው,ጨካኝን ሰው አትሹመው,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,A,The secret of Lot's wickedness
+የሰይጣን ገንዘብ የተበደረ ሳይበላው ተቀበረ,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,ለሚቀጥለው ተግባር በዝግጅት ሳይ ያለ ማሰት ነው,የችግሬ ጊዜ አለፈ,አጸያፊ ተግባር ማከናወን ያስንቃል,ከክፉ ሰው ጋር የተዋዋለ መከራው ብዙ ነው,A,Satan's borrower was buried without a trace
+የሰጠኸኝ ��ማ ከደጅህ ተቀማ,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,በገዛ እጁ ነገር ፈልጎ ችግር ገጠመው,ለሁሉም ነገር መሠረቱ ፍላጐት ነው,ፈጣሪን የሚያህለው የለም,ነጣቂዎች አዚሁ ደጅህ ሳይ የሰጡኸኝን ሸማ ነጠቁኝ,A,The bag you gave me is in your hand
+የስጡህን ተቀበል ያደረጉልህን ቸል አትበል,ውለታን አትዘንጋ,የፉክከር ቤት ሳይዘጋ ያድራል,ሁሉም ባለውና በእሱነቱ ይጠቀማል,አይገኝም እንጂ ከተገኘ መልካም,ውለታን አትዘንጋ,A,Do not ignore the gifts you receive
+የሰጠህን አትንላ ያደረጉልህን አትርላ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,ምነው አንዲህ ፈጥነሽ መጥፎ ልትሆኝ ቻልሽ?,ባያስደስትም ያው ተመሳሳይ ነው,ቢጤ ለቢጤ,ምንጊዜም የሰው ውለታ ሊዘነጋ አይገባም,A,Do not be resentful of those who have neglected you
+የሰጡን ይሰጧል የገዙን ይነዷል,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,"የጨዋ ልጅ ላደረገው ስሕተተ ይጻጸታል የባለጌ ልጅ የባለ ነገር
+ይፈጽማል",በጣም የሚክብድን ሥራ ከተረዳዱበት በጣም ይቀላል፡፡,የሚደርሰብንን ችግሮች አስቀድመን ለማወቅ አንችልም,አንድ ሰው በራሱ ሃብት አዛዥ አሱ ራሱ ነው,A,The Bible says that the first man was Adam.
+የሳተ ይምከርህ የዋለ ይንገርህ,ልምድ ካሰው ተማር,ቻለው፤ ታጋሽ ሁን,ገበሬ የሚያከብረውን ይጠላል,"ድሃ ገብስ በመብላቱ አንደጠላም አድርጐ በመጠጣቱ ጥቅም ጥንካሬ
+አግኝቶበታል",ልምድ ካሰው ተማር,A,"The Bible says that ""the one who is wise will become wise, but the one who is foolish will become foolish""."