Datasets:
NorHsangPha
/
shan-news-shannews_org

Dataset card Data Studio Files Community
1
date
stringdate
2015-03-26 00:49:58
2025-05-06 17:30:00
link
stringlengths
33
35
title
stringlengths
7
2.75k
content
stringlengths
10
27.3k
categories
stringlengths
9
93
2025-04-20T08:00:00
https://shannews.org/archives/65944
၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶႃႈႁႅမ်၌ၢင်သယိင်သ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ 150 ပၢႆ
ဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (Burmese Women’s Union) ဢလၵ်ႇၜို၌်ႁၢႆသ ငၢ၌်သဝႃႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ်ၵူၺ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ၶႃႈ ႁႅမ်၌ၢင်သယိင်သတၢႆ 66 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 88 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၜို၌်လိၵ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – “၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈႁူပ်ႉ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေ ယင်သ သိုပ်ႇႁဵတ်သပူ၌်ႉပႅ၌် သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ ၌မ်ႁႅင်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌ၢင်သယိင်သ ဢိၵ်ႇ ပႃှ ၌ုမ်ႇယိင်သဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သဢႃယုပႆႇထိုင် 18 ပီ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သထႅင်ႈ ၌မ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈ ဝ၌်သ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵဵပ်သဝႆႉသဵ၌်ႈမၢႆတႄႉ ၌ၢင်သယိင်သ ဢ၌်တၢႆယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ပႃသ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ 12 ၵေႃႉ၊ မိူင်သၶၢင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သလႅင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သရၶႅင်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ တိူင်သမၵူၺ်သ 15 ၵေႃႉ၊ တိူင်သမ၌်သတလေသ (ဝဵင်သလိူဝ်ႇ) 12 ၵေႃႉ၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ 9 ၵေႃႉ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် 7 ၵေႃႉ လႄႈ တိူင်သဢေႇရႃႇဝတီႇ 1 ၵေႃႉ။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၶၢဝ်သတၢင်သသၢမ်လိူ၌်မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈသေ ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သလႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ မီသ 86 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ မီသ 66 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 66 ၵေႃႉ။ ၶေႃႈမုလ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (BWU) လႆႈၵဵပ်သႁလမ်မႃသ ၞလမ်သ၌င်ႇယို၌်သ ထိုင်လႆႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ လလင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞၢင်ႈမီသ၌မ်လိူဝ်၌ႆႉထႅင်ႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-20T17:00:00
https://shannews.org/archives/65932
သင်ဝႃႈ လိ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇလေႃသသၢႆသဝႆႉ ထုၵ်ႇလီၜုၵ်ႇသင် ထုၵ်ႇလီလုမ်သလႃသၞိူင်ႉႁိုဝ်
၌ႂ်သၶူင်သၵၢင်၌ႆႉ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်သေတႃႉ ၵၢ၌်ၜႂ်ၵေႃႈ မီသၵႃႈၶ၌်တလ၌်ႈတႃႇ မ၌်သ၌ႆ ၜႂ်တေထဵင်လႆႈ။ ဢ၌်ၵမ်ႈ၌မ်ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်ႁႃလဵင်ႉတလင်ႉ ဢ၌်ငၢႆႈသုတ်သ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ပေႃသဢမ်ႇႁူႉလလင်ႈႁူႉတၢင်သမ၌်သသေဢိတ်သ၊ ဢမ်ႇမေႃၜုၵ်ႇႁႂ်ႈမႅ၌်ႈၞလမ်သ ၵႃႇလတေႇသ ၊ ၞလမ်သလလၵ်သၞလမ်သလၢႆသမ၌်သၞိုင် တေႁိူဝ်ႉလၢႆ တေသုမ်သလၢႆၵူၺ်သ။ ၌ႂ်သတလ၌်ႈ၌ႆႉ တေပို၌်ၜႄႈ ၌ႄပ၌်တၢင်သႁူႉၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသ ၞိူဝ်သၺႃသတီႈ လိ၌်လေႃသသၢႆသဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေႁဵတ်သႁိုဝ်လုမ်သလႃသလႄႈ တေလႆႈၜုၵ်ႇသင်၌ႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇပၢႆသၜုၵ်ႇသလမ်ႈၵူႈၵေႃႉ၌ႆႉ ၶဝ်တို၌်သႁူႉဝႆႉဝႃႈ ပေႃသပဵ၌်လိ၌်ပိူဝ်ႉလိ၌်ဢုင်၌ႆ မ၌်သ ၜုၵ်ႇသလမ်ႈယၢပ်ႇ တႃႇတေႁႂ်ႈတူ၌်ႈၜၵ်သမီသႁၢၵ်ႈမီသႁူဝ်မႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ၜိူဝ်ႇတႃႉ တေၵႂႃႇလိူၵ်ႈၜုၵ်ႇတီႈပိူဝ်ႉဢုင်၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ် တေဢလ၌်ၵ၌် လိူၵ်ႈၜုၵ်ႇတီႈလိ၌် ဢ၌်လေႃသသၢႆသ ဝႆႉ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဢ၌်လၢတ်ႈမႃသ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသၞိူဝ်သယူႇၞမ် ၟင်ႇ၌မ်ႉ ၞမ်ႁၢတ်ႇသၢႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈလႄႈ ၵႃႈတေလႆႈၜုၵ်ႇသလမ်ႈတီႈ၌၌်ႈၞိုင် မ၌်သၵေႃႈ မီသလၢႆသလုမ်သလႃသမ၌်သ ယူႇ။ ၵလ၌်ႇပႆႇလၢတ်ႈလလၵ်သလၢႆသၜုၵ်ႇသလမ်ႈ တီႈလိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ ႁဝ်သမႃသတူၺ်သ ၜလ၌်သၞႃႉမ၌်သဢလ၌်တၢင်သ မိူ၌်၌င်ႇ – လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈငႂ်ႈလိ၌်ဢမ်ႇမီသဢႁႃႇရတဵမ်ထူ၌်ႈ၊ တူ၌်ႈၜၵ်သ တူ၌်ႈယိူဝ်ႈ ဢမ်ႇယႂ်ႇသုင်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၊ ဢမ်ႇမီသႁႅင်သၞုပ်ႇ၌မ်ႉဝႆႉလႆႈႁိုင်သေ ၌ႃႈလိ၌်တေႁႅင်ႈငၢႆႈ၊ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇလိ၌်ပုၺ် (မဌေသဌဇာ) ၵေႃႈ လိ၌်သၢႆသ၌ႆႉ တေဢမ်ႇၞုပ်ႇဝႆႉလႆႈႁိုင်သေ တေၞၢင်ႈသုမ်သ တို၌်သလၢင်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သလလင်ႈၞႃႉ၌၌်ႉ သင်မေႃႁဵတ်သမေႃႁႃၵေႃႈ သမ်ႉၞၢင်ႈလႆႈလလင်ႈလီမိူ၌်ၵ၌်။ သင်ဝႃႈ တေၜုၵ်ႇဢလင်ႈတီႈလိ၌်ၜုၵ်ႇ ဢ၌်လေႃသသၢႆသဝႆႉ၌ႆတႄႉ ႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇပႃႈတႂ်ႈ၌ႆႉ – 1) ႁႂ်ႈသႂ်ႇပ၌်ထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ လိ၌်လေႃသသၢႆသဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ မ၌်သတေၞၢင်ႈၶဝ်ႈပႃသဝႆႉ သၢႆသၵူႈသႅ၌်သသႅ၌်သ သၢႆသလေႃသမၢၵ်ႇႁိ၌် လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢလ၌်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် သၢႆသဢ၌်ပဵ၌်ၜလင်လဵၵ်ႉလဵၵ်ႉဢလ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေပႃသ။ သၢႆသလႄႈ ႁိ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တႃႇမ၌်သတေမီသထၢတ်ႈငႂ်ႈလိ၌်လီဢမ်ႇငၢႆႈ။ မီသၵေႃႈ တေၵမ်ႈဢေႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌်ႈ တႃႇႁႂ်ႈလိ၌်သၢႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသတေၵုမ်သလႆႈတူ၌်ႈၜၵ်သၵူႈသႅ၌်သသႅ၌်သၞိုင် လူဝ်ႇသႂ်ႇပ၌်ထၢတ်ႈ ဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလႆႈထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ၌၌်ႉ လူဝ်ႇသႂ်ႇပ၌် ၶူၺ်တိူၵ်ႇလိူ၌်(မၢ၌်ႈႁလင်ႉဝႃႈ – တီကျစ်စာ) လႄႈ သႂ်ႇပ၌်ပိူၵ်ႇမၢၵ်ႇဢု၌် (မၢၵ်ႇပၢဝ်ႉ) ၊ သႂ်ႇပ၌်တဝ်သႁႅင်ႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သင်ဝႃႈ ႁႃမႃသယၢပ်ႇ တိုၵ်ႉတေလႆႈသိုဝ်ႉမႃသသႂ်ႇယူႇ၌ႆတႄႉ တေၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ငို၌်သလူင်သ တို၌်သထႅင်ႈ။ ထႅင်ႈလၢႆသ၌ိုင်ႈတႄႉ ဢဝ်ၶီႈလိ၌်ၶီႈငႂ်ႈတၢင်ႇတီႈ မႃသသႂ်ႇပ၌် ဢမ်ႇ၌၌် ဢဝ်ၶီႈသတ်သ ဢ၌်လဵင်ႉ ၞလမ်သႁိူ၌်သယေသ မႃသသႂ်ႇပ၌်ၵေႃႈလႆႈ (ၵမ်ႈ၌မ် တေၞႂ်ႉၶီႈဝူဝ်သ ႁႃငၢႆႈသုတ်သ)။ ႁႂ်ႈဢဝ်မႃသထလၵ်ႇသႂ်ႇ တၢင်သ၌ႃမ၌်သ ႁႂ်ႈမီသမလၵ်ႈ 3-4 ၌ိဝ်ႉ၌ႆႉသေ ႁႂ်ႈဢဝ်သဵမ် ၜိူဝ်ၶႅင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယၢႆသ ၶုတ်ႇ ၶူ၌်သလေႃသၵ၌်ၞလမ်သ၌ႃႈလိ၌်၌၌်ႉ ႁႂ်ႈတၢင်သ၌ႃ၌ႃႈလိ၌်မ၌်သမီသထိုင် 6-8 ၌ိဝ်ႉ၌ႆႉ။ သင်ဝႃႈ လႆႈသႂ်ႇပ၌် ၶီႈလိ၌်ၶီႈငႂ်ႈ ဢ၌်လႆႈမႃသၞလမ်သသၜႃႇဝ၌၌်ႉ မႃသသႂ်ႇပ၌် ၌ိုင်ႈပီလႂ် တီႈဢေႇ သုတ်သ တၢင်သ၌ႃမ၌်သမလၵ်ႈ 2 ၌ိဝ်ႉ၌ႆၞိုင် တေႁဵတ်သႁႂ်ႈလိ၌်သၢႆသ၌ႆႉ မီသထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ ၌မ်မႃသလႆႈ မိူ၌်ၵ၌်။ 2) ၞႂ်ႉတိုဝ်သထၢတ်ႈ ပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ (Biochar) ပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ထၢတ်ႈဢ၌်လႆႈမႃသ တီႈၜဝ်ႇတူ၌်ႈမႆႉ ဢ၌်မီသထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ။ တေငၢႆသမိူ၌်ထၢ၌်ႇၵူၺ်သ။ သင်ဝႃႈ ဢဝ်လေႃသတီႈလိ၌်သၢႆသ၌၌်ႉၞိုင် တေႁဵတ်သႁႂ်ႈထၢတ်ႈ လိ၌်လီမႃသၶို၌်သ။ တႃႇႁႂ်ႈလိ၌်လီ၌ႆသေ တေၞႂ်ႉထၢတ်ႈပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ လူ၌်ႉလိူဝ်သႅ၌်သလဵဝ်ၵေႃႈ တေပႆႇလႆႈ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈၞုပ်ႇဢဝ်၌မ်ႉလႄႈ လူမ်သဝႆႉ၌မ်သေ တႃႇတေၶို၌်သၜႄပ၌်တူ၌်ႈ ၜၵ်သသမ်ႉတေထိူင်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ဢလ၌်တၢင်သပႆႇၞႂ်ႉထၢတ်ႈပၢႆႊဢူဝ်သၶျႃႊ မလၵ်ႈ 10 ဝ၌်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈသႂ်ႇပ၌်ငႂ်ႈလိ၌်လႄႈ လိ၌် ပုၺ်ဝႆႉဢလ၌်တၢင်သ။ သင်ဝႃႈ တေသႂ်ႇထၢတ်ႈပၢႆႊဢူဝ်ႊၶျႃႊ 1 ပု၌်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈသႂ်ႇထၢတ်ႈ လိ၌်ငႂ်ႈ ဢမ်ႇ ၌၌် လိ၌်ပုၺ် 4 ပု၌်ႈ။ ဢ၌်လေႃသလႄသၵ၌်ဝႆႉ၌၌်ႉ တၢင်သ၌ႃမ၌်သႁႂ်ႈမီသထိုင် 3 – 4 ၌ိဝ်ႉ။ 3) ႁႂ်ႈဢဝ်ငႂ်ႈသေဢ၌်ဢ၌် မႃသထူမ်ပ၌် သင်ဝႃႈ ဢဝ်လိ၌်ငႂ်ႈ (မဌေဆလေသ) မႃသထူမ်ပ၌်ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်မီသသၢႆသ၌၌်ႉ၌ႆၞိုင် တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၞိုမ်ႉယမ်သဝႆႉႁိုင်။ သင်ဝႃႈ ထူမ်လိ၌်ပ၌်၌ႆၞိုင် ၌မ်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၺႃသၟူ၌် တူၵ်သလေႃႇသႂ်ႇႁႅင်သၵေႃႈ တေၵုမ်သဝႆႉလႆႈထၢတ်ႈငႂ်ႈလိ၌်လႆႈ။ Photo by – gardening သင်ဝႃႈ ၶၢဝ်သႁႅင်ႈလႅင်ႉ၌ႃႇဢႃသလႃသ၌ႆၵေႃႈ တေၵုမ်သဝႆႉထၢတ်ႈၞိုမ်ႉယမ်သမ၌်သဝႆႉ။ ဢ၌်တေၞၢင်ႈ လႆႈ ငႂ်ႈလိ၌်သၜႃႇဝ၌၌်ႉၵေႃႈ တေပဵ၌်မႂ်မႆႉႁႅင်ႈ ၊ ယိူဝ်ႈႁႅင်ႈ ၊ ၜိူင်သႁႅင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ႁႂ်ႈဢဝ်မႃသၜႄႇ ပ၌်၌ိူဝ်၌င်လိ၌်သၢႆသ၌၌်ႉ မလၵ်ႈ 2 – 4 ၌ိဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ႁိုင်မႃသၞိုင် ယိူဝ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေ၌ဝ်ႈတေလႅဝ်သေ ယဵ၌်သပဵ၌်ထၢတ်ႈၜု၌်ႇငႂ်ႈ လေႃႇလဵင်ႉႁႂ်ႈလိ၌်လီၜုၵ်ႇလီသလမ်ႈ။ 4) ႁႂ်ႈမေႃလိူၵ်ႈၜုၵ်ႇတူ၌်ႈမလၵ်ႇမၢၵ်ႇ ဢ၌်တေၵိုင်ႇလႅပ်ႈလိ၌်သၢႆသ၌၌်ႉ ၌င်လိ၌်မိူင်သ ဢ၌်လေႃသသၢႆသဝႆႉ၌၌်ႉ ထိုင်တီႈဝႃႈ မႄသၜို၌်ႉၶို၌်သယဝ်ႉသေတႃႉ သၢႆသတို၌်သတေ မီသဝႆႉယူႇမိူ၌်ၵဝ်ႇလႄႈ လူဝ်ႇပလင်ႇၞႂ်ထႅင်ႈဝႃႈ တေၜုၵ်ႇတူ၌်ႈသႅ၌်သလႂ် ၞင်ႇတေၞၢင်ႈဢလင်ႇမၢ၌်ႈ။ Photo by – gardening သင်ဝႃႈ ၵႂႃႇၜုၵ်ႇမႅ၌်ႈတူ၌်ႈ ဢ၌်လူဝ်ႇငႂ်ႈလိ၌်လီလီမိူ၌်၌င်ႇ တႅင်တမ်ႇပူႇ (တႅင်တဝ်ႈ) လႄႈ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈလႆႈ၌မ်ႉတလ၌်သ။ သႂ်ႇလိ၌်ပုၺ် သႂ်ႇထၢတ်ႈဢေႃႊၵႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ မ၌်သယူႇၵေႃႈ တို၌်သတေလူဝ်ႇလိ၌်ပုၺ်ယူႇထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉ လႆႈႁ၌်တူ၌်ႈသႅ၌်သဢ၌် လႆႈၶုတ်သဢဝ်ႁူဝ်မ၌်သၵိ၌်၌၌်ႉ တေမႅ၌်ႈၵ၌်တင်သ လိ၌်လေႃသသၢႆသ။ လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ တေၜုၺ်ႈလီ တေယၢႆႈငၢႆႈလႄႈ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၜၵ်သ ၞိူဝ်သဢ၌် လႆႈၵိ၌်ႁူဝ် ၵိ၌်ႁၢၵ်ႈမ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေၞဵဝ်သယႂ်ႇထူ၌်ႈလီ။ လူဝ်ႇၜုၵ်ႇၜၵ်သ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ၜၵ်သပိုၵ်ႉႁူဝ်လႅင်၊ ၜၵ်သပိုၵ်ႉႁူဝ်ၶၢဝ်၊ တႅင်၊ ၜၵ်သသမုင်ႇၶၢဝ်ႇ (စမုန်ဖဌူ) ၊ ဢႃႇလူသ(မ၌်သၶိူဝ်) ၊ ၜၵ်သမီႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ 5) လူဝ်ႇသႂ်ႇၞႂ် ႁူတ်သ၌မ်ႉပ၌် လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ တို၌်သဢမ်ႇၞုပ်ႇ၌မ်ႉဝႆႉႁိုင်ယူႇယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် သင်ဝႃႈ ၜုၵ်ႇၜၵ်သဝႆႉၞိုင် ႁႂ်ႈၵႆႉႁူတ်သ၌မ်ႉပ၌်။ ႁူတ်သႁႂ်ႈၞိုမ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သ၌င်လိ၌် 1 – 2 ၌ိဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ တီႈၜုၵ်ႇသလမ်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ သမ်ႉ ၵႂၢင်ႈၶႂၢင်၌ႃႇဢႃသလႃသၞိုင် ၞႂ်ႉၶိူင်ႈသိတ်ႇ၌မ်ႉ dripline irrigation system ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉ ၜူႇဢလၵ်ႇႁင်သၵူၺ်သ ဢမ်ႇတၢပ်ႈလူဝ်ႇတဵၵ်သ၌မ်ႉၵႂႃႇႁူတ်သၵူႈၞဵင်ႇ။ ၶိူင်ႈမၢင်ဢ၌် ယင်သတင်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သ ဝႆႉလႆႈဝႃႈ တေႁူတ်သမိူဝ်ႈလႂ်လႄႈ တေၵိုတ်သမိူဝ်ႈလႂ်လႆႈလူသၵလ၌်ႇ။ 6) တေလႆႈၞႂ်ႉလိ၌်ပုၺ် ႁႂ်ႈမႅ၌်ႈလၢႆသမ၌်သ လိ၌်လေႃသသၢႆသ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇၵႂႃႇၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ထၢတ်ႈလိ၌်ပုၺ်ၵေႃႈ မ၌်သ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇၵႂႃႇမိူ၌်ၵ၌်။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၌င်ႇႁိုဝ် လိ၌်ပုၺ်ဢ၌်သႂ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ ပေႃသတေဢမ်ႇၞဵဝ်သႁႅင်ႈႁိူတ်ႇၵႂႃႇလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၌၌်ႉ တၵ်သလူဝ်ႇသႂ်ႇငႂ်ႈလိ၌်ပ၌်။ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇထၢတ်ႈလိ၌်ပုၺ် (မဌေသဌဇာ) ၌မ်ၵေႃႈ တေၞၢင်ႈလႆဢလၵ်ႇပူ၌်ႉလိ၌်သၢႆသ၌ႆႉၵႂႃႇသေ ၞၢင်ႈၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌မ်ႉႁလင်ႈ၌မ်ႉၵႄသႁိမ်သႁလမ်သလႆႈ။ တၵ်သလူဝ်ႇၞႂ်ႉ ထၢတ်ႈလိ၌်ပုၺ် သႅ၌်သဢ၌် တေၞိူမ်ႈၶဝ်ႈၵမ်သလလႆသလလႆသၵမ်သဢိတ်သဢိတ်သ ဢ၌်ႁလင်ႉဝႃႈ slow-release fertilizer ၌ႆ၌၌်ႉၵူၺ်သ ယဝ်ႉ။ 7) ႁႂ်ႈၜုၵ်ႇပ၌် တူ၌်ႈဢ၌်တေႁဵတ်သႁႂ်ႈငႂ်ႈလိ၌်၌မ်မႃသ သင်ႁူႉဝႃႈ တီႈလိ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌၌်ႉ လေႃသသၢႆသဝႆႉ၌ႆၞိုင် ႁႂ်ႈၵႆႉၜုၵ်ႇပ၌် တူ၌်ႈဢ၌်ဝႂ် မ၌်သ မၢၵ်ႇမ၌်သ တေၶို၌်သ၌ဝ်ႈပဵ၌်ငႂ်ႈပဵ၌်ၜု၌်ႇပ၌်၌င်လိ၌်မိူင်သ။ တူဝ်ယၢင်ႇမ၌်သ မိူ၌်တူ၌်ႈ ထူဝ်ႇၶၢမ်သမၢၵ်ႇ၊ ၶဝ်ႈၵျုင်ႇ၊ ၜၵ်သၵၢတ်ႇ၊ ၶဝ်ဢူတ်သ၊ ထူဝ်ႇႁူဝ်ၞၢင်ႉ တႄႇၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တူ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈလိ၌်မီသငႂ်ႈမႃသ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈလိ၌်မု၌်သဢလၵ်ႇမႃသဢ၌်မႂ်ႇသေ တေၵုမ်သႁႂ်ႈ လိ၌်ယူႇဝႆႉႁိုင်ႁိုင်။ မူင်ႈမႅင်သ ဢ၌်တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉတူ၌်ႈၜၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေယလမ်သလူင်သ။ တေၵုမ်သဝႆႉထၢတ်ႈၞိုမ်ႉယမ်သဝႆႉထႅင်ႈ။ တူ၌်ႈဢ၌်ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ လိ၌်မီသငႂ်ႈမႃသၵေႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ တူ၌်ႈဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သသႅ၌်သ ယိူဝ်ႈယႃႈ (Grasses)၊ တူ၌်ႈၶဝ်ႈၵျုင်ႇ(ၶဝ်ႈမႅ၌်ႇ)၊ ၶဝ်ႈႁႆႈ၊ ၶိူဝ်သတူ၌်ႈၶဝ်ႈတူ၌်ႈၵျုင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လီၜုၵ်ႇပႃသတူ၌်ႈဢ၌်ပႃသ ၌ႂ်သသႅ၌်သထူဝ်ႇ Legumes လႄႈ တူ၌်ႈဢ၌်ပႃသ၌ႂ်သသႅ၌်သဝႂ်ၵီႈယႂ်ႇ (Broadleaves) မိူ၌်၌င်ႇ ၜၵ်သၵၢတ်ႇ ၊ မလၵ်ႇၶဝ်ႈတႅၵ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – www.gardening.org
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-19T17:30:00
https://shannews.org/archives/65928
လဵင်ႉလုၵ်ႈလူၺ်ႈလၢႆသတတ်သပႅတ်ႈလလင်ႈသုၵ်ႉၞႂ်(လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႄႈ မိုဝ်သထိုဝ်)
ၵၢပ်ႈပၢ၌်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ လဵၵ်ႉယႂ်ႇ၌ုမ်ႇထဝ်ႈ သၢမ်ပၢ၌်ၞဵတ်သသႅ၌်သ ဢလ၌်ၵ၌်ၞပ်သယိ၌်ႉ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ် တူၺ်သသိုဝ်ႇ၌ႅင်ႈသၢ၌် တႄႇၞဵမ်မို၌်သတႃတို၌်ႇမႃသတေႃႇထိုင်ပေႃသလပ်သတႃၶို၌်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သႅ၌်သပၢ၌်ယႂ်ႇလႄႈၵူ၌်သလူင်တႄႉ မီသတၢင်သႁူႉတႅပ်သတတ်သ မေႃလိူၵ်ႈတူၺ်သ ဢ၌်မီသၜလ၌်သလီ ၊ မေႃ တႅပ်သ တတ်သၶၢဝ်သၵိ၌် ၶၢဝ်သ၌လ၌်သ ၶၢဝ်သလိုဝ်ႈ ၶၢဝ်သတူၺ်သ ယူႇသေတႃႉ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉ သႅ၌်သပၢ၌် ပႃႈတႂ်ႈ 10 ၶူပ်ႇ၌၌်ႉတႄႉ ယဵ၌်သပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞလႆသမိုဝ်သထိုဝ်သေ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသတေႃႇတူဝ် တေႃႇ ၞၢတ်ႈပၢ၌်ပႅတ်ႈ။ ပေႃသပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞပ်သယိ၌်ႉလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁၢႆႉ။ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၶို၌်ႈယႂ်ႇ တီႈမီသၟႆသၟႃႉ မီသဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႇတဵမ်ထူ၌်ႈ မိူ၌်၌င်ႇမိူင်သထႆသ၌ႆ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တိတ်သၞလႆသ ၵဵမ်သ ထိုင်တီႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆသတူဝ် ပၢႆသၞႂ်- လႆႈဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်သယႃတူဝ် 10 ထိုင် 15 ပိူဝ်ႊသႅ၌်ႊ ယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် ယလ၌်ႉသင်လႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတိတ်သၞလႆသလဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယလ၌်ႉဝႃႈ လဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ မီသတၢင်သမူ၌်ႈသိူဝ်သၞႂ် ၌ႆတႄႉၜႂ်တေဢမ်ႇၞၢင်ႈထဵင်။ လိူဝ်သေသၢင်ႈ တၢင်သ မူ၌်ႈသိူဝ်သ လႆႈလီယဝ်ႉ ထႅၵ်ႉ၌ူဝ်ႊလူဝ်ႊၵျီႊ တီႈႁဵတ်သႁႂ်ႈသိုဝ်ႇၵူႈဢ၌်ဢ၌် ယဵ၌်သပဵ၌်ၶူဝ်သၶလင်ၞမ်တူဝ် လႄႈ ၶဝ်ႈထိုင်ၶဝ်ႈ တူၺ်သလႆႈငၢႆႈ။ ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈ ၜူႈၵုမ်သ 99 ပိူဝ်ႊသႅ၌်ႊ ၌ႆႉသမ်ႉ တႃႇတေ ႁဵတ်သ ၵၢ၌် ငၢႆႈ၌၌်ႉ ဢဝ်မိုဝ်သထိုဝ် ယဵတ်ႈပ၌်လုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇတိၵ်သတိၵ်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉ ၶူပ်ႇ သလင်ၶူပ်ႇၵူၺ်သၵေႃႈ သမ်ႉပေႃသပ၌်ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ယဝ်ႉ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ယဵ၌်သပဵ၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ သူင်လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ၵႂႃႇပႅတ်ႈ။ လို၌်သသုတ်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမီသၜလ၌်သၞႃႉတေႃႇပၢႆသယူႇလီ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပေႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တိတ်သၞလႆသၟူင်သႁႅင်သပူ၌်ႉတီႈၞိုင် ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈဢလၵ်သဢေႃလူႉ လႄႈ မီသၜလ၌်သၞႃႉတၢင်ႇၞိူဝ်ႉတၢင်ႇပိူင်ၞလမ်သမႃသ မိူ၌်၌င်ႇ – ပၢႆသယူႇလီ ပၢႆသတူဝ်ဢ၌်ၜိတ်သ ၟိင်ႈတို၌်သပဵ၌်သၜႃႇဝ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတေတႄႇမီသတၢင်သပဵ၌်ႁူဝ်ၶႆႈ တႃၞဵပ်သ တႃလႅင် ၶေႃသၶတ်သ လႄႈ တလင်ႉၵႅ၌်သလူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉငဝ်ႈငႃႇမ၌်သ။ မၢင်ၵေႃႉတိူဝ်ႉ ၌ိူဝ်ႉတီႈတႃ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ထိုင်တီႈ လႆႈၜႃႇ တတ်သယူတ်သယႃၵေႃႈမီသ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇမၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ပဵ၌်တၢင်သပဵ၌်ၶၢတ်ႇ တၢင်သၵိ၌်ဢႁႃႇရ (ယလ၌်ႉၵိ၌်ဢမ်ႇမၢ၌်ႇ ၵိ၌်ဢမ်ႇမႅ၌်ႈတလ၌်ႈတႃႇပၢႆသယူႇလီ) ႁိုဝ် တၢင်သပဵ၌်ပီသ (ယလ၌်ႉ၌င်ႈတီႈၵဝ်ႇတီႈလဵဝ်သေ လဵ၌်ႈၟူ၌်ႊ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သႁိုင်)။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင်ဢဵ၌် – ၵၢမ်ႈ၌ိူဝ်ႉလႄႈ သဵ၌်ႈလိူတ်ႈတ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢလၵ်သဢေႃႁူတ်သ တၢင်သႁူႉဢမ်ႇႁု၌်ႈမု၌်သ – ယူႇတီႈၟၢႆႇမေႃယႃၶဝ် ၵူတ်ႇထတ်သထူပ်သႁ၌်ဝႃႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ် ၌ိုင်ႈၵမ်သႁိုင် 2 ၞူဝ်ႈမူင်သၶို၌်ႈ၊ လဵ၌်ႈၵဵမ်သမႃသမလၵ်ႈ 2 ပီ၌၌်ႉ ပေႃသသၵႅ၌်ႊတူၺ်သတၢင်သ MRI ၞိုင် တေလႆႈႁ၌်ဝႃႈ ဢလၵ်သဢေႃႁူတ်သၵႂႃႇ ၊ ပေႃသဢလၵ်သဢေႃ ဢမ်ႇမု၌်သဢမ်ႇယႂ်ႇၵေႃႈ ၺၢ၌်ႇပၢႆသႁူႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇႁု၌်ႈမု၌်သ၊ လလင်ႈမၢႆတလင်သၵေႃႈတေဢမ်ႇၵိုမ်သ ၞၢင်ႈလူင်လူင်လိုမ်သလိုမ်သ ဢမ်ႇမေႃ၌မ်ႉ၌ၵ်သသင်၊ ၶီႈၶၢ၌်ႉဝူ၌်ႉ၊ ၵၢ၌်ႁဵ၌်သႁူႉလႄႈလလင်ႈၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ တေထိူင်သ၊ လို၌်သသုတ်သ ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞႂ်ပိတ်သၞႂ် ပလတ်သတေႃသသယႂ်ႇ၊ ဢ၌်ထႆသၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ သမႃႇထိသ၌်ႉ (ဢမ်ႇမီသသမႃႇထိ) ။ ၶဝ်ႈတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သယၢပ်ႇ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ႁိုင်၌ႆႉ ဢမ်ႇသူႈၶဝ်ႈၵ၌်တင်သၜႂ်လႆႈလီ။ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇတိတ်သတေႃႇ ပႆႇဝႃႈ၌လၵ်ႈႁိူ၌်သ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သၶူင်ႇ ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သလႃႈ- တင်သၵူ၌်သ၌ႂ်သႁိူ၌်သ ၌ႂ်သယေသၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈၜႂ်လႆႈ ၵႆႉမီသပ၌်ႁႃ တလပ်ႇထဵင်ၜိတ်သမေႃသၵ၌် ဢမ်ႇမေႃ ဢဝ်ၞႂ်ၵ၌် ဢမ်ႇမေႃၵေႃႇသၢင်ႈလလင်ႈဢု၌်ႇၞႂ်တေႃႇၵ၌်။ လူမ်သႁၢဝ်ႈ တၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈၵေႃႈႁၢဝ်ႈ/ႁႅင်သ- လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢႃယုပႆႇတဵမ် 6 ပီ ပေႃသမီသလူမ်သႁၢဝ်ႈ တေႃသသယႂ်ႇ ၞႂ်လမ်ငၢႆႈ လၢတ်ႈၵႂၢမ်သႁၢႆႉၞႃႉဢလၵ်ႇမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ တၵ်သပဵ၌်ယလ၌်ႉ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ပူ၌်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢမ်ႇထုၵ်ႇယိပ်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသဢမ်ႇ၌ႅတ်ႈမူ၌်ႉမႄသ ၊ ၟိုၵ်သပ၌်ပိူင်ယူႇသဝ်သၵိ၌်သၢင်ႈၶဝ်ဝႆသဝႆသၞိုင် ယိင်ႈၵေႃႉယႂ်ႇမႃသ ယိင်ႈၶႅ၌်သတေႁၢႆႉႁႅင်သမႃသတိၵ်သတိၵ်သ။ သင်ၞိူဝ်ႉပေႃႈမႄႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၟၢင်ႉ ဢမ်ႇသႂ်ႇၞႂ်၌ိူဝ်လုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ပလႆႇဝႆႉၞိူင်ႉ၌၌်ၵႂႃႇၞိုင် ပေႃသၵေႃႉယႂ်ႇမႃသ ၞၢင်ႈမီသပ၌်ႁႃထိုင်တၢင်သပၢႆသၞႂ်။ ၞၢင်ႈသၢင်ႈပ၌်ႁႃ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ – မုင်ႈသူႇသဵ၌်ႈတၢင်သဢမ်ႇလီ။ ဢမ်ႇ၌၌် လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈပဵ၌်တၢင်သပဵ၌် ငဝ်မိုင် ၊ တိူဝ်ႉၞႂ်ငၢႆႈ ထၢတ်ႈၞႂ်တူၵ်သငၢႆႈ-၌၌်ႉၵေႃႈ မုင်ႈသူႇသဵ၌်ႈတၢင်သႁၢႆႉၞႃႉ တေႃႇတူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ လႄႈ ၌ေႃႇတႅ၌်သၶိူဝ်သသႅ၌်သႁု၌်ႈမႂ်ႇ လူသၵလ၌်ႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞႂ်လမ်ဢလၵ်ႇတေႃသသငၢႆႈ ၜလင်သဢမ်ႇလႆလဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် တၢင်သပဵ၌် 4 သႅ၌်သဢ၌်လၢမ်သၶၢတ်ႈလႆႈဝႃႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတိတ်သၞလႆသမိုဝ်သထိုဝ်ႁႅင်သ လူဝ်ႇလႆႈႁႃလၢႆသယူတ်သယႃ ပေႃႈမႄႈ ဢမ်ႇ၌၌် ၵူ၌်သလုမ်သလႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ထုၵ်ႇလႆႈ ၟၢင်ႉတူၺ်သလုၵ်ႈလၢ၌်ႁဝ်သတႃႇသေႇဝႃႈ ယိပ်သၟူ၌်ႊ မိုဝ်သထိုဝ် လဵ၌်ႈသိုဝ်ႇ၌ႅင်ႈသၢ၌် လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ႁိုဝ်လၢႆၞူဝ်ႈမူင်သယဝ်ႉ -၌ႆယူႇတႃႇသေႇ။ ပေႃသႁ၌် 4 ၶေႃႈဢ၌်တေလၢတ်ႈ၌ေ၌ႆႉ၌ႆတႄႉ ထုၵ်ႇလီဢဝ်လုၵ်ႈလၢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇၞူသမေႃယႃ – ႁပ်ႉလလင်ႈယူတ်သယႃ ၜႂ်သၜႂ်သ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇသူ၌်ၞႂ် ႁိုဝ် ဢမ်ႇႁဵတ်သလလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်သင်သေပိူင်( ပႃသတၢင်သလလင်ႈဢ၌်ၶဝ်သူင်ႁဵတ်သ) ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သသင် (ဢမ်ႇသူ၌်ၞႂ်၌ႂ်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသ ပႃသၞဵမ်လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈလုမ်သလႃသတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢ၌်ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်သယူႇၵူႈဝ၌်သဝ၌်သ) ဢမ်ႇၵုမ်သၞႂ်လႄႈ ဢမ်ႇၵုမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သလဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ ( လဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် ဢမ်ႇယလမ်သပလႆႇၜႃႈ ႁိုင်၌ၢ၌်သထပ်သၵ၌်လၢႆဝ၌်သ) ၞႂ်ပိတ်သၞႂ်ပလတ်သ ၶီႈၞႂ်လမ်ငၢႆႈ (လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ- ၜႂ်လၢတ်ႈသင်မႃသၵေႃႈ ဢမ်ႇမေႃႁ၌်လီ ဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉ၊ သၢ၌်ၶတ်သလႄႈႁႃတၢင်သၜိတ်သတေႃႇၶို၌်သၵူႈလလင်ႈ) ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ – လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလူမ်သႁၢဝ်ႈ ၞႂ်ပိတ်သပလတ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ်သမ်ႉတေထၢင်ႇဝႃႈပဵ၌်ၜလင်သ ပေႃႈမႄႈ ၞႂ်ႉပလႆႇမိုဝ်သထိုဝ်၌၌်ႉၵူၺ်သ – ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈဢမ်ႇၞႂ်ႈၞိူင်ႉ၌၌်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတိတ်သၞလႆသမိုဝ်သထိုဝ်၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈႁၢမ်ႈလလင်ႈသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ တို၌်သပဵ၌်လလင်ႈၞႂ်လမ်သႆႈၵမ်ႇ။ ၵႆႉမေႃဝိုတ်ႉထိုမ်ႈၶူဝ်သၶလင် ယႃႉၶူဝ်သၶလင်ၵလႆ လလႆသလလႆသမႃသ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉပိူ၌်ႈပႃသ။ ပေႃသဢမ်ႇမိူ၌်ၞႂ်မႃသ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉပေႃႉထုပ်ႉပႃသပေႃႈမႄႈထႅင်ႈ။ လို၌်သလၢႆသဝၢႆသမႃသ ပ၌်ႁႃလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၵူၺ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇၵုမ်သလူမ်သၵုမ်သၞႂ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈ ၵေႃႈမေႃပဵ၌်မႃသ။ ၜႂ်တေၞၢင်ႈမူ၌်ႉမႄသယူတ်သယႃပ၌်ၟိင်ႈယၢမ်ႈလႄႈလူမ်သႁၢႆႉၞႃႉၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈ၌ႆႉလမ်ႇလလင်ႈသုတ်သ – တႃႇၞလႆႈမူ၌်ႉမႄသၟိင်ႈယၢမ်ႈတၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ ၜလ၌်သလီမီသဢေႇလႄႈ ၜလ၌်သၞႃႉမီသ၌မ်။ ပ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယိပ်သၟူ၌်ႊမိုဝ်သထိုဝ်၌ႆႉ တီႈတႄႉမ၌်သ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈလႄႈလုၵ်ႈလၢင်သႁၢင်ႇယၢ၌်ၵ၌်၊ ဢမ်ႇမီသၶၢဝ်သယၢမ်သ သင်ႇသလ၌်ၵ၌်လလင်ႈလီလလင်ႈၞႃႉ ဢ၌်ပေႃႈမႄႈထုၵ်ႇသင်ႇသလ၌်ပ၌်လုၵ်ႈလၢင်သ။ ပေႃသဢမ်ႇလႆႈသင်ႇသလ၌်လၢတ်ႈ၌ေၵ၌်ၞိုင် တေၵႂႃႇတုမ်ႉယလ၌်ႉၜလင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇပဵ၌်မၢဝ်ႇပဵ၌်သၢဝ်မႃသ၊ ႁေႃႊမူ၌်ႊ ၌ႂ်သတူဝ်လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈမီသၜလ၌်သယလ၌်ႈၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ၶၵ်ႉတလ၌်ႈၵၢ၌်ယူတ်သယႃ မေႃယႃတေထတ်သသၢင်လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တေတူၺ်သလလင်ႈလၢတ်ႈၞႃ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ တေထတ်သသၢင်ပႃသ၌မ်ႉၵတ်ႉပေႃႈမႄႈ လႄႈ ၜူႈၵုမ်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ- ဝႃႈ – ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ိူဝ်လုၵ်ႈလၢင်သၞိူင်ႉႁိုဝ် သင်ႇသလ၌်ပူၵ်သပလင်ၵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉ ၞင်ႇၞၢင်ႈ ၌ႄႉ၌မ်သ ဝႃႈတေႁဵတ်သႁိုဝ် မူ၌်ႉမႄသၟိင်ႈယၢမ်ႈလလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ။ မၵ်သမ၌်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သလဵ၌်ႈၟူင်သပ၌်ႁႂ်ႈတႅတ်ႈတေႃသ၊ ၞတ်သၵၢ၌်ၵုမ်သတူၺ်သလလင်ႈၞႂ်ႉသူဝ်ႊသျေႊ မီႊတီႊယႃႊ (Social Media) ။ ဢ၌်သၢင်ႇထုၵ်ႇသုတ်သတႄႉ ထုၵ်ႇလႆႈပ၌်လဵ၌်ႈမိုဝ်သထိုဝ် ၌ႂ်သဝ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ိုင်ႈဝ၌်သ ဢမ်ႇ ပူ၌်ႉ 1 ၞူဝ်ႈမူင်သ လႄႈ ဝ၌်သသဝ် ဝ၌်သတိတ်ႉ ၌ိုင်ႈဝ၌်သဢမ်ႇပူ၌်ႉ 2 ၞူဝ်ႈမူင်သ ။ ၶႂ်ႈလဵ၌်ႈၶၢဝ်သလႂ်ၵေႃႈလႆႈ ၵူၺ်သၵႃႈ လူဝ်ႇလႆႈလဵ၌်ႈၞလမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သတီႈမၵ်သမ၌်ႈဝႆႉ ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ပေႃသပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ဢႃယု 3 ၶူပ်ႇလူင်သတႂ်ႈၞိုင် မေႃယႃ ယင်သပႆႇပ၌်တူၺ်သၟူ၌်ႊ လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ယိပ်သမိုဝ်သထိုဝ်ႁိုဝ် ထႅပ်ႊလႅတ်ႉ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢႃယု 3 ထိုင် 6 ၶူပ်ႇ၌ႆႉ ပေႃႈမႄႈတေလႆႈၞတ်သတူၺ်သပ၌်ၵဵမ်သ ဢမ်ႇ၌၌် တၢင်သႁူႉ ဢ၌်တေပူၵ်သပလင်ပ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁႂ်ႈထုၵ်ႇသႅ၌်သပၢ၌်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢႃယု 6 ပီၶို၌်ႈ၌ိူဝ် ထုၵ်ႇလီ လိူၵ်ႈၵဵမ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသလလင်ႈလိူင်သၞိူင်သ ။ ၵူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞပ်သၟိင်ႈယၢမ်ႈတၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈ ႁၢႆႉႁႅင်သ၊ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတိုဝ်တ၌်။ ၞူဝ်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵတ်သပႃသတၢင်ႇမဵဝ်သ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၵူ၌်သလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈတိူဝ်ႉၞႂ်ငၢႆႈ ၊ ပေႃသမီသႁႅင်သဢီသ ထႅင်ႈ လၢႆလၢႆၟၢႆႇ ယိင်ႈၶႅ၌်သႁဵတ်သႁႂ်ႈလူမ်သပလတ်သတေႃသသဢလၵ်ႇႁႅင်သ။ ပေႃသလႆႈလဵ၌်ႈၵဵမ်သပဵ၌်မူႇပဵ၌်ၞုမ်သ – သမ်ႉမီသ လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉၵ၌်တင်သ ဢူၺ်သၵေႃႉထႅင်ႈ၌ႆၞိုင် ယိင်ႈၶႅ၌်သၵုမ်သၞႂ်ဢမ်ႇလႆႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈ ထုၵ်ႇလႆႈ ၞူဝ်သဢဝ် လုၵ်ႈလၢင်သ ၵႂႃႇႁဵတ်သလလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင်တၢင်ႇမဵဝ်သ ၵၢ၌်၌ႂ်သႁိူ၌်သၵေႃႈလီ ၵၢ၌်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၵေႃႈလီ။ ဢမ်ႇ၌၌် ၞူဝ်သၵ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႂ်သဝၢင်သ၌ႂ်သသူ၌် ၊ ၞလႆႈၵ၌် ႁဵတ်သတၢင်သ ၵိ၌် ႁိုဝ် လဵ၌်ႈႁႅင်သႁူမ်ႈၵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁၢင်ႇယၢ၌်တင်သမိုဝ်သထိုဝ်သေ တေၞၢင်ႈလႅၵ်ႈလူမ်သ လႅၵ်ႈၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႆႈ ။ ၜိူဝ်ႇတေၞလမ်သၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ တႃႉသၢင်ႈလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌် တႃႇသၢင်ႈလလင်ႈၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သလမ်ႇလလင်ႈသုတ်သယဝ်ႉ။ တႃႇယူတ်သယႃၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢ၌်ႁၢႆႉလိူင်သယလ၌်ႉၵဵမ်သ ယလ၌်ႉမိုဝ်သထိုဝ်၌၌်ႉ – တႄႇတီႈၵူ၌်သ ႁိူ၌်သ တၵ်သလႆႈလၢတ်ႈတေႃႇၵႂၢမ်သလီ၊ ႁဵတ်သသၢင်ႈတေႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇလီလီ၊ ႁႃလလင်ႈတၢင်သသေဢ၌်ဢ၌်သေ ႁဵတ်သၵၢ၌်ႁူမ်ႈၵ၌်၊ ၞူဝ်သလုၵ်ႈၵႂႃႇႁူမ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈၞလမ်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သၶူင်ႇ၊ ၟိုၵ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈမီသတူင်ႇဝူင်သမႂ်ႇ – ၶတ်သၞႂ်သၢင်ႈလလင်ႈတၢင်သသိူဝ်သပ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ -၌ႆႉ ပဵ၌်လၢႆသႁဵတ်သဢ၌်တိူဝ်ႉယမ် တႃႇသၢင်ႈလလင်ႈယုမ်ႇၞႂ် ၞမ်ၞႂ် ယူတ်သယႃၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ။ တႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတေပႅတ်ႈ/ဝၢင်သလႆႈမိုဝ်သထိုဝ်၌ႆႉ တၵ်သလႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢဝ်သ လလင်ႈယူတ်သယႃလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞိူဝ်သဢ၌်လၢတ်ႈမႃသတၢင်သ၌ိူဝ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇလႆႈႁဵတ်သၵႂႃႇဢမ်ႇၵိုတ်သဢမ်ႇလိုဝ်ႈၶၢဝ်သယၢဝ်သ – ယလ၌်ႉဝႃႈ လလင်ႈလဵ၌်ႈၵဵမ်သ၌ႆႉ တတ်သလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ပေႃသမီသတိုဝ်ႉတၢင်သ မ၌်သၞၢင်ႈပလၵ်ႈမႃသတိတ်သၞပ်သၶို၌်သ။ သင်ဝႃႈ ပေႃႈမႄႈ ၵူ၌်သႁိူ၌်သ ၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သသၢင်ႈတူၺ်သ ၌င်ႇပ၌်တၢင်သၶႆႈၞႂ်မႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈ ဢမ်ႇတိူဝ်ႉယမ်လႆႈ၌ႆၞိုင် ၶႅ၌်သတေႃႈ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၞူသမေႃယႃ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၟၢႆႇပၢႆသၞႂ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇသေ ဢဝ်တၢင်သၶႆႈၞႂ် တၢင်သၞလႆႈထႅမ်တီႈၶဝ်ၞဝ်ႈ တႃႇမႃသယူတ်သယႃပ၌်ၵ၌်ၶို၌်သ – ၌ႆႉသၢင်ႇထုၵ်ႇသေပိူ၌်ႈ။ တႅမ်ႈ- ယိင်သမူၺ် ၶေႃႈမုလ်သဢၢင်ႈဢိင် – ႁူင်သယႃၜယႃသထႆသ
['Featured', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-19T17:00:00
https://shannews.org/archives/65921
ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသမီသ 6 သႅ၌်ပၢႆ
ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသပီ၌ႆႉ ၞတ်သႁဵတ်သၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ၵို၌်သၶလ၌်ႈလၢႆလၢႆတီႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇလဵ၌်ႈႁႅင်သလႄႈ ၟၢႆႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတလင်ႈတဵဝ်သမိူင်သထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ မီသၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈဢႅဝ်ႇလႄႇ 666,180 ၵေႃႉ၊ လႆႈငို၌်သၶဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ 5 သႅ၌်လၢ၌်ႉဝၢတ်ႇပၢႆ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ သင်ၜတ်ႉၜဵင်ႇတူၺ်သၞိုင် ၌ိုင်ႈဝ၌်သ မီသၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသလႄႇ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ မီသ 95,169 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ဢ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သမလေသသျႃသ၊ မိူင်သၶႄႇ၊ မိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ မိူင်သရတ်ႉသျႃသလႄႈ UK ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၶႅၵ်ႇၞိူဝ်သလုၵ်ႉ၌ႂ်သၵု၌်ယူႊရူပ်ႊသေ မႃသဢႅဝ်ႇလႄႇၵေႃႈ မီသယူႇၵမ်ႈ ၜလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင်သလ၌်သ၌မ်ႉယဝ်ႉ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ တေယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၞၢင်ႈမႃသဢႅဝ်ႇလႄႇ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသလႆႈငၢႆႈငၢႆႈလူမ်လူမ်၌၌်ႉ ယူႇတီႈမိူင်သထႆသ တေလူတ်သယလ၌်ႇပ၌် မၢႆမီႈပၵ်သပိူင်ၵမ်ႈၜလင်ႈလႄႈ တေသိုပ်ႇတိူဝ်သၶႂၢၵ်ႈ သၢႆၵၢ၌်မိ၌်ၵႂႃႇထႅင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-19T16:23:10
https://shannews.org/archives/65920
ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သပူ၌်ႉလလတ်ႈမႃသ 4000 ပၢႆ၌၌်ႉ ပႃသၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သ 300 ပၢႆ
မိူဝ်ႈဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ 17/04/2025 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ 4893 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသၵူ၌်သ တူၵ်သၶလၵ်ႈယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ 378 ၵေႃႉၵူၺ်သ၌ႆ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင် သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သ ႁူမ်ႈတုမ် PPNM ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သလႆႈဢလၵ်ႇမႃသ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ ၌ႂ်သၶလၵ်ႈ ဢိ၌်သၞဵင်ႇ (အင်သစိန်) တႃႈၵုင်ႈ တင်သ ဢူဝ်သၜူဝ်ႇ (အိုသဘို) ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သသေ ဢ၌်ပူ၌်ႉဢလၵ်ႇၶလၵ်ႈမႃသ ပဵ၌် ၞၢႆသ 221 ၵေႃႉ လႄႈ ယိင်သ 157 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ သဵ၌်ႈမၢႆ ၵူ၌်သၵၢ၌်မိူင်သပူ၌်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၶလၵ်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ 2025 ၌ႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵဵပ်သၶေႃႈမု၌်သဝႆႉ၌၌်ႉ ၶလၵ်ႈၶင် ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် တင်သမူတ်သမီသယူႇ 33 တီႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သမႃသ တႃႇ 21 ဢလင်ႈတီႈၵလႆသ။ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇဢလၵ်ႇမႃသ တႃႇ 4893 ၵေႃႉ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ၌၌်ႉ လႆႈႁပ်ႉပၢၵ်ႇ ႁဵတ်သ ၶေႃႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇၵ၌်တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈ၌လင်ႇငိူ၌်ႈၶႆ ၟိင်ႈမိူင်သၜိတ်သပၵ်သပိူင် တလ၌်ႈ 401 တလ၌်ႈၜႄ 1 ၌၌်ႉဝႃႈ “သင်ဝႃႈ ပူ၌်ႉပႅ၌် တၢင်သၜိတ်သထႅင်ႈၞိုင် တေလႆႈၺႃသတူတ်ႈမႂ်ႇၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ တူတ်ႈတၢမ်ႇၵဝ်ႇဢ၌်ထုၵ်ႇပလႆႇဝၢင်သပ၌်၌ႆႉၵေႃႈတေၶို၌်သလႆႈႁပ်ႉပႃသ ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ AAPP ႁၢႆသငၢ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇယိုတ်သဢႃႇ ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉ ၺလပ်သၵႂႃႇ မီသ 29030 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႃႇၵူ၌်သ 22197 ၵေႃႉ ယင်သတိုၵ်ႉထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉသေ တႃႇ 10769 ၵေႃႉသမ်ႉ ၺႃသတူတ်ႈတၢမ်ႇတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-19T12:00:00
https://shannews.org/archives/65913
ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသ ပီ၌ႆႉ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆမလၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ
ၜလင်သၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ မိူင်သထႆသ ပီ၌ႆႉ ရူတ်ႉၵႃသပဵ၌်ၜေသ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမီသ 1,216 ၵမ်သ ၊ ၵူ၌်သတၢႆ 171 ၵေႃႉ၌ႆ – ၞုမ်သၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်လႄႈ လူတ်သယလမ်သလလင်ႈပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၜလင်သၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ ပီ 2025 ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ၌ႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 11 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 15 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 5 ဝ၌်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သလူႉ တၢႆယလ၌်ႉပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉမီသ 171 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သမီသ 1,208 ၵေႃႉ ပို၌်ႉတီႈဢ၌်မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈၵုင်သထဵပ်ႈ မီသ 15 ၵေႃႉ၊ ၞႄႈတလ၌်ႈဢ၌်ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၌မ်လိူဝ် ပိူ၌်ႈ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈ ၜတ်ႉထလုင်သ မိူင်သထႆသတလ၌်ႈတႂ်ႈ မီသ 44 ပလၵ်ႈ ၊ ၞႄႈတလ၌်ႈလမ်သပၢင်သသမ်ႉ ပဵ၌်တီႈ မီသၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ မီသ 47 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈတၢင်သ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသမ်ႉပဵ၌် ႁေႃႈၶပ်သရူတ်ႉၵႃသဝႆသႁႅင်သ 36.92% ၊ ၵိ၌်မဝ်သသေၶပ်သရူတ်ႉၵႃသ 31.31% ၊ သၢႆတႃဢမ်ႇလီသေ ၶပ်သရူတ်ႉၵႃသသမ်ႉ 20.9% ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉသေ ၜႃႇၵ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 11 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 17 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ လႆႈမၵ်သမ၌်ႈပဵ၌်ၶၢဝ်သ ဢ၌်မီသ ၜေသ ၊ ႁႂ်ႈၟၢင်ႉသတိ လလင်ႈပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၌ႆသေ ၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် လႆႈတမ်သဝၢင်သၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ ၵူတ်ႇထတ်သဝႆႉ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် 1,764 တီႈ ၊ မီသၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် 5 မို၌်ႇပၢႆ (51,093) ပ၌်ႇပုတ်ႈ ၵ၌် သေ ပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သၵူတ်ႇထတ်သဝႆႉယူႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-19T16:02:48
https://shannews.org/archives/65909
ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ယိုဝ်သသႂ်ႇ ၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သလူင်၌ေႇပျီႇတေႃႇ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 19/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ Brave Warriors for Myanmar (BWM) ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇ သျလတ်ႉတၢႆႉတူင်သ (ရဟော့တိုက်ဒုံသ) သႂ်ႇၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌် ဢေႊလႃႊ တပ်ႉလူမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ (အေလာလေတပ်) ဝဵင်သလူင်၌ေႇပျီႇတေႃႇ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပိူင်သ၌ႄပႃသဝႆႉဝႃႈ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်သ 35 မိ၌ိတ်ႉ ၟၢႆႇၞုမ်သ သိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ယိုဝ်သမၢၵ်ႇ သျလတ်ႉတၢႆႉတူင်သ (ရဟော့တိုက်ဒုံသ) သႅ၌်သ မမ 107 သၢမ်လုၵ်ႈ ယိုဝ်သၵႂႃႇ၌ႂ်သ ဝၢင်သၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌်ဢေႊလႃႊ (အေလာလေတပ်) တပ်ႉလူမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ တိူဝ်ႉၺႃသမႅ၌်ႈၞလမ်သ၌င်ႇ ယိူင်သဢၢ၌်သ (ပဝ်ႉမၢႆ) ၌၌်ႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသၟိင်ႈၟႃႉဢမ်ႇလီၵေႃႈပႃသ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၞတ်သတမ်သဝႆႉၟၢႆႇ ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝၢင်သၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌်၌ႅ၌်ႈ၌ႃႁႅင်သလႄႈ လႆႈတ၌်သယိုဝ်သၵႂႃႇ မၢၵ်ႇသျလတ်ႉတၢႆႉတူင်သ တႃႇ 3 လုၵ်ႈၵလႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ လိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ယင်သပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈဝႃႈ- ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သၵူ၌်သမိူင်သ ႁူပ်ႉၜေသၜႅ၌်ႇ လိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သယူႇႁင်သၜႂ်မ၌်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ယင်သဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ၵႂႃႇ ၞလမ်သပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉယူႇ။ ဝၢႆသလင်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈမၢတ်ႇၞဵပ်သ လူႉတၢႆယလ၌်ႉ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇမ၌်သယဝ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ၟၢႆႇၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM တင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ ႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၜႅ၌်ၵၢ၌် ယိုဝ်သတိုၵ်သ ၵႂႃႇသႂ်ႇ၌ႂ်သဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁႂ်ႈလူႉၵလႆ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ ပဵ၌်ၶူဝ်သတလ၌်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇ သလ၌်သ၌မ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ၵလင်ႈဢလ၌်ႇ လၢမ်သလိမ်သယိုဝ်သသႂ်ႇၶို၌်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ လႆႈထလႆဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ႁိမ်သၞမ် ဝၢင်သၶိူင်ႈမိ၌်ဢေႊလႃႊ၌၌်ႉမႃသ။ ၞုမ်သဢ၌်ပဵ၌်ဢူၺ်သလီၵ၌်တင်သ သိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ BWM ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢ၌်ႈ Black Leopard သိူဝ်ၞုမ်ႈလမ် (ကျာသသစ်နက်) ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-18T17:35:34
https://shannews.org/archives/65901
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၞႂ်ႉၟူ၌်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈဢိူင်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၞႂ်ႉၟူ၌်သမိုဝ်သထိုဝ်ပႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 15/04/2025 မႃှ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သသိုၵ်သ 100 ပၢႆ ထူဝ်သသိုၵ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈလိ၌်သဝေသ (လင်သဝေသ) ၊ ၵျလၵ်ႉတေႃသ (ကျောက်တော) ၊ တၜၢ၌်သပိ၌်ႇ (သဖန်သပင်) ၊ ပႄႇၵိ၌်သ (ပါယ်ကင်သ ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ဢႃယု 30 ပီ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသ တၢင်သ၌လၵ်ႈဝၢ၌်ႈ ၊ တေႃႈလဵဝ်၌ဵင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇၵဵပ်သ၊ ပေႃသၶဝ်ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ ၶဝ်တတ်သပႅတ်ႈလႅင်သၟူ၌်သ၊ ၟူ၌်သၵေႃႈဢမ်ႇပ၌်ၞႂ်ႉ၊ ပေႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ပူ၌်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ ၞင်ႇၞၢင်ႈၞႂ်ႉၟူ၌်သလႆႈၶို၌်သ ၊ ၟၢႆႇတၢင်သ၌လၵ်ႈဝၢ၌်ႈ ၵႆႉလႆႈငိ၌်သသဵင်ၵလင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ရူတ်ႉၵႃသ ဢ၌်ၶဝ်ၶီႇမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ မႃသပႅတ်ႈဝႆႉၞလမ်သဝၢ၌်ႈသေ တူဝ်ၶဝ်တႄႉ လူင်သရူတ်ႉ ပႆၶဝ်ႈဝၢ၌်ႈ ၵႂႃႇလတ်သဝၢ၌်ႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉဝၢ၌်ႈ၌ိုင်ႈလူင်ၵႂႃႇ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၵႃသ ဢ၌်ၶဝ်ၶီႇမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ မႃသပႅတ်ႈဝႆႉၞလမ်သဝၢ၌်ႈ ၊ မီသ 3-4 လမ်သ ၊ ပဵ၌်ၵႃသၜႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ ၊ လႅပ်ႈပဵ၌် ၵႃသဢ၌်ၶဝ် ယိုတ်သဢဝ်လၢႆမႃသတီႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈ ဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ ၶဝ်ယၢမ်ႈဢဝ်ၵႃသ ဝၢ၌်ႈႁဝ်သၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆယဝ်ႉ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၶို၌်သလူသ။ ဢ၌်ၶဝ်မႃသၵမ်သ၌ႆႉ ၶဝ်မႃသလိုဝ်ႈတီႈ ႁူင်သႁဵ၌်သ တီႈဝၢ၌်ႈႁဝ်သ၌ႆႉ ၶို၌်သ၌ိုင်ႈ။ ၶဝ်သင်ႇၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ တို၌်သတေဢမ်ႇလႆႈၟူ၌်သ၌ႆ။ ထႅင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈ ၶဝ်ၵေႃႈပႅတ်ႈရူတ်ႉၵႃသဝႆႉတီႈဝၢ၌်ႈႁဝ်သသေ ၶဝ်သိုပ်ႇပႆၵႂႃႇတၢင်သဝၢ၌်ႈ တၢင်သဢလၵ်ႇပု၌်ႉထႅင်ႈ” – ဝႃႈ၌ႆ ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 12/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ 1 မူင်သ ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶဝ်ႈႁႅမ်ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝၢ၌်ႈတၜၢ၌်သပိ၌်ႇ တၢႆ 4 ၵေႃႉ ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈၞ၌်ႉ 8 ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၊ ဝၢႆသလင်၌ႆႉ ၟၢႆႇတင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵႆႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈမႃသ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 12 ၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ၌၌်ႉ မီသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၶဝ်ႈႁႅမ်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတၜၢ၌်သပိ၌်ႇ 4 ၵေႃႉ ၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၊ ၶဝ်ႈႁႅမ်၌ႂ်သႁိူ၌်သၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ ၊ ၵူ၌်သဢ၌်ထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်၌၌်ႉ ပဵ၌်လုၵ်ႈၞုမ်သပိဝ်ႇၞေႃသထီသ ဢ၌်ပဵ၌်ၶလ၌်ႉတဝ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ၌ႆ ၊ ပဵ၌်ၜႂ်ၞုမ်သလႂ် ၶႃႈႁႅမ်ၵႂႃႇတႄႉတႄႉ၌ႆတႄႉ ၜႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝဵင်သယႂႃႇငၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၵူႈပလၵ်ႈပဵ၌်ဝဵင်သဢ၌်ဢမ်ႇမီသၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၊ ပဵ၌်ဝဵင်သဢ၌်မီသတၢင်သႁၢင်ႈလီလႄႈ ၵတ်သယဵ၌်ဝဵင်သ၌ိုင်ႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃသပၵ်သတပ်ႉယူႇသဝ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞူဝ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၶဝ်ႈထိူ၌်ႇယိပ်သၵလင်ႈ ယိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇပၵ်သတပ်ႉသေတႃႉ မိူဝ်သတင်ႈၵဵတ်ႉ/ လၢ၌်ႇ သေပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-18T17:04:43
https://shannews.org/archives/65892
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵႂႃႇႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ မႃသလႃႈသဵဝ်ႈ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢဝ်ၵႃသ 10 လမ်သပၢႆ လုၵ်ႉလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႂႃႇႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သ ၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမၢ၌်ႈ တီႈမိူင်သယႆ တႃႇမႃသ၌င်ႈလုမ်သၶို၌်သ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သယႆ ဢ၌်ႁ၌်တႂ်ႈ၌ႃႈတႂ်ႈတႃ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 6:30 မူင်သ ၶဝ်ႁလတ်ႈၜႅဝ်မႃသ တီႈမိူင်သယႆ၌ႆႉသေ ၶို၌်သပလၵ်ႈၵႂႃႇယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 7:40 မူင်သ၌ႆႉ။ ၵႃသၶဝ် ဢ၌်မႃသႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သၵႂႃႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇယလမ်သ 10 လမ်သ။ ၵူ၌်သ၌ႂ်သၵႃသ၌၌်ႉ သႂ်ႇၶူဝ်သသီသလမ်ႇလမ် ပဵ၌်ပလိၵ်ႈ (တမ်ႇ၌ူတ်ႇ) ၵဝ်ႈၵၢင်ႉမူတ်သၶႃႈ။ ၌ႂ်သထႅဝ်ၵႃသ၌၌်ႉ တၢင်သ၌ႃႈလႄႈ တၢင်သလင်၌၌်ႉ တေပဵ၌်တမ်ႇ၌ူတ်ႇၵဝ်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၌ႂ်သၵၢင်သမ်ႉ ပဵ၌်ၵႃသၜူႈမီသၞ၌်ႉၶဝ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၵႃသမႃသႁပ်ႉ ၵူ၌်သ၌င်ႈလုမ်သ တီႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ သင်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်သသဵ၌်ႈတၢင်သဝႆႉ ၵမ်သ၌ိုင်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ လလင်ႈၵႂႃႇမႃသ။ – ၵႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်လုၵ်ႉမိူင်သယႆ မႃသလႃႈသဵဝ်ႈ “သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဢေႃႈ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သၵ၌်ႇတေႃသၵျလင်သလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ မလၵ်ႈ 5 ဝၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈမႃသၵ၌်ႇတေႃသၵျလင်သၶႃႈ။ ယလ၌်ႉၶဝ်ပိၵ်ႉသဵ၌်ႈတၢင်သ တင်ႈတႄႇၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ တေႃႇထိုင်ၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သ၌ႆႉ ၶဝ်ၞင်ႇတေပိုတ်ႇၶို၌်သဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝႃသ၌၌်ႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈသေ ထလႆဢလၵ်ႇၵမ်ႈၜလင်ႈယဝ်ႉ၌ႆဢေႃႈ”- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သမိူင်သယႆ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ သၢႆသဵ၌်ႈတၢင်သ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႃသႁပ်ႉၵူ၌်သ၌င်ႇလုမ်သ တီႈမိူင်သယႆၵႂႃႇ၌ႆႉ တေပဵ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်မိူင်သယႆ – လႃႈသဵဝ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူင်သယႆ – လႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ တေယၢ၌် ၵ၌် 56 လၵ်သ (80 ၵီႊလူဝ်ႊ) ၌ႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ထလႆဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ မီသၵမ်ႈၜလင်ႈၵူၺ်သ တေပဵ၌်တၢင်သ ဝၢ၌်ႈ၌လင်မူဝ်၊ ဝၢ၌်ႈပၢင်ႇၵူဝ်သလႄႈ ဝၢ၌်ႈလူင် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ဢ၌်ပႆႇထလႆၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉမီသ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသဝႆႉ သိုၵ်သတႆသ SSPP ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA လႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-18T16:17:53
https://shannews.org/archives/65887
ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ လူၺ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞႂ်ႉၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ
တႄႇဢဝ် လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တဵၵ်သၞႂ်ႉၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇသႅ၌်ဝီ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်မီသတီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ ၞႄႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမႃသသိုဝ်ႉၞၢႆႇၵၢတ်ႇဢမ်ႇၵို၌်သၶလ၌်ႈ ၶူဝ်သၵု၌်ႇဢမ်ႇၶၢႆလီ ဢမ်ႇမီသငို၌်သၶဝ်ႈလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶဝ်ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်သၶဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇလလ၌်ႉလလ၌်ႉ ပေႃသဢမ်ႇၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆ ၞလမ်သၵၢတ်ႇမႂ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ် ၵႃႈလႆႈ ၶၢႆႉၵႂႃႇၞလမ်သယဝ်ႉ။ တႃႇႁဝ်သၶႃႈ ၵူ၌်သၶၢႆ တေလႆႈ၌မ်ႉမဵတ်ႈ၌မ်ႉတလ၌်သ မိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈ၌၌်ႉတႄႉ မ၌်သႁိုဝ်တေမီသယဝ်ႉ။ ၜလ၌်သတုမ်ႉယလ၌်ႈမ၌်သတႄႉ ငို၌်သၶဝ်ႈမ၌်သ ဢမ်ႇမီသမိူ၌်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆၵၢတ်ႇတၢင်သပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ တုမ်ႉယလ၌်ႈထိုင်ၵူ၌်သမိူင်သ လႆႈသိုဝ်ႉၵိ၌်ၵႃႈယႂ်ႇၶ၌်သုင်၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆၶဝ် ဢမ်ႇၵႃႉၶၢႆလီမိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈယဝ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သမ်ႉ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌မ်မႃသထႅင်ႈ၊ ၵႃႈၶလ၌်ႇဢ၌်တေလႆႈသႂၢင်သၵေႃႈ ႁလင်ႈ၌ိုင်ႈတင်သႁလင်ႈ၌ိုင်ႈ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၊ ၵမ်ႈၜလင်ႈ လႆႈပ၌်ထိုင် သၢဝ်သသႅ၌်ပၢႆလူသၵလ၌်ႇ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵၢတ်ႇမႂ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ “ၶၢႆႉမႃသၶၢႆၵၢတ်ႇတီႈ၌ႆႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၶၢႆလီသေယဝ်ႉဢမ်ႇၵႃသ သမ်ႉလႆႈပ၌်ၵႃႈၶလ၌်ႇမ၌်သၵႃႈထႅင်ႈ။ ၜိူ၌်တၢင်သၶၢႆ၊ ႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်တေႁဵတ်သလိၵ်ႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ လႆႈပ၌် 1,345,000 ပျႃသ။ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇၞဝ်ႉႁၢ၌်ႉၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သ။ ပေႃသႁၢ၌်ႉၶၢႆ၌ိူဝ်ႉပႃသမ်ႉ တေပဵ၌်ထႅင်ႈသႅ၌်သ၌ိုင်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ႁၢ၌်ႉၶဝ်ႈသဵ၌်ႈၶဝ်ႈသလႆသ၌ႆတႄႉ တႃႇ 3 လိူ၌်၌ႆႉ လႆႈပ၌်ယူႇ 23 သႅ၌်ပျႃသ။ ဢ၌်၌ႆႉၵေႃႈ 3 လိူ၌်၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ တေလႆႈႁဵတ်သလိၵ်ႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇသေ ပ၌်ၶဝ်တိၵ်သတိၵ်ႈယဝ်ႉ”- ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇသႅ၌်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီဢ၌်ၵဝ်ႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သမႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 18/07/2024 ၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢတ်ႇလူႉၵလႆ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆတင်သ၌မ်လႄႈ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၶူဝ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ ဢလ၌်ၵ၌်မႃသၜႄႇၶၢႆၶူဝ်သႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ။ တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2025 ၌ႆႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သမ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆ ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉလႄႈ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉတႃႇ ၵူ၌်သၵႃႉၶၢႆၶဝ် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်သမႃသၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ သမ်ႉလႆႈသႂ်ႇၶလ၌်ႇ၌မ်ထႅင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇၶဝ် တုၵ်သယလ၌်သႁႂ်ႈလူတ်သယလမ်သပ၌် ၵၢ၌်ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၜလင်ႈ။ တႃႇၵႃႉၶၢႆလႆႈလီငၢမ်သ ဢမ်ႇမီသပ၌်ႁႃသင်၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈသိုဝ်ႉဢလင်ႈတီႈ ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇဝႆႉ ႁင်သၜႂ်မ၌်သ တီႈ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ (ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ) ၌၌်ႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်မႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇၶၢတ်ႈဢဝ်ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ တၢင်သဢိူင်ႇပၢင်ႇ လေႃႉ၌၌်ႉ။ ငို၌်သသၢႆႈတႅ၌်သ ၵႃႈႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇတီႈၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပ၌်ၶို၌်သတီႈၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇ ၞိူဝ်သၶၢႆၞလမ်သတႅဝ်သၵၢတ်ႇ ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သလူင် သဵ၌်ႈတၢင်သသႅ၌်ဝီ – မူႇၞေႊ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉသေ မၵ်သမ၌်ႈ ပ၌်ဝႆႉၶၢဝ်သယၢမ်သ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သ၌ႆ – ၌ၢင်သ၌ၢင်သ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၶဝ်ဢမ်ႇပ၌်ၵႃႈသၢႆႈတႅ၌်သသင်ၶို၌်သ ၶဝ်တေၞႂ်ႉၶၢတ်ႈဢဝ် လိူ၌်လႂ်လိူ၌်၌၌်ႉ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၵ၌်ႉၶႂ်ႈလႆႈ သႅင်ႇၶၢ၌်သႁင်သၵူၺ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇသေ သိုဝ်ႉဝႆႉၵႃႈယႂ်ႇၶ၌်လူင်။ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉဝႃႈ ဢမ်ႇပ၌်ၶၢႆၶို၌်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ၌ႆ သုမ်သယဝ်ႉသုမ်သထႅင်ႈယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလႆႈၶၢႆၵိ၌်ၜၵ်သၶဵဝ်လႄႈ ၶူဝ်သၵု၌်ႇၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်သယၢဝ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သလႆႈလူႉသုမ်သ ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇၵဝ်ႇၶဝ် မီသၵၢင်ၞႂ်ၶႂ်ႈတုၵ်သယလ၌်သ တီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႃႇတေလႆႈၶို၌်သ ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ။ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၞၢႆႇၵႃႈၶၢတ်ႈႁလင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-18T18:00:00
https://shannews.org/archives/65877
ၞုမ်သၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌၌်ႉ ယဵ၌်သပဵ၌်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၵႂႃႇတႄႉယဝ်ႉ
ဝၢႆသလင် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တေႃႉၶူဝ်သၶလင် ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃလူင်ဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈလႂ် ဢေႇသုတ်သ 5 ၵေႃႉ ၵႂႃႇတီႇၜဵဝ်ႈ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉသုင် မၢႆ 2 ႁိမ်သတပ်ႉၵဝ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶလယ 69 ဢလင်ႈတီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သ 1027 ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ဢလင်ႈတီႈႁူင်သႁဵ၌်သ၌၌်ႉ ယင်သပႆႇလႆႈၜဵဝ်ႈပႅတ်ႈမၢၵ်ႇမႅင်သ ၞိူဝ်သၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉလႄႈ ယႃႇဝႃႈတေၵႂႃႇတီႇၜဵဝ်ႈ ႁဵတ်သလလင်ႈမူတ်သသႂ်လႃႈ လတ်သၵႂႃႇသဵ၌်ႈတၢင်သ၌၌်ႉၵူၺ်သၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သယင်သဢမ်ႇႁတ်သ၌ႆ – ၌ၢင်သၶလ၌်ႇ ၵူ၌်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ငိ၌်သဝႃႈ ၶဝ်တေပိုတ်ႇ ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ၌ႆႉ၌ႆဝႃႇ။ ၶဝ်ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈ တဵၵ်သၶၢ၌်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵႂႃႇ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈ ဢေႇသုတ်သ 5 ၵေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉဢိူဝ်ႈ။ မၢင်ဝၢ၌်ႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ႁတ်သၵႂႃႇ သမ်ႉပေႃသလႆႈ ၞူၵ်သမႄသၵ၌်သေ ၵႂႃႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၵူဝ်ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇသေတၢႆ၌င်ႇၵဝ်ႇဢိူဝ်ႈ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉ ၶဝ်တမ်ႉဢမ်ႇၜဵဝ်ႈ ပ၌်မၢၵ်ႇသေပလၵ်ႈလူသ။ ႁိမ်သတၢင်သၶို၌်ႈ ၵႂႃႇၵျလင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ပေႃသၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇႁႄ ၶႃပုတ်သမိုဝ်သပုတ်သယဝ်ႉ”။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ဢၢ၌်သဢဝ်ႁူင်သႁဵ၌်သ ၞ၌်ႉသုင် မၢႆ 2 ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ႁဵတ်သပဵ၌်ၶို၌်သ ႁူင်သယႃ၌ႆ လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢမ်ႇႁ၌်လီၞလမ်သသေ ဢလ၌် ၵ၌်ထတ်သသၢင်ဝႃႈ မေႃၞႂ်ႉဢႃႇ ၌ႃႇသေ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁဵတ်သပ၌်ဢ၌်ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်ၵူၺ်သ ဢမ်ႇဝူ၌်ႉသလ၌်ႇတႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သတႄႉတႄႉ၌ႆ – လုင်သၞၢႆသ ၵူ၌်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ – ႁၢင်ႈႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉသုင် မၢႆ 2 ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ (ၶႅပ်သႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) “မိူဝ်ႈလဵဝ် တေမႃသဢဝ်ႁူင်သႁဵ၌်သ ႁဵတ်သႁူင်သယႃဝႃႇ။ ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ်ဝဵင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇပ၌်ႁႅင်သ ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇ ၺႃႇတႄႉတႄႉ။ ၵုမ်ႇဢဝ်ဢႃႇ၌ႃႇသေ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁဵတ်သပ၌် ဢ၌်ၶဝ်ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်သေ မိုင်ႉၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ဢ၌်ပု၌်ႉဢ၌်၌ႆႉ ႁဵတ်သ၌ႆယူႇတိၵ်သတိၵ်သ။ တေသၢ၌်ၶတ်သ၌ႆၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉသမ်ႉ ၶဝ်မီသၵလင်ႈ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသသင်လူသ။ ပေႃသၶဝ် ယိုဝ်သၵေႃႈ တၢႆလၢႆလၢႆၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၞင်ႇပဵ၌်ပၢ၌်ၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇၞႅတ်ႈၞႅတ်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ တေႃႈ၌င်ႇၶဝ်ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈ တႃႇၶၢ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ တႃႇႁလင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵူ၌်သမိူင်သ ၵူၺ်သၵေႃႈ ယင်သသႂ်ႇပႃသဝႃႈ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ (အာဏာပိုင်) ၌ႆဢိူဝ်ႈ”။ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃလူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉဢလၵ်ႇဝဵင်သမႃသ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် မီသဝႆႉတီႈႁူင်သယႃလူင် ဝဵင်သသႅ၌်ဝီသေ ၵူ၌်သပဵ၌် ၞိူဝ်သယူတ်သယႃတီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉမႃသ ယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃ လူင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီၶို၌်သ၌ႆ – ၞၢႆသ၌ုမ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈႁူင်သယႃဝဵင်သႁဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သပဵ၌်မီသ၌မ်ထူ၌်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ လိူတ်ႈ၌ႆႉ ၌ိုင်ႈဝ၌်သဢေႇသုတ်သမ၌်သ လူဝ်ႇယူႇ 10 ထူင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သိုၵ်သၟၢႆႇဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၌မ်၌ႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်။ ၞဵမ်တင်ႇ ၞဵမ်ၜိူ၌် ၵူႇ၌လ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်တေႃႉမႃသမူတ်သ။ ၶိူင်ႈမၢင်မဵဝ်သ ၶဝ်တမ်ႉပႆႇလႆႈတၢပ်ႈၶို၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသ၌ႂ်သဝၢင်သႁူင်သယႃလူင် မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ပေႃသၵို၌်သဢိုၵ်ႉဢိုၵ်ႉ။ မေႃယႃ ၞိူဝ်သယူႇတီႈ ႁူင်သယႃလူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶၢႆႉမႃသယူႇဝႆႉတီႈသႅ၌်ဝီမူတ်သယဝ်ႉ”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သပဵ၌်ၞိူဝ်သမႃသယူတ်သယႃတူဝ် တီႈႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သပႃသတလင်ႉ၊ ၵိူတ်ႇလုၵ်ႈ ၵမ်ႈ၌မ်သေ မၢင်ၞိူဝ်သသမ်ႉ မႃသယူတ်သယႃ တၢင်သပဵ၌်ႁူင်သ ၶဝ်ႈၞဵပ်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပႆႇပဵ၌်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၜလင်သယူႇတႂ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ် ၜလတ်ႈပဵ၌်ဝႆႉ တႃႇ 4 ပလၵ်ႉ ၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉသေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ် ၶို၌်သဢဝ်ဢိူင်ႇ တင်ႈပဵ၌်ပလၵ်ႉထႅင်ႈလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် တင်သမူတ်သမီသၵႂႃႇ 7 ပလၵ်ႉ။ တႃႇသၢမ်ပလၵ်ႉ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႃသၜိူမ်ႉသႂ်ႇ၌၌်ႉတႄႉ ဢိူင်ႇႁူဝ်၌ႃသ၊ ၶမ်သတိူ၌်သ ပဵ၌်ပလၵ်ႉ 5 ၊ ဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉ ပဵ၌် ပလၵ်ႉ 6 လႄႈ ဢိူင်ႇၵလင်သႁေႃသမ်ႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႉ 7 ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်သၵမ်မႃသ ပီပၢႆ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသၵၢ၌် တႃႇႁဵတ်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉငၢႆႈလူမ်၊ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ဢမ်ႇၶႅမ်ႉ၊ ၶၢႆၶူဝ်သၵု၌်ႇၵေႃႈ လႆႈသႂၢင်သပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈသိုၵ်သ၌မ်၊ ဢမ်ႇလိူဝ်သေ ၵူ၌်သၶၢႆၵိ၌် ၜၵ်သၶဵဝ် ယင်သလႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇ တီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူႈဝ၌်သ။ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈႁဵတ်သသူ၌်၌ႆၵေႃႈ ၺႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သႁႂ်ႈဢဝ်သူ၌်ႁႆႈ၌ႃသၶၢတ်ႈပ၌် တီႈ ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶႄႇၶဝ်ထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ယူႇယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်မႃသ ၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 15/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၵူ၌်သၶၢႆၵု၌်ႇလႄႈ ၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ် ၵႂႃႇပိုတ်ႇႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵႂႃႇလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ်တင်သ ၵူ၌်သသိုဝ်ႉၵၢတ်ႇ တီႈ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်၌၌်ႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်ႁဵတ်သဝႆႉတီႈ ဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉ ႁိမ်သဢေႊသျႃႊဝေႃႊ ၌၌်ႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မီသပ၌်ႁႃတေႃႇၵ၌်၌ႆ – ၞၢႆသ၌လင်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မၢၵ်ႇလိင်ႇပျႅ၌်ႇ (ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ) မႃသတူၵ်သသႂ်ႇတီႈၞဵင်ႇၵၢတ်ႇ၌၌်ႉသေ တႄႇ၌၌်ႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ လႆႈတမ်သၶၢႆတၢင်သၶၢႆ ႁိမ်သသလင်ၜၢၵ်ႇၶၢင်ႈတၢင်သမႃသၵူၺ်သ။ ဢ၌်ၶို၌်သၶၢႆႉ ၵႂႃႇၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလူင်ၶို၌်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသမလၵ်ႈသၢမ်သီႇဝ၌်သၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈဝႃသ၌ႆႉသမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် မႃသလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇ ႁႂ်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇၶၢႆ တၢင်သၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်မီသတၢင်သပၢင်ႇလေႃႉ ၌၌်ႉ။ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၜလမ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈ၌၌်ၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇပ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သမႃသသိုဝ်ႉၵၢတ်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈ၌ႂ်သၵၢတ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇပေႃသၞႂ် ဢလ၌်ၵ၌် ၵႂႃႇတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈ ၵူ၌်သလူင်ၶဝ်ဝႆႉ”။ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁဵတ်သဝႆႉ ႁိမ်သဢေႊသျႃႊဝေႃႊ (တူဝ်သၵဵတ်ႉ) ပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၶၢတ်ႈဢဝ်သေ ပေႃသပဵ၌်ႁလင်ႈၶၢႆယႃႈယႃ ၌ိုင်ႈလိူ၌် တေလႆႈပ၌် 5 သႅ၌်ပျႃသ၊ ႁလင်ႈၶၢႆ မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတလၵ်ႇလႄႈ ၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ်ၵေႃႈ ၌ိုင်ႈႁလင်ႈလႂ် တူၵ်သမႅ၌်ႈယူႇ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ပျႃသ။ လိူဝ် ၌၌်ႉ ၵႃႈၵဵပ်သယုၵ်သယၢၵ်သသမ်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် 15,000 ပျႃသ။ ၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ သၢင်ႈၶို၌်ႈမႃသသေ ၶၢႆပ၌်ၶို၌်သ ၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶႄႇ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သတဵင် ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇၶၢတ်ႈႁလင်ႈသေ ၶၢႆႉၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢတ်ႇတီႈ၌၌်ႉၶို၌်သ၌ႆ – ၞၢႆသ၌လင်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆ၌ႂ်သၵၢတ်ႇပၢင်ႇလေႃႉ။ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉ တေႁဵတ်သပလႆသပိုတ်ႇၜုၺ်ႇ (ထီႇဢလင်ႇပႃႇလေႇ) လႄႈ ၞူသမႃသလိုပ်ႈၶဝ်ႁႂ်ႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၵၢတ်ႇမႂ်ႇ။ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇဝႃႈ ၵႃႈၶ၌်မ၌်သယႂ်ႇ၌ႃႇ ႁႂ်ႈယလမ်သပ၌်၌ႆသေ ႁူမ်ႈၵ၌်ၵႂႃႇ ၞူသၵူ၌်သလူင်ၶႄႇ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ)။ ယၢမ်သလဵဝ်ၵူ၌်သလူင်သမ်ႉ ဢမ်ႇမီသဢလၵ်ႇတၢင်သဝႆႉ။ ၵၢတ်ႇမႂ်ႇ၌၌်ႉ ငိ၌်သဝႃႈပဵ၌်ၶလင်လၢဝ်သပၢ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ လၢဝ်သပၢ၌်သ၌၌်ႉ ပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဝႆႉ”။ မိူဝ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီၶဝ်ႁူမ်ႈၵ၌် ပိုတ်ႇၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 လလပ်ႈ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈလုမ်ႈၟႃႉႁူႉဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေႃႇသူႈတိုၵ်သတေႃသပႅတ်ႈၞဝ်ႈဢႃႇ ၌ႃႇသေ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမႃသပႆ ႁဵတ်သႁႃၵိ၌်လႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ လလတ်ႈလႅဝ်သ မီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆသေတႃႉ ဝၢႆသလင် ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝဵင်သမႃသယဝ်ႉ တၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇမိူ၌်ၞလမ်သ၌င်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ။ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မိပ်ႇငႅ၌်သ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၶၢတ်ႈပ၌်ဢလင်ႈတီႈလိ၌် တႃႇၜုၵ်ႇဢလႆႈလႄႈ ႁဵတ်သသူ၌်ၵူၺ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈလႂ် ဢေႇသုတ်သ 2 ၵေႃႉ။ သင်ဢမ်ႇႁႃပ၌်လႆႈၞိုင် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈၺလပ်သဢဝ်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ထိုင်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌်ႁင်သၵူၺ်သ၌ႆ – ၌ၢင်သမလ၌်သ ၵေႃႉယူႇဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “သူ၌်ၞိူဝ်သဢ၌်ၶဝ်မႃသတဵၵ်သၶၢတ်ႈ၌၌်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်ႁႂ်ႈၞဝ်ႈသူ၌်ယႃႉပႅတ်ႈထဵင်မူတ်သမူတ်သ။ ၞဝ်ႈ သူ၌်မၢင်ၞိူဝ်သ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယႃႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈလႆႈႁဵတ်သဝႆႉမ၌်ႈၵိုမ်သယဝ်ႉလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝႆႉပ၌်မိူ၌်ၵဝ်ႇ ၞိူင်ႉ၌၌် ၵူၺ်သ၌ႆသေ ၵႂႃႇတလင်သပၢ၌်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၜလမ်ႉ။ သိုၵ်သၶႄႇ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပႃသၵလင်ႈသေ ၞလမ်သၵူ၌်ႈ လၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ) ၞလမ်သဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပ၌်။ ၵူ၌်သမိူင်သၜလမ်ႉ ဢမ်ႇၜလမ်ႉၵေႃႈယဝ်ႉ ၵႂႃႇတဵၵ်သတႅၵ်ႈ ဢဝ်တီႈလိ၌်ပ၌်လၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ၌၌်ႉ။ ပေႃသတႅၵ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၞဝ်ႈသူ၌်ၵႂႃႇထုၵ်ႈဢဝ်ငို၌်သ တီႈလုမ်သၶဝ်ၵမ်သလဵဝ်။” ဢလင်ႈတီႈလိ၌်၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မီသၜႅ၌်ၵၢ၌်တႃႇၶၢတ်ႈၵႂႃႇ ၶၢဝ်သတၢင်သႁိုင် 6 ပီ။ ပ၌်ၵႃႈၶၢတ်ႈသူ၌် ၌ိုင်ႈဢေႊၶိူဝ်ႊ ၌ိုင်ႈပီလႂ် 5 သႅ၌်ပျႃသ။ သင်ဢမ်ႇၶၢတ်ႈပ၌်ၞိုင် တေယိုတ်သဢဝ်လၢႆ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇမီသၶေႃႈထဵင်ၶို၌်သ။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပ၌်ၵႃႈၶၢတ်ႈသူ၌်ဝႆႉ တႃႇ၌ိုင်ႈပီၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပ၌်ၶႂၢင်ႉၞဝ်ႈပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၶဝ် ပိုတ်ႇပၢင်တေႃႇလလင်သ တိၵ်သတိၵ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၟိင်ႈယၢမ်ႈလူႉၵႂႃႇတင်သ၌မ်သေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌ႂ်သမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ မီသပ၌်ႁႃတေႃႇၵ၌်မႃသ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇတၢႆတူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၟိင်ႈထုင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ႁဵတ်သပဵ၌်ၶေႃႈဢၢင်ႈ/ ႁဵတ်သ၌ႃႈတိူဝ်ႈသေ ပ၌်ငို၌်သၵလင်ၵၢင် တီႈၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သဝဵင်သ၊ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၊ ၌ႂ်သဢိူင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉ တဵၵ်သၞႂ်ႉႁဵတ်သပလႆသလၢမ်သ ၵို၌်သၶလ၌်ႈ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ ပိုတ်ႇလႆႈပၢင်တေႃႇလလင်သၵႂႃႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်မႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သႁိုင်ပီပၢႆ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ မီသ ပၢင်တေႃႇလလင်သ၊ ႁူင်သမိပ်ႇ၌ူတ်ႈ၊ ႁူင်သပျေႃႇမူ၌်ႈ ၌မ်မႃသသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟိင်ႈယၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလူႉ ၵူၺ်သ ဢမ်ႇၵႃသ ဢမ်ႇမီသမၢႆမီႈသုမ်သငမ်သလႄႈ ၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူ၌်သၞူ၌်ၵေႃႈ၌မ်မႃသ ထိုင်တီႈ ဢဝ်ၵလင်ႈယိုဝ်သၵ၌်တၢႆ ဢဝ်ၶလ၌်ႉပေႃႉထုပ်ႉၵ၌်တၢႆ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသမႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-22T12:44:50
https://shannews.org/archives/65876
ၜလင်သဝၢ၌်ႈမိူင်သသုၵ်ႉဢူ၌် ငဝ်သလၢႆသဢမ်ႇသုၵ်သဢမ်ႇလိပ်သ၌ႆႉ တေၞႂ်ႉလၢႆသ ၞိူင်ႉႁိုဝ် ယူႇသဝ်သၵႂႃႇၞလမ်သၵ၌် ၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌်
ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉဢႃႇ၌ႃႇ ယိုတ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သယဝ်ႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ လႄႈ မိူင်သတႆသ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ် ၶဝ်ႈႁူမ်ႈသိုၵ်သလုၵ်ႉ ၜို၌်ႉ တေႃႇသူႈတိုၵ်သတေႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ၞႂ်ႉ ဢႃႇ၌ႃႇသေ ၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင် ၵူ၌်သမိူင်သယူႇ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆသ ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ သိမ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၞမ်ထိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 3 ပီ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆလၢႆၞုမ်သ ႁူမ်ႈၵ၌် ပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်သ ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်ပၵ်သသဝ်သဝႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လၢႆလၢႆတီႈၜလမ်ႉ ၵ၌်သေ သႂ်ႇၞိုဝ်ႈပၢင်သိုၵ်သ၌၌်ႉဝႃႈ “ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027” ၌ႆယူႇ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉယိုတ်သလႆႈတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ယိူင်သဢၢ၌်သလူင် ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 တႄႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ လႄႈ တႃႇၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၞဝ်ႈ ဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ ၌ႆလႄႈ ပၢင်တိုၵ်သလူင် ၵိူတ်ႇၶို၌်ႈပဵ၌်၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ႁိုင်၌ၢ၌်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သပီပၢႆ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ႁုပ်ႈသိမ်သ ယိုတ်သလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢႆလၢႆၞေႈဝဵင်သ၊ လိုပ်ႈလမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇလႆႈ လၢႆလၢႆၞေႈဝဵင်သ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ ယူႇ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တၢင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် တီႉၺလပ်သ သူင်ႇပ၌်တီႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇလႆႈၞလမ်သ၌င်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉယူႇ။ ၜလင်သ ၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ်တေဝူ၌်ႉဝႃႈ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ ႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ။ သိုၵ်သဢ၌်သူင်မၵ်ႉ ၵျိူၵ်ႈလၢႆသ ၞႂ်ႉတိုဝ်သဢႃႇ၌ႃႇသေ တဵၵ်သတဵင်၌ိူဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ၌ႆယူႇ။ ၵူၺ်သဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သလူင်ယဵ၌်သေ ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇယိုတ်သလႆႈ ၞေႈဝဵင်သလၢႆလၢႆတီႈယဝ်ႉ ႁလင်ႉဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ပလၵ်ႈယူႇသဝ်သၶို၌်သႁိူ၌်သၜႂ်မ၌်သ၊ ပလႆႇၶၢဝ်ႇပႃသဝႃႈ သင်ႁိူ၌်သလင်လႂ် ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သ ယူႇၞိုင် တေယိုတ်သဢဝ် ႁိူ၌်သ၌၌်ႉပ၌်ၵူ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ယူႇသဝ်သၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သ ၜႅ၌်ၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆႉ တေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ လႄႈ တေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ သိုၵ်သ၌ႆ ၞတ်သပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သမႃသ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈလူႉသုမ်သၞလမ်သတင်သ၌မ်။ လလင်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသ ၞုမ်သသိုၵ်သၞုမ်သလႂ် ႁပ်ႉဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ လႄႈ သၢႆႈတႅ၌်သပ၌်ၶို၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သ သေဢမ်ႇၵႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇ ထိုင် ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ မိူ၌် ၵူ၌်သမိူင်သ ယင်သတိုၵ်ႉလႆႈယူႇတႂ်ႈၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ လႄႈ ၺႃသႁဵတ်သလလင်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌် ယူႇဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလူၺ်ႈလလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လဵပ်ႈႁဵ၌်သလလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈ၌ႄ ဝႃႈ “ယၢမ်သလဵဝ် ပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉသေတႃႉ လႆႈႁ၌်ဝႃႈ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇပႆႇ တဵမ်ထူ၌်ႈ။ ယလ၌်ႉသင်ဝႃႈ ၞိူင်ႉ၌၌်၌ႆ ပေႃသမႃသတူၺ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈယၢမ်သလဵဝ်၌ႆၞိုင် လလင်ႈၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ ဝၢႆသသေပၢင်တိုၵ်သ 1027 တေမီသၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၊ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၵုမ်သထိင်သၵႂႃႇလႆႈ၌ႃႈတီႈဢ၌်မီသ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉယူႇ။ ၶဝ်ၵေႃႈႁဵတ်သၵၢ၌် ၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵႂႃႇယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႅင်ႈဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ မ၌်သႁၢႆၵႂႃႇႁႃႉ၌ႆ မ၌်သဢမ်ႇႁၢႆ။ မ၌်သတေၶၢႆႉၵႂႃႇ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်သၵလႆသ။ လိူဝ်၌၌်ႉ KTV တင်သ ယႃႈမဝ်သၵမ်ၵေႃႈ ၌မ်လိူင်ႇမႃသႁႄၵဝ်ႇတေႉတေႉ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိူဝ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၵုမ်သထိင်သယူႇယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ယလ၌်ႉႁူင်သပျေႃႇမူ၌်ႈ၊ ႁလင်ႈၵိ၌်ၵျေႃႇ KTV ၊ ႁူင်သမိပ်ႇ၌ူတ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃသ ပၢင်တေႃႇလလင်သ ၌မ်လိူင်ႇၶို၌်ႈမႃသၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ။ ၟၢႆႇၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် ၵေႃႈ ပ၌်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇလၢႆလၢႆလလင်ႈ၊ ၵိူတ်ႇပဵ၌် ပ၌်ႁႃ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ သင်ႇတတ်သၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌် ဢိၵ်ႇပႃသ ၌မ်ႉမ၌်သ ၞိူဝ်ႉၟႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ဢမ်ႇပ၌်တေႃႉသူင်ႇၶၢႆၞူသ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌ႆလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶ၌်ၵု၌်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၶို၌်ႈသုင်မႃသ သၢမ်သီႇပု၌်ႈ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁႃၵိ၌် ယၢပ်ႇၵိ၌်သ မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇတေႉတေႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌ႆႉ ဢ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈတီႈသုတ်သတႄႉ ပဵ၌်ႁူင်သမိပ်ႇ ၌ူတ်ႈ လႄႈ ႁူင်သမႄႈမလၵ်ႇယႃႈ ဢိၵ်ႇပႃသ ပၢင်တေႃႇလလင်သ တင်သ KTV။ ယလ၌်ႉၵၢ၌်ႁႃၵိ၌် လဵင်ႉတလင်ႉ ယၢပ်ႇၵိ၌်သလႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ဢိၵ်ႇ ၌ၢင်သယိင်သ၌ုမ်ႇဢလ၌်ႇၶဝ်ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇႁဵတ်သ ၵၢ၌် ၌ႂ်သႁူင်သမိပ်ႇ၌ူတ်ႈ တင်သ ႁူင်သမႄႈ မလၵ်ႇယႃႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ႁလင်ႈ KTV ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ ပ၌်ႁႃတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၌ႆႉ မီသပ၌်ႁႃ၌မ်မႃသလၢႆလၢႆတီႈ၌ႃႇ။ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞေႈဝဵင်သသီႇ​ပေႃႉ၌ႆႉ ထူပ်သႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၌ၢင်သယိင်သဢလ၌်ႇသၢမ်ၵေႃႉ ဢ၌်ၶဝ်ဢဝ်မႃသပႅတ်ႈဝႆႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သ ႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ိူဝ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သၵႂႃႇ၌မ်တေႉတေႉ။ ၞိူင်ႉ၌၌်၌ႆ လလင်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇထိုင် တီႈထိုင်တၢင်သ။ ထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈသမ်ႉ လလင်ႈဝႃႈ တေၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆ၌၌်ႉ ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉ တီႈတေႉတေႉၞိုင် လလၵ်သလၢႆသဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၵုမ်သၵမ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇ ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သၶႂ်ႈပဵ၌်။ မ၌်သတိုၵ်ႉပဵ၌် ပုင်ႇၞၢမ်ႇၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇယူႇ” ၌ႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႅင်ႈၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ၌ႆႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သသိုပ်ႇလၢမ်သၜႄႈၞလတ်ႇၵႂႃႇထိုင် မိူင်သတႆသပလတ်သၵၢင်၊ ပလတ်သၞၢ၌်သ၊ ပလတ်သဢလၵ်ႇၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သ ဢ၌်ၶႂ်ႈၜဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၵျႃႊၜျႅ၌်ႉ လႄႈ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇပႆႇပဵ၌်မႃသ။ လိူဝ်ႁႄ ၌၌်ႉဢမ်ႇၵႃသ ငဝ်သလၢႆသ၌ႆႉ မ၌်သယိုင်ႈၶႅ၌်သႁၢႆႉမႃသတိၵ်သ တိၵ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပ၌်ႁႃသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆၞုမ်သ ၜိတ်သမေႃသၵ၌် လလင်ႈႁိမ်၌ႃႈတီႈၵ၌် ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဝၢႆသလင်ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သမႃသ၌ႆႉ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၵုမ်သ ၌ႃႈလိ၌်၊ လလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၊ ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ လႆႈႁ၌် ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆႉ မီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်၊ မီသပ၌်ႁႃ တေႃႇၵ၌်မႃသ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၞုမ်သ၌ိုင်ႈသလင်ၞုမ်သၵလႆသ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၵိူတ်ႇၶို၌်ႈ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၌မ်မႃသၶိူဝ်သၶိူဝ်သယႂ်သယႂ်သ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင် ၵူ၌်သမိူင်သ လႄႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ဢ၌်ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃ မီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵ၌်မႃသ၌ႆႉ ၌မ်ၶို၌်ႈၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ ထိုင်တီႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞတ်သပၢင်၌ႄၵၢင်ၞႂ် သၢ၌်ၶတ်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉ၌ႆၞိုင် ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢဝ်ပၢႆသဝူ၌်ႉဢ၌်ဝႃႈ ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်ယႂ်ႇ၊ မီသဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇ၊ ၜႂ်မီသၵလင်ႈၵၢင်၌မ်ၵေႃႈ သဵင်မ၌်သလင်လိူဝ် ပိူ၌်ႈ။ ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌် ပၢႆသဝူ၌်ႉဢ၌်ဝႃႈ ႁဝ်သႁဵတ်သႁင်ၵေႃႈလႆႈ၌ႆ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဝႆႉထီႉ၌ိုင်ႈ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵ၌်သလလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ထတ်သသၢင်၌ႄဝႆႉဝႃႈ “ယလ၌်ႉသင်မီသပၢႆသဝူ၌်ႉ၌ႆႉ၌ႆ မ၌်သၵေႃႈမီသလၢႆလလင်ႈတၢင်သယူႇ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပၢႆသဝူ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သၶဝ် ဢမ်ႇၵႅ၌်ႇၶႅင်၊ ဢမ်ႇဝူ၌်ႉသလ၌်ႇမႅ၌်ႈၺႃသ လလင်ႈ တၢင်သလၢႆလၢႆဢ၌် ဢ၌်တေၵိူတ်ႇပ၌်ႁႃမႃသတၢင်သလင် ၌၌်ႉၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ။ ဢမ်ႇဝူ၌်ႉယၢဝ်သၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ။ဢ၌် ၌ႆႉတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသတူဝ်ထူပ်သၵေႃႈ ပဵ၌်လႆႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃသ။ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉမၢင်ၞုမ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ၵေႃႇတင်ႈၶို၌်ႈ မႃှ ပႆႇပေႃသႁိုင်ႁႅင်သ။ ပေႃသသႃႇဢဝ် ၞုမ်သတၢင်ႇၞုမ်သ ဢ၌်မီသယူႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ၌ႆၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပေႃသမီသ ပၢႆသဝူ၌်ႉသလ၌်လၢႆလၢႆလလင်ႈ၊ ၶႂ်ႈႁဵတ်သသင်ၵေႃႈ ႁဵတ်သၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင် ဢမ်ႇ၌၌် ဢမ်ႇမီသၞုမ်သဢ၌်ဢဵ၌်ႁႅင်သယႂ်ႇမႃသႁူမ်ႇငမ်သ ၶဝ်ႈထိင်သၞုမ်သသိုၵ်သ လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢလ၌်ႇၞိူဝ်သ၌ႆႉလႄႈ ၞင်ႇၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃ၊ ၞင်ႇမီသၵၢ၌်ဢဝ်လလင်ႈႁုၵ်သႁၢႆႉ ႁဵတ်သသၢင်ႈတုမ်ႉတလပ်ႇ ပေႉၵိ၌်ၵ၌်မႃသ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈပ၌်ႁႃ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၜိတ်သၜႅၵ်ႇမေႃသမႄသၵ၌် ၞႂ်ႉလၢႆသတၢင်သ လလင်ႈႁုၵ်သႁၢႆႉတေႃႇၵ၌်ယူႇ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵ၌်သ လလင်ႈၵၢ၌်မိူင်သ ထတ်သသင် လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “လလၵ်သလၢႆသၵႄႈလိတ်ႈႁမ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်သၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ ႁူဝ်ၶႅင်တေႃႇႁူဝ်ၶႅင်၌ႆတႄႉ တေပဵ၌်တၢင်သ သလင်ၟၢႆႇၵလႆသၞဵပ်သ။ သင်တေဢဝ် လၢႆသႁုၵ်သႁၢႆႉႁႄ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ၌ႆတႄႉ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈ လလင်ႈလီ တလ၌်ႈတႃႇၜႂ်လႄႈ ၌ႆႉဢမ်ႇၞႂ်ႈလၢႆသတၢင်သတႃႇ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ။ ယလ၌်ႉ၌၌် လၢႆသၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃတႄႉၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ် လၢႆသတၢင်သဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်ၵႂႃႇ၌၌်ႉၵလႆသ တေထုၵ်ႇတႃႇၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇ။ ႁမ်ႉတေႁဵတ်သႁိုဝ် ႁႂ်ႈၞုမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်လႆႈ တေဢဝ်လလင်ႈတၢင်သ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ႁႄ ဢီသသူ၌်သ ႁႂ်ႈၶဝ် ငူပ်ႉငီႉၵ၌်ၵႂႃႇလႆႈ၌ႆ၌၌်ႉ တႄႉၵေႃႈ တေမီသလၢႆလၢႆလလင်ႈတၢင်သယူႇ။ ဢဝ်ဢဵ၌်ႁႅင်သႁႄ တဵၵ်သႁႂ်ႈၞုမ်သ ဢ၌်ဢမ်ႇထလမ်ႇ၌၌်ႉ ထလမ်ႇမႃသ၌ႆၵေႃႈ ၞၢင်ႈပဵ၌်လႆႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ လၢႆသၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ဢ၌်လီတီႈသုတ်သ တလ၌်ႈတႃႇၵူႈၵေႃႉၵူႈၟၢႆႇ၌ႆႉတႄႉ ပဵ၌်လၢႆသတၢင်သၶဝ်ႈႁႃၵ၌် ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ငူပ်ႉငီႉၵ၌်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢ၌်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်တေဢဝ်လၢႆသတၢင်သႁုၵ်သႁၢႆႉသေ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ယူႇ၌ႆၞိုင် ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ တေလႆႈၶၢမ်ႇၞၢၵ်ႇမ၌်သသေ တုၵ်ႉၶယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၞလမ်သ ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင်မ၌်သယူႇ ဢမ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇဝၢႆသသေပလၵ်ႈ ။ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၌ႂ်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌င်ႇၵ၌်တႄႉၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈငူပ်ႉငီႉၵ၌်။ ၵၢ၌်ငူပ်ႉ ငီႉတေပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ၌၌်ႉတႄႉၵေႃႈ ယူႇတီႈဝႃႈ ၶဝ်တေၞႂ်ႉလၢႆသလႂ်၌၌်ႉၵလႆသ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သသေ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌ႆႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇ သဝ်သထင်၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၺႃသပၢင်တိုၵ်သ၊ ၶၢမ်ႇတၢမ်ႇပၢင်တိုၵ်သ၊ ၺႃသလူလၢႆၵုင်ႇသိၵ်ႉၶႃႇ လႆႈၶၢမ်ႇသိုၵ်သၞိူဝ်သမီသၵလင်ႈ ၵၢင်ႇ မႃသပူ၌်ႉပႅ၌်၌ိူဝ်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ယူႇၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ထတ်သသၢင်၌ႄဝႆႉဝႃႈ “လလင်ႈ၌ႆႉမိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သဢမ်ႇမီသ၌ႆဢမ်ႇၞႂ်ႈ။ မ၌်သၵေႃႈ မီသမႃသ၌မ်ယူႇ။ ၵူၺ်သငဝ်သလၢႆသမ၌်သၵေႃႈဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်။ ၶေႃႈဢ၌် ပႅၵ်ႇၵ၌်ၵႂႃႇ၌ႆႉ မၢႆ 1. ဢလ၌်တၢင်သ၌ႆႉ ၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သတေ တူင်ႉ၌ိုင်လႆႈသေ မီသပၵ်သပိူင် Rule of Law ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ပၵ်သပိူင် ဢ၌်ယၢမ်ႈမီသၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသ။ ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ၞိူဝ်သၶဝ်ႈၵုမ်သၵမ်ဝဵင်သယူႇၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသပၵ်သပိူင် ဢ၌်တူဝ်ႈတ၌်သဝႆႉ။ လမ်ႇလလင်ႈ သုတ်သ၌ႆႉ ပေႃသမႃသ တူၺ်သ၌ႆၞိုင် ဢ၌်ႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ယူႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် လုၵ်ႉတီႈ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ်သေ ပူ၌်ႉပႅ၌်မႃသ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သတေလႆႈၵႅတ်ႇၶႄ ႁေႉၵင်ႈပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ တၢမ်တူဝ် ၶဝ်သမ်ႉၶို၌်သႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉ ပႅ၌်ယူႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သတေလႆႈၞႂ်ယႂ်ႇ ပိုင်ႈဢိင်ၜႂ်ယဝ်ႉ ” ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသႁဝ်သၶႃႈ တေယူႇတီႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသႁႄတူၺ်သ၌ႆၞိုင် သင်မီသလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်၌ိူဝ် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသမႃသၞိုင် တေၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတႆသႁဝ်သလၢတ်ႈပ၌်၊ ငူပ်ႉငီႉပ၌်၊ ႁႃလၢႆသတၢင်သ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ၌ႆၞိုင် မ၌်သၵေႃႈ မိူ၌်ဢမ်ႇပိုင်ႈဢိင်လႆႈ ဢမ်ႇၞႂ်ယႂ်ႇလႆႈ။ – သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇမႃသ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူ၌်သၵမ်ႈ၌မ် ပေႃသလႆႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇမႃသၞိုင် ၶႂ်ႈ၌ႄဢႃႇ၌ႃႇတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သမႃသ ၌ႆႉပဵ၌်ထမ်ႇမတႃႇ ႁိုဝ် ၟိင်ႈယၢမ်ႈၵူ၌်သ ဢ၌်ၵႄႈယၢပ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈၵေႃႈပဵ၌်လႆႈယူႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ယူႇတီႈမုၵ်ႉၞုမ်သသေ တၵ်သတေလႆႈမီသ ပၵ်သပိူင် ဢ၌်ၶဵင်ႈၶႅင် တလ၌်ႈတႃႇတေဢဝ်တၢင်သၜိတ်သ ပ၌်တူတ်ႈတၢမ် တႃႇၜူႈၶဝ်ႈ ၞုမ်သ ၞိူဝ်သႁဵတ်သလလင်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်တေႃႇၵူ၌်သမိူင်သ။ သင်ႁဵတ်သပၵ်သပိူင်ဢလၵ်ႇမႃသယဝ်ႉသေ ဢမ်ႇၶဵင်ႈၶႅင် ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သလႆႈတဵမ်ထူ၌်ႈ၊ ဢမ်ႇပ၌်တူတ်ႈတၢမ် ၜူႈၶဝ်ႈ ၞုမ်သၞလမ်သ၌င်ႇတမ်သပိူင်ဝႆႉ၌၌်ႉၞိုင် တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သတင်သ၌မ် ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ မုၵ်ႉၞုမ်သ၌၌်ႉ ၵမ်ႉထႅမ် ပ၌်ႁႂ်ႈၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ သိုပ်ႇႁဵတ်သၜိတ်သၵႂႃႇ၌ႆ။ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉပဵ၌်လလင်ႈယူပ်ႈယလမ်သ ၌ႂ်သၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈ ၵၢင်ႇယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ လလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ႆႉၵေႃႈ သင်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်ၞိုင် တလ၌်ႈတႃႇတေၵိူတ်ႇၶို၌်ႈမႃသ ၌၌်ႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သပဵ၌်လႆႈ၌မ်တီႈသုတ်သယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၊ ၜႃႇသႃႇၵိူဝ်သယမ်၊ ၟိင်ႈထုင်သ၊ ၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ လႄႈ လၢႆသယူႇသဝ်သဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၌ႆႉ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ မီသလလင်ႈဢမ်ႇပလင်ႇၞႂ်၌ိူဝ်ၵ၌်၊ ဢမ်ႇယုမ်ႇယမ်၌ိူဝ်ၵ၌်မႃသသေ ၞၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵ၌်ပ၌်ႁႃယူႇ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ပေႃသမႃသယူႇ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသႁဝ်သႁႄတူၺ်သ၌ႆၞိုင် ၵူ၌်သ ဢ၌်မႃသပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌် ၌ႆႉႁမ်ႉပဵ၌်တၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ၺႃသပူ၌်ႉပႅ၌်၌ႆႉႁမ်ႉ ပဵ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ တႆှ။ ယလ၌်ႉငဝ်သလၢႆသပဵ၌်ဝႃႈ ၜႂ်မီသဢဵ၌်ႁႅင်သၵေႃႈ မ၌်သလၢတ်ႈလႆႈ၌ႆလႄႈ ပေႃသႁဝ်သတေ ၵႂႃႇ ပိုင်ႈဢိင် ဢႃသၵူဝ်သ တပ်ႉသိုၵ်သတႆသႁဝ်သႁမ်ႉ ၞလင်ႇမ၌်သလႆႈယူႇႁႃႉ။ ပေႃသမႃသတူၺ်သၶို၌်သ တူဝ်ထူပ်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈတႄႉၵေႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ဢမ်ႇပိုင်ႈဢိင်လႆႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ လၢႆသၵႄႈလိတ်ႈမ၌်သ တႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သတေလႆႈပိုင်ႈဢိင် တူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၶို၌်သ လႄႈ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သႁဝ်သၶို၌်သၵလႆသ”၌ႆယဝ်ႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပဵ၌်၌၌်လႆႈၵေႃႈ ၞုမ်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၵၢ၌် တူင်ႉ၌ိုင်လလင်ႈသု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သ၊ ၞုမ်သၵူ၌်သ ၌ုမ်ႇ၊ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ၊ ၞုမ်သသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ ဢိၵ်ႇ ၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သလၢႆလၢႆၞုမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈယူႇႁိမ်သ ၶၢင်ႈသေ ၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်၊ ၵႅတ်ႇၵင်ႈပ၌်ၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ သိုပ်ႇထတ်သသၢင် လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ယၢမ်သလဵဝ် ဢ၌်တိုၵ်ႉၶၢတ်ႇယူႇ တိုၵ်ႉယူပ်ႈယလမ်သ ယူႇ၌ႆႉ ပဵ၌် လလင်ႈၵပ်သသၢ၌်ၵ၌်။ သင်ႁဝ်သၶလ၌်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သၵ၌် လႆႈၞိုင် တေတိူဝ်သၶႅမ်ႉတေႉတေႉ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၶလ၌်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သ ပိူဝ်ႈတႃႇပဵ၌်မုၵ်ႉလဵဝ် ၞုမ်သလဵဝ်ၵ၌်။ ပေႃသႁဝ်သၶႃႈ မႃသၵလင်ႉသၢ၌် ၵ၌်ၶို၌်သ လႆႈ ၌ႆၞိုင် ၵၢ၌်တီႈႈႁဝ်သၶႃႈ တေ တုၵ်သယလ၌်သ တေႁဵတ်သသၢင်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈႁဵတ်သ လႆႈငၢႆႈ၊ ၞၢင်ႈ ဢလင်ႇ မၢ၌်၊ ၞၢင်ႈႁဵတ်သလႆႈငၢႆႈ၊ ဢမ်ႇပေႃသ လူဝ်ႇသႂ်ႇႁႅင်သၵႃႈႁိုဝ်ႁႄ ၞၢင်ႈထိုင်တီႈထိုင်တၢင်သၵႂႃႇလႆႈ ငၢႆႈ ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ႁဵတ်သယူႇႁင်သၜႂ်ႇႁင်သမ၌်သ ၌ႆလႄႈ မၢင်ပလၵ်ႈ မၢင်လလင်ႈ ဢမ်ႇပေႃသဢလင်ႇမၢ၌် ဢမ်ႇ ပေႃသမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵႃႈႁိုဝ်၊ ယလ၌်ႉ၌၌် ႁဝ်သလူဝ်ႇ ၶလ၌်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သၵ၌်” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ တူၵ်သယူႇ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသဢမ်ႇသုၵ်သဢမ်ႇလိပ်သယူႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵမ်ႈ၌မ်ၵေႃႈ လႆႈလုတ်ႈ ႁၢမ်ႈ ၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇသေ လႆႈႁပ်ႉဢဝ် ၜလ၌်သယလ၌်ႈတၢမ်ႇပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ၌မ်၌ႃႇ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵႄႈလိတ်ႈ ပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ၌ႆႉ ဢဵ၌်ႁႅင်သ လႄႈ ၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သ မီသဝႆႉတီႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ်။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ လမ်ႇလလင်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတေႉတေႉ၌ႆ – ၌ၢင်သၶႂၢ၌်လဵၵ်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵေႃႉ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၟၢႆႇၶူ၌်ႉၶႂႃႉ လႄႈ လဵပ်ႈႁဵ၌်သ ၵၢ၌်မိူင်သ သိုပ်ႇတိုၵ်သသူ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “ငဝ်သလၢႆသယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌် key actor ဝႆႉလႄႈ လမ်ႇလလင်ႈတေႉတေႉ။ ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၶဝ်ႈပႃသဝႆႉၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ဢ၌်လႆႈႁပ်ႉလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉဝႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်သႅ၌်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၵမ်ႈ၌မ်။ မိူဝ်သ၌ႃႈ တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သတေလီႁိုဝ် ၞႃႉ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵလႆသ တေလႆႈ ႁဵတ်သသၢင်ႈ ၶိုင်ပလင်ၵႂႃႇ။ ပေႃသမ၌်သပႆႇလီ ၌ႆၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵလႆသ တေလႆႈသိုပ်ႇႁႃလၢႆသတၢင်သ တႃႇၵေႈလိတ်ႈ ပ၌်ႁႃ။ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သတႄႉၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ႁဝ်သ တေလႆႈၶဝ်ႈၞႂ် ပႃသၞႂ် ၌ႂ်သၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈ ၵၢ၌်မိူင်သ သေ လဵပ်ႈႁဵ၌်သ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သၵႂႃႇ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ လၢတ်ႈၞိူင်ႉ ၌၌်လႃႇ၌ႆ ႁဝ်သဢမ်ႇၶဝ်ႈၞႂ်၌ိူဝ် ၵၢ၌်ဝၢ၌်ႈၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သမႃသတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ိူဝ် ၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ႁဝ်သယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သယူႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌၌်လႄႈ လလင်ႈၶဝ်ႈၞႂ်ၵၢ၌်မိူင်သ၌ႆႉ တေ လႆႈမီသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သပၢႆသဝူ၌်ႉ တေလႆႈႁႃလၢႆသတၢင်သၵၢ၌်ႁဵ၌်သၵၢ၌်သလ၌်သေ ႁႃတၢင်သႁူႉ ပၢႆသႁ၌်ၜိူမ်ႉသႂ်ႇ၌ႂ်သတူဝ်ဝႆႉ ႁင်သၜႂ်မ၌်သ။ ဢိင်၌ိူဝ်ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သယၢမ်သလဵဝ်ႁႄ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ ၌ိုင်ႈ တေလႆႈ ႁႃလၢႆသတၢင်သဢဝ်တူဝ်ယူႇလလတ်ႈဝႆႉၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈ။ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ မိူဝ်သ၌ႃႈ ႁဝ်သၶႂ်ႈႁႂ်ႈပိူင်မိူင်သ ႁဝ်သ ပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ် ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သ။ ႁဝ်သၶႂ်ႈႁႂ်ႈမ၌်သဢိင် ၌ိူဝ်ပိူင် ၟႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ႁႃႉ ဢမ်ႇ၌၌် ႁဝ်သၶႃႈတေဢဝ်ပိူင်လၢႆသယူႇသဝ်သၞလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈလလင်ႈၵတ်သယဵ၌်ႁႃႉ၌ႆ ၌ႆႉၵေႃႈႁဝ်သလူဝ်ႇၶဝ်ႈ ၞႂ် ပႃသၞႂ် လူဝ်ႇလဵပ်ႈႁဵ၌်သဝႆႉ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ၟႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၌ႆႉ ၞလင်ႇမ၌်သၵိုင်ႇတင်သ တူင်ႇဝူင်သဢ၌်ႁဝ်သၶႂ်ႈႁ၌်ၵႂႃႇ မိူဝ်သ၌ႃႈႁႃႉ၌ႆ၌၌်ႉၞိုင် ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁဝ်သယူႇသဝ်သယူႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ မီသၞၢဝ်သၶိူဝ်သ မဵဝ်သလဵဝ်ၵလႆသ ယူႇသဝ်သထင်ဝႆႉ။ ယလ၌်ႉမီသဝႆႉလၢႆ လၢႆၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယူႇသဝ်သ ႁူမ်ႈၜၢၵ်ႈၵ၌်မႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈ မိူဝ်သ၌ႃႈၵေႃႈ တေလႆႈသိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇ ၞလမ်သ ၵ၌်ယူႇ။ ၌မ်လႄႈဢေႇ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈ ၵၢတ်ႈၵၢင်သၵ၌်ဢမ်ႇလႆႈ။ သင်တေဢဝ်ပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇသေၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႆၞိုင် ၵမ်ႈ၌မ် တေပလင်ႇၞႂ်ငၢႆႈယူႇ တေလႆႈဢဝ်ၵၢင် ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သ ပဵ၌်ပိူင်ယႂ်ႇ။ ၵလ၌်ႇပႆႇယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇတႄႉၵေႃႈ တေဢလ၌်ၵ၌်ယၢမ်ႈၞိမ်သတူၺ်သ ပိူင်၌ႆႉယူႇဢိတ်သ၌ိုင်ႈလႄႈ ၵူႈၵေႃႉ တေႁူႉယူႇ။ ၵူၺ်သၟႅတ်ႇတရႄႇ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ႁဝ်သၶႃႈပႆႇယၢမ်ႈႁူႉ ပႆႇယၢမ်ႈၞိမ်သတူၺ်သ ပႆႇယၢမ်ႈမီသတူဝ်ထူပ်သ မႃသသေပလၵ်ႈလႄႈ မ၌်သပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်၌ႆ လူဝ်ႇလႆႈႁူႉဝႆႉ။ ပေႃသယဝ်ႉၟႅတ်ႇတရႄႇ၌ႆႉ မ၌်သပဵ၌်လႆႈ ၟၢင်ႁၢင်ႈ လၢႆလၢႆမဵဝ်သယူႇ။ တလ၌်ႈတႃႇႁဝ်သၶႃႈ တေယူႇသဝ်သၞလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သၶႃႈ တေလႆႈပိုတ်ႇဢူၵ်သပိုတ်ႇၞႂ် ၵႂၢင်ႈၶႂၢင် ဝႆႉ။ ၜႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ မီသၞႂ်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ႁင်သၜႂ်မ၌်သလႄႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈပိ၌်ႇပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၵ၌် မီသလလင်ႈ၌ပ်ႉယမ် ၌ိူဝ်ၵ၌်ယူႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ ဢဝ်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သၞဝ်ႈ ၵဝ်ႇပဵ၌်ယႂ်ႇသေ ၵႂႃႇတဵၵ်သတဵင်ပိူ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵ၌်။ ပိူ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီမႃသတဵၵ်သတဵင်ႁဝ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပေႃသတႅၵ်ႈ၌ိူင်သၵ၌်တင်သ ၵူ၌်သလူင်ၞိုင် သၜႃႇဝၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႆႉ မေႃပိုတ်ႇၞႂ်ၵႂၢင်ႈသေ ၶဝ်ႈႁႃၵ၌်လႆႈ ငၢႆႈယူႇ ယဝ်ႉလႄႈ တႄႇဢဝ်၌ႆႉၵႂႃႇ ၌ႂ်သႁဝ်သ၌င်ႇၵ၌်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၌ႂ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၌င်ႇၵ၌်ၵေႃႈလီ၊ ၌ႂ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌င်ႇၵ၌် ၵေႃႈယဝ်ႉတေလႆႈ ၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်၊ မီသလလင်ႈပလင်ႇၞႂ်၌ိူဝ်ၵ၌်သေ သၢင်ႈလလင်ႈယုမ်ႇၞႂ်၌ိူဝ်ၵ၌်။ ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၵေႃႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇႁဝ်သ လူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉ ပၢႆသဝူ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ။ ပေႃသတေဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်မႃသၞိုင် ႁဝ်သတေဢဝ် ပို၌်သႁႄ ဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်ႁႃႉ ဢမ်ႇ၌၌် တေၞလမ်သငဝ်သလၢႆသဢ၌်ပဵ၌်ယူႇ မီသယူႇယၢမ်သလဵဝ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ငူပ်ႉငီႉၵ၌်ႁႃႉ၊ ဢမ်ႇ၌၌် တေၞုၵ်သ၌ိူဝ်မူႇပိူင်ႁႄ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈႁႃႉ၌ႆ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သဝႆႉ ။ သင်ဢမ်ႇႁဵတ်သဝႆႉ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉၞိုင် မိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ တႃႇၵူ၌်သၵူႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သ တေယူႇသဝ်သၞလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈလၢႆသၵတ်သယဵ၌်၌ႆႉ ယိုင်ႈၶႅ၌်သယၢပ်ႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉ ။ တႅမ်ႈ-မူၺ်ၶမ်သ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'Featured', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-18T13:30:28
https://shannews.org/archives/65867
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁလင်ႉဢဝ်ႁၢႆသသိုၵ်သ ထလ၌်ဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႂႃႇတၢင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁလင်ႉဢဝ်ႁၢႆသသိုၵ်သ (သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သၺႃသတီႉၺလပ်သ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027) ၌၌်ႉသေ ၺႃသတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ထိုင်မႃသၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ ပီ 2025 ၌ႆႉ လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇတၢင်သ ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ တႄႇထလႆဢလၵ်ႇၶို၌်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉသေ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ တေႃႉဢဝ်ႁၢႆသသိုၵ်သ ၞိူဝ်သၺႃသတီႉၺလပ်သဝႆႉ၌ႂ်သၶလၵ်ႈလူင် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ လတ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသထႅင်ႈ၌ႆ ၞၢႆသ၌ုမ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉႁ၌် ၵႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လတ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေႃႉဢဝ်ၵူ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ႁႄ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၶဝ်၌၌်ႉႁႄ ၌ိုင်ႈဝ၌်သၵႃသသီႇႁႃႈလမ်သ ၵႂႃႇတၢင်သလၢဝ်ႇၵၢႆႇ၌၌်ႉ ၌မ်၌ႃႇ။ ၶဝ်တေႃႉၶူဝ်သ တေႃႉၵူ၌်သၶဝ်၌ႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈမီသၵူႈဝ၌်သယဝ်ႉ။ ငဝ်သလၢႆသ တေပဵ၌်ႁိုဝ်မႃသထႅင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉဝႃႈ”။ ၜလင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉၵူ၌်သသိုၵ်သဢိၵ်ႇ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇလႄႈ ႁၢႆသသိုၵ်သ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၶို၌်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် MI-17 Military Transport Helicopter (3) လမ်သ မိ၌်ပ၌်ႇၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ – သႅ၌်ဝီ – ၵူတ်ႉၶၢႆ – မူႇၞေႊ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သသလင် ပၢင်တိုၵ်သတီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႉၺလပ်သဝႆႉပႃသ ၞလမ်သိုၵ်သၞူဝ်သတိ၌်ႉ ၜူႈၵလ၌်သတိူင်သသိုၵ်သ ငဝ်ႈငု၌်သၞဵင်ႇႁလင်ႇဝ၌်သဢလၵ်ႇ (ယမၶ) လႃႈသဵဝ်ႈ၊ ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် မျဵဝ်သမိ၌်သထူၺ်သ ငဝ်ႈငု၌်သၵုမ်သၵမ် ၜႅ၌်ၵၢ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ မၢႆ (1) ၞဝ်ႈသိုၵ်သလူင် တၢ၌်ႉထိ၌်ႇသူဝ်သ ၞလမ်ၞိၵ်သၜူႈၵလ၌်သ တိူင်သသိုၵ်သ ယမၶ လႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ႁၢႆသသိုၵ်သထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပလႆႇပ၌်ၶို၌်သ ႁၢႆသသိုၵ်သၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵမ်သၞုပ်ႈၞုပ်ႈ လၢႆပလၵ်ႈယဝ်ႉ၌ႆသေတႃႉ ႁၢႆသသိုၵ်သ ၞိူဝ်သပဵ၌်ၜူႈမီသၞ၌်ႉထိုင် ၜူႈၵလ၌်သတိူင်သသိုၵ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ယင်သပႆႇပလႆႇပ၌်ၶို၌်သ။ ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သပ၌်ႁႅင်သဢီသ ၌ိူဝ်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈထလႆဢလၵ်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သ၌ႆသေ တႄႇႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵိုင်ႉ ၵၢင်ႉႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈ တေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သၶူဝ်သၶလင် ၞိူဝ်သမီသၵႃႈၶ၌်လဵၵ်ႉယႂ်ႇ တင်သသဵင်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သၵႂႃႇ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-18T12:00:00
https://shannews.org/archives/65848
လူင်လိုမ်သၵ၌်ပႅတ်ႈ သေယဝ်ႉႁိုဝ်?
မိူဝ်ႈဝ၌်သထိ 08/04/1984 ၵႃႈတီႈ ဝတ်ႉၟႃႉဝဵင်သဢိ၌်သ လႅ၌်လိ၌်ထႆသ – တႆှ (ဝူင်ႈၵၢင်ဢိူင်ႇမႂ်ႇသုင် လႄႈ ဢိူင်ႇပဵင်သလူင်) ယၢမ်သလႅတ်ႇၶို၌်ႈ ဢလ၌်ဝ၌်သၜူႈႁၵ်ႉၞၢတ်ႈ 24 ၞဝ်ႈလႆႈမႃသႁူမ်ႈတူဝ်ၜလမ်ႉၞႂ်ၵ၌် လူင်သ လၢႆသမိုဝ်သႁပ်ႉတုင်သၵၢဝ်ႇၵိ၌်ႇၵိ၌်၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ပု၌်ႈၵၢ၌်ပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ယိူင်သဢၢ၌်သ တိုၵ်သဢဝ်မိူင်ၵလ၌်သ ၶေႃ တုမ်ၵေႃၶလ၌်ႈႁႅင်သၵ၌်ပဵ၌်မူႇၵူ၌်သလုမ်သ ၞုမ်သ (S.U.R.A) လႄႈ ၞုမ်သ (S.S.A) ပလတ်သၞၢ၌်သ ယလ၌်ႇယၢ၌်သၶဝ်ႈႁႃ ၵလတ်ႇၶေႃသသၢ၌်မိုဝ်သၵ၌် တႃႇၞုင်ၞ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ၶို၌်ႈယႂ်ႇ မႄသတႄႇမႂ်ႇ ၜလမ်ႉႁူမ်ႈ တႅမ်ႈပို၌်သ ဝူ၌်ႉၶို၌်သမိူ၌်မိူဝ်ႈဝႃသ မိူဝ်ႈသို၌်သ တို၌်သတလင်သမႅ၌်ႈႁ၌်ယူႇ ၌ႂ်သတႃၟင်ယူႇ၌ႂ်သၞႂ် ၜူႈႁၵ်ႉၞၢတ်ႈၵေႃႉလႂ်လူင်လိုမ်သပႅတ်ႈၵေႃႈ ပို၌်သႁဝ်သ ဢမ်ႇမ၌်ႈၵိုမ်သ ၞၢင်ႈၞူမ်ႁၢႆ ဝၢႆသဝလတ်ႈၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ထိုင်မႃသ ငဝ်သလၢႆသၶၢဝ်သယၢမ်သလဵဝ်၊ ၟႃႉၶဵဝ်လႄႈ လိ၌်မိူင်သပိ၌်ႈငူပ်ႉ၊ ၞု၌်ႁူပ်ႉၺႃသၵၢပ်ႈပၢ၌် ၌လ၌်သၟ၌် ဢ၌်ဢမ်ႇထၢင်ႇလိူၵ်ႈ လိူၵ်ႈၵိူတ်ႇပဵ၌်သိူဝ်ၜိူၵ်ႇ ယဵ၌်သပဵ၌်ႁဵ၌်ပဵ၌်မႅဝ်သ၊ လႅဝ်သယဵ၌်သပဵ၌်မိတ်ႈ ဢလ၌်ႇ လိ၌်၌ဵဝ်၊ ၌မ်ႉၵဵဝ်လူ၌်ႉ၌လင်သ၌ႂ်သ၌မ်ႉၶူင်သ၊ ၶမ်သၶူင်သလႅၵ်ႈမၢၵ်ႇဢို၌်ႈ၊ ၜူႈၵႅပ်ႉ၌မ်ႉ ၵႅ၌်ႉ၌မ်ႉ တို၌်ႈတၢႆ၊ ၶႂ်ႈပိ၌်ႈတၢၵ်ႇငၢႆၞိူမ်ႈၶဝ်ႈလိ၌်မိူင်သ၌ႆႉ ၶုၵ်သၞႂ်လႆႈဝႆႉ မိူဝ်ႈလူင်သလၢႆသမိုဝ်သၟင်ၞႂ်ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ မိူ၌်၌မ်ႉ ၞႂ်ႁၵ်ႉၞၢတ်ႈ ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ တိူင်ႇၵၢဝ်ႇဝၢ၌်သဝႆႈၟႃႉၜီ၊ ဝ၌်သလိူ၌်ပီ ၵိ၌်၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ၶႂ်ႈပဵ၌်ၵႂႃႇ၌မ်ႉ ထလၵ်ႇသၢႆသၵူၺ်သႁိုဝ်? ဢ၌်လီ၌ပ်ႉထိုဝ် ပို၌်သမၢႆမၵ်သၵိုမ်သ၌၌်ႉ ႁဝ်သႁႃသလူင်လိုမ်သပႅတ်ႈယဝ်ႉယူဝ်သ?။ ၶေႃႈႁပ်ႉတုင်သသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ 5 ၶေႃႈ ၵဝ်၌ႆႉ ပႃသၵလင်ႈပႃသလႅဝ်သ ၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇသေတႃႉ တူဝ်ၞႂ်ၵဝ်၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၜူႈမိူၵ်ႈမႂ်ႈႁၢႆႉလိူင်သ 1) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသလႄႈ ၵဝ်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ၵဝ်မႃသၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၜေသၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ၵဝ်မႃသပူၵ်သပလင်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ႁႂ်ႈပေႃသ ၞၢင်ႈပူ၌်ႉ လလတ်ႈဢလၵ်ႇ၌ႂ်သၜေသတုၵ်ႉၶလူင် ဢ၌်ၜူႈမိူၵ်ႈမႂ်ႈၶဝ်မႃသပေႉၵိ၌်တဵၵ်သတဵင်၌၌်ႉသေ ႁႂ်ႈဢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ လႆႈမီသလလင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ ႁႃလဵင်ႉၞီႉဝိတ်ႉတသၢႆၞႂ်ယူႇမူ၌်ႈသိူဝ်သသႃႇၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ ယူႇယဝ်ႉ။ 2) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သၞိုင်ႈတႆသလႄႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈတႆသ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈၟင် ႁူၵ်ႉၟင်ႁႄႇၵဝ်တို၌်သလၢင်သ၊ ၵဝ်ႁၵ်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သ ၵဝ်ၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈၜေသၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သ၊ ၵဝ်ပူၵ်သပလင်၌မ်ႉလိ၌်ႁိ၌်ၜႃဝၢ၌်ႈမိူင်သႁဝ်သႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ ပဵ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သၵလ၌်သၶေႃ ဢ၌်မ၌်ႈၵိုမ်သၵတ်သယဵ၌် ႁိူဝ်ႈႁိူင်သပိူင်သသႂ်ၵႂႃႇပႃႈ၌ႃႈ၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ။ 3) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတႆသလႄႈ ၵဝ်ႁၵ်ႉၜႃႇသႃႇ ၟိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆသၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ၊ ၵဝ်ပူၵ်သပလင်ၜႃႇသႃႇၟိင်ႈငႄႈလိၵ်ႈလၢႆသ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈႁဝ်သ ႁႂ်ႈပေႃသၶို၌်ႈသင်ႉ ၶို၌်ႈသုင်ၶိုတ်သၜဵင်ႇ ပဵင်သပိူ၌်ႈ၌ႂ်သၵမ်ႇၜႃႇၵႂႃႇ၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ။ 4) ၵဝ်၌ႆႉ ၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၵူ၌်သ၌ႂ်သသႃႇသ၌ႃႇ ၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈ တဌႃသၵႅ၌်ႇၞဝ်ႈ သင်ႇၶႃႇၵႅ၌်ႇၞဝ်ႈ ရတ၌ႃႇၵႅ၌်ႇၞဝ်ႈ 3 ပိူင်၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈ၌ပ်ႉယမ်ၵိူဝ်သလီ တၢင်ႇ၌ိူဝ်သီႈမလမ်သၞလမ်ႁူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၊ ၵဝ်ၶႃႈ ႁၵ်ႉပႅင်သသႃႇသ၌ႃႇၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈႁဝ်သ ၵဝ်ၶႃႈၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၜေသၶဵ၌်ဢ၌်ႇတရေႇသႃႇသ၌ႃႇ ၜဌႃသပဵ၌်ၞဝ်ႈႁဝ်သ ႁႂ်ႈပေႃသပိုတ်ႇၵီႈႁိူဝ်ႈႁိူင်သၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈ၌၌်ႉယူႇယဝ်ႉ။ 5) ၵဝ်၌ႆႉ တုင်သႁပ်ႉဢဝ်လလင်ႈဢလ၌်ႁူဝ် “ၶလင်သီႇၞိုင်ႈတႆသလုၵ်ႉၜို၌်ႉ” (TRC) သေလႄႈ တေၶပ်သသၢင်ႈႁၢင်ႈပလင်ၵႂႃႇႁၢ၌်ႉတေႃႇပေႃသပူတ်သပလႆႇလႄႈ ပူၵ်သပလင်လႆႈၶို၌်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၊ ၜႃႇသႃႇ၊ သႃႇသ၌ႃႇ ယူႇယဝ်ႉ။ ၌င်ႇဢ၌် ၵဝ်ၶႃႈတိူင်ႇၵၢဝ်ႇဝႃႈမႃသ ပႃႈ၌ိူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်လလ၌်ႉၵႂၢမ်သသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၶေႃႈၟင်ၞႂ် ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇၵဝ် ဢ၌်ၞိုဝ်ႈၞႂ်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလ၌်ႉၵႂၢမ်သသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၶေႃႈၟင်ၞႂ်ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇၵဝ်ၶႃႈမီသဝႆႉ 5 ၶေႃႈ၌၌်ႉ ပေႃသဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈမီသၞႂ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈ ဢဝ်လုလႅဝ် ႁၵ်ႉလင်ယႃႉသတ်ႉၞႃႇဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၌င်ႇဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈပ၌်ဝႆႉ မီသဝႆႉ၌ႆႉသေယဝ်ႉ တိတ်သတေႃႇၵပ်သသိုပ်ႇၜူႈၶဵ၌်ၜူႈသၢ၌်ၶတ်သၶဝ်သေ ၶို၌်သမႃသၵေႃႇၜေသႁဵတ်သၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇသႂ်ႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၜႃႇသႃႇ သႃႇသ၌ႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇၞိုင် – 1) ၵႂႃႇတၢင်သ၌မ်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈလႆႈၺႃသၜေသတုၵ်ႉၶလူင်တၢင်သ၌မ်ႉ။ 2) ၵႂႃႇတၢင်သလလႆၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈလႆႈထူပ်သၺႃသၜေသတုၵ်ႉၶလူင်တၢင်သလလႆ။ 3) ပႆတၢင်သလူမ်သၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈလႆႈထူပ်သၺႃသၜေသတုၵ်ႉၶလူင်တၢင်သလူမ်သ။ 4) ဢႃႇယုသၢႆၞႂ်ၵဝ်ၶႃႈ ယို၌်သယၢဝ်သၵေႃႈ ၵုင်ႇၜုင်သမု၌်ငဝ်သ ယႃႇႁႂ်ႈယႂ်ႇၵုင်ႇၜုင်သဢူငဝ်သၵဝ်ၶႃႈယႂ်ႇၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈဢႃႇယုသၢႆၞႂ်ယၢဝ်သယို၌်သ။ 5) သင်ဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈမီသၞႂ်မိူၵ်ႈမႂ်ႈ၌ိူဝ်ၞိူတ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သၜႃႇသႃႇ သႃႇသ၌ႃႇၞိုင် ဢပႄႇသီႇပိူင် ႁႂ်ႈပဵ၌်မိူင်သၵဝ်ၶႃႈ။ ၞလမ်သ၌င်ႇၵႂၢမ်သၵၢဝ်ႇၵိ၌်ႇ သတ်ႉၞႃႇဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ 5 ၶေႃႈ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ လႆႈပၵ်သမ၌်ႈ ၶေႃႈၟင်ၞႂ်ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ၊ သင်ဝႃႈၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ တို၌်သဢမ်ႇဢဝ်လုလႅဝ် ႁၵ်ႉလင်ယႃႉသတ်ႉၞႃႇ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ဢ၌်၌ႆႉသေ သင်ဝႃႈ ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သမီသၞႂ်လီသိုဝ်ႈတေႃႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သၜႃႇသႃႇ သႃႇသ၌ႃႇယူႇၞိုင် တင်ႈတႄႇၶၢဝ်သယၢမ်သ မိုဝ်ႉဝ၌်သဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈၵိ၌်၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇမႃသတေႃႇ ထိုင်မိူဝ်သ၌ႃႈ၌၌်ႉ – ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈ ၵိ၌်သႂ်ႇၶဝ်ႈ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃလီ ဢ၌်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ၊ ပိူ၌်ႈဢဝ်ၵလင်ႈယိုဝ်သ ယၢမ်သၵလင်ႈတၵ်သတေဢမ်ႇလႆႈဢလၵ်ႇပၢၵ်ႇ၊ မၢၵ်ႇၵလင်ႈတၵ်သတေ ဢမ်ႇလႆႈဢလၵ်ႇၵူင်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁႂ်ႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃဢ၌်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈလႆႈၜေသၶဵ၌် ဢ၌်ႇတရေႇ တင်သသဵင်ႈတင်သလူင်၊ ၶလင်ဢမ်ႇလီတင်သလူင်၌၌်ႉ ၜီၵျၢမ်ႇၵေႃႈယႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၵဝ်၊ ၵူ၌်သၵျၢမ်ႇၵေႃႈယႃႇႁႂ်ႈ တိူဝ်ႉၵဝ်၊ ရႁၢ၌်သပုင်ႇ၌ႃသၵျၢမ်ႇၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၵဝ်လႃသလႃသ၊ ၵႃသပဵ၌်ၜေသၶဵ၌်ဢ၌်ႇတရေႇတင်သသဵင်ႈ တၢင်သလူင်ႁႂ်ႈလလတ်ႈပူ၌်ႉယၢ၌်တူဝ်ၵဝ်၊ မုၵ်ႉၞုမ်သၵဝ် တင်သသဵင်ႈသေၵမ်သ။ ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သ လႆႈၵိ၌်သႂ်ႇ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃလီလူင် ႁူင်ႁၢင်သၶို၌်ႈသင်ႉၶို၌်ႈသုင်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သလိုဝ်သလင်ၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈသေ ၵမ်သ။ ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈၵိ၌်သႂ်ႇၶဝ်ႈ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈ ယႃလီဢဝ်ပေႉႁႄႉလႆႈရေႃသၵႃႇဝေႇတ၌ႃႇ ၌ႂ်သတူဝ်၌လၵ်ႈတူဝ်တင်သသဵင်ႈ ႁႂ်ႈပဵ၌်ယႃႈယႃယူႇလီၵိ၌်ဝၢ၌် ဢႃႇယုၞူဝ်ႈပၢ၌်ယို၌်သယၢဝ်သသေၵမ်သ။ ၌မ်ႉသတ်ႉၞႃႇ ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈႁဝ်သလႆႈ ၵိ၌်သႂ်ႇ၌ႂ်သသူပ်သ၌ႂ်သတူဝ်ၵဝ်ၶႃႈ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမ၌်သလႆႈပဵ၌်၌မ်ႉယႃႈယႃလီ ဢ၌်မီသၞုၵ်ႈလၢပ်ႈသု၌်ႇမၢ၌်ငို၌်သၶမ်သၶူဝ်သၶလင် ပု၌်ႈတႃႇၵဝ်ၶႃႈ မိူဝ်သ ၌ႃႈသေၵမ်သ။ ၌င်ႇဢ၌်ၵၢင်ၞႂ်တၢင်သလူဝ်ႇ တၢင်သမုင်ႈမလင်သၵဝ်ၶႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်လလင်ႈလီလလင်ႈမျၢတ်ႈၶႂ်ႈႁလတ်ႈၶႂ်ႈထိုင်တီႈလီ တီႈမျၢတ်ႈ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈၵဝ်ၶႃႈႁလတ်ႈလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ။ ပဵ၌်လႆႈငၢႆႈငၢႆႈ၊ ႁဵတ်သလႆႈငၢႆႈငၢႆႈသေၵမ်သ။ ၶေႃႈမုလ်သ ပပ်ႉၵလ၌်သၶေႃ မၢႆ – 139 ပီ 1996
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-18T10:59:15
https://shannews.org/archives/65845
ၜူႈ၌မ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵမ်ႈၜလင်ႈ ႁလတ်ႈၜႅဝ်ဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သယဝ်ႉ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႅင်သမီႈ Helicopter မလၵ်ႈသၢမ်လမ်သ သေ လတ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ-သႅ၌်ဝီ-ၵူတ်ႉၶၢႆ-မူႇၞေႊ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃသမႃသႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈဝႃသ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ၶိူင်ႈမိ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁႄႊလီႊၵလပ်ႊတိူဝ်ႊ လုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သမူႇၞေႊ မႃသလူင်သတီႈၶူင်ႇႁိူဝ်သမိ၌် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ 2 လမ်သ၌ႆ ၞၢႆသထု၌်သ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ႁဝ်သငိ၌်သဝႃႈ ၜူႈမီသၞ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသ။ ႁလင်ႉမႃသပႃသတူဝ်တႅ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇႁႄ။ လၢႆၵေႃႉတႄႉၵေႃႈ ဢမ်ႇ လႆႈႁူႉၞလမ်သ။ မိူဝ်ႈဝႃသ 17/04/2025 ၶဝ်မီသပၢင်ၵုမ်ၵ၌်တီႈႁူင်သႁႅမ်သ ၞၢင်ႉသလင်တူဝ် (ဆင်နဟစ်ကောင်)။ ၞလမ်သသဵ၌်ႈ တၢင်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢိုတ်သတၢင်သႁႄ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ ၌မ်ထူ၌်ႈယဝ်ႉ” – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝႃသဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ မလၵ်ႈ 1 မူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် သႅ၌်သ Helicopter လုၵ်ႉတၢင်သမူႇၞေႊ မုင်ႈ၌ႃႈမႃသၞူသ တၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆ ၞၢႆသဢလင်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သမူႇၞေႊလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၞူဝ်ႈလၢႆဝ၌်သမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တေႃႉၵူ၌်သၶဝ် တၢင်ႇၵႃသမႃသ ၌ိုင်ႈလမ်သ မီသမလၵ်ႈ 50 ၵေႃႉ၌ႆႉ၌ေႈ။ လုၵ်ႉတၢင်သ လႂ်မႃသၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ၌ႂ်သဝဵင်သၵေႃႈ ၶဝ်သၢ၌်ႈၵျႃႉ။ ၶိူင်ႈမိ၌်ၶဝ်ၵေႃႈ သၢ၌်ႈၵျႃႉ။ ၶဝ်ႁဵတ်သႁင်ၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ ၵႂႃႇၵႂႃႇမႃသ မႃှ” ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ပ၌်ႁႅင်သဢီသ မိပ်ႇငႅ၌်သ၌ိူဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ၞင်ႇလႆႈတူၵ်သလူင်သယလမ်သထလႆ ဢလၵ်ႇ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သ။ မီသၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႆႉ ႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သ ၵမ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ တေယူႇၟၢႆႇ၌လၵ်ႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ လလမ်ႉႁလပ်ႈ သိုၵ်သ မၢ၌်ႈၞိူဝ်သယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈဝႆႉ – ၵူ၌်သလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေႁႂ်ႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ (လဝက) ၊ ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ၊ ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ႈမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ၵႂႃႇလူင်ႈ၌ႃႈ။ ဝၢႆသလင်ၞင်ႇ ႁႂ်ႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်သ ၶဝ်ႈမႃသၞလမ်သ တၢင်သလင် ဝႃႈ၌ႆပႃသ။ ၜူႈၞမ်ၞႂ် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌ိူဝ်သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သဝႃႈ – “တႄႇမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 18/04/2025 ၵႂႃႇ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တေႁလတ်ႈၵႂႃႇၶို၌်သ ၌ႂ်သမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေတႄႇၶဝ်ႈ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ။ ၟၢႆႇၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇ ၞယၜ ၶဝ်တေတႄႇ ၶဝ်ႈ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ၌ႆသေတႃႉၞုမ်သပလိၵ်ႈ တင်သ ၞုမ်သၞလပ်ႇၶၢဝ်ႇ ၞယၜ ၶဝ် ပေႃသ၌ုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်သၵူ၌်သမိူင်သသေ ၜႅဝ်ဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞဵမ်မိူဝ်ႈလၢႆဝ၌်သပူ၌်ႉမႃသယဝ်ႉ” ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇၵေႃႈ တေမႃသတင်ႈလုမ်သၵပ်သသၢ၌် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵလႆသ ဢမ်ႇၵႃသ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ တေတင်ႈလုမ်သၵပ်သသၢ၌်ဝႆႉပႃသထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉ တင်သသလင်ၞုမ်သတႄႉ ယင်သပႆႇပိုတ်ႇပၢၵ်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႆႈႁူႉၞလမ်သ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-18T10:32:10
https://shannews.org/archives/65841
ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢိုတ်သတေႉယဝ်ႉ
ဝၢႆသလင် မီသၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ၌ႆယဝ်ႉ တႄႇမိူဝ်ႈ၌၌်ႉမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေႃႉဢဝ်ၶူဝ်သလဵင်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဢလၵ်ႇဝဵင်သၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သသေ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢိုတ်သႁူင်သယႃလူင်ၵႂႃႇတေႉတေႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈတေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈတႄႉ ႁူင်သယႃလူင် တိုၵ်ႉပိုတ်ႇယူႇသေ မီသၵူ၌်သပဵ၌် လႄႈ ၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ ၌ႂ်သဝၢင်သ ႁူင်သယႃလူင်ယူႇ။ ၵၢင်၌ႂ် ၟႃႉပၢင်ႇမိူင်သလႅင်သမႃသ ၵႂႃႇၵၢတ်ႇၵေႃႈ ႁ၌်ၜၵ်သတူႁူင်သယႃဢိုတ်သဝႆႉယဝ်ႉ၌ႆ ၞၢႆသၞၢႆသ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ႁူင်သယႃ၌ႆႉ ပိၵ်ႉၜၵ်သတူလူင်ၵႂႃႇ ၞဵမ်မိူဝ်ႈၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လၢႆသႁဵတ်သၶဝ်၌ႆႉ လီၞႂ်သဵင်ႈ၌ႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞၢတ်ႈပၢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မိူ၌်ၵ၌်တင်သ မႄႈမၢ၌်သလၢႆပိူ၌်ႈ ႁႃၞဝ်ႈၜူဝ်ဢမ်ႇႁ၌်၌၌်ႉၶႃႈ၌ေႈ။ ဢမ်ႇႁၵ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈ၌ူမ်ယဝ်ႉ၌ေႃႈ။ တေၞၢင်ႈႁဵတ်သႁိုဝ်လႃႇ။ ႁူင်သယႃလူင်၌ႆႉ တေပိုတ်ႇၶို၌်သမိူဝ်ႈလႂ်၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ” Photo SHAN-CJ-ႁၢင်ႈၜၵ်သတူႁူင်သယႃလႃႈသဵဝ်ႈပိၵ်ႉဝႆႉ ၌ႂ်ဝႃသဝ၌်သတီႈ 17/4/2025 မီသၶၢဝ်ႇလိုဝ်သဝႆႉဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈပ၌် ဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ၌ႆႉ ဝႆႉပဵ၌်လို၌်သသုတ်သ။ ဝၢႆသလင် ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေၶို၌်သၶဝ်ႈမႃသတူင်ႉ၌ိုင်ၵုမ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ၌င်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဢလၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈႁူဝ်လိူ၌် မၢတ်ႉၶျ် ၌၌်ႉယဝ်ႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 18/4/2025 ၌ႂ်၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉပေႃသၶဝ်ႈမႃသၶို၌်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယူႇယဝ်ႉ – ၵူ၌်သလႃႈသဵဝ်ႈယို၌်ယ၌်လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မီသႁလင်ႈယႃဝႆႉယူႇလၢႆလၢႆတီႈသေတႃႉ ယလ၌်ႉၵႃႈၶ၌်ယူတ်သယႃသုင်ႁႅင်သၵေႃႈ ပိူင် ၌ိုင်ႈ၊ ႁလင်ႈယႃၞိူဝ်သမီသဝႆႉ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပိုတ်ႇပ၌် 24 ၞူဝ်ႈမူင်သ မိူ၌်ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သလူဝ်ႇႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈယူတ်သယႃ၌၌်ႉ ၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆ ၞၢႆသၞၢႆသ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၵလ၌်ႇ၌ႃႈၶဝ်တေဢိုတ်သႁူင်သယႃ၌ႆႉ ၵူ၌်သပဵ၌်ၞိူဝ်သဢမ်ႇပႆႇထိုင်ၶၢဝ်သယၢမ်သတေလႆႈလူင်သႁူင်သယႃ ၵေႃႈ ၞႂ်ႉလူင်သႁူင်သ ယႃမိူဝ်သ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသလူတ်ႉမီသၵႃသ ဢမ်ႇမီသငို၌်သတလင်သ ဢမ်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈ၌၌်ႉတႄႉ ပေႃသပဵ၌်ၵိ၌်သမႃသတေႉတေႉ လူဝ်ႇ တၢႆလၢႆလၢႆၵလႆသဢိူဝ်ႈ။” မေႃယႃ ၞိူဝ်သသၢ၌်ၶတ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈႁဵတ်သ CDM သေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁလင်ႉမႃသႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သ တီႈႁူင်သယႃလူင် ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တင်သ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် ၞိူဝ်သယူႇၟၢႆႇတႂ်ႈၵုမ်သၵမ်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ တီႈဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ ၶို၌်သ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇယူႇဝႆႉ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီၶို၌်သ၌ႆ- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ သႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သ သိုၵ်သဢူၺ်သလီ လၢႆလၢႆၞုမ်သသေ တိုၵ်သသိမ်သဢဝ် မိူဝ်ႈပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သသလင် ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျူႊလၢႆႊ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈၵုမ်သၵမ်ဢဝ် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ မလၵ်ႈၶၢဝ်သတၢင်သ 10 လိူ၌်ၵလႆသ သမ်ႉပေႃသတေလႆႈ ထလႆၶို၌်သသေ မလပ်ႈဢၢပ်ႈပ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်ၵႂႃႇၶို၌်သယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ-ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-17T17:36:00
https://shannews.org/archives/65834
၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ ပီ 2025 မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လႄႈ NUG တူၵ်ႇတၵ်ႉလၢတ်ႈသင်ၵႂႃႇလၢႆလၢႆ
ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ဝ၌်သၜတ်သ တူၵ်သမႅ၌်ႈ ပီမႂ်ႇဝ၌်သ၌ိုင်ႈ ၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉလႄႈ ၜူႈ၌မ်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢလ၌်ၵ၌် တူၵ်ႇတၵ်ႉ မလၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်သ ပ၌်ႁႅင်သၞႂ် ၵူ၌်သမိူင်သၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသ ၶေႃႈမု၌်သ ၶၢဝ်ႇသၢ၌် တႃႇၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၵႂႃႇ။ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ – ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ (ၶႅပ်သႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) သင်ၶႂ်ႈလႆႈ ပိူင်ၵၢ၌်ပႃႇတီႇၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီစနစ်) တႄႉ၌ႆၞိုင် ၵူႈမူႇၵူႈၞုမ်သ တေလႆႈႁူမ်ႈၵ၌်ၞလႆႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ၶိုင်ပလင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်တေၞတ်သႁဵတ်သ ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈပေႃသဢလင်ႇမၢ၌်။ ၌င်ႇႁိုဝ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သတေမီသလလင်ႈၵတ်သယဵ၌် ၌ိမ်တဵင်ႈမႃသၶို၌်သ ပ၌်ႁႃၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ်လၢႆသတၢင်သ ၵၢ၌်မိူင်သ ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇၵလႆသ။ ၟၢႆႇၞုမ်သႁဝ်သၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇႁပ်ႉႁလင်သယူႇတႃႇသေႇလႄႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သႁႂ်ႈ ၵူႈမူႇၵူႈၞုမ်သ ၶဝ်ႈမႃသႁူမ်ႈ မိုဝ်သၞလမ်သသေ ၞလႆႈၵ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵႂႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁူပ်ႉပ၌်ႁႃ ၜေသၶဵ၌်သၜႃႇဝ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ဝႆႉလႄႈ တလ၌်ႈတႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈၶို၌်သ ႁလင်ႈၵၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢ၌်လူႉၵလႆၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တေလႆႈသႂ်ႇဢဵ၌်သႂ်ႇႁႅင်သတေႉတေႉ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ ႁိူ၌်သယေသ လႄႈ သဵ၌်ႈတႃႈသၢႆတၢင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူႉၵလႆဝႆႉတင်သ၌မ်။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပူၵ်သပလင် မူ၌်ႉမႄသလႆႈၶို၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တေ လႆႈၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ ႁႂ်ႈဝႆသလိူဝ်သေပိူ၌်ႈ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ တလ၌်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတေၶို၌်ႈယႂ်ႇ၌၌်ႉ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇၵေႃႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်လမ်ႇလလင်ႈလူင် ၌ႂ်သၶၵ်ႉၵၢ၌် တလ၌်ႈ၌ိုင်ႈယူႇ။ ယလ၌်ႉဝၢ၌်ႈမိူင်သႁူပ်ႉၺႃသ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) သေ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ မိူဝ်ႈၜလင်သ ၵႂႃႇၶို၌်ႈ ပၢင်ၵုမ်လူင် လလင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်သ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ လႄႈ ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ဢၢဝ်ႇၿင်သၵလႃသ BIMSTEC တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ၌၌်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်သ တင်သ ၜူႈ၌မ်သ၌ႃႈၞိုင်ႈမိူင်သလၢႆလၢႆမိူင်သ တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသသေ ၜိတ်ႈမလၵ်ႇႁပ်ႉႁလင်သယလ၌်သတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၌ႂ်သမိူင်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သမႃသ။ တလ၌်ႈတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သတေမီသလလင်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇၶိုတ်သၞ၌်ႉ မီသလလင်ႈ၌ိမ်တဵင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈယူႇၵတ်သယဵ၌်၌၌်ႉ ယင်သ တိုၵ်ႉၶတ်သၞႂ်သၢင်ႈၶၵ်ႉၵၢ၌်ငမ်သယဵ၌်ယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞလမ်ၞိုင်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ NUG တူႇဝႃႇလသျဟီသလႃႉ (ဒူဝါလရဟီသလ) ၞလမ်ၞိုင်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ NUG တူႇဝႃႇလသျဟီသလႃႉ ပီ 2025 ၌ႆႉ ပဵ၌်ပီဢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉသေ လႆႈလလင်ႈဢလင်ႇပေႉမႃသ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သသေ ထုၵ်ႇလီပဵ၌်ပီဢ၌် လူပ်သ လင် ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ႁႂ်ႈပေႃသယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်သၵႂႃႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ သိမ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသၵေႃႈ ႁိုင်၌ၢ၌်သမႃသ 4 ပီပၢႆ ၵူ၌်သမိူင်သ လႄႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵေႃႈ လႆႈၞဵပ်သ သႅပ်ႇ လူႉသုမ်သမႃသ ယလ၌်ႉမ၌်သ ၌မ်ႁႅင်သတေႉတေႉလႄႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတင်သသဵင်ႈ ထုၵ်ႇလီ၌ႅတ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ႁႂ်ႈပၢင် လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ ထိုင်တီႈယလတ်ႈႁလတ်ႈတီႈပၢႆ ဝႆှဝႆှယူႇ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ဢ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ႁူမ်ႈၵ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တိုၵ်သဢဝ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ၌ႆႉ ပေႃသမႃသတူၺ်သႁၢင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ သုမ်သသိုၵ်သမႃသတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈသေ လႆႈၞု၌်ႉပလႆႇပို၌်ႉတီႈ ၌ႃႈလိ၌် တပ်ႉပၢင်သဝ်သၶဝ်၌မ်ႁႅင်သလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် ပို၌်ႉတီႈ၌ႃႈလိ၌် ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝႆႉ၌ႆႉ 4 ပု၌်ႈ ယင်သဢမ်ႇမီသ 1 ပု၌်ႈယဝ်ႉ။ ပၢင်တိုၵ်သပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉ တိုၵ်သတေႃသပႅတ်ႈ ၞုမ်သသိုၵ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ဢ၌်ၞုပ်ႇ၌ိူဝ်ႉၞုပ်ႇလိူတ်ႇ မၢပ်ႇမႂ်ႇသိမ်သဢဝ် ၶူဝ်သ ၶလင်ၟိင်ႈတို၌်သဝၢ၌်ႈမိူင်သ လႄႈ မိပ်ႇငႅ၌်သဢဝ်ငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပေႃသမူၺ်ႉဝၢႆသႁၢႆၵႂႃႇ၌ႆ လႄႈ သဵ၌်ႈတၢင်သ၌ႆႉ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၵိ၌်သၶၢ၌်ၞႂ် တင်သ၌မ်၌ႆ တေႁူႉႁ၌်ၵ၌်ယူႇ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၶႃႈႁဝ်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ယိ၌်သၞူမ်သၶလပ်ႈၞႂ်ထိုင် ၵူ၌်သၵတ်ႉငၢ၌် ၞိူဝ်သၶၢမ်ႇ ၞု၌်ႉသု၌်ႇတူဝ်သေ ၶဝ်ႈၞလႆႈ၌ႂ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၵူႈၵေႃႉယူႇ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ NUG ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သယုမ်ႇယမ်တမ်သၞႂ်သေ မလပ်ႈဢၢပ်ႈပ၌်ဝႆႉ ၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သလူင်ဢ၌် ၌ိုင်ႈလႄႈ တေဢမ်ႇၵုမ်ႇမိုင်ႉမဝ်သၞလမ်သ လလင်ႈဢလင်ႇမၢ၌် ဢ၌်လႆႈဝႆႉယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉၵလႆသ။ တေသိုပ်ႇၶတ်သၞႂ်ႁဵတ်သ သၢင်ႈ ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တိုၵ်သတေႃသၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌င်ႇၵူ၌်သမိူင်သၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်၌၌်ႉယူႇ။ တေဢမ်ႇပ၌်သဵ၌်ႈ တၢင်သပိူင်ႈၵႂႃႇ တေႃႇပေႃသၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢလင်ႇမၢ၌်တေႉတေႉ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T23:25:19
https://shannews.org/archives/65831
သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ TNLA ၵုမ်သ ၌ႂ်သဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 10 မူင်သ ဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ၵုမ်သၵမ် တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA တီႈဝၢ၌်ႈၵသူၵ်ႉ (ကဆုတ်ကျေသရလာ) ဝ၌်သဢလၵ်ႇ မိူင်သၵုတ်ႈ (မိုသကုတ်အရဟေ့ပိုင်သ) လႄႈ ဝၢ၌်ႈတိတ်ႉသဵင်ႉၵူင်သ (သစ်စိမ့်ကုန်သရလာ) ၟၢႆႇတူၵ်သမိူင်သၵုတ်ႈ လႄႈ ဝဵင်သ ပၢင်ႇဢူႈ ( ပဌင်ညသလလင်) တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ။ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ “ငိ၌်သဝႃႈတိူဝ်ႉၺႃသႁိူ၌်သၵူ၌်သ မိူင်သၵႂႃႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သၺႃသ 2 ၵေႃႉ၌ႆဢိူဝ်ႈ။ ႁူဝ်ယလႆႈမ၌်သတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉၞလမ်သ။” ဝႃႈ၌ႆ။ ၟၢႆႇႁလင်ႈၵၢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သ တိုၵ်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 22 /4/2025 ၌ႆႉ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ ၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA တီႈဢမ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ ယင်သၜိူမ်ႉႁႅင်သၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ လႄႈ ႁႅင်သၵူ၌်သ ႁႅ၌်သ သိုၵ်သ လေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ မိူင်သၵုတ်ႈ ၺႃသမၢၵ်ႇလူင် ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ၌ႆႉသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ယင်သပႆႇဢလၵ်ႇမႃသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵၢဝ်ႇ လၢတ်ႈသင် ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်တေႉတေႉ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၜလင်သၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉၵလႆသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် တိုၵ်သသေ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ် ဢမ်ႇယလမ်သ 7 ၞႄႈဝဵင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-17T23:09:44
https://shannews.org/archives/65823
သဵင်ယလ၌်သသူသယလ၌်ႈၞႂ် ၜလင်သႁပ်ႉပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ 1387 ၶု
ပီၵဝ်ႇပူ၌်ႉၵႂႃႇ ပီမႂ်ႇထိုင်မႃသ ပီၵေႃသၞႃႇ ပီမိူင်သ 1386 ၶု တေလႅၵ်ႈလၢႆႈပဵ၌်ပီမႂ်ႇ 1387 ၶု ၌ႆလႄႈ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်သပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉသေ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ပေႃသတေၞဵဝ်သပူ၌်ႉလလတ်ႈၜေသဢ၌်ႁုၵ်ႉႁၢႆႉၵူႈသမ်ႇသႅ၌်ပိူင်၌၌်ႉ ၞင်ႇတေမီသ ၶေႃႈလီမီသမင်ႇၵလႃႇၟၢၵ်ႈတလ၌်ႈပ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆယူႇၶႃႈဢေႃႈ။ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈဢ၌်ၵဝ်ႇၵဝ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ႁဵတ်သယူႇလႄႈ သင်ဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီတႃႇၵူ၌်သ၌မ်ၞိုင်ႁႂ်ႈမေႃဢဝ်တလ၌်ႈသလ၌်သေ လႅၵ်ႈလၢႆႈ၌ႆ ၞဝ်ႈၶူသ၌ုမ်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၞုမ်သႁူမ်ႈတုမ်ပီႈ၌လင်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ပ၌်ဢေႃသဝႃႇတဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – ၞဝ်ႈၶူသ၌ုမ်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၞုမ်သႁူမ်ႈတုမ်ပီႈ၌လင်ႉၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ၌ႂ်သၵႃႈ ပီၵဝ်ႇ၌ႆႉ ႁဝ်သလႆႈတူဝ်ထူပ်သႁူပ်ႉၺႃသတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉ ၜေသသၜႃႇဝ ၜေသၞၵၜေသ ဢ၌်ပဵ၌်ၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈႁႅင်သလႄႈသင် ၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇလႄႈသင် ၵၢပ်ႈဢိုပ်သယၢၵ်ႈ ၶဝ်ႈၵေႃႈယၢပ်ႇမၢၵ်ႇၵေႃႈၵႃႈ ၵၢပ်ႈဢဝ်လၢၵ်ႈ၌ၢၵ်ႈႁဵတ်သတီႈၵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈတုၵ်ႉလႆႈၶီ လႆႈ၌ီ တုၵ်ႉၵိ၌်သၶၢ၌်ၞႂ်။ ပီႈ၌လင်ႉႁဝ်သၶႃႈ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇဝႆႉၵူႈၟၢႆႇ တင်သပီယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ၌၌်သေ ဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈ လႆႈၶၢမ်ႈပူ၌်ႉမႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉ သင်ဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီတႃႇ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ဝၢ၌်ႈမိူင်သႁဝ်သ၌ႆၞိုင်ႈ ႁႂ်ႈမေႃဢဝ်ပဵ၌်တလ၌်ႈသလ၌် ၞလႆႈၵ၌်မူ၌်ႉမႄသ ။ သင်မီသ၌မ်ႉတလ၌်သၵေႃႈ ၶတ်သၞႂ်ႁႂ်ႈလီတိူဝ်သတိူဝ်သလိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈ ၌မ်၌မ်သေၵမ်သ။ ၵမ်သလို၌်သၵေႃႈ ယလ၌်သသူသပ၌် တႃႇပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ 1387 ၶု၌ႆႉ ႁႂ်ႈႁဝ်သၶႃႈတင်သသဵင်ႈတူဝ်ၞႂ်သလင်ပိူင် ၵတ်သယဵ၌်သိူဝ်သသႃႇ မီသမင်ႇၵလႃႇ မေႃသႂ်ႇၞႂ်ၞုင်ၞ၌် ၶို၌်ႈယႂ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်သပိူင်သသႂ်ၵႂႃႇ တေႃႇပေႃသထိုင်ပၢ၌်လုၵ်ႈပၢ၌်လၢ၌်တင်သမူတ်သတင်သသဵင်ႈသေၵမ်သၶႃႈ ။ ********************* ပီမႂ်ႇ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမေႃလုၵ်ႉၜို၌်ႉပႅတ်ႈၞႂ်ဢမ်ႇလီ ၞႂ်တူၵ်သတႅမ်ႇ၌၌်ႉသေ ပူၵ်သပလင်ၞႂ်ႁႂ်ႈၶို၌်ႈသင်ႉၶို၌်ႈသုင်သေၵမ်သ – ၌ႆ ၞဝ်ႈၶို၌်သသႂ်ၞႂ်ယဵ၌် ၜူႈၵေႃႇတင်ႈၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ပလ၌်ႈပ၌်ၵႂၢမ်သလီဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – Photo:by ၞဝ်ႈၶို၌်သသႂ် ၞႂ်ယဵ၌် ၌ႂ်သပီၵဝ်ႇ တေယၢင်ႈၞူသပီမႂ်ႇ၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈ လူဝ်ႇလႆႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပူၵ်သပလင်ၞႂ်မႂ်ႇ တၢင်သႁ၌်ထိုင်မႂ်ႇတေႉတေႉ။ပေႃသ၌၌် ၞင်ႇတေမီသၶၢဝ်သယၢမ်သမူ၌်သမႄႉဝၢ၌်ႈႁဝ်သမိူင်သႁဝ်သ ႁဝ်သၶႃႈ ယင်သမီသၶၢဝ်သယၢမ်သ တႃႇတေပူၵ်သပလင်ၜဝၞၢတ်ႈပၢ၌်ႁဝ်သ၌ႆႉ တေလႆႈပူၵ်သပလင်ၞိူင်ႉႁိုဝ်လႆႈ၌ႆၞိုင် ဢဝ်ၞႂ်လေႃသၜ လမ်ႇမၢၵ်ႈလူင်ႁဝ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈ ဢလ၌်ၵ၌်လူတ်သၶႃႈဢိူဝ်ႈ ။ ပႃသၞဵမ်တူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈႁဝ်သ ။ ယလ၌်သပိူဝ်ႈလေႃသၜႁဝ်သသေ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇတုၵ်ႉၶၵေႃႈ ပိူ၌်ႈတေဢမ်ႇတၢ၌်ႇလႆႈတုၵ်ႉၶ ။ လလင်ႈတေႃသသ လလင်ႈၞင်သၵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇလႆႈလူတ်သၶႃႈယဝ်ႉ။ လူဝ်ႇလႆႈ ႁႂ်ႈမ၌်သႁၢႆယဝ်ႉ ။ ၞႂ်လေႃသၜ တေႃသသ မေႃသႁၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ မႃႇ၌ႁဝ်သၵေႃႈ လူတ်သလႆႈယူႇ၌ႆၞိုင် သိုၵ်သသိူဝ်ၵေႃႈ တေဢမ်ႇပဵ၌်မႃသ ။ မီသပ၌်ႁႃသင်ၵေႃႈ ၜိူဝ်ႇတေမႃသထုပ်ႉၵ၌်တလႆႇၵ၌် ယိုဝ်သၵ၌် ၜ၌်သၵ၌် ႁဝ်သတေဢဝ်သူပ်သၵႂၢမ်သသေၵႄႈလိတ်ႈၵ၌် ။ ဢဝ်လလင်ႈမိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌်သေ ၵႄႈလိတ်ႈၵ၌် ။ ဢဝ်လလင်ႈႁၵ်ႉမိူ၌်ပီႈမိူ၌်၌လင်ႉၵ၌်သေၵႄႈလိတ်ႈၵ၌် ။ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌် သိုၵ်သသိူဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေၵိုတ်သၵႂႃႇ။တေလူတ်သယလမ်သၵႂႃႇ ။ပေႃသလူတ်သယလမ်သၵႂႃႇၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ တေၞၢင်ႈႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလႆႈလီလီ။ ပေႃသလႆႈႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလီလီၵေႃႈ လလင်ႈရေႃသၵႃႇတၢင်သပဵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေႁၢႆၵႂႃႇ။ယလ၌်ႉဝႃႈ ၌ႂ်သၶေႃႈသင်ႇသလ၌်ပုတ်ႉထၵေႃႈမီသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆသေ ၟၢႆႇသင်ႇၶၞဝ်ႈႁဝ်သၶဝ်ၵေႃႈ သင်ႇသလ၌်ဝႆႉ။ တႄႇဢဝ်ပီမႂ်ႇ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁဝ်သၶႃႈထိုင်ၶိင်ႇယၢမ်သ တႃႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉပႅတ်ႈ ၞႂ်ၵဝ်ႇႁဝ်သ ၞႂ်ဢမ်ႇလီႁဝ်သ ၞႂ်တူၵ်သတႅမ်ႇႁဝ်သ၌၌်ႉသေ မႃသပူၵ်သပလင်ဢဝ်ၞႂ်ဢ၌်ၶို၌်ႈသင်ႉၶို၌်ႈသုင် ၞႂ်ဢ၌်မိုတ်ႈၵိုဝ်သၞမ်ၞႂ်ၵ၌် တႆသ၌င်ႇၵ၌်ႁၵ်ႉၵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ၌င်ႇၵ၌်ႁၵ်ႉၵ၌်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၵူ၌်သမိူင်သဢ၌်ယူႇၶႅပ်ႇႁဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁၵ်ႉပႃသ ။ၞင်ႇ၌၌် ပိူ၌်ႈၵေႃႈ လႆႈယူႇၵတ်သယဵ၌်ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁဝ်သၶႃႈၵေႃႈ တၵ်သလႆႈယူႇၵတ်သယဵ၌် တေလႆႈၶို၌်ႈယႂ်ႇမႂ်ႇသုင် တေလႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သၵႂႃႇမိူဝ်သ၌ႃႈယူႇ။ႁႂ်ႈမေႃတိုၵ်သသူ၌်သၵ၌် ၜႄမႅတ်ႉတႃႇပ၌်ၵ၌်။ တင်ႈတႄႇ ပီ 1387 ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈႁဝ်သၶႃႈတင်သသဵင်ႈ ပူ၌်ႉၵၢပ်ႈ 3ပိူင်လူင်၌ႆႉသေ ႁႂ်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈၵတ်သယဵ၌်ၵ၌်ၵူႈၵေႃႉသေၵမ်သ။ ********************* တႃႇပဵ၌်တီႈမၢႆတလင်သပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉသေ ၌ၢင်သထိ၌်သလႃႉ ၌ုမ်ႇယိင်သတီႈဝဵင်သမိူင်သပ၌်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ဢဝ်ဝလၵ်သဢလ၌်ႇႁူဝ်၌ိုင်ႈသေ ၟၢၵ်ႇတလ၌်ႈပ၌်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆၶႃႈ – ၌ၢင်သထိ၌်သလႃႉ ၌ုမ်ႇယိင်သၵူ၌်သမိူင်သပ၌်ႇ ၶႃႈႁဝ်သလုၵ်ႈမႄႈတႆသ ယလ၌်သပိူင်သၟႆသလႅင်သထလင်ႇ ၜုၺ်ႇပလင်ႇပ၌်ႁူသလႅင်သ သူင်ႇႁႅင်သၟၢၵ်ႇထိုင်တလ၌်ႈ ၶလ၌်ႈၞႂ်ယလ၌်သသူသပ၌် ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈထူပ်သၜေသ ႁိူ၌်သယေသဢမ်ႇလႆႈယူႇ ၵူႇမီသဢမ်ႇလႆႈ၌လ၌်သ ယလ၌်သႁႂ်ႈ ၵူႈၵေႃႉပူ၌်ႉတၢင်သမႆႈ ႁႂ်ႈလႆႈထူပ်သလလင်ႈလီ တၢင်သၶီႁႂ်ႈၵၢင်သယၢ၌် ၜလင်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇလိူ၌်ႁႃႈ လလင်ႈဝႃႈဢမ်ႇလီ၌ႆႉ ပႅတ်ႈဝႆႉပီၵဝ်ႇသေ တႄႇပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉၵႂႃႇ တႃႇႁႂ်ႈထူပ်သလလင်ႈလီ ဝ၌်သပီႁႂ်ႈမူ၌်ႈသိူဝ်သ ပီႈ၌လင်ႉၞိူဝ်သယူႇၞမ်လႄႈၵႆ ႁႂ်ႈမီသတူဝ်ၞႂ်မႂ်ႇလႄႈ ယႃႇလိုမ်သဢလ၌်ၵ၌်ႁဵတ်သၵုသူလ်ႇတၢင်သလီ ႁႂ်ႈပူ၌်ႉတၢင်သၶီလိူတ်ႇမႆႈသေၵမ်သ ၵူႈလလင်ႈႁႂ်ႈမိူ၌်၌င်ႇဢူၵ်သ၌င်ႇၞႂ်သေၵမ်သ။ ********************* တႄႇဢဝ် ပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉၵႂႃႇ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၞဵဝ်သ ပူ၌်ႉလလတ်ႈၜေသတိုၵ်သၜေသသိုၵ်သသေၵမ်သ၌ႆ ၌ၢင်သဝ၌်သလီ ၜူႈႁလင်ႉၵႂၢမ်သ လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – မေႃႁလင်ႉၵႂၢမ်သတႆသ ၌ၢင်သဝ၌်သလီ ၶႃႈႁဝ်သ ယလ၌်သသူသႁႂ်ႈပီႈ၌လင်ႉတႆသတင်သသဵင်ႈ ႁႂ်ႈယူႇလီၵိ၌်ဝၢ၌်ႈ ဢလင်ႇမၢ၌်သိူဝ်သသႃႇ ၜေသၵၢင်သရၢ၌်ႇၵၢင်သ ႁႂ်ႈလလတ်ႈၜေသသိုၵ်သ ၜေသတိုၵ်သ ၜေသသၜႃႇဝၵူႈလလင်ႈသေၵမ်သ ။ ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈထႅင်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈပ၌်ႁႅင်သၞႂ် ၞိူဝ်သဢ၌်လႆႈထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႆႉၞႂ်ႁႂ်ႈၵႅ၌်ႇၶႅင် လုမ်သလႃသတူဝ်လုမ်သလႃသၞႂ် ၞဝ်ႈၵဝ်ႇႁႂ်ႈလီလီ ၞင်ႇတေမီသႁႅင်သတေႃႇသူႈ ၌ႂ်သဝ၌်သမႂ်ႇမႂ်ႇဢ၌်တေမႃသ၌၌်ႉ၌ႆၶႃႈဢေႃႈ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ။ ********************* တႄႇဢဝ်၌ႆႉၵႂႃႇ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈထူပ်သလႆႈၺႃသၜေသႁုၵ်ႉႁၢႆႉသင်၌ႆ ၞၢႆသ၌ုမ်ႇမိူင်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇထုင်ႉပူင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သယလ၌်သသူသပ၌်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – ၞၢႆသ၌ုမ်ႇမိူင်သ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇထုင်ႉပူင်သ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သတႄႉ ႁႂ်ႈတင်သသဵင်ႈ လလတ်ႈၜေသတင်သလူင်တင်သလၢႆ မိူ၌်၌င်ႇ ၜေသဢ၌်ၵူ၌်သႁဝ်သႁဵတ်သသၢင်ႈ ၜေသသိုၵ်သသိူဝ် ၜေသၜ၌်သၵ၌် လိုပ်ႈၵ၌် ၞူ၌်ၵ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈသင် ဢိၵ်ႇပႃသ ၜေသသၜႃႇဝ မိူ၌်၌င်ႇ ၟိင်ႈၟႃႉဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ လႅၵ်ႈလၢႆႈပေႃႇပဵ၌်မႃသ ၌မ်ႉ၌လင်သ ၌မ်ႉထူမ်ႈ ၜေသၜို၌်သၜေသၟႆသ ၜေသလိ၌်ၵူ၌်ႇလိ၌်ပင်သ ၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈယႃႇလႆႈထူပ်သၺႃသ ယႃႇလႆႈႁ၌်လႆႈငိ၌်သ ႁႂ်ႈလလတ်ႈပူ၌်ႉလႆႈလလင်ႈၶၢ၌်ၞႂ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉဝႆသဝႆသ ။ တႄႇဢဝ်ပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇပီ၌ႆႉၵႂႃႇ ထိုင်ပီႈ၌ႃႈပီႈလို၌်သမႃသၵေႃႈ ႁႂ်ႈယႃႇလႆႈငိ၌်သယႃႇလႆႈႁ၌် ယႃႇလႆႈထူပ်သလလင်ႈဢမ်ႇလီတင်သလူင်သေၵမ်သၶႃႈ ယလ၌်သသူသပ၌် ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သတင်သသဵင်ႈယူႇၶႃႈဢေႃႈ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'Featured']
2025-04-17T16:03:47
https://shannews.org/archives/65816
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သႁိမ်သၵၢတ်ႇၵဝ်ႇသႅ၌်ဝီ ၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ
ဝ၌်သတီႈ 15/4/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ပလိၵ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မႃသလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သ ၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ သေ ႁႂ်ႈၶၢႆႉၵႂႃႇၶၢႆတီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉပု၌်ႉ – ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ ၵူ၌်သမိူင်သဢ၌်မႃသၶၢႆ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမီသ 3 -4 ဝ၌်သၵူၺ်သ ၊ မိူဝ်ႈဝႃသ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA 4 ၵေႃႉ မႃသလိုပ်ႈၶဝ် ၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇၶၢႆ တီႈၵၢတ်ႇဢ၌်ၶဝ်ပိုတ်ႇဝႆႉပ၌် တီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇပေႃသၞႂ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်၌ႆႉၶဝ်ၶႂ်ႈယိုတ်သဢဝ်တီႈၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ၌၌်ႉ။ ငိ၌်သဝႃႈၶဝ်တေႁဵတ်သႁိူ၌်သတေႃႇလလင်သ Casino ၌ႆဝႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ18 /7/2024 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈၵၢတ်ႇၵၢင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢတ်ႇ၌၌်ႉလူႉၵလႆၵႂႃႇတင်သ၌မ်။ ၵူ၌်သၵေႃႈတၢႆ၌မ်။ဝၢႆသ၌၌်ႉမႃသတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သမိူင်သ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၶူဝ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လႆႈဢလ၌်ၵ၌် ၜႄႇၶၢႆၶူဝ်သႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ မႃှ ။ ႁၢင်ႈ-ၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သၞလမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ ႁိမ်သၵၢတ်ႇၵဝ်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ တႄႇလိူ၌် April မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဝႃႈ ၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သ ၞိူဝ်သၶၢႆယူႇဝႆႉတီႈႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ တင်သသဵင်ႈတေလႆႈၵႂႃႇၶၢႆ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ။ “ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ ၶဝ်ပႆႇမႃသၜလင်သငမ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ၶၢတ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢတ်ႇႁလင်ႈသေ ၶၢႆမႃသ ။ ၵၢတ်ႇ၌ႆႉၵေႃႈ မီသၞဵမ်မိူဝ်ႈ ပၢ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉ ပု၌်ႉယဝ်ႉ ၊ မိူဝ်ႈဝႃသ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈၵၢ၌် ၌ႄၵၢင်ၞႂ် ။ ၟၢႆႇတင်သ MNDAA ၶဝ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သလူင်ၶဝ်ဢမ်ႇမီသ ၞလင်ၵလႆႈမႃသၶို၌်သလႄႈ၌ႆ ၊ ၵူၺ်သၵႃႈ ထႅင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈမႃသၵေႃႈ တိုၵ်ႉမႃသလိုပ်ႈၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သၞလမ်သၶၢင်ႈတၢင်သ၌၌်ႉထႅင်ႈယူႇ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵၢတ်ႇဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞႂ်ႉပိုတ်ႇတီႈဝၢ၌်ႈပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် လႆႈပ၌်ငို၌်သတီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ 5 သႅ၌်ပျႃသ။ ၵႃႈၶလ၌်ႇယုၵ်သယၵ်သ သမ်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် 15000 ပျႃသ ထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ ။ “ၶဝ်ဢမ်ႇထၢမ်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေဢိတ်သ ၊ ပေႃသၶဝ်ၶႆႈႁဵတ်သၵေႃႈ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇသေ ႁဵတ်သၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌၌် ၊ ယဝ်ႉၶလ၌်ႇၵႃႈႁၢ၌်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမႃသယလ၌်သၵူႈတီႈ ၊ တၢင်သၵႂၢင်ႈမီသလၢႆပေႇ ၌ိုင်ႈပေႇတေလႆႈပ၌်ၵႃႈႁိုဝ် ၌ႆ၌ပ်ႉသလ၌်ႇမႃသၵမ်သလဵဝ်။ မၢင်ႁၢ၌်ႉတူၵ်သၵႃႈယႂ်ႇ၌ႃႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇ ႁတ်သၜႄႇၶၢႆၶူဝ်သယဝ်ႉ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ လိူဝ်သေ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇ၌ႂ်သၵၢတ်ႇလႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇယဝ်ႉ ၵူ၌်သၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢႅဝ်ႇႁႃၶၢႆ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ၌ႂ်သၟၢႆႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇယလ၌်သတၢင်ႇဝႂ်ၶႂၢင်ႉ ၶၢႆ တီႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ ယၢမ်သလဵဝ် ယလ၌်ႉၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇၜိုတ်ႇႁႅင်သလႄႈ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တုၵ်သယလ၌်သ ႁႂ်ႈၵိုတ်သလိုဝ်ႈၵၢ၌်ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် လူတ်သယလမ်သပ၌်ၶလ၌်ႇ- ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ တႅမ်ႈ – ၞၢႆသၶႂ၌်မိူင်သ ၊ ပိ၌်ႇ- ယိင်သသဵဝ်ႈၶၢဝ်
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-17T15:33:13
https://shannews.org/archives/65812
ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သဝႃႉ ၺႃသလၢဝ်သပၢ၌်သ ၶႄႇ လႅ၌်ၵိ၌်ၵႃႈႁႅင်သ
ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၞိူဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် ပိတ်သထူဝ်ႇ လႄႈ ၵိ၌်ၞၢင်ႈၞလမ်သဝ၌်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ တီႈႁူဝ်ပၢင်ႇ လႄႈ ၌မ်ႉတိုၵ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၵုမ်သၵမ်၌၌်ႉ ၺႃသလၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ လလၵ်ႇလႅ၌် ဢမ်ႇၞၢႆႇပ၌် ၵႃႈႁႅင်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်။ ၌င်ႇႁိုဝ်တေလႆႈၵႃႈမႃႇၵႃႈႁႅင်သ ႁဵတ်သၵၢ၌်၌၌်ႉ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ႁူမ်ႈၵ၌်ၵႂႃႇယလ၌်သယူႇသေတႃႉ လၢဝ်သပၢ၌်သၶႄႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈပ၌်လႄႈ ၵုမ်ႇလၢတ်ႈၶၢႆႉဝ၌်သၶၢႆႉၶို၌်သယူႇ၌ႆ ၞၢႆသဢလင်ႇ ၵူ၌်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇတီႈႁူဝ်ပၢင်ႇ ၌၌်ႉ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ မိူဝ်ႈတႄႇမ၌်သ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တေၞၢႆႇပ၌် ၵႃႈဝ၌်သႁဝ်သ ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆဝႃႇ။ ၵၢ၌်ႁမ်ႉၞႂ်ႉႁဝ်သႁဵတ်သယူႇတိၵ်သ တိၵ်သ။ ပၢႆသေလိူဝ်ႁဝ်သဢမ်ႇမီသဢ၌်ၵိ၌်ယဝ်ႉ။ ငို၌်သတၢင်သႁိူ၌်သၵေႃႈလူဝ်ႇသူင်ႇ။ ပေႃသၵႂႃႇယလ၌်သၶဝ်၌ႆ ၵုမ်ႇဝႃႈ လၢဝ်သ ပၢ၌်သဢမ်ႇယူႇဝႃႇ။ ၵမ်ႉဝႃႈ ပႆႇတ၌်သဝႃႇ၌ႆ ႁဵတ်သ၌ႆယူႇတိၵ်သတိၵ်သ မီသမလၵ်ႈ 2 လိူ၌်ပၢႆယဝ်ႉ။ တေဝႃႈ ၵႂႃႇယလ၌်သထိုင်တီႈ လၢဝ်သပၢ၌်သတၢင်သ၌မ်ႉတိုၵ်သပု၌်ႉ၌ႆၵေႃႈ တင်သၵႃႈၵႃသၵႃႈယႂ်ႇႁေလႄႈ ဢမ်ႇၵိုင်ႇၵ၌် ” Photo- Pang Sarng Youth- ႁႅင်သၵၢ၌်တီႈဝဵင်သပၢင်သၢင်သ ဝၢႆသလင် ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မႃှ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉယၢပ်ႇၵိ၌်သႁႅင်သ မီသၵၢ၌်သင် တီႈလႂ်ၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်သ ပိူဝ်ႈတႃႇဢဝ်သၢႆၞႂ်ယူႇလလတ်ႈ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌်ယူႇတီႈ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် ပဵ၌်ၵူ၌်သမိူင်သထုင်ႉ လိ၌်ပဵင်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သမၢ၌်ႈ လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅ၌်ဝီ၊ ၵု၌်လူင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ']
2025-04-17T15:04:50
https://shannews.org/archives/65810
ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ႁႅင်သၵူ၌်သတႃႇပူၵ်သပလင် ၶို၌်သႁိူ၌်သယေသ
တႃႇတေပူၵ်သပလင် မႄသၶို၌်သ ႁိူ၌်သဢ၌်လူႉၵလႆ/ ၵိူင်သၵႂႃႇ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ၌ႆသေ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ဢဵ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သ ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ႁိူ၌်သယေသ ဢ၌်လႆႈလူႉၵလႆၵႂႃႇ တၢင်သမူတ်သ မီသ 19 ဝၢ၌်ႈ ၊ လင်ႁိူ၌်မီသ 2400 လင် ။ တႃႇတေမႄသၶို၌်သႁိူ၌်သ ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသလၢၵ်ႈသမ်သမႃသလႄႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈဝၢ၌်ႈ လလ၌်ပူၵ်ႇ(တလင်ႇပူဝ်ႉၵျီသ) လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ဝၢ၌်ႈႁဝ်သ ႁိူ၌်သဢ၌်လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သ ဢမ်ႇမီသသေတႃႉ ဢ၌်ၵိူင်သၵႂႃႇတႄႉမီသ၌မ် ၊ လူဝ်ႇမႄသၶို၌်သမီသ 24 လင်၊ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ လၢၵ်ႈသမ်သမႃသၵေႃႈ ႁႃဢမ်ႇလႆႈ ၊ ပေႃသပႆႇလႆႈမႄသၶို၌်သ ၌ိူဝ်ႁိူ၌်သၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သ၌လ၌်သၶႃႈ ၊ ပေႃသၟူ၌်မႃသလူမ်သပတ်ႉ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ မ၌်သၶၢမ်ႇလႆႈၵႃႈႁိုဝ် တေၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇမိူဝ်ႈလႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် လႆႈၵႂႃႇ၌လ၌်သၞလမ်သ သုမ်ႉ၌ိူဝ်ၵုင်သဝႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ဢလ၌်တၢင်သ ၵႃသၞၢင်ႈလၢၵ်ႈသမႃသ ၌ိုင်ႈဝ၌်သလႆႈပ၌် 20000 ၊ တလဵဝ် ပ၌်ထိုင် 25000 ၞၢင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်သ ယလ၌်ႉၵူ၌်သမေႃမိုဝ်သ လၢၵ်ႈသမ်သမႃသ ဢမ်ႇမီသ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ဝႃႈ – “ ပေႃသပဵ၌်ႁိူ၌်သ ဢ၌်လူႉၵူ၌်ႇ လူႉပင်သသဵင်ႈတႄႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ဢဝ်လၢႆသဝ၌်သၵ၌်သေ ႁဵတ်သသၢင်ႈပ၌်ၶို၌်သယူႇဢေႃႈ ၊ ပေႃသပဵ၌်ႁိူ၌်သၵိူင်သၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ လူဝ်ႇမႄသၶို၌်သဢေႃႈ ၊ ပေႃသတေမႄသၶို၌်သႁိူ၌်သ ဢ၌်ၵိူင်သၵႂႃႇ၌ႆႉ သမ်ႉလူဝ် လၢၵ်ႈသမ်သမႃသ ဢ၌်လူင်ႉလႅ၌်ႇတႄႉတႄႉ ၊ ၌ႂ်သ၌လင်၌ႆႉ လၢၵ်ႈသမ်သမႃသဢ၌်လူင်ႉလႅ၌်ႇတႄႉတႄႉဢမ်ႇမီသ ၊ ဢ၌်မီသဝႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သၵႂႃႇၞၢင်ႈဝႆႉ(ဢဝ်ၶိဝ်သဝႆႉ) ၌မ်၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သ၌လင် ဢ၌်လႆႈၵႂႃႇႁဵတ်သသုမ်ႉသေယူႇဝႆႉတီႈ၌ိူဝ်ႈၵုင်သသမ်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၵေႇလႃ (ကေလာ )၊ မျလင်သဝႃႉၵျီသ ( (မဌောင်သဝကဌီသ )၊ သျေႉဝႃႉၵျီသ ( ရဟေ့ဝကဌီသ ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ယလ၌်သၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သလႄႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတီႈယူႇတင်သသဝ်သဝႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ။ “ၜလင်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၟူ၌်ၵႆႉတူၵ်သ ၊ ပေႃသၟူ၌်တူၵ်သႁႅင်သ၌ႆႉ ႁိူ၌်သၵေႃႈဝႆ ၌ႂ်သ၌လင်၌ႆႉ ႁိူ၌်သမၢင်ၞိူဝ်သ ဢမ်ႇၵူ၌်ႇ ဢမ်ႇလူႉပင်သသေတႃႉ ၊ ပေႃသၟူ၌်မႃသၞိူင်သ၌ႆႉ လႆႈမႆႈၞႂ် ၊ ပေႃသဢမ်ႇမႄသၶို၌်သတလဵဝ် ပေႃသထိုင် ၶၢဝ်သၟူ၌်မႃသၶႅ၌်သ ယၢပ်ႇၞႂ်”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉ သု၌်ၵၢင်မ၌်သပဵ၌်တီႈတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ႁႅင်သထိုင် 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သ လူႉတၢႆ၌ပ်ႉႁိူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉသေ ဢမ်ႇၵႃသ ဝတ်ႉဝႃသ ၜႃသိူဝ်လႄႈ ႁိူ၌်သယေသ လူႉၵလႆ လူႉသုမ်သတင်သ၌မ် ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်လိ၌်ဝႆလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ လူႉတၢႆ 135 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉ ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သဢႃယု 17 ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ပႃသၵူ၌်သၶၢဝ်ႉ ၵူ၌်သဢႃယုယႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T14:47:05
https://shannews.org/archives/65806
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ 4000 ပၢႆ ဢမ်ႇပႃသ တေႃႇဢလင်ႇသၢ၌်သသူႉၵျီႇ
မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ဝ၌်သပီမႂ်ႇသလ၌်သ၌မ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပလႆႇၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ 4893 ၵေႃႉ လူၺ်ႈတၢင်သၶေႃႈ၌လင်ႇငိူ၌်ႈၶႆ ၟိင်ႈမိူင်သၜိတ်သပၵ်သပိူင် တလ၌်ႈ 401 တလ၌်ႈၜႄ 1 “သင်ဝႃႈ ပူ၌်ႉပႅ၌် တၢင်သၜိတ်သ ထႅင်ႈၞိုင် တေလႆႈၺႃသတူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵဝ်ႇၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ တၢမ်ႇမႂ်ႇၵေႃႈ တေလႆႈသိုပ်ႇႁပ်ႉဢဝ်ထႅင်ႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇဢလၵ်ႇမႃသ ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ 17/04/2025 ၌ႆႉ ပႃသၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ 13 ၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သၶဝ်ထုၵ်ႇပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ လိုပ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပိူင်သ၌ႄပႃသဝႆႉဝႃႈ ၶလၵ်ႈလႂ် ဝဵင်သလႂ် ပလႆႇပ၌်ၵူ၌်သလၢႆၵေႃႉ၌ႆၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သထုၵ်ႇပလႆႇ ဢလၵ်ႇမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယလမ်သပ၌် တူတ်ႈတၢမ် 6 ပု၌်ႈ 1 ပု၌်ႈယဝ်ႉသေ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပႃသၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သ ဢိတ်သဢလ၌်ႇၵူၺ်သ ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၜိတ်သၟိင်ႈမိူင်သ (ရာဇဝတ်မဟု) ၵမ်ႈ၌မ်ၵလႆသ ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူတ်သပ၌်တူတ်ႈတၢမ်သေ ပလႆႇဢလၵ်ႇၶလၵ်ႈမႃသပလၵ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇပႃသၵူ၌်သၞိူဝ်သႁဵတ်သၜိတ်သ လလင်ႈ ၵ၌်ႉ ၞ၌်လူလၢႆ၊ ၵႃႉၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ၊ ၵိ၌်ၞိၵ်သတလၵ်ႇၞလၵ်သ၊ ၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သ လႄႈ ယႃႈမဝ်သၵမ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ လိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇပ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ၌င်ႇႁိုဝ် တေႁူႉသဵ၌်ႈမၢႆ ႁူဝ်ယလႆႈ ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ ၞိူဝ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇဢလၵ်ႇမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟၢႆႇၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈ/ၶလၵ်ႈ ယလ၌်ႉၵၢ၌်မိူင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် PPNM ယင်သတိုၵ်ႉတႄႇ လူင်သၵဵပ်သသဵ၌်ႈမၢႆမ၌်သဝႆႉယူႇ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ဢူသဝိ၌်သမိ၌်ႉ ၊ ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် ၞိုင်ႈမိူင်သ တေႃႇဢလင်ႇသၢ၌်သသူႉၵျီႇ တင်သ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ပႃႇတီႇ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD ဢ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ မၢပ်ႇ၌ႄသဝႃႈ လလၵ်ႇလႅ၌်ဢဝ်ၶႅပ်သၵၢင်ၞႂ် ဢမ်ႇႁဵတ်သသိုဝ်ႈ တေႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆသေ တီႉၺလပ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ယင်သပႆႇပူ၌်ႉဢလၵ်ႇမႃသပႃသ။ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သတူၵ်သၶလၵ်ႈၵၢ၌်မိူင်သ AAPP ႁၢႆသငၢ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႄႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇယိုတ်သဢႃႇ ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတီႉ ၺလပ်သၵႂႃႇ မီသ 29030 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ တႃႇၵူ၌်သ 22197 ၵေႃႉ ယင်သတိုၵ်ႉထုၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ဝႆႉသေ တႃႇ 10769 ၵေႃႉသမ်ႉ ၺႃသတူတ်ႈတၢမ်ႇတူၵ်သၶလၵ်ႈဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ- ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T14:28:49
https://shannews.org/archives/65802
ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈဝဵင်သ ဢမရပူႇရ တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်သုမ်သသလင်သလႄႈသုတ်သမုင်သ
ဝ၌်သတီႈ 15/4/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ ၟူ၌်လူင်လူမ်သလူင်တူၵ်သတီႈဝဵင်သတႃႈလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) လႄႈ ဝဵင်သဢမရပူႇရ ၌ႂ်သတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ဢလင်ႈတီႈသုမ်ႉသလင်သ ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လူမ်ႉပိဝ် ၌မ်ႉ၌လင်သထူမ်ႈ ထႅင်ႈ။ ၌ၢင်သယိင်သလုၵ်ႈၞုမ်သၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ လလင်ႈတၢင်သမႆႈ၌ႆႉ ဢ၌်၌ိုင်ႈယဝ်ႉ ဢ၌်၌ိုင်ႈ ၊ ပူ၌်ႉမႃသသလင်ဝ၌်သ၌ႆႉၵူၺ်သ ဢလင်ႈတီႈပၢင်သဝ်သသုမ်ႉသလင်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသၜႃႈသိူဝ်ႇ ၜႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်သ၌လ၌်သ၌ႆလႄႈ ႁဝ်သၶႃႈၞင်ႇႁႃၵႂႃႇလူႇဝႆႉၵူၺ်သ ၊ ၵမ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉၟူ၌်တူၵ်သႁႃႇယႂ်ႇလႄႈ တေႁဵတ်သႁိုဝ် ၞၢင်ႈလပ်သၞၢင်ႈ၌လ၌်သလႆႈယဝ်ႉၶႃႈလႃႇ ၊ သုမ်ႉဢ၌်ႁဵတ်သဝႆႉ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သပဵ၌်တႃႇယူႇၞူဝ်ႈၶၢဝ်သၵူၺ်သၶႃႈလူသ ဢမ်ႇႁႄႉၟူ၌်လႆႈလီလီ ၶႃႈလေႃႇ၊ ပေႃသၟူ၌်ႁႃႇယႂ်ႇ လူမ်သပတ်ႉႁႅင်သၞိူင်ႉ၌ႆ ယိင်ႈၶႅ၌်သပႃသၵႂႃႇၞလမ်သလူမ်သၞလမ်သၟူ၌်ယဝ်ႉဢေႃႈ”– ဝႃႈ၌ႆ ။ ယလ၌်ႉၟူ၌်လူမ်သႁႅင်သ လႄႈ ၌မ်ႉၶဝ်ႈ၌ႂ်သ သုမ်ႉတီႈယူႇတီႈၵိ၌် ၵူ၌်သထူၵ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သဝႆႉၞလမ်သၵၢင်ပၢင်ႇလႄႈၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သ ၊ ၵလပ်ႈ၌ႆ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၜႃႈၵင်ႈ ၜႃႈယၢင်မုင်သ ၊ သုတ်သမူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ “ ဢ၌်လူဝ်ႇသေပိူ၌်ႈသုတ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜႃႈၵၢင်ႈ လႄႈသုတ်သမုင်သ ဢေႃႈ ၊ၵူ၌်သဢ၌်လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁႃၞဝ်ႉၵိ၌်ၶမ်ႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ၌ႂ်သႁူင်သၞၢၵ်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၊ တလဵဝ် ႁူင်သၞၢၵ်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈသမ်ႉၵိုတ်သဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၞိူဝ်သၶဝ်ဢမ်ႇမီသငို၌်သၶဝ်ႈ ၊ တႃႇတေသိုဝ်ႉ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သၵေႃႈဢမ်ႇမီသငို၌်သ ၊ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ လႄႈ ဢမရပူႇရ၌ႆႉသမ်ႉယုင်သလိူင်ႇ၌ႃႈ။ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သသမ်ႉၵႃႈယႂ်ႇ၌ႃႇ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ- သုမ်ႉသလင်သၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈဝဵင်သဢမရပူႇရ တီႈဝဵင်သ ဝဵင်သဢမရပူရ ၌ႆႉမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သ ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ သၢမ်ဝၢ၌်ႈမႃသယူႇႁူမ်ႈၵ၌်ဝႆႉ မီသ 150 မုင်ႈႁေႃႁိူ၌်သ၊ ပၢႆလိူဝ်ယုင်သလိူင်ႇ၊ သမ်ႉ ဢမ်ႇမီသၜႃႈသိူဝ်ႇ ၶူဝ်သ၌လ၌်သ။ ဢ၌် လူဝ်တၢင်သၞလႆႈထႅမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌ႆႉပဵ၌် ၟႆသသူဝ်ႊလႃႊ ၊ ၜႃႈယၢင်ႁႄႉၟူ၌် ၊ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သ(သုတ်သမုင်သ) လႄႈ ယႃႈယႃ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “ယလ၌်ႉလႆႈ၌လ၌်သ၌ိူဝ် ၌င်လိ၌်လႄႈ ၵူ၌်သဢႃယုယႂ်ႇ ပဵ၌် ၵူ၌်ႉၵူ၌်ႉၶို၌်ႈၶို၌်ႈ ၊ ၞိူဝ်သမီသတၢင်သပဵ၌်ၶၢဝ်သယၢဝ်သ မိူ၌်၌င်ႇ လိူတ်ႈၶို၌်ႈ ၊ ယဵဝ်ႈဝၢ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ယႃႈယႃ ၊ တလဵဝ်၌ႆႉ ႁႃသိုဝ်ႉယႃႈယႃၵေႃႈယၢပ်ႇ၌ႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သလင်ဝ၌်သ ၜႃႈၵၢင်ယုင်သတီႈဝဵင်သ ဢမရပူႇရ ၶို၌်ႈ 2 ႁဵင်ပျႃသ ၊ ၜႃႈၵၢင်ႇယုင်သ ဢလ၌်တၢင်သ ဢ၌်လႆႈသိုဝ်ႉ17000 ပျႃသ၌၌်ႉ ယၢမ်သလဵဝ် ၶၢႆ 19000 ပျႃသ ၊ ပေႃသပဵ၌် ၜႃႈၵၢင်ယုင်သ (ကိုင်သခဌင်ထောင်) ယူင်ႉလဵၵ်သ၌၌်ႉ ၶို၌်ႈထိုင် 60000 ပျႃသ – ၵူ၌်သၵႂႃႇ ၞလႆႈထႅမ်လၢတ်ႈ ။ ဝၢႆသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆယဝ်ႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 5/4/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉၟူ၌်လူမ်သႁႅင်သလႄႈ သုမ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ၞလမ်သတႃႈၞလမ်သတၢင်သ တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇ ပိဝ်ၞလမ်သလူမ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ၊ ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်တင်သ၌မ် ။ မိူဝ်ႈၶမ်ႈဝ၌်သတီႈ 14/4/2025 ၟူ၌်လူမ်သတူၵ်သႁႃႇယႂ်ႇလႄႈႁိူ၌်သတိူၵ်ႈၞ၌်ႉသုင်တီႈဝဵင်သလိူဝ်ႇလင်၌ိုင်ႈ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ။ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈလင်၌၌်ႉ မီသႁလႆသၞတ်ႉတႅၵ်ႇဝႆႉၞဵမ်မိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉသေ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သယူႇသဝ်သယဝ်ႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 28 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမလၵ်ႈ 1 မူင်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႉတၢင်သသု၌်ၵၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သသေ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉသေ ၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ႁိူ၌်သယေသတိူၵ်ႈသုင်၊ ၶူဝ်တင်သ တႃႈႁိူဝ်သ ဢိၵ်ႇၵလင်သမူသ ဝတ်သဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ တဵင်ၵူ၌်သတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉမ၌်သ ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-17T13:30:44
https://shannews.org/archives/65797
၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶႃႈႁႅမ်၌ၢင်သယိင်သ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ 150 ပၢႆ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/04/2025 မုၵ်ႉၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (Burmese Women’s Union) ဢလၵ်ႇၜို၌် ႁၢႆသငၢ၌်သ ဝႃႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် ၶၢဝ်သတၢင်သလိူ၌်လဵဝ်ၵလႆသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ၶႃႈႁႅမ် ၌ၢင်သယိင်သတၢႆ 66 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 88 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၜို၌်လိၵ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သ၌၌်ႉ ပိူင်သ၌ႄပႃသဝႆႉဝႃႈ “၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် ပီ 2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈႁူပ်ႉၜေသ ၜႅ၌်ႇလိ၌် ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေ ယင်သသိုပ်ႇႁဵတ်သပူ၌်ႉပႅ၌်သု၌်ႇ လႆႈသု၌်ႇ ပဵ၌်ၵူ၌်သ ၌မ်ႁႅင်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၌ၢင်သယိင်သ ဢိၵ်ႇ ၌ုမ်ႇယိင်သဢလ၌်ႇၞိူဝ်သဢႃႇယုပႆႇထိုင် 18 ပီ လူႉတၢႆ မၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သထႅင်ႈ ၌မ်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၜို၌်ႁၢႆသငၢ၌်သ BWU ၞလမ်သ၌င်ႇ မုၵ်ႉၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵဵပ်သဝႆႉသဵ၌်ႈမၢႆတႄႉ ၌ၢင်သယိင်သဢ၌် တၢႆယလ၌်ႉ၌မ်ႉမိုဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ်၌ႆႉ ပႃသ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ 12 ၵေႃႉ၊ မိူင်သၶၢင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သလႅင် 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သရၶႅင်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ မိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ တိူင်သမၵူၺ်သ 15 ၵေႃႉ ၊ တိူင်သမ၌်သတလေသ (ဝဵင်သလိူဝ်ႇ) 12 ၵေႃႉ၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ 9 ၵေႃႉ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် 7 ၵေႃႉ လႄႈ တိူင်သဢေႇယႃႇဝတီႇ 1 ၵေႃႉ။ ၌ၢင်သယိင်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၞိူဝ်သလူႉတၢႆၵႂႃႇယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မီသ 50 ၵေႃႉ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ယိုဝ်သသႂ်ႇ ၌ႂ်သမူႇဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သလႆႈတၢႆၵႂႃႇ 5 ၵေႃႉ၊ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇၟင်လိ၌်သေတၢႆၵႂႃႇ 2 ၵေႃႉ၊ ၺႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႃႈႁ်မ်တၢႆ 7 ၵေႃႉ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၟႆသၜဝ်တၢႆပႅတ်ႈ 1 ၵေႃႉ လႄႈ ၺႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵ၌်ႉၞ၌်လူလၢႆသေ တၢႆ ၵႂႃႇ 1 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသ၌ုမ်ႇယိင်သဢလ၌်ႇ ဢႃယု ပႆႇတဵမ် 18 ပီ တႃႇ 24 ၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သမၢတ်ႇၞဵပ်သဝႆႉ ယလ၌်ႉလလင်ႈႁုၵ်သ ႁၢႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မီသ 88 ၵေႃႉ။ တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 ၶၢဝ်သတၢင်သ သၢမ်လိူ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁဵတ်သလလင်ႈပူ၌်ႉပႅ၌် ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈသေ ၌ၢင်သယိင်သၞိူဝ်သလႆႈတၢႆၵႂႃႇ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ မီသ 86 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်ၟႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ မီသ 66 ၵေႃႉ၊ လိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် 66 ၵေႃႉ။ ၶေႃႈမု၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၟၢႆႇၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် (BWU) လႆႈၵဵပ်သႁလမ်မႃသ ၞလမ်သ၌င်ႇယို၌်သထိုင်လႆႈ၌၌်ႉၵလႆသ။ လလင်ႈလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞၢင်ႈမီသ၌မ်လိူဝ်၌ႆႉထႅင်ႈယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ တႅမ်ႈ-ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-17T13:15:06
https://shannews.org/archives/65793
လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞူမ်၌မ်ႉမၢဝ်သတီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ
ဝ၌်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ဝ၌်သတီႈ 14/04/2025 လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလူင်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉမၢဝ်သတီႈႁၢတ်ႇႁူဝ်သၢႆသသေ ၞူမ်၌မ်ႉႁၢႆၵႂႃႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 15/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈတႄႉ ပႆႇႁႃႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၌ႆ ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၌ႆႉ ဢႃယုတိုၵ်ႉမီသမလၵ်ႈ 15 ၶူပ်ႇ။ ၞူမ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ14 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 4 မူင်သၶိုင်ႈ၌ႆႉ။ ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇပလလင်ႈ 2 ၵေႃႉမႃသလဵ၌်ႈ၌မ်ႉၞလမ်သၵ၌်။ တင်ႈတႄႇၶၢဝ်သမ၌်သၞူမ်ႁၢႆၵႂႃႇ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈႁိူဝ်သၞၢၵ်ႈၶဝ်ၵေႃႈလႄႇႁႃတူဝ်တၢႆယူႇတၢင်သၶမ်ႈ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ႁၢင်ႈ- ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ၵႂႃႇႁႃတူဝ်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတူၵ်သ၌မ်ႉမၢဝ်သ တီႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၜလင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞူမ်၌မ်ႉ၌၌်ႉ ၟႆသသမ်ႉလၢမ်သမႆႈ၌ႂ်သတူင်ႈ၌ႃသ တီႈဝၢ၌်ႈႁူဝ်သၢႆသ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵေႃႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၶႄၟႆသ -၌ႆ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်၌၌်ႉလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ ၜလင်သ၌၌်ႉ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ ၟႆသမႆႈ။ မ၌်သၵေႃႈတူၵ်သ၌မ်ႉတီႈႁိမ်သၟႆသမႆႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလႄႈတင်သၵႃသၶႄၟႆသၵေႃႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၶႄၟႆသ။ ၜိူဝ်ႇႁူႉဝႃႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတူၵ်သ၌မ်ႉ၌ႆၵေႃႈ တူၵ်သလို၌်သၵႂႃႇဢိတ်သ၌ိုင်ႈ။” – ဝႃႈ၌ႆ ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇဢ၌်ၞူမ်၌မ်ႉ၌၌်ႉပဵ၌် မၢႆသ၌ၢႆႇထႅတ်ႉ ဢႃယု 15 ပီ ပဵ၌်ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလလႆဢလ၌်ႇ ။ တီႈႁၢတ်ႇႁူဝ်သၢႆသ၌ႆႉ ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သမႆႈမႃသ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵူ၌်သထဝ်ႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇလဵ၌်ႈ၌မ်ႉလိုဝ်ႈၵတ်သလိုဝ်ႈယဵ၌် ၵို၌်သၶလ၌်ႈၵူႈပီ။ တႅမ်ႈၟၢႆႇမၢ၌်ႈ-ၞၢႆသႁၢ၌်မၢဝ်သ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-16T11:00:00
https://shannews.org/archives/65790
ၶၢဝ်သပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ 10 ဝ၌်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုဝ်သသႂ်ႇဝၢ၌်ႈ 68 ၵမ်သ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ 10 ဝ၌်သဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ သိုပ်ႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ပိုတ်သယိုဝ်သ၌ႂ်သဢိူင်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈယူႇၵူႈဝ၌်သ။ တင်ႈတႄႇပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ ဝ၌်သတီႈ 2/4/2025 မႃသတေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 15/4/2025 ၶၢဝ်သတၢင်သ 13 ဝ၌်သ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပိုတ်သယိုဝ်သ 68 ၵမ်သယဝ်ႉ ၌ႆ လူမ်သႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင်မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် NUG ပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ယူႇ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ၵျႅတ်ႉ၊ ဢဝ်ၞလင်ႈမိ၌် (Paramotor) ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ၻရူ၌်ႊသေ ပိုတ်သယိုဝ်သ ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သလႄႈတိူင်သ 12 ဢ၌် 68 ၵမ်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ 64 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 83 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဢ၌်မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌ႆႉ ပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၊ ၌ၢင်သယိင်သ၊ ၵူ၌်သထဝ်ႈ၊ ရႁၢ၌်သသင်ႇၶႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ဝ၌်သ၌ဝ်ႈ၌ႆႉၵူၺ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ယိုဝ်သသႂ်ႇတီႈဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဝဵင်သၵေႃႇၵရဵတ်ႇ ၞႄႈမိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ ၵူ၌်သမိူင်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသၢႆသိုၵ်သ ဢလင်ႇၞေႇယ ထူဝ်သသိုၵ်သၶို၌်ႈမႃသတႃႇယိုတ်သလႆႈၶို၌်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ဢေႊသျႃႊ (သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ) ။ လႄႈပိုတ်သယိုဝ်သၵ၌်တင်သၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ယိုဝ်သသႂ်ႇတီႈဝၢ၌်ႈ ၵေႃႉဝႃႇလႄသ၊ ယေႇပူႇ၊ ၵႃသတႅင်ႇ၊ လႅင်ႇၵလႆႇ ၊ ၵျူင်ႇၻူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ။ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလႆႈဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သဝႆႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉႁၢမ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၶၢမ်ႈၶူဝ်ၵျၢႆသမျိတ်ႉ ထႅင်ႈလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၶမ်ႈယူႇ၌ႂ်သဝဵင်သၵေႃႇၵရဵတ်ႇ ဢမ်ႇၞၢင်ႈပၢႆႈ။ ဢၢင်ႈဢိင်- DVB
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-16T10:30:00
https://shannews.org/archives/65788
လုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉ 12 ၌ႂ်သထုင်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ 6 မို၌်ႇၵေႃႉ တေလႆႈတလပ်ႇလိၵ်ႈထႅင်ႈ
လုၵ်ႈႁဵ၌်သ ၌ႂ်သတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ၊ ၞႄႈၵႅင်သ၊ ၌ေႇပျီႇတေႃႇလႄႈမိူင်သၶၢင် ၞိူဝ်သတလပ်ႇလိၵ်ႈဝႆႉၞ၌်ႉ 12 (G- 12) တႃႇၶဝ်ႈၞ၌်ႉၞလမ်ဝႆႉ တႃႇ 60000 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ဢိင်၌ိူဝ်ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ဝႂ်ၶေႃႈတလပ်ႇလူႉႁၢႆၵႂႃႇလႄႈ တေၶို၌်သလႆႈတလပ်ႇလိၵ်ႈ ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 5 လိူ၌်မေႊတေမႃသ၌ႆႉဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ်ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ၺႃတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇလၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇ DVB ဝႃႈ “ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ၟႆသမႆႈၵႂႃႇတီႈတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ၌၌်ႉ ဝႂ်ၶေႃႈတလပ်ႇလိၵ်ႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သၵေႃႈပႃသၵႂႃႇၞလမ်သ။ၵလပ်ႈ၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ၺႃတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ ၞင်ႇလႆႈသူင်ႇလိၵ်ႈၞူသ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ၺႃၞႄႈဝဵင်သ ၌ႂ်သတိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇဝႆႉမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 11 ဢေႊပရိူဝ်ႊလ် ဝႃႈ တေႁႂ်ႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သၞ၌်ႉ 12 ၶဝ်တလပ်ႇလိၵ်ႈထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈဢ၌်သူင်ႇၞူသ လုမ်သပၢႆသပၺ်ၺႃၞႄႈဝဵင်သ၌၌်ႉတႄႉပႃသဝႆႉဝႃႈ – ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇႁလတ်ႈထိုင်သမ၌်သတလေသမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 29 ၌၌်ႉသေ သင်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇႁႂ်ႈတလပ်ႇလိၵ်ႈၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ ယူႇတီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ၺႃ သေ ပႆႇၵပ်သသိုပ်ႇၞူသလုၵ်ႈႁဵ၌်သ -၌ႆ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈႁဵ၌်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၌ႂ်သဝဵင်သတႃႈလိူဝ်ႇ ၵေႃႈလၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉၟၢႆႇၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ၟႆသမႆႈပႃသႁလင်ႈလုမ်သတီႈၞ၌်ႉၞလမ်ဝဵင်သလိူဝ်ႇ။ ပႃသၵႂႃႇၜို၌်လိၵ်ႈၶေႃႈတလပ်ႇလုၵ်ႈႁဵ၌်သ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၊ၞႄႈၵႅင်သ၊ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ၊ မိူင်သၶၢင် တႃႇ 62000 ၵေႃႉ။ ၜို၌်လိၵ်ႈၶေႃႈတလပ်ႇတင်သမူတ်သ 4 သႅ၌်ၜို၌် ပႃသၵႂႃႇၞလမ်သၟႆသမူတ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင်- DVB
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-16T09:36:00
https://shannews.org/archives/65786
NUG ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ ထႅင်ႈ 7 ဝ၌်သ
တလ၌်ႈတႃႇတေၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆသေ NUG ပို၌်ၜၢဝ်ႇတေၵိုတ်သၵၢ၌်တိုၵ်သတေႃသ တင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈထႅင်ႈ 1 ဝူင်ႈ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 13 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 20 ဢေႊပရိူဝ်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌် NUG ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သ၌ႆႉ ၵမ်သ၌ႆႉပဵ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သ 2။ ဝၢႆသလင်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆယဝ်ႉ တင်ႈတႄႇဝ၌်သတီႈ 30 မၢတ်ႉၶျ်တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 12 ဢေႊပရိူဝ်ႊလ်၌ႆႉပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သယဝ်ႉၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉပႃသဝႆႉဝႃႈ – ၵိုတ်သတိုၵ်သထႅင်ႈ 7 ဝ၌်သၵမ်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈမၵ်သမ၌်ႈပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌်တမ်ႇ၌လႆႉမလင်ၞႂ်လႄႈ ဝ၌်သဢ၌်ပ၌်ႁႅင်သၞႂ်ၵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ၌ႂ်သဝ၌်သဢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၵႅတ်ႇၶႄတူဝ် သိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF တႂ်ႈ NUG ၵုမ်သၵမ် တေဢမ်ႇတႄႇပိုတ်သယိုဝ်သၜႂ် ဢလ၌်တၢင်သဝႃႈ၌ႆဝႆႉပႃသ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သၞိူဝ်သတေမႃသၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ NUG သေ တေၞလႆႈထႅမ် တေၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈပ၌်ၵႂႃႇ ၌င်ႇပလင်ပဵ၌်လႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ယူႇတီႈၶလင်ႇသီႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 2 ထိုင် 22 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ်၌ႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် တိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်ယိုဝ်သသိုၵ်သ ပိုတ်သယိုဝ်သယူႇတိၵ်သတိၵ်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆတင်သ၌မ်။ RFA
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-16T08:30:00
https://shannews.org/archives/65783
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉႁူင်သႁေႃသႃသ၌ႃ လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သ 9000 ပၢႆ
ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉသေ ႁူင်သႁေႃသႃသ၌ႃ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 9600 လင်ယဝ်ႉ၌ႆ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇသႃသ၌ႃ လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈပၢင်ၵုမ် လူင်တႃႇၞလႆႈထႅမ်ၜေသသၜႃႇဝ ဢ၌်ၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 12/04/2025 ၌၌်ႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢ၌်လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌် ထၢတ်ႈၞေႇတီႇ 5402 သူႇ၊ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ 3841 လင်၊ ႁေႃသိ၌်၌ၢႆသၶၢဝ် 187 လင် ၊ ၵျလင်သၜဌႃသ 50 လင် ၊ ပလီႇ (ၵျလင်သၵဌႃသ) 136 လင်၊ ၵျလင်သႁိ၌်ႇတူႇ 26 လင်၊ ၵျလင်သၶႄႇ 1 လင်။ ပဵ၌်၌ႂ်သတိူင်သ ၞႄႈၵႅင်သ၊ တိူင်သတႃႈလိူဝ်ႇ၊ ပႃႇၵိူဝ်၊ မၵူၺ်သ၊ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ၊ မိူင်သတႆသလႄႈ မိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ၶၞဝ်ႈလႆႈလူႉလလ၌်ႇ 159 တူ၌်၊ ၌ၢႆသၶၢဝ် 55 ၞဝ်ႈ၊ ၜူႈႁဵတ်သၵၢ၌်သႃသ၌ႃၶရိယၢ၌်ႇ 9 ၵေႃႉ၊ ဢိတ်ႇသလမ်ႇ 673 ၵေႃႉ၊ ႁိ၌်ႇတူႇ 16 ၵေႃႉသေ ဢ၌်ႁၢႆဝႆႉတႄႉပဵ၌် ရႁၢ၌်သ 3 ၞဝ်ႈလႄႈ ၞၢဝ်သဢိတ်ႉသလၢမ်ႇ 63 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo- DVB ႁု၌်ႇႁၢင်ႈၜဌႃသ တီႈဝဵင်သ ဢမရပူႇရ လူႉၵလႆယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ လိူဝ်၌၌်ႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇသႃသ၌ႃ လႆႈလူင်သၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သဝတ်ႉဝႃသလႄႈႁူင်သႁေႃ ၞိူဝ်သၵူ၌်ႇပင်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ – ဢ၌်လႅဝ်ၜႅဝ်ႉဢမ်ႇၞၢင်ႈယူႇသဝ်သၶို၌်သသေဢိတ်သ၌ႆႉ မီသ 43 လင်၊ ႁူင်သသဝ်သ 5 လင်၊ သင်ဝႃႈၶို၌်သမႄသၵုမ်သၵေႃႇသေ ယူႇတႄႉ ယူႇလႆႈၶို၌်သ၌၌်ႉသမ်ႉမီသ 20လင် ႁူင်သသဝ်သ 22 လင်၊ ဢ၌်လူႉၵလႆဢိတ်သဢိတ်သၵူၺ်သသမ်ႉမီသ 4 လင် ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင်-DVB
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-15T16:48:08
https://shannews.org/archives/65779
မိူင်သၵဝ်ႊရီႊၞၢ၌်သ တေၞလႆႈၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ၺႃလုၵ်ႈဢလ၌်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၞိူဝ်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ
ၞ၌်ႉၞလမ် ႁၢ၌်သလင်သ မိူင်သၵဝ်ႊရီႊၞၢ၌်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေပ၌်တၢင်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၜို၌်ၶၢဝ်ႇ Korea JoongAng Dailyပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ၌ႂ်သဝူင်ႈပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ပႃသၞႂ်တႃႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသ – ၵူ၌်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တလ၌်ႈၵၢင် ၊ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၵတ်ႉၶႅ၌်ႇလိၵ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသသူ၌်ၞႂ်၌ႆႉတၢင်ႇလဝ်ႈမႃသလႆႈဝႃႈ၌ႆ။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သၵေႃႉဢ၌်သူ၌်ၞႂ်၌၌်ႉ ယို၌်ႈတၢင်ႇလိၵ်ႈမႃသ ႁႂ်ႈပႃသလၵ်သထၢ၌်လလင်ႈဝႃႈ ထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေလူႉသုမ်သတႄႉတႄႉ၊ ႁူပ်ႉလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႄႉတႄႉ – ဢိင်၌ိူဝ်ၶေႃႈမုလ်သဢ၌်လုၵ်ႈႁဵ၌်သတၢင်ႇမႃသ၌၌်ႉသေ ထုၵ်ႇလီပ၌်ဢမ်ႇပ၌် ယူႇတီႈၶလမ်ႊမတီႊ ၞင်ႇတေတႅပ်သတတ်သသေ ပ၌်လလင်ႈၵမ်ႉၞလႆႈဝႃႈ၌ႆ။ လိၵ်ႈယလ၌်သတၢင်သၞလႆႈ၌ႆႉၞၢင်ႈတၢင်ႇယို၌်ႈလႆႈ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 10 ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင် လိူ၌်မေႊဝ၌်သတီႈ 9။ ၜႂ်သူ၌်ၞႂ်ႁႂ်ႈၶဝ်ႈတူၺ်သတီႈဝႅပ်ႉသၢႆႉၞ၌်ႉၞလမ် Hansung University ၌၌်ႉသေ ယို၌်ႈတၢင်ႇလႆႈၵမ်သသိုဝ်ႈဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-15T17:00:00
https://shannews.org/archives/65777
ၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉသၢင်သၵျၢ၌်ႇဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇပီ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵို၌်သၶလ၌်ႈ
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသၢတ်ႇၞတ်သပၢင်ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉၶိုၵ်ႉယႂ်ႇလႄႈ ပီ၌ႆႉ ၵူ၌်သဢႅဝ်ႇ ယဵမ်ႈ လဵ၌်ႈ၌မ်ႉ ဢမ်ႇၵို၌်သၶလ၌်ႈ။ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမိူင်သသၢတ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ ပီ၌ႆႉတႄႉ ဢမ်ႇၵို၌်သၶႃႈ ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ဢိင်ႇသ၌်ႇ၌၌်ႉသေၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ႁၢမ်ႈႁဵတ်သယႂ်ႇလူင်။ ၵူႈပီတႄႉ ၶဝ်တေမီသၶဵင်ႇၶဝ် ယႂ်ႇဝႃႈယႂ်ႇဢေႃႈ။ ပီ၌ႆႉတႄႉ တေႃႉတႄႉႁဵတ်သၜႂ်ႁဵတ်သမ၌်သႁဵတ်သ၌၌် ၵူၺ်သ။ ၞုမ်သတၢင်သၵႃႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁ၌်တူင်ႉတို၌်ႇသင် ” – ဝႃႈ၌ႆ။ သုမ်ႉတၢင်သၶၢႆ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သသၢတ်ႇ ပိုတ်ႇၶၢႆၞလမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉၵူၵ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ပီ၌ႆႉ မီသယူႇသေတႃႉ ႁႂ်ႈလႆႈၶၢႆမိူ၌်ၵူႈပီတႄႉဢမ်ႇမီသ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သသၢတ်ႇသိုပ်ႇလၢတ်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သသၢတ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “၌မ်ႉၵူၵ်သၵေႃႈ ၜႂ်ဢမ်ႇပေႃသႁတ်သလဵ၌်ႈပဵင်သၵူႈပီယဝ်ႉ ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ထႆသၶဝ်ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵမ်သပူ၌်ႉ၌၌်ႉဝႃႈ မ၌်သဢမ်ႇလီ၌ႆလူသ၌ေႃႈ ” -ဝႃႈ၌ႆ။ မေႃႇၶမ်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌၌်ႉ လၢႆႇ၌မ်ႉၶုတ်သၶမ်သ ဢ၌်ပႃသထၢတ်ႈ ၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊ၌၌်ႉ ပလႆႇလူင်သ၌ႂ်သၵႄသ၌မ်ႉၵူၵ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉၵူၵ်သဝူၺ်ႇႁင်ႈ မီသၵလင်ႉငူ၌်ႉ၊ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသ တေႃႇၵူ၌်သမိူင်သတႆသလႄႈ မိူင်သထႆသ ၞိူဝ်သယူႇၞလမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ၵေႃႉ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇတင်သ ၟင်ႇမိူင်သထႆသၵူတ်ႇထတ်သယဝ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-15T15:58:31
https://shannews.org/archives/65772
၌မ်ႉသၢႆမီသၵလင်ႉငူ၌်ႉ ထိုင်တီႈၞႂ်ႉတိုဝ်သဢမ်ႇလႆႈ
ဝ၌်သတီႈ 9/4/2025 ၌ႆႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၌မ်ႉသၢႆလႄႈ၌မ်ႉႁူၵ်သဢ၌်လႆၶႅ၌်ႈ တႃႈၶီႈလဵၵ်သ – မႄႈသၢႆ လႅ၌်လိ၌်တႆသ- ထႆသ၌၌်ႉ မီသသၢ၌်ၶမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊ၌မ်ပူ၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပႃှဝႆႉဝႃႈ – “ၟၢႆႇႁဵတ်သဢလၵ်ႇ၌မ်ႉၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈသၢႆ ထတ်သထလင်တူၺ်သ၌မ်ႉသၢႆသေ လႆႈႁ၌်မီသဝႆႉ သၢ၌်၌ူ(ဢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႂ်သဢလင်ႈတီႈၶုတ်သႁႄႈၶုတ်သၶမ်သ) ။ ၌ႂ်သ၌မ်ႉသၢႆ၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈလိတ်ႉလႂ် ပႃသဝႆႉသၢ၌်၌ူ 0.0014 မၢႆႊၶရူဝ်ႊၵရမ်ႊ ၌ႆလႄႈ သင်ၵိ၌်မႅ၌်ႈၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသတေႃႇပၢႆသယူႇလီ” – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ Photo – ႁၢင်ႈလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ လလင်ႈ၌မ်ႉသၢႆမီသၜေသ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႃႈၶီႈလဵၵ်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “၌မ်ႉ၌ႆႉ မ၌်သတို၌်သဢမ်ႇလီၞဵမ်မိူဝ်ႈ ပိူ၌်ႈမႃသ ၶုတ်သၶမ်သၟၢႆႇ၌ိူဝ်မ၌်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။၌မ်ႉၵေႃႈၶု၌်ႇယူႇသေႇသေႇ။ဝၢႆသ၌မ်ႉလူၵ်ႈသေၵေႃႈ ၶႅ၌်သ၌ႃႇယဝ်ႉ။မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ မ၌်သပဵ၌်ၶၢဝ်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉလႄႈ ၶဝ်ၞင်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႈ ။ပိူင်လူင်မ၌်သ ယႃႇဢဝ်၌မ်ႉဢ၌်၌၌်ႉသေ ႁူတ်သၵ၌်၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉ လမ်ႇလလင်ႈတႃႇ ၞဝ်ႈသူ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃသ တႃႇႁူတ်သတူ၌်ႈၜၵ်သတူ၌်ႈမလၵ်ႇမၢၵ်ႇ ၵူႈသႅ၌်သ သႅ၌်သ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ယလ၌်ႉ၌ႂ်သ၌မ်ႉမီသသၢ၌်မီသၵလင်ႉငူ၌်ႉလႄႈ ႁူတ်သၵေႃႈ တေဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီသင်သေဢမ်ႇၵႃသ ၞၢင်ႈလူႉသုမ်သလူသၵလ၌်ႇ၌ႆ ၵူ၌်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သလၢတ်ႈ။ ၌ႂ်သလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပႃသဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ- ၌မ်ႉသၢႆ၌ႆႉ ပေႃသတေဢဝ်မႃသၞႂ်ႉတႃႇလၢင်ႉဝၢ၌်ႇ လလႆသၶူဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈယူႇသေတႃႉ သင်ဢဝ်မႃသတူမ်ႈႁုင် ၞႂ်ႉတႃႇၵိ၌်၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သတႄႉ တေမီသၜေသ။လိူဝ်၌၌်ႉ ဢဝ်ႁူတ်သ၌မ်ႉတူ၌်ႈၜၵ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇလလတ်ႈၜေသ – ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-15T15:36:07
https://shannews.org/archives/65769
သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵဵပ်သသိုၵ်သမႂ်ႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သၵိ၌်သၞႂ်
ႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသင်ႇႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉၜိူၵ်ႇ(တလင်ႇထီႇပႂႃႇ) ၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သၵပ်ႉၵိ၌်သတႃႇယူႇတႃႇၵိ၌်။ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ- “ ပၢႆလိူဝ်ႁႃၵိ၌်ယၢပ်ႇသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ၵဝ်သယူႇၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ယလ၌်သမႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူ၌် ၌ႆႉယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈတလင်ႇထီႇပႂႃႇ၌ႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢ၌်သိုၵ်သ 2 ၵေႃႉ ၵူ၌်သလူင်၌ႂ်သ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉ ၵႂႃႇဢဝ်ငို၌်သတလင်သပ၌်သေ လႆႈယလ၌်သငူပ်ႉငီႉ ၵႄႈတူဝ်ဝႆႉ” ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၶမ်သသႃသငၢဝ်သဝႃႈ −“ တီႈ၌ႂ်သဢိူင်ႇဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉၜိူၵ်ႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵလမ်ႉၵႃႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵူၺ်သ မိူ၌်၌င်ႇပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ၵႆႉမီသလလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇယလ၌်သငို၌်သ ၵဵပ်သၵူ၌်သၵႂႃႇႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သမႃသလၢႆပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈသမ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်လႄႈ လႆႈဢဝ်ငို၌်သတလင်သသေ ယလ၌်သဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉမႃသၵူႈလိူ၌်တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်။ တႃႇဢဝ်ငို၌်သပ၌် တလ၌်ႈတႃႇၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈတေဢမ်ႇလႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၌ႂ်သဢိူင်ႇတင်သမူတ်သ လႆႈႁူမ်ႈၵ၌်ငို၌်သ ၌ိုင်ႈႁိူ၌်သ 6 ႁဵင်ပျႃသသေပ၌်ၵႂႃႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တႄႇဢဝ်ႁူဝ်ပီ 2024 ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပိူင်ႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သပၢင်လလင်သယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ဝဵင်သလူင်တူ၌်ႈတီသ၊ ဝဵင်သႁူဝ်ပူင်သ၊ ဝဵင်သသီႇသႅင်ႇလႄႈ ဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵဵပ်သသိုၵ်သၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ပဢူဝ်သၵေႃႈ ၵဵပ်သဢဝ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သတင်သ၌မ် ၵမ်ႈၜလင်ႈထိုင်တီႈလႆႈဢလၵ်ႇ၌ႃႈသိုၵ်သသေလူႉတၢႆၵေႃႈမီသ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-14T16:00:00
https://shannews.org/archives/65765
ငဝ်သလၢႆသမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶႄႇၶႂ်ႈႁ၌်လႄႈ ဢ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သၶႂ်ႈပဵ၌်
တႄႇတီႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ လလပ်ႈသလင် 1027 ၌၌်ႉမႃသ မိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သတေႃႇ ၞုမ်သဢူၺ်သလီသၢမ်ပီႈ၌လင်ႉႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သႁႅင်သ၊ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈသမ်ႉ တၢမ်တူဝ်ၶု၌်ၜလင်သလူင်ဝၢင်ယီႈ မႃသၜႅဝ်၌ေႇပျီႇတေႃႇသေ ၌ႄလလင်ႈၶဝ်ၞုၵ်သမ၌်ႈၞလမ်သ ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သ။ ၞင်ႇ၌၌် MNDAA ႁိမ်လႆႈလႃႈသဵဝ်ႈ ပႆႇတ၌်သႁိုင် သမ်ႉပေႃသလႆႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢမ်ႇၵပ်သသိုပ်ႇၞလမ်သ NUG ၊ တေဢမ်ႇၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၊ ယဝ်ႉသမ်ႉ ၵမ်သၵမ်သလႆႈၺႃသႁလင်ႉၵႂႃႇဢုပ်ႇ တင်သၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သသေ ၞႂ်ႉၵိုတ်သတိုၵ်သပႅတ်ႈ တင်သလိပ်သတင်သလႅင်။ ၵလ၌်ႇပႆႇႁူင်ဝႃႈ တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၶႄႇသင်ႇႁလင်ႉၜူႈ၌မ်သသိုၵ်သၶဝ်သီႇၵေႃႉ ႁႂ်ႈၵႂႃႇဢုပ်ႇၞလမ်သ ႁူဝ်ပဝ်ႈၶဝ် ၜိူင်တႃသသိူင်သ ဢ၌်ၺႃသၵုမ်သဝႆႉ တီႈမိူင်သၶႄႇ၌၌်ႉ ပိူဝ်ႈတႃႇထလႆဢလၵ်ႇ၌ႂ်သဝႆသဝႆသ၊ ၜူႈ၌မ်သသိုၵ်သသလင်ၵေႃႉ တို၌်သဢမ်ႇၶႂ်ႈယလမ်သထလႆလႄႈ ၺႃသၵုမ်သၶင်ဝႆႉ ၌ႆၵေႃႈငိ၌်သပႃသယဝ်ႉ။ ပေႃသ၌ႆ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 21 ပဵ၌်ထီႈလို၌်သသုတ်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ လႅပ်ႈတေၞႂ်ႈတႄႉယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞလင်ႇသမ်ႉတေၵႃသမလၵ်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈႁိုဝ်။ ပေႃသထၢ၌်ႈဝႃႈ ၞႂ်ႉထလႆဢလၵ်ႇ လႃႈသဵဝ်ႈလႆႈငၢႆႈငႅမ်ႈ၌ႆ တႃႇၞႂ်ႉထလႆဢလၵ်ႇပႃသ ၌ႂ်သဢိူင်ႇ၌ႂ်သယလင်သၵေႃႈ ၞၢင်ႈၶလႃႇသင် တႃႉလီထၢမ်ထိုင်ၵ၌် ယူႇယဝ်ႉ။ ၌ႃႈတီႈငဝ်ႈပိုင်သ ၶလင်ၞုမ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၌ႆႉ တိတ်သတေႃႇသႂ်ႇမိူင်သၶႄႇၵမ်သသိုဝ်ႈသေ လုၵ်ႉဢဝ် ၶဝ်ႈ၊ ၌မ်ႉ၊ ၟႆသ လႄႈ သၢႆ၌ႅင်ႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈပိုင်ႈတီႈမိူင်သၶႄႇၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ၵု၌်ႇသိ၌် ဢ၌်ဢလၵ်ႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီသသင်တႄႉတႄႉ။ ၞၢမ်သႁႂ်ႈဝႃႈ ၶႄႇတိုတ်သၶၢတ်ႇၵေႃႈ ဢိုပ်သယၢၵ်ႈ ၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ။ တႃႇတေမုင်ႈမလင်သ ၵု၌်ႇသိ၌်တၢင်သမိူင်သတႂ်ႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သႁႄႉႁၢမ်ႈလႄႈ တို၌်သဢမ်ႇၞၢင်ႈမုင်ႈမလင်သ၊ မီသငို၌်သၵေႃႈ ဢမ်ႇသိုဝ်ႉလႆႈၵလ၌်ႇ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ ၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉလႄႈ ပႆႇထိုင်တီႈၶၢတ်ႇၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်ၵေႃႈယႃႇ တႃႇႁလမ်ႁႅင်သ ႁႂ်ႈပေႃသၶလ၌်ႈႁႅင်သ တိုၵ်သလႆႈတႄႉ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ႁပ်ႉထလမ်ႇၶေႃႈပူင်တီႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶႄႇ၌၌်ႉ လႅပ်ႈဢမ်ႇမီသ တၢင်သလိူၵ်ႈထႅင်ႈ။ တိူၵ်ႈတီႈ ၞႂ်ႉထလႆၵႂၢင်ႈလိူဝ်၌ႆႉၵေႃႈ ၵႃႈတေလႆႈယလမ်သႁပ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသ၌၌် TNLA လႃႇ ၞလင်ႇသမ်ႉ လလတ်ႈမိပ်ႇ ငႅ၌်သႁိုဝ်၊ ဢဝ်လၢႆသၵၢ၌်ဝႃႈ မ၌်သၵေႃႈ တေဢမ်ႇလလတ်ႈ ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 2 လိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်ၞုမ်သၵေႃႇၵၢ၌်ႁၢႆႉ ၌၌်ႉ ပႃသၶဝ်ၞုမ်သဢူၺ်သလီ တင်သသၢမ်ပီႈ၌လင်ႉမိူ၌်ၵ၌်မူတ်သလူသ။ AA ၞုမ်သရၶႅင်ႇ၌၌်ႉ ဝဵ၌်ႉဝႆႉလၢႆသ၌ိုင်ႈသေ တီႈၞုမ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ ပလလင်ႈတႄႉ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶႃမီသၞလမ်သ လႅ၌်လိ၌်မိူင်သၶႄႇသေ လႅပ်ႈတေၺႃသဝႆႉ၌ၵ်သမိပ်ႇငႅ၌်သယူႇ။ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပိုတ်ႇလႆႈ သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ – လႃႈသဵဝ်ႈ – မူႇၞေႊ၌၌်ႉ ၵႃႈဢမ်ႇပဵ၌် ဢမ်ႇၞူသ မိူင်သၶႄႇတၵ်သၶိုင်ယဝ်ႉ။ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်သ ၌လင်ၶဵဝ်၊ ၵျလၵ်ႉမႄသ၊ သီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅ၌်ဝီလႄႈ ၵူတ်ႉၶၢႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တၵ်သၞႂ်ႉထလႆယဝ်ႉ။ တေ ပဵ၌်လႆႈႁႃႉ၊ တေငၢႆႈတၢ၌်ႇ၌၌်ႉႁိုဝ် ၌ႆတႄႉ ယ၌်၌ိူဝ်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၶႄႇလႄႈ ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သ ၶဝ်ႈ တိ၌်ၶဝ်ႈမိုဝ်သၵ၌်လႆႈလိုၵ်ႉ၌ႂ်သထၢ၌်ႈႁိုဝ် ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသတူၺ်သၞုမ်သသိုၵ်သ ယိုတ်သမိူင်သ၌ႆ ယ၌်၌ိူဝ်ပိူင်ပဵ၌်လိ၌်သ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ မ၌်သမီသတိုဝ်ႉတၢင်သတႃႇသိုဝ်ႇသၢ၌်တေႃႇ ၵူႈမိူင်သမိူင်သမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇတႄႉယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉလိ၌်သ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ယူင်ႉယႂ်သၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သမ၌်သ ပေႃသၞမ်ၶႂ်ႈၶၢတ်ႇၵေႃႈယႃႇ မ၌်သတိုၵ်ႉဢဝ် ပဵ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သသေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ ၶပ်ႉမၢႆပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇ၌ႆႉ ပလင်ႇဝႃႈ မ၌်သတို၌်သဢမ်ႇၶၢတ်ႇသၢႆတႃ လၢႆသၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၌င်ႇႁိုဝ် မိူင်သၶႄႇလႄႈ မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သ တေၞၢင်ႈယလမ်သႁပ်ႉၶဝ်ႈၞလႆႈ ႁႂ်ႈမ၌်သလႅၵ်ႈပဵ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌၌်ႉ မ၌်သၶပ်ႉလႆႈထီႇဝႆႉယဝ်ႉ။ ႁူႉယူႇဝႃႈ မ၌်သဢမ်ႇလီတႃႇၵူ၌်သမိူင်သ၊ ၵူၺ်သၵေႃႈ ပေႃသမ၌်သပိ၌်ႇလႅၵ်ႈပဵ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ လူၺ်ႈလၢႆသလိူၵ်ႈတင်ႈ ယူဝ်တေၶၢတ်ႈၶလပ်ႇလႆႈ၌ိူဝ်မ၌်သ ဢေႇသုတ်သၵေႃႈ တေမီသမႃသၜူႈတႅ၌်သသေ ၞလႆႈၵလ၌်သၵိူင်ႈလႆႈ ဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သၜလင်ႈ ယူဝ်တေမုင်ႈမလင်သ၌င်ႇ၌၌်ယူႇ။ ပိူင်ယႂ်ႇတႄႉၵေႃႈ လုၵ်ႉတီႈလလင်ႈသုၵ်ႉယုင်ႈမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉသေ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈပေႃႉယလ၌်ႈထိုင်မိူင်သၶဝ်လႄႈ ဢမ်ႇ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတိူဝ်ႉသၢင်ႈသႂ်ႇၵၢ၌်ႁု၌်ႈမု၌်သၶဝ်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈလႆႈၶေႃႈၵႄႈၵၢ၌်မိူင်သ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ တေမီသၜလ၌်သလီတီႈၵူ၌်သမိူင်သသေတႃႉ ဢဝ်ၞဵမ် NUG တေႃႇထိုင် ၞုမ်သဢူၺ်သလီသၢမ်ပီႈ၌လင်ႉ ဢ၌်ယိုတ်သလႆႈဝႆႉ ၞႄႈဝဵင်သသိပ်သပၢႆသၢဝ်သဝဵင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇတင်ႈလႆႈသၢႆၵၢ၌်မိူင်သ ႁႂ်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သႁိမ်သႁလမ်သ ပေႃသယလမ်သႁပ်ႉလႆႈ။ ၵလပ်ႈ၌၌် မိူင်သၶႄႇၞင်ႇႁဵတ်သ၌ႃႈလိူမ်ႈသေ မၢင်ပႅတ်ႈၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉယဝ်ႉ ၞုၵ်သၞ၌်သပႅတ်ႈ ၟၢႆႇ၌ေႇပျီႇတေႃႇ လုမ်သလုမ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သၶိဝ်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈထရမ်ႉ ၶႃၜီတေႃႇၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသမိူင်သမ၌်သ၌ႆႉ ယူႇတီႈမိူင်သၶႄႇ ယိင်ႈၶႅ၌်သထၢင်ႇႁၢင်ႈ ယူင်သယဝ်ႈ ၶဝ်ႈငမ်ၵမ်ယုၵ်ႉတေႃႇၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သယဝ်ႉ။ တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇဝႃႇ၊ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သဝႃႇ၊ ၵၢ၌်ပဵ၌်ထမ်သဝႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ မိူင်သၶႄႇ ၞလင်ႇတေဝႆႉ၌ၵ်သသႂ်ႇၞႂ်ႁိုဝ်။ ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ ၵၢ၌်ၶို၌်ႈယႂ်ႇ ၵၢ၌်၌ိမ်တဵင်ႈၵတ်သယဵ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ ၞင်ႇၞႂ်ႈငဝ်ႈပို၌်ႉတီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇ၌ႆ ထိုင်တီႈၶဝ်ပေႃသ ႁတ်သ၌ႃႈလိုမ်သဢၢႆသေ ပိ၌်ႇပႅတ်ႈတီႈပလင်ႇထလႆႈၵႂၢမ်သၵလ၌်ႇ ယဝ်ႉလူသ။ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ လီလႆႈယူႇတႂ်ႈလၵ်သမိူင်သသေ ၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်၌ႆ ၵလ၌်ႇပႆႇမီသၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ဝၢင်ယီႈ ပေႃသလၢတ်ႈဝႆႉတီႈဝဵင်သပူသၵမ်ႇ ၞဵမ်တင်သၞဝ်ႉယဝ်။ တၢမ်တူဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သၵေႃႈ တို၌်သၶႂ်ႈၵႂႃႇၞလမ်သ လၢႆသၜလင်သငမ်သတႂ်ႈ 2008 ဢ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သလႂ် ဢမ်ႇမီသသု၌်ႇၞတ်သသၢင်ႈႁၢင်ႈပလင်၊ ၵူမ်ႈႁူဝ်ယူႇတႂ်ႈ ၜႃႇတိ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉၵူၺ်သသႄႈ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ႁူဝ်၌ႃႈ ၌ႂ်သၞုမ်သပလလင်ႈ ဢ၌်ၺႃသႁလင်ႉဝႆႉတီႈမိူင်သၶႄႇ၌၌်ႉ ၞင်ႇပေႃသတႅမ်ႈဢလၵ်ႇဝႃႈ “တင်သတိုၵ်သၞၵၞ စကစ တင်သၺႃသၶႄႇမိပ်ႇငႅ၌်သ၌ႆႉ ၞႂ်တၢႆပေႃသၶႂ်ႈဢလၵ်ႇမႃသယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ TNLA ၌ႆႉ ယႃႈယႃ၊ ၌မ်ႉမ၌်သၞၢၵ်ႈ ၶၢတ်ႇမူတ်သ။ မိူင်သၶႄႇၵေႃႈ ဢိုတ်သ၊ ပလတ်သတၢင်သတႂ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပ၌်ၶို၌်ႈမႃသ၊ လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇၶဝ်ႈ ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌် ၌ႂ်သပို၌်ႉ တီႈၵူၺ်သ။ တေႁဵတ်သႁိုဝ်တေႃႇသူႈ ႁႂ်ႈၶၢမ်ႈပူ၌်ႉလႆႈႁႅင်သမိပ်ႇငႅ၌်သဢမ်ႇႁူႉ၊ ၵမ်သလို၌်သ MNDAA ၵႂႃႇၶို၌်သ လၢဝ်ႇၵၢႆသ၊ TNLA ၵႂႃႇၶို၌်သ မၢ၌်ႈတူင်ႈ၊ ၌မ်ႉသ၌်ႇ၌ႆ ၶဝ်လႅပ်ႈတေၶႂ်ႈမိပ်ႇထိုင်ထၢ၌်ႈ ၌၌်ႉၵလ၌်ႇ။ ၶႄႇ တို၌်သတေသိုပ်ႇတေႃႇပ၌်သဵ၌်ႈၞႂ်ၞၵၞ စကစ ႁႂ်ႈပေႃသၶီသၞို၌်ႈၶို၌်ႈပဵ၌် ၶု၌်ၶဝ်ႈတၢင်သၵၢ၌်ယဝ်ႉ။ တေလႆႈႁဵတ်သႁိုဝ် တေႃႇသူႈႁႂ်ႈပူ၌်ႉလလင်ႈမိပ်ႇငႅ၌်သ ဢ၌်၌ႆႉၞလႆႈၵ၌်ၶႆႈၞႂ်ၜလင်ႈ.. မ၌်သဝႃႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တို၌်သၞႂ်ႈငဝ်သလၢႆသပဵ၌်မီသတႄႉလႄႈ ႁိူဝ်ႉသိုၵ်သ၌ူ၌်သသိုၵ်သသေတႅမ်ႈဢလၵ်ႇမႃသႁႃႉ၊ ဢမ်ႇ၌၌် ဝႄႈႁူဝ်ၵႄႈတူဝ်တႃႇပူ၌်ႉလလတ်ႈ လလင်ႈၞုမ်သၞၢဝ်သ PDFs ၶဝ် တေႁီႉ၌ႄသဝႃႈ ၵလင်လင်ပၢႆႈပႅတ်ႈၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တင်သလုမ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သႁႃႉ၌ႆတႄႉ တေလႆႈပႂ်ႉတူၺ်သတေႃႇ ပီ၌ႆႉၞမ်သဵင်ႈၵလ၌်ႇၶႃႈယဝ်ႉ။
['ၶေႃႈထတ်သသၢင်', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2025-04-14T15:00:00
https://shannews.org/archives/65752
ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ပလၵ်ႈၵမ်သ 2
ပီ၌ႆႉ ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ – လမ်သပု၌်သ ၞိုင်ႈထႆသ ပိုတ်ႇပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တင်သမူတ်သ 8 ပၢင် လုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ 200 ပၢႆ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 မႃှ ယူႇတီႈ ၶူသသလ၌်/ မေႃသလ၌်လႄႈ ႁလင်ႈၵၢ၌်ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၶလင်ႇသီႇဢဝ်ၶို၌်သၞိုင်ႈတႆသ RCSS ႁူမ်ႈၵ၌်သေ ပိုတ်ႇပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈမႃသ တီႈႁူင်သႁဵ၌်သသီဝူဝ်ငို၌်သ၊ ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈပုင်ႇယဵင်သ၌လၵ်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇတႆသ မ၌်ႈၵိုမ်သ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သသ၌်ၜၵ်သဝၢ၌်၊ ဝတ်ႉမႄႈၜႅၵ်ႇလူင်၊ ဝဵင်သမႄႈတႅင်လႄႈ ဝၢ၌်ႈသ၌်ပႃႇႁဵင် ၞိူဝ်သ ၌ႆႉ။ Photo by – မေႃသလ၌်/ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ မေႃသလ၌် ယိင်သႁလမ် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၜလင်သၶၢဝ်သပိၵ်ႉႁူင်သႁဵ၌်သ၌ႆႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇႁႅင်သၵၢ၌်တႆသ ႁဝ်သဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ယူႇလၢႆ လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈမီသၶၢဝ်သယၢမ်သ ပလတ်သဢလ၌်တလ၌်ႈ ၌ိုင်ႈ၌ႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်လႆႈႁဵ၌်သႁူႉလိၵ်ႈလၢႆသႁဝ်သ သေဢမ်ႇၵႃသ ၞဵမ်ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ ၜႃသႃၵႂၢမ်သလၢတ်ႈ တႆသႁဝ်သၶႃႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶဝ်ႁူႉၶဝ်မေႃ။ ႁဝ်သ ၶႃႈ မႃသယူႇမိူင်သပိူ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇတႆသႁဝ်သ ႁၢမ်သသု၌်ႇႁဵ၌်သလိၵ်ႈလၢႆသႁဝ်သၶႃႈ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – မေႃသလ၌်/ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ယၢမ်သလဵဝ် ၞလမ်သ၌င်ႇ သဵ၌်ႈသၢႆမၢႆ လုၵ်ႈႁဵ၌်သ လႆႈၵဵပ်သဝႆႉတႄႉ တီႈဝၢ၌်ႈသ၌်ပႃႇႁဵင် ဝဵင်သလမ်သပု၌်သ မီသ 18 ၵေႃႉ၊ ဝၢ၌်ႈပူင်ႇယဵ၌်သ၌လၵ်ႈ ဝဵင်သမႄႈလိမ်သ မီသ 60 ၵေႃႉ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သသီဝူဝ်ငို၌်သ ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ မီသ 50 ၵေႃႉ၊ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇတႆသ မ၌်ႈၵိုမ်သ ဝဵင်သမႄႈလိမ်သ 60 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ 17 ၵေႃႉ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သသ၌်ၜၵ်သဝၢ၌် ဝဵင်သႁၢင်လူင်သမီသ 9 ၵေႃႉ၊ ဝတ်ႉမႄႈ ၜႅၵ်ႇလူင် ဝဵင်သသ၌်သၢႆသ မီသ 23 ၵေႃႉလႄႈ ဝဵင်သမႄႈတႅင်မီသ 8 ၵေႃႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူသသလ၌်/ မေႃသလ၌် မီသ 20 တူ၌်/ ၵေႃႉပၢႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢ၌်ႁဝ်သၶႃႈ မေႃသလ၌် တၢင်သႁူင်သႁဵ၌်သသီဝူဝ်ငို၌်သလႄႈ ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈတႄႉ ႁဝ်သၶႃႈ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇဝႆႉ လလင်ႈၵႂႃႇမႃသ မေႃသလ၌်ၶဝ် မၢင်ၞိူဝ်သ လႆႈ၌င်ႈရူတ်ႉ Card မႃသသလ၌်ပ၌်သေဢမ်ႇၵႃသ ပၢႆလႆႈၞုၵ်သငို၌်သ ၌ႂ်သထလင်သၞၢႆႇပ၌်ပႃသထႅင်ႈ ၞိူင်ႉ၌ႆၶႃႈဢေႃႈ ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႄႉ”- မေႃသလ၌် ယိင်သႁလမ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ Photo by – မေႃသလ၌်/ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ပၢင်သလ၌်လိၵ်ႈတႆသ ၶၢဝ်သမႆႈ မိူဝ်ႈပီ 2024 ၌၌်ႉ တင်သမူတ်သမီသ 4 ပၢင် မိူ၌်၌င်ႇ – ဝတ်ႉသီဝူဝ်ငို၌်သ၊ ဝၢ၌်ႈ ပူင်ႇယဵင်သ၌လၵ်ႈ၊ ဝၢ၌်ႈမႂ်ႇတႆသ မ၌်ႈၵိုမ်သ၊ ဝၢ၌်ႈသ၌်ပႃႇႁဵင် ဝဵင်သလမ်သပု၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လုၵ်ႈႁဵ၌်သမီသ 100 ပၢႆ ဢ၌်မႃသတလပ်ႇလိၵ်ႈသမ်ႉ မီသ 87 ၵေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-14T14:30:00
https://shannews.org/archives/65746
ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵမ်ႉယ၌် ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင် ႁူၺ်သသူ၌်သတႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပႃသ
တီႈ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌၌်ႉ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵမ်ႉယ၌်ပ၌်ႁႅင်သဝႆႉ၌၌်ႉ လူင်သၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သ ထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁူၺ်သသူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပႃသ။ တီႈ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်လင်။ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ 100 ပၢႆ။ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁၢမ်ႈႁႄႉ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်တၢင်သ၌လၵ်ႈ ဢမ်ႇပ၌်ၶဝ်ႈၞလႆႈ။ ၞုမ်သဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယုမ်ႇၞႂ်၌၌်ႉၵူၺ်သ လႆႈၶႂၢင်ႉၶဝ်ႈၞလႆႈထႅမ်။ ဝ၌်သတီႈ 13 မိူဝ်ႈဝႃသ၌ႆႉ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ၌ႂ်သ၌လင်လၢတ်ႈဝႃႈ မီသၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ၞုမ်သ၌ိုင်ႈ လူင်သပို၌်ႉတီႈ ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသသေ မီသလလင်ႈႁူၺ်သသူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သႁႂ်ႈသႂ်ႇၶႅပ်သမႄသပ၌်ၶဝ် ၜလင်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်တေၞတ်သ၌ႂ်သႁၢင်ပီ၌ႆႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၜလင်သၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ႁလတ်ႈထိုင်၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌၌်ႉၵေႃႈ မီသၵူ၌်သတႅမ်ႈလိၵ်ႈသႂ်ႇၞေႈသေ ပို၌်ဝႆႉတီႈၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသ၌မ်။ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ – “ဢီသလူ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၜလင်ႈ ယႃႇမႃသႁူၺ်သသူ၌်သ လလင်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၜလင်သလူင်သၞလႆႈထႅမ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ တႅမ်ႈသႂ်ႇပႃသ၌ိူဝ်ၜႃႇမိုဝ်သသေ ထၢႆႇၶႅပ်သႁၢင်ႈ တၢင်ႇၟဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉပႃသ။ ၞုမ်သ၌ၢင်သယိင်သ ၌ႂ်သ၌လင်လၢတ်ႈဝႃႈ ဢ၌်လူင်သၞလႆႈထႅမ်လူဝ်လူဝ်သေ ႁူၺ်သသူ၌်သတႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ၊ ပႃႇတီႇ၌ႂ်သ၌လင်၊ ပႃႇတီႇ PPP လႄႈ ၞုမ်သမု၌်ၞဝ်ႈ မပတ ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ သႃသ၌ႃ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ၌ႆႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ် လႆႈထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ လူႉတၢႆၵ၌်ယဝ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သ ပိုတ်သယိုဝ်သ၊ ဢဝ်ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ပိုတ်သယိုဝ်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆထႅင်ႈ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-14T13:55:35
https://shannews.org/archives/65742
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵူ၌်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ထုၵ်ႇလီလႆႈႁဵတ်သၞလမ်သ
ၜလင်သၶၢဝ်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၌င်ႇႁိုဝ် လလင်ႈသိူဝ်သတေဢမ်ႇလႆႈပဵ၌်လလင်ႈၶီ၌၌်ႉ ၵူ၌်သလဵ၌်ႈ၌မ်ႉထုၵ်ႇ လီလႆႈႁပ်ႉႁူႉသေ ႁဵတ်သသၢင်ႈၞလမ်သ၌ႆသေ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ မဝ်သလဝ်ႈသေ ၶပ်သရူတ်ႉ တေလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇ တူၵ်သၶလၵ်ႈ 1 ပီ။ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈသိတ်သ၌မ်ႉႁႅင်သသုင် (၌ႆႉၞၢင်ႈယဵ၌်သပဵ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သၞဵပ်သ)။ ယိပ်သၵူ၌်ႈယိပ်သ၌ူမ်သပိူ၌်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၶလၵ်ႈ 10 ပီ လႄႈ တူတ်ႈတၢမ်ႇငို၌်သ 2 သႅ၌်ဝၢတ်ႇ။ ၶၢႆလဝ်ႈတေႃႇလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တူတ်ႈၶလၵ်ႈ 1 ပီ။ ၌ုင်ႈၶူဝ်သပိတ်သပလတ်သ လိူဝ်ႁႅင်သထိုင်တီႈႁ၌်တႂ်ႈႁ၌်၌ိူဝ် တူတ်ႈတၢမ်ႇငို၌်သ 5,000 ဝၢတ်ႇ။ သင်ၞိူဝ်ႉ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇၜလမ်ႉ (ယလ၌်သ၌လမ်သယူႇ) လႄႈ ႁဝ်သႁူတ်သ၌မ်ႉပိူ၌်ႈ၊ ဢဝ်မု၌်ႈတႃသ၌ႃႈပိူ၌်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၞိုင် တေလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈၶလၵ်ႈ ဢမ်ႇ၌၌် တူတ်ႈငို၌်သ 1 မို၌်ႇဝၢတ်ႇ။ ဢဝ်ၶူဝ်သၶလင်ပိူ၌်ႈၵလႆ (မိူ၌်၌င်ႇ မိုဝ်သထိုဝ် – ၶူဝ်သၶလင် ဢ၌်ၞပ်သတူဝ်ပိူ၌်ႈမႃသ) ၞိုင် တေလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈၶလၵ်ႈ ထိုင် 3 ပီ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လလင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈထႆသလႄႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသၶဝ် တေလႆႈႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ၵ်သ၌ႃသေ ၵုမ်သ တူၺ်သၵႂႃႇလီလီ၊ ႁႂ်ႈၞလမ်သပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈလႄႈ ႁႄႉၵင်ႈပ၌်သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သပျေႃႇမူ၌်ႈပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ – ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-12T09:00:00
https://shannews.org/archives/65693
ဢမေႊရိၵ၌်ႊ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇ မိူင်သၶႄႇ 125%
ၞလမ်ၞိုင်ႈဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ၵိုတ်သယင်ႉဝႆႉၶပ်သမၢႆ လလင်ႈတေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၶူဝ်သၵု၌်ႇ လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ 90 ဝ၌်သ တလ၌်ႈတႃႇ ၶူဝ်ႈၵု၌်ႇမိူင်သၶႄႇတႄႉ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇၵႂႃႇယူႇ၌ႆ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌ိူဝ် ၶူဝ်သၵု၌်ႇ ၞိုင်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သႁူမ်ႈၜၢၵ်ႈ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သၵ၌်တင်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ လူၺ်ႈဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁု၌်ႈ (shares) ၌ႂ်သလလၵ်သၵၢတ်ႇၵူႈမိူင်သမိူင်သတူၵ်သလူင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၜလင်သ လၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ ဢလ၌်ၵ၌်၌ၵ်သၞႂ်ၞလမ်သ ပၵ်သပိူင်မႂ်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢ၌်ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊယူႇ၌၌်ႉ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ၶို၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႇ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 9 ၌ႆႉဝႃႈ တေၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၶူဝ်သၵု၌်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သၵႂႃႇ မိူ၌်ၵဝ်ႇ 10% ၵူၺ်သ။ လလင်ႈတေၵဵပ်သၶလ၌်ႇလိူဝ်၌၌်ႉတႄႉ တေၵိုတ်သယင်ႉဝႆႉၵလ၌်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တီႈႁိူ၌်သႁေႃၶၢဝ် ဢမေႊရိၵ၌်ႊ၌၌်ႉဝႃႈ – ၞိုင်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သဢမ်ႇတုမ်ႉတလပ်ႇၶို၌်သ လလင်ႈဢမေႊရိၵ၌်ႊ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌၌်ႉ ၞင်ႇလႆႈႁပ်ႉၜလ၌်သလီ လလင်ႈၵိုတ်သယင်ႉ 90 ဝ၌်သ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သၵေႃႈ ယၢမ်ႈပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ မိူင်သလႂ်တုမ်ႉတလပ်ႇၶို၌်သၵေႃႈ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၵႂႃႇ 2 ပု၌်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူင်သၶႄႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌ိူဝ် ၶူဝ်သၵု၌်ႇမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ 84 % ၌ႆလႄႈ ဢမေႊရိၵ၌်ႊၵေႃႈ ၞင်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌ိူဝ်ၶူဝ်သၵု၌်ႇမိူင်သၶႄႇၵႂႃႇ တႃႇ 125 % ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉသေ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ မိူင်သၶႄႇ ထတ်သသၢင်လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမေႊရိၵ၌်ႊတိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌ိူဝ် ၶူဝ်သၵု၌်ႇမိူင်သၶႄႇ၌ႆႉ မိူ၌်ၵ၌်တင်သ ပေႉၵိ၌် ၵ၌်ၵူၺ်သ။ ယူႇတီႈ မိူင်သၶႄႇ တို၌်သတေသၢ၌်ၶတ်သ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ ဢမေႊရိၵ၌်ႊၵႂႃႇ။ သင်ၶႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉၞိုင် ဢမေႊရိၵ၌်ႊ ထုၵ်ႇလီၞႂ်ႉလလၵ်သလၢႆသၜဵင်ႇပဵင်သ၊ ၌ပ်ႉယမ်ၵ၌်လႄႈ တူၺ်သႁ၌်တႃႇပု၌်ႈသလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆလူင် လုမ်ႈၟႃႉ WTO ၶၢတ်ႈလၢမ်သဝႃႈ – သင်ၞိုင်ႈမိူင်သ ဢဵ၌်ႁႅင်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသယႂ်ႇလူင် ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ သလင်မိူင်သ သိုပ်ႇမီသလလင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵ၌်ၵႂႃႇယူႇၞိုင် ၵႃႈၶ၌်ၵၢ၌်ၵႃႉ ၶၢႆသလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ တေယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ 80% (ၵိုင်ႇငို၌်သ ဢမေႊရိၵ၌်ႊတေႃႊလႃႊ 466 ပီႊလီႊယ၌်ႊ) – ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉလၢတ်ႈ တေၵိုတ်သယင်ႉဝႆႉ လလင်ႈၵဵပ်သၶလ၌်ႇ ၶၢဝ်သတၢင်သ 90 ဝ၌်သ၌ႆႉ လလၵ်သၵၢတ်ႇ သျႄႊယႃႊ တီႈဢေသသျႃသတင်သ ပၞိၜဵတ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပုင်ႈၶို၌်ႈၵႂႃႇ၊ လလၵ်သၵၢတ်ႇ သျႄႊယႃႊ တီႈမိူင်သၵျပ၌်ႊ ပုင်ႈၶို၌်ႈ 8 % ၊ တီႈလလၵ်သၵၢတ်ႇ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊၵေႃႈ လႆႈ၌မ်ႉမဵတ်ႈ၌မ်ႉ တလ၌်သ၌မ်ႁႅင်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ']
2025-04-12T13:31:06
https://shannews.org/archives/65687
ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ တေယေႃသမု၌် မဵတ်ႉတႃႇထမ်သပ၌် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ
ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ တေယေႃသမု၌် ပလ၌်ႈထမ်သသူင်ႇမဵတ်ႉတႃႇပ၌် တၵ်ႉၵႃႇသတ်သထႃသ မိူင်သတႆသ – မိူင်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်သပို၌်ႉတီႈ ထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ပေႃသထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 19/04/2025 ၌ႆႉ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ တေလုၵ်ႉတီႈမိူင်သၜူင်သ ၞႄႈဝဵင်သတႃႈၶီႈလဵၵ်သသေ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သပလ၌်ႈထမ်သ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၊ ပလတ်သၞၢ၌်သ လၢႆလၢႆတီႈသေ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်သပို၌်ႉတီႈ ထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ – ၶူဝ်သၶလင် ဢ၌်တေၵႂႃႇၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞဝ်ႈၶူသလူင် ၺႃႇ၌သီႇရိ (ၞဝ်ႈမၢ၌်ႇတႃဢလ၌်ႇ) ႁူဝ်ပဝ်ႈ ငဝ်ႈငု၌်သမုၵ်ႉၞုမ်သလူင် သင်ႇၶႃႇၞိုင်ႈတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တီႈတၢင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သ ၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇႁႅင်သဝႆႉ ၌ႂ်သၞႂ်ႁ၌်ဢရူင်ႇၶူသဝႃသပေႃႈ မိူဝ်ႈၜလင်သမႃသၶဝ်ႈထမ်ႈ မိူင်သငဝ်သ ၞိုင်ႈထႆသ၌၌်ႉ ၜီၵေႃႈမႃသပၢင်သထႅင်ႈလႄႈ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶူသဝႃသပေႃႈသိလ်ထမ်သ ဝု၌်သၞုမ်ႉ မိူဝ်သယၢတ်ႇ၌မ်ႉ မိူဝ်သမဵတ်ႉတႃႇတဌႃသပ၌်ၜလင်ႈ၌ႆလႄႈ ၶူသဝႃသၞင်ႇမႃသတႅပ်သတတ်သသေ မလၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ဝ၌်သတီႈ 19 ၌ႆႉ တေတႄႇဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သပလ၌်ႈထမ်သ၌ႆ တူဝ်ၶူသဝႃသပေႃႈလၢတ်ႈဝႆႉဢိူဝ်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈသိလ်ထမ်သ ၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ တေလုၵ်ႉတီႈမိူင်သၜူင်သ တႃႈၶီႈလဵၵ်သသေ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇတင်သ မိူင်သသၢတ်ႇ – မိူင်သတူ၌် ယဝ်ႉၵေႃႈ တေသိုပ်ႇၵႂႃႇပလ၌်ႈထမ်သပ၌် တင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ) လႄႈ တႃႈၵုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉပႃသ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် တေဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သပလ၌်ႈထမ်သတဌႃသယဝ်ႉ ၞဝ်ႈၶူသဝႃသဝု၌်သၞုမ်ႉ ယင်သတူၵ်ႇလၢတ်ႈ တီႈ ဝတ်ႉၜဌႃသဢိ၌်သသၢ၌် မိူင်သၜူင်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 10/04/2025 ၌၌်ႉဝႃႈ တေၵႂႃႇ ၞလႆႈထႅမ်ပႃသၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်ထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉပႃသသေ တေမိူဝ်သပလ၌်ႈထမ်သထိုင် တိူင်သတႃႈၵုင်ႈယဝ်ႉ ၞင်ႇတေပလၵ်ႈမႃသၶို၌်သမိူင်သတႆသ သိုပ်ႇႁေႃသတဌႃသယဝ်ႉ ၞင်ႇပလၵ်ႈ ၜႅဝ်ၶို၌်သ မိူင်သၜူင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-13T13:00:00
https://shannews.org/archives/65684
သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၞလင်ႇမ၌်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈတင်သ ၞၢဝ်သပုတ်ႉထၜႃသႃ
တႆသႁဝ်သတႄႉ တေႁလင်ႉပလႆသသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၵၢပ်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ပဵ၌်မႃသပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သ၌၌်ႉ ပိူ၌်ႈတေႁလင်ႉပလႆသသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ဢဝ်၌မ်ႉႁူတ်သၵ၌်လႄႈ ၞင်ႇႁလင်ႉဝႃႈ ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ။ ၟိင်ႈဢ၌်၌ႆႉတႄႉ မ၌်သပဵ၌်ၟိင်ႈသႃသ၌ႃႁိ၌်ႇတူႇ ဢလ၌်တၢင်သတႄႉ ပဵ၌်မႃသ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ မ၌်သပဵ၌်ၟိင်ႈၶလင်ဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊၶဝ် ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈၵူ၌်သၵႃႉၵူ၌်သၶၢႆ ဢလၵ်ႇၵႂႃႇၶၢႆလႂ်တီႈလႂ်တၢင်သလႄႈ ၶဝ်ပႃသမႃသၞလမ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၟိင်ႈ၌ႆႉ ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇဢေသသျႃသ၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈၜႅဝ်မႃသၵူႈတီႈယဝ်ႉ။ ပေႃသမႃသ ၌ပ်ႉတၢင်သပလတ်သႁဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ – မိူင်သထႆသ၊ ၵမ်ႇပူသသျႃသ၊ မိူင်သၵႅဝ်ဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ၊ မိူင်သမၢ၌်ႈ၊ မိူင်သတႆသ၊ မိူင်သသိပ်သသလင်ပ၌်သ၌ႃသ၊ မိူင်သလႅမ်သ၊ မိူင်သလႃသလူင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၜႅဝ်ၵႂႃႇၵူႈတီႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ တေလႆႈဝႃႈ ၟိင်ႈဢ၌်၌ႆႉ မႃသၞလမ်သၵူ၌်သၵႃႉမိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊၶဝ် မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈၟိင်ႈတႆသႁဝ်သ။ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆ၌၌်ႉ မ၌်သမႃသတီႈၵႂၢမ်သ (သ၌်သၵရိၵ်ႉ) ၵႂၢမ်သၵဌႃသ – သ၌်သၵရိၵ်ႉ၌ႆႉ ပိူ၌်ႈႁလင်ႉ သင်ၵလ၌်ႇတ (သင်ႇၵလ၌်ႇတ) ပေႃသပဵ၌်ထလႆႈၵႂၢမ်သပႃလိသမ်ႉ ပဵ၌်သင်ၵ၌်တ (သင်ႇၵ၌်ႇတ) ၌ႆလၢႆလၢႆၵူၺ်သ ပေႃသၜႅဝ်မႃသမိူင်သႁဝ်သယဝ်ႉ ၞင်ႇၵလႆႈမႃသယဵ၌်သၵႂႃႇ ပဵ၌်ၞလမ်သၵႂၢမ်သၜႂ်ၵႂၢမ်သမ၌်သ။ တေလၢတ်ႈ၌ႄ တီႈပလင်ႇမ၌်သဢလ၌်တၢင်သၵလ၌်ႇ “သင်ၵလ၌်ႇတ” ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပလင်ႇဝႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ ပဵ၌်ႇဝ၌်သ ပဵ၌်ႇလိူ၌် ပဵ၌်ႇပီ လုၵ်ႉတီႈ၌ိုင်ႈသေ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇတီႈ၌ိုင်ႈ ဢဝ်ၞိုဝ်ႈမဵဝ်သ၌ိုင်ႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇဢ၌်၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ ပိူ၌်ႈႁလင်ႉဝႃႈ သင်ၵလ၌်ႇတ ၌ႆယဝ်ႉ။ ပႃလိတႄႉ ႁလင်ႉသင်ၵ၌်တ ပေႃသမႃသထိုင်မိူင်သႁဝ်သယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၞလမ်သသဵင်ႁဝ်သသေ ႁလင်ႉဝႃႈ “သၢင်သၵျၢ၌်ႇ”။ ဢ၌်မၢ၌်ႈႁလင်ႉဝႃႈ (သင်္ကဌန်) ၌ႆႉၵေႃႈ မႃသတီႈၵႂၢမ်သပႃလိဢ၌်ဝႃႈ “သင်ၵ၌်တ” ၌ႆႉယဝ်ႉ။ မႃသထိုင်မိူင်သထႆသၵေႃႈ ၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ “သူင်ၵၢ၌်သ” ။ သူင်ၵၢ၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈ မႃသတီႈ “သင်ၵလ၌်ႇတ” ၌ႆႉယဝ်ႉ။ ပေႃသၵႂႃႇတၢင်သပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သသမ်ႉ ႁလင်ႉဝႃႈ သၢင်ၶၢ၌်။ သူင်ၵၢ၌်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉၶဝ်ႁလင်ႉ သၢင်ၶၢ၌်။ ပေႃသမႃသၵဵပ်သတီႈပလင်ႇမ၌်သၵေႃႈ ပလင်ႇဝႃႈ “ပဵ၌်ႇ” လႅၵ်ႈလၢႆႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ – လႅၵ်ႈလၢႆႈပီ၌ိုင်ႈလႄႈ ပီ၌ိုင်ႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵ၌် ပီၵဝ်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇ ပဵ၌်ပီမႂ်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ သၢင်ၶၢ၌် – သၢင်သၵျၢ၌်ႇ – သူင်ၵၢ၌်သ – သင်ၵလ၌်ႇတ မၢ၌်ႈၵေႃႈႁလင်ႉ သင်္ကဌန်။ တႆသႁဝ်သၵေႃႈ ႁလင်ႉၞလမ်သ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈႁဝ်သယူႇၞလမ်သမၢ၌်ႈႁိုင် ဢဝ်သဵင်မိူ၌်ၞိူင်ႉမၢ၌်ႈသေ ႁလင်ႉဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၌ႆမႃသယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သႁူႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈယင်သဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ မိူဝ်ႈၵၢမ်ႇၜႃႇတႄႇ၌၌်ႉ ပႆႇမီသဝၢ၌်ႈမိူင်သသင် ပႆႇမီသတူဝ်သတ်သသင် ၶု၌်သၢင်၌ႆႉ လူင်သမႃသမိူင်သၵူ၌်သသေ မႃသၵိ၌်မႅ၌်ႈ လိ၌်ႁလမ် ဢဝ်လလင်ႈဢူၜုင်သၶဝ် ယလပ်ႈလူင်သသေ ဢမ်ႇၞၢင်ႈမိ၌်ၶို၌်ႈၵႂႃႇၶို၌်သ ဢမ်ႇၞၢင်ႈပလၵ်ႈမိူဝ်သမိူင်သသၢင်သေ ၵိုတ်သဝႆႉလႄႈ ႁလင်ႉဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၌ႂ်သၵူ၌်သႁူႉတႆသႁဝ်သ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢဝ်လၢတ်ႈ ၵ၌်မႃသ။ တီႈတႄႉမ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈ လလင်ႈမ၌်သဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌် ပဵ၌်လိူင်ႈလႂ်လိူင်ႈ၌၌်ႉၵႂႃႇပႅတ်ႈၵူၺ်သ။ မ၌်သဢမ်ႇ ၞႂ်ႈလလင်ႈသၢင်သၵျၢ၌်ႇ။ သၢင်သၵျၢ၌်ႇဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ မ၌်သပဵ၌်ႇပီပဵ၌်ႇလိူ၌်၌၌်ႉၵူၺ်သ ဢ၌်၌ႆႉ ႁလင်ႉဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူင်သၵဌႃသၶဝ်၌ႆႉ ၶဝ်၌ပ်ႉၞိူင်ႉ၌ႆ ပေႃသႁဝ်သႁလင်ႉလိူ၌်ၞဵင်၌ႆ ၶဝ်တေႁလင်ႉ ဢေႇၵသ (ဢေႇၵသၵ်ႉၵ) ထႆသၵေႃႈ ႁလင်ႉၞလမ်သဝႃႈ (ဢေသၵသူပ်ႇ) ၌ႆႉပဵ၌်လိူ၌်၌ိုင်ႈ။ တေသသၵ ပဵ၌်လိူ၌်သလင် ၶဝ်တေဢဝ်လိူ၌်မ၌်သၵူၺ်သ။ ပေႃသဝႃႈ ဢေႇၵသၵ်ႉၵ၌၌်ႉသမ်ႉ မႃသမႅ၌်ႈၜလင်သလိူ၌်ႁႃႈတႆသႁဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်၌၌်ႉ ပဵ၌်လိူ၌်ၞဵင်ယဝ်ႉ မ၌်သမႃသမိူ၌်ၞိူင်ႉၶႄႇ လိူ၌်သၢမ်တႆသႁဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်လိူ၌်ၞဵင်ၶဝ်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ပီမႂ်ႇၶႄႇၵေႃႈ ပဵ၌်လိူ၌်ၞဵင်ၶဝ်လူသ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁဝ်သသမ်ႉပဵ၌်လိူ၌်သၢမ်ယဝ်ႉ။ ၌ႆႉၵေႃႈ မိူ၌်ၵ၌် ၵဌႃသပဵ၌် လိူ၌်ၞဵင် ႁဝ်သသမ်ႉပဵ၌်လိူ၌်ႁႃႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၶဝ်မႃသ၌ပ်ႉ၌ႆႉ ဢဝ်ၞလမ်သလၢႆသ၌ပ်ႉၶလင်ပေႇတၢင်ႇၶဝ်။ လၢႆသပေႇတၢင်ႇၶဝ်၌၌်ႉ မီသလၢႆသ၌ပ်ႉမ၌်သႁလင်ႉဝႃႈ ၜို၌်လိၵ်ႈ ပေႃသဢဝ်ၵႂၢမ်သမၢ၌်ႈလၢတ်ႈၵေႃႈ ပို၌်သၵမ်ႇၜႃႇ။ ပဵ၌်ရသေသၶဝ် ႁဵတ်သၟိင်ႈဢ၌်၌ႆႉ ၶဝ်၌ပ်ႉမႃသၞိူင်ႉ၌ႆ ပူ၌်ႉမႃသ 3,000 ပီပၢႆယဝ်ႉ ဢ၌်ၶဝ်ၞႂ်ႉမႃသ၌ႆႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၶဝ်၌ပ်ႉမႃသယဝ်ႉ မိူ၌်ၞိူင်ႉဝႃႈ 1 ဝူင်ႈမီသ 7 ဝ၌်သ မၢင်တီႈမီသ 8 ဝ၌်သ။ မၢင်တီႈ မီသ 5 ဝ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပလင်ႇဝႃႈ 4 ဝူင်ႈ၌ႆႉ 1 သၵ ၶဝ်၌ပ်ႉမႃသၞိူင်ႉ၌၌်သေ ယဝ်ႉၵေႃႈ 12 သၵ၌ႆႉ ၞင်ႇၵလႆႈဝႃႈ ပီ၌ိုင်ႈ။ ပေႃသမႃသတဵမ်ၶို၌်သ 12 သၵ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ၶို၌်သဝႃႈ၌ပ်ႉၶၢႆႉ လုၵ်ႉပီၵဝ်ႇ ၵႂႃႇပီမႂ်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသၵႂၢမ်သတႆသႁဝ်သၵေႃႈ လုၵ်ႉလိူ၌် 12 သေ မႃသတီႈလိူ၌်ၞဵင်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၵေႃႈ ၌ပ်ႉၞိူင်ႉ၌၌်ယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သပို၌်သၶလင်သႃသ၌ႃႁိ၌်ႇတူႇ၌၌်ႉ မ၌်သမီသဝႆႉ 2-3 ဢ၌် ပို၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ မၢင်ပို၌်သသမ်ႉဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သႁၢႆႉ ပဵ၌်ၜီလူသလူင် မႃသဢဝ်လုၵ်ႈယိင်သၶု၌်ႁေႃၶမ်သသေ ၵႂႃႇၞလမ်သ။ လုၵ်ႈယိင်သၶု၌်ႁေႃၶမ်သ မီသ 7 ၵေႃႉသေ ဢဝ်ၵႂႃႇယူႇၞလမ်သ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ လုၵ်ႈယိင်သ ၶု၌်ႁေႃၶမ်သၵေႃႉလႃႈ၌၌်ႉသမ်ႉ ဢဝ်ၶူ၌်ႁူဝ်ပၢတ်ႇ ၶေႃသၜီလူသလူင်၌၌်ႉသေတၢႆ။ ထႅင်ႈဢ၌် ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ၶု၌်သၢင်။ ၶု၌်သၢင်၌ႆႉသမ်ႉ မႃသဢဝ်လုၵ်ႈယိင်သ ၶု၌်သိၵ်ႉၵျႃသ။ ၶု၌်သိၵ်ႉၵျႃသ မီသလုၵ်ႈယိင်သ 7 ယိင်သ ဢဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ၌င်ႇႁိုဝ် ၶု၌်သၢင် တေဢမ်ႇမီသ၌၌်ႉ ႁလင်ႉဢဝ်လုၵ်ႈယိင်သမ၌်သၵျၢမ်ႇ ၵေႃႉႁဵတ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႈယိင်သပၢႆၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵႂႃႇၵျၢမ်ႇၶု၌်သၢင် ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶု၌်သၢင်တၢႆ ဢ၌်၌ႆႉပဵ၌်ထႅင်ႈလိူင်ႈ၌ိုင်ႈ။ ဢ၌်တႅတ်ႈတေႃသသေပိူ၌်ႈ ဢ၌်ပိူ၌်ႈၞႂ်ႉၵ၌်၌မ်သေပိူ၌်ႈ၌ႆႉသမ်ႉ ပိူ၌်ႈၵႆႉၶႆႈၵႂႃႇဝႃႈ မ၌်သပဵ၌်ပၢ၌်ရသေသ။ ရသေသၵႃႇလႃႇမ ပေႃသဢဝ်ၵႂၢမ်သၶဝ်ဝႃႈ ၶဝ်တေႁလင်ႉဝႃႈ ၵႃႇလႃႇမိ၌်သ မႃသထိုင်မိူင်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ ၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ ၵႃႇလႃႇမၢႆသ မ၌်သသမ်ႉ ပၺ်ႇၺႃႇၶႅ၌်ႇ၌ႃႇ ပိုတ်ႇႁူင်သႁဵ၌်သသလ၌်ပၺ်ႇၺႃႇ ပ၌်ပိူ၌်ႈၵူႈတီႈတီႈ။ ပိူ၌်ႈၵေႃႈမႃသႁဵ၌်သမႃသသလ၌်ဢဝ် မီသၞဝ်ႈ ၞၢႆသလၢႆဝၢ၌်ႈလၢႆမိူင်သ တင်သမူတ်သ 108 မိူင်သ ဢ၌်ၶဝ်မႃသသလ၌်ႁဵ၌်သပၺ်ႇၺႃႇ၌၌်ႉ။ ဢ၌်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇသေပိူ၌်ႈသမ်ႉ မီသၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်လုၵ်ႈၞၢႆသ ၶု၌်ႁေႃႈၶမ်သ မိူင်သပႃႇရ၌ႃႇသီႇ ႁလင်ႉဝႃႈ ထမ်မပႃႇရ မ၌်သၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ၌ႃႇ။ ပေႃသသလ၌်ႁဵ၌်သယဝ်ႉ ပလၵ်ႈမိူဝ်သမိူင်သမ၌်သသေ ၵႂႃႇၺႃသၶု၌်သၢင် ၞလမ်သတၢင်သ ၶဝ်မႃသဢုပ်ႇၵ၌်သေ ၞၢမ်သပၺ်ႇၺႃႇၵ၌်၌ႆဝႃႇ ထလမ်ႈဝႃႈတႄႉ ၶု၌်သၢင်တင်သ ဢၢႆႈၞၢႆသဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်ၞၢမ်သလလင်ႈရႃႇသီႇ ဢ၌်လႂ်မၢ၌်ႇ ဢ၌်လႂ်ဢမ်ႇမၢ၌်ႇ ၶိင်ႇလႂ်ၟူ၌်တေတူၵ်သ ၶိင်ႇလႂ်လႅတ်ႇ တေဢလၵ်ႇ ၶိင်ႇလႂ်တေၵတ်သၞိူင်ႉ၌ႆႉ ၶဝ်ၞၢမ်သၵ၌်ၞိူင်ႉ၌၌်။ ယလ၌်ႉၶဝ်ၶႅ၌်ႇ၌င်ႇၵ၌်လႄႈ ၶဝ်ၵေႃႈ ၶႂ်ႈ၌ႄဝႃႈ ပၺ်ႇၺႃႇဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပေႃသဝႃႈၵတ်သၶႅ၌်ႇ၌ႆၵေႃႈ ၞၢႆသဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ယင်သႁတ်ႉတႃႉၶု၌်သၢင် – ၵူ၌်သတႅမ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉတႄႉ ၶႂ်ႈ၌ႄပ၌်ႁႅင်သပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ မ၌်သပဵ၌်ဢပုမ်ႇၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၶု၌်သၢင်တင်သ ၞၢႆသဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်တၵ်ႉပေႇတၢင်ႇႁူသလႃသၵ၌် ၜႂ်တေမၢ၌်ႇသေၜႂ် ၌ႆ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈၶု၌်သၢင်တၵ်ႉဢလ၌်တၢင်သ “ၶု၌်သၢင်ဝႃႈ – တေမီသပႃတူဝ်၌ိုင်ႈ တူၵ်သလူင်သမႃသသေ တေမႃသတူၵ်သတၢႆတီႈ၌ႆႈ ၞီႉ၌ႄတီႈမ၌်သသေ ၶိတ်ႇဝႆႉ မ၌်သတေမႃသတူၵ်သတၢႆတီႈ၌ႆႈ၌ႆ၌၌်ႉ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၞၢႆသဢလ၌်ႇ ထမ်မပႃႇရၵေႃႈ သမ်ႉမႃသတလၵ်ႈႁင်သမ၌်သသေလၢတ်ႈဝႃႈ ဢႃႉ – ဢမ်ႇၞႂ်ႈ ဢမ်ႇတၢႆတီႈ၌၌်ႈ တူၵ်သတီႈ၌၌်ႈ တေမႃသတၢႆတီႈ၌ႆႈ မ၌်သၞၢႆသၵေႃႈ မႃသဝူင်သၶိတ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇၵဝ်ႇ”။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၶဝ်သလင်ၵေႃႉ ထဵင်ၵ၌် ပေႃသ၌ႆ တႃႉၵ၌် ႁဝ်သတေဢဝ်သင်လလင်သၵ၌် ၶု၌်သၢင်ဝႃႈ ဢဝ်ၵလၵ်သႁူဝ် ပေႃသၵဝ်ၵ၌်ႉမႂ်သ ၵဝ်တေတႅပ်သၶေႃသၵဝ်သေ ပူႇၞေႃႇမႂ်သ။ ပေႃသမႂ်သၵ၌်ႉၵဝ် မႂ်သလူဝ်ႇတႅပ်သၶေႃသမႂ်သသေ ပူႇၞေႃႇၵဝ်။ တီႈတႅၵ်ႈမ၌်သၵူၺ်သ ဢ၌်လၢတ်ႈ၌ႄ၌ႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၞလမ်သ၌င်ႇၶဝ်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ပႃၵေႃႈတူၵ်သမႃသ ၶိင်ႇဢ၌်ၶု၌်သၢင်တၵ်သ၌၌်ႉ ၶိင်ႇ၌ႆႉ ယၢမ်သ၌ႆႉ ဝ၌်သ၌ႆႉ တေတူၵ်သမႃသတၢႆၵႃႈ၌ႆႈ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပေႃသထိုင်ၶိင်ႇ ၌၌်ႉၵေႃႈ တူၵ်သမႃသတႄႉ ထလမ်ႇဝႃႈ တူၵ်သမႃသတီႈဢ၌်ၶု၌်သၢင် ဝူင်သဝႆႉ၌၌်ႉ ပႃသမ်ႉဢမ်ႇတၢႆတီႈ၌၌်ႈ သဵ၌်မႃသတီႈဢ၌် ၞၢႆသဢလ၌်ႇ ဝူင်သဝႆႉ၌၌်ႉသေ သမ်ႉမႃသတၢႆ၌၌်ႈ ၵမ်သ၌ႆႉ ဢဝ်ၶု၌်သၢင်ၵ၌်ႉသေ ၶု၌်သၢင်ဝႃႈ ၞလမ်သ၌င်ႇၵတိၵဝ်မီသ၌၌်ႉ၌ႆသေ ဢတိတ်ႉထၢ၌်ႇ ပၢတ်ႇၶေႃႈမ၌်သပ၌် ၞၢႆသဢလ၌်ႇ၌၌်ႉ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၵလၵ်သႁူဝ်၌၌်ႉ ၞၢႆသဢလ၌်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႂႃႇဝႆႉတီႈလႂ် တေဢဝ်ဝႆႉ၌ိူဝ်တလင်ႉၟႃႉ၌ႆၵေႃႈ မ၌်သတေမႆႈႁလ၌်ႉ တေဢဝ်မႃသဝႆႉတီႈလိ၌်မိူင်သ၌ႆၵေႃႈ ၟႆသတေမႆႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၜုၵ်ႇသလမ်ႈသင် တေဢဝ်ပႅတ်ႈ၌ႂ်သ၌မ်ႉၵေႃႈ ၌မ်ႉတေႁႅင်ႈ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၞင်ႇတိူင်ႇပၢင်ႇတီႈၶု၌်သိၵ်ႉၵျႃသသေ ၞင်ႇႁလင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵ၌် တင်သၶု၌်ၜီ ၶု၌်သၢင် ပေႃသ၌ႆတႄႉ လူဝ်ႇတူၵ်သလူင်သၵ၌်သေ ဢဝ်လုၵ်ႈယိင်သၶု၌်သိၵ်ႉၵျႃသ 7 ၌ၢင်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈပဵ၌်ႇၵ၌် ယိပ်သဝႆႉၵူၺ်သယဝ်ႉ ဝၢင်သတီႈလႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ ၵမ်သ၌ႆႉ ၶု၌်သိၵ်ႉၵျႃသ ၜၢ၌်ႇႁဵတ်သပ၌် ပၢ၌်ႉၶမ်သသေ ဢဝ်ၵလၵ်သႁူဝ်ၶု၌်သၢင်၌၌်ႉမႃသဝႆႉ၌ႂ်သပၢ၌်ႉယဝ်ႉ ပ၌်ၵ၌်ယိပ်သ။ သၜေႃသမ၌်သတႄႉ တီႈမိူင်သၜီၶဝ်၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈၵေႃႉ ပေႃသတႅၵ်ႈမိူင်သၵူ၌်သၵေႃႈ ၌ိုင်ႈပီ၌ိုင်ႈၵေႃႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၌ၢင်သၜီ 7 ၌ၢင်သ၌၌်ႉ ယူႇတီႈ မိူင်သၜီ (တႃႇဝတဵင်ႇသႃႇ) ၌၌်ႉသေ ၌ိုင်ႈဝ၌်သလႂ် ၶဝ်ပ၌်ႇပုတ်ႈယိပ်သၵလၵ်သႁူဝ်ၶု၌်သၢင်၌၌်ႇၵႂႃႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ပေႃသထိုင်ၶိင်ႇပဵ၌်ႇၵ၌်မႃသ ၌င်ႇႁိုဝ် ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵေႃႈ တေလႆႈၵတ်သယဵ၌် တေဢမ်ႇႁလ၌်ႉမႆႈ ၌၌်ႉ၌ႆ ၶဝ်ဢဝ်၌မ်ႉတလင်ႈႁူဝ်ၶု၌်သၢင်၌၌်ႉသေ ၞင်ႇတေဢၢပ်ႈပ၌် ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သပို၌်သမ၌်သမီသဝႆႉပႃသ။ မိူ၌်၌င်ႇ – ၌ၢင်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇထႆသ (၌ၢင်သသူင်ၵၢ၌်သ) ၶဝ်၌၌်ႉ ပီ၌ႆႉ ၶီႇဢ၌်၌ႆႉမႃသဝႃႇ ပီ၌၌်ႉ ၶီႇဢ၌်၌၌်ႉမႃသဝႃႇ ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃ ပေႃသ၌ၢင်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၞုၵ်သမႃသပဵ၌်မဵဝ်သ၌ိုင်ႈ၊ ပေႃသ၌င်ႈမႃသ ပဵ၌်မဵဝ်သ၌ိုင်ႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ပေႃသၞုၵ်သမႃသ ဝၢ၌်ႈမိူင်သတေမႆႈ၊ ပေႃသ၌င်ႈမႃသ ရေႃသၵႃႇတေ၌မ်။ ပေႃသ ၌လ၌်သမို၌်သတႃႇမႃသသမ်ႉ ဝၢ၌်ႈမိူင်သတေၵတ်သယဵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်လၢႆသႁေႃသၶဝ်ၵႃႈ ၞင်ႇဝႃႈ ၌ၢင်သ 7 ၌ၢင်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၶို၌်သလမ်ႇလလင်ႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ။ ႁဵတ်သသင်လႄႈ ပဵ၌်မႃသ၌ႆ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈႁူဝ်ၶု၌်သၢင်၌၌်ႉ လႆႈၵႂႃႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉသတ်သတဝႃႇ တင်သလၢႆ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၶဝ်လႆႈႁၵ်ႉသႃဝႆႉ ၶဝ်ပဵ၌်ၞဝ်ႈၵေသၞူသ တင်သၵမ်ႇၜႃႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ ၌ၢင်သသၢင်ၶၢ၌်၌၌်ႉ ပိူ၌်ႈလႆႈပူႇၞေႃႇၶဝ် ပိူ၌်ႈလႆႈဝႆႈၶဝ် ၵူႈပီပီ၌၌်ႉ လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်မႃသသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၌ႂ်သၵျၢမ်သႁိ၌်ႇတူႇၶဝ် ဝႃႈၞိူင်ႉ၌ႆ။ မိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ ဝ၌်သ၌ဝ်ႈ၊ ဝ၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇၶို၌်ႈ ၊ ဝ၌်သပီမႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌် ၌ၢင်သၜီၵေႃႉ ယိပ်သပၢ၌်ႉႁူဝ်ၶု၌်သၢင်၌၌်ႉ တေပ၌်ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ၌ႆ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ၢင်သၵေႃႉယိပ်သ၌၌်ႉ တေဢဝ်မႃသဢၢပ်ႈပ၌်၌၌်ႉ ႁလင်ႉဝႃႈ ဝ၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇတူၵ်သ၊ မိူဝ်ႈၵလၵ်သႁူဝ်ၶု၌်သၢင် တေၶၢႆႉၵႂႃႇ၌ႂ်သမိုဝ်သ ထႅင်ႈၵေႃႉမႂ်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ ဝ၌်သ၌ဝ်သ။ ဝ၌်သ၌ဝ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ တႆသႁဝ်သသမ်ႉ ပလင်ႇၞႂ်ၜိတ်သဝႃႈ ပဵ၌်ဝ၌်သ၌ဝ်ႈ ၶဝ်ႈၞႂ်ဝႃႈ ပဵ၌်ဝ၌်သတူႇဝ၌်သ၌ဝ်ႈလႄႈ လူဝ်ႇဢဝ်၌မ်ႉလၢင်ႉပႅတ်ႈ ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ၞင်ႇႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌် လလင်ႈ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈ။ ဝ၌်သ၌ဝ်သ၌ႆႉ ပလင်ႇဝႃႈ ဝ၌်သ၌ဝ ဝ၌်သမႂ်ႇ ပဵ၌်ဝ၌်သဢ၌်ႁူဝ်ၶု၌်သၢင် တေၵႂႃႇယူႇထႅင်ႈၵေႃႉမႂ်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ ထိုင်ၵႂႃႇ၌ႂ်သမိုဝ်သၵေႃႉဢ၌်ႁပ်ႉ၌၌်ႉယဝ်ႉ၌ႆ ပဵ၌်ဝ၌်သမ၌်သၶို၌်ႈ ႁလင်ႉဝႃႈ ဝ၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇၶို၌်ႈ။ ၟိင်ႈႁူတ်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ မ၌်သၞလမ်သဢဝ်ၟိင်ႈဢ၌်ဝႃႈ ႁူတ်သႁႂ်ႈႁူဝ်ၶု၌်သၢင် ႁႂ်ႈပေႃသမူတ်သသႂ်ႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌ႆ ႁဝ်သၞိူဝ်သ၌ပ်ႉယမ်သေ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌် ယလ၌်သသုၵ်ႈမိုဝ်သ၊ လမ်ႁူဝ်ၵ၌် ၵ၌်ႇတေႃႇၵူ၌်သထဝ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃသလႆႈၵုသူလ် တင်သၵေႃႉဢ၌်ႁဝ်သႁူတ်သလႄႈ တင်သတူဝ်ႁဝ်သသေ လလင်ႈဢမ်ႇလီ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈပေႃသႁၢႆၵႂႃႇ။ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ထုင်သၞၢမ်ႇႁိ၌်ႇတူႇၶဝ် မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈထုင်သၞၢမ်ႇတႆသ ပုတ်ႉထၜႃသႃႁဝ်သ။ ပုတ်ႉထၜႃသႃႁဝ်သ မ၌်သဢမ်ႇမီသမဵဝ်သ၌၌်ႉ။ ထုင်သၞၢမ်ႇတႆသၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈႁဝ်သ ႁပ်ႉမႃသသႃသ၌ႃပုတ်ႉထ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇၞဵင်ပီ 14 ၌ႆႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ သႃသ၌ႃႁိ၌်ႇတူႇ မႃသၞလမ်သလႄႈ ႁဝ်သၵေႃႈ ယိပ်သမႃသသေ ဢဝ်ပဵ၌်ၟိင်ႈႁဝ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၟိင်ႈႁဝ်သ၌ႆႉ တေမီသမိူ၌်၌င်ႇ ပီမႂ်ႇ၊ ၟိင်သပလႆသၶူသမေႃ၊ ၟိင်ႈဝႆႈၜီႁႆႈၜီ၌ႃသ ၌ႆႉပဵ၌်ၟိင်ႈမိူဝ်ႈၵလ၌်ႇ။ ပေႃသဝႃႈ ၟိင်ႈသလ၌်သ၌မ်ႉသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ၟိင်သၶဝ်ႈဝႃႇ ဢလၵ်ႇဝႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၟိင်ႈသႃသ၌ႃ ၟိင်ႈဢ၌် ယုမ်ႇယမ် ႁိမ်မႃသတီႈပိူ၌်ႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၟိင်ႈတႆသႁဝ်သ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁဝ်သသမ်ႉႁဵတ်သယူႇတႃႇသေႇလႄႈ မ၌်သၵေႃႈ ပဵ၌်ၟိင်ႈတႆသႁဝ်သၵႂႃႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ဢ၌်ဝႃႈဝ၌်သ၌ဝ်သ၌၌်ႉ မၢင်ပီမီသ 2 ဝ၌်သလႄႈ သင်ဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ တူၵ်သဝ၌်သတီႈ 13 ၌ႆလႄႈ သမ်ႉတေၶို၌်ႈဝ၌်သတီႈ 16 ၞိုင် ဢ၌်ၶၢမ်ႈၵ၌် 2 ဝ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ ဝ၌်သတီႈ 14-15 ၌၌်ႉ မ၌်သမၢႆထိုင် ဝ၌်သလဵဝ်ၵ၌်ၵူၺ်သ။ ဝ၌်သ၌ဝ်သ၌၌်ႉ မ၌်သပလင်ႇဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇလႆႈတီႈယူႇမႂ်ႇယဝ်ႉ မ၌်သပႆႇမ၌်ႈၞႂ် တီႈယူႇ ပႆႇတႅတ်ႈတေႃသ ပႂ်ႉတူၺ်သထႅင်ႈဝ၌်သ၌ိုင်ႈ မ၌်သပဵ၌်မဵဝ်သ၌၌်ႉ၌ႄႈ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ဝ၌်သ၌ဝ်သသလင်ဝ၌်သ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဝ၌်သလဵဝ်ၵ၌်ၵူၺ်သ။ ဢ၌်၌ႆႉတႄႉ ၶဝ်တႅမ်ႈဝႆႉ။ လၢႆသ၌ပ်ႉပီသမ်ႉ ဢ၌်ႁဝ်သ၌ပ်ႉၵ၌် ယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ပေႃသဝႃႈတႆသႁဝ်သမိူဝ်ႈၵလ၌်ႇ မ၌်သတို၌်သဢဝ်လိူ၌်ၞဵင်တင်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၶိူဝ်သလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢဝ်လိူ၌်၌ိုင်ႈတင်ႈၵူၺ်သၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သ၌ႃႇ လၢႆသ၌ပ်ႉႁဝ်သ ဢမ်ႇမိူ၌်ၵ၌်၌၌်ႉၵူၺ်သ ပေႃသဢဝ်တႆသႁဝ်သဝႃႈၵေႃႈ မ၌်သပဵ၌်လိူ၌်ၞဵင်၌၌်ႉယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၶႄႇ ၊ ဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ၊ ၵမ်ႇပူသၶျႃသ ၞိူင်ႉ၌ႆ ၶဝ်၌ပ်ႉမိူ၌်ႁဝ်သမူတ်သ။ လၢႆသ၌ပ်ႉမ၌်သတႄႉ ၌ပ်ႉမိူ၌်ႁဝ်သမူတ်သ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ပ်ႉမိူ၌်ႁဝ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ၵမ်ႈ၌မ်၌ႆႉ ပို၌်ႉၶၢမ်ႇ၌ိူဝ်ၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈႁဝ်သသေ ႁဝ်သ၌ပ်ႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌၌်လႄႈ လိူ၌်ၞဵင် ၌ႆႉမ၌်သပဵ၌်ရႃႇသီႇသင် ယဝ်ႉၵေႃႈ မ၌်သတေတႄႇဝ၌်သလႂ် ၜႅဝ်ဝ၌်သလႂ်။ ၵမ်ႈ၌မ်တႆသႁဝ်သ၌ႆႉ တေဢဝ်လႅင်ႈလၢဝ်သေ ပဵ၌်ပို၌်ႉၶၢမ်ႇ ၌ပ်ႉမႃသ။ ပို၌်ႉၶၢမ်ႇလႅင်ႈလၢဝ်သေ ၌ပ်ႉ၌ႆတႄႉ လၢႆသ၌ပ်ႉမ၌်သၵေႃႈ သမ်ႉဢဝ် မိူ၌်၌င်ႇ ပီ၌ူ – ပီဝူဝ်သ – ပီသိူဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵႂႃႇ ဢဝ် 12 တူဝ်၌၌်ႉသေ ၌ပ်ႉမႃသ။ ၶႄႇၶဝ်ၵေႃႈ ၌ပ်ႉၞိူင်ႉ၌၌်ယူႇ ၌ပ်ႉမိူ၌်ၵ၌် ၵူၺ်သ။ ၵဌႃသၶဝ်သမ်ႉ ၌ပ်ႉထႅင်ႈမဵဝ်သ ဢမ်ႇမႃသ ပီ၌ူ ပီသိူဝ်ယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ပေႃသ၌ႂ်သဢေသသျႃသ ပလတ်သဝ၌်သဢလၵ်ႇႁဝ်သ၌ႆႉ ၌ပ်ႉမိူ၌်ၵ၌်မူတ်သယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၵလ၌်ႇ၌၌်ႉ ယင်သဢမ်ႇဢဝ်ဝ၌်သလိူ၌်ပီၵလ၌်ႇ တေဢဝ်ၞိုဝ်ႈပီ၌၌်ႉၵူၺ်သ မိူ၌်ၞိူင်ႉပီ၌ူ ပီဝူဝ်သ ပီသိူဝ် ပီပၢင်တၢႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၌ပ်ႉၞလမ်သဢ၌်၌ႆႉၵႂႃႇ ပေႃသၵႂႃႇႁလတ်ႈထိုင် တူဝ် 12 ယဝ်ႉ။ လၢႆသ၌ပ်ႉ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈဢ၌် ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈၶဝ် လႆႈပိုင်ႈလၢႆလၢႆယဝ်ႉ ဢ၌်ၶဝ်၌ပ်ႉမႃသ၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈပီမႂ်ႇတႆသ လိူ၌်ၞဵင်ႇမႂ်ႇဝ၌်သ၌ိုင်ႈ တီႈပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ႁဝ်သ၌ပ်ႉဝႃႈ ပဵ၌်ပီငိူၵ်ႈ ၶၢမ်ႈမႃသပဵ၌်ပီငူသ ယၢမ်သလဵဝ် ႁဝ်သယူႇ၌ႂ်သပီငူသယဝ်ႉ ပေႃသဢဝ်ပီၵေႃသၞႃႇဝႃႈသမ်ႉ ယင်သပႆႇထိုင်။ ပီၵေႃသၞႃႇ၌ႆႉ ပေႃသထိုင် ဝ၌်သတီႈ 17 လိူ၌်၌ႆႉၵလ၌်ႇ မ၌်သၞင်ႇၞႂ်ႈပီငူသလူသ မိူဝ်ႈလဵဝ် မ၌်သတိုၵ်ႉပဵ၌်ပီငိူၵ်ႈယူႇ ပေႃသဢဝ်ပီၵေႃသၞႃႇဝႃႈ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ တႆသႁဝ်သ၌ႆႉ ပေႃသ၌ပ်ႉယမ်သႃသ၌ႃ မႃသယဝ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ႁဝ်သဢဝ်ပီၵေႃသၞႃႇၵူၺ်သ။ ပီၵေႃသၞႃႇ၌ႆႉသမ်ႉ မ၌်သမႃသၶၢႆႉၞလမ်သပီၵဌႃသ ပီသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ပီတႆသႁဝ်သဢမ်ႇၶၢႆႉ ပီၶႄႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢႆႉ ပီဢင်သၵဵတ်သၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢႆႉ။ ပီၵေႃသၞႃႇ၌ႆႉ ၶု၌်ပိဝ်ႇၶဝ် ၵေႃႉတင်ႈမႃသ ၶဝ်သမ်ႉၞမ်ၵ၌်တင်သ မိူင်သၵဌႃသ၌၌်ႉလႄႈ ပီၵေႃသၞႃႇ၌ႆႉ ၶၢႆႉမိူဝ်ႈလိူ၌်ႁႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉတိၵ်သတိၵ်သယဝ်ႉ။ ပီ၌ႆႉ သၢင်သၵျၢ၌်ႇမီသ 4 ဝ၌်သ တႄႇဝ၌်သတီႈ 13 14 -15 -16 ဝ၌်သတီႈ 17 သမ်ႉ ပဵ၌်ဝ၌်သပီမႂ်ႇ ပီၵေႃသၞႃႇ၌ႆႉ တေၶၢႆႉ၌ႂ်သဝ၌်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃသဝႃႈၵဵဝ်ႇၵပ်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉတႄႉ ၟိင်ႈႁဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သၵေႃႈတေမီသ ၟိင်ႈသလ၌်သ၌မ်ႉၵူ၌်သထဝ်ႈ ၟိင်ႈၵ၌်ႇတေႃသ ပေႃသပဵ၌်ပုတ်ႉထၜႃသႃၵေႃႈ ၵ၌်ႇတေႃသပႃသမု၌်ၞဝ်ႈမု၌်ၞၢင်သၶဝ်။ ၟိင်ႈၵ၌်ႇတေႃသ ဢ၌်တီႈၵူ၌်သထဝ်ႈႁဝ်သႁဵတ်သမႃသ၌၌်ႉ မ၌်သတေမီသ ၶဝ်ႈမု၌်သႁေႃႇတလင်ႈၵူၺ်ႈ၊ ၶဝ်ႈတူမ်ႈလႅမ်၊ ၶဝ်ႈႁူၞၢင်ႉ၊ ၶဝ်ႈၶီႈမႃႉ၊ ၶဝ်ႈလူၵ်ႈလၢ၌်သ၊ ၶဝ်ႈလလတ်ႈသလင်သ၊ ၶဝ်ႈသူၺ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပလႆသ၌ူၟႆသ၊ ပလႆသၵူင်သသလ၌်သ၊ ပလႆသႁၢင်၌မ်ႉ (ပလႆသလၢင်ႉဝတ်ႉ) ။ မိူ၌်၌င်ႇ ပလႆသ၌ူၟႆသ၌ႆၵေႃႈ ယလ၌်သၟူ၌်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၌ူၟႆသ၌၌်ႉ ပေႃသၞီႇၶို၌်ႈၟႃႉၵႂႃႇၵေႃႈ ၵႂႃႇတို၌်သၶု၌် ၟူ၌် ၵႂႃႇလၢတ်ႈ၌ႄၶု၌်ၟူ၌် ပ၌်သတိၶု၌်ၟူ၌် ႁဝ်သတေႁဵတ်သ၌ႃသယဝ်ႉ တူၵ်သပ၌်ႁဝ်သၜလင်ႈလႃႈ မဵဝ်သ၌၌်ႉၵႂႃႈ။ ပလႆသ၌ူၟႆသ၌ႆႉ ပဵ၌်ထုင်သၞၢမ်ႇတႆသႁဝ်သ ၵမ်သသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။ ပလႆသ၌ူၟႆသ၌ႆႉ မီသတေႃႇထိုင်မိူင်သလႃသလူင် ဢ၌်မိူင်သၶႄႇၶဝ်ႁလင်ႉ သိုင်မဝ် တေႃႇထိုင်မိူင်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ၶႄႇၶဝ် ႁလင်ႉဝႃႈ လူႉၞႅင်သပႃႇ၌၌်ႉ တိုၵ်ႉမီသယူႇ။ ပလႆသၵူင်သသလ၌်သသမ်ႉ ႁဵတ်သၵူင်သသေၵေႃႈ သလ၌်သပ၌်မု၌်ၞဝ်ႈ ၵူ၌်သထဝ်ႈၵူ၌်သၵႄႇ ပေႃသၵူ၌်သထဝ်ႈၵူ၌်သၵႄႇ ဢမ်ႇမီသယဝ်ႉ၌ႆၵေႃႈ မၢဝ်ႇမၢဝ်ႇသၢဝ်သၢဝ် သလ၌်သၵ၌်။ ပလႆသႁၢင်၌မ်ႉသမ်ႉ ထိုင်ပီမႂ်ႇ လူႇတၢ၌်သယဝ်ႉ၌ႆၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇၵ၌်ႇၵႂႃႇၵျလင်သသေ ၵႂႃႇၜဵဝ်ႈၵ၌်ႇ ၜဵဝ်ႈၵျလင်သ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ထုင်သၞၢမ်ႇတႆသႁဝ်သယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈသၢင်သၵျၢ၌်ႇလႄႈ ႁဝ်သမီသ။ ပေႃသထိုင် ဝ၌်သၶို၌်ႈဝတ်ႉၶို၌်ႈၵျလင်သ၌ႆၵေႃႈ မၢင်တီႈ တေႁဵတ်သမေႃႈတႃႇ သိုဝ်ႉမႃသမေႃႈတႃႇ သႂ်ႇ၌မ်ႉၵတ်သ ၌မ်ႉယဵ၌် ၌မ်ႉႁလမ်သႂ်ႇသေ ဢဝ်ၜႃႈၶၢဝ်ဝဵ၌်သဝႆႉ မတ်ႉလီလီသေၵႂႃႇ။ မေႃႈတႃႇ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ပေႃသဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇၶို၌်ႈဝ၌်သလႂ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သၵိူတ်ႇဝ၌်သ၌၌်ႉ တေလႆႈလူႇ။ ပီ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 16 ပဵ၌်သၢင်သၵျၢ၌်ႇၶို၌်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 16 သမ်ႉ ပဵ၌်ဝ၌်သပုတ်ႉ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သၵိူတ်ႇဝ၌်သပုတ်ႉ၌ႆႉ ၶဝ်ၵိ၌်တႃႇယဝ်ႉ ၶဝ်တေလႆႈ လဵင်ႉပိူ၌်ႈ။ တႃႇ၌ႆ၌၌်ႉ မႃသတီႈၞႃႇတႃႇ၊ ၞႃႇတႃႇဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဢသၢၵ်ႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ ပေႃသႁဝ်သၵႂႃႇလူႇ မေႃႈတႃႇ၌ႆၵေႃႈ ၵႂႃႇလူႇၞႃႇတႃႇႁဝ်သ ႁႂ်ႈၞႃႇတႃႇႁဝ်သယို၌်သယၢဝ်သ၌ႆၵေႃႈ ပလင်ႇဝႃႈ ႁႂ်ႈဢသၢၵ်ႈႁဝ်သယို၌်သယၢဝ်သထႅင်ႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁူႉဝႃႈ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈပုတ်ႉထၜႃသႃႁဝ်သ။ ဢ၌်တႆသႁဝ်သ တိုၵ်ႉႁဵတ်သယူႇ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢ၌်ဢမ်ႇလိုမ်သၵ၌် ထိုင်လႂ်ၵေႃႈႁဵတ်သ ဝ၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇတူၵ်သ ဝ၌်သပီမႂ်ႇ ဢမ်ႇ၌၌် ဝ၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇတူၵ်သ ဝ၌်သ၌ဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈလီ ဢလ၌်ၵ၌်ႁဵတ်သၶဝ်ႈၜၵ်သတၢင်သၵိ၌်သေၵႂႃႇလူႇတီႈမု၌်ၞဝ်ႈ ဝုၺ်ႇၵုသူလ်ပ၌် ပီႈ၌လင်ႉဢ၌်လႆႈတၢႆၵႂႃႇ၌၌်ႉ တၢႆၵႂႃႇလၢႆပီၵေႃႈယဝ်ႉ ပဵ၌်ထုင်သၞၢမ်ႇလႄႈ လႆႈလူႇပ၌်ၶဝ်သေ ပေႃသၶဝ်ဢမ်ႇပႆႇပူ၌်ႉ ၶဝ်ယင်သတိုၵ်ႉပဵ၌်ၜဝၜဵတ်ႇ။ ယလ၌်ႉၞၢဝ်သပုတ်ႉထၜႃသႃႁဝ်သသမ်ႉ ၵူဝ်ပဵ၌်ၜဝၜဵတ်ႇ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၜဝၜဵတ်ႇ၌၌်ႉ ပေႃသလႆႈလူႇပ၌်ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်လႆႈၵိ၌်လႆႈယႅမ်ႉသေ ပူ၌်ႉ၌ႆ လႆႈဝႃႈပေႃသထိုင်ပီမႂ်ႇသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌၌်သေ ၵႂႃႇလူႇ၌ႆၵေႃႈ ပဵ၌်ထုင်သၞၢမ်ႇဢ၌်၌ိုင်ႈ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၌ႂ်သထုင်သၞၢမ်ႇတႆသႁဝ်သ ဢ၌်လီထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈသမ်ႉ ၵေႃႇၵလင်သၢႆသ ဢဝ်ၵလင်သၢႆသၵႂႃႇတၢ၌်သဝတ်ႉ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ၌ႆ ပေႃသဝတ်ႉလူဝ်ႇႁဵတ်သလူဝ်ႇသၢင်ႈ၌ႆ သၢႆသ၌ႆႉ လူဝ်ႇၞႂ်ႉ၌၌်ႉ၌ႃႇ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်သ ၞေႇတီႇသၢႆသ ၌ႂ်သဝ၌်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၟိင်ႈလီႁဝ်သဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ၌ႆႉမ၌်သပဵ၌်ၟိင်ႈငႄႈ ဢ၌်ႁဝ်သဝႃႈ မ၌်သလီ၌ႆလႄႈ ဢလ၌်ၵ၌်ႁဵတ်သၵူၺ်သ ထုင်သၞၢမ်ႇ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၵ၌်တင်သ ပုတ်ႉထၜႃသႃ။ ၟိင်ႈသၢင်သၵျၢ၌်ႇ ဢ၌်ႁဝ်သလူဝ်ႇမႅတ်ႇပႅင်သဝႆႉ ၟိင်ႈလီ၌ႂ်သသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ ၌ပ်ႉယမ်ၵ၌်ႇတေႃသ ၵူ၌်သထဝ်ႈၵူ၌်သၵႄႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢ၌်၌ႆႉ ႁဝ်သလူဝ်ႇႁၵ်ႉသႃဝႆႉ လူဝ်ႇၶို၌်သသိုပ်ႇႁဵတ်သၵႂႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပလႆသၵူင်သသလ၌်သ ပဵ၌်ၟိင်ႈဢ၌်ယဵ၌်ႇငႄႈဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌် လူၺ်ႈၟိင်ႈငႄႈ ဢ၌်၌ႆႉၵေႃႈ ႁဝ်သလူဝ်ႇမႅတ်ႇပႅင်သဝႆႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၟိင်ႈ၌ူၟႆသ ႁၢင်၌မ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။ ၟိင်ႈဢ၌်လီမႄသၵေႃႈ ယင်သမီသ မိူ၌်၌င်ႇ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌်။ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌်၌ႆႉ ပေႃသႁႂ်ႈလီ လူဝ်ႇယိူင်ႈတင်သမိူင်သသိပ်သသလင်ပ၌်သ၌ႃသ၊ မိူင်သလႅမ်သ၊ မိူင်သလႃသလူင်၊ မိူင်သမႅ၌်သ ၊ မိူင်သၵႃႈ ၊ မိူင်သပေႃႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ပေႃသၶဝ်ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌်၌ႆ ၶဝ်ဢဝ်ၵလၵ်သသႂ်ႇ၌မ်ႉႁလမ်သေ ဢဝ်ၵိင်ႇမႆႉၵေႃႇ ၵိင်ႇမၢၵ်ႇၵႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞုပ်သသေ ၜႅတ်သၵ၌် ပေႃသလူဝ်ႇႁူတ်သ၌ႆၵေႃႈ မီသၵလၵ်သဢလ၌်ႇ ဢ၌်၌ိုင်ႈသေ တၵ်သ၌ႂ်သၵလၵ်သလူင်၌၌်ႉယဝ်ႉ ၵႂႃႇႁူတ်သၵ၌် ၞိူင်ႉ၌၌်ၵူၺ်သ။ ၶဝ်ဢမ်ႇဢဝ်၌မ်ႉသတ်ႇၵ၌်ႁႅင်သႁႅင်သ။ မ၌်သႁၢင်ႈႁၢႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၌မ်ႉတေၶဝ်ႈႁူၶဝ်ႈတႃ ၌ၢင်သယိင်သမၢင်ၵေႃႉ ပေႃသလူမ်ႉရူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈမီသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သလူဝ်ႇပဵ၌်ႇယဝ်ႉ လလင်ႈဢဝ်၌မ်ႉသတ်ႇၵ၌်၌ႆႉ။ မၢင်ၞိူဝ်သသမ်ႉ ဢဝ်၌မ်ႉၶႅင်သႂ်ႇၞလမ်သ၌မ်ႉ၌ႂ်သထူင် ၌ိုင်ႈၵလ၌်ႈသေ မတ်ႉၞလၵ်သယဝ်ႉ ဝိုတ်ႉၵ၌်လူသ ဝိုတ်ႉသႂ်ႇ၌ႃႈၜၢၵ်ႇ သမ်ႉပေႃသဢလၵ်ႇလိူတ်ႈၵေႃႈမီသ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၟိင်ႈဢ၌်ဢမ်ႇလီယဝ်ႉ ဢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ၟိင်ႈဢ၌်လူဝ်ႇလႆႈမႄသ။ ဢ၌်လီမႄသသေပိူ၌်ႈသမ်ႉ ဢ၌်ဢဝ်ပႅင်ႈသေ ၜလၵ်သသႂ်ႇၵ၌် တႃသ၌ႃႈတႃသႁူဝ် ပေႃသဢမ်ႇၞၢင်ႈမို၌်သတႃၞိူဝ်သ၌ႆႉ မဵဝ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၟိင်ႈဢ၌်ႁၢႆႉလႄႈ လူဝ်ႇလႆႈမႄသယဝ်ႉ။ ဢ၌်လူဝ်ႇမႄသ၌ႆႉသမ်ႉ သင်ၶၶဝ်ၞဝ်ႈလႄႈ တင်သၵေႃလိၵ်ႈလၢႆသလႄႈ ၟိင်ႈငႄႈတႆသ ၵူ၌်သၵုမ်သၟိင်ႈငႄႈ၌ႆႉ လူဝ်ႇဢလ၌်မႄသတႄႉတႄႉယဝ်ႉ ၌ႆႉပဵ၌်ပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ်ၞဝ်ႈယဝ်ႉ ပေႃသလူဝ်ႇ ဢႃႇ၌ႃႇၞၢၵ်ႈ၌ႆၵေႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ လူဝ်ႇၵုမ်သပႃသ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၟိင်ႈသလ၌်သ၌မ်ႉ ဢ၌်လူဝ်ႇၞႅၵ်ႇ၌ႆႉ တေမီသ 3 ဢ၌်။ ၟိင်သဢ၌်လူဝ်ႇႁၵ်ႉသႃဝႆႉ မိူ၌်ၞိူင်ႉမိူဝ်ႈၵႆႈ၌ႆႉ ၟိင်ႈၵ၌်ႇတေႃသ၊ ၟိင်ႈၵူင်သသလ၌်သ၊ ၟိင်ႈ၌ူၟႆသ။ ၟိင်ႈလူဝ်ႇမႄသသမ်ႉ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌် ၞႂ်ႉလၢႆသၵျၢမ်သတေႃႇၵ၌် ဢဝ်၌မ်ႉသတ်ႇၵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သႂ်ႇ၌မ်ႉၶႅင်သေ ဝိုတ်ႉၵ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၟိင်ႈဢ၌်လူဝ်ႇပႅတ်ႈ၌ႆႉ ဢ၌်ဢဝ်ပႅင်ႈတႃသၵ၌်၌၌်ႉ။ ပႅင်ႈ၌၌်ႉ ၶဝ်ႈ၌ႃႈၶဝ်ႈတႃ ပေႃသတႃသၺႃသ တီႈၶူ၌်ႁူဝ်ၞိုင် သုၵ်ႈလၢင်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဢလၵ်ႇငၢႆႈငၢႆႈ ဢ၌်၌ႆႉ လူဝ်ႇပႅတ်ႈယဝ်ႉ။ ၟိင်ႈသၢင်သၵျၢ၌်ႇ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇၞႂ်ႈၟိင်ႈၶလင်ႁဝ်သတႄႉ ၌ႆသေတႃႉၵေႃႈ မ၌်သမႃသၞလမ်သသႃသ၌ႃပုတ်ႉထႁဝ်သ ယလ၌်ႉပဵ၌်သႃသ၌ႃ ႁိ၌်ႇတူႇလႄႈ ၵလပ်ႈမႃသယူႇၞလမ်သတႆသႁဝ်သႁိုင် ၞဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇၞဵင်ပီ 14 ယဝ်ႉ။ မႃသယူႇၞလမ်သႁဝ်သ ႁိုင်တၢ၌်ႇ၌ႆႉသေ ႁဝ်သလူဝ်ႇဝႆႉမိူ၌်ၟိင်ႈႁဝ်သဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ဢ၌်ဢမ်ႇလီ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁဝ်သပၢၵ်ႈပႅတ်ႈသေ ဢ၌်တၢ၌်ႇမႄသၵေႃႈ မႄသ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ မိူင်သၵဌႃသၶဝ်ၞိူင်ႉ၌ႆ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ဢလၵ်ႇတီႈၶဝ်မႃသ ပဵ၌်ၟိင်ႈၶဝ်မႃသ ဢလ၌်တၢင်သသေ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်ဢမ်ႇႁူႉၞၵ်သယဝ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇဢဝ်ဢမ်ႇၞႂ်ႉယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈ ၌မ်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃသမီသၵေႃႈ ပိူင်၌ိုင်ႈ။ ၟိင်ႈငႄႈၶဝ်ၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇၞလမ်သၵၢပ်ႈၞလမ်သပၢ၌်လႄႈ ၟိင်ႈ၌ႆႉ မႃသမီသဝႆႉတၢင်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ်ယဝ်ႉ။ မႃသမီသဝႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သပုတ်ႉထၜႃသႃႁဝ်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ်ယဝ်ႉ။
['ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2025-04-13T10:00:00
https://shannews.org/archives/65674
ၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈလႄႈ ငို၌်သ
မိူဝ်ႈၵိူတ်ႇမႃသပဵ၌်ၵူ၌်သ ၶိူဝ်သလႂ်ၶိူဝ်သ၌ိုင်ႈ ၜႂ်ၜႂ်ၵေႃႈ တၵ်သမီသၞႂ်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ၌ိူဝ်ႉလိူတ်ႇၶိူဝ်သၵူ၌်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶလင်ၜႂ်မ၌်သယူႇယဝ်ႉ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉ မီသဢမ်ႇထိုင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ၵေႃႈ ဢေႇသုတ်သ တၵ်သဢမ်ႇယလမ်သ 98 %, 99 % ။ သူ၌်ႇၵမ်ႈဢေႇ၌၌်ႉ တေမီသလၢႆလလင်ႈ – လူၺ်ႈၵၢ၌် ဢမ်ႇသူ၌်ၞႂ်၌၌်ႉ ၵလပ်ႈၵိုင်ႇလႆႈမိုင်ႉၵၢ၌် ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလႄႈဢမ်ႇသူ၌် ၞႂ်၌ႆသေတႃႉၵေႃႈ ၵၢ၌်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈမ၌်သတို၌်သမီသယူႇ ၵလမ်ႉၵူၺ်သဢမ်ႇလၢတ်ႈ ဢလၵ်ႇသူပ်သ၌၌်ႉၵလႆသ။ သူ၌်ႇၵၢ၌်ႁၵ်သလင်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ၌ႆ၌၌်ႉ ၵလပ်ႈတေမီသလလင်ႈၶဝ်ႈၞႂ်ၜိတ်သၞႃႉသင်သေလလင်ႈလလင်ႈ ႁိုဝ်၊ ၞဵပ်သၞႂ် ပႅင်သၞင်သသင်သေလလင်ႈလလင်ႈႁိုဝ်၊ ၵၢ၌်ၶဝ်ႈၞႂ်ၜိတ်သႁိုဝ် ၞဵပ်သၞႂ် ၌ိူဝ်သိင်ႇဢ၌်ထုၵ်ႇပလင်ႁၢႆႉ လူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉ ငိူ၌်ႈငဝ်ႈ လလင်ႈတၢင်သ ႁဵတ်ႇၜူလ် သင်သေၞိူဝ်ႉသေပိူင်ႁိုဝ်၊ ဢမ်ႇ၌၌် ပဵ၌်ၵူ၌်သသႅ၌်သဢ၌်ႁ၌်ၶီႈ လီလိူဝ် ႁ၌်သႆႈ ႁ၌်ပု၌်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ လႆႈမၢၵ်ႈမီသလီပဵ၌်ယလ၌်ႉၟၢႆႇၜူႈၶဵ၌် ႁိုဝ် ထုၵ်ႇႁႅင်သဝိပ်ႇႁႅတ်ႉႁိုဝ်လႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ပဵ၌်ၵႂႃႇၵူ၌်သႁၵ်သလင်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉတူဝ် လႂ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈမီသယူႇ။ လူၺ်ႈဢဵ၌်သဢၢ၌်သ တႃႇတေလုၵ်ႉၜို၌်ႉဢဝ်မိူင်သၵလ၌်သၶေႃၶို၌်သ၌၌်ႉ လႆႈၵေႃႇတင်ႈ ၵလင်သိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ “၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌် ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵလ၌်သၶေႃ” ၌ႆႉ လူၺ်ႈ ၞႂ်ႉႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သသေ မီသၵလင်ႈ 7 လဝ်သၵလႆသသေတႃႉ ပိူင်လူင်မ၌်သ ယလ၌်ႉၵလပ်ႈမီသႁႅင်သသူပ်သ ႁႅင်သတူဝ် ႁႅင်သႁူဝ်ၞႂ် လိူတ်ႈ၌ိူဝ်ႉသၢႆၞိူဝ်ႉႁိူဝ်ႇၶႆသ ပဵ၌်ငဝ်ႈပို၌်ႉ ႁႅင်သပူသိူဝ်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သ ႁဵတ်သပဵ၌်တူ၌်ႈတို၌်သၵေႃႇသၢင်ႈၵိူတ်ႇဢလၵ်ႇ ပဵ၌်မႃသယလ၌်ႉၞႂ်ႁၵ်ႉၞၢတ်ႈ ပဵ၌်လၵ်သၵလႆသလႄႈ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သယိုတ်ႈယၢဝ်သမႃသၞဵမ်မိူဝ်ႈ 1958 တေႃႇပေႃသထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် 2025 သေတႃႉၵေႃႈ ပႆႇႁ၌်မီသၵၢ၌်လၢၵ်ႇလၢႆသလိူဝ်တိူဝ်သလလင်ႈၶိုပ်ႈ၌ႃႈ သုတ်ႉၞမ်ယိူင်သမၢႆ ၌င်ႇဢဵ၌်သဢၢ၌်သ ပဝ်ႈမၢႆ၌၌်ႉ လႆႈသင်သေပိူင်။ လိူဝ်သေ ဢမ်ႇလႆႈ ယိင်ႈၶႅ၌်သလႆႈႁ၌်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ထုၵ်ႇၞၵ်သယလႆႈသိၵ်ႇယႅၵ်ႈပဵ၌်ၵႂႃႇလၢႆပလတ်သလၢႆတလ၌်ႈၵလႆသပႆႇပေႃသ ပီႈ၌လင်ႉတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၜိတ်သမေႃသ ၶႃႈႁႅမ်ၵ၌်တၢႆယုင်ႈယၢင်ႈႁူ၌်ႈပ၌်သလူင်ၵႂႃႇသဵင်ႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သၜူင်ႉပၢႆႈဢလၵ်ႇမိူင်သၵႂႃႇမိူဝ်သထင်ပၵ်သပဵ၌်ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သပိူ၌်ႈ။ ပၢင်သဝ်သ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈႁိူ၌်သတီႈယူႇဢူႇတီႈ၌လ၌်သႁဝ်သၵေႃႈပဵ၌်ၵူ၌်သပႅၵ်ႇ၌ႃႈမႃသပုတ်ႈပၵ်သယူႇသၢင်ႈၵိ၌်သဝ်သ၊ ၶလင်ႁဝ်သယဵ၌်သ ပဵ၌်ၵႂႃႇၶလင်ပိူ၌်ႈ တီႈယူႇ ႁဝ်သပဵ၌်ၵႂႃႇတီႈယူႇၵူ၌်သပႅၵ်ႇ၌ႃႈ။ မိူဝ်ႈ 1958 ၌၌်ႉႁဝ်သၵေႃႇ တင်ႈၵလင်သိုၵ်သႁဝ်သ ပိူဝ်ႈတႃႇ လုၵ်ႉၜို၌်ႉဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သလႄႈလိုပ်ႈႁေႃႈပႅတ်ႈ ၜူႈပူ၌်ႉပႅ၌်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်သ ၊ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပဵ၌်ႁဝ်သယဝ်ႉ ၵေႃႉထုၵ်ႇႁေႃႈလိုပ်ႈဢလၵ်ႇဝၢ၌်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ။ ပၢ၌်ႁေႃသႅင်မိူင်သလူင်တႆသ၌လင်သႄၵေႃႈ ႁဝ်သ ထုၵ်ႇပိူ၌်ႈႁုပ်ႈယိုတ်သသေလိုပ်ႈႁေႃႈႁဝ်သလႆႈပၢႆႈလူင်သမႃသ။ ထိုင်မႃသပၢ၌်မိူဝ်ႈလဵဝ် မိူင်သလူင်ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသ မိူင်သသႅ၌်ဝီ ဢ၌်ၶဝ်ႈပႃသ၌ႂ်သမိူင်သ ၞိုဝ်ႈၵႂင်ႈလိုဝ်သလင် ၵဝ်ႈႁႆသႁေႃတႆသ ၌၌်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇၵူ၌်သပႅၵ်ႇ၌ႃႈ ႁုပ်ႈယိုတ်သဢဝ်ႁဵတ်သၞဝ်ႈႁဵတ်သၶု၌်ထႅင်ႈ။ ၞင်ႇလႆႈဢလ၌်ၵ၌် ပၢႆႈလူင်သၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ တေႃႇပေႃသထိုင်ၶလပ်ႇပၢင်ႇလၢႆႇတိူၵ်ႈသုတ်သတၢင်သပၢႆႈယဝ်ႉ။ ပၢႆႈယဝ်ႉပၢႆႈထႅင်ႈ ၌ိူဝ်လူၵ်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီႈ၌င်လိ၌်ပဝ်ႇ တႃႇႁဝ်သတေတႄႇဝၢ၌်ႈတႄႇမိူင်သမိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉၶို၌်သမိူဝ်ႈပီ 1970 ၜလင်သသိုၵ်သယဵ၌် ၌ႂ်သဝူင်ႈၵၢင်ငဝ်သလၢႆသ ဢမ်ႇပဵ၌်မိတ်ႉဢူၺ်သလီ ၶလင်မႁႃဢမ်သ၌ၢၞ်ႈဢမေႊရိၵ၌်ႊ၊ သူဝ်ႊဝီႊယႅတ်ႉ ရတ်ႉသျႃႊ လႄႈ ၶႄႇ ၶလ၌်ႈႁႅင်သမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၞို၌်သယၢမ်သ ၌ိဝ်ႊၶလီႊယႃႊ ပိူဝ်ႈတႃႉတၢႆသလူၵ်ႈလုမ်ႈၟႃႉ ၜႂ်တေႁဵတ်သလႆႈၵလ၌်ႇၜႂ် ပိူဝ်ႈၵုမ်သၵမ်ဢႃႇ၌ႃႇၞၢၵ်ႈ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ။ ဢမ်ႇမီသၜႂ်ဝႆႉၞႂ်ၜႂ် ၟၢင်ႉတိူ၌်ၵႅမ်သတူဝ် ႁိပ်ႈသၢင်ႈၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ၊ လပ်ႉၶဵဝ်ႈ၌ဵပ်ႈငႃသၜၢႆ ၶပ်သၶိုင်ၵၢ၌် သၢင်ႈထိမ်ႊငၢ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌် ဢမ်ႇဝႃႈၶၢဝ်ႇလပ်ႉ ၶၢဝ်ႇၵလင်သၶၢဝ်ႇထတ်သထလင် တင်သၵၢ၌်ၜလင်သၶဵဝ် (ပိူဝ်ႈၵၢ၌်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ၵၢ၌်သဵတ်ႈၵႃႈသဵတ်ႈႁူဝ် ၵၢ၌်တုမ်ႉတလပ်ႇ ၵၢ၌်ဝၢင်သၜႅ၌်လၢႆသၶႅ၌်ႉလၢႆသတႅ၌်သ)။ မိူ၌်တင်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႂ်သမိူင်သတႆသယၢမ်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သလႂ်ဢမ်ႇၞုမ်သလႂ်ၵေႃႈ ဢဝ်ယႃႈၟိ၌်ႇလမ် ၟိ၌်ႇၜိူၵ်ႇ ႁဵတ်သႁႅင်သ။ ဢမ်ႇဝႃႈၵၢ၌် ၵႃႉၶၢႆ ဢမ်ႇဝႃႈၵိ၌်ၞၢင်ႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပ၌် ဢမ်ႇဝႃႈၵိ၌်ၞၢင်ႈသူင်ႇတၢင်သလႄႈ ၵႅတ်ႇၶႄပ၌်ၞုမ်သၵေႃႉလႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်လႆႈငို၌်သ ဝႆသလႆႈငို၌်သ၌မ်။ ၞင်ႇဝႃႈမိူင်သတႆသပေႃသလႆႈၞိုဝ်ႈသဵင် ၵဵဝ်ႇလလင်ႈယႃႈၟိ၌်ႇ ယႃႈလမ် ယႃႈၜိူၵ်ႇ ၌ႂ်သသၢမ်လႅမ်ၞဵင်ႇၶမ်သ ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈ မီသၞိုဝ်ႈသဵင်ၵႂင်ႈလိုဝ်သလင်ၵိုၵ်သလူၵ်ႈ ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ“ဢေႊသျိူဝ်ႊ”။ လို၌်သသုတ်သဢ၌်ႁဝ်သလႆႈႁ၌်လၢႆလၢႆၞုမ်သမီသငို၌်သမီသတလင်သ မီသႁႅင်သလဵင်ႉၵူ၌်သသိုၵ်သ မီသႁႅင်သသိုဝ်ႉမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈ ၞို၌်သယၢမ်သ မီသႁႅင်သယိုတ်သပို၌်ႉတီႈ မီသႁႅင်သသၢင်ႈဢလင်ႈတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သ မီသႁႅင်သပူၵ်သပလင် ဢိူင်ႇ ဝဵင်သ ဢလင်ႈတီႈ ၜလင်သငမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈပေႃသမီသငို၌်သ ႁဵတ်သသင် ၵေႃႈလႆႈ ႁဵတ်သဢမ်ႇပဵ၌်ဢမ်ႇမေႃၵေႃႈဢဝ်ငို၌်သၞၢင်ႈ ဢဝ်ငို၌်သသိုဝ်ႉလႆႈၵူႈသိင်ႇၵူႈယၢင်ႇ ပ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သသိုၵ်သ မီသမေသမီသလုၵ်ႈ ၞလႆႈလဵင်ႉ လူလလမ် ။ ပေႃသမီသလုၵ်ႈ၌မ် 5-6 ၞၢႆသ ပ၌်သူသရၢင်သဝလ်သထႅင်ႈလူသၵလ၌်ႇ ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈမီသႁူဝ်ၵူ၌်သၶိူဝ်သ၌မ်လႄႈပဵ၌်ႁႅင်သၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ။ ၵၢ၌်သၢင်ႈႁႅင်သ၌၌်ႉတၵ်သတေလႆႈမီသငို၌်သ ၵၢ၌်တေမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉတၢင်သၶႅ၌်ႇၵေႃႈတၵ်သတေလႆႈမီသငို၌်သ ၵၢ၌်သၢင်ႈလလင်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇဝၢ၌်ႈ မိူင်သလႄႈပူၵ်သပလင်ႁႂ်ႈမႂ်ႇၞို၌်ႈ ၵတ်သယဵ၌် ၌၌်ႉၵေႃႈ တၵ်သတေလႆႈ မီသငို၌်သ လႄႈပၺ်ၺႃ သိူဝ်ႇတၢင်သ ၞင်ႇထိုင်ယိူင်သဢၢ၌်သပဝ်ႈမၢႆ။ ၵူႈဝ၌်သ၌ႆႉ ႁဝ်သမီသတူ၌်ႈတို၌်သသင်ပဵ၌်ၶိူင်ႈမိုဝ်သ တႃႇဢဝ်သိူဝ်ႇသဵ၌်ႈတၢင်သ ယၢင်ႈ ၞူသၵၢ၌်ဢလင်ႇမၢ၌်ၶို၌်ႈယႂ်ႇ။ ပၢင်သဝ်သ ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ထႆှ မိူဝ်ႈႁဝ်သမီသႁႅင်သၞႂ် မီသႁႅင်သႁၵ်ႉၞၢတ်ႈလၢႆလၢႆၵလႆသ ဢမ်ႇမီသႁဵင်သငို၌်သတလင်သ ႁႅင်သပၺ်ၺႃ ဢမ်ႇမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ ၶူင်သၢင်ႈ လႆႈမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၞို၌်သယၢမ်သ ထႅမ်ၵလင်ႉႁႅ၌်ႇ၌ဵပ်ႉငႃသ ဢ၌်ၜၢႆၶူမ်သ ႁဝ်သတေဢဝ်သင်သၢင်ႈလလင်ႈၵႅ၌်ႇၶႅင် လလင်ႈမ၌်ႈၞႂ် လလင်ႈမ၌်ႈၵိုမ်သ။ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ိုင်ႈလုၵ်ႈ တၵ်သလႆႈ ပိုင်ႈၶလ၌်ႇၵူ၌်သမိူင်သ ၜႃသသီ(ၶလ၌်ႇ)ၵၢ၌်ၵႃႉ ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ၌၌်ႉ မႃသသၢင်ႈဝၢ၌်ႈသၢင်ႈမိူင်သ။ ဢမ်ႇဝႃႈမုၵ်ႉမူႇၞုမ်သၵေႃ ႁိုဝ်ၞိုင်ႈမိူင်သ မိူင်သဢ၌်ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသတူၵ်သတႅမ်ႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈဢမ်ႇၶို၌်ႈယႂ်ႇ။ ပေႃသၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသမိူင်သ၌၌်ႉတူၵ်သတႅမ် ၵူ၌်သမိူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵလတ်သၜၢ၌် ။ ပေႃသၵူ၌်သ မိူင်သၵလတ်သၜၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၞၢင်ႈ ၵဵပ်သၜႃသသီ(ၶလ၌်ႇ)တီႈလႂ် မႃသသၢင်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သ။ ၵူႈဝ၌်သ၌ႆႉ ယႃႇဝႃႈတေၵဵပ်သၜႃသသီ (ၶလ၌်ႇ) တီႈၵူ၌်သမိူဝ်ႈလႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵလတ်သၜၢ၌်တုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ၞလတ်ႇတူဝ်ႈၵူႈယလမ်ႇ၊ ၵူၺ်သၵႃႈ တႃႇၞုမ်သၞိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇတီႈၵူ၌်သမိူင်သ၌၌်ႉ တေ ၶို၌်သၞလႆႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆတႄႉ ယိင်ႈၶႅ၌်သ မိုတ်ႈလပ်သသိင်ႇ မိုတ်သတ၌်ပိင်သ။ တေႃႈ၌င်ႇၵူ၌်သပၢႆႈၜေသ ဢ၌်မီသယူႇၞလမ်သလႅ၌်လိ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈႁိုဝ် ၞုမ်သလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၞလႆႈ။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉမီသၵူ၌်သတူင်ႇဝူင်သတႆသ ဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၞလႆႈထႅမ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞႂ်ႈမီသငို၌်သ တူဝ်ၵဝ်ႇ ႁင်သၵလႆသသေ ဢဝ်မႃသၞလႆႈ၊ ၞိူဝ်သၶဝ်ၵေႃႈလႆႈယလ၌်သ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်တီႈ၌ႃႈၜိူၵ်ႇ NGO ၶဝ်ထႅင်ႈတေႃႇ၌ိုင်ႈ သေမႃသၞလႆႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၞူဝ်ႈၞလမ်ၞိုင်ႈ ဢမေႊရိၵႃႊ ၻူဝ်ႊ၌လ်ႊၻ် ထရမ်ႊပ် မႃသပဵ၌်ၞလမ်ၞိုင်ႈ မီသၵၢ၌်လႅၵ်ႈလၢႆႈလၵ်သ၌မ်သလၢႆသိင်ႇလၢႆယၢင်ႇသေ မီသလလင်ႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ၵပ်ႉၵိ၌်သမႃသလႄႈ တိုဝ်ႉတၢင်သၵၢ၌်လႆႈႁပ်ႉတၢင်သၞလႆႈၵေႃႈတေၞၢင်ႈလူတ်သယလ၌်သယလမ်သလူင်သ ႁိုဝ် ၶၢတ်ႇႁၢမ်သၵိုတ်သ ပႅတ်ႈ။ ယလ၌်ႉ၌ႆငို၌်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵလမ်ႉၵႃႈတႃႇသူ၌်ႇတူဝ်ၵလႆသ တႃႇၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သၵေႃႈ ယိင်ႈၶႅ၌်သလမ်ႇလလင်ႈတႄႉတႄႉယဝ်ႉ ငို၌်သလႄႈ ပၺ်ႇၺႃႇတင်သၵၢ၌်ၵတ်ႉၶႅ၌်ႇလၵ်သလႅမ်၌၌်ႉပေႃသႁဝ်သႁႅၵ်သႁၢမ်သၶၢတ်ႇမ၌်သၵေႃႈ ၵၢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်သၢင်ႈႁဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တေလႃႈလို၌်သ တူၵ်သလင်ယူႇပိူ၌်ႈယူႇတိၵ်သတိၵ်သယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌်ႉလိူဝ်သေၵၢ၌်ႁၵ်ႉၞၢတ်ႈယဝ်ႉ ႁဝ်သတၵ်သလႆႈမီသၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ မိူ၌်ၵူ၌်သၵျူႊ(ဢိသ်ႉရႃႊဢိလ်ႊ) ၶဝ်ၵလပ်ႇၵူႈၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ သၢင်ႈဝၢ၌်ႈသၢင်ႈမိူင်သ ပၵ်သယူႇ၌ႂ်သႁလပ်ႈလလမ်ႉၵၢင်ၞိူဝ်သပဵ၌်ၜူႈၶဵ၌်ၶဝ်။ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ)
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-17T10:00:00
https://shannews.org/archives/65664
ထႆှ â€œà¹„àž—àž¢â€ မီသယေႃႊယၵ်ႉ â€œàž¢â€ လႄႈ â€œà¹„àž—â€á€¢á€™á€ºá‚‡á€™á€®á€žá€šá€±á‚ƒá‚Šá€šáµá€ºá‚‰ â€œàž¢â€
ပေႃသလၢတ်ႈဢဝ်တႄႉ ႁၢင်ႈတေဢမ်ႇပေႃသၟၢင်ႉလႆႈ ၵူၺ်သၵႃႈပေႃသတႅမ်ႈဢဝ်တႄႉ တူဝ်လိၵ်ႈထႆသ â€œà¹„àž—àž¢â€ ၌ႆႉ ပေႃသသႂ်ႇပႃသ “ယေႃႊယၵ်ႉ” â€œàž¢â€ လႄႈ ဢ၌်ဢမ်ႇသႂ်ႇပႃသ “ယေႃႊယၵ်ႉ” â€œàž¢â€ ၌ႆႉ တီႈပလင်ႇၵႂၢမ်သမၢႆမ၌်သပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵ၌်တႄႉတႄႉ။ ထႆှ à¹„àž—àž¢ ပဵ၌်ၞိုဝ်ႈ ၵူ၌်သၶိူဝ်သ ဢ၌်ၞႂ်ႉၜႃသႃၶႃႈၵုလ် ၶိူဝ်သႁိူ၌်သထႆသ ႁူမ်ႈပႃသထိုင်ၵုမ်ႇၵူ၌်သၞၢဝ်သၞၢတ်ႈ မၢင်သူ၌်ႇ မၢင်တလ၌်ႈ ဢိ၌်သၻီႊယိူဝ်ႊ(ဢႃသႁူမ်) လႄႈၞၢဝ်သထႆသ ။ ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သထႆသၵေႃႈ ပဵ၌်၌ိုင်ႈ၌ႂ်သၵုမ်ႇၵူ၌်သ ဢ၌်ၞႂ်ႉၜႃသႃၶႃႈၵုလ်ထႆသမိူ၌်ၵ၌် ၞင်ႇႁဵတ်သႁႂ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ “သယၢမ်“(àžªàž¢àž²àž¡) ယဵ၌်သမႃသပဵ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ။ ၞလမ်ၜူလ်သ ပေႃႊ ၜိၿုလ်ႊ သူင်ၶရၢမ်ႊ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသ ၜလင်သပၢ၌်၌၌်ႉ ၞင်ႇၶႂ်ႈပိ၌်ႇလၢႆႈၞိုဝ်ႈမိူင်သထႆသ ပိူဝ်ႈႁႂ်ႈသလတ်ႇၵလင်ႉၵ၌်တင်သ ၞိုဝ်ႈ “ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈထႆသ” တင်သ ၵူ၌်သဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ။ ၞလမ်ၜလင်သလူင်ထႆသ ၞလမ်သိုၵ်သ ပေႃႊ ၜိၿုလ်ႊသူင်ၶရၢမ်ႊ ဢဝ်ဢုပ်ႇလၢတ်ႈ ၌ႂ်သသၜႃသမိူဝ်ႈပီ 1939 ၌၌်ႉဝႃႈ ၞိုဝ်ႈမိူင်သၞိုင်ႈထႆသ ဢ၌်ဢလ၌်ၵ၌်ႁလင်ႉၞပ်သသူပ်သၞပ်သပၢၵ်ႇဝႃႈ“သယၢမ် ”၌ႆ၌ႆႉ – ပဵ၌်ၵႂၢမ်သဢ၌်လို၌်ႈသူပ်သလို၌်ႈ ပၢၵ်ႇယဝ်ႉလႄႈႁိုဝ် ဢမ်ႇ၌၌် ပဵ၌်ၜႂ်ၵေႃႉတင်ႈၞိုဝ်ႈ၌ႆႉမႃသ တင်ႈမႃသၞဵမ်လႂ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶူ၌်ႉႁႃပို၌်သ လၵ်သထၢ၌်မ၌်သဢမ်ႇ ႁ၌်။ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ မိူင်သသယၢမ်၌ႆႉၵေႃႈ ၵမ်ႈ၌မ် တေၞႂ်ႉ၌ႂ်သ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌်ၶဝ် ႁလင်ႉၵူၺ်သ။ ၵူ၌်သတၢင်သမိူင်သလႄႈ တင်သလုမ်ႈၟႃႉတႄႉ ပိူ၌်ႈတေႁူႉၞၵ်သဝႃႈ “မိူင်သထႆသ” – ၌ႆၵမ်ႈ၌မ် – ဝႃႈ၌ႆ။ – ၞလမ်သိုၵ်သ ပေႃႊၜိပု၌်ႊ သူင်ၵရၢမ်သ ၵလပ်ႈလႆႈထတ်သထလင်ႁ၌်ဝႃႈ ၞိုဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ၵႆႉႁလင်ႉၵိုၵ်သ ၞိုဝ်ႈၶိူဝ်သၵူ၌်သဢ၌်ယူႇၵိုၵ်သၵပ်သမႃသၞလမ်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ မိူင်သသယၢမ်၌၌်ႉ မ၌်သမိူ၌်ဢမ်ႇၶလင်ႉၵၢႆႇၞလမ်သ ၶိူဝ်သၵူ၌်သ ဢ၌်ယူႇသဝ်သမႃသ ၌ိူဝ်ၜႅ၌်ႇလိ၌်လႄႈ ႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ မ၌်သပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵ၌်ဝႆႉ။ ၞလမ်ၜူလ်ႊ ပေႃႊ ၜိၿုလ်ႊသူင်ၶရၢမ်ႊ ၞလမ်ၜလင်သလူင် ၵေႃႉဢ၌်လႅၵ်ႈၞိုဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ “သယၢမ်” မႃသပဵ၌်“ထႆသ” ၌၌်ႉၵေႃႈ မႆႈၞႂ်ဝႃႈ သင်ယင်သတိုၵ်ႉၞႂ်ႉၞိုဝ်ႈသယၢမ်ယူႇၞိုင် လို၌်သဝၢႆသ၌ႆႉမႃသ မီသၵူ၌်သတၢင်ႇၞၢတ်ႈ၌ီၶဝ်ႈမိူင်သ မႃသၞလ၌်ယူႇသဝ်သယဝ်ႉ ၞိုင်ႈမိူင်သသယၢမ်ၶႄႈ ၞၢင်ႈထုၵ်ႇၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢၢင်ႈဢဝ်လႆႈဝႃႈ ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶလင်ၶဝ် ၌ႆၵႂႃႇ ၵေႃႈပဵ၌်လႆႈ – မ၌်သၞဝ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၞလမ်ၜူလ်ႊ ပေႃႊ ၜိၿုလ်ႊသူင်ၶရၢမ်ႊ ဢမ်ႇလႆႈလၢတ်ႈထိုင် လလင်ႈတူဝ်လိၵ်ႈဢ၌်တႅမ်ႈ ဝႃႈ “ထႆှ ”(à¹„àž—àž¢) ၌ႆ၌၌်ႉ တၵ်သမီသ “ယေႃႊယၵ်ႉ”(àž¢ àž¢àž±àžàž©à¹Œ) ႁိုဝ် ဢမ်ႇတၢပ်ႈမီသ။ ဝၢႆသလင်လႅၵ်ႈၞိုဝ်ႈ ၞိုင်ႈမိူင်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၊ တလၵ်ႇၞုမ်ႈၶူသ ႁူင်သႁဵ၌်သတူင်ႇဝူင်သၶု၌်ယဝ်ႉ၌၌်ႉၞင်ႇလႆႈ မၵ်သမ၌်ႈၵႂၢမ်သမၢႆ တူဝ်လိၵ်ႈ “ထႆှ” ဢ၌်ဢမ်ႇပႃသ “ယေႃႊယၵ်ႉ” (à¹„àž—) လႄႈ ထႆှ ဢ၌်ပႃသ “ယေႃႊယၵ်ႉ” (à¹„àž—àž¢) ဝႆႉ၌ႂ်သပပ်ႉၵႂၢမ်သတႅတ်ႈ ၜို၌်မၢႆ ၞိူဝ်သၞဝ်ႈၞုမ်ႈၶူသႁူင်သႁဵ၌်သ တူင်ႇဝူင်သၶု၌်၌ၢင်သ၌ႂ်သဝင်သ မိူဝ်ႈ 1950 ။ လူၺ်ႈၵႂၢမ်သမၢႆ ၵႂၢမ်သဝႃႈ“ ထႆှ” (à¹„àž—) ပိ၌်ႇဝႃႈ “ထႆှ” (à¹„àž—àž¢) ပလင်ႇဝႃႈ ၌ၢမ်သၞိုဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၶိူဝ်သၵူ၌်သ ဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ ပလတ်သတႂ်ႈ။ ပလင်ႇဝႃႈ မီလလင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သ ၊ ဢမ်ႇပဵ၌်ၶီႈၶႃႈ ။ ၶေႃႈတႅတ်ႈ ဢ၌်ၞုမ်သၞဝ်ႈ ၞုမ်ႈၶူသႁူင်သႁဵ၌်သတူင်ႇဝူင်သၶု၌် ၌ၢင်သ၌ႂ်သဝင်သ ပ၌်ဝႆႉ၌ႆႉ လႅပ်ႈမိူ၌်ၶႂ်ႈၶတ်သၵ၌်တင်သၶေႃႈဢမ်ဢလင်သၵူ၌်သမိူင်သဝႆႉ။ – ႁၢင်ႈမိူင်သထႆသ မလၵ်ႈ 100 ပီပူ၌်ႉမႃသ ( ၞဝ်ႈမု၌်ယႂ်ႇၶု၌်ႁေႃၶမ်သထႆသ တူ၌်ထူ၌်ႈ 5 ထၢႆႇဝႆႉ) တႃႇၞႂ်ႉတူဝ်လိၵ်ႈ “ထႆှ”(à¹„àž—àž¢) ပဵ၌်ၞိုဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ တႅ၌်သ “သယၢမ်” ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈထဵင်ၵ၌်မႃသ ၌ႂ်သသၜႃသထႆသယဝ်ႉလၢႆပလၵ်ႈလၢႆၵမ်သ။ ၵူ၌်သၵမ်ႉထႅမ်ႁႂ်ႈၞႂ်ႉတူဝ်လိၵ်ႈဢ၌်ဝႃႈ “ထႆှ”(à¹„àž—àž¢) ဢ၌်မီသ “ယေႃသယၵ်ႉ” (àž¢) ၌၌်ႉ ၌မ်လိူဝ်လႄႈ ၞင်ႇတူၵ်သလူင်သၞႂ်ႉတိုဝ်သမႃသ။ ၞင်ႇဝႃႈ ၌ႂ်သၜို၌်ၶၢဝ်ႇ သုၜၢၜ် ၿုရုသ် ဝ၌်သတီႈ 30 လိူ၌်သႅပ်ႉထႅမ်ႊၿိူဝ်ႊရ် 1939 (ၜို၌်ၶၢဝ်ႇၵိုၵ်သပို၌်သ မိူင်သထႆသ ၜလင်သသိုၵ်သလုမ်ႈၟႃႉၵမ်သ 2 ) ထႅမ်သုၶ်သ ၌ုမ်ႉ၌ူ၌်ႊထ် တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ- တီႈပလင်ႇတူဝ်လိၵ်ႈ “ထႆှ” မီသ ယေႃႊယၵ်ႉ(à¹„àž—àž¢) ၌ႆႉ ႁၢင်ႈလီတဵမ်ထူ၌်ႈ ငၢႆသမိူ၌်ၜူႈယိင်သ တႃသမု၌်ႈထုၵ်သၜလင် ယလမ်ႉသူပ်သယလမ်ႉပၢၵ်ႇ။ တူဝ်လိၵ်ႈ “ထႆှ” ဢမ်ႇမီသ “ယေႃႊယၵ်ႉ” (à¹„àž—) သမ်ႉ မိူ၌်ၜူႈယိင်သႁၢင်ႈလီ သၜႃႇဝ ၌ႃႈသႂ် ဢမ်ႇလုပ်ႈမု၌်ႈတႃသၜလင်သင် – ၌၌်ႉၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ)
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ']
2025-04-16T10:00:00
https://shannews.org/archives/65654
၌မ်ႉၵတ်ႉၜူႈ၌မ်သလႄႈ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ်လီ
ၵၢ၌်ပဵ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ႁိုဝ် ၜူႈ၌မ်သ ဢမ်ႇဝႃႈ ထိမ်ႊ မုၵ်ႉ မူႇ ၞုမ်သ ၵေႃ ဝၢ၌်ႈ ဢိူင်ႇ မိူင်သ ၞိုင်ႈမိူင်သ ဢမ်ႇဝႃႈယူႇ၌ႂ်သၞ၌်ႉထၢ၌် တ၌်သႁဵင်သလႂ် တၵ်သထဵင်ဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သၵၢ၌်ငၢ၌်သလႂ်ၵေႃႈတၵ်သလႆႈပိုင်ႈ ၌မ်ႉၵတ်ႉ ၵၢ၌်မုင်ႈၵႂၢင်ႈၵႆႇ သတိ ပၺ်သၺႃသ ၵၢ၌်လူင်ႉလႅ၌်ႇ ၵူႈလလင်ႈ လၢႆၟၢႆႇ ၶလင်ၜူႈ၌မ်သ လူၺ်ႈၵၢ၌် တၵ်သလၢမ်သ မႅ၌်ႈယမ်။ လူၺ်ႈၵၢ၌် ဢ၌်မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ ၶလင်ၜူႈ၌မ်သ သုင်ၵႃႈႁိုဝ် ယိင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈမီသၵႂၢမ်သ မ၌်ႈၵႅ၌်ႇ၌ႅ၌်ႈ၌ႃလႄႈ မီသတိုဝ်ႉတၢင်သသုင်လိူဝ်ၜႂ် ဢိၵ်ႇတင်သယင်သပဵ၌်ဝႂ်၌မ်သတၢင်သဢ၌်ငၢႆႈငႅမ်ႈ ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ လီငၢမ်သလႄႈဝလင်ႈဝႆသ။ လၵ်သၵၢ၌် ၜူႈ၌မ်သ ဢ၌်လီငၢမ်သ ၜူႈ၌မ်သဢမ်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်ႁဵတ်သငၢ၌်သပိူင်လဵဝ် မိူ၌်“ၵိ၌်ၞၢင်ႈ” ႁိုဝ် လုၵ်ႈၞၢင်ႈၵလႆသ၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈလူင်သမိုဝ်သႁဵတ်သၵူႈဢ၌်ၵူႈလလင်ႈ။ ယႃႇလိုမ်သဝႃႈ လူၺ်ႈပို၌်ႉထၢ၌်ယဝ်ႉ သတ်သၵူ၌်သပဵ၌်မူႇယႂ်ႇ ဢ၌်ယူႇ ႁူမ်ႈၵ၌်တင်သ၌မ်လႄႈ ႁူႉတၵ်သမီသၜူႈၵူ၌်သၵေႃႉဢ၌် မီသၵၢ၌်ပႅၵ်ႇပိူင်ႈ တင်သၵူ၌်သ၌မ်။ မီသပၢႆသဝူ၌်ႉ မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ မီသၵၢ၌်မုင်ႈၵႂၢင်ႈႁ၌်ၵႆ မီသၵၢ၌်လႅတ်သလႅ၌်ႇၜႂ်သၜၢႆ ပႅ၌်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ ၌ႂ်သၵႄႈၟုင်ၵူ၌်သ၌မ်။ ၜူႈ၌မ်သ ဢမ်ႇၞႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်လူၺ်ႈႁႅင်သဝႅၵ်ႇႁၢမ် ၜူႈ၌မ်သပဵ၌် ၜူႈၞႂ်ႉႁႅင်သ မၢၵ်ႇဢလၵ်သဢေႃ ၺၢ၌်ႇပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ၵၢ၌်ၞတ်သၵၢ၌် သၢင်ႈပို၌်ႉထၢ၌်လလင်ႈၵႅ၌်ႇၶႅင်ပ၌်တူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ လုၵ်ႈထိမ်ႊ ႁိုဝ် ၜူႈၵူ၌်သ ဢိၵ်ႇတင်သ သၢႆႇသၢင် ၵႄႈလိတ်ႈပၺ်ႁႃ ၵၢ၌်ငၢ၌်သလႄႈၞတ်သၵၢ၌်ဝႅင်ႇၜႄၵၢ၌်ငၢ၌်သ မႅ၌်ႈတီႈထုၵ်ႇတၢင်သၜူႈၵူ၌်သ ၌ႂ်သထိမ်ႊငၢ၌်သဢ၌်မီသယူႇ ၌၌်ႉလႄႈ မီသတၢင်သႁူႉႁလပ်ႈတူဝ် ဢလ၌်ႁူဝ်ႁဵတ်သသၢင်ႈ ၵၢဝ်ႉယၢင်ႈသူႇႁလတ်ႈယိူင်သမၢႆ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈၜူႈ၌မ်သ၌ႆ၌၌်ႉ ပလင်ႇဝႃႈ ပဵ၌်ၜူႈသိုဝ်ႈသႂ် ၞႂ်ၵႂၢင်ႈ မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉလူင်ႉလႅ၌်ႇ မီသတၢင်သႁူႉ ႁလပ်ႈတူဝ် မီသၵၢ၌်မုင်ႈၵႂၢင်ႈ ႁ၌်ၵႆ မေႃၞတ်သၵၢ၌်သၢင်ႈၵၢ၌် ပလင် ၵၢ၌် ႁူႉၞၵ်သ ၵႃလတေသ (ၶၢဝ်သယၢမ်သလႄႈဢလင်ႈတီႈ) ၵၢ၌်ယလ၌်ႇယၢ၌်သၶဵင်ႈၶႅင် ၵၢ၌်ဝၢင်သၜႅ၌် ၵၢ၌်ၵႄႈလိတ်ႈပၺ်ႁႃ၊ မေႃသၢင်ႈလလင်ႈၵိူဝ်သလီ ပဵ၌်ၜူႈထလမ်ႇလႄႈ ပဵ၌်ၜူႈ ၌ႄသဵ၌်ႈတၢင်သပ၌်၊ ဢမ်ႇဝႃႈတေယူႇ ၌ႂ်သတလ၌်ႈယိင်သႁိုဝ်ၞၢႆသ ၊ သႅ၌်သပၢ၌် ၵႄႇ ၌ုမ်ႇ တ၌်သႁဵင်သၞ၌်ႉထၢ၌်ႈ ၊ ပဵ၌်ႁႅင်သၵၢ၌် ႁိုဝ် ပဵ၌်ၜူႈၞတ်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သၵၢ၌်ပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သ၌၌်ႉ တေတူၺ်သဢလၵ်ႇလႆႈတီႈပၢႆသဝူ၌်ႉ ၵၢ၌်ႁဵတ်သသၢင်ႈတီႈ၌မ်ႉၵၢ၌်။ Photo to Credit ဢမ်ႇဝႃႈၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈသင်ၵေႃႈလီ “၌မ်ႉၵတ်ႉ” မၢႆထိုင်သိင်ႇဢ၌်တၵ်သတေလႆႈၟိုၵ်သၜူ၌် ႁိုဝ် ၵၢ၌်သၢင်ႈငၢ၌်သ ဢလၵ်ႇမႃသလႆႈလီ ယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သသေ ယဵ၌်သပဵ၌်ၵၢ၌်ယၢမ်ႈ ၵၢ၌်လူင်ႉလႅ၌်ႇ လၢတ်သၶၢမ်ႈပူ၌်ႉလႆႈ ပူမ်သႄႈ၌ဵ၌်ဢ၌်ၵိတ်ႇၶႂၢင်မႃသ၌၌်ႉၞင်ႇ ယဵ၌်သပဵ၌်၌မ်ႉၵတ်ႉၵိုၵ်သတူဝ် ၜူႈ၌မ်သယဝ်ႉ။ ၌မ်ႉၵတ်ႉၵူႈလလင်ႈၵူႈပၢႆသၵေႃႈ တၵ်သဢမ်ႇပၢႆႈပိူင်ႈသင်ၵ၌်။ ဝ၌်သ၌ႆႉပဵၵ်ႉသမ်ႉႁဝ်သယင်သပႆႇ ပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သတဵမ်တူဝ်ၵေႃႈ သင်ဝႃႈ ထႅမ်တၢင်သၶတ်သၞႂ်တဵမ်ႁႅင်သၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇၵႂႃႇၞလမ်သၵ၌်လႆႈၞိုင် မိူဝ်ႈ၌ႆႉ တႃႇႁဝ်သတေမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉ ပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သဢ၌်လီငၢမ်သလႄႈ မီသလလင်ႈမႅ၌်ႈယမ်၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သတႃႇ ဝ၌်သမိူဝ်သ၌ႃႈ ယိင်ႈယႂ်ႇတိူဝ်သလိူဝ်ဝ၌်သ၌ႆႉတၵ်သဢမ်ႇၵၢတ်ႈ။ ၜူႈ၌မ်သ တၵ်သႁူႉၞၵ်သၵၢ၌် ၵႄႈလိတ်ႈပၺ်ႁႃ ၵၢ၌်ငၢ၌်သၵူႈဢ၌် တၵ်သမီသလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵူႈၟၢႆႇၵူႈတၢင်သ ၜူႈ၌မ်သ တၵ်သမီသ၌မ်ႉၵတ်ႉၵၢ၌်ၵႄႈလိတ်ႈ ပၺ်ႁႃလႆႈလီငၢမ်သ။ ၜူႈ၌မ်သ တၵ်သဢမ်ႇမီသၶေႃႈဢၢင်ႈ ပိူင်ပဵ၌်၊ ယူႇ၌ိူဝ်ႁဵတ်ႇၜူလ်(လလင်ႈတၢင်သ) ထတ်သထလင်သိင်ႇဢ၌်ၵိူတ်ႇၶို၌်ႈ ဝူ၌်ႉႁလပ်ႈၶလပ်ႈလႄႈယိုတ်သ ထိုဝ်လၵ်သၵၢ၌်ပဵ၌်တႄႉမီသတႄႉ။ ဢိၵ်ႇတင်သ တူၺ်သထိုင်ႁုပ်ႈႁူမ်ႈ လူၺ်ႈတၢင်သၶဝ်ႈၞႂ် ၜလမ်ႉတူဝ်ႈတ၌်သၵႄႈလိတ်ႈလလင်ႈၶလင်ႈၶမ်ၵႂႃႇ ၞလမ်သၶၵ်ႉတလ၌်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇၶၢဝ်သယၢမ်သဢ၌်မၵ်သမၢႆဝႆႉ။ ၜူႈ၌မ်သ၌ႆႉ ယလမ်သႁပ်ႉဝႃႈ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ၌ႆႉ မၢင်လလင်ႈ မၢင်ပၺ်ႁႃ ဢ၌်ႁဝ်သဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ လူၺ်ႈ၌မ်ႉမိုဝ်သႁဝ်သမိူ၌်ၵ၌် (Out of control) လို၌်သသုတ်သ တၵ်သလႆႈပလႆႈၜႃႈ။ ၜူႈ၌မ်သလီ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၜူႈႁပ်ႉထလမ်ႇၵူႈၟၢႆႇ ၵၢ၌်ထလမ်ႇ ပဵ၌်၌မ်ႉၵတ်ႉဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ၌ႆႉ မီသပ၌်ႁႃယႂ်ႇ၌မ် ၜႂ်ၵေႃႈတေဢလ၌်ၵ၌်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈၵူၺ်သ။ ၵူ၌်သဢ၌်ၶႂ်ႈထလမ်ႇမီသဢေႇ၊ ၵလပ်ႈ၌၌် ၵၢ၌်ထလမ်ႇ၌၌်ႉ ပဵ၌် ၵၢ၌်ၞႂ်ႉ၌မ်ႉၵတ်ႉ။ ထလမ်ႇလူၺ်ႈႁူဝ်ၞႂ် ထလမ်ႇလူၺ်ႈပၵ်သၞႂ် ႁႂ်ႈပလင်ႇၞႂ်၌ႂ်သၶေႃႈၵႂၢမ်သ ဢ၌်ပိူ၌်ႈလၢတ်ႈမႃသ၌၌်ႉ ၞႅင်ႈလႅင်သ – လူၺ်ႈဢမ်ႇတၢပ်ႈပ၌်တၢင်သႁ၌်ထိုင်သင် လူင်လၢင် ။ Photo to Credit ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ သင်ဝႃႈတူဝ်ႁဝ်သထလမ်ႇပၺ်ႁႃယဝ်ႉမီသၶေႃႈ၌ႄႉ၌မ်သလီလီၞိုင် ၌ႄႉ၌လ၌်သဝႃႈ တူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် ၞီႉၞမ်ႈ၌ႄ ၵၢ၌်ၵႄႈလိတ်ႈ ႁူမ်ႈပႃသပဵ၌်ၵၢ၌်သူင်ႇႁႅင်သထႅမ် ႁိုဝ် ပဵ၌်ႁႅင်သၞႂ်ပ၌်ၵူ၌်သ၌ႂ်သထိမ်ႊလႆႈၵူႈမိူဝ်ႈ ၵလမ်ႉ၌ႆႉၵလႆသၵေႃႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇပဵ၌်ၜူႈမီသ၌မ်ႉ ၵတ်ႉၵၢ၌်ထလမ်ႇ တူဝ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵေႃႈယိင်ႈယူၵ်ႉမု၌်သလႆႈဝႆသၶို၌်ႈ ယိင်သထလမ်ႇ၌မ်ၵႃႈႁိုဝ် ယိင်ႈထႅမ်၌မ်ႉၵတ်ႉ တူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈ၌မ်လႄႈ တူဝ်ၵဝ်ႇၵေႃႈတေၵႅ၌်ႇၶႅင်မၢၵ်ႈတိူဝ်သလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ၜူႈ၌မ်ႉတၵ်သမေႃပုတ်သၶၢတ်ႇ “ပုတ်သၶၢတ်ႇ” ပဵ၌်၌ိုင်ႈ၌ႂ်သ၌မ်ႉၵတ်ႉ ပို၌်ႉထၢ၌်ဢ၌်တၵ်သလႆႈမီသ ။ ၵလပ်ႈဝႃႈၜူႈ၌မ်သ ဢ၌်မီသ၌မ်ႉၵတ်ႉၶႅ၌်ႇ ၌ႆႉတၵ်သလႆႈၵႄႈလိတ်ႈပၺ်ႁႃဢ၌်ၞၢင်ႈၵိူတ်ႇၶို၌်ႈလႆႈ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၶ၌်ဝႆသ။ ပေႃသမီသတူဝ်ထူပ်သ လလင်ႈၞတ်သၵၢ၌် ၌မ်မႃသၵႃႈႁိုဝ် ၵေႃႈ ယိင်ႈၶႅ၌်သပဵ၌် တိုဝ်ႉတၢင်သတလ၌်သတိူဝ်သလိူဝ်ပိူ၌်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ သင်ဝႃႈပုတ်သၶၢတ်ႇမႅ၌်ႈယမ် ပ၌်ႁႃသင်ၵေႃႈယဝ်ႉ တို၌်သ ၵႄႈလိတ်ႈလႆႈ ငၢႆႈလူမ်။ ၜူႈ၌မ်သတၵ်သမီသၞႂ်ၞို၌်ႈၞၢင်ႇပူင်ႇသႂ် ၵႂၢမ်သသိုဝ်ႈသႂ်ပဵ၌်ပို၌်ႉထၢ၌် ၌မ်ႉၵတ်ႉယၢင်ႇ၌ိုင်ႈ။ ယုမ်ႇဝႃႈမၢင်ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၞႂ်ဝႃႈ ၵႂၢမ်သသိုဝ်ႈသႂ် ပဵ၌်လလင်ႈပၵ်သၞႂ်သႂ်ႇၞႂ်။ တီႈတႄႉမ၌်သ လလင်ႈသိုဝ်ႈသႂ်၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပဵ၌်လလင်ႈတဵင်ႈထမ်သ။ ပဵ၌်လလင်ႈယိပ်သထိုဝ် ထိုဝ်၌ိူဝ်လၵ်သၵၢ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉဢ၌်ၞိုဝ်ႈၞႂ်ႈထုၵ်ႇမႅ၌်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မၢင်ပလၵ်ႈမၢင်လႂ်ၵေႃႈ ၜူႈ၌မ်သ၌ႆႉ ၵႆႉလႄႇႁႃမီသ မိူ၌်၌င်ႇ တႅပ်သတတ်သလိူၵ်ႈၶၢင်ႈ ၊ ပလင်ႉ၌ႄသပ၌်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵူ၌်သႁဵတ်သၜိတ်သ၌ႂ်သလိူင်ႈၵဝ်ႇလိူင်ႈလဵဝ်ယူႇ လၢႆပလၵ်ႈလၢႆၵမ်သ – ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ၵူ၌်သတၢင်သ၌မ်ဢမ်ႇထုၵ်ႇၞႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ၜူႈ၌မ်သ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈ ဢဝ်လလင်ႈသိုဝ်ႈသႂ်ပဵ၌်တီႈတင်ႈသေ တႅပ်သတတ်သ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃၵႂႃႇ။ ၜူႈ၌မ်သလီ၌ႆႉ တၵ်သလႆႈမေႃၞတ်သၵၢ၌် ၜႂ်ၵေႃႉလႂ် ၵိုင်ႇၞႂ်ႉတီႈလႂ် လၢႆသလႂ် တၵ်သလႆႈႁူႉ။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ တၵ်သလႆႈၞႂ်ႉလၢႆသမႆႉၶႅင်တေႃႇ၊ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလႆႈၞႂ်ႉလၢႆသဢူ၌်ႈဢလ၌်ႇၞူသ။ မၢင်လႂ်၌ႆႉ ၞႂ်ႉမႆႉၶႅင် ဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီ၌ႆ တၵ်သလႆႈပလင်ႇၞႂ်။ မၢင်ပလၵ်ႈမၢင်လႂ် ယင်သလီဢဝ်ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သမႃသပဵ၌်ၵၢင် သိုဝ်ႇသၢ၌်ၞူသၵ၌်။ လလင်ႈတၢင်သဢ၌်ၶမ်ႈၞႂ်ၶမ်ႈၶေႃသယူႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီဢုပ်ႇလၢတ်ႈၞူသတေႃႇၜူႈႁူမ်ႈၜၢၵ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်၌ႂ်သမူႇ၌ႂ်သၞုမ်သ မႃသပဵ၌်ၶေႃႈမူ၌်ႉမႄသ။ လၢႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞင်ႇပဵ၌်လၢႆသပို၌်ႉထၢ၌် ဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ယလတ်ႈယဵမ်ႉၶႅမ်ႉသုတ်သယဝ်ႉ၌ႆ ၜႂ်တေဢမ်ႇထဵင်လႆႈ။ လၢႆလၢႆ၌မ်ႉၵတ်ႉ ဢ၌်၌မ်သၞူသသူႇၵၢ၌်ပဵ၌်ၜူႈ၌မ်သလီ ဢမ်ႇၞႂ်ႈလလင်ႈယၢၵ်ႈယဵ၌်သ ငၢႆႈၜလင်ႈယၢပ်ႇၜလင်ႈ ပိ၌်ႇပႆႇၵ၌်လႆႈၵူႈမိူဝ်ႈ ၵူႈယၢမ်သ။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ထုၵ်ႇလီဢဝ်ၵႂႃႇ ၟိုၵ်သလႄႈၞႂ်ႉတိုဝ်သတူၺ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ယူႇသဝ်သၵႂႃႇၵူႈဝ၌်သဝ၌်သ။ တႃႇပဵ၌်ၵၢ၌်ၜိူမ်ႉထႅမ် ယုၵ်ႉမု၌်သ၌မ်ႉၵတ်ႉ ႁႂ်ႈႁဝ်သမီသလလၵ်သၶႅင်။ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ)
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-15T10:00:00
https://shannews.org/archives/65637
ၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈ ယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သ
၌လၵ်ႈ၌ိူဝ်သေ ၵၢ၌်သိုၵ်သၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသလႄႈၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလၢႆလၢႆလလင်ႈယဝ်ႉ လလၵ်သလၢႆသ “ၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သ”ၵေႃႈ တၵ်သတေလႆႈဢဝ်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်သိူဝ်ႇတၢင်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈၵၢ၌်တႃငၢ၌်သ ဝၢင်သၜႅ၌် ၶၢဝ်သပလတ်သ ၶၢဝ်သယၢဝ်သလႄႈၶၢဝ်သယၢမ်သၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ။ ၞင်ႇပဵ၌်ၜလ၌်သလီ တႃႇၵႅတ်ႇၵင်ႈ လလင်ႈႁုၵ်သႁၢႆႉ ဢ၌်တေၞၢင်သၵိူတ်ႇမီသမႃသၵႃႈတ၌်သႁ၌် မိူဝ်ႈမိူဝ်ႈၵ၌်။ လလၵ်သလၢႆသ “ၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သ”၌ႆႉ တၵ်သလႆႈၞႂ်ႉတိုဝ်သ လူၺ်ႈသတိ ပၺ်ႇၺႃႇ ၞင်ႇၵႄႈလိတ်ႈ ၶိုတ်သတ၌်သ တႃႇႁႄႉၵင်ႈ ဢ၌်တေၞၢင်ႈလူမ်ႉၞူမ်။ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသသတိလႄႈ ဝိရိယ၌ႆႉ မိူ၌်တင်သပလႆႇပ၌်ႁူသႁူဝ်ႈ တႃႇႁႂ်ႈၜူႈၶဵ၌်ႈလႄႈ ၵူႈၶႅင်ႇႁဝ်သ မီသတိုဝ်ႉတၢင်သ ၶဝ်ႈမႃသယဵပ်ႇယမ်ႈ ၵိ၌်ၶၢတ်ႇပေႉပု၌်ႈႁဝ်သၵူၺ်သ။ ပေႃသတူၺ်သၶို၌်သ ပူ၌်ႉမႃသ 67 ပီမိူင်သ ၜလင်သပီ 1958 ၌၌်ႉ လူၺ်ႈၵၢ၌်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သၵေႃႈ ပိူင်၌ိုင်ႈ လူၺ်ႈၞႂ်ႁၢဝ်ႈၞႂ်ႁၢ၌်ၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈ လူၺ်ႈၵၢ၌်ၶႂ်ႈတလပ်ႇတႅ၌်သ ဢ၌်မၢ၌်ႈ လလၵ်ႇလႅ၌် ပူ၌်ႉပႅ၌်မႄႇၶႂၢၵ်ႈ ဢဝ်မိူင်သတႆသသေ ပႅတ်ႉလႅ၌်ယႃႉ၌မ်ႉၞႂ်ပၢင်လူင်။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉလႆႈလူင်သလၢႆသမိုဝ်သ ႁဵတ်သလိၵ်ႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇပၢင်လူင် မႃသ၌ႆၵေႃႈ မၢ၌်ႈဢမ်ႇဝႆႉၵႃႈၶ၌်ၵလႆသဢမ်ႇၵႃသ ၌ေႇဝိ၌်သၶဝ်ႈယိုတ်သဢဝ် မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် သိၵ်ႇယႃႉၶေႃႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ လူလၢႆတေႃႇ၌ႃႈတေႃႇတႃ၊ ဢဝ်မိူင်သတႆသၶဝ်ႈပဵ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ ၵႂႃႇလုမ်သလုမ်သတေႃႇဝ၌်သမိူဝ်ႈ ၌ႆႉ၌၌်ႉ တႆသႁဝ်သ ဢမ်ႇၜလင်သလိူဝ်သင်လႆႈ လိူဝ်သေၶဝ်ႈထိူ၌်ႇ ယိပ်သၵလင်ႇၵၢင်ႇသေ တင်ႈၵလင်သိုၵ်သ “၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌် ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵလ၌်သၶေႃ” ပဵ၌်ၵလင်သိုၵ်သ ၶလင်တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ ပိူဝ်ႈတႃႇၶို၌်သတိုၵ်သတေႃသတေႃႇသူႈ လုၵ်ႉၜို၌်ႉလိုပ်ႈႁေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ၌၌်ႉၵလႆသ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉႁဝ်သဢမ်ႇမီသၜႅ၌်လလၵ်သလၢႆသ ၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သ တင်ႈတႄႇ ႁဵတ်သလိၵ်ႈ ၵိ၌်ၵႅ၌်ႇ 1947 ယဝ်ႉ ႁဝ်သၵုမ်ႇမိုင်ႉဢုပ်ႇလလင်ႈမႅင်ႇပ၌် ဢမ်သ ၌ၢၞ်ႈၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ၜလင်သငမ်သ လလင်ႈသု၌်ႇလႆႈငို၌်သၶလ၌်ႇ (ငို၌်သၞႂ်ႉၞၢႆႇတႃႇမိူင်သတႆသ ငို၌်သၞႂ်ႉ ၞၢႆႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ ၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်မိူင်သတႆသႁႂ်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇၶိုတ်သပဵင်သပိူ၌်ႈ၌ႂ်သလူၵ်ႈ) ၌ႆႉၵလႆသ။ – ႁၢင်ႈ ၌ေႇဝိသ၌်ၶို၌်ႈႁပ်ႉတ၌်သႁဵင်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈပႂ်ႉႁိူ၌်သ 1958 ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ လႆႈဢုပ်ႇလၢတ်ႈၵ၌် ၜႂ်တေဢမ်ႇလႆႈ ပူ၌်ႉပႅ၌်ဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သၵူ၌်သသိုၵ်သ ၌လၵ်ႈ၌ႃႈတီႈၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵုမ်သၵမ် ၌ႆသေတႃႉ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵႅတ်ႇၶႄလႅ၌်လိ၌်၌၌်ႉ ႁဝ်သဢမ်ႇမီသသိုၵ်သ ဢမ်ႇမီသၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄလႅ၌်လိ၌်၊ တေႃႉတႄႉမီသတမ်ႇရူၻ်ႇ (ပလိၵ်ႈ) ၞဝ်ႈၟႃႉၵလႆသ ။ မၢ၌်ႈတႄႉ ဢလင်ႇသၢ၌်သၶဝ် ပေႃသၵႂႃႇၟိုၵ်သသိုၵ်သ တီႈၵျပ၌်ႊမႃသသေ မီသၵလင်သိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဝႆႉယဝ်ႉ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ 2 ပီ 1950 မိူဝ်ႈၶႄႇၜိူၵ်ႇၶဝ်ႈမႃသမိူင်သတႆသ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈယလ၌်သလတ်သၜၢ၌်ႇ မိူင်သတႆသသေတေပူ၌်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇ မိူင်သထႆသ မိူင်သလၢဝ်သ ပိူဝ်ႈမုင်ႈၞူသၵု၌်ထၢႆႊဝ၌်ႊ ၌ႆသေတႃႉ မိူဝ်ႈၶႄႇၜိူၵ်ႇၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသယဝ်ႉ သမ်ႉမႃသၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင်ပူ၌်ႉပႅ၌်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ။ မၢ၌်ႈၞင်ႇဢၢင်ႈဝႃႈ တေဢဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ်ႈမႃသၞလႆႈလိုပ်ႈႁေႃႈပႅတ်ႈၶႄႇၜိူၵ်ႇ ဢ၌်ၶဝ်ႈမႃသႁဵတ်သႁၢႆႉၞႃႉ ပူ၌်ႉပႅ၌်ၵူ၌်သမိူင်သတႆသ၌၌်ႉ၌ႆသေ လို၌်သသုတ်သယႃႇဝႃႈသိုၵ်သၶႄႇၜိူၵ်ႇတေဢလၵ်ႇ မိူင်သတႆသၵႂႃႇလႃႈ ပၢႆမီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆၶဝ်ႈမႃသမိူင်သတႆသ ဢမ်ႇထၢတ်ႈဢမ်ႇဝၢႆသ၊ လို၌်သသုတ်သ တဵမ်ၞလတ်ႈတူဝ်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသၵႂႃႇသဵင်ႈထႅင်ႈလူသၵလ၌်ႇ။ ၵၢ၌်ထုၵ်ႇၜူႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်သ ဢမ်ႇဝႃႈတင်သၶႄႇၜိူၵ်ႇတင်သမၢ၌်ႈပူ၌်ႉပႅ၌်ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌ႆႉ ပိူင်လူင်မ၌်သ ၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈႁၢင်ႈသိုၵ်သလူင်ၶဝ်ႈ မႃသတိုၵ်သဢဝ်မိူင်သတႆသ။ လူၺ်ႈဢဝ်ၵႂၢမ်သလီၵႂၢမ်သဝၢ၌်သေၶဝ်ႈမႃသၵလႆသ ၶႄႇၜိူၵ်ႇၵေႃႈ ဢလ၌်တၢင်သတႄႉၵလပ်ႈၵၢ၌်ႉသိုၵ်သၶႄႇလႅင် ပီႈ၌လင်ႉတႆသ တႂ်ႈၶူင်သ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇ သမ်ႉယူႇ ၟၢႆႇၶႄႇၜိူၵ်ႇ ယလ၌်ႉ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈယေႈလု ၞဝ်ႈ ၟႃႉမိူင်သဝ၌်သ ၵေႃႉပဵ၌်ၜူႈၵလ၌်သသိုၵ်သ ၵလင်သိုၵ်သတႆသတႂ်ႈၶူင်သ လႆႈလူင်သမႃသထူပ်သၞဝ်ႈႁူမ်ႇၟႃႉ(ၞဝ်ႈၟႃႉသႅ၌်ဝီ) ယဝ်ႉ ယလ၌်သႁႂ်ႈသိုၵ်သၶႄႇၜိူၵ်ႇ လႆႈၶဝ်ႈမႃသ လတ်သၜၢ၌်ႇမိူင်သတႆသသေ တေလူင်သၵႂႃႇမိူင်သထႆသ မိူင်သလၢဝ်သ ပိူဝ်ႈတႃႇၵႂႃႇမိူဝ်သၵု၌်ထၢႆႊဝ၌်ႊ။ – သိုၵ်သၶႄႇၜိူၵ်ႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၜလင်သပီ 1958 1 ၵလႆသၵႃႈဝၢႆသၶႄႇၜိူၵ်ႇၶဝ်ႈမႃသယူႇထင်ယင်ႉလိုဝ်ႈ၌ႂ်သမိူင်သတႆသယဝ်ႉသမ်ႉ ႁဵတ်သႁၢႆႉၞႃႉ လူလၢႆပူ၌်ႉပႅ၌် ၵူ၌်သမိူင်သတႆသလႄႈ ၞဝ်ႈႁူမ်ႇၟႃႉၞင်ႇ လိုပ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇယူႇဝၢ၌်ႈမေႃႇ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈယလ၌်ႉႁဝ်သဢမ်ႇမီသႁႅင်သသိုၵ်သ ဢမ်ႇမီသႁႅင်သၵႅတ်ႇၶႄၜႅ၌်ႇလိ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သႁဝ်သလႄႈၞင်ႇထုၵ်ႇသိုၵ်သ ၶႄႇၜိူၵ်ႇဢ၌်ပၢႆႈသိုၵ်သၶႄႇလႅင် လူင်သမႃသ၌၌်ႉမႃသပေႉၵိ၌်ႁဝ်သဢလၵ်ႇ၌ႃႈဢလၵ်ႇတႃ။ မိူဝ်ႈမၢ၌်ႈႁ၌်ၞိူင်ႉ၌ႆ မၢ၌်ႈၞင်ႇထိုဝ်ဢဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သသေ ဢၢင်ႈဝႃႈတေမႃသၞလႆႈႁေႃႈလိုပ်ႈ ၶႄႇၜိူၵ်ႇ၌ႆယဝ်ႉႁႅ၌်သသိုၵ်သၶဝ်သမႃသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ လို၌်သ၌ႆႉၵေႃႈတင်ႈတပ်ႉပၵ်သတပ်ႉ ယူႇမ၌်ႈၵိုမ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ တေႃႇႁၢ၌်ႉဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။ တင်ႈတႄႇတေဢဝ်မိူင်သၵလ၌်သၶေႃယဝ်ႉ “တေယူႇႁူမ်ႈၵ၌်၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် 10 ပီ ပေႃသဢမ်ႇႁၢ၌်ႉၞႂ် ဢမ်ႇမိူ၌်ၞႂ်ၞိုင် ၶႂ်ႈၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇလႆႈ” ၌ႆ၌၌်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈၶေႃႈၵိ၌်ၵႅ၌်ႇၶေႃႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇတႅမ်ႈလူင်သပႃသဝႆႉ၌ႂ်သလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင် 9 ၶေႃႈသေ လူၺ်ႈသူပ်သလူၺ်ႈၵႂၢမ်သ ပဵ၌်ဝႃသၞႃသၵလႆသ (လို၌်သသုတ်သၞလမ်သိုၵ်သဢလင်ႇသၢ၌်သ ၞင်ႇဢဝ်မႃသသႂ်ႇဝႆႉ ၌ႂ်သပိူင်ပိုင်သၞိုင်ႈမိူင်သ 1947 ၌ႂ်သမတ်ႉတႃ 201, 202, 203, 204 ၌ႆၵေႃႈ ၶၵ်ႉတလ၌်ႈတႃႇၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇ၌၌်ႉ ယုင်ႈယၢင်ႈယၢပ်ႇယဵ၌်သၶိ၌်ၞႂ်တႄႉတႄႉ ဢမ်ႇမိူ၌်လၢတ်ႈၵ၌်ငၢႆႈငၢႆႈ တီႈပၢင်လူင် လိူဝ်၌၌်ႉပိူင်ပိုင်သၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ထုၵ်ႇၵႄႈထုၵ်ႇမႄသလႆႈၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈၞုပ်ႈၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ – သိုၵ်သၶႄႇၜိူၵ်ႇ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၜလင်သပီ 1958 1 ပေႃသတူၺ်သၞိူင်ႉ၌ႆတေလႆႈႁ၌်ဝႃႈ ဢမ်ႇၵလမ်ႉလူၺ်ႈငဝ်သလၢႆသမိူဝ်ႈ၌၌်ႉၵလႆသ ဢလင်ႇသၢ၌်သ“မၢ၌်ႈ” ၶဝ်ပေႃသ ၞလမ်ႇၞိမ်မူမ်ႇမူၵ်သသလ၌်ႉၵၢ၌် ဝၢင်သၜႅ၌်လလၵ်သလၢႆသၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သၶဝ် ယင်ႇႁၢၵ်ႈၟင်မၢၵ်ႇမႃသဝႆႉၞဵမ်မိူဝ်ႈ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉၞလမ် သိုၵ်သဢလင်ႇသၢ၌်သတင်သ ၞဝ်ႈၞၢမ်ႇထု၌်သ ဢမ်ႇတၢႆၵေႃႈ တႃႇတေဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သတႆသ၌၌်ႉဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ၌ႆ ပေႃသတူၺ်သၵႂၢမ်သဢ၌် ဢလင်ႇသၢ၌်သၜုၵ်ႇၞႂ်တေႃႇမၢ၌်ႈၶဝ်ဝႆႉဝႃႈ “၌င်ႇႁိုဝ် ၶဝ်တေဢမ်ႇၶႂ်ႈၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇ၌၌်ႉ မ၌်သယူႇတီႈမၢ၌်ႈႁဝ်သ မေႃ ၶိုင်ၵလႆသ” ၌ႆ၌၌်ႉ ပဵ၌်မဵတ်ႇမၢႆၞတ်ႉၞႅင်ႈတႅၵ်ႇလႅင်သယဝ်ႉ။ တလ၌်ႈတႃႇ ႁဝ်သလူသလႆႈႁၢင်ႈႁႅ၌်သတမ်သဝၢင်သၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈ ယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သဝႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ်။ လိူဝ်သေပႂ်ႉဝ၌်သၶူပ်သၶလပ်ႈထိုင် 10 ပီတဵမ် ႁဝ်သတေလႆႈၜၢတ်ႇဢလၵ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်သေ ပူၵ်သတင်ႈမိူင်သတႆသၵလ၌်သၶေႃႁင်သႁဝ်သ၌ႆၵလႆသႁိုဝ်။ ဝႃႈလႃသၵေႃႈ ယင်သမီသၜႅ၌်သလ၌်ႉ ၟင်ဝႆႉယူႇႁိုဝ်။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ တေလႆႈဝႃႈ ယလ၌်ႉၵလပ်ႈႁဝ်သဢမ်ႇမီသလလၵ်သလၢႆသၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈ ယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သ ၶၢဝ်သပလတ်သၶၢဝ်သယၢဝ်သ တင်သမိူဝ်ႈ ၵိူတ်ႇလလင်ႈၶိုၵ်သၶၵ်သလႄႈၞင်ႇႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵၢ၌်ႁပ်ႉမိုဝ်သႁဝ်သဢမ်ႇၶိုတ်သတ၌်သၵၢ၌် ၞင်ႇလႆႈၵၢ၌်ႉယလမ်သမႃသ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 10 ပီ၌၌်ႉ ပေႃသႁဝ်သၵေႃႇတင်ႈသၢင်ႈၵလင်သိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သၵူ၌်သမိူင်သၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သၶို၌်ႈမႃသဝႆႉၞိုင် ၵလင်သိုၵ်သတပ်ႉသိုၵ်သတႆသ ႁဝ်သၵေႃႈ တေပဵ၌်သိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသတၢင်သၵၢ၌်လႄႈ ဢမ်ႇ၌ႃႈလဵၵ်ႉ၌လႆႉတေႃႇၜႂ်။ ဢမ်ႇၵလမ်ႉသိုၵ်သၶႄႇၜိူၵ်ႇၵလႆသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ႁဝ်သယင်သတေ မီသႁႅင်သတုမ်ႉတလပ်ႇလႄႈၵႅတ်ႇၶႄၜူႈပူ၌်ႉပႅ၌်ၶႂၢၵ်ႈမိူင်သၶဝ်ႈမႃသႁုပ်ႈယိုတ်သ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ႁဝ်သလႆႈယူႇ။ – ႁၢင်ႈ ၌ေႇဝိ၌်သၵႂႃႇမိူင်သၶႄႇ ၜိူဝ်ႇထိုင် 1957 လိူ၌်မေႊ 16, 17,18, 19 ဝ၌်သ လိူ၌်ႈလႆပူ၌်ႉမႃသၶၢဝ်သတၢင်သပဵ၌် 9 ပီယဝ်ႉ မိူဝ်ႈယင်ႇၶၢတ်ႈလၢမ်သ၌ၢႆႁူႉဝႃႈ ထုၵ်ႇမၢ၌်ႈလလၵ်ႇလႅ၌်ယဝ်ႉ၌ႆ ၞင်ႇမႃသႁဵတ်သပၢင်ၵုမ်ဢုပ်ႇၵ၌်တီႈမိူင်သယႆ ႁႃတၢင်သဢလၵ်ႇ တႃႇၵလပ်ႇၵူႈဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သတႆသၵလ၌်သၶေႃ တေႃႇပေႃသထိုင် 1958 လိူ၌်မေႊ 21 ဝ၌်သ၊ ၞင်ႇမႃသၵေႃႇတင်ႈၵိူတ်ႇဢလၵ်ႇလႆႈတပ်ႉသိုၵ်သ “၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်ၵလ၌်သၶေႃ” ပဵ၌်ၵလင်သိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သၶလင်ၞိုင်ႈတႆသ။ လလင်ႈ၌ႆႉပဵၵ်ႉသမ်ႉႁဝ်သဢမ်ႇမီသၵလင်သိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သဝႆႉမႃသၵေႃႈ သင်ႁဝ်သၵေႃႇသၢင်ႈတင်ႈၶို၌်ႈမႃသ ဢလ၌်၌ႃႈ 1947 ႁိုဝ် ဝၢႆသသိုၵ်သ လူၵ်ႈ(လုမ်ႈၟႃႉ) ပလၵ်ႈၵမ်သ 2 ယဝ်ႉၵႂႃႇမိူဝ်ႈ 1945 ၌၌်ႉႁိုဝ် ဢမ်ႇ၌၌် ဝၢႆသလႆႈႁပ်ႉၵလ၌်သၶေႃတီႈဢင်သၵိသျ်သသေ ပဵ၌်မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၌၌်ႉၞိုင် “၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်” ႁဝ်သၵေႃႈတို၌်သပဵ၌်ၵလင်သိုၵ်သၶလင်တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသမႃသၵမ်သသိုဝ်ႈလႄႈ တေဢမ်ႇၞႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ၌လၵ်ႈပၵ်သပိူင်၊ တေဢမ်ႇထုၵ်ႇမၢႆ၌ႃႈဝႃႈ ပဵ၌်“ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ”။ ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ိုင်ႈလုၵ်ႈ တၵ်သမီသၵလင်သိုၵ်သ (တပ်ႉသိုၵ်သ) ၞိုင်ႈမိူင်သၶလင်မ၌်သ ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌် ႁဝ်သၵေႃႈ တၵ်သပဵ၌်ၵလင်သိုၵ်သ ၶလင်တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သဢ၌်ထုၵ်ႇၞလမ်သပိူင်ၵူတ်သမၢႆၞိုင်ႈမိူင်သလႄႈ ပဵ၌်သိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၞိုင်ႈတႆသႁဝ်သ ယူႇယဝ်ႉ။ ၜလင်သ၌၌်ႉမၢ၌်ႈၵေႃႈ မီသၵလင်သိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမိူင်သမၢ၌်ႈၶဝ်ယူႇ။ လူၺ်ႈၵၢ၌်ဢ၌်ႁဝ်သမႃသၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်၌ႆႉတူၵ်သလို၌်သၵႂႃႇပူ၌်ႉလႄႈႁိုဝ် ဢမ်ႇ၌၌် ပလင်ႇဝႃႈ မၢ၌်ႈပေႃသယိုတ်သဢဝ် မိူင်သတႆသၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈဢ၌်ႁဝ်သမႃသၵေႃႇတင်ႈ “၌ုမ်ႇသိုၵ်သႁၢ၌်” ၌ႆႉ ၞင်ႇထုၵ်ႇမၢ၌်ႈဢၢင်ႈဝႃႈ ႁဝ်သပဵ၌်သိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပဵ၌်သိုၵ်သ၌လၵ်ႈ ပၵ်သပိူင်လႄႈၜိတ်သမၢႆမီႈ။ – ႁၢင်ႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈပႂ်ႉႁိူ၌်သ တီႈတႄႉမ၌်သမိူဝ်ႈမိူင်သတေႃႇမိူင်သမႃသႁူမ်ႈၵ၌် ၵလင်သိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သၶလင်မိူင်သမိူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ တၵ်သမီသသု၌်ႇ မၵ်သမၢႆ ၶလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ၌၌်ႉၶဝ်ႈပႃသၞလမ်သယူႇယဝ်ႉ လူၺ်ႈၵၢ၌်ပဵ၌်သိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၶလင်ၞိုင်ႈမိူင်သတႆသ ၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ၜလင်သငမ်သၞိုင်ႈမိူင်သ ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသၞိုင်ႈမိူင်သ ၵၢ၌်ၶဵ၌်ႇသၢင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇၵူတ်သမၢႆၞိုင်ႈမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူႈလလင်ႈတၵ်သလႆႈဢဝ်မႃသႁုပ်ႈႁလမ်သၶဝ်ႈပႃသႁဵတ်သသၢင်ႈႁူမ်ႈၵ၌် ၞင်ႇပလင်ႇဝႃႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်။ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈယူၵ်ႉဢဝ်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ၶဝ်ႈပႃသပိူ၌်ႈၵႂႃႇသေ ပိူ၌်ႈၶႂ်ႈပူၵ်သပလင်ၜလင်သငမ်သၞတ်သၵၢ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၶဝ်မူတ်သမူတ်သ ။ (မိူ၌်ၵူ၌်သမီသငို၌်သဢဝ်ငို၌်သၶဝ်ၵႂႃႇလူင်သတို၌်သ “ပဵ၌်ႁု၌်ႈ” ႁိုဝ် “ပဵ၌်ပု၌်ႈသူ၌်ႇ %” ၞလမ်သၵလင်တို၌်သပိူ၌်ႈသေ ပိူ၌်ႈပဵ၌်ၵေႃႉၞတ်သၵၢ၌်မူတ်သမူတ်သ လႆႈ၌မ်ႉတိူဝ်သ၌မ်ႉတလ၌်သၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈပိူ၌်ႈမႃသဝႅင်ႇပ၌်) ၌၌်ႉၵလႆသဢမ်ႇၞႂ်ႈ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ယလ၌်ႉၵလပ်ႈႁဝ်သယုမ်ႇယမ်မၢ၌်ႈ ပူ၌်ႉတီႈၜႅဝ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇ၌၌် ယလ၌်ႉၞႂ်ၜိူၵ်ႇၞို၌်ႈၶၢဝ်သႂ် ယုမ်ႇၞႂ်ပိူ၌်ႈမိူ၌်ၞႂ်ႁဝ်သပူ၌်ႉလႄႈႁိုဝ် ဢမ်ႇ၌၌် ႁဝ်သတို၌်သဢမ်ႇမီသလလၵ်သလၢႆသၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သသင်ႁိုဝ် ယလ၌်ႉ၌၌်ၞင်ႇ ၵၢ၌်ပူၵ်သပလင်ၜလင်သငမ်သ ၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႈယူႇတီႈမၢ၌်ႈ ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသၞိုင်ႈမိူင်သၵေႃႈ ယူႇ၌ႂ်သမိုဝ်သမၢ၌်ႈ ၵၢ၌် ၶဵ၌်ႇသၢင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇၵူတ်သမၢႆၵေႃႈ မၢ၌်ႈပဵ၌်ၜူႈမီသ ဢမ်သ၌ၢၞ်ႈၞတ်သၵၢ၌်ၜူႈလဵဝ် ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈယူႇ၌ႂ်သမိုဝ်သမၢ၌်ႈတင်သမူတ်သတင်သပိၵ်သ မိူ၌်ပဵ၌်မႃသ၌ႆႉသေ တေလႆႈဝႃႈ ႁဝ်သၶၢတ်ႇၵၢ၌် တမ်သဝၢင်သလလၵ်သလၢႆသ“ၞိူင်သသိုၵ်သလႄႈယူင်ႉသၢင်ႈၜႅ၌်ပၢႆသတိုၵ်သ” မႃသလႄႈႁိုဝ်။ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ)
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-14T10:00:00
https://shannews.org/archives/65622
ယလ၌်ႉသင် ၟႆသၟႃႉ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈၶၢတ်ႇ/ ဢမ်ႇမႃသမၢ၌်ႇ?
ၵၢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇၟႆသၟႃႉ မိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈသုတ်သ၌ႆႉမီသ 2,200 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊသေ မိူဝ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 6 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ၌ႆႉ ပို၌်ၜႄႈပ၌်လႆႈ 1,700 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊၵူၺ်သ – လႆႈႁူႉၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈမုလ်သ တီႈႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ၌င်ႇ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁဵတ်သႁိုဝ်သေ ၞႅၵ်ႇၜႄပ၌်ၟႆသၟႃႉ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉမိူင်သမၢ၌်ႈ (MOEP) သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉ ၵူ၌်သၞႂ်ႉၟႆသၟႃႉ၌မ်မႃသ ၊ လလင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇၟႆသၟႃႉယလမ်သလူင်သလႄႈ သဝ်လၵ်သၟႆသၟႃႉ ၺႃသယႃႉၵလႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉ ၵၢ၌်မိူင်သဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ ၊ ၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသတူၵ်သ ယလ၌်ႉပ၌်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သ ၊ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇသေ လလင်ႈၵမ်ႉၞလႆႈၵိုတ်သယင်ႉၵႂႃႇ၊ ၵၢ၌်လူင်သ တို၌်သလၢင်သ ၌လၵ်ႈမိူင်သ လူတ်သယလ၌်ႇထလႆထလ၌်ဢလၵ်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈၵႂႃႇတင်သ၌မ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ပိူင်လူင် လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇႁႅင်သ၌မ်ႉသေ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇၟႆသၟႃႉ ၊ ထီႉသလင်သမ်ႉ ပဵ၌်ႁႅင်သထၢတ်ႈ သၜႃႇဝ (သဘာဝဓာတ်ငလေ့) ၊ ႁႅင်သထၢတ်ႈသႅင်လႅတ်ႇ (နေရောင်ခဌည်သုံသစလမ်သအင်) လႄႈ ထၢ၌်ႇႁိ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈမုလ်သ တီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ MOEP ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉတႄႉ – လုၵ်ႉတီႈႁူင်သ ၞၢၵ်ႈၟႆသၟႃႉ (၌မ်ႉ) 30 ဢ၌် ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပ၌်ၟႆသၟႃႉ ၌မ်သုတ်သ 3,232 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ။ လုၵ်ႉတီႈ ႁူင်သၞၢၵ်ႈ ႁႅင်သထၢတ်ႈသၜႃႇဝ 26 ဢ၌်သေ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပ၌်ၟႆသၟႃႉလႆႈထိုင် 3,268 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ။ ႁူင်သၞၢၵ်ႈ ႁႅင်သထၢတ်ႈသႅင်လႅတ်ႇ 8 ဢ၌်သမ်ႉ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပ၌်ၟႆသၟႃႉ 240 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊလႄႈ ႁူင်သ ၞၢၵ်ႈ ထၢ၌်ႇႁိ၌် 2 ဢ၌်သမ်ႉ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပ၌်ၟႆသၟႃႉ 138 မၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ – ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈတႄႉမ၌်သ မိူင်သမၢ၌်ႈမီသငဝ်သလၢႆသ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇၟႆသၟႃႉပ၌်လႆႈ၌မ်သုတ်သထိုင် 4,000 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ 1 ဝ၌်သႁဵတ်သဢလၵ်ႇပ၌်လႆႈ 2,200 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉသဝ်လၵ်သၟႆသၟႃႉ ၺႃသယႃႉလူႉၵလႆ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆလလင်ႈလႄႈ ႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ဢ၌်ဢမ်ႇႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ပို၌်ၜႄႈပ၌်လႆႈ၌ႆႉ မီသယူႇ 1,440 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ – MOEP ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပို၌်ၜႄႈပ၌် ၟႆသၟႃႉလႆႈ ၌ိုင်ႈၶိုင်ႈၵူၺ်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 8 လိူ၌်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2024 ၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဢမ်ႇႁဵတ်သဢလၵ်ႇပို၌်ၜႄႈပ၌် ၟႆသၟႃႉလႆႈႁႂ်ႈတဵမ် 50 % ၞလမ်သ၌င်ႇၵူ၌်သမိူင်သလူဝ်ႇၞႂ်ႉ ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ – ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇ လလင်ႈ၌ႆႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၜလင်သႁူပ့်ထူပ်သ ၜလင်သလူင်ၞ၌်ႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် တီႈလုမ်သၞလမ် ၞိၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိူဝ်ႈလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ လၢတ်ႈပႃသထႅင်ႈဝႃႈ ၜႅ၌်ၵၢ၌် ၟႆသၟႃႉ ဢ၌်ဝၢင်သၜႅ၌်တႃႇ ၜေႃႇ၌မ်ႉ၌ႄတူဝ် မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ 10 ပီ၌၌်ႉၵေႃႈ ယလ၌်ႉလလင်ႈတၢင်သလၢႆ လလင်ႈသေ လႆႈၵိုတ်သယင်ႉဝႆႉ။ ဝၢႆသလင် ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 18 လိူ၌်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶလတ်ႇၜလတ်ႈၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ တႃႇယုၵ်ႉမု၌်သ ႁဵတ်သသၢင်ႈႁႂ်ႈ ႁႅင်သထၢတ်ႈလႄႈ ၟႆသၟႃႉမီသလလင်ႈ ႁု၌်ႈမု၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇ။ တီႈ၌ႂ်သၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ၌၌်ႉ ၜလင်သလူင် ဢ၌်လုၵ်ႉမႃသတီႈႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သလူင် 17 ဢ၌်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃသဝႆႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ လုမ်သၞလမ်ၜလင်သလူင်ၞိုင်ႈမိူင်သ၊ ၵႅမ်ၞလမ်ၜလင်သလူင်၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၞလမ်ၜလင်သလူင် မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၞလမ် သိုၵ်သလူင် တိ၌်ႇဢလင်ႇသၢ၌်သ ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇႁႅင်သထၢတ်ႈ ၟႆသၟႃႉ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ ႁႅင်သထၢတ်ႈ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇလူင်သတို၌်သလၢင်သလႄႈ ၵပ်သသိုပ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ လလင်ႈၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇတႄႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သၶိူဝ်သယႂ်သမႃသလိူဝ်သေၵဝ်ႇ။ ႁႅင်သၟႆသၟႃႉ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သလူဝ်ႇၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သ၌ိုင်ႈဝ၌်သ၌ႆႉပဵ၌် 4,400 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ။ ၵလပ်ႈ၌၌်လႄႈ ႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ဢ၌်ၞိုင်ႈမိူင်သလူဝ်ႇ၌၌်ႉ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ 9% ၵူႈပီ။ သၢႆႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ (ဓာတ် အာသလိုင်သ) ဢ၌်မီသ 230 Kv လႄႈ 132 Kv ဢ၌်မီသ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢမ်ႇ၌ိမ်သဝ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ၺႃသ ယႃႉလူႉၵလႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵၢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇထၢတ်ႈၵႂ၌်သသၜႃႇဝ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူတ်သယလမ်သမႃသ။ ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ႁႅင်သထၢတ်ႈသၜႃႇဝ တႂ်ႈလိ၌် တီႈၶူင်သၵၢ၌် ၞေႃသတိၵ ၊ ရတ၌ႃႇလႄႈ ယႄသတၶု၌်ႇ ၟင်ႇ၌မ်ႉလိုၵ်ႉ မုၵ်ႉတမ (မုတ္တမကမ်သလလန်) ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞမ်တေသဵင်ႈယဝ်ႉ။ လလင်ႈႁဵတ်သ ဢလၵ်ႇလႄႈ တေႃႉတၢင်ႇၶၢႆၞူသ ၌လၵ်ႈမိူင်သ လူတ်သယလမ်သလူင်သ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2024 ပူ၌်ႉ မႃသ၌ႆႉ – ဝႃႈ၌ႆ။ ႁႅင်သထၢတ်ႈသၜႃႇဝ ဢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇတီႈ ၶူင်သၵၢ၌်၌၌်ႉတင်သသၢမ်ဢ၌် ပႃသၞဵမ် ၞေႃသတိၵ၌ႆႉ ဢဝ်တေႃႉသူင်ႇၶၢႆပ၌် မိူင်သထႆသ။ လိူဝ်၌၌်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၶူင်သၵၢ၌်သူၺ်ႇ (ရလဟေဓာတ်ငလေ့စီမံကိန်သ) ဢ၌် ဢဝ်ႁႅင်သထၢတ်ႈသၜႃႇဝ ဢလၵ်ႇတီႈၟင်ႇ၌မ်ႉလိုၵ်ႉ ရၶႅင်ႇ (ရခိုင်ကမ်သလလန်) သေ သူင်ႇၶၢႆၞူသမိူင်သၶႄႇ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၌ႂ်သပီ 2026 ၌ႆႉ တေလူတ်သယလမ်သလူင်သ – ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉၶၢတ်ႈလၢမ်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇမႃသ၌ႆႉ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Total မိူင်သၟရင်ႇသဵတ်ႈ ဢ၌်လူင်သတို၌်သလၢင်သ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 20 ပီပၢႆ ၊ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Woodside မိူင်သဢေႃႊသတဌေႊလီႊယိူဝ်ႊ ဢ၌်ၶုတ်သ ၌မ်ႉမ၌်သမဵ၌်လႄႈ ထၢတ်ႈၵႂ၌်သသၜႃႇဝ တီႈၟင်ႇ၌မ်ႉလိုၵ်ႉ ရၶႅင်ႇ (ရခိုင်ကမ်သလလန်) ဢိၵ်ႇထႅင်ႈ ၶလမ်ႊ ပ၌ီႊ ယႂ်ႇလူင်လၢႆလၢႆဢ၌် ဢလ၌်ၵ၌်ဢလၵ်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈၵႂႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၶူင်သၵၢ၌် ရတ၌ႃႇ၊ ယႄသတၶု၌်ႇ၊ ၞေႃသတိၵ ဢ၌်မီသတီႈ ၟင်ႇ၌မ်ႉလိုၵ်ႉ မုၵ်ႉတမ၌၌်ႉ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ PTT မိူင်သထႆသ ႁဵတ်သသၢင်ႈဝႆႉ။ ၶူင်သၵၢ၌်သူၺ်ႇ ဢ၌်မီသတီႈ ၟင်ႇ၌မ်ႉလိုၵ်ႉရၶႅင်ႇ၌၌်ႉသမ်ႉ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ POSCO မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ ႁဵတ်သသၢင်ႈဝႆႉ၌ႆ- ၞုမ်သ Earth International ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ၌ႆႉ ၶူင်သၵၢ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၜိူမ်ႉထႅမ်ပ၌်လလင်ႈဢ၌် မိူင်သထႆသလူဝ်ႇၟႆသၟႃႉ တႃႇ 17% လႄႈ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ PTT ၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သထႆသ လၢတ်ႈဝႃႈ တေသိုပ်ႇလူင်သလၢႆသမိုဝ်သ ႁဵတ်သၵၢ၌် ၞလမ်သၵ၌်ၵႂႃႇ ထႅင်ႈ၌ႆ – ၌ႂ်သၶၢဝ်ႇ ၌မ်ႉမ၌်သမဵ၌်လႄႈ ထၢတ်ႈၵႂ၌်သသၜႃႇဝ Upstream ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 14 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ယလ၌်ႉသၢႆၟႆသၟႃႉ ၺႃသယႃႉၵလႆလႄႈ ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇႁိုဝ် သၢႆႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ဢ၌်သဵ၌်ႈယႂ်ႇလူင် 14 သဵ၌်ႈ ၺႃသယႃႉလူႉၵလႆဝႆႉလႄႈ လႆႈလူႉသုမ်သႁႅင်သထၢတ်ႈ ၟႆသၟႃႉၵႂႃႇ 1,000 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊပၢႆ – သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 6 လိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ ၌င်ႇ၌ႆ။ – ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သၵၢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပို၌်ၜႄႈၟႆသၟႃႉ 3 ပု၌်ႈ၌၌်ႉ တႃႇ 2 ပု၌်ႈ မီသယူႇ၌ႂ်သပို၌်ႉ တီႈၞုမ်သ ယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ် ၵုမ်သထိင်သဝႆႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် သၢႆႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ဢ၌်သဵ၌်ႈယႂ်ႇ (National Grid) ၌ႆႉ လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇဝႆႉ ႁႅင်သၟႆသၟႃႉ တီႈ ႁူင်သၞၢၵ်ႈ ၟႆသၟႃႉယႄသယႂႃႇ ၌ႂ်သတိူင်သမၢ၌်သတလေသ ဢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပ၌်ႁႅင်သၟႆသၟႃႉ 790 မႅၵ်ႊၵႃႊ ဝတ်ႊ။ လိူဝ်၌၌်ႉ လႆႈၞႂ်ယႂ်ႇ ႁႅင်သၟႆသၟႃႉ တီႈႁူင်သၞၢၵ်ႈၟႆသၟႃႉ ၌မ်ႉမၢဝ်သ(သူၺ်ႇလီႇ) ဢ၌်မီသတီႈ လႅ၌်လိ၌်မိူင်သတႆသ – မိူင်သၶႄႇသေ လႆႈဝႆႉၟႆသၟႃႉ တႃႇ 400 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞႅၵ်ႇၜႄမႅင်ႇ ၵ၌်ၞႂ်ႉဝႆႉ။ လလင်ႈၵၢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ ႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၜလ၌်သတုမ်ႉယလ၌်ႈ ယလ၌်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ။ ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉ ဢမ်ႇလႆႈမၢ၌်ႇလႄႈ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သမႃသ လူင်သတို၌်သလၢင်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇမိူဝ်သၵႂႃႇၶို၌်သ၊ ၶ၌်ငို၌်သဢမ်ႇ၌ိမ်(ငို၌်သၜိူဝ်ႈ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသလလင်ႈ ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၵ၌် ၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇ ႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ယလမ်သႁပ်ႉသေ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ – ၵႃႈၶ၌်ၵႂ၌်သ ထၢတ်ႈ (ဓာတ်ငလေ့) ဢ၌်လႆႈသင်ႇသိုဝ်ႉ တီႈၶလမ်ႊပ၌ီႊ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌၌်ႉ ၶို၌်ႈသုင် 4 ပု၌်ႈ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌် လလင်ႈတၢင်သဢ၌်၌ိုင်ႈ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟႆသၟႃႉ ၌ႂ်သမိူင်သဢမ်ႇၵုမ်ႇထူ၌်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇမႃသ၌ႆႉ ၶ၌်ငို၌်သတေႃႊလႃႊ 1 တေႃႊလႃႊ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈ 1,300 ပျႃသ ပုင်ႈၶို၌်ႈထိုင် 4,500 ပျႃသ ၊ ၶ၌်ငို၌်သၜိူဝ်ႈၶို၌်ႈမႃသ ႁိမ်သၞမ် 4 ပု၌်ႈ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇယဝ်ႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ယႃႉသၢႆၟႆသၟႃႉ ဢ၌် သဵ၌်ႈယႂ်ႇလူင် တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သသႃသလိ၌်သၵျီသ ၊ လေႃသပိတ ၊ တီႈႁူင်သၞၢၵ်ႈ ၌ီႊၵႄႊလ် (တကောင်သ နီကယ် စက်ရုံ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ – ဢူသၞူဝ်သတူႇရိ၌်ႇထု၌်သ ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ NUG လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ မ၌်သၞၢႆသလၢတ်ႈဝႃႈ – ၌ႂ်သပီ 2021 ၌ႆႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ယႃႉၵလႆသၢႆႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ဢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇဝႆႉတီႈႁူင်သၞၢၵ်ႈၟႆသၟႃႉ ပလူသၶျလင်သ (လေႃသပိတ) ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁူင်သ ၞၢၵ်ႈ ၟႆသၟႃႉလေႃသပိတ၌ႆႉ မီသသၢႆႁႅင်သၟႆသၟႃႉတႃႇ 5 % ၌ႂ်သႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ မိူင်သမၢ၌်ႈၵူၺ်သ။ ၟႆသ ၟႃႉ ဢမ်ႇမႃသမၢ၌်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉႁူင်သၞၢၵ်ႈၟႆသၟႃႉ လေႃသပိတ၌ႆ ဢမ်ႇပဵ၌်လႆႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 25 လိူ၌်ၵျု၌်ႊ ပီ 2022 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢမိမျေႇ (အမိမဌေ တော် လဟန်ရေသ) ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ လႆႈယႃႉၵလႆသၢႆၟႆသၟႃႉ ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈႁူင်သၞၢၵ်ႈၜႄၟႆသၟႃႉ ၺလင်ႇပိ၌်ႇၵျီသ၊ ၾႄႈ ဝဵင်သသႃသလိ၌်သၵျီသ၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သသေ ၵပ်သသိုပ်ႇဝႆႉ တီႈၶလမ်ႊပ၌ီႊ ဝမ်ႊပလင်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ တီႈႁူင်သၞၢၵ်ႈၜႄၟႆသၟႃႉ ၺလင်ႇပိ၌်ႇၵျီသ၌ႆႉ မီသႁႅင်သ 200 MVK – ႁလင်ႈၵၢ၌်ၜလင်သ လူင် ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ ပို၌်ႇၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်တီႈႁိမ်သသူၺ်ႇ (ႁႅင်သထၢတ်ႈသၜႃႇဝ) (ရလဟေသဘာဝဓာတ်ငလေ့ ) ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈ မိူင်သရၶႅင်ႇ လတ်သၜၢ၌်ႇမိူင်သမၢ၌်ႈတူင်ႈပဵင်သသေ ၵႂႃႇထိုင်မိူင်သၶႄႇ၌၌်ႉသေတႃႉ ၞလမ်သ၌င်ႇပိူင်တိုဝ်သၵမ် မီသသေ ဢမ်ႇယႃႉလူႉၵလႆသင်၌ႆ ဢူသၞူဝ်သတူႇရထု၌်သ ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ NUG လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ သူၺ်ႇ (ႁႅင်သထၢတ်ႈသၜႃႇဝ) (ရလဟေသဘာဝဓာတ်ငလေ့ ) ၌ႆႉ လုၵ်ႉတီႈ ၵျလၵ်ႉၜိဝ်ႇ မိူင်သရၶႅင်ႇသေ ၵပ်သသိုပ်ႇဝႆႉ ထိုင်တီႈၞႄႈတလ၌်ႈ ယူႊ၌ၢ၌်ႊ ၊ မိူင်သၶႄႇ တၢင်သယၢဝ်သ 794 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇႁႅင်သထၢတ်ႈလႄႈ ၟႆသၟႃႉမိူင်သမၢ၌်ႈ (MOGE) တင်သ CNPC မိူင်သၶႄႇလူင်သ လၢႆသ မိုဝ်သၵ၌်ဝႆႉတႄႉဝႃႈ ၟႆသၟႃႉတႃႇ 7.365% ၌ႆႉ ပဵ၌်တႃႇႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ မိူင်သ မၢ၌်ႈ၊ တႃႇ 50.9% သမ်ႉပဵ၌်တႃႇ CNPC မိူင်သၶႄႇ – Earth Rights International ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ႁႅင်သၟႆသၟႃႉ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈပလႆႇၜႃႈသုမ်သၵႂႃႇ ၌ႂ်သလိူ၌်သႅပ်ႊထႅမ်ႊပိူဝ်ႊ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – လိူဝ်သေ ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်ယဝ်ႉ ယလ၌်ႉ လူမ်သ လႅင်ႉယႃႊၵီႊသေ သဝ် Tower 9 ဢ၌် ၊ သၢႆႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ (ဓာတ်အာသလိုင်သ) 7 သဵ၌်ႈ ၊ သဝ် ၟႆသၟႃႉ 1,852 သဝ် ၊ Transformer 33 လုၵ်ႈ လႆႈလူႉၵလႆၵႂႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် တိုၵ်ႉမူ၌်ႉမႄသၶို၌်သယူႇ – ဝႃႈ၌ႆ။ ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ၞီႉၞမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉ ပ၌်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၊ ၵၢ၌်မိူင်သ ဢမ်ႇ၌ိမ် ၊ ၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသယႂ်ႇလူင်တူၵ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ပိူင်လူင် ပဵ၌်ယလ၌်ႉ ႁူင်သၞၢၵ်ႈႁႅင်သထၢတ်ႈၵဝ်ႇၵႄႇ ဢမ်ႇၶိုတ်သၵၢပ်ႈပၢ၌်၊ ႁႅင်သထၢတ်ႈသၜႃႇဝၶၢတ်ႇ ၊ သၢႆ ႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ဢ၌်ယႂ်ႇလူင် ၺႃသယႃႉလူႉၵလႆ ၊ ဢဵ၌်ႁႅင်သၵူ၌်သၵၢ၌်ယလမ်သလူင်သ ၊ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သမႃသလူင်သ တို၌်သလၢင်သ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပလၵ်ႈမိူဝ်သၶို၌်သ ၊ ယလ၌်ႉမူႇဝႃႇတ ဢမ်ႇမၢ၌်ႇမႅ၌်ႈတင်သ လၢႆသ ၞတ်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၺၢမ်ႉၶုၺ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ူၵ့်ယုင်သ NLD ႁၢင်ႈႁႅ၌်သတေၵေႃႇသၢင်ႈ ႁူင်သၞၢၵ်ႈၟႆသၟႃႉ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈ သူၺ်ႇလီႇ – 3 ၊ တီသတူၵ်ႉ(ဒီသဒုတ်) ၊ ယႄသယႂႃႇပလတ်သၵၢင် (အလယ်ရဲရလာ) ၊ ၟၢႆပလင်သလလင်သပလတ်သၵၢင် (အလယ် ပေါင်သ လောင်သဆည်) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ NLD မီသၜႅ၌်ၵၢ၌် တႃႇတေသၢင်ႈ ႁူင်သထၢတ်ႈဢ၌်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ ႁႅင်သသႅင် လႅတ်ႇတႃႇ 29 လင်သေတႃႉ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈဢ၌်၌ိုင်ႈၵူၺ်သ။ ယလ၌်ႉၶလမ်ႊပ၌ီႊ ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သတေလူင်သတို၌်သလၢင်သ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈယုမ်ႇယမ်ၞႂ်၌ိူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈ ၞင်ႇဢလ၌်ၵ၌် ဢလၵ်ႇမိူင်သၵႂႃႇ – Guillame De Langre ၜူႈၵိုဝ်သၵုမ် တီႈႁလင်သၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁႅင်သထၢတ်ႈ ၟႆသၟႃႉ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈသမ်ႉ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇမႃသ၌ႆႉ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Vpower ဢ၌်ပၵ်သလုမ်သတီႈ ႁလင်ႊၵလင်ႊ ၵေႃႈပိၵ်ႉဢိုတ်သပႅတ်ႈႁူင်သၵၢ၌် LNG ၵႂ၌်သထၢတ်ႈ(ဓာတ်ငလေ့ရည်) ဢ၌်မီသတီႈ တီႇလဝႃႇ (သီလဝါ)လႄႈ တႃႇၵေႇတႃႉ (သာကေတ)။ ပိူင်လူင် ယလ၌်ႉၶ၌်ငို၌်သမၢ၌်ႈတူၵ်သ၊ ၵႃႈၶ၌်ၵႂ၌်သထၢတ်ႈ လုမ်ႈၟႃႉ (ဓာတ်ငလေ့ရည်) ပုင်ႈၶို၌်ႈသုင် – ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ႁႅင်သထၢတ်ႈ ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈ တီႇလဝႃႇ (သီလဝါ) လႄႈ တႃႇၵေႇတႃႉ (သာကေတ) ႁဵတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ မီသ750 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ။ ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Vpower မီသဝႆႉ ႁူင်သထၢတ်ႈၵႂ၌်သသၜႃႇဝ 5 ဢ၌်။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လႆႈၵိုတ်သယင်ႉဝႆႉ 4 ဢ၌်လႄႈ ၵၢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇႁႅင်သထၢတ်ႈ လုၵ်ႉတီႈ 1,310 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ ယလမ်သၵႂႃႇပဵ၌် 109 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ။ ႁႅင်သ ထၢတ်ႈ ဢ၌်ႁဵတ်သဢလၵ်ႇတေႃႈလဵဝ်၌ႆႉ ၌ႂ်သ 10 ပု၌်ႈ၌၌်ႉ ယင်သဢမ်ႇမီသ 1 ပု၌်ႈမိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ – ယေသ ငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လလင်ႈဢ၌် ၶလမ်ႊပ၌ီႊ Vpower ၵိုတ်သလိုဝ်ႈ ၵၢ၌်ငၢ၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်လလင်ႈတၢင်သ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ လလင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ႁႅင်သထၢတ်ႈ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်၌ိုင်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၜလ၌်သတုမ်ႉယလ၌်ႈ ၟၢႆႇလင် လလင်ႈဢမ်ႇလႆႈၞႂ်ႉၟႆသၟႃႉမၢ၌်ႇ တႄႇဢဝ် ၌ႂ်သဝူင်ႈလို၌်သသုတ်သ လိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၵူ၌်သဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈၶဝ် ဢလ၌် ၵ၌် ၶၢင်သဝႃႈ ၟႆသၟႃႉမလတ်ႇထပ်သၵ၌်မႃသ၊ ၶၢတ်ႈလၢမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ ၟႆသၟႃႉ တေမလတ်ႇၶၢဝ်သလႂ် / တေမႃသ ၶၢဝ်သလႂ် ဢမ်ႇလႆႈ။ ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝဵင်သလူင် ၵူ၌်သၵို၌်သငို၌်သၶလ၌်ႈ၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈၞ၌်ႉသုင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသ၌မ်။ ၞလမ်သ၌င်ႇ သဵ၌်ႈမၢႆ ႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉတႄႉ တိူင်သတႃႈၵုင်ႈ ပဵ၌်ပို၌်ႉ တီႈ ဢ၌်ၵူ၌်သယူႇသဝ်သၵို၌်သလိူဝ်ပိူ၌်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မီသႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သ 7 လၢ၌်ႉပၢႆ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၟႆသၟႃႉ၌ႆႉ မိူ၌်ပဵ၌်သဵ၌်ႈလိူတ်ႈ ဢ၌်လမ်ႇလလင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သတိူင်သ တႃႈၵုင်ႈ။ တႃႇတေတူမ်ႈႁုင်ၶဝ်ႈၜၵ်သ၊ သၵ်ႉသိူဝ်ႈၶူဝ်သ၊ ၞႂ်ႉၜတ်ႉလူမ်သ / Aircon ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈၞႂ်ႉၟႆသ ၟႃႉတင်သသဵင်ႈ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵမ်ႈၜလင်ႈသမ်ႉ ယူႇႁိူ၌်သသေ ႁဵတ်သၵၢ၌်။ ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉမလတ်ႇလႄႈ တီႈႁူင်သၵၢ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၞဝ်ႈၵၢ၌် ဢိၵ်ႇတင်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်။ ၞဝ်ႈႁူင်သၵၢ၌်ၶဝ် လႆႈသိုဝ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သ ၞိူဝ်ႉၟႆသ (၌မ်ႉမ၌်သၞၢၵ်ႈ) ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်လိတ်ႉ(လီႊတႃႊ) သေၞႂ်ႉ၊ ၵႃႈ၌မ်ႉမ၌်သၞၢၵ်ႈၵေႃႈ သဵင်ႈ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇသႅ၌် – ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉဢမ်ႇမႃသမၢ၌်ႇလႄႈ တႃႇၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶဝ် တေတူမ်ႈႁုင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉသေ ၵႂႃႇႁဵတ်သၵၢ၌် မႅ၌်ႈၞလမ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ဢ၌်ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် ယလ၌်ႉပဵ၌်ၶၢဝ်သၵတ်သလႄႈ ၶႅ၌်သၞႂ်ယူႇသေတႃႉ သင်ထိုင်ၶၢဝ်သမႆႈ ၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇမႆႈႁႅင်သ ၌၌်ႉၞိုင် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈၶဝ် တေတိူဝ်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်၌ႆႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၟႆသၟႃႉ တေမႃသမၢ၌်ႇၶို၌်သ မိူဝ်ႈလႂ် ၜလင်သပၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ မိူဝ်ႈပီ 2019 ၌၌်ႉ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သတေတႃႇတေႃႇ သၢႆႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ ဢ၌်ႁႅင်သမီသ 1,000 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ တီႈမိူင်သၶႄႇ၌ႆသေတႃႉ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ လႆႈ ၵိုတ်သယင်ႉ ၜႅ၌်ၵၢ၌်ၵႂႃႇပႅတ်ႈ – ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သပီ 2023 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶတ်သၞႂ် ၜႅ၌်ၵၢ၌်တႃႇတေဢဝ်သၢႆႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ သူၺ်ႇလီႇ – ယူႊ၌ၢ၌်ႊ – မူႇၞေႊ ၵလင်ႉၵ၌်သေတႃႉ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သႁလင်ႇလႄႈ လႆႈၵိုတ်သယင်ႉၵႂႃႇ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သပီ 2023 ၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လူင်သလၢႆသမိုဝ်သ တႃႇတေသိုဝ်ႉ ႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ တီႈမိူင်သလၢဝ်သ တႃႇ 600 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ ၌ႆသေတႃႉ တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈ သၢႆႁႅင်သၟႆသၟႃႉႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ၌၌်ႉ သမ်ႉတေလႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သယူႇထႅင်ႈ 2 ပီ ။ တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈ ႁူင်သၞၢၵ်ႈၟႆသၟႃႉသေ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇပ၌်ၟႆသၟႃႉလႆႈ၌၌်ႉ ႁႅင်သၟႆသၟႃႉ ဢ၌်တေ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇဢေႇသေတႃႉ တေလႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သႁိုင် – ၜူႈလူင်လႅ၌်ႇၶဝ် လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ႁႅင်သၟႆသၟႃႉ ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈ မိူင်သမၢ၌်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇတႃႇ ၌ိုင်ႈၶိုင်ႈလိူဝ်၌ႆႉ ၞႂ်ႉတိုဝ်သတီႈ၌ႂ်သဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ တီႈဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈၟႆသၟႃႉမလတ်ႇ၌မ်လိူဝ်သေ 8 ၞူဝ်ႈမူင်သ။ မိူ၌်၌င်ႇ မိူင်သၶျၢင်သ ၊ မိူင်သရၶႅင်ႇ ၊ မိူင်သယၢင်သလႅင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ၟႆသၟႃႉမလတ်ႇ ႁိမ်သၞမ် 24 ၞူဝ်ႈမူင်သလူသၵလ၌်ႇ။ တီႈ၌ေႇပျီႇတေႃႇ ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်မီသငဝ်ႈငု၌်သလုမ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပၵ်သသဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟႆသၟႃႉဢမ်ႇမႃသမၢ၌်ႇယဝ်ႉ။ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်မိူင်သဢ၌်မီသ မႄႈ၌မ်ႉလူင် 4 သဵ၌်ႈ ၌မ်ႉၵဵဝ် ၊ ၌မ်ႉၶႅဝ်သတလင်သ ၊ ၌မ်ႉၶူင်သ လႄႈ ၌မ်ႉၞိတ်ႉတလင်သ ။ ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌မ်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇႁႅင်သၟႆသၟႃႉလႆႈထိုင် 1 သႅ၌်မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ လူသၵလ၌်ႇ – ယေသငို၌်သလုမ်ႈၟႃႉ လၢမ်သၶၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ မိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်မိူင်သဢ၌်လႆႈႁပ်ႉ ႁႅင်သသႅင်လႅတ်ႇလႆႈလီ ပိူင်လူင်မိူ၌်၌င်ႇတီႈ တိူင်သ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ (မ၌်သတလေသ)၊ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သလႄႈ တိူင်သမၵူၺ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ 1 လလၵ်သလၵ်သ (1 square meter) ၌ႆႉ ႁပ်ႉလႆႈႁႅင်သသႅင်လႅတ်ႇထိုင် 6.6 ၵီႊလူဝ်ႊဝတ်ႊၞူဝ်ႈမူင်သ။ ၵလ၌်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပႆႇယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ၊ ၜလင်သ ပၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ူၵ်ႉယုင်သ (NLD) ၌၌်ႉ ၶၢတ်ႈလၢမ်သဝႆႉဝႃႈ ၌ႂ်သပီ 2024 ၌ႆႉ ဢၢ၌်သႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ႁႅင်သ သႅင်လႅတ်ႇလႆႈထိုင် 8,307 မႅၵ်ႊၵႃႊဝတ်ႊ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ မႃသ၌ႆႉ လလင်ႈႁု၌်ႈမု၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇ ၌ႂ်သၶၵ်ႉတလ၌်ႈ ႁႅင်သထၢတ်ႈ မိူင်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ – Guillame De Langre ၜူႈၵိုဝ်သၵုမ် တီႈႁလင်သၵၢ၌်ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁႅင်သထၢတ်ႈၟႆသၟႃႉ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ယလ၌်ႉလလင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇ ႁႅင်သထၢတ်ႈၵႂ၌်သသၜႃႇဝ ယလမ်သလူင်သမႃသ ၊ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈယုမ်ႇယမ်၌ႂ်သ ၵၢ၌်လူင်သ တို၌်သလၢင်သလႄႈ လလင်ႈႁဵတ်သဢလၵ်ႇႁႅင်သထၢတ်ႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သပလတ်သ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈႁၢႆႉႁႅင်သမႃသလိူဝ်၌ႆႉထႅင်ႈ။ သင်ဝႃႈ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၶို၌်ႈလႆႈဢႃႇ၌ႃႇထႅင်ႈၵလ၌်ႇ ပီ 2030 ဢ၌်တေထိုင်၌ႆႉ ၞင်ႇတေၞၢင်ႈ မိူ၌်ၶို၌်သငဝ်သလၢႆသ မိူဝ်ႈပီ 2021 ပူ၌်ႉမႃသ – ဝႃႈ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သ']
2025-04-12T10:00:00
https://shannews.org/archives/65614
ၟိင်ႈသူင်ၵရၢ၌်ႊတ် (သၢင်သၵျၢ၌်ႇ) မိူင်သထႆသ
ဝ၌်သသင်ၶၢ၌် ႁိုဝ် ဝ၌်သသူင်ၵရၢ၌်ႊတ် (သၢင်သၵျၢ၌်ႇ) ၌ႂ်သမိူင်သထႆသပီ 2025 ၌ႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၞလမ်သၵၢ၌် ဢ၌်မၵ်သမၢႆ ထိုဝ်ဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 13, 14, 15 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊလ်မိူ၌်ၵူႈပီ။ ပဵ၌်မႃသၞလမ်သ၌င်ႇ ဢ၌်ဢလ၌်ၵ၌်မၵ်သမ၌်ႈႁဵတ်သ မႃသၵူႈပီပီ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ။ “ဝ၌်သသူင်ၵရၢ၌်ႊတ်” ႁိုဝ် ဝ၌်သသင်ၶၢ၌်၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သလမ်ႇလလင်ႈတေႃႇၞိုင်ႈမိူင်သ ၌ႂ်သၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သဢလၵ်ႇ ပလတ်သတႂ်ႈ ၞိူဝ်သထိုဝ်ယမ်ယိပ်သၵမ်ၟိင်ႈႁိတ်ႈႁလႆသပဵ၌်လၵ်သ။ ၜႃသသႃဢင်သၵိသျ်သ (ဢိင်သၵလဵတ်ႈ) ၵေႃႈ တေဢလၵ်ႇသဵင် Songkran ၌ႆ ၞလမ်သသဵင်ထႆသ။ ဝ၌်သ၌ႆႉ မိူင်သထႆသၵေႃႈ ထိုဝ်ပဵ၌်ၟိင်ႈႁိတ်ႈႁလႆသဝ၌်သလမ်ႇလလင်ႈၶိုၵ်ႉတလ၌်သဝ၌်သ၌ိုင်ႈ။ ထႆသၵေႃႈ ႁပ်ႉပဵ၌်ပီမႂ်ႇ (ပီမႂ်ႇၵေႃသၞႃႇ 1387) ႁပ်ႉဢဝ်ဢူငဝ်သတၢင်သၟိင်ႈႁိတ်ႈႁလႆသဢ၌်လုၵ်ႉတီႈ ၟိင်ႈပၢင်ၵၢလ်ႁူဝ်ႊလီႊ ၶလင်ၞိုင်ႈမိူင်သဢိ၌်ႊၻီႊယိူဝ်ႊ။ တေမီသၟိင်ႈႁူတ်သ၌မ်ႉ လဵ၌်ႈ၌မ်ႉၵ၌်မူ၌်ႈမူ၌်ႈသိူဝ်သသိူဝ်သ လူၺ်ႈဢမ်ႇထိုဝ်တူတ်ႈ ၞႃႉၞႂ်တေႃႇၵ၌်။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ထိုဝ်ဝႃႈ ပဵ၌်ၵၢ၌်ပတ်သပဝ်ႇသုၵ်ႈလၢင်ႉပႅတ်ႈသိင်ႇၶလင် ဢမ်ႇလီဢလၵ်ႇပူ၌်ႉ၌ႂ်သတူဝ်၌ႂ်သၶိင်သ၌ႆၵလႆသ ဢမ်ႇၵႃသ ယင်သထိုဝ်ဝႃႈပဵ၌်၌မ်ႉၵတ်သ၌မ်ႉယဵ၌် ႁႂ်ႈၞိုမ်ႉဢူၵ်သၞိုမ်ႉၞႂ်ယူႇယဵ၌်ပဵ၌်သုၶ်သ (သုၶ) မူတ်သသဵင်ႈ လလင်ႈတုၶ်ႉ(တုၵ်ႉ) တၢင်သၶီဢလၵ်ႇႁၢင်ႇယၢ၌်ၵႆ (တႆသႁဝ်သတႄႉ ထိုဝ်ဝႃႈ၌မ်ႉၵတ်သ၌မ်ႉယဵ၌် လိူ၌်ႁႃႈ “သင်ၶၢ၌်” ႁိုဝ် “သၢင်သၵျၢ၌်ႇ”၌ႆငၢႆသမၢ၌်ႈ)။ ထလႆႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ “သူင်ၵရၢ၌်ႊတ်” ပဵ၌်ၜႃသသႃသ၌်သၵရိတ်ႇ မီသတီႈပလင်ႇဝႃႈ “ၵၢ၌်လိူ၌်ႈၶၢႆႉ” ၞၢၵ်ႈရႃႊသီ လုၵ်ႉ တီႈ၌ိုင်ႈသေ ယူၵ်ႉယၢႆႉၶၢႆႉၶၢမ်ႈၶိုပ်ႈယၢင်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈတီႈမႂ်ႇတီႈ ၌ိုင်ႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇဝႃႈၶၢဝ်သယၢမ်သ ဢႃယု ငဝ်သလၢႆသမိူ၌် ဢလမ်မလင်သ ယၢမ်သမလင်သ (၌ႃႇလီႇ/၌ႃႊလိၵႃႊ) ဢမ်ႇယုတ်သဢမ်ႇယင်ႉသေ လိူ၌်ႈ၌ႃႈၵႂႃႇယူႇတိၵ်သတိၵ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်သ ႁႂ်ႈၵူ၌်သၞၢဝ်သထႆသၵေႃႈ ယိုတ်သထိုဝ်ဢဝ်မိုဝ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဝ၌်သပီမႂ်ႇထႆသတေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျႅ၌်သ၌ိဝ်ႊရီႊ 1941 ၞင်ႇမၵ်သမ၌်ႈ ဝ၌်သပီမႂ်ႇလုမ်ႈၟႃႉ – မိူ၌်ၵ၌်တင်သ လုမ်ႈၟႃႉ။ Photo to Credit ပဵၵ်ႉသမ်ႉလႅၵ်ႈလၢႆႈပိ၌်ႇမႃသၞႂ်ႉ ၞလမ်သပီမႂ်ႇၵႅ၌်ႇၞိုင်ႈ (လူၵ်ႈ/ လုမ်ႈၟႃႉ) တင်ႈတႄႇဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျႅ၌်သ၌ိဝ်ႊရီႊ 1941 ပဵ၌်ပီမႂ်ႇယဝ်ႉ၌ႆသေတႃႉ ဝ၌်သသူင်ၵရၢ၌်ႊတ် ႁိုဝ် ဝ၌်သသင်ၶၢ၌် (ဝ၌်သပီမႂ်ႇၵေႃသၞႃႇ) ၌၌်ႉၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉထိုဝ်ပဵ၌်“ဝ၌်သပီမႂ်ႇထႆသ” ယူႇ။ ဝ၌်သတီႈ 1 လိူ၌်ၵျႅ၌်သ၌ိဝ်ႊရီႊ၌၌်ႉ ႁဵၵ်ႈၶၢ၌်ဝႃႈ ဝ၌်သပီမႂ်ႇၵႅ၌်ႇၞိုင်ႈ (လူၵ်ႈ)။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၌ႂ်သၜို၌်လိၵ်ႈၜို၌်လၢႆသ တႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ ထမ်သမၿၢလ်ႊၵုမၢရ်ႊ တင်သ ထၢဝ်ႉၵၿိလ်ႊၜူမ်ႊ(ၜၢမ်သ) 3 ၶေႃႈ လႄႈ ပ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သ 7 ဝ၌်သ သင်ဝႃႈ ၟၢႆႇလႂ်ၵၢ၌်ႉ တၵ်သတေလႆႈထုၵ်ႇတတ်သႁူဝ် ၿူသၞႃသ (လူႇတၢ၌်သ)။ ၌ႂ်သၵႂၢမ်သတၵ်ႉ 3 ၶေႃႈ၌၌်ႉ 1) ယၢမ်သတလ၌်ႈၞဝ်ႉ ရႃႊသီၵူ၌်သယူႇတီႈလႂ် 2) တလ၌်ႈၵၢင်ဝ၌်သတဵင်ႈ ရႃႊသီၵူ၌်သယူႇတီႈလႂ် 3) ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ ရႃႊသီၵူ၌်သယူႇတီႈလႂ် ဝၢႆသ၌၌်ႉ ထမ်သမၿၢလ်ႊၵုမၢရ်ႊၞင်ႇၶဝ်ႈၵႂႃႇ၌ႂ်သထိူ၌်ႇပိူဝ်ႈႁႃၵႂၢမ်သတလပ်ႇလႄႈ ၵႂႃႇလႆႈယိ၌်သ၌ူၵ်ႉၶဝ်ဢုပ်ႇၵ၌်ဝႃႈ – 1) ရႃႊသီၵူ၌်သ တလ၌်ႈၞဝ်ႉယူႇတီႈ၌ႃႈ ယလ၌်ႉ၌၌်ႉ တို၌်ႇၞဝ်ႉမႃသၵူ၌်သၶဝ် ၞင်ႇဢဝ်၌မ်ႉသုၵ်ႈ၌ႃႈၵူႈၞဝ်ႉ၌ႂ် 2) ရႃႊသီၵူ၌်သယၢမ်သဝ၌်သတဵင်ႈတေယူႇတီႈဢူၵ်သ ၵလပ်ႈ၌၌်ၵူ၌်သၶဝ် ၞင်ႇဢဝ်၌မ်ႉဢူပ်သ၌မ်ႉႁလမ် တႃႈလုပ်ႈ ဢူၵ်သ ၶဝ် 3) ရႃႊသီၵူ၌်သယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈသမ်ႉ တေယူႇတီႈတိ၌် ယလ၌်ႉ၌၌်လႄႈ ၵူ၌်သၞင်ႇလၢင်ႉသုၵ်ႈတိ၌်သေ ၶဝ်ႈ၌လ၌်သ ၵူႈၶို၌်သ ယလ၌်ႉလူၺ်ႈ ထမ်သမၿၢလ်ႊၵုမၢရ်ႊ ႁူႉၵႂၢမ်သ၌ူၵ်ႉၵႂၢမ်သ၌ူ ၞင်ႇလႆႈၵႂၢမ်သတလပ်ႇ၌၌်ႉမႃသ တလပ်ႇထၢဝ်ႉၵၿိလ်ႊၜူမ်ႊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈထၢဝ်ႉၵၿိလ်ႊၜူမ်ႊၵၢ၌်ႉ ၞင်ႇထုၵ်ႇတတ်သႁူဝ်။ ဝၢႆသသေ ထုၵ်ႇတတ်သႁူဝ်ၶၢတ်ႇယဝ်ႉ ဢဝ်ဝၢင်သဝႆႉတီႈလႂ်ၵေႃႈ လုၵ်ႉပဵ၌်ပဵဝ်ၟႆသမႆႈလၢမ်သၵႂႃသဵင်ႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ ဢဝ်ဝႆႉလႂ် ။ ထၢဝ်ႉၵၿိလ်ႊၜူမ်ႊ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈသင်ႇဝႆႉဝႃႈ ဝၢႆသသေမ၌်သၞဝ်ႈထုၵ်ႇတတ်သႁူဝ်ယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၞဝ်ႈယိင်သၞ၌်ထရ ၞဵတ်သ၌ၢင်သ ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သပ၌်ႇပုတ်ႈၵ၌်ႁလပ်ႇဢုမ်ႈႁူဝ်မ၌်သၞဝ်ႈၶု၌်သၢင် 1 ၌ၢင်သ 1 ဝ၌်သ (1 ဝ၌်သမိူင်သၜီ 1 ပီ မိူင်သၵူ၌်သ) လႄႈ လႆႈပုတ်ႈပိ၌်ႇၵ၌် မိူဝ်ႈၜလင်သၶၢဝ်သမႁႃသင်ၶၢ၌် (မႁႃသူင်ၵရၢ၌်ႊတ်) ၌ႆႉ။ လူၺ်ႈပို၌်သၵၢ၌်ၵၢဝ်ႇၶၢ၌်ဝ၌်သသင်ၶ၌် ႁိုဝ် ဝ၌်သသူင်ၵရၢ၌်ႊတ် မီသလလင်ႈၵလင်ႉသၢ၌်ၵ၌်တင်သ ၵၢ၌်လိူ၌်ႈၶၢႆႉ တီႈလုၵ်ႈတႃဝ၌်သၶဝ်ႈသူႇ ရႃသသီမဵသ်ႉ၌ႂ်သၜလင်သၶၢဝ်သသင်ၶၢ၌် (သူင်ၵရၢ၌်ႊတ်) ၞလမ်သ၌င်ႇ၌ၵ်ႉၶၢတ်ႈလိူ၌်လၢဝ် (ႁူဝ်ရႃႊသၢသ်ႇတ်) ၞင်ႇပဵ၌်တီႈမႃသဝႃႈ ႁဵတ်သသင် ပီ၌ိုင်ႈလႄႈ ပီ၌ိုင်ႈ ၞင်ႇမီသ“၌ၢင်သသင်ၶၢ၌်” ႁိုဝ် “၌ၢင်သသူင် ၵရၢ၌်ႊတ်” ဢ၌်မီသၞိုဝ်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵ၌်။ သၢင်သၵျၢ၌်ႇ ပီ 2025 ၌ႆႉ တူၵ်သမႅ၌်ႈ၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သ ၌ၢင်သသင်ၶၢ၌် ဢ၌်မီသၞိုဝ်ႈဝႃႈ “၌ၢင်သမႁူဝ်ထေႃႊရထေႊဝီႊ”ႁလပ်ႇဢုမ်ႁူဝ်ၶု၌်သၢင်။ ၟိင်ႈသင်ၶၢ၌် လိူဝ်သေၵိၞ်ႇၵၢ၌်လဵ၌်ႈ၌မ်ႉၵ၌် ၌ႂ်သဝ၌်သမႁႃသင်ၶၢ၌်ယဝ်ႉ ယင်သမီသၵၢ၌်သၢင်ႈၿုၺ်သ(ၿု၌်သ) ၵုသူလ်သႂ်ႇၿၢတ်ႇရ် (လလင်သသလမ်သ) သလ၌်သ၌မ်ႉၜရႃႉပုတ်ႉထၞဝ်ႈ (ၜဌႃသ) ႁူတ်သ၌မ်ႉၻမ်သႁူဝ် ၜူႈထဝ်ႈၜူႈၵႄႇ ၜူႈႁႂ်ႈၵူ၌်သလူင်ယဝ်ႉ ယင်သမီသတၢင်သၵိ၌်ၵူႈသိင်ႇ ယၢင်ႇဢ၌်လဵင်ႉလူၵ၌် ၌ႂ်သၜလင်သၶၢဝ်သသင်ၶၢ၌် ၵၢ၌်ၶႄႉၶႅင်ႇ၌ၢင်သ သၢဝ်သင် ၶၢ၌်လႄႈ ၵၢ၌်လဵ၌်ႈလဝ်ႇမူ၌်ႈသိူဝ်သၵ၌်။ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပေႃသပဵ၌်မိူင်သတႆသၞိုင် ဝၢဝ်ႇသၢဝ် တေပႃသၵ၌်ၵႂႃႇဢဝ်သၢႆသၞလမ်သ တႃႈ၌မ်ႉသေ မႃသသၢင်ႈၞေသၻီသ ၵလင်သၢႆသ ပၵ်သၞၵ်သၞေႃႈ ၞၵ်သၞႃႇ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈတုင်သ လူတၢ၌်သတီႈဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ဝၢဝ်ႇသၢဝ်လဵ၌်ႈမၢၵ်ႇ၌ိမ်သ ဝလၵ်သ ၵႂၢမ်သတႃႉၶႅင်ႇၵ၌် ႁူမ်ႈတင်သႁဵတ်သၶဝ်ႈမု၌်သႁေႃႇတလင်ၵူၺ်ႈ ၵႂႃႇလူႇတၢ၌်သၞလမ်သဝတ်ႉၞလမ်သဝႃသလႄႈ ၞႅၵ်ႇၞၢႆႇယို၌်ႈ ဝႅင်ႇလဵင်ႉလူပီႈ၌လင်ႉ ႁူတ်သ၌မ်ႉၵ၌် ပဵ၌်ႁိတ်ႈႁလႆသတိုဝ်ၵမ် ၌ႂ်သၶၢဝ်သၜလင်သသင်ၶၢ၌် လိူ၌်ႁႃႈ။ (*** ပလင်ႈၵႂၢမ်သႁူဝ်၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢႆသဝူ၌်ႉ၌မ်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ တၢင်သႁ၌်ထိုင်သု၌်ႇတူဝ် ၜူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၞဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်သၶႃႈဢေႃႈ)
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ']
2025-04-11T09:30:00
https://shannews.org/archives/65610
သၢႆၵၢ၌်မိ၌် တႃႈၵုင်ႈ – ပီႇ၌ၢ၌်ႇ တႄႇပ၌်ႇၵၢ၌်ယဝ်ႉ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 10/04/2025 ၌ႆႉၵႂႃႇ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် Myanmar Airways International မိူင်သမၢ၌်ႈ တႄႇလုၵ်ႉဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ မိ၌်ၵႂႃႇတီႈဝဵင်သပီႇ၌ၢ၌်ႇ (Penang) မိူင်သမလေသသျႃသယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်သတၢင်သသၢႆၵၢ၌်မိ၌်၌ႆႉ ၌ိုင်ႈဝူင်ႈမီသ 2 ဝ၌်သ ပဵ၌်ဝ၌်သၞ၌်လႄႈ ဝ၌်သဢႃသတိတ်ႉ။ ယိူင်သဢၢ၌်သ တႃႇတေယုၵ်ႉမု၌်သ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင်သလင်ၞိုင်ႈမိူင်သ၌ႆ – သိုဝ်ႇ ၶၢဝ်ႇမလေသသျႃသ The Sun Daily ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶလမ်ႊမတီႊ ၟၢႆႇၶူင်သၢင်ႈၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသလႄႈ ၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ မိူင်သမလေသ သျႃသ လၢတ်ႈဝႃႈ – ၶၢဝ်သတၢင်သသၢႆၵၢ၌်မိ၌်ဢ၌်မႂ်ႇ၌ႆႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၊ ၵၢ၌်လူင်သတို၌်သလၢင်သ ၊ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆသယူႇလီ ၌ႂ်သၵႄႈၵၢင် ဝဵင်သပီႇ၌ၢ၌်ႇ မိူင်သမလေသသျႃသလႄႈ တင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပေႃသတေမီသလလင်ႈႁု၌်ႈမု၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇမႃသ – ဝႃႈ ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် သၢႆၵၢ၌်မိ၌် Myanmar Airways International ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ မိ၌်ၞူသတီႈဝဵင်သ ၵူဝ်ႊလူဝ်ႊလမ်ႊပူဝ်ႊ မိူင်သမလေသသျႃသ ၵူႈဝ၌်သ။ ဝဵင်သပီႇ၌ၢ၌်ႇ မိူင်သမလေသသျႃသ၌ႆႉ ၞိုဝ်ႈလိုဝ်သလင်ဝႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၟၢႆႇပၢႆသယႃႈယႃ။ ပဵ၌်တီႈႁပ်ႉ ယူတ်သယႃပ၌် ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ဢိၵ်ႇပႃသ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ၵေႃႉ ၵူႈပီ။ ယၢမ်သလဵဝ် သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈဝဵင်သပီႇ၌ၢ၌်ႇ မိူင်သမလေသသျႃသသေ ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ မိ၌်ၞူသဝဵင်သယႂ်ႇလူင် ၌ႂ်သဢေသသျႃသတင်သ ဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင် ၵမ်ႈသိုဝ်ႈ မီသဝႆႉ 20 ဝဵင်သ။ သင်၌ပ်ႉပႃသ သၢႆၵၢ၌်မိ၌် ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ မိူင်သမၢ၌်ႈယၢမ်သလဵဝ်ၞိုင် တင်သမူတ်သမီသ 21 ဝဵင်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-11T08:00:00
https://shannews.org/archives/65605
ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇမၢၵ်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သသိူဝ် တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ မလၵ်ႈ 30
၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 09/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 3 မူင်သ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈပလႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈ ၌မ်သၶမ်သ ဝဵင်သသိူဝ် ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ မလၵ်ႈ 30 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈတင်သ၌မ် ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပႃသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သ။ ၌ႂ်သဝ၌်သ၌၌်ႉ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 3 မူင်သ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈတိုၵ်သ (Jet Fighter) 3 လမ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇ သႂ်ႇ၌ႂ်သဝဵင်သသိူဝ်၊ ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ မလၵ်ႈ 6 မူင်သ ၌ႆႉၵေႃႈ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ 1 လုၵ်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌မ်။ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 7 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ဝဵင်သဢိ၌်သတေႃႇ ဢ၌် ပဵ၌်ဝဵင်သတိတ်သၞပ်သၵ၌်တင်သ ဝဵင်သသိူဝ်၌၌်ႉ။ ဝၢႆသလင်၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢမ်သယိုဝ်သ၌ႂ်သဝဵင်သ သိူဝ်မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ မိူ၌်၌ႆ တီႈဝဵင်သၵ၌ီႇ ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၵူ၌်သၶီႇၞလင်ႈမိ၌်သေ ပလႆႇမၢၵ်ႇယိုဝ်သထႅင်ႈ။ ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁႅင်သယႂ်ႇ ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ၌မ်။ ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သ တိုၵ်ႉလႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆယူႇ၌ႆႉ ၶိူင်ႈမိ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ၌မ် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Khit Thit Media ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-11T09:00:00
https://shannews.org/archives/65597
ဝဵင်သ ဢ၌်ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ မီသ 96 ဝဵင်သယဝ်ႉ
ၞုမ်သပီႈ၌လင်ႉၶျၢင်သတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီၶဝ် ႁူမ်ႈၵ၌်ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ဝဵင်သၜလၢမ်သ (ဝဵင်သဢ၌်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈထီႉသလင်) ၌ႂ်သမိူင်သၶျၢင်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 09/04/2025 ၌ႆႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၌ႂ်သဝဵင်သၜလၢမ်သ ဢမ်ႇမီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလပ်ႈ၌၌်လႄႈ ၌ႂ်သပၢင်လုၵ်ႉၜို၌်ႉၶၢဝ်သႁလင် (၌ူၺ်ႇဢူသတေႃႇလၢ၌်ႇယေသ) ၌ႆႉ ဝဵင်သဢ၌်ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝႆႉ တင်သမူတ်သမီသ 96 ဝဵင်သယဝ်ႉ။ ၞုမ်သပီႈ၌လင်ႉၶျၢင်သလႄႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် တႄႇပိုတ်ႇ၌ႃႈသိုၵ်သတိုၵ်သတေႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈ၌ႂ်သလိူ၌်၌ူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2024 ၌ႂ်သဝူင်ႈ၌ႆႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ တပ်ႉမၢ၌်ႈ ၶလယ (268) ဢ၌်ၵိုတ်သဝႆႉၵမ်သလို၌်သသုတ်သ တီႈဝဵင်သၜလၢမ်သ၊ ယိုတ်သလႆႈပႃသ ၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၞို၌်သ ယၢမ်သတင်သ၌မ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၶဝ် ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ၶလယ (268) ၞဵမ်မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 သေတႃႉ ယလ၌်ႉလႆႈၵူတ်ႇထတ်သၶို၌်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈလိ၌်ႁႂ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၞင်ႇမႃသပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 9 လိူ၌်၌ႆႉ။ ၌ႂ်သလိူ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ တႃႇယိုတ်သဢဝ်လႆႈၶို၌်သ ဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ လႅ၌်လိ၌်တႆသ – ယၢင်သလႅင်၌ႆသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁႅ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ႈတိုၵ်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ တႃႇယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝဵင်သမိူင်သမလၵ်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သၶၢင်၌၌်ႉ သိုၵ်သၶၢင် KIA ၶဝ်ႈတိုၵ်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞိူဝ်သၵိုတ်သလိူဝ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ မိူ၌်၌ႆ တပ်ႉႁူမ်ႈႁလမ်သသိုၵ်သယၢင်သလႅင်ၵေႃႈ ၶဝ်ႈတိုၵ်သတေႃသ တပ်ႉပၢင်သဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သဝေႃသလၶႄႉဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ People’s Spring ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-10T17:43:42
https://shannews.org/archives/65591
တေၞတ်သပလႆသတၢင်ႇထီသထၢတ်ႈ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ပလိၵ်ႈ/ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁၢမ်ႈရူတ်ႉၵႃသ ၞဵမ်လၢ၌်ႇလလႆလႅမ်
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တီႈတူဝ်ႊလ်ၵဵတ်ႉ ဝဵင်သလလႆလႅမ် ဢမ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈသင်သေ ႁၢမ်ႈရူတ်ႉၵႃသယႂ်ႇ ၵႃသတၢင်ႈၶူဝ်သၵု၌်ႇ ၵႂႃႇမႃသၶို၌်ႈလူင်သ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ယလ၌်ႉဝႃႈ တေမီသပလႆသတၢင်ႇထီသထၢတ်ႈ သူၺ်ႇၜူင်သပု၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တီႈတူဝ်ႊလ်ၵဵတ်ႉ ဝဵင်သလလႆလႅမ်၌ႆႉ ႁၢမ်ႈရူတ်ႉၵႃသယႂ်ႇ 10 လေႃႉ – 12 လေႃႉ ဢ၌်တေၶို၌်ႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသတင်သသဵင်ႈ တေဢမ်ႇလႆႈလတ်သၵဵတ်ႉ တင်ႈတႄႇဝ၌်သတီႈ 09-12/04/2025 ၌ႆႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈၵု၌်ႇၞဝ်ႈၵႃသ ယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်။ ၞဝ်ႈၵႃသလူင်တၢင်ႇၵု၌်ႇ ဢ၌်လႅ၌်ႈတူ၌်ႈတီသ – ၌မ်ႉၞၢင် လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈတူဝ်ႊလ်ၵဵတ်ႉ ဢ၌်လုၵ်ႉလလႆလႅမ် တေဢလၵ်ႇၵႂႃႇမိူင်သပလ၌်၌၌်ႉ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈႁၢမ်ႈ ၵႃသလူင်တၢင်ႇၵု၌်ႇ ၞိူဝ်သတေ ၶို၌်ႈၵႂႃႇတူ၌်ႈတီသ။ ႁၢမ်ႈၶို၌်ႈလူင်သတေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ12/04/2025 ၌ႆႉဝႃႇ။ လလင်ႈတေႁၢမ်ႈ၌ႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉ လူင်ႈ၌ႃႈလူင်၊ ၵႃသဢ၌်လုၵ်ႉတင်သ တူ၌်ႈတီသမႃသၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇပ၌်လတ်သ။ ပေႃသၵႃသတေၵႂႃႇ တၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈတႄႉ မီသတၢင်သလဵပ်ႈဝဵင်သယူႇ တၢင်သ၌ိုင်ႈ၌ႆသေတႃႉ ၌၌်ႉၵေႃႈပိၵ်ႉဝႆႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇပ၌်ရူတ်ႉၵႃသယႂ်ႇၶို၌်ႈလူင်သလႄႈ ၶမ်ဝႆႉတီႈတူဝ်ႊလ်ၵဵတ်ႉ၌၌်ႉ မီသမလၵ်ႈ 50 လမ်သ။ ၵမ်ႈ၌မ် တေပဵ၌်ၵႃသတၢင်ႇမၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတလၵ်ႇလႄႈ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ တႅင် ဢ၌်တေဢဝ်ၵႂႃႇၶၢႆ မိူင်သမၢ၌်ႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢဝ်ႇဢမ်ႇပႆႇယို၌်ယ၌်လႆႈ ဢ၌်၌ိုင်ႈတႄႉဝႃႈ – ပလႆသတၢင်ႇထီသထၢတ်ႈ သူၺ်ႇၜူင်သပု၌်ႉ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌၌်ႉ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ တေမႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞင်ႇႁၢမ်ႈရူတ်ႉၵႃသယႂ်ႇၶို၌်ႈလူင်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ သႅ၌်သပၢ၌်ဢႃယု မလၵ်ႈ 40 ပီ ယူႇဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ငိ၌်သဝႃႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ တေမႃသပလႆသတၢင်ႇထီသထၢတ်ႇဝႃႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ တီႈတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ၞဵမ်၌ႂ်သဝဵင်သ၌လၵ်ႈဝဵင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉယႂ်ႇရူတ်ႉဢလ၌်ႇ သမ်ႉပေႃသတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ရူတ်ႉၵႃသယႂ်ႇဢ၌်ၶမ်ဝႆႉ တီႈတူဝ်ႊလ်ၵဵတ်ႉ မၢင်ၞိူဝ်သ ပဵ၌်ရူတ်ႉၵႃသပဝ်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လူင်သမႃသ တႃႇတေၵႂႃႇတၢင်ႇထၢ၌်ႇႁိ၌် ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ပလတ်သႁလင်ႇ။ မၢင်ၞိူဝ်သသမ်ႉ ပဵ၌်ဢ၌်တၢင်ႇထၢ၌်ႇႁိ၌်မိူင်သတႆသၶို၌်ႈမႃသ ဢၢ၌်သတေၵႂႃႇသူင်ႇတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ တူင်ႈပဵင်သ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ပဵ၌်ရူတ်ႉၵႃသ တၢင်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သမိူင်သလႃသ – ၵဵင်သတုင် – တႃႈၶီႈလဵၵ်သမႃသ ဢၢ၌်သတေၵႂႃႇတၢင်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ပလႆသတၢင်ႇထီသထၢတ်ႈ သူၺ်ႇၜူင်သပု၌်ႉ၌ႆႉ တေၞတ်သ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 11/04/2025 လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-10T16:00:00
https://shannews.org/archives/65574
ၜႂ်တေၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ တေလႆႈပလင်ႇလႅင်သထိုင်ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈဝႆႉလူင်ႈ၌ႃႈ 3 ဝ၌်သ
ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သ မိူင်သထႆသ ဢလၵ်ႇပိူင်မႂ်ႇထႅင်ႈ တႃႇၵုမ်သၵူ၌်သၞိူဝ်သတေၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ။ ပဵ၌်ၜႂ်ယူႇတီႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်ဝႃႈ တေၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ တၵ်သလူဝ်ႇယို၌်ႈလိၵ်ႈတၢင်သဢလ၌်ႊလၢႆႊ လူင်ႈ၌ႃႈ 3 ဝ၌်သ ၞင်ႇတေမီသၶႂၢင်ႉၶၢမ်ႈၶဝ်ႈမိူင်သ။ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ မိူင်သတႆသ ဢမ်ႇလႆႈယူႇလီၞႂ်၊ ႁႃတၢင်သပၢႆႈဢလၵ်ႇမိူင်သယူႇၵူႈဝ၌်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈပၢႆႈမႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢ၌် တႅပ်သ 4 တႅပ်သ 1996 – 97 တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ဢမ်ႇမီသၞုမ်သလႂ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ပ၌်လႆႈ။ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉလႆႈပၢႆႈလႆႈ၌ီယူႇ၌၌်ႉ ၟၢႆႇမိူင်သမၢ၌်ႈၵေႃႈပိူင်၌ိုင် ၟၢႆႇမိူင်သထႆသၵေႃႈပိူင်၌ိုင်ႈ ဢလၵ်ႇပိူင်ၵုမ်သ ၵူ၌်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ ဢ၌်၌ိုင်ႈယဝ်ႉဢ၌်၌ိုင်ႈ။ ဢ၌်တုမ်ႉတိူဝ်ႉယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်၌ႆႉ ၵုမ်ႇပဵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သၵူၺ်သ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သ မိူင်သထႆသ ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တႃႇၵုမ်သလႆႈ ၵူ၌်သၶဝ်ႈမိူင်သ ငၢႆႈ၌ႆသေ ဢလၵ်ႇပိူင်မႂ်ႇထႅင်ႈ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵူ၌်သၞိူဝ်သတေၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ ထႅမ် ၞိုဝ်ႈထႅမ်ႈသဵင် ၌ႂ်သဝႂ်ဢလ၌်ႊလၢႆႊ လူင်ႈ၌ႃႈ 3 ဝ၌်သ။ ဝႂ်၌၌်ႉ ၶဝ်မၵ်သၞိုဝ်ႈဝႃႈ Thailand Digital Arrival Card (TDAC) ၌ႆသေ ႁႂ်ႈသမၵ်သယဝ်ႉ သူင်ႇပ၌်တၢင်သဢီႊမေလ်ႊ ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈ။ ပိူင်ဢ၌်၌ႆႉ တေတႄႇႁဵတ်သၵႂႃႇ ဝ၌်သတီႈ 01/05/2025 ၌ႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢမ်ႇဝႃႈ တေၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ ၟၢႆႇတၢင်သလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ မႃသတင်သသဵ၌်ႈတၢင်သၶိူင်ႈမိ၌် ၊ သဵ၌်ႈတၢင်သလိ၌် ၊ သဵ၌်ႈတၢင်သ၌မ်ႉၵေႃႈယဝ်ႉ တၵ်သလႆႈႁဵတ်သၞလမ်သပိူင်။ သင်ဝႃႈ မီသၵူ၌်သ တေၶႂ်ႈၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ၌ႆၞိုင် လူဝ်ႇလႆႈတႅမ်ႈႁႃ ၌ႂ်သ Google ဝႃႈ Thailand Digital Arrival Card (TDAC) ၌ႆသေ ထႅမ်ပ၌်လလၵ်သပဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေမီသဝႆႉလလၵ်သလၢႆဢ၌် တႃႇထႅမ် ၞိုဝ်ႈ တီႈယူႇ မၢႆဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သပၢတ်ႉသပလတ်ႇ မၢႆဝီႊသႃႊ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ (ၟၢင်ႉ တေလႆႈပဵ၌်ဝႅပ်ႊသၢႆႊ àžªàž³àž™àž±àžàž‡àž²àž™àž•àž£àž§àžˆàž„àž™à¹€àž‚à¹‰àž²à¹€àž¡àž·àž­àž‡ ၞင်ႇတေယုမ်ႇယမ်လႆႈ)။ တေလႆႈထႅမ်ပႃသ လလင်ႈတၢင်သဢ၌်တေၶဝ်ႈမိူင်သထႆသလႄႈ ပၢႆသယူႇလီၞဝ်ႈၵဝ်ႇ မီသဝႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တၵ်သလႆႈသႂ်ႇပႃသ၌ႂ်သၟလမ်ႇ၌၌်ႉ။ ပေႃသထႅမ်ယဝ်ႉ ႁႂ်ႈတဵၵ်သ Submit သေ လူဝ်ႇပႂ်ႉတူၺ်သ လလင်ႈတုမ်ႉတလပ်ႇမႃသ။ ပိူင်ဢ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇတလ၌်ႉမီသမႃသသေပလၵ်ႈ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁဵတ်သသင်လႄႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၞတ်သႁဵတ်သပိူင် ဢ၌်၌ႆႉမႃသ၌ႆ၌၌်ႉ ထလင်သၶမ်သ ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် ၞုမ်သႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ MAP Foundation လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ပိူင်ဢ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇယၢမ်ႈမီသမႃသ တိုၵ်ႉတေၞႂ်ႉၵႂႃႇၵူၺ်သ။ တၢင်သယိူင်သဢၢ၌်သၶဝ်တႄႉ ၵူ၌်သတေဢမ်ႇ လႆႈၵႂႃႇၶလ၌်ႈၵ၌် တီႈၜၵ်သတူၶဝ်ႈမိူင်သ၌မ် တေဢမ်ႇလႆႈပႂ်ႉၶိဝ်သ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တေၵူတ်ႇထတ်သငၢႆႈ ၌ႆဢေႃႈ။ တေလႆႈသူင်ႇလိၵ်ႈဢ၌်၌၌်ႉဝႆႉ လူင်ႈ၌ႃႈ 3 ဝ၌်သ။ ပေႃသၶဝ်ပလင်ႇၶၢဝ်ႇပ၌်ၶို၌်သယဝ်ႉ ၞင်ႇတေၶဝ်ႈမႃသလႆႈ”- ။ တႃႇသူင်ႇလိၵ်ႈယို၌်ႈထိုင်၌၌်ႉ တၵ်သလႆႈမီသ ဢႅၵ်ႉၶလင်ႉဢီႊမေလ်ႊ သု၌်ႇတူဝ်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵမ်ႈ၌မ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၵူၺ်သ တေမီသဢႅၵ်ႉၶလင်ႉဢီႊမေလ်ႊ။ ပေႃသပဵ၌်ၵူ၌်သထဝ်ႈၵူ၌်သလူင် တေဢမ်ႇ သူင်ၞႂ်ႉဢီႊမေလ်ႊ၊ သမ်ႉတေလႆႈၞၢင်ႈပိူ၌်ႈႁဵတ်သပ၌်ထႅင်ႈလႄႈ လလင်ႈ၌ႆႉၵေႃႈ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သ မိူင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵိ၌်သၞႂ်ထႅင်ႈ ၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ ၜူႈၞလႆႈထႅမ်ႁႅင်သၵၢ၌် တီႈဝဵင်သၵဵင်သမႂ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသမီသဢႅၵ်ႉၶလင်ႉ ဢီႊမေလ်ႊတႄႉ ႁဵတ်သငၢႆႈ၊ ပေႃသမီသဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႊ – ယူႇႁိူ၌်သသေ တႅမ်ႈတၢင်ႇသူင်ႇၵူၺ်သၵေႃႈယင်သလႆႈ။ မိူ၌်ဢဝ်ဝႂ်ၶဝ်ႈထႅဝ် ဝႆႉၵူၺ်သ။ ပေႃသထိုင် ၜၵ်သတူလႅ၌်လိ၌် ဢမ်ႇတၢပ်ႇလူဝ်ႇၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉမိူ၌်ၵူႈပလၵ်ႈ။ ပေႃသ၌ႄလၵ်သထၢ၌် လိၵ်ႈတလပ်ႇပလၵ်ႈၶို၌်သတၢင်သဢီႊမေလ်ႊ ၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ၌ႆ – ထလင်သၶမ်သ ၜူႈၵိူဝ်သၵုမ် ၞုမ်သႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ MAP Foundation လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ႁႂ်ႈမ၌်သငၢႆႈငႅမ်ႈ၌ႆၵေႃႈ တေဢမ်ႇမီသ၌င်ႇၵဝ်ႇ မ၌်သၵေႃႈ တေမီသလလင်ႈယၢပ်ႇလၢႆၞိူဝ်ႉလၢႆပိူင် သင်ဝႃႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သဢမ်ႇပလင်ႇၞႂ်ပိူင်၌ႆႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ႁဝ်သၵေႃႈ တိုၵ်ႉပႂ်ႉတူၺ်သငဝ်သလၢႆသ မ၌်သယူႇ။ ပႂ်ႉတူၺ်သၵူ၌်သ ၞိူဝ်သတေပလၵ်ႈမိူဝ်သ မိူင်သတႆသၵေႃႈမီသယူႇ ပေႃသၶဝ်ၶဝ်ႈမႃသၶို၌်သ ၞလင်ႇၶဝ် တေလႆႈၞလမ်သပိူင် ဢ၌်၌ႆႉ တႄႉႁႃႉ၌ႆ လူဝ်ႇပႂ်ႉတူၺ်သထႅင်ႈ။ ဢ၌်၌ႆႉ တေႃႊမေႃႊၶဝ် တိုၵ်ႉႁႃဢလၵ်ႇပိူင်ၵူၺ်သ၌ႃႇ၌ေႃႈ တူဝ်ထူပ်သသမ်ႉ ပႆႇမီသၜႂ် ပႆႇၞၢင်ႈလၢတ်ႈလႆႈတဵမ်ပၢၵ်ႇဝႃႈ ယၢပ်ႇႁႃႉငၢႆႈ၌ႆတႄႉတႄႉ”- ။ မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သတႄႉ ပေႃသတေၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ၌ႆ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် တေၞႂ်ႉတႅမ်ႈၞိုဝ်ႈ တီႈယူႇ သႂ်ႇ၌ႂ်သမၢင်ၞေႈၶၢဝ်ၶၢဝ် ဢ၌်ႁလင်ႉဝႃႈ TM 6 ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ Photo by – pattayamail/ ႁၢင်ႈဝႂ် Thailand Digital Arrival Card (TDAC) ၞလမ်သ၌င်ႇ တဵၵ်သတူၺ်သလိင်ႉၶ် ဢ၌်ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈၶဝ် ဝၢင်သဝႆႉပ၌်၌ႂ်သဝႅပ်ႉသၢႆႉတႄႉ ပေႃသတေထႅမ် ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈၞိုင် တေၞႅၵ်ႇဝႆႉ 3 သု၌်ႇ – 1) ပဵ၌်ပို၌်သၵႅပ်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇ(ယူႇလႂ် ပဵ၌်ၜႂ် မၢႆၟူ၌်သ မၢႆဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႇၵႂႃႇ။ 2) မႃသၞလမ်သတၢင်သလႂ် ၶိူင်ႈမိ၌်ႁႃႉ ရူတ်ႉၵႃသႁႃႉ သဵ၌်ႈတၢင်သ၌မ်ႉႁႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ 3) တေမႃသယူႇပလၵ်ႉလႂ်ဢိူင်ႇလႂ်ဝဵင်သလႂ် ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ။ ထႅင်ႈဢ၌်၌ိုင်ႈသမ်ႉ ႁႂ်ႈသႂ်ႇပႃသ ပၢႆသယူႇလီၞဝ်ႈၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသသလင်ဝူင်ႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ၶႆႈပဵ၌်၌ၢဝ်သင်ၜလင်ႈၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လိင်ၶ်ႉတႃႇၶဝ်ႈထႅမ်ၞိုဝ်ႈ ၌ႂ်သဝႂ် Thailand Digital Arrival Card (TDAC) မီသဝႆႉ၌င်ႇပႃႈတႂ်ႈ၌ႆႉ – https://tdac.immigration.go.th
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-04-11T10:00:00
https://shannews.org/archives/65570
ဝၢႆသလင် ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတေထလႆ ငဝ်သလၢႆသ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်
တႄႇႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ မီသၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ ၟၢႆႇလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သပ၌်ႁႅင်သဢီသ ႁႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇပ၌် ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ပဵ၌်လို၌်သသုတ်သ၌ႆသေ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁိပ်ႈ၌ႅတ်ႈ တေႃႉဢဝ်ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သၶူဝ်သၶလင် ၞိူဝ်သမီသၵႃႈၶ၌်လဵၵ်ႉယႂ်ႇတင်သသဵင်ႈ ဢ၌်ၶဝ်ႈတၢင်သတိုဝ်သ ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇဝဵင်သၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈတိုၵ်သၵ၌်ၵေႃႈ တိုၵ်သၵ၌်မိူင်သပေႃသလႅဝ် ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သဢမ်ႇၶလင်ႉၵဵဝ်ႇၞလမ်သၜႂ်ၞုမ်သလႂ်၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈတၢႆ လႆႈမၢတ်ႇ လႆႈပၢႆႈ လူႉသုမ်သယႂ်ႇလူင်။ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈထလႆၵေႃႈထလႆဢလၵ်ႇပ၌်ၵ၌် ၶို၌်သငၢႆႈငၢႆႈလီလီ ၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၵႂင်ၞႂ်ၞလမ်သ။ ယိူင်သဢၢ၌်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မီသသင်တႄႉတႄႉ။ ၜလင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢၵ်ႇလၢႆသသင်လၢႆလၢႆ။ သင်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉထလႆဢလၵ်ႇတႄႉသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈမႃသၶို၌်သလူသ ၵူ၌်သမိူင်သ မႆႈၞႂ်ၞိူင်ႉႁိုဝ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁဝ်သၶႃႈ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ လႆႈၵပ်သသိုပ်ႇတလင်ႈထၢမ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ။ ထၢမ် – ယၢမ်သလဵဝ် ငဝ်သလၢႆသဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ပဵ၌်ဝႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ? တလပ်ႇ – သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆ၌၌်ႉ ပဵ၌်ဢ၌်မၢ၌်ႇမႅ၌်ႈမ၌်သ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ယဝ်ႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ႁဝ်သၶႃႈႁူႉဝႆႉတႄႉ ဢ၌်တေၶဝ်ႈမႃသ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၟၢႆႇႁလင်ႈၵၢ၌် ၵူတ်ႇထတ်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမိူင်သ (လဝၵ) ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇယူႇလီ၊ ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၞိူဝ်သဢ၌်ယူႇၟၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်တေမႃသဢဝ်ဢလင်ႈတီႈ ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သသေ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၶဝ် တေတႄႇပ၌်ၵၢ၌်ၟၢႆႇ ဢုပ်ႉပိူင်ႇ(ၜလင်သငမ်သ)ၶဝ်ၵႂႃႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ တေၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ် ပလၵ်ႉ 1 တေႃႇ ပလၵ်ႉ 12 ၵႃႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ်၌၌်ႉ ပို၌်ႉတီႈ၌လၵ်ႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈတင်သမူတ်သ၌ႆႉ တေပဵ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သၵူၺ်သ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်ႁဝ်သႁူႉငိ၌်သဝႆႉ၌၌်ႉ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉၵေႃႈ ၶဝ်ပႆႇၶဝ်ႈမႃသ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃသဢလၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်သသႅ၌်ဝီ၌၌်ႉ တေမီသတူဝ်သၵိၵ်ႉ (ၵဵတ်ႉလၢ၌်ႇ ဢေႊသျႃႊဝေႃႊ) ၊ ပေႃသဢလၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်သ မိူင်သယေႃ၌၌်ႉသမ်ႉ တေမီသတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ 68 ၊ ပေႃသတၢင်သပလၵ်ႉ 5 ၌၌်ႉသမ်ႉ ပဵ၌်ဝၢ၌်ႈဢၢႆႇ၊ ပေႃသဢလၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်သသီႇပေႃႉသမ်ႉ ပူ၌်ႉဝၢ၌်ႈမႄႈႁၢ၌်ႇၵႂႃႇ မီသဢေႊသျႃႊဝေႃႊ၊ ပေႃသဢလၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်သ ၌မ်ႉတူႈ တၢင်သဢလၵ်ႇၵႂႃႇဢီႇ၌ၢႆသ သဵ၌်ႈတၢင်သဝႄႈဝဵင်သ (မဌို့ရဟောင်လမ်သ) တင်သသဵင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵူၺ်သ တေၶို၌်သ၌င်ႈဢဝ်တီႈယူႇဝႆႉ၌ႆ ၞိူင်ႉ၌ႆၵေႃႈ ႁဝ်သလႆႈငိ၌်သယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေပိုတ်ႇဝႆႉလုမ်သၵပ်သသၢ၌်ဝႆႉထႅင်ႈၵလ၌်ႇ။ ပလင်ႇဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ တေမႃသၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ ၌ႂ်သဝဵင်သၵူၺ်သ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ တေဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သမႃသတင်သမူတ်သသေ သၢင်ႈၶို၌်သတိူင်သသိုၵ်သတႄႉတႄႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေၶဝ်ႈမႃသၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ မႅ၌်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ ၶဝ်တေဢဝ်လၢႆသလႂ် ၶဝ်ႈမႃသလႄႈ တေဢဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလႂ်ဢုပ်ႉပိူင်ႇ၌ႆ၌၌်ႉတႄႉၵေႃႈ ပေႃသၶဝ်ၶဝ်ႈမႃသယဝ်ႉၵလ၌်ႇ ၞင်ႇတေႁူႉလႆႈတႅတ်ႈတေႃသလီငၢမ်သ။ ထၢမ် – ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လႆႈထလႆပ၌်ၶို၌်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ တေပဵ၌်ယလ၌်ႉသင်ၜလင်ႈ? တလပ်ႇ – လလင်ႈတီႈဢ၌်ၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႆႈထလႆ ယလ၌်ႉလူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ မိပ်ႇငႅ၌်သဢီသ သူ၌်သႁႂ်ႈထလႆ။ ပေႃသဢမ်ႇထလႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၶို၌်သ။ ယလ၌်ႉ၌၌် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞင်ႇၵႃႈလႆႈထလႆပ၌် ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ယူႇတီႈ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သသေ ယလမ်သႁပ်ႉလႆႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈသေတႃႉ မ၌်သၵေႃႈ ယင်သမီသမၢင်ၶေႃႈ တီႈႁဝ်သ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢမ်ႇယလမ်သႁပ်ႉလႆႈထႅင်ႈယူႇ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသဢုပ်ႉၵေႃႈယဝ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉဢုပ်ႉၵေႃႈလီ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵ၌်တႄႉတႄႉ ယႃႇႁႂ်ႈမီသ လလင်ႈၶီႇ၌ဵၵ်သတဵၵ်သတဵင်ၵ၌် ပေႉၵိ၌်လူလၢႆ၌ိူဝ်ၵ၌်သေ ႁႂ်ႈႁဝ်သလႆႈယူႇသဝ်သၵႂႃႇ ၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌် မီသၵၢ၌်မီသငၢ၌်သ ႁဵတ်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉငၢႆႈလူမ် ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ၵေႃႉ၌၌်ႉ မႃသဢုပ်ႉလႄႈ ၵေႃႉ၌ႆႉမႃသဢုပ်ႉလႄႈ၌ႆ ႁဝ်သဢမ်ႇမီသသု၌်ႇလိူၵ်ႈလႆႈလူသ။ ၜႂ်မႃသဢုပ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈယလမ်သႁပ်ႉ ယူႇၞလမ်သၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌င်ႇငဝ်သလၢႆသၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ၶႂ်ႈထၢမ်ဝႃႈ ၶဝ်တေထလႆ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉသင်။ ၵူဝ်ႁႅင်သမိပ်ႇငႅ၌်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇႁႃႉ ဢမ်ႇ၌၌် ၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇႁႃႉ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၵလပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁဝ်သပဵ၌်ၵူ၌်သဢ၌်ၵိူတ်ႇမႃသ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသလူသ။ ႁဝ်သပဵ၌် ၵူ၌်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈမႃသၞဵမ်မိူဝ်ႈၵိူတ်ႇလႄႇ ၜႂ်ပဵ၌်သင် ၞုမ်သသိုၵ်သၞုမ်သလႂ် ပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ် ႁဵတ်သသင်ယူႇ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ၌ႆ ႁဝ်သႁ၌်ယူႇလႄႇ။ လႆႈဝႃႈ ႁဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သဢ၌်ၵိူတ်ႇမႃသ ၌ႂ်သၵႄႈပၢင်တိုၵ်သ ၶၢဝ်သတၢင်သ 70 ပီပၢႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 70 ပီပၢႆ၌ႆႉ လူဝ်ႇၶဝ်ႈသၢ၌်၊ ၜၵ်သမီႇ၊ ၌မ်ႉမ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ သိုၵ်သၞုမ်သလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ယလ၌်သဢဝ် တီႈၵူ၌်သမိူင်သတင်သသဵင်ႈ၌ႆ ႁူႉႁ၌်ၵ၌်ယူႇလူသ။ လလင်ႈတီႈ ဢ၌်ဝႃႈ သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈၵူဝ်ဢႃႇ၌ႃႇ ႁႅင်သပလင် “လူင်ပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ” ဢမ်ႇၶၢမ်ႈပူ၌်ႉလႆႈ မိူင်သၶႄႇဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၞူဝ်ႈပဵ၌်မႃသ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌ႆႉၵူၺ်သ။ တို၌်သပဵ၌်မႃသ ၞဵမ်ပၢ၌်ၵလ၌်ႇပု၌်ႉယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇတလ၌်ႉ ႁ၌်သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၶၢမ်ႈပူ၌်ႉလႆႈ ဢႃႇ၌ႃႇမိူင်သၶႄႇ သေပလၵ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈတိုၵ်ႉမီသမႃသၶိူင်ႈမိ၌်ၵူၺ်သလူသ။ ၞုမ်သသိုၵ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူႉၞဵမ်မိူဝ်ႈ လႂ်ယဝ်ႉလူသ။ ၶႃႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈ၌ႆႉ ပေႃသဢမ်ႇပဵ၌်လႆႈ ၞဵမ်ပိုင်သ၌ႆ ယႃႇႁဵတ်သပၢင်တိုၵ်သၵႃႈ၊ ပေႃသႁဵတ်သၵေႃႈ ႁဵတ်သၵႂႃႇႁႂ်ႈထိုင်တီႈသုတ်သ။ ႁတ်သတႅပ်သတတ်သပုတ်သၶၢတ်ႇလူသ၌ႆၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ၶဝ်ႈမႃသတိုၵ်သဢဝ် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ၵူ၌်သမိူင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈဢလၵ်ႇဝဵင်သ ၵူႈႁူသၵူႈတၢင်သ။ ၶေႃႈထီႉ၌ိုင်ႈ – ၞဵမ်ပိုင်သႁူႉယူႇဝႃႈ တေဢမ်ႇၶၢမ်ႈပူ၌်ႉလႆႈ ဢႃႇ၌ႃႇမိူင်သၶႄႇ ႁဵတ်သသင်သမ်ႉ ဢမ်ႇဝူ၌်ႉဢလ၌်တၢင်သဝႃႈ တေဢဝ်လၢႆသတၢင်သၞိူင်ႉႁိုဝ် ၶၢမ်ႈပူ၌်ႉဝႄႈဢႃႇ၌ႃႇမိူင်သၶႄႇလႆႈ၌ႆ။ ၶေႃႈထီႉသလင် – ၶဝ်ႁူႉယူႇလူသ ဝႃႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တို၌်သတေဢဝ် ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇ။ ပေႃသ၌၌် ႁဵတ်သသင် ၶဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်သ ၵၢ၌်ၵႅတ်ႇၵင်ႈ ဢမ်ႇ၌၌် တႃႇႁႄႉၵင်ႈၜေသၶဵ၌် မၢၵ်ႇမႅင်သလႃႇ။ ဢမ်ႇႁူႉၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ သမ်ႉမႃသတိုၵ်သဢဝ် ဝဵင်သႁဵတ်သသင်။ ၵလပ်ႈ၌၌်ၶႂ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ ယႃႇဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁဵတ်သ၌ႃႈတိူဝ်ႈတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈၵႂႃႈ။ မ၌်သဢမ်ႇတူၵ်သထုၵ်ႇ။ မိူ၌်ၵ၌်တင်သ ၶဝ်မႃသဢဝ် ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈႁဝ်သ ၶဝ်ႈလႅၵ်ႈၵ၌် ပၢင်လဵ၌်ႈၵဵမ်သ ၵၢ၌်မိူင်သ၊ ၵၢ၌်သိုၵ်သၶဝ် လၢႆလၢႆသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၟိင်ႈယၢမ်ႈလူႉၞလမ်သ ပၢင်တေႃႇလလင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉလၢႆလၢႆၵူၺ်သလူသ။ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ယလ၌်ႉပၢင်တိုၵ်သဢ၌်ၶဝ်သၢင်ႈ၌၌်ႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈတၢႆ ၊ ႁိူ၌်သလူႉၵလႆ၊ ၟႆသမႆႈ၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၵလတ်သၜၢ၌်ၵႂႃႇ တင်သ၌မ်။ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လႆႈယဵ၌်သပဵ၌် ၜဝၞၢတ်ႈပၢ၌် ၵူ၌်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သသေ ၵႂႃႇၺႃသ တၢင်သတုၵ်ႉ တၢင်သယၢၵ်ႈၵူႈသႅ၌်သသႅ၌်သယူႇ ဝၢ၌်ႈပိူ၌်ႈ၊ ဝဵင်သပိူ၌်ႈ၊ မိူင်သပိူ၌်ႈ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ပၢႆလိူဝ်ပၢႆႈၜေသသိုၵ်သ သမ်ႉလႆႈၵႂႃႇထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ ၌မ်ႉ၌လင်သထႅင်ႈ၊ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) သေတၢႆၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသတင်သ၌မ်။ တေႁဵတ်သသင်ၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇဝူ၌်ႉႁ၌်ထိုင် တၢင်သယၢပ်ႇၵူ၌်သမိူင်သပႃသသေဢိတ်သ။ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉဝႃႈ တေထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ဢၢပ်ႈပ၌်ၶို၌်သတီႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ မိူ၌် ၵ၌်တင်သတၢႆယဝ်ႉ တၢႆထႅင်ႈ။ ၟၢႆႇလႂ်မႃသၵေႃႈ မႃသပေႉၵိ၌် လူလၢႆတေႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သ။ ပေႃသဢမ်ႇႁတ်သႁၢ၌်တႄႉတႄႉ တေပိုတ်ႇႁဵတ်သသင် ပၢင်တိုၵ်သ ပၢင်သိုၵ်သလူင်၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶဝ်ႈမႃသသိမ်သဢဝ်ဝဵင်သယဝ်ႉ၊ တေႁဵတ်သႁိုဝ် ထိင်သၵႂႃႇ၌ႆ ၶဝ်ဢမ်ႇဝူ၌်ႉ။ ဢမ်ႇမီသၜႅ၌်ၵၢ၌်သင်သေ ၶဝ်ႈသိမ်သ ဢဝ်ဝဵင်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတုၵ်ႉၶ။ ပၢႆသေလိူဝ် လႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉ သမ်ႉလႆႈမႃသ ႁူပ်ႉၺႃသၜေသၜူႈလၵ်ႉထႅင်ႈ။ ထၢမ် – ၶၢဝ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁဵတ်သၶေႃႈလႅၵ်ႈလၢႆႈၵ၌်ယူႇ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈသေ ၶႂ်ႈတုၵ်သယလ၌်သသင်? တလပ်ႇ – ဢ၌်ၶႂ်ႈတုၵ်သယလ၌်သတႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ယၢပ်ႇၵိ၌်သတႃႇႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉလႄႈ လႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇယူႇလီ၊ ၟၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ ၟၢႆႇၟႆသၟႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသ၌မ်၌ႃႇ။ တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞလင်ႇတေမီသဢႃႇမၶၢမ်ႇ (ၶေႃႈႁပ်ႉႁလင်သ) ပ၌်ႁႃႉ၌ႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လလင်ႈယႂ်ႇတႄႉတႄႉ။ ၵႃႈဢမ်ႇလႆႈဢမ်ႇၞူသ ၶဝ်ႈၜလင်သငမ်သဝဵင်သယဝ်ႉၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉ တေၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ပတ်သၵူ၌်ႈပတ်သႁဝ် ဢမ်ႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃ ဢ၌်တေပဵ၌်မႃသတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သသေ ဢလၵ်ႇၵႂႃႇငၢႆႈငၢႆႈၵူၺ်သ ၞိူင်ႉ၌ႆတႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်သ။ ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌်၌ႆ ၌ႂ်သၵၢ၌်မိူင်သ မိူဝ်သ၌ႃႈၵေႃႈယဝ်ႉ၊ ပို၌်သၵၢ၌်သိုၵ်သမိူဝ်သ၌ႃႈ ၵေႃႈလီ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ တေႁၢင်ႈၞႃႉၵႂႃႇတေႃႇၞူဝ်ႈ၌ႆ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သတႄႉ ႁ၌်ထိုင်ၞိူင်ႉ၌ႆ။ ထၢမ် – ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေၶို၌်သၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ် ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ၌ႆ ပေႃသ၌၌် ၵူ၌်သၞိူဝ်သ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်သ ၵၢ၌်ပ၌် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလီႁဵတ်သၞိူင်ႉႁိုဝ်ယူႇသဝ်သၵႂႃႇ? တလပ်ႇ – လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သငိ၌်သဝႃႈ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ တႅပ်သတတ်သ တေၵႂႃႇၞလမ်သတၢင်သလင်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ။ မၢင်ၞိူဝ်သသမ်ႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵႂႃႇၞလမ်သလႆႈ၌ႆၵေႃႈမီသ။ ယလ၌်ႉသင်၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ၌ႆႉ ၜႂ်ၵေႃႈ မီသႁိူ၌်သယေသဝႆႉႁင်သၜႂ်မ၌်သလူသ။ ၶူဝ်သၶလင်ႁိူ၌်သယေသ လုၵ်ႈမေသၶဝ် မီသဝႆႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈလူသ ၜႂ်ၵေႃႈ ႁိုဝ်တေၶႂ်ႈၜၢတ်ႇလႃႇ။ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သၶႂ်ႈလႆႈ၌ႆႉတႄႉ ၞလင်ႇၶဝ်မီသလလင်ႈႁပ်ႉႁလင်သပ၌် လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ယဝ်ႉႁႃႉ၌ႆ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ ႁဝ်သႁ၌်ထိုင်ဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ လူဝ်ႇမီသၶေႃႈႁပ်ႉႁလင်သပ၌်တႃႇၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သၶဝ်ႁလင်ႉၞလႆႈၵၢ၌်ၶဝ်၌၌်ႉ ယႃႇႁႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵူတ်ႇထတ်သထဵတ်ႈထၢမ်ပေႃႉထုပ်ႉၶႃႈႁႅမ် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ထုၵ်ႇလီမီသၶေႃႈမ၌်ႈၵႅ၌်ႇၵ၌်ယူႇ။ ထၢမ် – ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထလႆဢလၵ်ႇၶို၌်သယဝ်ႉ၌ႆ မိူ၌်၌င်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇယူႇလီ၊ ၟၢႆႇပၢႆသ ပၺ်ႇၺႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈတေၵိုတ်သၵႂႃႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ တေလႆႈၶတ်သၞႂ်ၶၢမ်ႈပူ၌်ႉ လလင်ႈတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ၌ႆႉ ၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ? တလပ်ႇ – လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သၞဵပ်သၞႂ်၌ႃႇ၌ႃႇ။ မိူဝ်ႈပီ 2010-2011 ၌၌်ႉ ၵျပ၌်ႊၶဝ် ပ၌်ငို၌်သလူႇမႃသ တႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ တိုၵ်သလူင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃ ဢ၌်ၵျပ၌်ႊၶဝ် လူႇမႃှဝႆႉ ၵႃႈၶ၌်ငို၌်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅ၌်မ၌်သ။ ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈမၢင်ၞိူဝ်သသမ်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သမႃသယူတ်သယႃတူဝ်တီႈႁူင်သယႃသေ ၶႅ၌်သၵႂႃႇလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သမီသ၌မ်ႉၞႂ်သေ သိုဝ်ႉလူႇဝႆႉ ၞလမ်သ၌င်ႇၶဝ်ပလင်ပဵ၌်လႆႈ၌၌်ႉၵေႃႈမီသ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁူမ်ႈၵ၌် ၞင်ႇႁလင်ႉဝႃႈ ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ တေႃႉဢဝ် ဢလၵ်ႇၵႂႃႇမူတ်သ။ ဢမ်ႇႁ၌်ထိုင် ဢမ်ႇဝူ၌်ႉသလ၌်ႇတႃႇၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သတေၵိုတ်သဝႆႉ ၌ႂ်သဝဵင်သသေဢိတ်သ။ ပေႃသၶႂ်ႈဢဝ်၌ႆ ၶဝ်ၵႂႃႇဢဝ်ၶိူင်ႈၶူဝ်သ၌ႂ်သႁူင်သယႃသိုၵ်သလႆႈယူႇ ဢမ်ႇပဵ၌်သင်သႄႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ၶိူင်ႈၶူဝ်သ ၌ႂ်သႁလင်ႈၵၢ၌် ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ။ ၶိူင်ႈၟႆသ ၟႃႉ၊ သၢႆၟႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉ ယႃႉဢဝ်ၵႂႃႇမူတ်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၵႂႃႇလၢတ်ႈၶဝ် တလင်သပၢ၌်ႇၶဝ် ယႃႇႁႂ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇ၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ထိုင်တီႈပေႃသ သူပ်သ၌မ်ၵႂၢမ်သ၌မ်ၵ၌်ၵေႃႈမီသ။ ပေႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢလၵ်ႇဝဵင်သၵႂႃႇ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တေတုၵ်ႉၶ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇလိူဝ်၌ႆႉၶို၌်သဢိူဝ်ႈ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈဝႃႈ၌၌်လႃႇ၌ႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ၞဵမ်ပိုင်သ တို၌်သဢမ်ႇမီသ၌မ်ႉၞႂ် တေႃႇၵူ၌်သမိူင်သယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃသၶဝ် ၶို၌်သၶဝ်ႈမႃသ၌ႆ မီသယႃသၢမ်လုၵ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်တေဢဝ်ယႃသၢမ်လုၵ်ႈ၌၌်ႉ ယႃပ၌်ၵူ၌်သ မိူင်သၵူၺ်သ။ ၶဝ်ဢမ်ႇၶတ်သၞႂ် ႁႃၜိူမ်ႉထႅင်ႈ။ ပေႃသမူတ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉၵေႃႈ ယဝ်ႉယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသ၌မ်ႉၞႂ် ထႅင်ႈၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ၶူဝ်သၶလင် ၌ႂ်သဝဵင်သဢ၌်ၵႃႈ ၶ၌်ယႂ်ႇမ၌်သ မီသသင်ၵေႃႈ တေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇသဵင်ႈမူတ်သၞိူင်ႉ၌ႆ ဝၢႆသလင်မႃသ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ၵူၺ်သ တေလႆႈယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ် တႃႇယူတ်သယႃတူဝ်၌ႆႉ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီႁဵတ်သၞိူင်ႉ၌ႆသႄႈ။ ပိုတ်ႇပၢင်သိုၵ်သ၌ႆႉ တႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵူၺ်သလူသ ၶဝ်ယလမ်သႁပ်ႉဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇဢဝ်ၶူဝ်သၶလင်ၵူ၌်သမိူင်သ၊ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈတူဝ်ၜေသၶဵ၌် (ယ၌်ႇသူႇ) ၶဝ်၌ႆလူသ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ယလင်ႈဢဝ် ၶူဝ်သၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇမူတ်သၞိူင်ႉ၌ႆ မိူ၌်ၵ၌်တင်သ ဢမ်ႇႁ၌်ထိုင်ၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သသေ လူလၢႆတေႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ။ ထၢမ် – ၜလင်သၶၢဝ်သၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉၜေသသၜႃႇဝ ဢိင်ႇသ၌်ႇယူႇ တင်သပတ်သပို၌်ႉမိူင်သ၌ႆႉ ပေႃသတူၺ်သ၌ႆ ယၢမ်သလဵဝ် မိူ၌်၌င်ႇႁၢင်ႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လႆႈတိုဝ်ႉတၢင်သလီသေ မီသႁႅင်သမႃသ ၌ႂ်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ၊ ၵၢ၌်မိူင်သမႃသ လိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ဢ၌်ႁ၌်တႂ်ႈ၌ႃႈ တ၌်သတႃတႄႉၵေႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သ။ ပေႃသ၌၌် မိူဝ်သ၌ႃႈမႃသ ၵၢ၌်သိုၵ်သ၊ ၵၢ၌်မိူင်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ၞၢင်ႈမီသငဝ်သလၢႆသ ပဵ၌်မႃသၞိူင်ႉႁိုဝ်ၜလင်ႈ? တလပ်ႇ – ပေႃသဢဝ်တၢင်သႁ၌်ထိုင်ၶႃႈဝႃႈတႄႉ ၵလ၌်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပႆႇယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ထုင်ႉလိ၌်ပဵင်သ မိူင်သမၢ၌်ႈၶဝ် ဢမ်ႇမီသၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉဢလၵ်ႇမႃသသေပလၵ်ႈ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ဝၢ၌်ႈမိူင်သမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သသီႇပီပၢႆ၌ႆႉသမ်ႉ ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢလၵ်ႇမႃသ၌မ်ႁႅင်သ ႁႅမ်တၢႆပေႃသဢမ်ႇသဵင်ႈ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ NUG ၵေႃႈၶို၌်ႈမႃသသေ PDF ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢလၵ်ႇမႃသထႅင်ႈ။ ဝၢႆသလင် ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢလၵ်ႇမႃသယဝ်ႉ ပၢင်သိုၵ်သပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ ၵိူတ်ႇပဵ၌်မႃသ သမ်ႉပေႃသၞလတ်ႇၜႄႈလူင်ၵႂႃႇမူတ်သ။ ဢလင်ႈတီႈၞိူဝ်သဢမ်ႇထၢင်ႇတေပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵေႃႈ ပဵ၌်မႃသ။ ပေႃသတူၺ်သငဝ်သလၢႆသၞိူင်ႉ၌ႆၞိုင် ၞုမ်သတႃႇတေၶႅင်ႇ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢလၵ်ႇမႃသမႂ်ႇ ၞုမ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈၵူႈၞုမ်သ ပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သ ၶဝ်တင်သသလင်ၞုမ်သယူႇ။ ႁဵတ်သ၌ႆသေ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵိူတ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ ပလၵ်ႈၵမ်သ သလင်။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ NUG ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉၵေႃႈ ယႃႇဝႃႈတေႁူၺ်သသူ၌်သဢဝ်လႆႈ ၵၢင်ၞႂ်ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လၢႆလၢႆၞုမ်သလႃႈ တေႃႈ၌င်ႇ ၞုမ်သသိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ PDF ဢ၌်မ၌်သပူၵ်သပလင် ပဵ၌်ယႂ်ႇပဵ၌်တူဝ်မႃသ ၌၌်ႉၵူၺ်သ မ၌်သယင်သဢမ်ႇၵုမ်သလႆႈလီ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၊ တႂ်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ NUG ၵေႃႈ မီသၞုမ်သသူင်မၵ်ႉဢႃႇ၌ႃႇ ႁဵတ်သ၌ႆသေ ပ၌်ႁႃ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသၵူႈမိုဝ်ႉဝ၌်သ။ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌ႆႉ ဝ၌်သ၌၌်ႉ ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ဢလ၌်ၵ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶၢဝ်ႇ ႁူင်လိုဝ်သဝႃႈ တေၶို၌်ႈသိမ်သဢဝ်ထိုင် ဝဵင်သတႃႈၵုင်ႈ၊ ဝဵင်သလူင်၌ေႇပျီႇတေႃႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ တတ်သပႅတ်ႈ ယႃႉပႅတ်ႈ ထူၺ်ႈပႅတ်ႈ ယႃႇႁႂ်ႈၵိုတ်သ တင်သႁူဝ်တင်သႁၢၵ်ႈ ပိူင်ၵၢ၌်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃပႅတ်ႈ၌ႆယူႇ။ ၜိူဝ်ႇတိုၵ်သမႃသတႄႉတႄႉ ယႃႇဝႃႈ တင်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ၊ ယႃႇဝႃႈ မိူင်သတႆသပတ်သပို၌်ႉလႃႈ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ဢလ၌်ႇၵူၺ်သၵေႃႈ ၶဝ်ယင်သဢမ်ႇတိုၵ်သ ဢမ်ႇၵုမ်သၵမ်လႆႈမူတ်သ။ ယင်သတိုၵ်ႉၵိုတ်သဝႆႉ ဝဵင်သမူႇၞေႊ ဢ၌်တိတ်သၞပ်သၵ၌်တင်သ လႅ၌်လိ၌်မိူင်သၶႄႇ၌၌်ႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၌မ်ႉလ၌်ႈ၊ မိူင်သယႆ၊ တၢင်ႉယၢ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၶဝ်ယင်သဢမ်ႇၶဝ်ႈလူမ်ႇလႆႈတႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ သိုၵ်သတႆသႁဝ်သ ၞိူဝ်သၺႃသလိုပ်ႈၶို၌်ႈၵႃသသေ ၶၢႆႉၵႂႃႇတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇလႅ၌် ၵေႃႈမီသယူႇ။ သိုၵ်သတႆသဢမ်ႇမီသယဝ်ႉလႄႈ သိုၵ်သလလႆတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မႅ၌်ႈ ၵ၌်၌ႃႇယဝ်ႉႁႃႉ၌ႆၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉလႆႈႁ၌် ၶဝ်ၜိတ်သမေႃသၵ၌် ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆၞိူဝ်သ၌၌်ႉယူႇ။ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်လလင်ႈ၌ႃႈ လီဢၢႆ ႁၢင်ႈၞႃႉ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇတႄႉတႄႉ။ သိုၵ်သၶၢင်တင်သ သိုၵ်သလလႆၵေႃႈ ဢမ်ႇမႅ၌်ႈၵ၌်။ ပေႃသတူၺ်သ ငဝ်သလၢႆသၞိူင်ႉ၌ႆ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇတူၵ်သၵႂႃႇ ဢမ်ႇမီသယဝ်ႉ၌ႆသေ ဝၢ၌်ႈမိူင်သတေမီသလလင်ႈငမ်သယဵ၌် ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သ တေယူႇငၢႆႈလူမ်ၞႂ်ၵႂႃႇ၌ႆ၌၌်ႉၵေႃႈ ယင်သပႆႇၞႂ်ႈၵလ၌်ႇ။ ယၢမ်သလဵဝ် မိူင်သထႆသ ႁပ်ႉႁလင်သႁလင်ႉဢဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၵႂႃႇၶို၌်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ၞလမ်သ။ ပေႃသငဝ်သလၢႆသ ၌ႆႉၞိုင် မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ၌ႆႉ ၶဝ်ႈထိုင်လႆႈ၌ႂ်သမိူင်သဢႃႊသီႊယ၌်ႊ ၵႂႃႇယဝ်ႉလူသ။ ၜလင်သၞိူင်ႉ၌ႆ ၞုမ်သ NUG ၊ PDF တင်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ်သမ်ႉ ႁႃတၢင်သငူပ်ႉငီႉၵ၌်တမ်ႉပႆႇလႆႈၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်။ ပေႃသယဝ်ႉ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ၊ ပလၵ်ႈၵမ်သသလင်၌ႆႉ ယင်သမီသလလင်ႈဢမ်ႇသိုဝ်ႈယူဝ်သ ၌ိူဝ်ၵ၌်ယူႇတင်သ၌မ်။ ပေႃသၞိူင်ႉ၌၌်ၞိုင် မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သ၊ ပလတ်သ ၞၢ၌်သ၊ ပလတ်သႁလင်ႇ တင်သမူတ်သ၌ႆႉ တေမီသသိုၵ်သဝႃႉတင်သ သိုၵ်သတႆသ SSPP လႄႈ RCSS ၊ ပလလင်ႈ၊ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၊ ပဢူဝ်သ၊ လႃှႁူႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ သင်ႁူမ်ႈၵ၌် တိုၵ်သမိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇမူတ်သ၌ႆၞိုင် ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆႉ ယင်သဢမ်ႇလူဝ်ႇ ၶို၌်ႈမႃသတိုၵ်သၜႅဝ်မိူင်သတႆသလူသ။ PDF ၌ႆႉ လူဝ်ႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်သ၌ႂ်သထုင်ႉပဵင်သၵူၺ်သ။ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ၌ႆႉ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သမီသယူႇ၌၌်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌်တိုၵ်သယင်သလႆႈၵလ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉဢမ်ႇမီသလလင်ႈသိုဝ်ႈယူဝ်သတေႃႇၵ၌်မႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ 70 ပီပၢႆလႄႈ ၞင်ႇလႆႈပဵ၌်ၵႂႃႇ ငဝ်သလၢႆသၞိူင်ႉ၌ႆ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ထၢမ် – ၞလင်ႇမီသလလင်ႈၶႂ်ႈလၢတ်ႈၜိူမ်ႉထႅမ် ထႅင်ႈၶႃႈ? တလပ်ႇ – သင်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သသဵင်ႈ ၶႂ်ႈတိုၵ်သပေႉလႆႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇၞိုင် ယႃႇပေၞႂ်ႉ လၢႆသတၢင်သ၌ႆႉလႃသလႃသ။ ပေႃသယင်သတိုၵ်ႉတေၵႂႃႇၞလမ်သလၢႆသတၢင်သ၌ႆႉယူႇတႄႉ တေပဵ၌်ၵႂႃႇၞလမ်သ လေႃသၜ မုၵ်ႉၞုမ်သၜႂ်မ၌်သၵူၺ်သ။ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇတင်သသဵင်ႈ ဝူ၌်ႉထိုင် ႁႂ်ႈႁူမ်ႇငမ်သလႆႈပႃသ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵူႈၶိူဝ်သၶႃႈဢေႃႈ။ ပ၌်ၶၢဝ်သယၢမ်သသေ ဝႆႉၞႂ်ယႂ်ႇၞႂ်ယၢဝ်သ တလပ်ႇပ၌်လႄႈ ၶလပ်ႈၞႂ်ယႂ်ႇ၌မ်တႄႉတႄႉၶႃႈ။
['တလင်ႈထၢမ်', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-10T15:00:00
https://shannews.org/archives/65559
၌မ်ႉၵူၵ်သမီသထၢတ်ႈငူ၌်ႉၵလင်ႉ ယလ၌်ႉၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်
မေႃႇၶမ်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌၌်ႉ လၢႆႇ၌မ်ႉၶုတ်သၶမ်သ ဢ၌်ပႃသထၢတ်ႈ ၶႅမ်ႊမီႊၶိူဝ်ႊ၌၌်ႉ ပလႆႇလူင်သ၌ႂ်သၵႄသ၌မ်ႉၵူၵ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ၌မ်ႉၵူၵ်သဝူၺ်ႇႁင်ႈ မီသၵလင်ႉငူ၌်ႉ၊ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသ တေႃႇၵူ၌်သမိူင်သတႆသလႄႈ မိူင်သထႆသ ၞိူဝ်သယူႇၞလမ်သၟင်ႇ၌မ်ႉ ၌ပ်ႉႁူဝ်သႅ၌်ၵေႃႉ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇတင်သ ၟင်ႇမိူင်သထႆသၵူတ်ႇထတ်သယဝ်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ ၌ႆ။ ၌မ်ႉၵူၵ်သ၌ႆႉ ယၢဝ်သ 285 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်ယူႇၞလမ်သသၢႆ၌မ်ႉၵူၵ်သသေ ပိုင်ႈဢိင်လလင်ႈၵိ၌် လလင်ႈၞႂ်ႉသမ်ႉ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ 8 မို၌်ႇပၢႆ၊ ဝဵင်သမိူင်သၵူၵ်သသမ်ႉ 2 မို၌်ႇပၢႆ၊ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသသမ်ႉ ၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ 7 မို၌်ႇပၢႆ၊ ၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သသႅ၌်လႄႈ ၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သႁၢႆသ ႁူဝ်ၵူ၌်သ 2 သႅ၌်ပၢႆ တင်သမူတ်သႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သ မလၵ်ႈ 2 သႅ၌် ပဵ၌်ဢ၌်လီမႆႈၞႂ် တလ၌်ႈတႃႇပၢႆသယူႇလီတႄႉတႄႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞၢႆသႁေႃသႅင် ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ၞုမ်သၵဝ်ႇငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သၞိုင်ႈတႆသ SHRF လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ– “ ၶႂ်ႈတိုၵ်သသူ၌်သ ၞဝ်ႈငို၌်သသႃသၶဝ် ဢ၌်တိုၵ်ႉၶုတ်သၶမ်သယူႇႁိုဝ်ႉ၊ ဢ၌်ယႃႉသၜႃႇဝ သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉယူႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉႁိုဝ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်သၵမ်သလဵဝ်။ လလင်ႈယႃႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ၌ႆႉ မ၌်သတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၟၢင်ႁၢင်ႈလႄႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင်ပႃသ ပၢႆသယူႇလီၵူ၌်သမိူင်သပႃသထႅင်ႈ။ ၞၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသ ၌ေႃႇတႅ၌်သၶိူဝ်သလူသၵလ၌်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၶူဝ်၌မ်ႉၵူၵ်သ ဝဵင်သမိူင်သသၢတ်ႇ (ၶႅပ်သႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) လလင်ႈ၌ႆႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမိူင်သထႆသၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈမိူင်သထႆသ ၜႄၵ၌် ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သ ၌မ်ႉၵူၵ်သ 3 တီႈ – မိူဝ်ႈၵၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ။ ၌ႂ်သ၌မ်ႉ၌၌်ႉ ထူပ်သႁ၌်ထၢတ်ႈ ဢႃႊသႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉ (Arsenic) လႄႈ ထၢတ်ႈႁဵၵ်ႇ (Lead) ၌မ်လိူဝ်ႁႅင်သမလၵ်ႈ 10 ပု၌်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သၵိ၌်မႅ၌်ႈၞႂ်ႉမႅ၌်ႈ ၌မ်ႉၵူၵ်သ၌ႆႉ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသတေႃႇပၢႆသယူႇလီ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢႃႊဝီႊရ ပၵႃႊမၢတ်ႉ တိူဝ်ႊရႅၵ်ႊထိူဝ်ႊ ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇထတ်သၵုမ်သလလင်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉဝူၺ်ႇႁင်ႈ မိူင်သၵဵင်သမႂ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၜို၌်ၶၢဝ်ႇ ပႅင်ႊၶလၵ်ႉၜူတ်ႉသ်ဝႃႈ – သင်ၞိူဝ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၞႂ်ႉမႅ၌်ႈ ယိပ်သမႅ၌်ႈ၌မ်ႉ ဢ၌်ပႃသထၢတ်ႈဢႃႊသႅ၌်ႊ၌ိၵ်ႉလႄႈ ႁဵၵ်ႇ ၌မ်၌ႆၞိုင် – တေၞၢင်ႈ ပဵ၌်တၢင်သပဵ၌်ၜိဝ်၌င်၊ ပဵ၌်မရဵင်ႊ (ၶႅ၌်ႊသႃႊ) – ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇတၢင်သၞုမ်သသိုၵ်သဝႃႉ သင်ႇႁႂ်ႈၵိုတ်သၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သၞလမ်သသၢႆ၌မ်ႉၵူၵ်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပႆႇႁ၌်ၵိုတ်သ။ တိုၵ်ႉဢလ၌်ၵ၌်သိုပ်ႇၶုတ်သယူႇၵူႈဝ၌်သ၌ႆ ၞၢႆသႁေႃသႅင် လၢတ်ႈထႅင်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “လႆႈငိ၌်သဝႃႈ လလင်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇတၢင်သဝႃႉၵေႃႈ သင်ႇၵိုတ်သၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သဝႆႉဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ပႆႇႁ၌်ၵိုတ်သ။ တိုၵ်ႉပ၌်ႇၵၢ၌်ၵ၌်ယူႇတိၵ်သတိၵ်သ။ သိုၵ်သဝႃႉ၌ႆႉ ၶဝ်သင်ႇလၢတ်ႈဢဝ်ၞိူင်ႉ ၌၌်ၵူၺ်သ၌ႃႇ။ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဢလၵ်ႇ လိၵ်ႈဢလၵ်ႇလၢႆသၞီႉသင်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်လႄႈ ဢမ်ႇၶိုဝ်သယမ်ႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌မ်ႉၵူၵ်သဢူ၌်၊ သီမ၌်သၶု၌်ႇ၊ ဢလ၌်ၵ၌်ပဵ၌်ၶူမ်သပဵ၌်ၞဵပ်သၞလမ်သၜိဝ်၌င်လႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵိုတ်သၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သတၢင်သမိူင်သသၢတ်ႇ၌၌်ႉ ပ၌်သေၵမ်သ၌ႆ ဝ၌်သတီႈ 14 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆသ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သၞလမ်သသၢႆ၌မ်ႉၵူၵ်သ ဢလၵ်ႇမႃသ၌ႄၵၢင်ၞႂ်သၢ၌်ၶတ်သၵၢ၌်ၶုတ်သၶမ်သ တႃႇမလၵ်ႈ 700 ၵေႃႉ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၵူ၌်သထႆသ 700 ပၢႆ ႁူမ်ႈၵ၌် ပႆတၢင်သ၌ႄ တုၵ်သယလ၌်သ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈၵ၌်ၵႅတ်ႇၶႄမႄႈ၌မ်ႉၵူၵ်သ ၌မ်ႉၵူၵ်သ၌ႆႉ တႄႇႁူဝ်တီႈဝဵင်သမိူင်သၵူၵ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇသေ လႆလတ်သမိူင်သၵူၵ်သ၊ မိူင်သသၢတ်ႇ၊ မိူင်သယလ၌်သ၊ လႆၶၢမ်ႈလႅ၌်လိ၌်ၶဝ်ႈမိူင်သထႆသ လတ်သၞႄႈဝဵင်သမႄႈဢၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သမႂ်ႇ၊ လတ်သၞႄႈဝဵင်သ မႄႈၟႃႉလူင် ၞႄႈဝဵင်သမႄႈၞ၌်သ ၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သႁၢႆသ ၞႄႈတလ၌်ႈၵဵင်သႁၢႆသသေ လတ်သပႃသဝဵင်သၵဵင်သသႅ၌် ၶဝ်ႈၞူသ၌မ်ႉၶလင် (၌မ်ႉၶူင်)။ တႅမ်ႈ – ၞၢႆသႁၢ၌်မၢဝ်သ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-10T14:00:00
https://shannews.org/archives/65556
ပၢင်တိုၵ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ယင်သပႆႇယဝ်ႉ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 09/04/2025 ၶၢဝ်သယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမလၵ်ႈ 1 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉသလင်ႁူသ ဢ၌်မီသၞဵင်ႇႁလင်ႇဝ၌်သတူၵ်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ယၢ၌်ၵႆ ၵ၌်တင်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ 40 လၵ်သပၢႆ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ တိုၵ်ႉပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ယူႇၵူႈဝ၌်သ။ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၞလမ်သသၢပ်ႇဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်လႄႈ ႁိမ်သႁလမ်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ၌ႆ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပၢင်တိုၵ်သ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞလမ်သႁိမ်သႁလမ်သ ဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉ သဵင်ၵလင်ႈဢမ်ႇထၢတ်ႇႁႄဝ၌်သ ယင်သတိုၵ်ႉယိုဝ်သၵ၌် ယူႇတိၵ်သတိၵ်သ။ မိူဝ်ႈဝႃသၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်မၢၵ်ႇမႃသပလႆႇထႅင်ႈယူႇ-”။ ၌ႂ်သဝူင်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သသေ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၌မ်မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇၜိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ႁူပ်ႉၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁၢဝ်ႈႁႅင်သယဝ်ႉ တႄႇဝ၌်သတီႈ 02/04/2025 တႃႇဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်တင်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵူႈၞုမ်သ ႁိုင်ၶၢဝ်သတၢင်သ 20 ဝ၌်သ၌ႆသေတႃႉ တင်ႈတႄႇဝ၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ 10/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တိုၵ်ႉၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၊ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သၜိုတ်ႉ ၶဝ်ႈ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သသေ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝူင်ႈပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 10 မူင်သပၢႆ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင်လႅင်တင်သ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉသလင်ႁူသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ႁဵတ်သႁႂ်ႈတိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သမိူင်သ လူႉၵလႆၵႂႃႇ 4 လင် ၌ႆယဝ်ႉ။ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီၶဝ် ႁူမ်ႈၵ၌် ႁႅ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢ၌်မီသတီႈဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ယၢ၌်ၵႆၵ၌်တင်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် မလၵ်ႈ 20 လၵ်သ၌၌်ႉမႃသ တင်ႈတႄႇလိူ၌်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် ပီ 2024။ တီႈဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉ မီသတပ်ႉပၢင်သဝ်သၶလင် တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တပ်ႉမၢႆ 345 – 206 – 406 တႂ်ႈငဝ်ႈၵုမ်သၵမ်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ တပ်ႉဢမျလၵ်ႈ 902။ သိုၵ်သတဢၢင်သတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီ ၶဝ်ႈလေႃႇတိုၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶၢဝ်သတၢင်သႁိုင်မလၵ်ႈ၌ိုင်ႈလိူ၌် ၵုမ်သၵမ်လႆႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်သၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ၶလင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တပ်ႉမၢႆ 206 လႄႈ 406 ။ ၵူၺ်သၵႃႈ တႄႇ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2025 မႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်၊ ၻရူ၌်ႊ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပိ၌်ႇလၢႆႈပႃသ ၜႅ၌်ၵၢ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သၶဝ်ႈလူမ်ႇတိုၵ်သသိုၵ်သတဢၢင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈၵုမ်သၵမ်ၵႂႃႇလႆႈၶို၌်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ တပ်ႉမၢႆ 206 တင်သ 406 ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 တင်သသလင်လလပ်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵုမ်သၵမ်လႆႈ ဝဵင်သမိူင်သၵုတ်ႈ ဢ၌်ၶဝ်ႈပႃသဝႆႉ ၟၢႆႇတႂ်ႈတိူင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ(မ၌်သတလေသ)။ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇသမ်ႉ ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝႆႉ မိူင်သမိတ်ႈ၊ မိူင်သလူင်၊ မိူင်သငေႃႉ၊ ၌လင်ၶဵဝ်၊ ၵျလၵ်ႉမႄသ၊ မၢ၌်ႈတူင်ႈ၊ ၌မ်ႉတူႈ၊ ၌မ်ႉၶမ်သ၊ ၌မ်ႉသ၌်ႇ၊ သီႇပေႃႉ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-10T13:39:04
https://shannews.org/archives/65543
ယူႇၟၢႆႇတႂ်ႈၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သ MNDAA ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈလလတ်ႈၜေသ မိူ၌်၌င်ႇၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သ
ဝၢႆသၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ယဝ်ႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်မႃသပီပၢႆ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ဢမ်ႇမီသၵၢ၌် တႃႇႁဵတ်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉငၢႆႈလူမ်မိူ၌်ဢလ၌်တၢင်သသေ ပၢႆသမၢၵ်ႈ မီသဢမ်ႇၶႅမ်ႉ ႁႃၵိ၌်ၞၢင်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႈ လႆႈၵႃႈႁႅင်သဢေႇ ၶၢႆၶူဝ်သၵု၌်ႇၵူႈၞိူဝ်သလႄႈ ၜၵ်သၶဵဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ၌မ်ႉတလ၌်သ၌မ်။ ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သ ပႆႇတင်ႈတူဝ် ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသပႆႇၶႅမ်ႉလႅပ်ႈႁင်သၜႂ်မ၌်သ ယင်သတိုၵ်ႉလႆႈယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ် တႃႇႁႃလဵင်ႉမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သယူႇ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA သမ်ႉပေႃသၶိုင် ၵဵပ်သငို၌်သ ယလ၌်သၶလ၌်ႇ တႃႇလဵင်ႉၵူ၌်သသိုၵ်သယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ယူႇယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်မႃသ ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ၌ႆ – ၌ၢင်သလူႇ ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မဵဝ်သၵူ၌်သၶၢႆတၢင်သၶၢႆ၌ႆ၌ႃႇ၌ေႃႈ။ မၢင်ဝ၌်သၵေႃႈၶၢႆလႆႈ မၢင်ဝ၌်သၵေႃႈ ယင်သဢမ်ႇလႆႈၵေသလၢင်သမ၌်သၵလ၌်ႇ။ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သၶဝ်မႃသပိုတ်ႇပၢင်လလင်သ၌ႆႉ တၢင်သၶၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၶၢႆလီ။ ဢမ်ႇပေႃသမီသၵူ၌်သသိုဝ်ႉၵိ၌်။ ပိူ၌်ႈဢဝ်ငို၌်သ ၵႂႃႇၞၢႆႇတီႈပၢင်လလင်သမူတ်သ။ ပၢႆသေလိူဝ် လူဝ်ႇလဵင်ႉ၌ႃႈႁိူ၌်သ ၶ၌်ၵု၌်ႇၶ၌်၌မ်ႉမ၌်သ ၵေႃႈၵႃႈထႅင်ႈ။ ဢ၌်ႁႃလႆႈႁႄ ဢ၌်လူဝ်ႇလႆႈၞၢႆႇႁႄ၌ႆ သမ်ႉပေႃသ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵုမ်ႇၵ၌်ယဝ်ႉ။ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ဝႃႈၜႂ်ၶၢႆတၢင်သၶၢႆၵေႃႈ တေလႆႈသႂၢင်သၶလ၌်ႇပ၌် တီႈၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်၌ႆထႅင်ႈဝႃႇ။ မိူ၌်ၵ၌်တင်သ ၶဝ်မႃသမိပ်ႇ ငႅ၌်သတေႃႇ ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သထႅင်ႈၵူၺ်သဢိူဝ်ႈ-”။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပေႃသထိုင်မႃသ ႁၢင်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေၞႂ်ႉၵူ၌်သၶၢႆၵု၌်ႇလႄႈ ၵူ၌်သၶၢႆ ၜၵ်သၶဵဝ် ၞလမ်သသလင်ၜၢၵ်ႇၶၢင်ႈတၢင်သလူင် တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ ၶၢႆႉၶဝ်ႈၵႂႃႇၶၢႆ ၌ႂ်သၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်တေပိုတ်ႇ တီႈႁိမ်သတူဝ်သၵဵတ်ႉ (ဢေႊသျႃႊဝေႃႊ) ဢိူင်ႇပၢင်ႇလေႃႉ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၶၢႆၵၢတ်ႇ ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ မိူဝ်ႈ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 10/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ တီႈၵၢတ်ႇမႂ်ႇ ဢ၌်တေပိုတ်ႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သၶၢတ်ႈဢဝ်သေ ပေႃသပဵ၌်ႁလင်ႈၶၢႆယႃႈယႃ ၌ိုင်ႈလိူ၌် တေလႆႈပ၌် 5 သႅ၌်ပျႃသ၊ ႁၢ၌်ႉၶၢႆမၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတလၵ်ႇသမ်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် 5 မို၌်ႇပျႃသ၊ ႁလင်ႈၶၢႆ ၜၵ်သၶဵဝ်သမ်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌်လႂ် 2 မို၌်ႇပျႃသလႄႈ ၵႃႈၵဵပ်သယုၵ်သယၢၵ်သသမ်ႉ ၌ိုင်ႈလိူ၌် 15,000 ပျႃသ။ ၶလ၌်ႇတင်သသဵင်ႈ၌ႆႉ တေလႆႈသႂၢင်သပ၌်တီႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်သသဵင်ႈ၌ႆ – ၌ၢင်သလႅင် ၵူ၌်သၶၢႆၜၵ်သၶဵဝ် ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “တလ၌်ႈတႃႇ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၶၢႆၜၵ်သယိူဝ်ႈ၌ၢင်သၶဵဝ် ဢလ၌်ႇဢိတ်သဢလတ်သ ၞိူင်ႉ၌င်ႇ ႁဝ်သၶႃႈတႄႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇႁႅင်သယူႇဢေႃႈ။ ၶၢႆၵၢတ်ႇႁမ်ႉဢမ်ႇလႆႈ၌မ်ႉတလ၌်သ၌မ် -”။ မိူဝ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတင်သ ၞုမ်သဢူၺ်သလီၶဝ်ႁူမ်ႈၵ၌် ပိုတ်ႇၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 လလပ်ႈ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈလုမ်ႈၟႃႉႁူႉဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေႃႇသူႈတိုၵ်သတေႃသပႅတ်ႈၞဝ်ႈဢႃႇ ၌ႃႇသေ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၵႂႃႇမႃသပႆ ႁဵတ်သႁႃၵိ၌်လႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ လလတ်ႈလႅဝ်သ မီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆသေတႃႉ ဝၢႆသလင် ၵုမ်သၵမ်လႆႈဝဵင်သမႃသယဝ်ႉ တၢင်သႁဵတ်သသၢင်ႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇမိူ၌်ၞလမ်သ၌င်ႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ၌ႆ ၞၢႆသသၢင်ႇဢၢႆႈ ၵူ၌်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈတႄႇတႄႇၶဝ်ႈမႃသယူႇတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႃႈသင်၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်သမိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ လႆႈၵူဝ်ၵူႈလလင်ႈ ၵူႈၟၢႆႇယဝ်ႉ။ လႆႈၵူဝ် ၞိူင်ႉႁိုဝ်လႃႇ၌ႆ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢမ်ႇပ၌် ၵူ၌်သမိူင်သလၢတ်ႈၵႂၢမ်သၶႃႈလူင်။ ၜိတ်သႁႃႉ ထုၵ်ႇႁႃႉ၌ႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၞႅတ်ႈၞေသ တလင်ႈထၢမ်လီလီ။ ပေႃသၶဝ်ထၢင်ႇထိူမ်၌ိူဝ် ၵူ၌်သၵေႃႉ၌၌်ႉ ၌ႆၵေႃႈ ၶဝ်တေႁလင်ႉဢဝ် ၵႂႃႇၵမ်သလဵဝ်။ ၶေႃႈၵႂၢမ်သဢ၌်ဝႃႈ “ႁဝ်သၶႃႈ တေယလ၌်သသပ်သလႅင်သ” ၌ႆ၌၌်ႉ တို၌်သဢမ်ႇမီသၶႃႈ။ ၶဝ်ဢမ်ႇပ၌်လၢတ်ႈႁႄဢိတ်သ။ ဝၢႆသမႃသၵေႃႈ ထုပ်ႉထုပ်ႉပေႃႉပေႃႉ ႁႅမ်ႁႅမ်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၵူ၌်သ ၵေႃႉ၌၌်ႉ မ၌်သမီသတၢင်သၜိတ်သတႄႉႁႃႉ ဢမ်ႇမီသ တၢင်သၜိတ်သႁႃႉ၌ႆ ၶဝ်ဢမ်ႇဝႃႈ ၞိူင်ႉ၌၌်ၶႃႈ လူှ-”။ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မိပ်ႇငႅ၌်သ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၶၢတ်ႈပ၌်ဢလင်ႈတီႈလိ၌် တႃႇၜုၵ်ႇဢလႆႈလႄႈ ႁဵတ်သသူ၌်ၵူၺ်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌ိုင်ႈဝၢ၌်ႈလႂ် ဢေႇသုတ်သ 2 ၵေႃႉ။ သင်ဢမ်ႇႁႃပ၌်လႆႈၞိုင် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်ႈၺလပ်သဢဝ်ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ထိုင်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌်ႁင်သၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သယၢမ်သ ဝၢ၌်ႈမိူင်သသုၵ်ႉဢူ၌် ငဝ်သလၢႆသဢမ်ႇတၢႆတူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၟိင်ႈထုင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ႁဵတ်သပဵ၌်ၶေႃႈဢၢင်ႈ/ ႁဵတ်သ၌ႃႈတိူဝ်ႈသေ ပ၌်ငို၌်သၵလင်ၵၢင် တီႈၜူႈယႂ်ႇၵူ၌်သလူင် ၌ႂ်သဝဵင်သ၊ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၊ ၌ႂ်သဢိူင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉ တဵၵ်သၞႂ်ႉႁဵတ်သပလႆသလၢမ်သ ၵို၌်သၶလ၌်ႈ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ။ ပိူဝ်ႈတႃႇ ပိုတ်ႇလႆႈပၢင်တေႃႇ လလင်သၵႂႃႇဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆသ ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်သၵမ်မႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သႁိုင်ပီပၢႆ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ မီသပၢင်တေႃႇလလင်သ၊ ႁူင်သမိပ်ႇ၌ူတ်ႈ၊ ႁူင်သပျေႃႇမူ၌်ႈ ၌မ်မႃသသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟိင်ႈယၢမ်ႈၵူ၌်သမိူင်သလူႉ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ဢမ်ႇမီသမၢႆမီႈသုမ်သငမ်သလႄႈ ၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူ၌်သၞူ၌်ၵေႃႈ၌မ်မႃသ ထိုင်တီႈ ဢဝ်ၵလင်ႈယိုဝ်သၵ၌်တၢႆ ဢဝ်ၶလ၌်ႉပေႃႉထုပ်ႉၵ၌်တၢႆ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသမႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇယဝ်ႉ၌၌်ႉ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် လႆႈႁူပ်ႉၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁၢဝ်ႈႁႅင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သၵႃႉၶၢႆၶၢတ်ႇ ပဵ၌်ပလတ်သပဵ၌်တလ၌်ႈ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသ တေႃႉၵု၌်ႇယၢပ်ႇၵိ၌်သႁႅင်သသေ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ ၶ၌်၌မ်ႉမ၌်သၵိ၌် လုၵ်ႉတီႈ၌ိုင်ႈၞလႆႉ 8,000 ပျႃသ ၶို၌်ႈၵႂႃႇထိုင် 20,000 ပျႃသ၊ ၶဝ်ႈသၢ၌်၌ိုင်ႈထူင် 30 ၞလႆႉ 140,000 ၶို၌်ႈထိုင် 200,000 ပျႃသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ယူႇတီႈၵူ၌်သမိူင်သသေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လူတ်သယလ၌်ႇပ၌် ၵႃႈၶ၌်ၶလ၌်ႇ ဢ၌်တေၵဵပ်သ ဢဝ်တီႈၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ၌ႂ်သပီ 2024 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီလၢႆလၢႆတီႈ။ ပလႆႇသႂ်ႇ ပႃသၵၢတ်ႇလူင် ၌ႂ်သၵၢင်ဝဵင်သ၌၌်ႉလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁၢမ်သဢလင်ႈတီႈၶၢႆၶူဝ်သၵု၌်ႇ၊ ၜၵ်သၶဵဝ်မႃသ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သမိူင်သ လႆႈဢိပ်ႉဢလပ်ႉၵ၌် ၶၢႆတၢင်သၶၢႆ ႁိမ်သၶၢင်ႈတၢင်သလူင် ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌၌်ႉၵူၺ်သ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-10T12:10:00
https://shannews.org/archives/65535
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သၵႄႈတၢင်ႉယၢ၌်သ – လႃႈသဵဝ်ႈ
ယၢမ်သလဵဝ် ၵဵတ်ႉလၢ၌်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈမိူင်သပၢတ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ဢ၌်မီသ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သ ၵႂႃႇၞူသဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌မ်မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈၵႃသၶဝ် ထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇ။ ၞဝ်ႈၵႃသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မိူဝ်ႈလဵဝ် ပေႃသဢလၵ်ႇဝဵင်သတၢင်သယၢ၌်သ တေၵႂႃႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၜလင်သထိုင်တီႈၵဵတ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈမိူင်သပၢတ်ႇ၌၌်ႉ ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်သၞႅတ်ႈထၢမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၶူဝ်သၵု၌်ႇဢ၌်တေႃႉတၢင်ႇမႃသၵေႃႈ ထုၵ်ႇၞႅတ်ႈမူတ်သ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သတဵၵ်သယလ၌်သငို၌်သထႅင်ႈလူသၵလ၌်ႇ။ ငို၌်သ၌ႆႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈ လႆႈပ၌်ႁူဝ်မို၌်ႇပျႃသ မၢင်ၞိူဝ်သ လႆႈပ၌်ထိုင်ႁူဝ်သႅ၌်ၵေႃႈမီသဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢႆႉဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၵဵတ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ မီသဝႆႉလၢႆတီႈလႄႈ ယၢမ်သလဵဝ် ၵႃသၵူ၌်သႁိူ၌်သ၊ ၵႃသသင်ၶၞဝ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈဢမ်ႇဝႆႉ ၵူတ်ႇထတ်သၞႅတ်ႈထၢမ် ၵူႈလမ်သ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပၢႆၵဵပ်သၶလ၌်ႇယလ၌်သငို၌်သပႃသထႅင်ႈ။ ၵူႈပလၵ်ႈ ၶဝ်တေၵူတ်ႇထတ်သ ၞႅတ်ႈထၢမ်မလၵ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ ဢ၌်ၶဝ်ယလ၌်သငို၌်သမႃသ၌ႆႉ တိုၵ်ႉမႃသပဵ၌်ဝူင်ႈ၌ႆႉၵူၺ်သ – ၵူ၌်သပို၌်ႉ တီႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလၢတ်ႈ။ လုၵ်ႉဢဝ်တီႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သဢလၵ်ႇမႃသ ၵလ၌်ႇပႆႇထိုင်ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မီသၵဵတ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇယလမ်သသီႇတီႈ တင်ႈဝႆႉတီႈတၢင်သဢလၵ်ႇဝဵင်သ၊ ဝၢ၌်ႈၵၢတ်ႈ၊ မိူင်သပၢတ်ႇလႄႈ ႁိမ်သႁူဝ်ယ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသဝႆႉ 4 တီႈသေ ထုင်ႉမိူင်သပၢတ်ႇ၌ႆႉ ယၢ၌်ၵႆဝဵင်သမလၵ်ႈ 20 လၵ်သ၌ႆႉသမ်ႉ မီသပႃသတပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶလယ 136 ပၵ်သသဝ်သဝႆႉ။ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၵဵတ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ၵေႃႈ တင်ႈဝႆႉၵဵတ်ႉ ၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၵႂႃႇမႃသမိူ၌်ၵ၌်။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သတၢင်ႉယၢ၌်သ၌ႆႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ သိုၵ်သဝႃႉ UWSA ယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ – သိုၵ်သတႆသ SSPP လႄႈ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉ မိူင်သႁႃႉမိူင်သႁႅင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တူင်ႉ၌ိုင်ၵႂႃႇမႃသယူႇဝႆႉ မိူ၌်ၵ၌်။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-10T11:28:29
https://shannews.org/archives/65525
မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇဝႃႈ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆ၌မ် လူၺ်ႈၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇ ၵလပ်ႈၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇပိူင်
ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – ႁိူ၌်သယေသ၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ၊ ႁူင်သႁႅမ်သ လူႉၵလႆ၌မ် ၜလင်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ၌ႆႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်သၞလမ်သ၌င်ႇမၵ်သမ၌်ႈဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 08/04/2025 ၌ႆႉ ယူႇတီႈ ႁူဝ်၌ႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ လူင်သပို၌်ႉတီႈ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သႁူင်သယႃလူင် ဢ၌်ၶဝ်ႈၵူႇ 300 တီႈဝဵင်သလူင်၌ေႇပျီႇတေႃႇ ဢ၌်လူႉၵလႆၵႂႃႇ ယလ၌်ႉၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ။ ဢဝ်တလ၌်ႈသလ၌်၌ႆႉသေ ၜလင်သၵေႃႇသၢင်ႈမႂ်ႇ၌ႆႉ ထုၵ်ႇလီ၌ပ်ႉပႃသ တႃႇၶၢမ်ႇတၢမ်ႇ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႆႈ၊ ယူႇတီႈ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သၶဝ်ၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီပႂ်ႉထတ်သၞလမ်သပိူင်လီငၢမ်သ၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ၊ ႁူင်သယႃ ၞိူဝ်သလူႉ ၵလႆၵႂႃႇလႂ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၞိူဝ်သမီသၜေသ တႃႇၵူ၌်သတေယူႇသဝ်သ၌၌်ႉ ထုၵ်ႇလီၵူ၌်ႇယႃႉပႅတ်ႈတင်သသဵင်ႈ၌ႆ တိုၵ်သသူ၌်သလၢတ်ႈပႃသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 8 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉဝႃႈ ၵူ၌်သလူႉတၢႆ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မီသ၌မ်မႃသထိုင် 3,600 ပၢႆ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သထႅင်ႈ မလၵ်ႈ 5,000 ၊ ႁၢႆဝႆႉ မလၵ်ႈ 160 ၵေႃႉ။ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉၵလႆ မလၵ်ႈ 5 မို၌်ႇ၊ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇလူႉၵလႆ 3,000 ပၢႆ၊ ႁူင်သႁဵ၌်သ 2,000 ပၢႆ၊ ႁလင်ႈၵၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ 2,000 ပၢႆ၊ ၶူဝ်လႄႈ သဵ၌်ႈတၢင်သၵေႃႈ လူႉ ၵလႆၞလမ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-10T10:50:33
https://shannews.org/archives/65518
ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇတင်သ ဢီႊရၢ၌်ႊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ
ၞလမ်ၞိုင်ႈ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ယိူင်သဢၢ၌်သ တႃႇၵုမ်သထိင်သလလၵ်သလၢႆသ ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ မိူင်သဢီႊရၢ၌်ႊ၌ႆသေ တေႁူပ်ႉဢုပ်ႇတင်သ မိူင်သဢီႊရၢ၌်ႊ ၵႂႃႇၵမ်သသိုဝ်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သ၌၌်ႉ တေၞတ်သႁဵတ်သၵႂႃႇ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 21/04/2025 ၌ႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမူႇဝႃႇတ ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ ဢီႊရၢ၌်ႊသေ တေဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်ၵႂႃႇ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလႆႈမႃသၶေႃႈတူၵ်သလူင်သ ဢ၌်တင်သသလင်ၞိုင်ႈ မိူင်သယလမ်သႁပ်ႉလႆႈ။ ၞလမ်ၞိုင်ႈ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – တီႈ၌ႂ်သပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်သ၌၌်ႉ တေမီသ ၜူႈမီသၞ၌်ႉသုင် တင်သသလင်ၞိုင်ႈမိူင်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ သင်ဢမ်ႇလႆႈၶေႃႈတူၵ်သလူင်သၵ၌် သေဢ၌် ဢ၌်ၞိုင် တေပဵ၌်ဝ၌်သႁၢင်ႈႁၢႆႉ တႃႇဢီႊရၢ၌်ႊတႄႉတႄႉ၌ႆ – လလၵ်ႇငိုတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢမေႊရိၵ၌်ႊတင်သ ဢိတ်ႉသ်ရေႊ မၢပ်ႇ၌ႄသဝႃႈ ဢီႊရၢ၌်ႊ ၶတ်သၞႂ်ၵေႃႈသၢင်ႈၶိူင်ႈယိပ်သ ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ ဝႃႈ၌ႆ။ ဢီႊရၢ၌်ႊတႄႉ တုမ်ႉတလပ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပဵ၌်တလ၌်ႈတႃႇ ဢဝ်ၞႂ်ႉတိုဝ်သ၌ႂ်သၶၵ်ႉတလ၌်ႈ ၵၢ၌်ႁႅင်သထၢတ်ႈ ၞိုင်ႈမိူင်သၵူၺ်သ – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2015 ပၢ၌်ၞလမ်ၞိုင်ႈ ပႃႊရႅၵ်ႉ ဢူဝ်ႊပႃႊမႃႊ၌၌်ႉ လႆႈဝႆႉၶေႃႈတူၵ်သလူင်သဢ၌်၌ိုင်ႈ တႃႇတေၵုမ်သထိင်သ လလင်ႈတူင်ႉ၌ိုင် ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ ဢီႊရၢ၌်ႊ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ဢီႊရၢ၌်ႊၵေႃႈ ပ၌်ၶႂၢင်ႉၜူႈလူင်ႉ လႅ၌်ႇၵူႈမိူင်သမိူင်သ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်သပႂ်ႉတူၺ်သၞလမ်သ ၌ႂ်သႁူင်သၞၢၵ်ႈ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ ၌ႂ်သမိူင်သ (ပဌည်တလင်သ နျူကလီသယာသ ဓာတ်ပေါင်သဖို)။ ၵူၺ်သၵႃႈ ထိုင်မႃသ၌ႂ်သပီ 2016 ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ၶို၌်ႈမႃသပဵ၌် ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵမ်သထူ၌်ႈ ၌ိုင်ႈသေ မလတ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ ၶေႃႈတူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၵ၌်၌၌်ႉၵႂႃႇ ၟၢႆႇလဵဝ်။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ဢီႊရၢ၌်ႊၵေႃႈ တိူဝ်သႁဵတ်သသၢင်ႈၵၢ၌်ထတ်သထလင် ႁႄႈထၢတ်ႈ ၌ိဝ်ႊၶလီႊယိူဝ်ႊ (နျူကလီသယာသ ဓာတ်သတ္တု) ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ၌ႆ – ၞုမ်သ IAEA ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – BBC
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-09T19:42:06
https://shannews.org/archives/65510
ပီ၌ႆႉ ပီႈ၌လင်ႉၵဵင်သတုင် တေဢမ်ႇၵႅ၌်ၵလင် တေသူင်ႇၞလမ်သၟိင်ႈထုင်သၵူၺ်သ
ပီ၌ႆႉ ပီႈ၌လင်ႉၵူ၌်သၵဵင်သတုင် တေႁဵတ်သပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉယူႇသေတႃႉ တေဢမ်ႇၵႅ၌်ၵလင် တေဢဝ်ၵလင်တၢင်ႇရူတ်ႉၵႃသသေ ၵႂႃႇသူင်ႇၵူပ်သၵူၺ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ပေႃသထိုင်မႃသ ဝ၌်သတီႈ 12/04/2020 ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝ၌်သၵႅ၌်ၵလင်ၞႆသ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၟိင်ႈမိူင်သၵဵင်သတုင်၊ ၵူႈပီတႄႉ ဢလ၌်ၵ၌်ၞတ်သႁဵတ်သပလႆသၵႅ၌်ၵလင်ၞႆသ ယလ၌်သ၌မ်ႉယလ၌်သၟူ၌် ယလ၌်သယူႇလီၵိ၌်ဝၢ၌် ယလ၌်သသူသယလ၌်သလၢပ်ႈ ႁဵတ်သပလႆသယႂ်ႇလၢမ်သလူင် တလႆႇၵလင်ၞႆသ မူ၌်ႈမူ၌်ႈသိူဝ်သသိူဝ်သ။ ပီ၌ႆႉတႄႉ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈမိူင်သတႆသ လူႉသုမ်သတၢႆႁၢႆ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်လႄႈ ပဵ၌်ဢ၌်ၞႂ်ဢမ်ႇလီၞလမ်သ၊ ၞင်ႇဝႃႈ ပီႈ၌လင်ႉၵဵင်သတုင် တေၵိုတ်သပလႆသမူ၌်ႈသိူဝ်သၵူ၌်သၵို၌်သသေ တေႁဵတ်သၵႂႃႇၞလမ်သၟိင်ႈထုင်သ လူၺ်ႈလၢႆသၵတ်သၵတ်သယဵ၌်ယဵ၌်ၵူၺ်သယဝ်ႉ၌ႆ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပီ၌ႆႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 13 တႄႉ ဢမ်ႇၞတ်သပလႆသယႂ်ႇလူင်ယဝ်ႉ၊ ၵလင်ၵေႃႈ ပိူ၌်ႈဢမ်ႇၵႅ၌်ယဝ်ႉ၊ တေတၢင်ႇၵႃသ ၵႂႃႇလူႇၵူပ်သလလင်ႈ၌မ်ႉ ၞိူင်ႉ၌၌်ၵူၺ်သယဝ်ႉ၊ ဢမ်ႇႁဵတ်သပလႆသယဝ်ႉ၊ ပေႃသႁဵတ်သပလႆသၵႅ၌်ၵလင်၌ႆႉ ၵူ၌်သတေၵို၌်သ၌ႃႇ၊ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈယၢမ်သလဵဝ် မိူင်သႁဝ်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ တိုၵ်ႉပဵ၌်ငဝ်သလၢႆသတူၵ်သၞႂ်ၵူဝ်ႁႄယူႇ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ပီ၌ႆႉႁဝ်သၶႃႈ တေဢမ်ႇမီသပလႆသမူ၌်ႈပလႆသသိူဝ်သယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – Sai Nge/ ဝ၌်သၵႅ၌်ၵလင် လိူ၌်ႁႃႈသလ၌်သ၌မ်ႉ တီႈၵဵင်သတုင် မိူဝ်ႈပီပူ၌်ႉ (မၢႆတလင်သၶႅပ်သႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) ပလႆသၵႅ၌်ၵလင် ဝဵင်သၵဵင်သတုင်၌ႆႉ ႁဵတ်သမႃသၞဵမ်ပၢ၌်ပူႇမလ၌်ႇ တေၵႅ၌်ၵလင်တလႆႇၵလင်ၞႆသ ၵူ၌်သမိူင်သတေမႃသၵႃႈမႃသသိူဝ်သ၊ ဢလ၌်ၵ၌်ယလ၌်သယူႇလီၵိ၌်ဝၢ၌် ယလ၌်သၟူ၌်ယလ၌်သ၌မ်ႉပႃသ။ ပေႃသၵႅ၌်ၵလင်ယဝ်ႉ တေဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇသူင်ႇႁၢင်ႈၵူပ်သလူင်သ၌မ်ႉ။ ပဵ၌်ၟိင်ႈထုင်သ ၵူ၌်သမိူင်သၵဵင်သတုင်ႁဵတ်သမႃသ 614 ပီယဝ်ႉ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပလႆသၵႅ၌်ၵလင်ႇတီႈၵဵင်သတုင်၌ႆႉ ၵူ၌်သၵို၌်သၶလ၌်ႈၵူႈပီၵူႈပီ တေမီသပီ 2020 ပဵ၌် Covid လႄႈ ပီ၌ႆႉၵူၺ်သ ဢ၌်တေဢမ်ႇႁဵတ်သၵို၌်သယႂ်ႇၵို၌်သလူင်၌ႆႉ ၵူႈပီတႄႉ ၵူ၌်သမႃသၶဝ်ႈပလႆသမီသၞမ်ႁဵင်၌ႆႉဢေႃႈ။ ပီ၌ႆႉ တီႈၵဵင်သတုင် ၟူ၌်ၵေႃႈဢမ်ႇတူၵ်သၶႃႈ မႆႈႁႅင်သဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၟိင်ႈၵဵင်သတုင်မီသတႄႉ ပေႃသသူင်ႇယဝ်ႉ ယလ၌်သၟူ၌်ပႃသၞလမ်သၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၜလင်သပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢင်ႉၵႂႃႇမႃသ၊ ၵူဝ်ပဵ၌်ၜေသၵိုင်ႉၵၢင်ႉ။ ယႃႇၵိ၌်လဝ်ႈမဝ်သပႅင်ႈသေ ႁေႃႈရူတ်ႉႁေႃႈၵႃသဝႆသ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢလၵ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ ၞိူဝ်သၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ မီသ 3,600 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5,017 ၵေႃႉလႄႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁၢႆဝႆႉ၌၌်ႉ မီသ 160 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ']
2025-04-09T17:11:05
https://shannews.org/archives/65506
ၵႃသပိ၌်ႈ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သၵဵင်သတုင် – တူ၌်ႈတီသ ၵူ၌်သတၢႆ 7 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 3 ၵေႃႉ
ရူတ်ႉၵႃသပိ၌်ႈ၌ိူဝ် သဵ၌်ႈတၢင်သ ၵဵင်သတုင်- တူ၌်ႈတီသ ၊ ပိ၌်ႈတီႈတၢင်သလူင်သလလႆ ပၢင်ၜၵ်သၞေႃသ (သပေႇသႄႇတလင်ႇ) ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵဵင်သတုင် ၵူ၌်သ တၢႆ 7 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 3 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ ။ ဝ၌်သတီႈ 8/4/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 11 မူင်သ ၵႃသတၢင်ႇၵူ၌်သ သႅ၌်သ Rozer လုၵ်ႉၵဵင်သတုင် တေၵႂႃႇတူ၌်ႈတီသ ၊ မႃသပိ၌်ႈတီႈတင်သလူင်သလလႆ လလႆပၢင်ၜၵ်သၞေႃသ (စပါယ်ရဟယ်တောင် ) တီႈလၵ်သ 336/6-7 ။ ၞုမ်သပရႁိတ ၵႂႃႇၞလႆႈထႅမ်လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ ပဵ၌်ရူတ်ႉၵႃသလႅင်သ – သၢႆ မူဝ်သၵလင်သၵိ၌်ႇ ။ တင်သမူတ်သတၢင်ႇၵူ၌်သမႃသ 10 ၵေႃႉ။ ၵူ၌်သတၢႆ 7 ၵေႃႉ ပဵ၌်ယိင်သ 2 ၵေႃႉ ၊ ၞၢႆသ 4 ၵေႃႉ ၊ တေႃႇထိုင်ၵၢင်ဝ၌်သ၌ႆႉ တူဝ်တၢႆ DB ( Dead Body ) ထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ယင်သပႆႇဢဝ်ဢလၵ်ႇလႆႈလႄႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈပဵ၌်ယိင်သႁႃႉၞၢႆသ။ ၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သ 3 ၵေႃႉ၌၌်ႉတႄႉ သူင်ႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်သယႃ ဝဵင်သၵဵင်သတုင်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ – ၞုမ်သပရႁိတၵႂႃႇၞလႆႈထႅမ် ၊ ၵူ၌်သလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ တီႈလလႆပၢင်ၜၵ်သၞေႃသ ( crd to owner) တီႈတင်သလူင်သလလႆ လလႆပၢင်ၜၵ်သၞေႃသ (သပေႇၶျေႇတလင်ႇ) ( စပါယ်ရဟယ်တောင်) ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈ သဵ၌်ႈတၢင်သၞ၌်သ ၵႃသၵႆႉပိ၌်ႈ ။ ၵူ၌်သၶပ်သရူတ်ႉၶပ်သလႃသ ထုၵ်ႇလီၟၢင်ႉ ယႃႇၶပ်သဝႆသ ၊ ယႃႇၵႂႃႇမႃသယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶို၌်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်လၢတ်ႈဝႃႈ- “ သဵ၌်ႈတၢင်သ၌၌်ႉပဵ၌်တၢင်သၞ၌်သ တၢင်သလူင်သလလႆလႄႈ ပေႃသပဵ၌် ၵႃသတၢင်ႇၵူ၌်သ ယိင်ႈၶႅ၌်သလီၟၢင်ႉၵ၌် ၊ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈဝႆႉ မဝ်မၢင် ။ ၌ႂ်သလိူ၌်၌ႆႉၵူၺ်သ ပဵ၌် 2-3 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ဝ၌်သတီႈ 20/3/2025 ၵေႃႈ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်သလလႆတီႈလၵ်သမၢႆ 403/7 လႄႈ 404 /0 ၌၌်ႉ ရူတ်ႉၵႃသပိ၌်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သတၢႆ 3 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ ။ မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ ဝ၌်သတီႈ1/3 /2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ တီႈတၢင်သလူင်သလလႆ၌၌်ႉၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ တီႈလၵ်သမၢႆ 366 ၌၌်ႉ ၵႃသ GI Express ပိ၌်ႈလူင်သလလႆလမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ မီသၵူ၌်သတၢႆ 7 ၵေႃႉ ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 15 ၵေႃႉ ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-09T16:37:46
https://shannews.org/archives/65493
ၟႆသမႆႈပႃႇ ယလ၌်ႉသင် မီသၜလ၌်သလီၜလ၌်သၞႃႉ ၞိူင်ႉႁိုဝ်
ၶၢဝ်သမႆႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇဢမ်ႇထိူမ်သေ ၞၢင်ႈထူပ်သၜေသသၜႃႇဝလၢႆပိူင် ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၜေသၟႆသၵေႃႈ ၞၢင်ႈမႃသထိုင်၌ႂ်သဢလင်ႈတီႈ ၵူ၌်သၵို၌်သလႆႈ။ ၜဝ်ႇၟႆသလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၵူၺ်သၵေႃႈ သင်မ၌်သလၢမ်သမႆႈမႃသ တၵ်သပဵ၌်ၜေသယႂ်ႇလူင်မိူ၌်ၵ၌်။ ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သမႆႈမႃသ ၞၢင်ႈထူပ်သၜေသၟႆသမႆႈပႃႇမႆႈထိူ၌်ႇ။ ၟႆသမႆႈပႃႇ၌ႆႉ ၞၢင်ႈပ၌်တၢင်သတုၵ်ႉၶၵူ၌်သလႄႈ တူဝ်မီသၞႂ်တင်သ၌မ်တင်သလၢႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၟႆသမႆႈပႃႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီလႃသလႃသ၌ႆတႄႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ယူႇတီႈဝႃႈ ၟႆသမႆႈပႃႇ၌၌်ႉ မႆႈ၌မ်ႁႃႉမႆႈဢေႇ၌ႆ၌၌်ႉသေ လလင်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈမ၌်သတေပိူင်ႈၵ၌်။ ၜဝ်ပႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်လလၵ်သလၢႆသသၜႃႇဝ ႁဵတ်သႁႂ်ႈငႂ်ႈလိ၌်လီ။ ၌ႂ်သထိူ၌်ႇ၌ႂ်သပႃႇတီႈလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ သင်ဝႃႈ မီသၵိင်ႇမႆႉဢ၌်လဵၵ်ႉဢ၌်ယႂ်ႇႁၵ်သတူၵ်သတဵမ်ဝႆႉၞိုင် တႃႇႁႂ်ႈမ၌်သတေၜင်ႉတေ၌ဝ်ႈသေ ၞိုမ်သၶဝ်ႈ၌ႂ်သလိ၌်ၵႂႃႇဢမ်ႇငၢႆႈ။ သင်ဝႃႈ ၟႆသမႆႈယဝ်ႉတႄႉ ၵိင်ႇမႆႉႁႅင်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေပဵ၌်ၜဝ်ႇသေ ၌င်လိ၌်မိူင်သ ၞၢင်ႈၞုပ်ႇၞိုမ်သ ၶဝ်ႈလိ၌်ၵမ်သသိုဝ်ႈ။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလၢမ်သမႆႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သသေ မႆႈတီႈလႂ်တီႈ၌၌်ႈ ၵူၺ်သတႄႉ မီသၜလ၌်သလီ တႃႇတူ၌်ႈမႆႉတူ၌်ႈတလၵ်ႇ ဢ၌်တေဢလၵ်ႇမႃသထႅင်ႈမႂ်ႇယူႇ။ တူ၌်ႈမႆႉမၢင်တူ၌်ႈ ၺႃသၟႆသႁုပ်ႇသေတႃႉ ဢ၌်ဢမ်ႇတၢႆၵေႃႈမီသ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သၵႄႊလီႊၜူဝ်ႊ၌ီႊယိူဝ်ႊ၌၌်ႉ တူ၌်ႈမႆႉယႂ်ႇမႆႉလူင် ၺႃသၟႆသမႆႈပႃႇႁုပ်ႇမႆႈသေတႃႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလူမ်ႉတၢႆ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ၞလမ်သလူၺ်ႈသၜႃႇဝ တူ၌်ႈမႆႉလူင်မၢင်ၞိူဝ်သ မ၌်သၵေႃႈမီသပိူၵ်ႇ၌ႃမီသ၌င်၌ႃဢ၌်ႁႄႉၟႆသလႆႈ၌ႆ greenwaymyanmar ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ။ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်ၟႆသမႆႈပႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ဢ၌်ဢမ်ႇၞၢင်ႈၵုမ်သလႆႈ၌၌်ႉတႄႉ တေလၢမ်သမႆႈတင်သႁူၺ်ႈတင်သလလႆ၊ ႁႅင်သမႆႈၵေႃႈသုင်ႁႅင်သလႄႈ ၜလ၌်သႁၢႆႉ တေ၌မ်လိူဝ်ၜလ၌်သလီ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသမႃသထတ်သသၢင်တူၺ်သၞိုင် ၌ႂ်သၵၢပ်ႈပၢ၌်မႂ်ႇ၌ႆႉ ၟႆသမႆႈပႃႇ ဢမ်ႇသူႈမီသၜလ၌်သလီသင်။ ဢၢႆၵႂ၌်သၟႆသမႆႈပႃႇ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမိူင်သမူဝ်သ၊ မဵ၌်ၶႅမ်ႈ၊ ၟု၌်ႇၵႂ၌်သဢုၺ်ဢုမ်သ၊ ပေႃသပဵ၌်၌ႂ်သဝဵင်သယႂ်ႇဝဵင်သလူင်ၞိုင် တေႁူမ်ႈၵ၌် တင်သၵႂ၌်သ ရူတ်ႉၵႂ၌်သၵႃသသေ တေယဵ၌်သပဵ၌်ၵလင်ႉငူ၌်ႉ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၜေသတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သပႃသလူသၵလ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇ လိူတ်ႇမႆႈမႃသသေ ထၢတ်ႈ၌မ်ႉဢ၌်မီသ၌ႂ်သလိ၌်မိူင်သၵေႃႈ ႁႅင်ႈႁိူတ်ႇ။ ၶၢဝ်သၟူ၌်ၵေႃႈ ၟူ၌်ဢမ်ႇတူၵ်သသေ ထၢတ်ႈ၌မ်ႉတေဢေႇမႃသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၶၢဝ်သႁႅင်ႈၶၢဝ်သႁလင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသၜဝ်ႇၟႆသဢိတ်သဢလတ်သ မႃသတူၵ်သသႂ်ႇ၌ႂ်သပႃႇၵူၺ်သၵေႃႈ ၞၢင်ႈလၢမ်သမႆႈၵႂႃႇၵူႈတီႈ။ ပေႃသတူၺ်သ၌ႂ်သပို၌်သၟႆသမႆႈပႃႇ တီႈဢမေႊရိၵ၌်ႊတႄႉ ဢ၌်ၟႆသမႆႈပႃႇ၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ် တေပဵ၌်ယလ၌်ႉၵူ၌်သႁဵတ်သ။ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၵူ၌်သ တင်ႈၞႂ်လႄႈသင် ဢမ်ႇတင်ႈၞႂ်လႄႈသင် ၞုတ်ႇၜဝ်တူ၌်ႈ/ ယုမ်သလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉ၌လႆႉ၌လႆႉၵေႃႈ ၞၢင်ႈလၢမ်သပဵ၌်ၟႆသပႃႇမႃသ။ Photo by – greenwaymyanmar/ ႁၢင်ႈၟႆသမႆႈပႃႇ သင်ဝႃႈ ပဵ၌်ၟႆသမႆႈပႃႇ သႅ၌်သဢ၌်ဢမ်ႇၵုမ်သလႆႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉ၌ႆ ၞၢင်ႈလၢမ်သထိုင်၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သဝဵင်သ ဢလင်ႈတီႈၵူ၌်သမိူင်သယူႇသဝ်သထႅင်ႈ။ တီႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ၌၌်ႉတႄႉ သင်ဝႃႈ ႁိူ၌်သၺႃသၜေသၟႆသ မႆႈပႃႇလၢမ်သထိုင်ၞိုင် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ၵမ်ႉထႅမ်ပ၌်ငဝ်ႈတေႃႇပၢႆၶို၌်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မၢ၌်ႈ၌ႆႉတႄႉ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇလႆႈသု၌်ႇၞိူင်ႉ ၌ႆသေပလၵ်ႈသေဢိတ်သ။ ဝၢႆသၟႆသမႆႈပႃႇယဝ်ႉ ငႂ်ႈလိ၌်တေလီ လလၵ်သလိ၌်တေပဝ်ႇ ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢ၌်ၞၢင်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈ မီသထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ တူ၌်ႈမႆႉၶိူဝ်သမႆႉ သႅ၌်သဢ၌်ဢဝ်ႁဵတ်သယႃႈယႃလႆႈ ဢဝ်ႁဵတ်သၜၵ်သလႆႈ။ လမ်သမႆႉ ဢ၌်ၞၢင်ႈဢဝ်မႃသႁဵတ်သတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သလႆႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေလူႉသုမ်သ၌မ်။ တႃႇတေၜုတ်သဢလၵ်ႇ မု၌်သမႂ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ တေယၢပ်ႇ။ တူဝ်သတ်သတတ်သမႅင်သ ၵူႈသႅ၌်သသႅ၌်သ တေလူႉတေတၢႆ။ ၞၢင်ႈႁဵတ်သႁႂ်ႈ မူၺ်ႉႁၢႆသဵင်ႈလူသၵလ၌်ႇ။ သင်ဝႃႈ တူဝ်သတ်သဢမ်ႇလူႉတၢႆသဵင်ႈ၌ႆၵေႃႈ တႃႇၶဝ်တေလိပ်သၶီသမီသၞႂ်ၵႂႃႇ တႃႇၶဝ်တေယူႇတေၵိ၌် တၵ်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ။ လူမ်သၵေႃႈ တေဢမ်ႇသႅ၌်ႈသႂ် တေမီသလူမ်သသႅ၌်သ ၶႃႊပု၌်ႊတၢႆႊဢလၵ်ႊသၢႆႉ CO2 ဢလၵ်ႇမႃသ၌မ် (မိူ၌်ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ တေပဵ၌်လူမ်သဝူၺ်ႇႁင်ႈ PM 2.5)။ ယလ၌်ႉၟႆသမႆႈပႃႇသေ ၌ႂ်သလူမ်သၵေႃႈ တေမီသၟု၌်ႇမီသမု၌်ႈ။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉသိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃသပၢႆသယူႇလီၵူ၌်သႁဝ်သ မိူ၌်ၵ၌်။ ႁိူ၌်သဢ၌်ယူႇၞမ်ပႃႇထိူ၌်ႇ၌ႆႉ သင်ပဵ၌်လႆႈ တၵ်သလူဝ်ႇၞႂ်ႉၶိူင်ႈႁဵတ်သၶိူင်ႈသၢင်ႈမ၌်သ သႅ၌်သဢ၌် ၞၢင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ၟႆသလၢမ်သမႆႈလႆႈ။ ၌ႂ်သၵၢပ်ႇပၢ၌်မႂ်ႇ၌ႆႉ သင်ဝႃႈ သၢင်ႈႁိူ၌်သယေသ ဝတ်ႉဝႃသ ႁူင်သႁဵ၌်သ ႁူင်သယႃလႄႈ ဢလင်ႈတီႈၵူႈပိူင်ပိူင်ၞိုင် တၵ်သလႆႈဝူ၌်ႉသလ၌်ႇပႃသ တႃႇႁႄႉႁၢမ်ႈလႆႈၜေသၟႆသလၢမ်သမႆႈ။ ၟႆသမႆႈလၢမ်သပႃႇ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ တိုၵ်ႉမီသမႃသၵူၺ်သ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ 420 လၢ၌်ႉပီ ၞဵမ်မိူဝ်ႈတူ၌်ႈမႆႉ တႄႇမီသမႃသ ၌၌်ႉၵေႃႈ မီသၟႆသမႆႈပႃႇမႃသယဝ်ႉ။ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် ထတ်သသၢင်တူၺ်သႁ၌်တီႈ သၢၵ်ႈတူဝ်သတ်သ သၢၵ်ႈၶူဝ်သၶလင်ၵဝ်ႇၵႄႇ မိူဝ်ႈၵလ၌်ႇသေ လႆႈႁူႉဝႃႈၟႆသမႆႈပႃႇမီသမႃသၞဵမ်လႂ်။ ၟႆသမႆႈပႃႇထိူ၌်ႇ၌ႆႉ ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ် ၞႅၵ်ႇဝႆႉပဵ၌် လၢႆသႅ၌်သ မိူ၌်၌င်ႇ – ၟႆသလၢမ်သဝႆသ (ၟႆသၜိူင်သ) (brush fire)၊ ၟႆသမႆႈယုမ်သလူင် (bush fire) ၊ ၟႆသမႆႈပၢင်ႇ ၶဝ်ႁလင်ႉဝႃႈ ၟႆသႁၢတ်ႇသၢႆသ (desert fire) ၊ ၟႆသမႆႈ ပႃႇယႂ်ႇမႆႉလူင် (forest fire)၊ ၟႆသမႆႈပႃႇယႃႈယုင်သ (grass fire)၊ မႆႈႁႆႈ (hill fire)၊ မႆႈမႆႉၜင်ႉ(peat fire)၊ မႆႈတိူၵ်ႇၜၵ်သ (vegetation fire) လႄႈ မႆႈပႃႇယိူဝ်ႈယႃႈ (veld fire) ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် ၟႆသပႃႇတေဢမ်ႇလၢမ်သမႆႈ၌မ် ၌င်ႇႁိုဝ် တေၵုမ်သလႆႈ၌၌်ႉ ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် ၶတ်သၞႂ်တႃႇႁႃ လလၵ်သႁႃလၢႆသမႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်သေတႃႉ ပႆႇထိုင်တီႈႁၢမ်ႈလႆႈၵမ်သသိုဝ်ႈ။ ပႆႇၞၢင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈလႆႈ ယႃႇႁႂ်ႈမီသၟႆသမႆႈပႃႇ။ မီသယူႇလၢႆသလဵဝ် ၌င်ႇႁိုဝ် ၟႆသတေဢမ်ႇလုၵ်ႉမႆႈႁႅင်သ ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇလၢမ်သၵႂႃႇၵႆ၌၌်ႉ ႁႂ်ႈ၌ႅတ်ႈၜဵဝ်ႈ ဢ၌်တေၞၢင်ႈပဵ၌် ၞိူဝ်ႉၟႆသမႆႈငၢႆႈ ၌၌်ႉ ၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – greenwaymyanmar / wikipedia
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-09T15:00:00
https://shannews.org/archives/65486
ၵူ၌်သသႅ၌်ဝီ ယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ ၜလင်သၵႂႃႇၜဵဝ်ႈ၌မ်ႉမေႃႇ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 08/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 11 မူင်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပၢင်ၞူင် ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇၟင်လိ၌် မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞၢႆသ ဢႃယု 68 ပီ ၞိုဝ်ႈႁလင်ႉ လုင်သသၢင်ႇမ၌်ႈ လႆႈတႅပ်သပႅတ်ႈ ၶႃတင်သသလင်ၶလ၌်သေ ယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈ ႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယူႇ၌ႆ – ၌ၢင်သသႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “လုင်သ၌၌်ႉ မ၌်သပဵ၌်ၞၢဝ်သၶိူဝ်သလလႆဢိူဝ်ႈ။ မၢၵ်ႇ၌၌်ႉ ၵႂႃႇႁဵတ်သၞိူင်ႉႁိုဝ် မီသဝႆႉ၌ႂ်သဝၢင်သၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ မ၌်သဢၢင်ႈၵႂႃႇ ၜဵဝ်ႈယိူဝ်ႈ တီႈႁိမ်သ၌မ်ႉမေႃႇ ၌ႂ်သဝၢင်သႁိူ၌်သမ၌်သ၌၌်ႉ။ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇယဝ်ႉၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌် ဢဝ်မ၌်သၵႂႃႇတီႈႁူင်သယႃ ၌ႂ်သဝဵင်သဢလ၌်တၢင်သ။ ၶဝ်ဢမ်ႇပႆႇမီသၶိူင်ႈမ၌်သၞေသယူဝ်ႉ ၞႂ်ႉဢဝ်ၵႂႃႇၶို၌်သ ႁူင်သယႃလူင် လႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ၌ႃႇ” – ။ တီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ မိူဝ်ႈႁၢင်ပီ 2023 ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၊ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၊ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF ၶဝ် ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ႁိုင်ၶၢဝ်သတၢင်သ သၢမ်လိူ၌်ပၢႆ။ မၢၵ်ႇမႅင်သလၢႆလၢႆသႅ၌်သ ၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈ၌ႂ်သသူ၌်တင်သ၌မ်။ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သယဝ်ႉ ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ယိုတ်သဢဝ်လႆႈဝဵင်သသေ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵုမ်သၵမ် ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် ႁလင်ႉဢဝ်ၵူ၌်သမိူင်သ ႁႂ်ႈပလၵ်ႈယူႇၶို၌်သႁိူ၌်သၜႂ်မ၌်သ။ ၵူၺ်သမၢၵ်ႇမႅင်သ ဢ၌်ၵိုတ်သၶမ်ဝႆႉ ၌ႂ်သဝၢင်သႁိူ၌်သ၊ ၞလမ်သၵိဝ်ႇဝၢ၌်ႈ၊ ၞလမ်သသူ၌်ႁႆႈ၌ႃသ ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉတႄႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇႁပ်ႉပု၌်ႈၜလ၌်သ ၵဵပ်သၜဵဝ်ႈပ၌်ၶို၌်သလႄႈ ႁဵတ်သ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ၵႆႉယဵပ်ႇၺႃသမၢၵ်ႇၟင်လိ၌်မႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-09T14:25:42
https://shannews.org/archives/65468
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ လၢႆႈၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 08/04/2025 ၜူႈ၌မ်သ၌ႂ်သ ၟၢႆႇၵၢ၌်ဢုပ်ႉပိူင်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ဢလင်ႇလိ၌်သတူၺ်သ (အောင်လင်သဒလေသ) ပို၌်ၜၢဝ်ႇ လူင်သလၢႆသမိုဝ်သ မလပ်ႈပု၌်ႈၜလ၌်သပ၌် ဢူသတၢ၌်သၞူဝ်သ (ညသသန်သစိုသ) ၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၶို၌်ႈပဵ၌်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ၵႂႃႇ ၞလမ်သ၌င်ႇ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ 2008 တလ၌်ႈ 419 မီသဝႆႉ၌၌်ႉ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ -“တႃႇၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵေႃႈ ၞမ်မႃသတိၵ်သတိၵ်သယဝ်ႉလႄႈ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵၢ၌်ငၢ၌်သၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပေႃသတေၶိုပ်ႈ၌ႃႈမႃသ၊ ၌င်ႇႁိုဝ် တေပဵ၌်တၢင်သၵမ်ႉထႅမ် တႃႇႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပႃသလႄႈ ၞင်ႇလႆႈမလပ်ႈမၢႆပ၌် ဢူသတၢ၌်သၞူဝ်သ ၶို၌်ႈၞ၌်ႉပဵ၌် ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ – လိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ လၢႆႈၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊ ၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၞတ်သႁဵတ်သလႆႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢ၌်မီသလလင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သလႄႈ ၜဵင်ႇပဵင်သသေ ပဵ၌်မႃသပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၞုမ်ႇၵူႈ (ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ) ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁဵတ်သၵႂႃႇၞလမ်သ ၟိင်ႈမိူင်သၶလင် ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၞလမ်သ၌င်ႇမၵ်သတတ်သဝႆႉပ၌် ၌ႂ်သပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ (လၵ်သမိူင်သ) 2008 ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တလ၌်ႈတႃႇတေပဵ၌်မႃသ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်ၞိၵ်သသိုၵ်သ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉ ၌ႂ်သၵၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉဝႃႈ တေဢၢ၌်သၞတ်သႁဵတ်သပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈၵႂႃႇႁႂ်ႈလႆႈ၌ႂ်သႁၢင်ပီ 2025 ဢမ်ႇ၌၌် ႁူဝ်ပီ 2026 လႄႈ ႁႂ်ႈပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သတေလူင်သ လိူၵ်ႈတင်ႈ၌၌်ႉ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သတူဝ်ႈတ၌်သဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉၜေသသၜႃႇဝ ဢိင်ႇသ၌်ႇလႄႈ ၜေသသိုၵ်သယူႇ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇယို၌်ယ၌် တေၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈထႅင်ႈယူႇ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ']
2025-04-09T13:37:39
https://shannews.org/archives/65456
မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ တေၞတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသလမ်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျု၌်ႊ
ဝၢႆသၞလမ်ၞိုင်ႈ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ Yoon Suk Yeol ၺႃသပုတ်သတ၌်သႁဵင်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈပႅတ်ႈယဝ်ႉ မီသလလင်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ တေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသလမ်ႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 03/06/2025 တႃႇတီႈယူႇၞလမ်ၞိုင်ႈမႂ်ႇ။ ဝၢႆသသေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵ၌်တင်သ ၶလမ်ႊမသျိ၌်ႊၵၢ၌်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢ၌်ငၢ၌်သ တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞင်ႇလႆႈမၵ်သမ၌်ႈၵႂႃႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 08/04/2025 ၌ႆႉ။ ၞလမ်ၞိုင်ႈ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ Yoon Suk Yeol ၌ႆႉ ၺႃသသၜႃသၵၢဝ်ႇ၌ႄသ လူၺ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပိူင်ၜလင်သငမ်သသိုၵ်သ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 03/12/2024 လူၺ်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သဢႃႇ၌ႃႇ ဢမ်ႇမႅ၌်ႈတီႈမႅ၌်ႈတၢင်သ၊ ပူ၌်ႉပႅ၌် ၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သ၌ႆသေ လုမ်သတႅပ်သတတ်သတဌႃသ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ (ဖလဲ့စည်သပုံအခဌေခံဥပဒေခုံရုံသ) ၞင်ႇယို၌်ယ၌်ပူတ်သတ၌်သႁဵင်သပႅတ်ႈ။ မိူဝ်ႈၜလင်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈ Yoon Suk Yeol ၺႃသၵၢဝ်ႇ၌ႄသဝႆႉယူႇ၌၌်ႉ ၵႅမ်ၞလမ်ၜလင်သလူင် ၶို၌်ႈမႃသႁပ်ႉပဵ၌် ၞလမ်ၞိုင်ႈၞူဝ်သၶၢဝ်သဝႆႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ မၢႆမီႈပၵ်သပိူင် မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊသေ ၜလင်သတီႈယူႇတ၌်သႁဵင်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈ ႁၢမ်သပဝ်ႇဝႆႉ၌၌်ႉ တေလႆႈၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၶို၌်သ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 2 လိူ၌် (60 ဝ၌်သ)။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၌ႂ်သပၢ၌်ၞလမ်ၞိုင်ႈမႂ်ႇ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ၌ႆႉ လၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ လႆႈၶတ်သၞႂ်တႃႇၵၢ၌်ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ ၵပ်သသိုပ်ႇပဵ၌်ဢူၺ်သလီ ဢိၵ်ႇတင်သ ၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ၌ႆႉ ပဵ၌်မိူင်သပၢႆသမၢၵ်ႈမီသယႂ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈ ထီႉသီႇ ၌ႂ်သၵု၌်ၶဵဝ်ဢေသသျႃသ၊ ၜလင်သတေၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသလမ်ႈ၌ႆႉ သမ်ႉပဵ၌် ၜလင်သၵၢ၌်ပၢႆသမၢၵ်ႈမီသၞိုင်ႈမိူင်သတူၵ်သဝႆႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Voice of Myanmar ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-09T12:32:39
https://shannews.org/archives/65445
၌မ်ႉ၌လင်သလုပ်ႇထူမ်ႈ တီႈမိူင်သၵု၌်ႊၵူဝ်ႊ ႁၢႆႉႁႅင်သသုတ်သ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ 30 ပၢႆ
၌မ်ႉ၌လင်သလုပ်ႇထူမ်ႈ တီႈဝဵင်သလူင်၌ႂ်သမိူင်သၵု၌်ႊၵူဝ်ႊ (Congo) ႁၢႆႉႁႅင်သသုတ်သ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 60 ပီ မီသ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ 33 ၵေႃႉလႄႈ ဢ၌်လႆႈငိူင်ႉပၢႆႈၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈထႅင်ႈ တင်သ၌မ်။ ဝဵင်သၵိ၌်ႊသျႃႊသႃႊ၌ႆႉ မီသႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သယူႇသဝ်သ မလၵ်ႈ 17 လၢ၌်ႉ၊ ပဵ၌်ငဝ်ႈဝဵင်သ ၌ႂ်သမိူင်သၵု၌်ႊၵူဝ်ႊ ၵု၌်လိ၌် ဢႃႊၟရိၵ။ ၌ႂ်သဝူင်ႈဝၢင်ႈပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ ၌မ်ႉၵု၌်ႊၵူဝ်ႊ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉ၌လင်သမႃသသေ လႆႈထူမ်ႈသႂ်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈဢိူင်ႇႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလူင်ၵိ၌်ႊသျႃႊသႃႊ၊ ယလ၌်ႉၜေသ၌မ်ႉ၌လင်သလုပ်ႇထူမ်ႈသေ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ ဢမ်ႇယလမ်သ 33 ၵေႃႉ၌ႆ – ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တီႈမိူင်သၵု၌်ႊၵူဝ်ႊ၌၌်ႉ လလင်ႈ၌မ်ႉ၌လင်သလုပ်ႇထူမ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူႈပီသေတႃႉ လလင်ႈ၌မ်ႉ၌လင်သထူမ်ႈ ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 60 ပီပၢႆ ပဵ၌်ဢ၌်ႁၢႆႉႁႅင်သသုတ်သယဝ်ႉ။ ဢိင်၌ိူဝ်လလင်ႈ၌ႆႉ ၞလမ်ၞိုင် မိူင်သၵု၌်ႊၵူဝ်ႊတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၟိင်ႈၟႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈသေ ၞင်ႇတုမ်ႇယလ၌်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်သၵၢ၌်ၵလပ်ႇၵူႈ ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သထူပ်သၜေသ၌မ်ႉၵေႃႈ ၞီႉသင်ႇဝႆႉဝႃႈ ႁႂ်ႈၶတ်သႁႅင်သႁဵတ်သသၢင်ႈ ၞလႆႈထႅမ်ပ၌်ၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈ 26 ဢ၌်၌၌်ႉ ၌မ်ႉ၌လင်သလုပ်ႇထူမ်ႈၵႂႃႇ ၶိုင်ႈပၢႆ၊ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ၺႃသ၌မ်ႉ၌လင်သထူမ်ႈလူႉၵလႆ တင်သ၌မ်။ မၢင်တီႈ ၌မ်ႉ၌လင်သထူမ်ႈဝႆႉ တၢင်သသုင် မလၵ်ႈ 5 ထတ်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-09T11:30:24
https://shannews.org/archives/65442
ၞဝ်ႈ၌ႃႈတီႈထႆသ ၵူတ်ႇထတ်သႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသုင် 6,000 ပၢႆ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ 50 ပၢႆ မၵ်သမ၌်ႈပဵ၌်ဢလင်ႈတီႈမီသၜေသ
ဝၢႆသလင် ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ 30 ၞ၌်ႉ ဢ၌်တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ (ၵုင်သထဵပ်ႈ) ၞိုင်ႈထႆသ ၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ယဝ်ႉ ႁလင်ႈၵၢ၌် ဢိ၌်ႊၵျိ၌်ႊ၌ီႊယိူဝ်ႊ ၟၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈလႄႈ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ ၟၢႆႇၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ် လၢႆၟၢႆႇႁူမ်ႈၵ၌်သေ လူတ်သၵူတ်ႇထတ်သ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသုင်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌ႂ်သၞုမ်သၵူတ်ႇထတ်သ၌၌်ႉ မီသၜူႈၶဝ်ႈၞုမ်သ 89 ၵေႃႉ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 လႆႈလူင်သၵူတ်ႇထတ်သ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ၌ႂ်သၵုင်သထဵပ်ႈလႄႈ တၢင်ႇၞႄႈတလ၌်ႈ ၞိူဝ်သပလင်ႇၶၢဝ်ႇမႃသ ႁႂ်ႈၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်သပ၌် တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 06/04/2025 ၌ႆႉ လႆႈၵူတ်ႇထတ်သႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ ၞိူဝ်သမီသ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၵုင်သထဵပ်ႈ 559 လင်၊ တၢင်ႇၞႄႈတလ၌်ႈ 6,344 လင် တင်သမူတ်သ လႆႈ ၵူတ်ႇထတ်သယဝ်ႉၵႂႃႇ 6,903 လင်ယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သဢ၌်ၵူတ်ႇထတ်သယဝ်ႉၵႂႃႇ၌၌်ႉ ပႃသႁူင်သယႃၵူ၌်သမိူင်သ၊ လုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၊ ႁူင်သႁႅမ်သသု၌်လဵဝ်၊ ႁူင်သလိုဝ်ႈသဝ်သ၊ တိူၵ်ႈၶၢႆၵၢတ်ႇ၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသုင်၊ ႁလင်သၶလ၌်ႊတူဝ်ႊလႄႈ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ လလင်ႈၵူတ်ႇထတ်သသေ ႁိူ၌်သယေသ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသလလင်ႈလူႉၵလႆ (ၞ၌်ႉသီၶဵဝ်) မီသ 6,487 လင်။ ပဵ၌်၌ႂ်သၵုင်သထဵပ်ႈ 511 လင်လႄႈ တၢင်ႇၞႄႈတလ၌်ႈ 5,976 လင်။ ႁိူဝ်သယေသ ၞိူဝ်သမီသလလင်ႈလူႉၵလႆဢိတ်သဢလတ်သ (ၞ၌်ႉသီလိူင်) သမ်ႉမီသ 361 လင်၊ ပဵ၌်၌ႂ်သၵုင်သထဵပ်ႈ 46 လင်လႄႈ တၢင်ႇၞႄႈတလ၌်ႈ 315 လင်။ ႁိူ၌်သၞိူဝ်သလူႉၵလႆ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီယူႇသဝ်သ (ၞ၌်ႉသီလႅင်) သမ်ႉမီသ 55 လင်၊ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ပဵ၌်၌ႂ်သၵုင်သထဵပ်ႈ 2 လင်လႄႈ တၢင်ႇၞႄႈတလ၌်ႈ 53 လင်။ သင်ၶႂ်ႈၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သ ႁိူ၌်သယေသၞဝ်ႈၵဝ်ႇၞိုင် ၵပ်သသိုပ်ႇလႆႈတီႈ မၢႆၟူ၌်သ 1531 ၊ 02 299 4191 ၊ 02 299 4312 ၵပ်သသိုပ်ႇလႆႈ 24 ၞူဝ်ႈမူင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 28 လိူ၌်ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သယေသၵမ်ႈၜလင်ႈ မီသႁလႆသတႅၵ်ႇၞတ်ႉ၊ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢလ၌်ၵ၌်ၵူဝ်ႁႄ တႃႇတေသိုပ်ႇယူႇသဝ်သ၌ိူဝ်ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသုင်။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇ၌ိူဝ် ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသုင်သေ ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇသဝ်သတၢင်ႇတီႈလႄႈ လလင်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇၶၢႆ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈသုင်၊ ႁလင်ႈၶလ၌်ႊတူဝ်ႊ ၞိူဝ်ႊ၌ႆႉၵေႃႈ ၌မ်ၶို၌်ႈမႃသ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-09T11:05:27
https://shannews.org/archives/65433
ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈထႅင်ႈ ဝဵင်သဢိ၌်သတေႃႇ
ၜလင်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သၶၢင်လႄႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်၌ႆႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝဵင်သဢိ၌်သတေႃႇ ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ဢ၌်မီသတီႈလႅ၌်လိ၌် တိတ်သၞပ်သတင်သမိူင်သၶၢင် ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတင်သ သိုၵ်သၶၢင် KIA ႁူမ်ႈၵ၌်သေ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ။ ၌ႂ်သဝ၌်သ၌၌်ႉ ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ ၜလင်သပၢင်တိုၵ်သပဵ၌်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇဢမ်ႇယလမ်သ 40 ၵမ်သ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 2 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သတင်သ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ဢိၵ်ႇပႃသ တပ်ႉသိုၵ်သၶၢင် KIA ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌် 3 ဝူင်ႈသေတႃႉ သလင်ၟၢႆႇယိုဝ်သတိုၵ်သၵ၌်မႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၊ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉပႃသၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ယိုဝ်သၞလႆႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ တႃႇယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝဵင်သဢိ၌်သတေႃႇ၌ႆႉ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉတင်သ သိုၵ်သၶၢင် KIA ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သမႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 16/08/2024 ၌၌်ႉသေ ပၢင်တိုၵ်သႁိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ မလၵ်ႈ 8 လိူ၌် ၞင်ႇယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ။ တီႈပၢင်တိုၵ်သ၌၌်ႉ တီႉၺလပ်သလႆႈပႃသ ႁၢႆသသိုၵ်သ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ 40 ပၢႆ၊ ယိုတ်သလႆႈပႃသ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၞို၌်သယၢမ်သ ထႅင်ႈတင်သ၌မ်။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢလၵ်ႇသင်။ မိူ၌်၌ႆ မီသၶၢဝ်ႇလိုဝ်သဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ တီႈဝဵင်သၟလႅမ်သ ၌ႂ်သမိူင်သၶျၢင်သၵေႃႈ ၞုမ်သသိုၵ်သၶျၢင်သ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 ဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ ယူႇတီႈသိုၵ်သၶျၢင်သတႄႉ ပႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ၶၢဝ်သတၢင်သ 4 ပီပၢႆမႃသ၌ႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ယိုတ်သၵုမ်သလႆႈဝႆႉ 95 ဝဵင်သယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌ႆ ၌င်ႇႁိုဝ် တေယိုတ်သၵုမ်သလႆႈထႅင်ႈ ဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ ၌ႂ်သမိူင်သၶၢင်၌၌်ႉ သိုၵ်သၶၢင် တိုၵ်ႉသိုပ်ႇလေႃႇတိုၵ်သ တပ်ႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇ။ ၌ႂ်သမိူင်သယၢင်သလႅင်သမ်ႉ ၞုမ်သႁူမ်ႈႁလမ်သသိုၵ်သယၢင်သလႅင်တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ဝႆႉႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈႁိမ်သဝဵင်သဝေႃသလၶႄႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ People’s Spring ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-08T18:20:32
https://shannews.org/archives/65424
ၵၢင်ႉၵႄႇဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သၞူၵ်သမႄသ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞုပ်ႈ 12
တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞုပ်ႈ 12 ၌ႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၞႂ်ႉၵူ၌်သမိူင်သ ၞူၵ်သမႄသ၊ ၜႂ်ၞူၵ်သလႆႈၵေႃႈ တၵ်သလႆႈၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ ငိူင်ႉဝႄႈဢမ်ႇလႆႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် ၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ရတ၌ႃႇသီႇရိ ၊ ၵျလင်သၵျီသၞူႉ ၊ ၞဵင်ႇပၢ၌်သ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ႁလင်ႉဢဝ် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သပႃသ၌ႂ်သသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ ၌၌်ႉသေ ႁႂ်ႈမႃသၞူၵ်သမႄသ တႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သၞလမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞုပ်ႈ 12 ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သမိူင်သဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တလ၌်ႈတႃႇၞုပ်ႈ 12 ၌ႆႉ ၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ႁလင်ႉဢဝ်ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ ၞိူဝ်သမီသလုၵ်ႈ ဢ၌်ပႃသသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈဝႆႉ တႃႇႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉသေ ၞႂ်ႉၞူၵ်သမႄသ။ ၞုပ်ႈဢ၌်ပူ၌်ႉၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလႆႈၞူၵ်သမႄသၶႃႈလူင်။ ၞင်ႇမႃသၞႂ်ႉၞူၵ်သမႄသ ၞုပ်ႈၵမ်သ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉရတ၌ႃႇသီႇရိ ႁလင်ႉပၢင်ၵုမ်တႃႇ ၞူၵ်သမႄသ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဢလ၌်ၵ၌်သၢ၌်ၶတ်သလႄႈ ဢဝ်ၵၢတ်ႈၵႂႃႇပႅတ်ႈ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ၌င်ႇၵဝ်ႇ တီႈပလၵ်ႉၵၢ၌်ႇၵျီသ ၌ႆႉၵေႃႈ ၵၢင်ႉၵႄႇပ၌်ၟၢင်ႉၵူ၌်သ၌ႂ်သပလၵ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ ၞုပ်ႈ 12 ၌ႆႉ တေလႆႈၞူၵ်သမႄသဢဝ် ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞၢႆသ ဢႃယု 27 ပီ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ဢ၌်ၞူၵ်သမႄသ၌ႆႉ ၶဝ်ႁလင်ႉၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသေ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉၵူၺ်သ။ ၵလ၌်ႇ၌ႃႈ သလင်ပလၵ်ႈပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉတႄႉ ၶဝ်သူင်ႇလိၵ်ႈဢဝ် ဝႃႈၜႂ်တေလႆႈၵႂႃႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သလႆႈလိၵ်ႈ ဢ၌်ၶဝ်သူင်ႇမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ဢ၌်ပၢႆႈၵေႃႈပၢႆႈ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်သငူပ်ႉငီႉႁႃတၢင်သၵႄႈလိတ်ႈ တီႈၵၢင်ႉၵႄႇပလၵ်ႉၜႂ်မ၌်သ။ တႃႇတေငိူင်ႉဝႄႈ၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ၌ႆႉ လႆႈပ၌်ငို၌်သ မလၵ်ႈ 30 သႅ၌်ပျႃသ၊ ငို၌်သတႄႉပ၌်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵူၺ်သၞိုဝ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇမလတ်ႇပ၌် တိုၵ်ႉမီသယူႇ၌ႂ်သသဵ၌်ႈမၢႆ။ ပလၵ်ႈ၌ႆႉတႄႉ တေၞူၵ်သမႄသဢဝ်၌ႆတႄႉ ၞလင်ႇတေၵႄႈလိတ်ႈလႆႈတႄႉဢမ်ႇႁူႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈပလၵ်ႉၵၢ၌်ႇၵျီသတႄႉ မၢင်လိူ၌်ၞႂ်ႉၞူၵ်သမႄသ မၢင်လိူ၌်သူင်ႇလိၵ်ႈထိုင်ႁိူ၌်သ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သ ဢမ်ႇမီသလုၵ်ႈ ၞၢႆသသႅ၌်သပၢ၌်ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သၵေႃႈဢမ်ႇလလတ်ႈ – လႆႈပ၌်ငို၌်သတႃႇၵမ်ႉ ၞလႆႈၵူ၌်သႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သ၊ ၌ိုင်ႈလိူ၌်လႆပ၌် 5 မို၌်ႇပျႃသ၊ လႆႈပ၌်ၵူႈလိူ၌် – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “၌ႂ်သပလၵ်ႉၵၢ၌်ႇၵျီသ၌ႆႉ မီသ 4 ၶဵတ်ႇ၌ႃႈလိ၌် (နယ်မဌေ) ။ ၶဝ်ႈသူင်ႇလိၵ်ႈႁလင်ႉ ၌ိုင်ႈၶဵတ်ႇ 1 ၵေႃႉ တေပဵ၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သမီသႁိမ်သၞမ် 35 ပီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သပလၵ်ႉၵၢ၌်ႇၵျီသလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- ၞုပ်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞိူဝ်သၵႂႃႇၟိုၵ်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သ ၞလမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ – ထုၵ်ႇသူင်ႇတူဝ်ၵႂႃႇ၌ႃႈသိုၵ်သသေ ၵႂႃႇတၢႆ၌ႃႈသိုၵ်သတင်သ၌မ်။ ၵလပ်ႈ၌ႆလႄႈ ပေႃႈမႄႈ ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈသူင်ႇလုၵ်ႈလၢင်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ၊ ၞႂ်ႉလုၵ်ႈလၢင်သပၢႆႈ – ဝႃႈ၌ႆ။ ၜူႈၞၢႆသ ဢႃယု သႅ၌်သပၢ၌်မလၵ်ႈ 35 ပီ ယူႇဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပေႃသၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌် သိုၵ်သယဝ်ႉ ယူႇတီႈ ပေႃႈမႄႈၵူ၌်သႁိူ၌်သ ဢမ်ႇၵပ်သသိုပ်ႇလုၵ်ႈလၢင်သၶဝ်လႆႈ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵူၺ်သလႆႈငိ၌်သၶၢဝ်ႇ ဝႃႈ ၵႂႃႇတၢႆ၌ႃႈသိုၵ်သယဝ်ႉ၌ႆ။ ယလ၌်ႉ၌၌်ၜႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇ၊ ၵူ၌်သၞိူဝ်သသဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈပႆႇလူင်သမႃသၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ်ယူႇၵူႈဝ၌်သ ဝႃႈတေထုၵ်ႇႁလင်ႉမႃသဝ၌်သလႂ်၌ႆ။ ပေႃသလိၵ်ႈထိုင်မႃသတႄႉတႄႉ တေလႆႈႁဵတ်သ ႁိုဝ်ပေႃသဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ၊ ငဝ်သလၢႆသယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉသမ်ႉ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉၵေႃႈယၢပ်ႇ၊ ပေႃသၶဝ်ႁလင်ႉမႃသ ၞိူင်ႉ၌၌်တႃႇ ၵႄႈလိတ်ႈ၌၌်ႉ ငို၌်သၵေႃႈဢမ်ႇမီသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပၵ်သပိူင်ႁၢပ်ႇၵၢ၌်သိုၵ်သသေ တဵၵ်သၶၢ၌်သတီႉၺလပ်သ လၢၵ်ႈၞ၌် ၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သ ၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉၵႂႃႇ ၞုပ်ႈ 11 ယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သထုၵ်ႇႁလင်ႉၵႂႃႇ၌၌်ႉ လႆႈ ၵႂႃႇၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သတီႈ ၌ႂ်သတိူင်သ သိုၵ်သၜလင်ႈ၊ ထုၵ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇၟိုၵ်သတီႈ လလၵ်ႉၞလၵ်ႇၜလင်ႈ။ ဝၢႆသၟိုၵ်သၵၢ၌်သိုၵ်သယဝ်ႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈထုၵ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇ ႁဵတ်သၵၢ၌်လုမ်သ၌ႂ်သတိူင်သသိုၵ်သ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉထုၵ်ႇသူင်ႇၵႂႃႇ၌ႃႈသိုၵ်သ။ ၵမ်ႈ၌မ်တႄႉဢမ်ႇလႆႈပလၵ်ႈၶို၌်သ ႁိူ၌်သယေသ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-08T17:10:00
https://shannews.org/archives/65407
ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၞတ်သပလင်လိၵ်ႈလၢႆသၟိင်ႈထုင်သတႆသၶမ်သတီႈ လူႉသဵင်ႈ
ဝ၌်သတီႈ 06/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 6:35 ၌၌်ႉ ၵေႃႉပဵ၌်ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၶိုင်ပလင်ႁဵတ်သသၢင်ႈလိၵ်ႈလၢႆသပၢႆပေႇလႄႈ ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သတႆသၶမ်သတီႈ ဢ၌်ၞၢဝ်သတႆသၶမ်သတီႈ ဢလ၌် ၵ၌်မၵ်သၞိုဝ်ႈႁလင်ႉဝႃႈ မေႃ သလ၌်လူင် ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ၌၌်ႉ လႆႈလူႉသဵင်ႈသၢႆၞႂ်ၵႂႃႇ လူၺ်ႈတၢင်သပဵ၌်ၵူ၌်သထဝ်ႈ တီႈဝၢ၌်ႈၵုင်သၺလင်ႇ(ညောင်ကုန်သ) ဝဵင်သမိူင်သၵလင် ၞႄႈမိူင်သၶၢင် ၜလင်သဢႃယုၞဝ်ႈလႆႈ 65 ပီ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞၢဝ်သတႆသပတ်သပို၌်ႉ ယိ၌်သသေလၢႆမလင်ၞႂ်ၞလမ်သ။ မေႃသလ၌်လူင် ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သၞိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ ထိုင်တီႈၞၢဝ်သတႆသၶမ်သတီႈ ဢိၵ်ႇပႃသတႆသပတ်သပို၌်ႉ ပဵ၌်ၞႂ်ဢမ်ႇလီၞလမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ၌ႆႉ ၵိူတ်ႇႁ၌်၌ႃႈမႃသ မိူဝ်ႈပီၶရိတ်ႉ 1960 တီႈမၢ၌်ႈၞေႊၶု၌် ၞႄႈဝဵင်သပူႇတႂ်သ။ ၞိုဝ်ႈပေႃႈ ၞဝ်ႈ၌လႆႉပီတလင်ႇ ၞိုဝ်ႈမႄႈ ၞလႆႉမူဝ်ၶမ်သ။ မ၌်သၞဝ်ႈ တႄႇ၌ႃႈႁိူ၌်သၞလမ်သ ၞလႆႉၶမ်သ၌ီႇသေ မီသလုၵ်ႈၞၢႆသ 2 ၵေႃႉ လုၵ်ႈယိင်သ 2 ၵေႃႉ မီသလၢ၌် 4 ၵေႃႉ။ တႄႇဢဝ် 2007 ၌၌်ႉမႃသ မ၌်သၞဝ်ႈၶိုင်ပလင် တႃႇပူၵ်သပလင်ၶို၌်သလိၵ်ႈလၢႆသ ၟိင်ႈထုင်သတႆသၶမ်သတီႈမႃသ ဢမ်ႇယင်ႉဢမ်ႇလိုဝ်ႈ တေႃႇသုတ်သသၢႆၞႂ်။ မေႃသလ၌်လူင် ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ ၞလႆႉလႃႉလႃႉထေသ ၵေႃႉပဵ၌်လၢ၌်ယိင်သ ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“မ၌်သၞဝ်ႈ ပဵ၌်ၵူ၌်သလမ်ႇလလင်ႈ တႃႇတႆသၶမ်သတီႈႁဝ်သၶႃႈတႄႉတႄႉ။ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သလၢႆၞုမ်သၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈ ပဵ၌်ၜူႈၵလင်ႉသၢ၌်ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇမႃသတႃႇသေႇ။ တႃႇပူၵ်သပလင် တီႈယူႇတ၌်သသဝ်သ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သသူ၌်ၵေႃႈ ပဵ၌်မ၌်သၞဝ်ႈ ၵေႃႉဢလ၌်ၶိုင်မႃသ။ ဢမ်ႇဝႃႈ တႃႇလိၵ်ႈလၢႆသ တႃႇၟိင်ႈငႄႈ ၵူႈဢ၌်ဢ၌်၌ႆႉ မ၌်သၞဝ်ႈ တို၌်သဢမ်ႇပ၌်လလတ်ႈ။ ၞဵမ်ဢဝ်လၢႆသၵႃႈ လၢႆသႁလင်ႉၵႂၢမ်သတႆသၶမ်သတီႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မ၌်သၞဝ်ႈတူင်ႉတို၌်ႇမႃသႁႂ်ႈၵူ၌်သ၌မ်ႁူႉၞၵ်သတႆသၶမ်သတီႈမႃသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵလ၌်ႇ၌ႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈတေလူႉသဵင်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ၌ႆႉ မ၌်သၞဝ်ႈသႂ်ႇဢဵ၌်သႂ်ႇႁႅင်သသေ ၌မ်သၞတ်သထၢႆႇ Documentary လလင်ႈၟိင်ႈၶၢမ်ႇသၢင်ႇ တႆသၶမ်သတီႈ။ ဝၢႆသပလႆသၶၢမ်ႇသၢင်ႇ တီႈဝဵင်သပူႇတႂ်သ ယဝ်ႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈ ႁိူဝ်ႉဢူ၌်ႈ၌ႃႇသေ ၞင်ႇဢမ်ႇယူႇလီႁႅင်သ။ တႃႇယုၵ်ႉမု၌်သ လိၵ်ႈလၢႆသတႆသၶမ်သတီႈ တေၶိုတ်သၞ၌်ႉ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈ ၶဝ်ႈႁႃၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ လၢႆၞုမ်သ ပႃသၞဵမ်ၞုမ်သသင်ၶၞဝ်ႈတႆသၶမ်သတီႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၌င်ႇႁိုဝ် လိၵ်ႈလၢႆသတႆသၶမ်သတီႈ တေၶဝ်ႈထိုင် ၌ႂ်သၵၢပ်ႈဢၢႆႊထီႊ ႁႂ်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သလႆႈ၌ႂ်သၶလမ်သ၌ႂ်သၟူ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈၶတ်သသၢင်ႈမႃသ။ မိူ၌်၌င်ႇ လိၵ်ႈတႆသၶမ်သတီႈ ဢ၌်ပူႇမလ၌်ႇ၌ၢႆသယႃႈ ႁဵတ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၞဵမ်ဢဝ်လိၵ်ႈပႃလိ လိၵ်ႈလူင်တႆသၶမ်သတီႈ လိၵ်ႈၵဝ်ႇၵႄႇ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သပပ်ႉလ၌်ႇ ပပ်ႉလိၵ်ႈတူပ်ႉ(ဢ၌်ဢဝ်ၞေႈသႃႁဵတ်သဝႆႉ) လႄႈ ပပ်ႉဝႂ်ပေႇ လိၵ်ႈၵဵ၌် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မႄသၵဵပ်သႁၵ်ႉသႃဝႆႉၶို၌်သ တႃႇလုၵ်ႈလၢ၌်လိ၌်တႆသမိူဝ်သ၌ႃႈ။ တႃႇၜို၌်ႉၜူသၶို၌်သလိၵ်ႈတႆသၶမ်သတီႈၵဝ်ႇၵႄႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ မေႃသလ၌်လူင် ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ၌ႆႉ လႆႈၵပ်သသိုပ်ႇတၢင်သၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇလိၵ်ႈလၢႆသတႆသၶမ်သတီႈ ၌ႂ်သမိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊသေ ၶိုင်ပလင်မႃသ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2007 ။ မေႃသလ၌်လူင် ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ မိူ၌်၌င်ႇ ၵႂၢမ်သတႆသၶမ်သတီႈ လလင်ႈၵႃႈလလင်ႈဝႅ၌် လလင်ႈႁႆႇတိုင်ႈ(လၢႆသႁႆႇၵလင်တႆသၶမ်ႈတီႈ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႃႈ ပၢ၌်ၵဝ်ႇပၢ၌်မႂ်ႇ မ၌်သၞဝ်ႈသႂ်ႇၞႂ် တူင်ႉ၌ိုင်မႃသပ၌်။ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ၌င်ႇႁိုဝ် လိၵ်ႈတႆသၟိင်ႈတႆသၶမ်သတီႈ တေႁိူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈၶတ်သႁႅင်သ တႃႇတေပိုတ်ႇပႃသပုတ်ႉထၶေႃႊလဵၵ်ႉ တီႈဝဵင်သပူႇတႂ်သထႅင်ႈလူသၵလ၌်ႇ။ လိၵ်ႈတႆသၶမ်သတီႈ တႃႇသလ၌်၌ႂ်သႁူင်သ ႁဵ၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈ ဢမ်ႇပ၌်လုတ်ႈႁၢမ်သႁဵတ်သသၢင်ႈမႃသ။ ဢမ်ႇဝႃႈ တႃႇလိၵ်ႈလၢႆသၟိင်ႈထုင်သၵူၺ်သ တႃႇပူၵ်သပလင်တူင်ႇၵူ၌်သ တီႈယူႇတ၌်သသဝ်သလႄႈ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌် လဵင်ႉတလင်ႉၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈႁူမ်ႈၞလမ်သ ၞုမ်သတူင်ႇၵူ၌်သ CSO CBO ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၵလင်ႉသၢ၌်တူင်ႉ၌ိုင်မႃသ။ တႃႇႁဵတ်သႁႂ်ႈပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ ပၢႆသယူႇလီ ပၢႆသႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ၌ႂ်သထုင်ႉတႆသယူႇသဝ်သ (ပလတ်သတၢင်သၞႄႈမိူင်သၶၢင်) ၌၌်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၞုမ်သ၌မ်ႉၵဵဝ်ၟလင်ႊတေႊသျိ၌်ႊ ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈၵလင်ႉသၢ၌် ႁဵတ်သသၢင်ႈၞလမ်သ။ ၞၢႆသၶိူဝ်သလဵဝ် ၞုမ်သယုၵ်ႉယလင်ႈၟိင်ႈငႄႈတႆသလႄႈ ၜူႈဢလ၌်ႁူဝ် ၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ SYO တူ၌်ႈတီသ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“တေလႆႈဝႃႈ လီသေသလၢႆတႄႉ။ တႃႇတေႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူ၌်မ၌်သၞဝ်ႈဢမ်ႇမီသ။ ၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ၌ႂ်သ 100 ၵေႃႉ၌ႆႉ ၞၢင်ႈမီသလႆႈ 1 ၵေႃႉ၌ႆႉ မ၌်သဢမ်ႇ၌ပ်ႉတေႃႈမီသ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈပို၌်သတႆသ ၶမ်သတီႈၵေႃႈမ၌်သတႅမ်ႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သၵေႃႈ မ၌်သႁဵတ်သ။ ၟၢႆႇ NGO ၵေႃႈ မ၌်သၶႅ၌်ႇ။ လလင်ႈပၢႆသၜုၵ်ႇသလမ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တီႈလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ မ၌်သၵႂႃႇတူင်ႉ၌ိုင်ၵူႈတီႈ။ တႃႇတႆသၶမ်သတီႈတႄႉ တေလႆႈဝႃႈ မ၌်သ ဢမ်ႇမီသလႆႈထႅင်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပေႃသထိုင်ဝ၌်သတီႈ 10/04/2025 ၌ႆႉ မ၌်သၞဝ်ႈ ယင်သဝၢင်သၜႅ၌်ဝႆႉ ဢၢင်ႈပိုတ်ႇပၢင်ယုၵ်ႉမု၌်သ၌မ်ႉၵတ်ႉမေႃသလ၌်လိၵ်ႈတႆသၶမ်သတီႈလႄႈ တႃႇပူၵ်သပလင်ပႃသပၢႆသၞႂ်လုၵ်ႈ ဢလ၌်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈဢမ်ႇမီသယဝ်ႉလႄႈ လုၵ်ႈ၌လင်ႉပလင်ႈပၢႆမ၌်သၞဝ်ႈၵူၺ်သ ဢ၌်တေသိုပ်ႇပ၌်ႇပုတ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈၵႂႃႇ၌ႆ ၞလႆႉလႃႉလႃႉထေသ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၌ႂ်သၞုမ်သ (ရဟမ်သတိုင်သရင်သသာသ ချိတ်ဆက်ညဟိနဟိုင်သဆောင်ရလက်ရေသအဖလဲ့) ၞုမ်သၵပ်သသၢ၌်ႁဵတ်သလလင်ႈ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သတႆသ ဢ၌်ၶလတ်ႇၜလတ်ႈဝႆႉတီႈ ဝဵင်သၞေႊ၌ႃသ ၞႄႈမိူင်သၶၢင် ၌၌်ႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈ ဢလ၌်လုၵ်ႈ၌လင်ႉပလင်ႈပၢႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ တႃႇၵလပ်ႇၵူႈဢဝ်သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်တႆသ ၌ႂ်သၞႄႈမိူင်သၶၢင်။ ၌၌်ႉၵေႃႈ လႆႈၵလင်ႉသၢ၌်ၵ၌်တင်သတၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သသေ ႁဵတ်သၵၢ၌်။ မေႃသလ၌်လူင် ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ ၌ႂ်သလိူ၌်မေႊ 2025 ဢ၌်တေထိုင်၌ႆႉၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈယင်သဝၢင်သၜႅ၌်လူင်ႈ၌ႃႈဝႆႉ တႃႇၞတ်သပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌်၌ႆ ၞလႆႉလႃႉလႃႉထေသ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “မ၌်သၞဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵူ၌်သသူ၌်ၞႂ် ၟၢႆႇၜႃသႃ ၊ သႃသ၌ႃ တႄႉတႄႉ။ ႁဵတ်သၞလမ်သ တိုဝ်သၵမ်ၞလမ်သတဌႃသ ပုတ်ႉထၞဝ်ႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉၵေႃႈ သင်ႇသလ၌်ပလ၌်ႈပ၌်လုၵ်ႈ၌လင်ႉပလင်ႈပၢႆ ႁႂ်ႈႁဵတ်သၵၢ၌်လီ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပေႃသတူၺ်သၟၢႆႇၵၢ၌်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ ၌ႆၵေႃႈ မ၌်သၞဝ်ႈဝႆႉ၌မ်ႉ၌ၵ်သတူင်ႉ၌ိုင်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ။ ၶၢမ်ႇၞု၌်ႉပၢႆသမၢၵ်ႈမီသသု၌်ႇတူဝ်သေ ၶဝ်ႈႁဵတ်သလူသၵလ၌်ႇ။ မ၌်သယင်သလၢတ်ႈႁႂ်ႈမေသ၌ၢင်သမ၌်သၞဝ်ႈ ပူၵ်သပလင်၌ႃႈႁိူ၌်သသေ မ၌်သၞဝ်ႈသမ်ႉ တေဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သပု၌်ႈပၢင်ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သ၌ႆလူသၵလ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် မ၌်သၞဝ်ႈလူႉသဵင်ႈၵႂႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်လူႉယႂ်ႇသုမ်သလူင်တႃႇၞၢဝ်သတႆသၶမ်သတီႈတႄႉတႄႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ တႆသၶမ်သတီႈ၌ႆႉ ယူႇသဝ်သတၢင်သပလတ်သၞႄႈတလ၌်ႈပူႇတႂ်သ၌မ်လႄႈ ဝဵင်သပူႇတႂ်သ၌ႆႉ ယင်သၵိုၵ်သၞိုဝ်ႈဝႃႈ မိူင်သၶမ်သတီႈလူင် ၌ႆလူသၵလ၌်ႇ။ ၌ႂ်သပို၌်သလၢႆလၢႆဢ၌်တႄႉ တႅမ်ႈမၢႆဝႆႉဝႃႈ တႆသၶမ်သတီႈ၌ႆႉ ၺႃသၶု၌်မၢ၌်ႈၜလင်သငမ်သမႃသ ပီယၢဝ်သၶၢဝ်သႁိုင်။ ပၢ၌်ၵုင်သပလင်ႇ၌၌်ႉ ၶု၌်မၢ၌်ႈႁႂ်ႈၞဝ်ႈၟႃႉတႆသမိူင်သၵလင် ၶို၌်သၜလင်သငမ်သတႆသၶမ်သတီႈဝႆႉ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ တႆသၶမ်သတီႈ လႆႈသႂၢင်သၶလ၌်ႇပ၌်ၶု၌်မၢ၌်ႈသေတႃႉ ၵူၺ်သလႆႈယူႇတႂ်ႈၞဝ်ႈၟႃႉတႆသၜလင်သငမ်သဝႆႉယူႇ။ မေႃသလ၌်လူင် ၞဝ်ႈထု၌်သ၌ၢႆႇ မိူဝ်ႈပၢ၌်ပူဝ်သတေႃႇၜယႃသ (ပီၶရိတ်ႉ 1781 – 1891) ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞၢဝ်သတႆသၶမ်သတီႈ ၌င်ႇၵ၌် မီသပ၌်ႁႃ ယုင်ႈယၢင်ႈတေႃႇၵ၌်ၶို၌်သ။ ဝၢႆသ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသမိူင်သၵလင် ၞင်ႇႁလင်ႉဢဝ် ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသၶမ်သတီႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ မႃသၜလင်သငမ်သဝႆႉ။ မိူဝ်ႈပီၶရိတ်ႉ 1846 – 1852 ၌၌်ႉသမ်ႉ ၞၢဝ်သတႆသၶမ်သတီသ ၶၢတ်ႇလလင်ႈသႂၢင်သၶလ၌်ႇပ၌်ၶု၌်မၢ၌်ႈလႄႈ ၞဝ်ႈၜလင်သငမ်သပူသၵမ်ႇပၢ၌်၌၌်ႉ ၞင်ႇႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်သ 7 တပ်ႉ ၶဝ်ႈၵုမ်သၵမ်။ ၵူၺ်သၵႃႈ 7 တပ်ႉ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသ 7 ၵေႃႉ ဢလ၌်ႁူဝ်ဝႆႉၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ဢလင်ႈတီႈ ဢ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသ ၵုမ်သဝႆႉ 7 တပ်ႉ၌၌်ႉ ထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈပူႇတႂ်သ ႁိုဝ် မိူင်သၶမ်သတီႈလူင် ယင်သမီသလၵ်သထၢ၌်မ၌်သ ဝႆႉယူႇ၌ႆ – ၌ႂ်သ ဝီႇၶီႇၜီသတီသယႃသ ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၟိင်ႈငႄႈၟိင်ႈထုင်သ']
2025-04-08T16:00:00
https://shannews.org/archives/65400
မိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပဵ၌်ငရၢႆသလိပ်သ တႃႇၵူ၌်သမိူင်သၵႂႃႇယဝ်ႉႁိုဝ်
မိူဝ်ႈႁၢင်လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 28 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမလၵ်ႈ 1 မူင်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႉတၢင်သသု၌်ၵၢင်မိူင်သမၢ၌်ႈ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သသေ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉသေႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်ႇၵၢ၌်ႉယူတ်ႇတဵင် ၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၟႆသသျလတ်ႉသေ ၵိူတ်ႇပဵ၌်ၟႆသမႆႈပႃသ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ႁူပ်ႉတၢင်သတုၵ်ႉ လလင်ႈပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်ယင်သပႆႇယဝ်ႉ သမ်ႉပေႃသလႆႈတူၵ်သၵိ၌်သထႅင်ႈ ယလ၌်ႉၜေသသၜႃႇဝ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁႃတီႈၞႂ်ယႂ်ႇၞႂ်ယဵ၌် ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ မိူ၌်တင်သလႆႈတူၵ်သမိူင်သငရၢႆသလိပ်သၵႂႃႇ တင်သပိုၵ်သ။ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞၢတ်ႈပၢ၌်လူႉ ပ၌်တၢင်သတုၵ်ႉၶ တၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁူပ်ႉၜေသၶဵ၌်ယူႇ၌ႆႉ မီသသလင်လလင်ႈ။ လလင်ႈ၌ိုင်ႈ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်၌ႂ်သမိူင်သ ဢ၌်ပဵ၌်မႃသ ယလ၌်ႉလေႃသၜ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ၊ ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈတႄႉ ပဵ၌်ၜေသသၜႃႇဝ ဢ၌်ဢမ်ႇမီသၜူႈလႂ်ၜႂ်ႁၢမ်ႈလႆႈ ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပၢင်တိုၵ်သတင်သ ၜေသသၜႃႇဝ၌ႆႉ ပဵ၌်လလင်ႈၶဵင်ႇတႃႉလူင် တလ၌်ႈတႃႇၵူႈၞိုင်ႈမိူင်သ ၌ႂ်သလုမ်ႈၟႃႉ၌ႆသေတႃႉ ၵူ၌်သမိူင်သ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်တႄႉ ယလ၌်ႉတၢင်သမိူၵ်ႈမႂ်ႇ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ မၢင်ႇၵိူဝ်သၶႂ်ႈ ပဵ၌်ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇလူင်သေ ဢမ်ႇတၢင်သ၌ိုင်ႈၵေႃႈ တၢင်သ၌ိုင်ႈ တို၌်သပ၌်တၢင်သတုၵ်ႉၶ ယၢပ်ႇၵိ၌်သတေႃႇ ၵူ၌်သမိူင်သမႃသယူႇၶိူဝ်သၶိူဝ်သယႂ်သယႂ်သ။ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ဝဵင်သလႂ်လၢႆလၢႆ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈ တိူင်သၞႄႈၵႅင်သ၊ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ၊ ၌ေႇပျီႇတေႃႇ တိူင်သ မၵူၺ်သ၊ တိူင်သပႃႇၵိူဝ် (ပဲခူသတိုင်သ) ထုင်ႉလိ၌်ပဵင်သလႄႈ မိူင်သတႆသ၊ မိူင်သရၶႅင်ႇ၊ မိူင်သယၢင်သလႅင်၊ မိူင်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ယင်သယလ၌်ႈထိုင်ပႃသ မိူင်သထႆသ၊ မိူင်သၶႄႇ၊ မိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ မိူင်သပင်သၵလႃႊတဵတ်ႉၶျ် ၵမ်ႈၜလင်ႈထႅင်ႈ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈသဵ၌်ႈတၢင်သ၊ ႁိူ၌်သယေသတိူၵ်ႈသုင်၊ ၶူဝ်တင်သ တႃႈႁိူဝ်သ ဢိၵ်ႇၵလင်သမူသ ဝတ်သဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆ တဵင်ၵူ၌်သတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵေႃႉ မ၌်သယဝ်ႉ။ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 28 ယၢမ်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ၌၌်ႉ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇၵေႃႈ တုမ်ႉယလ၌်ႈ ၺႃသႁႅင်သတၢ၌်ႇတၢ၌်ႇမ၌်သယူႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ဝတ်ႉဝႃသၜႃႇသိူဝ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉသ၌်ႇ ၵလင်သမူသမၢ၌်ႈတူင်ႈ ဝၢ၌်ႈႁိ၌်ႁလင်ႇ (မန်တုံ ဟင်ဟောင်သရလာစေတီ) တင်သ ႁူင်သႁဵ၌်သသလ၌်လိၵ်ႈ ဝၢ၌်ႈဢႃယမ်သ (အာရမ်သရလာ) ၵူ၌်ႇပင်သလူႉၵလႆၵႂႃႇပႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၜလင်သၞုမ်သမီသ၌မ်ႉၞႂ်ၞလႆႈထႅမ် ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သမေႃႁပ်ႉဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ႁ၌်ထိုင်၌ိူဝ် သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သတေႃႇၵူ၌်သ၌င်ႇၵ၌်သေ ၶတ်သၞႂ်သႂ်ႇႁႅင်သၶဝ်ႈမႃသၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သယၢပ်ႇၵိ၌်သ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ တၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၊ ပလတ်သၞၢ၌်သ ဢိၵ်ႇပလတ်သဢလၵ်ႇၶူင်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ထူပ်သၺႃသၜေသၶဵ၌်ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁူပ်ႉပ၌်ႁႃလၢႆလၢႆလလင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁိူ၌်သယေသ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈဢိၵ်ႇ သဵ၌်ႈတၢင်သ၊ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ၊ ၵလင်သမူသလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵၢတ်ႇလေႃႉ၊ ဢလင်ႇပၢ၌်သ၊ ယလင်ႁူၺ်ႈ၊ တူ၌်ႈတီသ၊ ပၢင်လလင်သ၊ ၌မ်ႉၞၢင်၊ မိူင်သ၌ၢႆသ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ၊ ၵူ၌်သလူင်၊ သင်ၶၞဝ်ႈတင်သ၌မ် မၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆႁၢႆလၢႆ တင်သ၌မ်။ တီႈမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ၌ႆႉ လႆႈဝႃႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌မ်လိူဝ် ပိူ၌်ႈသုတ်သယဝ်ႉ။ ၞဵမ်ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ဢိၵ်ႇႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် လူႉၵလႆ ၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇ ထိုင်တီႈၵူ၌်သ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ပေႃသႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇ၊ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်၊ ဢလင်ႈတီႈ၌လ၌်သ ဢိၵ်ႇပႃသၶူဝ်သ၌ုင်ႈတၢင်သဝႂ် ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ သဵ၌်ႈမၢႆၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇတႆသ ဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၵဵပ်သႁလမ်တလမ်ဝႆႉ၌၌်ႉ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈၵေႇလႃႇ၌ႆႉ လင်ႁိူ၌်သလူႉၵလႆၵႂႃႇ မီသ 850 လင်၊ ၵျလင်သမု၌်ၞဝ်ႈ 2 ၵျလင်သ၊ ႁလင်ႈယႃ (ဆေသပေသခန်သ)လႄႈ ႁူင်သႁဵ၌်သၞ၌်ႉဢလ၌်ႇ (မူကဌိုကျောင်သ) ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉလူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်လူႉတၢႆႁၢႆဝႆႉ မီသ 43 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သသေ လႆႈယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈႁူင်သယႃ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝၢ၌်ႈသႃလႃသ (ဇရပ်ကဌီသရလာ) သမ်ႉ ႁိူ၌်သၵူ၌်သလူႉၵလႆၵႂႃႇ 135 လင်သေ ၵျလင်သမု၌်ၞဝ်ႈ 1 ၵျလင်သ၊ ၵျလင်သသလ၌်လိၵ်ႈ 1 တီႈၵေႃႈ လူႉၵလႆၵႂႃႇၞလမ်သ။ မီသၵူ၌်သၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သ 4 ၵေႃႉ လူႉတၢႆႁၢႆၵႂႃႇသေတႃႇ 10 ၵေႃႉသမ်ႉ လႆႈယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉပ၌်ႇ ပႃႇမူဝ် (ၵျႃႇတေႃသ) ၵေႃႈ တင်သမူတ်သ လင်ႁိူ၌်သမီသ 250 လင်၊ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ လူႉၵလႆၵႂႃႇ 220 လင် ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆႁၢႆဝႆႉ 4 ၵေႃႉ၊ ဝၢ၌်ႈၵျေသၞႃသႁလင်ႇၵေႃႈ လူႉၵလႆၵႂႃႇ 420 လင်၊ ၵူ၌်သမိူင်သ လူႉႁၢႆတၢႆၵႂႃႇၞလမ်သဢမ်ႇမီသ၌ႆသေတႃႉဝၢ၌်ႈ (သာလေသရလာကဌီသရဟေ့) တႄႉ ႁိူ၌်သၵူ၌်သလူႉၵလႆၵႂႃႇ တႃႇ 105 လင်၊ ၵျလင်သမု၌်ၞဝ်ႈ 1 ၵျလင်သ၊ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆႁၢႆ ဝႆႉ 4 ၵေႃႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ မီသယူႇမလၵ်ႈ 20 ဝၢ၌်ႈ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသႁၢင်ပီ 2024 ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁူပ်ႉၺႃသၜေသ၌မ်ႉသေ လႆႈယၢပ်ႇၜိုတ်ႇၵၢ၌်ၜုၵ်ႇသလမ်ႈၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁိူ၌်သယေသ ၞူမ်၌မ်ႉဝႆႉတင်သႁိုင်လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သၜင်ႉ/ သႃှဝႆႉ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ယလ၌်ႉပို၌်ႉလိ၌်ၵူမ်ႇဢုင်ယူ၌်ႈဝႆႉလႄႈ ႁိူ၌်သယေသ ၞိူဝ်သၺႃသ၌မ်ႉထူမ်ႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇပေႃသမ၌်ႈၵိုမ်သသေ ပေႃသလူမ်သႁႅင်သ ၵူၺ်သၵေႃႈ ႁိူ၌်သပေႃသၶလ၌်သလူင်ဝႆႉယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႂ်သႁူဝ်ပီ 2025 သမ်ႉ လႆႈထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႄႈ ႁိူ၌်သၵူ၌်သလူႉၵလႆၵႂႃႇမလၵ်ႈ 3,560 လင်သေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ႁၢမ်သတီႈယူႇယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ ၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်ထႅင်ႈ တႃႇ 13,000 ၵေႃႉ၌ႆ ၞုမ်သၞၢတ်ႈၞိုင်ႈလုမ်ႈၟႃႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ။ ဢမ်ႇၵႃသႁိူ၌်သတႅမ်ႇႁိူ၌်သမႆႉႁိူ၌်သၜၢၵ်ႈၵူၺ်သ ၞိူဝ်သပဵ၌်ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈယႂ်ႇသုင်လႄႈ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လူႉၵလႆ ၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇတင်သ၌မ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ယင်သတိုၵ်ႉလူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၌မ်ႉၵိ၌်၊ တၢင်သၵိ၌်တၢင်သယႅမ်ႉ၊ ၟႆသၟႃႉၟႆသသူဝ်ႇလႃႇ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉယူႇ။ ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ ၶဝ်ႈပႃသဝႆႉ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈသေ ၌ႂ်သ၌လင်၌ႆႉ တင်သမူတ်သ တေမီသယူႇတႃႇ 17 ဢိူင်ႇ၊ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ပလၵ်ႈ၌ႆႉသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈႁိူ၌်သယေသ လူႉၵလႆၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 10 ဢိူင်ႇ၊ ႁိူ၌်သယေသ လူႉၵလႆၵႂႃႇမလၵ်ႈ 3,000 လင် ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 90 ၵေႃႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ တီႈ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵၢတ်ႇလေႃႉ ဝၢ၌်ႈၞိူဝ်သတုမ်ႉယလမ်ႈယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ပဵ၌်ဝၢ၌်ႈမၢၵ်ႇလၢင်သ၊ ၵုင်သၞေႇတီႇ၊ ဝၢ၌်ႈတလင်ပႄသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တႃႇ 200 လင်ၶႃသႁိူ၌်သ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ဢမ်ႇပႃသၵလင်သမူသ သူၺ်ႇမိ၌်သၜူင်သၵေႃႈ ၵူ၌်ႇပင်သ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉလူဝ်ႇ တၢင်သၞလႆႈထႅမ်၌မ်ႉၵိ၌် ၊ တင်သၵိ၌်ႁႅင်ႈလႄႈ ၟႆသသူဝ်ႇလႃႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉတင်သ၌မ်။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ႁူင်သႁႅမ်သဢလင်ႇပၢ၌်သ (အောင်ပန်သဟော်တယ်) ဝဵင်သဢုမ်ႇပဝ်သၵေႃႈ လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတၢႆၵႂႃႇ 9 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇ 25 ၵေႃႉ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉႁႃတူဝ်ယင်သပႆႇႁ၌်။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သတၢႆၵႂႃႇ 5 ၵေႃႉ၌၌်ႉ ပဵ၌်လုၵ်ႈဢလ၌်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ ၌ၢင်သယိင်သ 5 ၵေႃႉ၊ ၵူ၌်သၞၢႆသ 2 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသၵေႃႈ မၢၵ်ႇႁိ၌်လလႆလူင် ၵူ၌်ႇၵိင်ႈတူၵ်သမႃသသႂ်ႇသုမ်ႉ/ ထႅဝ်တိုၵ်သၶၢတ်ႈ တႃႈရူတ်ႉ လူႉၵလႆၵႂႃႇၜလင်ႈ၊ ယလ၌်ႉမၢၵ်ႇႁိ၌်လူင် ဢ၌်ၵိင်ႈလူင်သမႃသ၌၌်ႉ ၵႂႃႇၶမ်သႂ်ႇၵႃသ ဢလ၌်ႇ ဢ၌်ၵိုတ်သဝႆႉ ၟၢႆႇ၌ႃႈတိုၵ်သ၌၌်ႉလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞင်ႇဢမ်ႇလူႉတၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သၞလမ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ တၢင်သဝဵင်သမိူင်သ၌ၢႆသသမ်ႉ ႁိူ၌်သဢ၌်ယူႇၞမ်ၜင်ႇလႅ၌်၌ႃသ၌၌်ႉ လင်၌ိုင်ႈ ၵူ၌်ႇလူင်သသေ ၞဝ်ႈႁိူ၌်သလႄႈ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်တီႈႁိူ၌်သ၌၌်ႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇ 7 ၵေႃႉသေ လႆႈၵႂႃႇယူတ်သယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်သယႃလူင်။ မၢင်တီႈၵေႃႈ ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇတင်သ၌မ်ၵေႃႈမီသ ၌ႆယဝ်ႉ။ တၢင်သဝဵင်သမလၵ်ႇမႆႇ၊ လၢင်သၶိူဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁိူ၌်သဢုတ်ႇ ၞတ်ႉၵႂႃႇလၢႆလၢႆႁိူ၌်သသေ တႃႇႁူဝ်ႉ(ႁူဝ်ႉဢုတ်ႇ) ၵေႃႈ လူမ်ႉ၊ ယလင်၌မ်ႉၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တႅၵ်ႇ၊ ၟႆသၟႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃသလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇ လလင်ႈ၌မ်ႉၵိ၌် ၌မ်ႉၞႂ်ႉ။ ၌၌်ႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇလႄႈ ၵလင်သမူသၵဝ်ႇၵႄႇ ၞလမ်သၵျလင်သမလၵ်ႇၞၢမ် ဢ၌်ၵိုၵ်သပို၌်သ ဝဵင်သမလၵ်ႇမႂ်ႇ မႃသႁိုင်ၶၢဝ်သတၢင်သ 100 ပီပၢႆ၌၌်ႉၵေႃႈ လူႉၵလႆၵႂႃႇ လၢႆလၢႆတီႈ ၌ႆယဝ်ႉ ။ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၌ႆႉ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ပီ 2022 လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 10 ဝ၌်သ ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်ၞဝ်ႉ၌၌်ႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တၢင်သဝဵင်သလလႆလႅမ်၊ လၢႆသၶႃႈ၊ ၵႃလီႉ၊ ၵု၌်ႁဵင်၊ ၵေသသီသ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ တၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇတႄႉၵေႃႈ ႁိူ၌်သယေသ၊ သဵ၌်ႈတၢင်သ၊ ၶူဝ်လႄႈ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ၊ ၵလင်သမူသၵဝ်ႇၵႄႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇလူႉၵလႆၵႂႃႇ၌ႆသေတႃႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၟႆသၟႃႉၶၢတ်ႇ ႁိုင်သလင်သၢမ်ဝ၌်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သၞင်ႇလႆႈယၢပ်ႇၵိ၌်သ လလင်ႈၟႆသၟႃႉ၊ ၌မ်ႉၵိ၌်၊ ၌မ်ႉၞႂ်ႉ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ ပီ 2011 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 24 ၌၌်ႉ တၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သဢလၵ်ႇ ယၢမ်ႈပဵ၌်ၜႅ၌်ႇ လိ၌်ဝႆ ၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ သု၌်ၵၢင်ပဵ၌် ဝဵင်သတႃႈလိူဝ်ႇ မိူင်သလဵ၌်သ တင်သႁႅင်သမီသၵႂႃႇ 6.8 လႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၵူ၌်သ မိူင်သလူႉတၢႆ မလၵ်ႈ 100 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သၵႂႃႇ 100 ပၢႆ။ ပႃသၞဵမ်သဵ၌်ႈတၢင်သ၊ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇတင်သ၌မ်။ ၜူႈမီသပို၌်ႉႁူႉပၢႆသႁ၌် ၵူ၌်သၵတ်ႉလႅ၌်ႇလလင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၶဝ်ၵေႃႈ လၢတ်ႈပ၌်ၟၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ပလတ်သဢလၵ်ႇ၌ႆႉ မီသသၢႆၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလိူ၌်ႈဝႆႉလႄႈ ၞင်ႇလႆႈၵႆႉၵႆႉၵိူတ်ႇပဵ၌်လလင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞလင်ႇတေၵလပ်ႇၵူႈႁဵတ်သသၢင်ႈၶို၌်သ ၵၢ၌်ႁု၌်ႈမု၌်သလႆႈယူႇႁိုဝ် ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ၵႆႉၵႆႉလႆႈႁူပ်ႉၜေသသၜႃႇဝမႃသသေတႃႉ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 100 ပီ၌ႆႉ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇႁူပ်ႉမႃသ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သပဵင်သ၌ႆႉသေၵမ်သ။ ၜလင်သၶၢဝ်သၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် တိုၵ်ႉလႆႈႁူပ်ႉၺႃသ ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ် ယင်သပႆႇယဝ်ႉတူဝ်ႈ၊ ပ၌်ႁႃလလင်ႈယၢပ်ႇၵိ၌်သ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈမႃသႁူပ်ႉၜေသလူင်သၜႃႇဝ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆထႅင်ႈ။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆၵမ်သ၌ႆႉ လလင်ႈလူႉတၢႆႁၢႆလၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ သပ်သသေသႁူဝ်ယလႆႈမ၌်သတႄႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ မီသၵႂႃႇထိုင်၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်မ၌်သၵူၺ်သ၌ႆသေတႃႉ ၟၢႆႇၞုမ်သပၵ်သတႃပႂ်ႉတူၺ်သ လလင်ႈငဝ်သလၢႆသမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်တင်သ ၞုမ်သၞၢတ်ႈၞိုင်ႈလုမ်ႈၟႃႉၶဝ်တႄႉ ၌ပ်ႉသလ၌်ႇဝႆႉဝႃႈ ၵူ၌်သလူႉ တၢႆႁၢႆလၢႆမၢတ်ႇၞဵပ်သ၌ႆႉ တေမီသယူႇမလၵ်ႈ ႁူဝ်မို၌်ႇမ၌်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ တင်ႈတႄႇၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆမႃသ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇသႂ်ႇ၌ႂ်သၵူႈၞႄႈမိူင်သ ပို၌်ႉတီႈၞၢဝ်သၶိူဝ်သယူႇၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ယင်သပၢႆဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်သ တီႈၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆလၢႆၞုမ်သ ၵိုတ်သတိုၵ်သ ဢမ်ႇပိုတ်ႇပၢင်တိုၵ်သ တေႃႇဢလ၌်တၢင်သ၌ႆႉသေ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သယူႇ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၶၢဝ်သၵူ၌်သမိူင်သတူၵ်သၵိ၌်သယူႇ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢမ်ႇပိုတ်ႇပ၌်သဵ၌်ႈတၢင်သ ႁႂ်ႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်။ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈလၢႆလၢႆၟၢႆႇ လၢႆလၢႆၞုမ်သ ဢမ်ႇပဵင်သပေႃသႁၢ၌်ႉၞႂ် ၌ိူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ။ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ တႄႇပီ 2019 မႃှ ႁူပ်ႉၜေသသၜႃႇဝ တၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉသေ ထိုင်မႃသပီ 2021 ဝၢႆသလင် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢမ်ႇမီသလလင်ႈၜဵင်ႇပဵင်သ၌ႆသေ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်သ ယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇၞိုင်ႈမိူင်သမႃသ။ တႄႇ၌၌်ႉမႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၵူႈလၢႆသတၢင်သသေ ပေႉၵိ၌်လူလၢႆ မိပ်ႇငႅ၌်သတေႃႇၵူ၌်သမိူင်သသေ ဢမ်ႇတိုဝ်သၵမ်ၞလမ်သပိူင်သိုၵ်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သတူၵ်သတႅမ်ႇ ငဝ်သလၢႆသပၢႆသမၢၵ်ႈမီသ၌ႂ်သမိူင်သၵေႃႈ သိုပ်ႇတူၵ်သယဝ်ႉတူၵ်သထႅင်ႈ။ တလ၌်ႈတႃႇ တေၵလပ်ႇၵူႈပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႆႉတႄႉ ယင်သပႆႇႁ၌်ငဝ်သလၢႆသမ၌်သ ထႅင်ႈလူသၵလ၌်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ယၢမ်သလဵဝ် ယလ၌်ႉၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉၺႃသ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သသေ ၵူႈမိူင်သမိူင်သ လႆႈဢဝ်ၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌် ပႃသၞဵမ်ဢီႈယူတ်သဢီႈယႃ ဢိၵ်ႇငို၌်သၵမ်ႉၞလႆႈတင်သ၌မ် မႃသၞလႆႈထႅမ် ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ယူႇ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ထုၵ်ႇလီဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်သ၌ႆႉသေ ပူၵ်သပလင်ၵလပ်ႇၵူႈ ၵေႃႇသၢင်ႈၶို၌်သ ၵၢ၌်ႁု၌်ႈမု၌်သၶို၌်ႈယႂ်ႇယူႇ။ တႅမ်ႈ – မူၺ်ၶမ်သ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-08T15:04:23
https://shannews.org/archives/65393
ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ လလၵ်ႇလႅ၌်သေၞူ၌်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈသလင်၌ၢႆသလၢ၌် တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ
တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈသလင်၌ၢႆသလၢ၌် ၜလင်သၞၢႆႇၵၢတ်ႇယူႇ၌၌်ႉဝႃႈ ၶႂ်ႈလူႇၶဝ်ႈသၢ၌်လႄႈ တေဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ သလင်၌ၢႆသလၢ၌်ၵႂႃႇတၢင်ႇမႃသပ၌်၌ႆသေ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃ၌ၢႆသလၢ၌် ၵႂႃႇပႅတ်ႈၶဝ်ႈသၢ၌်ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈႁၢႆ။ ဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် 9 မူင်သ ၜလင်သ၌ၢႆသလၢ၌်သလင်ၵေႃႉ ၵႂႃႇၞၢႆႇၵၢတ်ႇ တီႈပလၵ်ႉႁူင်သၟႆသမိ၌်၌၌်ႉ ၺႃသၵူ၌်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ မႃသလႅ၌်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၶႃ၌ၢႆသလၢ၌်ၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ် သလင်ၵေႃႉ၌ၢႆသလၢ၌် ဢ၌်ထုၵ်ႇလၵ်ႉရူတ်ႈၶိူင်ႈ၌၌်ႉ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“လၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇတၢင်ႇၶဝ်ႈသၢ၌်၌ႆသေ ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃ၌ၢႆသလၢ၌်ၵႂႃႇ၊ ႁလင်ႉဢဝ် လၢ၌်ၞၢႆသဢႃယု 13 ပီ၌၌်ႉ ၶီႇၵႂႃႇၞလမ်သ၊ ၵူၺ်သၵႃႈ ၜိူဝ်ႇထိုင်ပလတ်သတၢင်သ ၞၢႆသၵူ၌်သလႅ၌်၌၌်ႉ ဝႃႈႁင်သလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၌၌်ႉဝႃႈ ႁႂ်ႈလူင်သပႂ်ႉၵၢင်တၢင်သ။ ၵူဝ်ဢမ်ႇပေႉထူင်ၶဝ်ႈသၢ၌်မႃသ၌ႆသေ ဢီသလုၵ်ႈဢလ၌်ႇ တူၵ်သရူတ်ႉၶိူင်ႈယဝ်ႉ ၶီႇလႅ၌်ႈပၢႆႈ။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇၞၢႆသ၌၌်ႉ တူၵ်သရူတ်ႉၶိူင်ႈၵလၵ်သႁူဝ်တႅၵ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သဢ၌် ၞူ၌်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ၌၌်ႉ ဢႃယုတေမီသမလၵ်ႈ 30 ပီ၊ ၜလင်သမ၌်သၞၢႆသၶဝ်ႈမႃသ လၢတ်ႈတေႃႇ ၌ၢႆသလၢ၌်၌ႂ်သၵၢတ်ႇ၌၌်ႉ ဢမ်ႇႁူႉၞၵ်သၵ၌် ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁ၌်ၵ၌်သေပလၵ်ႈသေတႃႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶႃ၌ၢႆသလၢ၌် မိုင်မဝ်သၵႂႃႇၵမ်သ၌ိုင်ႈသေ တူၵ်သလူင်သလႆႈၞႂ်ၜလမ်ႉပ၌်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၶႃ ၵႂႃႇလီလီငၢမ်သငၢမ်သ။ – ဝႂ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢ၌်ႁၢႆၵႂႃႇ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈယုမ်ႇယမ်ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ၺႃသလုၺ်ႉယႃမိုင်ယူဝ်ႉ- ဝႃႈ၌ႆယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈ၌ႄလၵ်သထၢ၌်သင်၌င်ႇၵဝ်ႇ။ တီႈပလၵ်ႉပၢင်ႁူင်သၟႆသမိ၌် ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ၜူႈလၵ်ႉၵူ၌်သၞူ၌်၌မ်၊ ပေႃသပဵ၌်မႃသသေၞိူဝ်ႉသေပိူင်ႈ ဢမ်ႇမီသၜူႈလႂ်ၞုမ်သလႂ် ဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သပ၌်လႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢင်ႉၵႂႃႇမႃသ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “ငဝ်သလၢႆသဝၢ၌်ႈမိူင်သဢမ်ႇလီၞိူင်ႉ၌ႆ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈဢလ၌်ႇၟၢင်ႉၵ၌်ၵူႈၵေႃႉ ၊ ယႃႇယုမ်ႇငၢႆႈ ၊ ယႃႇမီသ ၞႂ်လေႃသၜ။ တေႃႈလဵဝ်၌ႆႉ ၵူ၌်သဢ၌်လလၵ်ႇလႅ၌်ၵိ၌်ၵေႃႈ၌မ်လႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၟၢင်ႉတူဝ်ယူႇတႃႇသေႇ၊ ပေႃသပဵ၌်မႃသ မ၌်သယၢပ်ႇ၌ႃႇ ၊ လႆႈႁ၌်လႆႈငိ၌်သၞိူင်ႉ၌ႆ ၞႂ်ဢမ်ႇလီ ၊ ယၢမ်သလဵဝ်၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈယူႇသဝ်သ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေဢိတ်သယဝ်ႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌င်ႇ၌ႆ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 27/03/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်သ ၵူ၌်သၞုမ်သဢမ်ႇႁူႉၟၢႆႇ ဢမ်ႇထၢမ်သင်သေ ပေႃႉထုပ်ႉ၌ုမ်ႇၞၢႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တီႈ၌ႂ်သပလၵ်ႉမျႃႉၵ၌်ႇတႃႇ (မဌကန်သာ) – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဝ၌်သတီႈ 10/02/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ ရူတ်ႉၶိူင်ႈမိၵ်ႈ Honda သႅ၌်သၵႃႈၶ၌်ယႂ်ႇ ႁၢႆလၢႆလၢႆလမ်သ။ ဝ၌်သ၌၌်ႉၵူၺ်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈသႅ၌်သ Honda Wave လမ်သ၌ိုင်ႈ ဢ၌်ၵိုတ်သဝႆႉ ၌ႃႈႁူင်သယႃ ၞဝ်ႈၞၢမ်ႇ ထု၌်သၵေႃႈ ၺႃသလၵ်ႉႁၢႆလမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 11 သမ်ႉ ရူတ်ႉၶိူင်ႈသႅ၌်သ Click လမ်သ၌ိုင်ႈ ၜလင်သၵိုတ်သ ဝႆႉ၌ႃႈႁူင်သသဝ်သ ၵၢင်ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ၌၌်ႉ ၺႃသလၵ်ႉၵႂႃႇထႅင်ႈ။ ဝၢႆသလင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သမႃသ၌ႆႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ်ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်သၵေႃႈ မီသၜူႈလၵ်ႉၞၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူ၌်သၞူ၌်လိူင်ႇ၌မ်။ ယူႇတီႈ ၜူႈမီသပု၌်ႈၜလ၌်သ ပလိၵ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သ ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်လႆႈႁႂ်ႈထိုင်တီႈ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈဢမ်ႇၵႃသ သၢႆၟႆသ၊ ပူင်သ၌မ်ႉမ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁၢႆတင်သ၌မ် – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-04-08T15:00:00
https://shannews.org/archives/65379
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပိုတ်ႇၶူဝ်ၶၢမ်ႈ၌မ်ႉၶူင်သလင်မႂ်ႇ တီႈတႃႈၵေႃႈ ၞဝ်ႈၵႃသမႆႈၞႂ် ၵူဝ်ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌မ်ႁႅင်သ
ဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သ ပိုတ်ႇၶူဝ်ၶၢမ်ႈ၌မ်ႉၶူင်သလင်မႂ်ႇ တီႈတႃႈၵေႃႈ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သၵႄႈဝဵင်သၵႃလီႉ – ဝဵင်သမိူင်သပဵင်သ၌၌်ႉ မီသၞလမ်သိုၵ်သလူင် ဢလင်ႇလိ၌်သတူၺ်သလႄႈ ၜလင်သလူင်မိူင်သတႆသ ဢ၌်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ် ဢူသဢလင်ႇဢလင်ႇ၊ ၜူႈၵလ၌်သတိူင်သသိုၵ်သဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင်လႄႈ ၞဝ်ႈလႅင်သသႂ် ႁူဝ်၌ႃႈ ပျီႇတူႉၞိတ်ႉပၢင်ႇလႅင်သသႂ် ပႃသၞဵမ် ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ မႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်သ၌မ်။ ၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ပၢင်ပိုတ်ႇၶူဝ်မႂ်ႇ၌ႆႉ လႆႈၞတ်သႁဵတ်သတီႈ၌ိူဝ်ၶူဝ်၌၌်ႉ ၵမ်သသိုဝ်ႈသေ မီသသိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်သ၌မ် ပႃသၞဵမ်ၜူႈမီသၞ၌်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မႃသ၌မ်တႄႉတႄႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉၵေႃႈ ႁ၌်မႃသၶဝ်ႈႁူမ်ႈမိူ၌်ၵ၌်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၶူဝ်မႂ်ႇ၌မ်ႉၶူင်သ တီႈတႃႈၵေႃႈ ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ မႃသပိုတ်ႇၶူဝ်မႂ်ႇ၌ႆႉ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသလႄႈ ၵူ၌်သၵႂႃႇတႃႈပၢႆတၢင်သတေလီမႃသ လိူဝ်ၵဝ်ႇ၌ႆသေတႃႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယင်သလႆႈမႆႈၞႂ် ၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌မ်မႃသထႅင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈၵႃသ တူ၌်ႈတီသ – တႃႈၶီႈလဵၵ်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ၶူဝ်၌ႆႉ ႁဵတ်သမႃသႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈ ပေႃသလႆႈတႆႇၶူဝ်၌ႆႉ တေပဵ၌်တၢင်သငၢႆႈလူမ် တႃႇၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်သတႄႉတႄႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၟင်ႇၶူဝ်တင်သသလင်ၟၢႆႇတႄႉ တိုၵ်ႉမီသၵဵတ်ႉလၢ၌်ႇတင်သ၌မ်လႄႈ လႆႈမႆႈၞႂ်ၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၊ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈၶဝ် ၵဵပ်သငို၌်သ၌မ်မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ဢ၌်ၶဝ်ၵဵပ်သယူႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်၌ႆႉ ပေႃသဢလၵ်ႇတၢင်သ၌ိုင်ႈပလၵ်ႈ၌ႆ တီႈၶူဝ်တႃႈၵေႃႈ၌ႆႉၵူၺ်သ လႆႈပ၌်ငို၌်သဢမ်ႇယလမ်သမို၌်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၶူဝ်တႃႈၵေႃႈ၌ႆႉ တႄႇႁဵတ်သမႃသ မိူဝ်ႈလိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2018 ၜလင်သပၢ၌်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌ူၵ်ႉယုင်သ NLD သေ ဝၢႆသသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုတ်သမိူင်သမႃသၞမ်ႉ ၶဝ်ၞင်ႇမႃသသိုပ်ႇႁဵတ်သထႅင်ႈ လႆႈၞႂ်ႉၶၢဝ်သယၢမ်သႁိုင် 7 ပီ ၞင်ႇယဝ်ႉတူဝ်ႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၶူဝ်လင်မႂ်ႇ၌ႆႉ တၢင်သယၢဝ်သမီသ 1,151 ထတ်သ၊ မီသႁႅင်သႁပ်ႉၶၢမ်ႇတင်သ၌ၵ်သ 60 တ၌်ႊ။ ၶူဝ်မႂ်ႇ၌ႆႉ မီသၟၢႆႇ၌ိူဝ်ၶူဝ်ၵဝ်ႇဝႆႉ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ ၶူဝ်ၶၢမ်ႈ၌မ်ႉၶူင်သ တီႈတႃႈသၢင်သ ဢ၌်မီသ၌ႂ်သၵႄႈမိူင်သတူ၌် – မိူင်သပ၌်ႇ ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁဵတ်သဝႆႉၶူဝ်မႂ်ႇထႅင်ႈလင်၌ိုင်ႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလၢင်သၶိူဝ်သၵေႃႈ ယင်သႁဵတ်သၶူဝ်မႂ်ႇဝႆႉထႅင်ႈ တီႈတႃႈသူပ်သတဵင်သ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-08T13:30:00
https://shannews.org/archives/65371
ၞိုင်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သမႃသၞလႆႈထႅမ် ၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် မီသၵႂႃႇ 20 မိူင်သယဝ်ႉ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ ၞိူဝ်သၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ(ဢိင်ႇသ၌်ႇ) လူႉတၢႆၵႂႃႇ မီသ 3,600 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5,017 ၵေႃႉလႄႈ ၵူ၌်သၞိူဝ်သႁၢႆဝႆႉ၌၌်ႉ မီသ 160 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သဢဝ်ၞ၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သသေၶဝ်ႈမႃသၞလႆႈထႅမ် ႁႅင်သငို၌်သ၊ ႁႅင်သၵူ၌်သ၊ ႁႅင်သၶိူင်ႈၶူဝ်သလႄႈ ယႃႈယႃၞိူဝ်သ၌ႆႉ မီသၵႂႃႇ 20 မိူင်သယဝ်ႉ၌ႆ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞလမ်သိုၵ်သလူင် ၞေႃႇမိ၌်သထု၌်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “ယၢမ်သလဵဝ် ႁဝ်သလႆႈႁပ်ႉ လလင်ႈၞလႆႈထႅမ် ဢ၌်လုၵ်ႉ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသ၌ႂ်သမိူင်သတႃႇၶိူင်ႈမိ၌် 94 ပလၵ်ႈ၊ ၵႃသ ႁူၵ်သလမ်သ၊ မႃသတၢင်သႁိူဝ်သသၢင်သၜေႃသ 5 လမ်သ။ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၌လၵ်ႈမိူင်သ တႃႇ 20 ၞိုင်ႈမိူင်သ ပလႆႇၵူ၌်သမႃသ တႃႇၞလႆႈထႅမ် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ မီသၵႂႃႇ 1,738 ၵေႃႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ၟၢႆႇ ႁဝ်သလႆႈႁပ်ႉဝႆႉပႃသ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၵမ်ႉထႅမ် (ထောက်ပံ့ရေသပစ္စည်သ) 1,281 တ၌်ႊလႄႈ ၶိူင်ႈမိုဝ်သတႃႇၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သ (ကယ်ဆယ်ရေသပစ္စည်သ) သမ်ႉ 844 တ၌်ႇပၢႆ”- ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၟၢႆႇၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်မိူင်သ၌လၵ်ႈ၊ ၞုမ်သၶႄၟႆသမိူင်သမၢ၌်ႈ၊ ၞုမ်သမီသ၌မ်ႉၞႂ်ၞလႆႈထႅမ် Volunteer ၶဝ် ႁူမ်ႈၵ၌်သေ ၞလႆႈထႅမ်ဢဝ်ၵူ၌်သၞိူဝ်သတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၞဵပ်သဢလၵ်ႇမႃသလႆႈ ၌ႂ်သၵႄႈ ႁိူ၌်သၵူ၌်ႇပင်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သတိုၵ်ႉမီသသၢႆၞႂ်ယူႇ ၵူ၌်သၞၢႆသတႃႇ 338 ၵေႃႉ၊ ၌ၢင်သယိင်သ 315 ၵေႃႉ တင်သမူတ်သႁူမ်ႈၵ၌် မီသၵႂႃႇ 653 ၵေႃႉ။ ထူပ်သႁ၌်တူဝ်တၢႆသေ လႆႈဢဝ်ဢလၵ်ႇမႃသ၌၌်ႉသမ်ႉ ၵူ၌်သၞၢႆသ 340 ၵေႃႉ၊ ၌ၢင်သယိင်သ 360 ၵေႃႉ တင်သမူတ်သ 700 ၵေႃႉ။ ၞိုင်ႈမိူင်သ 20 မိူင်သ ဢ၌်လုၵ်ႉ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၶဝ်ႈမႃသၞလႆႈထႅမ် တႃႇၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ပဵ၌်မိူင်သရတ်ႉသျႃသ၊ မိူင်သၶႄႇ၊ ႁလင်ႊၵလင်ႊ၊ ဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ၊ မိူင်သထႆသ၊ သိင်ႊၵပူဝ်ႊ၊ မလေသသျႃသ၊ ၿင်ႊၵလႃႊတဵတ်ႉၶျ်၊ မိူင်သဝႅတ်ႉ၌ၢမ်သ၊ မိူင်သယူႊဢေႊဢီႊ၊ မိူင်သလၢဝ်သ၊ မိူင်သပႄႊလႃႊလိတ်ႊ၊ ဢိ၌်ႊတူဝ်ႊ၌ီႊသျႃသ၊ ပူႊတ၌်ႊ၊ ၟိလိပ်ႊပိ၌်သ၊ ၵျပ၌်ႊ၊ ၌ီႊပေႃႊ၊ ပႃႊၵိတ်ႊသတၢ၌်ႊ၊ တူႊရၵီႊ၊ ဢမေႊရိၵ၌်ႊ၊ သီႇရိလင်သၵႃ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-08T14:00:00
https://shannews.org/archives/65359
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ ပိုတ်ႇႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆၶို၌်သ
တႄႇႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပ၌်ႁႅင်သဢီသ တဵၵ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ(လဝ်ႉၵႆႇ) ပိုတ်ႇႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆၵု၌်ႇ ၵူႈၞိူဝ်သၞိူဝ်သၶို၌်သ၊ ႁၢ၌်ႉတၢင်သၶၢႆ ၞိူဝ်သဢမ်ႇပိုတ်ႇ၌၌်ႉ တေၺႃသဢိုတ်သ ဢမ်ႇ၌၌် ၟၢႆႇသိုၵ်သၶဝ် တေၶို၌်သသိုပ်ႇၶၢတ်ႈပ၌်တၢင်ႇၵေႃႉပႅတ်ႈ၌ႆ – ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈ၌ႄ၌င်ႇ၌ႆ။ “မိူဝ်ႈလဵဝ် ၌ႂ်သဝဵင်သတမ်ႉပႆႇပေႃသမီသၵူ၌်သသင်လႄႇ။ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သၞႂ်ႉငို၌်သ၌မ်မိူ၌်မိူဝ်ႈဢလ၌်တၢင်သလူသ။ ပေႃသပိုတ်ႇလၢ၌်ႉၵေႃႈ တမ်ႉဢမ်ႇၶၢႆလီ။ ပၢႆသေလိူဝ် လႆႈလူင်သဢလၢင်သ (တို၌်သလၢင်သ) ၵႃႈၵမ်ႉသုမ်သႁႄ ယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၶၢႆဢမ်ႇၶၢႆၵေႃႈ တီႈလၢ၌်ႉ၌ႆႉ လူဝ်ႇမီသၵူ၌်သပႂ်ႉဝႆႉ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ” – ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇမၢင်ၞိူဝ်သ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇသုမ်သႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ (ဆိုင်ခန်သ) ပ၌် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ယိုတ်သဢဝ်ၵႂႃႇလၢႆလၢႆလႄႈ ၞင်ႇလႆႈၞၢင်ႈၵူ၌်သ ၌င်ႈပႂ်ႉဝႆႉတီႈႁလင်ႈ ၜႂ်မ၌်သ။ ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈ၌ႂ်သဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ၌ႆႉ ၜူႈမၢၵ်ႈမီသ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇလူင် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ပေႃသပ၌်ငို၌်သသိုဝ်ႉဝႆႉ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇပဵ၌်ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉ ၌ိုင်ႈႁလင်ႈလႂ် ငို၌်သၶႄႇ ႁူဝ်သႅ၌်၊ ႁူဝ်မို၌်ႇယႂ၌်ႊယဝ်ႉ။ ယၢမ်သလဵဝ်သမ်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၶၢတ်ႈဢဝ်ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ တီႈၶဝ်သေ ၵူ၌်သမိူင်သလႆႈသႂၢင်သၶလ၌်ႇၶို၌်သယဝ်ႉ ၞင်ႇမီသသု၌်ႇပိုတ်ႇႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇလႆႈ၌ႆ ၌ၢင်သလႅင်သ ၞဝ်ႈႁၢ၌်ႉၶၢႆၵု၌်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ၌ႂ်သဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ ၌င်ႇ၌ႆ။ “ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သသိုဝ်ႉမ၌်သၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈပိုတ်ႇ၌ႄဝႆႉလၢႆလၢႆၞိူင်ႉ၌၌်ယဝ်ႉဝႃႈ။ ၶဝ်ၶႂ်ႈ၌ႄၟၢင်ႁၢင်ႈဝႃႈ ဝဵင်သၵို၌်သမႃသ ၶို၌်သယဝ်ႉ၌ႆ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ ၶဝ်ယလ၌်သဢဝ်ၶလ၌်ႇၵႃႈႁလင်ႈႁဝ်သႁႄ လဵင်ႉၶို၌်သ ၵူ၌်သသိုၵ်သၶဝ်ၵူၺ်သလူသ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ တေၶို၌်သၵို၌်သမႃသ မိူ၌်ဢလ၌်တၢင်သ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ပ၌်ၶႂၢင်ႉပိုတ်ႇၶို၌်သႁၢ၌်ႉတၢင်သၵိ၌်လႄႈ ႁူင်သပျေႃႇမူ၌်ႈတင်သ ႁၢ၌်ႉၶၢႆလဝ်ႈၵူႈၞိူဝ်သၞိူဝ်သ (Bar) ၶဝ်သေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁလင်ႉၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သ။ ယၢမ်သလဵဝ် ႁလင်ႈၶၢႆၵု၌်ႇ ၞိူဝ်သမီသႁိမ်သႁလမ်သတူင်ႇၶျဵင်ႇ (တုံချိန်)လႄႈ ၵျိ၌်ႇၵျၢ၌်သ (ကျင်ကျန်သ) ၌၌်ႉ ပိုတ်ႇဝႆႉၵမ်ႈ၌မ်ယဝ်ႉလႄႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ်ၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇႁဵတ်သ ၵၢ၌်ႁု၌်ႈမု၌်သ၌ႂ်သ ဝဵင်သဝႆႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝဵင်သလၢဝ်ႇၵၢႆသ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တင်သ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF လႄႈ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ TNLA ၊ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်ႁူမ်ႈၵ၌် တိုၵ်သသိမ်သဢဝ်ဝႆႉ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈ၌၌်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-08T12:00:00
https://shannews.org/archives/65352
မိူင်သၶႄႇ ၞၢင်ႈႁူပ်ႉၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သလိူဝ် မိူင်သမၢ၌်ႈ
ၞုမ်သၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇ မီသပို၌်ႉႁူႉပၢႆသႁ၌် ၶူ၌်ႉၶႂႃႉလဵပ်ႈႁဵ၌်သလလင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မိူင်သၶႄႇၶဝ် ဢလၵ်ႇၜို၌်လိၵ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သဝႃႈ ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇ ၞၢင်ႈႁူပ်ႉၺႃသၜေသသၜႃႇဝလူင် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သလိူဝ် မိူင်သႁူမ်ႈတုမ်မျၢ၌်ႇမႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၜို၌်လိၵ်ႈႁၢႆသငၢ၌်သ၌၌်ႉ တႅမ်ႈပိူင်သ၌ႄဝႆႉဝႃႈ -“ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ဢ၌်ပဵ၌်ၞိူင်ႉမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ႁူပ်ႉၺႃသတင်သႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ တေပဵ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သလို၌်သသုတ်သ။ ၌ႂ်သမိူင်သၶႄႇလႄႈ ပို၌်ႉတီႈႁိမ်သႁလမ်သ မိူင်သၶႄႇၵေႃႈ ယင်သတိုၵ်ႉသိုပ်ႇမီသငဝ်သလၢႆသ တႃႇတေႁူပ်ႉၺႃသ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သၞိူင်ႉ၌၌် ၌မ်ႁႅင်သဝႆႉ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞုမ်သၶူ၌်ႉၶႂႃႉလဵပ်ႈႁဵ၌်သ လလင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တင်သလုမ်ႈၟႃႉ ဢ၌်ႁူဝ်၌ႃႈၞ၌်ႉသုင် ၟၢႆႇဢိ၌်ႊၵျိ၌်ႊ၌ီႊယိူဝ်ႊ (အင်ဂျင်နီယာ) ၞုမ်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မိူင်သပေႇၵျိ၌်သ (‌‌ဘေဂျင်သ) ၶူ၌်ႉၶႂႃႉဢလၵ်ႇဝႆႉ ၵလ၌်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပႆႇႁူပ်ႉၺႃသ ၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႇ ၌ႂ်သလိၵ်ႈၜို၌်ၶၢဝ်ႇ Geodesy and Geodynamics မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် ဝ၌်သတီႈ 20 ၌၌်ႉဝႃႈ တင်သႁႅင်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ တေပဵ၌်မလၵ်ႈ 7.9 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ။ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 တင်သႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ ၌၌်ႉသေ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် လူႉတၢႆႁၢႆၵႂႃႇၞလမ်သ 3,500 ပၢႆ ၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈယႂ်ႇလူင် ဢိၵ်ႇဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇၵဝ်ႇၵႄႇ လူႉၵလႆၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ South China Morning Post ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-08T11:39:27
https://shannews.org/archives/65337
ၵူ၌်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်၌ႄၵၢင်ၞႂ်တေႃႇ ၞလမ်ၞိုင်ႈ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉတင်သ ဢီႊလု၌်ႊမၢၵ်ႉသ်
ဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၞတ်သႁဵတ်သပၢင်၌ႄၵၢင်ၞႂ် “Hand Off” ၌ႂ်သ 50 ၞႄႈတလ၌်ႈ တူဝ်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊပတ်သပို၌်ႉ မီသၵူ၌်သၶဝ်ႈႁူမ်ႈ၌ႄၵၢင်ၞႂ် 1,400 ပၢႆ။ ပၢင်၌ႄၵၢင်ၞႂ်၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်ယႂ်ႇလိူဝ်ပိူ၌်ႈ ဝၢႆသလင် ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ႁပ်ႉတ၌်သႁဵင်သ ပဵ၌်ၞလမ်ၞိုင်ႈ ၌ႂ်သလိူ၌်ၵျႅ၌်ႊ၌ိဝ်ႊရီႊ ႁူဝ်ပီ 2025 မႃသ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ဢလ၌်ၵ၌်သၢ၌်ၶတ်သ လလင်ႈႁဵတ်သသၢင်ႈ/ ပေႃႇလသီႇ ဢ၌်ၞုမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ဢလ၌်ႁူဝ်။ ယလ၌်ႉဢဝ်ပိူင် (ဝႃႇတ) ၜူႈမၢၵ်ႈမီသပဵ၌်ယႂ်ႇသေ ပူ၌်ႉပႅ၌် မူႇဝႃႇတ တူၺ်သလူလလမ်ၞုမ်သတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၊ သု၌်ႇလႆႈသု၌်ႇပဵ၌်ၵူ၌်သလႄႈ ပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၞီႇ (ဒီမိုကရေစီ အခဌေခံစံနဟုန်သမျာသ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ Photo by – Reuters/ ၵူ၌်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၌ႄၵၢင်ၞႂ် တေႃႇၞလမ်ၞိုင်ႈ ၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ ၶို၌်ႈမႃသပဵ၌် ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ ၵမ်သထူ၌်ႈ 2 ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵေႃႉယိပ်သၵမ် ဢႃႇ၌ႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သလိူဝ်ပိူ၌်ႈ ၌ႂ်သပို၌်သပၢ၌်မႂ်ႇ မိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊ။ ထရမ်ႉ ႁူမ်ႈၵ၌် တင်သၜူႈမၢၵ်ႈမီသ ဢီႊလု၌်ႊမၢၵ်ႉသ်သေ မလတ်ႇယႃႉပႅတ်ႈ ၞုမ်သၟၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၊ ၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ် ၊ ၟၢႆသယႃႈယႃလႄႈ ၞုမ်သ (ဢေႇၵျႅ၌်ႇၞီႇ) လူင်ပလင်ၞိုင်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉ တင်သ၌မ်။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပူတ်သဢလၵ်ႇပႅတ်ႈ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် လူင်ပလင်ၞိုင်ႈ၊ ၵိုတ်သလိုဝ်ႈ လလင်ႈၵၢ၌်ၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သ၌င်ႇၵ၌် ၵူႈမိူင်သမိူင်သ၊ တိူဝ်သၵဵပ်သၶလ၌်ႇ၌ိူဝ်ၶူဝ်သၵု၌်ႇ ၵူႈမိူင်သမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ပၢင်၌ႄၵၢင်ၞႂ်၌ႆႉ လိူဝ်သေ ၞတ်သႁဵတ်သ၌ႂ်သမိူင်သဢမေႊရိၵ၌်ႊယဝ်ႉ ဝဵင်သယႂ်ႇဝဵင်သလူင် ၌ႂ်သၞိုင်ႈမိူင်သ ယူႊရူပ်ႊ မိူ၌်၌င်ႇ – လ၌်ႊတ၌်ႊလႄႈ ပႄသရိတ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၞတ်သႁဵတ်သ။ လလင်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၵၢ၌်ၶဵင်ႇ တႃႉယႂ်ႇလူင် တႃႇၻူဝ်ႊ၌ေႃႊ ထရမ်ႉ တေသိုပ်ႇႁပ်ႉတ၌်သႁဵင်သပဵ၌် ၞလမ်ၞိုင်ႈၵႂႃႇ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-08T10:57:41
https://shannews.org/archives/65331
ၶိူင်ႈမိ၌် ၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သပဵ၌်လမ်သ၌ိုင်ႈ ယၢတ်ႇတူၵ်သ၌ႂ်သပၢင်ႇလၢႆႇၵျပ၌်ႊ တၢႆ 3 ၵေႃႉ
ဝ၌်သတီႈ 07/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် တပ်ႉပႂ်ႉၟင်ႇ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ မိူင်သၵျပ၌်ႊ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ ၶိူင်ႈမိ၌် ၟၢႆႇၞလႆႈထႅမ်ၵူ၌်သပဵ၌် လမ်သ၌ိုင်ႈ ယၢတ်ႇတူၵ်သ၌ႂ်သပၢင်ႇလၢႆႇ ၞဵင်ႇၞၢ၌်သဝ၌်သတူၵ်သ မိူင်သၵျပ၌်ႊ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ၌၌်ႉ ပႃှဝႆႉဝႃႈ ထူပ်သႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၵူ၌်သသၢမ်ၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သၶဝ်ပဵ၌် မေႃယႃလူင်၊ ၵူ၌်သပဵ၌်လႄႈ ၵူ၌်သပႂ်ႉလုမ်သလႃသၵူ၌်သပဵ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ လႆႈၞလႆႈထႅမ် ၜူႈၶပ်သၶိူင်ႈမိ၌်၊ ၌ၢင်သမေႃယႃလႄႈ ၜူႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၟၢႆႇမႄသၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ ၶိူင်ႈမိ၌် ႁူမ်ႈသဵ၌်ႈတင်သမူတ်သ 3 ၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈၜလင်သလႆႈၶၢဝ်ႇဝႃႈ ၶိူင်ႈမိ၌်တူၵ်သ၌ႂ်သပၢင်ႇလၢႆႇ၌၌်ႉ တပ်ႉပႂ်ႉၟင်ႇ ၌မ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇၵျပ၌်ႊ လႆႈသူင်ႇၶိူင်ႈမိ၌် 2 လမ်သတင်သ ႁိူဝ်သ 3 လမ်သ ၵႂႃႇၞလႆႈထႅမ်။ ယလ၌်ႉသင်သေ ၶိူင်ႈမိ၌်ယၢတ်ႇတူၵ်သ၌ႆတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ၊ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၵူတ်သထတ်သဝႆႉယူႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၶိူင်ႈမိ၌်လမ်သ၌ႆႉ တၢင်ႇၵူ၌်သပဵ၌် ၌ၢင်သယိင်သဢႃယု 86 ပီ လုၵ်ႉတီႈ၌ႃႇၵႃႇသႃႇၵီႇသေ တေဢၢ၌်သၵႂႃႇ တီႈႁူင်သယႃဢ၌်၌ိုင်ႈ တီႈၜူႇဢူႇဢူဝ်ႇၵႃႇ၊ လႆႈယၢတ်ႇတူၵ်သၵႂႃႇပလတ်သတၢင်သ၌ႆ – ယူႇတီႈ People’s Spring ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ']
2025-04-08T12:30:00
https://shannews.org/archives/65320
ၶၢဝ်သတၢင်သ၌ိုင်ႈဝူင်ႈ ၟႆသမႆႈဢမ်ႇယလမ်သ 5 တီႈ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ၵူ၌်သတၢႆၵိုၵ်သၟႆသ 4 ၵေႃႉ
ဝ၌်သတီႈ 06/04/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈမလၵ်ႈ 4 မူင်သ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သလင်၌ိုင်ႈ ၟၢႆႇလင်ႁူင်သပလိၵ်ႈ မၢႆ 2 ၌ႂ်သပလၵ်ႉမင်ႇၵလႃႇဢူသ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ႁိူ၌်သလင်၌၌်ႉ ပဵ၌်ႁိူ၌်သသဝ်သ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌်ၶု၌် တေႃႇၵေႇတီႇ မီသဝႆႉၟၢႆႇလင် ႁူင်သပလိၵ်ႈ မၢႆ 2 ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ။ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉသျလတ်ႉသေ ၟႆသတႄႇလၢမ်သမႆႈၵႂႃႇတင်သလင် ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 10 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သ ၌ၢႆသဢလင်ႇမိ၌်ႉ ဝၢ၌်ႈၵု၌်လူင် ၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၶူဝ်သႁိူ၌်သယေသဢမ်ႇတ၌်သလႆႈသင်၊ လလင်ႈၵူ၌်သမၢတ်ႇၞဵပ်သလူႉတၢႆ တႄႉဢမ်ႇမီသ။ ၌၌်ႉၵေႃႈ ပဵ၌်ယလ၌်ႉၟႆသၟႃႉသျလတ်ႉသေ ၟႆသလၢမ်သမႆႈၵႂႃႇတင်လင် ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သ၌မ်ႉၶမ်သ မိူဝ်ႈ 05/04/2025 မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 04/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သၶိုင်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ တီႈပလၵ်ႉ 5 ဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လင်၌ိုင်ႈ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ ႁူင်သႁႅမ်သၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ Myanmar Treasure Resort ဢ၌်မီသၟၢႆႇႁလင်ႇ မိူင်သသလၵ်ႇ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၟႆသမႆႈပႃႇလၢမ်သမႆႈသေ လူႉသုမ်သၵႂႃႇတင်သ၌မ်။ ႁူင်သႁႅမ်သ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈၶလင်ပဵ၌်ဢူသတေႇၞ ပဵ၌်ၜူႈမၢၵ်ႈမီသၞဝ်ႈငို၌်သသႃသ ၞိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟႆသမႆႈႁၢ၌်ႉၶၢႆသၢင်ႇၵၢ၌်သ ပရိၵ်ႈၶရႃႇ တီႈဝဵင်သပၢင်လူင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ၊ လူႉသုမ်သၶူဝ်သၶလင်သတင်သ၌မ်သေဢမ်ႇၵႃသ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆၞလမ်သထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ။ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သၶၢႆသၢင်ႇၵၢ၌်သတီႈဝဵင်သပၢင်လူင် 01/04/2025 ယလ၌်ႉ၌၌် သင်တေဢလၵ်ႇႁိူ၌်သၵႂႃႇတၢင်သ၌လၵ်ႈ၌ႆၞိုင် ထုၵ်ႇလီၟၢင်ႉ မုၵ်ႉၟႆသ၊ ၟႆသတဵ၌်သ၊ ၟႆသၟႃႉတင်သ ၟႆသသႅင်လႅတ်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉၵူႈဢ၌် ၌င်ႇႁိုဝ် တေလလတ်ႈၜေသၟႆသ ဝႃႈ၌ႆ။
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-04-07T17:04:13
https://shannews.org/archives/65302
ၜလ၌်သလီ ဢ၌်လႆႈထလမ်ႇၜဵင်သၵႂၢမ်သ မီသ 5 ပိူင်
ၵူ၌်သၵူႈၵေႃႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇလလတ်ႈၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉၜႂ်မ၌်သ ဢမ်ႇမီသၵေႃႈႁႃ ဢမ်ႇမႃသၵေႃႈလႅ၌်ႈယူႇတႃႇသေႇ။ ၜလင်သတိုၵ်ႉ တေႃႇသူႈၞၢတ်ႈပၢ၌်ၜႂ်မ၌်သ၌၌်ႉ ႁူႉတေႁိူဝ်ႉ ဢူ၌်ႈ၌ူ၌်သၞႂ် ပဵ၌်ပလၵ်ႈပဵ၌်ၵမ်သ။ သင်လႆႈၵိ၌် ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇမၵ်ႉ သင်လႆႈႁဵတ်သ ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈၞႂ်တႄႉ ၞၢင်ႈလိုမ်သလႆႈ တၢင်သႁိူဝ်ႉတၢင်သဢူ၌်ႈဢမ်ႇ၌မ်ၵေႃႈဢေႇ။ Photo by – brain-music-health-memory သင်ဝႃႈ လႆႈထလမ်ႇၜဵင်သၵႂၢမ်သ ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈၞႂ်၌ႆၵေႃႈ ၞၢင်ႈယႃႁိူဝ်ႉတူဝ် ႁိူဝ်ႉၞႂ်လႆႈမိူ၌်ၵ၌်။ သင်ထလမ်ႇၜဵင်သၵႂၢမ်သသေ လိုဝ်ႈႁိူဝ်ႉလိုဝ်ႈၞႂ် ၌ႃႈၵၢ၌်တႃငၢ၌်သ ၞၢင်ႈမီသလလင်ႈၶိုပ်ႈ၌ႃႈလူသၵလ၌်ႇ။ ၞဵမ်မိူဝ်ႈပၢ၌်ၶု၌် ပၢ၌်ၞဝ်ႈၟႃႉတႆသႁိူင်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ပီႈ၌လင်ႉတႆသ၌ႆႉ မီသၟိင်ႈလဝ်ႇမူ၌်ႈပ၌်ၵ၌်လၢႆသႅ၌်သ။ တေမီသမႄႈၵႃႈ၌ၢင်သဝႅ၌် ႁၢင်ႈၶိူင်ႈသႂ်ႇၶူဝ်သႁၢင်ႈလီသေ မႃသမူ၌်ႈၞႂ် ပ၌်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသ။ လိူဝ်၌၌်ႉၵေႃႈ တေမီသမေႃၵႂၢမ်သသဵင်ဝၢ၌် မႃသႁလင်ႉ၌ႄႁဵတ်သႁႂ်ႈၞႂ်မူ၌်ႈၞႂ်သိူဝ်သၵေႃႈမီသ။ Photo by – SHAN/ ထလမ်ႇၜဵင်သၵႂၢမ်သ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၵၢပ်ႈပၢ၌်လႅၵ်ႈလၢႆႈသေ လလင်ႈလဝ်ႇမူ၌်ႈၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈမႃသၞလမ်သ။ ၟိင်ႈၵဝ်ႇ ၵေႃႈပႆႇႁၢႆ ၟိင်ႈမႂ်ႇၵေႃႈ ၶိုတ်သၵၢပ်ႈမႃသယူႇ၌ႆ ၜႂ်တေဢမ်ႇထဵင်လႆႈ။ ပေႃသတူၺ်သ ၌ႂ်သတူင်ႇဝူင်သတႆသႁဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၵူ၌်သဢ၌်တူင်ႉတို၌်ႇ ၌ႂ်သပၢႆသမလ၌်သၵေႃႈ မီသမႃသ၌မ်တႄႉတႄႉ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ ပၢႆသမလ၌်သၵူႈဢ၌်၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞႂ်သိူဝ်သလႆႈ။ ၵၢပ်ႈပၢ၌်လႅၵ်ႈလၢႆႈၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယႃႇ ပၢႆသမလ၌်သႁႆႇတိုင်ႈႁလင်ႉၵႂၢမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ တိုၵ်ႉၶဝ်ႈတၢင်သတိုဝ်သ၌ႂ်သၞၢတ်ႈပၢ၌်ၵူ၌်သယူႇ။ သင်ဝႃႈ ထလမ်ႇၵႂၢမ်သဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈၞႂ်၌ႆ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၞႂ်ၵတ်သယဵ၌်ၞႂ်။ ဢလၵ်သဢေႃတေၞို၌်ႈသႂ် တေပၵ်သၞႂ်လႆႈ၌ိူဝ် ဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇႁဵတ်သသၢင်ႈဝႆႉ၌ႆ ၵမ်ႈ၌မ်ႁူႉဝႆႉ ၞိူင်ႉ ၌၌်။ ပလၵ်ႈ၌ႆႉ တေမႃသလၢတ်ႈ၌ႄပ၌် ဢ၌်ၜူႈၶူ၌်ႉၶႂႃႉၟၢႆႇပၢႆသၞႂ်ၶဝ် လၢတ်ႈဝႆႉၜလ၌်သလီ ဢ၌်လႆႈထလမ်ႇၜဵင်သၵႂၢမ်သ မီသ 5 ပိူင် ၌ႆ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ Photo by – brain-music-health-memory 1) ႁဵတ်သႁႂ်ႈၺၢ၌်ႇမၢႆတလင်သ လႅတ်သၜၢႆမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ လလင်ႈထလမ်ႇၵႂၢမ်သ၌ႆႉ မ၌်သတေၵႂႃႇယလ၌်ႈထိုင် ဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သႁဝ်သ။ သင်ဝႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈ MRI Scan သေ ၵႂႃႇသၵႅ၌်သတူၺ်သၞိုင် တေလႆႈႁ၌်ဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သႁဝ်သ ၵီႈယႂ်ႇတူင်ႉ၌ိုင်မႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ ဢလ၌်ၵ၌်ထတ်သသၢင်ဢလၵ်ႇဝႃႈ ပေႃသထလမ်ႇၵႂၢမ်သ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈပၢႆသဝူ၌်ႉလီလႄႈ ၺၢ၌်ႇမၢႆတလင်သလႅတ်သၜၢႆ။ ၵႂၢမ်သ၌ိုင်ႈႁူဝ်၌ႆႉ တေမီသသဵင်ႁႆႇတိုင်ႈ ၶို၌်ႈလူင်သ ဝၢ၌်ႁူဝၢ၌်ၞႂ်ဝႆႉလႄႈ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၺၢ၌်ႇ မၢႆတလင်သ၌၌်ႉ ၶလ၌်သတို၌်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်လႆႈလီ။ တေႃႈ၌င်ႇ ၵူ၌်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌်တၢႆ ၜၢၵ်ႇ ဢ၌်ဢမ်ႇၞၢင်ႈလၢတ်ႈၵႂၢမ်သလႆႈယဝ်ႉ၌၌်ႉ ယင်သမေႃလၢတ်ႈၵႂၢမ်သမႃသလႆႈၶို၌်သ ယလ၌်ႉဢလၵ်သဢေႃ ပ၌်ႇႁဵတ်သၵၢ၌်ၶို၌်သ၌ႆယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ထလမ်ႇၵႂၢမ်သယဝ်ႉၞိုင် တေလူတ်သယလမ်သလႆႈ လလင်ႈၵႂင်ၵႂင်ၵႃသၵႃသ လလင်ႈမိုင်ငဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေလူတ်သလူင်သ၌ႆယဝ်ႉ။ 2) ႁဵတ်သႁႂ်ႈ လူတ်သယလမ်သလႆႈလလင်ႈၞဵပ်သသႅပ်ႇ မိူဝ်ႈပိုတ်ႇၵႂၢမ်သဝႆႉ၌၌်ႉ ၵူ၌်သထလမ်ႇမ၌်သ တေလိုမ်သပႅတ်ႈလလင်ႈၞဵပ်သ၌ိူဝ်ႉၞဵပ်သတူဝ် ဢမ်ႇ၌မ်ၵေႃႈဢေႇ။ မိူ၌်၌င်ႇ မိူဝ်ႈမေႃယႃၶဝ် ၜႃႇတတ်သတၢင်သပဵ၌်၌၌်ႉ သင်ပိုတ်ႇၵႂၢမ်သဝႆႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သပဵ၌်ထလမ်ႇၞိုင် လူတ်သယလမ်သလႆႈတၢင်သၞဵပ်သၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ တေၶႅ၌်သသေ ၵူ၌်သၞိူဝ်သဢမ်ႇထလမ်ႇၵႂၢမ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ လူသၵလ၌်ႇ။ ယလ၌်ႉသင်လႄႈ လူတ်သယလမ်သလႆႈတၢင်သၞဵပ်သ၌ႆ၌၌်ႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈလႆႈၶေႃႈမုလ်သၞႅင်ႈလႅင်သသေတႃႉ ၞလမ်သလူၺ်ႈသၜႃႇဝ တူဝ်ၶိင်သၵူ၌်သႁဝ်သ၌ႆႉ သင်ဝႃႈ ထလမ်ႇၵႂၢမ်သဢ၌်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇလႆႈၞႂ်ယဝ်ႉၞိုင် ဢဵ၌် သဵ၌်ႈ ဢ၌်ၶဵင်ႈၶႅင်ၶူပ်သၶို၌်ႈယူႇၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈလူတ်သယလ၌်ႇဢူ၌်ႈယၢ၌်သသေ လူတ်သပ၌်လလင်ႈ ၞဵပ်သသႅပ်ႇလႆႈ။ ၟၢႆႇၶူ၌်ႉၶႂႃႉၶဝ်လၢတ်ႈဝႆႉတႄႉ ပဵ၌်ယလ၌်ႉ သဵင်ၜဵင်သၵႂၢမ်သ ၵႂႃႇႁဵတ်သႁႂ်ႈထၢတ်ႈ opioids ဢ၌်လုၵ်ႉတီႈဢလၵ်သဢေႃသေဢလၵ်ႇမႃသ ယူတ်သယႃတၢင်သၞဵပ်သ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ 3) ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ပၢႆသၞႂ် ၵႅ၌်ႇၶႅင်မႃသ သင်ထလမ်ႇၵႂၢမ်သၞိုင် ႁဵတ်သႁႂ်ႈလိူတ်ႈလူမ်သ၌ႂ်သတူဝ်လီမႃသ။ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞႂ်ဢမ်ႇၜူင်ႉသၢ၌်ႈႁႅင်သသေ လိူတ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇပုင်ႈၶို၌်ႈသုင်လႆႈ။ ၜလ၌်သႁၢႆႉ ဢ၌်တေႁဵတ်သႁႂ်ႈသၢႆလိူတ်ႈ ဢလၵ်သဢေႃသ ၶၢတ်ႇ၌၌်ႉၵေႃႈ တေဢမ်ႇပဵ၌်။ 4) တေလူတ်သယလမ်သလႆႈ လလင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၞႂ် မိူဝ်ႈထလမ်ႇၜဵင်သၵႂၢမ်သ၌၌်ႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈၞႂ်သိူဝ်သသေ လလင်ႈၶုၺ်ႉႁ၌်(ခံစာသချက်) ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ တေၵႂႃႇ ႁဵတ်သဢလၵ်ႇလႆႈထၢတ်ႈ Endorphins သေ တေလေႃႇလႆၵႂႃႇၞလမ်သသၢႆလိူတ်ႈ။ မိူဝ်ႈ၌၌်ႉ တေႁူႉထိုင်လႆႈဝႃႈ မိူ၌်ႁၢင်ႈယူႇသႃႇလူမ်ၞႂ်ဝႆႉ ပိူင်၌ိုင်ႈသေ တေဢမ်ႇမီသလလင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၞႂ်။ 5) သင်လဵ၌်ႈဢဵ၌်ႁႅင်သ တေမီသႁႅင်သၶၢမ်ႇလိူဝ်ၵဝ်ႇ ၜလင်သမိူဝ်ႈဢလၵ်ႇဢဵ၌်ႁႅင်သသေ ထလမ်ႇပႃသသဵင်ၵႂၢမ်သ၌၌်ႉ တေႁဵတ်သႁႂ်ႈတူဝ်လႄႈၞႂ် မီသႁႅင်သ။ တၢင်သႁိူဝ်ႉ တၢင်သဢူ၌်ႈမီသယူႇသေတႃႉ တိုၵ်ႉၵုမ်သၞႂ်လႆႈလီယူႇ။ တိုၵ်ႉၶၢမ်ႇလႆႈတၢင်သႁိူဝ်ႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႆႈ။ မိူဝ်ႈလဵ၌်ႈႁႅင်သ ၌ႂ်သႁူင်သ GYM ၌၌်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈ ယလင်ႈ၌ၵ်သ လုၵ်ႉ၌င်ႈ ပ၌်ႇၶိူင်ႈဢလၵ်ႇဢဵ၌်ႁႅင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ တေတိူဝ်သႁဵတ်သလႆႈမႃသလိူဝ်ၵဝ်ႇ လၢႆပု၌်ႈ။ Photo by – brain-music-health-memory ယလ၌်ႉ၌၌် ပေႃသမႃသတူၺ်သ ၵူ၌်သၞိူဝ်သပိတ်ႉမၢၵ်ႇ၌င် လဵ၌်ႈႁႅင်သဢ၌်လႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ၶဝ်တေပိုတ်ႇၜဵင်သၵႂၢမ်သ ဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ်၌၌်ႉသေ ၞင်ႇတႄႇပၢင်ၶႄႉၶႅင်ႇ။ ယလ၌်ႉဝႃႈ သဵင်ၜဵင်သၵႂၢမ်သ၌၌်ႉ တေၵႂႃႇတုမ်ႉယလ၌်ႉထိုင် ဢလၵ်သဢေႃ။ လုၵ်ႉတီႈဢလၵ်သဢေႃ၌၌်ႉသေ တေယလ၌်ႈထိုင်ပၢႆသတူဝ်ပၢႆသၞႂ်ၵတ်ႉ ငၢ၌်မႃသထႅင်ႈလိူဝ်ၵဝ်ႇ။ ထႅင်ႈၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သဵင်ႁလင်ႉၵႂၢမ်သလႄႈ သဵင်ႁႆႇတိုင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဢလၵ်သဢေႃၵူ၌်သႁဝ်သဝူ၌်ႉ လလင်ႈၵတ်သယဵ၌်ၞႂ် ဝူ၌်ႉႁ၌်လလင်ႈလီ Positive Thinking ၊ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမီသၞႂ်ဢူ၌်ႈ ဢလ၌်ႇ မေႃသလ၌်ႇ ပိူ၌်ႈသလ၌်ႇႁဝ်သလႄႈ တႃႇတေဢလၵ်ႇၞႂ်လိူင်သၞိူင်သဢမ်ႇသူႈမီသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် တႃႇတေယႃတူဝ်ၞႂ်ၞဝ်ႈၵဝ်ႇ၌၌်ႉ ၜဵင်သၵႂၢမ်သၵေႃႈ ၶဝ်ႈတၢင်သတိုဝ်သ ပိူင်၌ိုင်ႈ။
['ပလင်ႈၵႂၢမ်သ', 'ပၢႆသယူႇလီ']
2025-04-07T16:12:17
https://shannews.org/archives/65291
ၵူ၌်သလူႉတၢႆ ယလ၌်ႉၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇ ၌မ်ထိုင် 3,500 ပၢႆ
ၵူ၌်သမိူင်သမၢ၌်ႈ ပတ်သပို၌်ႉ ၞိူဝ်သၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) သေ လူႉတၢႆၵႂႃႇ၌ႆႉ ၌မ်မႃသထိုင် 3,500 ပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ပူ၌်ႉမႃသ ဝ၌်သတီႈ 28/04/2025 ၌၌်ႉ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ဢ၌်မီသႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ တုမ်ႉယလ၌်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈပတ်သပို၌်ႉ ဢိၵ်ႇပႃသ၌ႂ်သမိူင်သတႆသလႄႈ မိူင်သထႆသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ယလ၌်ႉႁႅင်သဢိင်ႇသ၌်ႇ၌၌်ႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် လူႉတၢႆ 3,564 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 5,012 ၵေႃႉ၊ ႁၢႆဝႆႉ 210 ၵေႃႉ၊ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ 5,223 လင်၊ ႁူင်သႁဵ၌်သ 1,824 လင်လႄႈ ဝတ်ႉ/ၵျလင်သ 2,752 လင် ၺႃသတၢမ်ႇၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇသေ လူႉၵလႆၵႂႃႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ၵလင်သမူသ 4,817 သူႇ၊ ႁူင်သယႃ – ႁလင်ႈယူတ်သယႃ 167 ဢ၌်၊ ၶူဝ် 169 လင်၊ ၟၢႆ၌မ်ႉ 198 ဢ၌်ၵေႃႈ လူႉၵလႆ၊ သဵ၌်ႈတၢင်သရူတ်ႉၵႃသလႄႈ ရူတ်ႉၟႆသ (ရူတ်ႉလဵ၌်သ) တႃႈၵုင်ႈ – ဝဵင်သလိူဝ်ႇၵေႃႈ လူႉၵလႆၵႂႃႇတင်သ၌မ်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵျလင်သၜဌႃသၶရိတ်ႉယ၌်ႇတင်သ ပလီ လူႉၵလႆၵႂႃႇၵႃႈႁိုဝ်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ဢမ်ႇႁ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပႃသ။ Photo by – Myanmar Now/ ႁိူ၌်သတိူၵ်ႈၵူ၌်ႇပင်သ ယလ၌်ႉဢိင်ႇသ၌်ႇ မိူဝ်ႈ 28/03/2025 ၌ႂ်သမိူင်သတႆသ ဢ၌်တုမ်ႉယလ၌်ႈ၌မ်သုတ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်တီႈထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ၊ ႁိူ၌်သယေသ လူႉၵလႆ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်လင် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇတေပူၵ်သပလင် မူ၌်ႉမႄသၶို၌်သ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Myanmar Now ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-07T13:50:33
https://shannews.org/archives/65282
ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သ၌မ်ႉၶမ်သ လင်၌ိုင်ႈ
ဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 10 မူင်သ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သ ၌ၢႆသဢလင်ႇမိ၌်ႉ ဝၢ၌်ႈၵု၌်လူင် ၞႄႈဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ ၞႄႈတလ၌်ႈမူႇၞေႊ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၶူဝ်သႁိူ၌်သယေသဢမ်ႇတ၌်သလႆႈသင် လလင်ႈၵူ၌်သမၢတ်ႇ ၞဵပ်သလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီသ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ဝဵင်သ၌မ်ႉၶမ်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၞႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵု၌်လူင် မိူဝ်ႈယၢမ်သၵၢင်၌ႂ်မလၵ်ႈ 10 မူင်သ၌ႆႉ။ မိူဝ်ႈၜလင်သၟႆသမႆႈ၌၌်ႉ ၞဝ်ႈႁိူ၌်သဢမ်ႇမီသ ၵႂႃႇၵၢတ်ႇ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ ၟႆသမႆႈ၌ႆႉသေ ယလ၌်ႉသင်လႄႈမႆႈဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ႁဝ်သၶႃႈ ယင်သပႆႇႁူႉႁူဝ်ယလႆႈတႅတ်ႈတေႃသ။ ၶူဝ်သၶလင် ၌ႂ်သႁိူ၌်သယေသတႄႉ ဢမ်ႇတ၌်သလႆႈသင် မႆႈ ၵႂႃႇၞလမ်သၟႆသမူတ်သဢေႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈၟႆသမႆႈ၌ႆႉသေ တီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ သူၺ်ႇပျီႇမျေႇတႄႉ ဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ယလ၌်သၟႆသၟႃႉသျလတ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သ၌မ်ႉၶမ်သ မိူဝ်ႈ 05/04/2025 မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 04/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သၶိုင်ႈ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ တီႈပလၵ်ႉ 5 ဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ လင်၌ိုင်ႈ ၌၌်ႉၵေႃႈ ၟႆသမႆႈပႅတ်ႈတင်သလင်။ ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆႉ ဝၢႆသၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ၌၌်ႉမႃသ သိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ မိူ၌် ၌င်ႇ ဝဵင်သၵူတ်ႉၶၢႆ ၊ မိူင်သမိတ်ႈ ၊ ၵျလၵ်ႉမႄသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၌ႂ်သလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌၌်ႉ ၟႆသမႆႈႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ မီသၵႂႃႇ 6 ပလၵ်ႈယဝ်ႉ လူႉသုမ်သၶ၌်ငို၌်သ 14,00 သႅ၌်ပျႃသပၢႆ၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌် ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၟႆသမႆႈႁၢ၌်ႉၶၢႆသၢင်ႇၵၢ၌်သ ပရိၵ်ႈၶရႃႇ တီႈဝဵင်သပၢင်လူင် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ ၌၌်ႉၵေႃႈ လူႉသုမ်သၶူဝ်သၶလင်သတင်သ၌မ်သေဢမ်ႇၵႃသ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆၞလမ်သထႅင်ႈ 4 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁူင်သႁႅမ်သၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ Myanmar Treasure Resort ဢ၌်မီသၟၢႆႇႁလင်ႇ မိူင်သသလၵ်ႇ၌၌်ႉ သမ်ႉၺႃသၟႆသမႆႈလူႉသုမ်သတင်သ၌မ်၌၌်ႉသမ်ႉ ယလ၌်ႉၟႆသပႃႇ လၢမ်သမႆႈ။ ယလ၌်ႉ၌၌် သင်တေဢလၵ်ႇႁိူ၌်သ ၵႂႃႇတၢင်သ၌လၵ်ႈ၌ႆၞိုင် ထုၵ်ႇလီၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သ မုၵ်ႉၜို၌်သမုၵ်ႉၟႆသ ၟႆသတဵ၌်သ၌ိူဝ်ၶဵင်ႇၜဌႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉ လီလီ။ ပေႃသပဵ၌်ၟႆသၟႃႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီပိၵ်ႉဢိုတ်သဝႆႉ မဵင်သၟႆသၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၞင်ႇဢလၵ်ႇတၢင်သ၌လၵ်ႈၞိုင် တေၞၢင်ႈလလတ်ႈၜေသ လလင်ႈၟႆသမႆႈႁိူ၌်သမႆႈယေသ ၌ႆယဝ်ႉ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၜိတ်သမၢႆမီႈ']
2025-04-07T12:26:29
https://shannews.org/archives/65256
ၞဝ်ႈၵႃသ ၞိူဝ်သတေႃႉၶူဝ်သၵု၌်ႇ သူင်ႇမိူင်သတႆသ လႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇတီႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ၌မ်လႄႈ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇ
တႄႇႁူဝ်ပီ 2025 မႃှ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞိူဝ်သၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ဝဵင်သလိူဝ်ႇ – မိူင်သၵုတ်ႈ – မူႇၞေႊ ယလ၌်သငို၌်သ (ၵဵပ်သၶလ၌်ႇ) တီႈၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သတေႃႉတၢင်ႇၶူဝ်သၵု၌်ႇ သူင်ႇၶဝ်ႈၞူသမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၌မ်လူ၌်ႉႁႅင်သလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈမီသတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သ ၌ႂ်သၵၢ၌်ဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ၵႄႈၵၢင်ဝဵင်သလိူဝ်ႇ- မူႇၞေႊ။ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ – မိူင်သၵုတ်ႈ – မူႇၞေႊ၌ႆႉ ပဵ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ – ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF ၊ သိုၵ်သတဢၢင်သTNLA ၊ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ SSPP ၊ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်သၶၢင် KIA ၶဝ် ပႂ်ႉၵဵပ်သၶလ၌်ႇယူႇ၌ႆ – ၞၢႆသ၌လင်ႉ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသတေႃႉတၢင်ႇၵု၌်ႇ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ – မူႇၞေႊ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “ပေႃသပဵ၌်ၵႃသတၢင်ႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌ႆ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ၌ိုင်ႈၵ၌်သ၌ႆႉ ၶဝ်ဢဝ် 7 သႅ၌်တေႃႇထိုင် 10 သႅ၌်။ ပေႃသပဵ၌် ၶိူင်ႈၟႆသၟႃႉ လႆႈပ၌်၌ိုင်ႈတိူၵ်ႈ 5 မို၌်ႇ တေႃႇ၌ိုင်ႈသႅ၌်၌ႆႉ ဢေႇသုတ်သမ၌်သယဝ်ႉ။ ၶဝ်ၵဵပ်သၵူႈမဵဝ်သယဝ်ႉ။ တေႃႈ၌င်ႇ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၞိူဝ်သတၢင်ႇၵု၌်ႇႁႄ ၵႂႃႇမႃသၵူၺ်သၵေႃႈ ၶဝ်ယင်သၵဵပ်သ”- ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပေႃသပဵ၌်ၵႃသတေႃႉတၢင်ႇၵု၌်ႇ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၶို၌်ႈၵႂႃႇတၢင်သ မိူင်သၵုတ်ႈ၌၌်ႉ ၟၢႆႇၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ၌ပ်ႉဢဝ် တၢင်သ၌မ်ၵႃႈၶ၌်ၵု၌်ႇသေ ၵဵပ်သဢဝ်ၶလ၌်ႇၵႂႃႇ။ သင်ၵႃသ၌ိုင်ႈလမ်သ၌ႆႉ တၢင်ႇမႃသၵု၌်ႇၵႃႈၶ၌် 100 သႅ၌်ၞိုင် ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသ လႆႈပ၌်ငို၌်သတီႈလၢ၌်ႇၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ တႃႇ 7 သႅ၌်။ ယၢမ်သလဵဝ် သင်ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သတေတေႃႉၵု၌်ႇတၢင်သဝဵင်သလိူဝ်ႇ ၶို၌်ႈၵႂႃႇတၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇၞိုင် ၌င်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇလႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇ၌မ် တီႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ၌၌်ႉ လႆႈတေႃႉတၢင်ႇၵႂႃႇ၌ိုင်ႈဢိတ်သၵူၺ်သ။ ပေႃသတၢင်ႇၵႂႃႇ၌မ်ၞိုင် လႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇၞလမ်သလၢ၌်ႇၵူတ်ႇထတ်သ ၌ိုင်ႈတီႈလႂ် ဢေႇသုတ်သ 5 သႅ၌်ထိုင် 15 သႅ၌်ပျႃသလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသၶဝ် ဢမ်ႇလိူဝ်ငို၌်သသင်။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သလႄႈ ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ တႃႇမုင်ႉႁေႃႁိူ၌်သငၢႆႈလူမ်မႃသ၌၌်ႉ ယူႇတီႈၵူ၌်သမိူင်သသေ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၵူႈၞုမ်သ ၞိူဝ်သပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင်ၵႂႃႇမႃသ၌၌်ႉ လူတ်သယလမ်သပ၌်ၶလ၌်ႇယူႇ၌ႆ ၞၢႆသ၌လင်ႉ သိုပ်ႇတုၵ်သယလ၌်သဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် လူတ်သယလ၌်ႇပ၌်ၶလ၌်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃသႁဝ်သတေႃႉၵု၌်ႇလုၵ်ႉတၢင်သ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ တေႃႇထိုင်မူႇၞေႊ၌ႆႉ ၵႃႈ၌မ်ႉမ၌်သႁႄ ၵႃႈၶလ၌်ႇႁႄ ႁဝ်သပေႃသလႆႈသဵင်ႈယူႇမလၵ်ႈ 70 – 80 သႅ၌်ယဝ်ႉ။ သင်ဢမ်ႇၞႂ်ႈၞိူင်ႉ၌၌် ႁဝ်သၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ တေၵိ၌်သယဝ်ႉၵိ၌်သထႅင်ႈ။ ပေႃသၞဝ်ႈၵု၌်ႇ လႆႈပ၌်ၶလ၌်ႇၞလမ်သတၢင်သ၌မ်ၵေႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ၵေႃႈ တေလႆႈသိုဝ်ႉၵိ၌် ၵႃႈၶ၌်သုင်ႁႅင်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ”- ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 လႄႈ ဝၢႆသလင် ပၢင်တိုၵ်သ၌ႆႉ ယလ၌်ႉၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ တင်ႈလၢ၌်ႇၵူတ်ႇထတ်သ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ၌မ်လိူဝ်မႃသႁႅင်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ ယၢပ်ႇၵိ၌်သၞႂ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ ၌င်ႇႁိုဝ် ၵူ၌်သမိူင်သပေႃသ တေမီသလလင်ႈလလတ်ႈလႅဝ်သ ၵႂႃႇမႃသငၢႆႈလူမ် ႁဵတ်သႁႃၵိ၌်ထၢင်ႇႁၢင်ႈ၌ႆသေ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သ ၶိူဝ်သလၢႆလၢႆၞုမ်သ ယို၌်ယ၌်၌ိူဝ်ၶေႃႈတိုဝ်သၵမ်၌ႆႉသေ ႁူမ်ႈၵ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉ တိုၵ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ သိုၵ်သမၢ၌်ႈမႃသသေတႃႉ ႁၢ၌်ႉတေႃႇယၢမ်သလဵဝ်ၵေႃႈ ယင်သပႆႇႁ၌် ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞုမ်သလႂ် ၵႄႈလိတ်ႈပ၌်ႁႃတႃႇၵူ၌်သမိူင်သတႄႉတႄႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-07T10:46:21
https://shannews.org/archives/65228
ၜေသၶဵ၌်သၜႃႇဝ၌ႆႉ ၵႆႉလႄႇဢဝ်ပဵ၌်တိုဝ်ႉတၢင်သ တႃႇၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ သိုပ်ႇၵုမ်သၵမ်ဝၢ၌်ႈမိူင်သ
ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆႉ ၌လၵ်ႈလိူဝ်တေလႆႈဢႃႇ၌ႃႇ မ၌်သဢမ်ႇဝႆႉ၌ၵ်သ၌ိူဝ်လလင်ႈလႂ်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇလႆႈဢႃႇ၌ႃႇ၌၌်ႉ လႆႈႁဵတ်သမိူၵ်ႈႁဵတ်သႁၢႆႉၞိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈ မ၌်သတို၌်သတူဝ်ႈတ၌်သယဝ်ႉ။ ၵလပ်ႈ၌၌် ၌ႃႈတီႈယိုတ်သမိူင်သ၌၌်ႉ မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ ၞင်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ဢ၌်ၵဝ်ၶႃႈ ဢမ်ႇႁတ်သႁဵတ်သ ဢမ်ႇမီသသင်” ၌ႆယဝ်ႉ။ တႃႇတေဝၵ်ႉငမ်ဝႆႉဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆၵေႃႈ မ၌်သတို၌်သဝႆႉ ၌ၵ်သပၵ်သၞႂ် ၌င်ႇၵၢ၌်ပႂ်ႉ ပႃသသၢႆၞႂ်တူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ၌ႂ်သမိူင်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ တို၌်သမိူ၌်ၵ၌်ၵူႈၵေႃႉ ၵူႈသိုပ်ႇၵူႈပၢ၌်ယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈပီ 2008 ၞုမ်သသိုၵ်သ၌ဢၜ (နအဖ) ႁဵတ်သၵႅင်ႈဢမ်ႇဢိူဝ်လိူဝ် တေႃႇၜေသၶဵ၌်လူမ်သလႅင်ႉ၌ႃႊၵိသ်ႉသေ တဵၵ်သႁဵတ်သပၢင်ယင်ႇၵၢင်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သ၊ ၌ႂ်သၵႄႈၵူ၌်သတၢႆႁၢႆ သႅ၌်သီႇမို၌်ႇလႄႈ ၵူ၌်သႁၢမ်သယူႇႁၢမ်သၵိ၌် ႁူဝ်လၢ၌်ႉမ၌်သ၌၌်ႉ တဵၵ်သၞႂ်ႉပ၌်သဵင်ၵမ်ႉယ၌် ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်သမိူင်သ 2008 မႃှ ၵႃႈဢမ်ႇလႆႈဢမ်ႇၞူသ။ ၜႂ်ၵမ်ႉၜႂ်ၶတ်သ ဢမ်ႇလႆႈႁ၌်ၞလမ်သ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁူႉၞလမ်သသေတႃႉ ယူႇၟၢႆႇလဵဝ်ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ သဵင်ၵမ်ႉယ၌်မီသယူႇ 92.48 % ၌ႆယဝ်ႉ။ ထုၵ်ႇႁိုဝ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇ၊ တဌႃသႁိုဝ် ဢမ်ႇတဌႃသ ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသ၌ႂ်သ ၜို၌်ၶူသၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ။ ယ၌်၌ိူဝ်လူမ်သလႅင်ႉ၌ႃႊၵိသ်ႉသေ လုၵ်ႉတီႈပၢ၌် ၌ဢၜ (နအဖ) ဢ၌်ဢမ်ႇမီသလၵ်သမိူင်သ၌၌်ႉ ၶၢႆႉပဵ၌်မႃသ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈလုၵ်ႈၶိုင်ႈသိုၵ်သ တႂ်ႈလၵ်သမိူင်သ 2008။ လုၵ်ႉတီႈ ၞလမ်ၜလင်သလူင်တဵင်သၞဵင်ႇ ၶၢႆႉပဵ၌်မႃသ ၞလမ်ၞိုင်ႈတဵင်သၞဵင်ႇ ၞလမ်သ၌င်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2010 ။ ထလတ်ႇၶူဝ်သသိုၵ်သသေ ပုတ်ႈ၌ုင်ႈၶူဝ်သၵူ၌်သမိူင်သသေတႃႉ ဢႃႇ၌ႃႇ၌ႆႉ သဝ်သယူႇ၌ႂ်သမိုဝ်သတပ်ႉသိုၵ်သ တီႈၵဝ်ႇၵဝ်ႇၵူၺ်သ။ ဢလင်ႇသၢ၌်သၞူႉၵျီႇ ၞဵမ်တင်သ ပႃႇတီႇၵၢ၌်မိူင်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ဝႆႉပဵ၌်ၶလင်ထႅမ် တႃႇဢႃႇ၌ႃႇၞုမ်သသိုၵ်သၶဝ် ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ၵူၺ်သ။ ၞိူင်သၵၢ၌်မိူင်သဢ၌်လၢတ်ႈမႃသ၌ႆႉ ႁိုင်ၵႂႃႇ 17 ပီယဝ်ႉသေတႃႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် တေၶလပ်ႈၶို၌်သထႅင်ႈ လလပ်ႈ၌ိုင်ႈယဝ်ႉ။ ဢႃႇ၌ႃႇ ဢ၌်လႆႈလုတ်ႈမိုဝ်သၵႂႃႇ ၶၢဝ်သတၢင်သ 5 ပီ 2016 တေႃႇ 2020 ၌၌်ႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိ၌်သမၢင်ၞႂ်၌ႃႇ ၊ 1962 တေႃႇ 2016 ၶၢဝ်သတၢင်သ 54 ပီမိူင်သ ၶဝ်ဢမ်ႇတလ၌်ႉထလမ်ႇၶေႃႈၵၢင်ၞႂ် ၵူ၌်သမိူင်သမႃသ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၶႃႈႁိုဝ်။ ၜဝ်ႇဝႃႈၵူ၌်သမိူင်သၶို၌်ႈပလင်မိူင်သၵေႃႈ ယိ၌်သယုပ်သၜၢ၌်ႈ တလင်ႉၶူ၌်ႉ၌ႃႇယဝ်ႉယိုင်၊ ယိူ၌်ႉၵ၌်ႈႁႂ်ႈတဵမ်ႁႃႈပီၵူၺ်သ လႅပ်ႈပေႃသၶႂ်ႈသ၌်ႇလိတ်သလိတ်သ၊ တေႃႈ၌ႆႉ ယင်သပႆႇၞႂ်ႈလူင်ပလင်ၞိုင်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ဢ၌်ၜလင်သငမ်သပၢ၌်ႇပလင်ၞလမ်သ ပၵ်သပိူင်ၵူ၌်သမိူင်သၵလ၌်ႇ။ ၞင်ႇ၌၌် မလင်သႁႂ်ႈသၢၵ်ႈတမ်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ သုတ်သသဵင်ႈၵေႃႈ တို၌်သဢမ်ႇပ၌်သိုပ်ႇတေႃႇ ထႅင်ႈၞုပ်ႈသလင်၊ လပ်သႁူလပ်သတႃ ၞူ၌်လိပ်သဢဝ်ၶို၌်သ ဢႃႇ၌ႃႇပၢ၌်ႇပလင်ၞိုင်ႈမိူင်သယူႇယဝ်ႉ။ သၢႆၞိူင်သၵၢ၌်မိူင်သဢ၌်၌ႆႉ ႁူႉထိုင်ၵ၌်ႁ၌်ၞႅင်ႈၵ၌်ယူႇ၊ ဢမ်ႇလႆႈၞႂ် ဢမ်ႇၞႂ်ႈလလင်ႈတူၵ်သထုၵ်ႇမႅ၌်ႈ ၞလမ်သၟိင်ႈပိူင်တဌႃသၵၢ၌်မိူင်သ၌ႆၵေႃႈ ယလမ်သႁပ်ႉမိူ၌်ၵ၌်ယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေလလတ်ႈပူ၌်ႉတႂ်ႈၜႃႇတိ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇတူဝ်ႈတ၌်သၵ၌်၊ ဢမ်ႇႁူမ်ႈ ႁႅင်သၵ၌်လႆႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵ၌်။ လႆလလင်ႈၞလမ်သလၢႆႇ၌မ်ႉ လုၵ်ႉၜို၌်ႉၶၢဝ်သႁလင် မိူင်သမၢ၌်ႈ Myanmar Spring Revolution သေ ပၵ်သၞႂ်ၶိုင်သၢင်ႈ တႃႇၞုမ်သၞၢဝ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ ၶိူဝ်သႁိူ၌်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ၌၌်ႉ ပဵ၌်ထီႉ၌ိုင်ႈပႅတ်ႈ၌ႆ ၌မ်လိူဝ်သေ ၞိူဝ်သၞု၌်ႉတူဝ်ပလႆႇၞႂ် ႁဵတ်သတႃႇၵူ၌်သမိူင်သ လႆႈလလတ်ႈလူမ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈ၌၌်ႉ တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈယဝ်ႉ။ ၞိူဝ်သႁဵတ်သတႄႉယူႇၵေႃႈ ၞိူဝ်သႁဵတ်သၵႅင်ႈသမ်ႉ လႅပ်ႈ၌မ်လိူဝ်တလ၌်သဝႆႉယဝ်ႉ။ ၞင်ႇ၌၌် မိ၌်သဢလင်ႇလၢႆႇ၌ႆႉ သုပ်သပၢ၌်သၵုမ်သ ၵူ၌်သမိၞ်ႈသႃႇသေ ၶဝ်ႈ၌ႃႈဢလၵ်ႇတႃလႆႈယူႇ ၌ႂ်သၵႄႈ ၵၢင်လၢႆလၢႆၞိုင်ႈမိူင်သ ယူႇ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ပၢင်ၵုမ် BIMSTEC ဢ၌်ႁဵတ်သယဝ်ႉၵႂႃႇ၌ႆႉ ပဵ၌်လၵ်သထၢ၌်ဢ၌်၌ိုင်ႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈ၌ႆႉမိူဝ်ႈၜုၵ်ႈ ၞိုင်ႈမိူင်သလုၵ်ႈၞုမ်သ ASEAN ၵမ်ႈၜလင်ႈ တေပလႆႇၶု၌်ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇမိူင်သ၌လၵ်ႈၶဝ် မႃသသူႇၞႂ်သထိုင် ၌ေႇပျီႇတေႃႇယဝ်ႉ။ မဢလလႄႈ ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇလီတႃႇၵူ၌်သမိူင်သ၊ ဢမ်ႇလီတႃႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ၊ ဢမ်ႇလီပႃသ တႃႇမိူင်သႁိမ်သႁလမ်သလႄႈ ၞိုင်ႈမိူင်သလုမ်ႈၟႃႉၵလ၌်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌လၵ်ႈလိူဝ် ၞုမ်သသိုၵ်သယိုတ်သမိူင်သ၌ႆႉ ဢ၌်တေၵုမ်သၵလ၌်သလႆႈၞိုင်ႈမိူင်သပတ်သပို၌်ႉ၌ႆ ပႆႇႁ၌် ၞုမ်သတေတႅ၌်သတၢင်လႆႈ။ NUG,NUCC,K2C ပဵ၌်ဝႆႉႁင်သမ၌်သ ၜၢၵ်ႇ၌ိုင်ႈ၊ KIA, KPICT လႄႈ KPDF ၶိုင်ယူႇႁင်သမ၌်သလၢႆသ၌ိုင်ႈ၊ UWSA, SSA, NDAA ၞုၵ်သယူႇႁင်သၶဝ်မူႇ၌ိုင်ႈ၊ AA တိုၵ်သယူႇႁင်သမ၌်သသေတႃႉ ၵၢ၌်မိူင်သတႄႉ ယုင်ႈၞလမ်သ TNLA, MNDAA ယူႇ ၜုင်၌ိုင်ႈၵူၺ်သၶဝ်။ မလ၌်သ၌ႆၵေႃႈ တႅၵ်ႇပဵ၌်သီႇၞုမ်သသေ သုၵ်ႉယူႇၵူၺ်သၶဝ်၊ ယေႃႈ ၞိူဝ်သလူင်သလၢႆသမိုဝ်သၞလမ်သ NCA ဝႆႉသမ်ႉ ၞုၵ်သဢိူမ်ႈယူႇႁိမ်သ NSPNC သေ ငလႆသသပ်သလင်သိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇ လူၺ်ႈလလၵ်သ ၞိူင်သမ၌်သ တင်သမ၌်သ။ ၞိူဝ်သပဵ၌် ၞုမ်သသိုၵ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵိူတ်ႇမႂ်ႇ ဝၢႆသပီ 2021 ၞိူင်ႉ၌င်ႇ မောင်ဆောင်သခ၊ ဗိုလ်နဂါသ ၶဝ်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇပေႃသလႆႈ၌ႃႈတီႈ MOD ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင်ၟၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄတႂ်ႈ NUG ။ ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵိူတ်ႇမႂ်ႇ ၌ႂ်သတိူင်သၞႄႈၵႅင်သ ၊ ဝဵင်သလိူဝ်ႇ၌ႆႉ ၌ပ်ႉၞိုဝ်ႈမ၌်သပေႃသဢမ်ႇၶႂ်ႈၞေသလႆႈယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သငဝ်သလၢႆသ၌င်ႇ၌ႆ ၌ႂ်သၵႄႈသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ၌၌်ႉ လိူင်ႈၵျႃသၜႅ၌်ႉ မႄႇၶဝ်ႈမႃသ၊ ၌ႂ်သၵႄႈ NUG, CRPH သမ်ႉ လိူင်ႈၵဵပ်သငို၌်သၵိ၌်ငို၌်သ သုၵ်ႉယုင်ႈႁၢင်ႈႁၢႆႉလိူဝ်ႁႅင်သမႃသ။ ၌ႂ်သၵႄႈၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵိူတ်ႇမႂ်ႇသမ်ႉ လိူင်ႈႁိမ်ၞိင်သဢႃႇ၌ႃႇလႄႈ သု၌်ႇပလင်ၵၢ၌်လႆႈငို၌်သ ႁူင်လိုဝ်သမႃသ ထိုင်တီႈၵူ၌်သ၌ုမ်ႇမၢင်ၞိူဝ်သ ၞၢ၌်ႈၞႂ်၌ိူဝ်ၵၢ၌်လုၵ်ႉၜို၌်ႉသေ ယၢ၌်ၜၢတ်ႇဝၢ၌်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်ႉၶိူဝ်သပႅတ်ႈၵေႃႈ မီသမႃသယဝ်ႉ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၟၢႆႇၜူႈၶဵ၌်ၜုင်ႇတႄႉ တို၌်သဢမ်ႇပႅၵ်ႇဢမ်ႇပိူင်ႈ၊ ၌ိမ်ၞိုင်ႈၞိုင်ႈမ၌်ႈတိုင်ႈတိုင်ႈယူႇ၌ိူဝ် သဵ၌်ႈတၢင်သဝၵ်ႉငမ်ဝႆႉဢႃႇ၌ႃႇ၌၌်ႉ ၵႅ၌်ႇၵႅၵ်သၵႅၵ်သ။ လူဝ်ႇၶိူင်ႈတိုၵ်သ ဢဝ်ငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သသိုဝ်ႉ၊ လူဝ်ႇႁႅင်သတိုၵ်သ ၵဵပ်သၵူ၌်သမိူင်သသႂ်ႇ၊ ၶၢ၌်သဢမ်ႇမႃသ ၺလပ်သဢဝ်၊ လလၵ်ႇဢမ်ႇၵူဝ်တိုၵ်သၜဝ်။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈ ၌င်ႇႁိုဝ် မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သ တေဢမ်ႇၞၢင်ႈ ဢႃႈပၢၵ်ႇသမ်ႉ ဢဝ်ႁိ၌်ႁႄႈငိူ၌်ႈတို၌်သ တႂ်ႈလိ၌်၌ိူဝ်လိ၌်သူင်ႇၶၢႆပေႃသပႄသသေ သိုပ်ႇသၢႆၞႂ်ၵၢ၌်မိူင်သၶဝ်။ မိူင်သႁိမ်သႁလမ်သဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ပေႃသပႆႇတိူဝ်ႉသၢင်ႈၜလ၌်သပၢင်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇပေႉ ၶႂ်ႈၶဝ်ႈၵႅဝ်ၞလမ်သၵႃႈႁိုဝ်၊ ထႃႈဢမ်ႇမီသၜလ၌်သလီတီႈဝၢ၌်ႈမိူင်သတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇပေႉၶႂ်ႈသ၌်ႇသၢႆႇ ဝၢႆႇငလၵ်ႈၞလမ်သၵႃႈ ႁိုဝ်သႄႈ။ တီႈတႄႉမႃသ ၟႆသတၢင်သ၌ႂ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သတၢင်သ၌ႂ်သ ဢမ်ႇႁူတ်သမလတ်ႇၵဵင်ႈသႂ်လႆႈလႄႈ ႁိမ်သႁလမ်သၞင်ႇၵလႆႈၶဝ်ႈ ၞိမ်ငမ်ၞိၵ်သလႆႈၵူၺ်သ။ ၞၢမ်သႁႂ်ႈၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉ ပဵ၌်ၶေႃႈသဵင်လဵဝ်ၵ၌်တႄႉပႄႇ မလၵ်ႈၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သ၌၌်ႉ ၜႂ်လႂ်ဢမ်ႇပေႉၶႂ်ႈႁလပ်ႇမ၌်သ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ တၢမ်တူဝ်ၞုမ်သၞၢဝ်သ ၞိူဝ်သႁပ်ႉၞိုဝ်ႈလုၵ်ႉၜို၌်ႉ၌ႆႉ ဢမ်ႇၶီႈၶႆဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉ ယူဝ်ၞႂ်ႈတႄႉႁိုဝ်၌ႆ တၵ်သလႆႈၶူ၌်ႉၶႆႈၵ၌်ၶို၌်သယူႇယဝ်ႉ။ ၞုမ်သၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသ 10 % ၶလင်ၵူ၌်သမိူင်သ 50 လၢ၌်ႉ ပတ်သပို၌်ႉသေတႃႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉၵုမ်သၵမ်ငမ်ၞိၵ်သလႆႈယူႇ၌ႆႉ ၞလင်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၞႂ်လဵဝ်ၵ၌် ၶႂ်ႈတိုၵ်သမူၺ်ႉပႅတ်ႈ ၞဝ်ႈဢႃႇ၌ႃႇ ၶဝ်တႄႉႁိုဝ်၌ႆၵေႃႈ လီလႆႈ၌ပ်ႉသလ၌်ႇထတ်သသၢင်ပႃသယဝ်ႉ။ ပေႃသၵူၺ်သ တေယူႇၵႂႃႇၞလမ်သလၢႆသ မူဝ်ဢမ်ႇၞမ်ႉ ၌မ်ႉဢမ်ႇၶု၌်ႇ၌ႆတႄႉ တႃႇတေလလတ်ႈၞၢတ်ႈၶႃႈ သိုၵ်သဢမ်ႇႁ၌်၊ ၞိူင်သဢ၌်ယ၌်၌ိူဝ်ၜေသသၜႃႇဝသေ သၢင်ႈၶို၌်သလူင်ပလင်ၞိုင်ႈ တႂ်ႈၜႃႇတိ၌်သိုၵ်သ၌၌်ႉ တၵ်သမႃသမႂ်ႇထႅင်ႈလလပ်ႈသလင်ၵူၺ်သ၌ႆ ၶႂ်ႈယလ၌်သတူၵ်ႇတၵ်ႉၞိူင်ႉ၌ႆၶႃႈဢေႃႈ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2025-04-06T15:47:07
https://shannews.org/archives/65224
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇယိုဝ်သၵ၌် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 05/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ 10 မူင်သပၢႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သသေ ပလႆမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈ၌လင် လႅင် တင်သ ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉသလင်ႁူသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇ ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ “ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သသေ ဢဝ်မၢၵ်ႇလူင်ႁႅင်သ 250 ပလင်ႇ ပလႆႇသႂ်ႇ 3 လုၵ်ႈလႄႈ တိူဝ်ႉၺႃသႁိူ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ လူႉၵလႆၵႂႃႇ 4 လင်သေတႃႉ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သမိူင်သ လူႉမၢတ်ႇၞဵပ်သသင်ၞလမ်သ။” ဝၢႆသလင် ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၵိူတ်ႇၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ ၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉၜေသသၜႃႇဝ တူၵ်သၵိ၌်သယူႇ ပတ်သပို၌်ႉၞိုင်ႈ မိူင်သ၌၌်ႉ ၟၢႆႇၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သလၢႆလၢႆၞုမ်သ တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ဝႆႉ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် သေတႃႉ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈတႄႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇပိုတ်သယိုဝ်သ ၵ၌်ယူႇ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆသ။ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယိုဝ်သမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သမိူင်သ ဝၢ၌်ႈ၌လင်လႅင် ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဝ၌်သတီႈ 5/4/2025 မိူ၌်၌င်ႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သ ယိုဝ်သၵ၌်တေႃႇထိုင်ဝ၌်သမိူဝ်ႈ၌ႆႉ၌ႆ ၜူႈၞမ်ၞႂ် ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “တီႈဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ယူႇ ၶႂ်ႈဝႃႈၵူႈဝ၌်သ ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵေႃႈ ဢလ၌်ၵ၌်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇဝႆႉ ၞလမ်သႁိမ်သ ဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉမူတ်သယဝ်ႉ။ တီႈပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈသင်ယူႇဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈၵႂႃႇ ယူႇဝႆႉၞလမ်သႁိူ၌်သပီႈ၌လင်ႉ ဢ၌်မီသတၢင်သပၢင်ႇဢူသ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်သမိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။” တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈလႄႈသိုၵ်သလလႆတဢၢင်သယိုဝ်သၵ၌်ႁိုင်မႃသၶၢဝ်သတၢင်သ 8 လိူ၌်ယဝ်ႉ ။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ်ၵူ၌်သမိူင်သပႆႇၞၢင်ႈပလၵ်ႈၶို၌်သႁိူ၌်သယေသ။ ၵူ၌်သၞိူဝ်သပၢႆႈၜေသသိုၵ်သၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသတီႈယူႇ၊ ဢမ်ႇၞႂ်ႈၵႂႃႇယူႇတီႈပၢင်သဝ်သဢ၌်မီသၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်။ လႆႈသလ၌်ႈယူႇသဝ်သဝႆႉႁိူ၌်သပီႈၜႂ်၌လင်ႉမ၌်သသေ ၵူ၌်သမိူင်သ၌င်ႇၵ၌်ၞလႆႈထႅမ်ၵ၌်ၵႂႃႇၞိူင်ႉ၌၌်ၵူၺ်သ ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ ဢမ်ႇႁူႉလႆႈႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သပၢႆႈၜေသတႅတ်ႈတေႃသ ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ ႁူပ်ႉတၢင်သယၢပ်ႇၵိ၌်သယူႇ၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ၌ႃႈလိ၌် ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ်မႃသ ၶိူဝ်သၶိူဝ်သယႂ်သယႂ်သ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ယင်သၜိူမ်ႉထႅမ်ႁႅင်သ သိုၵ်သ ႁႅင်သၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇသေ ႁၢင်ႈႁႅ၌်သတႃႇလေႃႇတိုၵ်သ ယိုတ်သၶို၌်သတပ်ႉပၢင်သဝ်သ ၞိူဝ်သဢ၌် သိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သယိုတ်သဝႆႉၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ၶို၌်သယူႇ ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-06T15:28:25
https://shannews.org/archives/65222
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵူတ်ႇထတ်သရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သလတ်သဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ
မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 06/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် မလၵ်ႈ 10 မူင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်ႈလၢ၌်ႇ တီႈသဵ၌်ႈတၢင်သလူင် တီႈႁိမ်သပၢမ်ႉ၌မ်ႉမ၌်သႁူဝ်ဝဵင်သသေ ၵူတ်ႇထတ်သ ရူတ်ႉၵႃသ လႄႈ ၵူ၌်သ ၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ ။ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢမ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇ ဢမ်ႇၞႅင်ႈၶၢဝ်ႇဝႆႉဢလ၌်တၢင်သသေ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃသတင်ႈလၢ၌်ႇ ၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သ ၵႂႃႇမႃသ ၞိူင်ႉ၌ႆ ႁဵတ်သႁႂ်ႈ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသ တၢင်ႇၵု၌်ႇတၢင်ႇၵူ၌်သ ဢိၵ်ႇၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇၵႂႃႇမႃသ ႁႃၵိ၌် လဵင်ႉတလင်ႉ၌ႆ ပီႈယိင်သ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ “သိုၵ်သၶႄႇ (ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႆႈၶၢဝ်ႇႁင်ဢမ်ႇႁူႉ၌ႃႇ။ ၵႃသ ရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တိတ်သၶမ်၌ိူဝ်သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ၌မ်ထူ၌်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ ၶဝ်ထူၵ်သၶူဝ်သဢလၵ်ႇသေထတ်သမူတ်သ။ ၞူၵ်သပႃသ ၌ႂ်သထူင် ၌ႂ်သထလင်သၞိူဝ်သ ၌ႆႉၵလ၌်ႇ။ ၶႃႈၵေႃႈ ၺႃသထတ်သ ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ႁႂ်ႈပိုတ်ႇတူသပလၵ်ႉ (တင်ႇ၌င်ႈလူတ်ႉၶိုင်ႈ) ႁႄ ထတ်သ။ ၌ႂ်သ ထူင်ပႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ၶဝ်ၞူၵ်သမူတ်သ” ဢလ၌်တၢင်သ ႁိမ်သတၢင်သၶဝ်ႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ တီႈႁူဝ်ၶူဝ် ၞလမ်သပၢင်ႇတူင်ႈ၌ႃသ ႁိမ်သၶၢင်ႈၵေသ၌မ်ႉတူႈ လႄႈ ႁိမ်သ၌လင်မူဝ် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ၵႆႉတင်ႈလၢ၌်ႇ ၵူတ်ႇထတ်သ ရူတ်ႉၵႃသ၌ႆသေတႃႉ ဢမ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်သ မိူ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သ၌ႆႉ။ ဝၢႆသလင် ပၢင်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်သၵမ်လႆႈ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီမႃသ ၶၢဝ်သတၢင်သ ပီပၢႆ၌ႆႉ ဢမ်ႇပ၌်ၟၢင်ႉတီႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈသေ ၵႆႉၵႆႉတင်ႈလၢ၌်ႇၵူတ်ႇထတ်သၞိူင်ႉ၌ႆ လၢႆပလၵ်ႈလၢႆၵမ်သ ယဝ်ႉ – ၵူ၌်သမိူင်သသႅ၌်ဝီလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ တႅမ်ႈ-ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-06T15:00:55
https://shannews.org/archives/65213
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သတိုၵ်သသေတႃႉ တိုၵ်ႉၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်ပလႆႇမၢၵ်ႇယူႇ ၶိူဝ်သယႂ်သ
ယၢမ်သလဵဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သတိုၵ်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သသေတႃႉ တီႈဝဵင်သမိူင်သပၢႆသတႄႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သလႄႈ တင်သၵလင်ႈလူင် မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ။ တီႈလႅ၌်လိ၌်မိူင်သတႆသ – မိူင်သယၢင်သလႅင် ဢ၌်မီသ၌ႂ်သၵႄႈဝဵင်သမိူင်သပၢႆသတင်သ ဝဵင်သလလႆၶေႃ တီႈႁိမ်သဝၢ၌်ႈပီၵိ၌်သၵေႃသၶူ၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသပၢင်တိုၵ်သသင် သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်ႈၞႂ် ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ၊ ၞႂ်ႉၵလင်ႈလူင် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇလႄႈ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သမိူင်သပို၌်ႉတီႈ လူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ၌ႆ – တပ်ႉသိုၵ်သ KNDF ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ ယလ၌်ႉမၢၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သသႂ်ႇ တီႈမိူင်သပၢႆသ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 04/04/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တီႈဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ တပ်ႉၶမယ 422 ယိုဝ်သၵလင်ႈလူင် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၞလမ်သဝၢ၌်ႈၵူႈႁူသၵူႈတၢင်သလႄႈ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပီၵိ၌်သၵေႃသၶူ လူႉတၢႆ 1 ၵေႃႉ။ လိူဝ်၌၌်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇထႅင်ႈ 2 လုၵ်ႈ ၌ႆႉၵေႃ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ လူႉတၢႆထင်တီႈ 4 ၵေႃႉ ၌ႂ်သဝ၌်သလဵဝ်ၵူၺ်သ မီသၵူ၌်သလူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ။ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သမိူင်သပၢႆသ ၺႃသမၢၵ်ႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သသႂ်ႇ လူႉၵလႆယလၵ်သယလႆ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သတိုၵ်သၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ တႄႇဝ၌်သတီႈ 02/04/2025 ၵႂႃႇ၌ႆသေတႃႉ ၶဝ်တိုၵ်ႉၞႂ်ႉၶိူင်ႈ မိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇယူႇၶိူဝ်သယႂ်သ ၌လၵ်ႈလိူဝ်သေ တီႈဝဵင်သမိူင်သပၢႆသ၌ႆႉယဝ်ႉ မိူ၌်၌င်ႇ ၌ႂ်သမိူင်သယၢင်သလႅင်၊ မိူင်သၶၢင် ပလတ်သထုင်ႉၞႄႈဝဵင်သမၢ၌်ႈမေႃႇ၊ ၌လင်လူင် (အင်သတော်)၊ ဝဵင်သမႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉထႅင်ႈ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-06T14:09:12
https://shannews.org/archives/65208
ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တင်ႈလၢ၌်ႇယလ၌်သငို၌်သ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈဝဵင်သၵေသသီသ
ယၢမ်သလဵဝ် တီႈတၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သၵေသသီသ၌ႆႉ ၟၢႆႇပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢ၌်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်၌၌်ႉ ၵူတ်ႇထတ်သၞႅတ်ႈထၢမ် ယလ၌်သငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သလႄႈ ၞဝ်ႈရူတ်ႉၵႃသ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ တႄႇဢဝ် ဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ၌ႆႉမႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တင်ႈလၢ၌်ႇ တီႈႁိမ်သတူ၌်ႈမႆႉၺလင်ႇလူင် တၢင်သၶဝ်ႈဝဵင်သၵေသသီသ ၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သႁေႃႈရူတ်ႉၵႃသ ၞဵမ်ဝႂ်ၵႃသ (လၢႆႊသိ၌်ႊ)၊ ဝႂ်ႁေႃႈရူတ်ႉ၊ မၢႆၟၢင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပၢႆတဵၵ်သယလ၌်သငို၌်သၵူ၌်သမိူင်သပႃသထႅင်ႈ။ ၵူ၌်သႁေႃႈၵႃသ ၵေသသီသ – မိူင်သယႆ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈတၢင်သၶဝ်ႈတၢင်သဢလၵ်ႇ၌၌်ႉ ၵႃသဢ၌်ၵႂႃႇမႃသ၌ႆႉ ၺႃသယလ၌်သငို၌်သဢေႃႈ။ ဢ၌်ၞႅတ်ႈၵေႃႈ ၶဝ်ၞႅတ်ႈယူႇတိၵ်သတိၵ်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယလ၌်သတူၺ်သပႃသမၢႆၟၢင်၊ ဝႂ်ၵႃသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။ ၶဝ်ၵူတ်ႇထတ်သၵျၢမ်သ၌ႃႇၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၞလမ်သတၢင်သ၌ႆႉ ၵဵတ်ႉၵေႃႈ၌မ် လိူဝ်သေတီႈၵေသသီသ၌ႆႉယဝ်ႉ ၶဝ်ယလ၌်သငို၌်သ၌ႆႉ တၢင်ႇတီႈၵေႃႈၶဝ်ယလ၌်သ ၌ိုင်ႈတီႈလႂ်၌ိုင်ႈႁဵင်ၵူၺ်သၵေႃႈ ပေႃသဢမ်ႇငၢႆႈယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝႃသ မိူဝ်ႈသို၌်သ၌ႆႉၵူၺ်သ လႆႈငိ၌်သဝႃႈ တီႈတၢင်သၶဝ်ႈၵေသသီသ၌ႆႉၵူၺ်သ ၶဝ်ဢဝ်ဝႆႉၵႃသပိူ၌်ႈ၌ိုင်ႈလမ်သ၌ႆဢိူဝ်ႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၞဝ်ႈၵႃသ ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢ၌်လတ်သၜၢ၌်ႇတၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သၵေသသီသ၌ႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၟၢႆႇပလိၵ်ႈၶဝ် ၞႅတ်ႈထၢမ်ယလ၌်သငို၌်သႁၢဝ်ႈႁႅင်သ ပလၵ်ႈ၌ႆႉ ရူတ်ႉၵႃသ ၌ိုင်သလမ်သယင်သလႆႈပ၌်ငို၌်သ 5 မို၌်ႇထိုင် 1 သႅ၌်ပျႃသၵေႃႈမီသ ဝႃႈ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ တႃႇတေႃႉၶူဝ်သလုၵ်ႉၵေသသီသ ၵႂႃႇတၢင်သသဵ၌်ႈဝဵင်သမိူင်သယႆ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈ ဢမ်ႇပ၌်တေႃႉၶူဝ်သၵု၌်ႇၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉလႄႈ ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ သင်ထူပ်သႁ၌်မႅ၌်ႈၞိုင် မီသလလင်ႈလလၵ်ႇငိုတ်ႈသေ မၢင်ပလၵ်ႈၵေႃႈ ယလ၌်သငို၌်သ ၞဵမ်ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵေသသီသ၌ႆႉ မီသဝႆႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တိူင်သသိုၵ်သဝ၌်သဢလၵ်ႇၵၢင် (ယလၶ) ၵုမ်သဝႆႉသေ တပ်ႉၶလယ – 131၊ ၞၵၶ – 2 ၊ ၶလယ – 9 လႄႈ ၶလယ – 286 ပၵ်သသဝ်သဝႆႉၵူၺ်သဢမ်ႇၵႃသ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၞိုင်ႈတႆသ/ တပ်ႉသိုၵ်သၞိုင်ႈတႆသ SSPP/ SSA ငဝ်ႈငု၌်သတပ်ႉသိုၵ်သဝၢ၌်ႈႁႆသၵေႃႈ မီသဝႆႉ၌ႂ်သထုင်ႉ၌၌်ႉမိူ၌်ၵ၌်။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-05T19:49:11
https://shannews.org/archives/65192
တၢင်သႁ၌်ထိုင်ၜႂ်မ၌်သ သဵင်ႁူဝ်ၞႂ်ၵူ၌်သမိူင်သ
ၞိယိူင်သထတ်သသၢင်လလင်ႈ MTA ဝၢင်သၶိူင်ႈ၌လမ်သၵၢ၌်ႉပ၌်မၢ၌်ႈ တႃႇတေဢဝ်ၶို၌်သမိူင်သတႆသ ႁႂ်ႈပေႃသလႆႈ၌၌်ႉ ႁဝ်သတႃႉၵ၌်ႉၞႂ်ယႂ်ႇမုင်ႈမလင်သဝႃႈမီသ MTA ၞုမ်သၞဝ်ႈၶု၌်သႃႇၵူၺ်သယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆမႃသၞဵမ်လႂ်။ ဢမ်ႇထၢင်ႇထိူမ်၌လ၌်သၟ၌်သေ ၵလပ်ႈသင်သမ်ႉလႆႈႁဵတ်သ၌ႆၵႂႃႇ?။ ဝႃႈလႃသၵေႃႈ ၶဝ်မီသလလင်ႈလမ်၌မ်ႉယၵ်သမိုဝ်သၵ၌်တင်သမၢ၌်ႈယဝ်ႉႁိုဝ်?၊ ဢ၌်ဝႃႈ၌ႆၵေႃႈ မီသတင်သ၌မ်။ ႁဵတ်သ၌ႆၵႂႃႇၵေႃႈလီပိူင် ႞ ။ ပေႃသႁဵတ်သ၌ႆ ၞင်ႇ၌လၵ်သမိူင်သၵမ်ႇၜႃႇၵေႃႈ တေၞၢင်ႈႁ၌်လီၵမ်ႉထႅမ်မႃသဝႃႈ ဢ၌်ၞိုဝ်ႈလုၞိုဝ်ႈ၌ဝ်ႈ ယလ၌်ႉယႃႈမဝ်သၵမ်၌၌်ႉ ဢမ်ႇမီသယဝ်ႉ၌ႆသေ ၞင်ႇတေၞၢင်ႈတႄႇတင်ႈပူၵ်သပလင်ၶို၌်သ ၵၢ၌်မိူင်သတႆသၵႂႃႇလႆႈလီငၢမ်သ။ ၜူႈမီသပၢႆသဝူ၌်ႉပၢႆသႁ၌် ၵမ်ႈၜလင်ႈ ဢ၌်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞိုဝ်ႈသဵင်ဢမ်ႇလီ လႆႈႁၢႆၶဝ်ၵေႃႈ ဝႃႈမႃသ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈဝႃႈ – ၞဝ်ႈၶု၌်သႃႇ ၵ၌်ႉၶတ်သၞႂ်ယၢပ်ႇႁဵတ်သႁႃသေ ႁလမ်ႁႅင်သမႃသ တင်ႈတႄႇၞဵမ်မိူဝ်ႈ ဢၢ၌်ႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇမ၌်သ ပဵ၌်မႃသႁူဝ်ႁဵင်ႁူဝ်မို၌်ႇ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သသၢဝ်သသၢမ်သိပ်သပီ။ ၵလပ်ႈသင်လႄႈမ၌်သ လႆႈပူင်သဝၢင်သၶၢမ်ႇၞု၌်ႉပို၌်ႉပလႆႇပႅတ်ႈလႆႈၞိူင်ႉ၌ႆ?။ တေမီသလလင်ႈတၢင်သမ၌်သဢ၌်ၶိုၵ်ႉလိုၵ်ႉယူႇယူဝ်သ၊ ႁူႉတေမီသၜႅ၌်ၵၢ၌်ဢဵ၌်သဢၢ၌်သ သေသမ်ႇသေပိူင်ယူႇ ဢမ်ႇႁၢင်ႉၵူၺ်သၵႃႈ – ၌ႆၵေႃႈမီသယဝ်ႉ။ ၜိူဝ်ႇသေ ၵုမ်ႇထတ်သသၢင်ႁ၌်ထိုင်တႂ်ႈတႂ်ႈ၌ိူဝ်၌ိူဝ်၊ သူၶဝ်ႁဝ်သႁႃသ ထုၵ်ႇႁဵတ်သသင်မိူဝ်ႈလဵဝ် တီႈ၌ႆႈၵမ်သလဵဝ်?။ သဵင်ၵူ၌်သမိူင်သၵဵင်သတုင်ယိူင်သမႃသ (18/01/1996) ၶၢဝ်ႇဝၢင်သၶိူင်ႈ၊ ၞႂ်ပိူင်ႈမိူ၌်ၞပ်သ AIDS ဢႃသလူဝ်သ! – လႆႈငိ၌်သၶၢဝ်ႇတူၺ်သ၌ႂ်သ TV ဢ၌် MTA ဝၢင်သၶိူင်ႈၵႂႃႇ၌၌်ႉ ၌ႂ်သၞႂ်၌ႆႉ ယိ၌်သမိူ၌်၌င်ႇ ၵူ၌်သၞပ်သတၢင်သပဵ၌် AIDS ၵႂႃႇၵမ်သလဵဝ်ယဝ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ ဢမ်ႇမီသတီႈမုင်ႈမလင်သသင်ထႅင်ႈယဝ်ႉသေ လူဝ်ႇလႆႈပႂ်ႉဝ၌်သတၢႆ၌၌်ႉၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ပီႈၵႅဝ်တႃငၢ၌် (မႄႈသၢႆ) ၞႂ်ႉၵမ်တႅမ်ႈတႅမ်ႈၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉ တင်ႈဢဝ်၌ႆႉၵႂႃႇ ၵမ်တႅမ်ႈ ဢ၌်သူတေၞႂ်ႉတႅမ်ႈလိၵ်ႈလၢႆသ သႂ်ႇလူင်သ၌ႂ်သ “ၵလ၌်သၶေႃ“ သူ၌ႆႉ လူဝ်ႇၵႂႃႇသင်ႇ သိုဝ်ႉႁႃဢဝ်ၵမ်တႅမ်ႈတီႈမိူင်သၵလ၌်သၶေႃ ဢ၌်ပိူ၌်ႈၶို၌်ႈယႂ်ႇၶိုတ်သၵၢပ်ႈ ဢမ်ႇတလ၌်ႉယၢမ်ႈပဵ၌်ၶီႈၶႃႈ ပိူ၌်ႈ မႃသသေပလၵ်ႈ၌၌်ႉ ဝူ၌်ႉလိုၵ်ႉလိုၵ်ႉယဝ်ႉ တႅမ်ႈၶိုၵ်ႉၶိုၵ်ႉတိၵ်သတိၵ်သယဝ်ႉ။ တို၌်သယႃႇပေလႄႇႁႃၵဵပ်သ ဢဝ်ၵမ်တႅမ်ႈ ဢ၌်တူၵ်သတႅမ်ႇၞလမ်သၞလၵ်ႉ ၞလမ်သၞဵင်ႇ၊ ဢ၌်ၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃသ ဢ၌်လႆႈတီႈမႄႈမလၵ်ႇယႃႈ ၵူ၌်သ ၶီႈၶႃႈ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ မႃသတႅမ်ႈထႅင်ႈလႃသလႃသယဝ်ႉ။ ပီႈလူင်သ KTG (19/01/1996) ပု၌်ႈၜလ၌်သသင်ႇၶႃႇ သင်ႇၶႃႇၞဝ်ႈတင်သလၢႆ၌ႆႉ လူဝ်ႇလႆႈၞလႆႈထႅမ်၊ လူဝ်ႇလႆႈဢလ၌်ႁူဝ်၌မ်သ၌ႃႈၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သ၊ သမ်ႉလူဝ်ႇလႆႈမီသဢေႃသၞႃႇထတ်သသၢင် တူင်ႉတၵ်ႉၞိၞမ်ႈမူ၌်ႉမႄသပ၌်ၵူ၌်သပၢႆသမိူင်သၶဝ်၊ တို၌်သဢမ်ႇလူဝ်ႇ လႆႈပဵ၌်ၜူႈၵႂင်မဝ်သဝင်ႇဝိူဝ်ႈၞလမ်သ၊ ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈပဵ၌်ၜူႈၵႅဝ်ယုင်ႈၞိမ်ၵဝ်သၞလမ်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သ။ ပိူင်ၶိုၵ်ႉမ၌်သတို၌်သဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈပဵ၌် “ၶိူင်ႈမိုဝ်သ” ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်မိူင်သလႃသလႃသ။ ဢဝ်တဌႃသထမ်သ ၌မ်ႉၵႂၢမ်သ သင်ႇသလ၌်ပုတ်ႉထၞဝ်ႈ ပဵ၌်ငဝ်ႈငႃႇ၌မ်သ၌ႃႈသေ ယိပ်သမ၌်ႈတိုဝ်သၵမ်ၞလမ်သသဵ၌်ႈ တၢင်သပုတ်ႉထၞဝ်ႈ ႁဵတ်သၞဝ်ႈ၌ႄတႃႇၜူႈႁဵတ်သၵၢ၌် ၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈၶဝ်ၵႂႃႇၵူၺ်သတႃႉ။ လုင်သၞႂ်ယဵ၌် ၞႅၵ်ႇလူမ်သဢမ်ႇၜဵင်ႇ၊ တဵင်ႇႁူဝ်ၵ၌် ၵၢ၌်တႆသ၌ႆႉ မိူ၌်ၞုမ်သၞူ၌်ငိူဝ်ႈငႃႉ တဝ်ယႃႉၵဝ်သယုင်ႈၵ၌်ၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ယိူင်ႈငၢႆသၞိူင်ႉ၌င်ႇၞုမ်သ ၞူ၌် တေၞူဝ်သၵ၌်ၵႂႃႇၞူ၌်ပိူ၌်ႈ၌၌်ႉ၊ ယင်သပႆႇတ၌်သလႆႈၵႂႃႇ၊ ပေႃသလႆႈမႃသႁဝ်သလူဝ်ႇမႅင်ႇၵ၌်ၜႄပ၌်ၵ၌် ၞိူင်ႉ၌၌်ၞိူင်ႉ၌ႆ – ၌ႆသေ ဢဝ်လူမ်သၞႅၵ်ႇၜႄၵ၌် ဢမ်ႇၜဵင်ႇဢမ်ႇၜလမ်ႉၵ၌်လႄႈ လႆႈၜိတ်သႁူဝ်ၵ၌်ယူႇ၌၌်ႉၵူၺ်သယဝ်ႉ။ ပီႈလူမ်သ (TKG) 19/01/1996 ၵူ၌်သၞလမ်ႇၜၢႆႉၞႂ်တူၵ်သ လလင်ႈဢ၌် MTA ဝၢင်သၶိူင်ႈယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ပ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၌သတ ၵႂႃႇ၌၌်ႉ ပု၌်ႈတႃႇၵူ၌်သမိူင်သ ပဵ၌်ၞိူင်ႉႁိုဝ်?။ ဢ၌်ယလင်ႇမဝ်သၵၢ၌်မိူင်သ၊ ဢ၌်မီသၞႂ်ႁၵ်ႉၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈ တီႈသူပ်သတူဝ်ႁူဝ်ၞႂ်ၶဝ်ၵမ်ႈ၌မ် ၌ႆႉ မိူ၌်၌င်ႇ “ၵူ၌်သၞလမ်ႇၜၢႆႉ” ၌၌်ႉယဝ်ႉ။ ယို၌်သလႅင်ႈၶႅင်ႈၶၢမ်ႇတိ၌်ၵူ၌်ႉၞုၵ်သၞ၌်သ၌လၵ်ႈပၢင်ၜၢႆႉသေ ၞလမ်ႇၞလမ်သသႂ်ႇၞလမ်သၵူ၌်သ၌င်ႈတေႃႇမ၌်သယူႇသေတႃႉ ပေႃသသုမ်သမႃသၵေႃႈ သမ်ႉၞႂ်တူၵ်သလိူဝ်ၵူ၌်သ ၌င်ႈယိပ်သၜၢႆႉၵလ၌်ႇယဝ်ႉ။ ၵူ၌်သ၌င်ႈတေႃႇမ၌်သသမ်ႉ သုမ်သယူႇၵေႃႈလႅပ်ႈဢမ်ႇပေႃသၵႃႈႁိုဝ်သေတႃႉ “ၵူ၌်သၞလမ်ႇ ၜၢႆႉ” တႄႉ ႁူႉတေၶၢင်သဝႃႈပလင်ႉ၌ႄၞႂ်တူၵ်သၞႂ်သဵင်ႈလိူဝ်သေ ၵူ၌်သယိပ်သၜၢႆႉလူသၵလ၌်ႇ။ ပီႈလူမ်သ (TKG) 19/01/1996 ၵႂၢႆသဝၢႆသ၌ႃသဢိုပ်သၜိူင်သ ႁဝ်သ၌ႆႉ သင်ပဵ၌်ၵႂၢႆသၵေႃႈ ႁဵတ်သ၌ႃသယဝ်ႉ ယင်သဢမ်ႇလႆႈၵိ၌်ၜိူင်သလူင်၌ႆႉ။ ႁ၌်ပုမ်ႇၶဝ်ႈၵလင်ၜိူင်သယူႇၵေႃႈ ဢ၌်ပိူ၌်ႈမႃႁၢႆႉမႃသပႂ်ႉမႃသႁဝ်ႇပႂ်ႉၶူပ်သၵေႃႈမီသ၊ ဢ၌်ပိူ၌်ႈဢဝ်ၜဝ်ၟႆသ ၞုတ်ႇပႅတ်ႈၵေႃႈမီသ၊ ဢ၌်ပိူ၌်ႈဢဝ်ၜဝ်ၟႆသၞုတ်ႇပႅတ်ႈၵေႃႈမီသ။ မိူဝ်ႈတိုၵ်ႉထႆ၌ႃသယူႇ၌၌်ႉၵေႃႈ ပိူ၌်ႈပၢႆဢဝ်ယိူဝ်ႈႁႅင်ႈလဵင်ႉဢလႆႇ မႃသၵူၺ်သလူသၵလ၌်ႇ။ ၵမ်သ၌ႆႉသမ်ႉ တေလႆႈၵႂႃႇသိုပ်ႇထႆ၌ႃသပ၌်ၜႂ်ထႅင်ႈ?။ ၵလႃသတေႇၞၵၢင်သယုမ်သ (08/01/1996) (ၶေႃႈမုလ်သ ပပ်ႉၵလ၌်သၶေႃ မၢႆ – 139 ပီ 1996)
['ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ', 'ၶေႃႈထတ်သသၢင်']
2025-04-05T19:22:46
https://shannews.org/archives/65180
ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇ ပ၌်ၟၢင်ႉ ၞၢင်ႈပဵ၌်ၟူ၌်လူမ်သပတ်ႉထလင်သႁႅင်သ လၢႆတီႈ
ႁလင်ႈၵၢ၌် ၟၢႆႇၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၌ႆႉဝႃႈ – လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊတင်သ လိူ၌်မေႊ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သမႆႈလႄႈ ႁႅင်သမႆႈ ၜလင်သၶၢဝ်သၵၢင်ဝ၌်သ၌ႆႉ တေၶို၌်ႈသုင်မႃသၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝ၌်သ ႁဵတ်သႁႂ်ႈပဵ၌်မႃသ ၟူ၌်မလၵ်ႇၵုမ်ႈ၌ႃ (မိုသတိမ်တောင်)။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၞလမ်သသဵ၌်ႈတၢင်သ ၟူ၌်မလၵ်ႇၵုမ်ႈသုတ်ႉၶၢႆႉ၌၌်ႉ ၞၢင်ႈမီသပႃသ လူမ်သလႅင်ႉပတ်ႉထလင်သ၊ ၟႃႉတႅၵ်ႇၟႃႉလင်၊ ၟူ၌်မၢၵ်ႇႁဵပ်သတူၵ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉထႅင်ႈ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၶေႃႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၶၢဝ်ႇငၢဝ်သၟူ၌်လူမ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉတႄႉ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၌ႆႉ 1 ၞူဝ်ႈမူင်သလႂ် ႁႅင်သလူမ်သပတ်ႉထလင်သ 40 လၵ်သထိုင် 50 လၵ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သလၢႆဝ၌်သ၌ႆႉ တီႈ၌ႂ်သပၢင်ႇလၢႆႇ ၿင်သၵလႃသတင်သ ပၢင်ႇလၢႆႇ ၵပ်ႉပလီႇ တေၞၢင်ႈမီသလူမ်သလႅင်ႉ ႁႅင်သဢလ၌်ႇ (လဵၵ်ႉ) သေ ၞၢင်ႈလၢႆႈထိုင် ၞ၌်ႉလူမ်သလႅင်ႉႁႅင်သယႂ်ႇ။ ၶၢတ်ႈလၢမ်သဝႆႉဝႃႈ လူမ်သလႅင်ႉ၌ႆႉ တေၞၢင်ႈၜတ်ႉထလင်သၶဝ်ႈမႃသ တီႈ၌ႂ်သမိူင်သမၢ၌်ႈ၌ႆ – ဢူသလႃႉထု၌်သ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇ လၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ လိူဝ်၌၌်ႉ ပ၌်ၟၢင်ႉ ႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ဝႆႉ၌ၵ်သ၌ႃတူၺ်သၞလမ်သ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်သၟိင်ႈၟႃႉၟူ၌်လူမ်သ ၌ႂ်သၶၢဝ်သမႆႈ၊ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သသၢႆၵၢ၌်မိ၌် ၌ႂ်သမိူင်သတင်သ သဵ၌်ႈတၢင်သ၌မ်ႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၟၢင်ႉပႃသၞလမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌ႆ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟိင်ႈၟႃႉရႃႇသီႇ မိူင်သထႆသၵေႃႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 31/03/2025 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 လူမ်သလႅင်ႉၶၢဝ်သမႆႈ ၞၢင်ႈၶဝ်ႈ၌ႂ်သ 42 ၞႄႈတလ၌်ႈ ၌ႂ်သမိူင်သထႆသ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BBC – DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်']
2025-04-05T18:40:12
https://shannews.org/archives/65174
ၞလမ်ၞိုင်ႈ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ ၺႃသပူတ်သတ၌်သႁဵင်သၞလမ်ၞိုင်ႈ
ဝ၌်သတီႈ 04/04/2025 ၌ႆႉ လုမ်သတဌႃသ (ဖလဲ့စည်သပုံတရာသရုံသ) မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပူတ်သတ၌်သႁဵင်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈမိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ Yoon Suk Yeol ဢ၌်ပို၌် ၜၢဝ်ႇ ပိူင်ၜလင်သငမ်သသိုၵ်သ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 3 လိူ၌်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2024 ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Chanel News Asia ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ ၌င်ႇ၌ႆ။ တႃႇတေပူတ်သတ၌်သႁဵင်သ ၞလမ်ၞိုင်ႈ၌၌်ႉ လုမ်သတဌႃသ လႆႈတႅပ်သတတ်သဢလၵ်ႇသဵင်လဵဝ်ၵ၌်ဝႆႉ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ မၢႆမီႈပၵ်သပိူင် ၞိုင်ႈမိူင်သမီသဝႆႉ၌၌်ႉသေ (နိုင်ငံ၏ဖလဲ့စည်သပုံအခဌေခံဥပဒေ) တေလႆႈၞတ်သႁဵတ်သပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈၞလမ်ၞိုင်ႈၶို၌်သ ၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ 60 ဝ၌်သ (သလင်လိူ၌်) ဝႃႈ၌ႆ။ တီႈ၌ႂ်သပို၌်သ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ၌ႆႉ ၞလမ်ၞိုင်ႈ Yoon Suk Yeol ပဵ၌်ၞလမ်ၞိုင်ႈ ၵေႃႉထူ၌်ႈသလင် ဢ၌်ၺႃသလုမ်သတဌႃသ ပူတ်သတ၌်သႁဵင်သပႅတ်ႈ။ မိူဝ်ႈပီ 2017 ပူ၌်ႉမႃသ၌၌်ႉၵေႃႈ ၞလမ်ၞိုင်ႈ Park Geun – hye ယၢမ်ႈၺႃသပူတ်သတ၌်သႁဵင်သ ၵမ်သႁႅၵ်ႈ။ ၜလင်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သၞိူဝ်သၵမ်ႉထႅမ်ႁ၌်လီလႄႈ ၵူ၌်သသၢ၌်ၶတ်သ ပဵ၌်လလင်ႈယုင်ႈယၢင်ႈၵ၌်သေ မီသၵူ၌်သ လူႉတၢႆ 4 ၵေႃႉ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-04T22:19:04
https://shannews.org/archives/65168
သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉထလႆဢလၵ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈၵလႆသ တေၵတ်သယဵ၌်လႆႈတႄႉယူႇႁႃႉ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 မႃသသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ႁႅင်သၵူ၌်သ ဢိၵ်ႇ ၶိူင်ႈၶူဝ်သၞႂ်ႉတိုဝ်သ တီႈႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သ တင်သ သဵင်ႈ ထလႆဢလၵ်ႇၵႂႃႇ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူ၌်သၞမ်ၞႂ်တင်သသလင်ၟၢႆႇလၢတ်ႈဝႃႈ – သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တူၵ်သလူင်သၵ၌်ဝႆႉဝႃႈ ဝ၌်သတီႈ 17/04/2025 ၌ႆႉဝႆႉပဵ၌်ဝ၌်သလို၌်သသုတ်သသေ ႁႂ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယဝ်ႉ၊ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈ ဝၢႆသလင်ဝ၌်သတီႈ 20/04/2025 ၌ႆႉသိုၵ်သမၢ၌်ႈတေယိုတ်သဢဝ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ 12 ပလၵ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈ၌ႆႉ ၜူႈမီသၞ၌်ႉ၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ဢ၌်ပဵ၌်ဢူၺ်သလီ လႄႈ ၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ – ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌ိူဝ် သိုဝ်ႇ၌ႅင်ႈသၢ၌် ဢၵလင်ႉသု၌်ႇတူဝ်မ၌်သဝႃႈ “ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေမႃသ ၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ ၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တင်သမူတ်သ။ ၶဝ်တေၵုမ်သၵမ် ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ၌၌်ႉၵလႆသ။ ၌လၵ်ႈဝဵင်သ လႃႈသဵဝ်ႈ တင်သ ဝဵင်သသႅ၌်ဝီ၌ႆႉ တေပဵ၌်တပ်ႉသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်သၵမ်” -ဝႃႈ၌ႆဝႆႉ။ ပို၌်ႉတီႈ၌လၵ်ႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေသိုပ်ႇၵုမ်သၵႂႃႇသေ ၞလမ်သဝၢ၌်ႈလႄႈၶလပ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ တေပဵ၌်ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ်။ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ ဢလ၌်ၵ၌်မႆႈၞႂ် ၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉယိုဝ်သၵ၌်ၶို၌်သၵူၺ်သယဝ်ႉဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႉဢ၌်ယူႇသဝ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ “ၞႂ်ႈယဝ်ႉဝႃႈ။ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၶဝ်တေႃႉဢဝ် ၶူဝ်သလဵင်သၶဝ် ဢလၵ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉဢိူဝ်ႈ။ တို၌်သယို၌်ယ၌်လႆႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ယဝ်ႉ။ တႄႇၞဵမ်မိူဝ်ႈဝႃသယဝ်ႉ။ လႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉတႄႉ ၶဝ်တို၌်သဢမ်ႇဝႆႉသင်ယဝ်ႉ။ ဢဝ်ရူတ်ႉၵႃသ 22 လေႃႉ၊ ၵႃသဢလ၌်ႇ၊ ၵႃသလူင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉ မႃသတေႃႉဢဝ် ၶူဝ်သ ၌ႂ်သႁူင်သယႃလူင်ၵူ၌်သမိူင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉၵႂႃႇၞလမ်သ။ ဢမ်ႇလိူဝ်သေ မလၵ်ႇပလမ်ၵူၺ်သၵေႃႈ ယင်သတေႃႉဢဝ်ၵႂႃႇမူတ်သ ဢိူဝ်ႈ။ ပႅတ်ႈလၢႆဝႃႈ ပႅတ်ႈလၢႆယဝ် ၶႄႇ(သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ)၌ႆႉ” ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေႃႉဢဝ်ၶူဝ်သၶလင် ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈဢလၵ်ႇၵႂႃႇ၌၌်ႉသေ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ၵူ၌်သမိူင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၞိူဝ်သလႆႈၶဝ်ႈႁဵတ်သသိုၵ်သၵဝ်ႉၵၢင်ႉ တင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သ လၢဝ်ႇၵၢႆသ (လဝ်ႉၵႆႇ) မႃသၞိူဝ်သ၌၌်ႉသေ ၜိတ်သမေႃသထဵင်ၵ၌် တီႈလုမ်သၟႆသၟႃႉ (EPC) ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ယလ၌်ႉဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တေႃႉဢဝ် မီႇတႃႇပလၵ်ႉ (မေႃႈၟႆသ) တင်သ သၢႆၟႆသ ဢ၌်မႂ်ႇဢ၌်ၵဝ်ႇပလၵ်ႈမိူဝ်သၵႂႃႇ တင်သသဵင်ႈ ဝႃႈ၌ႆ။ တလ၌်ႈတႃႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေၶဝ်ႈမႃသၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သလႆႈ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မီသၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်သဝႃႈ ၟၢႆႇသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေ ၵႂႃႇႁပ်ႉဢဝ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ သိုၵ်သဝ တီႈ၌မ်ႉပလင်ႈ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်သလလင်ႈ၌ႆႉသေ ၞုမ်သၶၢဝ်ႇၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈလႆႈၵပ်သ သိုပ်ႇ တလင်ႈထၢမ်တီႈ ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇသိုၵ်သဝႃႉ ဢူသၺီႇရၢ၌်သဝႆႉဝႃႈ “ၞုမ်သႁဝ်သၶႃႈတႄႉ တိုၵ်ႉယူႇမိူ၌်ပၵ်သၵဝ်ႇ ပိူင်ၵဝ်ႇၵလႆသ” ၌ႆယဝ်ႉ။ ဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉလႆႈထလႆပ၌်ၶို၌်သ တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇ ပ၌်ႁႅင်သဢီသ မိပ်ႇငႅ၌်သမႃသ ႁၢဝ်ႈ ႁႅင်သၵေႃႈပႃသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၞၢင်ႈမီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌ိူဝ် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သယူႇသဝ်သ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ၟၢင်ႉယူႇၟၢင်ႉၵိ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇ၌ႆ ၜူႈၞမ်ၞႂ်၌ႂ်သတပ်ႉသိုၵ်သ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႉ၌ိုင်ႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉ၌ိူဝ် သိုဝ်ႇတူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ မ၌်သၞၢႆသ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈတၢင်သ၌ိုင်ႈၵေႃႈ ၌င်ႇႁိုဝ် တေၵုမ်သၵမ်လႆႈၶို၌်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ တီႈဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ဢလင်ႈ တီႈ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သၵုမ်သၵမ်ဝႆႉၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ၌၌်ႉၵေႃႈ ယၢမ်သလဵဝ် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶတ်သၞႂ် ထႅမ် ႁႅင်သသိုၵ်သ ႁႅ၌်သတႃႇလေႃႇတိုၵ်သၶို၌်သယူႇလႄႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ သိုၵ်သတဢၢင်သၵေႃႈ ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢ၌်သိုၵ်သတေႃႇၵ၌်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈ ႁႅင်သတေႉတေႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၜူႈလဵပ်ႈႁဵ၌်သၵၢ၌်မိူင်သၵေႃႉ၌ိုင်ႈ ထတ်သသၢင်၌ႄဝႆႉဝႃႈ “သင်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ထလႆပ၌်တီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈတေႉတေႉ ၞိုင် ၞၢင်ႈမီသလလင်ႈတုမ်ႉယလ၌်ႈထိုင်ပႃသ ၞုမ်သသိုၵ်သတၢင်ႇၞုမ်သ ဢ၌်ပဵ၌်ဢူၺ်သလီၵ၌်တင်သၶဝ်၌၌်ႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သတေႉတေႉ” ဝႃႈ၌ႆ။ လလင်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တေထလႆဢလၵ်ႇ၊ လလင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေၶို၌်သၶဝ်ႈမႃသ ၵုမ်သၵမ် ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ ယင်သပႆႇမီသၞုမ်သ သိုၵ်သၞုမ်သလႂ် ယို၌်ယ၌် ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈမႃသ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်သေတႃႉ ၵူ၌်သဢ၌်ႁဵတ်သၵၢ၌် ၵဵဝ်ႇၵပ်သၵၢ၌်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၜလင်သ ငမ်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈယူႇ၌၌်ႉတႄႉ လၢတ်ႈပိူင်သ၌ႄငဝ်သလၢႆသဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ “ဢလ၌်တၢင်သသုတ်သတႄႉ ႁလင်ႈၵၢ၌်ၟၢႆႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ (လဝက) ၊ ၟၢႆႇပၢႆသပၺ်ႇၺႃႇ၊ ၟၢႆႇပၢႆသယူႇလီ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ တေၶဝ်ႈမႃသဢလ၌်တၢင်သ။ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 22 လိူ၌်ဢေႊပရႄႊ၌ႆႉ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၵူ၌်သဢ၌်ၞမ်ၞႂ်ၵ၌်တင်သ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႉ၌ိုင်ႈတႄႉ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉဝႃႈ “မိူဝ်ႈပၢင်ၵုမ်ပလၵ်ႈပူ၌်ႉ ဝ၌်သထူ၌်ႈ 2 ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ မိပ်ႇငႅ၌်သပ၌်ႁႅင်သဢီသဝႆႉဝႃႈ ပေႃသဢမ်ႇထလႆပ၌် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေဢဝ် ၶိူင်ႈမိ၌်မႃသပလႆႇမၢၵ်ႇ ၶို၌်သ။ ၟၢႆႇမိူင်သၶႄႇၵေႃႈ တေဢမ်ႇပိုတ်ႇပ၌် သဵ၌်ႈတၢင်သၵၢ၌်ၵႃႉၶၢႆ ၞလမ်သလႅ၌်လိ၌်” ၌ႆယဝ်ႉ။ ယလ၌်ႉတေလႆႈထလႆဢလၵ်ႇပ၌်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၌ႅတ်ႈႁလင်ႉပၢင်ၵုမ် ၵူ၌်သၞိူဝ်သယူႇၞလမ်သ သၢပ်ႇ ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ယလ၌်သၵူ၌်သမိူင်သ ႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်သၵၢ၌်သိုၵ်သ (ၵဵပ်သသိုၵ်သ) ထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌ၢင်သယိင်သၵေႃႉယူႇသဝ်သ ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႃႈ “ၶဝ်လၢတ်ႈ၌ႄႁဝ်သဝႃႈ ၟၢႆႇ၌လၵ်ႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ တိုၵ်ႉတေပဵ၌်တႂ်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်သၵမ်” ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူ၌်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၞိူဝ်သယူႇသဝ်သၞလမ်သ တပ်ႉပၢင်သဝ်သ သႅ၌်ဝီ၊ ၌မ်ႉၞလၢပ်ႈ၊ ၵျလင်သၶမ်သ၊ ၌ႃသတီသ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ လူင်သမႃသတၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈၶို၌်သ ။ ၵူ၌်သမိူင်သ ၵေႃႉယူႇဝႆႉတီႈဝဵင်သသႅ၌်ဝီ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ “၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သ ဝူင်ႈဝၢင်ႈ၌ႆႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ၵူ၌်သၶဝ်တၢင်ႇၵႃသႁႄ လူင်သၵႂႃႇတၢင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၌မ်ၵျႃႉ။ ငိ၌်သဝႃႈ ငဝ်သလၢႆသဢမ်ႇပေႃသလီ၌ႆ၌ေႈ။ ႁဝ်သတႄႉ မႆႈၞႂ် ဝႆႉယူႇဢိူဝ်ႈ၌ႆႉ ပေႃသသိုၵ်သၶႄႇ(ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ) ၞိူဝ်သ၌ႆႉထလႆ၌ႆ မိူဝ်ႈလဵဝ်ႁမ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ ပေႃသသိမ်သလႆႈ တီႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၵမ်ႈၜလင်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈသိမ်သလႆႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၊ သီႇပေႃႉ မူတ်သတႄႉ လီလႆႈမႆႈၞႂ်တႃႇလႃႈသဵဝ်ႈတေႉတေႉဢိူဝ်ႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တႄႇၵဵပ်သသိုၵ်သမႂ်ႇၶို၌်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵု၌်လူင်၊ လဝ်ႉၵႆႇ၊ သႅ၌်ဝီၞိူဝ်သ၌ႆႉဝႆႉသေ ၵူ၌်သမိူင်သမႆႈၞႂ် ၵူဝ်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ တင်သ သိုၵ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF ၞိူဝ်သမီသဝႆႉယူႇတီႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ၌၌်ႉ ပဵ၌်ပၢင်တိုၵ်သၵ၌်ထႅင်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ “ၶဝ်ၞုမ်သလဵဝ် ႁဵတ်သ၌ႆ တႅပ်သတတ်သၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ၌ႃႇ။ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ၌ႆႉ မီသဝႆႉပႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ PDF ၞိူဝ်သ၌ႆႉႁႄလူသ” ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႃႈတီႈဢ၌်သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ၞႄႈတလ၌်ႈ 4 တီႈ ဢ၌်ပဵ၌် မိူင်သၵူဝ်သ၊ သႅ၌်ဝီ၊ လဝ်ႉၵႆႇ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ မၵ်သမ၌်ႈပဵ၌် ၌ႃႈလိ၌်ၶိုၵ်ႉတလ၌်သ မၢႆ 1 တင်သမူတ်သသေ ၌လၵ်ႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ထႅင်ႈၟၢၵ်ႇ၌ိုင်ႈ ၶူဝ်ဢေႇတီႇ AD ၌၌်ႉၵေႃႈ တေၞ၌်ၶဝ်ႈယူႇ ၌ႂ်သၞႄႈတလ၌်ႈသႅ၌်ဝီၵႂႃႇ ဝႃႈ၌ႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလလင်ႈသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉတေထလႆဢလၵ်ႇဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈသေ ပ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈၵုမ်သၵမ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ တႃႇ 12 ပလၵ်ႉ၌၌်ႉသေ ၜူႈထတ်သသၢင်ၵၢ၌်မိူင်သတႆသၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ “ၵလမ်ႉၵႃႈ လႆႈၵုမ်သၵမ်ၵၢင်ဝဵင်သ လႃႈသဵဝ်ႈၵလၺ်သတႄႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈၞလင်ႇတေမႃသႁႃႉ၌ႆ လီပႂ်ႉတူၺ်သၵလ၌်ႇ၊ သဵ၌်ႈတၢင်သလူင် ၌လင်ၶဵဝ် ၵျလၵ်ႉမႄသ သီႇပေႃႉ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇဢမ်ႇမႃသလႆႈ။ သဵ၌်ႈတၢင်သသႅ၌်ဝီ ၵူတ်ႉၶၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈၞႂ်ႉ ပေႃသ၌ႆ ၵုမ်သဝႆႉလႃႈသဵဝ်ႈဢ၌်လဵဝ်ၵလႆသ ၞလင်ႇၶဝ်တေမီသ လလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၌ႄႇ။ သင်ဝႃႈ သဵ၌်ႈတၢင်သပႃႉထူသ ၌လင်ဝူဝ်သ ၌မ်ႉလ၌်ႈ ဢမ်ႇ၌၌် ၌မ်ႉပလင်ႈ ပလင်ႇပဵဝ် တႄႉ ယင်သၶႅ၌်သဢေႃႈ။ ပဵ၌်ႁိုဝ်ၵေႃႈ ပေႃသထလႆပ၌်ဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈပိူင်လဵဝ်ၵလႆသတႄႉ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႈပဵ၌်ၵၢ၌်လႆႈ၊ ဢမ်ႇငမ်သ ယဵ၌်လႆႈသႄႈ” ဝႃႈ၌ႆ။ မိူဝ်ႈပူ၌်ႉမႃသ 15/01/2025 ၌၌်ႉ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵ၌် လလင်ႈၵၢ၌်သိုၵ်သ ၵၢ၌်မိူင်သ ၵၢ၌်ငမ်သယဵ၌် တီႈဝဵင်သၶု၌်ႊမိင်ႊ ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ။ ဝၢႆသလင်၌၌်ႉ တႄႇဝ၌်သတီႈ 18 ဝ၌်သသေ တင်သသလင် ၟၢႆႇပို၌်ၜၢဝ်ႇလူင်သလၢႆသမိုဝ်သ ၵိုတ်သတိုၵ်သၵ၌်ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်မႃသ။ ယလ၌်ႉ၌၌် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞင်ႇၵိုတ်သပႅတ်ႈ လလင်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ လႄႈ ၌ႃႈတီႈ ၵုမ်သၵမ် သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇၵၢ၌်မိူင်သၞဝ်ႈ၌ိုင်ႈၵေႃႈထတ်သသၢင်ထႅင်ႈဝႃႈ -“ၞူဝ်ႈၵႃႈပႆႇ၌ိမ်တဵင်ႈတႄႉ ​​တေလႆႈၟၢင်ႉယူႇၟၢင်ႉၵိ၌်ၵလ၌်ႇ၊ ​​တေပႆႇထၢင်ႇႁၢင်ႊ ၵႃႉၶၢႆတူင်ႉ၌ိုင်ၵလ၌်ႇ။ ၜလင်သတိုၵ်ႉပဵ၌်ပၢ၌်သိုၵ်သၜလင်သငမ်သ၌ႆႉ သိုၵ်သၞုမ်သလႂ်​​ၵေႃႈယဝ်ႉ တၵ်သ​​တေႁဵတ်သၞလမ်သ ပိူင်သိုၵ်သလၢႆသသိုၵ်သၵလၺ်သလႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႆႉ ​​ႁေႈၞလမ်သၵိူင်သၞလမ်သၜၢႆႇလႂ်​​ၵေႃႈ ​​တေဢမ်ႇလူမ်ၞႂ်လႆႈၶၢဝ်သယၢဝ်သ။ လူဝ်ႇမုင်ႈ၌ႃႈၞူသ ၵၢ၌်ၜလင်သငမ်သၵူ၌်သမိူင်သ​​သေ ​​မေႃၵိ၌်​​မေႃယူႇၵႂႃႇၵလၺ်သၶႃႈယဝ်ႉ။” – ဝႃႈ၌ႆ။ မိူ၌်၌၌်၌င်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႉၶျ် 22 ဝ၌်သ၌၌်ႉၵေႃႈ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁူပ်ႉၵ၌်တီႈ ဝဵင်သၶု၌်ႊမိင်ႊ ၞိုင်ႈမိူင်သၶႄႇ ထႅင်ႈၵမ်သ၌ိုင်ႈသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်သၵ၌် လလင်ႈၞႅၵ်ႇ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ်လႄႈ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်သ ဢမ်ႇဢလင်ႇမၢ၌် လႆႈလူႉၵလႆၵႂႃႇ ၶၢဝ်သတၢင်သ ဝ၌်သလဵဝ် ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ-ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မိူင်သ', 'ၵၢ၌်သိုၵ်သ']
2025-04-04T21:43:10
https://shannews.org/archives/65161
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသလူင်သၵဵပ်သငို၌်သ၌ႂ်သပလၵ်ႉ ၶိုင်ၞတ်သပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ
၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၵုမ်သၵမ် ၌ႂ်သၞိုင်ႈတႆသလၢႆလၢႆတီႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢမ်ႇၞတ်သပလႆသ မူ၌်ႈၵျေႃႇသလ၌်သ၌မ်ယဝ်ႉဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသတႄႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႃႈ တေၞတ်သပလႆသ သလ၌်သ၌မ်ႉယူႇ၌ႆသေ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇ သၢင်ႈၶဵင်ႇလဵ၌်ႈ၌မ်ႉယူႇ။ ၜူႈတူင်ႉ၌ိုင်တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ- “လႆႈႁ၌်ၶဝ်မႃသႁဵတ်သၶဵင်ႇဝႆႉ တီႈႁိမ်သလုမ်သ လူင်ပလင်ၞိုင်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ၌ႃႇ။ တီႈတူ၌်ႈတီသ၌ႆႉ ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ လႅပ်ႈတေပဵ၌်ယူႇ။ တၢင်သၵႃႈဝႅ၌် ႁလင်ႉၵႂၢမ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ လႅပ်ႈတေဢမ်ႇပႃသယဝ်ႉ ၶဝ်တေႁဵတ်သပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉယူဝ်သယူဝ်သ ၵူၺ်သ ”-ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သပလၵ်ႉ၌ႂ်သယလမ်ႇၵေႃႈ ၵၢင်ႉၵႄႇ၌ႂ်သပလၵ်ႉမႃသၵဵပ်သငို၌်သ တႃႇႁဵတ်သပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ။ မိူ၌်၌င်ႇ တီႈပလၵ်ႉ ၺလင်ႇၜိဝ်ႇ ( ညောင်ဖဌူ) ၵဵပ်သ၌ိုင်ႈႁိူ၌်သ 5000 ထိုင် 10000 ပျႃသ ဝႃႈ၌ႆ ။ ႁၢင်ႈ – ယလ၌်ႉၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ ဢူဝ်သသႅ၌်သ ၞတ်ႉ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ( crd to owner ) ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ဢ၌်လႆႈပ၌်ငို၌်သတီႈၵၢင်ႉၵႄႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈ ၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၶဝ်မႃသၵဵပ်သငို၌်သ တႃႇႁဵတ်သပလႆသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 30 လိူ၌်မၢတ်ႉၶျ်ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉဢေႃႈ။ လႆႈပ၌် 5000 ထိုင် 10000 မို၌်ႇ ၊ ၜိူဝ်ႇသႂ်ႇငို၌်သၵႂႃႇယဝ်ႉ သမ်ႉၶို၌်သမီသၶၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသဝႃႈ ၶဝ်တေ ႁဵတ်သလူဝ်လူဝ်ဢမ်ႇႁဵတ်သလူဝ်လူဝ်။ ၶဵင်ႇလဵ၌်ႈ၌မ်ႉၵေႃႈၶဝ်ပႆႇယႃႉၶို၌်သ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵဵဝ်ႇလလင်ႈပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈတိုၵ်သသူ၌်သဝႆႉဝႃႈ ပဵ၌်ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သ ထူပ်သၜေသ ၜႅ၌်ႇ လိ၌်ဝႆ ပၢင်တိုၵ်သသိုၵ်သသိူဝ်ၵေႃႈပႆႇယဵ၌် ဢ၌်ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်သေပလႆႇမၢၵ်ႇယူႇၵေႃႈပလႆႇယူႇၵူႈဝ၌်သ။ ၵလပ်ႈ၌ႆၶၢဝ်သသလ၌်သ၌မ်ႉပီ၌ႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞတ်သပလႆသလမ်သမူ၌်ႈသိူဝ်သသင် ။ ပေႃသႁဵတ်သၞလမ်သထုင်သၟိင်ႈ သၢႆႇႁူဝ်သုၵ်ႈတိ၌်လၢင်ႉမိုဝ်သၵ၌်ႇတေႃသၵူ၌်သထဝ်ႈမလၵ်ႈ၌၌်ႉၵူၺ်သတႄႉ ဢမ်ႇပဵ၌်သင် ဝႃႈ၌ႆ ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ-“တႄႇ covid မႃသ၌ႆႉ ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉၵူ၌်သဢမ်ႇပေႃသၵို၌်သယဝ်ႉ ၊ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉၶိုင်ႁဵတ်သပလႆသတိၵ်သတိၵ်သ။ လၢတ်ႈဝႃႈတေႁဵတ်သပလႆသလဵၵ်ႉလဵၵ်ႉၵူၺ်သ၌ႆသေတႃႉ ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သပလႆသမႃသ ၞတ်သပလႆသယႂ်ႇလၢမ်သလူင် ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ယလ၌်ႉၜေသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆမိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/3/2025 ၌၌်ႉလႄႈ ၵၢတ်ႇလူင် Ocean ဝဵင်သတူ၌်ႈတီသၞတ်ႉတႅၵ်ႇၵလၵ်သငၢၵ်ႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သတို၌်ႇသၢ၌်ႈတူၵ်သၞႂ် ။ ႁၢင်ႈ – ယလ၌်ႉၜႅ၌်လိ၌်ဝႆ ဢူဝ်သသႅ၌်သ ၞတ်ႉ တီႈဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ( crd to owner ) ၌ၢင်သယိင်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ဢ၌်တီႈ ဢူဝ်ႊသႅ၌်ႊ Ocean ၌၌်ႉ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလႄႈ ၞတ်ႉၵႂႃႇ၌မ်ဝႆႉ ၊ ၵူၺ်သၶဝ်ၞႂ်ႉၜူႈလူင်ႉလႅ၌်ႇမႃသၵူတ်ႇထတ်သတူၺ်သယူႇ။ ၵူ၌်ႇတႄႉဢမ်ႇၵူ၌်ႇ၌င်ႇၵဝ်ႇ ၊ ဝၢႆသ၌ႆႉၶဝ် ၞႂ်ႉၵူ၌်သၶၢႆၶူဝ်သ၌ႂ်သၵၢတ်ႇ ၵႂႃႇၶၢႆၶူဝ်သၶို၌်သ။ ၜႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇႁတ်သၵႂႃႇ ၊ ႁၢ၌်ႉၶမ်သ ၞ၌်ႉပႃႈတႂ်ႈၞိူဝ်သ၌၌်ႉတႄႉ ၵႂႃႇပိုတ်ႇၶၢႆၶို၌်သၜလင်ႈယဝ်ႉ ”- ဝႃႈ၌ႆ ။ ၌ႂ်သႁၢင်လိူ၌် မတ်ႉၶျ် ၌ႆႉၞလမ်သ၌ႃႈလိ၌်ၞုမ်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သၵုမ်သၵမ် မိူ၌်၌င်ႇၞုမ်သသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၞုမ်သသိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAAလႄႈ ၞုမ်သသိုၵ်သမိူင်သလႃသ NDAA ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢလ၌်ပို၌်ၜၢဝ်ႇ တေဢမ်ႇၞတ်သပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉဝႃႈ၌ႆမႃသႁင်သၜႂ်မ၌်သ ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈတႄႉ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 1 /4/2025 ဝႃႈ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႂ်သမိူင်သတႆသမိူင်သမၢ၌်ႈလႄႈ တေၞတ်သႁဵတ်သ ၞလမ်သ၌င်ႇၟိင်ႈထုင်သ ၵႂႃႇယူႇဝႃႈ၌ႆ ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလလင်ႈလလင်ႈ']
2025-04-04T17:20:16
https://shannews.org/archives/65136
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁႅင်သၵမ်သ၌ႆႉ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၌ပ်ႉႁူဝ်မို၌်ႇထူပ်သတၢင်သယၢပ်ႇၜိုတ်ႇ
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉ သု၌်ၵၢင်မ၌်သပဵ၌်တီႈတိူင်သၞႄႈၵႅင်သသေတႃႉ ၶလ၌်သသ၌်ႇဝႆႁႅင်သထိုင် 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇၵလမ်ႉတီႈသု၌်ၵၢင်မ၌်သ၌၌်ႉ ၵူၺ်သ ယလ၌်ႈပတ်သပို၌်ႉ ၞိုင်ႈမိူင်သ ယင်သပၢႆႁလတ်ႈထိုင်မိူင်သထႆသ လူသၵလ၌်ႇ။ ၵူ၌်သမိူင်သ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သၵေႃႈ ၺႃသၜလ၌်သယလ၌်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်သမိူ၌်ၵ၌်။ ဝၢႆသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် ယၢပ်ႇၜိုတ်ႇတႃႇပူၵ်သပလင်မႄသၵုမ်သလုမ်သလႃသၶို၌်သတီႈယူႇသဝ်သၞဝ်ႈၵဝ်ႇ ၵူ၌်သ၌ပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်ၵပ်ႉၵိ၌်သလလင်ႈယူႇၵိ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်၌လင်၌မ်ႉဢ၌်ႁၢင်ႈလီသုတ်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်ပတ်သပို၌်ႉ။ ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈ ၵူ၌်သ၌လၵ်ႈမိူင်သ၌ႂ်သမိူင်သမႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ၌မ်။ ၜလင်သဝၢ၌်ႈမိူင်သလီ တၢင်သပဵ၌်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ -19 ပႆႇၶဝ်ႈမႃသၵဝ်သ၌၌်ႉ ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ပို၌်ႉတီႈ ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈငို၌်သၶဝ်ႈၞိုင်ႈမိူင်သ၌မ်သုတ်သထီႉ၌ိုင်ႈလူသၵလ၌်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ တၢင်သပဵ၌်လၢမ်သၜႄႈ သေဢမ်ႇၵႃသ သိုၵ်သမၢ၌်ႈသမ်ႉ မႃသယိုတ်သဢႃႇ၌ႃႇ ၞိုင်ႈမိူင်သထႅင်ႈလႄႈ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သဢမ်ႇမႃသဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈထိုင် ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢ၌်ႁႃၵိ၌်လဵင်ႉတလင်ႉ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ။ ၶၢဝ်သတၢင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈယိုတ်သမိူင်သ မႃှ 4 ပီပၢႆ၌ႆႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် ဢမ်ႇတလ၌်ႉလႆႈယူႇသႃႇမႃသသေပလၵ်ႈ။ လႆႈယူႇၞလမ်သလလင်ႈၵူဝ်ႁႄ။ ၺႃသၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ လလၵ်ႇငိုတ်ႈတဵၵ်သငႅ၌်သၶိူဝ်သယႂ်သလႄႈ ဢမ်ႇပဵ၌်ပူၵ်သ ပလင်သင်၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ဢ၌်ၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႉ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၌ႂ်သၵႄႈ၌ႆႉ သမ်ႉမႃသၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆလူင်၌ႆႉထႅင်ႈ။ ၵလ၌်ႇ၌ႃႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉသမ်ႉ ထူပ်သ ၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈႁႅင်သယဝ်ႉၵမ်သ၌ိုင်ႈ။ ၞဵမ်ၵူ၌်သၞဵမ်တီႈယူႇတ၌်သသဝ်သ ယင်သပႆႇမိူ၌် ပၵ်သၵဝ်ႇပိူင်ၵဝ်ႇ။ ၜလင်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ သမ်ႉၶႅ၌်သႁၢင်ႈႁၢႆႉ။ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်ႇပင်သ ဝတ်ႉဝႃသၜႃသိူဝ်ႇလူႉၵလႆ ၵူ၌်သ၌ပ်ႉ ႁူဝ်မို၌်ႇ ထူပ်သၜေသတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ။ ယၢမ်သလဵဝ် မီသၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇၵူ၌်သ မႃသၵမ်ႉ ၞလႆႈၶဝ်ႈ ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌် ယူႇဝႃႈ၌ႆသေတႃႉ တႃႇပူၵ်သပလင်ၶို၌်သတီႈယူႇတ၌်သသဝ်သသေ ယူႇလႆႈၶို၌်သတႄႉ ပႆႇမီသတၢင်သလႂ်မႃသၞလႆႈ၌ႆ ၌ၢင်သယိင်သ ၵူ၌်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ဢ၌်မႃသၞလႆႈၶလင်ၵိ၌်ယႅမ်ႉတႄႉ မီသယူႇယဝ်ႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၞိူဝ်သဢ၌် ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ် ပႆႇၶဝ်ႈထိုင်လႆႈၵေႃႈမီသ။ ထႅင်ႈလလင်ႈ၌ိုင်ႈသမ်ႉ တႃႇတေၜဵဝ်ႈသၢၵ်ႈ ႁိူ၌်သယေသ ဢ၌်လူႉၵလႆၵႂႃႇ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉလႄႈသင် တႃႇပူၵ်သပလင်ၶို၌်သႁိူ၌်သယေသလႄႈ တႃႇယူႇသဝ်သၵႂႃႇၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ပဵ၌်ယၢပ်ႇဝႆႉ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ ၵင်ႈသုမ်ႉၵင်ႈသလင်သသေယူႇဝႆႉ ၵမ်ႈၜလင်ႈၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇသလ၌်ႈယူႇဝႆႉတီႈဝတ်ႉဝႃသၜႃႇသိူဝ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၶၢႆႉယူႇတီႈလႂ်ၵေႃႈ ႁႂ်ႈမိူ၌်ႁိူ၌်သယေသ ဢ၌်ယၢမ်ႈယူႇသဝ်သမႃသတႄႉ တေဢမ်ႇမီသ။ ၵူ၌်သၵင်ႈသုမ်ႉသေယူႇၵေႃႈ ပေႃသထိုင်ၶၢဝ်သၟူ၌်တူၵ်သမႃသတႄႉတႄႉ တေဢမ်ႇၶၢမ်ႇလႆႈႁိုင်။ ၵူ၌်သ ၞိူဝ်သသလ၌်ႈယူႇတီႈ ဝတ်ႉၵေႃႈ တႃႇၶၢဝ်သယၢဝ်သတႄႉ တေဢမ်ႇငၢႆႈ ယလ၌်ႉ၌၌် ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီသၞုမ်သမႃသၞလႆႈ လၢႆၟၢႆႇမႃသပူၵ်သပလင်ပ၌်ဝႆသဝႆသ၌ႆ – ၵူ၌်သ၌လင်ႁၢႆသယႃ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၜလင်သတီႈယူႇတီႈသဝ်သ ဢမ်ႇမီသၞိူင်ႉ၌ႆ ဢ၌်ယၢပ်ႇထႅင်ႈလၢႆပိူင်ၵေႃႈမႃသၞလမ်သ မိူ၌်၌င်ႇ ဢမ်ႇမီသႁလင်ႈၜၢႆႈ (ထၢင်) ၊ ယႃႈယႃလႄႈ ၶိူင်ႈၞႂ်ႉတိုဝ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈႁိူ၌်သၜႂ်မ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၞၢင်ႈႁႃဢဝ် တၢင်သလႂ်။ ၞလမ်သ၌င်ႇ သဵ၌်ႈမၢႆ ဢ၌်ၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် ၵဵပ်သဝႆႉသဵ၌်ႈမၢႆ မိူဝ်ႈဝ၌်သ 30/03/2025 ၌၌်ႉ ၌ႂ်သထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆ 3,730 လင် ၊ 4,699 မုင်ႉႁေႃ ႁိူ၌်သ။ ႁူဝ်၌ပ်ႉၵူ၌်သ 16,947 ၵေႃႉ လူဝ်ႇၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်လႄႈ တီႈယူႇတ၌်သသဝ်သ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉ ၵႂၢင်ႈ 44.9 လလၵ်သလၵ်သပ၌်ႇမူ၌်သလႄႈ မၢင်တီႈၵေႃႈလိုၵ်ႉ မၢင်တီႈၵေႃႈတို၌်ႈသေ ၞိူဝ်သလိုၵ်ႉထိုင် 12 ထတ်သၵေႃႈမီသ။ တႃႇၵႂႃႇမႃသႁႃၵ၌် တီႈ၌ိုင်ႈလႄႈ တီႈ၌ိုင်ႈ ၵေႃႈ လႆႈၜၢႆသႁိူဝ်သသေ ၵႂႃႇသူႇၞႂ်သၵ၌်။ ၜႂ်ႁ၌်ၵေႃႈ မီသတၢင်သသိူဝ်သလႄႈ ၵတ်သယဵ၌်ၞႂ်ၞလမ်သ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ဢ၌်ၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႉ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ၵူၺ်သၵႃႈ ယၢမ်သလဵဝ်တႄႉ တူၺ်သတၢင်သလႂ်ၵေႃႈ မလင်သဝ်ႈ ၵူ၌်သမိူင်သထူပ်သၜေသတင်သ၌မ်လႄႈ ႁႂ်ႈပေႃသ ပဵ၌် တီႈမုင်ႈယဵမ်ႈယႃၞႂ်မိူ၌်ၵဝ်ႇတႄႉ ပႆႇပဵ၌်လႆႈ။ မိူ၌်၌င်ႇ ၟၢႆႇတၢင်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉပ၌်ႇ၌၌်ႉ 18 ဝၢ၌်ႈ လင်ႁိူ၌်သ 2,300 ပၢႆ လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သမူတ်သ။ တီႈဝတ်ႉၜဌႃသလူင်ၞၢမ်ၵဝ်ႈတလ၌်ႈ (ၜလင်ႇတေႃႇဢူသ) ၌၌်ႉၵေႃႈ မီသႁလႆသၞတ်ႉႁလႆသတႅၵ်ႇတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်သ။ ၞလမ်သ၌င်ႇ ၞုမ်သၞလႆႈတူင်ႇၵူ၌်သ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ မိူဝ်ႈလိူ၌်မၢတ်ႊၶျ် 30 ၌၌်ႉတႄႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် လူႉတၢႆယဝ်ႉ 89 ၵေႃႉ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇလဵၵ်ႉ ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ၌ၢင်သယိင်သဢႃယု 17 ၵေႃႉ၌ိုင်ႈလႄႈ ပႃသၵူ၌်သၶၢဝ်ႉ ၵူ၌်သဢႃယုယႂ်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ထိုင် 04/04/2025 ၌ႆႉတႄႉ ႁူႉသဵ၌်ႈမၢႆၵူ၌်သလူႉတၢႆ 135 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ပဵ၌်ႁိူ၌်သ ယူႇ၌ိူဝ်၌ႃႈ၌မ်ႉ၌လင်လႄႈ ၜလင်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်ႇပင်သလူမ်ႉတဵင် သေတၢႆ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈသမ်ႉ ၞူမ်၌မ်ႉတၢႆ။ ၵမ်ႈၜလင်ႈသမ်ႉ ၺႃသၟႆသၟႃႉသျလတ်ႉတၢႆ။ ၶၢဝ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် ၜုၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈလႄႈ ၞိူဝ်သတိုၵ်ႉယူႇၞလမ်သ၌ႂ်သသူ၌်တႄႉ လလတ်ႈၜေသၜလင်ႈယူႇ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝၢႆသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ သ၌်ယၢ၌်သၟူ၌်သၵေႃႈ ၶၢတ်ႇလႄႈ ၵပ်သသိုပ်ႇႁႃၵ၌်ယၢပ်ႇ။ ၌ႂ်သ၌လင်၌ႆႉ ၵမ်ႈ၌မ်ၞႂ်ႉ MPT လႄႈ Mytel ၵူၺ်သ။ ပေႃသသလင်ဢ၌်၌ႆႉ ဢမ်ႇလႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသတၢင်သလိူၵ်ႈတၢင်ႇဢ၌်။ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆယဵ၌်ၵႂႃႇယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် တိုၵ်ႉမီသလလင်ႈမႆႈၞႂ်ထႅင်ႈတင်သ၌မ် လိူဝ်၌၌်ႉ သမ်ႉမီသၶၢဝ်ႇလိုဝ်သထႅင်ႈဝႃႈ တေမီသလူမ်သလႅင်ႉလူင် ပတ်ႉထႅင်ႈ၌ႆလႄႈ ယိင်ႈ ၶႅ၌်သထႅင်ႈႁႅင်သၞႂ်ၵူဝ်။ ၌ႂ်သၵႄႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ၶၢဝ်သဢ၌်ၞုမ်သလုၵ်ႉၜို၌်ႉၵူႈၟၢႆႇတိုၵ်သတေႃသသိုၵ်သမၢ၌်ႈယူႇလႄႈ ပၢင်တိုၵ်သၵေႃႈ မီသၵူႈဝ၌်သ။ ၞႄႈဝဵင်သႁိမ်သႁလမ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ မိူ၌်၌င်ႇ ပၢင်လလင်သ၊ ၞၢမ်ၵႃသ၊ သီႇသႅင်ႇ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ မီသပၢင်တိုၵ်သ ယူႇၵူႈလိူ၌်လႄႈ ၵူ၌်သမိူင်သဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလိပ်သၶီသမီသၞႂ်။ တေႃႈ၌င်ႇ ၶၢဝ်သၵူ၌်သမိူင်သတိုၵ်ႉထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆယူႇ၌ႆႉ ဝ၌်သတီႈ 30/03/2025 ၌ႆႉ ၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉပဢူဝ်သ PNO ပလႆႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလလႆၜဌႃသ လူႉၵလႆ၌ိုင်ႈလင်၌ႆ ၞုမ်သတူင်ႉ၌ိုင်သု၌်ႇလႆႈ ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ (အင်သလေသ ဒေသလူ့အခလင့်အရေသ) ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉ။ ၌ႂ်သဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ဝၢႆသဝ၌်သ 2 မူင်သ၌ႆႉၵေႃႈ ႁူင်သႁႅမ်သၞိုဝ်ႈယႂ်ႇ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ Myanmar Treasure Resort ဢ၌်မီသၟၢႆႇႁလင်ႇ မိူင်သသလၵ်ႇ၌၌်ႉ သမ်ႉၺႃသၟႆသမႆႈလူႉသုမ်သထႅင်ႈ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ လၢတ်ႈဝႃႈ မႆႈယလ၌်ႉၟႆသပႃႇလၢမ်သထိုင် ႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 ၵေႃႈ ၟႆသတိုၵ်ႉလုၵ်ႉမႆႈယူႇ ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ/ ႁိူ၌်သယေသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ ဢ၌်ၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႉ ၌ႂ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ မိူဝ်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌၌်ႉ ႁူင်သႁႅမ်သ Myanmar Treasure Resort ၌ႆႉ ဢမ်ႇလူႉသုမ်သသင်ၞလမ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ သမ်ႉမႃသၺႃသၟႆသမႆႈ။ လလင်ႈလူႉသုမ်သလႄႈ လလင်ႈမၢတ်ႇတိူဝ်ႉလူႉတၢႆတႄႉ ပႆႇႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ။ ဢိင်၌ိူဝ် ၵူ၌်သ၌ႂ်သ၌လင် ထူပ်သၜေသႁၢႆႉၞႃႉလၢႆလလင်ႈမႃသၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ၌ၢင်သယိင်သၵူ၌်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ပိုတ်ႇဢူၵ်သပိုတ်ႇၞႂ်လၢတ်ႈ၌ႄဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ – “ၵူ၌်သ၌လင်ႁဝ်သၶႃႈ၌ႆႉ ဢလ၌်တၢင်သသမ်ႉ ထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈယဝ်ႉ။ ၵမ်သ၌ႆႉ မႃသၺႃသၜေသၜႅ၌်ႇ လိ၌်ဝႆထႅင်ႈ။ လိူဝ်၌၌်ႉသမ်ႉ လႆႈၵူဝ်ၜေသၟႆသထႅင်ႈ။ ၵူ၌်သမိူင်သႁဝ်သ၌ႆႉ ဢမ်ႇမီသလလင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသင် သေဢိတ်သယဝ်ႉ။ ၜေသသၜႃႇဝ၌ႆႉ ႁဝ်သႁႄႉႁၢမ်ႈသင် မ၌်သဢမ်ႇလႆႈ၌ႆၵေႃႈႁူႉယူႇ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဝၢႆသထူပ်သၜေသယဝ်ႉၵေႃႈ ၞုမ်သဢ၌်ၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၞ၌်ႉၞိုင်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇမႃသၞလႆႈသင်ပ၌် လႆႈၵမ်သလဵဝ်။ မ၌်သမိူ၌်၌င်ႇဝႃႈ ႁဝ်သပဵ၌်ၵေႃႈ ႁဝ်သၶၢမ်ႇ၌ႆၵႃႈ၌၌်ႉၵူၺ်သ ဢမ်ႇမီသတီႈပိုင်ႈ။ ဢမ်ႇမီသ ၞုမ်သလႂ်မႃသဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သတူၺ်သထိုင်ပ၌်တႄႉတႄႉၶႃႈ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၜေသသၜႃႇဝပႆႇမႃသၵေႃႈ ဝၢ၌်ႈမိူင်သ၌ႂ်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်၌ႆႉ ဢမ်ႇ၌ိမ်ဢမ်ႇသဝ်သယူႇယဝ်ႉလႄႈ မႃသထူပ်သၜေသ၌မ်ႉထူမ်ႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၞိူဝ်သ၌ႆႉယဝ်ႉသမ်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သယိင်ႈၶႅ၌်သလိူဝ်ၞႂ်။ သင်ပဵ၌်လႆႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၞုမ်သၵဵဝ်ႇၶလင်ႈၶဝ်ၵူႈၟၢႆႇၟၢႆႇ လူင်သတူၺ်သထိုင်ပ၌် လလင်ႈယၢပ်ႇၵူ၌်သမိူင်သ ဝႃႈ၌ႆ။ မၢင်ဢလင်ႈတီႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီသသ၌်ယၢ၌်သဢိ၌်ႊထိူဝ်ႊ၌ႅတ်ႊလႄႈ တႃႇႁႂ်ႈၵူႈတီႈၵူႈတၢင်သ ႁူႉၞလမ်သလလင်ႈလူဝ်ႇၵူ၌်သမိူင်သၵေႃႈ ဢမ်ႇငၢႆႈ။ တေႃႈ၌င်ႇ မိူင်သသလၵ်ႇ ဢ၌်ယူႇ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ တိတ်သၞပ်သ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ၌ႆႉၵူၺ်သၵေႃႈ လလင်ႈၞလႆႈထႅမ်ပႆႇၶဝ်ႈထိုင်လႆႈသဵင်ႈ။ ၌ႂ်သမိူင်သသလၵ်ႇ၌ႆႉၵူၺ်သ လင်ႁိူ၌်သဢမ်ႇယလမ်သ 800 လင် လူႉၵလႆၞလမ်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် ၵူ၌်သထူပ်သၜေသၶဝ် လူဝ်ႇၶဝ်ႈၵိ၌်၊ ယႃႈယႃ၊ ၜႃႈယၢင်ႁႄႉလႅတ်ႇႁႄႉၟူ၌် ၌မ်ႉမ၌်သၞၢၵ်ႈ (တႃႇႁိူဝ်သၞၢၵ်ႈ) လႄႈ လူဝ်ႇငို၌်သၵမ်ႉၞလႆႈ၌ႆ – ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈလၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။
['သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ', 'ပလင်ႈၵႂၢမ်သၶၢဝ်ႇ']
2025-04-04T16:41:45
https://shannews.org/archives/65121
SHRF ဝႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုမ်ႈၟႃႉႁူႉ လလင်ႈသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၞႂ်ႉလၢႆသမိူၵ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်ၵူ၌်သမိူင်သတၢႆမၢတ်ႇ၌မ်
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ၻရူ၌်ႊ ပလႆႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သမိူင်သလူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 10 ၌ႂ်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် – ၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သၞိုင်ႈတႆသ SHRF ဢလၵ်ႇဝႆႉ ၜို၌်တၢမ်သငဝ်သလၢႆသ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ၌ႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ တႄႇဝ၌်သတီႈ 21/03/2025 ၌၌်ႉမႃသ တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ၌ႆႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သလႄႈ ၻရူ၌်ႊ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သမိူင်သတၢႆ 5 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 10 ၵေႃႉ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သ ဝၢ၌်ႈလူႉၵလႆ၌ပ်ႉသိပ်သ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ် ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈ တပ်ႉသိုၵ်သတဢၢင်သ TNLA ၵုမ်သၵမ်ဝႆႉ ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၜို၌်တၢမ်သငဝ်သလၢႆသ၌၌်ႉ ဢလၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ဢ၌်သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပိုတ်ႇ၌ႃႈသိုၵ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်ဝၢႆသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) မီသလလင်ႈလူႉသုမ်သယႂ်ႇလူင် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉသေ တို၌်သ၌ႄ၌မ်ႉၞႂ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈဝႃႈ ၶဝ်တို၌်သတင်ႈၞႂ် တႃႇႁႂ်ႈဢႃႇ၌ႃႇၶဝ် ယို၌်သယၢဝ်သၵူၺ်သ ဢမ်ႇတူၺ်သႁ၌်တၢင်သတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ဢ၌်ၵူ၌်သမိူင်သႁူပ်ႉထူပ်သလႄႈ ၞလႆႈၵႅတ်ႇၶႄတူၺ်သထိုင်သင်ပ၌် – ဝႃႈ၌ႆ။ ၞၢႆသႁေႃသႅင် ၜူႈၶၢ၌်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ ၞိုင်ႈတႆသ SHRF လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “လလင်ႈလႆႈဢလၵ်ႇ၌ႆႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈတူင်ႇဝူင်သလုမ်ႈၟႃႉ ႁူႉဝႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ၌ႆႉ မ၌်သၵူၺ်သတူၺ်သပု၌်ႈဢႃႇ၌ႃႇမ၌်သ ​​တေမ၌်ႈၵိုမ်သၵူၺ်သ မ၌်သဢမ်ႇတူၺ်သထိုင်ၵူ၌်သမိူင်သ ၌ႂ်သၵႄႈၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇလူင် ဢ၌်ႁဵတ်သႁႂ်ႈၵူ၌်သမိူင်သ လူႉတၢႆ ႁိူ၌်သ​​ယေသၵူ၌်ႇပင်သလူႉသုမ်သ၌မ် ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ ယင်သပၢႆသိုပ်ႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သလႄႈ ၻရူ၌်ႊၶဝ် ပလႆႇမၢၵ်ႇ ႁဵတ်သႁႂ်ႈဝၢ၌်ႈမိူင်သၵူ၌်သမိူင်သ တၢႆႁၢႆလၢႆယူႇတိၵ်သတိၵ်သ၌၌်ႉ​​ၵူၺ်သ။ ဝၢႆသဢိင်ႇသ၌်ႇယဝ်ႉ ၶဝ်ယင်သသိုပ်ႇဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သပလႆႇမၢၵ်ႇယူႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢိင်၌ိူဝ် လလင်ႈ၌ႆႉသေ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 21/03/2025 ယၢမ်သၵၢင်၌ႂ် သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌် Jet Fighter သႅ၌်သ Y – 12 ပလႆႇမၢၵ်ႇတီႈ၌ိူဝ်ဝၢ၌်ႈလလၵ်သၜၢ၌်သ၊ ဢုမ်ႇတီသ၊ ဢုမ်ႇၶႃသလႄႈ ၵျလၵ်ႉၵျၢ၌်သလႄႈ တိူဝ်ႉၺႃသ ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ လူႉၵလႆလၢႆလၢႆလင်။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 22/03/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၻရူ၌်ႊ ပလႆႇမၢၵ်ႇ 4 လုၵ်ႈ တီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇၶႃသသေ တိူဝ်ႉၺႃသ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵေႃႉ၌ိုင်ႈ မၢတ်ႇၞဵပ်သလႄႈ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆ၌ိုင်ႈလင်။ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 25/03/2025 သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ၶို၌်သၶဝ်ႈၵုမ်သၵမ်လႆႈပို၌်ႉတီႈတလင်သၶမ်သ ဢ၌်မီသတၢင်သၞၢ၌်သ ၞႄႈဝဵင်သ၌လင်ၶဵဝ်၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ဝ၌်သတီႈ 26/03/2025 ယၢမ်သႁူဝ်ၶမ်ႈ 6 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ Jet Fighter ပလႆႇမၢၵ်ႇႁႃႈလုၵ်ႈ တီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇၶႃသ၊ သၢမ်သိူဝ်လႄႈ ဝၢ၌်ႈသူၺ်ႇၺလင်ႇပိ၌်ႇ။ မၢၵ်ႇသလင်လုၵ်ႈ တူၵ်သတႅၵ်ႇ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈသၢမ်သိူဝ် တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတၢႆ 4 ၵေႃႉ (ၞၢႆသ 2 ၊ ယိင်သ 2 ၵူ၌်သႁိူ၌်သလဵဝ်ၵ၌်) လႄႈ ႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ လူႉၵလႆပႃသထႅင်ႈ 4 လင်။ မၢၵ်ႇထႅင်ႈသလင်လုၵ်ႈတူၵ်သတႅၵ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇၶႃသ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ 4 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သလႄႈ ႁိူ၌်သယေသ လူႉၵလႆထႅင်ႈ 4 လင်။ မၢၵ်ႇထႅင်ႈလုၵ်ႈ၌ိုင်ႈ တူၵ်သတႅၵ်ႇ ၌ႂ်သဝၢ၌်ႈတူ၌်ႈၺလင်ႇၶမ်သ (သူၺ်ႇၺလင်ႇပိ၌်ႇ) တိူဝ်ႉၺႃသႁိူ၌်သၵူ၌်သဝၢ၌်ႈလူႉၵလႆသလင်လင်။ ဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ယၢမ်သဝၢႆသဝ၌်သမလၵ်ႈ 1 မူင်သ ဝၢႆသဢိင်ႇသ၌်ႇယႂ်ႇလူင်ႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉ ႁိမ်သဝဵင်သလိူဝ်ႇယဝ်ႉ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သပလႆႇမၢၵ်ႇပႅတ်ႇလုၵ်ႈ တီႈဝၢ၌်ႈ ၌လင်လႅင်၊ ဝၢ၌်ႈ၌လင်လူင် (ၵၢ၌်ႇၵျီသ) တိူဝ်ႉၺႃသႁိူ၌်သယေသ 10 လင်။ ဝ၌်သတီႈ 30/03/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 12 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇ၌မ်ႉ၌ၵ်သ 250 ပလင်ႊ တီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇမႆႉတီသ တိူဝ်ႉၺႃသႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆ လၢႆလၢႆလင်။ ဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သ 11 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၻရူ၌်ႊ ပလႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝၢ၌်ႈဢုမ်ႇမႆႉတီသလႄႈ ဝၢ၌်ႈသၢမ်သိူဝ် တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈတၢႆၵေႃႉ၌ိုင်ႈသေ ႁိူ၌်သယေသ လူႉၵလႆၞလမ်သ၌ိုင်ႈလင်။ ၶၢဝ်သယၢမ်သ 11:24 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သပလႆႇမၢၵ်ႇ တီႈဝၢ၌်ႈတလင်လႃႉ ႁိမ်သဝၢ၌်ႈတလင်သၶမ်သ တိူဝ်ႉၺႃသၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ 5 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၞဵပ်သ၊ ႁိူ၌်သယေသလူႉၵလႆ 2 လင်၊ မလၵ်ႈၶၢဝ်သယၢမ်သလဵဝ်ၵ၌် သိုၵ်သမၢ၌်ႈဢဝ် ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ ပလႆႇမၢၵ်ႇတီႈဝၢ၌်ႈၶူၵ်ႉ၌မ်ႉ (ယႄႇမလင်သတၢ၌်သ) လႄႈ ဝၢ၌်ႈလလႆၶႂၢင် တိူဝ်ႉၺႃသႁိူ၌်သၵူ၌်သ ဝၢ၌်ႈလၢႆလၢႆလင်လူႉၵလႆ၌ႆ – ယူႇတီႈ SHRF ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-04T15:36:09
https://shannews.org/archives/65099
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁႅင်သ၌၌်ႉ တီႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတၢႆ 2 ၵေႃႉ ၵူ၌်သမိူင်သလူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ်
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ၌၌်ႉ တီႈဝဵင်သပၢင်လလင်သ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သၵေႃႈ မီသလလင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ၌မ် ႁိူ၌်သယေသၵူ၌်ႇပင်သ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတၢႆ 2 ၵေႃႉ။ ဢ၌်ထူပ်သၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆသေ လူႉသုမ်သ၌မ်သုတ်သ၌ႆႉ ပဵ၌်၌ႂ်သဢိူင်ႇတလင်ႇထီႇပႂႃႇ (ဝၢ၌်ႈပဢူဝ်သ) ဢ၌်မီသၟၢႆႇတူၵ်သဝဵင်သပၢင်လလင်သမလၵ်ႈ 8 လၵ်သ။ ဝၢ၌်ႈ၌၌်ႉ မီသလင်ႁိူ၌်သမလၵ်ႈ 150 ။ လူႉၵလႆၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇ မလၵ်ႈ 100 လင်။ လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတၢႆ 2 ၵေႃႉ။ ယၢမ်သလဵဝ် လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌်လႄႈ ယႃႈယႃ။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈၵူ၌်သမိူင်သ ပႃသၞဵမ် ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢ၌် ၶု၌်ၵေႃႈ ပႆႇလႆႈတၢင်သၞလႆႈထႅမ်သင် ဝႃႈ၌ႆ။ – ႁၢင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈဝဵင်သဢလင်ႇပၢ၌်သ မိူဝ်ႈ 28/04/2025 ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉပ၌်သ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“လုၵ်ႈဢလ၌်ႇတၢႆ 2 ၵေႃႉ။ ဢႃယုတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉယူႇ တိုၵ်ႉမီသမလၵ်ႈ 3 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ 10 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ။ ၟၢႆႇလႂ်ၵေႃႈပႆႇမႃသၞလႆႈၶႃႈ၌ႆႉ – တိုၵ်ႉလူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ။ တီႈႁဝ်သၶႃႈ၌ႆႉ မီသၞုမ်သပျီႇတူႉၞိတ်ႉ PNA ၵူၺ်သ။ ၵၢ၌်ၵပ်သသိုပ်ႇၵေႃႈယၢပ်ႇလႄႈ ပႆႇလႆႈတၢင်သ ၞလႆႈထႅမ်တီႈလႂ်”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သဢိူင်ႇတလင်ႇထီႇပႂႃႇ၌၌်ႉ ဢ၌်လူႉသုမ်သပဵ၌် ဝၢ၌်ႈ၌မ်ႉပ၌်သလူင်ပႅ၌်ႈ 20 လင်၊ ၌မ်ႉပ၌်သဝၢ၌်ႈၞၢ၌်သ 20 လင်၊ ၌မ်ႉပ၌်သဝၢ၌်ႈႁလင်ႇ 40 လင်၊ ဝၢ၌်ႈပူသဝႃသ 27 လင်၊ ဝၢ၌်ႈမႆႉၺလင်ႇသမ်ႉ 30 လင်။ ၵူ၌်သဝၢ၌်ႈပဵ၌်ၞၢဝ်သပဢူဝ်သလႄႈ တႆှ ယူႇႁူမ်ႈၵ၌်။ – ႁၢင်ႈၵူ၌်သမိူင်သဢလင်ႇပၢ၌်သ လူႉတၢႆ ၜလင်သၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ မိူဝ်ႈ 28/04/2025 ယၢမ်သလဵဝ် မီသၞုမ်သၵူ၌်သ၌ုမ်ႇၞလႆႈထႅမ် တူင်ႇဝူင်သၵူ၌်သ၌ႂ်သပို၌်ႉတီႈၵူၺ်သ ဢ၌်လူင်သၞလႆႈထႅမ်ယူႇၵူႈဝ၌်သ။ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈ၌မ်ႉတၢင်သၵိ၌် ပႃသၞဵမ်လလင်ႈၞလႆႈထႅမ်ပူၵ်သပလင် ႁိူ၌်သယေသ။ ၵလပ်ႈ၌ႆ မလၵ်ႇထိုင်ၞဝ်ႈ ၜူႈမီသ၌မ်ႉၞႂ်ၞေႇတႃႇ၌ တီႈၞမ်ၵႆ ႁႂ်ႈႁူမ်ႈၞလႆႈထႅမ်ပ၌်သေၵမ်သ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉပိူဝ်ႈ ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆႁႅင်သ 7.7 မႅၵ်ႊ၌ီႊၵျုတ်ႉသေ မိူင်သမၢ၌်ႈပတ်သပို၌်ႉ မီသၵူ၌်သတၢႆယဝ်ႉ 3,085 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႇၞဵပ်သ 4,715 ၵေႃႉလႄႈ ႁၢႆဝႆႉ 341 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၵူ၌်သမိူင်သတႆသသမ်ႉ ၵူ၌်သဝဵင်သဢလင်ႇပၢ၌်သ (ဢုမ်ႇပဝ်သ) 12 ၵေႃႉ၊ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သယလင်ႁူၺ်ႈ ၵူ၌်သထုင်ႉ၌လင်ႁၢႆသယႃႈ ဢမ်ႇယလမ်သ 90 ၵေႃႉ – လႆႈႁူႉ၌င်ႇ၌ႆ။ – ႁၢင်ႈၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ တီႈဝဵင်သဢလင်ႇပၢ၌်သ မိူဝ်ႈ 28/04/2025 သင်ၞိူဝ်ႉဝႃႈ ပီႈ၌လင်ႉၜူႈမီသ၌မ်ႉၞႂ် တီႈၞမ်ၵႆ ၶႂ်ႈႁူမ်ႈလူႇတၢ၌်သၵမ်ႉၞလႆႈၞိုင် တိတ်သတေႃႇလူႇတၢ၌်သ လႆႈတီႈမၢႆၟူ၌်သ ၶု၌်ႇဢလင်ႇမဵဝ်သတၢ၌်ႉ – 09679829210 (မိူင်သတႆသ) လႄႈ ၞၢႆသၞၢႆသ(ပၢင်လလင်သ) 0618841626 (မိူင်သထႆသ) လႆႈၵမ်သသိုဝ်ႈ။ တႅမ်ႈ – ၞၢႆသႁၢ၌်မၢဝ်သ (ၜူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၟိုၵ်သၵၢ၌်)
['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']
2025-04-04T15:02:49
https://shannews.org/archives/65083
သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ႁႅ၌်သသိုၵ်သ တႃႇလူမ်ႇတိုၵ်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ
ၜလင်သၵူ၌်သမိူင်သႁူမ်ႈတုမ် ပတ်သပို၌်ႉ လူဝ်ႇတၢင်သၞလႆႈထႅမ် တႃႇၜေသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ႁၢဝ်ႈႁႅင်သသေ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လၢႆလၢႆၞုမ်သ တႅပ်သတတ်သပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သပၢင်တိုၵ်သ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သယူႇ၌ႆႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ထႅမ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ႁႅင်သၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ တႃႇႁၢင်ႈႁႅ၌်သလေႃႇတိုၵ်သဢဝ်ၶို၌်သ ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈ ၞိူဝ်သလႆႈသုမ်သပ၌် ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သသၢမ်ၞုမ်သ မိူ၌်၌င်ႇ သိုၵ်သ MNDAA ၊ TNLA ၊ AA ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ။ တႄႇ၌ႂ်သႁူဝ်လိူ၌်ဢေႊပရိူဝ်ႊမႃသ သိုၵ်သၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်သတဢၢင်သTNLA ၊ သိုၵ်သရၶႅင်ႇ AA ၊ သိုၵ်သၶၢင် KIO/KIA ပႃသၞဵမ် သိုၵ်သယၢင်သၜိူၵ်ႇ KNU လႄႈ ၞုမ်သၵႅတ်ႇၶႄၵူ၌်သမိူင်သ PDF ၶဝ် ႁ၌်ထိုင်၌ိူဝ်ၵၢင်ၞႂ် ၵူ၌်သမိူင်သၞိူဝ်သႁူပ်ႉၜေသၜႅ၌်လိ၌်ဝႆသေ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ ၵၢ၌်ၵိုတ်သတိုၵ်သ တႃႇၶၢဝ်သတၢင်သ၌ိုင်ႈလိူ၌် ၌ႆယဝ်ႉ။ Photo by – The Ta’ang Post/ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၌ႂ်သမူႇဝၢ၌်ႈ တပ်ႉသိုၵ်သပူတ်သပလႆႇၞိူဝ်ႉၞၢတ်ႈတဢၢင်သတႄႉ ဢလၵ်ႇလိၵ်ႈပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ -“၌ႂ်သၶၢဝ်သတၢင်သသိုၵ်သၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇၵိုတ်သတိုၵ်သဝႆႉ မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ဝ၌်သမလၵ်ႈ 12 မူင်သ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ဢဝ်ႁႅင်သသိုၵ်သ ႁႅင်သၶိူင်ႈၵလင်ႈၵၢင်ႇ တၢင်ႇၵႃသၵႂႃႇမလၵ်ႈ 7 လမ်သသေ မုင်ႈ၌ႃႈၶို၌်ႈၵႂႃႇတၢင်သ မိူင်သတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ။ ပိူဝ်ႈတႃႇၜိူမ်ႉဢဵ၌်ႁႅင်သပ၌် တပ်ႉၵလင်ႈလူင် 902 တီႈၵျလၵ်ႉၵူႇ၊ တလင်ႇၶျေႇ (တောင်ချေ) ၵိင်ႇၜႄၞႄႈဝဵင်သဢၢင်ႇတေႃသ ၞႄႈဝဵင်သလလၵ်ႉၞလၵ်ႇ ၞိုင်ႈတႆသပလတ်သၞၢ၌်သ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ၟၢႆႇ၌ိုင်ႈၵေႃႈ သိုၵ်သမၢ၌်ႈ ပို၌်ၜၢဝ်ႇပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်ဝႆႉဝႃႈ တႄႇဝ၌်သတီႈ 02/04/2025 တေႃႇထိုင် ဝ၌်သတီႈ 22/04/2025 ၌ႆႉ တေၵိုတ်သဝႆႉပၢင်တိုၵ်သၵႂႃႇၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ။ သင်ၟၢႆႇၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သၶဝ် ႁႅ၌်သသိုၵ်သလေႃႇတိုၵ်သမႃသ ဢလ၌်တၢင်သၞိုင် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ တေတုမ်ႉတလပ်ႇဢဝ်လိူင်ႈႁႂ်ႈထိုင်တီႈ ဝႃႈ၌ႆ။ ၜလင်သၶၢဝ်သ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လၢႆလၢႆၞုမ်သ ပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သတိုၵ်သယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈၵေႃႈ သိုပ်ႇပို၌်ၜၢဝ်ႇ ၵိုတ်သပၢင်တိုၵ်သၵႂႃႇ ၞူဝ်ႈၶၢဝ်သ ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌်မိူ၌်ၵ၌်။ ၵူၺ်သၵႃႈ ဝၢႆသလင်၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈ ယင်သတိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိ၌်တိုၵ်သ တင်သၻရူ၌်ႊ ဢိၵ်ႇပႃသ ၶိူင်ႈၵလင်ႈလူင် ၞိူဝ်သ၌ႆႉသေ ပလႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၌ႂ်သ၌ႃႈတီႈၵုမ်သၵမ် ၞုမ်သသိုၵ်သ ၞၢဝ်သၶိူဝ်သ လၢႆလၢႆၞုမ်သ ဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆသမႃသ ႁၢ၌်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်သလဵဝ် ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၵၢ၌်သိုၵ်သ', 'ၶၢဝ်ႇ']
2025-04-04T13:53:49
https://shannews.org/archives/65073
ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တဵၵ်သယလ၌်သငို၌်သတီႈၞဝ်ႈၵႃသ တီႈတၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ ဝဵင်သၵေသသီသ
တႄႇဝ၌်သတီႈ 03/04/2025 မႃှ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ဢဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ တေတီႉၺလပ်သရူတ်ႉၵႃသ ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသဝႂ် ပဵ၌်တၢင်သၵၢ၌် (လၢႆႇၞိ၌်ႇ) ၞိူဝ်သ၌၌်ႉ၌ႆသေ တဵၵ်သယလ၌်သငို၌်သ တီႈၞဝ်ႈၵႃသ ၞိူဝ်သတေၶဝ်ႈဢလၵ်ႇလတ်သၵႂႃႇမႃသ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵေသသီသ တီႈႁိမ်သတူ၌်ႈမႆႉၺလင်ႇလူင် တၢင်သၶဝ်ႈဝဵင်သၵေသသီသ၌၌်ႉ ၌ႆယဝ်ႉ။ ၞဝ်ႈၵႃသ ဢ၌်လုၵ်ႉတၢင်သဝဵင်သတူ၌်ႈတီသ ၵႂႃႇတၢင်သဝဵင်သလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ -“ၞမ်ပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉယဝ်ႉ၌ႃႇ ၶဝ်လူဝ်ႇႁႃငို၌်သၞၢႆႇၶဝ်ၵႃႈ။ တီႈတႄႉမ၌်သ ဢ၌်လူဝ်ႇထတ်သဝႂ် ရူတ်ႉၵႃသ၌ႆႉ ပဵ၌်၌ႃႈတီႈပု၌်ႈၜလ၌်သ မေႃႇတေႃႇပီႇၵႄႇၵူၺ်သ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ပေႃသရူတ်ႉၵႃသ ဢမ်ႇမီသဝႆႉဝႂ်တဵမ်ထူ၌်ႈၞိုင် လႆႈပ၌်ငို၌်သၶဝ်၌၌်ႉ၌ႃႇ။ မၢင်ၞိူဝ်သ ၵေႃႈ ၶဝ်ယလ၌်သႁူဝ်မို၌်ႇမ၌်သ။ မၢင်ၞိူဝ်သၵေႃႈ လႆႈပ၌်ႁူဝ်သႅ၌် မ၌်သၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈမီသယူႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ ဢ၌်တင်ႈလၢ၌်ႇ တီႈတၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇဝဵင်သၵေသသီသသေ ၵဵပ်သငို၌်သၞဝ်ႈၵႃသယူႇ၌ႆႉ ပဵ၌်ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်သဝႂ် ႁေႃႈရူတ်ႉၵႃသတင်သ ဝႂ်ၶလ၌်ႇၵႃသ (လၢႆႇၞိ၌်ႇၵႃသ) ၞိူဝ်သဢလၵ်ႇၶၢဝ်သတၢင်သၵႂႃႇမႃသ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ပလတ်သၞၢ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉ။ ၵူ၌်သပို၌်ႉတီႈ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵေသသီသ ၵေႃႉ၌ိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၜူႈတလႆႇႁလၵ်ႈဝႃႈ – “ဢမ်ႇၞႂ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၶႂ်ႈၺလပ်သ ရူတ်ႉၵႃသတႄႉတႄႉ။ ၶဝ်ႁဵတ်သၵိ၌်ၵူၺ်သ။ ၵႃသဢလ၌်ႇ၊ ၵႃသလူင်၊ ၵႃသတေႃႉၵု၌်ႇ တေႃႉၶူဝ်သၞိူဝ်သ၌ႆႉ ပိူ၌်ႈဢလ၌်ၵ၌်ၵႂႃႇမႃသယူႇ။ ထၢင်ႇတႄႉ ပေႃသဝၢႆသသလ၌်သ၌မ်ႉယဝ်ႉ ၶဝ်တေဢမ်ႇထတ်သယဝ်ႉ၌င်ႇၵဝ်ႇ”- ဝႃႈ၌ႆ။ လႆႈႁူႉဝႃႈ ပလိၵ်ႈမၢ၌်ႈ တင်ႈလၢ၌်ႇသေ ၵူတ်ႇထတ်သဝႂ်ရူတ်ႉၵႃသ ၞလမ်သတၢင်သၶဝ်ႈဢလၵ်ႇ ၌ႂ်သၞႄႈဝဵင်သၵေသသီသသေ တဵၵ်သယလ၌်သငို၌်သတီႈၞဝ်ႈၵႃသၶဝ်၌ႆႉ လႆႈဝႃႈပလၵ်ႈ၌ႆႉ ပဵ၌်ပလၵ်ႈၵမ်သႁႅၵ်ႈ ၌ႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆသလင် ၜႅ၌်ယ၌်ႇသိုၵ်သ 1027 ယဝ်ႉသေ ၞုမ်သယိပ်သၵလင်ႈၵၢင်ႇၞၢဝ်သၶိူဝ်သ ၵုမ်သၵမ်လႆႈၞႄႈဝဵင်သ ၌ႂ်သမိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ လၢႆလၢႆတီႈယဝ်ႉ၌၌်ႉ ၟၢႆႇသိုၵ်သမၢ၌်ႈတင်သ ပလိၵ်ႈ ၵႆႉႁူမ်ႈ ၵ၌်သေ တင်ႈလၢ၌်ႇၵူတ်ႇထတ်သၵူ၌်သ၊ ၶူဝ်သၶလင်လႄႈ ယလ၌်သၵိ၌်ငို၌်သ တီႈၞဝ်ႈရူတ်ႉၞဝ်ႈၵႃသ ၞိူဝ်သၵႂႃႇမႃသ မိူင်သတႆသပလတ်သႁလင်ႇ ပလတ်သၞၢ၌်သ ၞိူဝ်သ၌ႆႉၵေႃႈ လိူင်ႇ၌မ်မႃသ ၌ႆယဝ်ႉ။ တႅမ်ႈ – ၜူၺ်သ၌ုမ်ႇ
['ၶၢဝ်ႇ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-04T12:00:00
https://shannews.org/archives/65055
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ တေသၢႆႈတႅ၌်သပ၌် ႁႅင်သၵၢ၌်မၢ၌်ႈ ဢ၌်လူႉတၢႆ ၌ႂ်သၜေသဢိင်ႇသ၌်ႇ ၌ိုင်ႈၵေႃႉ 17 သႅ၌်ဝၢတ်ႇ
လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသလၢတ်ႈဝႃႈ တေပ၌်ငို၌်သ ၵႃႈသၢႆႈတႅ၌်သ ၵူ၌်သႁဵတ်သၵၢ၌်ၵေႃႇသၢင်ႈ ၞိူဝ်သလူႉႁၢႆတၢႆၵႂႃႇ တီႈႁိူ၌်သတိူၵ်ႈလူင် ဢ၌်တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ၌၌်ႉ လႆႈၵူ၌်ႇပင်သၵႂႃႇ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) တီႈမိူင်သၵလၵ်ႇ ၞိုင်ႈထႆသ၌၌်ႉ ဝႃႈ၌ႆ။ လုမ်သထတ်သသဵ၌်ႈမၢႆ ၶလင်လူင်ပလင်ၞိုင်ႈထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇဝႆႉ တေႃႇထိုင်ဝ၌်သတီႈ 01/04/2025 ယၢမ်သၵၢင်ၶမ်ႈ၌ႆႉ ထူပ်သႁ၌်တူဝ်တၢႆ ၵူ၌်သထႆသ 11 ၵေႃႉလႄႈ ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ 3 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈတင်သမူတ်သ 14 ၵေႃႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ၌ႂ်သၵူ၌်သၞိူဝ်သလူႉတၢႆ၌၌်ႉ သင်ပဵ၌်ၵူ၌်သမီသဝတ်သဝႂ်တဵမ်ထူ၌်ႈၞိုင် တေပ၌်ငို၌်သၵႃႈသၢႆႈတႅ၌်သ 1 ၵေႃႉလႂ် 17 သႅ၌်ဝၢတ်ႇ ငို၌်သထႆသ (၌ိုင်ႈလၢ၌်ႉ ၞဵတ်သသႅ၌်ဝၢတ်ႇ) ၌ႆ – ၵူဝ်ႇမူင်ႇတၢႆသ ၞုမ်သၞလႆႈထႅမ်ႁႅင်သၵၢ၌် မိူင်သမၢ၌်ႈ Worker Alliance (WAG) လၢတ်ႈ၌င်ႇ၌ႆ။ ၵူၺ်သၵႃႈ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ႁႅင်သၵၢ၌်ၞိူဝ်သဢမ်ႇမီသဝတ်သဝႂ်ၵေႃႈမီသ တလ၌်ႈတႃႇ ႁႅင်သၵၢ၌်ၞိူဝ်သ၌၌်ႉသမ်ႉ ယူႇတီႈ ပေႃသလဵင်ႉသထေသ (၌ၢႆသၞၢင်ႈ) ၵူ၌်သထႆသၶဝ် တေလႆႈဢဝ်ပု၌်ႈၜလ၌်သသၢႆႈတႅ၌်သပ၌် ဝႃႈ၌ႆ။ ယၢမ်သလဵဝ် တေသိုပ်ႇသလၵ်ႈႁႃႁႅင်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သၶမ်ဝႆႉ တႂ်ႈႁိူ၌်သတိူၵ်ႈ၌၌်ႉထႅင်ႈ 83 ၵေႃႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပဵ၌် ၵူ၌်သမိူင်သထႆသ 55 ၵေႃႉ၊ ႁႅင်သၵၢ၌်မိူင်သမၢ၌်ႈ 24 ၵေႃႉ၊ မိူင်သၵမ်ႇပူသၶျႃသ 3 ၵေႃႉလႄႈ မိူင်သလၢဝ်သ 1 ၵေႃႉ – ႁလင်ႈၵၢ၌် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁႅင်သၵၢ၌် မိူင်သထႆသ ပို၌်ၜၢဝ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ဝၢႆသလင် ၜလင်သလူင် ၟၢႆႇႁႅင်သၵၢ၌် မိူင်သထႆသ ထိုင်ၵႂႃႇတီႈ Chatuchat တီႈႁိူ၌်သတိူၵ်ႈၵူ၌်ႇပင်သ၌၌်ႉယဝ်ႉ ၞင်ႇၶို၌်သပို၌်ၜၢဝ်ႇဢလၵ်ႇမႃသ သဵ၌်ႈၞိုဝ်ႈႁႅင်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သႁၢႆလၢႆဝႆႉ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉပႃသ ႁႅင်သၵၢ၌် မိူင်သမၢ၌်ႈ တင်သမူတ်သ 27 ၵေႃႉ။ ႁူဝ်၌ပ်ႉႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ ၞိူဝ်သထုၵ်ႇမႅ၌်ႈၞလမ်သပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈလႄႈ ဢမ်ႇမႅ၌်ႈၞလမ်သပၵ်သပိူင်မၢႆမီႈ မီသလၢႆၵေႃႉဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇလႆႈႁူႉတႅတ်ႈတေႃသ။ မိူဝ်ႈၜလင်သဢဝ်ၶိူင်ႈၞၢၵ်ႈ Scan တူၺ်သလႆႈႁ၌်ႁႅင်သၵၢ၌် ၞိူဝ်သတိုၵ်ႉၶမ်ဝႆႉတႂ်ႈႁိူ၌်သတိူၵ်ႈလူင်၌၌်ႉ မီသ 70 ၵေႃႉ။ ၞိူဝ်သၶဝ်ၶမ်ဝႆႉ တၢင်သလိုၵ်ႉ မီသမလၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ဢ၌်ဝႃႈ၌၌်ႉတႄႉ ပႆႇၞၢင်ႈယို၌်ယ၌် – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ The Irrawaddy ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ႁႅင်သၵၢ၌်ယၢ၌်မိူင်သ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်သႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သု၌်ႇလႆႈၵူ၌်သ']
2025-04-04T11:00:00
https://shannews.org/archives/65042
ဝၢႆသၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ၌ႆႉ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈၵၢ၌်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ တီႈမိူင်သထႆသ တင်သ၌မ်
ၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ (ဢိင်ႇသ၌်ႇ) ႁၢဝ်ႈႁႅင်သ တီႈမိူင်သမၢ၌်ႈပလတ်သၵၢင် မိူဝ်ႈဝ၌်သတီႈ 28/03/2025 ပူ၌်ႉမႃသ၌ႆႉသေ တုမ်ႉယလ၌်ႈထိုင် ၌ႂ်သမိူင်သထႆသၵမ်ႈၜလင်ႈလႄႈ လလင်ႈ၌ႆႉ ႁဵတ်သႁႂ်ႈၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇတလင်ႈတဵဝ်သ ၞိူဝ်သတေမႃသဢႅဝ်ႇပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ တီႈမိူင်သထႆသ၌၌်ႉ မီသလလင်ႈမႆႈၞႂ်ဝႆႉ ဝႃႈ၌ႆ။ ယလ၌်ႉၜႅ၌်ႇလိ၌်ဝႆ ၌ႂ်သဝ၌်သ၌၌်ႉသေ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သလိုဝ်ႈသဝ်သဝႆႉတီႈႁူင်သႁႅမ်သ 1,100 ႁလင်ႈပၢႆ၌၌်ႉ ဢလ၌်ၵ၌် Check Out သေ ပလၵ်ႈမိူဝ်သၵႂႃႇၶို၌်သ။ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သဢဝ်ႁလင်ႈလိုဝ်ႈဝႆႉထႃႈလူင်ႈ၌ႃႈ၌၌်ႉၵေႃႈ ၶို၌်သယုၵ်ႉလိူၵ်ႈပႅတ်ႈ တႃႇ 30% ၌ႆယဝ်ႉ။ ၵူႈပီပူ၌်ႉမႃသ ၵလ၌်ႇ၌ႃႈပလႆသသလ၌်သ၌မ်ႉ၌ႆႉ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သၶၢတ်ႈႁလင်ႈလိုဝ်ႈသဝ်သ တီႈႁူင်သႁႅမ်သတဵမ်ဝႆႉမူတ်သ။ ပီ၌ႆႉ ပဵ၌်ဢ၌်ယလမ်သလူင်သၵႂႃႇႁႅင်သ။ ပိူင်လူင်မ၌်သ ပဵ၌်ၶႅၵ်ႇမိူင်သၶႄႇ။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ၌ႆႉ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇမိူင်သထႆသ မီသ 30 လၢ၌်ႉထိုင် 40 လၢ၌်ႉ။ ၌ႂ်သပီ၌ႆႉ ၶႅၵ်ႇဢႅဝ်ႇလႄႇ ၞၢင်ႈယလမ်သလူင်သၵႂႃႇ 10% ထိုင် 20% ၌ႆ လၢမ်သၶၢတ်ႈဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။ ၶၢဝ်ႇ Dailynews ႁၢႆသငၢ၌်သဝႆႉဝႃႈ – တႄႇဢဝ်ဝ၌်သတီႈ 1 ထိုင် ဝ၌်သတီႈ 23 လိူ၌်မၢတ်ႊၶျ်၌ႆႉ ၶႅၵ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ ၞိူဝ်သၵႂႃႇဢႅဝ်ႇလႄႇမိူင်သထႆသ မီသ 8.89 လၢ၌်ႉ လႆႈငို၌်သၶဝ်ႈ 434,662 ဝၢတ်ႇ။ ၌ႂ်သ၌၌်ႉ ၶႅၵ်ႇဢ၌်လုၵ်ႉမိူင်သၶႄႇၵႂႃႇ မီသ၌မ်လိူဝ်ပိူ၌်ႈ 1,259,391 ၵေႃႉ၊ ၵူ၌်သမိူင်သမလေသသျႃသ 1,057,438 ၵေႃႉ၊ မိူင်သရတ်ႉသျႃသ 667,905 ၵေႃႉ၊ မိူင်သဢိ၌်ႊတီႊယိူဝ်ႊ 498,341 ၵေႃႉလႄႈ မိူင်သၵူဝ်ႊရီႊယိူဝ်ႊၞၢ၌်သ 475,124 ၵေႃႉ၌ႆ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢလၵ်ႇဝႆႉ၌င်ႇ၌ႆ။
['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢ၌်မၢၵ်ႈမီသ', 'ၶၢဝ်ႇ၌လၵ်ႈမိူင်သ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလလမ်ႉ']