billingsmoore/Aggregated-bo-en · Datasets at Hugging Face

bo stringlengths 1 82.9k	en stringlengths 1 45.4k	source_file stringclasses 152 values	source stringclasses 7 values	topic stringlengths 1 208 ⌀
ག་རེ་བྱས་ནས། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་ཚོར་ཡིག་ཆ་ཡོད་པས་རྐྱེན་གྱིས་རེད།	Why? Because they have the data.	null	TED2020	Learning, Data, India
ཁོང་ཚོའི་ལག་ཏུ་ཆ་ཚང་ཡོད།	They have everything in their hands.	null	TED2020	Urbanization, Cities, Connectivity
དེར་བརྟེན། ཁོང་ཚོས་༡༩༨༤་ལོའི་ངོ་ལོག་བ་དག་གི་ཡིག་ཆ་གསང་ཞིབ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་བཀོལ་ཐུབ།	So they can use the 1984 scenario data mining of the dissident.	null	TED2020	None
དེར་བརྟེན་དྲག་གནོན་བྱས་པ་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེན་ཡིན།	So the crackdown is very serious.	null	TED2020	Challenges, Techniques, Conclusion
འོན་ཀྱང་། ངས་ཁྱེད་ཚོར་ཞི་མི་དང་ཙི་ཙིའི་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་ གནད་དོན་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ཤེས་འཇུག་འདོད།	But I want you to notice a very funny thing during the process of the cat-and-mouse.	null	TED2020	Mouse, Rollers, Exploration
ཞི་མི་ནི་ཞིབ་བཤེར་མཁན་རེད། རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་མི་གཅིག་ལས་མེད་པ་མིན། ད་དུང་དབུས་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཞི་མི་ཡོད།	The cat is the censorship, but Chinese is not only one cat, but also has local cats. Central cat and local cats.	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
(དགོད་སྒྲ།) དྲ་རྒྱའི་དོ་དམ་གྱི་ཨ་མ་དབུས་ཀྱི་ཞི་མིའི་ལག་ཏུ་ཡོད་པས་ དྲ་དམངས་ཚོས་ས་གནས་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ། ས་གནས་གཞུང་ལ་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཡིག་ཆ་རག་ཐབས་མེད།	(Laughter) You know, the server is in the [central] cats' hands, so even that -- when the Netizens criticize the local government, the local government has not any access to the data in Beijing.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དབུས་གཞུང་ལ་ལྐོག་རྔན་མ་སྤྲད་པར་ ས་གནས་གཞུང་གིས་དགོངས་དག་ཞུ་བ་ལས་ཅི་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ།	Without bribing the central cats, he can do nothing, only apologize.	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
དེར་བརྟེན། འདས་བའི་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ། དྲ་རྒྱར་སྤེལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ལས་འགུལ་གྱིས་ ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཐོག་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སོང་། ཁོང་ཚོས་ལག་ཏུ་ཡིག་ཆ་རག་ཐབས་མེད་པས་ ཅུང་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཆགས་བྱུང་།	So these three years, in the past three years, social movements about microblogging really changed local government, became more and more transparent, because they can't access the data.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དྲ་རྒྱའི་ཨ་མ་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པ་རེད།	The server is in Beijing.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
མེ་འཁོར་བརྡབ་སྐྱོན་གྱི་གནད་དོན་ཐད་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་ཉིན་ལྔའི་ནང་སྐྱོན་བརྗོད་གྱི་གཏམ་ས་ཡ་༡༠་ཙམ་སྤེལ་བ་དེ་ཁོ་ན་མིན་པར་ ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ དྲ་ཐོག་ཏུ་ཉིན་ལྔའི་རིང་ལ་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་སྤྲད་པ་དེ་རེད།	The story about the train crash, maybe the question is not about why 10 million criticisms in five days, but why the Chinese central government allowed the five days of freedom of speech online.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དེ་འདྲ་སྔོན་ཆད་བྱུང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད།	It's never happened before.	null	TED2020	I think, belief, worry
གནད་དོན་ཆུང་ཆུང་རེད། གང་ལེགས་ཞེ་ན། ཐ་ན་དཔོན་རིགས་མཐོ་ཁག་དེ་ཚོ་ཡང་ ས་གནས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་ལོག་ཡོད།	And so it's very simple, because even the top leaders were fed up with this guy, this independent kingdom.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དེར་བརྟེན། ཁོང་ཚོར་ཁ་གཡར་ས་ཞིག་དགོས་པ་རེད། མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་ནི་ཁ་གཡར་ས་སྟབས་བདེ་ཤོས་ཏེ་རེད།	So they want an excuse -- public opinion is a very good excuse to punish him.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
ད་དུང་། ཉེ་ཆར་བྱུང་བའི་པོ་ཤེས་ལེ་དོན་རྐྱེན་དེ་གསར་འགྱུར་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་རེད། ཁོང་ནི་རྒྱལ་སྲས་རེད།	But also, the Bo Xilai case recently, very big news, he's a princeling.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
འོན་ཀྱང་། འདོ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་གཉིས་པ་དང་བཞི་བའི་བར་ ཝེ་པོ་ནི་དཀྲོག་གཏམ་བཀྲམ་སའི་ཁྲོམ་ས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།	But from February to April this year, Weibo really became a marketplace of rumors.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱས་སྲས་དེའི་སྐོར་ལ་བསྟན་བཤིག་སློང་བའི་སྐད་ཆ་ག་རེ་བཤད་ཀྱང་ཆོག སྐབས་དེར་ཁྱེད་རང་ཨ་རིར་ཡོད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།	You can almost joke everything about these princelings, everything! It's almost like you're living in the United States.	null	TED2020	None
འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱིས་པེ་ཅིང་གི་དམག་མིའི་གྱེན་ལངས་སྐོར་གྱི་དཀྲོག་གཏམ་སྤེལ་ན། ཁྱེད་རང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཁོ་ཐག་རེད།	But if you dare to retweet or mention any fake coup about Beijing, you definitely will be arrested.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
འདི་ལྟ་བུའི་རང་དབང་ནི་དམིགས་འབེན་བྱས་པ་ཞིག་རེད།	So this kind of freedom is a targeted and precise window.	null	TED2020	None
རྒྱ་ནག་ཏུ་ཞིབ་བཤེར་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཞིག་རེད།	So Chinese in China, censorship is normal.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་རང་དབང་འདུག་འདོད་པ་དེ་རྒྱུན་ལྡན་མ་རེད།	Something you find is, freedom is weird.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དེའི་རྒྱབ་ཏུ་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་གི་རེད།	Something will happen behind it.	null	TED2020	History, Future, Research
གང་ལགས་ཞེ་ན། ཁོང་ནི་གཡོན་ཐལ་ཆེ་བའི་དཔོན་རིགས་ཤིག་རེད། དབུས་གཞུང་གིས་ཁོང་ནི་དེ་སྔོན་ཧ་ཅང་མི་ཡག་པོ་ཞིག་དང་། ད་ལྟ་མི་ངན་གཏེ་བོ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ མི་མང་ལ་ཤེས་འཇུག་འདོད་པ་རེད།	Because he was a very popular Leftist leader, so the central government wanted to purge him, and he was very cute, he convinced all the Chinese people, why he is so bad.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དེར་བརྟེན། དྲ་དམངས་ས་ཡ་༣༠༠་ཅན་གྱི་ཝེ་པོ་ནི་ ཆབ་སྲིད་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལག་ཆ་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།	So Weibo, the 300 million public sphere, became a very good, convenient tool for a political fight.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
ལག་རྩལ་འདི་གསར་བ་ཡིན་ཀྱང་། ལམ་ལུགས་རྙིང་བ་རེད།	But this technology is very new, but technically is very old.	null	TED2020	Augmented reality, user interface, technology
ལམ་ལུགས་འདི་མོ་ཙེ་ཏུང་གིས་སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་བཟོས་བ་རེད། གང་ལེགས་ཞེ་ན། ཁོང་གིས་མི་མང་ས་ཡ་མང་པོར་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ་ རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་སྐབས་ས་གནས་གཞུང་རྩ་མེད་གཏོང་བཅུག་པ་རེད།	It was made famous by Chairman Mao, Mao Zedong, because he mobilized millions of Chinese people in the Cultural Revolution to destroy every local government.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དེ་སྟབས་བདེ་རེད། གང་ལགས་ཞེ་ན། དབུས་གཞུང་གིས་ མི་མང་གི་བསམ་འཆར་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་དགོས་ཀྱི་མེད།	It's very simple, because Chinese central government doesn't need to even lead the public opinion.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
ཁོང་ཚོས་མི་མང་ལ་དམིགས་འབེན་གྱི་ལམ་ཞིག་བསྟན་པ་ལས་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཀྱི་མེད།	They just give them a target window to not censor people.	null	TED2020	None
ཞིབ་བཤེར་མི་བྱེད་པ་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།	Not censoring in China has become a political tool.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
འདི་ནི་ཞི་མི་དང་ཙི་ཙིའི་རྩེད་མོ་ཡི་གནས་ཚུལ་གསར་ཤོས་ཏེ་ཡིན།	So that's the update about this game, cat-and-mouse.	null	TED2020	None
སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་བས་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་བ་རེད།	Social media changed Chinese mindset.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ནི་ཁོང་ཚོའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་ པ་ལས་ཨ་རི་ནས་ནང་འདྲེན་བྱས་བའི་ཆེ་མཐོང་ཞིག་མིན་པའི་ བསམ་བློ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་མི་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།	More and more Chinese intend to embrace freedom of speech and human rights as their birthright, not some imported American privilege.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
ད་དུང་། འདིས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཚོར་སྦྱོང་བརྡར་དང་། མང་གཙོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་གྲ་སྒྲིག་ཐད་ནས་ མི་མང་གི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་བསྐྲུན་ཡོད་ཀྱང་།	But also, it gave the Chinese a national public sphere for people to, it's like a training of their citizenship, preparing for future democracy.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དེས་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་མེད་པར། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་གཅིག་སྡུད་བྱས་པའི་དྲ་རྒྱ་དོ་དམ་དེ་སྤྱད་ནས་ དབུས་གཞུང་གི་དབང་ཆ་སྲ་བརྟན་གཏོང་ཞིང་། ས་གནས་གཞུང་དང་ཤོག་ཁག་མ་འདྲ་བ་ཚོར་ཁ་གཏད་གཅོག་བྱེད་ཆགས་ཡོད།	But it didn't change the Chinese political system, and also the Chinese central government utilized this centralized server structure to strengthen its power to counter the local government and the different factions.	null	TED2020	Internet, China, Limitation
དེས་ན། ང་ཚོའི་མ་འོངས་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད།	So, what's the future?	null	TED2020	History, Future, Research
ཅི་བཤད་ཀྱང་། ང་ཚོ་ནི་ཙི་ཙི་རེད།	After all, we are the mouse.	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
ང་ཚོའི་མ་འོངས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཞི་མིར་འཐབ་རྩོད་བྱེད་དགོས།	Whatever the future is, we should fight against the [cat].	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
རྒྱ་ནག་གཅིག་པུ་མིན་པར་ཨ་རིའི་ནང་དུའང་ ཞི་མི་ངན་པ་ཆུང་ཆུང་དང་སྙིང་རྗེ་བོ་དེ་འདྲ་འདུག།	There is not only in China, but also in the United States there are some very small, cute but bad cats.	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
(དགོད་སྒྲ།) སོ་པ།(SOPA) པི་པ།(PIPA) ཨེ་ཁི་ཊ།(ACTA) ཊི་པས་པས་(TPP)དང་། ཨེ་ཊི་ཡོས།(ITU)	(Laughter) SOPA, PIPA, ACTA, TPP and ITU.	null	TED2020	None
ད་དུང་། ངོ་དེབ་དང་གུ་གལ་གཉིས་ཀྱིས་ཙི་ཙི་ཡི་གྲོགས་པོ་ཡིན་མདོག་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། མཚམས་མཚམས་ཞི་མི་དང་མཉམ་དུ་མཐུན་འགྲིག་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག།	And also, like Facebook and Google, they claim they are friends of the mouse, but sometimes we see them dating the cats.	null	TED2020	None
དེར་བརྟེན། ངའི་མཇུག་སྡོམ་ནི་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཡིན།	So my conclusion is very simple.	null	TED2020	Challenges, Techniques, Conclusion
ང་ཚོ་རྒྱ་མི་ཚོས་་རང་དབང་ཆེད་འཐབ་རྩོད་བྱེད། ཁྱེད་ཚོས་ཞི་མི་ངན་པ་ཚོར་ལྟ་རྟོག་བྱོས།	We Chinese fight for our freedom, you just watch your bad cats.	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
ཁོང་ཚོ་རྒྱ་ནག་གི་ཞི་མི་ཚོ་དང་མཉམ་སྦྲེལ་བྱེད་མ་འཇུག	Don't let them hook [up] with the Chinese cats.	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
འདི་ལྟར། ང་ཚོས་མ་འོངས་པར་ ག་དུས་ཡིན་ཡང་། གང་དུ་ཡིན་ཡང་། ཞེད་སྣང་མེད་པར་ དྲ་རྒྱ་ལོངས་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་ཙི་ཙིའི་རྨི་ལམ་དེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་འཇུག་གི་ཡིན།	Only in this way, in the future, we will achieve the dreams of the mouse: that we can tweet anytime, anywhere, without fear.	null	TED2020	Censorship, Internet freedom, resistance
(ཐལ་མོ་རྡེབ་སྒྲ།) ཐུགས་རྗེ་ཆེ།	(Applause) Thank you.	null	TED2020	Applause, thanks, continuation
དེ་རིང་ང་ལ་རེ་བ་གཅིག་མ་གཏོགས་ཡོད།	Today I have just one request.	null	TED2020	None
ཁྱེད་ཅག་གིས་ང་རང་རྒྱུན་ལྡན་རེད་མ་ཟེར།	Please don't tell me I'm normal.	null	TED2020	Individuality, Communication, Acceptance
ད་ལྟ་ངས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ངའི་མིང་བོ་གཉིས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད།	Now I'd like to introduce you to my brothers.	null	TED2020	None
Remi ལོ་ན22 ཡིན། གཟུགས་རིང་ཞིང་མི་ལྟ་བཟོ་དོད་པོ་ཞིག་ཡོད།	Remi is 22, tall and very handsome.	null	TED2020	None
ཁོ་ལ་ངག་མེད། ཡིན་ནའང་ཁོ་རང་གི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་་་་ ཁ་མཁས་པ་ཚོ་ལས་ཀྱང་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་མཁས་པོ་ཡོད།	He's speechless, but he communicates joy in a way that some of the best orators cannot.	null	TED2020	None
Remi ཡིས་བྱམས་བརྩེ་ཟེར་བ་ཅི་ཡིན་པ་ཤེས་ཡོད།	Remi knows what love is.	null	TED2020	None
ཁོས་མི་སུ་དང་སུ་ལའང་བྱམས་དང་བརྩེ་བས་སྐྱོང་།	He shares it unconditionally and he shares it regardless.	null	TED2020	None
ཁོ་ལ་ཧམ་པ་མེེད། ཁོ་ལ་ལུས་པོའི་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་མེད།	He's not greedy. He doesn't see skin color.	null	TED2020	None
ཁོས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་དོ་སྣང་མི་བྱེད། ཁོས་ནམ་ཡང་རྫུན་མི་ལབ།	He doesn't care about religious differences, and get this: He has never told a lie.	null	TED2020	None
ཆུང་དུས་བླངས་མྱོང་བའི་གཞས་གཏོང་དུས་་་ ཁོས་ངའི་བརྗེད་ཟིན་པའི་གཞས་ཚིག་དག་དྲན་གང་ཐུབ་བྱེད། ཁོས་ང་ལ་་་་་་་ ང་ཚོས་རང་གི་དྲན་པ་དེ་རྟོགས་དཀའ་ཞིང་། རྟོགས་དཀའ་བ་དེའང་་་ བདེ་སྐྱིད་ཅིག་རེད་ཅེས་ཟེར།	When he sings songs from our childhood, attempting words that not even I could remember, he reminds me of one thing: how little we know about the mind, and how wonderful the unknown must be.	null	TED2020	None
Samuel ནི་ལོ16 ཡིན། གཟུགས་རིང་ལ། མི་རྫིག་པོ་ཞིག་ཡོད།	Samuel is 16. He's tall. He's very handsome.	null	TED2020	None
ཁོ་ལ་དྲན་པ་གསལ་པོ་ཞིག་ཡོད།	He has the most impeccable memory.	null	TED2020	None
ཡིན་ནའང་དོན་དག་ཁ་ཤས་དྲན་ཐུབ་ཀྱིན་མེད།	He has a selective one, though.	null	TED2020	None
ཁོས་ངའི་ལྕོག་ལེ་བརྐུས་པ་བརྗེད་འགྲོ། ཡིན་ན་ངའི་ iPod ནང་གི་གཞས་རེ་རེ་ག་དུས་བཏང་བའི་ལོ་ཚིགས་རྣམས་བརྗེད་མི་སྲིད། ཁོས་རང་ཉིད་ལོ་བཞི་ཡིན་དུས་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་ལབ་པའི་སྐད་ཆ་ཡང་དྲན་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད། གློག་བརྙན་ནང་གི་གོ་ལ་གཞན་པའི་མི་དང་ Lady Gaga ཡི་སྐྱེས་སྐར་ཐོག་མར་མཐོང་དུས་ ཁོ་ངའི་དཔུང་བར་བསྙེས་ནས་ངུས་མྱོང་།	He doesn't remember if he stole my chocolate bar, but he remembers the year of release for every song on my iPod, conversations we had when he was four, weeing on my arm on the first ever episode of Teletubbies, and Lady Gaga's birthday.	null	TED2020	Gratitude, Letters, Self-reflection
དེ་དག་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ།	Don't they sound incredible?	null	TED2020	None
ཡིན་ནའང་མི་ཚང་མས་དེ་ལྟར་འདོད་ཀྱིན་མེད།	But most people don't agree.	null	TED2020	I think, belief, worry
ཁོ་ཚོའི་བསམ་བློ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལུགས་དང་་་་ མ་མཐུན་པས་རེད། ཁོ་ཚོས་རྒྱུན་དུ་དེ་དག་སྣང་མེད་དུ་སྐྱུར་ཞིང་གོ་ནོར་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད།	And in fact, because their minds don't fit into society's version of normal, they're often bypassed and misunderstood.	null	TED2020	Individuality, Communication, Acceptance
ཡིན་ནའང་ང་ལ་སེམས་ཤུགས་དང་རེ་བ་སྟེར་བྱེད་ནི་་་ དེ་དག་རང་རེད། དེ་དག་ནི་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་མིན་ནའང་དེ་འདྲ་རེད་རང་རེད། འདིས་དོན་དག་གཅིག་གསལ་བཤད་ནུས་ཏེ། ཁོ་ཚོ་ནི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་རེད། ཁེར་རྐྱང་དུ་འདུག་ལ་ཁྱད་དུ་འཕགས།	But what lifted my heart and strengthened my soul was that even though this was the case, although they were not seen as ordinary, this could only mean one thing: that they were extraordinary -- autistic and extraordinary.	null	TED2020	Smart, Extraordinary, Autism
ཁྱོད་ཚོའི་ནང་གི་ཁེར་རྐྱང་རིང་ལུགས་ཞེས་པ་འདི་གསལ་བོར་མི་ཤེས་པ་ཚོར་མཚོན་ན་་ དེ་ནི་ཀླད་པའི་ཤེས་བ་རྒྱུན་ལྡན་མ་ཡིན་པར་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་འདྲིས་དང་་་ སློབ་སྦྱོང། ལུས་པོའི་ནུས་པ་སོགས་ལ་གནོད་པའི་དབང་རྩའི་ནད་ཅིག་རེད།	Now, for you who may be less familiar with the term "autism," it's a complex brain disorder that affects social communication, learning and sometimes physical skills.	null	TED2020	Smart, Extraordinary, Autism
དེས་མི་སོ་སོ་ལ་ཐེབས་པའི་ཤན་ཤུགས་གཅིག་པ་མ་རེད། དེ་ཡང་ Remi ནི་ Sam དང་མ་འདྲ་བའི་རྐྱེན་རེད།	It manifests in each individual differently, hence why Remi is so different from Sam.	null	TED2020	None
སྐར་ཆ་༢༠རེའི་ནང་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ནས་དབང་རྩའི་ནད་འདི་བྱུང་བའི་མི་རེ་ རྙེད་ཐུབ་ལ། འདི་ནི་་་ ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་ན་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དབང་རྩའི་ནད་ཅིག་རེད། དེའི་འབྱུང་རྐྱེན་མི་ཤེས་ལ་བཅོས་ཐབས་ཀྱང་རྙེད་ཀྱི་མེད།	And across the world, every 20 minutes, one new person is diagnosed with autism, and although it's one of the fastest-growing developmental disorders in the world, there is no known cause or cure.	null	TED2020	Smart, Extraordinary, Autism
ངས་ཀྱང་ང་རང་ག་དུས་ཁེར་རྐྱང་བ་རུ་གྱུར་བ་མི་ཤེས་ལ། ཁེར་རྐྱང་མེད་པའི་ཉིན་གཅིག་དྲན་གྱིན་མི་འདུག	And I cannot remember the first moment I encountered autism, but I cannot recall a day without it.	null	TED2020	Smart, Extraordinary, Autism
ང་མིང་བོ་དང་མཉམ་དུ་བསྡད་དུས་ལོ་གསུམ་ལས་མེད། དེ་དུས་ང་རང་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་། ངའི་མི་ཚེ་ནང་ལ་འདུག་གྲོགས་གསར་བ་ཡོད་པས་རེད།	I was just three years old when my brother came along, and I was so excited that I had a new being in my life.	null	TED2020	Nineteen, Emotions, Childhood
ཟླ་བ་ཁ་ཤས་འགོར་རྗེས་་་་ ངས་ཁོ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཤེས་སོང་།	And after a few months went by, I realized that he was different.	null	TED2020	Gratitude, Letters, Self-reflection
ཁོས་རྟག་པར་ངུ་སྐད་རྒྱག་ནས་འདུག	He screamed a lot.	null	TED2020	None
ཁོ་བྱིས་པ་གཞན་ཚོ་དགའ་སའི་རྩེ་རིགས་ལ་མི་དགའ་ལ། ཐ་ན་ང་དང་མཉམ་དུ་འདུག་རྒྱུར་ཡང་ དགའ་པོ་དེ་འདྲ་མེད།	He didn't want to play like the other babies did, and in fact, he didn't seem very interested in me whatsoever.	null	TED2020	Gratitude, Letters, Self-reflection
Remi ཁོ་རང་གི་་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལས་འཚོ་ཞིང། འགྲོ་སྲོལ་འདུག་སྟངས་ཀྱང་ཁོ་རང་གཅིག་པའི་འདོད་འདོད་དུ་བྱེད། ཁོས་དོན་དག་ཕྲན་ཚེགས་རེ་ནས་ཀྱང་སྤྲོ་སྣང་རྙེད་ཐུབ་སྟེ། ཁང་བའི་ནང་ནས་མོ་ཊ་གྲལ་སྒྲིག་པ་དང་་་་ འཁྲུད་ཆས་ལ་ལྟ་བ་་་་ ལག་སོན་བྱུང་བའི་བཟའ་བྱ་རེ་ཟ་བ་སོགས་ནས་ཀྱང་སྤྲོ་སྣང་རྙེད་ཐུབ།	Remi lived and reigned in his own world, with his own rules, and he found pleasure in the smallest things, like lining up cars around the room and staring at the washing machine and eating anything that came in between.	null	TED2020	None
ཁོ་ནར་སོན་པ་དང་བསྟུན་ནས་སྔར་དང་་མི་འདྲ་བར་ཆགས་ཤིང་་་་ ཉིན་རེ་བཞིན་མི་འདྲ་ས་རེ་ཇེ་གསལ་ནས་ཇེ་གསལ་དུ་སོང་།	And as he grew older, he grew more different, and the differences became more obvious.	null	TED2020	Community, Concepts, Disagreement
ཡིན་ནའང་ཁོ་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་མི་སྲིད་ལ། བློ་ཕམ་རྒྱུ་ཡང་མེད། ནམ་ཡིན་ཡང་གསོན་ཤུགས་ཀྱིས་ཁེངས་བསྡད་ཡོད། འདི་ནི་ངོ་མ་གཞན་ལས་འཕགས་པ་ཞིག་རེད། ཁོས་མཐོང་བའི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཉེས་བ་དང་བྲལ་ཞིང་ལྷད་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་ལ། མི་གཅིག་གིས་ཀྱང་མི་རྫུན་མི་ལབ།	Yet beyond the tantrums and the frustration and the never-ending hyperactivity was something really unique: a pure and innocent nature, a boy who saw the world without prejudice, a human who had never lied.	null	TED2020	Gratitude, Letters, Self-reflection
ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་ཡིན།	Extraordinary.	null	TED2020	Smart, Extraordinary, Autism
ད་ལྟ་ངས་ངེས་པར་དུ་ཁས་ལེན་པ་ཞིག་ལ་་་ དོན་དག་འདིས་ངེད་ཚང་ལ་དཀའ་ལས་ཀྱང་བསྐྱལ་མྱོང་ཡོད། ཐེངས་མང་པོར་ངས་ཁོ་གཉིས་ང་དང་འདྲ་བར་རྒྱུན་ལྡན་ཡིན་ན་བསམ་ཡོད།	Now, I cannot deny that there have been some challenging moments in my family, moments where I've wished that they were just like me.	null	TED2020	None
ཡིན་ནའང་ངས་ཁོ་གཉིས་ཀྱིས་ངར་ལབ་མྱོང་བའི སྒེར་ཚུགས་དང་འབྲེལ་འདྲིས། བྱམས་བརྩེ་སྐོར་གྱི་གཏམ་དེ་དག་དྲན་ཡོང་དུས། ཁོ་ཚོས་བཤད་པ་ནི་ རྒྱུན་ལྡན་གྱི་མི་ཞིག་གིས་བྱེད་མི་འདོད་པ་ཏག་ཏག་རེད།	But I cast my mind back to the things that they've taught me about individuality and communication and love, and I realize that these are things that I wouldn't want to change with normality.	null	TED2020	Individuality, Communication, Acceptance
རྒྱུན་ལྡན་ཟེར་བ་དེས་འུ་ཅག་བར་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཛེས་བ་སྣང་མེད་དུ་འཇོག འུ་ཅག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དེས་འུ་གཅིག་གི་གྲས་གཅིག་ནོར་སོང་བ་མཚོན་མེད་པར་་་་་	Normality overlooks the beauty that differences give us, and the fact that we are different doesn't mean that one of us is wrong.	null	TED2020	None
དེས་བདེན་བ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་པ་མཚོན་ཡོད།	It just means that there's a different kind of right.	null	TED2020	None
གལ་ཏེ་ངས Remi དང Sam ད་དུང་ཁྱོད་ཚོར་དོན་དག་ གཅིག་གྲོས་བྱས་ཆོག་པ་་་་་ ཡིན་ན། དེ་ནི་ཁྱེད་རང་ངེས་པར་དུ་མི་རྒྱུན་ལྡན་་ཞིག་བྱེད་དགོས་མེད་ཅེས་པ་དེ་ཡིན།	And if I could communicate just one thing to Remi and to Sam and to you, it would be that you don't have to be normal.	null	TED2020	None
ཁྱོད་རང་མི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་བྱས་ཆོག	You can be extraordinary.	null	TED2020	None
ཁེར་རྐྱང་ཡིན་མིན་གང་ཡིན་རུང་་་་་ ང་ཚོ་བར་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད། ང་ཚོ་ལ་ལེགས་སྐྱེས་རེ་ཐོབ་ཡོད། མི་རེ་ལ་ནང་སེམས་ཀྱི་ལེགས་སྐྱེས་རེ་ཐོབ་ཡོད། དྲང་མོར་བཤད་ན། མི་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་བྱེད་འདོད་པ་དེ་ནི ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུ་འདོན་པའི་མཐར་ཐུག་གི་དམིགས་ཡུལ་རེད།	Because autistic or not, the differences that we have -- We've got a gift! Everyone's got a gift inside of us, and in all honesty, the pursuit of normality is the ultimate sacrifice of potential.	null	TED2020	Smart, Extraordinary, Autism
གོ་སྐབས་བཟང་པོ་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོད་ཚད། ང་ཚོས་གང་ཟག་གཞན་ཞིག་ བྱེད་འདོད་པའི་དུས་ལ་ཡོད་ཚད་མེད་བརླག་ཏུ་བུད་འགྲོ།	The chance for greatness, for progress and for change dies the moment we try to be like someone else.	null	TED2020	Education, Intuition, Inequality
དེ་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱེད་ཅག་གིས་ང་རང་རྒྱུན་ལྡན་རེད་མ་ཟེར།	Please -- don't tell me I'm normal.	null	TED2020	Individuality, Communication, Acceptance
ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ༼ཐལ་མོ་རྡེབ་སྒྲ༽	Thank you. (Applause) (Applause)	null	TED2020	Applause, thanks, continuation
ངས་པར་ཆས་འཛིན་ཐུབ་ཙམ་ནས་བཟུང་། ང་པར་ལེན་རྒྱུར་དགའ་པོ་ཞེ་དྲག་ཡོད། ཡིན་ནའང་། དེ་རིང་ཁྱེད་ཅག་གི་སྤྱན་སྔར་སྟོན་རྒྱུ་དེ། ང་ཆེས་དགའ་བའི་པར15ཡིན། འདི་རུ་ངས་བླངས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད།	Photography has been my passion ever since I was old enough to pick up a camera, but today I want to share with you the 15 most treasured photos of mine, and I didn't take any of them.	null	TED2020	Passion, Photography, Memories
འདི་དག་ལ་སྒྱུ་རྩལ་མཛུབ་སྟོན་དང་མཛེས་ཆས་པ་ཡོད་མ་རེད་ལ། བསྐྱར་ལེན་གྱི་གོ་སྐབས་ཡོད་མ་རེད་ལ། གློག་འོད་དེ་བས་ཀྱང་ཡོད་མ་རེད།	There were no art directors, no stylists, no chance for reshoots, not even any regard for lighting.	null	TED2020	Handwriting, Art, Self-portraits
དངོས་གནས་བྱས་ན། མང་ཆེ་བ་ཡུལ་སྐོར་བས་བླངས་པ་རེད།	In fact, most of them were taken by random tourists.	null	TED2020	Passion, Photography, Memories
ངས་འཆད་རྒྱུའི་གཏམ་རྒྱུད་འདི་ ཐེངས་ཤིག་ང་ཉིག་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཏམ་བཤད་ལ་འགྲོ་དུས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། ངས་བུ་མོ་པང་བསྡད་པའི་པར་འདི་ངའི་ཆུང་མས་བླངས་པ་རེད། ཉིན་དེ་མོ་ལོ་གཅིག་ལ་སོན་པའི་སྐྱེས་སྐར་ཡིན། ང་ཚོ་སྲང་ཆེན57པ་དང5བ་བསྣོལ་སར་བསྡད་ཡོད།	My story begins when I was in New York City for a speaking engagement, and my wife took this picture of me holding my daughter on her first birthday. We're on the corner of 57th and 5th.	null	TED2020	None
སྟབས་ཁེལ་ཏེ། ལོ་གཅིིག་གི་རྗེས་སུ་ང་ཚོ་ཡང་བསྐྱར་ཉིག་ཡོག་ཏུ་འབྱོར། བྱས་ཙང་སྔོན་གྱི་པར་དེ་འདྲ་ཞིག་ལེན་རྒྱུ་བྱས།	We happened to be back in New York exactly a year later, so we decided to take the same picture.	null	TED2020	Passion, Photography, Memories
ཁྱེད་ཅག་གིས་ཇི་འདྲ་ཡིན་པ་ཧ་གོ་རྒྱུ་རེད།	Well you can see where this is going.	null	TED2020	Curiosity, Questions, Choices
བུ་མོ་ལོ3ལ་སོན་པའི་སྐྱེས་སྐར་དང་ཉེ་བས། ཆུང་མ་ན་རེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ས་པི་ཁྲིད་ནས་ཉིག་ཡོག་ཏུ་ལོག་སྟེ་ སྔོན་གྱི་སྲོལ་དེ་བཞིན་ཕ་དང་བུ་མོའི་འགྲུལ་བཞུད་རྒྱུན་མི་མཐུད་པ་ག་རེ་ཡིན་ནམ།	Approaching my daughter's third birthday, my wife said, "Hey, why don't you take Sabina back to New York and make it a father-daughter trip, and continue the ritual?"	null	TED2020	None
དེ་ནས་བཟུང་། ང་ཚོས་ཡུལ་སྐོར་པར་ང་ཚོར་པར་ལེན་རོཊ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ཡིན།	This is when we started asking passing tourists to take the picture.	null	TED2020	Passion, Photography, Memories
ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་གསལ། མི་ཆ་མེད་ཅིག་ལ་པར་ཆས་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་་ དངོས་གནས་སྤྱིར་བཏང་རེད་ལ་ཡང་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་མ་རེད།	You know, it's remarkable how universal the gesture is of handing your camera to a total stranger.	null	TED2020	Augmented reality, user interface, technology
མིན་ཟེར་མཁན་མི་བྱུང་། ལས་ཡག་སྟེ་པར་ཆས་ཁྱེར་ནས་འབྲོ་མཁན་ཡང་བྱུང་མ་སོང་།	No one's ever refused, and luckily no one's ever run off with our camera.	null	TED2020	None
དེ་དུས། འགྲུལ་བཞུད་འདིས་ང་ཚོའི་མི་ཚེ་བསྒྱུར་འགྲོ་བ་སེམས་ལའང་མ་དྲན།	Back then, we had no idea how much this trip would change our lives.	null	TED2020	Empowered women, family, important lessons
ང་ལ་མཚོན་ན། དོན་དེ་ཡུན་གྱིས་རྩིས་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སོང་།	It's really become sacred to us.	null	TED2020	Education, Intuition, Inequality
འདི911རྗེས་ཀྱི་བདུན་ཕྲག་འགའ་འགོར་རྗེས་བླངས་པ་ཡིན། སྐབས་དེར་ངས911ཉིན་གྱི་དོན་རྐྱེན་གསལ་བཤད་བྱ་རྩིས་བྱས་ཏེ། ལོ་ལྔ་སོན་པའི་ཕྲུ་གུ་ལ་གོ་བ་ཆགས་ཐབས་ཤིག་བྱས་པ་ཡིན།	This one was taken just weeks after 9/11, and I found myself trying to explain what had happened that day in ways a five-year-old could understand.	null	TED2020	None
བྱས་ཙང་། པར་འདི་ཚོ་ཟིན་ཐོ་ཙམ་རྩ་བ་ནས་མ་རེད་བཞག སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གམ། འགྲུལ་བཞུད་ཁྱད་པར་བ་ཞིག	So these photos are far more than proxies for a single moment, or even a specific trip.	null	TED2020	Passion, Photography, Memories
འདི་ང་ཚོས་དུས་ཚོད་ཉར་ཚགས་བྱེད་ཐབས་ཤིག་རེད། ཟླ10པའི་གཟའ་འཁོར་ཞིག་ཡིད་ལ་འཛིན་དུ་འཇུག་རྒྱུ་དང་། ལོ་ཟླ་དྲན་དུ་འཇུག་རྒྱུ་མ་ཟད། ང་ཚོ་ལོ་རེ་རེར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་སྐོར་དང་། ལུས་པོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཟེར་བ་ཡིན།	They're also ways for us to freeze time for one week in October and reflect on our times and how we change from year to year, and not just physically, but in every way.	null	TED2020	None

ག་རེ་བྱས་ནས། རྒྱུ་མཚན་ནི་ཁོང་ཚོར་ཡིག་ཆ་ཡོད་པས་རྐྱེན་གྱིས་རེད།

Why? Because they have the data.

null

TED2020

Learning, Data, India

ཁོང་ཚོའི་ལག་ཏུ་ཆ་ཚང་ཡོད།

They have everything in their hands.

null

TED2020

Urbanization, Cities, Connectivity

དེར་བརྟེན། ཁོང་ཚོས་༡༩༨༤་ལོའི་ངོ་ལོག་བ་དག་གི་ཡིག་ཆ་གསང་ཞིབ་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་དེ་བཀོལ་ཐུབ།

So they can use the 1984 scenario data mining of the dissident.

null

TED2020

None

དེར་བརྟེན་དྲག་གནོན་བྱས་པ་ཧ་ཅང་ཚབས་ཆེན་ཡིན།

So the crackdown is very serious.

null

TED2020

Challenges, Techniques, Conclusion

འོན་ཀྱང་། ངས་ཁྱེད་ཚོར་ཞི་མི་དང་ཙི་ཙིའི་བརྒྱུད་རིམ་གྱི་ གནད་དོན་དགོད་བྲོ་བ་ཞིག་ཤེས་འཇུག་འདོད།

But I want you to notice a very funny thing during the process of the cat-and-mouse.

null

TED2020

Mouse, Rollers, Exploration

ཞི་མི་ནི་ཞིབ་བཤེར་མཁན་རེད། རྒྱ་གཞུང་ལ་ཞི་མི་གཅིག་ལས་མེད་པ་མིན། ད་དུང་དབུས་དང་ས་གནས་ཀྱི་ཞི་མི་ཡོད།

The cat is the censorship, but Chinese is not only one cat, but also has local cats. Central cat and local cats.

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

(དགོད་སྒྲ།) དྲ་རྒྱའི་དོ་དམ་གྱི་ཨ་མ་དབུས་ཀྱི་ཞི་མིའི་ལག་ཏུ་ཡོད་པས་ དྲ་དམངས་ཚོས་ས་གནས་གཞུང་ལ་སྐྱོན་བརྗོད་བྱེད་པའི་སྐབས་སུ། ས་གནས་གཞུང་ལ་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པའི་སྐྱོན་བརྗོད་ཡིག་ཆ་རག་ཐབས་མེད།

(Laughter) You know, the server is in the [central] cats' hands, so even that -- when the Netizens criticize the local government, the local government has not any access to the data in Beijing.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དབུས་གཞུང་ལ་ལྐོག་རྔན་མ་སྤྲད་པར་ ས་གནས་གཞུང་གིས་དགོངས་དག་ཞུ་བ་ལས་ཅི་ཡང་བྱེད་མི་ཐུབ།

Without bribing the central cats, he can do nothing, only apologize.

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

དེར་བརྟེན། འདས་བའི་ལོ་ངོ་གསུམ་གྱི་རིང་ལ། དྲ་རྒྱར་སྤེལ་བའི་སྤྱི་ཚོགས་ལས་འགུལ་གྱིས་ ཁ་ཡོད་ལག་ཡོད་ཐོག་ས་གནས་སྲིད་གཞུང་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་སོང་། ཁོང་ཚོས་ལག་ཏུ་ཡིག་ཆ་རག་ཐབས་མེད་པས་ ཅུང་ཕྱི་གསལ་ནང་གསལ་ཆགས་བྱུང་།

So these three years, in the past three years, social movements about microblogging really changed local government, became more and more transparent, because they can't access the data.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དྲ་རྒྱའི་ཨ་མ་པེ་ཅིང་དུ་ཡོད་པ་རེད།

The server is in Beijing.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

མེ་འཁོར་བརྡབ་སྐྱོན་གྱི་གནད་དོན་ཐད་ནས། ཅིའི་ཕྱིར་ཉིན་ལྔའི་ནང་སྐྱོན་བརྗོད་གྱི་གཏམ་ས་ཡ་༡༠་ཙམ་སྤེལ་བ་དེ་ཁོ་ན་མིན་པར་ ཅིའི་ཕྱིར་རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་ དྲ་ཐོག་ཏུ་ཉིན་ལྔའི་རིང་ལ་སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་སྤྲད་པ་དེ་རེད།

The story about the train crash, maybe the question is not about why 10 million criticisms in five days, but why the Chinese central government allowed the five days of freedom of speech online.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དེ་འདྲ་སྔོན་ཆད་བྱུང་མྱོང་ཡོད་པ་མ་རེད།

It's never happened before.

null

TED2020

I think, belief, worry

གནད་དོན་ཆུང་ཆུང་རེད། གང་ལེགས་ཞེ་ན། ཐ་ན་དཔོན་རིགས་མཐོ་ཁག་དེ་ཚོ་ཡང་ ས་གནས་ཀྱི་དཔོན་རིགས་ཚོའི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ཞེན་པ་ལོག་ཡོད།

And so it's very simple, because even the top leaders were fed up with this guy, this independent kingdom.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དེར་བརྟེན། ཁོང་ཚོར་ཁ་གཡར་ས་ཞིག་དགོས་པ་རེད། མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་ནི་ཁ་གཡར་ས་སྟབས་བདེ་ཤོས་ཏེ་རེད།

So they want an excuse -- public opinion is a very good excuse to punish him.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

ད་དུང་། ཉེ་ཆར་བྱུང་བའི་པོ་ཤེས་ལེ་དོན་རྐྱེན་དེ་གསར་འགྱུར་ཆེན་པོ་ཆགས་པ་རེད། ཁོང་ནི་རྒྱལ་སྲས་རེད།

But also, the Bo Xilai case recently, very big news, he's a princeling.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

འོན་ཀྱང་། འདོ་ལོའི་ཕྱི་ཟླ་གཉིས་པ་དང་བཞི་བའི་བར་ ཝེ་པོ་ནི་དཀྲོག་གཏམ་བཀྲམ་སའི་ཁྲོམ་ས་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།

But from February to April this year, Weibo really became a marketplace of rumors.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱས་སྲས་དེའི་སྐོར་ལ་བསྟན་བཤིག་སློང་བའི་སྐད་ཆ་ག་རེ་བཤད་ཀྱང་ཆོག སྐབས་དེར་ཁྱེད་རང་ཨ་རིར་ཡོད་པ་དང་གཅིག་མཚུངས་ཡིན།

You can almost joke everything about these princelings, everything! It's almost like you're living in the United States.

null

TED2020

None

འོན་ཀྱང་། ཁྱེད་ཀྱིས་པེ་ཅིང་གི་དམག་མིའི་གྱེན་ལངས་སྐོར་གྱི་དཀྲོག་གཏམ་སྤེལ་ན། ཁྱེད་རང་འཛིན་བཟུང་བྱེད་ཁོ་ཐག་རེད།

But if you dare to retweet or mention any fake coup about Beijing, you definitely will be arrested.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

འདི་ལྟ་བུའི་རང་དབང་ནི་དམིགས་འབེན་བྱས་པ་ཞིག་རེད།

So this kind of freedom is a targeted and precise window.

null

TED2020

None

རྒྱ་ནག་ཏུ་ཞིབ་བཤེར་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ཞིག་རེད།

So Chinese in China, censorship is normal.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

ཁྱེད་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་ཏུ་རང་དབང་འདུག་འདོད་པ་དེ་རྒྱུན་ལྡན་མ་རེད།

Something you find is, freedom is weird.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དེའི་རྒྱབ་ཏུ་གནས་ཚུལ་གཞན་ཞིག་འབྱུང་གི་རེད།

Something will happen behind it.

null

TED2020

History, Future, Research

གང་ལགས་ཞེ་ན། ཁོང་ནི་གཡོན་ཐལ་ཆེ་བའི་དཔོན་རིགས་ཤིག་རེད། དབུས་གཞུང་གིས་ཁོང་ནི་དེ་སྔོན་ཧ་ཅང་མི་ཡག་པོ་ཞིག་དང་། ད་ལྟ་མི་ངན་གཏེ་བོ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་མཚན་ མི་མང་ལ་ཤེས་འཇུག་འདོད་པ་རེད།

Because he was a very popular Leftist leader, so the central government wanted to purge him, and he was very cute, he convinced all the Chinese people, why he is so bad.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དེར་བརྟེན། དྲ་དམངས་ས་ཡ་༣༠༠་ཅན་གྱི་ཝེ་པོ་ནི་ ཆབ་སྲིད་འཐབ་རྩོད་ཀྱི་ལག་ཆ་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།

So Weibo, the 300 million public sphere, became a very good, convenient tool for a political fight.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

ལག་རྩལ་འདི་གསར་བ་ཡིན་ཀྱང་། ལམ་ལུགས་རྙིང་བ་རེད།

But this technology is very new, but technically is very old.

null

TED2020

Augmented reality, user interface, technology

ལམ་ལུགས་འདི་མོ་ཙེ་ཏུང་གིས་སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་བཟོས་བ་རེད། གང་ལེགས་ཞེ་ན། ཁོང་གིས་མི་མང་ས་ཡ་མང་པོར་སྐུལ་སློང་བྱས་ཏེ་ རིག་གནས་གསར་བརྗེ་ཆེན་པོའི་སྐབས་ས་གནས་གཞུང་རྩ་མེད་གཏོང་བཅུག་པ་རེད།

It was made famous by Chairman Mao, Mao Zedong, because he mobilized millions of Chinese people in the Cultural Revolution to destroy every local government.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དེ་སྟབས་བདེ་རེད། གང་ལགས་ཞེ་ན། དབུས་གཞུང་གིས་ མི་མང་གི་བསམ་འཆར་གྱི་སྣེ་ཁྲིད་དགོས་ཀྱི་མེད།

It's very simple, because Chinese central government doesn't need to even lead the public opinion.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

ཁོང་ཚོས་མི་མང་ལ་དམིགས་འབེན་གྱི་ལམ་ཞིག་བསྟན་པ་ལས་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཀྱི་མེད།

They just give them a target window to not censor people.

null

TED2020

None

ཞིབ་བཤེར་མི་བྱེད་པ་ནི་རྒྱ་ནག་ནང་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལག་ཆ་ཞིག་ཆགས་པ་རེད།

Not censoring in China has become a political tool.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

འདི་ནི་ཞི་མི་དང་ཙི་ཙིའི་རྩེད་མོ་ཡི་གནས་ཚུལ་གསར་ཤོས་ཏེ་ཡིན།

So that's the update about this game, cat-and-mouse.

null

TED2020

None

སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་མཐུད་དྲ་བས་རྒྱ་རིགས་ཀྱི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་བ་རེད།

Social media changed Chinese mindset.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

སྨྲ་བརྗོད་རང་དབང་དང་། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ནི་ཁོང་ཚོའི་ལྷན་སྐྱེས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་ཡིན་ པ་ལས་ཨ་རི་ནས་ནང་འདྲེན་བྱས་བའི་ཆེ་མཐོང་ཞིག་མིན་པའི་ བསམ་བློ་གཏོང་མཁན་གྱི་རྒྱ་མི་ཇེ་མང་དུ་འགྲོ་བཞིན་ཡོད།

More and more Chinese intend to embrace freedom of speech and human rights as their birthright, not some imported American privilege.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

ད་དུང་། འདིས་རྒྱ་ནག་གི་མི་སེར་ཚོར་སྦྱོང་བརྡར་དང་། མང་གཙོ་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་གྲ་སྒྲིག་ཐད་ནས་ མི་མང་གི་ཁོར་ཡུག་ཅིག་བསྐྲུན་ཡོད་ཀྱང་།

But also, it gave the Chinese a national public sphere for people to, it's like a training of their citizenship, preparing for future democracy.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དེས་རྒྱ་ནག་གི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ལ་བསྒྱུར་བཅོས་བཏང་མེད་པར། རྒྱ་ནག་དབུས་གཞུང་གིས་གཅིག་སྡུད་བྱས་པའི་དྲ་རྒྱ་དོ་དམ་དེ་སྤྱད་ནས་ དབུས་གཞུང་གི་དབང་ཆ་སྲ་བརྟན་གཏོང་ཞིང་། ས་གནས་གཞུང་དང་ཤོག་ཁག་མ་འདྲ་བ་ཚོར་ཁ་གཏད་གཅོག་བྱེད་ཆགས་ཡོད།

But it didn't change the Chinese political system, and also the Chinese central government utilized this centralized server structure to strengthen its power to counter the local government and the different factions.

null

TED2020

Internet, China, Limitation

དེས་ན། ང་ཚོའི་མ་འོངས་ཅི་འདྲ་ཞིག་ཡིན་རྒྱུ་རེད།

So, what's the future?

null

TED2020

History, Future, Research

ཅི་བཤད་ཀྱང་། ང་ཚོ་ནི་ཙི་ཙི་རེད།

After all, we are the mouse.

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

ང་ཚོའི་མ་འོངས་གང་འདྲ་ཞིག་ཡིན་ཀྱང་ཞི་མིར་འཐབ་རྩོད་བྱེད་དགོས།

Whatever the future is, we should fight against the [cat].

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

རྒྱ་ནག་གཅིག་པུ་མིན་པར་ཨ་རིའི་ནང་དུའང་ ཞི་མི་ངན་པ་ཆུང་ཆུང་དང་སྙིང་རྗེ་བོ་དེ་འདྲ་འདུག།

There is not only in China, but also in the United States there are some very small, cute but bad cats.

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

(དགོད་སྒྲ།) སོ་པ།(SOPA) པི་པ།(PIPA) ཨེ་ཁི་ཊ།(ACTA) ཊི་པས་པས་(TPP)དང་། ཨེ་ཊི་ཡོས།(ITU)

(Laughter) SOPA, PIPA, ACTA, TPP and ITU.

null

TED2020

None

ད་དུང་། ངོ་དེབ་དང་གུ་གལ་གཉིས་ཀྱིས་ཙི་ཙི་ཡི་གྲོགས་པོ་ཡིན་མདོག་སྟོན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་། མཚམས་མཚམས་ཞི་མི་དང་མཉམ་དུ་མཐུན་འགྲིག་ཡོང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་འདུག།

And also, like Facebook and Google, they claim they are friends of the mouse, but sometimes we see them dating the cats.

null

TED2020

None

དེར་བརྟེན། ངའི་མཇུག་སྡོམ་ནི་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཡིན།

So my conclusion is very simple.

null

TED2020

Challenges, Techniques, Conclusion

ང་ཚོ་རྒྱ་མི་ཚོས་་རང་དབང་ཆེད་འཐབ་རྩོད་བྱེད། ཁྱེད་ཚོས་ཞི་མི་ངན་པ་ཚོར་ལྟ་རྟོག་བྱོས།

We Chinese fight for our freedom, you just watch your bad cats.

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

ཁོང་ཚོ་རྒྱ་ནག་གི་ཞི་མི་ཚོ་དང་མཉམ་སྦྲེལ་བྱེད་མ་འཇུག

Don't let them hook [up] with the Chinese cats.

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

འདི་ལྟར། ང་ཚོས་མ་འོངས་པར་ ག་དུས་ཡིན་ཡང་། གང་དུ་ཡིན་ཡང་། ཞེད་སྣང་མེད་པར་ དྲ་རྒྱ་ལོངས་སྤྱོད་ཐུབ་པའི་ཙི་ཙིའི་རྨི་ལམ་དེ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་འཇུག་གི་ཡིན།

Only in this way, in the future, we will achieve the dreams of the mouse: that we can tweet anytime, anywhere, without fear.

null

TED2020

Censorship, Internet freedom, resistance

(ཐལ་མོ་རྡེབ་སྒྲ།) ཐུགས་རྗེ་ཆེ།

(Applause) Thank you.

null

TED2020

Applause, thanks, continuation

དེ་རིང་ང་ལ་རེ་བ་གཅིག་མ་གཏོགས་ཡོད།

Today I have just one request.

null

TED2020

None

ཁྱེད་ཅག་གིས་ང་རང་རྒྱུན་ལྡན་རེད་མ་ཟེར།

Please don't tell me I'm normal.

null

TED2020

Individuality, Communication, Acceptance

ད་ལྟ་ངས་ཁྱེད་ཅག་ལ་ངའི་མིང་བོ་གཉིས་ངོ་སྤྲོད་བྱེད།

Now I'd like to introduce you to my brothers.

null

TED2020

None

Remi ལོ་ན22 ཡིན། གཟུགས་རིང་ཞིང་མི་ལྟ་བཟོ་དོད་པོ་ཞིག་ཡོད།

Remi is 22, tall and very handsome.

null

TED2020

None

ཁོ་ལ་ངག་མེད། ཡིན་ནའང་ཁོ་རང་གི་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་་་་ ཁ་མཁས་པ་ཚོ་ལས་ཀྱང་འབྲེལ་འདྲིས་བྱེད་མཁས་པོ་ཡོད།

He's speechless, but he communicates joy in a way that some of the best orators cannot.

null

TED2020

None

Remi ཡིས་བྱམས་བརྩེ་ཟེར་བ་ཅི་ཡིན་པ་ཤེས་ཡོད།

Remi knows what love is.

null

TED2020

None

ཁོས་མི་སུ་དང་སུ་ལའང་བྱམས་དང་བརྩེ་བས་སྐྱོང་།

He shares it unconditionally and he shares it regardless.

null

TED2020

None

ཁོ་ལ་ཧམ་པ་མེེད། ཁོ་ལ་ལུས་པོའི་ཁ་དོག་གི་ཁྱད་པར་མེད།

He's not greedy. He doesn't see skin color.

null

TED2020

None

ཁོས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཁྱད་པར་ལ་དོ་སྣང་མི་བྱེད། ཁོས་ནམ་ཡང་རྫུན་མི་ལབ།

He doesn't care about religious differences, and get this: He has never told a lie.

null

TED2020

None

ཆུང་དུས་བླངས་མྱོང་བའི་གཞས་གཏོང་དུས་་་ ཁོས་ངའི་བརྗེད་ཟིན་པའི་གཞས་ཚིག་དག་དྲན་གང་ཐུབ་བྱེད། ཁོས་ང་ལ་་་་་་་ ང་ཚོས་རང་གི་དྲན་པ་དེ་རྟོགས་དཀའ་ཞིང་། རྟོགས་དཀའ་བ་དེའང་་་ བདེ་སྐྱིད་ཅིག་རེད་ཅེས་ཟེར།

When he sings songs from our childhood, attempting words that not even I could remember, he reminds me of one thing: how little we know about the mind, and how wonderful the unknown must be.

null

TED2020

None

Samuel ནི་ལོ16 ཡིན། གཟུགས་རིང་ལ། མི་རྫིག་པོ་ཞིག་ཡོད།

Samuel is 16. He's tall. He's very handsome.

null

TED2020

None

ཁོ་ལ་དྲན་པ་གསལ་པོ་ཞིག་ཡོད།

He has the most impeccable memory.

null

TED2020

None

ཡིན་ནའང་དོན་དག་ཁ་ཤས་དྲན་ཐུབ་ཀྱིན་མེད།

He has a selective one, though.

null

TED2020

None

ཁོས་ངའི་ལྕོག་ལེ་བརྐུས་པ་བརྗེད་འགྲོ། ཡིན་ན་ངའི་ iPod ནང་གི་གཞས་རེ་རེ་ག་དུས་བཏང་བའི་ལོ་ཚིགས་རྣམས་བརྗེད་མི་སྲིད། ཁོས་རང་ཉིད་ལོ་བཞི་ཡིན་དུས་ངེད་གཉིས་ཀྱིས་ལབ་པའི་སྐད་ཆ་ཡང་དྲན་ཐུབ་ཀྱིན་ཡོད། གློག་བརྙན་ནང་གི་གོ་ལ་གཞན་པའི་མི་དང་ Lady Gaga ཡི་སྐྱེས་སྐར་ཐོག་མར་མཐོང་དུས་ ཁོ་ངའི་དཔུང་བར་བསྙེས་ནས་ངུས་མྱོང་།

He doesn't remember if he stole my chocolate bar, but he remembers the year of release for every song on my iPod, conversations we had when he was four, weeing on my arm on the first ever episode of Teletubbies, and Lady Gaga's birthday.

null

TED2020

Gratitude, Letters, Self-reflection

དེ་དག་ནི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་མ་རེད་དམ།

Don't they sound incredible?

null

TED2020

None

ཡིན་ནའང་མི་ཚང་མས་དེ་ལྟར་འདོད་ཀྱིན་མེད།

But most people don't agree.

null

TED2020

I think, belief, worry

ཁོ་ཚོའི་བསམ་བློ་དེ་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ལུགས་དང་་་་ མ་མཐུན་པས་རེད། ཁོ་ཚོས་རྒྱུན་དུ་དེ་དག་སྣང་མེད་དུ་སྐྱུར་ཞིང་གོ་ནོར་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད།

And in fact, because their minds don't fit into society's version of normal, they're often bypassed and misunderstood.

null

TED2020

Individuality, Communication, Acceptance

ཡིན་ནའང་ང་ལ་སེམས་ཤུགས་དང་རེ་བ་སྟེར་བྱེད་ནི་་་ དེ་དག་རང་རེད། དེ་དག་ནི་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་མིན་ནའང་དེ་འདྲ་རེད་རང་རེད། འདིས་དོན་དག་གཅིག་གསལ་བཤད་ནུས་ཏེ། ཁོ་ཚོ་ནི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་རེད། ཁེར་རྐྱང་དུ་འདུག་ལ་ཁྱད་དུ་འཕགས།

But what lifted my heart and strengthened my soul was that even though this was the case, although they were not seen as ordinary, this could only mean one thing: that they were extraordinary -- autistic and extraordinary.

null

TED2020

Smart, Extraordinary, Autism

ཁྱོད་ཚོའི་ནང་གི་ཁེར་རྐྱང་རིང་ལུགས་ཞེས་པ་འདི་གསལ་བོར་མི་ཤེས་པ་ཚོར་མཚོན་ན་་ དེ་ནི་ཀླད་པའི་ཤེས་བ་རྒྱུན་ལྡན་མ་ཡིན་པར་སྤྱི་ཚོགས་འབྲེལ་འདྲིས་དང་་་ སློབ་སྦྱོང། ལུས་པོའི་ནུས་པ་སོགས་ལ་གནོད་པའི་དབང་རྩའི་ནད་ཅིག་རེད།

Now, for you who may be less familiar with the term "autism," it's a complex brain disorder that affects social communication, learning and sometimes physical skills.

null

TED2020

Smart, Extraordinary, Autism

དེས་མི་སོ་སོ་ལ་ཐེབས་པའི་ཤན་ཤུགས་གཅིག་པ་མ་རེད། དེ་ཡང་ Remi ནི་ Sam དང་མ་འདྲ་བའི་རྐྱེན་རེད།

It manifests in each individual differently, hence why Remi is so different from Sam.

null

TED2020

None

སྐར་ཆ་༢༠རེའི་ནང་འཛམ་གླིང་ཡོངས་ནས་དབང་རྩའི་ནད་འདི་བྱུང་བའི་མི་རེ་ རྙེད་ཐུབ་ལ། འདི་ནི་་་ ད་ལྟ་འཛམ་གླིང་ན་ཁྱབ་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་ཀྱི་དབང་རྩའི་ནད་ཅིག་རེད། དེའི་འབྱུང་རྐྱེན་མི་ཤེས་ལ་བཅོས་ཐབས་ཀྱང་རྙེད་ཀྱི་མེད།

And across the world, every 20 minutes, one new person is diagnosed with autism, and although it's one of the fastest-growing developmental disorders in the world, there is no known cause or cure.

null

TED2020

Smart, Extraordinary, Autism

ངས་ཀྱང་ང་རང་ག་དུས་ཁེར་རྐྱང་བ་རུ་གྱུར་བ་མི་ཤེས་ལ། ཁེར་རྐྱང་མེད་པའི་ཉིན་གཅིག་དྲན་གྱིན་མི་འདུག

And I cannot remember the first moment I encountered autism, but I cannot recall a day without it.

null

TED2020

Smart, Extraordinary, Autism

ང་མིང་བོ་དང་མཉམ་དུ་བསྡད་དུས་ལོ་གསུམ་ལས་མེད། དེ་དུས་ང་རང་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང་། ངའི་མི་ཚེ་ནང་ལ་འདུག་གྲོགས་གསར་བ་ཡོད་པས་རེད།

I was just three years old when my brother came along, and I was so excited that I had a new being in my life.

null

TED2020

Nineteen, Emotions, Childhood

ཟླ་བ་ཁ་ཤས་འགོར་རྗེས་་་་ ངས་ཁོ་གཞན་དང་མི་འདྲ་བ་ཤེས་སོང་།

And after a few months went by, I realized that he was different.

null

TED2020

Gratitude, Letters, Self-reflection

ཁོས་རྟག་པར་ངུ་སྐད་རྒྱག་ནས་འདུག

He screamed a lot.

null

TED2020

None

ཁོ་བྱིས་པ་གཞན་ཚོ་དགའ་སའི་རྩེ་རིགས་ལ་མི་དགའ་ལ། ཐ་ན་ང་དང་མཉམ་དུ་འདུག་རྒྱུར་ཡང་ དགའ་པོ་དེ་འདྲ་མེད།

He didn't want to play like the other babies did, and in fact, he didn't seem very interested in me whatsoever.

null

TED2020

Gratitude, Letters, Self-reflection

Remi ཁོ་རང་གི་་འཇིག་རྟེན་ཁོ་ན་ལས་འཚོ་ཞིང། འགྲོ་སྲོལ་འདུག་སྟངས་ཀྱང་ཁོ་རང་གཅིག་པའི་འདོད་འདོད་དུ་བྱེད། ཁོས་དོན་དག་ཕྲན་ཚེགས་རེ་ནས་ཀྱང་སྤྲོ་སྣང་རྙེད་ཐུབ་སྟེ། ཁང་བའི་ནང་ནས་མོ་ཊ་གྲལ་སྒྲིག་པ་དང་་་་ འཁྲུད་ཆས་ལ་ལྟ་བ་་་་ ལག་སོན་བྱུང་བའི་བཟའ་བྱ་རེ་ཟ་བ་སོགས་ནས་ཀྱང་སྤྲོ་སྣང་རྙེད་ཐུབ།

Remi lived and reigned in his own world, with his own rules, and he found pleasure in the smallest things, like lining up cars around the room and staring at the washing machine and eating anything that came in between.

null

TED2020

None

ཁོ་ནར་སོན་པ་དང་བསྟུན་ནས་སྔར་དང་་མི་འདྲ་བར་ཆགས་ཤིང་་་་ ཉིན་རེ་བཞིན་མི་འདྲ་ས་རེ་ཇེ་གསལ་ནས་ཇེ་གསལ་དུ་སོང་།

And as he grew older, he grew more different, and the differences became more obvious.

null

TED2020

Community, Concepts, Disagreement

ཡིན་ནའང་ཁོ་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་མི་སྲིད་ལ། བློ་ཕམ་རྒྱུ་ཡང་མེད། ནམ་ཡིན་ཡང་གསོན་ཤུགས་ཀྱིས་ཁེངས་བསྡད་ཡོད། འདི་ནི་ངོ་མ་གཞན་ལས་འཕགས་པ་ཞིག་རེད། ཁོས་མཐོང་བའི་འཇིག་རྟེན་ནི་ཉེས་བ་དང་བྲལ་ཞིང་ལྷད་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཏེ། ཕྱོགས་ལྷུང་མེད་ལ། མི་གཅིག་གིས་ཀྱང་མི་རྫུན་མི་ལབ།

Yet beyond the tantrums and the frustration and the never-ending hyperactivity was something really unique: a pure and innocent nature, a boy who saw the world without prejudice, a human who had never lied.

null

TED2020

Gratitude, Letters, Self-reflection

ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་ཡིན།

Extraordinary.

null

TED2020

Smart, Extraordinary, Autism

ད་ལྟ་ངས་ངེས་པར་དུ་ཁས་ལེན་པ་ཞིག་ལ་་་ དོན་དག་འདིས་ངེད་ཚང་ལ་དཀའ་ལས་ཀྱང་བསྐྱལ་མྱོང་ཡོད། ཐེངས་མང་པོར་ངས་ཁོ་གཉིས་ང་དང་འདྲ་བར་རྒྱུན་ལྡན་ཡིན་ན་བསམ་ཡོད།

Now, I cannot deny that there have been some challenging moments in my family, moments where I've wished that they were just like me.

null

TED2020

None

ཡིན་ནའང་ངས་ཁོ་གཉིས་ཀྱིས་ངར་ལབ་མྱོང་བའི སྒེར་ཚུགས་དང་འབྲེལ་འདྲིས། བྱམས་བརྩེ་སྐོར་གྱི་གཏམ་དེ་དག་དྲན་ཡོང་དུས། ཁོ་ཚོས་བཤད་པ་ནི་ རྒྱུན་ལྡན་གྱི་མི་ཞིག་གིས་བྱེད་མི་འདོད་པ་ཏག་ཏག་རེད།

But I cast my mind back to the things that they've taught me about individuality and communication and love, and I realize that these are things that I wouldn't want to change with normality.

null

TED2020

Individuality, Communication, Acceptance

རྒྱུན་ལྡན་ཟེར་བ་དེས་འུ་ཅག་བར་གྱི་ཁྱད་པར་གྱི་མཛེས་བ་སྣང་མེད་དུ་འཇོག འུ་ཅག་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད་པ་དེས་འུ་གཅིག་གི་གྲས་གཅིག་ནོར་སོང་བ་མཚོན་མེད་པར་་་་་

Normality overlooks the beauty that differences give us, and the fact that we are different doesn't mean that one of us is wrong.

null

TED2020

None

དེས་བདེན་བ་མི་འདྲ་བ་དུ་མ་ཡོད་པ་མཚོན་ཡོད།

It just means that there's a different kind of right.

null

TED2020

None

གལ་ཏེ་ངས Remi དང Sam ད་དུང་ཁྱོད་ཚོར་དོན་དག་ གཅིག་གྲོས་བྱས་ཆོག་པ་་་་་ ཡིན་ན། དེ་ནི་ཁྱེད་རང་ངེས་པར་དུ་མི་རྒྱུན་ལྡན་་ཞིག་བྱེད་དགོས་མེད་ཅེས་པ་དེ་ཡིན།

And if I could communicate just one thing to Remi and to Sam and to you, it would be that you don't have to be normal.

null

TED2020

None

ཁྱོད་རང་མི་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་ཞིག་བྱས་ཆོག

You can be extraordinary.

null

TED2020

None

ཁེར་རྐྱང་ཡིན་མིན་གང་ཡིན་རུང་་་་་ ང་ཚོ་བར་ལ་ཁྱད་པར་ཡོད། ང་ཚོ་ལ་ལེགས་སྐྱེས་རེ་ཐོབ་ཡོད། མི་རེ་ལ་ནང་སེམས་ཀྱི་ལེགས་སྐྱེས་རེ་ཐོབ་ཡོད། དྲང་མོར་བཤད་ན། མི་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་བྱེད་འདོད་པ་དེ་ནི ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུ་འདོན་པའི་མཐར་ཐུག་གི་དམིགས་ཡུལ་རེད།

Because autistic or not, the differences that we have -- We've got a gift! Everyone's got a gift inside of us, and in all honesty, the pursuit of normality is the ultimate sacrifice of potential.

null

TED2020

Smart, Extraordinary, Autism

གོ་སྐབས་བཟང་པོ་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོད་ཚད། ང་ཚོས་གང་ཟག་གཞན་ཞིག་ བྱེད་འདོད་པའི་དུས་ལ་ཡོད་ཚད་མེད་བརླག་ཏུ་བུད་འགྲོ།

The chance for greatness, for progress and for change dies the moment we try to be like someone else.

null

TED2020

Education, Intuition, Inequality

དེ་རྐྱེན་གྱིས་ཁྱེད་ཅག་གིས་ང་རང་རྒྱུན་ལྡན་རེད་མ་ཟེར།

Please -- don't tell me I'm normal.

null

TED2020

Individuality, Communication, Acceptance

ཐུགས་རྗེ་ཆེ། ༼ཐལ་མོ་རྡེབ་སྒྲ༽

Thank you. (Applause) (Applause)

null

TED2020

Applause, thanks, continuation

ངས་པར་ཆས་འཛིན་ཐུབ་ཙམ་ནས་བཟུང་། ང་པར་ལེན་རྒྱུར་དགའ་པོ་ཞེ་དྲག་ཡོད། ཡིན་ནའང་། དེ་རིང་ཁྱེད་ཅག་གི་སྤྱན་སྔར་སྟོན་རྒྱུ་དེ། ང་ཆེས་དགའ་བའི་པར15ཡིན། འདི་རུ་ངས་བླངས་པ་གཅིག་ཀྱང་མེད།

Photography has been my passion ever since I was old enough to pick up a camera, but today I want to share with you the 15 most treasured photos of mine, and I didn't take any of them.

null

TED2020

Passion, Photography, Memories

འདི་དག་ལ་སྒྱུ་རྩལ་མཛུབ་སྟོན་དང་མཛེས་ཆས་པ་ཡོད་མ་རེད་ལ། བསྐྱར་ལེན་གྱི་གོ་སྐབས་ཡོད་མ་རེད་ལ། གློག་འོད་དེ་བས་ཀྱང་ཡོད་མ་རེད།

There were no art directors, no stylists, no chance for reshoots, not even any regard for lighting.

null

TED2020

Handwriting, Art, Self-portraits

དངོས་གནས་བྱས་ན། མང་ཆེ་བ་ཡུལ་སྐོར་བས་བླངས་པ་རེད།

In fact, most of them were taken by random tourists.

null

TED2020

Passion, Photography, Memories

ངས་འཆད་རྒྱུའི་གཏམ་རྒྱུད་འདི་ ཐེངས་ཤིག་ང་ཉིག་ཡོག་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གཏམ་བཤད་ལ་འགྲོ་དུས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད། ངས་བུ་མོ་པང་བསྡད་པའི་པར་འདི་ངའི་ཆུང་མས་བླངས་པ་རེད། ཉིན་དེ་མོ་ལོ་གཅིག་ལ་སོན་པའི་སྐྱེས་སྐར་ཡིན། ང་ཚོ་སྲང་ཆེན57པ་དང5བ་བསྣོལ་སར་བསྡད་ཡོད།

My story begins when I was in New York City for a speaking engagement, and my wife took this picture of me holding my daughter on her first birthday. We're on the corner of 57th and 5th.

null

TED2020

None

སྟབས་ཁེལ་ཏེ། ལོ་གཅིིག་གི་རྗེས་སུ་ང་ཚོ་ཡང་བསྐྱར་ཉིག་ཡོག་ཏུ་འབྱོར། བྱས་ཙང་སྔོན་གྱི་པར་དེ་འདྲ་ཞིག་ལེན་རྒྱུ་བྱས།

We happened to be back in New York exactly a year later, so we decided to take the same picture.

null

TED2020

Passion, Photography, Memories

ཁྱེད་ཅག་གིས་ཇི་འདྲ་ཡིན་པ་ཧ་གོ་རྒྱུ་རེད།

Well you can see where this is going.

null

TED2020

Curiosity, Questions, Choices

བུ་མོ་ལོ3ལ་སོན་པའི་སྐྱེས་སྐར་དང་ཉེ་བས། ཆུང་མ་ན་རེ། ཁྱོད་ཀྱིས་ས་པི་ཁྲིད་ནས་ཉིག་ཡོག་ཏུ་ལོག་སྟེ་ སྔོན་གྱི་སྲོལ་དེ་བཞིན་ཕ་དང་བུ་མོའི་འགྲུལ་བཞུད་རྒྱུན་མི་མཐུད་པ་ག་རེ་ཡིན་ནམ།

Approaching my daughter's third birthday, my wife said, "Hey, why don't you take Sabina back to New York and make it a father-daughter trip, and continue the ritual?"

null

TED2020

None

དེ་ནས་བཟུང་། ང་ཚོས་ཡུལ་སྐོར་པར་ང་ཚོར་པར་ལེན་རོཊ་བྱེད་དུ་བཅུག་པ་ཡིན།

This is when we started asking passing tourists to take the picture.

null

TED2020

Passion, Photography, Memories

ཁྱེད་ཀྱིས་ཤེས་གསལ། མི་ཆ་མེད་ཅིག་ལ་པར་ཆས་སྤྲོད་རྒྱུ་དེ་་ དངོས་གནས་སྤྱིར་བཏང་རེད་ལ་ཡང་རྒྱུན་ལྡན་ཞིག་མ་རེད།

You know, it's remarkable how universal the gesture is of handing your camera to a total stranger.

null

TED2020

Augmented reality, user interface, technology

མིན་ཟེར་མཁན་མི་བྱུང་། ལས་ཡག་སྟེ་པར་ཆས་ཁྱེར་ནས་འབྲོ་མཁན་ཡང་བྱུང་མ་སོང་།

No one's ever refused, and luckily no one's ever run off with our camera.

null

TED2020

None

དེ་དུས། འགྲུལ་བཞུད་འདིས་ང་ཚོའི་མི་ཚེ་བསྒྱུར་འགྲོ་བ་སེམས་ལའང་མ་དྲན།

Back then, we had no idea how much this trip would change our lives.

null

TED2020

Empowered women, family, important lessons

ང་ལ་མཚོན་ན། དོན་དེ་ཡུན་གྱིས་རྩིས་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་སོང་།

It's really become sacred to us.

null

TED2020

Education, Intuition, Inequality

འདི911རྗེས་ཀྱི་བདུན་ཕྲག་འགའ་འགོར་རྗེས་བླངས་པ་ཡིན། སྐབས་དེར་ངས911ཉིན་གྱི་དོན་རྐྱེན་གསལ་བཤད་བྱ་རྩིས་བྱས་ཏེ། ལོ་ལྔ་སོན་པའི་ཕྲུ་གུ་ལ་གོ་བ་ཆགས་ཐབས་ཤིག་བྱས་པ་ཡིན།

This one was taken just weeks after 9/11, and I found myself trying to explain what had happened that day in ways a five-year-old could understand.

null

TED2020

None

བྱས་ཙང་། པར་འདི་ཚོ་ཟིན་ཐོ་ཙམ་རྩ་བ་ནས་མ་རེད་བཞག སྐད་ཅིག་མ་གཅིག་གམ། འགྲུལ་བཞུད་ཁྱད་པར་བ་ཞིག

So these photos are far more than proxies for a single moment, or even a specific trip.

null

TED2020

Passion, Photography, Memories

འདི་ང་ཚོས་དུས་ཚོད་ཉར་ཚགས་བྱེད་ཐབས་ཤིག་རེད། ཟླ10པའི་གཟའ་འཁོར་ཞིག་ཡིད་ལ་འཛིན་དུ་འཇུག་རྒྱུ་དང་། ལོ་ཟླ་དྲན་དུ་འཇུག་རྒྱུ་མ་ཟད། ང་ཚོ་ལོ་རེ་རེར་ཇི་ལྟར་འགྱུར་བའི་སྐོར་དང་། ལུས་པོ་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ཕྱོགས་ཡོངས་ཀྱི་འགྱུར་བ་ཟེར་བ་ཡིན།

They're also ways for us to freeze time for one week in October and reflect on our times and how we change from year to year, and not just physically, but in every way.

null

TED2020

None