bo
stringlengths 1
82.9k
| en
stringlengths 1
45.4k
| source_file
stringclasses 152
values | source
stringclasses 7
values | topic
stringlengths 1
208
⌀ |
|---|---|---|---|---|
དེར་བརྟེན། ང་ནི་དཔེ་དེབ་ཆུང་ངུའི་དུས་ནས་ཀློག་མཁན་གྲས་ཡིན། ངས་བཀླགས་པའི་དཔེ་དེབ་ནི་དབྱིན་ཡུལ་དང་ཨ་རིའི་བྱིས་སྒྲུང་རེད། | So I was an early reader, and what I read were British and American children's books. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
མ་ཟད། ང་ནི་རྩོམ་འབྲིའི་ལས་ལའང་ཆུང་དུས་ནས་ཞུགས་པ་ཡིན། ལོ་བདུན་ཡས་མས་ནས་འབྲི་འགོ་བཙུགས་པ་དང་ དེ་ཡང་ཞ་སྨྱུག་གི་བྲིས་པའི་སྒྲུང་དང་མཚོན་ཁྲ་ཅན་གྱི་རི་མོས་བརྒྱན་པ་ཡིན་པས་ ངས་བརྩམས་ཆོས་དག་ནི་ངས་ཨ་མས་མ་བཀླགས་རང་བཀླགས་རེད། ངས་བྲིས་བའི་སྒྲུང་ནི་ངས་བཀླགས་པའི་སྒྲུང་དག་དང་གཅིག་མཚུངས་དང་། ངའི་སྒྲུང་ནང་ཡོད་པའི་མི་སྣ་ཚང་མ་ཤ་མདོག་དཀར་པོ་དང་མིག་སྔོན་པོ་ཅན་ཤ་སྟག་ཡིན། ཁོང་ཚོ་ཁ་བའི་ནང་དུ་རྩེད་མོ་རྩེད་པ་དང་། ཀུ་ཤུ་བཟའ་བ། གནམ་གཤིས་ཀྱི་སྐོར་ཡང་ཡང་འདི་ལྟར་བཤད། ཉི་མ་ཤར་བ་དེ་ནི་ཇི་འདྲའི་ ངོ་མཚར་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད་ཨང་། | I was also an early writer, and when I began to write, at about the age of seven, stories in pencil with crayon illustrations that my poor mother was obligated to read, I wrote exactly the kinds of stories I was reading: All my characters were white and blue-eyed, they played in the snow, they ate apples, (Laughter) and they talked a lot about the weather, how lovely it was that the sun had come out. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
(དགོད་སྒྲ།) ང་ནེའི་་ཇི་རི་ཡི་ནང་དུ་འཚོ་བ་བསྐྱལ་བ་ལས། | (Laughter) Now, this despite the fact that I lived in Nigeria. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ལ་འགྲོ་མྱོང་རྩ་ནས་མེདགཞིང་། | I had never been outside Nigeria. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
ང་ཚོའི་ལུང་པར་གངས་མི་འབབ་ལ། ཤིང་ཏོག་ཨ་མྲ་བཟའ། ང་ཚོས་རྩ་ནས་གནམ་གཤིས་ཀྱི་སྐོར་མི་བཤད། གང་ལེགས་ཤེ་ན། གནམ་གཤིས་སྐོར་བཤད་དགོས་དོན་མེད། | We didn't have snow, we ate mangoes, and we never talked about the weather, because there was no need to. | null | TED2020 | None |
ངས་བྲིས་བའི་སྒྲུང་གི་མི་སྣ་དག་གིས་ལྒ་སྐྱའི་བྷི་ཡར་མང་པོ་འཐུང་། གང་ལེགས་ཞེ་ན། ངས་བཀླགས་པའི་དབྱིན་ཇིའི་སྒྲུང་གི་མི་སྣ་ཚོས་ ལྒ་སྐྱའི་བྷི་ཡར་འཐུང་། | My characters also drank a lot of ginger beer, because the characters in the British books I read drank ginger beer. | null | TED2020 | Power, Culture, Characterization |
ངས་ལྒ་སྐྱའི་བྷི་ཡར་ཞེས་བ་ཅི་ཞིག་ཡིན་མིན་ཤེས་ཀྱི་མེད་པའི་ཐོག་ནས་ཡིན། | Never mind that I had no idea what ginger beer was. | null | TED2020 | None |
(དགོད་སྒྲ།) དེ་རྗེས་ལོ་ངོ་མང་པོའི་རིང་ང་ལ་ལྒ་སྐྱའི་བྷི་ཡར་གྱི་བྲོ་བ་མྱངས་ འདོད་ཆེན་པོ་སྐྱེས། | (Laughter) And for many years afterwards, I would have a desperate desire to taste ginger beer. | null | TED2020 | None |
འོན་ཀྱང་། དེ་ནི་སྒྲུང་གཞན་ཞིག་རེད། | But that is another story. | null | TED2020 | Power, Stories, Identity |
ངས་བསམ་པར་འདིས་ག་རེ་སྟོན་གྱི་འདུག་ལབ་ན། ང་ཚོ་སྒྲུང་གིས་བག་ཆགས་འཇོག་སླ་བོ་དང་ཉེན་ཚབས་ ཇི་འདྲ་ཡོད་པ་སྟོན། ལྷག་པར་དུ་བྱིས་པ་ཡིན་པའི་སྐབས་ཡོང་། | What this demonstrates, I think, is how impressionable and vulnerable we are in the face of a story, particularly as children. | null | TED2020 | None |
གང་ལེགས་ཤེ་ན། ངས་བཀླགས་པའི་དེབ་ཀྱི་ནང་གི་ མི་སྣ་ཚང་མ་ཕྱི་མི་རེད། ངའི་སེམས་སུ་དེབ་ནང་རང་བཞིན་གྱིས་ ཕྱི་མི་ཡོད་དགོས་པ་དང་། ངས་སྒེར་ངོས་ནས་ངོས་འཛིན་བྱེད་མི་ཐུབ་པའི་ སྐོར་ཡིན་དགོས་ཀྱི་ཡོད་པའི་་ཡིད་ཆེས་འཕེལ་བཅུག་སོང་། | Because all I had read were books in which characters were foreign, I had become convinced that books by their very nature had to have foreigners in them and had to be about things with which I could not personally identify. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ང་ལ་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་དེབ་རྙེད་སོན་བྱུང་སྐབས་གནས་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་སོང་། | Now, things changed when I discovered African books. | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
དེ་འདྲའི་དཔེ་དེབ་མང་པོ་མེད་པ་དང་། ཕྱི་གླིང་བའི་དཔེ་དེབ་ནང་བཞིན་ རྙེད་རྒྱུ་ལས་སླ་པོ་མི་འདུག། | There weren't many of them available, and they weren't quite as easy to find as the foreign books. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ཆེས་ནོ་ཨ་ཆ་བྷས་དང་ཁ་མ་ར་ལེ་ཡས་ལྟ་བུའི་ རྩོམ་པ་པོ་དག་གིས་རྐྱེན་བྱས་ཏེ་ངས་རྩོམ་རིག་ལ་བཟུང་བའི་ ལྟ་སྟངས་ལ་འགྱུར་བ་ཕྱིན་སོང་། | But because of writers like Chinua Achebe and Camara Laye, I went through a mental shift in my perception of literature. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ངས་ང་ལྟ་བུའི་མི་ དེ་ཡང་བུད་མེད་ཤ་མདོག་སྨུག་ནག་ཅན་དང་ ལྟག་འཆིང་བཟོ་མི་ཐུབ་པའི་འཇུར་མདུད་ཀྱི་སྐྲ་ཅན་ཀྱང་ རྩོམ་རིག་གི་བརྗོད་བྱ་བྱེད་ཆོག་པ་རྟོགས་བྱུང་། | I realized that people like me, girls with skin the color of chocolate, whose kinky hair could not form ponytails, could also exist in literature. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ངས་རང་གིས་རྟོགས་པའི་བྱ་གཞག་སྐོར་འབྲི་འགོ་བརྩམས་པ་ཡིན། | I started to write about things I recognized. | null | TED2020 | None |
ངས་བཀླགས་པའི་ཨ་རི་དང་དབྱིན་ལན་གྱི་དེབ་དེ་ཚོར་དགའ། | Now, I loved those American and British books I read. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
དཔེ་དེབ་དེ་དག་གིས་ངའི་འཆར་སྒོ་དཀྲུགས་པ་དང་འཇིག་རྟེན་གསར་བ་ཞིག་གི་སྒོ་མོ་ཕྱེས་བྱུང་། | They stirred my imagination. They opened up new worlds for me. | null | TED2020 | Smart, Extraordinary, Autism |
འོན་ཀྱང་། དམིགས་བྱ་མེད་པའི་མཇུག་འབྲས་ནི་ ང་ལྟ་བུའི་མི་ཚོ་རྩོམ་རིག་གི་བརྗོད་བྱ་བྱས་ཆོག་པ་ ངས་ཧ་མ་གོ་བ་དེ་རེད། | But the unintended consequence was that I did not know that people like me could exist in literature. | null | TED2020 | None |
ངས་ཨ་ཧྤེ་རི་ཁའི་རྩོམ་པ་པོ་དག་གསར་རྙེད་བྱུང་ནས་ཅི་ཞིག་ཐོབ་འདུག་ཞེ་ན། ངའི་དཔེ་ཆ་བརྗོད་དོན་ནི་རྐྱང་པ་ཞིག་ཡིན་དགོས་སྙམ་པའི་ ལྟ་བ་དེ་ནོར་འཁྲུལ་ཡིན་པ་བསྒྲུབས་པ་རེད། | So what the discovery of African writers did for me was this: It saved me from having a single story of what books are. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ང་ནི་ནེའི་་ཇེ་རི་ཡ་ཡི་འབྱོར་འབྲིང་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ནས་ཡོང་བ་ཡིན། | I come from a conventional, middle-class Nigerian family. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
ངའི་ཨ་ཕ་གཙུག་ལག་སློབ་དཔོན་ཞིག་དང་། | My father was a professor. | null | TED2020 | None |
ཨ་མ་ནི་འཛིན་སྐྱོང་བྱེད་པོ་ཞིག་རེད། | My mother was an administrator. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
དེ་འདྲ་སོང་འགྲོ་སྲོལ་ལྟར་ང་ཚོའི་ནང་དུ་ ཉེ་འདབས་ཀྱི་གྲོང་གསེབ་ནས་ཡོང་བའི་ནང་ལས་བྱེད་མཁན་གྱི་གཡོག་པོ་ཞིག་ཡོད། | And so we had, as was the norm, live-in domestic help, who would often come from nearby rural villages. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
ང་ལོ་བརྒྱད་ལ་སོན་མཚམས་ང་ཚོར་གཡོག་པོ་ཞིག་རག་པ་རེད། | So, the year I turned eight, we got a new house boy. | null | TED2020 | Nineteen, Emotions, Childhood |
ཁོང་མིང་ལ་ཧྥེ་ཏིས་ཟེར། | His name was Fide. | null | TED2020 | Poverty, Family, Jails |
ཨ་མས་ཁོང་གི་སྐོར་བཤད་པའི་སྐད་ཆ་གཅིག་པོ་ནི་ ཁོང་གི་ནང་མི་ཧ་ཅང་ཉམ་ཐག་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་རེད། | The only thing my mother told us about him was that his family was very poor. | null | TED2020 | None |
ངའི་ཨ་མས་གྲོ་མ་དང་འབྲས། ང་སོའི་དུག་ལོག་རྙིང་པ་རྣམས་ཁོང་གི་ནང་མིར་བསྐུར། | My mother sent yams and rice, and our old clothes, to his family. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
ངས་དགོང་ཟས་ཚང་མ་མ་ཟ་བའི་སྐབས་སུ་ཨ་མས་ང་ལ་ "ཟ་མ་ཚང་མ་ཟོ། ཧྥེ་ཏིས་ལྟ་བུའི་མི་ཚོའི་ནང་དུ་ཅི་ཡང་མེད་པ་མི་ཤེས་སམ།"ཞེས་བརྗོད། | And when I didn't finish my dinner, my mother would say, "Finish your food! Don't you know? People like Fide's family have nothing." | null | TED2020 | Poverty, Family, Jails |
དེར་བརྟེན། ངས་ཧྥེ་ཏིས་ཀྱི་ནང་མིར་རྙིང་རྗེ་དྲག་པོ་སྐྱེས་བྱུང་། | So I felt enormous pity for Fide's family. | null | TED2020 | Poverty, Family, Jails |
དེ་ནས་རེས་གཟའ་སྤེན་པ་ཞིག་ལ་ང་ཚོ་ཁོང་གི་གྲོང་གསེབ་དུ་ལྟ་སྐོར་ལ་སོང་བ་ཡིན། ཁོའི་ཨ་མས་ང་ཚོར་ཡིད་དུ་འོང་བའི་བཀོད་རིས་ཅན་གྱི་སླེ་བོ་ཞིག་བསྟན་བྱུང་། དེ་ནི་ཁོང་གི་གཅེན་པོས་བཟོས་ཞིང་ཚོས་བརྒྱབ་པའི་རྩ་རྒྱུས་རེད་འདུག། | Then one Saturday, we went to his village to visit, and his mother showed us a beautifully patterned basket made of dyed raffia that his brother had made. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
ང་ཧང་སངས་བྱུང་། | I was startled. | null | TED2020 | Nineteen, Emotions, Childhood |
ངས་ཁོང་གི་ནང་མི་སུ་ཞིག་གིས་ཀྱང་བཅའ་དངོས་གང་རུང་རེ་ བཟོ་ཐུབ་རྒྱུ་རེད་བསམ་མྱོང་རྩ་ནས་མེད། | It had not occurred to me that anybody in his family could actually make something. | null | TED2020 | None |
ངས་ཁོང་ཚོའི་སྐོར་གོ་བ་ནི་ཉམ་ཐག་ཡིན་རབས་རྐྱང་ཡིན་པས། ངས་ཁོང་ཚོའི་སྐོར་ལ་བསམ་གཞིག་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི་ ཉམ་ཐག་ལས་གཞན་མ་མཆིས། | All I had heard about them was how poor they were, so that it had become impossible for me to see them as anything else but poor. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
ཁོང་ཚོའི་ནང་མིའི་དབུལ་ཕོངས་ཀྱི་གནས་བབ་ནི་ངའི་སྒྲུང་ངོས་གཅིག་པོ་རེད། | Their poverty was my single story of them. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
ལོ་ངོ་མང་པོའི་རྗེས་སུ་ང་ནེའི་ཇི་རི་ཡ་དང་བྲལ་ནས་ཨ་རིར་མཐོ་སློབ་འགྲིམས་ སྐབས་འདིའི་སྐོར་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན། | Years later, I thought about this when I left Nigeria to go to university in the United States. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
སྐབས་དེར་ངའི་ལོ་༡༩་རེད། | I was 19. | null | TED2020 | Nineteen, Emotions, Childhood |
ངའི་ཨ་རིའི་ཤག་རོགས་དེ་ང་ལ་ཧང་སངས་འདུག། | My American roommate was shocked by me. | null | TED2020 | None |
ཁོ་མོས་ངས་དེ་འདྲའི་དབྱིན་སྐད་ལེགས་པོ་ཞིག་གང་ནས་སྦྱངས་མིན་དྲིས། ངས་དབྱིན་ཡིག་ནི་ནེའི་ཇེ་རི་ཡའི་གཞུང་སྤྱོད་ཡི་གེ་རེད་ཅེས་ལན་བཏབ་དུས་ ཁོ་མོ་མགོ་འཐོམས་སོང་། | She asked where I had learned to speak English so well, and was confused when I said that Nigeria happened to have English as its official language. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
ཁོ་མོས་ང་ལ་ང་ཚོའི་ "རུས་སྡེ་ཡི་གླུ་དབྱངས་" ལ་ཉན་ན་འགྲིག་མིན་རེ་བ་ཞུས་བས། ངས་ང་ལ་ཡོད་པའི་གླུ་བ་མ་རི་ཡ་ཁེ་རིས་ཀྱི་གླུ་དབྱངས་གྱི་ཀྲེབ་ཐག་ སྟོན་སྐབས་ཁོ་མོ་ཡིད་སེམས་ཕམ་འདུག། | She asked if she could listen to what she called my "tribal music," and was consequently very disappointed when I produced my tape of Mariah Carey. | null | TED2020 | None |
(དགོད་སྒྲ།) ཁོ་མོས་ངས་ཐབ་ཁ་གང་འདྲ་བྱས་ཏེ་བེད་སྤྱོད་གཏོང་སྟངས་ ཤེས་ཀྱི་མ་རེད་སྙམ་འདུག། | (Laughter) She assumed that I did not know how to use a stove. | null | TED2020 | None |
ང་ཧང་སངས་བཅུག་པ་ནི། ཐ་ན་ཁོ་མོས་ང་ མ་མཐོང་གོང་ནས་ང་ལ་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་འདུག། | What struck me was this: She had felt sorry for me even before she saw me. | null | TED2020 | Nineteen, Emotions, Childhood |
ཁོ་མོས་ང་ལ་བཟུང་བའི་གཞི་རྩའི་ལྟ་སྟངས་ནི་ང་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ཆ་ནས་ ཁོ་མོའི་སྣང་ངོར་ཡོད་པའི་ང་ནི་སྦྱིན་གཏོང་དང་སྙིང་རྗེ་སྐྱེ་གཞི་ཙམ་ཞིག་རེད། | Her default position toward me, as an African, was a kind of patronizing, well-meaning pity. | null | TED2020 | None |
ངའི་ཤག་རོགས་ཀྱིས་སེམས་སུ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་སྐོར་གྱི་ ཆག་སྒོའི་གཏམ་རྒྱུད་རྐྱང་པ་ཞིག་མ་གཏོགས་མི་འདུག། | My roommate had a single story of Africa: a single story of catastrophe. | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
གཏམ་རྒྱུད་རྐྱང་པ་འདིའི་ནང་དུ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་ཞིག་ ཕྱོགས་གང་ཐད་ནས་ཁོ་མོ་དང་འདྲ་བོ་ཡོང་མི་སྲིད་སྙམ་འདུག། ཁོང་ཚོར་སྙིང་རྗེ་སྐྱེས་བ་ལས་གནད་དོནགཞན་ཡོད་མི་སྲིད་པ་དང་། འདྲ་མཉམ་གྱི་མི་ཡིན་པའི་རྣམ་པ་མངོན་མི་སྲིད་པ་བྱུང་། | In this single story, there was no possibility of Africans being similar to her in any way, no possibility of feelings more complex than pity, no possibility of a connection as human equals. | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
ངས་ངེས་བར་དུ་བཤད་རྒྱུ་ཞིག་ལ། ང་ཨ་རིར་མ་སོང་བའི་སྔོན་ལ་ ཤེས་བཞིན་དུ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་ཞིག་ཡིན་སྙམ་པ་ཚོར་མྱོང་མེད། | I must say that before I went to the U.S., I didn't consciously identify as African. | null | TED2020 | Colonialism, Identity, Racism |
ཡིན་ཡང་། ཨ་རིར་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་སྐོར་གླེང་ཐེངས་རེ་རེར་མི་ཚོས་ང་ལ་བལྟ། | But in the U.S., whenever Africa came up, people turned to me. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
ངས་ནམ་མི་བྷི་ཡ་ལྟ་པུའི་ས་ཆ་སྐོར་གང་ཡང་ཤེས་ཀྱི་མེད་རུང་དེ་བྱུང་། | Never mind that I knew nothing about places like Namibia. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
འོན་ཀྱང་། ངས་རང་གི་ངོ་བོ་གསར་བ་འདི་ལ་འཐམས་འགོ་བཙུགས་པ་ཡིན། ད་ཆ་ཕྱོགས་མང་པོ་ཞིག་ནས་རང་ཉིད་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་ཞིག་ཡིན་སྣང་སྐྱེས། | But I did come to embrace this new identity, and in many ways I think of myself now as African. | null | TED2020 | Colonialism, Identity, Racism |
འོན་ཀྱང་། མི་ཚོས་་ད་ལྟའང་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་ལ་རྒྱལ་ཁབ་ཞིག་ལ་ ངོས་འཛིན་བྱས་ཚེ་སུན་སྣང་སྐྱེ་གི་འདུག། དེའི་དཔེ་མཚོན་གསར་ཤོས་དེ་ལ་རྒོ་སི་ནས་ཉིན་གཉིས་གོང་ཡོང་པའི་གནམ་གྲུའི་ ནང་ཡོང་སྐབས་ཝར་ཇིན་གནམ་གྲུའི་ གསལ་བསྒྲགས་གནང་བ་ཞིག་ནང་རོགས་སྐྱོར་གྱི་ལས་གཞི་ "རྒྱ་གར་དང་། ཨ་ཧྥི་རི་ཁ། རྒྱལ་ཁབ་གཞན་ནང་" གནང་གི་ཡོད་པའི་སྐོར་བཤད་སོང་། | Although I still get quite irritable when Africa is referred to as a country, the most recent example being my otherwise wonderful flight from Lagos two days ago, in which there was an announcement on the Virgin flight about the charity work in "India, Africa and other countries." | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
(དགོད་སྒྲ།) ང་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་ཞིག་གིས་ཨ་རིའི་འཚོ་བ་ལོ་ཁ་ཤས་ལ་རོལ་རྗེས ངའི་ཤག་རོགས་ཀྱི་ང་ལ་བཟུང་བའི་ལྟ་སྟངས་ཏེ་ཧ་གོ་འགོ་ཚུགས་སོང་། | (Laughter) So, after I had spent some years in the U.S. as an African, I began to understand my roommate's response to me. | null | TED2020 | Colonialism, Identity, Racism |
གལ་ཏེ་ང་ནའི་ཇེ་རི་ཡ་ནང་དུ་ལག་ཆགས་མེད་པར། ངས་རང་ཨ་ཧྥི་རི་ཁའི་སྐོར་ཤེས་བ་ནི་ ཡོངས་ཁྱབ་ཀྱི་རྣམ་པ་ནས་ཡིན་ན། ངས་ཀྱང་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་ཞེས་ན་ ས་བབས་མཛེས་མོ་དང་། ཡིད་དུ་འོང་བའི་རི་དགས། དཔོག་དཀའ་བའི་མི་རིགས། དོན་མེད་ཀྱི་དམག་འཁྲུག་རྒྱག་ཞིང་། ཉམས་ཐག་གི་གནས་སྟངས་དང་། ཨེ་ཙིའི་ནད་ཀྱིས་ཤི་བ། རང་གི་དོན་དུ་སྐད་ཆ་བཤད་མི་ཐུབ་པ། སྙིང་རྗེ་ཅན་གྱི་ཕྱི་མི་དཀར་པོ་ཞིག་གིས་ སྐྱོབ་རྒྱུར་སྒུག་ནས་ཡོད་པ་དེ་བསམས་ཀྱི་རེད། | If I had not grown up in Nigeria, and if all I knew about Africa were from popular images, I too would think that Africa was a place of beautiful landscapes, beautiful animals, and incomprehensible people, fighting senseless wars, dying of poverty and AIDS, unable to speak for themselves and waiting to be saved by a kind, white foreigner. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
ངས་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་ནི་ངས་ཧྥེ་ཏིས་ཀྱི་ཁྱིམ་ཚང་ལ་ ལ་བཟུང་བའི་བྱིས་དུས་ཀྱི་ལྟ་སྟངས་དེ་ཡིན་རྒྱུ་རེད། | I would see Africans in the same way that I, as a child, had seen Fide's family. | null | TED2020 | None |
ཨ་ཧྥེ་རི་ཁར་བཟུང་བའི་ལྟ་སྟངས་ངོས་གཅིག་མ་འདི་ངས་བལྟས་ན་ནུབ་ཕྱོགས་ རྩོམ་རིག་ནས་བྱུང་འདུག། | This single story of Africa ultimately comes, I think, from Western literature. | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
འདིར་༡༥༦༡་ལོར་ནུབ་ཨ་ཧྥི་རི་ཁར་མཚོ་འགྲུལ་བྱེད་མཁན་གྱི་ལོན་ཊོན་ ཚོང་བ་ཇོན་ལོག་གི་ཡི་བརྩམས་ཆོས་ ནང་གི་ལུངས་ཤིག་དྲངས་ན། ཁོང་གིས་ངོ་མཚར་བའི་མཚོ་འགྲུལ་གྱི་ཟིན་བྲིས་ཤིག་ཉར་འདུག། | Now, here is a quote from the writing of a London merchant called John Lok, who sailed to west Africa in 1561 and kept a fascinating account of his voyage. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ཁོང་གིས་ཤ་མདོག་ནག་པའི་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་ཚོ་ནི་ "སྡོད་ཁང་མེད་པའི་གཅན་གཟན་" ལ་ངོས་བཟུང་འདུག། "ཁོང་ཚོ་ནི་མགོ་མེད་པའི་མི་རིགས་ཤིག་དང་། ཁ་དང་མིག་རྣམས་ནུ་མིའི་ནང་དུ་འདུག།" | After referring to the black Africans as "beasts who have no houses," he writes, "They are also people without heads, having their mouth and eyes in their breasts." | null | TED2020 | Colonialism, Identity, Racism |
ངས་འདི་ག་དུས་ཀློག་ཀྱང་གད་མོ་བགད་པ་ཡིན། | Now, I've laughed every time I've read this. | null | TED2020 | None |
ང་ཚོས་ཇོན་ལོག་གི་འཆར་སྣང་ལ་ངེས་བར་དུ་ཡི་རངས་བྱེད་དགོས། | And one must admire the imagination of John Lok. | null | TED2020 | None |
ཡིན་ཡང་། ཁོང་གི་བརྩམས་ཆོས་ཀྱི་ཅི་ཞིག་སྟོན་གྱི་འདུག་ཅེ་ན། དེས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་རིག་གཞུང་ནུབ་ཕྱོགས་སུ་ ངོ་སྤྲོད་བྱེད་རྒྱུ་མགོ་ཚུགས་པའི་ལམ་སྲོལ་གྱི་དུས་མཚོན་གྱི་འདུག། ལམ་སྲོལ་དེས་ས་ཧ་ར་ལྷོ་ངོས་སུ་ཡོད་པའི་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་བ་ཚོ་ནི་ངན་པ་རྐྱང་རྐྱང་གི་གཟུགས་ཏེ། གཞན་དང་མི་འདྲབ་དང་། ནག་ཁུང་ནང་ཡོད་པའི་ མི་ཡིན་པ། ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་སྙན་ངག་པ་ རོས་ཊི་ཡར་ཊི་ཀེབ་ལེང་གྱི་ཚིག་གི་ནང་དུ་ "ཕྱེད་ཀ་བདུད་དང་ཕྱེད་ཀ་བྱིས་པ་རེད།" | But what is important about his writing is that it represents the beginning of a tradition of telling African stories in the West: A tradition of Sub-Saharan Africa as a place of negatives, of difference, of darkness, of people who, in the words of the wonderful poet Rudyard Kipling, are "half devil, half child." | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
དེ་འདྲ་སོང་། ངས་གསལ་བོར་ཤེས་འགོ་ཚུགས་པ་ཞིག་ནི། ངའི་ཨ་མེ་རི་ཀའི་ཤག་རོགས་ཀྱི་མི་ཚེ་ཧྲིལ་བོར་ ངའི་སློབ་དཔོན་ཞིག་དང་འདྲ་བའི་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་སྐོར་གྱི་སྒྲུང་ངོས་གཅིག་མ་རྐྱང་རྐྱང་ གོ་ཡོད་རྒྱུ་རེད། ངའི་སློབ་དཔོན་དེས་ཐེངས་ཤིག་བརྗོད་རྒྱུར། ངས་བརྩམས་པའི་སྒྲུང་རིང་དེ་ནི་ "ཨ་ཧྥེ་རི་ཁའི་ཁྱད་ཆོས་ངོ་མ་" མི་འདུག་ཟེར། | And so, I began to realize that my American roommate must have throughout her life seen and heard different versions of this single story, as had a professor, who once told me that my novel was not "authentically African." | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
ད་ལྟ་ངས་ཁས་ལེན་བྱེད་ཐུབ་པ་ཞིག་ནི། ངའི་སྒྲུང་རིང་དེར་སྐྱོན་གྱི་ཆ་མང་པོ་ཡོད་རྒྱུ་རེད། ཕྱོགས་མང་པོ་ནས་སྒྲུང་གི་ཁྱད་ཆོས་དེ་ཚང་ཡོད་རྒྱུ་མ་རེད། ཡིན་ཡང་། ངས་སྒྲུང་དེས་ཨ་ཧྥི་རི་ཁ་ཚད་ལྡན་མཚོན་ཐུབ་མི་འདུག་སྙམ་པའི་ ཚོར་བ་དེ་བྱུང་མྱོང་མེད། | Now, I was quite willing to contend that there were a number of things wrong with the novel, that it had failed in a number of places, but I had not quite imagined that it had failed at achieving something called African authenticity. | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
དངོས་ཡོད་ཐོག་ངས་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་ ཚད་ལྡན་ཞེས་བ་དེ་ག་རེད་ཡིན་མིན་ཤེས་ཀྱི་མེད། | In fact, I did not know what African authenticity was. | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
སློབ་དཔོན་གྱིས་བརྗོད་རྒྱུར་ངའི་སྒྲུང་གི་མི་སྣ་དག་ནི་ ཁོང་དང་འདྲ་བའི་ སློབ་སྦྱོང་ཅན་གྱི་འབྱོར་འབྲིང་གྲལ་རིམ་པ་རྐྱང་རྐྱང་རེད་ཟེར། | The professor told me that my characters were too much like him, an educated and middle-class man. | null | TED2020 | Power, Culture, Characterization |
ངའི་སྒྲུང་གི་མི་སྣ་དག་གིས་མོ་ཊ་གཏོང་ལ། | My characters drove cars. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ཁོང་ཚོ་ལྟོགས་ཤི་ཐེབས་ཀྱི་མེད། | They were not starving. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
དེར་བརྟེན། ཁོང་ཚོ་་ཨ་ཧྥེ་རི་ཁ་ཚད་ལྡན་མ་རེད། | Therefore they were not authentically African. | null | TED2020 | Colonialism, Identity, Racism |
ཡིན་ཡང་། ངས་གང་མགྱོགས་ངོས་ལེན་དགོས་པ་ཞིག་ནི་སྒྲུང་ངོས་གཅིག་ཅན་ གྱི་གནད་དོན་ཐོག་ང་ཡང་ཉེས་ཅན་ཞིག་ཡིན། | But I must quickly add that I too am just as guilty in the question of the single story. | null | TED2020 | Power, Stories, Identity |
ལོ་ཁ་ཤས་སྔོན་ལ་ང་ཨ་རི་ནས་མེག་སེས་ཁོ་རུ་ཕྱིན་པ་ཡིན། | A few years ago, I visited Mexico from the U.S. | null | TED2020 | Immigration debate, Mexican stereotypes, personal shame |
སྐབས་དེའི་ཨ་རིའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གནས་ཚུལ་ཛ་དྲག་རེད། དེ་སྐབས་ཕྱི་མི་གནས་སྤོར་བའི་སྐོར་བགྲོ་གླེང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། | The political climate in the U.S. at the time was tense, and there were debates going on about immigration. | null | TED2020 | Immigration debate, Mexican stereotypes, personal shame |
ཨ་རིར་རྒྱུན་དུ་འབྱུང་བ་ལྟར་ ཕྱི་མ་གནས་སྤོ་ཞེས་བ་ནི་མེག་སེས་ཁོ་ཡི་མི་དང་དོན་གཅིག་ལྟ་བུ་ཆགས་པ་རེད། | And, as often happens in America, immigration became synonymous with Mexicans. | null | TED2020 | Immigration debate, Mexican stereotypes, personal shame |
མེག་སེས་ཁོ་ཡི་མི་ཚོའི་སྐོར་ལ་རྗོགས་རྒྱུ་མེ་ད་ པའི་སྐད་ཆ་ཡོང་བཞིན་འདུག་ ཁོང་ཚོས་འཕྲོད་བསྟེན་མཐུན་རྐྱེན་བེད་སྤྱོད་མང་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ། ས་མཚམས་ནས་སིམ་འཛུལ་བྱེད་བཞིན་པ། ས་མཚམས་ནས་བཙོན་འཇུག་བྱས་པ་སོགས་སྐོར་རེད། | There were endless stories of Mexicans as people who were fleecing the healthcare system, sneaking across the border, being arrested at the border, that sort of thing. | null | TED2020 | Immigration debate, Mexican stereotypes, personal shame |
ངས་ཉིན་དང་པོར་རྒོ་ཏ་ལ་ཧ་རར་ཡར་མར་འཁོར་ནས་ མི་རྣམས་ལས་ཀར་འགྲོ་བ་དང་། ཁྲོམ་གཞུང་དུ་བག་ལེབ་སྒྲིལ་བ། ཐ་མག་འཐུང་བ། གད་མོ་དགོད་པ་སོགས་ལ་བལྟས། | I remember walking around on my first day in Guadalajara, watching the people going to work, rolling up tortillas in the marketplace, smoking, laughing. | null | TED2020 | Immigration debate, Mexican stereotypes, personal shame |
ངས་ཚོར་བ་ཐོག་མ་དེ་ཡ་མཚན་བྱུང་ལ། | I remember first feeling slight surprise. | null | TED2020 | None |
དེ་རྗེས་ངོ་ཚ་ཆེན་པོ་སྐྱེས་བྱུང་། | And then, I was overwhelmed with shame. | null | TED2020 | None |
ང་ནི་གསར་ལམ་ཁག་ཏུ་ཁྱབ་པའི་མེག་སེས་ཁན་གྱི་མི་ཚོས་ སྐོར་གཅིག་པུར་འཐིམས་འདུག་པ་ཚོར། ཁོང་ཚོ་ནི་ངའི་སེམས་སུ་ ཐབས་སྡུག་གི་་གནས་སྤོ་བྱས་པ་ཁོ་ན་རེད། | I realized that I had been so immersed in the media coverage of Mexicans that they had become one thing in my mind, the abject immigrant. | null | TED2020 | Immigration debate, Mexican stereotypes, personal shame |
ང་མེག་སེས་ཁན་སྐོར་གྱི་སྒྲུང་ངོས་གཅིག་མ་དེ་འདང་བརྒྱབ་དུས་ རང་གིས་རང་ལ་དེ་ལས་ལྷག་པའི་ངོ་ཚ་ཞིག་མི་འདུག། | I had bought into the single story of Mexicans and I could not have been more ashamed of myself. | null | TED2020 | Immigration debate, Mexican stereotypes, personal shame |
དེ་ནི་གཏམ་རྒྱུད་རྐྱང་པ་ཞིག་བཟོ་སྟངས་རེད། མི་རིགས་ཤིག་རྣམ་པ་གཅིག་ཏུ་བརྩི་ལ་ གཅིག་ཁོ་ནར་བརྩི་བ་དེ་རེད། ཡང་དང་བསྐྱར་དུ་ དེ་ནི་མི་རིགས་ཏེ་ཇི་ལྟར་ལྟ་སྟངས་འཛིན་མིན་དེ་རེད། | So that is how to create a single story, show a people as one thing, as only one thing, over and over again, and that is what they become. | null | TED2020 | Power, Stories, Identity |
སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་སྐོར་མ་བཤད་པར་ སྒྲུང་ངོས་གཅིག་མ་ཞིག་བཤད་རྒྱུ་ཁག་པོ་རེད། | It is impossible to talk about the single story without talking about power. | null | TED2020 | Power, Stories, Identity |
ཨེགྷི་བྷོ་ཡི་མི་རིགས་ཚོར་ཚིག་ཅིག་ཡོད། ངས་ནམ་ཡིན་ཡང་འཛམ་གླིང་གི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་ལ་འདང་རྒྱག་སྐབས་ ཚིག་དེའི་སྐོར་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད། ཚིག་དེ་ནི་"ཨན་ཀ་ལས་" རེད། | There is a word, an Igbo word, that I think about whenever I think about the power structures of the world, and it is "nkali." | null | TED2020 | None |
ཚིག་འདི་ནི་མིང་ཚིག་ཞིག་རེད་ལ། ཟོར་ཡངས་པོར་བསྒྲུར་ན་ "གཞན་ཞིག་ལས་ཁྱད་དུ་འཕགས་པ་" ཞེས་བའི་དོན་རེད། | It's a noun that loosely translates to "to be greater than another." | null | TED2020 | None |
ང་ཚོའི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་འཇིག་རྟེན་ལྟ་བུར་ སྒྲུང་དེ་ཚོའང་ཨན་ཀ་ལས་རྩོ་དོན་དེ་ ཐོག་ནས་འགྲེལ་གྱི་ཡོད། ཇི་ལྟར་བཤད་པ་དང་། སུས་བཤད་པ། ག་དུས་བཤད་པ། ག་ཚོད་བཤད་མིན་ཚང་མ་ དངོས་གནས་སྟོབས་ཤུགས་ལ་བསྟེན་ཡོད། | Like our economic and political worlds, stories too are defined by the principle of nkali: How they are told, who tells them, when they're told, how many stories are told, are really dependent on power. | null | TED2020 | Power, Stories, Identity |
སྟོབས་ཤུགས་ནི་མི་གཞན་ཞིག་གི་སྐོར་བཤད་པའི་ནུས་པ་ཁོ་ན་ཡིན་པར་ མི་དེའི་སྐོར་གྱི་སྒྲུང་ངེས་གཏན་ཞིག་བཟོ་བ་དེ་རེད། | Power is the ability not just to tell the story of another person, but to make it the definitive story of that person. | null | TED2020 | Power, Stories, Identity |
པ་ལེ་སི་ཏན་གྱི་སྙན་ངག་པ་མོ་རིས་ཊི་བྷར་གྷོ་ཏིས་ཀྱིས་ གལ་ཏེ་ཁྱེད་ཀྱིས་མི་ཞིག་གི་བདག་དབང་འཕྲོག་དགོས་ན་ ལས་སླ་ཤོས་དེ་ནི་ཁོང་ཚོའི་སྐོར་སྒྲུང་བརྗོད་པ་དང་། དེ་ཡང་འགོ་བཙུགས་སྐབས་"གཉིས་པའི་ཐོག"གསུངས། | The Palestinian poet Mourid Barghouti writes that if you want to dispossess a people, the simplest way to do it is to tell their story and to start with, "secondly." | null | TED2020 | Power, Stories, Identity |
ཨ་རིའི་ས་སྐྱེས་རྡོ་སྐྱེས་ཀྱི་མི་རིགས་ཀྱི་མདའི་སྐོར་འགོ་བཙུགས་པ་ལས་ དབྱིན་ཇིའི་མི་རིགས་ཡོང་བ་དེ་མི་བཤད་རྒྱུ་དེ་རེད། དེས་ན་ཁྱེད་ལ་རྩ་ནས་མི་འདྲ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཅིག་ཡོད་ངེས་རེད། | Start the story with the arrows of the Native Americans, and not with the arrival of the British, and you have an entirely different story. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
སྒྲུང་གི་མགོ་འཛུགས་ས་དེ་ ཨ་ཧྤེ་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཕམ་ཁ་ནས་བཙུགས་རྒྱུ་ལས་ དབང་བསྒྲུར་བའི་བཟོས་བའི་ཨ་ཧྤེ་རི་ཁའི་རྒྱལ་ཁབ་སྐོར་ནས་མིན་ན་ སྤྱི་ཡོངས་ནས་སྒྲུང་གསར་བ་ཞིག་གྲུབ་ཁོ་ཐག་རེད། | Start the story with the failure of the African state, and not with the colonial creation of the African state, and you have an entirely different story. | null | TED2020 | African literature, Western literature, single story, identity, stereotypes, authenticity, education, culture, diversity, humanity, connection, tradition, negatives, difference, darkness, poverty, catastrophe |
ཉེ་ཆར་མཐོ་སློབ་ཞིག་ཏུ་བཏམ་བཤད་སྤེལ་སྐབས་ སློབ་ཕྲུག་ཞིག་གིས་བརྗོད་རྒྱུར། ངའི་སྒྲུང་ནང་ཕོའི་མི་སྣ་ལྟར་ ནེ་ཇེ་རེས་ཀྱི་སྐྱེས་བ་ཚོ་ནི་རྡུང་རྡེག་བྱེད་མཁན་ཞིག་ཡིན་པ་དེ་ འདྲའི་ངོ་ཚ་པོ་ཞིག་རེད་ཟེར། | I recently spoke at a university where a student told me that it was such a shame that Nigerian men were physical abusers like the father character in my novel. | null | TED2020 | Africa, writing, Nigerian culture |
ངས་ཁོང་ལ་ངས་ད་ལྟ་རང་ ཨ་རིའི་སྨྱོན་པ་ཞེས་བའི་སྒྲུང་རིང་ཞིག་ཀློག་པ་ཡིན་ལབ་པ་ཡིན། ༼དགོད་སྒྲ།༽ ངས་ཁོང་ལ་ངོ་ཚ་དགོས་བ་ཞིག་ནི་ ཨ་རིའི་གཞོན་སྐྱེས་ཚོ་ནི་མི་གསོད་མཁན་རྐྱང་རྐྱང་རེད་བཤད་པ་ཡིན། | I told him that I had just read a novel called "American Psycho" -- (Laughter) -- and that it was such a shame that young Americans were serial murderers. | null | TED2020 | Power, Culture, Characterization |
༼དགོད་སྒྲ།༽ ༼ཐལ་མོ་རྡེབ་སྒྲ།༽ དེ་ནི་མངོན་གསལ་དོད་པོས་སྒོ་ནས་ང་སེམས་བསུན་པོ་ཆཊ་པ་སྐབས་བཤད་པ་ཡིན། | (Laughter) (Applause) Now, obviously I said this in a fit of mild irritation. | null | TED2020 | Laughter, Icebergs, Prosperity |
༼དགོད་སྒྲ།༽ འོན་ཀྱང་། ངས་བསམ་བློ་མ་འཁོར་བ་ཞིག་ནི་ ངས་སྒྲུང་དེབ་ཞིག་བཀླགས་པ་དང་ དེའི་ནང་མི་སྣ་ཚང་མ་ལག་དམར་ཡིན་པ་དེས་ ཨ་རི་ཡོད་ཚད་ཀྱི་ཚབ་མཚོན་ རེད་སྙམ་པ་དེ་རེད། | (Laughter) But it would never have occurred to me to think that just because I had read a novel in which a character was a serial killer that he was somehow representative of all Americans. | null | TED2020 | None |
དེ་ནི་ང་སློབ་ཕྲུག་དེ་ལས་ལེགས་པའི་མི་ཞིག་ཡིན་པའི་རྐྱེན་གྱིས་མིན་པར། ཨ་རིའི་རིག་གཞུང་དང་དཔལ་འབྱོར་གཉིས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་རེད། ང་ལ་ཨ་རིའི་སྐོར་གྱི་སྒྲུང་མང་པོ་ཡོད། | This is not because I am a better person than that student, but because of America's cultural and economic power, I had many stories of America. | null | TED2020 | Power, Culture, Characterization |
ངས་ཊེ་ལིར་དང་། ཨབ་ཊ་ཡེག སཊཡེན་བྷེ་ཁེ་བཅས་བཀླགས་པ་ཡིན། | I had read Tyler and Updike and Steinbeck and Gaitskill. | null | TED2020 | Books, Characters, Africa |
ང་ལ་ཨ་རིའི་སྐོར་གྱི་སྒྲུང་ངོས་གཅིག་མ་ཞིག་མེད། | I did not have a single story of America. | null | TED2020 | Power, Culture, Characterization |
ལོ་ཁ་ཤས་སྔོན་ལ།ངས་རྩོམ་པ་པོ་རྣམས་ སྐད་གྲགས་ཆགས་པར་ངེས་པར་དུ་ མི་སྐྱིད་པའི་བྱིས་དུས་ཀྱི་འཚོ་བ་ཞིག་ཡོད་པ་ཧ་གོ་སོང་། ངས་ཕ་མ་ཚོས་ང་ལ་བློ་ངོར་མི་འབབ་པའི་བྱ་ བ་ཞེད་སྣང་ཅན་གང་འདྲ་བྱས་མིན་སྒྲུང་ཞིག་གང་འདྲ་པཟོ་དགོས་མིན་ཐོག་བསམ་བློ་བཏང་བ་ཡིན། | When I learned, some years ago, that writers were expected to have had really unhappy childhoods to be successful, I began to think about how I could invent horrible things my parents had done to me. | null | TED2020 | None |
(དགོད་སྒྲ།) ཡིན་ཡང་། ང་ལ་བྱིས་དུས་ཀྱི་འཚོ་བ་སྐྱིད་པོ་ཞིག་ཡོད་པ་ནི་དངོས་ཡོད་རེད། འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཅན་གྱི་ཁྱིམ་ཚང་ཞིག་ནང་སྤྲོ་དགའི་ཁེངས་ནས་གནས། | (Laughter) But the truth is that I had a very happy childhood, full of laughter and love, in a very close-knit family. | null | TED2020 | Nineteen, Emotions, Childhood |
ཡིན་ཡང་། ང་ལ་སྐྱབས་བཅོལ་གྱི་འཚོ་བའི་ཁྲོད་ནས་གྲོངས་བའི་ཨ་མྱེ་ཁག་ཅིག་ཡོད། | But I also had grandfathers who died in refugee camps. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
ངའི་སྤུན་མཆེད་པོལ་ལེ་འཕྲོད་བསྟེན་བདག་སྐྱོང་ཚད་ལྡན་ཞིག་མ་རག་པས་གྲོངས་བ་རེད། | My cousin Polle died because he could not get adequate healthcare. | null | TED2020 | None |
ངའི་གྲོགས་ཉེ་ཤོས་ཤིག་ཡིན་པ་ཨོ་ཀོ་ལོ་མ་ནི་གནམ་གྲུ་བརྡབ་སྐྱོན་ཁྲོད་།དས་གྲོངས་ཕྱིན། གང་ལེགས་ཤེ་ན་ང་ཚོའི་མེ་འགོག་རླངས་འཁོར་ལ་ཆུ་མེད་པའི་རྐྱེན་རེད། | One of my closest friends, Okoloma, died in a plane crash because our fire trucks did not have water. | null | TED2020 | None |
ང་གདུག་རྩུབ་ཅན་གྱི་དྲག་དམག་གི་གཞུང་ཞིག་གི་འོག་ནས་འཚར་ལོངས་བྱུང་པ་རེད། དེས་ཤེས་ཡོན་གྱི་རིན་ཐང་མི་བརྩི་བས། མཚམས་མཚམས་ངས་ཕ་མར་ཟླ་ཕོགས་སྤྲོད་ཀྱི་མེད། | I grew up under repressive military governments that devalued education, so that sometimes, my parents were not paid their salaries. | null | TED2020 | Mother, Wealth, Grandfathers |
དེར་བརྟེན། ང་བྱིས་པ་ཡིན་སྐབས།ཞོགས་ཇའི་སྐབས་ཤིང་ཏོག་བསྣུར་མ་ཟ་རྒྱུ་མེད་པ་ཆགས་སོང་། དེ་ནས་ཤིང་མར་དག་མེད་པར་གྱུར་སོང་། དེ་ནས་བག་ལེབ་ཀྱི་གོང་འཕར་སོང་། འོ་མ་རྒྱས་བཅད་བཟའ་བཅའ་རུ་གྱུར་སོང་། | And so, as a child, I saw jam disappear from the breakfast table, then margarine disappeared, then bread became too expensive, then milk became rationed. | null | TED2020 | Nineteen, Emotions, Childhood |
དེ་ལས་ལྷག་པ་ནི་ང་ཚོའི་མི་ཚེ་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ཆབ་སྲིད་ ཞེད་སྣང་གིས་དབང་དུ་བསྡུས་སོང་། | And most of all, a kind of normalized political fear invaded our lives. | null | TED2020 | Internet, China, Limitation |
Subsets and Splits
No community queries yet
The top public SQL queries from the community will appear here once available.